Transcript Flyer Conferentie CLA VII

Conferentie
Cultuur
Leert Anders VII
25 november 2014
De Reehorst, Ede
Geachte heer/mevrouw,
Creativiteit is populair! Maar wat is creativiteit precies en waarom is het zo'n belangrijke
vaardigheid voor de toekomst? En is creativiteit alleen voorbehouden aan de
kunstvakken? Tijdens de conferentie Cultuur Leert Anders VII verkennen we op allerlei
manieren creativiteit voor het toekomstige onderwijs; vanuit de wetenschap, vanuit de
school, maar ook vanuit uw eigen beleving.
Programma
09.15
10.00
10.10
13.00
14.00
15.00
15.15
16.15
16.30
uur
uur
uur
uur
uur
uur
uur
uur
uur
Ontvangst
Welkom en mededelingen
Creativiteit in de toekomst
Lunch
RONDE I: presentaties/workshops 1 t/m 10
Koffie/thee
RONDE II: presentaties/workshops 11 t/m 19
Creativiteit en hoe nu verder?
Drankje met hapje
Wij zien u graag bij Cultuur Leert Anders VII op
25 november 2014 in de Reehorst in Ede!
Met vriendelijke groet,
Antoine Gerrits en Astrid Rass
Steunpunt Cultuurprofielscholen
RONDE I: presentaties/workshops
RONDE II: presentaties/workshops
1
11
12
13
14
15
Cultuuronderwijs verbinden met de creatieve
industrie
2 21e eeuwse vaardigheden en creativiteit
3 Koffie met gebak voor schoolleiders
4 Cultuurprofilering in het vmbo
5 'Rondleiding' door leerplankader Cultuur in
de Spiegel
6 Slimmeriken in een cultuurprofiel
7 Denklab: Van cultuurtheorie naar de praktijk
8 Multimedia als leerlijn voor het vmbo
9 Bespreken en beoordelen van leerlingwerk
10 Creativiteit: de nieuwe hype
16
17
18
19
PO-ontwikkelingen kunst en cultuur
De cultuurkaart
Gamification in de klas
Een zichtbaar cultuurprofiel
Ontwikkelingsgerichte zelfbeoordeling
in het beeldend kunstonderwijs
Cultuur en Technasium
Cultuurreporters!
Het beleidsplan schrijven doe je samen
Art Based Learning en creatieve wetenschap
Praktische informatie
De conferentie is voor iedereen die betrokken is bij het kunst- en
cultuuronderwijs in het VO.
Er kunnen maximaal 200 deelnemers inschrijven.
Deze conferentie wordt als scholing gezien. Bij het inschrijven
kunt u aangeven of u een bewijs van deelname wilt ontvangen.
•
•
•
Deelname kost €150,- per deelnemer. De eerste twee
deelnemers per lidschool van de Vereniging
CultuurProfielScholen kunnen kosteloos deelnemen.
Wat moet u weten voor u zich inschrijft?
•
Tot uiterlijk 18 november 2014 kunt u zich via de site
www.cultuurprofielscholen.nl/cultuurleertandersvii
inschrijven. Gezien het beperkte aantal plaatsen, is de
volgorde van inschrijving bepalend voor plaatsing.
•
Bij inschrijving moet u per ronde aangeven aan welke
presentatie/workshop u deel wilt nemen. Ook wordt
een tweede keuze gevraagd.
Indien van toepassing ontvangt u na aanmelding een
factuur voor de deelnamekosten.
Na aanmelding kunt u eventueel tot 18 november 2014
kosteloos annuleren door een mail te sturen naar
[email protected]. Bij annulering vanaf 18 november
2014 bent u het volledige bedrag verschuldigd. Uw
plaats kan in dat geval wel ingenomen worden door
een collega.
Ongeveer een week voor de conferentie ontvangt u uw
bevestiging van deelname en persoonlijke keuzes.
Cultuur Leert Anders, en we gaan het nu ook echt anders
doen… Althans, anders dan u van ons gewend bent! Astrid
Poot neemt ons in de ochtend mee in de wonderlijke wereld van
creativiteit. Wat is creativiteit? Is creativiteit belangrijk? Wie is er
eigenlijk creatief? En hoe werkt dat creatief proces dan?
