IST 027065 RIDE Yol Haritası III http://www.srdc.metu.edu.tr/webpage/projects/ride/ eSağlık Sistemlerinin Birlikte Çalışabilirliği için bir Yol Haritası (A Roadmap for Interoperability of eHealth Systems in Support of.

Download Report

Transcript IST 027065 RIDE Yol Haritası III http://www.srdc.metu.edu.tr/webpage/projects/ride/ eSağlık Sistemlerinin Birlikte Çalışabilirliği için bir Yol Haritası (A Roadmap for Interoperability of eHealth Systems in Support of.

IST 027065 RIDE Yol Haritası III
http://www.srdc.metu.edu.tr/webpage/projects/ride/
eSağlık Sistemlerinin Birlikte Çalışabilirliği
için bir Yol Haritası
(A Roadmap for Interoperability of eHealth Systems in
Support of COM 356 with Special Emphasis on Semantic
Interoperability)
19 Ekim 2007
2. e-Sağlık Kongresi, Antalya
1
Ana Çizelge







RIDE Projesinin Amaçları
RIDE Projesinin Amaçları Doğrultusunda Bir Senaryo
Projenin Amaçlarına Ulaşması için Belirlenen İşlevsellikler
Mevcut Durum: AB Ülkelerinde ve AB’ye Aday Ülkelerde
Hastalar, Sağlık Uzmanları ve Sağlık Sağlayıcıları için Kimlik
Belirleme
Mevcut Durum: AB Ülkelerinde ve AB’ye Aday Ülkelerde
Elektronik Sağlık Kayıtları (Electronic Healthcare Record),
Minimum Veri Seti (Emergency Dataset) ve Medikal öz
Geçmiş (Patient Summary)
Mevcut Aşılması Gereken Güçlükler
Girişimler:


eSağlık Birlikte İşlerlik üzerine Avrupa Komisyonunun hazırladığı Öneri
Taslağı
Rekabet Edebilirlik ve Yenilikçilik Programı (Competitiveness and
Innovation framework Program - CIP) Bilgi ve İletişim Teknolojileri
Politikaları Destek Programı (ICT Policy Support Programme) Pilot A
Mevcut Trendler
RIDE Consortium
2. e-Sağlık Kongresi, Antalya
2
 RIDE Yol Haritasında devam eden Çalışmalar Yayım III (Son
sürüm)

Projenin Amaçları

eSağlık Sistemlerinin Birlikte İşlerliği için
olan bu projenin sağladıkları şöyledir:




Bu alanda gerçekleştirilecek faaliyetler için tavsiyeler ve
Avrupa seviyesinde birlikte işlerlik için hazırlayıcı
faaliyetler
eHealth Communication COM 356’nın faaliyet
planında öngörülen gelecek faaliyetlere zemin
hazırlamak
eSağlık Birlikte İşlerlik üzerine Avrupa
Komisyonunun hazırladığı Öneri Taslağıyla
(European Commission’s Draft Recommendation
of the on eHealth Interoperability) ortak konuları
vurgulamak
RIDE Consortium
2. e-Sağlık Kongresi, Antalya
3
Yerel Veri
Kayıt Düzenleyicisi A
ÜYE DEVLET B
Sağlık
Sağlayıcısı
Kayıt Düzenleyicisi
Sağlık
Uzmanı
Kayıt
Düzenleyicisi
Doküman
Referansı
Üye Devlet B
Doküman Kayıt
Servisi (Locator
Mary
Brown
Üye Devlet C
Doküman Kayıt
Servisi
Service)
Evrak
Seçme
Kimlik Denetimi
(Authenticate)
Üye Devlet D
Doküman Kayıt
Servisi
Dr. Can
Deniz
Medikal Öz Geçmişi
(Medical Summary)
Talebi
Yerel Sistem
RIDE Consortium
Üye Devlet A
Doküman Kayıt
Servisi
Üye Devlet E
Doküman Kayıt
Servisi
2. e-Sağlık Kongresi, Antalya
4
AB Ülkeleri ve AB’ye Aday Ülkeler Arasında EHR Birlikte
İşlerliğinin Sağlanması için Gerekeli İşlevsellikler

