ยาเสพติด โดย ครู ปราณี น้ อยคง อุดมดรุณี สุ โขทัย ความหมายของยาเสพติด ยาเสพติด หมายถึง สารหรื อยาที่อาจเป็ นผลิตภัณฑ์ ธรรมชาติ หรื อจากการสังเคราะห์ ซึ่งเมื่อเสพเข้าสู่ ร่างกาย ไม่วา่ จะโดย การกิน ดม สูบ.

Download Report

Transcript ยาเสพติด โดย ครู ปราณี น้ อยคง อุดมดรุณี สุ โขทัย ความหมายของยาเสพติด ยาเสพติด หมายถึง สารหรื อยาที่อาจเป็ นผลิตภัณฑ์ ธรรมชาติ หรื อจากการสังเคราะห์ ซึ่งเมื่อเสพเข้าสู่ ร่างกาย ไม่วา่ จะโดย การกิน ดม สูบ.

ยาเสพ
ติด
โดย ครู ปราณี น้อย
คง
อุดมดรุณี สุโขทัย
ความหมายของยาเสพติด
ยาเสพติด หมายถึง สารหรือยาที่
อาจเป็ นผลิตภัณฑ์ธรรมชาติ หรือจาก
การสงั เคราะห์ ซงึ่ เมือ
่ เสพเข ้าสูร่ า่ งกาย
ไม่วา่ จะโดย การกิน ดม สูบ ฉีด หรือ
ด ้วยประการใด ๆ แล ้วจะทาให ้เกิดผล
ต่อร่างกายและจิตใจในลักษณะสาคัญ
่
เชน
่
้ อยๆ
่
* ต้องเพิมขนาดการเสพขึ
นเรื
่
* มีอาการอยากยาเมือขาดยา
้ างกายและจิตใจอย่างรุนแรงและ
* มีความต้องการเสพทังร่
ต่อเนื่ อง
่
* สุขภาพโดยทัวไปจะทรุ
ดโทรมลง
* มีความต้องการเสพอย่างแรงกล้า สามารถทาทุกทาง
่
เพือหามาเสพให้
ได้
การแบ่งประเภทของยาเสพย ์ติดให้
โทษออกเป็ น 5 ประเภท คือ
่
ประเภทที่ 1 เป็ นยาเสพย์ตด
ิ ให ้โทษร ้ายแรง เชน
เฮโรอีน แอมเฟตามีน ยาบ ้า
ประเภทที่ 2 เป็ นยาเสพย์ตด
ิ ให ้โทษทั่วไปและยัง
้
่ มอร์ฟีน โค
นามาใชในการแพทย์
กรณีจาเป็ น เชน
ดีอน
ี โคคาอีน ฝิ่ น เป็ นต ้น
ประเภทที่ 3 เป็ นยาเสพย์ตด
ิ ให ้โทษทีม
่ ล
ี ักษณะ
เป็ นตารับยาและมียาเสพย์ตด
ิ ให ้โทษในประเภท
่
2 ผสมอยูแ
่ ละได ้ขึน
้ ทะเบียนตารับยาไว ้แล ้ว เชน
ี บางชนิด
ยาแก ้ไอบางชนิด และยาแก ้ท ้องเสย
การแบ่งประเภทของยาเสพย ์ติดให้โทษ
ออกเป็ น 5 ประเภท คือ
้
ประเภทที่ 4 เป็ นสารเคมีทใี่ ชในการผลิ
ตยาเสพย์ตด
ิ
ให ้โทษประเภทที่ 1 หรือประเภทที่ 2 ไม่มก
ี าร
้
่ อาเซติค
นามาใชประโยชน์
ในทางการแพทย์ เชน
แอนไฮไดรต์ อาเซติลคลอไรด์
ประเภทที่ 5 เป็ นยาเสพย์ตด
ิ ให ้โทษทีไ่ ม่ได ้อยูใ่ น
่ กัญชา กระท่อม เห็ดขีค
ประเภท 1-4 เชน
้ วาย
เป็ นต ้น
ประเภทของยา
เสพติด
จาแนกตามการออกฤทธิต
์ อ
่ ระบบประสาท
แบ่งเป็ น ๔ ประเภท ๑. ประเภทกด
ประสาท ได ้แก่ ฝิ่ น มอร์ฟีน เฮโรอีน ยา
นอนหลับ ยาระงับประสาท ยากล่อม
