Slide 1

„Bibliotekarz: zawód czy powołanie?”
Ogólnopolska Konferencja Bibliotekarzy
Gdańsk, 2-4.09.2009
Biblioteka Wyższej Szkoły Zarządzania w Gdańsku

Motywacje wyboru zawodu bibliotekarza
w bibliotekach naukowych Opola. Badania
ankietowe

mgr Katarzyna Mazur-Kulesza
[email protected]

mgr Dorota Wierzbicka
[email protected]

Biblioteka Główna Uniwersytetu Opolskiego


Slide 2

Problematyka badawcza
 Cel badań: poznanie determinantów wyboru zawodu
bibliotekarza na terenie Opola
 Zima 2008
 Bibliotekarze z bibliotek naukowych Opola: Uniwersytetu
Opolskiego, Politechniki Opolskiej, Państwowej Medycznej
Wyższej Szkole Zawodowej w Opolu oraz Wyższej Szkoły
Zarządzania i Administracji w Opolu
 Kwestionariusz ankiety: 14 pytań (7 zamkniętych,
6 półotwartych oraz 1 otwartego)
 Otrzymano 72 ankiety ze 113 rozdanych


Slide 3

Płeć, wiek i staż pracy
3%

PŁEĆ
Kobiety

4%

Mężczyźni

97%

30%
31%

10%

28%

10%

STAŻ
44%

do 25
26-35

do 10 lat
10-20

36%

7%

20-30

WIEK

36-45
46-55
56-65

powyżej 30

Źródło: badania własne


Slide 4

Wyniki badań
ankietowych


Slide 5

1. Czy wybrała Pan/Pani zawód:

świadomie

61%

39%

w wyniku zrządzenia losu

Źródło: badania własne


Slide 6

2. W jaki sposób znalazła Pan/Pani
zatrudnienie w bibliotece?

26%

4%

10%

Media
UP
Rekomendacja

7%
53%

Rekrutacja
Przesłanie CV

Źródło: badania własne


Slide 7

3. Czy zarekomendowałby/aby
Pan/Pani pracę w bibliotece?
54% ankietowanych poleciłoby pracę
w bibliotece. Za główne powody
podają:












„bardzo interesujący zawód. Praca dla
osób aktywnych, twórczych i
komunikatywnych”,
„możliwość zgłębiania różnorodnej
wiedzy, pomoc innym”,
„jest to praca interdyscyplinarna,
niezwykle rozwijająca intelektualnie”
„jest to praca ciekawa, wymaga inwencji,
pozwala na rozwój intelektualny”,
„kontakt z młodymi ludźmi”,
„trzeba stale się uczyć, rozwijać”,
„daje możliwość obcowania z określoną
literaturą fachową”,
„daje duże możliwości rozwoju”,
„daje dużo satysfakcji”,
„ciekawa, urozmaicona, pozwala na
kontakt z ludźmi”.

46% nie zarekomendowałoby pracy
w bibliotece









„sfeminizowany zawód”,
„praca obciążająca psychicznie
i często niedoceniana”,
„ciężka praca fizyczna, jak
i umysłowa, nie rekompensowana
przez zarobki, bardzo niski status
społeczny w środowisku
akademickim”,
„praca wymaga dużej wiedzy
i kreatywności, co nie jest docenione”,
„nikt nie szanuje tego zawodu”,
„płace są zbyt niskie w stosunku do
zakresu odpowiedzialności”,
„należy mieć do tego powołanie”.