Daarna trekken we onder leiding van Sander van Duijn in sneltreinvaart door de verschillende fasen van het creatieve proces
en ervaren hoe het is om wel of niet creatief te zijn. Wees alvast
voorbereid om op het randje van uw comfortzone te staan!
Astrid Poot is creative director bij bureau FONK dat interactieve
digitale ervaringen ontwikkelt voor jong en oud. Ze werkte o.a.
voor Klokhuis, TEDxYouth Amsterdam en IJsfontein. Naast haar
werk is Astrid een bekend blogger en spreker over het thema
creativiteit. Sander van Duijn is eigenaar van het bureau WhoKnows (creative consultancy). Hij richt zich voornamelijk op het
werken met groepen, zowel jongeren als volwassenen, waarbij
hij de groepsdynamiek steeds weer in verrassende banen weet te
leiden. Hij heeft onder andere gewerkt voor Young Works.
1
de uitkomsten en inzichten. Paulina Schulp laat zien hoe zij
als school proberen creativiteit bij leerlingen te stimuleren en
te vergroten. Ze geeft u een kijkje in de keuken, maar tevens
een denkopdracht om zelf te ervaren wat creativiteit kan zijn.
CULTUURONDERWIJS VERBINDEN MET DE
CREATIEVE INDUSTRIE
Carolien Kasper, cultuurcoördinator Da Vinci College Leiden
Binnen de VCPS bestond de wens om nauwer samen te werken met het bedrijfsleven met het doel om zicht te krijgen op
het ondernemerschap in de creatieve sector en de aansluiting
hierop vanuit het onderwijs te versterken. Vanuit dit gegeven is
een samenwerking opgezet met DCR Network. Inmiddels hebben vijf scholen, met financiële steun van de VCPS, een project
uitgevoerd met een van de DCR-culturele broedplaatsen. In
deze workshop presenteren we de ervaringen en resultaten,
en denken graag met u mee over hoe u een dergelijke samenwerking kunt initiëren. De VCPS start binnenkort een nieuwe
ronde projecten met culturele broedplaatsen.
2
3
KOFFIE MET GEBAK VOOR SCHOOLLEIDERS
Jaap Bakkelo, ex-schoolleider Montessori Zernike college
Groningen (per 1 oktober), bestuurslid VCPS
21E EEUWSE VAARDIGHEDEN EN CREATIVITEIT
Een workshop speciaal voor schoolleiders om zaken uit te wisselen die er op dit moment toe doen. Hoe houdt u een cultuurprofiel nog in de lucht nu de kernvakken zo prominent komen
te staan? Hoe vertaalt u een sterke cultuurvisie naar een goed
programma voor leerlingen bij u op school? En hoe houdt u al
die extra's voor cultuur nog betaalbaar? Jaap Bakkelo staat
klaar met koffie en gebak en weet u bovendien alles te vertellen over de Vereniging CultuurProfielScholen.
Annette Thijs, senior onderzoeker bij SLO nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling en Paulina Schulp, cultuurcoördinator Werkplaats Kindergemeenschap Bilthoven
4
Het belang van meer aandacht voor 21e eeuwse vaardigheden wordt steeds vaker onderstreept. Maar over welke vaardigheden gaat het dan precies? En hoe stel je deze
vaardigheden aan de orde in de lespraktijk? Annette Thijs
deed hier onderzoek naar en presenteert tijdens de workshop
CULTUURPROFILERING IN HET VMBO
Viola van Lanschot Hubrecht, leerplanontwikkelaar bij SLO nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling en
Adri de Gans, Het Goese Lyceum Goes
Met de vernieuwing van de beroepsgerichte examenprogramma's in het vmbo krijgen scholen substantieel meer mogelijk-
heden om aandacht te besteden aan kunst en cultuur. De introductie van profiel- en keuzedelen maakt het namelijk mogelijk
om een beroepsoriënterend onderwijsprogramma aan te bieden dat sterk kunstzinnig gericht is. In deze workshop maakt u
kennis met de aanstaande vernieuwing en wordt vanuit het
nieuwe profiel Dienstverlening & Producten samen met Het
Goese Lyceum de vertaalslag gemaakt naar de praktijk.
aanbieden? In deze presentatie verteld Mariske Scheper over
hoe het vak multimedia in 2008 is opgezet. Zij vertelt over
haar ervaringen en laat voorbeelden uit de praktijk zien. Sinds
kort geeft zij les op Christelijk College de Populier in Den Haag
waar multimedia geïntrigeerd is binnen de kunstvakken, ook
deze ervaringen zal zij in haar verhaal meenemen.