Bu işlevselliği gerçekleştirmek için üye devletlerin aşağıdaki
servisleri sağlamaları gerekmektedir:






Doküman Kayıt Servisi (Locator Service)
Hasta Kimlik Belirleme Servisi (Patient Identification Service)
Denetim Kaydı Servisleri (Audit Services)
Uzman Kimlik Yönetim Sistemleri(Professional Identity
Service)
Sağlayıcı Kimlik Yönetim Sistemleri (Provider Identity Service)
Bu servislerin bir çok önde gelen farklı standardlarla ve
girişimlerle nasıl geliştirilebileneceği hazırlanan RIDE Yol
Haritası II’de sunulmuştur.



IHE Entegrasyon Profilleri (IHE Integration Profiles)
CEN TC251 prEN 13606
HL7 versiyon 3 and Klinik Belge Mimarisi (Clinical Document
Architecture - CDA)
RIDE Consortium
2. e-Sağlık Kongresi, Antalya
5
Avrupa Sağlık Ağı
Üye Devletler
Sağlık
Ağı
Hasta
SağlıkUzmanı
Sağlık
Kimlik
Sağlayıcısı
Kayıt
Kayıt
Kayıt
Düzenleyicisi
Düzenleyicisi
Düzenleyicisi
Doküman
Kayıt
Servisi
Üye Devletler
Sağlık
Ağı
Denetim
Kaydı
Servisi
Bölgesel
Sağlık
Organizasyon
ları
Bireysel
Sağlık
Sağlayıcılar
ı
Hastaneler,
Klinikler,vs
Üye Devletler
Sağlık Ağı
RIDE Consortium
Avrupa
Sağlık Ağı
Uzman
Kimlik Yönetim
Servisi
Sağlayıcı
Kimlik Yönetim
Servisi
Üye
Devletler
Sağlık Ağı
Arayüzü
Üye Devletler
Sağlık Ağı
2. e-Sağlık Kongresi, Antalya
Üye Devletler
Sağlık
Ağı
6
Mevcut Durum

Neredeyse üye devletler tümü ya Ulusal Sağlık
Ağlarını (National Health Networks) kullanma ya
da geliştirme aşamasındadır

Bazen, bu ulusal ağlar daha küçük Bölgesel veya
Organizasyonel Sağlık Ağlarının birleşmesiyle
oluşmaktadır

Avrupa Birliği EHR Birlikte İşlerlik Ağı, bu ağları
kullanacaktır: Bu ağlar, birbirlerine asıl kaydın
bulunmasını sağlayan belirleyici bilgilerin
tutulduğu dizinler yardımıyla bağlanabilir
RIDE Consortium
2. e-Sağlık Kongresi, Antalya
7
AB’de ve AB’ye Aday ülkelerde Hastalar, Sağlık
Uzmanları ve Sağlık Sağlayıcıları için Kimlik
Belirleme

Avusturya





Belçika


Hastaların kimliklerini belirlemek için “e-kart” kullanılmakta (8 milyon
sigortalı vatandaş)
Sağlık Uzmanlarının (healthcare professionals) kimliklerini belirlemek
için “e-kart” kullanılmakta (12000 pratisyen hekim- general
practitioners)
2006’da başlayan yeni eSağlık girişimler doğrultusunda, hastaların
kimliklerinin belirlenmesi Master Hasta Indeksiyle (master patient
index - MPI) yapılmakta
EVGA (Avusturya’daki sağlık sağlayıcıları için elektronik dizin)
geliştirilecek
Hem e-ID Kart hem de Ulusal Sosyal Güvenlik Kartı (National Social
Security card) kullanılmakta (e-ID kartın yayılması 2009’un sonundan
önce bitecek)
Estonya