Slide 8

Porównanie wpływu na
wybór i satysfakcji
z zajmowanego stanowiska
TAK

NIE

Wpływ na wybór
zajmowanego
stanowiska

39%

61%

Zadowolenie z pracy na
obecnie zajmowanym
stanowisku

85%

15%

Źródło: - badania własne


Slide 9

6. Czy jest Pan/Pani zadowolony/a
z pracy w bibliotece?
Razem
Tak

36%

Raczej tak

33%

Raczej nie
Nie
Trudno
powiedzieć

10%
7%
14%
Źródło: badania własne


Slide 10

7. Czy uważa Pan/Pani, że posiada odpowiednie
kwalifikacje na dane stanowisko?

Razem
Tak

97%

Nie

3%
Źródło: badania własne

8. Jeżeli nie, to czy zamierza Pan/Pani podwyższyć
swoje kwalifikacje zawodowe?
Razem
Tak

22%

Nie

78%
Źródło: badania własne


Slide 11

9. Gdyby miałby/aby Pan/Pani jeszcze raz
dokonać wyboru, to wybrałby/aby Pan/Pani
(można zaznaczyć więcej niż jedną odpowiedź):

 inne wykształcenie 29%: medyczne, geograficzne,
dziennikarskie, muzyczne, historyczne, hotelarskie,
techniczne, ekonomiczne, plastyczne

 inny zawód 39%: psycholog, konserwator zabytków,
lekarz, muzyk, nauczyciel, prawnik, grafik komputerowy,
lektor, lepiej płatny, mniej stresujący

 ponownie pracę w bibliotece 55%


Slide 12

Porównanie cech wymarzonej pracy z cechami pracy na
stanowisku bibliotekarza w bibliotece naukowej
Cechy pracy bibliotekarza

Wysokie zarobki

88%

0

Możliwość rozwoju zawodowego

64%

13%

Kontakt z ludźmi

60%

71%

Możliwość ciągłego podnoszenie kwalifikacji

57%

17%

Dobra atmosfera w pracy

90%

46%

Swoboda w podejmowaniu decyzji

53%

14%

Praca w zespole

36%

36%

Praca indywidualna

15%

15%

Praca przy komputerze

19%

32%

Wymagająca kreatywności

33%

21%

Spokojny tryb pracy

25%

22%

Nowe wyzwania

26%

13%

Uczucie „adrenaliny”

7%

4%

Urozmaicony charakter wykonywanych obowiązków

58%

38%

Częsta zmiana stanowiska pracy

4%

0

Poczucie bezpieczeństwa i stabilizacji

56%

14%

Rozwijanie osobistych zainteresowań

51%

19%

Nie wykraczająca poza 8-godzinny dzień pracy

32%

40%

Możliwość samorealizacji

42%

17%

Szacunek otoczenia

47%

19%

inne

3%

0

Źródło: - badania własne

Cechy wymarzonej pracy


Slide 13

12. Czy Pana/Pani zdaniem (można

zaznaczyć więcej niż jedna odpowiedź):
Predyspozycje czy wykształcenie w zawodzie bibliotekarza

42%

18%
Powołanie
86%

Predyspozycje
Wykształcenie

Źródło: badania własne


Slide 14

13. Co według Pana/Pani decyduje
o atrakcyjności zawodu bibliotekarza?
Pozytywy















„duża aktywność”,
„kreatywność”,
„brak możliwości popadania w rutynę”,
„urozmaicony charakter obowiązków”,
„ dostęp do najnowszej literatury”,
„możliwość pracy na uczelni”,
„możliwość siedmio/ośmiogodzinnego dnia
pracy”,
„praca w zespole”,
„zawód dla intelektualisty”,
„możliwość uzyskiwania satysfakcji z dobrze
wypełnionego obowiązku wobec czytelników –
osób, którym można służyć własna wiedzą i
ukierunkowywać ich w zakresie tych dziedzin,
które znajdują się w sferze ich potrzeb
i zainteresowań”,
„duże wyzwania, szczególnie w obecnej chwili,
tak jak w innych zawodach, trzeba dużo się
uczyć, czytać, a nie stać w miejscu i narzekać,
że mało się zarabia”,
„wysokie wymagania, z możliwością
samorealizacji i rozwoju, jest atrakcyjny
intelektualnie i pozwala uzyskać satysfakcję
zawodową osobom o różnych predyspozycjach”.

