Transcript Medisch Protocol - Afdeling Handchirurgie

Afdeling Handchirurgie
Rode Kruis Ziekenhuis Medisch Protocol
Europees erkend Hand Trauma Centrum
Triggerfinger | Tendovaginitis stenosans
v.2 - 09/2013
De medische naam voor 'triggerfinger' is tendovaginitis stenosans. De aandoening wordt ook wel 'hokkende
vinger', 'knipvinger' of 'snapping finger' genoemd. Een triggerfinger verwijst naar een hapering of zelfs
vastlopen van de vinger tijdens het buigen waarna de vinger met een vaak pijnlijk 'knapje' weer gestrekt moet
worden.
De prevalentie wordt geschat op 28:100.000 met een 'life-time risk' van 2,6% oplopend tot 10% bij patiënten
met diabetes mellitus. Vrouwen krijgen vier maal vaker een triggerfinger dan mannen.
Dit protocol geldt NIET voor de congenitale triggerduim bij kinderen.
Presentatie
• Aanvankelijk geringe pijn of irritatie bij het buigen van de vinger. De meest typische klacht is als de vinger
hierbij gaat haperen of zelfs vastloopt en geholpen moet worden om zich weer te strekken. Er zit dan vaak een
pijnlijke synoviale verdikking in de handpalm. In ernstige gevallen slaat de vinger 'op slot'.
• Een triggerfinger thv. de A2 of A3 pulley is zeldzaam.
• Het meest aangedaan zijn de ringvinger en de duim, maar het kan in alle vingers optreden.
• Een triggerfinger kan gepaard gaan met een andere tendinitis, carpaal tunnel syndroom of artrose.
Differentiaal diagnose
• Morbus Dupuytren
• Ganglion / cyste
Oorzaak
• Verdikking van de A1 pulley door chronisch verhoogde
druk op de proximale rand van de pulley bij maximale flexie.
• Tenosynovitis, verdikking van de buigpees ter hoogte van de A1
pulley, wel of niet in combinatie met een ontstekingsreactie die
de peesschede vernauwd.
Geassocieerde aandoeningen
• Chronische overbelasting
• Reuma / Jicht / Amyloïdosis / degeneratieve synovitis
• Hypothyreoïdie
• Diabetes Mellitus (zowel type 1 als type 2)
• Chronische nierinsufficiëntie, amyloïdosis
STS classificatie (Stadia Tendovaginitis Stenosans)
‣
‣
‣
‣
‣
‣
Stadium 1: normaal
Stadium 2: pijnlijke palpabele nodus
Stadium 3: triggering | lichte hapering, vinger blijft niet hangen
Stadium 4: het PIP gewricht blijft hangen in flexie maar kan met actieve extensie loskomen
Stadium 5: het PIP gewricht blijft hangen in flexie en kan alleen met passieve extensie loskomen
Stadium 6: het PIP gewricht staat vast in flexie
© 2013 Het auteursrecht op dit protocol berust bij de afdeling handchirurgie van het Rode Kruis Ziekenhuis te Beverwijk (RKZ) of bij derden
welke met toestemming materiaal beschikbaar hebben gesteld aan de afdeling handchirurgie van het RKZ. Vermenigvuldiging in wat
voor vorm dan ook en/of verspreiden van dit protocol is alleen toegestaan na voorafgaande schriftelijke toestemming van de afdeling
handchirurgie van het RKZ.
p. 2 - medisch protocol | triggerfinger | v.2 - 09/2013
Afdeling Handchirurgie
Rode Kruis Ziekenhuis
praktijk voor handtherapie
ALGORITME VOOR DE BEHANDELING VAN EEN TRIGGERFINGER
Start / Eind
Bevinding
Overweging
Handeling
Triggerfinger
- DM (mn type 1)
- Synoviabiopt
- > 6 maanden bestaand
- STS classificatie 5 en 6
JA
-Primair invasieve therapie
NIET wenselijk
-< 6 weken bestaand
Spalktherapie
Rust
NEE
Steroïd injectie
Chirurgie
Onvoldoende resultaat
of Recidief
Onvoldoende resultaat
of Recidief
- DM
- Multipele vingers
- Chirurgie voor recidief
- Tenolysis / Synoviectomie
- Littekenhypertrofie
Postoperatieve
handtherapie
© 2013 Het auteursrecht op dit protocol berust bij de afdeling handchirurgie van het Rode Kruis Ziekenhuis te Beverwijk (RKZ) of bij derden
welke met toestemming materiaal beschikbaar hebben gesteld aan de afdeling handchirurgie van het RKZ. Vermenigvuldiging in wat
voor vorm dan ook en/of verspreiden van dit protocol is alleen toegestaan na voorafgaande schriftelijke toestemming van de afdeling
handchirurgie van het RKZ.
p. 3 - medisch protocol | triggerfinger | v.2 - 09/2013
Afdeling Handchirurgie
praktijk voor handtherapie
Rode Kruis Ziekenhuis
Behandelingen
Bij multipele triggerfingers, recidieven of associatie met andere aandoeningen gerelateerd aan chronische
synovitis (tendinitiden, CTS, artrose) zonder duidelijke oorzaak een consult bij de reumatoloog overwegen.