Hastaların ve Uzmanların kimliklerinin belirlenmesi ve bunların
yetkilendirilmesi benzer yöntemlerle her vatandaşa verilen ID kartlar
üzerinden yapılmakta
RIDE Consortium
2. e-Sağlık Kongresi, Antalya
8
AB’de ve AB’ye Aday ülkelerde Hastalar, Sağlık
Uzmanları ve Sağlık Sağlayıcıları için Kimlik
Belirleme

Fransa



Almanya


Hasta kimliklerinin belirlenmesi için Sesam-Vitale Kart
kullanılmakta
CPS (Carte de Professionnel de Santé) Kart ise sağlık
uzmanlarına ait olup, sağlık uzmanlarının kimliklerini
belirlemede kullanımakta
Elektronik Sağlık Kartı çıkarmak için çalışmalar sürmekte (eGK,
'Gesundheitskarte')
İrlanda

Ulusal Sağlık Bilgi Stratejisi (The National Health Information
Strategy - NHIS) sağlık servislerinde kullanılmak üzere
evrensel hasta tanımlayıcısı olarak Kişisel Genel Servis
Numarasını (the Personal Public Service Number - PPSN)
tanımladı. (uygulanması işlem aşamasında)
RIDE Consortium
2. e-Sağlık Kongresi, Antalya
9
AB’de ve AB’ye Aday ülkelerde Hasta, Sağlık
Uzmanları ve Sağlayıcıları için Kimlik Belirleme

Hollanda



Slovenya


Hastaların kimlikleri Vatandaşlık Servis Numarası
(Citizen Service Number - BSN) ile belirlenmekte
UZI (Unique Healthcare Practitioner Identification)
sistemi pratisyen hekimlerin (healthcare practitioners)
ve enstitülerin kimliklerinin belirlenmesi ve denetlenmesi
için sunulmakta
Vatandaşlar, Sağlık Sigorta Kartları (Health Insurance
Card - HIC) kullanırken klinik personelleri Sağlık Uzman
Kartlarını (Health Professional Cards - HPC) kullanmakta
İspanya

Her bölge kişisel sağlık kartı şeklinde kendi hasta
kimlikleyicisine (patient identifier) sahip
RIDE Consortium
2. e-Sağlık Kongresi, Antalya
10
AB’de ve AB’ye Aday ülkelerde Hastalar, Sağlık
Uzmanları ve Sağlık Sağlayıcıları için Kimlik
Belirleme

Türkiye



Kişiye özel vatandaşlık numarası (T.C. Kimlik no)
Kişiye özel vatandaşlık numarasına dayalı Sağlık Uzmanı
Kayıt Düzenleyicisi
İngiltere


Hastalar, Pratisyen hekimler (healthcare practitioner) ve
enstitüler için kimlik belirlemede SPINE servisleri
kullanılır.
SPINE’nın bileşenlerinden biri, Kişisel Demografik
Servisidir. (Personal Demographics Services - PDS).
PDS, NHS hasta demografiklerinin asıl tanımlayıcı
kaynağıdır.
RIDE Consortium
2. e-Sağlık Kongresi, Antalya
11
Avrupa Birliğini Kapsayacak Bir Uygulamada
Yardımcı Olabilecek İyi Nitelikler




Kimlik belirleme mekanizmaları ulusal düzeyde hastaların
kimliklerini belirleyebiliyor mu?
Kimlik Belirleme Kayıt Düzenleyicileri (identity registy) katılımcılar
(sağlık enstitüleri, sigorta şirketleri gibi) tarafından kolayca
erişilebilir mi?
Kapsama yüzdesi nedir? Her vatandaş/uzman/enstitü bir kimlik
belirleyiciye sahip mi?
Mekanizma akıllı kartları (smart cards) içeriyor mu?Eğer öyleyse:




