Transcript Download de Ieder1OR! Nieuwsbrief nr.15

NOV
15
2014
P2 HET ORAKEL
SPREEKT
LEES MEER
1
P3 OR MOERDIJK WERKT
AAN ERVARINGSPROFIEL
“ABSOLUUT TOEGEVOEGDE
WAARDE”
LEES MEER
P4 INSPIRATIESESSIE
INNOVATIE & VERNIEUWING
MEDEZEGGENSCHAP
GEMEENTEN
LEES MEER
P5 NIEUW IN DE OR
“VOLGENDE VERGADERING
KOMT HET ER ALLEMAAL
UIT!”
LEES MEER
FEELGOODCOLUMN
Ik zal u eens een geheim verklappen. Wij columnisten zijn nogal van
het azijnzeiken. Had die Diederik Stapel daar nou maar eens onderzoek naar gedaan. Dan zou de hypothese en ongetwijfeld ook de onbetwistbare conclusie van zijn wetenschappelijke research zijn dat
van de onderzochte columns 99 procent als strekking heeft dat iets
niet goed is of niet deugt. En ook daar is geen veldwerk voor nodig.
Oei, doe ik het zelf ook. De laatste sneer, ik beloof het.
Ik ga hier namelijk ter plekke de confrontatie aan met al die zwartkijkers en betweters. Jullie van de gemeente deugen. Dit keer geen
relativering, geen nuance, geen ironie en geen valse bescheidenheid. Op 13 november vieren we in Gouda de medezeggenschap met
als thema Meester in bewegen. En nee, denk nou niet, mwah meester? Gouda is weliswaar oerhollands en in jullie volksaard ligt het
nivelleren besloten, schijnt iets met de gezamenlijke strijd tegen
het water te zijn en de noodzaak tot samenwerken, maar ik als Griek kan het weten: als er een land is waar bureaucratie te vuur en te zwaard wordt bestreden, waar de publieke zaak heilig is en waar mensen hun stinkende best doen om
hun werk goed te doen, dan is het dit land. Jaja, rustig maar, ook hier zijn er klaplopers, profiteurs en laaienlichters,
maar iets met de uitzondering en de regel en áls iemand er een potje van maakt, is de verontwaardiging groot.
En weet je wat nou het mooie is? Het A+O fonds Gemeenten vindt het nog niet goed genoeg. Werkgevers en werknemers
slaan de handen ineen om de komende tijd nog meer meesters en misschien nog wel betere meesters op te leiden.
Hey, wees eens wat trotser op jezelf allemaal. Waar vind je dat nog? Een land waarin de lokale overheid de burger als
klant ziet en centraal zet, waar het samenwerken met andere gemeente tot kunst wordt verheven, waar medewerkers
graag meedenken en waar de medezeggenschap bloeit? Tijd voor een zelfportret Hollandse Meester. De historie leert
dat jullie dat helemaal niet zo slecht af gaat.
ORAKEL
AGENDA
REMINDER
CONGRES MEDEZEGGENSCHAP ANDERS: DONDERDAG 13 NOVEMBER
Meester in bewegen. Dat is dit jaar het thema van het congres `Medezeggenschap Anders’ op donderdagmiddag 13 november
2014. Het jaarlijkse gezamenlijke congres van het A+O fonds Gemeenten, de VGS en de FAMO staat volledig in het teken van
actuele ontwikkelingen in de medezeggenschap binnen gemeenten. Schrijf je snel in op www.medezeggenschap-anders.nl
2
NETWERKEN
GROEPSGERICHT
LEIDERSCHAP
OVERTUIGINGSKRACHT
ONDERHANDELEN
OR MOERDIJK WERKT
AAN ERVARINGSPROFIEL
“ABSOLUUT
TOEGEVOEGDE
WAARDE”
De ondernemingsraad van gemeente Moerdijk begon dit
voorjaar aan een EVP-traject voor OR-leden. Daarmee
kreeg OR Moerdijk tegelijk inzicht in haar sterke en minder
sterke kanten. OR-voorzitter Miranda Friederich: “Voor
medewerkers met ambities heeft een Ervaringsprofiel absoluut toegevoegde waarde.”
Miranda Friederich bladert door haar competentieformulieren. Friederich: “Dit stuk moet ik nog verder aanvullen. Het
aantonen en bewijzen van competenties kost de meeste tijd.
