Slide 1

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE
Wydział Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego

Olsztyn 20 luty 2009 r.
Waldemar Redmer
1

2

Bezpośrednią przyczyną awarii systemu
elektroenergetycznego w nocy 7-8 kwietnia

2008 r. był szczególnie niekorzystny splot
warunków atmosferycznych prowadzący do
licznych uszkodzeń linii elektroenergetycznych
3

Temperatura powietrza
st. C
8,0
S z c z ec in
7,0

Ś w inoujś c ie
G oleniów

6,0

5,0

4,0

3,0

2,0

1,0

0,0

-1,0

-2,0

-3,0
2008-04-07

2008-04-07

2008-04-07

2008-04-07

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-09

00:00

06:00

12:00

18:00

00:00

06:00

12:00

18:00

00:00

d a ta / g o d z .

4

Prędkość wiatru
Charakterystyczne prędkości wiatru wg PN-77/B-02011

m /s

Strefa I
– Szczecin
– 20 m/s
Strefa II – Goleniów – 24 m/s
Strefa IIa – Świnoujście – 27 m/s

14
S z c z ec in
13
12

Ś w inoujś c ie
G oleniów

11
Kierunek
wiatru wg IMiGW:
10
16:00÷21:00
– PN i PN-ZACH, 3÷6 m/s
22:00÷01:00
– ZACH-PN, 3÷4 m/s
9
02:00÷14:00 – ZACH, 4÷8 m/s
8
7
6
5
4
3
2
1
0
2008-04-07 00:00 2008-04-07 06:00 2008-04-07 12:00 2008-04-07 18:00 2008-04-08 00:00 2008-04-08 06:00 2008-04-08 12:00 2008-04-08 18:00 2008-04-09 00:00
d a ta / g o d z .

5

Rodzaje opadu


Początkowo intensywny opad deszczu, a później
śniegu z deszczem i śniegu



Suma opadów 8:00 07.04 do 8:00 08.04 lokalnie
48 l/m2 w równoważniku wodnym (4,8 cm/m2)



Lokalnie odnotowana gęstość śniegu:
 

2 ,1 kN/m

2

 7 ,8 kN/m

3

0 ,27 m
6

Niewielki pobór energii elektrycznej w
godzinach nocnych z 07 na 08 04 2008 był
przyczyną schłodzenia przewodów
napowietrznych linii energetycznych do
temperatury zamarzania śniegu, co
sprzyjało osadzaniu się sadzi.

7

8

9

Wielkości Obciążeń Przewodów Sadzią
A F L – 6 2 40 m m

2

d = 2 1,7 m m
S a d ź n o rm a ln a
[N /m ]
S a d ź k a ta strofa ln a

A F L – 8 5 25 m m
d = 3 1,5 m m

8 ,7

1 7,4

2 2,8

S a d ź 7 -8 k w ietn ia

3 8,0

4 5,2

[N /m ]

 = 118 %

 = 98 %

9 ,7

1 9,7

76

53

[N /m ]

C ięża r p rzew o d u
[N /m ]
P rzek ro czen ie k atastro fa ln ych ob cią żeń
[% ]

2

Ciężar sadzi na jednym przewodzie długości 300 m:
45,2  300 = 13560 N = 13,56 kN

10

Upadek słupów

11

Zniszczenia konstrukcji
na skutek przeciążenia przewodów
L in ie



220 k V (1)

110 k V (5)

2

1

3

Z łam an ie trzon u słu p a

14

6

20

S k ręcen ia trzon ów



6

6

U szk od zen ia p op rzeczn ik ów ze św iatłow od em



8

8

U szk od zen ia p op rzeczn ik ów b ez św iatłow od u



3

3

1



1

17

24

41

P rzew rócen ia

In n e


12

Formy zniszczenia słupów
Złamania słupów
220 kV

110 kV

13

14

15

Zniszczenia kaskadowe
Linia 220 kV

Linia 15 kV
Linia 110 kV

16

17

18

19

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE

20

Przebieg katastrofy energetycznej w Szczecinie
Police 220 kV

Glinki 220 kV

220kV
Awaria godz. 0.02
Police 110 kV

Glinki 110 kV

8.04.2008 r.

110kV

Szczecin

Awaria godz. 1.06
EC Szczecin
Pomorzany 110 kV

~

8.04.2008 r.

Morzyczyn

Dąbie

Zdroje

110 kV

~

Awaria godz. 3.34

Pomorzany

Morzyczyn
220 kV

8.04.2008 r.
110kV

Żydowce

Awaria godz. 1.55
8.04.2008 r.
Dolna Odra

220kV

~

110kV

Krajnik

~ ~ ~ ~

21

Około godz. 20, dnia 7.04.2008 r. w zachodniej części województwa zaczyna
padać intensywny deszcz przechodzący w deszcz ze śniegiem

Zasięg opadów
deszczu i deszczu
ze śniegiem

Rozmiar katastrofy w województwie
zachodniopomorskim w godzinach
porannych dnia 8.04.2008 r.

Powiat gryfiński: gminy północne
liczba ludności ok.. 30 000
Powiat kamieński: cały
liczba ludności ok.. 47 000
Powiatu gryficki: gminy południowe
liczba ludności ok.. 20 000
Powiat goleniowski: cały
liczba ludności ok.. 78 000

Powiat policki cały
liczba ludności ok.. 63 000
Powiat pyrzycki północne gminy
liczba ludności ok.. 10 000
Powiat stargardzki: bez miasta
Stargard Szczeciński
liczba ludności ok. 40 000
Szczecin dzielnice lewobrzeża
liczba ludności ok.. 300 000
Świnoujście
liczba ludności ok. 40 000
Razem o godz. 7.00 dnia 8.04 w
województwie zachodniopomorskim
ok. 628 000 mieszkańców
pozbawionych było energii
elektrycznej
23

Przebieg zdarzeń w dniu 8 kwietnia 2008 r.

0.02 – awaria głównej linii energetycznej 220 kV Morzyczyn – Police,
zasilającej Szczecin od wschodu;
3.30 – awaria głównej linii energetycznej 220 kV Krajnik – Glinki,
zasilającej Szczecin od południa,
- awarie trzech linii energetycznych 110 kV ;
- awarie licznych linii energetycznych średniego i niskiego napięcia
zasilających w prąd miejscowości w zachodnich powiatach województwa.
Powyższe awarie linii energetycznych spowodowały:
- przerwę w pracy elektrociepłowni Szczecin oraz Pomorzany w
Szczecinie,
- awarię 900 stacji transformatorowych,
- brak prądu w lewobrzeżnej części Szczecina oraz miejscowościach na
obszarze powiatów: stargardzkiego, goleniowskiego, kamieńskiego,
gryfińskiego, pyrzyckiego, gryfickiego, łobeskiego, miasta Świnoujście,
polickiego, w tym ZCh. „Police”.

WPŁYW AWARII
NA FUNKCJONOWANIE
INFRASTRUKTURY
KRYTYCZNEJ

Wpływ katastrofy na funkcjonowanie infrastruktury krytycznej

ŁĄCZNOŚĆ

RODZAJ ŁĄCZNOŚCI

DZIAŁANIE /FUNKCJONOWANIE

System łączności telefonicznej przewodowej

Działa tam, gdzie nie wykorzystywano aparatów telefonicznych
zasilanych z sieci energetycznej

System łączności telefonicznej – mobilnej
/TK/

Realizowała tylko połączenia alarmowe, częściowo funkcjonował
operator TK „Plus”

Internet

Nie funkcjonował

Łączność w systemie reagowania
kryzysowego

Funkcjonowała we wszystkich centrach zarządzania kryzysowego
łączność radiotelefoniczna posiadająca awaryjne zasilanie z
akumulatorów

Wpływ katastrofy na funkcjonowanie infrastruktury krytycznej

Transport i komunikacja
Transport kolejowy
- unieruchomiona linia kolejowa Szczecin – Świnoujście z powodu uszkodzenia
trakcji elektrycznej
-Szczecin – Stargard Szczeciński – brak zasilania /użycie lokomotyw
spalinowych/

Transport drogowy

Poważne utrudnienia na wszystkich drogach objętych opadami śniegu

Zaopatrzenie w wodę
- duże ujęcia wody były zasilane własnymi agregatami prądotwórczymi,
-małe ujęcia wody nie posiadające własnych agregatów prądotwórczych były
zasilane agregatami przewoźnymi, dostarczonymi przez Państwową Straż
Pożarną i Jednostki Wojskowe /od drugiego dnia awarii/,
- agregaty prądotwórcze były też używane rotacyjnie do napełniania
zbiorników hydroforowych i utrzymania minimalnego ciśnienia w sieci
wodociągowej
- do części miejscowości gdzie nie było możliwości dostarczenia agregatów
prądotwórczych woda dowożona była beczkowozami

Szpitale
Wszystkie szpitale z obszaru objętego katastrofą energetyczną zasilane
były z awaryjnych źródeł zasilania.
- szpitale nie prowadziły planowych zabiegów operacyjnych za wyjątkiem
nagłych przypadków i sytuacji ratujących życie,

Zaopatrzenie w paliwo
Stacje paliwowe na obszarze objętym katastrofą nie prowadziły sprzedaży
ze względu na brak zasilania. Uruchomiono awaryjny system zaopatrzenia
szpitali w paliwo przez prywatnego dystrybutora.

Pozostałe utrudnienia
-nie funkcjonuje komunikacja tramwajowa w Szczecinie,
- nie funkcjonuje system zaopatrzenia w energię cieplną,
- występują utrudnienia w funkcjonowaniu oczyszczalni
ścieków,
- nieczynna jest sieć handlowa, w tym centra handlowe,
- nieczynne są banki oraz bankomaty,
- przerwana zostaje praca w zakładach produkcyjnych, a w tym
w: Stoczni
Szczecińskiej „Nowa”, Stoczni Remontowej „Gryfia”, Porcie
Morskim Szczecin – Świnoujście, ZCh. „Police” i w 4 dużych
zakładach przetwórstwa mięsnego,
- ograniczono działalność szkół i przedszkoli, nie
przeprowadzono w 13 szkołach egzaminów dla szóstoklasistów,
- nie działają kasy fiskalne, ale artykuły podstawowe m.in. leki,
środki higieniczne, żywność są sprzedawane.

Działanie systemu
zarządzania kryzysowego w
czasie awarii

AKTUALNY STAN PRAWNY

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 05 czerwca 1998 r.
O ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE
(Dz. U. Nr 80 z 2001 r. poz. 872)
Art. 15.
Wojewoda jako przedstawiciel Rady Ministrów odpowiada za wykonywanie polityki rządu na
obszarze województwa, a w szczególności:
4) zapewnia współdziałanie wszystkich jednostek organizacyjnych administracji rządowej
i samorządowej działających na obszarze województwa i kieruje ich działalnością
w zakresie zapobiegania zagrożeniu życia, zdrowia lub mienia oraz zagrożeniom
środowiska, bezpieczeństwa państwa i utrzymania porządku publicznego, ochrony praw
obywatelskich, a także zapobiegania klęskom żywiołowym i innym nadzwyczajnym
zagrożeniom oraz zwalczania i usuwania ich skutków na zasadach określonych
w ustawach,
4a) dokonuje oceny stanu zabezpieczenia przeciwpowodziowego województwa, opracowuje
plan operacyjny ochrony przed powodzią oraz ogłasza i odwołuje pogotowie i alarm
przeciwpowodziowy,

Art. 16.
1.

Wojewoda może wydawać, w zakresie wykonywania funkcji przedstawiciela Rady
Ministrów, polecenia obowiązujące wszystkie organy administracji rządowej,
a w sytuacjach nadzwyczajnych, o których mowa w art. 15 pkt 4 i 4a, obowiązujące
również organy samorządu terytorialnego. O wydanych poleceniach wojewoda
niezwłocznie informuje właściwego ministra.

GŁOWNE KOMPETENCE W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 05 czerwca 1998 r.
O ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE
– Wydaje akty prawa miejscowego dla obszarów nie uporządkowanych aktami
prawa powszechnie obowiązującego.
– Planuje reagowanie kryzysowe województwa ustalając między innymi
kompetencje poszczególnych osób funkcyjnych.
– Koordynuje przebiegiem reagowania na sytuacje kryzysowe o wymiarze
ponad powiatowym.
– Wnioskuje o:
• wprowadzenie stanu klęski żywiołowej,
• użycie Sił Zbrojnych RP.
– Ogłasza:
• pogotowie i alarm przeciwpowodziowy,
• stan zagrożenia epidemicznego i stan epidemii,
• uruchomienie działań interwencyjnych w obliczu zagrożenia
radiacyjnego.
–Monitoruje stan bezpieczeństwa województwa oraz informuje, alarmuje i
ostrzega przed potencjalnymi zagrożeniami.
– Udziela wsparcia zagrożonym powiatom siłami i środkami z innych powiatów.
– Wnioskuje o wsparcie potencjału reagowania kryzysowego województwa
zachodniopomorskiego siłami i środkami z województw ościennych lub
wydzielonych z zasobów krajowych.

AKTUALNY STAN PRAWNY

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Art. 1.
Ustawa określa organy właściwe w sprawach zarządzania
kryzysowego oraz ich zadania i zasady działania w tej
dziedzinie, a także zasady finansowania zadań zarządzania
kryzysowego.

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Wojewoda
Wydział Bezpieczeństwa
i Zarządzania Kryzysowego
Zachodniopomorskiego Urzędu
Wojewódzkiego

Wojewódzkie zespolone służby,
inspekcje i straże
Wojewódzkie Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Wojewódzkie
Centrum
Zarządzania
Kryzysowego
Lekarz Koordynator
Ratownictwa
Medycznego

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Starosta
Komórka organizacyjna starostwa
powiatowego właściwa do spraw
zarządzania kryzysowego
Powiatowy Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Powiatowe
Centrum
Zarządzania
Kryzysowego

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Wójt, burmistrz, prezydent miasta
Komórka organizacyjna urzędu gminy
właściwa do spraw zarządzania
kryzysowego
Gminny Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Może tworzyć:

Gminne Centrum
Zarządzania
Kryzysowego

ZALEŻNOŚCI SŁUŻBOWE
w zakresie bezpieczeństwa powszechnego i porządku publicznego

SYTUACJA KRYZYSOWA

STAROSTA
POWIATU

WOJEWODA

STAN KLĘSKI ŻYWIOŁOWEJ
(W zakresie zarządzania kryzysowego)

WOJEWÓDZKI
ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

SYSTEM REAGOWANIA KRYZYSOWEGO WOJEWÓDZTWA ZACHODNIOPOMORSKIEGO

WOJEWÓDZKI
ZESPÓŁ
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

WOJEWODA

RZĄDOWY ZESPÓŁ
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO
RZĄDOWE
CENTRUM
BEZPIECZEŃSTWA

MONITOROWANIE, ANALIZA
UZYSKIWANYCH DANYCH,
PROGNOZOWANIE ZDARZEŃ

SĄSIEDNIE
WOJEWÓDZTWA
NIEMIECKIE
LANDY
NADGRANICZNE

WOJEWÓDZKIE CENTRUM ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO
INICJOWANIE DZIAŁAŃ REAGOWANIA KRYZYSOWEGO
ZABEZPIECZENIE OPERACYJNO – TECHNICZNE
I INFORMACYJNE

ŚRODKI
MASOWEGO
PRZEKAZU

STAROSTOWIE
POWIATÓW

RESORTOWE
STRUKTURY
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

WOJEWÓDZKIE
STANOWISKA
KIEROWANIA,
SŁUŻBY
OPERACYJNODYSPOZYTORSKIE

ORGANIZACJE
POZARZĄDOWE

POWIATOWE CENTRUM
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

SYSTEM
ALARMOWANIA
I OSTRZEGANIA
LUDNOŚCI

WOJEWODZKI ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

WOJEWODA ZACHODNIOPOMORSKI
– przewodniczący
DYREKTOR WYDZIAŁU BEZPIECZEŃSTWA
I ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO – zastępca przewodniczącego

40

STALI CZŁONKOWIE ZESPOŁU
KIEROWNICY ZESPOLONYCH SŁUŻB, INSPEKCJI I STRAŻY WOJEWÓDZKICH
ORGANY ADMINISTRACJI NIEZESPOLONEJ
INNI CZOŁONKOWIE ZESPOŁU
PRZEDSTAWICIELE ZACHODNIOPOMORSKIEGO URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO W SZCZECINIE

INNE OSOBY ZAPROSZONE DO UDZIAŁU W PRACACH ZESPOŁU

GRUPA OPERACYJNA

ZAPEWNIA
FUNKCJONOWANIE

DORAŹNIE

WYDZIAŁ BEZPIECZEŃSTWA I ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

STALI
CZŁONKOWIE
ZESPOŁU

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Wojewoda Zachodniopomorski – przewodniczący;
2) Dyrektor Wydziału Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego
w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie –
zastępca przewodniczącego;
3) Marszałek Województwa Zachodniopomorskiego;
4) Komendant Wojewódzki Policji w Szczecinie;
5) Zachodniopomorski Komendant Wojewódzki Państwowej Straży
Pożarnej;
6) Szef Wojewódzkiego Sztabu Wojskowego w Szczecinie;
7) Dyrektor Wydziału Infrastruktury w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie;
8) Dyrektor Zachodniopomorskiego Centrum Organizacji i Promocji Zdrowia.

KIEROWNICY
ZESPOLONYCH
SŁUŻB, INSPEKCJI
I STRAŻY
WOJEWÓDZKICH

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego;
2) Zachodniopomorski Wojewódzki Konserwator Zabytków;
3) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Ochrony
Roślin i Nasiennictwa
4) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska;
5) Zachodniopomorski Wojewódzki Lekarz Weterynarii;
6) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Farmaceutyczny;
7) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej;
8) Zachodniopomorski Kurator Oświaty;
9) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego;
10)
Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Transportu Drogowego

ORGANY
ADMINISTRACJI
NIEZESPOLONEJ

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Komendant Pomorskiego Oddziału Straży Granicznej w Szczecinie;
2) Komendant Pomorskiego Dywizjonu Straży Granicznej w Świnoujściu;
3) Dyrektor Urzędu Morskiego w Szczecinie;
4) Przedstawiciel Dyrektora Urzędu Morskiego w Słupsku;
5) Dyrektor Izby Celnej w Szczecinie;
6) Dyrektor Urzędu Żeglugi Śródlądowej w Szczecinie;
7) Dyrektor Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Szczecinie;
8) Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny w Szczecinie.

INNI
CZOŁONKOWIE
ZESPOŁU

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Dyrektor Delegatury Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego
w Szczecinie;
2) Prokurator Okręgowy w Szczecinie;
3) Dyrektor Zachodniopomorskiego Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych w Szczecinie;
4) Dyrektor Oddziału Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad w Szczecinie;
5) Dyrektor Oddziału Regionalnego PKP Polskie Linie Kolejowe
w Szczecinie;
6) Dyrektor Zachodniopomorskiego Oddziału Wojewódzkiego
Narodowego Funduszu Zdrowia;
7) Kierownik Biura Prognoz Meteorologicznych Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej w Szczecinie;
8) Dyrektor Północno-Zachodniego Oddziału Terenowego Urzędu
Regulacji Energetyki w Szczecinie.

PRZEDSTAWICIELE
ZACHODNIOPOMORSKIEGO
URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO
W SZCZECINIE

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Dyrektor Generalny Zachodniopomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Szczecinie;
2) Dyrektor Wydział Środowiska i Rolnictwa;
3) Dyrektor Wydział Polityki Społecznej;
4) Dyrektor Wydziału Finansów i Budżetu w Zachodniopomorskim
Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie;
5) Kierownik Biura Prawnego w Zachodniopomorskim Urzędzie
Wojewódzkim w Szczecinie;
6) Rzecznik Prasowy Wojewody Zachodniopomorskiego.

PODJĘTE DZIAŁANIA
W CELU OGRANICZENIA
SKUTKÓW AWARII

48

Godz. 19.14, dnia 7.04.2008 r.
Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego
otrzymuje od Biura Prognoz Meteorologicznych w
Szczecinie ostrzeżenie nr 16 o intensywnych opadach
deszczu przechodzących w deszcz ze śniegiem.
Ostrzeżenie przewiduje silne opady deszczu i deszczu ze
śniegiem w ciągu najbliższych 18 godzin, do 25-30 mm.
Przewidywane są utrudnienia komunikacyjne i na terenach
zurbanizowanych.

49

Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego zgodnie z procedurą rozsyła
w godz. 20.08 – 20.31 ostrzeżenia do mediów /17/ i jednostek samorządu
terytorialnego oraz innych ogniw ważnych dla systemu zarządzania
kryzysowego województwa /33/. Łącznie 50 odbiorców.

50

Najważniejsze działania podejmowane przez wojewódzką administrację
rządową.

I dzień katastrofy /8 kwietnia/
1. Uruchomienie pracy zespołów zarządzania kryzysowego
- wojewódzkiego – praca na dwóch stanowiskach w Urzędzie Miasta Szczecin i Urzędzie
Wojewódzkim /posiedzenia w odstępach 2 – 3 godziny. Zakończone konferencją prasową/,
- powiatowych i gminnych – praca całodobowa z wykorzystaniem systemu łączności
radiotelefonicznej Wojewody i PSP
2. Nadawanie komunikatów radiowych do mieszkańców, przy wykorzystaniu rozgłośni
zlokalizowanych poza Szczecinem
3. Uruchomienie komunikacji autobusowej w Szczecinie.
4. Odwołanie obowiązku uczestnictwa w zajęciach szkolnych – szkoły otwarte.
5. Monitoring funkcjonowania:

- szpitali – wzmocnienie agregatami, dowóz paliwa i wody, zorganizowanie punktu dializ, apel
o przyjmowanie pacjentów w przychodniach,
- systemu wodno – kanalizacyjnego – kontrola zrzutu ścieków, przygotowanie sprzętu do
dowozu wody /PSP, SZ/,
- zakładów o dużym i zwiększonym ryzyku – np.. ZCh Police, wzmocnienie agregatem
urządzeń do chłodzenia instalacji z amoniakiem.
51

6. Monitorowanie prac związanych z przywracaniem energii
7. Wystąpienie do Ministra Finansów o uruchomienie sprzedaży podstawowych produktów
żywnościowych z pominięciem kas fiskalnych – ręczna rejestracja sprzedaży.
8. Zorganizowanie zwiększonej ilości patroli na ulicach: policja, wojsko /żandarmeria / straż
graniczna.
9. Wywóz produktów mrożonych z marketów – samochodami chłodniami do magazynów
rejonowych.

10. Uruchomienie pomocy społecznej.
11. W związku ze zmniejszoną ilością pociągów – pociągi pośpieszne zatrzymywane są na
wszystkich stacjach.
12. Przywracanie energii w I kolejności na elektrociepłowni w Szczecinie.

52

KALENDARIUM DZIAŁAŃ SYSTEMU ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
w dniu 8 kwietnia 2008 r.
4.20 – powołanie w Szczecinie miejskiego zespołu zarządzania kryzysowego;
5.15 – pierwsze posiedzenie miejskiego zespołu zarządzania kryzysowego;
6.00 – spotkanie członków wojewódzkiego zespołu zarządzania kryzysowego;
7.30 - wspólne posiedzenie wojewódzkiego i miejskiego zespołu zarządzania
kryzysowego pod przewodnictwem Wojewody Zachodniopomorskiego i
Prezydenta Szczecina;
7.00 – 9.00 – zbierają się zespoły reagowania kryzysowego w powiatach:
goleniowskim, polickim, stargardzkim, kamieńskim;
8.00 - 11.00 – zbierają się zespoły zarządzania kryzysowego w gminach
objętych awarią energetyczną oraz dodatkowo w mieście Kamień Pomorski i
Trzebiatów ze względu na wystąpienie zagrożenia powodziowego.
8 kwietnia odbywają się wspólne posiedzenia wojewódzkiego i miejskiego zespołu
zarządzania kryzysowego, na których omawiana jest aktualna sytuacja energetyczna,
przeciwpowodziowa oraz stan bezpieczeństwa i porządku publicznego w Szczecinie i na
obszarze powiatów objętych sytuacją kryzysową. Posiedzenia zespołów kończyły się
każdorazowo konferencjami prasowymi, w ramach których przekazywane były dla
mediów dane o aktualnej sytuacji w Szczecinie i na obszarze województwa.
Od dnia 9 kwietnia Wojewódzki Zespół Zarządzania Kryzysowego funkcjonuje w
Urzędzie Wojewódzkim zachowując tryb pracy podobny jak dzień wcześniej
Wojewoda Zachodniopomorski wraz z Komendantem Wojewódzkim PSP jedzie do
miejscowości objętych awarią i uczestniczy w posiedzeniach powiatowych zespołów
zarządzania kryzysowego m.in. w Starostwie Powiatowym w Goleniowie i Kamieniu
Pomorskim.

SCHEMAT KIEROWANIA /ZARZĄDZANIA/
WOJEWODA ZACHODNIOPOMORSKI
WOJEWÓDZKI ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
Wojewódzkie służby, inspekcje, straże
i jednostki organizacyjne wchodzące
w skład systemu reagowania kryzysowego

WCZK

Prezydent Szczecina

Starosta Policki

Starosta Kamieński

Starosta Goleniowski

MCZK

PCZK

PCZK

PCZK

Starosta Stargardzki

Starosta Gryficki

Starosta Gryfiński

Prezydent Świnoujścia

PCZK

PCZK

PCZK

MCZK

GCZK-7

GCZK-3

GCZK-2

GCZK-3

GCZK-2

GCZK-5

Działania podjęte w związku z awarią
Pomoc dla mieszkańców
W związku z zaistniałą awarią sieci energetycznej Wojewoda zwrócił się do
jednostek samorządu terytorialnego, z obszaru dotkniętego skutkami awarii
energetycznej, o:
-zorganizowanie niezbędnej pomocy dla mieszkańców w zakresie m.in.
dostaw żywności,
- wody oraz innego niezbędnego zaopatrzenia,
- objęcie - przez Ośrodki Pomocy Rodzinie, opieką osób potrzebujących
pomocy,
- zapewnienie warunków do skorzystania z urządzeń sanitarnych ( kąpiele,
opieka nad dziećmi).

Ochrona zdrowia /lekarz koordynator z Wojewódzkiego Stanowiska
Koordynacji Ratownictwa Medycznego/
Monitorowano funkcjonowanie szpitali.
Szpitalne oddziały intensywnej terapii i oddziały dializ w województwie
zasilane były agregatami własnymi lub dostarczonymi przez straż pożarną.
Dyrektorom szpitali przekazano telefon kontaktowy do dystrybutora
zaopatrującego agregaty prądotwórcze w paliwo.
Utrzymywano stały kontakt telefoniczny z Wojewódzką Stacją Pogotowia
Ratunkowego. Wojewódzka Stacja Pogotowia Ratunkowego nie odnotowała
zwiększonej ilości wezwań do zachorowań, nie zanotowano również wezwań
związanych z zaistniałym zdarzeniem.

Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny
sprawy sanitarno – epidemiologiczne
Podjęto natychmiastowe działania kontrolne w hurtowniach i sklepach spożywczych
w zakresie przechowywania artykułów spożywczych, zwłaszcza mrożonych.
W czasie kontroli ustalono, że żywność wymagająca przechowywania w chłodzie
była:
-przechowywana w podstawionych pod sklepy samochodach chłodniach w
monitorowanej temperaturze, odpowiedniej dla asortymentu żywności
- przetransportowana do magazynów rejonowych dużych sieci handlowych.

Część żywności nietrwałej mikrobiologicznie, w tym przetwory mleczne, wędliny,
mięso, mrożonki została wycofana z obrotu w ramach działań wynikających z
kontroli wewnętrznych.
Monitorowano jakość wody przeznaczonej do spożycia a także sytuację pod kątem
zagrożenia epidemiologicznego w szpitalach.

Wojewódzki Inspektorat Weterynarii - sprawy weterynaryjne
Inspektorzy powiatowych inspekcji weterynaryjnych podjęli działania kontrolne
z możliwością podejmowania decyzji o utylizacji żywności, która w wyniku
braku dopływu prądu do urządzeń chłodniczych mogła ulec zepsuciu.
Duże fermy drobiowe, pozostające bez podstawowego zasilania, zasilano
zastępczo z agregatów prądotwórczych. Zasilanie zastępcze znacznie
podniosło koszty produkcji w fermach.
Sytuacja w chłodniach składowych jest opanowana.

Sytuacja w oświacie
Z uwagi na niedogrzanie pomieszczeń, brak dostaw ciepła i energii elektrycznej
8 kwietnia, zajęcia lekcyjne we wszystkich gimnazjach i szkołach
ponadgimnazjalnych odwołano.
9 kwietnia w wielu miejscowościach zajęcia skrócono, bądź odwołano.
Odwołano sprawdzian szóstoklasistów w 8 szkołach podstawowych na terenie
Szczecina oraz w 5 w terenie ( Stargard Szczeciński, Koszewo, Sowno,
Grzedzice, Goleniów).
Wojewódzki Kurator Oświaty na bieżąco informował Wojewodę o ilości placówek
oświatowych, w których nie prowadzone były zajęcia szkolne z powodu awarii
zasilania energetycznego.

Siły i środki uczestniczące w likwidacji skutków katastrofy energetycznej

Policja
- 465 funkcjonariuszy, w tym 112 ze Szkoły Policji w Pile,
140 funkcjonariuszy Oddziału Prewencji w Szczecinie,
65 funkcjonariuszy ruchu drogowego,
- 71 radiowozów
-nie odnotowano zdarzeń o charakterze kryminalnym lub
chuligańskim - mających związek z awarią sieci energetycznych.
Państwowa Straż Pożarna
Ratownicy PSP – ok. 250 dziennie
Samochody ratownicze – 6 /Poznań, Gorzów, Warszawa, Opole, Wrocław/
Samochody pożarnicze – ok. 55 dziennie
Agregaty prądotwórcze – ok. 106 dziennie
Motopompy – ok. 47 dziennie

Siły Zbrojne RP /średnio w ciągu dnia/
- 65 żołnierzy
- 15 samochodów
- 2 pojazdy ciężkie
- 4 agregatów prądotwórczych
- 3 motopompy
- lekkie pokrycie drogowe
- most niskowodny
Żandarmeria Wojskowa
- 110 żołnierzy
- 12 samochodów
Pomorski Oddział Straży Granicznej w Szczecinie
- 70 funkcjonariuszy
- 8 samochodów

WSTĘPNE WNIOSKI
PO AWARII

Wstępne wnioski


Konieczne jest zaopatrzenie jednostek organizacyjnych ważnych dla
funkcjonowania administracji publicznej oraz gwarantujących
świadczenie usług społecznych w urządzenia awaryjnego zasilania
elektroenergetycznego



Konieczne jest opracowanie i uruchomienia programu edukacyjnego,
mającego na celu zapoznanie mieszkańców z potencjalnymi
zagrożeniami charakterystycznymi dla poszczególnych powiatów oraz
sposobami optymalnych zachowań



Konieczna jest rozbudowa systemów kierowania i informowania,
wykorzystywanych przez organy samorządu terytorialnego w procesie
reagowania kryzysowego

PODSUMOWANIE
• Sprawne
funkcjonowanie
kryzysowego
przyczyniło
rozmiarów katastrofy

systemu
się
do

zarządzania
ograniczenia

• Szybkie zwołanie Zespołów Zarządzania Kryzysowego
pozwoliło na koordynację działań od momentu
powstania sytuacji kryzysowej
• Wspólne informowanie mieszkańców o skutkach
katastrofy i postępach w prowadzeniu akcji ratowniczej
umożliwiło jednolity przekaz i niezakłóconą pracę
centrów zarządzania kryzysowego

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE

65

Powołanie Zespołu ds. Zbadania Przyczyn i Skutków
Katastrofy Energetycznej Zarządzeniem Wojewody
Zachodniopomorskiego nr 154/2008
z dnia 22 kwietnia 2008r.
Określenie przyczyn i skutków katastrofy
elektroenergetycznej
zaistniałej w części województwa zachodniopomorskiego.
Zbilansowanie strat i szkód powstałych
w wyniku katastrofy elektroenergetycznej
oraz kosztów prowadzenia działań ratowniczych.
Opracowanie założeń
do „Strategii Bezpieczeństwa Energetycznego
dla Województwa Zachodniopomorskiego”.
66

Raport Zespołu ds. Zbadania Przyczyn
i Skutków Katastrofy Energetycznej

WNIOSKI I ZALECENIA

67

68

Bezpośrednie przyczyny katastrofy energetycznej

 Obciążenia sadzią przewodów linii energetycznych przekroczyły
znacznie, co najmniej o kilkadziesiąt procent, przyjęte w
obliczeniach normowe wartości katastrofalne,
 Dodatkowym czynnikiem, mającym wpływ na przebieg zdarzeń i
rozległość uszkodzeń, były obfite opady deszczu w okresie
poprzedzającym awarię, co spowodowało podniesienie poziomu wód
gruntowych i w efekcie rozmiękczenie gruntu,
 Efektem było obniżenie stabilności posadowienia zarówno słupów
linii elektroenergetycznych jak i rosnących w pobliżu linii drzew.

69

Skutki ekonomiczne katastrofy energetycznej







KOSZTY AKCJI RATOWNICZEJ: 829 731,34 zł
KOSZTY PONIESIONE PRZEZ ZAKŁADY, FIRMY,
SPÓŁKI, SZPITALE: 45 172 424,12 zł
KOSZTY PONIESIONE PRZEZ POWIATY I GMINY :
979 468,41 zł
CAŁKOWITE KOSZTY: 46 981 623,87 zł

Koszty niedostarczonej energii elektrycznej oszacowano
na kwotę powyżej 60 milionów zł.
70

Raport dostrzega potrzebę
powołania stałego zespołu :
Wojewódzkiej Rady do spraw
Bezpieczeństwa Energetycznego

71

72

Powołanie Wojewódzkiej Rady
ds. Bezpieczeństwa Energetycznego
Zarządzenie Wojewody Zachodniopomorskiego

nr 435/2008 z dnia 30 września 2008r.

73

ZADANIA WOJEWÓDZKIEJ RADY
ds. BEZPIECZEŃSTWA ENERGETYCZNEGO
1. Nadzór nad realizacją wniosków i zaleceń wynikających z Raportu Zespołu
ds. Zbadania Przyczyn i Skutków Katastrofy Energetycznej w aglomeracji
szczecińskiej i części województwa zachodniopomorskiego.
2. Nadzór nad powstaniem oraz wdrażaniem Strategii Bezpieczeństwa
Energetycznego dla Województwa Zachodniopomorskiego.
3. Monitorowanie funkcjonowania systemu elektroenergetycznego, gazowego
i ciepłowniczego na terenie województwa zachodniopomorskiego.
4. Inicjowanie działań i projektów związanych z rozwojem energetyki na terenie
województwa zachodniopomorskiego.
5. Monitorowanie realizacji planów rozwoju przedsiębiorstw energetycznych.
6. Wspieranie działań samorządu województwa w zakresie tworzenia projektów
planu zaopatrzenia w energię elektryczną, gaz oraz ciepło.
7. Inicjowanie działań wspierających rozwój energetyki odnawialnej.
74

Dziękuję za uwagę

75


Slide 2

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE
Wydział Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego

Olsztyn 20 luty 2009 r.
Waldemar Redmer
1

2

Bezpośrednią przyczyną awarii systemu
elektroenergetycznego w nocy 7-8 kwietnia

2008 r. był szczególnie niekorzystny splot
warunków atmosferycznych prowadzący do
licznych uszkodzeń linii elektroenergetycznych
3

Temperatura powietrza
st. C
8,0
S z c z ec in
7,0

Ś w inoujś c ie
G oleniów

6,0

5,0

4,0

3,0

2,0

1,0

0,0

-1,0

-2,0

-3,0
2008-04-07

2008-04-07

2008-04-07

2008-04-07

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-09

00:00

06:00

12:00

18:00

00:00

06:00

12:00

18:00

00:00

d a ta / g o d z .

4

Prędkość wiatru
Charakterystyczne prędkości wiatru wg PN-77/B-02011

m /s

Strefa I
– Szczecin
– 20 m/s
Strefa II – Goleniów – 24 m/s
Strefa IIa – Świnoujście – 27 m/s

14
S z c z ec in
13
12

Ś w inoujś c ie
G oleniów

11
Kierunek
wiatru wg IMiGW:
10
16:00÷21:00
– PN i PN-ZACH, 3÷6 m/s
22:00÷01:00
– ZACH-PN, 3÷4 m/s
9
02:00÷14:00 – ZACH, 4÷8 m/s
8
7
6
5
4
3
2
1
0
2008-04-07 00:00 2008-04-07 06:00 2008-04-07 12:00 2008-04-07 18:00 2008-04-08 00:00 2008-04-08 06:00 2008-04-08 12:00 2008-04-08 18:00 2008-04-09 00:00
d a ta / g o d z .

5

Rodzaje opadu


Początkowo intensywny opad deszczu, a później
śniegu z deszczem i śniegu



Suma opadów 8:00 07.04 do 8:00 08.04 lokalnie
48 l/m2 w równoważniku wodnym (4,8 cm/m2)



Lokalnie odnotowana gęstość śniegu:
 

2 ,1 kN/m

2

 7 ,8 kN/m

3

0 ,27 m
6

Niewielki pobór energii elektrycznej w
godzinach nocnych z 07 na 08 04 2008 był
przyczyną schłodzenia przewodów
napowietrznych linii energetycznych do
temperatury zamarzania śniegu, co
sprzyjało osadzaniu się sadzi.

7

8

9

Wielkości Obciążeń Przewodów Sadzią
A F L – 6 2 40 m m

2

d = 2 1,7 m m
S a d ź n o rm a ln a
[N /m ]
S a d ź k a ta strofa ln a

A F L – 8 5 25 m m
d = 3 1,5 m m

8 ,7

1 7,4

2 2,8

S a d ź 7 -8 k w ietn ia

3 8,0

4 5,2

[N /m ]

 = 118 %

 = 98 %

9 ,7

1 9,7

76

53

[N /m ]

C ięża r p rzew o d u
[N /m ]
P rzek ro czen ie k atastro fa ln ych ob cią żeń
[% ]

2

Ciężar sadzi na jednym przewodzie długości 300 m:
45,2  300 = 13560 N = 13,56 kN

10

Upadek słupów

11

Zniszczenia konstrukcji
na skutek przeciążenia przewodów
L in ie



220 k V (1)

110 k V (5)

2

1

3

Z łam an ie trzon u słu p a

14

6

20

S k ręcen ia trzon ów



6

6

U szk od zen ia p op rzeczn ik ów ze św iatłow od em



8

8

U szk od zen ia p op rzeczn ik ów b ez św iatłow od u



3

3

1



1

17

24

41

P rzew rócen ia

In n e


12

Formy zniszczenia słupów
Złamania słupów
220 kV

110 kV

13

14

15

Zniszczenia kaskadowe
Linia 220 kV

Linia 15 kV
Linia 110 kV

16

17

18

19

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE

20

Przebieg katastrofy energetycznej w Szczecinie
Police 220 kV

Glinki 220 kV

220kV
Awaria godz. 0.02
Police 110 kV

Glinki 110 kV

8.04.2008 r.

110kV

Szczecin

Awaria godz. 1.06
EC Szczecin
Pomorzany 110 kV

~

8.04.2008 r.

Morzyczyn

Dąbie

Zdroje

110 kV

~

Awaria godz. 3.34

Pomorzany

Morzyczyn
220 kV

8.04.2008 r.
110kV

Żydowce

Awaria godz. 1.55
8.04.2008 r.
Dolna Odra

220kV

~

110kV

Krajnik

~ ~ ~ ~

21

Około godz. 20, dnia 7.04.2008 r. w zachodniej części województwa zaczyna
padać intensywny deszcz przechodzący w deszcz ze śniegiem

Zasięg opadów
deszczu i deszczu
ze śniegiem

Rozmiar katastrofy w województwie
zachodniopomorskim w godzinach
porannych dnia 8.04.2008 r.

Powiat gryfiński: gminy północne
liczba ludności ok.. 30 000
Powiat kamieński: cały
liczba ludności ok.. 47 000
Powiatu gryficki: gminy południowe
liczba ludności ok.. 20 000
Powiat goleniowski: cały
liczba ludności ok.. 78 000

Powiat policki cały
liczba ludności ok.. 63 000
Powiat pyrzycki północne gminy
liczba ludności ok.. 10 000
Powiat stargardzki: bez miasta
Stargard Szczeciński
liczba ludności ok. 40 000
Szczecin dzielnice lewobrzeża
liczba ludności ok.. 300 000
Świnoujście
liczba ludności ok. 40 000
Razem o godz. 7.00 dnia 8.04 w
województwie zachodniopomorskim
ok. 628 000 mieszkańców
pozbawionych było energii
elektrycznej
23

Przebieg zdarzeń w dniu 8 kwietnia 2008 r.

0.02 – awaria głównej linii energetycznej 220 kV Morzyczyn – Police,
zasilającej Szczecin od wschodu;
3.30 – awaria głównej linii energetycznej 220 kV Krajnik – Glinki,
zasilającej Szczecin od południa,
- awarie trzech linii energetycznych 110 kV ;
- awarie licznych linii energetycznych średniego i niskiego napięcia
zasilających w prąd miejscowości w zachodnich powiatach województwa.
Powyższe awarie linii energetycznych spowodowały:
- przerwę w pracy elektrociepłowni Szczecin oraz Pomorzany w
Szczecinie,
- awarię 900 stacji transformatorowych,
- brak prądu w lewobrzeżnej części Szczecina oraz miejscowościach na
obszarze powiatów: stargardzkiego, goleniowskiego, kamieńskiego,
gryfińskiego, pyrzyckiego, gryfickiego, łobeskiego, miasta Świnoujście,
polickiego, w tym ZCh. „Police”.

WPŁYW AWARII
NA FUNKCJONOWANIE
INFRASTRUKTURY
KRYTYCZNEJ

Wpływ katastrofy na funkcjonowanie infrastruktury krytycznej

ŁĄCZNOŚĆ

RODZAJ ŁĄCZNOŚCI

DZIAŁANIE /FUNKCJONOWANIE

System łączności telefonicznej przewodowej

Działa tam, gdzie nie wykorzystywano aparatów telefonicznych
zasilanych z sieci energetycznej

System łączności telefonicznej – mobilnej
/TK/

Realizowała tylko połączenia alarmowe, częściowo funkcjonował
operator TK „Plus”

Internet

Nie funkcjonował

Łączność w systemie reagowania
kryzysowego

Funkcjonowała we wszystkich centrach zarządzania kryzysowego
łączność radiotelefoniczna posiadająca awaryjne zasilanie z
akumulatorów

Wpływ katastrofy na funkcjonowanie infrastruktury krytycznej

Transport i komunikacja
Transport kolejowy
- unieruchomiona linia kolejowa Szczecin – Świnoujście z powodu uszkodzenia
trakcji elektrycznej
-Szczecin – Stargard Szczeciński – brak zasilania /użycie lokomotyw
spalinowych/

Transport drogowy

Poważne utrudnienia na wszystkich drogach objętych opadami śniegu

Zaopatrzenie w wodę
- duże ujęcia wody były zasilane własnymi agregatami prądotwórczymi,
-małe ujęcia wody nie posiadające własnych agregatów prądotwórczych były
zasilane agregatami przewoźnymi, dostarczonymi przez Państwową Straż
Pożarną i Jednostki Wojskowe /od drugiego dnia awarii/,
- agregaty prądotwórcze były też używane rotacyjnie do napełniania
zbiorników hydroforowych i utrzymania minimalnego ciśnienia w sieci
wodociągowej
- do części miejscowości gdzie nie było możliwości dostarczenia agregatów
prądotwórczych woda dowożona była beczkowozami

Szpitale
Wszystkie szpitale z obszaru objętego katastrofą energetyczną zasilane
były z awaryjnych źródeł zasilania.
- szpitale nie prowadziły planowych zabiegów operacyjnych za wyjątkiem
nagłych przypadków i sytuacji ratujących życie,

Zaopatrzenie w paliwo
Stacje paliwowe na obszarze objętym katastrofą nie prowadziły sprzedaży
ze względu na brak zasilania. Uruchomiono awaryjny system zaopatrzenia
szpitali w paliwo przez prywatnego dystrybutora.

Pozostałe utrudnienia
-nie funkcjonuje komunikacja tramwajowa w Szczecinie,
- nie funkcjonuje system zaopatrzenia w energię cieplną,
- występują utrudnienia w funkcjonowaniu oczyszczalni
ścieków,
- nieczynna jest sieć handlowa, w tym centra handlowe,
- nieczynne są banki oraz bankomaty,
- przerwana zostaje praca w zakładach produkcyjnych, a w tym
w: Stoczni
Szczecińskiej „Nowa”, Stoczni Remontowej „Gryfia”, Porcie
Morskim Szczecin – Świnoujście, ZCh. „Police” i w 4 dużych
zakładach przetwórstwa mięsnego,
- ograniczono działalność szkół i przedszkoli, nie
przeprowadzono w 13 szkołach egzaminów dla szóstoklasistów,
- nie działają kasy fiskalne, ale artykuły podstawowe m.in. leki,
środki higieniczne, żywność są sprzedawane.

Działanie systemu
zarządzania kryzysowego w
czasie awarii

AKTUALNY STAN PRAWNY

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 05 czerwca 1998 r.
O ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE
(Dz. U. Nr 80 z 2001 r. poz. 872)
Art. 15.
Wojewoda jako przedstawiciel Rady Ministrów odpowiada za wykonywanie polityki rządu na
obszarze województwa, a w szczególności:
4) zapewnia współdziałanie wszystkich jednostek organizacyjnych administracji rządowej
i samorządowej działających na obszarze województwa i kieruje ich działalnością
w zakresie zapobiegania zagrożeniu życia, zdrowia lub mienia oraz zagrożeniom
środowiska, bezpieczeństwa państwa i utrzymania porządku publicznego, ochrony praw
obywatelskich, a także zapobiegania klęskom żywiołowym i innym nadzwyczajnym
zagrożeniom oraz zwalczania i usuwania ich skutków na zasadach określonych
w ustawach,
4a) dokonuje oceny stanu zabezpieczenia przeciwpowodziowego województwa, opracowuje
plan operacyjny ochrony przed powodzią oraz ogłasza i odwołuje pogotowie i alarm
przeciwpowodziowy,

Art. 16.
1.

Wojewoda może wydawać, w zakresie wykonywania funkcji przedstawiciela Rady
Ministrów, polecenia obowiązujące wszystkie organy administracji rządowej,
a w sytuacjach nadzwyczajnych, o których mowa w art. 15 pkt 4 i 4a, obowiązujące
również organy samorządu terytorialnego. O wydanych poleceniach wojewoda
niezwłocznie informuje właściwego ministra.

GŁOWNE KOMPETENCE W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 05 czerwca 1998 r.
O ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE
– Wydaje akty prawa miejscowego dla obszarów nie uporządkowanych aktami
prawa powszechnie obowiązującego.
– Planuje reagowanie kryzysowe województwa ustalając między innymi
kompetencje poszczególnych osób funkcyjnych.
– Koordynuje przebiegiem reagowania na sytuacje kryzysowe o wymiarze
ponad powiatowym.
– Wnioskuje o:
• wprowadzenie stanu klęski żywiołowej,
• użycie Sił Zbrojnych RP.
– Ogłasza:
• pogotowie i alarm przeciwpowodziowy,
• stan zagrożenia epidemicznego i stan epidemii,
• uruchomienie działań interwencyjnych w obliczu zagrożenia
radiacyjnego.
–Monitoruje stan bezpieczeństwa województwa oraz informuje, alarmuje i
ostrzega przed potencjalnymi zagrożeniami.
– Udziela wsparcia zagrożonym powiatom siłami i środkami z innych powiatów.
– Wnioskuje o wsparcie potencjału reagowania kryzysowego województwa
zachodniopomorskiego siłami i środkami z województw ościennych lub
wydzielonych z zasobów krajowych.

AKTUALNY STAN PRAWNY

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Art. 1.
Ustawa określa organy właściwe w sprawach zarządzania
kryzysowego oraz ich zadania i zasady działania w tej
dziedzinie, a także zasady finansowania zadań zarządzania
kryzysowego.

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Wojewoda
Wydział Bezpieczeństwa
i Zarządzania Kryzysowego
Zachodniopomorskiego Urzędu
Wojewódzkiego

Wojewódzkie zespolone służby,
inspekcje i straże
Wojewódzkie Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Wojewódzkie
Centrum
Zarządzania
Kryzysowego
Lekarz Koordynator
Ratownictwa
Medycznego

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Starosta
Komórka organizacyjna starostwa
powiatowego właściwa do spraw
zarządzania kryzysowego
Powiatowy Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Powiatowe
Centrum
Zarządzania
Kryzysowego

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Wójt, burmistrz, prezydent miasta
Komórka organizacyjna urzędu gminy
właściwa do spraw zarządzania
kryzysowego
Gminny Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Może tworzyć:

Gminne Centrum
Zarządzania
Kryzysowego

ZALEŻNOŚCI SŁUŻBOWE
w zakresie bezpieczeństwa powszechnego i porządku publicznego

SYTUACJA KRYZYSOWA

STAROSTA
POWIATU

WOJEWODA

STAN KLĘSKI ŻYWIOŁOWEJ
(W zakresie zarządzania kryzysowego)

WOJEWÓDZKI
ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

SYSTEM REAGOWANIA KRYZYSOWEGO WOJEWÓDZTWA ZACHODNIOPOMORSKIEGO

WOJEWÓDZKI
ZESPÓŁ
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

WOJEWODA

RZĄDOWY ZESPÓŁ
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO
RZĄDOWE
CENTRUM
BEZPIECZEŃSTWA

MONITOROWANIE, ANALIZA
UZYSKIWANYCH DANYCH,
PROGNOZOWANIE ZDARZEŃ

SĄSIEDNIE
WOJEWÓDZTWA
NIEMIECKIE
LANDY
NADGRANICZNE

WOJEWÓDZKIE CENTRUM ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO
INICJOWANIE DZIAŁAŃ REAGOWANIA KRYZYSOWEGO
ZABEZPIECZENIE OPERACYJNO – TECHNICZNE
I INFORMACYJNE

ŚRODKI
MASOWEGO
PRZEKAZU

STAROSTOWIE
POWIATÓW

RESORTOWE
STRUKTURY
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

WOJEWÓDZKIE
STANOWISKA
KIEROWANIA,
SŁUŻBY
OPERACYJNODYSPOZYTORSKIE

ORGANIZACJE
POZARZĄDOWE

POWIATOWE CENTRUM
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

SYSTEM
ALARMOWANIA
I OSTRZEGANIA
LUDNOŚCI

WOJEWODZKI ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

WOJEWODA ZACHODNIOPOMORSKI
– przewodniczący
DYREKTOR WYDZIAŁU BEZPIECZEŃSTWA
I ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO – zastępca przewodniczącego

40

STALI CZŁONKOWIE ZESPOŁU
KIEROWNICY ZESPOLONYCH SŁUŻB, INSPEKCJI I STRAŻY WOJEWÓDZKICH
ORGANY ADMINISTRACJI NIEZESPOLONEJ
INNI CZOŁONKOWIE ZESPOŁU
PRZEDSTAWICIELE ZACHODNIOPOMORSKIEGO URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO W SZCZECINIE

INNE OSOBY ZAPROSZONE DO UDZIAŁU W PRACACH ZESPOŁU

GRUPA OPERACYJNA

ZAPEWNIA
FUNKCJONOWANIE

DORAŹNIE

WYDZIAŁ BEZPIECZEŃSTWA I ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

STALI
CZŁONKOWIE
ZESPOŁU

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Wojewoda Zachodniopomorski – przewodniczący;
2) Dyrektor Wydziału Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego
w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie –
zastępca przewodniczącego;
3) Marszałek Województwa Zachodniopomorskiego;
4) Komendant Wojewódzki Policji w Szczecinie;
5) Zachodniopomorski Komendant Wojewódzki Państwowej Straży
Pożarnej;
6) Szef Wojewódzkiego Sztabu Wojskowego w Szczecinie;
7) Dyrektor Wydziału Infrastruktury w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie;
8) Dyrektor Zachodniopomorskiego Centrum Organizacji i Promocji Zdrowia.

KIEROWNICY
ZESPOLONYCH
SŁUŻB, INSPEKCJI
I STRAŻY
WOJEWÓDZKICH

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego;
2) Zachodniopomorski Wojewódzki Konserwator Zabytków;
3) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Ochrony
Roślin i Nasiennictwa
4) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska;
5) Zachodniopomorski Wojewódzki Lekarz Weterynarii;
6) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Farmaceutyczny;
7) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej;
8) Zachodniopomorski Kurator Oświaty;
9) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego;
10)
Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Transportu Drogowego

ORGANY
ADMINISTRACJI
NIEZESPOLONEJ

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Komendant Pomorskiego Oddziału Straży Granicznej w Szczecinie;
2) Komendant Pomorskiego Dywizjonu Straży Granicznej w Świnoujściu;
3) Dyrektor Urzędu Morskiego w Szczecinie;
4) Przedstawiciel Dyrektora Urzędu Morskiego w Słupsku;
5) Dyrektor Izby Celnej w Szczecinie;
6) Dyrektor Urzędu Żeglugi Śródlądowej w Szczecinie;
7) Dyrektor Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Szczecinie;
8) Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny w Szczecinie.

INNI
CZOŁONKOWIE
ZESPOŁU

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Dyrektor Delegatury Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego
w Szczecinie;
2) Prokurator Okręgowy w Szczecinie;
3) Dyrektor Zachodniopomorskiego Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych w Szczecinie;
4) Dyrektor Oddziału Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad w Szczecinie;
5) Dyrektor Oddziału Regionalnego PKP Polskie Linie Kolejowe
w Szczecinie;
6) Dyrektor Zachodniopomorskiego Oddziału Wojewódzkiego
Narodowego Funduszu Zdrowia;
7) Kierownik Biura Prognoz Meteorologicznych Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej w Szczecinie;
8) Dyrektor Północno-Zachodniego Oddziału Terenowego Urzędu
Regulacji Energetyki w Szczecinie.

PRZEDSTAWICIELE
ZACHODNIOPOMORSKIEGO
URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO
W SZCZECINIE

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Dyrektor Generalny Zachodniopomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Szczecinie;
2) Dyrektor Wydział Środowiska i Rolnictwa;
3) Dyrektor Wydział Polityki Społecznej;
4) Dyrektor Wydziału Finansów i Budżetu w Zachodniopomorskim
Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie;
5) Kierownik Biura Prawnego w Zachodniopomorskim Urzędzie
Wojewódzkim w Szczecinie;
6) Rzecznik Prasowy Wojewody Zachodniopomorskiego.

PODJĘTE DZIAŁANIA
W CELU OGRANICZENIA
SKUTKÓW AWARII

48

Godz. 19.14, dnia 7.04.2008 r.
Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego
otrzymuje od Biura Prognoz Meteorologicznych w
Szczecinie ostrzeżenie nr 16 o intensywnych opadach
deszczu przechodzących w deszcz ze śniegiem.
Ostrzeżenie przewiduje silne opady deszczu i deszczu ze
śniegiem w ciągu najbliższych 18 godzin, do 25-30 mm.
Przewidywane są utrudnienia komunikacyjne i na terenach
zurbanizowanych.

49

Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego zgodnie z procedurą rozsyła
w godz. 20.08 – 20.31 ostrzeżenia do mediów /17/ i jednostek samorządu
terytorialnego oraz innych ogniw ważnych dla systemu zarządzania
kryzysowego województwa /33/. Łącznie 50 odbiorców.

50

Najważniejsze działania podejmowane przez wojewódzką administrację
rządową.

I dzień katastrofy /8 kwietnia/
1. Uruchomienie pracy zespołów zarządzania kryzysowego
- wojewódzkiego – praca na dwóch stanowiskach w Urzędzie Miasta Szczecin i Urzędzie
Wojewódzkim /posiedzenia w odstępach 2 – 3 godziny. Zakończone konferencją prasową/,
- powiatowych i gminnych – praca całodobowa z wykorzystaniem systemu łączności
radiotelefonicznej Wojewody i PSP
2. Nadawanie komunikatów radiowych do mieszkańców, przy wykorzystaniu rozgłośni
zlokalizowanych poza Szczecinem
3. Uruchomienie komunikacji autobusowej w Szczecinie.
4. Odwołanie obowiązku uczestnictwa w zajęciach szkolnych – szkoły otwarte.
5. Monitoring funkcjonowania:

- szpitali – wzmocnienie agregatami, dowóz paliwa i wody, zorganizowanie punktu dializ, apel
o przyjmowanie pacjentów w przychodniach,
- systemu wodno – kanalizacyjnego – kontrola zrzutu ścieków, przygotowanie sprzętu do
dowozu wody /PSP, SZ/,
- zakładów o dużym i zwiększonym ryzyku – np.. ZCh Police, wzmocnienie agregatem
urządzeń do chłodzenia instalacji z amoniakiem.
51

6. Monitorowanie prac związanych z przywracaniem energii
7. Wystąpienie do Ministra Finansów o uruchomienie sprzedaży podstawowych produktów
żywnościowych z pominięciem kas fiskalnych – ręczna rejestracja sprzedaży.
8. Zorganizowanie zwiększonej ilości patroli na ulicach: policja, wojsko /żandarmeria / straż
graniczna.
9. Wywóz produktów mrożonych z marketów – samochodami chłodniami do magazynów
rejonowych.

10. Uruchomienie pomocy społecznej.
11. W związku ze zmniejszoną ilością pociągów – pociągi pośpieszne zatrzymywane są na
wszystkich stacjach.
12. Przywracanie energii w I kolejności na elektrociepłowni w Szczecinie.

52

KALENDARIUM DZIAŁAŃ SYSTEMU ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
w dniu 8 kwietnia 2008 r.
4.20 – powołanie w Szczecinie miejskiego zespołu zarządzania kryzysowego;
5.15 – pierwsze posiedzenie miejskiego zespołu zarządzania kryzysowego;
6.00 – spotkanie członków wojewódzkiego zespołu zarządzania kryzysowego;
7.30 - wspólne posiedzenie wojewódzkiego i miejskiego zespołu zarządzania
kryzysowego pod przewodnictwem Wojewody Zachodniopomorskiego i
Prezydenta Szczecina;
7.00 – 9.00 – zbierają się zespoły reagowania kryzysowego w powiatach:
goleniowskim, polickim, stargardzkim, kamieńskim;
8.00 - 11.00 – zbierają się zespoły zarządzania kryzysowego w gminach
objętych awarią energetyczną oraz dodatkowo w mieście Kamień Pomorski i
Trzebiatów ze względu na wystąpienie zagrożenia powodziowego.
8 kwietnia odbywają się wspólne posiedzenia wojewódzkiego i miejskiego zespołu
zarządzania kryzysowego, na których omawiana jest aktualna sytuacja energetyczna,
przeciwpowodziowa oraz stan bezpieczeństwa i porządku publicznego w Szczecinie i na
obszarze powiatów objętych sytuacją kryzysową. Posiedzenia zespołów kończyły się
każdorazowo konferencjami prasowymi, w ramach których przekazywane były dla
mediów dane o aktualnej sytuacji w Szczecinie i na obszarze województwa.
Od dnia 9 kwietnia Wojewódzki Zespół Zarządzania Kryzysowego funkcjonuje w
Urzędzie Wojewódzkim zachowując tryb pracy podobny jak dzień wcześniej
Wojewoda Zachodniopomorski wraz z Komendantem Wojewódzkim PSP jedzie do
miejscowości objętych awarią i uczestniczy w posiedzeniach powiatowych zespołów
zarządzania kryzysowego m.in. w Starostwie Powiatowym w Goleniowie i Kamieniu
Pomorskim.

SCHEMAT KIEROWANIA /ZARZĄDZANIA/
WOJEWODA ZACHODNIOPOMORSKI
WOJEWÓDZKI ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
Wojewódzkie służby, inspekcje, straże
i jednostki organizacyjne wchodzące
w skład systemu reagowania kryzysowego

WCZK

Prezydent Szczecina

Starosta Policki

Starosta Kamieński

Starosta Goleniowski

MCZK

PCZK

PCZK

PCZK

Starosta Stargardzki

Starosta Gryficki

Starosta Gryfiński

Prezydent Świnoujścia

PCZK

PCZK

PCZK

MCZK

GCZK-7

GCZK-3

GCZK-2

GCZK-3

GCZK-2

GCZK-5

Działania podjęte w związku z awarią
Pomoc dla mieszkańców
W związku z zaistniałą awarią sieci energetycznej Wojewoda zwrócił się do
jednostek samorządu terytorialnego, z obszaru dotkniętego skutkami awarii
energetycznej, o:
-zorganizowanie niezbędnej pomocy dla mieszkańców w zakresie m.in.
dostaw żywności,
- wody oraz innego niezbędnego zaopatrzenia,
- objęcie - przez Ośrodki Pomocy Rodzinie, opieką osób potrzebujących
pomocy,
- zapewnienie warunków do skorzystania z urządzeń sanitarnych ( kąpiele,
opieka nad dziećmi).

Ochrona zdrowia /lekarz koordynator z Wojewódzkiego Stanowiska
Koordynacji Ratownictwa Medycznego/
Monitorowano funkcjonowanie szpitali.
Szpitalne oddziały intensywnej terapii i oddziały dializ w województwie
zasilane były agregatami własnymi lub dostarczonymi przez straż pożarną.
Dyrektorom szpitali przekazano telefon kontaktowy do dystrybutora
zaopatrującego agregaty prądotwórcze w paliwo.
Utrzymywano stały kontakt telefoniczny z Wojewódzką Stacją Pogotowia
Ratunkowego. Wojewódzka Stacja Pogotowia Ratunkowego nie odnotowała
zwiększonej ilości wezwań do zachorowań, nie zanotowano również wezwań
związanych z zaistniałym zdarzeniem.

Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny
sprawy sanitarno – epidemiologiczne
Podjęto natychmiastowe działania kontrolne w hurtowniach i sklepach spożywczych
w zakresie przechowywania artykułów spożywczych, zwłaszcza mrożonych.
W czasie kontroli ustalono, że żywność wymagająca przechowywania w chłodzie
była:
-przechowywana w podstawionych pod sklepy samochodach chłodniach w
monitorowanej temperaturze, odpowiedniej dla asortymentu żywności
- przetransportowana do magazynów rejonowych dużych sieci handlowych.

Część żywności nietrwałej mikrobiologicznie, w tym przetwory mleczne, wędliny,
mięso, mrożonki została wycofana z obrotu w ramach działań wynikających z
kontroli wewnętrznych.
Monitorowano jakość wody przeznaczonej do spożycia a także sytuację pod kątem
zagrożenia epidemiologicznego w szpitalach.

Wojewódzki Inspektorat Weterynarii - sprawy weterynaryjne
Inspektorzy powiatowych inspekcji weterynaryjnych podjęli działania kontrolne
z możliwością podejmowania decyzji o utylizacji żywności, która w wyniku
braku dopływu prądu do urządzeń chłodniczych mogła ulec zepsuciu.
Duże fermy drobiowe, pozostające bez podstawowego zasilania, zasilano
zastępczo z agregatów prądotwórczych. Zasilanie zastępcze znacznie
podniosło koszty produkcji w fermach.
Sytuacja w chłodniach składowych jest opanowana.

Sytuacja w oświacie
Z uwagi na niedogrzanie pomieszczeń, brak dostaw ciepła i energii elektrycznej
8 kwietnia, zajęcia lekcyjne we wszystkich gimnazjach i szkołach
ponadgimnazjalnych odwołano.
9 kwietnia w wielu miejscowościach zajęcia skrócono, bądź odwołano.
Odwołano sprawdzian szóstoklasistów w 8 szkołach podstawowych na terenie
Szczecina oraz w 5 w terenie ( Stargard Szczeciński, Koszewo, Sowno,
Grzedzice, Goleniów).
Wojewódzki Kurator Oświaty na bieżąco informował Wojewodę o ilości placówek
oświatowych, w których nie prowadzone były zajęcia szkolne z powodu awarii
zasilania energetycznego.

Siły i środki uczestniczące w likwidacji skutków katastrofy energetycznej

Policja
- 465 funkcjonariuszy, w tym 112 ze Szkoły Policji w Pile,
140 funkcjonariuszy Oddziału Prewencji w Szczecinie,
65 funkcjonariuszy ruchu drogowego,
- 71 radiowozów
-nie odnotowano zdarzeń o charakterze kryminalnym lub
chuligańskim - mających związek z awarią sieci energetycznych.
Państwowa Straż Pożarna
Ratownicy PSP – ok. 250 dziennie
Samochody ratownicze – 6 /Poznań, Gorzów, Warszawa, Opole, Wrocław/
Samochody pożarnicze – ok. 55 dziennie
Agregaty prądotwórcze – ok. 106 dziennie
Motopompy – ok. 47 dziennie

Siły Zbrojne RP /średnio w ciągu dnia/
- 65 żołnierzy
- 15 samochodów
- 2 pojazdy ciężkie
- 4 agregatów prądotwórczych
- 3 motopompy
- lekkie pokrycie drogowe
- most niskowodny
Żandarmeria Wojskowa
- 110 żołnierzy
- 12 samochodów
Pomorski Oddział Straży Granicznej w Szczecinie
- 70 funkcjonariuszy
- 8 samochodów

WSTĘPNE WNIOSKI
PO AWARII

Wstępne wnioski


Konieczne jest zaopatrzenie jednostek organizacyjnych ważnych dla
funkcjonowania administracji publicznej oraz gwarantujących
świadczenie usług społecznych w urządzenia awaryjnego zasilania
elektroenergetycznego



Konieczne jest opracowanie i uruchomienia programu edukacyjnego,
mającego na celu zapoznanie mieszkańców z potencjalnymi
zagrożeniami charakterystycznymi dla poszczególnych powiatów oraz
sposobami optymalnych zachowań



Konieczna jest rozbudowa systemów kierowania i informowania,
wykorzystywanych przez organy samorządu terytorialnego w procesie
reagowania kryzysowego

PODSUMOWANIE
• Sprawne
funkcjonowanie
kryzysowego
przyczyniło
rozmiarów katastrofy

systemu
się
do

zarządzania
ograniczenia

• Szybkie zwołanie Zespołów Zarządzania Kryzysowego
pozwoliło na koordynację działań od momentu
powstania sytuacji kryzysowej
• Wspólne informowanie mieszkańców o skutkach
katastrofy i postępach w prowadzeniu akcji ratowniczej
umożliwiło jednolity przekaz i niezakłóconą pracę
centrów zarządzania kryzysowego

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE

65

Powołanie Zespołu ds. Zbadania Przyczyn i Skutków
Katastrofy Energetycznej Zarządzeniem Wojewody
Zachodniopomorskiego nr 154/2008
z dnia 22 kwietnia 2008r.
Określenie przyczyn i skutków katastrofy
elektroenergetycznej
zaistniałej w części województwa zachodniopomorskiego.
Zbilansowanie strat i szkód powstałych
w wyniku katastrofy elektroenergetycznej
oraz kosztów prowadzenia działań ratowniczych.
Opracowanie założeń
do „Strategii Bezpieczeństwa Energetycznego
dla Województwa Zachodniopomorskiego”.
66

Raport Zespołu ds. Zbadania Przyczyn
i Skutków Katastrofy Energetycznej

WNIOSKI I ZALECENIA

67

68

Bezpośrednie przyczyny katastrofy energetycznej

 Obciążenia sadzią przewodów linii energetycznych przekroczyły
znacznie, co najmniej o kilkadziesiąt procent, przyjęte w
obliczeniach normowe wartości katastrofalne,
 Dodatkowym czynnikiem, mającym wpływ na przebieg zdarzeń i
rozległość uszkodzeń, były obfite opady deszczu w okresie
poprzedzającym awarię, co spowodowało podniesienie poziomu wód
gruntowych i w efekcie rozmiękczenie gruntu,
 Efektem było obniżenie stabilności posadowienia zarówno słupów
linii elektroenergetycznych jak i rosnących w pobliżu linii drzew.

69

Skutki ekonomiczne katastrofy energetycznej







KOSZTY AKCJI RATOWNICZEJ: 829 731,34 zł
KOSZTY PONIESIONE PRZEZ ZAKŁADY, FIRMY,
SPÓŁKI, SZPITALE: 45 172 424,12 zł
KOSZTY PONIESIONE PRZEZ POWIATY I GMINY :
979 468,41 zł
CAŁKOWITE KOSZTY: 46 981 623,87 zł

Koszty niedostarczonej energii elektrycznej oszacowano
na kwotę powyżej 60 milionów zł.
70

Raport dostrzega potrzebę
powołania stałego zespołu :
Wojewódzkiej Rady do spraw
Bezpieczeństwa Energetycznego

71

72

Powołanie Wojewódzkiej Rady
ds. Bezpieczeństwa Energetycznego
Zarządzenie Wojewody Zachodniopomorskiego

nr 435/2008 z dnia 30 września 2008r.

73

ZADANIA WOJEWÓDZKIEJ RADY
ds. BEZPIECZEŃSTWA ENERGETYCZNEGO
1. Nadzór nad realizacją wniosków i zaleceń wynikających z Raportu Zespołu
ds. Zbadania Przyczyn i Skutków Katastrofy Energetycznej w aglomeracji
szczecińskiej i części województwa zachodniopomorskiego.
2. Nadzór nad powstaniem oraz wdrażaniem Strategii Bezpieczeństwa
Energetycznego dla Województwa Zachodniopomorskiego.
3. Monitorowanie funkcjonowania systemu elektroenergetycznego, gazowego
i ciepłowniczego na terenie województwa zachodniopomorskiego.
4. Inicjowanie działań i projektów związanych z rozwojem energetyki na terenie
województwa zachodniopomorskiego.
5. Monitorowanie realizacji planów rozwoju przedsiębiorstw energetycznych.
6. Wspieranie działań samorządu województwa w zakresie tworzenia projektów
planu zaopatrzenia w energię elektryczną, gaz oraz ciepło.
7. Inicjowanie działań wspierających rozwój energetyki odnawialnej.
74

Dziękuję za uwagę

75


Slide 3

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE
Wydział Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego

Olsztyn 20 luty 2009 r.
Waldemar Redmer
1

2

Bezpośrednią przyczyną awarii systemu
elektroenergetycznego w nocy 7-8 kwietnia

2008 r. był szczególnie niekorzystny splot
warunków atmosferycznych prowadzący do
licznych uszkodzeń linii elektroenergetycznych
3

Temperatura powietrza
st. C
8,0
S z c z ec in
7,0

Ś w inoujś c ie
G oleniów

6,0

5,0

4,0

3,0

2,0

1,0

0,0

-1,0

-2,0

-3,0
2008-04-07

2008-04-07

2008-04-07

2008-04-07

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-09

00:00

06:00

12:00

18:00

00:00

06:00

12:00

18:00

00:00

d a ta / g o d z .

4

Prędkość wiatru
Charakterystyczne prędkości wiatru wg PN-77/B-02011

m /s

Strefa I
– Szczecin
– 20 m/s
Strefa II – Goleniów – 24 m/s
Strefa IIa – Świnoujście – 27 m/s

14
S z c z ec in
13
12

Ś w inoujś c ie
G oleniów

11
Kierunek
wiatru wg IMiGW:
10
16:00÷21:00
– PN i PN-ZACH, 3÷6 m/s
22:00÷01:00
– ZACH-PN, 3÷4 m/s
9
02:00÷14:00 – ZACH, 4÷8 m/s
8
7
6
5
4
3
2
1
0
2008-04-07 00:00 2008-04-07 06:00 2008-04-07 12:00 2008-04-07 18:00 2008-04-08 00:00 2008-04-08 06:00 2008-04-08 12:00 2008-04-08 18:00 2008-04-09 00:00
d a ta / g o d z .

5

Rodzaje opadu


Początkowo intensywny opad deszczu, a później
śniegu z deszczem i śniegu



Suma opadów 8:00 07.04 do 8:00 08.04 lokalnie
48 l/m2 w równoważniku wodnym (4,8 cm/m2)



Lokalnie odnotowana gęstość śniegu:
 

2 ,1 kN/m

2

 7 ,8 kN/m

3

0 ,27 m
6

Niewielki pobór energii elektrycznej w
godzinach nocnych z 07 na 08 04 2008 był
przyczyną schłodzenia przewodów
napowietrznych linii energetycznych do
temperatury zamarzania śniegu, co
sprzyjało osadzaniu się sadzi.

7

8

9

Wielkości Obciążeń Przewodów Sadzią
A F L – 6 2 40 m m

2

d = 2 1,7 m m
S a d ź n o rm a ln a
[N /m ]
S a d ź k a ta strofa ln a

A F L – 8 5 25 m m
d = 3 1,5 m m

8 ,7

1 7,4

2 2,8

S a d ź 7 -8 k w ietn ia

3 8,0

4 5,2

[N /m ]

 = 118 %

 = 98 %

9 ,7

1 9,7

76

53

[N /m ]

C ięża r p rzew o d u
[N /m ]
P rzek ro czen ie k atastro fa ln ych ob cią żeń
[% ]

2

Ciężar sadzi na jednym przewodzie długości 300 m:
45,2  300 = 13560 N = 13,56 kN

10

Upadek słupów

11

Zniszczenia konstrukcji
na skutek przeciążenia przewodów
L in ie



220 k V (1)

110 k V (5)

2

1

3

Z łam an ie trzon u słu p a

14

6

20

S k ręcen ia trzon ów



6

6

U szk od zen ia p op rzeczn ik ów ze św iatłow od em



8

8

U szk od zen ia p op rzeczn ik ów b ez św iatłow od u



3

3

1



1

17

24

41

P rzew rócen ia

In n e


12

Formy zniszczenia słupów
Złamania słupów
220 kV

110 kV

13

14

15

Zniszczenia kaskadowe
Linia 220 kV

Linia 15 kV
Linia 110 kV

16

17

18

19

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE

20

Przebieg katastrofy energetycznej w Szczecinie
Police 220 kV

Glinki 220 kV

220kV
Awaria godz. 0.02
Police 110 kV

Glinki 110 kV

8.04.2008 r.

110kV

Szczecin

Awaria godz. 1.06
EC Szczecin
Pomorzany 110 kV

~

8.04.2008 r.

Morzyczyn

Dąbie

Zdroje

110 kV

~

Awaria godz. 3.34

Pomorzany

Morzyczyn
220 kV

8.04.2008 r.
110kV

Żydowce

Awaria godz. 1.55
8.04.2008 r.
Dolna Odra

220kV

~

110kV

Krajnik

~ ~ ~ ~

21

Około godz. 20, dnia 7.04.2008 r. w zachodniej części województwa zaczyna
padać intensywny deszcz przechodzący w deszcz ze śniegiem

Zasięg opadów
deszczu i deszczu
ze śniegiem

Rozmiar katastrofy w województwie
zachodniopomorskim w godzinach
porannych dnia 8.04.2008 r.

Powiat gryfiński: gminy północne
liczba ludności ok.. 30 000
Powiat kamieński: cały
liczba ludności ok.. 47 000
Powiatu gryficki: gminy południowe
liczba ludności ok.. 20 000
Powiat goleniowski: cały
liczba ludności ok.. 78 000

Powiat policki cały
liczba ludności ok.. 63 000
Powiat pyrzycki północne gminy
liczba ludności ok.. 10 000
Powiat stargardzki: bez miasta
Stargard Szczeciński
liczba ludności ok. 40 000
Szczecin dzielnice lewobrzeża
liczba ludności ok.. 300 000
Świnoujście
liczba ludności ok. 40 000
Razem o godz. 7.00 dnia 8.04 w
województwie zachodniopomorskim
ok. 628 000 mieszkańców
pozbawionych było energii
elektrycznej
23

Przebieg zdarzeń w dniu 8 kwietnia 2008 r.

0.02 – awaria głównej linii energetycznej 220 kV Morzyczyn – Police,
zasilającej Szczecin od wschodu;
3.30 – awaria głównej linii energetycznej 220 kV Krajnik – Glinki,
zasilającej Szczecin od południa,
- awarie trzech linii energetycznych 110 kV ;
- awarie licznych linii energetycznych średniego i niskiego napięcia
zasilających w prąd miejscowości w zachodnich powiatach województwa.
Powyższe awarie linii energetycznych spowodowały:
- przerwę w pracy elektrociepłowni Szczecin oraz Pomorzany w
Szczecinie,
- awarię 900 stacji transformatorowych,
- brak prądu w lewobrzeżnej części Szczecina oraz miejscowościach na
obszarze powiatów: stargardzkiego, goleniowskiego, kamieńskiego,
gryfińskiego, pyrzyckiego, gryfickiego, łobeskiego, miasta Świnoujście,
polickiego, w tym ZCh. „Police”.

WPŁYW AWARII
NA FUNKCJONOWANIE
INFRASTRUKTURY
KRYTYCZNEJ

Wpływ katastrofy na funkcjonowanie infrastruktury krytycznej

ŁĄCZNOŚĆ

RODZAJ ŁĄCZNOŚCI

DZIAŁANIE /FUNKCJONOWANIE

System łączności telefonicznej przewodowej

Działa tam, gdzie nie wykorzystywano aparatów telefonicznych
zasilanych z sieci energetycznej

System łączności telefonicznej – mobilnej
/TK/

Realizowała tylko połączenia alarmowe, częściowo funkcjonował
operator TK „Plus”

Internet

Nie funkcjonował

Łączność w systemie reagowania
kryzysowego

Funkcjonowała we wszystkich centrach zarządzania kryzysowego
łączność radiotelefoniczna posiadająca awaryjne zasilanie z
akumulatorów

Wpływ katastrofy na funkcjonowanie infrastruktury krytycznej

Transport i komunikacja
Transport kolejowy
- unieruchomiona linia kolejowa Szczecin – Świnoujście z powodu uszkodzenia
trakcji elektrycznej
-Szczecin – Stargard Szczeciński – brak zasilania /użycie lokomotyw
spalinowych/

Transport drogowy

Poważne utrudnienia na wszystkich drogach objętych opadami śniegu

Zaopatrzenie w wodę
- duże ujęcia wody były zasilane własnymi agregatami prądotwórczymi,
-małe ujęcia wody nie posiadające własnych agregatów prądotwórczych były
zasilane agregatami przewoźnymi, dostarczonymi przez Państwową Straż
Pożarną i Jednostki Wojskowe /od drugiego dnia awarii/,
- agregaty prądotwórcze były też używane rotacyjnie do napełniania
zbiorników hydroforowych i utrzymania minimalnego ciśnienia w sieci
wodociągowej
- do części miejscowości gdzie nie było możliwości dostarczenia agregatów
prądotwórczych woda dowożona była beczkowozami

Szpitale
Wszystkie szpitale z obszaru objętego katastrofą energetyczną zasilane
były z awaryjnych źródeł zasilania.
- szpitale nie prowadziły planowych zabiegów operacyjnych za wyjątkiem
nagłych przypadków i sytuacji ratujących życie,

Zaopatrzenie w paliwo
Stacje paliwowe na obszarze objętym katastrofą nie prowadziły sprzedaży
ze względu na brak zasilania. Uruchomiono awaryjny system zaopatrzenia
szpitali w paliwo przez prywatnego dystrybutora.

Pozostałe utrudnienia
-nie funkcjonuje komunikacja tramwajowa w Szczecinie,
- nie funkcjonuje system zaopatrzenia w energię cieplną,
- występują utrudnienia w funkcjonowaniu oczyszczalni
ścieków,
- nieczynna jest sieć handlowa, w tym centra handlowe,
- nieczynne są banki oraz bankomaty,
- przerwana zostaje praca w zakładach produkcyjnych, a w tym
w: Stoczni
Szczecińskiej „Nowa”, Stoczni Remontowej „Gryfia”, Porcie
Morskim Szczecin – Świnoujście, ZCh. „Police” i w 4 dużych
zakładach przetwórstwa mięsnego,
- ograniczono działalność szkół i przedszkoli, nie
przeprowadzono w 13 szkołach egzaminów dla szóstoklasistów,
- nie działają kasy fiskalne, ale artykuły podstawowe m.in. leki,
środki higieniczne, żywność są sprzedawane.

Działanie systemu
zarządzania kryzysowego w
czasie awarii

AKTUALNY STAN PRAWNY

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 05 czerwca 1998 r.
O ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE
(Dz. U. Nr 80 z 2001 r. poz. 872)
Art. 15.
Wojewoda jako przedstawiciel Rady Ministrów odpowiada za wykonywanie polityki rządu na
obszarze województwa, a w szczególności:
4) zapewnia współdziałanie wszystkich jednostek organizacyjnych administracji rządowej
i samorządowej działających na obszarze województwa i kieruje ich działalnością
w zakresie zapobiegania zagrożeniu życia, zdrowia lub mienia oraz zagrożeniom
środowiska, bezpieczeństwa państwa i utrzymania porządku publicznego, ochrony praw
obywatelskich, a także zapobiegania klęskom żywiołowym i innym nadzwyczajnym
zagrożeniom oraz zwalczania i usuwania ich skutków na zasadach określonych
w ustawach,
4a) dokonuje oceny stanu zabezpieczenia przeciwpowodziowego województwa, opracowuje
plan operacyjny ochrony przed powodzią oraz ogłasza i odwołuje pogotowie i alarm
przeciwpowodziowy,

Art. 16.
1.

Wojewoda może wydawać, w zakresie wykonywania funkcji przedstawiciela Rady
Ministrów, polecenia obowiązujące wszystkie organy administracji rządowej,
a w sytuacjach nadzwyczajnych, o których mowa w art. 15 pkt 4 i 4a, obowiązujące
również organy samorządu terytorialnego. O wydanych poleceniach wojewoda
niezwłocznie informuje właściwego ministra.

GŁOWNE KOMPETENCE W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 05 czerwca 1998 r.
O ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE
– Wydaje akty prawa miejscowego dla obszarów nie uporządkowanych aktami
prawa powszechnie obowiązującego.
– Planuje reagowanie kryzysowe województwa ustalając między innymi
kompetencje poszczególnych osób funkcyjnych.
– Koordynuje przebiegiem reagowania na sytuacje kryzysowe o wymiarze
ponad powiatowym.
– Wnioskuje o:
• wprowadzenie stanu klęski żywiołowej,
• użycie Sił Zbrojnych RP.
– Ogłasza:
• pogotowie i alarm przeciwpowodziowy,
• stan zagrożenia epidemicznego i stan epidemii,
• uruchomienie działań interwencyjnych w obliczu zagrożenia
radiacyjnego.
–Monitoruje stan bezpieczeństwa województwa oraz informuje, alarmuje i
ostrzega przed potencjalnymi zagrożeniami.
– Udziela wsparcia zagrożonym powiatom siłami i środkami z innych powiatów.
– Wnioskuje o wsparcie potencjału reagowania kryzysowego województwa
zachodniopomorskiego siłami i środkami z województw ościennych lub
wydzielonych z zasobów krajowych.

AKTUALNY STAN PRAWNY

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Art. 1.
Ustawa określa organy właściwe w sprawach zarządzania
kryzysowego oraz ich zadania i zasady działania w tej
dziedzinie, a także zasady finansowania zadań zarządzania
kryzysowego.

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Wojewoda
Wydział Bezpieczeństwa
i Zarządzania Kryzysowego
Zachodniopomorskiego Urzędu
Wojewódzkiego

Wojewódzkie zespolone służby,
inspekcje i straże
Wojewódzkie Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Wojewódzkie
Centrum
Zarządzania
Kryzysowego
Lekarz Koordynator
Ratownictwa
Medycznego

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Starosta
Komórka organizacyjna starostwa
powiatowego właściwa do spraw
zarządzania kryzysowego
Powiatowy Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Powiatowe
Centrum
Zarządzania
Kryzysowego

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Wójt, burmistrz, prezydent miasta
Komórka organizacyjna urzędu gminy
właściwa do spraw zarządzania
kryzysowego
Gminny Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Może tworzyć:

Gminne Centrum
Zarządzania
Kryzysowego

ZALEŻNOŚCI SŁUŻBOWE
w zakresie bezpieczeństwa powszechnego i porządku publicznego

SYTUACJA KRYZYSOWA

STAROSTA
POWIATU

WOJEWODA

STAN KLĘSKI ŻYWIOŁOWEJ
(W zakresie zarządzania kryzysowego)

WOJEWÓDZKI
ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

SYSTEM REAGOWANIA KRYZYSOWEGO WOJEWÓDZTWA ZACHODNIOPOMORSKIEGO

WOJEWÓDZKI
ZESPÓŁ
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

WOJEWODA

RZĄDOWY ZESPÓŁ
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO
RZĄDOWE
CENTRUM
BEZPIECZEŃSTWA

MONITOROWANIE, ANALIZA
UZYSKIWANYCH DANYCH,
PROGNOZOWANIE ZDARZEŃ

SĄSIEDNIE
WOJEWÓDZTWA
NIEMIECKIE
LANDY
NADGRANICZNE

WOJEWÓDZKIE CENTRUM ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO
INICJOWANIE DZIAŁAŃ REAGOWANIA KRYZYSOWEGO
ZABEZPIECZENIE OPERACYJNO – TECHNICZNE
I INFORMACYJNE

ŚRODKI
MASOWEGO
PRZEKAZU

STAROSTOWIE
POWIATÓW

RESORTOWE
STRUKTURY
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

WOJEWÓDZKIE
STANOWISKA
KIEROWANIA,
SŁUŻBY
OPERACYJNODYSPOZYTORSKIE

ORGANIZACJE
POZARZĄDOWE

POWIATOWE CENTRUM
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

SYSTEM
ALARMOWANIA
I OSTRZEGANIA
LUDNOŚCI

WOJEWODZKI ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

WOJEWODA ZACHODNIOPOMORSKI
– przewodniczący
DYREKTOR WYDZIAŁU BEZPIECZEŃSTWA
I ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO – zastępca przewodniczącego

40

STALI CZŁONKOWIE ZESPOŁU
KIEROWNICY ZESPOLONYCH SŁUŻB, INSPEKCJI I STRAŻY WOJEWÓDZKICH
ORGANY ADMINISTRACJI NIEZESPOLONEJ
INNI CZOŁONKOWIE ZESPOŁU
PRZEDSTAWICIELE ZACHODNIOPOMORSKIEGO URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO W SZCZECINIE

INNE OSOBY ZAPROSZONE DO UDZIAŁU W PRACACH ZESPOŁU

GRUPA OPERACYJNA

ZAPEWNIA
FUNKCJONOWANIE

DORAŹNIE

WYDZIAŁ BEZPIECZEŃSTWA I ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

STALI
CZŁONKOWIE
ZESPOŁU

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Wojewoda Zachodniopomorski – przewodniczący;
2) Dyrektor Wydziału Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego
w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie –
zastępca przewodniczącego;
3) Marszałek Województwa Zachodniopomorskiego;
4) Komendant Wojewódzki Policji w Szczecinie;
5) Zachodniopomorski Komendant Wojewódzki Państwowej Straży
Pożarnej;
6) Szef Wojewódzkiego Sztabu Wojskowego w Szczecinie;
7) Dyrektor Wydziału Infrastruktury w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie;
8) Dyrektor Zachodniopomorskiego Centrum Organizacji i Promocji Zdrowia.

KIEROWNICY
ZESPOLONYCH
SŁUŻB, INSPEKCJI
I STRAŻY
WOJEWÓDZKICH

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego;
2) Zachodniopomorski Wojewódzki Konserwator Zabytków;
3) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Ochrony
Roślin i Nasiennictwa
4) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska;
5) Zachodniopomorski Wojewódzki Lekarz Weterynarii;
6) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Farmaceutyczny;
7) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej;
8) Zachodniopomorski Kurator Oświaty;
9) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego;
10)
Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Transportu Drogowego

ORGANY
ADMINISTRACJI
NIEZESPOLONEJ

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Komendant Pomorskiego Oddziału Straży Granicznej w Szczecinie;
2) Komendant Pomorskiego Dywizjonu Straży Granicznej w Świnoujściu;
3) Dyrektor Urzędu Morskiego w Szczecinie;
4) Przedstawiciel Dyrektora Urzędu Morskiego w Słupsku;
5) Dyrektor Izby Celnej w Szczecinie;
6) Dyrektor Urzędu Żeglugi Śródlądowej w Szczecinie;
7) Dyrektor Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Szczecinie;
8) Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny w Szczecinie.

INNI
CZOŁONKOWIE
ZESPOŁU

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Dyrektor Delegatury Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego
w Szczecinie;
2) Prokurator Okręgowy w Szczecinie;
3) Dyrektor Zachodniopomorskiego Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych w Szczecinie;
4) Dyrektor Oddziału Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad w Szczecinie;
5) Dyrektor Oddziału Regionalnego PKP Polskie Linie Kolejowe
w Szczecinie;
6) Dyrektor Zachodniopomorskiego Oddziału Wojewódzkiego
Narodowego Funduszu Zdrowia;
7) Kierownik Biura Prognoz Meteorologicznych Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej w Szczecinie;
8) Dyrektor Północno-Zachodniego Oddziału Terenowego Urzędu
Regulacji Energetyki w Szczecinie.

PRZEDSTAWICIELE
ZACHODNIOPOMORSKIEGO
URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO
W SZCZECINIE

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Dyrektor Generalny Zachodniopomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Szczecinie;
2) Dyrektor Wydział Środowiska i Rolnictwa;
3) Dyrektor Wydział Polityki Społecznej;
4) Dyrektor Wydziału Finansów i Budżetu w Zachodniopomorskim
Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie;
5) Kierownik Biura Prawnego w Zachodniopomorskim Urzędzie
Wojewódzkim w Szczecinie;
6) Rzecznik Prasowy Wojewody Zachodniopomorskiego.

PODJĘTE DZIAŁANIA
W CELU OGRANICZENIA
SKUTKÓW AWARII

48

Godz. 19.14, dnia 7.04.2008 r.
Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego
otrzymuje od Biura Prognoz Meteorologicznych w
Szczecinie ostrzeżenie nr 16 o intensywnych opadach
deszczu przechodzących w deszcz ze śniegiem.
Ostrzeżenie przewiduje silne opady deszczu i deszczu ze
śniegiem w ciągu najbliższych 18 godzin, do 25-30 mm.
Przewidywane są utrudnienia komunikacyjne i na terenach
zurbanizowanych.

49

Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego zgodnie z procedurą rozsyła
w godz. 20.08 – 20.31 ostrzeżenia do mediów /17/ i jednostek samorządu
terytorialnego oraz innych ogniw ważnych dla systemu zarządzania
kryzysowego województwa /33/. Łącznie 50 odbiorców.

50

Najważniejsze działania podejmowane przez wojewódzką administrację
rządową.

I dzień katastrofy /8 kwietnia/
1. Uruchomienie pracy zespołów zarządzania kryzysowego
- wojewódzkiego – praca na dwóch stanowiskach w Urzędzie Miasta Szczecin i Urzędzie
Wojewódzkim /posiedzenia w odstępach 2 – 3 godziny. Zakończone konferencją prasową/,
- powiatowych i gminnych – praca całodobowa z wykorzystaniem systemu łączności
radiotelefonicznej Wojewody i PSP
2. Nadawanie komunikatów radiowych do mieszkańców, przy wykorzystaniu rozgłośni
zlokalizowanych poza Szczecinem
3. Uruchomienie komunikacji autobusowej w Szczecinie.
4. Odwołanie obowiązku uczestnictwa w zajęciach szkolnych – szkoły otwarte.
5. Monitoring funkcjonowania:

- szpitali – wzmocnienie agregatami, dowóz paliwa i wody, zorganizowanie punktu dializ, apel
o przyjmowanie pacjentów w przychodniach,
- systemu wodno – kanalizacyjnego – kontrola zrzutu ścieków, przygotowanie sprzętu do
dowozu wody /PSP, SZ/,
- zakładów o dużym i zwiększonym ryzyku – np.. ZCh Police, wzmocnienie agregatem
urządzeń do chłodzenia instalacji z amoniakiem.
51

6. Monitorowanie prac związanych z przywracaniem energii
7. Wystąpienie do Ministra Finansów o uruchomienie sprzedaży podstawowych produktów
żywnościowych z pominięciem kas fiskalnych – ręczna rejestracja sprzedaży.
8. Zorganizowanie zwiększonej ilości patroli na ulicach: policja, wojsko /żandarmeria / straż
graniczna.
9. Wywóz produktów mrożonych z marketów – samochodami chłodniami do magazynów
rejonowych.

10. Uruchomienie pomocy społecznej.
11. W związku ze zmniejszoną ilością pociągów – pociągi pośpieszne zatrzymywane są na
wszystkich stacjach.
12. Przywracanie energii w I kolejności na elektrociepłowni w Szczecinie.

52

KALENDARIUM DZIAŁAŃ SYSTEMU ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
w dniu 8 kwietnia 2008 r.
4.20 – powołanie w Szczecinie miejskiego zespołu zarządzania kryzysowego;
5.15 – pierwsze posiedzenie miejskiego zespołu zarządzania kryzysowego;
6.00 – spotkanie członków wojewódzkiego zespołu zarządzania kryzysowego;
7.30 - wspólne posiedzenie wojewódzkiego i miejskiego zespołu zarządzania
kryzysowego pod przewodnictwem Wojewody Zachodniopomorskiego i
Prezydenta Szczecina;
7.00 – 9.00 – zbierają się zespoły reagowania kryzysowego w powiatach:
goleniowskim, polickim, stargardzkim, kamieńskim;
8.00 - 11.00 – zbierają się zespoły zarządzania kryzysowego w gminach
objętych awarią energetyczną oraz dodatkowo w mieście Kamień Pomorski i
Trzebiatów ze względu na wystąpienie zagrożenia powodziowego.
8 kwietnia odbywają się wspólne posiedzenia wojewódzkiego i miejskiego zespołu
zarządzania kryzysowego, na których omawiana jest aktualna sytuacja energetyczna,
przeciwpowodziowa oraz stan bezpieczeństwa i porządku publicznego w Szczecinie i na
obszarze powiatów objętych sytuacją kryzysową. Posiedzenia zespołów kończyły się
każdorazowo konferencjami prasowymi, w ramach których przekazywane były dla
mediów dane o aktualnej sytuacji w Szczecinie i na obszarze województwa.
Od dnia 9 kwietnia Wojewódzki Zespół Zarządzania Kryzysowego funkcjonuje w
Urzędzie Wojewódzkim zachowując tryb pracy podobny jak dzień wcześniej
Wojewoda Zachodniopomorski wraz z Komendantem Wojewódzkim PSP jedzie do
miejscowości objętych awarią i uczestniczy w posiedzeniach powiatowych zespołów
zarządzania kryzysowego m.in. w Starostwie Powiatowym w Goleniowie i Kamieniu
Pomorskim.

SCHEMAT KIEROWANIA /ZARZĄDZANIA/
WOJEWODA ZACHODNIOPOMORSKI
WOJEWÓDZKI ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
Wojewódzkie służby, inspekcje, straże
i jednostki organizacyjne wchodzące
w skład systemu reagowania kryzysowego

WCZK

Prezydent Szczecina

Starosta Policki

Starosta Kamieński

Starosta Goleniowski

MCZK

PCZK

PCZK

PCZK

Starosta Stargardzki

Starosta Gryficki

Starosta Gryfiński

Prezydent Świnoujścia

PCZK

PCZK

PCZK

MCZK

GCZK-7

GCZK-3

GCZK-2

GCZK-3

GCZK-2

GCZK-5

Działania podjęte w związku z awarią
Pomoc dla mieszkańców
W związku z zaistniałą awarią sieci energetycznej Wojewoda zwrócił się do
jednostek samorządu terytorialnego, z obszaru dotkniętego skutkami awarii
energetycznej, o:
-zorganizowanie niezbędnej pomocy dla mieszkańców w zakresie m.in.
dostaw żywności,
- wody oraz innego niezbędnego zaopatrzenia,
- objęcie - przez Ośrodki Pomocy Rodzinie, opieką osób potrzebujących
pomocy,
- zapewnienie warunków do skorzystania z urządzeń sanitarnych ( kąpiele,
opieka nad dziećmi).

Ochrona zdrowia /lekarz koordynator z Wojewódzkiego Stanowiska
Koordynacji Ratownictwa Medycznego/
Monitorowano funkcjonowanie szpitali.
Szpitalne oddziały intensywnej terapii i oddziały dializ w województwie
zasilane były agregatami własnymi lub dostarczonymi przez straż pożarną.
Dyrektorom szpitali przekazano telefon kontaktowy do dystrybutora
zaopatrującego agregaty prądotwórcze w paliwo.
Utrzymywano stały kontakt telefoniczny z Wojewódzką Stacją Pogotowia
Ratunkowego. Wojewódzka Stacja Pogotowia Ratunkowego nie odnotowała
zwiększonej ilości wezwań do zachorowań, nie zanotowano również wezwań
związanych z zaistniałym zdarzeniem.

Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny
sprawy sanitarno – epidemiologiczne
Podjęto natychmiastowe działania kontrolne w hurtowniach i sklepach spożywczych
w zakresie przechowywania artykułów spożywczych, zwłaszcza mrożonych.
W czasie kontroli ustalono, że żywność wymagająca przechowywania w chłodzie
była:
-przechowywana w podstawionych pod sklepy samochodach chłodniach w
monitorowanej temperaturze, odpowiedniej dla asortymentu żywności
- przetransportowana do magazynów rejonowych dużych sieci handlowych.

Część żywności nietrwałej mikrobiologicznie, w tym przetwory mleczne, wędliny,
mięso, mrożonki została wycofana z obrotu w ramach działań wynikających z
kontroli wewnętrznych.
Monitorowano jakość wody przeznaczonej do spożycia a także sytuację pod kątem
zagrożenia epidemiologicznego w szpitalach.

Wojewódzki Inspektorat Weterynarii - sprawy weterynaryjne
Inspektorzy powiatowych inspekcji weterynaryjnych podjęli działania kontrolne
z możliwością podejmowania decyzji o utylizacji żywności, która w wyniku
braku dopływu prądu do urządzeń chłodniczych mogła ulec zepsuciu.
Duże fermy drobiowe, pozostające bez podstawowego zasilania, zasilano
zastępczo z agregatów prądotwórczych. Zasilanie zastępcze znacznie
podniosło koszty produkcji w fermach.
Sytuacja w chłodniach składowych jest opanowana.

Sytuacja w oświacie
Z uwagi na niedogrzanie pomieszczeń, brak dostaw ciepła i energii elektrycznej
8 kwietnia, zajęcia lekcyjne we wszystkich gimnazjach i szkołach
ponadgimnazjalnych odwołano.
9 kwietnia w wielu miejscowościach zajęcia skrócono, bądź odwołano.
Odwołano sprawdzian szóstoklasistów w 8 szkołach podstawowych na terenie
Szczecina oraz w 5 w terenie ( Stargard Szczeciński, Koszewo, Sowno,
Grzedzice, Goleniów).
Wojewódzki Kurator Oświaty na bieżąco informował Wojewodę o ilości placówek
oświatowych, w których nie prowadzone były zajęcia szkolne z powodu awarii
zasilania energetycznego.

Siły i środki uczestniczące w likwidacji skutków katastrofy energetycznej

Policja
- 465 funkcjonariuszy, w tym 112 ze Szkoły Policji w Pile,
140 funkcjonariuszy Oddziału Prewencji w Szczecinie,
65 funkcjonariuszy ruchu drogowego,
- 71 radiowozów
-nie odnotowano zdarzeń o charakterze kryminalnym lub
chuligańskim - mających związek z awarią sieci energetycznych.
Państwowa Straż Pożarna
Ratownicy PSP – ok. 250 dziennie
Samochody ratownicze – 6 /Poznań, Gorzów, Warszawa, Opole, Wrocław/
Samochody pożarnicze – ok. 55 dziennie
Agregaty prądotwórcze – ok. 106 dziennie
Motopompy – ok. 47 dziennie

Siły Zbrojne RP /średnio w ciągu dnia/
- 65 żołnierzy
- 15 samochodów
- 2 pojazdy ciężkie
- 4 agregatów prądotwórczych
- 3 motopompy
- lekkie pokrycie drogowe
- most niskowodny
Żandarmeria Wojskowa
- 110 żołnierzy
- 12 samochodów
Pomorski Oddział Straży Granicznej w Szczecinie
- 70 funkcjonariuszy
- 8 samochodów

WSTĘPNE WNIOSKI
PO AWARII

Wstępne wnioski


Konieczne jest zaopatrzenie jednostek organizacyjnych ważnych dla
funkcjonowania administracji publicznej oraz gwarantujących
świadczenie usług społecznych w urządzenia awaryjnego zasilania
elektroenergetycznego



Konieczne jest opracowanie i uruchomienia programu edukacyjnego,
mającego na celu zapoznanie mieszkańców z potencjalnymi
zagrożeniami charakterystycznymi dla poszczególnych powiatów oraz
sposobami optymalnych zachowań



Konieczna jest rozbudowa systemów kierowania i informowania,
wykorzystywanych przez organy samorządu terytorialnego w procesie
reagowania kryzysowego

PODSUMOWANIE
• Sprawne
funkcjonowanie
kryzysowego
przyczyniło
rozmiarów katastrofy

systemu
się
do

zarządzania
ograniczenia

• Szybkie zwołanie Zespołów Zarządzania Kryzysowego
pozwoliło na koordynację działań od momentu
powstania sytuacji kryzysowej
• Wspólne informowanie mieszkańców o skutkach
katastrofy i postępach w prowadzeniu akcji ratowniczej
umożliwiło jednolity przekaz i niezakłóconą pracę
centrów zarządzania kryzysowego

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE

65

Powołanie Zespołu ds. Zbadania Przyczyn i Skutków
Katastrofy Energetycznej Zarządzeniem Wojewody
Zachodniopomorskiego nr 154/2008
z dnia 22 kwietnia 2008r.
Określenie przyczyn i skutków katastrofy
elektroenergetycznej
zaistniałej w części województwa zachodniopomorskiego.
Zbilansowanie strat i szkód powstałych
w wyniku katastrofy elektroenergetycznej
oraz kosztów prowadzenia działań ratowniczych.
Opracowanie założeń
do „Strategii Bezpieczeństwa Energetycznego
dla Województwa Zachodniopomorskiego”.
66

Raport Zespołu ds. Zbadania Przyczyn
i Skutków Katastrofy Energetycznej

WNIOSKI I ZALECENIA

67

68

Bezpośrednie przyczyny katastrofy energetycznej

 Obciążenia sadzią przewodów linii energetycznych przekroczyły
znacznie, co najmniej o kilkadziesiąt procent, przyjęte w
obliczeniach normowe wartości katastrofalne,
 Dodatkowym czynnikiem, mającym wpływ na przebieg zdarzeń i
rozległość uszkodzeń, były obfite opady deszczu w okresie
poprzedzającym awarię, co spowodowało podniesienie poziomu wód
gruntowych i w efekcie rozmiękczenie gruntu,
 Efektem było obniżenie stabilności posadowienia zarówno słupów
linii elektroenergetycznych jak i rosnących w pobliżu linii drzew.

69

Skutki ekonomiczne katastrofy energetycznej







KOSZTY AKCJI RATOWNICZEJ: 829 731,34 zł
KOSZTY PONIESIONE PRZEZ ZAKŁADY, FIRMY,
SPÓŁKI, SZPITALE: 45 172 424,12 zł
KOSZTY PONIESIONE PRZEZ POWIATY I GMINY :
979 468,41 zł
CAŁKOWITE KOSZTY: 46 981 623,87 zł

Koszty niedostarczonej energii elektrycznej oszacowano
na kwotę powyżej 60 milionów zł.
70

Raport dostrzega potrzebę
powołania stałego zespołu :
Wojewódzkiej Rady do spraw
Bezpieczeństwa Energetycznego

71

72

Powołanie Wojewódzkiej Rady
ds. Bezpieczeństwa Energetycznego
Zarządzenie Wojewody Zachodniopomorskiego

nr 435/2008 z dnia 30 września 2008r.

73

ZADANIA WOJEWÓDZKIEJ RADY
ds. BEZPIECZEŃSTWA ENERGETYCZNEGO
1. Nadzór nad realizacją wniosków i zaleceń wynikających z Raportu Zespołu
ds. Zbadania Przyczyn i Skutków Katastrofy Energetycznej w aglomeracji
szczecińskiej i części województwa zachodniopomorskiego.
2. Nadzór nad powstaniem oraz wdrażaniem Strategii Bezpieczeństwa
Energetycznego dla Województwa Zachodniopomorskiego.
3. Monitorowanie funkcjonowania systemu elektroenergetycznego, gazowego
i ciepłowniczego na terenie województwa zachodniopomorskiego.
4. Inicjowanie działań i projektów związanych z rozwojem energetyki na terenie
województwa zachodniopomorskiego.
5. Monitorowanie realizacji planów rozwoju przedsiębiorstw energetycznych.
6. Wspieranie działań samorządu województwa w zakresie tworzenia projektów
planu zaopatrzenia w energię elektryczną, gaz oraz ciepło.
7. Inicjowanie działań wspierających rozwój energetyki odnawialnej.
74

Dziękuję za uwagę

75


Slide 4

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE
Wydział Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego

Olsztyn 20 luty 2009 r.
Waldemar Redmer
1

2

Bezpośrednią przyczyną awarii systemu
elektroenergetycznego w nocy 7-8 kwietnia

2008 r. był szczególnie niekorzystny splot
warunków atmosferycznych prowadzący do
licznych uszkodzeń linii elektroenergetycznych
3

Temperatura powietrza
st. C
8,0
S z c z ec in
7,0

Ś w inoujś c ie
G oleniów

6,0

5,0

4,0

3,0

2,0

1,0

0,0

-1,0

-2,0

-3,0
2008-04-07

2008-04-07

2008-04-07

2008-04-07

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-09

00:00

06:00

12:00

18:00

00:00

06:00

12:00

18:00

00:00

d a ta / g o d z .

4

Prędkość wiatru
Charakterystyczne prędkości wiatru wg PN-77/B-02011

m /s

Strefa I
– Szczecin
– 20 m/s
Strefa II – Goleniów – 24 m/s
Strefa IIa – Świnoujście – 27 m/s

14
S z c z ec in
13
12

Ś w inoujś c ie
G oleniów

11
Kierunek
wiatru wg IMiGW:
10
16:00÷21:00
– PN i PN-ZACH, 3÷6 m/s
22:00÷01:00
– ZACH-PN, 3÷4 m/s
9
02:00÷14:00 – ZACH, 4÷8 m/s
8
7
6
5
4
3
2
1
0
2008-04-07 00:00 2008-04-07 06:00 2008-04-07 12:00 2008-04-07 18:00 2008-04-08 00:00 2008-04-08 06:00 2008-04-08 12:00 2008-04-08 18:00 2008-04-09 00:00
d a ta / g o d z .

5

Rodzaje opadu


Początkowo intensywny opad deszczu, a później
śniegu z deszczem i śniegu



Suma opadów 8:00 07.04 do 8:00 08.04 lokalnie
48 l/m2 w równoważniku wodnym (4,8 cm/m2)



Lokalnie odnotowana gęstość śniegu:
 

2 ,1 kN/m

2

 7 ,8 kN/m

3

0 ,27 m
6

Niewielki pobór energii elektrycznej w
godzinach nocnych z 07 na 08 04 2008 był
przyczyną schłodzenia przewodów
napowietrznych linii energetycznych do
temperatury zamarzania śniegu, co
sprzyjało osadzaniu się sadzi.

7

8

9

Wielkości Obciążeń Przewodów Sadzią
A F L – 6 2 40 m m

2

d = 2 1,7 m m
S a d ź n o rm a ln a
[N /m ]
S a d ź k a ta strofa ln a

A F L – 8 5 25 m m
d = 3 1,5 m m

8 ,7

1 7,4

2 2,8

S a d ź 7 -8 k w ietn ia

3 8,0

4 5,2

[N /m ]

 = 118 %

 = 98 %

9 ,7

1 9,7

76

53

[N /m ]

C ięża r p rzew o d u
[N /m ]
P rzek ro czen ie k atastro fa ln ych ob cią żeń
[% ]

2

Ciężar sadzi na jednym przewodzie długości 300 m:
45,2  300 = 13560 N = 13,56 kN

10

Upadek słupów

11

Zniszczenia konstrukcji
na skutek przeciążenia przewodów
L in ie



220 k V (1)

110 k V (5)

2

1

3

Z łam an ie trzon u słu p a

14

6

20

S k ręcen ia trzon ów



6

6

U szk od zen ia p op rzeczn ik ów ze św iatłow od em



8

8

U szk od zen ia p op rzeczn ik ów b ez św iatłow od u



3

3

1



1

17

24

41

P rzew rócen ia

In n e


12

Formy zniszczenia słupów
Złamania słupów
220 kV

110 kV

13

14

15

Zniszczenia kaskadowe
Linia 220 kV

Linia 15 kV
Linia 110 kV

16

17

18

19

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE

20

Przebieg katastrofy energetycznej w Szczecinie
Police 220 kV

Glinki 220 kV

220kV
Awaria godz. 0.02
Police 110 kV

Glinki 110 kV

8.04.2008 r.

110kV

Szczecin

Awaria godz. 1.06
EC Szczecin
Pomorzany 110 kV

~

8.04.2008 r.

Morzyczyn

Dąbie

Zdroje

110 kV

~

Awaria godz. 3.34

Pomorzany

Morzyczyn
220 kV

8.04.2008 r.
110kV

Żydowce

Awaria godz. 1.55
8.04.2008 r.
Dolna Odra

220kV

~

110kV

Krajnik

~ ~ ~ ~

21

Około godz. 20, dnia 7.04.2008 r. w zachodniej części województwa zaczyna
padać intensywny deszcz przechodzący w deszcz ze śniegiem

Zasięg opadów
deszczu i deszczu
ze śniegiem

Rozmiar katastrofy w województwie
zachodniopomorskim w godzinach
porannych dnia 8.04.2008 r.

Powiat gryfiński: gminy północne
liczba ludności ok.. 30 000
Powiat kamieński: cały
liczba ludności ok.. 47 000
Powiatu gryficki: gminy południowe
liczba ludności ok.. 20 000
Powiat goleniowski: cały
liczba ludności ok.. 78 000

Powiat policki cały
liczba ludności ok.. 63 000
Powiat pyrzycki północne gminy
liczba ludności ok.. 10 000
Powiat stargardzki: bez miasta
Stargard Szczeciński
liczba ludności ok. 40 000
Szczecin dzielnice lewobrzeża
liczba ludności ok.. 300 000
Świnoujście
liczba ludności ok. 40 000
Razem o godz. 7.00 dnia 8.04 w
województwie zachodniopomorskim
ok. 628 000 mieszkańców
pozbawionych było energii
elektrycznej
23

Przebieg zdarzeń w dniu 8 kwietnia 2008 r.

0.02 – awaria głównej linii energetycznej 220 kV Morzyczyn – Police,
zasilającej Szczecin od wschodu;
3.30 – awaria głównej linii energetycznej 220 kV Krajnik – Glinki,
zasilającej Szczecin od południa,
- awarie trzech linii energetycznych 110 kV ;
- awarie licznych linii energetycznych średniego i niskiego napięcia
zasilających w prąd miejscowości w zachodnich powiatach województwa.
Powyższe awarie linii energetycznych spowodowały:
- przerwę w pracy elektrociepłowni Szczecin oraz Pomorzany w
Szczecinie,
- awarię 900 stacji transformatorowych,
- brak prądu w lewobrzeżnej części Szczecina oraz miejscowościach na
obszarze powiatów: stargardzkiego, goleniowskiego, kamieńskiego,
gryfińskiego, pyrzyckiego, gryfickiego, łobeskiego, miasta Świnoujście,
polickiego, w tym ZCh. „Police”.

WPŁYW AWARII
NA FUNKCJONOWANIE
INFRASTRUKTURY
KRYTYCZNEJ

Wpływ katastrofy na funkcjonowanie infrastruktury krytycznej

ŁĄCZNOŚĆ

RODZAJ ŁĄCZNOŚCI

DZIAŁANIE /FUNKCJONOWANIE

System łączności telefonicznej przewodowej

Działa tam, gdzie nie wykorzystywano aparatów telefonicznych
zasilanych z sieci energetycznej

System łączności telefonicznej – mobilnej
/TK/

Realizowała tylko połączenia alarmowe, częściowo funkcjonował
operator TK „Plus”

Internet

Nie funkcjonował

Łączność w systemie reagowania
kryzysowego

Funkcjonowała we wszystkich centrach zarządzania kryzysowego
łączność radiotelefoniczna posiadająca awaryjne zasilanie z
akumulatorów

Wpływ katastrofy na funkcjonowanie infrastruktury krytycznej

Transport i komunikacja
Transport kolejowy
- unieruchomiona linia kolejowa Szczecin – Świnoujście z powodu uszkodzenia
trakcji elektrycznej
-Szczecin – Stargard Szczeciński – brak zasilania /użycie lokomotyw
spalinowych/

Transport drogowy

Poważne utrudnienia na wszystkich drogach objętych opadami śniegu

Zaopatrzenie w wodę
- duże ujęcia wody były zasilane własnymi agregatami prądotwórczymi,
-małe ujęcia wody nie posiadające własnych agregatów prądotwórczych były
zasilane agregatami przewoźnymi, dostarczonymi przez Państwową Straż
Pożarną i Jednostki Wojskowe /od drugiego dnia awarii/,
- agregaty prądotwórcze były też używane rotacyjnie do napełniania
zbiorników hydroforowych i utrzymania minimalnego ciśnienia w sieci
wodociągowej
- do części miejscowości gdzie nie było możliwości dostarczenia agregatów
prądotwórczych woda dowożona była beczkowozami

Szpitale
Wszystkie szpitale z obszaru objętego katastrofą energetyczną zasilane
były z awaryjnych źródeł zasilania.
- szpitale nie prowadziły planowych zabiegów operacyjnych za wyjątkiem
nagłych przypadków i sytuacji ratujących życie,

Zaopatrzenie w paliwo
Stacje paliwowe na obszarze objętym katastrofą nie prowadziły sprzedaży
ze względu na brak zasilania. Uruchomiono awaryjny system zaopatrzenia
szpitali w paliwo przez prywatnego dystrybutora.

Pozostałe utrudnienia
-nie funkcjonuje komunikacja tramwajowa w Szczecinie,
- nie funkcjonuje system zaopatrzenia w energię cieplną,
- występują utrudnienia w funkcjonowaniu oczyszczalni
ścieków,
- nieczynna jest sieć handlowa, w tym centra handlowe,
- nieczynne są banki oraz bankomaty,
- przerwana zostaje praca w zakładach produkcyjnych, a w tym
w: Stoczni
Szczecińskiej „Nowa”, Stoczni Remontowej „Gryfia”, Porcie
Morskim Szczecin – Świnoujście, ZCh. „Police” i w 4 dużych
zakładach przetwórstwa mięsnego,
- ograniczono działalność szkół i przedszkoli, nie
przeprowadzono w 13 szkołach egzaminów dla szóstoklasistów,
- nie działają kasy fiskalne, ale artykuły podstawowe m.in. leki,
środki higieniczne, żywność są sprzedawane.

Działanie systemu
zarządzania kryzysowego w
czasie awarii

AKTUALNY STAN PRAWNY

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 05 czerwca 1998 r.
O ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE
(Dz. U. Nr 80 z 2001 r. poz. 872)
Art. 15.
Wojewoda jako przedstawiciel Rady Ministrów odpowiada za wykonywanie polityki rządu na
obszarze województwa, a w szczególności:
4) zapewnia współdziałanie wszystkich jednostek organizacyjnych administracji rządowej
i samorządowej działających na obszarze województwa i kieruje ich działalnością
w zakresie zapobiegania zagrożeniu życia, zdrowia lub mienia oraz zagrożeniom
środowiska, bezpieczeństwa państwa i utrzymania porządku publicznego, ochrony praw
obywatelskich, a także zapobiegania klęskom żywiołowym i innym nadzwyczajnym
zagrożeniom oraz zwalczania i usuwania ich skutków na zasadach określonych
w ustawach,
4a) dokonuje oceny stanu zabezpieczenia przeciwpowodziowego województwa, opracowuje
plan operacyjny ochrony przed powodzią oraz ogłasza i odwołuje pogotowie i alarm
przeciwpowodziowy,

Art. 16.
1.

Wojewoda może wydawać, w zakresie wykonywania funkcji przedstawiciela Rady
Ministrów, polecenia obowiązujące wszystkie organy administracji rządowej,
a w sytuacjach nadzwyczajnych, o których mowa w art. 15 pkt 4 i 4a, obowiązujące
również organy samorządu terytorialnego. O wydanych poleceniach wojewoda
niezwłocznie informuje właściwego ministra.

GŁOWNE KOMPETENCE W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 05 czerwca 1998 r.
O ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE
– Wydaje akty prawa miejscowego dla obszarów nie uporządkowanych aktami
prawa powszechnie obowiązującego.
– Planuje reagowanie kryzysowe województwa ustalając między innymi
kompetencje poszczególnych osób funkcyjnych.
– Koordynuje przebiegiem reagowania na sytuacje kryzysowe o wymiarze
ponad powiatowym.
– Wnioskuje o:
• wprowadzenie stanu klęski żywiołowej,
• użycie Sił Zbrojnych RP.
– Ogłasza:
• pogotowie i alarm przeciwpowodziowy,
• stan zagrożenia epidemicznego i stan epidemii,
• uruchomienie działań interwencyjnych w obliczu zagrożenia
radiacyjnego.
–Monitoruje stan bezpieczeństwa województwa oraz informuje, alarmuje i
ostrzega przed potencjalnymi zagrożeniami.
– Udziela wsparcia zagrożonym powiatom siłami i środkami z innych powiatów.
– Wnioskuje o wsparcie potencjału reagowania kryzysowego województwa
zachodniopomorskiego siłami i środkami z województw ościennych lub
wydzielonych z zasobów krajowych.

AKTUALNY STAN PRAWNY

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Art. 1.
Ustawa określa organy właściwe w sprawach zarządzania
kryzysowego oraz ich zadania i zasady działania w tej
dziedzinie, a także zasady finansowania zadań zarządzania
kryzysowego.

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Wojewoda
Wydział Bezpieczeństwa
i Zarządzania Kryzysowego
Zachodniopomorskiego Urzędu
Wojewódzkiego

Wojewódzkie zespolone służby,
inspekcje i straże
Wojewódzkie Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Wojewódzkie
Centrum
Zarządzania
Kryzysowego
Lekarz Koordynator
Ratownictwa
Medycznego

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Starosta
Komórka organizacyjna starostwa
powiatowego właściwa do spraw
zarządzania kryzysowego
Powiatowy Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Powiatowe
Centrum
Zarządzania
Kryzysowego

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Wójt, burmistrz, prezydent miasta
Komórka organizacyjna urzędu gminy
właściwa do spraw zarządzania
kryzysowego
Gminny Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Może tworzyć:

Gminne Centrum
Zarządzania
Kryzysowego

ZALEŻNOŚCI SŁUŻBOWE
w zakresie bezpieczeństwa powszechnego i porządku publicznego

SYTUACJA KRYZYSOWA

STAROSTA
POWIATU

WOJEWODA

STAN KLĘSKI ŻYWIOŁOWEJ
(W zakresie zarządzania kryzysowego)

WOJEWÓDZKI
ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

SYSTEM REAGOWANIA KRYZYSOWEGO WOJEWÓDZTWA ZACHODNIOPOMORSKIEGO

WOJEWÓDZKI
ZESPÓŁ
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

WOJEWODA

RZĄDOWY ZESPÓŁ
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO
RZĄDOWE
CENTRUM
BEZPIECZEŃSTWA

MONITOROWANIE, ANALIZA
UZYSKIWANYCH DANYCH,
PROGNOZOWANIE ZDARZEŃ

SĄSIEDNIE
WOJEWÓDZTWA
NIEMIECKIE
LANDY
NADGRANICZNE

WOJEWÓDZKIE CENTRUM ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO
INICJOWANIE DZIAŁAŃ REAGOWANIA KRYZYSOWEGO
ZABEZPIECZENIE OPERACYJNO – TECHNICZNE
I INFORMACYJNE

ŚRODKI
MASOWEGO
PRZEKAZU

STAROSTOWIE
POWIATÓW

RESORTOWE
STRUKTURY
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

WOJEWÓDZKIE
STANOWISKA
KIEROWANIA,
SŁUŻBY
OPERACYJNODYSPOZYTORSKIE

ORGANIZACJE
POZARZĄDOWE

POWIATOWE CENTRUM
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

SYSTEM
ALARMOWANIA
I OSTRZEGANIA
LUDNOŚCI

WOJEWODZKI ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

WOJEWODA ZACHODNIOPOMORSKI
– przewodniczący
DYREKTOR WYDZIAŁU BEZPIECZEŃSTWA
I ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO – zastępca przewodniczącego

40

STALI CZŁONKOWIE ZESPOŁU
KIEROWNICY ZESPOLONYCH SŁUŻB, INSPEKCJI I STRAŻY WOJEWÓDZKICH
ORGANY ADMINISTRACJI NIEZESPOLONEJ
INNI CZOŁONKOWIE ZESPOŁU
PRZEDSTAWICIELE ZACHODNIOPOMORSKIEGO URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO W SZCZECINIE

INNE OSOBY ZAPROSZONE DO UDZIAŁU W PRACACH ZESPOŁU

GRUPA OPERACYJNA

ZAPEWNIA
FUNKCJONOWANIE

DORAŹNIE

WYDZIAŁ BEZPIECZEŃSTWA I ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

STALI
CZŁONKOWIE
ZESPOŁU

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Wojewoda Zachodniopomorski – przewodniczący;
2) Dyrektor Wydziału Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego
w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie –
zastępca przewodniczącego;
3) Marszałek Województwa Zachodniopomorskiego;
4) Komendant Wojewódzki Policji w Szczecinie;
5) Zachodniopomorski Komendant Wojewódzki Państwowej Straży
Pożarnej;
6) Szef Wojewódzkiego Sztabu Wojskowego w Szczecinie;
7) Dyrektor Wydziału Infrastruktury w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie;
8) Dyrektor Zachodniopomorskiego Centrum Organizacji i Promocji Zdrowia.

KIEROWNICY
ZESPOLONYCH
SŁUŻB, INSPEKCJI
I STRAŻY
WOJEWÓDZKICH

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego;
2) Zachodniopomorski Wojewódzki Konserwator Zabytków;
3) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Ochrony
Roślin i Nasiennictwa
4) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska;
5) Zachodniopomorski Wojewódzki Lekarz Weterynarii;
6) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Farmaceutyczny;
7) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej;
8) Zachodniopomorski Kurator Oświaty;
9) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego;
10)
Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Transportu Drogowego

ORGANY
ADMINISTRACJI
NIEZESPOLONEJ

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Komendant Pomorskiego Oddziału Straży Granicznej w Szczecinie;
2) Komendant Pomorskiego Dywizjonu Straży Granicznej w Świnoujściu;
3) Dyrektor Urzędu Morskiego w Szczecinie;
4) Przedstawiciel Dyrektora Urzędu Morskiego w Słupsku;
5) Dyrektor Izby Celnej w Szczecinie;
6) Dyrektor Urzędu Żeglugi Śródlądowej w Szczecinie;
7) Dyrektor Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Szczecinie;
8) Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny w Szczecinie.

INNI
CZOŁONKOWIE
ZESPOŁU

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Dyrektor Delegatury Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego
w Szczecinie;
2) Prokurator Okręgowy w Szczecinie;
3) Dyrektor Zachodniopomorskiego Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych w Szczecinie;
4) Dyrektor Oddziału Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad w Szczecinie;
5) Dyrektor Oddziału Regionalnego PKP Polskie Linie Kolejowe
w Szczecinie;
6) Dyrektor Zachodniopomorskiego Oddziału Wojewódzkiego
Narodowego Funduszu Zdrowia;
7) Kierownik Biura Prognoz Meteorologicznych Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej w Szczecinie;
8) Dyrektor Północno-Zachodniego Oddziału Terenowego Urzędu
Regulacji Energetyki w Szczecinie.

PRZEDSTAWICIELE
ZACHODNIOPOMORSKIEGO
URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO
W SZCZECINIE

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Dyrektor Generalny Zachodniopomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Szczecinie;
2) Dyrektor Wydział Środowiska i Rolnictwa;
3) Dyrektor Wydział Polityki Społecznej;
4) Dyrektor Wydziału Finansów i Budżetu w Zachodniopomorskim
Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie;
5) Kierownik Biura Prawnego w Zachodniopomorskim Urzędzie
Wojewódzkim w Szczecinie;
6) Rzecznik Prasowy Wojewody Zachodniopomorskiego.

PODJĘTE DZIAŁANIA
W CELU OGRANICZENIA
SKUTKÓW AWARII

48

Godz. 19.14, dnia 7.04.2008 r.
Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego
otrzymuje od Biura Prognoz Meteorologicznych w
Szczecinie ostrzeżenie nr 16 o intensywnych opadach
deszczu przechodzących w deszcz ze śniegiem.
Ostrzeżenie przewiduje silne opady deszczu i deszczu ze
śniegiem w ciągu najbliższych 18 godzin, do 25-30 mm.
Przewidywane są utrudnienia komunikacyjne i na terenach
zurbanizowanych.

49

Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego zgodnie z procedurą rozsyła
w godz. 20.08 – 20.31 ostrzeżenia do mediów /17/ i jednostek samorządu
terytorialnego oraz innych ogniw ważnych dla systemu zarządzania
kryzysowego województwa /33/. Łącznie 50 odbiorców.

50

Najważniejsze działania podejmowane przez wojewódzką administrację
rządową.

I dzień katastrofy /8 kwietnia/
1. Uruchomienie pracy zespołów zarządzania kryzysowego
- wojewódzkiego – praca na dwóch stanowiskach w Urzędzie Miasta Szczecin i Urzędzie
Wojewódzkim /posiedzenia w odstępach 2 – 3 godziny. Zakończone konferencją prasową/,
- powiatowych i gminnych – praca całodobowa z wykorzystaniem systemu łączności
radiotelefonicznej Wojewody i PSP
2. Nadawanie komunikatów radiowych do mieszkańców, przy wykorzystaniu rozgłośni
zlokalizowanych poza Szczecinem
3. Uruchomienie komunikacji autobusowej w Szczecinie.
4. Odwołanie obowiązku uczestnictwa w zajęciach szkolnych – szkoły otwarte.
5. Monitoring funkcjonowania:

- szpitali – wzmocnienie agregatami, dowóz paliwa i wody, zorganizowanie punktu dializ, apel
o przyjmowanie pacjentów w przychodniach,
- systemu wodno – kanalizacyjnego – kontrola zrzutu ścieków, przygotowanie sprzętu do
dowozu wody /PSP, SZ/,
- zakładów o dużym i zwiększonym ryzyku – np.. ZCh Police, wzmocnienie agregatem
urządzeń do chłodzenia instalacji z amoniakiem.
51

6. Monitorowanie prac związanych z przywracaniem energii
7. Wystąpienie do Ministra Finansów o uruchomienie sprzedaży podstawowych produktów
żywnościowych z pominięciem kas fiskalnych – ręczna rejestracja sprzedaży.
8. Zorganizowanie zwiększonej ilości patroli na ulicach: policja, wojsko /żandarmeria / straż
graniczna.
9. Wywóz produktów mrożonych z marketów – samochodami chłodniami do magazynów
rejonowych.

10. Uruchomienie pomocy społecznej.
11. W związku ze zmniejszoną ilością pociągów – pociągi pośpieszne zatrzymywane są na
wszystkich stacjach.
12. Przywracanie energii w I kolejności na elektrociepłowni w Szczecinie.

52

KALENDARIUM DZIAŁAŃ SYSTEMU ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
w dniu 8 kwietnia 2008 r.
4.20 – powołanie w Szczecinie miejskiego zespołu zarządzania kryzysowego;
5.15 – pierwsze posiedzenie miejskiego zespołu zarządzania kryzysowego;
6.00 – spotkanie członków wojewódzkiego zespołu zarządzania kryzysowego;
7.30 - wspólne posiedzenie wojewódzkiego i miejskiego zespołu zarządzania
kryzysowego pod przewodnictwem Wojewody Zachodniopomorskiego i
Prezydenta Szczecina;
7.00 – 9.00 – zbierają się zespoły reagowania kryzysowego w powiatach:
goleniowskim, polickim, stargardzkim, kamieńskim;
8.00 - 11.00 – zbierają się zespoły zarządzania kryzysowego w gminach
objętych awarią energetyczną oraz dodatkowo w mieście Kamień Pomorski i
Trzebiatów ze względu na wystąpienie zagrożenia powodziowego.
8 kwietnia odbywają się wspólne posiedzenia wojewódzkiego i miejskiego zespołu
zarządzania kryzysowego, na których omawiana jest aktualna sytuacja energetyczna,
przeciwpowodziowa oraz stan bezpieczeństwa i porządku publicznego w Szczecinie i na
obszarze powiatów objętych sytuacją kryzysową. Posiedzenia zespołów kończyły się
każdorazowo konferencjami prasowymi, w ramach których przekazywane były dla
mediów dane o aktualnej sytuacji w Szczecinie i na obszarze województwa.
Od dnia 9 kwietnia Wojewódzki Zespół Zarządzania Kryzysowego funkcjonuje w
Urzędzie Wojewódzkim zachowując tryb pracy podobny jak dzień wcześniej
Wojewoda Zachodniopomorski wraz z Komendantem Wojewódzkim PSP jedzie do
miejscowości objętych awarią i uczestniczy w posiedzeniach powiatowych zespołów
zarządzania kryzysowego m.in. w Starostwie Powiatowym w Goleniowie i Kamieniu
Pomorskim.

SCHEMAT KIEROWANIA /ZARZĄDZANIA/
WOJEWODA ZACHODNIOPOMORSKI
WOJEWÓDZKI ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
Wojewódzkie służby, inspekcje, straże
i jednostki organizacyjne wchodzące
w skład systemu reagowania kryzysowego

WCZK

Prezydent Szczecina

Starosta Policki

Starosta Kamieński

Starosta Goleniowski

MCZK

PCZK

PCZK

PCZK

Starosta Stargardzki

Starosta Gryficki

Starosta Gryfiński

Prezydent Świnoujścia

PCZK

PCZK

PCZK

MCZK

GCZK-7

GCZK-3

GCZK-2

GCZK-3

GCZK-2

GCZK-5

Działania podjęte w związku z awarią
Pomoc dla mieszkańców
W związku z zaistniałą awarią sieci energetycznej Wojewoda zwrócił się do
jednostek samorządu terytorialnego, z obszaru dotkniętego skutkami awarii
energetycznej, o:
-zorganizowanie niezbędnej pomocy dla mieszkańców w zakresie m.in.
dostaw żywności,
- wody oraz innego niezbędnego zaopatrzenia,
- objęcie - przez Ośrodki Pomocy Rodzinie, opieką osób potrzebujących
pomocy,
- zapewnienie warunków do skorzystania z urządzeń sanitarnych ( kąpiele,
opieka nad dziećmi).

Ochrona zdrowia /lekarz koordynator z Wojewódzkiego Stanowiska
Koordynacji Ratownictwa Medycznego/
Monitorowano funkcjonowanie szpitali.
Szpitalne oddziały intensywnej terapii i oddziały dializ w województwie
zasilane były agregatami własnymi lub dostarczonymi przez straż pożarną.
Dyrektorom szpitali przekazano telefon kontaktowy do dystrybutora
zaopatrującego agregaty prądotwórcze w paliwo.
Utrzymywano stały kontakt telefoniczny z Wojewódzką Stacją Pogotowia
Ratunkowego. Wojewódzka Stacja Pogotowia Ratunkowego nie odnotowała
zwiększonej ilości wezwań do zachorowań, nie zanotowano również wezwań
związanych z zaistniałym zdarzeniem.

Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny
sprawy sanitarno – epidemiologiczne
Podjęto natychmiastowe działania kontrolne w hurtowniach i sklepach spożywczych
w zakresie przechowywania artykułów spożywczych, zwłaszcza mrożonych.
W czasie kontroli ustalono, że żywność wymagająca przechowywania w chłodzie
była:
-przechowywana w podstawionych pod sklepy samochodach chłodniach w
monitorowanej temperaturze, odpowiedniej dla asortymentu żywności
- przetransportowana do magazynów rejonowych dużych sieci handlowych.

Część żywności nietrwałej mikrobiologicznie, w tym przetwory mleczne, wędliny,
mięso, mrożonki została wycofana z obrotu w ramach działań wynikających z
kontroli wewnętrznych.
Monitorowano jakość wody przeznaczonej do spożycia a także sytuację pod kątem
zagrożenia epidemiologicznego w szpitalach.

Wojewódzki Inspektorat Weterynarii - sprawy weterynaryjne
Inspektorzy powiatowych inspekcji weterynaryjnych podjęli działania kontrolne
z możliwością podejmowania decyzji o utylizacji żywności, która w wyniku
braku dopływu prądu do urządzeń chłodniczych mogła ulec zepsuciu.
Duże fermy drobiowe, pozostające bez podstawowego zasilania, zasilano
zastępczo z agregatów prądotwórczych. Zasilanie zastępcze znacznie
podniosło koszty produkcji w fermach.
Sytuacja w chłodniach składowych jest opanowana.

Sytuacja w oświacie
Z uwagi na niedogrzanie pomieszczeń, brak dostaw ciepła i energii elektrycznej
8 kwietnia, zajęcia lekcyjne we wszystkich gimnazjach i szkołach
ponadgimnazjalnych odwołano.
9 kwietnia w wielu miejscowościach zajęcia skrócono, bądź odwołano.
Odwołano sprawdzian szóstoklasistów w 8 szkołach podstawowych na terenie
Szczecina oraz w 5 w terenie ( Stargard Szczeciński, Koszewo, Sowno,
Grzedzice, Goleniów).
Wojewódzki Kurator Oświaty na bieżąco informował Wojewodę o ilości placówek
oświatowych, w których nie prowadzone były zajęcia szkolne z powodu awarii
zasilania energetycznego.

Siły i środki uczestniczące w likwidacji skutków katastrofy energetycznej

Policja
- 465 funkcjonariuszy, w tym 112 ze Szkoły Policji w Pile,
140 funkcjonariuszy Oddziału Prewencji w Szczecinie,
65 funkcjonariuszy ruchu drogowego,
- 71 radiowozów
-nie odnotowano zdarzeń o charakterze kryminalnym lub
chuligańskim - mających związek z awarią sieci energetycznych.
Państwowa Straż Pożarna
Ratownicy PSP – ok. 250 dziennie
Samochody ratownicze – 6 /Poznań, Gorzów, Warszawa, Opole, Wrocław/
Samochody pożarnicze – ok. 55 dziennie
Agregaty prądotwórcze – ok. 106 dziennie
Motopompy – ok. 47 dziennie

Siły Zbrojne RP /średnio w ciągu dnia/
- 65 żołnierzy
- 15 samochodów
- 2 pojazdy ciężkie
- 4 agregatów prądotwórczych
- 3 motopompy
- lekkie pokrycie drogowe
- most niskowodny
Żandarmeria Wojskowa
- 110 żołnierzy
- 12 samochodów
Pomorski Oddział Straży Granicznej w Szczecinie
- 70 funkcjonariuszy
- 8 samochodów

WSTĘPNE WNIOSKI
PO AWARII

Wstępne wnioski


Konieczne jest zaopatrzenie jednostek organizacyjnych ważnych dla
funkcjonowania administracji publicznej oraz gwarantujących
świadczenie usług społecznych w urządzenia awaryjnego zasilania
elektroenergetycznego



Konieczne jest opracowanie i uruchomienia programu edukacyjnego,
mającego na celu zapoznanie mieszkańców z potencjalnymi
zagrożeniami charakterystycznymi dla poszczególnych powiatów oraz
sposobami optymalnych zachowań



Konieczna jest rozbudowa systemów kierowania i informowania,
wykorzystywanych przez organy samorządu terytorialnego w procesie
reagowania kryzysowego

PODSUMOWANIE
• Sprawne
funkcjonowanie
kryzysowego
przyczyniło
rozmiarów katastrofy

systemu
się
do

zarządzania
ograniczenia

• Szybkie zwołanie Zespołów Zarządzania Kryzysowego
pozwoliło na koordynację działań od momentu
powstania sytuacji kryzysowej
• Wspólne informowanie mieszkańców o skutkach
katastrofy i postępach w prowadzeniu akcji ratowniczej
umożliwiło jednolity przekaz i niezakłóconą pracę
centrów zarządzania kryzysowego

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE

65

Powołanie Zespołu ds. Zbadania Przyczyn i Skutków
Katastrofy Energetycznej Zarządzeniem Wojewody
Zachodniopomorskiego nr 154/2008
z dnia 22 kwietnia 2008r.
Określenie przyczyn i skutków katastrofy
elektroenergetycznej
zaistniałej w części województwa zachodniopomorskiego.
Zbilansowanie strat i szkód powstałych
w wyniku katastrofy elektroenergetycznej
oraz kosztów prowadzenia działań ratowniczych.
Opracowanie założeń
do „Strategii Bezpieczeństwa Energetycznego
dla Województwa Zachodniopomorskiego”.
66

Raport Zespołu ds. Zbadania Przyczyn
i Skutków Katastrofy Energetycznej

WNIOSKI I ZALECENIA

67

68

Bezpośrednie przyczyny katastrofy energetycznej

 Obciążenia sadzią przewodów linii energetycznych przekroczyły
znacznie, co najmniej o kilkadziesiąt procent, przyjęte w
obliczeniach normowe wartości katastrofalne,
 Dodatkowym czynnikiem, mającym wpływ na przebieg zdarzeń i
rozległość uszkodzeń, były obfite opady deszczu w okresie
poprzedzającym awarię, co spowodowało podniesienie poziomu wód
gruntowych i w efekcie rozmiękczenie gruntu,
 Efektem było obniżenie stabilności posadowienia zarówno słupów
linii elektroenergetycznych jak i rosnących w pobliżu linii drzew.

69

Skutki ekonomiczne katastrofy energetycznej







KOSZTY AKCJI RATOWNICZEJ: 829 731,34 zł
KOSZTY PONIESIONE PRZEZ ZAKŁADY, FIRMY,
SPÓŁKI, SZPITALE: 45 172 424,12 zł
KOSZTY PONIESIONE PRZEZ POWIATY I GMINY :
979 468,41 zł
CAŁKOWITE KOSZTY: 46 981 623,87 zł

Koszty niedostarczonej energii elektrycznej oszacowano
na kwotę powyżej 60 milionów zł.
70

Raport dostrzega potrzebę
powołania stałego zespołu :
Wojewódzkiej Rady do spraw
Bezpieczeństwa Energetycznego

71

72

Powołanie Wojewódzkiej Rady
ds. Bezpieczeństwa Energetycznego
Zarządzenie Wojewody Zachodniopomorskiego

nr 435/2008 z dnia 30 września 2008r.

73

ZADANIA WOJEWÓDZKIEJ RADY
ds. BEZPIECZEŃSTWA ENERGETYCZNEGO
1. Nadzór nad realizacją wniosków i zaleceń wynikających z Raportu Zespołu
ds. Zbadania Przyczyn i Skutków Katastrofy Energetycznej w aglomeracji
szczecińskiej i części województwa zachodniopomorskiego.
2. Nadzór nad powstaniem oraz wdrażaniem Strategii Bezpieczeństwa
Energetycznego dla Województwa Zachodniopomorskiego.
3. Monitorowanie funkcjonowania systemu elektroenergetycznego, gazowego
i ciepłowniczego na terenie województwa zachodniopomorskiego.
4. Inicjowanie działań i projektów związanych z rozwojem energetyki na terenie
województwa zachodniopomorskiego.
5. Monitorowanie realizacji planów rozwoju przedsiębiorstw energetycznych.
6. Wspieranie działań samorządu województwa w zakresie tworzenia projektów
planu zaopatrzenia w energię elektryczną, gaz oraz ciepło.
7. Inicjowanie działań wspierających rozwój energetyki odnawialnej.
74

Dziękuję za uwagę

75


Slide 5

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE
Wydział Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego

Olsztyn 20 luty 2009 r.
Waldemar Redmer
1

2

Bezpośrednią przyczyną awarii systemu
elektroenergetycznego w nocy 7-8 kwietnia

2008 r. był szczególnie niekorzystny splot
warunków atmosferycznych prowadzący do
licznych uszkodzeń linii elektroenergetycznych
3

Temperatura powietrza
st. C
8,0
S z c z ec in
7,0

Ś w inoujś c ie
G oleniów

6,0

5,0

4,0

3,0

2,0

1,0

0,0

-1,0

-2,0

-3,0
2008-04-07

2008-04-07

2008-04-07

2008-04-07

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-09

00:00

06:00

12:00

18:00

00:00

06:00

12:00

18:00

00:00

d a ta / g o d z .

4

Prędkość wiatru
Charakterystyczne prędkości wiatru wg PN-77/B-02011

m /s

Strefa I
– Szczecin
– 20 m/s
Strefa II – Goleniów – 24 m/s
Strefa IIa – Świnoujście – 27 m/s

14
S z c z ec in
13
12

Ś w inoujś c ie
G oleniów

11
Kierunek
wiatru wg IMiGW:
10
16:00÷21:00
– PN i PN-ZACH, 3÷6 m/s
22:00÷01:00
– ZACH-PN, 3÷4 m/s
9
02:00÷14:00 – ZACH, 4÷8 m/s
8
7
6
5
4
3
2
1
0
2008-04-07 00:00 2008-04-07 06:00 2008-04-07 12:00 2008-04-07 18:00 2008-04-08 00:00 2008-04-08 06:00 2008-04-08 12:00 2008-04-08 18:00 2008-04-09 00:00
d a ta / g o d z .

5

Rodzaje opadu


Początkowo intensywny opad deszczu, a później
śniegu z deszczem i śniegu



Suma opadów 8:00 07.04 do 8:00 08.04 lokalnie
48 l/m2 w równoważniku wodnym (4,8 cm/m2)



Lokalnie odnotowana gęstość śniegu:
 

2 ,1 kN/m

2

 7 ,8 kN/m

3

0 ,27 m
6

Niewielki pobór energii elektrycznej w
godzinach nocnych z 07 na 08 04 2008 był
przyczyną schłodzenia przewodów
napowietrznych linii energetycznych do
temperatury zamarzania śniegu, co
sprzyjało osadzaniu się sadzi.

7

8

9

Wielkości Obciążeń Przewodów Sadzią
A F L – 6 2 40 m m

2

d = 2 1,7 m m
S a d ź n o rm a ln a
[N /m ]
S a d ź k a ta strofa ln a

A F L – 8 5 25 m m
d = 3 1,5 m m

8 ,7

1 7,4

2 2,8

S a d ź 7 -8 k w ietn ia

3 8,0

4 5,2

[N /m ]

 = 118 %

 = 98 %

9 ,7

1 9,7

76

53

[N /m ]

C ięża r p rzew o d u
[N /m ]
P rzek ro czen ie k atastro fa ln ych ob cią żeń
[% ]

2

Ciężar sadzi na jednym przewodzie długości 300 m:
45,2  300 = 13560 N = 13,56 kN

10

Upadek słupów

11

Zniszczenia konstrukcji
na skutek przeciążenia przewodów
L in ie



220 k V (1)

110 k V (5)

2

1

3

Z łam an ie trzon u słu p a

14

6

20

S k ręcen ia trzon ów



6

6

U szk od zen ia p op rzeczn ik ów ze św iatłow od em



8

8

U szk od zen ia p op rzeczn ik ów b ez św iatłow od u



3

3

1



1

17

24

41

P rzew rócen ia

In n e


12

Formy zniszczenia słupów
Złamania słupów
220 kV

110 kV

13

14

15

Zniszczenia kaskadowe
Linia 220 kV

Linia 15 kV
Linia 110 kV

16

17

18

19

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE

20

Przebieg katastrofy energetycznej w Szczecinie
Police 220 kV

Glinki 220 kV

220kV
Awaria godz. 0.02
Police 110 kV

Glinki 110 kV

8.04.2008 r.

110kV

Szczecin

Awaria godz. 1.06
EC Szczecin
Pomorzany 110 kV

~

8.04.2008 r.

Morzyczyn

Dąbie

Zdroje

110 kV

~

Awaria godz. 3.34

Pomorzany

Morzyczyn
220 kV

8.04.2008 r.
110kV

Żydowce

Awaria godz. 1.55
8.04.2008 r.
Dolna Odra

220kV

~

110kV

Krajnik

~ ~ ~ ~

21

Około godz. 20, dnia 7.04.2008 r. w zachodniej części województwa zaczyna
padać intensywny deszcz przechodzący w deszcz ze śniegiem

Zasięg opadów
deszczu i deszczu
ze śniegiem

Rozmiar katastrofy w województwie
zachodniopomorskim w godzinach
porannych dnia 8.04.2008 r.

Powiat gryfiński: gminy północne
liczba ludności ok.. 30 000
Powiat kamieński: cały
liczba ludności ok.. 47 000
Powiatu gryficki: gminy południowe
liczba ludności ok.. 20 000
Powiat goleniowski: cały
liczba ludności ok.. 78 000

Powiat policki cały
liczba ludności ok.. 63 000
Powiat pyrzycki północne gminy
liczba ludności ok.. 10 000
Powiat stargardzki: bez miasta
Stargard Szczeciński
liczba ludności ok. 40 000
Szczecin dzielnice lewobrzeża
liczba ludności ok.. 300 000
Świnoujście
liczba ludności ok. 40 000
Razem o godz. 7.00 dnia 8.04 w
województwie zachodniopomorskim
ok. 628 000 mieszkańców
pozbawionych było energii
elektrycznej
23

Przebieg zdarzeń w dniu 8 kwietnia 2008 r.

0.02 – awaria głównej linii energetycznej 220 kV Morzyczyn – Police,
zasilającej Szczecin od wschodu;
3.30 – awaria głównej linii energetycznej 220 kV Krajnik – Glinki,
zasilającej Szczecin od południa,
- awarie trzech linii energetycznych 110 kV ;
- awarie licznych linii energetycznych średniego i niskiego napięcia
zasilających w prąd miejscowości w zachodnich powiatach województwa.
Powyższe awarie linii energetycznych spowodowały:
- przerwę w pracy elektrociepłowni Szczecin oraz Pomorzany w
Szczecinie,
- awarię 900 stacji transformatorowych,
- brak prądu w lewobrzeżnej części Szczecina oraz miejscowościach na
obszarze powiatów: stargardzkiego, goleniowskiego, kamieńskiego,
gryfińskiego, pyrzyckiego, gryfickiego, łobeskiego, miasta Świnoujście,
polickiego, w tym ZCh. „Police”.

WPŁYW AWARII
NA FUNKCJONOWANIE
INFRASTRUKTURY
KRYTYCZNEJ

Wpływ katastrofy na funkcjonowanie infrastruktury krytycznej

ŁĄCZNOŚĆ

RODZAJ ŁĄCZNOŚCI

DZIAŁANIE /FUNKCJONOWANIE

System łączności telefonicznej przewodowej

Działa tam, gdzie nie wykorzystywano aparatów telefonicznych
zasilanych z sieci energetycznej

System łączności telefonicznej – mobilnej
/TK/

Realizowała tylko połączenia alarmowe, częściowo funkcjonował
operator TK „Plus”

Internet

Nie funkcjonował

Łączność w systemie reagowania
kryzysowego

Funkcjonowała we wszystkich centrach zarządzania kryzysowego
łączność radiotelefoniczna posiadająca awaryjne zasilanie z
akumulatorów

Wpływ katastrofy na funkcjonowanie infrastruktury krytycznej

Transport i komunikacja
Transport kolejowy
- unieruchomiona linia kolejowa Szczecin – Świnoujście z powodu uszkodzenia
trakcji elektrycznej
-Szczecin – Stargard Szczeciński – brak zasilania /użycie lokomotyw
spalinowych/

Transport drogowy

Poważne utrudnienia na wszystkich drogach objętych opadami śniegu

Zaopatrzenie w wodę
- duże ujęcia wody były zasilane własnymi agregatami prądotwórczymi,
-małe ujęcia wody nie posiadające własnych agregatów prądotwórczych były
zasilane agregatami przewoźnymi, dostarczonymi przez Państwową Straż
Pożarną i Jednostki Wojskowe /od drugiego dnia awarii/,
- agregaty prądotwórcze były też używane rotacyjnie do napełniania
zbiorników hydroforowych i utrzymania minimalnego ciśnienia w sieci
wodociągowej
- do części miejscowości gdzie nie było możliwości dostarczenia agregatów
prądotwórczych woda dowożona była beczkowozami

Szpitale
Wszystkie szpitale z obszaru objętego katastrofą energetyczną zasilane
były z awaryjnych źródeł zasilania.
- szpitale nie prowadziły planowych zabiegów operacyjnych za wyjątkiem
nagłych przypadków i sytuacji ratujących życie,

Zaopatrzenie w paliwo
Stacje paliwowe na obszarze objętym katastrofą nie prowadziły sprzedaży
ze względu na brak zasilania. Uruchomiono awaryjny system zaopatrzenia
szpitali w paliwo przez prywatnego dystrybutora.

Pozostałe utrudnienia
-nie funkcjonuje komunikacja tramwajowa w Szczecinie,
- nie funkcjonuje system zaopatrzenia w energię cieplną,
- występują utrudnienia w funkcjonowaniu oczyszczalni
ścieków,
- nieczynna jest sieć handlowa, w tym centra handlowe,
- nieczynne są banki oraz bankomaty,
- przerwana zostaje praca w zakładach produkcyjnych, a w tym
w: Stoczni
Szczecińskiej „Nowa”, Stoczni Remontowej „Gryfia”, Porcie
Morskim Szczecin – Świnoujście, ZCh. „Police” i w 4 dużych
zakładach przetwórstwa mięsnego,
- ograniczono działalność szkół i przedszkoli, nie
przeprowadzono w 13 szkołach egzaminów dla szóstoklasistów,
- nie działają kasy fiskalne, ale artykuły podstawowe m.in. leki,
środki higieniczne, żywność są sprzedawane.

Działanie systemu
zarządzania kryzysowego w
czasie awarii

AKTUALNY STAN PRAWNY

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 05 czerwca 1998 r.
O ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE
(Dz. U. Nr 80 z 2001 r. poz. 872)
Art. 15.
Wojewoda jako przedstawiciel Rady Ministrów odpowiada za wykonywanie polityki rządu na
obszarze województwa, a w szczególności:
4) zapewnia współdziałanie wszystkich jednostek organizacyjnych administracji rządowej
i samorządowej działających na obszarze województwa i kieruje ich działalnością
w zakresie zapobiegania zagrożeniu życia, zdrowia lub mienia oraz zagrożeniom
środowiska, bezpieczeństwa państwa i utrzymania porządku publicznego, ochrony praw
obywatelskich, a także zapobiegania klęskom żywiołowym i innym nadzwyczajnym
zagrożeniom oraz zwalczania i usuwania ich skutków na zasadach określonych
w ustawach,
4a) dokonuje oceny stanu zabezpieczenia przeciwpowodziowego województwa, opracowuje
plan operacyjny ochrony przed powodzią oraz ogłasza i odwołuje pogotowie i alarm
przeciwpowodziowy,

Art. 16.
1.

Wojewoda może wydawać, w zakresie wykonywania funkcji przedstawiciela Rady
Ministrów, polecenia obowiązujące wszystkie organy administracji rządowej,
a w sytuacjach nadzwyczajnych, o których mowa w art. 15 pkt 4 i 4a, obowiązujące
również organy samorządu terytorialnego. O wydanych poleceniach wojewoda
niezwłocznie informuje właściwego ministra.

GŁOWNE KOMPETENCE W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 05 czerwca 1998 r.
O ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE
– Wydaje akty prawa miejscowego dla obszarów nie uporządkowanych aktami
prawa powszechnie obowiązującego.
– Planuje reagowanie kryzysowe województwa ustalając między innymi
kompetencje poszczególnych osób funkcyjnych.
– Koordynuje przebiegiem reagowania na sytuacje kryzysowe o wymiarze
ponad powiatowym.
– Wnioskuje o:
• wprowadzenie stanu klęski żywiołowej,
• użycie Sił Zbrojnych RP.
– Ogłasza:
• pogotowie i alarm przeciwpowodziowy,
• stan zagrożenia epidemicznego i stan epidemii,
• uruchomienie działań interwencyjnych w obliczu zagrożenia
radiacyjnego.
–Monitoruje stan bezpieczeństwa województwa oraz informuje, alarmuje i
ostrzega przed potencjalnymi zagrożeniami.
– Udziela wsparcia zagrożonym powiatom siłami i środkami z innych powiatów.
– Wnioskuje o wsparcie potencjału reagowania kryzysowego województwa
zachodniopomorskiego siłami i środkami z województw ościennych lub
wydzielonych z zasobów krajowych.

AKTUALNY STAN PRAWNY

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Art. 1.
Ustawa określa organy właściwe w sprawach zarządzania
kryzysowego oraz ich zadania i zasady działania w tej
dziedzinie, a także zasady finansowania zadań zarządzania
kryzysowego.

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Wojewoda
Wydział Bezpieczeństwa
i Zarządzania Kryzysowego
Zachodniopomorskiego Urzędu
Wojewódzkiego

Wojewódzkie zespolone służby,
inspekcje i straże
Wojewódzkie Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Wojewódzkie
Centrum
Zarządzania
Kryzysowego
Lekarz Koordynator
Ratownictwa
Medycznego

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Starosta
Komórka organizacyjna starostwa
powiatowego właściwa do spraw
zarządzania kryzysowego
Powiatowy Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Powiatowe
Centrum
Zarządzania
Kryzysowego

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Wójt, burmistrz, prezydent miasta
Komórka organizacyjna urzędu gminy
właściwa do spraw zarządzania
kryzysowego
Gminny Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Może tworzyć:

Gminne Centrum
Zarządzania
Kryzysowego

ZALEŻNOŚCI SŁUŻBOWE
w zakresie bezpieczeństwa powszechnego i porządku publicznego

SYTUACJA KRYZYSOWA

STAROSTA
POWIATU

WOJEWODA

STAN KLĘSKI ŻYWIOŁOWEJ
(W zakresie zarządzania kryzysowego)

WOJEWÓDZKI
ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

SYSTEM REAGOWANIA KRYZYSOWEGO WOJEWÓDZTWA ZACHODNIOPOMORSKIEGO

WOJEWÓDZKI
ZESPÓŁ
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

WOJEWODA

RZĄDOWY ZESPÓŁ
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO
RZĄDOWE
CENTRUM
BEZPIECZEŃSTWA

MONITOROWANIE, ANALIZA
UZYSKIWANYCH DANYCH,
PROGNOZOWANIE ZDARZEŃ

SĄSIEDNIE
WOJEWÓDZTWA
NIEMIECKIE
LANDY
NADGRANICZNE

WOJEWÓDZKIE CENTRUM ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO
INICJOWANIE DZIAŁAŃ REAGOWANIA KRYZYSOWEGO
ZABEZPIECZENIE OPERACYJNO – TECHNICZNE
I INFORMACYJNE

ŚRODKI
MASOWEGO
PRZEKAZU

STAROSTOWIE
POWIATÓW

RESORTOWE
STRUKTURY
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

WOJEWÓDZKIE
STANOWISKA
KIEROWANIA,
SŁUŻBY
OPERACYJNODYSPOZYTORSKIE

ORGANIZACJE
POZARZĄDOWE

POWIATOWE CENTRUM
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

SYSTEM
ALARMOWANIA
I OSTRZEGANIA
LUDNOŚCI

WOJEWODZKI ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

WOJEWODA ZACHODNIOPOMORSKI
– przewodniczący
DYREKTOR WYDZIAŁU BEZPIECZEŃSTWA
I ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO – zastępca przewodniczącego

40

STALI CZŁONKOWIE ZESPOŁU
KIEROWNICY ZESPOLONYCH SŁUŻB, INSPEKCJI I STRAŻY WOJEWÓDZKICH
ORGANY ADMINISTRACJI NIEZESPOLONEJ
INNI CZOŁONKOWIE ZESPOŁU
PRZEDSTAWICIELE ZACHODNIOPOMORSKIEGO URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO W SZCZECINIE

INNE OSOBY ZAPROSZONE DO UDZIAŁU W PRACACH ZESPOŁU

GRUPA OPERACYJNA

ZAPEWNIA
FUNKCJONOWANIE

DORAŹNIE

WYDZIAŁ BEZPIECZEŃSTWA I ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

STALI
CZŁONKOWIE
ZESPOŁU

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Wojewoda Zachodniopomorski – przewodniczący;
2) Dyrektor Wydziału Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego
w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie –
zastępca przewodniczącego;
3) Marszałek Województwa Zachodniopomorskiego;
4) Komendant Wojewódzki Policji w Szczecinie;
5) Zachodniopomorski Komendant Wojewódzki Państwowej Straży
Pożarnej;
6) Szef Wojewódzkiego Sztabu Wojskowego w Szczecinie;
7) Dyrektor Wydziału Infrastruktury w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie;
8) Dyrektor Zachodniopomorskiego Centrum Organizacji i Promocji Zdrowia.

KIEROWNICY
ZESPOLONYCH
SŁUŻB, INSPEKCJI
I STRAŻY
WOJEWÓDZKICH

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego;
2) Zachodniopomorski Wojewódzki Konserwator Zabytków;
3) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Ochrony
Roślin i Nasiennictwa
4) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska;
5) Zachodniopomorski Wojewódzki Lekarz Weterynarii;
6) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Farmaceutyczny;
7) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej;
8) Zachodniopomorski Kurator Oświaty;
9) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego;
10)
Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Transportu Drogowego

ORGANY
ADMINISTRACJI
NIEZESPOLONEJ

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Komendant Pomorskiego Oddziału Straży Granicznej w Szczecinie;
2) Komendant Pomorskiego Dywizjonu Straży Granicznej w Świnoujściu;
3) Dyrektor Urzędu Morskiego w Szczecinie;
4) Przedstawiciel Dyrektora Urzędu Morskiego w Słupsku;
5) Dyrektor Izby Celnej w Szczecinie;
6) Dyrektor Urzędu Żeglugi Śródlądowej w Szczecinie;
7) Dyrektor Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Szczecinie;
8) Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny w Szczecinie.

INNI
CZOŁONKOWIE
ZESPOŁU

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Dyrektor Delegatury Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego
w Szczecinie;
2) Prokurator Okręgowy w Szczecinie;
3) Dyrektor Zachodniopomorskiego Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych w Szczecinie;
4) Dyrektor Oddziału Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad w Szczecinie;
5) Dyrektor Oddziału Regionalnego PKP Polskie Linie Kolejowe
w Szczecinie;
6) Dyrektor Zachodniopomorskiego Oddziału Wojewódzkiego
Narodowego Funduszu Zdrowia;
7) Kierownik Biura Prognoz Meteorologicznych Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej w Szczecinie;
8) Dyrektor Północno-Zachodniego Oddziału Terenowego Urzędu
Regulacji Energetyki w Szczecinie.

PRZEDSTAWICIELE
ZACHODNIOPOMORSKIEGO
URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO
W SZCZECINIE

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Dyrektor Generalny Zachodniopomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Szczecinie;
2) Dyrektor Wydział Środowiska i Rolnictwa;
3) Dyrektor Wydział Polityki Społecznej;
4) Dyrektor Wydziału Finansów i Budżetu w Zachodniopomorskim
Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie;
5) Kierownik Biura Prawnego w Zachodniopomorskim Urzędzie
Wojewódzkim w Szczecinie;
6) Rzecznik Prasowy Wojewody Zachodniopomorskiego.

PODJĘTE DZIAŁANIA
W CELU OGRANICZENIA
SKUTKÓW AWARII

48

Godz. 19.14, dnia 7.04.2008 r.
Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego
otrzymuje od Biura Prognoz Meteorologicznych w
Szczecinie ostrzeżenie nr 16 o intensywnych opadach
deszczu przechodzących w deszcz ze śniegiem.
Ostrzeżenie przewiduje silne opady deszczu i deszczu ze
śniegiem w ciągu najbliższych 18 godzin, do 25-30 mm.
Przewidywane są utrudnienia komunikacyjne i na terenach
zurbanizowanych.

49

Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego zgodnie z procedurą rozsyła
w godz. 20.08 – 20.31 ostrzeżenia do mediów /17/ i jednostek samorządu
terytorialnego oraz innych ogniw ważnych dla systemu zarządzania
kryzysowego województwa /33/. Łącznie 50 odbiorców.

50

Najważniejsze działania podejmowane przez wojewódzką administrację
rządową.

I dzień katastrofy /8 kwietnia/
1. Uruchomienie pracy zespołów zarządzania kryzysowego
- wojewódzkiego – praca na dwóch stanowiskach w Urzędzie Miasta Szczecin i Urzędzie
Wojewódzkim /posiedzenia w odstępach 2 – 3 godziny. Zakończone konferencją prasową/,
- powiatowych i gminnych – praca całodobowa z wykorzystaniem systemu łączności
radiotelefonicznej Wojewody i PSP
2. Nadawanie komunikatów radiowych do mieszkańców, przy wykorzystaniu rozgłośni
zlokalizowanych poza Szczecinem
3. Uruchomienie komunikacji autobusowej w Szczecinie.
4. Odwołanie obowiązku uczestnictwa w zajęciach szkolnych – szkoły otwarte.
5. Monitoring funkcjonowania:

- szpitali – wzmocnienie agregatami, dowóz paliwa i wody, zorganizowanie punktu dializ, apel
o przyjmowanie pacjentów w przychodniach,
- systemu wodno – kanalizacyjnego – kontrola zrzutu ścieków, przygotowanie sprzętu do
dowozu wody /PSP, SZ/,
- zakładów o dużym i zwiększonym ryzyku – np.. ZCh Police, wzmocnienie agregatem
urządzeń do chłodzenia instalacji z amoniakiem.
51

6. Monitorowanie prac związanych z przywracaniem energii
7. Wystąpienie do Ministra Finansów o uruchomienie sprzedaży podstawowych produktów
żywnościowych z pominięciem kas fiskalnych – ręczna rejestracja sprzedaży.
8. Zorganizowanie zwiększonej ilości patroli na ulicach: policja, wojsko /żandarmeria / straż
graniczna.
9. Wywóz produktów mrożonych z marketów – samochodami chłodniami do magazynów
rejonowych.

10. Uruchomienie pomocy społecznej.
11. W związku ze zmniejszoną ilością pociągów – pociągi pośpieszne zatrzymywane są na
wszystkich stacjach.
12. Przywracanie energii w I kolejności na elektrociepłowni w Szczecinie.

52

KALENDARIUM DZIAŁAŃ SYSTEMU ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
w dniu 8 kwietnia 2008 r.
4.20 – powołanie w Szczecinie miejskiego zespołu zarządzania kryzysowego;
5.15 – pierwsze posiedzenie miejskiego zespołu zarządzania kryzysowego;
6.00 – spotkanie członków wojewódzkiego zespołu zarządzania kryzysowego;
7.30 - wspólne posiedzenie wojewódzkiego i miejskiego zespołu zarządzania
kryzysowego pod przewodnictwem Wojewody Zachodniopomorskiego i
Prezydenta Szczecina;
7.00 – 9.00 – zbierają się zespoły reagowania kryzysowego w powiatach:
goleniowskim, polickim, stargardzkim, kamieńskim;
8.00 - 11.00 – zbierają się zespoły zarządzania kryzysowego w gminach
objętych awarią energetyczną oraz dodatkowo w mieście Kamień Pomorski i
Trzebiatów ze względu na wystąpienie zagrożenia powodziowego.
8 kwietnia odbywają się wspólne posiedzenia wojewódzkiego i miejskiego zespołu
zarządzania kryzysowego, na których omawiana jest aktualna sytuacja energetyczna,
przeciwpowodziowa oraz stan bezpieczeństwa i porządku publicznego w Szczecinie i na
obszarze powiatów objętych sytuacją kryzysową. Posiedzenia zespołów kończyły się
każdorazowo konferencjami prasowymi, w ramach których przekazywane były dla
mediów dane o aktualnej sytuacji w Szczecinie i na obszarze województwa.
Od dnia 9 kwietnia Wojewódzki Zespół Zarządzania Kryzysowego funkcjonuje w
Urzędzie Wojewódzkim zachowując tryb pracy podobny jak dzień wcześniej
Wojewoda Zachodniopomorski wraz z Komendantem Wojewódzkim PSP jedzie do
miejscowości objętych awarią i uczestniczy w posiedzeniach powiatowych zespołów
zarządzania kryzysowego m.in. w Starostwie Powiatowym w Goleniowie i Kamieniu
Pomorskim.

SCHEMAT KIEROWANIA /ZARZĄDZANIA/
WOJEWODA ZACHODNIOPOMORSKI
WOJEWÓDZKI ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
Wojewódzkie służby, inspekcje, straże
i jednostki organizacyjne wchodzące
w skład systemu reagowania kryzysowego

WCZK

Prezydent Szczecina

Starosta Policki

Starosta Kamieński

Starosta Goleniowski

MCZK

PCZK

PCZK

PCZK

Starosta Stargardzki

Starosta Gryficki

Starosta Gryfiński

Prezydent Świnoujścia

PCZK

PCZK

PCZK

MCZK

GCZK-7

GCZK-3

GCZK-2

GCZK-3

GCZK-2

GCZK-5

Działania podjęte w związku z awarią
Pomoc dla mieszkańców
W związku z zaistniałą awarią sieci energetycznej Wojewoda zwrócił się do
jednostek samorządu terytorialnego, z obszaru dotkniętego skutkami awarii
energetycznej, o:
-zorganizowanie niezbędnej pomocy dla mieszkańców w zakresie m.in.
dostaw żywności,
- wody oraz innego niezbędnego zaopatrzenia,
- objęcie - przez Ośrodki Pomocy Rodzinie, opieką osób potrzebujących
pomocy,
- zapewnienie warunków do skorzystania z urządzeń sanitarnych ( kąpiele,
opieka nad dziećmi).

Ochrona zdrowia /lekarz koordynator z Wojewódzkiego Stanowiska
Koordynacji Ratownictwa Medycznego/
Monitorowano funkcjonowanie szpitali.
Szpitalne oddziały intensywnej terapii i oddziały dializ w województwie
zasilane były agregatami własnymi lub dostarczonymi przez straż pożarną.
Dyrektorom szpitali przekazano telefon kontaktowy do dystrybutora
zaopatrującego agregaty prądotwórcze w paliwo.
Utrzymywano stały kontakt telefoniczny z Wojewódzką Stacją Pogotowia
Ratunkowego. Wojewódzka Stacja Pogotowia Ratunkowego nie odnotowała
zwiększonej ilości wezwań do zachorowań, nie zanotowano również wezwań
związanych z zaistniałym zdarzeniem.

Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny
sprawy sanitarno – epidemiologiczne
Podjęto natychmiastowe działania kontrolne w hurtowniach i sklepach spożywczych
w zakresie przechowywania artykułów spożywczych, zwłaszcza mrożonych.
W czasie kontroli ustalono, że żywność wymagająca przechowywania w chłodzie
była:
-przechowywana w podstawionych pod sklepy samochodach chłodniach w
monitorowanej temperaturze, odpowiedniej dla asortymentu żywności
- przetransportowana do magazynów rejonowych dużych sieci handlowych.

Część żywności nietrwałej mikrobiologicznie, w tym przetwory mleczne, wędliny,
mięso, mrożonki została wycofana z obrotu w ramach działań wynikających z
kontroli wewnętrznych.
Monitorowano jakość wody przeznaczonej do spożycia a także sytuację pod kątem
zagrożenia epidemiologicznego w szpitalach.

Wojewódzki Inspektorat Weterynarii - sprawy weterynaryjne
Inspektorzy powiatowych inspekcji weterynaryjnych podjęli działania kontrolne
z możliwością podejmowania decyzji o utylizacji żywności, która w wyniku
braku dopływu prądu do urządzeń chłodniczych mogła ulec zepsuciu.
Duże fermy drobiowe, pozostające bez podstawowego zasilania, zasilano
zastępczo z agregatów prądotwórczych. Zasilanie zastępcze znacznie
podniosło koszty produkcji w fermach.
Sytuacja w chłodniach składowych jest opanowana.

Sytuacja w oświacie
Z uwagi na niedogrzanie pomieszczeń, brak dostaw ciepła i energii elektrycznej
8 kwietnia, zajęcia lekcyjne we wszystkich gimnazjach i szkołach
ponadgimnazjalnych odwołano.
9 kwietnia w wielu miejscowościach zajęcia skrócono, bądź odwołano.
Odwołano sprawdzian szóstoklasistów w 8 szkołach podstawowych na terenie
Szczecina oraz w 5 w terenie ( Stargard Szczeciński, Koszewo, Sowno,
Grzedzice, Goleniów).
Wojewódzki Kurator Oświaty na bieżąco informował Wojewodę o ilości placówek
oświatowych, w których nie prowadzone były zajęcia szkolne z powodu awarii
zasilania energetycznego.

Siły i środki uczestniczące w likwidacji skutków katastrofy energetycznej

Policja
- 465 funkcjonariuszy, w tym 112 ze Szkoły Policji w Pile,
140 funkcjonariuszy Oddziału Prewencji w Szczecinie,
65 funkcjonariuszy ruchu drogowego,
- 71 radiowozów
-nie odnotowano zdarzeń o charakterze kryminalnym lub
chuligańskim - mających związek z awarią sieci energetycznych.
Państwowa Straż Pożarna
Ratownicy PSP – ok. 250 dziennie
Samochody ratownicze – 6 /Poznań, Gorzów, Warszawa, Opole, Wrocław/
Samochody pożarnicze – ok. 55 dziennie
Agregaty prądotwórcze – ok. 106 dziennie
Motopompy – ok. 47 dziennie

Siły Zbrojne RP /średnio w ciągu dnia/
- 65 żołnierzy
- 15 samochodów
- 2 pojazdy ciężkie
- 4 agregatów prądotwórczych
- 3 motopompy
- lekkie pokrycie drogowe
- most niskowodny
Żandarmeria Wojskowa
- 110 żołnierzy
- 12 samochodów
Pomorski Oddział Straży Granicznej w Szczecinie
- 70 funkcjonariuszy
- 8 samochodów

WSTĘPNE WNIOSKI
PO AWARII

Wstępne wnioski


Konieczne jest zaopatrzenie jednostek organizacyjnych ważnych dla
funkcjonowania administracji publicznej oraz gwarantujących
świadczenie usług społecznych w urządzenia awaryjnego zasilania
elektroenergetycznego



Konieczne jest opracowanie i uruchomienia programu edukacyjnego,
mającego na celu zapoznanie mieszkańców z potencjalnymi
zagrożeniami charakterystycznymi dla poszczególnych powiatów oraz
sposobami optymalnych zachowań



Konieczna jest rozbudowa systemów kierowania i informowania,
wykorzystywanych przez organy samorządu terytorialnego w procesie
reagowania kryzysowego

PODSUMOWANIE
• Sprawne
funkcjonowanie
kryzysowego
przyczyniło
rozmiarów katastrofy

systemu
się
do

zarządzania
ograniczenia

• Szybkie zwołanie Zespołów Zarządzania Kryzysowego
pozwoliło na koordynację działań od momentu
powstania sytuacji kryzysowej
• Wspólne informowanie mieszkańców o skutkach
katastrofy i postępach w prowadzeniu akcji ratowniczej
umożliwiło jednolity przekaz i niezakłóconą pracę
centrów zarządzania kryzysowego

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE

65

Powołanie Zespołu ds. Zbadania Przyczyn i Skutków
Katastrofy Energetycznej Zarządzeniem Wojewody
Zachodniopomorskiego nr 154/2008
z dnia 22 kwietnia 2008r.
Określenie przyczyn i skutków katastrofy
elektroenergetycznej
zaistniałej w części województwa zachodniopomorskiego.
Zbilansowanie strat i szkód powstałych
w wyniku katastrofy elektroenergetycznej
oraz kosztów prowadzenia działań ratowniczych.
Opracowanie założeń
do „Strategii Bezpieczeństwa Energetycznego
dla Województwa Zachodniopomorskiego”.
66

Raport Zespołu ds. Zbadania Przyczyn
i Skutków Katastrofy Energetycznej

WNIOSKI I ZALECENIA

67

68

Bezpośrednie przyczyny katastrofy energetycznej

 Obciążenia sadzią przewodów linii energetycznych przekroczyły
znacznie, co najmniej o kilkadziesiąt procent, przyjęte w
obliczeniach normowe wartości katastrofalne,
 Dodatkowym czynnikiem, mającym wpływ na przebieg zdarzeń i
rozległość uszkodzeń, były obfite opady deszczu w okresie
poprzedzającym awarię, co spowodowało podniesienie poziomu wód
gruntowych i w efekcie rozmiękczenie gruntu,
 Efektem było obniżenie stabilności posadowienia zarówno słupów
linii elektroenergetycznych jak i rosnących w pobliżu linii drzew.

69

Skutki ekonomiczne katastrofy energetycznej







KOSZTY AKCJI RATOWNICZEJ: 829 731,34 zł
KOSZTY PONIESIONE PRZEZ ZAKŁADY, FIRMY,
SPÓŁKI, SZPITALE: 45 172 424,12 zł
KOSZTY PONIESIONE PRZEZ POWIATY I GMINY :
979 468,41 zł
CAŁKOWITE KOSZTY: 46 981 623,87 zł

Koszty niedostarczonej energii elektrycznej oszacowano
na kwotę powyżej 60 milionów zł.
70

Raport dostrzega potrzebę
powołania stałego zespołu :
Wojewódzkiej Rady do spraw
Bezpieczeństwa Energetycznego

71

72

Powołanie Wojewódzkiej Rady
ds. Bezpieczeństwa Energetycznego
Zarządzenie Wojewody Zachodniopomorskiego

nr 435/2008 z dnia 30 września 2008r.

73

ZADANIA WOJEWÓDZKIEJ RADY
ds. BEZPIECZEŃSTWA ENERGETYCZNEGO
1. Nadzór nad realizacją wniosków i zaleceń wynikających z Raportu Zespołu
ds. Zbadania Przyczyn i Skutków Katastrofy Energetycznej w aglomeracji
szczecińskiej i części województwa zachodniopomorskiego.
2. Nadzór nad powstaniem oraz wdrażaniem Strategii Bezpieczeństwa
Energetycznego dla Województwa Zachodniopomorskiego.
3. Monitorowanie funkcjonowania systemu elektroenergetycznego, gazowego
i ciepłowniczego na terenie województwa zachodniopomorskiego.
4. Inicjowanie działań i projektów związanych z rozwojem energetyki na terenie
województwa zachodniopomorskiego.
5. Monitorowanie realizacji planów rozwoju przedsiębiorstw energetycznych.
6. Wspieranie działań samorządu województwa w zakresie tworzenia projektów
planu zaopatrzenia w energię elektryczną, gaz oraz ciepło.
7. Inicjowanie działań wspierających rozwój energetyki odnawialnej.
74

Dziękuję za uwagę

75


Slide 6

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE
Wydział Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego

Olsztyn 20 luty 2009 r.
Waldemar Redmer
1

2

Bezpośrednią przyczyną awarii systemu
elektroenergetycznego w nocy 7-8 kwietnia

2008 r. był szczególnie niekorzystny splot
warunków atmosferycznych prowadzący do
licznych uszkodzeń linii elektroenergetycznych
3

Temperatura powietrza
st. C
8,0
S z c z ec in
7,0

Ś w inoujś c ie
G oleniów

6,0

5,0

4,0

3,0

2,0

1,0

0,0

-1,0

-2,0

-3,0
2008-04-07

2008-04-07

2008-04-07

2008-04-07

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-09

00:00

06:00

12:00

18:00

00:00

06:00

12:00

18:00

00:00

d a ta / g o d z .

4

Prędkość wiatru
Charakterystyczne prędkości wiatru wg PN-77/B-02011

m /s

Strefa I
– Szczecin
– 20 m/s
Strefa II – Goleniów – 24 m/s
Strefa IIa – Świnoujście – 27 m/s

14
S z c z ec in
13
12

Ś w inoujś c ie
G oleniów

11
Kierunek
wiatru wg IMiGW:
10
16:00÷21:00
– PN i PN-ZACH, 3÷6 m/s
22:00÷01:00
– ZACH-PN, 3÷4 m/s
9
02:00÷14:00 – ZACH, 4÷8 m/s
8
7
6
5
4
3
2
1
0
2008-04-07 00:00 2008-04-07 06:00 2008-04-07 12:00 2008-04-07 18:00 2008-04-08 00:00 2008-04-08 06:00 2008-04-08 12:00 2008-04-08 18:00 2008-04-09 00:00
d a ta / g o d z .

5

Rodzaje opadu


Początkowo intensywny opad deszczu, a później
śniegu z deszczem i śniegu



Suma opadów 8:00 07.04 do 8:00 08.04 lokalnie
48 l/m2 w równoważniku wodnym (4,8 cm/m2)



Lokalnie odnotowana gęstość śniegu:
 

2 ,1 kN/m

2

 7 ,8 kN/m

3

0 ,27 m
6

Niewielki pobór energii elektrycznej w
godzinach nocnych z 07 na 08 04 2008 był
przyczyną schłodzenia przewodów
napowietrznych linii energetycznych do
temperatury zamarzania śniegu, co
sprzyjało osadzaniu się sadzi.

7

8

9

Wielkości Obciążeń Przewodów Sadzią
A F L – 6 2 40 m m

2

d = 2 1,7 m m
S a d ź n o rm a ln a
[N /m ]
S a d ź k a ta strofa ln a

A F L – 8 5 25 m m
d = 3 1,5 m m

8 ,7

1 7,4

2 2,8

S a d ź 7 -8 k w ietn ia

3 8,0

4 5,2

[N /m ]

 = 118 %

 = 98 %

9 ,7

1 9,7

76

53

[N /m ]

C ięża r p rzew o d u
[N /m ]
P rzek ro czen ie k atastro fa ln ych ob cią żeń
[% ]

2

Ciężar sadzi na jednym przewodzie długości 300 m:
45,2  300 = 13560 N = 13,56 kN

10

Upadek słupów

11

Zniszczenia konstrukcji
na skutek przeciążenia przewodów
L in ie



220 k V (1)

110 k V (5)

2

1

3

Z łam an ie trzon u słu p a

14

6

20

S k ręcen ia trzon ów



6

6

U szk od zen ia p op rzeczn ik ów ze św iatłow od em



8

8

U szk od zen ia p op rzeczn ik ów b ez św iatłow od u



3

3

1



1

17

24

41

P rzew rócen ia

In n e


12

Formy zniszczenia słupów
Złamania słupów
220 kV

110 kV

13

14

15

Zniszczenia kaskadowe
Linia 220 kV

Linia 15 kV
Linia 110 kV

16

17

18

19

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE

20

Przebieg katastrofy energetycznej w Szczecinie
Police 220 kV

Glinki 220 kV

220kV
Awaria godz. 0.02
Police 110 kV

Glinki 110 kV

8.04.2008 r.

110kV

Szczecin

Awaria godz. 1.06
EC Szczecin
Pomorzany 110 kV

~

8.04.2008 r.

Morzyczyn

Dąbie

Zdroje

110 kV

~

Awaria godz. 3.34

Pomorzany

Morzyczyn
220 kV

8.04.2008 r.
110kV

Żydowce

Awaria godz. 1.55
8.04.2008 r.
Dolna Odra

220kV

~

110kV

Krajnik

~ ~ ~ ~

21

Około godz. 20, dnia 7.04.2008 r. w zachodniej części województwa zaczyna
padać intensywny deszcz przechodzący w deszcz ze śniegiem

Zasięg opadów
deszczu i deszczu
ze śniegiem

Rozmiar katastrofy w województwie
zachodniopomorskim w godzinach
porannych dnia 8.04.2008 r.

Powiat gryfiński: gminy północne
liczba ludności ok.. 30 000
Powiat kamieński: cały
liczba ludności ok.. 47 000
Powiatu gryficki: gminy południowe
liczba ludności ok.. 20 000
Powiat goleniowski: cały
liczba ludności ok.. 78 000

Powiat policki cały
liczba ludności ok.. 63 000
Powiat pyrzycki północne gminy
liczba ludności ok.. 10 000
Powiat stargardzki: bez miasta
Stargard Szczeciński
liczba ludności ok. 40 000
Szczecin dzielnice lewobrzeża
liczba ludności ok.. 300 000
Świnoujście
liczba ludności ok. 40 000
Razem o godz. 7.00 dnia 8.04 w
województwie zachodniopomorskim
ok. 628 000 mieszkańców
pozbawionych było energii
elektrycznej
23

Przebieg zdarzeń w dniu 8 kwietnia 2008 r.

0.02 – awaria głównej linii energetycznej 220 kV Morzyczyn – Police,
zasilającej Szczecin od wschodu;
3.30 – awaria głównej linii energetycznej 220 kV Krajnik – Glinki,
zasilającej Szczecin od południa,
- awarie trzech linii energetycznych 110 kV ;
- awarie licznych linii energetycznych średniego i niskiego napięcia
zasilających w prąd miejscowości w zachodnich powiatach województwa.
Powyższe awarie linii energetycznych spowodowały:
- przerwę w pracy elektrociepłowni Szczecin oraz Pomorzany w
Szczecinie,
- awarię 900 stacji transformatorowych,
- brak prądu w lewobrzeżnej części Szczecina oraz miejscowościach na
obszarze powiatów: stargardzkiego, goleniowskiego, kamieńskiego,
gryfińskiego, pyrzyckiego, gryfickiego, łobeskiego, miasta Świnoujście,
polickiego, w tym ZCh. „Police”.

WPŁYW AWARII
NA FUNKCJONOWANIE
INFRASTRUKTURY
KRYTYCZNEJ

Wpływ katastrofy na funkcjonowanie infrastruktury krytycznej

ŁĄCZNOŚĆ

RODZAJ ŁĄCZNOŚCI

DZIAŁANIE /FUNKCJONOWANIE

System łączności telefonicznej przewodowej

Działa tam, gdzie nie wykorzystywano aparatów telefonicznych
zasilanych z sieci energetycznej

System łączności telefonicznej – mobilnej
/TK/

Realizowała tylko połączenia alarmowe, częściowo funkcjonował
operator TK „Plus”

Internet

Nie funkcjonował

Łączność w systemie reagowania
kryzysowego

Funkcjonowała we wszystkich centrach zarządzania kryzysowego
łączność radiotelefoniczna posiadająca awaryjne zasilanie z
akumulatorów

Wpływ katastrofy na funkcjonowanie infrastruktury krytycznej

Transport i komunikacja
Transport kolejowy
- unieruchomiona linia kolejowa Szczecin – Świnoujście z powodu uszkodzenia
trakcji elektrycznej
-Szczecin – Stargard Szczeciński – brak zasilania /użycie lokomotyw
spalinowych/

Transport drogowy

Poważne utrudnienia na wszystkich drogach objętych opadami śniegu

Zaopatrzenie w wodę
- duże ujęcia wody były zasilane własnymi agregatami prądotwórczymi,
-małe ujęcia wody nie posiadające własnych agregatów prądotwórczych były
zasilane agregatami przewoźnymi, dostarczonymi przez Państwową Straż
Pożarną i Jednostki Wojskowe /od drugiego dnia awarii/,
- agregaty prądotwórcze były też używane rotacyjnie do napełniania
zbiorników hydroforowych i utrzymania minimalnego ciśnienia w sieci
wodociągowej
- do części miejscowości gdzie nie było możliwości dostarczenia agregatów
prądotwórczych woda dowożona była beczkowozami

Szpitale
Wszystkie szpitale z obszaru objętego katastrofą energetyczną zasilane
były z awaryjnych źródeł zasilania.
- szpitale nie prowadziły planowych zabiegów operacyjnych za wyjątkiem
nagłych przypadków i sytuacji ratujących życie,

Zaopatrzenie w paliwo
Stacje paliwowe na obszarze objętym katastrofą nie prowadziły sprzedaży
ze względu na brak zasilania. Uruchomiono awaryjny system zaopatrzenia
szpitali w paliwo przez prywatnego dystrybutora.

Pozostałe utrudnienia
-nie funkcjonuje komunikacja tramwajowa w Szczecinie,
- nie funkcjonuje system zaopatrzenia w energię cieplną,
- występują utrudnienia w funkcjonowaniu oczyszczalni
ścieków,
- nieczynna jest sieć handlowa, w tym centra handlowe,
- nieczynne są banki oraz bankomaty,
- przerwana zostaje praca w zakładach produkcyjnych, a w tym
w: Stoczni
Szczecińskiej „Nowa”, Stoczni Remontowej „Gryfia”, Porcie
Morskim Szczecin – Świnoujście, ZCh. „Police” i w 4 dużych
zakładach przetwórstwa mięsnego,
- ograniczono działalność szkół i przedszkoli, nie
przeprowadzono w 13 szkołach egzaminów dla szóstoklasistów,
- nie działają kasy fiskalne, ale artykuły podstawowe m.in. leki,
środki higieniczne, żywność są sprzedawane.

Działanie systemu
zarządzania kryzysowego w
czasie awarii

AKTUALNY STAN PRAWNY

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 05 czerwca 1998 r.
O ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE
(Dz. U. Nr 80 z 2001 r. poz. 872)
Art. 15.
Wojewoda jako przedstawiciel Rady Ministrów odpowiada za wykonywanie polityki rządu na
obszarze województwa, a w szczególności:
4) zapewnia współdziałanie wszystkich jednostek organizacyjnych administracji rządowej
i samorządowej działających na obszarze województwa i kieruje ich działalnością
w zakresie zapobiegania zagrożeniu życia, zdrowia lub mienia oraz zagrożeniom
środowiska, bezpieczeństwa państwa i utrzymania porządku publicznego, ochrony praw
obywatelskich, a także zapobiegania klęskom żywiołowym i innym nadzwyczajnym
zagrożeniom oraz zwalczania i usuwania ich skutków na zasadach określonych
w ustawach,
4a) dokonuje oceny stanu zabezpieczenia przeciwpowodziowego województwa, opracowuje
plan operacyjny ochrony przed powodzią oraz ogłasza i odwołuje pogotowie i alarm
przeciwpowodziowy,

Art. 16.
1.

Wojewoda może wydawać, w zakresie wykonywania funkcji przedstawiciela Rady
Ministrów, polecenia obowiązujące wszystkie organy administracji rządowej,
a w sytuacjach nadzwyczajnych, o których mowa w art. 15 pkt 4 i 4a, obowiązujące
również organy samorządu terytorialnego. O wydanych poleceniach wojewoda
niezwłocznie informuje właściwego ministra.

GŁOWNE KOMPETENCE W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 05 czerwca 1998 r.
O ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE
– Wydaje akty prawa miejscowego dla obszarów nie uporządkowanych aktami
prawa powszechnie obowiązującego.
– Planuje reagowanie kryzysowe województwa ustalając między innymi
kompetencje poszczególnych osób funkcyjnych.
– Koordynuje przebiegiem reagowania na sytuacje kryzysowe o wymiarze
ponad powiatowym.
– Wnioskuje o:
• wprowadzenie stanu klęski żywiołowej,
• użycie Sił Zbrojnych RP.
– Ogłasza:
• pogotowie i alarm przeciwpowodziowy,
• stan zagrożenia epidemicznego i stan epidemii,
• uruchomienie działań interwencyjnych w obliczu zagrożenia
radiacyjnego.
–Monitoruje stan bezpieczeństwa województwa oraz informuje, alarmuje i
ostrzega przed potencjalnymi zagrożeniami.
– Udziela wsparcia zagrożonym powiatom siłami i środkami z innych powiatów.
– Wnioskuje o wsparcie potencjału reagowania kryzysowego województwa
zachodniopomorskiego siłami i środkami z województw ościennych lub
wydzielonych z zasobów krajowych.

AKTUALNY STAN PRAWNY

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Art. 1.
Ustawa określa organy właściwe w sprawach zarządzania
kryzysowego oraz ich zadania i zasady działania w tej
dziedzinie, a także zasady finansowania zadań zarządzania
kryzysowego.

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Wojewoda
Wydział Bezpieczeństwa
i Zarządzania Kryzysowego
Zachodniopomorskiego Urzędu
Wojewódzkiego

Wojewódzkie zespolone służby,
inspekcje i straże
Wojewódzkie Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Wojewódzkie
Centrum
Zarządzania
Kryzysowego
Lekarz Koordynator
Ratownictwa
Medycznego

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Starosta
Komórka organizacyjna starostwa
powiatowego właściwa do spraw
zarządzania kryzysowego
Powiatowy Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Powiatowe
Centrum
Zarządzania
Kryzysowego

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Wójt, burmistrz, prezydent miasta
Komórka organizacyjna urzędu gminy
właściwa do spraw zarządzania
kryzysowego
Gminny Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Może tworzyć:

Gminne Centrum
Zarządzania
Kryzysowego

ZALEŻNOŚCI SŁUŻBOWE
w zakresie bezpieczeństwa powszechnego i porządku publicznego

SYTUACJA KRYZYSOWA

STAROSTA
POWIATU

WOJEWODA

STAN KLĘSKI ŻYWIOŁOWEJ
(W zakresie zarządzania kryzysowego)

WOJEWÓDZKI
ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

SYSTEM REAGOWANIA KRYZYSOWEGO WOJEWÓDZTWA ZACHODNIOPOMORSKIEGO

WOJEWÓDZKI
ZESPÓŁ
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

WOJEWODA

RZĄDOWY ZESPÓŁ
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO
RZĄDOWE
CENTRUM
BEZPIECZEŃSTWA

MONITOROWANIE, ANALIZA
UZYSKIWANYCH DANYCH,
PROGNOZOWANIE ZDARZEŃ

SĄSIEDNIE
WOJEWÓDZTWA
NIEMIECKIE
LANDY
NADGRANICZNE

WOJEWÓDZKIE CENTRUM ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO
INICJOWANIE DZIAŁAŃ REAGOWANIA KRYZYSOWEGO
ZABEZPIECZENIE OPERACYJNO – TECHNICZNE
I INFORMACYJNE

ŚRODKI
MASOWEGO
PRZEKAZU

STAROSTOWIE
POWIATÓW

RESORTOWE
STRUKTURY
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

WOJEWÓDZKIE
STANOWISKA
KIEROWANIA,
SŁUŻBY
OPERACYJNODYSPOZYTORSKIE

ORGANIZACJE
POZARZĄDOWE

POWIATOWE CENTRUM
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

SYSTEM
ALARMOWANIA
I OSTRZEGANIA
LUDNOŚCI

WOJEWODZKI ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

WOJEWODA ZACHODNIOPOMORSKI
– przewodniczący
DYREKTOR WYDZIAŁU BEZPIECZEŃSTWA
I ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO – zastępca przewodniczącego

40

STALI CZŁONKOWIE ZESPOŁU
KIEROWNICY ZESPOLONYCH SŁUŻB, INSPEKCJI I STRAŻY WOJEWÓDZKICH
ORGANY ADMINISTRACJI NIEZESPOLONEJ
INNI CZOŁONKOWIE ZESPOŁU
PRZEDSTAWICIELE ZACHODNIOPOMORSKIEGO URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO W SZCZECINIE

INNE OSOBY ZAPROSZONE DO UDZIAŁU W PRACACH ZESPOŁU

GRUPA OPERACYJNA

ZAPEWNIA
FUNKCJONOWANIE

DORAŹNIE

WYDZIAŁ BEZPIECZEŃSTWA I ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

STALI
CZŁONKOWIE
ZESPOŁU

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Wojewoda Zachodniopomorski – przewodniczący;
2) Dyrektor Wydziału Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego
w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie –
zastępca przewodniczącego;
3) Marszałek Województwa Zachodniopomorskiego;
4) Komendant Wojewódzki Policji w Szczecinie;
5) Zachodniopomorski Komendant Wojewódzki Państwowej Straży
Pożarnej;
6) Szef Wojewódzkiego Sztabu Wojskowego w Szczecinie;
7) Dyrektor Wydziału Infrastruktury w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie;
8) Dyrektor Zachodniopomorskiego Centrum Organizacji i Promocji Zdrowia.

KIEROWNICY
ZESPOLONYCH
SŁUŻB, INSPEKCJI
I STRAŻY
WOJEWÓDZKICH

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego;
2) Zachodniopomorski Wojewódzki Konserwator Zabytków;
3) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Ochrony
Roślin i Nasiennictwa
4) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska;
5) Zachodniopomorski Wojewódzki Lekarz Weterynarii;
6) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Farmaceutyczny;
7) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej;
8) Zachodniopomorski Kurator Oświaty;
9) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego;
10)
Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Transportu Drogowego

ORGANY
ADMINISTRACJI
NIEZESPOLONEJ

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Komendant Pomorskiego Oddziału Straży Granicznej w Szczecinie;
2) Komendant Pomorskiego Dywizjonu Straży Granicznej w Świnoujściu;
3) Dyrektor Urzędu Morskiego w Szczecinie;
4) Przedstawiciel Dyrektora Urzędu Morskiego w Słupsku;
5) Dyrektor Izby Celnej w Szczecinie;
6) Dyrektor Urzędu Żeglugi Śródlądowej w Szczecinie;
7) Dyrektor Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Szczecinie;
8) Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny w Szczecinie.

INNI
CZOŁONKOWIE
ZESPOŁU

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Dyrektor Delegatury Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego
w Szczecinie;
2) Prokurator Okręgowy w Szczecinie;
3) Dyrektor Zachodniopomorskiego Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych w Szczecinie;
4) Dyrektor Oddziału Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad w Szczecinie;
5) Dyrektor Oddziału Regionalnego PKP Polskie Linie Kolejowe
w Szczecinie;
6) Dyrektor Zachodniopomorskiego Oddziału Wojewódzkiego
Narodowego Funduszu Zdrowia;
7) Kierownik Biura Prognoz Meteorologicznych Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej w Szczecinie;
8) Dyrektor Północno-Zachodniego Oddziału Terenowego Urzędu
Regulacji Energetyki w Szczecinie.

PRZEDSTAWICIELE
ZACHODNIOPOMORSKIEGO
URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO
W SZCZECINIE

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Dyrektor Generalny Zachodniopomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Szczecinie;
2) Dyrektor Wydział Środowiska i Rolnictwa;
3) Dyrektor Wydział Polityki Społecznej;
4) Dyrektor Wydziału Finansów i Budżetu w Zachodniopomorskim
Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie;
5) Kierownik Biura Prawnego w Zachodniopomorskim Urzędzie
Wojewódzkim w Szczecinie;
6) Rzecznik Prasowy Wojewody Zachodniopomorskiego.

PODJĘTE DZIAŁANIA
W CELU OGRANICZENIA
SKUTKÓW AWARII

48

Godz. 19.14, dnia 7.04.2008 r.
Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego
otrzymuje od Biura Prognoz Meteorologicznych w
Szczecinie ostrzeżenie nr 16 o intensywnych opadach
deszczu przechodzących w deszcz ze śniegiem.
Ostrzeżenie przewiduje silne opady deszczu i deszczu ze
śniegiem w ciągu najbliższych 18 godzin, do 25-30 mm.
Przewidywane są utrudnienia komunikacyjne i na terenach
zurbanizowanych.

49

Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego zgodnie z procedurą rozsyła
w godz. 20.08 – 20.31 ostrzeżenia do mediów /17/ i jednostek samorządu
terytorialnego oraz innych ogniw ważnych dla systemu zarządzania
kryzysowego województwa /33/. Łącznie 50 odbiorców.

50

Najważniejsze działania podejmowane przez wojewódzką administrację
rządową.

I dzień katastrofy /8 kwietnia/
1. Uruchomienie pracy zespołów zarządzania kryzysowego
- wojewódzkiego – praca na dwóch stanowiskach w Urzędzie Miasta Szczecin i Urzędzie
Wojewódzkim /posiedzenia w odstępach 2 – 3 godziny. Zakończone konferencją prasową/,
- powiatowych i gminnych – praca całodobowa z wykorzystaniem systemu łączności
radiotelefonicznej Wojewody i PSP
2. Nadawanie komunikatów radiowych do mieszkańców, przy wykorzystaniu rozgłośni
zlokalizowanych poza Szczecinem
3. Uruchomienie komunikacji autobusowej w Szczecinie.
4. Odwołanie obowiązku uczestnictwa w zajęciach szkolnych – szkoły otwarte.
5. Monitoring funkcjonowania:

- szpitali – wzmocnienie agregatami, dowóz paliwa i wody, zorganizowanie punktu dializ, apel
o przyjmowanie pacjentów w przychodniach,
- systemu wodno – kanalizacyjnego – kontrola zrzutu ścieków, przygotowanie sprzętu do
dowozu wody /PSP, SZ/,
- zakładów o dużym i zwiększonym ryzyku – np.. ZCh Police, wzmocnienie agregatem
urządzeń do chłodzenia instalacji z amoniakiem.
51

6. Monitorowanie prac związanych z przywracaniem energii
7. Wystąpienie do Ministra Finansów o uruchomienie sprzedaży podstawowych produktów
żywnościowych z pominięciem kas fiskalnych – ręczna rejestracja sprzedaży.
8. Zorganizowanie zwiększonej ilości patroli na ulicach: policja, wojsko /żandarmeria / straż
graniczna.
9. Wywóz produktów mrożonych z marketów – samochodami chłodniami do magazynów
rejonowych.

10. Uruchomienie pomocy społecznej.
11. W związku ze zmniejszoną ilością pociągów – pociągi pośpieszne zatrzymywane są na
wszystkich stacjach.
12. Przywracanie energii w I kolejności na elektrociepłowni w Szczecinie.

52

KALENDARIUM DZIAŁAŃ SYSTEMU ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
w dniu 8 kwietnia 2008 r.
4.20 – powołanie w Szczecinie miejskiego zespołu zarządzania kryzysowego;
5.15 – pierwsze posiedzenie miejskiego zespołu zarządzania kryzysowego;
6.00 – spotkanie członków wojewódzkiego zespołu zarządzania kryzysowego;
7.30 - wspólne posiedzenie wojewódzkiego i miejskiego zespołu zarządzania
kryzysowego pod przewodnictwem Wojewody Zachodniopomorskiego i
Prezydenta Szczecina;
7.00 – 9.00 – zbierają się zespoły reagowania kryzysowego w powiatach:
goleniowskim, polickim, stargardzkim, kamieńskim;
8.00 - 11.00 – zbierają się zespoły zarządzania kryzysowego w gminach
objętych awarią energetyczną oraz dodatkowo w mieście Kamień Pomorski i
Trzebiatów ze względu na wystąpienie zagrożenia powodziowego.
8 kwietnia odbywają się wspólne posiedzenia wojewódzkiego i miejskiego zespołu
zarządzania kryzysowego, na których omawiana jest aktualna sytuacja energetyczna,
przeciwpowodziowa oraz stan bezpieczeństwa i porządku publicznego w Szczecinie i na
obszarze powiatów objętych sytuacją kryzysową. Posiedzenia zespołów kończyły się
każdorazowo konferencjami prasowymi, w ramach których przekazywane były dla
mediów dane o aktualnej sytuacji w Szczecinie i na obszarze województwa.
Od dnia 9 kwietnia Wojewódzki Zespół Zarządzania Kryzysowego funkcjonuje w
Urzędzie Wojewódzkim zachowując tryb pracy podobny jak dzień wcześniej
Wojewoda Zachodniopomorski wraz z Komendantem Wojewódzkim PSP jedzie do
miejscowości objętych awarią i uczestniczy w posiedzeniach powiatowych zespołów
zarządzania kryzysowego m.in. w Starostwie Powiatowym w Goleniowie i Kamieniu
Pomorskim.

SCHEMAT KIEROWANIA /ZARZĄDZANIA/
WOJEWODA ZACHODNIOPOMORSKI
WOJEWÓDZKI ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
Wojewódzkie służby, inspekcje, straże
i jednostki organizacyjne wchodzące
w skład systemu reagowania kryzysowego

WCZK

Prezydent Szczecina

Starosta Policki

Starosta Kamieński

Starosta Goleniowski

MCZK

PCZK

PCZK

PCZK

Starosta Stargardzki

Starosta Gryficki

Starosta Gryfiński

Prezydent Świnoujścia

PCZK

PCZK

PCZK

MCZK

GCZK-7

GCZK-3

GCZK-2

GCZK-3

GCZK-2

GCZK-5

Działania podjęte w związku z awarią
Pomoc dla mieszkańców
W związku z zaistniałą awarią sieci energetycznej Wojewoda zwrócił się do
jednostek samorządu terytorialnego, z obszaru dotkniętego skutkami awarii
energetycznej, o:
-zorganizowanie niezbędnej pomocy dla mieszkańców w zakresie m.in.
dostaw żywności,
- wody oraz innego niezbędnego zaopatrzenia,
- objęcie - przez Ośrodki Pomocy Rodzinie, opieką osób potrzebujących
pomocy,
- zapewnienie warunków do skorzystania z urządzeń sanitarnych ( kąpiele,
opieka nad dziećmi).

Ochrona zdrowia /lekarz koordynator z Wojewódzkiego Stanowiska
Koordynacji Ratownictwa Medycznego/
Monitorowano funkcjonowanie szpitali.
Szpitalne oddziały intensywnej terapii i oddziały dializ w województwie
zasilane były agregatami własnymi lub dostarczonymi przez straż pożarną.
Dyrektorom szpitali przekazano telefon kontaktowy do dystrybutora
zaopatrującego agregaty prądotwórcze w paliwo.
Utrzymywano stały kontakt telefoniczny z Wojewódzką Stacją Pogotowia
Ratunkowego. Wojewódzka Stacja Pogotowia Ratunkowego nie odnotowała
zwiększonej ilości wezwań do zachorowań, nie zanotowano również wezwań
związanych z zaistniałym zdarzeniem.

Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny
sprawy sanitarno – epidemiologiczne
Podjęto natychmiastowe działania kontrolne w hurtowniach i sklepach spożywczych
w zakresie przechowywania artykułów spożywczych, zwłaszcza mrożonych.
W czasie kontroli ustalono, że żywność wymagająca przechowywania w chłodzie
była:
-przechowywana w podstawionych pod sklepy samochodach chłodniach w
monitorowanej temperaturze, odpowiedniej dla asortymentu żywności
- przetransportowana do magazynów rejonowych dużych sieci handlowych.

Część żywności nietrwałej mikrobiologicznie, w tym przetwory mleczne, wędliny,
mięso, mrożonki została wycofana z obrotu w ramach działań wynikających z
kontroli wewnętrznych.
Monitorowano jakość wody przeznaczonej do spożycia a także sytuację pod kątem
zagrożenia epidemiologicznego w szpitalach.

Wojewódzki Inspektorat Weterynarii - sprawy weterynaryjne
Inspektorzy powiatowych inspekcji weterynaryjnych podjęli działania kontrolne
z możliwością podejmowania decyzji o utylizacji żywności, która w wyniku
braku dopływu prądu do urządzeń chłodniczych mogła ulec zepsuciu.
Duże fermy drobiowe, pozostające bez podstawowego zasilania, zasilano
zastępczo z agregatów prądotwórczych. Zasilanie zastępcze znacznie
podniosło koszty produkcji w fermach.
Sytuacja w chłodniach składowych jest opanowana.

Sytuacja w oświacie
Z uwagi na niedogrzanie pomieszczeń, brak dostaw ciepła i energii elektrycznej
8 kwietnia, zajęcia lekcyjne we wszystkich gimnazjach i szkołach
ponadgimnazjalnych odwołano.
9 kwietnia w wielu miejscowościach zajęcia skrócono, bądź odwołano.
Odwołano sprawdzian szóstoklasistów w 8 szkołach podstawowych na terenie
Szczecina oraz w 5 w terenie ( Stargard Szczeciński, Koszewo, Sowno,
Grzedzice, Goleniów).
Wojewódzki Kurator Oświaty na bieżąco informował Wojewodę o ilości placówek
oświatowych, w których nie prowadzone były zajęcia szkolne z powodu awarii
zasilania energetycznego.

Siły i środki uczestniczące w likwidacji skutków katastrofy energetycznej

Policja
- 465 funkcjonariuszy, w tym 112 ze Szkoły Policji w Pile,
140 funkcjonariuszy Oddziału Prewencji w Szczecinie,
65 funkcjonariuszy ruchu drogowego,
- 71 radiowozów
-nie odnotowano zdarzeń o charakterze kryminalnym lub
chuligańskim - mających związek z awarią sieci energetycznych.
Państwowa Straż Pożarna
Ratownicy PSP – ok. 250 dziennie
Samochody ratownicze – 6 /Poznań, Gorzów, Warszawa, Opole, Wrocław/
Samochody pożarnicze – ok. 55 dziennie
Agregaty prądotwórcze – ok. 106 dziennie
Motopompy – ok. 47 dziennie

Siły Zbrojne RP /średnio w ciągu dnia/
- 65 żołnierzy
- 15 samochodów
- 2 pojazdy ciężkie
- 4 agregatów prądotwórczych
- 3 motopompy
- lekkie pokrycie drogowe
- most niskowodny
Żandarmeria Wojskowa
- 110 żołnierzy
- 12 samochodów
Pomorski Oddział Straży Granicznej w Szczecinie
- 70 funkcjonariuszy
- 8 samochodów

WSTĘPNE WNIOSKI
PO AWARII

Wstępne wnioski


Konieczne jest zaopatrzenie jednostek organizacyjnych ważnych dla
funkcjonowania administracji publicznej oraz gwarantujących
świadczenie usług społecznych w urządzenia awaryjnego zasilania
elektroenergetycznego



Konieczne jest opracowanie i uruchomienia programu edukacyjnego,
mającego na celu zapoznanie mieszkańców z potencjalnymi
zagrożeniami charakterystycznymi dla poszczególnych powiatów oraz
sposobami optymalnych zachowań



Konieczna jest rozbudowa systemów kierowania i informowania,
wykorzystywanych przez organy samorządu terytorialnego w procesie
reagowania kryzysowego

PODSUMOWANIE
• Sprawne
funkcjonowanie
kryzysowego
przyczyniło
rozmiarów katastrofy

systemu
się
do

zarządzania
ograniczenia

• Szybkie zwołanie Zespołów Zarządzania Kryzysowego
pozwoliło na koordynację działań od momentu
powstania sytuacji kryzysowej
• Wspólne informowanie mieszkańców o skutkach
katastrofy i postępach w prowadzeniu akcji ratowniczej
umożliwiło jednolity przekaz i niezakłóconą pracę
centrów zarządzania kryzysowego

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE

65

Powołanie Zespołu ds. Zbadania Przyczyn i Skutków
Katastrofy Energetycznej Zarządzeniem Wojewody
Zachodniopomorskiego nr 154/2008
z dnia 22 kwietnia 2008r.
Określenie przyczyn i skutków katastrofy
elektroenergetycznej
zaistniałej w części województwa zachodniopomorskiego.
Zbilansowanie strat i szkód powstałych
w wyniku katastrofy elektroenergetycznej
oraz kosztów prowadzenia działań ratowniczych.
Opracowanie założeń
do „Strategii Bezpieczeństwa Energetycznego
dla Województwa Zachodniopomorskiego”.
66

Raport Zespołu ds. Zbadania Przyczyn
i Skutków Katastrofy Energetycznej

WNIOSKI I ZALECENIA

67

68

Bezpośrednie przyczyny katastrofy energetycznej

 Obciążenia sadzią przewodów linii energetycznych przekroczyły
znacznie, co najmniej o kilkadziesiąt procent, przyjęte w
obliczeniach normowe wartości katastrofalne,
 Dodatkowym czynnikiem, mającym wpływ na przebieg zdarzeń i
rozległość uszkodzeń, były obfite opady deszczu w okresie
poprzedzającym awarię, co spowodowało podniesienie poziomu wód
gruntowych i w efekcie rozmiękczenie gruntu,
 Efektem było obniżenie stabilności posadowienia zarówno słupów
linii elektroenergetycznych jak i rosnących w pobliżu linii drzew.

69

Skutki ekonomiczne katastrofy energetycznej







KOSZTY AKCJI RATOWNICZEJ: 829 731,34 zł
KOSZTY PONIESIONE PRZEZ ZAKŁADY, FIRMY,
SPÓŁKI, SZPITALE: 45 172 424,12 zł
KOSZTY PONIESIONE PRZEZ POWIATY I GMINY :
979 468,41 zł
CAŁKOWITE KOSZTY: 46 981 623,87 zł

Koszty niedostarczonej energii elektrycznej oszacowano
na kwotę powyżej 60 milionów zł.
70

Raport dostrzega potrzebę
powołania stałego zespołu :
Wojewódzkiej Rady do spraw
Bezpieczeństwa Energetycznego

71

72

Powołanie Wojewódzkiej Rady
ds. Bezpieczeństwa Energetycznego
Zarządzenie Wojewody Zachodniopomorskiego

nr 435/2008 z dnia 30 września 2008r.

73

ZADANIA WOJEWÓDZKIEJ RADY
ds. BEZPIECZEŃSTWA ENERGETYCZNEGO
1. Nadzór nad realizacją wniosków i zaleceń wynikających z Raportu Zespołu
ds. Zbadania Przyczyn i Skutków Katastrofy Energetycznej w aglomeracji
szczecińskiej i części województwa zachodniopomorskiego.
2. Nadzór nad powstaniem oraz wdrażaniem Strategii Bezpieczeństwa
Energetycznego dla Województwa Zachodniopomorskiego.
3. Monitorowanie funkcjonowania systemu elektroenergetycznego, gazowego
i ciepłowniczego na terenie województwa zachodniopomorskiego.
4. Inicjowanie działań i projektów związanych z rozwojem energetyki na terenie
województwa zachodniopomorskiego.
5. Monitorowanie realizacji planów rozwoju przedsiębiorstw energetycznych.
6. Wspieranie działań samorządu województwa w zakresie tworzenia projektów
planu zaopatrzenia w energię elektryczną, gaz oraz ciepło.
7. Inicjowanie działań wspierających rozwój energetyki odnawialnej.
74

Dziękuję za uwagę

75


Slide 7

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE
Wydział Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego

Olsztyn 20 luty 2009 r.
Waldemar Redmer
1

2

Bezpośrednią przyczyną awarii systemu
elektroenergetycznego w nocy 7-8 kwietnia

2008 r. był szczególnie niekorzystny splot
warunków atmosferycznych prowadzący do
licznych uszkodzeń linii elektroenergetycznych
3

Temperatura powietrza
st. C
8,0
S z c z ec in
7,0

Ś w inoujś c ie
G oleniów

6,0

5,0

4,0

3,0

2,0

1,0

0,0

-1,0

-2,0

-3,0
2008-04-07

2008-04-07

2008-04-07

2008-04-07

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-09

00:00

06:00

12:00

18:00

00:00

06:00

12:00

18:00

00:00

d a ta / g o d z .

4

Prędkość wiatru
Charakterystyczne prędkości wiatru wg PN-77/B-02011

m /s

Strefa I
– Szczecin
– 20 m/s
Strefa II – Goleniów – 24 m/s
Strefa IIa – Świnoujście – 27 m/s

14
S z c z ec in
13
12

Ś w inoujś c ie
G oleniów

11
Kierunek
wiatru wg IMiGW:
10
16:00÷21:00
– PN i PN-ZACH, 3÷6 m/s
22:00÷01:00
– ZACH-PN, 3÷4 m/s
9
02:00÷14:00 – ZACH, 4÷8 m/s
8
7
6
5
4
3
2
1
0
2008-04-07 00:00 2008-04-07 06:00 2008-04-07 12:00 2008-04-07 18:00 2008-04-08 00:00 2008-04-08 06:00 2008-04-08 12:00 2008-04-08 18:00 2008-04-09 00:00
d a ta / g o d z .

5

Rodzaje opadu


Początkowo intensywny opad deszczu, a później
śniegu z deszczem i śniegu



Suma opadów 8:00 07.04 do 8:00 08.04 lokalnie
48 l/m2 w równoważniku wodnym (4,8 cm/m2)



Lokalnie odnotowana gęstość śniegu:
 

2 ,1 kN/m

2

 7 ,8 kN/m

3

0 ,27 m
6

Niewielki pobór energii elektrycznej w
godzinach nocnych z 07 na 08 04 2008 był
przyczyną schłodzenia przewodów
napowietrznych linii energetycznych do
temperatury zamarzania śniegu, co
sprzyjało osadzaniu się sadzi.

7

8

9

Wielkości Obciążeń Przewodów Sadzią
A F L – 6 2 40 m m

2

d = 2 1,7 m m
S a d ź n o rm a ln a
[N /m ]
S a d ź k a ta strofa ln a

A F L – 8 5 25 m m
d = 3 1,5 m m

8 ,7

1 7,4

2 2,8

S a d ź 7 -8 k w ietn ia

3 8,0

4 5,2

[N /m ]

 = 118 %

 = 98 %

9 ,7

1 9,7

76

53

[N /m ]

C ięża r p rzew o d u
[N /m ]
P rzek ro czen ie k atastro fa ln ych ob cią żeń
[% ]

2

Ciężar sadzi na jednym przewodzie długości 300 m:
45,2  300 = 13560 N = 13,56 kN

10

Upadek słupów

11

Zniszczenia konstrukcji
na skutek przeciążenia przewodów
L in ie



220 k V (1)

110 k V (5)

2

1

3

Z łam an ie trzon u słu p a

14

6

20

S k ręcen ia trzon ów



6

6

U szk od zen ia p op rzeczn ik ów ze św iatłow od em



8

8

U szk od zen ia p op rzeczn ik ów b ez św iatłow od u



3

3

1



1

17

24

41

P rzew rócen ia

In n e


12

Formy zniszczenia słupów
Złamania słupów
220 kV

110 kV

13

14

15

Zniszczenia kaskadowe
Linia 220 kV

Linia 15 kV
Linia 110 kV

16

17

18

19

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE

20

Przebieg katastrofy energetycznej w Szczecinie
Police 220 kV

Glinki 220 kV

220kV
Awaria godz. 0.02
Police 110 kV

Glinki 110 kV

8.04.2008 r.

110kV

Szczecin

Awaria godz. 1.06
EC Szczecin
Pomorzany 110 kV

~

8.04.2008 r.

Morzyczyn

Dąbie

Zdroje

110 kV

~

Awaria godz. 3.34

Pomorzany

Morzyczyn
220 kV

8.04.2008 r.
110kV

Żydowce

Awaria godz. 1.55
8.04.2008 r.
Dolna Odra

220kV

~

110kV

Krajnik

~ ~ ~ ~

21

Około godz. 20, dnia 7.04.2008 r. w zachodniej części województwa zaczyna
padać intensywny deszcz przechodzący w deszcz ze śniegiem

Zasięg opadów
deszczu i deszczu
ze śniegiem

Rozmiar katastrofy w województwie
zachodniopomorskim w godzinach
porannych dnia 8.04.2008 r.

Powiat gryfiński: gminy północne
liczba ludności ok.. 30 000
Powiat kamieński: cały
liczba ludności ok.. 47 000
Powiatu gryficki: gminy południowe
liczba ludności ok.. 20 000
Powiat goleniowski: cały
liczba ludności ok.. 78 000

Powiat policki cały
liczba ludności ok.. 63 000
Powiat pyrzycki północne gminy
liczba ludności ok.. 10 000
Powiat stargardzki: bez miasta
Stargard Szczeciński
liczba ludności ok. 40 000
Szczecin dzielnice lewobrzeża
liczba ludności ok.. 300 000
Świnoujście
liczba ludności ok. 40 000
Razem o godz. 7.00 dnia 8.04 w
województwie zachodniopomorskim
ok. 628 000 mieszkańców
pozbawionych było energii
elektrycznej
23

Przebieg zdarzeń w dniu 8 kwietnia 2008 r.

0.02 – awaria głównej linii energetycznej 220 kV Morzyczyn – Police,
zasilającej Szczecin od wschodu;
3.30 – awaria głównej linii energetycznej 220 kV Krajnik – Glinki,
zasilającej Szczecin od południa,
- awarie trzech linii energetycznych 110 kV ;
- awarie licznych linii energetycznych średniego i niskiego napięcia
zasilających w prąd miejscowości w zachodnich powiatach województwa.
Powyższe awarie linii energetycznych spowodowały:
- przerwę w pracy elektrociepłowni Szczecin oraz Pomorzany w
Szczecinie,
- awarię 900 stacji transformatorowych,
- brak prądu w lewobrzeżnej części Szczecina oraz miejscowościach na
obszarze powiatów: stargardzkiego, goleniowskiego, kamieńskiego,
gryfińskiego, pyrzyckiego, gryfickiego, łobeskiego, miasta Świnoujście,
polickiego, w tym ZCh. „Police”.

WPŁYW AWARII
NA FUNKCJONOWANIE
INFRASTRUKTURY
KRYTYCZNEJ

Wpływ katastrofy na funkcjonowanie infrastruktury krytycznej

ŁĄCZNOŚĆ

RODZAJ ŁĄCZNOŚCI

DZIAŁANIE /FUNKCJONOWANIE

System łączności telefonicznej przewodowej

Działa tam, gdzie nie wykorzystywano aparatów telefonicznych
zasilanych z sieci energetycznej

System łączności telefonicznej – mobilnej
/TK/

Realizowała tylko połączenia alarmowe, częściowo funkcjonował
operator TK „Plus”

Internet

Nie funkcjonował

Łączność w systemie reagowania
kryzysowego

Funkcjonowała we wszystkich centrach zarządzania kryzysowego
łączność radiotelefoniczna posiadająca awaryjne zasilanie z
akumulatorów

Wpływ katastrofy na funkcjonowanie infrastruktury krytycznej

Transport i komunikacja
Transport kolejowy
- unieruchomiona linia kolejowa Szczecin – Świnoujście z powodu uszkodzenia
trakcji elektrycznej
-Szczecin – Stargard Szczeciński – brak zasilania /użycie lokomotyw
spalinowych/

Transport drogowy

Poważne utrudnienia na wszystkich drogach objętych opadami śniegu

Zaopatrzenie w wodę
- duże ujęcia wody były zasilane własnymi agregatami prądotwórczymi,
-małe ujęcia wody nie posiadające własnych agregatów prądotwórczych były
zasilane agregatami przewoźnymi, dostarczonymi przez Państwową Straż
Pożarną i Jednostki Wojskowe /od drugiego dnia awarii/,
- agregaty prądotwórcze były też używane rotacyjnie do napełniania
zbiorników hydroforowych i utrzymania minimalnego ciśnienia w sieci
wodociągowej
- do części miejscowości gdzie nie było możliwości dostarczenia agregatów
prądotwórczych woda dowożona była beczkowozami

Szpitale
Wszystkie szpitale z obszaru objętego katastrofą energetyczną zasilane
były z awaryjnych źródeł zasilania.
- szpitale nie prowadziły planowych zabiegów operacyjnych za wyjątkiem
nagłych przypadków i sytuacji ratujących życie,

Zaopatrzenie w paliwo
Stacje paliwowe na obszarze objętym katastrofą nie prowadziły sprzedaży
ze względu na brak zasilania. Uruchomiono awaryjny system zaopatrzenia
szpitali w paliwo przez prywatnego dystrybutora.

Pozostałe utrudnienia
-nie funkcjonuje komunikacja tramwajowa w Szczecinie,
- nie funkcjonuje system zaopatrzenia w energię cieplną,
- występują utrudnienia w funkcjonowaniu oczyszczalni
ścieków,
- nieczynna jest sieć handlowa, w tym centra handlowe,
- nieczynne są banki oraz bankomaty,
- przerwana zostaje praca w zakładach produkcyjnych, a w tym
w: Stoczni
Szczecińskiej „Nowa”, Stoczni Remontowej „Gryfia”, Porcie
Morskim Szczecin – Świnoujście, ZCh. „Police” i w 4 dużych
zakładach przetwórstwa mięsnego,
- ograniczono działalność szkół i przedszkoli, nie
przeprowadzono w 13 szkołach egzaminów dla szóstoklasistów,
- nie działają kasy fiskalne, ale artykuły podstawowe m.in. leki,
środki higieniczne, żywność są sprzedawane.

Działanie systemu
zarządzania kryzysowego w
czasie awarii

AKTUALNY STAN PRAWNY

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 05 czerwca 1998 r.
O ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE
(Dz. U. Nr 80 z 2001 r. poz. 872)
Art. 15.
Wojewoda jako przedstawiciel Rady Ministrów odpowiada za wykonywanie polityki rządu na
obszarze województwa, a w szczególności:
4) zapewnia współdziałanie wszystkich jednostek organizacyjnych administracji rządowej
i samorządowej działających na obszarze województwa i kieruje ich działalnością
w zakresie zapobiegania zagrożeniu życia, zdrowia lub mienia oraz zagrożeniom
środowiska, bezpieczeństwa państwa i utrzymania porządku publicznego, ochrony praw
obywatelskich, a także zapobiegania klęskom żywiołowym i innym nadzwyczajnym
zagrożeniom oraz zwalczania i usuwania ich skutków na zasadach określonych
w ustawach,
4a) dokonuje oceny stanu zabezpieczenia przeciwpowodziowego województwa, opracowuje
plan operacyjny ochrony przed powodzią oraz ogłasza i odwołuje pogotowie i alarm
przeciwpowodziowy,

Art. 16.
1.

Wojewoda może wydawać, w zakresie wykonywania funkcji przedstawiciela Rady
Ministrów, polecenia obowiązujące wszystkie organy administracji rządowej,
a w sytuacjach nadzwyczajnych, o których mowa w art. 15 pkt 4 i 4a, obowiązujące
również organy samorządu terytorialnego. O wydanych poleceniach wojewoda
niezwłocznie informuje właściwego ministra.

GŁOWNE KOMPETENCE W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 05 czerwca 1998 r.
O ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE
– Wydaje akty prawa miejscowego dla obszarów nie uporządkowanych aktami
prawa powszechnie obowiązującego.
– Planuje reagowanie kryzysowe województwa ustalając między innymi
kompetencje poszczególnych osób funkcyjnych.
– Koordynuje przebiegiem reagowania na sytuacje kryzysowe o wymiarze
ponad powiatowym.
– Wnioskuje o:
• wprowadzenie stanu klęski żywiołowej,
• użycie Sił Zbrojnych RP.
– Ogłasza:
• pogotowie i alarm przeciwpowodziowy,
• stan zagrożenia epidemicznego i stan epidemii,
• uruchomienie działań interwencyjnych w obliczu zagrożenia
radiacyjnego.
–Monitoruje stan bezpieczeństwa województwa oraz informuje, alarmuje i
ostrzega przed potencjalnymi zagrożeniami.
– Udziela wsparcia zagrożonym powiatom siłami i środkami z innych powiatów.
– Wnioskuje o wsparcie potencjału reagowania kryzysowego województwa
zachodniopomorskiego siłami i środkami z województw ościennych lub
wydzielonych z zasobów krajowych.

AKTUALNY STAN PRAWNY

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Art. 1.
Ustawa określa organy właściwe w sprawach zarządzania
kryzysowego oraz ich zadania i zasady działania w tej
dziedzinie, a także zasady finansowania zadań zarządzania
kryzysowego.

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Wojewoda
Wydział Bezpieczeństwa
i Zarządzania Kryzysowego
Zachodniopomorskiego Urzędu
Wojewódzkiego

Wojewódzkie zespolone służby,
inspekcje i straże
Wojewódzkie Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Wojewódzkie
Centrum
Zarządzania
Kryzysowego
Lekarz Koordynator
Ratownictwa
Medycznego

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Starosta
Komórka organizacyjna starostwa
powiatowego właściwa do spraw
zarządzania kryzysowego
Powiatowy Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Powiatowe
Centrum
Zarządzania
Kryzysowego

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Wójt, burmistrz, prezydent miasta
Komórka organizacyjna urzędu gminy
właściwa do spraw zarządzania
kryzysowego
Gminny Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Może tworzyć:

Gminne Centrum
Zarządzania
Kryzysowego

ZALEŻNOŚCI SŁUŻBOWE
w zakresie bezpieczeństwa powszechnego i porządku publicznego

SYTUACJA KRYZYSOWA

STAROSTA
POWIATU

WOJEWODA

STAN KLĘSKI ŻYWIOŁOWEJ
(W zakresie zarządzania kryzysowego)

WOJEWÓDZKI
ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

SYSTEM REAGOWANIA KRYZYSOWEGO WOJEWÓDZTWA ZACHODNIOPOMORSKIEGO

WOJEWÓDZKI
ZESPÓŁ
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

WOJEWODA

RZĄDOWY ZESPÓŁ
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO
RZĄDOWE
CENTRUM
BEZPIECZEŃSTWA

MONITOROWANIE, ANALIZA
UZYSKIWANYCH DANYCH,
PROGNOZOWANIE ZDARZEŃ

SĄSIEDNIE
WOJEWÓDZTWA
NIEMIECKIE
LANDY
NADGRANICZNE

WOJEWÓDZKIE CENTRUM ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO
INICJOWANIE DZIAŁAŃ REAGOWANIA KRYZYSOWEGO
ZABEZPIECZENIE OPERACYJNO – TECHNICZNE
I INFORMACYJNE

ŚRODKI
MASOWEGO
PRZEKAZU

STAROSTOWIE
POWIATÓW

RESORTOWE
STRUKTURY
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

WOJEWÓDZKIE
STANOWISKA
KIEROWANIA,
SŁUŻBY
OPERACYJNODYSPOZYTORSKIE

ORGANIZACJE
POZARZĄDOWE

POWIATOWE CENTRUM
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

SYSTEM
ALARMOWANIA
I OSTRZEGANIA
LUDNOŚCI

WOJEWODZKI ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

WOJEWODA ZACHODNIOPOMORSKI
– przewodniczący
DYREKTOR WYDZIAŁU BEZPIECZEŃSTWA
I ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO – zastępca przewodniczącego

40

STALI CZŁONKOWIE ZESPOŁU
KIEROWNICY ZESPOLONYCH SŁUŻB, INSPEKCJI I STRAŻY WOJEWÓDZKICH
ORGANY ADMINISTRACJI NIEZESPOLONEJ
INNI CZOŁONKOWIE ZESPOŁU
PRZEDSTAWICIELE ZACHODNIOPOMORSKIEGO URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO W SZCZECINIE

INNE OSOBY ZAPROSZONE DO UDZIAŁU W PRACACH ZESPOŁU

GRUPA OPERACYJNA

ZAPEWNIA
FUNKCJONOWANIE

DORAŹNIE

WYDZIAŁ BEZPIECZEŃSTWA I ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

STALI
CZŁONKOWIE
ZESPOŁU

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Wojewoda Zachodniopomorski – przewodniczący;
2) Dyrektor Wydziału Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego
w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie –
zastępca przewodniczącego;
3) Marszałek Województwa Zachodniopomorskiego;
4) Komendant Wojewódzki Policji w Szczecinie;
5) Zachodniopomorski Komendant Wojewódzki Państwowej Straży
Pożarnej;
6) Szef Wojewódzkiego Sztabu Wojskowego w Szczecinie;
7) Dyrektor Wydziału Infrastruktury w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie;
8) Dyrektor Zachodniopomorskiego Centrum Organizacji i Promocji Zdrowia.

