Transcript POL*MER MATR*SL* KOMPOZ*TLER

CAM FIRINI VE
REFRAKTERLERİ
• Özen Gürsoy
1311110055
• İlayda Özkan 1311110059
• Bengisu Yılmaz 1311110012
CAM ÜRETİMİ
Çalışma
Ergitme
Soğutma
Teknesi:
Teknesi:
Fırını: Ön
Karışımın
Camhazneye
sıcaklığının
şarj
(forehearth)
edildiği
homojenize
vegirmeden
ergitildiği
edildiği
önce
veyecamın
cam
daha
konvektif
sıcaklığının
fazla düşürüldüğü
(sıvının
düşürüldüğü
veya
forenearth
gazın
rafinasyon
ısınarak
(ön hazne)
veya
buharlaşması
kısmı.
işlemeBu
kısmı.
bölümden
ve soğuk bölgelerde
cam döküm
tekrar
için değişik
yoğunlaşması)
istasyonlara
akımlarının
aktarılır..
karışım etkisiyle homojenize edildiği arka
uç kısımdaki melter (ergitici). Karışımın fırına şarj edildiği çok yüksek
aşınmaların meydana geldiği ve geniş sıcaklık gradyentlerinin ve streslerin
oluştuğu bölümdür.
Cam Ergitme Fırını
Ergitme fırınının temel görevi; fırındaki bekler tarafından oluşturulan
alevlerin verdiği yüksek ısı ile tank haznesi içine beslenen harmanın ergitilerek
cama dönüştürülmesini ve daha sonra da gazlardan arındırılmasını (rafinasyon)
sağlamaktır.
Cam Ergitme Fırını
Oluşturulan bu yanma hacmi sayesinde fırında yanmakta olan
beklerin(alevlerin) verdiği ısının çok büyük bir bölümü ergimiş cam üzerinde
ilerleyen harman halısına iletilmektedir ve böylece harmanın ergitilerek cama
dönüştürülmesi sağlanmaktadır.
Ergitme havuzunda ergimiş ve içindeki gazlardan arındırılmış cam Boyun
Bölgesi adı verilen dar bir bölgeden geçirilerek dinlendirme bölgesine alınır. Bu
bölgenin temel görevi ; ergimiş camın dinlendirme öncesi ergimemiş hammadde
parçalarının parçalanmasını ve giderilmesini sağlamaktır.
Cam Ergitme Fırını
Dinlendirme bölgesinde cam belirli bir rejime göre soğutularak uygun bir
sıcaklığa düşürülür. Buradan da kalay banyosuna dökülerek şekil verilir. Banyodan
top-roll makineleri ile çekilen cam şerit daha sonra soğutulur. En sonunda istenilen
ebatlarda kesilerek stoklanır.
Cam Ergitme Fırını Refrakterleri
Tabanda Şamot refrakterler kullanılmaktadır. Bu tuğlaların kalınlığı 305
mm ve %40 Al2O3 ihtiva eder. Tabana stud denilen parçalar yardımıyla civatalarla
tutturulur. Üzeri X-ZİT denilen harç ile sıkıştırılarak kapatılır.
Şamot’un üretimi için hamurda mümkün olduğu kadar yüksek Al2O3 ve
mümkün olduğu kadar düşük alkali ve toprak alkali bulunması gerekir. Şamotun
bileşimi şöyledir : % 38-45 Al2O3 - % 1-3 Fe2O3 - % 0,5-2 TiO2 – 0,8 M2 O ve geriye
kalan SiO2 ‘dir.
Termal şoka ve esnemeye yüksek dayanım gösterir.
Cam Ergitme Fırını Refrakterleri
Ergitme fırını içinde camla temas halinde olan taban refrakterlerine
paving adı verilir. Camı yandan çevreleyen refrakterler yan blok adını alır ve
pavinglerle aynı kimyasal özellikleri gösterir. Bu refrakterlerin cam sanayinde daha
genel olarak adlandırma şekli AZS refrakterleridir.
Cam Ergitme Fırını Refrakterleri
AZS refrakterler yüksek sıcaklıkta eritilerek kalıplara dökülmek suretiyle
elde edilen bloklardır.
Yüksek aşınma ve sürtünme direnci, yüksek mukavemet ve yüksek
çalışma sıcaklığı nedeniyle yoğun olarak cam sanayi ve seramik sanayinde
kullanılmaktadır.
Bünyesinde içerdiği ZrO2 oranına bağlı olarak çalışma sıcaklığı 16811711 ⁰C derece arasında değişir.Bu tuğlalar fırın tabanı, yan duvarları ve kemer
tavan yapıda da kullanılır.
Cam Ergitme Fırını Refrakterleri
AZS refrakterlerin kimyasal yapısı:
Al2O3
Max(%)
35-40
ZrO2
Max(%)
33-40
SiO2
Max(%)
20-23
Fe2O3
Max(%)
0.06
Na2O
Max(%)
1.5
TiO2
Max(%)
0.01
Cam Ergitme Fırını Refrakterleri
AZS refrakterlerin fiziksel özellikleri:
Yoğunluk
kg/m3
3027-3076
Porozite
(%)
19-21.5
Soğuk Kırılma Mukavemeti
MPa
58.6-75.8
Isıl Genleşme
(1000°C)
0.80
Kalay Banyosu Refrakterleri
Taban ve yan duvarlar banyo atmosferine temas ve uzaklığa göre 3 sıradır.
1. Sıra Silimanit tuğlalardan oluşur. Bu tuğlalar %62 (%45) Al2O3 içerir.
Termik şoka dayanıklıdır. Bu yüzden kalay banyosunun atmosferine direk temas
eden ilk sırayı oluştururlar.
2. Sıra H.T.I. (High Temperature Insulation) yüksek sıcaklığa dayanıklı
izolasyon tuğlasıdır. Yapısında %40-41 Al2O3, %56-57 SiO2 bulunur.
3. Sıra L.T.I. (Low Temperature Insulation) düşük sıcaklık tuğlasıdır.
%81 SiO2, %11 Al2O3 içerir.
Banyo tavanı da %45 Al2O3 içeren silimanit refrakterdir.
Spout Lip, Spout Kasası ve Tivil
Refrakterleri
Spout Lip, Spout Kasası ve Tivil
Refrakterleri
Spout Lip : Camın kalay banyosuna aktığı kısım olup Jargal-M adı
verilen %100 Al2O3 içerikli yüzeyi taşlanmış bloklardır. Termal
genleşmesi çok düşüktür.
Spout Kasası : Spout taban bloğunu taşır. Bu da %100 Al2O3 içerir.
Tivil : Camın kalay banyosuna akış hızını belirler. Kısaca debiyi
ayarlar. %100 Al2O3 ihtiva eder.
SON
Kaynakça
1.
2.
3.
4.
5.
http://www.nabertherm.com/produkte/details/tr/glas_schnellbranddekooefen
Refrakterler ve Endüstriyel Fırınlar - Adem Şahin, malzemebilimi.net
http://www.atestugla.com.tr/elektro-fused-azs-tugla-ve-bloklar.html
http://www.trakyacam.com.tr
http://glass.fivesgroup.com/en/equipment/melting-furnaces/end-fired-regenerativefurnace.html
6. http://www.eurotherm.com/industries/glass/glass-applications/tin-bath-roof-andannealing-lehr-heating-systems/
TEŞEKKÜRLER…