Daar moet je echt even voor kunnen gaan zitten.”
De voorzitter van de ondernemingsraad van gemeente Moerdijk begon dit voorjaar samen met haar collega OR-leden aan
een EVP-traject voor OR-leden. Binnen het traject vulden alle
OR-leden een vragenlijst in. Tien van de dertien leden gaan
‘all the way’ voor een persoonlijk Ervaringsprofiel (EVP).
TOTAALBEELD
OR Moerdijk hoorde op een bijeenkomst van het regionale OR-platform een keer zijdelings over het EVP-traject.
Daarop besloot Miranda Friederich de 19 regionale OR’en
in Moerdijk uit te nodigen voor een aparte informatiebijeenkomst over EVP en de OR.
Voor de meerderheid van de OR Moerdijk was de informatie
over het traject en de meerwaarde van EVP voldoende aanleiding om aan het EVP-traject te beginnen.
Alle OR-leden vulden daarop een vragenlijst in. Dat leidde
voor iedereen tot een persoonlijk competentieweb. En door
de vragenlijsten samen te voegen, ontstond tegelijk een totaalbeeld van de aanwezige competenties binnen de hele
OR. Miranda Friederich: “Het is voor jezelf persoonlijk heel
waardevol, maar het is ook heel nuttig voor de hele OR.
3
SAMENWERKEN EN
OMGEVINGSBEWUSTZIJN
Je ziet in een gezamenlijk competentieweb heel makkelijk
op welke competenties je als OR goed scoort en op welke
competenties minder. De competentiescan hebben wij als
basis gebruikt om offertes aan te vragen voor een training
op maat. Daaruit is een ontwikkelplan gekomen, gericht op
de competenties waar we minder goed op scoorden. Daar
werken we nu aan.”
AMBITIE
De voorzitter is tussen haar OR-werk en haar dagelijkse
werk als informatieconsulent ondertussen ook druk met
haar persoonlijke Ervaringsprofiel. In een eerste gesprek
met het begeleidende EVC-bureau koos Friederich uit twaalf
vaardigheden vijf goed ontwikkelde competenties om in het
EVP-traject aan te tonen. “Ik heb onder andere groepsgericht
leiderschap genomen”, vertelt de OR-voorzitter. “In mijn reguliere werk heb ik geen leidinggevende functie, maar die
ambieer ik wel. Het is daarom voor mij belangrijk om die
kwaliteit aan te tonen, want die capaciteiten blijken niet uit
mijn gewone functie. Ik wil er in de toekomst wel iets mee
doen.” Friederich vroeg ook haar omgeving om hun mening:
“De 360-graden feedback van mensen waarmee je samenwerkt, is een goede onderbouwing van competenties.”
ENTHOUSIASME
De ondernemingsraadsleden maken hun portfolio op de
computer; voor het EVP-traject is een digitaal instrument
gemaakt. Gemiddeld vraagt het een tijdsinvestering van 30
uur. Friederich: “Ik vind het leuk om te doen, maar het kost
veel tijd. Als informatieconsulent heb ik al mijn diploma’s
natuurlijk netjes in een ordner verzameld, maar je doet ook
veel dingen die niet op papier staan of zijn vastgelegd. Als je
veel te bewijzen hebt, ben je wel even bezig. Niet iedereen
is daarom even enthousiast. Mensen zijn natuurlijk al druk.
Het enthousiasme wisselt en is een beetje afhankelijk van
ambities van mensen.”
Je doet EVP niet zomaar tussen neus en lippen door, wil Friederich maar zeggen. Zelf is ze in ieder geval enthousiast: “Ik
kan hier heel veel uithalen voor mijn verdere carrière. Voor
medewerkers met ambitie heeft EVP absoluut toegevoegde
waarde.”
INSPIRATIESESSIE ‘INNOVATIE & VERNIEUWING
MEDEZEGGENSCHAP GEMEENTEN’
ZOEKEN TUSSEN
VERPLICHTE
MEDEZEGGENSCHAP
EN OPHEFFEN
De ondernemingsraad van Tilburg heeft Linking Pins. De
OR van gemeente Hengelo wil de beste van Nederland
worden om zich vervolgens op te heffen. Tijdens een inspiratiesessie in Utrecht wisselden ondernemingsraden die
binnen gemeenten meetbaar experimenteren met medezeggenschap de eerste ervaringen uit.