KIEROWNICY
ZESPOLONYCH
SŁUŻB, INSPEKCJI
I STRAŻY
WOJEWÓDZKICH

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego;
2) Zachodniopomorski Wojewódzki Konserwator Zabytków;
3) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Ochrony
Roślin i Nasiennictwa
4) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska;
5) Zachodniopomorski Wojewódzki Lekarz Weterynarii;
6) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Farmaceutyczny;
7) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej;
8) Zachodniopomorski Kurator Oświaty;
9) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego;
10)
Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Transportu Drogowego

ORGANY
ADMINISTRACJI
NIEZESPOLONEJ

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Komendant Pomorskiego Oddziału Straży Granicznej w Szczecinie;
2) Komendant Pomorskiego Dywizjonu Straży Granicznej w Świnoujściu;
3) Dyrektor Urzędu Morskiego w Szczecinie;
4) Przedstawiciel Dyrektora Urzędu Morskiego w Słupsku;
5) Dyrektor Izby Celnej w Szczecinie;
6) Dyrektor Urzędu Żeglugi Śródlądowej w Szczecinie;
7) Dyrektor Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Szczecinie;
8) Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny w Szczecinie.

INNI
CZOŁONKOWIE
ZESPOŁU

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Dyrektor Delegatury Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego
w Szczecinie;
2) Prokurator Okręgowy w Szczecinie;
3) Dyrektor Zachodniopomorskiego Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych w Szczecinie;
4) Dyrektor Oddziału Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad w Szczecinie;
5) Dyrektor Oddziału Regionalnego PKP Polskie Linie Kolejowe
w Szczecinie;
6) Dyrektor Zachodniopomorskiego Oddziału Wojewódzkiego
Narodowego Funduszu Zdrowia;
7) Kierownik Biura Prognoz Meteorologicznych Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej w Szczecinie;
8) Dyrektor Północno-Zachodniego Oddziału Terenowego Urzędu
Regulacji Energetyki w Szczecinie.

PRZEDSTAWICIELE
ZACHODNIOPOMORSKIEGO
URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO
W SZCZECINIE

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Dyrektor Generalny Zachodniopomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Szczecinie;
2) Dyrektor Wydział Środowiska i Rolnictwa;
3) Dyrektor Wydział Polityki Społecznej;
4) Dyrektor Wydziału Finansów i Budżetu w Zachodniopomorskim
Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie;
5) Kierownik Biura Prawnego w Zachodniopomorskim Urzędzie
Wojewódzkim w Szczecinie;
6) Rzecznik Prasowy Wojewody Zachodniopomorskiego.

PODJĘTE DZIAŁANIA
W CELU OGRANICZENIA
SKUTKÓW AWARII

48

Godz. 19.14, dnia 7.04.2008 r.
Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego
otrzymuje od Biura Prognoz Meteorologicznych w
Szczecinie ostrzeżenie nr 16 o intensywnych opadach
deszczu przechodzących w deszcz ze śniegiem.
Ostrzeżenie przewiduje silne opady deszczu i deszczu ze
śniegiem w ciągu najbliższych 18 godzin, do 25-30 mm.
Przewidywane są utrudnienia komunikacyjne i na terenach
zurbanizowanych.

49

Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego zgodnie z procedurą rozsyła
w godz. 20.08 – 20.31 ostrzeżenia do mediów /17/ i jednostek samorządu
terytorialnego oraz innych ogniw ważnych dla systemu zarządzania
kryzysowego województwa /33/. Łącznie 50 odbiorców.

50

Najważniejsze działania podejmowane przez wojewódzką administrację
rządową.

I dzień katastrofy /8 kwietnia/
1. Uruchomienie pracy zespołów zarządzania kryzysowego
- wojewódzkiego – praca na dwóch stanowiskach w Urzędzie Miasta Szczecin i Urzędzie
Wojewódzkim /posiedzenia w odstępach 2 – 3 godziny. Zakończone konferencją prasową/,
- powiatowych i gminnych – praca całodobowa z wykorzystaniem systemu łączności
radiotelefonicznej Wojewody i PSP
2. Nadawanie komunikatów radiowych do mieszkańców, przy wykorzystaniu rozgłośni
zlokalizowanych poza Szczecinem
3. Uruchomienie komunikacji autobusowej w Szczecinie.
4. Odwołanie obowiązku uczestnictwa w zajęciach szkolnych – szkoły otwarte.
5. Monitoring funkcjonowania:

- szpitali – wzmocnienie agregatami, dowóz paliwa i wody, zorganizowanie punktu dializ, apel
o przyjmowanie pacjentów w przychodniach,
- systemu wodno – kanalizacyjnego – kontrola zrzutu ścieków, przygotowanie sprzętu do
dowozu wody /PSP, SZ/,
- zakładów o dużym i zwiększonym ryzyku – np.. ZCh Police, wzmocnienie agregatem
urządzeń do chłodzenia instalacji z amoniakiem.
51

6. Monitorowanie prac związanych z przywracaniem energii
7. Wystąpienie do Ministra Finansów o uruchomienie sprzedaży podstawowych produktów
żywnościowych z pominięciem kas fiskalnych – ręczna rejestracja sprzedaży.
8. Zorganizowanie zwiększonej ilości patroli na ulicach: policja, wojsko /żandarmeria / straż
graniczna.
9. Wywóz produktów mrożonych z marketów – samochodami chłodniami do magazynów
rejonowych.

10. Uruchomienie pomocy społecznej.
11. W związku ze zmniejszoną ilością pociągów – pociągi pośpieszne zatrzymywane są na
wszystkich stacjach.
12. Przywracanie energii w I kolejności na elektrociepłowni w Szczecinie.

52

KALENDARIUM DZIAŁAŃ SYSTEMU ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
w dniu 8 kwietnia 2008 r.
4.20 – powołanie w Szczecinie miejskiego zespołu zarządzania kryzysowego;
5.15 – pierwsze posiedzenie miejskiego zespołu zarządzania kryzysowego;
6.00 – spotkanie członków wojewódzkiego zespołu zarządzania kryzysowego;
7.30 - wspólne posiedzenie wojewódzkiego i miejskiego zespołu zarządzania
kryzysowego pod przewodnictwem Wojewody Zachodniopomorskiego i
Prezydenta Szczecina;
7.00 – 9.00 – zbierają się zespoły reagowania kryzysowego w powiatach:
goleniowskim, polickim, stargardzkim, kamieńskim;
8.00 - 11.00 – zbierają się zespoły zarządzania kryzysowego w gminach
objętych awarią energetyczną oraz dodatkowo w mieście Kamień Pomorski i
Trzebiatów ze względu na wystąpienie zagrożenia powodziowego.
8 kwietnia odbywają się wspólne posiedzenia wojewódzkiego i miejskiego zespołu
zarządzania kryzysowego, na których omawiana jest aktualna sytuacja energetyczna,
przeciwpowodziowa oraz stan bezpieczeństwa i porządku publicznego w Szczecinie i na
obszarze powiatów objętych sytuacją kryzysową. Posiedzenia zespołów kończyły się
każdorazowo konferencjami prasowymi, w ramach których przekazywane były dla
mediów dane o aktualnej sytuacji w Szczecinie i na obszarze województwa.
Od dnia 9 kwietnia Wojewódzki Zespół Zarządzania Kryzysowego funkcjonuje w
Urzędzie Wojewódzkim zachowując tryb pracy podobny jak dzień wcześniej
Wojewoda Zachodniopomorski wraz z Komendantem Wojewódzkim PSP jedzie do
miejscowości objętych awarią i uczestniczy w posiedzeniach powiatowych zespołów
zarządzania kryzysowego m.in. w Starostwie Powiatowym w Goleniowie i Kamieniu
Pomorskim.

SCHEMAT KIEROWANIA /ZARZĄDZANIA/
WOJEWODA ZACHODNIOPOMORSKI
WOJEWÓDZKI ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
Wojewódzkie służby, inspekcje, straże
i jednostki organizacyjne wchodzące
w skład systemu reagowania kryzysowego

WCZK

Prezydent Szczecina

Starosta Policki

Starosta Kamieński

Starosta Goleniowski

MCZK

PCZK

PCZK

PCZK

Starosta Stargardzki

Starosta Gryficki

Starosta Gryfiński

Prezydent Świnoujścia

PCZK

PCZK

PCZK

MCZK

GCZK-7

GCZK-3

GCZK-2

GCZK-3

GCZK-2

GCZK-5

Działania podjęte w związku z awarią
Pomoc dla mieszkańców
W związku z zaistniałą awarią sieci energetycznej Wojewoda zwrócił się do
jednostek samorządu terytorialnego, z obszaru dotkniętego skutkami awarii
energetycznej, o:
-zorganizowanie niezbędnej pomocy dla mieszkańców w zakresie m.in.
dostaw żywności,
- wody oraz innego niezbędnego zaopatrzenia,
- objęcie - przez Ośrodki Pomocy Rodzinie, opieką osób potrzebujących
pomocy,
- zapewnienie warunków do skorzystania z urządzeń sanitarnych ( kąpiele,
opieka nad dziećmi).

Ochrona zdrowia /lekarz koordynator z Wojewódzkiego Stanowiska
Koordynacji Ratownictwa Medycznego/
Monitorowano funkcjonowanie szpitali.
Szpitalne oddziały intensywnej terapii i oddziały dializ w województwie
zasilane były agregatami własnymi lub dostarczonymi przez straż pożarną.
Dyrektorom szpitali przekazano telefon kontaktowy do dystrybutora
zaopatrującego agregaty prądotwórcze w paliwo.
Utrzymywano stały kontakt telefoniczny z Wojewódzką Stacją Pogotowia
Ratunkowego. Wojewódzka Stacja Pogotowia Ratunkowego nie odnotowała
zwiększonej ilości wezwań do zachorowań, nie zanotowano również wezwań
związanych z zaistniałym zdarzeniem.

Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny
sprawy sanitarno – epidemiologiczne
Podjęto natychmiastowe działania kontrolne w hurtowniach i sklepach spożywczych
w zakresie przechowywania artykułów spożywczych, zwłaszcza mrożonych.
W czasie kontroli ustalono, że żywność wymagająca przechowywania w chłodzie
była:
-przechowywana w podstawionych pod sklepy samochodach chłodniach w
monitorowanej temperaturze, odpowiedniej dla asortymentu żywności
- przetransportowana do magazynów rejonowych dużych sieci handlowych.

Część żywności nietrwałej mikrobiologicznie, w tym przetwory mleczne, wędliny,
mięso, mrożonki została wycofana z obrotu w ramach działań wynikających z
kontroli wewnętrznych.
Monitorowano jakość wody przeznaczonej do spożycia a także sytuację pod kątem
zagrożenia epidemiologicznego w szpitalach.

Wojewódzki Inspektorat Weterynarii - sprawy weterynaryjne
Inspektorzy powiatowych inspekcji weterynaryjnych podjęli działania kontrolne
z możliwością podejmowania decyzji o utylizacji żywności, która w wyniku
braku dopływu prądu do urządzeń chłodniczych mogła ulec zepsuciu.
Duże fermy drobiowe, pozostające bez podstawowego zasilania, zasilano
zastępczo z agregatów prądotwórczych. Zasilanie zastępcze znacznie
podniosło koszty produkcji w fermach.
Sytuacja w chłodniach składowych jest opanowana.

Sytuacja w oświacie
Z uwagi na niedogrzanie pomieszczeń, brak dostaw ciepła i energii elektrycznej
8 kwietnia, zajęcia lekcyjne we wszystkich gimnazjach i szkołach
ponadgimnazjalnych odwołano.
9 kwietnia w wielu miejscowościach zajęcia skrócono, bądź odwołano.
Odwołano sprawdzian szóstoklasistów w 8 szkołach podstawowych na terenie
Szczecina oraz w 5 w terenie ( Stargard Szczeciński, Koszewo, Sowno,
Grzedzice, Goleniów).
Wojewódzki Kurator Oświaty na bieżąco informował Wojewodę o ilości placówek
oświatowych, w których nie prowadzone były zajęcia szkolne z powodu awarii
zasilania energetycznego.

Siły i środki uczestniczące w likwidacji skutków katastrofy energetycznej

Policja
- 465 funkcjonariuszy, w tym 112 ze Szkoły Policji w Pile,
140 funkcjonariuszy Oddziału Prewencji w Szczecinie,
65 funkcjonariuszy ruchu drogowego,
- 71 radiowozów
-nie odnotowano zdarzeń o charakterze kryminalnym lub
chuligańskim - mających związek z awarią sieci energetycznych.
Państwowa Straż Pożarna
Ratownicy PSP – ok. 250 dziennie
Samochody ratownicze – 6 /Poznań, Gorzów, Warszawa, Opole, Wrocław/
Samochody pożarnicze – ok. 55 dziennie
Agregaty prądotwórcze – ok. 106 dziennie
Motopompy – ok. 47 dziennie

Siły Zbrojne RP /średnio w ciągu dnia/
- 65 żołnierzy
- 15 samochodów
- 2 pojazdy ciężkie
- 4 agregatów prądotwórczych
- 3 motopompy
- lekkie pokrycie drogowe
- most niskowodny
Żandarmeria Wojskowa
- 110 żołnierzy
- 12 samochodów
Pomorski Oddział Straży Granicznej w Szczecinie
- 70 funkcjonariuszy
- 8 samochodów

WSTĘPNE WNIOSKI
PO AWARII

Wstępne wnioski


Konieczne jest zaopatrzenie jednostek organizacyjnych ważnych dla
funkcjonowania administracji publicznej oraz gwarantujących
świadczenie usług społecznych w urządzenia awaryjnego zasilania
elektroenergetycznego



Konieczne jest opracowanie i uruchomienia programu edukacyjnego,
mającego na celu zapoznanie mieszkańców z potencjalnymi
zagrożeniami charakterystycznymi dla poszczególnych powiatów oraz
sposobami optymalnych zachowań



Konieczna jest rozbudowa systemów kierowania i informowania,
wykorzystywanych przez organy samorządu terytorialnego w procesie
reagowania kryzysowego

PODSUMOWANIE
• Sprawne
funkcjonowanie
kryzysowego
przyczyniło
rozmiarów katastrofy

systemu
się
do

zarządzania
ograniczenia

• Szybkie zwołanie Zespołów Zarządzania Kryzysowego
pozwoliło na koordynację działań od momentu
powstania sytuacji kryzysowej
• Wspólne informowanie mieszkańców o skutkach
katastrofy i postępach w prowadzeniu akcji ratowniczej
umożliwiło jednolity przekaz i niezakłóconą pracę
centrów zarządzania kryzysowego

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE

65

Powołanie Zespołu ds. Zbadania Przyczyn i Skutków
Katastrofy Energetycznej Zarządzeniem Wojewody
Zachodniopomorskiego nr 154/2008
z dnia 22 kwietnia 2008r.
Określenie przyczyn i skutków katastrofy
elektroenergetycznej
zaistniałej w części województwa zachodniopomorskiego.
Zbilansowanie strat i szkód powstałych
w wyniku katastrofy elektroenergetycznej
oraz kosztów prowadzenia działań ratowniczych.
Opracowanie założeń
do „Strategii Bezpieczeństwa Energetycznego
dla Województwa Zachodniopomorskiego”.
66

Raport Zespołu ds. Zbadania Przyczyn
i Skutków Katastrofy Energetycznej

WNIOSKI I ZALECENIA

67

68

Bezpośrednie przyczyny katastrofy energetycznej

 Obciążenia sadzią przewodów linii energetycznych przekroczyły
znacznie, co najmniej o kilkadziesiąt procent, przyjęte w
obliczeniach normowe wartości katastrofalne,
 Dodatkowym czynnikiem, mającym wpływ na przebieg zdarzeń i
rozległość uszkodzeń, były obfite opady deszczu w okresie
poprzedzającym awarię, co spowodowało podniesienie poziomu wód
gruntowych i w efekcie rozmiękczenie gruntu,
 Efektem było obniżenie stabilności posadowienia zarówno słupów
linii elektroenergetycznych jak i rosnących w pobliżu linii drzew.

69

Skutki ekonomiczne katastrofy energetycznej







KOSZTY AKCJI RATOWNICZEJ: 829 731,34 zł
KOSZTY PONIESIONE PRZEZ ZAKŁADY, FIRMY,
SPÓŁKI, SZPITALE: 45 172 424,12 zł
KOSZTY PONIESIONE PRZEZ POWIATY I GMINY :
979 468,41 zł
CAŁKOWITE KOSZTY: 46 981 623,87 zł

Koszty niedostarczonej energii elektrycznej oszacowano
na kwotę powyżej 60 milionów zł.
70

Raport dostrzega potrzebę
powołania stałego zespołu :
Wojewódzkiej Rady do spraw
Bezpieczeństwa Energetycznego

71

72

Powołanie Wojewódzkiej Rady
ds. Bezpieczeństwa Energetycznego
Zarządzenie Wojewody Zachodniopomorskiego

nr 435/2008 z dnia 30 września 2008r.

73

ZADANIA WOJEWÓDZKIEJ RADY
ds. BEZPIECZEŃSTWA ENERGETYCZNEGO
1. Nadzór nad realizacją wniosków i zaleceń wynikających z Raportu Zespołu
ds. Zbadania Przyczyn i Skutków Katastrofy Energetycznej w aglomeracji
szczecińskiej i części województwa zachodniopomorskiego.
2. Nadzór nad powstaniem oraz wdrażaniem Strategii Bezpieczeństwa
Energetycznego dla Województwa Zachodniopomorskiego.
3. Monitorowanie funkcjonowania systemu elektroenergetycznego, gazowego
i ciepłowniczego na terenie województwa zachodniopomorskiego.
4. Inicjowanie działań i projektów związanych z rozwojem energetyki na terenie
województwa zachodniopomorskiego.
5. Monitorowanie realizacji planów rozwoju przedsiębiorstw energetycznych.
6. Wspieranie działań samorządu województwa w zakresie tworzenia projektów
planu zaopatrzenia w energię elektryczną, gaz oraz ciepło.
7. Inicjowanie działań wspierających rozwój energetyki odnawialnej.
74

Dziękuję za uwagę

75


Slide 8

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE
Wydział Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego

Olsztyn 20 luty 2009 r.
Waldemar Redmer
1

2

Bezpośrednią przyczyną awarii systemu
elektroenergetycznego w nocy 7-8 kwietnia

2008 r. był szczególnie niekorzystny splot
warunków atmosferycznych prowadzący do
licznych uszkodzeń linii elektroenergetycznych
3

Temperatura powietrza
st. C
8,0
S z c z ec in
7,0

Ś w inoujś c ie
G oleniów

6,0

5,0

4,0

3,0

2,0

1,0

0,0

-1,0

-2,0

-3,0
2008-04-07

2008-04-07

2008-04-07

2008-04-07

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-09

00:00

06:00

12:00

18:00

00:00

06:00

12:00

18:00

00:00

d a ta / g o d z .

4

Prędkość wiatru
Charakterystyczne prędkości wiatru wg PN-77/B-02011

m /s

Strefa I
– Szczecin
– 20 m/s
Strefa II – Goleniów – 24 m/s
Strefa IIa – Świnoujście – 27 m/s

14
S z c z ec in
13
12

Ś w inoujś c ie
G oleniów

11
Kierunek
wiatru wg IMiGW:
10
16:00÷21:00
– PN i PN-ZACH, 3÷6 m/s
22:00÷01:00
– ZACH-PN, 3÷4 m/s
9
02:00÷14:00 – ZACH, 4÷8 m/s
8
7
6
5
4
3
2
1
0
2008-04-07 00:00 2008-04-07 06:00 2008-04-07 12:00 2008-04-07 18:00 2008-04-08 00:00 2008-04-08 06:00 2008-04-08 12:00 2008-04-08 18:00 2008-04-09 00:00
d a ta / g o d z .

5

Rodzaje opadu


Początkowo intensywny opad deszczu, a później
śniegu z deszczem i śniegu



Suma opadów 8:00 07.04 do 8:00 08.04 lokalnie
48 l/m2 w równoważniku wodnym (4,8 cm/m2)



Lokalnie odnotowana gęstość śniegu:
 

2 ,1 kN/m

2

 7 ,8 kN/m

3

0 ,27 m
6

Niewielki pobór energii elektrycznej w
godzinach nocnych z 07 na 08 04 2008 był
przyczyną schłodzenia przewodów
napowietrznych linii energetycznych do
temperatury zamarzania śniegu, co
sprzyjało osadzaniu się sadzi.

7

8

9

Wielkości Obciążeń Przewodów Sadzią
A F L – 6 2 40 m m

2

d = 2 1,7 m m
S a d ź n o rm a ln a
[N /m ]
S a d ź k a ta strofa ln a

A F L – 8 5 25 m m
d = 3 1,5 m m

8 ,7

1 7,4

2 2,8

S a d ź 7 -8 k w ietn ia

3 8,0

4 5,2

[N /m ]

 = 118 %

 = 98 %

9 ,7

1 9,7

76

53

[N /m ]

C ięża r p rzew o d u
[N /m ]
P rzek ro czen ie k atastro fa ln ych ob cią żeń
[% ]

2

Ciężar sadzi na jednym przewodzie długości 300 m:
45,2  300 = 13560 N = 13,56 kN

10

Upadek słupów

11

Zniszczenia konstrukcji
na skutek przeciążenia przewodów
L in ie



220 k V (1)

110 k V (5)

2

1

3

Z łam an ie trzon u słu p a

14

6

20

S k ręcen ia trzon ów



6

6

U szk od zen ia p op rzeczn ik ów ze św iatłow od em



8

8

U szk od zen ia p op rzeczn ik ów b ez św iatłow od u



3

3

1



1

17

24

41

P rzew rócen ia

In n e


12

Formy zniszczenia słupów
Złamania słupów
220 kV

110 kV

13

14

15

Zniszczenia kaskadowe
Linia 220 kV

Linia 15 kV
Linia 110 kV

16

17

18

19

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE

20

Przebieg katastrofy energetycznej w Szczecinie
Police 220 kV

Glinki 220 kV

220kV
Awaria godz. 0.02
Police 110 kV

Glinki 110 kV

8.04.2008 r.

110kV

Szczecin

Awaria godz. 1.06
EC Szczecin
Pomorzany 110 kV

~

8.04.2008 r.

Morzyczyn

Dąbie

Zdroje

110 kV

~

Awaria godz. 3.34

Pomorzany

Morzyczyn
220 kV

8.04.2008 r.
110kV

Żydowce

Awaria godz. 1.55
8.04.2008 r.
Dolna Odra

220kV

~

110kV

Krajnik

~ ~ ~ ~

21

Około godz. 20, dnia 7.04.2008 r. w zachodniej części województwa zaczyna
padać intensywny deszcz przechodzący w deszcz ze śniegiem

Zasięg opadów
deszczu i deszczu
ze śniegiem

Rozmiar katastrofy w województwie
zachodniopomorskim w godzinach
porannych dnia 8.04.2008 r.

Powiat gryfiński: gminy północne
liczba ludności ok.. 30 000
Powiat kamieński: cały
liczba ludności ok.. 47 000
Powiatu gryficki: gminy południowe
liczba ludności ok.. 20 000
Powiat goleniowski: cały
liczba ludności ok.. 78 000

Powiat policki cały
liczba ludności ok.. 63 000
Powiat pyrzycki północne gminy
liczba ludności ok.. 10 000
Powiat stargardzki: bez miasta
Stargard Szczeciński
liczba ludności ok. 40 000
Szczecin dzielnice lewobrzeża
liczba ludności ok.. 300 000
Świnoujście
liczba ludności ok. 40 000
Razem o godz. 7.00 dnia 8.04 w
województwie zachodniopomorskim
ok. 628 000 mieszkańców
pozbawionych było energii
elektrycznej
23

Przebieg zdarzeń w dniu 8 kwietnia 2008 r.

0.02 – awaria głównej linii energetycznej 220 kV Morzyczyn – Police,
zasilającej Szczecin od wschodu;
3.30 – awaria głównej linii energetycznej 220 kV Krajnik – Glinki,
zasilającej Szczecin od południa,
- awarie trzech linii energetycznych 110 kV ;
- awarie licznych linii energetycznych średniego i niskiego napięcia
zasilających w prąd miejscowości w zachodnich powiatach województwa.
Powyższe awarie linii energetycznych spowodowały:
- przerwę w pracy elektrociepłowni Szczecin oraz Pomorzany w
Szczecinie,
- awarię 900 stacji transformatorowych,
- brak prądu w lewobrzeżnej części Szczecina oraz miejscowościach na
obszarze powiatów: stargardzkiego, goleniowskiego, kamieńskiego,
gryfińskiego, pyrzyckiego, gryfickiego, łobeskiego, miasta Świnoujście,
polickiego, w tym ZCh. „Police”.

WPŁYW AWARII
NA FUNKCJONOWANIE
INFRASTRUKTURY
KRYTYCZNEJ

Wpływ katastrofy na funkcjonowanie infrastruktury krytycznej

ŁĄCZNOŚĆ

RODZAJ ŁĄCZNOŚCI

DZIAŁANIE /FUNKCJONOWANIE

System łączności telefonicznej przewodowej

Działa tam, gdzie nie wykorzystywano aparatów telefonicznych
zasilanych z sieci energetycznej

System łączności telefonicznej – mobilnej
/TK/

Realizowała tylko połączenia alarmowe, częściowo funkcjonował
operator TK „Plus”

Internet

Nie funkcjonował

Łączność w systemie reagowania
kryzysowego

Funkcjonowała we wszystkich centrach zarządzania kryzysowego
łączność radiotelefoniczna posiadająca awaryjne zasilanie z
akumulatorów

Wpływ katastrofy na funkcjonowanie infrastruktury krytycznej

Transport i komunikacja
Transport kolejowy
- unieruchomiona linia kolejowa Szczecin – Świnoujście z powodu uszkodzenia
trakcji elektrycznej
-Szczecin – Stargard Szczeciński – brak zasilania /użycie lokomotyw
spalinowych/

Transport drogowy

Poważne utrudnienia na wszystkich drogach objętych opadami śniegu

Zaopatrzenie w wodę
- duże ujęcia wody były zasilane własnymi agregatami prądotwórczymi,
-małe ujęcia wody nie posiadające własnych agregatów prądotwórczych były
zasilane agregatami przewoźnymi, dostarczonymi przez Państwową Straż
Pożarną i Jednostki Wojskowe /od drugiego dnia awarii/,
- agregaty prądotwórcze były też używane rotacyjnie do napełniania
zbiorników hydroforowych i utrzymania minimalnego ciśnienia w sieci
wodociągowej
- do części miejscowości gdzie nie było możliwości dostarczenia agregatów
prądotwórczych woda dowożona była beczkowozami

Szpitale
Wszystkie szpitale z obszaru objętego katastrofą energetyczną zasilane
były z awaryjnych źródeł zasilania.
- szpitale nie prowadziły planowych zabiegów operacyjnych za wyjątkiem
nagłych przypadków i sytuacji ratujących życie,

Zaopatrzenie w paliwo
Stacje paliwowe na obszarze objętym katastrofą nie prowadziły sprzedaży
ze względu na brak zasilania. Uruchomiono awaryjny system zaopatrzenia
szpitali w paliwo przez prywatnego dystrybutora.

Pozostałe utrudnienia
-nie funkcjonuje komunikacja tramwajowa w Szczecinie,
- nie funkcjonuje system zaopatrzenia w energię cieplną,
- występują utrudnienia w funkcjonowaniu oczyszczalni
ścieków,
- nieczynna jest sieć handlowa, w tym centra handlowe,
- nieczynne są banki oraz bankomaty,
- przerwana zostaje praca w zakładach produkcyjnych, a w tym
w: Stoczni
Szczecińskiej „Nowa”, Stoczni Remontowej „Gryfia”, Porcie
Morskim Szczecin – Świnoujście, ZCh. „Police” i w 4 dużych
zakładach przetwórstwa mięsnego,
- ograniczono działalność szkół i przedszkoli, nie
przeprowadzono w 13 szkołach egzaminów dla szóstoklasistów,
- nie działają kasy fiskalne, ale artykuły podstawowe m.in. leki,
środki higieniczne, żywność są sprzedawane.

Działanie systemu
zarządzania kryzysowego w
czasie awarii

AKTUALNY STAN PRAWNY

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 05 czerwca 1998 r.
O ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE
(Dz. U. Nr 80 z 2001 r. poz. 872)
Art. 15.
Wojewoda jako przedstawiciel Rady Ministrów odpowiada za wykonywanie polityki rządu na
obszarze województwa, a w szczególności:
4) zapewnia współdziałanie wszystkich jednostek organizacyjnych administracji rządowej
i samorządowej działających na obszarze województwa i kieruje ich działalnością
w zakresie zapobiegania zagrożeniu życia, zdrowia lub mienia oraz zagrożeniom
środowiska, bezpieczeństwa państwa i utrzymania porządku publicznego, ochrony praw
obywatelskich, a także zapobiegania klęskom żywiołowym i innym nadzwyczajnym
zagrożeniom oraz zwalczania i usuwania ich skutków na zasadach określonych
w ustawach,
4a) dokonuje oceny stanu zabezpieczenia przeciwpowodziowego województwa, opracowuje
plan operacyjny ochrony przed powodzią oraz ogłasza i odwołuje pogotowie i alarm
przeciwpowodziowy,

Art. 16.
1.

Wojewoda może wydawać, w zakresie wykonywania funkcji przedstawiciela Rady
Ministrów, polecenia obowiązujące wszystkie organy administracji rządowej,
a w sytuacjach nadzwyczajnych, o których mowa w art. 15 pkt 4 i 4a, obowiązujące
również organy samorządu terytorialnego. O wydanych poleceniach wojewoda
niezwłocznie informuje właściwego ministra.

GŁOWNE KOMPETENCE W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 05 czerwca 1998 r.
O ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE
– Wydaje akty prawa miejscowego dla obszarów nie uporządkowanych aktami
prawa powszechnie obowiązującego.
– Planuje reagowanie kryzysowe województwa ustalając między innymi
kompetencje poszczególnych osób funkcyjnych.
– Koordynuje przebiegiem reagowania na sytuacje kryzysowe o wymiarze
ponad powiatowym.
– Wnioskuje o:
• wprowadzenie stanu klęski żywiołowej,
• użycie Sił Zbrojnych RP.
– Ogłasza:
• pogotowie i alarm przeciwpowodziowy,
• stan zagrożenia epidemicznego i stan epidemii,
• uruchomienie działań interwencyjnych w obliczu zagrożenia
radiacyjnego.
–Monitoruje stan bezpieczeństwa województwa oraz informuje, alarmuje i
ostrzega przed potencjalnymi zagrożeniami.
– Udziela wsparcia zagrożonym powiatom siłami i środkami z innych powiatów.
– Wnioskuje o wsparcie potencjału reagowania kryzysowego województwa
zachodniopomorskiego siłami i środkami z województw ościennych lub
wydzielonych z zasobów krajowych.

AKTUALNY STAN PRAWNY

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Art. 1.
Ustawa określa organy właściwe w sprawach zarządzania
kryzysowego oraz ich zadania i zasady działania w tej
dziedzinie, a także zasady finansowania zadań zarządzania
kryzysowego.

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Wojewoda
Wydział Bezpieczeństwa
i Zarządzania Kryzysowego
Zachodniopomorskiego Urzędu
Wojewódzkiego

Wojewódzkie zespolone służby,
inspekcje i straże
Wojewódzkie Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Wojewódzkie
Centrum
Zarządzania
Kryzysowego
Lekarz Koordynator
Ratownictwa
Medycznego

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Starosta
Komórka organizacyjna starostwa
powiatowego właściwa do spraw
zarządzania kryzysowego
Powiatowy Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Powiatowe
Centrum
Zarządzania
Kryzysowego

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Wójt, burmistrz, prezydent miasta
Komórka organizacyjna urzędu gminy
właściwa do spraw zarządzania
kryzysowego
Gminny Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Może tworzyć:

Gminne Centrum
Zarządzania
Kryzysowego

ZALEŻNOŚCI SŁUŻBOWE
w zakresie bezpieczeństwa powszechnego i porządku publicznego

SYTUACJA KRYZYSOWA

STAROSTA
POWIATU

WOJEWODA

STAN KLĘSKI ŻYWIOŁOWEJ
(W zakresie zarządzania kryzysowego)

WOJEWÓDZKI
ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

SYSTEM REAGOWANIA KRYZYSOWEGO WOJEWÓDZTWA ZACHODNIOPOMORSKIEGO

WOJEWÓDZKI
ZESPÓŁ
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

WOJEWODA

RZĄDOWY ZESPÓŁ
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO
RZĄDOWE
CENTRUM
BEZPIECZEŃSTWA

MONITOROWANIE, ANALIZA
UZYSKIWANYCH DANYCH,
PROGNOZOWANIE ZDARZEŃ

SĄSIEDNIE
WOJEWÓDZTWA
NIEMIECKIE
LANDY
NADGRANICZNE

WOJEWÓDZKIE CENTRUM ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO
INICJOWANIE DZIAŁAŃ REAGOWANIA KRYZYSOWEGO
ZABEZPIECZENIE OPERACYJNO – TECHNICZNE
I INFORMACYJNE

ŚRODKI
MASOWEGO
PRZEKAZU

STAROSTOWIE
POWIATÓW

RESORTOWE
STRUKTURY
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

WOJEWÓDZKIE
STANOWISKA
KIEROWANIA,
SŁUŻBY
OPERACYJNODYSPOZYTORSKIE

ORGANIZACJE
POZARZĄDOWE

POWIATOWE CENTRUM
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

SYSTEM
ALARMOWANIA
I OSTRZEGANIA
LUDNOŚCI

WOJEWODZKI ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

WOJEWODA ZACHODNIOPOMORSKI
– przewodniczący
DYREKTOR WYDZIAŁU BEZPIECZEŃSTWA
I ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO – zastępca przewodniczącego

40

STALI CZŁONKOWIE ZESPOŁU
KIEROWNICY ZESPOLONYCH SŁUŻB, INSPEKCJI I STRAŻY WOJEWÓDZKICH
ORGANY ADMINISTRACJI NIEZESPOLONEJ
INNI CZOŁONKOWIE ZESPOŁU
PRZEDSTAWICIELE ZACHODNIOPOMORSKIEGO URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO W SZCZECINIE

INNE OSOBY ZAPROSZONE DO UDZIAŁU W PRACACH ZESPOŁU

GRUPA OPERACYJNA

ZAPEWNIA
FUNKCJONOWANIE

DORAŹNIE

WYDZIAŁ BEZPIECZEŃSTWA I ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

STALI
CZŁONKOWIE
ZESPOŁU

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Wojewoda Zachodniopomorski – przewodniczący;
2) Dyrektor Wydziału Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego
w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie –
zastępca przewodniczącego;
3) Marszałek Województwa Zachodniopomorskiego;
4) Komendant Wojewódzki Policji w Szczecinie;
5) Zachodniopomorski Komendant Wojewódzki Państwowej Straży
Pożarnej;
6) Szef Wojewódzkiego Sztabu Wojskowego w Szczecinie;
7) Dyrektor Wydziału Infrastruktury w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie;
8) Dyrektor Zachodniopomorskiego Centrum Organizacji i Promocji Zdrowia.

KIEROWNICY
ZESPOLONYCH
SŁUŻB, INSPEKCJI
I STRAŻY
WOJEWÓDZKICH

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego;
2) Zachodniopomorski Wojewódzki Konserwator Zabytków;
3) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Ochrony
Roślin i Nasiennictwa
4) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska;
5) Zachodniopomorski Wojewódzki Lekarz Weterynarii;
6) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Farmaceutyczny;
7) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej;
8) Zachodniopomorski Kurator Oświaty;
9) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego;
10)
Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Transportu Drogowego

ORGANY
ADMINISTRACJI
NIEZESPOLONEJ

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Komendant Pomorskiego Oddziału Straży Granicznej w Szczecinie;
2) Komendant Pomorskiego Dywizjonu Straży Granicznej w Świnoujściu;
3) Dyrektor Urzędu Morskiego w Szczecinie;
4) Przedstawiciel Dyrektora Urzędu Morskiego w Słupsku;
5) Dyrektor Izby Celnej w Szczecinie;
6) Dyrektor Urzędu Żeglugi Śródlądowej w Szczecinie;
7) Dyrektor Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Szczecinie;
8) Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny w Szczecinie.

INNI
CZOŁONKOWIE
ZESPOŁU

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Dyrektor Delegatury Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego
w Szczecinie;
2) Prokurator Okręgowy w Szczecinie;
3) Dyrektor Zachodniopomorskiego Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych w Szczecinie;
4) Dyrektor Oddziału Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad w Szczecinie;
5) Dyrektor Oddziału Regionalnego PKP Polskie Linie Kolejowe
w Szczecinie;
6) Dyrektor Zachodniopomorskiego Oddziału Wojewódzkiego
Narodowego Funduszu Zdrowia;
7) Kierownik Biura Prognoz Meteorologicznych Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej w Szczecinie;
8) Dyrektor Północno-Zachodniego Oddziału Terenowego Urzędu
Regulacji Energetyki w Szczecinie.

PRZEDSTAWICIELE
ZACHODNIOPOMORSKIEGO
URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO
W SZCZECINIE

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Dyrektor Generalny Zachodniopomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Szczecinie;
2) Dyrektor Wydział Środowiska i Rolnictwa;
3) Dyrektor Wydział Polityki Społecznej;
4) Dyrektor Wydziału Finansów i Budżetu w Zachodniopomorskim
Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie;
5) Kierownik Biura Prawnego w Zachodniopomorskim Urzędzie
Wojewódzkim w Szczecinie;
6) Rzecznik Prasowy Wojewody Zachodniopomorskiego.

PODJĘTE DZIAŁANIA
W CELU OGRANICZENIA
SKUTKÓW AWARII

48

Godz. 19.14, dnia 7.04.2008 r.
Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego
otrzymuje od Biura Prognoz Meteorologicznych w
Szczecinie ostrzeżenie nr 16 o intensywnych opadach
deszczu przechodzących w deszcz ze śniegiem.
Ostrzeżenie przewiduje silne opady deszczu i deszczu ze
śniegiem w ciągu najbliższych 18 godzin, do 25-30 mm.
Przewidywane są utrudnienia komunikacyjne i na terenach
zurbanizowanych.

49

Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego zgodnie z procedurą rozsyła
w godz. 20.08 – 20.31 ostrzeżenia do mediów /17/ i jednostek samorządu
terytorialnego oraz innych ogniw ważnych dla systemu zarządzania
kryzysowego województwa /33/. Łącznie 50 odbiorców.

50

Najważniejsze działania podejmowane przez wojewódzką administrację
rządową.

I dzień katastrofy /8 kwietnia/
1. Uruchomienie pracy zespołów zarządzania kryzysowego
- wojewódzkiego – praca na dwóch stanowiskach w Urzędzie Miasta Szczecin i Urzędzie
Wojewódzkim /posiedzenia w odstępach 2 – 3 godziny. Zakończone konferencją prasową/,
- powiatowych i gminnych – praca całodobowa z wykorzystaniem systemu łączności
radiotelefonicznej Wojewody i PSP
2. Nadawanie komunikatów radiowych do mieszkańców, przy wykorzystaniu rozgłośni
zlokalizowanych poza Szczecinem
3. Uruchomienie komunikacji autobusowej w Szczecinie.
4. Odwołanie obowiązku uczestnictwa w zajęciach szkolnych – szkoły otwarte.
5. Monitoring funkcjonowania:

- szpitali – wzmocnienie agregatami, dowóz paliwa i wody, zorganizowanie punktu dializ, apel
o przyjmowanie pacjentów w przychodniach,
- systemu wodno – kanalizacyjnego – kontrola zrzutu ścieków, przygotowanie sprzętu do
dowozu wody /PSP, SZ/,
- zakładów o dużym i zwiększonym ryzyku – np.. ZCh Police, wzmocnienie agregatem
urządzeń do chłodzenia instalacji z amoniakiem.
51

6. Monitorowanie prac związanych z przywracaniem energii
7. Wystąpienie do Ministra Finansów o uruchomienie sprzedaży podstawowych produktów
żywnościowych z pominięciem kas fiskalnych – ręczna rejestracja sprzedaży.
8. Zorganizowanie zwiększonej ilości patroli na ulicach: policja, wojsko /żandarmeria / straż
graniczna.
9. Wywóz produktów mrożonych z marketów – samochodami chłodniami do magazynów
rejonowych.

10. Uruchomienie pomocy społecznej.
11. W związku ze zmniejszoną ilością pociągów – pociągi pośpieszne zatrzymywane są na
wszystkich stacjach.
12. Przywracanie energii w I kolejności na elektrociepłowni w Szczecinie.

52

KALENDARIUM DZIAŁAŃ SYSTEMU ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
w dniu 8 kwietnia 2008 r.
4.20 – powołanie w Szczecinie miejskiego zespołu zarządzania kryzysowego;
5.15 – pierwsze posiedzenie miejskiego zespołu zarządzania kryzysowego;
6.00 – spotkanie członków wojewódzkiego zespołu zarządzania kryzysowego;
7.30 - wspólne posiedzenie wojewódzkiego i miejskiego zespołu zarządzania
kryzysowego pod przewodnictwem Wojewody Zachodniopomorskiego i
Prezydenta Szczecina;
7.00 – 9.00 – zbierają się zespoły reagowania kryzysowego w powiatach:
goleniowskim, polickim, stargardzkim, kamieńskim;
8.00 - 11.00 – zbierają się zespoły zarządzania kryzysowego w gminach
objętych awarią energetyczną oraz dodatkowo w mieście Kamień Pomorski i
Trzebiatów ze względu na wystąpienie zagrożenia powodziowego.
8 kwietnia odbywają się wspólne posiedzenia wojewódzkiego i miejskiego zespołu
zarządzania kryzysowego, na których omawiana jest aktualna sytuacja energetyczna,
przeciwpowodziowa oraz stan bezpieczeństwa i porządku publicznego w Szczecinie i na
obszarze powiatów objętych sytuacją kryzysową. Posiedzenia zespołów kończyły się
każdorazowo konferencjami prasowymi, w ramach których przekazywane były dla
mediów dane o aktualnej sytuacji w Szczecinie i na obszarze województwa.
Od dnia 9 kwietnia Wojewódzki Zespół Zarządzania Kryzysowego funkcjonuje w
Urzędzie Wojewódzkim zachowując tryb pracy podobny jak dzień wcześniej
Wojewoda Zachodniopomorski wraz z Komendantem Wojewódzkim PSP jedzie do
miejscowości objętych awarią i uczestniczy w posiedzeniach powiatowych zespołów
zarządzania kryzysowego m.in. w Starostwie Powiatowym w Goleniowie i Kamieniu
Pomorskim.

SCHEMAT KIEROWANIA /ZARZĄDZANIA/
WOJEWODA ZACHODNIOPOMORSKI
WOJEWÓDZKI ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
Wojewódzkie służby, inspekcje, straże
i jednostki organizacyjne wchodzące
w skład systemu reagowania kryzysowego

WCZK

Prezydent Szczecina

Starosta Policki

Starosta Kamieński

Starosta Goleniowski

MCZK

PCZK

PCZK

PCZK

Starosta Stargardzki

Starosta Gryficki

Starosta Gryfiński

Prezydent Świnoujścia

PCZK

PCZK

PCZK

MCZK

GCZK-7

GCZK-3

GCZK-2

GCZK-3

GCZK-2

GCZK-5

Działania podjęte w związku z awarią
Pomoc dla mieszkańców
W związku z zaistniałą awarią sieci energetycznej Wojewoda zwrócił się do
jednostek samorządu terytorialnego, z obszaru dotkniętego skutkami awarii
energetycznej, o:
-zorganizowanie niezbędnej pomocy dla mieszkańców w zakresie m.in.
dostaw żywności,
- wody oraz innego niezbędnego zaopatrzenia,
- objęcie - przez Ośrodki Pomocy Rodzinie, opieką osób potrzebujących
pomocy,
- zapewnienie warunków do skorzystania z urządzeń sanitarnych ( kąpiele,
opieka nad dziećmi).

Ochrona zdrowia /lekarz koordynator z Wojewódzkiego Stanowiska
Koordynacji Ratownictwa Medycznego/
Monitorowano funkcjonowanie szpitali.
Szpitalne oddziały intensywnej terapii i oddziały dializ w województwie
zasilane były agregatami własnymi lub dostarczonymi przez straż pożarną.
Dyrektorom szpitali przekazano telefon kontaktowy do dystrybutora
zaopatrującego agregaty prądotwórcze w paliwo.
Utrzymywano stały kontakt telefoniczny z Wojewódzką Stacją Pogotowia
Ratunkowego. Wojewódzka Stacja Pogotowia Ratunkowego nie odnotowała
zwiększonej ilości wezwań do zachorowań, nie zanotowano również wezwań
związanych z zaistniałym zdarzeniem.

Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny
sprawy sanitarno – epidemiologiczne
Podjęto natychmiastowe działania kontrolne w hurtowniach i sklepach spożywczych
w zakresie przechowywania artykułów spożywczych, zwłaszcza mrożonych.
W czasie kontroli ustalono, że żywność wymagająca przechowywania w chłodzie
była:
-przechowywana w podstawionych pod sklepy samochodach chłodniach w
monitorowanej temperaturze, odpowiedniej dla asortymentu żywności
- przetransportowana do magazynów rejonowych dużych sieci handlowych.

Część żywności nietrwałej mikrobiologicznie, w tym przetwory mleczne, wędliny,
mięso, mrożonki została wycofana z obrotu w ramach działań wynikających z
kontroli wewnętrznych.
Monitorowano jakość wody przeznaczonej do spożycia a także sytuację pod kątem
zagrożenia epidemiologicznego w szpitalach.

Wojewódzki Inspektorat Weterynarii - sprawy weterynaryjne
Inspektorzy powiatowych inspekcji weterynaryjnych podjęli działania kontrolne
z możliwością podejmowania decyzji o utylizacji żywności, która w wyniku
braku dopływu prądu do urządzeń chłodniczych mogła ulec zepsuciu.
Duże fermy drobiowe, pozostające bez podstawowego zasilania, zasilano
zastępczo z agregatów prądotwórczych. Zasilanie zastępcze znacznie
podniosło koszty produkcji w fermach.
Sytuacja w chłodniach składowych jest opanowana.

Sytuacja w oświacie
Z uwagi na niedogrzanie pomieszczeń, brak dostaw ciepła i energii elektrycznej
8 kwietnia, zajęcia lekcyjne we wszystkich gimnazjach i szkołach
ponadgimnazjalnych odwołano.
9 kwietnia w wielu miejscowościach zajęcia skrócono, bądź odwołano.
Odwołano sprawdzian szóstoklasistów w 8 szkołach podstawowych na terenie
Szczecina oraz w 5 w terenie ( Stargard Szczeciński, Koszewo, Sowno,
Grzedzice, Goleniów).
Wojewódzki Kurator Oświaty na bieżąco informował Wojewodę o ilości placówek
oświatowych, w których nie prowadzone były zajęcia szkolne z powodu awarii
zasilania energetycznego.

Siły i środki uczestniczące w likwidacji skutków katastrofy energetycznej

Policja
- 465 funkcjonariuszy, w tym 112 ze Szkoły Policji w Pile,
140 funkcjonariuszy Oddziału Prewencji w Szczecinie,
65 funkcjonariuszy ruchu drogowego,
- 71 radiowozów
-nie odnotowano zdarzeń o charakterze kryminalnym lub
chuligańskim - mających związek z awarią sieci energetycznych.
Państwowa Straż Pożarna
Ratownicy PSP – ok. 250 dziennie
Samochody ratownicze – 6 /Poznań, Gorzów, Warszawa, Opole, Wrocław/
Samochody pożarnicze – ok. 55 dziennie
Agregaty prądotwórcze – ok. 106 dziennie
Motopompy – ok. 47 dziennie

Siły Zbrojne RP /średnio w ciągu dnia/
- 65 żołnierzy
- 15 samochodów
- 2 pojazdy ciężkie
- 4 agregatów prądotwórczych
- 3 motopompy
- lekkie pokrycie drogowe
- most niskowodny
Żandarmeria Wojskowa
- 110 żołnierzy
- 12 samochodów
Pomorski Oddział Straży Granicznej w Szczecinie
- 70 funkcjonariuszy
- 8 samochodów

WSTĘPNE WNIOSKI
PO AWARII

Wstępne wnioski


Konieczne jest zaopatrzenie jednostek organizacyjnych ważnych dla
funkcjonowania administracji publicznej oraz gwarantujących
świadczenie usług społecznych w urządzenia awaryjnego zasilania
elektroenergetycznego



Konieczne jest opracowanie i uruchomienia programu edukacyjnego,
mającego na celu zapoznanie mieszkańców z potencjalnymi
zagrożeniami charakterystycznymi dla poszczególnych powiatów oraz
sposobami optymalnych zachowań



Konieczna jest rozbudowa systemów kierowania i informowania,
wykorzystywanych przez organy samorządu terytorialnego w procesie
reagowania kryzysowego

PODSUMOWANIE
• Sprawne
funkcjonowanie
kryzysowego
przyczyniło
rozmiarów katastrofy

systemu
się
do

zarządzania
ograniczenia

• Szybkie zwołanie Zespołów Zarządzania Kryzysowego
pozwoliło na koordynację działań od momentu
powstania sytuacji kryzysowej
• Wspólne informowanie mieszkańców o skutkach
katastrofy i postępach w prowadzeniu akcji ratowniczej
umożliwiło jednolity przekaz i niezakłóconą pracę
centrów zarządzania kryzysowego

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE

65

Powołanie Zespołu ds. Zbadania Przyczyn i Skutków
Katastrofy Energetycznej Zarządzeniem Wojewody
Zachodniopomorskiego nr 154/2008
z dnia 22 kwietnia 2008r.
Określenie przyczyn i skutków katastrofy
elektroenergetycznej
zaistniałej w części województwa zachodniopomorskiego.
Zbilansowanie strat i szkód powstałych
w wyniku katastrofy elektroenergetycznej
oraz kosztów prowadzenia działań ratowniczych.
Opracowanie założeń
do „Strategii Bezpieczeństwa Energetycznego
dla Województwa Zachodniopomorskiego”.
66

Raport Zespołu ds. Zbadania Przyczyn
i Skutków Katastrofy Energetycznej

WNIOSKI I ZALECENIA

67

68

Bezpośrednie przyczyny katastrofy energetycznej

 Obciążenia sadzią przewodów linii energetycznych przekroczyły
znacznie, co najmniej o kilkadziesiąt procent, przyjęte w
obliczeniach normowe wartości katastrofalne,
 Dodatkowym czynnikiem, mającym wpływ na przebieg zdarzeń i
rozległość uszkodzeń, były obfite opady deszczu w okresie
poprzedzającym awarię, co spowodowało podniesienie poziomu wód
gruntowych i w efekcie rozmiękczenie gruntu,
 Efektem było obniżenie stabilności posadowienia zarówno słupów
linii elektroenergetycznych jak i rosnących w pobliżu linii drzew.

69

Skutki ekonomiczne katastrofy energetycznej







KOSZTY AKCJI RATOWNICZEJ: 829 731,34 zł
KOSZTY PONIESIONE PRZEZ ZAKŁADY, FIRMY,
SPÓŁKI, SZPITALE: 45 172 424,12 zł
KOSZTY PONIESIONE PRZEZ POWIATY I GMINY :
979 468,41 zł
CAŁKOWITE KOSZTY: 46 981 623,87 zł

Koszty niedostarczonej energii elektrycznej oszacowano
na kwotę powyżej 60 milionów zł.
70

Raport dostrzega potrzebę
powołania stałego zespołu :
Wojewódzkiej Rady do spraw
Bezpieczeństwa Energetycznego

71

72

Powołanie Wojewódzkiej Rady
ds. Bezpieczeństwa Energetycznego
Zarządzenie Wojewody Zachodniopomorskiego

nr 435/2008 z dnia 30 września 2008r.

73

ZADANIA WOJEWÓDZKIEJ RADY
ds. BEZPIECZEŃSTWA ENERGETYCZNEGO
1. Nadzór nad realizacją wniosków i zaleceń wynikających z Raportu Zespołu
ds. Zbadania Przyczyn i Skutków Katastrofy Energetycznej w aglomeracji
szczecińskiej i części województwa zachodniopomorskiego.
2. Nadzór nad powstaniem oraz wdrażaniem Strategii Bezpieczeństwa
Energetycznego dla Województwa Zachodniopomorskiego.
3. Monitorowanie funkcjonowania systemu elektroenergetycznego, gazowego
i ciepłowniczego na terenie województwa zachodniopomorskiego.
4. Inicjowanie działań i projektów związanych z rozwojem energetyki na terenie
województwa zachodniopomorskiego.
5. Monitorowanie realizacji planów rozwoju przedsiębiorstw energetycznych.
6. Wspieranie działań samorządu województwa w zakresie tworzenia projektów
planu zaopatrzenia w energię elektryczną, gaz oraz ciepło.
7. Inicjowanie działań wspierających rozwój energetyki odnawialnej.
74

Dziękuję za uwagę

75


Slide 9

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE
Wydział Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego

Olsztyn 20 luty 2009 r.
Waldemar Redmer
1

2

Bezpośrednią przyczyną awarii systemu
elektroenergetycznego w nocy 7-8 kwietnia

2008 r. był szczególnie niekorzystny splot
warunków atmosferycznych prowadzący do
licznych uszkodzeń linii elektroenergetycznych
3

Temperatura powietrza
st. C
8,0
S z c z ec in
7,0

Ś w inoujś c ie
G oleniów

6,0

5,0

4,0

3,0

2,0

1,0

0,0

-1,0

-2,0

-3,0
2008-04-07

2008-04-07

2008-04-07

2008-04-07

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-09

00:00

06:00

12:00

18:00

00:00

06:00

12:00

18:00

00:00

d a ta / g o d z .

4

Prędkość wiatru
Charakterystyczne prędkości wiatru wg PN-77/B-02011

m /s

Strefa I
– Szczecin
– 20 m/s
Strefa II – Goleniów – 24 m/s
Strefa IIa – Świnoujście – 27 m/s

14
S z c z ec in
13
12

Ś w inoujś c ie
G oleniów

11
Kierunek
wiatru wg IMiGW:
10
16:00÷21:00
– PN i PN-ZACH, 3÷6 m/s
22:00÷01:00
– ZACH-PN, 3÷4 m/s
9
02:00÷14:00 – ZACH, 4÷8 m/s
8
7
6
5
4
3
2
1
0
2008-04-07 00:00 2008-04-07 06:00 2008-04-07 12:00 2008-04-07 18:00 2008-04-08 00:00 2008-04-08 06:00 2008-04-08 12:00 2008-04-08 18:00 2008-04-09 00:00
d a ta / g o d z .

5

Rodzaje opadu


Początkowo intensywny opad deszczu, a później
śniegu z deszczem i śniegu



Suma opadów 8:00 07.04 do 8:00 08.04 lokalnie
48 l/m2 w równoważniku wodnym (4,8 cm/m2)



Lokalnie odnotowana gęstość śniegu:
 

2 ,1 kN/m

2

 7 ,8 kN/m

3

0 ,27 m
6

Niewielki pobór energii elektrycznej w
godzinach nocnych z 07 na 08 04 2008 był
przyczyną schłodzenia przewodów
napowietrznych linii energetycznych do
temperatury zamarzania śniegu, co
sprzyjało osadzaniu się sadzi.

7

8

9

Wielkości Obciążeń Przewodów Sadzią
A F L – 6 2 40 m m

2

d = 2 1,7 m m
S a d ź n o rm a ln a
[N /m ]
S a d ź k a ta strofa ln a

A F L – 8 5 25 m m
d = 3 1,5 m m

8 ,7

1 7,4

2 2,8

S a d ź 7 -8 k w ietn ia

3 8,0

4 5,2

[N /m ]

 = 118 %

 = 98 %

9 ,7

1 9,7

76

53

[N /m ]

C ięża r p rzew o d u
[N /m ]
P rzek ro czen ie k atastro fa ln ych ob cią żeń
[% ]

2

Ciężar sadzi na jednym przewodzie długości 300 m:
45,2  300 = 13560 N = 13,56 kN

10

Upadek słupów

11

Zniszczenia konstrukcji
na skutek przeciążenia przewodów
L in ie



220 k V (1)

110 k V (5)

2

1

3

Z łam an ie trzon u słu p a

14

6

20

S k ręcen ia trzon ów



6

6

U szk od zen ia p op rzeczn ik ów ze św iatłow od em



8

8

U szk od zen ia p op rzeczn ik ów b ez św iatłow od u



3

3

1



1

17

24

41

P rzew rócen ia

In n e


12

Formy zniszczenia słupów
Złamania słupów
220 kV

110 kV

13

14

15

Zniszczenia kaskadowe
Linia 220 kV

Linia 15 kV
Linia 110 kV

16

17

18

19

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE

20

Przebieg katastrofy energetycznej w Szczecinie
Police 220 kV

Glinki 220 kV

220kV
Awaria godz. 0.02
Police 110 kV

Glinki 110 kV

8.04.2008 r.

110kV

Szczecin

Awaria godz. 1.06
EC Szczecin
Pomorzany 110 kV

~

8.04.2008 r.

Morzyczyn

Dąbie

Zdroje

110 kV

~

Awaria godz. 3.34

Pomorzany

Morzyczyn
220 kV

8.04.2008 r.
110kV

Żydowce

Awaria godz. 1.55
8.04.2008 r.
Dolna Odra

220kV

~

110kV

Krajnik

~ ~ ~ ~

21

Około godz. 20, dnia 7.04.2008 r. w zachodniej części województwa zaczyna
padać intensywny deszcz przechodzący w deszcz ze śniegiem

Zasięg opadów
deszczu i deszczu
ze śniegiem

Rozmiar katastrofy w województwie
zachodniopomorskim w godzinach
porannych dnia 8.04.2008 r.

Powiat gryfiński: gminy północne
liczba ludności ok.. 30 000
Powiat kamieński: cały
liczba ludności ok.. 47 000
Powiatu gryficki: gminy południowe
liczba ludności ok.. 20 000
Powiat goleniowski: cały
liczba ludności ok.. 78 000

Powiat policki cały
liczba ludności ok.. 63 000
Powiat pyrzycki północne gminy
liczba ludności ok.. 10 000
Powiat stargardzki: bez miasta
Stargard Szczeciński
liczba ludności ok. 40 000
Szczecin dzielnice lewobrzeża
liczba ludności ok.. 300 000
Świnoujście
liczba ludności ok. 40 000
Razem o godz. 7.00 dnia 8.04 w
województwie zachodniopomorskim
ok. 628 000 mieszkańców
pozbawionych było energii
elektrycznej
23

Przebieg zdarzeń w dniu 8 kwietnia 2008 r.

0.02 – awaria głównej linii energetycznej 220 kV Morzyczyn – Police,
zasilającej Szczecin od wschodu;
3.30 – awaria głównej linii energetycznej 220 kV Krajnik – Glinki,
zasilającej Szczecin od południa,
- awarie trzech linii energetycznych 110 kV ;
- awarie licznych linii energetycznych średniego i niskiego napięcia
zasilających w prąd miejscowości w zachodnich powiatach województwa.
Powyższe awarie linii energetycznych spowodowały:
- przerwę w pracy elektrociepłowni Szczecin oraz Pomorzany w
Szczecinie,
- awarię 900 stacji transformatorowych,
- brak prądu w lewobrzeżnej części Szczecina oraz miejscowościach na
obszarze powiatów: stargardzkiego, goleniowskiego, kamieńskiego,
gryfińskiego, pyrzyckiego, gryfickiego, łobeskiego, miasta Świnoujście,
polickiego, w tym ZCh. „Police”.

WPŁYW AWARII
NA FUNKCJONOWANIE
INFRASTRUKTURY
KRYTYCZNEJ

Wpływ katastrofy na funkcjonowanie infrastruktury krytycznej

ŁĄCZNOŚĆ

RODZAJ ŁĄCZNOŚCI

DZIAŁANIE /FUNKCJONOWANIE

System łączności telefonicznej przewodowej

Działa tam, gdzie nie wykorzystywano aparatów telefonicznych
zasilanych z sieci energetycznej

System łączności telefonicznej – mobilnej
/TK/

Realizowała tylko połączenia alarmowe, częściowo funkcjonował
operator TK „Plus”

Internet

Nie funkcjonował

Łączność w systemie reagowania
kryzysowego

Funkcjonowała we wszystkich centrach zarządzania kryzysowego
łączność radiotelefoniczna posiadająca awaryjne zasilanie z
akumulatorów

Wpływ katastrofy na funkcjonowanie infrastruktury krytycznej

Transport i komunikacja
Transport kolejowy
- unieruchomiona linia kolejowa Szczecin – Świnoujście z powodu uszkodzenia
trakcji elektrycznej
-Szczecin – Stargard Szczeciński – brak zasilania /użycie lokomotyw
spalinowych/

Transport drogowy

Poważne utrudnienia na wszystkich drogach objętych opadami śniegu

Zaopatrzenie w wodę
- duże ujęcia wody były zasilane własnymi agregatami prądotwórczymi,
-małe ujęcia wody nie posiadające własnych agregatów prądotwórczych były
zasilane agregatami przewoźnymi, dostarczonymi przez Państwową Straż
Pożarną i Jednostki Wojskowe /od drugiego dnia awarii/,
- agregaty prądotwórcze były też używane rotacyjnie do napełniania
zbiorników hydroforowych i utrzymania minimalnego ciśnienia w sieci
wodociągowej
- do części miejscowości gdzie nie było możliwości dostarczenia agregatów
prądotwórczych woda dowożona była beczkowozami

Szpitale
Wszystkie szpitale z obszaru objętego katastrofą energetyczną zasilane
były z awaryjnych źródeł zasilania.
- szpitale nie prowadziły planowych zabiegów operacyjnych za wyjątkiem
nagłych przypadków i sytuacji ratujących życie,

Zaopatrzenie w paliwo
Stacje paliwowe na obszarze objętym katastrofą nie prowadziły sprzedaży
ze względu na brak zasilania. Uruchomiono awaryjny system zaopatrzenia
szpitali w paliwo przez prywatnego dystrybutora.

Pozostałe utrudnienia
-nie funkcjonuje komunikacja tramwajowa w Szczecinie,
- nie funkcjonuje system zaopatrzenia w energię cieplną,
- występują utrudnienia w funkcjonowaniu oczyszczalni
ścieków,
- nieczynna jest sieć handlowa, w tym centra handlowe,
- nieczynne są banki oraz bankomaty,
- przerwana zostaje praca w zakładach produkcyjnych, a w tym
w: Stoczni
Szczecińskiej „Nowa”, Stoczni Remontowej „Gryfia”, Porcie
Morskim Szczecin – Świnoujście, ZCh. „Police” i w 4 dużych
zakładach przetwórstwa mięsnego,
- ograniczono działalność szkół i przedszkoli, nie
przeprowadzono w 13 szkołach egzaminów dla szóstoklasistów,
- nie działają kasy fiskalne, ale artykuły podstawowe m.in. leki,
środki higieniczne, żywność są sprzedawane.

Działanie systemu
zarządzania kryzysowego w
czasie awarii

AKTUALNY STAN PRAWNY

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 05 czerwca 1998 r.
O ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE
(Dz. U. Nr 80 z 2001 r. poz. 872)
Art. 15.
Wojewoda jako przedstawiciel Rady Ministrów odpowiada za wykonywanie polityki rządu na
obszarze województwa, a w szczególności:
4) zapewnia współdziałanie wszystkich jednostek organizacyjnych administracji rządowej
i samorządowej działających na obszarze województwa i kieruje ich działalnością
w zakresie zapobiegania zagrożeniu życia, zdrowia lub mienia oraz zagrożeniom
środowiska, bezpieczeństwa państwa i utrzymania porządku publicznego, ochrony praw
obywatelskich, a także zapobiegania klęskom żywiołowym i innym nadzwyczajnym
zagrożeniom oraz zwalczania i usuwania ich skutków na zasadach określonych
w ustawach,
4a) dokonuje oceny stanu zabezpieczenia przeciwpowodziowego województwa, opracowuje
plan operacyjny ochrony przed powodzią oraz ogłasza i odwołuje pogotowie i alarm
przeciwpowodziowy,

Art. 16.
1.

Wojewoda może wydawać, w zakresie wykonywania funkcji przedstawiciela Rady
Ministrów, polecenia obowiązujące wszystkie organy administracji rządowej,
a w sytuacjach nadzwyczajnych, o których mowa w art. 15 pkt 4 i 4a, obowiązujące
również organy samorządu terytorialnego. O wydanych poleceniach wojewoda
niezwłocznie informuje właściwego ministra.

GŁOWNE KOMPETENCE W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 05 czerwca 1998 r.
O ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE
– Wydaje akty prawa miejscowego dla obszarów nie uporządkowanych aktami
prawa powszechnie obowiązującego.
– Planuje reagowanie kryzysowe województwa ustalając między innymi
kompetencje poszczególnych osób funkcyjnych.
– Koordynuje przebiegiem reagowania na sytuacje kryzysowe o wymiarze
ponad powiatowym.
– Wnioskuje o:
• wprowadzenie stanu klęski żywiołowej,
• użycie Sił Zbrojnych RP.
– Ogłasza:
• pogotowie i alarm przeciwpowodziowy,
• stan zagrożenia epidemicznego i stan epidemii,
• uruchomienie działań interwencyjnych w obliczu zagrożenia
radiacyjnego.
–Monitoruje stan bezpieczeństwa województwa oraz informuje, alarmuje i
ostrzega przed potencjalnymi zagrożeniami.
– Udziela wsparcia zagrożonym powiatom siłami i środkami z innych powiatów.
– Wnioskuje o wsparcie potencjału reagowania kryzysowego województwa
zachodniopomorskiego siłami i środkami z województw ościennych lub
wydzielonych z zasobów krajowych.

AKTUALNY STAN PRAWNY

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Art. 1.
Ustawa określa organy właściwe w sprawach zarządzania
kryzysowego oraz ich zadania i zasady działania w tej
dziedzinie, a także zasady finansowania zadań zarządzania
kryzysowego.

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Wojewoda
Wydział Bezpieczeństwa
i Zarządzania Kryzysowego
Zachodniopomorskiego Urzędu
Wojewódzkiego

Wojewódzkie zespolone służby,
inspekcje i straże
Wojewódzkie Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Wojewódzkie
Centrum
Zarządzania
Kryzysowego
Lekarz Koordynator
Ratownictwa
Medycznego

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Starosta
Komórka organizacyjna starostwa
powiatowego właściwa do spraw
zarządzania kryzysowego
Powiatowy Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Powiatowe
Centrum
Zarządzania
Kryzysowego

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Wójt, burmistrz, prezydent miasta
Komórka organizacyjna urzędu gminy
właściwa do spraw zarządzania
kryzysowego
Gminny Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Może tworzyć:

Gminne Centrum
Zarządzania
Kryzysowego

ZALEŻNOŚCI SŁUŻBOWE
w zakresie bezpieczeństwa powszechnego i porządku publicznego

SYTUACJA KRYZYSOWA

STAROSTA
POWIATU

WOJEWODA

STAN KLĘSKI ŻYWIOŁOWEJ
(W zakresie zarządzania kryzysowego)

WOJEWÓDZKI
ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

SYSTEM REAGOWANIA KRYZYSOWEGO WOJEWÓDZTWA ZACHODNIOPOMORSKIEGO

WOJEWÓDZKI
ZESPÓŁ
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

WOJEWODA

RZĄDOWY ZESPÓŁ
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO
RZĄDOWE
CENTRUM
BEZPIECZEŃSTWA

MONITOROWANIE, ANALIZA
UZYSKIWANYCH DANYCH,
PROGNOZOWANIE ZDARZEŃ

SĄSIEDNIE
WOJEWÓDZTWA
NIEMIECKIE
LANDY
NADGRANICZNE

WOJEWÓDZKIE CENTRUM ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO
INICJOWANIE DZIAŁAŃ REAGOWANIA KRYZYSOWEGO
ZABEZPIECZENIE OPERACYJNO – TECHNICZNE
I INFORMACYJNE

ŚRODKI
MASOWEGO
PRZEKAZU

STAROSTOWIE
POWIATÓW

RESORTOWE
STRUKTURY
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

WOJEWÓDZKIE
STANOWISKA
KIEROWANIA,
SŁUŻBY
OPERACYJNODYSPOZYTORSKIE

ORGANIZACJE
POZARZĄDOWE

POWIATOWE CENTRUM
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

SYSTEM
ALARMOWANIA
I OSTRZEGANIA
LUDNOŚCI

WOJEWODZKI ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

WOJEWODA ZACHODNIOPOMORSKI
– przewodniczący
DYREKTOR WYDZIAŁU BEZPIECZEŃSTWA
I ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO – zastępca przewodniczącego

40

STALI CZŁONKOWIE ZESPOŁU
KIEROWNICY ZESPOLONYCH SŁUŻB, INSPEKCJI I STRAŻY WOJEWÓDZKICH
ORGANY ADMINISTRACJI NIEZESPOLONEJ
INNI CZOŁONKOWIE ZESPOŁU
PRZEDSTAWICIELE ZACHODNIOPOMORSKIEGO URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO W SZCZECINIE

INNE OSOBY ZAPROSZONE DO UDZIAŁU W PRACACH ZESPOŁU

GRUPA OPERACYJNA

ZAPEWNIA
FUNKCJONOWANIE

DORAŹNIE

WYDZIAŁ BEZPIECZEŃSTWA I ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

STALI
CZŁONKOWIE
ZESPOŁU

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Wojewoda Zachodniopomorski – przewodniczący;
2) Dyrektor Wydziału Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego
w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie –
zastępca przewodniczącego;
3) Marszałek Województwa Zachodniopomorskiego;
4) Komendant Wojewódzki Policji w Szczecinie;
5) Zachodniopomorski Komendant Wojewódzki Państwowej Straży
Pożarnej;
6) Szef Wojewódzkiego Sztabu Wojskowego w Szczecinie;
7) Dyrektor Wydziału Infrastruktury w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie;
8) Dyrektor Zachodniopomorskiego Centrum Organizacji i Promocji Zdrowia.

KIEROWNICY
ZESPOLONYCH
SŁUŻB, INSPEKCJI
I STRAŻY
WOJEWÓDZKICH

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego;
2) Zachodniopomorski Wojewódzki Konserwator Zabytków;
3) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Ochrony
Roślin i Nasiennictwa
4) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska;
5) Zachodniopomorski Wojewódzki Lekarz Weterynarii;
6) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Farmaceutyczny;
7) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej;
8) Zachodniopomorski Kurator Oświaty;
9) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego;
10)
Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Transportu Drogowego

ORGANY
ADMINISTRACJI
NIEZESPOLONEJ

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Komendant Pomorskiego Oddziału Straży Granicznej w Szczecinie;
2) Komendant Pomorskiego Dywizjonu Straży Granicznej w Świnoujściu;
3) Dyrektor Urzędu Morskiego w Szczecinie;
4) Przedstawiciel Dyrektora Urzędu Morskiego w Słupsku;
5) Dyrektor Izby Celnej w Szczecinie;
6) Dyrektor Urzędu Żeglugi Śródlądowej w Szczecinie;
7) Dyrektor Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Szczecinie;
8) Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny w Szczecinie.

INNI
CZOŁONKOWIE
ZESPOŁU

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Dyrektor Delegatury Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego
w Szczecinie;
2) Prokurator Okręgowy w Szczecinie;
3) Dyrektor Zachodniopomorskiego Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych w Szczecinie;
4) Dyrektor Oddziału Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad w Szczecinie;
5) Dyrektor Oddziału Regionalnego PKP Polskie Linie Kolejowe
w Szczecinie;
6) Dyrektor Zachodniopomorskiego Oddziału Wojewódzkiego
Narodowego Funduszu Zdrowia;
7) Kierownik Biura Prognoz Meteorologicznych Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej w Szczecinie;
8) Dyrektor Północno-Zachodniego Oddziału Terenowego Urzędu
Regulacji Energetyki w Szczecinie.

PRZEDSTAWICIELE
ZACHODNIOPOMORSKIEGO
URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO
W SZCZECINIE

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Dyrektor Generalny Zachodniopomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Szczecinie;
2) Dyrektor Wydział Środowiska i Rolnictwa;
3) Dyrektor Wydział Polityki Społecznej;
4) Dyrektor Wydziału Finansów i Budżetu w Zachodniopomorskim
Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie;
5) Kierownik Biura Prawnego w Zachodniopomorskim Urzędzie
Wojewódzkim w Szczecinie;
6) Rzecznik Prasowy Wojewody Zachodniopomorskiego.

PODJĘTE DZIAŁANIA
W CELU OGRANICZENIA
SKUTKÓW AWARII

48

Godz. 19.14, dnia 7.04.2008 r.
Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego
otrzymuje od Biura Prognoz Meteorologicznych w
Szczecinie ostrzeżenie nr 16 o intensywnych opadach
deszczu przechodzących w deszcz ze śniegiem.
Ostrzeżenie przewiduje silne opady deszczu i deszczu ze
śniegiem w ciągu najbliższych 18 godzin, do 25-30 mm.
Przewidywane są utrudnienia komunikacyjne i na terenach
zurbanizowanych.

49

Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego zgodnie z procedurą rozsyła
w godz. 20.08 – 20.31 ostrzeżenia do mediów /17/ i jednostek samorządu
terytorialnego oraz innych ogniw ważnych dla systemu zarządzania
kryzysowego województwa /33/. Łącznie 50 odbiorców.

50

Najważniejsze działania podejmowane przez wojewódzką administrację
rządową.

I dzień katastrofy /8 kwietnia/
1. Uruchomienie pracy zespołów zarządzania kryzysowego
- wojewódzkiego – praca na dwóch stanowiskach w Urzędzie Miasta Szczecin i Urzędzie
Wojewódzkim /posiedzenia w odstępach 2 – 3 godziny. Zakończone konferencją prasową/,
- powiatowych i gminnych – praca całodobowa z wykorzystaniem systemu łączności
radiotelefonicznej Wojewody i PSP
2. Nadawanie komunikatów radiowych do mieszkańców, przy wykorzystaniu rozgłośni
zlokalizowanych poza Szczecinem
3. Uruchomienie komunikacji autobusowej w Szczecinie.
4. Odwołanie obowiązku uczestnictwa w zajęciach szkolnych – szkoły otwarte.
5. Monitoring funkcjonowania:

- szpitali – wzmocnienie agregatami, dowóz paliwa i wody, zorganizowanie punktu dializ, apel
o przyjmowanie pacjentów w przychodniach,
- systemu wodno – kanalizacyjnego – kontrola zrzutu ścieków, przygotowanie sprzętu do
dowozu wody /PSP, SZ/,
- zakładów o dużym i zwiększonym ryzyku – np.. ZCh Police, wzmocnienie agregatem
urządzeń do chłodzenia instalacji z amoniakiem.
51

6. Monitorowanie prac związanych z przywracaniem energii
7. Wystąpienie do Ministra Finansów o uruchomienie sprzedaży podstawowych produktów
żywnościowych z pominięciem kas fiskalnych – ręczna rejestracja sprzedaży.
8. Zorganizowanie zwiększonej ilości patroli na ulicach: policja, wojsko /żandarmeria / straż
graniczna.
9. Wywóz produktów mrożonych z marketów – samochodami chłodniami do magazynów
rejonowych.

10. Uruchomienie pomocy społecznej.
11. W związku ze zmniejszoną ilością pociągów – pociągi pośpieszne zatrzymywane są na
wszystkich stacjach.
12. Przywracanie energii w I kolejności na elektrociepłowni w Szczecinie.

52

KALENDARIUM DZIAŁAŃ SYSTEMU ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
w dniu 8 kwietnia 2008 r.
4.20 – powołanie w Szczecinie miejskiego zespołu zarządzania kryzysowego;
5.15 – pierwsze posiedzenie miejskiego zespołu zarządzania kryzysowego;
6.00 – spotkanie członków wojewódzkiego zespołu zarządzania kryzysowego;
7.30 - wspólne posiedzenie wojewódzkiego i miejskiego zespołu zarządzania
kryzysowego pod przewodnictwem Wojewody Zachodniopomorskiego i
Prezydenta Szczecina;
7.00 – 9.00 – zbierają się zespoły reagowania kryzysowego w powiatach:
goleniowskim, polickim, stargardzkim, kamieńskim;
8.00 - 11.00 – zbierają się zespoły zarządzania kryzysowego w gminach
objętych awarią energetyczną oraz dodatkowo w mieście Kamień Pomorski i
Trzebiatów ze względu na wystąpienie zagrożenia powodziowego.
8 kwietnia odbywają się wspólne posiedzenia wojewódzkiego i miejskiego zespołu
zarządzania kryzysowego, na których omawiana jest aktualna sytuacja energetyczna,
przeciwpowodziowa oraz stan bezpieczeństwa i porządku publicznego w Szczecinie i na
obszarze powiatów objętych sytuacją kryzysową. Posiedzenia zespołów kończyły się
każdorazowo konferencjami prasowymi, w ramach których przekazywane były dla
mediów dane o aktualnej sytuacji w Szczecinie i na obszarze województwa.
Od dnia 9 kwietnia Wojewódzki Zespół Zarządzania Kryzysowego funkcjonuje w
Urzędzie Wojewódzkim zachowując tryb pracy podobny jak dzień wcześniej
Wojewoda Zachodniopomorski wraz z Komendantem Wojewódzkim PSP jedzie do
miejscowości objętych awarią i uczestniczy w posiedzeniach powiatowych zespołów
zarządzania kryzysowego m.in. w Starostwie Powiatowym w Goleniowie i Kamieniu
Pomorskim.

SCHEMAT KIEROWANIA /ZARZĄDZANIA/
WOJEWODA ZACHODNIOPOMORSKI
WOJEWÓDZKI ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
Wojewódzkie służby, inspekcje, straże
i jednostki organizacyjne wchodzące
w skład systemu reagowania kryzysowego

WCZK

Prezydent Szczecina

Starosta Policki

Starosta Kamieński

Starosta Goleniowski

MCZK

PCZK

PCZK

PCZK

Starosta Stargardzki

Starosta Gryficki

Starosta Gryfiński

Prezydent Świnoujścia

PCZK

PCZK

PCZK

MCZK

GCZK-7

GCZK-3

GCZK-2

GCZK-3

GCZK-2

GCZK-5

Działania podjęte w związku z awarią
Pomoc dla mieszkańców
W związku z zaistniałą awarią sieci energetycznej Wojewoda zwrócił się do
jednostek samorządu terytorialnego, z obszaru dotkniętego skutkami awarii
energetycznej, o:
-zorganizowanie niezbędnej pomocy dla mieszkańców w zakresie m.in.
dostaw żywności,
- wody oraz innego niezbędnego zaopatrzenia,
- objęcie - przez Ośrodki Pomocy Rodzinie, opieką osób potrzebujących
pomocy,
- zapewnienie warunków do skorzystania z urządzeń sanitarnych ( kąpiele,
opieka nad dziećmi).

Ochrona zdrowia /lekarz koordynator z Wojewódzkiego Stanowiska
Koordynacji Ratownictwa Medycznego/
Monitorowano funkcjonowanie szpitali.
Szpitalne oddziały intensywnej terapii i oddziały dializ w województwie
zasilane były agregatami własnymi lub dostarczonymi przez straż pożarną.
Dyrektorom szpitali przekazano telefon kontaktowy do dystrybutora
zaopatrującego agregaty prądotwórcze w paliwo.
Utrzymywano stały kontakt telefoniczny z Wojewódzką Stacją Pogotowia
Ratunkowego. Wojewódzka Stacja Pogotowia Ratunkowego nie odnotowała
zwiększonej ilości wezwań do zachorowań, nie zanotowano również wezwań
związanych z zaistniałym zdarzeniem.

Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny
sprawy sanitarno – epidemiologiczne
Podjęto natychmiastowe działania kontrolne w hurtowniach i sklepach spożywczych
w zakresie przechowywania artykułów spożywczych, zwłaszcza mrożonych.
W czasie kontroli ustalono, że żywność wymagająca przechowywania w chłodzie
była:
-przechowywana w podstawionych pod sklepy samochodach chłodniach w
monitorowanej temperaturze, odpowiedniej dla asortymentu żywności
- przetransportowana do magazynów rejonowych dużych sieci handlowych.

Część żywności nietrwałej mikrobiologicznie, w tym przetwory mleczne, wędliny,
mięso, mrożonki została wycofana z obrotu w ramach działań wynikających z
kontroli wewnętrznych.
Monitorowano jakość wody przeznaczonej do spożycia a także sytuację pod kątem
zagrożenia epidemiologicznego w szpitalach.

Wojewódzki Inspektorat Weterynarii - sprawy weterynaryjne
Inspektorzy powiatowych inspekcji weterynaryjnych podjęli działania kontrolne
z możliwością podejmowania decyzji o utylizacji żywności, która w wyniku
braku dopływu prądu do urządzeń chłodniczych mogła ulec zepsuciu.
Duże fermy drobiowe, pozostające bez podstawowego zasilania, zasilano
zastępczo z agregatów prądotwórczych. Zasilanie zastępcze znacznie
podniosło koszty produkcji w fermach.
Sytuacja w chłodniach składowych jest opanowana.

Sytuacja w oświacie
Z uwagi na niedogrzanie pomieszczeń, brak dostaw ciepła i energii elektrycznej
8 kwietnia, zajęcia lekcyjne we wszystkich gimnazjach i szkołach
ponadgimnazjalnych odwołano.
9 kwietnia w wielu miejscowościach zajęcia skrócono, bądź odwołano.
Odwołano sprawdzian szóstoklasistów w 8 szkołach podstawowych na terenie
Szczecina oraz w 5 w terenie ( Stargard Szczeciński, Koszewo, Sowno,
Grzedzice, Goleniów).
Wojewódzki Kurator Oświaty na bieżąco informował Wojewodę o ilości placówek
oświatowych, w których nie prowadzone były zajęcia szkolne z powodu awarii
zasilania energetycznego.

Siły i środki uczestniczące w likwidacji skutków katastrofy energetycznej

Policja
- 465 funkcjonariuszy, w tym 112 ze Szkoły Policji w Pile,
140 funkcjonariuszy Oddziału Prewencji w Szczecinie,
65 funkcjonariuszy ruchu drogowego,
- 71 radiowozów
-nie odnotowano zdarzeń o charakterze kryminalnym lub
chuligańskim - mających związek z awarią sieci energetycznych.
Państwowa Straż Pożarna
Ratownicy PSP – ok. 250 dziennie
Samochody ratownicze – 6 /Poznań, Gorzów, Warszawa, Opole, Wrocław/
Samochody pożarnicze – ok. 55 dziennie
Agregaty prądotwórcze – ok. 106 dziennie
Motopompy – ok. 47 dziennie

Siły Zbrojne RP /średnio w ciągu dnia/
- 65 żołnierzy
- 15 samochodów
- 2 pojazdy ciężkie
- 4 agregatów prądotwórczych
- 3 motopompy
- lekkie pokrycie drogowe
- most niskowodny
Żandarmeria Wojskowa
- 110 żołnierzy
- 12 samochodów
Pomorski Oddział Straży Granicznej w Szczecinie
- 70 funkcjonariuszy
- 8 samochodów

WSTĘPNE WNIOSKI
PO AWARII

Wstępne wnioski


Konieczne jest zaopatrzenie jednostek organizacyjnych ważnych dla
funkcjonowania administracji publicznej oraz gwarantujących
świadczenie usług społecznych w urządzenia awaryjnego zasilania
elektroenergetycznego



Konieczne jest opracowanie i uruchomienia programu edukacyjnego,
mającego na celu zapoznanie mieszkańców z potencjalnymi
zagrożeniami charakterystycznymi dla poszczególnych powiatów oraz
sposobami optymalnych zachowań



Konieczna jest rozbudowa systemów kierowania i informowania,
wykorzystywanych przez organy samorządu terytorialnego w procesie
reagowania kryzysowego

PODSUMOWANIE
• Sprawne
funkcjonowanie
kryzysowego
przyczyniło
rozmiarów katastrofy

systemu
się
do

zarządzania
ograniczenia

• Szybkie zwołanie Zespołów Zarządzania Kryzysowego
pozwoliło na koordynację działań od momentu
powstania sytuacji kryzysowej
• Wspólne informowanie mieszkańców o skutkach
katastrofy i postępach w prowadzeniu akcji ratowniczej
umożliwiło jednolity przekaz i niezakłóconą pracę
centrów zarządzania kryzysowego

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE

65

Powołanie Zespołu ds. Zbadania Przyczyn i Skutków
Katastrofy Energetycznej Zarządzeniem Wojewody
Zachodniopomorskiego nr 154/2008
z dnia 22 kwietnia 2008r.
Określenie przyczyn i skutków katastrofy
elektroenergetycznej
zaistniałej w części województwa zachodniopomorskiego.
Zbilansowanie strat i szkód powstałych
w wyniku katastrofy elektroenergetycznej
oraz kosztów prowadzenia działań ratowniczych.
Opracowanie założeń
do „Strategii Bezpieczeństwa Energetycznego
dla Województwa Zachodniopomorskiego”.
66

Raport Zespołu ds. Zbadania Przyczyn
i Skutków Katastrofy Energetycznej

WNIOSKI I ZALECENIA

67

68

Bezpośrednie przyczyny katastrofy energetycznej

 Obciążenia sadzią przewodów linii energetycznych przekroczyły
znacznie, co najmniej o kilkadziesiąt procent, przyjęte w
obliczeniach normowe wartości katastrofalne,
 Dodatkowym czynnikiem, mającym wpływ na przebieg zdarzeń i
rozległość uszkodzeń, były obfite opady deszczu w okresie
poprzedzającym awarię, co spowodowało podniesienie poziomu wód
gruntowych i w efekcie rozmiękczenie gruntu,
 Efektem było obniżenie stabilności posadowienia zarówno słupów
linii elektroenergetycznych jak i rosnących w pobliżu linii drzew.

69

Skutki ekonomiczne katastrofy energetycznej







KOSZTY AKCJI RATOWNICZEJ: 829 731,34 zł
KOSZTY PONIESIONE PRZEZ ZAKŁADY, FIRMY,
SPÓŁKI, SZPITALE: 45 172 424,12 zł
KOSZTY PONIESIONE PRZEZ POWIATY I GMINY :
979 468,41 zł
CAŁKOWITE KOSZTY: 46 981 623,87 zł

Koszty niedostarczonej energii elektrycznej oszacowano
na kwotę powyżej 60 milionów zł.
70

Raport dostrzega potrzebę
powołania stałego zespołu :
Wojewódzkiej Rady do spraw
Bezpieczeństwa Energetycznego

71

72

Powołanie Wojewódzkiej Rady
ds. Bezpieczeństwa Energetycznego
Zarządzenie Wojewody Zachodniopomorskiego

nr 435/2008 z dnia 30 września 2008r.

73

ZADANIA WOJEWÓDZKIEJ RADY
ds. BEZPIECZEŃSTWA ENERGETYCZNEGO
1. Nadzór nad realizacją wniosków i zaleceń wynikających z Raportu Zespołu
ds. Zbadania Przyczyn i Skutków Katastrofy Energetycznej w aglomeracji
szczecińskiej i części województwa zachodniopomorskiego.
2. Nadzór nad powstaniem oraz wdrażaniem Strategii Bezpieczeństwa
Energetycznego dla Województwa Zachodniopomorskiego.
3. Monitorowanie funkcjonowania systemu elektroenergetycznego, gazowego
i ciepłowniczego na terenie województwa zachodniopomorskiego.
4. Inicjowanie działań i projektów związanych z rozwojem energetyki na terenie
województwa zachodniopomorskiego.
5. Monitorowanie realizacji planów rozwoju przedsiębiorstw energetycznych.
6. Wspieranie działań samorządu województwa w zakresie tworzenia projektów
planu zaopatrzenia w energię elektryczną, gaz oraz ciepło.
7. Inicjowanie działań wspierających rozwój energetyki odnawialnej.
74

Dziękuję za uwagę

75


Slide 10

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE
Wydział Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego

Olsztyn 20 luty 2009 r.
Waldemar Redmer
1

2

Bezpośrednią przyczyną awarii systemu
elektroenergetycznego w nocy 7-8 kwietnia

2008 r. był szczególnie niekorzystny splot
warunków atmosferycznych prowadzący do
licznych uszkodzeń linii elektroenergetycznych
3

Temperatura powietrza
st. C
8,0
S z c z ec in
7,0

Ś w inoujś c ie
G oleniów

6,0

5,0

4,0

3,0

2,0

1,0

0,0

-1,0

-2,0

-3,0
2008-04-07

2008-04-07

2008-04-07

2008-04-07

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-09

00:00

06:00

12:00

18:00

00:00

06:00

12:00

18:00

00:00

d a ta / g o d z .

4

Prędkość wiatru
Charakterystyczne prędkości wiatru wg PN-77/B-02011

m /s

Strefa I
– Szczecin
– 20 m/s
Strefa II – Goleniów – 24 m/s
Strefa IIa – Świnoujście – 27 m/s

14
S z c z ec in
13
12

Ś w inoujś c ie
G oleniów

11
Kierunek
wiatru wg IMiGW:
10
16:00÷21:00
– PN i PN-ZACH, 3÷6 m/s
22:00÷01:00
– ZACH-PN, 3÷4 m/s
9
02:00÷14:00 – ZACH, 4÷8 m/s
8
7
6
5
4
3
2
1
0
2008-04-07 00:00 2008-04-07 06:00 2008-04-07 12:00 2008-04-07 18:00 2008-04-08 00:00 2008-04-08 06:00 2008-04-08 12:00 2008-04-08 18:00 2008-04-09 00:00
d a ta / g o d z .

5

Rodzaje opadu


Początkowo intensywny opad deszczu, a później
śniegu z deszczem i śniegu



Suma opadów 8:00 07.04 do 8:00 08.04 lokalnie
48 l/m2 w równoważniku wodnym (4,8 cm/m2)



Lokalnie odnotowana gęstość śniegu:
 

2 ,1 kN/m

2

 7 ,8 kN/m

3

0 ,27 m
6

Niewielki pobór energii elektrycznej w
godzinach nocnych z 07 na 08 04 2008 był
przyczyną schłodzenia przewodów
napowietrznych linii energetycznych do
temperatury zamarzania śniegu, co
sprzyjało osadzaniu się sadzi.

7

8

9

Wielkości Obciążeń Przewodów Sadzią
A F L – 6 2 40 m m

2

d = 2 1,7 m m
S a d ź n o rm a ln a
[N /m ]
S a d ź k a ta strofa ln a

A F L – 8 5 25 m m
d = 3 1,5 m m

8 ,7

1 7,4

2 2,8

S a d ź 7 -8 k w ietn ia

3 8,0

4 5,2

[N /m ]

 = 118 %

 = 98 %

9 ,7

1 9,7

76

53

[N /m ]

C ięża r p rzew o d u
[N /m ]
P rzek ro czen ie k atastro fa ln ych ob cią żeń
[% ]

2

Ciężar sadzi na jednym przewodzie długości 300 m:
45,2  300 = 13560 N = 13,56 kN

10

Upadek słupów

11

Zniszczenia konstrukcji
na skutek przeciążenia przewodów
L in ie



220 k V (1)

110 k V (5)

2

1

3

Z łam an ie trzon u słu p a

14

6

20

S k ręcen ia trzon ów



6

6

U szk od zen ia p op rzeczn ik ów ze św iatłow od em



8

8

U szk od zen ia p op rzeczn ik ów b ez św iatłow od u



3

3

1



1

17

24

41

P rzew rócen ia

In n e


12

Formy zniszczenia słupów
Złamania słupów
220 kV

110 kV

13

14

15

Zniszczenia kaskadowe
Linia 220 kV

Linia 15 kV
Linia 110 kV

16

17

18

19

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE

20

Przebieg katastrofy energetycznej w Szczecinie
Police 220 kV

Glinki 220 kV

220kV
Awaria godz. 0.02
Police 110 kV

Glinki 110 kV

8.04.2008 r.

110kV

Szczecin

Awaria godz. 1.06
EC Szczecin
Pomorzany 110 kV

~

8.04.2008 r.

Morzyczyn

Dąbie

Zdroje

110 kV

~

Awaria godz. 3.34

Pomorzany

Morzyczyn
220 kV

8.04.2008 r.
110kV

Żydowce

Awaria godz. 1.55
8.04.2008 r.
Dolna Odra

220kV

~

110kV

Krajnik

~ ~ ~ ~

21

Około godz. 20, dnia 7.04.2008 r. w zachodniej części województwa zaczyna
padać intensywny deszcz przechodzący w deszcz ze śniegiem

Zasięg opadów
deszczu i deszczu
ze śniegiem

Rozmiar katastrofy w województwie
zachodniopomorskim w godzinach
porannych dnia 8.04.2008 r.

Powiat gryfiński: gminy północne
liczba ludności ok.. 30 000
Powiat kamieński: cały
liczba ludności ok.. 47 000
Powiatu gryficki: gminy południowe
liczba ludności ok.. 20 000
Powiat goleniowski: cały
liczba ludności ok.. 78 000

Powiat policki cały
liczba ludności ok.. 63 000
Powiat pyrzycki północne gminy
liczba ludności ok.. 10 000
Powiat stargardzki: bez miasta
Stargard Szczeciński
liczba ludności ok. 40 000
Szczecin dzielnice lewobrzeża
liczba ludności ok.. 300 000
Świnoujście
liczba ludności ok. 40 000
Razem o godz. 7.00 dnia 8.04 w
województwie zachodniopomorskim
ok. 628 000 mieszkańców
pozbawionych było energii
elektrycznej
23

Przebieg zdarzeń w dniu 8 kwietnia 2008 r.

0.02 – awaria głównej linii energetycznej 220 kV Morzyczyn – Police,
zasilającej Szczecin od wschodu;
3.30 – awaria głównej linii energetycznej 220 kV Krajnik – Glinki,
zasilającej Szczecin od południa,
- awarie trzech linii energetycznych 110 kV ;
- awarie licznych linii energetycznych średniego i niskiego napięcia
zasilających w prąd miejscowości w zachodnich powiatach województwa.
Powyższe awarie linii energetycznych spowodowały:
- przerwę w pracy elektrociepłowni Szczecin oraz Pomorzany w
Szczecinie,
- awarię 900 stacji transformatorowych,
- brak prądu w lewobrzeżnej części Szczecina oraz miejscowościach na
obszarze powiatów: stargardzkiego, goleniowskiego, kamieńskiego,
gryfińskiego, pyrzyckiego, gryfickiego, łobeskiego, miasta Świnoujście,
polickiego, w tym ZCh. „Police”.

WPŁYW AWARII
NA FUNKCJONOWANIE
INFRASTRUKTURY
KRYTYCZNEJ

Wpływ katastrofy na funkcjonowanie infrastruktury krytycznej

ŁĄCZNOŚĆ

RODZAJ ŁĄCZNOŚCI

DZIAŁANIE /FUNKCJONOWANIE

System łączności telefonicznej przewodowej

Działa tam, gdzie nie wykorzystywano aparatów telefonicznych
zasilanych z sieci energetycznej

System łączności telefonicznej – mobilnej
/TK/

Realizowała tylko połączenia alarmowe, częściowo funkcjonował
operator TK „Plus”

Internet

Nie funkcjonował

Łączność w systemie reagowania
kryzysowego

Funkcjonowała we wszystkich centrach zarządzania kryzysowego
łączność radiotelefoniczna posiadająca awaryjne zasilanie z
akumulatorów

Wpływ katastrofy na funkcjonowanie infrastruktury krytycznej

Transport i komunikacja
Transport kolejowy
- unieruchomiona linia kolejowa Szczecin – Świnoujście z powodu uszkodzenia
trakcji elektrycznej
-Szczecin – Stargard Szczeciński – brak zasilania /użycie lokomotyw
spalinowych/

Transport drogowy

Poważne utrudnienia na wszystkich drogach objętych opadami śniegu

Zaopatrzenie w wodę
- duże ujęcia wody były zasilane własnymi agregatami prądotwórczymi,
-małe ujęcia wody nie posiadające własnych agregatów prądotwórczych były
zasilane agregatami przewoźnymi, dostarczonymi przez Państwową Straż
Pożarną i Jednostki Wojskowe /od drugiego dnia awarii/,
- agregaty prądotwórcze były też używane rotacyjnie do napełniania
zbiorników hydroforowych i utrzymania minimalnego ciśnienia w sieci
wodociągowej
- do części miejscowości gdzie nie było możliwości dostarczenia agregatów
prądotwórczych woda dowożona była beczkowozami

Szpitale
Wszystkie szpitale z obszaru objętego katastrofą energetyczną zasilane
były z awaryjnych źródeł zasilania.
- szpitale nie prowadziły planowych zabiegów operacyjnych za wyjątkiem
nagłych przypadków i sytuacji ratujących życie,

Zaopatrzenie w paliwo
Stacje paliwowe na obszarze objętym katastrofą nie prowadziły sprzedaży
ze względu na brak zasilania. Uruchomiono awaryjny system zaopatrzenia
szpitali w paliwo przez prywatnego dystrybutora.

Pozostałe utrudnienia
-nie funkcjonuje komunikacja tramwajowa w Szczecinie,
- nie funkcjonuje system zaopatrzenia w energię cieplną,
- występują utrudnienia w funkcjonowaniu oczyszczalni
ścieków,
- nieczynna jest sieć handlowa, w tym centra handlowe,
- nieczynne są banki oraz bankomaty,
- przerwana zostaje praca w zakładach produkcyjnych, a w tym
w: Stoczni
Szczecińskiej „Nowa”, Stoczni Remontowej „Gryfia”, Porcie
Morskim Szczecin – Świnoujście, ZCh. „Police” i w 4 dużych
zakładach przetwórstwa mięsnego,
- ograniczono działalność szkół i przedszkoli, nie
przeprowadzono w 13 szkołach egzaminów dla szóstoklasistów,
- nie działają kasy fiskalne, ale artykuły podstawowe m.in. leki,
środki higieniczne, żywność są sprzedawane.

Działanie systemu
zarządzania kryzysowego w
czasie awarii

AKTUALNY STAN PRAWNY

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 05 czerwca 1998 r.
O ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE
(Dz. U. Nr 80 z 2001 r. poz. 872)
Art. 15.
Wojewoda jako przedstawiciel Rady Ministrów odpowiada za wykonywanie polityki rządu na
obszarze województwa, a w szczególności:
4) zapewnia współdziałanie wszystkich jednostek organizacyjnych administracji rządowej
i samorządowej działających na obszarze województwa i kieruje ich działalnością
w zakresie zapobiegania zagrożeniu życia, zdrowia lub mienia oraz zagrożeniom
środowiska, bezpieczeństwa państwa i utrzymania porządku publicznego, ochrony praw
obywatelskich, a także zapobiegania klęskom żywiołowym i innym nadzwyczajnym
zagrożeniom oraz zwalczania i usuwania ich skutków na zasadach określonych
w ustawach,
4a) dokonuje oceny stanu zabezpieczenia przeciwpowodziowego województwa, opracowuje
plan operacyjny ochrony przed powodzią oraz ogłasza i odwołuje pogotowie i alarm
przeciwpowodziowy,

Art. 16.
1.

Wojewoda może wydawać, w zakresie wykonywania funkcji przedstawiciela Rady
Ministrów, polecenia obowiązujące wszystkie organy administracji rządowej,
a w sytuacjach nadzwyczajnych, o których mowa w art. 15 pkt 4 i 4a, obowiązujące
również organy samorządu terytorialnego. O wydanych poleceniach wojewoda
niezwłocznie informuje właściwego ministra.

GŁOWNE KOMPETENCE W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 05 czerwca 1998 r.
O ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE
– Wydaje akty prawa miejscowego dla obszarów nie uporządkowanych aktami
prawa powszechnie obowiązującego.
– Planuje reagowanie kryzysowe województwa ustalając między innymi
kompetencje poszczególnych osób funkcyjnych.
– Koordynuje przebiegiem reagowania na sytuacje kryzysowe o wymiarze
ponad powiatowym.
– Wnioskuje o:
• wprowadzenie stanu klęski żywiołowej,
• użycie Sił Zbrojnych RP.
– Ogłasza:
• pogotowie i alarm przeciwpowodziowy,
• stan zagrożenia epidemicznego i stan epidemii,
• uruchomienie działań interwencyjnych w obliczu zagrożenia
radiacyjnego.
–Monitoruje stan bezpieczeństwa województwa oraz informuje, alarmuje i
ostrzega przed potencjalnymi zagrożeniami.
– Udziela wsparcia zagrożonym powiatom siłami i środkami z innych powiatów.
– Wnioskuje o wsparcie potencjału reagowania kryzysowego województwa
zachodniopomorskiego siłami i środkami z województw ościennych lub
wydzielonych z zasobów krajowych.

AKTUALNY STAN PRAWNY

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Art. 1.
Ustawa określa organy właściwe w sprawach zarządzania
kryzysowego oraz ich zadania i zasady działania w tej
dziedzinie, a także zasady finansowania zadań zarządzania
kryzysowego.

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Wojewoda
Wydział Bezpieczeństwa
i Zarządzania Kryzysowego
Zachodniopomorskiego Urzędu
Wojewódzkiego

Wojewódzkie zespolone służby,
inspekcje i straże
Wojewódzkie Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Wojewódzkie
Centrum
Zarządzania
Kryzysowego
Lekarz Koordynator
Ratownictwa
Medycznego

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Starosta
Komórka organizacyjna starostwa
powiatowego właściwa do spraw
zarządzania kryzysowego
Powiatowy Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Powiatowe
Centrum
Zarządzania
Kryzysowego

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Wójt, burmistrz, prezydent miasta
Komórka organizacyjna urzędu gminy
właściwa do spraw zarządzania
kryzysowego
Gminny Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Może tworzyć:

Gminne Centrum
Zarządzania
Kryzysowego

ZALEŻNOŚCI SŁUŻBOWE
w zakresie bezpieczeństwa powszechnego i porządku publicznego

SYTUACJA KRYZYSOWA

STAROSTA
POWIATU

WOJEWODA

STAN KLĘSKI ŻYWIOŁOWEJ
(W zakresie zarządzania kryzysowego)

WOJEWÓDZKI
ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

SYSTEM REAGOWANIA KRYZYSOWEGO WOJEWÓDZTWA ZACHODNIOPOMORSKIEGO

WOJEWÓDZKI
ZESPÓŁ
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

WOJEWODA

RZĄDOWY ZESPÓŁ
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO
RZĄDOWE
CENTRUM
BEZPIECZEŃSTWA

MONITOROWANIE, ANALIZA
UZYSKIWANYCH DANYCH,
PROGNOZOWANIE ZDARZEŃ

SĄSIEDNIE
WOJEWÓDZTWA
NIEMIECKIE
LANDY
NADGRANICZNE

WOJEWÓDZKIE CENTRUM ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO
INICJOWANIE DZIAŁAŃ REAGOWANIA KRYZYSOWEGO
ZABEZPIECZENIE OPERACYJNO – TECHNICZNE
I INFORMACYJNE

ŚRODKI
MASOWEGO
PRZEKAZU

STAROSTOWIE
POWIATÓW

RESORTOWE
STRUKTURY
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

WOJEWÓDZKIE
STANOWISKA
KIEROWANIA,
SŁUŻBY
OPERACYJNODYSPOZYTORSKIE

ORGANIZACJE
POZARZĄDOWE

POWIATOWE CENTRUM
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

SYSTEM
ALARMOWANIA
I OSTRZEGANIA
LUDNOŚCI

WOJEWODZKI ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

WOJEWODA ZACHODNIOPOMORSKI
– przewodniczący
DYREKTOR WYDZIAŁU BEZPIECZEŃSTWA
I ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO – zastępca przewodniczącego

40

STALI CZŁONKOWIE ZESPOŁU
KIEROWNICY ZESPOLONYCH SŁUŻB, INSPEKCJI I STRAŻY WOJEWÓDZKICH
ORGANY ADMINISTRACJI NIEZESPOLONEJ
INNI CZOŁONKOWIE ZESPOŁU
PRZEDSTAWICIELE ZACHODNIOPOMORSKIEGO URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO W SZCZECINIE

INNE OSOBY ZAPROSZONE DO UDZIAŁU W PRACACH ZESPOŁU

GRUPA OPERACYJNA

ZAPEWNIA
FUNKCJONOWANIE

DORAŹNIE

WYDZIAŁ BEZPIECZEŃSTWA I ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

STALI
CZŁONKOWIE
ZESPOŁU

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Wojewoda Zachodniopomorski – przewodniczący;
2) Dyrektor Wydziału Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego
w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie –
zastępca przewodniczącego;
3) Marszałek Województwa Zachodniopomorskiego;
4) Komendant Wojewódzki Policji w Szczecinie;
5) Zachodniopomorski Komendant Wojewódzki Państwowej Straży
Pożarnej;
6) Szef Wojewódzkiego Sztabu Wojskowego w Szczecinie;
7) Dyrektor Wydziału Infrastruktury w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie;
8) Dyrektor Zachodniopomorskiego Centrum Organizacji i Promocji Zdrowia.

KIEROWNICY
ZESPOLONYCH
SŁUŻB, INSPEKCJI
I STRAŻY
WOJEWÓDZKICH

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego;
2) Zachodniopomorski Wojewódzki Konserwator Zabytków;
3) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Ochrony
Roślin i Nasiennictwa
4) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska;
5) Zachodniopomorski Wojewódzki Lekarz Weterynarii;
6) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Farmaceutyczny;
7) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej;
8) Zachodniopomorski Kurator Oświaty;
9) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego;
10)
Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Transportu Drogowego

ORGANY
ADMINISTRACJI
NIEZESPOLONEJ

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Komendant Pomorskiego Oddziału Straży Granicznej w Szczecinie;
2) Komendant Pomorskiego Dywizjonu Straży Granicznej w Świnoujściu;
3) Dyrektor Urzędu Morskiego w Szczecinie;
4) Przedstawiciel Dyrektora Urzędu Morskiego w Słupsku;
5) Dyrektor Izby Celnej w Szczecinie;
6) Dyrektor Urzędu Żeglugi Śródlądowej w Szczecinie;
7) Dyrektor Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Szczecinie;
8) Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny w Szczecinie.

INNI
CZOŁONKOWIE
ZESPOŁU

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Dyrektor Delegatury Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego
w Szczecinie;
2) Prokurator Okręgowy w Szczecinie;
3) Dyrektor Zachodniopomorskiego Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych w Szczecinie;
4) Dyrektor Oddziału Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad w Szczecinie;
5) Dyrektor Oddziału Regionalnego PKP Polskie Linie Kolejowe
w Szczecinie;
6) Dyrektor Zachodniopomorskiego Oddziału Wojewódzkiego
Narodowego Funduszu Zdrowia;
7) Kierownik Biura Prognoz Meteorologicznych Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej w Szczecinie;
8) Dyrektor Północno-Zachodniego Oddziału Terenowego Urzędu
Regulacji Energetyki w Szczecinie.

PRZEDSTAWICIELE
ZACHODNIOPOMORSKIEGO
URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO
W SZCZECINIE

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Dyrektor Generalny Zachodniopomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Szczecinie;
2) Dyrektor Wydział Środowiska i Rolnictwa;
3) Dyrektor Wydział Polityki Społecznej;
4) Dyrektor Wydziału Finansów i Budżetu w Zachodniopomorskim
Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie;
5) Kierownik Biura Prawnego w Zachodniopomorskim Urzędzie
Wojewódzkim w Szczecinie;
6) Rzecznik Prasowy Wojewody Zachodniopomorskiego.

PODJĘTE DZIAŁANIA
W CELU OGRANICZENIA
SKUTKÓW AWARII

48

Godz. 19.14, dnia 7.04.2008 r.
Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego
otrzymuje od Biura Prognoz Meteorologicznych w
Szczecinie ostrzeżenie nr 16 o intensywnych opadach
deszczu przechodzących w deszcz ze śniegiem.
Ostrzeżenie przewiduje silne opady deszczu i deszczu ze
śniegiem w ciągu najbliższych 18 godzin, do 25-30 mm.
Przewidywane są utrudnienia komunikacyjne i na terenach
zurbanizowanych.

49

Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego zgodnie z procedurą rozsyła
w godz. 20.08 – 20.31 ostrzeżenia do mediów /17/ i jednostek samorządu
terytorialnego oraz innych ogniw ważnych dla systemu zarządzania
kryzysowego województwa /33/. Łącznie 50 odbiorców.

50

Najważniejsze działania podejmowane przez wojewódzką administrację
rządową.

I dzień katastrofy /8 kwietnia/
1. Uruchomienie pracy zespołów zarządzania kryzysowego
- wojewódzkiego – praca na dwóch stanowiskach w Urzędzie Miasta Szczecin i Urzędzie
Wojewódzkim /posiedzenia w odstępach 2 – 3 godziny. Zakończone konferencją prasową/,
- powiatowych i gminnych – praca całodobowa z wykorzystaniem systemu łączności
radiotelefonicznej Wojewody i PSP
2. Nadawanie komunikatów radiowych do mieszkańców, przy wykorzystaniu rozgłośni
zlokalizowanych poza Szczecinem
3. Uruchomienie komunikacji autobusowej w Szczecinie.
4. Odwołanie obowiązku uczestnictwa w zajęciach szkolnych – szkoły otwarte.
5. Monitoring funkcjonowania:

- szpitali – wzmocnienie agregatami, dowóz paliwa i wody, zorganizowanie punktu dializ, apel
o przyjmowanie pacjentów w przychodniach,
- systemu wodno – kanalizacyjnego – kontrola zrzutu ścieków, przygotowanie sprzętu do
dowozu wody /PSP, SZ/,
- zakładów o dużym i zwiększonym ryzyku – np.. ZCh Police, wzmocnienie agregatem
urządzeń do chłodzenia instalacji z amoniakiem.
51

6. Monitorowanie prac związanych z przywracaniem energii
7. Wystąpienie do Ministra Finansów o uruchomienie sprzedaży podstawowych produktów
żywnościowych z pominięciem kas fiskalnych – ręczna rejestracja sprzedaży.
8. Zorganizowanie zwiększonej ilości patroli na ulicach: policja, wojsko /żandarmeria / straż
graniczna.
9. Wywóz produktów mrożonych z marketów – samochodami chłodniami do magazynów
rejonowych.

10. Uruchomienie pomocy społecznej.
11. W związku ze zmniejszoną ilością pociągów – pociągi pośpieszne zatrzymywane są na
wszystkich stacjach.
12. Przywracanie energii w I kolejności na elektrociepłowni w Szczecinie.

52

KALENDARIUM DZIAŁAŃ SYSTEMU ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
w dniu 8 kwietnia 2008 r.
4.20 – powołanie w Szczecinie miejskiego zespołu zarządzania kryzysowego;
5.15 – pierwsze posiedzenie miejskiego zespołu zarządzania kryzysowego;
6.00 – spotkanie członków wojewódzkiego zespołu zarządzania kryzysowego;
7.30 - wspólne posiedzenie wojewódzkiego i miejskiego zespołu zarządzania
kryzysowego pod przewodnictwem Wojewody Zachodniopomorskiego i
Prezydenta Szczecina;
7.00 – 9.00 – zbierają się zespoły reagowania kryzysowego w powiatach:
goleniowskim, polickim, stargardzkim, kamieńskim;
8.00 - 11.00 – zbierają się zespoły zarządzania kryzysowego w gminach
objętych awarią energetyczną oraz dodatkowo w mieście Kamień Pomorski i
Trzebiatów ze względu na wystąpienie zagrożenia powodziowego.
8 kwietnia odbywają się wspólne posiedzenia wojewódzkiego i miejskiego zespołu
zarządzania kryzysowego, na których omawiana jest aktualna sytuacja energetyczna,
przeciwpowodziowa oraz stan bezpieczeństwa i porządku publicznego w Szczecinie i na
obszarze powiatów objętych sytuacją kryzysową. Posiedzenia zespołów kończyły się
każdorazowo konferencjami prasowymi, w ramach których przekazywane były dla
mediów dane o aktualnej sytuacji w Szczecinie i na obszarze województwa.
Od dnia 9 kwietnia Wojewódzki Zespół Zarządzania Kryzysowego funkcjonuje w
Urzędzie Wojewódzkim zachowując tryb pracy podobny jak dzień wcześniej
Wojewoda Zachodniopomorski wraz z Komendantem Wojewódzkim PSP jedzie do
miejscowości objętych awarią i uczestniczy w posiedzeniach powiatowych zespołów
zarządzania kryzysowego m.in. w Starostwie Powiatowym w Goleniowie i Kamieniu
Pomorskim.

SCHEMAT KIEROWANIA /ZARZĄDZANIA/
WOJEWODA ZACHODNIOPOMORSKI
WOJEWÓDZKI ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
Wojewódzkie służby, inspekcje, straże
i jednostki organizacyjne wchodzące
w skład systemu reagowania kryzysowego

WCZK

Prezydent Szczecina

Starosta Policki

Starosta Kamieński

Starosta Goleniowski

MCZK

PCZK

PCZK

PCZK

Starosta Stargardzki

Starosta Gryficki

Starosta Gryfiński

Prezydent Świnoujścia

PCZK

PCZK

PCZK

MCZK

GCZK-7

GCZK-3

GCZK-2

GCZK-3

GCZK-2

GCZK-5

Działania podjęte w związku z awarią
Pomoc dla mieszkańców
W związku z zaistniałą awarią sieci energetycznej Wojewoda zwrócił się do
jednostek samorządu terytorialnego, z obszaru dotkniętego skutkami awarii
energetycznej, o:
-zorganizowanie niezbędnej pomocy dla mieszkańców w zakresie m.in.
dostaw żywności,
- wody oraz innego niezbędnego zaopatrzenia,
- objęcie - przez Ośrodki Pomocy Rodzinie, opieką osób potrzebujących
pomocy,
- zapewnienie warunków do skorzystania z urządzeń sanitarnych ( kąpiele,
opieka nad dziećmi).

Ochrona zdrowia /lekarz koordynator z Wojewódzkiego Stanowiska
Koordynacji Ratownictwa Medycznego/
Monitorowano funkcjonowanie szpitali.
Szpitalne oddziały intensywnej terapii i oddziały dializ w województwie
zasilane były agregatami własnymi lub dostarczonymi przez straż pożarną.
Dyrektorom szpitali przekazano telefon kontaktowy do dystrybutora
zaopatrującego agregaty prądotwórcze w paliwo.
Utrzymywano stały kontakt telefoniczny z Wojewódzką Stacją Pogotowia
Ratunkowego. Wojewódzka Stacja Pogotowia Ratunkowego nie odnotowała
zwiększonej ilości wezwań do zachorowań, nie zanotowano również wezwań
związanych z zaistniałym zdarzeniem.

Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny
sprawy sanitarno – epidemiologiczne
Podjęto natychmiastowe działania kontrolne w hurtowniach i sklepach spożywczych
w zakresie przechowywania artykułów spożywczych, zwłaszcza mrożonych.
W czasie kontroli ustalono, że żywność wymagająca przechowywania w chłodzie
była:
-przechowywana w podstawionych pod sklepy samochodach chłodniach w
monitorowanej temperaturze, odpowiedniej dla asortymentu żywności
- przetransportowana do magazynów rejonowych dużych sieci handlowych.

Część żywności nietrwałej mikrobiologicznie, w tym przetwory mleczne, wędliny,
mięso, mrożonki została wycofana z obrotu w ramach działań wynikających z
kontroli wewnętrznych.
Monitorowano jakość wody przeznaczonej do spożycia a także sytuację pod kątem
zagrożenia epidemiologicznego w szpitalach.

Wojewódzki Inspektorat Weterynarii - sprawy weterynaryjne
Inspektorzy powiatowych inspekcji weterynaryjnych podjęli działania kontrolne
z możliwością podejmowania decyzji o utylizacji żywności, która w wyniku
braku dopływu prądu do urządzeń chłodniczych mogła ulec zepsuciu.
Duże fermy drobiowe, pozostające bez podstawowego zasilania, zasilano
zastępczo z agregatów prądotwórczych. Zasilanie zastępcze znacznie
podniosło koszty produkcji w fermach.
Sytuacja w chłodniach składowych jest opanowana.

Sytuacja w oświacie
Z uwagi na niedogrzanie pomieszczeń, brak dostaw ciepła i energii elektrycznej
8 kwietnia, zajęcia lekcyjne we wszystkich gimnazjach i szkołach
ponadgimnazjalnych odwołano.
9 kwietnia w wielu miejscowościach zajęcia skrócono, bądź odwołano.
Odwołano sprawdzian szóstoklasistów w 8 szkołach podstawowych na terenie
Szczecina oraz w 5 w terenie ( Stargard Szczeciński, Koszewo, Sowno,
Grzedzice, Goleniów).
Wojewódzki Kurator Oświaty na bieżąco informował Wojewodę o ilości placówek
oświatowych, w których nie prowadzone były zajęcia szkolne z powodu awarii
zasilania energetycznego.

Siły i środki uczestniczące w likwidacji skutków katastrofy energetycznej

Policja
- 465 funkcjonariuszy, w tym 112 ze Szkoły Policji w Pile,
140 funkcjonariuszy Oddziału Prewencji w Szczecinie,
65 funkcjonariuszy ruchu drogowego,
- 71 radiowozów
-nie odnotowano zdarzeń o charakterze kryminalnym lub
chuligańskim - mających związek z awarią sieci energetycznych.
Państwowa Straż Pożarna
Ratownicy PSP – ok. 250 dziennie
Samochody ratownicze – 6 /Poznań, Gorzów, Warszawa, Opole, Wrocław/
Samochody pożarnicze – ok. 55 dziennie
Agregaty prądotwórcze – ok. 106 dziennie
Motopompy – ok. 47 dziennie

Siły Zbrojne RP /średnio w ciągu dnia/
- 65 żołnierzy
- 15 samochodów
- 2 pojazdy ciężkie
- 4 agregatów prądotwórczych
- 3 motopompy
- lekkie pokrycie drogowe
- most niskowodny
Żandarmeria Wojskowa
- 110 żołnierzy
- 12 samochodów
Pomorski Oddział Straży Granicznej w Szczecinie
- 70 funkcjonariuszy
- 8 samochodów

WSTĘPNE WNIOSKI
PO AWARII

Wstępne wnioski


Konieczne jest zaopatrzenie jednostek organizacyjnych ważnych dla
funkcjonowania administracji publicznej oraz gwarantujących
świadczenie usług społecznych w urządzenia awaryjnego zasilania
elektroenergetycznego



Konieczne jest opracowanie i uruchomienia programu edukacyjnego,
mającego na celu zapoznanie mieszkańców z potencjalnymi
zagrożeniami charakterystycznymi dla poszczególnych powiatów oraz
sposobami optymalnych zachowań



Konieczna jest rozbudowa systemów kierowania i informowania,
wykorzystywanych przez organy samorządu terytorialnego w procesie
reagowania kryzysowego

PODSUMOWANIE
• Sprawne
funkcjonowanie
kryzysowego
przyczyniło
rozmiarów katastrofy

systemu
się
do

zarządzania
ograniczenia

• Szybkie zwołanie Zespołów Zarządzania Kryzysowego
pozwoliło na koordynację działań od momentu
powstania sytuacji kryzysowej
• Wspólne informowanie mieszkańców o skutkach
katastrofy i postępach w prowadzeniu akcji ratowniczej
umożliwiło jednolity przekaz i niezakłóconą pracę
centrów zarządzania kryzysowego

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE

65

Powołanie Zespołu ds. Zbadania Przyczyn i Skutków
Katastrofy Energetycznej Zarządzeniem Wojewody
Zachodniopomorskiego nr 154/2008
z dnia 22 kwietnia 2008r.
Określenie przyczyn i skutków katastrofy
elektroenergetycznej
zaistniałej w części województwa zachodniopomorskiego.
Zbilansowanie strat i szkód powstałych
w wyniku katastrofy elektroenergetycznej
oraz kosztów prowadzenia działań ratowniczych.
Opracowanie założeń
do „Strategii Bezpieczeństwa Energetycznego
dla Województwa Zachodniopomorskiego”.
66

Raport Zespołu ds. Zbadania Przyczyn
i Skutków Katastrofy Energetycznej

WNIOSKI I ZALECENIA

67

68

Bezpośrednie przyczyny katastrofy energetycznej

 Obciążenia sadzią przewodów linii energetycznych przekroczyły
znacznie, co najmniej o kilkadziesiąt procent, przyjęte w
obliczeniach normowe wartości katastrofalne,
 Dodatkowym czynnikiem, mającym wpływ na przebieg zdarzeń i
rozległość uszkodzeń, były obfite opady deszczu w okresie
poprzedzającym awarię, co spowodowało podniesienie poziomu wód
gruntowych i w efekcie rozmiękczenie gruntu,
 Efektem było obniżenie stabilności posadowienia zarówno słupów
linii elektroenergetycznych jak i rosnących w pobliżu linii drzew.

69

Skutki ekonomiczne katastrofy energetycznej







KOSZTY AKCJI RATOWNICZEJ: 829 731,34 zł
KOSZTY PONIESIONE PRZEZ ZAKŁADY, FIRMY,
SPÓŁKI, SZPITALE: 45 172 424,12 zł
KOSZTY PONIESIONE PRZEZ POWIATY I GMINY :
979 468,41 zł
CAŁKOWITE KOSZTY: 46 981 623,87 zł

Koszty niedostarczonej energii elektrycznej oszacowano
na kwotę powyżej 60 milionów zł.
70

Raport dostrzega potrzebę
powołania stałego zespołu :
Wojewódzkiej Rady do spraw
Bezpieczeństwa Energetycznego

71

72

Powołanie Wojewódzkiej Rady
ds. Bezpieczeństwa Energetycznego
Zarządzenie Wojewody Zachodniopomorskiego

nr 435/2008 z dnia 30 września 2008r.

73

ZADANIA WOJEWÓDZKIEJ RADY
ds. BEZPIECZEŃSTWA ENERGETYCZNEGO
1. Nadzór nad realizacją wniosków i zaleceń wynikających z Raportu Zespołu
ds. Zbadania Przyczyn i Skutków Katastrofy Energetycznej w aglomeracji
szczecińskiej i części województwa zachodniopomorskiego.
2. Nadzór nad powstaniem oraz wdrażaniem Strategii Bezpieczeństwa
Energetycznego dla Województwa Zachodniopomorskiego.
3. Monitorowanie funkcjonowania systemu elektroenergetycznego, gazowego
i ciepłowniczego na terenie województwa zachodniopomorskiego.
4. Inicjowanie działań i projektów związanych z rozwojem energetyki na terenie
województwa zachodniopomorskiego.
5. Monitorowanie realizacji planów rozwoju przedsiębiorstw energetycznych.
6. Wspieranie działań samorządu województwa w zakresie tworzenia projektów
planu zaopatrzenia w energię elektryczną, gaz oraz ciepło.
7. Inicjowanie działań wspierających rozwój energetyki odnawialnej.
74

Dziękuję za uwagę

75


Slide 11

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE
Wydział Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego

Olsztyn 20 luty 2009 r.
Waldemar Redmer
1

2

Bezpośrednią przyczyną awarii systemu
elektroenergetycznego w nocy 7-8 kwietnia

2008 r. był szczególnie niekorzystny splot
warunków atmosferycznych prowadzący do
licznych uszkodzeń linii elektroenergetycznych
3

Temperatura powietrza
st. C
8,0
S z c z ec in
7,0

Ś w inoujś c ie
G oleniów

6,0

5,0

4,0

3,0

2,0

1,0

0,0

-1,0

-2,0

-3,0
2008-04-07

2008-04-07

2008-04-07

2008-04-07

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-09

00:00

06:00

12:00

18:00

00:00

06:00

12:00

18:00

00:00

d a ta / g o d z .

4

Prędkość wiatru
Charakterystyczne prędkości wiatru wg PN-77/B-02011

m /s

Strefa I
– Szczecin
– 20 m/s
Strefa II – Goleniów – 24 m/s
Strefa IIa – Świnoujście – 27 m/s

14
S z c z ec in
13
12

Ś w inoujś c ie
G oleniów

11
Kierunek
wiatru wg IMiGW:
10
16:00÷21:00
– PN i PN-ZACH, 3÷6 m/s
22:00÷01:00
– ZACH-PN, 3÷4 m/s
9
02:00÷14:00 – ZACH, 4÷8 m/s
8
7
6
5
4
3
2
1
0
2008-04-07 00:00 2008-04-07 06:00 2008-04-07 12:00 2008-04-07 18:00 2008-04-08 00:00 2008-04-08 06:00 2008-04-08 12:00 2008-04-08 18:00 2008-04-09 00:00
d a ta / g o d z .

5

Rodzaje opadu


Początkowo intensywny opad deszczu, a później
śniegu z deszczem i śniegu



Suma opadów 8:00 07.04 do 8:00 08.04 lokalnie
48 l/m2 w równoważniku wodnym (4,8 cm/m2)



Lokalnie odnotowana gęstość śniegu:
 

2 ,1 kN/m

2

 7 ,8 kN/m

3

0 ,27 m
6

Niewielki pobór energii elektrycznej w
godzinach nocnych z 07 na 08 04 2008 był
przyczyną schłodzenia przewodów
napowietrznych linii energetycznych do
temperatury zamarzania śniegu, co
sprzyjało osadzaniu się sadzi.

7

8

9

Wielkości Obciążeń Przewodów Sadzią
A F L – 6 2 40 m m

2

d = 2 1,7 m m
S a d ź n o rm a ln a
[N /m ]
S a d ź k a ta strofa ln a

A F L – 8 5 25 m m
d = 3 1,5 m m

8 ,7

1 7,4

2 2,8

S a d ź 7 -8 k w ietn ia

3 8,0

4 5,2

[N /m ]

 = 118 %

 = 98 %

9 ,7

1 9,7

76

53

[N /m ]

C ięża r p rzew o d u
[N /m ]
P rzek ro czen ie k atastro fa ln ych ob cią żeń
[% ]

2

Ciężar sadzi na jednym przewodzie długości 300 m:
45,2  300 = 13560 N = 13,56 kN

10

Upadek słupów

11

Zniszczenia konstrukcji
na skutek przeciążenia przewodów
L in ie



220 k V (1)

110 k V (5)

2

1

3

Z łam an ie trzon u słu p a

14

6

20

S k ręcen ia trzon ów



6

6

U szk od zen ia p op rzeczn ik ów ze św iatłow od em



8

8

U szk od zen ia p op rzeczn ik ów b ez św iatłow od u



3

3

1



1

17

24

41

P rzew rócen ia

In n e


12

Formy zniszczenia słupów
Złamania słupów
220 kV

110 kV

13

14

15

Zniszczenia kaskadowe
Linia 220 kV

Linia 15 kV
Linia 110 kV

16

17

18

19

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE

20

Przebieg katastrofy energetycznej w Szczecinie
Police 220 kV

Glinki 220 kV

220kV
Awaria godz. 0.02
Police 110 kV

Glinki 110 kV

8.04.2008 r.

110kV

Szczecin

Awaria godz. 1.06
EC Szczecin
Pomorzany 110 kV

~

8.04.2008 r.

Morzyczyn

Dąbie

Zdroje

110 kV

~

Awaria godz. 3.34

Pomorzany

Morzyczyn
220 kV

8.04.2008 r.
110kV

Żydowce

Awaria godz. 1.55
8.04.2008 r.
Dolna Odra

220kV

~

110kV

Krajnik

~ ~ ~ ~

21

Około godz. 20, dnia 7.04.2008 r. w zachodniej części województwa zaczyna
padać intensywny deszcz przechodzący w deszcz ze śniegiem

Zasięg opadów
deszczu i deszczu
ze śniegiem

Rozmiar katastrofy w województwie
zachodniopomorskim w godzinach
porannych dnia 8.04.2008 r.

Powiat gryfiński: gminy północne
liczba ludności ok.. 30 000
Powiat kamieński: cały
liczba ludności ok.. 47 000
Powiatu gryficki: gminy południowe
liczba ludności ok.. 20 000
Powiat goleniowski: cały
liczba ludności ok.. 78 000

Powiat policki cały
liczba ludności ok.. 63 000
Powiat pyrzycki północne gminy
liczba ludności ok.. 10 000
Powiat stargardzki: bez miasta
Stargard Szczeciński
liczba ludności ok. 40 000
Szczecin dzielnice lewobrzeża
liczba ludności ok.. 300 000
Świnoujście
liczba ludności ok. 40 000
Razem o godz. 7.00 dnia 8.04 w
województwie zachodniopomorskim
ok. 628 000 mieszkańców
pozbawionych było energii
elektrycznej
23

Przebieg zdarzeń w dniu 8 kwietnia 2008 r.

0.02 – awaria głównej linii energetycznej 220 kV Morzyczyn – Police,
zasilającej Szczecin od wschodu;
3.30 – awaria głównej linii energetycznej 220 kV Krajnik – Glinki,
zasilającej Szczecin od południa,
- awarie trzech linii energetycznych 110 kV ;
- awarie licznych linii energetycznych średniego i niskiego napięcia
zasilających w prąd miejscowości w zachodnich powiatach województwa.
Powyższe awarie linii energetycznych spowodowały:
- przerwę w pracy elektrociepłowni Szczecin oraz Pomorzany w
Szczecinie,
- awarię 900 stacji transformatorowych,
- brak prądu w lewobrzeżnej części Szczecina oraz miejscowościach na
obszarze powiatów: stargardzkiego, goleniowskiego, kamieńskiego,
gryfińskiego, pyrzyckiego, gryfickiego, łobeskiego, miasta Świnoujście,
polickiego, w tym ZCh. „Police”.

WPŁYW AWARII
NA FUNKCJONOWANIE
INFRASTRUKTURY
KRYTYCZNEJ

Wpływ katastrofy na funkcjonowanie infrastruktury krytycznej

ŁĄCZNOŚĆ

RODZAJ ŁĄCZNOŚCI

DZIAŁANIE /FUNKCJONOWANIE

System łączności telefonicznej przewodowej

Działa tam, gdzie nie wykorzystywano aparatów telefonicznych
zasilanych z sieci energetycznej

System łączności telefonicznej – mobilnej
/TK/

Realizowała tylko połączenia alarmowe, częściowo funkcjonował
operator TK „Plus”

Internet

Nie funkcjonował

Łączność w systemie reagowania
kryzysowego

Funkcjonowała we wszystkich centrach zarządzania kryzysowego
łączność radiotelefoniczna posiadająca awaryjne zasilanie z
akumulatorów

Wpływ katastrofy na funkcjonowanie infrastruktury krytycznej

Transport i komunikacja
Transport kolejowy
- unieruchomiona linia kolejowa Szczecin – Świnoujście z powodu uszkodzenia
trakcji elektrycznej
-Szczecin – Stargard Szczeciński – brak zasilania /użycie lokomotyw
spalinowych/

Transport drogowy

Poważne utrudnienia na wszystkich drogach objętych opadami śniegu

Zaopatrzenie w wodę
- duże ujęcia wody były zasilane własnymi agregatami prądotwórczymi,
-małe ujęcia wody nie posiadające własnych agregatów prądotwórczych były
zasilane agregatami przewoźnymi, dostarczonymi przez Państwową Straż
Pożarną i Jednostki Wojskowe /od drugiego dnia awarii/,
- agregaty prądotwórcze były też używane rotacyjnie do napełniania
zbiorników hydroforowych i utrzymania minimalnego ciśnienia w sieci
wodociągowej
- do części miejscowości gdzie nie było możliwości dostarczenia agregatów
prądotwórczych woda dowożona była beczkowozami

Szpitale
Wszystkie szpitale z obszaru objętego katastrofą energetyczną zasilane
były z awaryjnych źródeł zasilania.
- szpitale nie prowadziły planowych zabiegów operacyjnych za wyjątkiem
nagłych przypadków i sytuacji ratujących życie,

Zaopatrzenie w paliwo
Stacje paliwowe na obszarze objętym katastrofą nie prowadziły sprzedaży
ze względu na brak zasilania. Uruchomiono awaryjny system zaopatrzenia
szpitali w paliwo przez prywatnego dystrybutora.

Pozostałe utrudnienia
-nie funkcjonuje komunikacja tramwajowa w Szczecinie,
- nie funkcjonuje system zaopatrzenia w energię cieplną,
- występują utrudnienia w funkcjonowaniu oczyszczalni
ścieków,
- nieczynna jest sieć handlowa, w tym centra handlowe,
- nieczynne są banki oraz bankomaty,
- przerwana zostaje praca w zakładach produkcyjnych, a w tym
w: Stoczni
Szczecińskiej „Nowa”, Stoczni Remontowej „Gryfia”, Porcie
Morskim Szczecin – Świnoujście, ZCh. „Police” i w 4 dużych
zakładach przetwórstwa mięsnego,
- ograniczono działalność szkół i przedszkoli, nie
przeprowadzono w 13 szkołach egzaminów dla szóstoklasistów,
- nie działają kasy fiskalne, ale artykuły podstawowe m.in. leki,
środki higieniczne, żywność są sprzedawane.

Działanie systemu
zarządzania kryzysowego w
czasie awarii

AKTUALNY STAN PRAWNY

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 05 czerwca 1998 r.
O ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE
(Dz. U. Nr 80 z 2001 r. poz. 872)
Art. 15.
Wojewoda jako przedstawiciel Rady Ministrów odpowiada za wykonywanie polityki rządu na
obszarze województwa, a w szczególności:
4) zapewnia współdziałanie wszystkich jednostek organizacyjnych administracji rządowej
i samorządowej działających na obszarze województwa i kieruje ich działalnością
w zakresie zapobiegania zagrożeniu życia, zdrowia lub mienia oraz zagrożeniom
środowiska, bezpieczeństwa państwa i utrzymania porządku publicznego, ochrony praw
obywatelskich, a także zapobiegania klęskom żywiołowym i innym nadzwyczajnym
zagrożeniom oraz zwalczania i usuwania ich skutków na zasadach określonych
w ustawach,
4a) dokonuje oceny stanu zabezpieczenia przeciwpowodziowego województwa, opracowuje
plan operacyjny ochrony przed powodzią oraz ogłasza i odwołuje pogotowie i alarm
przeciwpowodziowy,

Art. 16.
1.

Wojewoda może wydawać, w zakresie wykonywania funkcji przedstawiciela Rady
Ministrów, polecenia obowiązujące wszystkie organy administracji rządowej,
a w sytuacjach nadzwyczajnych, o których mowa w art. 15 pkt 4 i 4a, obowiązujące
również organy samorządu terytorialnego. O wydanych poleceniach wojewoda
niezwłocznie informuje właściwego ministra.

GŁOWNE KOMPETENCE W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 05 czerwca 1998 r.
O ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE
– Wydaje akty prawa miejscowego dla obszarów nie uporządkowanych aktami
prawa powszechnie obowiązującego.
– Planuje reagowanie kryzysowe województwa ustalając między innymi
kompetencje poszczególnych osób funkcyjnych.
– Koordynuje przebiegiem reagowania na sytuacje kryzysowe o wymiarze
ponad powiatowym.
– Wnioskuje o:
• wprowadzenie stanu klęski żywiołowej,
• użycie Sił Zbrojnych RP.
– Ogłasza:
• pogotowie i alarm przeciwpowodziowy,
• stan zagrożenia epidemicznego i stan epidemii,
• uruchomienie działań interwencyjnych w obliczu zagrożenia
radiacyjnego.
–Monitoruje stan bezpieczeństwa województwa oraz informuje, alarmuje i
ostrzega przed potencjalnymi zagrożeniami.
– Udziela wsparcia zagrożonym powiatom siłami i środkami z innych powiatów.
– Wnioskuje o wsparcie potencjału reagowania kryzysowego województwa
zachodniopomorskiego siłami i środkami z województw ościennych lub
wydzielonych z zasobów krajowych.

AKTUALNY STAN PRAWNY

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Art. 1.
Ustawa określa organy właściwe w sprawach zarządzania
kryzysowego oraz ich zadania i zasady działania w tej
dziedzinie, a także zasady finansowania zadań zarządzania
kryzysowego.

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Wojewoda
Wydział Bezpieczeństwa
i Zarządzania Kryzysowego
Zachodniopomorskiego Urzędu
Wojewódzkiego

Wojewódzkie zespolone służby,
inspekcje i straże
Wojewódzkie Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Wojewódzkie
Centrum
Zarządzania
Kryzysowego
Lekarz Koordynator
Ratownictwa
Medycznego

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Starosta
Komórka organizacyjna starostwa
powiatowego właściwa do spraw
zarządzania kryzysowego
Powiatowy Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Powiatowe
Centrum
Zarządzania
Kryzysowego

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Wójt, burmistrz, prezydent miasta
Komórka organizacyjna urzędu gminy
właściwa do spraw zarządzania
kryzysowego
Gminny Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Może tworzyć:

Gminne Centrum
Zarządzania
Kryzysowego

ZALEŻNOŚCI SŁUŻBOWE
w zakresie bezpieczeństwa powszechnego i porządku publicznego

SYTUACJA KRYZYSOWA

STAROSTA
POWIATU

WOJEWODA

STAN KLĘSKI ŻYWIOŁOWEJ
(W zakresie zarządzania kryzysowego)

WOJEWÓDZKI
ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

SYSTEM REAGOWANIA KRYZYSOWEGO WOJEWÓDZTWA ZACHODNIOPOMORSKIEGO

WOJEWÓDZKI
ZESPÓŁ
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

WOJEWODA

RZĄDOWY ZESPÓŁ
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO
RZĄDOWE
CENTRUM
BEZPIECZEŃSTWA

MONITOROWANIE, ANALIZA
UZYSKIWANYCH DANYCH,
PROGNOZOWANIE ZDARZEŃ

SĄSIEDNIE
WOJEWÓDZTWA
NIEMIECKIE
LANDY
NADGRANICZNE

WOJEWÓDZKIE CENTRUM ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO
INICJOWANIE DZIAŁAŃ REAGOWANIA KRYZYSOWEGO
ZABEZPIECZENIE OPERACYJNO – TECHNICZNE
I INFORMACYJNE

ŚRODKI
MASOWEGO
PRZEKAZU

STAROSTOWIE
POWIATÓW

RESORTOWE
STRUKTURY
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

WOJEWÓDZKIE
STANOWISKA
KIEROWANIA,
SŁUŻBY
OPERACYJNODYSPOZYTORSKIE

ORGANIZACJE
POZARZĄDOWE

POWIATOWE CENTRUM
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

SYSTEM
ALARMOWANIA
I OSTRZEGANIA
LUDNOŚCI

WOJEWODZKI ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

WOJEWODA ZACHODNIOPOMORSKI
– przewodniczący
DYREKTOR WYDZIAŁU BEZPIECZEŃSTWA
I ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO – zastępca przewodniczącego

40

STALI CZŁONKOWIE ZESPOŁU
KIEROWNICY ZESPOLONYCH SŁUŻB, INSPEKCJI I STRAŻY WOJEWÓDZKICH
ORGANY ADMINISTRACJI NIEZESPOLONEJ
INNI CZOŁONKOWIE ZESPOŁU
PRZEDSTAWICIELE ZACHODNIOPOMORSKIEGO URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO W SZCZECINIE

INNE OSOBY ZAPROSZONE DO UDZIAŁU W PRACACH ZESPOŁU

GRUPA OPERACYJNA

ZAPEWNIA
FUNKCJONOWANIE

DORAŹNIE

WYDZIAŁ BEZPIECZEŃSTWA I ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

STALI
CZŁONKOWIE
ZESPOŁU

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Wojewoda Zachodniopomorski – przewodniczący;
2) Dyrektor Wydziału Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego
w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie –
zastępca przewodniczącego;
3) Marszałek Województwa Zachodniopomorskiego;
4) Komendant Wojewódzki Policji w Szczecinie;
5) Zachodniopomorski Komendant Wojewódzki Państwowej Straży
Pożarnej;
6) Szef Wojewódzkiego Sztabu Wojskowego w Szczecinie;
7) Dyrektor Wydziału Infrastruktury w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie;
8) Dyrektor Zachodniopomorskiego Centrum Organizacji i Promocji Zdrowia.

KIEROWNICY
ZESPOLONYCH
SŁUŻB, INSPEKCJI
I STRAŻY
WOJEWÓDZKICH

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego;
2) Zachodniopomorski Wojewódzki Konserwator Zabytków;
3) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Ochrony
Roślin i Nasiennictwa
4) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska;
5) Zachodniopomorski Wojewódzki Lekarz Weterynarii;
6) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Farmaceutyczny;
7) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej;
8) Zachodniopomorski Kurator Oświaty;
9) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego;
10)
Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Transportu Drogowego

ORGANY
ADMINISTRACJI
NIEZESPOLONEJ

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Komendant Pomorskiego Oddziału Straży Granicznej w Szczecinie;
2) Komendant Pomorskiego Dywizjonu Straży Granicznej w Świnoujściu;
3) Dyrektor Urzędu Morskiego w Szczecinie;
4) Przedstawiciel Dyrektora Urzędu Morskiego w Słupsku;
5) Dyrektor Izby Celnej w Szczecinie;
6) Dyrektor Urzędu Żeglugi Śródlądowej w Szczecinie;
7) Dyrektor Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Szczecinie;
8) Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny w Szczecinie.

INNI
CZOŁONKOWIE
ZESPOŁU

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Dyrektor Delegatury Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego
w Szczecinie;
2) Prokurator Okręgowy w Szczecinie;
3) Dyrektor Zachodniopomorskiego Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych w Szczecinie;
4) Dyrektor Oddziału Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad w Szczecinie;
5) Dyrektor Oddziału Regionalnego PKP Polskie Linie Kolejowe
w Szczecinie;
6) Dyrektor Zachodniopomorskiego Oddziału Wojewódzkiego
Narodowego Funduszu Zdrowia;
7) Kierownik Biura Prognoz Meteorologicznych Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej w Szczecinie;
8) Dyrektor Północno-Zachodniego Oddziału Terenowego Urzędu
Regulacji Energetyki w Szczecinie.

PRZEDSTAWICIELE
ZACHODNIOPOMORSKIEGO
URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO
W SZCZECINIE

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Dyrektor Generalny Zachodniopomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Szczecinie;
2) Dyrektor Wydział Środowiska i Rolnictwa;
3) Dyrektor Wydział Polityki Społecznej;
4) Dyrektor Wydziału Finansów i Budżetu w Zachodniopomorskim
Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie;
5) Kierownik Biura Prawnego w Zachodniopomorskim Urzędzie
Wojewódzkim w Szczecinie;
6) Rzecznik Prasowy Wojewody Zachodniopomorskiego.

PODJĘTE DZIAŁANIA
W CELU OGRANICZENIA
SKUTKÓW AWARII

48

Godz. 19.14, dnia 7.04.2008 r.
Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego
otrzymuje od Biura Prognoz Meteorologicznych w
Szczecinie ostrzeżenie nr 16 o intensywnych opadach
deszczu przechodzących w deszcz ze śniegiem.
Ostrzeżenie przewiduje silne opady deszczu i deszczu ze
śniegiem w ciągu najbliższych 18 godzin, do 25-30 mm.
Przewidywane są utrudnienia komunikacyjne i na terenach
zurbanizowanych.

49

Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego zgodnie z procedurą rozsyła
w godz. 20.08 – 20.31 ostrzeżenia do mediów /17/ i jednostek samorządu
terytorialnego oraz innych ogniw ważnych dla systemu zarządzania
kryzysowego województwa /33/. Łącznie 50 odbiorców.

50

Najważniejsze działania podejmowane przez wojewódzką administrację
rządową.

I dzień katastrofy /8 kwietnia/
1. Uruchomienie pracy zespołów zarządzania kryzysowego
- wojewódzkiego – praca na dwóch stanowiskach w Urzędzie Miasta Szczecin i Urzędzie
Wojewódzkim /posiedzenia w odstępach 2 – 3 godziny. Zakończone konferencją prasową/,
- powiatowych i gminnych – praca całodobowa z wykorzystaniem systemu łączności
radiotelefonicznej Wojewody i PSP
2. Nadawanie komunikatów radiowych do mieszkańców, przy wykorzystaniu rozgłośni
zlokalizowanych poza Szczecinem
3. Uruchomienie komunikacji autobusowej w Szczecinie.
4. Odwołanie obowiązku uczestnictwa w zajęciach szkolnych – szkoły otwarte.
5. Monitoring funkcjonowania:

- szpitali – wzmocnienie agregatami, dowóz paliwa i wody, zorganizowanie punktu dializ, apel
o przyjmowanie pacjentów w przychodniach,
- systemu wodno – kanalizacyjnego – kontrola zrzutu ścieków, przygotowanie sprzętu do
dowozu wody /PSP, SZ/,
- zakładów o dużym i zwiększonym ryzyku – np.. ZCh Police, wzmocnienie agregatem
urządzeń do chłodzenia instalacji z amoniakiem.
51

6. Monitorowanie prac związanych z przywracaniem energii
7. Wystąpienie do Ministra Finansów o uruchomienie sprzedaży podstawowych produktów
żywnościowych z pominięciem kas fiskalnych – ręczna rejestracja sprzedaży.
8. Zorganizowanie zwiększonej ilości patroli na ulicach: policja, wojsko /żandarmeria / straż
graniczna.
9. Wywóz produktów mrożonych z marketów – samochodami chłodniami do magazynów
rejonowych.

10. Uruchomienie pomocy społecznej.
11. W związku ze zmniejszoną ilością pociągów – pociągi pośpieszne zatrzymywane są na
wszystkich stacjach.
12. Przywracanie energii w I kolejności na elektrociepłowni w Szczecinie.

52

KALENDARIUM DZIAŁAŃ SYSTEMU ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
w dniu 8 kwietnia 2008 r.
4.20 – powołanie w Szczecinie miejskiego zespołu zarządzania kryzysowego;
5.15 – pierwsze posiedzenie miejskiego zespołu zarządzania kryzysowego;
6.00 – spotkanie członków wojewódzkiego zespołu zarządzania kryzysowego;
7.30 - wspólne posiedzenie wojewódzkiego i miejskiego zespołu zarządzania
kryzysowego pod przewodnictwem Wojewody Zachodniopomorskiego i
Prezydenta Szczecina;
7.00 – 9.00 – zbierają się zespoły reagowania kryzysowego w powiatach:
goleniowskim, polickim, stargardzkim, kamieńskim;
8.00 - 11.00 – zbierają się zespoły zarządzania kryzysowego w gminach
objętych awarią energetyczną oraz dodatkowo w mieście Kamień Pomorski i
Trzebiatów ze względu na wystąpienie zagrożenia powodziowego.
8 kwietnia odbywają się wspólne posiedzenia wojewódzkiego i miejskiego zespołu
zarządzania kryzysowego, na których omawiana jest aktualna sytuacja energetyczna,
przeciwpowodziowa oraz stan bezpieczeństwa i porządku publicznego w Szczecinie i na
obszarze powiatów objętych sytuacją kryzysową. Posiedzenia zespołów kończyły się
każdorazowo konferencjami prasowymi, w ramach których przekazywane były dla
mediów dane o aktualnej sytuacji w Szczecinie i na obszarze województwa.
Od dnia 9 kwietnia Wojewódzki Zespół Zarządzania Kryzysowego funkcjonuje w
Urzędzie Wojewódzkim zachowując tryb pracy podobny jak dzień wcześniej
Wojewoda Zachodniopomorski wraz z Komendantem Wojewódzkim PSP jedzie do
miejscowości objętych awarią i uczestniczy w posiedzeniach powiatowych zespołów
zarządzania kryzysowego m.in. w Starostwie Powiatowym w Goleniowie i Kamieniu
Pomorskim.

SCHEMAT KIEROWANIA /ZARZĄDZANIA/
WOJEWODA ZACHODNIOPOMORSKI
WOJEWÓDZKI ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
Wojewódzkie służby, inspekcje, straże
i jednostki organizacyjne wchodzące
w skład systemu reagowania kryzysowego

WCZK

Prezydent Szczecina

Starosta Policki

Starosta Kamieński

Starosta Goleniowski

MCZK

PCZK

PCZK

PCZK

Starosta Stargardzki

Starosta Gryficki

Starosta Gryfiński

Prezydent Świnoujścia

PCZK

PCZK

PCZK

MCZK

GCZK-7

GCZK-3

GCZK-2

GCZK-3

GCZK-2

GCZK-5

Działania podjęte w związku z awarią
Pomoc dla mieszkańców
W związku z zaistniałą awarią sieci energetycznej Wojewoda zwrócił się do
jednostek samorządu terytorialnego, z obszaru dotkniętego skutkami awarii
energetycznej, o:
-zorganizowanie niezbędnej pomocy dla mieszkańców w zakresie m.in.
dostaw żywności,
- wody oraz innego niezbędnego zaopatrzenia,
- objęcie - przez Ośrodki Pomocy Rodzinie, opieką osób potrzebujących
pomocy,
- zapewnienie warunków do skorzystania z urządzeń sanitarnych ( kąpiele,
opieka nad dziećmi).

Ochrona zdrowia /lekarz koordynator z Wojewódzkiego Stanowiska
Koordynacji Ratownictwa Medycznego/
Monitorowano funkcjonowanie szpitali.
Szpitalne oddziały intensywnej terapii i oddziały dializ w województwie
zasilane były agregatami własnymi lub dostarczonymi przez straż pożarną.
Dyrektorom szpitali przekazano telefon kontaktowy do dystrybutora
zaopatrującego agregaty prądotwórcze w paliwo.
Utrzymywano stały kontakt telefoniczny z Wojewódzką Stacją Pogotowia
Ratunkowego. Wojewódzka Stacja Pogotowia Ratunkowego nie odnotowała
zwiększonej ilości wezwań do zachorowań, nie zanotowano również wezwań
związanych z zaistniałym zdarzeniem.

Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny
sprawy sanitarno – epidemiologiczne
Podjęto natychmiastowe działania kontrolne w hurtowniach i sklepach spożywczych
w zakresie przechowywania artykułów spożywczych, zwłaszcza mrożonych.
W czasie kontroli ustalono, że żywność wymagająca przechowywania w chłodzie
była:
-przechowywana w podstawionych pod sklepy samochodach chłodniach w
monitorowanej temperaturze, odpowiedniej dla asortymentu żywności
- przetransportowana do magazynów rejonowych dużych sieci handlowych.

Część żywności nietrwałej mikrobiologicznie, w tym przetwory mleczne, wędliny,
mięso, mrożonki została wycofana z obrotu w ramach działań wynikających z
kontroli wewnętrznych.
Monitorowano jakość wody przeznaczonej do spożycia a także sytuację pod kątem
zagrożenia epidemiologicznego w szpitalach.

Wojewódzki Inspektorat Weterynarii - sprawy weterynaryjne
Inspektorzy powiatowych inspekcji weterynaryjnych podjęli działania kontrolne
z możliwością podejmowania decyzji o utylizacji żywności, która w wyniku
braku dopływu prądu do urządzeń chłodniczych mogła ulec zepsuciu.
Duże fermy drobiowe, pozostające bez podstawowego zasilania, zasilano
zastępczo z agregatów prądotwórczych. Zasilanie zastępcze znacznie
podniosło koszty produkcji w fermach.
Sytuacja w chłodniach składowych jest opanowana.

Sytuacja w oświacie
Z uwagi na niedogrzanie pomieszczeń, brak dostaw ciepła i energii elektrycznej
8 kwietnia, zajęcia lekcyjne we wszystkich gimnazjach i szkołach
ponadgimnazjalnych odwołano.
9 kwietnia w wielu miejscowościach zajęcia skrócono, bądź odwołano.
Odwołano sprawdzian szóstoklasistów w 8 szkołach podstawowych na terenie
Szczecina oraz w 5 w terenie ( Stargard Szczeciński, Koszewo, Sowno,
Grzedzice, Goleniów).
Wojewódzki Kurator Oświaty na bieżąco informował Wojewodę o ilości placówek
oświatowych, w których nie prowadzone były zajęcia szkolne z powodu awarii
zasilania energetycznego.

Siły i środki uczestniczące w likwidacji skutków katastrofy energetycznej

Policja
- 465 funkcjonariuszy, w tym 112 ze Szkoły Policji w Pile,
140 funkcjonariuszy Oddziału Prewencji w Szczecinie,
65 funkcjonariuszy ruchu drogowego,
- 71 radiowozów
-nie odnotowano zdarzeń o charakterze kryminalnym lub
chuligańskim - mających związek z awarią sieci energetycznych.
Państwowa Straż Pożarna
Ratownicy PSP – ok. 250 dziennie
Samochody ratownicze – 6 /Poznań, Gorzów, Warszawa, Opole, Wrocław/
Samochody pożarnicze – ok. 55 dziennie
Agregaty prądotwórcze – ok. 106 dziennie
Motopompy – ok. 47 dziennie

Siły Zbrojne RP /średnio w ciągu dnia/
- 65 żołnierzy
- 15 samochodów
- 2 pojazdy ciężkie
- 4 agregatów prądotwórczych
- 3 motopompy
- lekkie pokrycie drogowe
- most niskowodny
Żandarmeria Wojskowa
- 110 żołnierzy
- 12 samochodów
Pomorski Oddział Straży Granicznej w Szczecinie
- 70 funkcjonariuszy
- 8 samochodów

WSTĘPNE WNIOSKI
PO AWARII

Wstępne wnioski


Konieczne jest zaopatrzenie jednostek organizacyjnych ważnych dla
funkcjonowania administracji publicznej oraz gwarantujących
świadczenie usług społecznych w urządzenia awaryjnego zasilania
elektroenergetycznego



Konieczne jest opracowanie i uruchomienia programu edukacyjnego,
mającego na celu zapoznanie mieszkańców z potencjalnymi
zagrożeniami charakterystycznymi dla poszczególnych powiatów oraz
sposobami optymalnych zachowań



Konieczna jest rozbudowa systemów kierowania i informowania,
wykorzystywanych przez organy samorządu terytorialnego w procesie
reagowania kryzysowego

PODSUMOWANIE
• Sprawne
funkcjonowanie
kryzysowego
przyczyniło
rozmiarów katastrofy

systemu
się
do

zarządzania
ograniczenia

• Szybkie zwołanie Zespołów Zarządzania Kryzysowego
pozwoliło na koordynację działań od momentu
powstania sytuacji kryzysowej
• Wspólne informowanie mieszkańców o skutkach
katastrofy i postępach w prowadzeniu akcji ratowniczej
umożliwiło jednolity przekaz i niezakłóconą pracę
centrów zarządzania kryzysowego

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE

65

Powołanie Zespołu ds. Zbadania Przyczyn i Skutków
Katastrofy Energetycznej Zarządzeniem Wojewody
Zachodniopomorskiego nr 154/2008
z dnia 22 kwietnia 2008r.
Określenie przyczyn i skutków katastrofy
elektroenergetycznej
zaistniałej w części województwa zachodniopomorskiego.
Zbilansowanie strat i szkód powstałych
w wyniku katastrofy elektroenergetycznej
oraz kosztów prowadzenia działań ratowniczych.
Opracowanie założeń
do „Strategii Bezpieczeństwa Energetycznego
dla Województwa Zachodniopomorskiego”.
66

Raport Zespołu ds. Zbadania Przyczyn
i Skutków Katastrofy Energetycznej

WNIOSKI I ZALECENIA

67

68

Bezpośrednie przyczyny katastrofy energetycznej

 Obciążenia sadzią przewodów linii energetycznych przekroczyły
znacznie, co najmniej o kilkadziesiąt procent, przyjęte w
obliczeniach normowe wartości katastrofalne,
 Dodatkowym czynnikiem, mającym wpływ na przebieg zdarzeń i
rozległość uszkodzeń, były obfite opady deszczu w okresie
poprzedzającym awarię, co spowodowało podniesienie poziomu wód
gruntowych i w efekcie rozmiękczenie gruntu,
 Efektem było obniżenie stabilności posadowienia zarówno słupów
linii elektroenergetycznych jak i rosnących w pobliżu linii drzew.

69

Skutki ekonomiczne katastrofy energetycznej







KOSZTY AKCJI RATOWNICZEJ: 829 731,34 zł
KOSZTY PONIESIONE PRZEZ ZAKŁADY, FIRMY,
SPÓŁKI, SZPITALE: 45 172 424,12 zł
KOSZTY PONIESIONE PRZEZ POWIATY I GMINY :
979 468,41 zł
CAŁKOWITE KOSZTY: 46 981 623,87 zł

Koszty niedostarczonej energii elektrycznej oszacowano
na kwotę powyżej 60 milionów zł.
70

Raport dostrzega potrzebę
powołania stałego zespołu :
Wojewódzkiej Rady do spraw
Bezpieczeństwa Energetycznego

71

72

Powołanie Wojewódzkiej Rady
ds. Bezpieczeństwa Energetycznego
Zarządzenie Wojewody Zachodniopomorskiego

nr 435/2008 z dnia 30 września 2008r.

73

ZADANIA WOJEWÓDZKIEJ RADY
ds. BEZPIECZEŃSTWA ENERGETYCZNEGO
1. Nadzór nad realizacją wniosków i zaleceń wynikających z Raportu Zespołu
ds. Zbadania Przyczyn i Skutków Katastrofy Energetycznej w aglomeracji
szczecińskiej i części województwa zachodniopomorskiego.
2. Nadzór nad powstaniem oraz wdrażaniem Strategii Bezpieczeństwa
Energetycznego dla Województwa Zachodniopomorskiego.
3. Monitorowanie funkcjonowania systemu elektroenergetycznego, gazowego
i ciepłowniczego na terenie województwa zachodniopomorskiego.
4. Inicjowanie działań i projektów związanych z rozwojem energetyki na terenie
województwa zachodniopomorskiego.
5. Monitorowanie realizacji planów rozwoju przedsiębiorstw energetycznych.
6. Wspieranie działań samorządu województwa w zakresie tworzenia projektów
planu zaopatrzenia w energię elektryczną, gaz oraz ciepło.
7. Inicjowanie działań wspierających rozwój energetyki odnawialnej.
74

Dziękuję za uwagę

75


Slide 12

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE
Wydział Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego

Olsztyn 20 luty 2009 r.
Waldemar Redmer
1

2

Bezpośrednią przyczyną awarii systemu
elektroenergetycznego w nocy 7-8 kwietnia

2008 r. był szczególnie niekorzystny splot
warunków atmosferycznych prowadzący do
licznych uszkodzeń linii elektroenergetycznych
3

Temperatura powietrza
st. C
8,0
S z c z ec in
7,0

Ś w inoujś c ie
G oleniów

6,0

5,0

4,0

3,0

2,0

1,0

0,0

-1,0

-2,0

-3,0
2008-04-07

2008-04-07

2008-04-07

2008-04-07

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-09

00:00

06:00

12:00

18:00

00:00

06:00

12:00

18:00

00:00

d a ta / g o d z .

4

Prędkość wiatru
Charakterystyczne prędkości wiatru wg PN-77/B-02011

m /s

Strefa I
– Szczecin
– 20 m/s
Strefa II – Goleniów – 24 m/s
Strefa IIa – Świnoujście – 27 m/s

14
S z c z ec in
13
12

Ś w inoujś c ie
G oleniów

11
Kierunek
wiatru wg IMiGW:
10
16:00÷21:00
– PN i PN-ZACH, 3÷6 m/s
22:00÷01:00
– ZACH-PN, 3÷4 m/s
9
02:00÷14:00 – ZACH, 4÷8 m/s
8
7
6
5
4
3
2
1
0
2008-04-07 00:00 2008-04-07 06:00 2008-04-07 12:00 2008-04-07 18:00 2008-04-08 00:00 2008-04-08 06:00 2008-04-08 12:00 2008-04-08 18:00 2008-04-09 00:00
d a ta / g o d z .

5

Rodzaje opadu


Początkowo intensywny opad deszczu, a później
śniegu z deszczem i śniegu



Suma opadów 8:00 07.04 do 8:00 08.04 lokalnie
48 l/m2 w równoważniku wodnym (4,8 cm/m2)



Lokalnie odnotowana gęstość śniegu:
 

2 ,1 kN/m

2

 7 ,8 kN/m

3

0 ,27 m
6

Niewielki pobór energii elektrycznej w
godzinach nocnych z 07 na 08 04 2008 był
przyczyną schłodzenia przewodów
napowietrznych linii energetycznych do
temperatury zamarzania śniegu, co
sprzyjało osadzaniu się sadzi.

7

8

9

Wielkości Obciążeń Przewodów Sadzią
A F L – 6 2 40 m m

2

d = 2 1,7 m m
S a d ź n o rm a ln a
[N /m ]
S a d ź k a ta strofa ln a

A F L – 8 5 25 m m
d = 3 1,5 m m

8 ,7

1 7,4

2 2,8

S a d ź 7 -8 k w ietn ia

3 8,0

4 5,2

[N /m ]

 = 118 %

 = 98 %

9 ,7

1 9,7

76

53

[N /m ]

C ięża r p rzew o d u
[N /m ]
P rzek ro czen ie k atastro fa ln ych ob cią żeń
[% ]

2

Ciężar sadzi na jednym przewodzie długości 300 m:
45,2  300 = 13560 N = 13,56 kN

10

Upadek słupów

11

Zniszczenia konstrukcji
na skutek przeciążenia przewodów
L in ie



220 k V (1)

110 k V (5)

2

1

3

Z łam an ie trzon u słu p a

14

6

20

S k ręcen ia trzon ów



6

6

U szk od zen ia p op rzeczn ik ów ze św iatłow od em



8

8

U szk od zen ia p op rzeczn ik ów b ez św iatłow od u



3

3

1



1

17

24

41

P rzew rócen ia

In n e


12

Formy zniszczenia słupów
Złamania słupów
220 kV

110 kV

13

14

15

Zniszczenia kaskadowe
Linia 220 kV

Linia 15 kV
Linia 110 kV

16

17

18

19

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE

20

Przebieg katastrofy energetycznej w Szczecinie
Police 220 kV

Glinki 220 kV

220kV
Awaria godz. 0.02
Police 110 kV

Glinki 110 kV

8.04.2008 r.

110kV

Szczecin

Awaria godz. 1.06
EC Szczecin
Pomorzany 110 kV

~

8.04.2008 r.

Morzyczyn

Dąbie

Zdroje

110 kV

~

Awaria godz. 3.34

Pomorzany

Morzyczyn
220 kV

8.04.2008 r.
110kV

Żydowce

Awaria godz. 1.55
8.04.2008 r.
Dolna Odra

220kV

~

110kV

Krajnik

~ ~ ~ ~

21

Około godz. 20, dnia 7.04.2008 r. w zachodniej części województwa zaczyna
padać intensywny deszcz przechodzący w deszcz ze śniegiem

Zasięg opadów
deszczu i deszczu
ze śniegiem

Rozmiar katastrofy w województwie
zachodniopomorskim w godzinach
porannych dnia 8.04.2008 r.

Powiat gryfiński: gminy północne
liczba ludności ok.. 30 000
Powiat kamieński: cały
liczba ludności ok.. 47 000
Powiatu gryficki: gminy południowe
liczba ludności ok.. 20 000
Powiat goleniowski: cały
liczba ludności ok.. 78 000

Powiat policki cały
liczba ludności ok.. 63 000
Powiat pyrzycki północne gminy
liczba ludności ok.. 10 000
Powiat stargardzki: bez miasta
Stargard Szczeciński
liczba ludności ok. 40 000
Szczecin dzielnice lewobrzeża
liczba ludności ok.. 300 000
Świnoujście
liczba ludności ok. 40 000
Razem o godz. 7.00 dnia 8.04 w
województwie zachodniopomorskim
ok. 628 000 mieszkańców
pozbawionych było energii
elektrycznej
23

Przebieg zdarzeń w dniu 8 kwietnia 2008 r.

0.02 – awaria głównej linii energetycznej 220 kV Morzyczyn – Police,
zasilającej Szczecin od wschodu;
3.30 – awaria głównej linii energetycznej 220 kV Krajnik – Glinki,
zasilającej Szczecin od południa,
- awarie trzech linii energetycznych 110 kV ;
- awarie licznych linii energetycznych średniego i niskiego napięcia
zasilających w prąd miejscowości w zachodnich powiatach województwa.
Powyższe awarie linii energetycznych spowodowały:
- przerwę w pracy elektrociepłowni Szczecin oraz Pomorzany w
Szczecinie,
- awarię 900 stacji transformatorowych,
- brak prądu w lewobrzeżnej części Szczecina oraz miejscowościach na
obszarze powiatów: stargardzkiego, goleniowskiego, kamieńskiego,
gryfińskiego, pyrzyckiego, gryfickiego, łobeskiego, miasta Świnoujście,
polickiego, w tym ZCh. „Police”.

WPŁYW AWARII
NA FUNKCJONOWANIE
INFRASTRUKTURY
KRYTYCZNEJ

Wpływ katastrofy na funkcjonowanie infrastruktury krytycznej

ŁĄCZNOŚĆ

RODZAJ ŁĄCZNOŚCI

DZIAŁANIE /FUNKCJONOWANIE

System łączności telefonicznej przewodowej

Działa tam, gdzie nie wykorzystywano aparatów telefonicznych
zasilanych z sieci energetycznej

System łączności telefonicznej – mobilnej
/TK/

Realizowała tylko połączenia alarmowe, częściowo funkcjonował
operator TK „Plus”

Internet

Nie funkcjonował

Łączność w systemie reagowania
kryzysowego

Funkcjonowała we wszystkich centrach zarządzania kryzysowego
łączność radiotelefoniczna posiadająca awaryjne zasilanie z
akumulatorów

Wpływ katastrofy na funkcjonowanie infrastruktury krytycznej

Transport i komunikacja
Transport kolejowy
- unieruchomiona linia kolejowa Szczecin – Świnoujście z powodu uszkodzenia
trakcji elektrycznej
-Szczecin – Stargard Szczeciński – brak zasilania /użycie lokomotyw
spalinowych/

Transport drogowy

Poważne utrudnienia na wszystkich drogach objętych opadami śniegu

Zaopatrzenie w wodę
- duże ujęcia wody były zasilane własnymi agregatami prądotwórczymi,
-małe ujęcia wody nie posiadające własnych agregatów prądotwórczych były
zasilane agregatami przewoźnymi, dostarczonymi przez Państwową Straż
Pożarną i Jednostki Wojskowe /od drugiego dnia awarii/,
- agregaty prądotwórcze były też używane rotacyjnie do napełniania
zbiorników hydroforowych i utrzymania minimalnego ciśnienia w sieci
wodociągowej
- do części miejscowości gdzie nie było możliwości dostarczenia agregatów
prądotwórczych woda dowożona była beczkowozami

Szpitale
Wszystkie szpitale z obszaru objętego katastrofą energetyczną zasilane
były z awaryjnych źródeł zasilania.
- szpitale nie prowadziły planowych zabiegów operacyjnych za wyjątkiem
nagłych przypadków i sytuacji ratujących życie,

Zaopatrzenie w paliwo
Stacje paliwowe na obszarze objętym katastrofą nie prowadziły sprzedaży
ze względu na brak zasilania. Uruchomiono awaryjny system zaopatrzenia
szpitali w paliwo przez prywatnego dystrybutora.

Pozostałe utrudnienia
-nie funkcjonuje komunikacja tramwajowa w Szczecinie,
- nie funkcjonuje system zaopatrzenia w energię cieplną,
- występują utrudnienia w funkcjonowaniu oczyszczalni
ścieków,
- nieczynna jest sieć handlowa, w tym centra handlowe,
- nieczynne są banki oraz bankomaty,
- przerwana zostaje praca w zakładach produkcyjnych, a w tym
w: Stoczni
Szczecińskiej „Nowa”, Stoczni Remontowej „Gryfia”, Porcie
Morskim Szczecin – Świnoujście, ZCh. „Police” i w 4 dużych
zakładach przetwórstwa mięsnego,
- ograniczono działalność szkół i przedszkoli, nie
przeprowadzono w 13 szkołach egzaminów dla szóstoklasistów,
- nie działają kasy fiskalne, ale artykuły podstawowe m.in. leki,
środki higieniczne, żywność są sprzedawane.

Działanie systemu
zarządzania kryzysowego w
czasie awarii

AKTUALNY STAN PRAWNY

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 05 czerwca 1998 r.
O ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE
(Dz. U. Nr 80 z 2001 r. poz. 872)
Art. 15.
Wojewoda jako przedstawiciel Rady Ministrów odpowiada za wykonywanie polityki rządu na
obszarze województwa, a w szczególności:
4) zapewnia współdziałanie wszystkich jednostek organizacyjnych administracji rządowej
i samorządowej działających na obszarze województwa i kieruje ich działalnością
w zakresie zapobiegania zagrożeniu życia, zdrowia lub mienia oraz zagrożeniom
środowiska, bezpieczeństwa państwa i utrzymania porządku publicznego, ochrony praw
obywatelskich, a także zapobiegania klęskom żywiołowym i innym nadzwyczajnym
zagrożeniom oraz zwalczania i usuwania ich skutków na zasadach określonych
w ustawach,
4a) dokonuje oceny stanu zabezpieczenia przeciwpowodziowego województwa, opracowuje
plan operacyjny ochrony przed powodzią oraz ogłasza i odwołuje pogotowie i alarm
przeciwpowodziowy,

Art. 16.
1.

Wojewoda może wydawać, w zakresie wykonywania funkcji przedstawiciela Rady
Ministrów, polecenia obowiązujące wszystkie organy administracji rządowej,
a w sytuacjach nadzwyczajnych, o których mowa w art. 15 pkt 4 i 4a, obowiązujące
również organy samorządu terytorialnego. O wydanych poleceniach wojewoda
niezwłocznie informuje właściwego ministra.

GŁOWNE KOMPETENCE W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 05 czerwca 1998 r.
O ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE
– Wydaje akty prawa miejscowego dla obszarów nie uporządkowanych aktami
prawa powszechnie obowiązującego.
– Planuje reagowanie kryzysowe województwa ustalając między innymi
kompetencje poszczególnych osób funkcyjnych.
– Koordynuje przebiegiem reagowania na sytuacje kryzysowe o wymiarze
ponad powiatowym.
– Wnioskuje o:
• wprowadzenie stanu klęski żywiołowej,
• użycie Sił Zbrojnych RP.
– Ogłasza:
• pogotowie i alarm przeciwpowodziowy,
• stan zagrożenia epidemicznego i stan epidemii,
• uruchomienie działań interwencyjnych w obliczu zagrożenia
radiacyjnego.
–Monitoruje stan bezpieczeństwa województwa oraz informuje, alarmuje i
ostrzega przed potencjalnymi zagrożeniami.
– Udziela wsparcia zagrożonym powiatom siłami i środkami z innych powiatów.
– Wnioskuje o wsparcie potencjału reagowania kryzysowego województwa
zachodniopomorskiego siłami i środkami z województw ościennych lub
wydzielonych z zasobów krajowych.

AKTUALNY STAN PRAWNY

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Art. 1.
Ustawa określa organy właściwe w sprawach zarządzania
kryzysowego oraz ich zadania i zasady działania w tej
dziedzinie, a także zasady finansowania zadań zarządzania
kryzysowego.

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Wojewoda
Wydział Bezpieczeństwa
i Zarządzania Kryzysowego
Zachodniopomorskiego Urzędu
Wojewódzkiego

Wojewódzkie zespolone służby,
inspekcje i straże
Wojewódzkie Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Wojewódzkie
Centrum
Zarządzania
Kryzysowego
Lekarz Koordynator
Ratownictwa
Medycznego

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Starosta
Komórka organizacyjna starostwa
powiatowego właściwa do spraw
zarządzania kryzysowego
Powiatowy Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Powiatowe
Centrum
Zarządzania
Kryzysowego

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Wójt, burmistrz, prezydent miasta
Komórka organizacyjna urzędu gminy
właściwa do spraw zarządzania
kryzysowego
Gminny Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Może tworzyć:

Gminne Centrum
Zarządzania
Kryzysowego

ZALEŻNOŚCI SŁUŻBOWE
w zakresie bezpieczeństwa powszechnego i porządku publicznego

SYTUACJA KRYZYSOWA

STAROSTA
POWIATU

WOJEWODA

STAN KLĘSKI ŻYWIOŁOWEJ
(W zakresie zarządzania kryzysowego)

WOJEWÓDZKI
ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

SYSTEM REAGOWANIA KRYZYSOWEGO WOJEWÓDZTWA ZACHODNIOPOMORSKIEGO

WOJEWÓDZKI
ZESPÓŁ
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

WOJEWODA

RZĄDOWY ZESPÓŁ
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO
RZĄDOWE
CENTRUM
BEZPIECZEŃSTWA

MONITOROWANIE, ANALIZA
UZYSKIWANYCH DANYCH,
PROGNOZOWANIE ZDARZEŃ

SĄSIEDNIE
WOJEWÓDZTWA
NIEMIECKIE
LANDY
NADGRANICZNE

WOJEWÓDZKIE CENTRUM ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO
INICJOWANIE DZIAŁAŃ REAGOWANIA KRYZYSOWEGO
ZABEZPIECZENIE OPERACYJNO – TECHNICZNE
I INFORMACYJNE

ŚRODKI
MASOWEGO
PRZEKAZU

STAROSTOWIE
POWIATÓW

RESORTOWE
STRUKTURY
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

WOJEWÓDZKIE
STANOWISKA
KIEROWANIA,
SŁUŻBY
OPERACYJNODYSPOZYTORSKIE

ORGANIZACJE
POZARZĄDOWE

POWIATOWE CENTRUM
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

SYSTEM
ALARMOWANIA
I OSTRZEGANIA
LUDNOŚCI

WOJEWODZKI ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

WOJEWODA ZACHODNIOPOMORSKI
– przewodniczący
DYREKTOR WYDZIAŁU BEZPIECZEŃSTWA
I ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO – zastępca przewodniczącego

40

STALI CZŁONKOWIE ZESPOŁU
KIEROWNICY ZESPOLONYCH SŁUŻB, INSPEKCJI I STRAŻY WOJEWÓDZKICH
ORGANY ADMINISTRACJI NIEZESPOLONEJ
INNI CZOŁONKOWIE ZESPOŁU
PRZEDSTAWICIELE ZACHODNIOPOMORSKIEGO URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO W SZCZECINIE

INNE OSOBY ZAPROSZONE DO UDZIAŁU W PRACACH ZESPOŁU

GRUPA OPERACYJNA

ZAPEWNIA
FUNKCJONOWANIE

DORAŹNIE

WYDZIAŁ BEZPIECZEŃSTWA I ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

STALI
CZŁONKOWIE
ZESPOŁU

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Wojewoda Zachodniopomorski – przewodniczący;
2) Dyrektor Wydziału Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego
w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie –
zastępca przewodniczącego;
3) Marszałek Województwa Zachodniopomorskiego;
4) Komendant Wojewódzki Policji w Szczecinie;
5) Zachodniopomorski Komendant Wojewódzki Państwowej Straży
Pożarnej;
6) Szef Wojewódzkiego Sztabu Wojskowego w Szczecinie;
7) Dyrektor Wydziału Infrastruktury w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie;
8) Dyrektor Zachodniopomorskiego Centrum Organizacji i Promocji Zdrowia.

KIEROWNICY
ZESPOLONYCH
SŁUŻB, INSPEKCJI
I STRAŻY
WOJEWÓDZKICH

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego;
2) Zachodniopomorski Wojewódzki Konserwator Zabytków;
3) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Ochrony
Roślin i Nasiennictwa
4) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska;
5) Zachodniopomorski Wojewódzki Lekarz Weterynarii;
6) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Farmaceutyczny;
7) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej;
8) Zachodniopomorski Kurator Oświaty;
9) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego;
10)
Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Transportu Drogowego

ORGANY
ADMINISTRACJI
NIEZESPOLONEJ

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Komendant Pomorskiego Oddziału Straży Granicznej w Szczecinie;
2) Komendant Pomorskiego Dywizjonu Straży Granicznej w Świnoujściu;
3) Dyrektor Urzędu Morskiego w Szczecinie;
4) Przedstawiciel Dyrektora Urzędu Morskiego w Słupsku;
5) Dyrektor Izby Celnej w Szczecinie;
6) Dyrektor Urzędu Żeglugi Śródlądowej w Szczecinie;
7) Dyrektor Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Szczecinie;
8) Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny w Szczecinie.

INNI
CZOŁONKOWIE
ZESPOŁU

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Dyrektor Delegatury Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego
w Szczecinie;
2) Prokurator Okręgowy w Szczecinie;
3) Dyrektor Zachodniopomorskiego Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych w Szczecinie;
4) Dyrektor Oddziału Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad w Szczecinie;
5) Dyrektor Oddziału Regionalnego PKP Polskie Linie Kolejowe
w Szczecinie;
6) Dyrektor Zachodniopomorskiego Oddziału Wojewódzkiego
Narodowego Funduszu Zdrowia;
7) Kierownik Biura Prognoz Meteorologicznych Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej w Szczecinie;
8) Dyrektor Północno-Zachodniego Oddziału Terenowego Urzędu
Regulacji Energetyki w Szczecinie.

PRZEDSTAWICIELE
ZACHODNIOPOMORSKIEGO
URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO
W SZCZECINIE

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Dyrektor Generalny Zachodniopomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Szczecinie;
2) Dyrektor Wydział Środowiska i Rolnictwa;
3) Dyrektor Wydział Polityki Społecznej;
4) Dyrektor Wydziału Finansów i Budżetu w Zachodniopomorskim
Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie;
5) Kierownik Biura Prawnego w Zachodniopomorskim Urzędzie
Wojewódzkim w Szczecinie;
6) Rzecznik Prasowy Wojewody Zachodniopomorskiego.

PODJĘTE DZIAŁANIA
W CELU OGRANICZENIA
SKUTKÓW AWARII

48

Godz. 19.14, dnia 7.04.2008 r.
Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego
otrzymuje od Biura Prognoz Meteorologicznych w
Szczecinie ostrzeżenie nr 16 o intensywnych opadach
deszczu przechodzących w deszcz ze śniegiem.
Ostrzeżenie przewiduje silne opady deszczu i deszczu ze
śniegiem w ciągu najbliższych 18 godzin, do 25-30 mm.
Przewidywane są utrudnienia komunikacyjne i na terenach
zurbanizowanych.

49

Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego zgodnie z procedurą rozsyła
w godz. 20.08 – 20.31 ostrzeżenia do mediów /17/ i jednostek samorządu
terytorialnego oraz innych ogniw ważnych dla systemu zarządzania
kryzysowego województwa /33/. Łącznie 50 odbiorców.

50

Najważniejsze działania podejmowane przez wojewódzką administrację
rządową.

I dzień katastrofy /8 kwietnia/
1. Uruchomienie pracy zespołów zarządzania kryzysowego
- wojewódzkiego – praca na dwóch stanowiskach w Urzędzie Miasta Szczecin i Urzędzie
Wojewódzkim /posiedzenia w odstępach 2 – 3 godziny. Zakończone konferencją prasową/,
- powiatowych i gminnych – praca całodobowa z wykorzystaniem systemu łączności
radiotelefonicznej Wojewody i PSP
2. Nadawanie komunikatów radiowych do mieszkańców, przy wykorzystaniu rozgłośni
zlokalizowanych poza Szczecinem
3. Uruchomienie komunikacji autobusowej w Szczecinie.
4. Odwołanie obowiązku uczestnictwa w zajęciach szkolnych – szkoły otwarte.
5. Monitoring funkcjonowania:

- szpitali – wzmocnienie agregatami, dowóz paliwa i wody, zorganizowanie punktu dializ, apel
o przyjmowanie pacjentów w przychodniach,
- systemu wodno – kanalizacyjnego – kontrola zrzutu ścieków, przygotowanie sprzętu do
dowozu wody /PSP, SZ/,
- zakładów o dużym i zwiększonym ryzyku – np.. ZCh Police, wzmocnienie agregatem
urządzeń do chłodzenia instalacji z amoniakiem.
51

6. Monitorowanie prac związanych z przywracaniem energii
7. Wystąpienie do Ministra Finansów o uruchomienie sprzedaży podstawowych produktów
żywnościowych z pominięciem kas fiskalnych – ręczna rejestracja sprzedaży.
8. Zorganizowanie zwiększonej ilości patroli na ulicach: policja, wojsko /żandarmeria / straż
graniczna.
9. Wywóz produktów mrożonych z marketów – samochodami chłodniami do magazynów
rejonowych.

10. Uruchomienie pomocy społecznej.
11. W związku ze zmniejszoną ilością pociągów – pociągi pośpieszne zatrzymywane są na
wszystkich stacjach.
12. Przywracanie energii w I kolejności na elektrociepłowni w Szczecinie.

52

KALENDARIUM DZIAŁAŃ SYSTEMU ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
w dniu 8 kwietnia 2008 r.
4.20 – powołanie w Szczecinie miejskiego zespołu zarządzania kryzysowego;
5.15 – pierwsze posiedzenie miejskiego zespołu zarządzania kryzysowego;
6.00 – spotkanie członków wojewódzkiego zespołu zarządzania kryzysowego;
7.30 - wspólne posiedzenie wojewódzkiego i miejskiego zespołu zarządzania
kryzysowego pod przewodnictwem Wojewody Zachodniopomorskiego i
Prezydenta Szczecina;
7.00 – 9.00 – zbierają się zespoły reagowania kryzysowego w powiatach:
goleniowskim, polickim, stargardzkim, kamieńskim;
8.00 - 11.00 – zbierają się zespoły zarządzania kryzysowego w gminach
objętych awarią energetyczną oraz dodatkowo w mieście Kamień Pomorski i
Trzebiatów ze względu na wystąpienie zagrożenia powodziowego.
8 kwietnia odbywają się wspólne posiedzenia wojewódzkiego i miejskiego zespołu
zarządzania kryzysowego, na których omawiana jest aktualna sytuacja energetyczna,
przeciwpowodziowa oraz stan bezpieczeństwa i porządku publicznego w Szczecinie i na
obszarze powiatów objętych sytuacją kryzysową. Posiedzenia zespołów kończyły się
każdorazowo konferencjami prasowymi, w ramach których przekazywane były dla
mediów dane o aktualnej sytuacji w Szczecinie i na obszarze województwa.
Od dnia 9 kwietnia Wojewódzki Zespół Zarządzania Kryzysowego funkcjonuje w
Urzędzie Wojewódzkim zachowując tryb pracy podobny jak dzień wcześniej
Wojewoda Zachodniopomorski wraz z Komendantem Wojewódzkim PSP jedzie do
miejscowości objętych awarią i uczestniczy w posiedzeniach powiatowych zespołów
zarządzania kryzysowego m.in. w Starostwie Powiatowym w Goleniowie i Kamieniu
Pomorskim.

SCHEMAT KIEROWANIA /ZARZĄDZANIA/
WOJEWODA ZACHODNIOPOMORSKI
WOJEWÓDZKI ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
Wojewódzkie służby, inspekcje, straże
i jednostki organizacyjne wchodzące
w skład systemu reagowania kryzysowego

WCZK

Prezydent Szczecina

Starosta Policki

Starosta Kamieński

Starosta Goleniowski

MCZK

PCZK

PCZK

PCZK

Starosta Stargardzki

Starosta Gryficki

Starosta Gryfiński

Prezydent Świnoujścia

PCZK

PCZK

PCZK

MCZK

GCZK-7

GCZK-3

GCZK-2

GCZK-3

GCZK-2

GCZK-5

Działania podjęte w związku z awarią
Pomoc dla mieszkańców
W związku z zaistniałą awarią sieci energetycznej Wojewoda zwrócił się do
jednostek samorządu terytorialnego, z obszaru dotkniętego skutkami awarii
energetycznej, o:
-zorganizowanie niezbędnej pomocy dla mieszkańców w zakresie m.in.
dostaw żywności,
- wody oraz innego niezbędnego zaopatrzenia,
- objęcie - przez Ośrodki Pomocy Rodzinie, opieką osób potrzebujących
pomocy,
- zapewnienie warunków do skorzystania z urządzeń sanitarnych ( kąpiele,
opieka nad dziećmi).

Ochrona zdrowia /lekarz koordynator z Wojewódzkiego Stanowiska
Koordynacji Ratownictwa Medycznego/
Monitorowano funkcjonowanie szpitali.
Szpitalne oddziały intensywnej terapii i oddziały dializ w województwie
zasilane były agregatami własnymi lub dostarczonymi przez straż pożarną.
Dyrektorom szpitali przekazano telefon kontaktowy do dystrybutora
zaopatrującego agregaty prądotwórcze w paliwo.
Utrzymywano stały kontakt telefoniczny z Wojewódzką Stacją Pogotowia
Ratunkowego. Wojewódzka Stacja Pogotowia Ratunkowego nie odnotowała
zwiększonej ilości wezwań do zachorowań, nie zanotowano również wezwań
związanych z zaistniałym zdarzeniem.

Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny
sprawy sanitarno – epidemiologiczne
Podjęto natychmiastowe działania kontrolne w hurtowniach i sklepach spożywczych
w zakresie przechowywania artykułów spożywczych, zwłaszcza mrożonych.
W czasie kontroli ustalono, że żywność wymagająca przechowywania w chłodzie
była:
-przechowywana w podstawionych pod sklepy samochodach chłodniach w
monitorowanej temperaturze, odpowiedniej dla asortymentu żywności
- przetransportowana do magazynów rejonowych dużych sieci handlowych.

Część żywności nietrwałej mikrobiologicznie, w tym przetwory mleczne, wędliny,
mięso, mrożonki została wycofana z obrotu w ramach działań wynikających z
kontroli wewnętrznych.
Monitorowano jakość wody przeznaczonej do spożycia a także sytuację pod kątem
zagrożenia epidemiologicznego w szpitalach.

Wojewódzki Inspektorat Weterynarii - sprawy weterynaryjne
Inspektorzy powiatowych inspekcji weterynaryjnych podjęli działania kontrolne
z możliwością podejmowania decyzji o utylizacji żywności, która w wyniku
braku dopływu prądu do urządzeń chłodniczych mogła ulec zepsuciu.
Duże fermy drobiowe, pozostające bez podstawowego zasilania, zasilano
zastępczo z agregatów prądotwórczych. Zasilanie zastępcze znacznie
podniosło koszty produkcji w fermach.
Sytuacja w chłodniach składowych jest opanowana.

Sytuacja w oświacie
Z uwagi na niedogrzanie pomieszczeń, brak dostaw ciepła i energii elektrycznej
8 kwietnia, zajęcia lekcyjne we wszystkich gimnazjach i szkołach
ponadgimnazjalnych odwołano.
9 kwietnia w wielu miejscowościach zajęcia skrócono, bądź odwołano.
Odwołano sprawdzian szóstoklasistów w 8 szkołach podstawowych na terenie
Szczecina oraz w 5 w terenie ( Stargard Szczeciński, Koszewo, Sowno,
Grzedzice, Goleniów).
Wojewódzki Kurator Oświaty na bieżąco informował Wojewodę o ilości placówek
oświatowych, w których nie prowadzone były zajęcia szkolne z powodu awarii
zasilania energetycznego.

Siły i środki uczestniczące w likwidacji skutków katastrofy energetycznej

Policja
- 465 funkcjonariuszy, w tym 112 ze Szkoły Policji w Pile,
140 funkcjonariuszy Oddziału Prewencji w Szczecinie,
65 funkcjonariuszy ruchu drogowego,
- 71 radiowozów
-nie odnotowano zdarzeń o charakterze kryminalnym lub
chuligańskim - mających związek z awarią sieci energetycznych.
Państwowa Straż Pożarna
Ratownicy PSP – ok. 250 dziennie
Samochody ratownicze – 6 /Poznań, Gorzów, Warszawa, Opole, Wrocław/
Samochody pożarnicze – ok. 55 dziennie
Agregaty prądotwórcze – ok. 106 dziennie
Motopompy – ok. 47 dziennie

Siły Zbrojne RP /średnio w ciągu dnia/
- 65 żołnierzy
- 15 samochodów
- 2 pojazdy ciężkie
- 4 agregatów prądotwórczych
- 3 motopompy
- lekkie pokrycie drogowe
- most niskowodny
Żandarmeria Wojskowa
- 110 żołnierzy
- 12 samochodów
Pomorski Oddział Straży Granicznej w Szczecinie
- 70 funkcjonariuszy
- 8 samochodów

WSTĘPNE WNIOSKI
PO AWARII

Wstępne wnioski


Konieczne jest zaopatrzenie jednostek organizacyjnych ważnych dla
funkcjonowania administracji publicznej oraz gwarantujących
świadczenie usług społecznych w urządzenia awaryjnego zasilania
elektroenergetycznego



Konieczne jest opracowanie i uruchomienia programu edukacyjnego,
mającego na celu zapoznanie mieszkańców z potencjalnymi
zagrożeniami charakterystycznymi dla poszczególnych powiatów oraz
sposobami optymalnych zachowań



Konieczna jest rozbudowa systemów kierowania i informowania,
wykorzystywanych przez organy samorządu terytorialnego w procesie
reagowania kryzysowego

PODSUMOWANIE
• Sprawne
funkcjonowanie
kryzysowego
przyczyniło
rozmiarów katastrofy

systemu
się
do

zarządzania
ograniczenia

• Szybkie zwołanie Zespołów Zarządzania Kryzysowego
pozwoliło na koordynację działań od momentu
powstania sytuacji kryzysowej
• Wspólne informowanie mieszkańców o skutkach
katastrofy i postępach w prowadzeniu akcji ratowniczej
umożliwiło jednolity przekaz i niezakłóconą pracę
centrów zarządzania kryzysowego

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE

65

Powołanie Zespołu ds. Zbadania Przyczyn i Skutków
Katastrofy Energetycznej Zarządzeniem Wojewody
Zachodniopomorskiego nr 154/2008
z dnia 22 kwietnia 2008r.
Określenie przyczyn i skutków katastrofy
elektroenergetycznej
zaistniałej w części województwa zachodniopomorskiego.
Zbilansowanie strat i szkód powstałych
w wyniku katastrofy elektroenergetycznej
oraz kosztów prowadzenia działań ratowniczych.
Opracowanie założeń
do „Strategii Bezpieczeństwa Energetycznego
dla Województwa Zachodniopomorskiego”.
66

Raport Zespołu ds. Zbadania Przyczyn
i Skutków Katastrofy Energetycznej

WNIOSKI I ZALECENIA

67

68

Bezpośrednie przyczyny katastrofy energetycznej

 Obciążenia sadzią przewodów linii energetycznych przekroczyły
znacznie, co najmniej o kilkadziesiąt procent, przyjęte w
obliczeniach normowe wartości katastrofalne,
 Dodatkowym czynnikiem, mającym wpływ na przebieg zdarzeń i
rozległość uszkodzeń, były obfite opady deszczu w okresie
poprzedzającym awarię, co spowodowało podniesienie poziomu wód
gruntowych i w efekcie rozmiękczenie gruntu,
 Efektem było obniżenie stabilności posadowienia zarówno słupów
linii elektroenergetycznych jak i rosnących w pobliżu linii drzew.

69

Skutki ekonomiczne katastrofy energetycznej







KOSZTY AKCJI RATOWNICZEJ: 829 731,34 zł
KOSZTY PONIESIONE PRZEZ ZAKŁADY, FIRMY,
SPÓŁKI, SZPITALE: 45 172 424,12 zł
KOSZTY PONIESIONE PRZEZ POWIATY I GMINY :
979 468,41 zł
CAŁKOWITE KOSZTY: 46 981 623,87 zł

Koszty niedostarczonej energii elektrycznej oszacowano
na kwotę powyżej 60 milionów zł.
70

Raport dostrzega potrzebę
powołania stałego zespołu :
Wojewódzkiej Rady do spraw
Bezpieczeństwa Energetycznego

71

72

Powołanie Wojewódzkiej Rady
ds. Bezpieczeństwa Energetycznego
Zarządzenie Wojewody Zachodniopomorskiego

nr 435/2008 z dnia 30 września 2008r.

73

ZADANIA WOJEWÓDZKIEJ RADY
ds. BEZPIECZEŃSTWA ENERGETYCZNEGO
1. Nadzór nad realizacją wniosków i zaleceń wynikających z Raportu Zespołu
ds. Zbadania Przyczyn i Skutków Katastrofy Energetycznej w aglomeracji
szczecińskiej i części województwa zachodniopomorskiego.
2. Nadzór nad powstaniem oraz wdrażaniem Strategii Bezpieczeństwa
Energetycznego dla Województwa Zachodniopomorskiego.
3. Monitorowanie funkcjonowania systemu elektroenergetycznego, gazowego
i ciepłowniczego na terenie województwa zachodniopomorskiego.
4. Inicjowanie działań i projektów związanych z rozwojem energetyki na terenie
województwa zachodniopomorskiego.
5. Monitorowanie realizacji planów rozwoju przedsiębiorstw energetycznych.
6. Wspieranie działań samorządu województwa w zakresie tworzenia projektów
planu zaopatrzenia w energię elektryczną, gaz oraz ciepło.
7. Inicjowanie działań wspierających rozwój energetyki odnawialnej.
74

Dziękuję za uwagę

75


Slide 13

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE
Wydział Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego

Olsztyn 20 luty 2009 r.
Waldemar Redmer
1

2

Bezpośrednią przyczyną awarii systemu
elektroenergetycznego w nocy 7-8 kwietnia

2008 r. był szczególnie niekorzystny splot
warunków atmosferycznych prowadzący do
licznych uszkodzeń linii elektroenergetycznych
3

Temperatura powietrza
st. C
8,0
S z c z ec in
7,0

Ś w inoujś c ie
G oleniów

6,0

5,0

4,0

3,0

2,0

1,0

0,0

-1,0

-2,0

-3,0
2008-04-07

2008-04-07

2008-04-07

2008-04-07

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-09

00:00

06:00

12:00

18:00

00:00

06:00

12:00

18:00

00:00

d a ta / g o d z .

4

Prędkość wiatru
Charakterystyczne prędkości wiatru wg PN-77/B-02011

m /s

Strefa I
– Szczecin
– 20 m/s
Strefa II – Goleniów – 24 m/s
Strefa IIa – Świnoujście – 27 m/s

14
S z c z ec in
13
12

Ś w inoujś c ie
G oleniów

11
Kierunek
wiatru wg IMiGW:
10
16:00÷21:00
– PN i PN-ZACH, 3÷6 m/s
22:00÷01:00
– ZACH-PN, 3÷4 m/s
9
02:00÷14:00 – ZACH, 4÷8 m/s
8
7
6
5
4
3
2
1
0
2008-04-07 00:00 2008-04-07 06:00 2008-04-07 12:00 2008-04-07 18:00 2008-04-08 00:00 2008-04-08 06:00 2008-04-08 12:00 2008-04-08 18:00 2008-04-09 00:00
d a ta / g o d z .

5

Rodzaje opadu


Początkowo intensywny opad deszczu, a później
śniegu z deszczem i śniegu



Suma opadów 8:00 07.04 do 8:00 08.04 lokalnie
48 l/m2 w równoważniku wodnym (4,8 cm/m2)



Lokalnie odnotowana gęstość śniegu:
 

2 ,1 kN/m

2

 7 ,8 kN/m

3

0 ,27 m
6

Niewielki pobór energii elektrycznej w
godzinach nocnych z 07 na 08 04 2008 był
przyczyną schłodzenia przewodów
napowietrznych linii energetycznych do
temperatury zamarzania śniegu, co
sprzyjało osadzaniu się sadzi.

7

8

9

Wielkości Obciążeń Przewodów Sadzią
A F L – 6 2 40 m m

2

d = 2 1,7 m m
S a d ź n o rm a ln a
[N /m ]
S a d ź k a ta strofa ln a

A F L – 8 5 25 m m
d = 3 1,5 m m

8 ,7

1 7,4

2 2,8

S a d ź 7 -8 k w ietn ia

3 8,0

4 5,2

[N /m ]

 = 118 %

 = 98 %

9 ,7

1 9,7

76

53

[N /m ]

C ięża r p rzew o d u
[N /m ]
P rzek ro czen ie k atastro fa ln ych ob cią żeń
[% ]

2

Ciężar sadzi na jednym przewodzie długości 300 m:
45,2  300 = 13560 N = 13,56 kN

10

Upadek słupów

11

Zniszczenia konstrukcji
na skutek przeciążenia przewodów
L in ie



220 k V (1)

110 k V (5)

2

1

3

Z łam an ie trzon u słu p a

14

6

20

S k ręcen ia trzon ów



6

6

U szk od zen ia p op rzeczn ik ów ze św iatłow od em



8

8

U szk od zen ia p op rzeczn ik ów b ez św iatłow od u



3

3

1



1

17

24

41

P rzew rócen ia

In n e


12

Formy zniszczenia słupów
Złamania słupów
220 kV

110 kV

13

14

15

Zniszczenia kaskadowe
Linia 220 kV

Linia 15 kV
Linia 110 kV

16

17

18

19

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE

20

Przebieg katastrofy energetycznej w Szczecinie
Police 220 kV

Glinki 220 kV

220kV
Awaria godz. 0.02
Police 110 kV

Glinki 110 kV

8.04.2008 r.

110kV

Szczecin

Awaria godz. 1.06
EC Szczecin
Pomorzany 110 kV

~

8.04.2008 r.

Morzyczyn

Dąbie

Zdroje

110 kV

~

Awaria godz. 3.34

Pomorzany

Morzyczyn
220 kV

8.04.2008 r.
110kV

Żydowce

Awaria godz. 1.55
8.04.2008 r.
Dolna Odra

220kV

~

110kV

Krajnik

~ ~ ~ ~

21

Około godz. 20, dnia 7.04.2008 r. w zachodniej części województwa zaczyna
padać intensywny deszcz przechodzący w deszcz ze śniegiem

Zasięg opadów
deszczu i deszczu
ze śniegiem

Rozmiar katastrofy w województwie
zachodniopomorskim w godzinach
porannych dnia 8.04.2008 r.

Powiat gryfiński: gminy północne
liczba ludności ok.. 30 000
Powiat kamieński: cały
liczba ludności ok.. 47 000
Powiatu gryficki: gminy południowe
liczba ludności ok.. 20 000
Powiat goleniowski: cały
liczba ludności ok.. 78 000

Powiat policki cały
liczba ludności ok.. 63 000
Powiat pyrzycki północne gminy
liczba ludności ok.. 10 000
Powiat stargardzki: bez miasta
Stargard Szczeciński
liczba ludności ok. 40 000
Szczecin dzielnice lewobrzeża
liczba ludności ok.. 300 000
Świnoujście
liczba ludności ok. 40 000
Razem o godz. 7.00 dnia 8.04 w
województwie zachodniopomorskim
ok. 628 000 mieszkańców
pozbawionych było energii
elektrycznej
23

Przebieg zdarzeń w dniu 8 kwietnia 2008 r.

0.02 – awaria głównej linii energetycznej 220 kV Morzyczyn – Police,
zasilającej Szczecin od wschodu;
3.30 – awaria głównej linii energetycznej 220 kV Krajnik – Glinki,
zasilającej Szczecin od południa,
- awarie trzech linii energetycznych 110 kV ;
- awarie licznych linii energetycznych średniego i niskiego napięcia
zasilających w prąd miejscowości w zachodnich powiatach województwa.
Powyższe awarie linii energetycznych spowodowały:
- przerwę w pracy elektrociepłowni Szczecin oraz Pomorzany w
Szczecinie,
- awarię 900 stacji transformatorowych,
- brak prądu w lewobrzeżnej części Szczecina oraz miejscowościach na
obszarze powiatów: stargardzkiego, goleniowskiego, kamieńskiego,
gryfińskiego, pyrzyckiego, gryfickiego, łobeskiego, miasta Świnoujście,
polickiego, w tym ZCh. „Police”.

WPŁYW AWARII
NA FUNKCJONOWANIE
INFRASTRUKTURY
KRYTYCZNEJ

Wpływ katastrofy na funkcjonowanie infrastruktury krytycznej

ŁĄCZNOŚĆ

RODZAJ ŁĄCZNOŚCI

DZIAŁANIE /FUNKCJONOWANIE

System łączności telefonicznej przewodowej

Działa tam, gdzie nie wykorzystywano aparatów telefonicznych
zasilanych z sieci energetycznej

System łączności telefonicznej – mobilnej
/TK/

Realizowała tylko połączenia alarmowe, częściowo funkcjonował
operator TK „Plus”

Internet

Nie funkcjonował

Łączność w systemie reagowania
kryzysowego

Funkcjonowała we wszystkich centrach zarządzania kryzysowego
łączność radiotelefoniczna posiadająca awaryjne zasilanie z
akumulatorów

Wpływ katastrofy na funkcjonowanie infrastruktury krytycznej

Transport i komunikacja
Transport kolejowy
- unieruchomiona linia kolejowa Szczecin – Świnoujście z powodu uszkodzenia
trakcji elektrycznej
-Szczecin – Stargard Szczeciński – brak zasilania /użycie lokomotyw
spalinowych/

Transport drogowy

Poważne utrudnienia na wszystkich drogach objętych opadami śniegu

Zaopatrzenie w wodę
- duże ujęcia wody były zasilane własnymi agregatami prądotwórczymi,
-małe ujęcia wody nie posiadające własnych agregatów prądotwórczych były
zasilane agregatami przewoźnymi, dostarczonymi przez Państwową Straż
Pożarną i Jednostki Wojskowe /od drugiego dnia awarii/,
- agregaty prądotwórcze były też używane rotacyjnie do napełniania
zbiorników hydroforowych i utrzymania minimalnego ciśnienia w sieci
wodociągowej
- do części miejscowości gdzie nie było możliwości dostarczenia agregatów
prądotwórczych woda dowożona była beczkowozami

Szpitale
Wszystkie szpitale z obszaru objętego katastrofą energetyczną zasilane
były z awaryjnych źródeł zasilania.
- szpitale nie prowadziły planowych zabiegów operacyjnych za wyjątkiem
nagłych przypadków i sytuacji ratujących życie,

Zaopatrzenie w paliwo
Stacje paliwowe na obszarze objętym katastrofą nie prowadziły sprzedaży
ze względu na brak zasilania. Uruchomiono awaryjny system zaopatrzenia
szpitali w paliwo przez prywatnego dystrybutora.

Pozostałe utrudnienia
-nie funkcjonuje komunikacja tramwajowa w Szczecinie,
- nie funkcjonuje system zaopatrzenia w energię cieplną,
- występują utrudnienia w funkcjonowaniu oczyszczalni
ścieków,
- nieczynna jest sieć handlowa, w tym centra handlowe,
- nieczynne są banki oraz bankomaty,
- przerwana zostaje praca w zakładach produkcyjnych, a w tym
w: Stoczni
Szczecińskiej „Nowa”, Stoczni Remontowej „Gryfia”, Porcie
Morskim Szczecin – Świnoujście, ZCh. „Police” i w 4 dużych
zakładach przetwórstwa mięsnego,
- ograniczono działalność szkół i przedszkoli, nie
przeprowadzono w 13 szkołach egzaminów dla szóstoklasistów,
- nie działają kasy fiskalne, ale artykuły podstawowe m.in. leki,
środki higieniczne, żywność są sprzedawane.

Działanie systemu
zarządzania kryzysowego w
czasie awarii

AKTUALNY STAN PRAWNY

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 05 czerwca 1998 r.
O ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE
(Dz. U. Nr 80 z 2001 r. poz. 872)
Art. 15.
Wojewoda jako przedstawiciel Rady Ministrów odpowiada za wykonywanie polityki rządu na
obszarze województwa, a w szczególności:
4) zapewnia współdziałanie wszystkich jednostek organizacyjnych administracji rządowej
i samorządowej działających na obszarze województwa i kieruje ich działalnością
w zakresie zapobiegania zagrożeniu życia, zdrowia lub mienia oraz zagrożeniom
środowiska, bezpieczeństwa państwa i utrzymania porządku publicznego, ochrony praw
obywatelskich, a także zapobiegania klęskom żywiołowym i innym nadzwyczajnym
zagrożeniom oraz zwalczania i usuwania ich skutków na zasadach określonych
w ustawach,
4a) dokonuje oceny stanu zabezpieczenia przeciwpowodziowego województwa, opracowuje
plan operacyjny ochrony przed powodzią oraz ogłasza i odwołuje pogotowie i alarm
przeciwpowodziowy,

Art. 16.
1.

Wojewoda może wydawać, w zakresie wykonywania funkcji przedstawiciela Rady
Ministrów, polecenia obowiązujące wszystkie organy administracji rządowej,
a w sytuacjach nadzwyczajnych, o których mowa w art. 15 pkt 4 i 4a, obowiązujące
również organy samorządu terytorialnego. O wydanych poleceniach wojewoda
niezwłocznie informuje właściwego ministra.

GŁOWNE KOMPETENCE W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 05 czerwca 1998 r.
O ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE
– Wydaje akty prawa miejscowego dla obszarów nie uporządkowanych aktami
prawa powszechnie obowiązującego.
– Planuje reagowanie kryzysowe województwa ustalając między innymi
kompetencje poszczególnych osób funkcyjnych.
– Koordynuje przebiegiem reagowania na sytuacje kryzysowe o wymiarze
ponad powiatowym.
– Wnioskuje o:
• wprowadzenie stanu klęski żywiołowej,
• użycie Sił Zbrojnych RP.
– Ogłasza:
• pogotowie i alarm przeciwpowodziowy,
• stan zagrożenia epidemicznego i stan epidemii,
• uruchomienie działań interwencyjnych w obliczu zagrożenia
radiacyjnego.
–Monitoruje stan bezpieczeństwa województwa oraz informuje, alarmuje i
ostrzega przed potencjalnymi zagrożeniami.
– Udziela wsparcia zagrożonym powiatom siłami i środkami z innych powiatów.
– Wnioskuje o wsparcie potencjału reagowania kryzysowego województwa
zachodniopomorskiego siłami i środkami z województw ościennych lub
wydzielonych z zasobów krajowych.

AKTUALNY STAN PRAWNY

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Art. 1.
Ustawa określa organy właściwe w sprawach zarządzania
kryzysowego oraz ich zadania i zasady działania w tej
dziedzinie, a także zasady finansowania zadań zarządzania
kryzysowego.

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Wojewoda
Wydział Bezpieczeństwa
i Zarządzania Kryzysowego
Zachodniopomorskiego Urzędu
Wojewódzkiego

Wojewódzkie zespolone służby,
inspekcje i straże
Wojewódzkie Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Wojewódzkie
Centrum
Zarządzania
Kryzysowego
Lekarz Koordynator
Ratownictwa
Medycznego

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Starosta
Komórka organizacyjna starostwa
powiatowego właściwa do spraw
zarządzania kryzysowego
Powiatowy Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Powiatowe
Centrum
Zarządzania
Kryzysowego

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Wójt, burmistrz, prezydent miasta
Komórka organizacyjna urzędu gminy
właściwa do spraw zarządzania
kryzysowego
Gminny Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Może tworzyć:

Gminne Centrum
Zarządzania
Kryzysowego

ZALEŻNOŚCI SŁUŻBOWE
w zakresie bezpieczeństwa powszechnego i porządku publicznego

SYTUACJA KRYZYSOWA

STAROSTA
POWIATU

WOJEWODA

STAN KLĘSKI ŻYWIOŁOWEJ
(W zakresie zarządzania kryzysowego)

WOJEWÓDZKI
ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

SYSTEM REAGOWANIA KRYZYSOWEGO WOJEWÓDZTWA ZACHODNIOPOMORSKIEGO

WOJEWÓDZKI
ZESPÓŁ
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

WOJEWODA

RZĄDOWY ZESPÓŁ
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO
RZĄDOWE
CENTRUM
BEZPIECZEŃSTWA

MONITOROWANIE, ANALIZA
UZYSKIWANYCH DANYCH,
PROGNOZOWANIE ZDARZEŃ

SĄSIEDNIE
WOJEWÓDZTWA
NIEMIECKIE
LANDY
NADGRANICZNE

WOJEWÓDZKIE CENTRUM ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO
INICJOWANIE DZIAŁAŃ REAGOWANIA KRYZYSOWEGO
ZABEZPIECZENIE OPERACYJNO – TECHNICZNE
I INFORMACYJNE

ŚRODKI
MASOWEGO
PRZEKAZU

STAROSTOWIE
POWIATÓW

RESORTOWE
STRUKTURY
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

WOJEWÓDZKIE
STANOWISKA
KIEROWANIA,
SŁUŻBY
OPERACYJNODYSPOZYTORSKIE

ORGANIZACJE
POZARZĄDOWE

POWIATOWE CENTRUM
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

SYSTEM
ALARMOWANIA
I OSTRZEGANIA
LUDNOŚCI

WOJEWODZKI ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

WOJEWODA ZACHODNIOPOMORSKI
– przewodniczący
DYREKTOR WYDZIAŁU BEZPIECZEŃSTWA
I ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO – zastępca przewodniczącego

40

STALI CZŁONKOWIE ZESPOŁU
KIEROWNICY ZESPOLONYCH SŁUŻB, INSPEKCJI I STRAŻY WOJEWÓDZKICH
ORGANY ADMINISTRACJI NIEZESPOLONEJ
INNI CZOŁONKOWIE ZESPOŁU
PRZEDSTAWICIELE ZACHODNIOPOMORSKIEGO URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO W SZCZECINIE

INNE OSOBY ZAPROSZONE DO UDZIAŁU W PRACACH ZESPOŁU

GRUPA OPERACYJNA

ZAPEWNIA
FUNKCJONOWANIE

DORAŹNIE

WYDZIAŁ BEZPIECZEŃSTWA I ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

STALI
CZŁONKOWIE
ZESPOŁU

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Wojewoda Zachodniopomorski – przewodniczący;
2) Dyrektor Wydziału Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego
w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie –
zastępca przewodniczącego;
3) Marszałek Województwa Zachodniopomorskiego;
4) Komendant Wojewódzki Policji w Szczecinie;
5) Zachodniopomorski Komendant Wojewódzki Państwowej Straży
Pożarnej;
6) Szef Wojewódzkiego Sztabu Wojskowego w Szczecinie;
7) Dyrektor Wydziału Infrastruktury w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie;
8) Dyrektor Zachodniopomorskiego Centrum Organizacji i Promocji Zdrowia.

KIEROWNICY
ZESPOLONYCH
SŁUŻB, INSPEKCJI
I STRAŻY
WOJEWÓDZKICH

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego;
2) Zachodniopomorski Wojewódzki Konserwator Zabytków;
3) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Ochrony
Roślin i Nasiennictwa
4) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska;
5) Zachodniopomorski Wojewódzki Lekarz Weterynarii;
6) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Farmaceutyczny;
7) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej;
8) Zachodniopomorski Kurator Oświaty;
9) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego;
10)
Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Transportu Drogowego

ORGANY
ADMINISTRACJI
NIEZESPOLONEJ

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Komendant Pomorskiego Oddziału Straży Granicznej w Szczecinie;
2) Komendant Pomorskiego Dywizjonu Straży Granicznej w Świnoujściu;
3) Dyrektor Urzędu Morskiego w Szczecinie;
4) Przedstawiciel Dyrektora Urzędu Morskiego w Słupsku;
5) Dyrektor Izby Celnej w Szczecinie;
6) Dyrektor Urzędu Żeglugi Śródlądowej w Szczecinie;
7) Dyrektor Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Szczecinie;
8) Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny w Szczecinie.

INNI
CZOŁONKOWIE
ZESPOŁU

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Dyrektor Delegatury Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego
w Szczecinie;
2) Prokurator Okręgowy w Szczecinie;
3) Dyrektor Zachodniopomorskiego Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych w Szczecinie;
4) Dyrektor Oddziału Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad w Szczecinie;
5) Dyrektor Oddziału Regionalnego PKP Polskie Linie Kolejowe
w Szczecinie;
6) Dyrektor Zachodniopomorskiego Oddziału Wojewódzkiego
Narodowego Funduszu Zdrowia;
7) Kierownik Biura Prognoz Meteorologicznych Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej w Szczecinie;
8) Dyrektor Północno-Zachodniego Oddziału Terenowego Urzędu
Regulacji Energetyki w Szczecinie.

PRZEDSTAWICIELE
ZACHODNIOPOMORSKIEGO
URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO
W SZCZECINIE

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Dyrektor Generalny Zachodniopomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Szczecinie;
2) Dyrektor Wydział Środowiska i Rolnictwa;
3) Dyrektor Wydział Polityki Społecznej;
4) Dyrektor Wydziału Finansów i Budżetu w Zachodniopomorskim
Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie;
5) Kierownik Biura Prawnego w Zachodniopomorskim Urzędzie
Wojewódzkim w Szczecinie;
6) Rzecznik Prasowy Wojewody Zachodniopomorskiego.

PODJĘTE DZIAŁANIA
W CELU OGRANICZENIA
SKUTKÓW AWARII

48

Godz. 19.14, dnia 7.04.2008 r.
Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego
otrzymuje od Biura Prognoz Meteorologicznych w
Szczecinie ostrzeżenie nr 16 o intensywnych opadach
deszczu przechodzących w deszcz ze śniegiem.
Ostrzeżenie przewiduje silne opady deszczu i deszczu ze
śniegiem w ciągu najbliższych 18 godzin, do 25-30 mm.
Przewidywane są utrudnienia komunikacyjne i na terenach
zurbanizowanych.

49

Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego zgodnie z procedurą rozsyła
w godz. 20.08 – 20.31 ostrzeżenia do mediów /17/ i jednostek samorządu
terytorialnego oraz innych ogniw ważnych dla systemu zarządzania
kryzysowego województwa /33/. Łącznie 50 odbiorców.

50

Najważniejsze działania podejmowane przez wojewódzką administrację
rządową.

I dzień katastrofy /8 kwietnia/
1. Uruchomienie pracy zespołów zarządzania kryzysowego
- wojewódzkiego – praca na dwóch stanowiskach w Urzędzie Miasta Szczecin i Urzędzie
Wojewódzkim /posiedzenia w odstępach 2 – 3 godziny. Zakończone konferencją prasową/,
- powiatowych i gminnych – praca całodobowa z wykorzystaniem systemu łączności
radiotelefonicznej Wojewody i PSP
2. Nadawanie komunikatów radiowych do mieszkańców, przy wykorzystaniu rozgłośni
zlokalizowanych poza Szczecinem
3. Uruchomienie komunikacji autobusowej w Szczecinie.
4. Odwołanie obowiązku uczestnictwa w zajęciach szkolnych – szkoły otwarte.
5. Monitoring funkcjonowania:

- szpitali – wzmocnienie agregatami, dowóz paliwa i wody, zorganizowanie punktu dializ, apel
o przyjmowanie pacjentów w przychodniach,
- systemu wodno – kanalizacyjnego – kontrola zrzutu ścieków, przygotowanie sprzętu do
dowozu wody /PSP, SZ/,
- zakładów o dużym i zwiększonym ryzyku – np.. ZCh Police, wzmocnienie agregatem
urządzeń do chłodzenia instalacji z amoniakiem.
51

6. Monitorowanie prac związanych z przywracaniem energii
7. Wystąpienie do Ministra Finansów o uruchomienie sprzedaży podstawowych produktów
żywnościowych z pominięciem kas fiskalnych – ręczna rejestracja sprzedaży.
8. Zorganizowanie zwiększonej ilości patroli na ulicach: policja, wojsko /żandarmeria / straż
graniczna.
9. Wywóz produktów mrożonych z marketów – samochodami chłodniami do magazynów
rejonowych.

10. Uruchomienie pomocy społecznej.
11. W związku ze zmniejszoną ilością pociągów – pociągi pośpieszne zatrzymywane są na
wszystkich stacjach.
12. Przywracanie energii w I kolejności na elektrociepłowni w Szczecinie.

52

KALENDARIUM DZIAŁAŃ SYSTEMU ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
w dniu 8 kwietnia 2008 r.
4.20 – powołanie w Szczecinie miejskiego zespołu zarządzania kryzysowego;
5.15 – pierwsze posiedzenie miejskiego zespołu zarządzania kryzysowego;
6.00 – spotkanie członków wojewódzkiego zespołu zarządzania kryzysowego;
7.30 - wspólne posiedzenie wojewódzkiego i miejskiego zespołu zarządzania
kryzysowego pod przewodnictwem Wojewody Zachodniopomorskiego i
Prezydenta Szczecina;
7.00 – 9.00 – zbierają się zespoły reagowania kryzysowego w powiatach:
goleniowskim, polickim, stargardzkim, kamieńskim;
8.00 - 11.00 – zbierają się zespoły zarządzania kryzysowego w gminach
objętych awarią energetyczną oraz dodatkowo w mieście Kamień Pomorski i
Trzebiatów ze względu na wystąpienie zagrożenia powodziowego.
8 kwietnia odbywają się wspólne posiedzenia wojewódzkiego i miejskiego zespołu
zarządzania kryzysowego, na których omawiana jest aktualna sytuacja energetyczna,
przeciwpowodziowa oraz stan bezpieczeństwa i porządku publicznego w Szczecinie i na
obszarze powiatów objętych sytuacją kryzysową. Posiedzenia zespołów kończyły się
każdorazowo konferencjami prasowymi, w ramach których przekazywane były dla
mediów dane o aktualnej sytuacji w Szczecinie i na obszarze województwa.
Od dnia 9 kwietnia Wojewódzki Zespół Zarządzania Kryzysowego funkcjonuje w
Urzędzie Wojewódzkim zachowując tryb pracy podobny jak dzień wcześniej
Wojewoda Zachodniopomorski wraz z Komendantem Wojewódzkim PSP jedzie do
miejscowości objętych awarią i uczestniczy w posiedzeniach powiatowych zespołów
zarządzania kryzysowego m.in. w Starostwie Powiatowym w Goleniowie i Kamieniu
Pomorskim.

SCHEMAT KIEROWANIA /ZARZĄDZANIA/
WOJEWODA ZACHODNIOPOMORSKI
WOJEWÓDZKI ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
Wojewódzkie służby, inspekcje, straże
i jednostki organizacyjne wchodzące
w skład systemu reagowania kryzysowego

WCZK

Prezydent Szczecina

Starosta Policki

Starosta Kamieński

Starosta Goleniowski

MCZK

PCZK

PCZK

PCZK

Starosta Stargardzki

Starosta Gryficki

Starosta Gryfiński

Prezydent Świnoujścia

PCZK

PCZK

PCZK

MCZK

GCZK-7

GCZK-3

GCZK-2

GCZK-3

GCZK-2

GCZK-5

Działania podjęte w związku z awarią
Pomoc dla mieszkańców
W związku z zaistniałą awarią sieci energetycznej Wojewoda zwrócił się do
jednostek samorządu terytorialnego, z obszaru dotkniętego skutkami awarii
energetycznej, o:
-zorganizowanie niezbędnej pomocy dla mieszkańców w zakresie m.in.
dostaw żywności,
- wody oraz innego niezbędnego zaopatrzenia,
- objęcie - przez Ośrodki Pomocy Rodzinie, opieką osób potrzebujących
pomocy,
- zapewnienie warunków do skorzystania z urządzeń sanitarnych ( kąpiele,
opieka nad dziećmi).

Ochrona zdrowia /lekarz koordynator z Wojewódzkiego Stanowiska
Koordynacji Ratownictwa Medycznego/
Monitorowano funkcjonowanie szpitali.
Szpitalne oddziały intensywnej terapii i oddziały dializ w województwie
zasilane były agregatami własnymi lub dostarczonymi przez straż pożarną.
Dyrektorom szpitali przekazano telefon kontaktowy do dystrybutora
zaopatrującego agregaty prądotwórcze w paliwo.
Utrzymywano stały kontakt telefoniczny z Wojewódzką Stacją Pogotowia
Ratunkowego. Wojewódzka Stacja Pogotowia Ratunkowego nie odnotowała
zwiększonej ilości wezwań do zachorowań, nie zanotowano również wezwań
związanych z zaistniałym zdarzeniem.

Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny
sprawy sanitarno – epidemiologiczne
Podjęto natychmiastowe działania kontrolne w hurtowniach i sklepach spożywczych
w zakresie przechowywania artykułów spożywczych, zwłaszcza mrożonych.
W czasie kontroli ustalono, że żywność wymagająca przechowywania w chłodzie
była:
-przechowywana w podstawionych pod sklepy samochodach chłodniach w
monitorowanej temperaturze, odpowiedniej dla asortymentu żywności
- przetransportowana do magazynów rejonowych dużych sieci handlowych.

Część żywności nietrwałej mikrobiologicznie, w tym przetwory mleczne, wędliny,
mięso, mrożonki została wycofana z obrotu w ramach działań wynikających z
kontroli wewnętrznych.
Monitorowano jakość wody przeznaczonej do spożycia a także sytuację pod kątem
zagrożenia epidemiologicznego w szpitalach.

Wojewódzki Inspektorat Weterynarii - sprawy weterynaryjne
Inspektorzy powiatowych inspekcji weterynaryjnych podjęli działania kontrolne
z możliwością podejmowania decyzji o utylizacji żywności, która w wyniku
braku dopływu prądu do urządzeń chłodniczych mogła ulec zepsuciu.
Duże fermy drobiowe, pozostające bez podstawowego zasilania, zasilano
zastępczo z agregatów prądotwórczych. Zasilanie zastępcze znacznie
podniosło koszty produkcji w fermach.
Sytuacja w chłodniach składowych jest opanowana.

Sytuacja w oświacie
Z uwagi na niedogrzanie pomieszczeń, brak dostaw ciepła i energii elektrycznej
8 kwietnia, zajęcia lekcyjne we wszystkich gimnazjach i szkołach
ponadgimnazjalnych odwołano.
9 kwietnia w wielu miejscowościach zajęcia skrócono, bądź odwołano.
Odwołano sprawdzian szóstoklasistów w 8 szkołach podstawowych na terenie
Szczecina oraz w 5 w terenie ( Stargard Szczeciński, Koszewo, Sowno,
Grzedzice, Goleniów).
Wojewódzki Kurator Oświaty na bieżąco informował Wojewodę o ilości placówek
oświatowych, w których nie prowadzone były zajęcia szkolne z powodu awarii
zasilania energetycznego.

Siły i środki uczestniczące w likwidacji skutków katastrofy energetycznej

Policja
- 465 funkcjonariuszy, w tym 112 ze Szkoły Policji w Pile,
140 funkcjonariuszy Oddziału Prewencji w Szczecinie,
65 funkcjonariuszy ruchu drogowego,
- 71 radiowozów
-nie odnotowano zdarzeń o charakterze kryminalnym lub
chuligańskim - mających związek z awarią sieci energetycznych.
Państwowa Straż Pożarna
Ratownicy PSP – ok. 250 dziennie
Samochody ratownicze – 6 /Poznań, Gorzów, Warszawa, Opole, Wrocław/
Samochody pożarnicze – ok. 55 dziennie
Agregaty prądotwórcze – ok. 106 dziennie
Motopompy – ok. 47 dziennie

Siły Zbrojne RP /średnio w ciągu dnia/
- 65 żołnierzy
- 15 samochodów
- 2 pojazdy ciężkie
- 4 agregatów prądotwórczych
- 3 motopompy
- lekkie pokrycie drogowe
- most niskowodny
Żandarmeria Wojskowa
- 110 żołnierzy
- 12 samochodów
Pomorski Oddział Straży Granicznej w Szczecinie
- 70 funkcjonariuszy
- 8 samochodów

WSTĘPNE WNIOSKI
PO AWARII

Wstępne wnioski


Konieczne jest zaopatrzenie jednostek organizacyjnych ważnych dla
funkcjonowania administracji publicznej oraz gwarantujących
świadczenie usług społecznych w urządzenia awaryjnego zasilania
elektroenergetycznego



Konieczne jest opracowanie i uruchomienia programu edukacyjnego,
mającego na celu zapoznanie mieszkańców z potencjalnymi
zagrożeniami charakterystycznymi dla poszczególnych powiatów oraz
sposobami optymalnych zachowań



Konieczna jest rozbudowa systemów kierowania i informowania,
wykorzystywanych przez organy samorządu terytorialnego w procesie
reagowania kryzysowego

PODSUMOWANIE
• Sprawne
funkcjonowanie
kryzysowego
przyczyniło
rozmiarów katastrofy

systemu
się
do

zarządzania
ograniczenia

• Szybkie zwołanie Zespołów Zarządzania Kryzysowego
pozwoliło na koordynację działań od momentu
powstania sytuacji kryzysowej
• Wspólne informowanie mieszkańców o skutkach
katastrofy i postępach w prowadzeniu akcji ratowniczej
umożliwiło jednolity przekaz i niezakłóconą pracę
centrów zarządzania kryzysowego

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE

65

Powołanie Zespołu ds. Zbadania Przyczyn i Skutków
Katastrofy Energetycznej Zarządzeniem Wojewody
Zachodniopomorskiego nr 154/2008
z dnia 22 kwietnia 2008r.
Określenie przyczyn i skutków katastrofy
elektroenergetycznej
zaistniałej w części województwa zachodniopomorskiego.
Zbilansowanie strat i szkód powstałych
w wyniku katastrofy elektroenergetycznej
oraz kosztów prowadzenia działań ratowniczych.
Opracowanie założeń
do „Strategii Bezpieczeństwa Energetycznego
dla Województwa Zachodniopomorskiego”.
66

Raport Zespołu ds. Zbadania Przyczyn
i Skutków Katastrofy Energetycznej

WNIOSKI I ZALECENIA

67

68

Bezpośrednie przyczyny katastrofy energetycznej

 Obciążenia sadzią przewodów linii energetycznych przekroczyły
znacznie, co najmniej o kilkadziesiąt procent, przyjęte w
obliczeniach normowe wartości katastrofalne,
 Dodatkowym czynnikiem, mającym wpływ na przebieg zdarzeń i
rozległość uszkodzeń, były obfite opady deszczu w okresie
poprzedzającym awarię, co spowodowało podniesienie poziomu wód
gruntowych i w efekcie rozmiękczenie gruntu,
 Efektem było obniżenie stabilności posadowienia zarówno słupów
linii elektroenergetycznych jak i rosnących w pobliżu linii drzew.

69

Skutki ekonomiczne katastrofy energetycznej







KOSZTY AKCJI RATOWNICZEJ: 829 731,34 zł
KOSZTY PONIESIONE PRZEZ ZAKŁADY, FIRMY,
SPÓŁKI, SZPITALE: 45 172 424,12 zł
KOSZTY PONIESIONE PRZEZ POWIATY I GMINY :
979 468,41 zł
CAŁKOWITE KOSZTY: 46 981 623,87 zł

Koszty niedostarczonej energii elektrycznej oszacowano
na kwotę powyżej 60 milionów zł.
70

Raport dostrzega potrzebę
powołania stałego zespołu :
Wojewódzkiej Rady do spraw
Bezpieczeństwa Energetycznego

71

72

Powołanie Wojewódzkiej Rady
ds. Bezpieczeństwa Energetycznego
Zarządzenie Wojewody Zachodniopomorskiego

nr 435/2008 z dnia 30 września 2008r.