Kartlar ve okuma mekanizmaları PIN kodu gibi yeterli güvenlik/kişisel
gizlilik (security/privacy) ölçütleri sağlıyor mu?
İçerilen biginin kapsamı nedir?
Sadece demografik veri (yönetimsel amaçla) mi içeriyor? Yoksa acil
durumlar için hasta öz geçmişi (patient summary), hastanın alerjileri
veya reçeteleri gibi daha fazla bilgi mi içeriyor?
Hem uzmanlar hem de bilgilendirilmek isteyen vatandaş için yeterli
sayıda kart okuyucu/yazıcı mevcut mu? (örneğin kamu bilgi standları
gibi)
RIDE Consortium
2. e-Sağlık Kongresi, Antalya
12
AB Ülkelerinde ve AB’ye Aday Ülkelerde
Elektronik Sağlık Kayıtları, Minimum Veri Seti ve
Medikal Öz Geçmiş

Avusturya



ELGA EHR paylaşım mimarisi
HL7 RIM ve CDA dokümanın veri modeli ve yapısı için
aday olarak belirlendi ve IHE XDS (PCC - patient Care
Coordination de dahil olmak üzere) doküman alışveriş
standardı olarak tercih edildi.
Belçika



Medikal öz geçmiş (patient summary) için bir mesaj
formatı üzerinde anlaşıldı ve Belçika’da uygulandı.
2006’dan beri, EHR sistemlerinin Kmehr uyumlu mesaj
üretim ve entegrasyon kapasitesi, yıllık sertifikasyon
prosedürü için tamamlanması gereken bir kriteridir.
Özetlenmiş Elektronik Sağlık Kaydı (The Summarized
Electronic Health Record - SUMEHR), başka bir Kmehr
‘mesajı’, minimum veri kümesi olarak kullanılmakta
RIDE Consortium
2. e-Sağlık Kongresi, Antalya
13
AB Ülkelerinde ve AB’ye Aday Ülkelerde
Elektronik Sağlık Kayıtları, Minimum Veri Seti ve
Medikal Öz Geçmiş

Çek Cumhuriyeti




Hasta Sağlık Bilgi Sistemine İntenet Erişimi, (Internet
Access to Patient Healthcare Information System - IZIP)
Elektronik Sağlık Kayıtlarına internetten erişimi sağlar
Sistem ülke çapında çalışmaktadır ve sadece EHR
paylaşımını sağlamakla kalmayıp eReçete (ePrescription)
işlevselliklerin de içermeyi hedeflemektedir
IZIP sistemi World Summit Award 2005’de dünyadaki en
iyi beş eSağlık projelerinden biri olarak ödüllendirilmiştir
Aynı yıl, IZIP dünyadaki en iyi 12 EIPA (European
Institute of Public Administration) eServis projelerinden
biri olarak seçilmiştir
RIDE Consortium
2. e-Sağlık Kongresi, Antalya
14
AB Ülkelerinde ve AB’ye Aday Ülkelerde
Elektronik Sağlık Kayıtları, Minimum Veri Seti ve
Medikal Öz Geçmiş

Danimarka



BEHR, EHR sistemleri içinde ve EHR sistemleriyle diğer
informasyonal sistemler arasında iletişim için ortak yapıdır.
SNOMED-CT Danimarka diline çevriliyor ve genellikle kullanılan
yerel terimlerle eşleniyor.
Fransa


Dossier Médical Personnel (DMP) (Kişisel Sağlık Kaydı)
Birlikte işlerlik çerçevesinin aşağıdakilere bağlı olması
planlanıyor




ADAE (Elektronik İdarenin Gelişmesi İçin Temsil Yetkisi – Agency
for the development of the electronic Administration),
AFNOR (Association Française de Normalisation),
Edisanté, HL7 France
IHE
.
RIDE Consortium
2. e-Sağlık Kongresi, Antalya
15
AB Ülkelerinde ve AB’ye Aday Ülkelerde
Elektronik Sağlık Kayıtları, Minimum Veri Seti ve
Medikal Öz Geçmiş