9
5
‘RONDLEIDING’ DOOR LEERPLANKADER
CULTUUR IN DE SPIEGEL
Edith Janssen, ambassadeur Cultuur in de Spiegel en
medewerker Kunstgebouw
Meer dan ooit is het denken over de positie en functie van
kunst- en cultuurvakken binnen een school van belang. Het
leerplankader geeft handvatten in dit denken. Edith Janssen
geeft inzicht in hoe vanuit dit wetenschappelijk kader kritisch
naar eigen lessen, projecten of cultuur(profiel)beleid kan worden gekeken. Aan de orde komen o.a. het theoretisch kader
van cultuur, de cognitieve ontwikkeling van leerlingen 12-18
jaar en praktijkvoorbeelden over samenhang tussen vakken en
themalijnen. Op een interactieve manier laat zij zien hoe het
leerplankader praktisch, maar ook als denkkader, kan worden
ingezet. Het is raadzaam het leerplankader vooraf door te
bladeren (te downloaden via www.slo.nl/cultuurindespiegel).
BESPREKEN EN BEOORDELEN VAN
LEERLINGWERK
Maaike Koebruggge (BV), Stefanie Meijer (DR) en
Joost Overmars (MU), Cals College Nieuwegein
Zodra je met collega’s praat over de beoordeling van kunstzinnig werk van leerlingen, lopen de gemoederen direct hoog op.
De meningen variëren van 'gewoon' cijfers of letters OTVG,
een 'naar behoren' of evaluatiegesprek tot ‘creativiteit kun je
niet beoordelen’. Aan de hand van concreet werk van leerlingen beeldende vormgeving, drama en muziek wordt tijdens
deze workshop verkend welke criteria je zou kunnen formuleren. Hoe hoog leg je de lat in relatie tot deze criteria? Zijn er
raakvlakken tussen de verschillende kunstdisciplines als het
gaat om de beoordeling van leerlingwerk? Daarbij bieden we
je tevens een blik in de Cals kunstvakkenkeuken en hopelijk
ook in die van de deelnemers!
10 CREATIVITEIT: DE NIEUWE HYPE
6
SLIMMERIKEN IN EEN CULTUURPROFIEL
Dick van de Wateren, Eerste Christelijk Lyceum Haarlem
Het onderwerp ‘excellentie’ staat al een aantal jaren hoog
op de agenda van VO-beleidsmakers. Het Eerste Christelijk
Lyceum Haarlem heeft voor cognitief getalenteerde leerlingen
een speciaal traject opgezet. Motivatie en autonomie van de
leerling nemen hierbij een belangrijke plaats in. Hoe doe je
zoiets op een cultuurprofielschool? En wat doe je met leerlingen met een kunstzinnig talent? Tijdens de workshop ligt het
accent op een verkennende discussie rondom dit thema.
7
DENKLAB: VAN CULTUURTHEORIE NAAR
DE PRAKTIJK
Ingeborg Abrahamse, Rosanne Bakker, Anne
IJedema en Anouk Linthorst van het Zernike College
Groningen
Emiel Copini, onderzoeksdocent bij ArtEZ, Hanzehogeschool
en onderzoeker bij Rijksuniversiteit Groningen
Tijdens de workshop onderzoekt Emiel Copini met u waarom
het veld van kunst- en cultuureducatie doordrongen is van
ideeën en idealen die elkaar maar blijven opvolgen. In de
behoefte aan legitimering, onderbouwing en houvast voor de
‘kwaliteit’ en ‘waarde’ van kunst- en cultuureducatie, lijkt
‘creativiteit’ de nieuwe strohalm. Wat is dit voor mechanisme?
Waarom doen hypes het zo goed in dit veld? Of zal dit een
blijvertje blijken? Emiel Copini schrijft zijn proefschrift aan de
Rijksuniversiteit Groningen over de ontwikkeling van het cultureel bewustzijn van jongeren en de voors en tegens rondom
het gebruik van een cultuurtheorie in de onderwijspraktijk.