73

ZADANIA WOJEWÓDZKIEJ RADY
ds. BEZPIECZEŃSTWA ENERGETYCZNEGO
1. Nadzór nad realizacją wniosków i zaleceń wynikających z Raportu Zespołu
ds. Zbadania Przyczyn i Skutków Katastrofy Energetycznej w aglomeracji
szczecińskiej i części województwa zachodniopomorskiego.
2. Nadzór nad powstaniem oraz wdrażaniem Strategii Bezpieczeństwa
Energetycznego dla Województwa Zachodniopomorskiego.
3. Monitorowanie funkcjonowania systemu elektroenergetycznego, gazowego
i ciepłowniczego na terenie województwa zachodniopomorskiego.
4. Inicjowanie działań i projektów związanych z rozwojem energetyki na terenie
województwa zachodniopomorskiego.
5. Monitorowanie realizacji planów rozwoju przedsiębiorstw energetycznych.
6. Wspieranie działań samorządu województwa w zakresie tworzenia projektów
planu zaopatrzenia w energię elektryczną, gaz oraz ciepło.
7. Inicjowanie działań wspierających rozwój energetyki odnawialnej.
74

Dziękuję za uwagę

75


Slide 14

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE
Wydział Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego

Olsztyn 20 luty 2009 r.
Waldemar Redmer
1

2

Bezpośrednią przyczyną awarii systemu
elektroenergetycznego w nocy 7-8 kwietnia

2008 r. był szczególnie niekorzystny splot
warunków atmosferycznych prowadzący do
licznych uszkodzeń linii elektroenergetycznych
3

Temperatura powietrza
st. C
8,0
S z c z ec in
7,0

Ś w inoujś c ie
G oleniów

6,0

5,0

4,0

3,0

2,0

1,0

0,0

-1,0

-2,0

-3,0
2008-04-07

2008-04-07

2008-04-07

2008-04-07

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-09

00:00

06:00

12:00

18:00

00:00

06:00

12:00

18:00

00:00

d a ta / g o d z .

4

Prędkość wiatru
Charakterystyczne prędkości wiatru wg PN-77/B-02011

m /s

Strefa I
– Szczecin
– 20 m/s
Strefa II – Goleniów – 24 m/s
Strefa IIa – Świnoujście – 27 m/s

14
S z c z ec in
13
12

Ś w inoujś c ie
G oleniów

11
Kierunek
wiatru wg IMiGW:
10
16:00÷21:00
– PN i PN-ZACH, 3÷6 m/s
22:00÷01:00
– ZACH-PN, 3÷4 m/s
9
02:00÷14:00 – ZACH, 4÷8 m/s
8
7
6
5
4
3
2
1
0
2008-04-07 00:00 2008-04-07 06:00 2008-04-07 12:00 2008-04-07 18:00 2008-04-08 00:00 2008-04-08 06:00 2008-04-08 12:00 2008-04-08 18:00 2008-04-09 00:00
d a ta / g o d z .

5

Rodzaje opadu


Początkowo intensywny opad deszczu, a później
śniegu z deszczem i śniegu



Suma opadów 8:00 07.04 do 8:00 08.04 lokalnie
48 l/m2 w równoważniku wodnym (4,8 cm/m2)



Lokalnie odnotowana gęstość śniegu:
 

2 ,1 kN/m

2

 7 ,8 kN/m

3

0 ,27 m
6

Niewielki pobór energii elektrycznej w
godzinach nocnych z 07 na 08 04 2008 był
przyczyną schłodzenia przewodów
napowietrznych linii energetycznych do
temperatury zamarzania śniegu, co
sprzyjało osadzaniu się sadzi.

7

8

9

Wielkości Obciążeń Przewodów Sadzią
A F L – 6 2 40 m m

2

d = 2 1,7 m m
S a d ź n o rm a ln a
[N /m ]
S a d ź k a ta strofa ln a

A F L – 8 5 25 m m
d = 3 1,5 m m

8 ,7

1 7,4

2 2,8

S a d ź 7 -8 k w ietn ia

3 8,0

4 5,2

[N /m ]

 = 118 %

 = 98 %

9 ,7

1 9,7

76

53

[N /m ]

C ięża r p rzew o d u
[N /m ]
P rzek ro czen ie k atastro fa ln ych ob cią żeń
[% ]

2

Ciężar sadzi na jednym przewodzie długości 300 m:
45,2  300 = 13560 N = 13,56 kN

10

Upadek słupów

11

Zniszczenia konstrukcji
na skutek przeciążenia przewodów
L in ie



220 k V (1)

110 k V (5)

2

1

3

Z łam an ie trzon u słu p a

14

6

20

S k ręcen ia trzon ów



6

6

U szk od zen ia p op rzeczn ik ów ze św iatłow od em



8

8

U szk od zen ia p op rzeczn ik ów b ez św iatłow od u



3

3

1



1

17

24

41

P rzew rócen ia

In n e


12

Formy zniszczenia słupów
Złamania słupów
220 kV

110 kV

13

14

15

Zniszczenia kaskadowe
Linia 220 kV

Linia 15 kV
Linia 110 kV

16

17

18

19

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE

20

Przebieg katastrofy energetycznej w Szczecinie
Police 220 kV

Glinki 220 kV

220kV
Awaria godz. 0.02
Police 110 kV

Glinki 110 kV

8.04.2008 r.

110kV

Szczecin

Awaria godz. 1.06
EC Szczecin
Pomorzany 110 kV

~

8.04.2008 r.

Morzyczyn

Dąbie

Zdroje

110 kV

~

Awaria godz. 3.34

Pomorzany

Morzyczyn
220 kV

8.04.2008 r.
110kV

Żydowce

Awaria godz. 1.55
8.04.2008 r.
Dolna Odra

220kV

~

110kV

Krajnik

~ ~ ~ ~

21

Około godz. 20, dnia 7.04.2008 r. w zachodniej części województwa zaczyna
padać intensywny deszcz przechodzący w deszcz ze śniegiem

Zasięg opadów
deszczu i deszczu
ze śniegiem

Rozmiar katastrofy w województwie
zachodniopomorskim w godzinach
porannych dnia 8.04.2008 r.

Powiat gryfiński: gminy północne
liczba ludności ok.. 30 000
Powiat kamieński: cały
liczba ludności ok.. 47 000
Powiatu gryficki: gminy południowe
liczba ludności ok.. 20 000
Powiat goleniowski: cały
liczba ludności ok.. 78 000

Powiat policki cały
liczba ludności ok.. 63 000
Powiat pyrzycki północne gminy
liczba ludności ok.. 10 000
Powiat stargardzki: bez miasta
Stargard Szczeciński
liczba ludności ok. 40 000
Szczecin dzielnice lewobrzeża
liczba ludności ok.. 300 000
Świnoujście
liczba ludności ok. 40 000
Razem o godz. 7.00 dnia 8.04 w
województwie zachodniopomorskim
ok. 628 000 mieszkańców
pozbawionych było energii
elektrycznej
23

Przebieg zdarzeń w dniu 8 kwietnia 2008 r.

0.02 – awaria głównej linii energetycznej 220 kV Morzyczyn – Police,
zasilającej Szczecin od wschodu;
3.30 – awaria głównej linii energetycznej 220 kV Krajnik – Glinki,
zasilającej Szczecin od południa,
- awarie trzech linii energetycznych 110 kV ;
- awarie licznych linii energetycznych średniego i niskiego napięcia
zasilających w prąd miejscowości w zachodnich powiatach województwa.
Powyższe awarie linii energetycznych spowodowały:
- przerwę w pracy elektrociepłowni Szczecin oraz Pomorzany w
Szczecinie,
- awarię 900 stacji transformatorowych,
- brak prądu w lewobrzeżnej części Szczecina oraz miejscowościach na
obszarze powiatów: stargardzkiego, goleniowskiego, kamieńskiego,
gryfińskiego, pyrzyckiego, gryfickiego, łobeskiego, miasta Świnoujście,
polickiego, w tym ZCh. „Police”.

WPŁYW AWARII
NA FUNKCJONOWANIE
INFRASTRUKTURY
KRYTYCZNEJ

Wpływ katastrofy na funkcjonowanie infrastruktury krytycznej

ŁĄCZNOŚĆ

RODZAJ ŁĄCZNOŚCI

DZIAŁANIE /FUNKCJONOWANIE

System łączności telefonicznej przewodowej

Działa tam, gdzie nie wykorzystywano aparatów telefonicznych
zasilanych z sieci energetycznej

System łączności telefonicznej – mobilnej
/TK/

Realizowała tylko połączenia alarmowe, częściowo funkcjonował
operator TK „Plus”

Internet

Nie funkcjonował

Łączność w systemie reagowania
kryzysowego

Funkcjonowała we wszystkich centrach zarządzania kryzysowego
łączność radiotelefoniczna posiadająca awaryjne zasilanie z
akumulatorów

Wpływ katastrofy na funkcjonowanie infrastruktury krytycznej

Transport i komunikacja
Transport kolejowy
- unieruchomiona linia kolejowa Szczecin – Świnoujście z powodu uszkodzenia
trakcji elektrycznej
-Szczecin – Stargard Szczeciński – brak zasilania /użycie lokomotyw
spalinowych/

Transport drogowy

Poważne utrudnienia na wszystkich drogach objętych opadami śniegu

Zaopatrzenie w wodę
- duże ujęcia wody były zasilane własnymi agregatami prądotwórczymi,
-małe ujęcia wody nie posiadające własnych agregatów prądotwórczych były
zasilane agregatami przewoźnymi, dostarczonymi przez Państwową Straż
Pożarną i Jednostki Wojskowe /od drugiego dnia awarii/,
- agregaty prądotwórcze były też używane rotacyjnie do napełniania
zbiorników hydroforowych i utrzymania minimalnego ciśnienia w sieci
wodociągowej
- do części miejscowości gdzie nie było możliwości dostarczenia agregatów
prądotwórczych woda dowożona była beczkowozami

Szpitale
Wszystkie szpitale z obszaru objętego katastrofą energetyczną zasilane
były z awaryjnych źródeł zasilania.
- szpitale nie prowadziły planowych zabiegów operacyjnych za wyjątkiem
nagłych przypadków i sytuacji ratujących życie,

Zaopatrzenie w paliwo
Stacje paliwowe na obszarze objętym katastrofą nie prowadziły sprzedaży
ze względu na brak zasilania. Uruchomiono awaryjny system zaopatrzenia
szpitali w paliwo przez prywatnego dystrybutora.

Pozostałe utrudnienia
-nie funkcjonuje komunikacja tramwajowa w Szczecinie,
- nie funkcjonuje system zaopatrzenia w energię cieplną,
- występują utrudnienia w funkcjonowaniu oczyszczalni
ścieków,
- nieczynna jest sieć handlowa, w tym centra handlowe,
- nieczynne są banki oraz bankomaty,
- przerwana zostaje praca w zakładach produkcyjnych, a w tym
w: Stoczni
Szczecińskiej „Nowa”, Stoczni Remontowej „Gryfia”, Porcie
Morskim Szczecin – Świnoujście, ZCh. „Police” i w 4 dużych
zakładach przetwórstwa mięsnego,
- ograniczono działalność szkół i przedszkoli, nie
przeprowadzono w 13 szkołach egzaminów dla szóstoklasistów,
- nie działają kasy fiskalne, ale artykuły podstawowe m.in. leki,
środki higieniczne, żywność są sprzedawane.

Działanie systemu
zarządzania kryzysowego w
czasie awarii

AKTUALNY STAN PRAWNY

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 05 czerwca 1998 r.
O ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE
(Dz. U. Nr 80 z 2001 r. poz. 872)
Art. 15.
Wojewoda jako przedstawiciel Rady Ministrów odpowiada za wykonywanie polityki rządu na
obszarze województwa, a w szczególności:
4) zapewnia współdziałanie wszystkich jednostek organizacyjnych administracji rządowej
i samorządowej działających na obszarze województwa i kieruje ich działalnością
w zakresie zapobiegania zagrożeniu życia, zdrowia lub mienia oraz zagrożeniom
środowiska, bezpieczeństwa państwa i utrzymania porządku publicznego, ochrony praw
obywatelskich, a także zapobiegania klęskom żywiołowym i innym nadzwyczajnym
zagrożeniom oraz zwalczania i usuwania ich skutków na zasadach określonych
w ustawach,
4a) dokonuje oceny stanu zabezpieczenia przeciwpowodziowego województwa, opracowuje
plan operacyjny ochrony przed powodzią oraz ogłasza i odwołuje pogotowie i alarm
przeciwpowodziowy,

Art. 16.
1.

Wojewoda może wydawać, w zakresie wykonywania funkcji przedstawiciela Rady
Ministrów, polecenia obowiązujące wszystkie organy administracji rządowej,
a w sytuacjach nadzwyczajnych, o których mowa w art. 15 pkt 4 i 4a, obowiązujące
również organy samorządu terytorialnego. O wydanych poleceniach wojewoda
niezwłocznie informuje właściwego ministra.

GŁOWNE KOMPETENCE W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 05 czerwca 1998 r.
O ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE
– Wydaje akty prawa miejscowego dla obszarów nie uporządkowanych aktami
prawa powszechnie obowiązującego.
– Planuje reagowanie kryzysowe województwa ustalając między innymi
kompetencje poszczególnych osób funkcyjnych.
– Koordynuje przebiegiem reagowania na sytuacje kryzysowe o wymiarze
ponad powiatowym.
– Wnioskuje o:
• wprowadzenie stanu klęski żywiołowej,
• użycie Sił Zbrojnych RP.
– Ogłasza:
• pogotowie i alarm przeciwpowodziowy,
• stan zagrożenia epidemicznego i stan epidemii,
• uruchomienie działań interwencyjnych w obliczu zagrożenia
radiacyjnego.
–Monitoruje stan bezpieczeństwa województwa oraz informuje, alarmuje i
ostrzega przed potencjalnymi zagrożeniami.
– Udziela wsparcia zagrożonym powiatom siłami i środkami z innych powiatów.
– Wnioskuje o wsparcie potencjału reagowania kryzysowego województwa
zachodniopomorskiego siłami i środkami z województw ościennych lub
wydzielonych z zasobów krajowych.

AKTUALNY STAN PRAWNY

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Art. 1.
Ustawa określa organy właściwe w sprawach zarządzania
kryzysowego oraz ich zadania i zasady działania w tej
dziedzinie, a także zasady finansowania zadań zarządzania
kryzysowego.

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Wojewoda
Wydział Bezpieczeństwa
i Zarządzania Kryzysowego
Zachodniopomorskiego Urzędu
Wojewódzkiego

Wojewódzkie zespolone służby,
inspekcje i straże
Wojewódzkie Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Wojewódzkie
Centrum
Zarządzania
Kryzysowego
Lekarz Koordynator
Ratownictwa
Medycznego

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Starosta
Komórka organizacyjna starostwa
powiatowego właściwa do spraw
zarządzania kryzysowego
Powiatowy Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Powiatowe
Centrum
Zarządzania
Kryzysowego

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Wójt, burmistrz, prezydent miasta
Komórka organizacyjna urzędu gminy
właściwa do spraw zarządzania
kryzysowego
Gminny Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Może tworzyć:

Gminne Centrum
Zarządzania
Kryzysowego

ZALEŻNOŚCI SŁUŻBOWE
w zakresie bezpieczeństwa powszechnego i porządku publicznego

SYTUACJA KRYZYSOWA

STAROSTA
POWIATU

WOJEWODA

STAN KLĘSKI ŻYWIOŁOWEJ
(W zakresie zarządzania kryzysowego)

WOJEWÓDZKI
ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

SYSTEM REAGOWANIA KRYZYSOWEGO WOJEWÓDZTWA ZACHODNIOPOMORSKIEGO

WOJEWÓDZKI
ZESPÓŁ
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

WOJEWODA

RZĄDOWY ZESPÓŁ
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO
RZĄDOWE
CENTRUM
BEZPIECZEŃSTWA

MONITOROWANIE, ANALIZA
UZYSKIWANYCH DANYCH,
PROGNOZOWANIE ZDARZEŃ

SĄSIEDNIE
WOJEWÓDZTWA
NIEMIECKIE
LANDY
NADGRANICZNE

WOJEWÓDZKIE CENTRUM ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO
INICJOWANIE DZIAŁAŃ REAGOWANIA KRYZYSOWEGO
ZABEZPIECZENIE OPERACYJNO – TECHNICZNE
I INFORMACYJNE

ŚRODKI
MASOWEGO
PRZEKAZU

STAROSTOWIE
POWIATÓW

RESORTOWE
STRUKTURY
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

WOJEWÓDZKIE
STANOWISKA
KIEROWANIA,
SŁUŻBY
OPERACYJNODYSPOZYTORSKIE

ORGANIZACJE
POZARZĄDOWE

POWIATOWE CENTRUM
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

SYSTEM
ALARMOWANIA
I OSTRZEGANIA
LUDNOŚCI

WOJEWODZKI ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

WOJEWODA ZACHODNIOPOMORSKI
– przewodniczący
DYREKTOR WYDZIAŁU BEZPIECZEŃSTWA
I ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO – zastępca przewodniczącego

40

STALI CZŁONKOWIE ZESPOŁU
KIEROWNICY ZESPOLONYCH SŁUŻB, INSPEKCJI I STRAŻY WOJEWÓDZKICH
ORGANY ADMINISTRACJI NIEZESPOLONEJ
INNI CZOŁONKOWIE ZESPOŁU
PRZEDSTAWICIELE ZACHODNIOPOMORSKIEGO URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO W SZCZECINIE

INNE OSOBY ZAPROSZONE DO UDZIAŁU W PRACACH ZESPOŁU

GRUPA OPERACYJNA

ZAPEWNIA
FUNKCJONOWANIE

DORAŹNIE

WYDZIAŁ BEZPIECZEŃSTWA I ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

STALI
CZŁONKOWIE
ZESPOŁU

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Wojewoda Zachodniopomorski – przewodniczący;
2) Dyrektor Wydziału Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego
w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie –
zastępca przewodniczącego;
3) Marszałek Województwa Zachodniopomorskiego;
4) Komendant Wojewódzki Policji w Szczecinie;
5) Zachodniopomorski Komendant Wojewódzki Państwowej Straży
Pożarnej;
6) Szef Wojewódzkiego Sztabu Wojskowego w Szczecinie;
7) Dyrektor Wydziału Infrastruktury w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie;
8) Dyrektor Zachodniopomorskiego Centrum Organizacji i Promocji Zdrowia.

KIEROWNICY
ZESPOLONYCH
SŁUŻB, INSPEKCJI
I STRAŻY
WOJEWÓDZKICH

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego;
2) Zachodniopomorski Wojewódzki Konserwator Zabytków;
3) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Ochrony
Roślin i Nasiennictwa
4) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska;
5) Zachodniopomorski Wojewódzki Lekarz Weterynarii;
6) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Farmaceutyczny;
7) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej;
8) Zachodniopomorski Kurator Oświaty;
9) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego;
10)
Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Transportu Drogowego

ORGANY
ADMINISTRACJI
NIEZESPOLONEJ

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Komendant Pomorskiego Oddziału Straży Granicznej w Szczecinie;
2) Komendant Pomorskiego Dywizjonu Straży Granicznej w Świnoujściu;
3) Dyrektor Urzędu Morskiego w Szczecinie;
4) Przedstawiciel Dyrektora Urzędu Morskiego w Słupsku;
5) Dyrektor Izby Celnej w Szczecinie;
6) Dyrektor Urzędu Żeglugi Śródlądowej w Szczecinie;
7) Dyrektor Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Szczecinie;
8) Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny w Szczecinie.

INNI
CZOŁONKOWIE
ZESPOŁU

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Dyrektor Delegatury Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego
w Szczecinie;
2) Prokurator Okręgowy w Szczecinie;
3) Dyrektor Zachodniopomorskiego Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych w Szczecinie;
4) Dyrektor Oddziału Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad w Szczecinie;
5) Dyrektor Oddziału Regionalnego PKP Polskie Linie Kolejowe
w Szczecinie;
6) Dyrektor Zachodniopomorskiego Oddziału Wojewódzkiego
Narodowego Funduszu Zdrowia;
7) Kierownik Biura Prognoz Meteorologicznych Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej w Szczecinie;
8) Dyrektor Północno-Zachodniego Oddziału Terenowego Urzędu
Regulacji Energetyki w Szczecinie.

PRZEDSTAWICIELE
ZACHODNIOPOMORSKIEGO
URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO
W SZCZECINIE

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Dyrektor Generalny Zachodniopomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Szczecinie;
2) Dyrektor Wydział Środowiska i Rolnictwa;
3) Dyrektor Wydział Polityki Społecznej;
4) Dyrektor Wydziału Finansów i Budżetu w Zachodniopomorskim
Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie;
5) Kierownik Biura Prawnego w Zachodniopomorskim Urzędzie
Wojewódzkim w Szczecinie;
6) Rzecznik Prasowy Wojewody Zachodniopomorskiego.

PODJĘTE DZIAŁANIA
W CELU OGRANICZENIA
SKUTKÓW AWARII

48

Godz. 19.14, dnia 7.04.2008 r.
Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego
otrzymuje od Biura Prognoz Meteorologicznych w
Szczecinie ostrzeżenie nr 16 o intensywnych opadach
deszczu przechodzących w deszcz ze śniegiem.
Ostrzeżenie przewiduje silne opady deszczu i deszczu ze
śniegiem w ciągu najbliższych 18 godzin, do 25-30 mm.
Przewidywane są utrudnienia komunikacyjne i na terenach
zurbanizowanych.

49

Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego zgodnie z procedurą rozsyła
w godz. 20.08 – 20.31 ostrzeżenia do mediów /17/ i jednostek samorządu
terytorialnego oraz innych ogniw ważnych dla systemu zarządzania
kryzysowego województwa /33/. Łącznie 50 odbiorców.

50

Najważniejsze działania podejmowane przez wojewódzką administrację
rządową.

I dzień katastrofy /8 kwietnia/
1. Uruchomienie pracy zespołów zarządzania kryzysowego
- wojewódzkiego – praca na dwóch stanowiskach w Urzędzie Miasta Szczecin i Urzędzie
Wojewódzkim /posiedzenia w odstępach 2 – 3 godziny. Zakończone konferencją prasową/,
- powiatowych i gminnych – praca całodobowa z wykorzystaniem systemu łączności
radiotelefonicznej Wojewody i PSP
2. Nadawanie komunikatów radiowych do mieszkańców, przy wykorzystaniu rozgłośni
zlokalizowanych poza Szczecinem
3. Uruchomienie komunikacji autobusowej w Szczecinie.
4. Odwołanie obowiązku uczestnictwa w zajęciach szkolnych – szkoły otwarte.
5. Monitoring funkcjonowania:

- szpitali – wzmocnienie agregatami, dowóz paliwa i wody, zorganizowanie punktu dializ, apel
o przyjmowanie pacjentów w przychodniach,
- systemu wodno – kanalizacyjnego – kontrola zrzutu ścieków, przygotowanie sprzętu do
dowozu wody /PSP, SZ/,
- zakładów o dużym i zwiększonym ryzyku – np.. ZCh Police, wzmocnienie agregatem
urządzeń do chłodzenia instalacji z amoniakiem.
51

6. Monitorowanie prac związanych z przywracaniem energii
7. Wystąpienie do Ministra Finansów o uruchomienie sprzedaży podstawowych produktów
żywnościowych z pominięciem kas fiskalnych – ręczna rejestracja sprzedaży.
8. Zorganizowanie zwiększonej ilości patroli na ulicach: policja, wojsko /żandarmeria / straż
graniczna.
9. Wywóz produktów mrożonych z marketów – samochodami chłodniami do magazynów
rejonowych.

10. Uruchomienie pomocy społecznej.
11. W związku ze zmniejszoną ilością pociągów – pociągi pośpieszne zatrzymywane są na
wszystkich stacjach.
12. Przywracanie energii w I kolejności na elektrociepłowni w Szczecinie.

52

KALENDARIUM DZIAŁAŃ SYSTEMU ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
w dniu 8 kwietnia 2008 r.
4.20 – powołanie w Szczecinie miejskiego zespołu zarządzania kryzysowego;
5.15 – pierwsze posiedzenie miejskiego zespołu zarządzania kryzysowego;
6.00 – spotkanie członków wojewódzkiego zespołu zarządzania kryzysowego;
7.30 - wspólne posiedzenie wojewódzkiego i miejskiego zespołu zarządzania
kryzysowego pod przewodnictwem Wojewody Zachodniopomorskiego i
Prezydenta Szczecina;
7.00 – 9.00 – zbierają się zespoły reagowania kryzysowego w powiatach:
goleniowskim, polickim, stargardzkim, kamieńskim;
8.00 - 11.00 – zbierają się zespoły zarządzania kryzysowego w gminach
objętych awarią energetyczną oraz dodatkowo w mieście Kamień Pomorski i
Trzebiatów ze względu na wystąpienie zagrożenia powodziowego.
8 kwietnia odbywają się wspólne posiedzenia wojewódzkiego i miejskiego zespołu
zarządzania kryzysowego, na których omawiana jest aktualna sytuacja energetyczna,
przeciwpowodziowa oraz stan bezpieczeństwa i porządku publicznego w Szczecinie i na
obszarze powiatów objętych sytuacją kryzysową. Posiedzenia zespołów kończyły się
każdorazowo konferencjami prasowymi, w ramach których przekazywane były dla
mediów dane o aktualnej sytuacji w Szczecinie i na obszarze województwa.
Od dnia 9 kwietnia Wojewódzki Zespół Zarządzania Kryzysowego funkcjonuje w
Urzędzie Wojewódzkim zachowując tryb pracy podobny jak dzień wcześniej
Wojewoda Zachodniopomorski wraz z Komendantem Wojewódzkim PSP jedzie do
miejscowości objętych awarią i uczestniczy w posiedzeniach powiatowych zespołów
zarządzania kryzysowego m.in. w Starostwie Powiatowym w Goleniowie i Kamieniu
Pomorskim.

SCHEMAT KIEROWANIA /ZARZĄDZANIA/
WOJEWODA ZACHODNIOPOMORSKI
WOJEWÓDZKI ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
Wojewódzkie służby, inspekcje, straże
i jednostki organizacyjne wchodzące
w skład systemu reagowania kryzysowego

WCZK

Prezydent Szczecina

Starosta Policki

Starosta Kamieński

Starosta Goleniowski

MCZK

PCZK

PCZK

PCZK

Starosta Stargardzki

Starosta Gryficki

Starosta Gryfiński

Prezydent Świnoujścia

PCZK

PCZK

PCZK

MCZK

GCZK-7

GCZK-3

GCZK-2

GCZK-3

GCZK-2

GCZK-5

Działania podjęte w związku z awarią
Pomoc dla mieszkańców
W związku z zaistniałą awarią sieci energetycznej Wojewoda zwrócił się do
jednostek samorządu terytorialnego, z obszaru dotkniętego skutkami awarii
energetycznej, o:
-zorganizowanie niezbędnej pomocy dla mieszkańców w zakresie m.in.
dostaw żywności,
- wody oraz innego niezbędnego zaopatrzenia,
- objęcie - przez Ośrodki Pomocy Rodzinie, opieką osób potrzebujących
pomocy,
- zapewnienie warunków do skorzystania z urządzeń sanitarnych ( kąpiele,
opieka nad dziećmi).

Ochrona zdrowia /lekarz koordynator z Wojewódzkiego Stanowiska
Koordynacji Ratownictwa Medycznego/
Monitorowano funkcjonowanie szpitali.
Szpitalne oddziały intensywnej terapii i oddziały dializ w województwie
zasilane były agregatami własnymi lub dostarczonymi przez straż pożarną.
Dyrektorom szpitali przekazano telefon kontaktowy do dystrybutora
zaopatrującego agregaty prądotwórcze w paliwo.
Utrzymywano stały kontakt telefoniczny z Wojewódzką Stacją Pogotowia
Ratunkowego. Wojewódzka Stacja Pogotowia Ratunkowego nie odnotowała
zwiększonej ilości wezwań do zachorowań, nie zanotowano również wezwań
związanych z zaistniałym zdarzeniem.

Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny
sprawy sanitarno – epidemiologiczne
Podjęto natychmiastowe działania kontrolne w hurtowniach i sklepach spożywczych
w zakresie przechowywania artykułów spożywczych, zwłaszcza mrożonych.
W czasie kontroli ustalono, że żywność wymagająca przechowywania w chłodzie
była:
-przechowywana w podstawionych pod sklepy samochodach chłodniach w
monitorowanej temperaturze, odpowiedniej dla asortymentu żywności
- przetransportowana do magazynów rejonowych dużych sieci handlowych.

Część żywności nietrwałej mikrobiologicznie, w tym przetwory mleczne, wędliny,
mięso, mrożonki została wycofana z obrotu w ramach działań wynikających z
kontroli wewnętrznych.
Monitorowano jakość wody przeznaczonej do spożycia a także sytuację pod kątem
zagrożenia epidemiologicznego w szpitalach.

Wojewódzki Inspektorat Weterynarii - sprawy weterynaryjne
Inspektorzy powiatowych inspekcji weterynaryjnych podjęli działania kontrolne
z możliwością podejmowania decyzji o utylizacji żywności, która w wyniku
braku dopływu prądu do urządzeń chłodniczych mogła ulec zepsuciu.
Duże fermy drobiowe, pozostające bez podstawowego zasilania, zasilano
zastępczo z agregatów prądotwórczych. Zasilanie zastępcze znacznie
podniosło koszty produkcji w fermach.
Sytuacja w chłodniach składowych jest opanowana.

Sytuacja w oświacie
Z uwagi na niedogrzanie pomieszczeń, brak dostaw ciepła i energii elektrycznej
8 kwietnia, zajęcia lekcyjne we wszystkich gimnazjach i szkołach
ponadgimnazjalnych odwołano.
9 kwietnia w wielu miejscowościach zajęcia skrócono, bądź odwołano.
Odwołano sprawdzian szóstoklasistów w 8 szkołach podstawowych na terenie
Szczecina oraz w 5 w terenie ( Stargard Szczeciński, Koszewo, Sowno,
Grzedzice, Goleniów).
Wojewódzki Kurator Oświaty na bieżąco informował Wojewodę o ilości placówek
oświatowych, w których nie prowadzone były zajęcia szkolne z powodu awarii
zasilania energetycznego.

Siły i środki uczestniczące w likwidacji skutków katastrofy energetycznej

Policja
- 465 funkcjonariuszy, w tym 112 ze Szkoły Policji w Pile,
140 funkcjonariuszy Oddziału Prewencji w Szczecinie,
65 funkcjonariuszy ruchu drogowego,
- 71 radiowozów
-nie odnotowano zdarzeń o charakterze kryminalnym lub
chuligańskim - mających związek z awarią sieci energetycznych.
Państwowa Straż Pożarna
Ratownicy PSP – ok. 250 dziennie
Samochody ratownicze – 6 /Poznań, Gorzów, Warszawa, Opole, Wrocław/
Samochody pożarnicze – ok. 55 dziennie
Agregaty prądotwórcze – ok. 106 dziennie
Motopompy – ok. 47 dziennie

Siły Zbrojne RP /średnio w ciągu dnia/
- 65 żołnierzy
- 15 samochodów
- 2 pojazdy ciężkie
- 4 agregatów prądotwórczych
- 3 motopompy
- lekkie pokrycie drogowe
- most niskowodny
Żandarmeria Wojskowa
- 110 żołnierzy
- 12 samochodów
Pomorski Oddział Straży Granicznej w Szczecinie
- 70 funkcjonariuszy
- 8 samochodów

WSTĘPNE WNIOSKI
PO AWARII

Wstępne wnioski


Konieczne jest zaopatrzenie jednostek organizacyjnych ważnych dla
funkcjonowania administracji publicznej oraz gwarantujących
świadczenie usług społecznych w urządzenia awaryjnego zasilania
elektroenergetycznego



Konieczne jest opracowanie i uruchomienia programu edukacyjnego,
mającego na celu zapoznanie mieszkańców z potencjalnymi
zagrożeniami charakterystycznymi dla poszczególnych powiatów oraz
sposobami optymalnych zachowań



Konieczna jest rozbudowa systemów kierowania i informowania,
wykorzystywanych przez organy samorządu terytorialnego w procesie
reagowania kryzysowego

PODSUMOWANIE
• Sprawne
funkcjonowanie
kryzysowego
przyczyniło
rozmiarów katastrofy

systemu
się
do

zarządzania
ograniczenia

• Szybkie zwołanie Zespołów Zarządzania Kryzysowego
pozwoliło na koordynację działań od momentu
powstania sytuacji kryzysowej
• Wspólne informowanie mieszkańców o skutkach
katastrofy i postępach w prowadzeniu akcji ratowniczej
umożliwiło jednolity przekaz i niezakłóconą pracę
centrów zarządzania kryzysowego

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE

65

Powołanie Zespołu ds. Zbadania Przyczyn i Skutków
Katastrofy Energetycznej Zarządzeniem Wojewody
Zachodniopomorskiego nr 154/2008
z dnia 22 kwietnia 2008r.
Określenie przyczyn i skutków katastrofy
elektroenergetycznej
zaistniałej w części województwa zachodniopomorskiego.
Zbilansowanie strat i szkód powstałych
w wyniku katastrofy elektroenergetycznej
oraz kosztów prowadzenia działań ratowniczych.
Opracowanie założeń
do „Strategii Bezpieczeństwa Energetycznego
dla Województwa Zachodniopomorskiego”.
66

Raport Zespołu ds. Zbadania Przyczyn
i Skutków Katastrofy Energetycznej

WNIOSKI I ZALECENIA

67

68

Bezpośrednie przyczyny katastrofy energetycznej

 Obciążenia sadzią przewodów linii energetycznych przekroczyły
znacznie, co najmniej o kilkadziesiąt procent, przyjęte w
obliczeniach normowe wartości katastrofalne,
 Dodatkowym czynnikiem, mającym wpływ na przebieg zdarzeń i
rozległość uszkodzeń, były obfite opady deszczu w okresie
poprzedzającym awarię, co spowodowało podniesienie poziomu wód
gruntowych i w efekcie rozmiękczenie gruntu,
 Efektem było obniżenie stabilności posadowienia zarówno słupów
linii elektroenergetycznych jak i rosnących w pobliżu linii drzew.

69

Skutki ekonomiczne katastrofy energetycznej







KOSZTY AKCJI RATOWNICZEJ: 829 731,34 zł
KOSZTY PONIESIONE PRZEZ ZAKŁADY, FIRMY,
SPÓŁKI, SZPITALE: 45 172 424,12 zł
KOSZTY PONIESIONE PRZEZ POWIATY I GMINY :
979 468,41 zł
CAŁKOWITE KOSZTY: 46 981 623,87 zł

Koszty niedostarczonej energii elektrycznej oszacowano
na kwotę powyżej 60 milionów zł.
70

Raport dostrzega potrzebę
powołania stałego zespołu :
Wojewódzkiej Rady do spraw
Bezpieczeństwa Energetycznego

71

72

Powołanie Wojewódzkiej Rady
ds. Bezpieczeństwa Energetycznego
Zarządzenie Wojewody Zachodniopomorskiego

nr 435/2008 z dnia 30 września 2008r.

73

ZADANIA WOJEWÓDZKIEJ RADY
ds. BEZPIECZEŃSTWA ENERGETYCZNEGO
1. Nadzór nad realizacją wniosków i zaleceń wynikających z Raportu Zespołu
ds. Zbadania Przyczyn i Skutków Katastrofy Energetycznej w aglomeracji
szczecińskiej i części województwa zachodniopomorskiego.
2. Nadzór nad powstaniem oraz wdrażaniem Strategii Bezpieczeństwa
Energetycznego dla Województwa Zachodniopomorskiego.
3. Monitorowanie funkcjonowania systemu elektroenergetycznego, gazowego
i ciepłowniczego na terenie województwa zachodniopomorskiego.
4. Inicjowanie działań i projektów związanych z rozwojem energetyki na terenie
województwa zachodniopomorskiego.
5. Monitorowanie realizacji planów rozwoju przedsiębiorstw energetycznych.
6. Wspieranie działań samorządu województwa w zakresie tworzenia projektów
planu zaopatrzenia w energię elektryczną, gaz oraz ciepło.
7. Inicjowanie działań wspierających rozwój energetyki odnawialnej.
74

Dziękuję za uwagę

75


Slide 15

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE
Wydział Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego

Olsztyn 20 luty 2009 r.
Waldemar Redmer
1

2

Bezpośrednią przyczyną awarii systemu
elektroenergetycznego w nocy 7-8 kwietnia

2008 r. był szczególnie niekorzystny splot
warunków atmosferycznych prowadzący do
licznych uszkodzeń linii elektroenergetycznych
3

Temperatura powietrza
st. C
8,0
S z c z ec in
7,0

Ś w inoujś c ie
G oleniów

6,0

5,0

4,0

3,0

2,0

1,0

0,0

-1,0

-2,0

-3,0
2008-04-07

2008-04-07

2008-04-07

2008-04-07

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-09

00:00

06:00

12:00

18:00

00:00

06:00

12:00

18:00

00:00

d a ta / g o d z .

4

Prędkość wiatru
Charakterystyczne prędkości wiatru wg PN-77/B-02011

m /s

Strefa I
– Szczecin
– 20 m/s
Strefa II – Goleniów – 24 m/s
Strefa IIa – Świnoujście – 27 m/s

14
S z c z ec in
13
12

Ś w inoujś c ie
G oleniów

11
Kierunek
wiatru wg IMiGW:
10
16:00÷21:00
– PN i PN-ZACH, 3÷6 m/s
22:00÷01:00
– ZACH-PN, 3÷4 m/s
9
02:00÷14:00 – ZACH, 4÷8 m/s
8
7
6
5
4
3
2
1
0
2008-04-07 00:00 2008-04-07 06:00 2008-04-07 12:00 2008-04-07 18:00 2008-04-08 00:00 2008-04-08 06:00 2008-04-08 12:00 2008-04-08 18:00 2008-04-09 00:00
d a ta / g o d z .

5

Rodzaje opadu


Początkowo intensywny opad deszczu, a później
śniegu z deszczem i śniegu



Suma opadów 8:00 07.04 do 8:00 08.04 lokalnie
48 l/m2 w równoważniku wodnym (4,8 cm/m2)



Lokalnie odnotowana gęstość śniegu:
 

2 ,1 kN/m

2

 7 ,8 kN/m

3

0 ,27 m
6

Niewielki pobór energii elektrycznej w
godzinach nocnych z 07 na 08 04 2008 był
przyczyną schłodzenia przewodów
napowietrznych linii energetycznych do
temperatury zamarzania śniegu, co
sprzyjało osadzaniu się sadzi.

7

8

9

Wielkości Obciążeń Przewodów Sadzią
A F L – 6 2 40 m m

2

d = 2 1,7 m m
S a d ź n o rm a ln a
[N /m ]
S a d ź k a ta strofa ln a

A F L – 8 5 25 m m
d = 3 1,5 m m

8 ,7

1 7,4

2 2,8

S a d ź 7 -8 k w ietn ia

3 8,0

4 5,2

[N /m ]

 = 118 %

 = 98 %

9 ,7

1 9,7

76

53

[N /m ]

C ięża r p rzew o d u
[N /m ]
P rzek ro czen ie k atastro fa ln ych ob cią żeń
[% ]

2

Ciężar sadzi na jednym przewodzie długości 300 m:
45,2  300 = 13560 N = 13,56 kN

10

Upadek słupów

11

Zniszczenia konstrukcji
na skutek przeciążenia przewodów
L in ie



220 k V (1)

110 k V (5)

2

1

3

Z łam an ie trzon u słu p a

14

6

20

S k ręcen ia trzon ów



6

6

U szk od zen ia p op rzeczn ik ów ze św iatłow od em



8

8

U szk od zen ia p op rzeczn ik ów b ez św iatłow od u



3

3

1



1

17

24

41

P rzew rócen ia

In n e


12

Formy zniszczenia słupów
Złamania słupów
220 kV

110 kV

13

14

15

Zniszczenia kaskadowe
Linia 220 kV

Linia 15 kV
Linia 110 kV

16

17

18

19

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE

20

Przebieg katastrofy energetycznej w Szczecinie
Police 220 kV

Glinki 220 kV

220kV
Awaria godz. 0.02
Police 110 kV

Glinki 110 kV

8.04.2008 r.

110kV

Szczecin

Awaria godz. 1.06
EC Szczecin
Pomorzany 110 kV

~

8.04.2008 r.

Morzyczyn

Dąbie

Zdroje

110 kV

~

Awaria godz. 3.34

Pomorzany

Morzyczyn
220 kV

8.04.2008 r.
110kV

Żydowce

Awaria godz. 1.55
8.04.2008 r.
Dolna Odra

220kV

~

110kV

Krajnik

~ ~ ~ ~

21

Około godz. 20, dnia 7.04.2008 r. w zachodniej części województwa zaczyna
padać intensywny deszcz przechodzący w deszcz ze śniegiem

Zasięg opadów
deszczu i deszczu
ze śniegiem

Rozmiar katastrofy w województwie
zachodniopomorskim w godzinach
porannych dnia 8.04.2008 r.

Powiat gryfiński: gminy północne
liczba ludności ok.. 30 000
Powiat kamieński: cały
liczba ludności ok.. 47 000
Powiatu gryficki: gminy południowe
liczba ludności ok.. 20 000
Powiat goleniowski: cały
liczba ludności ok.. 78 000

Powiat policki cały
liczba ludności ok.. 63 000
Powiat pyrzycki północne gminy
liczba ludności ok.. 10 000
Powiat stargardzki: bez miasta
Stargard Szczeciński
liczba ludności ok. 40 000
Szczecin dzielnice lewobrzeża
liczba ludności ok.. 300 000
Świnoujście
liczba ludności ok. 40 000
Razem o godz. 7.00 dnia 8.04 w
województwie zachodniopomorskim
ok. 628 000 mieszkańców
pozbawionych było energii
elektrycznej
23

Przebieg zdarzeń w dniu 8 kwietnia 2008 r.

0.02 – awaria głównej linii energetycznej 220 kV Morzyczyn – Police,
zasilającej Szczecin od wschodu;
3.30 – awaria głównej linii energetycznej 220 kV Krajnik – Glinki,
zasilającej Szczecin od południa,
- awarie trzech linii energetycznych 110 kV ;
- awarie licznych linii energetycznych średniego i niskiego napięcia
zasilających w prąd miejscowości w zachodnich powiatach województwa.
Powyższe awarie linii energetycznych spowodowały:
- przerwę w pracy elektrociepłowni Szczecin oraz Pomorzany w
Szczecinie,
- awarię 900 stacji transformatorowych,
- brak prądu w lewobrzeżnej części Szczecina oraz miejscowościach na
obszarze powiatów: stargardzkiego, goleniowskiego, kamieńskiego,
gryfińskiego, pyrzyckiego, gryfickiego, łobeskiego, miasta Świnoujście,
polickiego, w tym ZCh. „Police”.

WPŁYW AWARII
NA FUNKCJONOWANIE
INFRASTRUKTURY
KRYTYCZNEJ

Wpływ katastrofy na funkcjonowanie infrastruktury krytycznej

ŁĄCZNOŚĆ

RODZAJ ŁĄCZNOŚCI

DZIAŁANIE /FUNKCJONOWANIE

System łączności telefonicznej przewodowej

Działa tam, gdzie nie wykorzystywano aparatów telefonicznych
zasilanych z sieci energetycznej

System łączności telefonicznej – mobilnej
/TK/

Realizowała tylko połączenia alarmowe, częściowo funkcjonował
operator TK „Plus”

Internet

Nie funkcjonował

Łączność w systemie reagowania
kryzysowego

Funkcjonowała we wszystkich centrach zarządzania kryzysowego
łączność radiotelefoniczna posiadająca awaryjne zasilanie z
akumulatorów

Wpływ katastrofy na funkcjonowanie infrastruktury krytycznej

Transport i komunikacja
Transport kolejowy
- unieruchomiona linia kolejowa Szczecin – Świnoujście z powodu uszkodzenia
trakcji elektrycznej
-Szczecin – Stargard Szczeciński – brak zasilania /użycie lokomotyw
spalinowych/

Transport drogowy

Poważne utrudnienia na wszystkich drogach objętych opadami śniegu

Zaopatrzenie w wodę
- duże ujęcia wody były zasilane własnymi agregatami prądotwórczymi,
-małe ujęcia wody nie posiadające własnych agregatów prądotwórczych były
zasilane agregatami przewoźnymi, dostarczonymi przez Państwową Straż
Pożarną i Jednostki Wojskowe /od drugiego dnia awarii/,
- agregaty prądotwórcze były też używane rotacyjnie do napełniania
zbiorników hydroforowych i utrzymania minimalnego ciśnienia w sieci
wodociągowej
- do części miejscowości gdzie nie było możliwości dostarczenia agregatów
prądotwórczych woda dowożona była beczkowozami

Szpitale
Wszystkie szpitale z obszaru objętego katastrofą energetyczną zasilane
były z awaryjnych źródeł zasilania.
- szpitale nie prowadziły planowych zabiegów operacyjnych za wyjątkiem
nagłych przypadków i sytuacji ratujących życie,

Zaopatrzenie w paliwo
Stacje paliwowe na obszarze objętym katastrofą nie prowadziły sprzedaży
ze względu na brak zasilania. Uruchomiono awaryjny system zaopatrzenia
szpitali w paliwo przez prywatnego dystrybutora.

Pozostałe utrudnienia
-nie funkcjonuje komunikacja tramwajowa w Szczecinie,
- nie funkcjonuje system zaopatrzenia w energię cieplną,
- występują utrudnienia w funkcjonowaniu oczyszczalni
ścieków,
- nieczynna jest sieć handlowa, w tym centra handlowe,
- nieczynne są banki oraz bankomaty,
- przerwana zostaje praca w zakładach produkcyjnych, a w tym
w: Stoczni
Szczecińskiej „Nowa”, Stoczni Remontowej „Gryfia”, Porcie
Morskim Szczecin – Świnoujście, ZCh. „Police” i w 4 dużych
zakładach przetwórstwa mięsnego,
- ograniczono działalność szkół i przedszkoli, nie
przeprowadzono w 13 szkołach egzaminów dla szóstoklasistów,
- nie działają kasy fiskalne, ale artykuły podstawowe m.in. leki,
środki higieniczne, żywność są sprzedawane.

Działanie systemu
zarządzania kryzysowego w
czasie awarii

AKTUALNY STAN PRAWNY

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 05 czerwca 1998 r.
O ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE
(Dz. U. Nr 80 z 2001 r. poz. 872)
Art. 15.
Wojewoda jako przedstawiciel Rady Ministrów odpowiada za wykonywanie polityki rządu na
obszarze województwa, a w szczególności:
4) zapewnia współdziałanie wszystkich jednostek organizacyjnych administracji rządowej
i samorządowej działających na obszarze województwa i kieruje ich działalnością
w zakresie zapobiegania zagrożeniu życia, zdrowia lub mienia oraz zagrożeniom
środowiska, bezpieczeństwa państwa i utrzymania porządku publicznego, ochrony praw
obywatelskich, a także zapobiegania klęskom żywiołowym i innym nadzwyczajnym
zagrożeniom oraz zwalczania i usuwania ich skutków na zasadach określonych
w ustawach,
4a) dokonuje oceny stanu zabezpieczenia przeciwpowodziowego województwa, opracowuje
plan operacyjny ochrony przed powodzią oraz ogłasza i odwołuje pogotowie i alarm
przeciwpowodziowy,

Art. 16.
1.

Wojewoda może wydawać, w zakresie wykonywania funkcji przedstawiciela Rady
Ministrów, polecenia obowiązujące wszystkie organy administracji rządowej,
a w sytuacjach nadzwyczajnych, o których mowa w art. 15 pkt 4 i 4a, obowiązujące
również organy samorządu terytorialnego. O wydanych poleceniach wojewoda
niezwłocznie informuje właściwego ministra.

GŁOWNE KOMPETENCE W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 05 czerwca 1998 r.
O ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE
– Wydaje akty prawa miejscowego dla obszarów nie uporządkowanych aktami
prawa powszechnie obowiązującego.
– Planuje reagowanie kryzysowe województwa ustalając między innymi
kompetencje poszczególnych osób funkcyjnych.
– Koordynuje przebiegiem reagowania na sytuacje kryzysowe o wymiarze
ponad powiatowym.
– Wnioskuje o:
• wprowadzenie stanu klęski żywiołowej,
• użycie Sił Zbrojnych RP.
– Ogłasza:
• pogotowie i alarm przeciwpowodziowy,
• stan zagrożenia epidemicznego i stan epidemii,
• uruchomienie działań interwencyjnych w obliczu zagrożenia
radiacyjnego.
–Monitoruje stan bezpieczeństwa województwa oraz informuje, alarmuje i
ostrzega przed potencjalnymi zagrożeniami.
– Udziela wsparcia zagrożonym powiatom siłami i środkami z innych powiatów.
– Wnioskuje o wsparcie potencjału reagowania kryzysowego województwa
zachodniopomorskiego siłami i środkami z województw ościennych lub
wydzielonych z zasobów krajowych.

AKTUALNY STAN PRAWNY

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Art. 1.
Ustawa określa organy właściwe w sprawach zarządzania
kryzysowego oraz ich zadania i zasady działania w tej
dziedzinie, a także zasady finansowania zadań zarządzania
kryzysowego.

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Wojewoda
Wydział Bezpieczeństwa
i Zarządzania Kryzysowego
Zachodniopomorskiego Urzędu
Wojewódzkiego

Wojewódzkie zespolone służby,
inspekcje i straże
Wojewódzkie Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Wojewódzkie
Centrum
Zarządzania
Kryzysowego
Lekarz Koordynator
Ratownictwa
Medycznego

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Starosta
Komórka organizacyjna starostwa
powiatowego właściwa do spraw
zarządzania kryzysowego
Powiatowy Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Powiatowe
Centrum
Zarządzania
Kryzysowego

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Wójt, burmistrz, prezydent miasta
Komórka organizacyjna urzędu gminy
właściwa do spraw zarządzania
kryzysowego
Gminny Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Może tworzyć:

Gminne Centrum
Zarządzania
Kryzysowego

ZALEŻNOŚCI SŁUŻBOWE
w zakresie bezpieczeństwa powszechnego i porządku publicznego

SYTUACJA KRYZYSOWA

STAROSTA
POWIATU

WOJEWODA

STAN KLĘSKI ŻYWIOŁOWEJ
(W zakresie zarządzania kryzysowego)

WOJEWÓDZKI
ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

SYSTEM REAGOWANIA KRYZYSOWEGO WOJEWÓDZTWA ZACHODNIOPOMORSKIEGO

WOJEWÓDZKI
ZESPÓŁ
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

WOJEWODA

RZĄDOWY ZESPÓŁ
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO
RZĄDOWE
CENTRUM
BEZPIECZEŃSTWA

MONITOROWANIE, ANALIZA
UZYSKIWANYCH DANYCH,
PROGNOZOWANIE ZDARZEŃ

SĄSIEDNIE
WOJEWÓDZTWA
NIEMIECKIE
LANDY
NADGRANICZNE

WOJEWÓDZKIE CENTRUM ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO
INICJOWANIE DZIAŁAŃ REAGOWANIA KRYZYSOWEGO
ZABEZPIECZENIE OPERACYJNO – TECHNICZNE
I INFORMACYJNE

ŚRODKI
MASOWEGO
PRZEKAZU

STAROSTOWIE
POWIATÓW

RESORTOWE
STRUKTURY
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

WOJEWÓDZKIE
STANOWISKA
KIEROWANIA,
SŁUŻBY
OPERACYJNODYSPOZYTORSKIE

ORGANIZACJE
POZARZĄDOWE

POWIATOWE CENTRUM
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

SYSTEM
ALARMOWANIA
I OSTRZEGANIA
LUDNOŚCI

WOJEWODZKI ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

WOJEWODA ZACHODNIOPOMORSKI
– przewodniczący
DYREKTOR WYDZIAŁU BEZPIECZEŃSTWA
I ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO – zastępca przewodniczącego

40

STALI CZŁONKOWIE ZESPOŁU
KIEROWNICY ZESPOLONYCH SŁUŻB, INSPEKCJI I STRAŻY WOJEWÓDZKICH
ORGANY ADMINISTRACJI NIEZESPOLONEJ
INNI CZOŁONKOWIE ZESPOŁU
PRZEDSTAWICIELE ZACHODNIOPOMORSKIEGO URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO W SZCZECINIE

INNE OSOBY ZAPROSZONE DO UDZIAŁU W PRACACH ZESPOŁU

GRUPA OPERACYJNA

ZAPEWNIA
FUNKCJONOWANIE

DORAŹNIE

WYDZIAŁ BEZPIECZEŃSTWA I ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

STALI
CZŁONKOWIE
ZESPOŁU

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Wojewoda Zachodniopomorski – przewodniczący;
2) Dyrektor Wydziału Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego
w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie –
zastępca przewodniczącego;
3) Marszałek Województwa Zachodniopomorskiego;
4) Komendant Wojewódzki Policji w Szczecinie;
5) Zachodniopomorski Komendant Wojewódzki Państwowej Straży
Pożarnej;
6) Szef Wojewódzkiego Sztabu Wojskowego w Szczecinie;
7) Dyrektor Wydziału Infrastruktury w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie;
8) Dyrektor Zachodniopomorskiego Centrum Organizacji i Promocji Zdrowia.

KIEROWNICY
ZESPOLONYCH
SŁUŻB, INSPEKCJI
I STRAŻY
WOJEWÓDZKICH

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego;
2) Zachodniopomorski Wojewódzki Konserwator Zabytków;
3) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Ochrony
Roślin i Nasiennictwa
4) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska;
5) Zachodniopomorski Wojewódzki Lekarz Weterynarii;
6) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Farmaceutyczny;
7) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej;
8) Zachodniopomorski Kurator Oświaty;
9) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego;
10)
Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Transportu Drogowego

ORGANY
ADMINISTRACJI
NIEZESPOLONEJ

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Komendant Pomorskiego Oddziału Straży Granicznej w Szczecinie;
2) Komendant Pomorskiego Dywizjonu Straży Granicznej w Świnoujściu;
3) Dyrektor Urzędu Morskiego w Szczecinie;
4) Przedstawiciel Dyrektora Urzędu Morskiego w Słupsku;
5) Dyrektor Izby Celnej w Szczecinie;
6) Dyrektor Urzędu Żeglugi Śródlądowej w Szczecinie;
7) Dyrektor Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Szczecinie;
8) Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny w Szczecinie.

INNI
CZOŁONKOWIE
ZESPOŁU

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Dyrektor Delegatury Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego
w Szczecinie;
2) Prokurator Okręgowy w Szczecinie;
3) Dyrektor Zachodniopomorskiego Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych w Szczecinie;
4) Dyrektor Oddziału Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad w Szczecinie;
5) Dyrektor Oddziału Regionalnego PKP Polskie Linie Kolejowe
w Szczecinie;
6) Dyrektor Zachodniopomorskiego Oddziału Wojewódzkiego
Narodowego Funduszu Zdrowia;
7) Kierownik Biura Prognoz Meteorologicznych Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej w Szczecinie;
8) Dyrektor Północno-Zachodniego Oddziału Terenowego Urzędu
Regulacji Energetyki w Szczecinie.

PRZEDSTAWICIELE
ZACHODNIOPOMORSKIEGO
URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO
W SZCZECINIE

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Dyrektor Generalny Zachodniopomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Szczecinie;
2) Dyrektor Wydział Środowiska i Rolnictwa;
3) Dyrektor Wydział Polityki Społecznej;
4) Dyrektor Wydziału Finansów i Budżetu w Zachodniopomorskim
Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie;
5) Kierownik Biura Prawnego w Zachodniopomorskim Urzędzie
Wojewódzkim w Szczecinie;
6) Rzecznik Prasowy Wojewody Zachodniopomorskiego.

PODJĘTE DZIAŁANIA
W CELU OGRANICZENIA
SKUTKÓW AWARII

48

Godz. 19.14, dnia 7.04.2008 r.
Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego
otrzymuje od Biura Prognoz Meteorologicznych w
Szczecinie ostrzeżenie nr 16 o intensywnych opadach
deszczu przechodzących w deszcz ze śniegiem.
Ostrzeżenie przewiduje silne opady deszczu i deszczu ze
śniegiem w ciągu najbliższych 18 godzin, do 25-30 mm.
Przewidywane są utrudnienia komunikacyjne i na terenach
zurbanizowanych.

49

Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego zgodnie z procedurą rozsyła
w godz. 20.08 – 20.31 ostrzeżenia do mediów /17/ i jednostek samorządu
terytorialnego oraz innych ogniw ważnych dla systemu zarządzania
kryzysowego województwa /33/. Łącznie 50 odbiorców.

50

Najważniejsze działania podejmowane przez wojewódzką administrację
rządową.

I dzień katastrofy /8 kwietnia/
1. Uruchomienie pracy zespołów zarządzania kryzysowego
- wojewódzkiego – praca na dwóch stanowiskach w Urzędzie Miasta Szczecin i Urzędzie
Wojewódzkim /posiedzenia w odstępach 2 – 3 godziny. Zakończone konferencją prasową/,
- powiatowych i gminnych – praca całodobowa z wykorzystaniem systemu łączności
radiotelefonicznej Wojewody i PSP
2. Nadawanie komunikatów radiowych do mieszkańców, przy wykorzystaniu rozgłośni
zlokalizowanych poza Szczecinem
3. Uruchomienie komunikacji autobusowej w Szczecinie.
4. Odwołanie obowiązku uczestnictwa w zajęciach szkolnych – szkoły otwarte.
5. Monitoring funkcjonowania:

- szpitali – wzmocnienie agregatami, dowóz paliwa i wody, zorganizowanie punktu dializ, apel
o przyjmowanie pacjentów w przychodniach,
- systemu wodno – kanalizacyjnego – kontrola zrzutu ścieków, przygotowanie sprzętu do
dowozu wody /PSP, SZ/,
- zakładów o dużym i zwiększonym ryzyku – np.. ZCh Police, wzmocnienie agregatem
urządzeń do chłodzenia instalacji z amoniakiem.
51

6. Monitorowanie prac związanych z przywracaniem energii
7. Wystąpienie do Ministra Finansów o uruchomienie sprzedaży podstawowych produktów
żywnościowych z pominięciem kas fiskalnych – ręczna rejestracja sprzedaży.
8. Zorganizowanie zwiększonej ilości patroli na ulicach: policja, wojsko /żandarmeria / straż
graniczna.
9. Wywóz produktów mrożonych z marketów – samochodami chłodniami do magazynów
rejonowych.

10. Uruchomienie pomocy społecznej.
11. W związku ze zmniejszoną ilością pociągów – pociągi pośpieszne zatrzymywane są na
wszystkich stacjach.
12. Przywracanie energii w I kolejności na elektrociepłowni w Szczecinie.

52

KALENDARIUM DZIAŁAŃ SYSTEMU ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
w dniu 8 kwietnia 2008 r.
4.20 – powołanie w Szczecinie miejskiego zespołu zarządzania kryzysowego;
5.15 – pierwsze posiedzenie miejskiego zespołu zarządzania kryzysowego;
6.00 – spotkanie członków wojewódzkiego zespołu zarządzania kryzysowego;
7.30 - wspólne posiedzenie wojewódzkiego i miejskiego zespołu zarządzania
kryzysowego pod przewodnictwem Wojewody Zachodniopomorskiego i
Prezydenta Szczecina;
7.00 – 9.00 – zbierają się zespoły reagowania kryzysowego w powiatach:
goleniowskim, polickim, stargardzkim, kamieńskim;
8.00 - 11.00 – zbierają się zespoły zarządzania kryzysowego w gminach
objętych awarią energetyczną oraz dodatkowo w mieście Kamień Pomorski i
Trzebiatów ze względu na wystąpienie zagrożenia powodziowego.
8 kwietnia odbywają się wspólne posiedzenia wojewódzkiego i miejskiego zespołu
zarządzania kryzysowego, na których omawiana jest aktualna sytuacja energetyczna,
przeciwpowodziowa oraz stan bezpieczeństwa i porządku publicznego w Szczecinie i na
obszarze powiatów objętych sytuacją kryzysową. Posiedzenia zespołów kończyły się
każdorazowo konferencjami prasowymi, w ramach których przekazywane były dla
mediów dane o aktualnej sytuacji w Szczecinie i na obszarze województwa.
Od dnia 9 kwietnia Wojewódzki Zespół Zarządzania Kryzysowego funkcjonuje w
Urzędzie Wojewódzkim zachowując tryb pracy podobny jak dzień wcześniej
Wojewoda Zachodniopomorski wraz z Komendantem Wojewódzkim PSP jedzie do
miejscowości objętych awarią i uczestniczy w posiedzeniach powiatowych zespołów
zarządzania kryzysowego m.in. w Starostwie Powiatowym w Goleniowie i Kamieniu
Pomorskim.

SCHEMAT KIEROWANIA /ZARZĄDZANIA/
WOJEWODA ZACHODNIOPOMORSKI
WOJEWÓDZKI ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
Wojewódzkie służby, inspekcje, straże
i jednostki organizacyjne wchodzące
w skład systemu reagowania kryzysowego

WCZK

Prezydent Szczecina

Starosta Policki

Starosta Kamieński

Starosta Goleniowski

MCZK

PCZK

PCZK

PCZK

Starosta Stargardzki

Starosta Gryficki

Starosta Gryfiński

Prezydent Świnoujścia

PCZK

PCZK

PCZK

MCZK

GCZK-7

GCZK-3

GCZK-2

GCZK-3

GCZK-2

GCZK-5

Działania podjęte w związku z awarią
Pomoc dla mieszkańców
W związku z zaistniałą awarią sieci energetycznej Wojewoda zwrócił się do
jednostek samorządu terytorialnego, z obszaru dotkniętego skutkami awarii
energetycznej, o:
-zorganizowanie niezbędnej pomocy dla mieszkańców w zakresie m.in.
dostaw żywności,
- wody oraz innego niezbędnego zaopatrzenia,
- objęcie - przez Ośrodki Pomocy Rodzinie, opieką osób potrzebujących
pomocy,
- zapewnienie warunków do skorzystania z urządzeń sanitarnych ( kąpiele,
opieka nad dziećmi).

Ochrona zdrowia /lekarz koordynator z Wojewódzkiego Stanowiska
Koordynacji Ratownictwa Medycznego/
Monitorowano funkcjonowanie szpitali.
Szpitalne oddziały intensywnej terapii i oddziały dializ w województwie
zasilane były agregatami własnymi lub dostarczonymi przez straż pożarną.
Dyrektorom szpitali przekazano telefon kontaktowy do dystrybutora
zaopatrującego agregaty prądotwórcze w paliwo.
Utrzymywano stały kontakt telefoniczny z Wojewódzką Stacją Pogotowia
Ratunkowego. Wojewódzka Stacja Pogotowia Ratunkowego nie odnotowała
zwiększonej ilości wezwań do zachorowań, nie zanotowano również wezwań
związanych z zaistniałym zdarzeniem.

Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny
sprawy sanitarno – epidemiologiczne
Podjęto natychmiastowe działania kontrolne w hurtowniach i sklepach spożywczych
w zakresie przechowywania artykułów spożywczych, zwłaszcza mrożonych.
W czasie kontroli ustalono, że żywność wymagająca przechowywania w chłodzie
była:
-przechowywana w podstawionych pod sklepy samochodach chłodniach w
monitorowanej temperaturze, odpowiedniej dla asortymentu żywności
- przetransportowana do magazynów rejonowych dużych sieci handlowych.

Część żywności nietrwałej mikrobiologicznie, w tym przetwory mleczne, wędliny,
mięso, mrożonki została wycofana z obrotu w ramach działań wynikających z
kontroli wewnętrznych.
Monitorowano jakość wody przeznaczonej do spożycia a także sytuację pod kątem
zagrożenia epidemiologicznego w szpitalach.

Wojewódzki Inspektorat Weterynarii - sprawy weterynaryjne
Inspektorzy powiatowych inspekcji weterynaryjnych podjęli działania kontrolne
z możliwością podejmowania decyzji o utylizacji żywności, która w wyniku
braku dopływu prądu do urządzeń chłodniczych mogła ulec zepsuciu.
Duże fermy drobiowe, pozostające bez podstawowego zasilania, zasilano
zastępczo z agregatów prądotwórczych. Zasilanie zastępcze znacznie
podniosło koszty produkcji w fermach.
Sytuacja w chłodniach składowych jest opanowana.

Sytuacja w oświacie
Z uwagi na niedogrzanie pomieszczeń, brak dostaw ciepła i energii elektrycznej
8 kwietnia, zajęcia lekcyjne we wszystkich gimnazjach i szkołach
ponadgimnazjalnych odwołano.
9 kwietnia w wielu miejscowościach zajęcia skrócono, bądź odwołano.
Odwołano sprawdzian szóstoklasistów w 8 szkołach podstawowych na terenie
Szczecina oraz w 5 w terenie ( Stargard Szczeciński, Koszewo, Sowno,
Grzedzice, Goleniów).
Wojewódzki Kurator Oświaty na bieżąco informował Wojewodę o ilości placówek
oświatowych, w których nie prowadzone były zajęcia szkolne z powodu awarii
zasilania energetycznego.

Siły i środki uczestniczące w likwidacji skutków katastrofy energetycznej

Policja
- 465 funkcjonariuszy, w tym 112 ze Szkoły Policji w Pile,
140 funkcjonariuszy Oddziału Prewencji w Szczecinie,
65 funkcjonariuszy ruchu drogowego,
- 71 radiowozów
-nie odnotowano zdarzeń o charakterze kryminalnym lub
chuligańskim - mających związek z awarią sieci energetycznych.
Państwowa Straż Pożarna
Ratownicy PSP – ok. 250 dziennie
Samochody ratownicze – 6 /Poznań, Gorzów, Warszawa, Opole, Wrocław/
Samochody pożarnicze – ok. 55 dziennie
Agregaty prądotwórcze – ok. 106 dziennie
Motopompy – ok. 47 dziennie

Siły Zbrojne RP /średnio w ciągu dnia/
- 65 żołnierzy
- 15 samochodów
- 2 pojazdy ciężkie
- 4 agregatów prądotwórczych
- 3 motopompy
- lekkie pokrycie drogowe
- most niskowodny
Żandarmeria Wojskowa
- 110 żołnierzy
- 12 samochodów
Pomorski Oddział Straży Granicznej w Szczecinie
- 70 funkcjonariuszy
- 8 samochodów

WSTĘPNE WNIOSKI
PO AWARII

Wstępne wnioski


Konieczne jest zaopatrzenie jednostek organizacyjnych ważnych dla
funkcjonowania administracji publicznej oraz gwarantujących
świadczenie usług społecznych w urządzenia awaryjnego zasilania
elektroenergetycznego



Konieczne jest opracowanie i uruchomienia programu edukacyjnego,
mającego na celu zapoznanie mieszkańców z potencjalnymi
zagrożeniami charakterystycznymi dla poszczególnych powiatów oraz
sposobami optymalnych zachowań



Konieczna jest rozbudowa systemów kierowania i informowania,
wykorzystywanych przez organy samorządu terytorialnego w procesie
reagowania kryzysowego

PODSUMOWANIE
• Sprawne
funkcjonowanie
kryzysowego
przyczyniło
rozmiarów katastrofy

systemu
się
do

zarządzania
ograniczenia

• Szybkie zwołanie Zespołów Zarządzania Kryzysowego
pozwoliło na koordynację działań od momentu
powstania sytuacji kryzysowej
• Wspólne informowanie mieszkańców o skutkach
katastrofy i postępach w prowadzeniu akcji ratowniczej
umożliwiło jednolity przekaz i niezakłóconą pracę
centrów zarządzania kryzysowego

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE

65

Powołanie Zespołu ds. Zbadania Przyczyn i Skutków
Katastrofy Energetycznej Zarządzeniem Wojewody
Zachodniopomorskiego nr 154/2008
z dnia 22 kwietnia 2008r.
Określenie przyczyn i skutków katastrofy
elektroenergetycznej
zaistniałej w części województwa zachodniopomorskiego.
Zbilansowanie strat i szkód powstałych
w wyniku katastrofy elektroenergetycznej
oraz kosztów prowadzenia działań ratowniczych.
Opracowanie założeń
do „Strategii Bezpieczeństwa Energetycznego
dla Województwa Zachodniopomorskiego”.
66

Raport Zespołu ds. Zbadania Przyczyn
i Skutków Katastrofy Energetycznej

WNIOSKI I ZALECENIA

67

68

Bezpośrednie przyczyny katastrofy energetycznej

 Obciążenia sadzią przewodów linii energetycznych przekroczyły
znacznie, co najmniej o kilkadziesiąt procent, przyjęte w
obliczeniach normowe wartości katastrofalne,
 Dodatkowym czynnikiem, mającym wpływ na przebieg zdarzeń i
rozległość uszkodzeń, były obfite opady deszczu w okresie
poprzedzającym awarię, co spowodowało podniesienie poziomu wód
gruntowych i w efekcie rozmiękczenie gruntu,
 Efektem było obniżenie stabilności posadowienia zarówno słupów
linii elektroenergetycznych jak i rosnących w pobliżu linii drzew.

69

Skutki ekonomiczne katastrofy energetycznej







KOSZTY AKCJI RATOWNICZEJ: 829 731,34 zł
KOSZTY PONIESIONE PRZEZ ZAKŁADY, FIRMY,
SPÓŁKI, SZPITALE: 45 172 424,12 zł
KOSZTY PONIESIONE PRZEZ POWIATY I GMINY :
979 468,41 zł
CAŁKOWITE KOSZTY: 46 981 623,87 zł

Koszty niedostarczonej energii elektrycznej oszacowano
na kwotę powyżej 60 milionów zł.
70

Raport dostrzega potrzebę
powołania stałego zespołu :
Wojewódzkiej Rady do spraw
Bezpieczeństwa Energetycznego

71

72

Powołanie Wojewódzkiej Rady
ds. Bezpieczeństwa Energetycznego
Zarządzenie Wojewody Zachodniopomorskiego

nr 435/2008 z dnia 30 września 2008r.

73

ZADANIA WOJEWÓDZKIEJ RADY
ds. BEZPIECZEŃSTWA ENERGETYCZNEGO
1. Nadzór nad realizacją wniosków i zaleceń wynikających z Raportu Zespołu
ds. Zbadania Przyczyn i Skutków Katastrofy Energetycznej w aglomeracji
szczecińskiej i części województwa zachodniopomorskiego.
2. Nadzór nad powstaniem oraz wdrażaniem Strategii Bezpieczeństwa
Energetycznego dla Województwa Zachodniopomorskiego.
3. Monitorowanie funkcjonowania systemu elektroenergetycznego, gazowego
i ciepłowniczego na terenie województwa zachodniopomorskiego.
4. Inicjowanie działań i projektów związanych z rozwojem energetyki na terenie
województwa zachodniopomorskiego.
5. Monitorowanie realizacji planów rozwoju przedsiębiorstw energetycznych.
6. Wspieranie działań samorządu województwa w zakresie tworzenia projektów
planu zaopatrzenia w energię elektryczną, gaz oraz ciepło.
7. Inicjowanie działań wspierających rozwój energetyki odnawialnej.
74

Dziękuję za uwagę

75


Slide 16

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE
Wydział Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego

Olsztyn 20 luty 2009 r.
Waldemar Redmer
1

2

Bezpośrednią przyczyną awarii systemu
elektroenergetycznego w nocy 7-8 kwietnia

2008 r. był szczególnie niekorzystny splot
warunków atmosferycznych prowadzący do
licznych uszkodzeń linii elektroenergetycznych
3

Temperatura powietrza
st. C
8,0
S z c z ec in
7,0

Ś w inoujś c ie
G oleniów

6,0

5,0

4,0

3,0

2,0

1,0

0,0

-1,0

-2,0

-3,0
2008-04-07

2008-04-07

2008-04-07

2008-04-07

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-09

00:00

06:00

12:00

18:00

00:00

06:00

12:00

18:00

00:00

d a ta / g o d z .

4

Prędkość wiatru
Charakterystyczne prędkości wiatru wg PN-77/B-02011

m /s

Strefa I
– Szczecin
– 20 m/s
Strefa II – Goleniów – 24 m/s
Strefa IIa – Świnoujście – 27 m/s

14
S z c z ec in
13
12

Ś w inoujś c ie
G oleniów

11
Kierunek
wiatru wg IMiGW:
10
16:00÷21:00
– PN i PN-ZACH, 3÷6 m/s
22:00÷01:00
– ZACH-PN, 3÷4 m/s
9
02:00÷14:00 – ZACH, 4÷8 m/s
8
7
6
5
4
3
2
1
0
2008-04-07 00:00 2008-04-07 06:00 2008-04-07 12:00 2008-04-07 18:00 2008-04-08 00:00 2008-04-08 06:00 2008-04-08 12:00 2008-04-08 18:00 2008-04-09 00:00
d a ta / g o d z .

5

Rodzaje opadu


Początkowo intensywny opad deszczu, a później
śniegu z deszczem i śniegu



Suma opadów 8:00 07.04 do 8:00 08.04 lokalnie
48 l/m2 w równoważniku wodnym (4,8 cm/m2)



Lokalnie odnotowana gęstość śniegu:
 

2 ,1 kN/m

2

 7 ,8 kN/m

3

0 ,27 m
6

Niewielki pobór energii elektrycznej w
godzinach nocnych z 07 na 08 04 2008 był
przyczyną schłodzenia przewodów
napowietrznych linii energetycznych do
temperatury zamarzania śniegu, co
sprzyjało osadzaniu się sadzi.

7

8

9

Wielkości Obciążeń Przewodów Sadzią
A F L – 6 2 40 m m

2

d = 2 1,7 m m
S a d ź n o rm a ln a
[N /m ]
S a d ź k a ta strofa ln a

A F L – 8 5 25 m m
d = 3 1,5 m m

8 ,7

1 7,4

2 2,8

S a d ź 7 -8 k w ietn ia

3 8,0

4 5,2

[N /m ]

 = 118 %

 = 98 %

9 ,7

1 9,7

76

53

[N /m ]

C ięża r p rzew o d u
[N /m ]
P rzek ro czen ie k atastro fa ln ych ob cią żeń
[% ]

2

Ciężar sadzi na jednym przewodzie długości 300 m:
45,2  300 = 13560 N = 13,56 kN

10

Upadek słupów

11

Zniszczenia konstrukcji
na skutek przeciążenia przewodów
L in ie



220 k V (1)

110 k V (5)

2

1

3

Z łam an ie trzon u słu p a

14

6

20

S k ręcen ia trzon ów



6

6

U szk od zen ia p op rzeczn ik ów ze św iatłow od em



8

8

U szk od zen ia p op rzeczn ik ów b ez św iatłow od u



3

3

1



1

17

24

41

P rzew rócen ia

In n e


12

Formy zniszczenia słupów
Złamania słupów
220 kV

110 kV

13

14

15

Zniszczenia kaskadowe
Linia 220 kV

Linia 15 kV
Linia 110 kV

16

17

18

19

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE

20

Przebieg katastrofy energetycznej w Szczecinie
Police 220 kV

Glinki 220 kV

220kV
Awaria godz. 0.02
Police 110 kV

Glinki 110 kV

8.04.2008 r.

110kV

Szczecin

Awaria godz. 1.06
EC Szczecin
Pomorzany 110 kV

~

8.04.2008 r.

Morzyczyn

Dąbie

Zdroje

110 kV

~

Awaria godz. 3.34

Pomorzany

Morzyczyn
220 kV

8.04.2008 r.
110kV

Żydowce

Awaria godz. 1.55
8.04.2008 r.
Dolna Odra

220kV

~

110kV

Krajnik

~ ~ ~ ~

21

Około godz. 20, dnia 7.04.2008 r. w zachodniej części województwa zaczyna
padać intensywny deszcz przechodzący w deszcz ze śniegiem

Zasięg opadów
deszczu i deszczu
ze śniegiem

Rozmiar katastrofy w województwie
zachodniopomorskim w godzinach
porannych dnia 8.04.2008 r.

Powiat gryfiński: gminy północne
liczba ludności ok.. 30 000
Powiat kamieński: cały
liczba ludności ok.. 47 000
Powiatu gryficki: gminy południowe
liczba ludności ok.. 20 000
Powiat goleniowski: cały
liczba ludności ok.. 78 000

Powiat policki cały
liczba ludności ok.. 63 000
Powiat pyrzycki północne gminy
liczba ludności ok.. 10 000
Powiat stargardzki: bez miasta
Stargard Szczeciński
liczba ludności ok. 40 000
Szczecin dzielnice lewobrzeża
liczba ludności ok.. 300 000
Świnoujście
liczba ludności ok. 40 000
Razem o godz. 7.00 dnia 8.04 w
województwie zachodniopomorskim
ok. 628 000 mieszkańców
pozbawionych było energii
elektrycznej
23

Przebieg zdarzeń w dniu 8 kwietnia 2008 r.

0.02 – awaria głównej linii energetycznej 220 kV Morzyczyn – Police,
zasilającej Szczecin od wschodu;
3.30 – awaria głównej linii energetycznej 220 kV Krajnik – Glinki,
zasilającej Szczecin od południa,
- awarie trzech linii energetycznych 110 kV ;
- awarie licznych linii energetycznych średniego i niskiego napięcia
zasilających w prąd miejscowości w zachodnich powiatach województwa.
Powyższe awarie linii energetycznych spowodowały:
- przerwę w pracy elektrociepłowni Szczecin oraz Pomorzany w
Szczecinie,
- awarię 900 stacji transformatorowych,
- brak prądu w lewobrzeżnej części Szczecina oraz miejscowościach na
obszarze powiatów: stargardzkiego, goleniowskiego, kamieńskiego,
gryfińskiego, pyrzyckiego, gryfickiego, łobeskiego, miasta Świnoujście,
polickiego, w tym ZCh. „Police”.

WPŁYW AWARII
NA FUNKCJONOWANIE
INFRASTRUKTURY
KRYTYCZNEJ

Wpływ katastrofy na funkcjonowanie infrastruktury krytycznej

ŁĄCZNOŚĆ

RODZAJ ŁĄCZNOŚCI

DZIAŁANIE /FUNKCJONOWANIE

System łączności telefonicznej przewodowej

Działa tam, gdzie nie wykorzystywano aparatów telefonicznych
zasilanych z sieci energetycznej

System łączności telefonicznej – mobilnej
/TK/

Realizowała tylko połączenia alarmowe, częściowo funkcjonował
operator TK „Plus”

Internet

Nie funkcjonował

Łączność w systemie reagowania
kryzysowego

Funkcjonowała we wszystkich centrach zarządzania kryzysowego
łączność radiotelefoniczna posiadająca awaryjne zasilanie z
akumulatorów

Wpływ katastrofy na funkcjonowanie infrastruktury krytycznej

Transport i komunikacja
Transport kolejowy
- unieruchomiona linia kolejowa Szczecin – Świnoujście z powodu uszkodzenia
trakcji elektrycznej
-Szczecin – Stargard Szczeciński – brak zasilania /użycie lokomotyw
spalinowych/

Transport drogowy

Poważne utrudnienia na wszystkich drogach objętych opadami śniegu

Zaopatrzenie w wodę
- duże ujęcia wody były zasilane własnymi agregatami prądotwórczymi,
-małe ujęcia wody nie posiadające własnych agregatów prądotwórczych były
zasilane agregatami przewoźnymi, dostarczonymi przez Państwową Straż
Pożarną i Jednostki Wojskowe /od drugiego dnia awarii/,
- agregaty prądotwórcze były też używane rotacyjnie do napełniania
zbiorników hydroforowych i utrzymania minimalnego ciśnienia w sieci
wodociągowej
- do części miejscowości gdzie nie było możliwości dostarczenia agregatów
prądotwórczych woda dowożona była beczkowozami

Szpitale
Wszystkie szpitale z obszaru objętego katastrofą energetyczną zasilane
były z awaryjnych źródeł zasilania.
- szpitale nie prowadziły planowych zabiegów operacyjnych za wyjątkiem
nagłych przypadków i sytuacji ratujących życie,

Zaopatrzenie w paliwo
Stacje paliwowe na obszarze objętym katastrofą nie prowadziły sprzedaży
ze względu na brak zasilania. Uruchomiono awaryjny system zaopatrzenia
szpitali w paliwo przez prywatnego dystrybutora.

Pozostałe utrudnienia
-nie funkcjonuje komunikacja tramwajowa w Szczecinie,
- nie funkcjonuje system zaopatrzenia w energię cieplną,
- występują utrudnienia w funkcjonowaniu oczyszczalni
ścieków,
- nieczynna jest sieć handlowa, w tym centra handlowe,
- nieczynne są banki oraz bankomaty,
- przerwana zostaje praca w zakładach produkcyjnych, a w tym
w: Stoczni
Szczecińskiej „Nowa”, Stoczni Remontowej „Gryfia”, Porcie
Morskim Szczecin – Świnoujście, ZCh. „Police” i w 4 dużych
zakładach przetwórstwa mięsnego,
- ograniczono działalność szkół i przedszkoli, nie
przeprowadzono w 13 szkołach egzaminów dla szóstoklasistów,
- nie działają kasy fiskalne, ale artykuły podstawowe m.in. leki,
środki higieniczne, żywność są sprzedawane.

Działanie systemu
zarządzania kryzysowego w
czasie awarii

AKTUALNY STAN PRAWNY

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 05 czerwca 1998 r.
O ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE
(Dz. U. Nr 80 z 2001 r. poz. 872)
Art. 15.
Wojewoda jako przedstawiciel Rady Ministrów odpowiada za wykonywanie polityki rządu na
obszarze województwa, a w szczególności:
4) zapewnia współdziałanie wszystkich jednostek organizacyjnych administracji rządowej
i samorządowej działających na obszarze województwa i kieruje ich działalnością
w zakresie zapobiegania zagrożeniu życia, zdrowia lub mienia oraz zagrożeniom
środowiska, bezpieczeństwa państwa i utrzymania porządku publicznego, ochrony praw
obywatelskich, a także zapobiegania klęskom żywiołowym i innym nadzwyczajnym
zagrożeniom oraz zwalczania i usuwania ich skutków na zasadach określonych
w ustawach,
4a) dokonuje oceny stanu zabezpieczenia przeciwpowodziowego województwa, opracowuje
plan operacyjny ochrony przed powodzią oraz ogłasza i odwołuje pogotowie i alarm
przeciwpowodziowy,

Art. 16.
1.

Wojewoda może wydawać, w zakresie wykonywania funkcji przedstawiciela Rady
Ministrów, polecenia obowiązujące wszystkie organy administracji rządowej,
a w sytuacjach nadzwyczajnych, o których mowa w art. 15 pkt 4 i 4a, obowiązujące
również organy samorządu terytorialnego. O wydanych poleceniach wojewoda
niezwłocznie informuje właściwego ministra.

GŁOWNE KOMPETENCE W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 05 czerwca 1998 r.
O ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE
– Wydaje akty prawa miejscowego dla obszarów nie uporządkowanych aktami
prawa powszechnie obowiązującego.
– Planuje reagowanie kryzysowe województwa ustalając między innymi
kompetencje poszczególnych osób funkcyjnych.
– Koordynuje przebiegiem reagowania na sytuacje kryzysowe o wymiarze
ponad powiatowym.
– Wnioskuje o:
• wprowadzenie stanu klęski żywiołowej,
• użycie Sił Zbrojnych RP.
– Ogłasza:
• pogotowie i alarm przeciwpowodziowy,
• stan zagrożenia epidemicznego i stan epidemii,
• uruchomienie działań interwencyjnych w obliczu zagrożenia
radiacyjnego.
–Monitoruje stan bezpieczeństwa województwa oraz informuje, alarmuje i
ostrzega przed potencjalnymi zagrożeniami.
– Udziela wsparcia zagrożonym powiatom siłami i środkami z innych powiatów.
– Wnioskuje o wsparcie potencjału reagowania kryzysowego województwa
zachodniopomorskiego siłami i środkami z województw ościennych lub
wydzielonych z zasobów krajowych.

AKTUALNY STAN PRAWNY

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Art. 1.
Ustawa określa organy właściwe w sprawach zarządzania
kryzysowego oraz ich zadania i zasady działania w tej
dziedzinie, a także zasady finansowania zadań zarządzania
kryzysowego.

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Wojewoda
Wydział Bezpieczeństwa
i Zarządzania Kryzysowego
Zachodniopomorskiego Urzędu
Wojewódzkiego

Wojewódzkie zespolone służby,
inspekcje i straże
Wojewódzkie Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Wojewódzkie
Centrum
Zarządzania
Kryzysowego
Lekarz Koordynator
Ratownictwa
Medycznego

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Starosta
Komórka organizacyjna starostwa
powiatowego właściwa do spraw
zarządzania kryzysowego
Powiatowy Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Powiatowe
Centrum
Zarządzania
Kryzysowego

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Wójt, burmistrz, prezydent miasta
Komórka organizacyjna urzędu gminy
właściwa do spraw zarządzania
kryzysowego
Gminny Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Może tworzyć:

Gminne Centrum
Zarządzania
Kryzysowego

ZALEŻNOŚCI SŁUŻBOWE
w zakresie bezpieczeństwa powszechnego i porządku publicznego

SYTUACJA KRYZYSOWA

STAROSTA
POWIATU

WOJEWODA

STAN KLĘSKI ŻYWIOŁOWEJ
(W zakresie zarządzania kryzysowego)

WOJEWÓDZKI
ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

SYSTEM REAGOWANIA KRYZYSOWEGO WOJEWÓDZTWA ZACHODNIOPOMORSKIEGO

WOJEWÓDZKI
ZESPÓŁ
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

WOJEWODA

RZĄDOWY ZESPÓŁ
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO
RZĄDOWE
CENTRUM
BEZPIECZEŃSTWA

MONITOROWANIE, ANALIZA
UZYSKIWANYCH DANYCH,
PROGNOZOWANIE ZDARZEŃ

SĄSIEDNIE
WOJEWÓDZTWA
NIEMIECKIE
LANDY
NADGRANICZNE

WOJEWÓDZKIE CENTRUM ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO
INICJOWANIE DZIAŁAŃ REAGOWANIA KRYZYSOWEGO
ZABEZPIECZENIE OPERACYJNO – TECHNICZNE
I INFORMACYJNE

ŚRODKI
MASOWEGO
PRZEKAZU

STAROSTOWIE
POWIATÓW

RESORTOWE
STRUKTURY
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

WOJEWÓDZKIE
STANOWISKA
KIEROWANIA,
SŁUŻBY
OPERACYJNODYSPOZYTORSKIE

ORGANIZACJE
POZARZĄDOWE

POWIATOWE CENTRUM
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

SYSTEM
ALARMOWANIA
I OSTRZEGANIA
LUDNOŚCI

WOJEWODZKI ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

WOJEWODA ZACHODNIOPOMORSKI
– przewodniczący
DYREKTOR WYDZIAŁU BEZPIECZEŃSTWA
I ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO – zastępca przewodniczącego

40

STALI CZŁONKOWIE ZESPOŁU
KIEROWNICY ZESPOLONYCH SŁUŻB, INSPEKCJI I STRAŻY WOJEWÓDZKICH
ORGANY ADMINISTRACJI NIEZESPOLONEJ
INNI CZOŁONKOWIE ZESPOŁU
PRZEDSTAWICIELE ZACHODNIOPOMORSKIEGO URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO W SZCZECINIE

INNE OSOBY ZAPROSZONE DO UDZIAŁU W PRACACH ZESPOŁU

GRUPA OPERACYJNA

ZAPEWNIA
FUNKCJONOWANIE

DORAŹNIE

WYDZIAŁ BEZPIECZEŃSTWA I ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

STALI
CZŁONKOWIE
ZESPOŁU

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Wojewoda Zachodniopomorski – przewodniczący;
2) Dyrektor Wydziału Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego
w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie –
zastępca przewodniczącego;
3) Marszałek Województwa Zachodniopomorskiego;
4) Komendant Wojewódzki Policji w Szczecinie;
5) Zachodniopomorski Komendant Wojewódzki Państwowej Straży
Pożarnej;
6) Szef Wojewódzkiego Sztabu Wojskowego w Szczecinie;
7) Dyrektor Wydziału Infrastruktury w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie;
8) Dyrektor Zachodniopomorskiego Centrum Organizacji i Promocji Zdrowia.

KIEROWNICY
ZESPOLONYCH
SŁUŻB, INSPEKCJI
I STRAŻY
WOJEWÓDZKICH

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego;
2) Zachodniopomorski Wojewódzki Konserwator Zabytków;
3) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Ochrony
Roślin i Nasiennictwa
4) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska;
5) Zachodniopomorski Wojewódzki Lekarz Weterynarii;
6) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Farmaceutyczny;
7) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej;
8) Zachodniopomorski Kurator Oświaty;
9) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego;
10)
Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Transportu Drogowego

ORGANY
ADMINISTRACJI
NIEZESPOLONEJ

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Komendant Pomorskiego Oddziału Straży Granicznej w Szczecinie;
2) Komendant Pomorskiego Dywizjonu Straży Granicznej w Świnoujściu;
3) Dyrektor Urzędu Morskiego w Szczecinie;
4) Przedstawiciel Dyrektora Urzędu Morskiego w Słupsku;
5) Dyrektor Izby Celnej w Szczecinie;
6) Dyrektor Urzędu Żeglugi Śródlądowej w Szczecinie;
7) Dyrektor Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Szczecinie;
8) Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny w Szczecinie.

INNI
CZOŁONKOWIE
ZESPOŁU

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Dyrektor Delegatury Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego
w Szczecinie;
2) Prokurator Okręgowy w Szczecinie;
3) Dyrektor Zachodniopomorskiego Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych w Szczecinie;
4) Dyrektor Oddziału Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad w Szczecinie;
5) Dyrektor Oddziału Regionalnego PKP Polskie Linie Kolejowe
w Szczecinie;
6) Dyrektor Zachodniopomorskiego Oddziału Wojewódzkiego
Narodowego Funduszu Zdrowia;
7) Kierownik Biura Prognoz Meteorologicznych Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej w Szczecinie;
8) Dyrektor Północno-Zachodniego Oddziału Terenowego Urzędu
Regulacji Energetyki w Szczecinie.

PRZEDSTAWICIELE
ZACHODNIOPOMORSKIEGO
URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO
W SZCZECINIE

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Dyrektor Generalny Zachodniopomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Szczecinie;
2) Dyrektor Wydział Środowiska i Rolnictwa;
3) Dyrektor Wydział Polityki Społecznej;
4) Dyrektor Wydziału Finansów i Budżetu w Zachodniopomorskim
Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie;
5) Kierownik Biura Prawnego w Zachodniopomorskim Urzędzie
Wojewódzkim w Szczecinie;
6) Rzecznik Prasowy Wojewody Zachodniopomorskiego.

PODJĘTE DZIAŁANIA
W CELU OGRANICZENIA
SKUTKÓW AWARII

48

Godz. 19.14, dnia 7.04.2008 r.
Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego
otrzymuje od Biura Prognoz Meteorologicznych w
Szczecinie ostrzeżenie nr 16 o intensywnych opadach
deszczu przechodzących w deszcz ze śniegiem.
Ostrzeżenie przewiduje silne opady deszczu i deszczu ze
śniegiem w ciągu najbliższych 18 godzin, do 25-30 mm.
Przewidywane są utrudnienia komunikacyjne i na terenach
zurbanizowanych.

49

Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego zgodnie z procedurą rozsyła
w godz. 20.08 – 20.31 ostrzeżenia do mediów /17/ i jednostek samorządu
terytorialnego oraz innych ogniw ważnych dla systemu zarządzania
kryzysowego województwa /33/. Łącznie 50 odbiorców.

50

Najważniejsze działania podejmowane przez wojewódzką administrację
rządową.

I dzień katastrofy /8 kwietnia/
1. Uruchomienie pracy zespołów zarządzania kryzysowego
- wojewódzkiego – praca na dwóch stanowiskach w Urzędzie Miasta Szczecin i Urzędzie
Wojewódzkim /posiedzenia w odstępach 2 – 3 godziny. Zakończone konferencją prasową/,
- powiatowych i gminnych – praca całodobowa z wykorzystaniem systemu łączności
radiotelefonicznej Wojewody i PSP
2. Nadawanie komunikatów radiowych do mieszkańców, przy wykorzystaniu rozgłośni
zlokalizowanych poza Szczecinem
3. Uruchomienie komunikacji autobusowej w Szczecinie.
4. Odwołanie obowiązku uczestnictwa w zajęciach szkolnych – szkoły otwarte.
5. Monitoring funkcjonowania:

- szpitali – wzmocnienie agregatami, dowóz paliwa i wody, zorganizowanie punktu dializ, apel
o przyjmowanie pacjentów w przychodniach,
- systemu wodno – kanalizacyjnego – kontrola zrzutu ścieków, przygotowanie sprzętu do
dowozu wody /PSP, SZ/,
- zakładów o dużym i zwiększonym ryzyku – np.. ZCh Police, wzmocnienie agregatem
urządzeń do chłodzenia instalacji z amoniakiem.
51

6. Monitorowanie prac związanych z przywracaniem energii
7. Wystąpienie do Ministra Finansów o uruchomienie sprzedaży podstawowych produktów
żywnościowych z pominięciem kas fiskalnych – ręczna rejestracja sprzedaży.
8. Zorganizowanie zwiększonej ilości patroli na ulicach: policja, wojsko /żandarmeria / straż
graniczna.
9. Wywóz produktów mrożonych z marketów – samochodami chłodniami do magazynów
rejonowych.

10. Uruchomienie pomocy społecznej.
11. W związku ze zmniejszoną ilością pociągów – pociągi pośpieszne zatrzymywane są na
wszystkich stacjach.
12. Przywracanie energii w I kolejności na elektrociepłowni w Szczecinie.

52

KALENDARIUM DZIAŁAŃ SYSTEMU ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
w dniu 8 kwietnia 2008 r.
4.20 – powołanie w Szczecinie miejskiego zespołu zarządzania kryzysowego;
5.15 – pierwsze posiedzenie miejskiego zespołu zarządzania kryzysowego;
6.00 – spotkanie członków wojewódzkiego zespołu zarządzania kryzysowego;
7.30 - wspólne posiedzenie wojewódzkiego i miejskiego zespołu zarządzania
kryzysowego pod przewodnictwem Wojewody Zachodniopomorskiego i
Prezydenta Szczecina;
7.00 – 9.00 – zbierają się zespoły reagowania kryzysowego w powiatach:
goleniowskim, polickim, stargardzkim, kamieńskim;
8.00 - 11.00 – zbierają się zespoły zarządzania kryzysowego w gminach
objętych awarią energetyczną oraz dodatkowo w mieście Kamień Pomorski i
Trzebiatów ze względu na wystąpienie zagrożenia powodziowego.
8 kwietnia odbywają się wspólne posiedzenia wojewódzkiego i miejskiego zespołu
zarządzania kryzysowego, na których omawiana jest aktualna sytuacja energetyczna,
przeciwpowodziowa oraz stan bezpieczeństwa i porządku publicznego w Szczecinie i na
obszarze powiatów objętych sytuacją kryzysową. Posiedzenia zespołów kończyły się
każdorazowo konferencjami prasowymi, w ramach których przekazywane były dla
mediów dane o aktualnej sytuacji w Szczecinie i na obszarze województwa.
Od dnia 9 kwietnia Wojewódzki Zespół Zarządzania Kryzysowego funkcjonuje w
Urzędzie Wojewódzkim zachowując tryb pracy podobny jak dzień wcześniej
Wojewoda Zachodniopomorski wraz z Komendantem Wojewódzkim PSP jedzie do
miejscowości objętych awarią i uczestniczy w posiedzeniach powiatowych zespołów
zarządzania kryzysowego m.in. w Starostwie Powiatowym w Goleniowie i Kamieniu
Pomorskim.

SCHEMAT KIEROWANIA /ZARZĄDZANIA/
WOJEWODA ZACHODNIOPOMORSKI
WOJEWÓDZKI ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
Wojewódzkie służby, inspekcje, straże
i jednostki organizacyjne wchodzące
w skład systemu reagowania kryzysowego

WCZK

Prezydent Szczecina

Starosta Policki

Starosta Kamieński

Starosta Goleniowski

MCZK

PCZK

PCZK

PCZK

Starosta Stargardzki

Starosta Gryficki

Starosta Gryfiński

Prezydent Świnoujścia

PCZK

PCZK

PCZK

MCZK

GCZK-7

GCZK-3

GCZK-2

GCZK-3

GCZK-2

GCZK-5

Działania podjęte w związku z awarią
Pomoc dla mieszkańców
W związku z zaistniałą awarią sieci energetycznej Wojewoda zwrócił się do
jednostek samorządu terytorialnego, z obszaru dotkniętego skutkami awarii
energetycznej, o:
-zorganizowanie niezbędnej pomocy dla mieszkańców w zakresie m.in.
dostaw żywności,
- wody oraz innego niezbędnego zaopatrzenia,
- objęcie - przez Ośrodki Pomocy Rodzinie, opieką osób potrzebujących
pomocy,
- zapewnienie warunków do skorzystania z urządzeń sanitarnych ( kąpiele,
opieka nad dziećmi).

Ochrona zdrowia /lekarz koordynator z Wojewódzkiego Stanowiska
Koordynacji Ratownictwa Medycznego/
Monitorowano funkcjonowanie szpitali.
Szpitalne oddziały intensywnej terapii i oddziały dializ w województwie
zasilane były agregatami własnymi lub dostarczonymi przez straż pożarną.
Dyrektorom szpitali przekazano telefon kontaktowy do dystrybutora
zaopatrującego agregaty prądotwórcze w paliwo.
Utrzymywano stały kontakt telefoniczny z Wojewódzką Stacją Pogotowia
Ratunkowego. Wojewódzka Stacja Pogotowia Ratunkowego nie odnotowała
zwiększonej ilości wezwań do zachorowań, nie zanotowano również wezwań
związanych z zaistniałym zdarzeniem.

Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny
sprawy sanitarno – epidemiologiczne
Podjęto natychmiastowe działania kontrolne w hurtowniach i sklepach spożywczych
w zakresie przechowywania artykułów spożywczych, zwłaszcza mrożonych.
W czasie kontroli ustalono, że żywność wymagająca przechowywania w chłodzie
była:
-przechowywana w podstawionych pod sklepy samochodach chłodniach w
monitorowanej temperaturze, odpowiedniej dla asortymentu żywności
- przetransportowana do magazynów rejonowych dużych sieci handlowych.

Część żywności nietrwałej mikrobiologicznie, w tym przetwory mleczne, wędliny,
mięso, mrożonki została wycofana z obrotu w ramach działań wynikających z
kontroli wewnętrznych.
Monitorowano jakość wody przeznaczonej do spożycia a także sytuację pod kątem
zagrożenia epidemiologicznego w szpitalach.

Wojewódzki Inspektorat Weterynarii - sprawy weterynaryjne
Inspektorzy powiatowych inspekcji weterynaryjnych podjęli działania kontrolne
z możliwością podejmowania decyzji o utylizacji żywności, która w wyniku
braku dopływu prądu do urządzeń chłodniczych mogła ulec zepsuciu.
Duże fermy drobiowe, pozostające bez podstawowego zasilania, zasilano
zastępczo z agregatów prądotwórczych. Zasilanie zastępcze znacznie
podniosło koszty produkcji w fermach.
Sytuacja w chłodniach składowych jest opanowana.

Sytuacja w oświacie
Z uwagi na niedogrzanie pomieszczeń, brak dostaw ciepła i energii elektrycznej
8 kwietnia, zajęcia lekcyjne we wszystkich gimnazjach i szkołach
ponadgimnazjalnych odwołano.
9 kwietnia w wielu miejscowościach zajęcia skrócono, bądź odwołano.
Odwołano sprawdzian szóstoklasistów w 8 szkołach podstawowych na terenie
Szczecina oraz w 5 w terenie ( Stargard Szczeciński, Koszewo, Sowno,
Grzedzice, Goleniów).
Wojewódzki Kurator Oświaty na bieżąco informował Wojewodę o ilości placówek
oświatowych, w których nie prowadzone były zajęcia szkolne z powodu awarii
zasilania energetycznego.

Siły i środki uczestniczące w likwidacji skutków katastrofy energetycznej

Policja
- 465 funkcjonariuszy, w tym 112 ze Szkoły Policji w Pile,
140 funkcjonariuszy Oddziału Prewencji w Szczecinie,
65 funkcjonariuszy ruchu drogowego,
- 71 radiowozów
-nie odnotowano zdarzeń o charakterze kryminalnym lub
chuligańskim - mających związek z awarią sieci energetycznych.
Państwowa Straż Pożarna
Ratownicy PSP – ok. 250 dziennie
Samochody ratownicze – 6 /Poznań, Gorzów, Warszawa, Opole, Wrocław/
Samochody pożarnicze – ok. 55 dziennie
Agregaty prądotwórcze – ok. 106 dziennie
Motopompy – ok. 47 dziennie

Siły Zbrojne RP /średnio w ciągu dnia/
- 65 żołnierzy
- 15 samochodów
- 2 pojazdy ciężkie
- 4 agregatów prądotwórczych
- 3 motopompy
- lekkie pokrycie drogowe
- most niskowodny
Żandarmeria Wojskowa
- 110 żołnierzy
- 12 samochodów
Pomorski Oddział Straży Granicznej w Szczecinie
- 70 funkcjonariuszy
- 8 samochodów

WSTĘPNE WNIOSKI
PO AWARII

Wstępne wnioski


Konieczne jest zaopatrzenie jednostek organizacyjnych ważnych dla
funkcjonowania administracji publicznej oraz gwarantujących
świadczenie usług społecznych w urządzenia awaryjnego zasilania
elektroenergetycznego



Konieczne jest opracowanie i uruchomienia programu edukacyjnego,
mającego na celu zapoznanie mieszkańców z potencjalnymi
zagrożeniami charakterystycznymi dla poszczególnych powiatów oraz
sposobami optymalnych zachowań



Konieczna jest rozbudowa systemów kierowania i informowania,
wykorzystywanych przez organy samorządu terytorialnego w procesie
reagowania kryzysowego

PODSUMOWANIE
• Sprawne
funkcjonowanie
kryzysowego
przyczyniło
rozmiarów katastrofy

systemu
się
do

zarządzania
ograniczenia

• Szybkie zwołanie Zespołów Zarządzania Kryzysowego
pozwoliło na koordynację działań od momentu
powstania sytuacji kryzysowej
• Wspólne informowanie mieszkańców o skutkach
katastrofy i postępach w prowadzeniu akcji ratowniczej
umożliwiło jednolity przekaz i niezakłóconą pracę
centrów zarządzania kryzysowego

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE

65

Powołanie Zespołu ds. Zbadania Przyczyn i Skutków
Katastrofy Energetycznej Zarządzeniem Wojewody
Zachodniopomorskiego nr 154/2008
z dnia 22 kwietnia 2008r.
Określenie przyczyn i skutków katastrofy
elektroenergetycznej
zaistniałej w części województwa zachodniopomorskiego.
Zbilansowanie strat i szkód powstałych
w wyniku katastrofy elektroenergetycznej
oraz kosztów prowadzenia działań ratowniczych.
Opracowanie założeń
do „Strategii Bezpieczeństwa Energetycznego
dla Województwa Zachodniopomorskiego”.
66

Raport Zespołu ds. Zbadania Przyczyn
i Skutków Katastrofy Energetycznej

WNIOSKI I ZALECENIA

67

68

Bezpośrednie przyczyny katastrofy energetycznej

 Obciążenia sadzią przewodów linii energetycznych przekroczyły
znacznie, co najmniej o kilkadziesiąt procent, przyjęte w
obliczeniach normowe wartości katastrofalne,
 Dodatkowym czynnikiem, mającym wpływ na przebieg zdarzeń i
rozległość uszkodzeń, były obfite opady deszczu w okresie
poprzedzającym awarię, co spowodowało podniesienie poziomu wód
gruntowych i w efekcie rozmiękczenie gruntu,
 Efektem było obniżenie stabilności posadowienia zarówno słupów
linii elektroenergetycznych jak i rosnących w pobliżu linii drzew.

69

Skutki ekonomiczne katastrofy energetycznej







KOSZTY AKCJI RATOWNICZEJ: 829 731,34 zł
KOSZTY PONIESIONE PRZEZ ZAKŁADY, FIRMY,
SPÓŁKI, SZPITALE: 45 172 424,12 zł
KOSZTY PONIESIONE PRZEZ POWIATY I GMINY :
979 468,41 zł
CAŁKOWITE KOSZTY: 46 981 623,87 zł

Koszty niedostarczonej energii elektrycznej oszacowano
na kwotę powyżej 60 milionów zł.
70

Raport dostrzega potrzebę
powołania stałego zespołu :
Wojewódzkiej Rady do spraw
Bezpieczeństwa Energetycznego

71

72

Powołanie Wojewódzkiej Rady
ds. Bezpieczeństwa Energetycznego
Zarządzenie Wojewody Zachodniopomorskiego

nr 435/2008 z dnia 30 września 2008r.

73

ZADANIA WOJEWÓDZKIEJ RADY
ds. BEZPIECZEŃSTWA ENERGETYCZNEGO
1. Nadzór nad realizacją wniosków i zaleceń wynikających z Raportu Zespołu
ds. Zbadania Przyczyn i Skutków Katastrofy Energetycznej w aglomeracji
szczecińskiej i części województwa zachodniopomorskiego.
2. Nadzór nad powstaniem oraz wdrażaniem Strategii Bezpieczeństwa
Energetycznego dla Województwa Zachodniopomorskiego.
3. Monitorowanie funkcjonowania systemu elektroenergetycznego, gazowego
i ciepłowniczego na terenie województwa zachodniopomorskiego.
4. Inicjowanie działań i projektów związanych z rozwojem energetyki na terenie
województwa zachodniopomorskiego.
5. Monitorowanie realizacji planów rozwoju przedsiębiorstw energetycznych.
6. Wspieranie działań samorządu województwa w zakresie tworzenia projektów
planu zaopatrzenia w energię elektryczną, gaz oraz ciepło.
7. Inicjowanie działań wspierających rozwój energetyki odnawialnej.
74

Dziękuję za uwagę

75


Slide 17

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE
Wydział Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego

Olsztyn 20 luty 2009 r.
Waldemar Redmer
1

2

Bezpośrednią przyczyną awarii systemu
elektroenergetycznego w nocy 7-8 kwietnia

2008 r. był szczególnie niekorzystny splot
warunków atmosferycznych prowadzący do
licznych uszkodzeń linii elektroenergetycznych
3

Temperatura powietrza
st. C
8,0
S z c z ec in
7,0

Ś w inoujś c ie
G oleniów

6,0

5,0

4,0

3,0

2,0

1,0

0,0

-1,0

-2,0

-3,0
2008-04-07

2008-04-07

2008-04-07

2008-04-07

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-09

00:00

06:00

12:00

18:00

00:00

06:00

12:00

18:00

00:00

d a ta / g o d z .

4

Prędkość wiatru
Charakterystyczne prędkości wiatru wg PN-77/B-02011

m /s

Strefa I
– Szczecin
– 20 m/s
Strefa II – Goleniów – 24 m/s
Strefa IIa – Świnoujście – 27 m/s

14
S z c z ec in
13
12

Ś w inoujś c ie
G oleniów

11
Kierunek
wiatru wg IMiGW:
10
16:00÷21:00
– PN i PN-ZACH, 3÷6 m/s
22:00÷01:00
– ZACH-PN, 3÷4 m/s
9
02:00÷14:00 – ZACH, 4÷8 m/s
8
7
6
5
4
3
2
1
0
2008-04-07 00:00 2008-04-07 06:00 2008-04-07 12:00 2008-04-07 18:00 2008-04-08 00:00 2008-04-08 06:00 2008-04-08 12:00 2008-04-08 18:00 2008-04-09 00:00
d a ta / g o d z .

5

Rodzaje opadu


Początkowo intensywny opad deszczu, a później
śniegu z deszczem i śniegu



Suma opadów 8:00 07.04 do 8:00 08.04 lokalnie
48 l/m2 w równoważniku wodnym (4,8 cm/m2)



Lokalnie odnotowana gęstość śniegu:
 

2 ,1 kN/m

2

 7 ,8 kN/m

3

0 ,27 m
6

Niewielki pobór energii elektrycznej w
godzinach nocnych z 07 na 08 04 2008 był
przyczyną schłodzenia przewodów
napowietrznych linii energetycznych do
temperatury zamarzania śniegu, co
sprzyjało osadzaniu się sadzi.

7

8

9

Wielkości Obciążeń Przewodów Sadzią
A F L – 6 2 40 m m

2

d = 2 1,7 m m
S a d ź n o rm a ln a
[N /m ]
S a d ź k a ta strofa ln a

A F L – 8 5 25 m m
d = 3 1,5 m m

8 ,7

1 7,4

2 2,8

S a d ź 7 -8 k w ietn ia

3 8,0

4 5,2

[N /m ]

 = 118 %

 = 98 %

9 ,7

1 9,7

76

53

[N /m ]

C ięża r p rzew o d u
[N /m ]
P rzek ro czen ie k atastro fa ln ych ob cią żeń
[% ]

2

Ciężar sadzi na jednym przewodzie długości 300 m:
45,2  300 = 13560 N = 13,56 kN

10

Upadek słupów

11

Zniszczenia konstrukcji
na skutek przeciążenia przewodów
L in ie



220 k V (1)

110 k V (5)

2

1

3

Z łam an ie trzon u słu p a

14

6

20

S k ręcen ia trzon ów



6

6

U szk od zen ia p op rzeczn ik ów ze św iatłow od em



8

8

U szk od zen ia p op rzeczn ik ów b ez św iatłow od u



3

3

1



1

17

24

41

P rzew rócen ia

In n e


12

Formy zniszczenia słupów
Złamania słupów
220 kV

110 kV

13

14

15

Zniszczenia kaskadowe
Linia 220 kV

Linia 15 kV
Linia 110 kV

16

17

18

19

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE

20

Przebieg katastrofy energetycznej w Szczecinie
Police 220 kV

Glinki 220 kV

220kV
Awaria godz. 0.02
Police 110 kV

Glinki 110 kV

8.04.2008 r.

110kV

Szczecin

Awaria godz. 1.06
EC Szczecin
Pomorzany 110 kV

~

8.04.2008 r.

Morzyczyn

Dąbie

Zdroje

110 kV

~

Awaria godz. 3.34

Pomorzany

Morzyczyn
220 kV

8.04.2008 r.
110kV

Żydowce

Awaria godz. 1.55
8.04.2008 r.
Dolna Odra

220kV

~

110kV

Krajnik

~ ~ ~ ~

21

Około godz. 20, dnia 7.04.2008 r. w zachodniej części województwa zaczyna
padać intensywny deszcz przechodzący w deszcz ze śniegiem

Zasięg opadów
deszczu i deszczu
ze śniegiem

Rozmiar katastrofy w województwie
zachodniopomorskim w godzinach
porannych dnia 8.04.2008 r.

Powiat gryfiński: gminy północne
liczba ludności ok.. 30 000
Powiat kamieński: cały
liczba ludności ok.. 47 000
Powiatu gryficki: gminy południowe
liczba ludności ok.. 20 000
Powiat goleniowski: cały
liczba ludności ok.. 78 000

Powiat policki cały
liczba ludności ok.. 63 000
Powiat pyrzycki północne gminy
liczba ludności ok.. 10 000
Powiat stargardzki: bez miasta
Stargard Szczeciński
liczba ludności ok. 40 000
Szczecin dzielnice lewobrzeża
liczba ludności ok.. 300 000
Świnoujście
liczba ludności ok. 40 000
Razem o godz. 7.00 dnia 8.04 w
województwie zachodniopomorskim
ok. 628 000 mieszkańców
pozbawionych było energii
elektrycznej
23

Przebieg zdarzeń w dniu 8 kwietnia 2008 r.

0.02 – awaria głównej linii energetycznej 220 kV Morzyczyn – Police,
zasilającej Szczecin od wschodu;
3.30 – awaria głównej linii energetycznej 220 kV Krajnik – Glinki,
zasilającej Szczecin od południa,
- awarie trzech linii energetycznych 110 kV ;
- awarie licznych linii energetycznych średniego i niskiego napięcia
zasilających w prąd miejscowości w zachodnich powiatach województwa.
Powyższe awarie linii energetycznych spowodowały:
- przerwę w pracy elektrociepłowni Szczecin oraz Pomorzany w
Szczecinie,
- awarię 900 stacji transformatorowych,
- brak prądu w lewobrzeżnej części Szczecina oraz miejscowościach na
obszarze powiatów: stargardzkiego, goleniowskiego, kamieńskiego,
gryfińskiego, pyrzyckiego, gryfickiego, łobeskiego, miasta Świnoujście,
polickiego, w tym ZCh. „Police”.

WPŁYW AWARII
NA FUNKCJONOWANIE
INFRASTRUKTURY
KRYTYCZNEJ

Wpływ katastrofy na funkcjonowanie infrastruktury krytycznej

ŁĄCZNOŚĆ

RODZAJ ŁĄCZNOŚCI

DZIAŁANIE /FUNKCJONOWANIE

System łączności telefonicznej przewodowej

Działa tam, gdzie nie wykorzystywano aparatów telefonicznych
zasilanych z sieci energetycznej

System łączności telefonicznej – mobilnej
/TK/

Realizowała tylko połączenia alarmowe, częściowo funkcjonował
operator TK „Plus”

Internet

Nie funkcjonował

Łączność w systemie reagowania
kryzysowego

Funkcjonowała we wszystkich centrach zarządzania kryzysowego
łączność radiotelefoniczna posiadająca awaryjne zasilanie z
akumulatorów

Wpływ katastrofy na funkcjonowanie infrastruktury krytycznej

Transport i komunikacja
Transport kolejowy
- unieruchomiona linia kolejowa Szczecin – Świnoujście z powodu uszkodzenia
trakcji elektrycznej
-Szczecin – Stargard Szczeciński – brak zasilania /użycie lokomotyw
spalinowych/

Transport drogowy

Poważne utrudnienia na wszystkich drogach objętych opadami śniegu

Zaopatrzenie w wodę
- duże ujęcia wody były zasilane własnymi agregatami prądotwórczymi,
-małe ujęcia wody nie posiadające własnych agregatów prądotwórczych były
zasilane agregatami przewoźnymi, dostarczonymi przez Państwową Straż
Pożarną i Jednostki Wojskowe /od drugiego dnia awarii/,
- agregaty prądotwórcze były też używane rotacyjnie do napełniania
zbiorników hydroforowych i utrzymania minimalnego ciśnienia w sieci
wodociągowej
- do części miejscowości gdzie nie było możliwości dostarczenia agregatów
prądotwórczych woda dowożona była beczkowozami

Szpitale
Wszystkie szpitale z obszaru objętego katastrofą energetyczną zasilane
były z awaryjnych źródeł zasilania.
- szpitale nie prowadziły planowych zabiegów operacyjnych za wyjątkiem
nagłych przypadków i sytuacji ratujących życie,

Zaopatrzenie w paliwo
Stacje paliwowe na obszarze objętym katastrofą nie prowadziły sprzedaży
ze względu na brak zasilania. Uruchomiono awaryjny system zaopatrzenia
szpitali w paliwo przez prywatnego dystrybutora.

Pozostałe utrudnienia
-nie funkcjonuje komunikacja tramwajowa w Szczecinie,
- nie funkcjonuje system zaopatrzenia w energię cieplną,
- występują utrudnienia w funkcjonowaniu oczyszczalni
ścieków,
- nieczynna jest sieć handlowa, w tym centra handlowe,
- nieczynne są banki oraz bankomaty,
- przerwana zostaje praca w zakładach produkcyjnych, a w tym
w: Stoczni
Szczecińskiej „Nowa”, Stoczni Remontowej „Gryfia”, Porcie
Morskim Szczecin – Świnoujście, ZCh. „Police” i w 4 dużych
zakładach przetwórstwa mięsnego,
- ograniczono działalność szkół i przedszkoli, nie
przeprowadzono w 13 szkołach egzaminów dla szóstoklasistów,
- nie działają kasy fiskalne, ale artykuły podstawowe m.in. leki,
środki higieniczne, żywność są sprzedawane.

Działanie systemu
zarządzania kryzysowego w
czasie awarii

AKTUALNY STAN PRAWNY

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 05 czerwca 1998 r.
O ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE
(Dz. U. Nr 80 z 2001 r. poz. 872)
Art. 15.
Wojewoda jako przedstawiciel Rady Ministrów odpowiada za wykonywanie polityki rządu na
obszarze województwa, a w szczególności:
4) zapewnia współdziałanie wszystkich jednostek organizacyjnych administracji rządowej
i samorządowej działających na obszarze województwa i kieruje ich działalnością
w zakresie zapobiegania zagrożeniu życia, zdrowia lub mienia oraz zagrożeniom
środowiska, bezpieczeństwa państwa i utrzymania porządku publicznego, ochrony praw
obywatelskich, a także zapobiegania klęskom żywiołowym i innym nadzwyczajnym
zagrożeniom oraz zwalczania i usuwania ich skutków na zasadach określonych
w ustawach,
4a) dokonuje oceny stanu zabezpieczenia przeciwpowodziowego województwa, opracowuje
plan operacyjny ochrony przed powodzią oraz ogłasza i odwołuje pogotowie i alarm
przeciwpowodziowy,

Art. 16.
1.

Wojewoda może wydawać, w zakresie wykonywania funkcji przedstawiciela Rady
Ministrów, polecenia obowiązujące wszystkie organy administracji rządowej,
a w sytuacjach nadzwyczajnych, o których mowa w art. 15 pkt 4 i 4a, obowiązujące
również organy samorządu terytorialnego. O wydanych poleceniach wojewoda
niezwłocznie informuje właściwego ministra.

GŁOWNE KOMPETENCE W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 05 czerwca 1998 r.
O ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE
– Wydaje akty prawa miejscowego dla obszarów nie uporządkowanych aktami
prawa powszechnie obowiązującego.
– Planuje reagowanie kryzysowe województwa ustalając między innymi
kompetencje poszczególnych osób funkcyjnych.
– Koordynuje przebiegiem reagowania na sytuacje kryzysowe o wymiarze
ponad powiatowym.
– Wnioskuje o:
• wprowadzenie stanu klęski żywiołowej,
• użycie Sił Zbrojnych RP.
– Ogłasza:
• pogotowie i alarm przeciwpowodziowy,
• stan zagrożenia epidemicznego i stan epidemii,
• uruchomienie działań interwencyjnych w obliczu zagrożenia
radiacyjnego.
–Monitoruje stan bezpieczeństwa województwa oraz informuje, alarmuje i
ostrzega przed potencjalnymi zagrożeniami.
– Udziela wsparcia zagrożonym powiatom siłami i środkami z innych powiatów.
– Wnioskuje o wsparcie potencjału reagowania kryzysowego województwa
zachodniopomorskiego siłami i środkami z województw ościennych lub
wydzielonych z zasobów krajowych.

AKTUALNY STAN PRAWNY

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Art. 1.
Ustawa określa organy właściwe w sprawach zarządzania
kryzysowego oraz ich zadania i zasady działania w tej
dziedzinie, a także zasady finansowania zadań zarządzania
kryzysowego.

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Wojewoda
Wydział Bezpieczeństwa
i Zarządzania Kryzysowego
Zachodniopomorskiego Urzędu
Wojewódzkiego

Wojewódzkie zespolone służby,
inspekcje i straże
Wojewódzkie Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Wojewódzkie
Centrum
Zarządzania
Kryzysowego
Lekarz Koordynator
Ratownictwa
Medycznego

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Starosta
Komórka organizacyjna starostwa
powiatowego właściwa do spraw
zarządzania kryzysowego
Powiatowy Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Powiatowe
Centrum
Zarządzania
Kryzysowego

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Wójt, burmistrz, prezydent miasta
Komórka organizacyjna urzędu gminy
właściwa do spraw zarządzania
kryzysowego
Gminny Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Może tworzyć:

Gminne Centrum
Zarządzania
Kryzysowego

ZALEŻNOŚCI SŁUŻBOWE
w zakresie bezpieczeństwa powszechnego i porządku publicznego

SYTUACJA KRYZYSOWA

STAROSTA
POWIATU

WOJEWODA

STAN KLĘSKI ŻYWIOŁOWEJ
(W zakresie zarządzania kryzysowego)

WOJEWÓDZKI
ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

SYSTEM REAGOWANIA KRYZYSOWEGO WOJEWÓDZTWA ZACHODNIOPOMORSKIEGO

WOJEWÓDZKI
ZESPÓŁ
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

WOJEWODA

RZĄDOWY ZESPÓŁ
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO
RZĄDOWE
CENTRUM
BEZPIECZEŃSTWA

MONITOROWANIE, ANALIZA
UZYSKIWANYCH DANYCH,
PROGNOZOWANIE ZDARZEŃ

SĄSIEDNIE
WOJEWÓDZTWA
NIEMIECKIE
LANDY
NADGRANICZNE

WOJEWÓDZKIE CENTRUM ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO
INICJOWANIE DZIAŁAŃ REAGOWANIA KRYZYSOWEGO
ZABEZPIECZENIE OPERACYJNO – TECHNICZNE
I INFORMACYJNE

ŚRODKI
MASOWEGO
PRZEKAZU

STAROSTOWIE
POWIATÓW

RESORTOWE
STRUKTURY
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

WOJEWÓDZKIE
STANOWISKA
KIEROWANIA,
SŁUŻBY
OPERACYJNODYSPOZYTORSKIE

ORGANIZACJE
POZARZĄDOWE

POWIATOWE CENTRUM
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

SYSTEM
ALARMOWANIA
I OSTRZEGANIA
LUDNOŚCI

WOJEWODZKI ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

WOJEWODA ZACHODNIOPOMORSKI
– przewodniczący
DYREKTOR WYDZIAŁU BEZPIECZEŃSTWA
I ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO – zastępca przewodniczącego

40

STALI CZŁONKOWIE ZESPOŁU
KIEROWNICY ZESPOLONYCH SŁUŻB, INSPEKCJI I STRAŻY WOJEWÓDZKICH
ORGANY ADMINISTRACJI NIEZESPOLONEJ
INNI CZOŁONKOWIE ZESPOŁU
PRZEDSTAWICIELE ZACHODNIOPOMORSKIEGO URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO W SZCZECINIE

INNE OSOBY ZAPROSZONE DO UDZIAŁU W PRACACH ZESPOŁU

GRUPA OPERACYJNA

ZAPEWNIA
FUNKCJONOWANIE

DORAŹNIE

WYDZIAŁ BEZPIECZEŃSTWA I ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

STALI
CZŁONKOWIE
ZESPOŁU

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Wojewoda Zachodniopomorski – przewodniczący;
2) Dyrektor Wydziału Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego
w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie –
zastępca przewodniczącego;
3) Marszałek Województwa Zachodniopomorskiego;
4) Komendant Wojewódzki Policji w Szczecinie;
5) Zachodniopomorski Komendant Wojewódzki Państwowej Straży
Pożarnej;
6) Szef Wojewódzkiego Sztabu Wojskowego w Szczecinie;
7) Dyrektor Wydziału Infrastruktury w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie;
8) Dyrektor Zachodniopomorskiego Centrum Organizacji i Promocji Zdrowia.

KIEROWNICY
ZESPOLONYCH
SŁUŻB, INSPEKCJI
I STRAŻY
WOJEWÓDZKICH

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego;
2) Zachodniopomorski Wojewódzki Konserwator Zabytków;
3) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Ochrony
Roślin i Nasiennictwa
4) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska;
5) Zachodniopomorski Wojewódzki Lekarz Weterynarii;
6) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Farmaceutyczny;
7) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej;
8) Zachodniopomorski Kurator Oświaty;
9) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego;
10)
Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Transportu Drogowego

ORGANY
ADMINISTRACJI
NIEZESPOLONEJ

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Komendant Pomorskiego Oddziału Straży Granicznej w Szczecinie;
2) Komendant Pomorskiego Dywizjonu Straży Granicznej w Świnoujściu;
3) Dyrektor Urzędu Morskiego w Szczecinie;
4) Przedstawiciel Dyrektora Urzędu Morskiego w Słupsku;
5) Dyrektor Izby Celnej w Szczecinie;
6) Dyrektor Urzędu Żeglugi Śródlądowej w Szczecinie;
7) Dyrektor Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Szczecinie;
8) Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny w Szczecinie.

INNI
CZOŁONKOWIE
ZESPOŁU

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Dyrektor Delegatury Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego
w Szczecinie;
2) Prokurator Okręgowy w Szczecinie;
3) Dyrektor Zachodniopomorskiego Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych w Szczecinie;
4) Dyrektor Oddziału Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad w Szczecinie;
5) Dyrektor Oddziału Regionalnego PKP Polskie Linie Kolejowe
w Szczecinie;
6) Dyrektor Zachodniopomorskiego Oddziału Wojewódzkiego
Narodowego Funduszu Zdrowia;
7) Kierownik Biura Prognoz Meteorologicznych Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej w Szczecinie;
8) Dyrektor Północno-Zachodniego Oddziału Terenowego Urzędu
Regulacji Energetyki w Szczecinie.

PRZEDSTAWICIELE
ZACHODNIOPOMORSKIEGO
URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO
W SZCZECINIE

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Dyrektor Generalny Zachodniopomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Szczecinie;
2) Dyrektor Wydział Środowiska i Rolnictwa;
3) Dyrektor Wydział Polityki Społecznej;
4) Dyrektor Wydziału Finansów i Budżetu w Zachodniopomorskim
Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie;
5) Kierownik Biura Prawnego w Zachodniopomorskim Urzędzie
Wojewódzkim w Szczecinie;
6) Rzecznik Prasowy Wojewody Zachodniopomorskiego.

PODJĘTE DZIAŁANIA
W CELU OGRANICZENIA
SKUTKÓW AWARII

48

Godz. 19.14, dnia 7.04.2008 r.
Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego
otrzymuje od Biura Prognoz Meteorologicznych w
Szczecinie ostrzeżenie nr 16 o intensywnych opadach
deszczu przechodzących w deszcz ze śniegiem.
Ostrzeżenie przewiduje silne opady deszczu i deszczu ze
śniegiem w ciągu najbliższych 18 godzin, do 25-30 mm.
Przewidywane są utrudnienia komunikacyjne i na terenach
zurbanizowanych.

49

Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego zgodnie z procedurą rozsyła
w godz. 20.08 – 20.31 ostrzeżenia do mediów /17/ i jednostek samorządu
terytorialnego oraz innych ogniw ważnych dla systemu zarządzania
kryzysowego województwa /33/. Łącznie 50 odbiorców.

50

Najważniejsze działania podejmowane przez wojewódzką administrację
rządową.

I dzień katastrofy /8 kwietnia/
1. Uruchomienie pracy zespołów zarządzania kryzysowego
- wojewódzkiego – praca na dwóch stanowiskach w Urzędzie Miasta Szczecin i Urzędzie
Wojewódzkim /posiedzenia w odstępach 2 – 3 godziny. Zakończone konferencją prasową/,
- powiatowych i gminnych – praca całodobowa z wykorzystaniem systemu łączności
radiotelefonicznej Wojewody i PSP
2. Nadawanie komunikatów radiowych do mieszkańców, przy wykorzystaniu rozgłośni
zlokalizowanych poza Szczecinem
3. Uruchomienie komunikacji autobusowej w Szczecinie.
4. Odwołanie obowiązku uczestnictwa w zajęciach szkolnych – szkoły otwarte.
5. Monitoring funkcjonowania:

- szpitali – wzmocnienie agregatami, dowóz paliwa i wody, zorganizowanie punktu dializ, apel
o przyjmowanie pacjentów w przychodniach,
- systemu wodno – kanalizacyjnego – kontrola zrzutu ścieków, przygotowanie sprzętu do
dowozu wody /PSP, SZ/,
- zakładów o dużym i zwiększonym ryzyku – np.. ZCh Police, wzmocnienie agregatem
urządzeń do chłodzenia instalacji z amoniakiem.
51

6. Monitorowanie prac związanych z przywracaniem energii
7. Wystąpienie do Ministra Finansów o uruchomienie sprzedaży podstawowych produktów
żywnościowych z pominięciem kas fiskalnych – ręczna rejestracja sprzedaży.
8. Zorganizowanie zwiększonej ilości patroli na ulicach: policja, wojsko /żandarmeria / straż
graniczna.
9. Wywóz produktów mrożonych z marketów – samochodami chłodniami do magazynów
rejonowych.

10. Uruchomienie pomocy społecznej.
11. W związku ze zmniejszoną ilością pociągów – pociągi pośpieszne zatrzymywane są na
wszystkich stacjach.
12. Przywracanie energii w I kolejności na elektrociepłowni w Szczecinie.

52

KALENDARIUM DZIAŁAŃ SYSTEMU ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
w dniu 8 kwietnia 2008 r.
4.20 – powołanie w Szczecinie miejskiego zespołu zarządzania kryzysowego;
5.15 – pierwsze posiedzenie miejskiego zespołu zarządzania kryzysowego;
6.00 – spotkanie członków wojewódzkiego zespołu zarządzania kryzysowego;
7.30 - wspólne posiedzenie wojewódzkiego i miejskiego zespołu zarządzania
kryzysowego pod przewodnictwem Wojewody Zachodniopomorskiego i
Prezydenta Szczecina;
7.00 – 9.00 – zbierają się zespoły reagowania kryzysowego w powiatach:
goleniowskim, polickim, stargardzkim, kamieńskim;
8.00 - 11.00 – zbierają się zespoły zarządzania kryzysowego w gminach
objętych awarią energetyczną oraz dodatkowo w mieście Kamień Pomorski i
Trzebiatów ze względu na wystąpienie zagrożenia powodziowego.
8 kwietnia odbywają się wspólne posiedzenia wojewódzkiego i miejskiego zespołu
zarządzania kryzysowego, na których omawiana jest aktualna sytuacja energetyczna,
przeciwpowodziowa oraz stan bezpieczeństwa i porządku publicznego w Szczecinie i na
obszarze powiatów objętych sytuacją kryzysową. Posiedzenia zespołów kończyły się
każdorazowo konferencjami prasowymi, w ramach których przekazywane były dla
mediów dane o aktualnej sytuacji w Szczecinie i na obszarze województwa.
Od dnia 9 kwietnia Wojewódzki Zespół Zarządzania Kryzysowego funkcjonuje w
Urzędzie Wojewódzkim zachowując tryb pracy podobny jak dzień wcześniej
Wojewoda Zachodniopomorski wraz z Komendantem Wojewódzkim PSP jedzie do
miejscowości objętych awarią i uczestniczy w posiedzeniach powiatowych zespołów
zarządzania kryzysowego m.in. w Starostwie Powiatowym w Goleniowie i Kamieniu
Pomorskim.

SCHEMAT KIEROWANIA /ZARZĄDZANIA/
WOJEWODA ZACHODNIOPOMORSKI
WOJEWÓDZKI ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
Wojewódzkie służby, inspekcje, straże
i jednostki organizacyjne wchodzące
w skład systemu reagowania kryzysowego

WCZK

Prezydent Szczecina

Starosta Policki

Starosta Kamieński

Starosta Goleniowski

MCZK

PCZK

PCZK

PCZK

Starosta Stargardzki

Starosta Gryficki

Starosta Gryfiński

Prezydent Świnoujścia

PCZK

PCZK

PCZK

MCZK

GCZK-7

GCZK-3

GCZK-2

GCZK-3

GCZK-2

GCZK-5

Działania podjęte w związku z awarią
Pomoc dla mieszkańców
W związku z zaistniałą awarią sieci energetycznej Wojewoda zwrócił się do
jednostek samorządu terytorialnego, z obszaru dotkniętego skutkami awarii
energetycznej, o:
-zorganizowanie niezbędnej pomocy dla mieszkańców w zakresie m.in.
dostaw żywności,
- wody oraz innego niezbędnego zaopatrzenia,
- objęcie - przez Ośrodki Pomocy Rodzinie, opieką osób potrzebujących
pomocy,
- zapewnienie warunków do skorzystania z urządzeń sanitarnych ( kąpiele,
opieka nad dziećmi).

Ochrona zdrowia /lekarz koordynator z Wojewódzkiego Stanowiska
Koordynacji Ratownictwa Medycznego/
Monitorowano funkcjonowanie szpitali.
Szpitalne oddziały intensywnej terapii i oddziały dializ w województwie
zasilane były agregatami własnymi lub dostarczonymi przez straż pożarną.
Dyrektorom szpitali przekazano telefon kontaktowy do dystrybutora
zaopatrującego agregaty prądotwórcze w paliwo.
Utrzymywano stały kontakt telefoniczny z Wojewódzką Stacją Pogotowia
Ratunkowego. Wojewódzka Stacja Pogotowia Ratunkowego nie odnotowała
zwiększonej ilości wezwań do zachorowań, nie zanotowano również wezwań
związanych z zaistniałym zdarzeniem.

Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny
sprawy sanitarno – epidemiologiczne
Podjęto natychmiastowe działania kontrolne w hurtowniach i sklepach spożywczych
w zakresie przechowywania artykułów spożywczych, zwłaszcza mrożonych.
W czasie kontroli ustalono, że żywność wymagająca przechowywania w chłodzie
była:
-przechowywana w podstawionych pod sklepy samochodach chłodniach w
monitorowanej temperaturze, odpowiedniej dla asortymentu żywności
- przetransportowana do magazynów rejonowych dużych sieci handlowych.

Część żywności nietrwałej mikrobiologicznie, w tym przetwory mleczne, wędliny,
mięso, mrożonki została wycofana z obrotu w ramach działań wynikających z
kontroli wewnętrznych.
Monitorowano jakość wody przeznaczonej do spożycia a także sytuację pod kątem
zagrożenia epidemiologicznego w szpitalach.

Wojewódzki Inspektorat Weterynarii - sprawy weterynaryjne
Inspektorzy powiatowych inspekcji weterynaryjnych podjęli działania kontrolne
z możliwością podejmowania decyzji o utylizacji żywności, która w wyniku
braku dopływu prądu do urządzeń chłodniczych mogła ulec zepsuciu.
Duże fermy drobiowe, pozostające bez podstawowego zasilania, zasilano
zastępczo z agregatów prądotwórczych. Zasilanie zastępcze znacznie
podniosło koszty produkcji w fermach.
Sytuacja w chłodniach składowych jest opanowana.

Sytuacja w oświacie
Z uwagi na niedogrzanie pomieszczeń, brak dostaw ciepła i energii elektrycznej
8 kwietnia, zajęcia lekcyjne we wszystkich gimnazjach i szkołach
ponadgimnazjalnych odwołano.
9 kwietnia w wielu miejscowościach zajęcia skrócono, bądź odwołano.
Odwołano sprawdzian szóstoklasistów w 8 szkołach podstawowych na terenie
Szczecina oraz w 5 w terenie ( Stargard Szczeciński, Koszewo, Sowno,
Grzedzice, Goleniów).
Wojewódzki Kurator Oświaty na bieżąco informował Wojewodę o ilości placówek
oświatowych, w których nie prowadzone były zajęcia szkolne z powodu awarii
zasilania energetycznego.

Siły i środki uczestniczące w likwidacji skutków katastrofy energetycznej

Policja
- 465 funkcjonariuszy, w tym 112 ze Szkoły Policji w Pile,
140 funkcjonariuszy Oddziału Prewencji w Szczecinie,
65 funkcjonariuszy ruchu drogowego,
- 71 radiowozów
-nie odnotowano zdarzeń o charakterze kryminalnym lub
chuligańskim - mających związek z awarią sieci energetycznych.
Państwowa Straż Pożarna
Ratownicy PSP – ok. 250 dziennie
Samochody ratownicze – 6 /Poznań, Gorzów, Warszawa, Opole, Wrocław/
Samochody pożarnicze – ok. 55 dziennie
Agregaty prądotwórcze – ok. 106 dziennie
Motopompy – ok. 47 dziennie

Siły Zbrojne RP /średnio w ciągu dnia/
- 65 żołnierzy
- 15 samochodów
- 2 pojazdy ciężkie
- 4 agregatów prądotwórczych
- 3 motopompy
- lekkie pokrycie drogowe
- most niskowodny
Żandarmeria Wojskowa
- 110 żołnierzy
- 12 samochodów
Pomorski Oddział Straży Granicznej w Szczecinie
- 70 funkcjonariuszy
- 8 samochodów

WSTĘPNE WNIOSKI
PO AWARII

Wstępne wnioski


Konieczne jest zaopatrzenie jednostek organizacyjnych ważnych dla
funkcjonowania administracji publicznej oraz gwarantujących
świadczenie usług społecznych w urządzenia awaryjnego zasilania
elektroenergetycznego



Konieczne jest opracowanie i uruchomienia programu edukacyjnego,
mającego na celu zapoznanie mieszkańców z potencjalnymi
zagrożeniami charakterystycznymi dla poszczególnych powiatów oraz
sposobami optymalnych zachowań



Konieczna jest rozbudowa systemów kierowania i informowania,
wykorzystywanych przez organy samorządu terytorialnego w procesie
reagowania kryzysowego

PODSUMOWANIE
• Sprawne
funkcjonowanie
kryzysowego
przyczyniło
rozmiarów katastrofy

systemu
się
do

zarządzania
ograniczenia

• Szybkie zwołanie Zespołów Zarządzania Kryzysowego
pozwoliło na koordynację działań od momentu
powstania sytuacji kryzysowej
• Wspólne informowanie mieszkańców o skutkach
katastrofy i postępach w prowadzeniu akcji ratowniczej
umożliwiło jednolity przekaz i niezakłóconą pracę
centrów zarządzania kryzysowego

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE

65

Powołanie Zespołu ds. Zbadania Przyczyn i Skutków
Katastrofy Energetycznej Zarządzeniem Wojewody
Zachodniopomorskiego nr 154/2008
z dnia 22 kwietnia 2008r.
Określenie przyczyn i skutków katastrofy
elektroenergetycznej
zaistniałej w części województwa zachodniopomorskiego.
Zbilansowanie strat i szkód powstałych
w wyniku katastrofy elektroenergetycznej
oraz kosztów prowadzenia działań ratowniczych.
Opracowanie założeń
do „Strategii Bezpieczeństwa Energetycznego
dla Województwa Zachodniopomorskiego”.
66

Raport Zespołu ds. Zbadania Przyczyn
i Skutków Katastrofy Energetycznej

WNIOSKI I ZALECENIA

67

68

Bezpośrednie przyczyny katastrofy energetycznej

 Obciążenia sadzią przewodów linii energetycznych przekroczyły
znacznie, co najmniej o kilkadziesiąt procent, przyjęte w
obliczeniach normowe wartości katastrofalne,
 Dodatkowym czynnikiem, mającym wpływ na przebieg zdarzeń i
rozległość uszkodzeń, były obfite opady deszczu w okresie
poprzedzającym awarię, co spowodowało podniesienie poziomu wód
gruntowych i w efekcie rozmiękczenie gruntu,
 Efektem było obniżenie stabilności posadowienia zarówno słupów
linii elektroenergetycznych jak i rosnących w pobliżu linii drzew.

69

Skutki ekonomiczne katastrofy energetycznej







KOSZTY AKCJI RATOWNICZEJ: 829 731,34 zł
KOSZTY PONIESIONE PRZEZ ZAKŁADY, FIRMY,
SPÓŁKI, SZPITALE: 45 172 424,12 zł
KOSZTY PONIESIONE PRZEZ POWIATY I GMINY :
979 468,41 zł
CAŁKOWITE KOSZTY: 46 981 623,87 zł

Koszty niedostarczonej energii elektrycznej oszacowano
na kwotę powyżej 60 milionów zł.
70

Raport dostrzega potrzebę
powołania stałego zespołu :
Wojewódzkiej Rady do spraw
Bezpieczeństwa Energetycznego

71

72

Powołanie Wojewódzkiej Rady
ds. Bezpieczeństwa Energetycznego
Zarządzenie Wojewody Zachodniopomorskiego

nr 435/2008 z dnia 30 września 2008r.

73

ZADANIA WOJEWÓDZKIEJ RADY
ds. BEZPIECZEŃSTWA ENERGETYCZNEGO
1. Nadzór nad realizacją wniosków i zaleceń wynikających z Raportu Zespołu
ds. Zbadania Przyczyn i Skutków Katastrofy Energetycznej w aglomeracji
szczecińskiej i części województwa zachodniopomorskiego.
2. Nadzór nad powstaniem oraz wdrażaniem Strategii Bezpieczeństwa
Energetycznego dla Województwa Zachodniopomorskiego.
3. Monitorowanie funkcjonowania systemu elektroenergetycznego, gazowego
i ciepłowniczego na terenie województwa zachodniopomorskiego.
4. Inicjowanie działań i projektów związanych z rozwojem energetyki na terenie
województwa zachodniopomorskiego.
5. Monitorowanie realizacji planów rozwoju przedsiębiorstw energetycznych.
6. Wspieranie działań samorządu województwa w zakresie tworzenia projektów
planu zaopatrzenia w energię elektryczną, gaz oraz ciepło.
7. Inicjowanie działań wspierających rozwój energetyki odnawialnej.
74

Dziękuję za uwagę

75


Slide 18

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE
Wydział Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego

Olsztyn 20 luty 2009 r.
Waldemar Redmer
1

2

Bezpośrednią przyczyną awarii systemu
elektroenergetycznego w nocy 7-8 kwietnia

2008 r. był szczególnie niekorzystny splot
warunków atmosferycznych prowadzący do
licznych uszkodzeń linii elektroenergetycznych
3

Temperatura powietrza
st. C
8,0
S z c z ec in
7,0

Ś w inoujś c ie
G oleniów

6,0

5,0

4,0

3,0

2,0

1,0

0,0

-1,0

-2,0

-3,0
2008-04-07

2008-04-07

2008-04-07

2008-04-07

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-09

00:00

06:00

12:00

18:00

00:00

06:00

12:00

18:00

00:00

d a ta / g o d z .

4

Prędkość wiatru
Charakterystyczne prędkości wiatru wg PN-77/B-02011

m /s

Strefa I
– Szczecin
– 20 m/s
Strefa II – Goleniów – 24 m/s
Strefa IIa – Świnoujście – 27 m/s

14
S z c z ec in
13
12

Ś w inoujś c ie
G oleniów

11
Kierunek
wiatru wg IMiGW:
10
16:00÷21:00
– PN i PN-ZACH, 3÷6 m/s
22:00÷01:00
– ZACH-PN, 3÷4 m/s
9
02:00÷14:00 – ZACH, 4÷8 m/s
8
7
6
5
4
3
2
1
0
2008-04-07 00:00 2008-04-07 06:00 2008-04-07 12:00 2008-04-07 18:00 2008-04-08 00:00 2008-04-08 06:00 2008-04-08 12:00 2008-04-08 18:00 2008-04-09 00:00
d a ta / g o d z .

5

Rodzaje opadu


Początkowo intensywny opad deszczu, a później
śniegu z deszczem i śniegu



Suma opadów 8:00 07.04 do 8:00 08.04 lokalnie
48 l/m2 w równoważniku wodnym (4,8 cm/m2)



Lokalnie odnotowana gęstość śniegu:
 

2 ,1 kN/m

2

 7 ,8 kN/m

3

0 ,27 m
6

Niewielki pobór energii elektrycznej w
godzinach nocnych z 07 na 08 04 2008 był
przyczyną schłodzenia przewodów
napowietrznych linii energetycznych do
temperatury zamarzania śniegu, co
sprzyjało osadzaniu się sadzi.

7

8

9

Wielkości Obciążeń Przewodów Sadzią
A F L – 6 2 40 m m

2

d = 2 1,7 m m
S a d ź n o rm a ln a
[N /m ]
S a d ź k a ta strofa ln a

A F L – 8 5 25 m m
d = 3 1,5 m m

8 ,7

1 7,4

2 2,8

S a d ź 7 -8 k w ietn ia

3 8,0

4 5,2

[N /m ]

 = 118 %

 = 98 %

9 ,7

1 9,7

76

53

[N /m ]

C ięża r p rzew o d u
[N /m ]
P rzek ro czen ie k atastro fa ln ych ob cią żeń
[% ]

2

Ciężar sadzi na jednym przewodzie długości 300 m:
45,2  300 = 13560 N = 13,56 kN

10

Upadek słupów

11

Zniszczenia konstrukcji
na skutek przeciążenia przewodów
L in ie



220 k V (1)

110 k V (5)

2

1

3

Z łam an ie trzon u słu p a

14

6

20

S k ręcen ia trzon ów



6

6

U szk od zen ia p op rzeczn ik ów ze św iatłow od em



8

8

U szk od zen ia p op rzeczn ik ów b ez św iatłow od u



3

3

1



1

17

24

41

P rzew rócen ia

In n e


12

Formy zniszczenia słupów
Złamania słupów
220 kV

110 kV

13

14

15

Zniszczenia kaskadowe
Linia 220 kV

Linia 15 kV
Linia 110 kV

16

17

18

19

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE

20

Przebieg katastrofy energetycznej w Szczecinie
Police 220 kV

Glinki 220 kV

220kV
Awaria godz. 0.02
Police 110 kV

Glinki 110 kV

8.04.2008 r.

110kV

Szczecin

Awaria godz. 1.06
EC Szczecin
Pomorzany 110 kV

~

8.04.2008 r.

Morzyczyn

Dąbie

Zdroje

110 kV

~

Awaria godz. 3.34

Pomorzany

Morzyczyn
220 kV

8.04.2008 r.
110kV

Żydowce

Awaria godz. 1.55
8.04.2008 r.
Dolna Odra

220kV

~

110kV

Krajnik

~ ~ ~ ~

21

Około godz. 20, dnia 7.04.2008 r. w zachodniej części województwa zaczyna
padać intensywny deszcz przechodzący w deszcz ze śniegiem

Zasięg opadów
deszczu i deszczu
ze śniegiem

Rozmiar katastrofy w województwie
zachodniopomorskim w godzinach
porannych dnia 8.04.2008 r.

Powiat gryfiński: gminy północne
liczba ludności ok.. 30 000
Powiat kamieński: cały
liczba ludności ok.. 47 000
Powiatu gryficki: gminy południowe
liczba ludności ok.. 20 000
Powiat goleniowski: cały
liczba ludności ok.. 78 000

Powiat policki cały
liczba ludności ok.. 63 000
Powiat pyrzycki północne gminy
liczba ludności ok.. 10 000
Powiat stargardzki: bez miasta
Stargard Szczeciński
liczba ludności ok. 40 000
Szczecin dzielnice lewobrzeża
liczba ludności ok.. 300 000
Świnoujście
liczba ludności ok. 40 000
Razem o godz. 7.00 dnia 8.04 w
województwie zachodniopomorskim
ok. 628 000 mieszkańców
pozbawionych było energii
elektrycznej
23

Przebieg zdarzeń w dniu 8 kwietnia 2008 r.

0.02 – awaria głównej linii energetycznej 220 kV Morzyczyn – Police,
zasilającej Szczecin od wschodu;
3.30 – awaria głównej linii energetycznej 220 kV Krajnik – Glinki,
zasilającej Szczecin od południa,
- awarie trzech linii energetycznych 110 kV ;
- awarie licznych linii energetycznych średniego i niskiego napięcia
zasilających w prąd miejscowości w zachodnich powiatach województwa.
Powyższe awarie linii energetycznych spowodowały:
- przerwę w pracy elektrociepłowni Szczecin oraz Pomorzany w
Szczecinie,
- awarię 900 stacji transformatorowych,
- brak prądu w lewobrzeżnej części Szczecina oraz miejscowościach na
obszarze powiatów: stargardzkiego, goleniowskiego, kamieńskiego,
gryfińskiego, pyrzyckiego, gryfickiego, łobeskiego, miasta Świnoujście,
polickiego, w tym ZCh. „Police”.

WPŁYW AWARII
NA FUNKCJONOWANIE
INFRASTRUKTURY
KRYTYCZNEJ

Wpływ katastrofy na funkcjonowanie infrastruktury krytycznej

ŁĄCZNOŚĆ

RODZAJ ŁĄCZNOŚCI

DZIAŁANIE /FUNKCJONOWANIE

System łączności telefonicznej przewodowej

Działa tam, gdzie nie wykorzystywano aparatów telefonicznych
zasilanych z sieci energetycznej

System łączności telefonicznej – mobilnej
/TK/

Realizowała tylko połączenia alarmowe, częściowo funkcjonował
operator TK „Plus”

Internet

Nie funkcjonował

Łączność w systemie reagowania
kryzysowego

Funkcjonowała we wszystkich centrach zarządzania kryzysowego
łączność radiotelefoniczna posiadająca awaryjne zasilanie z
akumulatorów

Wpływ katastrofy na funkcjonowanie infrastruktury krytycznej

Transport i komunikacja
Transport kolejowy
- unieruchomiona linia kolejowa Szczecin – Świnoujście z powodu uszkodzenia
trakcji elektrycznej
-Szczecin – Stargard Szczeciński – brak zasilania /użycie lokomotyw
spalinowych/

Transport drogowy

Poważne utrudnienia na wszystkich drogach objętych opadami śniegu

Zaopatrzenie w wodę
- duże ujęcia wody były zasilane własnymi agregatami prądotwórczymi,
-małe ujęcia wody nie posiadające własnych agregatów prądotwórczych były
zasilane agregatami przewoźnymi, dostarczonymi przez Państwową Straż
Pożarną i Jednostki Wojskowe /od drugiego dnia awarii/,
- agregaty prądotwórcze były też używane rotacyjnie do napełniania
zbiorników hydroforowych i utrzymania minimalnego ciśnienia w sieci
wodociągowej
- do części miejscowości gdzie nie było możliwości dostarczenia agregatów
prądotwórczych woda dowożona była beczkowozami

Szpitale
Wszystkie szpitale z obszaru objętego katastrofą energetyczną zasilane
były z awaryjnych źródeł zasilania.
- szpitale nie prowadziły planowych zabiegów operacyjnych za wyjątkiem
nagłych przypadków i sytuacji ratujących życie,

Zaopatrzenie w paliwo
Stacje paliwowe na obszarze objętym katastrofą nie prowadziły sprzedaży
ze względu na brak zasilania. Uruchomiono awaryjny system zaopatrzenia
szpitali w paliwo przez prywatnego dystrybutora.

Pozostałe utrudnienia
-nie funkcjonuje komunikacja tramwajowa w Szczecinie,
- nie funkcjonuje system zaopatrzenia w energię cieplną,
- występują utrudnienia w funkcjonowaniu oczyszczalni
ścieków,
- nieczynna jest sieć handlowa, w tym centra handlowe,
- nieczynne są banki oraz bankomaty,
- przerwana zostaje praca w zakładach produkcyjnych, a w tym
w: Stoczni
Szczecińskiej „Nowa”, Stoczni Remontowej „Gryfia”, Porcie
Morskim Szczecin – Świnoujście, ZCh. „Police” i w 4 dużych
zakładach przetwórstwa mięsnego,
- ograniczono działalność szkół i przedszkoli, nie
przeprowadzono w 13 szkołach egzaminów dla szóstoklasistów,
- nie działają kasy fiskalne, ale artykuły podstawowe m.in. leki,
środki higieniczne, żywność są sprzedawane.

Działanie systemu
zarządzania kryzysowego w
czasie awarii

AKTUALNY STAN PRAWNY

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 05 czerwca 1998 r.
O ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE
(Dz. U. Nr 80 z 2001 r. poz. 872)
Art. 15.
Wojewoda jako przedstawiciel Rady Ministrów odpowiada za wykonywanie polityki rządu na
obszarze województwa, a w szczególności:
4) zapewnia współdziałanie wszystkich jednostek organizacyjnych administracji rządowej
i samorządowej działających na obszarze województwa i kieruje ich działalnością
w zakresie zapobiegania zagrożeniu życia, zdrowia lub mienia oraz zagrożeniom
środowiska, bezpieczeństwa państwa i utrzymania porządku publicznego, ochrony praw
obywatelskich, a także zapobiegania klęskom żywiołowym i innym nadzwyczajnym
zagrożeniom oraz zwalczania i usuwania ich skutków na zasadach określonych
w ustawach,
4a) dokonuje oceny stanu zabezpieczenia przeciwpowodziowego województwa, opracowuje
plan operacyjny ochrony przed powodzią oraz ogłasza i odwołuje pogotowie i alarm
przeciwpowodziowy,

Art. 16.
1.

Wojewoda może wydawać, w zakresie wykonywania funkcji przedstawiciela Rady
Ministrów, polecenia obowiązujące wszystkie organy administracji rządowej,
a w sytuacjach nadzwyczajnych, o których mowa w art. 15 pkt 4 i 4a, obowiązujące
również organy samorządu terytorialnego. O wydanych poleceniach wojewoda
niezwłocznie informuje właściwego ministra.

GŁOWNE KOMPETENCE W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 05 czerwca 1998 r.
O ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE
– Wydaje akty prawa miejscowego dla obszarów nie uporządkowanych aktami
prawa powszechnie obowiązującego.
– Planuje reagowanie kryzysowe województwa ustalając między innymi
kompetencje poszczególnych osób funkcyjnych.
– Koordynuje przebiegiem reagowania na sytuacje kryzysowe o wymiarze
ponad powiatowym.
– Wnioskuje o:
• wprowadzenie stanu klęski żywiołowej,
• użycie Sił Zbrojnych RP.
– Ogłasza:
• pogotowie i alarm przeciwpowodziowy,
• stan zagrożenia epidemicznego i stan epidemii,
• uruchomienie działań interwencyjnych w obliczu zagrożenia
radiacyjnego.
–Monitoruje stan bezpieczeństwa województwa oraz informuje, alarmuje i
ostrzega przed potencjalnymi zagrożeniami.
– Udziela wsparcia zagrożonym powiatom siłami i środkami z innych powiatów.
– Wnioskuje o wsparcie potencjału reagowania kryzysowego województwa
zachodniopomorskiego siłami i środkami z województw ościennych lub
wydzielonych z zasobów krajowych.

AKTUALNY STAN PRAWNY

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Art. 1.
Ustawa określa organy właściwe w sprawach zarządzania
kryzysowego oraz ich zadania i zasady działania w tej
dziedzinie, a także zasady finansowania zadań zarządzania
kryzysowego.

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Wojewoda
Wydział Bezpieczeństwa
i Zarządzania Kryzysowego
Zachodniopomorskiego Urzędu
Wojewódzkiego

Wojewódzkie zespolone służby,
inspekcje i straże
Wojewódzkie Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Wojewódzkie
Centrum
Zarządzania
Kryzysowego
Lekarz Koordynator
Ratownictwa
Medycznego

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Starosta
Komórka organizacyjna starostwa
powiatowego właściwa do spraw
zarządzania kryzysowego
Powiatowy Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Powiatowe
Centrum
Zarządzania
Kryzysowego

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Wójt, burmistrz, prezydent miasta
Komórka organizacyjna urzędu gminy
właściwa do spraw zarządzania
kryzysowego
Gminny Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Może tworzyć:

Gminne Centrum
Zarządzania
Kryzysowego

ZALEŻNOŚCI SŁUŻBOWE
w zakresie bezpieczeństwa powszechnego i porządku publicznego

SYTUACJA KRYZYSOWA

STAROSTA
POWIATU

WOJEWODA

STAN KLĘSKI ŻYWIOŁOWEJ
(W zakresie zarządzania kryzysowego)

WOJEWÓDZKI
ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

SYSTEM REAGOWANIA KRYZYSOWEGO WOJEWÓDZTWA ZACHODNIOPOMORSKIEGO

WOJEWÓDZKI
ZESPÓŁ
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

WOJEWODA

RZĄDOWY ZESPÓŁ
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO
RZĄDOWE
CENTRUM
BEZPIECZEŃSTWA

MONITOROWANIE, ANALIZA
UZYSKIWANYCH DANYCH,
PROGNOZOWANIE ZDARZEŃ

SĄSIEDNIE
WOJEWÓDZTWA
NIEMIECKIE
LANDY
NADGRANICZNE

WOJEWÓDZKIE CENTRUM ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO
INICJOWANIE DZIAŁAŃ REAGOWANIA KRYZYSOWEGO
ZABEZPIECZENIE OPERACYJNO – TECHNICZNE
I INFORMACYJNE

ŚRODKI
MASOWEGO
PRZEKAZU

STAROSTOWIE
POWIATÓW

RESORTOWE
STRUKTURY
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

WOJEWÓDZKIE
STANOWISKA
KIEROWANIA,
SŁUŻBY
OPERACYJNODYSPOZYTORSKIE

ORGANIZACJE
POZARZĄDOWE

POWIATOWE CENTRUM
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

SYSTEM
ALARMOWANIA
I OSTRZEGANIA
LUDNOŚCI

WOJEWODZKI ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

WOJEWODA ZACHODNIOPOMORSKI
– przewodniczący
DYREKTOR WYDZIAŁU BEZPIECZEŃSTWA
I ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO – zastępca przewodniczącego

40

STALI CZŁONKOWIE ZESPOŁU
KIEROWNICY ZESPOLONYCH SŁUŻB, INSPEKCJI I STRAŻY WOJEWÓDZKICH
ORGANY ADMINISTRACJI NIEZESPOLONEJ
INNI CZOŁONKOWIE ZESPOŁU
PRZEDSTAWICIELE ZACHODNIOPOMORSKIEGO URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO W SZCZECINIE

INNE OSOBY ZAPROSZONE DO UDZIAŁU W PRACACH ZESPOŁU

GRUPA OPERACYJNA

ZAPEWNIA
FUNKCJONOWANIE

DORAŹNIE

WYDZIAŁ BEZPIECZEŃSTWA I ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

STALI
CZŁONKOWIE
ZESPOŁU

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Wojewoda Zachodniopomorski – przewodniczący;
2) Dyrektor Wydziału Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego
w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie –
zastępca przewodniczącego;
3) Marszałek Województwa Zachodniopomorskiego;
4) Komendant Wojewódzki Policji w Szczecinie;
5) Zachodniopomorski Komendant Wojewódzki Państwowej Straży
Pożarnej;
6) Szef Wojewódzkiego Sztabu Wojskowego w Szczecinie;
7) Dyrektor Wydziału Infrastruktury w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie;
8) Dyrektor Zachodniopomorskiego Centrum Organizacji i Promocji Zdrowia.

KIEROWNICY
ZESPOLONYCH
SŁUŻB, INSPEKCJI
I STRAŻY
WOJEWÓDZKICH

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego;
2) Zachodniopomorski Wojewódzki Konserwator Zabytków;
3) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Ochrony
Roślin i Nasiennictwa
4) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska;
5) Zachodniopomorski Wojewódzki Lekarz Weterynarii;
6) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Farmaceutyczny;
7) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej;
8) Zachodniopomorski Kurator Oświaty;
9) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego;
10)
Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Transportu Drogowego

ORGANY
ADMINISTRACJI
NIEZESPOLONEJ

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Komendant Pomorskiego Oddziału Straży Granicznej w Szczecinie;
2) Komendant Pomorskiego Dywizjonu Straży Granicznej w Świnoujściu;
3) Dyrektor Urzędu Morskiego w Szczecinie;
4) Przedstawiciel Dyrektora Urzędu Morskiego w Słupsku;
5) Dyrektor Izby Celnej w Szczecinie;
6) Dyrektor Urzędu Żeglugi Śródlądowej w Szczecinie;
7) Dyrektor Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Szczecinie;
8) Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny w Szczecinie.

INNI
CZOŁONKOWIE
ZESPOŁU

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Dyrektor Delegatury Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego
w Szczecinie;
2) Prokurator Okręgowy w Szczecinie;
3) Dyrektor Zachodniopomorskiego Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych w Szczecinie;
4) Dyrektor Oddziału Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad w Szczecinie;
5) Dyrektor Oddziału Regionalnego PKP Polskie Linie Kolejowe
w Szczecinie;
6) Dyrektor Zachodniopomorskiego Oddziału Wojewódzkiego
Narodowego Funduszu Zdrowia;
7) Kierownik Biura Prognoz Meteorologicznych Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej w Szczecinie;
8) Dyrektor Północno-Zachodniego Oddziału Terenowego Urzędu
Regulacji Energetyki w Szczecinie.

PRZEDSTAWICIELE
ZACHODNIOPOMORSKIEGO
URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO
W SZCZECINIE

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Dyrektor Generalny Zachodniopomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Szczecinie;
2) Dyrektor Wydział Środowiska i Rolnictwa;
3) Dyrektor Wydział Polityki Społecznej;
4) Dyrektor Wydziału Finansów i Budżetu w Zachodniopomorskim
Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie;
5) Kierownik Biura Prawnego w Zachodniopomorskim Urzędzie
Wojewódzkim w Szczecinie;
6) Rzecznik Prasowy Wojewody Zachodniopomorskiego.

PODJĘTE DZIAŁANIA
W CELU OGRANICZENIA
SKUTKÓW AWARII

48

Godz. 19.14, dnia 7.04.2008 r.
Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego
otrzymuje od Biura Prognoz Meteorologicznych w
Szczecinie ostrzeżenie nr 16 o intensywnych opadach
deszczu przechodzących w deszcz ze śniegiem.
Ostrzeżenie przewiduje silne opady deszczu i deszczu ze
śniegiem w ciągu najbliższych 18 godzin, do 25-30 mm.
Przewidywane są utrudnienia komunikacyjne i na terenach
zurbanizowanych.

49

Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego zgodnie z procedurą rozsyła
w godz. 20.08 – 20.31 ostrzeżenia do mediów /17/ i jednostek samorządu
terytorialnego oraz innych ogniw ważnych dla systemu zarządzania
kryzysowego województwa /33/. Łącznie 50 odbiorców.

50

Najważniejsze działania podejmowane przez wojewódzką administrację
rządową.

I dzień katastrofy /8 kwietnia/
1. Uruchomienie pracy zespołów zarządzania kryzysowego
- wojewódzkiego – praca na dwóch stanowiskach w Urzędzie Miasta Szczecin i Urzędzie
Wojewódzkim /posiedzenia w odstępach 2 – 3 godziny. Zakończone konferencją prasową/,
- powiatowych i gminnych – praca całodobowa z wykorzystaniem systemu łączności
radiotelefonicznej Wojewody i PSP
2. Nadawanie komunikatów radiowych do mieszkańców, przy wykorzystaniu rozgłośni
zlokalizowanych poza Szczecinem
3. Uruchomienie komunikacji autobusowej w Szczecinie.
4. Odwołanie obowiązku uczestnictwa w zajęciach szkolnych – szkoły otwarte.
5. Monitoring funkcjonowania:

- szpitali – wzmocnienie agregatami, dowóz paliwa i wody, zorganizowanie punktu dializ, apel
o przyjmowanie pacjentów w przychodniach,
- systemu wodno – kanalizacyjnego – kontrola zrzutu ścieków, przygotowanie sprzętu do
dowozu wody /PSP, SZ/,
- zakładów o dużym i zwiększonym ryzyku – np.. ZCh Police, wzmocnienie agregatem
urządzeń do chłodzenia instalacji z amoniakiem.
51

6. Monitorowanie prac związanych z przywracaniem energii
7. Wystąpienie do Ministra Finansów o uruchomienie sprzedaży podstawowych produktów
żywnościowych z pominięciem kas fiskalnych – ręczna rejestracja sprzedaży.
8. Zorganizowanie zwiększonej ilości patroli na ulicach: policja, wojsko /żandarmeria / straż
graniczna.
9. Wywóz produktów mrożonych z marketów – samochodami chłodniami do magazynów
rejonowych.

10. Uruchomienie pomocy społecznej.
11. W związku ze zmniejszoną ilością pociągów – pociągi pośpieszne zatrzymywane są na
wszystkich stacjach.
12. Przywracanie energii w I kolejności na elektrociepłowni w Szczecinie.

52

KALENDARIUM DZIAŁAŃ SYSTEMU ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
w dniu 8 kwietnia 2008 r.
4.20 – powołanie w Szczecinie miejskiego zespołu zarządzania kryzysowego;
5.15 – pierwsze posiedzenie miejskiego zespołu zarządzania kryzysowego;
6.00 – spotkanie członków wojewódzkiego zespołu zarządzania kryzysowego;
7.30 - wspólne posiedzenie wojewódzkiego i miejskiego zespołu zarządzania
kryzysowego pod przewodnictwem Wojewody Zachodniopomorskiego i
Prezydenta Szczecina;
7.00 – 9.00 – zbierają się zespoły reagowania kryzysowego w powiatach:
goleniowskim, polickim, stargardzkim, kamieńskim;
8.00 - 11.00 – zbierają się zespoły zarządzania kryzysowego w gminach
objętych awarią energetyczną oraz dodatkowo w mieście Kamień Pomorski i
Trzebiatów ze względu na wystąpienie zagrożenia powodziowego.
8 kwietnia odbywają się wspólne posiedzenia wojewódzkiego i miejskiego zespołu
zarządzania kryzysowego, na których omawiana jest aktualna sytuacja energetyczna,
przeciwpowodziowa oraz stan bezpieczeństwa i porządku publicznego w Szczecinie i na
obszarze powiatów objętych sytuacją kryzysową. Posiedzenia zespołów kończyły się
każdorazowo konferencjami prasowymi, w ramach których przekazywane były dla
mediów dane o aktualnej sytuacji w Szczecinie i na obszarze województwa.
Od dnia 9 kwietnia Wojewódzki Zespół Zarządzania Kryzysowego funkcjonuje w
Urzędzie Wojewódzkim zachowując tryb pracy podobny jak dzień wcześniej
Wojewoda Zachodniopomorski wraz z Komendantem Wojewódzkim PSP jedzie do
miejscowości objętych awarią i uczestniczy w posiedzeniach powiatowych zespołów
zarządzania kryzysowego m.in. w Starostwie Powiatowym w Goleniowie i Kamieniu
Pomorskim.

SCHEMAT KIEROWANIA /ZARZĄDZANIA/
WOJEWODA ZACHODNIOPOMORSKI
WOJEWÓDZKI ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
Wojewódzkie służby, inspekcje, straże
i jednostki organizacyjne wchodzące
w skład systemu reagowania kryzysowego

WCZK

Prezydent Szczecina

Starosta Policki

Starosta Kamieński

Starosta Goleniowski

MCZK

PCZK

PCZK

PCZK

Starosta Stargardzki

Starosta Gryficki

Starosta Gryfiński

Prezydent Świnoujścia

PCZK

PCZK

PCZK

MCZK

GCZK-7

GCZK-3

GCZK-2

GCZK-3

GCZK-2

GCZK-5

Działania podjęte w związku z awarią
Pomoc dla mieszkańców
W związku z zaistniałą awarią sieci energetycznej Wojewoda zwrócił się do
jednostek samorządu terytorialnego, z obszaru dotkniętego skutkami awarii
energetycznej, o:
-zorganizowanie niezbędnej pomocy dla mieszkańców w zakresie m.in.
dostaw żywności,
- wody oraz innego niezbędnego zaopatrzenia,
- objęcie - przez Ośrodki Pomocy Rodzinie, opieką osób potrzebujących
pomocy,
- zapewnienie warunków do skorzystania z urządzeń sanitarnych ( kąpiele,
opieka nad dziećmi).

Ochrona zdrowia /lekarz koordynator z Wojewódzkiego Stanowiska
Koordynacji Ratownictwa Medycznego/
Monitorowano funkcjonowanie szpitali.
Szpitalne oddziały intensywnej terapii i oddziały dializ w województwie
zasilane były agregatami własnymi lub dostarczonymi przez straż pożarną.
Dyrektorom szpitali przekazano telefon kontaktowy do dystrybutora
zaopatrującego agregaty prądotwórcze w paliwo.
Utrzymywano stały kontakt telefoniczny z Wojewódzką Stacją Pogotowia
Ratunkowego. Wojewódzka Stacja Pogotowia Ratunkowego nie odnotowała
zwiększonej ilości wezwań do zachorowań, nie zanotowano również wezwań
związanych z zaistniałym zdarzeniem.

Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny
sprawy sanitarno – epidemiologiczne
Podjęto natychmiastowe działania kontrolne w hurtowniach i sklepach spożywczych
w zakresie przechowywania artykułów spożywczych, zwłaszcza mrożonych.
W czasie kontroli ustalono, że żywność wymagająca przechowywania w chłodzie
była:
-przechowywana w podstawionych pod sklepy samochodach chłodniach w
monitorowanej temperaturze, odpowiedniej dla asortymentu żywności
- przetransportowana do magazynów rejonowych dużych sieci handlowych.

Część żywności nietrwałej mikrobiologicznie, w tym przetwory mleczne, wędliny,
mięso, mrożonki została wycofana z obrotu w ramach działań wynikających z
kontroli wewnętrznych.
Monitorowano jakość wody przeznaczonej do spożycia a także sytuację pod kątem
zagrożenia epidemiologicznego w szpitalach.

Wojewódzki Inspektorat Weterynarii - sprawy weterynaryjne
Inspektorzy powiatowych inspekcji weterynaryjnych podjęli działania kontrolne
z możliwością podejmowania decyzji o utylizacji żywności, która w wyniku
braku dopływu prądu do urządzeń chłodniczych mogła ulec zepsuciu.
Duże fermy drobiowe, pozostające bez podstawowego zasilania, zasilano
zastępczo z agregatów prądotwórczych. Zasilanie zastępcze znacznie
podniosło koszty produkcji w fermach.
Sytuacja w chłodniach składowych jest opanowana.

Sytuacja w oświacie
Z uwagi na niedogrzanie pomieszczeń, brak dostaw ciepła i energii elektrycznej
8 kwietnia, zajęcia lekcyjne we wszystkich gimnazjach i szkołach
ponadgimnazjalnych odwołano.
9 kwietnia w wielu miejscowościach zajęcia skrócono, bądź odwołano.
Odwołano sprawdzian szóstoklasistów w 8 szkołach podstawowych na terenie
Szczecina oraz w 5 w terenie ( Stargard Szczeciński, Koszewo, Sowno,
Grzedzice, Goleniów).
Wojewódzki Kurator Oświaty na bieżąco informował Wojewodę o ilości placówek
oświatowych, w których nie prowadzone były zajęcia szkolne z powodu awarii
zasilania energetycznego.

Siły i środki uczestniczące w likwidacji skutków katastrofy energetycznej

Policja
- 465 funkcjonariuszy, w tym 112 ze Szkoły Policji w Pile,
140 funkcjonariuszy Oddziału Prewencji w Szczecinie,
65 funkcjonariuszy ruchu drogowego,
- 71 radiowozów
-nie odnotowano zdarzeń o charakterze kryminalnym lub
chuligańskim - mających związek z awarią sieci energetycznych.
Państwowa Straż Pożarna
Ratownicy PSP – ok. 250 dziennie
Samochody ratownicze – 6 /Poznań, Gorzów, Warszawa, Opole, Wrocław/
Samochody pożarnicze – ok. 55 dziennie
Agregaty prądotwórcze – ok. 106 dziennie
Motopompy – ok. 47 dziennie

Siły Zbrojne RP /średnio w ciągu dnia/
- 65 żołnierzy
- 15 samochodów
- 2 pojazdy ciężkie
- 4 agregatów prądotwórczych
- 3 motopompy
- lekkie pokrycie drogowe
- most niskowodny
Żandarmeria Wojskowa
- 110 żołnierzy
- 12 samochodów
Pomorski Oddział Straży Granicznej w Szczecinie
- 70 funkcjonariuszy
- 8 samochodów

WSTĘPNE WNIOSKI
PO AWARII

Wstępne wnioski


Konieczne jest zaopatrzenie jednostek organizacyjnych ważnych dla
funkcjonowania administracji publicznej oraz gwarantujących
świadczenie usług społecznych w urządzenia awaryjnego zasilania
elektroenergetycznego



Konieczne jest opracowanie i uruchomienia programu edukacyjnego,
mającego na celu zapoznanie mieszkańców z potencjalnymi
zagrożeniami charakterystycznymi dla poszczególnych powiatów oraz
sposobami optymalnych zachowań



Konieczna jest rozbudowa systemów kierowania i informowania,
wykorzystywanych przez organy samorządu terytorialnego w procesie
reagowania kryzysowego

PODSUMOWANIE
• Sprawne
funkcjonowanie
kryzysowego
przyczyniło
rozmiarów katastrofy

systemu
się
do

zarządzania
ograniczenia

• Szybkie zwołanie Zespołów Zarządzania Kryzysowego
pozwoliło na koordynację działań od momentu
powstania sytuacji kryzysowej
• Wspólne informowanie mieszkańców o skutkach
katastrofy i postępach w prowadzeniu akcji ratowniczej
umożliwiło jednolity przekaz i niezakłóconą pracę
centrów zarządzania kryzysowego

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE

65

Powołanie Zespołu ds. Zbadania Przyczyn i Skutków
Katastrofy Energetycznej Zarządzeniem Wojewody
Zachodniopomorskiego nr 154/2008
z dnia 22 kwietnia 2008r.
Określenie przyczyn i skutków katastrofy
elektroenergetycznej
zaistniałej w części województwa zachodniopomorskiego.
Zbilansowanie strat i szkód powstałych
w wyniku katastrofy elektroenergetycznej
oraz kosztów prowadzenia działań ratowniczych.
Opracowanie założeń
do „Strategii Bezpieczeństwa Energetycznego
dla Województwa Zachodniopomorskiego”.
66

Raport Zespołu ds. Zbadania Przyczyn
i Skutków Katastrofy Energetycznej

WNIOSKI I ZALECENIA

67

68

Bezpośrednie przyczyny katastrofy energetycznej

 Obciążenia sadzią przewodów linii energetycznych przekroczyły
znacznie, co najmniej o kilkadziesiąt procent, przyjęte w
obliczeniach normowe wartości katastrofalne,
 Dodatkowym czynnikiem, mającym wpływ na przebieg zdarzeń i
rozległość uszkodzeń, były obfite opady deszczu w okresie
poprzedzającym awarię, co spowodowało podniesienie poziomu wód
gruntowych i w efekcie rozmiękczenie gruntu,
 Efektem było obniżenie stabilności posadowienia zarówno słupów
linii elektroenergetycznych jak i rosnących w pobliżu linii drzew.

69

Skutki ekonomiczne katastrofy energetycznej







KOSZTY AKCJI RATOWNICZEJ: 829 731,34 zł
KOSZTY PONIESIONE PRZEZ ZAKŁADY, FIRMY,
SPÓŁKI, SZPITALE: 45 172 424,12 zł
KOSZTY PONIESIONE PRZEZ POWIATY I GMINY :
979 468,41 zł
CAŁKOWITE KOSZTY: 46 981 623,87 zł

Koszty niedostarczonej energii elektrycznej oszacowano
na kwotę powyżej 60 milionów zł.
70

Raport dostrzega potrzebę
powołania stałego zespołu :
Wojewódzkiej Rady do spraw
Bezpieczeństwa Energetycznego

71

72

Powołanie Wojewódzkiej Rady
ds. Bezpieczeństwa Energetycznego
Zarządzenie Wojewody Zachodniopomorskiego

nr 435/2008 z dnia 30 września 2008r.

73

ZADANIA WOJEWÓDZKIEJ RADY
ds. BEZPIECZEŃSTWA ENERGETYCZNEGO
1. Nadzór nad realizacją wniosków i zaleceń wynikających z Raportu Zespołu
ds. Zbadania Przyczyn i Skutków Katastrofy Energetycznej w aglomeracji
szczecińskiej i części województwa zachodniopomorskiego.
2. Nadzór nad powstaniem oraz wdrażaniem Strategii Bezpieczeństwa
Energetycznego dla Województwa Zachodniopomorskiego.
3. Monitorowanie funkcjonowania systemu elektroenergetycznego, gazowego
i ciepłowniczego na terenie województwa zachodniopomorskiego.
4. Inicjowanie działań i projektów związanych z rozwojem energetyki na terenie
województwa zachodniopomorskiego.
5. Monitorowanie realizacji planów rozwoju przedsiębiorstw energetycznych.
6. Wspieranie działań samorządu województwa w zakresie tworzenia projektów
planu zaopatrzenia w energię elektryczną, gaz oraz ciepło.
7. Inicjowanie działań wspierających rozwój energetyki odnawialnej.
74

Dziękuję za uwagę

75


Slide 19

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE
Wydział Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego

Olsztyn 20 luty 2009 r.
Waldemar Redmer
1

2

Bezpośrednią przyczyną awarii systemu
elektroenergetycznego w nocy 7-8 kwietnia

2008 r. był szczególnie niekorzystny splot
warunków atmosferycznych prowadzący do
licznych uszkodzeń linii elektroenergetycznych
3

Temperatura powietrza
st. C
8,0
S z c z ec in
7,0

Ś w inoujś c ie
G oleniów

6,0

5,0

4,0

3,0

2,0

1,0

0,0

-1,0

-2,0

-3,0
2008-04-07

2008-04-07

2008-04-07

2008-04-07

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-09

00:00

06:00

12:00

18:00

00:00

06:00

12:00

18:00

00:00

d a ta / g o d z .

4

Prędkość wiatru
Charakterystyczne prędkości wiatru wg PN-77/B-02011

m /s

Strefa I
– Szczecin
– 20 m/s
Strefa II – Goleniów – 24 m/s
Strefa IIa – Świnoujście – 27 m/s

14
S z c z ec in
13
12

Ś w inoujś c ie
G oleniów

11
Kierunek
wiatru wg IMiGW:
10
16:00÷21:00
– PN i PN-ZACH, 3÷6 m/s
22:00÷01:00
– ZACH-PN, 3÷4 m/s
9
02:00÷14:00 – ZACH, 4÷8 m/s
8
7
6
5
4
3
2
1
0
2008-04-07 00:00 2008-04-07 06:00 2008-04-07 12:00 2008-04-07 18:00 2008-04-08 00:00 2008-04-08 06:00 2008-04-08 12:00 2008-04-08 18:00 2008-04-09 00:00
d a ta / g o d z .

5

Rodzaje opadu


Początkowo intensywny opad deszczu, a później
śniegu z deszczem i śniegu



Suma opadów 8:00 07.04 do 8:00 08.04 lokalnie
48 l/m2 w równoważniku wodnym (4,8 cm/m2)



Lokalnie odnotowana gęstość śniegu:
 

2 ,1 kN/m

2

 7 ,8 kN/m

3

0 ,27 m
6

Niewielki pobór energii elektrycznej w
godzinach nocnych z 07 na 08 04 2008 był
przyczyną schłodzenia przewodów
napowietrznych linii energetycznych do
temperatury zamarzania śniegu, co
sprzyjało osadzaniu się sadzi.

7

8

9

Wielkości Obciążeń Przewodów Sadzią
A F L – 6 2 40 m m

2

d = 2 1,7 m m
S a d ź n o rm a ln a
[N /m ]
S a d ź k a ta strofa ln a

A F L – 8 5 25 m m
d = 3 1,5 m m

8 ,7

1 7,4

2 2,8

S a d ź 7 -8 k w ietn ia

3 8,0

4 5,2

[N /m ]

 = 118 %

 = 98 %

9 ,7

1 9,7

76

53

[N /m ]

C ięża r p rzew o d u
[N /m ]
P rzek ro czen ie k atastro fa ln ych ob cią żeń
[% ]

2

Ciężar sadzi na jednym przewodzie długości 300 m:
45,2  300 = 13560 N = 13,56 kN

10

Upadek słupów

11

Zniszczenia konstrukcji
na skutek przeciążenia przewodów
L in ie



220 k V (1)

110 k V (5)

2

1

3

Z łam an ie trzon u słu p a

14

6

20

S k ręcen ia trzon ów



6

6

U szk od zen ia p op rzeczn ik ów ze św iatłow od em



8

8

U szk od zen ia p op rzeczn ik ów b ez św iatłow od u



3

3

1



1

17

24

41

P rzew rócen ia

In n e


12

Formy zniszczenia słupów
Złamania słupów
220 kV

110 kV

13

14

15

Zniszczenia kaskadowe
Linia 220 kV

Linia 15 kV
Linia 110 kV

16

17

18

19

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE

20

Przebieg katastrofy energetycznej w Szczecinie
Police 220 kV

Glinki 220 kV

220kV
Awaria godz. 0.02
Police 110 kV

Glinki 110 kV

8.04.2008 r.

110kV

Szczecin

Awaria godz. 1.06
EC Szczecin
Pomorzany 110 kV

~

8.04.2008 r.

Morzyczyn

Dąbie

Zdroje

110 kV

~

Awaria godz. 3.34

Pomorzany

Morzyczyn
220 kV

8.04.2008 r.
110kV

Żydowce

Awaria godz. 1.55
8.04.2008 r.
Dolna Odra

220kV

~

110kV

Krajnik

~ ~ ~ ~

21

Około godz. 20, dnia 7.04.2008 r. w zachodniej części województwa zaczyna
padać intensywny deszcz przechodzący w deszcz ze śniegiem

Zasięg opadów
deszczu i deszczu
ze śniegiem

Rozmiar katastrofy w województwie
zachodniopomorskim w godzinach
porannych dnia 8.04.2008 r.

Powiat gryfiński: gminy północne
liczba ludności ok.. 30 000
Powiat kamieński: cały
liczba ludności ok.. 47 000
Powiatu gryficki: gminy południowe
liczba ludności ok.. 20 000
Powiat goleniowski: cały
liczba ludności ok.. 78 000

Powiat policki cały
liczba ludności ok.. 63 000
Powiat pyrzycki północne gminy
liczba ludności ok.. 10 000
Powiat stargardzki: bez miasta
Stargard Szczeciński
liczba ludności ok. 40 000
Szczecin dzielnice lewobrzeża
liczba ludności ok.. 300 000
Świnoujście
liczba ludności ok. 40 000
Razem o godz. 7.00 dnia 8.04 w
województwie zachodniopomorskim
ok. 628 000 mieszkańców
pozbawionych było energii
elektrycznej
23

Przebieg zdarzeń w dniu 8 kwietnia 2008 r.

0.02 – awaria głównej linii energetycznej 220 kV Morzyczyn – Police,
zasilającej Szczecin od wschodu;
3.30 – awaria głównej linii energetycznej 220 kV Krajnik – Glinki,
zasilającej Szczecin od południa,
- awarie trzech linii energetycznych 110 kV ;
- awarie licznych linii energetycznych średniego i niskiego napięcia
zasilających w prąd miejscowości w zachodnich powiatach województwa.
Powyższe awarie linii energetycznych spowodowały:
- przerwę w pracy elektrociepłowni Szczecin oraz Pomorzany w
Szczecinie,
- awarię 900 stacji transformatorowych,
- brak prądu w lewobrzeżnej części Szczecina oraz miejscowościach na
obszarze powiatów: stargardzkiego, goleniowskiego, kamieńskiego,
gryfińskiego, pyrzyckiego, gryfickiego, łobeskiego, miasta Świnoujście,
polickiego, w tym ZCh. „Police”.

WPŁYW AWARII
NA FUNKCJONOWANIE
INFRASTRUKTURY
KRYTYCZNEJ

Wpływ katastrofy na funkcjonowanie infrastruktury krytycznej

ŁĄCZNOŚĆ

RODZAJ ŁĄCZNOŚCI

DZIAŁANIE /FUNKCJONOWANIE

System łączności telefonicznej przewodowej

Działa tam, gdzie nie wykorzystywano aparatów telefonicznych
zasilanych z sieci energetycznej

System łączności telefonicznej – mobilnej
/TK/

Realizowała tylko połączenia alarmowe, częściowo funkcjonował
operator TK „Plus”

Internet

Nie funkcjonował

Łączność w systemie reagowania
kryzysowego

Funkcjonowała we wszystkich centrach zarządzania kryzysowego
łączność radiotelefoniczna posiadająca awaryjne zasilanie z
akumulatorów

Wpływ katastrofy na funkcjonowanie infrastruktury krytycznej

Transport i komunikacja
Transport kolejowy
- unieruchomiona linia kolejowa Szczecin – Świnoujście z powodu uszkodzenia
trakcji elektrycznej
-Szczecin – Stargard Szczeciński – brak zasilania /użycie lokomotyw
spalinowych/

Transport drogowy

Poważne utrudnienia na wszystkich drogach objętych opadami śniegu

Zaopatrzenie w wodę
- duże ujęcia wody były zasilane własnymi agregatami prądotwórczymi,
-małe ujęcia wody nie posiadające własnych agregatów prądotwórczych były
zasilane agregatami przewoźnymi, dostarczonymi przez Państwową Straż
Pożarną i Jednostki Wojskowe /od drugiego dnia awarii/,
- agregaty prądotwórcze były też używane rotacyjnie do napełniania
zbiorników hydroforowych i utrzymania minimalnego ciśnienia w sieci
wodociągowej
- do części miejscowości gdzie nie było możliwości dostarczenia agregatów
prądotwórczych woda dowożona była beczkowozami

Szpitale
Wszystkie szpitale z obszaru objętego katastrofą energetyczną zasilane
były z awaryjnych źródeł zasilania.
- szpitale nie prowadziły planowych zabiegów operacyjnych za wyjątkiem
nagłych przypadków i sytuacji ratujących życie,

Zaopatrzenie w paliwo
Stacje paliwowe na obszarze objętym katastrofą nie prowadziły sprzedaży
ze względu na brak zasilania. Uruchomiono awaryjny system zaopatrzenia
szpitali w paliwo przez prywatnego dystrybutora.

Pozostałe utrudnienia
-nie funkcjonuje komunikacja tramwajowa w Szczecinie,
- nie funkcjonuje system zaopatrzenia w energię cieplną,
- występują utrudnienia w funkcjonowaniu oczyszczalni
ścieków,
- nieczynna jest sieć handlowa, w tym centra handlowe,
- nieczynne są banki oraz bankomaty,
- przerwana zostaje praca w zakładach produkcyjnych, a w tym
w: Stoczni
Szczecińskiej „Nowa”, Stoczni Remontowej „Gryfia”, Porcie
Morskim Szczecin – Świnoujście, ZCh. „Police” i w 4 dużych
zakładach przetwórstwa mięsnego,
- ograniczono działalność szkół i przedszkoli, nie
przeprowadzono w 13 szkołach egzaminów dla szóstoklasistów,
- nie działają kasy fiskalne, ale artykuły podstawowe m.in. leki,
środki higieniczne, żywność są sprzedawane.

Działanie systemu
zarządzania kryzysowego w
czasie awarii

AKTUALNY STAN PRAWNY

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 05 czerwca 1998 r.
O ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE
(Dz. U. Nr 80 z 2001 r. poz. 872)
Art. 15.
Wojewoda jako przedstawiciel Rady Ministrów odpowiada za wykonywanie polityki rządu na
obszarze województwa, a w szczególności:
4) zapewnia współdziałanie wszystkich jednostek organizacyjnych administracji rządowej
i samorządowej działających na obszarze województwa i kieruje ich działalnością
w zakresie zapobiegania zagrożeniu życia, zdrowia lub mienia oraz zagrożeniom
środowiska, bezpieczeństwa państwa i utrzymania porządku publicznego, ochrony praw
obywatelskich, a także zapobiegania klęskom żywiołowym i innym nadzwyczajnym
zagrożeniom oraz zwalczania i usuwania ich skutków na zasadach określonych
w ustawach,
4a) dokonuje oceny stanu zabezpieczenia przeciwpowodziowego województwa, opracowuje
plan operacyjny ochrony przed powodzią oraz ogłasza i odwołuje pogotowie i alarm
przeciwpowodziowy,

Art. 16.
1.

Wojewoda może wydawać, w zakresie wykonywania funkcji przedstawiciela Rady
Ministrów, polecenia obowiązujące wszystkie organy administracji rządowej,
a w sytuacjach nadzwyczajnych, o których mowa w art. 15 pkt 4 i 4a, obowiązujące
również organy samorządu terytorialnego. O wydanych poleceniach wojewoda
niezwłocznie informuje właściwego ministra.

GŁOWNE KOMPETENCE W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 05 czerwca 1998 r.
O ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE
– Wydaje akty prawa miejscowego dla obszarów nie uporządkowanych aktami
prawa powszechnie obowiązującego.
– Planuje reagowanie kryzysowe województwa ustalając między innymi
kompetencje poszczególnych osób funkcyjnych.
– Koordynuje przebiegiem reagowania na sytuacje kryzysowe o wymiarze
ponad powiatowym.
– Wnioskuje o:
• wprowadzenie stanu klęski żywiołowej,
• użycie Sił Zbrojnych RP.
– Ogłasza:
• pogotowie i alarm przeciwpowodziowy,
• stan zagrożenia epidemicznego i stan epidemii,
• uruchomienie działań interwencyjnych w obliczu zagrożenia
radiacyjnego.
–Monitoruje stan bezpieczeństwa województwa oraz informuje, alarmuje i
ostrzega przed potencjalnymi zagrożeniami.
– Udziela wsparcia zagrożonym powiatom siłami i środkami z innych powiatów.
– Wnioskuje o wsparcie potencjału reagowania kryzysowego województwa
zachodniopomorskiego siłami i środkami z województw ościennych lub
wydzielonych z zasobów krajowych.

AKTUALNY STAN PRAWNY

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Art. 1.
Ustawa określa organy właściwe w sprawach zarządzania
kryzysowego oraz ich zadania i zasady działania w tej
dziedzinie, a także zasady finansowania zadań zarządzania
kryzysowego.

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Wojewoda
Wydział Bezpieczeństwa
i Zarządzania Kryzysowego
Zachodniopomorskiego Urzędu
Wojewódzkiego

Wojewódzkie zespolone służby,
inspekcje i straże
Wojewódzkie Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Wojewódzkie
Centrum
Zarządzania
Kryzysowego
Lekarz Koordynator
Ratownictwa
Medycznego

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Starosta
Komórka organizacyjna starostwa
powiatowego właściwa do spraw
zarządzania kryzysowego
Powiatowy Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Powiatowe
Centrum
Zarządzania
Kryzysowego

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Wójt, burmistrz, prezydent miasta
Komórka organizacyjna urzędu gminy
właściwa do spraw zarządzania
kryzysowego
Gminny Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Może tworzyć:

Gminne Centrum
Zarządzania
Kryzysowego

ZALEŻNOŚCI SŁUŻBOWE
w zakresie bezpieczeństwa powszechnego i porządku publicznego

SYTUACJA KRYZYSOWA

STAROSTA
POWIATU

WOJEWODA

STAN KLĘSKI ŻYWIOŁOWEJ
(W zakresie zarządzania kryzysowego)

WOJEWÓDZKI
ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

SYSTEM REAGOWANIA KRYZYSOWEGO WOJEWÓDZTWA ZACHODNIOPOMORSKIEGO

WOJEWÓDZKI
ZESPÓŁ
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

WOJEWODA

RZĄDOWY ZESPÓŁ
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO
RZĄDOWE
CENTRUM
BEZPIECZEŃSTWA

MONITOROWANIE, ANALIZA
UZYSKIWANYCH DANYCH,
PROGNOZOWANIE ZDARZEŃ

SĄSIEDNIE
WOJEWÓDZTWA
NIEMIECKIE
LANDY
NADGRANICZNE

WOJEWÓDZKIE CENTRUM ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO
INICJOWANIE DZIAŁAŃ REAGOWANIA KRYZYSOWEGO
ZABEZPIECZENIE OPERACYJNO – TECHNICZNE
I INFORMACYJNE

ŚRODKI
MASOWEGO
PRZEKAZU

STAROSTOWIE
POWIATÓW

RESORTOWE
STRUKTURY
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

WOJEWÓDZKIE
STANOWISKA
KIEROWANIA,
SŁUŻBY
OPERACYJNODYSPOZYTORSKIE

ORGANIZACJE
POZARZĄDOWE

POWIATOWE CENTRUM
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

SYSTEM
ALARMOWANIA
I OSTRZEGANIA
LUDNOŚCI

WOJEWODZKI ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

WOJEWODA ZACHODNIOPOMORSKI
– przewodniczący
DYREKTOR WYDZIAŁU BEZPIECZEŃSTWA
I ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO – zastępca przewodniczącego

40

STALI CZŁONKOWIE ZESPOŁU
KIEROWNICY ZESPOLONYCH SŁUŻB, INSPEKCJI I STRAŻY WOJEWÓDZKICH
ORGANY ADMINISTRACJI NIEZESPOLONEJ
INNI CZOŁONKOWIE ZESPOŁU
PRZEDSTAWICIELE ZACHODNIOPOMORSKIEGO URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO W SZCZECINIE

INNE OSOBY ZAPROSZONE DO UDZIAŁU W PRACACH ZESPOŁU

GRUPA OPERACYJNA

ZAPEWNIA
FUNKCJONOWANIE

DORAŹNIE

WYDZIAŁ BEZPIECZEŃSTWA I ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

STALI
CZŁONKOWIE
ZESPOŁU

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Wojewoda Zachodniopomorski – przewodniczący;
2) Dyrektor Wydziału Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego
w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie –
zastępca przewodniczącego;
3) Marszałek Województwa Zachodniopomorskiego;
4) Komendant Wojewódzki Policji w Szczecinie;
5) Zachodniopomorski Komendant Wojewódzki Państwowej Straży
Pożarnej;
6) Szef Wojewódzkiego Sztabu Wojskowego w Szczecinie;
7) Dyrektor Wydziału Infrastruktury w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie;
8) Dyrektor Zachodniopomorskiego Centrum Organizacji i Promocji Zdrowia.

KIEROWNICY
ZESPOLONYCH
SŁUŻB, INSPEKCJI
I STRAŻY
WOJEWÓDZKICH

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego;
2) Zachodniopomorski Wojewódzki Konserwator Zabytków;
3) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Ochrony
Roślin i Nasiennictwa
4) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska;
5) Zachodniopomorski Wojewódzki Lekarz Weterynarii;
6) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Farmaceutyczny;
7) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej;
8) Zachodniopomorski Kurator Oświaty;
9) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego;
10)
Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Transportu Drogowego

ORGANY
ADMINISTRACJI
NIEZESPOLONEJ

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Komendant Pomorskiego Oddziału Straży Granicznej w Szczecinie;
2) Komendant Pomorskiego Dywizjonu Straży Granicznej w Świnoujściu;
3) Dyrektor Urzędu Morskiego w Szczecinie;
4) Przedstawiciel Dyrektora Urzędu Morskiego w Słupsku;
5) Dyrektor Izby Celnej w Szczecinie;
6) Dyrektor Urzędu Żeglugi Śródlądowej w Szczecinie;
7) Dyrektor Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Szczecinie;
8) Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny w Szczecinie.

INNI
CZOŁONKOWIE
ZESPOŁU

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Dyrektor Delegatury Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego
w Szczecinie;
2) Prokurator Okręgowy w Szczecinie;
3) Dyrektor Zachodniopomorskiego Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych w Szczecinie;
4) Dyrektor Oddziału Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad w Szczecinie;
5) Dyrektor Oddziału Regionalnego PKP Polskie Linie Kolejowe
w Szczecinie;
6) Dyrektor Zachodniopomorskiego Oddziału Wojewódzkiego
Narodowego Funduszu Zdrowia;
7) Kierownik Biura Prognoz Meteorologicznych Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej w Szczecinie;
8) Dyrektor Północno-Zachodniego Oddziału Terenowego Urzędu
Regulacji Energetyki w Szczecinie.

PRZEDSTAWICIELE
ZACHODNIOPOMORSKIEGO
URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO
W SZCZECINIE

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Dyrektor Generalny Zachodniopomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Szczecinie;
2) Dyrektor Wydział Środowiska i Rolnictwa;
3) Dyrektor Wydział Polityki Społecznej;
4) Dyrektor Wydziału Finansów i Budżetu w Zachodniopomorskim
Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie;
5) Kierownik Biura Prawnego w Zachodniopomorskim Urzędzie
Wojewódzkim w Szczecinie;
6) Rzecznik Prasowy Wojewody Zachodniopomorskiego.

PODJĘTE DZIAŁANIA
W CELU OGRANICZENIA
SKUTKÓW AWARII

48

Godz. 19.14, dnia 7.04.2008 r.
Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego
otrzymuje od Biura Prognoz Meteorologicznych w
Szczecinie ostrzeżenie nr 16 o intensywnych opadach
deszczu przechodzących w deszcz ze śniegiem.
Ostrzeżenie przewiduje silne opady deszczu i deszczu ze
śniegiem w ciągu najbliższych 18 godzin, do 25-30 mm.
Przewidywane są utrudnienia komunikacyjne i na terenach
zurbanizowanych.

49

Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego zgodnie z procedurą rozsyła
w godz. 20.08 – 20.31 ostrzeżenia do mediów /17/ i jednostek samorządu
terytorialnego oraz innych ogniw ważnych dla systemu zarządzania
kryzysowego województwa /33/. Łącznie 50 odbiorców.

50

Najważniejsze działania podejmowane przez wojewódzką administrację
rządową.

I dzień katastrofy /8 kwietnia/
1. Uruchomienie pracy zespołów zarządzania kryzysowego
- wojewódzkiego – praca na dwóch stanowiskach w Urzędzie Miasta Szczecin i Urzędzie
Wojewódzkim /posiedzenia w odstępach 2 – 3 godziny. Zakończone konferencją prasową/,
- powiatowych i gminnych – praca całodobowa z wykorzystaniem systemu łączności
radiotelefonicznej Wojewody i PSP
2. Nadawanie komunikatów radiowych do mieszkańców, przy wykorzystaniu rozgłośni
zlokalizowanych poza Szczecinem
3. Uruchomienie komunikacji autobusowej w Szczecinie.
4. Odwołanie obowiązku uczestnictwa w zajęciach szkolnych – szkoły otwarte.
5. Monitoring funkcjonowania:

- szpitali – wzmocnienie agregatami, dowóz paliwa i wody, zorganizowanie punktu dializ, apel
o przyjmowanie pacjentów w przychodniach,
- systemu wodno – kanalizacyjnego – kontrola zrzutu ścieków, przygotowanie sprzętu do
dowozu wody /PSP, SZ/,
- zakładów o dużym i zwiększonym ryzyku – np.. ZCh Police, wzmocnienie agregatem
urządzeń do chłodzenia instalacji z amoniakiem.
51

6. Monitorowanie prac związanych z przywracaniem energii
7. Wystąpienie do Ministra Finansów o uruchomienie sprzedaży podstawowych produktów
żywnościowych z pominięciem kas fiskalnych – ręczna rejestracja sprzedaży.
8. Zorganizowanie zwiększonej ilości patroli na ulicach: policja, wojsko /żandarmeria / straż
graniczna.
9. Wywóz produktów mrożonych z marketów – samochodami chłodniami do magazynów
rejonowych.

10. Uruchomienie pomocy społecznej.
11. W związku ze zmniejszoną ilością pociągów – pociągi pośpieszne zatrzymywane są na
wszystkich stacjach.
12. Przywracanie energii w I kolejności na elektrociepłowni w Szczecinie.

52

KALENDARIUM DZIAŁAŃ SYSTEMU ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
w dniu 8 kwietnia 2008 r.
4.20 – powołanie w Szczecinie miejskiego zespołu zarządzania kryzysowego;
5.15 – pierwsze posiedzenie miejskiego zespołu zarządzania kryzysowego;
6.00 – spotkanie członków wojewódzkiego zespołu zarządzania kryzysowego;
7.30 - wspólne posiedzenie wojewódzkiego i miejskiego zespołu zarządzania
kryzysowego pod przewodnictwem Wojewody Zachodniopomorskiego i
Prezydenta Szczecina;
7.00 – 9.00 – zbierają się zespoły reagowania kryzysowego w powiatach:
goleniowskim, polickim, stargardzkim, kamieńskim;
8.00 - 11.00 – zbierają się zespoły zarządzania kryzysowego w gminach
objętych awarią energetyczną oraz dodatkowo w mieście Kamień Pomorski i
Trzebiatów ze względu na wystąpienie zagrożenia powodziowego.
8 kwietnia odbywają się wspólne posiedzenia wojewódzkiego i miejskiego zespołu
zarządzania kryzysowego, na których omawiana jest aktualna sytuacja energetyczna,
przeciwpowodziowa oraz stan bezpieczeństwa i porządku publicznego w Szczecinie i na
obszarze powiatów objętych sytuacją kryzysową. Posiedzenia zespołów kończyły się
każdorazowo konferencjami prasowymi, w ramach których przekazywane były dla
mediów dane o aktualnej sytuacji w Szczecinie i na obszarze województwa.
Od dnia 9 kwietnia Wojewódzki Zespół Zarządzania Kryzysowego funkcjonuje w
Urzędzie Wojewódzkim zachowując tryb pracy podobny jak dzień wcześniej
Wojewoda Zachodniopomorski wraz z Komendantem Wojewódzkim PSP jedzie do
miejscowości objętych awarią i uczestniczy w posiedzeniach powiatowych zespołów
zarządzania kryzysowego m.in. w Starostwie Powiatowym w Goleniowie i Kamieniu
Pomorskim.

SCHEMAT KIEROWANIA /ZARZĄDZANIA/
WOJEWODA ZACHODNIOPOMORSKI
WOJEWÓDZKI ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
Wojewódzkie służby, inspekcje, straże
i jednostki organizacyjne wchodzące
w skład systemu reagowania kryzysowego

WCZK

Prezydent Szczecina

Starosta Policki

Starosta Kamieński

Starosta Goleniowski

MCZK

PCZK

PCZK

PCZK

Starosta Stargardzki

Starosta Gryficki

Starosta Gryfiński

Prezydent Świnoujścia

PCZK

PCZK

PCZK

MCZK

GCZK-7

GCZK-3

GCZK-2

GCZK-3

GCZK-2

GCZK-5

Działania podjęte w związku z awarią
Pomoc dla mieszkańców
W związku z zaistniałą awarią sieci energetycznej Wojewoda zwrócił się do
jednostek samorządu terytorialnego, z obszaru dotkniętego skutkami awarii
energetycznej, o:
-zorganizowanie niezbędnej pomocy dla mieszkańców w zakresie m.in.
dostaw żywności,
- wody oraz innego niezbędnego zaopatrzenia,
- objęcie - przez Ośrodki Pomocy Rodzinie, opieką osób potrzebujących
pomocy,
- zapewnienie warunków do skorzystania z urządzeń sanitarnych ( kąpiele,
opieka nad dziećmi).

Ochrona zdrowia /lekarz koordynator z Wojewódzkiego Stanowiska
Koordynacji Ratownictwa Medycznego/
Monitorowano funkcjonowanie szpitali.
Szpitalne oddziały intensywnej terapii i oddziały dializ w województwie
zasilane były agregatami własnymi lub dostarczonymi przez straż pożarną.
Dyrektorom szpitali przekazano telefon kontaktowy do dystrybutora
zaopatrującego agregaty prądotwórcze w paliwo.
Utrzymywano stały kontakt telefoniczny z Wojewódzką Stacją Pogotowia
Ratunkowego. Wojewódzka Stacja Pogotowia Ratunkowego nie odnotowała
zwiększonej ilości wezwań do zachorowań, nie zanotowano również wezwań
związanych z zaistniałym zdarzeniem.

Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny
sprawy sanitarno – epidemiologiczne
Podjęto natychmiastowe działania kontrolne w hurtowniach i sklepach spożywczych
w zakresie przechowywania artykułów spożywczych, zwłaszcza mrożonych.
W czasie kontroli ustalono, że żywność wymagająca przechowywania w chłodzie
była:
-przechowywana w podstawionych pod sklepy samochodach chłodniach w
monitorowanej temperaturze, odpowiedniej dla asortymentu żywności
- przetransportowana do magazynów rejonowych dużych sieci handlowych.

Część żywności nietrwałej mikrobiologicznie, w tym przetwory mleczne, wędliny,
mięso, mrożonki została wycofana z obrotu w ramach działań wynikających z
kontroli wewnętrznych.
Monitorowano jakość wody przeznaczonej do spożycia a także sytuację pod kątem
zagrożenia epidemiologicznego w szpitalach.

Wojewódzki Inspektorat Weterynarii - sprawy weterynaryjne
Inspektorzy powiatowych inspekcji weterynaryjnych podjęli działania kontrolne
z możliwością podejmowania decyzji o utylizacji żywności, która w wyniku
braku dopływu prądu do urządzeń chłodniczych mogła ulec zepsuciu.
Duże fermy drobiowe, pozostające bez podstawowego zasilania, zasilano
zastępczo z agregatów prądotwórczych. Zasilanie zastępcze znacznie
podniosło koszty produkcji w fermach.
Sytuacja w chłodniach składowych jest opanowana.

Sytuacja w oświacie
Z uwagi na niedogrzanie pomieszczeń, brak dostaw ciepła i energii elektrycznej
8 kwietnia, zajęcia lekcyjne we wszystkich gimnazjach i szkołach
ponadgimnazjalnych odwołano.
9 kwietnia w wielu miejscowościach zajęcia skrócono, bądź odwołano.
Odwołano sprawdzian szóstoklasistów w 8 szkołach podstawowych na terenie
Szczecina oraz w 5 w terenie ( Stargard Szczeciński, Koszewo, Sowno,
Grzedzice, Goleniów).
Wojewódzki Kurator Oświaty na bieżąco informował Wojewodę o ilości placówek
oświatowych, w których nie prowadzone były zajęcia szkolne z powodu awarii
zasilania energetycznego.

Siły i środki uczestniczące w likwidacji skutków katastrofy energetycznej

Policja
- 465 funkcjonariuszy, w tym 112 ze Szkoły Policji w Pile,
140 funkcjonariuszy Oddziału Prewencji w Szczecinie,
65 funkcjonariuszy ruchu drogowego,
- 71 radiowozów
-nie odnotowano zdarzeń o charakterze kryminalnym lub
chuligańskim - mających związek z awarią sieci energetycznych.
Państwowa Straż Pożarna
Ratownicy PSP – ok. 250 dziennie
Samochody ratownicze – 6 /Poznań, Gorzów, Warszawa, Opole, Wrocław/
Samochody pożarnicze – ok. 55 dziennie
Agregaty prądotwórcze – ok. 106 dziennie
Motopompy – ok. 47 dziennie

Siły Zbrojne RP /średnio w ciągu dnia/
- 65 żołnierzy
- 15 samochodów
- 2 pojazdy ciężkie
- 4 agregatów prądotwórczych
- 3 motopompy
- lekkie pokrycie drogowe
- most niskowodny
Żandarmeria Wojskowa
- 110 żołnierzy
- 12 samochodów
Pomorski Oddział Straży Granicznej w Szczecinie
- 70 funkcjonariuszy
- 8 samochodów

WSTĘPNE WNIOSKI
PO AWARII

Wstępne wnioski


Konieczne jest zaopatrzenie jednostek organizacyjnych ważnych dla
funkcjonowania administracji publicznej oraz gwarantujących
świadczenie usług społecznych w urządzenia awaryjnego zasilania
elektroenergetycznego



Konieczne jest opracowanie i uruchomienia programu edukacyjnego,
mającego na celu zapoznanie mieszkańców z potencjalnymi
zagrożeniami charakterystycznymi dla poszczególnych powiatów oraz
sposobami optymalnych zachowań



Konieczna jest rozbudowa systemów kierowania i informowania,
wykorzystywanych przez organy samorządu terytorialnego w procesie
reagowania kryzysowego

PODSUMOWANIE
• Sprawne
funkcjonowanie
kryzysowego
przyczyniło
rozmiarów katastrofy

systemu
się
do

zarządzania
ograniczenia

• Szybkie zwołanie Zespołów Zarządzania Kryzysowego
pozwoliło na koordynację działań od momentu
powstania sytuacji kryzysowej
• Wspólne informowanie mieszkańców o skutkach
katastrofy i postępach w prowadzeniu akcji ratowniczej
umożliwiło jednolity przekaz i niezakłóconą pracę
centrów zarządzania kryzysowego

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE

65

Powołanie Zespołu ds. Zbadania Przyczyn i Skutków
Katastrofy Energetycznej Zarządzeniem Wojewody
Zachodniopomorskiego nr 154/2008
z dnia 22 kwietnia 2008r.
Określenie przyczyn i skutków katastrofy
elektroenergetycznej
zaistniałej w części województwa zachodniopomorskiego.
Zbilansowanie strat i szkód powstałych
w wyniku katastrofy elektroenergetycznej
oraz kosztów prowadzenia działań ratowniczych.
Opracowanie założeń
do „Strategii Bezpieczeństwa Energetycznego
dla Województwa Zachodniopomorskiego”.
66

Raport Zespołu ds. Zbadania Przyczyn
i Skutków Katastrofy Energetycznej

WNIOSKI I ZALECENIA

67

68

Bezpośrednie przyczyny katastrofy energetycznej

 Obciążenia sadzią przewodów linii energetycznych przekroczyły
znacznie, co najmniej o kilkadziesiąt procent, przyjęte w
obliczeniach normowe wartości katastrofalne,
 Dodatkowym czynnikiem, mającym wpływ na przebieg zdarzeń i
rozległość uszkodzeń, były obfite opady deszczu w okresie
poprzedzającym awarię, co spowodowało podniesienie poziomu wód
gruntowych i w efekcie rozmiękczenie gruntu,
 Efektem było obniżenie stabilności posadowienia zarówno słupów
linii elektroenergetycznych jak i rosnących w pobliżu linii drzew.

69

Skutki ekonomiczne katastrofy energetycznej







KOSZTY AKCJI RATOWNICZEJ: 829 731,34 zł
KOSZTY PONIESIONE PRZEZ ZAKŁADY, FIRMY,
SPÓŁKI, SZPITALE: 45 172 424,12 zł
KOSZTY PONIESIONE PRZEZ POWIATY I GMINY :
979 468,41 zł
CAŁKOWITE KOSZTY: 46 981 623,87 zł

Koszty niedostarczonej energii elektrycznej oszacowano
na kwotę powyżej 60 milionów zł.
70

Raport dostrzega potrzebę
powołania stałego zespołu :
Wojewódzkiej Rady do spraw
Bezpieczeństwa Energetycznego

71

72

Powołanie Wojewódzkiej Rady
ds. Bezpieczeństwa Energetycznego
Zarządzenie Wojewody Zachodniopomorskiego

nr 435/2008 z dnia 30 września 2008r.

73

ZADANIA WOJEWÓDZKIEJ RADY
ds. BEZPIECZEŃSTWA ENERGETYCZNEGO
1. Nadzór nad realizacją wniosków i zaleceń wynikających z Raportu Zespołu
ds. Zbadania Przyczyn i Skutków Katastrofy Energetycznej w aglomeracji
szczecińskiej i części województwa zachodniopomorskiego.
2. Nadzór nad powstaniem oraz wdrażaniem Strategii Bezpieczeństwa
Energetycznego dla Województwa Zachodniopomorskiego.
3. Monitorowanie funkcjonowania systemu elektroenergetycznego, gazowego
i ciepłowniczego na terenie województwa zachodniopomorskiego.
4. Inicjowanie działań i projektów związanych z rozwojem energetyki na terenie
województwa zachodniopomorskiego.
5. Monitorowanie realizacji planów rozwoju przedsiębiorstw energetycznych.
6. Wspieranie działań samorządu województwa w zakresie tworzenia projektów
planu zaopatrzenia w energię elektryczną, gaz oraz ciepło.
7. Inicjowanie działań wspierających rozwój energetyki odnawialnej.
74

Dziękuję za uwagę

75


Slide 20

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE
Wydział Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego

Olsztyn 20 luty 2009 r.
Waldemar Redmer
1

2

Bezpośrednią przyczyną awarii systemu
elektroenergetycznego w nocy 7-8 kwietnia

2008 r. był szczególnie niekorzystny splot
warunków atmosferycznych prowadzący do
licznych uszkodzeń linii elektroenergetycznych
3

Temperatura powietrza
st. C
8,0
S z c z ec in
7,0

Ś w inoujś c ie
G oleniów

6,0

5,0

4,0

3,0

2,0

1,0

0,0

-1,0

-2,0

-3,0
2008-04-07

2008-04-07

2008-04-07

2008-04-07

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-09

00:00

06:00

12:00

18:00

00:00

06:00

12:00

18:00

00:00

d a ta / g o d z .

4

Prędkość wiatru
Charakterystyczne prędkości wiatru wg PN-77/B-02011

m /s

Strefa I
– Szczecin
– 20 m/s
Strefa II – Goleniów – 24 m/s
Strefa IIa – Świnoujście – 27 m/s

14
S z c z ec in
13
12

Ś w inoujś c ie
G oleniów

11
Kierunek
wiatru wg IMiGW:
10
16:00÷21:00
– PN i PN-ZACH, 3÷6 m/s
22:00÷01:00
– ZACH-PN, 3÷4 m/s
9
02:00÷14:00 – ZACH, 4÷8 m/s
8
7
6
5
4
3
2
1
0
2008-04-07 00:00 2008-04-07 06:00 2008-04-07 12:00 2008-04-07 18:00 2008-04-08 00:00 2008-04-08 06:00 2008-04-08 12:00 2008-04-08 18:00 2008-04-09 00:00
d a ta / g o d z .

5

Rodzaje opadu


Początkowo intensywny opad deszczu, a później
śniegu z deszczem i śniegu



Suma opadów 8:00 07.04 do 8:00 08.04 lokalnie
48 l/m2 w równoważniku wodnym (4,8 cm/m2)



Lokalnie odnotowana gęstość śniegu:
 

2 ,1 kN/m

2

 7 ,8 kN/m

3

0 ,27 m
6

Niewielki pobór energii elektrycznej w
godzinach nocnych z 07 na 08 04 2008 był
przyczyną schłodzenia przewodów
napowietrznych linii energetycznych do
temperatury zamarzania śniegu, co
sprzyjało osadzaniu się sadzi.

7

8

9

Wielkości Obciążeń Przewodów Sadzią
A F L – 6 2 40 m m

2

d = 2 1,7 m m
S a d ź n o rm a ln a
[N /m ]
S a d ź k a ta strofa ln a

A F L – 8 5 25 m m
d = 3 1,5 m m

8 ,7

1 7,4

2 2,8

S a d ź 7 -8 k w ietn ia

3 8,0

4 5,2

[N /m ]

 = 118 %

 = 98 %

9 ,7

1 9,7

76

53

[N /m ]

C ięża r p rzew o d u
[N /m ]
P rzek ro czen ie k atastro fa ln ych ob cią żeń
[% ]

2

Ciężar sadzi na jednym przewodzie długości 300 m:
45,2  300 = 13560 N = 13,56 kN

10

Upadek słupów

11

Zniszczenia konstrukcji
na skutek przeciążenia przewodów
L in ie



220 k V (1)

110 k V (5)

2

1

3

Z łam an ie trzon u słu p a

14

6

20

S k ręcen ia trzon ów



6

6

U szk od zen ia p op rzeczn ik ów ze św iatłow od em



8

8

U szk od zen ia p op rzeczn ik ów b ez św iatłow od u



3

3

1



1

17

24

41

P rzew rócen ia

In n e


12

Formy zniszczenia słupów
Złamania słupów
220 kV

110 kV

13

14

15

Zniszczenia kaskadowe
Linia 220 kV

Linia 15 kV
Linia 110 kV

16

17

18

19

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE

20

Przebieg katastrofy energetycznej w Szczecinie
Police 220 kV

Glinki 220 kV

220kV
Awaria godz. 0.02
Police 110 kV

Glinki 110 kV

8.04.2008 r.

110kV

Szczecin

Awaria godz. 1.06
EC Szczecin
Pomorzany 110 kV

~

8.04.2008 r.

Morzyczyn

Dąbie

Zdroje

110 kV

~

Awaria godz. 3.34

Pomorzany

Morzyczyn
220 kV

8.04.2008 r.
110kV

Żydowce

Awaria godz. 1.55
8.04.2008 r.
Dolna Odra

220kV

~

110kV

Krajnik

~ ~ ~ ~

21

Około godz. 20, dnia 7.04.2008 r. w zachodniej części województwa zaczyna
padać intensywny deszcz przechodzący w deszcz ze śniegiem

Zasięg opadów
deszczu i deszczu
ze śniegiem

Rozmiar katastrofy w województwie
zachodniopomorskim w godzinach
porannych dnia 8.04.2008 r.

Powiat gryfiński: gminy północne
liczba ludności ok.. 30 000
Powiat kamieński: cały
liczba ludności ok.. 47 000
Powiatu gryficki: gminy południowe
liczba ludności ok.. 20 000
Powiat goleniowski: cały
liczba ludności ok.. 78 000

Powiat policki cały
liczba ludności ok.. 63 000
Powiat pyrzycki północne gminy
liczba ludności ok.. 10 000
Powiat stargardzki: bez miasta
Stargard Szczeciński
liczba ludności ok. 40 000
Szczecin dzielnice lewobrzeża
liczba ludności ok.. 300 000
Świnoujście
liczba ludności ok. 40 000
Razem o godz. 7.00 dnia 8.04 w
województwie zachodniopomorskim
ok. 628 000 mieszkańców
pozbawionych było energii
elektrycznej
23

Przebieg zdarzeń w dniu 8 kwietnia 2008 r.

0.02 – awaria głównej linii energetycznej 220 kV Morzyczyn – Police,
zasilającej Szczecin od wschodu;
3.30 – awaria głównej linii energetycznej 220 kV Krajnik – Glinki,
zasilającej Szczecin od południa,
- awarie trzech linii energetycznych 110 kV ;
- awarie licznych linii energetycznych średniego i niskiego napięcia
zasilających w prąd miejscowości w zachodnich powiatach województwa.
Powyższe awarie linii energetycznych spowodowały:
- przerwę w pracy elektrociepłowni Szczecin oraz Pomorzany w
Szczecinie,
- awarię 900 stacji transformatorowych,
- brak prądu w lewobrzeżnej części Szczecina oraz miejscowościach na
obszarze powiatów: stargardzkiego, goleniowskiego, kamieńskiego,
gryfińskiego, pyrzyckiego, gryfickiego, łobeskiego, miasta Świnoujście,
polickiego, w tym ZCh. „Police”.

WPŁYW AWARII
NA FUNKCJONOWANIE
INFRASTRUKTURY
KRYTYCZNEJ

Wpływ katastrofy na funkcjonowanie infrastruktury krytycznej

ŁĄCZNOŚĆ

RODZAJ ŁĄCZNOŚCI

DZIAŁANIE /FUNKCJONOWANIE

System łączności telefonicznej przewodowej

Działa tam, gdzie nie wykorzystywano aparatów telefonicznych
zasilanych z sieci energetycznej

System łączności telefonicznej – mobilnej
/TK/

Realizowała tylko połączenia alarmowe, częściowo funkcjonował
operator TK „Plus”

Internet

Nie funkcjonował

Łączność w systemie reagowania
kryzysowego

Funkcjonowała we wszystkich centrach zarządzania kryzysowego
łączność radiotelefoniczna posiadająca awaryjne zasilanie z
akumulatorów

Wpływ katastrofy na funkcjonowanie infrastruktury krytycznej

Transport i komunikacja
Transport kolejowy
- unieruchomiona linia kolejowa Szczecin – Świnoujście z powodu uszkodzenia
trakcji elektrycznej
-Szczecin – Stargard Szczeciński – brak zasilania /użycie lokomotyw
spalinowych/

Transport drogowy

Poważne utrudnienia na wszystkich drogach objętych opadami śniegu

Zaopatrzenie w wodę
- duże ujęcia wody były zasilane własnymi agregatami prądotwórczymi,
-małe ujęcia wody nie posiadające własnych agregatów prądotwórczych były
zasilane agregatami przewoźnymi, dostarczonymi przez Państwową Straż
Pożarną i Jednostki Wojskowe /od drugiego dnia awarii/,
- agregaty prądotwórcze były też używane rotacyjnie do napełniania
zbiorników hydroforowych i utrzymania minimalnego ciśnienia w sieci
wodociągowej
- do części miejscowości gdzie nie było możliwości dostarczenia agregatów
prądotwórczych woda dowożona była beczkowozami

Szpitale
Wszystkie szpitale z obszaru objętego katastrofą energetyczną zasilane
były z awaryjnych źródeł zasilania.
- szpitale nie prowadziły planowych zabiegów operacyjnych za wyjątkiem
nagłych przypadków i sytuacji ratujących życie,

Zaopatrzenie w paliwo
Stacje paliwowe na obszarze objętym katastrofą nie prowadziły sprzedaży
ze względu na brak zasilania. Uruchomiono awaryjny system zaopatrzenia
szpitali w paliwo przez prywatnego dystrybutora.

Pozostałe utrudnienia
-nie funkcjonuje komunikacja tramwajowa w Szczecinie,
- nie funkcjonuje system zaopatrzenia w energię cieplną,
- występują utrudnienia w funkcjonowaniu oczyszczalni
ścieków,
- nieczynna jest sieć handlowa, w tym centra handlowe,
- nieczynne są banki oraz bankomaty,
- przerwana zostaje praca w zakładach produkcyjnych, a w tym
w: Stoczni
Szczecińskiej „Nowa”, Stoczni Remontowej „Gryfia”, Porcie
Morskim Szczecin – Świnoujście, ZCh. „Police” i w 4 dużych
zakładach przetwórstwa mięsnego,
- ograniczono działalność szkół i przedszkoli, nie
przeprowadzono w 13 szkołach egzaminów dla szóstoklasistów,
- nie działają kasy fiskalne, ale artykuły podstawowe m.in. leki,
środki higieniczne, żywność są sprzedawane.

Działanie systemu
zarządzania kryzysowego w
czasie awarii

AKTUALNY STAN PRAWNY

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 05 czerwca 1998 r.
O ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE
(Dz. U. Nr 80 z 2001 r. poz. 872)
Art. 15.
Wojewoda jako przedstawiciel Rady Ministrów odpowiada za wykonywanie polityki rządu na
obszarze województwa, a w szczególności:
4) zapewnia współdziałanie wszystkich jednostek organizacyjnych administracji rządowej
i samorządowej działających na obszarze województwa i kieruje ich działalnością
w zakresie zapobiegania zagrożeniu życia, zdrowia lub mienia oraz zagrożeniom
środowiska, bezpieczeństwa państwa i utrzymania porządku publicznego, ochrony praw
obywatelskich, a także zapobiegania klęskom żywiołowym i innym nadzwyczajnym
zagrożeniom oraz zwalczania i usuwania ich skutków na zasadach określonych
w ustawach,
4a) dokonuje oceny stanu zabezpieczenia przeciwpowodziowego województwa, opracowuje
plan operacyjny ochrony przed powodzią oraz ogłasza i odwołuje pogotowie i alarm
przeciwpowodziowy,

Art. 16.
1.

Wojewoda może wydawać, w zakresie wykonywania funkcji przedstawiciela Rady
Ministrów, polecenia obowiązujące wszystkie organy administracji rządowej,
a w sytuacjach nadzwyczajnych, o których mowa w art. 15 pkt 4 i 4a, obowiązujące
również organy samorządu terytorialnego. O wydanych poleceniach wojewoda
niezwłocznie informuje właściwego ministra.

GŁOWNE KOMPETENCE W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 05 czerwca 1998 r.
O ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE
– Wydaje akty prawa miejscowego dla obszarów nie uporządkowanych aktami
prawa powszechnie obowiązującego.
– Planuje reagowanie kryzysowe województwa ustalając między innymi
kompetencje poszczególnych osób funkcyjnych.
– Koordynuje przebiegiem reagowania na sytuacje kryzysowe o wymiarze
ponad powiatowym.
– Wnioskuje o:
• wprowadzenie stanu klęski żywiołowej,
• użycie Sił Zbrojnych RP.
– Ogłasza:
• pogotowie i alarm przeciwpowodziowy,
• stan zagrożenia epidemicznego i stan epidemii,
• uruchomienie działań interwencyjnych w obliczu zagrożenia
radiacyjnego.
–Monitoruje stan bezpieczeństwa województwa oraz informuje, alarmuje i
ostrzega przed potencjalnymi zagrożeniami.
– Udziela wsparcia zagrożonym powiatom siłami i środkami z innych powiatów.
– Wnioskuje o wsparcie potencjału reagowania kryzysowego województwa
zachodniopomorskiego siłami i środkami z województw ościennych lub
wydzielonych z zasobów krajowych.

AKTUALNY STAN PRAWNY

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Art. 1.
Ustawa określa organy właściwe w sprawach zarządzania
kryzysowego oraz ich zadania i zasady działania w tej
dziedzinie, a także zasady finansowania zadań zarządzania
kryzysowego.

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Wojewoda
Wydział Bezpieczeństwa
i Zarządzania Kryzysowego
Zachodniopomorskiego Urzędu
Wojewódzkiego

Wojewódzkie zespolone służby,
inspekcje i straże
Wojewódzkie Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Wojewódzkie
Centrum
Zarządzania
Kryzysowego
Lekarz Koordynator
Ratownictwa
Medycznego

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Starosta
Komórka organizacyjna starostwa
powiatowego właściwa do spraw
zarządzania kryzysowego
Powiatowy Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Powiatowe
Centrum
Zarządzania
Kryzysowego

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Wójt, burmistrz, prezydent miasta
Komórka organizacyjna urzędu gminy
właściwa do spraw zarządzania
kryzysowego
Gminny Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Może tworzyć:

Gminne Centrum
Zarządzania
Kryzysowego

ZALEŻNOŚCI SŁUŻBOWE
w zakresie bezpieczeństwa powszechnego i porządku publicznego

SYTUACJA KRYZYSOWA

STAROSTA
POWIATU

WOJEWODA

STAN KLĘSKI ŻYWIOŁOWEJ
(W zakresie zarządzania kryzysowego)

WOJEWÓDZKI
ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

SYSTEM REAGOWANIA KRYZYSOWEGO WOJEWÓDZTWA ZACHODNIOPOMORSKIEGO

WOJEWÓDZKI
ZESPÓŁ
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

WOJEWODA

RZĄDOWY ZESPÓŁ
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO
RZĄDOWE
CENTRUM
BEZPIECZEŃSTWA

MONITOROWANIE, ANALIZA
UZYSKIWANYCH DANYCH,
PROGNOZOWANIE ZDARZEŃ

SĄSIEDNIE
WOJEWÓDZTWA
NIEMIECKIE
LANDY
NADGRANICZNE

WOJEWÓDZKIE CENTRUM ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO
INICJOWANIE DZIAŁAŃ REAGOWANIA KRYZYSOWEGO
ZABEZPIECZENIE OPERACYJNO – TECHNICZNE
I INFORMACYJNE

ŚRODKI
MASOWEGO
PRZEKAZU

STAROSTOWIE
POWIATÓW

RESORTOWE
STRUKTURY
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

WOJEWÓDZKIE
STANOWISKA
KIEROWANIA,
SŁUŻBY
OPERACYJNODYSPOZYTORSKIE

ORGANIZACJE
POZARZĄDOWE

POWIATOWE CENTRUM
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

SYSTEM
ALARMOWANIA
I OSTRZEGANIA
LUDNOŚCI

WOJEWODZKI ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

WOJEWODA ZACHODNIOPOMORSKI
– przewodniczący
DYREKTOR WYDZIAŁU BEZPIECZEŃSTWA
I ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO – zastępca przewodniczącego

40

STALI CZŁONKOWIE ZESPOŁU
KIEROWNICY ZESPOLONYCH SŁUŻB, INSPEKCJI I STRAŻY WOJEWÓDZKICH
ORGANY ADMINISTRACJI NIEZESPOLONEJ
INNI CZOŁONKOWIE ZESPOŁU
PRZEDSTAWICIELE ZACHODNIOPOMORSKIEGO URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO W SZCZECINIE

INNE OSOBY ZAPROSZONE DO UDZIAŁU W PRACACH ZESPOŁU

GRUPA OPERACYJNA

ZAPEWNIA
FUNKCJONOWANIE

DORAŹNIE

WYDZIAŁ BEZPIECZEŃSTWA I ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

STALI
CZŁONKOWIE
ZESPOŁU

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Wojewoda Zachodniopomorski – przewodniczący;
2) Dyrektor Wydziału Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego
w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie –
zastępca przewodniczącego;
3) Marszałek Województwa Zachodniopomorskiego;
4) Komendant Wojewódzki Policji w Szczecinie;
5) Zachodniopomorski Komendant Wojewódzki Państwowej Straży
Pożarnej;
6) Szef Wojewódzkiego Sztabu Wojskowego w Szczecinie;
7) Dyrektor Wydziału Infrastruktury w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie;
8) Dyrektor Zachodniopomorskiego Centrum Organizacji i Promocji Zdrowia.

