Transcript Plan bezpieczeństwa wody
Slide 1
Plan bezpieczeństwa wody
dr Adam Szulczewski
Akademia Pomorska
Katedra Bezpieczeństwa Narodowego
Slide 2
Waga problemu
•
Do 2015 r ma zostać osiągnięty etap Dyrektywy 2000/60/WE (Ramowa
Dyrektywa Wodna) w zakresie poprawy stanu wód powierzchniowych i
podziemnych;
• Obecnie w Polsce obowiązuje Prawo wodne (Ustawa) z 18.07.2001 r.
• W Polsce wodami zajmuje się 6 instytucji szczebla centralnego;
• Nakłady państwa wynoszą ~32 mld zł;
Dyrektywa:
• chroni wszystkie wody – rzeki, jeziora, wody przybrzeżne i wody podziemne
• ustanawia system zarządzania zlewniowego, gdyż dla wody nie istnieją granice
polityczne;
• wymaga przygranicznej współpracy sąsiadujących państw i zainteresowanych
stron;
• zapewnia aktywny udział wszystkich zainteresowanych stron w działaniach na
rzecz gospodarowania wodą;
• zapewnia redukcję oraz kontrolę zanieczyszczeń pochodzących ze wszystkich
źródeł;
• równoważy wymogi ochrony środowiska z interesami ludzi.
Slide 3
Problemy społeczne
• Jordania - woda przyczyną wojny na Bliskim Wschodzie;
• 1967r wojna na W. Golan - budowa kanału przez Syrię,
ograniczenie dostępu do wody przez Izrael i Jordanię;
• Syria – Turcja o wody Eufratu, źródła w Turcji;
• Australia – przepisy prawne z 1915 i 1967r dotyczące
liczby zapór i poboru wody przez 4 sąsiadujące stany.
Slide 4
Waga problemu
Człowiek
• Zapotrzebowanie dzienne człowieka w „naszych”
szerokościach geograficznych ……………………. 2,5 l
• Czynności bytowe człowieka ……………………90-160 l
• Fabryka, statystyczny cykl produkcyjny
45-70 t/prac.
Świat zwierzęcy i roślinny;
• 1 l mleka ……………………………………………… 3,7 l
• 1 ha pszenicy…………………..………………… 2.200 t
• 1 t papieru …………………………………………….400 t
• 1 t jedwabiu sztucznego …………………………….750 t
• 1 t surówki………………………………………………12 t
• 1 kg streptomycyny…………………………….......2.000 t
Slide 5
Poziomy bezpieczeństwa konsumentów wody
• tolerowany poziom bezpieczeństwa (Tolerable Level of
Safety): poziom w którym nie istnieją przesłanki do
zagrożenia zdrowia lub życia w wyniku eksploatacji
systemu wodociągowego,
• kontrolowany poziom bezpieczeństwa (Controlled
Level of Safety); poziom w którym może zaistnieć
zagrożenie zdrowia konsumentów wody w wyniku
eksploatacji systemu wodociągowego, lecz istnieją
wystarczające bariery ochronne;
• nieakceptowany poziom bezpieczeństwa
(Unacceptable Level of Safety): poziom bezpieczeństwa
po przekroczeniu którego konsumenci narażeni są na
utratę zdrowia lub życia w wyniku eksploatacji systemu
wodociągowego.
Slide 6
Plan bezpieczeństwa wody
-Nie ma jedynego obowiązującego planu;
-Każdy z podmiotów musi sporządzić taki
plan zgodnie ze swoimi potrzebami i
specyfiką;
- Propozycje planów autorstwa:
WHO i Umwelt Bundes Amt;
Slide 7
Propozycja Światowej Organizacji Zdrowia
Moduł 1. Zespół ds. PBW
Moduł 2. Opis systemu zaopatrzenia w wodę
Moduł 3. Identyfikacja zagrożeń oraz zdarzeń niebezpiecznych i ocena ryzyk
Moduł 4. Określenie i walidacja środków bezpieczeństwa, ponowna ocena i
opracowanie listy priorytetowych ryzyk
Moduł 5. Opracowanie, wdrożenie i ciągła realizacja planu ulepszeń / modernizacji
Moduł 6. Zdefiniowanie monitoringu środków bezpieczeństwa
Moduł 7. Weryfikacja skuteczności PBW
Moduł 8. Przygotowanie procedur zarządzania
Moduł 9. Opracowanie programów wsparcia
Moduł 10. Zaplanowanie i realizacja okresowych przeglądów PBW
Moduł 11. Przegląd PBW po incydencie
Światowa Organizacja Zdrowia 2009
Glowny Inspektorat Sanitarny 2012
Slide 8
Przygotowanie PBW
DOKUMENTACJA PBW
Lista priorytetowa ryzyk
Istniejące środki zabezpieczające
Dodatkowe lub ulepszone środki zabezpieczające
Kontrolowanie zagrożeń
Wdrożenie środków zabezp. i zarządzanie nimi
Monitoring środków zabezpieczających
Przygotowanie procedur zarządzania
Weryfikacja i audyt PBW
Component 2.2
Water Safety Plan
Plan
Bezpieczeństwa
Wodnego
Identyfikacja zagrożeń
Plan usprawnienia i modernizacji
Ocena systemu
PLANOWY PRZEGLĄD OKRESOWY
Opis systemu zaopatrzenia w wodę
Oliver Schmoll, Ingrid Chorus
Warsaw, March 2009
Umwelt Bundes Amt
Slide 9
Skład zespołu (wariant)
Zespół musi mieć charakter otwarty (tzn. możliwość
elastycznego doboru specjalistów) ze względu na nowe
zagrożenia i nieprzewidziane do tej pory sytuacje.