Almanya (Almanya eSağlık Stratejisi)


Vatandaş tarafından yönetilen Kişisel Elektronik
Sağlık Kaydı (Personal Electronic Health Record
- PEHR)
Hollanda

Aşamalı yaklaşım



RIDE Consortium
Elektronik İlaç Kayıdı (Electronic Medication Record EMD) başlaması ve
Elektronik Pratisyen Hekim Kaydı (General
Practitioner’s Record - WDH)
Pilot alanlar 1,000 sağlık sağlayıcısını ve 2 milyon
dosyayı kapsıyor
2. e-Sağlık Kongresi, Antalya
16
AB Ülkelerinde ve AB’ye Aday Ülkelerde
Elektronik Sağlık Kayıtları, Minimum Veri Seti ve
Medikal Öz Geçmiş

Norveç




Ulusal Elektronik Hasta Kaydı (EPR) standardı
Tüm pratisyen hekimler (general practioners), özel uzmanlar
(private specialists) ve yaklaşık hastanelerin %97’si tamamen
işleyen EPR sistemlerine sahip.
Şu anda tüm pratisyen hekimler, tanıları, sesleri, görüntüleri,
videoları kaydedebilir ve bunları Norveç Ulusal Sağlık ağı
üzerinden bir uzmana transfer edebilir durumdadır.
İspanya




Nerdeyse her bölge kendine ait EHR şemasına sahip,
DICOM, HL7, IHE birkaç bölge (Galicia, Andalucia,
Extremadura, etc.) de kullanılıyor
ICD9 ve ICD10 bölgesel EHR sistemlerinde en çok kullanılan
sınıflandırmalardandır.
İspanya Ulusal Sağlık Sisteminin (Spanish National Health
System- SNS) amaçlarından birisi Dijital Klinik Geçmiş(Digital
Clinical History - HCD) kayıtlarını tutmaktır.
RIDE Consortium
2. e-Sağlık Kongresi, Antalya
17
AB Ülkelerinde ve AB’ye Aday Ülkelerde
Elektronik Sağlık Kayıtları, Minimum Veri Seti ve
Medikal Öz Geçmiş

Türkiye






Aile Hekimliği Bilgi Sistemi (AHBS), Türkiye Sağlık alt yapısının
bir parçasıdır ve doktorlar tarafından yaratılan sağlık servis
kayıtlarının saklamasını ve Sağlık Bakanlığının Elektronik
Sağlık Kaydı(EHR) sistemine ve ikinci basamak sağlık
hizmetlerine HL7 v3 mesajlarıyla transfer edebilmesini
sağlamaktadır.
EEHR Standard: HL7 CDA R2
Minimum Veri Seti
Veri Sözlüğü (Data Dictionary)
Kodlama Setleri (BUT ve ICD 10)
İngiltere



Özet Bakım Kaydı (Summary Care Record) tek, merkezi ulusal
veri tabanı olan SPINE’de tutulmaktadır.
Detaylı Bakım Kaydı (Detailed Care Record) değişik bir çok
yerden ihtiyaç anında otomatik olarak bir araya getirilip
oluşturulmaktadır.
Kağıt üzerindeki kayıtlar dijital hale getirilecektir. (50
milyondan daha fazla kayıt)
RIDE Consortium
2. e-Sağlık Kongresi, Antalya
18
Avrupa Birliğini Kapsayacak Bir Uygulamada
Yardımcı Olabilecek İyi Nitelikler






Sistemler yaygın olarak sağlıkla ilgili insanlar ve
organizasyonlar tarafından kullanılıyor mu?
Kayıtlar uluslararası kabul görmüş standartlara mı
dayanıyor?
Sistem tamamıyla dijital kayıtların avantajlarını
sağlıyor mu yoksa hala kağıt üzerindeki kayıtlar
da nüsha olarak olsa bile mevcut mu?
EHR altyapısı merkezi mi dağıtılmış mı?
Ulusal altyapı kolayca ölçeklendirilebilir ve
genişletilebilir mi?
Mesajlaşma altyapısı eldeki mevcut güvenli ulusal
sağlık altyapısını kullanabiliyor mu?
RIDE Consortium
2. e-Sağlık Kongresi, Antalya
19
Çözüm Bekleyen Noktalar …