KIEROWNICY
ZESPOLONYCH
SŁUŻB, INSPEKCJI
I STRAŻY
WOJEWÓDZKICH

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego;
2) Zachodniopomorski Wojewódzki Konserwator Zabytków;
3) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Ochrony
Roślin i Nasiennictwa
4) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska;
5) Zachodniopomorski Wojewódzki Lekarz Weterynarii;
6) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Farmaceutyczny;
7) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej;
8) Zachodniopomorski Kurator Oświaty;
9) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego;
10)
Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Transportu Drogowego

ORGANY
ADMINISTRACJI
NIEZESPOLONEJ

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Komendant Pomorskiego Oddziału Straży Granicznej w Szczecinie;
2) Komendant Pomorskiego Dywizjonu Straży Granicznej w Świnoujściu;
3) Dyrektor Urzędu Morskiego w Szczecinie;
4) Przedstawiciel Dyrektora Urzędu Morskiego w Słupsku;
5) Dyrektor Izby Celnej w Szczecinie;
6) Dyrektor Urzędu Żeglugi Śródlądowej w Szczecinie;
7) Dyrektor Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Szczecinie;
8) Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny w Szczecinie.

INNI
CZOŁONKOWIE
ZESPOŁU

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Dyrektor Delegatury Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego
w Szczecinie;
2) Prokurator Okręgowy w Szczecinie;
3) Dyrektor Zachodniopomorskiego Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych w Szczecinie;
4) Dyrektor Oddziału Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad w Szczecinie;
5) Dyrektor Oddziału Regionalnego PKP Polskie Linie Kolejowe
w Szczecinie;
6) Dyrektor Zachodniopomorskiego Oddziału Wojewódzkiego
Narodowego Funduszu Zdrowia;
7) Kierownik Biura Prognoz Meteorologicznych Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej w Szczecinie;
8) Dyrektor Północno-Zachodniego Oddziału Terenowego Urzędu
Regulacji Energetyki w Szczecinie.

PRZEDSTAWICIELE
ZACHODNIOPOMORSKIEGO
URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO
W SZCZECINIE

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Dyrektor Generalny Zachodniopomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Szczecinie;
2) Dyrektor Wydział Środowiska i Rolnictwa;
3) Dyrektor Wydział Polityki Społecznej;
4) Dyrektor Wydziału Finansów i Budżetu w Zachodniopomorskim
Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie;
5) Kierownik Biura Prawnego w Zachodniopomorskim Urzędzie
Wojewódzkim w Szczecinie;
6) Rzecznik Prasowy Wojewody Zachodniopomorskiego.

PODJĘTE DZIAŁANIA
W CELU OGRANICZENIA
SKUTKÓW AWARII

48

Godz. 19.14, dnia 7.04.2008 r.
Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego
otrzymuje od Biura Prognoz Meteorologicznych w
Szczecinie ostrzeżenie nr 16 o intensywnych opadach
deszczu przechodzących w deszcz ze śniegiem.
Ostrzeżenie przewiduje silne opady deszczu i deszczu ze
śniegiem w ciągu najbliższych 18 godzin, do 25-30 mm.
Przewidywane są utrudnienia komunikacyjne i na terenach
zurbanizowanych.

49

Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego zgodnie z procedurą rozsyła
w godz. 20.08 – 20.31 ostrzeżenia do mediów /17/ i jednostek samorządu
terytorialnego oraz innych ogniw ważnych dla systemu zarządzania
kryzysowego województwa /33/. Łącznie 50 odbiorców.

50

Najważniejsze działania podejmowane przez wojewódzką administrację
rządową.

I dzień katastrofy /8 kwietnia/
1. Uruchomienie pracy zespołów zarządzania kryzysowego
- wojewódzkiego – praca na dwóch stanowiskach w Urzędzie Miasta Szczecin i Urzędzie
Wojewódzkim /posiedzenia w odstępach 2 – 3 godziny. Zakończone konferencją prasową/,
- powiatowych i gminnych – praca całodobowa z wykorzystaniem systemu łączności
radiotelefonicznej Wojewody i PSP
2. Nadawanie komunikatów radiowych do mieszkańców, przy wykorzystaniu rozgłośni
zlokalizowanych poza Szczecinem
3. Uruchomienie komunikacji autobusowej w Szczecinie.
4. Odwołanie obowiązku uczestnictwa w zajęciach szkolnych – szkoły otwarte.
5. Monitoring funkcjonowania:

- szpitali – wzmocnienie agregatami, dowóz paliwa i wody, zorganizowanie punktu dializ, apel
o przyjmowanie pacjentów w przychodniach,
- systemu wodno – kanalizacyjnego – kontrola zrzutu ścieków, przygotowanie sprzętu do
dowozu wody /PSP, SZ/,
- zakładów o dużym i zwiększonym ryzyku – np.. ZCh Police, wzmocnienie agregatem
urządzeń do chłodzenia instalacji z amoniakiem.
51

6. Monitorowanie prac związanych z przywracaniem energii
7. Wystąpienie do Ministra Finansów o uruchomienie sprzedaży podstawowych produktów
żywnościowych z pominięciem kas fiskalnych – ręczna rejestracja sprzedaży.
8. Zorganizowanie zwiększonej ilości patroli na ulicach: policja, wojsko /żandarmeria / straż
graniczna.
9. Wywóz produktów mrożonych z marketów – samochodami chłodniami do magazynów
rejonowych.

10. Uruchomienie pomocy społecznej.
11. W związku ze zmniejszoną ilością pociągów – pociągi pośpieszne zatrzymywane są na
wszystkich stacjach.
12. Przywracanie energii w I kolejności na elektrociepłowni w Szczecinie.

52

KALENDARIUM DZIAŁAŃ SYSTEMU ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
w dniu 8 kwietnia 2008 r.
4.20 – powołanie w Szczecinie miejskiego zespołu zarządzania kryzysowego;
5.15 – pierwsze posiedzenie miejskiego zespołu zarządzania kryzysowego;
6.00 – spotkanie członków wojewódzkiego zespołu zarządzania kryzysowego;
7.30 - wspólne posiedzenie wojewódzkiego i miejskiego zespołu zarządzania
kryzysowego pod przewodnictwem Wojewody Zachodniopomorskiego i
Prezydenta Szczecina;
7.00 – 9.00 – zbierają się zespoły reagowania kryzysowego w powiatach:
goleniowskim, polickim, stargardzkim, kamieńskim;
8.00 - 11.00 – zbierają się zespoły zarządzania kryzysowego w gminach
objętych awarią energetyczną oraz dodatkowo w mieście Kamień Pomorski i
Trzebiatów ze względu na wystąpienie zagrożenia powodziowego.
8 kwietnia odbywają się wspólne posiedzenia wojewódzkiego i miejskiego zespołu
zarządzania kryzysowego, na których omawiana jest aktualna sytuacja energetyczna,
przeciwpowodziowa oraz stan bezpieczeństwa i porządku publicznego w Szczecinie i na
obszarze powiatów objętych sytuacją kryzysową. Posiedzenia zespołów kończyły się
każdorazowo konferencjami prasowymi, w ramach których przekazywane były dla
mediów dane o aktualnej sytuacji w Szczecinie i na obszarze województwa.
Od dnia 9 kwietnia Wojewódzki Zespół Zarządzania Kryzysowego funkcjonuje w
Urzędzie Wojewódzkim zachowując tryb pracy podobny jak dzień wcześniej
Wojewoda Zachodniopomorski wraz z Komendantem Wojewódzkim PSP jedzie do
miejscowości objętych awarią i uczestniczy w posiedzeniach powiatowych zespołów
zarządzania kryzysowego m.in. w Starostwie Powiatowym w Goleniowie i Kamieniu
Pomorskim.

SCHEMAT KIEROWANIA /ZARZĄDZANIA/
WOJEWODA ZACHODNIOPOMORSKI
WOJEWÓDZKI ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
Wojewódzkie służby, inspekcje, straże
i jednostki organizacyjne wchodzące
w skład systemu reagowania kryzysowego

WCZK

Prezydent Szczecina

Starosta Policki

Starosta Kamieński

Starosta Goleniowski

MCZK

PCZK

PCZK

PCZK

Starosta Stargardzki

Starosta Gryficki

Starosta Gryfiński

Prezydent Świnoujścia

PCZK

PCZK

PCZK

MCZK

GCZK-7

GCZK-3

GCZK-2

GCZK-3

GCZK-2

GCZK-5

Działania podjęte w związku z awarią
Pomoc dla mieszkańców
W związku z zaistniałą awarią sieci energetycznej Wojewoda zwrócił się do
jednostek samorządu terytorialnego, z obszaru dotkniętego skutkami awarii
energetycznej, o:
-zorganizowanie niezbędnej pomocy dla mieszkańców w zakresie m.in.
dostaw żywności,
- wody oraz innego niezbędnego zaopatrzenia,
- objęcie - przez Ośrodki Pomocy Rodzinie, opieką osób potrzebujących
pomocy,
- zapewnienie warunków do skorzystania z urządzeń sanitarnych ( kąpiele,
opieka nad dziećmi).

Ochrona zdrowia /lekarz koordynator z Wojewódzkiego Stanowiska
Koordynacji Ratownictwa Medycznego/
Monitorowano funkcjonowanie szpitali.
Szpitalne oddziały intensywnej terapii i oddziały dializ w województwie
zasilane były agregatami własnymi lub dostarczonymi przez straż pożarną.
Dyrektorom szpitali przekazano telefon kontaktowy do dystrybutora
zaopatrującego agregaty prądotwórcze w paliwo.
Utrzymywano stały kontakt telefoniczny z Wojewódzką Stacją Pogotowia
Ratunkowego. Wojewódzka Stacja Pogotowia Ratunkowego nie odnotowała
zwiększonej ilości wezwań do zachorowań, nie zanotowano również wezwań
związanych z zaistniałym zdarzeniem.

Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny
sprawy sanitarno – epidemiologiczne
Podjęto natychmiastowe działania kontrolne w hurtowniach i sklepach spożywczych
w zakresie przechowywania artykułów spożywczych, zwłaszcza mrożonych.
W czasie kontroli ustalono, że żywność wymagająca przechowywania w chłodzie
była:
-przechowywana w podstawionych pod sklepy samochodach chłodniach w
monitorowanej temperaturze, odpowiedniej dla asortymentu żywności
- przetransportowana do magazynów rejonowych dużych sieci handlowych.

Część żywności nietrwałej mikrobiologicznie, w tym przetwory mleczne, wędliny,
mięso, mrożonki została wycofana z obrotu w ramach działań wynikających z
kontroli wewnętrznych.
Monitorowano jakość wody przeznaczonej do spożycia a także sytuację pod kątem
zagrożenia epidemiologicznego w szpitalach.

Wojewódzki Inspektorat Weterynarii - sprawy weterynaryjne
Inspektorzy powiatowych inspekcji weterynaryjnych podjęli działania kontrolne
z możliwością podejmowania decyzji o utylizacji żywności, która w wyniku
braku dopływu prądu do urządzeń chłodniczych mogła ulec zepsuciu.
Duże fermy drobiowe, pozostające bez podstawowego zasilania, zasilano
zastępczo z agregatów prądotwórczych. Zasilanie zastępcze znacznie
podniosło koszty produkcji w fermach.
Sytuacja w chłodniach składowych jest opanowana.

Sytuacja w oświacie
Z uwagi na niedogrzanie pomieszczeń, brak dostaw ciepła i energii elektrycznej
8 kwietnia, zajęcia lekcyjne we wszystkich gimnazjach i szkołach
ponadgimnazjalnych odwołano.
9 kwietnia w wielu miejscowościach zajęcia skrócono, bądź odwołano.
Odwołano sprawdzian szóstoklasistów w 8 szkołach podstawowych na terenie
Szczecina oraz w 5 w terenie ( Stargard Szczeciński, Koszewo, Sowno,
Grzedzice, Goleniów).
Wojewódzki Kurator Oświaty na bieżąco informował Wojewodę o ilości placówek
oświatowych, w których nie prowadzone były zajęcia szkolne z powodu awarii
zasilania energetycznego.

Siły i środki uczestniczące w likwidacji skutków katastrofy energetycznej

Policja
- 465 funkcjonariuszy, w tym 112 ze Szkoły Policji w Pile,
140 funkcjonariuszy Oddziału Prewencji w Szczecinie,
65 funkcjonariuszy ruchu drogowego,
- 71 radiowozów
-nie odnotowano zdarzeń o charakterze kryminalnym lub
chuligańskim - mających związek z awarią sieci energetycznych.
Państwowa Straż Pożarna
Ratownicy PSP – ok. 250 dziennie
Samochody ratownicze – 6 /Poznań, Gorzów, Warszawa, Opole, Wrocław/
Samochody pożarnicze – ok. 55 dziennie
Agregaty prądotwórcze – ok. 106 dziennie
Motopompy – ok. 47 dziennie

Siły Zbrojne RP /średnio w ciągu dnia/
- 65 żołnierzy
- 15 samochodów
- 2 pojazdy ciężkie
- 4 agregatów prądotwórczych
- 3 motopompy
- lekkie pokrycie drogowe
- most niskowodny
Żandarmeria Wojskowa
- 110 żołnierzy
- 12 samochodów
Pomorski Oddział Straży Granicznej w Szczecinie
- 70 funkcjonariuszy
- 8 samochodów

WSTĘPNE WNIOSKI
PO AWARII

Wstępne wnioski


Konieczne jest zaopatrzenie jednostek organizacyjnych ważnych dla
funkcjonowania administracji publicznej oraz gwarantujących
świadczenie usług społecznych w urządzenia awaryjnego zasilania
elektroenergetycznego



Konieczne jest opracowanie i uruchomienia programu edukacyjnego,
mającego na celu zapoznanie mieszkańców z potencjalnymi
zagrożeniami charakterystycznymi dla poszczególnych powiatów oraz
sposobami optymalnych zachowań



Konieczna jest rozbudowa systemów kierowania i informowania,
wykorzystywanych przez organy samorządu terytorialnego w procesie
reagowania kryzysowego

PODSUMOWANIE
• Sprawne
funkcjonowanie
kryzysowego
przyczyniło
rozmiarów katastrofy

systemu
się
do

zarządzania
ograniczenia

• Szybkie zwołanie Zespołów Zarządzania Kryzysowego
pozwoliło na koordynację działań od momentu
powstania sytuacji kryzysowej
• Wspólne informowanie mieszkańców o skutkach
katastrofy i postępach w prowadzeniu akcji ratowniczej
umożliwiło jednolity przekaz i niezakłóconą pracę
centrów zarządzania kryzysowego

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE

65

Powołanie Zespołu ds. Zbadania Przyczyn i Skutków
Katastrofy Energetycznej Zarządzeniem Wojewody
Zachodniopomorskiego nr 154/2008
z dnia 22 kwietnia 2008r.
Określenie przyczyn i skutków katastrofy
elektroenergetycznej
zaistniałej w części województwa zachodniopomorskiego.
Zbilansowanie strat i szkód powstałych
w wyniku katastrofy elektroenergetycznej
oraz kosztów prowadzenia działań ratowniczych.
Opracowanie założeń
do „Strategii Bezpieczeństwa Energetycznego
dla Województwa Zachodniopomorskiego”.
66

Raport Zespołu ds. Zbadania Przyczyn
i Skutków Katastrofy Energetycznej

WNIOSKI I ZALECENIA

67

68

Bezpośrednie przyczyny katastrofy energetycznej

 Obciążenia sadzią przewodów linii energetycznych przekroczyły
znacznie, co najmniej o kilkadziesiąt procent, przyjęte w
obliczeniach normowe wartości katastrofalne,
 Dodatkowym czynnikiem, mającym wpływ na przebieg zdarzeń i
rozległość uszkodzeń, były obfite opady deszczu w okresie
poprzedzającym awarię, co spowodowało podniesienie poziomu wód
gruntowych i w efekcie rozmiękczenie gruntu,
 Efektem było obniżenie stabilności posadowienia zarówno słupów
linii elektroenergetycznych jak i rosnących w pobliżu linii drzew.

69

Skutki ekonomiczne katastrofy energetycznej







KOSZTY AKCJI RATOWNICZEJ: 829 731,34 zł
KOSZTY PONIESIONE PRZEZ ZAKŁADY, FIRMY,
SPÓŁKI, SZPITALE: 45 172 424,12 zł
KOSZTY PONIESIONE PRZEZ POWIATY I GMINY :
979 468,41 zł
CAŁKOWITE KOSZTY: 46 981 623,87 zł

Koszty niedostarczonej energii elektrycznej oszacowano
na kwotę powyżej 60 milionów zł.
70

Raport dostrzega potrzebę
powołania stałego zespołu :
Wojewódzkiej Rady do spraw
Bezpieczeństwa Energetycznego

71

72

Powołanie Wojewódzkiej Rady
ds. Bezpieczeństwa Energetycznego
Zarządzenie Wojewody Zachodniopomorskiego

nr 435/2008 z dnia 30 września 2008r.

73

ZADANIA WOJEWÓDZKIEJ RADY
ds. BEZPIECZEŃSTWA ENERGETYCZNEGO
1. Nadzór nad realizacją wniosków i zaleceń wynikających z Raportu Zespołu
ds. Zbadania Przyczyn i Skutków Katastrofy Energetycznej w aglomeracji
szczecińskiej i części województwa zachodniopomorskiego.
2. Nadzór nad powstaniem oraz wdrażaniem Strategii Bezpieczeństwa
Energetycznego dla Województwa Zachodniopomorskiego.
3. Monitorowanie funkcjonowania systemu elektroenergetycznego, gazowego
i ciepłowniczego na terenie województwa zachodniopomorskiego.
4. Inicjowanie działań i projektów związanych z rozwojem energetyki na terenie
województwa zachodniopomorskiego.
5. Monitorowanie realizacji planów rozwoju przedsiębiorstw energetycznych.
6. Wspieranie działań samorządu województwa w zakresie tworzenia projektów
planu zaopatrzenia w energię elektryczną, gaz oraz ciepło.
7. Inicjowanie działań wspierających rozwój energetyki odnawialnej.
74

Dziękuję za uwagę

75


Slide 21

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE
Wydział Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego

Olsztyn 20 luty 2009 r.
Waldemar Redmer
1

2

Bezpośrednią przyczyną awarii systemu
elektroenergetycznego w nocy 7-8 kwietnia

2008 r. był szczególnie niekorzystny splot
warunków atmosferycznych prowadzący do
licznych uszkodzeń linii elektroenergetycznych
3

Temperatura powietrza
st. C
8,0
S z c z ec in
7,0

Ś w inoujś c ie
G oleniów

6,0

5,0

4,0

3,0

2,0

1,0

0,0

-1,0

-2,0

-3,0
2008-04-07

2008-04-07

2008-04-07

2008-04-07

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-09

00:00

06:00

12:00

18:00

00:00

06:00

12:00

18:00

00:00

d a ta / g o d z .

4

Prędkość wiatru
Charakterystyczne prędkości wiatru wg PN-77/B-02011

m /s

Strefa I
– Szczecin
– 20 m/s
Strefa II – Goleniów – 24 m/s
Strefa IIa – Świnoujście – 27 m/s

14
S z c z ec in
13
12

Ś w inoujś c ie
G oleniów

11
Kierunek
wiatru wg IMiGW:
10
16:00÷21:00
– PN i PN-ZACH, 3÷6 m/s
22:00÷01:00
– ZACH-PN, 3÷4 m/s
9
02:00÷14:00 – ZACH, 4÷8 m/s
8
7
6
5
4
3
2
1
0
2008-04-07 00:00 2008-04-07 06:00 2008-04-07 12:00 2008-04-07 18:00 2008-04-08 00:00 2008-04-08 06:00 2008-04-08 12:00 2008-04-08 18:00 2008-04-09 00:00
d a ta / g o d z .

5

Rodzaje opadu


Początkowo intensywny opad deszczu, a później
śniegu z deszczem i śniegu



Suma opadów 8:00 07.04 do 8:00 08.04 lokalnie
48 l/m2 w równoważniku wodnym (4,8 cm/m2)



Lokalnie odnotowana gęstość śniegu:
 

2 ,1 kN/m

2

 7 ,8 kN/m

3

0 ,27 m
6

Niewielki pobór energii elektrycznej w
godzinach nocnych z 07 na 08 04 2008 był
przyczyną schłodzenia przewodów
napowietrznych linii energetycznych do
temperatury zamarzania śniegu, co
sprzyjało osadzaniu się sadzi.

7

8

9

Wielkości Obciążeń Przewodów Sadzią
A F L – 6 2 40 m m

2

d = 2 1,7 m m
S a d ź n o rm a ln a
[N /m ]
S a d ź k a ta strofa ln a

A F L – 8 5 25 m m
d = 3 1,5 m m

8 ,7

1 7,4

2 2,8

S a d ź 7 -8 k w ietn ia

3 8,0

4 5,2

[N /m ]

 = 118 %

 = 98 %

9 ,7

1 9,7

76

53

[N /m ]

C ięża r p rzew o d u
[N /m ]
P rzek ro czen ie k atastro fa ln ych ob cią żeń
[% ]

2

Ciężar sadzi na jednym przewodzie długości 300 m:
45,2  300 = 13560 N = 13,56 kN

10

Upadek słupów

11

Zniszczenia konstrukcji
na skutek przeciążenia przewodów
L in ie



220 k V (1)

110 k V (5)

2

1

3

Z łam an ie trzon u słu p a

14

6

20

S k ręcen ia trzon ów



6

6

U szk od zen ia p op rzeczn ik ów ze św iatłow od em



8

8

U szk od zen ia p op rzeczn ik ów b ez św iatłow od u



3

3

1



1

17

24

41

P rzew rócen ia

In n e


12

Formy zniszczenia słupów
Złamania słupów
220 kV

110 kV

13

14

15

Zniszczenia kaskadowe
Linia 220 kV

Linia 15 kV
Linia 110 kV

16

17

18

19

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE

20

Przebieg katastrofy energetycznej w Szczecinie
Police 220 kV

Glinki 220 kV

220kV
Awaria godz. 0.02
Police 110 kV

Glinki 110 kV

8.04.2008 r.

110kV

Szczecin

Awaria godz. 1.06
EC Szczecin
Pomorzany 110 kV

~

8.04.2008 r.

Morzyczyn

Dąbie

Zdroje

110 kV

~

Awaria godz. 3.34

Pomorzany

Morzyczyn
220 kV

8.04.2008 r.
110kV

Żydowce

Awaria godz. 1.55
8.04.2008 r.
Dolna Odra

220kV

~

110kV

Krajnik

~ ~ ~ ~

21

Około godz. 20, dnia 7.04.2008 r. w zachodniej części województwa zaczyna
padać intensywny deszcz przechodzący w deszcz ze śniegiem

Zasięg opadów
deszczu i deszczu
ze śniegiem

Rozmiar katastrofy w województwie
zachodniopomorskim w godzinach
porannych dnia 8.04.2008 r.

Powiat gryfiński: gminy północne
liczba ludności ok.. 30 000
Powiat kamieński: cały
liczba ludności ok.. 47 000
Powiatu gryficki: gminy południowe
liczba ludności ok.. 20 000
Powiat goleniowski: cały
liczba ludności ok.. 78 000

Powiat policki cały
liczba ludności ok.. 63 000
Powiat pyrzycki północne gminy
liczba ludności ok.. 10 000
Powiat stargardzki: bez miasta
Stargard Szczeciński
liczba ludności ok. 40 000
Szczecin dzielnice lewobrzeża
liczba ludności ok.. 300 000
Świnoujście
liczba ludności ok. 40 000
Razem o godz. 7.00 dnia 8.04 w
województwie zachodniopomorskim
ok. 628 000 mieszkańców
pozbawionych było energii
elektrycznej
23

Przebieg zdarzeń w dniu 8 kwietnia 2008 r.

0.02 – awaria głównej linii energetycznej 220 kV Morzyczyn – Police,
zasilającej Szczecin od wschodu;
3.30 – awaria głównej linii energetycznej 220 kV Krajnik – Glinki,
zasilającej Szczecin od południa,
- awarie trzech linii energetycznych 110 kV ;
- awarie licznych linii energetycznych średniego i niskiego napięcia
zasilających w prąd miejscowości w zachodnich powiatach województwa.
Powyższe awarie linii energetycznych spowodowały:
- przerwę w pracy elektrociepłowni Szczecin oraz Pomorzany w
Szczecinie,
- awarię 900 stacji transformatorowych,
- brak prądu w lewobrzeżnej części Szczecina oraz miejscowościach na
obszarze powiatów: stargardzkiego, goleniowskiego, kamieńskiego,
gryfińskiego, pyrzyckiego, gryfickiego, łobeskiego, miasta Świnoujście,
polickiego, w tym ZCh. „Police”.

WPŁYW AWARII
NA FUNKCJONOWANIE
INFRASTRUKTURY
KRYTYCZNEJ

Wpływ katastrofy na funkcjonowanie infrastruktury krytycznej

ŁĄCZNOŚĆ

RODZAJ ŁĄCZNOŚCI

DZIAŁANIE /FUNKCJONOWANIE

System łączności telefonicznej przewodowej

Działa tam, gdzie nie wykorzystywano aparatów telefonicznych
zasilanych z sieci energetycznej

System łączności telefonicznej – mobilnej
/TK/

Realizowała tylko połączenia alarmowe, częściowo funkcjonował
operator TK „Plus”

Internet

Nie funkcjonował

Łączność w systemie reagowania
kryzysowego

Funkcjonowała we wszystkich centrach zarządzania kryzysowego
łączność radiotelefoniczna posiadająca awaryjne zasilanie z
akumulatorów

Wpływ katastrofy na funkcjonowanie infrastruktury krytycznej

Transport i komunikacja
Transport kolejowy
- unieruchomiona linia kolejowa Szczecin – Świnoujście z powodu uszkodzenia
trakcji elektrycznej
-Szczecin – Stargard Szczeciński – brak zasilania /użycie lokomotyw
spalinowych/

Transport drogowy

Poważne utrudnienia na wszystkich drogach objętych opadami śniegu

Zaopatrzenie w wodę
- duże ujęcia wody były zasilane własnymi agregatami prądotwórczymi,
-małe ujęcia wody nie posiadające własnych agregatów prądotwórczych były
zasilane agregatami przewoźnymi, dostarczonymi przez Państwową Straż
Pożarną i Jednostki Wojskowe /od drugiego dnia awarii/,
- agregaty prądotwórcze były też używane rotacyjnie do napełniania
zbiorników hydroforowych i utrzymania minimalnego ciśnienia w sieci
wodociągowej
- do części miejscowości gdzie nie było możliwości dostarczenia agregatów
prądotwórczych woda dowożona była beczkowozami

Szpitale
Wszystkie szpitale z obszaru objętego katastrofą energetyczną zasilane
były z awaryjnych źródeł zasilania.
- szpitale nie prowadziły planowych zabiegów operacyjnych za wyjątkiem
nagłych przypadków i sytuacji ratujących życie,

Zaopatrzenie w paliwo
Stacje paliwowe na obszarze objętym katastrofą nie prowadziły sprzedaży
ze względu na brak zasilania. Uruchomiono awaryjny system zaopatrzenia
szpitali w paliwo przez prywatnego dystrybutora.

Pozostałe utrudnienia
-nie funkcjonuje komunikacja tramwajowa w Szczecinie,
- nie funkcjonuje system zaopatrzenia w energię cieplną,
- występują utrudnienia w funkcjonowaniu oczyszczalni
ścieków,
- nieczynna jest sieć handlowa, w tym centra handlowe,
- nieczynne są banki oraz bankomaty,
- przerwana zostaje praca w zakładach produkcyjnych, a w tym
w: Stoczni
Szczecińskiej „Nowa”, Stoczni Remontowej „Gryfia”, Porcie
Morskim Szczecin – Świnoujście, ZCh. „Police” i w 4 dużych
zakładach przetwórstwa mięsnego,
- ograniczono działalność szkół i przedszkoli, nie
przeprowadzono w 13 szkołach egzaminów dla szóstoklasistów,
- nie działają kasy fiskalne, ale artykuły podstawowe m.in. leki,
środki higieniczne, żywność są sprzedawane.

Działanie systemu
zarządzania kryzysowego w
czasie awarii

AKTUALNY STAN PRAWNY

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 05 czerwca 1998 r.
O ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE
(Dz. U. Nr 80 z 2001 r. poz. 872)
Art. 15.
Wojewoda jako przedstawiciel Rady Ministrów odpowiada za wykonywanie polityki rządu na
obszarze województwa, a w szczególności:
4) zapewnia współdziałanie wszystkich jednostek organizacyjnych administracji rządowej
i samorządowej działających na obszarze województwa i kieruje ich działalnością
w zakresie zapobiegania zagrożeniu życia, zdrowia lub mienia oraz zagrożeniom
środowiska, bezpieczeństwa państwa i utrzymania porządku publicznego, ochrony praw
obywatelskich, a także zapobiegania klęskom żywiołowym i innym nadzwyczajnym
zagrożeniom oraz zwalczania i usuwania ich skutków na zasadach określonych
w ustawach,
4a) dokonuje oceny stanu zabezpieczenia przeciwpowodziowego województwa, opracowuje
plan operacyjny ochrony przed powodzią oraz ogłasza i odwołuje pogotowie i alarm
przeciwpowodziowy,

Art. 16.
1.

Wojewoda może wydawać, w zakresie wykonywania funkcji przedstawiciela Rady
Ministrów, polecenia obowiązujące wszystkie organy administracji rządowej,
a w sytuacjach nadzwyczajnych, o których mowa w art. 15 pkt 4 i 4a, obowiązujące
również organy samorządu terytorialnego. O wydanych poleceniach wojewoda
niezwłocznie informuje właściwego ministra.

GŁOWNE KOMPETENCE W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 05 czerwca 1998 r.
O ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE
– Wydaje akty prawa miejscowego dla obszarów nie uporządkowanych aktami
prawa powszechnie obowiązującego.
– Planuje reagowanie kryzysowe województwa ustalając między innymi
kompetencje poszczególnych osób funkcyjnych.
– Koordynuje przebiegiem reagowania na sytuacje kryzysowe o wymiarze
ponad powiatowym.
– Wnioskuje o:
• wprowadzenie stanu klęski żywiołowej,
• użycie Sił Zbrojnych RP.
– Ogłasza:
• pogotowie i alarm przeciwpowodziowy,
• stan zagrożenia epidemicznego i stan epidemii,
• uruchomienie działań interwencyjnych w obliczu zagrożenia
radiacyjnego.
–Monitoruje stan bezpieczeństwa województwa oraz informuje, alarmuje i
ostrzega przed potencjalnymi zagrożeniami.
– Udziela wsparcia zagrożonym powiatom siłami i środkami z innych powiatów.
– Wnioskuje o wsparcie potencjału reagowania kryzysowego województwa
zachodniopomorskiego siłami i środkami z województw ościennych lub
wydzielonych z zasobów krajowych.

AKTUALNY STAN PRAWNY

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Art. 1.
Ustawa określa organy właściwe w sprawach zarządzania
kryzysowego oraz ich zadania i zasady działania w tej
dziedzinie, a także zasady finansowania zadań zarządzania
kryzysowego.

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Wojewoda
Wydział Bezpieczeństwa
i Zarządzania Kryzysowego
Zachodniopomorskiego Urzędu
Wojewódzkiego

Wojewódzkie zespolone służby,
inspekcje i straże
Wojewódzkie Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Wojewódzkie
Centrum
Zarządzania
Kryzysowego
Lekarz Koordynator
Ratownictwa
Medycznego

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Starosta
Komórka organizacyjna starostwa
powiatowego właściwa do spraw
zarządzania kryzysowego
Powiatowy Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Powiatowe
Centrum
Zarządzania
Kryzysowego

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Wójt, burmistrz, prezydent miasta
Komórka organizacyjna urzędu gminy
właściwa do spraw zarządzania
kryzysowego
Gminny Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Może tworzyć:

Gminne Centrum
Zarządzania
Kryzysowego

ZALEŻNOŚCI SŁUŻBOWE
w zakresie bezpieczeństwa powszechnego i porządku publicznego

SYTUACJA KRYZYSOWA

STAROSTA
POWIATU

WOJEWODA

STAN KLĘSKI ŻYWIOŁOWEJ
(W zakresie zarządzania kryzysowego)

WOJEWÓDZKI
ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

SYSTEM REAGOWANIA KRYZYSOWEGO WOJEWÓDZTWA ZACHODNIOPOMORSKIEGO

WOJEWÓDZKI
ZESPÓŁ
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

WOJEWODA

RZĄDOWY ZESPÓŁ
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO
RZĄDOWE
CENTRUM
BEZPIECZEŃSTWA

MONITOROWANIE, ANALIZA
UZYSKIWANYCH DANYCH,
PROGNOZOWANIE ZDARZEŃ

SĄSIEDNIE
WOJEWÓDZTWA
NIEMIECKIE
LANDY
NADGRANICZNE

WOJEWÓDZKIE CENTRUM ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO
INICJOWANIE DZIAŁAŃ REAGOWANIA KRYZYSOWEGO
ZABEZPIECZENIE OPERACYJNO – TECHNICZNE
I INFORMACYJNE

ŚRODKI
MASOWEGO
PRZEKAZU

STAROSTOWIE
POWIATÓW

RESORTOWE
STRUKTURY
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

WOJEWÓDZKIE
STANOWISKA
KIEROWANIA,
SŁUŻBY
OPERACYJNODYSPOZYTORSKIE

ORGANIZACJE
POZARZĄDOWE

POWIATOWE CENTRUM
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

SYSTEM
ALARMOWANIA
I OSTRZEGANIA
LUDNOŚCI

WOJEWODZKI ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

WOJEWODA ZACHODNIOPOMORSKI
– przewodniczący
DYREKTOR WYDZIAŁU BEZPIECZEŃSTWA
I ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO – zastępca przewodniczącego

40

STALI CZŁONKOWIE ZESPOŁU
KIEROWNICY ZESPOLONYCH SŁUŻB, INSPEKCJI I STRAŻY WOJEWÓDZKICH
ORGANY ADMINISTRACJI NIEZESPOLONEJ
INNI CZOŁONKOWIE ZESPOŁU
PRZEDSTAWICIELE ZACHODNIOPOMORSKIEGO URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO W SZCZECINIE

INNE OSOBY ZAPROSZONE DO UDZIAŁU W PRACACH ZESPOŁU

GRUPA OPERACYJNA

ZAPEWNIA
FUNKCJONOWANIE

DORAŹNIE

WYDZIAŁ BEZPIECZEŃSTWA I ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

STALI
CZŁONKOWIE
ZESPOŁU

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Wojewoda Zachodniopomorski – przewodniczący;
2) Dyrektor Wydziału Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego
w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie –
zastępca przewodniczącego;
3) Marszałek Województwa Zachodniopomorskiego;
4) Komendant Wojewódzki Policji w Szczecinie;
5) Zachodniopomorski Komendant Wojewódzki Państwowej Straży
Pożarnej;
6) Szef Wojewódzkiego Sztabu Wojskowego w Szczecinie;
7) Dyrektor Wydziału Infrastruktury w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie;
8) Dyrektor Zachodniopomorskiego Centrum Organizacji i Promocji Zdrowia.

KIEROWNICY
ZESPOLONYCH
SŁUŻB, INSPEKCJI
I STRAŻY
WOJEWÓDZKICH

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego;
2) Zachodniopomorski Wojewódzki Konserwator Zabytków;
3) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Ochrony
Roślin i Nasiennictwa
4) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska;
5) Zachodniopomorski Wojewódzki Lekarz Weterynarii;
6) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Farmaceutyczny;
7) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej;
8) Zachodniopomorski Kurator Oświaty;
9) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego;
10)
Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Transportu Drogowego

ORGANY
ADMINISTRACJI
NIEZESPOLONEJ

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Komendant Pomorskiego Oddziału Straży Granicznej w Szczecinie;
2) Komendant Pomorskiego Dywizjonu Straży Granicznej w Świnoujściu;
3) Dyrektor Urzędu Morskiego w Szczecinie;
4) Przedstawiciel Dyrektora Urzędu Morskiego w Słupsku;
5) Dyrektor Izby Celnej w Szczecinie;
6) Dyrektor Urzędu Żeglugi Śródlądowej w Szczecinie;
7) Dyrektor Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Szczecinie;
8) Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny w Szczecinie.

INNI
CZOŁONKOWIE
ZESPOŁU

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Dyrektor Delegatury Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego
w Szczecinie;
2) Prokurator Okręgowy w Szczecinie;
3) Dyrektor Zachodniopomorskiego Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych w Szczecinie;
4) Dyrektor Oddziału Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad w Szczecinie;
5) Dyrektor Oddziału Regionalnego PKP Polskie Linie Kolejowe
w Szczecinie;
6) Dyrektor Zachodniopomorskiego Oddziału Wojewódzkiego
Narodowego Funduszu Zdrowia;
7) Kierownik Biura Prognoz Meteorologicznych Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej w Szczecinie;
8) Dyrektor Północno-Zachodniego Oddziału Terenowego Urzędu
Regulacji Energetyki w Szczecinie.

PRZEDSTAWICIELE
ZACHODNIOPOMORSKIEGO
URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO
W SZCZECINIE

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Dyrektor Generalny Zachodniopomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Szczecinie;
2) Dyrektor Wydział Środowiska i Rolnictwa;
3) Dyrektor Wydział Polityki Społecznej;
4) Dyrektor Wydziału Finansów i Budżetu w Zachodniopomorskim
Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie;
5) Kierownik Biura Prawnego w Zachodniopomorskim Urzędzie
Wojewódzkim w Szczecinie;
6) Rzecznik Prasowy Wojewody Zachodniopomorskiego.

PODJĘTE DZIAŁANIA
W CELU OGRANICZENIA
SKUTKÓW AWARII

48

Godz. 19.14, dnia 7.04.2008 r.
Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego
otrzymuje od Biura Prognoz Meteorologicznych w
Szczecinie ostrzeżenie nr 16 o intensywnych opadach
deszczu przechodzących w deszcz ze śniegiem.
Ostrzeżenie przewiduje silne opady deszczu i deszczu ze
śniegiem w ciągu najbliższych 18 godzin, do 25-30 mm.
Przewidywane są utrudnienia komunikacyjne i na terenach
zurbanizowanych.

49

Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego zgodnie z procedurą rozsyła
w godz. 20.08 – 20.31 ostrzeżenia do mediów /17/ i jednostek samorządu
terytorialnego oraz innych ogniw ważnych dla systemu zarządzania
kryzysowego województwa /33/. Łącznie 50 odbiorców.

50

Najważniejsze działania podejmowane przez wojewódzką administrację
rządową.

I dzień katastrofy /8 kwietnia/
1. Uruchomienie pracy zespołów zarządzania kryzysowego
- wojewódzkiego – praca na dwóch stanowiskach w Urzędzie Miasta Szczecin i Urzędzie
Wojewódzkim /posiedzenia w odstępach 2 – 3 godziny. Zakończone konferencją prasową/,
- powiatowych i gminnych – praca całodobowa z wykorzystaniem systemu łączności
radiotelefonicznej Wojewody i PSP
2. Nadawanie komunikatów radiowych do mieszkańców, przy wykorzystaniu rozgłośni
zlokalizowanych poza Szczecinem
3. Uruchomienie komunikacji autobusowej w Szczecinie.
4. Odwołanie obowiązku uczestnictwa w zajęciach szkolnych – szkoły otwarte.
5. Monitoring funkcjonowania:

- szpitali – wzmocnienie agregatami, dowóz paliwa i wody, zorganizowanie punktu dializ, apel
o przyjmowanie pacjentów w przychodniach,
- systemu wodno – kanalizacyjnego – kontrola zrzutu ścieków, przygotowanie sprzętu do
dowozu wody /PSP, SZ/,
- zakładów o dużym i zwiększonym ryzyku – np.. ZCh Police, wzmocnienie agregatem
urządzeń do chłodzenia instalacji z amoniakiem.
51

6. Monitorowanie prac związanych z przywracaniem energii
7. Wystąpienie do Ministra Finansów o uruchomienie sprzedaży podstawowych produktów
żywnościowych z pominięciem kas fiskalnych – ręczna rejestracja sprzedaży.
8. Zorganizowanie zwiększonej ilości patroli na ulicach: policja, wojsko /żandarmeria / straż
graniczna.
9. Wywóz produktów mrożonych z marketów – samochodami chłodniami do magazynów
rejonowych.

10. Uruchomienie pomocy społecznej.
11. W związku ze zmniejszoną ilością pociągów – pociągi pośpieszne zatrzymywane są na
wszystkich stacjach.
12. Przywracanie energii w I kolejności na elektrociepłowni w Szczecinie.

52

KALENDARIUM DZIAŁAŃ SYSTEMU ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
w dniu 8 kwietnia 2008 r.
4.20 – powołanie w Szczecinie miejskiego zespołu zarządzania kryzysowego;
5.15 – pierwsze posiedzenie miejskiego zespołu zarządzania kryzysowego;
6.00 – spotkanie członków wojewódzkiego zespołu zarządzania kryzysowego;
7.30 - wspólne posiedzenie wojewódzkiego i miejskiego zespołu zarządzania
kryzysowego pod przewodnictwem Wojewody Zachodniopomorskiego i
Prezydenta Szczecina;
7.00 – 9.00 – zbierają się zespoły reagowania kryzysowego w powiatach:
goleniowskim, polickim, stargardzkim, kamieńskim;
8.00 - 11.00 – zbierają się zespoły zarządzania kryzysowego w gminach
objętych awarią energetyczną oraz dodatkowo w mieście Kamień Pomorski i
Trzebiatów ze względu na wystąpienie zagrożenia powodziowego.
8 kwietnia odbywają się wspólne posiedzenia wojewódzkiego i miejskiego zespołu
zarządzania kryzysowego, na których omawiana jest aktualna sytuacja energetyczna,
przeciwpowodziowa oraz stan bezpieczeństwa i porządku publicznego w Szczecinie i na
obszarze powiatów objętych sytuacją kryzysową. Posiedzenia zespołów kończyły się
każdorazowo konferencjami prasowymi, w ramach których przekazywane były dla
mediów dane o aktualnej sytuacji w Szczecinie i na obszarze województwa.
Od dnia 9 kwietnia Wojewódzki Zespół Zarządzania Kryzysowego funkcjonuje w
Urzędzie Wojewódzkim zachowując tryb pracy podobny jak dzień wcześniej
Wojewoda Zachodniopomorski wraz z Komendantem Wojewódzkim PSP jedzie do
miejscowości objętych awarią i uczestniczy w posiedzeniach powiatowych zespołów
zarządzania kryzysowego m.in. w Starostwie Powiatowym w Goleniowie i Kamieniu
Pomorskim.

SCHEMAT KIEROWANIA /ZARZĄDZANIA/
WOJEWODA ZACHODNIOPOMORSKI
WOJEWÓDZKI ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
Wojewódzkie służby, inspekcje, straże
i jednostki organizacyjne wchodzące
w skład systemu reagowania kryzysowego

WCZK

Prezydent Szczecina

Starosta Policki

Starosta Kamieński

Starosta Goleniowski

MCZK

PCZK

PCZK

PCZK

Starosta Stargardzki

Starosta Gryficki

Starosta Gryfiński

Prezydent Świnoujścia

PCZK

PCZK

PCZK

MCZK

GCZK-7

GCZK-3

GCZK-2

GCZK-3

GCZK-2

GCZK-5

Działania podjęte w związku z awarią
Pomoc dla mieszkańców
W związku z zaistniałą awarią sieci energetycznej Wojewoda zwrócił się do
jednostek samorządu terytorialnego, z obszaru dotkniętego skutkami awarii
energetycznej, o:
-zorganizowanie niezbędnej pomocy dla mieszkańców w zakresie m.in.
dostaw żywności,
- wody oraz innego niezbędnego zaopatrzenia,
- objęcie - przez Ośrodki Pomocy Rodzinie, opieką osób potrzebujących
pomocy,
- zapewnienie warunków do skorzystania z urządzeń sanitarnych ( kąpiele,
opieka nad dziećmi).

Ochrona zdrowia /lekarz koordynator z Wojewódzkiego Stanowiska
Koordynacji Ratownictwa Medycznego/
Monitorowano funkcjonowanie szpitali.
Szpitalne oddziały intensywnej terapii i oddziały dializ w województwie
zasilane były agregatami własnymi lub dostarczonymi przez straż pożarną.
Dyrektorom szpitali przekazano telefon kontaktowy do dystrybutora
zaopatrującego agregaty prądotwórcze w paliwo.
Utrzymywano stały kontakt telefoniczny z Wojewódzką Stacją Pogotowia
Ratunkowego. Wojewódzka Stacja Pogotowia Ratunkowego nie odnotowała
zwiększonej ilości wezwań do zachorowań, nie zanotowano również wezwań
związanych z zaistniałym zdarzeniem.

Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny
sprawy sanitarno – epidemiologiczne
Podjęto natychmiastowe działania kontrolne w hurtowniach i sklepach spożywczych
w zakresie przechowywania artykułów spożywczych, zwłaszcza mrożonych.
W czasie kontroli ustalono, że żywność wymagająca przechowywania w chłodzie
była:
-przechowywana w podstawionych pod sklepy samochodach chłodniach w
monitorowanej temperaturze, odpowiedniej dla asortymentu żywności
- przetransportowana do magazynów rejonowych dużych sieci handlowych.

Część żywności nietrwałej mikrobiologicznie, w tym przetwory mleczne, wędliny,
mięso, mrożonki została wycofana z obrotu w ramach działań wynikających z
kontroli wewnętrznych.
Monitorowano jakość wody przeznaczonej do spożycia a także sytuację pod kątem
zagrożenia epidemiologicznego w szpitalach.

Wojewódzki Inspektorat Weterynarii - sprawy weterynaryjne
Inspektorzy powiatowych inspekcji weterynaryjnych podjęli działania kontrolne
z możliwością podejmowania decyzji o utylizacji żywności, która w wyniku
braku dopływu prądu do urządzeń chłodniczych mogła ulec zepsuciu.
Duże fermy drobiowe, pozostające bez podstawowego zasilania, zasilano
zastępczo z agregatów prądotwórczych. Zasilanie zastępcze znacznie
podniosło koszty produkcji w fermach.
Sytuacja w chłodniach składowych jest opanowana.

Sytuacja w oświacie
Z uwagi na niedogrzanie pomieszczeń, brak dostaw ciepła i energii elektrycznej
8 kwietnia, zajęcia lekcyjne we wszystkich gimnazjach i szkołach
ponadgimnazjalnych odwołano.
9 kwietnia w wielu miejscowościach zajęcia skrócono, bądź odwołano.
Odwołano sprawdzian szóstoklasistów w 8 szkołach podstawowych na terenie
Szczecina oraz w 5 w terenie ( Stargard Szczeciński, Koszewo, Sowno,
Grzedzice, Goleniów).
Wojewódzki Kurator Oświaty na bieżąco informował Wojewodę o ilości placówek
oświatowych, w których nie prowadzone były zajęcia szkolne z powodu awarii
zasilania energetycznego.

Siły i środki uczestniczące w likwidacji skutków katastrofy energetycznej

Policja
- 465 funkcjonariuszy, w tym 112 ze Szkoły Policji w Pile,
140 funkcjonariuszy Oddziału Prewencji w Szczecinie,
65 funkcjonariuszy ruchu drogowego,
- 71 radiowozów
-nie odnotowano zdarzeń o charakterze kryminalnym lub
chuligańskim - mających związek z awarią sieci energetycznych.
Państwowa Straż Pożarna
Ratownicy PSP – ok. 250 dziennie
Samochody ratownicze – 6 /Poznań, Gorzów, Warszawa, Opole, Wrocław/
Samochody pożarnicze – ok. 55 dziennie
Agregaty prądotwórcze – ok. 106 dziennie
Motopompy – ok. 47 dziennie

Siły Zbrojne RP /średnio w ciągu dnia/
- 65 żołnierzy
- 15 samochodów
- 2 pojazdy ciężkie
- 4 agregatów prądotwórczych
- 3 motopompy
- lekkie pokrycie drogowe
- most niskowodny
Żandarmeria Wojskowa
- 110 żołnierzy
- 12 samochodów
Pomorski Oddział Straży Granicznej w Szczecinie
- 70 funkcjonariuszy
- 8 samochodów

WSTĘPNE WNIOSKI
PO AWARII

Wstępne wnioski


Konieczne jest zaopatrzenie jednostek organizacyjnych ważnych dla
funkcjonowania administracji publicznej oraz gwarantujących
świadczenie usług społecznych w urządzenia awaryjnego zasilania
elektroenergetycznego



Konieczne jest opracowanie i uruchomienia programu edukacyjnego,
mającego na celu zapoznanie mieszkańców z potencjalnymi
zagrożeniami charakterystycznymi dla poszczególnych powiatów oraz
sposobami optymalnych zachowań



Konieczna jest rozbudowa systemów kierowania i informowania,
wykorzystywanych przez organy samorządu terytorialnego w procesie
reagowania kryzysowego

PODSUMOWANIE
• Sprawne
funkcjonowanie
kryzysowego
przyczyniło
rozmiarów katastrofy

systemu
się
do

zarządzania
ograniczenia

• Szybkie zwołanie Zespołów Zarządzania Kryzysowego
pozwoliło na koordynację działań od momentu
powstania sytuacji kryzysowej
• Wspólne informowanie mieszkańców o skutkach
katastrofy i postępach w prowadzeniu akcji ratowniczej
umożliwiło jednolity przekaz i niezakłóconą pracę
centrów zarządzania kryzysowego

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE

65

Powołanie Zespołu ds. Zbadania Przyczyn i Skutków
Katastrofy Energetycznej Zarządzeniem Wojewody
Zachodniopomorskiego nr 154/2008
z dnia 22 kwietnia 2008r.
Określenie przyczyn i skutków katastrofy
elektroenergetycznej
zaistniałej w części województwa zachodniopomorskiego.
Zbilansowanie strat i szkód powstałych
w wyniku katastrofy elektroenergetycznej
oraz kosztów prowadzenia działań ratowniczych.
Opracowanie założeń
do „Strategii Bezpieczeństwa Energetycznego
dla Województwa Zachodniopomorskiego”.
66

Raport Zespołu ds. Zbadania Przyczyn
i Skutków Katastrofy Energetycznej

WNIOSKI I ZALECENIA

67

68

Bezpośrednie przyczyny katastrofy energetycznej

 Obciążenia sadzią przewodów linii energetycznych przekroczyły
znacznie, co najmniej o kilkadziesiąt procent, przyjęte w
obliczeniach normowe wartości katastrofalne,
 Dodatkowym czynnikiem, mającym wpływ na przebieg zdarzeń i
rozległość uszkodzeń, były obfite opady deszczu w okresie
poprzedzającym awarię, co spowodowało podniesienie poziomu wód
gruntowych i w efekcie rozmiękczenie gruntu,
 Efektem było obniżenie stabilności posadowienia zarówno słupów
linii elektroenergetycznych jak i rosnących w pobliżu linii drzew.

69

Skutki ekonomiczne katastrofy energetycznej







KOSZTY AKCJI RATOWNICZEJ: 829 731,34 zł
KOSZTY PONIESIONE PRZEZ ZAKŁADY, FIRMY,
SPÓŁKI, SZPITALE: 45 172 424,12 zł
KOSZTY PONIESIONE PRZEZ POWIATY I GMINY :
979 468,41 zł
CAŁKOWITE KOSZTY: 46 981 623,87 zł

Koszty niedostarczonej energii elektrycznej oszacowano
na kwotę powyżej 60 milionów zł.
70

Raport dostrzega potrzebę
powołania stałego zespołu :
Wojewódzkiej Rady do spraw
Bezpieczeństwa Energetycznego

71

72

Powołanie Wojewódzkiej Rady
ds. Bezpieczeństwa Energetycznego
Zarządzenie Wojewody Zachodniopomorskiego

nr 435/2008 z dnia 30 września 2008r.

73

ZADANIA WOJEWÓDZKIEJ RADY
ds. BEZPIECZEŃSTWA ENERGETYCZNEGO
1. Nadzór nad realizacją wniosków i zaleceń wynikających z Raportu Zespołu
ds. Zbadania Przyczyn i Skutków Katastrofy Energetycznej w aglomeracji
szczecińskiej i części województwa zachodniopomorskiego.
2. Nadzór nad powstaniem oraz wdrażaniem Strategii Bezpieczeństwa
Energetycznego dla Województwa Zachodniopomorskiego.
3. Monitorowanie funkcjonowania systemu elektroenergetycznego, gazowego
i ciepłowniczego na terenie województwa zachodniopomorskiego.
4. Inicjowanie działań i projektów związanych z rozwojem energetyki na terenie
województwa zachodniopomorskiego.
5. Monitorowanie realizacji planów rozwoju przedsiębiorstw energetycznych.
6. Wspieranie działań samorządu województwa w zakresie tworzenia projektów
planu zaopatrzenia w energię elektryczną, gaz oraz ciepło.
7. Inicjowanie działań wspierających rozwój energetyki odnawialnej.
74

Dziękuję za uwagę

75


Slide 22

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE
Wydział Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego

Olsztyn 20 luty 2009 r.
Waldemar Redmer
1

2

Bezpośrednią przyczyną awarii systemu
elektroenergetycznego w nocy 7-8 kwietnia

2008 r. był szczególnie niekorzystny splot
warunków atmosferycznych prowadzący do
licznych uszkodzeń linii elektroenergetycznych
3

Temperatura powietrza
st. C
8,0
S z c z ec in
7,0

Ś w inoujś c ie
G oleniów

6,0

5,0

4,0

3,0

2,0

1,0

0,0

-1,0

-2,0

-3,0
2008-04-07

2008-04-07

2008-04-07

2008-04-07

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-09

00:00

06:00

12:00

18:00

00:00

06:00

12:00

18:00

00:00

d a ta / g o d z .

4

Prędkość wiatru
Charakterystyczne prędkości wiatru wg PN-77/B-02011

m /s

Strefa I
– Szczecin
– 20 m/s
Strefa II – Goleniów – 24 m/s
Strefa IIa – Świnoujście – 27 m/s

14
S z c z ec in
13
12

Ś w inoujś c ie
G oleniów

11
Kierunek
wiatru wg IMiGW:
10
16:00÷21:00
– PN i PN-ZACH, 3÷6 m/s
22:00÷01:00
– ZACH-PN, 3÷4 m/s
9
02:00÷14:00 – ZACH, 4÷8 m/s
8
7
6
5
4
3
2
1
0
2008-04-07 00:00 2008-04-07 06:00 2008-04-07 12:00 2008-04-07 18:00 2008-04-08 00:00 2008-04-08 06:00 2008-04-08 12:00 2008-04-08 18:00 2008-04-09 00:00
d a ta / g o d z .

5

Rodzaje opadu


Początkowo intensywny opad deszczu, a później
śniegu z deszczem i śniegu



Suma opadów 8:00 07.04 do 8:00 08.04 lokalnie
48 l/m2 w równoważniku wodnym (4,8 cm/m2)



Lokalnie odnotowana gęstość śniegu:
 

2 ,1 kN/m

2

 7 ,8 kN/m

3

0 ,27 m
6

Niewielki pobór energii elektrycznej w
godzinach nocnych z 07 na 08 04 2008 był
przyczyną schłodzenia przewodów
napowietrznych linii energetycznych do
temperatury zamarzania śniegu, co
sprzyjało osadzaniu się sadzi.

7

8

9

Wielkości Obciążeń Przewodów Sadzią
A F L – 6 2 40 m m

2

d = 2 1,7 m m
S a d ź n o rm a ln a
[N /m ]
S a d ź k a ta strofa ln a

A F L – 8 5 25 m m
d = 3 1,5 m m

8 ,7

1 7,4

2 2,8

S a d ź 7 -8 k w ietn ia

3 8,0

4 5,2

[N /m ]

 = 118 %

 = 98 %

9 ,7

1 9,7

76

53

[N /m ]

C ięża r p rzew o d u
[N /m ]
P rzek ro czen ie k atastro fa ln ych ob cią żeń
[% ]

2

Ciężar sadzi na jednym przewodzie długości 300 m:
45,2  300 = 13560 N = 13,56 kN

10

Upadek słupów

11

Zniszczenia konstrukcji
na skutek przeciążenia przewodów
L in ie



220 k V (1)

110 k V (5)

2

1

3

Z łam an ie trzon u słu p a

14

6

20

S k ręcen ia trzon ów



6

6

U szk od zen ia p op rzeczn ik ów ze św iatłow od em



8

8

U szk od zen ia p op rzeczn ik ów b ez św iatłow od u



3

3

1



1

17

24

41

P rzew rócen ia

In n e


12

Formy zniszczenia słupów
Złamania słupów
220 kV

110 kV

13

14

15

Zniszczenia kaskadowe
Linia 220 kV

Linia 15 kV
Linia 110 kV

16

17

18

19

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE

20

Przebieg katastrofy energetycznej w Szczecinie
Police 220 kV

Glinki 220 kV

220kV
Awaria godz. 0.02
Police 110 kV

Glinki 110 kV

8.04.2008 r.

110kV

Szczecin

Awaria godz. 1.06
EC Szczecin
Pomorzany 110 kV

~

8.04.2008 r.

Morzyczyn

Dąbie

Zdroje

110 kV

~

Awaria godz. 3.34

Pomorzany

Morzyczyn
220 kV

8.04.2008 r.
110kV

Żydowce

Awaria godz. 1.55
8.04.2008 r.
Dolna Odra

220kV

~

110kV

Krajnik

~ ~ ~ ~

21

Około godz. 20, dnia 7.04.2008 r. w zachodniej części województwa zaczyna
padać intensywny deszcz przechodzący w deszcz ze śniegiem

Zasięg opadów
deszczu i deszczu
ze śniegiem

Rozmiar katastrofy w województwie
zachodniopomorskim w godzinach
porannych dnia 8.04.2008 r.

Powiat gryfiński: gminy północne
liczba ludności ok.. 30 000
Powiat kamieński: cały
liczba ludności ok.. 47 000
Powiatu gryficki: gminy południowe
liczba ludności ok.. 20 000
Powiat goleniowski: cały
liczba ludności ok.. 78 000

Powiat policki cały
liczba ludności ok.. 63 000
Powiat pyrzycki północne gminy
liczba ludności ok.. 10 000
Powiat stargardzki: bez miasta
Stargard Szczeciński
liczba ludności ok. 40 000
Szczecin dzielnice lewobrzeża
liczba ludności ok.. 300 000
Świnoujście
liczba ludności ok. 40 000
Razem o godz. 7.00 dnia 8.04 w
województwie zachodniopomorskim
ok. 628 000 mieszkańców
pozbawionych było energii
elektrycznej
23

Przebieg zdarzeń w dniu 8 kwietnia 2008 r.

0.02 – awaria głównej linii energetycznej 220 kV Morzyczyn – Police,
zasilającej Szczecin od wschodu;
3.30 – awaria głównej linii energetycznej 220 kV Krajnik – Glinki,
zasilającej Szczecin od południa,
- awarie trzech linii energetycznych 110 kV ;
- awarie licznych linii energetycznych średniego i niskiego napięcia
zasilających w prąd miejscowości w zachodnich powiatach województwa.
Powyższe awarie linii energetycznych spowodowały:
- przerwę w pracy elektrociepłowni Szczecin oraz Pomorzany w
Szczecinie,
- awarię 900 stacji transformatorowych,
- brak prądu w lewobrzeżnej części Szczecina oraz miejscowościach na
obszarze powiatów: stargardzkiego, goleniowskiego, kamieńskiego,
gryfińskiego, pyrzyckiego, gryfickiego, łobeskiego, miasta Świnoujście,
polickiego, w tym ZCh. „Police”.

WPŁYW AWARII
NA FUNKCJONOWANIE
INFRASTRUKTURY
KRYTYCZNEJ

Wpływ katastrofy na funkcjonowanie infrastruktury krytycznej

ŁĄCZNOŚĆ

RODZAJ ŁĄCZNOŚCI

DZIAŁANIE /FUNKCJONOWANIE

System łączności telefonicznej przewodowej

Działa tam, gdzie nie wykorzystywano aparatów telefonicznych
zasilanych z sieci energetycznej

System łączności telefonicznej – mobilnej
/TK/

Realizowała tylko połączenia alarmowe, częściowo funkcjonował
operator TK „Plus”

Internet

Nie funkcjonował

Łączność w systemie reagowania
kryzysowego

Funkcjonowała we wszystkich centrach zarządzania kryzysowego
łączność radiotelefoniczna posiadająca awaryjne zasilanie z
akumulatorów

Wpływ katastrofy na funkcjonowanie infrastruktury krytycznej

Transport i komunikacja
Transport kolejowy
- unieruchomiona linia kolejowa Szczecin – Świnoujście z powodu uszkodzenia
trakcji elektrycznej
-Szczecin – Stargard Szczeciński – brak zasilania /użycie lokomotyw
spalinowych/

Transport drogowy

Poważne utrudnienia na wszystkich drogach objętych opadami śniegu

Zaopatrzenie w wodę
- duże ujęcia wody były zasilane własnymi agregatami prądotwórczymi,
-małe ujęcia wody nie posiadające własnych agregatów prądotwórczych były
zasilane agregatami przewoźnymi, dostarczonymi przez Państwową Straż
Pożarną i Jednostki Wojskowe /od drugiego dnia awarii/,
- agregaty prądotwórcze były też używane rotacyjnie do napełniania
zbiorników hydroforowych i utrzymania minimalnego ciśnienia w sieci
wodociągowej
- do części miejscowości gdzie nie było możliwości dostarczenia agregatów
prądotwórczych woda dowożona była beczkowozami

Szpitale
Wszystkie szpitale z obszaru objętego katastrofą energetyczną zasilane
były z awaryjnych źródeł zasilania.
- szpitale nie prowadziły planowych zabiegów operacyjnych za wyjątkiem
nagłych przypadków i sytuacji ratujących życie,

Zaopatrzenie w paliwo
Stacje paliwowe na obszarze objętym katastrofą nie prowadziły sprzedaży
ze względu na brak zasilania. Uruchomiono awaryjny system zaopatrzenia
szpitali w paliwo przez prywatnego dystrybutora.

Pozostałe utrudnienia
-nie funkcjonuje komunikacja tramwajowa w Szczecinie,
- nie funkcjonuje system zaopatrzenia w energię cieplną,
- występują utrudnienia w funkcjonowaniu oczyszczalni
ścieków,
- nieczynna jest sieć handlowa, w tym centra handlowe,
- nieczynne są banki oraz bankomaty,
- przerwana zostaje praca w zakładach produkcyjnych, a w tym
w: Stoczni
Szczecińskiej „Nowa”, Stoczni Remontowej „Gryfia”, Porcie
Morskim Szczecin – Świnoujście, ZCh. „Police” i w 4 dużych
zakładach przetwórstwa mięsnego,
- ograniczono działalność szkół i przedszkoli, nie
przeprowadzono w 13 szkołach egzaminów dla szóstoklasistów,
- nie działają kasy fiskalne, ale artykuły podstawowe m.in. leki,
środki higieniczne, żywność są sprzedawane.

Działanie systemu
zarządzania kryzysowego w
czasie awarii

AKTUALNY STAN PRAWNY

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 05 czerwca 1998 r.
O ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE
(Dz. U. Nr 80 z 2001 r. poz. 872)
Art. 15.
Wojewoda jako przedstawiciel Rady Ministrów odpowiada za wykonywanie polityki rządu na
obszarze województwa, a w szczególności:
4) zapewnia współdziałanie wszystkich jednostek organizacyjnych administracji rządowej
i samorządowej działających na obszarze województwa i kieruje ich działalnością
w zakresie zapobiegania zagrożeniu życia, zdrowia lub mienia oraz zagrożeniom
środowiska, bezpieczeństwa państwa i utrzymania porządku publicznego, ochrony praw
obywatelskich, a także zapobiegania klęskom żywiołowym i innym nadzwyczajnym
zagrożeniom oraz zwalczania i usuwania ich skutków na zasadach określonych
w ustawach,
4a) dokonuje oceny stanu zabezpieczenia przeciwpowodziowego województwa, opracowuje
plan operacyjny ochrony przed powodzią oraz ogłasza i odwołuje pogotowie i alarm
przeciwpowodziowy,

Art. 16.
1.

Wojewoda może wydawać, w zakresie wykonywania funkcji przedstawiciela Rady
Ministrów, polecenia obowiązujące wszystkie organy administracji rządowej,
a w sytuacjach nadzwyczajnych, o których mowa w art. 15 pkt 4 i 4a, obowiązujące
również organy samorządu terytorialnego. O wydanych poleceniach wojewoda
niezwłocznie informuje właściwego ministra.

GŁOWNE KOMPETENCE W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 05 czerwca 1998 r.
O ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE
– Wydaje akty prawa miejscowego dla obszarów nie uporządkowanych aktami
prawa powszechnie obowiązującego.
– Planuje reagowanie kryzysowe województwa ustalając między innymi
kompetencje poszczególnych osób funkcyjnych.
– Koordynuje przebiegiem reagowania na sytuacje kryzysowe o wymiarze
ponad powiatowym.
– Wnioskuje o:
• wprowadzenie stanu klęski żywiołowej,
• użycie Sił Zbrojnych RP.
– Ogłasza:
• pogotowie i alarm przeciwpowodziowy,
• stan zagrożenia epidemicznego i stan epidemii,
• uruchomienie działań interwencyjnych w obliczu zagrożenia
radiacyjnego.
–Monitoruje stan bezpieczeństwa województwa oraz informuje, alarmuje i
ostrzega przed potencjalnymi zagrożeniami.
– Udziela wsparcia zagrożonym powiatom siłami i środkami z innych powiatów.
– Wnioskuje o wsparcie potencjału reagowania kryzysowego województwa
zachodniopomorskiego siłami i środkami z województw ościennych lub
wydzielonych z zasobów krajowych.

AKTUALNY STAN PRAWNY

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Art. 1.
Ustawa określa organy właściwe w sprawach zarządzania
kryzysowego oraz ich zadania i zasady działania w tej
dziedzinie, a także zasady finansowania zadań zarządzania
kryzysowego.

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Wojewoda
Wydział Bezpieczeństwa
i Zarządzania Kryzysowego
Zachodniopomorskiego Urzędu
Wojewódzkiego

Wojewódzkie zespolone służby,
inspekcje i straże
Wojewódzkie Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Wojewódzkie
Centrum
Zarządzania
Kryzysowego
Lekarz Koordynator
Ratownictwa
Medycznego

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Starosta
Komórka organizacyjna starostwa
powiatowego właściwa do spraw
zarządzania kryzysowego
Powiatowy Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Powiatowe
Centrum
Zarządzania
Kryzysowego

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Wójt, burmistrz, prezydent miasta
Komórka organizacyjna urzędu gminy
właściwa do spraw zarządzania
kryzysowego
Gminny Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Może tworzyć:

Gminne Centrum
Zarządzania
Kryzysowego

ZALEŻNOŚCI SŁUŻBOWE
w zakresie bezpieczeństwa powszechnego i porządku publicznego

SYTUACJA KRYZYSOWA

STAROSTA
POWIATU

WOJEWODA

STAN KLĘSKI ŻYWIOŁOWEJ
(W zakresie zarządzania kryzysowego)

WOJEWÓDZKI
ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

SYSTEM REAGOWANIA KRYZYSOWEGO WOJEWÓDZTWA ZACHODNIOPOMORSKIEGO

WOJEWÓDZKI
ZESPÓŁ
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

WOJEWODA

RZĄDOWY ZESPÓŁ
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO
RZĄDOWE
CENTRUM
BEZPIECZEŃSTWA

MONITOROWANIE, ANALIZA
UZYSKIWANYCH DANYCH,
PROGNOZOWANIE ZDARZEŃ

SĄSIEDNIE
WOJEWÓDZTWA
NIEMIECKIE
LANDY
NADGRANICZNE

WOJEWÓDZKIE CENTRUM ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO
INICJOWANIE DZIAŁAŃ REAGOWANIA KRYZYSOWEGO
ZABEZPIECZENIE OPERACYJNO – TECHNICZNE
I INFORMACYJNE

ŚRODKI
MASOWEGO
PRZEKAZU

STAROSTOWIE
POWIATÓW

RESORTOWE
STRUKTURY
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

WOJEWÓDZKIE
STANOWISKA
KIEROWANIA,
SŁUŻBY
OPERACYJNODYSPOZYTORSKIE

ORGANIZACJE
POZARZĄDOWE

POWIATOWE CENTRUM
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

SYSTEM
ALARMOWANIA
I OSTRZEGANIA
LUDNOŚCI

WOJEWODZKI ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

WOJEWODA ZACHODNIOPOMORSKI
– przewodniczący
DYREKTOR WYDZIAŁU BEZPIECZEŃSTWA
I ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO – zastępca przewodniczącego

40

STALI CZŁONKOWIE ZESPOŁU
KIEROWNICY ZESPOLONYCH SŁUŻB, INSPEKCJI I STRAŻY WOJEWÓDZKICH
ORGANY ADMINISTRACJI NIEZESPOLONEJ
INNI CZOŁONKOWIE ZESPOŁU
PRZEDSTAWICIELE ZACHODNIOPOMORSKIEGO URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO W SZCZECINIE

INNE OSOBY ZAPROSZONE DO UDZIAŁU W PRACACH ZESPOŁU

GRUPA OPERACYJNA

ZAPEWNIA
FUNKCJONOWANIE

DORAŹNIE

WYDZIAŁ BEZPIECZEŃSTWA I ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

STALI
CZŁONKOWIE
ZESPOŁU

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Wojewoda Zachodniopomorski – przewodniczący;
2) Dyrektor Wydziału Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego
w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie –
zastępca przewodniczącego;
3) Marszałek Województwa Zachodniopomorskiego;
4) Komendant Wojewódzki Policji w Szczecinie;
5) Zachodniopomorski Komendant Wojewódzki Państwowej Straży
Pożarnej;
6) Szef Wojewódzkiego Sztabu Wojskowego w Szczecinie;
7) Dyrektor Wydziału Infrastruktury w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie;
8) Dyrektor Zachodniopomorskiego Centrum Organizacji i Promocji Zdrowia.

KIEROWNICY
ZESPOLONYCH
SŁUŻB, INSPEKCJI
I STRAŻY
WOJEWÓDZKICH

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego;
2) Zachodniopomorski Wojewódzki Konserwator Zabytków;
3) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Ochrony
Roślin i Nasiennictwa
4) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska;
5) Zachodniopomorski Wojewódzki Lekarz Weterynarii;
6) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Farmaceutyczny;
7) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej;
8) Zachodniopomorski Kurator Oświaty;
9) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego;
10)
Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Transportu Drogowego

ORGANY
ADMINISTRACJI
NIEZESPOLONEJ

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Komendant Pomorskiego Oddziału Straży Granicznej w Szczecinie;
2) Komendant Pomorskiego Dywizjonu Straży Granicznej w Świnoujściu;
3) Dyrektor Urzędu Morskiego w Szczecinie;
4) Przedstawiciel Dyrektora Urzędu Morskiego w Słupsku;
5) Dyrektor Izby Celnej w Szczecinie;
6) Dyrektor Urzędu Żeglugi Śródlądowej w Szczecinie;
7) Dyrektor Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Szczecinie;
8) Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny w Szczecinie.

INNI
CZOŁONKOWIE
ZESPOŁU

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Dyrektor Delegatury Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego
w Szczecinie;
2) Prokurator Okręgowy w Szczecinie;
3) Dyrektor Zachodniopomorskiego Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych w Szczecinie;
4) Dyrektor Oddziału Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad w Szczecinie;
5) Dyrektor Oddziału Regionalnego PKP Polskie Linie Kolejowe
w Szczecinie;
6) Dyrektor Zachodniopomorskiego Oddziału Wojewódzkiego
Narodowego Funduszu Zdrowia;
7) Kierownik Biura Prognoz Meteorologicznych Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej w Szczecinie;
8) Dyrektor Północno-Zachodniego Oddziału Terenowego Urzędu
Regulacji Energetyki w Szczecinie.

PRZEDSTAWICIELE
ZACHODNIOPOMORSKIEGO
URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO
W SZCZECINIE

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Dyrektor Generalny Zachodniopomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Szczecinie;
2) Dyrektor Wydział Środowiska i Rolnictwa;
3) Dyrektor Wydział Polityki Społecznej;
4) Dyrektor Wydziału Finansów i Budżetu w Zachodniopomorskim
Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie;
5) Kierownik Biura Prawnego w Zachodniopomorskim Urzędzie
Wojewódzkim w Szczecinie;
6) Rzecznik Prasowy Wojewody Zachodniopomorskiego.

PODJĘTE DZIAŁANIA
W CELU OGRANICZENIA
SKUTKÓW AWARII

48

Godz. 19.14, dnia 7.04.2008 r.
Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego
otrzymuje od Biura Prognoz Meteorologicznych w
Szczecinie ostrzeżenie nr 16 o intensywnych opadach
deszczu przechodzących w deszcz ze śniegiem.
Ostrzeżenie przewiduje silne opady deszczu i deszczu ze
śniegiem w ciągu najbliższych 18 godzin, do 25-30 mm.
Przewidywane są utrudnienia komunikacyjne i na terenach
zurbanizowanych.

49

Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego zgodnie z procedurą rozsyła
w godz. 20.08 – 20.31 ostrzeżenia do mediów /17/ i jednostek samorządu
terytorialnego oraz innych ogniw ważnych dla systemu zarządzania
kryzysowego województwa /33/. Łącznie 50 odbiorców.

50

Najważniejsze działania podejmowane przez wojewódzką administrację
rządową.

I dzień katastrofy /8 kwietnia/
1. Uruchomienie pracy zespołów zarządzania kryzysowego
- wojewódzkiego – praca na dwóch stanowiskach w Urzędzie Miasta Szczecin i Urzędzie
Wojewódzkim /posiedzenia w odstępach 2 – 3 godziny. Zakończone konferencją prasową/,
- powiatowych i gminnych – praca całodobowa z wykorzystaniem systemu łączności
radiotelefonicznej Wojewody i PSP
2. Nadawanie komunikatów radiowych do mieszkańców, przy wykorzystaniu rozgłośni
zlokalizowanych poza Szczecinem
3. Uruchomienie komunikacji autobusowej w Szczecinie.
4. Odwołanie obowiązku uczestnictwa w zajęciach szkolnych – szkoły otwarte.
5. Monitoring funkcjonowania:

- szpitali – wzmocnienie agregatami, dowóz paliwa i wody, zorganizowanie punktu dializ, apel
o przyjmowanie pacjentów w przychodniach,
- systemu wodno – kanalizacyjnego – kontrola zrzutu ścieków, przygotowanie sprzętu do
dowozu wody /PSP, SZ/,
- zakładów o dużym i zwiększonym ryzyku – np.. ZCh Police, wzmocnienie agregatem
urządzeń do chłodzenia instalacji z amoniakiem.
51

6. Monitorowanie prac związanych z przywracaniem energii
7. Wystąpienie do Ministra Finansów o uruchomienie sprzedaży podstawowych produktów
żywnościowych z pominięciem kas fiskalnych – ręczna rejestracja sprzedaży.
8. Zorganizowanie zwiększonej ilości patroli na ulicach: policja, wojsko /żandarmeria / straż
graniczna.
9. Wywóz produktów mrożonych z marketów – samochodami chłodniami do magazynów
rejonowych.

10. Uruchomienie pomocy społecznej.
11. W związku ze zmniejszoną ilością pociągów – pociągi pośpieszne zatrzymywane są na
wszystkich stacjach.
12. Przywracanie energii w I kolejności na elektrociepłowni w Szczecinie.

52

KALENDARIUM DZIAŁAŃ SYSTEMU ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
w dniu 8 kwietnia 2008 r.
4.20 – powołanie w Szczecinie miejskiego zespołu zarządzania kryzysowego;
5.15 – pierwsze posiedzenie miejskiego zespołu zarządzania kryzysowego;
6.00 – spotkanie członków wojewódzkiego zespołu zarządzania kryzysowego;
7.30 - wspólne posiedzenie wojewódzkiego i miejskiego zespołu zarządzania
kryzysowego pod przewodnictwem Wojewody Zachodniopomorskiego i
Prezydenta Szczecina;
7.00 – 9.00 – zbierają się zespoły reagowania kryzysowego w powiatach:
goleniowskim, polickim, stargardzkim, kamieńskim;
8.00 - 11.00 – zbierają się zespoły zarządzania kryzysowego w gminach
objętych awarią energetyczną oraz dodatkowo w mieście Kamień Pomorski i
Trzebiatów ze względu na wystąpienie zagrożenia powodziowego.
8 kwietnia odbywają się wspólne posiedzenia wojewódzkiego i miejskiego zespołu
zarządzania kryzysowego, na których omawiana jest aktualna sytuacja energetyczna,
przeciwpowodziowa oraz stan bezpieczeństwa i porządku publicznego w Szczecinie i na
obszarze powiatów objętych sytuacją kryzysową. Posiedzenia zespołów kończyły się
każdorazowo konferencjami prasowymi, w ramach których przekazywane były dla
mediów dane o aktualnej sytuacji w Szczecinie i na obszarze województwa.
Od dnia 9 kwietnia Wojewódzki Zespół Zarządzania Kryzysowego funkcjonuje w
Urzędzie Wojewódzkim zachowując tryb pracy podobny jak dzień wcześniej
Wojewoda Zachodniopomorski wraz z Komendantem Wojewódzkim PSP jedzie do
miejscowości objętych awarią i uczestniczy w posiedzeniach powiatowych zespołów
zarządzania kryzysowego m.in. w Starostwie Powiatowym w Goleniowie i Kamieniu
Pomorskim.

SCHEMAT KIEROWANIA /ZARZĄDZANIA/
WOJEWODA ZACHODNIOPOMORSKI
WOJEWÓDZKI ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
Wojewódzkie służby, inspekcje, straże
i jednostki organizacyjne wchodzące
w skład systemu reagowania kryzysowego

WCZK

Prezydent Szczecina

Starosta Policki

Starosta Kamieński

Starosta Goleniowski

MCZK

PCZK

PCZK

PCZK

Starosta Stargardzki

Starosta Gryficki

Starosta Gryfiński

Prezydent Świnoujścia

PCZK

PCZK

PCZK

MCZK

GCZK-7

GCZK-3

GCZK-2

GCZK-3

GCZK-2

GCZK-5

Działania podjęte w związku z awarią
Pomoc dla mieszkańców
W związku z zaistniałą awarią sieci energetycznej Wojewoda zwrócił się do
jednostek samorządu terytorialnego, z obszaru dotkniętego skutkami awarii
energetycznej, o:
-zorganizowanie niezbędnej pomocy dla mieszkańców w zakresie m.in.
dostaw żywności,
- wody oraz innego niezbędnego zaopatrzenia,
- objęcie - przez Ośrodki Pomocy Rodzinie, opieką osób potrzebujących
pomocy,
- zapewnienie warunków do skorzystania z urządzeń sanitarnych ( kąpiele,
opieka nad dziećmi).

Ochrona zdrowia /lekarz koordynator z Wojewódzkiego Stanowiska
Koordynacji Ratownictwa Medycznego/
Monitorowano funkcjonowanie szpitali.
Szpitalne oddziały intensywnej terapii i oddziały dializ w województwie
zasilane były agregatami własnymi lub dostarczonymi przez straż pożarną.
Dyrektorom szpitali przekazano telefon kontaktowy do dystrybutora
zaopatrującego agregaty prądotwórcze w paliwo.
Utrzymywano stały kontakt telefoniczny z Wojewódzką Stacją Pogotowia
Ratunkowego. Wojewódzka Stacja Pogotowia Ratunkowego nie odnotowała
zwiększonej ilości wezwań do zachorowań, nie zanotowano również wezwań
związanych z zaistniałym zdarzeniem.

Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny
sprawy sanitarno – epidemiologiczne
Podjęto natychmiastowe działania kontrolne w hurtowniach i sklepach spożywczych
w zakresie przechowywania artykułów spożywczych, zwłaszcza mrożonych.
W czasie kontroli ustalono, że żywność wymagająca przechowywania w chłodzie
była:
-przechowywana w podstawionych pod sklepy samochodach chłodniach w
monitorowanej temperaturze, odpowiedniej dla asortymentu żywności
- przetransportowana do magazynów rejonowych dużych sieci handlowych.

Część żywności nietrwałej mikrobiologicznie, w tym przetwory mleczne, wędliny,
mięso, mrożonki została wycofana z obrotu w ramach działań wynikających z
kontroli wewnętrznych.
Monitorowano jakość wody przeznaczonej do spożycia a także sytuację pod kątem
zagrożenia epidemiologicznego w szpitalach.

Wojewódzki Inspektorat Weterynarii - sprawy weterynaryjne
Inspektorzy powiatowych inspekcji weterynaryjnych podjęli działania kontrolne
z możliwością podejmowania decyzji o utylizacji żywności, która w wyniku
braku dopływu prądu do urządzeń chłodniczych mogła ulec zepsuciu.
Duże fermy drobiowe, pozostające bez podstawowego zasilania, zasilano
zastępczo z agregatów prądotwórczych. Zasilanie zastępcze znacznie
podniosło koszty produkcji w fermach.
Sytuacja w chłodniach składowych jest opanowana.

Sytuacja w oświacie
Z uwagi na niedogrzanie pomieszczeń, brak dostaw ciepła i energii elektrycznej
8 kwietnia, zajęcia lekcyjne we wszystkich gimnazjach i szkołach
ponadgimnazjalnych odwołano.
9 kwietnia w wielu miejscowościach zajęcia skrócono, bądź odwołano.
Odwołano sprawdzian szóstoklasistów w 8 szkołach podstawowych na terenie
Szczecina oraz w 5 w terenie ( Stargard Szczeciński, Koszewo, Sowno,
Grzedzice, Goleniów).
Wojewódzki Kurator Oświaty na bieżąco informował Wojewodę o ilości placówek
oświatowych, w których nie prowadzone były zajęcia szkolne z powodu awarii
zasilania energetycznego.

Siły i środki uczestniczące w likwidacji skutków katastrofy energetycznej

Policja
- 465 funkcjonariuszy, w tym 112 ze Szkoły Policji w Pile,
140 funkcjonariuszy Oddziału Prewencji w Szczecinie,
65 funkcjonariuszy ruchu drogowego,
- 71 radiowozów
-nie odnotowano zdarzeń o charakterze kryminalnym lub
chuligańskim - mających związek z awarią sieci energetycznych.
Państwowa Straż Pożarna
Ratownicy PSP – ok. 250 dziennie
Samochody ratownicze – 6 /Poznań, Gorzów, Warszawa, Opole, Wrocław/
Samochody pożarnicze – ok. 55 dziennie
Agregaty prądotwórcze – ok. 106 dziennie
Motopompy – ok. 47 dziennie

Siły Zbrojne RP /średnio w ciągu dnia/
- 65 żołnierzy
- 15 samochodów
- 2 pojazdy ciężkie
- 4 agregatów prądotwórczych
- 3 motopompy
- lekkie pokrycie drogowe
- most niskowodny
Żandarmeria Wojskowa
- 110 żołnierzy
- 12 samochodów
Pomorski Oddział Straży Granicznej w Szczecinie
- 70 funkcjonariuszy
- 8 samochodów

WSTĘPNE WNIOSKI
PO AWARII

Wstępne wnioski


Konieczne jest zaopatrzenie jednostek organizacyjnych ważnych dla
funkcjonowania administracji publicznej oraz gwarantujących
świadczenie usług społecznych w urządzenia awaryjnego zasilania
elektroenergetycznego



Konieczne jest opracowanie i uruchomienia programu edukacyjnego,
mającego na celu zapoznanie mieszkańców z potencjalnymi
zagrożeniami charakterystycznymi dla poszczególnych powiatów oraz
sposobami optymalnych zachowań



Konieczna jest rozbudowa systemów kierowania i informowania,
wykorzystywanych przez organy samorządu terytorialnego w procesie
reagowania kryzysowego

PODSUMOWANIE
• Sprawne
funkcjonowanie
kryzysowego
przyczyniło
rozmiarów katastrofy

systemu
się
do

zarządzania
ograniczenia

• Szybkie zwołanie Zespołów Zarządzania Kryzysowego
pozwoliło na koordynację działań od momentu
powstania sytuacji kryzysowej
• Wspólne informowanie mieszkańców o skutkach
katastrofy i postępach w prowadzeniu akcji ratowniczej
umożliwiło jednolity przekaz i niezakłóconą pracę
centrów zarządzania kryzysowego

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE

65

Powołanie Zespołu ds. Zbadania Przyczyn i Skutków
Katastrofy Energetycznej Zarządzeniem Wojewody
Zachodniopomorskiego nr 154/2008
z dnia 22 kwietnia 2008r.
Określenie przyczyn i skutków katastrofy
elektroenergetycznej
zaistniałej w części województwa zachodniopomorskiego.
Zbilansowanie strat i szkód powstałych
w wyniku katastrofy elektroenergetycznej
oraz kosztów prowadzenia działań ratowniczych.
Opracowanie założeń
do „Strategii Bezpieczeństwa Energetycznego
dla Województwa Zachodniopomorskiego”.
66

Raport Zespołu ds. Zbadania Przyczyn
i Skutków Katastrofy Energetycznej

WNIOSKI I ZALECENIA

67

68

Bezpośrednie przyczyny katastrofy energetycznej

 Obciążenia sadzią przewodów linii energetycznych przekroczyły
znacznie, co najmniej o kilkadziesiąt procent, przyjęte w
obliczeniach normowe wartości katastrofalne,
 Dodatkowym czynnikiem, mającym wpływ na przebieg zdarzeń i
rozległość uszkodzeń, były obfite opady deszczu w okresie
poprzedzającym awarię, co spowodowało podniesienie poziomu wód
gruntowych i w efekcie rozmiękczenie gruntu,
 Efektem było obniżenie stabilności posadowienia zarówno słupów
linii elektroenergetycznych jak i rosnących w pobliżu linii drzew.

69

Skutki ekonomiczne katastrofy energetycznej







KOSZTY AKCJI RATOWNICZEJ: 829 731,34 zł
KOSZTY PONIESIONE PRZEZ ZAKŁADY, FIRMY,
SPÓŁKI, SZPITALE: 45 172 424,12 zł
KOSZTY PONIESIONE PRZEZ POWIATY I GMINY :
979 468,41 zł
CAŁKOWITE KOSZTY: 46 981 623,87 zł

Koszty niedostarczonej energii elektrycznej oszacowano
na kwotę powyżej 60 milionów zł.
70

Raport dostrzega potrzebę
powołania stałego zespołu :
Wojewódzkiej Rady do spraw
Bezpieczeństwa Energetycznego

71

72

Powołanie Wojewódzkiej Rady
ds. Bezpieczeństwa Energetycznego
Zarządzenie Wojewody Zachodniopomorskiego

nr 435/2008 z dnia 30 września 2008r.

73

ZADANIA WOJEWÓDZKIEJ RADY
ds. BEZPIECZEŃSTWA ENERGETYCZNEGO
1. Nadzór nad realizacją wniosków i zaleceń wynikających z Raportu Zespołu
ds. Zbadania Przyczyn i Skutków Katastrofy Energetycznej w aglomeracji
szczecińskiej i części województwa zachodniopomorskiego.
2. Nadzór nad powstaniem oraz wdrażaniem Strategii Bezpieczeństwa
Energetycznego dla Województwa Zachodniopomorskiego.
3. Monitorowanie funkcjonowania systemu elektroenergetycznego, gazowego
i ciepłowniczego na terenie województwa zachodniopomorskiego.
4. Inicjowanie działań i projektów związanych z rozwojem energetyki na terenie
województwa zachodniopomorskiego.
5. Monitorowanie realizacji planów rozwoju przedsiębiorstw energetycznych.
6. Wspieranie działań samorządu województwa w zakresie tworzenia projektów
planu zaopatrzenia w energię elektryczną, gaz oraz ciepło.
7. Inicjowanie działań wspierających rozwój energetyki odnawialnej.
74

Dziękuję za uwagę

75


Slide 23

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE
Wydział Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego

Olsztyn 20 luty 2009 r.
Waldemar Redmer
1

2

Bezpośrednią przyczyną awarii systemu
elektroenergetycznego w nocy 7-8 kwietnia

2008 r. był szczególnie niekorzystny splot
warunków atmosferycznych prowadzący do
licznych uszkodzeń linii elektroenergetycznych
3

Temperatura powietrza
st. C
8,0
S z c z ec in
7,0

Ś w inoujś c ie
G oleniów

6,0

5,0

4,0

3,0

2,0

1,0

0,0

-1,0

-2,0

-3,0
2008-04-07

2008-04-07

2008-04-07

2008-04-07

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-09

00:00

06:00

12:00

18:00

00:00

06:00

12:00

18:00

00:00

d a ta / g o d z .

4

Prędkość wiatru
Charakterystyczne prędkości wiatru wg PN-77/B-02011

m /s

Strefa I
– Szczecin
– 20 m/s
Strefa II – Goleniów – 24 m/s
Strefa IIa – Świnoujście – 27 m/s

14
S z c z ec in
13
12

Ś w inoujś c ie
G oleniów

11
Kierunek
wiatru wg IMiGW:
10
16:00÷21:00
– PN i PN-ZACH, 3÷6 m/s
22:00÷01:00
– ZACH-PN, 3÷4 m/s
9
02:00÷14:00 – ZACH, 4÷8 m/s
8
7
6
5
4
3
2
1
0
2008-04-07 00:00 2008-04-07 06:00 2008-04-07 12:00 2008-04-07 18:00 2008-04-08 00:00 2008-04-08 06:00 2008-04-08 12:00 2008-04-08 18:00 2008-04-09 00:00
d a ta / g o d z .

5

Rodzaje opadu


Początkowo intensywny opad deszczu, a później
śniegu z deszczem i śniegu



Suma opadów 8:00 07.04 do 8:00 08.04 lokalnie
48 l/m2 w równoważniku wodnym (4,8 cm/m2)



Lokalnie odnotowana gęstość śniegu:
 

2 ,1 kN/m

2

 7 ,8 kN/m

3

0 ,27 m
6

Niewielki pobór energii elektrycznej w
godzinach nocnych z 07 na 08 04 2008 był
przyczyną schłodzenia przewodów
napowietrznych linii energetycznych do
temperatury zamarzania śniegu, co
sprzyjało osadzaniu się sadzi.

7

8

9

Wielkości Obciążeń Przewodów Sadzią
A F L – 6 2 40 m m

2

d = 2 1,7 m m
S a d ź n o rm a ln a
[N /m ]
S a d ź k a ta strofa ln a

A F L – 8 5 25 m m
d = 3 1,5 m m

8 ,7

1 7,4

2 2,8

S a d ź 7 -8 k w ietn ia

3 8,0

4 5,2

[N /m ]

 = 118 %

 = 98 %

9 ,7

1 9,7

76

53

[N /m ]

C ięża r p rzew o d u
[N /m ]
P rzek ro czen ie k atastro fa ln ych ob cią żeń
[% ]

2

Ciężar sadzi na jednym przewodzie długości 300 m:
45,2  300 = 13560 N = 13,56 kN

10

Upadek słupów

11

Zniszczenia konstrukcji
na skutek przeciążenia przewodów
L in ie



220 k V (1)

110 k V (5)

2

1

3

Z łam an ie trzon u słu p a

14

6

20

S k ręcen ia trzon ów



6

6

U szk od zen ia p op rzeczn ik ów ze św iatłow od em



8

8

U szk od zen ia p op rzeczn ik ów b ez św iatłow od u



3

3

1



1

17

24

41

P rzew rócen ia

In n e


12

Formy zniszczenia słupów
Złamania słupów
220 kV

110 kV

13

14

15

Zniszczenia kaskadowe
Linia 220 kV

Linia 15 kV
Linia 110 kV

16

17

18

19

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE

20

Przebieg katastrofy energetycznej w Szczecinie
Police 220 kV

Glinki 220 kV

220kV
Awaria godz. 0.02
Police 110 kV

Glinki 110 kV

8.04.2008 r.

110kV

Szczecin

Awaria godz. 1.06
EC Szczecin
Pomorzany 110 kV

~

8.04.2008 r.

Morzyczyn

Dąbie

Zdroje

110 kV

~

Awaria godz. 3.34

Pomorzany

Morzyczyn
220 kV

8.04.2008 r.
110kV

Żydowce

Awaria godz. 1.55
8.04.2008 r.
Dolna Odra

220kV

~

110kV

Krajnik

~ ~ ~ ~

21

Około godz. 20, dnia 7.04.2008 r. w zachodniej części województwa zaczyna
padać intensywny deszcz przechodzący w deszcz ze śniegiem

Zasięg opadów
deszczu i deszczu
ze śniegiem

Rozmiar katastrofy w województwie
zachodniopomorskim w godzinach
porannych dnia 8.04.2008 r.

Powiat gryfiński: gminy północne
liczba ludności ok.. 30 000
Powiat kamieński: cały
liczba ludności ok.. 47 000
Powiatu gryficki: gminy południowe
liczba ludności ok.. 20 000
Powiat goleniowski: cały
liczba ludności ok.. 78 000

Powiat policki cały
liczba ludności ok.. 63 000
Powiat pyrzycki północne gminy
liczba ludności ok.. 10 000
Powiat stargardzki: bez miasta
Stargard Szczeciński
liczba ludności ok. 40 000
Szczecin dzielnice lewobrzeża
liczba ludności ok.. 300 000
Świnoujście
liczba ludności ok. 40 000
Razem o godz. 7.00 dnia 8.04 w
województwie zachodniopomorskim
ok. 628 000 mieszkańców
pozbawionych było energii
elektrycznej
23

Przebieg zdarzeń w dniu 8 kwietnia 2008 r.

0.02 – awaria głównej linii energetycznej 220 kV Morzyczyn – Police,
zasilającej Szczecin od wschodu;
3.30 – awaria głównej linii energetycznej 220 kV Krajnik – Glinki,
zasilającej Szczecin od południa,
- awarie trzech linii energetycznych 110 kV ;
- awarie licznych linii energetycznych średniego i niskiego napięcia
zasilających w prąd miejscowości w zachodnich powiatach województwa.
Powyższe awarie linii energetycznych spowodowały:
- przerwę w pracy elektrociepłowni Szczecin oraz Pomorzany w
Szczecinie,
- awarię 900 stacji transformatorowych,
- brak prądu w lewobrzeżnej części Szczecina oraz miejscowościach na
obszarze powiatów: stargardzkiego, goleniowskiego, kamieńskiego,
gryfińskiego, pyrzyckiego, gryfickiego, łobeskiego, miasta Świnoujście,
polickiego, w tym ZCh. „Police”.

WPŁYW AWARII
NA FUNKCJONOWANIE
INFRASTRUKTURY
KRYTYCZNEJ

Wpływ katastrofy na funkcjonowanie infrastruktury krytycznej

ŁĄCZNOŚĆ

RODZAJ ŁĄCZNOŚCI

DZIAŁANIE /FUNKCJONOWANIE

System łączności telefonicznej przewodowej

Działa tam, gdzie nie wykorzystywano aparatów telefonicznych
zasilanych z sieci energetycznej

System łączności telefonicznej – mobilnej
/TK/

Realizowała tylko połączenia alarmowe, częściowo funkcjonował
operator TK „Plus”

Internet

Nie funkcjonował

Łączność w systemie reagowania
kryzysowego

Funkcjonowała we wszystkich centrach zarządzania kryzysowego
łączność radiotelefoniczna posiadająca awaryjne zasilanie z
akumulatorów

Wpływ katastrofy na funkcjonowanie infrastruktury krytycznej

Transport i komunikacja
Transport kolejowy
- unieruchomiona linia kolejowa Szczecin – Świnoujście z powodu uszkodzenia
trakcji elektrycznej
-Szczecin – Stargard Szczeciński – brak zasilania /użycie lokomotyw
spalinowych/

Transport drogowy

Poważne utrudnienia na wszystkich drogach objętych opadami śniegu

Zaopatrzenie w wodę
- duże ujęcia wody były zasilane własnymi agregatami prądotwórczymi,
-małe ujęcia wody nie posiadające własnych agregatów prądotwórczych były
zasilane agregatami przewoźnymi, dostarczonymi przez Państwową Straż
Pożarną i Jednostki Wojskowe /od drugiego dnia awarii/,
- agregaty prądotwórcze były też używane rotacyjnie do napełniania
zbiorników hydroforowych i utrzymania minimalnego ciśnienia w sieci
wodociągowej
- do części miejscowości gdzie nie było możliwości dostarczenia agregatów
prądotwórczych woda dowożona była beczkowozami

Szpitale
Wszystkie szpitale z obszaru objętego katastrofą energetyczną zasilane
były z awaryjnych źródeł zasilania.
- szpitale nie prowadziły planowych zabiegów operacyjnych za wyjątkiem
nagłych przypadków i sytuacji ratujących życie,

Zaopatrzenie w paliwo
Stacje paliwowe na obszarze objętym katastrofą nie prowadziły sprzedaży
ze względu na brak zasilania. Uruchomiono awaryjny system zaopatrzenia
szpitali w paliwo przez prywatnego dystrybutora.

Pozostałe utrudnienia
-nie funkcjonuje komunikacja tramwajowa w Szczecinie,
- nie funkcjonuje system zaopatrzenia w energię cieplną,
- występują utrudnienia w funkcjonowaniu oczyszczalni
ścieków,
- nieczynna jest sieć handlowa, w tym centra handlowe,
- nieczynne są banki oraz bankomaty,
- przerwana zostaje praca w zakładach produkcyjnych, a w tym
w: Stoczni
Szczecińskiej „Nowa”, Stoczni Remontowej „Gryfia”, Porcie
Morskim Szczecin – Świnoujście, ZCh. „Police” i w 4 dużych
zakładach przetwórstwa mięsnego,
- ograniczono działalność szkół i przedszkoli, nie
przeprowadzono w 13 szkołach egzaminów dla szóstoklasistów,
- nie działają kasy fiskalne, ale artykuły podstawowe m.in. leki,
środki higieniczne, żywność są sprzedawane.

Działanie systemu
zarządzania kryzysowego w
czasie awarii

AKTUALNY STAN PRAWNY

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 05 czerwca 1998 r.
O ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE
(Dz. U. Nr 80 z 2001 r. poz. 872)
Art. 15.
Wojewoda jako przedstawiciel Rady Ministrów odpowiada za wykonywanie polityki rządu na
obszarze województwa, a w szczególności:
4) zapewnia współdziałanie wszystkich jednostek organizacyjnych administracji rządowej
i samorządowej działających na obszarze województwa i kieruje ich działalnością
w zakresie zapobiegania zagrożeniu życia, zdrowia lub mienia oraz zagrożeniom
środowiska, bezpieczeństwa państwa i utrzymania porządku publicznego, ochrony praw
obywatelskich, a także zapobiegania klęskom żywiołowym i innym nadzwyczajnym
zagrożeniom oraz zwalczania i usuwania ich skutków na zasadach określonych
w ustawach,
4a) dokonuje oceny stanu zabezpieczenia przeciwpowodziowego województwa, opracowuje
plan operacyjny ochrony przed powodzią oraz ogłasza i odwołuje pogotowie i alarm
przeciwpowodziowy,

Art. 16.
1.

Wojewoda może wydawać, w zakresie wykonywania funkcji przedstawiciela Rady
Ministrów, polecenia obowiązujące wszystkie organy administracji rządowej,
a w sytuacjach nadzwyczajnych, o których mowa w art. 15 pkt 4 i 4a, obowiązujące
również organy samorządu terytorialnego. O wydanych poleceniach wojewoda
niezwłocznie informuje właściwego ministra.

GŁOWNE KOMPETENCE W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 05 czerwca 1998 r.
O ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE
– Wydaje akty prawa miejscowego dla obszarów nie uporządkowanych aktami
prawa powszechnie obowiązującego.
– Planuje reagowanie kryzysowe województwa ustalając między innymi
kompetencje poszczególnych osób funkcyjnych.
– Koordynuje przebiegiem reagowania na sytuacje kryzysowe o wymiarze
ponad powiatowym.
– Wnioskuje o:
• wprowadzenie stanu klęski żywiołowej,
• użycie Sił Zbrojnych RP.
– Ogłasza:
• pogotowie i alarm przeciwpowodziowy,
• stan zagrożenia epidemicznego i stan epidemii,
• uruchomienie działań interwencyjnych w obliczu zagrożenia
radiacyjnego.
–Monitoruje stan bezpieczeństwa województwa oraz informuje, alarmuje i
ostrzega przed potencjalnymi zagrożeniami.
– Udziela wsparcia zagrożonym powiatom siłami i środkami z innych powiatów.
– Wnioskuje o wsparcie potencjału reagowania kryzysowego województwa
zachodniopomorskiego siłami i środkami z województw ościennych lub
wydzielonych z zasobów krajowych.

AKTUALNY STAN PRAWNY

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Art. 1.
Ustawa określa organy właściwe w sprawach zarządzania
kryzysowego oraz ich zadania i zasady działania w tej
dziedzinie, a także zasady finansowania zadań zarządzania
kryzysowego.

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Wojewoda
Wydział Bezpieczeństwa
i Zarządzania Kryzysowego
Zachodniopomorskiego Urzędu
Wojewódzkiego

Wojewódzkie zespolone służby,
inspekcje i straże
Wojewódzkie Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Wojewódzkie
Centrum
Zarządzania
Kryzysowego
Lekarz Koordynator
Ratownictwa
Medycznego

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Starosta
Komórka organizacyjna starostwa
powiatowego właściwa do spraw
zarządzania kryzysowego
Powiatowy Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Powiatowe
Centrum
Zarządzania
Kryzysowego

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Wójt, burmistrz, prezydent miasta
Komórka organizacyjna urzędu gminy
właściwa do spraw zarządzania
kryzysowego
Gminny Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Może tworzyć:

Gminne Centrum
Zarządzania
Kryzysowego

ZALEŻNOŚCI SŁUŻBOWE
w zakresie bezpieczeństwa powszechnego i porządku publicznego

SYTUACJA KRYZYSOWA

STAROSTA
POWIATU

WOJEWODA

STAN KLĘSKI ŻYWIOŁOWEJ
(W zakresie zarządzania kryzysowego)

WOJEWÓDZKI
ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

SYSTEM REAGOWANIA KRYZYSOWEGO WOJEWÓDZTWA ZACHODNIOPOMORSKIEGO

WOJEWÓDZKI
ZESPÓŁ
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

WOJEWODA

RZĄDOWY ZESPÓŁ
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO
RZĄDOWE
CENTRUM
BEZPIECZEŃSTWA

MONITOROWANIE, ANALIZA
UZYSKIWANYCH DANYCH,
PROGNOZOWANIE ZDARZEŃ

SĄSIEDNIE
WOJEWÓDZTWA
NIEMIECKIE
LANDY
NADGRANICZNE

WOJEWÓDZKIE CENTRUM ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO
INICJOWANIE DZIAŁAŃ REAGOWANIA KRYZYSOWEGO
ZABEZPIECZENIE OPERACYJNO – TECHNICZNE
I INFORMACYJNE

ŚRODKI
MASOWEGO
PRZEKAZU

STAROSTOWIE
POWIATÓW

RESORTOWE
STRUKTURY
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

WOJEWÓDZKIE
STANOWISKA
KIEROWANIA,
SŁUŻBY
OPERACYJNODYSPOZYTORSKIE

ORGANIZACJE
POZARZĄDOWE

POWIATOWE CENTRUM
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

SYSTEM
ALARMOWANIA
I OSTRZEGANIA
LUDNOŚCI

WOJEWODZKI ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

WOJEWODA ZACHODNIOPOMORSKI
– przewodniczący
DYREKTOR WYDZIAŁU BEZPIECZEŃSTWA
I ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO – zastępca przewodniczącego

40

STALI CZŁONKOWIE ZESPOŁU
KIEROWNICY ZESPOLONYCH SŁUŻB, INSPEKCJI I STRAŻY WOJEWÓDZKICH
ORGANY ADMINISTRACJI NIEZESPOLONEJ
INNI CZOŁONKOWIE ZESPOŁU
PRZEDSTAWICIELE ZACHODNIOPOMORSKIEGO URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO W SZCZECINIE

INNE OSOBY ZAPROSZONE DO UDZIAŁU W PRACACH ZESPOŁU

GRUPA OPERACYJNA

ZAPEWNIA
FUNKCJONOWANIE

DORAŹNIE

WYDZIAŁ BEZPIECZEŃSTWA I ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

STALI
CZŁONKOWIE
ZESPOŁU

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Wojewoda Zachodniopomorski – przewodniczący;
2) Dyrektor Wydziału Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego
w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie –
zastępca przewodniczącego;
3) Marszałek Województwa Zachodniopomorskiego;
4) Komendant Wojewódzki Policji w Szczecinie;
5) Zachodniopomorski Komendant Wojewódzki Państwowej Straży
Pożarnej;
6) Szef Wojewódzkiego Sztabu Wojskowego w Szczecinie;
7) Dyrektor Wydziału Infrastruktury w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie;
8) Dyrektor Zachodniopomorskiego Centrum Organizacji i Promocji Zdrowia.

KIEROWNICY
ZESPOLONYCH
SŁUŻB, INSPEKCJI
I STRAŻY
WOJEWÓDZKICH

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego;
2) Zachodniopomorski Wojewódzki Konserwator Zabytków;
3) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Ochrony
Roślin i Nasiennictwa
4) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska;
5) Zachodniopomorski Wojewódzki Lekarz Weterynarii;
6) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Farmaceutyczny;
7) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej;
8) Zachodniopomorski Kurator Oświaty;
9) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego;
10)
Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Transportu Drogowego

ORGANY
ADMINISTRACJI
NIEZESPOLONEJ

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Komendant Pomorskiego Oddziału Straży Granicznej w Szczecinie;
2) Komendant Pomorskiego Dywizjonu Straży Granicznej w Świnoujściu;
3) Dyrektor Urzędu Morskiego w Szczecinie;
4) Przedstawiciel Dyrektora Urzędu Morskiego w Słupsku;
5) Dyrektor Izby Celnej w Szczecinie;
6) Dyrektor Urzędu Żeglugi Śródlądowej w Szczecinie;
7) Dyrektor Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Szczecinie;
8) Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny w Szczecinie.

INNI
CZOŁONKOWIE
ZESPOŁU

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Dyrektor Delegatury Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego
w Szczecinie;
2) Prokurator Okręgowy w Szczecinie;
3) Dyrektor Zachodniopomorskiego Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych w Szczecinie;
4) Dyrektor Oddziału Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad w Szczecinie;
5) Dyrektor Oddziału Regionalnego PKP Polskie Linie Kolejowe
w Szczecinie;
6) Dyrektor Zachodniopomorskiego Oddziału Wojewódzkiego
Narodowego Funduszu Zdrowia;
7) Kierownik Biura Prognoz Meteorologicznych Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej w Szczecinie;
8) Dyrektor Północno-Zachodniego Oddziału Terenowego Urzędu
Regulacji Energetyki w Szczecinie.

PRZEDSTAWICIELE
ZACHODNIOPOMORSKIEGO
URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO
W SZCZECINIE

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Dyrektor Generalny Zachodniopomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Szczecinie;
2) Dyrektor Wydział Środowiska i Rolnictwa;
3) Dyrektor Wydział Polityki Społecznej;
4) Dyrektor Wydziału Finansów i Budżetu w Zachodniopomorskim
Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie;
5) Kierownik Biura Prawnego w Zachodniopomorskim Urzędzie
Wojewódzkim w Szczecinie;
6) Rzecznik Prasowy Wojewody Zachodniopomorskiego.

PODJĘTE DZIAŁANIA
W CELU OGRANICZENIA
SKUTKÓW AWARII

48

Godz. 19.14, dnia 7.04.2008 r.
Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego
otrzymuje od Biura Prognoz Meteorologicznych w
Szczecinie ostrzeżenie nr 16 o intensywnych opadach
deszczu przechodzących w deszcz ze śniegiem.
Ostrzeżenie przewiduje silne opady deszczu i deszczu ze
śniegiem w ciągu najbliższych 18 godzin, do 25-30 mm.
Przewidywane są utrudnienia komunikacyjne i na terenach
zurbanizowanych.

49

Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego zgodnie z procedurą rozsyła
w godz. 20.08 – 20.31 ostrzeżenia do mediów /17/ i jednostek samorządu
terytorialnego oraz innych ogniw ważnych dla systemu zarządzania
kryzysowego województwa /33/. Łącznie 50 odbiorców.

50

Najważniejsze działania podejmowane przez wojewódzką administrację
rządową.

I dzień katastrofy /8 kwietnia/
1. Uruchomienie pracy zespołów zarządzania kryzysowego
- wojewódzkiego – praca na dwóch stanowiskach w Urzędzie Miasta Szczecin i Urzędzie
Wojewódzkim /posiedzenia w odstępach 2 – 3 godziny. Zakończone konferencją prasową/,
- powiatowych i gminnych – praca całodobowa z wykorzystaniem systemu łączności
radiotelefonicznej Wojewody i PSP
2. Nadawanie komunikatów radiowych do mieszkańców, przy wykorzystaniu rozgłośni
zlokalizowanych poza Szczecinem
3. Uruchomienie komunikacji autobusowej w Szczecinie.
4. Odwołanie obowiązku uczestnictwa w zajęciach szkolnych – szkoły otwarte.
5. Monitoring funkcjonowania:

- szpitali – wzmocnienie agregatami, dowóz paliwa i wody, zorganizowanie punktu dializ, apel
o przyjmowanie pacjentów w przychodniach,
- systemu wodno – kanalizacyjnego – kontrola zrzutu ścieków, przygotowanie sprzętu do
dowozu wody /PSP, SZ/,
- zakładów o dużym i zwiększonym ryzyku – np.. ZCh Police, wzmocnienie agregatem
urządzeń do chłodzenia instalacji z amoniakiem.
51

6. Monitorowanie prac związanych z przywracaniem energii
7. Wystąpienie do Ministra Finansów o uruchomienie sprzedaży podstawowych produktów
żywnościowych z pominięciem kas fiskalnych – ręczna rejestracja sprzedaży.
8. Zorganizowanie zwiększonej ilości patroli na ulicach: policja, wojsko /żandarmeria / straż
graniczna.
9. Wywóz produktów mrożonych z marketów – samochodami chłodniami do magazynów
rejonowych.

10. Uruchomienie pomocy społecznej.
11. W związku ze zmniejszoną ilością pociągów – pociągi pośpieszne zatrzymywane są na
wszystkich stacjach.
12. Przywracanie energii w I kolejności na elektrociepłowni w Szczecinie.

52

KALENDARIUM DZIAŁAŃ SYSTEMU ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
w dniu 8 kwietnia 2008 r.
4.20 – powołanie w Szczecinie miejskiego zespołu zarządzania kryzysowego;
5.15 – pierwsze posiedzenie miejskiego zespołu zarządzania kryzysowego;
6.00 – spotkanie członków wojewódzkiego zespołu zarządzania kryzysowego;
7.30 - wspólne posiedzenie wojewódzkiego i miejskiego zespołu zarządzania
kryzysowego pod przewodnictwem Wojewody Zachodniopomorskiego i
Prezydenta Szczecina;
7.00 – 9.00 – zbierają się zespoły reagowania kryzysowego w powiatach:
goleniowskim, polickim, stargardzkim, kamieńskim;
8.00 - 11.00 – zbierają się zespoły zarządzania kryzysowego w gminach
objętych awarią energetyczną oraz dodatkowo w mieście Kamień Pomorski i
Trzebiatów ze względu na wystąpienie zagrożenia powodziowego.
8 kwietnia odbywają się wspólne posiedzenia wojewódzkiego i miejskiego zespołu
zarządzania kryzysowego, na których omawiana jest aktualna sytuacja energetyczna,
przeciwpowodziowa oraz stan bezpieczeństwa i porządku publicznego w Szczecinie i na
obszarze powiatów objętych sytuacją kryzysową. Posiedzenia zespołów kończyły się
każdorazowo konferencjami prasowymi, w ramach których przekazywane były dla
mediów dane o aktualnej sytuacji w Szczecinie i na obszarze województwa.
Od dnia 9 kwietnia Wojewódzki Zespół Zarządzania Kryzysowego funkcjonuje w
Urzędzie Wojewódzkim zachowując tryb pracy podobny jak dzień wcześniej
Wojewoda Zachodniopomorski wraz z Komendantem Wojewódzkim PSP jedzie do
miejscowości objętych awarią i uczestniczy w posiedzeniach powiatowych zespołów
zarządzania kryzysowego m.in. w Starostwie Powiatowym w Goleniowie i Kamieniu
Pomorskim.

SCHEMAT KIEROWANIA /ZARZĄDZANIA/
WOJEWODA ZACHODNIOPOMORSKI
WOJEWÓDZKI ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
Wojewódzkie służby, inspekcje, straże
i jednostki organizacyjne wchodzące
w skład systemu reagowania kryzysowego

WCZK

Prezydent Szczecina

Starosta Policki

Starosta Kamieński

Starosta Goleniowski

MCZK

PCZK

PCZK

PCZK

Starosta Stargardzki

Starosta Gryficki

Starosta Gryfiński

Prezydent Świnoujścia

PCZK

PCZK

PCZK

MCZK

GCZK-7

GCZK-3

GCZK-2

GCZK-3

GCZK-2

GCZK-5

Działania podjęte w związku z awarią
Pomoc dla mieszkańców
W związku z zaistniałą awarią sieci energetycznej Wojewoda zwrócił się do
jednostek samorządu terytorialnego, z obszaru dotkniętego skutkami awarii
energetycznej, o:
-zorganizowanie niezbędnej pomocy dla mieszkańców w zakresie m.in.
dostaw żywności,
- wody oraz innego niezbędnego zaopatrzenia,
- objęcie - przez Ośrodki Pomocy Rodzinie, opieką osób potrzebujących
pomocy,
- zapewnienie warunków do skorzystania z urządzeń sanitarnych ( kąpiele,
opieka nad dziećmi).

Ochrona zdrowia /lekarz koordynator z Wojewódzkiego Stanowiska
Koordynacji Ratownictwa Medycznego/
Monitorowano funkcjonowanie szpitali.
Szpitalne oddziały intensywnej terapii i oddziały dializ w województwie
zasilane były agregatami własnymi lub dostarczonymi przez straż pożarną.
Dyrektorom szpitali przekazano telefon kontaktowy do dystrybutora
zaopatrującego agregaty prądotwórcze w paliwo.
Utrzymywano stały kontakt telefoniczny z Wojewódzką Stacją Pogotowia
Ratunkowego. Wojewódzka Stacja Pogotowia Ratunkowego nie odnotowała
zwiększonej ilości wezwań do zachorowań, nie zanotowano również wezwań
związanych z zaistniałym zdarzeniem.

Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny
sprawy sanitarno – epidemiologiczne
Podjęto natychmiastowe działania kontrolne w hurtowniach i sklepach spożywczych
w zakresie przechowywania artykułów spożywczych, zwłaszcza mrożonych.
W czasie kontroli ustalono, że żywność wymagająca przechowywania w chłodzie
była:
-przechowywana w podstawionych pod sklepy samochodach chłodniach w
monitorowanej temperaturze, odpowiedniej dla asortymentu żywności
- przetransportowana do magazynów rejonowych dużych sieci handlowych.

Część żywności nietrwałej mikrobiologicznie, w tym przetwory mleczne, wędliny,
mięso, mrożonki została wycofana z obrotu w ramach działań wynikających z
kontroli wewnętrznych.
Monitorowano jakość wody przeznaczonej do spożycia a także sytuację pod kątem
zagrożenia epidemiologicznego w szpitalach.

Wojewódzki Inspektorat Weterynarii - sprawy weterynaryjne
Inspektorzy powiatowych inspekcji weterynaryjnych podjęli działania kontrolne
z możliwością podejmowania decyzji o utylizacji żywności, która w wyniku
braku dopływu prądu do urządzeń chłodniczych mogła ulec zepsuciu.
Duże fermy drobiowe, pozostające bez podstawowego zasilania, zasilano
zastępczo z agregatów prądotwórczych. Zasilanie zastępcze znacznie
podniosło koszty produkcji w fermach.
Sytuacja w chłodniach składowych jest opanowana.

Sytuacja w oświacie
Z uwagi na niedogrzanie pomieszczeń, brak dostaw ciepła i energii elektrycznej
8 kwietnia, zajęcia lekcyjne we wszystkich gimnazjach i szkołach
ponadgimnazjalnych odwołano.
9 kwietnia w wielu miejscowościach zajęcia skrócono, bądź odwołano.
Odwołano sprawdzian szóstoklasistów w 8 szkołach podstawowych na terenie
Szczecina oraz w 5 w terenie ( Stargard Szczeciński, Koszewo, Sowno,
Grzedzice, Goleniów).
Wojewódzki Kurator Oświaty na bieżąco informował Wojewodę o ilości placówek
oświatowych, w których nie prowadzone były zajęcia szkolne z powodu awarii
zasilania energetycznego.

Siły i środki uczestniczące w likwidacji skutków katastrofy energetycznej

Policja
- 465 funkcjonariuszy, w tym 112 ze Szkoły Policji w Pile,
140 funkcjonariuszy Oddziału Prewencji w Szczecinie,
65 funkcjonariuszy ruchu drogowego,
- 71 radiowozów
-nie odnotowano zdarzeń o charakterze kryminalnym lub
chuligańskim - mających związek z awarią sieci energetycznych.
Państwowa Straż Pożarna
Ratownicy PSP – ok. 250 dziennie
Samochody ratownicze – 6 /Poznań, Gorzów, Warszawa, Opole, Wrocław/
Samochody pożarnicze – ok. 55 dziennie
Agregaty prądotwórcze – ok. 106 dziennie
Motopompy – ok. 47 dziennie

Siły Zbrojne RP /średnio w ciągu dnia/
- 65 żołnierzy
- 15 samochodów
- 2 pojazdy ciężkie
- 4 agregatów prądotwórczych
- 3 motopompy
- lekkie pokrycie drogowe
- most niskowodny
Żandarmeria Wojskowa
- 110 żołnierzy
- 12 samochodów
Pomorski Oddział Straży Granicznej w Szczecinie
- 70 funkcjonariuszy
- 8 samochodów

WSTĘPNE WNIOSKI
PO AWARII

Wstępne wnioski


Konieczne jest zaopatrzenie jednostek organizacyjnych ważnych dla
funkcjonowania administracji publicznej oraz gwarantujących
świadczenie usług społecznych w urządzenia awaryjnego zasilania
elektroenergetycznego



Konieczne jest opracowanie i uruchomienia programu edukacyjnego,
mającego na celu zapoznanie mieszkańców z potencjalnymi
zagrożeniami charakterystycznymi dla poszczególnych powiatów oraz
sposobami optymalnych zachowań



Konieczna jest rozbudowa systemów kierowania i informowania,
wykorzystywanych przez organy samorządu terytorialnego w procesie
reagowania kryzysowego

PODSUMOWANIE
• Sprawne
funkcjonowanie
kryzysowego
przyczyniło
rozmiarów katastrofy

systemu
się
do

zarządzania
ograniczenia

• Szybkie zwołanie Zespołów Zarządzania Kryzysowego
pozwoliło na koordynację działań od momentu
powstania sytuacji kryzysowej
• Wspólne informowanie mieszkańców o skutkach
katastrofy i postępach w prowadzeniu akcji ratowniczej
umożliwiło jednolity przekaz i niezakłóconą pracę
centrów zarządzania kryzysowego

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE

65

Powołanie Zespołu ds. Zbadania Przyczyn i Skutków
Katastrofy Energetycznej Zarządzeniem Wojewody
Zachodniopomorskiego nr 154/2008
z dnia 22 kwietnia 2008r.
Określenie przyczyn i skutków katastrofy
elektroenergetycznej
zaistniałej w części województwa zachodniopomorskiego.
Zbilansowanie strat i szkód powstałych
w wyniku katastrofy elektroenergetycznej
oraz kosztów prowadzenia działań ratowniczych.
Opracowanie założeń
do „Strategii Bezpieczeństwa Energetycznego
dla Województwa Zachodniopomorskiego”.
66

Raport Zespołu ds. Zbadania Przyczyn
i Skutków Katastrofy Energetycznej

WNIOSKI I ZALECENIA

67

68

Bezpośrednie przyczyny katastrofy energetycznej

 Obciążenia sadzią przewodów linii energetycznych przekroczyły
znacznie, co najmniej o kilkadziesiąt procent, przyjęte w
obliczeniach normowe wartości katastrofalne,
 Dodatkowym czynnikiem, mającym wpływ na przebieg zdarzeń i
rozległość uszkodzeń, były obfite opady deszczu w okresie
poprzedzającym awarię, co spowodowało podniesienie poziomu wód
gruntowych i w efekcie rozmiękczenie gruntu,
 Efektem było obniżenie stabilności posadowienia zarówno słupów
linii elektroenergetycznych jak i rosnących w pobliżu linii drzew.

69

Skutki ekonomiczne katastrofy energetycznej







KOSZTY AKCJI RATOWNICZEJ: 829 731,34 zł
KOSZTY PONIESIONE PRZEZ ZAKŁADY, FIRMY,
SPÓŁKI, SZPITALE: 45 172 424,12 zł
KOSZTY PONIESIONE PRZEZ POWIATY I GMINY :
979 468,41 zł
CAŁKOWITE KOSZTY: 46 981 623,87 zł

Koszty niedostarczonej energii elektrycznej oszacowano
na kwotę powyżej 60 milionów zł.
70

Raport dostrzega potrzebę
powołania stałego zespołu :
Wojewódzkiej Rady do spraw
Bezpieczeństwa Energetycznego

71

72

Powołanie Wojewódzkiej Rady
ds. Bezpieczeństwa Energetycznego
Zarządzenie Wojewody Zachodniopomorskiego

nr 435/2008 z dnia 30 września 2008r.

73

ZADANIA WOJEWÓDZKIEJ RADY
ds. BEZPIECZEŃSTWA ENERGETYCZNEGO
1. Nadzór nad realizacją wniosków i zaleceń wynikających z Raportu Zespołu
ds. Zbadania Przyczyn i Skutków Katastrofy Energetycznej w aglomeracji
szczecińskiej i części województwa zachodniopomorskiego.
2. Nadzór nad powstaniem oraz wdrażaniem Strategii Bezpieczeństwa
Energetycznego dla Województwa Zachodniopomorskiego.
3. Monitorowanie funkcjonowania systemu elektroenergetycznego, gazowego
i ciepłowniczego na terenie województwa zachodniopomorskiego.
4. Inicjowanie działań i projektów związanych z rozwojem energetyki na terenie
województwa zachodniopomorskiego.
5. Monitorowanie realizacji planów rozwoju przedsiębiorstw energetycznych.
6. Wspieranie działań samorządu województwa w zakresie tworzenia projektów
planu zaopatrzenia w energię elektryczną, gaz oraz ciepło.
7. Inicjowanie działań wspierających rozwój energetyki odnawialnej.
74

Dziękuję za uwagę

75


Slide 24

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE
Wydział Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego

Olsztyn 20 luty 2009 r.
Waldemar Redmer
1

2

Bezpośrednią przyczyną awarii systemu
elektroenergetycznego w nocy 7-8 kwietnia

2008 r. był szczególnie niekorzystny splot
warunków atmosferycznych prowadzący do
licznych uszkodzeń linii elektroenergetycznych
3

Temperatura powietrza
st. C
8,0
S z c z ec in
7,0

Ś w inoujś c ie
G oleniów

6,0

5,0

4,0

3,0

2,0

1,0

0,0

-1,0

-2,0

-3,0
2008-04-07

2008-04-07

2008-04-07

2008-04-07

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-09

00:00

06:00

12:00

18:00

00:00

06:00

12:00

18:00

00:00

d a ta / g o d z .

4

Prędkość wiatru
Charakterystyczne prędkości wiatru wg PN-77/B-02011

m /s

Strefa I
– Szczecin
– 20 m/s
Strefa II – Goleniów – 24 m/s
Strefa IIa – Świnoujście – 27 m/s

14
S z c z ec in
13
12

Ś w inoujś c ie
G oleniów

11
Kierunek
wiatru wg IMiGW:
10
16:00÷21:00
– PN i PN-ZACH, 3÷6 m/s
22:00÷01:00
– ZACH-PN, 3÷4 m/s
9
02:00÷14:00 – ZACH, 4÷8 m/s
8
7
6
5
4
3
2
1
0
2008-04-07 00:00 2008-04-07 06:00 2008-04-07 12:00 2008-04-07 18:00 2008-04-08 00:00 2008-04-08 06:00 2008-04-08 12:00 2008-04-08 18:00 2008-04-09 00:00
d a ta / g o d z .

5

Rodzaje opadu


Początkowo intensywny opad deszczu, a później
śniegu z deszczem i śniegu



Suma opadów 8:00 07.04 do 8:00 08.04 lokalnie
48 l/m2 w równoważniku wodnym (4,8 cm/m2)



Lokalnie odnotowana gęstość śniegu:
 

2 ,1 kN/m

2

 7 ,8 kN/m

3

0 ,27 m
6

Niewielki pobór energii elektrycznej w
godzinach nocnych z 07 na 08 04 2008 był
przyczyną schłodzenia przewodów
napowietrznych linii energetycznych do
temperatury zamarzania śniegu, co
sprzyjało osadzaniu się sadzi.

7

8

9

Wielkości Obciążeń Przewodów Sadzią
A F L – 6 2 40 m m

2

d = 2 1,7 m m
S a d ź n o rm a ln a
[N /m ]
S a d ź k a ta strofa ln a

A F L – 8 5 25 m m
d = 3 1,5 m m

8 ,7

1 7,4

2 2,8

S a d ź 7 -8 k w ietn ia

3 8,0

4 5,2

[N /m ]

 = 118 %

 = 98 %

9 ,7

1 9,7

76

53

[N /m ]

C ięża r p rzew o d u
[N /m ]
P rzek ro czen ie k atastro fa ln ych ob cią żeń
[% ]

2

Ciężar sadzi na jednym przewodzie długości 300 m:
45,2  300 = 13560 N = 13,56 kN

10

Upadek słupów

11

Zniszczenia konstrukcji
na skutek przeciążenia przewodów
L in ie



220 k V (1)

110 k V (5)

2

1

3

Z łam an ie trzon u słu p a

14

6

20

S k ręcen ia trzon ów



6

6

U szk od zen ia p op rzeczn ik ów ze św iatłow od em



8

8

U szk od zen ia p op rzeczn ik ów b ez św iatłow od u



3

3

1



1

17

24

41

P rzew rócen ia

In n e


12

Formy zniszczenia słupów
Złamania słupów
220 kV

110 kV

13

14

15

Zniszczenia kaskadowe
Linia 220 kV

Linia 15 kV
Linia 110 kV

16

17

18

19

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE

20

Przebieg katastrofy energetycznej w Szczecinie
Police 220 kV

Glinki 220 kV

220kV
Awaria godz. 0.02
Police 110 kV

Glinki 110 kV

8.04.2008 r.

110kV

Szczecin

Awaria godz. 1.06
EC Szczecin
Pomorzany 110 kV

~

8.04.2008 r.

Morzyczyn

Dąbie

Zdroje

110 kV

~

Awaria godz. 3.34

Pomorzany

Morzyczyn
220 kV

8.04.2008 r.
110kV

Żydowce

Awaria godz. 1.55
8.04.2008 r.
Dolna Odra

220kV

~

110kV

Krajnik

~ ~ ~ ~

21

Około godz. 20, dnia 7.04.2008 r. w zachodniej części województwa zaczyna
padać intensywny deszcz przechodzący w deszcz ze śniegiem

Zasięg opadów
deszczu i deszczu
ze śniegiem

Rozmiar katastrofy w województwie
zachodniopomorskim w godzinach
porannych dnia 8.04.2008 r.

Powiat gryfiński: gminy północne
liczba ludności ok.. 30 000
Powiat kamieński: cały
liczba ludności ok.. 47 000
Powiatu gryficki: gminy południowe
liczba ludności ok.. 20 000
Powiat goleniowski: cały
liczba ludności ok.. 78 000

Powiat policki cały
liczba ludności ok.. 63 000
Powiat pyrzycki północne gminy
liczba ludności ok.. 10 000
Powiat stargardzki: bez miasta
Stargard Szczeciński
liczba ludności ok. 40 000
Szczecin dzielnice lewobrzeża
liczba ludności ok.. 300 000
Świnoujście
liczba ludności ok. 40 000
Razem o godz. 7.00 dnia 8.04 w
województwie zachodniopomorskim
ok. 628 000 mieszkańców
pozbawionych było energii
elektrycznej
23

Przebieg zdarzeń w dniu 8 kwietnia 2008 r.

0.02 – awaria głównej linii energetycznej 220 kV Morzyczyn – Police,
zasilającej Szczecin od wschodu;
3.30 – awaria głównej linii energetycznej 220 kV Krajnik – Glinki,
zasilającej Szczecin od południa,
- awarie trzech linii energetycznych 110 kV ;
- awarie licznych linii energetycznych średniego i niskiego napięcia
zasilających w prąd miejscowości w zachodnich powiatach województwa.
Powyższe awarie linii energetycznych spowodowały:
- przerwę w pracy elektrociepłowni Szczecin oraz Pomorzany w
Szczecinie,
- awarię 900 stacji transformatorowych,
- brak prądu w lewobrzeżnej części Szczecina oraz miejscowościach na
obszarze powiatów: stargardzkiego, goleniowskiego, kamieńskiego,
gryfińskiego, pyrzyckiego, gryfickiego, łobeskiego, miasta Świnoujście,
polickiego, w tym ZCh. „Police”.

WPŁYW AWARII
NA FUNKCJONOWANIE
INFRASTRUKTURY
KRYTYCZNEJ

Wpływ katastrofy na funkcjonowanie infrastruktury krytycznej

ŁĄCZNOŚĆ

RODZAJ ŁĄCZNOŚCI

DZIAŁANIE /FUNKCJONOWANIE

System łączności telefonicznej przewodowej

Działa tam, gdzie nie wykorzystywano aparatów telefonicznych
zasilanych z sieci energetycznej

System łączności telefonicznej – mobilnej
/TK/

Realizowała tylko połączenia alarmowe, częściowo funkcjonował
operator TK „Plus”

Internet

Nie funkcjonował

Łączność w systemie reagowania
kryzysowego

Funkcjonowała we wszystkich centrach zarządzania kryzysowego
łączność radiotelefoniczna posiadająca awaryjne zasilanie z
akumulatorów

Wpływ katastrofy na funkcjonowanie infrastruktury krytycznej

Transport i komunikacja
Transport kolejowy
- unieruchomiona linia kolejowa Szczecin – Świnoujście z powodu uszkodzenia
trakcji elektrycznej
-Szczecin – Stargard Szczeciński – brak zasilania /użycie lokomotyw
spalinowych/

Transport drogowy

Poważne utrudnienia na wszystkich drogach objętych opadami śniegu

Zaopatrzenie w wodę
- duże ujęcia wody były zasilane własnymi agregatami prądotwórczymi,
-małe ujęcia wody nie posiadające własnych agregatów prądotwórczych były
zasilane agregatami przewoźnymi, dostarczonymi przez Państwową Straż
Pożarną i Jednostki Wojskowe /od drugiego dnia awarii/,
- agregaty prądotwórcze były też używane rotacyjnie do napełniania
zbiorników hydroforowych i utrzymania minimalnego ciśnienia w sieci
wodociągowej
- do części miejscowości gdzie nie było możliwości dostarczenia agregatów
prądotwórczych woda dowożona była beczkowozami

Szpitale
Wszystkie szpitale z obszaru objętego katastrofą energetyczną zasilane
były z awaryjnych źródeł zasilania.
- szpitale nie prowadziły planowych zabiegów operacyjnych za wyjątkiem
nagłych przypadków i sytuacji ratujących życie,

Zaopatrzenie w paliwo
Stacje paliwowe na obszarze objętym katastrofą nie prowadziły sprzedaży
ze względu na brak zasilania. Uruchomiono awaryjny system zaopatrzenia
szpitali w paliwo przez prywatnego dystrybutora.

Pozostałe utrudnienia
-nie funkcjonuje komunikacja tramwajowa w Szczecinie,
- nie funkcjonuje system zaopatrzenia w energię cieplną,
- występują utrudnienia w funkcjonowaniu oczyszczalni
ścieków,
- nieczynna jest sieć handlowa, w tym centra handlowe,
- nieczynne są banki oraz bankomaty,
- przerwana zostaje praca w zakładach produkcyjnych, a w tym
w: Stoczni
Szczecińskiej „Nowa”, Stoczni Remontowej „Gryfia”, Porcie
Morskim Szczecin – Świnoujście, ZCh. „Police” i w 4 dużych
zakładach przetwórstwa mięsnego,
- ograniczono działalność szkół i przedszkoli, nie
przeprowadzono w 13 szkołach egzaminów dla szóstoklasistów,
- nie działają kasy fiskalne, ale artykuły podstawowe m.in. leki,
środki higieniczne, żywność są sprzedawane.

Działanie systemu
zarządzania kryzysowego w
czasie awarii

AKTUALNY STAN PRAWNY

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 05 czerwca 1998 r.
O ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE
(Dz. U. Nr 80 z 2001 r. poz. 872)
Art. 15.
Wojewoda jako przedstawiciel Rady Ministrów odpowiada za wykonywanie polityki rządu na
obszarze województwa, a w szczególności:
4) zapewnia współdziałanie wszystkich jednostek organizacyjnych administracji rządowej
i samorządowej działających na obszarze województwa i kieruje ich działalnością
w zakresie zapobiegania zagrożeniu życia, zdrowia lub mienia oraz zagrożeniom
środowiska, bezpieczeństwa państwa i utrzymania porządku publicznego, ochrony praw
obywatelskich, a także zapobiegania klęskom żywiołowym i innym nadzwyczajnym
zagrożeniom oraz zwalczania i usuwania ich skutków na zasadach określonych
w ustawach,
4a) dokonuje oceny stanu zabezpieczenia przeciwpowodziowego województwa, opracowuje
plan operacyjny ochrony przed powodzią oraz ogłasza i odwołuje pogotowie i alarm
przeciwpowodziowy,

Art. 16.
1.

Wojewoda może wydawać, w zakresie wykonywania funkcji przedstawiciela Rady
Ministrów, polecenia obowiązujące wszystkie organy administracji rządowej,
a w sytuacjach nadzwyczajnych, o których mowa w art. 15 pkt 4 i 4a, obowiązujące
również organy samorządu terytorialnego. O wydanych poleceniach wojewoda
niezwłocznie informuje właściwego ministra.

GŁOWNE KOMPETENCE W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 05 czerwca 1998 r.
O ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE
– Wydaje akty prawa miejscowego dla obszarów nie uporządkowanych aktami
prawa powszechnie obowiązującego.
– Planuje reagowanie kryzysowe województwa ustalając między innymi
kompetencje poszczególnych osób funkcyjnych.
– Koordynuje przebiegiem reagowania na sytuacje kryzysowe o wymiarze
ponad powiatowym.
– Wnioskuje o:
• wprowadzenie stanu klęski żywiołowej,
• użycie Sił Zbrojnych RP.
– Ogłasza:
• pogotowie i alarm przeciwpowodziowy,
• stan zagrożenia epidemicznego i stan epidemii,
• uruchomienie działań interwencyjnych w obliczu zagrożenia
radiacyjnego.
–Monitoruje stan bezpieczeństwa województwa oraz informuje, alarmuje i
ostrzega przed potencjalnymi zagrożeniami.
– Udziela wsparcia zagrożonym powiatom siłami i środkami z innych powiatów.
– Wnioskuje o wsparcie potencjału reagowania kryzysowego województwa
zachodniopomorskiego siłami i środkami z województw ościennych lub
wydzielonych z zasobów krajowych.

AKTUALNY STAN PRAWNY

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Art. 1.
Ustawa określa organy właściwe w sprawach zarządzania
kryzysowego oraz ich zadania i zasady działania w tej
dziedzinie, a także zasady finansowania zadań zarządzania
kryzysowego.

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Wojewoda
Wydział Bezpieczeństwa
i Zarządzania Kryzysowego
Zachodniopomorskiego Urzędu
Wojewódzkiego

Wojewódzkie zespolone służby,
inspekcje i straże
Wojewódzkie Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Wojewódzkie
Centrum
Zarządzania
Kryzysowego
Lekarz Koordynator
Ratownictwa
Medycznego

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Starosta
Komórka organizacyjna starostwa
powiatowego właściwa do spraw
zarządzania kryzysowego
Powiatowy Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Powiatowe
Centrum
Zarządzania
Kryzysowego

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Wójt, burmistrz, prezydent miasta
Komórka organizacyjna urzędu gminy
właściwa do spraw zarządzania
kryzysowego
Gminny Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Może tworzyć:

Gminne Centrum
Zarządzania
Kryzysowego

ZALEŻNOŚCI SŁUŻBOWE
w zakresie bezpieczeństwa powszechnego i porządku publicznego

SYTUACJA KRYZYSOWA

STAROSTA
POWIATU

WOJEWODA

STAN KLĘSKI ŻYWIOŁOWEJ
(W zakresie zarządzania kryzysowego)

WOJEWÓDZKI
ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

SYSTEM REAGOWANIA KRYZYSOWEGO WOJEWÓDZTWA ZACHODNIOPOMORSKIEGO

WOJEWÓDZKI
ZESPÓŁ
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

WOJEWODA

RZĄDOWY ZESPÓŁ
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO
RZĄDOWE
CENTRUM
BEZPIECZEŃSTWA

MONITOROWANIE, ANALIZA
UZYSKIWANYCH DANYCH,
PROGNOZOWANIE ZDARZEŃ

SĄSIEDNIE
WOJEWÓDZTWA
NIEMIECKIE
LANDY
NADGRANICZNE

WOJEWÓDZKIE CENTRUM ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO
INICJOWANIE DZIAŁAŃ REAGOWANIA KRYZYSOWEGO
ZABEZPIECZENIE OPERACYJNO – TECHNICZNE
I INFORMACYJNE

ŚRODKI
MASOWEGO
PRZEKAZU

STAROSTOWIE
POWIATÓW

RESORTOWE
STRUKTURY
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

WOJEWÓDZKIE
STANOWISKA
KIEROWANIA,
SŁUŻBY
OPERACYJNODYSPOZYTORSKIE

ORGANIZACJE
POZARZĄDOWE

POWIATOWE CENTRUM
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

SYSTEM
ALARMOWANIA
I OSTRZEGANIA
LUDNOŚCI

WOJEWODZKI ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

WOJEWODA ZACHODNIOPOMORSKI
– przewodniczący
DYREKTOR WYDZIAŁU BEZPIECZEŃSTWA
I ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO – zastępca przewodniczącego

40

STALI CZŁONKOWIE ZESPOŁU
KIEROWNICY ZESPOLONYCH SŁUŻB, INSPEKCJI I STRAŻY WOJEWÓDZKICH
ORGANY ADMINISTRACJI NIEZESPOLONEJ
INNI CZOŁONKOWIE ZESPOŁU
PRZEDSTAWICIELE ZACHODNIOPOMORSKIEGO URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO W SZCZECINIE

INNE OSOBY ZAPROSZONE DO UDZIAŁU W PRACACH ZESPOŁU

GRUPA OPERACYJNA

ZAPEWNIA
FUNKCJONOWANIE

DORAŹNIE

WYDZIAŁ BEZPIECZEŃSTWA I ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

STALI
CZŁONKOWIE
ZESPOŁU

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Wojewoda Zachodniopomorski – przewodniczący;
2) Dyrektor Wydziału Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego
w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie –
zastępca przewodniczącego;
3) Marszałek Województwa Zachodniopomorskiego;
4) Komendant Wojewódzki Policji w Szczecinie;
5) Zachodniopomorski Komendant Wojewódzki Państwowej Straży
Pożarnej;
6) Szef Wojewódzkiego Sztabu Wojskowego w Szczecinie;
7) Dyrektor Wydziału Infrastruktury w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie;
8) Dyrektor Zachodniopomorskiego Centrum Organizacji i Promocji Zdrowia.

KIEROWNICY
ZESPOLONYCH
SŁUŻB, INSPEKCJI
I STRAŻY
WOJEWÓDZKICH

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego;
2) Zachodniopomorski Wojewódzki Konserwator Zabytków;
3) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Ochrony
Roślin i Nasiennictwa
4) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska;
5) Zachodniopomorski Wojewódzki Lekarz Weterynarii;
6) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Farmaceutyczny;
7) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej;
8) Zachodniopomorski Kurator Oświaty;
9) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego;
10)
Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Transportu Drogowego

ORGANY
ADMINISTRACJI
NIEZESPOLONEJ

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Komendant Pomorskiego Oddziału Straży Granicznej w Szczecinie;
2) Komendant Pomorskiego Dywizjonu Straży Granicznej w Świnoujściu;
3) Dyrektor Urzędu Morskiego w Szczecinie;
4) Przedstawiciel Dyrektora Urzędu Morskiego w Słupsku;
5) Dyrektor Izby Celnej w Szczecinie;
6) Dyrektor Urzędu Żeglugi Śródlądowej w Szczecinie;
7) Dyrektor Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Szczecinie;
8) Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny w Szczecinie.

INNI
CZOŁONKOWIE
ZESPOŁU

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Dyrektor Delegatury Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego
w Szczecinie;
2) Prokurator Okręgowy w Szczecinie;
3) Dyrektor Zachodniopomorskiego Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych w Szczecinie;
4) Dyrektor Oddziału Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad w Szczecinie;
5) Dyrektor Oddziału Regionalnego PKP Polskie Linie Kolejowe
w Szczecinie;
6) Dyrektor Zachodniopomorskiego Oddziału Wojewódzkiego
Narodowego Funduszu Zdrowia;
7) Kierownik Biura Prognoz Meteorologicznych Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej w Szczecinie;
8) Dyrektor Północno-Zachodniego Oddziału Terenowego Urzędu
Regulacji Energetyki w Szczecinie.

PRZEDSTAWICIELE
ZACHODNIOPOMORSKIEGO
URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO
W SZCZECINIE

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Dyrektor Generalny Zachodniopomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Szczecinie;
2) Dyrektor Wydział Środowiska i Rolnictwa;
3) Dyrektor Wydział Polityki Społecznej;
4) Dyrektor Wydziału Finansów i Budżetu w Zachodniopomorskim
Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie;
5) Kierownik Biura Prawnego w Zachodniopomorskim Urzędzie
Wojewódzkim w Szczecinie;
6) Rzecznik Prasowy Wojewody Zachodniopomorskiego.

PODJĘTE DZIAŁANIA
W CELU OGRANICZENIA
SKUTKÓW AWARII

48

Godz. 19.14, dnia 7.04.2008 r.
Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego
otrzymuje od Biura Prognoz Meteorologicznych w
Szczecinie ostrzeżenie nr 16 o intensywnych opadach
deszczu przechodzących w deszcz ze śniegiem.
Ostrzeżenie przewiduje silne opady deszczu i deszczu ze
śniegiem w ciągu najbliższych 18 godzin, do 25-30 mm.
Przewidywane są utrudnienia komunikacyjne i na terenach
zurbanizowanych.

49

Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego zgodnie z procedurą rozsyła
w godz. 20.08 – 20.31 ostrzeżenia do mediów /17/ i jednostek samorządu
terytorialnego oraz innych ogniw ważnych dla systemu zarządzania
kryzysowego województwa /33/. Łącznie 50 odbiorców.

50

Najważniejsze działania podejmowane przez wojewódzką administrację
rządową.

I dzień katastrofy /8 kwietnia/
1. Uruchomienie pracy zespołów zarządzania kryzysowego
- wojewódzkiego – praca na dwóch stanowiskach w Urzędzie Miasta Szczecin i Urzędzie
Wojewódzkim /posiedzenia w odstępach 2 – 3 godziny. Zakończone konferencją prasową/,
- powiatowych i gminnych – praca całodobowa z wykorzystaniem systemu łączności
radiotelefonicznej Wojewody i PSP
2. Nadawanie komunikatów radiowych do mieszkańców, przy wykorzystaniu rozgłośni
zlokalizowanych poza Szczecinem
3. Uruchomienie komunikacji autobusowej w Szczecinie.
4. Odwołanie obowiązku uczestnictwa w zajęciach szkolnych – szkoły otwarte.
5. Monitoring funkcjonowania:

- szpitali – wzmocnienie agregatami, dowóz paliwa i wody, zorganizowanie punktu dializ, apel
o przyjmowanie pacjentów w przychodniach,
- systemu wodno – kanalizacyjnego – kontrola zrzutu ścieków, przygotowanie sprzętu do
dowozu wody /PSP, SZ/,
- zakładów o dużym i zwiększonym ryzyku – np.. ZCh Police, wzmocnienie agregatem
urządzeń do chłodzenia instalacji z amoniakiem.
51

6. Monitorowanie prac związanych z przywracaniem energii
7. Wystąpienie do Ministra Finansów o uruchomienie sprzedaży podstawowych produktów
żywnościowych z pominięciem kas fiskalnych – ręczna rejestracja sprzedaży.
8. Zorganizowanie zwiększonej ilości patroli na ulicach: policja, wojsko /żandarmeria / straż
graniczna.
9. Wywóz produktów mrożonych z marketów – samochodami chłodniami do magazynów
rejonowych.

10. Uruchomienie pomocy społecznej.
11. W związku ze zmniejszoną ilością pociągów – pociągi pośpieszne zatrzymywane są na
wszystkich stacjach.
12. Przywracanie energii w I kolejności na elektrociepłowni w Szczecinie.

52

KALENDARIUM DZIAŁAŃ SYSTEMU ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
w dniu 8 kwietnia 2008 r.
4.20 – powołanie w Szczecinie miejskiego zespołu zarządzania kryzysowego;
5.15 – pierwsze posiedzenie miejskiego zespołu zarządzania kryzysowego;
6.00 – spotkanie członków wojewódzkiego zespołu zarządzania kryzysowego;
7.30 - wspólne posiedzenie wojewódzkiego i miejskiego zespołu zarządzania
kryzysowego pod przewodnictwem Wojewody Zachodniopomorskiego i
Prezydenta Szczecina;
7.00 – 9.00 – zbierają się zespoły reagowania kryzysowego w powiatach:
goleniowskim, polickim, stargardzkim, kamieńskim;
8.00 - 11.00 – zbierają się zespoły zarządzania kryzysowego w gminach
objętych awarią energetyczną oraz dodatkowo w mieście Kamień Pomorski i
Trzebiatów ze względu na wystąpienie zagrożenia powodziowego.
8 kwietnia odbywają się wspólne posiedzenia wojewódzkiego i miejskiego zespołu
zarządzania kryzysowego, na których omawiana jest aktualna sytuacja energetyczna,
przeciwpowodziowa oraz stan bezpieczeństwa i porządku publicznego w Szczecinie i na
obszarze powiatów objętych sytuacją kryzysową. Posiedzenia zespołów kończyły się
każdorazowo konferencjami prasowymi, w ramach których przekazywane były dla
mediów dane o aktualnej sytuacji w Szczecinie i na obszarze województwa.
Od dnia 9 kwietnia Wojewódzki Zespół Zarządzania Kryzysowego funkcjonuje w
Urzędzie Wojewódzkim zachowując tryb pracy podobny jak dzień wcześniej
Wojewoda Zachodniopomorski wraz z Komendantem Wojewódzkim PSP jedzie do
miejscowości objętych awarią i uczestniczy w posiedzeniach powiatowych zespołów
zarządzania kryzysowego m.in. w Starostwie Powiatowym w Goleniowie i Kamieniu
Pomorskim.

SCHEMAT KIEROWANIA /ZARZĄDZANIA/
WOJEWODA ZACHODNIOPOMORSKI
WOJEWÓDZKI ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
Wojewódzkie służby, inspekcje, straże
i jednostki organizacyjne wchodzące
w skład systemu reagowania kryzysowego

WCZK

Prezydent Szczecina

Starosta Policki

Starosta Kamieński

Starosta Goleniowski

MCZK

PCZK

PCZK

PCZK

Starosta Stargardzki

Starosta Gryficki

Starosta Gryfiński

Prezydent Świnoujścia

PCZK

PCZK

PCZK

MCZK

GCZK-7

GCZK-3

GCZK-2

GCZK-3

GCZK-2

GCZK-5

Działania podjęte w związku z awarią
Pomoc dla mieszkańców
W związku z zaistniałą awarią sieci energetycznej Wojewoda zwrócił się do
jednostek samorządu terytorialnego, z obszaru dotkniętego skutkami awarii
energetycznej, o:
-zorganizowanie niezbędnej pomocy dla mieszkańców w zakresie m.in.
dostaw żywności,
- wody oraz innego niezbędnego zaopatrzenia,
- objęcie - przez Ośrodki Pomocy Rodzinie, opieką osób potrzebujących
pomocy,
- zapewnienie warunków do skorzystania z urządzeń sanitarnych ( kąpiele,
opieka nad dziećmi).

Ochrona zdrowia /lekarz koordynator z Wojewódzkiego Stanowiska
Koordynacji Ratownictwa Medycznego/
Monitorowano funkcjonowanie szpitali.
Szpitalne oddziały intensywnej terapii i oddziały dializ w województwie
zasilane były agregatami własnymi lub dostarczonymi przez straż pożarną.
Dyrektorom szpitali przekazano telefon kontaktowy do dystrybutora
zaopatrującego agregaty prądotwórcze w paliwo.
Utrzymywano stały kontakt telefoniczny z Wojewódzką Stacją Pogotowia
Ratunkowego. Wojewódzka Stacja Pogotowia Ratunkowego nie odnotowała
zwiększonej ilości wezwań do zachorowań, nie zanotowano również wezwań
związanych z zaistniałym zdarzeniem.

Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny
sprawy sanitarno – epidemiologiczne
Podjęto natychmiastowe działania kontrolne w hurtowniach i sklepach spożywczych
w zakresie przechowywania artykułów spożywczych, zwłaszcza mrożonych.
W czasie kontroli ustalono, że żywność wymagająca przechowywania w chłodzie
była:
-przechowywana w podstawionych pod sklepy samochodach chłodniach w
monitorowanej temperaturze, odpowiedniej dla asortymentu żywności
- przetransportowana do magazynów rejonowych dużych sieci handlowych.

Część żywności nietrwałej mikrobiologicznie, w tym przetwory mleczne, wędliny,
mięso, mrożonki została wycofana z obrotu w ramach działań wynikających z
kontroli wewnętrznych.
Monitorowano jakość wody przeznaczonej do spożycia a także sytuację pod kątem
zagrożenia epidemiologicznego w szpitalach.

Wojewódzki Inspektorat Weterynarii - sprawy weterynaryjne
Inspektorzy powiatowych inspekcji weterynaryjnych podjęli działania kontrolne
z możliwością podejmowania decyzji o utylizacji żywności, która w wyniku
braku dopływu prądu do urządzeń chłodniczych mogła ulec zepsuciu.
Duże fermy drobiowe, pozostające bez podstawowego zasilania, zasilano
zastępczo z agregatów prądotwórczych. Zasilanie zastępcze znacznie
podniosło koszty produkcji w fermach.
Sytuacja w chłodniach składowych jest opanowana.

Sytuacja w oświacie
Z uwagi na niedogrzanie pomieszczeń, brak dostaw ciepła i energii elektrycznej
8 kwietnia, zajęcia lekcyjne we wszystkich gimnazjach i szkołach
ponadgimnazjalnych odwołano.
9 kwietnia w wielu miejscowościach zajęcia skrócono, bądź odwołano.
Odwołano sprawdzian szóstoklasistów w 8 szkołach podstawowych na terenie
Szczecina oraz w 5 w terenie ( Stargard Szczeciński, Koszewo, Sowno,
Grzedzice, Goleniów).
Wojewódzki Kurator Oświaty na bieżąco informował Wojewodę o ilości placówek
oświatowych, w których nie prowadzone były zajęcia szkolne z powodu awarii
zasilania energetycznego.

Siły i środki uczestniczące w likwidacji skutków katastrofy energetycznej

Policja
- 465 funkcjonariuszy, w tym 112 ze Szkoły Policji w Pile,
140 funkcjonariuszy Oddziału Prewencji w Szczecinie,
65 funkcjonariuszy ruchu drogowego,
- 71 radiowozów
-nie odnotowano zdarzeń o charakterze kryminalnym lub
chuligańskim - mających związek z awarią sieci energetycznych.
Państwowa Straż Pożarna
Ratownicy PSP – ok. 250 dziennie
Samochody ratownicze – 6 /Poznań, Gorzów, Warszawa, Opole, Wrocław/
Samochody pożarnicze – ok. 55 dziennie
Agregaty prądotwórcze – ok. 106 dziennie
Motopompy – ok. 47 dziennie

Siły Zbrojne RP /średnio w ciągu dnia/
- 65 żołnierzy
- 15 samochodów
- 2 pojazdy ciężkie
- 4 agregatów prądotwórczych
- 3 motopompy
- lekkie pokrycie drogowe
- most niskowodny
Żandarmeria Wojskowa
- 110 żołnierzy
- 12 samochodów
Pomorski Oddział Straży Granicznej w Szczecinie
- 70 funkcjonariuszy
- 8 samochodów

WSTĘPNE WNIOSKI
PO AWARII

Wstępne wnioski


Konieczne jest zaopatrzenie jednostek organizacyjnych ważnych dla
funkcjonowania administracji publicznej oraz gwarantujących
świadczenie usług społecznych w urządzenia awaryjnego zasilania
elektroenergetycznego



Konieczne jest opracowanie i uruchomienia programu edukacyjnego,
mającego na celu zapoznanie mieszkańców z potencjalnymi
zagrożeniami charakterystycznymi dla poszczególnych powiatów oraz
sposobami optymalnych zachowań



Konieczna jest rozbudowa systemów kierowania i informowania,
wykorzystywanych przez organy samorządu terytorialnego w procesie
reagowania kryzysowego

PODSUMOWANIE
• Sprawne
funkcjonowanie
kryzysowego
przyczyniło
rozmiarów katastrofy

systemu
się
do

zarządzania
ograniczenia

• Szybkie zwołanie Zespołów Zarządzania Kryzysowego
pozwoliło na koordynację działań od momentu
powstania sytuacji kryzysowej
• Wspólne informowanie mieszkańców o skutkach
katastrofy i postępach w prowadzeniu akcji ratowniczej
umożliwiło jednolity przekaz i niezakłóconą pracę
centrów zarządzania kryzysowego

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE

65

Powołanie Zespołu ds. Zbadania Przyczyn i Skutków
Katastrofy Energetycznej Zarządzeniem Wojewody
Zachodniopomorskiego nr 154/2008
z dnia 22 kwietnia 2008r.
Określenie przyczyn i skutków katastrofy
elektroenergetycznej
zaistniałej w części województwa zachodniopomorskiego.
Zbilansowanie strat i szkód powstałych
w wyniku katastrofy elektroenergetycznej
oraz kosztów prowadzenia działań ratowniczych.
Opracowanie założeń
do „Strategii Bezpieczeństwa Energetycznego
dla Województwa Zachodniopomorskiego”.
66

Raport Zespołu ds. Zbadania Przyczyn
i Skutków Katastrofy Energetycznej

WNIOSKI I ZALECENIA

67

68

Bezpośrednie przyczyny katastrofy energetycznej

 Obciążenia sadzią przewodów linii energetycznych przekroczyły
znacznie, co najmniej o kilkadziesiąt procent, przyjęte w
obliczeniach normowe wartości katastrofalne,
 Dodatkowym czynnikiem, mającym wpływ na przebieg zdarzeń i
rozległość uszkodzeń, były obfite opady deszczu w okresie
poprzedzającym awarię, co spowodowało podniesienie poziomu wód
gruntowych i w efekcie rozmiękczenie gruntu,
 Efektem było obniżenie stabilności posadowienia zarówno słupów
linii elektroenergetycznych jak i rosnących w pobliżu linii drzew.

69

Skutki ekonomiczne katastrofy energetycznej







KOSZTY AKCJI RATOWNICZEJ: 829 731,34 zł
KOSZTY PONIESIONE PRZEZ ZAKŁADY, FIRMY,
SPÓŁKI, SZPITALE: 45 172 424,12 zł
KOSZTY PONIESIONE PRZEZ POWIATY I GMINY :
979 468,41 zł
CAŁKOWITE KOSZTY: 46 981 623,87 zł

Koszty niedostarczonej energii elektrycznej oszacowano
na kwotę powyżej 60 milionów zł.
70

Raport dostrzega potrzebę
powołania stałego zespołu :
Wojewódzkiej Rady do spraw
Bezpieczeństwa Energetycznego

71

72

Powołanie Wojewódzkiej Rady
ds. Bezpieczeństwa Energetycznego
Zarządzenie Wojewody Zachodniopomorskiego

nr 435/2008 z dnia 30 września 2008r.

73

ZADANIA WOJEWÓDZKIEJ RADY
ds. BEZPIECZEŃSTWA ENERGETYCZNEGO
1. Nadzór nad realizacją wniosków i zaleceń wynikających z Raportu Zespołu
ds. Zbadania Przyczyn i Skutków Katastrofy Energetycznej w aglomeracji
szczecińskiej i części województwa zachodniopomorskiego.
2. Nadzór nad powstaniem oraz wdrażaniem Strategii Bezpieczeństwa
Energetycznego dla Województwa Zachodniopomorskiego.
3. Monitorowanie funkcjonowania systemu elektroenergetycznego, gazowego
i ciepłowniczego na terenie województwa zachodniopomorskiego.
4. Inicjowanie działań i projektów związanych z rozwojem energetyki na terenie
województwa zachodniopomorskiego.
5. Monitorowanie realizacji planów rozwoju przedsiębiorstw energetycznych.
6. Wspieranie działań samorządu województwa w zakresie tworzenia projektów
planu zaopatrzenia w energię elektryczną, gaz oraz ciepło.
7. Inicjowanie działań wspierających rozwój energetyki odnawialnej.
74

Dziękuję za uwagę

75


Slide 25

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE
Wydział Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego

Olsztyn 20 luty 2009 r.
Waldemar Redmer
1

2

Bezpośrednią przyczyną awarii systemu
elektroenergetycznego w nocy 7-8 kwietnia

2008 r. był szczególnie niekorzystny splot
warunków atmosferycznych prowadzący do
licznych uszkodzeń linii elektroenergetycznych
3

Temperatura powietrza
st. C
8,0
S z c z ec in
7,0

Ś w inoujś c ie
G oleniów

6,0

5,0

4,0

3,0

2,0

1,0

0,0

-1,0

-2,0

-3,0
2008-04-07

2008-04-07

2008-04-07

2008-04-07

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-09

00:00

06:00

12:00

18:00

00:00

06:00

12:00

18:00

00:00

d a ta / g o d z .

4

Prędkość wiatru
Charakterystyczne prędkości wiatru wg PN-77/B-02011

m /s

Strefa I
– Szczecin
– 20 m/s
Strefa II – Goleniów – 24 m/s
Strefa IIa – Świnoujście – 27 m/s

14
S z c z ec in
13
12

Ś w inoujś c ie
G oleniów

11
Kierunek
wiatru wg IMiGW:
10
16:00÷21:00
– PN i PN-ZACH, 3÷6 m/s
22:00÷01:00
– ZACH-PN, 3÷4 m/s
9
02:00÷14:00 – ZACH, 4÷8 m/s
8
7
6
5
4
3
2
1
0
2008-04-07 00:00 2008-04-07 06:00 2008-04-07 12:00 2008-04-07 18:00 2008-04-08 00:00 2008-04-08 06:00 2008-04-08 12:00 2008-04-08 18:00 2008-04-09 00:00
d a ta / g o d z .

5

Rodzaje opadu


Początkowo intensywny opad deszczu, a później
śniegu z deszczem i śniegu



Suma opadów 8:00 07.04 do 8:00 08.04 lokalnie
48 l/m2 w równoważniku wodnym (4,8 cm/m2)



Lokalnie odnotowana gęstość śniegu:
 

2 ,1 kN/m

2

 7 ,8 kN/m

3

0 ,27 m
6

Niewielki pobór energii elektrycznej w
godzinach nocnych z 07 na 08 04 2008 był
przyczyną schłodzenia przewodów
napowietrznych linii energetycznych do
temperatury zamarzania śniegu, co
sprzyjało osadzaniu się sadzi.

7

8

9

Wielkości Obciążeń Przewodów Sadzią
A F L – 6 2 40 m m

2

d = 2 1,7 m m
S a d ź n o rm a ln a
[N /m ]
S a d ź k a ta strofa ln a

A F L – 8 5 25 m m
d = 3 1,5 m m

8 ,7

1 7,4

2 2,8

S a d ź 7 -8 k w ietn ia

3 8,0

4 5,2

[N /m ]

 = 118 %

 = 98 %

9 ,7

1 9,7

76

53

[N /m ]

C ięża r p rzew o d u
[N /m ]
P rzek ro czen ie k atastro fa ln ych ob cią żeń
[% ]

2

Ciężar sadzi na jednym przewodzie długości 300 m:
45,2  300 = 13560 N = 13,56 kN

10

Upadek słupów

11

Zniszczenia konstrukcji
na skutek przeciążenia przewodów
L in ie



220 k V (1)

110 k V (5)

2

1

3

Z łam an ie trzon u słu p a

14

6

20

S k ręcen ia trzon ów



6

6

U szk od zen ia p op rzeczn ik ów ze św iatłow od em



8

8

U szk od zen ia p op rzeczn ik ów b ez św iatłow od u



3

3

1



1

17

24

41

P rzew rócen ia

In n e


12

Formy zniszczenia słupów
Złamania słupów
220 kV

110 kV

13

14

15

Zniszczenia kaskadowe
Linia 220 kV

Linia 15 kV
Linia 110 kV

16

17

18

19

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE

20

Przebieg katastrofy energetycznej w Szczecinie
Police 220 kV

Glinki 220 kV

220kV
Awaria godz. 0.02
Police 110 kV

Glinki 110 kV

8.04.2008 r.

110kV

Szczecin

Awaria godz. 1.06
EC Szczecin
Pomorzany 110 kV

~

8.04.2008 r.

Morzyczyn

Dąbie

Zdroje

110 kV

~

Awaria godz. 3.34

Pomorzany

Morzyczyn
220 kV

8.04.2008 r.
110kV

Żydowce

Awaria godz. 1.55
8.04.2008 r.
Dolna Odra

220kV

~

110kV

Krajnik

~ ~ ~ ~

21

Około godz. 20, dnia 7.04.2008 r. w zachodniej części województwa zaczyna
padać intensywny deszcz przechodzący w deszcz ze śniegiem

Zasięg opadów
deszczu i deszczu
ze śniegiem

Rozmiar katastrofy w województwie
zachodniopomorskim w godzinach
porannych dnia 8.04.2008 r.

Powiat gryfiński: gminy północne
liczba ludności ok.. 30 000
Powiat kamieński: cały
liczba ludności ok.. 47 000
Powiatu gryficki: gminy południowe
liczba ludności ok.. 20 000
Powiat goleniowski: cały
liczba ludności ok.. 78 000

Powiat policki cały
liczba ludności ok.. 63 000
Powiat pyrzycki północne gminy
liczba ludności ok.. 10 000
Powiat stargardzki: bez miasta
Stargard Szczeciński
liczba ludności ok. 40 000
Szczecin dzielnice lewobrzeża
liczba ludności ok.. 300 000
Świnoujście
liczba ludności ok. 40 000
Razem o godz. 7.00 dnia 8.04 w
województwie zachodniopomorskim
ok. 628 000 mieszkańców
pozbawionych było energii
elektrycznej
23

Przebieg zdarzeń w dniu 8 kwietnia 2008 r.

0.02 – awaria głównej linii energetycznej 220 kV Morzyczyn – Police,
zasilającej Szczecin od wschodu;
3.30 – awaria głównej linii energetycznej 220 kV Krajnik – Glinki,
zasilającej Szczecin od południa,
- awarie trzech linii energetycznych 110 kV ;
- awarie licznych linii energetycznych średniego i niskiego napięcia
zasilających w prąd miejscowości w zachodnich powiatach województwa.
Powyższe awarie linii energetycznych spowodowały:
- przerwę w pracy elektrociepłowni Szczecin oraz Pomorzany w
Szczecinie,
- awarię 900 stacji transformatorowych,
- brak prądu w lewobrzeżnej części Szczecina oraz miejscowościach na
obszarze powiatów: stargardzkiego, goleniowskiego, kamieńskiego,
gryfińskiego, pyrzyckiego, gryfickiego, łobeskiego, miasta Świnoujście,
polickiego, w tym ZCh. „Police”.

WPŁYW AWARII
NA FUNKCJONOWANIE
INFRASTRUKTURY
KRYTYCZNEJ

Wpływ katastrofy na funkcjonowanie infrastruktury krytycznej

ŁĄCZNOŚĆ

RODZAJ ŁĄCZNOŚCI

DZIAŁANIE /FUNKCJONOWANIE

System łączności telefonicznej przewodowej

Działa tam, gdzie nie wykorzystywano aparatów telefonicznych
zasilanych z sieci energetycznej

System łączności telefonicznej – mobilnej
/TK/

Realizowała tylko połączenia alarmowe, częściowo funkcjonował
operator TK „Plus”

Internet

Nie funkcjonował

Łączność w systemie reagowania
kryzysowego

Funkcjonowała we wszystkich centrach zarządzania kryzysowego
łączność radiotelefoniczna posiadająca awaryjne zasilanie z
akumulatorów

Wpływ katastrofy na funkcjonowanie infrastruktury krytycznej

Transport i komunikacja
Transport kolejowy
- unieruchomiona linia kolejowa Szczecin – Świnoujście z powodu uszkodzenia
trakcji elektrycznej
-Szczecin – Stargard Szczeciński – brak zasilania /użycie lokomotyw
spalinowych/

Transport drogowy

Poważne utrudnienia na wszystkich drogach objętych opadami śniegu

Zaopatrzenie w wodę
- duże ujęcia wody były zasilane własnymi agregatami prądotwórczymi,
-małe ujęcia wody nie posiadające własnych agregatów prądotwórczych były
zasilane agregatami przewoźnymi, dostarczonymi przez Państwową Straż
Pożarną i Jednostki Wojskowe /od drugiego dnia awarii/,
- agregaty prądotwórcze były też używane rotacyjnie do napełniania
zbiorników hydroforowych i utrzymania minimalnego ciśnienia w sieci
wodociągowej
- do części miejscowości gdzie nie było możliwości dostarczenia agregatów
prądotwórczych woda dowożona była beczkowozami

Szpitale
Wszystkie szpitale z obszaru objętego katastrofą energetyczną zasilane
były z awaryjnych źródeł zasilania.
- szpitale nie prowadziły planowych zabiegów operacyjnych za wyjątkiem
nagłych przypadków i sytuacji ratujących życie,

Zaopatrzenie w paliwo
Stacje paliwowe na obszarze objętym katastrofą nie prowadziły sprzedaży
ze względu na brak zasilania. Uruchomiono awaryjny system zaopatrzenia
szpitali w paliwo przez prywatnego dystrybutora.

Pozostałe utrudnienia
-nie funkcjonuje komunikacja tramwajowa w Szczecinie,
- nie funkcjonuje system zaopatrzenia w energię cieplną,
- występują utrudnienia w funkcjonowaniu oczyszczalni
ścieków,
- nieczynna jest sieć handlowa, w tym centra handlowe,
- nieczynne są banki oraz bankomaty,
- przerwana zostaje praca w zakładach produkcyjnych, a w tym
w: Stoczni
Szczecińskiej „Nowa”, Stoczni Remontowej „Gryfia”, Porcie
Morskim Szczecin – Świnoujście, ZCh. „Police” i w 4 dużych
zakładach przetwórstwa mięsnego,
- ograniczono działalność szkół i przedszkoli, nie
przeprowadzono w 13 szkołach egzaminów dla szóstoklasistów,
- nie działają kasy fiskalne, ale artykuły podstawowe m.in. leki,
środki higieniczne, żywność są sprzedawane.

Działanie systemu
zarządzania kryzysowego w
czasie awarii

AKTUALNY STAN PRAWNY

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 05 czerwca 1998 r.
O ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE
(Dz. U. Nr 80 z 2001 r. poz. 872)
Art. 15.
Wojewoda jako przedstawiciel Rady Ministrów odpowiada za wykonywanie polityki rządu na
obszarze województwa, a w szczególności:
4) zapewnia współdziałanie wszystkich jednostek organizacyjnych administracji rządowej
i samorządowej działających na obszarze województwa i kieruje ich działalnością
w zakresie zapobiegania zagrożeniu życia, zdrowia lub mienia oraz zagrożeniom
środowiska, bezpieczeństwa państwa i utrzymania porządku publicznego, ochrony praw
obywatelskich, a także zapobiegania klęskom żywiołowym i innym nadzwyczajnym
zagrożeniom oraz zwalczania i usuwania ich skutków na zasadach określonych
w ustawach,
4a) dokonuje oceny stanu zabezpieczenia przeciwpowodziowego województwa, opracowuje
plan operacyjny ochrony przed powodzią oraz ogłasza i odwołuje pogotowie i alarm
przeciwpowodziowy,

Art. 16.
1.

Wojewoda może wydawać, w zakresie wykonywania funkcji przedstawiciela Rady
Ministrów, polecenia obowiązujące wszystkie organy administracji rządowej,
a w sytuacjach nadzwyczajnych, o których mowa w art. 15 pkt 4 i 4a, obowiązujące
również organy samorządu terytorialnego. O wydanych poleceniach wojewoda
niezwłocznie informuje właściwego ministra.

GŁOWNE KOMPETENCE W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 05 czerwca 1998 r.
O ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE
– Wydaje akty prawa miejscowego dla obszarów nie uporządkowanych aktami
prawa powszechnie obowiązującego.
– Planuje reagowanie kryzysowe województwa ustalając między innymi
kompetencje poszczególnych osób funkcyjnych.
– Koordynuje przebiegiem reagowania na sytuacje kryzysowe o wymiarze
ponad powiatowym.
– Wnioskuje o:
• wprowadzenie stanu klęski żywiołowej,
• użycie Sił Zbrojnych RP.
– Ogłasza:
• pogotowie i alarm przeciwpowodziowy,
• stan zagrożenia epidemicznego i stan epidemii,
• uruchomienie działań interwencyjnych w obliczu zagrożenia
radiacyjnego.
–Monitoruje stan bezpieczeństwa województwa oraz informuje, alarmuje i
ostrzega przed potencjalnymi zagrożeniami.
– Udziela wsparcia zagrożonym powiatom siłami i środkami z innych powiatów.
– Wnioskuje o wsparcie potencjału reagowania kryzysowego województwa
zachodniopomorskiego siłami i środkami z województw ościennych lub
wydzielonych z zasobów krajowych.

AKTUALNY STAN PRAWNY

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Art. 1.
Ustawa określa organy właściwe w sprawach zarządzania
kryzysowego oraz ich zadania i zasady działania w tej
dziedzinie, a także zasady finansowania zadań zarządzania
kryzysowego.

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Wojewoda
Wydział Bezpieczeństwa
i Zarządzania Kryzysowego
Zachodniopomorskiego Urzędu
Wojewódzkiego

Wojewódzkie zespolone służby,
inspekcje i straże
Wojewódzkie Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Wojewódzkie
Centrum
Zarządzania
Kryzysowego
Lekarz Koordynator
Ratownictwa
Medycznego

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Starosta
Komórka organizacyjna starostwa
powiatowego właściwa do spraw
zarządzania kryzysowego
Powiatowy Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Powiatowe
Centrum
Zarządzania
Kryzysowego

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Wójt, burmistrz, prezydent miasta
Komórka organizacyjna urzędu gminy
właściwa do spraw zarządzania
kryzysowego
Gminny Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Może tworzyć:

Gminne Centrum
Zarządzania
Kryzysowego

ZALEŻNOŚCI SŁUŻBOWE
w zakresie bezpieczeństwa powszechnego i porządku publicznego

SYTUACJA KRYZYSOWA

STAROSTA
POWIATU

WOJEWODA

STAN KLĘSKI ŻYWIOŁOWEJ
(W zakresie zarządzania kryzysowego)

WOJEWÓDZKI
ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

SYSTEM REAGOWANIA KRYZYSOWEGO WOJEWÓDZTWA ZACHODNIOPOMORSKIEGO

WOJEWÓDZKI
ZESPÓŁ
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

WOJEWODA

RZĄDOWY ZESPÓŁ
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO
RZĄDOWE
CENTRUM
BEZPIECZEŃSTWA

MONITOROWANIE, ANALIZA
UZYSKIWANYCH DANYCH,
PROGNOZOWANIE ZDARZEŃ

SĄSIEDNIE
WOJEWÓDZTWA
NIEMIECKIE
LANDY
NADGRANICZNE

WOJEWÓDZKIE CENTRUM ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO
INICJOWANIE DZIAŁAŃ REAGOWANIA KRYZYSOWEGO
ZABEZPIECZENIE OPERACYJNO – TECHNICZNE
I INFORMACYJNE

ŚRODKI
MASOWEGO
PRZEKAZU

STAROSTOWIE
POWIATÓW

RESORTOWE
STRUKTURY
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

WOJEWÓDZKIE
STANOWISKA
KIEROWANIA,
SŁUŻBY
OPERACYJNODYSPOZYTORSKIE

ORGANIZACJE
POZARZĄDOWE

POWIATOWE CENTRUM
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

SYSTEM
ALARMOWANIA
I OSTRZEGANIA
LUDNOŚCI

WOJEWODZKI ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

WOJEWODA ZACHODNIOPOMORSKI
– przewodniczący
DYREKTOR WYDZIAŁU BEZPIECZEŃSTWA
I ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO – zastępca przewodniczącego

40

STALI CZŁONKOWIE ZESPOŁU
KIEROWNICY ZESPOLONYCH SŁUŻB, INSPEKCJI I STRAŻY WOJEWÓDZKICH
ORGANY ADMINISTRACJI NIEZESPOLONEJ
INNI CZOŁONKOWIE ZESPOŁU
PRZEDSTAWICIELE ZACHODNIOPOMORSKIEGO URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO W SZCZECINIE

INNE OSOBY ZAPROSZONE DO UDZIAŁU W PRACACH ZESPOŁU

GRUPA OPERACYJNA

ZAPEWNIA
FUNKCJONOWANIE

DORAŹNIE

WYDZIAŁ BEZPIECZEŃSTWA I ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

STALI
CZŁONKOWIE
ZESPOŁU

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Wojewoda Zachodniopomorski – przewodniczący;
2) Dyrektor Wydziału Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego
w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie –
zastępca przewodniczącego;
3) Marszałek Województwa Zachodniopomorskiego;
4) Komendant Wojewódzki Policji w Szczecinie;
5) Zachodniopomorski Komendant Wojewódzki Państwowej Straży
Pożarnej;
6) Szef Wojewódzkiego Sztabu Wojskowego w Szczecinie;
7) Dyrektor Wydziału Infrastruktury w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie;
8) Dyrektor Zachodniopomorskiego Centrum Organizacji i Promocji Zdrowia.

KIEROWNICY
ZESPOLONYCH
SŁUŻB, INSPEKCJI
I STRAŻY
WOJEWÓDZKICH

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego;
2) Zachodniopomorski Wojewódzki Konserwator Zabytków;
3) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Ochrony
Roślin i Nasiennictwa
4) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska;
5) Zachodniopomorski Wojewódzki Lekarz Weterynarii;
6) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Farmaceutyczny;
7) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej;
8) Zachodniopomorski Kurator Oświaty;
9) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego;
10)
Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Transportu Drogowego

ORGANY
ADMINISTRACJI
NIEZESPOLONEJ

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Komendant Pomorskiego Oddziału Straży Granicznej w Szczecinie;
2) Komendant Pomorskiego Dywizjonu Straży Granicznej w Świnoujściu;
3) Dyrektor Urzędu Morskiego w Szczecinie;
4) Przedstawiciel Dyrektora Urzędu Morskiego w Słupsku;
5) Dyrektor Izby Celnej w Szczecinie;
6) Dyrektor Urzędu Żeglugi Śródlądowej w Szczecinie;
7) Dyrektor Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Szczecinie;
8) Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny w Szczecinie.

INNI
CZOŁONKOWIE
ZESPOŁU

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Dyrektor Delegatury Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego
w Szczecinie;
2) Prokurator Okręgowy w Szczecinie;
3) Dyrektor Zachodniopomorskiego Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych w Szczecinie;
4) Dyrektor Oddziału Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad w Szczecinie;
5) Dyrektor Oddziału Regionalnego PKP Polskie Linie Kolejowe
w Szczecinie;
6) Dyrektor Zachodniopomorskiego Oddziału Wojewódzkiego
Narodowego Funduszu Zdrowia;
7) Kierownik Biura Prognoz Meteorologicznych Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej w Szczecinie;
8) Dyrektor Północno-Zachodniego Oddziału Terenowego Urzędu
Regulacji Energetyki w Szczecinie.

PRZEDSTAWICIELE
ZACHODNIOPOMORSKIEGO
URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO
W SZCZECINIE

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Dyrektor Generalny Zachodniopomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Szczecinie;
2) Dyrektor Wydział Środowiska i Rolnictwa;
3) Dyrektor Wydział Polityki Społecznej;
4) Dyrektor Wydziału Finansów i Budżetu w Zachodniopomorskim
Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie;
5) Kierownik Biura Prawnego w Zachodniopomorskim Urzędzie
Wojewódzkim w Szczecinie;
6) Rzecznik Prasowy Wojewody Zachodniopomorskiego.

PODJĘTE DZIAŁANIA
W CELU OGRANICZENIA
SKUTKÓW AWARII

48

Godz. 19.14, dnia 7.04.2008 r.
Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego
otrzymuje od Biura Prognoz Meteorologicznych w
Szczecinie ostrzeżenie nr 16 o intensywnych opadach
deszczu przechodzących w deszcz ze śniegiem.
Ostrzeżenie przewiduje silne opady deszczu i deszczu ze
śniegiem w ciągu najbliższych 18 godzin, do 25-30 mm.
Przewidywane są utrudnienia komunikacyjne i na terenach
zurbanizowanych.

49

Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego zgodnie z procedurą rozsyła
w godz. 20.08 – 20.31 ostrzeżenia do mediów /17/ i jednostek samorządu
terytorialnego oraz innych ogniw ważnych dla systemu zarządzania
kryzysowego województwa /33/. Łącznie 50 odbiorców.

50

Najważniejsze działania podejmowane przez wojewódzką administrację
rządową.

I dzień katastrofy /8 kwietnia/
1. Uruchomienie pracy zespołów zarządzania kryzysowego
- wojewódzkiego – praca na dwóch stanowiskach w Urzędzie Miasta Szczecin i Urzędzie
Wojewódzkim /posiedzenia w odstępach 2 – 3 godziny. Zakończone konferencją prasową/,
- powiatowych i gminnych – praca całodobowa z wykorzystaniem systemu łączności
radiotelefonicznej Wojewody i PSP
2. Nadawanie komunikatów radiowych do mieszkańców, przy wykorzystaniu rozgłośni
zlokalizowanych poza Szczecinem
3. Uruchomienie komunikacji autobusowej w Szczecinie.
4. Odwołanie obowiązku uczestnictwa w zajęciach szkolnych – szkoły otwarte.
5. Monitoring funkcjonowania:

- szpitali – wzmocnienie agregatami, dowóz paliwa i wody, zorganizowanie punktu dializ, apel
o przyjmowanie pacjentów w przychodniach,
- systemu wodno – kanalizacyjnego – kontrola zrzutu ścieków, przygotowanie sprzętu do
dowozu wody /PSP, SZ/,
- zakładów o dużym i zwiększonym ryzyku – np.. ZCh Police, wzmocnienie agregatem
urządzeń do chłodzenia instalacji z amoniakiem.
51

6. Monitorowanie prac związanych z przywracaniem energii
7. Wystąpienie do Ministra Finansów o uruchomienie sprzedaży podstawowych produktów
żywnościowych z pominięciem kas fiskalnych – ręczna rejestracja sprzedaży.
8. Zorganizowanie zwiększonej ilości patroli na ulicach: policja, wojsko /żandarmeria / straż
graniczna.
9. Wywóz produktów mrożonych z marketów – samochodami chłodniami do magazynów
rejonowych.

10. Uruchomienie pomocy społecznej.
11. W związku ze zmniejszoną ilością pociągów – pociągi pośpieszne zatrzymywane są na
wszystkich stacjach.
12. Przywracanie energii w I kolejności na elektrociepłowni w Szczecinie.

52

KALENDARIUM DZIAŁAŃ SYSTEMU ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
w dniu 8 kwietnia 2008 r.
4.20 – powołanie w Szczecinie miejskiego zespołu zarządzania kryzysowego;
5.15 – pierwsze posiedzenie miejskiego zespołu zarządzania kryzysowego;
6.00 – spotkanie członków wojewódzkiego zespołu zarządzania kryzysowego;
7.30 - wspólne posiedzenie wojewódzkiego i miejskiego zespołu zarządzania
kryzysowego pod przewodnictwem Wojewody Zachodniopomorskiego i
Prezydenta Szczecina;
7.00 – 9.00 – zbierają się zespoły reagowania kryzysowego w powiatach:
goleniowskim, polickim, stargardzkim, kamieńskim;
8.00 - 11.00 – zbierają się zespoły zarządzania kryzysowego w gminach
objętych awarią energetyczną oraz dodatkowo w mieście Kamień Pomorski i
Trzebiatów ze względu na wystąpienie zagrożenia powodziowego.
8 kwietnia odbywają się wspólne posiedzenia wojewódzkiego i miejskiego zespołu
zarządzania kryzysowego, na których omawiana jest aktualna sytuacja energetyczna,
przeciwpowodziowa oraz stan bezpieczeństwa i porządku publicznego w Szczecinie i na
obszarze powiatów objętych sytuacją kryzysową. Posiedzenia zespołów kończyły się
każdorazowo konferencjami prasowymi, w ramach których przekazywane były dla
mediów dane o aktualnej sytuacji w Szczecinie i na obszarze województwa.
Od dnia 9 kwietnia Wojewódzki Zespół Zarządzania Kryzysowego funkcjonuje w
Urzędzie Wojewódzkim zachowując tryb pracy podobny jak dzień wcześniej
Wojewoda Zachodniopomorski wraz z Komendantem Wojewódzkim PSP jedzie do
miejscowości objętych awarią i uczestniczy w posiedzeniach powiatowych zespołów
zarządzania kryzysowego m.in. w Starostwie Powiatowym w Goleniowie i Kamieniu
Pomorskim.

SCHEMAT KIEROWANIA /ZARZĄDZANIA/
WOJEWODA ZACHODNIOPOMORSKI
WOJEWÓDZKI ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
Wojewódzkie służby, inspekcje, straże
i jednostki organizacyjne wchodzące
w skład systemu reagowania kryzysowego

WCZK

Prezydent Szczecina

Starosta Policki

Starosta Kamieński

Starosta Goleniowski

MCZK

PCZK

PCZK

PCZK

Starosta Stargardzki

Starosta Gryficki

Starosta Gryfiński

Prezydent Świnoujścia

PCZK

PCZK

PCZK

MCZK

GCZK-7

GCZK-3

GCZK-2

GCZK-3

GCZK-2

GCZK-5

Działania podjęte w związku z awarią
Pomoc dla mieszkańców
W związku z zaistniałą awarią sieci energetycznej Wojewoda zwrócił się do
jednostek samorządu terytorialnego, z obszaru dotkniętego skutkami awarii
energetycznej, o:
-zorganizowanie niezbędnej pomocy dla mieszkańców w zakresie m.in.
dostaw żywności,
- wody oraz innego niezbędnego zaopatrzenia,
- objęcie - przez Ośrodki Pomocy Rodzinie, opieką osób potrzebujących
pomocy,
- zapewnienie warunków do skorzystania z urządzeń sanitarnych ( kąpiele,
opieka nad dziećmi).

Ochrona zdrowia /lekarz koordynator z Wojewódzkiego Stanowiska
Koordynacji Ratownictwa Medycznego/
Monitorowano funkcjonowanie szpitali.
Szpitalne oddziały intensywnej terapii i oddziały dializ w województwie
zasilane były agregatami własnymi lub dostarczonymi przez straż pożarną.
Dyrektorom szpitali przekazano telefon kontaktowy do dystrybutora
zaopatrującego agregaty prądotwórcze w paliwo.
Utrzymywano stały kontakt telefoniczny z Wojewódzką Stacją Pogotowia
Ratunkowego. Wojewódzka Stacja Pogotowia Ratunkowego nie odnotowała
zwiększonej ilości wezwań do zachorowań, nie zanotowano również wezwań
związanych z zaistniałym zdarzeniem.

Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny
sprawy sanitarno – epidemiologiczne
Podjęto natychmiastowe działania kontrolne w hurtowniach i sklepach spożywczych
w zakresie przechowywania artykułów spożywczych, zwłaszcza mrożonych.
W czasie kontroli ustalono, że żywność wymagająca przechowywania w chłodzie
była:
-przechowywana w podstawionych pod sklepy samochodach chłodniach w
monitorowanej temperaturze, odpowiedniej dla asortymentu żywności
- przetransportowana do magazynów rejonowych dużych sieci handlowych.

Część żywności nietrwałej mikrobiologicznie, w tym przetwory mleczne, wędliny,
mięso, mrożonki została wycofana z obrotu w ramach działań wynikających z
kontroli wewnętrznych.
Monitorowano jakość wody przeznaczonej do spożycia a także sytuację pod kątem
zagrożenia epidemiologicznego w szpitalach.

Wojewódzki Inspektorat Weterynarii - sprawy weterynaryjne
Inspektorzy powiatowych inspekcji weterynaryjnych podjęli działania kontrolne
z możliwością podejmowania decyzji o utylizacji żywności, która w wyniku
braku dopływu prądu do urządzeń chłodniczych mogła ulec zepsuciu.
Duże fermy drobiowe, pozostające bez podstawowego zasilania, zasilano
zastępczo z agregatów prądotwórczych. Zasilanie zastępcze znacznie
podniosło koszty produkcji w fermach.
Sytuacja w chłodniach składowych jest opanowana.

Sytuacja w oświacie
Z uwagi na niedogrzanie pomieszczeń, brak dostaw ciepła i energii elektrycznej
8 kwietnia, zajęcia lekcyjne we wszystkich gimnazjach i szkołach
ponadgimnazjalnych odwołano.
9 kwietnia w wielu miejscowościach zajęcia skrócono, bądź odwołano.
Odwołano sprawdzian szóstoklasistów w 8 szkołach podstawowych na terenie
Szczecina oraz w 5 w terenie ( Stargard Szczeciński, Koszewo, Sowno,
Grzedzice, Goleniów).
Wojewódzki Kurator Oświaty na bieżąco informował Wojewodę o ilości placówek
oświatowych, w których nie prowadzone były zajęcia szkolne z powodu awarii
zasilania energetycznego.

Siły i środki uczestniczące w likwidacji skutków katastrofy energetycznej

Policja
- 465 funkcjonariuszy, w tym 112 ze Szkoły Policji w Pile,
140 funkcjonariuszy Oddziału Prewencji w Szczecinie,
65 funkcjonariuszy ruchu drogowego,
- 71 radiowozów
-nie odnotowano zdarzeń o charakterze kryminalnym lub
chuligańskim - mających związek z awarią sieci energetycznych.
Państwowa Straż Pożarna
Ratownicy PSP – ok. 250 dziennie
Samochody ratownicze – 6 /Poznań, Gorzów, Warszawa, Opole, Wrocław/
Samochody pożarnicze – ok. 55 dziennie
Agregaty prądotwórcze – ok. 106 dziennie
Motopompy – ok. 47 dziennie

Siły Zbrojne RP /średnio w ciągu dnia/
- 65 żołnierzy
- 15 samochodów
- 2 pojazdy ciężkie
- 4 agregatów prądotwórczych
- 3 motopompy
- lekkie pokrycie drogowe
- most niskowodny
Żandarmeria Wojskowa
- 110 żołnierzy
- 12 samochodów
Pomorski Oddział Straży Granicznej w Szczecinie
- 70 funkcjonariuszy
- 8 samochodów

WSTĘPNE WNIOSKI
PO AWARII

Wstępne wnioski


Konieczne jest zaopatrzenie jednostek organizacyjnych ważnych dla
funkcjonowania administracji publicznej oraz gwarantujących
świadczenie usług społecznych w urządzenia awaryjnego zasilania
elektroenergetycznego



Konieczne jest opracowanie i uruchomienia programu edukacyjnego,
mającego na celu zapoznanie mieszkańców z potencjalnymi
zagrożeniami charakterystycznymi dla poszczególnych powiatów oraz
sposobami optymalnych zachowań



Konieczna jest rozbudowa systemów kierowania i informowania,
wykorzystywanych przez organy samorządu terytorialnego w procesie
reagowania kryzysowego

PODSUMOWANIE
• Sprawne
funkcjonowanie
kryzysowego
przyczyniło
rozmiarów katastrofy

systemu
się
do

zarządzania
ograniczenia

• Szybkie zwołanie Zespołów Zarządzania Kryzysowego
pozwoliło na koordynację działań od momentu
powstania sytuacji kryzysowej
• Wspólne informowanie mieszkańców o skutkach
katastrofy i postępach w prowadzeniu akcji ratowniczej
umożliwiło jednolity przekaz i niezakłóconą pracę
centrów zarządzania kryzysowego

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE

65

Powołanie Zespołu ds. Zbadania Przyczyn i Skutków
Katastrofy Energetycznej Zarządzeniem Wojewody
Zachodniopomorskiego nr 154/2008
z dnia 22 kwietnia 2008r.
Określenie przyczyn i skutków katastrofy
elektroenergetycznej
zaistniałej w części województwa zachodniopomorskiego.
Zbilansowanie strat i szkód powstałych
w wyniku katastrofy elektroenergetycznej
oraz kosztów prowadzenia działań ratowniczych.
Opracowanie założeń
do „Strategii Bezpieczeństwa Energetycznego
dla Województwa Zachodniopomorskiego”.
66

Raport Zespołu ds. Zbadania Przyczyn
i Skutków Katastrofy Energetycznej

WNIOSKI I ZALECENIA

67

68

Bezpośrednie przyczyny katastrofy energetycznej

 Obciążenia sadzią przewodów linii energetycznych przekroczyły
znacznie, co najmniej o kilkadziesiąt procent, przyjęte w
obliczeniach normowe wartości katastrofalne,
 Dodatkowym czynnikiem, mającym wpływ na przebieg zdarzeń i
rozległość uszkodzeń, były obfite opady deszczu w okresie
poprzedzającym awarię, co spowodowało podniesienie poziomu wód
gruntowych i w efekcie rozmiękczenie gruntu,
 Efektem było obniżenie stabilności posadowienia zarówno słupów
linii elektroenergetycznych jak i rosnących w pobliżu linii drzew.

69

Skutki ekonomiczne katastrofy energetycznej







KOSZTY AKCJI RATOWNICZEJ: 829 731,34 zł
KOSZTY PONIESIONE PRZEZ ZAKŁADY, FIRMY,
SPÓŁKI, SZPITALE: 45 172 424,12 zł
KOSZTY PONIESIONE PRZEZ POWIATY I GMINY :
979 468,41 zł
CAŁKOWITE KOSZTY: 46 981 623,87 zł

Koszty niedostarczonej energii elektrycznej oszacowano
na kwotę powyżej 60 milionów zł.
70

Raport dostrzega potrzebę
powołania stałego zespołu :
Wojewódzkiej Rady do spraw
Bezpieczeństwa Energetycznego

71

72

Powołanie Wojewódzkiej Rady
ds. Bezpieczeństwa Energetycznego
Zarządzenie Wojewody Zachodniopomorskiego

nr 435/2008 z dnia 30 września 2008r.

73

ZADANIA WOJEWÓDZKIEJ RADY
ds. BEZPIECZEŃSTWA ENERGETYCZNEGO
1. Nadzór nad realizacją wniosków i zaleceń wynikających z Raportu Zespołu
ds. Zbadania Przyczyn i Skutków Katastrofy Energetycznej w aglomeracji
szczecińskiej i części województwa zachodniopomorskiego.
2. Nadzór nad powstaniem oraz wdrażaniem Strategii Bezpieczeństwa
Energetycznego dla Województwa Zachodniopomorskiego.
3. Monitorowanie funkcjonowania systemu elektroenergetycznego, gazowego
i ciepłowniczego na terenie województwa zachodniopomorskiego.
4. Inicjowanie działań i projektów związanych z rozwojem energetyki na terenie
województwa zachodniopomorskiego.
5. Monitorowanie realizacji planów rozwoju przedsiębiorstw energetycznych.
6. Wspieranie działań samorządu województwa w zakresie tworzenia projektów
planu zaopatrzenia w energię elektryczną, gaz oraz ciepło.
7. Inicjowanie działań wspierających rozwój energetyki odnawialnej.
74

Dziękuję za uwagę

75


Slide 26

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE
Wydział Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego

Olsztyn 20 luty 2009 r.
Waldemar Redmer
1

2

Bezpośrednią przyczyną awarii systemu
elektroenergetycznego w nocy 7-8 kwietnia

2008 r. był szczególnie niekorzystny splot
warunków atmosferycznych prowadzący do
licznych uszkodzeń linii elektroenergetycznych
3

Temperatura powietrza
st. C
8,0
S z c z ec in
7,0

Ś w inoujś c ie
G oleniów

6,0

5,0

4,0

3,0

2,0

1,0

0,0

-1,0

-2,0

-3,0
2008-04-07

2008-04-07

2008-04-07

2008-04-07

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-09

00:00

06:00

12:00

18:00

00:00

06:00

12:00

18:00

00:00

d a ta / g o d z .

4

Prędkość wiatru
Charakterystyczne prędkości wiatru wg PN-77/B-02011

m /s

Strefa I
– Szczecin
– 20 m/s
Strefa II – Goleniów – 24 m/s
Strefa IIa – Świnoujście – 27 m/s

14
S z c z ec in
13
12

Ś w inoujś c ie
G oleniów

11
Kierunek
wiatru wg IMiGW:
10
16:00÷21:00
– PN i PN-ZACH, 3÷6 m/s
22:00÷01:00
– ZACH-PN, 3÷4 m/s
9
02:00÷14:00 – ZACH, 4÷8 m/s
8
7
6
5
4
3
2
1
0
2008-04-07 00:00 2008-04-07 06:00 2008-04-07 12:00 2008-04-07 18:00 2008-04-08 00:00 2008-04-08 06:00 2008-04-08 12:00 2008-04-08 18:00 2008-04-09 00:00
d a ta / g o d z .

5

Rodzaje opadu


Początkowo intensywny opad deszczu, a później
śniegu z deszczem i śniegu



Suma opadów 8:00 07.04 do 8:00 08.04 lokalnie
48 l/m2 w równoważniku wodnym (4,8 cm/m2)



Lokalnie odnotowana gęstość śniegu:
 

2 ,1 kN/m

2

 7 ,8 kN/m

3

0 ,27 m
6

Niewielki pobór energii elektrycznej w
godzinach nocnych z 07 na 08 04 2008 był
przyczyną schłodzenia przewodów
napowietrznych linii energetycznych do
temperatury zamarzania śniegu, co
sprzyjało osadzaniu się sadzi.

7

8

9

Wielkości Obciążeń Przewodów Sadzią
A F L – 6 2 40 m m

2

d = 2 1,7 m m
S a d ź n o rm a ln a
[N /m ]
S a d ź k a ta strofa ln a

A F L – 8 5 25 m m
d = 3 1,5 m m

8 ,7

1 7,4

2 2,8

S a d ź 7 -8 k w ietn ia

3 8,0

4 5,2

[N /m ]

 = 118 %

 = 98 %

9 ,7

1 9,7

76

53

[N /m ]

C ięża r p rzew o d u
[N /m ]
P rzek ro czen ie k atastro fa ln ych ob cią żeń
[% ]

2

Ciężar sadzi na jednym przewodzie długości 300 m:
45,2  300 = 13560 N = 13,56 kN

10

Upadek słupów

11

Zniszczenia konstrukcji
na skutek przeciążenia przewodów
L in ie



220 k V (1)

110 k V (5)

2

1

3

Z łam an ie trzon u słu p a

14

6

20

S k ręcen ia trzon ów



6

6

U szk od zen ia p op rzeczn ik ów ze św iatłow od em



8

8

U szk od zen ia p op rzeczn ik ów b ez św iatłow od u



3

3

1



1

17

24

41

P rzew rócen ia

In n e


12

Formy zniszczenia słupów
Złamania słupów
220 kV

110 kV

13

14

15

Zniszczenia kaskadowe
Linia 220 kV

Linia 15 kV
Linia 110 kV

16

17

18

19

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE

20

Przebieg katastrofy energetycznej w Szczecinie
Police 220 kV

Glinki 220 kV

220kV
Awaria godz. 0.02
Police 110 kV

Glinki 110 kV

8.04.2008 r.

110kV

Szczecin

Awaria godz. 1.06
EC Szczecin
Pomorzany 110 kV

~

8.04.2008 r.

Morzyczyn

Dąbie

Zdroje

110 kV

~

Awaria godz. 3.34

Pomorzany

Morzyczyn
220 kV

8.04.2008 r.
110kV

Żydowce

Awaria godz. 1.55
8.04.2008 r.
Dolna Odra

220kV

~

110kV

Krajnik

~ ~ ~ ~

21

Około godz. 20, dnia 7.04.2008 r. w zachodniej części województwa zaczyna
padać intensywny deszcz przechodzący w deszcz ze śniegiem

Zasięg opadów
deszczu i deszczu
ze śniegiem

Rozmiar katastrofy w województwie
zachodniopomorskim w godzinach
porannych dnia 8.04.2008 r.

Powiat gryfiński: gminy północne
liczba ludności ok.. 30 000
Powiat kamieński: cały
liczba ludności ok.. 47 000
Powiatu gryficki: gminy południowe
liczba ludności ok.. 20 000
Powiat goleniowski: cały
liczba ludności ok.. 78 000

Powiat policki cały
liczba ludności ok.. 63 000
Powiat pyrzycki północne gminy
liczba ludności ok.. 10 000
Powiat stargardzki: bez miasta
Stargard Szczeciński
liczba ludności ok. 40 000
Szczecin dzielnice lewobrzeża
liczba ludności ok.. 300 000
Świnoujście
liczba ludności ok. 40 000
Razem o godz. 7.00 dnia 8.04 w
województwie zachodniopomorskim
ok. 628 000 mieszkańców
pozbawionych było energii
elektrycznej
23

Przebieg zdarzeń w dniu 8 kwietnia 2008 r.

0.02 – awaria głównej linii energetycznej 220 kV Morzyczyn – Police,
zasilającej Szczecin od wschodu;
3.30 – awaria głównej linii energetycznej 220 kV Krajnik – Glinki,
zasilającej Szczecin od południa,
- awarie trzech linii energetycznych 110 kV ;
- awarie licznych linii energetycznych średniego i niskiego napięcia
zasilających w prąd miejscowości w zachodnich powiatach województwa.
Powyższe awarie linii energetycznych spowodowały:
- przerwę w pracy elektrociepłowni Szczecin oraz Pomorzany w
Szczecinie,
- awarię 900 stacji transformatorowych,
- brak prądu w lewobrzeżnej części Szczecina oraz miejscowościach na
obszarze powiatów: stargardzkiego, goleniowskiego, kamieńskiego,
gryfińskiego, pyrzyckiego, gryfickiego, łobeskiego, miasta Świnoujście,
polickiego, w tym ZCh. „Police”.

WPŁYW AWARII
NA FUNKCJONOWANIE
INFRASTRUKTURY
KRYTYCZNEJ

Wpływ katastrofy na funkcjonowanie infrastruktury krytycznej

ŁĄCZNOŚĆ

RODZAJ ŁĄCZNOŚCI

DZIAŁANIE /FUNKCJONOWANIE

System łączności telefonicznej przewodowej

Działa tam, gdzie nie wykorzystywano aparatów telefonicznych
zasilanych z sieci energetycznej

System łączności telefonicznej – mobilnej
/TK/

Realizowała tylko połączenia alarmowe, częściowo funkcjonował
operator TK „Plus”

Internet

Nie funkcjonował

Łączność w systemie reagowania
kryzysowego

Funkcjonowała we wszystkich centrach zarządzania kryzysowego
łączność radiotelefoniczna posiadająca awaryjne zasilanie z
akumulatorów

Wpływ katastrofy na funkcjonowanie infrastruktury krytycznej

Transport i komunikacja
Transport kolejowy
- unieruchomiona linia kolejowa Szczecin – Świnoujście z powodu uszkodzenia
trakcji elektrycznej
-Szczecin – Stargard Szczeciński – brak zasilania /użycie lokomotyw
spalinowych/

Transport drogowy

Poważne utrudnienia na wszystkich drogach objętych opadami śniegu

Zaopatrzenie w wodę
- duże ujęcia wody były zasilane własnymi agregatami prądotwórczymi,
-małe ujęcia wody nie posiadające własnych agregatów prądotwórczych były
zasilane agregatami przewoźnymi, dostarczonymi przez Państwową Straż
Pożarną i Jednostki Wojskowe /od drugiego dnia awarii/,
- agregaty prądotwórcze były też używane rotacyjnie do napełniania
zbiorników hydroforowych i utrzymania minimalnego ciśnienia w sieci
wodociągowej
- do części miejscowości gdzie nie było możliwości dostarczenia agregatów
prądotwórczych woda dowożona była beczkowozami

Szpitale
Wszystkie szpitale z obszaru objętego katastrofą energetyczną zasilane
były z awaryjnych źródeł zasilania.
- szpitale nie prowadziły planowych zabiegów operacyjnych za wyjątkiem
nagłych przypadków i sytuacji ratujących życie,

Zaopatrzenie w paliwo
Stacje paliwowe na obszarze objętym katastrofą nie prowadziły sprzedaży
ze względu na brak zasilania. Uruchomiono awaryjny system zaopatrzenia
szpitali w paliwo przez prywatnego dystrybutora.

Pozostałe utrudnienia
-nie funkcjonuje komunikacja tramwajowa w Szczecinie,
- nie funkcjonuje system zaopatrzenia w energię cieplną,
- występują utrudnienia w funkcjonowaniu oczyszczalni
ścieków,
- nieczynna jest sieć handlowa, w tym centra handlowe,
- nieczynne są banki oraz bankomaty,
- przerwana zostaje praca w zakładach produkcyjnych, a w tym
w: Stoczni
Szczecińskiej „Nowa”, Stoczni Remontowej „Gryfia”, Porcie
Morskim Szczecin – Świnoujście, ZCh. „Police” i w 4 dużych
zakładach przetwórstwa mięsnego,
- ograniczono działalność szkół i przedszkoli, nie
przeprowadzono w 13 szkołach egzaminów dla szóstoklasistów,
- nie działają kasy fiskalne, ale artykuły podstawowe m.in. leki,
środki higieniczne, żywność są sprzedawane.

Działanie systemu
zarządzania kryzysowego w
czasie awarii

AKTUALNY STAN PRAWNY

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 05 czerwca 1998 r.
O ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE
(Dz. U. Nr 80 z 2001 r. poz. 872)
Art. 15.
Wojewoda jako przedstawiciel Rady Ministrów odpowiada za wykonywanie polityki rządu na
obszarze województwa, a w szczególności:
4) zapewnia współdziałanie wszystkich jednostek organizacyjnych administracji rządowej
i samorządowej działających na obszarze województwa i kieruje ich działalnością
w zakresie zapobiegania zagrożeniu życia, zdrowia lub mienia oraz zagrożeniom
środowiska, bezpieczeństwa państwa i utrzymania porządku publicznego, ochrony praw
obywatelskich, a także zapobiegania klęskom żywiołowym i innym nadzwyczajnym
zagrożeniom oraz zwalczania i usuwania ich skutków na zasadach określonych
w ustawach,
4a) dokonuje oceny stanu zabezpieczenia przeciwpowodziowego województwa, opracowuje
plan operacyjny ochrony przed powodzią oraz ogłasza i odwołuje pogotowie i alarm
przeciwpowodziowy,

Art. 16.
1.

Wojewoda może wydawać, w zakresie wykonywania funkcji przedstawiciela Rady
Ministrów, polecenia obowiązujące wszystkie organy administracji rządowej,
a w sytuacjach nadzwyczajnych, o których mowa w art. 15 pkt 4 i 4a, obowiązujące
również organy samorządu terytorialnego. O wydanych poleceniach wojewoda
niezwłocznie informuje właściwego ministra.

GŁOWNE KOMPETENCE W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 05 czerwca 1998 r.
O ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE
– Wydaje akty prawa miejscowego dla obszarów nie uporządkowanych aktami
prawa powszechnie obowiązującego.
– Planuje reagowanie kryzysowe województwa ustalając między innymi
kompetencje poszczególnych osób funkcyjnych.
– Koordynuje przebiegiem reagowania na sytuacje kryzysowe o wymiarze
ponad powiatowym.
– Wnioskuje o:
• wprowadzenie stanu klęski żywiołowej,
• użycie Sił Zbrojnych RP.
– Ogłasza:
• pogotowie i alarm przeciwpowodziowy,
• stan zagrożenia epidemicznego i stan epidemii,
• uruchomienie działań interwencyjnych w obliczu zagrożenia
radiacyjnego.
–Monitoruje stan bezpieczeństwa województwa oraz informuje, alarmuje i
ostrzega przed potencjalnymi zagrożeniami.
– Udziela wsparcia zagrożonym powiatom siłami i środkami z innych powiatów.
– Wnioskuje o wsparcie potencjału reagowania kryzysowego województwa
zachodniopomorskiego siłami i środkami z województw ościennych lub
wydzielonych z zasobów krajowych.

AKTUALNY STAN PRAWNY

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Art. 1.
Ustawa określa organy właściwe w sprawach zarządzania
kryzysowego oraz ich zadania i zasady działania w tej
dziedzinie, a także zasady finansowania zadań zarządzania
kryzysowego.

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Wojewoda
Wydział Bezpieczeństwa
i Zarządzania Kryzysowego
Zachodniopomorskiego Urzędu
Wojewódzkiego

Wojewódzkie zespolone służby,
inspekcje i straże
Wojewódzkie Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Wojewódzkie
Centrum
Zarządzania
Kryzysowego
Lekarz Koordynator
Ratownictwa
Medycznego

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Starosta
Komórka organizacyjna starostwa
powiatowego właściwa do spraw
zarządzania kryzysowego
Powiatowy Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Powiatowe
Centrum
Zarządzania
Kryzysowego

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Wójt, burmistrz, prezydent miasta
Komórka organizacyjna urzędu gminy
właściwa do spraw zarządzania
kryzysowego
Gminny Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Może tworzyć:

Gminne Centrum
Zarządzania
Kryzysowego

ZALEŻNOŚCI SŁUŻBOWE
w zakresie bezpieczeństwa powszechnego i porządku publicznego

SYTUACJA KRYZYSOWA

STAROSTA
POWIATU

WOJEWODA

STAN KLĘSKI ŻYWIOŁOWEJ
(W zakresie zarządzania kryzysowego)

WOJEWÓDZKI
ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

SYSTEM REAGOWANIA KRYZYSOWEGO WOJEWÓDZTWA ZACHODNIOPOMORSKIEGO

WOJEWÓDZKI
ZESPÓŁ
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

WOJEWODA

RZĄDOWY ZESPÓŁ
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO
RZĄDOWE
CENTRUM
BEZPIECZEŃSTWA

MONITOROWANIE, ANALIZA
UZYSKIWANYCH DANYCH,
PROGNOZOWANIE ZDARZEŃ

SĄSIEDNIE
WOJEWÓDZTWA
NIEMIECKIE
LANDY
NADGRANICZNE

WOJEWÓDZKIE CENTRUM ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO
INICJOWANIE DZIAŁAŃ REAGOWANIA KRYZYSOWEGO
ZABEZPIECZENIE OPERACYJNO – TECHNICZNE
I INFORMACYJNE

ŚRODKI
MASOWEGO
PRZEKAZU

STAROSTOWIE
POWIATÓW

RESORTOWE
STRUKTURY
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

WOJEWÓDZKIE
STANOWISKA
KIEROWANIA,
SŁUŻBY
OPERACYJNODYSPOZYTORSKIE

ORGANIZACJE
POZARZĄDOWE

POWIATOWE CENTRUM
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

SYSTEM
ALARMOWANIA
I OSTRZEGANIA
LUDNOŚCI

WOJEWODZKI ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

WOJEWODA ZACHODNIOPOMORSKI
– przewodniczący
DYREKTOR WYDZIAŁU BEZPIECZEŃSTWA
I ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO – zastępca przewodniczącego

40

STALI CZŁONKOWIE ZESPOŁU
KIEROWNICY ZESPOLONYCH SŁUŻB, INSPEKCJI I STRAŻY WOJEWÓDZKICH
ORGANY ADMINISTRACJI NIEZESPOLONEJ
INNI CZOŁONKOWIE ZESPOŁU
PRZEDSTAWICIELE ZACHODNIOPOMORSKIEGO URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO W SZCZECINIE

INNE OSOBY ZAPROSZONE DO UDZIAŁU W PRACACH ZESPOŁU

GRUPA OPERACYJNA

ZAPEWNIA
FUNKCJONOWANIE

DORAŹNIE

WYDZIAŁ BEZPIECZEŃSTWA I ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

STALI
CZŁONKOWIE
ZESPOŁU

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Wojewoda Zachodniopomorski – przewodniczący;
2) Dyrektor Wydziału Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego
w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie –
zastępca przewodniczącego;
3) Marszałek Województwa Zachodniopomorskiego;
4) Komendant Wojewódzki Policji w Szczecinie;
5) Zachodniopomorski Komendant Wojewódzki Państwowej Straży
Pożarnej;
6) Szef Wojewódzkiego Sztabu Wojskowego w Szczecinie;
7) Dyrektor Wydziału Infrastruktury w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie;
8) Dyrektor Zachodniopomorskiego Centrum Organizacji i Promocji Zdrowia.

KIEROWNICY
ZESPOLONYCH
SŁUŻB, INSPEKCJI
I STRAŻY
WOJEWÓDZKICH

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego;
2) Zachodniopomorski Wojewódzki Konserwator Zabytków;
3) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Ochrony
Roślin i Nasiennictwa
4) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska;
5) Zachodniopomorski Wojewódzki Lekarz Weterynarii;
6) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Farmaceutyczny;
7) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej;
8) Zachodniopomorski Kurator Oświaty;
9) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego;
10)
Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Transportu Drogowego

ORGANY
ADMINISTRACJI
NIEZESPOLONEJ

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Komendant Pomorskiego Oddziału Straży Granicznej w Szczecinie;
2) Komendant Pomorskiego Dywizjonu Straży Granicznej w Świnoujściu;
3) Dyrektor Urzędu Morskiego w Szczecinie;
4) Przedstawiciel Dyrektora Urzędu Morskiego w Słupsku;
5) Dyrektor Izby Celnej w Szczecinie;
6) Dyrektor Urzędu Żeglugi Śródlądowej w Szczecinie;
7) Dyrektor Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Szczecinie;
8) Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny w Szczecinie.

INNI
CZOŁONKOWIE
ZESPOŁU

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Dyrektor Delegatury Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego
w Szczecinie;
2) Prokurator Okręgowy w Szczecinie;
3) Dyrektor Zachodniopomorskiego Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych w Szczecinie;
4) Dyrektor Oddziału Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad w Szczecinie;
5) Dyrektor Oddziału Regionalnego PKP Polskie Linie Kolejowe
w Szczecinie;
6) Dyrektor Zachodniopomorskiego Oddziału Wojewódzkiego
Narodowego Funduszu Zdrowia;
7) Kierownik Biura Prognoz Meteorologicznych Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej w Szczecinie;
8) Dyrektor Północno-Zachodniego Oddziału Terenowego Urzędu
Regulacji Energetyki w Szczecinie.

PRZEDSTAWICIELE
ZACHODNIOPOMORSKIEGO
URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO
W SZCZECINIE

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Dyrektor Generalny Zachodniopomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Szczecinie;
2) Dyrektor Wydział Środowiska i Rolnictwa;
3) Dyrektor Wydział Polityki Społecznej;
4) Dyrektor Wydziału Finansów i Budżetu w Zachodniopomorskim
Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie;
5) Kierownik Biura Prawnego w Zachodniopomorskim Urzędzie
Wojewódzkim w Szczecinie;
6) Rzecznik Prasowy Wojewody Zachodniopomorskiego.

PODJĘTE DZIAŁANIA
W CELU OGRANICZENIA
SKUTKÓW AWARII

48

Godz. 19.14, dnia 7.04.2008 r.
Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego
otrzymuje od Biura Prognoz Meteorologicznych w
Szczecinie ostrzeżenie nr 16 o intensywnych opadach
deszczu przechodzących w deszcz ze śniegiem.
Ostrzeżenie przewiduje silne opady deszczu i deszczu ze
śniegiem w ciągu najbliższych 18 godzin, do 25-30 mm.
Przewidywane są utrudnienia komunikacyjne i na terenach
zurbanizowanych.

49

Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego zgodnie z procedurą rozsyła
w godz. 20.08 – 20.31 ostrzeżenia do mediów /17/ i jednostek samorządu
terytorialnego oraz innych ogniw ważnych dla systemu zarządzania
kryzysowego województwa /33/. Łącznie 50 odbiorców.

50

Najważniejsze działania podejmowane przez wojewódzką administrację
rządową.

I dzień katastrofy /8 kwietnia/
1. Uruchomienie pracy zespołów zarządzania kryzysowego
- wojewódzkiego – praca na dwóch stanowiskach w Urzędzie Miasta Szczecin i Urzędzie
Wojewódzkim /posiedzenia w odstępach 2 – 3 godziny. Zakończone konferencją prasową/,
- powiatowych i gminnych – praca całodobowa z wykorzystaniem systemu łączności
radiotelefonicznej Wojewody i PSP
2. Nadawanie komunikatów radiowych do mieszkańców, przy wykorzystaniu rozgłośni
zlokalizowanych poza Szczecinem
3. Uruchomienie komunikacji autobusowej w Szczecinie.
4. Odwołanie obowiązku uczestnictwa w zajęciach szkolnych – szkoły otwarte.
5. Monitoring funkcjonowania:

- szpitali – wzmocnienie agregatami, dowóz paliwa i wody, zorganizowanie punktu dializ, apel
o przyjmowanie pacjentów w przychodniach,
- systemu wodno – kanalizacyjnego – kontrola zrzutu ścieków, przygotowanie sprzętu do
dowozu wody /PSP, SZ/,
- zakładów o dużym i zwiększonym ryzyku – np.. ZCh Police, wzmocnienie agregatem
urządzeń do chłodzenia instalacji z amoniakiem.
51

6. Monitorowanie prac związanych z przywracaniem energii
7. Wystąpienie do Ministra Finansów o uruchomienie sprzedaży podstawowych produktów
żywnościowych z pominięciem kas fiskalnych – ręczna rejestracja sprzedaży.
8. Zorganizowanie zwiększonej ilości patroli na ulicach: policja, wojsko /żandarmeria / straż
graniczna.
9. Wywóz produktów mrożonych z marketów – samochodami chłodniami do magazynów
rejonowych.

10. Uruchomienie pomocy społecznej.
11. W związku ze zmniejszoną ilością pociągów – pociągi pośpieszne zatrzymywane są na
wszystkich stacjach.
12. Przywracanie energii w I kolejności na elektrociepłowni w Szczecinie.

52

KALENDARIUM DZIAŁAŃ SYSTEMU ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
w dniu 8 kwietnia 2008 r.
4.20 – powołanie w Szczecinie miejskiego zespołu zarządzania kryzysowego;
5.15 – pierwsze posiedzenie miejskiego zespołu zarządzania kryzysowego;
6.00 – spotkanie członków wojewódzkiego zespołu zarządzania kryzysowego;
7.30 - wspólne posiedzenie wojewódzkiego i miejskiego zespołu zarządzania
kryzysowego pod przewodnictwem Wojewody Zachodniopomorskiego i
Prezydenta Szczecina;
7.00 – 9.00 – zbierają się zespoły reagowania kryzysowego w powiatach:
goleniowskim, polickim, stargardzkim, kamieńskim;
8.00 - 11.00 – zbierają się zespoły zarządzania kryzysowego w gminach
objętych awarią energetyczną oraz dodatkowo w mieście Kamień Pomorski i
Trzebiatów ze względu na wystąpienie zagrożenia powodziowego.
8 kwietnia odbywają się wspólne posiedzenia wojewódzkiego i miejskiego zespołu
zarządzania kryzysowego, na których omawiana jest aktualna sytuacja energetyczna,
przeciwpowodziowa oraz stan bezpieczeństwa i porządku publicznego w Szczecinie i na
obszarze powiatów objętych sytuacją kryzysową. Posiedzenia zespołów kończyły się
każdorazowo konferencjami prasowymi, w ramach których przekazywane były dla
mediów dane o aktualnej sytuacji w Szczecinie i na obszarze województwa.
Od dnia 9 kwietnia Wojewódzki Zespół Zarządzania Kryzysowego funkcjonuje w
Urzędzie Wojewódzkim zachowując tryb pracy podobny jak dzień wcześniej
Wojewoda Zachodniopomorski wraz z Komendantem Wojewódzkim PSP jedzie do
miejscowości objętych awarią i uczestniczy w posiedzeniach powiatowych zespołów
zarządzania kryzysowego m.in. w Starostwie Powiatowym w Goleniowie i Kamieniu
Pomorskim.

SCHEMAT KIEROWANIA /ZARZĄDZANIA/
WOJEWODA ZACHODNIOPOMORSKI
WOJEWÓDZKI ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
Wojewódzkie służby, inspekcje, straże
i jednostki organizacyjne wchodzące
w skład systemu reagowania kryzysowego

WCZK

Prezydent Szczecina

Starosta Policki

Starosta Kamieński

Starosta Goleniowski

MCZK

PCZK

PCZK

PCZK

Starosta Stargardzki

Starosta Gryficki

Starosta Gryfiński

Prezydent Świnoujścia

PCZK

PCZK

PCZK

MCZK

GCZK-7

GCZK-3

GCZK-2

GCZK-3

GCZK-2

GCZK-5

Działania podjęte w związku z awarią
Pomoc dla mieszkańców
W związku z zaistniałą awarią sieci energetycznej Wojewoda zwrócił się do
jednostek samorządu terytorialnego, z obszaru dotkniętego skutkami awarii
energetycznej, o:
-zorganizowanie niezbędnej pomocy dla mieszkańców w zakresie m.in.
dostaw żywności,
- wody oraz innego niezbędnego zaopatrzenia,
- objęcie - przez Ośrodki Pomocy Rodzinie, opieką osób potrzebujących
pomocy,
- zapewnienie warunków do skorzystania z urządzeń sanitarnych ( kąpiele,
opieka nad dziećmi).

Ochrona zdrowia /lekarz koordynator z Wojewódzkiego Stanowiska
Koordynacji Ratownictwa Medycznego/
Monitorowano funkcjonowanie szpitali.
Szpitalne oddziały intensywnej terapii i oddziały dializ w województwie
zasilane były agregatami własnymi lub dostarczonymi przez straż pożarną.
Dyrektorom szpitali przekazano telefon kontaktowy do dystrybutora
zaopatrującego agregaty prądotwórcze w paliwo.
Utrzymywano stały kontakt telefoniczny z Wojewódzką Stacją Pogotowia
Ratunkowego. Wojewódzka Stacja Pogotowia Ratunkowego nie odnotowała
zwiększonej ilości wezwań do zachorowań, nie zanotowano również wezwań
związanych z zaistniałym zdarzeniem.

Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny
sprawy sanitarno – epidemiologiczne
Podjęto natychmiastowe działania kontrolne w hurtowniach i sklepach spożywczych
w zakresie przechowywania artykułów spożywczych, zwłaszcza mrożonych.
W czasie kontroli ustalono, że żywność wymagająca przechowywania w chłodzie
była:
-przechowywana w podstawionych pod sklepy samochodach chłodniach w
monitorowanej temperaturze, odpowiedniej dla asortymentu żywności
- przetransportowana do magazynów rejonowych dużych sieci handlowych.

Część żywności nietrwałej mikrobiologicznie, w tym przetwory mleczne, wędliny,
mięso, mrożonki została wycofana z obrotu w ramach działań wynikających z
kontroli wewnętrznych.
Monitorowano jakość wody przeznaczonej do spożycia a także sytuację pod kątem
zagrożenia epidemiologicznego w szpitalach.

Wojewódzki Inspektorat Weterynarii - sprawy weterynaryjne
Inspektorzy powiatowych inspekcji weterynaryjnych podjęli działania kontrolne
z możliwością podejmowania decyzji o utylizacji żywności, która w wyniku
braku dopływu prądu do urządzeń chłodniczych mogła ulec zepsuciu.
Duże fermy drobiowe, pozostające bez podstawowego zasilania, zasilano
zastępczo z agregatów prądotwórczych. Zasilanie zastępcze znacznie
podniosło koszty produkcji w fermach.
Sytuacja w chłodniach składowych jest opanowana.

Sytuacja w oświacie
Z uwagi na niedogrzanie pomieszczeń, brak dostaw ciepła i energii elektrycznej
8 kwietnia, zajęcia lekcyjne we wszystkich gimnazjach i szkołach
ponadgimnazjalnych odwołano.
9 kwietnia w wielu miejscowościach zajęcia skrócono, bądź odwołano.
Odwołano sprawdzian szóstoklasistów w 8 szkołach podstawowych na terenie
Szczecina oraz w 5 w terenie ( Stargard Szczeciński, Koszewo, Sowno,
Grzedzice, Goleniów).
Wojewódzki Kurator Oświaty na bieżąco informował Wojewodę o ilości placówek
oświatowych, w których nie prowadzone były zajęcia szkolne z powodu awarii
zasilania energetycznego.

Siły i środki uczestniczące w likwidacji skutków katastrofy energetycznej

Policja
- 465 funkcjonariuszy, w tym 112 ze Szkoły Policji w Pile,
140 funkcjonariuszy Oddziału Prewencji w Szczecinie,
65 funkcjonariuszy ruchu drogowego,
- 71 radiowozów
-nie odnotowano zdarzeń o charakterze kryminalnym lub
chuligańskim - mających związek z awarią sieci energetycznych.
Państwowa Straż Pożarna
Ratownicy PSP – ok. 250 dziennie
Samochody ratownicze – 6 /Poznań, Gorzów, Warszawa, Opole, Wrocław/
Samochody pożarnicze – ok. 55 dziennie
Agregaty prądotwórcze – ok. 106 dziennie
Motopompy – ok. 47 dziennie

Siły Zbrojne RP /średnio w ciągu dnia/
- 65 żołnierzy
- 15 samochodów
- 2 pojazdy ciężkie
- 4 agregatów prądotwórczych
- 3 motopompy
- lekkie pokrycie drogowe
- most niskowodny
Żandarmeria Wojskowa
- 110 żołnierzy
- 12 samochodów
Pomorski Oddział Straży Granicznej w Szczecinie
- 70 funkcjonariuszy
- 8 samochodów

WSTĘPNE WNIOSKI
PO AWARII

Wstępne wnioski


Konieczne jest zaopatrzenie jednostek organizacyjnych ważnych dla
funkcjonowania administracji publicznej oraz gwarantujących
świadczenie usług społecznych w urządzenia awaryjnego zasilania
elektroenergetycznego



Konieczne jest opracowanie i uruchomienia programu edukacyjnego,
mającego na celu zapoznanie mieszkańców z potencjalnymi
zagrożeniami charakterystycznymi dla poszczególnych powiatów oraz
sposobami optymalnych zachowań



Konieczna jest rozbudowa systemów kierowania i informowania,
wykorzystywanych przez organy samorządu terytorialnego w procesie
reagowania kryzysowego

PODSUMOWANIE
• Sprawne
funkcjonowanie
kryzysowego
przyczyniło
rozmiarów katastrofy

systemu
się
do

zarządzania
ograniczenia

• Szybkie zwołanie Zespołów Zarządzania Kryzysowego
pozwoliło na koordynację działań od momentu
powstania sytuacji kryzysowej
• Wspólne informowanie mieszkańców o skutkach
katastrofy i postępach w prowadzeniu akcji ratowniczej
umożliwiło jednolity przekaz i niezakłóconą pracę
centrów zarządzania kryzysowego

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE

65

Powołanie Zespołu ds. Zbadania Przyczyn i Skutków
Katastrofy Energetycznej Zarządzeniem Wojewody
Zachodniopomorskiego nr 154/2008
z dnia 22 kwietnia 2008r.
Określenie przyczyn i skutków katastrofy
elektroenergetycznej
zaistniałej w części województwa zachodniopomorskiego.
Zbilansowanie strat i szkód powstałych
w wyniku katastrofy elektroenergetycznej
oraz kosztów prowadzenia działań ratowniczych.
Opracowanie założeń
do „Strategii Bezpieczeństwa Energetycznego
dla Województwa Zachodniopomorskiego”.
66

Raport Zespołu ds. Zbadania Przyczyn
i Skutków Katastrofy Energetycznej

WNIOSKI I ZALECENIA

67

68

Bezpośrednie przyczyny katastrofy energetycznej

 Obciążenia sadzią przewodów linii energetycznych przekroczyły
znacznie, co najmniej o kilkadziesiąt procent, przyjęte w
obliczeniach normowe wartości katastrofalne,
 Dodatkowym czynnikiem, mającym wpływ na przebieg zdarzeń i
rozległość uszkodzeń, były obfite opady deszczu w okresie
poprzedzającym awarię, co spowodowało podniesienie poziomu wód
gruntowych i w efekcie rozmiękczenie gruntu,
 Efektem było obniżenie stabilności posadowienia zarówno słupów
linii elektroenergetycznych jak i rosnących w pobliżu linii drzew.

69

Skutki ekonomiczne katastrofy energetycznej







KOSZTY AKCJI RATOWNICZEJ: 829 731,34 zł
KOSZTY PONIESIONE PRZEZ ZAKŁADY, FIRMY,
SPÓŁKI, SZPITALE: 45 172 424,12 zł
KOSZTY PONIESIONE PRZEZ POWIATY I GMINY :
979 468,41 zł
CAŁKOWITE KOSZTY: 46 981 623,87 zł

Koszty niedostarczonej energii elektrycznej oszacowano
na kwotę powyżej 60 milionów zł.
70

Raport dostrzega potrzebę
powołania stałego zespołu :
Wojewódzkiej Rady do spraw
Bezpieczeństwa Energetycznego

71

72

Powołanie Wojewódzkiej Rady
ds. Bezpieczeństwa Energetycznego
Zarządzenie Wojewody Zachodniopomorskiego

nr 435/2008 z dnia 30 września 2008r.