ประสาทเครือ
่ งดืม
่ มึนเมา ทุกชนิด รวมทัง้
่ ทินเนอร์ แล็กเกอร์ น้ ามัน
สารระเหย เชน
ิ กาว เป็ นต ้น มักพบว่าผู ้เสพติดมี
เบนซน
ี ผอมเหลือง อ่อนเพลีย
ร่างกายซูบซด
ฟุ้ งซา่ น อารมณ์ เปลีย
่ นแปลงง่าย
EXAMPLE
ฝิ่ น
EXAMPLE
เฮโรอีน
ยา
อี
๒. ประเภทกระตุ ้นประสาท ได ้แก่
ยาบ ้า ยาอี กระท่อม โคเคน มัก
พบว่าผู ้เสพติดจะมีอาการ หงุดหงิด
ั สนหวาดระแวง
กระวนกระวาย จิตสบ
บางครัง้ มีอาการคลุ ้มคลั่ง หรือทาใน
่ ทาร ้าย
สงิ่ ทีค
่ นปกติ ไม่กล ้าทา เชน
ตนเอง หรือฆ่าผู ้อืน
่ เป็ นต ้น
EXAMPLE
ยาบ้า
๓. ประเภทหลอนประสาท ได ้แก่ แอล
เอสดี และเห็ดขีค
้ วาย เป็ นต ้น ผู ้เสพ
ติดจะมีอาการประสาทหลอน ฝั นเฟื่ อง
เห็นแสงสวี จิ ต
ิ รพิสดาร หูแว่ว ได ้ยิน
ี ง ประหลาดหรือเห็นภาพหลอนที่
เสย
น่าเกลียดน่ากลัว ควบคุมตนเองไม่ได ้
ในทีส
่ ด
ุ มักป่ วยเป็ นโรคจิต
๔. ประเภทออกฤทธิผ
์ สมผสาน คือทัง้
กระตุ ้นกดและหลอนประสาทร่วมกัน
ได ้แก่ ผู ้เสพติดมักมี อาการหวาดระแวง
ั สนเห็นภาพลวงตา หูแว่ว
ความคิดสบ
ควบคุมตนเองไม่ได ้และป่ วยเป็ นโรคจิต
ได ้
สาเหตุของการติด
ยาเสพติด
1. ความอยากรู ้อยากลอง ด ้วยความคึกคะนอง
่
่
่
2. เพือนชวน
หรือต ้องการให ้เป็ นทียอมร
ับจากกลุม
่ เพือน
่
่ ด เช่น เชือว่
่ ายาเสพติดบางชนิ ด
3. มีความเชือในทางที
ผิ
อาจช่วยให ้สบายใจลืมความทุกข ์ หรือช่วยให ้ทางานได ้
มากๆ
์
่ งประสงค ์ต่อผูเ้ สพ (Drug as
4. ฤทธิของยาที
พึ
reinforcers)
่ าให ้ต ้องกลับมาเสพ
5. อาการถอนยาทีท
่ ๆ เช่น สภาพสิงแวดล
่
6. ปัจจัยทางสังคมอืน
้อม ถูกหลอก
เนื่ องจากความ
รู ้เท่าไม่ถงึ การ หรือความต ้องการหนี ปัญหา
การสังเกตผู ต
้ ด
ิ ยา
เสพติด
* ร่างกายทรุดโทรม ซูบผอม
* อารมณ์ฉุนเฉียว หรือเงียบขรึมผิดปกติ จึงมักพบ
ผู ้เสพติดชอบทะเลาะวิวาทหรือทาร ้ายผู ้อืน
่ หรือ
ในทางกลับกัน บางคนอาจชอบแยกตัวอยูค
่ น
เดียวและหนีออกจากพรรคพวกเพือ
่ นฝูง
ื้ แขนยาวตลอดเวลา เพือ
* ใสเ่ สอ
่ ปกปิ ดรอยเข็มที่
ฉีดยาตรงท ้องแขนด ้านใน หรือรอยกรีดตรงต ้น
แขนด ้านใน
* ขอเงินจากผู ้ปกครองเพิม
่ หรือยืมเงินจาก
ื้ ยาเสพติด
เพือ
่ นฝูงเสมอเพือ
่ นาไปซอ
ื้ ยา
* ขโมย ฉกชงิ วิง่ ราว เพือ
่ หาเงินไปซอ
เสพติด
่ เฮโรอีน จะมี
* ผู ้ติดยาเสพติดบางชนิด เชน