EHR içeriği için standartlar
Meta veri ve terminolojiler için standartlar
Hasta kimlik belirleyicilerinin nasıl eşleneceği
Denetim Kayıtları için standartlar
Güven zincirini başarmak
Klinisyenlerin kimliklerini ve rollerini belirlemede
kulanılacak standartlar
Sağlık sağlayıcılarının kimlik denetimleri
Hasta Onay formu için standartlar
Hasta Onayları için dijital imza
RIDE Consortium
2. e-Sağlık Kongresi, Antalya
20
Girişimler


eSağlık Birlikte İşlerlik üzerine Avrupa Komisyonunun hazırladığı
Öneri Taslağı(http://ec.europa.eu/information_
society/newsroom/f/document.cfm?action=display&doc_id=369)
Rekabet Edebilirlik ve Yenilikçilik Programı (Competitiveness and
Innovation framework Program - CIP) Bilgi ve İletişim Teknolojileri
Politikaları Destek Programı (ICT Policy Support Programme) Pilot
A
 3.1: EU çapında sürekliliği sağlamak için eSağlık servislerinin
uygulanması: medikal öz geçmiş (patient's summary) ve
eReçete (ePrescription) Pilot A
 Katılımcı üye devletler arasında çözüm ilk önce
gerçekleştirilmeli, test edilmeli ve çalışır hale getirilmelidir.
 Öneri aynı zamanda tüm katılımcı üye devletleri test gözlem ve
geçerlilik aktivitelerine katmayı ve daha sonra bu devletlerin
uygulamayı kopyalamalarını sağlamayı hedeflemelidir.
RIDE Consortium
2. e-Sağlık Kongresi, Antalya
21
Mevcut Trendler: Amerika Sağlık Bilgi Toplumu
(American Health Information Community - AHIC)
Çabaları



Sağlık Kayıtları nasıl dijital ve birlikte işlerliğe uygun hale
getirilebilir?
Bu kayıtların güvenlik ve gizlilikleri nasıl sağlanmalıdır?
AHIC bu amaçlar ışığında üç alan belirlemiştir:




Elektronik Hasta Kayıtlarının Alış verişi(Electronic Health
Record Exchange)
Kullanıcıların Kendi Kayıtlarına ulaşımının sağlanması
(Consumer Empowerment)
Hastalık Yayılma Bilgilerinin Takibi (Biosurveillance)
“Healthcare Information Technology Standards Panel”
(HITSP) (Sağlık Bilgi Teknolojileri Standartları Paneli)bu
alanlarda aşağıdaki raporları hazırlamıştır:




Kullanım senaryoları- Mart 19, 2006
Standartlardaki açıklar ve örtüşmelerin belirlenmesi (Gap
Analysis)- Mayıs 30, 2006
Kullanılması planlanan standartların listesi - Haziran 29, 2006
Uygulama Geliştirme Talimatnamesi – Eylül 29, 2006
RIDE Consortium
2. e-Sağlık Kongresi, Antalya
22
RIDE Consortium
2. e-Sağlık Kongresi, Antalya
23
Taşıma Protokollerindeki Mevcut
Trendler

Web Servislere doğru bir eğilim var

HL7 v3 standartı: Taşıma Spesifikasyonu–
Web Services Profile, Release 2

IHE İşlemleri (IHE Transactions) için Web
Servis
RIDE Consortium
2. e-Sağlık Kongresi, Antalya
24
Son RIDE Yol Haritası