Aanleiding voor de inspiratiesessie, donderdag 25 september
in Utrecht, was het onderzoeksprogramma ‘Veranderingen
bij de Overheid en de Effecten op Arbeidsverhoudingen en
Medezeggenschap’. Het A+O fonds Gemeenten onderzoekt
hierin, onder andere met de Universiteit van Tilburg, effectieve en meetbare methoden om de participatie van medewerkers binnen gemeenten te vergroten.
Binnen het onderzoeksprogramma fungeren de ondernemingsraden van gemeenten Tilburg, Hengelo en Heemstede
en Bloemendaal als pilot. Want het blijft een heikel punt: hoe
betrek je meer medewerkers van gemeenten bij de medezeggenschap? Ook in de kennismakingsronde bij de inspiratiesessie kwam dat beeld opnieuw bovendrijven: medezeggenschap komt veelal neer op de schouders van een klein
clubje OR-leden en bij gebrek aan voldoende kandidaten lukt
het vaak niet om echte verkiezingen te houden. “Medewerkers zien op tegen vergaderingen, zijn druk met hun reguliere werk en hebben soms angst voor gedoe met hun leidinggevenden”, noemden deelnemers als redenen van collega’s
om er niet aan te beginnen.
Tijdens de bijeenkomst bespraken de bijna twintig OR-leden,
onder leiding van Fred Jansen van het A+O fonds Gemeenten,
met elkaar wat de gebrekkige participatie betekent voor de
toekomst van de medezeggenschap bij gemeenten. “Ik hoop
dat jullie komen halen en brengen”, zei Fred Jansen. “Het
doel is met elkaar ideeën uit te wisselen hoe je vernieuwing
van de medezeggenschap kunt vormgeven.”
4
De OR Tilburg bracht zijn ervaringen met de Linking Pins,
medewerkers die sinds 2012 voor hun afdeling contactpersonen zijn voor OR-leden. Dat werkt, maar op de ene afdeling beter dan een andere, zo vertelde de OR-voorzitter. “Niet
iedere medewerker ziet alles en afdelingshoofden verschillen ook. We kijken nu of we het zo kunnen inrichten dat het
maximaal werkt.”
OR Hengelo begon nog maar net als pilot, maar sprak al de
wens uit om de beste OR van Nederland te willen worden. Het
ultieme doel: “We willen komende tijd allerlei experimenten
doen om medewerkers te betrekken en participatie zo in de
organisatie te verankeren dat we ons kunnen opheffen”, aldus OR-voorzitter Ineke Nijhuis.
Hoe en wat Hengelo precies gaat doen, is nog onduidelijk.
“Misschien moet je medezeggenschap wel verplicht stellen
zoals bij de Amerikaanse juryrechtspraak”, aldus adviseur
Bob Vermaak, betrokken bij het onderzoeksprogramma.
Vermaak: “De acties die we inzetten gaan we meten om te
kunnen beoordelen of maatregelen echt effect hebben en de
participatie vergroot.” Onderzoekster Sarai Sapulete van de
Universiteit Tilburg vertelde over het onderzoeksprogramma
en eerste gegevens. De resultaten worden volgend jaar gebundeld in een boek met roadmap om participatie te vergroten.
Volgens Vermaak is medezeggenschap juist nu belangrijk.
Hij liet via een filmpje zien dat organisaties en het werk van
medewerkers snel veranderen. Vermaak: “We gaan steeds
meer locatie onafhankelijk, transparant, vraaggericht en
competitief werken. Dat heeft effect voor de positie van individuele medewerkers.”
De deelnemers aan de bijeenkomst zagen de noodzaak van
goede medezeggenschap. Zij kwamen nadrukkelijk ook halen: zij wilden een kwaliteitsslag maken en vroegtijdig bij de
besluitvorming betrokken zijn,
lees verder op volgende pagina
zodat de toegevoegde waarde van OR goed zichtbaar
wordt. Ook de relatie met het georganiseerd overleg verdiende aandacht, vond de groep. Daarom splitste de groep zich in
drie ronde tafels rondom de ‘parapluutjes’: hoe kunnen we
de participatie van medewerkers bij de OR vergroten; hoe
kunnen we de samenwerking tussen OR en GO versterken;
en hoe kunnen we de flexibele schil bij de medezeggenschap
betrekken met het oog op de toekomst van de OR?
