Transcript Programma LOAG SOMA1 “Delier” Thema: Delier

Programma LOAG SOMA1
“Delier”
Organisatie:
Datum:
Locatie:
Dhr. L. Boelaarts, klinisch geriater-opleider Medisch Centrum Alkmaar
29 oktober 2014
Huize Molenaar Utrecht
Thema: Delier
9.00-9.30
Ontvangst en aftekenen presentielijst ochtend
9.30-10.00 u
Pathogenese en medicamenteuze behandeling van het delier. State-ofthe-art presentatie door Dr. A. de Jonghe, klinisch geriater afd.
Geriatrie Tergooiziekenhuizen, Hilversum.
Vragen en discussie tussen de deelnemers van de dag en de
cursusleiders. Interactief bespreken van medicamenteuze behandeling.
10.00-10.15 u
10.15-10.45 u
10.45-11.00 u
11.00-11.15 u
Herkennen van verschillende vormen van bewustzijns- en
aandachtsstoornissen, door Dr. M.G. Kat, ouderenpsychiater afd.
Geriatrie MCA en Dr. J.F.M. de Jonghe, neuropsycholoog afd. Geriatrie
MCA.
Werkgroep bewustzijns- en aandachtsstoornissen.
Bespreken resultaten werkgroepen.
11.15-11.30
Pauze
11.30-11.50 u
Presentatie mw C. Ooijevaar, verpleegkundig specialist geriatrie,
consultdienst Geriatrie MCA/Drs. L. Boelaarts, klinisch geriater-opleider
MCA over richtlijn delier en implementatie in dagelijkse praktijk op
eigen verpleegafdeling en in consultdienst.
Werkgroep richtlijn en implementatie.
Bespreken resultaten van werkgroepen met aandacht voor de nietmedicamenteuze behandeling, taakverdeling met hoofdbehandelaar,
coaching van verpleegkundigen team op de verpleegafdelingen in het
ziekenhuis en het VMS project.
11.50-12.10 u
12.10-12.30 u
12.30-13.30
Lunch
13.30-14.10 u
14.10-14.30 u
14.30-15.00 u
Presentatie herkennen en diagnosticeren delier. Gebruik van schalen
hierbij, door Dr. M.G. Kat, ouderenpsychiater afd. Geriatrie MCA en Dr.
J.F.M. de Jonghe, neuropsycholoog afd. Geriatrie MCA.
Werkgroep herkennen en diagnosticeren delier.
Bespreken resultaten werkgroepen.
15.00-15.15
Thee
15.15-15.45 u
Presentatie moeilijke delieren, dd met dementie en depressie.
Onrust en regressie. Presyndromale symptomen, restverschijnselen,
prognose herstel. Door Dr. M.G. Kat, Dr. J.F.M. de Jonghe en Drs. L.
Boelaarts
Vragen aan het panel, wat is blijven liggen ?
15.45-16.15 u
16.15
Afsluiting dagprogramma. Uitreiking certificaten na aftekenen
presentielijst middag
Leerdoelen:
Verdieping van de eigen kennis van en klinische ervaring met het delier syndroom.
Wat moet de AIOS kennen:
Bewustzijns- en aandachtsstoornissen, differentiaal diagnose hiervan.
Gebruiken van schalen. Wel of niet en door wie ?
Wat kan ik met de kennis opgedaan in wetenschappelijk onderzoek omtrent het delier.
(Niet-)medicamenteuze behandeling van het delier voor gevorderden.
Wat moet de AIOS kunnen:
Herkennen bewustzijns- en aandachtsstoornissen, dd
Gebruiken van schalen, wie gebruikt wat ?
Hoe implementeer ik de richtlijn delier, hoe organiseer ik delierzorg in het ziekenhuis op de eigen en
andere verpleegafdelingen ?
Literatuur:
Delirium in elderly adults: diagnosis, prevention and treatment. Fong T.G. et al. Nat.Rev.Neurol. 2009;
5:210-20.
Motor subtypes of delirium: Past, present and future. Meagher D. Internat. Rev. Psychiat.
2009;21(1):59-73.
Delirium and long-term cognitive impairment. Maclullich A.M.J. et al. Internat. Rev. Psychiat. 2009;
21(1): 30-42.
Richtlijn Delier NVKG
Hand- en leerboeken, relevante artikelen.
Organic Psychiatry. A Textbook of Neuropsychiatry. Red. David A.S. etal. 4th ed, 2009. WileyBlackwell, UK.
Handboek Ouderenpsychiatrie. Red. Van der Mast R. etal. 3de druk, 2010. De Tijdstroom, Utrecht.
Ouderengeneeskunde. Red. Muris J.W.M., de Weerd-Spaetgens C.M.E.E. 2012. Bohn, Stafleu, van
Loghum, Houten.
Delirium in Old Age. Red. Lindesay J. etal. 2002. Oxford University Press, UK.
Delirium in Critical Care. Page V., Wesley Ely E. (Series Ed. Vuylsteke A.) 2011. Cambridge University
Press, UK.
De werkgroep klinische gerontofarmacologie heeft ook een artikel geschreven over het gebruik van
haldol. Je kunt dit raadplegen via de website van de vereniging.
Huiswerk:
1) Opsturen van vragen voor de cursusleiders. Met name vragen die voortkomen uit de eigen
klinische ervaring leveren een belangrijke input voor de cursusleiders.
2) Schrijf voor jezelf op hoe je nu een delier behandelt cq hoe je dat hebt geleerd te doen. Doe
dit voor het “typische” geagiteerde delier en voor het stille delier.
3) Lezen van de richtlijn Delier, zie literatuurlijst. Uiteraard behoeft deze richtlijn niet uit het hoofd
te worden geleerd maar is het de bedoeling dat de aios deze leest met als opdracht op te
schrijven hoe de aios deze richtlijn zou implementeren in het ziekenhuis waar de aios als
geriater gaat werken. Wat heb je er aan menskracht en middelen voor nodig ? Hoe zou je het
organiseren ? Hoe positioneer je je eigen rol hierin en die van je consultdienst. Op welke
punten zou jij de delierzorg zoals deze geregeld is in het ziekenhuis waar je nu werkt
aanpassen ?
4) Lees de 3 artikelen uit de literatuurlijst onder het hoofdje “Te lezen literatuur”.
De overige literatuur is niet verplicht. Het is aan de deelnemers te bepalen of zij de handboeken als
voorbereiding gebruiken. Zoals vermeld wordt basiskennis voor deze LOAG veronderstelt.
De genoemde Nederlandstalige handboeken zijn gemakkelijk leesbaar en overlappen ten dele elkaar
qua inhoud. Het ene boek heeft een redactie bestaande uit ouderenpsychiaters, het andere boek heeft
veel bijdragen van klinisch geriaters en internisten(-ouderengeneeskunde).
Iedereen kent de Engelstalige handboeken zoals Pathy, Brocklehurst ed. Deze zijn niet in de lijst
genoemd. Een boek dat AIOS in het derde jaar van hun opleiding misschien (nog) niet kennen is het
monumentale “Organic Psychiatry” van oorspronkelijk, Lishman.