RIDE yol haritası çıkarma sürecindeki son durak
Son RIDE Yol Haritası (RIDE Roadmap III) şu
anda geliştirilmektedir
RIDE Yol Haritasının III’ün temel amacı sadece
teknik bir çözüm sunmak değil bir strateji
yaratmaktır
Bu amaçla RIDE Yol Haritasının III, üye devletlere
yardımcı araçlar sağlamak amacıyla eSağlık
Birlikte İşlerlik üzerine Avrupa Komisyonunun
hazırladığı Taslak Tavsiyelerden elde edilen ve yol
haritası çıkarma sürecinden edinilen bilgi birikimi
ve deneyimlerle bir sinerji yaratır
RIDE Consortium
2. e-Sağlık Kongresi, Antalya
25
Son RIDE Yol Haritası

Kavramsal olarak yüksek seviyede başlar, ve gerekli
birlikte işlerlik gereksimleri üzerinde durur.

Beş ana gereksinim:
1.
2.
3.
4.
5.

Organizasyonel Çerçeve (Organizational Framework)
Politik ve Yasal Çerçeve (Political and Legal Framework)
Ekonomik Çerçeve (Economic Framework)
Mimari Birlikte İşlerlik (Architectural Interoperability)
Görüntüleme ve Değerlendirme (Monitoring and Evaluation)
Bu gereksinimler içinde, olası çözümler tartışılacak ve
ilkeler ilgili kuruluşlara sunulacaktır.
RIDE Consortium
2. e-Sağlık Kongresi, Antalya
26
Mimari Birlikte İşlerlik İlkelerinden
Alıntı




Katılımcıların önceki işbirliği çalışmalarını ve
yatırımlarını değerlendir: “sök ve değiştir”
stratejisinden sakmak, önceki çabalarının farkında olmak ve
katılımını güvence altına almak
“ince” bir mimari kullan: Avrupa Sağlık Ağı (The
European Healthcare Network - EHN), minimum standartlar
ve minimum temel servisler kümesini içermeli.
Gelecek için Mimari: Olası gelecek servisleri için modüler
bir yapı barındırmak; “uyumlu ek”e (plug-in) baz alt yapi
Sağlayıcı ve teknoloji tarafsızlık: Herhangi bir ağın
katılımcıları herhangi bir sağlayıcıya, sağlayıclar kümesine
ya da teknoloji çeşitlerine bağımlı olmalıdır
RIDE Consortium
2. e-Sağlık Kongresi, Antalya
27
Mimari Birlikte İşlerlik İlkelerinden
Alıntı (Devam)



Modüler Servise Dayalı Mimari: EHN mimarisinin açık,
ölçeklenebilir ve modüler olması gereklidir. Böylece
mimarinin bileşenleri periyodik olarak teknoloji geliştikçe
yenilenebilir.
Koordine PHRler ve EHRler: “vatandaşların kendi sağlık
kayıtlarını yönetmeye aktif olarak katılımı ve kendi sağlık
bilgilerine kolay ulaşılabilir bir formatta sahip olmanın
faydalarını kazanması”
Aşamalı Yerleştirme (deployment): Avrupa çapında
sağlık bilgi değişim alt yapısını kurmak tek aşamada
yapılabilecek bir aktivite değildir.


Geliştirilen pilotlar büyürken (fiziksel kapsamda) ve gelişirken
(artan fonksiyonaliteler) aşamalı bir süreç yerleştirme
(deployment) için gereklidir.
Üye devletler arasında pilotlar zorunludur. (ICT PSP)
RIDE Consortium
2. e-Sağlık Kongresi, Antalya
28
Teknik Detaylara Geçiş

Bu ilkeler daha sonra Avrupa düzeyinde bilgi
değişimine elverişli eSağlık Birlikte işlerliğini
sağlamak amacıyla temel set (core set) ve ilave
set (additional set) fonksiyonları sağlayan
teknik birlikte işlerlik çerçevesine aktarılmıştır.