73

ZADANIA WOJEWÓDZKIEJ RADY
ds. BEZPIECZEŃSTWA ENERGETYCZNEGO
1. Nadzór nad realizacją wniosków i zaleceń wynikających z Raportu Zespołu
ds. Zbadania Przyczyn i Skutków Katastrofy Energetycznej w aglomeracji
szczecińskiej i części województwa zachodniopomorskiego.
2. Nadzór nad powstaniem oraz wdrażaniem Strategii Bezpieczeństwa
Energetycznego dla Województwa Zachodniopomorskiego.
3. Monitorowanie funkcjonowania systemu elektroenergetycznego, gazowego
i ciepłowniczego na terenie województwa zachodniopomorskiego.
4. Inicjowanie działań i projektów związanych z rozwojem energetyki na terenie
województwa zachodniopomorskiego.
5. Monitorowanie realizacji planów rozwoju przedsiębiorstw energetycznych.
6. Wspieranie działań samorządu województwa w zakresie tworzenia projektów
planu zaopatrzenia w energię elektryczną, gaz oraz ciepło.
7. Inicjowanie działań wspierających rozwój energetyki odnawialnej.
74

Dziękuję za uwagę

75


Slide 27

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE
Wydział Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego

Olsztyn 20 luty 2009 r.
Waldemar Redmer
1

2

Bezpośrednią przyczyną awarii systemu
elektroenergetycznego w nocy 7-8 kwietnia

2008 r. był szczególnie niekorzystny splot
warunków atmosferycznych prowadzący do
licznych uszkodzeń linii elektroenergetycznych
3

Temperatura powietrza
st. C
8,0
S z c z ec in
7,0

Ś w inoujś c ie
G oleniów

6,0

5,0

4,0

3,0

2,0

1,0

0,0

-1,0

-2,0

-3,0
2008-04-07

2008-04-07

2008-04-07

2008-04-07

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-09

00:00

06:00

12:00

18:00

00:00

06:00

12:00

18:00

00:00

d a ta / g o d z .

4

Prędkość wiatru
Charakterystyczne prędkości wiatru wg PN-77/B-02011

m /s

Strefa I
– Szczecin
– 20 m/s
Strefa II – Goleniów – 24 m/s
Strefa IIa – Świnoujście – 27 m/s

14
S z c z ec in
13
12

Ś w inoujś c ie
G oleniów

11
Kierunek
wiatru wg IMiGW:
10
16:00÷21:00
– PN i PN-ZACH, 3÷6 m/s
22:00÷01:00
– ZACH-PN, 3÷4 m/s
9
02:00÷14:00 – ZACH, 4÷8 m/s
8
7
6
5
4
3
2
1
0
2008-04-07 00:00 2008-04-07 06:00 2008-04-07 12:00 2008-04-07 18:00 2008-04-08 00:00 2008-04-08 06:00 2008-04-08 12:00 2008-04-08 18:00 2008-04-09 00:00
d a ta / g o d z .

5

Rodzaje opadu


Początkowo intensywny opad deszczu, a później
śniegu z deszczem i śniegu



Suma opadów 8:00 07.04 do 8:00 08.04 lokalnie
48 l/m2 w równoważniku wodnym (4,8 cm/m2)



Lokalnie odnotowana gęstość śniegu:
 

2 ,1 kN/m

2

 7 ,8 kN/m

3

0 ,27 m
6

Niewielki pobór energii elektrycznej w
godzinach nocnych z 07 na 08 04 2008 był
przyczyną schłodzenia przewodów
napowietrznych linii energetycznych do
temperatury zamarzania śniegu, co
sprzyjało osadzaniu się sadzi.

7

8

9

Wielkości Obciążeń Przewodów Sadzią
A F L – 6 2 40 m m

2

d = 2 1,7 m m
S a d ź n o rm a ln a
[N /m ]
S a d ź k a ta strofa ln a

A F L – 8 5 25 m m
d = 3 1,5 m m

8 ,7

1 7,4

2 2,8

S a d ź 7 -8 k w ietn ia

3 8,0

4 5,2

[N /m ]

 = 118 %

 = 98 %

9 ,7

1 9,7

76

53

[N /m ]

C ięża r p rzew o d u
[N /m ]
P rzek ro czen ie k atastro fa ln ych ob cią żeń
[% ]

2

Ciężar sadzi na jednym przewodzie długości 300 m:
45,2  300 = 13560 N = 13,56 kN

10

Upadek słupów

11

Zniszczenia konstrukcji
na skutek przeciążenia przewodów
L in ie



220 k V (1)

110 k V (5)

2

1

3

Z łam an ie trzon u słu p a

14

6

20

S k ręcen ia trzon ów



6

6

U szk od zen ia p op rzeczn ik ów ze św iatłow od em



8

8

U szk od zen ia p op rzeczn ik ów b ez św iatłow od u



3

3

1



1

17

24

41

P rzew rócen ia

In n e


12

Formy zniszczenia słupów
Złamania słupów
220 kV

110 kV

13

14

15

Zniszczenia kaskadowe
Linia 220 kV

Linia 15 kV
Linia 110 kV

16

17

18

19

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE

20

Przebieg katastrofy energetycznej w Szczecinie
Police 220 kV

Glinki 220 kV

220kV
Awaria godz. 0.02
Police 110 kV

Glinki 110 kV

8.04.2008 r.

110kV

Szczecin

Awaria godz. 1.06
EC Szczecin
Pomorzany 110 kV

~

8.04.2008 r.

Morzyczyn

Dąbie

Zdroje

110 kV

~

Awaria godz. 3.34

Pomorzany

Morzyczyn
220 kV

8.04.2008 r.
110kV

Żydowce

Awaria godz. 1.55
8.04.2008 r.
Dolna Odra

220kV

~

110kV

Krajnik

~ ~ ~ ~

21

Około godz. 20, dnia 7.04.2008 r. w zachodniej części województwa zaczyna
padać intensywny deszcz przechodzący w deszcz ze śniegiem

Zasięg opadów
deszczu i deszczu
ze śniegiem

Rozmiar katastrofy w województwie
zachodniopomorskim w godzinach
porannych dnia 8.04.2008 r.

Powiat gryfiński: gminy północne
liczba ludności ok.. 30 000
Powiat kamieński: cały
liczba ludności ok.. 47 000
Powiatu gryficki: gminy południowe
liczba ludności ok.. 20 000
Powiat goleniowski: cały
liczba ludności ok.. 78 000

Powiat policki cały
liczba ludności ok.. 63 000
Powiat pyrzycki północne gminy
liczba ludności ok.. 10 000
Powiat stargardzki: bez miasta
Stargard Szczeciński
liczba ludności ok. 40 000
Szczecin dzielnice lewobrzeża
liczba ludności ok.. 300 000
Świnoujście
liczba ludności ok. 40 000
Razem o godz. 7.00 dnia 8.04 w
województwie zachodniopomorskim
ok. 628 000 mieszkańców
pozbawionych było energii
elektrycznej
23

Przebieg zdarzeń w dniu 8 kwietnia 2008 r.

0.02 – awaria głównej linii energetycznej 220 kV Morzyczyn – Police,
zasilającej Szczecin od wschodu;
3.30 – awaria głównej linii energetycznej 220 kV Krajnik – Glinki,
zasilającej Szczecin od południa,
- awarie trzech linii energetycznych 110 kV ;
- awarie licznych linii energetycznych średniego i niskiego napięcia
zasilających w prąd miejscowości w zachodnich powiatach województwa.
Powyższe awarie linii energetycznych spowodowały:
- przerwę w pracy elektrociepłowni Szczecin oraz Pomorzany w
Szczecinie,
- awarię 900 stacji transformatorowych,
- brak prądu w lewobrzeżnej części Szczecina oraz miejscowościach na
obszarze powiatów: stargardzkiego, goleniowskiego, kamieńskiego,
gryfińskiego, pyrzyckiego, gryfickiego, łobeskiego, miasta Świnoujście,
polickiego, w tym ZCh. „Police”.

WPŁYW AWARII
NA FUNKCJONOWANIE
INFRASTRUKTURY
KRYTYCZNEJ

Wpływ katastrofy na funkcjonowanie infrastruktury krytycznej

ŁĄCZNOŚĆ

RODZAJ ŁĄCZNOŚCI

DZIAŁANIE /FUNKCJONOWANIE

System łączności telefonicznej przewodowej

Działa tam, gdzie nie wykorzystywano aparatów telefonicznych
zasilanych z sieci energetycznej

System łączności telefonicznej – mobilnej
/TK/

Realizowała tylko połączenia alarmowe, częściowo funkcjonował
operator TK „Plus”

Internet

Nie funkcjonował

Łączność w systemie reagowania
kryzysowego

Funkcjonowała we wszystkich centrach zarządzania kryzysowego
łączność radiotelefoniczna posiadająca awaryjne zasilanie z
akumulatorów

Wpływ katastrofy na funkcjonowanie infrastruktury krytycznej

Transport i komunikacja
Transport kolejowy
- unieruchomiona linia kolejowa Szczecin – Świnoujście z powodu uszkodzenia
trakcji elektrycznej
-Szczecin – Stargard Szczeciński – brak zasilania /użycie lokomotyw
spalinowych/

Transport drogowy

Poważne utrudnienia na wszystkich drogach objętych opadami śniegu

Zaopatrzenie w wodę
- duże ujęcia wody były zasilane własnymi agregatami prądotwórczymi,
-małe ujęcia wody nie posiadające własnych agregatów prądotwórczych były
zasilane agregatami przewoźnymi, dostarczonymi przez Państwową Straż
Pożarną i Jednostki Wojskowe /od drugiego dnia awarii/,
- agregaty prądotwórcze były też używane rotacyjnie do napełniania
zbiorników hydroforowych i utrzymania minimalnego ciśnienia w sieci
wodociągowej
- do części miejscowości gdzie nie było możliwości dostarczenia agregatów
prądotwórczych woda dowożona była beczkowozami

Szpitale
Wszystkie szpitale z obszaru objętego katastrofą energetyczną zasilane
były z awaryjnych źródeł zasilania.
- szpitale nie prowadziły planowych zabiegów operacyjnych za wyjątkiem
nagłych przypadków i sytuacji ratujących życie,

Zaopatrzenie w paliwo
Stacje paliwowe na obszarze objętym katastrofą nie prowadziły sprzedaży
ze względu na brak zasilania. Uruchomiono awaryjny system zaopatrzenia
szpitali w paliwo przez prywatnego dystrybutora.

Pozostałe utrudnienia
-nie funkcjonuje komunikacja tramwajowa w Szczecinie,
- nie funkcjonuje system zaopatrzenia w energię cieplną,
- występują utrudnienia w funkcjonowaniu oczyszczalni
ścieków,
- nieczynna jest sieć handlowa, w tym centra handlowe,
- nieczynne są banki oraz bankomaty,
- przerwana zostaje praca w zakładach produkcyjnych, a w tym
w: Stoczni
Szczecińskiej „Nowa”, Stoczni Remontowej „Gryfia”, Porcie
Morskim Szczecin – Świnoujście, ZCh. „Police” i w 4 dużych
zakładach przetwórstwa mięsnego,
- ograniczono działalność szkół i przedszkoli, nie
przeprowadzono w 13 szkołach egzaminów dla szóstoklasistów,
- nie działają kasy fiskalne, ale artykuły podstawowe m.in. leki,
środki higieniczne, żywność są sprzedawane.

Działanie systemu
zarządzania kryzysowego w
czasie awarii

AKTUALNY STAN PRAWNY

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 05 czerwca 1998 r.
O ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE
(Dz. U. Nr 80 z 2001 r. poz. 872)
Art. 15.
Wojewoda jako przedstawiciel Rady Ministrów odpowiada za wykonywanie polityki rządu na
obszarze województwa, a w szczególności:
4) zapewnia współdziałanie wszystkich jednostek organizacyjnych administracji rządowej
i samorządowej działających na obszarze województwa i kieruje ich działalnością
w zakresie zapobiegania zagrożeniu życia, zdrowia lub mienia oraz zagrożeniom
środowiska, bezpieczeństwa państwa i utrzymania porządku publicznego, ochrony praw
obywatelskich, a także zapobiegania klęskom żywiołowym i innym nadzwyczajnym
zagrożeniom oraz zwalczania i usuwania ich skutków na zasadach określonych
w ustawach,
4a) dokonuje oceny stanu zabezpieczenia przeciwpowodziowego województwa, opracowuje
plan operacyjny ochrony przed powodzią oraz ogłasza i odwołuje pogotowie i alarm
przeciwpowodziowy,

Art. 16.
1.

Wojewoda może wydawać, w zakresie wykonywania funkcji przedstawiciela Rady
Ministrów, polecenia obowiązujące wszystkie organy administracji rządowej,
a w sytuacjach nadzwyczajnych, o których mowa w art. 15 pkt 4 i 4a, obowiązujące
również organy samorządu terytorialnego. O wydanych poleceniach wojewoda
niezwłocznie informuje właściwego ministra.

GŁOWNE KOMPETENCE W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 05 czerwca 1998 r.
O ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE
– Wydaje akty prawa miejscowego dla obszarów nie uporządkowanych aktami
prawa powszechnie obowiązującego.
– Planuje reagowanie kryzysowe województwa ustalając między innymi
kompetencje poszczególnych osób funkcyjnych.
– Koordynuje przebiegiem reagowania na sytuacje kryzysowe o wymiarze
ponad powiatowym.
– Wnioskuje o:
• wprowadzenie stanu klęski żywiołowej,
• użycie Sił Zbrojnych RP.
– Ogłasza:
• pogotowie i alarm przeciwpowodziowy,
• stan zagrożenia epidemicznego i stan epidemii,
• uruchomienie działań interwencyjnych w obliczu zagrożenia
radiacyjnego.
–Monitoruje stan bezpieczeństwa województwa oraz informuje, alarmuje i
ostrzega przed potencjalnymi zagrożeniami.
– Udziela wsparcia zagrożonym powiatom siłami i środkami z innych powiatów.
– Wnioskuje o wsparcie potencjału reagowania kryzysowego województwa
zachodniopomorskiego siłami i środkami z województw ościennych lub
wydzielonych z zasobów krajowych.

AKTUALNY STAN PRAWNY

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Art. 1.
Ustawa określa organy właściwe w sprawach zarządzania
kryzysowego oraz ich zadania i zasady działania w tej
dziedzinie, a także zasady finansowania zadań zarządzania
kryzysowego.

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Wojewoda
Wydział Bezpieczeństwa
i Zarządzania Kryzysowego
Zachodniopomorskiego Urzędu
Wojewódzkiego

Wojewódzkie zespolone służby,
inspekcje i straże
Wojewódzkie Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Wojewódzkie
Centrum
Zarządzania
Kryzysowego
Lekarz Koordynator
Ratownictwa
Medycznego

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Starosta
Komórka organizacyjna starostwa
powiatowego właściwa do spraw
zarządzania kryzysowego
Powiatowy Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Powiatowe
Centrum
Zarządzania
Kryzysowego

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Wójt, burmistrz, prezydent miasta
Komórka organizacyjna urzędu gminy
właściwa do spraw zarządzania
kryzysowego
Gminny Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Może tworzyć:

Gminne Centrum
Zarządzania
Kryzysowego

ZALEŻNOŚCI SŁUŻBOWE
w zakresie bezpieczeństwa powszechnego i porządku publicznego

SYTUACJA KRYZYSOWA

STAROSTA
POWIATU

WOJEWODA

STAN KLĘSKI ŻYWIOŁOWEJ
(W zakresie zarządzania kryzysowego)

WOJEWÓDZKI
ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

SYSTEM REAGOWANIA KRYZYSOWEGO WOJEWÓDZTWA ZACHODNIOPOMORSKIEGO

WOJEWÓDZKI
ZESPÓŁ
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

WOJEWODA

RZĄDOWY ZESPÓŁ
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO
RZĄDOWE
CENTRUM
BEZPIECZEŃSTWA

MONITOROWANIE, ANALIZA
UZYSKIWANYCH DANYCH,
PROGNOZOWANIE ZDARZEŃ

SĄSIEDNIE
WOJEWÓDZTWA
NIEMIECKIE
LANDY
NADGRANICZNE

WOJEWÓDZKIE CENTRUM ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO
INICJOWANIE DZIAŁAŃ REAGOWANIA KRYZYSOWEGO
ZABEZPIECZENIE OPERACYJNO – TECHNICZNE
I INFORMACYJNE

ŚRODKI
MASOWEGO
PRZEKAZU

STAROSTOWIE
POWIATÓW

RESORTOWE
STRUKTURY
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

WOJEWÓDZKIE
STANOWISKA
KIEROWANIA,
SŁUŻBY
OPERACYJNODYSPOZYTORSKIE

ORGANIZACJE
POZARZĄDOWE

POWIATOWE CENTRUM
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

SYSTEM
ALARMOWANIA
I OSTRZEGANIA
LUDNOŚCI

WOJEWODZKI ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

WOJEWODA ZACHODNIOPOMORSKI
– przewodniczący
DYREKTOR WYDZIAŁU BEZPIECZEŃSTWA
I ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO – zastępca przewodniczącego

40

STALI CZŁONKOWIE ZESPOŁU
KIEROWNICY ZESPOLONYCH SŁUŻB, INSPEKCJI I STRAŻY WOJEWÓDZKICH
ORGANY ADMINISTRACJI NIEZESPOLONEJ
INNI CZOŁONKOWIE ZESPOŁU
PRZEDSTAWICIELE ZACHODNIOPOMORSKIEGO URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO W SZCZECINIE

INNE OSOBY ZAPROSZONE DO UDZIAŁU W PRACACH ZESPOŁU

GRUPA OPERACYJNA

ZAPEWNIA
FUNKCJONOWANIE

DORAŹNIE

WYDZIAŁ BEZPIECZEŃSTWA I ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

STALI
CZŁONKOWIE
ZESPOŁU

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Wojewoda Zachodniopomorski – przewodniczący;
2) Dyrektor Wydziału Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego
w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie –
zastępca przewodniczącego;
3) Marszałek Województwa Zachodniopomorskiego;
4) Komendant Wojewódzki Policji w Szczecinie;
5) Zachodniopomorski Komendant Wojewódzki Państwowej Straży
Pożarnej;
6) Szef Wojewódzkiego Sztabu Wojskowego w Szczecinie;
7) Dyrektor Wydziału Infrastruktury w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie;
8) Dyrektor Zachodniopomorskiego Centrum Organizacji i Promocji Zdrowia.

KIEROWNICY
ZESPOLONYCH
SŁUŻB, INSPEKCJI
I STRAŻY
WOJEWÓDZKICH

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego;
2) Zachodniopomorski Wojewódzki Konserwator Zabytków;
3) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Ochrony
Roślin i Nasiennictwa
4) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska;
5) Zachodniopomorski Wojewódzki Lekarz Weterynarii;
6) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Farmaceutyczny;
7) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej;
8) Zachodniopomorski Kurator Oświaty;
9) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego;
10)
Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Transportu Drogowego

ORGANY
ADMINISTRACJI
NIEZESPOLONEJ

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Komendant Pomorskiego Oddziału Straży Granicznej w Szczecinie;
2) Komendant Pomorskiego Dywizjonu Straży Granicznej w Świnoujściu;
3) Dyrektor Urzędu Morskiego w Szczecinie;
4) Przedstawiciel Dyrektora Urzędu Morskiego w Słupsku;
5) Dyrektor Izby Celnej w Szczecinie;
6) Dyrektor Urzędu Żeglugi Śródlądowej w Szczecinie;
7) Dyrektor Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Szczecinie;
8) Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny w Szczecinie.

INNI
CZOŁONKOWIE
ZESPOŁU

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Dyrektor Delegatury Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego
w Szczecinie;
2) Prokurator Okręgowy w Szczecinie;
3) Dyrektor Zachodniopomorskiego Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych w Szczecinie;
4) Dyrektor Oddziału Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad w Szczecinie;
5) Dyrektor Oddziału Regionalnego PKP Polskie Linie Kolejowe
w Szczecinie;
6) Dyrektor Zachodniopomorskiego Oddziału Wojewódzkiego
Narodowego Funduszu Zdrowia;
7) Kierownik Biura Prognoz Meteorologicznych Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej w Szczecinie;
8) Dyrektor Północno-Zachodniego Oddziału Terenowego Urzędu
Regulacji Energetyki w Szczecinie.

PRZEDSTAWICIELE
ZACHODNIOPOMORSKIEGO
URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO
W SZCZECINIE

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Dyrektor Generalny Zachodniopomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Szczecinie;
2) Dyrektor Wydział Środowiska i Rolnictwa;
3) Dyrektor Wydział Polityki Społecznej;
4) Dyrektor Wydziału Finansów i Budżetu w Zachodniopomorskim
Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie;
5) Kierownik Biura Prawnego w Zachodniopomorskim Urzędzie
Wojewódzkim w Szczecinie;
6) Rzecznik Prasowy Wojewody Zachodniopomorskiego.

PODJĘTE DZIAŁANIA
W CELU OGRANICZENIA
SKUTKÓW AWARII

48

Godz. 19.14, dnia 7.04.2008 r.
Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego
otrzymuje od Biura Prognoz Meteorologicznych w
Szczecinie ostrzeżenie nr 16 o intensywnych opadach
deszczu przechodzących w deszcz ze śniegiem.
Ostrzeżenie przewiduje silne opady deszczu i deszczu ze
śniegiem w ciągu najbliższych 18 godzin, do 25-30 mm.
Przewidywane są utrudnienia komunikacyjne i na terenach
zurbanizowanych.

49

Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego zgodnie z procedurą rozsyła
w godz. 20.08 – 20.31 ostrzeżenia do mediów /17/ i jednostek samorządu
terytorialnego oraz innych ogniw ważnych dla systemu zarządzania
kryzysowego województwa /33/. Łącznie 50 odbiorców.

50

Najważniejsze działania podejmowane przez wojewódzką administrację
rządową.

I dzień katastrofy /8 kwietnia/
1. Uruchomienie pracy zespołów zarządzania kryzysowego
- wojewódzkiego – praca na dwóch stanowiskach w Urzędzie Miasta Szczecin i Urzędzie
Wojewódzkim /posiedzenia w odstępach 2 – 3 godziny. Zakończone konferencją prasową/,
- powiatowych i gminnych – praca całodobowa z wykorzystaniem systemu łączności
radiotelefonicznej Wojewody i PSP
2. Nadawanie komunikatów radiowych do mieszkańców, przy wykorzystaniu rozgłośni
zlokalizowanych poza Szczecinem
3. Uruchomienie komunikacji autobusowej w Szczecinie.
4. Odwołanie obowiązku uczestnictwa w zajęciach szkolnych – szkoły otwarte.
5. Monitoring funkcjonowania:

- szpitali – wzmocnienie agregatami, dowóz paliwa i wody, zorganizowanie punktu dializ, apel
o przyjmowanie pacjentów w przychodniach,
- systemu wodno – kanalizacyjnego – kontrola zrzutu ścieków, przygotowanie sprzętu do
dowozu wody /PSP, SZ/,
- zakładów o dużym i zwiększonym ryzyku – np.. ZCh Police, wzmocnienie agregatem
urządzeń do chłodzenia instalacji z amoniakiem.
51

6. Monitorowanie prac związanych z przywracaniem energii
7. Wystąpienie do Ministra Finansów o uruchomienie sprzedaży podstawowych produktów
żywnościowych z pominięciem kas fiskalnych – ręczna rejestracja sprzedaży.
8. Zorganizowanie zwiększonej ilości patroli na ulicach: policja, wojsko /żandarmeria / straż
graniczna.
9. Wywóz produktów mrożonych z marketów – samochodami chłodniami do magazynów
rejonowych.

10. Uruchomienie pomocy społecznej.
11. W związku ze zmniejszoną ilością pociągów – pociągi pośpieszne zatrzymywane są na
wszystkich stacjach.
12. Przywracanie energii w I kolejności na elektrociepłowni w Szczecinie.

52

KALENDARIUM DZIAŁAŃ SYSTEMU ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
w dniu 8 kwietnia 2008 r.
4.20 – powołanie w Szczecinie miejskiego zespołu zarządzania kryzysowego;
5.15 – pierwsze posiedzenie miejskiego zespołu zarządzania kryzysowego;
6.00 – spotkanie członków wojewódzkiego zespołu zarządzania kryzysowego;
7.30 - wspólne posiedzenie wojewódzkiego i miejskiego zespołu zarządzania
kryzysowego pod przewodnictwem Wojewody Zachodniopomorskiego i
Prezydenta Szczecina;
7.00 – 9.00 – zbierają się zespoły reagowania kryzysowego w powiatach:
goleniowskim, polickim, stargardzkim, kamieńskim;
8.00 - 11.00 – zbierają się zespoły zarządzania kryzysowego w gminach
objętych awarią energetyczną oraz dodatkowo w mieście Kamień Pomorski i
Trzebiatów ze względu na wystąpienie zagrożenia powodziowego.
8 kwietnia odbywają się wspólne posiedzenia wojewódzkiego i miejskiego zespołu
zarządzania kryzysowego, na których omawiana jest aktualna sytuacja energetyczna,
przeciwpowodziowa oraz stan bezpieczeństwa i porządku publicznego w Szczecinie i na
obszarze powiatów objętych sytuacją kryzysową. Posiedzenia zespołów kończyły się
każdorazowo konferencjami prasowymi, w ramach których przekazywane były dla
mediów dane o aktualnej sytuacji w Szczecinie i na obszarze województwa.
Od dnia 9 kwietnia Wojewódzki Zespół Zarządzania Kryzysowego funkcjonuje w
Urzędzie Wojewódzkim zachowując tryb pracy podobny jak dzień wcześniej
Wojewoda Zachodniopomorski wraz z Komendantem Wojewódzkim PSP jedzie do
miejscowości objętych awarią i uczestniczy w posiedzeniach powiatowych zespołów
zarządzania kryzysowego m.in. w Starostwie Powiatowym w Goleniowie i Kamieniu
Pomorskim.

SCHEMAT KIEROWANIA /ZARZĄDZANIA/
WOJEWODA ZACHODNIOPOMORSKI
WOJEWÓDZKI ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
Wojewódzkie służby, inspekcje, straże
i jednostki organizacyjne wchodzące
w skład systemu reagowania kryzysowego

WCZK

Prezydent Szczecina

Starosta Policki

Starosta Kamieński

Starosta Goleniowski

MCZK

PCZK

PCZK

PCZK

Starosta Stargardzki

Starosta Gryficki

Starosta Gryfiński

Prezydent Świnoujścia

PCZK

PCZK

PCZK

MCZK

GCZK-7

GCZK-3

GCZK-2

GCZK-3

GCZK-2

GCZK-5

Działania podjęte w związku z awarią
Pomoc dla mieszkańców
W związku z zaistniałą awarią sieci energetycznej Wojewoda zwrócił się do
jednostek samorządu terytorialnego, z obszaru dotkniętego skutkami awarii
energetycznej, o:
-zorganizowanie niezbędnej pomocy dla mieszkańców w zakresie m.in.
dostaw żywności,
- wody oraz innego niezbędnego zaopatrzenia,
- objęcie - przez Ośrodki Pomocy Rodzinie, opieką osób potrzebujących
pomocy,
- zapewnienie warunków do skorzystania z urządzeń sanitarnych ( kąpiele,
opieka nad dziećmi).

Ochrona zdrowia /lekarz koordynator z Wojewódzkiego Stanowiska
Koordynacji Ratownictwa Medycznego/
Monitorowano funkcjonowanie szpitali.
Szpitalne oddziały intensywnej terapii i oddziały dializ w województwie
zasilane były agregatami własnymi lub dostarczonymi przez straż pożarną.
Dyrektorom szpitali przekazano telefon kontaktowy do dystrybutora
zaopatrującego agregaty prądotwórcze w paliwo.
Utrzymywano stały kontakt telefoniczny z Wojewódzką Stacją Pogotowia
Ratunkowego. Wojewódzka Stacja Pogotowia Ratunkowego nie odnotowała
zwiększonej ilości wezwań do zachorowań, nie zanotowano również wezwań
związanych z zaistniałym zdarzeniem.

Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny
sprawy sanitarno – epidemiologiczne
Podjęto natychmiastowe działania kontrolne w hurtowniach i sklepach spożywczych
w zakresie przechowywania artykułów spożywczych, zwłaszcza mrożonych.
W czasie kontroli ustalono, że żywność wymagająca przechowywania w chłodzie
była:
-przechowywana w podstawionych pod sklepy samochodach chłodniach w
monitorowanej temperaturze, odpowiedniej dla asortymentu żywności
- przetransportowana do magazynów rejonowych dużych sieci handlowych.

Część żywności nietrwałej mikrobiologicznie, w tym przetwory mleczne, wędliny,
mięso, mrożonki została wycofana z obrotu w ramach działań wynikających z
kontroli wewnętrznych.
Monitorowano jakość wody przeznaczonej do spożycia a także sytuację pod kątem
zagrożenia epidemiologicznego w szpitalach.

Wojewódzki Inspektorat Weterynarii - sprawy weterynaryjne
Inspektorzy powiatowych inspekcji weterynaryjnych podjęli działania kontrolne
z możliwością podejmowania decyzji o utylizacji żywności, która w wyniku
braku dopływu prądu do urządzeń chłodniczych mogła ulec zepsuciu.
Duże fermy drobiowe, pozostające bez podstawowego zasilania, zasilano
zastępczo z agregatów prądotwórczych. Zasilanie zastępcze znacznie
podniosło koszty produkcji w fermach.
Sytuacja w chłodniach składowych jest opanowana.

Sytuacja w oświacie
Z uwagi na niedogrzanie pomieszczeń, brak dostaw ciepła i energii elektrycznej
8 kwietnia, zajęcia lekcyjne we wszystkich gimnazjach i szkołach
ponadgimnazjalnych odwołano.
9 kwietnia w wielu miejscowościach zajęcia skrócono, bądź odwołano.
Odwołano sprawdzian szóstoklasistów w 8 szkołach podstawowych na terenie
Szczecina oraz w 5 w terenie ( Stargard Szczeciński, Koszewo, Sowno,
Grzedzice, Goleniów).
Wojewódzki Kurator Oświaty na bieżąco informował Wojewodę o ilości placówek
oświatowych, w których nie prowadzone były zajęcia szkolne z powodu awarii
zasilania energetycznego.

Siły i środki uczestniczące w likwidacji skutków katastrofy energetycznej

Policja
- 465 funkcjonariuszy, w tym 112 ze Szkoły Policji w Pile,
140 funkcjonariuszy Oddziału Prewencji w Szczecinie,
65 funkcjonariuszy ruchu drogowego,
- 71 radiowozów
-nie odnotowano zdarzeń o charakterze kryminalnym lub
chuligańskim - mających związek z awarią sieci energetycznych.
Państwowa Straż Pożarna
Ratownicy PSP – ok. 250 dziennie
Samochody ratownicze – 6 /Poznań, Gorzów, Warszawa, Opole, Wrocław/
Samochody pożarnicze – ok. 55 dziennie
Agregaty prądotwórcze – ok. 106 dziennie
Motopompy – ok. 47 dziennie

Siły Zbrojne RP /średnio w ciągu dnia/
- 65 żołnierzy
- 15 samochodów
- 2 pojazdy ciężkie
- 4 agregatów prądotwórczych
- 3 motopompy
- lekkie pokrycie drogowe
- most niskowodny
Żandarmeria Wojskowa
- 110 żołnierzy
- 12 samochodów
Pomorski Oddział Straży Granicznej w Szczecinie
- 70 funkcjonariuszy
- 8 samochodów

WSTĘPNE WNIOSKI
PO AWARII

Wstępne wnioski


Konieczne jest zaopatrzenie jednostek organizacyjnych ważnych dla
funkcjonowania administracji publicznej oraz gwarantujących
świadczenie usług społecznych w urządzenia awaryjnego zasilania
elektroenergetycznego



Konieczne jest opracowanie i uruchomienia programu edukacyjnego,
mającego na celu zapoznanie mieszkańców z potencjalnymi
zagrożeniami charakterystycznymi dla poszczególnych powiatów oraz
sposobami optymalnych zachowań



Konieczna jest rozbudowa systemów kierowania i informowania,
wykorzystywanych przez organy samorządu terytorialnego w procesie
reagowania kryzysowego

PODSUMOWANIE
• Sprawne
funkcjonowanie
kryzysowego
przyczyniło
rozmiarów katastrofy

systemu
się
do

zarządzania
ograniczenia

• Szybkie zwołanie Zespołów Zarządzania Kryzysowego
pozwoliło na koordynację działań od momentu
powstania sytuacji kryzysowej
• Wspólne informowanie mieszkańców o skutkach
katastrofy i postępach w prowadzeniu akcji ratowniczej
umożliwiło jednolity przekaz i niezakłóconą pracę
centrów zarządzania kryzysowego

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE

65

Powołanie Zespołu ds. Zbadania Przyczyn i Skutków
Katastrofy Energetycznej Zarządzeniem Wojewody
Zachodniopomorskiego nr 154/2008
z dnia 22 kwietnia 2008r.
Określenie przyczyn i skutków katastrofy
elektroenergetycznej
zaistniałej w części województwa zachodniopomorskiego.
Zbilansowanie strat i szkód powstałych
w wyniku katastrofy elektroenergetycznej
oraz kosztów prowadzenia działań ratowniczych.
Opracowanie założeń
do „Strategii Bezpieczeństwa Energetycznego
dla Województwa Zachodniopomorskiego”.
66

Raport Zespołu ds. Zbadania Przyczyn
i Skutków Katastrofy Energetycznej

WNIOSKI I ZALECENIA

67

68

Bezpośrednie przyczyny katastrofy energetycznej

 Obciążenia sadzią przewodów linii energetycznych przekroczyły
znacznie, co najmniej o kilkadziesiąt procent, przyjęte w
obliczeniach normowe wartości katastrofalne,
 Dodatkowym czynnikiem, mającym wpływ na przebieg zdarzeń i
rozległość uszkodzeń, były obfite opady deszczu w okresie
poprzedzającym awarię, co spowodowało podniesienie poziomu wód
gruntowych i w efekcie rozmiękczenie gruntu,
 Efektem było obniżenie stabilności posadowienia zarówno słupów
linii elektroenergetycznych jak i rosnących w pobliżu linii drzew.

69

Skutki ekonomiczne katastrofy energetycznej







KOSZTY AKCJI RATOWNICZEJ: 829 731,34 zł
KOSZTY PONIESIONE PRZEZ ZAKŁADY, FIRMY,
SPÓŁKI, SZPITALE: 45 172 424,12 zł
KOSZTY PONIESIONE PRZEZ POWIATY I GMINY :
979 468,41 zł
CAŁKOWITE KOSZTY: 46 981 623,87 zł

Koszty niedostarczonej energii elektrycznej oszacowano
na kwotę powyżej 60 milionów zł.
70

Raport dostrzega potrzebę
powołania stałego zespołu :
Wojewódzkiej Rady do spraw
Bezpieczeństwa Energetycznego

71

72

Powołanie Wojewódzkiej Rady
ds. Bezpieczeństwa Energetycznego
Zarządzenie Wojewody Zachodniopomorskiego

nr 435/2008 z dnia 30 września 2008r.

73

ZADANIA WOJEWÓDZKIEJ RADY
ds. BEZPIECZEŃSTWA ENERGETYCZNEGO
1. Nadzór nad realizacją wniosków i zaleceń wynikających z Raportu Zespołu
ds. Zbadania Przyczyn i Skutków Katastrofy Energetycznej w aglomeracji
szczecińskiej i części województwa zachodniopomorskiego.
2. Nadzór nad powstaniem oraz wdrażaniem Strategii Bezpieczeństwa
Energetycznego dla Województwa Zachodniopomorskiego.
3. Monitorowanie funkcjonowania systemu elektroenergetycznego, gazowego
i ciepłowniczego na terenie województwa zachodniopomorskiego.
4. Inicjowanie działań i projektów związanych z rozwojem energetyki na terenie
województwa zachodniopomorskiego.
5. Monitorowanie realizacji planów rozwoju przedsiębiorstw energetycznych.
6. Wspieranie działań samorządu województwa w zakresie tworzenia projektów
planu zaopatrzenia w energię elektryczną, gaz oraz ciepło.
7. Inicjowanie działań wspierających rozwój energetyki odnawialnej.
74

Dziękuję za uwagę

75


Slide 28

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE
Wydział Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego

Olsztyn 20 luty 2009 r.
Waldemar Redmer
1

2

Bezpośrednią przyczyną awarii systemu
elektroenergetycznego w nocy 7-8 kwietnia

2008 r. był szczególnie niekorzystny splot
warunków atmosferycznych prowadzący do
licznych uszkodzeń linii elektroenergetycznych
3

Temperatura powietrza
st. C
8,0
S z c z ec in
7,0

Ś w inoujś c ie
G oleniów

6,0

5,0

4,0

3,0

2,0

1,0

0,0

-1,0

-2,0

-3,0
2008-04-07

2008-04-07

2008-04-07

2008-04-07

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-09

00:00

06:00

12:00

18:00

00:00

06:00

12:00

18:00

00:00

d a ta / g o d z .

4

Prędkość wiatru
Charakterystyczne prędkości wiatru wg PN-77/B-02011

m /s

Strefa I
– Szczecin
– 20 m/s
Strefa II – Goleniów – 24 m/s
Strefa IIa – Świnoujście – 27 m/s

14
S z c z ec in
13
12

Ś w inoujś c ie
G oleniów

11
Kierunek
wiatru wg IMiGW:
10
16:00÷21:00
– PN i PN-ZACH, 3÷6 m/s
22:00÷01:00
– ZACH-PN, 3÷4 m/s
9
02:00÷14:00 – ZACH, 4÷8 m/s
8
7
6
5
4
3
2
1
0
2008-04-07 00:00 2008-04-07 06:00 2008-04-07 12:00 2008-04-07 18:00 2008-04-08 00:00 2008-04-08 06:00 2008-04-08 12:00 2008-04-08 18:00 2008-04-09 00:00
d a ta / g o d z .

5

Rodzaje opadu


Początkowo intensywny opad deszczu, a później
śniegu z deszczem i śniegu



Suma opadów 8:00 07.04 do 8:00 08.04 lokalnie
48 l/m2 w równoważniku wodnym (4,8 cm/m2)



Lokalnie odnotowana gęstość śniegu:
 

2 ,1 kN/m

2

 7 ,8 kN/m

3

0 ,27 m
6

Niewielki pobór energii elektrycznej w
godzinach nocnych z 07 na 08 04 2008 był
przyczyną schłodzenia przewodów
napowietrznych linii energetycznych do
temperatury zamarzania śniegu, co
sprzyjało osadzaniu się sadzi.

7

8

9

Wielkości Obciążeń Przewodów Sadzią
A F L – 6 2 40 m m

2

d = 2 1,7 m m
S a d ź n o rm a ln a
[N /m ]
S a d ź k a ta strofa ln a

A F L – 8 5 25 m m
d = 3 1,5 m m

8 ,7

1 7,4

2 2,8

S a d ź 7 -8 k w ietn ia

3 8,0

4 5,2

[N /m ]

 = 118 %

 = 98 %

9 ,7

1 9,7

76

53

[N /m ]

C ięża r p rzew o d u
[N /m ]
P rzek ro czen ie k atastro fa ln ych ob cią żeń
[% ]

2

Ciężar sadzi na jednym przewodzie długości 300 m:
45,2  300 = 13560 N = 13,56 kN

10

Upadek słupów

11

Zniszczenia konstrukcji
na skutek przeciążenia przewodów
L in ie



220 k V (1)

110 k V (5)

2

1

3

Z łam an ie trzon u słu p a

14

6

20

S k ręcen ia trzon ów



6

6

U szk od zen ia p op rzeczn ik ów ze św iatłow od em



8

8

U szk od zen ia p op rzeczn ik ów b ez św iatłow od u



3

3

1



1

17

24

41

P rzew rócen ia

In n e


12

Formy zniszczenia słupów
Złamania słupów
220 kV

110 kV

13

14

15

Zniszczenia kaskadowe
Linia 220 kV

Linia 15 kV
Linia 110 kV

16

17

18

19

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE

20

Przebieg katastrofy energetycznej w Szczecinie
Police 220 kV

Glinki 220 kV

220kV
Awaria godz. 0.02
Police 110 kV

Glinki 110 kV

8.04.2008 r.

110kV

Szczecin

Awaria godz. 1.06
EC Szczecin
Pomorzany 110 kV

~

8.04.2008 r.

Morzyczyn

Dąbie

Zdroje

110 kV

~

Awaria godz. 3.34

Pomorzany

Morzyczyn
220 kV

8.04.2008 r.
110kV

Żydowce

Awaria godz. 1.55
8.04.2008 r.
Dolna Odra

220kV

~

110kV

Krajnik

~ ~ ~ ~

21

Około godz. 20, dnia 7.04.2008 r. w zachodniej części województwa zaczyna
padać intensywny deszcz przechodzący w deszcz ze śniegiem

Zasięg opadów
deszczu i deszczu
ze śniegiem

Rozmiar katastrofy w województwie
zachodniopomorskim w godzinach
porannych dnia 8.04.2008 r.

Powiat gryfiński: gminy północne
liczba ludności ok.. 30 000
Powiat kamieński: cały
liczba ludności ok.. 47 000
Powiatu gryficki: gminy południowe
liczba ludności ok.. 20 000
Powiat goleniowski: cały
liczba ludności ok.. 78 000

Powiat policki cały
liczba ludności ok.. 63 000
Powiat pyrzycki północne gminy
liczba ludności ok.. 10 000
Powiat stargardzki: bez miasta
Stargard Szczeciński
liczba ludności ok. 40 000
Szczecin dzielnice lewobrzeża
liczba ludności ok.. 300 000
Świnoujście
liczba ludności ok. 40 000
Razem o godz. 7.00 dnia 8.04 w
województwie zachodniopomorskim
ok. 628 000 mieszkańców
pozbawionych było energii
elektrycznej
23

Przebieg zdarzeń w dniu 8 kwietnia 2008 r.

0.02 – awaria głównej linii energetycznej 220 kV Morzyczyn – Police,
zasilającej Szczecin od wschodu;
3.30 – awaria głównej linii energetycznej 220 kV Krajnik – Glinki,
zasilającej Szczecin od południa,
- awarie trzech linii energetycznych 110 kV ;
- awarie licznych linii energetycznych średniego i niskiego napięcia
zasilających w prąd miejscowości w zachodnich powiatach województwa.
Powyższe awarie linii energetycznych spowodowały:
- przerwę w pracy elektrociepłowni Szczecin oraz Pomorzany w
Szczecinie,
- awarię 900 stacji transformatorowych,
- brak prądu w lewobrzeżnej części Szczecina oraz miejscowościach na
obszarze powiatów: stargardzkiego, goleniowskiego, kamieńskiego,
gryfińskiego, pyrzyckiego, gryfickiego, łobeskiego, miasta Świnoujście,
polickiego, w tym ZCh. „Police”.

WPŁYW AWARII
NA FUNKCJONOWANIE
INFRASTRUKTURY
KRYTYCZNEJ

Wpływ katastrofy na funkcjonowanie infrastruktury krytycznej

ŁĄCZNOŚĆ

RODZAJ ŁĄCZNOŚCI

DZIAŁANIE /FUNKCJONOWANIE

System łączności telefonicznej przewodowej

Działa tam, gdzie nie wykorzystywano aparatów telefonicznych
zasilanych z sieci energetycznej

System łączności telefonicznej – mobilnej
/TK/

Realizowała tylko połączenia alarmowe, częściowo funkcjonował
operator TK „Plus”

Internet

Nie funkcjonował

Łączność w systemie reagowania
kryzysowego

Funkcjonowała we wszystkich centrach zarządzania kryzysowego
łączność radiotelefoniczna posiadająca awaryjne zasilanie z
akumulatorów

Wpływ katastrofy na funkcjonowanie infrastruktury krytycznej

Transport i komunikacja
Transport kolejowy
- unieruchomiona linia kolejowa Szczecin – Świnoujście z powodu uszkodzenia
trakcji elektrycznej
-Szczecin – Stargard Szczeciński – brak zasilania /użycie lokomotyw
spalinowych/

Transport drogowy

Poważne utrudnienia na wszystkich drogach objętych opadami śniegu

Zaopatrzenie w wodę
- duże ujęcia wody były zasilane własnymi agregatami prądotwórczymi,
-małe ujęcia wody nie posiadające własnych agregatów prądotwórczych były
zasilane agregatami przewoźnymi, dostarczonymi przez Państwową Straż
Pożarną i Jednostki Wojskowe /od drugiego dnia awarii/,
- agregaty prądotwórcze były też używane rotacyjnie do napełniania
zbiorników hydroforowych i utrzymania minimalnego ciśnienia w sieci
wodociągowej
- do części miejscowości gdzie nie było możliwości dostarczenia agregatów
prądotwórczych woda dowożona była beczkowozami

Szpitale
Wszystkie szpitale z obszaru objętego katastrofą energetyczną zasilane
były z awaryjnych źródeł zasilania.
- szpitale nie prowadziły planowych zabiegów operacyjnych za wyjątkiem
nagłych przypadków i sytuacji ratujących życie,

Zaopatrzenie w paliwo
Stacje paliwowe na obszarze objętym katastrofą nie prowadziły sprzedaży
ze względu na brak zasilania. Uruchomiono awaryjny system zaopatrzenia
szpitali w paliwo przez prywatnego dystrybutora.

Pozostałe utrudnienia
-nie funkcjonuje komunikacja tramwajowa w Szczecinie,
- nie funkcjonuje system zaopatrzenia w energię cieplną,
- występują utrudnienia w funkcjonowaniu oczyszczalni
ścieków,
- nieczynna jest sieć handlowa, w tym centra handlowe,
- nieczynne są banki oraz bankomaty,
- przerwana zostaje praca w zakładach produkcyjnych, a w tym
w: Stoczni
Szczecińskiej „Nowa”, Stoczni Remontowej „Gryfia”, Porcie
Morskim Szczecin – Świnoujście, ZCh. „Police” i w 4 dużych
zakładach przetwórstwa mięsnego,
- ograniczono działalność szkół i przedszkoli, nie
przeprowadzono w 13 szkołach egzaminów dla szóstoklasistów,
- nie działają kasy fiskalne, ale artykuły podstawowe m.in. leki,
środki higieniczne, żywność są sprzedawane.

Działanie systemu
zarządzania kryzysowego w
czasie awarii

AKTUALNY STAN PRAWNY

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 05 czerwca 1998 r.
O ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE
(Dz. U. Nr 80 z 2001 r. poz. 872)
Art. 15.
Wojewoda jako przedstawiciel Rady Ministrów odpowiada za wykonywanie polityki rządu na
obszarze województwa, a w szczególności:
4) zapewnia współdziałanie wszystkich jednostek organizacyjnych administracji rządowej
i samorządowej działających na obszarze województwa i kieruje ich działalnością
w zakresie zapobiegania zagrożeniu życia, zdrowia lub mienia oraz zagrożeniom
środowiska, bezpieczeństwa państwa i utrzymania porządku publicznego, ochrony praw
obywatelskich, a także zapobiegania klęskom żywiołowym i innym nadzwyczajnym
zagrożeniom oraz zwalczania i usuwania ich skutków na zasadach określonych
w ustawach,
4a) dokonuje oceny stanu zabezpieczenia przeciwpowodziowego województwa, opracowuje
plan operacyjny ochrony przed powodzią oraz ogłasza i odwołuje pogotowie i alarm
przeciwpowodziowy,

Art. 16.
1.

Wojewoda może wydawać, w zakresie wykonywania funkcji przedstawiciela Rady
Ministrów, polecenia obowiązujące wszystkie organy administracji rządowej,
a w sytuacjach nadzwyczajnych, o których mowa w art. 15 pkt 4 i 4a, obowiązujące
również organy samorządu terytorialnego. O wydanych poleceniach wojewoda
niezwłocznie informuje właściwego ministra.

GŁOWNE KOMPETENCE W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 05 czerwca 1998 r.
O ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE
– Wydaje akty prawa miejscowego dla obszarów nie uporządkowanych aktami
prawa powszechnie obowiązującego.
– Planuje reagowanie kryzysowe województwa ustalając między innymi
kompetencje poszczególnych osób funkcyjnych.
– Koordynuje przebiegiem reagowania na sytuacje kryzysowe o wymiarze
ponad powiatowym.
– Wnioskuje o:
• wprowadzenie stanu klęski żywiołowej,
• użycie Sił Zbrojnych RP.
– Ogłasza:
• pogotowie i alarm przeciwpowodziowy,
• stan zagrożenia epidemicznego i stan epidemii,
• uruchomienie działań interwencyjnych w obliczu zagrożenia
radiacyjnego.
–Monitoruje stan bezpieczeństwa województwa oraz informuje, alarmuje i
ostrzega przed potencjalnymi zagrożeniami.
– Udziela wsparcia zagrożonym powiatom siłami i środkami z innych powiatów.
– Wnioskuje o wsparcie potencjału reagowania kryzysowego województwa
zachodniopomorskiego siłami i środkami z województw ościennych lub
wydzielonych z zasobów krajowych.

AKTUALNY STAN PRAWNY

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Art. 1.
Ustawa określa organy właściwe w sprawach zarządzania
kryzysowego oraz ich zadania i zasady działania w tej
dziedzinie, a także zasady finansowania zadań zarządzania
kryzysowego.

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Wojewoda
Wydział Bezpieczeństwa
i Zarządzania Kryzysowego
Zachodniopomorskiego Urzędu
Wojewódzkiego

Wojewódzkie zespolone służby,
inspekcje i straże
Wojewódzkie Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Wojewódzkie
Centrum
Zarządzania
Kryzysowego
Lekarz Koordynator
Ratownictwa
Medycznego

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Starosta
Komórka organizacyjna starostwa
powiatowego właściwa do spraw
zarządzania kryzysowego
Powiatowy Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Powiatowe
Centrum
Zarządzania
Kryzysowego

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Wójt, burmistrz, prezydent miasta
Komórka organizacyjna urzędu gminy
właściwa do spraw zarządzania
kryzysowego
Gminny Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Może tworzyć:

Gminne Centrum
Zarządzania
Kryzysowego

ZALEŻNOŚCI SŁUŻBOWE
w zakresie bezpieczeństwa powszechnego i porządku publicznego

SYTUACJA KRYZYSOWA

STAROSTA
POWIATU

WOJEWODA

STAN KLĘSKI ŻYWIOŁOWEJ
(W zakresie zarządzania kryzysowego)

WOJEWÓDZKI
ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

SYSTEM REAGOWANIA KRYZYSOWEGO WOJEWÓDZTWA ZACHODNIOPOMORSKIEGO

WOJEWÓDZKI
ZESPÓŁ
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

WOJEWODA

RZĄDOWY ZESPÓŁ
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO
RZĄDOWE
CENTRUM
BEZPIECZEŃSTWA

MONITOROWANIE, ANALIZA
UZYSKIWANYCH DANYCH,
PROGNOZOWANIE ZDARZEŃ

SĄSIEDNIE
WOJEWÓDZTWA
NIEMIECKIE
LANDY
NADGRANICZNE

WOJEWÓDZKIE CENTRUM ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO
INICJOWANIE DZIAŁAŃ REAGOWANIA KRYZYSOWEGO
ZABEZPIECZENIE OPERACYJNO – TECHNICZNE
I INFORMACYJNE

ŚRODKI
MASOWEGO
PRZEKAZU

STAROSTOWIE
POWIATÓW

RESORTOWE
STRUKTURY
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

WOJEWÓDZKIE
STANOWISKA
KIEROWANIA,
SŁUŻBY
OPERACYJNODYSPOZYTORSKIE

ORGANIZACJE
POZARZĄDOWE

POWIATOWE CENTRUM
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

SYSTEM
ALARMOWANIA
I OSTRZEGANIA
LUDNOŚCI

WOJEWODZKI ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

WOJEWODA ZACHODNIOPOMORSKI
– przewodniczący
DYREKTOR WYDZIAŁU BEZPIECZEŃSTWA
I ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO – zastępca przewodniczącego

40

STALI CZŁONKOWIE ZESPOŁU
KIEROWNICY ZESPOLONYCH SŁUŻB, INSPEKCJI I STRAŻY WOJEWÓDZKICH
ORGANY ADMINISTRACJI NIEZESPOLONEJ
INNI CZOŁONKOWIE ZESPOŁU
PRZEDSTAWICIELE ZACHODNIOPOMORSKIEGO URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO W SZCZECINIE

INNE OSOBY ZAPROSZONE DO UDZIAŁU W PRACACH ZESPOŁU

GRUPA OPERACYJNA

ZAPEWNIA
FUNKCJONOWANIE

DORAŹNIE

WYDZIAŁ BEZPIECZEŃSTWA I ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

STALI
CZŁONKOWIE
ZESPOŁU

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Wojewoda Zachodniopomorski – przewodniczący;
2) Dyrektor Wydziału Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego
w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie –
zastępca przewodniczącego;
3) Marszałek Województwa Zachodniopomorskiego;
4) Komendant Wojewódzki Policji w Szczecinie;
5) Zachodniopomorski Komendant Wojewódzki Państwowej Straży
Pożarnej;
6) Szef Wojewódzkiego Sztabu Wojskowego w Szczecinie;
7) Dyrektor Wydziału Infrastruktury w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie;
8) Dyrektor Zachodniopomorskiego Centrum Organizacji i Promocji Zdrowia.

KIEROWNICY
ZESPOLONYCH
SŁUŻB, INSPEKCJI
I STRAŻY
WOJEWÓDZKICH

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego;
2) Zachodniopomorski Wojewódzki Konserwator Zabytków;
3) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Ochrony
Roślin i Nasiennictwa
4) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska;
5) Zachodniopomorski Wojewódzki Lekarz Weterynarii;
6) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Farmaceutyczny;
7) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej;
8) Zachodniopomorski Kurator Oświaty;
9) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego;
10)
Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Transportu Drogowego

ORGANY
ADMINISTRACJI
NIEZESPOLONEJ

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Komendant Pomorskiego Oddziału Straży Granicznej w Szczecinie;
2) Komendant Pomorskiego Dywizjonu Straży Granicznej w Świnoujściu;
3) Dyrektor Urzędu Morskiego w Szczecinie;
4) Przedstawiciel Dyrektora Urzędu Morskiego w Słupsku;
5) Dyrektor Izby Celnej w Szczecinie;
6) Dyrektor Urzędu Żeglugi Śródlądowej w Szczecinie;
7) Dyrektor Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Szczecinie;
8) Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny w Szczecinie.

INNI
CZOŁONKOWIE
ZESPOŁU

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Dyrektor Delegatury Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego
w Szczecinie;
2) Prokurator Okręgowy w Szczecinie;
3) Dyrektor Zachodniopomorskiego Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych w Szczecinie;
4) Dyrektor Oddziału Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad w Szczecinie;
5) Dyrektor Oddziału Regionalnego PKP Polskie Linie Kolejowe
w Szczecinie;
6) Dyrektor Zachodniopomorskiego Oddziału Wojewódzkiego
Narodowego Funduszu Zdrowia;
7) Kierownik Biura Prognoz Meteorologicznych Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej w Szczecinie;
8) Dyrektor Północno-Zachodniego Oddziału Terenowego Urzędu
Regulacji Energetyki w Szczecinie.

PRZEDSTAWICIELE
ZACHODNIOPOMORSKIEGO
URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO
W SZCZECINIE

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Dyrektor Generalny Zachodniopomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Szczecinie;
2) Dyrektor Wydział Środowiska i Rolnictwa;
3) Dyrektor Wydział Polityki Społecznej;
4) Dyrektor Wydziału Finansów i Budżetu w Zachodniopomorskim
Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie;
5) Kierownik Biura Prawnego w Zachodniopomorskim Urzędzie
Wojewódzkim w Szczecinie;
6) Rzecznik Prasowy Wojewody Zachodniopomorskiego.

PODJĘTE DZIAŁANIA
W CELU OGRANICZENIA
SKUTKÓW AWARII

48

Godz. 19.14, dnia 7.04.2008 r.
Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego
otrzymuje od Biura Prognoz Meteorologicznych w
Szczecinie ostrzeżenie nr 16 o intensywnych opadach
deszczu przechodzących w deszcz ze śniegiem.
Ostrzeżenie przewiduje silne opady deszczu i deszczu ze
śniegiem w ciągu najbliższych 18 godzin, do 25-30 mm.
Przewidywane są utrudnienia komunikacyjne i na terenach
zurbanizowanych.

49

Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego zgodnie z procedurą rozsyła
w godz. 20.08 – 20.31 ostrzeżenia do mediów /17/ i jednostek samorządu
terytorialnego oraz innych ogniw ważnych dla systemu zarządzania
kryzysowego województwa /33/. Łącznie 50 odbiorców.

50

Najważniejsze działania podejmowane przez wojewódzką administrację
rządową.

I dzień katastrofy /8 kwietnia/
1. Uruchomienie pracy zespołów zarządzania kryzysowego
- wojewódzkiego – praca na dwóch stanowiskach w Urzędzie Miasta Szczecin i Urzędzie
Wojewódzkim /posiedzenia w odstępach 2 – 3 godziny. Zakończone konferencją prasową/,
- powiatowych i gminnych – praca całodobowa z wykorzystaniem systemu łączności
radiotelefonicznej Wojewody i PSP
2. Nadawanie komunikatów radiowych do mieszkańców, przy wykorzystaniu rozgłośni
zlokalizowanych poza Szczecinem
3. Uruchomienie komunikacji autobusowej w Szczecinie.
4. Odwołanie obowiązku uczestnictwa w zajęciach szkolnych – szkoły otwarte.
5. Monitoring funkcjonowania:

- szpitali – wzmocnienie agregatami, dowóz paliwa i wody, zorganizowanie punktu dializ, apel
o przyjmowanie pacjentów w przychodniach,
- systemu wodno – kanalizacyjnego – kontrola zrzutu ścieków, przygotowanie sprzętu do
dowozu wody /PSP, SZ/,
- zakładów o dużym i zwiększonym ryzyku – np.. ZCh Police, wzmocnienie agregatem
urządzeń do chłodzenia instalacji z amoniakiem.
51

6. Monitorowanie prac związanych z przywracaniem energii
7. Wystąpienie do Ministra Finansów o uruchomienie sprzedaży podstawowych produktów
żywnościowych z pominięciem kas fiskalnych – ręczna rejestracja sprzedaży.
8. Zorganizowanie zwiększonej ilości patroli na ulicach: policja, wojsko /żandarmeria / straż
graniczna.
9. Wywóz produktów mrożonych z marketów – samochodami chłodniami do magazynów
rejonowych.

10. Uruchomienie pomocy społecznej.
11. W związku ze zmniejszoną ilością pociągów – pociągi pośpieszne zatrzymywane są na
wszystkich stacjach.
12. Przywracanie energii w I kolejności na elektrociepłowni w Szczecinie.

52

KALENDARIUM DZIAŁAŃ SYSTEMU ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
w dniu 8 kwietnia 2008 r.
4.20 – powołanie w Szczecinie miejskiego zespołu zarządzania kryzysowego;
5.15 – pierwsze posiedzenie miejskiego zespołu zarządzania kryzysowego;
6.00 – spotkanie członków wojewódzkiego zespołu zarządzania kryzysowego;
7.30 - wspólne posiedzenie wojewódzkiego i miejskiego zespołu zarządzania
kryzysowego pod przewodnictwem Wojewody Zachodniopomorskiego i
Prezydenta Szczecina;
7.00 – 9.00 – zbierają się zespoły reagowania kryzysowego w powiatach:
goleniowskim, polickim, stargardzkim, kamieńskim;
8.00 - 11.00 – zbierają się zespoły zarządzania kryzysowego w gminach
objętych awarią energetyczną oraz dodatkowo w mieście Kamień Pomorski i
Trzebiatów ze względu na wystąpienie zagrożenia powodziowego.
8 kwietnia odbywają się wspólne posiedzenia wojewódzkiego i miejskiego zespołu
zarządzania kryzysowego, na których omawiana jest aktualna sytuacja energetyczna,
przeciwpowodziowa oraz stan bezpieczeństwa i porządku publicznego w Szczecinie i na
obszarze powiatów objętych sytuacją kryzysową. Posiedzenia zespołów kończyły się
każdorazowo konferencjami prasowymi, w ramach których przekazywane były dla
mediów dane o aktualnej sytuacji w Szczecinie i na obszarze województwa.
Od dnia 9 kwietnia Wojewódzki Zespół Zarządzania Kryzysowego funkcjonuje w
Urzędzie Wojewódzkim zachowując tryb pracy podobny jak dzień wcześniej
Wojewoda Zachodniopomorski wraz z Komendantem Wojewódzkim PSP jedzie do
miejscowości objętych awarią i uczestniczy w posiedzeniach powiatowych zespołów
zarządzania kryzysowego m.in. w Starostwie Powiatowym w Goleniowie i Kamieniu
Pomorskim.

SCHEMAT KIEROWANIA /ZARZĄDZANIA/
WOJEWODA ZACHODNIOPOMORSKI
WOJEWÓDZKI ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
Wojewódzkie służby, inspekcje, straże
i jednostki organizacyjne wchodzące
w skład systemu reagowania kryzysowego

WCZK

Prezydent Szczecina

Starosta Policki

Starosta Kamieński

Starosta Goleniowski

MCZK

PCZK

PCZK

PCZK

Starosta Stargardzki

Starosta Gryficki

Starosta Gryfiński

Prezydent Świnoujścia

PCZK

PCZK

PCZK

MCZK

GCZK-7

GCZK-3

GCZK-2

GCZK-3

GCZK-2

GCZK-5

Działania podjęte w związku z awarią
Pomoc dla mieszkańców
W związku z zaistniałą awarią sieci energetycznej Wojewoda zwrócił się do
jednostek samorządu terytorialnego, z obszaru dotkniętego skutkami awarii
energetycznej, o:
-zorganizowanie niezbędnej pomocy dla mieszkańców w zakresie m.in.
dostaw żywności,
- wody oraz innego niezbędnego zaopatrzenia,
- objęcie - przez Ośrodki Pomocy Rodzinie, opieką osób potrzebujących
pomocy,
- zapewnienie warunków do skorzystania z urządzeń sanitarnych ( kąpiele,
opieka nad dziećmi).

Ochrona zdrowia /lekarz koordynator z Wojewódzkiego Stanowiska
Koordynacji Ratownictwa Medycznego/
Monitorowano funkcjonowanie szpitali.
Szpitalne oddziały intensywnej terapii i oddziały dializ w województwie
zasilane były agregatami własnymi lub dostarczonymi przez straż pożarną.
Dyrektorom szpitali przekazano telefon kontaktowy do dystrybutora
zaopatrującego agregaty prądotwórcze w paliwo.
Utrzymywano stały kontakt telefoniczny z Wojewódzką Stacją Pogotowia
Ratunkowego. Wojewódzka Stacja Pogotowia Ratunkowego nie odnotowała
zwiększonej ilości wezwań do zachorowań, nie zanotowano również wezwań
związanych z zaistniałym zdarzeniem.

Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny
sprawy sanitarno – epidemiologiczne
Podjęto natychmiastowe działania kontrolne w hurtowniach i sklepach spożywczych
w zakresie przechowywania artykułów spożywczych, zwłaszcza mrożonych.
W czasie kontroli ustalono, że żywność wymagająca przechowywania w chłodzie
była:
-przechowywana w podstawionych pod sklepy samochodach chłodniach w
monitorowanej temperaturze, odpowiedniej dla asortymentu żywności
- przetransportowana do magazynów rejonowych dużych sieci handlowych.

Część żywności nietrwałej mikrobiologicznie, w tym przetwory mleczne, wędliny,
mięso, mrożonki została wycofana z obrotu w ramach działań wynikających z
kontroli wewnętrznych.
Monitorowano jakość wody przeznaczonej do spożycia a także sytuację pod kątem
zagrożenia epidemiologicznego w szpitalach.

Wojewódzki Inspektorat Weterynarii - sprawy weterynaryjne
Inspektorzy powiatowych inspekcji weterynaryjnych podjęli działania kontrolne
z możliwością podejmowania decyzji o utylizacji żywności, która w wyniku
braku dopływu prądu do urządzeń chłodniczych mogła ulec zepsuciu.
Duże fermy drobiowe, pozostające bez podstawowego zasilania, zasilano
zastępczo z agregatów prądotwórczych. Zasilanie zastępcze znacznie
podniosło koszty produkcji w fermach.
Sytuacja w chłodniach składowych jest opanowana.

Sytuacja w oświacie
Z uwagi na niedogrzanie pomieszczeń, brak dostaw ciepła i energii elektrycznej
8 kwietnia, zajęcia lekcyjne we wszystkich gimnazjach i szkołach
ponadgimnazjalnych odwołano.
9 kwietnia w wielu miejscowościach zajęcia skrócono, bądź odwołano.
Odwołano sprawdzian szóstoklasistów w 8 szkołach podstawowych na terenie
Szczecina oraz w 5 w terenie ( Stargard Szczeciński, Koszewo, Sowno,
Grzedzice, Goleniów).
Wojewódzki Kurator Oświaty na bieżąco informował Wojewodę o ilości placówek
oświatowych, w których nie prowadzone były zajęcia szkolne z powodu awarii
zasilania energetycznego.

Siły i środki uczestniczące w likwidacji skutków katastrofy energetycznej

Policja
- 465 funkcjonariuszy, w tym 112 ze Szkoły Policji w Pile,
140 funkcjonariuszy Oddziału Prewencji w Szczecinie,
65 funkcjonariuszy ruchu drogowego,
- 71 radiowozów
-nie odnotowano zdarzeń o charakterze kryminalnym lub
chuligańskim - mających związek z awarią sieci energetycznych.
Państwowa Straż Pożarna
Ratownicy PSP – ok. 250 dziennie
Samochody ratownicze – 6 /Poznań, Gorzów, Warszawa, Opole, Wrocław/
Samochody pożarnicze – ok. 55 dziennie
Agregaty prądotwórcze – ok. 106 dziennie
Motopompy – ok. 47 dziennie

Siły Zbrojne RP /średnio w ciągu dnia/
- 65 żołnierzy
- 15 samochodów
- 2 pojazdy ciężkie
- 4 agregatów prądotwórczych
- 3 motopompy
- lekkie pokrycie drogowe
- most niskowodny
Żandarmeria Wojskowa
- 110 żołnierzy
- 12 samochodów
Pomorski Oddział Straży Granicznej w Szczecinie
- 70 funkcjonariuszy
- 8 samochodów

WSTĘPNE WNIOSKI
PO AWARII

Wstępne wnioski


Konieczne jest zaopatrzenie jednostek organizacyjnych ważnych dla
funkcjonowania administracji publicznej oraz gwarantujących
świadczenie usług społecznych w urządzenia awaryjnego zasilania
elektroenergetycznego



Konieczne jest opracowanie i uruchomienia programu edukacyjnego,
mającego na celu zapoznanie mieszkańców z potencjalnymi
zagrożeniami charakterystycznymi dla poszczególnych powiatów oraz
sposobami optymalnych zachowań



Konieczna jest rozbudowa systemów kierowania i informowania,
wykorzystywanych przez organy samorządu terytorialnego w procesie
reagowania kryzysowego

PODSUMOWANIE
• Sprawne
funkcjonowanie
kryzysowego
przyczyniło
rozmiarów katastrofy

systemu
się
do

zarządzania
ograniczenia

• Szybkie zwołanie Zespołów Zarządzania Kryzysowego
pozwoliło na koordynację działań od momentu
powstania sytuacji kryzysowej
• Wspólne informowanie mieszkańców o skutkach
katastrofy i postępach w prowadzeniu akcji ratowniczej
umożliwiło jednolity przekaz i niezakłóconą pracę
centrów zarządzania kryzysowego

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE

65

Powołanie Zespołu ds. Zbadania Przyczyn i Skutków
Katastrofy Energetycznej Zarządzeniem Wojewody
Zachodniopomorskiego nr 154/2008
z dnia 22 kwietnia 2008r.
Określenie przyczyn i skutków katastrofy
elektroenergetycznej
zaistniałej w części województwa zachodniopomorskiego.
Zbilansowanie strat i szkód powstałych
w wyniku katastrofy elektroenergetycznej
oraz kosztów prowadzenia działań ratowniczych.
Opracowanie założeń
do „Strategii Bezpieczeństwa Energetycznego
dla Województwa Zachodniopomorskiego”.
66

Raport Zespołu ds. Zbadania Przyczyn
i Skutków Katastrofy Energetycznej

WNIOSKI I ZALECENIA

67

68

Bezpośrednie przyczyny katastrofy energetycznej

 Obciążenia sadzią przewodów linii energetycznych przekroczyły
znacznie, co najmniej o kilkadziesiąt procent, przyjęte w
obliczeniach normowe wartości katastrofalne,
 Dodatkowym czynnikiem, mającym wpływ na przebieg zdarzeń i
rozległość uszkodzeń, były obfite opady deszczu w okresie
poprzedzającym awarię, co spowodowało podniesienie poziomu wód
gruntowych i w efekcie rozmiękczenie gruntu,
 Efektem było obniżenie stabilności posadowienia zarówno słupów
linii elektroenergetycznych jak i rosnących w pobliżu linii drzew.

69

Skutki ekonomiczne katastrofy energetycznej







KOSZTY AKCJI RATOWNICZEJ: 829 731,34 zł
KOSZTY PONIESIONE PRZEZ ZAKŁADY, FIRMY,
SPÓŁKI, SZPITALE: 45 172 424,12 zł
KOSZTY PONIESIONE PRZEZ POWIATY I GMINY :
979 468,41 zł
CAŁKOWITE KOSZTY: 46 981 623,87 zł

Koszty niedostarczonej energii elektrycznej oszacowano
na kwotę powyżej 60 milionów zł.
70

Raport dostrzega potrzebę
powołania stałego zespołu :
Wojewódzkiej Rady do spraw
Bezpieczeństwa Energetycznego

71

72

Powołanie Wojewódzkiej Rady
ds. Bezpieczeństwa Energetycznego
Zarządzenie Wojewody Zachodniopomorskiego

nr 435/2008 z dnia 30 września 2008r.

73

ZADANIA WOJEWÓDZKIEJ RADY
ds. BEZPIECZEŃSTWA ENERGETYCZNEGO
1. Nadzór nad realizacją wniosków i zaleceń wynikających z Raportu Zespołu
ds. Zbadania Przyczyn i Skutków Katastrofy Energetycznej w aglomeracji
szczecińskiej i części województwa zachodniopomorskiego.
2. Nadzór nad powstaniem oraz wdrażaniem Strategii Bezpieczeństwa
Energetycznego dla Województwa Zachodniopomorskiego.
3. Monitorowanie funkcjonowania systemu elektroenergetycznego, gazowego
i ciepłowniczego na terenie województwa zachodniopomorskiego.
4. Inicjowanie działań i projektów związanych z rozwojem energetyki na terenie
województwa zachodniopomorskiego.
5. Monitorowanie realizacji planów rozwoju przedsiębiorstw energetycznych.
6. Wspieranie działań samorządu województwa w zakresie tworzenia projektów
planu zaopatrzenia w energię elektryczną, gaz oraz ciepło.
7. Inicjowanie działań wspierających rozwój energetyki odnawialnej.
74

Dziękuję za uwagę

75


Slide 29

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE
Wydział Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego

Olsztyn 20 luty 2009 r.
Waldemar Redmer
1

2

Bezpośrednią przyczyną awarii systemu
elektroenergetycznego w nocy 7-8 kwietnia

2008 r. był szczególnie niekorzystny splot
warunków atmosferycznych prowadzący do
licznych uszkodzeń linii elektroenergetycznych
3

Temperatura powietrza
st. C
8,0
S z c z ec in
7,0

Ś w inoujś c ie
G oleniów

6,0

5,0

4,0

3,0

2,0

1,0

0,0

-1,0

-2,0

-3,0
2008-04-07

2008-04-07

2008-04-07

2008-04-07

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-09

00:00

06:00

12:00

18:00

00:00

06:00

12:00

18:00

00:00

d a ta / g o d z .

4

Prędkość wiatru
Charakterystyczne prędkości wiatru wg PN-77/B-02011

m /s

Strefa I
– Szczecin
– 20 m/s
Strefa II – Goleniów – 24 m/s
Strefa IIa – Świnoujście – 27 m/s

14
S z c z ec in
13
12

Ś w inoujś c ie
G oleniów

11
Kierunek
wiatru wg IMiGW:
10
16:00÷21:00
– PN i PN-ZACH, 3÷6 m/s
22:00÷01:00
– ZACH-PN, 3÷4 m/s
9
02:00÷14:00 – ZACH, 4÷8 m/s
8
7
6
5
4
3
2
1
0
2008-04-07 00:00 2008-04-07 06:00 2008-04-07 12:00 2008-04-07 18:00 2008-04-08 00:00 2008-04-08 06:00 2008-04-08 12:00 2008-04-08 18:00 2008-04-09 00:00
d a ta / g o d z .

5

Rodzaje opadu


Początkowo intensywny opad deszczu, a później
śniegu z deszczem i śniegu



Suma opadów 8:00 07.04 do 8:00 08.04 lokalnie
48 l/m2 w równoważniku wodnym (4,8 cm/m2)



Lokalnie odnotowana gęstość śniegu:
 

2 ,1 kN/m

2

 7 ,8 kN/m

3

0 ,27 m
6

Niewielki pobór energii elektrycznej w
godzinach nocnych z 07 na 08 04 2008 był
przyczyną schłodzenia przewodów
napowietrznych linii energetycznych do
temperatury zamarzania śniegu, co
sprzyjało osadzaniu się sadzi.

7

8

9

Wielkości Obciążeń Przewodów Sadzią
A F L – 6 2 40 m m

2

d = 2 1,7 m m
S a d ź n o rm a ln a
[N /m ]
S a d ź k a ta strofa ln a

A F L – 8 5 25 m m
d = 3 1,5 m m

8 ,7

1 7,4

2 2,8

S a d ź 7 -8 k w ietn ia

3 8,0

4 5,2

[N /m ]

 = 118 %

 = 98 %

9 ,7

1 9,7

76

53

[N /m ]

C ięża r p rzew o d u
[N /m ]
P rzek ro czen ie k atastro fa ln ych ob cią żeń
[% ]

2

Ciężar sadzi na jednym przewodzie długości 300 m:
45,2  300 = 13560 N = 13,56 kN

10

Upadek słupów

11

Zniszczenia konstrukcji
na skutek przeciążenia przewodów
L in ie



220 k V (1)

110 k V (5)

2

1

3

Z łam an ie trzon u słu p a

14

6

20

S k ręcen ia trzon ów



6

6

U szk od zen ia p op rzeczn ik ów ze św iatłow od em



8

8

U szk od zen ia p op rzeczn ik ów b ez św iatłow od u



3

3

1



1

17

24

41

P rzew rócen ia

In n e


12

Formy zniszczenia słupów
Złamania słupów
220 kV

110 kV

13

14

15

Zniszczenia kaskadowe
Linia 220 kV

Linia 15 kV
Linia 110 kV

16

17

18

19

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE

20

Przebieg katastrofy energetycznej w Szczecinie
Police 220 kV

Glinki 220 kV

220kV
Awaria godz. 0.02
Police 110 kV

Glinki 110 kV

8.04.2008 r.

110kV

Szczecin

Awaria godz. 1.06
EC Szczecin
Pomorzany 110 kV

~

8.04.2008 r.

Morzyczyn

Dąbie

Zdroje

110 kV

~

Awaria godz. 3.34

Pomorzany

Morzyczyn
220 kV

8.04.2008 r.
110kV

Żydowce

Awaria godz. 1.55
8.04.2008 r.
Dolna Odra

220kV

~

110kV

Krajnik

~ ~ ~ ~

21

Około godz. 20, dnia 7.04.2008 r. w zachodniej części województwa zaczyna
padać intensywny deszcz przechodzący w deszcz ze śniegiem

Zasięg opadów
deszczu i deszczu
ze śniegiem

Rozmiar katastrofy w województwie
zachodniopomorskim w godzinach
porannych dnia 8.04.2008 r.

Powiat gryfiński: gminy północne
liczba ludności ok.. 30 000
Powiat kamieński: cały
liczba ludności ok.. 47 000
Powiatu gryficki: gminy południowe
liczba ludności ok.. 20 000
Powiat goleniowski: cały
liczba ludności ok.. 78 000

Powiat policki cały
liczba ludności ok.. 63 000
Powiat pyrzycki północne gminy
liczba ludności ok.. 10 000
Powiat stargardzki: bez miasta
Stargard Szczeciński
liczba ludności ok. 40 000
Szczecin dzielnice lewobrzeża
liczba ludności ok.. 300 000
Świnoujście
liczba ludności ok. 40 000
Razem o godz. 7.00 dnia 8.04 w
województwie zachodniopomorskim
ok. 628 000 mieszkańców
pozbawionych było energii
elektrycznej
23

Przebieg zdarzeń w dniu 8 kwietnia 2008 r.

0.02 – awaria głównej linii energetycznej 220 kV Morzyczyn – Police,
zasilającej Szczecin od wschodu;
3.30 – awaria głównej linii energetycznej 220 kV Krajnik – Glinki,
zasilającej Szczecin od południa,
- awarie trzech linii energetycznych 110 kV ;
- awarie licznych linii energetycznych średniego i niskiego napięcia
zasilających w prąd miejscowości w zachodnich powiatach województwa.
Powyższe awarie linii energetycznych spowodowały:
- przerwę w pracy elektrociepłowni Szczecin oraz Pomorzany w
Szczecinie,
- awarię 900 stacji transformatorowych,
- brak prądu w lewobrzeżnej części Szczecina oraz miejscowościach na
obszarze powiatów: stargardzkiego, goleniowskiego, kamieńskiego,
gryfińskiego, pyrzyckiego, gryfickiego, łobeskiego, miasta Świnoujście,
polickiego, w tym ZCh. „Police”.

WPŁYW AWARII
NA FUNKCJONOWANIE
INFRASTRUKTURY
KRYTYCZNEJ

Wpływ katastrofy na funkcjonowanie infrastruktury krytycznej

ŁĄCZNOŚĆ

RODZAJ ŁĄCZNOŚCI

DZIAŁANIE /FUNKCJONOWANIE

System łączności telefonicznej przewodowej

Działa tam, gdzie nie wykorzystywano aparatów telefonicznych
zasilanych z sieci energetycznej

System łączności telefonicznej – mobilnej
/TK/

Realizowała tylko połączenia alarmowe, częściowo funkcjonował
operator TK „Plus”

Internet

Nie funkcjonował

Łączność w systemie reagowania
kryzysowego

Funkcjonowała we wszystkich centrach zarządzania kryzysowego
łączność radiotelefoniczna posiadająca awaryjne zasilanie z
akumulatorów

Wpływ katastrofy na funkcjonowanie infrastruktury krytycznej

Transport i komunikacja
Transport kolejowy
- unieruchomiona linia kolejowa Szczecin – Świnoujście z powodu uszkodzenia
trakcji elektrycznej
-Szczecin – Stargard Szczeciński – brak zasilania /użycie lokomotyw
spalinowych/

Transport drogowy

Poważne utrudnienia na wszystkich drogach objętych opadami śniegu

Zaopatrzenie w wodę
- duże ujęcia wody były zasilane własnymi agregatami prądotwórczymi,
-małe ujęcia wody nie posiadające własnych agregatów prądotwórczych były
zasilane agregatami przewoźnymi, dostarczonymi przez Państwową Straż
Pożarną i Jednostki Wojskowe /od drugiego dnia awarii/,
- agregaty prądotwórcze były też używane rotacyjnie do napełniania
zbiorników hydroforowych i utrzymania minimalnego ciśnienia w sieci
wodociągowej
- do części miejscowości gdzie nie było możliwości dostarczenia agregatów
prądotwórczych woda dowożona była beczkowozami

Szpitale
Wszystkie szpitale z obszaru objętego katastrofą energetyczną zasilane
były z awaryjnych źródeł zasilania.
- szpitale nie prowadziły planowych zabiegów operacyjnych za wyjątkiem
nagłych przypadków i sytuacji ratujących życie,

Zaopatrzenie w paliwo
Stacje paliwowe na obszarze objętym katastrofą nie prowadziły sprzedaży
ze względu na brak zasilania. Uruchomiono awaryjny system zaopatrzenia
szpitali w paliwo przez prywatnego dystrybutora.

Pozostałe utrudnienia
-nie funkcjonuje komunikacja tramwajowa w Szczecinie,
- nie funkcjonuje system zaopatrzenia w energię cieplną,
- występują utrudnienia w funkcjonowaniu oczyszczalni
ścieków,
- nieczynna jest sieć handlowa, w tym centra handlowe,
- nieczynne są banki oraz bankomaty,
- przerwana zostaje praca w zakładach produkcyjnych, a w tym
w: Stoczni
Szczecińskiej „Nowa”, Stoczni Remontowej „Gryfia”, Porcie
Morskim Szczecin – Świnoujście, ZCh. „Police” i w 4 dużych
zakładach przetwórstwa mięsnego,
- ograniczono działalność szkół i przedszkoli, nie
przeprowadzono w 13 szkołach egzaminów dla szóstoklasistów,
- nie działają kasy fiskalne, ale artykuły podstawowe m.in. leki,
środki higieniczne, żywność są sprzedawane.

Działanie systemu
zarządzania kryzysowego w
czasie awarii

AKTUALNY STAN PRAWNY

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 05 czerwca 1998 r.
O ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE
(Dz. U. Nr 80 z 2001 r. poz. 872)
Art. 15.
Wojewoda jako przedstawiciel Rady Ministrów odpowiada za wykonywanie polityki rządu na
obszarze województwa, a w szczególności:
4) zapewnia współdziałanie wszystkich jednostek organizacyjnych administracji rządowej
i samorządowej działających na obszarze województwa i kieruje ich działalnością
w zakresie zapobiegania zagrożeniu życia, zdrowia lub mienia oraz zagrożeniom
środowiska, bezpieczeństwa państwa i utrzymania porządku publicznego, ochrony praw
obywatelskich, a także zapobiegania klęskom żywiołowym i innym nadzwyczajnym
zagrożeniom oraz zwalczania i usuwania ich skutków na zasadach określonych
w ustawach,
4a) dokonuje oceny stanu zabezpieczenia przeciwpowodziowego województwa, opracowuje
plan operacyjny ochrony przed powodzią oraz ogłasza i odwołuje pogotowie i alarm
przeciwpowodziowy,

Art. 16.
1.

Wojewoda może wydawać, w zakresie wykonywania funkcji przedstawiciela Rady
Ministrów, polecenia obowiązujące wszystkie organy administracji rządowej,
a w sytuacjach nadzwyczajnych, o których mowa w art. 15 pkt 4 i 4a, obowiązujące
również organy samorządu terytorialnego. O wydanych poleceniach wojewoda
niezwłocznie informuje właściwego ministra.

GŁOWNE KOMPETENCE W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 05 czerwca 1998 r.
O ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE
– Wydaje akty prawa miejscowego dla obszarów nie uporządkowanych aktami
prawa powszechnie obowiązującego.
– Planuje reagowanie kryzysowe województwa ustalając między innymi
kompetencje poszczególnych osób funkcyjnych.
– Koordynuje przebiegiem reagowania na sytuacje kryzysowe o wymiarze
ponad powiatowym.
– Wnioskuje o:
• wprowadzenie stanu klęski żywiołowej,
• użycie Sił Zbrojnych RP.
– Ogłasza:
• pogotowie i alarm przeciwpowodziowy,
• stan zagrożenia epidemicznego i stan epidemii,
• uruchomienie działań interwencyjnych w obliczu zagrożenia
radiacyjnego.
–Monitoruje stan bezpieczeństwa województwa oraz informuje, alarmuje i
ostrzega przed potencjalnymi zagrożeniami.
– Udziela wsparcia zagrożonym powiatom siłami i środkami z innych powiatów.
– Wnioskuje o wsparcie potencjału reagowania kryzysowego województwa
zachodniopomorskiego siłami i środkami z województw ościennych lub
wydzielonych z zasobów krajowych.

AKTUALNY STAN PRAWNY

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Art. 1.
Ustawa określa organy właściwe w sprawach zarządzania
kryzysowego oraz ich zadania i zasady działania w tej
dziedzinie, a także zasady finansowania zadań zarządzania
kryzysowego.

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Wojewoda
Wydział Bezpieczeństwa
i Zarządzania Kryzysowego
Zachodniopomorskiego Urzędu
Wojewódzkiego

Wojewódzkie zespolone służby,
inspekcje i straże
Wojewódzkie Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Wojewódzkie
Centrum
Zarządzania
Kryzysowego
Lekarz Koordynator
Ratownictwa
Medycznego

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Starosta
Komórka organizacyjna starostwa
powiatowego właściwa do spraw
zarządzania kryzysowego
Powiatowy Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Powiatowe
Centrum
Zarządzania
Kryzysowego

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Wójt, burmistrz, prezydent miasta
Komórka organizacyjna urzędu gminy
właściwa do spraw zarządzania
kryzysowego
Gminny Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Może tworzyć:

Gminne Centrum
Zarządzania
Kryzysowego

ZALEŻNOŚCI SŁUŻBOWE
w zakresie bezpieczeństwa powszechnego i porządku publicznego

SYTUACJA KRYZYSOWA

STAROSTA
POWIATU

WOJEWODA

STAN KLĘSKI ŻYWIOŁOWEJ
(W zakresie zarządzania kryzysowego)

WOJEWÓDZKI
ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

SYSTEM REAGOWANIA KRYZYSOWEGO WOJEWÓDZTWA ZACHODNIOPOMORSKIEGO

WOJEWÓDZKI
ZESPÓŁ
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

WOJEWODA

RZĄDOWY ZESPÓŁ
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO
RZĄDOWE
CENTRUM
BEZPIECZEŃSTWA

MONITOROWANIE, ANALIZA
UZYSKIWANYCH DANYCH,
PROGNOZOWANIE ZDARZEŃ

SĄSIEDNIE
WOJEWÓDZTWA
NIEMIECKIE
LANDY
NADGRANICZNE

WOJEWÓDZKIE CENTRUM ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO
INICJOWANIE DZIAŁAŃ REAGOWANIA KRYZYSOWEGO
ZABEZPIECZENIE OPERACYJNO – TECHNICZNE
I INFORMACYJNE

ŚRODKI
MASOWEGO
PRZEKAZU

STAROSTOWIE
POWIATÓW

RESORTOWE
STRUKTURY
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

WOJEWÓDZKIE
STANOWISKA
KIEROWANIA,
SŁUŻBY
OPERACYJNODYSPOZYTORSKIE

ORGANIZACJE
POZARZĄDOWE

POWIATOWE CENTRUM
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

SYSTEM
ALARMOWANIA
I OSTRZEGANIA
LUDNOŚCI

WOJEWODZKI ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

WOJEWODA ZACHODNIOPOMORSKI
– przewodniczący
DYREKTOR WYDZIAŁU BEZPIECZEŃSTWA
I ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO – zastępca przewodniczącego

40

STALI CZŁONKOWIE ZESPOŁU
KIEROWNICY ZESPOLONYCH SŁUŻB, INSPEKCJI I STRAŻY WOJEWÓDZKICH
ORGANY ADMINISTRACJI NIEZESPOLONEJ
INNI CZOŁONKOWIE ZESPOŁU
PRZEDSTAWICIELE ZACHODNIOPOMORSKIEGO URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO W SZCZECINIE

INNE OSOBY ZAPROSZONE DO UDZIAŁU W PRACACH ZESPOŁU

GRUPA OPERACYJNA

ZAPEWNIA
FUNKCJONOWANIE

DORAŹNIE

WYDZIAŁ BEZPIECZEŃSTWA I ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

STALI
CZŁONKOWIE
ZESPOŁU

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Wojewoda Zachodniopomorski – przewodniczący;
2) Dyrektor Wydziału Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego
w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie –
zastępca przewodniczącego;
3) Marszałek Województwa Zachodniopomorskiego;
4) Komendant Wojewódzki Policji w Szczecinie;
5) Zachodniopomorski Komendant Wojewódzki Państwowej Straży
Pożarnej;
6) Szef Wojewódzkiego Sztabu Wojskowego w Szczecinie;
7) Dyrektor Wydziału Infrastruktury w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie;
8) Dyrektor Zachodniopomorskiego Centrum Organizacji i Promocji Zdrowia.

KIEROWNICY
ZESPOLONYCH
SŁUŻB, INSPEKCJI
I STRAŻY
WOJEWÓDZKICH

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego;
2) Zachodniopomorski Wojewódzki Konserwator Zabytków;
3) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Ochrony
Roślin i Nasiennictwa
4) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska;
5) Zachodniopomorski Wojewódzki Lekarz Weterynarii;
6) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Farmaceutyczny;
7) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej;
8) Zachodniopomorski Kurator Oświaty;
9) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego;
10)
Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Transportu Drogowego

ORGANY
ADMINISTRACJI
NIEZESPOLONEJ

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Komendant Pomorskiego Oddziału Straży Granicznej w Szczecinie;
2) Komendant Pomorskiego Dywizjonu Straży Granicznej w Świnoujściu;
3) Dyrektor Urzędu Morskiego w Szczecinie;
4) Przedstawiciel Dyrektora Urzędu Morskiego w Słupsku;
5) Dyrektor Izby Celnej w Szczecinie;
6) Dyrektor Urzędu Żeglugi Śródlądowej w Szczecinie;
7) Dyrektor Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Szczecinie;
8) Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny w Szczecinie.

INNI
CZOŁONKOWIE
ZESPOŁU

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Dyrektor Delegatury Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego
w Szczecinie;
2) Prokurator Okręgowy w Szczecinie;
3) Dyrektor Zachodniopomorskiego Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych w Szczecinie;
4) Dyrektor Oddziału Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad w Szczecinie;
5) Dyrektor Oddziału Regionalnego PKP Polskie Linie Kolejowe
w Szczecinie;
6) Dyrektor Zachodniopomorskiego Oddziału Wojewódzkiego
Narodowego Funduszu Zdrowia;
7) Kierownik Biura Prognoz Meteorologicznych Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej w Szczecinie;
8) Dyrektor Północno-Zachodniego Oddziału Terenowego Urzędu
Regulacji Energetyki w Szczecinie.

PRZEDSTAWICIELE
ZACHODNIOPOMORSKIEGO
URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO
W SZCZECINIE

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Dyrektor Generalny Zachodniopomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Szczecinie;
2) Dyrektor Wydział Środowiska i Rolnictwa;
3) Dyrektor Wydział Polityki Społecznej;
4) Dyrektor Wydziału Finansów i Budżetu w Zachodniopomorskim
Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie;
5) Kierownik Biura Prawnego w Zachodniopomorskim Urzędzie
Wojewódzkim w Szczecinie;
6) Rzecznik Prasowy Wojewody Zachodniopomorskiego.

PODJĘTE DZIAŁANIA
W CELU OGRANICZENIA
SKUTKÓW AWARII

48

Godz. 19.14, dnia 7.04.2008 r.
Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego
otrzymuje od Biura Prognoz Meteorologicznych w
Szczecinie ostrzeżenie nr 16 o intensywnych opadach
deszczu przechodzących w deszcz ze śniegiem.
Ostrzeżenie przewiduje silne opady deszczu i deszczu ze
śniegiem w ciągu najbliższych 18 godzin, do 25-30 mm.
Przewidywane są utrudnienia komunikacyjne i na terenach
zurbanizowanych.

49

Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego zgodnie z procedurą rozsyła
w godz. 20.08 – 20.31 ostrzeżenia do mediów /17/ i jednostek samorządu
terytorialnego oraz innych ogniw ważnych dla systemu zarządzania
kryzysowego województwa /33/. Łącznie 50 odbiorców.

50

Najważniejsze działania podejmowane przez wojewódzką administrację
rządową.

I dzień katastrofy /8 kwietnia/
1. Uruchomienie pracy zespołów zarządzania kryzysowego
- wojewódzkiego – praca na dwóch stanowiskach w Urzędzie Miasta Szczecin i Urzędzie
Wojewódzkim /posiedzenia w odstępach 2 – 3 godziny. Zakończone konferencją prasową/,
- powiatowych i gminnych – praca całodobowa z wykorzystaniem systemu łączności
radiotelefonicznej Wojewody i PSP
2. Nadawanie komunikatów radiowych do mieszkańców, przy wykorzystaniu rozgłośni
zlokalizowanych poza Szczecinem
3. Uruchomienie komunikacji autobusowej w Szczecinie.
4. Odwołanie obowiązku uczestnictwa w zajęciach szkolnych – szkoły otwarte.
5. Monitoring funkcjonowania:

- szpitali – wzmocnienie agregatami, dowóz paliwa i wody, zorganizowanie punktu dializ, apel
o przyjmowanie pacjentów w przychodniach,
- systemu wodno – kanalizacyjnego – kontrola zrzutu ścieków, przygotowanie sprzętu do
dowozu wody /PSP, SZ/,
- zakładów o dużym i zwiększonym ryzyku – np.. ZCh Police, wzmocnienie agregatem
urządzeń do chłodzenia instalacji z amoniakiem.
51

6. Monitorowanie prac związanych z przywracaniem energii
7. Wystąpienie do Ministra Finansów o uruchomienie sprzedaży podstawowych produktów
żywnościowych z pominięciem kas fiskalnych – ręczna rejestracja sprzedaży.
8. Zorganizowanie zwiększonej ilości patroli na ulicach: policja, wojsko /żandarmeria / straż
graniczna.
9. Wywóz produktów mrożonych z marketów – samochodami chłodniami do magazynów
rejonowych.

10. Uruchomienie pomocy społecznej.
11. W związku ze zmniejszoną ilością pociągów – pociągi pośpieszne zatrzymywane są na
wszystkich stacjach.
12. Przywracanie energii w I kolejności na elektrociepłowni w Szczecinie.

52

KALENDARIUM DZIAŁAŃ SYSTEMU ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
w dniu 8 kwietnia 2008 r.
4.20 – powołanie w Szczecinie miejskiego zespołu zarządzania kryzysowego;
5.15 – pierwsze posiedzenie miejskiego zespołu zarządzania kryzysowego;
6.00 – spotkanie członków wojewódzkiego zespołu zarządzania kryzysowego;
7.30 - wspólne posiedzenie wojewódzkiego i miejskiego zespołu zarządzania
kryzysowego pod przewodnictwem Wojewody Zachodniopomorskiego i
Prezydenta Szczecina;
7.00 – 9.00 – zbierają się zespoły reagowania kryzysowego w powiatach:
goleniowskim, polickim, stargardzkim, kamieńskim;
8.00 - 11.00 – zbierają się zespoły zarządzania kryzysowego w gminach
objętych awarią energetyczną oraz dodatkowo w mieście Kamień Pomorski i
Trzebiatów ze względu na wystąpienie zagrożenia powodziowego.
8 kwietnia odbywają się wspólne posiedzenia wojewódzkiego i miejskiego zespołu
zarządzania kryzysowego, na których omawiana jest aktualna sytuacja energetyczna,
przeciwpowodziowa oraz stan bezpieczeństwa i porządku publicznego w Szczecinie i na
obszarze powiatów objętych sytuacją kryzysową. Posiedzenia zespołów kończyły się
każdorazowo konferencjami prasowymi, w ramach których przekazywane były dla
mediów dane o aktualnej sytuacji w Szczecinie i na obszarze województwa.
Od dnia 9 kwietnia Wojewódzki Zespół Zarządzania Kryzysowego funkcjonuje w
Urzędzie Wojewódzkim zachowując tryb pracy podobny jak dzień wcześniej
Wojewoda Zachodniopomorski wraz z Komendantem Wojewódzkim PSP jedzie do
miejscowości objętych awarią i uczestniczy w posiedzeniach powiatowych zespołów
zarządzania kryzysowego m.in. w Starostwie Powiatowym w Goleniowie i Kamieniu
Pomorskim.

SCHEMAT KIEROWANIA /ZARZĄDZANIA/
WOJEWODA ZACHODNIOPOMORSKI
WOJEWÓDZKI ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
Wojewódzkie służby, inspekcje, straże
i jednostki organizacyjne wchodzące
w skład systemu reagowania kryzysowego

WCZK

Prezydent Szczecina

Starosta Policki

Starosta Kamieński

Starosta Goleniowski

MCZK

PCZK

PCZK

PCZK

Starosta Stargardzki

Starosta Gryficki

Starosta Gryfiński

Prezydent Świnoujścia

PCZK

PCZK

PCZK

MCZK

GCZK-7

GCZK-3

GCZK-2

GCZK-3

GCZK-2

GCZK-5

Działania podjęte w związku z awarią
Pomoc dla mieszkańców
W związku z zaistniałą awarią sieci energetycznej Wojewoda zwrócił się do
jednostek samorządu terytorialnego, z obszaru dotkniętego skutkami awarii
energetycznej, o:
-zorganizowanie niezbędnej pomocy dla mieszkańców w zakresie m.in.
dostaw żywności,
- wody oraz innego niezbędnego zaopatrzenia,
- objęcie - przez Ośrodki Pomocy Rodzinie, opieką osób potrzebujących
pomocy,
- zapewnienie warunków do skorzystania z urządzeń sanitarnych ( kąpiele,
opieka nad dziećmi).

Ochrona zdrowia /lekarz koordynator z Wojewódzkiego Stanowiska
Koordynacji Ratownictwa Medycznego/
Monitorowano funkcjonowanie szpitali.
Szpitalne oddziały intensywnej terapii i oddziały dializ w województwie
zasilane były agregatami własnymi lub dostarczonymi przez straż pożarną.
Dyrektorom szpitali przekazano telefon kontaktowy do dystrybutora
zaopatrującego agregaty prądotwórcze w paliwo.
Utrzymywano stały kontakt telefoniczny z Wojewódzką Stacją Pogotowia
Ratunkowego. Wojewódzka Stacja Pogotowia Ratunkowego nie odnotowała
zwiększonej ilości wezwań do zachorowań, nie zanotowano również wezwań
związanych z zaistniałym zdarzeniem.

Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny
sprawy sanitarno – epidemiologiczne
Podjęto natychmiastowe działania kontrolne w hurtowniach i sklepach spożywczych
w zakresie przechowywania artykułów spożywczych, zwłaszcza mrożonych.
W czasie kontroli ustalono, że żywność wymagająca przechowywania w chłodzie
była:
-przechowywana w podstawionych pod sklepy samochodach chłodniach w
monitorowanej temperaturze, odpowiedniej dla asortymentu żywności
- przetransportowana do magazynów rejonowych dużych sieci handlowych.

Część żywności nietrwałej mikrobiologicznie, w tym przetwory mleczne, wędliny,
mięso, mrożonki została wycofana z obrotu w ramach działań wynikających z
kontroli wewnętrznych.
Monitorowano jakość wody przeznaczonej do spożycia a także sytuację pod kątem
zagrożenia epidemiologicznego w szpitalach.

Wojewódzki Inspektorat Weterynarii - sprawy weterynaryjne
Inspektorzy powiatowych inspekcji weterynaryjnych podjęli działania kontrolne
z możliwością podejmowania decyzji o utylizacji żywności, która w wyniku
braku dopływu prądu do urządzeń chłodniczych mogła ulec zepsuciu.
Duże fermy drobiowe, pozostające bez podstawowego zasilania, zasilano
zastępczo z agregatów prądotwórczych. Zasilanie zastępcze znacznie
podniosło koszty produkcji w fermach.
Sytuacja w chłodniach składowych jest opanowana.

Sytuacja w oświacie
Z uwagi na niedogrzanie pomieszczeń, brak dostaw ciepła i energii elektrycznej
8 kwietnia, zajęcia lekcyjne we wszystkich gimnazjach i szkołach
ponadgimnazjalnych odwołano.
9 kwietnia w wielu miejscowościach zajęcia skrócono, bądź odwołano.
Odwołano sprawdzian szóstoklasistów w 8 szkołach podstawowych na terenie
Szczecina oraz w 5 w terenie ( Stargard Szczeciński, Koszewo, Sowno,
Grzedzice, Goleniów).
Wojewódzki Kurator Oświaty na bieżąco informował Wojewodę o ilości placówek
oświatowych, w których nie prowadzone były zajęcia szkolne z powodu awarii
zasilania energetycznego.

Siły i środki uczestniczące w likwidacji skutków katastrofy energetycznej

Policja
- 465 funkcjonariuszy, w tym 112 ze Szkoły Policji w Pile,
140 funkcjonariuszy Oddziału Prewencji w Szczecinie,
65 funkcjonariuszy ruchu drogowego,
- 71 radiowozów
-nie odnotowano zdarzeń o charakterze kryminalnym lub
chuligańskim - mających związek z awarią sieci energetycznych.
Państwowa Straż Pożarna
Ratownicy PSP – ok. 250 dziennie
Samochody ratownicze – 6 /Poznań, Gorzów, Warszawa, Opole, Wrocław/
Samochody pożarnicze – ok. 55 dziennie
Agregaty prądotwórcze – ok. 106 dziennie
Motopompy – ok. 47 dziennie

Siły Zbrojne RP /średnio w ciągu dnia/
- 65 żołnierzy
- 15 samochodów
- 2 pojazdy ciężkie
- 4 agregatów prądotwórczych
- 3 motopompy
- lekkie pokrycie drogowe
- most niskowodny
Żandarmeria Wojskowa
- 110 żołnierzy
- 12 samochodów
Pomorski Oddział Straży Granicznej w Szczecinie
- 70 funkcjonariuszy
- 8 samochodów

WSTĘPNE WNIOSKI
PO AWARII

Wstępne wnioski


Konieczne jest zaopatrzenie jednostek organizacyjnych ważnych dla
funkcjonowania administracji publicznej oraz gwarantujących
świadczenie usług społecznych w urządzenia awaryjnego zasilania
elektroenergetycznego



Konieczne jest opracowanie i uruchomienia programu edukacyjnego,
mającego na celu zapoznanie mieszkańców z potencjalnymi
zagrożeniami charakterystycznymi dla poszczególnych powiatów oraz
sposobami optymalnych zachowań



Konieczna jest rozbudowa systemów kierowania i informowania,
wykorzystywanych przez organy samorządu terytorialnego w procesie
reagowania kryzysowego

PODSUMOWANIE
• Sprawne
funkcjonowanie
kryzysowego
przyczyniło
rozmiarów katastrofy

systemu
się
do

zarządzania
ograniczenia

• Szybkie zwołanie Zespołów Zarządzania Kryzysowego
pozwoliło na koordynację działań od momentu
powstania sytuacji kryzysowej
• Wspólne informowanie mieszkańców o skutkach
katastrofy i postępach w prowadzeniu akcji ratowniczej
umożliwiło jednolity przekaz i niezakłóconą pracę
centrów zarządzania kryzysowego

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE

65

Powołanie Zespołu ds. Zbadania Przyczyn i Skutków
Katastrofy Energetycznej Zarządzeniem Wojewody
Zachodniopomorskiego nr 154/2008
z dnia 22 kwietnia 2008r.
Określenie przyczyn i skutków katastrofy
elektroenergetycznej
zaistniałej w części województwa zachodniopomorskiego.
Zbilansowanie strat i szkód powstałych
w wyniku katastrofy elektroenergetycznej
oraz kosztów prowadzenia działań ratowniczych.
Opracowanie założeń
do „Strategii Bezpieczeństwa Energetycznego
dla Województwa Zachodniopomorskiego”.
66

Raport Zespołu ds. Zbadania Przyczyn
i Skutków Katastrofy Energetycznej

WNIOSKI I ZALECENIA

67

68

Bezpośrednie przyczyny katastrofy energetycznej

 Obciążenia sadzią przewodów linii energetycznych przekroczyły
znacznie, co najmniej o kilkadziesiąt procent, przyjęte w
obliczeniach normowe wartości katastrofalne,
 Dodatkowym czynnikiem, mającym wpływ na przebieg zdarzeń i
rozległość uszkodzeń, były obfite opady deszczu w okresie
poprzedzającym awarię, co spowodowało podniesienie poziomu wód
gruntowych i w efekcie rozmiękczenie gruntu,
 Efektem było obniżenie stabilności posadowienia zarówno słupów
linii elektroenergetycznych jak i rosnących w pobliżu linii drzew.

69

Skutki ekonomiczne katastrofy energetycznej







KOSZTY AKCJI RATOWNICZEJ: 829 731,34 zł
KOSZTY PONIESIONE PRZEZ ZAKŁADY, FIRMY,
SPÓŁKI, SZPITALE: 45 172 424,12 zł
KOSZTY PONIESIONE PRZEZ POWIATY I GMINY :
979 468,41 zł
CAŁKOWITE KOSZTY: 46 981 623,87 zł

Koszty niedostarczonej energii elektrycznej oszacowano
na kwotę powyżej 60 milionów zł.
70

Raport dostrzega potrzebę
powołania stałego zespołu :
Wojewódzkiej Rady do spraw
Bezpieczeństwa Energetycznego

71

72

Powołanie Wojewódzkiej Rady
ds. Bezpieczeństwa Energetycznego
Zarządzenie Wojewody Zachodniopomorskiego

nr 435/2008 z dnia 30 września 2008r.

73

ZADANIA WOJEWÓDZKIEJ RADY
ds. BEZPIECZEŃSTWA ENERGETYCZNEGO
1. Nadzór nad realizacją wniosków i zaleceń wynikających z Raportu Zespołu
ds. Zbadania Przyczyn i Skutków Katastrofy Energetycznej w aglomeracji
szczecińskiej i części województwa zachodniopomorskiego.
2. Nadzór nad powstaniem oraz wdrażaniem Strategii Bezpieczeństwa
Energetycznego dla Województwa Zachodniopomorskiego.
3. Monitorowanie funkcjonowania systemu elektroenergetycznego, gazowego
i ciepłowniczego na terenie województwa zachodniopomorskiego.
4. Inicjowanie działań i projektów związanych z rozwojem energetyki na terenie
województwa zachodniopomorskiego.
5. Monitorowanie realizacji planów rozwoju przedsiębiorstw energetycznych.
6. Wspieranie działań samorządu województwa w zakresie tworzenia projektów
planu zaopatrzenia w energię elektryczną, gaz oraz ciepło.
7. Inicjowanie działań wspierających rozwój energetyki odnawialnej.
74

Dziękuję za uwagę

75


Slide 30

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE
Wydział Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego

Olsztyn 20 luty 2009 r.
Waldemar Redmer
1

2

Bezpośrednią przyczyną awarii systemu
elektroenergetycznego w nocy 7-8 kwietnia

2008 r. był szczególnie niekorzystny splot
warunków atmosferycznych prowadzący do
licznych uszkodzeń linii elektroenergetycznych
3

Temperatura powietrza
st. C
8,0
S z c z ec in
7,0

Ś w inoujś c ie
G oleniów

6,0

5,0

4,0

3,0

2,0

1,0

0,0

-1,0

-2,0

-3,0
2008-04-07

2008-04-07

2008-04-07

2008-04-07

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-09

00:00

06:00

12:00

18:00

00:00

06:00

12:00

18:00

00:00

d a ta / g o d z .

4

Prędkość wiatru
Charakterystyczne prędkości wiatru wg PN-77/B-02011

m /s

Strefa I
– Szczecin
– 20 m/s
Strefa II – Goleniów – 24 m/s
Strefa IIa – Świnoujście – 27 m/s

14
S z c z ec in
13
12

Ś w inoujś c ie
G oleniów

11
Kierunek
wiatru wg IMiGW:
10
16:00÷21:00
– PN i PN-ZACH, 3÷6 m/s
22:00÷01:00
– ZACH-PN, 3÷4 m/s
9
02:00÷14:00 – ZACH, 4÷8 m/s
8
7
6
5
4
3
2
1
0
2008-04-07 00:00 2008-04-07 06:00 2008-04-07 12:00 2008-04-07 18:00 2008-04-08 00:00 2008-04-08 06:00 2008-04-08 12:00 2008-04-08 18:00 2008-04-09 00:00
d a ta / g o d z .

5

Rodzaje opadu


Początkowo intensywny opad deszczu, a później
śniegu z deszczem i śniegu



Suma opadów 8:00 07.04 do 8:00 08.04 lokalnie
48 l/m2 w równoważniku wodnym (4,8 cm/m2)



Lokalnie odnotowana gęstość śniegu:
 

2 ,1 kN/m

2

 7 ,8 kN/m

3

0 ,27 m
6

Niewielki pobór energii elektrycznej w
godzinach nocnych z 07 na 08 04 2008 był
przyczyną schłodzenia przewodów
napowietrznych linii energetycznych do
temperatury zamarzania śniegu, co
sprzyjało osadzaniu się sadzi.

7

8

9

Wielkości Obciążeń Przewodów Sadzią
A F L – 6 2 40 m m

2

d = 2 1,7 m m
S a d ź n o rm a ln a
[N /m ]
S a d ź k a ta strofa ln a

A F L – 8 5 25 m m
d = 3 1,5 m m

8 ,7

1 7,4

2 2,8

S a d ź 7 -8 k w ietn ia

3 8,0

4 5,2

[N /m ]

 = 118 %

 = 98 %

9 ,7

1 9,7

76

53

[N /m ]

C ięża r p rzew o d u
[N /m ]
P rzek ro czen ie k atastro fa ln ych ob cią żeń
[% ]

2

Ciężar sadzi na jednym przewodzie długości 300 m:
45,2  300 = 13560 N = 13,56 kN

10

Upadek słupów

11

Zniszczenia konstrukcji
na skutek przeciążenia przewodów
L in ie



220 k V (1)

110 k V (5)

2

1

3

Z łam an ie trzon u słu p a

14

6

20

S k ręcen ia trzon ów



6

6

U szk od zen ia p op rzeczn ik ów ze św iatłow od em



8

8

U szk od zen ia p op rzeczn ik ów b ez św iatłow od u



3

3

1



1

17

24

41

P rzew rócen ia

In n e


12

Formy zniszczenia słupów
Złamania słupów
220 kV

110 kV

13

14

15

Zniszczenia kaskadowe
Linia 220 kV

Linia 15 kV
Linia 110 kV

16

17

18

19

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE

20

Przebieg katastrofy energetycznej w Szczecinie
Police 220 kV

Glinki 220 kV

220kV
Awaria godz. 0.02
Police 110 kV

Glinki 110 kV

8.04.2008 r.

110kV

Szczecin

Awaria godz. 1.06
EC Szczecin
Pomorzany 110 kV

~

8.04.2008 r.

Morzyczyn

Dąbie

Zdroje

110 kV

~

Awaria godz. 3.34

Pomorzany

Morzyczyn
220 kV

8.04.2008 r.
110kV

Żydowce

Awaria godz. 1.55
8.04.2008 r.
Dolna Odra

220kV

~

110kV

Krajnik

~ ~ ~ ~

21

Około godz. 20, dnia 7.04.2008 r. w zachodniej części województwa zaczyna
padać intensywny deszcz przechodzący w deszcz ze śniegiem

Zasięg opadów
deszczu i deszczu
ze śniegiem

Rozmiar katastrofy w województwie
zachodniopomorskim w godzinach
porannych dnia 8.04.2008 r.

Powiat gryfiński: gminy północne
liczba ludności ok.. 30 000
Powiat kamieński: cały
liczba ludności ok.. 47 000
Powiatu gryficki: gminy południowe
liczba ludności ok.. 20 000
Powiat goleniowski: cały
liczba ludności ok.. 78 000

Powiat policki cały
liczba ludności ok.. 63 000
Powiat pyrzycki północne gminy
liczba ludności ok.. 10 000
Powiat stargardzki: bez miasta
Stargard Szczeciński
liczba ludności ok. 40 000
Szczecin dzielnice lewobrzeża
liczba ludności ok.. 300 000
Świnoujście
liczba ludności ok. 40 000
Razem o godz. 7.00 dnia 8.04 w
województwie zachodniopomorskim
ok. 628 000 mieszkańców
pozbawionych było energii
elektrycznej
23

Przebieg zdarzeń w dniu 8 kwietnia 2008 r.

0.02 – awaria głównej linii energetycznej 220 kV Morzyczyn – Police,
zasilającej Szczecin od wschodu;
3.30 – awaria głównej linii energetycznej 220 kV Krajnik – Glinki,
zasilającej Szczecin od południa,
- awarie trzech linii energetycznych 110 kV ;
- awarie licznych linii energetycznych średniego i niskiego napięcia
zasilających w prąd miejscowości w zachodnich powiatach województwa.
Powyższe awarie linii energetycznych spowodowały:
- przerwę w pracy elektrociepłowni Szczecin oraz Pomorzany w
Szczecinie,
- awarię 900 stacji transformatorowych,
- brak prądu w lewobrzeżnej części Szczecina oraz miejscowościach na
obszarze powiatów: stargardzkiego, goleniowskiego, kamieńskiego,
gryfińskiego, pyrzyckiego, gryfickiego, łobeskiego, miasta Świnoujście,
polickiego, w tym ZCh. „Police”.

WPŁYW AWARII
NA FUNKCJONOWANIE
INFRASTRUKTURY
KRYTYCZNEJ

Wpływ katastrofy na funkcjonowanie infrastruktury krytycznej

ŁĄCZNOŚĆ

RODZAJ ŁĄCZNOŚCI

DZIAŁANIE /FUNKCJONOWANIE

System łączności telefonicznej przewodowej

Działa tam, gdzie nie wykorzystywano aparatów telefonicznych
zasilanych z sieci energetycznej

System łączności telefonicznej – mobilnej
/TK/

Realizowała tylko połączenia alarmowe, częściowo funkcjonował
operator TK „Plus”

Internet

Nie funkcjonował

Łączność w systemie reagowania
kryzysowego

Funkcjonowała we wszystkich centrach zarządzania kryzysowego
łączność radiotelefoniczna posiadająca awaryjne zasilanie z
akumulatorów

Wpływ katastrofy na funkcjonowanie infrastruktury krytycznej

Transport i komunikacja
Transport kolejowy
- unieruchomiona linia kolejowa Szczecin – Świnoujście z powodu uszkodzenia
trakcji elektrycznej
-Szczecin – Stargard Szczeciński – brak zasilania /użycie lokomotyw
spalinowych/

Transport drogowy

Poważne utrudnienia na wszystkich drogach objętych opadami śniegu

Zaopatrzenie w wodę
- duże ujęcia wody były zasilane własnymi agregatami prądotwórczymi,
-małe ujęcia wody nie posiadające własnych agregatów prądotwórczych były
zasilane agregatami przewoźnymi, dostarczonymi przez Państwową Straż
Pożarną i Jednostki Wojskowe /od drugiego dnia awarii/,
- agregaty prądotwórcze były też używane rotacyjnie do napełniania
zbiorników hydroforowych i utrzymania minimalnego ciśnienia w sieci
wodociągowej
- do części miejscowości gdzie nie było możliwości dostarczenia agregatów
prądotwórczych woda dowożona była beczkowozami

Szpitale
Wszystkie szpitale z obszaru objętego katastrofą energetyczną zasilane
były z awaryjnych źródeł zasilania.
- szpitale nie prowadziły planowych zabiegów operacyjnych za wyjątkiem
nagłych przypadków i sytuacji ratujących życie,

Zaopatrzenie w paliwo
Stacje paliwowe na obszarze objętym katastrofą nie prowadziły sprzedaży
ze względu na brak zasilania. Uruchomiono awaryjny system zaopatrzenia
szpitali w paliwo przez prywatnego dystrybutora.

Pozostałe utrudnienia
-nie funkcjonuje komunikacja tramwajowa w Szczecinie,
- nie funkcjonuje system zaopatrzenia w energię cieplną,
- występują utrudnienia w funkcjonowaniu oczyszczalni
ścieków,
- nieczynna jest sieć handlowa, w tym centra handlowe,
- nieczynne są banki oraz bankomaty,
- przerwana zostaje praca w zakładach produkcyjnych, a w tym
w: Stoczni
Szczecińskiej „Nowa”, Stoczni Remontowej „Gryfia”, Porcie
Morskim Szczecin – Świnoujście, ZCh. „Police” i w 4 dużych
zakładach przetwórstwa mięsnego,
- ograniczono działalność szkół i przedszkoli, nie
przeprowadzono w 13 szkołach egzaminów dla szóstoklasistów,
- nie działają kasy fiskalne, ale artykuły podstawowe m.in. leki,
środki higieniczne, żywność są sprzedawane.

Działanie systemu
zarządzania kryzysowego w
czasie awarii

AKTUALNY STAN PRAWNY

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 05 czerwca 1998 r.
O ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE
(Dz. U. Nr 80 z 2001 r. poz. 872)
Art. 15.
Wojewoda jako przedstawiciel Rady Ministrów odpowiada za wykonywanie polityki rządu na
obszarze województwa, a w szczególności:
4) zapewnia współdziałanie wszystkich jednostek organizacyjnych administracji rządowej
i samorządowej działających na obszarze województwa i kieruje ich działalnością
w zakresie zapobiegania zagrożeniu życia, zdrowia lub mienia oraz zagrożeniom
środowiska, bezpieczeństwa państwa i utrzymania porządku publicznego, ochrony praw
obywatelskich, a także zapobiegania klęskom żywiołowym i innym nadzwyczajnym
zagrożeniom oraz zwalczania i usuwania ich skutków na zasadach określonych
w ustawach,
4a) dokonuje oceny stanu zabezpieczenia przeciwpowodziowego województwa, opracowuje
plan operacyjny ochrony przed powodzią oraz ogłasza i odwołuje pogotowie i alarm
przeciwpowodziowy,

Art. 16.
1.

Wojewoda może wydawać, w zakresie wykonywania funkcji przedstawiciela Rady
Ministrów, polecenia obowiązujące wszystkie organy administracji rządowej,
a w sytuacjach nadzwyczajnych, o których mowa w art. 15 pkt 4 i 4a, obowiązujące
również organy samorządu terytorialnego. O wydanych poleceniach wojewoda
niezwłocznie informuje właściwego ministra.

GŁOWNE KOMPETENCE W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 05 czerwca 1998 r.
O ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE
– Wydaje akty prawa miejscowego dla obszarów nie uporządkowanych aktami
prawa powszechnie obowiązującego.
– Planuje reagowanie kryzysowe województwa ustalając między innymi
kompetencje poszczególnych osób funkcyjnych.
– Koordynuje przebiegiem reagowania na sytuacje kryzysowe o wymiarze
ponad powiatowym.
– Wnioskuje o:
• wprowadzenie stanu klęski żywiołowej,
• użycie Sił Zbrojnych RP.
– Ogłasza:
• pogotowie i alarm przeciwpowodziowy,
• stan zagrożenia epidemicznego i stan epidemii,
• uruchomienie działań interwencyjnych w obliczu zagrożenia
radiacyjnego.
–Monitoruje stan bezpieczeństwa województwa oraz informuje, alarmuje i
ostrzega przed potencjalnymi zagrożeniami.
– Udziela wsparcia zagrożonym powiatom siłami i środkami z innych powiatów.
– Wnioskuje o wsparcie potencjału reagowania kryzysowego województwa
zachodniopomorskiego siłami i środkami z województw ościennych lub
wydzielonych z zasobów krajowych.

AKTUALNY STAN PRAWNY

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Art. 1.
Ustawa określa organy właściwe w sprawach zarządzania
kryzysowego oraz ich zadania i zasady działania w tej
dziedzinie, a także zasady finansowania zadań zarządzania
kryzysowego.

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Wojewoda
Wydział Bezpieczeństwa
i Zarządzania Kryzysowego
Zachodniopomorskiego Urzędu
Wojewódzkiego

Wojewódzkie zespolone służby,
inspekcje i straże
Wojewódzkie Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Wojewódzkie
Centrum
Zarządzania
Kryzysowego
Lekarz Koordynator
Ratownictwa
Medycznego

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Starosta
Komórka organizacyjna starostwa
powiatowego właściwa do spraw
zarządzania kryzysowego
Powiatowy Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Powiatowe
Centrum
Zarządzania
Kryzysowego

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Wójt, burmistrz, prezydent miasta
Komórka organizacyjna urzędu gminy
właściwa do spraw zarządzania
kryzysowego
Gminny Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Może tworzyć:

Gminne Centrum
Zarządzania
Kryzysowego

ZALEŻNOŚCI SŁUŻBOWE
w zakresie bezpieczeństwa powszechnego i porządku publicznego

SYTUACJA KRYZYSOWA

STAROSTA
POWIATU

WOJEWODA

STAN KLĘSKI ŻYWIOŁOWEJ
(W zakresie zarządzania kryzysowego)

WOJEWÓDZKI
ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

SYSTEM REAGOWANIA KRYZYSOWEGO WOJEWÓDZTWA ZACHODNIOPOMORSKIEGO

WOJEWÓDZKI
ZESPÓŁ
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

WOJEWODA

RZĄDOWY ZESPÓŁ
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO
RZĄDOWE
CENTRUM
BEZPIECZEŃSTWA

MONITOROWANIE, ANALIZA
UZYSKIWANYCH DANYCH,
PROGNOZOWANIE ZDARZEŃ

SĄSIEDNIE
WOJEWÓDZTWA
NIEMIECKIE
LANDY
NADGRANICZNE

WOJEWÓDZKIE CENTRUM ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO
INICJOWANIE DZIAŁAŃ REAGOWANIA KRYZYSOWEGO
ZABEZPIECZENIE OPERACYJNO – TECHNICZNE
I INFORMACYJNE

ŚRODKI
MASOWEGO
PRZEKAZU

STAROSTOWIE
POWIATÓW

RESORTOWE
STRUKTURY
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

WOJEWÓDZKIE
STANOWISKA
KIEROWANIA,
SŁUŻBY
OPERACYJNODYSPOZYTORSKIE

ORGANIZACJE
POZARZĄDOWE

POWIATOWE CENTRUM
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

SYSTEM
ALARMOWANIA
I OSTRZEGANIA
LUDNOŚCI

WOJEWODZKI ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

WOJEWODA ZACHODNIOPOMORSKI
– przewodniczący
DYREKTOR WYDZIAŁU BEZPIECZEŃSTWA
I ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO – zastępca przewodniczącego

40

STALI CZŁONKOWIE ZESPOŁU
KIEROWNICY ZESPOLONYCH SŁUŻB, INSPEKCJI I STRAŻY WOJEWÓDZKICH
ORGANY ADMINISTRACJI NIEZESPOLONEJ
INNI CZOŁONKOWIE ZESPOŁU
PRZEDSTAWICIELE ZACHODNIOPOMORSKIEGO URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO W SZCZECINIE

INNE OSOBY ZAPROSZONE DO UDZIAŁU W PRACACH ZESPOŁU

GRUPA OPERACYJNA

ZAPEWNIA
FUNKCJONOWANIE

DORAŹNIE

WYDZIAŁ BEZPIECZEŃSTWA I ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

STALI
CZŁONKOWIE
ZESPOŁU

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Wojewoda Zachodniopomorski – przewodniczący;
2) Dyrektor Wydziału Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego
w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie –
zastępca przewodniczącego;
3) Marszałek Województwa Zachodniopomorskiego;
4) Komendant Wojewódzki Policji w Szczecinie;
5) Zachodniopomorski Komendant Wojewódzki Państwowej Straży
Pożarnej;
6) Szef Wojewódzkiego Sztabu Wojskowego w Szczecinie;
7) Dyrektor Wydziału Infrastruktury w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie;
8) Dyrektor Zachodniopomorskiego Centrum Organizacji i Promocji Zdrowia.

KIEROWNICY
ZESPOLONYCH
SŁUŻB, INSPEKCJI
I STRAŻY
WOJEWÓDZKICH

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego;
2) Zachodniopomorski Wojewódzki Konserwator Zabytków;
3) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Ochrony
Roślin i Nasiennictwa
4) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska;
5) Zachodniopomorski Wojewódzki Lekarz Weterynarii;
6) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Farmaceutyczny;
7) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej;
8) Zachodniopomorski Kurator Oświaty;
9) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego;
10)
Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Transportu Drogowego

ORGANY
ADMINISTRACJI
NIEZESPOLONEJ

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Komendant Pomorskiego Oddziału Straży Granicznej w Szczecinie;
2) Komendant Pomorskiego Dywizjonu Straży Granicznej w Świnoujściu;
3) Dyrektor Urzędu Morskiego w Szczecinie;
4) Przedstawiciel Dyrektora Urzędu Morskiego w Słupsku;
5) Dyrektor Izby Celnej w Szczecinie;
6) Dyrektor Urzędu Żeglugi Śródlądowej w Szczecinie;
7) Dyrektor Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Szczecinie;
8) Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny w Szczecinie.

INNI
CZOŁONKOWIE
ZESPOŁU

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Dyrektor Delegatury Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego
w Szczecinie;
2) Prokurator Okręgowy w Szczecinie;
3) Dyrektor Zachodniopomorskiego Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych w Szczecinie;
4) Dyrektor Oddziału Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad w Szczecinie;
5) Dyrektor Oddziału Regionalnego PKP Polskie Linie Kolejowe
w Szczecinie;
6) Dyrektor Zachodniopomorskiego Oddziału Wojewódzkiego
Narodowego Funduszu Zdrowia;
7) Kierownik Biura Prognoz Meteorologicznych Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej w Szczecinie;
8) Dyrektor Północno-Zachodniego Oddziału Terenowego Urzędu
Regulacji Energetyki w Szczecinie.

PRZEDSTAWICIELE
ZACHODNIOPOMORSKIEGO
URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO
W SZCZECINIE

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Dyrektor Generalny Zachodniopomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Szczecinie;
2) Dyrektor Wydział Środowiska i Rolnictwa;
3) Dyrektor Wydział Polityki Społecznej;
4) Dyrektor Wydziału Finansów i Budżetu w Zachodniopomorskim
Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie;
5) Kierownik Biura Prawnego w Zachodniopomorskim Urzędzie
Wojewódzkim w Szczecinie;
6) Rzecznik Prasowy Wojewody Zachodniopomorskiego.

PODJĘTE DZIAŁANIA
W CELU OGRANICZENIA
SKUTKÓW AWARII

48

Godz. 19.14, dnia 7.04.2008 r.
Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego
otrzymuje od Biura Prognoz Meteorologicznych w
Szczecinie ostrzeżenie nr 16 o intensywnych opadach
deszczu przechodzących w deszcz ze śniegiem.
Ostrzeżenie przewiduje silne opady deszczu i deszczu ze
śniegiem w ciągu najbliższych 18 godzin, do 25-30 mm.
Przewidywane są utrudnienia komunikacyjne i na terenach
zurbanizowanych.

49

Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego zgodnie z procedurą rozsyła
w godz. 20.08 – 20.31 ostrzeżenia do mediów /17/ i jednostek samorządu
terytorialnego oraz innych ogniw ważnych dla systemu zarządzania
kryzysowego województwa /33/. Łącznie 50 odbiorców.

50

Najważniejsze działania podejmowane przez wojewódzką administrację
rządową.

I dzień katastrofy /8 kwietnia/
1. Uruchomienie pracy zespołów zarządzania kryzysowego
- wojewódzkiego – praca na dwóch stanowiskach w Urzędzie Miasta Szczecin i Urzędzie
Wojewódzkim /posiedzenia w odstępach 2 – 3 godziny. Zakończone konferencją prasową/,
- powiatowych i gminnych – praca całodobowa z wykorzystaniem systemu łączności
radiotelefonicznej Wojewody i PSP
2. Nadawanie komunikatów radiowych do mieszkańców, przy wykorzystaniu rozgłośni
zlokalizowanych poza Szczecinem
3. Uruchomienie komunikacji autobusowej w Szczecinie.
4. Odwołanie obowiązku uczestnictwa w zajęciach szkolnych – szkoły otwarte.
5. Monitoring funkcjonowania:

- szpitali – wzmocnienie agregatami, dowóz paliwa i wody, zorganizowanie punktu dializ, apel
o przyjmowanie pacjentów w przychodniach,
- systemu wodno – kanalizacyjnego – kontrola zrzutu ścieków, przygotowanie sprzętu do
dowozu wody /PSP, SZ/,
- zakładów o dużym i zwiększonym ryzyku – np.. ZCh Police, wzmocnienie agregatem
urządzeń do chłodzenia instalacji z amoniakiem.
51

6. Monitorowanie prac związanych z przywracaniem energii
7. Wystąpienie do Ministra Finansów o uruchomienie sprzedaży podstawowych produktów
żywnościowych z pominięciem kas fiskalnych – ręczna rejestracja sprzedaży.
8. Zorganizowanie zwiększonej ilości patroli na ulicach: policja, wojsko /żandarmeria / straż
graniczna.
9. Wywóz produktów mrożonych z marketów – samochodami chłodniami do magazynów
rejonowych.

10. Uruchomienie pomocy społecznej.
11. W związku ze zmniejszoną ilością pociągów – pociągi pośpieszne zatrzymywane są na
wszystkich stacjach.
12. Przywracanie energii w I kolejności na elektrociepłowni w Szczecinie.

52

KALENDARIUM DZIAŁAŃ SYSTEMU ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
w dniu 8 kwietnia 2008 r.
4.20 – powołanie w Szczecinie miejskiego zespołu zarządzania kryzysowego;
5.15 – pierwsze posiedzenie miejskiego zespołu zarządzania kryzysowego;
6.00 – spotkanie członków wojewódzkiego zespołu zarządzania kryzysowego;
7.30 - wspólne posiedzenie wojewódzkiego i miejskiego zespołu zarządzania
kryzysowego pod przewodnictwem Wojewody Zachodniopomorskiego i
Prezydenta Szczecina;
7.00 – 9.00 – zbierają się zespoły reagowania kryzysowego w powiatach:
goleniowskim, polickim, stargardzkim, kamieńskim;
8.00 - 11.00 – zbierają się zespoły zarządzania kryzysowego w gminach
objętych awarią energetyczną oraz dodatkowo w mieście Kamień Pomorski i
Trzebiatów ze względu na wystąpienie zagrożenia powodziowego.
8 kwietnia odbywają się wspólne posiedzenia wojewódzkiego i miejskiego zespołu
zarządzania kryzysowego, na których omawiana jest aktualna sytuacja energetyczna,
przeciwpowodziowa oraz stan bezpieczeństwa i porządku publicznego w Szczecinie i na
obszarze powiatów objętych sytuacją kryzysową. Posiedzenia zespołów kończyły się
każdorazowo konferencjami prasowymi, w ramach których przekazywane były dla
mediów dane o aktualnej sytuacji w Szczecinie i na obszarze województwa.
Od dnia 9 kwietnia Wojewódzki Zespół Zarządzania Kryzysowego funkcjonuje w
Urzędzie Wojewódzkim zachowując tryb pracy podobny jak dzień wcześniej
Wojewoda Zachodniopomorski wraz z Komendantem Wojewódzkim PSP jedzie do
miejscowości objętych awarią i uczestniczy w posiedzeniach powiatowych zespołów
zarządzania kryzysowego m.in. w Starostwie Powiatowym w Goleniowie i Kamieniu
Pomorskim.

SCHEMAT KIEROWANIA /ZARZĄDZANIA/
WOJEWODA ZACHODNIOPOMORSKI
WOJEWÓDZKI ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
Wojewódzkie służby, inspekcje, straże
i jednostki organizacyjne wchodzące
w skład systemu reagowania kryzysowego

WCZK

Prezydent Szczecina

Starosta Policki

Starosta Kamieński

Starosta Goleniowski

MCZK

PCZK

PCZK

PCZK

Starosta Stargardzki

Starosta Gryficki

Starosta Gryfiński

Prezydent Świnoujścia

PCZK

PCZK

PCZK

MCZK

GCZK-7

GCZK-3

GCZK-2

GCZK-3

GCZK-2

GCZK-5

Działania podjęte w związku z awarią
Pomoc dla mieszkańców
W związku z zaistniałą awarią sieci energetycznej Wojewoda zwrócił się do
jednostek samorządu terytorialnego, z obszaru dotkniętego skutkami awarii
energetycznej, o:
-zorganizowanie niezbędnej pomocy dla mieszkańców w zakresie m.in.
dostaw żywności,
- wody oraz innego niezbędnego zaopatrzenia,
- objęcie - przez Ośrodki Pomocy Rodzinie, opieką osób potrzebujących
pomocy,
- zapewnienie warunków do skorzystania z urządzeń sanitarnych ( kąpiele,
opieka nad dziećmi).

Ochrona zdrowia /lekarz koordynator z Wojewódzkiego Stanowiska
Koordynacji Ratownictwa Medycznego/
Monitorowano funkcjonowanie szpitali.
Szpitalne oddziały intensywnej terapii i oddziały dializ w województwie
zasilane były agregatami własnymi lub dostarczonymi przez straż pożarną.
Dyrektorom szpitali przekazano telefon kontaktowy do dystrybutora
zaopatrującego agregaty prądotwórcze w paliwo.
Utrzymywano stały kontakt telefoniczny z Wojewódzką Stacją Pogotowia
Ratunkowego. Wojewódzka Stacja Pogotowia Ratunkowego nie odnotowała
zwiększonej ilości wezwań do zachorowań, nie zanotowano również wezwań
związanych z zaistniałym zdarzeniem.

Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny
sprawy sanitarno – epidemiologiczne
Podjęto natychmiastowe działania kontrolne w hurtowniach i sklepach spożywczych
w zakresie przechowywania artykułów spożywczych, zwłaszcza mrożonych.
W czasie kontroli ustalono, że żywność wymagająca przechowywania w chłodzie
była:
-przechowywana w podstawionych pod sklepy samochodach chłodniach w
monitorowanej temperaturze, odpowiedniej dla asortymentu żywności
- przetransportowana do magazynów rejonowych dużych sieci handlowych.

Część żywności nietrwałej mikrobiologicznie, w tym przetwory mleczne, wędliny,
mięso, mrożonki została wycofana z obrotu w ramach działań wynikających z
kontroli wewnętrznych.
Monitorowano jakość wody przeznaczonej do spożycia a także sytuację pod kątem
zagrożenia epidemiologicznego w szpitalach.

Wojewódzki Inspektorat Weterynarii - sprawy weterynaryjne
Inspektorzy powiatowych inspekcji weterynaryjnych podjęli działania kontrolne
z możliwością podejmowania decyzji o utylizacji żywności, która w wyniku
braku dopływu prądu do urządzeń chłodniczych mogła ulec zepsuciu.
Duże fermy drobiowe, pozostające bez podstawowego zasilania, zasilano
zastępczo z agregatów prądotwórczych. Zasilanie zastępcze znacznie
podniosło koszty produkcji w fermach.
Sytuacja w chłodniach składowych jest opanowana.

Sytuacja w oświacie
Z uwagi na niedogrzanie pomieszczeń, brak dostaw ciepła i energii elektrycznej
8 kwietnia, zajęcia lekcyjne we wszystkich gimnazjach i szkołach
ponadgimnazjalnych odwołano.
9 kwietnia w wielu miejscowościach zajęcia skrócono, bądź odwołano.
Odwołano sprawdzian szóstoklasistów w 8 szkołach podstawowych na terenie
Szczecina oraz w 5 w terenie ( Stargard Szczeciński, Koszewo, Sowno,
Grzedzice, Goleniów).
Wojewódzki Kurator Oświaty na bieżąco informował Wojewodę o ilości placówek
oświatowych, w których nie prowadzone były zajęcia szkolne z powodu awarii
zasilania energetycznego.

Siły i środki uczestniczące w likwidacji skutków katastrofy energetycznej

Policja
- 465 funkcjonariuszy, w tym 112 ze Szkoły Policji w Pile,
140 funkcjonariuszy Oddziału Prewencji w Szczecinie,
65 funkcjonariuszy ruchu drogowego,
- 71 radiowozów
-nie odnotowano zdarzeń o charakterze kryminalnym lub
chuligańskim - mających związek z awarią sieci energetycznych.
Państwowa Straż Pożarna
Ratownicy PSP – ok. 250 dziennie
Samochody ratownicze – 6 /Poznań, Gorzów, Warszawa, Opole, Wrocław/
Samochody pożarnicze – ok. 55 dziennie
Agregaty prądotwórcze – ok. 106 dziennie
Motopompy – ok. 47 dziennie

Siły Zbrojne RP /średnio w ciągu dnia/
- 65 żołnierzy
- 15 samochodów
- 2 pojazdy ciężkie
- 4 agregatów prądotwórczych
- 3 motopompy
- lekkie pokrycie drogowe
- most niskowodny
Żandarmeria Wojskowa
- 110 żołnierzy
- 12 samochodów
Pomorski Oddział Straży Granicznej w Szczecinie
- 70 funkcjonariuszy
- 8 samochodów

WSTĘPNE WNIOSKI
PO AWARII

Wstępne wnioski


Konieczne jest zaopatrzenie jednostek organizacyjnych ważnych dla
funkcjonowania administracji publicznej oraz gwarantujących
świadczenie usług społecznych w urządzenia awaryjnego zasilania
elektroenergetycznego



Konieczne jest opracowanie i uruchomienia programu edukacyjnego,
mającego na celu zapoznanie mieszkańców z potencjalnymi
zagrożeniami charakterystycznymi dla poszczególnych powiatów oraz
sposobami optymalnych zachowań



Konieczna jest rozbudowa systemów kierowania i informowania,
wykorzystywanych przez organy samorządu terytorialnego w procesie
reagowania kryzysowego

PODSUMOWANIE
• Sprawne
funkcjonowanie
kryzysowego
przyczyniło
rozmiarów katastrofy

systemu
się
do

zarządzania
ograniczenia

• Szybkie zwołanie Zespołów Zarządzania Kryzysowego
pozwoliło na koordynację działań od momentu
powstania sytuacji kryzysowej
• Wspólne informowanie mieszkańców o skutkach
katastrofy i postępach w prowadzeniu akcji ratowniczej
umożliwiło jednolity przekaz i niezakłóconą pracę
centrów zarządzania kryzysowego

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE

65

Powołanie Zespołu ds. Zbadania Przyczyn i Skutków
Katastrofy Energetycznej Zarządzeniem Wojewody
Zachodniopomorskiego nr 154/2008
z dnia 22 kwietnia 2008r.
Określenie przyczyn i skutków katastrofy
elektroenergetycznej
zaistniałej w części województwa zachodniopomorskiego.
Zbilansowanie strat i szkód powstałych
w wyniku katastrofy elektroenergetycznej
oraz kosztów prowadzenia działań ratowniczych.
Opracowanie założeń
do „Strategii Bezpieczeństwa Energetycznego
dla Województwa Zachodniopomorskiego”.
66

Raport Zespołu ds. Zbadania Przyczyn
i Skutków Katastrofy Energetycznej

WNIOSKI I ZALECENIA

67

68

Bezpośrednie przyczyny katastrofy energetycznej

 Obciążenia sadzią przewodów linii energetycznych przekroczyły
znacznie, co najmniej o kilkadziesiąt procent, przyjęte w
obliczeniach normowe wartości katastrofalne,
 Dodatkowym czynnikiem, mającym wpływ na przebieg zdarzeń i
rozległość uszkodzeń, były obfite opady deszczu w okresie
poprzedzającym awarię, co spowodowało podniesienie poziomu wód
gruntowych i w efekcie rozmiękczenie gruntu,
 Efektem było obniżenie stabilności posadowienia zarówno słupów
linii elektroenergetycznych jak i rosnących w pobliżu linii drzew.

69

Skutki ekonomiczne katastrofy energetycznej







KOSZTY AKCJI RATOWNICZEJ: 829 731,34 zł
KOSZTY PONIESIONE PRZEZ ZAKŁADY, FIRMY,
SPÓŁKI, SZPITALE: 45 172 424,12 zł
KOSZTY PONIESIONE PRZEZ POWIATY I GMINY :
979 468,41 zł
CAŁKOWITE KOSZTY: 46 981 623,87 zł

Koszty niedostarczonej energii elektrycznej oszacowano
na kwotę powyżej 60 milionów zł.
70

Raport dostrzega potrzebę
powołania stałego zespołu :
Wojewódzkiej Rady do spraw
Bezpieczeństwa Energetycznego

71

72

Powołanie Wojewódzkiej Rady
ds. Bezpieczeństwa Energetycznego
Zarządzenie Wojewody Zachodniopomorskiego

nr 435/2008 z dnia 30 września 2008r.

73

ZADANIA WOJEWÓDZKIEJ RADY
ds. BEZPIECZEŃSTWA ENERGETYCZNEGO
1. Nadzór nad realizacją wniosków i zaleceń wynikających z Raportu Zespołu
ds. Zbadania Przyczyn i Skutków Katastrofy Energetycznej w aglomeracji
szczecińskiej i części województwa zachodniopomorskiego.
2. Nadzór nad powstaniem oraz wdrażaniem Strategii Bezpieczeństwa
Energetycznego dla Województwa Zachodniopomorskiego.
3. Monitorowanie funkcjonowania systemu elektroenergetycznego, gazowego
i ciepłowniczego na terenie województwa zachodniopomorskiego.
4. Inicjowanie działań i projektów związanych z rozwojem energetyki na terenie
województwa zachodniopomorskiego.
5. Monitorowanie realizacji planów rozwoju przedsiębiorstw energetycznych.
6. Wspieranie działań samorządu województwa w zakresie tworzenia projektów
planu zaopatrzenia w energię elektryczną, gaz oraz ciepło.
7. Inicjowanie działań wspierających rozwój energetyki odnawialnej.
74

Dziękuję za uwagę

75


Slide 31

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE
Wydział Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego

Olsztyn 20 luty 2009 r.
Waldemar Redmer
1

2

Bezpośrednią przyczyną awarii systemu
elektroenergetycznego w nocy 7-8 kwietnia

2008 r. był szczególnie niekorzystny splot
warunków atmosferycznych prowadzący do
licznych uszkodzeń linii elektroenergetycznych
3

Temperatura powietrza
st. C
8,0
S z c z ec in
7,0

Ś w inoujś c ie
G oleniów

6,0

5,0

4,0

3,0

2,0

1,0

0,0

-1,0

-2,0

-3,0
2008-04-07

2008-04-07

2008-04-07

2008-04-07

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-09

00:00

06:00

12:00

18:00

00:00

06:00

12:00

18:00

00:00

d a ta / g o d z .

4

Prędkość wiatru
Charakterystyczne prędkości wiatru wg PN-77/B-02011

m /s

Strefa I
– Szczecin
– 20 m/s
Strefa II – Goleniów – 24 m/s
Strefa IIa – Świnoujście – 27 m/s

14
S z c z ec in
13
12

Ś w inoujś c ie
G oleniów

11
Kierunek
wiatru wg IMiGW:
10
16:00÷21:00
– PN i PN-ZACH, 3÷6 m/s
22:00÷01:00
– ZACH-PN, 3÷4 m/s
9
02:00÷14:00 – ZACH, 4÷8 m/s
8
7
6
5
4
3
2
1
0
2008-04-07 00:00 2008-04-07 06:00 2008-04-07 12:00 2008-04-07 18:00 2008-04-08 00:00 2008-04-08 06:00 2008-04-08 12:00 2008-04-08 18:00 2008-04-09 00:00
d a ta / g o d z .

5

Rodzaje opadu


Początkowo intensywny opad deszczu, a później
śniegu z deszczem i śniegu



Suma opadów 8:00 07.04 do 8:00 08.04 lokalnie
48 l/m2 w równoważniku wodnym (4,8 cm/m2)



Lokalnie odnotowana gęstość śniegu:
 

2 ,1 kN/m

2

 7 ,8 kN/m

3

0 ,27 m
6

Niewielki pobór energii elektrycznej w
godzinach nocnych z 07 na 08 04 2008 był
przyczyną schłodzenia przewodów
napowietrznych linii energetycznych do
temperatury zamarzania śniegu, co
sprzyjało osadzaniu się sadzi.

7

8

9

Wielkości Obciążeń Przewodów Sadzią
A F L – 6 2 40 m m

2

d = 2 1,7 m m
S a d ź n o rm a ln a
[N /m ]
S a d ź k a ta strofa ln a

A F L – 8 5 25 m m
d = 3 1,5 m m

8 ,7

1 7,4

2 2,8

S a d ź 7 -8 k w ietn ia

3 8,0

4 5,2

[N /m ]

 = 118 %

 = 98 %

9 ,7

1 9,7

76

53

[N /m ]

C ięża r p rzew o d u
[N /m ]
P rzek ro czen ie k atastro fa ln ych ob cią żeń
[% ]

2

Ciężar sadzi na jednym przewodzie długości 300 m:
45,2  300 = 13560 N = 13,56 kN

10

Upadek słupów

11

Zniszczenia konstrukcji
na skutek przeciążenia przewodów
L in ie



220 k V (1)

110 k V (5)

2

1

3

Z łam an ie trzon u słu p a

14

6

20

S k ręcen ia trzon ów



6

6

U szk od zen ia p op rzeczn ik ów ze św iatłow od em



8

8

U szk od zen ia p op rzeczn ik ów b ez św iatłow od u



3

3

1



1

17

24

41

P rzew rócen ia

In n e


12

Formy zniszczenia słupów
Złamania słupów
220 kV

110 kV

13

14

15

Zniszczenia kaskadowe
Linia 220 kV

Linia 15 kV
Linia 110 kV

16

17

18

19

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE

20

Przebieg katastrofy energetycznej w Szczecinie
Police 220 kV

Glinki 220 kV

220kV
Awaria godz. 0.02
Police 110 kV

Glinki 110 kV

8.04.2008 r.

110kV

Szczecin

Awaria godz. 1.06
EC Szczecin
Pomorzany 110 kV

~

8.04.2008 r.

Morzyczyn

Dąbie

Zdroje

110 kV

~

Awaria godz. 3.34

Pomorzany

Morzyczyn
220 kV

8.04.2008 r.
110kV

Żydowce

Awaria godz. 1.55
8.04.2008 r.
Dolna Odra

220kV

~

110kV

Krajnik

~ ~ ~ ~

21

Około godz. 20, dnia 7.04.2008 r. w zachodniej części województwa zaczyna
padać intensywny deszcz przechodzący w deszcz ze śniegiem

Zasięg opadów
deszczu i deszczu
ze śniegiem

Rozmiar katastrofy w województwie
zachodniopomorskim w godzinach
porannych dnia 8.04.2008 r.

Powiat gryfiński: gminy północne
liczba ludności ok.. 30 000
Powiat kamieński: cały
liczba ludności ok.. 47 000
Powiatu gryficki: gminy południowe
liczba ludności ok.. 20 000
Powiat goleniowski: cały
liczba ludności ok.. 78 000

Powiat policki cały
liczba ludności ok.. 63 000
Powiat pyrzycki północne gminy
liczba ludności ok.. 10 000
Powiat stargardzki: bez miasta
Stargard Szczeciński
liczba ludności ok. 40 000
Szczecin dzielnice lewobrzeża
liczba ludności ok.. 300 000
Świnoujście
liczba ludności ok. 40 000
Razem o godz. 7.00 dnia 8.04 w
województwie zachodniopomorskim
ok. 628 000 mieszkańców
pozbawionych było energii
elektrycznej
23

Przebieg zdarzeń w dniu 8 kwietnia 2008 r.

0.02 – awaria głównej linii energetycznej 220 kV Morzyczyn – Police,
zasilającej Szczecin od wschodu;
3.30 – awaria głównej linii energetycznej 220 kV Krajnik – Glinki,
zasilającej Szczecin od południa,
- awarie trzech linii energetycznych 110 kV ;
- awarie licznych linii energetycznych średniego i niskiego napięcia
zasilających w prąd miejscowości w zachodnich powiatach województwa.
Powyższe awarie linii energetycznych spowodowały:
- przerwę w pracy elektrociepłowni Szczecin oraz Pomorzany w
Szczecinie,
- awarię 900 stacji transformatorowych,
- brak prądu w lewobrzeżnej części Szczecina oraz miejscowościach na
obszarze powiatów: stargardzkiego, goleniowskiego, kamieńskiego,
gryfińskiego, pyrzyckiego, gryfickiego, łobeskiego, miasta Świnoujście,
polickiego, w tym ZCh. „Police”.

WPŁYW AWARII
NA FUNKCJONOWANIE
INFRASTRUKTURY
KRYTYCZNEJ

Wpływ katastrofy na funkcjonowanie infrastruktury krytycznej

ŁĄCZNOŚĆ

RODZAJ ŁĄCZNOŚCI

DZIAŁANIE /FUNKCJONOWANIE

System łączności telefonicznej przewodowej

Działa tam, gdzie nie wykorzystywano aparatów telefonicznych
zasilanych z sieci energetycznej

System łączności telefonicznej – mobilnej
/TK/

Realizowała tylko połączenia alarmowe, częściowo funkcjonował
operator TK „Plus”

Internet

Nie funkcjonował

Łączność w systemie reagowania
kryzysowego

Funkcjonowała we wszystkich centrach zarządzania kryzysowego
łączność radiotelefoniczna posiadająca awaryjne zasilanie z
akumulatorów

Wpływ katastrofy na funkcjonowanie infrastruktury krytycznej

Transport i komunikacja
Transport kolejowy
- unieruchomiona linia kolejowa Szczecin – Świnoujście z powodu uszkodzenia
trakcji elektrycznej
-Szczecin – Stargard Szczeciński – brak zasilania /użycie lokomotyw
spalinowych/

Transport drogowy

Poważne utrudnienia na wszystkich drogach objętych opadami śniegu

Zaopatrzenie w wodę
- duże ujęcia wody były zasilane własnymi agregatami prądotwórczymi,
-małe ujęcia wody nie posiadające własnych agregatów prądotwórczych były
zasilane agregatami przewoźnymi, dostarczonymi przez Państwową Straż
Pożarną i Jednostki Wojskowe /od drugiego dnia awarii/,
- agregaty prądotwórcze były też używane rotacyjnie do napełniania
zbiorników hydroforowych i utrzymania minimalnego ciśnienia w sieci
wodociągowej
- do części miejscowości gdzie nie było możliwości dostarczenia agregatów
prądotwórczych woda dowożona była beczkowozami

Szpitale
Wszystkie szpitale z obszaru objętego katastrofą energetyczną zasilane
były z awaryjnych źródeł zasilania.
- szpitale nie prowadziły planowych zabiegów operacyjnych za wyjątkiem
nagłych przypadków i sytuacji ratujących życie,

Zaopatrzenie w paliwo
Stacje paliwowe na obszarze objętym katastrofą nie prowadziły sprzedaży
ze względu na brak zasilania. Uruchomiono awaryjny system zaopatrzenia
szpitali w paliwo przez prywatnego dystrybutora.

Pozostałe utrudnienia
-nie funkcjonuje komunikacja tramwajowa w Szczecinie,
- nie funkcjonuje system zaopatrzenia w energię cieplną,
- występują utrudnienia w funkcjonowaniu oczyszczalni
ścieków,
- nieczynna jest sieć handlowa, w tym centra handlowe,
- nieczynne są banki oraz bankomaty,
- przerwana zostaje praca w zakładach produkcyjnych, a w tym
w: Stoczni
Szczecińskiej „Nowa”, Stoczni Remontowej „Gryfia”, Porcie
Morskim Szczecin – Świnoujście, ZCh. „Police” i w 4 dużych
zakładach przetwórstwa mięsnego,
- ograniczono działalność szkół i przedszkoli, nie
przeprowadzono w 13 szkołach egzaminów dla szóstoklasistów,
- nie działają kasy fiskalne, ale artykuły podstawowe m.in. leki,
środki higieniczne, żywność są sprzedawane.

Działanie systemu
zarządzania kryzysowego w
czasie awarii

AKTUALNY STAN PRAWNY

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 05 czerwca 1998 r.
O ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE
(Dz. U. Nr 80 z 2001 r. poz. 872)
Art. 15.
Wojewoda jako przedstawiciel Rady Ministrów odpowiada za wykonywanie polityki rządu na
obszarze województwa, a w szczególności:
4) zapewnia współdziałanie wszystkich jednostek organizacyjnych administracji rządowej
i samorządowej działających na obszarze województwa i kieruje ich działalnością
w zakresie zapobiegania zagrożeniu życia, zdrowia lub mienia oraz zagrożeniom
środowiska, bezpieczeństwa państwa i utrzymania porządku publicznego, ochrony praw
obywatelskich, a także zapobiegania klęskom żywiołowym i innym nadzwyczajnym
zagrożeniom oraz zwalczania i usuwania ich skutków na zasadach określonych
w ustawach,
4a) dokonuje oceny stanu zabezpieczenia przeciwpowodziowego województwa, opracowuje
plan operacyjny ochrony przed powodzią oraz ogłasza i odwołuje pogotowie i alarm
przeciwpowodziowy,

Art. 16.
1.

Wojewoda może wydawać, w zakresie wykonywania funkcji przedstawiciela Rady
Ministrów, polecenia obowiązujące wszystkie organy administracji rządowej,
a w sytuacjach nadzwyczajnych, o których mowa w art. 15 pkt 4 i 4a, obowiązujące
również organy samorządu terytorialnego. O wydanych poleceniach wojewoda
niezwłocznie informuje właściwego ministra.

GŁOWNE KOMPETENCE W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 05 czerwca 1998 r.
O ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE
– Wydaje akty prawa miejscowego dla obszarów nie uporządkowanych aktami
prawa powszechnie obowiązującego.
– Planuje reagowanie kryzysowe województwa ustalając między innymi
kompetencje poszczególnych osób funkcyjnych.
– Koordynuje przebiegiem reagowania na sytuacje kryzysowe o wymiarze
ponad powiatowym.
– Wnioskuje o:
• wprowadzenie stanu klęski żywiołowej,
• użycie Sił Zbrojnych RP.
– Ogłasza:
• pogotowie i alarm przeciwpowodziowy,
• stan zagrożenia epidemicznego i stan epidemii,
• uruchomienie działań interwencyjnych w obliczu zagrożenia
radiacyjnego.
–Monitoruje stan bezpieczeństwa województwa oraz informuje, alarmuje i
ostrzega przed potencjalnymi zagrożeniami.
– Udziela wsparcia zagrożonym powiatom siłami i środkami z innych powiatów.
– Wnioskuje o wsparcie potencjału reagowania kryzysowego województwa
zachodniopomorskiego siłami i środkami z województw ościennych lub
wydzielonych z zasobów krajowych.

AKTUALNY STAN PRAWNY

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Art. 1.
Ustawa określa organy właściwe w sprawach zarządzania
kryzysowego oraz ich zadania i zasady działania w tej
dziedzinie, a także zasady finansowania zadań zarządzania
kryzysowego.

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Wojewoda
Wydział Bezpieczeństwa
i Zarządzania Kryzysowego
Zachodniopomorskiego Urzędu
Wojewódzkiego

Wojewódzkie zespolone służby,
inspekcje i straże
Wojewódzkie Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Wojewódzkie
Centrum
Zarządzania
Kryzysowego
Lekarz Koordynator
Ratownictwa
Medycznego

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Starosta
Komórka organizacyjna starostwa
powiatowego właściwa do spraw
zarządzania kryzysowego
Powiatowy Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Powiatowe
Centrum
Zarządzania
Kryzysowego

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Wójt, burmistrz, prezydent miasta
Komórka organizacyjna urzędu gminy
właściwa do spraw zarządzania
kryzysowego
Gminny Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Może tworzyć:

Gminne Centrum
Zarządzania
Kryzysowego

ZALEŻNOŚCI SŁUŻBOWE
w zakresie bezpieczeństwa powszechnego i porządku publicznego

SYTUACJA KRYZYSOWA

STAROSTA
POWIATU

WOJEWODA

STAN KLĘSKI ŻYWIOŁOWEJ
(W zakresie zarządzania kryzysowego)

WOJEWÓDZKI
ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

SYSTEM REAGOWANIA KRYZYSOWEGO WOJEWÓDZTWA ZACHODNIOPOMORSKIEGO

WOJEWÓDZKI
ZESPÓŁ
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

WOJEWODA

RZĄDOWY ZESPÓŁ
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO
RZĄDOWE
CENTRUM
BEZPIECZEŃSTWA

MONITOROWANIE, ANALIZA
UZYSKIWANYCH DANYCH,
PROGNOZOWANIE ZDARZEŃ

SĄSIEDNIE
WOJEWÓDZTWA
NIEMIECKIE
LANDY
NADGRANICZNE

WOJEWÓDZKIE CENTRUM ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO
INICJOWANIE DZIAŁAŃ REAGOWANIA KRYZYSOWEGO
ZABEZPIECZENIE OPERACYJNO – TECHNICZNE
I INFORMACYJNE

ŚRODKI
MASOWEGO
PRZEKAZU

STAROSTOWIE
POWIATÓW

RESORTOWE
STRUKTURY
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

WOJEWÓDZKIE
STANOWISKA
KIEROWANIA,
SŁUŻBY
OPERACYJNODYSPOZYTORSKIE

ORGANIZACJE
POZARZĄDOWE

POWIATOWE CENTRUM
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

SYSTEM
ALARMOWANIA
I OSTRZEGANIA
LUDNOŚCI

WOJEWODZKI ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

WOJEWODA ZACHODNIOPOMORSKI
– przewodniczący
DYREKTOR WYDZIAŁU BEZPIECZEŃSTWA
I ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO – zastępca przewodniczącego

40

STALI CZŁONKOWIE ZESPOŁU
KIEROWNICY ZESPOLONYCH SŁUŻB, INSPEKCJI I STRAŻY WOJEWÓDZKICH
ORGANY ADMINISTRACJI NIEZESPOLONEJ
INNI CZOŁONKOWIE ZESPOŁU
PRZEDSTAWICIELE ZACHODNIOPOMORSKIEGO URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO W SZCZECINIE

INNE OSOBY ZAPROSZONE DO UDZIAŁU W PRACACH ZESPOŁU

GRUPA OPERACYJNA

ZAPEWNIA
FUNKCJONOWANIE

DORAŹNIE

WYDZIAŁ BEZPIECZEŃSTWA I ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

STALI
CZŁONKOWIE
ZESPOŁU

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Wojewoda Zachodniopomorski – przewodniczący;
2) Dyrektor Wydziału Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego
w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie –
zastępca przewodniczącego;
3) Marszałek Województwa Zachodniopomorskiego;
4) Komendant Wojewódzki Policji w Szczecinie;
5) Zachodniopomorski Komendant Wojewódzki Państwowej Straży
Pożarnej;
6) Szef Wojewódzkiego Sztabu Wojskowego w Szczecinie;
7) Dyrektor Wydziału Infrastruktury w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie;
8) Dyrektor Zachodniopomorskiego Centrum Organizacji i Promocji Zdrowia.

KIEROWNICY
ZESPOLONYCH
SŁUŻB, INSPEKCJI
I STRAŻY
WOJEWÓDZKICH

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego;
2) Zachodniopomorski Wojewódzki Konserwator Zabytków;
3) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Ochrony
Roślin i Nasiennictwa
4) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska;
5) Zachodniopomorski Wojewódzki Lekarz Weterynarii;
6) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Farmaceutyczny;
7) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej;
8) Zachodniopomorski Kurator Oświaty;
9) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego;
10)
Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Transportu Drogowego

ORGANY
ADMINISTRACJI
NIEZESPOLONEJ

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Komendant Pomorskiego Oddziału Straży Granicznej w Szczecinie;
2) Komendant Pomorskiego Dywizjonu Straży Granicznej w Świnoujściu;
3) Dyrektor Urzędu Morskiego w Szczecinie;
4) Przedstawiciel Dyrektora Urzędu Morskiego w Słupsku;
5) Dyrektor Izby Celnej w Szczecinie;
6) Dyrektor Urzędu Żeglugi Śródlądowej w Szczecinie;
7) Dyrektor Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Szczecinie;
8) Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny w Szczecinie.

INNI
CZOŁONKOWIE
ZESPOŁU

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Dyrektor Delegatury Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego
w Szczecinie;
2) Prokurator Okręgowy w Szczecinie;
3) Dyrektor Zachodniopomorskiego Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych w Szczecinie;
4) Dyrektor Oddziału Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad w Szczecinie;
5) Dyrektor Oddziału Regionalnego PKP Polskie Linie Kolejowe
w Szczecinie;
6) Dyrektor Zachodniopomorskiego Oddziału Wojewódzkiego
Narodowego Funduszu Zdrowia;
7) Kierownik Biura Prognoz Meteorologicznych Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej w Szczecinie;
8) Dyrektor Północno-Zachodniego Oddziału Terenowego Urzędu
Regulacji Energetyki w Szczecinie.

PRZEDSTAWICIELE
ZACHODNIOPOMORSKIEGO
URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO
W SZCZECINIE

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Dyrektor Generalny Zachodniopomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Szczecinie;
2) Dyrektor Wydział Środowiska i Rolnictwa;
3) Dyrektor Wydział Polityki Społecznej;
4) Dyrektor Wydziału Finansów i Budżetu w Zachodniopomorskim
Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie;
5) Kierownik Biura Prawnego w Zachodniopomorskim Urzędzie
Wojewódzkim w Szczecinie;
6) Rzecznik Prasowy Wojewody Zachodniopomorskiego.

PODJĘTE DZIAŁANIA
W CELU OGRANICZENIA
SKUTKÓW AWARII

48

Godz. 19.14, dnia 7.04.2008 r.
Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego
otrzymuje od Biura Prognoz Meteorologicznych w
Szczecinie ostrzeżenie nr 16 o intensywnych opadach
deszczu przechodzących w deszcz ze śniegiem.
Ostrzeżenie przewiduje silne opady deszczu i deszczu ze
śniegiem w ciągu najbliższych 18 godzin, do 25-30 mm.
Przewidywane są utrudnienia komunikacyjne i na terenach
zurbanizowanych.

49

Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego zgodnie z procedurą rozsyła
w godz. 20.08 – 20.31 ostrzeżenia do mediów /17/ i jednostek samorządu
terytorialnego oraz innych ogniw ważnych dla systemu zarządzania
kryzysowego województwa /33/. Łącznie 50 odbiorców.

50

Najważniejsze działania podejmowane przez wojewódzką administrację
rządową.

I dzień katastrofy /8 kwietnia/
1. Uruchomienie pracy zespołów zarządzania kryzysowego
- wojewódzkiego – praca na dwóch stanowiskach w Urzędzie Miasta Szczecin i Urzędzie
Wojewódzkim /posiedzenia w odstępach 2 – 3 godziny. Zakończone konferencją prasową/,
- powiatowych i gminnych – praca całodobowa z wykorzystaniem systemu łączności
radiotelefonicznej Wojewody i PSP
2. Nadawanie komunikatów radiowych do mieszkańców, przy wykorzystaniu rozgłośni
zlokalizowanych poza Szczecinem
3. Uruchomienie komunikacji autobusowej w Szczecinie.
4. Odwołanie obowiązku uczestnictwa w zajęciach szkolnych – szkoły otwarte.
5. Monitoring funkcjonowania:

- szpitali – wzmocnienie agregatami, dowóz paliwa i wody, zorganizowanie punktu dializ, apel
o przyjmowanie pacjentów w przychodniach,
- systemu wodno – kanalizacyjnego – kontrola zrzutu ścieków, przygotowanie sprzętu do
dowozu wody /PSP, SZ/,
- zakładów o dużym i zwiększonym ryzyku – np.. ZCh Police, wzmocnienie agregatem
urządzeń do chłodzenia instalacji z amoniakiem.
51

6. Monitorowanie prac związanych z przywracaniem energii
7. Wystąpienie do Ministra Finansów o uruchomienie sprzedaży podstawowych produktów
żywnościowych z pominięciem kas fiskalnych – ręczna rejestracja sprzedaży.
8. Zorganizowanie zwiększonej ilości patroli na ulicach: policja, wojsko /żandarmeria / straż
graniczna.
9. Wywóz produktów mrożonych z marketów – samochodami chłodniami do magazynów
rejonowych.

10. Uruchomienie pomocy społecznej.
11. W związku ze zmniejszoną ilością pociągów – pociągi pośpieszne zatrzymywane są na
wszystkich stacjach.
12. Przywracanie energii w I kolejności na elektrociepłowni w Szczecinie.

52

KALENDARIUM DZIAŁAŃ SYSTEMU ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
w dniu 8 kwietnia 2008 r.
4.20 – powołanie w Szczecinie miejskiego zespołu zarządzania kryzysowego;
5.15 – pierwsze posiedzenie miejskiego zespołu zarządzania kryzysowego;
6.00 – spotkanie członków wojewódzkiego zespołu zarządzania kryzysowego;
7.30 - wspólne posiedzenie wojewódzkiego i miejskiego zespołu zarządzania
kryzysowego pod przewodnictwem Wojewody Zachodniopomorskiego i
Prezydenta Szczecina;
7.00 – 9.00 – zbierają się zespoły reagowania kryzysowego w powiatach:
goleniowskim, polickim, stargardzkim, kamieńskim;
8.00 - 11.00 – zbierają się zespoły zarządzania kryzysowego w gminach
objętych awarią energetyczną oraz dodatkowo w mieście Kamień Pomorski i
Trzebiatów ze względu na wystąpienie zagrożenia powodziowego.
8 kwietnia odbywają się wspólne posiedzenia wojewódzkiego i miejskiego zespołu
zarządzania kryzysowego, na których omawiana jest aktualna sytuacja energetyczna,
przeciwpowodziowa oraz stan bezpieczeństwa i porządku publicznego w Szczecinie i na
obszarze powiatów objętych sytuacją kryzysową. Posiedzenia zespołów kończyły się
każdorazowo konferencjami prasowymi, w ramach których przekazywane były dla
mediów dane o aktualnej sytuacji w Szczecinie i na obszarze województwa.
Od dnia 9 kwietnia Wojewódzki Zespół Zarządzania Kryzysowego funkcjonuje w
Urzędzie Wojewódzkim zachowując tryb pracy podobny jak dzień wcześniej
Wojewoda Zachodniopomorski wraz z Komendantem Wojewódzkim PSP jedzie do
miejscowości objętych awarią i uczestniczy w posiedzeniach powiatowych zespołów
zarządzania kryzysowego m.in. w Starostwie Powiatowym w Goleniowie i Kamieniu
Pomorskim.

SCHEMAT KIEROWANIA /ZARZĄDZANIA/
WOJEWODA ZACHODNIOPOMORSKI
WOJEWÓDZKI ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
Wojewódzkie służby, inspekcje, straże
i jednostki organizacyjne wchodzące
w skład systemu reagowania kryzysowego

WCZK

Prezydent Szczecina

Starosta Policki

Starosta Kamieński

Starosta Goleniowski

MCZK

PCZK

PCZK

PCZK

Starosta Stargardzki

Starosta Gryficki

Starosta Gryfiński

Prezydent Świnoujścia

PCZK

PCZK

PCZK

MCZK

GCZK-7

GCZK-3

GCZK-2

GCZK-3

GCZK-2

GCZK-5

Działania podjęte w związku z awarią
Pomoc dla mieszkańców
W związku z zaistniałą awarią sieci energetycznej Wojewoda zwrócił się do
jednostek samorządu terytorialnego, z obszaru dotkniętego skutkami awarii
energetycznej, o:
-zorganizowanie niezbędnej pomocy dla mieszkańców w zakresie m.in.
dostaw żywności,
- wody oraz innego niezbędnego zaopatrzenia,
- objęcie - przez Ośrodki Pomocy Rodzinie, opieką osób potrzebujących
pomocy,
- zapewnienie warunków do skorzystania z urządzeń sanitarnych ( kąpiele,
opieka nad dziećmi).

Ochrona zdrowia /lekarz koordynator z Wojewódzkiego Stanowiska
Koordynacji Ratownictwa Medycznego/
Monitorowano funkcjonowanie szpitali.
Szpitalne oddziały intensywnej terapii i oddziały dializ w województwie
zasilane były agregatami własnymi lub dostarczonymi przez straż pożarną.
Dyrektorom szpitali przekazano telefon kontaktowy do dystrybutora
zaopatrującego agregaty prądotwórcze w paliwo.
Utrzymywano stały kontakt telefoniczny z Wojewódzką Stacją Pogotowia
Ratunkowego. Wojewódzka Stacja Pogotowia Ratunkowego nie odnotowała
zwiększonej ilości wezwań do zachorowań, nie zanotowano również wezwań
związanych z zaistniałym zdarzeniem.

Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny
sprawy sanitarno – epidemiologiczne
Podjęto natychmiastowe działania kontrolne w hurtowniach i sklepach spożywczych
w zakresie przechowywania artykułów spożywczych, zwłaszcza mrożonych.
W czasie kontroli ustalono, że żywność wymagająca przechowywania w chłodzie
była:
-przechowywana w podstawionych pod sklepy samochodach chłodniach w
monitorowanej temperaturze, odpowiedniej dla asortymentu żywności
- przetransportowana do magazynów rejonowych dużych sieci handlowych.

Część żywności nietrwałej mikrobiologicznie, w tym przetwory mleczne, wędliny,
mięso, mrożonki została wycofana z obrotu w ramach działań wynikających z
kontroli wewnętrznych.
Monitorowano jakość wody przeznaczonej do spożycia a także sytuację pod kątem
zagrożenia epidemiologicznego w szpitalach.

Wojewódzki Inspektorat Weterynarii - sprawy weterynaryjne
Inspektorzy powiatowych inspekcji weterynaryjnych podjęli działania kontrolne
z możliwością podejmowania decyzji o utylizacji żywności, która w wyniku
braku dopływu prądu do urządzeń chłodniczych mogła ulec zepsuciu.
Duże fermy drobiowe, pozostające bez podstawowego zasilania, zasilano
zastępczo z agregatów prądotwórczych. Zasilanie zastępcze znacznie
podniosło koszty produkcji w fermach.
Sytuacja w chłodniach składowych jest opanowana.

Sytuacja w oświacie
Z uwagi na niedogrzanie pomieszczeń, brak dostaw ciepła i energii elektrycznej
8 kwietnia, zajęcia lekcyjne we wszystkich gimnazjach i szkołach
ponadgimnazjalnych odwołano.
9 kwietnia w wielu miejscowościach zajęcia skrócono, bądź odwołano.
Odwołano sprawdzian szóstoklasistów w 8 szkołach podstawowych na terenie
Szczecina oraz w 5 w terenie ( Stargard Szczeciński, Koszewo, Sowno,
Grzedzice, Goleniów).
Wojewódzki Kurator Oświaty na bieżąco informował Wojewodę o ilości placówek
oświatowych, w których nie prowadzone były zajęcia szkolne z powodu awarii
zasilania energetycznego.

Siły i środki uczestniczące w likwidacji skutków katastrofy energetycznej

Policja
- 465 funkcjonariuszy, w tym 112 ze Szkoły Policji w Pile,
140 funkcjonariuszy Oddziału Prewencji w Szczecinie,
65 funkcjonariuszy ruchu drogowego,
- 71 radiowozów
-nie odnotowano zdarzeń o charakterze kryminalnym lub
chuligańskim - mających związek z awarią sieci energetycznych.
Państwowa Straż Pożarna
Ratownicy PSP – ok. 250 dziennie
Samochody ratownicze – 6 /Poznań, Gorzów, Warszawa, Opole, Wrocław/
Samochody pożarnicze – ok. 55 dziennie
Agregaty prądotwórcze – ok. 106 dziennie
Motopompy – ok. 47 dziennie

Siły Zbrojne RP /średnio w ciągu dnia/
- 65 żołnierzy
- 15 samochodów
- 2 pojazdy ciężkie
- 4 agregatów prądotwórczych
- 3 motopompy
- lekkie pokrycie drogowe
- most niskowodny
Żandarmeria Wojskowa
- 110 żołnierzy
- 12 samochodów
Pomorski Oddział Straży Granicznej w Szczecinie
- 70 funkcjonariuszy
- 8 samochodów

WSTĘPNE WNIOSKI
PO AWARII

Wstępne wnioski


Konieczne jest zaopatrzenie jednostek organizacyjnych ważnych dla
funkcjonowania administracji publicznej oraz gwarantujących
świadczenie usług społecznych w urządzenia awaryjnego zasilania
elektroenergetycznego



Konieczne jest opracowanie i uruchomienia programu edukacyjnego,
mającego na celu zapoznanie mieszkańców z potencjalnymi
zagrożeniami charakterystycznymi dla poszczególnych powiatów oraz
sposobami optymalnych zachowań



Konieczna jest rozbudowa systemów kierowania i informowania,
wykorzystywanych przez organy samorządu terytorialnego w procesie
reagowania kryzysowego

PODSUMOWANIE
• Sprawne
funkcjonowanie
kryzysowego
przyczyniło
rozmiarów katastrofy

systemu
się
do

zarządzania
ograniczenia

• Szybkie zwołanie Zespołów Zarządzania Kryzysowego
pozwoliło na koordynację działań od momentu
powstania sytuacji kryzysowej
• Wspólne informowanie mieszkańców o skutkach
katastrofy i postępach w prowadzeniu akcji ratowniczej
umożliwiło jednolity przekaz i niezakłóconą pracę
centrów zarządzania kryzysowego

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE

65

Powołanie Zespołu ds. Zbadania Przyczyn i Skutków
Katastrofy Energetycznej Zarządzeniem Wojewody
Zachodniopomorskiego nr 154/2008
z dnia 22 kwietnia 2008r.
Określenie przyczyn i skutków katastrofy
elektroenergetycznej
zaistniałej w części województwa zachodniopomorskiego.
Zbilansowanie strat i szkód powstałych
w wyniku katastrofy elektroenergetycznej
oraz kosztów prowadzenia działań ratowniczych.
Opracowanie założeń
do „Strategii Bezpieczeństwa Energetycznego
dla Województwa Zachodniopomorskiego”.
66

Raport Zespołu ds. Zbadania Przyczyn
i Skutków Katastrofy Energetycznej

WNIOSKI I ZALECENIA

67

68

Bezpośrednie przyczyny katastrofy energetycznej

 Obciążenia sadzią przewodów linii energetycznych przekroczyły
znacznie, co najmniej o kilkadziesiąt procent, przyjęte w
obliczeniach normowe wartości katastrofalne,
 Dodatkowym czynnikiem, mającym wpływ na przebieg zdarzeń i
rozległość uszkodzeń, były obfite opady deszczu w okresie
poprzedzającym awarię, co spowodowało podniesienie poziomu wód
gruntowych i w efekcie rozmiękczenie gruntu,
 Efektem było obniżenie stabilności posadowienia zarówno słupów
linii elektroenergetycznych jak i rosnących w pobliżu linii drzew.

69

Skutki ekonomiczne katastrofy energetycznej







KOSZTY AKCJI RATOWNICZEJ: 829 731,34 zł
KOSZTY PONIESIONE PRZEZ ZAKŁADY, FIRMY,
SPÓŁKI, SZPITALE: 45 172 424,12 zł
KOSZTY PONIESIONE PRZEZ POWIATY I GMINY :
979 468,41 zł
CAŁKOWITE KOSZTY: 46 981 623,87 zł

Koszty niedostarczonej energii elektrycznej oszacowano
na kwotę powyżej 60 milionów zł.
70

Raport dostrzega potrzebę
powołania stałego zespołu :
Wojewódzkiej Rady do spraw
Bezpieczeństwa Energetycznego

71

72

Powołanie Wojewódzkiej Rady
ds. Bezpieczeństwa Energetycznego
Zarządzenie Wojewody Zachodniopomorskiego

nr 435/2008 z dnia 30 września 2008r.

73

ZADANIA WOJEWÓDZKIEJ RADY
ds. BEZPIECZEŃSTWA ENERGETYCZNEGO
1. Nadzór nad realizacją wniosków i zaleceń wynikających z Raportu Zespołu
ds. Zbadania Przyczyn i Skutków Katastrofy Energetycznej w aglomeracji
szczecińskiej i części województwa zachodniopomorskiego.
2. Nadzór nad powstaniem oraz wdrażaniem Strategii Bezpieczeństwa
Energetycznego dla Województwa Zachodniopomorskiego.
3. Monitorowanie funkcjonowania systemu elektroenergetycznego, gazowego
i ciepłowniczego na terenie województwa zachodniopomorskiego.
4. Inicjowanie działań i projektów związanych z rozwojem energetyki na terenie
województwa zachodniopomorskiego.
5. Monitorowanie realizacji planów rozwoju przedsiębiorstw energetycznych.
6. Wspieranie działań samorządu województwa w zakresie tworzenia projektów
planu zaopatrzenia w energię elektryczną, gaz oraz ciepło.
7. Inicjowanie działań wspierających rozwój energetyki odnawialnej.
74

Dziękuję za uwagę

75


Slide 32

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE
Wydział Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego

Olsztyn 20 luty 2009 r.
Waldemar Redmer
1

2

Bezpośrednią przyczyną awarii systemu
elektroenergetycznego w nocy 7-8 kwietnia

2008 r. był szczególnie niekorzystny splot
warunków atmosferycznych prowadzący do
licznych uszkodzeń linii elektroenergetycznych
3

Temperatura powietrza
st. C
8,0
S z c z ec in
7,0

Ś w inoujś c ie
G oleniów

6,0

5,0

4,0

3,0

2,0

1,0

0,0

-1,0

-2,0

-3,0
2008-04-07

2008-04-07

2008-04-07

2008-04-07

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-09

00:00

06:00

12:00

18:00

00:00

06:00

12:00

18:00

00:00

d a ta / g o d z .

4

Prędkość wiatru
Charakterystyczne prędkości wiatru wg PN-77/B-02011

m /s

Strefa I
– Szczecin
– 20 m/s
Strefa II – Goleniów – 24 m/s
Strefa IIa – Świnoujście – 27 m/s

14
S z c z ec in
13
12

Ś w inoujś c ie
G oleniów

11
Kierunek
wiatru wg IMiGW:
10
16:00÷21:00
– PN i PN-ZACH, 3÷6 m/s
22:00÷01:00
– ZACH-PN, 3÷4 m/s
9
02:00÷14:00 – ZACH, 4÷8 m/s
8
7
6
5
4
3
2
1
0
2008-04-07 00:00 2008-04-07 06:00 2008-04-07 12:00 2008-04-07 18:00 2008-04-08 00:00 2008-04-08 06:00 2008-04-08 12:00 2008-04-08 18:00 2008-04-09 00:00
d a ta / g o d z .

5

Rodzaje opadu


Początkowo intensywny opad deszczu, a później
śniegu z deszczem i śniegu



Suma opadów 8:00 07.04 do 8:00 08.04 lokalnie
48 l/m2 w równoważniku wodnym (4,8 cm/m2)



Lokalnie odnotowana gęstość śniegu:
 

2 ,1 kN/m

2

 7 ,8 kN/m

3

0 ,27 m
6

Niewielki pobór energii elektrycznej w
godzinach nocnych z 07 na 08 04 2008 był
przyczyną schłodzenia przewodów
napowietrznych linii energetycznych do
temperatury zamarzania śniegu, co
sprzyjało osadzaniu się sadzi.

7

8

9

Wielkości Obciążeń Przewodów Sadzią
A F L – 6 2 40 m m

2

d = 2 1,7 m m
S a d ź n o rm a ln a
[N /m ]
S a d ź k a ta strofa ln a

A F L – 8 5 25 m m
d = 3 1,5 m m

8 ,7

1 7,4

2 2,8

S a d ź 7 -8 k w ietn ia

3 8,0

4 5,2

[N /m ]

 = 118 %

 = 98 %

9 ,7

1 9,7

76

53

[N /m ]

C ięża r p rzew o d u
[N /m ]
P rzek ro czen ie k atastro fa ln ych ob cią żeń
[% ]

2

Ciężar sadzi na jednym przewodzie długości 300 m:
45,2  300 = 13560 N = 13,56 kN

10

Upadek słupów

11

Zniszczenia konstrukcji
na skutek przeciążenia przewodów
L in ie



220 k V (1)

110 k V (5)

2

1

3

Z łam an ie trzon u słu p a

14

6

20

S k ręcen ia trzon ów



6

6

U szk od zen ia p op rzeczn ik ów ze św iatłow od em



8

8

U szk od zen ia p op rzeczn ik ów b ez św iatłow od u



3

3

1



1

17

24

41

P rzew rócen ia

In n e


12

Formy zniszczenia słupów
Złamania słupów
220 kV

110 kV

13

14

15

Zniszczenia kaskadowe
Linia 220 kV

Linia 15 kV
Linia 110 kV

16

17

18

19

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE

20

Przebieg katastrofy energetycznej w Szczecinie
Police 220 kV

Glinki 220 kV

220kV
Awaria godz. 0.02
Police 110 kV

Glinki 110 kV

8.04.2008 r.

110kV

Szczecin

Awaria godz. 1.06
EC Szczecin
Pomorzany 110 kV

~

8.04.2008 r.

Morzyczyn

Dąbie

Zdroje

110 kV

~

Awaria godz. 3.34

Pomorzany

Morzyczyn
220 kV

8.04.2008 r.
110kV

Żydowce

Awaria godz. 1.55
8.04.2008 r.
Dolna Odra

220kV

~

110kV

Krajnik

~ ~ ~ ~

21

Około godz. 20, dnia 7.04.2008 r. w zachodniej części województwa zaczyna
padać intensywny deszcz przechodzący w deszcz ze śniegiem

Zasięg opadów
deszczu i deszczu
ze śniegiem

Rozmiar katastrofy w województwie
zachodniopomorskim w godzinach
porannych dnia 8.04.2008 r.

Powiat gryfiński: gminy północne
liczba ludności ok.. 30 000
Powiat kamieński: cały
liczba ludności ok.. 47 000
Powiatu gryficki: gminy południowe
liczba ludności ok.. 20 000
Powiat goleniowski: cały
liczba ludności ok.. 78 000

Powiat policki cały
liczba ludności ok.. 63 000
Powiat pyrzycki północne gminy
liczba ludności ok.. 10 000
Powiat stargardzki: bez miasta
Stargard Szczeciński
liczba ludności ok. 40 000
Szczecin dzielnice lewobrzeża
liczba ludności ok.. 300 000
Świnoujście
liczba ludności ok. 40 000
Razem o godz. 7.00 dnia 8.04 w
województwie zachodniopomorskim
ok. 628 000 mieszkańców
pozbawionych było energii
elektrycznej
23

Przebieg zdarzeń w dniu 8 kwietnia 2008 r.

0.02 – awaria głównej linii energetycznej 220 kV Morzyczyn – Police,
zasilającej Szczecin od wschodu;
3.30 – awaria głównej linii energetycznej 220 kV Krajnik – Glinki,
zasilającej Szczecin od południa,
- awarie trzech linii energetycznych 110 kV ;
- awarie licznych linii energetycznych średniego i niskiego napięcia
zasilających w prąd miejscowości w zachodnich powiatach województwa.
Powyższe awarie linii energetycznych spowodowały:
- przerwę w pracy elektrociepłowni Szczecin oraz Pomorzany w
Szczecinie,
- awarię 900 stacji transformatorowych,
- brak prądu w lewobrzeżnej części Szczecina oraz miejscowościach na
obszarze powiatów: stargardzkiego, goleniowskiego, kamieńskiego,
gryfińskiego, pyrzyckiego, gryfickiego, łobeskiego, miasta Świnoujście,
polickiego, w tym ZCh. „Police”.

WPŁYW AWARII
NA FUNKCJONOWANIE
INFRASTRUKTURY
KRYTYCZNEJ

Wpływ katastrofy na funkcjonowanie infrastruktury krytycznej

ŁĄCZNOŚĆ

RODZAJ ŁĄCZNOŚCI

DZIAŁANIE /FUNKCJONOWANIE

System łączności telefonicznej przewodowej

Działa tam, gdzie nie wykorzystywano aparatów telefonicznych
zasilanych z sieci energetycznej

System łączności telefonicznej – mobilnej
/TK/

Realizowała tylko połączenia alarmowe, częściowo funkcjonował
operator TK „Plus”

Internet

Nie funkcjonował

Łączność w systemie reagowania
kryzysowego

Funkcjonowała we wszystkich centrach zarządzania kryzysowego
łączność radiotelefoniczna posiadająca awaryjne zasilanie z
akumulatorów

Wpływ katastrofy na funkcjonowanie infrastruktury krytycznej

Transport i komunikacja
Transport kolejowy
- unieruchomiona linia kolejowa Szczecin – Świnoujście z powodu uszkodzenia
trakcji elektrycznej
-Szczecin – Stargard Szczeciński – brak zasilania /użycie lokomotyw
spalinowych/

Transport drogowy

Poważne utrudnienia na wszystkich drogach objętych opadami śniegu

Zaopatrzenie w wodę
- duże ujęcia wody były zasilane własnymi agregatami prądotwórczymi,
-małe ujęcia wody nie posiadające własnych agregatów prądotwórczych były
zasilane agregatami przewoźnymi, dostarczonymi przez Państwową Straż
Pożarną i Jednostki Wojskowe /od drugiego dnia awarii/,
- agregaty prądotwórcze były też używane rotacyjnie do napełniania
zbiorników hydroforowych i utrzymania minimalnego ciśnienia w sieci
wodociągowej
- do części miejscowości gdzie nie było możliwości dostarczenia agregatów
prądotwórczych woda dowożona była beczkowozami

Szpitale
Wszystkie szpitale z obszaru objętego katastrofą energetyczną zasilane
były z awaryjnych źródeł zasilania.
- szpitale nie prowadziły planowych zabiegów operacyjnych za wyjątkiem
nagłych przypadków i sytuacji ratujących życie,

Zaopatrzenie w paliwo
Stacje paliwowe na obszarze objętym katastrofą nie prowadziły sprzedaży
ze względu na brak zasilania. Uruchomiono awaryjny system zaopatrzenia
szpitali w paliwo przez prywatnego dystrybutora.

Pozostałe utrudnienia
-nie funkcjonuje komunikacja tramwajowa w Szczecinie,
- nie funkcjonuje system zaopatrzenia w energię cieplną,
- występują utrudnienia w funkcjonowaniu oczyszczalni
ścieków,
- nieczynna jest sieć handlowa, w tym centra handlowe,
- nieczynne są banki oraz bankomaty,
- przerwana zostaje praca w zakładach produkcyjnych, a w tym
w: Stoczni
Szczecińskiej „Nowa”, Stoczni Remontowej „Gryfia”, Porcie
Morskim Szczecin – Świnoujście, ZCh. „Police” i w 4 dużych
zakładach przetwórstwa mięsnego,
- ograniczono działalność szkół i przedszkoli, nie
przeprowadzono w 13 szkołach egzaminów dla szóstoklasistów,
- nie działają kasy fiskalne, ale artykuły podstawowe m.in. leki,
środki higieniczne, żywność są sprzedawane.

Działanie systemu
zarządzania kryzysowego w
czasie awarii

AKTUALNY STAN PRAWNY

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 05 czerwca 1998 r.
O ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE
(Dz. U. Nr 80 z 2001 r. poz. 872)
Art. 15.
Wojewoda jako przedstawiciel Rady Ministrów odpowiada za wykonywanie polityki rządu na
obszarze województwa, a w szczególności:
4) zapewnia współdziałanie wszystkich jednostek organizacyjnych administracji rządowej
i samorządowej działających na obszarze województwa i kieruje ich działalnością
w zakresie zapobiegania zagrożeniu życia, zdrowia lub mienia oraz zagrożeniom
środowiska, bezpieczeństwa państwa i utrzymania porządku publicznego, ochrony praw
obywatelskich, a także zapobiegania klęskom żywiołowym i innym nadzwyczajnym
zagrożeniom oraz zwalczania i usuwania ich skutków na zasadach określonych
w ustawach,
4a) dokonuje oceny stanu zabezpieczenia przeciwpowodziowego województwa, opracowuje
plan operacyjny ochrony przed powodzią oraz ogłasza i odwołuje pogotowie i alarm
przeciwpowodziowy,

Art. 16.
1.

Wojewoda może wydawać, w zakresie wykonywania funkcji przedstawiciela Rady
Ministrów, polecenia obowiązujące wszystkie organy administracji rządowej,
a w sytuacjach nadzwyczajnych, o których mowa w art. 15 pkt 4 i 4a, obowiązujące
również organy samorządu terytorialnego. O wydanych poleceniach wojewoda
niezwłocznie informuje właściwego ministra.

GŁOWNE KOMPETENCE W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 05 czerwca 1998 r.
O ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE
– Wydaje akty prawa miejscowego dla obszarów nie uporządkowanych aktami
prawa powszechnie obowiązującego.
– Planuje reagowanie kryzysowe województwa ustalając między innymi
kompetencje poszczególnych osób funkcyjnych.
– Koordynuje przebiegiem reagowania na sytuacje kryzysowe o wymiarze
ponad powiatowym.
– Wnioskuje o:
• wprowadzenie stanu klęski żywiołowej,
• użycie Sił Zbrojnych RP.
– Ogłasza:
• pogotowie i alarm przeciwpowodziowy,
• stan zagrożenia epidemicznego i stan epidemii,
• uruchomienie działań interwencyjnych w obliczu zagrożenia
radiacyjnego.
–Monitoruje stan bezpieczeństwa województwa oraz informuje, alarmuje i
ostrzega przed potencjalnymi zagrożeniami.
– Udziela wsparcia zagrożonym powiatom siłami i środkami z innych powiatów.
– Wnioskuje o wsparcie potencjału reagowania kryzysowego województwa
zachodniopomorskiego siłami i środkami z województw ościennych lub
wydzielonych z zasobów krajowych.

AKTUALNY STAN PRAWNY

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Art. 1.
Ustawa określa organy właściwe w sprawach zarządzania
kryzysowego oraz ich zadania i zasady działania w tej
dziedzinie, a także zasady finansowania zadań zarządzania
kryzysowego.

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Wojewoda
Wydział Bezpieczeństwa
i Zarządzania Kryzysowego
Zachodniopomorskiego Urzędu
Wojewódzkiego

Wojewódzkie zespolone służby,
inspekcje i straże
Wojewódzkie Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Wojewódzkie
Centrum
Zarządzania
Kryzysowego
Lekarz Koordynator
Ratownictwa
Medycznego

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Starosta
Komórka organizacyjna starostwa
powiatowego właściwa do spraw
zarządzania kryzysowego
Powiatowy Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Powiatowe
Centrum
Zarządzania
Kryzysowego

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Wójt, burmistrz, prezydent miasta
Komórka organizacyjna urzędu gminy
właściwa do spraw zarządzania
kryzysowego
Gminny Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Może tworzyć:

Gminne Centrum
Zarządzania
Kryzysowego

ZALEŻNOŚCI SŁUŻBOWE
w zakresie bezpieczeństwa powszechnego i porządku publicznego

SYTUACJA KRYZYSOWA

STAROSTA
POWIATU

WOJEWODA

STAN KLĘSKI ŻYWIOŁOWEJ
(W zakresie zarządzania kryzysowego)

WOJEWÓDZKI
ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

SYSTEM REAGOWANIA KRYZYSOWEGO WOJEWÓDZTWA ZACHODNIOPOMORSKIEGO

WOJEWÓDZKI
ZESPÓŁ
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

WOJEWODA

RZĄDOWY ZESPÓŁ
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO
RZĄDOWE
CENTRUM
BEZPIECZEŃSTWA

MONITOROWANIE, ANALIZA
UZYSKIWANYCH DANYCH,
PROGNOZOWANIE ZDARZEŃ

SĄSIEDNIE
WOJEWÓDZTWA
NIEMIECKIE
LANDY
NADGRANICZNE

WOJEWÓDZKIE CENTRUM ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO
INICJOWANIE DZIAŁAŃ REAGOWANIA KRYZYSOWEGO
ZABEZPIECZENIE OPERACYJNO – TECHNICZNE
I INFORMACYJNE

ŚRODKI
MASOWEGO
PRZEKAZU

STAROSTOWIE
POWIATÓW

RESORTOWE
STRUKTURY
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

WOJEWÓDZKIE
STANOWISKA
KIEROWANIA,
SŁUŻBY
OPERACYJNODYSPOZYTORSKIE

ORGANIZACJE
POZARZĄDOWE

POWIATOWE CENTRUM
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

SYSTEM
ALARMOWANIA
I OSTRZEGANIA
LUDNOŚCI

WOJEWODZKI ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

WOJEWODA ZACHODNIOPOMORSKI
– przewodniczący
DYREKTOR WYDZIAŁU BEZPIECZEŃSTWA
I ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO – zastępca przewodniczącego

40

STALI CZŁONKOWIE ZESPOŁU
KIEROWNICY ZESPOLONYCH SŁUŻB, INSPEKCJI I STRAŻY WOJEWÓDZKICH
ORGANY ADMINISTRACJI NIEZESPOLONEJ
INNI CZOŁONKOWIE ZESPOŁU
PRZEDSTAWICIELE ZACHODNIOPOMORSKIEGO URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO W SZCZECINIE

INNE OSOBY ZAPROSZONE DO UDZIAŁU W PRACACH ZESPOŁU

GRUPA OPERACYJNA

ZAPEWNIA
FUNKCJONOWANIE

DORAŹNIE

WYDZIAŁ BEZPIECZEŃSTWA I ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

STALI
CZŁONKOWIE
ZESPOŁU

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Wojewoda Zachodniopomorski – przewodniczący;
2) Dyrektor Wydziału Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego
w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie –
zastępca przewodniczącego;
3) Marszałek Województwa Zachodniopomorskiego;
4) Komendant Wojewódzki Policji w Szczecinie;
5) Zachodniopomorski Komendant Wojewódzki Państwowej Straży
Pożarnej;
6) Szef Wojewódzkiego Sztabu Wojskowego w Szczecinie;
7) Dyrektor Wydziału Infrastruktury w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie;
8) Dyrektor Zachodniopomorskiego Centrum Organizacji i Promocji Zdrowia.

KIEROWNICY
ZESPOLONYCH
SŁUŻB, INSPEKCJI
I STRAŻY
WOJEWÓDZKICH

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego;
2) Zachodniopomorski Wojewódzki Konserwator Zabytków;
3) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Ochrony
Roślin i Nasiennictwa
4) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska;
5) Zachodniopomorski Wojewódzki Lekarz Weterynarii;
6) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Farmaceutyczny;
7) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej;
8) Zachodniopomorski Kurator Oświaty;
9) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego;
10)
Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Transportu Drogowego

ORGANY
ADMINISTRACJI
NIEZESPOLONEJ

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Komendant Pomorskiego Oddziału Straży Granicznej w Szczecinie;
2) Komendant Pomorskiego Dywizjonu Straży Granicznej w Świnoujściu;
3) Dyrektor Urzędu Morskiego w Szczecinie;
4) Przedstawiciel Dyrektora Urzędu Morskiego w Słupsku;
5) Dyrektor Izby Celnej w Szczecinie;
6) Dyrektor Urzędu Żeglugi Śródlądowej w Szczecinie;
7) Dyrektor Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Szczecinie;
8) Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny w Szczecinie.

INNI
CZOŁONKOWIE
ZESPOŁU

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Dyrektor Delegatury Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego
w Szczecinie;
2) Prokurator Okręgowy w Szczecinie;
3) Dyrektor Zachodniopomorskiego Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych w Szczecinie;
4) Dyrektor Oddziału Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad w Szczecinie;
5) Dyrektor Oddziału Regionalnego PKP Polskie Linie Kolejowe
w Szczecinie;
6) Dyrektor Zachodniopomorskiego Oddziału Wojewódzkiego
Narodowego Funduszu Zdrowia;
7) Kierownik Biura Prognoz Meteorologicznych Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej w Szczecinie;
8) Dyrektor Północno-Zachodniego Oddziału Terenowego Urzędu
Regulacji Energetyki w Szczecinie.

PRZEDSTAWICIELE
ZACHODNIOPOMORSKIEGO
URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO
W SZCZECINIE

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Dyrektor Generalny Zachodniopomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Szczecinie;
2) Dyrektor Wydział Środowiska i Rolnictwa;
3) Dyrektor Wydział Polityki Społecznej;
4) Dyrektor Wydziału Finansów i Budżetu w Zachodniopomorskim
Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie;
5) Kierownik Biura Prawnego w Zachodniopomorskim Urzędzie
Wojewódzkim w Szczecinie;
6) Rzecznik Prasowy Wojewody Zachodniopomorskiego.

PODJĘTE DZIAŁANIA
W CELU OGRANICZENIA
SKUTKÓW AWARII

48

Godz. 19.14, dnia 7.04.2008 r.
Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego
otrzymuje od Biura Prognoz Meteorologicznych w
Szczecinie ostrzeżenie nr 16 o intensywnych opadach
deszczu przechodzących w deszcz ze śniegiem.
Ostrzeżenie przewiduje silne opady deszczu i deszczu ze
śniegiem w ciągu najbliższych 18 godzin, do 25-30 mm.
Przewidywane są utrudnienia komunikacyjne i na terenach
zurbanizowanych.

49

Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego zgodnie z procedurą rozsyła
w godz. 20.08 – 20.31 ostrzeżenia do mediów /17/ i jednostek samorządu
terytorialnego oraz innych ogniw ważnych dla systemu zarządzania
kryzysowego województwa /33/. Łącznie 50 odbiorców.

50

Najważniejsze działania podejmowane przez wojewódzką administrację
rządową.

I dzień katastrofy /8 kwietnia/
1. Uruchomienie pracy zespołów zarządzania kryzysowego
- wojewódzkiego – praca na dwóch stanowiskach w Urzędzie Miasta Szczecin i Urzędzie
Wojewódzkim /posiedzenia w odstępach 2 – 3 godziny. Zakończone konferencją prasową/,
- powiatowych i gminnych – praca całodobowa z wykorzystaniem systemu łączności
radiotelefonicznej Wojewody i PSP
2. Nadawanie komunikatów radiowych do mieszkańców, przy wykorzystaniu rozgłośni
zlokalizowanych poza Szczecinem
3. Uruchomienie komunikacji autobusowej w Szczecinie.
4. Odwołanie obowiązku uczestnictwa w zajęciach szkolnych – szkoły otwarte.
5. Monitoring funkcjonowania:

- szpitali – wzmocnienie agregatami, dowóz paliwa i wody, zorganizowanie punktu dializ, apel
o przyjmowanie pacjentów w przychodniach,
- systemu wodno – kanalizacyjnego – kontrola zrzutu ścieków, przygotowanie sprzętu do
dowozu wody /PSP, SZ/,
- zakładów o dużym i zwiększonym ryzyku – np.. ZCh Police, wzmocnienie agregatem
urządzeń do chłodzenia instalacji z amoniakiem.
51

6. Monitorowanie prac związanych z przywracaniem energii
7. Wystąpienie do Ministra Finansów o uruchomienie sprzedaży podstawowych produktów
żywnościowych z pominięciem kas fiskalnych – ręczna rejestracja sprzedaży.
8. Zorganizowanie zwiększonej ilości patroli na ulicach: policja, wojsko /żandarmeria / straż
graniczna.
9. Wywóz produktów mrożonych z marketów – samochodami chłodniami do magazynów
rejonowych.

10. Uruchomienie pomocy społecznej.
11. W związku ze zmniejszoną ilością pociągów – pociągi pośpieszne zatrzymywane są na
wszystkich stacjach.
12. Przywracanie energii w I kolejności na elektrociepłowni w Szczecinie.

52

KALENDARIUM DZIAŁAŃ SYSTEMU ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
w dniu 8 kwietnia 2008 r.
4.20 – powołanie w Szczecinie miejskiego zespołu zarządzania kryzysowego;
5.15 – pierwsze posiedzenie miejskiego zespołu zarządzania kryzysowego;
6.00 – spotkanie członków wojewódzkiego zespołu zarządzania kryzysowego;
7.30 - wspólne posiedzenie wojewódzkiego i miejskiego zespołu zarządzania
kryzysowego pod przewodnictwem Wojewody Zachodniopomorskiego i
Prezydenta Szczecina;
7.00 – 9.00 – zbierają się zespoły reagowania kryzysowego w powiatach:
goleniowskim, polickim, stargardzkim, kamieńskim;
8.00 - 11.00 – zbierają się zespoły zarządzania kryzysowego w gminach
objętych awarią energetyczną oraz dodatkowo w mieście Kamień Pomorski i
Trzebiatów ze względu na wystąpienie zagrożenia powodziowego.
8 kwietnia odbywają się wspólne posiedzenia wojewódzkiego i miejskiego zespołu
zarządzania kryzysowego, na których omawiana jest aktualna sytuacja energetyczna,
przeciwpowodziowa oraz stan bezpieczeństwa i porządku publicznego w Szczecinie i na
obszarze powiatów objętych sytuacją kryzysową. Posiedzenia zespołów kończyły się
każdorazowo konferencjami prasowymi, w ramach których przekazywane były dla
mediów dane o aktualnej sytuacji w Szczecinie i na obszarze województwa.
Od dnia 9 kwietnia Wojewódzki Zespół Zarządzania Kryzysowego funkcjonuje w
Urzędzie Wojewódzkim zachowując tryb pracy podobny jak dzień wcześniej
Wojewoda Zachodniopomorski wraz z Komendantem Wojewódzkim PSP jedzie do
miejscowości objętych awarią i uczestniczy w posiedzeniach powiatowych zespołów
zarządzania kryzysowego m.in. w Starostwie Powiatowym w Goleniowie i Kamieniu
Pomorskim.

SCHEMAT KIEROWANIA /ZARZĄDZANIA/
WOJEWODA ZACHODNIOPOMORSKI
WOJEWÓDZKI ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
Wojewódzkie służby, inspekcje, straże
i jednostki organizacyjne wchodzące
w skład systemu reagowania kryzysowego

WCZK

Prezydent Szczecina

Starosta Policki

Starosta Kamieński

Starosta Goleniowski

MCZK

PCZK

PCZK

PCZK

Starosta Stargardzki

Starosta Gryficki

Starosta Gryfiński

Prezydent Świnoujścia

PCZK

PCZK

PCZK

MCZK

GCZK-7

GCZK-3

GCZK-2

GCZK-3

GCZK-2

GCZK-5

Działania podjęte w związku z awarią
Pomoc dla mieszkańców
W związku z zaistniałą awarią sieci energetycznej Wojewoda zwrócił się do
jednostek samorządu terytorialnego, z obszaru dotkniętego skutkami awarii
energetycznej, o:
-zorganizowanie niezbędnej pomocy dla mieszkańców w zakresie m.in.
dostaw żywności,
- wody oraz innego niezbędnego zaopatrzenia,
- objęcie - przez Ośrodki Pomocy Rodzinie, opieką osób potrzebujących
pomocy,
- zapewnienie warunków do skorzystania z urządzeń sanitarnych ( kąpiele,
opieka nad dziećmi).

Ochrona zdrowia /lekarz koordynator z Wojewódzkiego Stanowiska
Koordynacji Ratownictwa Medycznego/
Monitorowano funkcjonowanie szpitali.
Szpitalne oddziały intensywnej terapii i oddziały dializ w województwie
zasilane były agregatami własnymi lub dostarczonymi przez straż pożarną.
Dyrektorom szpitali przekazano telefon kontaktowy do dystrybutora
zaopatrującego agregaty prądotwórcze w paliwo.
Utrzymywano stały kontakt telefoniczny z Wojewódzką Stacją Pogotowia
Ratunkowego. Wojewódzka Stacja Pogotowia Ratunkowego nie odnotowała
zwiększonej ilości wezwań do zachorowań, nie zanotowano również wezwań
związanych z zaistniałym zdarzeniem.

Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny
sprawy sanitarno – epidemiologiczne
Podjęto natychmiastowe działania kontrolne w hurtowniach i sklepach spożywczych
w zakresie przechowywania artykułów spożywczych, zwłaszcza mrożonych.
W czasie kontroli ustalono, że żywność wymagająca przechowywania w chłodzie
była:
-przechowywana w podstawionych pod sklepy samochodach chłodniach w
monitorowanej temperaturze, odpowiedniej dla asortymentu żywności
- przetransportowana do magazynów rejonowych dużych sieci handlowych.

Część żywności nietrwałej mikrobiologicznie, w tym przetwory mleczne, wędliny,
mięso, mrożonki została wycofana z obrotu w ramach działań wynikających z
kontroli wewnętrznych.
Monitorowano jakość wody przeznaczonej do spożycia a także sytuację pod kątem
zagrożenia epidemiologicznego w szpitalach.

Wojewódzki Inspektorat Weterynarii - sprawy weterynaryjne
Inspektorzy powiatowych inspekcji weterynaryjnych podjęli działania kontrolne
z możliwością podejmowania decyzji o utylizacji żywności, która w wyniku
braku dopływu prądu do urządzeń chłodniczych mogła ulec zepsuciu.
Duże fermy drobiowe, pozostające bez podstawowego zasilania, zasilano
zastępczo z agregatów prądotwórczych. Zasilanie zastępcze znacznie
podniosło koszty produkcji w fermach.
Sytuacja w chłodniach składowych jest opanowana.

Sytuacja w oświacie
Z uwagi na niedogrzanie pomieszczeń, brak dostaw ciepła i energii elektrycznej
8 kwietnia, zajęcia lekcyjne we wszystkich gimnazjach i szkołach
ponadgimnazjalnych odwołano.
9 kwietnia w wielu miejscowościach zajęcia skrócono, bądź odwołano.
Odwołano sprawdzian szóstoklasistów w 8 szkołach podstawowych na terenie
Szczecina oraz w 5 w terenie ( Stargard Szczeciński, Koszewo, Sowno,
Grzedzice, Goleniów).
Wojewódzki Kurator Oświaty na bieżąco informował Wojewodę o ilości placówek
oświatowych, w których nie prowadzone były zajęcia szkolne z powodu awarii
zasilania energetycznego.

Siły i środki uczestniczące w likwidacji skutków katastrofy energetycznej

Policja
- 465 funkcjonariuszy, w tym 112 ze Szkoły Policji w Pile,
140 funkcjonariuszy Oddziału Prewencji w Szczecinie,
65 funkcjonariuszy ruchu drogowego,
- 71 radiowozów
-nie odnotowano zdarzeń o charakterze kryminalnym lub
chuligańskim - mających związek z awarią sieci energetycznych.
Państwowa Straż Pożarna
Ratownicy PSP – ok. 250 dziennie
Samochody ratownicze – 6 /Poznań, Gorzów, Warszawa, Opole, Wrocław/
Samochody pożarnicze – ok. 55 dziennie
Agregaty prądotwórcze – ok. 106 dziennie
Motopompy – ok. 47 dziennie

Siły Zbrojne RP /średnio w ciągu dnia/
- 65 żołnierzy
- 15 samochodów
- 2 pojazdy ciężkie
- 4 agregatów prądotwórczych
- 3 motopompy
- lekkie pokrycie drogowe
- most niskowodny
Żandarmeria Wojskowa
- 110 żołnierzy
- 12 samochodów
Pomorski Oddział Straży Granicznej w Szczecinie
- 70 funkcjonariuszy
- 8 samochodów

WSTĘPNE WNIOSKI
PO AWARII

Wstępne wnioski


Konieczne jest zaopatrzenie jednostek organizacyjnych ważnych dla
funkcjonowania administracji publicznej oraz gwarantujących
świadczenie usług społecznych w urządzenia awaryjnego zasilania
elektroenergetycznego



Konieczne jest opracowanie i uruchomienia programu edukacyjnego,
mającego na celu zapoznanie mieszkańców z potencjalnymi
zagrożeniami charakterystycznymi dla poszczególnych powiatów oraz
sposobami optymalnych zachowań



Konieczna jest rozbudowa systemów kierowania i informowania,
wykorzystywanych przez organy samorządu terytorialnego w procesie
reagowania kryzysowego

PODSUMOWANIE
• Sprawne
funkcjonowanie
kryzysowego
przyczyniło
rozmiarów katastrofy

systemu
się
do

zarządzania
ograniczenia

• Szybkie zwołanie Zespołów Zarządzania Kryzysowego
pozwoliło na koordynację działań od momentu
powstania sytuacji kryzysowej
• Wspólne informowanie mieszkańców o skutkach
katastrofy i postępach w prowadzeniu akcji ratowniczej
umożliwiło jednolity przekaz i niezakłóconą pracę
centrów zarządzania kryzysowego

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE

65

Powołanie Zespołu ds. Zbadania Przyczyn i Skutków
Katastrofy Energetycznej Zarządzeniem Wojewody
Zachodniopomorskiego nr 154/2008
z dnia 22 kwietnia 2008r.
Określenie przyczyn i skutków katastrofy
elektroenergetycznej
zaistniałej w części województwa zachodniopomorskiego.
Zbilansowanie strat i szkód powstałych
w wyniku katastrofy elektroenergetycznej
oraz kosztów prowadzenia działań ratowniczych.
Opracowanie założeń
do „Strategii Bezpieczeństwa Energetycznego
dla Województwa Zachodniopomorskiego”.
66

Raport Zespołu ds. Zbadania Przyczyn
i Skutków Katastrofy Energetycznej

WNIOSKI I ZALECENIA

67

68

Bezpośrednie przyczyny katastrofy energetycznej

 Obciążenia sadzią przewodów linii energetycznych przekroczyły
znacznie, co najmniej o kilkadziesiąt procent, przyjęte w
obliczeniach normowe wartości katastrofalne,
 Dodatkowym czynnikiem, mającym wpływ na przebieg zdarzeń i
rozległość uszkodzeń, były obfite opady deszczu w okresie
poprzedzającym awarię, co spowodowało podniesienie poziomu wód
gruntowych i w efekcie rozmiękczenie gruntu,
 Efektem było obniżenie stabilności posadowienia zarówno słupów
linii elektroenergetycznych jak i rosnących w pobliżu linii drzew.

69

Skutki ekonomiczne katastrofy energetycznej







KOSZTY AKCJI RATOWNICZEJ: 829 731,34 zł
KOSZTY PONIESIONE PRZEZ ZAKŁADY, FIRMY,
SPÓŁKI, SZPITALE: 45 172 424,12 zł
KOSZTY PONIESIONE PRZEZ POWIATY I GMINY :
979 468,41 zł
CAŁKOWITE KOSZTY: 46 981 623,87 zł

Koszty niedostarczonej energii elektrycznej oszacowano
na kwotę powyżej 60 milionów zł.
70

Raport dostrzega potrzebę
powołania stałego zespołu :
Wojewódzkiej Rady do spraw
Bezpieczeństwa Energetycznego

71

72

Powołanie Wojewódzkiej Rady
ds. Bezpieczeństwa Energetycznego
Zarządzenie Wojewody Zachodniopomorskiego

nr 435/2008 z dnia 30 września 2008r.

73

ZADANIA WOJEWÓDZKIEJ RADY
ds. BEZPIECZEŃSTWA ENERGETYCZNEGO
1. Nadzór nad realizacją wniosków i zaleceń wynikających z Raportu Zespołu
ds. Zbadania Przyczyn i Skutków Katastrofy Energetycznej w aglomeracji
szczecińskiej i części województwa zachodniopomorskiego.
2. Nadzór nad powstaniem oraz wdrażaniem Strategii Bezpieczeństwa
Energetycznego dla Województwa Zachodniopomorskiego.
3. Monitorowanie funkcjonowania systemu elektroenergetycznego, gazowego
i ciepłowniczego na terenie województwa zachodniopomorskiego.
4. Inicjowanie działań i projektów związanych z rozwojem energetyki na terenie
województwa zachodniopomorskiego.
5. Monitorowanie realizacji planów rozwoju przedsiębiorstw energetycznych.
6. Wspieranie działań samorządu województwa w zakresie tworzenia projektów
planu zaopatrzenia w energię elektryczną, gaz oraz ciepło.
7. Inicjowanie działań wspierających rozwój energetyki odnawialnej.
74

Dziękuję za uwagę

75


Slide 33

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE
Wydział Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego

Olsztyn 20 luty 2009 r.
Waldemar Redmer
1

2

Bezpośrednią przyczyną awarii systemu
elektroenergetycznego w nocy 7-8 kwietnia

2008 r. był szczególnie niekorzystny splot
warunków atmosferycznych prowadzący do
licznych uszkodzeń linii elektroenergetycznych
3

Temperatura powietrza
st. C
8,0
S z c z ec in
7,0

Ś w inoujś c ie
G oleniów

6,0

5,0

4,0

3,0

2,0

1,0

0,0

-1,0

-2,0

-3,0
2008-04-07

2008-04-07

2008-04-07

2008-04-07

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-09

00:00

06:00

12:00

18:00

00:00

06:00

12:00

18:00

00:00

d a ta / g o d z .

4

Prędkość wiatru
Charakterystyczne prędkości wiatru wg PN-77/B-02011

m /s

Strefa I
– Szczecin
– 20 m/s
Strefa II – Goleniów – 24 m/s
Strefa IIa – Świnoujście – 27 m/s

14
S z c z ec in
13
12

Ś w inoujś c ie
G oleniów

11
Kierunek
wiatru wg IMiGW:
10
16:00÷21:00
– PN i PN-ZACH, 3÷6 m/s
22:00÷01:00
– ZACH-PN, 3÷4 m/s
9
02:00÷14:00 – ZACH, 4÷8 m/s
8
7
6
5
4
3
2
1
0
2008-04-07 00:00 2008-04-07 06:00 2008-04-07 12:00 2008-04-07 18:00 2008-04-08 00:00 2008-04-08 06:00 2008-04-08 12:00 2008-04-08 18:00 2008-04-09 00:00
d a ta / g o d z .

5

Rodzaje opadu


Początkowo intensywny opad deszczu, a później
śniegu z deszczem i śniegu



Suma opadów 8:00 07.04 do 8:00 08.04 lokalnie
48 l/m2 w równoważniku wodnym (4,8 cm/m2)



Lokalnie odnotowana gęstość śniegu:
 

2 ,1 kN/m

2

 7 ,8 kN/m

3

0 ,27 m
6

Niewielki pobór energii elektrycznej w
godzinach nocnych z 07 na 08 04 2008 był
przyczyną schłodzenia przewodów
napowietrznych linii energetycznych do
temperatury zamarzania śniegu, co
sprzyjało osadzaniu się sadzi.

7

8

9

Wielkości Obciążeń Przewodów Sadzią
A F L – 6 2 40 m m

2

d = 2 1,7 m m
S a d ź n o rm a ln a
[N /m ]
S a d ź k a ta strofa ln a

A F L – 8 5 25 m m
d = 3 1,5 m m

8 ,7

1 7,4

2 2,8

S a d ź 7 -8 k w ietn ia

3 8,0

4 5,2

[N /m ]

 = 118 %

 = 98 %

9 ,7

1 9,7

76

53

[N /m ]

C ięża r p rzew o d u
[N /m ]
P rzek ro czen ie k atastro fa ln ych ob cią żeń
[% ]

2

Ciężar sadzi na jednym przewodzie długości 300 m:
45,2  300 = 13560 N = 13,56 kN

10

Upadek słupów

11

Zniszczenia konstrukcji
na skutek przeciążenia przewodów
L in ie



220 k V (1)

110 k V (5)

2

1

3

Z łam an ie trzon u słu p a

14

6

20

S k ręcen ia trzon ów



6

6

U szk od zen ia p op rzeczn ik ów ze św iatłow od em



8

8

U szk od zen ia p op rzeczn ik ów b ez św iatłow od u



3

3

1



1

17

24

41

P rzew rócen ia

In n e


12

Formy zniszczenia słupów
Złamania słupów
220 kV

110 kV

13

14

15

Zniszczenia kaskadowe
Linia 220 kV

Linia 15 kV
Linia 110 kV

16

17

18

19

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE

20

Przebieg katastrofy energetycznej w Szczecinie
Police 220 kV

Glinki 220 kV

220kV
Awaria godz. 0.02
Police 110 kV

Glinki 110 kV

8.04.2008 r.

110kV

Szczecin

Awaria godz. 1.06
EC Szczecin
Pomorzany 110 kV

~

8.04.2008 r.

Morzyczyn

Dąbie

Zdroje

110 kV

~

Awaria godz. 3.34

Pomorzany

Morzyczyn
220 kV

8.04.2008 r.
110kV

Żydowce

Awaria godz. 1.55
8.04.2008 r.
Dolna Odra

220kV

~

110kV

Krajnik

~ ~ ~ ~

21

Około godz. 20, dnia 7.04.2008 r. w zachodniej części województwa zaczyna
padać intensywny deszcz przechodzący w deszcz ze śniegiem

Zasięg opadów
deszczu i deszczu
ze śniegiem

Rozmiar katastrofy w województwie
zachodniopomorskim w godzinach
porannych dnia 8.04.2008 r.

Powiat gryfiński: gminy północne
liczba ludności ok.. 30 000
Powiat kamieński: cały
liczba ludności ok.. 47 000
Powiatu gryficki: gminy południowe
liczba ludności ok.. 20 000
Powiat goleniowski: cały
liczba ludności ok.. 78 000

Powiat policki cały
liczba ludności ok.. 63 000
Powiat pyrzycki północne gminy
liczba ludności ok.. 10 000
Powiat stargardzki: bez miasta
Stargard Szczeciński
liczba ludności ok. 40 000
Szczecin dzielnice lewobrzeża
liczba ludności ok.. 300 000
Świnoujście
liczba ludności ok. 40 000
Razem o godz. 7.00 dnia 8.04 w
województwie zachodniopomorskim
ok. 628 000 mieszkańców
pozbawionych było energii
elektrycznej
23

Przebieg zdarzeń w dniu 8 kwietnia 2008 r.

0.02 – awaria głównej linii energetycznej 220 kV Morzyczyn – Police,
zasilającej Szczecin od wschodu;
3.30 – awaria głównej linii energetycznej 220 kV Krajnik – Glinki,
zasilającej Szczecin od południa,
- awarie trzech linii energetycznych 110 kV ;
- awarie licznych linii energetycznych średniego i niskiego napięcia
zasilających w prąd miejscowości w zachodnich powiatach województwa.
Powyższe awarie linii energetycznych spowodowały:
- przerwę w pracy elektrociepłowni Szczecin oraz Pomorzany w
Szczecinie,
- awarię 900 stacji transformatorowych,
- brak prądu w lewobrzeżnej części Szczecina oraz miejscowościach na
obszarze powiatów: stargardzkiego, goleniowskiego, kamieńskiego,
gryfińskiego, pyrzyckiego, gryfickiego, łobeskiego, miasta Świnoujście,
polickiego, w tym ZCh. „Police”.

WPŁYW AWARII
NA FUNKCJONOWANIE
INFRASTRUKTURY
KRYTYCZNEJ

Wpływ katastrofy na funkcjonowanie infrastruktury krytycznej

ŁĄCZNOŚĆ

RODZAJ ŁĄCZNOŚCI

DZIAŁANIE /FUNKCJONOWANIE

System łączności telefonicznej przewodowej

Działa tam, gdzie nie wykorzystywano aparatów telefonicznych
zasilanych z sieci energetycznej

System łączności telefonicznej – mobilnej
/TK/

Realizowała tylko połączenia alarmowe, częściowo funkcjonował
operator TK „Plus”

Internet

Nie funkcjonował

Łączność w systemie reagowania
kryzysowego

Funkcjonowała we wszystkich centrach zarządzania kryzysowego
łączność radiotelefoniczna posiadająca awaryjne zasilanie z
akumulatorów

Wpływ katastrofy na funkcjonowanie infrastruktury krytycznej

Transport i komunikacja
Transport kolejowy
- unieruchomiona linia kolejowa Szczecin – Świnoujście z powodu uszkodzenia
trakcji elektrycznej
-Szczecin – Stargard Szczeciński – brak zasilania /użycie lokomotyw
spalinowych/

Transport drogowy

Poważne utrudnienia na wszystkich drogach objętych opadami śniegu

Zaopatrzenie w wodę
- duże ujęcia wody były zasilane własnymi agregatami prądotwórczymi,
-małe ujęcia wody nie posiadające własnych agregatów prądotwórczych były
zasilane agregatami przewoźnymi, dostarczonymi przez Państwową Straż
Pożarną i Jednostki Wojskowe /od drugiego dnia awarii/,
- agregaty prądotwórcze były też używane rotacyjnie do napełniania
zbiorników hydroforowych i utrzymania minimalnego ciśnienia w sieci
wodociągowej
- do części miejscowości gdzie nie było możliwości dostarczenia agregatów
prądotwórczych woda dowożona była beczkowozami

Szpitale
Wszystkie szpitale z obszaru objętego katastrofą energetyczną zasilane
były z awaryjnych źródeł zasilania.
- szpitale nie prowadziły planowych zabiegów operacyjnych za wyjątkiem
nagłych przypadków i sytuacji ratujących życie,

Zaopatrzenie w paliwo
Stacje paliwowe na obszarze objętym katastrofą nie prowadziły sprzedaży
ze względu na brak zasilania. Uruchomiono awaryjny system zaopatrzenia
szpitali w paliwo przez prywatnego dystrybutora.

Pozostałe utrudnienia
-nie funkcjonuje komunikacja tramwajowa w Szczecinie,
- nie funkcjonuje system zaopatrzenia w energię cieplną,
- występują utrudnienia w funkcjonowaniu oczyszczalni
ścieków,
- nieczynna jest sieć handlowa, w tym centra handlowe,
- nieczynne są banki oraz bankomaty,
- przerwana zostaje praca w zakładach produkcyjnych, a w tym
w: Stoczni
Szczecińskiej „Nowa”, Stoczni Remontowej „Gryfia”, Porcie
Morskim Szczecin – Świnoujście, ZCh. „Police” i w 4 dużych
zakładach przetwórstwa mięsnego,
- ograniczono działalność szkół i przedszkoli, nie
przeprowadzono w 13 szkołach egzaminów dla szóstoklasistów,
- nie działają kasy fiskalne, ale artykuły podstawowe m.in. leki,
środki higieniczne, żywność są sprzedawane.

Działanie systemu
zarządzania kryzysowego w
czasie awarii

AKTUALNY STAN PRAWNY

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 05 czerwca 1998 r.
O ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE
(Dz. U. Nr 80 z 2001 r. poz. 872)
Art. 15.
Wojewoda jako przedstawiciel Rady Ministrów odpowiada za wykonywanie polityki rządu na
obszarze województwa, a w szczególności:
4) zapewnia współdziałanie wszystkich jednostek organizacyjnych administracji rządowej
i samorządowej działających na obszarze województwa i kieruje ich działalnością
w zakresie zapobiegania zagrożeniu życia, zdrowia lub mienia oraz zagrożeniom
środowiska, bezpieczeństwa państwa i utrzymania porządku publicznego, ochrony praw
obywatelskich, a także zapobiegania klęskom żywiołowym i innym nadzwyczajnym
zagrożeniom oraz zwalczania i usuwania ich skutków na zasadach określonych
w ustawach,
4a) dokonuje oceny stanu zabezpieczenia przeciwpowodziowego województwa, opracowuje
plan operacyjny ochrony przed powodzią oraz ogłasza i odwołuje pogotowie i alarm
przeciwpowodziowy,

Art. 16.
1.

Wojewoda może wydawać, w zakresie wykonywania funkcji przedstawiciela Rady
Ministrów, polecenia obowiązujące wszystkie organy administracji rządowej,
a w sytuacjach nadzwyczajnych, o których mowa w art. 15 pkt 4 i 4a, obowiązujące
również organy samorządu terytorialnego. O wydanych poleceniach wojewoda
niezwłocznie informuje właściwego ministra.

GŁOWNE KOMPETENCE W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 05 czerwca 1998 r.
O ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE
– Wydaje akty prawa miejscowego dla obszarów nie uporządkowanych aktami
prawa powszechnie obowiązującego.
– Planuje reagowanie kryzysowe województwa ustalając między innymi
kompetencje poszczególnych osób funkcyjnych.
– Koordynuje przebiegiem reagowania na sytuacje kryzysowe o wymiarze
ponad powiatowym.
– Wnioskuje o:
• wprowadzenie stanu klęski żywiołowej,
• użycie Sił Zbrojnych RP.
– Ogłasza:
• pogotowie i alarm przeciwpowodziowy,
• stan zagrożenia epidemicznego i stan epidemii,
• uruchomienie działań interwencyjnych w obliczu zagrożenia
radiacyjnego.
–Monitoruje stan bezpieczeństwa województwa oraz informuje, alarmuje i
ostrzega przed potencjalnymi zagrożeniami.
– Udziela wsparcia zagrożonym powiatom siłami i środkami z innych powiatów.
– Wnioskuje o wsparcie potencjału reagowania kryzysowego województwa
zachodniopomorskiego siłami i środkami z województw ościennych lub
wydzielonych z zasobów krajowych.

AKTUALNY STAN PRAWNY

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Art. 1.
Ustawa określa organy właściwe w sprawach zarządzania
kryzysowego oraz ich zadania i zasady działania w tej
dziedzinie, a także zasady finansowania zadań zarządzania
kryzysowego.

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Wojewoda
Wydział Bezpieczeństwa
i Zarządzania Kryzysowego
Zachodniopomorskiego Urzędu
Wojewódzkiego

Wojewódzkie zespolone służby,
inspekcje i straże
Wojewódzkie Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Wojewódzkie
Centrum
Zarządzania
Kryzysowego
Lekarz Koordynator
Ratownictwa
Medycznego

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Starosta
Komórka organizacyjna starostwa
powiatowego właściwa do spraw
zarządzania kryzysowego
Powiatowy Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Powiatowe
Centrum
Zarządzania
Kryzysowego

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Wójt, burmistrz, prezydent miasta
Komórka organizacyjna urzędu gminy
właściwa do spraw zarządzania
kryzysowego
Gminny Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Może tworzyć:

Gminne Centrum
Zarządzania
Kryzysowego

ZALEŻNOŚCI SŁUŻBOWE
w zakresie bezpieczeństwa powszechnego i porządku publicznego

SYTUACJA KRYZYSOWA

STAROSTA
POWIATU

WOJEWODA

STAN KLĘSKI ŻYWIOŁOWEJ
(W zakresie zarządzania kryzysowego)

WOJEWÓDZKI
ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

SYSTEM REAGOWANIA KRYZYSOWEGO WOJEWÓDZTWA ZACHODNIOPOMORSKIEGO

WOJEWÓDZKI
ZESPÓŁ
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

WOJEWODA

RZĄDOWY ZESPÓŁ
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO
RZĄDOWE
CENTRUM
BEZPIECZEŃSTWA

MONITOROWANIE, ANALIZA
UZYSKIWANYCH DANYCH,
PROGNOZOWANIE ZDARZEŃ

SĄSIEDNIE
WOJEWÓDZTWA
NIEMIECKIE
LANDY
NADGRANICZNE

WOJEWÓDZKIE CENTRUM ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO
INICJOWANIE DZIAŁAŃ REAGOWANIA KRYZYSOWEGO
ZABEZPIECZENIE OPERACYJNO – TECHNICZNE
I INFORMACYJNE

ŚRODKI
MASOWEGO
PRZEKAZU

STAROSTOWIE
POWIATÓW

RESORTOWE
STRUKTURY
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

WOJEWÓDZKIE
STANOWISKA
KIEROWANIA,
SŁUŻBY
OPERACYJNODYSPOZYTORSKIE

ORGANIZACJE
POZARZĄDOWE

POWIATOWE CENTRUM
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

SYSTEM
ALARMOWANIA
I OSTRZEGANIA
LUDNOŚCI

WOJEWODZKI ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

WOJEWODA ZACHODNIOPOMORSKI
– przewodniczący
DYREKTOR WYDZIAŁU BEZPIECZEŃSTWA
I ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO – zastępca przewodniczącego

40

STALI CZŁONKOWIE ZESPOŁU
KIEROWNICY ZESPOLONYCH SŁUŻB, INSPEKCJI I STRAŻY WOJEWÓDZKICH
ORGANY ADMINISTRACJI NIEZESPOLONEJ
INNI CZOŁONKOWIE ZESPOŁU
PRZEDSTAWICIELE ZACHODNIOPOMORSKIEGO URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO W SZCZECINIE

INNE OSOBY ZAPROSZONE DO UDZIAŁU W PRACACH ZESPOŁU

GRUPA OPERACYJNA

ZAPEWNIA
FUNKCJONOWANIE

DORAŹNIE

WYDZIAŁ BEZPIECZEŃSTWA I ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

STALI
CZŁONKOWIE
ZESPOŁU

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Wojewoda Zachodniopomorski – przewodniczący;
2) Dyrektor Wydziału Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego
w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie –
zastępca przewodniczącego;
3) Marszałek Województwa Zachodniopomorskiego;
4) Komendant Wojewódzki Policji w Szczecinie;
5) Zachodniopomorski Komendant Wojewódzki Państwowej Straży
Pożarnej;
6) Szef Wojewódzkiego Sztabu Wojskowego w Szczecinie;
7) Dyrektor Wydziału Infrastruktury w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie;
8) Dyrektor Zachodniopomorskiego Centrum Organizacji i Promocji Zdrowia.