11 PO-ONTWIKKELINGEN KUNST EN CULTUUR
Marieke Hagemans, adviseur cultuur en onderwijs en
co-auteur SLO leerplankader KO
De cultuurcoördinatoren van het Zernike College hebben naar
aanleiding van het theoretisch kader van cultuur (Barend van
Heusden, 2010) het vierjarig project 'Cultuur als Proces' opgezet. Hierbij wordt toegewerkt naar een visiekader cultuuronderwijs op het Zernike. Het eerste jaar zit er inmiddels op en
stond in het teken van verkenning van theorie naar praktijk.
Dit was niet altijd even makkelijk en vereiste de nodige denkkracht. Twee docenten vertellen over hun ervaringen en tonen
hoe het kader hielp het project 'Roodkapje' (vmbo-bb/kb 2)
op te zetten en beter aan te laten sluiten bij hun leerlingen.
Sinds de regeling Cultuur Educatie met Kwaliteit (CMK) zijn de
ontwikkelingen in het PO haast niet meer bij te houden. Wat
betekent dat voor u als VO-school? En bent u wel goed genoeg op de hoogte? Het betreft tenslotte uw aanlevergebied.
Marieke Hagemans zal u bijpraten over de ontwikkelingen
binnen het PO-veld kunst en cultuur en stilstaan bij een aantal
belangrijke ontwikkelingen zoals het leerplankader kunstzinnige
oriëntatie van SLO, de vele PO-leerlijnen in het land, alsmede
de post-hbo opleiding Cultuurbegeleider bij de PABO’s.
8
12 DE CULTUURKAART
MULTIMEDIA ALS LEERLIJN VOOR HET VMBO
Mariske Scheper, docent kunstvakken Christelijk College de Populier Den Haag
Op het Wessel Gansfortcollege in Groningen wordt multimedia
aan vmbo-leerlingen gegeven als extra praktijkvak. Wat zijn
de voordelen van multimedia en waarom zou je het als vak
Walter Groenen, directeur CJP
Walter Groenen is al jaren directeur van CJP en vertelt over
de veranderingen van de cultuurkaart en wat dat voor scholen
in de toekomst kan betekenen. Hij laat zien hoe uw provincie
scoort wat betreft de besteding van cultuurgelden en wat het
CJP op poten zet om de bestedingen verder uit te breiden in
het belang van uw leerlingen. In de discussie daaropvolgend is
er ruimte voor uitwisseling over hoe u de cultuurgelden bij u op
school besteedt en borgt.
13 GAMIFICATION IN DE KLAS
Sem van Geffen, www.semvangeffen.nl
Deze workshop geeft u een introductie in de mogelijkheden
van gamification in de klas. En passant worden vragen beantwoord als: Wat kun je nog meer doen met games in de klas?
Hoe ontwerp je een echte game? Hoe pas je op een slimme
manier gamification toe? Aan het eind begrijpt u wat de
mogelijkheden van blended games zijn en welke tools u kunt
gebruiken om zelf een blended game te ontwikkelen, bijvoorbeeld voor het kunstonderwijs. Sem van Geffen schreef het
boek ‘Gamification in de klas’. Zijn passie is het ontwikkelen
van betekenisvolle en motiverende leersituaties in de klas.
14 EEN ZICHTBAAR CULTUURPROFIEL
Jan van Gemert, webmaster www.cultuurprofielscholen.nl en
docent theater en creatieve vaardigheden
Hoe zorgt u dat het cultuurprofiel van de school goed zichtbaar is voor de buitenwereld? Wat communiceert u en hoe zet
u daarbij op creatieve wijze uw website, de lokale kranten,
alle nieuwsbrieven en andere (sociale) media in? We nemen
een kijkje bij elkaar op de website van de eigen school en krijgen aan de hand van richtlijnen suggesties voor versterking.
Een workshop om uw eigen PR eens goed onder de loep te
nemen. Jan van Gemert begeleidt u hierbij.
15 ONTWIKKELINGSGERICHTE ZELFBEOORDELING
IN HET BEELDEND KUNSTONDERWIJS
Leontine Broekhuizen, docent vakdidactiek DBKV ArtEZ en
onderzoeker (MA)
Leontine Broekhuizen heeft onderzoek gedaan naar de toepasbaarheid van ontwikkelingsgerichte zelfbeoordeling in de beeldende vakken (Schönau, 2012; Schönau, 2013). Zij
onderzocht deze aanpak bij leerlingen van 11 tot en met 15
jaar. Uit een survey blijkt dat de wijze waarop leerlingen zichzelf beeldende opdrachten stellen en eigen criteria hanteren,
een vruchtbare bodem opleveren voor ontwikkelingsgerichte
zelfbeoordeling. Tevens blijkt dat ontwikkelingsgerichte zelfbeoordeling toepassingsmogelijkheden heeft en dat er enige
effecten aan ontleend kunnen worden.
