Transcript Het portfolio wiskunde Zelfgereguleerde differentiatie

Probleem- en doelstelling
Werkvorm portfolio wiskunde
Uitprobeerfase en terugkoppeling
Het portfolio wiskunde
Zelfgereguleerde differentiatie &
procesevaluatie
Praktijkleren scholengroep Sint-Trudo
Koen De Naeghel
Onze-Lieve-Vrouwecollege Brugge
Fase 1: woensdag 24 september 2014
Koen De Naeghel
Het portfolio wiskunde
Probleem- en doelstelling
Werkvorm portfolio wiskunde
Uitprobeerfase en terugkoppeling
Praktijkleren
De beste ideeën komen van mensen die
samenwerken.
Michael Fullan
Middel
verslag van een zoektocht
Doel
betere leerresultaten bij leerlingen
Invalshoek
wat en hoe leren de leerlingen
Koen De Naeghel
Het portfolio wiskunde
Probleem- en doelstelling
Werkvorm portfolio wiskunde
Uitprobeerfase en terugkoppeling
Vandaag . . .
gaat het over didactiek van de wiskunde:
Vanuit jonge ervaring derde graad ASO lp a
stellen we een werkvorm voor. . .
die beslist voor verbetering vatbaar is!
NIET: zo moet het
WEL: zo kan het (misschien) ook
HOOP: inspiratie
Koen De Naeghel
Het portfolio wiskunde
Probleem- en doelstelling
Werkvorm portfolio wiskunde
Uitprobeerfase en terugkoppeling
Praktijkleren
1
Fase 1 Kennismaking (24/09)
ontstaan van de werkvorm
opzet, aanpassingen, beperkingen
aanbod van materiaal
2
Fase 2 Uitvoering
in de eigen klas
opdracht
3
Fase 3 Terugkoppeling (25/02)
uitwisselen ervaringen
suggesties voor verdere realisatie in de praktijk
Koen De Naeghel
Het portfolio wiskunde
Probleem- en doelstelling
Werkvorm portfolio wiskunde
Uitprobeerfase en terugkoppeling
1
Probleem- en doelstelling
2
Werkvorm portfolio wiskunde
3
Uitprobeerfase en terugkoppeling
Koen De Naeghel
Het portfolio wiskunde
Probleem- en doelstelling
Werkvorm portfolio wiskunde
Uitprobeerfase en terugkoppeling
Probleemstelling
Bij velen onder ons (waaronder ikzelf) betekende
het maken van oefeningen tijdens de les wiskunde
(1) als leerling (1989-1996):
de leerkracht demonstreert, de leerling noteert
(2) als lesgever (2000-2006 UH, 2006-2010 OLVA):
eerst de leerlingen tijd geven om zelf te proberen,
nadien wordt de oplossing klassikaal besproken.
FEIT De klas 6u wiskunde wordt steeds meer heterogeen.
Koen De Naeghel
Het portfolio wiskunde
Probleem- en doelstelling
Werkvorm portfolio wiskunde
Uitprobeerfase en terugkoppeling
Probleemstelling
Wat denkt. . .
de passieve leerling:
Waarom zelf proberen?
Straks komt de oplossing toch op het bord.
de onzekere leerling:
Als ik zelf probeer is het misschien fout.
Dus ik wacht tot de oplossing op het bord komt.
de minder sterke leerling:
Deze oefening vind ik niet zo eenvoudig.
Ik heb meer tijd nodig om zelf te proberen.
Dit gaat te snel!
Koen De Naeghel
Het portfolio wiskunde
Probleem- en doelstelling
Werkvorm portfolio wiskunde
Uitprobeerfase en terugkoppeling
Probleemstelling
Wat denkt. . .
de sterke leerling:
Deze oefening is te gemakkelijk voor mij.
Next please. . .
de zelfzekere leerling:
Ik heb de oefening goed opgelost.
Dus tijdens de uitleg aan het bord let ik niet op.
de kritische leerling:
Ik heb een andere einduitkomst.
Wie heeft gelijk?
Koen De Naeghel
Het portfolio wiskunde
Probleem- en doelstelling
Werkvorm portfolio wiskunde
Uitprobeerfase en terugkoppeling
Probleemstelling
Wat denkt. . .
de leerling van vandaag:
Ik hoef thuis geen oefeningen te maken.
En bij een huistaak?
de leerkracht:
Kunnen ze het nu wel zelf?
George Polya (1965):
Teaching is giving opportunity to
the students to discover things
by themselves.
http://vimeo.com/48768091
Koen De Naeghel
Het portfolio wiskunde
Probleem- en doelstelling
Werkvorm portfolio wiskunde
Uitprobeerfase en terugkoppeling
Doelstelling
Realiseren van zelfgereguleerde differentiatie
bij het maken van oefeningen in de klas
1
2
3
4
5
6
Differentiatie in tempo en niveau
zijn noodzakelijk in heterogene klassen
Uitdaging / succeservaring
voor sterke leerlingen / voor minder sterke leerlingen
Zelfstandigheid bevorderen
met het oog op vervolgstudies (lp a p.30)
Zelfregulatie
leerlingen maken zelf de (tussentijdse) controle
Reflecteren
op het eigen leerproces
Verantwoordelijkheid
bij de leerling leggen
Koen De Naeghel
Het portfolio wiskunde
Probleem- en doelstelling
Werkvorm portfolio wiskunde
Uitprobeerfase en terugkoppeling
Portfolio wiskunde
Eerst een overzicht, daarna in detail
1
2
klassikaal: enkel theorie en enkele modelvoorbeelden
oefeningen zijn onderverdeeld in
categoriën (basis, verdieping, uitbreiding)
niveau’s ( ,?, ??)
