Acute duizeligheid met een chronisch karakter

Download Report

Transcript Acute duizeligheid met een chronisch karakter

Hands on 2014
Duizeligheid
Hoe blijven we in evenwicht (zoals een vliegtuig)?
Doelen:
1. Awareness creëren
2. Hoe blijven we in evenwicht?
3. Anamnese is key
3. Onderzoek zelf doen
4. Duizeligheid er is wat aan te doen
5. Take home messages
Awareness
- 650.000 mensen met duizeligheid
- 200.000 zoekt medische hulp
- Klacht wordt soms onvoldoende serieus genomen
- Gemiddeld 5-7 hulpverleners wordt bezocht per patiënt
- Onvoldoende kennis onder hulpverleners (1e en 2e lijn)
- Medische kosten per patiënt 5000 euro per jaar (totaal 0,5 miljard per jr)
- Hoge verzuimcijfers (7% meer dan 2 weken verzuim)
- Maatschappelijke kosten verzuim minimaal 2 miljoen
- Grote impact op kwaliteit van leven
Anamnese
- Is veruit het belangrijkst
- De diagnose “zit in het verhaal van de patiënt”
- Maak hier tijd voor
- Werk met algoritmes
- Vaak meerdere “vormen” van duizeligheid binnen 1 patiënt
Duizeligheid
Balansklachten
Draaiduizeligheid
1-malig
Acuut
Aanvallen
“Houdingsafhankelijk”
“Zonder restklachten”
“BPPD”
-Vestibulair incident - Posterieur 90%
-TIA
- Horizontaal 8%
- Anterieur 2%
“Balansstoornis”
-Neuritis vestibularis
-Labyrinthitis (gehoor ↓)
-Unilaterale stamCVA
-AICA/PICA CVA
“Niet
Houdingsafhankelijk”
“Met oorsymptomen”
-M Meniere
(bastonen gehoor ↓)
- Vestibulaire
paroxysmieën
(vaat-zenuw conflict)
progressief
“Uit het hoofd”
“Vasalva” “Osscillopsia”
- Bilaterale - Witte stof afwijkingen
vestibulopathie - Psychofarmaca
-Bilateraal stam CVA -Parkinson
-Cerebellaire
aandoeningen
- Sup. kanaal
dehiscentie
- Labyrinthfistel
“Met hoofdpijn”
-Vestibulaire
migraine
(migraine in VG of Fam)
“Zonder HP of oorsymptomen”
-Recurrente vestibulopathie
“Alleen bij gaan/staan”
- Orthostase
“Uit de benen”
- Myelopathie
- Polyneuropathie (DM,
Med)
Zweverigheid
Licht in hoofd
Dronken gevoel
(aanvallen/continu)
“Ademhalingsstoornis”
- OSAS
- Astma/ COPD
(Bijna) flauwvallen
Aanvallen
“Limbisch syndroom”
“Cardiaal”
- Angst
- Aritmieën
-Chronische stress
- Hartfalen
-Surmenage
- Aortastenose
- Secundair aan vertigo (trauma)
Herkenbaar aan:
“Supermarkt syndroom”
Chronisch hyperventileren (zuchten)
Fonofobie/fotofobie
Visual vertigo
Piekergedrag
Slaapstoornis
Concentratieproblemen
Wazig zien
SOLK”s
Met eenzijdig
gehoorverlies
- Brughoekpathologie
LET OP: vaak zijn er meerdere vormen van duizeligheid binnen 1 patiënt
aanwezig
Houdingsafhankelijk
-Orthostase
Onderzoek
- Looppatroon gestoord? (vaak centrale oorzaak)
- Otoscopie vanzelfsprekend, maar toont meestal niets!
- Oogvolgbewegingen (centrale pathologie bij afwijkende verticale oogbewegingen)
- Head Impulse test (uitval labyrinth uni/bilateraal?, correctiesaccade zichtbaar?)
- Kiepproeven (BPPD), altijd doen bij houdingsafhankelijke vertigo !?
- Posterieure kanaal BPPD (90%) >> Dix Hallpike met upbeat rotaire nystagmus met snelle slag naar aangedane oor.
- Horizontale kanaal BPPD (8%) >> Supine Roll test (hoofd 30 gr flexie), horizontale nystagmus, intensiteit nystagmus bepaalt welke
zijde
- Anterieure kanaal BPPD (2%) >> indien bij Dix Hallpike een downbeat rotatoire nystagmus optreedt en snelle slag van geteste oor
afgaat
- Optioneel: Nijmeegse vragenlijst, HADS, pupilflutter
Behandeling
- Voor M Meniere is er een goede behandeling
Stap 1 Betahistine tot max 3 dd 48 mg, STAP 2 denk aan prismabril. STAP 3 Indien invaliderende aanvallen
en conservatief beleid faalt denk aan mogelijkheid intra-tympanale gentamycine inspuiting via de Poli KNO
- Neuritis vestibularis z.s.m. laten revalideren, indien mogelijk < 1 week
(geen sedativa, emetica ja graag)
- Duizeligheid bij ouderdom, polyfactorieel bepaald
Motiveer tot (bewegen, bewegen, bewegen)
- BPPD altijd behandelen! (Valrisico, angststoornis)
- BPPD service Amstelland
- Heb oog voor het “limbisch/angstsyndroom”, het komt vaker voor dan je denkt
en bepaalt in grote mate de uitcome van duizeligheid
Take Home
- Binnen 1 patiënt komen vaak meerdere vormen van duizeligheid voor
- Acute uitval van het evenwichtsorgaan (uni- of bilateraal) verdient snelle revalidatie
- Bij symptomen van een neuritis vestibularis en HVZ risico dient de neuroloog mee te kijken
- Onbehandelde/onbegeleide acute duizeligheid wordt vaak chronisch en leidt tot hoge
zorgkosten
- Onderken het “limbisch/angstsyndroom” bij duizeligheid, het bepaalt de outcome in grote mate
- Duizeligheid bij ouderdom gericht op bewegen, bewegen, bewegen
- BPPD altijd behandelen! (Valrisico, angststoornis)
Tot slot
- Patiënten kunnen binnen 2 weken op de poli KNO terecht voor diagnostiek en behandeling van
duizeligheid
- We hebben een service voor mensen met BPPD klachten. Vrijdagmiddag mogen patiënten op
de poli KNO komen om een bevrijdingsmanoeuvre te krijgen
- Via onze website https://www.ziekenhuisamstelland.nl/nl/patienten/digitale-formulieren/vragenlijst-duizeligheid-
evenwichtsstoornissen kunnen mensen direct een vragenlijst invullen, zodat de arts voor poli bezoek inzicht heeft
in aard en impact van duizeligheid
- U wordt binnenkort geïnformeerd over 1-loketsstructuur voor verwijzing van patiënten met
duizeligheid/balansstoornissen