16 CULTUUR EN TECHNASIUM
Hanneke Bleijs en Esther Loupias, Jacob Roelandslyceum
Boxtel
De samenwerking tussen Cultuur en Technasium zet aan tot
creativiteit in een nieuwe vorm. Op het Jacob Roelandslyceum
lopen diverse projecten waarin Technasium-leerlingen samenwerken met leerlingen van de Cultuurprofilering. Ook zijn
externe instanties, als STRP en GoodCompanies, bij de projecten betrokken. Hanneke Bleijs en Esther Loupias laten u een
aantal praktijkvoorbeelden zien.
17 CULTUURREPORTERS!
Rogier Oversteegen, Montessori Lyceum Amsterdam,
een docent, Dr. Aletta Jacobs College Hoogezand,
Meldrid Ibrahim en Mirna Ligthart, De frisse blik
'Cultuurreporters!' is een tweejarige doorlopende leerlijn voor
de vmbo-onderbouw. Gedurende twee jaar zijn de leerlingen
inhoudelijk met non-fictie film bezig en zetten zij film in als
creatief gereedschap om op onderzoek uit te gaan. Ze leren
kritisch kijken naar media, filmen, interviewen en monteren.
Ze brengen zichzelf en hun achtergrond, en de sociale en
culturele omgeving van de school in beeld. Ze inter viewen
bijvoorbeeld de buurtbakker, vragen buurtbewoners om hun
mening over de school, maken een zelfportret of interviewen
een oma over haar jeugd. De lessen worden in samenwerking met scholen ontwikkeld door stichting De frisse blik.
Docenten krijgen training in het geven van de lessen, aan de
hand van interactieve lesbrieven en docentenhandleidingen.
Het theoretisch kader van Cultuur in de Spiegel vormt het
uitgangspunt voor de leerlijn en voorziet in de uitwerking van
de evaluatie van de leerlijn. Tijdens de workshop wordt de
leerlijn gepresenteerd en ziet u aansprekende films van de
leerlingen.
18 HET BELEIDSPLAN SCHRIJVEN DOE JE SAMEN
Saskia van der Linden, begeleidt vanuit Steunpunt Cultuurprofielscholen bij het schrijven van een cultuurprofielplan
Een cultuurprofielplan schrijven is voor velen een straf, maar
als u het goed doet, geeft u uw onderwijs vorm en dan is
het heel inspirerend. In de workshop komen praktische
vragen aan bod: Wat is een cultuurprofielplan? Welk doel
dient het? Wat doet u ermee als het af is? Hoe pakt u het
schrijven ervan aan? Hoe creëert u er draagvlak voor en
communiceert u erover? Hoe evalueert u het plan? Maar
nog belangrijker: Wat moet erin en wat mag eruit? U gaat
tijdens de workshop ook zelf aan de slag met het formuleren
van een visie.
19 ART BASED LEARNING EN CREATIEVE
WETENSCHAP
Paul van der Heijden, cultuurcoördinator Titus Brandsma
Lyceum Oss
Het afgelopen jaar raakte een aantal cultuurprofielscholen
geïnspireerd door de Art Based Learning (ABL) methodiek.
Deze methodiek – ontwikkeld door lector Jeroen Lutters
(Windesheim en ArtEZ) – gebruikt kunst (schilderij, foto, film,
muziek, dans, theater, literatuur en architectuur) als vorm
van denken en daarmee als een inspirerende onalledaagse
kennisbron.
Tijdens de workshop vertelt Paul van der Heijden over zijn ABL
ervaring en verkent samen met u wat de vier aspecten van
creativiteit (subjectiviteit, onlogica, afwijkendheid en uniciteit)
binnen kunst- en cultuuronderwijs kunnen betekenen.
Vereniging CultuurProfielScholen
Postbus 452, 3500 AL Utrecht
Tel 030-7115100, [email protected],
www.cultuurprofielscholen.nl