Slide 1


Slide 2

หมายถึง ถ้ อยคาสุภาพไพเราะที่ใช้ ให้ เหมาะกับฐานะของ
บุคคลในสภาพสังคมไทย ซึ่งถือหลักแบ่ งตามวัยวุฒิ
คุณวุฒิ และชาติวุฒิ ได้ แก่
๑.พระมหากษัตริย์ และสมเด็จพระบรมราชินีนาถ

๒.พระบรมวงศานุวงศ์ (พระบรมวงศ์ และพระอนุวงศ์ )
๓.พระภิกษุสงฆ์
๔.ขุนนาง ข้ าราชการ
๕.สุภาพชน


Slide 3



ใช้ คาราชาศัพท์ ชัน้ สูงสุดเสมอกัน ยกเว้ นคาว่ า “พระบรม” ใช้ กับ
พระมหากษัตริย์พระองค์ เดียว


Slide 4

พระบรมวงศานุวงศ์

พระบรมวงศ์ (เจ้ าชัน้ สูง)

พระอนุวงศ์ (เจ้ าชัน้ รอง)


Slide 5

สมเด็จพระบรมราชินี
สมเด็จพระบรมราชชนนี
สมเด็จพระยุพราช

สมเด็จพระบรมราชกุมารี


Slide 6

สมเด็จพระยุพราช (สยามมกุฎราชกุมาร)

สมเด็จพระบรมราชกุมารี


Slide 7



สมเด็จเจ้ าฟ้า
◦ สมเด็จเจ้ าฟ้าหญิงจุฬาภรณวลัยลักษณ์ อัครราชกุมารี
◦ สมเด็จพระเชษฐภคินีเธอ เจ้ าฟ้าเพชรรั ตน์ ราชสุดาสิริโสภาพรรณวดี
◦ สมเด็จพระเจ้ าพี่นางเธอ เจ้ าฟ้ากัลยาณิวัฒนา กรมหลวงนราธิวาสราชนครินทร์






สมเด็จพระเจ้ าบรมวงศ์ เธอ พระองค์ เจ้ า
พระเจ้ าวรวงศ์ เธอพระองค์ เจ้ า และ พระวรวงศ์ เธอพระองค์ เจ้ า (ทรงกรม)
พระวรวงศ์ เธอพระองค์ เจ้ า (ที่มิได้ ทรงกรม)
หม่ อมเจ้ า


Slide 8


Slide 9

พระองค์ เจ้ า
หม่ อมเจ้ า


Slide 10

 สมเด็จพระสังฆราชเจ้ า
 สมเด็จพระสังฆราช
 สมเด็จพระราชาคณะ
 พระราชาคณะ
 พระสงฆ์ ท่ ว
ั ไป


Slide 11













ประธานองคมนตรี
นายกรั ฐมนตรี
ประธานสภาผู้แทนราษฎร
องคมนตรี
รองนายกรั ฐมนตรี
รั ฐมนตรี
รองประธานสภาผู้แทนราษฎร
ปลัดกระทรวง
อธิบดี ผู้ว่าราชการจังหวัด
สมาชิกสภาผู้แทนราษฎร สุภาพชนหรื อบุคคลทั่วไป


Slide 12


Slide 13


Slide 14


Slide 15

• พระบรมราชโองการ

พระบรม

• พระบรมราโชวาท

• พระบรมราชินีนาถ
• พระราชธิดา

พระราช

• พระราชทรัพย์
• พระราชกรณียกิจ

• พระภคินี

พระ

• พระหทัย

• พระโอสถ


Slide 16

พระบรม

•ไม่ใช้
• พระราชเสาวนีย์

พระราช

• พระราชวโรกาส
• พระราชนิพนธ์

• พระนัดดา

พระ

• พระสุคนธ์

• พระหัถต์


Slide 17

สมเด็จพระยุพราช

สมเด็จพระบรมราช
กุมารี

พระราช

พระราช

พระ

พระ


Slide 18

พระอนุวงศ์
(เจ้ าชัน้ รองทุกพระองค์ )