อาการอยากยาบางคนจะมีอาการรุนแรงถึง
ขัน
้ ลงแดง
วิธต
ี รวจหา
สารเสพติด
ชุดตรวจหาสารเสพติดแบบขัน
้ ตอนเดียวในปั สสาวะ
เป็ นการตรวจกรองแบบ เร่งด่วนขัน
้ ต ้น ในการตรวจหา
ยาบ ้า / ยาอี / กัญชา / เฮโรอีน / โคเคน ในปั สสาวะ
้
ั้
ใชเวลาในการทดสอบส
น
้
2. วิธ ี CCR ใชเวลาเพี
ยง 2-5 นาที / วิธ ี CICA ใช ้
เวลาเพียง 10-15 นาที
ชุดตรวจหาสารเสพติดในปั สสาวะ สามารถแบ่งวิธก
ี าร
ิ ธิภาพและ
ตรวจออกได ้เป็ น 3 กลุม
่ ตามประสท
ความจาเพาะ
้ กริยาทาง
1. วิธก
ี ารตรวจขัน
้ ต ้น แบบ CCR โดยใชปฏิ
เคมีในการตรวจหา ยาบ ้า / ยาอี / ยาเค ในปั สสาวะ
2. วิธก
ี ารตรวจแบบสกรีน แบบ CICA โดยหลักการอิมมู
โนแอนติบอดีย ์ ในการตรวจหา ยาบ ้า / กัญชา / เฮโรอีน
/ โคเคนวิธก
ี าร
ั น้ ายา
3. การตรวจแบบยืนยัน เป็ นการตรวจขัน
้ สูงทีอ
่ าศย
1.
ชุดเครือ
่ งมือ
ตรวจ
การ
ป้ องกัน
ป้ องกันตนเอง
ป้ องกันครอบครัว ควรสอดสง่ ดูแลเด็กและ
บุคคลในครอบครัวต ้องคอบอบรม สงั่ สอนให ้
รู ้ถึงโทษและภัยของยาเสพย์ตด
ิ ทีส
่ าคัญ
ควรให ้ความรักความอบอุน
่ กับลูกหลาน หาก
มีผู ้เสพยา ในครอบครัวควรจัดการให ้เข ้า
รักษาตัวทีโ่ รงพยาบาลให ้หายเด็ดขาด อย่า
แสดง ความรังเกียจควรให ้กาลังใจให ้ความ
รักต่อเขา และการรักษาแต่เริม
่ แรกทีต
่ ด
ิ ยามี
โอกาสหายได ้เร็วกว่าปล่อย ไว ้นาน ๆ
ป้ องกันเพือ
่ นบ ้าน
การปฐม
พยาบาล
หากพบเห็นบุคคลใดมีอาการลงแดงอัน
เนือ
่ งจากการติดยาเสพย์ตด
ิ ขอให ้ปฏิบัตต
ิ าม
ดังต่อไปนี้
อย่าตืน
่ ตระหนก พยายามสงบสติอารมณ์
ตนเอง
พยายามให ้ผู ้ติดยาอยูใ่ นทีท
่ ม
ี่ อ
ี ากาศบริสท
ุ ธิ์
อย่างเพียงพอ
ให ้ผู ้ติดยานอนตะแคง ข ้างใดข ้างหนึง่ เพือ
่
ไม่ให ้อาเจียน ปิ ดกัน
้ ทางเดิน หายใจ พร ้อม
ื้ ผ ้าออกให ้สบายทีส
ทัง้ ปลด เสอ
่ ด
ุ
อย่าปล่อยให ้ผู ้ติดยาอยูเ่ พียงลาพัง
สถานทีใ่ ห ้คาปรึกษาและ
บาบัด
ึ ษาป้ องกันการติดยา (กระทรวง
สานั กงานศก
สาธารณสุข)
สภาสงั คมสงเคราะห์แห่งประเทศไทย ศูนย์อาสาสมัคร
ยาเสพย์ตด
ิ ตึกมหิดล
ศูนย์สข
ุ วิทยาจิต
สมาคมสุขภาพจิตแห่งประเทศไทย
สานั กงานคณะกรรมการป้ องกันและปราบปราม
ยาเสพย์ตด
ิ (ป.ป.ส.)
โรงพยาบาลตารวจ แผนกจิตเวช
โรงพยาบาลพระมงกุฎเกล ้า แผนกจิตเวช
ิ
โรงพยาบาลธัญญารักษ์ รังสต
โรงพยาบาลสมเด็จพระปิ่ นเกล ้า
โรงพยาบาลทหารเรือ