KIEROWNICY
ZESPOLONYCH
SŁUŻB, INSPEKCJI
I STRAŻY
WOJEWÓDZKICH

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego;
2) Zachodniopomorski Wojewódzki Konserwator Zabytków;
3) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Ochrony
Roślin i Nasiennictwa
4) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska;
5) Zachodniopomorski Wojewódzki Lekarz Weterynarii;
6) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Farmaceutyczny;
7) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej;
8) Zachodniopomorski Kurator Oświaty;
9) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego;
10)
Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Transportu Drogowego

ORGANY
ADMINISTRACJI
NIEZESPOLONEJ

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Komendant Pomorskiego Oddziału Straży Granicznej w Szczecinie;
2) Komendant Pomorskiego Dywizjonu Straży Granicznej w Świnoujściu;
3) Dyrektor Urzędu Morskiego w Szczecinie;
4) Przedstawiciel Dyrektora Urzędu Morskiego w Słupsku;
5) Dyrektor Izby Celnej w Szczecinie;
6) Dyrektor Urzędu Żeglugi Śródlądowej w Szczecinie;
7) Dyrektor Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Szczecinie;
8) Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny w Szczecinie.

INNI
CZOŁONKOWIE
ZESPOŁU

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Dyrektor Delegatury Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego
w Szczecinie;
2) Prokurator Okręgowy w Szczecinie;
3) Dyrektor Zachodniopomorskiego Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych w Szczecinie;
4) Dyrektor Oddziału Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad w Szczecinie;
5) Dyrektor Oddziału Regionalnego PKP Polskie Linie Kolejowe
w Szczecinie;
6) Dyrektor Zachodniopomorskiego Oddziału Wojewódzkiego
Narodowego Funduszu Zdrowia;
7) Kierownik Biura Prognoz Meteorologicznych Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej w Szczecinie;
8) Dyrektor Północno-Zachodniego Oddziału Terenowego Urzędu
Regulacji Energetyki w Szczecinie.

PRZEDSTAWICIELE
ZACHODNIOPOMORSKIEGO
URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO
W SZCZECINIE

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Dyrektor Generalny Zachodniopomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Szczecinie;
2) Dyrektor Wydział Środowiska i Rolnictwa;
3) Dyrektor Wydział Polityki Społecznej;
4) Dyrektor Wydziału Finansów i Budżetu w Zachodniopomorskim
Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie;
5) Kierownik Biura Prawnego w Zachodniopomorskim Urzędzie
Wojewódzkim w Szczecinie;
6) Rzecznik Prasowy Wojewody Zachodniopomorskiego.

PODJĘTE DZIAŁANIA
W CELU OGRANICZENIA
SKUTKÓW AWARII

48

Godz. 19.14, dnia 7.04.2008 r.
Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego
otrzymuje od Biura Prognoz Meteorologicznych w
Szczecinie ostrzeżenie nr 16 o intensywnych opadach
deszczu przechodzących w deszcz ze śniegiem.
Ostrzeżenie przewiduje silne opady deszczu i deszczu ze
śniegiem w ciągu najbliższych 18 godzin, do 25-30 mm.
Przewidywane są utrudnienia komunikacyjne i na terenach
zurbanizowanych.

49

Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego zgodnie z procedurą rozsyła
w godz. 20.08 – 20.31 ostrzeżenia do mediów /17/ i jednostek samorządu
terytorialnego oraz innych ogniw ważnych dla systemu zarządzania
kryzysowego województwa /33/. Łącznie 50 odbiorców.

50

Najważniejsze działania podejmowane przez wojewódzką administrację
rządową.

I dzień katastrofy /8 kwietnia/
1. Uruchomienie pracy zespołów zarządzania kryzysowego
- wojewódzkiego – praca na dwóch stanowiskach w Urzędzie Miasta Szczecin i Urzędzie
Wojewódzkim /posiedzenia w odstępach 2 – 3 godziny. Zakończone konferencją prasową/,
- powiatowych i gminnych – praca całodobowa z wykorzystaniem systemu łączności
radiotelefonicznej Wojewody i PSP
2. Nadawanie komunikatów radiowych do mieszkańców, przy wykorzystaniu rozgłośni
zlokalizowanych poza Szczecinem
3. Uruchomienie komunikacji autobusowej w Szczecinie.
4. Odwołanie obowiązku uczestnictwa w zajęciach szkolnych – szkoły otwarte.
5. Monitoring funkcjonowania:

- szpitali – wzmocnienie agregatami, dowóz paliwa i wody, zorganizowanie punktu dializ, apel
o przyjmowanie pacjentów w przychodniach,
- systemu wodno – kanalizacyjnego – kontrola zrzutu ścieków, przygotowanie sprzętu do
dowozu wody /PSP, SZ/,
- zakładów o dużym i zwiększonym ryzyku – np.. ZCh Police, wzmocnienie agregatem
urządzeń do chłodzenia instalacji z amoniakiem.
51

6. Monitorowanie prac związanych z przywracaniem energii
7. Wystąpienie do Ministra Finansów o uruchomienie sprzedaży podstawowych produktów
żywnościowych z pominięciem kas fiskalnych – ręczna rejestracja sprzedaży.
8. Zorganizowanie zwiększonej ilości patroli na ulicach: policja, wojsko /żandarmeria / straż
graniczna.
9. Wywóz produktów mrożonych z marketów – samochodami chłodniami do magazynów
rejonowych.

10. Uruchomienie pomocy społecznej.
11. W związku ze zmniejszoną ilością pociągów – pociągi pośpieszne zatrzymywane są na
wszystkich stacjach.
12. Przywracanie energii w I kolejności na elektrociepłowni w Szczecinie.

52

KALENDARIUM DZIAŁAŃ SYSTEMU ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
w dniu 8 kwietnia 2008 r.
4.20 – powołanie w Szczecinie miejskiego zespołu zarządzania kryzysowego;
5.15 – pierwsze posiedzenie miejskiego zespołu zarządzania kryzysowego;
6.00 – spotkanie członków wojewódzkiego zespołu zarządzania kryzysowego;
7.30 - wspólne posiedzenie wojewódzkiego i miejskiego zespołu zarządzania
kryzysowego pod przewodnictwem Wojewody Zachodniopomorskiego i
Prezydenta Szczecina;
7.00 – 9.00 – zbierają się zespoły reagowania kryzysowego w powiatach:
goleniowskim, polickim, stargardzkim, kamieńskim;
8.00 - 11.00 – zbierają się zespoły zarządzania kryzysowego w gminach
objętych awarią energetyczną oraz dodatkowo w mieście Kamień Pomorski i
Trzebiatów ze względu na wystąpienie zagrożenia powodziowego.
8 kwietnia odbywają się wspólne posiedzenia wojewódzkiego i miejskiego zespołu
zarządzania kryzysowego, na których omawiana jest aktualna sytuacja energetyczna,
przeciwpowodziowa oraz stan bezpieczeństwa i porządku publicznego w Szczecinie i na
obszarze powiatów objętych sytuacją kryzysową. Posiedzenia zespołów kończyły się
każdorazowo konferencjami prasowymi, w ramach których przekazywane były dla
mediów dane o aktualnej sytuacji w Szczecinie i na obszarze województwa.
Od dnia 9 kwietnia Wojewódzki Zespół Zarządzania Kryzysowego funkcjonuje w
Urzędzie Wojewódzkim zachowując tryb pracy podobny jak dzień wcześniej
Wojewoda Zachodniopomorski wraz z Komendantem Wojewódzkim PSP jedzie do
miejscowości objętych awarią i uczestniczy w posiedzeniach powiatowych zespołów
zarządzania kryzysowego m.in. w Starostwie Powiatowym w Goleniowie i Kamieniu
Pomorskim.

SCHEMAT KIEROWANIA /ZARZĄDZANIA/
WOJEWODA ZACHODNIOPOMORSKI
WOJEWÓDZKI ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
Wojewódzkie służby, inspekcje, straże
i jednostki organizacyjne wchodzące
w skład systemu reagowania kryzysowego

WCZK

Prezydent Szczecina

Starosta Policki

Starosta Kamieński

Starosta Goleniowski

MCZK

PCZK

PCZK

PCZK

Starosta Stargardzki

Starosta Gryficki

Starosta Gryfiński

Prezydent Świnoujścia

PCZK

PCZK

PCZK

MCZK

GCZK-7

GCZK-3

GCZK-2

GCZK-3

GCZK-2

GCZK-5

Działania podjęte w związku z awarią
Pomoc dla mieszkańców
W związku z zaistniałą awarią sieci energetycznej Wojewoda zwrócił się do
jednostek samorządu terytorialnego, z obszaru dotkniętego skutkami awarii
energetycznej, o:
-zorganizowanie niezbędnej pomocy dla mieszkańców w zakresie m.in.
dostaw żywności,
- wody oraz innego niezbędnego zaopatrzenia,
- objęcie - przez Ośrodki Pomocy Rodzinie, opieką osób potrzebujących
pomocy,
- zapewnienie warunków do skorzystania z urządzeń sanitarnych ( kąpiele,
opieka nad dziećmi).

Ochrona zdrowia /lekarz koordynator z Wojewódzkiego Stanowiska
Koordynacji Ratownictwa Medycznego/
Monitorowano funkcjonowanie szpitali.
Szpitalne oddziały intensywnej terapii i oddziały dializ w województwie
zasilane były agregatami własnymi lub dostarczonymi przez straż pożarną.
Dyrektorom szpitali przekazano telefon kontaktowy do dystrybutora
zaopatrującego agregaty prądotwórcze w paliwo.
Utrzymywano stały kontakt telefoniczny z Wojewódzką Stacją Pogotowia
Ratunkowego. Wojewódzka Stacja Pogotowia Ratunkowego nie odnotowała
zwiększonej ilości wezwań do zachorowań, nie zanotowano również wezwań
związanych z zaistniałym zdarzeniem.

Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny
sprawy sanitarno – epidemiologiczne
Podjęto natychmiastowe działania kontrolne w hurtowniach i sklepach spożywczych
w zakresie przechowywania artykułów spożywczych, zwłaszcza mrożonych.
W czasie kontroli ustalono, że żywność wymagająca przechowywania w chłodzie
była:
-przechowywana w podstawionych pod sklepy samochodach chłodniach w
monitorowanej temperaturze, odpowiedniej dla asortymentu żywności
- przetransportowana do magazynów rejonowych dużych sieci handlowych.

Część żywności nietrwałej mikrobiologicznie, w tym przetwory mleczne, wędliny,
mięso, mrożonki została wycofana z obrotu w ramach działań wynikających z
kontroli wewnętrznych.
Monitorowano jakość wody przeznaczonej do spożycia a także sytuację pod kątem
zagrożenia epidemiologicznego w szpitalach.

Wojewódzki Inspektorat Weterynarii - sprawy weterynaryjne
Inspektorzy powiatowych inspekcji weterynaryjnych podjęli działania kontrolne
z możliwością podejmowania decyzji o utylizacji żywności, która w wyniku
braku dopływu prądu do urządzeń chłodniczych mogła ulec zepsuciu.
Duże fermy drobiowe, pozostające bez podstawowego zasilania, zasilano
zastępczo z agregatów prądotwórczych. Zasilanie zastępcze znacznie
podniosło koszty produkcji w fermach.
Sytuacja w chłodniach składowych jest opanowana.

Sytuacja w oświacie
Z uwagi na niedogrzanie pomieszczeń, brak dostaw ciepła i energii elektrycznej
8 kwietnia, zajęcia lekcyjne we wszystkich gimnazjach i szkołach
ponadgimnazjalnych odwołano.
9 kwietnia w wielu miejscowościach zajęcia skrócono, bądź odwołano.
Odwołano sprawdzian szóstoklasistów w 8 szkołach podstawowych na terenie
Szczecina oraz w 5 w terenie ( Stargard Szczeciński, Koszewo, Sowno,
Grzedzice, Goleniów).
Wojewódzki Kurator Oświaty na bieżąco informował Wojewodę o ilości placówek
oświatowych, w których nie prowadzone były zajęcia szkolne z powodu awarii
zasilania energetycznego.

Siły i środki uczestniczące w likwidacji skutków katastrofy energetycznej

Policja
- 465 funkcjonariuszy, w tym 112 ze Szkoły Policji w Pile,
140 funkcjonariuszy Oddziału Prewencji w Szczecinie,
65 funkcjonariuszy ruchu drogowego,
- 71 radiowozów
-nie odnotowano zdarzeń o charakterze kryminalnym lub
chuligańskim - mających związek z awarią sieci energetycznych.
Państwowa Straż Pożarna
Ratownicy PSP – ok. 250 dziennie
Samochody ratownicze – 6 /Poznań, Gorzów, Warszawa, Opole, Wrocław/
Samochody pożarnicze – ok. 55 dziennie
Agregaty prądotwórcze – ok. 106 dziennie
Motopompy – ok. 47 dziennie

Siły Zbrojne RP /średnio w ciągu dnia/
- 65 żołnierzy
- 15 samochodów
- 2 pojazdy ciężkie
- 4 agregatów prądotwórczych
- 3 motopompy
- lekkie pokrycie drogowe
- most niskowodny
Żandarmeria Wojskowa
- 110 żołnierzy
- 12 samochodów
Pomorski Oddział Straży Granicznej w Szczecinie
- 70 funkcjonariuszy
- 8 samochodów

WSTĘPNE WNIOSKI
PO AWARII

Wstępne wnioski


Konieczne jest zaopatrzenie jednostek organizacyjnych ważnych dla
funkcjonowania administracji publicznej oraz gwarantujących
świadczenie usług społecznych w urządzenia awaryjnego zasilania
elektroenergetycznego



Konieczne jest opracowanie i uruchomienia programu edukacyjnego,
mającego na celu zapoznanie mieszkańców z potencjalnymi
zagrożeniami charakterystycznymi dla poszczególnych powiatów oraz
sposobami optymalnych zachowań



Konieczna jest rozbudowa systemów kierowania i informowania,
wykorzystywanych przez organy samorządu terytorialnego w procesie
reagowania kryzysowego

PODSUMOWANIE
• Sprawne
funkcjonowanie
kryzysowego
przyczyniło
rozmiarów katastrofy

systemu
się
do

zarządzania
ograniczenia

• Szybkie zwołanie Zespołów Zarządzania Kryzysowego
pozwoliło na koordynację działań od momentu
powstania sytuacji kryzysowej
• Wspólne informowanie mieszkańców o skutkach
katastrofy i postępach w prowadzeniu akcji ratowniczej
umożliwiło jednolity przekaz i niezakłóconą pracę
centrów zarządzania kryzysowego

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE

65

Powołanie Zespołu ds. Zbadania Przyczyn i Skutków
Katastrofy Energetycznej Zarządzeniem Wojewody
Zachodniopomorskiego nr 154/2008
z dnia 22 kwietnia 2008r.
Określenie przyczyn i skutków katastrofy
elektroenergetycznej
zaistniałej w części województwa zachodniopomorskiego.
Zbilansowanie strat i szkód powstałych
w wyniku katastrofy elektroenergetycznej
oraz kosztów prowadzenia działań ratowniczych.
Opracowanie założeń
do „Strategii Bezpieczeństwa Energetycznego
dla Województwa Zachodniopomorskiego”.
66

Raport Zespołu ds. Zbadania Przyczyn
i Skutków Katastrofy Energetycznej

WNIOSKI I ZALECENIA

67

68

Bezpośrednie przyczyny katastrofy energetycznej

 Obciążenia sadzią przewodów linii energetycznych przekroczyły
znacznie, co najmniej o kilkadziesiąt procent, przyjęte w
obliczeniach normowe wartości katastrofalne,
 Dodatkowym czynnikiem, mającym wpływ na przebieg zdarzeń i
rozległość uszkodzeń, były obfite opady deszczu w okresie
poprzedzającym awarię, co spowodowało podniesienie poziomu wód
gruntowych i w efekcie rozmiękczenie gruntu,
 Efektem było obniżenie stabilności posadowienia zarówno słupów
linii elektroenergetycznych jak i rosnących w pobliżu linii drzew.

69

Skutki ekonomiczne katastrofy energetycznej







KOSZTY AKCJI RATOWNICZEJ: 829 731,34 zł
KOSZTY PONIESIONE PRZEZ ZAKŁADY, FIRMY,
SPÓŁKI, SZPITALE: 45 172 424,12 zł
KOSZTY PONIESIONE PRZEZ POWIATY I GMINY :
979 468,41 zł
CAŁKOWITE KOSZTY: 46 981 623,87 zł

Koszty niedostarczonej energii elektrycznej oszacowano
na kwotę powyżej 60 milionów zł.
70

Raport dostrzega potrzebę
powołania stałego zespołu :
Wojewódzkiej Rady do spraw
Bezpieczeństwa Energetycznego

71

72

Powołanie Wojewódzkiej Rady
ds. Bezpieczeństwa Energetycznego
Zarządzenie Wojewody Zachodniopomorskiego

nr 435/2008 z dnia 30 września 2008r.

73

ZADANIA WOJEWÓDZKIEJ RADY
ds. BEZPIECZEŃSTWA ENERGETYCZNEGO
1. Nadzór nad realizacją wniosków i zaleceń wynikających z Raportu Zespołu
ds. Zbadania Przyczyn i Skutków Katastrofy Energetycznej w aglomeracji
szczecińskiej i części województwa zachodniopomorskiego.
2. Nadzór nad powstaniem oraz wdrażaniem Strategii Bezpieczeństwa
Energetycznego dla Województwa Zachodniopomorskiego.
3. Monitorowanie funkcjonowania systemu elektroenergetycznego, gazowego
i ciepłowniczego na terenie województwa zachodniopomorskiego.
4. Inicjowanie działań i projektów związanych z rozwojem energetyki na terenie
województwa zachodniopomorskiego.
5. Monitorowanie realizacji planów rozwoju przedsiębiorstw energetycznych.
6. Wspieranie działań samorządu województwa w zakresie tworzenia projektów
planu zaopatrzenia w energię elektryczną, gaz oraz ciepło.
7. Inicjowanie działań wspierających rozwój energetyki odnawialnej.
74

Dziękuję za uwagę

75


Slide 34

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE
Wydział Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego

Olsztyn 20 luty 2009 r.
Waldemar Redmer
1

2

Bezpośrednią przyczyną awarii systemu
elektroenergetycznego w nocy 7-8 kwietnia

2008 r. był szczególnie niekorzystny splot
warunków atmosferycznych prowadzący do
licznych uszkodzeń linii elektroenergetycznych
3

Temperatura powietrza
st. C
8,0
S z c z ec in
7,0

Ś w inoujś c ie
G oleniów

6,0

5,0

4,0

3,0

2,0

1,0

0,0

-1,0

-2,0

-3,0
2008-04-07

2008-04-07

2008-04-07

2008-04-07

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-09

00:00

06:00

12:00

18:00

00:00

06:00

12:00

18:00

00:00

d a ta / g o d z .

4

Prędkość wiatru
Charakterystyczne prędkości wiatru wg PN-77/B-02011

m /s

Strefa I
– Szczecin
– 20 m/s
Strefa II – Goleniów – 24 m/s
Strefa IIa – Świnoujście – 27 m/s

14
S z c z ec in
13
12

Ś w inoujś c ie
G oleniów

11
Kierunek
wiatru wg IMiGW:
10
16:00÷21:00
– PN i PN-ZACH, 3÷6 m/s
22:00÷01:00
– ZACH-PN, 3÷4 m/s
9
02:00÷14:00 – ZACH, 4÷8 m/s
8
7
6
5
4
3
2
1
0
2008-04-07 00:00 2008-04-07 06:00 2008-04-07 12:00 2008-04-07 18:00 2008-04-08 00:00 2008-04-08 06:00 2008-04-08 12:00 2008-04-08 18:00 2008-04-09 00:00
d a ta / g o d z .

5

Rodzaje opadu


Początkowo intensywny opad deszczu, a później
śniegu z deszczem i śniegu



Suma opadów 8:00 07.04 do 8:00 08.04 lokalnie
48 l/m2 w równoważniku wodnym (4,8 cm/m2)



Lokalnie odnotowana gęstość śniegu:
 

2 ,1 kN/m

2

 7 ,8 kN/m

3

0 ,27 m
6

Niewielki pobór energii elektrycznej w
godzinach nocnych z 07 na 08 04 2008 był
przyczyną schłodzenia przewodów
napowietrznych linii energetycznych do
temperatury zamarzania śniegu, co
sprzyjało osadzaniu się sadzi.

7

8

9

Wielkości Obciążeń Przewodów Sadzią
A F L – 6 2 40 m m

2

d = 2 1,7 m m
S a d ź n o rm a ln a
[N /m ]
S a d ź k a ta strofa ln a

A F L – 8 5 25 m m
d = 3 1,5 m m

8 ,7

1 7,4

2 2,8

S a d ź 7 -8 k w ietn ia

3 8,0

4 5,2

[N /m ]

 = 118 %

 = 98 %

9 ,7

1 9,7

76

53

[N /m ]

C ięża r p rzew o d u
[N /m ]
P rzek ro czen ie k atastro fa ln ych ob cią żeń
[% ]

2

Ciężar sadzi na jednym przewodzie długości 300 m:
45,2  300 = 13560 N = 13,56 kN

10

Upadek słupów

11

Zniszczenia konstrukcji
na skutek przeciążenia przewodów
L in ie



220 k V (1)

110 k V (5)

2

1

3

Z łam an ie trzon u słu p a

14

6

20

S k ręcen ia trzon ów



6

6

U szk od zen ia p op rzeczn ik ów ze św iatłow od em



8

8

U szk od zen ia p op rzeczn ik ów b ez św iatłow od u



3

3

1



1

17

24

41

P rzew rócen ia

In n e


12

Formy zniszczenia słupów
Złamania słupów
220 kV

110 kV

13

14

15

Zniszczenia kaskadowe
Linia 220 kV

Linia 15 kV
Linia 110 kV

16

17

18

19

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE

20

Przebieg katastrofy energetycznej w Szczecinie
Police 220 kV

Glinki 220 kV

220kV
Awaria godz. 0.02
Police 110 kV

Glinki 110 kV

8.04.2008 r.

110kV

Szczecin

Awaria godz. 1.06
EC Szczecin
Pomorzany 110 kV

~

8.04.2008 r.

Morzyczyn

Dąbie

Zdroje

110 kV

~

Awaria godz. 3.34

Pomorzany

Morzyczyn
220 kV

8.04.2008 r.
110kV

Żydowce

Awaria godz. 1.55
8.04.2008 r.
Dolna Odra

220kV

~

110kV

Krajnik

~ ~ ~ ~

21

Około godz. 20, dnia 7.04.2008 r. w zachodniej części województwa zaczyna
padać intensywny deszcz przechodzący w deszcz ze śniegiem

Zasięg opadów
deszczu i deszczu
ze śniegiem

Rozmiar katastrofy w województwie
zachodniopomorskim w godzinach
porannych dnia 8.04.2008 r.

Powiat gryfiński: gminy północne
liczba ludności ok.. 30 000
Powiat kamieński: cały
liczba ludności ok.. 47 000
Powiatu gryficki: gminy południowe
liczba ludności ok.. 20 000
Powiat goleniowski: cały
liczba ludności ok.. 78 000

Powiat policki cały
liczba ludności ok.. 63 000
Powiat pyrzycki północne gminy
liczba ludności ok.. 10 000
Powiat stargardzki: bez miasta
Stargard Szczeciński
liczba ludności ok. 40 000
Szczecin dzielnice lewobrzeża
liczba ludności ok.. 300 000
Świnoujście
liczba ludności ok. 40 000
Razem o godz. 7.00 dnia 8.04 w
województwie zachodniopomorskim
ok. 628 000 mieszkańców
pozbawionych było energii
elektrycznej
23

Przebieg zdarzeń w dniu 8 kwietnia 2008 r.

0.02 – awaria głównej linii energetycznej 220 kV Morzyczyn – Police,
zasilającej Szczecin od wschodu;
3.30 – awaria głównej linii energetycznej 220 kV Krajnik – Glinki,
zasilającej Szczecin od południa,
- awarie trzech linii energetycznych 110 kV ;
- awarie licznych linii energetycznych średniego i niskiego napięcia
zasilających w prąd miejscowości w zachodnich powiatach województwa.
Powyższe awarie linii energetycznych spowodowały:
- przerwę w pracy elektrociepłowni Szczecin oraz Pomorzany w
Szczecinie,
- awarię 900 stacji transformatorowych,
- brak prądu w lewobrzeżnej części Szczecina oraz miejscowościach na
obszarze powiatów: stargardzkiego, goleniowskiego, kamieńskiego,
gryfińskiego, pyrzyckiego, gryfickiego, łobeskiego, miasta Świnoujście,
polickiego, w tym ZCh. „Police”.

WPŁYW AWARII
NA FUNKCJONOWANIE
INFRASTRUKTURY
KRYTYCZNEJ

Wpływ katastrofy na funkcjonowanie infrastruktury krytycznej

ŁĄCZNOŚĆ

RODZAJ ŁĄCZNOŚCI

DZIAŁANIE /FUNKCJONOWANIE

System łączności telefonicznej przewodowej

Działa tam, gdzie nie wykorzystywano aparatów telefonicznych
zasilanych z sieci energetycznej

System łączności telefonicznej – mobilnej
/TK/

Realizowała tylko połączenia alarmowe, częściowo funkcjonował
operator TK „Plus”

Internet

Nie funkcjonował

Łączność w systemie reagowania
kryzysowego

Funkcjonowała we wszystkich centrach zarządzania kryzysowego
łączność radiotelefoniczna posiadająca awaryjne zasilanie z
akumulatorów

Wpływ katastrofy na funkcjonowanie infrastruktury krytycznej

Transport i komunikacja
Transport kolejowy
- unieruchomiona linia kolejowa Szczecin – Świnoujście z powodu uszkodzenia
trakcji elektrycznej
-Szczecin – Stargard Szczeciński – brak zasilania /użycie lokomotyw
spalinowych/

Transport drogowy

Poważne utrudnienia na wszystkich drogach objętych opadami śniegu

Zaopatrzenie w wodę
- duże ujęcia wody były zasilane własnymi agregatami prądotwórczymi,
-małe ujęcia wody nie posiadające własnych agregatów prądotwórczych były
zasilane agregatami przewoźnymi, dostarczonymi przez Państwową Straż
Pożarną i Jednostki Wojskowe /od drugiego dnia awarii/,
- agregaty prądotwórcze były też używane rotacyjnie do napełniania
zbiorników hydroforowych i utrzymania minimalnego ciśnienia w sieci
wodociągowej
- do części miejscowości gdzie nie było możliwości dostarczenia agregatów
prądotwórczych woda dowożona była beczkowozami

Szpitale
Wszystkie szpitale z obszaru objętego katastrofą energetyczną zasilane
były z awaryjnych źródeł zasilania.
- szpitale nie prowadziły planowych zabiegów operacyjnych za wyjątkiem
nagłych przypadków i sytuacji ratujących życie,

Zaopatrzenie w paliwo
Stacje paliwowe na obszarze objętym katastrofą nie prowadziły sprzedaży
ze względu na brak zasilania. Uruchomiono awaryjny system zaopatrzenia
szpitali w paliwo przez prywatnego dystrybutora.

Pozostałe utrudnienia
-nie funkcjonuje komunikacja tramwajowa w Szczecinie,
- nie funkcjonuje system zaopatrzenia w energię cieplną,
- występują utrudnienia w funkcjonowaniu oczyszczalni
ścieków,
- nieczynna jest sieć handlowa, w tym centra handlowe,
- nieczynne są banki oraz bankomaty,
- przerwana zostaje praca w zakładach produkcyjnych, a w tym
w: Stoczni
Szczecińskiej „Nowa”, Stoczni Remontowej „Gryfia”, Porcie
Morskim Szczecin – Świnoujście, ZCh. „Police” i w 4 dużych
zakładach przetwórstwa mięsnego,
- ograniczono działalność szkół i przedszkoli, nie
przeprowadzono w 13 szkołach egzaminów dla szóstoklasistów,
- nie działają kasy fiskalne, ale artykuły podstawowe m.in. leki,
środki higieniczne, żywność są sprzedawane.

Działanie systemu
zarządzania kryzysowego w
czasie awarii

AKTUALNY STAN PRAWNY

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 05 czerwca 1998 r.
O ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE
(Dz. U. Nr 80 z 2001 r. poz. 872)
Art. 15.
Wojewoda jako przedstawiciel Rady Ministrów odpowiada za wykonywanie polityki rządu na
obszarze województwa, a w szczególności:
4) zapewnia współdziałanie wszystkich jednostek organizacyjnych administracji rządowej
i samorządowej działających na obszarze województwa i kieruje ich działalnością
w zakresie zapobiegania zagrożeniu życia, zdrowia lub mienia oraz zagrożeniom
środowiska, bezpieczeństwa państwa i utrzymania porządku publicznego, ochrony praw
obywatelskich, a także zapobiegania klęskom żywiołowym i innym nadzwyczajnym
zagrożeniom oraz zwalczania i usuwania ich skutków na zasadach określonych
w ustawach,
4a) dokonuje oceny stanu zabezpieczenia przeciwpowodziowego województwa, opracowuje
plan operacyjny ochrony przed powodzią oraz ogłasza i odwołuje pogotowie i alarm
przeciwpowodziowy,

Art. 16.
1.

Wojewoda może wydawać, w zakresie wykonywania funkcji przedstawiciela Rady
Ministrów, polecenia obowiązujące wszystkie organy administracji rządowej,
a w sytuacjach nadzwyczajnych, o których mowa w art. 15 pkt 4 i 4a, obowiązujące
również organy samorządu terytorialnego. O wydanych poleceniach wojewoda
niezwłocznie informuje właściwego ministra.

GŁOWNE KOMPETENCE W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 05 czerwca 1998 r.
O ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE
– Wydaje akty prawa miejscowego dla obszarów nie uporządkowanych aktami
prawa powszechnie obowiązującego.
– Planuje reagowanie kryzysowe województwa ustalając między innymi
kompetencje poszczególnych osób funkcyjnych.
– Koordynuje przebiegiem reagowania na sytuacje kryzysowe o wymiarze
ponad powiatowym.
– Wnioskuje o:
• wprowadzenie stanu klęski żywiołowej,
• użycie Sił Zbrojnych RP.
– Ogłasza:
• pogotowie i alarm przeciwpowodziowy,
• stan zagrożenia epidemicznego i stan epidemii,
• uruchomienie działań interwencyjnych w obliczu zagrożenia
radiacyjnego.
–Monitoruje stan bezpieczeństwa województwa oraz informuje, alarmuje i
ostrzega przed potencjalnymi zagrożeniami.
– Udziela wsparcia zagrożonym powiatom siłami i środkami z innych powiatów.
– Wnioskuje o wsparcie potencjału reagowania kryzysowego województwa
zachodniopomorskiego siłami i środkami z województw ościennych lub
wydzielonych z zasobów krajowych.

AKTUALNY STAN PRAWNY

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Art. 1.
Ustawa określa organy właściwe w sprawach zarządzania
kryzysowego oraz ich zadania i zasady działania w tej
dziedzinie, a także zasady finansowania zadań zarządzania
kryzysowego.

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Wojewoda
Wydział Bezpieczeństwa
i Zarządzania Kryzysowego
Zachodniopomorskiego Urzędu
Wojewódzkiego

Wojewódzkie zespolone służby,
inspekcje i straże
Wojewódzkie Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Wojewódzkie
Centrum
Zarządzania
Kryzysowego
Lekarz Koordynator
Ratownictwa
Medycznego

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Starosta
Komórka organizacyjna starostwa
powiatowego właściwa do spraw
zarządzania kryzysowego
Powiatowy Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Powiatowe
Centrum
Zarządzania
Kryzysowego

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Wójt, burmistrz, prezydent miasta
Komórka organizacyjna urzędu gminy
właściwa do spraw zarządzania
kryzysowego
Gminny Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Może tworzyć:

Gminne Centrum
Zarządzania
Kryzysowego

ZALEŻNOŚCI SŁUŻBOWE
w zakresie bezpieczeństwa powszechnego i porządku publicznego

SYTUACJA KRYZYSOWA

STAROSTA
POWIATU

WOJEWODA

STAN KLĘSKI ŻYWIOŁOWEJ
(W zakresie zarządzania kryzysowego)

WOJEWÓDZKI
ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

SYSTEM REAGOWANIA KRYZYSOWEGO WOJEWÓDZTWA ZACHODNIOPOMORSKIEGO

WOJEWÓDZKI
ZESPÓŁ
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

WOJEWODA

RZĄDOWY ZESPÓŁ
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO
RZĄDOWE
CENTRUM
BEZPIECZEŃSTWA

MONITOROWANIE, ANALIZA
UZYSKIWANYCH DANYCH,
PROGNOZOWANIE ZDARZEŃ

SĄSIEDNIE
WOJEWÓDZTWA
NIEMIECKIE
LANDY
NADGRANICZNE

WOJEWÓDZKIE CENTRUM ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO
INICJOWANIE DZIAŁAŃ REAGOWANIA KRYZYSOWEGO
ZABEZPIECZENIE OPERACYJNO – TECHNICZNE
I INFORMACYJNE

ŚRODKI
MASOWEGO
PRZEKAZU

STAROSTOWIE
POWIATÓW

RESORTOWE
STRUKTURY
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

WOJEWÓDZKIE
STANOWISKA
KIEROWANIA,
SŁUŻBY
OPERACYJNODYSPOZYTORSKIE

ORGANIZACJE
POZARZĄDOWE

POWIATOWE CENTRUM
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

SYSTEM
ALARMOWANIA
I OSTRZEGANIA
LUDNOŚCI

WOJEWODZKI ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

WOJEWODA ZACHODNIOPOMORSKI
– przewodniczący
DYREKTOR WYDZIAŁU BEZPIECZEŃSTWA
I ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO – zastępca przewodniczącego

40

STALI CZŁONKOWIE ZESPOŁU
KIEROWNICY ZESPOLONYCH SŁUŻB, INSPEKCJI I STRAŻY WOJEWÓDZKICH
ORGANY ADMINISTRACJI NIEZESPOLONEJ
INNI CZOŁONKOWIE ZESPOŁU
PRZEDSTAWICIELE ZACHODNIOPOMORSKIEGO URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO W SZCZECINIE

INNE OSOBY ZAPROSZONE DO UDZIAŁU W PRACACH ZESPOŁU

GRUPA OPERACYJNA

ZAPEWNIA
FUNKCJONOWANIE

DORAŹNIE

WYDZIAŁ BEZPIECZEŃSTWA I ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

STALI
CZŁONKOWIE
ZESPOŁU

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Wojewoda Zachodniopomorski – przewodniczący;
2) Dyrektor Wydziału Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego
w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie –
zastępca przewodniczącego;
3) Marszałek Województwa Zachodniopomorskiego;
4) Komendant Wojewódzki Policji w Szczecinie;
5) Zachodniopomorski Komendant Wojewódzki Państwowej Straży
Pożarnej;
6) Szef Wojewódzkiego Sztabu Wojskowego w Szczecinie;
7) Dyrektor Wydziału Infrastruktury w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie;
8) Dyrektor Zachodniopomorskiego Centrum Organizacji i Promocji Zdrowia.

KIEROWNICY
ZESPOLONYCH
SŁUŻB, INSPEKCJI
I STRAŻY
WOJEWÓDZKICH

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego;
2) Zachodniopomorski Wojewódzki Konserwator Zabytków;
3) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Ochrony
Roślin i Nasiennictwa
4) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska;
5) Zachodniopomorski Wojewódzki Lekarz Weterynarii;
6) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Farmaceutyczny;
7) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej;
8) Zachodniopomorski Kurator Oświaty;
9) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego;
10)
Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Transportu Drogowego

ORGANY
ADMINISTRACJI
NIEZESPOLONEJ

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Komendant Pomorskiego Oddziału Straży Granicznej w Szczecinie;
2) Komendant Pomorskiego Dywizjonu Straży Granicznej w Świnoujściu;
3) Dyrektor Urzędu Morskiego w Szczecinie;
4) Przedstawiciel Dyrektora Urzędu Morskiego w Słupsku;
5) Dyrektor Izby Celnej w Szczecinie;
6) Dyrektor Urzędu Żeglugi Śródlądowej w Szczecinie;
7) Dyrektor Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Szczecinie;
8) Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny w Szczecinie.

INNI
CZOŁONKOWIE
ZESPOŁU

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Dyrektor Delegatury Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego
w Szczecinie;
2) Prokurator Okręgowy w Szczecinie;
3) Dyrektor Zachodniopomorskiego Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych w Szczecinie;
4) Dyrektor Oddziału Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad w Szczecinie;
5) Dyrektor Oddziału Regionalnego PKP Polskie Linie Kolejowe
w Szczecinie;
6) Dyrektor Zachodniopomorskiego Oddziału Wojewódzkiego
Narodowego Funduszu Zdrowia;
7) Kierownik Biura Prognoz Meteorologicznych Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej w Szczecinie;
8) Dyrektor Północno-Zachodniego Oddziału Terenowego Urzędu
Regulacji Energetyki w Szczecinie.

PRZEDSTAWICIELE
ZACHODNIOPOMORSKIEGO
URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO
W SZCZECINIE

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Dyrektor Generalny Zachodniopomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Szczecinie;
2) Dyrektor Wydział Środowiska i Rolnictwa;
3) Dyrektor Wydział Polityki Społecznej;
4) Dyrektor Wydziału Finansów i Budżetu w Zachodniopomorskim
Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie;
5) Kierownik Biura Prawnego w Zachodniopomorskim Urzędzie
Wojewódzkim w Szczecinie;
6) Rzecznik Prasowy Wojewody Zachodniopomorskiego.

PODJĘTE DZIAŁANIA
W CELU OGRANICZENIA
SKUTKÓW AWARII

48

Godz. 19.14, dnia 7.04.2008 r.
Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego
otrzymuje od Biura Prognoz Meteorologicznych w
Szczecinie ostrzeżenie nr 16 o intensywnych opadach
deszczu przechodzących w deszcz ze śniegiem.
Ostrzeżenie przewiduje silne opady deszczu i deszczu ze
śniegiem w ciągu najbliższych 18 godzin, do 25-30 mm.
Przewidywane są utrudnienia komunikacyjne i na terenach
zurbanizowanych.

49

Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego zgodnie z procedurą rozsyła
w godz. 20.08 – 20.31 ostrzeżenia do mediów /17/ i jednostek samorządu
terytorialnego oraz innych ogniw ważnych dla systemu zarządzania
kryzysowego województwa /33/. Łącznie 50 odbiorców.

50

Najważniejsze działania podejmowane przez wojewódzką administrację
rządową.

I dzień katastrofy /8 kwietnia/
1. Uruchomienie pracy zespołów zarządzania kryzysowego
- wojewódzkiego – praca na dwóch stanowiskach w Urzędzie Miasta Szczecin i Urzędzie
Wojewódzkim /posiedzenia w odstępach 2 – 3 godziny. Zakończone konferencją prasową/,
- powiatowych i gminnych – praca całodobowa z wykorzystaniem systemu łączności
radiotelefonicznej Wojewody i PSP
2. Nadawanie komunikatów radiowych do mieszkańców, przy wykorzystaniu rozgłośni
zlokalizowanych poza Szczecinem
3. Uruchomienie komunikacji autobusowej w Szczecinie.
4. Odwołanie obowiązku uczestnictwa w zajęciach szkolnych – szkoły otwarte.
5. Monitoring funkcjonowania:

- szpitali – wzmocnienie agregatami, dowóz paliwa i wody, zorganizowanie punktu dializ, apel
o przyjmowanie pacjentów w przychodniach,
- systemu wodno – kanalizacyjnego – kontrola zrzutu ścieków, przygotowanie sprzętu do
dowozu wody /PSP, SZ/,
- zakładów o dużym i zwiększonym ryzyku – np.. ZCh Police, wzmocnienie agregatem
urządzeń do chłodzenia instalacji z amoniakiem.
51

6. Monitorowanie prac związanych z przywracaniem energii
7. Wystąpienie do Ministra Finansów o uruchomienie sprzedaży podstawowych produktów
żywnościowych z pominięciem kas fiskalnych – ręczna rejestracja sprzedaży.
8. Zorganizowanie zwiększonej ilości patroli na ulicach: policja, wojsko /żandarmeria / straż
graniczna.
9. Wywóz produktów mrożonych z marketów – samochodami chłodniami do magazynów
rejonowych.

10. Uruchomienie pomocy społecznej.
11. W związku ze zmniejszoną ilością pociągów – pociągi pośpieszne zatrzymywane są na
wszystkich stacjach.
12. Przywracanie energii w I kolejności na elektrociepłowni w Szczecinie.

52

KALENDARIUM DZIAŁAŃ SYSTEMU ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
w dniu 8 kwietnia 2008 r.
4.20 – powołanie w Szczecinie miejskiego zespołu zarządzania kryzysowego;
5.15 – pierwsze posiedzenie miejskiego zespołu zarządzania kryzysowego;
6.00 – spotkanie członków wojewódzkiego zespołu zarządzania kryzysowego;
7.30 - wspólne posiedzenie wojewódzkiego i miejskiego zespołu zarządzania
kryzysowego pod przewodnictwem Wojewody Zachodniopomorskiego i
Prezydenta Szczecina;
7.00 – 9.00 – zbierają się zespoły reagowania kryzysowego w powiatach:
goleniowskim, polickim, stargardzkim, kamieńskim;
8.00 - 11.00 – zbierają się zespoły zarządzania kryzysowego w gminach
objętych awarią energetyczną oraz dodatkowo w mieście Kamień Pomorski i
Trzebiatów ze względu na wystąpienie zagrożenia powodziowego.
8 kwietnia odbywają się wspólne posiedzenia wojewódzkiego i miejskiego zespołu
zarządzania kryzysowego, na których omawiana jest aktualna sytuacja energetyczna,
przeciwpowodziowa oraz stan bezpieczeństwa i porządku publicznego w Szczecinie i na
obszarze powiatów objętych sytuacją kryzysową. Posiedzenia zespołów kończyły się
każdorazowo konferencjami prasowymi, w ramach których przekazywane były dla
mediów dane o aktualnej sytuacji w Szczecinie i na obszarze województwa.
Od dnia 9 kwietnia Wojewódzki Zespół Zarządzania Kryzysowego funkcjonuje w
Urzędzie Wojewódzkim zachowując tryb pracy podobny jak dzień wcześniej
Wojewoda Zachodniopomorski wraz z Komendantem Wojewódzkim PSP jedzie do
miejscowości objętych awarią i uczestniczy w posiedzeniach powiatowych zespołów
zarządzania kryzysowego m.in. w Starostwie Powiatowym w Goleniowie i Kamieniu
Pomorskim.

SCHEMAT KIEROWANIA /ZARZĄDZANIA/
WOJEWODA ZACHODNIOPOMORSKI
WOJEWÓDZKI ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
Wojewódzkie służby, inspekcje, straże
i jednostki organizacyjne wchodzące
w skład systemu reagowania kryzysowego

WCZK

Prezydent Szczecina

Starosta Policki

Starosta Kamieński

Starosta Goleniowski

MCZK

PCZK

PCZK

PCZK

Starosta Stargardzki

Starosta Gryficki

Starosta Gryfiński

Prezydent Świnoujścia

PCZK

PCZK

PCZK

MCZK

GCZK-7

GCZK-3

GCZK-2

GCZK-3

GCZK-2

GCZK-5

Działania podjęte w związku z awarią
Pomoc dla mieszkańców
W związku z zaistniałą awarią sieci energetycznej Wojewoda zwrócił się do
jednostek samorządu terytorialnego, z obszaru dotkniętego skutkami awarii
energetycznej, o:
-zorganizowanie niezbędnej pomocy dla mieszkańców w zakresie m.in.
dostaw żywności,
- wody oraz innego niezbędnego zaopatrzenia,
- objęcie - przez Ośrodki Pomocy Rodzinie, opieką osób potrzebujących
pomocy,
- zapewnienie warunków do skorzystania z urządzeń sanitarnych ( kąpiele,
opieka nad dziećmi).

Ochrona zdrowia /lekarz koordynator z Wojewódzkiego Stanowiska
Koordynacji Ratownictwa Medycznego/
Monitorowano funkcjonowanie szpitali.
Szpitalne oddziały intensywnej terapii i oddziały dializ w województwie
zasilane były agregatami własnymi lub dostarczonymi przez straż pożarną.
Dyrektorom szpitali przekazano telefon kontaktowy do dystrybutora
zaopatrującego agregaty prądotwórcze w paliwo.
Utrzymywano stały kontakt telefoniczny z Wojewódzką Stacją Pogotowia
Ratunkowego. Wojewódzka Stacja Pogotowia Ratunkowego nie odnotowała
zwiększonej ilości wezwań do zachorowań, nie zanotowano również wezwań
związanych z zaistniałym zdarzeniem.

Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny
sprawy sanitarno – epidemiologiczne
Podjęto natychmiastowe działania kontrolne w hurtowniach i sklepach spożywczych
w zakresie przechowywania artykułów spożywczych, zwłaszcza mrożonych.
W czasie kontroli ustalono, że żywność wymagająca przechowywania w chłodzie
była:
-przechowywana w podstawionych pod sklepy samochodach chłodniach w
monitorowanej temperaturze, odpowiedniej dla asortymentu żywności
- przetransportowana do magazynów rejonowych dużych sieci handlowych.

Część żywności nietrwałej mikrobiologicznie, w tym przetwory mleczne, wędliny,
mięso, mrożonki została wycofana z obrotu w ramach działań wynikających z
kontroli wewnętrznych.
Monitorowano jakość wody przeznaczonej do spożycia a także sytuację pod kątem
zagrożenia epidemiologicznego w szpitalach.

Wojewódzki Inspektorat Weterynarii - sprawy weterynaryjne
Inspektorzy powiatowych inspekcji weterynaryjnych podjęli działania kontrolne
z możliwością podejmowania decyzji o utylizacji żywności, która w wyniku
braku dopływu prądu do urządzeń chłodniczych mogła ulec zepsuciu.
Duże fermy drobiowe, pozostające bez podstawowego zasilania, zasilano
zastępczo z agregatów prądotwórczych. Zasilanie zastępcze znacznie
podniosło koszty produkcji w fermach.
Sytuacja w chłodniach składowych jest opanowana.

Sytuacja w oświacie
Z uwagi na niedogrzanie pomieszczeń, brak dostaw ciepła i energii elektrycznej
8 kwietnia, zajęcia lekcyjne we wszystkich gimnazjach i szkołach
ponadgimnazjalnych odwołano.
9 kwietnia w wielu miejscowościach zajęcia skrócono, bądź odwołano.
Odwołano sprawdzian szóstoklasistów w 8 szkołach podstawowych na terenie
Szczecina oraz w 5 w terenie ( Stargard Szczeciński, Koszewo, Sowno,
Grzedzice, Goleniów).
Wojewódzki Kurator Oświaty na bieżąco informował Wojewodę o ilości placówek
oświatowych, w których nie prowadzone były zajęcia szkolne z powodu awarii
zasilania energetycznego.

Siły i środki uczestniczące w likwidacji skutków katastrofy energetycznej

Policja
- 465 funkcjonariuszy, w tym 112 ze Szkoły Policji w Pile,
140 funkcjonariuszy Oddziału Prewencji w Szczecinie,
65 funkcjonariuszy ruchu drogowego,
- 71 radiowozów
-nie odnotowano zdarzeń o charakterze kryminalnym lub
chuligańskim - mających związek z awarią sieci energetycznych.
Państwowa Straż Pożarna
Ratownicy PSP – ok. 250 dziennie
Samochody ratownicze – 6 /Poznań, Gorzów, Warszawa, Opole, Wrocław/
Samochody pożarnicze – ok. 55 dziennie
Agregaty prądotwórcze – ok. 106 dziennie
Motopompy – ok. 47 dziennie

Siły Zbrojne RP /średnio w ciągu dnia/
- 65 żołnierzy
- 15 samochodów
- 2 pojazdy ciężkie
- 4 agregatów prądotwórczych
- 3 motopompy
- lekkie pokrycie drogowe
- most niskowodny
Żandarmeria Wojskowa
- 110 żołnierzy
- 12 samochodów
Pomorski Oddział Straży Granicznej w Szczecinie
- 70 funkcjonariuszy
- 8 samochodów

WSTĘPNE WNIOSKI
PO AWARII

Wstępne wnioski


Konieczne jest zaopatrzenie jednostek organizacyjnych ważnych dla
funkcjonowania administracji publicznej oraz gwarantujących
świadczenie usług społecznych w urządzenia awaryjnego zasilania
elektroenergetycznego



Konieczne jest opracowanie i uruchomienia programu edukacyjnego,
mającego na celu zapoznanie mieszkańców z potencjalnymi
zagrożeniami charakterystycznymi dla poszczególnych powiatów oraz
sposobami optymalnych zachowań



Konieczna jest rozbudowa systemów kierowania i informowania,
wykorzystywanych przez organy samorządu terytorialnego w procesie
reagowania kryzysowego

PODSUMOWANIE
• Sprawne
funkcjonowanie
kryzysowego
przyczyniło
rozmiarów katastrofy

systemu
się
do

zarządzania
ograniczenia

• Szybkie zwołanie Zespołów Zarządzania Kryzysowego
pozwoliło na koordynację działań od momentu
powstania sytuacji kryzysowej
• Wspólne informowanie mieszkańców o skutkach
katastrofy i postępach w prowadzeniu akcji ratowniczej
umożliwiło jednolity przekaz i niezakłóconą pracę
centrów zarządzania kryzysowego

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE

65

Powołanie Zespołu ds. Zbadania Przyczyn i Skutków
Katastrofy Energetycznej Zarządzeniem Wojewody
Zachodniopomorskiego nr 154/2008
z dnia 22 kwietnia 2008r.
Określenie przyczyn i skutków katastrofy
elektroenergetycznej
zaistniałej w części województwa zachodniopomorskiego.
Zbilansowanie strat i szkód powstałych
w wyniku katastrofy elektroenergetycznej
oraz kosztów prowadzenia działań ratowniczych.
Opracowanie założeń
do „Strategii Bezpieczeństwa Energetycznego
dla Województwa Zachodniopomorskiego”.
66

Raport Zespołu ds. Zbadania Przyczyn
i Skutków Katastrofy Energetycznej

WNIOSKI I ZALECENIA

67

68

Bezpośrednie przyczyny katastrofy energetycznej

 Obciążenia sadzią przewodów linii energetycznych przekroczyły
znacznie, co najmniej o kilkadziesiąt procent, przyjęte w
obliczeniach normowe wartości katastrofalne,
 Dodatkowym czynnikiem, mającym wpływ na przebieg zdarzeń i
rozległość uszkodzeń, były obfite opady deszczu w okresie
poprzedzającym awarię, co spowodowało podniesienie poziomu wód
gruntowych i w efekcie rozmiękczenie gruntu,
 Efektem było obniżenie stabilności posadowienia zarówno słupów
linii elektroenergetycznych jak i rosnących w pobliżu linii drzew.

69

Skutki ekonomiczne katastrofy energetycznej







KOSZTY AKCJI RATOWNICZEJ: 829 731,34 zł
KOSZTY PONIESIONE PRZEZ ZAKŁADY, FIRMY,
SPÓŁKI, SZPITALE: 45 172 424,12 zł
KOSZTY PONIESIONE PRZEZ POWIATY I GMINY :
979 468,41 zł
CAŁKOWITE KOSZTY: 46 981 623,87 zł

Koszty niedostarczonej energii elektrycznej oszacowano
na kwotę powyżej 60 milionów zł.
70

Raport dostrzega potrzebę
powołania stałego zespołu :
Wojewódzkiej Rady do spraw
Bezpieczeństwa Energetycznego

71

72

Powołanie Wojewódzkiej Rady
ds. Bezpieczeństwa Energetycznego
Zarządzenie Wojewody Zachodniopomorskiego

nr 435/2008 z dnia 30 września 2008r.

73

ZADANIA WOJEWÓDZKIEJ RADY
ds. BEZPIECZEŃSTWA ENERGETYCZNEGO
1. Nadzór nad realizacją wniosków i zaleceń wynikających z Raportu Zespołu
ds. Zbadania Przyczyn i Skutków Katastrofy Energetycznej w aglomeracji
szczecińskiej i części województwa zachodniopomorskiego.
2. Nadzór nad powstaniem oraz wdrażaniem Strategii Bezpieczeństwa
Energetycznego dla Województwa Zachodniopomorskiego.
3. Monitorowanie funkcjonowania systemu elektroenergetycznego, gazowego
i ciepłowniczego na terenie województwa zachodniopomorskiego.
4. Inicjowanie działań i projektów związanych z rozwojem energetyki na terenie
województwa zachodniopomorskiego.
5. Monitorowanie realizacji planów rozwoju przedsiębiorstw energetycznych.
6. Wspieranie działań samorządu województwa w zakresie tworzenia projektów
planu zaopatrzenia w energię elektryczną, gaz oraz ciepło.
7. Inicjowanie działań wspierających rozwój energetyki odnawialnej.
74

Dziękuję za uwagę

75


Slide 35

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE
Wydział Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego

Olsztyn 20 luty 2009 r.
Waldemar Redmer
1

2

Bezpośrednią przyczyną awarii systemu
elektroenergetycznego w nocy 7-8 kwietnia

2008 r. był szczególnie niekorzystny splot
warunków atmosferycznych prowadzący do
licznych uszkodzeń linii elektroenergetycznych
3

Temperatura powietrza
st. C
8,0
S z c z ec in
7,0

Ś w inoujś c ie
G oleniów

6,0

5,0

4,0

3,0

2,0

1,0

0,0

-1,0

-2,0

-3,0
2008-04-07

2008-04-07

2008-04-07

2008-04-07

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-09

00:00

06:00

12:00

18:00

00:00

06:00

12:00

18:00

00:00

d a ta / g o d z .

4

Prędkość wiatru
Charakterystyczne prędkości wiatru wg PN-77/B-02011

m /s

Strefa I
– Szczecin
– 20 m/s
Strefa II – Goleniów – 24 m/s
Strefa IIa – Świnoujście – 27 m/s

14
S z c z ec in
13
12

Ś w inoujś c ie
G oleniów

11
Kierunek
wiatru wg IMiGW:
10
16:00÷21:00
– PN i PN-ZACH, 3÷6 m/s
22:00÷01:00
– ZACH-PN, 3÷4 m/s
9
02:00÷14:00 – ZACH, 4÷8 m/s
8
7
6
5
4
3
2
1
0
2008-04-07 00:00 2008-04-07 06:00 2008-04-07 12:00 2008-04-07 18:00 2008-04-08 00:00 2008-04-08 06:00 2008-04-08 12:00 2008-04-08 18:00 2008-04-09 00:00
d a ta / g o d z .

5

Rodzaje opadu


Początkowo intensywny opad deszczu, a później
śniegu z deszczem i śniegu



Suma opadów 8:00 07.04 do 8:00 08.04 lokalnie
48 l/m2 w równoważniku wodnym (4,8 cm/m2)



Lokalnie odnotowana gęstość śniegu:
 

2 ,1 kN/m

2

 7 ,8 kN/m

3

0 ,27 m
6

Niewielki pobór energii elektrycznej w
godzinach nocnych z 07 na 08 04 2008 był
przyczyną schłodzenia przewodów
napowietrznych linii energetycznych do
temperatury zamarzania śniegu, co
sprzyjało osadzaniu się sadzi.

7

8

9

Wielkości Obciążeń Przewodów Sadzią
A F L – 6 2 40 m m

2

d = 2 1,7 m m
S a d ź n o rm a ln a
[N /m ]
S a d ź k a ta strofa ln a

A F L – 8 5 25 m m
d = 3 1,5 m m

8 ,7

1 7,4

2 2,8

S a d ź 7 -8 k w ietn ia

3 8,0

4 5,2

[N /m ]

 = 118 %

 = 98 %

9 ,7

1 9,7

76

53

[N /m ]

C ięża r p rzew o d u
[N /m ]
P rzek ro czen ie k atastro fa ln ych ob cią żeń
[% ]

2

Ciężar sadzi na jednym przewodzie długości 300 m:
45,2  300 = 13560 N = 13,56 kN

10

Upadek słupów

11

Zniszczenia konstrukcji
na skutek przeciążenia przewodów
L in ie



220 k V (1)

110 k V (5)

2

1

3

Z łam an ie trzon u słu p a

14

6

20

S k ręcen ia trzon ów



6

6

U szk od zen ia p op rzeczn ik ów ze św iatłow od em



8

8

U szk od zen ia p op rzeczn ik ów b ez św iatłow od u



3

3

1



1

17

24

41

P rzew rócen ia

In n e


12

Formy zniszczenia słupów
Złamania słupów
220 kV

110 kV

13

14

15

Zniszczenia kaskadowe
Linia 220 kV

Linia 15 kV
Linia 110 kV

16

17

18

19

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE

20

Przebieg katastrofy energetycznej w Szczecinie
Police 220 kV

Glinki 220 kV

220kV
Awaria godz. 0.02
Police 110 kV

Glinki 110 kV

8.04.2008 r.

110kV

Szczecin

Awaria godz. 1.06
EC Szczecin
Pomorzany 110 kV

~

8.04.2008 r.

Morzyczyn

Dąbie

Zdroje

110 kV

~

Awaria godz. 3.34

Pomorzany

Morzyczyn
220 kV

8.04.2008 r.
110kV

Żydowce

Awaria godz. 1.55
8.04.2008 r.
Dolna Odra

220kV

~

110kV

Krajnik

~ ~ ~ ~

21

Około godz. 20, dnia 7.04.2008 r. w zachodniej części województwa zaczyna
padać intensywny deszcz przechodzący w deszcz ze śniegiem

Zasięg opadów
deszczu i deszczu
ze śniegiem

Rozmiar katastrofy w województwie
zachodniopomorskim w godzinach
porannych dnia 8.04.2008 r.

Powiat gryfiński: gminy północne
liczba ludności ok.. 30 000
Powiat kamieński: cały
liczba ludności ok.. 47 000
Powiatu gryficki: gminy południowe
liczba ludności ok.. 20 000
Powiat goleniowski: cały
liczba ludności ok.. 78 000

Powiat policki cały
liczba ludności ok.. 63 000
Powiat pyrzycki północne gminy
liczba ludności ok.. 10 000
Powiat stargardzki: bez miasta
Stargard Szczeciński
liczba ludności ok. 40 000
Szczecin dzielnice lewobrzeża
liczba ludności ok.. 300 000
Świnoujście
liczba ludności ok. 40 000
Razem o godz. 7.00 dnia 8.04 w
województwie zachodniopomorskim
ok. 628 000 mieszkańców
pozbawionych było energii
elektrycznej
23

Przebieg zdarzeń w dniu 8 kwietnia 2008 r.

0.02 – awaria głównej linii energetycznej 220 kV Morzyczyn – Police,
zasilającej Szczecin od wschodu;
3.30 – awaria głównej linii energetycznej 220 kV Krajnik – Glinki,
zasilającej Szczecin od południa,
- awarie trzech linii energetycznych 110 kV ;
- awarie licznych linii energetycznych średniego i niskiego napięcia
zasilających w prąd miejscowości w zachodnich powiatach województwa.
Powyższe awarie linii energetycznych spowodowały:
- przerwę w pracy elektrociepłowni Szczecin oraz Pomorzany w
Szczecinie,
- awarię 900 stacji transformatorowych,
- brak prądu w lewobrzeżnej części Szczecina oraz miejscowościach na
obszarze powiatów: stargardzkiego, goleniowskiego, kamieńskiego,
gryfińskiego, pyrzyckiego, gryfickiego, łobeskiego, miasta Świnoujście,
polickiego, w tym ZCh. „Police”.

WPŁYW AWARII
NA FUNKCJONOWANIE
INFRASTRUKTURY
KRYTYCZNEJ

Wpływ katastrofy na funkcjonowanie infrastruktury krytycznej

ŁĄCZNOŚĆ

RODZAJ ŁĄCZNOŚCI

DZIAŁANIE /FUNKCJONOWANIE

System łączności telefonicznej przewodowej

Działa tam, gdzie nie wykorzystywano aparatów telefonicznych
zasilanych z sieci energetycznej

System łączności telefonicznej – mobilnej
/TK/

Realizowała tylko połączenia alarmowe, częściowo funkcjonował
operator TK „Plus”

Internet

Nie funkcjonował

Łączność w systemie reagowania
kryzysowego

Funkcjonowała we wszystkich centrach zarządzania kryzysowego
łączność radiotelefoniczna posiadająca awaryjne zasilanie z
akumulatorów

Wpływ katastrofy na funkcjonowanie infrastruktury krytycznej

Transport i komunikacja
Transport kolejowy
- unieruchomiona linia kolejowa Szczecin – Świnoujście z powodu uszkodzenia
trakcji elektrycznej
-Szczecin – Stargard Szczeciński – brak zasilania /użycie lokomotyw
spalinowych/

Transport drogowy

Poważne utrudnienia na wszystkich drogach objętych opadami śniegu

Zaopatrzenie w wodę
- duże ujęcia wody były zasilane własnymi agregatami prądotwórczymi,
-małe ujęcia wody nie posiadające własnych agregatów prądotwórczych były
zasilane agregatami przewoźnymi, dostarczonymi przez Państwową Straż
Pożarną i Jednostki Wojskowe /od drugiego dnia awarii/,
- agregaty prądotwórcze były też używane rotacyjnie do napełniania
zbiorników hydroforowych i utrzymania minimalnego ciśnienia w sieci
wodociągowej
- do części miejscowości gdzie nie było możliwości dostarczenia agregatów
prądotwórczych woda dowożona była beczkowozami

Szpitale
Wszystkie szpitale z obszaru objętego katastrofą energetyczną zasilane
były z awaryjnych źródeł zasilania.
- szpitale nie prowadziły planowych zabiegów operacyjnych za wyjątkiem
nagłych przypadków i sytuacji ratujących życie,

Zaopatrzenie w paliwo
Stacje paliwowe na obszarze objętym katastrofą nie prowadziły sprzedaży
ze względu na brak zasilania. Uruchomiono awaryjny system zaopatrzenia
szpitali w paliwo przez prywatnego dystrybutora.

Pozostałe utrudnienia
-nie funkcjonuje komunikacja tramwajowa w Szczecinie,
- nie funkcjonuje system zaopatrzenia w energię cieplną,
- występują utrudnienia w funkcjonowaniu oczyszczalni
ścieków,
- nieczynna jest sieć handlowa, w tym centra handlowe,
- nieczynne są banki oraz bankomaty,
- przerwana zostaje praca w zakładach produkcyjnych, a w tym
w: Stoczni
Szczecińskiej „Nowa”, Stoczni Remontowej „Gryfia”, Porcie
Morskim Szczecin – Świnoujście, ZCh. „Police” i w 4 dużych
zakładach przetwórstwa mięsnego,
- ograniczono działalność szkół i przedszkoli, nie
przeprowadzono w 13 szkołach egzaminów dla szóstoklasistów,
- nie działają kasy fiskalne, ale artykuły podstawowe m.in. leki,
środki higieniczne, żywność są sprzedawane.

Działanie systemu
zarządzania kryzysowego w
czasie awarii

AKTUALNY STAN PRAWNY

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 05 czerwca 1998 r.
O ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE
(Dz. U. Nr 80 z 2001 r. poz. 872)
Art. 15.
Wojewoda jako przedstawiciel Rady Ministrów odpowiada za wykonywanie polityki rządu na
obszarze województwa, a w szczególności:
4) zapewnia współdziałanie wszystkich jednostek organizacyjnych administracji rządowej
i samorządowej działających na obszarze województwa i kieruje ich działalnością
w zakresie zapobiegania zagrożeniu życia, zdrowia lub mienia oraz zagrożeniom
środowiska, bezpieczeństwa państwa i utrzymania porządku publicznego, ochrony praw
obywatelskich, a także zapobiegania klęskom żywiołowym i innym nadzwyczajnym
zagrożeniom oraz zwalczania i usuwania ich skutków na zasadach określonych
w ustawach,
4a) dokonuje oceny stanu zabezpieczenia przeciwpowodziowego województwa, opracowuje
plan operacyjny ochrony przed powodzią oraz ogłasza i odwołuje pogotowie i alarm
przeciwpowodziowy,

Art. 16.
1.

Wojewoda może wydawać, w zakresie wykonywania funkcji przedstawiciela Rady
Ministrów, polecenia obowiązujące wszystkie organy administracji rządowej,
a w sytuacjach nadzwyczajnych, o których mowa w art. 15 pkt 4 i 4a, obowiązujące
również organy samorządu terytorialnego. O wydanych poleceniach wojewoda
niezwłocznie informuje właściwego ministra.

GŁOWNE KOMPETENCE W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 05 czerwca 1998 r.
O ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE
– Wydaje akty prawa miejscowego dla obszarów nie uporządkowanych aktami
prawa powszechnie obowiązującego.
– Planuje reagowanie kryzysowe województwa ustalając między innymi
kompetencje poszczególnych osób funkcyjnych.
– Koordynuje przebiegiem reagowania na sytuacje kryzysowe o wymiarze
ponad powiatowym.
– Wnioskuje o:
• wprowadzenie stanu klęski żywiołowej,
• użycie Sił Zbrojnych RP.
– Ogłasza:
• pogotowie i alarm przeciwpowodziowy,
• stan zagrożenia epidemicznego i stan epidemii,
• uruchomienie działań interwencyjnych w obliczu zagrożenia
radiacyjnego.
–Monitoruje stan bezpieczeństwa województwa oraz informuje, alarmuje i
ostrzega przed potencjalnymi zagrożeniami.
– Udziela wsparcia zagrożonym powiatom siłami i środkami z innych powiatów.
– Wnioskuje o wsparcie potencjału reagowania kryzysowego województwa
zachodniopomorskiego siłami i środkami z województw ościennych lub
wydzielonych z zasobów krajowych.

AKTUALNY STAN PRAWNY

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Art. 1.
Ustawa określa organy właściwe w sprawach zarządzania
kryzysowego oraz ich zadania i zasady działania w tej
dziedzinie, a także zasady finansowania zadań zarządzania
kryzysowego.

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Wojewoda
Wydział Bezpieczeństwa
i Zarządzania Kryzysowego
Zachodniopomorskiego Urzędu
Wojewódzkiego

Wojewódzkie zespolone służby,
inspekcje i straże
Wojewódzkie Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Wojewódzkie
Centrum
Zarządzania
Kryzysowego
Lekarz Koordynator
Ratownictwa
Medycznego

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Starosta
Komórka organizacyjna starostwa
powiatowego właściwa do spraw
zarządzania kryzysowego
Powiatowy Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Powiatowe
Centrum
Zarządzania
Kryzysowego

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Wójt, burmistrz, prezydent miasta
Komórka organizacyjna urzędu gminy
właściwa do spraw zarządzania
kryzysowego
Gminny Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Może tworzyć:

Gminne Centrum
Zarządzania
Kryzysowego

ZALEŻNOŚCI SŁUŻBOWE
w zakresie bezpieczeństwa powszechnego i porządku publicznego

SYTUACJA KRYZYSOWA

STAROSTA
POWIATU

WOJEWODA

STAN KLĘSKI ŻYWIOŁOWEJ
(W zakresie zarządzania kryzysowego)

WOJEWÓDZKI
ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

SYSTEM REAGOWANIA KRYZYSOWEGO WOJEWÓDZTWA ZACHODNIOPOMORSKIEGO

WOJEWÓDZKI
ZESPÓŁ
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

WOJEWODA

RZĄDOWY ZESPÓŁ
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO
RZĄDOWE
CENTRUM
BEZPIECZEŃSTWA

MONITOROWANIE, ANALIZA
UZYSKIWANYCH DANYCH,
PROGNOZOWANIE ZDARZEŃ

SĄSIEDNIE
WOJEWÓDZTWA
NIEMIECKIE
LANDY
NADGRANICZNE

WOJEWÓDZKIE CENTRUM ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO
INICJOWANIE DZIAŁAŃ REAGOWANIA KRYZYSOWEGO
ZABEZPIECZENIE OPERACYJNO – TECHNICZNE
I INFORMACYJNE

ŚRODKI
MASOWEGO
PRZEKAZU

STAROSTOWIE
POWIATÓW

RESORTOWE
STRUKTURY
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

WOJEWÓDZKIE
STANOWISKA
KIEROWANIA,
SŁUŻBY
OPERACYJNODYSPOZYTORSKIE

ORGANIZACJE
POZARZĄDOWE

POWIATOWE CENTRUM
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

SYSTEM
ALARMOWANIA
I OSTRZEGANIA
LUDNOŚCI

WOJEWODZKI ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

WOJEWODA ZACHODNIOPOMORSKI
– przewodniczący
DYREKTOR WYDZIAŁU BEZPIECZEŃSTWA
I ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO – zastępca przewodniczącego

40

STALI CZŁONKOWIE ZESPOŁU
KIEROWNICY ZESPOLONYCH SŁUŻB, INSPEKCJI I STRAŻY WOJEWÓDZKICH
ORGANY ADMINISTRACJI NIEZESPOLONEJ
INNI CZOŁONKOWIE ZESPOŁU
PRZEDSTAWICIELE ZACHODNIOPOMORSKIEGO URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO W SZCZECINIE

INNE OSOBY ZAPROSZONE DO UDZIAŁU W PRACACH ZESPOŁU

GRUPA OPERACYJNA

ZAPEWNIA
FUNKCJONOWANIE

DORAŹNIE

WYDZIAŁ BEZPIECZEŃSTWA I ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

STALI
CZŁONKOWIE
ZESPOŁU

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Wojewoda Zachodniopomorski – przewodniczący;
2) Dyrektor Wydziału Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego
w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie –
zastępca przewodniczącego;
3) Marszałek Województwa Zachodniopomorskiego;
4) Komendant Wojewódzki Policji w Szczecinie;
5) Zachodniopomorski Komendant Wojewódzki Państwowej Straży
Pożarnej;
6) Szef Wojewódzkiego Sztabu Wojskowego w Szczecinie;
7) Dyrektor Wydziału Infrastruktury w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie;
8) Dyrektor Zachodniopomorskiego Centrum Organizacji i Promocji Zdrowia.

KIEROWNICY
ZESPOLONYCH
SŁUŻB, INSPEKCJI
I STRAŻY
WOJEWÓDZKICH

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego;
2) Zachodniopomorski Wojewódzki Konserwator Zabytków;
3) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Ochrony
Roślin i Nasiennictwa
4) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska;
5) Zachodniopomorski Wojewódzki Lekarz Weterynarii;
6) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Farmaceutyczny;
7) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej;
8) Zachodniopomorski Kurator Oświaty;
9) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego;
10)
Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Transportu Drogowego

ORGANY
ADMINISTRACJI
NIEZESPOLONEJ

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Komendant Pomorskiego Oddziału Straży Granicznej w Szczecinie;
2) Komendant Pomorskiego Dywizjonu Straży Granicznej w Świnoujściu;
3) Dyrektor Urzędu Morskiego w Szczecinie;
4) Przedstawiciel Dyrektora Urzędu Morskiego w Słupsku;
5) Dyrektor Izby Celnej w Szczecinie;
6) Dyrektor Urzędu Żeglugi Śródlądowej w Szczecinie;
7) Dyrektor Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Szczecinie;
8) Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny w Szczecinie.

INNI
CZOŁONKOWIE
ZESPOŁU

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Dyrektor Delegatury Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego
w Szczecinie;
2) Prokurator Okręgowy w Szczecinie;
3) Dyrektor Zachodniopomorskiego Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych w Szczecinie;
4) Dyrektor Oddziału Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad w Szczecinie;
5) Dyrektor Oddziału Regionalnego PKP Polskie Linie Kolejowe
w Szczecinie;
6) Dyrektor Zachodniopomorskiego Oddziału Wojewódzkiego
Narodowego Funduszu Zdrowia;
7) Kierownik Biura Prognoz Meteorologicznych Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej w Szczecinie;
8) Dyrektor Północno-Zachodniego Oddziału Terenowego Urzędu
Regulacji Energetyki w Szczecinie.

PRZEDSTAWICIELE
ZACHODNIOPOMORSKIEGO
URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO
W SZCZECINIE

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Dyrektor Generalny Zachodniopomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Szczecinie;
2) Dyrektor Wydział Środowiska i Rolnictwa;
3) Dyrektor Wydział Polityki Społecznej;
4) Dyrektor Wydziału Finansów i Budżetu w Zachodniopomorskim
Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie;
5) Kierownik Biura Prawnego w Zachodniopomorskim Urzędzie
Wojewódzkim w Szczecinie;
6) Rzecznik Prasowy Wojewody Zachodniopomorskiego.

PODJĘTE DZIAŁANIA
W CELU OGRANICZENIA
SKUTKÓW AWARII

48

Godz. 19.14, dnia 7.04.2008 r.
Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego
otrzymuje od Biura Prognoz Meteorologicznych w
Szczecinie ostrzeżenie nr 16 o intensywnych opadach
deszczu przechodzących w deszcz ze śniegiem.
Ostrzeżenie przewiduje silne opady deszczu i deszczu ze
śniegiem w ciągu najbliższych 18 godzin, do 25-30 mm.
Przewidywane są utrudnienia komunikacyjne i na terenach
zurbanizowanych.

49

Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego zgodnie z procedurą rozsyła
w godz. 20.08 – 20.31 ostrzeżenia do mediów /17/ i jednostek samorządu
terytorialnego oraz innych ogniw ważnych dla systemu zarządzania
kryzysowego województwa /33/. Łącznie 50 odbiorców.

50

Najważniejsze działania podejmowane przez wojewódzką administrację
rządową.

I dzień katastrofy /8 kwietnia/
1. Uruchomienie pracy zespołów zarządzania kryzysowego
- wojewódzkiego – praca na dwóch stanowiskach w Urzędzie Miasta Szczecin i Urzędzie
Wojewódzkim /posiedzenia w odstępach 2 – 3 godziny. Zakończone konferencją prasową/,
- powiatowych i gminnych – praca całodobowa z wykorzystaniem systemu łączności
radiotelefonicznej Wojewody i PSP
2. Nadawanie komunikatów radiowych do mieszkańców, przy wykorzystaniu rozgłośni
zlokalizowanych poza Szczecinem
3. Uruchomienie komunikacji autobusowej w Szczecinie.
4. Odwołanie obowiązku uczestnictwa w zajęciach szkolnych – szkoły otwarte.
5. Monitoring funkcjonowania:

- szpitali – wzmocnienie agregatami, dowóz paliwa i wody, zorganizowanie punktu dializ, apel
o przyjmowanie pacjentów w przychodniach,
- systemu wodno – kanalizacyjnego – kontrola zrzutu ścieków, przygotowanie sprzętu do
dowozu wody /PSP, SZ/,
- zakładów o dużym i zwiększonym ryzyku – np.. ZCh Police, wzmocnienie agregatem
urządzeń do chłodzenia instalacji z amoniakiem.
51

6. Monitorowanie prac związanych z przywracaniem energii
7. Wystąpienie do Ministra Finansów o uruchomienie sprzedaży podstawowych produktów
żywnościowych z pominięciem kas fiskalnych – ręczna rejestracja sprzedaży.
8. Zorganizowanie zwiększonej ilości patroli na ulicach: policja, wojsko /żandarmeria / straż
graniczna.
9. Wywóz produktów mrożonych z marketów – samochodami chłodniami do magazynów
rejonowych.

10. Uruchomienie pomocy społecznej.
11. W związku ze zmniejszoną ilością pociągów – pociągi pośpieszne zatrzymywane są na
wszystkich stacjach.
12. Przywracanie energii w I kolejności na elektrociepłowni w Szczecinie.

52

KALENDARIUM DZIAŁAŃ SYSTEMU ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
w dniu 8 kwietnia 2008 r.
4.20 – powołanie w Szczecinie miejskiego zespołu zarządzania kryzysowego;
5.15 – pierwsze posiedzenie miejskiego zespołu zarządzania kryzysowego;
6.00 – spotkanie członków wojewódzkiego zespołu zarządzania kryzysowego;
7.30 - wspólne posiedzenie wojewódzkiego i miejskiego zespołu zarządzania
kryzysowego pod przewodnictwem Wojewody Zachodniopomorskiego i
Prezydenta Szczecina;
7.00 – 9.00 – zbierają się zespoły reagowania kryzysowego w powiatach:
goleniowskim, polickim, stargardzkim, kamieńskim;
8.00 - 11.00 – zbierają się zespoły zarządzania kryzysowego w gminach
objętych awarią energetyczną oraz dodatkowo w mieście Kamień Pomorski i
Trzebiatów ze względu na wystąpienie zagrożenia powodziowego.
8 kwietnia odbywają się wspólne posiedzenia wojewódzkiego i miejskiego zespołu
zarządzania kryzysowego, na których omawiana jest aktualna sytuacja energetyczna,
przeciwpowodziowa oraz stan bezpieczeństwa i porządku publicznego w Szczecinie i na
obszarze powiatów objętych sytuacją kryzysową. Posiedzenia zespołów kończyły się
każdorazowo konferencjami prasowymi, w ramach których przekazywane były dla
mediów dane o aktualnej sytuacji w Szczecinie i na obszarze województwa.
Od dnia 9 kwietnia Wojewódzki Zespół Zarządzania Kryzysowego funkcjonuje w
Urzędzie Wojewódzkim zachowując tryb pracy podobny jak dzień wcześniej
Wojewoda Zachodniopomorski wraz z Komendantem Wojewódzkim PSP jedzie do
miejscowości objętych awarią i uczestniczy w posiedzeniach powiatowych zespołów
zarządzania kryzysowego m.in. w Starostwie Powiatowym w Goleniowie i Kamieniu
Pomorskim.

SCHEMAT KIEROWANIA /ZARZĄDZANIA/
WOJEWODA ZACHODNIOPOMORSKI
WOJEWÓDZKI ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
Wojewódzkie służby, inspekcje, straże
i jednostki organizacyjne wchodzące
w skład systemu reagowania kryzysowego

WCZK

Prezydent Szczecina

Starosta Policki

Starosta Kamieński

Starosta Goleniowski

MCZK

PCZK

PCZK

PCZK

Starosta Stargardzki

Starosta Gryficki

Starosta Gryfiński

Prezydent Świnoujścia

PCZK

PCZK

PCZK

MCZK

GCZK-7

GCZK-3

GCZK-2

GCZK-3

GCZK-2

GCZK-5

Działania podjęte w związku z awarią
Pomoc dla mieszkańców
W związku z zaistniałą awarią sieci energetycznej Wojewoda zwrócił się do
jednostek samorządu terytorialnego, z obszaru dotkniętego skutkami awarii
energetycznej, o:
-zorganizowanie niezbędnej pomocy dla mieszkańców w zakresie m.in.
dostaw żywności,
- wody oraz innego niezbędnego zaopatrzenia,
- objęcie - przez Ośrodki Pomocy Rodzinie, opieką osób potrzebujących
pomocy,
- zapewnienie warunków do skorzystania z urządzeń sanitarnych ( kąpiele,
opieka nad dziećmi).

Ochrona zdrowia /lekarz koordynator z Wojewódzkiego Stanowiska
Koordynacji Ratownictwa Medycznego/
Monitorowano funkcjonowanie szpitali.
Szpitalne oddziały intensywnej terapii i oddziały dializ w województwie
zasilane były agregatami własnymi lub dostarczonymi przez straż pożarną.
Dyrektorom szpitali przekazano telefon kontaktowy do dystrybutora
zaopatrującego agregaty prądotwórcze w paliwo.
Utrzymywano stały kontakt telefoniczny z Wojewódzką Stacją Pogotowia
Ratunkowego. Wojewódzka Stacja Pogotowia Ratunkowego nie odnotowała
zwiększonej ilości wezwań do zachorowań, nie zanotowano również wezwań
związanych z zaistniałym zdarzeniem.

Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny
sprawy sanitarno – epidemiologiczne
Podjęto natychmiastowe działania kontrolne w hurtowniach i sklepach spożywczych
w zakresie przechowywania artykułów spożywczych, zwłaszcza mrożonych.
W czasie kontroli ustalono, że żywność wymagająca przechowywania w chłodzie
była:
-przechowywana w podstawionych pod sklepy samochodach chłodniach w
monitorowanej temperaturze, odpowiedniej dla asortymentu żywności
- przetransportowana do magazynów rejonowych dużych sieci handlowych.

Część żywności nietrwałej mikrobiologicznie, w tym przetwory mleczne, wędliny,
mięso, mrożonki została wycofana z obrotu w ramach działań wynikających z
kontroli wewnętrznych.
Monitorowano jakość wody przeznaczonej do spożycia a także sytuację pod kątem
zagrożenia epidemiologicznego w szpitalach.

Wojewódzki Inspektorat Weterynarii - sprawy weterynaryjne
Inspektorzy powiatowych inspekcji weterynaryjnych podjęli działania kontrolne
z możliwością podejmowania decyzji o utylizacji żywności, która w wyniku
braku dopływu prądu do urządzeń chłodniczych mogła ulec zepsuciu.
Duże fermy drobiowe, pozostające bez podstawowego zasilania, zasilano
zastępczo z agregatów prądotwórczych. Zasilanie zastępcze znacznie
podniosło koszty produkcji w fermach.
Sytuacja w chłodniach składowych jest opanowana.

Sytuacja w oświacie
Z uwagi na niedogrzanie pomieszczeń, brak dostaw ciepła i energii elektrycznej
8 kwietnia, zajęcia lekcyjne we wszystkich gimnazjach i szkołach
ponadgimnazjalnych odwołano.
9 kwietnia w wielu miejscowościach zajęcia skrócono, bądź odwołano.
Odwołano sprawdzian szóstoklasistów w 8 szkołach podstawowych na terenie
Szczecina oraz w 5 w terenie ( Stargard Szczeciński, Koszewo, Sowno,
Grzedzice, Goleniów).
Wojewódzki Kurator Oświaty na bieżąco informował Wojewodę o ilości placówek
oświatowych, w których nie prowadzone były zajęcia szkolne z powodu awarii
zasilania energetycznego.

Siły i środki uczestniczące w likwidacji skutków katastrofy energetycznej

Policja
- 465 funkcjonariuszy, w tym 112 ze Szkoły Policji w Pile,
140 funkcjonariuszy Oddziału Prewencji w Szczecinie,
65 funkcjonariuszy ruchu drogowego,
- 71 radiowozów
-nie odnotowano zdarzeń o charakterze kryminalnym lub
chuligańskim - mających związek z awarią sieci energetycznych.
Państwowa Straż Pożarna
Ratownicy PSP – ok. 250 dziennie
Samochody ratownicze – 6 /Poznań, Gorzów, Warszawa, Opole, Wrocław/
Samochody pożarnicze – ok. 55 dziennie
Agregaty prądotwórcze – ok. 106 dziennie
Motopompy – ok. 47 dziennie

Siły Zbrojne RP /średnio w ciągu dnia/
- 65 żołnierzy
- 15 samochodów
- 2 pojazdy ciężkie
- 4 agregatów prądotwórczych
- 3 motopompy
- lekkie pokrycie drogowe
- most niskowodny
Żandarmeria Wojskowa
- 110 żołnierzy
- 12 samochodów
Pomorski Oddział Straży Granicznej w Szczecinie
- 70 funkcjonariuszy
- 8 samochodów

WSTĘPNE WNIOSKI
PO AWARII

Wstępne wnioski


Konieczne jest zaopatrzenie jednostek organizacyjnych ważnych dla
funkcjonowania administracji publicznej oraz gwarantujących
świadczenie usług społecznych w urządzenia awaryjnego zasilania
elektroenergetycznego



Konieczne jest opracowanie i uruchomienia programu edukacyjnego,
mającego na celu zapoznanie mieszkańców z potencjalnymi
zagrożeniami charakterystycznymi dla poszczególnych powiatów oraz
sposobami optymalnych zachowań



Konieczna jest rozbudowa systemów kierowania i informowania,
wykorzystywanych przez organy samorządu terytorialnego w procesie
reagowania kryzysowego

PODSUMOWANIE
• Sprawne
funkcjonowanie
kryzysowego
przyczyniło
rozmiarów katastrofy

systemu
się
do

zarządzania
ograniczenia

• Szybkie zwołanie Zespołów Zarządzania Kryzysowego
pozwoliło na koordynację działań od momentu
powstania sytuacji kryzysowej
• Wspólne informowanie mieszkańców o skutkach
katastrofy i postępach w prowadzeniu akcji ratowniczej
umożliwiło jednolity przekaz i niezakłóconą pracę
centrów zarządzania kryzysowego

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE

65

Powołanie Zespołu ds. Zbadania Przyczyn i Skutków
Katastrofy Energetycznej Zarządzeniem Wojewody
Zachodniopomorskiego nr 154/2008
z dnia 22 kwietnia 2008r.
Określenie przyczyn i skutków katastrofy
elektroenergetycznej
zaistniałej w części województwa zachodniopomorskiego.
Zbilansowanie strat i szkód powstałych
w wyniku katastrofy elektroenergetycznej
oraz kosztów prowadzenia działań ratowniczych.
Opracowanie założeń
do „Strategii Bezpieczeństwa Energetycznego
dla Województwa Zachodniopomorskiego”.
66

Raport Zespołu ds. Zbadania Przyczyn
i Skutków Katastrofy Energetycznej

WNIOSKI I ZALECENIA

67

68

Bezpośrednie przyczyny katastrofy energetycznej

 Obciążenia sadzią przewodów linii energetycznych przekroczyły
znacznie, co najmniej o kilkadziesiąt procent, przyjęte w
obliczeniach normowe wartości katastrofalne,
 Dodatkowym czynnikiem, mającym wpływ na przebieg zdarzeń i
rozległość uszkodzeń, były obfite opady deszczu w okresie
poprzedzającym awarię, co spowodowało podniesienie poziomu wód
gruntowych i w efekcie rozmiękczenie gruntu,
 Efektem było obniżenie stabilności posadowienia zarówno słupów
linii elektroenergetycznych jak i rosnących w pobliżu linii drzew.

69

Skutki ekonomiczne katastrofy energetycznej







KOSZTY AKCJI RATOWNICZEJ: 829 731,34 zł
KOSZTY PONIESIONE PRZEZ ZAKŁADY, FIRMY,
SPÓŁKI, SZPITALE: 45 172 424,12 zł
KOSZTY PONIESIONE PRZEZ POWIATY I GMINY :
979 468,41 zł
CAŁKOWITE KOSZTY: 46 981 623,87 zł

Koszty niedostarczonej energii elektrycznej oszacowano
na kwotę powyżej 60 milionów zł.
70

Raport dostrzega potrzebę
powołania stałego zespołu :
Wojewódzkiej Rady do spraw
Bezpieczeństwa Energetycznego

71

72

Powołanie Wojewódzkiej Rady
ds. Bezpieczeństwa Energetycznego
Zarządzenie Wojewody Zachodniopomorskiego

nr 435/2008 z dnia 30 września 2008r.

73

ZADANIA WOJEWÓDZKIEJ RADY
ds. BEZPIECZEŃSTWA ENERGETYCZNEGO
1. Nadzór nad realizacją wniosków i zaleceń wynikających z Raportu Zespołu
ds. Zbadania Przyczyn i Skutków Katastrofy Energetycznej w aglomeracji
szczecińskiej i części województwa zachodniopomorskiego.
2. Nadzór nad powstaniem oraz wdrażaniem Strategii Bezpieczeństwa
Energetycznego dla Województwa Zachodniopomorskiego.
3. Monitorowanie funkcjonowania systemu elektroenergetycznego, gazowego
i ciepłowniczego na terenie województwa zachodniopomorskiego.
4. Inicjowanie działań i projektów związanych z rozwojem energetyki na terenie
województwa zachodniopomorskiego.
5. Monitorowanie realizacji planów rozwoju przedsiębiorstw energetycznych.
6. Wspieranie działań samorządu województwa w zakresie tworzenia projektów
planu zaopatrzenia w energię elektryczną, gaz oraz ciepło.
7. Inicjowanie działań wspierających rozwój energetyki odnawialnej.
74

Dziękuję za uwagę

75


Slide 36

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE
Wydział Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego

Olsztyn 20 luty 2009 r.
Waldemar Redmer
1

2

Bezpośrednią przyczyną awarii systemu
elektroenergetycznego w nocy 7-8 kwietnia

2008 r. był szczególnie niekorzystny splot
warunków atmosferycznych prowadzący do
licznych uszkodzeń linii elektroenergetycznych
3

Temperatura powietrza
st. C
8,0
S z c z ec in
7,0

Ś w inoujś c ie
G oleniów

6,0

5,0

4,0

3,0

2,0

1,0

0,0

-1,0

-2,0

-3,0
2008-04-07

2008-04-07

2008-04-07

2008-04-07

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-09

00:00

06:00

12:00

18:00

00:00

06:00

12:00

18:00

00:00

d a ta / g o d z .

4

Prędkość wiatru
Charakterystyczne prędkości wiatru wg PN-77/B-02011

m /s

Strefa I
– Szczecin
– 20 m/s
Strefa II – Goleniów – 24 m/s
Strefa IIa – Świnoujście – 27 m/s

14
S z c z ec in
13
12

Ś w inoujś c ie
G oleniów

11
Kierunek
wiatru wg IMiGW:
10
16:00÷21:00
– PN i PN-ZACH, 3÷6 m/s
22:00÷01:00
– ZACH-PN, 3÷4 m/s
9
02:00÷14:00 – ZACH, 4÷8 m/s
8
7
6
5
4
3
2
1
0
2008-04-07 00:00 2008-04-07 06:00 2008-04-07 12:00 2008-04-07 18:00 2008-04-08 00:00 2008-04-08 06:00 2008-04-08 12:00 2008-04-08 18:00 2008-04-09 00:00
d a ta / g o d z .

5

Rodzaje opadu


Początkowo intensywny opad deszczu, a później
śniegu z deszczem i śniegu



Suma opadów 8:00 07.04 do 8:00 08.04 lokalnie
48 l/m2 w równoważniku wodnym (4,8 cm/m2)



Lokalnie odnotowana gęstość śniegu:
 

2 ,1 kN/m

2

 7 ,8 kN/m

3

0 ,27 m
6

Niewielki pobór energii elektrycznej w
godzinach nocnych z 07 na 08 04 2008 był
przyczyną schłodzenia przewodów
napowietrznych linii energetycznych do
temperatury zamarzania śniegu, co
sprzyjało osadzaniu się sadzi.

7

8

9

Wielkości Obciążeń Przewodów Sadzią
A F L – 6 2 40 m m

2

d = 2 1,7 m m
S a d ź n o rm a ln a
[N /m ]
S a d ź k a ta strofa ln a

A F L – 8 5 25 m m
d = 3 1,5 m m

8 ,7

1 7,4

2 2,8

S a d ź 7 -8 k w ietn ia

3 8,0

4 5,2

[N /m ]

 = 118 %

 = 98 %

9 ,7

1 9,7

76

53

[N /m ]

C ięża r p rzew o d u
[N /m ]
P rzek ro czen ie k atastro fa ln ych ob cią żeń
[% ]

2

Ciężar sadzi na jednym przewodzie długości 300 m:
45,2  300 = 13560 N = 13,56 kN

10

Upadek słupów

11

Zniszczenia konstrukcji
na skutek przeciążenia przewodów
L in ie



220 k V (1)

110 k V (5)

2

1

3

Z łam an ie trzon u słu p a

14

6

20

S k ręcen ia trzon ów



6

6

U szk od zen ia p op rzeczn ik ów ze św iatłow od em



8

8

U szk od zen ia p op rzeczn ik ów b ez św iatłow od u



3

3

1



1

17

24

41

P rzew rócen ia

In n e


12

Formy zniszczenia słupów
Złamania słupów
220 kV

110 kV

13

14

15

Zniszczenia kaskadowe
Linia 220 kV

Linia 15 kV
Linia 110 kV

16

17

18

19

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE

20

Przebieg katastrofy energetycznej w Szczecinie
Police 220 kV

Glinki 220 kV

220kV
Awaria godz. 0.02
Police 110 kV

Glinki 110 kV

8.04.2008 r.

110kV

Szczecin

Awaria godz. 1.06
EC Szczecin
Pomorzany 110 kV

~

8.04.2008 r.

Morzyczyn

Dąbie

Zdroje

110 kV

~

Awaria godz. 3.34

Pomorzany

Morzyczyn
220 kV

8.04.2008 r.
110kV

Żydowce

Awaria godz. 1.55
8.04.2008 r.
Dolna Odra

220kV

~

110kV

Krajnik

~ ~ ~ ~

21

Około godz. 20, dnia 7.04.2008 r. w zachodniej części województwa zaczyna
padać intensywny deszcz przechodzący w deszcz ze śniegiem

Zasięg opadów
deszczu i deszczu
ze śniegiem

Rozmiar katastrofy w województwie
zachodniopomorskim w godzinach
porannych dnia 8.04.2008 r.

Powiat gryfiński: gminy północne
liczba ludności ok.. 30 000
Powiat kamieński: cały
liczba ludności ok.. 47 000
Powiatu gryficki: gminy południowe
liczba ludności ok.. 20 000
Powiat goleniowski: cały
liczba ludności ok.. 78 000

Powiat policki cały
liczba ludności ok.. 63 000
Powiat pyrzycki północne gminy
liczba ludności ok.. 10 000
Powiat stargardzki: bez miasta
Stargard Szczeciński
liczba ludności ok. 40 000
Szczecin dzielnice lewobrzeża
liczba ludności ok.. 300 000
Świnoujście
liczba ludności ok. 40 000
Razem o godz. 7.00 dnia 8.04 w
województwie zachodniopomorskim
ok. 628 000 mieszkańców
pozbawionych było energii
elektrycznej
23

Przebieg zdarzeń w dniu 8 kwietnia 2008 r.

0.02 – awaria głównej linii energetycznej 220 kV Morzyczyn – Police,
zasilającej Szczecin od wschodu;
3.30 – awaria głównej linii energetycznej 220 kV Krajnik – Glinki,
zasilającej Szczecin od południa,
- awarie trzech linii energetycznych 110 kV ;
- awarie licznych linii energetycznych średniego i niskiego napięcia
zasilających w prąd miejscowości w zachodnich powiatach województwa.
Powyższe awarie linii energetycznych spowodowały:
- przerwę w pracy elektrociepłowni Szczecin oraz Pomorzany w
Szczecinie,
- awarię 900 stacji transformatorowych,
- brak prądu w lewobrzeżnej części Szczecina oraz miejscowościach na
obszarze powiatów: stargardzkiego, goleniowskiego, kamieńskiego,
gryfińskiego, pyrzyckiego, gryfickiego, łobeskiego, miasta Świnoujście,
polickiego, w tym ZCh. „Police”.

WPŁYW AWARII
NA FUNKCJONOWANIE
INFRASTRUKTURY
KRYTYCZNEJ

Wpływ katastrofy na funkcjonowanie infrastruktury krytycznej

ŁĄCZNOŚĆ

RODZAJ ŁĄCZNOŚCI

DZIAŁANIE /FUNKCJONOWANIE

System łączności telefonicznej przewodowej

Działa tam, gdzie nie wykorzystywano aparatów telefonicznych
zasilanych z sieci energetycznej

System łączności telefonicznej – mobilnej
/TK/

Realizowała tylko połączenia alarmowe, częściowo funkcjonował
operator TK „Plus”

Internet

Nie funkcjonował

Łączność w systemie reagowania
kryzysowego

Funkcjonowała we wszystkich centrach zarządzania kryzysowego
łączność radiotelefoniczna posiadająca awaryjne zasilanie z
akumulatorów

Wpływ katastrofy na funkcjonowanie infrastruktury krytycznej

Transport i komunikacja
Transport kolejowy
- unieruchomiona linia kolejowa Szczecin – Świnoujście z powodu uszkodzenia
trakcji elektrycznej
-Szczecin – Stargard Szczeciński – brak zasilania /użycie lokomotyw
spalinowych/

Transport drogowy

Poważne utrudnienia na wszystkich drogach objętych opadami śniegu

Zaopatrzenie w wodę
- duże ujęcia wody były zasilane własnymi agregatami prądotwórczymi,
-małe ujęcia wody nie posiadające własnych agregatów prądotwórczych były
zasilane agregatami przewoźnymi, dostarczonymi przez Państwową Straż
Pożarną i Jednostki Wojskowe /od drugiego dnia awarii/,
- agregaty prądotwórcze były też używane rotacyjnie do napełniania
zbiorników hydroforowych i utrzymania minimalnego ciśnienia w sieci
wodociągowej
- do części miejscowości gdzie nie było możliwości dostarczenia agregatów
prądotwórczych woda dowożona była beczkowozami

Szpitale
Wszystkie szpitale z obszaru objętego katastrofą energetyczną zasilane
były z awaryjnych źródeł zasilania.
- szpitale nie prowadziły planowych zabiegów operacyjnych za wyjątkiem
nagłych przypadków i sytuacji ratujących życie,

Zaopatrzenie w paliwo
Stacje paliwowe na obszarze objętym katastrofą nie prowadziły sprzedaży
ze względu na brak zasilania. Uruchomiono awaryjny system zaopatrzenia
szpitali w paliwo przez prywatnego dystrybutora.

Pozostałe utrudnienia
-nie funkcjonuje komunikacja tramwajowa w Szczecinie,
- nie funkcjonuje system zaopatrzenia w energię cieplną,
- występują utrudnienia w funkcjonowaniu oczyszczalni
ścieków,
- nieczynna jest sieć handlowa, w tym centra handlowe,
- nieczynne są banki oraz bankomaty,
- przerwana zostaje praca w zakładach produkcyjnych, a w tym
w: Stoczni
Szczecińskiej „Nowa”, Stoczni Remontowej „Gryfia”, Porcie
Morskim Szczecin – Świnoujście, ZCh. „Police” i w 4 dużych
zakładach przetwórstwa mięsnego,
- ograniczono działalność szkół i przedszkoli, nie
przeprowadzono w 13 szkołach egzaminów dla szóstoklasistów,
- nie działają kasy fiskalne, ale artykuły podstawowe m.in. leki,
środki higieniczne, żywność są sprzedawane.

Działanie systemu
zarządzania kryzysowego w
czasie awarii

AKTUALNY STAN PRAWNY

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 05 czerwca 1998 r.
O ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE
(Dz. U. Nr 80 z 2001 r. poz. 872)
Art. 15.
Wojewoda jako przedstawiciel Rady Ministrów odpowiada za wykonywanie polityki rządu na
obszarze województwa, a w szczególności:
4) zapewnia współdziałanie wszystkich jednostek organizacyjnych administracji rządowej
i samorządowej działających na obszarze województwa i kieruje ich działalnością
w zakresie zapobiegania zagrożeniu życia, zdrowia lub mienia oraz zagrożeniom
środowiska, bezpieczeństwa państwa i utrzymania porządku publicznego, ochrony praw
obywatelskich, a także zapobiegania klęskom żywiołowym i innym nadzwyczajnym
zagrożeniom oraz zwalczania i usuwania ich skutków na zasadach określonych
w ustawach,
4a) dokonuje oceny stanu zabezpieczenia przeciwpowodziowego województwa, opracowuje
plan operacyjny ochrony przed powodzią oraz ogłasza i odwołuje pogotowie i alarm
przeciwpowodziowy,

Art. 16.
1.

Wojewoda może wydawać, w zakresie wykonywania funkcji przedstawiciela Rady
Ministrów, polecenia obowiązujące wszystkie organy administracji rządowej,
a w sytuacjach nadzwyczajnych, o których mowa w art. 15 pkt 4 i 4a, obowiązujące
również organy samorządu terytorialnego. O wydanych poleceniach wojewoda
niezwłocznie informuje właściwego ministra.

GŁOWNE KOMPETENCE W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 05 czerwca 1998 r.
O ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE
– Wydaje akty prawa miejscowego dla obszarów nie uporządkowanych aktami
prawa powszechnie obowiązującego.
– Planuje reagowanie kryzysowe województwa ustalając między innymi
kompetencje poszczególnych osób funkcyjnych.
– Koordynuje przebiegiem reagowania na sytuacje kryzysowe o wymiarze
ponad powiatowym.
– Wnioskuje o:
• wprowadzenie stanu klęski żywiołowej,
• użycie Sił Zbrojnych RP.
– Ogłasza:
• pogotowie i alarm przeciwpowodziowy,
• stan zagrożenia epidemicznego i stan epidemii,
• uruchomienie działań interwencyjnych w obliczu zagrożenia
radiacyjnego.
–Monitoruje stan bezpieczeństwa województwa oraz informuje, alarmuje i
ostrzega przed potencjalnymi zagrożeniami.
– Udziela wsparcia zagrożonym powiatom siłami i środkami z innych powiatów.
– Wnioskuje o wsparcie potencjału reagowania kryzysowego województwa
zachodniopomorskiego siłami i środkami z województw ościennych lub
wydzielonych z zasobów krajowych.

AKTUALNY STAN PRAWNY

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Art. 1.
Ustawa określa organy właściwe w sprawach zarządzania
kryzysowego oraz ich zadania i zasady działania w tej
dziedzinie, a także zasady finansowania zadań zarządzania
kryzysowego.

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Wojewoda
Wydział Bezpieczeństwa
i Zarządzania Kryzysowego
Zachodniopomorskiego Urzędu
Wojewódzkiego

Wojewódzkie zespolone służby,
inspekcje i straże
Wojewódzkie Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Wojewódzkie
Centrum
Zarządzania
Kryzysowego
Lekarz Koordynator
Ratownictwa
Medycznego

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Starosta
Komórka organizacyjna starostwa
powiatowego właściwa do spraw
zarządzania kryzysowego
Powiatowy Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Powiatowe
Centrum
Zarządzania
Kryzysowego

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Wójt, burmistrz, prezydent miasta
Komórka organizacyjna urzędu gminy
właściwa do spraw zarządzania
kryzysowego
Gminny Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Może tworzyć:

Gminne Centrum
Zarządzania
Kryzysowego

ZALEŻNOŚCI SŁUŻBOWE
w zakresie bezpieczeństwa powszechnego i porządku publicznego

SYTUACJA KRYZYSOWA

STAROSTA
POWIATU

WOJEWODA

STAN KLĘSKI ŻYWIOŁOWEJ
(W zakresie zarządzania kryzysowego)

WOJEWÓDZKI
ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

SYSTEM REAGOWANIA KRYZYSOWEGO WOJEWÓDZTWA ZACHODNIOPOMORSKIEGO

WOJEWÓDZKI
ZESPÓŁ
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

WOJEWODA

RZĄDOWY ZESPÓŁ
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO
RZĄDOWE
CENTRUM
BEZPIECZEŃSTWA

MONITOROWANIE, ANALIZA
UZYSKIWANYCH DANYCH,
PROGNOZOWANIE ZDARZEŃ

SĄSIEDNIE
WOJEWÓDZTWA
NIEMIECKIE
LANDY
NADGRANICZNE

WOJEWÓDZKIE CENTRUM ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO
INICJOWANIE DZIAŁAŃ REAGOWANIA KRYZYSOWEGO
ZABEZPIECZENIE OPERACYJNO – TECHNICZNE
I INFORMACYJNE

ŚRODKI
MASOWEGO
PRZEKAZU

STAROSTOWIE
POWIATÓW

RESORTOWE
STRUKTURY
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

WOJEWÓDZKIE
STANOWISKA
KIEROWANIA,
SŁUŻBY
OPERACYJNODYSPOZYTORSKIE

ORGANIZACJE
POZARZĄDOWE

POWIATOWE CENTRUM
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

SYSTEM
ALARMOWANIA
I OSTRZEGANIA
LUDNOŚCI

WOJEWODZKI ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

WOJEWODA ZACHODNIOPOMORSKI
– przewodniczący
DYREKTOR WYDZIAŁU BEZPIECZEŃSTWA
I ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO – zastępca przewodniczącego

40

STALI CZŁONKOWIE ZESPOŁU
KIEROWNICY ZESPOLONYCH SŁUŻB, INSPEKCJI I STRAŻY WOJEWÓDZKICH
ORGANY ADMINISTRACJI NIEZESPOLONEJ
INNI CZOŁONKOWIE ZESPOŁU
PRZEDSTAWICIELE ZACHODNIOPOMORSKIEGO URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO W SZCZECINIE

INNE OSOBY ZAPROSZONE DO UDZIAŁU W PRACACH ZESPOŁU

GRUPA OPERACYJNA

ZAPEWNIA
FUNKCJONOWANIE

DORAŹNIE

WYDZIAŁ BEZPIECZEŃSTWA I ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

STALI
CZŁONKOWIE
ZESPOŁU

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Wojewoda Zachodniopomorski – przewodniczący;
2) Dyrektor Wydziału Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego
w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie –
zastępca przewodniczącego;
3) Marszałek Województwa Zachodniopomorskiego;
4) Komendant Wojewódzki Policji w Szczecinie;
5) Zachodniopomorski Komendant Wojewódzki Państwowej Straży
Pożarnej;
6) Szef Wojewódzkiego Sztabu Wojskowego w Szczecinie;
7) Dyrektor Wydziału Infrastruktury w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie;
8) Dyrektor Zachodniopomorskiego Centrum Organizacji i Promocji Zdrowia.

KIEROWNICY
ZESPOLONYCH
SŁUŻB, INSPEKCJI
I STRAŻY
WOJEWÓDZKICH

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego;
2) Zachodniopomorski Wojewódzki Konserwator Zabytków;
3) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Ochrony
Roślin i Nasiennictwa
4) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska;
5) Zachodniopomorski Wojewódzki Lekarz Weterynarii;
6) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Farmaceutyczny;
7) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej;
8) Zachodniopomorski Kurator Oświaty;
9) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego;
10)
Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Transportu Drogowego

ORGANY
ADMINISTRACJI
NIEZESPOLONEJ

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Komendant Pomorskiego Oddziału Straży Granicznej w Szczecinie;
2) Komendant Pomorskiego Dywizjonu Straży Granicznej w Świnoujściu;
3) Dyrektor Urzędu Morskiego w Szczecinie;
4) Przedstawiciel Dyrektora Urzędu Morskiego w Słupsku;
5) Dyrektor Izby Celnej w Szczecinie;
6) Dyrektor Urzędu Żeglugi Śródlądowej w Szczecinie;
7) Dyrektor Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Szczecinie;
8) Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny w Szczecinie.

INNI
CZOŁONKOWIE
ZESPOŁU

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Dyrektor Delegatury Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego
w Szczecinie;
2) Prokurator Okręgowy w Szczecinie;
3) Dyrektor Zachodniopomorskiego Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych w Szczecinie;
4) Dyrektor Oddziału Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad w Szczecinie;
5) Dyrektor Oddziału Regionalnego PKP Polskie Linie Kolejowe
w Szczecinie;
6) Dyrektor Zachodniopomorskiego Oddziału Wojewódzkiego
Narodowego Funduszu Zdrowia;
7) Kierownik Biura Prognoz Meteorologicznych Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej w Szczecinie;
8) Dyrektor Północno-Zachodniego Oddziału Terenowego Urzędu
Regulacji Energetyki w Szczecinie.

PRZEDSTAWICIELE
ZACHODNIOPOMORSKIEGO
URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO
W SZCZECINIE

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Dyrektor Generalny Zachodniopomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Szczecinie;
2) Dyrektor Wydział Środowiska i Rolnictwa;
3) Dyrektor Wydział Polityki Społecznej;
4) Dyrektor Wydziału Finansów i Budżetu w Zachodniopomorskim
Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie;
5) Kierownik Biura Prawnego w Zachodniopomorskim Urzędzie
Wojewódzkim w Szczecinie;
6) Rzecznik Prasowy Wojewody Zachodniopomorskiego.

PODJĘTE DZIAŁANIA
W CELU OGRANICZENIA
SKUTKÓW AWARII

48

Godz. 19.14, dnia 7.04.2008 r.
Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego
otrzymuje od Biura Prognoz Meteorologicznych w
Szczecinie ostrzeżenie nr 16 o intensywnych opadach
deszczu przechodzących w deszcz ze śniegiem.
Ostrzeżenie przewiduje silne opady deszczu i deszczu ze
śniegiem w ciągu najbliższych 18 godzin, do 25-30 mm.
Przewidywane są utrudnienia komunikacyjne i na terenach
zurbanizowanych.

49

Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego zgodnie z procedurą rozsyła
w godz. 20.08 – 20.31 ostrzeżenia do mediów /17/ i jednostek samorządu
terytorialnego oraz innych ogniw ważnych dla systemu zarządzania
kryzysowego województwa /33/. Łącznie 50 odbiorców.

50

Najważniejsze działania podejmowane przez wojewódzką administrację
rządową.

I dzień katastrofy /8 kwietnia/
1. Uruchomienie pracy zespołów zarządzania kryzysowego
- wojewódzkiego – praca na dwóch stanowiskach w Urzędzie Miasta Szczecin i Urzędzie
Wojewódzkim /posiedzenia w odstępach 2 – 3 godziny. Zakończone konferencją prasową/,
- powiatowych i gminnych – praca całodobowa z wykorzystaniem systemu łączności
radiotelefonicznej Wojewody i PSP
2. Nadawanie komunikatów radiowych do mieszkańców, przy wykorzystaniu rozgłośni
zlokalizowanych poza Szczecinem
3. Uruchomienie komunikacji autobusowej w Szczecinie.
4. Odwołanie obowiązku uczestnictwa w zajęciach szkolnych – szkoły otwarte.
5. Monitoring funkcjonowania:

- szpitali – wzmocnienie agregatami, dowóz paliwa i wody, zorganizowanie punktu dializ, apel
o przyjmowanie pacjentów w przychodniach,
- systemu wodno – kanalizacyjnego – kontrola zrzutu ścieków, przygotowanie sprzętu do
dowozu wody /PSP, SZ/,
- zakładów o dużym i zwiększonym ryzyku – np.. ZCh Police, wzmocnienie agregatem
urządzeń do chłodzenia instalacji z amoniakiem.
51

6. Monitorowanie prac związanych z przywracaniem energii
7. Wystąpienie do Ministra Finansów o uruchomienie sprzedaży podstawowych produktów
żywnościowych z pominięciem kas fiskalnych – ręczna rejestracja sprzedaży.
8. Zorganizowanie zwiększonej ilości patroli na ulicach: policja, wojsko /żandarmeria / straż
graniczna.
9. Wywóz produktów mrożonych z marketów – samochodami chłodniami do magazynów
rejonowych.

10. Uruchomienie pomocy społecznej.
11. W związku ze zmniejszoną ilością pociągów – pociągi pośpieszne zatrzymywane są na
wszystkich stacjach.
12. Przywracanie energii w I kolejności na elektrociepłowni w Szczecinie.

52

KALENDARIUM DZIAŁAŃ SYSTEMU ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
w dniu 8 kwietnia 2008 r.
4.20 – powołanie w Szczecinie miejskiego zespołu zarządzania kryzysowego;
5.15 – pierwsze posiedzenie miejskiego zespołu zarządzania kryzysowego;
6.00 – spotkanie członków wojewódzkiego zespołu zarządzania kryzysowego;
7.30 - wspólne posiedzenie wojewódzkiego i miejskiego zespołu zarządzania
kryzysowego pod przewodnictwem Wojewody Zachodniopomorskiego i
Prezydenta Szczecina;
7.00 – 9.00 – zbierają się zespoły reagowania kryzysowego w powiatach:
goleniowskim, polickim, stargardzkim, kamieńskim;
8.00 - 11.00 – zbierają się zespoły zarządzania kryzysowego w gminach
objętych awarią energetyczną oraz dodatkowo w mieście Kamień Pomorski i
Trzebiatów ze względu na wystąpienie zagrożenia powodziowego.
8 kwietnia odbywają się wspólne posiedzenia wojewódzkiego i miejskiego zespołu
zarządzania kryzysowego, na których omawiana jest aktualna sytuacja energetyczna,
przeciwpowodziowa oraz stan bezpieczeństwa i porządku publicznego w Szczecinie i na
obszarze powiatów objętych sytuacją kryzysową. Posiedzenia zespołów kończyły się
każdorazowo konferencjami prasowymi, w ramach których przekazywane były dla
mediów dane o aktualnej sytuacji w Szczecinie i na obszarze województwa.
Od dnia 9 kwietnia Wojewódzki Zespół Zarządzania Kryzysowego funkcjonuje w
Urzędzie Wojewódzkim zachowując tryb pracy podobny jak dzień wcześniej
Wojewoda Zachodniopomorski wraz z Komendantem Wojewódzkim PSP jedzie do
miejscowości objętych awarią i uczestniczy w posiedzeniach powiatowych zespołów
zarządzania kryzysowego m.in. w Starostwie Powiatowym w Goleniowie i Kamieniu
Pomorskim.

SCHEMAT KIEROWANIA /ZARZĄDZANIA/
WOJEWODA ZACHODNIOPOMORSKI
WOJEWÓDZKI ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
Wojewódzkie służby, inspekcje, straże
i jednostki organizacyjne wchodzące
w skład systemu reagowania kryzysowego

WCZK

Prezydent Szczecina

Starosta Policki

Starosta Kamieński

Starosta Goleniowski

MCZK

PCZK

PCZK

PCZK

Starosta Stargardzki

Starosta Gryficki

Starosta Gryfiński

Prezydent Świnoujścia

PCZK

PCZK

PCZK

MCZK

GCZK-7

GCZK-3

GCZK-2

GCZK-3

GCZK-2

GCZK-5

Działania podjęte w związku z awarią
Pomoc dla mieszkańców
W związku z zaistniałą awarią sieci energetycznej Wojewoda zwrócił się do
jednostek samorządu terytorialnego, z obszaru dotkniętego skutkami awarii
energetycznej, o:
-zorganizowanie niezbędnej pomocy dla mieszkańców w zakresie m.in.
dostaw żywności,
- wody oraz innego niezbędnego zaopatrzenia,
- objęcie - przez Ośrodki Pomocy Rodzinie, opieką osób potrzebujących
pomocy,
- zapewnienie warunków do skorzystania z urządzeń sanitarnych ( kąpiele,
opieka nad dziećmi).

Ochrona zdrowia /lekarz koordynator z Wojewódzkiego Stanowiska
Koordynacji Ratownictwa Medycznego/
Monitorowano funkcjonowanie szpitali.
Szpitalne oddziały intensywnej terapii i oddziały dializ w województwie
zasilane były agregatami własnymi lub dostarczonymi przez straż pożarną.
Dyrektorom szpitali przekazano telefon kontaktowy do dystrybutora
zaopatrującego agregaty prądotwórcze w paliwo.
Utrzymywano stały kontakt telefoniczny z Wojewódzką Stacją Pogotowia
Ratunkowego. Wojewódzka Stacja Pogotowia Ratunkowego nie odnotowała
zwiększonej ilości wezwań do zachorowań, nie zanotowano również wezwań
związanych z zaistniałym zdarzeniem.

Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny
sprawy sanitarno – epidemiologiczne
Podjęto natychmiastowe działania kontrolne w hurtowniach i sklepach spożywczych
w zakresie przechowywania artykułów spożywczych, zwłaszcza mrożonych.
W czasie kontroli ustalono, że żywność wymagająca przechowywania w chłodzie
była:
-przechowywana w podstawionych pod sklepy samochodach chłodniach w
monitorowanej temperaturze, odpowiedniej dla asortymentu żywności
- przetransportowana do magazynów rejonowych dużych sieci handlowych.

Część żywności nietrwałej mikrobiologicznie, w tym przetwory mleczne, wędliny,
mięso, mrożonki została wycofana z obrotu w ramach działań wynikających z
kontroli wewnętrznych.
Monitorowano jakość wody przeznaczonej do spożycia a także sytuację pod kątem
zagrożenia epidemiologicznego w szpitalach.

Wojewódzki Inspektorat Weterynarii - sprawy weterynaryjne
Inspektorzy powiatowych inspekcji weterynaryjnych podjęli działania kontrolne
z możliwością podejmowania decyzji o utylizacji żywności, która w wyniku
braku dopływu prądu do urządzeń chłodniczych mogła ulec zepsuciu.
Duże fermy drobiowe, pozostające bez podstawowego zasilania, zasilano
zastępczo z agregatów prądotwórczych. Zasilanie zastępcze znacznie
podniosło koszty produkcji w fermach.
Sytuacja w chłodniach składowych jest opanowana.

Sytuacja w oświacie
Z uwagi na niedogrzanie pomieszczeń, brak dostaw ciepła i energii elektrycznej
8 kwietnia, zajęcia lekcyjne we wszystkich gimnazjach i szkołach
ponadgimnazjalnych odwołano.
9 kwietnia w wielu miejscowościach zajęcia skrócono, bądź odwołano.
Odwołano sprawdzian szóstoklasistów w 8 szkołach podstawowych na terenie
Szczecina oraz w 5 w terenie ( Stargard Szczeciński, Koszewo, Sowno,
Grzedzice, Goleniów).
Wojewódzki Kurator Oświaty na bieżąco informował Wojewodę o ilości placówek
oświatowych, w których nie prowadzone były zajęcia szkolne z powodu awarii
zasilania energetycznego.

Siły i środki uczestniczące w likwidacji skutków katastrofy energetycznej

Policja
- 465 funkcjonariuszy, w tym 112 ze Szkoły Policji w Pile,
140 funkcjonariuszy Oddziału Prewencji w Szczecinie,
65 funkcjonariuszy ruchu drogowego,
- 71 radiowozów
-nie odnotowano zdarzeń o charakterze kryminalnym lub
chuligańskim - mających związek z awarią sieci energetycznych.
Państwowa Straż Pożarna
Ratownicy PSP – ok. 250 dziennie
Samochody ratownicze – 6 /Poznań, Gorzów, Warszawa, Opole, Wrocław/
Samochody pożarnicze – ok. 55 dziennie
Agregaty prądotwórcze – ok. 106 dziennie
Motopompy – ok. 47 dziennie

Siły Zbrojne RP /średnio w ciągu dnia/
- 65 żołnierzy
- 15 samochodów
- 2 pojazdy ciężkie
- 4 agregatów prądotwórczych
- 3 motopompy
- lekkie pokrycie drogowe
- most niskowodny
Żandarmeria Wojskowa
- 110 żołnierzy
- 12 samochodów
Pomorski Oddział Straży Granicznej w Szczecinie
- 70 funkcjonariuszy
- 8 samochodów

WSTĘPNE WNIOSKI
PO AWARII

Wstępne wnioski


Konieczne jest zaopatrzenie jednostek organizacyjnych ważnych dla
funkcjonowania administracji publicznej oraz gwarantujących
świadczenie usług społecznych w urządzenia awaryjnego zasilania
elektroenergetycznego



Konieczne jest opracowanie i uruchomienia programu edukacyjnego,
mającego na celu zapoznanie mieszkańców z potencjalnymi
zagrożeniami charakterystycznymi dla poszczególnych powiatów oraz
sposobami optymalnych zachowań



Konieczna jest rozbudowa systemów kierowania i informowania,
wykorzystywanych przez organy samorządu terytorialnego w procesie
reagowania kryzysowego

PODSUMOWANIE
• Sprawne
funkcjonowanie
kryzysowego
przyczyniło
rozmiarów katastrofy

systemu
się
do

zarządzania
ograniczenia

• Szybkie zwołanie Zespołów Zarządzania Kryzysowego
pozwoliło na koordynację działań od momentu
powstania sytuacji kryzysowej
• Wspólne informowanie mieszkańców o skutkach
katastrofy i postępach w prowadzeniu akcji ratowniczej
umożliwiło jednolity przekaz i niezakłóconą pracę
centrów zarządzania kryzysowego

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE

65

Powołanie Zespołu ds. Zbadania Przyczyn i Skutków
Katastrofy Energetycznej Zarządzeniem Wojewody
Zachodniopomorskiego nr 154/2008
z dnia 22 kwietnia 2008r.
Określenie przyczyn i skutków katastrofy
elektroenergetycznej
zaistniałej w części województwa zachodniopomorskiego.
Zbilansowanie strat i szkód powstałych
w wyniku katastrofy elektroenergetycznej
oraz kosztów prowadzenia działań ratowniczych.
Opracowanie założeń
do „Strategii Bezpieczeństwa Energetycznego
dla Województwa Zachodniopomorskiego”.
66

Raport Zespołu ds. Zbadania Przyczyn
i Skutków Katastrofy Energetycznej

WNIOSKI I ZALECENIA

67

68

Bezpośrednie przyczyny katastrofy energetycznej

 Obciążenia sadzią przewodów linii energetycznych przekroczyły
znacznie, co najmniej o kilkadziesiąt procent, przyjęte w
obliczeniach normowe wartości katastrofalne,
 Dodatkowym czynnikiem, mającym wpływ na przebieg zdarzeń i
rozległość uszkodzeń, były obfite opady deszczu w okresie
poprzedzającym awarię, co spowodowało podniesienie poziomu wód
gruntowych i w efekcie rozmiękczenie gruntu,
 Efektem było obniżenie stabilności posadowienia zarówno słupów
linii elektroenergetycznych jak i rosnących w pobliżu linii drzew.

69

Skutki ekonomiczne katastrofy energetycznej







KOSZTY AKCJI RATOWNICZEJ: 829 731,34 zł
KOSZTY PONIESIONE PRZEZ ZAKŁADY, FIRMY,
SPÓŁKI, SZPITALE: 45 172 424,12 zł
KOSZTY PONIESIONE PRZEZ POWIATY I GMINY :
979 468,41 zł
CAŁKOWITE KOSZTY: 46 981 623,87 zł

Koszty niedostarczonej energii elektrycznej oszacowano
na kwotę powyżej 60 milionów zł.
70

Raport dostrzega potrzebę
powołania stałego zespołu :
Wojewódzkiej Rady do spraw
Bezpieczeństwa Energetycznego

71

72

Powołanie Wojewódzkiej Rady
ds. Bezpieczeństwa Energetycznego
Zarządzenie Wojewody Zachodniopomorskiego

nr 435/2008 z dnia 30 września 2008r.

73

ZADANIA WOJEWÓDZKIEJ RADY
ds. BEZPIECZEŃSTWA ENERGETYCZNEGO
1. Nadzór nad realizacją wniosków i zaleceń wynikających z Raportu Zespołu
ds. Zbadania Przyczyn i Skutków Katastrofy Energetycznej w aglomeracji
szczecińskiej i części województwa zachodniopomorskiego.
2. Nadzór nad powstaniem oraz wdrażaniem Strategii Bezpieczeństwa
Energetycznego dla Województwa Zachodniopomorskiego.
3. Monitorowanie funkcjonowania systemu elektroenergetycznego, gazowego
i ciepłowniczego na terenie województwa zachodniopomorskiego.
4. Inicjowanie działań i projektów związanych z rozwojem energetyki na terenie
województwa zachodniopomorskiego.
5. Monitorowanie realizacji planów rozwoju przedsiębiorstw energetycznych.
6. Wspieranie działań samorządu województwa w zakresie tworzenia projektów
planu zaopatrzenia w energię elektryczną, gaz oraz ciepło.
7. Inicjowanie działań wspierających rozwój energetyki odnawialnej.
74

Dziękuję za uwagę

75


Slide 37

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE
Wydział Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego

Olsztyn 20 luty 2009 r.
Waldemar Redmer
1

2

Bezpośrednią przyczyną awarii systemu
elektroenergetycznego w nocy 7-8 kwietnia

2008 r. był szczególnie niekorzystny splot
warunków atmosferycznych prowadzący do
licznych uszkodzeń linii elektroenergetycznych
3

Temperatura powietrza
st. C
8,0
S z c z ec in
7,0

Ś w inoujś c ie
G oleniów

6,0

5,0

4,0

3,0

2,0

1,0

0,0

-1,0

-2,0

-3,0
2008-04-07

2008-04-07

2008-04-07

2008-04-07

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-09

00:00

06:00

12:00

18:00

00:00

06:00

12:00

18:00

00:00

d a ta / g o d z .

4

Prędkość wiatru
Charakterystyczne prędkości wiatru wg PN-77/B-02011

m /s

Strefa I
– Szczecin
– 20 m/s
Strefa II – Goleniów – 24 m/s
Strefa IIa – Świnoujście – 27 m/s

14
S z c z ec in
13
12

Ś w inoujś c ie
G oleniów

11
Kierunek
wiatru wg IMiGW:
10
16:00÷21:00
– PN i PN-ZACH, 3÷6 m/s
22:00÷01:00
– ZACH-PN, 3÷4 m/s
9
02:00÷14:00 – ZACH, 4÷8 m/s
8
7
6
5
4
3
2
1
0
2008-04-07 00:00 2008-04-07 06:00 2008-04-07 12:00 2008-04-07 18:00 2008-04-08 00:00 2008-04-08 06:00 2008-04-08 12:00 2008-04-08 18:00 2008-04-09 00:00
d a ta / g o d z .

5

Rodzaje opadu


Początkowo intensywny opad deszczu, a później
śniegu z deszczem i śniegu



Suma opadów 8:00 07.04 do 8:00 08.04 lokalnie
48 l/m2 w równoważniku wodnym (4,8 cm/m2)



Lokalnie odnotowana gęstość śniegu:
 

2 ,1 kN/m

2

 7 ,8 kN/m

3

0 ,27 m
6

Niewielki pobór energii elektrycznej w
godzinach nocnych z 07 na 08 04 2008 był
przyczyną schłodzenia przewodów
napowietrznych linii energetycznych do
temperatury zamarzania śniegu, co
sprzyjało osadzaniu się sadzi.

7

8

9

Wielkości Obciążeń Przewodów Sadzią
A F L – 6 2 40 m m

2

d = 2 1,7 m m
S a d ź n o rm a ln a
[N /m ]
S a d ź k a ta strofa ln a

A F L – 8 5 25 m m
d = 3 1,5 m m

8 ,7

1 7,4

2 2,8

S a d ź 7 -8 k w ietn ia

3 8,0

4 5,2

[N /m ]

 = 118 %

 = 98 %

9 ,7

1 9,7

76

53

[N /m ]

C ięża r p rzew o d u
[N /m ]
P rzek ro czen ie k atastro fa ln ych ob cią żeń
[% ]

2

Ciężar sadzi na jednym przewodzie długości 300 m:
45,2  300 = 13560 N = 13,56 kN

10

Upadek słupów

11

Zniszczenia konstrukcji
na skutek przeciążenia przewodów
L in ie



220 k V (1)

110 k V (5)

2

1

3

Z łam an ie trzon u słu p a

14

6

20

S k ręcen ia trzon ów



6

6

U szk od zen ia p op rzeczn ik ów ze św iatłow od em



8

8

U szk od zen ia p op rzeczn ik ów b ez św iatłow od u



3

3

1



1

17

24

41

P rzew rócen ia

In n e


12

Formy zniszczenia słupów
Złamania słupów
220 kV

110 kV

13

14

15

Zniszczenia kaskadowe
Linia 220 kV

Linia 15 kV
Linia 110 kV

16

17

18

19

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE

20

Przebieg katastrofy energetycznej w Szczecinie
Police 220 kV

Glinki 220 kV

220kV
Awaria godz. 0.02
Police 110 kV

Glinki 110 kV

8.04.2008 r.

110kV

Szczecin

Awaria godz. 1.06
EC Szczecin
Pomorzany 110 kV

~

8.04.2008 r.

Morzyczyn

Dąbie

Zdroje

110 kV

~

Awaria godz. 3.34

Pomorzany

Morzyczyn
220 kV

8.04.2008 r.
110kV

Żydowce

Awaria godz. 1.55
8.04.2008 r.
Dolna Odra

220kV

~

110kV

Krajnik

~ ~ ~ ~

21

Około godz. 20, dnia 7.04.2008 r. w zachodniej części województwa zaczyna
padać intensywny deszcz przechodzący w deszcz ze śniegiem

Zasięg opadów
deszczu i deszczu
ze śniegiem

Rozmiar katastrofy w województwie
zachodniopomorskim w godzinach
porannych dnia 8.04.2008 r.

Powiat gryfiński: gminy północne
liczba ludności ok.. 30 000
Powiat kamieński: cały
liczba ludności ok.. 47 000
Powiatu gryficki: gminy południowe
liczba ludności ok.. 20 000
Powiat goleniowski: cały
liczba ludności ok.. 78 000

Powiat policki cały
liczba ludności ok.. 63 000
Powiat pyrzycki północne gminy
liczba ludności ok.. 10 000
Powiat stargardzki: bez miasta
Stargard Szczeciński
liczba ludności ok. 40 000
Szczecin dzielnice lewobrzeża
liczba ludności ok.. 300 000
Świnoujście
liczba ludności ok. 40 000
Razem o godz. 7.00 dnia 8.04 w
województwie zachodniopomorskim
ok. 628 000 mieszkańców
pozbawionych było energii
elektrycznej
23

Przebieg zdarzeń w dniu 8 kwietnia 2008 r.

0.02 – awaria głównej linii energetycznej 220 kV Morzyczyn – Police,
zasilającej Szczecin od wschodu;
3.30 – awaria głównej linii energetycznej 220 kV Krajnik – Glinki,
zasilającej Szczecin od południa,
- awarie trzech linii energetycznych 110 kV ;
- awarie licznych linii energetycznych średniego i niskiego napięcia
zasilających w prąd miejscowości w zachodnich powiatach województwa.
Powyższe awarie linii energetycznych spowodowały:
- przerwę w pracy elektrociepłowni Szczecin oraz Pomorzany w
Szczecinie,
- awarię 900 stacji transformatorowych,
- brak prądu w lewobrzeżnej części Szczecina oraz miejscowościach na
obszarze powiatów: stargardzkiego, goleniowskiego, kamieńskiego,
gryfińskiego, pyrzyckiego, gryfickiego, łobeskiego, miasta Świnoujście,
polickiego, w tym ZCh. „Police”.

WPŁYW AWARII
NA FUNKCJONOWANIE
INFRASTRUKTURY
KRYTYCZNEJ

Wpływ katastrofy na funkcjonowanie infrastruktury krytycznej

ŁĄCZNOŚĆ

RODZAJ ŁĄCZNOŚCI

DZIAŁANIE /FUNKCJONOWANIE

System łączności telefonicznej przewodowej

Działa tam, gdzie nie wykorzystywano aparatów telefonicznych
zasilanych z sieci energetycznej

System łączności telefonicznej – mobilnej
/TK/

Realizowała tylko połączenia alarmowe, częściowo funkcjonował
operator TK „Plus”

Internet

Nie funkcjonował

Łączność w systemie reagowania
kryzysowego

Funkcjonowała we wszystkich centrach zarządzania kryzysowego
łączność radiotelefoniczna posiadająca awaryjne zasilanie z
akumulatorów

Wpływ katastrofy na funkcjonowanie infrastruktury krytycznej

Transport i komunikacja
Transport kolejowy
- unieruchomiona linia kolejowa Szczecin – Świnoujście z powodu uszkodzenia
trakcji elektrycznej
-Szczecin – Stargard Szczeciński – brak zasilania /użycie lokomotyw
spalinowych/

Transport drogowy

Poważne utrudnienia na wszystkich drogach objętych opadami śniegu

Zaopatrzenie w wodę
- duże ujęcia wody były zasilane własnymi agregatami prądotwórczymi,
-małe ujęcia wody nie posiadające własnych agregatów prądotwórczych były
zasilane agregatami przewoźnymi, dostarczonymi przez Państwową Straż
Pożarną i Jednostki Wojskowe /od drugiego dnia awarii/,
- agregaty prądotwórcze były też używane rotacyjnie do napełniania
zbiorników hydroforowych i utrzymania minimalnego ciśnienia w sieci
wodociągowej
- do części miejscowości gdzie nie było możliwości dostarczenia agregatów
prądotwórczych woda dowożona była beczkowozami

Szpitale
Wszystkie szpitale z obszaru objętego katastrofą energetyczną zasilane
były z awaryjnych źródeł zasilania.
- szpitale nie prowadziły planowych zabiegów operacyjnych za wyjątkiem
nagłych przypadków i sytuacji ratujących życie,

Zaopatrzenie w paliwo
Stacje paliwowe na obszarze objętym katastrofą nie prowadziły sprzedaży
ze względu na brak zasilania. Uruchomiono awaryjny system zaopatrzenia
szpitali w paliwo przez prywatnego dystrybutora.

Pozostałe utrudnienia
-nie funkcjonuje komunikacja tramwajowa w Szczecinie,
- nie funkcjonuje system zaopatrzenia w energię cieplną,
- występują utrudnienia w funkcjonowaniu oczyszczalni
ścieków,
- nieczynna jest sieć handlowa, w tym centra handlowe,
- nieczynne są banki oraz bankomaty,
- przerwana zostaje praca w zakładach produkcyjnych, a w tym
w: Stoczni
Szczecińskiej „Nowa”, Stoczni Remontowej „Gryfia”, Porcie
Morskim Szczecin – Świnoujście, ZCh. „Police” i w 4 dużych
zakładach przetwórstwa mięsnego,
- ograniczono działalność szkół i przedszkoli, nie
przeprowadzono w 13 szkołach egzaminów dla szóstoklasistów,
- nie działają kasy fiskalne, ale artykuły podstawowe m.in. leki,
środki higieniczne, żywność są sprzedawane.

Działanie systemu
zarządzania kryzysowego w
czasie awarii

AKTUALNY STAN PRAWNY

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 05 czerwca 1998 r.
O ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE
(Dz. U. Nr 80 z 2001 r. poz. 872)
Art. 15.
Wojewoda jako przedstawiciel Rady Ministrów odpowiada za wykonywanie polityki rządu na
obszarze województwa, a w szczególności:
4) zapewnia współdziałanie wszystkich jednostek organizacyjnych administracji rządowej
i samorządowej działających na obszarze województwa i kieruje ich działalnością
w zakresie zapobiegania zagrożeniu życia, zdrowia lub mienia oraz zagrożeniom
środowiska, bezpieczeństwa państwa i utrzymania porządku publicznego, ochrony praw
obywatelskich, a także zapobiegania klęskom żywiołowym i innym nadzwyczajnym
zagrożeniom oraz zwalczania i usuwania ich skutków na zasadach określonych
w ustawach,
4a) dokonuje oceny stanu zabezpieczenia przeciwpowodziowego województwa, opracowuje
plan operacyjny ochrony przed powodzią oraz ogłasza i odwołuje pogotowie i alarm
przeciwpowodziowy,

Art. 16.
1.

Wojewoda może wydawać, w zakresie wykonywania funkcji przedstawiciela Rady
Ministrów, polecenia obowiązujące wszystkie organy administracji rządowej,
a w sytuacjach nadzwyczajnych, o których mowa w art. 15 pkt 4 i 4a, obowiązujące
również organy samorządu terytorialnego. O wydanych poleceniach wojewoda
niezwłocznie informuje właściwego ministra.

GŁOWNE KOMPETENCE W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 05 czerwca 1998 r.
O ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE
– Wydaje akty prawa miejscowego dla obszarów nie uporządkowanych aktami
prawa powszechnie obowiązującego.
– Planuje reagowanie kryzysowe województwa ustalając między innymi
kompetencje poszczególnych osób funkcyjnych.
– Koordynuje przebiegiem reagowania na sytuacje kryzysowe o wymiarze
ponad powiatowym.
– Wnioskuje o:
• wprowadzenie stanu klęski żywiołowej,
• użycie Sił Zbrojnych RP.
– Ogłasza:
• pogotowie i alarm przeciwpowodziowy,
• stan zagrożenia epidemicznego i stan epidemii,
• uruchomienie działań interwencyjnych w obliczu zagrożenia
radiacyjnego.
–Monitoruje stan bezpieczeństwa województwa oraz informuje, alarmuje i
ostrzega przed potencjalnymi zagrożeniami.
– Udziela wsparcia zagrożonym powiatom siłami i środkami z innych powiatów.
– Wnioskuje o wsparcie potencjału reagowania kryzysowego województwa
zachodniopomorskiego siłami i środkami z województw ościennych lub
wydzielonych z zasobów krajowych.

AKTUALNY STAN PRAWNY

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Art. 1.
Ustawa określa organy właściwe w sprawach zarządzania
kryzysowego oraz ich zadania i zasady działania w tej
dziedzinie, a także zasady finansowania zadań zarządzania
kryzysowego.

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Wojewoda
Wydział Bezpieczeństwa
i Zarządzania Kryzysowego
Zachodniopomorskiego Urzędu
Wojewódzkiego

Wojewódzkie zespolone służby,
inspekcje i straże
Wojewódzkie Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Wojewódzkie
Centrum
Zarządzania
Kryzysowego
Lekarz Koordynator
Ratownictwa
Medycznego

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Starosta
Komórka organizacyjna starostwa
powiatowego właściwa do spraw
zarządzania kryzysowego
Powiatowy Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Powiatowe
Centrum
Zarządzania
Kryzysowego

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Wójt, burmistrz, prezydent miasta
Komórka organizacyjna urzędu gminy
właściwa do spraw zarządzania
kryzysowego
Gminny Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Może tworzyć:

Gminne Centrum
Zarządzania
Kryzysowego

ZALEŻNOŚCI SŁUŻBOWE
w zakresie bezpieczeństwa powszechnego i porządku publicznego

SYTUACJA KRYZYSOWA

STAROSTA
POWIATU

WOJEWODA

STAN KLĘSKI ŻYWIOŁOWEJ
(W zakresie zarządzania kryzysowego)

WOJEWÓDZKI
ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

SYSTEM REAGOWANIA KRYZYSOWEGO WOJEWÓDZTWA ZACHODNIOPOMORSKIEGO

WOJEWÓDZKI
ZESPÓŁ
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

WOJEWODA

RZĄDOWY ZESPÓŁ
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO
RZĄDOWE
CENTRUM
BEZPIECZEŃSTWA

MONITOROWANIE, ANALIZA
UZYSKIWANYCH DANYCH,
PROGNOZOWANIE ZDARZEŃ

SĄSIEDNIE
WOJEWÓDZTWA
NIEMIECKIE
LANDY
NADGRANICZNE

WOJEWÓDZKIE CENTRUM ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO
INICJOWANIE DZIAŁAŃ REAGOWANIA KRYZYSOWEGO
ZABEZPIECZENIE OPERACYJNO – TECHNICZNE
I INFORMACYJNE

ŚRODKI
MASOWEGO
PRZEKAZU

STAROSTOWIE
POWIATÓW

RESORTOWE
STRUKTURY
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

WOJEWÓDZKIE
STANOWISKA
KIEROWANIA,
SŁUŻBY
OPERACYJNODYSPOZYTORSKIE

ORGANIZACJE
POZARZĄDOWE

POWIATOWE CENTRUM
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

SYSTEM
ALARMOWANIA
I OSTRZEGANIA
LUDNOŚCI

WOJEWODZKI ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

WOJEWODA ZACHODNIOPOMORSKI
– przewodniczący
DYREKTOR WYDZIAŁU BEZPIECZEŃSTWA
I ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO – zastępca przewodniczącego

40

STALI CZŁONKOWIE ZESPOŁU
KIEROWNICY ZESPOLONYCH SŁUŻB, INSPEKCJI I STRAŻY WOJEWÓDZKICH
ORGANY ADMINISTRACJI NIEZESPOLONEJ
INNI CZOŁONKOWIE ZESPOŁU
PRZEDSTAWICIELE ZACHODNIOPOMORSKIEGO URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO W SZCZECINIE

INNE OSOBY ZAPROSZONE DO UDZIAŁU W PRACACH ZESPOŁU

GRUPA OPERACYJNA

ZAPEWNIA
FUNKCJONOWANIE

DORAŹNIE

WYDZIAŁ BEZPIECZEŃSTWA I ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

STALI
CZŁONKOWIE
ZESPOŁU

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Wojewoda Zachodniopomorski – przewodniczący;
2) Dyrektor Wydziału Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego
w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie –
zastępca przewodniczącego;
3) Marszałek Województwa Zachodniopomorskiego;
4) Komendant Wojewódzki Policji w Szczecinie;
5) Zachodniopomorski Komendant Wojewódzki Państwowej Straży
Pożarnej;
6) Szef Wojewódzkiego Sztabu Wojskowego w Szczecinie;
7) Dyrektor Wydziału Infrastruktury w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie;
8) Dyrektor Zachodniopomorskiego Centrum Organizacji i Promocji Zdrowia.

KIEROWNICY
ZESPOLONYCH
SŁUŻB, INSPEKCJI
I STRAŻY
WOJEWÓDZKICH

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego;
2) Zachodniopomorski Wojewódzki Konserwator Zabytków;
3) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Ochrony
Roślin i Nasiennictwa
4) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska;
5) Zachodniopomorski Wojewódzki Lekarz Weterynarii;
6) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Farmaceutyczny;
7) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej;
8) Zachodniopomorski Kurator Oświaty;
9) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego;
10)
Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Transportu Drogowego

ORGANY
ADMINISTRACJI
NIEZESPOLONEJ

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Komendant Pomorskiego Oddziału Straży Granicznej w Szczecinie;
2) Komendant Pomorskiego Dywizjonu Straży Granicznej w Świnoujściu;
3) Dyrektor Urzędu Morskiego w Szczecinie;
4) Przedstawiciel Dyrektora Urzędu Morskiego w Słupsku;
5) Dyrektor Izby Celnej w Szczecinie;
6) Dyrektor Urzędu Żeglugi Śródlądowej w Szczecinie;
7) Dyrektor Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Szczecinie;
8) Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny w Szczecinie.

INNI
CZOŁONKOWIE
ZESPOŁU

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Dyrektor Delegatury Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego
w Szczecinie;
2) Prokurator Okręgowy w Szczecinie;
3) Dyrektor Zachodniopomorskiego Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych w Szczecinie;
4) Dyrektor Oddziału Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad w Szczecinie;
5) Dyrektor Oddziału Regionalnego PKP Polskie Linie Kolejowe
w Szczecinie;
6) Dyrektor Zachodniopomorskiego Oddziału Wojewódzkiego
Narodowego Funduszu Zdrowia;
7) Kierownik Biura Prognoz Meteorologicznych Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej w Szczecinie;
8) Dyrektor Północno-Zachodniego Oddziału Terenowego Urzędu
Regulacji Energetyki w Szczecinie.

PRZEDSTAWICIELE
ZACHODNIOPOMORSKIEGO
URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO
W SZCZECINIE

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Dyrektor Generalny Zachodniopomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Szczecinie;
2) Dyrektor Wydział Środowiska i Rolnictwa;
3) Dyrektor Wydział Polityki Społecznej;
4) Dyrektor Wydziału Finansów i Budżetu w Zachodniopomorskim
Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie;
5) Kierownik Biura Prawnego w Zachodniopomorskim Urzędzie
Wojewódzkim w Szczecinie;
6) Rzecznik Prasowy Wojewody Zachodniopomorskiego.

PODJĘTE DZIAŁANIA
W CELU OGRANICZENIA
SKUTKÓW AWARII

48

Godz. 19.14, dnia 7.04.2008 r.
Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego
otrzymuje od Biura Prognoz Meteorologicznych w
Szczecinie ostrzeżenie nr 16 o intensywnych opadach
deszczu przechodzących w deszcz ze śniegiem.
Ostrzeżenie przewiduje silne opady deszczu i deszczu ze
śniegiem w ciągu najbliższych 18 godzin, do 25-30 mm.
Przewidywane są utrudnienia komunikacyjne i na terenach
zurbanizowanych.

49

Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego zgodnie z procedurą rozsyła
w godz. 20.08 – 20.31 ostrzeżenia do mediów /17/ i jednostek samorządu
terytorialnego oraz innych ogniw ważnych dla systemu zarządzania
kryzysowego województwa /33/. Łącznie 50 odbiorców.

50

Najważniejsze działania podejmowane przez wojewódzką administrację
rządową.

I dzień katastrofy /8 kwietnia/
1. Uruchomienie pracy zespołów zarządzania kryzysowego
- wojewódzkiego – praca na dwóch stanowiskach w Urzędzie Miasta Szczecin i Urzędzie
Wojewódzkim /posiedzenia w odstępach 2 – 3 godziny. Zakończone konferencją prasową/,
- powiatowych i gminnych – praca całodobowa z wykorzystaniem systemu łączności
radiotelefonicznej Wojewody i PSP
2. Nadawanie komunikatów radiowych do mieszkańców, przy wykorzystaniu rozgłośni
zlokalizowanych poza Szczecinem
3. Uruchomienie komunikacji autobusowej w Szczecinie.
4. Odwołanie obowiązku uczestnictwa w zajęciach szkolnych – szkoły otwarte.
5. Monitoring funkcjonowania:

- szpitali – wzmocnienie agregatami, dowóz paliwa i wody, zorganizowanie punktu dializ, apel
o przyjmowanie pacjentów w przychodniach,
- systemu wodno – kanalizacyjnego – kontrola zrzutu ścieków, przygotowanie sprzętu do
dowozu wody /PSP, SZ/,
- zakładów o dużym i zwiększonym ryzyku – np.. ZCh Police, wzmocnienie agregatem
urządzeń do chłodzenia instalacji z amoniakiem.
51

6. Monitorowanie prac związanych z przywracaniem energii
7. Wystąpienie do Ministra Finansów o uruchomienie sprzedaży podstawowych produktów
żywnościowych z pominięciem kas fiskalnych – ręczna rejestracja sprzedaży.
8. Zorganizowanie zwiększonej ilości patroli na ulicach: policja, wojsko /żandarmeria / straż
graniczna.
9. Wywóz produktów mrożonych z marketów – samochodami chłodniami do magazynów
rejonowych.

10. Uruchomienie pomocy społecznej.
11. W związku ze zmniejszoną ilością pociągów – pociągi pośpieszne zatrzymywane są na
wszystkich stacjach.
12. Przywracanie energii w I kolejności na elektrociepłowni w Szczecinie.

52

KALENDARIUM DZIAŁAŃ SYSTEMU ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
w dniu 8 kwietnia 2008 r.
4.20 – powołanie w Szczecinie miejskiego zespołu zarządzania kryzysowego;
5.15 – pierwsze posiedzenie miejskiego zespołu zarządzania kryzysowego;
6.00 – spotkanie członków wojewódzkiego zespołu zarządzania kryzysowego;
7.30 - wspólne posiedzenie wojewódzkiego i miejskiego zespołu zarządzania
kryzysowego pod przewodnictwem Wojewody Zachodniopomorskiego i
Prezydenta Szczecina;
7.00 – 9.00 – zbierają się zespoły reagowania kryzysowego w powiatach:
goleniowskim, polickim, stargardzkim, kamieńskim;
8.00 - 11.00 – zbierają się zespoły zarządzania kryzysowego w gminach
objętych awarią energetyczną oraz dodatkowo w mieście Kamień Pomorski i
Trzebiatów ze względu na wystąpienie zagrożenia powodziowego.
8 kwietnia odbywają się wspólne posiedzenia wojewódzkiego i miejskiego zespołu
zarządzania kryzysowego, na których omawiana jest aktualna sytuacja energetyczna,
przeciwpowodziowa oraz stan bezpieczeństwa i porządku publicznego w Szczecinie i na
obszarze powiatów objętych sytuacją kryzysową. Posiedzenia zespołów kończyły się
każdorazowo konferencjami prasowymi, w ramach których przekazywane były dla
mediów dane o aktualnej sytuacji w Szczecinie i na obszarze województwa.
Od dnia 9 kwietnia Wojewódzki Zespół Zarządzania Kryzysowego funkcjonuje w
Urzędzie Wojewódzkim zachowując tryb pracy podobny jak dzień wcześniej
Wojewoda Zachodniopomorski wraz z Komendantem Wojewódzkim PSP jedzie do
miejscowości objętych awarią i uczestniczy w posiedzeniach powiatowych zespołów
zarządzania kryzysowego m.in. w Starostwie Powiatowym w Goleniowie i Kamieniu
Pomorskim.

SCHEMAT KIEROWANIA /ZARZĄDZANIA/
WOJEWODA ZACHODNIOPOMORSKI
WOJEWÓDZKI ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
Wojewódzkie służby, inspekcje, straże
i jednostki organizacyjne wchodzące
w skład systemu reagowania kryzysowego

WCZK

Prezydent Szczecina

Starosta Policki

Starosta Kamieński

Starosta Goleniowski

MCZK

PCZK

PCZK

PCZK

Starosta Stargardzki

Starosta Gryficki

Starosta Gryfiński

Prezydent Świnoujścia

PCZK

PCZK

PCZK

MCZK

GCZK-7

GCZK-3

GCZK-2

GCZK-3

GCZK-2

GCZK-5

Działania podjęte w związku z awarią
Pomoc dla mieszkańców
W związku z zaistniałą awarią sieci energetycznej Wojewoda zwrócił się do
jednostek samorządu terytorialnego, z obszaru dotkniętego skutkami awarii
energetycznej, o:
-zorganizowanie niezbędnej pomocy dla mieszkańców w zakresie m.in.
dostaw żywności,
- wody oraz innego niezbędnego zaopatrzenia,
- objęcie - przez Ośrodki Pomocy Rodzinie, opieką osób potrzebujących
pomocy,
- zapewnienie warunków do skorzystania z urządzeń sanitarnych ( kąpiele,
opieka nad dziećmi).

Ochrona zdrowia /lekarz koordynator z Wojewódzkiego Stanowiska
Koordynacji Ratownictwa Medycznego/
Monitorowano funkcjonowanie szpitali.
Szpitalne oddziały intensywnej terapii i oddziały dializ w województwie
zasilane były agregatami własnymi lub dostarczonymi przez straż pożarną.
Dyrektorom szpitali przekazano telefon kontaktowy do dystrybutora
zaopatrującego agregaty prądotwórcze w paliwo.
Utrzymywano stały kontakt telefoniczny z Wojewódzką Stacją Pogotowia
Ratunkowego. Wojewódzka Stacja Pogotowia Ratunkowego nie odnotowała
zwiększonej ilości wezwań do zachorowań, nie zanotowano również wezwań
związanych z zaistniałym zdarzeniem.

Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny
sprawy sanitarno – epidemiologiczne
Podjęto natychmiastowe działania kontrolne w hurtowniach i sklepach spożywczych
w zakresie przechowywania artykułów spożywczych, zwłaszcza mrożonych.
W czasie kontroli ustalono, że żywność wymagająca przechowywania w chłodzie
była:
-przechowywana w podstawionych pod sklepy samochodach chłodniach w
monitorowanej temperaturze, odpowiedniej dla asortymentu żywności
- przetransportowana do magazynów rejonowych dużych sieci handlowych.

Część żywności nietrwałej mikrobiologicznie, w tym przetwory mleczne, wędliny,
mięso, mrożonki została wycofana z obrotu w ramach działań wynikających z
kontroli wewnętrznych.
Monitorowano jakość wody przeznaczonej do spożycia a także sytuację pod kątem
zagrożenia epidemiologicznego w szpitalach.

Wojewódzki Inspektorat Weterynarii - sprawy weterynaryjne
Inspektorzy powiatowych inspekcji weterynaryjnych podjęli działania kontrolne
z możliwością podejmowania decyzji o utylizacji żywności, która w wyniku
braku dopływu prądu do urządzeń chłodniczych mogła ulec zepsuciu.
Duże fermy drobiowe, pozostające bez podstawowego zasilania, zasilano
zastępczo z agregatów prądotwórczych. Zasilanie zastępcze znacznie
podniosło koszty produkcji w fermach.
Sytuacja w chłodniach składowych jest opanowana.

Sytuacja w oświacie
Z uwagi na niedogrzanie pomieszczeń, brak dostaw ciepła i energii elektrycznej
8 kwietnia, zajęcia lekcyjne we wszystkich gimnazjach i szkołach
ponadgimnazjalnych odwołano.
9 kwietnia w wielu miejscowościach zajęcia skrócono, bądź odwołano.
Odwołano sprawdzian szóstoklasistów w 8 szkołach podstawowych na terenie
Szczecina oraz w 5 w terenie ( Stargard Szczeciński, Koszewo, Sowno,
Grzedzice, Goleniów).
Wojewódzki Kurator Oświaty na bieżąco informował Wojewodę o ilości placówek
oświatowych, w których nie prowadzone były zajęcia szkolne z powodu awarii
zasilania energetycznego.

Siły i środki uczestniczące w likwidacji skutków katastrofy energetycznej

Policja
- 465 funkcjonariuszy, w tym 112 ze Szkoły Policji w Pile,
140 funkcjonariuszy Oddziału Prewencji w Szczecinie,
65 funkcjonariuszy ruchu drogowego,
- 71 radiowozów
-nie odnotowano zdarzeń o charakterze kryminalnym lub
chuligańskim - mających związek z awarią sieci energetycznych.
Państwowa Straż Pożarna
Ratownicy PSP – ok. 250 dziennie
Samochody ratownicze – 6 /Poznań, Gorzów, Warszawa, Opole, Wrocław/
Samochody pożarnicze – ok. 55 dziennie
Agregaty prądotwórcze – ok. 106 dziennie
Motopompy – ok. 47 dziennie

Siły Zbrojne RP /średnio w ciągu dnia/
- 65 żołnierzy
- 15 samochodów
- 2 pojazdy ciężkie
- 4 agregatów prądotwórczych
- 3 motopompy
- lekkie pokrycie drogowe
- most niskowodny
Żandarmeria Wojskowa
- 110 żołnierzy
- 12 samochodów
Pomorski Oddział Straży Granicznej w Szczecinie
- 70 funkcjonariuszy
- 8 samochodów

WSTĘPNE WNIOSKI
PO AWARII

Wstępne wnioski


Konieczne jest zaopatrzenie jednostek organizacyjnych ważnych dla
funkcjonowania administracji publicznej oraz gwarantujących
świadczenie usług społecznych w urządzenia awaryjnego zasilania
elektroenergetycznego



Konieczne jest opracowanie i uruchomienia programu edukacyjnego,
mającego na celu zapoznanie mieszkańców z potencjalnymi
zagrożeniami charakterystycznymi dla poszczególnych powiatów oraz
sposobami optymalnych zachowań



Konieczna jest rozbudowa systemów kierowania i informowania,
wykorzystywanych przez organy samorządu terytorialnego w procesie
reagowania kryzysowego

PODSUMOWANIE
• Sprawne
funkcjonowanie
kryzysowego
przyczyniło
rozmiarów katastrofy

systemu
się
do

zarządzania
ograniczenia

• Szybkie zwołanie Zespołów Zarządzania Kryzysowego
pozwoliło na koordynację działań od momentu
powstania sytuacji kryzysowej
• Wspólne informowanie mieszkańców o skutkach
katastrofy i postępach w prowadzeniu akcji ratowniczej
umożliwiło jednolity przekaz i niezakłóconą pracę
centrów zarządzania kryzysowego

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE

65

Powołanie Zespołu ds. Zbadania Przyczyn i Skutków
Katastrofy Energetycznej Zarządzeniem Wojewody
Zachodniopomorskiego nr 154/2008
z dnia 22 kwietnia 2008r.
Określenie przyczyn i skutków katastrofy
elektroenergetycznej
zaistniałej w części województwa zachodniopomorskiego.
Zbilansowanie strat i szkód powstałych
w wyniku katastrofy elektroenergetycznej
oraz kosztów prowadzenia działań ratowniczych.
Opracowanie założeń
do „Strategii Bezpieczeństwa Energetycznego
dla Województwa Zachodniopomorskiego”.
66

Raport Zespołu ds. Zbadania Przyczyn
i Skutków Katastrofy Energetycznej

WNIOSKI I ZALECENIA

67

68

Bezpośrednie przyczyny katastrofy energetycznej

 Obciążenia sadzią przewodów linii energetycznych przekroczyły
znacznie, co najmniej o kilkadziesiąt procent, przyjęte w
obliczeniach normowe wartości katastrofalne,
 Dodatkowym czynnikiem, mającym wpływ na przebieg zdarzeń i
rozległość uszkodzeń, były obfite opady deszczu w okresie
poprzedzającym awarię, co spowodowało podniesienie poziomu wód
gruntowych i w efekcie rozmiękczenie gruntu,
 Efektem było obniżenie stabilności posadowienia zarówno słupów
linii elektroenergetycznych jak i rosnących w pobliżu linii drzew.

69

Skutki ekonomiczne katastrofy energetycznej







KOSZTY AKCJI RATOWNICZEJ: 829 731,34 zł
KOSZTY PONIESIONE PRZEZ ZAKŁADY, FIRMY,
SPÓŁKI, SZPITALE: 45 172 424,12 zł
KOSZTY PONIESIONE PRZEZ POWIATY I GMINY :
979 468,41 zł
CAŁKOWITE KOSZTY: 46 981 623,87 zł

Koszty niedostarczonej energii elektrycznej oszacowano
na kwotę powyżej 60 milionów zł.
70

Raport dostrzega potrzebę
powołania stałego zespołu :
Wojewódzkiej Rady do spraw
Bezpieczeństwa Energetycznego

71

72

Powołanie Wojewódzkiej Rady
ds. Bezpieczeństwa Energetycznego
Zarządzenie Wojewody Zachodniopomorskiego

nr 435/2008 z dnia 30 września 2008r.

73

ZADANIA WOJEWÓDZKIEJ RADY
ds. BEZPIECZEŃSTWA ENERGETYCZNEGO
1. Nadzór nad realizacją wniosków i zaleceń wynikających z Raportu Zespołu
ds. Zbadania Przyczyn i Skutków Katastrofy Energetycznej w aglomeracji
szczecińskiej i części województwa zachodniopomorskiego.
2. Nadzór nad powstaniem oraz wdrażaniem Strategii Bezpieczeństwa
Energetycznego dla Województwa Zachodniopomorskiego.
3. Monitorowanie funkcjonowania systemu elektroenergetycznego, gazowego
i ciepłowniczego na terenie województwa zachodniopomorskiego.
4. Inicjowanie działań i projektów związanych z rozwojem energetyki na terenie
województwa zachodniopomorskiego.
5. Monitorowanie realizacji planów rozwoju przedsiębiorstw energetycznych.
6. Wspieranie działań samorządu województwa w zakresie tworzenia projektów
planu zaopatrzenia w energię elektryczną, gaz oraz ciepło.
7. Inicjowanie działań wspierających rozwój energetyki odnawialnej.
74

Dziękuję za uwagę

75


Slide 38

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE
Wydział Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego

Olsztyn 20 luty 2009 r.
Waldemar Redmer
1

2

Bezpośrednią przyczyną awarii systemu
elektroenergetycznego w nocy 7-8 kwietnia

2008 r. był szczególnie niekorzystny splot
warunków atmosferycznych prowadzący do
licznych uszkodzeń linii elektroenergetycznych
3

Temperatura powietrza
st. C
8,0
S z c z ec in
7,0

Ś w inoujś c ie
G oleniów

6,0

5,0

4,0

3,0

2,0

1,0

0,0

-1,0

-2,0

-3,0
2008-04-07

2008-04-07

2008-04-07

2008-04-07

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-09

00:00

06:00

12:00

18:00

00:00

06:00

12:00

18:00

00:00

d a ta / g o d z .

4

Prędkość wiatru
Charakterystyczne prędkości wiatru wg PN-77/B-02011

m /s

Strefa I
– Szczecin
– 20 m/s
Strefa II – Goleniów – 24 m/s
Strefa IIa – Świnoujście – 27 m/s

14
S z c z ec in
13
12

Ś w inoujś c ie
G oleniów

11
Kierunek
wiatru wg IMiGW:
10
16:00÷21:00
– PN i PN-ZACH, 3÷6 m/s
22:00÷01:00
– ZACH-PN, 3÷4 m/s
9
02:00÷14:00 – ZACH, 4÷8 m/s
8
7
6
5
4
3
2
1
0
2008-04-07 00:00 2008-04-07 06:00 2008-04-07 12:00 2008-04-07 18:00 2008-04-08 00:00 2008-04-08 06:00 2008-04-08 12:00 2008-04-08 18:00 2008-04-09 00:00
d a ta / g o d z .

5

Rodzaje opadu


Początkowo intensywny opad deszczu, a później
śniegu z deszczem i śniegu



Suma opadów 8:00 07.04 do 8:00 08.04 lokalnie
48 l/m2 w równoważniku wodnym (4,8 cm/m2)



Lokalnie odnotowana gęstość śniegu:
 

2 ,1 kN/m

2

 7 ,8 kN/m

3

0 ,27 m
6

Niewielki pobór energii elektrycznej w
godzinach nocnych z 07 na 08 04 2008 był
przyczyną schłodzenia przewodów
napowietrznych linii energetycznych do
temperatury zamarzania śniegu, co
sprzyjało osadzaniu się sadzi.

7

8

9

Wielkości Obciążeń Przewodów Sadzią
A F L – 6 2 40 m m

2

d = 2 1,7 m m
S a d ź n o rm a ln a
[N /m ]
S a d ź k a ta strofa ln a

A F L – 8 5 25 m m
d = 3 1,5 m m

8 ,7

1 7,4

2 2,8

S a d ź 7 -8 k w ietn ia

3 8,0

4 5,2

[N /m ]

 = 118 %

 = 98 %

9 ,7

1 9,7

76

53

[N /m ]

C ięża r p rzew o d u
[N /m ]
P rzek ro czen ie k atastro fa ln ych ob cią żeń
[% ]

2

Ciężar sadzi na jednym przewodzie długości 300 m:
45,2  300 = 13560 N = 13,56 kN

10

Upadek słupów

11

Zniszczenia konstrukcji
na skutek przeciążenia przewodów
L in ie



220 k V (1)

110 k V (5)

2

1

3

Z łam an ie trzon u słu p a

14

6

20

S k ręcen ia trzon ów



6

6

U szk od zen ia p op rzeczn ik ów ze św iatłow od em



8

8

U szk od zen ia p op rzeczn ik ów b ez św iatłow od u



3

3

1



1

17

24

41

P rzew rócen ia

In n e


12

Formy zniszczenia słupów
Złamania słupów
220 kV

110 kV

13

14

15

Zniszczenia kaskadowe
Linia 220 kV

Linia 15 kV
Linia 110 kV

16

17

18

19

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE

20

Przebieg katastrofy energetycznej w Szczecinie
Police 220 kV

Glinki 220 kV

220kV
Awaria godz. 0.02
Police 110 kV

Glinki 110 kV

8.04.2008 r.

110kV

Szczecin

Awaria godz. 1.06
EC Szczecin
Pomorzany 110 kV

~

8.04.2008 r.

Morzyczyn

Dąbie

Zdroje

110 kV

~

Awaria godz. 3.34

Pomorzany

Morzyczyn
220 kV

8.04.2008 r.
110kV

Żydowce

Awaria godz. 1.55
8.04.2008 r.
Dolna Odra

220kV

~

110kV

Krajnik

~ ~ ~ ~

21

Około godz. 20, dnia 7.04.2008 r. w zachodniej części województwa zaczyna
padać intensywny deszcz przechodzący w deszcz ze śniegiem

Zasięg opadów
deszczu i deszczu
ze śniegiem

Rozmiar katastrofy w województwie
zachodniopomorskim w godzinach
porannych dnia 8.04.2008 r.

Powiat gryfiński: gminy północne
liczba ludności ok.. 30 000
Powiat kamieński: cały
liczba ludności ok.. 47 000
Powiatu gryficki: gminy południowe
liczba ludności ok.. 20 000
Powiat goleniowski: cały
liczba ludności ok.. 78 000

Powiat policki cały
liczba ludności ok.. 63 000
Powiat pyrzycki północne gminy
liczba ludności ok.. 10 000
Powiat stargardzki: bez miasta
Stargard Szczeciński
liczba ludności ok. 40 000
Szczecin dzielnice lewobrzeża
liczba ludności ok.. 300 000
Świnoujście
liczba ludności ok. 40 000
Razem o godz. 7.00 dnia 8.04 w
województwie zachodniopomorskim
ok. 628 000 mieszkańców
pozbawionych było energii
elektrycznej
23

Przebieg zdarzeń w dniu 8 kwietnia 2008 r.

0.02 – awaria głównej linii energetycznej 220 kV Morzyczyn – Police,
zasilającej Szczecin od wschodu;
3.30 – awaria głównej linii energetycznej 220 kV Krajnik – Glinki,
zasilającej Szczecin od południa,
- awarie trzech linii energetycznych 110 kV ;
- awarie licznych linii energetycznych średniego i niskiego napięcia
zasilających w prąd miejscowości w zachodnich powiatach województwa.
Powyższe awarie linii energetycznych spowodowały:
- przerwę w pracy elektrociepłowni Szczecin oraz Pomorzany w
Szczecinie,
- awarię 900 stacji transformatorowych,
- brak prądu w lewobrzeżnej części Szczecina oraz miejscowościach na
obszarze powiatów: stargardzkiego, goleniowskiego, kamieńskiego,
gryfińskiego, pyrzyckiego, gryfickiego, łobeskiego, miasta Świnoujście,
polickiego, w tym ZCh. „Police”.

WPŁYW AWARII
NA FUNKCJONOWANIE
INFRASTRUKTURY
KRYTYCZNEJ

Wpływ katastrofy na funkcjonowanie infrastruktury krytycznej

ŁĄCZNOŚĆ

RODZAJ ŁĄCZNOŚCI

DZIAŁANIE /FUNKCJONOWANIE

System łączności telefonicznej przewodowej

Działa tam, gdzie nie wykorzystywano aparatów telefonicznych
zasilanych z sieci energetycznej

System łączności telefonicznej – mobilnej
/TK/

Realizowała tylko połączenia alarmowe, częściowo funkcjonował
operator TK „Plus”

Internet

Nie funkcjonował

Łączność w systemie reagowania
kryzysowego

Funkcjonowała we wszystkich centrach zarządzania kryzysowego
łączność radiotelefoniczna posiadająca awaryjne zasilanie z
akumulatorów

Wpływ katastrofy na funkcjonowanie infrastruktury krytycznej

Transport i komunikacja
Transport kolejowy
- unieruchomiona linia kolejowa Szczecin – Świnoujście z powodu uszkodzenia
trakcji elektrycznej
-Szczecin – Stargard Szczeciński – brak zasilania /użycie lokomotyw
spalinowych/

Transport drogowy

Poważne utrudnienia na wszystkich drogach objętych opadami śniegu

Zaopatrzenie w wodę
- duże ujęcia wody były zasilane własnymi agregatami prądotwórczymi,
-małe ujęcia wody nie posiadające własnych agregatów prądotwórczych były
zasilane agregatami przewoźnymi, dostarczonymi przez Państwową Straż
Pożarną i Jednostki Wojskowe /od drugiego dnia awarii/,
- agregaty prądotwórcze były też używane rotacyjnie do napełniania
zbiorników hydroforowych i utrzymania minimalnego ciśnienia w sieci
wodociągowej
- do części miejscowości gdzie nie było możliwości dostarczenia agregatów
prądotwórczych woda dowożona była beczkowozami

Szpitale
Wszystkie szpitale z obszaru objętego katastrofą energetyczną zasilane
były z awaryjnych źródeł zasilania.
- szpitale nie prowadziły planowych zabiegów operacyjnych za wyjątkiem
nagłych przypadków i sytuacji ratujących życie,

Zaopatrzenie w paliwo
Stacje paliwowe na obszarze objętym katastrofą nie prowadziły sprzedaży
ze względu na brak zasilania. Uruchomiono awaryjny system zaopatrzenia
szpitali w paliwo przez prywatnego dystrybutora.

Pozostałe utrudnienia
-nie funkcjonuje komunikacja tramwajowa w Szczecinie,
- nie funkcjonuje system zaopatrzenia w energię cieplną,
- występują utrudnienia w funkcjonowaniu oczyszczalni
ścieków,
- nieczynna jest sieć handlowa, w tym centra handlowe,
- nieczynne są banki oraz bankomaty,
- przerwana zostaje praca w zakładach produkcyjnych, a w tym
w: Stoczni
Szczecińskiej „Nowa”, Stoczni Remontowej „Gryfia”, Porcie
Morskim Szczecin – Świnoujście, ZCh. „Police” i w 4 dużych
zakładach przetwórstwa mięsnego,
- ograniczono działalność szkół i przedszkoli, nie
przeprowadzono w 13 szkołach egzaminów dla szóstoklasistów,
- nie działają kasy fiskalne, ale artykuły podstawowe m.in. leki,
środki higieniczne, żywność są sprzedawane.

Działanie systemu
zarządzania kryzysowego w
czasie awarii

AKTUALNY STAN PRAWNY

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 05 czerwca 1998 r.
O ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE
(Dz. U. Nr 80 z 2001 r. poz. 872)
Art. 15.
Wojewoda jako przedstawiciel Rady Ministrów odpowiada za wykonywanie polityki rządu na
obszarze województwa, a w szczególności:
4) zapewnia współdziałanie wszystkich jednostek organizacyjnych administracji rządowej
i samorządowej działających na obszarze województwa i kieruje ich działalnością
w zakresie zapobiegania zagrożeniu życia, zdrowia lub mienia oraz zagrożeniom
środowiska, bezpieczeństwa państwa i utrzymania porządku publicznego, ochrony praw
obywatelskich, a także zapobiegania klęskom żywiołowym i innym nadzwyczajnym
zagrożeniom oraz zwalczania i usuwania ich skutków na zasadach określonych
w ustawach,
4a) dokonuje oceny stanu zabezpieczenia przeciwpowodziowego województwa, opracowuje
plan operacyjny ochrony przed powodzią oraz ogłasza i odwołuje pogotowie i alarm
przeciwpowodziowy,

Art. 16.
1.

Wojewoda może wydawać, w zakresie wykonywania funkcji przedstawiciela Rady
Ministrów, polecenia obowiązujące wszystkie organy administracji rządowej,
a w sytuacjach nadzwyczajnych, o których mowa w art. 15 pkt 4 i 4a, obowiązujące
również organy samorządu terytorialnego. O wydanych poleceniach wojewoda
niezwłocznie informuje właściwego ministra.

GŁOWNE KOMPETENCE W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 05 czerwca 1998 r.
O ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE
– Wydaje akty prawa miejscowego dla obszarów nie uporządkowanych aktami
prawa powszechnie obowiązującego.
– Planuje reagowanie kryzysowe województwa ustalając między innymi
kompetencje poszczególnych osób funkcyjnych.
– Koordynuje przebiegiem reagowania na sytuacje kryzysowe o wymiarze
ponad powiatowym.
– Wnioskuje o:
• wprowadzenie stanu klęski żywiołowej,
• użycie Sił Zbrojnych RP.
– Ogłasza:
• pogotowie i alarm przeciwpowodziowy,
• stan zagrożenia epidemicznego i stan epidemii,
• uruchomienie działań interwencyjnych w obliczu zagrożenia
radiacyjnego.
–Monitoruje stan bezpieczeństwa województwa oraz informuje, alarmuje i
ostrzega przed potencjalnymi zagrożeniami.
– Udziela wsparcia zagrożonym powiatom siłami i środkami z innych powiatów.
– Wnioskuje o wsparcie potencjału reagowania kryzysowego województwa
zachodniopomorskiego siłami i środkami z województw ościennych lub
wydzielonych z zasobów krajowych.

AKTUALNY STAN PRAWNY

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Art. 1.
Ustawa określa organy właściwe w sprawach zarządzania
kryzysowego oraz ich zadania i zasady działania w tej
dziedzinie, a także zasady finansowania zadań zarządzania
kryzysowego.

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Wojewoda
Wydział Bezpieczeństwa
i Zarządzania Kryzysowego
Zachodniopomorskiego Urzędu
Wojewódzkiego

Wojewódzkie zespolone służby,
inspekcje i straże
Wojewódzkie Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Wojewódzkie
Centrum
Zarządzania
Kryzysowego
Lekarz Koordynator
Ratownictwa
Medycznego

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Starosta
Komórka organizacyjna starostwa
powiatowego właściwa do spraw
zarządzania kryzysowego
Powiatowy Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Powiatowe
Centrum
Zarządzania
Kryzysowego

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Wójt, burmistrz, prezydent miasta
Komórka organizacyjna urzędu gminy
właściwa do spraw zarządzania
kryzysowego
Gminny Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Może tworzyć:

Gminne Centrum
Zarządzania
Kryzysowego

ZALEŻNOŚCI SŁUŻBOWE
w zakresie bezpieczeństwa powszechnego i porządku publicznego

SYTUACJA KRYZYSOWA

STAROSTA
POWIATU

WOJEWODA

STAN KLĘSKI ŻYWIOŁOWEJ
(W zakresie zarządzania kryzysowego)

WOJEWÓDZKI
ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

SYSTEM REAGOWANIA KRYZYSOWEGO WOJEWÓDZTWA ZACHODNIOPOMORSKIEGO

WOJEWÓDZKI
ZESPÓŁ
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

WOJEWODA

RZĄDOWY ZESPÓŁ
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO
RZĄDOWE
CENTRUM
BEZPIECZEŃSTWA

MONITOROWANIE, ANALIZA
UZYSKIWANYCH DANYCH,
PROGNOZOWANIE ZDARZEŃ

SĄSIEDNIE
WOJEWÓDZTWA
NIEMIECKIE
LANDY
NADGRANICZNE

WOJEWÓDZKIE CENTRUM ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO
INICJOWANIE DZIAŁAŃ REAGOWANIA KRYZYSOWEGO
ZABEZPIECZENIE OPERACYJNO – TECHNICZNE
I INFORMACYJNE

ŚRODKI
MASOWEGO
PRZEKAZU

STAROSTOWIE
POWIATÓW

RESORTOWE
STRUKTURY
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

WOJEWÓDZKIE
STANOWISKA
KIEROWANIA,
SŁUŻBY
OPERACYJNODYSPOZYTORSKIE

ORGANIZACJE
POZARZĄDOWE

POWIATOWE CENTRUM
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

SYSTEM
ALARMOWANIA
I OSTRZEGANIA
LUDNOŚCI

WOJEWODZKI ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

WOJEWODA ZACHODNIOPOMORSKI
– przewodniczący
DYREKTOR WYDZIAŁU BEZPIECZEŃSTWA
I ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO – zastępca przewodniczącego

40

STALI CZŁONKOWIE ZESPOŁU
KIEROWNICY ZESPOLONYCH SŁUŻB, INSPEKCJI I STRAŻY WOJEWÓDZKICH
ORGANY ADMINISTRACJI NIEZESPOLONEJ
INNI CZOŁONKOWIE ZESPOŁU
PRZEDSTAWICIELE ZACHODNIOPOMORSKIEGO URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO W SZCZECINIE

INNE OSOBY ZAPROSZONE DO UDZIAŁU W PRACACH ZESPOŁU

GRUPA OPERACYJNA

ZAPEWNIA
FUNKCJONOWANIE

DORAŹNIE

WYDZIAŁ BEZPIECZEŃSTWA I ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

STALI
CZŁONKOWIE
ZESPOŁU

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Wojewoda Zachodniopomorski – przewodniczący;
2) Dyrektor Wydziału Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego
w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie –
zastępca przewodniczącego;
3) Marszałek Województwa Zachodniopomorskiego;
4) Komendant Wojewódzki Policji w Szczecinie;
5) Zachodniopomorski Komendant Wojewódzki Państwowej Straży
Pożarnej;
6) Szef Wojewódzkiego Sztabu Wojskowego w Szczecinie;
7) Dyrektor Wydziału Infrastruktury w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie;
8) Dyrektor Zachodniopomorskiego Centrum Organizacji i Promocji Zdrowia.

KIEROWNICY
ZESPOLONYCH
SŁUŻB, INSPEKCJI
I STRAŻY
WOJEWÓDZKICH

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego;
2) Zachodniopomorski Wojewódzki Konserwator Zabytków;
3) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Ochrony
Roślin i Nasiennictwa
4) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska;
5) Zachodniopomorski Wojewódzki Lekarz Weterynarii;
6) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Farmaceutyczny;
7) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej;
8) Zachodniopomorski Kurator Oświaty;
9) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego;
10)
Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Transportu Drogowego

ORGANY
ADMINISTRACJI
NIEZESPOLONEJ

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Komendant Pomorskiego Oddziału Straży Granicznej w Szczecinie;
2) Komendant Pomorskiego Dywizjonu Straży Granicznej w Świnoujściu;
3) Dyrektor Urzędu Morskiego w Szczecinie;
4) Przedstawiciel Dyrektora Urzędu Morskiego w Słupsku;
5) Dyrektor Izby Celnej w Szczecinie;
6) Dyrektor Urzędu Żeglugi Śródlądowej w Szczecinie;
7) Dyrektor Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Szczecinie;
8) Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny w Szczecinie.

INNI
CZOŁONKOWIE
ZESPOŁU

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Dyrektor Delegatury Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego
w Szczecinie;
2) Prokurator Okręgowy w Szczecinie;
3) Dyrektor Zachodniopomorskiego Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych w Szczecinie;
4) Dyrektor Oddziału Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad w Szczecinie;
5) Dyrektor Oddziału Regionalnego PKP Polskie Linie Kolejowe
w Szczecinie;
6) Dyrektor Zachodniopomorskiego Oddziału Wojewódzkiego
Narodowego Funduszu Zdrowia;
7) Kierownik Biura Prognoz Meteorologicznych Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej w Szczecinie;
8) Dyrektor Północno-Zachodniego Oddziału Terenowego Urzędu
Regulacji Energetyki w Szczecinie.

PRZEDSTAWICIELE
ZACHODNIOPOMORSKIEGO
URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO
W SZCZECINIE

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Dyrektor Generalny Zachodniopomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Szczecinie;
2) Dyrektor Wydział Środowiska i Rolnictwa;
3) Dyrektor Wydział Polityki Społecznej;
4) Dyrektor Wydziału Finansów i Budżetu w Zachodniopomorskim
Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie;
5) Kierownik Biura Prawnego w Zachodniopomorskim Urzędzie
Wojewódzkim w Szczecinie;
6) Rzecznik Prasowy Wojewody Zachodniopomorskiego.

PODJĘTE DZIAŁANIA
W CELU OGRANICZENIA
SKUTKÓW AWARII

48

Godz. 19.14, dnia 7.04.2008 r.
Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego
otrzymuje od Biura Prognoz Meteorologicznych w
Szczecinie ostrzeżenie nr 16 o intensywnych opadach
deszczu przechodzących w deszcz ze śniegiem.
Ostrzeżenie przewiduje silne opady deszczu i deszczu ze
śniegiem w ciągu najbliższych 18 godzin, do 25-30 mm.
Przewidywane są utrudnienia komunikacyjne i na terenach
zurbanizowanych.

49

Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego zgodnie z procedurą rozsyła
w godz. 20.08 – 20.31 ostrzeżenia do mediów /17/ i jednostek samorządu
terytorialnego oraz innych ogniw ważnych dla systemu zarządzania
kryzysowego województwa /33/. Łącznie 50 odbiorców.

50

Najważniejsze działania podejmowane przez wojewódzką administrację
rządową.

I dzień katastrofy /8 kwietnia/
1. Uruchomienie pracy zespołów zarządzania kryzysowego
- wojewódzkiego – praca na dwóch stanowiskach w Urzędzie Miasta Szczecin i Urzędzie
Wojewódzkim /posiedzenia w odstępach 2 – 3 godziny. Zakończone konferencją prasową/,
- powiatowych i gminnych – praca całodobowa z wykorzystaniem systemu łączności
radiotelefonicznej Wojewody i PSP
2. Nadawanie komunikatów radiowych do mieszkańców, przy wykorzystaniu rozgłośni
zlokalizowanych poza Szczecinem
3. Uruchomienie komunikacji autobusowej w Szczecinie.
4. Odwołanie obowiązku uczestnictwa w zajęciach szkolnych – szkoły otwarte.
5. Monitoring funkcjonowania:

- szpitali – wzmocnienie agregatami, dowóz paliwa i wody, zorganizowanie punktu dializ, apel
o przyjmowanie pacjentów w przychodniach,
- systemu wodno – kanalizacyjnego – kontrola zrzutu ścieków, przygotowanie sprzętu do
dowozu wody /PSP, SZ/,
- zakładów o dużym i zwiększonym ryzyku – np.. ZCh Police, wzmocnienie agregatem
urządzeń do chłodzenia instalacji z amoniakiem.
51

6. Monitorowanie prac związanych z przywracaniem energii
7. Wystąpienie do Ministra Finansów o uruchomienie sprzedaży podstawowych produktów
żywnościowych z pominięciem kas fiskalnych – ręczna rejestracja sprzedaży.
8. Zorganizowanie zwiększonej ilości patroli na ulicach: policja, wojsko /żandarmeria / straż
graniczna.
9. Wywóz produktów mrożonych z marketów – samochodami chłodniami do magazynów
rejonowych.

10. Uruchomienie pomocy społecznej.
11. W związku ze zmniejszoną ilością pociągów – pociągi pośpieszne zatrzymywane są na
wszystkich stacjach.
12. Przywracanie energii w I kolejności na elektrociepłowni w Szczecinie.

52

KALENDARIUM DZIAŁAŃ SYSTEMU ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
w dniu 8 kwietnia 2008 r.
4.20 – powołanie w Szczecinie miejskiego zespołu zarządzania kryzysowego;
5.15 – pierwsze posiedzenie miejskiego zespołu zarządzania kryzysowego;
6.00 – spotkanie członków wojewódzkiego zespołu zarządzania kryzysowego;
7.30 - wspólne posiedzenie wojewódzkiego i miejskiego zespołu zarządzania
kryzysowego pod przewodnictwem Wojewody Zachodniopomorskiego i
Prezydenta Szczecina;
7.00 – 9.00 – zbierają się zespoły reagowania kryzysowego w powiatach:
goleniowskim, polickim, stargardzkim, kamieńskim;
8.00 - 11.00 – zbierają się zespoły zarządzania kryzysowego w gminach
objętych awarią energetyczną oraz dodatkowo w mieście Kamień Pomorski i
Trzebiatów ze względu na wystąpienie zagrożenia powodziowego.
8 kwietnia odbywają się wspólne posiedzenia wojewódzkiego i miejskiego zespołu
zarządzania kryzysowego, na których omawiana jest aktualna sytuacja energetyczna,
przeciwpowodziowa oraz stan bezpieczeństwa i porządku publicznego w Szczecinie i na
obszarze powiatów objętych sytuacją kryzysową. Posiedzenia zespołów kończyły się
każdorazowo konferencjami prasowymi, w ramach których przekazywane były dla
mediów dane o aktualnej sytuacji w Szczecinie i na obszarze województwa.
Od dnia 9 kwietnia Wojewódzki Zespół Zarządzania Kryzysowego funkcjonuje w
Urzędzie Wojewódzkim zachowując tryb pracy podobny jak dzień wcześniej
Wojewoda Zachodniopomorski wraz z Komendantem Wojewódzkim PSP jedzie do
miejscowości objętych awarią i uczestniczy w posiedzeniach powiatowych zespołów
zarządzania kryzysowego m.in. w Starostwie Powiatowym w Goleniowie i Kamieniu
Pomorskim.

SCHEMAT KIEROWANIA /ZARZĄDZANIA/
WOJEWODA ZACHODNIOPOMORSKI
WOJEWÓDZKI ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
Wojewódzkie służby, inspekcje, straże
i jednostki organizacyjne wchodzące
w skład systemu reagowania kryzysowego

WCZK

Prezydent Szczecina

Starosta Policki

Starosta Kamieński

Starosta Goleniowski

MCZK

PCZK

PCZK

PCZK

Starosta Stargardzki

Starosta Gryficki

Starosta Gryfiński

Prezydent Świnoujścia

PCZK

PCZK

PCZK

MCZK

GCZK-7

GCZK-3

GCZK-2

GCZK-3

GCZK-2

GCZK-5

Działania podjęte w związku z awarią
Pomoc dla mieszkańców
W związku z zaistniałą awarią sieci energetycznej Wojewoda zwrócił się do
jednostek samorządu terytorialnego, z obszaru dotkniętego skutkami awarii
energetycznej, o:
-zorganizowanie niezbędnej pomocy dla mieszkańców w zakresie m.in.
dostaw żywności,
- wody oraz innego niezbędnego zaopatrzenia,
- objęcie - przez Ośrodki Pomocy Rodzinie, opieką osób potrzebujących
pomocy,
- zapewnienie warunków do skorzystania z urządzeń sanitarnych ( kąpiele,
opieka nad dziećmi).

Ochrona zdrowia /lekarz koordynator z Wojewódzkiego Stanowiska
Koordynacji Ratownictwa Medycznego/
Monitorowano funkcjonowanie szpitali.
Szpitalne oddziały intensywnej terapii i oddziały dializ w województwie
zasilane były agregatami własnymi lub dostarczonymi przez straż pożarną.
Dyrektorom szpitali przekazano telefon kontaktowy do dystrybutora
zaopatrującego agregaty prądotwórcze w paliwo.
Utrzymywano stały kontakt telefoniczny z Wojewódzką Stacją Pogotowia
Ratunkowego. Wojewódzka Stacja Pogotowia Ratunkowego nie odnotowała
zwiększonej ilości wezwań do zachorowań, nie zanotowano również wezwań
związanych z zaistniałym zdarzeniem.

Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny
sprawy sanitarno – epidemiologiczne
Podjęto natychmiastowe działania kontrolne w hurtowniach i sklepach spożywczych
w zakresie przechowywania artykułów spożywczych, zwłaszcza mrożonych.
W czasie kontroli ustalono, że żywność wymagająca przechowywania w chłodzie
była:
-przechowywana w podstawionych pod sklepy samochodach chłodniach w
monitorowanej temperaturze, odpowiedniej dla asortymentu żywności
- przetransportowana do magazynów rejonowych dużych sieci handlowych.

Część żywności nietrwałej mikrobiologicznie, w tym przetwory mleczne, wędliny,
mięso, mrożonki została wycofana z obrotu w ramach działań wynikających z
kontroli wewnętrznych.
Monitorowano jakość wody przeznaczonej do spożycia a także sytuację pod kątem
zagrożenia epidemiologicznego w szpitalach.

Wojewódzki Inspektorat Weterynarii - sprawy weterynaryjne
Inspektorzy powiatowych inspekcji weterynaryjnych podjęli działania kontrolne
z możliwością podejmowania decyzji o utylizacji żywności, która w wyniku
braku dopływu prądu do urządzeń chłodniczych mogła ulec zepsuciu.
Duże fermy drobiowe, pozostające bez podstawowego zasilania, zasilano
zastępczo z agregatów prądotwórczych. Zasilanie zastępcze znacznie
podniosło koszty produkcji w fermach.
Sytuacja w chłodniach składowych jest opanowana.

Sytuacja w oświacie
Z uwagi na niedogrzanie pomieszczeń, brak dostaw ciepła i energii elektrycznej
8 kwietnia, zajęcia lekcyjne we wszystkich gimnazjach i szkołach
ponadgimnazjalnych odwołano.
9 kwietnia w wielu miejscowościach zajęcia skrócono, bądź odwołano.
Odwołano sprawdzian szóstoklasistów w 8 szkołach podstawowych na terenie
Szczecina oraz w 5 w terenie ( Stargard Szczeciński, Koszewo, Sowno,
Grzedzice, Goleniów).
Wojewódzki Kurator Oświaty na bieżąco informował Wojewodę o ilości placówek
oświatowych, w których nie prowadzone były zajęcia szkolne z powodu awarii
zasilania energetycznego.

Siły i środki uczestniczące w likwidacji skutków katastrofy energetycznej

Policja
- 465 funkcjonariuszy, w tym 112 ze Szkoły Policji w Pile,
140 funkcjonariuszy Oddziału Prewencji w Szczecinie,
65 funkcjonariuszy ruchu drogowego,
- 71 radiowozów
-nie odnotowano zdarzeń o charakterze kryminalnym lub
chuligańskim - mających związek z awarią sieci energetycznych.
Państwowa Straż Pożarna
Ratownicy PSP – ok. 250 dziennie
Samochody ratownicze – 6 /Poznań, Gorzów, Warszawa, Opole, Wrocław/
Samochody pożarnicze – ok. 55 dziennie
Agregaty prądotwórcze – ok. 106 dziennie
Motopompy – ok. 47 dziennie

Siły Zbrojne RP /średnio w ciągu dnia/
- 65 żołnierzy
- 15 samochodów
- 2 pojazdy ciężkie
- 4 agregatów prądotwórczych
- 3 motopompy
- lekkie pokrycie drogowe
- most niskowodny
Żandarmeria Wojskowa
- 110 żołnierzy
- 12 samochodów
Pomorski Oddział Straży Granicznej w Szczecinie
- 70 funkcjonariuszy
- 8 samochodów

WSTĘPNE WNIOSKI
PO AWARII

Wstępne wnioski


Konieczne jest zaopatrzenie jednostek organizacyjnych ważnych dla
funkcjonowania administracji publicznej oraz gwarantujących
świadczenie usług społecznych w urządzenia awaryjnego zasilania
elektroenergetycznego



Konieczne jest opracowanie i uruchomienia programu edukacyjnego,
mającego na celu zapoznanie mieszkańców z potencjalnymi
zagrożeniami charakterystycznymi dla poszczególnych powiatów oraz
sposobami optymalnych zachowań



Konieczna jest rozbudowa systemów kierowania i informowania,
wykorzystywanych przez organy samorządu terytorialnego w procesie
reagowania kryzysowego

PODSUMOWANIE
• Sprawne
funkcjonowanie
kryzysowego
przyczyniło
rozmiarów katastrofy

systemu
się
do

zarządzania
ograniczenia

• Szybkie zwołanie Zespołów Zarządzania Kryzysowego
pozwoliło na koordynację działań od momentu
powstania sytuacji kryzysowej
• Wspólne informowanie mieszkańców o skutkach
katastrofy i postępach w prowadzeniu akcji ratowniczej
umożliwiło jednolity przekaz i niezakłóconą pracę
centrów zarządzania kryzysowego

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE

65

Powołanie Zespołu ds. Zbadania Przyczyn i Skutków
Katastrofy Energetycznej Zarządzeniem Wojewody
Zachodniopomorskiego nr 154/2008
z dnia 22 kwietnia 2008r.
Określenie przyczyn i skutków katastrofy
elektroenergetycznej
zaistniałej w części województwa zachodniopomorskiego.
Zbilansowanie strat i szkód powstałych
w wyniku katastrofy elektroenergetycznej
oraz kosztów prowadzenia działań ratowniczych.
Opracowanie założeń
do „Strategii Bezpieczeństwa Energetycznego
dla Województwa Zachodniopomorskiego”.
66

Raport Zespołu ds. Zbadania Przyczyn
i Skutków Katastrofy Energetycznej

WNIOSKI I ZALECENIA

67

68

Bezpośrednie przyczyny katastrofy energetycznej

 Obciążenia sadzią przewodów linii energetycznych przekroczyły
znacznie, co najmniej o kilkadziesiąt procent, przyjęte w
obliczeniach normowe wartości katastrofalne,
 Dodatkowym czynnikiem, mającym wpływ na przebieg zdarzeń i
rozległość uszkodzeń, były obfite opady deszczu w okresie
poprzedzającym awarię, co spowodowało podniesienie poziomu wód
gruntowych i w efekcie rozmiękczenie gruntu,
 Efektem było obniżenie stabilności posadowienia zarówno słupów
linii elektroenergetycznych jak i rosnących w pobliżu linii drzew.

69

Skutki ekonomiczne katastrofy energetycznej







KOSZTY AKCJI RATOWNICZEJ: 829 731,34 zł
KOSZTY PONIESIONE PRZEZ ZAKŁADY, FIRMY,
SPÓŁKI, SZPITALE: 45 172 424,12 zł
KOSZTY PONIESIONE PRZEZ POWIATY I GMINY :
979 468,41 zł
CAŁKOWITE KOSZTY: 46 981 623,87 zł

Koszty niedostarczonej energii elektrycznej oszacowano
na kwotę powyżej 60 milionów zł.
70

Raport dostrzega potrzebę
powołania stałego zespołu :
Wojewódzkiej Rady do spraw
Bezpieczeństwa Energetycznego

71

72

Powołanie Wojewódzkiej Rady
ds. Bezpieczeństwa Energetycznego
Zarządzenie Wojewody Zachodniopomorskiego

nr 435/2008 z dnia 30 września 2008r.

73

ZADANIA WOJEWÓDZKIEJ RADY
ds. BEZPIECZEŃSTWA ENERGETYCZNEGO
1. Nadzór nad realizacją wniosków i zaleceń wynikających z Raportu Zespołu
ds. Zbadania Przyczyn i Skutków Katastrofy Energetycznej w aglomeracji
szczecińskiej i części województwa zachodniopomorskiego.
2. Nadzór nad powstaniem oraz wdrażaniem Strategii Bezpieczeństwa
Energetycznego dla Województwa Zachodniopomorskiego.
3. Monitorowanie funkcjonowania systemu elektroenergetycznego, gazowego
i ciepłowniczego na terenie województwa zachodniopomorskiego.
4. Inicjowanie działań i projektów związanych z rozwojem energetyki na terenie
województwa zachodniopomorskiego.
5. Monitorowanie realizacji planów rozwoju przedsiębiorstw energetycznych.
6. Wspieranie działań samorządu województwa w zakresie tworzenia projektów
planu zaopatrzenia w energię elektryczną, gaz oraz ciepło.
7. Inicjowanie działań wspierających rozwój energetyki odnawialnej.
74

Dziękuję za uwagę

75


Slide 39

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE
Wydział Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego

Olsztyn 20 luty 2009 r.
Waldemar Redmer
1

2

Bezpośrednią przyczyną awarii systemu
elektroenergetycznego w nocy 7-8 kwietnia

2008 r. był szczególnie niekorzystny splot
warunków atmosferycznych prowadzący do
licznych uszkodzeń linii elektroenergetycznych
3

Temperatura powietrza
st. C
8,0
S z c z ec in
7,0

Ś w inoujś c ie
G oleniów

6,0

5,0

4,0

3,0

2,0

1,0

0,0

-1,0

-2,0

-3,0
2008-04-07

2008-04-07

2008-04-07

2008-04-07

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-09

00:00

06:00

12:00

18:00

00:00

06:00

12:00

18:00

00:00

d a ta / g o d z .

4

Prędkość wiatru
Charakterystyczne prędkości wiatru wg PN-77/B-02011

m /s

Strefa I
– Szczecin
– 20 m/s
Strefa II – Goleniów – 24 m/s
Strefa IIa – Świnoujście – 27 m/s

14
S z c z ec in
13
12

Ś w inoujś c ie
G oleniów

11
Kierunek
wiatru wg IMiGW:
10
16:00÷21:00
– PN i PN-ZACH, 3÷6 m/s
22:00÷01:00
– ZACH-PN, 3÷4 m/s
9
02:00÷14:00 – ZACH, 4÷8 m/s
8
7
6
5
4
3
2
1
0
2008-04-07 00:00 2008-04-07 06:00 2008-04-07 12:00 2008-04-07 18:00 2008-04-08 00:00 2008-04-08 06:00 2008-04-08 12:00 2008-04-08 18:00 2008-04-09 00:00
d a ta / g o d z .

5

Rodzaje opadu


Początkowo intensywny opad deszczu, a później
śniegu z deszczem i śniegu



Suma opadów 8:00 07.04 do 8:00 08.04 lokalnie
48 l/m2 w równoważniku wodnym (4,8 cm/m2)



Lokalnie odnotowana gęstość śniegu:
 

2 ,1 kN/m

2

 7 ,8 kN/m

3

0 ,27 m
6

Niewielki pobór energii elektrycznej w
godzinach nocnych z 07 na 08 04 2008 był
przyczyną schłodzenia przewodów
napowietrznych linii energetycznych do
temperatury zamarzania śniegu, co
sprzyjało osadzaniu się sadzi.

7

8

9

Wielkości Obciążeń Przewodów Sadzią
A F L – 6 2 40 m m

2

d = 2 1,7 m m
S a d ź n o rm a ln a
[N /m ]
S a d ź k a ta strofa ln a

A F L – 8 5 25 m m
d = 3 1,5 m m

8 ,7

1 7,4

2 2,8

S a d ź 7 -8 k w ietn ia

3 8,0

4 5,2

[N /m ]

 = 118 %

 = 98 %

9 ,7

1 9,7

76

53

[N /m ]

C ięża r p rzew o d u
[N /m ]
P rzek ro czen ie k atastro fa ln ych ob cią żeń
[% ]

2

Ciężar sadzi na jednym przewodzie długości 300 m:
45,2  300 = 13560 N = 13,56 kN

10

Upadek słupów

11

Zniszczenia konstrukcji
na skutek przeciążenia przewodów
L in ie



220 k V (1)

110 k V (5)

2

1

3

Z łam an ie trzon u słu p a

14

6

20

S k ręcen ia trzon ów



6

6

U szk od zen ia p op rzeczn ik ów ze św iatłow od em



8

8

U szk od zen ia p op rzeczn ik ów b ez św iatłow od u



3

3

1



1

17

24

41

P rzew rócen ia

In n e


12

Formy zniszczenia słupów
Złamania słupów
220 kV

110 kV

13

14

15

Zniszczenia kaskadowe
Linia 220 kV

Linia 15 kV
Linia 110 kV

16

17

18

19

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE

20

Przebieg katastrofy energetycznej w Szczecinie
Police 220 kV

Glinki 220 kV

220kV
Awaria godz. 0.02
Police 110 kV

Glinki 110 kV

8.04.2008 r.

110kV

Szczecin

Awaria godz. 1.06
EC Szczecin
Pomorzany 110 kV

~

8.04.2008 r.

Morzyczyn

Dąbie

Zdroje

110 kV

~

Awaria godz. 3.34

Pomorzany

Morzyczyn
220 kV

8.04.2008 r.
110kV

Żydowce

Awaria godz. 1.55
8.04.2008 r.
Dolna Odra

220kV

~

110kV

Krajnik

~ ~ ~ ~

21

Około godz. 20, dnia 7.04.2008 r. w zachodniej części województwa zaczyna
padać intensywny deszcz przechodzący w deszcz ze śniegiem

Zasięg opadów
deszczu i deszczu
ze śniegiem

Rozmiar katastrofy w województwie
zachodniopomorskim w godzinach
porannych dnia 8.04.2008 r.

Powiat gryfiński: gminy północne
liczba ludności ok.. 30 000
Powiat kamieński: cały
liczba ludności ok.. 47 000
Powiatu gryficki: gminy południowe
liczba ludności ok.. 20 000
Powiat goleniowski: cały
liczba ludności ok.. 78 000

Powiat policki cały
liczba ludności ok.. 63 000
Powiat pyrzycki północne gminy
liczba ludności ok.. 10 000
Powiat stargardzki: bez miasta
Stargard Szczeciński
liczba ludności ok. 40 000
Szczecin dzielnice lewobrzeża
liczba ludności ok.. 300 000
Świnoujście
liczba ludności ok. 40 000
Razem o godz. 7.00 dnia 8.04 w
województwie zachodniopomorskim
ok. 628 000 mieszkańców
pozbawionych było energii
elektrycznej
23

Przebieg zdarzeń w dniu 8 kwietnia 2008 r.

0.02 – awaria głównej linii energetycznej 220 kV Morzyczyn – Police,
zasilającej Szczecin od wschodu;
3.30 – awaria głównej linii energetycznej 220 kV Krajnik – Glinki,
zasilającej Szczecin od południa,
- awarie trzech linii energetycznych 110 kV ;
- awarie licznych linii energetycznych średniego i niskiego napięcia
zasilających w prąd miejscowości w zachodnich powiatach województwa.
Powyższe awarie linii energetycznych spowodowały:
- przerwę w pracy elektrociepłowni Szczecin oraz Pomorzany w
Szczecinie,
- awarię 900 stacji transformatorowych,
- brak prądu w lewobrzeżnej części Szczecina oraz miejscowościach na
obszarze powiatów: stargardzkiego, goleniowskiego, kamieńskiego,
gryfińskiego, pyrzyckiego, gryfickiego, łobeskiego, miasta Świnoujście,
polickiego, w tym ZCh. „Police”.

WPŁYW AWARII
NA FUNKCJONOWANIE
INFRASTRUKTURY
KRYTYCZNEJ

Wpływ katastrofy na funkcjonowanie infrastruktury krytycznej

ŁĄCZNOŚĆ

RODZAJ ŁĄCZNOŚCI

DZIAŁANIE /FUNKCJONOWANIE

System łączności telefonicznej przewodowej

Działa tam, gdzie nie wykorzystywano aparatów telefonicznych
zasilanych z sieci energetycznej

System łączności telefonicznej – mobilnej
/TK/

Realizowała tylko połączenia alarmowe, częściowo funkcjonował
operator TK „Plus”

Internet

Nie funkcjonował

Łączność w systemie reagowania
kryzysowego

Funkcjonowała we wszystkich centrach zarządzania kryzysowego
łączność radiotelefoniczna posiadająca awaryjne zasilanie z
akumulatorów

Wpływ katastrofy na funkcjonowanie infrastruktury krytycznej

Transport i komunikacja
Transport kolejowy
- unieruchomiona linia kolejowa Szczecin – Świnoujście z powodu uszkodzenia
trakcji elektrycznej
-Szczecin – Stargard Szczeciński – brak zasilania /użycie lokomotyw
spalinowych/

Transport drogowy

Poważne utrudnienia na wszystkich drogach objętych opadami śniegu

Zaopatrzenie w wodę
- duże ujęcia wody były zasilane własnymi agregatami prądotwórczymi,
-małe ujęcia wody nie posiadające własnych agregatów prądotwórczych były
zasilane agregatami przewoźnymi, dostarczonymi przez Państwową Straż
Pożarną i Jednostki Wojskowe /od drugiego dnia awarii/,
- agregaty prądotwórcze były też używane rotacyjnie do napełniania
zbiorników hydroforowych i utrzymania minimalnego ciśnienia w sieci
wodociągowej
- do części miejscowości gdzie nie było możliwości dostarczenia agregatów
prądotwórczych woda dowożona była beczkowozami

Szpitale
Wszystkie szpitale z obszaru objętego katastrofą energetyczną zasilane
były z awaryjnych źródeł zasilania.
- szpitale nie prowadziły planowych zabiegów operacyjnych za wyjątkiem
nagłych przypadków i sytuacji ratujących życie,

Zaopatrzenie w paliwo
Stacje paliwowe na obszarze objętym katastrofą nie prowadziły sprzedaży
ze względu na brak zasilania. Uruchomiono awaryjny system zaopatrzenia
szpitali w paliwo przez prywatnego dystrybutora.

Pozostałe utrudnienia
-nie funkcjonuje komunikacja tramwajowa w Szczecinie,
- nie funkcjonuje system zaopatrzenia w energię cieplną,
- występują utrudnienia w funkcjonowaniu oczyszczalni
ścieków,
- nieczynna jest sieć handlowa, w tym centra handlowe,
- nieczynne są banki oraz bankomaty,
- przerwana zostaje praca w zakładach produkcyjnych, a w tym
w: Stoczni
Szczecińskiej „Nowa”, Stoczni Remontowej „Gryfia”, Porcie
Morskim Szczecin – Świnoujście, ZCh. „Police” i w 4 dużych
zakładach przetwórstwa mięsnego,
- ograniczono działalność szkół i przedszkoli, nie
przeprowadzono w 13 szkołach egzaminów dla szóstoklasistów,
- nie działają kasy fiskalne, ale artykuły podstawowe m.in. leki,
środki higieniczne, żywność są sprzedawane.

Działanie systemu
zarządzania kryzysowego w
czasie awarii

AKTUALNY STAN PRAWNY

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 05 czerwca 1998 r.
O ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE
(Dz. U. Nr 80 z 2001 r. poz. 872)
Art. 15.
Wojewoda jako przedstawiciel Rady Ministrów odpowiada za wykonywanie polityki rządu na
obszarze województwa, a w szczególności:
4) zapewnia współdziałanie wszystkich jednostek organizacyjnych administracji rządowej
i samorządowej działających na obszarze województwa i kieruje ich działalnością
w zakresie zapobiegania zagrożeniu życia, zdrowia lub mienia oraz zagrożeniom
środowiska, bezpieczeństwa państwa i utrzymania porządku publicznego, ochrony praw
obywatelskich, a także zapobiegania klęskom żywiołowym i innym nadzwyczajnym
zagrożeniom oraz zwalczania i usuwania ich skutków na zasadach określonych
w ustawach,
4a) dokonuje oceny stanu zabezpieczenia przeciwpowodziowego województwa, opracowuje
plan operacyjny ochrony przed powodzią oraz ogłasza i odwołuje pogotowie i alarm
przeciwpowodziowy,

Art. 16.
1.

Wojewoda może wydawać, w zakresie wykonywania funkcji przedstawiciela Rady
Ministrów, polecenia obowiązujące wszystkie organy administracji rządowej,
a w sytuacjach nadzwyczajnych, o których mowa w art. 15 pkt 4 i 4a, obowiązujące
również organy samorządu terytorialnego. O wydanych poleceniach wojewoda
niezwłocznie informuje właściwego ministra.

GŁOWNE KOMPETENCE W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 05 czerwca 1998 r.
O ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE
– Wydaje akty prawa miejscowego dla obszarów nie uporządkowanych aktami
prawa powszechnie obowiązującego.
– Planuje reagowanie kryzysowe województwa ustalając między innymi
kompetencje poszczególnych osób funkcyjnych.
– Koordynuje przebiegiem reagowania na sytuacje kryzysowe o wymiarze
ponad powiatowym.
– Wnioskuje o:
• wprowadzenie stanu klęski żywiołowej,
• użycie Sił Zbrojnych RP.
– Ogłasza:
• pogotowie i alarm przeciwpowodziowy,
• stan zagrożenia epidemicznego i stan epidemii,
• uruchomienie działań interwencyjnych w obliczu zagrożenia
radiacyjnego.
–Monitoruje stan bezpieczeństwa województwa oraz informuje, alarmuje i
ostrzega przed potencjalnymi zagrożeniami.
– Udziela wsparcia zagrożonym powiatom siłami i środkami z innych powiatów.
– Wnioskuje o wsparcie potencjału reagowania kryzysowego województwa
zachodniopomorskiego siłami i środkami z województw ościennych lub
wydzielonych z zasobów krajowych.

AKTUALNY STAN PRAWNY

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Art. 1.
Ustawa określa organy właściwe w sprawach zarządzania
kryzysowego oraz ich zadania i zasady działania w tej
dziedzinie, a także zasady finansowania zadań zarządzania
kryzysowego.

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Wojewoda
Wydział Bezpieczeństwa
i Zarządzania Kryzysowego
Zachodniopomorskiego Urzędu
Wojewódzkiego

Wojewódzkie zespolone służby,
inspekcje i straże
Wojewódzkie Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Wojewódzkie
Centrum
Zarządzania
Kryzysowego
Lekarz Koordynator
Ratownictwa
Medycznego

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Starosta
Komórka organizacyjna starostwa
powiatowego właściwa do spraw
zarządzania kryzysowego
Powiatowy Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Powiatowe
Centrum
Zarządzania
Kryzysowego

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Wójt, burmistrz, prezydent miasta
Komórka organizacyjna urzędu gminy
właściwa do spraw zarządzania
kryzysowego
Gminny Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Może tworzyć:

Gminne Centrum
Zarządzania
Kryzysowego

ZALEŻNOŚCI SŁUŻBOWE
w zakresie bezpieczeństwa powszechnego i porządku publicznego

SYTUACJA KRYZYSOWA

STAROSTA
POWIATU

WOJEWODA

STAN KLĘSKI ŻYWIOŁOWEJ
(W zakresie zarządzania kryzysowego)

WOJEWÓDZKI
ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

SYSTEM REAGOWANIA KRYZYSOWEGO WOJEWÓDZTWA ZACHODNIOPOMORSKIEGO

WOJEWÓDZKI
ZESPÓŁ
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

WOJEWODA

RZĄDOWY ZESPÓŁ
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO
RZĄDOWE
CENTRUM
BEZPIECZEŃSTWA

MONITOROWANIE, ANALIZA
UZYSKIWANYCH DANYCH,
PROGNOZOWANIE ZDARZEŃ

SĄSIEDNIE
WOJEWÓDZTWA
NIEMIECKIE
LANDY
NADGRANICZNE

WOJEWÓDZKIE CENTRUM ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO
INICJOWANIE DZIAŁAŃ REAGOWANIA KRYZYSOWEGO
ZABEZPIECZENIE OPERACYJNO – TECHNICZNE
I INFORMACYJNE

ŚRODKI
MASOWEGO
PRZEKAZU

STAROSTOWIE
POWIATÓW

RESORTOWE
STRUKTURY
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

WOJEWÓDZKIE
STANOWISKA
KIEROWANIA,
SŁUŻBY
OPERACYJNODYSPOZYTORSKIE

ORGANIZACJE
POZARZĄDOWE

POWIATOWE CENTRUM
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

SYSTEM
ALARMOWANIA
I OSTRZEGANIA
LUDNOŚCI

WOJEWODZKI ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

WOJEWODA ZACHODNIOPOMORSKI
– przewodniczący
DYREKTOR WYDZIAŁU BEZPIECZEŃSTWA
I ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO – zastępca przewodniczącego

40

STALI CZŁONKOWIE ZESPOŁU
KIEROWNICY ZESPOLONYCH SŁUŻB, INSPEKCJI I STRAŻY WOJEWÓDZKICH
ORGANY ADMINISTRACJI NIEZESPOLONEJ
INNI CZOŁONKOWIE ZESPOŁU
PRZEDSTAWICIELE ZACHODNIOPOMORSKIEGO URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO W SZCZECINIE

INNE OSOBY ZAPROSZONE DO UDZIAŁU W PRACACH ZESPOŁU

GRUPA OPERACYJNA

ZAPEWNIA
FUNKCJONOWANIE

DORAŹNIE

WYDZIAŁ BEZPIECZEŃSTWA I ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

STALI
CZŁONKOWIE
ZESPOŁU

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Wojewoda Zachodniopomorski – przewodniczący;
2) Dyrektor Wydziału Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego
w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie –
zastępca przewodniczącego;
3) Marszałek Województwa Zachodniopomorskiego;
4) Komendant Wojewódzki Policji w Szczecinie;
5) Zachodniopomorski Komendant Wojewódzki Państwowej Straży
Pożarnej;
6) Szef Wojewódzkiego Sztabu Wojskowego w Szczecinie;
7) Dyrektor Wydziału Infrastruktury w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie;
8) Dyrektor Zachodniopomorskiego Centrum Organizacji i Promocji Zdrowia.

KIEROWNICY
ZESPOLONYCH
SŁUŻB, INSPEKCJI
I STRAŻY
WOJEWÓDZKICH

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego;
2) Zachodniopomorski Wojewódzki Konserwator Zabytków;
3) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Ochrony
Roślin i Nasiennictwa
4) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska;
5) Zachodniopomorski Wojewódzki Lekarz Weterynarii;
6) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Farmaceutyczny;
7) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej;
8) Zachodniopomorski Kurator Oświaty;
9) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego;
10)
Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Transportu Drogowego

ORGANY
ADMINISTRACJI
NIEZESPOLONEJ

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Komendant Pomorskiego Oddziału Straży Granicznej w Szczecinie;
2) Komendant Pomorskiego Dywizjonu Straży Granicznej w Świnoujściu;
3) Dyrektor Urzędu Morskiego w Szczecinie;
4) Przedstawiciel Dyrektora Urzędu Morskiego w Słupsku;
5) Dyrektor Izby Celnej w Szczecinie;
6) Dyrektor Urzędu Żeglugi Śródlądowej w Szczecinie;
7) Dyrektor Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Szczecinie;
8) Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny w Szczecinie.

INNI
CZOŁONKOWIE
ZESPOŁU

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Dyrektor Delegatury Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego
w Szczecinie;
2) Prokurator Okręgowy w Szczecinie;
3) Dyrektor Zachodniopomorskiego Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych w Szczecinie;
4) Dyrektor Oddziału Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad w Szczecinie;
5) Dyrektor Oddziału Regionalnego PKP Polskie Linie Kolejowe
w Szczecinie;
6) Dyrektor Zachodniopomorskiego Oddziału Wojewódzkiego
Narodowego Funduszu Zdrowia;
7) Kierownik Biura Prognoz Meteorologicznych Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej w Szczecinie;
8) Dyrektor Północno-Zachodniego Oddziału Terenowego Urzędu
Regulacji Energetyki w Szczecinie.

PRZEDSTAWICIELE
ZACHODNIOPOMORSKIEGO
URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO
W SZCZECINIE

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Dyrektor Generalny Zachodniopomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Szczecinie;
2) Dyrektor Wydział Środowiska i Rolnictwa;
3) Dyrektor Wydział Polityki Społecznej;
4) Dyrektor Wydziału Finansów i Budżetu w Zachodniopomorskim
Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie;
5) Kierownik Biura Prawnego w Zachodniopomorskim Urzędzie
Wojewódzkim w Szczecinie;
6) Rzecznik Prasowy Wojewody Zachodniopomorskiego.

PODJĘTE DZIAŁANIA
W CELU OGRANICZENIA
SKUTKÓW AWARII

48

Godz. 19.14, dnia 7.04.2008 r.
Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego
otrzymuje od Biura Prognoz Meteorologicznych w
Szczecinie ostrzeżenie nr 16 o intensywnych opadach
deszczu przechodzących w deszcz ze śniegiem.
Ostrzeżenie przewiduje silne opady deszczu i deszczu ze
śniegiem w ciągu najbliższych 18 godzin, do 25-30 mm.
Przewidywane są utrudnienia komunikacyjne i na terenach
zurbanizowanych.

49

Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego zgodnie z procedurą rozsyła
w godz. 20.08 – 20.31 ostrzeżenia do mediów /17/ i jednostek samorządu
terytorialnego oraz innych ogniw ważnych dla systemu zarządzania
kryzysowego województwa /33/. Łącznie 50 odbiorców.

50

Najważniejsze działania podejmowane przez wojewódzką administrację
rządową.

I dzień katastrofy /8 kwietnia/
1. Uruchomienie pracy zespołów zarządzania kryzysowego
- wojewódzkiego – praca na dwóch stanowiskach w Urzędzie Miasta Szczecin i Urzędzie
Wojewódzkim /posiedzenia w odstępach 2 – 3 godziny. Zakończone konferencją prasową/,
- powiatowych i gminnych – praca całodobowa z wykorzystaniem systemu łączności
radiotelefonicznej Wojewody i PSP
2. Nadawanie komunikatów radiowych do mieszkańców, przy wykorzystaniu rozgłośni
zlokalizowanych poza Szczecinem
3. Uruchomienie komunikacji autobusowej w Szczecinie.
4. Odwołanie obowiązku uczestnictwa w zajęciach szkolnych – szkoły otwarte.
5. Monitoring funkcjonowania:

- szpitali – wzmocnienie agregatami, dowóz paliwa i wody, zorganizowanie punktu dializ, apel
o przyjmowanie pacjentów w przychodniach,
- systemu wodno – kanalizacyjnego – kontrola zrzutu ścieków, przygotowanie sprzętu do
dowozu wody /PSP, SZ/,
- zakładów o dużym i zwiększonym ryzyku – np.. ZCh Police, wzmocnienie agregatem
urządzeń do chłodzenia instalacji z amoniakiem.
51

6. Monitorowanie prac związanych z przywracaniem energii
7. Wystąpienie do Ministra Finansów o uruchomienie sprzedaży podstawowych produktów
żywnościowych z pominięciem kas fiskalnych – ręczna rejestracja sprzedaży.
8. Zorganizowanie zwiększonej ilości patroli na ulicach: policja, wojsko /żandarmeria / straż
graniczna.
9. Wywóz produktów mrożonych z marketów – samochodami chłodniami do magazynów
rejonowych.

10. Uruchomienie pomocy społecznej.
11. W związku ze zmniejszoną ilością pociągów – pociągi pośpieszne zatrzymywane są na
wszystkich stacjach.
12. Przywracanie energii w I kolejności na elektrociepłowni w Szczecinie.

52

KALENDARIUM DZIAŁAŃ SYSTEMU ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
w dniu 8 kwietnia 2008 r.
4.20 – powołanie w Szczecinie miejskiego zespołu zarządzania kryzysowego;
5.15 – pierwsze posiedzenie miejskiego zespołu zarządzania kryzysowego;
6.00 – spotkanie członków wojewódzkiego zespołu zarządzania kryzysowego;
7.30 - wspólne posiedzenie wojewódzkiego i miejskiego zespołu zarządzania
kryzysowego pod przewodnictwem Wojewody Zachodniopomorskiego i
Prezydenta Szczecina;
7.00 – 9.00 – zbierają się zespoły reagowania kryzysowego w powiatach:
goleniowskim, polickim, stargardzkim, kamieńskim;
8.00 - 11.00 – zbierają się zespoły zarządzania kryzysowego w gminach
objętych awarią energetyczną oraz dodatkowo w mieście Kamień Pomorski i
Trzebiatów ze względu na wystąpienie zagrożenia powodziowego.
8 kwietnia odbywają się wspólne posiedzenia wojewódzkiego i miejskiego zespołu
zarządzania kryzysowego, na których omawiana jest aktualna sytuacja energetyczna,
przeciwpowodziowa oraz stan bezpieczeństwa i porządku publicznego w Szczecinie i na
obszarze powiatów objętych sytuacją kryzysową. Posiedzenia zespołów kończyły się
każdorazowo konferencjami prasowymi, w ramach których przekazywane były dla
mediów dane o aktualnej sytuacji w Szczecinie i na obszarze województwa.
Od dnia 9 kwietnia Wojewódzki Zespół Zarządzania Kryzysowego funkcjonuje w
Urzędzie Wojewódzkim zachowując tryb pracy podobny jak dzień wcześniej
Wojewoda Zachodniopomorski wraz z Komendantem Wojewódzkim PSP jedzie do
miejscowości objętych awarią i uczestniczy w posiedzeniach powiatowych zespołów
zarządzania kryzysowego m.in. w Starostwie Powiatowym w Goleniowie i Kamieniu
Pomorskim.

SCHEMAT KIEROWANIA /ZARZĄDZANIA/
WOJEWODA ZACHODNIOPOMORSKI
WOJEWÓDZKI ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
Wojewódzkie służby, inspekcje, straże
i jednostki organizacyjne wchodzące
w skład systemu reagowania kryzysowego

WCZK

Prezydent Szczecina

Starosta Policki

Starosta Kamieński

Starosta Goleniowski

MCZK

PCZK

PCZK

PCZK

Starosta Stargardzki

Starosta Gryficki

Starosta Gryfiński

Prezydent Świnoujścia

PCZK

PCZK

PCZK

MCZK

GCZK-7

GCZK-3

GCZK-2

GCZK-3

GCZK-2

GCZK-5

Działania podjęte w związku z awarią
Pomoc dla mieszkańców
W związku z zaistniałą awarią sieci energetycznej Wojewoda zwrócił się do
jednostek samorządu terytorialnego, z obszaru dotkniętego skutkami awarii
energetycznej, o:
-zorganizowanie niezbędnej pomocy dla mieszkańców w zakresie m.in.
dostaw żywności,
- wody oraz innego niezbędnego zaopatrzenia,
- objęcie - przez Ośrodki Pomocy Rodzinie, opieką osób potrzebujących
pomocy,
- zapewnienie warunków do skorzystania z urządzeń sanitarnych ( kąpiele,
opieka nad dziećmi).

Ochrona zdrowia /lekarz koordynator z Wojewódzkiego Stanowiska
Koordynacji Ratownictwa Medycznego/
Monitorowano funkcjonowanie szpitali.
Szpitalne oddziały intensywnej terapii i oddziały dializ w województwie
zasilane były agregatami własnymi lub dostarczonymi przez straż pożarną.
Dyrektorom szpitali przekazano telefon kontaktowy do dystrybutora
zaopatrującego agregaty prądotwórcze w paliwo.
Utrzymywano stały kontakt telefoniczny z Wojewódzką Stacją Pogotowia
Ratunkowego. Wojewódzka Stacja Pogotowia Ratunkowego nie odnotowała
zwiększonej ilości wezwań do zachorowań, nie zanotowano również wezwań
związanych z zaistniałym zdarzeniem.

Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny
sprawy sanitarno – epidemiologiczne
Podjęto natychmiastowe działania kontrolne w hurtowniach i sklepach spożywczych
w zakresie przechowywania artykułów spożywczych, zwłaszcza mrożonych.
W czasie kontroli ustalono, że żywność wymagająca przechowywania w chłodzie
była:
-przechowywana w podstawionych pod sklepy samochodach chłodniach w
monitorowanej temperaturze, odpowiedniej dla asortymentu żywności
- przetransportowana do magazynów rejonowych dużych sieci handlowych.

Część żywności nietrwałej mikrobiologicznie, w tym przetwory mleczne, wędliny,
mięso, mrożonki została wycofana z obrotu w ramach działań wynikających z
kontroli wewnętrznych.
Monitorowano jakość wody przeznaczonej do spożycia a także sytuację pod kątem
zagrożenia epidemiologicznego w szpitalach.

Wojewódzki Inspektorat Weterynarii - sprawy weterynaryjne
Inspektorzy powiatowych inspekcji weterynaryjnych podjęli działania kontrolne
z możliwością podejmowania decyzji o utylizacji żywności, która w wyniku
braku dopływu prądu do urządzeń chłodniczych mogła ulec zepsuciu.
Duże fermy drobiowe, pozostające bez podstawowego zasilania, zasilano
zastępczo z agregatów prądotwórczych. Zasilanie zastępcze znacznie
podniosło koszty produkcji w fermach.
Sytuacja w chłodniach składowych jest opanowana.

Sytuacja w oświacie
Z uwagi na niedogrzanie pomieszczeń, brak dostaw ciepła i energii elektrycznej
8 kwietnia, zajęcia lekcyjne we wszystkich gimnazjach i szkołach
ponadgimnazjalnych odwołano.
9 kwietnia w wielu miejscowościach zajęcia skrócono, bądź odwołano.
Odwołano sprawdzian szóstoklasistów w 8 szkołach podstawowych na terenie
Szczecina oraz w 5 w terenie ( Stargard Szczeciński, Koszewo, Sowno,
Grzedzice, Goleniów).
Wojewódzki Kurator Oświaty na bieżąco informował Wojewodę o ilości placówek
oświatowych, w których nie prowadzone były zajęcia szkolne z powodu awarii
zasilania energetycznego.

Siły i środki uczestniczące w likwidacji skutków katastrofy energetycznej

Policja
- 465 funkcjonariuszy, w tym 112 ze Szkoły Policji w Pile,
140 funkcjonariuszy Oddziału Prewencji w Szczecinie,
65 funkcjonariuszy ruchu drogowego,
- 71 radiowozów
-nie odnotowano zdarzeń o charakterze kryminalnym lub
chuligańskim - mających związek z awarią sieci energetycznych.
Państwowa Straż Pożarna
Ratownicy PSP – ok. 250 dziennie
Samochody ratownicze – 6 /Poznań, Gorzów, Warszawa, Opole, Wrocław/
Samochody pożarnicze – ok. 55 dziennie
Agregaty prądotwórcze – ok. 106 dziennie
Motopompy – ok. 47 dziennie

Siły Zbrojne RP /średnio w ciągu dnia/
- 65 żołnierzy
- 15 samochodów
- 2 pojazdy ciężkie
- 4 agregatów prądotwórczych
- 3 motopompy
- lekkie pokrycie drogowe
- most niskowodny
Żandarmeria Wojskowa
- 110 żołnierzy
- 12 samochodów
Pomorski Oddział Straży Granicznej w Szczecinie
- 70 funkcjonariuszy
- 8 samochodów

WSTĘPNE WNIOSKI
PO AWARII

Wstępne wnioski


Konieczne jest zaopatrzenie jednostek organizacyjnych ważnych dla
funkcjonowania administracji publicznej oraz gwarantujących
świadczenie usług społecznych w urządzenia awaryjnego zasilania
elektroenergetycznego



Konieczne jest opracowanie i uruchomienia programu edukacyjnego,
mającego na celu zapoznanie mieszkańców z potencjalnymi
zagrożeniami charakterystycznymi dla poszczególnych powiatów oraz
sposobami optymalnych zachowań



Konieczna jest rozbudowa systemów kierowania i informowania,
wykorzystywanych przez organy samorządu terytorialnego w procesie
reagowania kryzysowego

PODSUMOWANIE
• Sprawne
funkcjonowanie
kryzysowego
przyczyniło
rozmiarów katastrofy

systemu
się
do

zarządzania
ograniczenia

• Szybkie zwołanie Zespołów Zarządzania Kryzysowego
pozwoliło na koordynację działań od momentu
powstania sytuacji kryzysowej
• Wspólne informowanie mieszkańców o skutkach
katastrofy i postępach w prowadzeniu akcji ratowniczej
umożliwiło jednolity przekaz i niezakłóconą pracę
centrów zarządzania kryzysowego

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE

65

Powołanie Zespołu ds. Zbadania Przyczyn i Skutków
Katastrofy Energetycznej Zarządzeniem Wojewody
Zachodniopomorskiego nr 154/2008
z dnia 22 kwietnia 2008r.
Określenie przyczyn i skutków katastrofy
elektroenergetycznej
zaistniałej w części województwa zachodniopomorskiego.
Zbilansowanie strat i szkód powstałych
w wyniku katastrofy elektroenergetycznej
oraz kosztów prowadzenia działań ratowniczych.
Opracowanie założeń
do „Strategii Bezpieczeństwa Energetycznego
dla Województwa Zachodniopomorskiego”.
66

Raport Zespołu ds. Zbadania Przyczyn
i Skutków Katastrofy Energetycznej

WNIOSKI I ZALECENIA

67

68

Bezpośrednie przyczyny katastrofy energetycznej

 Obciążenia sadzią przewodów linii energetycznych przekroczyły
znacznie, co najmniej o kilkadziesiąt procent, przyjęte w
obliczeniach normowe wartości katastrofalne,
 Dodatkowym czynnikiem, mającym wpływ na przebieg zdarzeń i
rozległość uszkodzeń, były obfite opady deszczu w okresie
poprzedzającym awarię, co spowodowało podniesienie poziomu wód
gruntowych i w efekcie rozmiękczenie gruntu,
 Efektem było obniżenie stabilności posadowienia zarówno słupów
linii elektroenergetycznych jak i rosnących w pobliżu linii drzew.