Aan de drie verschillende tafels werd vervolgens gedreven
gediscussieerd over mogelijke oplossingen voor de voorliggende thema’s. Een stelling werd ter plekke iets bijgeschaafd
door ‘bij de or’ te schrappen, waardoor ‘hoe kunnen we de
participatie van medewerkers vergroten?’ overbleef.
vervolg
NIEUW
IN DE OR
NIEUW
!
“VOLGENDE VERGADERING KOMT HET ER ALLEMAAL UIT!”
In de politiek weten ze er alles van. Er is een verschil tussen
woord en daad. Geldt dat ook voor de nieuwe oogst in de OR
die aantrad na de verkiezingen in maart? Hoe bevallen de
wittebroodsmaanden? Ieder1OR onderzoekt.
Eigenlijk laat ze zichzelf in de zes maanden dat ze OR-lid is
nog te weinig zien, vindt Thea Huis, or-lid en verantwoordelijk voor onder meer de uitvoering van de WMO en de kinderopvangregelingen in de gemeente Simpelveld. “Ik ben niet
iemand die snel op de voorgrond treedt. Ik heb echt wel een
mening en heb me ook bewust verkiesbaar gesteld, maar
moet mijn mening misschien wat eerder geven.”
Ze nam een week bedenktijd voordat ze zich verkiesbaar
stelde voor de ondernemingsraad. Want als je iets doet, dan
weloverwogen en goed. “Ja, het heeft nogal wat consequenties. Medezeggenschap verdient serieuze aandacht en je
kunt het er niet een beetje bijdoen. Bovendien heb ik het erg
druk met mijn reguliere werk. Maar na die week heb ik toch
volmondig ja gezegd.”
5
Communicatie wordt soms verward met participatie; invloed
hebben, klonk aan tafel. “De kern is dat medewerkers zien dat
er iets met hun opmerkingen gedaan wordt.” Aan de andere
tafel was een conclusie dat de relatie OR/GO kan verbeteren
door in een duidelijke rolverdeling gelijktijdig geïnformeerd
te worden en op te trekken. Daarbij helpt een toekomstgerichte agenda op strategisch niveau. Aan de derde tafel was
het idee om de flexibele schil medewerkers rondom thema’s
te verbinden en vragen mee te denken, kwam na de discussie
uit de terugkoppeling.
De deelnemers vonden het uitwisselen van ervaringen en
ideeën prettig. Het smaakte naar meer, was de slotconclusie
van de middag: “Je weet nu dat je er niet alleen voor staat.”
Het gebrek aan mensen die in de gemeentelijke organisatie
de uitvoering voor hun rekening nemen, was de belangrijkste
drijfveer voor haar om in de raad plaats te nemen. “Er spelen
belangrijke zaken bij ons. De plannen rond de gemeentelijke herindeling, bijvoorbeeld met Voerendaal, Onderbanken,
Nuth, Simpelveld en Schinnen (VONSS), de reorganisatie
Simpelveld 2.0 en de nieuwe WMO, zijn te belangrijk om alleen aan mensen van beleidsafdelingen over te laten. Ook
mensen die in de uitvoering zitten, moeten hun stem laten
horen. En dat wil ik doen.”
Laten we eens de advocaat van de duivel spelen. Waarom
kan medezeggenschap niet aan louter beleidsmedewerkers
worden overgelaten? “Nou bijvoorbeeld omdat er een breed
draagvlak voor medezeggenschap in de organisatie moet zijn
én de mensen die de uitvoerende taken moeten doen ook het
beste kunnen oordelen over zaken die de uitvoering regelen.
Voorbeeldje: ik ben verantwoordelijk voor beschikkingen en
tegelijkertijd ook degene die bezwaar tegen beschikkingen
moet afhandelen. Daar kun je als inwoner wat van vinden natuurlijk. En ik wil graag aan het roer zitten als het gaat om de
herindeling. Nu ligt mijn werk stil als ik ziek ben. Via VONSS
kunnen we misschien onderling voor vervanging zorgen.”
Door onder meer een korte revalidatie en wat te veel bescheidenheid, is haar rol in de OR nog te klein geweest, constateert
Thea Huis. “Maar dat gaat veranderen. Ik zorg ervoor dat het
er de komende OR-vergadering allemaal uitkomt! Klaar! En
daar kun je me aan houden. Want die vergadering is eerder
dan jullie nieuwsbrief in de mailbox ligt.”