3
leerling maken oefeningen
zelfstandig
op eigen tempo en niveau
4
leerling verbetert oefeningen
met uitgewerkte oplossingen
leerkracht is helpdesk
5
6
7
leerling reflecteert
leerling is verantwoordelijk voor het leerproces
feedback en procesevaluatie
Koen De Naeghel
Het portfolio wiskunde
Probleem- en doelstelling
Werkvorm portfolio wiskunde
Uitprobeerfase en terugkoppeling
Structuur van de lessen
Klassikaal gedeelte:
theorie
modelvoorbeelden (minimum)
Individueel gedeelte:
zelfstandig maken van oefeningen
tijdens de lessen, maar ook thuis
Les in de praktijk:
30’ klassikaal, 20’ individueel
laatste les: 50’ individueel
Locatie:
klaslokaal: overleg per twee kan (niet verplicht)
→ valkuil: meeliftgedrag
studiezaal: strikt individueel
→ valkuil: werktempo
Koen De Naeghel
Het portfolio wiskunde
Probleem- en doelstelling
Werkvorm portfolio wiskunde
Uitprobeerfase en terugkoppeling
Oefeningen maken
Bij elk hoofdstuk zijn de oefeningen onderverdeeld.
De leerlingen krijgen een A3-mapje met de oefeningen.
Zelfstandigheid, differentiatie Elk werkt op eigen tempo/niveau.
Verwacht wordt dat leerlingen ook thuis oefeningen maken.
De gemaakte oefeningen bewaren ze in het mapje.
Koen De Naeghel
Het portfolio wiskunde
Probleem- en doelstelling
Werkvorm portfolio wiskunde
Uitprobeerfase en terugkoppeling
Oefeningen verbeteren
In het lokaal ligt een map met uitgewerkte oplossingen.
Zelfregulatie Leerlingen controleren zichzelf (tussentijds).
Verwacht wordt dat leerlingen hun oefeningen verbeteren.
Zelfevaluatie Nadien duiden ze de gemaakte oefeningen aan.
Uitgewerkte oplossingen op Smartschool.
Zelfreflectie Elk mapje is voorzien van een reflectierooster.
Koen De Naeghel
Het portfolio wiskunde
Probleem- en doelstelling
Werkvorm portfolio wiskunde
Uitprobeerfase en terugkoppeling
Procesevaluatie
Tijdens de eerste weken: tussentijds opvragen
heeft de leerling fouten laten staan?
is de verbetering erbij genoteerd?
staat een rood vinkje naast correcte oefeningen?
rooster ingekleurd?
Op het moment van een toets: portfolio indienen.
Objectief oordeel bij onvoldoende:
geen/te weinig oefeningen gemaakt
oefeningen niet verbeterd
oefeningen verbeterd maar dezelfde fouten op toets
oefeningen zijn een kopie van de modeloplossingen (*)
geen verband met portfolio (*)
Koen De Naeghel
Het portfolio wiskunde
Probleem- en doelstelling
Werkvorm portfolio wiskunde
Uitprobeerfase en terugkoppeling
Aanbod
Vrij beschikbaar op www.koendenaeghel.be
cover: 1 bundel
vijfde jaar: 25 bundels
precalculus
goniometrie
matrices, stelsels en determinanten
vectorruimten (8u)
zesde jaar: 25 bundels
afgeleiden
telproblemen
kansrekenen
integralen
ruimtemeetkunde
statistiek
Uitgewerkte oplossingen (1058 oefeningen) via Dropbox
Koen De Naeghel
Het portfolio wiskunde
Probleem- en doelstelling
Werkvorm portfolio wiskunde
Uitprobeerfase en terugkoppeling
Uitprobeerfase en terugkoppeling
Fase 2 Uitvoering in de eigen klas:
1
2
deze werkvorm uitproberen (kan ook met eigen materiaal),
per twee/drie collega’s korte presentatie voorbereiden:
wat waren je verwachtingen vooraf?
heb je het systeem aangepast?
hoe reageerden de leerlingen?
zag je verband tussen portfolio en toets?
heb je meer gerichte feedback kunnen geven?
suggesties voor verdere realisatie in de prakijk?
opties:
korte enquête achteraf,
laat enkele leerlingen aan het woord.
Fase 3 Terugkoppeling op woensdag 25 februari 2015.
Koen De Naeghel
Het portfolio wiskunde
Probleem- en doelstelling
Werkvorm portfolio wiskunde
Uitprobeerfase en terugkoppeling
(Voorlopig) besluit
Het portfolio wiskunde
legt de verantwoordelijkheid bij de leerling
(hoeveel oefeningen en op welk niveau),
toont de studiehouding van de leerling aan
(zelfstandigheid, toepassen remediëring),
dient als procesevaluatie
(interpretatie van resultaten op toets en proefwerk),
maakt gefundeerde evaluatie van leerattitudes mogelijk.
Bedankt voor je bijdrage!
Koen De Naeghel
Het portfolio wiskunde