69

Skutki ekonomiczne katastrofy energetycznej







KOSZTY AKCJI RATOWNICZEJ: 829 731,34 zł
KOSZTY PONIESIONE PRZEZ ZAKŁADY, FIRMY,
SPÓŁKI, SZPITALE: 45 172 424,12 zł
KOSZTY PONIESIONE PRZEZ POWIATY I GMINY :
979 468,41 zł
CAŁKOWITE KOSZTY: 46 981 623,87 zł

Koszty niedostarczonej energii elektrycznej oszacowano
na kwotę powyżej 60 milionów zł.
70

Raport dostrzega potrzebę
powołania stałego zespołu :
Wojewódzkiej Rady do spraw
Bezpieczeństwa Energetycznego

71

72

Powołanie Wojewódzkiej Rady
ds. Bezpieczeństwa Energetycznego
Zarządzenie Wojewody Zachodniopomorskiego

nr 435/2008 z dnia 30 września 2008r.

73

ZADANIA WOJEWÓDZKIEJ RADY
ds. BEZPIECZEŃSTWA ENERGETYCZNEGO
1. Nadzór nad realizacją wniosków i zaleceń wynikających z Raportu Zespołu
ds. Zbadania Przyczyn i Skutków Katastrofy Energetycznej w aglomeracji
szczecińskiej i części województwa zachodniopomorskiego.
2. Nadzór nad powstaniem oraz wdrażaniem Strategii Bezpieczeństwa
Energetycznego dla Województwa Zachodniopomorskiego.
3. Monitorowanie funkcjonowania systemu elektroenergetycznego, gazowego
i ciepłowniczego na terenie województwa zachodniopomorskiego.
4. Inicjowanie działań i projektów związanych z rozwojem energetyki na terenie
województwa zachodniopomorskiego.
5. Monitorowanie realizacji planów rozwoju przedsiębiorstw energetycznych.
6. Wspieranie działań samorządu województwa w zakresie tworzenia projektów
planu zaopatrzenia w energię elektryczną, gaz oraz ciepło.
7. Inicjowanie działań wspierających rozwój energetyki odnawialnej.
74

Dziękuję za uwagę

75


Slide 40

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE
Wydział Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego

Olsztyn 20 luty 2009 r.
Waldemar Redmer
1

2

Bezpośrednią przyczyną awarii systemu
elektroenergetycznego w nocy 7-8 kwietnia

2008 r. był szczególnie niekorzystny splot
warunków atmosferycznych prowadzący do
licznych uszkodzeń linii elektroenergetycznych
3

Temperatura powietrza
st. C
8,0
S z c z ec in
7,0

Ś w inoujś c ie
G oleniów

6,0

5,0

4,0

3,0

2,0

1,0

0,0

-1,0

-2,0

-3,0
2008-04-07

2008-04-07

2008-04-07

2008-04-07

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-09

00:00

06:00

12:00

18:00

00:00

06:00

12:00

18:00

00:00

d a ta / g o d z .

4

Prędkość wiatru
Charakterystyczne prędkości wiatru wg PN-77/B-02011

m /s

Strefa I
– Szczecin
– 20 m/s
Strefa II – Goleniów – 24 m/s
Strefa IIa – Świnoujście – 27 m/s

14
S z c z ec in
13
12

Ś w inoujś c ie
G oleniów

11
Kierunek
wiatru wg IMiGW:
10
16:00÷21:00
– PN i PN-ZACH, 3÷6 m/s
22:00÷01:00
– ZACH-PN, 3÷4 m/s
9
02:00÷14:00 – ZACH, 4÷8 m/s
8
7
6
5
4
3
2
1
0
2008-04-07 00:00 2008-04-07 06:00 2008-04-07 12:00 2008-04-07 18:00 2008-04-08 00:00 2008-04-08 06:00 2008-04-08 12:00 2008-04-08 18:00 2008-04-09 00:00
d a ta / g o d z .

5

Rodzaje opadu


Początkowo intensywny opad deszczu, a później
śniegu z deszczem i śniegu



Suma opadów 8:00 07.04 do 8:00 08.04 lokalnie
48 l/m2 w równoważniku wodnym (4,8 cm/m2)



Lokalnie odnotowana gęstość śniegu:
 

2 ,1 kN/m

2

 7 ,8 kN/m

3

0 ,27 m
6

Niewielki pobór energii elektrycznej w
godzinach nocnych z 07 na 08 04 2008 był
przyczyną schłodzenia przewodów
napowietrznych linii energetycznych do
temperatury zamarzania śniegu, co
sprzyjało osadzaniu się sadzi.

7

8

9

Wielkości Obciążeń Przewodów Sadzią
A F L – 6 2 40 m m

2

d = 2 1,7 m m
S a d ź n o rm a ln a
[N /m ]
S a d ź k a ta strofa ln a

A F L – 8 5 25 m m
d = 3 1,5 m m

8 ,7

1 7,4

2 2,8

S a d ź 7 -8 k w ietn ia

3 8,0

4 5,2

[N /m ]

 = 118 %

 = 98 %

9 ,7

1 9,7

76

53

[N /m ]

C ięża r p rzew o d u
[N /m ]
P rzek ro czen ie k atastro fa ln ych ob cią żeń
[% ]

2

Ciężar sadzi na jednym przewodzie długości 300 m:
45,2  300 = 13560 N = 13,56 kN

10

Upadek słupów

11

Zniszczenia konstrukcji
na skutek przeciążenia przewodów
L in ie



220 k V (1)

110 k V (5)

2

1

3

Z łam an ie trzon u słu p a

14

6

20

S k ręcen ia trzon ów



6

6

U szk od zen ia p op rzeczn ik ów ze św iatłow od em



8

8

U szk od zen ia p op rzeczn ik ów b ez św iatłow od u



3

3

1



1

17

24

41

P rzew rócen ia

In n e


12

Formy zniszczenia słupów
Złamania słupów
220 kV

110 kV

13

14

15

Zniszczenia kaskadowe
Linia 220 kV

Linia 15 kV
Linia 110 kV

16

17

18

19

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE

20

Przebieg katastrofy energetycznej w Szczecinie
Police 220 kV

Glinki 220 kV

220kV
Awaria godz. 0.02
Police 110 kV

Glinki 110 kV

8.04.2008 r.

110kV

Szczecin

Awaria godz. 1.06
EC Szczecin
Pomorzany 110 kV

~

8.04.2008 r.

Morzyczyn

Dąbie

Zdroje

110 kV

~

Awaria godz. 3.34

Pomorzany

Morzyczyn
220 kV

8.04.2008 r.
110kV

Żydowce

Awaria godz. 1.55
8.04.2008 r.
Dolna Odra

220kV

~

110kV

Krajnik

~ ~ ~ ~

21

Około godz. 20, dnia 7.04.2008 r. w zachodniej części województwa zaczyna
padać intensywny deszcz przechodzący w deszcz ze śniegiem

Zasięg opadów
deszczu i deszczu
ze śniegiem

Rozmiar katastrofy w województwie
zachodniopomorskim w godzinach
porannych dnia 8.04.2008 r.

Powiat gryfiński: gminy północne
liczba ludności ok.. 30 000
Powiat kamieński: cały
liczba ludności ok.. 47 000
Powiatu gryficki: gminy południowe
liczba ludności ok.. 20 000
Powiat goleniowski: cały
liczba ludności ok.. 78 000

Powiat policki cały
liczba ludności ok.. 63 000
Powiat pyrzycki północne gminy
liczba ludności ok.. 10 000
Powiat stargardzki: bez miasta
Stargard Szczeciński
liczba ludności ok. 40 000
Szczecin dzielnice lewobrzeża
liczba ludności ok.. 300 000
Świnoujście
liczba ludności ok. 40 000
Razem o godz. 7.00 dnia 8.04 w
województwie zachodniopomorskim
ok. 628 000 mieszkańców
pozbawionych było energii
elektrycznej
23

Przebieg zdarzeń w dniu 8 kwietnia 2008 r.

0.02 – awaria głównej linii energetycznej 220 kV Morzyczyn – Police,
zasilającej Szczecin od wschodu;
3.30 – awaria głównej linii energetycznej 220 kV Krajnik – Glinki,
zasilającej Szczecin od południa,
- awarie trzech linii energetycznych 110 kV ;
- awarie licznych linii energetycznych średniego i niskiego napięcia
zasilających w prąd miejscowości w zachodnich powiatach województwa.
Powyższe awarie linii energetycznych spowodowały:
- przerwę w pracy elektrociepłowni Szczecin oraz Pomorzany w
Szczecinie,
- awarię 900 stacji transformatorowych,
- brak prądu w lewobrzeżnej części Szczecina oraz miejscowościach na
obszarze powiatów: stargardzkiego, goleniowskiego, kamieńskiego,
gryfińskiego, pyrzyckiego, gryfickiego, łobeskiego, miasta Świnoujście,
polickiego, w tym ZCh. „Police”.

WPŁYW AWARII
NA FUNKCJONOWANIE
INFRASTRUKTURY
KRYTYCZNEJ

Wpływ katastrofy na funkcjonowanie infrastruktury krytycznej

ŁĄCZNOŚĆ

RODZAJ ŁĄCZNOŚCI

DZIAŁANIE /FUNKCJONOWANIE

System łączności telefonicznej przewodowej

Działa tam, gdzie nie wykorzystywano aparatów telefonicznych
zasilanych z sieci energetycznej

System łączności telefonicznej – mobilnej
/TK/

Realizowała tylko połączenia alarmowe, częściowo funkcjonował
operator TK „Plus”

Internet

Nie funkcjonował

Łączność w systemie reagowania
kryzysowego

Funkcjonowała we wszystkich centrach zarządzania kryzysowego
łączność radiotelefoniczna posiadająca awaryjne zasilanie z
akumulatorów

Wpływ katastrofy na funkcjonowanie infrastruktury krytycznej

Transport i komunikacja
Transport kolejowy
- unieruchomiona linia kolejowa Szczecin – Świnoujście z powodu uszkodzenia
trakcji elektrycznej
-Szczecin – Stargard Szczeciński – brak zasilania /użycie lokomotyw
spalinowych/

Transport drogowy

Poważne utrudnienia na wszystkich drogach objętych opadami śniegu

Zaopatrzenie w wodę
- duże ujęcia wody były zasilane własnymi agregatami prądotwórczymi,
-małe ujęcia wody nie posiadające własnych agregatów prądotwórczych były
zasilane agregatami przewoźnymi, dostarczonymi przez Państwową Straż
Pożarną i Jednostki Wojskowe /od drugiego dnia awarii/,
- agregaty prądotwórcze były też używane rotacyjnie do napełniania
zbiorników hydroforowych i utrzymania minimalnego ciśnienia w sieci
wodociągowej
- do części miejscowości gdzie nie było możliwości dostarczenia agregatów
prądotwórczych woda dowożona była beczkowozami

Szpitale
Wszystkie szpitale z obszaru objętego katastrofą energetyczną zasilane
były z awaryjnych źródeł zasilania.
- szpitale nie prowadziły planowych zabiegów operacyjnych za wyjątkiem
nagłych przypadków i sytuacji ratujących życie,

Zaopatrzenie w paliwo
Stacje paliwowe na obszarze objętym katastrofą nie prowadziły sprzedaży
ze względu na brak zasilania. Uruchomiono awaryjny system zaopatrzenia
szpitali w paliwo przez prywatnego dystrybutora.

Pozostałe utrudnienia
-nie funkcjonuje komunikacja tramwajowa w Szczecinie,
- nie funkcjonuje system zaopatrzenia w energię cieplną,
- występują utrudnienia w funkcjonowaniu oczyszczalni
ścieków,
- nieczynna jest sieć handlowa, w tym centra handlowe,
- nieczynne są banki oraz bankomaty,
- przerwana zostaje praca w zakładach produkcyjnych, a w tym
w: Stoczni
Szczecińskiej „Nowa”, Stoczni Remontowej „Gryfia”, Porcie
Morskim Szczecin – Świnoujście, ZCh. „Police” i w 4 dużych
zakładach przetwórstwa mięsnego,
- ograniczono działalność szkół i przedszkoli, nie
przeprowadzono w 13 szkołach egzaminów dla szóstoklasistów,
- nie działają kasy fiskalne, ale artykuły podstawowe m.in. leki,
środki higieniczne, żywność są sprzedawane.

Działanie systemu
zarządzania kryzysowego w
czasie awarii

AKTUALNY STAN PRAWNY

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 05 czerwca 1998 r.
O ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE
(Dz. U. Nr 80 z 2001 r. poz. 872)
Art. 15.
Wojewoda jako przedstawiciel Rady Ministrów odpowiada za wykonywanie polityki rządu na
obszarze województwa, a w szczególności:
4) zapewnia współdziałanie wszystkich jednostek organizacyjnych administracji rządowej
i samorządowej działających na obszarze województwa i kieruje ich działalnością
w zakresie zapobiegania zagrożeniu życia, zdrowia lub mienia oraz zagrożeniom
środowiska, bezpieczeństwa państwa i utrzymania porządku publicznego, ochrony praw
obywatelskich, a także zapobiegania klęskom żywiołowym i innym nadzwyczajnym
zagrożeniom oraz zwalczania i usuwania ich skutków na zasadach określonych
w ustawach,
4a) dokonuje oceny stanu zabezpieczenia przeciwpowodziowego województwa, opracowuje
plan operacyjny ochrony przed powodzią oraz ogłasza i odwołuje pogotowie i alarm
przeciwpowodziowy,

Art. 16.
1.

Wojewoda może wydawać, w zakresie wykonywania funkcji przedstawiciela Rady
Ministrów, polecenia obowiązujące wszystkie organy administracji rządowej,
a w sytuacjach nadzwyczajnych, o których mowa w art. 15 pkt 4 i 4a, obowiązujące
również organy samorządu terytorialnego. O wydanych poleceniach wojewoda
niezwłocznie informuje właściwego ministra.

GŁOWNE KOMPETENCE W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 05 czerwca 1998 r.
O ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE
– Wydaje akty prawa miejscowego dla obszarów nie uporządkowanych aktami
prawa powszechnie obowiązującego.
– Planuje reagowanie kryzysowe województwa ustalając między innymi
kompetencje poszczególnych osób funkcyjnych.
– Koordynuje przebiegiem reagowania na sytuacje kryzysowe o wymiarze
ponad powiatowym.
– Wnioskuje o:
• wprowadzenie stanu klęski żywiołowej,
• użycie Sił Zbrojnych RP.
– Ogłasza:
• pogotowie i alarm przeciwpowodziowy,
• stan zagrożenia epidemicznego i stan epidemii,
• uruchomienie działań interwencyjnych w obliczu zagrożenia
radiacyjnego.
–Monitoruje stan bezpieczeństwa województwa oraz informuje, alarmuje i
ostrzega przed potencjalnymi zagrożeniami.
– Udziela wsparcia zagrożonym powiatom siłami i środkami z innych powiatów.
– Wnioskuje o wsparcie potencjału reagowania kryzysowego województwa
zachodniopomorskiego siłami i środkami z województw ościennych lub
wydzielonych z zasobów krajowych.

AKTUALNY STAN PRAWNY

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Art. 1.
Ustawa określa organy właściwe w sprawach zarządzania
kryzysowego oraz ich zadania i zasady działania w tej
dziedzinie, a także zasady finansowania zadań zarządzania
kryzysowego.

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Wojewoda
Wydział Bezpieczeństwa
i Zarządzania Kryzysowego
Zachodniopomorskiego Urzędu
Wojewódzkiego

Wojewódzkie zespolone służby,
inspekcje i straże
Wojewódzkie Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Wojewódzkie
Centrum
Zarządzania
Kryzysowego
Lekarz Koordynator
Ratownictwa
Medycznego

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Starosta
Komórka organizacyjna starostwa
powiatowego właściwa do spraw
zarządzania kryzysowego
Powiatowy Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Powiatowe
Centrum
Zarządzania
Kryzysowego

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Wójt, burmistrz, prezydent miasta
Komórka organizacyjna urzędu gminy
właściwa do spraw zarządzania
kryzysowego
Gminny Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Może tworzyć:

Gminne Centrum
Zarządzania
Kryzysowego

ZALEŻNOŚCI SŁUŻBOWE
w zakresie bezpieczeństwa powszechnego i porządku publicznego

SYTUACJA KRYZYSOWA

STAROSTA
POWIATU

WOJEWODA

STAN KLĘSKI ŻYWIOŁOWEJ
(W zakresie zarządzania kryzysowego)

WOJEWÓDZKI
ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

SYSTEM REAGOWANIA KRYZYSOWEGO WOJEWÓDZTWA ZACHODNIOPOMORSKIEGO

WOJEWÓDZKI
ZESPÓŁ
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

WOJEWODA

RZĄDOWY ZESPÓŁ
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO
RZĄDOWE
CENTRUM
BEZPIECZEŃSTWA

MONITOROWANIE, ANALIZA
UZYSKIWANYCH DANYCH,
PROGNOZOWANIE ZDARZEŃ

SĄSIEDNIE
WOJEWÓDZTWA
NIEMIECKIE
LANDY
NADGRANICZNE

WOJEWÓDZKIE CENTRUM ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO
INICJOWANIE DZIAŁAŃ REAGOWANIA KRYZYSOWEGO
ZABEZPIECZENIE OPERACYJNO – TECHNICZNE
I INFORMACYJNE

ŚRODKI
MASOWEGO
PRZEKAZU

STAROSTOWIE
POWIATÓW

RESORTOWE
STRUKTURY
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

WOJEWÓDZKIE
STANOWISKA
KIEROWANIA,
SŁUŻBY
OPERACYJNODYSPOZYTORSKIE

ORGANIZACJE
POZARZĄDOWE

POWIATOWE CENTRUM
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

SYSTEM
ALARMOWANIA
I OSTRZEGANIA
LUDNOŚCI

WOJEWODZKI ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

WOJEWODA ZACHODNIOPOMORSKI
– przewodniczący
DYREKTOR WYDZIAŁU BEZPIECZEŃSTWA
I ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO – zastępca przewodniczącego

40

STALI CZŁONKOWIE ZESPOŁU
KIEROWNICY ZESPOLONYCH SŁUŻB, INSPEKCJI I STRAŻY WOJEWÓDZKICH
ORGANY ADMINISTRACJI NIEZESPOLONEJ
INNI CZOŁONKOWIE ZESPOŁU
PRZEDSTAWICIELE ZACHODNIOPOMORSKIEGO URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO W SZCZECINIE

INNE OSOBY ZAPROSZONE DO UDZIAŁU W PRACACH ZESPOŁU

GRUPA OPERACYJNA

ZAPEWNIA
FUNKCJONOWANIE

DORAŹNIE

WYDZIAŁ BEZPIECZEŃSTWA I ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

STALI
CZŁONKOWIE
ZESPOŁU

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Wojewoda Zachodniopomorski – przewodniczący;
2) Dyrektor Wydziału Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego
w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie –
zastępca przewodniczącego;
3) Marszałek Województwa Zachodniopomorskiego;
4) Komendant Wojewódzki Policji w Szczecinie;
5) Zachodniopomorski Komendant Wojewódzki Państwowej Straży
Pożarnej;
6) Szef Wojewódzkiego Sztabu Wojskowego w Szczecinie;
7) Dyrektor Wydziału Infrastruktury w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie;
8) Dyrektor Zachodniopomorskiego Centrum Organizacji i Promocji Zdrowia.

KIEROWNICY
ZESPOLONYCH
SŁUŻB, INSPEKCJI
I STRAŻY
WOJEWÓDZKICH

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego;
2) Zachodniopomorski Wojewódzki Konserwator Zabytków;
3) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Ochrony
Roślin i Nasiennictwa
4) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska;
5) Zachodniopomorski Wojewódzki Lekarz Weterynarii;
6) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Farmaceutyczny;
7) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej;
8) Zachodniopomorski Kurator Oświaty;
9) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego;
10)
Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Transportu Drogowego

ORGANY
ADMINISTRACJI
NIEZESPOLONEJ

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Komendant Pomorskiego Oddziału Straży Granicznej w Szczecinie;
2) Komendant Pomorskiego Dywizjonu Straży Granicznej w Świnoujściu;
3) Dyrektor Urzędu Morskiego w Szczecinie;
4) Przedstawiciel Dyrektora Urzędu Morskiego w Słupsku;
5) Dyrektor Izby Celnej w Szczecinie;
6) Dyrektor Urzędu Żeglugi Śródlądowej w Szczecinie;
7) Dyrektor Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Szczecinie;
8) Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny w Szczecinie.

INNI
CZOŁONKOWIE
ZESPOŁU

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Dyrektor Delegatury Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego
w Szczecinie;
2) Prokurator Okręgowy w Szczecinie;
3) Dyrektor Zachodniopomorskiego Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych w Szczecinie;
4) Dyrektor Oddziału Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad w Szczecinie;
5) Dyrektor Oddziału Regionalnego PKP Polskie Linie Kolejowe
w Szczecinie;
6) Dyrektor Zachodniopomorskiego Oddziału Wojewódzkiego
Narodowego Funduszu Zdrowia;
7) Kierownik Biura Prognoz Meteorologicznych Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej w Szczecinie;
8) Dyrektor Północno-Zachodniego Oddziału Terenowego Urzędu
Regulacji Energetyki w Szczecinie.

PRZEDSTAWICIELE
ZACHODNIOPOMORSKIEGO
URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO
W SZCZECINIE

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Dyrektor Generalny Zachodniopomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Szczecinie;
2) Dyrektor Wydział Środowiska i Rolnictwa;
3) Dyrektor Wydział Polityki Społecznej;
4) Dyrektor Wydziału Finansów i Budżetu w Zachodniopomorskim
Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie;
5) Kierownik Biura Prawnego w Zachodniopomorskim Urzędzie
Wojewódzkim w Szczecinie;
6) Rzecznik Prasowy Wojewody Zachodniopomorskiego.

PODJĘTE DZIAŁANIA
W CELU OGRANICZENIA
SKUTKÓW AWARII

48

Godz. 19.14, dnia 7.04.2008 r.
Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego
otrzymuje od Biura Prognoz Meteorologicznych w
Szczecinie ostrzeżenie nr 16 o intensywnych opadach
deszczu przechodzących w deszcz ze śniegiem.
Ostrzeżenie przewiduje silne opady deszczu i deszczu ze
śniegiem w ciągu najbliższych 18 godzin, do 25-30 mm.
Przewidywane są utrudnienia komunikacyjne i na terenach
zurbanizowanych.

49

Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego zgodnie z procedurą rozsyła
w godz. 20.08 – 20.31 ostrzeżenia do mediów /17/ i jednostek samorządu
terytorialnego oraz innych ogniw ważnych dla systemu zarządzania
kryzysowego województwa /33/. Łącznie 50 odbiorców.

50

Najważniejsze działania podejmowane przez wojewódzką administrację
rządową.

I dzień katastrofy /8 kwietnia/
1. Uruchomienie pracy zespołów zarządzania kryzysowego
- wojewódzkiego – praca na dwóch stanowiskach w Urzędzie Miasta Szczecin i Urzędzie
Wojewódzkim /posiedzenia w odstępach 2 – 3 godziny. Zakończone konferencją prasową/,
- powiatowych i gminnych – praca całodobowa z wykorzystaniem systemu łączności
radiotelefonicznej Wojewody i PSP
2. Nadawanie komunikatów radiowych do mieszkańców, przy wykorzystaniu rozgłośni
zlokalizowanych poza Szczecinem
3. Uruchomienie komunikacji autobusowej w Szczecinie.
4. Odwołanie obowiązku uczestnictwa w zajęciach szkolnych – szkoły otwarte.
5. Monitoring funkcjonowania:

- szpitali – wzmocnienie agregatami, dowóz paliwa i wody, zorganizowanie punktu dializ, apel
o przyjmowanie pacjentów w przychodniach,
- systemu wodno – kanalizacyjnego – kontrola zrzutu ścieków, przygotowanie sprzętu do
dowozu wody /PSP, SZ/,
- zakładów o dużym i zwiększonym ryzyku – np.. ZCh Police, wzmocnienie agregatem
urządzeń do chłodzenia instalacji z amoniakiem.
51

6. Monitorowanie prac związanych z przywracaniem energii
7. Wystąpienie do Ministra Finansów o uruchomienie sprzedaży podstawowych produktów
żywnościowych z pominięciem kas fiskalnych – ręczna rejestracja sprzedaży.
8. Zorganizowanie zwiększonej ilości patroli na ulicach: policja, wojsko /żandarmeria / straż
graniczna.
9. Wywóz produktów mrożonych z marketów – samochodami chłodniami do magazynów
rejonowych.

10. Uruchomienie pomocy społecznej.
11. W związku ze zmniejszoną ilością pociągów – pociągi pośpieszne zatrzymywane są na
wszystkich stacjach.
12. Przywracanie energii w I kolejności na elektrociepłowni w Szczecinie.

52

KALENDARIUM DZIAŁAŃ SYSTEMU ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
w dniu 8 kwietnia 2008 r.
4.20 – powołanie w Szczecinie miejskiego zespołu zarządzania kryzysowego;
5.15 – pierwsze posiedzenie miejskiego zespołu zarządzania kryzysowego;
6.00 – spotkanie członków wojewódzkiego zespołu zarządzania kryzysowego;
7.30 - wspólne posiedzenie wojewódzkiego i miejskiego zespołu zarządzania
kryzysowego pod przewodnictwem Wojewody Zachodniopomorskiego i
Prezydenta Szczecina;
7.00 – 9.00 – zbierają się zespoły reagowania kryzysowego w powiatach:
goleniowskim, polickim, stargardzkim, kamieńskim;
8.00 - 11.00 – zbierają się zespoły zarządzania kryzysowego w gminach
objętych awarią energetyczną oraz dodatkowo w mieście Kamień Pomorski i
Trzebiatów ze względu na wystąpienie zagrożenia powodziowego.
8 kwietnia odbywają się wspólne posiedzenia wojewódzkiego i miejskiego zespołu
zarządzania kryzysowego, na których omawiana jest aktualna sytuacja energetyczna,
przeciwpowodziowa oraz stan bezpieczeństwa i porządku publicznego w Szczecinie i na
obszarze powiatów objętych sytuacją kryzysową. Posiedzenia zespołów kończyły się
każdorazowo konferencjami prasowymi, w ramach których przekazywane były dla
mediów dane o aktualnej sytuacji w Szczecinie i na obszarze województwa.
Od dnia 9 kwietnia Wojewódzki Zespół Zarządzania Kryzysowego funkcjonuje w
Urzędzie Wojewódzkim zachowując tryb pracy podobny jak dzień wcześniej
Wojewoda Zachodniopomorski wraz z Komendantem Wojewódzkim PSP jedzie do
miejscowości objętych awarią i uczestniczy w posiedzeniach powiatowych zespołów
zarządzania kryzysowego m.in. w Starostwie Powiatowym w Goleniowie i Kamieniu
Pomorskim.

SCHEMAT KIEROWANIA /ZARZĄDZANIA/
WOJEWODA ZACHODNIOPOMORSKI
WOJEWÓDZKI ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
Wojewódzkie służby, inspekcje, straże
i jednostki organizacyjne wchodzące
w skład systemu reagowania kryzysowego

WCZK

Prezydent Szczecina

Starosta Policki

Starosta Kamieński

Starosta Goleniowski

MCZK

PCZK

PCZK

PCZK

Starosta Stargardzki

Starosta Gryficki

Starosta Gryfiński

Prezydent Świnoujścia

PCZK

PCZK

PCZK

MCZK

GCZK-7

GCZK-3

GCZK-2

GCZK-3

GCZK-2

GCZK-5

Działania podjęte w związku z awarią
Pomoc dla mieszkańców
W związku z zaistniałą awarią sieci energetycznej Wojewoda zwrócił się do
jednostek samorządu terytorialnego, z obszaru dotkniętego skutkami awarii
energetycznej, o:
-zorganizowanie niezbędnej pomocy dla mieszkańców w zakresie m.in.
dostaw żywności,
- wody oraz innego niezbędnego zaopatrzenia,
- objęcie - przez Ośrodki Pomocy Rodzinie, opieką osób potrzebujących
pomocy,
- zapewnienie warunków do skorzystania z urządzeń sanitarnych ( kąpiele,
opieka nad dziećmi).

Ochrona zdrowia /lekarz koordynator z Wojewódzkiego Stanowiska
Koordynacji Ratownictwa Medycznego/
Monitorowano funkcjonowanie szpitali.
Szpitalne oddziały intensywnej terapii i oddziały dializ w województwie
zasilane były agregatami własnymi lub dostarczonymi przez straż pożarną.
Dyrektorom szpitali przekazano telefon kontaktowy do dystrybutora
zaopatrującego agregaty prądotwórcze w paliwo.
Utrzymywano stały kontakt telefoniczny z Wojewódzką Stacją Pogotowia
Ratunkowego. Wojewódzka Stacja Pogotowia Ratunkowego nie odnotowała
zwiększonej ilości wezwań do zachorowań, nie zanotowano również wezwań
związanych z zaistniałym zdarzeniem.

Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny
sprawy sanitarno – epidemiologiczne
Podjęto natychmiastowe działania kontrolne w hurtowniach i sklepach spożywczych
w zakresie przechowywania artykułów spożywczych, zwłaszcza mrożonych.
W czasie kontroli ustalono, że żywność wymagająca przechowywania w chłodzie
była:
-przechowywana w podstawionych pod sklepy samochodach chłodniach w
monitorowanej temperaturze, odpowiedniej dla asortymentu żywności
- przetransportowana do magazynów rejonowych dużych sieci handlowych.

Część żywności nietrwałej mikrobiologicznie, w tym przetwory mleczne, wędliny,
mięso, mrożonki została wycofana z obrotu w ramach działań wynikających z
kontroli wewnętrznych.
Monitorowano jakość wody przeznaczonej do spożycia a także sytuację pod kątem
zagrożenia epidemiologicznego w szpitalach.

Wojewódzki Inspektorat Weterynarii - sprawy weterynaryjne
Inspektorzy powiatowych inspekcji weterynaryjnych podjęli działania kontrolne
z możliwością podejmowania decyzji o utylizacji żywności, która w wyniku
braku dopływu prądu do urządzeń chłodniczych mogła ulec zepsuciu.
Duże fermy drobiowe, pozostające bez podstawowego zasilania, zasilano
zastępczo z agregatów prądotwórczych. Zasilanie zastępcze znacznie
podniosło koszty produkcji w fermach.
Sytuacja w chłodniach składowych jest opanowana.

Sytuacja w oświacie
Z uwagi na niedogrzanie pomieszczeń, brak dostaw ciepła i energii elektrycznej
8 kwietnia, zajęcia lekcyjne we wszystkich gimnazjach i szkołach
ponadgimnazjalnych odwołano.
9 kwietnia w wielu miejscowościach zajęcia skrócono, bądź odwołano.
Odwołano sprawdzian szóstoklasistów w 8 szkołach podstawowych na terenie
Szczecina oraz w 5 w terenie ( Stargard Szczeciński, Koszewo, Sowno,
Grzedzice, Goleniów).
Wojewódzki Kurator Oświaty na bieżąco informował Wojewodę o ilości placówek
oświatowych, w których nie prowadzone były zajęcia szkolne z powodu awarii
zasilania energetycznego.

Siły i środki uczestniczące w likwidacji skutków katastrofy energetycznej

Policja
- 465 funkcjonariuszy, w tym 112 ze Szkoły Policji w Pile,
140 funkcjonariuszy Oddziału Prewencji w Szczecinie,
65 funkcjonariuszy ruchu drogowego,
- 71 radiowozów
-nie odnotowano zdarzeń o charakterze kryminalnym lub
chuligańskim - mających związek z awarią sieci energetycznych.
Państwowa Straż Pożarna
Ratownicy PSP – ok. 250 dziennie
Samochody ratownicze – 6 /Poznań, Gorzów, Warszawa, Opole, Wrocław/
Samochody pożarnicze – ok. 55 dziennie
Agregaty prądotwórcze – ok. 106 dziennie
Motopompy – ok. 47 dziennie

Siły Zbrojne RP /średnio w ciągu dnia/
- 65 żołnierzy
- 15 samochodów
- 2 pojazdy ciężkie
- 4 agregatów prądotwórczych
- 3 motopompy
- lekkie pokrycie drogowe
- most niskowodny
Żandarmeria Wojskowa
- 110 żołnierzy
- 12 samochodów
Pomorski Oddział Straży Granicznej w Szczecinie
- 70 funkcjonariuszy
- 8 samochodów

WSTĘPNE WNIOSKI
PO AWARII

Wstępne wnioski


Konieczne jest zaopatrzenie jednostek organizacyjnych ważnych dla
funkcjonowania administracji publicznej oraz gwarantujących
świadczenie usług społecznych w urządzenia awaryjnego zasilania
elektroenergetycznego



Konieczne jest opracowanie i uruchomienia programu edukacyjnego,
mającego na celu zapoznanie mieszkańców z potencjalnymi
zagrożeniami charakterystycznymi dla poszczególnych powiatów oraz
sposobami optymalnych zachowań



Konieczna jest rozbudowa systemów kierowania i informowania,
wykorzystywanych przez organy samorządu terytorialnego w procesie
reagowania kryzysowego

PODSUMOWANIE
• Sprawne
funkcjonowanie
kryzysowego
przyczyniło
rozmiarów katastrofy

systemu
się
do

zarządzania
ograniczenia

• Szybkie zwołanie Zespołów Zarządzania Kryzysowego
pozwoliło na koordynację działań od momentu
powstania sytuacji kryzysowej
• Wspólne informowanie mieszkańców o skutkach
katastrofy i postępach w prowadzeniu akcji ratowniczej
umożliwiło jednolity przekaz i niezakłóconą pracę
centrów zarządzania kryzysowego

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE

65

Powołanie Zespołu ds. Zbadania Przyczyn i Skutków
Katastrofy Energetycznej Zarządzeniem Wojewody
Zachodniopomorskiego nr 154/2008
z dnia 22 kwietnia 2008r.
Określenie przyczyn i skutków katastrofy
elektroenergetycznej
zaistniałej w części województwa zachodniopomorskiego.
Zbilansowanie strat i szkód powstałych
w wyniku katastrofy elektroenergetycznej
oraz kosztów prowadzenia działań ratowniczych.
Opracowanie założeń
do „Strategii Bezpieczeństwa Energetycznego
dla Województwa Zachodniopomorskiego”.
66

Raport Zespołu ds. Zbadania Przyczyn
i Skutków Katastrofy Energetycznej

WNIOSKI I ZALECENIA

67

68

Bezpośrednie przyczyny katastrofy energetycznej

 Obciążenia sadzią przewodów linii energetycznych przekroczyły
znacznie, co najmniej o kilkadziesiąt procent, przyjęte w
obliczeniach normowe wartości katastrofalne,
 Dodatkowym czynnikiem, mającym wpływ na przebieg zdarzeń i
rozległość uszkodzeń, były obfite opady deszczu w okresie
poprzedzającym awarię, co spowodowało podniesienie poziomu wód
gruntowych i w efekcie rozmiękczenie gruntu,
 Efektem było obniżenie stabilności posadowienia zarówno słupów
linii elektroenergetycznych jak i rosnących w pobliżu linii drzew.

69

Skutki ekonomiczne katastrofy energetycznej







KOSZTY AKCJI RATOWNICZEJ: 829 731,34 zł
KOSZTY PONIESIONE PRZEZ ZAKŁADY, FIRMY,
SPÓŁKI, SZPITALE: 45 172 424,12 zł
KOSZTY PONIESIONE PRZEZ POWIATY I GMINY :
979 468,41 zł
CAŁKOWITE KOSZTY: 46 981 623,87 zł

Koszty niedostarczonej energii elektrycznej oszacowano
na kwotę powyżej 60 milionów zł.
70

Raport dostrzega potrzebę
powołania stałego zespołu :
Wojewódzkiej Rady do spraw
Bezpieczeństwa Energetycznego

71

72

Powołanie Wojewódzkiej Rady
ds. Bezpieczeństwa Energetycznego
Zarządzenie Wojewody Zachodniopomorskiego

nr 435/2008 z dnia 30 września 2008r.

73

ZADANIA WOJEWÓDZKIEJ RADY
ds. BEZPIECZEŃSTWA ENERGETYCZNEGO
1. Nadzór nad realizacją wniosków i zaleceń wynikających z Raportu Zespołu
ds. Zbadania Przyczyn i Skutków Katastrofy Energetycznej w aglomeracji
szczecińskiej i części województwa zachodniopomorskiego.
2. Nadzór nad powstaniem oraz wdrażaniem Strategii Bezpieczeństwa
Energetycznego dla Województwa Zachodniopomorskiego.
3. Monitorowanie funkcjonowania systemu elektroenergetycznego, gazowego
i ciepłowniczego na terenie województwa zachodniopomorskiego.
4. Inicjowanie działań i projektów związanych z rozwojem energetyki na terenie
województwa zachodniopomorskiego.
5. Monitorowanie realizacji planów rozwoju przedsiębiorstw energetycznych.
6. Wspieranie działań samorządu województwa w zakresie tworzenia projektów
planu zaopatrzenia w energię elektryczną, gaz oraz ciepło.
7. Inicjowanie działań wspierających rozwój energetyki odnawialnej.
74

Dziękuję za uwagę

75


Slide 41

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE
Wydział Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego

Olsztyn 20 luty 2009 r.
Waldemar Redmer
1

2

Bezpośrednią przyczyną awarii systemu
elektroenergetycznego w nocy 7-8 kwietnia

2008 r. był szczególnie niekorzystny splot
warunków atmosferycznych prowadzący do
licznych uszkodzeń linii elektroenergetycznych
3

Temperatura powietrza
st. C
8,0
S z c z ec in
7,0

Ś w inoujś c ie
G oleniów

6,0

5,0

4,0

3,0

2,0

1,0

0,0

-1,0

-2,0

-3,0
2008-04-07

2008-04-07

2008-04-07

2008-04-07

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-09

00:00

06:00

12:00

18:00

00:00

06:00

12:00

18:00

00:00

d a ta / g o d z .

4

Prędkość wiatru
Charakterystyczne prędkości wiatru wg PN-77/B-02011

m /s

Strefa I
– Szczecin
– 20 m/s
Strefa II – Goleniów – 24 m/s
Strefa IIa – Świnoujście – 27 m/s

14
S z c z ec in
13
12

Ś w inoujś c ie
G oleniów

11
Kierunek
wiatru wg IMiGW:
10
16:00÷21:00
– PN i PN-ZACH, 3÷6 m/s
22:00÷01:00
– ZACH-PN, 3÷4 m/s
9
02:00÷14:00 – ZACH, 4÷8 m/s
8
7
6
5
4
3
2
1
0
2008-04-07 00:00 2008-04-07 06:00 2008-04-07 12:00 2008-04-07 18:00 2008-04-08 00:00 2008-04-08 06:00 2008-04-08 12:00 2008-04-08 18:00 2008-04-09 00:00
d a ta / g o d z .

5

Rodzaje opadu


Początkowo intensywny opad deszczu, a później
śniegu z deszczem i śniegu



Suma opadów 8:00 07.04 do 8:00 08.04 lokalnie
48 l/m2 w równoważniku wodnym (4,8 cm/m2)



Lokalnie odnotowana gęstość śniegu:
 

2 ,1 kN/m

2

 7 ,8 kN/m

3

0 ,27 m
6

Niewielki pobór energii elektrycznej w
godzinach nocnych z 07 na 08 04 2008 był
przyczyną schłodzenia przewodów
napowietrznych linii energetycznych do
temperatury zamarzania śniegu, co
sprzyjało osadzaniu się sadzi.

7

8

9

Wielkości Obciążeń Przewodów Sadzią
A F L – 6 2 40 m m

2

d = 2 1,7 m m
S a d ź n o rm a ln a
[N /m ]
S a d ź k a ta strofa ln a

A F L – 8 5 25 m m
d = 3 1,5 m m

8 ,7

1 7,4

2 2,8

S a d ź 7 -8 k w ietn ia

3 8,0

4 5,2

[N /m ]

 = 118 %

 = 98 %

9 ,7

1 9,7

76

53

[N /m ]

C ięża r p rzew o d u
[N /m ]
P rzek ro czen ie k atastro fa ln ych ob cią żeń
[% ]

2

Ciężar sadzi na jednym przewodzie długości 300 m:
45,2  300 = 13560 N = 13,56 kN

10

Upadek słupów

11

Zniszczenia konstrukcji
na skutek przeciążenia przewodów
L in ie



220 k V (1)

110 k V (5)

2

1

3

Z łam an ie trzon u słu p a

14

6

20

S k ręcen ia trzon ów



6

6

U szk od zen ia p op rzeczn ik ów ze św iatłow od em



8

8

U szk od zen ia p op rzeczn ik ów b ez św iatłow od u



3

3

1



1

17

24

41

P rzew rócen ia

In n e


12

Formy zniszczenia słupów
Złamania słupów
220 kV

110 kV

13

14

15

Zniszczenia kaskadowe
Linia 220 kV

Linia 15 kV
Linia 110 kV

16

17

18

19

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE

20

Przebieg katastrofy energetycznej w Szczecinie
Police 220 kV

Glinki 220 kV

220kV
Awaria godz. 0.02
Police 110 kV

Glinki 110 kV

8.04.2008 r.

110kV

Szczecin

Awaria godz. 1.06
EC Szczecin
Pomorzany 110 kV

~

8.04.2008 r.

Morzyczyn

Dąbie

Zdroje

110 kV

~

Awaria godz. 3.34

Pomorzany

Morzyczyn
220 kV

8.04.2008 r.
110kV

Żydowce

Awaria godz. 1.55
8.04.2008 r.
Dolna Odra

220kV

~

110kV

Krajnik

~ ~ ~ ~

21

Około godz. 20, dnia 7.04.2008 r. w zachodniej części województwa zaczyna
padać intensywny deszcz przechodzący w deszcz ze śniegiem

Zasięg opadów
deszczu i deszczu
ze śniegiem

Rozmiar katastrofy w województwie
zachodniopomorskim w godzinach
porannych dnia 8.04.2008 r.

Powiat gryfiński: gminy północne
liczba ludności ok.. 30 000
Powiat kamieński: cały
liczba ludności ok.. 47 000
Powiatu gryficki: gminy południowe
liczba ludności ok.. 20 000
Powiat goleniowski: cały
liczba ludności ok.. 78 000

Powiat policki cały
liczba ludności ok.. 63 000
Powiat pyrzycki północne gminy
liczba ludności ok.. 10 000
Powiat stargardzki: bez miasta
Stargard Szczeciński
liczba ludności ok. 40 000
Szczecin dzielnice lewobrzeża
liczba ludności ok.. 300 000
Świnoujście
liczba ludności ok. 40 000
Razem o godz. 7.00 dnia 8.04 w
województwie zachodniopomorskim
ok. 628 000 mieszkańców
pozbawionych było energii
elektrycznej
23

Przebieg zdarzeń w dniu 8 kwietnia 2008 r.

0.02 – awaria głównej linii energetycznej 220 kV Morzyczyn – Police,
zasilającej Szczecin od wschodu;
3.30 – awaria głównej linii energetycznej 220 kV Krajnik – Glinki,
zasilającej Szczecin od południa,
- awarie trzech linii energetycznych 110 kV ;
- awarie licznych linii energetycznych średniego i niskiego napięcia
zasilających w prąd miejscowości w zachodnich powiatach województwa.
Powyższe awarie linii energetycznych spowodowały:
- przerwę w pracy elektrociepłowni Szczecin oraz Pomorzany w
Szczecinie,
- awarię 900 stacji transformatorowych,
- brak prądu w lewobrzeżnej części Szczecina oraz miejscowościach na
obszarze powiatów: stargardzkiego, goleniowskiego, kamieńskiego,
gryfińskiego, pyrzyckiego, gryfickiego, łobeskiego, miasta Świnoujście,
polickiego, w tym ZCh. „Police”.

WPŁYW AWARII
NA FUNKCJONOWANIE
INFRASTRUKTURY
KRYTYCZNEJ

Wpływ katastrofy na funkcjonowanie infrastruktury krytycznej

ŁĄCZNOŚĆ

RODZAJ ŁĄCZNOŚCI

DZIAŁANIE /FUNKCJONOWANIE

System łączności telefonicznej przewodowej

Działa tam, gdzie nie wykorzystywano aparatów telefonicznych
zasilanych z sieci energetycznej

System łączności telefonicznej – mobilnej
/TK/

Realizowała tylko połączenia alarmowe, częściowo funkcjonował
operator TK „Plus”

Internet

Nie funkcjonował

Łączność w systemie reagowania
kryzysowego

Funkcjonowała we wszystkich centrach zarządzania kryzysowego
łączność radiotelefoniczna posiadająca awaryjne zasilanie z
akumulatorów

Wpływ katastrofy na funkcjonowanie infrastruktury krytycznej

Transport i komunikacja
Transport kolejowy
- unieruchomiona linia kolejowa Szczecin – Świnoujście z powodu uszkodzenia
trakcji elektrycznej
-Szczecin – Stargard Szczeciński – brak zasilania /użycie lokomotyw
spalinowych/

Transport drogowy

Poważne utrudnienia na wszystkich drogach objętych opadami śniegu

Zaopatrzenie w wodę
- duże ujęcia wody były zasilane własnymi agregatami prądotwórczymi,
-małe ujęcia wody nie posiadające własnych agregatów prądotwórczych były
zasilane agregatami przewoźnymi, dostarczonymi przez Państwową Straż
Pożarną i Jednostki Wojskowe /od drugiego dnia awarii/,
- agregaty prądotwórcze były też używane rotacyjnie do napełniania
zbiorników hydroforowych i utrzymania minimalnego ciśnienia w sieci
wodociągowej
- do części miejscowości gdzie nie było możliwości dostarczenia agregatów
prądotwórczych woda dowożona była beczkowozami

Szpitale
Wszystkie szpitale z obszaru objętego katastrofą energetyczną zasilane
były z awaryjnych źródeł zasilania.
- szpitale nie prowadziły planowych zabiegów operacyjnych za wyjątkiem
nagłych przypadków i sytuacji ratujących życie,

Zaopatrzenie w paliwo
Stacje paliwowe na obszarze objętym katastrofą nie prowadziły sprzedaży
ze względu na brak zasilania. Uruchomiono awaryjny system zaopatrzenia
szpitali w paliwo przez prywatnego dystrybutora.

Pozostałe utrudnienia
-nie funkcjonuje komunikacja tramwajowa w Szczecinie,
- nie funkcjonuje system zaopatrzenia w energię cieplną,
- występują utrudnienia w funkcjonowaniu oczyszczalni
ścieków,
- nieczynna jest sieć handlowa, w tym centra handlowe,
- nieczynne są banki oraz bankomaty,
- przerwana zostaje praca w zakładach produkcyjnych, a w tym
w: Stoczni
Szczecińskiej „Nowa”, Stoczni Remontowej „Gryfia”, Porcie
Morskim Szczecin – Świnoujście, ZCh. „Police” i w 4 dużych
zakładach przetwórstwa mięsnego,
- ograniczono działalność szkół i przedszkoli, nie
przeprowadzono w 13 szkołach egzaminów dla szóstoklasistów,
- nie działają kasy fiskalne, ale artykuły podstawowe m.in. leki,
środki higieniczne, żywność są sprzedawane.

Działanie systemu
zarządzania kryzysowego w
czasie awarii

AKTUALNY STAN PRAWNY

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 05 czerwca 1998 r.
O ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE
(Dz. U. Nr 80 z 2001 r. poz. 872)
Art. 15.
Wojewoda jako przedstawiciel Rady Ministrów odpowiada za wykonywanie polityki rządu na
obszarze województwa, a w szczególności:
4) zapewnia współdziałanie wszystkich jednostek organizacyjnych administracji rządowej
i samorządowej działających na obszarze województwa i kieruje ich działalnością
w zakresie zapobiegania zagrożeniu życia, zdrowia lub mienia oraz zagrożeniom
środowiska, bezpieczeństwa państwa i utrzymania porządku publicznego, ochrony praw
obywatelskich, a także zapobiegania klęskom żywiołowym i innym nadzwyczajnym
zagrożeniom oraz zwalczania i usuwania ich skutków na zasadach określonych
w ustawach,
4a) dokonuje oceny stanu zabezpieczenia przeciwpowodziowego województwa, opracowuje
plan operacyjny ochrony przed powodzią oraz ogłasza i odwołuje pogotowie i alarm
przeciwpowodziowy,

Art. 16.
1.

Wojewoda może wydawać, w zakresie wykonywania funkcji przedstawiciela Rady
Ministrów, polecenia obowiązujące wszystkie organy administracji rządowej,
a w sytuacjach nadzwyczajnych, o których mowa w art. 15 pkt 4 i 4a, obowiązujące
również organy samorządu terytorialnego. O wydanych poleceniach wojewoda
niezwłocznie informuje właściwego ministra.

GŁOWNE KOMPETENCE W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 05 czerwca 1998 r.
O ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE
– Wydaje akty prawa miejscowego dla obszarów nie uporządkowanych aktami
prawa powszechnie obowiązującego.
– Planuje reagowanie kryzysowe województwa ustalając między innymi
kompetencje poszczególnych osób funkcyjnych.
– Koordynuje przebiegiem reagowania na sytuacje kryzysowe o wymiarze
ponad powiatowym.
– Wnioskuje o:
• wprowadzenie stanu klęski żywiołowej,
• użycie Sił Zbrojnych RP.
– Ogłasza:
• pogotowie i alarm przeciwpowodziowy,
• stan zagrożenia epidemicznego i stan epidemii,
• uruchomienie działań interwencyjnych w obliczu zagrożenia
radiacyjnego.
–Monitoruje stan bezpieczeństwa województwa oraz informuje, alarmuje i
ostrzega przed potencjalnymi zagrożeniami.
– Udziela wsparcia zagrożonym powiatom siłami i środkami z innych powiatów.
– Wnioskuje o wsparcie potencjału reagowania kryzysowego województwa
zachodniopomorskiego siłami i środkami z województw ościennych lub
wydzielonych z zasobów krajowych.

AKTUALNY STAN PRAWNY

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Art. 1.
Ustawa określa organy właściwe w sprawach zarządzania
kryzysowego oraz ich zadania i zasady działania w tej
dziedzinie, a także zasady finansowania zadań zarządzania
kryzysowego.

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Wojewoda
Wydział Bezpieczeństwa
i Zarządzania Kryzysowego
Zachodniopomorskiego Urzędu
Wojewódzkiego

Wojewódzkie zespolone służby,
inspekcje i straże
Wojewódzkie Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Wojewódzkie
Centrum
Zarządzania
Kryzysowego
Lekarz Koordynator
Ratownictwa
Medycznego

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Starosta
Komórka organizacyjna starostwa
powiatowego właściwa do spraw
zarządzania kryzysowego
Powiatowy Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Powiatowe
Centrum
Zarządzania
Kryzysowego

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Wójt, burmistrz, prezydent miasta
Komórka organizacyjna urzędu gminy
właściwa do spraw zarządzania
kryzysowego
Gminny Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Może tworzyć:

Gminne Centrum
Zarządzania
Kryzysowego

ZALEŻNOŚCI SŁUŻBOWE
w zakresie bezpieczeństwa powszechnego i porządku publicznego

SYTUACJA KRYZYSOWA

STAROSTA
POWIATU

WOJEWODA

STAN KLĘSKI ŻYWIOŁOWEJ
(W zakresie zarządzania kryzysowego)

WOJEWÓDZKI
ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

SYSTEM REAGOWANIA KRYZYSOWEGO WOJEWÓDZTWA ZACHODNIOPOMORSKIEGO

WOJEWÓDZKI
ZESPÓŁ
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

WOJEWODA

RZĄDOWY ZESPÓŁ
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO
RZĄDOWE
CENTRUM
BEZPIECZEŃSTWA

MONITOROWANIE, ANALIZA
UZYSKIWANYCH DANYCH,
PROGNOZOWANIE ZDARZEŃ

SĄSIEDNIE
WOJEWÓDZTWA
NIEMIECKIE
LANDY
NADGRANICZNE

WOJEWÓDZKIE CENTRUM ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO
INICJOWANIE DZIAŁAŃ REAGOWANIA KRYZYSOWEGO
ZABEZPIECZENIE OPERACYJNO – TECHNICZNE
I INFORMACYJNE

ŚRODKI
MASOWEGO
PRZEKAZU

STAROSTOWIE
POWIATÓW

RESORTOWE
STRUKTURY
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

WOJEWÓDZKIE
STANOWISKA
KIEROWANIA,
SŁUŻBY
OPERACYJNODYSPOZYTORSKIE

ORGANIZACJE
POZARZĄDOWE

POWIATOWE CENTRUM
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

SYSTEM
ALARMOWANIA
I OSTRZEGANIA
LUDNOŚCI

WOJEWODZKI ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

WOJEWODA ZACHODNIOPOMORSKI
– przewodniczący
DYREKTOR WYDZIAŁU BEZPIECZEŃSTWA
I ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO – zastępca przewodniczącego

40

STALI CZŁONKOWIE ZESPOŁU
KIEROWNICY ZESPOLONYCH SŁUŻB, INSPEKCJI I STRAŻY WOJEWÓDZKICH
ORGANY ADMINISTRACJI NIEZESPOLONEJ
INNI CZOŁONKOWIE ZESPOŁU
PRZEDSTAWICIELE ZACHODNIOPOMORSKIEGO URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO W SZCZECINIE

INNE OSOBY ZAPROSZONE DO UDZIAŁU W PRACACH ZESPOŁU

GRUPA OPERACYJNA

ZAPEWNIA
FUNKCJONOWANIE

DORAŹNIE

WYDZIAŁ BEZPIECZEŃSTWA I ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

STALI
CZŁONKOWIE
ZESPOŁU

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Wojewoda Zachodniopomorski – przewodniczący;
2) Dyrektor Wydziału Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego
w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie –
zastępca przewodniczącego;
3) Marszałek Województwa Zachodniopomorskiego;
4) Komendant Wojewódzki Policji w Szczecinie;
5) Zachodniopomorski Komendant Wojewódzki Państwowej Straży
Pożarnej;
6) Szef Wojewódzkiego Sztabu Wojskowego w Szczecinie;
7) Dyrektor Wydziału Infrastruktury w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie;
8) Dyrektor Zachodniopomorskiego Centrum Organizacji i Promocji Zdrowia.

KIEROWNICY
ZESPOLONYCH
SŁUŻB, INSPEKCJI
I STRAŻY
WOJEWÓDZKICH

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego;
2) Zachodniopomorski Wojewódzki Konserwator Zabytków;
3) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Ochrony
Roślin i Nasiennictwa
4) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska;
5) Zachodniopomorski Wojewódzki Lekarz Weterynarii;
6) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Farmaceutyczny;
7) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej;
8) Zachodniopomorski Kurator Oświaty;
9) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego;
10)
Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Transportu Drogowego

ORGANY
ADMINISTRACJI
NIEZESPOLONEJ

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Komendant Pomorskiego Oddziału Straży Granicznej w Szczecinie;
2) Komendant Pomorskiego Dywizjonu Straży Granicznej w Świnoujściu;
3) Dyrektor Urzędu Morskiego w Szczecinie;
4) Przedstawiciel Dyrektora Urzędu Morskiego w Słupsku;
5) Dyrektor Izby Celnej w Szczecinie;
6) Dyrektor Urzędu Żeglugi Śródlądowej w Szczecinie;
7) Dyrektor Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Szczecinie;
8) Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny w Szczecinie.

INNI
CZOŁONKOWIE
ZESPOŁU

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Dyrektor Delegatury Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego
w Szczecinie;
2) Prokurator Okręgowy w Szczecinie;
3) Dyrektor Zachodniopomorskiego Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych w Szczecinie;
4) Dyrektor Oddziału Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad w Szczecinie;
5) Dyrektor Oddziału Regionalnego PKP Polskie Linie Kolejowe
w Szczecinie;
6) Dyrektor Zachodniopomorskiego Oddziału Wojewódzkiego
Narodowego Funduszu Zdrowia;
7) Kierownik Biura Prognoz Meteorologicznych Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej w Szczecinie;
8) Dyrektor Północno-Zachodniego Oddziału Terenowego Urzędu
Regulacji Energetyki w Szczecinie.

PRZEDSTAWICIELE
ZACHODNIOPOMORSKIEGO
URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO
W SZCZECINIE

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Dyrektor Generalny Zachodniopomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Szczecinie;
2) Dyrektor Wydział Środowiska i Rolnictwa;
3) Dyrektor Wydział Polityki Społecznej;
4) Dyrektor Wydziału Finansów i Budżetu w Zachodniopomorskim
Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie;
5) Kierownik Biura Prawnego w Zachodniopomorskim Urzędzie
Wojewódzkim w Szczecinie;
6) Rzecznik Prasowy Wojewody Zachodniopomorskiego.

PODJĘTE DZIAŁANIA
W CELU OGRANICZENIA
SKUTKÓW AWARII

48

Godz. 19.14, dnia 7.04.2008 r.
Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego
otrzymuje od Biura Prognoz Meteorologicznych w
Szczecinie ostrzeżenie nr 16 o intensywnych opadach
deszczu przechodzących w deszcz ze śniegiem.
Ostrzeżenie przewiduje silne opady deszczu i deszczu ze
śniegiem w ciągu najbliższych 18 godzin, do 25-30 mm.
Przewidywane są utrudnienia komunikacyjne i na terenach
zurbanizowanych.

49

Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego zgodnie z procedurą rozsyła
w godz. 20.08 – 20.31 ostrzeżenia do mediów /17/ i jednostek samorządu
terytorialnego oraz innych ogniw ważnych dla systemu zarządzania
kryzysowego województwa /33/. Łącznie 50 odbiorców.

50

Najważniejsze działania podejmowane przez wojewódzką administrację
rządową.

I dzień katastrofy /8 kwietnia/
1. Uruchomienie pracy zespołów zarządzania kryzysowego
- wojewódzkiego – praca na dwóch stanowiskach w Urzędzie Miasta Szczecin i Urzędzie
Wojewódzkim /posiedzenia w odstępach 2 – 3 godziny. Zakończone konferencją prasową/,
- powiatowych i gminnych – praca całodobowa z wykorzystaniem systemu łączności
radiotelefonicznej Wojewody i PSP
2. Nadawanie komunikatów radiowych do mieszkańców, przy wykorzystaniu rozgłośni
zlokalizowanych poza Szczecinem
3. Uruchomienie komunikacji autobusowej w Szczecinie.
4. Odwołanie obowiązku uczestnictwa w zajęciach szkolnych – szkoły otwarte.
5. Monitoring funkcjonowania:

- szpitali – wzmocnienie agregatami, dowóz paliwa i wody, zorganizowanie punktu dializ, apel
o przyjmowanie pacjentów w przychodniach,
- systemu wodno – kanalizacyjnego – kontrola zrzutu ścieków, przygotowanie sprzętu do
dowozu wody /PSP, SZ/,
- zakładów o dużym i zwiększonym ryzyku – np.. ZCh Police, wzmocnienie agregatem
urządzeń do chłodzenia instalacji z amoniakiem.
51

6. Monitorowanie prac związanych z przywracaniem energii
7. Wystąpienie do Ministra Finansów o uruchomienie sprzedaży podstawowych produktów
żywnościowych z pominięciem kas fiskalnych – ręczna rejestracja sprzedaży.
8. Zorganizowanie zwiększonej ilości patroli na ulicach: policja, wojsko /żandarmeria / straż
graniczna.
9. Wywóz produktów mrożonych z marketów – samochodami chłodniami do magazynów
rejonowych.

10. Uruchomienie pomocy społecznej.
11. W związku ze zmniejszoną ilością pociągów – pociągi pośpieszne zatrzymywane są na
wszystkich stacjach.
12. Przywracanie energii w I kolejności na elektrociepłowni w Szczecinie.

52

KALENDARIUM DZIAŁAŃ SYSTEMU ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
w dniu 8 kwietnia 2008 r.
4.20 – powołanie w Szczecinie miejskiego zespołu zarządzania kryzysowego;
5.15 – pierwsze posiedzenie miejskiego zespołu zarządzania kryzysowego;
6.00 – spotkanie członków wojewódzkiego zespołu zarządzania kryzysowego;
7.30 - wspólne posiedzenie wojewódzkiego i miejskiego zespołu zarządzania
kryzysowego pod przewodnictwem Wojewody Zachodniopomorskiego i
Prezydenta Szczecina;
7.00 – 9.00 – zbierają się zespoły reagowania kryzysowego w powiatach:
goleniowskim, polickim, stargardzkim, kamieńskim;
8.00 - 11.00 – zbierają się zespoły zarządzania kryzysowego w gminach
objętych awarią energetyczną oraz dodatkowo w mieście Kamień Pomorski i
Trzebiatów ze względu na wystąpienie zagrożenia powodziowego.
8 kwietnia odbywają się wspólne posiedzenia wojewódzkiego i miejskiego zespołu
zarządzania kryzysowego, na których omawiana jest aktualna sytuacja energetyczna,
przeciwpowodziowa oraz stan bezpieczeństwa i porządku publicznego w Szczecinie i na
obszarze powiatów objętych sytuacją kryzysową. Posiedzenia zespołów kończyły się
każdorazowo konferencjami prasowymi, w ramach których przekazywane były dla
mediów dane o aktualnej sytuacji w Szczecinie i na obszarze województwa.
Od dnia 9 kwietnia Wojewódzki Zespół Zarządzania Kryzysowego funkcjonuje w
Urzędzie Wojewódzkim zachowując tryb pracy podobny jak dzień wcześniej
Wojewoda Zachodniopomorski wraz z Komendantem Wojewódzkim PSP jedzie do
miejscowości objętych awarią i uczestniczy w posiedzeniach powiatowych zespołów
zarządzania kryzysowego m.in. w Starostwie Powiatowym w Goleniowie i Kamieniu
Pomorskim.

SCHEMAT KIEROWANIA /ZARZĄDZANIA/
WOJEWODA ZACHODNIOPOMORSKI
WOJEWÓDZKI ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
Wojewódzkie służby, inspekcje, straże
i jednostki organizacyjne wchodzące
w skład systemu reagowania kryzysowego

WCZK

Prezydent Szczecina

Starosta Policki

Starosta Kamieński

Starosta Goleniowski

MCZK

PCZK

PCZK

PCZK

Starosta Stargardzki

Starosta Gryficki

Starosta Gryfiński

Prezydent Świnoujścia

PCZK

PCZK

PCZK

MCZK

GCZK-7

GCZK-3

GCZK-2

GCZK-3

GCZK-2

GCZK-5

Działania podjęte w związku z awarią
Pomoc dla mieszkańców
W związku z zaistniałą awarią sieci energetycznej Wojewoda zwrócił się do
jednostek samorządu terytorialnego, z obszaru dotkniętego skutkami awarii
energetycznej, o:
-zorganizowanie niezbędnej pomocy dla mieszkańców w zakresie m.in.
dostaw żywności,
- wody oraz innego niezbędnego zaopatrzenia,
- objęcie - przez Ośrodki Pomocy Rodzinie, opieką osób potrzebujących
pomocy,
- zapewnienie warunków do skorzystania z urządzeń sanitarnych ( kąpiele,
opieka nad dziećmi).

Ochrona zdrowia /lekarz koordynator z Wojewódzkiego Stanowiska
Koordynacji Ratownictwa Medycznego/
Monitorowano funkcjonowanie szpitali.
Szpitalne oddziały intensywnej terapii i oddziały dializ w województwie
zasilane były agregatami własnymi lub dostarczonymi przez straż pożarną.
Dyrektorom szpitali przekazano telefon kontaktowy do dystrybutora
zaopatrującego agregaty prądotwórcze w paliwo.
Utrzymywano stały kontakt telefoniczny z Wojewódzką Stacją Pogotowia
Ratunkowego. Wojewódzka Stacja Pogotowia Ratunkowego nie odnotowała
zwiększonej ilości wezwań do zachorowań, nie zanotowano również wezwań
związanych z zaistniałym zdarzeniem.

Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny
sprawy sanitarno – epidemiologiczne
Podjęto natychmiastowe działania kontrolne w hurtowniach i sklepach spożywczych
w zakresie przechowywania artykułów spożywczych, zwłaszcza mrożonych.
W czasie kontroli ustalono, że żywność wymagająca przechowywania w chłodzie
była:
-przechowywana w podstawionych pod sklepy samochodach chłodniach w
monitorowanej temperaturze, odpowiedniej dla asortymentu żywności
- przetransportowana do magazynów rejonowych dużych sieci handlowych.

Część żywności nietrwałej mikrobiologicznie, w tym przetwory mleczne, wędliny,
mięso, mrożonki została wycofana z obrotu w ramach działań wynikających z
kontroli wewnętrznych.
Monitorowano jakość wody przeznaczonej do spożycia a także sytuację pod kątem
zagrożenia epidemiologicznego w szpitalach.

Wojewódzki Inspektorat Weterynarii - sprawy weterynaryjne
Inspektorzy powiatowych inspekcji weterynaryjnych podjęli działania kontrolne
z możliwością podejmowania decyzji o utylizacji żywności, która w wyniku
braku dopływu prądu do urządzeń chłodniczych mogła ulec zepsuciu.
Duże fermy drobiowe, pozostające bez podstawowego zasilania, zasilano
zastępczo z agregatów prądotwórczych. Zasilanie zastępcze znacznie
podniosło koszty produkcji w fermach.
Sytuacja w chłodniach składowych jest opanowana.

Sytuacja w oświacie
Z uwagi na niedogrzanie pomieszczeń, brak dostaw ciepła i energii elektrycznej
8 kwietnia, zajęcia lekcyjne we wszystkich gimnazjach i szkołach
ponadgimnazjalnych odwołano.
9 kwietnia w wielu miejscowościach zajęcia skrócono, bądź odwołano.
Odwołano sprawdzian szóstoklasistów w 8 szkołach podstawowych na terenie
Szczecina oraz w 5 w terenie ( Stargard Szczeciński, Koszewo, Sowno,
Grzedzice, Goleniów).
Wojewódzki Kurator Oświaty na bieżąco informował Wojewodę o ilości placówek
oświatowych, w których nie prowadzone były zajęcia szkolne z powodu awarii
zasilania energetycznego.

Siły i środki uczestniczące w likwidacji skutków katastrofy energetycznej

Policja
- 465 funkcjonariuszy, w tym 112 ze Szkoły Policji w Pile,
140 funkcjonariuszy Oddziału Prewencji w Szczecinie,
65 funkcjonariuszy ruchu drogowego,
- 71 radiowozów
-nie odnotowano zdarzeń o charakterze kryminalnym lub
chuligańskim - mających związek z awarią sieci energetycznych.
Państwowa Straż Pożarna
Ratownicy PSP – ok. 250 dziennie
Samochody ratownicze – 6 /Poznań, Gorzów, Warszawa, Opole, Wrocław/
Samochody pożarnicze – ok. 55 dziennie
Agregaty prądotwórcze – ok. 106 dziennie
Motopompy – ok. 47 dziennie

Siły Zbrojne RP /średnio w ciągu dnia/
- 65 żołnierzy
- 15 samochodów
- 2 pojazdy ciężkie
- 4 agregatów prądotwórczych
- 3 motopompy
- lekkie pokrycie drogowe
- most niskowodny
Żandarmeria Wojskowa
- 110 żołnierzy
- 12 samochodów
Pomorski Oddział Straży Granicznej w Szczecinie
- 70 funkcjonariuszy
- 8 samochodów

WSTĘPNE WNIOSKI
PO AWARII

Wstępne wnioski


Konieczne jest zaopatrzenie jednostek organizacyjnych ważnych dla
funkcjonowania administracji publicznej oraz gwarantujących
świadczenie usług społecznych w urządzenia awaryjnego zasilania
elektroenergetycznego



Konieczne jest opracowanie i uruchomienia programu edukacyjnego,
mającego na celu zapoznanie mieszkańców z potencjalnymi
zagrożeniami charakterystycznymi dla poszczególnych powiatów oraz
sposobami optymalnych zachowań



Konieczna jest rozbudowa systemów kierowania i informowania,
wykorzystywanych przez organy samorządu terytorialnego w procesie
reagowania kryzysowego

PODSUMOWANIE
• Sprawne
funkcjonowanie
kryzysowego
przyczyniło
rozmiarów katastrofy

systemu
się
do

zarządzania
ograniczenia

• Szybkie zwołanie Zespołów Zarządzania Kryzysowego
pozwoliło na koordynację działań od momentu
powstania sytuacji kryzysowej
• Wspólne informowanie mieszkańców o skutkach
katastrofy i postępach w prowadzeniu akcji ratowniczej
umożliwiło jednolity przekaz i niezakłóconą pracę
centrów zarządzania kryzysowego

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE

65

Powołanie Zespołu ds. Zbadania Przyczyn i Skutków
Katastrofy Energetycznej Zarządzeniem Wojewody
Zachodniopomorskiego nr 154/2008
z dnia 22 kwietnia 2008r.
Określenie przyczyn i skutków katastrofy
elektroenergetycznej
zaistniałej w części województwa zachodniopomorskiego.
Zbilansowanie strat i szkód powstałych
w wyniku katastrofy elektroenergetycznej
oraz kosztów prowadzenia działań ratowniczych.
Opracowanie założeń
do „Strategii Bezpieczeństwa Energetycznego
dla Województwa Zachodniopomorskiego”.
66

Raport Zespołu ds. Zbadania Przyczyn
i Skutków Katastrofy Energetycznej

WNIOSKI I ZALECENIA

67

68

Bezpośrednie przyczyny katastrofy energetycznej

 Obciążenia sadzią przewodów linii energetycznych przekroczyły
znacznie, co najmniej o kilkadziesiąt procent, przyjęte w
obliczeniach normowe wartości katastrofalne,
 Dodatkowym czynnikiem, mającym wpływ na przebieg zdarzeń i
rozległość uszkodzeń, były obfite opady deszczu w okresie
poprzedzającym awarię, co spowodowało podniesienie poziomu wód
gruntowych i w efekcie rozmiękczenie gruntu,
 Efektem było obniżenie stabilności posadowienia zarówno słupów
linii elektroenergetycznych jak i rosnących w pobliżu linii drzew.

69

Skutki ekonomiczne katastrofy energetycznej







KOSZTY AKCJI RATOWNICZEJ: 829 731,34 zł
KOSZTY PONIESIONE PRZEZ ZAKŁADY, FIRMY,
SPÓŁKI, SZPITALE: 45 172 424,12 zł
KOSZTY PONIESIONE PRZEZ POWIATY I GMINY :
979 468,41 zł
CAŁKOWITE KOSZTY: 46 981 623,87 zł

Koszty niedostarczonej energii elektrycznej oszacowano
na kwotę powyżej 60 milionów zł.
70

Raport dostrzega potrzebę
powołania stałego zespołu :
Wojewódzkiej Rady do spraw
Bezpieczeństwa Energetycznego

71

72

Powołanie Wojewódzkiej Rady
ds. Bezpieczeństwa Energetycznego
Zarządzenie Wojewody Zachodniopomorskiego

nr 435/2008 z dnia 30 września 2008r.

73

ZADANIA WOJEWÓDZKIEJ RADY
ds. BEZPIECZEŃSTWA ENERGETYCZNEGO
1. Nadzór nad realizacją wniosków i zaleceń wynikających z Raportu Zespołu
ds. Zbadania Przyczyn i Skutków Katastrofy Energetycznej w aglomeracji
szczecińskiej i części województwa zachodniopomorskiego.
2. Nadzór nad powstaniem oraz wdrażaniem Strategii Bezpieczeństwa
Energetycznego dla Województwa Zachodniopomorskiego.
3. Monitorowanie funkcjonowania systemu elektroenergetycznego, gazowego
i ciepłowniczego na terenie województwa zachodniopomorskiego.
4. Inicjowanie działań i projektów związanych z rozwojem energetyki na terenie
województwa zachodniopomorskiego.
5. Monitorowanie realizacji planów rozwoju przedsiębiorstw energetycznych.
6. Wspieranie działań samorządu województwa w zakresie tworzenia projektów
planu zaopatrzenia w energię elektryczną, gaz oraz ciepło.
7. Inicjowanie działań wspierających rozwój energetyki odnawialnej.
74

Dziękuję za uwagę

75


Slide 42

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE
Wydział Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego

Olsztyn 20 luty 2009 r.
Waldemar Redmer
1

2

Bezpośrednią przyczyną awarii systemu
elektroenergetycznego w nocy 7-8 kwietnia

2008 r. był szczególnie niekorzystny splot
warunków atmosferycznych prowadzący do
licznych uszkodzeń linii elektroenergetycznych
3

Temperatura powietrza
st. C
8,0
S z c z ec in
7,0

Ś w inoujś c ie
G oleniów

6,0

5,0

4,0

3,0

2,0

1,0

0,0

-1,0

-2,0

-3,0
2008-04-07

2008-04-07

2008-04-07

2008-04-07

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-09

00:00

06:00

12:00

18:00

00:00

06:00

12:00

18:00

00:00

d a ta / g o d z .

4

Prędkość wiatru
Charakterystyczne prędkości wiatru wg PN-77/B-02011

m /s

Strefa I
– Szczecin
– 20 m/s
Strefa II – Goleniów – 24 m/s
Strefa IIa – Świnoujście – 27 m/s

14
S z c z ec in
13
12

Ś w inoujś c ie
G oleniów

11
Kierunek
wiatru wg IMiGW:
10
16:00÷21:00
– PN i PN-ZACH, 3÷6 m/s
22:00÷01:00
– ZACH-PN, 3÷4 m/s
9
02:00÷14:00 – ZACH, 4÷8 m/s
8
7
6
5
4
3
2
1
0
2008-04-07 00:00 2008-04-07 06:00 2008-04-07 12:00 2008-04-07 18:00 2008-04-08 00:00 2008-04-08 06:00 2008-04-08 12:00 2008-04-08 18:00 2008-04-09 00:00
d a ta / g o d z .

5

Rodzaje opadu


Początkowo intensywny opad deszczu, a później
śniegu z deszczem i śniegu



Suma opadów 8:00 07.04 do 8:00 08.04 lokalnie
48 l/m2 w równoważniku wodnym (4,8 cm/m2)



Lokalnie odnotowana gęstość śniegu:
 

2 ,1 kN/m

2

 7 ,8 kN/m

3

0 ,27 m
6

Niewielki pobór energii elektrycznej w
godzinach nocnych z 07 na 08 04 2008 był
przyczyną schłodzenia przewodów
napowietrznych linii energetycznych do
temperatury zamarzania śniegu, co
sprzyjało osadzaniu się sadzi.

7

8

9

Wielkości Obciążeń Przewodów Sadzią
A F L – 6 2 40 m m

2

d = 2 1,7 m m
S a d ź n o rm a ln a
[N /m ]
S a d ź k a ta strofa ln a

A F L – 8 5 25 m m
d = 3 1,5 m m

8 ,7

1 7,4

2 2,8

S a d ź 7 -8 k w ietn ia

3 8,0

4 5,2

[N /m ]

 = 118 %

 = 98 %

9 ,7

1 9,7

76

53

[N /m ]

C ięża r p rzew o d u
[N /m ]
P rzek ro czen ie k atastro fa ln ych ob cią żeń
[% ]

2

Ciężar sadzi na jednym przewodzie długości 300 m:
45,2  300 = 13560 N = 13,56 kN

10

Upadek słupów

11

Zniszczenia konstrukcji
na skutek przeciążenia przewodów
L in ie



220 k V (1)

110 k V (5)

2

1

3

Z łam an ie trzon u słu p a

14

6

20

S k ręcen ia trzon ów



6

6

U szk od zen ia p op rzeczn ik ów ze św iatłow od em



8

8

U szk od zen ia p op rzeczn ik ów b ez św iatłow od u



3

3

1



1

17

24

41

P rzew rócen ia

In n e


12

Formy zniszczenia słupów
Złamania słupów
220 kV

110 kV

13

14

15

Zniszczenia kaskadowe
Linia 220 kV

Linia 15 kV
Linia 110 kV

16

17

18

19

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE

20

Przebieg katastrofy energetycznej w Szczecinie
Police 220 kV

Glinki 220 kV

220kV
Awaria godz. 0.02
Police 110 kV

Glinki 110 kV

8.04.2008 r.

110kV

Szczecin

Awaria godz. 1.06
EC Szczecin
Pomorzany 110 kV

~

8.04.2008 r.

Morzyczyn

Dąbie

Zdroje

110 kV

~

Awaria godz. 3.34

Pomorzany

Morzyczyn
220 kV

8.04.2008 r.
110kV

Żydowce

Awaria godz. 1.55
8.04.2008 r.
Dolna Odra

220kV

~

110kV

Krajnik

~ ~ ~ ~

21

Około godz. 20, dnia 7.04.2008 r. w zachodniej części województwa zaczyna
padać intensywny deszcz przechodzący w deszcz ze śniegiem

Zasięg opadów
deszczu i deszczu
ze śniegiem

Rozmiar katastrofy w województwie
zachodniopomorskim w godzinach
porannych dnia 8.04.2008 r.

Powiat gryfiński: gminy północne
liczba ludności ok.. 30 000
Powiat kamieński: cały
liczba ludności ok.. 47 000
Powiatu gryficki: gminy południowe
liczba ludności ok.. 20 000
Powiat goleniowski: cały
liczba ludności ok.. 78 000

Powiat policki cały
liczba ludności ok.. 63 000
Powiat pyrzycki północne gminy
liczba ludności ok.. 10 000
Powiat stargardzki: bez miasta
Stargard Szczeciński
liczba ludności ok. 40 000
Szczecin dzielnice lewobrzeża
liczba ludności ok.. 300 000
Świnoujście
liczba ludności ok. 40 000
Razem o godz. 7.00 dnia 8.04 w
województwie zachodniopomorskim
ok. 628 000 mieszkańców
pozbawionych było energii
elektrycznej
23

Przebieg zdarzeń w dniu 8 kwietnia 2008 r.

0.02 – awaria głównej linii energetycznej 220 kV Morzyczyn – Police,
zasilającej Szczecin od wschodu;
3.30 – awaria głównej linii energetycznej 220 kV Krajnik – Glinki,
zasilającej Szczecin od południa,
- awarie trzech linii energetycznych 110 kV ;
- awarie licznych linii energetycznych średniego i niskiego napięcia
zasilających w prąd miejscowości w zachodnich powiatach województwa.
Powyższe awarie linii energetycznych spowodowały:
- przerwę w pracy elektrociepłowni Szczecin oraz Pomorzany w
Szczecinie,
- awarię 900 stacji transformatorowych,
- brak prądu w lewobrzeżnej części Szczecina oraz miejscowościach na
obszarze powiatów: stargardzkiego, goleniowskiego, kamieńskiego,
gryfińskiego, pyrzyckiego, gryfickiego, łobeskiego, miasta Świnoujście,
polickiego, w tym ZCh. „Police”.

WPŁYW AWARII
NA FUNKCJONOWANIE
INFRASTRUKTURY
KRYTYCZNEJ

Wpływ katastrofy na funkcjonowanie infrastruktury krytycznej

ŁĄCZNOŚĆ

RODZAJ ŁĄCZNOŚCI

DZIAŁANIE /FUNKCJONOWANIE

System łączności telefonicznej przewodowej

Działa tam, gdzie nie wykorzystywano aparatów telefonicznych
zasilanych z sieci energetycznej

System łączności telefonicznej – mobilnej
/TK/

Realizowała tylko połączenia alarmowe, częściowo funkcjonował
operator TK „Plus”

Internet

Nie funkcjonował

Łączność w systemie reagowania
kryzysowego

Funkcjonowała we wszystkich centrach zarządzania kryzysowego
łączność radiotelefoniczna posiadająca awaryjne zasilanie z
akumulatorów

Wpływ katastrofy na funkcjonowanie infrastruktury krytycznej

Transport i komunikacja
Transport kolejowy
- unieruchomiona linia kolejowa Szczecin – Świnoujście z powodu uszkodzenia
trakcji elektrycznej
-Szczecin – Stargard Szczeciński – brak zasilania /użycie lokomotyw
spalinowych/

Transport drogowy

Poważne utrudnienia na wszystkich drogach objętych opadami śniegu

Zaopatrzenie w wodę
- duże ujęcia wody były zasilane własnymi agregatami prądotwórczymi,
-małe ujęcia wody nie posiadające własnych agregatów prądotwórczych były
zasilane agregatami przewoźnymi, dostarczonymi przez Państwową Straż
Pożarną i Jednostki Wojskowe /od drugiego dnia awarii/,
- agregaty prądotwórcze były też używane rotacyjnie do napełniania
zbiorników hydroforowych i utrzymania minimalnego ciśnienia w sieci
wodociągowej
- do części miejscowości gdzie nie było możliwości dostarczenia agregatów
prądotwórczych woda dowożona była beczkowozami

Szpitale
Wszystkie szpitale z obszaru objętego katastrofą energetyczną zasilane
były z awaryjnych źródeł zasilania.
- szpitale nie prowadziły planowych zabiegów operacyjnych za wyjątkiem
nagłych przypadków i sytuacji ratujących życie,

Zaopatrzenie w paliwo
Stacje paliwowe na obszarze objętym katastrofą nie prowadziły sprzedaży
ze względu na brak zasilania. Uruchomiono awaryjny system zaopatrzenia
szpitali w paliwo przez prywatnego dystrybutora.

Pozostałe utrudnienia
-nie funkcjonuje komunikacja tramwajowa w Szczecinie,
- nie funkcjonuje system zaopatrzenia w energię cieplną,
- występują utrudnienia w funkcjonowaniu oczyszczalni
ścieków,
- nieczynna jest sieć handlowa, w tym centra handlowe,
- nieczynne są banki oraz bankomaty,
- przerwana zostaje praca w zakładach produkcyjnych, a w tym
w: Stoczni
Szczecińskiej „Nowa”, Stoczni Remontowej „Gryfia”, Porcie
Morskim Szczecin – Świnoujście, ZCh. „Police” i w 4 dużych
zakładach przetwórstwa mięsnego,
- ograniczono działalność szkół i przedszkoli, nie
przeprowadzono w 13 szkołach egzaminów dla szóstoklasistów,
- nie działają kasy fiskalne, ale artykuły podstawowe m.in. leki,
środki higieniczne, żywność są sprzedawane.

Działanie systemu
zarządzania kryzysowego w
czasie awarii

AKTUALNY STAN PRAWNY

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 05 czerwca 1998 r.
O ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE
(Dz. U. Nr 80 z 2001 r. poz. 872)
Art. 15.
Wojewoda jako przedstawiciel Rady Ministrów odpowiada za wykonywanie polityki rządu na
obszarze województwa, a w szczególności:
4) zapewnia współdziałanie wszystkich jednostek organizacyjnych administracji rządowej
i samorządowej działających na obszarze województwa i kieruje ich działalnością
w zakresie zapobiegania zagrożeniu życia, zdrowia lub mienia oraz zagrożeniom
środowiska, bezpieczeństwa państwa i utrzymania porządku publicznego, ochrony praw
obywatelskich, a także zapobiegania klęskom żywiołowym i innym nadzwyczajnym
zagrożeniom oraz zwalczania i usuwania ich skutków na zasadach określonych
w ustawach,
4a) dokonuje oceny stanu zabezpieczenia przeciwpowodziowego województwa, opracowuje
plan operacyjny ochrony przed powodzią oraz ogłasza i odwołuje pogotowie i alarm
przeciwpowodziowy,

Art. 16.
1.

Wojewoda może wydawać, w zakresie wykonywania funkcji przedstawiciela Rady
Ministrów, polecenia obowiązujące wszystkie organy administracji rządowej,
a w sytuacjach nadzwyczajnych, o których mowa w art. 15 pkt 4 i 4a, obowiązujące
również organy samorządu terytorialnego. O wydanych poleceniach wojewoda
niezwłocznie informuje właściwego ministra.

GŁOWNE KOMPETENCE W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 05 czerwca 1998 r.
O ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE
– Wydaje akty prawa miejscowego dla obszarów nie uporządkowanych aktami
prawa powszechnie obowiązującego.
– Planuje reagowanie kryzysowe województwa ustalając między innymi
kompetencje poszczególnych osób funkcyjnych.
– Koordynuje przebiegiem reagowania na sytuacje kryzysowe o wymiarze
ponad powiatowym.
– Wnioskuje o:
• wprowadzenie stanu klęski żywiołowej,
• użycie Sił Zbrojnych RP.
– Ogłasza:
• pogotowie i alarm przeciwpowodziowy,
• stan zagrożenia epidemicznego i stan epidemii,
• uruchomienie działań interwencyjnych w obliczu zagrożenia
radiacyjnego.
–Monitoruje stan bezpieczeństwa województwa oraz informuje, alarmuje i
ostrzega przed potencjalnymi zagrożeniami.
– Udziela wsparcia zagrożonym powiatom siłami i środkami z innych powiatów.
– Wnioskuje o wsparcie potencjału reagowania kryzysowego województwa
zachodniopomorskiego siłami i środkami z województw ościennych lub
wydzielonych z zasobów krajowych.

AKTUALNY STAN PRAWNY

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Art. 1.
Ustawa określa organy właściwe w sprawach zarządzania
kryzysowego oraz ich zadania i zasady działania w tej
dziedzinie, a także zasady finansowania zadań zarządzania
kryzysowego.

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Wojewoda
Wydział Bezpieczeństwa
i Zarządzania Kryzysowego
Zachodniopomorskiego Urzędu
Wojewódzkiego

Wojewódzkie zespolone służby,
inspekcje i straże
Wojewódzkie Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Wojewódzkie
Centrum
Zarządzania
Kryzysowego
Lekarz Koordynator
Ratownictwa
Medycznego

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Starosta
Komórka organizacyjna starostwa
powiatowego właściwa do spraw
zarządzania kryzysowego
Powiatowy Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Powiatowe
Centrum
Zarządzania
Kryzysowego

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Wójt, burmistrz, prezydent miasta
Komórka organizacyjna urzędu gminy
właściwa do spraw zarządzania
kryzysowego
Gminny Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Może tworzyć:

Gminne Centrum
Zarządzania
Kryzysowego

ZALEŻNOŚCI SŁUŻBOWE
w zakresie bezpieczeństwa powszechnego i porządku publicznego

SYTUACJA KRYZYSOWA

STAROSTA
POWIATU

WOJEWODA

STAN KLĘSKI ŻYWIOŁOWEJ
(W zakresie zarządzania kryzysowego)

WOJEWÓDZKI
ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

SYSTEM REAGOWANIA KRYZYSOWEGO WOJEWÓDZTWA ZACHODNIOPOMORSKIEGO

WOJEWÓDZKI
ZESPÓŁ
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

WOJEWODA

RZĄDOWY ZESPÓŁ
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO
RZĄDOWE
CENTRUM
BEZPIECZEŃSTWA

MONITOROWANIE, ANALIZA
UZYSKIWANYCH DANYCH,
PROGNOZOWANIE ZDARZEŃ

SĄSIEDNIE
WOJEWÓDZTWA
NIEMIECKIE
LANDY
NADGRANICZNE

WOJEWÓDZKIE CENTRUM ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO
INICJOWANIE DZIAŁAŃ REAGOWANIA KRYZYSOWEGO
ZABEZPIECZENIE OPERACYJNO – TECHNICZNE
I INFORMACYJNE

ŚRODKI
MASOWEGO
PRZEKAZU

STAROSTOWIE
POWIATÓW

RESORTOWE
STRUKTURY
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

WOJEWÓDZKIE
STANOWISKA
KIEROWANIA,
SŁUŻBY
OPERACYJNODYSPOZYTORSKIE

ORGANIZACJE
POZARZĄDOWE

POWIATOWE CENTRUM
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

SYSTEM
ALARMOWANIA
I OSTRZEGANIA
LUDNOŚCI

WOJEWODZKI ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

WOJEWODA ZACHODNIOPOMORSKI
– przewodniczący
DYREKTOR WYDZIAŁU BEZPIECZEŃSTWA
I ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO – zastępca przewodniczącego

40

STALI CZŁONKOWIE ZESPOŁU
KIEROWNICY ZESPOLONYCH SŁUŻB, INSPEKCJI I STRAŻY WOJEWÓDZKICH
ORGANY ADMINISTRACJI NIEZESPOLONEJ
INNI CZOŁONKOWIE ZESPOŁU
PRZEDSTAWICIELE ZACHODNIOPOMORSKIEGO URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO W SZCZECINIE

INNE OSOBY ZAPROSZONE DO UDZIAŁU W PRACACH ZESPOŁU

GRUPA OPERACYJNA

ZAPEWNIA
FUNKCJONOWANIE

DORAŹNIE

WYDZIAŁ BEZPIECZEŃSTWA I ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

STALI
CZŁONKOWIE
ZESPOŁU

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Wojewoda Zachodniopomorski – przewodniczący;
2) Dyrektor Wydziału Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego
w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie –
zastępca przewodniczącego;
3) Marszałek Województwa Zachodniopomorskiego;
4) Komendant Wojewódzki Policji w Szczecinie;
5) Zachodniopomorski Komendant Wojewódzki Państwowej Straży
Pożarnej;
6) Szef Wojewódzkiego Sztabu Wojskowego w Szczecinie;
7) Dyrektor Wydziału Infrastruktury w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie;
8) Dyrektor Zachodniopomorskiego Centrum Organizacji i Promocji Zdrowia.

KIEROWNICY
ZESPOLONYCH
SŁUŻB, INSPEKCJI
I STRAŻY
WOJEWÓDZKICH

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego;
2) Zachodniopomorski Wojewódzki Konserwator Zabytków;
3) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Ochrony
Roślin i Nasiennictwa
4) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska;
5) Zachodniopomorski Wojewódzki Lekarz Weterynarii;
6) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Farmaceutyczny;
7) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej;
8) Zachodniopomorski Kurator Oświaty;
9) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego;
10)
Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Transportu Drogowego

ORGANY
ADMINISTRACJI
NIEZESPOLONEJ

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Komendant Pomorskiego Oddziału Straży Granicznej w Szczecinie;
2) Komendant Pomorskiego Dywizjonu Straży Granicznej w Świnoujściu;
3) Dyrektor Urzędu Morskiego w Szczecinie;
4) Przedstawiciel Dyrektora Urzędu Morskiego w Słupsku;
5) Dyrektor Izby Celnej w Szczecinie;
6) Dyrektor Urzędu Żeglugi Śródlądowej w Szczecinie;
7) Dyrektor Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Szczecinie;
8) Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny w Szczecinie.

INNI
CZOŁONKOWIE
ZESPOŁU

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Dyrektor Delegatury Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego
w Szczecinie;
2) Prokurator Okręgowy w Szczecinie;
3) Dyrektor Zachodniopomorskiego Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych w Szczecinie;
4) Dyrektor Oddziału Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad w Szczecinie;
5) Dyrektor Oddziału Regionalnego PKP Polskie Linie Kolejowe
w Szczecinie;
6) Dyrektor Zachodniopomorskiego Oddziału Wojewódzkiego
Narodowego Funduszu Zdrowia;
7) Kierownik Biura Prognoz Meteorologicznych Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej w Szczecinie;
8) Dyrektor Północno-Zachodniego Oddziału Terenowego Urzędu
Regulacji Energetyki w Szczecinie.

PRZEDSTAWICIELE
ZACHODNIOPOMORSKIEGO
URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO
W SZCZECINIE

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Dyrektor Generalny Zachodniopomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Szczecinie;
2) Dyrektor Wydział Środowiska i Rolnictwa;
3) Dyrektor Wydział Polityki Społecznej;
4) Dyrektor Wydziału Finansów i Budżetu w Zachodniopomorskim
Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie;
5) Kierownik Biura Prawnego w Zachodniopomorskim Urzędzie
Wojewódzkim w Szczecinie;
6) Rzecznik Prasowy Wojewody Zachodniopomorskiego.

PODJĘTE DZIAŁANIA
W CELU OGRANICZENIA
SKUTKÓW AWARII

48

Godz. 19.14, dnia 7.04.2008 r.
Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego
otrzymuje od Biura Prognoz Meteorologicznych w
Szczecinie ostrzeżenie nr 16 o intensywnych opadach
deszczu przechodzących w deszcz ze śniegiem.
Ostrzeżenie przewiduje silne opady deszczu i deszczu ze
śniegiem w ciągu najbliższych 18 godzin, do 25-30 mm.
Przewidywane są utrudnienia komunikacyjne i na terenach
zurbanizowanych.

49

Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego zgodnie z procedurą rozsyła
w godz. 20.08 – 20.31 ostrzeżenia do mediów /17/ i jednostek samorządu
terytorialnego oraz innych ogniw ważnych dla systemu zarządzania
kryzysowego województwa /33/. Łącznie 50 odbiorców.

50

Najważniejsze działania podejmowane przez wojewódzką administrację
rządową.

I dzień katastrofy /8 kwietnia/
1. Uruchomienie pracy zespołów zarządzania kryzysowego
- wojewódzkiego – praca na dwóch stanowiskach w Urzędzie Miasta Szczecin i Urzędzie
Wojewódzkim /posiedzenia w odstępach 2 – 3 godziny. Zakończone konferencją prasową/,
- powiatowych i gminnych – praca całodobowa z wykorzystaniem systemu łączności
radiotelefonicznej Wojewody i PSP
2. Nadawanie komunikatów radiowych do mieszkańców, przy wykorzystaniu rozgłośni
zlokalizowanych poza Szczecinem
3. Uruchomienie komunikacji autobusowej w Szczecinie.
4. Odwołanie obowiązku uczestnictwa w zajęciach szkolnych – szkoły otwarte.
5. Monitoring funkcjonowania:

- szpitali – wzmocnienie agregatami, dowóz paliwa i wody, zorganizowanie punktu dializ, apel
o przyjmowanie pacjentów w przychodniach,
- systemu wodno – kanalizacyjnego – kontrola zrzutu ścieków, przygotowanie sprzętu do
dowozu wody /PSP, SZ/,
- zakładów o dużym i zwiększonym ryzyku – np.. ZCh Police, wzmocnienie agregatem
urządzeń do chłodzenia instalacji z amoniakiem.
51

6. Monitorowanie prac związanych z przywracaniem energii
7. Wystąpienie do Ministra Finansów o uruchomienie sprzedaży podstawowych produktów
żywnościowych z pominięciem kas fiskalnych – ręczna rejestracja sprzedaży.
8. Zorganizowanie zwiększonej ilości patroli na ulicach: policja, wojsko /żandarmeria / straż
graniczna.
9. Wywóz produktów mrożonych z marketów – samochodami chłodniami do magazynów
rejonowych.

10. Uruchomienie pomocy społecznej.
11. W związku ze zmniejszoną ilością pociągów – pociągi pośpieszne zatrzymywane są na
wszystkich stacjach.
12. Przywracanie energii w I kolejności na elektrociepłowni w Szczecinie.

52

KALENDARIUM DZIAŁAŃ SYSTEMU ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
w dniu 8 kwietnia 2008 r.
4.20 – powołanie w Szczecinie miejskiego zespołu zarządzania kryzysowego;
5.15 – pierwsze posiedzenie miejskiego zespołu zarządzania kryzysowego;
6.00 – spotkanie członków wojewódzkiego zespołu zarządzania kryzysowego;
7.30 - wspólne posiedzenie wojewódzkiego i miejskiego zespołu zarządzania
kryzysowego pod przewodnictwem Wojewody Zachodniopomorskiego i
Prezydenta Szczecina;
7.00 – 9.00 – zbierają się zespoły reagowania kryzysowego w powiatach:
goleniowskim, polickim, stargardzkim, kamieńskim;
8.00 - 11.00 – zbierają się zespoły zarządzania kryzysowego w gminach
objętych awarią energetyczną oraz dodatkowo w mieście Kamień Pomorski i
Trzebiatów ze względu na wystąpienie zagrożenia powodziowego.
8 kwietnia odbywają się wspólne posiedzenia wojewódzkiego i miejskiego zespołu
zarządzania kryzysowego, na których omawiana jest aktualna sytuacja energetyczna,
przeciwpowodziowa oraz stan bezpieczeństwa i porządku publicznego w Szczecinie i na
obszarze powiatów objętych sytuacją kryzysową. Posiedzenia zespołów kończyły się
każdorazowo konferencjami prasowymi, w ramach których przekazywane były dla
mediów dane o aktualnej sytuacji w Szczecinie i na obszarze województwa.
Od dnia 9 kwietnia Wojewódzki Zespół Zarządzania Kryzysowego funkcjonuje w
Urzędzie Wojewódzkim zachowując tryb pracy podobny jak dzień wcześniej
Wojewoda Zachodniopomorski wraz z Komendantem Wojewódzkim PSP jedzie do
miejscowości objętych awarią i uczestniczy w posiedzeniach powiatowych zespołów
zarządzania kryzysowego m.in. w Starostwie Powiatowym w Goleniowie i Kamieniu
Pomorskim.

SCHEMAT KIEROWANIA /ZARZĄDZANIA/
WOJEWODA ZACHODNIOPOMORSKI
WOJEWÓDZKI ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
Wojewódzkie służby, inspekcje, straże
i jednostki organizacyjne wchodzące
w skład systemu reagowania kryzysowego

WCZK

Prezydent Szczecina

Starosta Policki

Starosta Kamieński

Starosta Goleniowski

MCZK

PCZK

PCZK

PCZK

Starosta Stargardzki

Starosta Gryficki

Starosta Gryfiński

Prezydent Świnoujścia

PCZK

PCZK

PCZK

MCZK

GCZK-7

GCZK-3

GCZK-2

GCZK-3

GCZK-2

GCZK-5

Działania podjęte w związku z awarią
Pomoc dla mieszkańców
W związku z zaistniałą awarią sieci energetycznej Wojewoda zwrócił się do
jednostek samorządu terytorialnego, z obszaru dotkniętego skutkami awarii
energetycznej, o:
-zorganizowanie niezbędnej pomocy dla mieszkańców w zakresie m.in.
dostaw żywności,
- wody oraz innego niezbędnego zaopatrzenia,
- objęcie - przez Ośrodki Pomocy Rodzinie, opieką osób potrzebujących
pomocy,
- zapewnienie warunków do skorzystania z urządzeń sanitarnych ( kąpiele,
opieka nad dziećmi).

Ochrona zdrowia /lekarz koordynator z Wojewódzkiego Stanowiska
Koordynacji Ratownictwa Medycznego/
Monitorowano funkcjonowanie szpitali.
Szpitalne oddziały intensywnej terapii i oddziały dializ w województwie
zasilane były agregatami własnymi lub dostarczonymi przez straż pożarną.
Dyrektorom szpitali przekazano telefon kontaktowy do dystrybutora
zaopatrującego agregaty prądotwórcze w paliwo.
Utrzymywano stały kontakt telefoniczny z Wojewódzką Stacją Pogotowia
Ratunkowego. Wojewódzka Stacja Pogotowia Ratunkowego nie odnotowała
zwiększonej ilości wezwań do zachorowań, nie zanotowano również wezwań
związanych z zaistniałym zdarzeniem.

Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny
sprawy sanitarno – epidemiologiczne
Podjęto natychmiastowe działania kontrolne w hurtowniach i sklepach spożywczych
w zakresie przechowywania artykułów spożywczych, zwłaszcza mrożonych.
W czasie kontroli ustalono, że żywność wymagająca przechowywania w chłodzie
była:
-przechowywana w podstawionych pod sklepy samochodach chłodniach w
monitorowanej temperaturze, odpowiedniej dla asortymentu żywności
- przetransportowana do magazynów rejonowych dużych sieci handlowych.

Część żywności nietrwałej mikrobiologicznie, w tym przetwory mleczne, wędliny,
mięso, mrożonki została wycofana z obrotu w ramach działań wynikających z
kontroli wewnętrznych.
Monitorowano jakość wody przeznaczonej do spożycia a także sytuację pod kątem
zagrożenia epidemiologicznego w szpitalach.

Wojewódzki Inspektorat Weterynarii - sprawy weterynaryjne
Inspektorzy powiatowych inspekcji weterynaryjnych podjęli działania kontrolne
z możliwością podejmowania decyzji o utylizacji żywności, która w wyniku
braku dopływu prądu do urządzeń chłodniczych mogła ulec zepsuciu.
Duże fermy drobiowe, pozostające bez podstawowego zasilania, zasilano
zastępczo z agregatów prądotwórczych. Zasilanie zastępcze znacznie
podniosło koszty produkcji w fermach.
Sytuacja w chłodniach składowych jest opanowana.

Sytuacja w oświacie
Z uwagi na niedogrzanie pomieszczeń, brak dostaw ciepła i energii elektrycznej
8 kwietnia, zajęcia lekcyjne we wszystkich gimnazjach i szkołach
ponadgimnazjalnych odwołano.
9 kwietnia w wielu miejscowościach zajęcia skrócono, bądź odwołano.
Odwołano sprawdzian szóstoklasistów w 8 szkołach podstawowych na terenie
Szczecina oraz w 5 w terenie ( Stargard Szczeciński, Koszewo, Sowno,
Grzedzice, Goleniów).
Wojewódzki Kurator Oświaty na bieżąco informował Wojewodę o ilości placówek
oświatowych, w których nie prowadzone były zajęcia szkolne z powodu awarii
zasilania energetycznego.

Siły i środki uczestniczące w likwidacji skutków katastrofy energetycznej

Policja
- 465 funkcjonariuszy, w tym 112 ze Szkoły Policji w Pile,
140 funkcjonariuszy Oddziału Prewencji w Szczecinie,
65 funkcjonariuszy ruchu drogowego,
- 71 radiowozów
-nie odnotowano zdarzeń o charakterze kryminalnym lub
chuligańskim - mających związek z awarią sieci energetycznych.
Państwowa Straż Pożarna
Ratownicy PSP – ok. 250 dziennie
Samochody ratownicze – 6 /Poznań, Gorzów, Warszawa, Opole, Wrocław/
Samochody pożarnicze – ok. 55 dziennie
Agregaty prądotwórcze – ok. 106 dziennie
Motopompy – ok. 47 dziennie

Siły Zbrojne RP /średnio w ciągu dnia/
- 65 żołnierzy
- 15 samochodów
- 2 pojazdy ciężkie
- 4 agregatów prądotwórczych
- 3 motopompy
- lekkie pokrycie drogowe
- most niskowodny
Żandarmeria Wojskowa
- 110 żołnierzy
- 12 samochodów
Pomorski Oddział Straży Granicznej w Szczecinie
- 70 funkcjonariuszy
- 8 samochodów

WSTĘPNE WNIOSKI
PO AWARII

Wstępne wnioski


Konieczne jest zaopatrzenie jednostek organizacyjnych ważnych dla
funkcjonowania administracji publicznej oraz gwarantujących
świadczenie usług społecznych w urządzenia awaryjnego zasilania
elektroenergetycznego



Konieczne jest opracowanie i uruchomienia programu edukacyjnego,
mającego na celu zapoznanie mieszkańców z potencjalnymi
zagrożeniami charakterystycznymi dla poszczególnych powiatów oraz
sposobami optymalnych zachowań



Konieczna jest rozbudowa systemów kierowania i informowania,
wykorzystywanych przez organy samorządu terytorialnego w procesie
reagowania kryzysowego

PODSUMOWANIE
• Sprawne
funkcjonowanie
kryzysowego
przyczyniło
rozmiarów katastrofy

systemu
się
do

zarządzania
ograniczenia

• Szybkie zwołanie Zespołów Zarządzania Kryzysowego
pozwoliło na koordynację działań od momentu
powstania sytuacji kryzysowej
• Wspólne informowanie mieszkańców o skutkach
katastrofy i postępach w prowadzeniu akcji ratowniczej
umożliwiło jednolity przekaz i niezakłóconą pracę
centrów zarządzania kryzysowego

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE

65

Powołanie Zespołu ds. Zbadania Przyczyn i Skutków
Katastrofy Energetycznej Zarządzeniem Wojewody
Zachodniopomorskiego nr 154/2008
z dnia 22 kwietnia 2008r.
Określenie przyczyn i skutków katastrofy
elektroenergetycznej
zaistniałej w części województwa zachodniopomorskiego.
Zbilansowanie strat i szkód powstałych
w wyniku katastrofy elektroenergetycznej
oraz kosztów prowadzenia działań ratowniczych.
Opracowanie założeń
do „Strategii Bezpieczeństwa Energetycznego
dla Województwa Zachodniopomorskiego”.
66

Raport Zespołu ds. Zbadania Przyczyn
i Skutków Katastrofy Energetycznej

WNIOSKI I ZALECENIA

67

68

Bezpośrednie przyczyny katastrofy energetycznej

 Obciążenia sadzią przewodów linii energetycznych przekroczyły
znacznie, co najmniej o kilkadziesiąt procent, przyjęte w
obliczeniach normowe wartości katastrofalne,
 Dodatkowym czynnikiem, mającym wpływ na przebieg zdarzeń i
rozległość uszkodzeń, były obfite opady deszczu w okresie
poprzedzającym awarię, co spowodowało podniesienie poziomu wód
gruntowych i w efekcie rozmiękczenie gruntu,
 Efektem było obniżenie stabilności posadowienia zarówno słupów
linii elektroenergetycznych jak i rosnących w pobliżu linii drzew.

69

Skutki ekonomiczne katastrofy energetycznej







KOSZTY AKCJI RATOWNICZEJ: 829 731,34 zł
KOSZTY PONIESIONE PRZEZ ZAKŁADY, FIRMY,
SPÓŁKI, SZPITALE: 45 172 424,12 zł
KOSZTY PONIESIONE PRZEZ POWIATY I GMINY :
979 468,41 zł
CAŁKOWITE KOSZTY: 46 981 623,87 zł

Koszty niedostarczonej energii elektrycznej oszacowano
na kwotę powyżej 60 milionów zł.
70

Raport dostrzega potrzebę
powołania stałego zespołu :
Wojewódzkiej Rady do spraw
Bezpieczeństwa Energetycznego

71

72

Powołanie Wojewódzkiej Rady
ds. Bezpieczeństwa Energetycznego
Zarządzenie Wojewody Zachodniopomorskiego

nr 435/2008 z dnia 30 września 2008r.

73

ZADANIA WOJEWÓDZKIEJ RADY
ds. BEZPIECZEŃSTWA ENERGETYCZNEGO
1. Nadzór nad realizacją wniosków i zaleceń wynikających z Raportu Zespołu
ds. Zbadania Przyczyn i Skutków Katastrofy Energetycznej w aglomeracji
szczecińskiej i części województwa zachodniopomorskiego.
2. Nadzór nad powstaniem oraz wdrażaniem Strategii Bezpieczeństwa
Energetycznego dla Województwa Zachodniopomorskiego.
3. Monitorowanie funkcjonowania systemu elektroenergetycznego, gazowego
i ciepłowniczego na terenie województwa zachodniopomorskiego.
4. Inicjowanie działań i projektów związanych z rozwojem energetyki na terenie
województwa zachodniopomorskiego.
5. Monitorowanie realizacji planów rozwoju przedsiębiorstw energetycznych.
6. Wspieranie działań samorządu województwa w zakresie tworzenia projektów
planu zaopatrzenia w energię elektryczną, gaz oraz ciepło.
7. Inicjowanie działań wspierających rozwój energetyki odnawialnej.
74

Dziękuję za uwagę

75


Slide 43

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE
Wydział Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego

Olsztyn 20 luty 2009 r.
Waldemar Redmer
1

2

Bezpośrednią przyczyną awarii systemu
elektroenergetycznego w nocy 7-8 kwietnia

2008 r. był szczególnie niekorzystny splot
warunków atmosferycznych prowadzący do
licznych uszkodzeń linii elektroenergetycznych
3

Temperatura powietrza
st. C
8,0
S z c z ec in
7,0

Ś w inoujś c ie
G oleniów

6,0

5,0

4,0

3,0

2,0

1,0

0,0

-1,0

-2,0

-3,0
2008-04-07

2008-04-07

2008-04-07

2008-04-07

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-09

00:00

06:00

12:00

18:00

00:00

06:00

12:00

18:00

00:00

d a ta / g o d z .

4

Prędkość wiatru
Charakterystyczne prędkości wiatru wg PN-77/B-02011

m /s

Strefa I
– Szczecin
– 20 m/s
Strefa II – Goleniów – 24 m/s
Strefa IIa – Świnoujście – 27 m/s

14
S z c z ec in
13
12

Ś w inoujś c ie
G oleniów

11
Kierunek
wiatru wg IMiGW:
10
16:00÷21:00
– PN i PN-ZACH, 3÷6 m/s
22:00÷01:00
– ZACH-PN, 3÷4 m/s
9
02:00÷14:00 – ZACH, 4÷8 m/s
8
7
6
5
4
3
2
1
0
2008-04-07 00:00 2008-04-07 06:00 2008-04-07 12:00 2008-04-07 18:00 2008-04-08 00:00 2008-04-08 06:00 2008-04-08 12:00 2008-04-08 18:00 2008-04-09 00:00
d a ta / g o d z .

5

Rodzaje opadu


Początkowo intensywny opad deszczu, a później
śniegu z deszczem i śniegu



Suma opadów 8:00 07.04 do 8:00 08.04 lokalnie
48 l/m2 w równoważniku wodnym (4,8 cm/m2)



Lokalnie odnotowana gęstość śniegu:
 

2 ,1 kN/m

2

 7 ,8 kN/m

3

0 ,27 m
6

Niewielki pobór energii elektrycznej w
godzinach nocnych z 07 na 08 04 2008 był
przyczyną schłodzenia przewodów
napowietrznych linii energetycznych do
temperatury zamarzania śniegu, co
sprzyjało osadzaniu się sadzi.

7

8

9

Wielkości Obciążeń Przewodów Sadzią
A F L – 6 2 40 m m

2

d = 2 1,7 m m
S a d ź n o rm a ln a
[N /m ]
S a d ź k a ta strofa ln a

A F L – 8 5 25 m m
d = 3 1,5 m m

8 ,7

1 7,4

2 2,8

S a d ź 7 -8 k w ietn ia

3 8,0

4 5,2

[N /m ]

 = 118 %

 = 98 %

9 ,7

1 9,7

76

53

[N /m ]

C ięża r p rzew o d u
[N /m ]
P rzek ro czen ie k atastro fa ln ych ob cią żeń
[% ]

2

Ciężar sadzi na jednym przewodzie długości 300 m:
45,2  300 = 13560 N = 13,56 kN

10

Upadek słupów

11

Zniszczenia konstrukcji
na skutek przeciążenia przewodów
L in ie



220 k V (1)

110 k V (5)

2

1

3

Z łam an ie trzon u słu p a

14

6

20

S k ręcen ia trzon ów



6

6

U szk od zen ia p op rzeczn ik ów ze św iatłow od em



8

8

U szk od zen ia p op rzeczn ik ów b ez św iatłow od u



3

3

1



1

17

24

41

P rzew rócen ia

In n e


12

Formy zniszczenia słupów
Złamania słupów
220 kV

110 kV

13

14

15

Zniszczenia kaskadowe
Linia 220 kV

Linia 15 kV
Linia 110 kV

16

17

18

19

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE

20

Przebieg katastrofy energetycznej w Szczecinie
Police 220 kV

Glinki 220 kV

220kV
Awaria godz. 0.02
Police 110 kV

Glinki 110 kV

8.04.2008 r.

110kV

Szczecin

Awaria godz. 1.06
EC Szczecin
Pomorzany 110 kV

~

8.04.2008 r.

Morzyczyn

Dąbie

Zdroje

110 kV

~

Awaria godz. 3.34

Pomorzany

Morzyczyn
220 kV

8.04.2008 r.
110kV

Żydowce

Awaria godz. 1.55
8.04.2008 r.
Dolna Odra

220kV

~

110kV

Krajnik

~ ~ ~ ~

21

Około godz. 20, dnia 7.04.2008 r. w zachodniej części województwa zaczyna
padać intensywny deszcz przechodzący w deszcz ze śniegiem

Zasięg opadów
deszczu i deszczu
ze śniegiem

Rozmiar katastrofy w województwie
zachodniopomorskim w godzinach
porannych dnia 8.04.2008 r.

Powiat gryfiński: gminy północne
liczba ludności ok.. 30 000
Powiat kamieński: cały
liczba ludności ok.. 47 000
Powiatu gryficki: gminy południowe
liczba ludności ok.. 20 000
Powiat goleniowski: cały
liczba ludności ok.. 78 000

Powiat policki cały
liczba ludności ok.. 63 000
Powiat pyrzycki północne gminy
liczba ludności ok.. 10 000
Powiat stargardzki: bez miasta
Stargard Szczeciński
liczba ludności ok. 40 000
Szczecin dzielnice lewobrzeża
liczba ludności ok.. 300 000
Świnoujście
liczba ludności ok. 40 000
Razem o godz. 7.00 dnia 8.04 w
województwie zachodniopomorskim
ok. 628 000 mieszkańców
pozbawionych było energii
elektrycznej
23

Przebieg zdarzeń w dniu 8 kwietnia 2008 r.

0.02 – awaria głównej linii energetycznej 220 kV Morzyczyn – Police,
zasilającej Szczecin od wschodu;
3.30 – awaria głównej linii energetycznej 220 kV Krajnik – Glinki,
zasilającej Szczecin od południa,
- awarie trzech linii energetycznych 110 kV ;
- awarie licznych linii energetycznych średniego i niskiego napięcia
zasilających w prąd miejscowości w zachodnich powiatach województwa.
Powyższe awarie linii energetycznych spowodowały:
- przerwę w pracy elektrociepłowni Szczecin oraz Pomorzany w
Szczecinie,
- awarię 900 stacji transformatorowych,
- brak prądu w lewobrzeżnej części Szczecina oraz miejscowościach na
obszarze powiatów: stargardzkiego, goleniowskiego, kamieńskiego,
gryfińskiego, pyrzyckiego, gryfickiego, łobeskiego, miasta Świnoujście,
polickiego, w tym ZCh. „Police”.

WPŁYW AWARII
NA FUNKCJONOWANIE
INFRASTRUKTURY
KRYTYCZNEJ

Wpływ katastrofy na funkcjonowanie infrastruktury krytycznej

ŁĄCZNOŚĆ

RODZAJ ŁĄCZNOŚCI

DZIAŁANIE /FUNKCJONOWANIE

System łączności telefonicznej przewodowej

Działa tam, gdzie nie wykorzystywano aparatów telefonicznych
zasilanych z sieci energetycznej

System łączności telefonicznej – mobilnej
/TK/

Realizowała tylko połączenia alarmowe, częściowo funkcjonował
operator TK „Plus”

Internet

Nie funkcjonował

Łączność w systemie reagowania
kryzysowego

Funkcjonowała we wszystkich centrach zarządzania kryzysowego
łączność radiotelefoniczna posiadająca awaryjne zasilanie z
akumulatorów

Wpływ katastrofy na funkcjonowanie infrastruktury krytycznej

Transport i komunikacja
Transport kolejowy
- unieruchomiona linia kolejowa Szczecin – Świnoujście z powodu uszkodzenia
trakcji elektrycznej
-Szczecin – Stargard Szczeciński – brak zasilania /użycie lokomotyw
spalinowych/

Transport drogowy

Poważne utrudnienia na wszystkich drogach objętych opadami śniegu

Zaopatrzenie w wodę
- duże ujęcia wody były zasilane własnymi agregatami prądotwórczymi,
-małe ujęcia wody nie posiadające własnych agregatów prądotwórczych były
zasilane agregatami przewoźnymi, dostarczonymi przez Państwową Straż
Pożarną i Jednostki Wojskowe /od drugiego dnia awarii/,
- agregaty prądotwórcze były też używane rotacyjnie do napełniania
zbiorników hydroforowych i utrzymania minimalnego ciśnienia w sieci
wodociągowej
- do części miejscowości gdzie nie było możliwości dostarczenia agregatów
prądotwórczych woda dowożona była beczkowozami

Szpitale
Wszystkie szpitale z obszaru objętego katastrofą energetyczną zasilane
były z awaryjnych źródeł zasilania.
- szpitale nie prowadziły planowych zabiegów operacyjnych za wyjątkiem
nagłych przypadków i sytuacji ratujących życie,

Zaopatrzenie w paliwo
Stacje paliwowe na obszarze objętym katastrofą nie prowadziły sprzedaży
ze względu na brak zasilania. Uruchomiono awaryjny system zaopatrzenia
szpitali w paliwo przez prywatnego dystrybutora.

Pozostałe utrudnienia
-nie funkcjonuje komunikacja tramwajowa w Szczecinie,
- nie funkcjonuje system zaopatrzenia w energię cieplną,
- występują utrudnienia w funkcjonowaniu oczyszczalni
ścieków,
- nieczynna jest sieć handlowa, w tym centra handlowe,
- nieczynne są banki oraz bankomaty,
- przerwana zostaje praca w zakładach produkcyjnych, a w tym
w: Stoczni
Szczecińskiej „Nowa”, Stoczni Remontowej „Gryfia”, Porcie
Morskim Szczecin – Świnoujście, ZCh. „Police” i w 4 dużych
zakładach przetwórstwa mięsnego,
- ograniczono działalność szkół i przedszkoli, nie
przeprowadzono w 13 szkołach egzaminów dla szóstoklasistów,
- nie działają kasy fiskalne, ale artykuły podstawowe m.in. leki,
środki higieniczne, żywność są sprzedawane.

Działanie systemu
zarządzania kryzysowego w
czasie awarii

AKTUALNY STAN PRAWNY

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 05 czerwca 1998 r.
O ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE
(Dz. U. Nr 80 z 2001 r. poz. 872)
Art. 15.
Wojewoda jako przedstawiciel Rady Ministrów odpowiada za wykonywanie polityki rządu na
obszarze województwa, a w szczególności:
4) zapewnia współdziałanie wszystkich jednostek organizacyjnych administracji rządowej
i samorządowej działających na obszarze województwa i kieruje ich działalnością
w zakresie zapobiegania zagrożeniu życia, zdrowia lub mienia oraz zagrożeniom
środowiska, bezpieczeństwa państwa i utrzymania porządku publicznego, ochrony praw
obywatelskich, a także zapobiegania klęskom żywiołowym i innym nadzwyczajnym
zagrożeniom oraz zwalczania i usuwania ich skutków na zasadach określonych
w ustawach,
4a) dokonuje oceny stanu zabezpieczenia przeciwpowodziowego województwa, opracowuje
plan operacyjny ochrony przed powodzią oraz ogłasza i odwołuje pogotowie i alarm
przeciwpowodziowy,

Art. 16.
1.

Wojewoda może wydawać, w zakresie wykonywania funkcji przedstawiciela Rady
Ministrów, polecenia obowiązujące wszystkie organy administracji rządowej,
a w sytuacjach nadzwyczajnych, o których mowa w art. 15 pkt 4 i 4a, obowiązujące
również organy samorządu terytorialnego. O wydanych poleceniach wojewoda
niezwłocznie informuje właściwego ministra.

GŁOWNE KOMPETENCE W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 05 czerwca 1998 r.
O ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE
– Wydaje akty prawa miejscowego dla obszarów nie uporządkowanych aktami
prawa powszechnie obowiązującego.
– Planuje reagowanie kryzysowe województwa ustalając między innymi
kompetencje poszczególnych osób funkcyjnych.
– Koordynuje przebiegiem reagowania na sytuacje kryzysowe o wymiarze
ponad powiatowym.
– Wnioskuje o:
• wprowadzenie stanu klęski żywiołowej,
• użycie Sił Zbrojnych RP.
– Ogłasza:
• pogotowie i alarm przeciwpowodziowy,
• stan zagrożenia epidemicznego i stan epidemii,
• uruchomienie działań interwencyjnych w obliczu zagrożenia
radiacyjnego.
–Monitoruje stan bezpieczeństwa województwa oraz informuje, alarmuje i
ostrzega przed potencjalnymi zagrożeniami.
– Udziela wsparcia zagrożonym powiatom siłami i środkami z innych powiatów.
– Wnioskuje o wsparcie potencjału reagowania kryzysowego województwa
zachodniopomorskiego siłami i środkami z województw ościennych lub
wydzielonych z zasobów krajowych.

AKTUALNY STAN PRAWNY

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Art. 1.
Ustawa określa organy właściwe w sprawach zarządzania
kryzysowego oraz ich zadania i zasady działania w tej
dziedzinie, a także zasady finansowania zadań zarządzania
kryzysowego.

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Wojewoda
Wydział Bezpieczeństwa
i Zarządzania Kryzysowego
Zachodniopomorskiego Urzędu
Wojewódzkiego

Wojewódzkie zespolone służby,
inspekcje i straże
Wojewódzkie Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Wojewódzkie
Centrum
Zarządzania
Kryzysowego
Lekarz Koordynator
Ratownictwa
Medycznego

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Starosta
Komórka organizacyjna starostwa
powiatowego właściwa do spraw
zarządzania kryzysowego
Powiatowy Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Powiatowe
Centrum
Zarządzania
Kryzysowego

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Wójt, burmistrz, prezydent miasta
Komórka organizacyjna urzędu gminy
właściwa do spraw zarządzania
kryzysowego
Gminny Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Może tworzyć:

Gminne Centrum
Zarządzania
Kryzysowego

ZALEŻNOŚCI SŁUŻBOWE
w zakresie bezpieczeństwa powszechnego i porządku publicznego

SYTUACJA KRYZYSOWA

STAROSTA
POWIATU

WOJEWODA

STAN KLĘSKI ŻYWIOŁOWEJ
(W zakresie zarządzania kryzysowego)

WOJEWÓDZKI
ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

SYSTEM REAGOWANIA KRYZYSOWEGO WOJEWÓDZTWA ZACHODNIOPOMORSKIEGO

WOJEWÓDZKI
ZESPÓŁ
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

WOJEWODA

RZĄDOWY ZESPÓŁ
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO
RZĄDOWE
CENTRUM
BEZPIECZEŃSTWA

MONITOROWANIE, ANALIZA
UZYSKIWANYCH DANYCH,
PROGNOZOWANIE ZDARZEŃ

SĄSIEDNIE
WOJEWÓDZTWA
NIEMIECKIE
LANDY
NADGRANICZNE

WOJEWÓDZKIE CENTRUM ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO
INICJOWANIE DZIAŁAŃ REAGOWANIA KRYZYSOWEGO
ZABEZPIECZENIE OPERACYJNO – TECHNICZNE
I INFORMACYJNE

ŚRODKI
MASOWEGO
PRZEKAZU

STAROSTOWIE
POWIATÓW

RESORTOWE
STRUKTURY
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

WOJEWÓDZKIE
STANOWISKA
KIEROWANIA,
SŁUŻBY
OPERACYJNODYSPOZYTORSKIE

ORGANIZACJE
POZARZĄDOWE

POWIATOWE CENTRUM
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

SYSTEM
ALARMOWANIA
I OSTRZEGANIA
LUDNOŚCI

WOJEWODZKI ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

WOJEWODA ZACHODNIOPOMORSKI
– przewodniczący
DYREKTOR WYDZIAŁU BEZPIECZEŃSTWA
I ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO – zastępca przewodniczącego

40

STALI CZŁONKOWIE ZESPOŁU
KIEROWNICY ZESPOLONYCH SŁUŻB, INSPEKCJI I STRAŻY WOJEWÓDZKICH
ORGANY ADMINISTRACJI NIEZESPOLONEJ
INNI CZOŁONKOWIE ZESPOŁU
PRZEDSTAWICIELE ZACHODNIOPOMORSKIEGO URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO W SZCZECINIE

INNE OSOBY ZAPROSZONE DO UDZIAŁU W PRACACH ZESPOŁU

GRUPA OPERACYJNA

ZAPEWNIA
FUNKCJONOWANIE

DORAŹNIE

WYDZIAŁ BEZPIECZEŃSTWA I ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

STALI
CZŁONKOWIE
ZESPOŁU

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Wojewoda Zachodniopomorski – przewodniczący;
2) Dyrektor Wydziału Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego
w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie –
zastępca przewodniczącego;
3) Marszałek Województwa Zachodniopomorskiego;
4) Komendant Wojewódzki Policji w Szczecinie;
5) Zachodniopomorski Komendant Wojewódzki Państwowej Straży
Pożarnej;
6) Szef Wojewódzkiego Sztabu Wojskowego w Szczecinie;
7) Dyrektor Wydziału Infrastruktury w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie;
8) Dyrektor Zachodniopomorskiego Centrum Organizacji i Promocji Zdrowia.

KIEROWNICY
ZESPOLONYCH
SŁUŻB, INSPEKCJI
I STRAŻY
WOJEWÓDZKICH

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego;
2) Zachodniopomorski Wojewódzki Konserwator Zabytków;
3) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Ochrony
Roślin i Nasiennictwa
4) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska;
5) Zachodniopomorski Wojewódzki Lekarz Weterynarii;
6) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Farmaceutyczny;
7) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej;
8) Zachodniopomorski Kurator Oświaty;
9) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego;
10)
Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Transportu Drogowego

ORGANY
ADMINISTRACJI
NIEZESPOLONEJ

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Komendant Pomorskiego Oddziału Straży Granicznej w Szczecinie;
2) Komendant Pomorskiego Dywizjonu Straży Granicznej w Świnoujściu;
3) Dyrektor Urzędu Morskiego w Szczecinie;
4) Przedstawiciel Dyrektora Urzędu Morskiego w Słupsku;
5) Dyrektor Izby Celnej w Szczecinie;
6) Dyrektor Urzędu Żeglugi Śródlądowej w Szczecinie;
7) Dyrektor Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Szczecinie;
8) Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny w Szczecinie.

INNI
CZOŁONKOWIE
ZESPOŁU

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Dyrektor Delegatury Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego
w Szczecinie;
2) Prokurator Okręgowy w Szczecinie;
3) Dyrektor Zachodniopomorskiego Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych w Szczecinie;
4) Dyrektor Oddziału Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad w Szczecinie;
5) Dyrektor Oddziału Regionalnego PKP Polskie Linie Kolejowe
w Szczecinie;
6) Dyrektor Zachodniopomorskiego Oddziału Wojewódzkiego
Narodowego Funduszu Zdrowia;
7) Kierownik Biura Prognoz Meteorologicznych Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej w Szczecinie;
8) Dyrektor Północno-Zachodniego Oddziału Terenowego Urzędu
Regulacji Energetyki w Szczecinie.

PRZEDSTAWICIELE
ZACHODNIOPOMORSKIEGO
URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO
W SZCZECINIE

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Dyrektor Generalny Zachodniopomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Szczecinie;
2) Dyrektor Wydział Środowiska i Rolnictwa;
3) Dyrektor Wydział Polityki Społecznej;
4) Dyrektor Wydziału Finansów i Budżetu w Zachodniopomorskim
Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie;
5) Kierownik Biura Prawnego w Zachodniopomorskim Urzędzie
Wojewódzkim w Szczecinie;
6) Rzecznik Prasowy Wojewody Zachodniopomorskiego.

PODJĘTE DZIAŁANIA
W CELU OGRANICZENIA
SKUTKÓW AWARII

48

Godz. 19.14, dnia 7.04.2008 r.
Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego
otrzymuje od Biura Prognoz Meteorologicznych w
Szczecinie ostrzeżenie nr 16 o intensywnych opadach
deszczu przechodzących w deszcz ze śniegiem.
Ostrzeżenie przewiduje silne opady deszczu i deszczu ze
śniegiem w ciągu najbliższych 18 godzin, do 25-30 mm.
Przewidywane są utrudnienia komunikacyjne i na terenach
zurbanizowanych.

49

Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego zgodnie z procedurą rozsyła
w godz. 20.08 – 20.31 ostrzeżenia do mediów /17/ i jednostek samorządu
terytorialnego oraz innych ogniw ważnych dla systemu zarządzania
kryzysowego województwa /33/. Łącznie 50 odbiorców.

50

Najważniejsze działania podejmowane przez wojewódzką administrację
rządową.

I dzień katastrofy /8 kwietnia/
1. Uruchomienie pracy zespołów zarządzania kryzysowego
- wojewódzkiego – praca na dwóch stanowiskach w Urzędzie Miasta Szczecin i Urzędzie
Wojewódzkim /posiedzenia w odstępach 2 – 3 godziny. Zakończone konferencją prasową/,
- powiatowych i gminnych – praca całodobowa z wykorzystaniem systemu łączności
radiotelefonicznej Wojewody i PSP
2. Nadawanie komunikatów radiowych do mieszkańców, przy wykorzystaniu rozgłośni
zlokalizowanych poza Szczecinem
3. Uruchomienie komunikacji autobusowej w Szczecinie.
4. Odwołanie obowiązku uczestnictwa w zajęciach szkolnych – szkoły otwarte.
5. Monitoring funkcjonowania:

- szpitali – wzmocnienie agregatami, dowóz paliwa i wody, zorganizowanie punktu dializ, apel
o przyjmowanie pacjentów w przychodniach,
- systemu wodno – kanalizacyjnego – kontrola zrzutu ścieków, przygotowanie sprzętu do
dowozu wody /PSP, SZ/,
- zakładów o dużym i zwiększonym ryzyku – np.. ZCh Police, wzmocnienie agregatem
urządzeń do chłodzenia instalacji z amoniakiem.
51

6. Monitorowanie prac związanych z przywracaniem energii
7. Wystąpienie do Ministra Finansów o uruchomienie sprzedaży podstawowych produktów
żywnościowych z pominięciem kas fiskalnych – ręczna rejestracja sprzedaży.
8. Zorganizowanie zwiększonej ilości patroli na ulicach: policja, wojsko /żandarmeria / straż
graniczna.
9. Wywóz produktów mrożonych z marketów – samochodami chłodniami do magazynów
rejonowych.

10. Uruchomienie pomocy społecznej.
11. W związku ze zmniejszoną ilością pociągów – pociągi pośpieszne zatrzymywane są na
wszystkich stacjach.
12. Przywracanie energii w I kolejności na elektrociepłowni w Szczecinie.

52

KALENDARIUM DZIAŁAŃ SYSTEMU ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
w dniu 8 kwietnia 2008 r.
4.20 – powołanie w Szczecinie miejskiego zespołu zarządzania kryzysowego;
5.15 – pierwsze posiedzenie miejskiego zespołu zarządzania kryzysowego;
6.00 – spotkanie członków wojewódzkiego zespołu zarządzania kryzysowego;
7.30 - wspólne posiedzenie wojewódzkiego i miejskiego zespołu zarządzania
kryzysowego pod przewodnictwem Wojewody Zachodniopomorskiego i
Prezydenta Szczecina;
7.00 – 9.00 – zbierają się zespoły reagowania kryzysowego w powiatach:
goleniowskim, polickim, stargardzkim, kamieńskim;
8.00 - 11.00 – zbierają się zespoły zarządzania kryzysowego w gminach
objętych awarią energetyczną oraz dodatkowo w mieście Kamień Pomorski i
Trzebiatów ze względu na wystąpienie zagrożenia powodziowego.
8 kwietnia odbywają się wspólne posiedzenia wojewódzkiego i miejskiego zespołu
zarządzania kryzysowego, na których omawiana jest aktualna sytuacja energetyczna,
przeciwpowodziowa oraz stan bezpieczeństwa i porządku publicznego w Szczecinie i na
obszarze powiatów objętych sytuacją kryzysową. Posiedzenia zespołów kończyły się
każdorazowo konferencjami prasowymi, w ramach których przekazywane były dla
mediów dane o aktualnej sytuacji w Szczecinie i na obszarze województwa.
Od dnia 9 kwietnia Wojewódzki Zespół Zarządzania Kryzysowego funkcjonuje w
Urzędzie Wojewódzkim zachowując tryb pracy podobny jak dzień wcześniej
Wojewoda Zachodniopomorski wraz z Komendantem Wojewódzkim PSP jedzie do
miejscowości objętych awarią i uczestniczy w posiedzeniach powiatowych zespołów
zarządzania kryzysowego m.in. w Starostwie Powiatowym w Goleniowie i Kamieniu
Pomorskim.

SCHEMAT KIEROWANIA /ZARZĄDZANIA/
WOJEWODA ZACHODNIOPOMORSKI
WOJEWÓDZKI ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
Wojewódzkie służby, inspekcje, straże
i jednostki organizacyjne wchodzące
w skład systemu reagowania kryzysowego

WCZK

Prezydent Szczecina

Starosta Policki

Starosta Kamieński

Starosta Goleniowski

MCZK

PCZK

PCZK

PCZK

Starosta Stargardzki

Starosta Gryficki

Starosta Gryfiński

Prezydent Świnoujścia

PCZK

PCZK

PCZK

MCZK

GCZK-7

GCZK-3

GCZK-2

GCZK-3

GCZK-2

GCZK-5

Działania podjęte w związku z awarią
Pomoc dla mieszkańców
W związku z zaistniałą awarią sieci energetycznej Wojewoda zwrócił się do
jednostek samorządu terytorialnego, z obszaru dotkniętego skutkami awarii
energetycznej, o:
-zorganizowanie niezbędnej pomocy dla mieszkańców w zakresie m.in.
dostaw żywności,
- wody oraz innego niezbędnego zaopatrzenia,
- objęcie - przez Ośrodki Pomocy Rodzinie, opieką osób potrzebujących
pomocy,
- zapewnienie warunków do skorzystania z urządzeń sanitarnych ( kąpiele,
opieka nad dziećmi).

Ochrona zdrowia /lekarz koordynator z Wojewódzkiego Stanowiska
Koordynacji Ratownictwa Medycznego/
Monitorowano funkcjonowanie szpitali.
Szpitalne oddziały intensywnej terapii i oddziały dializ w województwie
zasilane były agregatami własnymi lub dostarczonymi przez straż pożarną.
Dyrektorom szpitali przekazano telefon kontaktowy do dystrybutora
zaopatrującego agregaty prądotwórcze w paliwo.
Utrzymywano stały kontakt telefoniczny z Wojewódzką Stacją Pogotowia
Ratunkowego. Wojewódzka Stacja Pogotowia Ratunkowego nie odnotowała
zwiększonej ilości wezwań do zachorowań, nie zanotowano również wezwań
związanych z zaistniałym zdarzeniem.

Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny
sprawy sanitarno – epidemiologiczne
Podjęto natychmiastowe działania kontrolne w hurtowniach i sklepach spożywczych
w zakresie przechowywania artykułów spożywczych, zwłaszcza mrożonych.
W czasie kontroli ustalono, że żywność wymagająca przechowywania w chłodzie
była:
-przechowywana w podstawionych pod sklepy samochodach chłodniach w
monitorowanej temperaturze, odpowiedniej dla asortymentu żywności
- przetransportowana do magazynów rejonowych dużych sieci handlowych.

Część żywności nietrwałej mikrobiologicznie, w tym przetwory mleczne, wędliny,
mięso, mrożonki została wycofana z obrotu w ramach działań wynikających z
kontroli wewnętrznych.
Monitorowano jakość wody przeznaczonej do spożycia a także sytuację pod kątem
zagrożenia epidemiologicznego w szpitalach.

Wojewódzki Inspektorat Weterynarii - sprawy weterynaryjne
Inspektorzy powiatowych inspekcji weterynaryjnych podjęli działania kontrolne
z możliwością podejmowania decyzji o utylizacji żywności, która w wyniku
braku dopływu prądu do urządzeń chłodniczych mogła ulec zepsuciu.
Duże fermy drobiowe, pozostające bez podstawowego zasilania, zasilano
zastępczo z agregatów prądotwórczych. Zasilanie zastępcze znacznie
podniosło koszty produkcji w fermach.
Sytuacja w chłodniach składowych jest opanowana.

Sytuacja w oświacie
Z uwagi na niedogrzanie pomieszczeń, brak dostaw ciepła i energii elektrycznej
8 kwietnia, zajęcia lekcyjne we wszystkich gimnazjach i szkołach
ponadgimnazjalnych odwołano.
9 kwietnia w wielu miejscowościach zajęcia skrócono, bądź odwołano.
Odwołano sprawdzian szóstoklasistów w 8 szkołach podstawowych na terenie
Szczecina oraz w 5 w terenie ( Stargard Szczeciński, Koszewo, Sowno,
Grzedzice, Goleniów).
Wojewódzki Kurator Oświaty na bieżąco informował Wojewodę o ilości placówek
oświatowych, w których nie prowadzone były zajęcia szkolne z powodu awarii
zasilania energetycznego.

Siły i środki uczestniczące w likwidacji skutków katastrofy energetycznej

Policja
- 465 funkcjonariuszy, w tym 112 ze Szkoły Policji w Pile,
140 funkcjonariuszy Oddziału Prewencji w Szczecinie,
65 funkcjonariuszy ruchu drogowego,
- 71 radiowozów
-nie odnotowano zdarzeń o charakterze kryminalnym lub
chuligańskim - mających związek z awarią sieci energetycznych.
Państwowa Straż Pożarna
Ratownicy PSP – ok. 250 dziennie
Samochody ratownicze – 6 /Poznań, Gorzów, Warszawa, Opole, Wrocław/
Samochody pożarnicze – ok. 55 dziennie
Agregaty prądotwórcze – ok. 106 dziennie
Motopompy – ok. 47 dziennie

Siły Zbrojne RP /średnio w ciągu dnia/
- 65 żołnierzy
- 15 samochodów
- 2 pojazdy ciężkie
- 4 agregatów prądotwórczych
- 3 motopompy
- lekkie pokrycie drogowe
- most niskowodny
Żandarmeria Wojskowa
- 110 żołnierzy
- 12 samochodów
Pomorski Oddział Straży Granicznej w Szczecinie
- 70 funkcjonariuszy
- 8 samochodów

WSTĘPNE WNIOSKI
PO AWARII

Wstępne wnioski


Konieczne jest zaopatrzenie jednostek organizacyjnych ważnych dla
funkcjonowania administracji publicznej oraz gwarantujących
świadczenie usług społecznych w urządzenia awaryjnego zasilania
elektroenergetycznego



Konieczne jest opracowanie i uruchomienia programu edukacyjnego,
mającego na celu zapoznanie mieszkańców z potencjalnymi
zagrożeniami charakterystycznymi dla poszczególnych powiatów oraz
sposobami optymalnych zachowań



Konieczna jest rozbudowa systemów kierowania i informowania,
wykorzystywanych przez organy samorządu terytorialnego w procesie
reagowania kryzysowego

PODSUMOWANIE
• Sprawne
funkcjonowanie
kryzysowego
przyczyniło
rozmiarów katastrofy

systemu
się
do

zarządzania
ograniczenia

• Szybkie zwołanie Zespołów Zarządzania Kryzysowego
pozwoliło na koordynację działań od momentu
powstania sytuacji kryzysowej
• Wspólne informowanie mieszkańców o skutkach
katastrofy i postępach w prowadzeniu akcji ratowniczej
umożliwiło jednolity przekaz i niezakłóconą pracę
centrów zarządzania kryzysowego

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE

65

Powołanie Zespołu ds. Zbadania Przyczyn i Skutków
Katastrofy Energetycznej Zarządzeniem Wojewody
Zachodniopomorskiego nr 154/2008
z dnia 22 kwietnia 2008r.
Określenie przyczyn i skutków katastrofy
elektroenergetycznej
zaistniałej w części województwa zachodniopomorskiego.
Zbilansowanie strat i szkód powstałych
w wyniku katastrofy elektroenergetycznej
oraz kosztów prowadzenia działań ratowniczych.
Opracowanie założeń
do „Strategii Bezpieczeństwa Energetycznego
dla Województwa Zachodniopomorskiego”.
66

Raport Zespołu ds. Zbadania Przyczyn
i Skutków Katastrofy Energetycznej

WNIOSKI I ZALECENIA

67

68

Bezpośrednie przyczyny katastrofy energetycznej

 Obciążenia sadzią przewodów linii energetycznych przekroczyły
znacznie, co najmniej o kilkadziesiąt procent, przyjęte w
obliczeniach normowe wartości katastrofalne,
 Dodatkowym czynnikiem, mającym wpływ na przebieg zdarzeń i
rozległość uszkodzeń, były obfite opady deszczu w okresie
poprzedzającym awarię, co spowodowało podniesienie poziomu wód
gruntowych i w efekcie rozmiękczenie gruntu,
 Efektem było obniżenie stabilności posadowienia zarówno słupów
linii elektroenergetycznych jak i rosnących w pobliżu linii drzew.

69

Skutki ekonomiczne katastrofy energetycznej







KOSZTY AKCJI RATOWNICZEJ: 829 731,34 zł
KOSZTY PONIESIONE PRZEZ ZAKŁADY, FIRMY,
SPÓŁKI, SZPITALE: 45 172 424,12 zł
KOSZTY PONIESIONE PRZEZ POWIATY I GMINY :
979 468,41 zł
CAŁKOWITE KOSZTY: 46 981 623,87 zł

Koszty niedostarczonej energii elektrycznej oszacowano
na kwotę powyżej 60 milionów zł.
70

Raport dostrzega potrzebę
powołania stałego zespołu :
Wojewódzkiej Rady do spraw
Bezpieczeństwa Energetycznego

71

72

Powołanie Wojewódzkiej Rady
ds. Bezpieczeństwa Energetycznego
Zarządzenie Wojewody Zachodniopomorskiego

nr 435/2008 z dnia 30 września 2008r.

73

ZADANIA WOJEWÓDZKIEJ RADY
ds. BEZPIECZEŃSTWA ENERGETYCZNEGO
1. Nadzór nad realizacją wniosków i zaleceń wynikających z Raportu Zespołu
ds. Zbadania Przyczyn i Skutków Katastrofy Energetycznej w aglomeracji
szczecińskiej i części województwa zachodniopomorskiego.
2. Nadzór nad powstaniem oraz wdrażaniem Strategii Bezpieczeństwa
Energetycznego dla Województwa Zachodniopomorskiego.
3. Monitorowanie funkcjonowania systemu elektroenergetycznego, gazowego
i ciepłowniczego na terenie województwa zachodniopomorskiego.
4. Inicjowanie działań i projektów związanych z rozwojem energetyki na terenie
województwa zachodniopomorskiego.
5. Monitorowanie realizacji planów rozwoju przedsiębiorstw energetycznych.
6. Wspieranie działań samorządu województwa w zakresie tworzenia projektów
planu zaopatrzenia w energię elektryczną, gaz oraz ciepło.
7. Inicjowanie działań wspierających rozwój energetyki odnawialnej.
74

Dziękuję za uwagę

75


Slide 44

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE
Wydział Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego

Olsztyn 20 luty 2009 r.
Waldemar Redmer
1

2

Bezpośrednią przyczyną awarii systemu
elektroenergetycznego w nocy 7-8 kwietnia

2008 r. był szczególnie niekorzystny splot
warunków atmosferycznych prowadzący do
licznych uszkodzeń linii elektroenergetycznych
3

Temperatura powietrza
st. C
8,0
S z c z ec in
7,0

Ś w inoujś c ie
G oleniów

6,0

5,0

4,0

3,0

2,0

1,0

0,0

-1,0

-2,0

-3,0
2008-04-07

2008-04-07

2008-04-07

2008-04-07

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-09

00:00

06:00

12:00

18:00

00:00

06:00

12:00

18:00

00:00

d a ta / g o d z .

4

Prędkość wiatru
Charakterystyczne prędkości wiatru wg PN-77/B-02011

m /s

Strefa I
– Szczecin
– 20 m/s
Strefa II – Goleniów – 24 m/s
Strefa IIa – Świnoujście – 27 m/s

14
S z c z ec in
13
12

Ś w inoujś c ie
G oleniów

11
Kierunek
wiatru wg IMiGW:
10
16:00÷21:00
– PN i PN-ZACH, 3÷6 m/s
22:00÷01:00
– ZACH-PN, 3÷4 m/s
9
02:00÷14:00 – ZACH, 4÷8 m/s
8
7
6
5
4
3
2
1
0
2008-04-07 00:00 2008-04-07 06:00 2008-04-07 12:00 2008-04-07 18:00 2008-04-08 00:00 2008-04-08 06:00 2008-04-08 12:00 2008-04-08 18:00 2008-04-09 00:00
d a ta / g o d z .

5

Rodzaje opadu


Początkowo intensywny opad deszczu, a później
śniegu z deszczem i śniegu



Suma opadów 8:00 07.04 do 8:00 08.04 lokalnie
48 l/m2 w równoważniku wodnym (4,8 cm/m2)



Lokalnie odnotowana gęstość śniegu:
 

2 ,1 kN/m

2

 7 ,8 kN/m

3

0 ,27 m
6

Niewielki pobór energii elektrycznej w
godzinach nocnych z 07 na 08 04 2008 był
przyczyną schłodzenia przewodów
napowietrznych linii energetycznych do
temperatury zamarzania śniegu, co
sprzyjało osadzaniu się sadzi.

7

8

9

Wielkości Obciążeń Przewodów Sadzią
A F L – 6 2 40 m m

2

d = 2 1,7 m m
S a d ź n o rm a ln a
[N /m ]
S a d ź k a ta strofa ln a

A F L – 8 5 25 m m
d = 3 1,5 m m

8 ,7

1 7,4

2 2,8

S a d ź 7 -8 k w ietn ia

3 8,0

4 5,2

[N /m ]

 = 118 %

 = 98 %

9 ,7

1 9,7

76

53

[N /m ]

C ięża r p rzew o d u
[N /m ]
P rzek ro czen ie k atastro fa ln ych ob cią żeń
[% ]

2

Ciężar sadzi na jednym przewodzie długości 300 m:
45,2  300 = 13560 N = 13,56 kN

10

Upadek słupów

11

Zniszczenia konstrukcji
na skutek przeciążenia przewodów
L in ie



220 k V (1)

110 k V (5)

2

1

3

Z łam an ie trzon u słu p a

14

6

20

S k ręcen ia trzon ów



6

6

U szk od zen ia p op rzeczn ik ów ze św iatłow od em



8

8

U szk od zen ia p op rzeczn ik ów b ez św iatłow od u



3

3

1



1

17

24

41

P rzew rócen ia

In n e


12

Formy zniszczenia słupów
Złamania słupów
220 kV

110 kV

13

14

15

Zniszczenia kaskadowe
Linia 220 kV

Linia 15 kV
Linia 110 kV

16

17

18

19

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE

20

Przebieg katastrofy energetycznej w Szczecinie
Police 220 kV

Glinki 220 kV

220kV
Awaria godz. 0.02
Police 110 kV

Glinki 110 kV

8.04.2008 r.

110kV

Szczecin

Awaria godz. 1.06
EC Szczecin
Pomorzany 110 kV

~

8.04.2008 r.

Morzyczyn

Dąbie

Zdroje

110 kV

~

Awaria godz. 3.34

Pomorzany

Morzyczyn
220 kV

8.04.2008 r.
110kV

Żydowce

Awaria godz. 1.55
8.04.2008 r.
Dolna Odra

220kV

~

110kV

Krajnik

~ ~ ~ ~

21

Około godz. 20, dnia 7.04.2008 r. w zachodniej części województwa zaczyna
padać intensywny deszcz przechodzący w deszcz ze śniegiem

Zasięg opadów
deszczu i deszczu
ze śniegiem

Rozmiar katastrofy w województwie
zachodniopomorskim w godzinach
porannych dnia 8.04.2008 r.

Powiat gryfiński: gminy północne
liczba ludności ok.. 30 000
Powiat kamieński: cały
liczba ludności ok.. 47 000
Powiatu gryficki: gminy południowe
liczba ludności ok.. 20 000
Powiat goleniowski: cały
liczba ludności ok.. 78 000

Powiat policki cały
liczba ludności ok.. 63 000
Powiat pyrzycki północne gminy
liczba ludności ok.. 10 000
Powiat stargardzki: bez miasta
Stargard Szczeciński
liczba ludności ok. 40 000
Szczecin dzielnice lewobrzeża
liczba ludności ok.. 300 000
Świnoujście
liczba ludności ok. 40 000
Razem o godz. 7.00 dnia 8.04 w
województwie zachodniopomorskim
ok. 628 000 mieszkańców
pozbawionych było energii
elektrycznej
23

Przebieg zdarzeń w dniu 8 kwietnia 2008 r.

0.02 – awaria głównej linii energetycznej 220 kV Morzyczyn – Police,
zasilającej Szczecin od wschodu;
3.30 – awaria głównej linii energetycznej 220 kV Krajnik – Glinki,
zasilającej Szczecin od południa,
- awarie trzech linii energetycznych 110 kV ;
- awarie licznych linii energetycznych średniego i niskiego napięcia
zasilających w prąd miejscowości w zachodnich powiatach województwa.
Powyższe awarie linii energetycznych spowodowały:
- przerwę w pracy elektrociepłowni Szczecin oraz Pomorzany w
Szczecinie,
- awarię 900 stacji transformatorowych,
- brak prądu w lewobrzeżnej części Szczecina oraz miejscowościach na
obszarze powiatów: stargardzkiego, goleniowskiego, kamieńskiego,
gryfińskiego, pyrzyckiego, gryfickiego, łobeskiego, miasta Świnoujście,
polickiego, w tym ZCh. „Police”.

WPŁYW AWARII
NA FUNKCJONOWANIE
INFRASTRUKTURY
KRYTYCZNEJ

Wpływ katastrofy na funkcjonowanie infrastruktury krytycznej

ŁĄCZNOŚĆ

RODZAJ ŁĄCZNOŚCI

DZIAŁANIE /FUNKCJONOWANIE

System łączności telefonicznej przewodowej

Działa tam, gdzie nie wykorzystywano aparatów telefonicznych
zasilanych z sieci energetycznej

System łączności telefonicznej – mobilnej
/TK/

Realizowała tylko połączenia alarmowe, częściowo funkcjonował
operator TK „Plus”

Internet

Nie funkcjonował

Łączność w systemie reagowania
kryzysowego

Funkcjonowała we wszystkich centrach zarządzania kryzysowego
łączność radiotelefoniczna posiadająca awaryjne zasilanie z
akumulatorów

Wpływ katastrofy na funkcjonowanie infrastruktury krytycznej

Transport i komunikacja
Transport kolejowy
- unieruchomiona linia kolejowa Szczecin – Świnoujście z powodu uszkodzenia
trakcji elektrycznej
-Szczecin – Stargard Szczeciński – brak zasilania /użycie lokomotyw
spalinowych/

Transport drogowy

Poważne utrudnienia na wszystkich drogach objętych opadami śniegu

Zaopatrzenie w wodę
- duże ujęcia wody były zasilane własnymi agregatami prądotwórczymi,
-małe ujęcia wody nie posiadające własnych agregatów prądotwórczych były
zasilane agregatami przewoźnymi, dostarczonymi przez Państwową Straż
Pożarną i Jednostki Wojskowe /od drugiego dnia awarii/,
- agregaty prądotwórcze były też używane rotacyjnie do napełniania
zbiorników hydroforowych i utrzymania minimalnego ciśnienia w sieci
wodociągowej
- do części miejscowości gdzie nie było możliwości dostarczenia agregatów
prądotwórczych woda dowożona była beczkowozami

Szpitale
Wszystkie szpitale z obszaru objętego katastrofą energetyczną zasilane
były z awaryjnych źródeł zasilania.
- szpitale nie prowadziły planowych zabiegów operacyjnych za wyjątkiem
nagłych przypadków i sytuacji ratujących życie,

Zaopatrzenie w paliwo
Stacje paliwowe na obszarze objętym katastrofą nie prowadziły sprzedaży
ze względu na brak zasilania. Uruchomiono awaryjny system zaopatrzenia
szpitali w paliwo przez prywatnego dystrybutora.

Pozostałe utrudnienia
-nie funkcjonuje komunikacja tramwajowa w Szczecinie,
- nie funkcjonuje system zaopatrzenia w energię cieplną,
- występują utrudnienia w funkcjonowaniu oczyszczalni
ścieków,
- nieczynna jest sieć handlowa, w tym centra handlowe,
- nieczynne są banki oraz bankomaty,
- przerwana zostaje praca w zakładach produkcyjnych, a w tym
w: Stoczni
Szczecińskiej „Nowa”, Stoczni Remontowej „Gryfia”, Porcie
Morskim Szczecin – Świnoujście, ZCh. „Police” i w 4 dużych
zakładach przetwórstwa mięsnego,
- ograniczono działalność szkół i przedszkoli, nie
przeprowadzono w 13 szkołach egzaminów dla szóstoklasistów,
- nie działają kasy fiskalne, ale artykuły podstawowe m.in. leki,
środki higieniczne, żywność są sprzedawane.

Działanie systemu
zarządzania kryzysowego w
czasie awarii

AKTUALNY STAN PRAWNY

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 05 czerwca 1998 r.
O ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE
(Dz. U. Nr 80 z 2001 r. poz. 872)
Art. 15.
Wojewoda jako przedstawiciel Rady Ministrów odpowiada za wykonywanie polityki rządu na
obszarze województwa, a w szczególności:
4) zapewnia współdziałanie wszystkich jednostek organizacyjnych administracji rządowej
i samorządowej działających na obszarze województwa i kieruje ich działalnością
w zakresie zapobiegania zagrożeniu życia, zdrowia lub mienia oraz zagrożeniom
środowiska, bezpieczeństwa państwa i utrzymania porządku publicznego, ochrony praw
obywatelskich, a także zapobiegania klęskom żywiołowym i innym nadzwyczajnym
zagrożeniom oraz zwalczania i usuwania ich skutków na zasadach określonych
w ustawach,
4a) dokonuje oceny stanu zabezpieczenia przeciwpowodziowego województwa, opracowuje
plan operacyjny ochrony przed powodzią oraz ogłasza i odwołuje pogotowie i alarm
przeciwpowodziowy,

Art. 16.
1.

Wojewoda może wydawać, w zakresie wykonywania funkcji przedstawiciela Rady
Ministrów, polecenia obowiązujące wszystkie organy administracji rządowej,
a w sytuacjach nadzwyczajnych, o których mowa w art. 15 pkt 4 i 4a, obowiązujące
również organy samorządu terytorialnego. O wydanych poleceniach wojewoda
niezwłocznie informuje właściwego ministra.

GŁOWNE KOMPETENCE W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 05 czerwca 1998 r.
O ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE
– Wydaje akty prawa miejscowego dla obszarów nie uporządkowanych aktami
prawa powszechnie obowiązującego.
– Planuje reagowanie kryzysowe województwa ustalając między innymi
kompetencje poszczególnych osób funkcyjnych.
– Koordynuje przebiegiem reagowania na sytuacje kryzysowe o wymiarze
ponad powiatowym.
– Wnioskuje o:
• wprowadzenie stanu klęski żywiołowej,
• użycie Sił Zbrojnych RP.
– Ogłasza:
• pogotowie i alarm przeciwpowodziowy,
• stan zagrożenia epidemicznego i stan epidemii,
• uruchomienie działań interwencyjnych w obliczu zagrożenia
radiacyjnego.
–Monitoruje stan bezpieczeństwa województwa oraz informuje, alarmuje i
ostrzega przed potencjalnymi zagrożeniami.
– Udziela wsparcia zagrożonym powiatom siłami i środkami z innych powiatów.
– Wnioskuje o wsparcie potencjału reagowania kryzysowego województwa
zachodniopomorskiego siłami i środkami z województw ościennych lub
wydzielonych z zasobów krajowych.

AKTUALNY STAN PRAWNY

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Art. 1.
Ustawa określa organy właściwe w sprawach zarządzania
kryzysowego oraz ich zadania i zasady działania w tej
dziedzinie, a także zasady finansowania zadań zarządzania
kryzysowego.

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Wojewoda
Wydział Bezpieczeństwa
i Zarządzania Kryzysowego
Zachodniopomorskiego Urzędu
Wojewódzkiego

Wojewódzkie zespolone służby,
inspekcje i straże
Wojewódzkie Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Wojewódzkie
Centrum
Zarządzania
Kryzysowego
Lekarz Koordynator
Ratownictwa
Medycznego

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Starosta
Komórka organizacyjna starostwa
powiatowego właściwa do spraw
zarządzania kryzysowego
Powiatowy Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Powiatowe
Centrum
Zarządzania
Kryzysowego

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Wójt, burmistrz, prezydent miasta
Komórka organizacyjna urzędu gminy
właściwa do spraw zarządzania
kryzysowego
Gminny Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Może tworzyć:

Gminne Centrum
Zarządzania
Kryzysowego

ZALEŻNOŚCI SŁUŻBOWE
w zakresie bezpieczeństwa powszechnego i porządku publicznego

SYTUACJA KRYZYSOWA

STAROSTA
POWIATU

WOJEWODA

STAN KLĘSKI ŻYWIOŁOWEJ
(W zakresie zarządzania kryzysowego)

WOJEWÓDZKI
ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

SYSTEM REAGOWANIA KRYZYSOWEGO WOJEWÓDZTWA ZACHODNIOPOMORSKIEGO

WOJEWÓDZKI
ZESPÓŁ
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

WOJEWODA

RZĄDOWY ZESPÓŁ
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO
RZĄDOWE
CENTRUM
BEZPIECZEŃSTWA

MONITOROWANIE, ANALIZA
UZYSKIWANYCH DANYCH,
PROGNOZOWANIE ZDARZEŃ

SĄSIEDNIE
WOJEWÓDZTWA
NIEMIECKIE
LANDY
NADGRANICZNE

WOJEWÓDZKIE CENTRUM ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO
INICJOWANIE DZIAŁAŃ REAGOWANIA KRYZYSOWEGO
ZABEZPIECZENIE OPERACYJNO – TECHNICZNE
I INFORMACYJNE

ŚRODKI
MASOWEGO
PRZEKAZU

STAROSTOWIE
POWIATÓW

RESORTOWE
STRUKTURY
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

WOJEWÓDZKIE
STANOWISKA
KIEROWANIA,
SŁUŻBY
OPERACYJNODYSPOZYTORSKIE

ORGANIZACJE
POZARZĄDOWE

POWIATOWE CENTRUM
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

SYSTEM
ALARMOWANIA
I OSTRZEGANIA
LUDNOŚCI

WOJEWODZKI ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

WOJEWODA ZACHODNIOPOMORSKI
– przewodniczący
DYREKTOR WYDZIAŁU BEZPIECZEŃSTWA
I ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO – zastępca przewodniczącego

40

STALI CZŁONKOWIE ZESPOŁU
KIEROWNICY ZESPOLONYCH SŁUŻB, INSPEKCJI I STRAŻY WOJEWÓDZKICH
ORGANY ADMINISTRACJI NIEZESPOLONEJ
INNI CZOŁONKOWIE ZESPOŁU
PRZEDSTAWICIELE ZACHODNIOPOMORSKIEGO URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO W SZCZECINIE

INNE OSOBY ZAPROSZONE DO UDZIAŁU W PRACACH ZESPOŁU

GRUPA OPERACYJNA

ZAPEWNIA
FUNKCJONOWANIE

DORAŹNIE

WYDZIAŁ BEZPIECZEŃSTWA I ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

STALI
CZŁONKOWIE
ZESPOŁU

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Wojewoda Zachodniopomorski – przewodniczący;
2) Dyrektor Wydziału Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego
w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie –
zastępca przewodniczącego;
3) Marszałek Województwa Zachodniopomorskiego;
4) Komendant Wojewódzki Policji w Szczecinie;
5) Zachodniopomorski Komendant Wojewódzki Państwowej Straży
Pożarnej;
6) Szef Wojewódzkiego Sztabu Wojskowego w Szczecinie;
7) Dyrektor Wydziału Infrastruktury w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie;
8) Dyrektor Zachodniopomorskiego Centrum Organizacji i Promocji Zdrowia.

KIEROWNICY
ZESPOLONYCH
SŁUŻB, INSPEKCJI
I STRAŻY
WOJEWÓDZKICH

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego;
2) Zachodniopomorski Wojewódzki Konserwator Zabytków;
3) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Ochrony
Roślin i Nasiennictwa
4) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska;
5) Zachodniopomorski Wojewódzki Lekarz Weterynarii;
6) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Farmaceutyczny;
7) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej;
8) Zachodniopomorski Kurator Oświaty;
9) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego;
10)
Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Transportu Drogowego

ORGANY
ADMINISTRACJI
NIEZESPOLONEJ

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Komendant Pomorskiego Oddziału Straży Granicznej w Szczecinie;
2) Komendant Pomorskiego Dywizjonu Straży Granicznej w Świnoujściu;
3) Dyrektor Urzędu Morskiego w Szczecinie;
4) Przedstawiciel Dyrektora Urzędu Morskiego w Słupsku;
5) Dyrektor Izby Celnej w Szczecinie;
6) Dyrektor Urzędu Żeglugi Śródlądowej w Szczecinie;
7) Dyrektor Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Szczecinie;
8) Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny w Szczecinie.

INNI
CZOŁONKOWIE
ZESPOŁU

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Dyrektor Delegatury Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego
w Szczecinie;
2) Prokurator Okręgowy w Szczecinie;
3) Dyrektor Zachodniopomorskiego Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych w Szczecinie;
4) Dyrektor Oddziału Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad w Szczecinie;
5) Dyrektor Oddziału Regionalnego PKP Polskie Linie Kolejowe
w Szczecinie;
6) Dyrektor Zachodniopomorskiego Oddziału Wojewódzkiego
Narodowego Funduszu Zdrowia;
7) Kierownik Biura Prognoz Meteorologicznych Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej w Szczecinie;
8) Dyrektor Północno-Zachodniego Oddziału Terenowego Urzędu
Regulacji Energetyki w Szczecinie.

PRZEDSTAWICIELE
ZACHODNIOPOMORSKIEGO
URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO
W SZCZECINIE

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Dyrektor Generalny Zachodniopomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Szczecinie;
2) Dyrektor Wydział Środowiska i Rolnictwa;
3) Dyrektor Wydział Polityki Społecznej;
4) Dyrektor Wydziału Finansów i Budżetu w Zachodniopomorskim
Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie;
5) Kierownik Biura Prawnego w Zachodniopomorskim Urzędzie
Wojewódzkim w Szczecinie;
6) Rzecznik Prasowy Wojewody Zachodniopomorskiego.

PODJĘTE DZIAŁANIA
W CELU OGRANICZENIA
SKUTKÓW AWARII

48

Godz. 19.14, dnia 7.04.2008 r.
Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego
otrzymuje od Biura Prognoz Meteorologicznych w
Szczecinie ostrzeżenie nr 16 o intensywnych opadach
deszczu przechodzących w deszcz ze śniegiem.
Ostrzeżenie przewiduje silne opady deszczu i deszczu ze
śniegiem w ciągu najbliższych 18 godzin, do 25-30 mm.
Przewidywane są utrudnienia komunikacyjne i na terenach
zurbanizowanych.

49

Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego zgodnie z procedurą rozsyła
w godz. 20.08 – 20.31 ostrzeżenia do mediów /17/ i jednostek samorządu
terytorialnego oraz innych ogniw ważnych dla systemu zarządzania
kryzysowego województwa /33/. Łącznie 50 odbiorców.

50

Najważniejsze działania podejmowane przez wojewódzką administrację
rządową.

I dzień katastrofy /8 kwietnia/
1. Uruchomienie pracy zespołów zarządzania kryzysowego
- wojewódzkiego – praca na dwóch stanowiskach w Urzędzie Miasta Szczecin i Urzędzie
Wojewódzkim /posiedzenia w odstępach 2 – 3 godziny. Zakończone konferencją prasową/,
- powiatowych i gminnych – praca całodobowa z wykorzystaniem systemu łączności
radiotelefonicznej Wojewody i PSP
2. Nadawanie komunikatów radiowych do mieszkańców, przy wykorzystaniu rozgłośni
zlokalizowanych poza Szczecinem
3. Uruchomienie komunikacji autobusowej w Szczecinie.
4. Odwołanie obowiązku uczestnictwa w zajęciach szkolnych – szkoły otwarte.
5. Monitoring funkcjonowania:

- szpitali – wzmocnienie agregatami, dowóz paliwa i wody, zorganizowanie punktu dializ, apel
o przyjmowanie pacjentów w przychodniach,
- systemu wodno – kanalizacyjnego – kontrola zrzutu ścieków, przygotowanie sprzętu do
dowozu wody /PSP, SZ/,
- zakładów o dużym i zwiększonym ryzyku – np.. ZCh Police, wzmocnienie agregatem
urządzeń do chłodzenia instalacji z amoniakiem.
51

6. Monitorowanie prac związanych z przywracaniem energii
7. Wystąpienie do Ministra Finansów o uruchomienie sprzedaży podstawowych produktów
żywnościowych z pominięciem kas fiskalnych – ręczna rejestracja sprzedaży.
8. Zorganizowanie zwiększonej ilości patroli na ulicach: policja, wojsko /żandarmeria / straż
graniczna.
9. Wywóz produktów mrożonych z marketów – samochodami chłodniami do magazynów
rejonowych.

10. Uruchomienie pomocy społecznej.
11. W związku ze zmniejszoną ilością pociągów – pociągi pośpieszne zatrzymywane są na
wszystkich stacjach.
12. Przywracanie energii w I kolejności na elektrociepłowni w Szczecinie.

52

KALENDARIUM DZIAŁAŃ SYSTEMU ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
w dniu 8 kwietnia 2008 r.
4.20 – powołanie w Szczecinie miejskiego zespołu zarządzania kryzysowego;
5.15 – pierwsze posiedzenie miejskiego zespołu zarządzania kryzysowego;
6.00 – spotkanie członków wojewódzkiego zespołu zarządzania kryzysowego;
7.30 - wspólne posiedzenie wojewódzkiego i miejskiego zespołu zarządzania
kryzysowego pod przewodnictwem Wojewody Zachodniopomorskiego i
Prezydenta Szczecina;
7.00 – 9.00 – zbierają się zespoły reagowania kryzysowego w powiatach:
goleniowskim, polickim, stargardzkim, kamieńskim;
8.00 - 11.00 – zbierają się zespoły zarządzania kryzysowego w gminach
objętych awarią energetyczną oraz dodatkowo w mieście Kamień Pomorski i
Trzebiatów ze względu na wystąpienie zagrożenia powodziowego.
8 kwietnia odbywają się wspólne posiedzenia wojewódzkiego i miejskiego zespołu
zarządzania kryzysowego, na których omawiana jest aktualna sytuacja energetyczna,
przeciwpowodziowa oraz stan bezpieczeństwa i porządku publicznego w Szczecinie i na
obszarze powiatów objętych sytuacją kryzysową. Posiedzenia zespołów kończyły się
każdorazowo konferencjami prasowymi, w ramach których przekazywane były dla
mediów dane o aktualnej sytuacji w Szczecinie i na obszarze województwa.
Od dnia 9 kwietnia Wojewódzki Zespół Zarządzania Kryzysowego funkcjonuje w
Urzędzie Wojewódzkim zachowując tryb pracy podobny jak dzień wcześniej
Wojewoda Zachodniopomorski wraz z Komendantem Wojewódzkim PSP jedzie do
miejscowości objętych awarią i uczestniczy w posiedzeniach powiatowych zespołów
zarządzania kryzysowego m.in. w Starostwie Powiatowym w Goleniowie i Kamieniu
Pomorskim.

SCHEMAT KIEROWANIA /ZARZĄDZANIA/
WOJEWODA ZACHODNIOPOMORSKI
WOJEWÓDZKI ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
Wojewódzkie służby, inspekcje, straże
i jednostki organizacyjne wchodzące
w skład systemu reagowania kryzysowego

WCZK

Prezydent Szczecina

Starosta Policki

Starosta Kamieński

Starosta Goleniowski

MCZK

PCZK

PCZK

PCZK

Starosta Stargardzki

Starosta Gryficki

Starosta Gryfiński

Prezydent Świnoujścia

PCZK

PCZK

PCZK

MCZK

GCZK-7

GCZK-3

GCZK-2

GCZK-3

GCZK-2

GCZK-5

Działania podjęte w związku z awarią
Pomoc dla mieszkańców
W związku z zaistniałą awarią sieci energetycznej Wojewoda zwrócił się do
jednostek samorządu terytorialnego, z obszaru dotkniętego skutkami awarii
energetycznej, o:
-zorganizowanie niezbędnej pomocy dla mieszkańców w zakresie m.in.
dostaw żywności,
- wody oraz innego niezbędnego zaopatrzenia,
- objęcie - przez Ośrodki Pomocy Rodzinie, opieką osób potrzebujących
pomocy,
- zapewnienie warunków do skorzystania z urządzeń sanitarnych ( kąpiele,
opieka nad dziećmi).

Ochrona zdrowia /lekarz koordynator z Wojewódzkiego Stanowiska
Koordynacji Ratownictwa Medycznego/
Monitorowano funkcjonowanie szpitali.
Szpitalne oddziały intensywnej terapii i oddziały dializ w województwie
zasilane były agregatami własnymi lub dostarczonymi przez straż pożarną.
Dyrektorom szpitali przekazano telefon kontaktowy do dystrybutora
zaopatrującego agregaty prądotwórcze w paliwo.
Utrzymywano stały kontakt telefoniczny z Wojewódzką Stacją Pogotowia
Ratunkowego. Wojewódzka Stacja Pogotowia Ratunkowego nie odnotowała
zwiększonej ilości wezwań do zachorowań, nie zanotowano również wezwań
związanych z zaistniałym zdarzeniem.

Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny
sprawy sanitarno – epidemiologiczne
Podjęto natychmiastowe działania kontrolne w hurtowniach i sklepach spożywczych
w zakresie przechowywania artykułów spożywczych, zwłaszcza mrożonych.
W czasie kontroli ustalono, że żywność wymagająca przechowywania w chłodzie
była:
-przechowywana w podstawionych pod sklepy samochodach chłodniach w
monitorowanej temperaturze, odpowiedniej dla asortymentu żywności
- przetransportowana do magazynów rejonowych dużych sieci handlowych.

Część żywności nietrwałej mikrobiologicznie, w tym przetwory mleczne, wędliny,
mięso, mrożonki została wycofana z obrotu w ramach działań wynikających z
kontroli wewnętrznych.
Monitorowano jakość wody przeznaczonej do spożycia a także sytuację pod kątem
zagrożenia epidemiologicznego w szpitalach.

Wojewódzki Inspektorat Weterynarii - sprawy weterynaryjne
Inspektorzy powiatowych inspekcji weterynaryjnych podjęli działania kontrolne
z możliwością podejmowania decyzji o utylizacji żywności, która w wyniku
braku dopływu prądu do urządzeń chłodniczych mogła ulec zepsuciu.
Duże fermy drobiowe, pozostające bez podstawowego zasilania, zasilano
zastępczo z agregatów prądotwórczych. Zasilanie zastępcze znacznie
podniosło koszty produkcji w fermach.
Sytuacja w chłodniach składowych jest opanowana.

Sytuacja w oświacie
Z uwagi na niedogrzanie pomieszczeń, brak dostaw ciepła i energii elektrycznej
8 kwietnia, zajęcia lekcyjne we wszystkich gimnazjach i szkołach
ponadgimnazjalnych odwołano.
9 kwietnia w wielu miejscowościach zajęcia skrócono, bądź odwołano.
Odwołano sprawdzian szóstoklasistów w 8 szkołach podstawowych na terenie
Szczecina oraz w 5 w terenie ( Stargard Szczeciński, Koszewo, Sowno,
Grzedzice, Goleniów).
Wojewódzki Kurator Oświaty na bieżąco informował Wojewodę o ilości placówek
oświatowych, w których nie prowadzone były zajęcia szkolne z powodu awarii
zasilania energetycznego.

Siły i środki uczestniczące w likwidacji skutków katastrofy energetycznej

Policja
- 465 funkcjonariuszy, w tym 112 ze Szkoły Policji w Pile,
140 funkcjonariuszy Oddziału Prewencji w Szczecinie,
65 funkcjonariuszy ruchu drogowego,
- 71 radiowozów
-nie odnotowano zdarzeń o charakterze kryminalnym lub
chuligańskim - mających związek z awarią sieci energetycznych.
Państwowa Straż Pożarna
Ratownicy PSP – ok. 250 dziennie
Samochody ratownicze – 6 /Poznań, Gorzów, Warszawa, Opole, Wrocław/
Samochody pożarnicze – ok. 55 dziennie
Agregaty prądotwórcze – ok. 106 dziennie
Motopompy – ok. 47 dziennie

Siły Zbrojne RP /średnio w ciągu dnia/
- 65 żołnierzy
- 15 samochodów
- 2 pojazdy ciężkie
- 4 agregatów prądotwórczych
- 3 motopompy
- lekkie pokrycie drogowe
- most niskowodny
Żandarmeria Wojskowa
- 110 żołnierzy
- 12 samochodów
Pomorski Oddział Straży Granicznej w Szczecinie
- 70 funkcjonariuszy
- 8 samochodów

WSTĘPNE WNIOSKI
PO AWARII

Wstępne wnioski


Konieczne jest zaopatrzenie jednostek organizacyjnych ważnych dla
funkcjonowania administracji publicznej oraz gwarantujących
świadczenie usług społecznych w urządzenia awaryjnego zasilania
elektroenergetycznego



Konieczne jest opracowanie i uruchomienia programu edukacyjnego,
mającego na celu zapoznanie mieszkańców z potencjalnymi
zagrożeniami charakterystycznymi dla poszczególnych powiatów oraz
sposobami optymalnych zachowań



Konieczna jest rozbudowa systemów kierowania i informowania,
wykorzystywanych przez organy samorządu terytorialnego w procesie
reagowania kryzysowego

PODSUMOWANIE
• Sprawne
funkcjonowanie
kryzysowego
przyczyniło
rozmiarów katastrofy

systemu
się
do

zarządzania
ograniczenia

• Szybkie zwołanie Zespołów Zarządzania Kryzysowego
pozwoliło na koordynację działań od momentu
powstania sytuacji kryzysowej
• Wspólne informowanie mieszkańców o skutkach
katastrofy i postępach w prowadzeniu akcji ratowniczej
umożliwiło jednolity przekaz i niezakłóconą pracę
centrów zarządzania kryzysowego

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE

65

Powołanie Zespołu ds. Zbadania Przyczyn i Skutków
Katastrofy Energetycznej Zarządzeniem Wojewody
Zachodniopomorskiego nr 154/2008
z dnia 22 kwietnia 2008r.
Określenie przyczyn i skutków katastrofy
elektroenergetycznej
zaistniałej w części województwa zachodniopomorskiego.
Zbilansowanie strat i szkód powstałych
w wyniku katastrofy elektroenergetycznej
oraz kosztów prowadzenia działań ratowniczych.
Opracowanie założeń
do „Strategii Bezpieczeństwa Energetycznego
dla Województwa Zachodniopomorskiego”.
66

Raport Zespołu ds. Zbadania Przyczyn
i Skutków Katastrofy Energetycznej

WNIOSKI I ZALECENIA

67

68

Bezpośrednie przyczyny katastrofy energetycznej

 Obciążenia sadzią przewodów linii energetycznych przekroczyły
znacznie, co najmniej o kilkadziesiąt procent, przyjęte w
obliczeniach normowe wartości katastrofalne,
 Dodatkowym czynnikiem, mającym wpływ na przebieg zdarzeń i
rozległość uszkodzeń, były obfite opady deszczu w okresie
poprzedzającym awarię, co spowodowało podniesienie poziomu wód
gruntowych i w efekcie rozmiękczenie gruntu,
 Efektem było obniżenie stabilności posadowienia zarówno słupów
linii elektroenergetycznych jak i rosnących w pobliżu linii drzew.

69

Skutki ekonomiczne katastrofy energetycznej







KOSZTY AKCJI RATOWNICZEJ: 829 731,34 zł
KOSZTY PONIESIONE PRZEZ ZAKŁADY, FIRMY,
SPÓŁKI, SZPITALE: 45 172 424,12 zł
KOSZTY PONIESIONE PRZEZ POWIATY I GMINY :
979 468,41 zł
CAŁKOWITE KOSZTY: 46 981 623,87 zł

Koszty niedostarczonej energii elektrycznej oszacowano
na kwotę powyżej 60 milionów zł.
70

Raport dostrzega potrzebę
powołania stałego zespołu :
Wojewódzkiej Rady do spraw
Bezpieczeństwa Energetycznego

71

72

Powołanie Wojewódzkiej Rady
ds. Bezpieczeństwa Energetycznego
Zarządzenie Wojewody Zachodniopomorskiego

nr 435/2008 z dnia 30 września 2008r.

73

ZADANIA WOJEWÓDZKIEJ RADY
ds. BEZPIECZEŃSTWA ENERGETYCZNEGO
1. Nadzór nad realizacją wniosków i zaleceń wynikających z Raportu Zespołu
ds. Zbadania Przyczyn i Skutków Katastrofy Energetycznej w aglomeracji
szczecińskiej i części województwa zachodniopomorskiego.
2. Nadzór nad powstaniem oraz wdrażaniem Strategii Bezpieczeństwa
Energetycznego dla Województwa Zachodniopomorskiego.
3. Monitorowanie funkcjonowania systemu elektroenergetycznego, gazowego
i ciepłowniczego na terenie województwa zachodniopomorskiego.
4. Inicjowanie działań i projektów związanych z rozwojem energetyki na terenie
województwa zachodniopomorskiego.
5. Monitorowanie realizacji planów rozwoju przedsiębiorstw energetycznych.
6. Wspieranie działań samorządu województwa w zakresie tworzenia projektów
planu zaopatrzenia w energię elektryczną, gaz oraz ciepło.
7. Inicjowanie działań wspierających rozwój energetyki odnawialnej.
74

Dziękuję za uwagę

75


Slide 45

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE
Wydział Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego

Olsztyn 20 luty 2009 r.
Waldemar Redmer
1

2

Bezpośrednią przyczyną awarii systemu
elektroenergetycznego w nocy 7-8 kwietnia

2008 r. był szczególnie niekorzystny splot
warunków atmosferycznych prowadzący do
licznych uszkodzeń linii elektroenergetycznych
3

Temperatura powietrza
st. C
8,0
S z c z ec in
7,0

Ś w inoujś c ie
G oleniów

6,0

5,0

4,0

3,0

2,0

1,0

0,0

-1,0

-2,0

-3,0
2008-04-07

2008-04-07

2008-04-07

2008-04-07

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-09

00:00

06:00

12:00

18:00

00:00

06:00

12:00

18:00

00:00

d a ta / g o d z .

4

Prędkość wiatru
Charakterystyczne prędkości wiatru wg PN-77/B-02011

m /s

Strefa I
– Szczecin
– 20 m/s
Strefa II – Goleniów – 24 m/s
Strefa IIa – Świnoujście – 27 m/s

14
S z c z ec in
13
12

Ś w inoujś c ie
G oleniów

11
Kierunek
wiatru wg IMiGW:
10
16:00÷21:00
– PN i PN-ZACH, 3÷6 m/s
22:00÷01:00
– ZACH-PN, 3÷4 m/s
9
02:00÷14:00 – ZACH, 4÷8 m/s
8
7
6
5
4
3
2
1
0
2008-04-07 00:00 2008-04-07 06:00 2008-04-07 12:00 2008-04-07 18:00 2008-04-08 00:00 2008-04-08 06:00 2008-04-08 12:00 2008-04-08 18:00 2008-04-09 00:00
d a ta / g o d z .

5

Rodzaje opadu


Początkowo intensywny opad deszczu, a później
śniegu z deszczem i śniegu



Suma opadów 8:00 07.04 do 8:00 08.04 lokalnie
48 l/m2 w równoważniku wodnym (4,8 cm/m2)



Lokalnie odnotowana gęstość śniegu:
 

2 ,1 kN/m

2

 7 ,8 kN/m

3

0 ,27 m
6

Niewielki pobór energii elektrycznej w
godzinach nocnych z 07 na 08 04 2008 był
przyczyną schłodzenia przewodów
napowietrznych linii energetycznych do
temperatury zamarzania śniegu, co
sprzyjało osadzaniu się sadzi.

7

8

9

Wielkości Obciążeń Przewodów Sadzią
A F L – 6 2 40 m m

2

d = 2 1,7 m m
S a d ź n o rm a ln a
[N /m ]
S a d ź k a ta strofa ln a

A F L – 8 5 25 m m
d = 3 1,5 m m

8 ,7

1 7,4

2 2,8

S a d ź 7 -8 k w ietn ia

3 8,0

4 5,2

[N /m ]

 = 118 %

 = 98 %

9 ,7

1 9,7

76

53

[N /m ]

C ięża r p rzew o d u
[N /m ]
P rzek ro czen ie k atastro fa ln ych ob cią żeń
[% ]

2

Ciężar sadzi na jednym przewodzie długości 300 m:
45,2  300 = 13560 N = 13,56 kN

10

Upadek słupów

11

Zniszczenia konstrukcji
na skutek przeciążenia przewodów
L in ie



220 k V (1)

110 k V (5)

2

1

3

Z łam an ie trzon u słu p a

14

6

20

S k ręcen ia trzon ów



6

6

U szk od zen ia p op rzeczn ik ów ze św iatłow od em



8

8

U szk od zen ia p op rzeczn ik ów b ez św iatłow od u



3

3

1



1

17

24

41

P rzew rócen ia

In n e


12

Formy zniszczenia słupów
Złamania słupów
220 kV

110 kV

13

14

15

Zniszczenia kaskadowe
Linia 220 kV

Linia 15 kV
Linia 110 kV

16

17

18

19

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE

20

Przebieg katastrofy energetycznej w Szczecinie
Police 220 kV

Glinki 220 kV

220kV
Awaria godz. 0.02
Police 110 kV

Glinki 110 kV

8.04.2008 r.

110kV

Szczecin

Awaria godz. 1.06
EC Szczecin
Pomorzany 110 kV

~

8.04.2008 r.

Morzyczyn

Dąbie

Zdroje

110 kV

~

Awaria godz. 3.34

Pomorzany

Morzyczyn
220 kV

8.04.2008 r.
110kV

Żydowce

Awaria godz. 1.55
8.04.2008 r.
Dolna Odra

220kV

~

110kV

Krajnik

~ ~ ~ ~

21

Około godz. 20, dnia 7.04.2008 r. w zachodniej części województwa zaczyna
padać intensywny deszcz przechodzący w deszcz ze śniegiem

Zasięg opadów
deszczu i deszczu
ze śniegiem

Rozmiar katastrofy w województwie
zachodniopomorskim w godzinach
porannych dnia 8.04.2008 r.

Powiat gryfiński: gminy północne
liczba ludności ok.. 30 000
Powiat kamieński: cały
liczba ludności ok.. 47 000
Powiatu gryficki: gminy południowe
liczba ludności ok.. 20 000
Powiat goleniowski: cały
liczba ludności ok.. 78 000

Powiat policki cały
liczba ludności ok.. 63 000
Powiat pyrzycki północne gminy
liczba ludności ok.. 10 000
Powiat stargardzki: bez miasta
Stargard Szczeciński
liczba ludności ok. 40 000
Szczecin dzielnice lewobrzeża
liczba ludności ok.. 300 000
Świnoujście
liczba ludności ok. 40 000
Razem o godz. 7.00 dnia 8.04 w
województwie zachodniopomorskim
ok. 628 000 mieszkańców
pozbawionych było energii
elektrycznej
23

Przebieg zdarzeń w dniu 8 kwietnia 2008 r.

0.02 – awaria głównej linii energetycznej 220 kV Morzyczyn – Police,
zasilającej Szczecin od wschodu;
3.30 – awaria głównej linii energetycznej 220 kV Krajnik – Glinki,
zasilającej Szczecin od południa,
- awarie trzech linii energetycznych 110 kV ;
- awarie licznych linii energetycznych średniego i niskiego napięcia
zasilających w prąd miejscowości w zachodnich powiatach województwa.
Powyższe awarie linii energetycznych spowodowały:
- przerwę w pracy elektrociepłowni Szczecin oraz Pomorzany w
Szczecinie,
- awarię 900 stacji transformatorowych,
- brak prądu w lewobrzeżnej części Szczecina oraz miejscowościach na
obszarze powiatów: stargardzkiego, goleniowskiego, kamieńskiego,
gryfińskiego, pyrzyckiego, gryfickiego, łobeskiego, miasta Świnoujście,
polickiego, w tym ZCh. „Police”.

WPŁYW AWARII
NA FUNKCJONOWANIE
INFRASTRUKTURY
KRYTYCZNEJ

Wpływ katastrofy na funkcjonowanie infrastruktury krytycznej

ŁĄCZNOŚĆ

RODZAJ ŁĄCZNOŚCI

DZIAŁANIE /FUNKCJONOWANIE

System łączności telefonicznej przewodowej

Działa tam, gdzie nie wykorzystywano aparatów telefonicznych
zasilanych z sieci energetycznej

System łączności telefonicznej – mobilnej
/TK/

Realizowała tylko połączenia alarmowe, częściowo funkcjonował
operator TK „Plus”

Internet

Nie funkcjonował

Łączność w systemie reagowania
kryzysowego

Funkcjonowała we wszystkich centrach zarządzania kryzysowego
łączność radiotelefoniczna posiadająca awaryjne zasilanie z
akumulatorów

Wpływ katastrofy na funkcjonowanie infrastruktury krytycznej

Transport i komunikacja
Transport kolejowy
- unieruchomiona linia kolejowa Szczecin – Świnoujście z powodu uszkodzenia
trakcji elektrycznej
-Szczecin – Stargard Szczeciński – brak zasilania /użycie lokomotyw
spalinowych/

Transport drogowy

Poważne utrudnienia na wszystkich drogach objętych opadami śniegu

Zaopatrzenie w wodę
- duże ujęcia wody były zasilane własnymi agregatami prądotwórczymi,
-małe ujęcia wody nie posiadające własnych agregatów prądotwórczych były
zasilane agregatami przewoźnymi, dostarczonymi przez Państwową Straż
Pożarną i Jednostki Wojskowe /od drugiego dnia awarii/,
- agregaty prądotwórcze były też używane rotacyjnie do napełniania
zbiorników hydroforowych i utrzymania minimalnego ciśnienia w sieci
wodociągowej
- do części miejscowości gdzie nie było możliwości dostarczenia agregatów
prądotwórczych woda dowożona była beczkowozami

Szpitale
Wszystkie szpitale z obszaru objętego katastrofą energetyczną zasilane
były z awaryjnych źródeł zasilania.
- szpitale nie prowadziły planowych zabiegów operacyjnych za wyjątkiem
nagłych przypadków i sytuacji ratujących życie,

Zaopatrzenie w paliwo
Stacje paliwowe na obszarze objętym katastrofą nie prowadziły sprzedaży
ze względu na brak zasilania. Uruchomiono awaryjny system zaopatrzenia
szpitali w paliwo przez prywatnego dystrybutora.

Pozostałe utrudnienia
-nie funkcjonuje komunikacja tramwajowa w Szczecinie,
- nie funkcjonuje system zaopatrzenia w energię cieplną,
- występują utrudnienia w funkcjonowaniu oczyszczalni
ścieków,
- nieczynna jest sieć handlowa, w tym centra handlowe,
- nieczynne są banki oraz bankomaty,
- przerwana zostaje praca w zakładach produkcyjnych, a w tym
w: Stoczni
Szczecińskiej „Nowa”, Stoczni Remontowej „Gryfia”, Porcie
Morskim Szczecin – Świnoujście, ZCh. „Police” i w 4 dużych
zakładach przetwórstwa mięsnego,
- ograniczono działalność szkół i przedszkoli, nie
przeprowadzono w 13 szkołach egzaminów dla szóstoklasistów,
- nie działają kasy fiskalne, ale artykuły podstawowe m.in. leki,
środki higieniczne, żywność są sprzedawane.

Działanie systemu
zarządzania kryzysowego w
czasie awarii

AKTUALNY STAN PRAWNY

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 05 czerwca 1998 r.
O ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE
(Dz. U. Nr 80 z 2001 r. poz. 872)
Art. 15.
Wojewoda jako przedstawiciel Rady Ministrów odpowiada za wykonywanie polityki rządu na
obszarze województwa, a w szczególności:
4) zapewnia współdziałanie wszystkich jednostek organizacyjnych administracji rządowej
i samorządowej działających na obszarze województwa i kieruje ich działalnością
w zakresie zapobiegania zagrożeniu życia, zdrowia lub mienia oraz zagrożeniom
środowiska, bezpieczeństwa państwa i utrzymania porządku publicznego, ochrony praw
obywatelskich, a także zapobiegania klęskom żywiołowym i innym nadzwyczajnym
zagrożeniom oraz zwalczania i usuwania ich skutków na zasadach określonych
w ustawach,
4a) dokonuje oceny stanu zabezpieczenia przeciwpowodziowego województwa, opracowuje
plan operacyjny ochrony przed powodzią oraz ogłasza i odwołuje pogotowie i alarm
przeciwpowodziowy,

Art. 16.
1.

Wojewoda może wydawać, w zakresie wykonywania funkcji przedstawiciela Rady
Ministrów, polecenia obowiązujące wszystkie organy administracji rządowej,
a w sytuacjach nadzwyczajnych, o których mowa w art. 15 pkt 4 i 4a, obowiązujące
również organy samorządu terytorialnego. O wydanych poleceniach wojewoda
niezwłocznie informuje właściwego ministra.

GŁOWNE KOMPETENCE W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 05 czerwca 1998 r.
O ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE
– Wydaje akty prawa miejscowego dla obszarów nie uporządkowanych aktami
prawa powszechnie obowiązującego.
– Planuje reagowanie kryzysowe województwa ustalając między innymi
kompetencje poszczególnych osób funkcyjnych.
– Koordynuje przebiegiem reagowania na sytuacje kryzysowe o wymiarze
ponad powiatowym.
– Wnioskuje o:
• wprowadzenie stanu klęski żywiołowej,
• użycie Sił Zbrojnych RP.
– Ogłasza:
• pogotowie i alarm przeciwpowodziowy,
• stan zagrożenia epidemicznego i stan epidemii,
• uruchomienie działań interwencyjnych w obliczu zagrożenia
radiacyjnego.
–Monitoruje stan bezpieczeństwa województwa oraz informuje, alarmuje i
ostrzega przed potencjalnymi zagrożeniami.
– Udziela wsparcia zagrożonym powiatom siłami i środkami z innych powiatów.
– Wnioskuje o wsparcie potencjału reagowania kryzysowego województwa
zachodniopomorskiego siłami i środkami z województw ościennych lub
wydzielonych z zasobów krajowych.

AKTUALNY STAN PRAWNY

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Art. 1.
Ustawa określa organy właściwe w sprawach zarządzania
kryzysowego oraz ich zadania i zasady działania w tej
dziedzinie, a także zasady finansowania zadań zarządzania
kryzysowego.

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Wojewoda
Wydział Bezpieczeństwa
i Zarządzania Kryzysowego
Zachodniopomorskiego Urzędu
Wojewódzkiego

Wojewódzkie zespolone służby,
inspekcje i straże
Wojewódzkie Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Wojewódzkie
Centrum
Zarządzania
Kryzysowego
Lekarz Koordynator
Ratownictwa
Medycznego

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Starosta
Komórka organizacyjna starostwa
powiatowego właściwa do spraw
zarządzania kryzysowego
Powiatowy Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Powiatowe
Centrum
Zarządzania
Kryzysowego

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Wójt, burmistrz, prezydent miasta
Komórka organizacyjna urzędu gminy
właściwa do spraw zarządzania
kryzysowego
Gminny Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Może tworzyć:

Gminne Centrum
Zarządzania
Kryzysowego

ZALEŻNOŚCI SŁUŻBOWE
w zakresie bezpieczeństwa powszechnego i porządku publicznego

SYTUACJA KRYZYSOWA

STAROSTA
POWIATU

WOJEWODA

STAN KLĘSKI ŻYWIOŁOWEJ
(W zakresie zarządzania kryzysowego)

WOJEWÓDZKI
ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

SYSTEM REAGOWANIA KRYZYSOWEGO WOJEWÓDZTWA ZACHODNIOPOMORSKIEGO

WOJEWÓDZKI
ZESPÓŁ
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

WOJEWODA

RZĄDOWY ZESPÓŁ
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO
RZĄDOWE
CENTRUM
BEZPIECZEŃSTWA

MONITOROWANIE, ANALIZA
UZYSKIWANYCH DANYCH,
PROGNOZOWANIE ZDARZEŃ

SĄSIEDNIE
WOJEWÓDZTWA
NIEMIECKIE
LANDY
NADGRANICZNE

WOJEWÓDZKIE CENTRUM ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO
INICJOWANIE DZIAŁAŃ REAGOWANIA KRYZYSOWEGO
ZABEZPIECZENIE OPERACYJNO – TECHNICZNE
I INFORMACYJNE

ŚRODKI
MASOWEGO
PRZEKAZU

STAROSTOWIE
POWIATÓW

RESORTOWE
STRUKTURY
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

WOJEWÓDZKIE
STANOWISKA
KIEROWANIA,
SŁUŻBY
OPERACYJNODYSPOZYTORSKIE

ORGANIZACJE
POZARZĄDOWE

POWIATOWE CENTRUM
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

SYSTEM
ALARMOWANIA
I OSTRZEGANIA
LUDNOŚCI

WOJEWODZKI ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

WOJEWODA ZACHODNIOPOMORSKI
– przewodniczący
DYREKTOR WYDZIAŁU BEZPIECZEŃSTWA
I ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO – zastępca przewodniczącego

40

STALI CZŁONKOWIE ZESPOŁU
KIEROWNICY ZESPOLONYCH SŁUŻB, INSPEKCJI I STRAŻY WOJEWÓDZKICH
ORGANY ADMINISTRACJI NIEZESPOLONEJ
INNI CZOŁONKOWIE ZESPOŁU
PRZEDSTAWICIELE ZACHODNIOPOMORSKIEGO URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO W SZCZECINIE

INNE OSOBY ZAPROSZONE DO UDZIAŁU W PRACACH ZESPOŁU

GRUPA OPERACYJNA

ZAPEWNIA
FUNKCJONOWANIE

DORAŹNIE

WYDZIAŁ BEZPIECZEŃSTWA I ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

STALI
CZŁONKOWIE
ZESPOŁU

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Wojewoda Zachodniopomorski – przewodniczący;
2) Dyrektor Wydziału Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego
w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie –
zastępca przewodniczącego;
3) Marszałek Województwa Zachodniopomorskiego;
4) Komendant Wojewódzki Policji w Szczecinie;
5) Zachodniopomorski Komendant Wojewódzki Państwowej Straży
Pożarnej;
6) Szef Wojewódzkiego Sztabu Wojskowego w Szczecinie;
7) Dyrektor Wydziału Infrastruktury w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie;
8) Dyrektor Zachodniopomorskiego Centrum Organizacji i Promocji Zdrowia.

KIEROWNICY
ZESPOLONYCH
SŁUŻB, INSPEKCJI
I STRAŻY
WOJEWÓDZKICH

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego;
2) Zachodniopomorski Wojewódzki Konserwator Zabytków;
3) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Ochrony
Roślin i Nasiennictwa
4) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska;
5) Zachodniopomorski Wojewódzki Lekarz Weterynarii;
6) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Farmaceutyczny;
7) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej;
8) Zachodniopomorski Kurator Oświaty;
9) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego;
10)
Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Transportu Drogowego

ORGANY
ADMINISTRACJI
NIEZESPOLONEJ

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Komendant Pomorskiego Oddziału Straży Granicznej w Szczecinie;
2) Komendant Pomorskiego Dywizjonu Straży Granicznej w Świnoujściu;
3) Dyrektor Urzędu Morskiego w Szczecinie;
4) Przedstawiciel Dyrektora Urzędu Morskiego w Słupsku;
5) Dyrektor Izby Celnej w Szczecinie;
6) Dyrektor Urzędu Żeglugi Śródlądowej w Szczecinie;
7) Dyrektor Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Szczecinie;
8) Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny w Szczecinie.

INNI
CZOŁONKOWIE
ZESPOŁU

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Dyrektor Delegatury Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego
w Szczecinie;
2) Prokurator Okręgowy w Szczecinie;
3) Dyrektor Zachodniopomorskiego Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych w Szczecinie;
4) Dyrektor Oddziału Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad w Szczecinie;
5) Dyrektor Oddziału Regionalnego PKP Polskie Linie Kolejowe
w Szczecinie;
6) Dyrektor Zachodniopomorskiego Oddziału Wojewódzkiego
Narodowego Funduszu Zdrowia;
7) Kierownik Biura Prognoz Meteorologicznych Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej w Szczecinie;
8) Dyrektor Północno-Zachodniego Oddziału Terenowego Urzędu
Regulacji Energetyki w Szczecinie.

PRZEDSTAWICIELE
ZACHODNIOPOMORSKIEGO
URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO
W SZCZECINIE

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Dyrektor Generalny Zachodniopomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Szczecinie;
2) Dyrektor Wydział Środowiska i Rolnictwa;
3) Dyrektor Wydział Polityki Społecznej;
4) Dyrektor Wydziału Finansów i Budżetu w Zachodniopomorskim
Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie;
5) Kierownik Biura Prawnego w Zachodniopomorskim Urzędzie
Wojewódzkim w Szczecinie;
6) Rzecznik Prasowy Wojewody Zachodniopomorskiego.

PODJĘTE DZIAŁANIA
W CELU OGRANICZENIA
SKUTKÓW AWARII

48

Godz. 19.14, dnia 7.04.2008 r.
Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego
otrzymuje od Biura Prognoz Meteorologicznych w
Szczecinie ostrzeżenie nr 16 o intensywnych opadach
deszczu przechodzących w deszcz ze śniegiem.
Ostrzeżenie przewiduje silne opady deszczu i deszczu ze
śniegiem w ciągu najbliższych 18 godzin, do 25-30 mm.
Przewidywane są utrudnienia komunikacyjne i na terenach
zurbanizowanych.

49

Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego zgodnie z procedurą rozsyła
w godz. 20.08 – 20.31 ostrzeżenia do mediów /17/ i jednostek samorządu
terytorialnego oraz innych ogniw ważnych dla systemu zarządzania
kryzysowego województwa /33/. Łącznie 50 odbiorców.

50

Najważniejsze działania podejmowane przez wojewódzką administrację
rządową.

I dzień katastrofy /8 kwietnia/
1. Uruchomienie pracy zespołów zarządzania kryzysowego
- wojewódzkiego – praca na dwóch stanowiskach w Urzędzie Miasta Szczecin i Urzędzie
Wojewódzkim /posiedzenia w odstępach 2 – 3 godziny. Zakończone konferencją prasową/,
- powiatowych i gminnych – praca całodobowa z wykorzystaniem systemu łączności
radiotelefonicznej Wojewody i PSP
2. Nadawanie komunikatów radiowych do mieszkańców, przy wykorzystaniu rozgłośni
zlokalizowanych poza Szczecinem
3. Uruchomienie komunikacji autobusowej w Szczecinie.
4. Odwołanie obowiązku uczestnictwa w zajęciach szkolnych – szkoły otwarte.
5. Monitoring funkcjonowania:

- szpitali – wzmocnienie agregatami, dowóz paliwa i wody, zorganizowanie punktu dializ, apel
o przyjmowanie pacjentów w przychodniach,
- systemu wodno – kanalizacyjnego – kontrola zrzutu ścieków, przygotowanie sprzętu do
dowozu wody /PSP, SZ/,
- zakładów o dużym i zwiększonym ryzyku – np.. ZCh Police, wzmocnienie agregatem
urządzeń do chłodzenia instalacji z amoniakiem.
51

6. Monitorowanie prac związanych z przywracaniem energii
7. Wystąpienie do Ministra Finansów o uruchomienie sprzedaży podstawowych produktów
żywnościowych z pominięciem kas fiskalnych – ręczna rejestracja sprzedaży.
8. Zorganizowanie zwiększonej ilości patroli na ulicach: policja, wojsko /żandarmeria / straż
graniczna.
9. Wywóz produktów mrożonych z marketów – samochodami chłodniami do magazynów
rejonowych.

10. Uruchomienie pomocy społecznej.
11. W związku ze zmniejszoną ilością pociągów – pociągi pośpieszne zatrzymywane są na
wszystkich stacjach.
12. Przywracanie energii w I kolejności na elektrociepłowni w Szczecinie.

52

KALENDARIUM DZIAŁAŃ SYSTEMU ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
w dniu 8 kwietnia 2008 r.
4.20 – powołanie w Szczecinie miejskiego zespołu zarządzania kryzysowego;
5.15 – pierwsze posiedzenie miejskiego zespołu zarządzania kryzysowego;
6.00 – spotkanie członków wojewódzkiego zespołu zarządzania kryzysowego;
7.30 - wspólne posiedzenie wojewódzkiego i miejskiego zespołu zarządzania
kryzysowego pod przewodnictwem Wojewody Zachodniopomorskiego i
Prezydenta Szczecina;
7.00 – 9.00 – zbierają się zespoły reagowania kryzysowego w powiatach:
goleniowskim, polickim, stargardzkim, kamieńskim;
8.00 - 11.00 – zbierają się zespoły zarządzania kryzysowego w gminach
objętych awarią energetyczną oraz dodatkowo w mieście Kamień Pomorski i
Trzebiatów ze względu na wystąpienie zagrożenia powodziowego.
8 kwietnia odbywają się wspólne posiedzenia wojewódzkiego i miejskiego zespołu
zarządzania kryzysowego, na których omawiana jest aktualna sytuacja energetyczna,
przeciwpowodziowa oraz stan bezpieczeństwa i porządku publicznego w Szczecinie i na
obszarze powiatów objętych sytuacją kryzysową. Posiedzenia zespołów kończyły się
każdorazowo konferencjami prasowymi, w ramach których przekazywane były dla
mediów dane o aktualnej sytuacji w Szczecinie i na obszarze województwa.
Od dnia 9 kwietnia Wojewódzki Zespół Zarządzania Kryzysowego funkcjonuje w
Urzędzie Wojewódzkim zachowując tryb pracy podobny jak dzień wcześniej
Wojewoda Zachodniopomorski wraz z Komendantem Wojewódzkim PSP jedzie do
miejscowości objętych awarią i uczestniczy w posiedzeniach powiatowych zespołów
zarządzania kryzysowego m.in. w Starostwie Powiatowym w Goleniowie i Kamieniu
Pomorskim.

SCHEMAT KIEROWANIA /ZARZĄDZANIA/
WOJEWODA ZACHODNIOPOMORSKI
WOJEWÓDZKI ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
Wojewódzkie służby, inspekcje, straże
i jednostki organizacyjne wchodzące
w skład systemu reagowania kryzysowego

WCZK

Prezydent Szczecina

Starosta Policki

Starosta Kamieński

Starosta Goleniowski

MCZK

PCZK

PCZK

PCZK

Starosta Stargardzki

Starosta Gryficki

Starosta Gryfiński

Prezydent Świnoujścia

PCZK

PCZK

PCZK

MCZK

GCZK-7

GCZK-3

GCZK-2

GCZK-3

GCZK-2

GCZK-5

Działania podjęte w związku z awarią
Pomoc dla mieszkańców
W związku z zaistniałą awarią sieci energetycznej Wojewoda zwrócił się do
jednostek samorządu terytorialnego, z obszaru dotkniętego skutkami awarii
energetycznej, o:
-zorganizowanie niezbędnej pomocy dla mieszkańców w zakresie m.in.
dostaw żywności,
- wody oraz innego niezbędnego zaopatrzenia,
- objęcie - przez Ośrodki Pomocy Rodzinie, opieką osób potrzebujących
pomocy,
- zapewnienie warunków do skorzystania z urządzeń sanitarnych ( kąpiele,
opieka nad dziećmi).

Ochrona zdrowia /lekarz koordynator z Wojewódzkiego Stanowiska
Koordynacji Ratownictwa Medycznego/
Monitorowano funkcjonowanie szpitali.
Szpitalne oddziały intensywnej terapii i oddziały dializ w województwie
zasilane były agregatami własnymi lub dostarczonymi przez straż pożarną.
Dyrektorom szpitali przekazano telefon kontaktowy do dystrybutora
zaopatrującego agregaty prądotwórcze w paliwo.
Utrzymywano stały kontakt telefoniczny z Wojewódzką Stacją Pogotowia
Ratunkowego. Wojewódzka Stacja Pogotowia Ratunkowego nie odnotowała
zwiększonej ilości wezwań do zachorowań, nie zanotowano również wezwań
związanych z zaistniałym zdarzeniem.

Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny
sprawy sanitarno – epidemiologiczne
Podjęto natychmiastowe działania kontrolne w hurtowniach i sklepach spożywczych
w zakresie przechowywania artykułów spożywczych, zwłaszcza mrożonych.
W czasie kontroli ustalono, że żywność wymagająca przechowywania w chłodzie
była:
-przechowywana w podstawionych pod sklepy samochodach chłodniach w
monitorowanej temperaturze, odpowiedniej dla asortymentu żywności
- przetransportowana do magazynów rejonowych dużych sieci handlowych.

Część żywności nietrwałej mikrobiologicznie, w tym przetwory mleczne, wędliny,
mięso, mrożonki została wycofana z obrotu w ramach działań wynikających z
kontroli wewnętrznych.
Monitorowano jakość wody przeznaczonej do spożycia a także sytuację pod kątem
zagrożenia epidemiologicznego w szpitalach.

Wojewódzki Inspektorat Weterynarii - sprawy weterynaryjne
Inspektorzy powiatowych inspekcji weterynaryjnych podjęli działania kontrolne
z możliwością podejmowania decyzji o utylizacji żywności, która w wyniku
braku dopływu prądu do urządzeń chłodniczych mogła ulec zepsuciu.
Duże fermy drobiowe, pozostające bez podstawowego zasilania, zasilano
zastępczo z agregatów prądotwórczych. Zasilanie zastępcze znacznie
podniosło koszty produkcji w fermach.
Sytuacja w chłodniach składowych jest opanowana.

Sytuacja w oświacie
Z uwagi na niedogrzanie pomieszczeń, brak dostaw ciepła i energii elektrycznej
8 kwietnia, zajęcia lekcyjne we wszystkich gimnazjach i szkołach
ponadgimnazjalnych odwołano.
9 kwietnia w wielu miejscowościach zajęcia skrócono, bądź odwołano.
Odwołano sprawdzian szóstoklasistów w 8 szkołach podstawowych na terenie
Szczecina oraz w 5 w terenie ( Stargard Szczeciński, Koszewo, Sowno,
Grzedzice, Goleniów).
Wojewódzki Kurator Oświaty na bieżąco informował Wojewodę o ilości placówek
oświatowych, w których nie prowadzone były zajęcia szkolne z powodu awarii
zasilania energetycznego.

Siły i środki uczestniczące w likwidacji skutków katastrofy energetycznej

Policja
- 465 funkcjonariuszy, w tym 112 ze Szkoły Policji w Pile,
140 funkcjonariuszy Oddziału Prewencji w Szczecinie,
65 funkcjonariuszy ruchu drogowego,
- 71 radiowozów
-nie odnotowano zdarzeń o charakterze kryminalnym lub
chuligańskim - mających związek z awarią sieci energetycznych.
Państwowa Straż Pożarna
Ratownicy PSP – ok. 250 dziennie
Samochody ratownicze – 6 /Poznań, Gorzów, Warszawa, Opole, Wrocław/
Samochody pożarnicze – ok. 55 dziennie
Agregaty prądotwórcze – ok. 106 dziennie
Motopompy – ok. 47 dziennie

Siły Zbrojne RP /średnio w ciągu dnia/
- 65 żołnierzy
- 15 samochodów
- 2 pojazdy ciężkie
- 4 agregatów prądotwórczych
- 3 motopompy
- lekkie pokrycie drogowe
- most niskowodny
Żandarmeria Wojskowa
- 110 żołnierzy
- 12 samochodów
Pomorski Oddział Straży Granicznej w Szczecinie
- 70 funkcjonariuszy
- 8 samochodów

WSTĘPNE WNIOSKI
PO AWARII

Wstępne wnioski


Konieczne jest zaopatrzenie jednostek organizacyjnych ważnych dla
funkcjonowania administracji publicznej oraz gwarantujących
świadczenie usług społecznych w urządzenia awaryjnego zasilania
elektroenergetycznego



Konieczne jest opracowanie i uruchomienia programu edukacyjnego,
mającego na celu zapoznanie mieszkańców z potencjalnymi
zagrożeniami charakterystycznymi dla poszczególnych powiatów oraz
sposobami optymalnych zachowań



Konieczna jest rozbudowa systemów kierowania i informowania,
wykorzystywanych przez organy samorządu terytorialnego w procesie
reagowania kryzysowego

PODSUMOWANIE
• Sprawne
funkcjonowanie
kryzysowego
przyczyniło
rozmiarów katastrofy

systemu
się
do

zarządzania
ograniczenia

• Szybkie zwołanie Zespołów Zarządzania Kryzysowego
pozwoliło na koordynację działań od momentu
powstania sytuacji kryzysowej
• Wspólne informowanie mieszkańców o skutkach
katastrofy i postępach w prowadzeniu akcji ratowniczej
umożliwiło jednolity przekaz i niezakłóconą pracę
centrów zarządzania kryzysowego

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE

65

Powołanie Zespołu ds. Zbadania Przyczyn i Skutków
Katastrofy Energetycznej Zarządzeniem Wojewody
Zachodniopomorskiego nr 154/2008
z dnia 22 kwietnia 2008r.
Określenie przyczyn i skutków katastrofy
elektroenergetycznej
zaistniałej w części województwa zachodniopomorskiego.
Zbilansowanie strat i szkód powstałych
w wyniku katastrofy elektroenergetycznej
oraz kosztów prowadzenia działań ratowniczych.
Opracowanie założeń
do „Strategii Bezpieczeństwa Energetycznego
dla Województwa Zachodniopomorskiego”.
66

Raport Zespołu ds. Zbadania Przyczyn
i Skutków Katastrofy Energetycznej

WNIOSKI I ZALECENIA

67

68

Bezpośrednie przyczyny katastrofy energetycznej

 Obciążenia sadzią przewodów linii energetycznych przekroczyły
znacznie, co najmniej o kilkadziesiąt procent, przyjęte w
obliczeniach normowe wartości katastrofalne,
 Dodatkowym czynnikiem, mającym wpływ na przebieg zdarzeń i
rozległość uszkodzeń, były obfite opady deszczu w okresie
poprzedzającym awarię, co spowodowało podniesienie poziomu wód
gruntowych i w efekcie rozmiękczenie gruntu,
 Efektem było obniżenie stabilności posadowienia zarówno słupów
linii elektroenergetycznych jak i rosnących w pobliżu linii drzew.

69

Skutki ekonomiczne katastrofy energetycznej







KOSZTY AKCJI RATOWNICZEJ: 829 731,34 zł
KOSZTY PONIESIONE PRZEZ ZAKŁADY, FIRMY,
SPÓŁKI, SZPITALE: 45 172 424,12 zł
KOSZTY PONIESIONE PRZEZ POWIATY I GMINY :
979 468,41 zł
CAŁKOWITE KOSZTY: 46 981 623,87 zł

Koszty niedostarczonej energii elektrycznej oszacowano
na kwotę powyżej 60 milionów zł.
70

Raport dostrzega potrzebę
powołania stałego zespołu :
Wojewódzkiej Rady do spraw
Bezpieczeństwa Energetycznego

71

72

Powołanie Wojewódzkiej Rady
ds. Bezpieczeństwa Energetycznego
Zarządzenie Wojewody Zachodniopomorskiego

nr 435/2008 z dnia 30 września 2008r.

73

ZADANIA WOJEWÓDZKIEJ RADY
ds. BEZPIECZEŃSTWA ENERGETYCZNEGO
1. Nadzór nad realizacją wniosków i zaleceń wynikających z Raportu Zespołu
ds. Zbadania Przyczyn i Skutków Katastrofy Energetycznej w aglomeracji
szczecińskiej i części województwa zachodniopomorskiego.
2. Nadzór nad powstaniem oraz wdrażaniem Strategii Bezpieczeństwa
Energetycznego dla Województwa Zachodniopomorskiego.
3. Monitorowanie funkcjonowania systemu elektroenergetycznego, gazowego
i ciepłowniczego na terenie województwa zachodniopomorskiego.
4. Inicjowanie działań i projektów związanych z rozwojem energetyki na terenie
województwa zachodniopomorskiego.
5. Monitorowanie realizacji planów rozwoju przedsiębiorstw energetycznych.
6. Wspieranie działań samorządu województwa w zakresie tworzenia projektów
planu zaopatrzenia w energię elektryczną, gaz oraz ciepło.
7. Inicjowanie działań wspierających rozwój energetyki odnawialnej.
74

Dziękuję za uwagę

75


Slide 46

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE
Wydział Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego

Olsztyn 20 luty 2009 r.
Waldemar Redmer
1

2

Bezpośrednią przyczyną awarii systemu
elektroenergetycznego w nocy 7-8 kwietnia

2008 r. był szczególnie niekorzystny splot
warunków atmosferycznych prowadzący do
licznych uszkodzeń linii elektroenergetycznych
3

Temperatura powietrza
st. C
8,0
S z c z ec in
7,0

Ś w inoujś c ie
G oleniów

6,0

5,0

4,0

3,0

2,0

1,0

0,0

-1,0

-2,0

-3,0
2008-04-07

2008-04-07

2008-04-07

2008-04-07

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-09

00:00

06:00

12:00

18:00

00:00

06:00

12:00

18:00

00:00

d a ta / g o d z .

4

Prędkość wiatru
Charakterystyczne prędkości wiatru wg PN-77/B-02011

m /s

Strefa I
– Szczecin
– 20 m/s
Strefa II – Goleniów – 24 m/s
Strefa IIa – Świnoujście – 27 m/s

14
S z c z ec in
13
12

Ś w inoujś c ie
G oleniów

11
Kierunek
wiatru wg IMiGW:
10
16:00÷21:00
– PN i PN-ZACH, 3÷6 m/s
22:00÷01:00
– ZACH-PN, 3÷4 m/s
9
02:00÷14:00 – ZACH, 4÷8 m/s
8
7
6
5
4
3
2
1
0
2008-04-07 00:00 2008-04-07 06:00 2008-04-07 12:00 2008-04-07 18:00 2008-04-08 00:00 2008-04-08 06:00 2008-04-08 12:00 2008-04-08 18:00 2008-04-09 00:00
d a ta / g o d z .

5

Rodzaje opadu


Początkowo intensywny opad deszczu, a później
śniegu z deszczem i śniegu



Suma opadów 8:00 07.04 do 8:00 08.04 lokalnie
48 l/m2 w równoważniku wodnym (4,8 cm/m2)



Lokalnie odnotowana gęstość śniegu:
 

2 ,1 kN/m

2

 7 ,8 kN/m

3

0 ,27 m
6

Niewielki pobór energii elektrycznej w
godzinach nocnych z 07 na 08 04 2008 był
przyczyną schłodzenia przewodów
napowietrznych linii energetycznych do
temperatury zamarzania śniegu, co
sprzyjało osadzaniu się sadzi.

7

8

9

Wielkości Obciążeń Przewodów Sadzią
A F L – 6 2 40 m m

2

d = 2 1,7 m m
S a d ź n o rm a ln a
[N /m ]
S a d ź k a ta strofa ln a

A F L – 8 5 25 m m
d = 3 1,5 m m

8 ,7

1 7,4

2 2,8

S a d ź 7 -8 k w ietn ia

3 8,0

4 5,2

[N /m ]

 = 118 %

 = 98 %

9 ,7

1 9,7

76

53

[N /m ]

C ięża r p rzew o d u
[N /m ]
P rzek ro czen ie k atastro fa ln ych ob cią żeń
[% ]

2

Ciężar sadzi na jednym przewodzie długości 300 m:
45,2  300 = 13560 N = 13,56 kN

10

Upadek słupów

11

Zniszczenia konstrukcji
na skutek przeciążenia przewodów
L in ie



220 k V (1)

110 k V (5)

2

1

3

Z łam an ie trzon u słu p a

14

6

20

S k ręcen ia trzon ów



6

6

U szk od zen ia p op rzeczn ik ów ze św iatłow od em



8

8

U szk od zen ia p op rzeczn ik ów b ez św iatłow od u



3

3

1



1

17

24

41

P rzew rócen ia

In n e


12

Formy zniszczenia słupów
Złamania słupów
220 kV

110 kV

13

14

15

Zniszczenia kaskadowe
Linia 220 kV

Linia 15 kV
Linia 110 kV

16

17

18

19

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE

20

Przebieg katastrofy energetycznej w Szczecinie
Police 220 kV

Glinki 220 kV

220kV
Awaria godz. 0.02
Police 110 kV

Glinki 110 kV

8.04.2008 r.

110kV

Szczecin

Awaria godz. 1.06
EC Szczecin
Pomorzany 110 kV

~

8.04.2008 r.

Morzyczyn

Dąbie

Zdroje

110 kV

~

Awaria godz. 3.34

Pomorzany

Morzyczyn
220 kV

8.04.2008 r.
110kV

Żydowce

Awaria godz. 1.55
8.04.2008 r.
Dolna Odra

220kV

~

110kV

Krajnik

~ ~ ~ ~

21

Około godz. 20, dnia 7.04.2008 r. w zachodniej części województwa zaczyna
padać intensywny deszcz przechodzący w deszcz ze śniegiem

Zasięg opadów
deszczu i deszczu
ze śniegiem

Rozmiar katastrofy w województwie
zachodniopomorskim w godzinach
porannych dnia 8.04.2008 r.

Powiat gryfiński: gminy północne
liczba ludności ok.. 30 000
Powiat kamieński: cały
liczba ludności ok.. 47 000
Powiatu gryficki: gminy południowe
liczba ludności ok.. 20 000
Powiat goleniowski: cały
liczba ludności ok.. 78 000

Powiat policki cały
liczba ludności ok.. 63 000
Powiat pyrzycki północne gminy
liczba ludności ok.. 10 000
Powiat stargardzki: bez miasta
Stargard Szczeciński
liczba ludności ok. 40 000
Szczecin dzielnice lewobrzeża
liczba ludności ok.. 300 000
Świnoujście
liczba ludności ok. 40 000
Razem o godz. 7.00 dnia 8.04 w
województwie zachodniopomorskim
ok. 628 000 mieszkańców
pozbawionych było energii
elektrycznej
23

Przebieg zdarzeń w dniu 8 kwietnia 2008 r.

0.02 – awaria głównej linii energetycznej 220 kV Morzyczyn – Police,
zasilającej Szczecin od wschodu;
3.30 – awaria głównej linii energetycznej 220 kV Krajnik – Glinki,
zasilającej Szczecin od południa,
- awarie trzech linii energetycznych 110 kV ;
- awarie licznych linii energetycznych średniego i niskiego napięcia
zasilających w prąd miejscowości w zachodnich powiatach województwa.
Powyższe awarie linii energetycznych spowodowały:
- przerwę w pracy elektrociepłowni Szczecin oraz Pomorzany w
Szczecinie,
- awarię 900 stacji transformatorowych,
- brak prądu w lewobrzeżnej części Szczecina oraz miejscowościach na
obszarze powiatów: stargardzkiego, goleniowskiego, kamieńskiego,
gryfińskiego, pyrzyckiego, gryfickiego, łobeskiego, miasta Świnoujście,
polickiego, w tym ZCh. „Police”.

WPŁYW AWARII
NA FUNKCJONOWANIE
INFRASTRUKTURY
KRYTYCZNEJ

Wpływ katastrofy na funkcjonowanie infrastruktury krytycznej

ŁĄCZNOŚĆ

RODZAJ ŁĄCZNOŚCI

DZIAŁANIE /FUNKCJONOWANIE

System łączności telefonicznej przewodowej

Działa tam, gdzie nie wykorzystywano aparatów telefonicznych
zasilanych z sieci energetycznej

System łączności telefonicznej – mobilnej
/TK/

Realizowała tylko połączenia alarmowe, częściowo funkcjonował
operator TK „Plus”

Internet

Nie funkcjonował

Łączność w systemie reagowania
kryzysowego

Funkcjonowała we wszystkich centrach zarządzania kryzysowego
łączność radiotelefoniczna posiadająca awaryjne zasilanie z
akumulatorów

Wpływ katastrofy na funkcjonowanie infrastruktury krytycznej

Transport i komunikacja
Transport kolejowy
- unieruchomiona linia kolejowa Szczecin – Świnoujście z powodu uszkodzenia
trakcji elektrycznej
-Szczecin – Stargard Szczeciński – brak zasilania /użycie lokomotyw
spalinowych/

Transport drogowy

Poważne utrudnienia na wszystkich drogach objętych opadami śniegu

Zaopatrzenie w wodę
- duże ujęcia wody były zasilane własnymi agregatami prądotwórczymi,
-małe ujęcia wody nie posiadające własnych agregatów prądotwórczych były
zasilane agregatami przewoźnymi, dostarczonymi przez Państwową Straż
Pożarną i Jednostki Wojskowe /od drugiego dnia awarii/,
- agregaty prądotwórcze były też używane rotacyjnie do napełniania
zbiorników hydroforowych i utrzymania minimalnego ciśnienia w sieci
wodociągowej
- do części miejscowości gdzie nie było możliwości dostarczenia agregatów
prądotwórczych woda dowożona była beczkowozami

Szpitale
Wszystkie szpitale z obszaru objętego katastrofą energetyczną zasilane
były z awaryjnych źródeł zasilania.
- szpitale nie prowadziły planowych zabiegów operacyjnych za wyjątkiem
nagłych przypadków i sytuacji ratujących życie,

Zaopatrzenie w paliwo
Stacje paliwowe na obszarze objętym katastrofą nie prowadziły sprzedaży
ze względu na brak zasilania. Uruchomiono awaryjny system zaopatrzenia
szpitali w paliwo przez prywatnego dystrybutora.

Pozostałe utrudnienia
-nie funkcjonuje komunikacja tramwajowa w Szczecinie,
- nie funkcjonuje system zaopatrzenia w energię cieplną,
- występują utrudnienia w funkcjonowaniu oczyszczalni
ścieków,
- nieczynna jest sieć handlowa, w tym centra handlowe,
- nieczynne są banki oraz bankomaty,
- przerwana zostaje praca w zakładach produkcyjnych, a w tym
w: Stoczni
Szczecińskiej „Nowa”, Stoczni Remontowej „Gryfia”, Porcie
Morskim Szczecin – Świnoujście, ZCh. „Police” i w 4 dużych
zakładach przetwórstwa mięsnego,
- ograniczono działalność szkół i przedszkoli, nie
przeprowadzono w 13 szkołach egzaminów dla szóstoklasistów,
- nie działają kasy fiskalne, ale artykuły podstawowe m.in. leki,
środki higieniczne, żywność są sprzedawane.

Działanie systemu
zarządzania kryzysowego w
czasie awarii

AKTUALNY STAN PRAWNY

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 05 czerwca 1998 r.
O ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE
(Dz. U. Nr 80 z 2001 r. poz. 872)
Art. 15.
Wojewoda jako przedstawiciel Rady Ministrów odpowiada za wykonywanie polityki rządu na
obszarze województwa, a w szczególności:
4) zapewnia współdziałanie wszystkich jednostek organizacyjnych administracji rządowej
i samorządowej działających na obszarze województwa i kieruje ich działalnością
w zakresie zapobiegania zagrożeniu życia, zdrowia lub mienia oraz zagrożeniom
środowiska, bezpieczeństwa państwa i utrzymania porządku publicznego, ochrony praw
obywatelskich, a także zapobiegania klęskom żywiołowym i innym nadzwyczajnym
zagrożeniom oraz zwalczania i usuwania ich skutków na zasadach określonych
w ustawach,
4a) dokonuje oceny stanu zabezpieczenia przeciwpowodziowego województwa, opracowuje
plan operacyjny ochrony przed powodzią oraz ogłasza i odwołuje pogotowie i alarm
przeciwpowodziowy,

Art. 16.
1.

Wojewoda może wydawać, w zakresie wykonywania funkcji przedstawiciela Rady
Ministrów, polecenia obowiązujące wszystkie organy administracji rządowej,
a w sytuacjach nadzwyczajnych, o których mowa w art. 15 pkt 4 i 4a, obowiązujące
również organy samorządu terytorialnego. O wydanych poleceniach wojewoda
niezwłocznie informuje właściwego ministra.

GŁOWNE KOMPETENCE W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 05 czerwca 1998 r.
O ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE
– Wydaje akty prawa miejscowego dla obszarów nie uporządkowanych aktami
prawa powszechnie obowiązującego.
– Planuje reagowanie kryzysowe województwa ustalając między innymi
kompetencje poszczególnych osób funkcyjnych.
– Koordynuje przebiegiem reagowania na sytuacje kryzysowe o wymiarze
ponad powiatowym.
– Wnioskuje o:
• wprowadzenie stanu klęski żywiołowej,
• użycie Sił Zbrojnych RP.
– Ogłasza:
• pogotowie i alarm przeciwpowodziowy,
• stan zagrożenia epidemicznego i stan epidemii,
• uruchomienie działań interwencyjnych w obliczu zagrożenia
radiacyjnego.
–Monitoruje stan bezpieczeństwa województwa oraz informuje, alarmuje i
ostrzega przed potencjalnymi zagrożeniami.
– Udziela wsparcia zagrożonym powiatom siłami i środkami z innych powiatów.
– Wnioskuje o wsparcie potencjału reagowania kryzysowego województwa
zachodniopomorskiego siłami i środkami z województw ościennych lub
wydzielonych z zasobów krajowych.

AKTUALNY STAN PRAWNY

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Art. 1.
Ustawa określa organy właściwe w sprawach zarządzania
kryzysowego oraz ich zadania i zasady działania w tej
dziedzinie, a także zasady finansowania zadań zarządzania
kryzysowego.