Negatywy










„tylko względne poczucie stabilizacji”,
„w tej bibliotece nic, w innych bibliotekach
dobre zarobki”,
„moim zdaniem nie jest to atrakcyjny
zawód”
„nic, może jedynie nabywanie szerokiej
wiedzy ogólnej”,
„nasz zawód jest mało atrakcyjny dla
innych, głównie z powodu zarobków i
ogólnej niewiedzy na temat tego, co
rzeczywiście robi się w bibliotekach”,
„nic”,
„zawód bardzo mało atrakcyjny,
wyśmiewany przez społeczeństwo”,
„jest on raczej atrakcyjny tylko dla osób,
które wykonują ten zawód” (stereotypy).


Slide 15

14. Czy wiąże Pan/Pani przyszłość
z pracą w bibliotece?
Razem

Tak

81%

Nie

19%

Źródło: badania własne


Slide 16

Podsumowanie
 Bibliotekarze z bibliotek naukowych Opola
posiadają odpowiednie kwalifikacje, co nie
wyklucza dalszego kształcenia i podnoszenia
kompetencji zawodowych.
 Wśród nich znajduje się wielu entuzjastów tej
profesji, ale nie brakuje też sceptyków.
Każdy człowiek co jakiś czas powinien odpowiedzieć
sobie na pytanie dokąd zmierza
i czy droga przez niego obrana jest słuszna. 


Slide 17

Bibliografia:
I. Wydawnictwa zwarte
 KISILOWSKA, M., Już nie wiem jak mam do ciebie mówić… czyli komunikacja w bibliotece. Warszawa
2001, s. 21.
II. Artykuły w wydawnictwach zwartych i ciągłych
 ANDRUSZKO, H., Hymn o perle, czyli zarządzanie talentami w bibliotece. [W]: Kultura organizacyjna
w bibliotece. Red. H. Brzezińska-Stec. Biblioteka Uniwersytecka w Białymstoku, Białystok 2008,
s. 166.
 JASKOWSKA, B., Kultura organizacyjna służb informacyjnych w procesie wprowadzania zmian.
[W]: „Praktyka i Teoria Informacji Naukowej i Technicznej” 2004, nr 2, s. 8.
 KUBÓW, S., Znaczenie poznawania osobowości pracowników dla sprawnego zarządzania kadrami
bibliotek. „Bibliotheca Nostra” 2008, nr 2, s. 10.
 WOJCIECHOWSKI, J., Bibliotekarstwo: zawód czy zatrudnienie. [W]: Zawód bibliotekarza dziś i jutro.
Red. J. Nowicki. Stowarzyszenie Bibliotekarzy Polskich, Warszawa 2003, s. 31.
 WOJSZNIS, G., Transformacja zawodu bibliotekarza na przestrzeni ostatnich dziesięcioleci (na
przykładzie Biblioteki Głównej Politechniki Szczecińskiej) i jego perspektywy. „Bibliotekarz” 2007,
nr 7/8, s. 17.
III. Zasoby internetowe
 KUREK, B., Bibliotekarz idealny. W: EBIB. [online]. 2006 nr 10. [dostęp: 2 lutego 2009]. Dostępny
w Internecie: http://www.ebib.info/2006/80/a.php?kurek
 KONIECZKO, A., Bibliotekarz gwarantem sukcesu biblioteki. W: EBIB. [online]. 2006 nr 10. [dostęp:
2 lutego 2009]. Dostępny w Internecie: http://www.ebib.info/2006/80/a.php?konieczko
 WOJCIECHOWSKI, J., Rozchwianie profesjonalnej świadomości. W: EBIB. [online]. 2007 nr 2.
[dostęp: 2 lutego 2009]. Dostępny w Internecie: http://www.ebib.info/2007/83/a.php?wojciechowski