Liderem zespołu – przedstawiciel dostawcy wody (czynnik
ekonomiczny);
• specjaliści ds. dostarczania wody;
• specjaliści ds. zagrożeń (różne aspekty zagrożeń i
bezpieczeństwa);
• specjaliści ds. metod oceny ryzyka;
- specjaliści ds. monitoringu;
- specjaliści informatycy;
- specjaliści ds. marketingu (przekonywanie odbiorców do
przyjęcia nowoczesnych metod uzdatniania wody, kosztów
modernizacji itp..);
Slide 10
Zadania
Dostęp do „dobrej i bezpiecznej wody pitnej” elementem polityki ochrony
zdrowia na wszystkich szczeblach (aspekt polityczny i społeczny – woda
pitna była przyczyną wojen i konfliktów zbrojnych);
Celem zespołu jest:
• Zgromadzenie i uporządkowanie wiedzy na temat: Dostarczanie wody do
picia w rejonie XX;
• Ocena zasobów wody do picia w danym rejonie;
• Określenie kosztów wprowadzania nowych i nowoczesnych metod w
procesie produkcji i sprzedaży wody do picia w rejonie XX;
• Określenie metod i narzędzi badawczych koniecznych i zalecanych w
opracowywaniu Planu Bezpieczeństwa Wody;
• Przedstawianie okresowych wyników prowadzonych analiz i propozycji
bieżących modyfikacji;
• Zaproponowanie rozwiązań specyficznych dla warunków lokalnych
(danego obszaru)
• Uświadomienie władzom lokalnym oraz odpowiedzialnym za zlewnie,
konieczności wsparcia działalności Zespołów (miń. w zakresie
pozyskiwania danych znajdujących się w ich zasobach);
Slide 11
Dokumentacja
Dokumentami wyjściowymi są dyrektywy; WHO, UE, narodowe
Ustawa - Prawo wodne ;
• Dokumenty robocze i końcowe w formie elektronicznej;
• Dystrybucja za pośrednictwem intranetu (poziom dostępu
uzależniony od zakresu kompetencji);
Efekty:
• Szybka reakcja wszystkich użytkowników na problem;
• Możliwość przedstawiania wariantów rozwiązań niezależnie
od aktualnego miejsca pobytu specjalisty;
• Oszczędności finansowe w materiałach jednorazowego
użytku;
• Nie ma potrzeby wydzielania pomieszczeń na archiwum;
Slide 12
Analiza ekonomiczna
• Analiza ekonomiczna zawiera wystarczające informacje o odpowiedniej
szczegółowości (uwzględniając koszty związane z zebraniem
odpowiednich danych) w celu:
• a) wykonania odpowiednich obliczeń niezbędnych dla uwzględnienia
określonej zasady zwrotu kosztów za usługi wodne, uwzględniając
prognozy długoterminowe dotyczące zaopatrzenia w i zapotrzebowania na
wodę w obszarze dorzecza, oraz w miarę potrzeby;
• oszacowania dotyczące wielkości, cen i kosztów związanych z usługami
wodnymi;
• oszacowania odpowiednich inwestycji, obejmujące prognozowanie takich
inwestycji;
• b) dokonania oceny najbardziej efektywnego ekonomicznie połączenia
środków w odniesieniu do korzystania z wód, które będą zawarte w
programie, opartego na oszacowaniach potencjalnych kosztów takich
środków
Slide 13
Slide 14
Dziękuję za uwagę!