พระ


Slide 19

นาหน้ าคากริยาสามัญ

นาหน้ าคานามสามัญ

นาหน้ า
คากริยาราชาศัพท์

•ทรงแนะนา ทรงตักเตือน
•ทรงจับ

ทรงศึกษา

•ทรงม้ า ทรงรถ ทรงขลุย่

•ทรงเรื อใบ ทรงแซกโซโฟน
• ทรงพระราชนิพนธ์
• ทรงพระนิพนธ์
• ทรงพระอักษร


Slide 20










คาที่เป็ นกริยาราชาศัพท์ อยู่แล้ ว ไม่ ใช้ ทรงนาหน้ า เช่ น เสด็จ เสด็จฯ เสวย
โปรด ประทับ ฯลฯ
คาว่ าผนวช เป็ นกริยาราชาศัพท์ แต่ นิยมใช้ ทรงนาหน้ า (ทรงผนวช)
คาว่ า พระราชทาน แปลว่ า ให้ เป็ นคากริยาราชาศัพท์ ใช้ ทรงนาหน้ าไม่ ได้
คาว่ า “เป็ น” กับคาว่ า “มี” จะไม่ ใช้ ทรงนาหน้ าถ้ าคาที่ตามหลังเป็ นคาราชา
ศัพท์ เช่ น มีพระบรมราชโองการ มีพระราชดาริ เป็ นพระราชโอรส ฯลฯ
และใช้ ทรงนาหน้ าได้ ถ้าคาที่ตามหลังเป็ นคาสามัญ เช่ น ทรงเป็ นผู้นา
ทรงเป็ นมิ่งขวัญของปวงชนชาวไทย ฯลฯ
คาว่ า เข้ า ออก ขึน้ ลง จะใช้ “เสด็จ” นาหน้ า
ไม่ ใช้ “เสด็จฯ”


Slide 21

บุคคล

เกิด

ตาย

ให้

พระมหากษัตริย์
สมเด็จพระบรมราชินีนาถ
สมเด็จพระบรมราชินี
สมเด็จพระบรมราชชนนี

ทรงพระราชสมภพ

สวรรคต

พระราชทาน

สมเด็จพระยุพราช
สมเด็จพระบรมราชกุมารี

ทรงพระราชสมภพ

ทิวงคต

พระราชทาน

สมเด็จเจ้ าฟ้า (อัครราชกุมารี )
สมเด็จเจ้ าฟ้า

ประสูติ

สิน้ พระชนม์

เจ้ าชันรององค์
้
อื่นๆ
สมเด็จพระสังฆราช

ประสูติ

สิน้ พระชนม์

พระราชทาน
ประทาน
ประทาน

หม่อมเจ้ า

ประสูติ

สิน้ ชีพตักษัย
ถึงชีพติ ักษัย

ประทาน


Slide 22

 ใช้

“เฝ้าฯ รับเสด็จ” (เฝ้าทูลละอองธุลีพระบาทรับเสด็จ)

 ไม่ ใช้ ว่า “ถวายการต้ อนรับ” เพราะเป็ นสานวนต่ างประเทศ
 ใช้

“แสดงความจงรักภักดี” “มีความจงรักภักดี”

 ไม่ ใช้ ว่า “ถวายความจงรักภักดี” เพราะเป็ นสานวน
ต่ างประเทศเช่ นเดียวกัน


Slide 23

คาว่ า “อาคันตุกะ” หมายถึง แขกเมือง
 “ราชอาคันตุกะ” หมายถึง แขกเมืองของพระราชา
 “พระราชอาคันตุกะ” หมายถึง พระราชาที่เป็ นแขกเมืองของ
พระราชา
 “ทูลเกล้ าฯ ถวาย” หมายถึง ถวายของเล็ก ของที่มีนา้ หนั กเบา
 “น้ อมเกล้ าฯ ถวาย” หมายถึง ถวายของใหญ่ ของหนัก
 ร้ านจักษุการแว่ น ทูลเกล้ าฯ ถวาย



Slide 24