Transcript Reforma visokog obrazovanja u Bosni i Hercegovini Bergen i poslije RGVO- Banja Luka, 19.09.05. Prof.

Reforma visokog obrazovanja u
Bosni i Hercegovini
Bergen i poslije
RGVO- Banja Luka, 19.09.05.
Prof. Lamija Tanović
Predstavnik BiH u Bolonja grupi
BiH izvještaj za Bergen konferenciju
Bosna i Hercegovina je pristupila
Bolonja procesu 2003. godine
• Neposredno nakon toga pripremljen je nacrt
okvirnog zakona o visokom obrazovanju koji
je stvorio osnove za implementaciju Bolonja
reformi kao što su:
• dvo-ciklični system,
• uspostavljanje agencije za obezbjeđenje
kvaliteta i akreditaciju i
• agencije za implementaciju ECTS sistema i
dodatka diplomi te priznavanje diploma.
2
Bolonja reforme - inspiracija
• I za BiH Bolonja reforme koje su
zahvatile cijelu Evropu postale su
inspiracija za tako potrebnu reformu
sistema visokog obrazovanja u zemlji.
• BiH je ratifikovala Lisabonsku
Konvenciju o priznavanju diploma, ali
je radi nedostatka legislative nije
mogla implementirati.
3
Ministarska konferencija u Bergenu
19-20 maj 2005.
4
Ministarska konferencija u Bergenu
19-20 maj 2005.
5
Osnovni zadaci do 2005 - Stocktaking
Osnovni zadaci koji su istaknuti da se
postignu “na pola puta”su:
– osiguranje kvaliteta (Quality
Assurance)
– dvo-ciklični sistem (Two cycle
system) i
– priznavanje diploma i perioda
studija (Recognition)
6
Šta je ocjenjivano
• Obezbjeđenje kvaliteta:
1.1 Stepen razvijenosti sistema obezbjeđenja kvaliteta
1.2 Ključni elementi sistema evaluacije
1.3 Nivo učešća studenata
1.4 Nivo međunarodnog učešća,saradnje i povezivanja
• Sistem zvanja sa dva ciklusa:
2.1 Stepen implementacije dvocikličnog sistema
2.2 Nivo upisa studenata u dvociklični sistem
2.3 Prelaz iz prvog ciklusa u drugi ciklus
• Priznavanje diploma/zvanja i perioda studija
3.1 Stepen implementacije dodatka diplomi
3.2 Ratifikacija Lisabonske Konvencije
3.3 Stepen implementacije ECTS-a
7
Značenje boja
•
•
•
•
•
8
Tamno zelena: Odličan 5
Svijetlo zelena : vrlo dobar 4
Žuta: dobar 3
Narandžasta:dovoljan 2
Crvena: nedovoljan 1
Ocjene u bojama i brojevima od 1 do 5
Zelena
Odličan 5
Svijetlo
zelena
Vrlo dobar 4
Žuta
Narandžasta
Crvena
9
Dobar 3
Dovoljan 2
Napravljen je izvjestan progres
Nedovoljan 1
Nije napravljen progres
Ocjene za Bosnu i Hercegovinu
OBEZBJEĐENJE KVALITETA
1.
Stage of development of quality assurance
system
2.
Key elements of evaluation systems
3.
Level of participation of students
4.
Level of international participation,
co-operation and networking
DVO-CIKLIČNI SISTEM
5.
Stage of implementation of
two-cycle system
6.
Level of student enrolment in
two-cycle system
7.
Access from first cycle to second cycle
PRIZNAVANJE DIPLOMA I
PERIODA STUDIJA
8.
Stage of implementation of
Diploma Supplement
9.
Ratification of Lisbon Recognition Convention
10. Stage of implementation of ECTS
UKUPNO
10
UPOREDNA KARTA OCJENA
11
12
13
Quality
Assurance
2-cycle
Albanija
Bosna i
Herzegovina
Francuska
Norveška
Recognition
Total Score
Score Recognition
ECTS
Lisbon Rec. Convention
Diploma Supplement
Score 2-cycle
Access
Student enrolment
Implementation
Score QA
International participation
Participation of students
Evaluation systems
Development
Primjeri kartica uspjeha
Bergen i Principi Bolonja Procesa
• Mobilnost studenata i osoblja
• Autonomni univerziteti
• Učešće studenata u upravljanju
univerzitetom
• Javna odgovornost za visoko
obrazovanje:
– Promjena strukture
- socijalna dimenzija visokog
obrazovanja – jednak pristup za sve
14
Zadaci poslije Bergena
BiH i dalje mora ozbiljno raditi na
formiranju sistema obezbjeđenja
kvaliteta prema evropskim
standardima.
• U narednom periodu neophodno je
raditi na nacionalnom okviru za
kvalifikacije koji mora da bude
usaglašen sa evropskim okvirima za
kvalifikacije.
15
1) Državni sistem za obezbjeđenje kvaliteta
...mora da ugradi u sebe evropske
standarde obezbjeđenja kvaliteta.
• Ti standardi su trostruki:
• -standardi za interno obezbjeđenje
kvaliteta u institucijama visokog
obrazovanja
• - standardi za vanjsko obezbjeđenje
kvaliteta
• - standardi za obezbjeđenje kvaliteta
agencija za obezbjeđenje kvaliteta.
16
2) Državni okvir za kvalifikacije
Mora da sadrži :
• tri ciklusa te
• generičke deskriptore za svaki ciklus
koji su bazirani na rezultatima učenja i
na kompetencijama.
17
Kvalifikacije prvog ciklusa
• treba da se dodijele studentima koji
su:
– pokazali znanje i razumijevanje u
oblasti studija na nivou naprednih
udžbenika;
– mogu da primijene njihovo znanje i
razumijevanje u profesionalnom
pristupu u radu i zanimanju ;
– imaju sposobnost da prikupe i
interpretiraju relevantne podatke
18
Kvalifikacije drugog ciklusa
dodjeljuju se studentima koji:
• - su iskazali razumijevanje koje
predstavlja osnovu za originalnost u
razvijanju i primjenjivanju ideja, takođe i
u istraživanju
• - mogu da primijene njihovo znanje u
novim okruženjima u širem kontekstu koji
je u vezi sa njihovom oblašću studiranja;
• - imaju sposobnost da integriraju znanje
i bave se kompleksnim pitanjima ;
• - imaju sposobnost učenja takvu da su u
stanju da studiraju na autonoman način.
19
3) Lisabonska Konvencija - priznavanje
• Mi moramo raditi na tome da se u BiH
počne sprovoditi Lisabonska
Konvencija o priznavanju diploma koju
smo kao država potpisali u ljeto 2003.
godine i ratifikovali u našem
Parlamentu.
• To je osnova dovoljna da se počne sa
formiranjem Agencije za priznavanje
diploma, obezbjeđenje kvaliteta i
akreditaciju.
20
4) Socijalna dimenzija visokog obrazovanja
• Evropski prostor visokog obrazovanja,
kojem želimo da pripadamo, mora da
ima svoju socijalnu dimenziju koja
kaže da visoko obrazovanje mora biti
jednako dostupno svima.
21
KRAJ
Svi dokumenti o Bolonja procesu i o
Ministarskoj konferenciji u Bergenu
mogu se naći na
www.bologna-bergen2005.no
22