• Conservatief: Spalkbehandeling / rust / zie paramedisch protocol.
• Lokale injectie van 1 cc Kenacort ter hoogte van de A1 pulley. Tot 4 weken na de injectie geen activiteiten
uitvoeren waarbij veel of langdurig aanhoudende knijpkracht nodig is. De behandeling na 6 weken evalueren.
• Chirurgie: Klieven van de A1-pulley met evt. aanvullende tenosynoviectomie / tenolysis.
Beoogd resultaat
• Ongehinderde en pijnloze excursie van de flexorpezen.
OPERATIEVE BEHANDELING
Operatie (± 15 minuten)
Voorbereiding
‣ rugligging, handentafel
‣ desinfectie, steriel afdekken
‣ aftekenen incisie, lokale anaesthesie met Lidocaïne/Adrenaline
Expositie
‣ -oblique of Brunerse incisie huid aan palmaire zijde MCP
‣ vrijprepareren A1 pulley met inachtname van neurovasculaire bundels
Klieven A1 pulley
‣ klieven A1 pulley tot aan of net in de begrenzing met de A2 pulley
‣ controle op lokale synovitis / evt. tenosynoviectomie
‣ patiënt actief de vinger laten flecteren / extenderen
Sluiten
‣ sluiten van de huid met transcutane niet-resorbeerbare hechtingen
‣ drukverband
Direkt postoperatief beleid
‣ direkt ontslag, postoperatieve instructiefolder meegeven
‣ 1 dag drukverband, mag patiënt zelf verwijderen en opnieuw verbinden
‣ postoperatieve controle afspraak 10-14 dgn. voor hechtingen verwijderen.
Postoperatieve handtherapie
‣ Bij DM type 1, bij chirurgie voor recidieven of multipele vingers en waarbij een uitgebreide tenosynoviectomie
is uitgevoerd wordt na verwijderen van de hechtingen een consult bij de handtherapeut geadviseerd.
Complicaties
• Hypertrofisch, gevoelig litteken met eindextensiebeperking van de vinger
• Verstoorde mobiliteit, tenosynovitis
• Iatrogeen zenuwletsel in onervaren handen (m.n. dig.1 en dig.5)
• Iatrogeen A2 pulley letsel in onervaren handen met 'bowstringing' ten gevolg
• Wondinfectie, haematoom
© 2013 Het auteursrecht op dit protocol berust bij de afdeling handchirurgie van het Rode Kruis Ziekenhuis te Beverwijk (RKZ) of bij derden
welke met toestemming materiaal beschikbaar hebben gesteld aan de afdeling handchirurgie van het RKZ. Vermenigvuldiging in wat
voor vorm dan ook en/of verspreiden van dit protocol is alleen toegestaan na voorafgaande schriftelijke toestemming van de afdeling
handchirurgie van het RKZ.
p. 4 - medisch protocol | triggerfinger | v.2 - 09/2013
Afdeling Handchirurgie
praktijk voor handtherapie
Rode Kruis Ziekenhuis
ASSESSMENT
Intake, 2 wkn, einde behandeling
• AROM MCP/PIP/DIP aangedane vinger (evt. TAM)
• Pijn (VAS rust en VAS max)
• Quick Dash
• Bij specifieke klachten PSFS-DLV of PSK
Disclaimer
Dit protocol is gemaakt door de handchirurgen, handtherapeuten en gipsmeesters van het Rode Kruis Ziekenhuis te
Beverwijk samen met de handtherapeuten van de praktijk 4Hands te Amsterdam. Dit protocol is geen strikt voorschrift,
doch bevat zoveel mogelijk op 'evidence' gebaseerde inzichten en aanbevelingen om kwalitatief goede zorg te
verlenen. Afwijken van het protocol is, als de situatie van de patiënt dat vereist, zelfs noodzakelijk.
Aan de informatie kunnen geen rechten worden ontleend. Wij spannen ons in om de informatie in dit protocol zo
volledig en nauwkeurig mogelijk te laten zijn. De makers van het protocol en de afdeling handchirurgie van het RKZ
aanvaarden geen enkele verantwoordelijkheid voor schade op welke manier dan ook ontstaan door gebruik,
onvolledigheid of onjuistheid van de aangeboden informatie en adviezen in dit protocol.
© 2013 Het auteursrecht op dit protocol berust bij de afdeling handchirurgie van het Rode Kruis Ziekenhuis te Beverwijk (RKZ) of bij derden
welke met toestemming materiaal beschikbaar hebben gesteld aan de afdeling handchirurgie van het RKZ. Vermenigvuldiging in wat
voor vorm dan ook en/of verspreiden van dit protocol is alleen toegestaan na voorafgaande schriftelijke toestemming van de afdeling
handchirurgie van het RKZ.