Plan bezpieczeństwa wody
dr Adam Szulczewski
Akademia Pomorska
Katedra Bezpieczeństwa Narodowego
Slide 2
Waga problemu
•
Do 2015 r ma zostać osiągnięty etap Dyrektywy 2000/60/WE (Ramowa
Dyrektywa Wodna) w zakresie poprawy stanu wód powierzchniowych i
podziemnych;
• Obecnie w Polsce obowiązuje Prawo wodne (Ustawa) z 18.07.2001 r.
• W Polsce wodami zajmuje się 6 instytucji szczebla centralnego;
• Nakłady państwa wynoszą ~32 mld zł;
Dyrektywa:
• chroni wszystkie wody – rzeki, jeziora, wody przybrzeżne i wody podziemne
• ustanawia system zarządzania zlewniowego, gdyż dla wody nie istnieją granice
polityczne;
• wymaga przygranicznej współpracy sąsiadujących państw i zainteresowanych
stron;
• zapewnia aktywny udział wszystkich zainteresowanych stron w działaniach na
rzecz gospodarowania wodą;
• zapewnia redukcję oraz kontrolę zanieczyszczeń pochodzących ze wszystkich
źródeł;
• równoważy wymogi ochrony środowiska z interesami ludzi.
Slide 3
Problemy społeczne
• Jordania - woda przyczyną wojny na Bliskim Wschodzie;
• 1967r wojna na W. Golan - budowa kanału przez Syrię,
ograniczenie dostępu do wody przez Izrael i Jordanię;
• Syria – Turcja o wody Eufratu, źródła w Turcji;
• Australia – przepisy prawne z 1915 i 1967r dotyczące
liczby zapór i poboru wody przez 4 sąsiadujące stany.
Slide 4
Waga problemu
Człowiek
• Zapotrzebowanie dzienne człowieka w „naszych”
szerokościach geograficznych ……………………. 2,5 l
• Czynności bytowe człowieka ……………………90-160 l
• Fabryka, statystyczny cykl produkcyjny
45-70 t/prac.
Świat zwierzęcy i roślinny;
• 1 l mleka ……………………………………………… 3,7 l
• 1 ha pszenicy…………………..………………… 2.200 t
• 1 t papieru …………………………………………….400 t
• 1 t jedwabiu sztucznego …………………………….750 t
• 1 t surówki………………………………………………12 t
• 1 kg streptomycyny…………………………….......2.000 t
Slide 5
Poziomy bezpieczeństwa konsumentów wody
• tolerowany poziom bezpieczeństwa (Tolerable Level of
Safety): poziom w którym nie istnieją przesłanki do
zagrożenia zdrowia lub życia w wyniku eksploatacji
systemu wodociągowego,
• kontrolowany poziom bezpieczeństwa (Controlled
Level of Safety); poziom w którym może zaistnieć
zagrożenie zdrowia konsumentów wody w wyniku
eksploatacji systemu wodociągowego, lecz istnieją
wystarczające bariery ochronne;
• nieakceptowany poziom bezpieczeństwa
(Unacceptable Level of Safety): poziom bezpieczeństwa
po przekroczeniu którego konsumenci narażeni są na
utratę zdrowia lub życia w wyniku eksploatacji systemu
wodociągowego.
Slide 6
Plan bezpieczeństwa wody
-Nie ma jedynego obowiązującego planu;
-Każdy z podmiotów musi sporządzić taki
plan zgodnie ze swoimi potrzebami i
specyfiką;
- Propozycje planów autorstwa:
WHO i Umwelt Bundes Amt;
Slide 7
Propozycja Światowej Organizacji Zdrowia
Moduł 1. Zespół ds. PBW
Moduł 2. Opis systemu zaopatrzenia w wodę
Moduł 3. Identyfikacja zagrożeń oraz zdarzeń niebezpiecznych i ocena ryzyk
Moduł 4. Określenie i walidacja środków bezpieczeństwa, ponowna ocena i
opracowanie listy priorytetowych ryzyk
Moduł 5. Opracowanie, wdrożenie i ciągła realizacja planu ulepszeń / modernizacji
Moduł 6. Zdefiniowanie monitoringu środków bezpieczeństwa
Moduł 7. Weryfikacja skuteczności PBW
Moduł 8. Przygotowanie procedur zarządzania
Moduł 9. Opracowanie programów wsparcia
Moduł 10. Zaplanowanie i realizacja okresowych przeglądów PBW
Moduł 11. Przegląd PBW po incydencie
Światowa Organizacja Zdrowia 2009
Glowny Inspektorat Sanitarny 2012
Slide 8
Przygotowanie PBW
DOKUMENTACJA PBW
Lista priorytetowa ryzyk
Istniejące środki zabezpieczające
Dodatkowe lub ulepszone środki zabezpieczające
Kontrolowanie zagrożeń
Wdrożenie środków zabezp. i zarządzanie nimi
Monitoring środków zabezpieczających
Przygotowanie procedur zarządzania
Weryfikacja i audyt PBW
Component 2.2
Water Safety Plan
Plan
Bezpieczeństwa
Wodnego
Identyfikacja zagrożeń
Plan usprawnienia i modernizacji
Ocena systemu
PLANOWY PRZEGLĄD OKRESOWY
Opis systemu zaopatrzenia w wodę
Oliver Schmoll, Ingrid Chorus
Warsaw, March 2009
Umwelt Bundes Amt
Slide 9
Skład zespołu (wariant)
Zespół musi mieć charakter otwarty (tzn. możliwość
elastycznego doboru specjalistów) ze względu na nowe
zagrożenia i nieprzewidziane do tej pory sytuacje.