Teknik detaylar 4 ana başlık altında sunulur:




Mimari Modeller
İçerik Birlikte İşlerliği
Klinik Yol, Yönergeler, Karar Destek Mekanizmaları, iş
Akışları
Servisler ve Nitelikler
RIDE Consortium
2. e-Sağlık Kongresi, Antalya
29
Servisler ve Nitelikler

Bölgesel, Ulusal ve Avrupa seviyesinde tavsiye edilen
işlevsellikler
1.
2.
3.
4.
5.
6.

Kimlik Belirleme Yönetim Servisleri (Identity Management Services)
Veri Servisleri (Data Services)
PHR Servisleri
Gözetleme ve Değerlendirme Servisleri (Monitoring and Evaluation
Services)
Yönetim Servisleri (Management Services)
Kişisel Gizlilik/Güvenlik Nitelikleri
Her bir grup için:
Kullanım Durumları, (use case)

İçerilen servisler,

Örnekleyen senaryolar

Gerekli güvenlik/kişisel gizlilik Nitelikleri
Üye devletler içinde ve arasında tanımlanmıştır.

RIDE Consortium
2. e-Sağlık Kongresi, Antalya
30
Servisler ve Nitelikler

1. Kimlik Belirleme Yönetim Servisleri (Identity Management
Services)




Hasta Kimlik Belirleme Servisleri (Patient Identity Services)
Hasta Kimlik Eşleme Servisleri (Patient Identity Matching Services)
Kullanıcı Kimlik Yönetim Servisleri (User Identity Management
Services)
2. Veri Servisleri (Data Services)








Dokuman Kayıt Servisi(Record Locator Services)
Veri Çekme Servisleri (Retrieval Services)
Abone Servisleri (Subsciber services)
Yayımcı Servisleri (Publisher Services)
Veri Yöneltme Servisleri (Data Routing Services)
Dönüşüm Servisleri (Transformation Services)
İçerik Onaylama Servisleri (Content Validation Services)
EHR Servisleri
RIDE Consortium
2. e-Sağlık Kongresi, Antalya
31
Servisler ve Nitelikler

3. PHR Servisleri




4. Görüntüleme ve Değerlendirme Servisleri




Klinik Bilgilere ve Denetim Kayıtlarına (Audit Logs) Hasta
Erişimi
PHRlerin sürekliliğini sağlamak
Onay Yönetim Servisleri (Consent Management Services)
Takma isimlendirme ve yeniden kimlik belirleme servisleri
(Pseudonymization and Re-Identification Service)
İkinci kullanım için veri sağlama
Bilgilendirme Servisleri
5. Yönetim Servisleri


Katılımcı Organizasyonlar için kayıt düzenleyiciler (Registry)
Sağlık Sağlayıcılar için kayıt düzenleyiciler
RIDE Consortium
2. e-Sağlık Kongresi, Antalya
32
Servisler ve Nitelikler

6. Kişisel Gizlilik/Güvenlik Nitelikleri








Denetim Kayıtları Tutma (Audit logging)
Kişi Doğrulama (Person Authentication)
Sistem Doğrulama (System Authentication)
Yetkilendirme (Authorization)
Veri Bütünlüğü Kontrolü (Data Integrity
Checking)
Hata İşleme (Error Handling)
Güvenli Taşıma (Secure Transport)
İnkar edememe (Non-Repudiation)
RIDE Consortium
2. e-Sağlık Kongresi, Antalya
33
Sonuç

Amaçlar:


Avrupa’da eSağlık alanındaki gelecek
hareketler için zemin hazırlamak
Üye ve aday devletlere yardımcı bir araç
sağlamak
Son RIDE yol haritası bu yılın sonunda
hazır olacaktır
 RIDE Projesinin Çıktı Dokümanları herkese
açık olarak aşağıdaki bağlantıda
mevcuttur:


http://www.srdc.metu.edu.tr/webpage/projects/ride/
RIDE Consortium
2. e-Sağlık Kongresi, Antalya
34
İlginiz İçin Teşekkürler
[email protected]
19 Ekim 2007
2. e-Sağlık Kongresi, Antalya
35