Liderem zespołu – przedstawiciel dostawcy wody (czynnik
ekonomiczny);
• specjaliści ds. dostarczania wody;
• specjaliści ds. zagrożeń (różne aspekty zagrożeń i
bezpieczeństwa);
• specjaliści ds. metod oceny ryzyka;
- specjaliści ds. monitoringu;
- specjaliści informatycy;
- specjaliści ds. marketingu (przekonywanie odbiorców do
przyjęcia nowoczesnych metod uzdatniania wody, kosztów
modernizacji itp..);
Slide 10
Zadania
Dostęp do „dobrej i bezpiecznej wody pitnej” elementem polityki ochrony
zdrowia na wszystkich szczeblach (aspekt polityczny i społeczny – woda
pitna była przyczyną wojen i konfliktów zbrojnych);
Celem zespołu jest:
• Zgromadzenie i uporządkowanie wiedzy na temat: Dostarczanie wody do
picia w rejonie XX;
• Ocena zasobów wody do picia w danym rejonie;
• Określenie kosztów wprowadzania nowych i nowoczesnych metod w
procesie produkcji i sprzedaży wody do picia w rejonie XX;
• Określenie metod i narzędzi badawczych koniecznych i zalecanych w
opracowywaniu Planu Bezpieczeństwa Wody;
• Przedstawianie okresowych wyników prowadzonych analiz i propozycji
bieżących modyfikacji;
• Zaproponowanie rozwiązań specyficznych dla warunków lokalnych
(danego obszaru)
• Uświadomienie władzom lokalnym oraz odpowiedzialnym za zlewnie,
konieczności wsparcia działalności Zespołów (miń. w zakresie
pozyskiwania danych znajdujących się w ich zasobach);
Slide 11
Dokumentacja
Dokumentami wyjściowymi są dyrektywy; WHO, UE, narodowe
Ustawa - Prawo wodne ;
• Dokumenty robocze i końcowe w formie elektronicznej;
• Dystrybucja za pośrednictwem intranetu (poziom dostępu
uzależniony od zakresu kompetencji);
Efekty:
• Szybka reakcja wszystkich użytkowników na problem;
• Możliwość przedstawiania wariantów rozwiązań niezależnie
od aktualnego miejsca pobytu specjalisty;
• Oszczędności finansowe w materiałach jednorazowego
użytku;
• Nie ma potrzeby wydzielania pomieszczeń na archiwum;
Slide 12
Analiza ekonomiczna
• Analiza ekonomiczna zawiera wystarczające informacje o odpowiedniej
szczegółowości (uwzględniając koszty związane z zebraniem
odpowiednich danych) w celu:
• a) wykonania odpowiednich obliczeń niezbędnych dla uwzględnienia
określonej zasady zwrotu kosztów za usługi wodne, uwzględniając
prognozy długoterminowe dotyczące zaopatrzenia w i zapotrzebowania na
wodę w obszarze dorzecza, oraz w miarę potrzeby;
• oszacowania dotyczące wielkości, cen i kosztów związanych z usługami
wodnymi;
• oszacowania odpowiednich inwestycji, obejmujące prognozowanie takich
inwestycji;
• b) dokonania oceny najbardziej efektywnego ekonomicznie połączenia
środków w odniesieniu do korzystania z wód, które będą zawarte w
programie, opartego na oszacowaniach potencjalnych kosztów takich
środków
Slide 13
Slide 14
Dziękuję za uwagę!