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Wojewoda
Wydział Bezpieczeństwa
i Zarządzania Kryzysowego
Zachodniopomorskiego Urzędu
Wojewódzkiego

Wojewódzkie zespolone służby,
inspekcje i straże
Wojewódzkie Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Wojewódzkie
Centrum
Zarządzania
Kryzysowego
Lekarz Koordynator
Ratownictwa
Medycznego

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Starosta
Komórka organizacyjna starostwa
powiatowego właściwa do spraw
zarządzania kryzysowego
Powiatowy Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Powiatowe
Centrum
Zarządzania
Kryzysowego

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Wójt, burmistrz, prezydent miasta
Komórka organizacyjna urzędu gminy
właściwa do spraw zarządzania
kryzysowego
Gminny Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Może tworzyć:

Gminne Centrum
Zarządzania
Kryzysowego

ZALEŻNOŚCI SŁUŻBOWE
w zakresie bezpieczeństwa powszechnego i porządku publicznego

SYTUACJA KRYZYSOWA

STAROSTA
POWIATU

WOJEWODA

STAN KLĘSKI ŻYWIOŁOWEJ
(W zakresie zarządzania kryzysowego)

WOJEWÓDZKI
ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

SYSTEM REAGOWANIA KRYZYSOWEGO WOJEWÓDZTWA ZACHODNIOPOMORSKIEGO

WOJEWÓDZKI
ZESPÓŁ
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

WOJEWODA

RZĄDOWY ZESPÓŁ
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO
RZĄDOWE
CENTRUM
BEZPIECZEŃSTWA

MONITOROWANIE, ANALIZA
UZYSKIWANYCH DANYCH,
PROGNOZOWANIE ZDARZEŃ

SĄSIEDNIE
WOJEWÓDZTWA
NIEMIECKIE
LANDY
NADGRANICZNE

WOJEWÓDZKIE CENTRUM ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO
INICJOWANIE DZIAŁAŃ REAGOWANIA KRYZYSOWEGO
ZABEZPIECZENIE OPERACYJNO – TECHNICZNE
I INFORMACYJNE

ŚRODKI
MASOWEGO
PRZEKAZU

STAROSTOWIE
POWIATÓW

RESORTOWE
STRUKTURY
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

WOJEWÓDZKIE
STANOWISKA
KIEROWANIA,
SŁUŻBY
OPERACYJNODYSPOZYTORSKIE

ORGANIZACJE
POZARZĄDOWE

POWIATOWE CENTRUM
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

SYSTEM
ALARMOWANIA
I OSTRZEGANIA
LUDNOŚCI

WOJEWODZKI ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

WOJEWODA ZACHODNIOPOMORSKI
– przewodniczący
DYREKTOR WYDZIAŁU BEZPIECZEŃSTWA
I ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO – zastępca przewodniczącego

40

STALI CZŁONKOWIE ZESPOŁU
KIEROWNICY ZESPOLONYCH SŁUŻB, INSPEKCJI I STRAŻY WOJEWÓDZKICH
ORGANY ADMINISTRACJI NIEZESPOLONEJ
INNI CZOŁONKOWIE ZESPOŁU
PRZEDSTAWICIELE ZACHODNIOPOMORSKIEGO URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO W SZCZECINIE

INNE OSOBY ZAPROSZONE DO UDZIAŁU W PRACACH ZESPOŁU

GRUPA OPERACYJNA

ZAPEWNIA
FUNKCJONOWANIE

DORAŹNIE

WYDZIAŁ BEZPIECZEŃSTWA I ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

STALI
CZŁONKOWIE
ZESPOŁU

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Wojewoda Zachodniopomorski – przewodniczący;
2) Dyrektor Wydziału Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego
w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie –
zastępca przewodniczącego;
3) Marszałek Województwa Zachodniopomorskiego;
4) Komendant Wojewódzki Policji w Szczecinie;
5) Zachodniopomorski Komendant Wojewódzki Państwowej Straży
Pożarnej;
6) Szef Wojewódzkiego Sztabu Wojskowego w Szczecinie;
7) Dyrektor Wydziału Infrastruktury w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie;
8) Dyrektor Zachodniopomorskiego Centrum Organizacji i Promocji Zdrowia.

KIEROWNICY
ZESPOLONYCH
SŁUŻB, INSPEKCJI
I STRAŻY
WOJEWÓDZKICH

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego;
2) Zachodniopomorski Wojewódzki Konserwator Zabytków;
3) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Ochrony
Roślin i Nasiennictwa
4) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska;
5) Zachodniopomorski Wojewódzki Lekarz Weterynarii;
6) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Farmaceutyczny;
7) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej;
8) Zachodniopomorski Kurator Oświaty;
9) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego;
10)
Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Transportu Drogowego

ORGANY
ADMINISTRACJI
NIEZESPOLONEJ

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Komendant Pomorskiego Oddziału Straży Granicznej w Szczecinie;
2) Komendant Pomorskiego Dywizjonu Straży Granicznej w Świnoujściu;
3) Dyrektor Urzędu Morskiego w Szczecinie;
4) Przedstawiciel Dyrektora Urzędu Morskiego w Słupsku;
5) Dyrektor Izby Celnej w Szczecinie;
6) Dyrektor Urzędu Żeglugi Śródlądowej w Szczecinie;
7) Dyrektor Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Szczecinie;
8) Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny w Szczecinie.

INNI
CZOŁONKOWIE
ZESPOŁU

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Dyrektor Delegatury Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego
w Szczecinie;
2) Prokurator Okręgowy w Szczecinie;
3) Dyrektor Zachodniopomorskiego Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych w Szczecinie;
4) Dyrektor Oddziału Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad w Szczecinie;
5) Dyrektor Oddziału Regionalnego PKP Polskie Linie Kolejowe
w Szczecinie;
6) Dyrektor Zachodniopomorskiego Oddziału Wojewódzkiego
Narodowego Funduszu Zdrowia;
7) Kierownik Biura Prognoz Meteorologicznych Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej w Szczecinie;
8) Dyrektor Północno-Zachodniego Oddziału Terenowego Urzędu
Regulacji Energetyki w Szczecinie.

PRZEDSTAWICIELE
ZACHODNIOPOMORSKIEGO
URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO
W SZCZECINIE

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Dyrektor Generalny Zachodniopomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Szczecinie;
2) Dyrektor Wydział Środowiska i Rolnictwa;
3) Dyrektor Wydział Polityki Społecznej;
4) Dyrektor Wydziału Finansów i Budżetu w Zachodniopomorskim
Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie;
5) Kierownik Biura Prawnego w Zachodniopomorskim Urzędzie
Wojewódzkim w Szczecinie;
6) Rzecznik Prasowy Wojewody Zachodniopomorskiego.

PODJĘTE DZIAŁANIA
W CELU OGRANICZENIA
SKUTKÓW AWARII

48

Godz. 19.14, dnia 7.04.2008 r.
Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego
otrzymuje od Biura Prognoz Meteorologicznych w
Szczecinie ostrzeżenie nr 16 o intensywnych opadach
deszczu przechodzących w deszcz ze śniegiem.
Ostrzeżenie przewiduje silne opady deszczu i deszczu ze
śniegiem w ciągu najbliższych 18 godzin, do 25-30 mm.
Przewidywane są utrudnienia komunikacyjne i na terenach
zurbanizowanych.

49

Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego zgodnie z procedurą rozsyła
w godz. 20.08 – 20.31 ostrzeżenia do mediów /17/ i jednostek samorządu
terytorialnego oraz innych ogniw ważnych dla systemu zarządzania
kryzysowego województwa /33/. Łącznie 50 odbiorców.

50

Najważniejsze działania podejmowane przez wojewódzką administrację
rządową.

I dzień katastrofy /8 kwietnia/
1. Uruchomienie pracy zespołów zarządzania kryzysowego
- wojewódzkiego – praca na dwóch stanowiskach w Urzędzie Miasta Szczecin i Urzędzie
Wojewódzkim /posiedzenia w odstępach 2 – 3 godziny. Zakończone konferencją prasową/,
- powiatowych i gminnych – praca całodobowa z wykorzystaniem systemu łączności
radiotelefonicznej Wojewody i PSP
2. Nadawanie komunikatów radiowych do mieszkańców, przy wykorzystaniu rozgłośni
zlokalizowanych poza Szczecinem
3. Uruchomienie komunikacji autobusowej w Szczecinie.
4. Odwołanie obowiązku uczestnictwa w zajęciach szkolnych – szkoły otwarte.
5. Monitoring funkcjonowania:

- szpitali – wzmocnienie agregatami, dowóz paliwa i wody, zorganizowanie punktu dializ, apel
o przyjmowanie pacjentów w przychodniach,
- systemu wodno – kanalizacyjnego – kontrola zrzutu ścieków, przygotowanie sprzętu do
dowozu wody /PSP, SZ/,
- zakładów o dużym i zwiększonym ryzyku – np.. ZCh Police, wzmocnienie agregatem
urządzeń do chłodzenia instalacji z amoniakiem.
51

6. Monitorowanie prac związanych z przywracaniem energii
7. Wystąpienie do Ministra Finansów o uruchomienie sprzedaży podstawowych produktów
żywnościowych z pominięciem kas fiskalnych – ręczna rejestracja sprzedaży.
8. Zorganizowanie zwiększonej ilości patroli na ulicach: policja, wojsko /żandarmeria / straż
graniczna.
9. Wywóz produktów mrożonych z marketów – samochodami chłodniami do magazynów
rejonowych.

10. Uruchomienie pomocy społecznej.
11. W związku ze zmniejszoną ilością pociągów – pociągi pośpieszne zatrzymywane są na
wszystkich stacjach.
12. Przywracanie energii w I kolejności na elektrociepłowni w Szczecinie.

52

KALENDARIUM DZIAŁAŃ SYSTEMU ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
w dniu 8 kwietnia 2008 r.
4.20 – powołanie w Szczecinie miejskiego zespołu zarządzania kryzysowego;
5.15 – pierwsze posiedzenie miejskiego zespołu zarządzania kryzysowego;
6.00 – spotkanie członków wojewódzkiego zespołu zarządzania kryzysowego;
7.30 - wspólne posiedzenie wojewódzkiego i miejskiego zespołu zarządzania
kryzysowego pod przewodnictwem Wojewody Zachodniopomorskiego i
Prezydenta Szczecina;
7.00 – 9.00 – zbierają się zespoły reagowania kryzysowego w powiatach:
goleniowskim, polickim, stargardzkim, kamieńskim;
8.00 - 11.00 – zbierają się zespoły zarządzania kryzysowego w gminach
objętych awarią energetyczną oraz dodatkowo w mieście Kamień Pomorski i
Trzebiatów ze względu na wystąpienie zagrożenia powodziowego.
8 kwietnia odbywają się wspólne posiedzenia wojewódzkiego i miejskiego zespołu
zarządzania kryzysowego, na których omawiana jest aktualna sytuacja energetyczna,
przeciwpowodziowa oraz stan bezpieczeństwa i porządku publicznego w Szczecinie i na
obszarze powiatów objętych sytuacją kryzysową. Posiedzenia zespołów kończyły się
każdorazowo konferencjami prasowymi, w ramach których przekazywane były dla
mediów dane o aktualnej sytuacji w Szczecinie i na obszarze województwa.
Od dnia 9 kwietnia Wojewódzki Zespół Zarządzania Kryzysowego funkcjonuje w
Urzędzie Wojewódzkim zachowując tryb pracy podobny jak dzień wcześniej
Wojewoda Zachodniopomorski wraz z Komendantem Wojewódzkim PSP jedzie do
miejscowości objętych awarią i uczestniczy w posiedzeniach powiatowych zespołów
zarządzania kryzysowego m.in. w Starostwie Powiatowym w Goleniowie i Kamieniu
Pomorskim.

SCHEMAT KIEROWANIA /ZARZĄDZANIA/
WOJEWODA ZACHODNIOPOMORSKI
WOJEWÓDZKI ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
Wojewódzkie służby, inspekcje, straże
i jednostki organizacyjne wchodzące
w skład systemu reagowania kryzysowego

WCZK

Prezydent Szczecina

Starosta Policki

Starosta Kamieński

Starosta Goleniowski

MCZK

PCZK

PCZK

PCZK

Starosta Stargardzki

Starosta Gryficki

Starosta Gryfiński

Prezydent Świnoujścia

PCZK

PCZK

PCZK

MCZK

GCZK-7

GCZK-3

GCZK-2

GCZK-3

GCZK-2

GCZK-5

Działania podjęte w związku z awarią
Pomoc dla mieszkańców
W związku z zaistniałą awarią sieci energetycznej Wojewoda zwrócił się do
jednostek samorządu terytorialnego, z obszaru dotkniętego skutkami awarii
energetycznej, o:
-zorganizowanie niezbędnej pomocy dla mieszkańców w zakresie m.in.
dostaw żywności,
- wody oraz innego niezbędnego zaopatrzenia,
- objęcie - przez Ośrodki Pomocy Rodzinie, opieką osób potrzebujących
pomocy,
- zapewnienie warunków do skorzystania z urządzeń sanitarnych ( kąpiele,
opieka nad dziećmi).

Ochrona zdrowia /lekarz koordynator z Wojewódzkiego Stanowiska
Koordynacji Ratownictwa Medycznego/
Monitorowano funkcjonowanie szpitali.
Szpitalne oddziały intensywnej terapii i oddziały dializ w województwie
zasilane były agregatami własnymi lub dostarczonymi przez straż pożarną.
Dyrektorom szpitali przekazano telefon kontaktowy do dystrybutora
zaopatrującego agregaty prądotwórcze w paliwo.
Utrzymywano stały kontakt telefoniczny z Wojewódzką Stacją Pogotowia
Ratunkowego. Wojewódzka Stacja Pogotowia Ratunkowego nie odnotowała
zwiększonej ilości wezwań do zachorowań, nie zanotowano również wezwań
związanych z zaistniałym zdarzeniem.

Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny
sprawy sanitarno – epidemiologiczne
Podjęto natychmiastowe działania kontrolne w hurtowniach i sklepach spożywczych
w zakresie przechowywania artykułów spożywczych, zwłaszcza mrożonych.
W czasie kontroli ustalono, że żywność wymagająca przechowywania w chłodzie
była:
-przechowywana w podstawionych pod sklepy samochodach chłodniach w
monitorowanej temperaturze, odpowiedniej dla asortymentu żywności
- przetransportowana do magazynów rejonowych dużych sieci handlowych.

Część żywności nietrwałej mikrobiologicznie, w tym przetwory mleczne, wędliny,
mięso, mrożonki została wycofana z obrotu w ramach działań wynikających z
kontroli wewnętrznych.
Monitorowano jakość wody przeznaczonej do spożycia a także sytuację pod kątem
zagrożenia epidemiologicznego w szpitalach.

Wojewódzki Inspektorat Weterynarii - sprawy weterynaryjne
Inspektorzy powiatowych inspekcji weterynaryjnych podjęli działania kontrolne
z możliwością podejmowania decyzji o utylizacji żywności, która w wyniku
braku dopływu prądu do urządzeń chłodniczych mogła ulec zepsuciu.
Duże fermy drobiowe, pozostające bez podstawowego zasilania, zasilano
zastępczo z agregatów prądotwórczych. Zasilanie zastępcze znacznie
podniosło koszty produkcji w fermach.
Sytuacja w chłodniach składowych jest opanowana.

Sytuacja w oświacie
Z uwagi na niedogrzanie pomieszczeń, brak dostaw ciepła i energii elektrycznej
8 kwietnia, zajęcia lekcyjne we wszystkich gimnazjach i szkołach
ponadgimnazjalnych odwołano.
9 kwietnia w wielu miejscowościach zajęcia skrócono, bądź odwołano.
Odwołano sprawdzian szóstoklasistów w 8 szkołach podstawowych na terenie
Szczecina oraz w 5 w terenie ( Stargard Szczeciński, Koszewo, Sowno,
Grzedzice, Goleniów).
Wojewódzki Kurator Oświaty na bieżąco informował Wojewodę o ilości placówek
oświatowych, w których nie prowadzone były zajęcia szkolne z powodu awarii
zasilania energetycznego.

Siły i środki uczestniczące w likwidacji skutków katastrofy energetycznej

Policja
- 465 funkcjonariuszy, w tym 112 ze Szkoły Policji w Pile,
140 funkcjonariuszy Oddziału Prewencji w Szczecinie,
65 funkcjonariuszy ruchu drogowego,
- 71 radiowozów
-nie odnotowano zdarzeń o charakterze kryminalnym lub
chuligańskim - mających związek z awarią sieci energetycznych.
Państwowa Straż Pożarna
Ratownicy PSP – ok. 250 dziennie
Samochody ratownicze – 6 /Poznań, Gorzów, Warszawa, Opole, Wrocław/
Samochody pożarnicze – ok. 55 dziennie
Agregaty prądotwórcze – ok. 106 dziennie
Motopompy – ok. 47 dziennie

Siły Zbrojne RP /średnio w ciągu dnia/
- 65 żołnierzy
- 15 samochodów
- 2 pojazdy ciężkie
- 4 agregatów prądotwórczych
- 3 motopompy
- lekkie pokrycie drogowe
- most niskowodny
Żandarmeria Wojskowa
- 110 żołnierzy
- 12 samochodów
Pomorski Oddział Straży Granicznej w Szczecinie
- 70 funkcjonariuszy
- 8 samochodów

WSTĘPNE WNIOSKI
PO AWARII

Wstępne wnioski


Konieczne jest zaopatrzenie jednostek organizacyjnych ważnych dla
funkcjonowania administracji publicznej oraz gwarantujących
świadczenie usług społecznych w urządzenia awaryjnego zasilania
elektroenergetycznego



Konieczne jest opracowanie i uruchomienia programu edukacyjnego,
mającego na celu zapoznanie mieszkańców z potencjalnymi
zagrożeniami charakterystycznymi dla poszczególnych powiatów oraz
sposobami optymalnych zachowań



Konieczna jest rozbudowa systemów kierowania i informowania,
wykorzystywanych przez organy samorządu terytorialnego w procesie
reagowania kryzysowego

PODSUMOWANIE
• Sprawne
funkcjonowanie
kryzysowego
przyczyniło
rozmiarów katastrofy

systemu
się
do

zarządzania
ograniczenia

• Szybkie zwołanie Zespołów Zarządzania Kryzysowego
pozwoliło na koordynację działań od momentu
powstania sytuacji kryzysowej
• Wspólne informowanie mieszkańców o skutkach
katastrofy i postępach w prowadzeniu akcji ratowniczej
umożliwiło jednolity przekaz i niezakłóconą pracę
centrów zarządzania kryzysowego

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE

65

Powołanie Zespołu ds. Zbadania Przyczyn i Skutków
Katastrofy Energetycznej Zarządzeniem Wojewody
Zachodniopomorskiego nr 154/2008
z dnia 22 kwietnia 2008r.
Określenie przyczyn i skutków katastrofy
elektroenergetycznej
zaistniałej w części województwa zachodniopomorskiego.
Zbilansowanie strat i szkód powstałych
w wyniku katastrofy elektroenergetycznej
oraz kosztów prowadzenia działań ratowniczych.
Opracowanie założeń
do „Strategii Bezpieczeństwa Energetycznego
dla Województwa Zachodniopomorskiego”.
66

Raport Zespołu ds. Zbadania Przyczyn
i Skutków Katastrofy Energetycznej

WNIOSKI I ZALECENIA

67

68

Bezpośrednie przyczyny katastrofy energetycznej

 Obciążenia sadzią przewodów linii energetycznych przekroczyły
znacznie, co najmniej o kilkadziesiąt procent, przyjęte w
obliczeniach normowe wartości katastrofalne,
 Dodatkowym czynnikiem, mającym wpływ na przebieg zdarzeń i
rozległość uszkodzeń, były obfite opady deszczu w okresie
poprzedzającym awarię, co spowodowało podniesienie poziomu wód
gruntowych i w efekcie rozmiękczenie gruntu,
 Efektem było obniżenie stabilności posadowienia zarówno słupów
linii elektroenergetycznych jak i rosnących w pobliżu linii drzew.

69

Skutki ekonomiczne katastrofy energetycznej







KOSZTY AKCJI RATOWNICZEJ: 829 731,34 zł
KOSZTY PONIESIONE PRZEZ ZAKŁADY, FIRMY,
SPÓŁKI, SZPITALE: 45 172 424,12 zł
KOSZTY PONIESIONE PRZEZ POWIATY I GMINY :
979 468,41 zł
CAŁKOWITE KOSZTY: 46 981 623,87 zł

Koszty niedostarczonej energii elektrycznej oszacowano
na kwotę powyżej 60 milionów zł.
70

Raport dostrzega potrzebę
powołania stałego zespołu :
Wojewódzkiej Rady do spraw
Bezpieczeństwa Energetycznego

71

72

Powołanie Wojewódzkiej Rady
ds. Bezpieczeństwa Energetycznego
Zarządzenie Wojewody Zachodniopomorskiego

nr 435/2008 z dnia 30 września 2008r.

73

ZADANIA WOJEWÓDZKIEJ RADY
ds. BEZPIECZEŃSTWA ENERGETYCZNEGO
1. Nadzór nad realizacją wniosków i zaleceń wynikających z Raportu Zespołu
ds. Zbadania Przyczyn i Skutków Katastrofy Energetycznej w aglomeracji
szczecińskiej i części województwa zachodniopomorskiego.
2. Nadzór nad powstaniem oraz wdrażaniem Strategii Bezpieczeństwa
Energetycznego dla Województwa Zachodniopomorskiego.
3. Monitorowanie funkcjonowania systemu elektroenergetycznego, gazowego
i ciepłowniczego na terenie województwa zachodniopomorskiego.
4. Inicjowanie działań i projektów związanych z rozwojem energetyki na terenie
województwa zachodniopomorskiego.
5. Monitorowanie realizacji planów rozwoju przedsiębiorstw energetycznych.
6. Wspieranie działań samorządu województwa w zakresie tworzenia projektów
planu zaopatrzenia w energię elektryczną, gaz oraz ciepło.
7. Inicjowanie działań wspierających rozwój energetyki odnawialnej.
74

Dziękuję za uwagę

75


Slide 47

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE
Wydział Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego

Olsztyn 20 luty 2009 r.
Waldemar Redmer
1

2

Bezpośrednią przyczyną awarii systemu
elektroenergetycznego w nocy 7-8 kwietnia

2008 r. był szczególnie niekorzystny splot
warunków atmosferycznych prowadzący do
licznych uszkodzeń linii elektroenergetycznych
3

Temperatura powietrza
st. C
8,0
S z c z ec in
7,0

Ś w inoujś c ie
G oleniów

6,0

5,0

4,0

3,0

2,0

1,0

0,0

-1,0

-2,0

-3,0
2008-04-07

2008-04-07

2008-04-07

2008-04-07

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-09

00:00

06:00

12:00

18:00

00:00

06:00

12:00

18:00

00:00

d a ta / g o d z .

4

Prędkość wiatru
Charakterystyczne prędkości wiatru wg PN-77/B-02011

m /s

Strefa I
– Szczecin
– 20 m/s
Strefa II – Goleniów – 24 m/s
Strefa IIa – Świnoujście – 27 m/s

14
S z c z ec in
13
12

Ś w inoujś c ie
G oleniów

11
Kierunek
wiatru wg IMiGW:
10
16:00÷21:00
– PN i PN-ZACH, 3÷6 m/s
22:00÷01:00
– ZACH-PN, 3÷4 m/s
9
02:00÷14:00 – ZACH, 4÷8 m/s
8
7
6
5
4
3
2
1
0
2008-04-07 00:00 2008-04-07 06:00 2008-04-07 12:00 2008-04-07 18:00 2008-04-08 00:00 2008-04-08 06:00 2008-04-08 12:00 2008-04-08 18:00 2008-04-09 00:00
d a ta / g o d z .

5

Rodzaje opadu


Początkowo intensywny opad deszczu, a później
śniegu z deszczem i śniegu



Suma opadów 8:00 07.04 do 8:00 08.04 lokalnie
48 l/m2 w równoważniku wodnym (4,8 cm/m2)



Lokalnie odnotowana gęstość śniegu:
 

2 ,1 kN/m

2

 7 ,8 kN/m

3

0 ,27 m
6

Niewielki pobór energii elektrycznej w
godzinach nocnych z 07 na 08 04 2008 był
przyczyną schłodzenia przewodów
napowietrznych linii energetycznych do
temperatury zamarzania śniegu, co
sprzyjało osadzaniu się sadzi.

7

8

9

Wielkości Obciążeń Przewodów Sadzią
A F L – 6 2 40 m m

2

d = 2 1,7 m m
S a d ź n o rm a ln a
[N /m ]
S a d ź k a ta strofa ln a

A F L – 8 5 25 m m
d = 3 1,5 m m

8 ,7

1 7,4

2 2,8

S a d ź 7 -8 k w ietn ia

3 8,0

4 5,2

[N /m ]

 = 118 %

 = 98 %

9 ,7

1 9,7

76

53

[N /m ]

C ięża r p rzew o d u
[N /m ]
P rzek ro czen ie k atastro fa ln ych ob cią żeń
[% ]

2

Ciężar sadzi na jednym przewodzie długości 300 m:
45,2  300 = 13560 N = 13,56 kN

10

Upadek słupów

11

Zniszczenia konstrukcji
na skutek przeciążenia przewodów
L in ie



220 k V (1)

110 k V (5)

2

1

3

Z łam an ie trzon u słu p a

14

6

20

S k ręcen ia trzon ów



6

6

U szk od zen ia p op rzeczn ik ów ze św iatłow od em



8

8

U szk od zen ia p op rzeczn ik ów b ez św iatłow od u



3

3

1



1

17

24

41

P rzew rócen ia

In n e


12

Formy zniszczenia słupów
Złamania słupów
220 kV

110 kV

13

14

15

Zniszczenia kaskadowe
Linia 220 kV

Linia 15 kV
Linia 110 kV

16

17

18

19

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE

20

Przebieg katastrofy energetycznej w Szczecinie
Police 220 kV

Glinki 220 kV

220kV
Awaria godz. 0.02
Police 110 kV

Glinki 110 kV

8.04.2008 r.

110kV

Szczecin

Awaria godz. 1.06
EC Szczecin
Pomorzany 110 kV

~

8.04.2008 r.

Morzyczyn

Dąbie

Zdroje

110 kV

~

Awaria godz. 3.34

Pomorzany

Morzyczyn
220 kV

8.04.2008 r.
110kV

Żydowce

Awaria godz. 1.55
8.04.2008 r.
Dolna Odra

220kV

~

110kV

Krajnik

~ ~ ~ ~

21

Około godz. 20, dnia 7.04.2008 r. w zachodniej części województwa zaczyna
padać intensywny deszcz przechodzący w deszcz ze śniegiem

Zasięg opadów
deszczu i deszczu
ze śniegiem

Rozmiar katastrofy w województwie
zachodniopomorskim w godzinach
porannych dnia 8.04.2008 r.

Powiat gryfiński: gminy północne
liczba ludności ok.. 30 000
Powiat kamieński: cały
liczba ludności ok.. 47 000
Powiatu gryficki: gminy południowe
liczba ludności ok.. 20 000
Powiat goleniowski: cały
liczba ludności ok.. 78 000

Powiat policki cały
liczba ludności ok.. 63 000
Powiat pyrzycki północne gminy
liczba ludności ok.. 10 000
Powiat stargardzki: bez miasta
Stargard Szczeciński
liczba ludności ok. 40 000
Szczecin dzielnice lewobrzeża
liczba ludności ok.. 300 000
Świnoujście
liczba ludności ok. 40 000
Razem o godz. 7.00 dnia 8.04 w
województwie zachodniopomorskim
ok. 628 000 mieszkańców
pozbawionych było energii
elektrycznej
23

Przebieg zdarzeń w dniu 8 kwietnia 2008 r.

0.02 – awaria głównej linii energetycznej 220 kV Morzyczyn – Police,
zasilającej Szczecin od wschodu;
3.30 – awaria głównej linii energetycznej 220 kV Krajnik – Glinki,
zasilającej Szczecin od południa,
- awarie trzech linii energetycznych 110 kV ;
- awarie licznych linii energetycznych średniego i niskiego napięcia
zasilających w prąd miejscowości w zachodnich powiatach województwa.
Powyższe awarie linii energetycznych spowodowały:
- przerwę w pracy elektrociepłowni Szczecin oraz Pomorzany w
Szczecinie,
- awarię 900 stacji transformatorowych,
- brak prądu w lewobrzeżnej części Szczecina oraz miejscowościach na
obszarze powiatów: stargardzkiego, goleniowskiego, kamieńskiego,
gryfińskiego, pyrzyckiego, gryfickiego, łobeskiego, miasta Świnoujście,
polickiego, w tym ZCh. „Police”.

WPŁYW AWARII
NA FUNKCJONOWANIE
INFRASTRUKTURY
KRYTYCZNEJ

Wpływ katastrofy na funkcjonowanie infrastruktury krytycznej

ŁĄCZNOŚĆ

RODZAJ ŁĄCZNOŚCI

DZIAŁANIE /FUNKCJONOWANIE

System łączności telefonicznej przewodowej

Działa tam, gdzie nie wykorzystywano aparatów telefonicznych
zasilanych z sieci energetycznej

System łączności telefonicznej – mobilnej
/TK/

Realizowała tylko połączenia alarmowe, częściowo funkcjonował
operator TK „Plus”

Internet

Nie funkcjonował

Łączność w systemie reagowania
kryzysowego

Funkcjonowała we wszystkich centrach zarządzania kryzysowego
łączność radiotelefoniczna posiadająca awaryjne zasilanie z
akumulatorów

Wpływ katastrofy na funkcjonowanie infrastruktury krytycznej

Transport i komunikacja
Transport kolejowy
- unieruchomiona linia kolejowa Szczecin – Świnoujście z powodu uszkodzenia
trakcji elektrycznej
-Szczecin – Stargard Szczeciński – brak zasilania /użycie lokomotyw
spalinowych/

Transport drogowy

Poważne utrudnienia na wszystkich drogach objętych opadami śniegu

Zaopatrzenie w wodę
- duże ujęcia wody były zasilane własnymi agregatami prądotwórczymi,
-małe ujęcia wody nie posiadające własnych agregatów prądotwórczych były
zasilane agregatami przewoźnymi, dostarczonymi przez Państwową Straż
Pożarną i Jednostki Wojskowe /od drugiego dnia awarii/,
- agregaty prądotwórcze były też używane rotacyjnie do napełniania
zbiorników hydroforowych i utrzymania minimalnego ciśnienia w sieci
wodociągowej
- do części miejscowości gdzie nie było możliwości dostarczenia agregatów
prądotwórczych woda dowożona była beczkowozami

Szpitale
Wszystkie szpitale z obszaru objętego katastrofą energetyczną zasilane
były z awaryjnych źródeł zasilania.
- szpitale nie prowadziły planowych zabiegów operacyjnych za wyjątkiem
nagłych przypadków i sytuacji ratujących życie,

Zaopatrzenie w paliwo
Stacje paliwowe na obszarze objętym katastrofą nie prowadziły sprzedaży
ze względu na brak zasilania. Uruchomiono awaryjny system zaopatrzenia
szpitali w paliwo przez prywatnego dystrybutora.

Pozostałe utrudnienia
-nie funkcjonuje komunikacja tramwajowa w Szczecinie,
- nie funkcjonuje system zaopatrzenia w energię cieplną,
- występują utrudnienia w funkcjonowaniu oczyszczalni
ścieków,
- nieczynna jest sieć handlowa, w tym centra handlowe,
- nieczynne są banki oraz bankomaty,
- przerwana zostaje praca w zakładach produkcyjnych, a w tym
w: Stoczni
Szczecińskiej „Nowa”, Stoczni Remontowej „Gryfia”, Porcie
Morskim Szczecin – Świnoujście, ZCh. „Police” i w 4 dużych
zakładach przetwórstwa mięsnego,
- ograniczono działalność szkół i przedszkoli, nie
przeprowadzono w 13 szkołach egzaminów dla szóstoklasistów,
- nie działają kasy fiskalne, ale artykuły podstawowe m.in. leki,
środki higieniczne, żywność są sprzedawane.

Działanie systemu
zarządzania kryzysowego w
czasie awarii

AKTUALNY STAN PRAWNY

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 05 czerwca 1998 r.
O ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE
(Dz. U. Nr 80 z 2001 r. poz. 872)
Art. 15.
Wojewoda jako przedstawiciel Rady Ministrów odpowiada za wykonywanie polityki rządu na
obszarze województwa, a w szczególności:
4) zapewnia współdziałanie wszystkich jednostek organizacyjnych administracji rządowej
i samorządowej działających na obszarze województwa i kieruje ich działalnością
w zakresie zapobiegania zagrożeniu życia, zdrowia lub mienia oraz zagrożeniom
środowiska, bezpieczeństwa państwa i utrzymania porządku publicznego, ochrony praw
obywatelskich, a także zapobiegania klęskom żywiołowym i innym nadzwyczajnym
zagrożeniom oraz zwalczania i usuwania ich skutków na zasadach określonych
w ustawach,
4a) dokonuje oceny stanu zabezpieczenia przeciwpowodziowego województwa, opracowuje
plan operacyjny ochrony przed powodzią oraz ogłasza i odwołuje pogotowie i alarm
przeciwpowodziowy,

Art. 16.
1.

Wojewoda może wydawać, w zakresie wykonywania funkcji przedstawiciela Rady
Ministrów, polecenia obowiązujące wszystkie organy administracji rządowej,
a w sytuacjach nadzwyczajnych, o których mowa w art. 15 pkt 4 i 4a, obowiązujące
również organy samorządu terytorialnego. O wydanych poleceniach wojewoda
niezwłocznie informuje właściwego ministra.

GŁOWNE KOMPETENCE W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 05 czerwca 1998 r.
O ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE
– Wydaje akty prawa miejscowego dla obszarów nie uporządkowanych aktami
prawa powszechnie obowiązującego.
– Planuje reagowanie kryzysowe województwa ustalając między innymi
kompetencje poszczególnych osób funkcyjnych.
– Koordynuje przebiegiem reagowania na sytuacje kryzysowe o wymiarze
ponad powiatowym.
– Wnioskuje o:
• wprowadzenie stanu klęski żywiołowej,
• użycie Sił Zbrojnych RP.
– Ogłasza:
• pogotowie i alarm przeciwpowodziowy,
• stan zagrożenia epidemicznego i stan epidemii,
• uruchomienie działań interwencyjnych w obliczu zagrożenia
radiacyjnego.
–Monitoruje stan bezpieczeństwa województwa oraz informuje, alarmuje i
ostrzega przed potencjalnymi zagrożeniami.
– Udziela wsparcia zagrożonym powiatom siłami i środkami z innych powiatów.
– Wnioskuje o wsparcie potencjału reagowania kryzysowego województwa
zachodniopomorskiego siłami i środkami z województw ościennych lub
wydzielonych z zasobów krajowych.

AKTUALNY STAN PRAWNY

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Art. 1.
Ustawa określa organy właściwe w sprawach zarządzania
kryzysowego oraz ich zadania i zasady działania w tej
dziedzinie, a także zasady finansowania zadań zarządzania
kryzysowego.

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Wojewoda
Wydział Bezpieczeństwa
i Zarządzania Kryzysowego
Zachodniopomorskiego Urzędu
Wojewódzkiego

Wojewódzkie zespolone służby,
inspekcje i straże
Wojewódzkie Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Wojewódzkie
Centrum
Zarządzania
Kryzysowego
Lekarz Koordynator
Ratownictwa
Medycznego

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Starosta
Komórka organizacyjna starostwa
powiatowego właściwa do spraw
zarządzania kryzysowego
Powiatowy Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Powiatowe
Centrum
Zarządzania
Kryzysowego

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Wójt, burmistrz, prezydent miasta
Komórka organizacyjna urzędu gminy
właściwa do spraw zarządzania
kryzysowego
Gminny Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Może tworzyć:

Gminne Centrum
Zarządzania
Kryzysowego

ZALEŻNOŚCI SŁUŻBOWE
w zakresie bezpieczeństwa powszechnego i porządku publicznego

SYTUACJA KRYZYSOWA

STAROSTA
POWIATU

WOJEWODA

STAN KLĘSKI ŻYWIOŁOWEJ
(W zakresie zarządzania kryzysowego)

WOJEWÓDZKI
ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

SYSTEM REAGOWANIA KRYZYSOWEGO WOJEWÓDZTWA ZACHODNIOPOMORSKIEGO

WOJEWÓDZKI
ZESPÓŁ
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

WOJEWODA

RZĄDOWY ZESPÓŁ
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO
RZĄDOWE
CENTRUM
BEZPIECZEŃSTWA

MONITOROWANIE, ANALIZA
UZYSKIWANYCH DANYCH,
PROGNOZOWANIE ZDARZEŃ

SĄSIEDNIE
WOJEWÓDZTWA
NIEMIECKIE
LANDY
NADGRANICZNE

WOJEWÓDZKIE CENTRUM ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO
INICJOWANIE DZIAŁAŃ REAGOWANIA KRYZYSOWEGO
ZABEZPIECZENIE OPERACYJNO – TECHNICZNE
I INFORMACYJNE

ŚRODKI
MASOWEGO
PRZEKAZU

STAROSTOWIE
POWIATÓW

RESORTOWE
STRUKTURY
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

WOJEWÓDZKIE
STANOWISKA
KIEROWANIA,
SŁUŻBY
OPERACYJNODYSPOZYTORSKIE

ORGANIZACJE
POZARZĄDOWE

POWIATOWE CENTRUM
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

SYSTEM
ALARMOWANIA
I OSTRZEGANIA
LUDNOŚCI

WOJEWODZKI ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

WOJEWODA ZACHODNIOPOMORSKI
– przewodniczący
DYREKTOR WYDZIAŁU BEZPIECZEŃSTWA
I ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO – zastępca przewodniczącego

40

STALI CZŁONKOWIE ZESPOŁU
KIEROWNICY ZESPOLONYCH SŁUŻB, INSPEKCJI I STRAŻY WOJEWÓDZKICH
ORGANY ADMINISTRACJI NIEZESPOLONEJ
INNI CZOŁONKOWIE ZESPOŁU
PRZEDSTAWICIELE ZACHODNIOPOMORSKIEGO URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO W SZCZECINIE

INNE OSOBY ZAPROSZONE DO UDZIAŁU W PRACACH ZESPOŁU

GRUPA OPERACYJNA

ZAPEWNIA
FUNKCJONOWANIE

DORAŹNIE

WYDZIAŁ BEZPIECZEŃSTWA I ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

STALI
CZŁONKOWIE
ZESPOŁU

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Wojewoda Zachodniopomorski – przewodniczący;
2) Dyrektor Wydziału Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego
w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie –
zastępca przewodniczącego;
3) Marszałek Województwa Zachodniopomorskiego;
4) Komendant Wojewódzki Policji w Szczecinie;
5) Zachodniopomorski Komendant Wojewódzki Państwowej Straży
Pożarnej;
6) Szef Wojewódzkiego Sztabu Wojskowego w Szczecinie;
7) Dyrektor Wydziału Infrastruktury w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie;
8) Dyrektor Zachodniopomorskiego Centrum Organizacji i Promocji Zdrowia.

KIEROWNICY
ZESPOLONYCH
SŁUŻB, INSPEKCJI
I STRAŻY
WOJEWÓDZKICH

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego;
2) Zachodniopomorski Wojewódzki Konserwator Zabytków;
3) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Ochrony
Roślin i Nasiennictwa
4) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska;
5) Zachodniopomorski Wojewódzki Lekarz Weterynarii;
6) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Farmaceutyczny;
7) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej;
8) Zachodniopomorski Kurator Oświaty;
9) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego;
10)
Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Transportu Drogowego

ORGANY
ADMINISTRACJI
NIEZESPOLONEJ

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Komendant Pomorskiego Oddziału Straży Granicznej w Szczecinie;
2) Komendant Pomorskiego Dywizjonu Straży Granicznej w Świnoujściu;
3) Dyrektor Urzędu Morskiego w Szczecinie;
4) Przedstawiciel Dyrektora Urzędu Morskiego w Słupsku;
5) Dyrektor Izby Celnej w Szczecinie;
6) Dyrektor Urzędu Żeglugi Śródlądowej w Szczecinie;
7) Dyrektor Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Szczecinie;
8) Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny w Szczecinie.

INNI
CZOŁONKOWIE
ZESPOŁU

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Dyrektor Delegatury Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego
w Szczecinie;
2) Prokurator Okręgowy w Szczecinie;
3) Dyrektor Zachodniopomorskiego Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych w Szczecinie;
4) Dyrektor Oddziału Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad w Szczecinie;
5) Dyrektor Oddziału Regionalnego PKP Polskie Linie Kolejowe
w Szczecinie;
6) Dyrektor Zachodniopomorskiego Oddziału Wojewódzkiego
Narodowego Funduszu Zdrowia;
7) Kierownik Biura Prognoz Meteorologicznych Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej w Szczecinie;
8) Dyrektor Północno-Zachodniego Oddziału Terenowego Urzędu
Regulacji Energetyki w Szczecinie.

PRZEDSTAWICIELE
ZACHODNIOPOMORSKIEGO
URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO
W SZCZECINIE

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Dyrektor Generalny Zachodniopomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Szczecinie;
2) Dyrektor Wydział Środowiska i Rolnictwa;
3) Dyrektor Wydział Polityki Społecznej;
4) Dyrektor Wydziału Finansów i Budżetu w Zachodniopomorskim
Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie;
5) Kierownik Biura Prawnego w Zachodniopomorskim Urzędzie
Wojewódzkim w Szczecinie;
6) Rzecznik Prasowy Wojewody Zachodniopomorskiego.

PODJĘTE DZIAŁANIA
W CELU OGRANICZENIA
SKUTKÓW AWARII

48

Godz. 19.14, dnia 7.04.2008 r.
Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego
otrzymuje od Biura Prognoz Meteorologicznych w
Szczecinie ostrzeżenie nr 16 o intensywnych opadach
deszczu przechodzących w deszcz ze śniegiem.
Ostrzeżenie przewiduje silne opady deszczu i deszczu ze
śniegiem w ciągu najbliższych 18 godzin, do 25-30 mm.
Przewidywane są utrudnienia komunikacyjne i na terenach
zurbanizowanych.

49

Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego zgodnie z procedurą rozsyła
w godz. 20.08 – 20.31 ostrzeżenia do mediów /17/ i jednostek samorządu
terytorialnego oraz innych ogniw ważnych dla systemu zarządzania
kryzysowego województwa /33/. Łącznie 50 odbiorców.

50

Najważniejsze działania podejmowane przez wojewódzką administrację
rządową.

I dzień katastrofy /8 kwietnia/
1. Uruchomienie pracy zespołów zarządzania kryzysowego
- wojewódzkiego – praca na dwóch stanowiskach w Urzędzie Miasta Szczecin i Urzędzie
Wojewódzkim /posiedzenia w odstępach 2 – 3 godziny. Zakończone konferencją prasową/,
- powiatowych i gminnych – praca całodobowa z wykorzystaniem systemu łączności
radiotelefonicznej Wojewody i PSP
2. Nadawanie komunikatów radiowych do mieszkańców, przy wykorzystaniu rozgłośni
zlokalizowanych poza Szczecinem
3. Uruchomienie komunikacji autobusowej w Szczecinie.
4. Odwołanie obowiązku uczestnictwa w zajęciach szkolnych – szkoły otwarte.
5. Monitoring funkcjonowania:

- szpitali – wzmocnienie agregatami, dowóz paliwa i wody, zorganizowanie punktu dializ, apel
o przyjmowanie pacjentów w przychodniach,
- systemu wodno – kanalizacyjnego – kontrola zrzutu ścieków, przygotowanie sprzętu do
dowozu wody /PSP, SZ/,
- zakładów o dużym i zwiększonym ryzyku – np.. ZCh Police, wzmocnienie agregatem
urządzeń do chłodzenia instalacji z amoniakiem.
51

6. Monitorowanie prac związanych z przywracaniem energii
7. Wystąpienie do Ministra Finansów o uruchomienie sprzedaży podstawowych produktów
żywnościowych z pominięciem kas fiskalnych – ręczna rejestracja sprzedaży.
8. Zorganizowanie zwiększonej ilości patroli na ulicach: policja, wojsko /żandarmeria / straż
graniczna.
9. Wywóz produktów mrożonych z marketów – samochodami chłodniami do magazynów
rejonowych.

10. Uruchomienie pomocy społecznej.
11. W związku ze zmniejszoną ilością pociągów – pociągi pośpieszne zatrzymywane są na
wszystkich stacjach.
12. Przywracanie energii w I kolejności na elektrociepłowni w Szczecinie.

52

KALENDARIUM DZIAŁAŃ SYSTEMU ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
w dniu 8 kwietnia 2008 r.
4.20 – powołanie w Szczecinie miejskiego zespołu zarządzania kryzysowego;
5.15 – pierwsze posiedzenie miejskiego zespołu zarządzania kryzysowego;
6.00 – spotkanie członków wojewódzkiego zespołu zarządzania kryzysowego;
7.30 - wspólne posiedzenie wojewódzkiego i miejskiego zespołu zarządzania
kryzysowego pod przewodnictwem Wojewody Zachodniopomorskiego i
Prezydenta Szczecina;
7.00 – 9.00 – zbierają się zespoły reagowania kryzysowego w powiatach:
goleniowskim, polickim, stargardzkim, kamieńskim;
8.00 - 11.00 – zbierają się zespoły zarządzania kryzysowego w gminach
objętych awarią energetyczną oraz dodatkowo w mieście Kamień Pomorski i
Trzebiatów ze względu na wystąpienie zagrożenia powodziowego.
8 kwietnia odbywają się wspólne posiedzenia wojewódzkiego i miejskiego zespołu
zarządzania kryzysowego, na których omawiana jest aktualna sytuacja energetyczna,
przeciwpowodziowa oraz stan bezpieczeństwa i porządku publicznego w Szczecinie i na
obszarze powiatów objętych sytuacją kryzysową. Posiedzenia zespołów kończyły się
każdorazowo konferencjami prasowymi, w ramach których przekazywane były dla
mediów dane o aktualnej sytuacji w Szczecinie i na obszarze województwa.
Od dnia 9 kwietnia Wojewódzki Zespół Zarządzania Kryzysowego funkcjonuje w
Urzędzie Wojewódzkim zachowując tryb pracy podobny jak dzień wcześniej
Wojewoda Zachodniopomorski wraz z Komendantem Wojewódzkim PSP jedzie do
miejscowości objętych awarią i uczestniczy w posiedzeniach powiatowych zespołów
zarządzania kryzysowego m.in. w Starostwie Powiatowym w Goleniowie i Kamieniu
Pomorskim.

SCHEMAT KIEROWANIA /ZARZĄDZANIA/
WOJEWODA ZACHODNIOPOMORSKI
WOJEWÓDZKI ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
Wojewódzkie służby, inspekcje, straże
i jednostki organizacyjne wchodzące
w skład systemu reagowania kryzysowego

WCZK

Prezydent Szczecina

Starosta Policki

Starosta Kamieński

Starosta Goleniowski

MCZK

PCZK

PCZK

PCZK

Starosta Stargardzki

Starosta Gryficki

Starosta Gryfiński

Prezydent Świnoujścia

PCZK

PCZK

PCZK

MCZK

GCZK-7

GCZK-3

GCZK-2

GCZK-3

GCZK-2

GCZK-5

Działania podjęte w związku z awarią
Pomoc dla mieszkańców
W związku z zaistniałą awarią sieci energetycznej Wojewoda zwrócił się do
jednostek samorządu terytorialnego, z obszaru dotkniętego skutkami awarii
energetycznej, o:
-zorganizowanie niezbędnej pomocy dla mieszkańców w zakresie m.in.
dostaw żywności,
- wody oraz innego niezbędnego zaopatrzenia,
- objęcie - przez Ośrodki Pomocy Rodzinie, opieką osób potrzebujących
pomocy,
- zapewnienie warunków do skorzystania z urządzeń sanitarnych ( kąpiele,
opieka nad dziećmi).

Ochrona zdrowia /lekarz koordynator z Wojewódzkiego Stanowiska
Koordynacji Ratownictwa Medycznego/
Monitorowano funkcjonowanie szpitali.
Szpitalne oddziały intensywnej terapii i oddziały dializ w województwie
zasilane były agregatami własnymi lub dostarczonymi przez straż pożarną.
Dyrektorom szpitali przekazano telefon kontaktowy do dystrybutora
zaopatrującego agregaty prądotwórcze w paliwo.
Utrzymywano stały kontakt telefoniczny z Wojewódzką Stacją Pogotowia
Ratunkowego. Wojewódzka Stacja Pogotowia Ratunkowego nie odnotowała
zwiększonej ilości wezwań do zachorowań, nie zanotowano również wezwań
związanych z zaistniałym zdarzeniem.

Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny
sprawy sanitarno – epidemiologiczne
Podjęto natychmiastowe działania kontrolne w hurtowniach i sklepach spożywczych
w zakresie przechowywania artykułów spożywczych, zwłaszcza mrożonych.
W czasie kontroli ustalono, że żywność wymagająca przechowywania w chłodzie
była:
-przechowywana w podstawionych pod sklepy samochodach chłodniach w
monitorowanej temperaturze, odpowiedniej dla asortymentu żywności
- przetransportowana do magazynów rejonowych dużych sieci handlowych.

Część żywności nietrwałej mikrobiologicznie, w tym przetwory mleczne, wędliny,
mięso, mrożonki została wycofana z obrotu w ramach działań wynikających z
kontroli wewnętrznych.
Monitorowano jakość wody przeznaczonej do spożycia a także sytuację pod kątem
zagrożenia epidemiologicznego w szpitalach.

Wojewódzki Inspektorat Weterynarii - sprawy weterynaryjne
Inspektorzy powiatowych inspekcji weterynaryjnych podjęli działania kontrolne
z możliwością podejmowania decyzji o utylizacji żywności, która w wyniku
braku dopływu prądu do urządzeń chłodniczych mogła ulec zepsuciu.
Duże fermy drobiowe, pozostające bez podstawowego zasilania, zasilano
zastępczo z agregatów prądotwórczych. Zasilanie zastępcze znacznie
podniosło koszty produkcji w fermach.
Sytuacja w chłodniach składowych jest opanowana.

Sytuacja w oświacie
Z uwagi na niedogrzanie pomieszczeń, brak dostaw ciepła i energii elektrycznej
8 kwietnia, zajęcia lekcyjne we wszystkich gimnazjach i szkołach
ponadgimnazjalnych odwołano.
9 kwietnia w wielu miejscowościach zajęcia skrócono, bądź odwołano.
Odwołano sprawdzian szóstoklasistów w 8 szkołach podstawowych na terenie
Szczecina oraz w 5 w terenie ( Stargard Szczeciński, Koszewo, Sowno,
Grzedzice, Goleniów).
Wojewódzki Kurator Oświaty na bieżąco informował Wojewodę o ilości placówek
oświatowych, w których nie prowadzone były zajęcia szkolne z powodu awarii
zasilania energetycznego.

Siły i środki uczestniczące w likwidacji skutków katastrofy energetycznej

Policja
- 465 funkcjonariuszy, w tym 112 ze Szkoły Policji w Pile,
140 funkcjonariuszy Oddziału Prewencji w Szczecinie,
65 funkcjonariuszy ruchu drogowego,
- 71 radiowozów
-nie odnotowano zdarzeń o charakterze kryminalnym lub
chuligańskim - mających związek z awarią sieci energetycznych.
Państwowa Straż Pożarna
Ratownicy PSP – ok. 250 dziennie
Samochody ratownicze – 6 /Poznań, Gorzów, Warszawa, Opole, Wrocław/
Samochody pożarnicze – ok. 55 dziennie
Agregaty prądotwórcze – ok. 106 dziennie
Motopompy – ok. 47 dziennie

Siły Zbrojne RP /średnio w ciągu dnia/
- 65 żołnierzy
- 15 samochodów
- 2 pojazdy ciężkie
- 4 agregatów prądotwórczych
- 3 motopompy
- lekkie pokrycie drogowe
- most niskowodny
Żandarmeria Wojskowa
- 110 żołnierzy
- 12 samochodów
Pomorski Oddział Straży Granicznej w Szczecinie
- 70 funkcjonariuszy
- 8 samochodów

WSTĘPNE WNIOSKI
PO AWARII

Wstępne wnioski


Konieczne jest zaopatrzenie jednostek organizacyjnych ważnych dla
funkcjonowania administracji publicznej oraz gwarantujących
świadczenie usług społecznych w urządzenia awaryjnego zasilania
elektroenergetycznego



Konieczne jest opracowanie i uruchomienia programu edukacyjnego,
mającego na celu zapoznanie mieszkańców z potencjalnymi
zagrożeniami charakterystycznymi dla poszczególnych powiatów oraz
sposobami optymalnych zachowań



Konieczna jest rozbudowa systemów kierowania i informowania,
wykorzystywanych przez organy samorządu terytorialnego w procesie
reagowania kryzysowego

PODSUMOWANIE
• Sprawne
funkcjonowanie
kryzysowego
przyczyniło
rozmiarów katastrofy

systemu
się
do

zarządzania
ograniczenia

• Szybkie zwołanie Zespołów Zarządzania Kryzysowego
pozwoliło na koordynację działań od momentu
powstania sytuacji kryzysowej
• Wspólne informowanie mieszkańców o skutkach
katastrofy i postępach w prowadzeniu akcji ratowniczej
umożliwiło jednolity przekaz i niezakłóconą pracę
centrów zarządzania kryzysowego

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE

65

Powołanie Zespołu ds. Zbadania Przyczyn i Skutków
Katastrofy Energetycznej Zarządzeniem Wojewody
Zachodniopomorskiego nr 154/2008
z dnia 22 kwietnia 2008r.
Określenie przyczyn i skutków katastrofy
elektroenergetycznej
zaistniałej w części województwa zachodniopomorskiego.
Zbilansowanie strat i szkód powstałych
w wyniku katastrofy elektroenergetycznej
oraz kosztów prowadzenia działań ratowniczych.
Opracowanie założeń
do „Strategii Bezpieczeństwa Energetycznego
dla Województwa Zachodniopomorskiego”.
66

Raport Zespołu ds. Zbadania Przyczyn
i Skutków Katastrofy Energetycznej

WNIOSKI I ZALECENIA

67

68

Bezpośrednie przyczyny katastrofy energetycznej

 Obciążenia sadzią przewodów linii energetycznych przekroczyły
znacznie, co najmniej o kilkadziesiąt procent, przyjęte w
obliczeniach normowe wartości katastrofalne,
 Dodatkowym czynnikiem, mającym wpływ na przebieg zdarzeń i
rozległość uszkodzeń, były obfite opady deszczu w okresie
poprzedzającym awarię, co spowodowało podniesienie poziomu wód
gruntowych i w efekcie rozmiękczenie gruntu,
 Efektem było obniżenie stabilności posadowienia zarówno słupów
linii elektroenergetycznych jak i rosnących w pobliżu linii drzew.

69

Skutki ekonomiczne katastrofy energetycznej







KOSZTY AKCJI RATOWNICZEJ: 829 731,34 zł
KOSZTY PONIESIONE PRZEZ ZAKŁADY, FIRMY,
SPÓŁKI, SZPITALE: 45 172 424,12 zł
KOSZTY PONIESIONE PRZEZ POWIATY I GMINY :
979 468,41 zł
CAŁKOWITE KOSZTY: 46 981 623,87 zł

Koszty niedostarczonej energii elektrycznej oszacowano
na kwotę powyżej 60 milionów zł.
70

Raport dostrzega potrzebę
powołania stałego zespołu :
Wojewódzkiej Rady do spraw
Bezpieczeństwa Energetycznego

71

72

Powołanie Wojewódzkiej Rady
ds. Bezpieczeństwa Energetycznego
Zarządzenie Wojewody Zachodniopomorskiego

nr 435/2008 z dnia 30 września 2008r.

73

ZADANIA WOJEWÓDZKIEJ RADY
ds. BEZPIECZEŃSTWA ENERGETYCZNEGO
1. Nadzór nad realizacją wniosków i zaleceń wynikających z Raportu Zespołu
ds. Zbadania Przyczyn i Skutków Katastrofy Energetycznej w aglomeracji
szczecińskiej i części województwa zachodniopomorskiego.
2. Nadzór nad powstaniem oraz wdrażaniem Strategii Bezpieczeństwa
Energetycznego dla Województwa Zachodniopomorskiego.
3. Monitorowanie funkcjonowania systemu elektroenergetycznego, gazowego
i ciepłowniczego na terenie województwa zachodniopomorskiego.
4. Inicjowanie działań i projektów związanych z rozwojem energetyki na terenie
województwa zachodniopomorskiego.
5. Monitorowanie realizacji planów rozwoju przedsiębiorstw energetycznych.
6. Wspieranie działań samorządu województwa w zakresie tworzenia projektów
planu zaopatrzenia w energię elektryczną, gaz oraz ciepło.
7. Inicjowanie działań wspierających rozwój energetyki odnawialnej.
74

Dziękuję za uwagę

75


Slide 48

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE
Wydział Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego

Olsztyn 20 luty 2009 r.
Waldemar Redmer
1

2

Bezpośrednią przyczyną awarii systemu
elektroenergetycznego w nocy 7-8 kwietnia

2008 r. był szczególnie niekorzystny splot
warunków atmosferycznych prowadzący do
licznych uszkodzeń linii elektroenergetycznych
3

Temperatura powietrza
st. C
8,0
S z c z ec in
7,0

Ś w inoujś c ie
G oleniów

6,0

5,0

4,0

3,0

2,0

1,0

0,0

-1,0

-2,0

-3,0
2008-04-07

2008-04-07

2008-04-07

2008-04-07

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-09

00:00

06:00

12:00

18:00

00:00

06:00

12:00

18:00

00:00

d a ta / g o d z .

4

Prędkość wiatru
Charakterystyczne prędkości wiatru wg PN-77/B-02011

m /s

Strefa I
– Szczecin
– 20 m/s
Strefa II – Goleniów – 24 m/s
Strefa IIa – Świnoujście – 27 m/s

14
S z c z ec in
13
12

Ś w inoujś c ie
G oleniów

11
Kierunek
wiatru wg IMiGW:
10
16:00÷21:00
– PN i PN-ZACH, 3÷6 m/s
22:00÷01:00
– ZACH-PN, 3÷4 m/s
9
02:00÷14:00 – ZACH, 4÷8 m/s
8
7
6
5
4
3
2
1
0
2008-04-07 00:00 2008-04-07 06:00 2008-04-07 12:00 2008-04-07 18:00 2008-04-08 00:00 2008-04-08 06:00 2008-04-08 12:00 2008-04-08 18:00 2008-04-09 00:00
d a ta / g o d z .

5

Rodzaje opadu


Początkowo intensywny opad deszczu, a później
śniegu z deszczem i śniegu



Suma opadów 8:00 07.04 do 8:00 08.04 lokalnie
48 l/m2 w równoważniku wodnym (4,8 cm/m2)



Lokalnie odnotowana gęstość śniegu:
 

2 ,1 kN/m

2

 7 ,8 kN/m

3

0 ,27 m
6

Niewielki pobór energii elektrycznej w
godzinach nocnych z 07 na 08 04 2008 był
przyczyną schłodzenia przewodów
napowietrznych linii energetycznych do
temperatury zamarzania śniegu, co
sprzyjało osadzaniu się sadzi.

7

8

9

Wielkości Obciążeń Przewodów Sadzią
A F L – 6 2 40 m m

2

d = 2 1,7 m m
S a d ź n o rm a ln a
[N /m ]
S a d ź k a ta strofa ln a

A F L – 8 5 25 m m
d = 3 1,5 m m

8 ,7

1 7,4

2 2,8

S a d ź 7 -8 k w ietn ia

3 8,0

4 5,2

[N /m ]

 = 118 %

 = 98 %

9 ,7

1 9,7

76

53

[N /m ]

C ięża r p rzew o d u
[N /m ]
P rzek ro czen ie k atastro fa ln ych ob cią żeń
[% ]

2

Ciężar sadzi na jednym przewodzie długości 300 m:
45,2  300 = 13560 N = 13,56 kN

10

Upadek słupów

11

Zniszczenia konstrukcji
na skutek przeciążenia przewodów
L in ie



220 k V (1)

110 k V (5)

2

1

3

Z łam an ie trzon u słu p a

14

6

20

S k ręcen ia trzon ów



6

6

U szk od zen ia p op rzeczn ik ów ze św iatłow od em



8

8

U szk od zen ia p op rzeczn ik ów b ez św iatłow od u



3

3

1



1

17

24

41

P rzew rócen ia

In n e


12

Formy zniszczenia słupów
Złamania słupów
220 kV

110 kV

13

14

15

Zniszczenia kaskadowe
Linia 220 kV

Linia 15 kV
Linia 110 kV

16

17

18

19

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE

20

Przebieg katastrofy energetycznej w Szczecinie
Police 220 kV

Glinki 220 kV

220kV
Awaria godz. 0.02
Police 110 kV

Glinki 110 kV

8.04.2008 r.

110kV

Szczecin

Awaria godz. 1.06
EC Szczecin
Pomorzany 110 kV

~

8.04.2008 r.

Morzyczyn

Dąbie

Zdroje

110 kV

~

Awaria godz. 3.34

Pomorzany

Morzyczyn
220 kV

8.04.2008 r.
110kV

Żydowce

Awaria godz. 1.55
8.04.2008 r.
Dolna Odra

220kV

~

110kV

Krajnik

~ ~ ~ ~

21

Około godz. 20, dnia 7.04.2008 r. w zachodniej części województwa zaczyna
padać intensywny deszcz przechodzący w deszcz ze śniegiem

Zasięg opadów
deszczu i deszczu
ze śniegiem

Rozmiar katastrofy w województwie
zachodniopomorskim w godzinach
porannych dnia 8.04.2008 r.

Powiat gryfiński: gminy północne
liczba ludności ok.. 30 000
Powiat kamieński: cały
liczba ludności ok.. 47 000
Powiatu gryficki: gminy południowe
liczba ludności ok.. 20 000
Powiat goleniowski: cały
liczba ludności ok.. 78 000

Powiat policki cały
liczba ludności ok.. 63 000
Powiat pyrzycki północne gminy
liczba ludności ok.. 10 000
Powiat stargardzki: bez miasta
Stargard Szczeciński
liczba ludności ok. 40 000
Szczecin dzielnice lewobrzeża
liczba ludności ok.. 300 000
Świnoujście
liczba ludności ok. 40 000
Razem o godz. 7.00 dnia 8.04 w
województwie zachodniopomorskim
ok. 628 000 mieszkańców
pozbawionych było energii
elektrycznej
23

Przebieg zdarzeń w dniu 8 kwietnia 2008 r.

0.02 – awaria głównej linii energetycznej 220 kV Morzyczyn – Police,
zasilającej Szczecin od wschodu;
3.30 – awaria głównej linii energetycznej 220 kV Krajnik – Glinki,
zasilającej Szczecin od południa,
- awarie trzech linii energetycznych 110 kV ;
- awarie licznych linii energetycznych średniego i niskiego napięcia
zasilających w prąd miejscowości w zachodnich powiatach województwa.
Powyższe awarie linii energetycznych spowodowały:
- przerwę w pracy elektrociepłowni Szczecin oraz Pomorzany w
Szczecinie,
- awarię 900 stacji transformatorowych,
- brak prądu w lewobrzeżnej części Szczecina oraz miejscowościach na
obszarze powiatów: stargardzkiego, goleniowskiego, kamieńskiego,
gryfińskiego, pyrzyckiego, gryfickiego, łobeskiego, miasta Świnoujście,
polickiego, w tym ZCh. „Police”.

WPŁYW AWARII
NA FUNKCJONOWANIE
INFRASTRUKTURY
KRYTYCZNEJ

Wpływ katastrofy na funkcjonowanie infrastruktury krytycznej

ŁĄCZNOŚĆ

RODZAJ ŁĄCZNOŚCI

DZIAŁANIE /FUNKCJONOWANIE

System łączności telefonicznej przewodowej

Działa tam, gdzie nie wykorzystywano aparatów telefonicznych
zasilanych z sieci energetycznej

System łączności telefonicznej – mobilnej
/TK/

Realizowała tylko połączenia alarmowe, częściowo funkcjonował
operator TK „Plus”

Internet

Nie funkcjonował

Łączność w systemie reagowania
kryzysowego

Funkcjonowała we wszystkich centrach zarządzania kryzysowego
łączność radiotelefoniczna posiadająca awaryjne zasilanie z
akumulatorów

Wpływ katastrofy na funkcjonowanie infrastruktury krytycznej

Transport i komunikacja
Transport kolejowy
- unieruchomiona linia kolejowa Szczecin – Świnoujście z powodu uszkodzenia
trakcji elektrycznej
-Szczecin – Stargard Szczeciński – brak zasilania /użycie lokomotyw
spalinowych/

Transport drogowy

Poważne utrudnienia na wszystkich drogach objętych opadami śniegu

Zaopatrzenie w wodę
- duże ujęcia wody były zasilane własnymi agregatami prądotwórczymi,
-małe ujęcia wody nie posiadające własnych agregatów prądotwórczych były
zasilane agregatami przewoźnymi, dostarczonymi przez Państwową Straż
Pożarną i Jednostki Wojskowe /od drugiego dnia awarii/,
- agregaty prądotwórcze były też używane rotacyjnie do napełniania
zbiorników hydroforowych i utrzymania minimalnego ciśnienia w sieci
wodociągowej
- do części miejscowości gdzie nie było możliwości dostarczenia agregatów
prądotwórczych woda dowożona była beczkowozami

Szpitale
Wszystkie szpitale z obszaru objętego katastrofą energetyczną zasilane
były z awaryjnych źródeł zasilania.
- szpitale nie prowadziły planowych zabiegów operacyjnych za wyjątkiem
nagłych przypadków i sytuacji ratujących życie,

Zaopatrzenie w paliwo
Stacje paliwowe na obszarze objętym katastrofą nie prowadziły sprzedaży
ze względu na brak zasilania. Uruchomiono awaryjny system zaopatrzenia
szpitali w paliwo przez prywatnego dystrybutora.

Pozostałe utrudnienia
-nie funkcjonuje komunikacja tramwajowa w Szczecinie,
- nie funkcjonuje system zaopatrzenia w energię cieplną,
- występują utrudnienia w funkcjonowaniu oczyszczalni
ścieków,
- nieczynna jest sieć handlowa, w tym centra handlowe,
- nieczynne są banki oraz bankomaty,
- przerwana zostaje praca w zakładach produkcyjnych, a w tym
w: Stoczni
Szczecińskiej „Nowa”, Stoczni Remontowej „Gryfia”, Porcie
Morskim Szczecin – Świnoujście, ZCh. „Police” i w 4 dużych
zakładach przetwórstwa mięsnego,
- ograniczono działalność szkół i przedszkoli, nie
przeprowadzono w 13 szkołach egzaminów dla szóstoklasistów,
- nie działają kasy fiskalne, ale artykuły podstawowe m.in. leki,
środki higieniczne, żywność są sprzedawane.

Działanie systemu
zarządzania kryzysowego w
czasie awarii

AKTUALNY STAN PRAWNY

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 05 czerwca 1998 r.
O ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE
(Dz. U. Nr 80 z 2001 r. poz. 872)
Art. 15.
Wojewoda jako przedstawiciel Rady Ministrów odpowiada za wykonywanie polityki rządu na
obszarze województwa, a w szczególności:
4) zapewnia współdziałanie wszystkich jednostek organizacyjnych administracji rządowej
i samorządowej działających na obszarze województwa i kieruje ich działalnością
w zakresie zapobiegania zagrożeniu życia, zdrowia lub mienia oraz zagrożeniom
środowiska, bezpieczeństwa państwa i utrzymania porządku publicznego, ochrony praw
obywatelskich, a także zapobiegania klęskom żywiołowym i innym nadzwyczajnym
zagrożeniom oraz zwalczania i usuwania ich skutków na zasadach określonych
w ustawach,
4a) dokonuje oceny stanu zabezpieczenia przeciwpowodziowego województwa, opracowuje
plan operacyjny ochrony przed powodzią oraz ogłasza i odwołuje pogotowie i alarm
przeciwpowodziowy,

Art. 16.
1.

Wojewoda może wydawać, w zakresie wykonywania funkcji przedstawiciela Rady
Ministrów, polecenia obowiązujące wszystkie organy administracji rządowej,
a w sytuacjach nadzwyczajnych, o których mowa w art. 15 pkt 4 i 4a, obowiązujące
również organy samorządu terytorialnego. O wydanych poleceniach wojewoda
niezwłocznie informuje właściwego ministra.

GŁOWNE KOMPETENCE W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 05 czerwca 1998 r.
O ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE
– Wydaje akty prawa miejscowego dla obszarów nie uporządkowanych aktami
prawa powszechnie obowiązującego.
– Planuje reagowanie kryzysowe województwa ustalając między innymi
kompetencje poszczególnych osób funkcyjnych.
– Koordynuje przebiegiem reagowania na sytuacje kryzysowe o wymiarze
ponad powiatowym.
– Wnioskuje o:
• wprowadzenie stanu klęski żywiołowej,
• użycie Sił Zbrojnych RP.
– Ogłasza:
• pogotowie i alarm przeciwpowodziowy,
• stan zagrożenia epidemicznego i stan epidemii,
• uruchomienie działań interwencyjnych w obliczu zagrożenia
radiacyjnego.
–Monitoruje stan bezpieczeństwa województwa oraz informuje, alarmuje i
ostrzega przed potencjalnymi zagrożeniami.
– Udziela wsparcia zagrożonym powiatom siłami i środkami z innych powiatów.
– Wnioskuje o wsparcie potencjału reagowania kryzysowego województwa
zachodniopomorskiego siłami i środkami z województw ościennych lub
wydzielonych z zasobów krajowych.

AKTUALNY STAN PRAWNY

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Art. 1.
Ustawa określa organy właściwe w sprawach zarządzania
kryzysowego oraz ich zadania i zasady działania w tej
dziedzinie, a także zasady finansowania zadań zarządzania
kryzysowego.

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Wojewoda
Wydział Bezpieczeństwa
i Zarządzania Kryzysowego
Zachodniopomorskiego Urzędu
Wojewódzkiego

Wojewódzkie zespolone służby,
inspekcje i straże
Wojewódzkie Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Wojewódzkie
Centrum
Zarządzania
Kryzysowego
Lekarz Koordynator
Ratownictwa
Medycznego

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Starosta
Komórka organizacyjna starostwa
powiatowego właściwa do spraw
zarządzania kryzysowego
Powiatowy Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Powiatowe
Centrum
Zarządzania
Kryzysowego

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Wójt, burmistrz, prezydent miasta
Komórka organizacyjna urzędu gminy
właściwa do spraw zarządzania
kryzysowego
Gminny Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Może tworzyć:

Gminne Centrum
Zarządzania
Kryzysowego

ZALEŻNOŚCI SŁUŻBOWE
w zakresie bezpieczeństwa powszechnego i porządku publicznego

SYTUACJA KRYZYSOWA

STAROSTA
POWIATU

WOJEWODA

STAN KLĘSKI ŻYWIOŁOWEJ
(W zakresie zarządzania kryzysowego)

WOJEWÓDZKI
ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

SYSTEM REAGOWANIA KRYZYSOWEGO WOJEWÓDZTWA ZACHODNIOPOMORSKIEGO

WOJEWÓDZKI
ZESPÓŁ
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

WOJEWODA

RZĄDOWY ZESPÓŁ
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO
RZĄDOWE
CENTRUM
BEZPIECZEŃSTWA

MONITOROWANIE, ANALIZA
UZYSKIWANYCH DANYCH,
PROGNOZOWANIE ZDARZEŃ

SĄSIEDNIE
WOJEWÓDZTWA
NIEMIECKIE
LANDY
NADGRANICZNE

WOJEWÓDZKIE CENTRUM ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO
INICJOWANIE DZIAŁAŃ REAGOWANIA KRYZYSOWEGO
ZABEZPIECZENIE OPERACYJNO – TECHNICZNE
I INFORMACYJNE

ŚRODKI
MASOWEGO
PRZEKAZU

STAROSTOWIE
POWIATÓW

RESORTOWE
STRUKTURY
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

WOJEWÓDZKIE
STANOWISKA
KIEROWANIA,
SŁUŻBY
OPERACYJNODYSPOZYTORSKIE

ORGANIZACJE
POZARZĄDOWE

POWIATOWE CENTRUM
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

SYSTEM
ALARMOWANIA
I OSTRZEGANIA
LUDNOŚCI

WOJEWODZKI ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

WOJEWODA ZACHODNIOPOMORSKI
– przewodniczący
DYREKTOR WYDZIAŁU BEZPIECZEŃSTWA
I ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO – zastępca przewodniczącego

40

STALI CZŁONKOWIE ZESPOŁU
KIEROWNICY ZESPOLONYCH SŁUŻB, INSPEKCJI I STRAŻY WOJEWÓDZKICH
ORGANY ADMINISTRACJI NIEZESPOLONEJ
INNI CZOŁONKOWIE ZESPOŁU
PRZEDSTAWICIELE ZACHODNIOPOMORSKIEGO URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO W SZCZECINIE

INNE OSOBY ZAPROSZONE DO UDZIAŁU W PRACACH ZESPOŁU

GRUPA OPERACYJNA

ZAPEWNIA
FUNKCJONOWANIE

DORAŹNIE

WYDZIAŁ BEZPIECZEŃSTWA I ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

STALI
CZŁONKOWIE
ZESPOŁU

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Wojewoda Zachodniopomorski – przewodniczący;
2) Dyrektor Wydziału Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego
w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie –
zastępca przewodniczącego;
3) Marszałek Województwa Zachodniopomorskiego;
4) Komendant Wojewódzki Policji w Szczecinie;
5) Zachodniopomorski Komendant Wojewódzki Państwowej Straży
Pożarnej;
6) Szef Wojewódzkiego Sztabu Wojskowego w Szczecinie;
7) Dyrektor Wydziału Infrastruktury w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie;
8) Dyrektor Zachodniopomorskiego Centrum Organizacji i Promocji Zdrowia.

KIEROWNICY
ZESPOLONYCH
SŁUŻB, INSPEKCJI
I STRAŻY
WOJEWÓDZKICH

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego;
2) Zachodniopomorski Wojewódzki Konserwator Zabytków;
3) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Ochrony
Roślin i Nasiennictwa
4) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska;
5) Zachodniopomorski Wojewódzki Lekarz Weterynarii;
6) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Farmaceutyczny;
7) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej;
8) Zachodniopomorski Kurator Oświaty;
9) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego;
10)
Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Transportu Drogowego

ORGANY
ADMINISTRACJI
NIEZESPOLONEJ

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Komendant Pomorskiego Oddziału Straży Granicznej w Szczecinie;
2) Komendant Pomorskiego Dywizjonu Straży Granicznej w Świnoujściu;
3) Dyrektor Urzędu Morskiego w Szczecinie;
4) Przedstawiciel Dyrektora Urzędu Morskiego w Słupsku;
5) Dyrektor Izby Celnej w Szczecinie;
6) Dyrektor Urzędu Żeglugi Śródlądowej w Szczecinie;
7) Dyrektor Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Szczecinie;
8) Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny w Szczecinie.

INNI
CZOŁONKOWIE
ZESPOŁU

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Dyrektor Delegatury Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego
w Szczecinie;
2) Prokurator Okręgowy w Szczecinie;
3) Dyrektor Zachodniopomorskiego Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych w Szczecinie;
4) Dyrektor Oddziału Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad w Szczecinie;
5) Dyrektor Oddziału Regionalnego PKP Polskie Linie Kolejowe
w Szczecinie;
6) Dyrektor Zachodniopomorskiego Oddziału Wojewódzkiego
Narodowego Funduszu Zdrowia;
7) Kierownik Biura Prognoz Meteorologicznych Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej w Szczecinie;
8) Dyrektor Północno-Zachodniego Oddziału Terenowego Urzędu
Regulacji Energetyki w Szczecinie.

PRZEDSTAWICIELE
ZACHODNIOPOMORSKIEGO
URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO
W SZCZECINIE

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Dyrektor Generalny Zachodniopomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Szczecinie;
2) Dyrektor Wydział Środowiska i Rolnictwa;
3) Dyrektor Wydział Polityki Społecznej;
4) Dyrektor Wydziału Finansów i Budżetu w Zachodniopomorskim
Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie;
5) Kierownik Biura Prawnego w Zachodniopomorskim Urzędzie
Wojewódzkim w Szczecinie;
6) Rzecznik Prasowy Wojewody Zachodniopomorskiego.

PODJĘTE DZIAŁANIA
W CELU OGRANICZENIA
SKUTKÓW AWARII

48

Godz. 19.14, dnia 7.04.2008 r.
Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego
otrzymuje od Biura Prognoz Meteorologicznych w
Szczecinie ostrzeżenie nr 16 o intensywnych opadach
deszczu przechodzących w deszcz ze śniegiem.
Ostrzeżenie przewiduje silne opady deszczu i deszczu ze
śniegiem w ciągu najbliższych 18 godzin, do 25-30 mm.
Przewidywane są utrudnienia komunikacyjne i na terenach
zurbanizowanych.

49

Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego zgodnie z procedurą rozsyła
w godz. 20.08 – 20.31 ostrzeżenia do mediów /17/ i jednostek samorządu
terytorialnego oraz innych ogniw ważnych dla systemu zarządzania
kryzysowego województwa /33/. Łącznie 50 odbiorców.

50

Najważniejsze działania podejmowane przez wojewódzką administrację
rządową.

I dzień katastrofy /8 kwietnia/
1. Uruchomienie pracy zespołów zarządzania kryzysowego
- wojewódzkiego – praca na dwóch stanowiskach w Urzędzie Miasta Szczecin i Urzędzie
Wojewódzkim /posiedzenia w odstępach 2 – 3 godziny. Zakończone konferencją prasową/,
- powiatowych i gminnych – praca całodobowa z wykorzystaniem systemu łączności
radiotelefonicznej Wojewody i PSP
2. Nadawanie komunikatów radiowych do mieszkańców, przy wykorzystaniu rozgłośni
zlokalizowanych poza Szczecinem
3. Uruchomienie komunikacji autobusowej w Szczecinie.
4. Odwołanie obowiązku uczestnictwa w zajęciach szkolnych – szkoły otwarte.
5. Monitoring funkcjonowania:

- szpitali – wzmocnienie agregatami, dowóz paliwa i wody, zorganizowanie punktu dializ, apel
o przyjmowanie pacjentów w przychodniach,
- systemu wodno – kanalizacyjnego – kontrola zrzutu ścieków, przygotowanie sprzętu do
dowozu wody /PSP, SZ/,
- zakładów o dużym i zwiększonym ryzyku – np.. ZCh Police, wzmocnienie agregatem
urządzeń do chłodzenia instalacji z amoniakiem.
51

6. Monitorowanie prac związanych z przywracaniem energii
7. Wystąpienie do Ministra Finansów o uruchomienie sprzedaży podstawowych produktów
żywnościowych z pominięciem kas fiskalnych – ręczna rejestracja sprzedaży.
8. Zorganizowanie zwiększonej ilości patroli na ulicach: policja, wojsko /żandarmeria / straż
graniczna.
9. Wywóz produktów mrożonych z marketów – samochodami chłodniami do magazynów
rejonowych.

10. Uruchomienie pomocy społecznej.
11. W związku ze zmniejszoną ilością pociągów – pociągi pośpieszne zatrzymywane są na
wszystkich stacjach.
12. Przywracanie energii w I kolejności na elektrociepłowni w Szczecinie.

52

KALENDARIUM DZIAŁAŃ SYSTEMU ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
w dniu 8 kwietnia 2008 r.
4.20 – powołanie w Szczecinie miejskiego zespołu zarządzania kryzysowego;
5.15 – pierwsze posiedzenie miejskiego zespołu zarządzania kryzysowego;
6.00 – spotkanie członków wojewódzkiego zespołu zarządzania kryzysowego;
7.30 - wspólne posiedzenie wojewódzkiego i miejskiego zespołu zarządzania
kryzysowego pod przewodnictwem Wojewody Zachodniopomorskiego i
Prezydenta Szczecina;
7.00 – 9.00 – zbierają się zespoły reagowania kryzysowego w powiatach:
goleniowskim, polickim, stargardzkim, kamieńskim;
8.00 - 11.00 – zbierają się zespoły zarządzania kryzysowego w gminach
objętych awarią energetyczną oraz dodatkowo w mieście Kamień Pomorski i
Trzebiatów ze względu na wystąpienie zagrożenia powodziowego.
8 kwietnia odbywają się wspólne posiedzenia wojewódzkiego i miejskiego zespołu
zarządzania kryzysowego, na których omawiana jest aktualna sytuacja energetyczna,
przeciwpowodziowa oraz stan bezpieczeństwa i porządku publicznego w Szczecinie i na
obszarze powiatów objętych sytuacją kryzysową. Posiedzenia zespołów kończyły się
każdorazowo konferencjami prasowymi, w ramach których przekazywane były dla
mediów dane o aktualnej sytuacji w Szczecinie i na obszarze województwa.
Od dnia 9 kwietnia Wojewódzki Zespół Zarządzania Kryzysowego funkcjonuje w
Urzędzie Wojewódzkim zachowując tryb pracy podobny jak dzień wcześniej
Wojewoda Zachodniopomorski wraz z Komendantem Wojewódzkim PSP jedzie do
miejscowości objętych awarią i uczestniczy w posiedzeniach powiatowych zespołów
zarządzania kryzysowego m.in. w Starostwie Powiatowym w Goleniowie i Kamieniu
Pomorskim.

SCHEMAT KIEROWANIA /ZARZĄDZANIA/
WOJEWODA ZACHODNIOPOMORSKI
WOJEWÓDZKI ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
Wojewódzkie służby, inspekcje, straże
i jednostki organizacyjne wchodzące
w skład systemu reagowania kryzysowego

WCZK

Prezydent Szczecina

Starosta Policki

Starosta Kamieński

Starosta Goleniowski

MCZK

PCZK

PCZK

PCZK

Starosta Stargardzki

Starosta Gryficki

Starosta Gryfiński

Prezydent Świnoujścia

PCZK

PCZK

PCZK

MCZK

GCZK-7

GCZK-3

GCZK-2

GCZK-3

GCZK-2

GCZK-5

Działania podjęte w związku z awarią
Pomoc dla mieszkańców
W związku z zaistniałą awarią sieci energetycznej Wojewoda zwrócił się do
jednostek samorządu terytorialnego, z obszaru dotkniętego skutkami awarii
energetycznej, o:
-zorganizowanie niezbędnej pomocy dla mieszkańców w zakresie m.in.
dostaw żywności,
- wody oraz innego niezbędnego zaopatrzenia,
- objęcie - przez Ośrodki Pomocy Rodzinie, opieką osób potrzebujących
pomocy,
- zapewnienie warunków do skorzystania z urządzeń sanitarnych ( kąpiele,
opieka nad dziećmi).

Ochrona zdrowia /lekarz koordynator z Wojewódzkiego Stanowiska
Koordynacji Ratownictwa Medycznego/
Monitorowano funkcjonowanie szpitali.
Szpitalne oddziały intensywnej terapii i oddziały dializ w województwie
zasilane były agregatami własnymi lub dostarczonymi przez straż pożarną.
Dyrektorom szpitali przekazano telefon kontaktowy do dystrybutora
zaopatrującego agregaty prądotwórcze w paliwo.
Utrzymywano stały kontakt telefoniczny z Wojewódzką Stacją Pogotowia
Ratunkowego. Wojewódzka Stacja Pogotowia Ratunkowego nie odnotowała
zwiększonej ilości wezwań do zachorowań, nie zanotowano również wezwań
związanych z zaistniałym zdarzeniem.

Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny
sprawy sanitarno – epidemiologiczne
Podjęto natychmiastowe działania kontrolne w hurtowniach i sklepach spożywczych
w zakresie przechowywania artykułów spożywczych, zwłaszcza mrożonych.
W czasie kontroli ustalono, że żywność wymagająca przechowywania w chłodzie
była:
-przechowywana w podstawionych pod sklepy samochodach chłodniach w
monitorowanej temperaturze, odpowiedniej dla asortymentu żywności
- przetransportowana do magazynów rejonowych dużych sieci handlowych.

Część żywności nietrwałej mikrobiologicznie, w tym przetwory mleczne, wędliny,
mięso, mrożonki została wycofana z obrotu w ramach działań wynikających z
kontroli wewnętrznych.
Monitorowano jakość wody przeznaczonej do spożycia a także sytuację pod kątem
zagrożenia epidemiologicznego w szpitalach.

Wojewódzki Inspektorat Weterynarii - sprawy weterynaryjne
Inspektorzy powiatowych inspekcji weterynaryjnych podjęli działania kontrolne
z możliwością podejmowania decyzji o utylizacji żywności, która w wyniku
braku dopływu prądu do urządzeń chłodniczych mogła ulec zepsuciu.
Duże fermy drobiowe, pozostające bez podstawowego zasilania, zasilano
zastępczo z agregatów prądotwórczych. Zasilanie zastępcze znacznie
podniosło koszty produkcji w fermach.
Sytuacja w chłodniach składowych jest opanowana.

Sytuacja w oświacie
Z uwagi na niedogrzanie pomieszczeń, brak dostaw ciepła i energii elektrycznej
8 kwietnia, zajęcia lekcyjne we wszystkich gimnazjach i szkołach
ponadgimnazjalnych odwołano.
9 kwietnia w wielu miejscowościach zajęcia skrócono, bądź odwołano.
Odwołano sprawdzian szóstoklasistów w 8 szkołach podstawowych na terenie
Szczecina oraz w 5 w terenie ( Stargard Szczeciński, Koszewo, Sowno,
Grzedzice, Goleniów).
Wojewódzki Kurator Oświaty na bieżąco informował Wojewodę o ilości placówek
oświatowych, w których nie prowadzone były zajęcia szkolne z powodu awarii
zasilania energetycznego.

Siły i środki uczestniczące w likwidacji skutków katastrofy energetycznej

Policja
- 465 funkcjonariuszy, w tym 112 ze Szkoły Policji w Pile,
140 funkcjonariuszy Oddziału Prewencji w Szczecinie,
65 funkcjonariuszy ruchu drogowego,
- 71 radiowozów
-nie odnotowano zdarzeń o charakterze kryminalnym lub
chuligańskim - mających związek z awarią sieci energetycznych.
Państwowa Straż Pożarna
Ratownicy PSP – ok. 250 dziennie
Samochody ratownicze – 6 /Poznań, Gorzów, Warszawa, Opole, Wrocław/
Samochody pożarnicze – ok. 55 dziennie
Agregaty prądotwórcze – ok. 106 dziennie
Motopompy – ok. 47 dziennie

Siły Zbrojne RP /średnio w ciągu dnia/
- 65 żołnierzy
- 15 samochodów
- 2 pojazdy ciężkie
- 4 agregatów prądotwórczych
- 3 motopompy
- lekkie pokrycie drogowe
- most niskowodny
Żandarmeria Wojskowa
- 110 żołnierzy
- 12 samochodów
Pomorski Oddział Straży Granicznej w Szczecinie
- 70 funkcjonariuszy
- 8 samochodów

WSTĘPNE WNIOSKI
PO AWARII

Wstępne wnioski


Konieczne jest zaopatrzenie jednostek organizacyjnych ważnych dla
funkcjonowania administracji publicznej oraz gwarantujących
świadczenie usług społecznych w urządzenia awaryjnego zasilania
elektroenergetycznego



Konieczne jest opracowanie i uruchomienia programu edukacyjnego,
mającego na celu zapoznanie mieszkańców z potencjalnymi
zagrożeniami charakterystycznymi dla poszczególnych powiatów oraz
sposobami optymalnych zachowań



Konieczna jest rozbudowa systemów kierowania i informowania,
wykorzystywanych przez organy samorządu terytorialnego w procesie
reagowania kryzysowego

PODSUMOWANIE
• Sprawne
funkcjonowanie
kryzysowego
przyczyniło
rozmiarów katastrofy

systemu
się
do

zarządzania
ograniczenia

• Szybkie zwołanie Zespołów Zarządzania Kryzysowego
pozwoliło na koordynację działań od momentu
powstania sytuacji kryzysowej
• Wspólne informowanie mieszkańców o skutkach
katastrofy i postępach w prowadzeniu akcji ratowniczej
umożliwiło jednolity przekaz i niezakłóconą pracę
centrów zarządzania kryzysowego

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE

65

Powołanie Zespołu ds. Zbadania Przyczyn i Skutków
Katastrofy Energetycznej Zarządzeniem Wojewody
Zachodniopomorskiego nr 154/2008
z dnia 22 kwietnia 2008r.
Określenie przyczyn i skutków katastrofy
elektroenergetycznej
zaistniałej w części województwa zachodniopomorskiego.
Zbilansowanie strat i szkód powstałych
w wyniku katastrofy elektroenergetycznej
oraz kosztów prowadzenia działań ratowniczych.
Opracowanie założeń
do „Strategii Bezpieczeństwa Energetycznego
dla Województwa Zachodniopomorskiego”.
66

Raport Zespołu ds. Zbadania Przyczyn
i Skutków Katastrofy Energetycznej

WNIOSKI I ZALECENIA

67

68

Bezpośrednie przyczyny katastrofy energetycznej

 Obciążenia sadzią przewodów linii energetycznych przekroczyły
znacznie, co najmniej o kilkadziesiąt procent, przyjęte w
obliczeniach normowe wartości katastrofalne,
 Dodatkowym czynnikiem, mającym wpływ na przebieg zdarzeń i
rozległość uszkodzeń, były obfite opady deszczu w okresie
poprzedzającym awarię, co spowodowało podniesienie poziomu wód
gruntowych i w efekcie rozmiękczenie gruntu,
 Efektem było obniżenie stabilności posadowienia zarówno słupów
linii elektroenergetycznych jak i rosnących w pobliżu linii drzew.

69

Skutki ekonomiczne katastrofy energetycznej







KOSZTY AKCJI RATOWNICZEJ: 829 731,34 zł
KOSZTY PONIESIONE PRZEZ ZAKŁADY, FIRMY,
SPÓŁKI, SZPITALE: 45 172 424,12 zł
KOSZTY PONIESIONE PRZEZ POWIATY I GMINY :
979 468,41 zł
CAŁKOWITE KOSZTY: 46 981 623,87 zł

Koszty niedostarczonej energii elektrycznej oszacowano
na kwotę powyżej 60 milionów zł.
70

Raport dostrzega potrzebę
powołania stałego zespołu :
Wojewódzkiej Rady do spraw
Bezpieczeństwa Energetycznego

71

72

Powołanie Wojewódzkiej Rady
ds. Bezpieczeństwa Energetycznego
Zarządzenie Wojewody Zachodniopomorskiego

nr 435/2008 z dnia 30 września 2008r.

73

ZADANIA WOJEWÓDZKIEJ RADY
ds. BEZPIECZEŃSTWA ENERGETYCZNEGO
1. Nadzór nad realizacją wniosków i zaleceń wynikających z Raportu Zespołu
ds. Zbadania Przyczyn i Skutków Katastrofy Energetycznej w aglomeracji
szczecińskiej i części województwa zachodniopomorskiego.
2. Nadzór nad powstaniem oraz wdrażaniem Strategii Bezpieczeństwa
Energetycznego dla Województwa Zachodniopomorskiego.
3. Monitorowanie funkcjonowania systemu elektroenergetycznego, gazowego
i ciepłowniczego na terenie województwa zachodniopomorskiego.
4. Inicjowanie działań i projektów związanych z rozwojem energetyki na terenie
województwa zachodniopomorskiego.
5. Monitorowanie realizacji planów rozwoju przedsiębiorstw energetycznych.
6. Wspieranie działań samorządu województwa w zakresie tworzenia projektów
planu zaopatrzenia w energię elektryczną, gaz oraz ciepło.
7. Inicjowanie działań wspierających rozwój energetyki odnawialnej.
74

Dziękuję za uwagę

75


Slide 49

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE
Wydział Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego

Olsztyn 20 luty 2009 r.
Waldemar Redmer
1

2

Bezpośrednią przyczyną awarii systemu
elektroenergetycznego w nocy 7-8 kwietnia

2008 r. był szczególnie niekorzystny splot
warunków atmosferycznych prowadzący do
licznych uszkodzeń linii elektroenergetycznych
3

Temperatura powietrza
st. C
8,0
S z c z ec in
7,0

Ś w inoujś c ie
G oleniów

6,0

5,0

4,0

3,0

2,0

1,0

0,0

-1,0

-2,0

-3,0
2008-04-07

2008-04-07

2008-04-07

2008-04-07

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-09

00:00

06:00

12:00

18:00

00:00

06:00

12:00

18:00

00:00

d a ta / g o d z .

4

Prędkość wiatru
Charakterystyczne prędkości wiatru wg PN-77/B-02011

m /s

Strefa I
– Szczecin
– 20 m/s
Strefa II – Goleniów – 24 m/s
Strefa IIa – Świnoujście – 27 m/s

14
S z c z ec in
13
12

Ś w inoujś c ie
G oleniów

11
Kierunek
wiatru wg IMiGW:
10
16:00÷21:00
– PN i PN-ZACH, 3÷6 m/s
22:00÷01:00
– ZACH-PN, 3÷4 m/s
9
02:00÷14:00 – ZACH, 4÷8 m/s
8
7
6
5
4
3
2
1
0
2008-04-07 00:00 2008-04-07 06:00 2008-04-07 12:00 2008-04-07 18:00 2008-04-08 00:00 2008-04-08 06:00 2008-04-08 12:00 2008-04-08 18:00 2008-04-09 00:00
d a ta / g o d z .

5

Rodzaje opadu


Początkowo intensywny opad deszczu, a później
śniegu z deszczem i śniegu



Suma opadów 8:00 07.04 do 8:00 08.04 lokalnie
48 l/m2 w równoważniku wodnym (4,8 cm/m2)



Lokalnie odnotowana gęstość śniegu:
 

2 ,1 kN/m

2

 7 ,8 kN/m

3

0 ,27 m
6

Niewielki pobór energii elektrycznej w
godzinach nocnych z 07 na 08 04 2008 był
przyczyną schłodzenia przewodów
napowietrznych linii energetycznych do
temperatury zamarzania śniegu, co
sprzyjało osadzaniu się sadzi.

7

8

9

Wielkości Obciążeń Przewodów Sadzią
A F L – 6 2 40 m m

2

d = 2 1,7 m m
S a d ź n o rm a ln a
[N /m ]
S a d ź k a ta strofa ln a

A F L – 8 5 25 m m
d = 3 1,5 m m

8 ,7

1 7,4

2 2,8

S a d ź 7 -8 k w ietn ia

3 8,0

4 5,2

[N /m ]

 = 118 %

 = 98 %

9 ,7

1 9,7

76

53

[N /m ]

C ięża r p rzew o d u
[N /m ]
P rzek ro czen ie k atastro fa ln ych ob cią żeń
[% ]

2

Ciężar sadzi na jednym przewodzie długości 300 m:
45,2  300 = 13560 N = 13,56 kN

10

Upadek słupów

11

Zniszczenia konstrukcji
na skutek przeciążenia przewodów
L in ie



220 k V (1)

110 k V (5)

2

1

3

Z łam an ie trzon u słu p a

14

6

20

S k ręcen ia trzon ów



6

6

U szk od zen ia p op rzeczn ik ów ze św iatłow od em



8

8

U szk od zen ia p op rzeczn ik ów b ez św iatłow od u



3

3

1



1

17

24

41

P rzew rócen ia

In n e


12

Formy zniszczenia słupów
Złamania słupów
220 kV

110 kV

13

14

15

Zniszczenia kaskadowe
Linia 220 kV

Linia 15 kV
Linia 110 kV

16

17

18

19

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE

20

Przebieg katastrofy energetycznej w Szczecinie
Police 220 kV

Glinki 220 kV

220kV
Awaria godz. 0.02
Police 110 kV

Glinki 110 kV

8.04.2008 r.

110kV

Szczecin

Awaria godz. 1.06
EC Szczecin
Pomorzany 110 kV

~

8.04.2008 r.

Morzyczyn

Dąbie

Zdroje

110 kV

~

Awaria godz. 3.34

Pomorzany

Morzyczyn
220 kV

8.04.2008 r.
110kV

Żydowce

Awaria godz. 1.55
8.04.2008 r.
Dolna Odra

220kV

~

110kV

Krajnik

~ ~ ~ ~

21

Około godz. 20, dnia 7.04.2008 r. w zachodniej części województwa zaczyna
padać intensywny deszcz przechodzący w deszcz ze śniegiem

Zasięg opadów
deszczu i deszczu
ze śniegiem

Rozmiar katastrofy w województwie
zachodniopomorskim w godzinach
porannych dnia 8.04.2008 r.

Powiat gryfiński: gminy północne
liczba ludności ok.. 30 000
Powiat kamieński: cały
liczba ludności ok.. 47 000
Powiatu gryficki: gminy południowe
liczba ludności ok.. 20 000
Powiat goleniowski: cały
liczba ludności ok.. 78 000

Powiat policki cały
liczba ludności ok.. 63 000
Powiat pyrzycki północne gminy
liczba ludności ok.. 10 000
Powiat stargardzki: bez miasta
Stargard Szczeciński
liczba ludności ok. 40 000
Szczecin dzielnice lewobrzeża
liczba ludności ok.. 300 000
Świnoujście
liczba ludności ok. 40 000
Razem o godz. 7.00 dnia 8.04 w
województwie zachodniopomorskim
ok. 628 000 mieszkańców
pozbawionych było energii
elektrycznej
23

Przebieg zdarzeń w dniu 8 kwietnia 2008 r.

0.02 – awaria głównej linii energetycznej 220 kV Morzyczyn – Police,
zasilającej Szczecin od wschodu;
3.30 – awaria głównej linii energetycznej 220 kV Krajnik – Glinki,
zasilającej Szczecin od południa,
- awarie trzech linii energetycznych 110 kV ;
- awarie licznych linii energetycznych średniego i niskiego napięcia
zasilających w prąd miejscowości w zachodnich powiatach województwa.
Powyższe awarie linii energetycznych spowodowały:
- przerwę w pracy elektrociepłowni Szczecin oraz Pomorzany w
Szczecinie,
- awarię 900 stacji transformatorowych,
- brak prądu w lewobrzeżnej części Szczecina oraz miejscowościach na
obszarze powiatów: stargardzkiego, goleniowskiego, kamieńskiego,
gryfińskiego, pyrzyckiego, gryfickiego, łobeskiego, miasta Świnoujście,
polickiego, w tym ZCh. „Police”.

WPŁYW AWARII
NA FUNKCJONOWANIE
INFRASTRUKTURY
KRYTYCZNEJ

Wpływ katastrofy na funkcjonowanie infrastruktury krytycznej

ŁĄCZNOŚĆ

RODZAJ ŁĄCZNOŚCI

DZIAŁANIE /FUNKCJONOWANIE

System łączności telefonicznej przewodowej

Działa tam, gdzie nie wykorzystywano aparatów telefonicznych
zasilanych z sieci energetycznej

System łączności telefonicznej – mobilnej
/TK/

Realizowała tylko połączenia alarmowe, częściowo funkcjonował
operator TK „Plus”

Internet

Nie funkcjonował

Łączność w systemie reagowania
kryzysowego

Funkcjonowała we wszystkich centrach zarządzania kryzysowego
łączność radiotelefoniczna posiadająca awaryjne zasilanie z
akumulatorów

Wpływ katastrofy na funkcjonowanie infrastruktury krytycznej

Transport i komunikacja
Transport kolejowy
- unieruchomiona linia kolejowa Szczecin – Świnoujście z powodu uszkodzenia
trakcji elektrycznej
-Szczecin – Stargard Szczeciński – brak zasilania /użycie lokomotyw
spalinowych/

Transport drogowy

Poważne utrudnienia na wszystkich drogach objętych opadami śniegu

Zaopatrzenie w wodę
- duże ujęcia wody były zasilane własnymi agregatami prądotwórczymi,
-małe ujęcia wody nie posiadające własnych agregatów prądotwórczych były
zasilane agregatami przewoźnymi, dostarczonymi przez Państwową Straż
Pożarną i Jednostki Wojskowe /od drugiego dnia awarii/,
- agregaty prądotwórcze były też używane rotacyjnie do napełniania
zbiorników hydroforowych i utrzymania minimalnego ciśnienia w sieci
wodociągowej
- do części miejscowości gdzie nie było możliwości dostarczenia agregatów
prądotwórczych woda dowożona była beczkowozami

Szpitale
Wszystkie szpitale z obszaru objętego katastrofą energetyczną zasilane
były z awaryjnych źródeł zasilania.
- szpitale nie prowadziły planowych zabiegów operacyjnych za wyjątkiem
nagłych przypadków i sytuacji ratujących życie,

Zaopatrzenie w paliwo
Stacje paliwowe na obszarze objętym katastrofą nie prowadziły sprzedaży
ze względu na brak zasilania. Uruchomiono awaryjny system zaopatrzenia
szpitali w paliwo przez prywatnego dystrybutora.

Pozostałe utrudnienia
-nie funkcjonuje komunikacja tramwajowa w Szczecinie,
- nie funkcjonuje system zaopatrzenia w energię cieplną,
- występują utrudnienia w funkcjonowaniu oczyszczalni
ścieków,
- nieczynna jest sieć handlowa, w tym centra handlowe,
- nieczynne są banki oraz bankomaty,
- przerwana zostaje praca w zakładach produkcyjnych, a w tym
w: Stoczni
Szczecińskiej „Nowa”, Stoczni Remontowej „Gryfia”, Porcie
Morskim Szczecin – Świnoujście, ZCh. „Police” i w 4 dużych
zakładach przetwórstwa mięsnego,
- ograniczono działalność szkół i przedszkoli, nie
przeprowadzono w 13 szkołach egzaminów dla szóstoklasistów,
- nie działają kasy fiskalne, ale artykuły podstawowe m.in. leki,
środki higieniczne, żywność są sprzedawane.

Działanie systemu
zarządzania kryzysowego w
czasie awarii

AKTUALNY STAN PRAWNY

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 05 czerwca 1998 r.
O ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE
(Dz. U. Nr 80 z 2001 r. poz. 872)
Art. 15.
Wojewoda jako przedstawiciel Rady Ministrów odpowiada za wykonywanie polityki rządu na
obszarze województwa, a w szczególności:
4) zapewnia współdziałanie wszystkich jednostek organizacyjnych administracji rządowej
i samorządowej działających na obszarze województwa i kieruje ich działalnością
w zakresie zapobiegania zagrożeniu życia, zdrowia lub mienia oraz zagrożeniom
środowiska, bezpieczeństwa państwa i utrzymania porządku publicznego, ochrony praw
obywatelskich, a także zapobiegania klęskom żywiołowym i innym nadzwyczajnym
zagrożeniom oraz zwalczania i usuwania ich skutków na zasadach określonych
w ustawach,
4a) dokonuje oceny stanu zabezpieczenia przeciwpowodziowego województwa, opracowuje
plan operacyjny ochrony przed powodzią oraz ogłasza i odwołuje pogotowie i alarm
przeciwpowodziowy,

Art. 16.
1.

Wojewoda może wydawać, w zakresie wykonywania funkcji przedstawiciela Rady
Ministrów, polecenia obowiązujące wszystkie organy administracji rządowej,
a w sytuacjach nadzwyczajnych, o których mowa w art. 15 pkt 4 i 4a, obowiązujące
również organy samorządu terytorialnego. O wydanych poleceniach wojewoda
niezwłocznie informuje właściwego ministra.

GŁOWNE KOMPETENCE W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 05 czerwca 1998 r.
O ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE
– Wydaje akty prawa miejscowego dla obszarów nie uporządkowanych aktami
prawa powszechnie obowiązującego.
– Planuje reagowanie kryzysowe województwa ustalając między innymi
kompetencje poszczególnych osób funkcyjnych.
– Koordynuje przebiegiem reagowania na sytuacje kryzysowe o wymiarze
ponad powiatowym.
– Wnioskuje o:
• wprowadzenie stanu klęski żywiołowej,
• użycie Sił Zbrojnych RP.
– Ogłasza:
• pogotowie i alarm przeciwpowodziowy,
• stan zagrożenia epidemicznego i stan epidemii,
• uruchomienie działań interwencyjnych w obliczu zagrożenia
radiacyjnego.
–Monitoruje stan bezpieczeństwa województwa oraz informuje, alarmuje i
ostrzega przed potencjalnymi zagrożeniami.
– Udziela wsparcia zagrożonym powiatom siłami i środkami z innych powiatów.
– Wnioskuje o wsparcie potencjału reagowania kryzysowego województwa
zachodniopomorskiego siłami i środkami z województw ościennych lub
wydzielonych z zasobów krajowych.

AKTUALNY STAN PRAWNY

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Art. 1.
Ustawa określa organy właściwe w sprawach zarządzania
kryzysowego oraz ich zadania i zasady działania w tej
dziedzinie, a także zasady finansowania zadań zarządzania
kryzysowego.

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Wojewoda
Wydział Bezpieczeństwa
i Zarządzania Kryzysowego
Zachodniopomorskiego Urzędu
Wojewódzkiego

Wojewódzkie zespolone służby,
inspekcje i straże
Wojewódzkie Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Wojewódzkie
Centrum
Zarządzania
Kryzysowego
Lekarz Koordynator
Ratownictwa
Medycznego

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Starosta
Komórka organizacyjna starostwa
powiatowego właściwa do spraw
zarządzania kryzysowego
Powiatowy Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Powiatowe
Centrum
Zarządzania
Kryzysowego

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Wójt, burmistrz, prezydent miasta
Komórka organizacyjna urzędu gminy
właściwa do spraw zarządzania
kryzysowego
Gminny Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Może tworzyć:

Gminne Centrum
Zarządzania
Kryzysowego

ZALEŻNOŚCI SŁUŻBOWE
w zakresie bezpieczeństwa powszechnego i porządku publicznego

SYTUACJA KRYZYSOWA

STAROSTA
POWIATU

WOJEWODA

STAN KLĘSKI ŻYWIOŁOWEJ
(W zakresie zarządzania kryzysowego)

WOJEWÓDZKI
ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

SYSTEM REAGOWANIA KRYZYSOWEGO WOJEWÓDZTWA ZACHODNIOPOMORSKIEGO

WOJEWÓDZKI
ZESPÓŁ
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

WOJEWODA

RZĄDOWY ZESPÓŁ
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO
RZĄDOWE
CENTRUM
BEZPIECZEŃSTWA

MONITOROWANIE, ANALIZA
UZYSKIWANYCH DANYCH,
PROGNOZOWANIE ZDARZEŃ

SĄSIEDNIE
WOJEWÓDZTWA
NIEMIECKIE
LANDY
NADGRANICZNE

WOJEWÓDZKIE CENTRUM ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO
INICJOWANIE DZIAŁAŃ REAGOWANIA KRYZYSOWEGO
ZABEZPIECZENIE OPERACYJNO – TECHNICZNE
I INFORMACYJNE

ŚRODKI
MASOWEGO
PRZEKAZU

STAROSTOWIE
POWIATÓW

RESORTOWE
STRUKTURY
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

WOJEWÓDZKIE
STANOWISKA
KIEROWANIA,
SŁUŻBY
OPERACYJNODYSPOZYTORSKIE

ORGANIZACJE
POZARZĄDOWE

POWIATOWE CENTRUM
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

SYSTEM
ALARMOWANIA
I OSTRZEGANIA
LUDNOŚCI

WOJEWODZKI ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

WOJEWODA ZACHODNIOPOMORSKI
– przewodniczący
DYREKTOR WYDZIAŁU BEZPIECZEŃSTWA
I ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO – zastępca przewodniczącego

40

STALI CZŁONKOWIE ZESPOŁU
KIEROWNICY ZESPOLONYCH SŁUŻB, INSPEKCJI I STRAŻY WOJEWÓDZKICH
ORGANY ADMINISTRACJI NIEZESPOLONEJ
INNI CZOŁONKOWIE ZESPOŁU
PRZEDSTAWICIELE ZACHODNIOPOMORSKIEGO URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO W SZCZECINIE

INNE OSOBY ZAPROSZONE DO UDZIAŁU W PRACACH ZESPOŁU

GRUPA OPERACYJNA

ZAPEWNIA
FUNKCJONOWANIE

DORAŹNIE

WYDZIAŁ BEZPIECZEŃSTWA I ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

STALI
CZŁONKOWIE
ZESPOŁU

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Wojewoda Zachodniopomorski – przewodniczący;
2) Dyrektor Wydziału Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego
w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie –
zastępca przewodniczącego;
3) Marszałek Województwa Zachodniopomorskiego;
4) Komendant Wojewódzki Policji w Szczecinie;
5) Zachodniopomorski Komendant Wojewódzki Państwowej Straży
Pożarnej;
6) Szef Wojewódzkiego Sztabu Wojskowego w Szczecinie;
7) Dyrektor Wydziału Infrastruktury w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie;
8) Dyrektor Zachodniopomorskiego Centrum Organizacji i Promocji Zdrowia.

KIEROWNICY
ZESPOLONYCH
SŁUŻB, INSPEKCJI
I STRAŻY
WOJEWÓDZKICH

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego;
2) Zachodniopomorski Wojewódzki Konserwator Zabytków;
3) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Ochrony
Roślin i Nasiennictwa
4) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska;
5) Zachodniopomorski Wojewódzki Lekarz Weterynarii;
6) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Farmaceutyczny;
7) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej;
8) Zachodniopomorski Kurator Oświaty;
9) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego;
10)
Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Transportu Drogowego

ORGANY
ADMINISTRACJI
NIEZESPOLONEJ

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Komendant Pomorskiego Oddziału Straży Granicznej w Szczecinie;
2) Komendant Pomorskiego Dywizjonu Straży Granicznej w Świnoujściu;
3) Dyrektor Urzędu Morskiego w Szczecinie;
4) Przedstawiciel Dyrektora Urzędu Morskiego w Słupsku;
5) Dyrektor Izby Celnej w Szczecinie;
6) Dyrektor Urzędu Żeglugi Śródlądowej w Szczecinie;
7) Dyrektor Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Szczecinie;
8) Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny w Szczecinie.

INNI
CZOŁONKOWIE
ZESPOŁU

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Dyrektor Delegatury Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego
w Szczecinie;
2) Prokurator Okręgowy w Szczecinie;
3) Dyrektor Zachodniopomorskiego Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych w Szczecinie;
4) Dyrektor Oddziału Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad w Szczecinie;
5) Dyrektor Oddziału Regionalnego PKP Polskie Linie Kolejowe
w Szczecinie;
6) Dyrektor Zachodniopomorskiego Oddziału Wojewódzkiego
Narodowego Funduszu Zdrowia;
7) Kierownik Biura Prognoz Meteorologicznych Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej w Szczecinie;
8) Dyrektor Północno-Zachodniego Oddziału Terenowego Urzędu
Regulacji Energetyki w Szczecinie.

PRZEDSTAWICIELE
ZACHODNIOPOMORSKIEGO
URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO
W SZCZECINIE

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Dyrektor Generalny Zachodniopomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Szczecinie;
2) Dyrektor Wydział Środowiska i Rolnictwa;
3) Dyrektor Wydział Polityki Społecznej;
4) Dyrektor Wydziału Finansów i Budżetu w Zachodniopomorskim
Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie;
5) Kierownik Biura Prawnego w Zachodniopomorskim Urzędzie
Wojewódzkim w Szczecinie;
6) Rzecznik Prasowy Wojewody Zachodniopomorskiego.

PODJĘTE DZIAŁANIA
W CELU OGRANICZENIA
SKUTKÓW AWARII

48

Godz. 19.14, dnia 7.04.2008 r.
Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego
otrzymuje od Biura Prognoz Meteorologicznych w
Szczecinie ostrzeżenie nr 16 o intensywnych opadach
deszczu przechodzących w deszcz ze śniegiem.
Ostrzeżenie przewiduje silne opady deszczu i deszczu ze
śniegiem w ciągu najbliższych 18 godzin, do 25-30 mm.
Przewidywane są utrudnienia komunikacyjne i na terenach
zurbanizowanych.

49

Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego zgodnie z procedurą rozsyła
w godz. 20.08 – 20.31 ostrzeżenia do mediów /17/ i jednostek samorządu
terytorialnego oraz innych ogniw ważnych dla systemu zarządzania
kryzysowego województwa /33/. Łącznie 50 odbiorców.

50

Najważniejsze działania podejmowane przez wojewódzką administrację
rządową.

I dzień katastrofy /8 kwietnia/
1. Uruchomienie pracy zespołów zarządzania kryzysowego
- wojewódzkiego – praca na dwóch stanowiskach w Urzędzie Miasta Szczecin i Urzędzie
Wojewódzkim /posiedzenia w odstępach 2 – 3 godziny. Zakończone konferencją prasową/,
- powiatowych i gminnych – praca całodobowa z wykorzystaniem systemu łączności
radiotelefonicznej Wojewody i PSP
2. Nadawanie komunikatów radiowych do mieszkańców, przy wykorzystaniu rozgłośni
zlokalizowanych poza Szczecinem
3. Uruchomienie komunikacji autobusowej w Szczecinie.
4. Odwołanie obowiązku uczestnictwa w zajęciach szkolnych – szkoły otwarte.
5. Monitoring funkcjonowania:

- szpitali – wzmocnienie agregatami, dowóz paliwa i wody, zorganizowanie punktu dializ, apel
o przyjmowanie pacjentów w przychodniach,
- systemu wodno – kanalizacyjnego – kontrola zrzutu ścieków, przygotowanie sprzętu do
dowozu wody /PSP, SZ/,
- zakładów o dużym i zwiększonym ryzyku – np.. ZCh Police, wzmocnienie agregatem
urządzeń do chłodzenia instalacji z amoniakiem.
51

6. Monitorowanie prac związanych z przywracaniem energii
7. Wystąpienie do Ministra Finansów o uruchomienie sprzedaży podstawowych produktów
żywnościowych z pominięciem kas fiskalnych – ręczna rejestracja sprzedaży.
8. Zorganizowanie zwiększonej ilości patroli na ulicach: policja, wojsko /żandarmeria / straż
graniczna.
9. Wywóz produktów mrożonych z marketów – samochodami chłodniami do magazynów
rejonowych.

10. Uruchomienie pomocy społecznej.
11. W związku ze zmniejszoną ilością pociągów – pociągi pośpieszne zatrzymywane są na
wszystkich stacjach.
12. Przywracanie energii w I kolejności na elektrociepłowni w Szczecinie.

52

KALENDARIUM DZIAŁAŃ SYSTEMU ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
w dniu 8 kwietnia 2008 r.
4.20 – powołanie w Szczecinie miejskiego zespołu zarządzania kryzysowego;
5.15 – pierwsze posiedzenie miejskiego zespołu zarządzania kryzysowego;
6.00 – spotkanie członków wojewódzkiego zespołu zarządzania kryzysowego;
7.30 - wspólne posiedzenie wojewódzkiego i miejskiego zespołu zarządzania
kryzysowego pod przewodnictwem Wojewody Zachodniopomorskiego i
Prezydenta Szczecina;
7.00 – 9.00 – zbierają się zespoły reagowania kryzysowego w powiatach:
goleniowskim, polickim, stargardzkim, kamieńskim;
8.00 - 11.00 – zbierają się zespoły zarządzania kryzysowego w gminach
objętych awarią energetyczną oraz dodatkowo w mieście Kamień Pomorski i
Trzebiatów ze względu na wystąpienie zagrożenia powodziowego.
8 kwietnia odbywają się wspólne posiedzenia wojewódzkiego i miejskiego zespołu
zarządzania kryzysowego, na których omawiana jest aktualna sytuacja energetyczna,
przeciwpowodziowa oraz stan bezpieczeństwa i porządku publicznego w Szczecinie i na
obszarze powiatów objętych sytuacją kryzysową. Posiedzenia zespołów kończyły się
każdorazowo konferencjami prasowymi, w ramach których przekazywane były dla
mediów dane o aktualnej sytuacji w Szczecinie i na obszarze województwa.
Od dnia 9 kwietnia Wojewódzki Zespół Zarządzania Kryzysowego funkcjonuje w
Urzędzie Wojewódzkim zachowując tryb pracy podobny jak dzień wcześniej
Wojewoda Zachodniopomorski wraz z Komendantem Wojewódzkim PSP jedzie do
miejscowości objętych awarią i uczestniczy w posiedzeniach powiatowych zespołów
zarządzania kryzysowego m.in. w Starostwie Powiatowym w Goleniowie i Kamieniu
Pomorskim.

SCHEMAT KIEROWANIA /ZARZĄDZANIA/
WOJEWODA ZACHODNIOPOMORSKI
WOJEWÓDZKI ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
Wojewódzkie służby, inspekcje, straże
i jednostki organizacyjne wchodzące
w skład systemu reagowania kryzysowego

WCZK

Prezydent Szczecina

Starosta Policki

Starosta Kamieński

Starosta Goleniowski

MCZK

PCZK

PCZK

PCZK

Starosta Stargardzki

Starosta Gryficki

Starosta Gryfiński

Prezydent Świnoujścia

PCZK

PCZK

PCZK

MCZK

GCZK-7

GCZK-3

GCZK-2

GCZK-3

GCZK-2

GCZK-5

Działania podjęte w związku z awarią
Pomoc dla mieszkańców
W związku z zaistniałą awarią sieci energetycznej Wojewoda zwrócił się do
jednostek samorządu terytorialnego, z obszaru dotkniętego skutkami awarii
energetycznej, o:
-zorganizowanie niezbędnej pomocy dla mieszkańców w zakresie m.in.
dostaw żywności,
- wody oraz innego niezbędnego zaopatrzenia,
- objęcie - przez Ośrodki Pomocy Rodzinie, opieką osób potrzebujących
pomocy,
- zapewnienie warunków do skorzystania z urządzeń sanitarnych ( kąpiele,
opieka nad dziećmi).

Ochrona zdrowia /lekarz koordynator z Wojewódzkiego Stanowiska
Koordynacji Ratownictwa Medycznego/
Monitorowano funkcjonowanie szpitali.
Szpitalne oddziały intensywnej terapii i oddziały dializ w województwie
zasilane były agregatami własnymi lub dostarczonymi przez straż pożarną.
Dyrektorom szpitali przekazano telefon kontaktowy do dystrybutora
zaopatrującego agregaty prądotwórcze w paliwo.
Utrzymywano stały kontakt telefoniczny z Wojewódzką Stacją Pogotowia
Ratunkowego. Wojewódzka Stacja Pogotowia Ratunkowego nie odnotowała
zwiększonej ilości wezwań do zachorowań, nie zanotowano również wezwań
związanych z zaistniałym zdarzeniem.

Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny
sprawy sanitarno – epidemiologiczne
Podjęto natychmiastowe działania kontrolne w hurtowniach i sklepach spożywczych
w zakresie przechowywania artykułów spożywczych, zwłaszcza mrożonych.
W czasie kontroli ustalono, że żywność wymagająca przechowywania w chłodzie
była:
-przechowywana w podstawionych pod sklepy samochodach chłodniach w
monitorowanej temperaturze, odpowiedniej dla asortymentu żywności
- przetransportowana do magazynów rejonowych dużych sieci handlowych.

Część żywności nietrwałej mikrobiologicznie, w tym przetwory mleczne, wędliny,
mięso, mrożonki została wycofana z obrotu w ramach działań wynikających z
kontroli wewnętrznych.
Monitorowano jakość wody przeznaczonej do spożycia a także sytuację pod kątem
zagrożenia epidemiologicznego w szpitalach.

Wojewódzki Inspektorat Weterynarii - sprawy weterynaryjne
Inspektorzy powiatowych inspekcji weterynaryjnych podjęli działania kontrolne
z możliwością podejmowania decyzji o utylizacji żywności, która w wyniku
braku dopływu prądu do urządzeń chłodniczych mogła ulec zepsuciu.
Duże fermy drobiowe, pozostające bez podstawowego zasilania, zasilano
zastępczo z agregatów prądotwórczych. Zasilanie zastępcze znacznie
podniosło koszty produkcji w fermach.
Sytuacja w chłodniach składowych jest opanowana.

Sytuacja w oświacie
Z uwagi na niedogrzanie pomieszczeń, brak dostaw ciepła i energii elektrycznej
8 kwietnia, zajęcia lekcyjne we wszystkich gimnazjach i szkołach
ponadgimnazjalnych odwołano.
9 kwietnia w wielu miejscowościach zajęcia skrócono, bądź odwołano.
Odwołano sprawdzian szóstoklasistów w 8 szkołach podstawowych na terenie
Szczecina oraz w 5 w terenie ( Stargard Szczeciński, Koszewo, Sowno,
Grzedzice, Goleniów).
Wojewódzki Kurator Oświaty na bieżąco informował Wojewodę o ilości placówek
oświatowych, w których nie prowadzone były zajęcia szkolne z powodu awarii
zasilania energetycznego.

Siły i środki uczestniczące w likwidacji skutków katastrofy energetycznej

Policja
- 465 funkcjonariuszy, w tym 112 ze Szkoły Policji w Pile,
140 funkcjonariuszy Oddziału Prewencji w Szczecinie,
65 funkcjonariuszy ruchu drogowego,
- 71 radiowozów
-nie odnotowano zdarzeń o charakterze kryminalnym lub
chuligańskim - mających związek z awarią sieci energetycznych.
Państwowa Straż Pożarna
Ratownicy PSP – ok. 250 dziennie
Samochody ratownicze – 6 /Poznań, Gorzów, Warszawa, Opole, Wrocław/
Samochody pożarnicze – ok. 55 dziennie
Agregaty prądotwórcze – ok. 106 dziennie
Motopompy – ok. 47 dziennie

Siły Zbrojne RP /średnio w ciągu dnia/
- 65 żołnierzy
- 15 samochodów
- 2 pojazdy ciężkie
- 4 agregatów prądotwórczych
- 3 motopompy
- lekkie pokrycie drogowe
- most niskowodny
Żandarmeria Wojskowa
- 110 żołnierzy
- 12 samochodów
Pomorski Oddział Straży Granicznej w Szczecinie
- 70 funkcjonariuszy
- 8 samochodów

WSTĘPNE WNIOSKI
PO AWARII

Wstępne wnioski


Konieczne jest zaopatrzenie jednostek organizacyjnych ważnych dla
funkcjonowania administracji publicznej oraz gwarantujących
świadczenie usług społecznych w urządzenia awaryjnego zasilania
elektroenergetycznego



Konieczne jest opracowanie i uruchomienia programu edukacyjnego,
mającego na celu zapoznanie mieszkańców z potencjalnymi
zagrożeniami charakterystycznymi dla poszczególnych powiatów oraz
sposobami optymalnych zachowań



Konieczna jest rozbudowa systemów kierowania i informowania,
wykorzystywanych przez organy samorządu terytorialnego w procesie
reagowania kryzysowego

PODSUMOWANIE
• Sprawne
funkcjonowanie
kryzysowego
przyczyniło
rozmiarów katastrofy

systemu
się
do

zarządzania
ograniczenia

• Szybkie zwołanie Zespołów Zarządzania Kryzysowego
pozwoliło na koordynację działań od momentu
powstania sytuacji kryzysowej
• Wspólne informowanie mieszkańców o skutkach
katastrofy i postępach w prowadzeniu akcji ratowniczej
umożliwiło jednolity przekaz i niezakłóconą pracę
centrów zarządzania kryzysowego

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE

65

Powołanie Zespołu ds. Zbadania Przyczyn i Skutków
Katastrofy Energetycznej Zarządzeniem Wojewody
Zachodniopomorskiego nr 154/2008
z dnia 22 kwietnia 2008r.
Określenie przyczyn i skutków katastrofy
elektroenergetycznej
zaistniałej w części województwa zachodniopomorskiego.
Zbilansowanie strat i szkód powstałych
w wyniku katastrofy elektroenergetycznej
oraz kosztów prowadzenia działań ratowniczych.
Opracowanie założeń
do „Strategii Bezpieczeństwa Energetycznego
dla Województwa Zachodniopomorskiego”.
66

Raport Zespołu ds. Zbadania Przyczyn
i Skutków Katastrofy Energetycznej

WNIOSKI I ZALECENIA

67

68

Bezpośrednie przyczyny katastrofy energetycznej

 Obciążenia sadzią przewodów linii energetycznych przekroczyły
znacznie, co najmniej o kilkadziesiąt procent, przyjęte w
obliczeniach normowe wartości katastrofalne,
 Dodatkowym czynnikiem, mającym wpływ na przebieg zdarzeń i
rozległość uszkodzeń, były obfite opady deszczu w okresie
poprzedzającym awarię, co spowodowało podniesienie poziomu wód
gruntowych i w efekcie rozmiękczenie gruntu,
 Efektem było obniżenie stabilności posadowienia zarówno słupów
linii elektroenergetycznych jak i rosnących w pobliżu linii drzew.

69

Skutki ekonomiczne katastrofy energetycznej







KOSZTY AKCJI RATOWNICZEJ: 829 731,34 zł
KOSZTY PONIESIONE PRZEZ ZAKŁADY, FIRMY,
SPÓŁKI, SZPITALE: 45 172 424,12 zł
KOSZTY PONIESIONE PRZEZ POWIATY I GMINY :
979 468,41 zł
CAŁKOWITE KOSZTY: 46 981 623,87 zł

Koszty niedostarczonej energii elektrycznej oszacowano
na kwotę powyżej 60 milionów zł.
70

Raport dostrzega potrzebę
powołania stałego zespołu :
Wojewódzkiej Rady do spraw
Bezpieczeństwa Energetycznego

71

72

Powołanie Wojewódzkiej Rady
ds. Bezpieczeństwa Energetycznego
Zarządzenie Wojewody Zachodniopomorskiego

nr 435/2008 z dnia 30 września 2008r.

73

ZADANIA WOJEWÓDZKIEJ RADY
ds. BEZPIECZEŃSTWA ENERGETYCZNEGO
1. Nadzór nad realizacją wniosków i zaleceń wynikających z Raportu Zespołu
ds. Zbadania Przyczyn i Skutków Katastrofy Energetycznej w aglomeracji
szczecińskiej i części województwa zachodniopomorskiego.
2. Nadzór nad powstaniem oraz wdrażaniem Strategii Bezpieczeństwa
Energetycznego dla Województwa Zachodniopomorskiego.
3. Monitorowanie funkcjonowania systemu elektroenergetycznego, gazowego
i ciepłowniczego na terenie województwa zachodniopomorskiego.
4. Inicjowanie działań i projektów związanych z rozwojem energetyki na terenie
województwa zachodniopomorskiego.
5. Monitorowanie realizacji planów rozwoju przedsiębiorstw energetycznych.
6. Wspieranie działań samorządu województwa w zakresie tworzenia projektów
planu zaopatrzenia w energię elektryczną, gaz oraz ciepło.
7. Inicjowanie działań wspierających rozwój energetyki odnawialnej.
74

Dziękuję za uwagę

75


Slide 50

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE
Wydział Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego

Olsztyn 20 luty 2009 r.
Waldemar Redmer
1

2

Bezpośrednią przyczyną awarii systemu
elektroenergetycznego w nocy 7-8 kwietnia

2008 r. był szczególnie niekorzystny splot
warunków atmosferycznych prowadzący do
licznych uszkodzeń linii elektroenergetycznych
3

Temperatura powietrza
st. C
8,0
S z c z ec in
7,0

Ś w inoujś c ie
G oleniów

6,0

5,0

4,0

3,0

2,0

1,0

0,0

-1,0

-2,0

-3,0
2008-04-07

2008-04-07

2008-04-07

2008-04-07

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-09

00:00

06:00

12:00

18:00

00:00

06:00

12:00

18:00

00:00

d a ta / g o d z .

4

Prędkość wiatru
Charakterystyczne prędkości wiatru wg PN-77/B-02011

m /s

Strefa I
– Szczecin
– 20 m/s
Strefa II – Goleniów – 24 m/s
Strefa IIa – Świnoujście – 27 m/s

14
S z c z ec in
13
12

Ś w inoujś c ie
G oleniów

11
Kierunek
wiatru wg IMiGW:
10
16:00÷21:00
– PN i PN-ZACH, 3÷6 m/s
22:00÷01:00
– ZACH-PN, 3÷4 m/s
9
02:00÷14:00 – ZACH, 4÷8 m/s
8
7
6
5
4
3
2
1
0
2008-04-07 00:00 2008-04-07 06:00 2008-04-07 12:00 2008-04-07 18:00 2008-04-08 00:00 2008-04-08 06:00 2008-04-08 12:00 2008-04-08 18:00 2008-04-09 00:00
d a ta / g o d z .

5

Rodzaje opadu


Początkowo intensywny opad deszczu, a później
śniegu z deszczem i śniegu



Suma opadów 8:00 07.04 do 8:00 08.04 lokalnie
48 l/m2 w równoważniku wodnym (4,8 cm/m2)



Lokalnie odnotowana gęstość śniegu:
 

2 ,1 kN/m

2

 7 ,8 kN/m

3

0 ,27 m
6

Niewielki pobór energii elektrycznej w
godzinach nocnych z 07 na 08 04 2008 był
przyczyną schłodzenia przewodów
napowietrznych linii energetycznych do
temperatury zamarzania śniegu, co
sprzyjało osadzaniu się sadzi.

7

8

9

Wielkości Obciążeń Przewodów Sadzią
A F L – 6 2 40 m m

2

d = 2 1,7 m m
S a d ź n o rm a ln a
[N /m ]
S a d ź k a ta strofa ln a

A F L – 8 5 25 m m
d = 3 1,5 m m

8 ,7

1 7,4

2 2,8

S a d ź 7 -8 k w ietn ia

3 8,0

4 5,2

[N /m ]

 = 118 %

 = 98 %

9 ,7

1 9,7

76

53

[N /m ]

C ięża r p rzew o d u
[N /m ]
P rzek ro czen ie k atastro fa ln ych ob cią żeń
[% ]

2

Ciężar sadzi na jednym przewodzie długości 300 m:
45,2  300 = 13560 N = 13,56 kN

10

Upadek słupów

11

Zniszczenia konstrukcji
na skutek przeciążenia przewodów
L in ie



220 k V (1)

110 k V (5)

2

1

3

Z łam an ie trzon u słu p a

14

6

20

S k ręcen ia trzon ów



6

6

U szk od zen ia p op rzeczn ik ów ze św iatłow od em



8

8

U szk od zen ia p op rzeczn ik ów b ez św iatłow od u



3

3

1



1

17

24

41

P rzew rócen ia

In n e


12

Formy zniszczenia słupów
Złamania słupów
220 kV

110 kV

13

14

15

Zniszczenia kaskadowe
Linia 220 kV

Linia 15 kV
Linia 110 kV

16

17

18

19

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE

20

Przebieg katastrofy energetycznej w Szczecinie
Police 220 kV

Glinki 220 kV

220kV
Awaria godz. 0.02
Police 110 kV

Glinki 110 kV

8.04.2008 r.

110kV

Szczecin

Awaria godz. 1.06
EC Szczecin
Pomorzany 110 kV

~

8.04.2008 r.

Morzyczyn

Dąbie

Zdroje

110 kV

~

Awaria godz. 3.34

Pomorzany

Morzyczyn
220 kV

8.04.2008 r.
110kV

Żydowce

Awaria godz. 1.55
8.04.2008 r.
Dolna Odra

220kV

~

110kV

Krajnik

~ ~ ~ ~

21

Około godz. 20, dnia 7.04.2008 r. w zachodniej części województwa zaczyna
padać intensywny deszcz przechodzący w deszcz ze śniegiem

Zasięg opadów
deszczu i deszczu
ze śniegiem

Rozmiar katastrofy w województwie
zachodniopomorskim w godzinach
porannych dnia 8.04.2008 r.

Powiat gryfiński: gminy północne
liczba ludności ok.. 30 000
Powiat kamieński: cały
liczba ludności ok.. 47 000
Powiatu gryficki: gminy południowe
liczba ludności ok.. 20 000
Powiat goleniowski: cały
liczba ludności ok.. 78 000

Powiat policki cały
liczba ludności ok.. 63 000
Powiat pyrzycki północne gminy
liczba ludności ok.. 10 000
Powiat stargardzki: bez miasta
Stargard Szczeciński
liczba ludności ok. 40 000
Szczecin dzielnice lewobrzeża
liczba ludności ok.. 300 000
Świnoujście
liczba ludności ok. 40 000
Razem o godz. 7.00 dnia 8.04 w
województwie zachodniopomorskim
ok. 628 000 mieszkańców
pozbawionych było energii
elektrycznej
23

Przebieg zdarzeń w dniu 8 kwietnia 2008 r.

0.02 – awaria głównej linii energetycznej 220 kV Morzyczyn – Police,
zasilającej Szczecin od wschodu;
3.30 – awaria głównej linii energetycznej 220 kV Krajnik – Glinki,
zasilającej Szczecin od południa,
- awarie trzech linii energetycznych 110 kV ;
- awarie licznych linii energetycznych średniego i niskiego napięcia
zasilających w prąd miejscowości w zachodnich powiatach województwa.
Powyższe awarie linii energetycznych spowodowały:
- przerwę w pracy elektrociepłowni Szczecin oraz Pomorzany w
Szczecinie,
- awarię 900 stacji transformatorowych,
- brak prądu w lewobrzeżnej części Szczecina oraz miejscowościach na
obszarze powiatów: stargardzkiego, goleniowskiego, kamieńskiego,
gryfińskiego, pyrzyckiego, gryfickiego, łobeskiego, miasta Świnoujście,
polickiego, w tym ZCh. „Police”.

WPŁYW AWARII
NA FUNKCJONOWANIE
INFRASTRUKTURY
KRYTYCZNEJ

Wpływ katastrofy na funkcjonowanie infrastruktury krytycznej

ŁĄCZNOŚĆ

RODZAJ ŁĄCZNOŚCI

DZIAŁANIE /FUNKCJONOWANIE

System łączności telefonicznej przewodowej

Działa tam, gdzie nie wykorzystywano aparatów telefonicznych
zasilanych z sieci energetycznej

System łączności telefonicznej – mobilnej
/TK/

Realizowała tylko połączenia alarmowe, częściowo funkcjonował
operator TK „Plus”

Internet

Nie funkcjonował

Łączność w systemie reagowania
kryzysowego

Funkcjonowała we wszystkich centrach zarządzania kryzysowego
łączność radiotelefoniczna posiadająca awaryjne zasilanie z
akumulatorów

Wpływ katastrofy na funkcjonowanie infrastruktury krytycznej

Transport i komunikacja
Transport kolejowy
- unieruchomiona linia kolejowa Szczecin – Świnoujście z powodu uszkodzenia
trakcji elektrycznej
-Szczecin – Stargard Szczeciński – brak zasilania /użycie lokomotyw
spalinowych/

Transport drogowy

Poważne utrudnienia na wszystkich drogach objętych opadami śniegu

Zaopatrzenie w wodę
- duże ujęcia wody były zasilane własnymi agregatami prądotwórczymi,
-małe ujęcia wody nie posiadające własnych agregatów prądotwórczych były
zasilane agregatami przewoźnymi, dostarczonymi przez Państwową Straż
Pożarną i Jednostki Wojskowe /od drugiego dnia awarii/,
- agregaty prądotwórcze były też używane rotacyjnie do napełniania
zbiorników hydroforowych i utrzymania minimalnego ciśnienia w sieci
wodociągowej
- do części miejscowości gdzie nie było możliwości dostarczenia agregatów
prądotwórczych woda dowożona była beczkowozami

Szpitale
Wszystkie szpitale z obszaru objętego katastrofą energetyczną zasilane
były z awaryjnych źródeł zasilania.
- szpitale nie prowadziły planowych zabiegów operacyjnych za wyjątkiem
nagłych przypadków i sytuacji ratujących życie,

Zaopatrzenie w paliwo
Stacje paliwowe na obszarze objętym katastrofą nie prowadziły sprzedaży
ze względu na brak zasilania. Uruchomiono awaryjny system zaopatrzenia
szpitali w paliwo przez prywatnego dystrybutora.

Pozostałe utrudnienia
-nie funkcjonuje komunikacja tramwajowa w Szczecinie,
- nie funkcjonuje system zaopatrzenia w energię cieplną,
- występują utrudnienia w funkcjonowaniu oczyszczalni
ścieków,
- nieczynna jest sieć handlowa, w tym centra handlowe,
- nieczynne są banki oraz bankomaty,
- przerwana zostaje praca w zakładach produkcyjnych, a w tym
w: Stoczni
Szczecińskiej „Nowa”, Stoczni Remontowej „Gryfia”, Porcie
Morskim Szczecin – Świnoujście, ZCh. „Police” i w 4 dużych
zakładach przetwórstwa mięsnego,
- ograniczono działalność szkół i przedszkoli, nie
przeprowadzono w 13 szkołach egzaminów dla szóstoklasistów,
- nie działają kasy fiskalne, ale artykuły podstawowe m.in. leki,
środki higieniczne, żywność są sprzedawane.

Działanie systemu
zarządzania kryzysowego w
czasie awarii

AKTUALNY STAN PRAWNY

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 05 czerwca 1998 r.
O ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE
(Dz. U. Nr 80 z 2001 r. poz. 872)
Art. 15.
Wojewoda jako przedstawiciel Rady Ministrów odpowiada za wykonywanie polityki rządu na
obszarze województwa, a w szczególności:
4) zapewnia współdziałanie wszystkich jednostek organizacyjnych administracji rządowej
i samorządowej działających na obszarze województwa i kieruje ich działalnością
w zakresie zapobiegania zagrożeniu życia, zdrowia lub mienia oraz zagrożeniom
środowiska, bezpieczeństwa państwa i utrzymania porządku publicznego, ochrony praw
obywatelskich, a także zapobiegania klęskom żywiołowym i innym nadzwyczajnym
zagrożeniom oraz zwalczania i usuwania ich skutków na zasadach określonych
w ustawach,
4a) dokonuje oceny stanu zabezpieczenia przeciwpowodziowego województwa, opracowuje
plan operacyjny ochrony przed powodzią oraz ogłasza i odwołuje pogotowie i alarm
przeciwpowodziowy,

Art. 16.
1.

Wojewoda może wydawać, w zakresie wykonywania funkcji przedstawiciela Rady
Ministrów, polecenia obowiązujące wszystkie organy administracji rządowej,
a w sytuacjach nadzwyczajnych, o których mowa w art. 15 pkt 4 i 4a, obowiązujące
również organy samorządu terytorialnego. O wydanych poleceniach wojewoda
niezwłocznie informuje właściwego ministra.

GŁOWNE KOMPETENCE W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 05 czerwca 1998 r.
O ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE
– Wydaje akty prawa miejscowego dla obszarów nie uporządkowanych aktami
prawa powszechnie obowiązującego.
– Planuje reagowanie kryzysowe województwa ustalając między innymi
kompetencje poszczególnych osób funkcyjnych.
– Koordynuje przebiegiem reagowania na sytuacje kryzysowe o wymiarze
ponad powiatowym.
– Wnioskuje o:
• wprowadzenie stanu klęski żywiołowej,
• użycie Sił Zbrojnych RP.
– Ogłasza:
• pogotowie i alarm przeciwpowodziowy,
• stan zagrożenia epidemicznego i stan epidemii,
• uruchomienie działań interwencyjnych w obliczu zagrożenia
radiacyjnego.
–Monitoruje stan bezpieczeństwa województwa oraz informuje, alarmuje i
ostrzega przed potencjalnymi zagrożeniami.
– Udziela wsparcia zagrożonym powiatom siłami i środkami z innych powiatów.
– Wnioskuje o wsparcie potencjału reagowania kryzysowego województwa
zachodniopomorskiego siłami i środkami z województw ościennych lub
wydzielonych z zasobów krajowych.

AKTUALNY STAN PRAWNY

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Art. 1.
Ustawa określa organy właściwe w sprawach zarządzania
kryzysowego oraz ich zadania i zasady działania w tej
dziedzinie, a także zasady finansowania zadań zarządzania
kryzysowego.

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Wojewoda
Wydział Bezpieczeństwa
i Zarządzania Kryzysowego
Zachodniopomorskiego Urzędu
Wojewódzkiego

Wojewódzkie zespolone służby,
inspekcje i straże
Wojewódzkie Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Wojewódzkie
Centrum
Zarządzania
Kryzysowego
Lekarz Koordynator
Ratownictwa
Medycznego

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Starosta
Komórka organizacyjna starostwa
powiatowego właściwa do spraw
zarządzania kryzysowego
Powiatowy Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Powiatowe
Centrum
Zarządzania
Kryzysowego

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Wójt, burmistrz, prezydent miasta
Komórka organizacyjna urzędu gminy
właściwa do spraw zarządzania
kryzysowego
Gminny Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Może tworzyć:

Gminne Centrum
Zarządzania
Kryzysowego

ZALEŻNOŚCI SŁUŻBOWE
w zakresie bezpieczeństwa powszechnego i porządku publicznego

SYTUACJA KRYZYSOWA

STAROSTA
POWIATU

WOJEWODA

STAN KLĘSKI ŻYWIOŁOWEJ
(W zakresie zarządzania kryzysowego)

WOJEWÓDZKI
ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

SYSTEM REAGOWANIA KRYZYSOWEGO WOJEWÓDZTWA ZACHODNIOPOMORSKIEGO

WOJEWÓDZKI
ZESPÓŁ
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

WOJEWODA

RZĄDOWY ZESPÓŁ
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO
RZĄDOWE
CENTRUM
BEZPIECZEŃSTWA

MONITOROWANIE, ANALIZA
UZYSKIWANYCH DANYCH,
PROGNOZOWANIE ZDARZEŃ

SĄSIEDNIE
WOJEWÓDZTWA
NIEMIECKIE
LANDY
NADGRANICZNE

WOJEWÓDZKIE CENTRUM ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO
INICJOWANIE DZIAŁAŃ REAGOWANIA KRYZYSOWEGO
ZABEZPIECZENIE OPERACYJNO – TECHNICZNE
I INFORMACYJNE

ŚRODKI
MASOWEGO
PRZEKAZU

STAROSTOWIE
POWIATÓW

RESORTOWE
STRUKTURY
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

WOJEWÓDZKIE
STANOWISKA
KIEROWANIA,
SŁUŻBY
OPERACYJNODYSPOZYTORSKIE

ORGANIZACJE
POZARZĄDOWE

POWIATOWE CENTRUM
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

SYSTEM
ALARMOWANIA
I OSTRZEGANIA
LUDNOŚCI

WOJEWODZKI ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

WOJEWODA ZACHODNIOPOMORSKI
– przewodniczący
DYREKTOR WYDZIAŁU BEZPIECZEŃSTWA
I ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO – zastępca przewodniczącego

40

STALI CZŁONKOWIE ZESPOŁU
KIEROWNICY ZESPOLONYCH SŁUŻB, INSPEKCJI I STRAŻY WOJEWÓDZKICH
ORGANY ADMINISTRACJI NIEZESPOLONEJ
INNI CZOŁONKOWIE ZESPOŁU
PRZEDSTAWICIELE ZACHODNIOPOMORSKIEGO URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO W SZCZECINIE

INNE OSOBY ZAPROSZONE DO UDZIAŁU W PRACACH ZESPOŁU

GRUPA OPERACYJNA

ZAPEWNIA
FUNKCJONOWANIE

DORAŹNIE

WYDZIAŁ BEZPIECZEŃSTWA I ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

STALI
CZŁONKOWIE
ZESPOŁU

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Wojewoda Zachodniopomorski – przewodniczący;
2) Dyrektor Wydziału Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego
w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie –
zastępca przewodniczącego;
3) Marszałek Województwa Zachodniopomorskiego;
4) Komendant Wojewódzki Policji w Szczecinie;
5) Zachodniopomorski Komendant Wojewódzki Państwowej Straży
Pożarnej;
6) Szef Wojewódzkiego Sztabu Wojskowego w Szczecinie;
7) Dyrektor Wydziału Infrastruktury w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie;
8) Dyrektor Zachodniopomorskiego Centrum Organizacji i Promocji Zdrowia.

KIEROWNICY
ZESPOLONYCH
SŁUŻB, INSPEKCJI
I STRAŻY
WOJEWÓDZKICH

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego;
2) Zachodniopomorski Wojewódzki Konserwator Zabytków;
3) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Ochrony
Roślin i Nasiennictwa
4) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska;
5) Zachodniopomorski Wojewódzki Lekarz Weterynarii;
6) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Farmaceutyczny;
7) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej;
8) Zachodniopomorski Kurator Oświaty;
9) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego;
10)
Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Transportu Drogowego

ORGANY
ADMINISTRACJI
NIEZESPOLONEJ

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Komendant Pomorskiego Oddziału Straży Granicznej w Szczecinie;
2) Komendant Pomorskiego Dywizjonu Straży Granicznej w Świnoujściu;
3) Dyrektor Urzędu Morskiego w Szczecinie;
4) Przedstawiciel Dyrektora Urzędu Morskiego w Słupsku;
5) Dyrektor Izby Celnej w Szczecinie;
6) Dyrektor Urzędu Żeglugi Śródlądowej w Szczecinie;
7) Dyrektor Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Szczecinie;
8) Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny w Szczecinie.

INNI
CZOŁONKOWIE
ZESPOŁU

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Dyrektor Delegatury Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego
w Szczecinie;
2) Prokurator Okręgowy w Szczecinie;
3) Dyrektor Zachodniopomorskiego Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych w Szczecinie;
4) Dyrektor Oddziału Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad w Szczecinie;
5) Dyrektor Oddziału Regionalnego PKP Polskie Linie Kolejowe
w Szczecinie;
6) Dyrektor Zachodniopomorskiego Oddziału Wojewódzkiego
Narodowego Funduszu Zdrowia;
7) Kierownik Biura Prognoz Meteorologicznych Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej w Szczecinie;
8) Dyrektor Północno-Zachodniego Oddziału Terenowego Urzędu
Regulacji Energetyki w Szczecinie.

PRZEDSTAWICIELE
ZACHODNIOPOMORSKIEGO
URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO
W SZCZECINIE

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Dyrektor Generalny Zachodniopomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Szczecinie;
2) Dyrektor Wydział Środowiska i Rolnictwa;
3) Dyrektor Wydział Polityki Społecznej;
4) Dyrektor Wydziału Finansów i Budżetu w Zachodniopomorskim
Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie;
5) Kierownik Biura Prawnego w Zachodniopomorskim Urzędzie
Wojewódzkim w Szczecinie;
6) Rzecznik Prasowy Wojewody Zachodniopomorskiego.

PODJĘTE DZIAŁANIA
W CELU OGRANICZENIA
SKUTKÓW AWARII

48

Godz. 19.14, dnia 7.04.2008 r.
Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego
otrzymuje od Biura Prognoz Meteorologicznych w
Szczecinie ostrzeżenie nr 16 o intensywnych opadach
deszczu przechodzących w deszcz ze śniegiem.
Ostrzeżenie przewiduje silne opady deszczu i deszczu ze
śniegiem w ciągu najbliższych 18 godzin, do 25-30 mm.
Przewidywane są utrudnienia komunikacyjne i na terenach
zurbanizowanych.

49

Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego zgodnie z procedurą rozsyła
w godz. 20.08 – 20.31 ostrzeżenia do mediów /17/ i jednostek samorządu
terytorialnego oraz innych ogniw ważnych dla systemu zarządzania
kryzysowego województwa /33/. Łącznie 50 odbiorców.

50

Najważniejsze działania podejmowane przez wojewódzką administrację
rządową.

I dzień katastrofy /8 kwietnia/
1. Uruchomienie pracy zespołów zarządzania kryzysowego
- wojewódzkiego – praca na dwóch stanowiskach w Urzędzie Miasta Szczecin i Urzędzie
Wojewódzkim /posiedzenia w odstępach 2 – 3 godziny. Zakończone konferencją prasową/,
- powiatowych i gminnych – praca całodobowa z wykorzystaniem systemu łączności
radiotelefonicznej Wojewody i PSP
2. Nadawanie komunikatów radiowych do mieszkańców, przy wykorzystaniu rozgłośni
zlokalizowanych poza Szczecinem
3. Uruchomienie komunikacji autobusowej w Szczecinie.
4. Odwołanie obowiązku uczestnictwa w zajęciach szkolnych – szkoły otwarte.
5. Monitoring funkcjonowania:

- szpitali – wzmocnienie agregatami, dowóz paliwa i wody, zorganizowanie punktu dializ, apel
o przyjmowanie pacjentów w przychodniach,
- systemu wodno – kanalizacyjnego – kontrola zrzutu ścieków, przygotowanie sprzętu do
dowozu wody /PSP, SZ/,
- zakładów o dużym i zwiększonym ryzyku – np.. ZCh Police, wzmocnienie agregatem
urządzeń do chłodzenia instalacji z amoniakiem.
51

6. Monitorowanie prac związanych z przywracaniem energii
7. Wystąpienie do Ministra Finansów o uruchomienie sprzedaży podstawowych produktów
żywnościowych z pominięciem kas fiskalnych – ręczna rejestracja sprzedaży.
8. Zorganizowanie zwiększonej ilości patroli na ulicach: policja, wojsko /żandarmeria / straż
graniczna.
9. Wywóz produktów mrożonych z marketów – samochodami chłodniami do magazynów
rejonowych.

10. Uruchomienie pomocy społecznej.
11. W związku ze zmniejszoną ilością pociągów – pociągi pośpieszne zatrzymywane są na
wszystkich stacjach.
12. Przywracanie energii w I kolejności na elektrociepłowni w Szczecinie.

52

KALENDARIUM DZIAŁAŃ SYSTEMU ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
w dniu 8 kwietnia 2008 r.
4.20 – powołanie w Szczecinie miejskiego zespołu zarządzania kryzysowego;
5.15 – pierwsze posiedzenie miejskiego zespołu zarządzania kryzysowego;
6.00 – spotkanie członków wojewódzkiego zespołu zarządzania kryzysowego;
7.30 - wspólne posiedzenie wojewódzkiego i miejskiego zespołu zarządzania
kryzysowego pod przewodnictwem Wojewody Zachodniopomorskiego i
Prezydenta Szczecina;
7.00 – 9.00 – zbierają się zespoły reagowania kryzysowego w powiatach:
goleniowskim, polickim, stargardzkim, kamieńskim;
8.00 - 11.00 – zbierają się zespoły zarządzania kryzysowego w gminach
objętych awarią energetyczną oraz dodatkowo w mieście Kamień Pomorski i
Trzebiatów ze względu na wystąpienie zagrożenia powodziowego.
8 kwietnia odbywają się wspólne posiedzenia wojewódzkiego i miejskiego zespołu
zarządzania kryzysowego, na których omawiana jest aktualna sytuacja energetyczna,
przeciwpowodziowa oraz stan bezpieczeństwa i porządku publicznego w Szczecinie i na
obszarze powiatów objętych sytuacją kryzysową. Posiedzenia zespołów kończyły się
każdorazowo konferencjami prasowymi, w ramach których przekazywane były dla
mediów dane o aktualnej sytuacji w Szczecinie i na obszarze województwa.
Od dnia 9 kwietnia Wojewódzki Zespół Zarządzania Kryzysowego funkcjonuje w
Urzędzie Wojewódzkim zachowując tryb pracy podobny jak dzień wcześniej
Wojewoda Zachodniopomorski wraz z Komendantem Wojewódzkim PSP jedzie do
miejscowości objętych awarią i uczestniczy w posiedzeniach powiatowych zespołów
zarządzania kryzysowego m.in. w Starostwie Powiatowym w Goleniowie i Kamieniu
Pomorskim.

SCHEMAT KIEROWANIA /ZARZĄDZANIA/
WOJEWODA ZACHODNIOPOMORSKI
WOJEWÓDZKI ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
Wojewódzkie służby, inspekcje, straże
i jednostki organizacyjne wchodzące
w skład systemu reagowania kryzysowego

WCZK

Prezydent Szczecina

Starosta Policki

Starosta Kamieński

Starosta Goleniowski

MCZK

PCZK

PCZK

PCZK

Starosta Stargardzki

Starosta Gryficki

Starosta Gryfiński

Prezydent Świnoujścia

PCZK

PCZK

PCZK

MCZK

GCZK-7

GCZK-3

GCZK-2

GCZK-3

GCZK-2

GCZK-5

Działania podjęte w związku z awarią
Pomoc dla mieszkańców
W związku z zaistniałą awarią sieci energetycznej Wojewoda zwrócił się do
jednostek samorządu terytorialnego, z obszaru dotkniętego skutkami awarii
energetycznej, o:
-zorganizowanie niezbędnej pomocy dla mieszkańców w zakresie m.in.
dostaw żywności,
- wody oraz innego niezbędnego zaopatrzenia,
- objęcie - przez Ośrodki Pomocy Rodzinie, opieką osób potrzebujących
pomocy,
- zapewnienie warunków do skorzystania z urządzeń sanitarnych ( kąpiele,
opieka nad dziećmi).

Ochrona zdrowia /lekarz koordynator z Wojewódzkiego Stanowiska
Koordynacji Ratownictwa Medycznego/
Monitorowano funkcjonowanie szpitali.
Szpitalne oddziały intensywnej terapii i oddziały dializ w województwie
zasilane były agregatami własnymi lub dostarczonymi przez straż pożarną.
Dyrektorom szpitali przekazano telefon kontaktowy do dystrybutora
zaopatrującego agregaty prądotwórcze w paliwo.
Utrzymywano stały kontakt telefoniczny z Wojewódzką Stacją Pogotowia
Ratunkowego. Wojewódzka Stacja Pogotowia Ratunkowego nie odnotowała
zwiększonej ilości wezwań do zachorowań, nie zanotowano również wezwań
związanych z zaistniałym zdarzeniem.

Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny
sprawy sanitarno – epidemiologiczne
Podjęto natychmiastowe działania kontrolne w hurtowniach i sklepach spożywczych
w zakresie przechowywania artykułów spożywczych, zwłaszcza mrożonych.
W czasie kontroli ustalono, że żywność wymagająca przechowywania w chłodzie
była:
-przechowywana w podstawionych pod sklepy samochodach chłodniach w
monitorowanej temperaturze, odpowiedniej dla asortymentu żywności
- przetransportowana do magazynów rejonowych dużych sieci handlowych.

Część żywności nietrwałej mikrobiologicznie, w tym przetwory mleczne, wędliny,
mięso, mrożonki została wycofana z obrotu w ramach działań wynikających z
kontroli wewnętrznych.
Monitorowano jakość wody przeznaczonej do spożycia a także sytuację pod kątem
zagrożenia epidemiologicznego w szpitalach.

Wojewódzki Inspektorat Weterynarii - sprawy weterynaryjne
Inspektorzy powiatowych inspekcji weterynaryjnych podjęli działania kontrolne
z możliwością podejmowania decyzji o utylizacji żywności, która w wyniku
braku dopływu prądu do urządzeń chłodniczych mogła ulec zepsuciu.
Duże fermy drobiowe, pozostające bez podstawowego zasilania, zasilano
zastępczo z agregatów prądotwórczych. Zasilanie zastępcze znacznie
podniosło koszty produkcji w fermach.
Sytuacja w chłodniach składowych jest opanowana.

Sytuacja w oświacie
Z uwagi na niedogrzanie pomieszczeń, brak dostaw ciepła i energii elektrycznej
8 kwietnia, zajęcia lekcyjne we wszystkich gimnazjach i szkołach
ponadgimnazjalnych odwołano.
9 kwietnia w wielu miejscowościach zajęcia skrócono, bądź odwołano.
Odwołano sprawdzian szóstoklasistów w 8 szkołach podstawowych na terenie
Szczecina oraz w 5 w terenie ( Stargard Szczeciński, Koszewo, Sowno,
Grzedzice, Goleniów).
Wojewódzki Kurator Oświaty na bieżąco informował Wojewodę o ilości placówek
oświatowych, w których nie prowadzone były zajęcia szkolne z powodu awarii
zasilania energetycznego.

Siły i środki uczestniczące w likwidacji skutków katastrofy energetycznej

Policja
- 465 funkcjonariuszy, w tym 112 ze Szkoły Policji w Pile,
140 funkcjonariuszy Oddziału Prewencji w Szczecinie,
65 funkcjonariuszy ruchu drogowego,
- 71 radiowozów
-nie odnotowano zdarzeń o charakterze kryminalnym lub
chuligańskim - mających związek z awarią sieci energetycznych.
Państwowa Straż Pożarna
Ratownicy PSP – ok. 250 dziennie
Samochody ratownicze – 6 /Poznań, Gorzów, Warszawa, Opole, Wrocław/
Samochody pożarnicze – ok. 55 dziennie
Agregaty prądotwórcze – ok. 106 dziennie
Motopompy – ok. 47 dziennie

Siły Zbrojne RP /średnio w ciągu dnia/
- 65 żołnierzy
- 15 samochodów
- 2 pojazdy ciężkie
- 4 agregatów prądotwórczych
- 3 motopompy
- lekkie pokrycie drogowe
- most niskowodny
Żandarmeria Wojskowa
- 110 żołnierzy
- 12 samochodów
Pomorski Oddział Straży Granicznej w Szczecinie
- 70 funkcjonariuszy
- 8 samochodów

WSTĘPNE WNIOSKI
PO AWARII

Wstępne wnioski


Konieczne jest zaopatrzenie jednostek organizacyjnych ważnych dla
funkcjonowania administracji publicznej oraz gwarantujących
świadczenie usług społecznych w urządzenia awaryjnego zasilania
elektroenergetycznego



Konieczne jest opracowanie i uruchomienia programu edukacyjnego,
mającego na celu zapoznanie mieszkańców z potencjalnymi
zagrożeniami charakterystycznymi dla poszczególnych powiatów oraz
sposobami optymalnych zachowań



Konieczna jest rozbudowa systemów kierowania i informowania,
wykorzystywanych przez organy samorządu terytorialnego w procesie
reagowania kryzysowego

PODSUMOWANIE
• Sprawne
funkcjonowanie
kryzysowego
przyczyniło
rozmiarów katastrofy

systemu
się
do

zarządzania
ograniczenia

• Szybkie zwołanie Zespołów Zarządzania Kryzysowego
pozwoliło na koordynację działań od momentu
powstania sytuacji kryzysowej
• Wspólne informowanie mieszkańców o skutkach
katastrofy i postępach w prowadzeniu akcji ratowniczej
umożliwiło jednolity przekaz i niezakłóconą pracę
centrów zarządzania kryzysowego

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE

65

Powołanie Zespołu ds. Zbadania Przyczyn i Skutków
Katastrofy Energetycznej Zarządzeniem Wojewody
Zachodniopomorskiego nr 154/2008
z dnia 22 kwietnia 2008r.
Określenie przyczyn i skutków katastrofy
elektroenergetycznej
zaistniałej w części województwa zachodniopomorskiego.
Zbilansowanie strat i szkód powstałych
w wyniku katastrofy elektroenergetycznej
oraz kosztów prowadzenia działań ratowniczych.
Opracowanie założeń
do „Strategii Bezpieczeństwa Energetycznego
dla Województwa Zachodniopomorskiego”.
66

Raport Zespołu ds. Zbadania Przyczyn
i Skutków Katastrofy Energetycznej

WNIOSKI I ZALECENIA

67

68

Bezpośrednie przyczyny katastrofy energetycznej

 Obciążenia sadzią przewodów linii energetycznych przekroczyły
znacznie, co najmniej o kilkadziesiąt procent, przyjęte w
obliczeniach normowe wartości katastrofalne,
 Dodatkowym czynnikiem, mającym wpływ na przebieg zdarzeń i
rozległość uszkodzeń, były obfite opady deszczu w okresie
poprzedzającym awarię, co spowodowało podniesienie poziomu wód
gruntowych i w efekcie rozmiękczenie gruntu,
 Efektem było obniżenie stabilności posadowienia zarówno słupów
linii elektroenergetycznych jak i rosnących w pobliżu linii drzew.

69

Skutki ekonomiczne katastrofy energetycznej







KOSZTY AKCJI RATOWNICZEJ: 829 731,34 zł
KOSZTY PONIESIONE PRZEZ ZAKŁADY, FIRMY,
SPÓŁKI, SZPITALE: 45 172 424,12 zł
KOSZTY PONIESIONE PRZEZ POWIATY I GMINY :
979 468,41 zł
CAŁKOWITE KOSZTY: 46 981 623,87 zł

Koszty niedostarczonej energii elektrycznej oszacowano
na kwotę powyżej 60 milionów zł.
70

Raport dostrzega potrzebę
powołania stałego zespołu :
Wojewódzkiej Rady do spraw
Bezpieczeństwa Energetycznego

71

72

Powołanie Wojewódzkiej Rady
ds. Bezpieczeństwa Energetycznego
Zarządzenie Wojewody Zachodniopomorskiego

nr 435/2008 z dnia 30 września 2008r.

73

ZADANIA WOJEWÓDZKIEJ RADY
ds. BEZPIECZEŃSTWA ENERGETYCZNEGO
1. Nadzór nad realizacją wniosków i zaleceń wynikających z Raportu Zespołu
ds. Zbadania Przyczyn i Skutków Katastrofy Energetycznej w aglomeracji
szczecińskiej i części województwa zachodniopomorskiego.
2. Nadzór nad powstaniem oraz wdrażaniem Strategii Bezpieczeństwa
Energetycznego dla Województwa Zachodniopomorskiego.
3. Monitorowanie funkcjonowania systemu elektroenergetycznego, gazowego
i ciepłowniczego na terenie województwa zachodniopomorskiego.
4. Inicjowanie działań i projektów związanych z rozwojem energetyki na terenie
województwa zachodniopomorskiego.
5. Monitorowanie realizacji planów rozwoju przedsiębiorstw energetycznych.
6. Wspieranie działań samorządu województwa w zakresie tworzenia projektów
planu zaopatrzenia w energię elektryczną, gaz oraz ciepło.
7. Inicjowanie działań wspierających rozwój energetyki odnawialnej.
74

Dziękuję za uwagę

75


Slide 51

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE
Wydział Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego

Olsztyn 20 luty 2009 r.
Waldemar Redmer
1

2

Bezpośrednią przyczyną awarii systemu
elektroenergetycznego w nocy 7-8 kwietnia

2008 r. był szczególnie niekorzystny splot
warunków atmosferycznych prowadzący do
licznych uszkodzeń linii elektroenergetycznych
3

Temperatura powietrza
st. C
8,0
S z c z ec in
7,0

Ś w inoujś c ie
G oleniów

6,0

5,0

4,0

3,0

2,0

1,0

0,0

-1,0

-2,0

-3,0
2008-04-07

2008-04-07

2008-04-07

2008-04-07

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-09

00:00

06:00

12:00

18:00

00:00

06:00

12:00

18:00

00:00

d a ta / g o d z .

4

Prędkość wiatru
Charakterystyczne prędkości wiatru wg PN-77/B-02011

m /s

Strefa I
– Szczecin
– 20 m/s
Strefa II – Goleniów – 24 m/s
Strefa IIa – Świnoujście – 27 m/s

14
S z c z ec in
13
12

Ś w inoujś c ie
G oleniów

11
Kierunek
wiatru wg IMiGW:
10
16:00÷21:00
– PN i PN-ZACH, 3÷6 m/s
22:00÷01:00
– ZACH-PN, 3÷4 m/s
9
02:00÷14:00 – ZACH, 4÷8 m/s
8
7
6
5
4
3
2
1
0
2008-04-07 00:00 2008-04-07 06:00 2008-04-07 12:00 2008-04-07 18:00 2008-04-08 00:00 2008-04-08 06:00 2008-04-08 12:00 2008-04-08 18:00 2008-04-09 00:00
d a ta / g o d z .

5

Rodzaje opadu


Początkowo intensywny opad deszczu, a później
śniegu z deszczem i śniegu



Suma opadów 8:00 07.04 do 8:00 08.04 lokalnie
48 l/m2 w równoważniku wodnym (4,8 cm/m2)



Lokalnie odnotowana gęstość śniegu:
 

2 ,1 kN/m

2

 7 ,8 kN/m

3

0 ,27 m
6

Niewielki pobór energii elektrycznej w
godzinach nocnych z 07 na 08 04 2008 był
przyczyną schłodzenia przewodów
napowietrznych linii energetycznych do
temperatury zamarzania śniegu, co
sprzyjało osadzaniu się sadzi.

7

8

9

Wielkości Obciążeń Przewodów Sadzią
A F L – 6 2 40 m m

2

d = 2 1,7 m m
S a d ź n o rm a ln a
[N /m ]
S a d ź k a ta strofa ln a

A F L – 8 5 25 m m
d = 3 1,5 m m

8 ,7

1 7,4

2 2,8

S a d ź 7 -8 k w ietn ia

3 8,0

4 5,2

[N /m ]

 = 118 %

 = 98 %

9 ,7

1 9,7

76

53

[N /m ]

C ięża r p rzew o d u
[N /m ]
P rzek ro czen ie k atastro fa ln ych ob cią żeń
[% ]

2

Ciężar sadzi na jednym przewodzie długości 300 m:
45,2  300 = 13560 N = 13,56 kN

10

Upadek słupów

11

Zniszczenia konstrukcji
na skutek przeciążenia przewodów
L in ie



220 k V (1)

110 k V (5)

2

1

3

Z łam an ie trzon u słu p a

14

6

20

S k ręcen ia trzon ów



6

6

U szk od zen ia p op rzeczn ik ów ze św iatłow od em



8

8

U szk od zen ia p op rzeczn ik ów b ez św iatłow od u



3

3

1



1

17

24

41

P rzew rócen ia

In n e


12

Formy zniszczenia słupów
Złamania słupów
220 kV

110 kV

13

14

15

Zniszczenia kaskadowe
Linia 220 kV

Linia 15 kV
Linia 110 kV

16

17

18

19

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE

20

Przebieg katastrofy energetycznej w Szczecinie
Police 220 kV

Glinki 220 kV

220kV
Awaria godz. 0.02
Police 110 kV

Glinki 110 kV

8.04.2008 r.

110kV

Szczecin

Awaria godz. 1.06
EC Szczecin
Pomorzany 110 kV

~

8.04.2008 r.

Morzyczyn

Dąbie

Zdroje

110 kV

~

Awaria godz. 3.34

Pomorzany

Morzyczyn
220 kV

8.04.2008 r.
110kV

Żydowce

Awaria godz. 1.55
8.04.2008 r.
Dolna Odra

220kV

~

110kV

Krajnik

~ ~ ~ ~

21

Około godz. 20, dnia 7.04.2008 r. w zachodniej części województwa zaczyna
padać intensywny deszcz przechodzący w deszcz ze śniegiem

Zasięg opadów
deszczu i deszczu
ze śniegiem

Rozmiar katastrofy w województwie
zachodniopomorskim w godzinach
porannych dnia 8.04.2008 r.

Powiat gryfiński: gminy północne
liczba ludności ok.. 30 000
Powiat kamieński: cały
liczba ludności ok.. 47 000
Powiatu gryficki: gminy południowe
liczba ludności ok.. 20 000
Powiat goleniowski: cały
liczba ludności ok.. 78 000

Powiat policki cały
liczba ludności ok.. 63 000
Powiat pyrzycki północne gminy
liczba ludności ok.. 10 000
Powiat stargardzki: bez miasta
Stargard Szczeciński
liczba ludności ok. 40 000
Szczecin dzielnice lewobrzeża
liczba ludności ok.. 300 000
Świnoujście
liczba ludności ok. 40 000
Razem o godz. 7.00 dnia 8.04 w
województwie zachodniopomorskim
ok. 628 000 mieszkańców
pozbawionych było energii
elektrycznej
23

Przebieg zdarzeń w dniu 8 kwietnia 2008 r.

0.02 – awaria głównej linii energetycznej 220 kV Morzyczyn – Police,
zasilającej Szczecin od wschodu;
3.30 – awaria głównej linii energetycznej 220 kV Krajnik – Glinki,
zasilającej Szczecin od południa,
- awarie trzech linii energetycznych 110 kV ;
- awarie licznych linii energetycznych średniego i niskiego napięcia
zasilających w prąd miejscowości w zachodnich powiatach województwa.
Powyższe awarie linii energetycznych spowodowały:
- przerwę w pracy elektrociepłowni Szczecin oraz Pomorzany w
Szczecinie,
- awarię 900 stacji transformatorowych,
- brak prądu w lewobrzeżnej części Szczecina oraz miejscowościach na
obszarze powiatów: stargardzkiego, goleniowskiego, kamieńskiego,
gryfińskiego, pyrzyckiego, gryfickiego, łobeskiego, miasta Świnoujście,
polickiego, w tym ZCh. „Police”.

WPŁYW AWARII
NA FUNKCJONOWANIE
INFRASTRUKTURY
KRYTYCZNEJ

Wpływ katastrofy na funkcjonowanie infrastruktury krytycznej

ŁĄCZNOŚĆ

RODZAJ ŁĄCZNOŚCI

DZIAŁANIE /FUNKCJONOWANIE

System łączności telefonicznej przewodowej

Działa tam, gdzie nie wykorzystywano aparatów telefonicznych
zasilanych z sieci energetycznej

System łączności telefonicznej – mobilnej
/TK/

Realizowała tylko połączenia alarmowe, częściowo funkcjonował
operator TK „Plus”

Internet

Nie funkcjonował

Łączność w systemie reagowania
kryzysowego

Funkcjonowała we wszystkich centrach zarządzania kryzysowego
łączność radiotelefoniczna posiadająca awaryjne zasilanie z
akumulatorów

Wpływ katastrofy na funkcjonowanie infrastruktury krytycznej

Transport i komunikacja
Transport kolejowy
- unieruchomiona linia kolejowa Szczecin – Świnoujście z powodu uszkodzenia
trakcji elektrycznej
-Szczecin – Stargard Szczeciński – brak zasilania /użycie lokomotyw
spalinowych/

Transport drogowy

Poważne utrudnienia na wszystkich drogach objętych opadami śniegu

Zaopatrzenie w wodę
- duże ujęcia wody były zasilane własnymi agregatami prądotwórczymi,
-małe ujęcia wody nie posiadające własnych agregatów prądotwórczych były
zasilane agregatami przewoźnymi, dostarczonymi przez Państwową Straż
Pożarną i Jednostki Wojskowe /od drugiego dnia awarii/,
- agregaty prądotwórcze były też używane rotacyjnie do napełniania
zbiorników hydroforowych i utrzymania minimalnego ciśnienia w sieci
wodociągowej
- do części miejscowości gdzie nie było możliwości dostarczenia agregatów
prądotwórczych woda dowożona była beczkowozami

Szpitale
Wszystkie szpitale z obszaru objętego katastrofą energetyczną zasilane
były z awaryjnych źródeł zasilania.
- szpitale nie prowadziły planowych zabiegów operacyjnych za wyjątkiem
nagłych przypadków i sytuacji ratujących życie,

Zaopatrzenie w paliwo
Stacje paliwowe na obszarze objętym katastrofą nie prowadziły sprzedaży
ze względu na brak zasilania. Uruchomiono awaryjny system zaopatrzenia
szpitali w paliwo przez prywatnego dystrybutora.

Pozostałe utrudnienia
-nie funkcjonuje komunikacja tramwajowa w Szczecinie,
- nie funkcjonuje system zaopatrzenia w energię cieplną,
- występują utrudnienia w funkcjonowaniu oczyszczalni
ścieków,
- nieczynna jest sieć handlowa, w tym centra handlowe,
- nieczynne są banki oraz bankomaty,
- przerwana zostaje praca w zakładach produkcyjnych, a w tym
w: Stoczni
Szczecińskiej „Nowa”, Stoczni Remontowej „Gryfia”, Porcie
Morskim Szczecin – Świnoujście, ZCh. „Police” i w 4 dużych
zakładach przetwórstwa mięsnego,
- ograniczono działalność szkół i przedszkoli, nie
przeprowadzono w 13 szkołach egzaminów dla szóstoklasistów,
- nie działają kasy fiskalne, ale artykuły podstawowe m.in. leki,
środki higieniczne, żywność są sprzedawane.

Działanie systemu
zarządzania kryzysowego w
czasie awarii

AKTUALNY STAN PRAWNY

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 05 czerwca 1998 r.
O ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE
(Dz. U. Nr 80 z 2001 r. poz. 872)
Art. 15.
Wojewoda jako przedstawiciel Rady Ministrów odpowiada za wykonywanie polityki rządu na
obszarze województwa, a w szczególności:
4) zapewnia współdziałanie wszystkich jednostek organizacyjnych administracji rządowej
i samorządowej działających na obszarze województwa i kieruje ich działalnością
w zakresie zapobiegania zagrożeniu życia, zdrowia lub mienia oraz zagrożeniom
środowiska, bezpieczeństwa państwa i utrzymania porządku publicznego, ochrony praw
obywatelskich, a także zapobiegania klęskom żywiołowym i innym nadzwyczajnym
zagrożeniom oraz zwalczania i usuwania ich skutków na zasadach określonych
w ustawach,
4a) dokonuje oceny stanu zabezpieczenia przeciwpowodziowego województwa, opracowuje
plan operacyjny ochrony przed powodzią oraz ogłasza i odwołuje pogotowie i alarm
przeciwpowodziowy,

Art. 16.
1.

Wojewoda może wydawać, w zakresie wykonywania funkcji przedstawiciela Rady
Ministrów, polecenia obowiązujące wszystkie organy administracji rządowej,
a w sytuacjach nadzwyczajnych, o których mowa w art. 15 pkt 4 i 4a, obowiązujące
również organy samorządu terytorialnego. O wydanych poleceniach wojewoda
niezwłocznie informuje właściwego ministra.

GŁOWNE KOMPETENCE W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 05 czerwca 1998 r.
O ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE
– Wydaje akty prawa miejscowego dla obszarów nie uporządkowanych aktami
prawa powszechnie obowiązującego.
– Planuje reagowanie kryzysowe województwa ustalając między innymi
kompetencje poszczególnych osób funkcyjnych.
– Koordynuje przebiegiem reagowania na sytuacje kryzysowe o wymiarze
ponad powiatowym.
– Wnioskuje o:
• wprowadzenie stanu klęski żywiołowej,
• użycie Sił Zbrojnych RP.
– Ogłasza:
• pogotowie i alarm przeciwpowodziowy,
• stan zagrożenia epidemicznego i stan epidemii,
• uruchomienie działań interwencyjnych w obliczu zagrożenia
radiacyjnego.
–Monitoruje stan bezpieczeństwa województwa oraz informuje, alarmuje i
ostrzega przed potencjalnymi zagrożeniami.
– Udziela wsparcia zagrożonym powiatom siłami i środkami z innych powiatów.
– Wnioskuje o wsparcie potencjału reagowania kryzysowego województwa
zachodniopomorskiego siłami i środkami z województw ościennych lub
wydzielonych z zasobów krajowych.

AKTUALNY STAN PRAWNY

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Art. 1.
Ustawa określa organy właściwe w sprawach zarządzania
kryzysowego oraz ich zadania i zasady działania w tej
dziedzinie, a także zasady finansowania zadań zarządzania
kryzysowego.

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Wojewoda
Wydział Bezpieczeństwa
i Zarządzania Kryzysowego
Zachodniopomorskiego Urzędu
Wojewódzkiego

Wojewódzkie zespolone służby,
inspekcje i straże
Wojewódzkie Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Wojewódzkie
Centrum
Zarządzania
Kryzysowego
Lekarz Koordynator
Ratownictwa
Medycznego

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Starosta
Komórka organizacyjna starostwa
powiatowego właściwa do spraw
zarządzania kryzysowego
Powiatowy Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Powiatowe
Centrum
Zarządzania
Kryzysowego

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Wójt, burmistrz, prezydent miasta
Komórka organizacyjna urzędu gminy
właściwa do spraw zarządzania
kryzysowego
Gminny Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Może tworzyć:

Gminne Centrum
Zarządzania
Kryzysowego

ZALEŻNOŚCI SŁUŻBOWE
w zakresie bezpieczeństwa powszechnego i porządku publicznego

SYTUACJA KRYZYSOWA

STAROSTA
POWIATU

WOJEWODA

STAN KLĘSKI ŻYWIOŁOWEJ
(W zakresie zarządzania kryzysowego)

WOJEWÓDZKI
ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

SYSTEM REAGOWANIA KRYZYSOWEGO WOJEWÓDZTWA ZACHODNIOPOMORSKIEGO

WOJEWÓDZKI
ZESPÓŁ
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

WOJEWODA

RZĄDOWY ZESPÓŁ
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO
RZĄDOWE
CENTRUM
BEZPIECZEŃSTWA

MONITOROWANIE, ANALIZA
UZYSKIWANYCH DANYCH,
PROGNOZOWANIE ZDARZEŃ

SĄSIEDNIE
WOJEWÓDZTWA
NIEMIECKIE
LANDY
NADGRANICZNE

WOJEWÓDZKIE CENTRUM ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO
INICJOWANIE DZIAŁAŃ REAGOWANIA KRYZYSOWEGO
ZABEZPIECZENIE OPERACYJNO – TECHNICZNE
I INFORMACYJNE

ŚRODKI
MASOWEGO
PRZEKAZU

STAROSTOWIE
POWIATÓW

RESORTOWE
STRUKTURY
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

WOJEWÓDZKIE
STANOWISKA
KIEROWANIA,
SŁUŻBY
OPERACYJNODYSPOZYTORSKIE

ORGANIZACJE
POZARZĄDOWE

POWIATOWE CENTRUM
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

SYSTEM
ALARMOWANIA
I OSTRZEGANIA
LUDNOŚCI

WOJEWODZKI ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

WOJEWODA ZACHODNIOPOMORSKI
– przewodniczący
DYREKTOR WYDZIAŁU BEZPIECZEŃSTWA
I ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO – zastępca przewodniczącego

40

STALI CZŁONKOWIE ZESPOŁU
KIEROWNICY ZESPOLONYCH SŁUŻB, INSPEKCJI I STRAŻY WOJEWÓDZKICH
ORGANY ADMINISTRACJI NIEZESPOLONEJ
INNI CZOŁONKOWIE ZESPOŁU
PRZEDSTAWICIELE ZACHODNIOPOMORSKIEGO URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO W SZCZECINIE

INNE OSOBY ZAPROSZONE DO UDZIAŁU W PRACACH ZESPOŁU

GRUPA OPERACYJNA

ZAPEWNIA
FUNKCJONOWANIE

DORAŹNIE

WYDZIAŁ BEZPIECZEŃSTWA I ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

STALI
CZŁONKOWIE
ZESPOŁU

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Wojewoda Zachodniopomorski – przewodniczący;
2) Dyrektor Wydziału Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego
w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie –
zastępca przewodniczącego;
3) Marszałek Województwa Zachodniopomorskiego;
4) Komendant Wojewódzki Policji w Szczecinie;
5) Zachodniopomorski Komendant Wojewódzki Państwowej Straży
Pożarnej;
6) Szef Wojewódzkiego Sztabu Wojskowego w Szczecinie;
7) Dyrektor Wydziału Infrastruktury w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie;
8) Dyrektor Zachodniopomorskiego Centrum Organizacji i Promocji Zdrowia.

KIEROWNICY
ZESPOLONYCH
SŁUŻB, INSPEKCJI
I STRAŻY
WOJEWÓDZKICH

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego;
2) Zachodniopomorski Wojewódzki Konserwator Zabytków;
3) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Ochrony
Roślin i Nasiennictwa
4) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska;
5) Zachodniopomorski Wojewódzki Lekarz Weterynarii;
6) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Farmaceutyczny;
7) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej;
8) Zachodniopomorski Kurator Oświaty;
9) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego;
10)
Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Transportu Drogowego

ORGANY
ADMINISTRACJI
NIEZESPOLONEJ

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Komendant Pomorskiego Oddziału Straży Granicznej w Szczecinie;
2) Komendant Pomorskiego Dywizjonu Straży Granicznej w Świnoujściu;
3) Dyrektor Urzędu Morskiego w Szczecinie;
4) Przedstawiciel Dyrektora Urzędu Morskiego w Słupsku;
5) Dyrektor Izby Celnej w Szczecinie;
6) Dyrektor Urzędu Żeglugi Śródlądowej w Szczecinie;
7) Dyrektor Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Szczecinie;
8) Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny w Szczecinie.

INNI
CZOŁONKOWIE
ZESPOŁU

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Dyrektor Delegatury Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego
w Szczecinie;
2) Prokurator Okręgowy w Szczecinie;
3) Dyrektor Zachodniopomorskiego Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych w Szczecinie;
4) Dyrektor Oddziału Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad w Szczecinie;
5) Dyrektor Oddziału Regionalnego PKP Polskie Linie Kolejowe
w Szczecinie;
6) Dyrektor Zachodniopomorskiego Oddziału Wojewódzkiego
Narodowego Funduszu Zdrowia;
7) Kierownik Biura Prognoz Meteorologicznych Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej w Szczecinie;
8) Dyrektor Północno-Zachodniego Oddziału Terenowego Urzędu
Regulacji Energetyki w Szczecinie.

PRZEDSTAWICIELE
ZACHODNIOPOMORSKIEGO
URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO
W SZCZECINIE

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Dyrektor Generalny Zachodniopomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Szczecinie;
2) Dyrektor Wydział Środowiska i Rolnictwa;
3) Dyrektor Wydział Polityki Społecznej;
4) Dyrektor Wydziału Finansów i Budżetu w Zachodniopomorskim
Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie;
5) Kierownik Biura Prawnego w Zachodniopomorskim Urzędzie
Wojewódzkim w Szczecinie;
6) Rzecznik Prasowy Wojewody Zachodniopomorskiego.

PODJĘTE DZIAŁANIA
W CELU OGRANICZENIA
SKUTKÓW AWARII

48

Godz. 19.14, dnia 7.04.2008 r.
Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego
otrzymuje od Biura Prognoz Meteorologicznych w
Szczecinie ostrzeżenie nr 16 o intensywnych opadach
deszczu przechodzących w deszcz ze śniegiem.
Ostrzeżenie przewiduje silne opady deszczu i deszczu ze
śniegiem w ciągu najbliższych 18 godzin, do 25-30 mm.
Przewidywane są utrudnienia komunikacyjne i na terenach
zurbanizowanych.

49

Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego zgodnie z procedurą rozsyła
w godz. 20.08 – 20.31 ostrzeżenia do mediów /17/ i jednostek samorządu
terytorialnego oraz innych ogniw ważnych dla systemu zarządzania
kryzysowego województwa /33/. Łącznie 50 odbiorców.

50

Najważniejsze działania podejmowane przez wojewódzką administrację
rządową.

I dzień katastrofy /8 kwietnia/
1. Uruchomienie pracy zespołów zarządzania kryzysowego
- wojewódzkiego – praca na dwóch stanowiskach w Urzędzie Miasta Szczecin i Urzędzie
Wojewódzkim /posiedzenia w odstępach 2 – 3 godziny. Zakończone konferencją prasową/,
- powiatowych i gminnych – praca całodobowa z wykorzystaniem systemu łączności
radiotelefonicznej Wojewody i PSP
2. Nadawanie komunikatów radiowych do mieszkańców, przy wykorzystaniu rozgłośni
zlokalizowanych poza Szczecinem
3. Uruchomienie komunikacji autobusowej w Szczecinie.
4. Odwołanie obowiązku uczestnictwa w zajęciach szkolnych – szkoły otwarte.
5. Monitoring funkcjonowania:

- szpitali – wzmocnienie agregatami, dowóz paliwa i wody, zorganizowanie punktu dializ, apel
o przyjmowanie pacjentów w przychodniach,
- systemu wodno – kanalizacyjnego – kontrola zrzutu ścieków, przygotowanie sprzętu do
dowozu wody /PSP, SZ/,
- zakładów o dużym i zwiększonym ryzyku – np.. ZCh Police, wzmocnienie agregatem
urządzeń do chłodzenia instalacji z amoniakiem.
51

6. Monitorowanie prac związanych z przywracaniem energii
7. Wystąpienie do Ministra Finansów o uruchomienie sprzedaży podstawowych produktów
żywnościowych z pominięciem kas fiskalnych – ręczna rejestracja sprzedaży.
8. Zorganizowanie zwiększonej ilości patroli na ulicach: policja, wojsko /żandarmeria / straż
graniczna.
9. Wywóz produktów mrożonych z marketów – samochodami chłodniami do magazynów
rejonowych.

10. Uruchomienie pomocy społecznej.
11. W związku ze zmniejszoną ilością pociągów – pociągi pośpieszne zatrzymywane są na
wszystkich stacjach.
12. Przywracanie energii w I kolejności na elektrociepłowni w Szczecinie.

52

KALENDARIUM DZIAŁAŃ SYSTEMU ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
w dniu 8 kwietnia 2008 r.
4.20 – powołanie w Szczecinie miejskiego zespołu zarządzania kryzysowego;
5.15 – pierwsze posiedzenie miejskiego zespołu zarządzania kryzysowego;
6.00 – spotkanie członków wojewódzkiego zespołu zarządzania kryzysowego;
7.30 - wspólne posiedzenie wojewódzkiego i miejskiego zespołu zarządzania
kryzysowego pod przewodnictwem Wojewody Zachodniopomorskiego i
Prezydenta Szczecina;
7.00 – 9.00 – zbierają się zespoły reagowania kryzysowego w powiatach:
goleniowskim, polickim, stargardzkim, kamieńskim;
8.00 - 11.00 – zbierają się zespoły zarządzania kryzysowego w gminach
objętych awarią energetyczną oraz dodatkowo w mieście Kamień Pomorski i
Trzebiatów ze względu na wystąpienie zagrożenia powodziowego.
8 kwietnia odbywają się wspólne posiedzenia wojewódzkiego i miejskiego zespołu
zarządzania kryzysowego, na których omawiana jest aktualna sytuacja energetyczna,
przeciwpowodziowa oraz stan bezpieczeństwa i porządku publicznego w Szczecinie i na
obszarze powiatów objętych sytuacją kryzysową. Posiedzenia zespołów kończyły się
każdorazowo konferencjami prasowymi, w ramach których przekazywane były dla
mediów dane o aktualnej sytuacji w Szczecinie i na obszarze województwa.
Od dnia 9 kwietnia Wojewódzki Zespół Zarządzania Kryzysowego funkcjonuje w
Urzędzie Wojewódzkim zachowując tryb pracy podobny jak dzień wcześniej
Wojewoda Zachodniopomorski wraz z Komendantem Wojewódzkim PSP jedzie do
miejscowości objętych awarią i uczestniczy w posiedzeniach powiatowych zespołów
zarządzania kryzysowego m.in. w Starostwie Powiatowym w Goleniowie i Kamieniu
Pomorskim.

SCHEMAT KIEROWANIA /ZARZĄDZANIA/
WOJEWODA ZACHODNIOPOMORSKI
WOJEWÓDZKI ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
Wojewódzkie służby, inspekcje, straże
i jednostki organizacyjne wchodzące
w skład systemu reagowania kryzysowego

WCZK

Prezydent Szczecina

Starosta Policki

Starosta Kamieński

Starosta Goleniowski

MCZK

PCZK

PCZK

PCZK

Starosta Stargardzki

Starosta Gryficki

Starosta Gryfiński

Prezydent Świnoujścia

PCZK

PCZK

PCZK

MCZK

GCZK-7

GCZK-3

GCZK-2

GCZK-3

GCZK-2

GCZK-5

Działania podjęte w związku z awarią
Pomoc dla mieszkańców
W związku z zaistniałą awarią sieci energetycznej Wojewoda zwrócił się do
jednostek samorządu terytorialnego, z obszaru dotkniętego skutkami awarii
energetycznej, o:
-zorganizowanie niezbędnej pomocy dla mieszkańców w zakresie m.in.
dostaw żywności,
- wody oraz innego niezbędnego zaopatrzenia,
- objęcie - przez Ośrodki Pomocy Rodzinie, opieką osób potrzebujących
pomocy,
- zapewnienie warunków do skorzystania z urządzeń sanitarnych ( kąpiele,
opieka nad dziećmi).

Ochrona zdrowia /lekarz koordynator z Wojewódzkiego Stanowiska
Koordynacji Ratownictwa Medycznego/
Monitorowano funkcjonowanie szpitali.
Szpitalne oddziały intensywnej terapii i oddziały dializ w województwie
zasilane były agregatami własnymi lub dostarczonymi przez straż pożarną.
Dyrektorom szpitali przekazano telefon kontaktowy do dystrybutora
zaopatrującego agregaty prądotwórcze w paliwo.
Utrzymywano stały kontakt telefoniczny z Wojewódzką Stacją Pogotowia
Ratunkowego. Wojewódzka Stacja Pogotowia Ratunkowego nie odnotowała
zwiększonej ilości wezwań do zachorowań, nie zanotowano również wezwań
związanych z zaistniałym zdarzeniem.

Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny
sprawy sanitarno – epidemiologiczne
Podjęto natychmiastowe działania kontrolne w hurtowniach i sklepach spożywczych
w zakresie przechowywania artykułów spożywczych, zwłaszcza mrożonych.
W czasie kontroli ustalono, że żywność wymagająca przechowywania w chłodzie
była:
-przechowywana w podstawionych pod sklepy samochodach chłodniach w
monitorowanej temperaturze, odpowiedniej dla asortymentu żywności
- przetransportowana do magazynów rejonowych dużych sieci handlowych.

Część żywności nietrwałej mikrobiologicznie, w tym przetwory mleczne, wędliny,
mięso, mrożonki została wycofana z obrotu w ramach działań wynikających z
kontroli wewnętrznych.
Monitorowano jakość wody przeznaczonej do spożycia a także sytuację pod kątem
zagrożenia epidemiologicznego w szpitalach.

Wojewódzki Inspektorat Weterynarii - sprawy weterynaryjne
Inspektorzy powiatowych inspekcji weterynaryjnych podjęli działania kontrolne
z możliwością podejmowania decyzji o utylizacji żywności, która w wyniku
braku dopływu prądu do urządzeń chłodniczych mogła ulec zepsuciu.
Duże fermy drobiowe, pozostające bez podstawowego zasilania, zasilano
zastępczo z agregatów prądotwórczych. Zasilanie zastępcze znacznie
podniosło koszty produkcji w fermach.
Sytuacja w chłodniach składowych jest opanowana.

Sytuacja w oświacie
Z uwagi na niedogrzanie pomieszczeń, brak dostaw ciepła i energii elektrycznej
8 kwietnia, zajęcia lekcyjne we wszystkich gimnazjach i szkołach
ponadgimnazjalnych odwołano.
9 kwietnia w wielu miejscowościach zajęcia skrócono, bądź odwołano.
Odwołano sprawdzian szóstoklasistów w 8 szkołach podstawowych na terenie
Szczecina oraz w 5 w terenie ( Stargard Szczeciński, Koszewo, Sowno,
Grzedzice, Goleniów).
Wojewódzki Kurator Oświaty na bieżąco informował Wojewodę o ilości placówek
oświatowych, w których nie prowadzone były zajęcia szkolne z powodu awarii
zasilania energetycznego.

Siły i środki uczestniczące w likwidacji skutków katastrofy energetycznej

Policja
- 465 funkcjonariuszy, w tym 112 ze Szkoły Policji w Pile,
140 funkcjonariuszy Oddziału Prewencji w Szczecinie,
65 funkcjonariuszy ruchu drogowego,
- 71 radiowozów
-nie odnotowano zdarzeń o charakterze kryminalnym lub
chuligańskim - mających związek z awarią sieci energetycznych.
Państwowa Straż Pożarna
Ratownicy PSP – ok. 250 dziennie
Samochody ratownicze – 6 /Poznań, Gorzów, Warszawa, Opole, Wrocław/
Samochody pożarnicze – ok. 55 dziennie
Agregaty prądotwórcze – ok. 106 dziennie
Motopompy – ok. 47 dziennie

Siły Zbrojne RP /średnio w ciągu dnia/
- 65 żołnierzy
- 15 samochodów
- 2 pojazdy ciężkie
- 4 agregatów prądotwórczych
- 3 motopompy
- lekkie pokrycie drogowe
- most niskowodny
Żandarmeria Wojskowa
- 110 żołnierzy
- 12 samochodów
Pomorski Oddział Straży Granicznej w Szczecinie
- 70 funkcjonariuszy
- 8 samochodów

WSTĘPNE WNIOSKI
PO AWARII

Wstępne wnioski


Konieczne jest zaopatrzenie jednostek organizacyjnych ważnych dla
funkcjonowania administracji publicznej oraz gwarantujących
świadczenie usług społecznych w urządzenia awaryjnego zasilania
elektroenergetycznego



Konieczne jest opracowanie i uruchomienia programu edukacyjnego,
mającego na celu zapoznanie mieszkańców z potencjalnymi
zagrożeniami charakterystycznymi dla poszczególnych powiatów oraz
sposobami optymalnych zachowań



Konieczna jest rozbudowa systemów kierowania i informowania,
wykorzystywanych przez organy samorządu terytorialnego w procesie
reagowania kryzysowego

PODSUMOWANIE
• Sprawne
funkcjonowanie
kryzysowego
przyczyniło
rozmiarów katastrofy

systemu
się
do

zarządzania
ograniczenia

• Szybkie zwołanie Zespołów Zarządzania Kryzysowego
pozwoliło na koordynację działań od momentu
powstania sytuacji kryzysowej
• Wspólne informowanie mieszkańców o skutkach
katastrofy i postępach w prowadzeniu akcji ratowniczej
umożliwiło jednolity przekaz i niezakłóconą pracę
centrów zarządzania kryzysowego

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE

65

Powołanie Zespołu ds. Zbadania Przyczyn i Skutków
Katastrofy Energetycznej Zarządzeniem Wojewody
Zachodniopomorskiego nr 154/2008
z dnia 22 kwietnia 2008r.
Określenie przyczyn i skutków katastrofy
elektroenergetycznej
zaistniałej w części województwa zachodniopomorskiego.
Zbilansowanie strat i szkód powstałych
w wyniku katastrofy elektroenergetycznej
oraz kosztów prowadzenia działań ratowniczych.
Opracowanie założeń
do „Strategii Bezpieczeństwa Energetycznego
dla Województwa Zachodniopomorskiego”.
66

Raport Zespołu ds. Zbadania Przyczyn
i Skutków Katastrofy Energetycznej

WNIOSKI I ZALECENIA

67

68

Bezpośrednie przyczyny katastrofy energetycznej

 Obciążenia sadzią przewodów linii energetycznych przekroczyły
znacznie, co najmniej o kilkadziesiąt procent, przyjęte w
obliczeniach normowe wartości katastrofalne,
 Dodatkowym czynnikiem, mającym wpływ na przebieg zdarzeń i
rozległość uszkodzeń, były obfite opady deszczu w okresie
poprzedzającym awarię, co spowodowało podniesienie poziomu wód
gruntowych i w efekcie rozmiękczenie gruntu,
 Efektem było obniżenie stabilności posadowienia zarówno słupów
linii elektroenergetycznych jak i rosnących w pobliżu linii drzew.

69

Skutki ekonomiczne katastrofy energetycznej







KOSZTY AKCJI RATOWNICZEJ: 829 731,34 zł
KOSZTY PONIESIONE PRZEZ ZAKŁADY, FIRMY,
SPÓŁKI, SZPITALE: 45 172 424,12 zł
KOSZTY PONIESIONE PRZEZ POWIATY I GMINY :
979 468,41 zł
CAŁKOWITE KOSZTY: 46 981 623,87 zł

Koszty niedostarczonej energii elektrycznej oszacowano
na kwotę powyżej 60 milionów zł.
70

Raport dostrzega potrzebę
powołania stałego zespołu :
Wojewódzkiej Rady do spraw
Bezpieczeństwa Energetycznego

71

72

Powołanie Wojewódzkiej Rady
ds. Bezpieczeństwa Energetycznego
Zarządzenie Wojewody Zachodniopomorskiego

nr 435/2008 z dnia 30 września 2008r.

73

ZADANIA WOJEWÓDZKIEJ RADY
ds. BEZPIECZEŃSTWA ENERGETYCZNEGO
1. Nadzór nad realizacją wniosków i zaleceń wynikających z Raportu Zespołu
ds. Zbadania Przyczyn i Skutków Katastrofy Energetycznej w aglomeracji
szczecińskiej i części województwa zachodniopomorskiego.
2. Nadzór nad powstaniem oraz wdrażaniem Strategii Bezpieczeństwa
Energetycznego dla Województwa Zachodniopomorskiego.
3. Monitorowanie funkcjonowania systemu elektroenergetycznego, gazowego
i ciepłowniczego na terenie województwa zachodniopomorskiego.
4. Inicjowanie działań i projektów związanych z rozwojem energetyki na terenie
województwa zachodniopomorskiego.
5. Monitorowanie realizacji planów rozwoju przedsiębiorstw energetycznych.
6. Wspieranie działań samorządu województwa w zakresie tworzenia projektów
planu zaopatrzenia w energię elektryczną, gaz oraz ciepło.
7. Inicjowanie działań wspierających rozwój energetyki odnawialnej.
74

Dziękuję za uwagę

75


Slide 52

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE
Wydział Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego

Olsztyn 20 luty 2009 r.
Waldemar Redmer
1

2

Bezpośrednią przyczyną awarii systemu
elektroenergetycznego w nocy 7-8 kwietnia

2008 r. był szczególnie niekorzystny splot
warunków atmosferycznych prowadzący do
licznych uszkodzeń linii elektroenergetycznych
3

Temperatura powietrza
st. C
8,0
S z c z ec in
7,0

Ś w inoujś c ie
G oleniów

6,0

5,0

4,0

3,0

2,0

1,0

0,0

-1,0

-2,0

-3,0
2008-04-07

2008-04-07

2008-04-07

2008-04-07

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-09

00:00

06:00

12:00

18:00

00:00

06:00

12:00

18:00

00:00

d a ta / g o d z .

4

Prędkość wiatru
Charakterystyczne prędkości wiatru wg PN-77/B-02011

m /s

Strefa I
– Szczecin
– 20 m/s
Strefa II – Goleniów – 24 m/s
Strefa IIa – Świnoujście – 27 m/s

14
S z c z ec in
13
12

Ś w inoujś c ie
G oleniów

11
Kierunek
wiatru wg IMiGW:
10
16:00÷21:00
– PN i PN-ZACH, 3÷6 m/s
22:00÷01:00
– ZACH-PN, 3÷4 m/s
9
02:00÷14:00 – ZACH, 4÷8 m/s
8
7
6
5
4
3
2
1
0
2008-04-07 00:00 2008-04-07 06:00 2008-04-07 12:00 2008-04-07 18:00 2008-04-08 00:00 2008-04-08 06:00 2008-04-08 12:00 2008-04-08 18:00 2008-04-09 00:00
d a ta / g o d z .

5

Rodzaje opadu


Początkowo intensywny opad deszczu, a później
śniegu z deszczem i śniegu



Suma opadów 8:00 07.04 do 8:00 08.04 lokalnie
48 l/m2 w równoważniku wodnym (4,8 cm/m2)



Lokalnie odnotowana gęstość śniegu:
 

2 ,1 kN/m

2

 7 ,8 kN/m

3

0 ,27 m
6

Niewielki pobór energii elektrycznej w
godzinach nocnych z 07 na 08 04 2008 był
przyczyną schłodzenia przewodów
napowietrznych linii energetycznych do
temperatury zamarzania śniegu, co
sprzyjało osadzaniu się sadzi.

7

8

9

Wielkości Obciążeń Przewodów Sadzią
A F L – 6 2 40 m m

2

d = 2 1,7 m m
S a d ź n o rm a ln a
[N /m ]
S a d ź k a ta strofa ln a

A F L – 8 5 25 m m
d = 3 1,5 m m

8 ,7

1 7,4

2 2,8

S a d ź 7 -8 k w ietn ia

3 8,0

4 5,2

[N /m ]

 = 118 %

 = 98 %

9 ,7

1 9,7

76

53

[N /m ]

C ięża r p rzew o d u
[N /m ]
P rzek ro czen ie k atastro fa ln ych ob cią żeń
[% ]

2

Ciężar sadzi na jednym przewodzie długości 300 m:
45,2  300 = 13560 N = 13,56 kN

10

Upadek słupów

11

Zniszczenia konstrukcji
na skutek przeciążenia przewodów
L in ie



220 k V (1)

110 k V (5)

2

1

3

Z łam an ie trzon u słu p a

14

6

20

S k ręcen ia trzon ów



6

6

U szk od zen ia p op rzeczn ik ów ze św iatłow od em



8

8

U szk od zen ia p op rzeczn ik ów b ez św iatłow od u



3

3

1



1

17

24

41

P rzew rócen ia

In n e


12

Formy zniszczenia słupów
Złamania słupów
220 kV

110 kV

13

14

15

Zniszczenia kaskadowe
Linia 220 kV

Linia 15 kV
Linia 110 kV

16

17

18

19

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE

20

Przebieg katastrofy energetycznej w Szczecinie
Police 220 kV

Glinki 220 kV

220kV
Awaria godz. 0.02
Police 110 kV

Glinki 110 kV

8.04.2008 r.

110kV

Szczecin

Awaria godz. 1.06
EC Szczecin
Pomorzany 110 kV

~

8.04.2008 r.

Morzyczyn

Dąbie

Zdroje

110 kV

~

Awaria godz. 3.34

Pomorzany

Morzyczyn
220 kV

8.04.2008 r.
110kV

Żydowce

Awaria godz. 1.55
8.04.2008 r.
Dolna Odra

220kV

~

110kV

Krajnik

~ ~ ~ ~

21

Około godz. 20, dnia 7.04.2008 r. w zachodniej części województwa zaczyna
padać intensywny deszcz przechodzący w deszcz ze śniegiem

Zasięg opadów
deszczu i deszczu
ze śniegiem

Rozmiar katastrofy w województwie
zachodniopomorskim w godzinach
porannych dnia 8.04.2008 r.

Powiat gryfiński: gminy północne
liczba ludności ok.. 30 000
Powiat kamieński: cały
liczba ludności ok.. 47 000
Powiatu gryficki: gminy południowe
liczba ludności ok.. 20 000
Powiat goleniowski: cały
liczba ludności ok.. 78 000

Powiat policki cały
liczba ludności ok.. 63 000
Powiat pyrzycki północne gminy
liczba ludności ok.. 10 000
Powiat stargardzki: bez miasta
Stargard Szczeciński
liczba ludności ok. 40 000
Szczecin dzielnice lewobrzeża
liczba ludności ok.. 300 000
Świnoujście
liczba ludności ok. 40 000
Razem o godz. 7.00 dnia 8.04 w
województwie zachodniopomorskim
ok. 628 000 mieszkańców
pozbawionych było energii
elektrycznej
23

Przebieg zdarzeń w dniu 8 kwietnia 2008 r.

0.02 – awaria głównej linii energetycznej 220 kV Morzyczyn – Police,
zasilającej Szczecin od wschodu;
3.30 – awaria głównej linii energetycznej 220 kV Krajnik – Glinki,
zasilającej Szczecin od południa,
- awarie trzech linii energetycznych 110 kV ;
- awarie licznych linii energetycznych średniego i niskiego napięcia
zasilających w prąd miejscowości w zachodnich powiatach województwa.
Powyższe awarie linii energetycznych spowodowały:
- przerwę w pracy elektrociepłowni Szczecin oraz Pomorzany w
Szczecinie,
- awarię 900 stacji transformatorowych,
- brak prądu w lewobrzeżnej części Szczecina oraz miejscowościach na
obszarze powiatów: stargardzkiego, goleniowskiego, kamieńskiego,
gryfińskiego, pyrzyckiego, gryfickiego, łobeskiego, miasta Świnoujście,
polickiego, w tym ZCh. „Police”.

WPŁYW AWARII
NA FUNKCJONOWANIE
INFRASTRUKTURY
KRYTYCZNEJ

Wpływ katastrofy na funkcjonowanie infrastruktury krytycznej

ŁĄCZNOŚĆ

RODZAJ ŁĄCZNOŚCI

DZIAŁANIE /FUNKCJONOWANIE

System łączności telefonicznej przewodowej

Działa tam, gdzie nie wykorzystywano aparatów telefonicznych
zasilanych z sieci energetycznej

System łączności telefonicznej – mobilnej
/TK/

Realizowała tylko połączenia alarmowe, częściowo funkcjonował
operator TK „Plus”

Internet

Nie funkcjonował

Łączność w systemie reagowania
kryzysowego

Funkcjonowała we wszystkich centrach zarządzania kryzysowego
łączność radiotelefoniczna posiadająca awaryjne zasilanie z
akumulatorów

Wpływ katastrofy na funkcjonowanie infrastruktury krytycznej

Transport i komunikacja
Transport kolejowy
- unieruchomiona linia kolejowa Szczecin – Świnoujście z powodu uszkodzenia
trakcji elektrycznej
-Szczecin – Stargard Szczeciński – brak zasilania /użycie lokomotyw
spalinowych/

Transport drogowy

Poważne utrudnienia na wszystkich drogach objętych opadami śniegu

Zaopatrzenie w wodę
- duże ujęcia wody były zasilane własnymi agregatami prądotwórczymi,
-małe ujęcia wody nie posiadające własnych agregatów prądotwórczych były
zasilane agregatami przewoźnymi, dostarczonymi przez Państwową Straż
Pożarną i Jednostki Wojskowe /od drugiego dnia awarii/,
- agregaty prądotwórcze były też używane rotacyjnie do napełniania
zbiorników hydroforowych i utrzymania minimalnego ciśnienia w sieci
wodociągowej
- do części miejscowości gdzie nie było możliwości dostarczenia agregatów
prądotwórczych woda dowożona była beczkowozami

Szpitale
Wszystkie szpitale z obszaru objętego katastrofą energetyczną zasilane
były z awaryjnych źródeł zasilania.
- szpitale nie prowadziły planowych zabiegów operacyjnych za wyjątkiem
nagłych przypadków i sytuacji ratujących życie,

Zaopatrzenie w paliwo
Stacje paliwowe na obszarze objętym katastrofą nie prowadziły sprzedaży
ze względu na brak zasilania. Uruchomiono awaryjny system zaopatrzenia
szpitali w paliwo przez prywatnego dystrybutora.

Pozostałe utrudnienia
-nie funkcjonuje komunikacja tramwajowa w Szczecinie,
- nie funkcjonuje system zaopatrzenia w energię cieplną,
- występują utrudnienia w funkcjonowaniu oczyszczalni
ścieków,
- nieczynna jest sieć handlowa, w tym centra handlowe,
- nieczynne są banki oraz bankomaty,
- przerwana zostaje praca w zakładach produkcyjnych, a w tym
w: Stoczni
Szczecińskiej „Nowa”, Stoczni Remontowej „Gryfia”, Porcie
Morskim Szczecin – Świnoujście, ZCh. „Police” i w 4 dużych
zakładach przetwórstwa mięsnego,
- ograniczono działalność szkół i przedszkoli, nie
przeprowadzono w 13 szkołach egzaminów dla szóstoklasistów,
- nie działają kasy fiskalne, ale artykuły podstawowe m.in. leki,
środki higieniczne, żywność są sprzedawane.

Działanie systemu
zarządzania kryzysowego w
czasie awarii

AKTUALNY STAN PRAWNY

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 05 czerwca 1998 r.
O ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE
(Dz. U. Nr 80 z 2001 r. poz. 872)
Art. 15.
Wojewoda jako przedstawiciel Rady Ministrów odpowiada za wykonywanie polityki rządu na
obszarze województwa, a w szczególności:
4) zapewnia współdziałanie wszystkich jednostek organizacyjnych administracji rządowej
i samorządowej działających na obszarze województwa i kieruje ich działalnością
w zakresie zapobiegania zagrożeniu życia, zdrowia lub mienia oraz zagrożeniom
środowiska, bezpieczeństwa państwa i utrzymania porządku publicznego, ochrony praw
obywatelskich, a także zapobiegania klęskom żywiołowym i innym nadzwyczajnym
zagrożeniom oraz zwalczania i usuwania ich skutków na zasadach określonych
w ustawach,
4a) dokonuje oceny stanu zabezpieczenia przeciwpowodziowego województwa, opracowuje
plan operacyjny ochrony przed powodzią oraz ogłasza i odwołuje pogotowie i alarm
przeciwpowodziowy,

Art. 16.
1.

Wojewoda może wydawać, w zakresie wykonywania funkcji przedstawiciela Rady
Ministrów, polecenia obowiązujące wszystkie organy administracji rządowej,
a w sytuacjach nadzwyczajnych, o których mowa w art. 15 pkt 4 i 4a, obowiązujące
również organy samorządu terytorialnego. O wydanych poleceniach wojewoda
niezwłocznie informuje właściwego ministra.

GŁOWNE KOMPETENCE W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 05 czerwca 1998 r.
O ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE
– Wydaje akty prawa miejscowego dla obszarów nie uporządkowanych aktami
prawa powszechnie obowiązującego.
– Planuje reagowanie kryzysowe województwa ustalając między innymi
kompetencje poszczególnych osób funkcyjnych.
– Koordynuje przebiegiem reagowania na sytuacje kryzysowe o wymiarze
ponad powiatowym.
– Wnioskuje o:
• wprowadzenie stanu klęski żywiołowej,
• użycie Sił Zbrojnych RP.
– Ogłasza:
• pogotowie i alarm przeciwpowodziowy,
• stan zagrożenia epidemicznego i stan epidemii,
• uruchomienie działań interwencyjnych w obliczu zagrożenia
radiacyjnego.
–Monitoruje stan bezpieczeństwa województwa oraz informuje, alarmuje i
ostrzega przed potencjalnymi zagrożeniami.
– Udziela wsparcia zagrożonym powiatom siłami i środkami z innych powiatów.
– Wnioskuje o wsparcie potencjału reagowania kryzysowego województwa
zachodniopomorskiego siłami i środkami z województw ościennych lub
wydzielonych z zasobów krajowych.

AKTUALNY STAN PRAWNY

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Art. 1.
Ustawa określa organy właściwe w sprawach zarządzania
kryzysowego oraz ich zadania i zasady działania w tej
dziedzinie, a także zasady finansowania zadań zarządzania
kryzysowego.

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Wojewoda
Wydział Bezpieczeństwa
i Zarządzania Kryzysowego
Zachodniopomorskiego Urzędu
Wojewódzkiego

Wojewódzkie zespolone służby,
inspekcje i straże
Wojewódzkie Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Wojewódzkie
Centrum
Zarządzania
Kryzysowego
Lekarz Koordynator
Ratownictwa
Medycznego

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Starosta
Komórka organizacyjna starostwa
powiatowego właściwa do spraw
zarządzania kryzysowego
Powiatowy Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Powiatowe
Centrum
Zarządzania
Kryzysowego

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Wójt, burmistrz, prezydent miasta
Komórka organizacyjna urzędu gminy
właściwa do spraw zarządzania
kryzysowego
Gminny Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Może tworzyć:

Gminne Centrum
Zarządzania
Kryzysowego

ZALEŻNOŚCI SŁUŻBOWE
w zakresie bezpieczeństwa powszechnego i porządku publicznego

SYTUACJA KRYZYSOWA

STAROSTA
POWIATU

WOJEWODA

STAN KLĘSKI ŻYWIOŁOWEJ
(W zakresie zarządzania kryzysowego)

WOJEWÓDZKI
ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

SYSTEM REAGOWANIA KRYZYSOWEGO WOJEWÓDZTWA ZACHODNIOPOMORSKIEGO

WOJEWÓDZKI
ZESPÓŁ
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

WOJEWODA

RZĄDOWY ZESPÓŁ
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO
RZĄDOWE
CENTRUM
BEZPIECZEŃSTWA

MONITOROWANIE, ANALIZA
UZYSKIWANYCH DANYCH,
PROGNOZOWANIE ZDARZEŃ

SĄSIEDNIE
WOJEWÓDZTWA
NIEMIECKIE
LANDY
NADGRANICZNE

WOJEWÓDZKIE CENTRUM ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO
INICJOWANIE DZIAŁAŃ REAGOWANIA KRYZYSOWEGO
ZABEZPIECZENIE OPERACYJNO – TECHNICZNE
I INFORMACYJNE

ŚRODKI
MASOWEGO
PRZEKAZU

STAROSTOWIE
POWIATÓW

RESORTOWE
STRUKTURY
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

WOJEWÓDZKIE
STANOWISKA
KIEROWANIA,
SŁUŻBY
OPERACYJNODYSPOZYTORSKIE

ORGANIZACJE
POZARZĄDOWE

POWIATOWE CENTRUM
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

SYSTEM
ALARMOWANIA
I OSTRZEGANIA
LUDNOŚCI

WOJEWODZKI ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

WOJEWODA ZACHODNIOPOMORSKI
– przewodniczący
DYREKTOR WYDZIAŁU BEZPIECZEŃSTWA
I ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO – zastępca przewodniczącego

40

STALI CZŁONKOWIE ZESPOŁU
KIEROWNICY ZESPOLONYCH SŁUŻB, INSPEKCJI I STRAŻY WOJEWÓDZKICH
ORGANY ADMINISTRACJI NIEZESPOLONEJ
INNI CZOŁONKOWIE ZESPOŁU
PRZEDSTAWICIELE ZACHODNIOPOMORSKIEGO URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO W SZCZECINIE

INNE OSOBY ZAPROSZONE DO UDZIAŁU W PRACACH ZESPOŁU

GRUPA OPERACYJNA

ZAPEWNIA
FUNKCJONOWANIE

DORAŹNIE

WYDZIAŁ BEZPIECZEŃSTWA I ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

STALI
CZŁONKOWIE
ZESPOŁU

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Wojewoda Zachodniopomorski – przewodniczący;
2) Dyrektor Wydziału Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego
w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie –
zastępca przewodniczącego;
3) Marszałek Województwa Zachodniopomorskiego;
4) Komendant Wojewódzki Policji w Szczecinie;
5) Zachodniopomorski Komendant Wojewódzki Państwowej Straży
Pożarnej;
6) Szef Wojewódzkiego Sztabu Wojskowego w Szczecinie;
7) Dyrektor Wydziału Infrastruktury w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie;
8) Dyrektor Zachodniopomorskiego Centrum Organizacji i Promocji Zdrowia.

KIEROWNICY
ZESPOLONYCH
SŁUŻB, INSPEKCJI
I STRAŻY
WOJEWÓDZKICH

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego;
2) Zachodniopomorski Wojewódzki Konserwator Zabytków;
3) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Ochrony
Roślin i Nasiennictwa
4) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska;
5) Zachodniopomorski Wojewódzki Lekarz Weterynarii;
6) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Farmaceutyczny;
7) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej;
8) Zachodniopomorski Kurator Oświaty;
9) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego;
10)
Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Transportu Drogowego

ORGANY
ADMINISTRACJI
NIEZESPOLONEJ

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Komendant Pomorskiego Oddziału Straży Granicznej w Szczecinie;
2) Komendant Pomorskiego Dywizjonu Straży Granicznej w Świnoujściu;
3) Dyrektor Urzędu Morskiego w Szczecinie;
4) Przedstawiciel Dyrektora Urzędu Morskiego w Słupsku;
5) Dyrektor Izby Celnej w Szczecinie;
6) Dyrektor Urzędu Żeglugi Śródlądowej w Szczecinie;
7) Dyrektor Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Szczecinie;
8) Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny w Szczecinie.

INNI
CZOŁONKOWIE
ZESPOŁU

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Dyrektor Delegatury Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego
w Szczecinie;
2) Prokurator Okręgowy w Szczecinie;
3) Dyrektor Zachodniopomorskiego Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych w Szczecinie;
4) Dyrektor Oddziału Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad w Szczecinie;
5) Dyrektor Oddziału Regionalnego PKP Polskie Linie Kolejowe
w Szczecinie;
6) Dyrektor Zachodniopomorskiego Oddziału Wojewódzkiego
Narodowego Funduszu Zdrowia;
7) Kierownik Biura Prognoz Meteorologicznych Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej w Szczecinie;
8) Dyrektor Północno-Zachodniego Oddziału Terenowego Urzędu
Regulacji Energetyki w Szczecinie.

PRZEDSTAWICIELE
ZACHODNIOPOMORSKIEGO
URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO
W SZCZECINIE

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Dyrektor Generalny Zachodniopomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Szczecinie;
2) Dyrektor Wydział Środowiska i Rolnictwa;
3) Dyrektor Wydział Polityki Społecznej;
4) Dyrektor Wydziału Finansów i Budżetu w Zachodniopomorskim
Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie;
5) Kierownik Biura Prawnego w Zachodniopomorskim Urzędzie
Wojewódzkim w Szczecinie;
6) Rzecznik Prasowy Wojewody Zachodniopomorskiego.

PODJĘTE DZIAŁANIA
W CELU OGRANICZENIA
SKUTKÓW AWARII

48

Godz. 19.14, dnia 7.04.2008 r.
Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego
otrzymuje od Biura Prognoz Meteorologicznych w
Szczecinie ostrzeżenie nr 16 o intensywnych opadach
deszczu przechodzących w deszcz ze śniegiem.
Ostrzeżenie przewiduje silne opady deszczu i deszczu ze
śniegiem w ciągu najbliższych 18 godzin, do 25-30 mm.
Przewidywane są utrudnienia komunikacyjne i na terenach
zurbanizowanych.

49

Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego zgodnie z procedurą rozsyła
w godz. 20.08 – 20.31 ostrzeżenia do mediów /17/ i jednostek samorządu
terytorialnego oraz innych ogniw ważnych dla systemu zarządzania
kryzysowego województwa /33/. Łącznie 50 odbiorców.

50

Najważniejsze działania podejmowane przez wojewódzką administrację
rządową.

I dzień katastrofy /8 kwietnia/
1. Uruchomienie pracy zespołów zarządzania kryzysowego
- wojewódzkiego – praca na dwóch stanowiskach w Urzędzie Miasta Szczecin i Urzędzie
Wojewódzkim /posiedzenia w odstępach 2 – 3 godziny. Zakończone konferencją prasową/,
- powiatowych i gminnych – praca całodobowa z wykorzystaniem systemu łączności
radiotelefonicznej Wojewody i PSP
2. Nadawanie komunikatów radiowych do mieszkańców, przy wykorzystaniu rozgłośni
zlokalizowanych poza Szczecinem
3. Uruchomienie komunikacji autobusowej w Szczecinie.
4. Odwołanie obowiązku uczestnictwa w zajęciach szkolnych – szkoły otwarte.
5. Monitoring funkcjonowania:

- szpitali – wzmocnienie agregatami, dowóz paliwa i wody, zorganizowanie punktu dializ, apel
o przyjmowanie pacjentów w przychodniach,
- systemu wodno – kanalizacyjnego – kontrola zrzutu ścieków, przygotowanie sprzętu do
dowozu wody /PSP, SZ/,
- zakładów o dużym i zwiększonym ryzyku – np.. ZCh Police, wzmocnienie agregatem
urządzeń do chłodzenia instalacji z amoniakiem.
51

6. Monitorowanie prac związanych z przywracaniem energii
7. Wystąpienie do Ministra Finansów o uruchomienie sprzedaży podstawowych produktów
żywnościowych z pominięciem kas fiskalnych – ręczna rejestracja sprzedaży.
8. Zorganizowanie zwiększonej ilości patroli na ulicach: policja, wojsko /żandarmeria / straż
graniczna.
9. Wywóz produktów mrożonych z marketów – samochodami chłodniami do magazynów
rejonowych.

10. Uruchomienie pomocy społecznej.
11. W związku ze zmniejszoną ilością pociągów – pociągi pośpieszne zatrzymywane są na
wszystkich stacjach.
12. Przywracanie energii w I kolejności na elektrociepłowni w Szczecinie.

52

KALENDARIUM DZIAŁAŃ SYSTEMU ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
w dniu 8 kwietnia 2008 r.
4.20 – powołanie w Szczecinie miejskiego zespołu zarządzania kryzysowego;
5.15 – pierwsze posiedzenie miejskiego zespołu zarządzania kryzysowego;
6.00 – spotkanie członków wojewódzkiego zespołu zarządzania kryzysowego;
7.30 - wspólne posiedzenie wojewódzkiego i miejskiego zespołu zarządzania
kryzysowego pod przewodnictwem Wojewody Zachodniopomorskiego i
Prezydenta Szczecina;
7.00 – 9.00 – zbierają się zespoły reagowania kryzysowego w powiatach:
goleniowskim, polickim, stargardzkim, kamieńskim;
8.00 - 11.00 – zbierają się zespoły zarządzania kryzysowego w gminach
objętych awarią energetyczną oraz dodatkowo w mieście Kamień Pomorski i
Trzebiatów ze względu na wystąpienie zagrożenia powodziowego.
8 kwietnia odbywają się wspólne posiedzenia wojewódzkiego i miejskiego zespołu
zarządzania kryzysowego, na których omawiana jest aktualna sytuacja energetyczna,
przeciwpowodziowa oraz stan bezpieczeństwa i porządku publicznego w Szczecinie i na
obszarze powiatów objętych sytuacją kryzysową. Posiedzenia zespołów kończyły się
każdorazowo konferencjami prasowymi, w ramach których przekazywane były dla
mediów dane o aktualnej sytuacji w Szczecinie i na obszarze województwa.
Od dnia 9 kwietnia Wojewódzki Zespół Zarządzania Kryzysowego funkcjonuje w
Urzędzie Wojewódzkim zachowując tryb pracy podobny jak dzień wcześniej
Wojewoda Zachodniopomorski wraz z Komendantem Wojewódzkim PSP jedzie do
miejscowości objętych awarią i uczestniczy w posiedzeniach powiatowych zespołów
zarządzania kryzysowego m.in. w Starostwie Powiatowym w Goleniowie i Kamieniu
Pomorskim.

SCHEMAT KIEROWANIA /ZARZĄDZANIA/
WOJEWODA ZACHODNIOPOMORSKI
WOJEWÓDZKI ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
Wojewódzkie służby, inspekcje, straże
i jednostki organizacyjne wchodzące
w skład systemu reagowania kryzysowego

WCZK

Prezydent Szczecina

Starosta Policki

Starosta Kamieński

Starosta Goleniowski

MCZK

PCZK

PCZK

PCZK

Starosta Stargardzki

Starosta Gryficki

Starosta Gryfiński

Prezydent Świnoujścia

PCZK

PCZK

PCZK

MCZK

GCZK-7

GCZK-3

GCZK-2

GCZK-3

GCZK-2

GCZK-5

Działania podjęte w związku z awarią
Pomoc dla mieszkańców
W związku z zaistniałą awarią sieci energetycznej Wojewoda zwrócił się do
jednostek samorządu terytorialnego, z obszaru dotkniętego skutkami awarii
energetycznej, o:
-zorganizowanie niezbędnej pomocy dla mieszkańców w zakresie m.in.
dostaw żywności,
- wody oraz innego niezbędnego zaopatrzenia,
- objęcie - przez Ośrodki Pomocy Rodzinie, opieką osób potrzebujących
pomocy,
- zapewnienie warunków do skorzystania z urządzeń sanitarnych ( kąpiele,
opieka nad dziećmi).

Ochrona zdrowia /lekarz koordynator z Wojewódzkiego Stanowiska
Koordynacji Ratownictwa Medycznego/
Monitorowano funkcjonowanie szpitali.
Szpitalne oddziały intensywnej terapii i oddziały dializ w województwie
zasilane były agregatami własnymi lub dostarczonymi przez straż pożarną.
Dyrektorom szpitali przekazano telefon kontaktowy do dystrybutora
zaopatrującego agregaty prądotwórcze w paliwo.
Utrzymywano stały kontakt telefoniczny z Wojewódzką Stacją Pogotowia
Ratunkowego. Wojewódzka Stacja Pogotowia Ratunkowego nie odnotowała
zwiększonej ilości wezwań do zachorowań, nie zanotowano również wezwań
związanych z zaistniałym zdarzeniem.

Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny
sprawy sanitarno – epidemiologiczne
Podjęto natychmiastowe działania kontrolne w hurtowniach i sklepach spożywczych
w zakresie przechowywania artykułów spożywczych, zwłaszcza mrożonych.
W czasie kontroli ustalono, że żywność wymagająca przechowywania w chłodzie
była:
-przechowywana w podstawionych pod sklepy samochodach chłodniach w
monitorowanej temperaturze, odpowiedniej dla asortymentu żywności
- przetransportowana do magazynów rejonowych dużych sieci handlowych.

Część żywności nietrwałej mikrobiologicznie, w tym przetwory mleczne, wędliny,
mięso, mrożonki została wycofana z obrotu w ramach działań wynikających z
kontroli wewnętrznych.
Monitorowano jakość wody przeznaczonej do spożycia a także sytuację pod kątem
zagrożenia epidemiologicznego w szpitalach.

Wojewódzki Inspektorat Weterynarii - sprawy weterynaryjne
Inspektorzy powiatowych inspekcji weterynaryjnych podjęli działania kontrolne
z możliwością podejmowania decyzji o utylizacji żywności, która w wyniku
braku dopływu prądu do urządzeń chłodniczych mogła ulec zepsuciu.
Duże fermy drobiowe, pozostające bez podstawowego zasilania, zasilano
zastępczo z agregatów prądotwórczych. Zasilanie zastępcze znacznie
podniosło koszty produkcji w fermach.
Sytuacja w chłodniach składowych jest opanowana.

Sytuacja w oświacie
Z uwagi na niedogrzanie pomieszczeń, brak dostaw ciepła i energii elektrycznej
8 kwietnia, zajęcia lekcyjne we wszystkich gimnazjach i szkołach
ponadgimnazjalnych odwołano.
9 kwietnia w wielu miejscowościach zajęcia skrócono, bądź odwołano.
Odwołano sprawdzian szóstoklasistów w 8 szkołach podstawowych na terenie
Szczecina oraz w 5 w terenie ( Stargard Szczeciński, Koszewo, Sowno,
Grzedzice, Goleniów).
Wojewódzki Kurator Oświaty na bieżąco informował Wojewodę o ilości placówek
oświatowych, w których nie prowadzone były zajęcia szkolne z powodu awarii
zasilania energetycznego.

Siły i środki uczestniczące w likwidacji skutków katastrofy energetycznej

Policja
- 465 funkcjonariuszy, w tym 112 ze Szkoły Policji w Pile,
140 funkcjonariuszy Oddziału Prewencji w Szczecinie,
65 funkcjonariuszy ruchu drogowego,
- 71 radiowozów
-nie odnotowano zdarzeń o charakterze kryminalnym lub
chuligańskim - mających związek z awarią sieci energetycznych.
Państwowa Straż Pożarna
Ratownicy PSP – ok. 250 dziennie
Samochody ratownicze – 6 /Poznań, Gorzów, Warszawa, Opole, Wrocław/
Samochody pożarnicze – ok. 55 dziennie
Agregaty prądotwórcze – ok. 106 dziennie
Motopompy – ok. 47 dziennie

Siły Zbrojne RP /średnio w ciągu dnia/
- 65 żołnierzy
- 15 samochodów
- 2 pojazdy ciężkie
- 4 agregatów prądotwórczych
- 3 motopompy
- lekkie pokrycie drogowe
- most niskowodny
Żandarmeria Wojskowa
- 110 żołnierzy
- 12 samochodów
Pomorski Oddział Straży Granicznej w Szczecinie
- 70 funkcjonariuszy
- 8 samochodów

WSTĘPNE WNIOSKI
PO AWARII

Wstępne wnioski


Konieczne jest zaopatrzenie jednostek organizacyjnych ważnych dla
funkcjonowania administracji publicznej oraz gwarantujących
świadczenie usług społecznych w urządzenia awaryjnego zasilania
elektroenergetycznego



Konieczne jest opracowanie i uruchomienia programu edukacyjnego,
mającego na celu zapoznanie mieszkańców z potencjalnymi
zagrożeniami charakterystycznymi dla poszczególnych powiatów oraz
sposobami optymalnych zachowań



Konieczna jest rozbudowa systemów kierowania i informowania,
wykorzystywanych przez organy samorządu terytorialnego w procesie
reagowania kryzysowego

PODSUMOWANIE
• Sprawne
funkcjonowanie
kryzysowego
przyczyniło
rozmiarów katastrofy

systemu
się
do

zarządzania
ograniczenia

• Szybkie zwołanie Zespołów Zarządzania Kryzysowego
pozwoliło na koordynację działań od momentu
powstania sytuacji kryzysowej
• Wspólne informowanie mieszkańców o skutkach
katastrofy i postępach w prowadzeniu akcji ratowniczej
umożliwiło jednolity przekaz i niezakłóconą pracę
centrów zarządzania kryzysowego

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE

65

Powołanie Zespołu ds. Zbadania Przyczyn i Skutków
Katastrofy Energetycznej Zarządzeniem Wojewody
Zachodniopomorskiego nr 154/2008
z dnia 22 kwietnia 2008r.
Określenie przyczyn i skutków katastrofy
elektroenergetycznej
zaistniałej w części województwa zachodniopomorskiego.
Zbilansowanie strat i szkód powstałych
w wyniku katastrofy elektroenergetycznej
oraz kosztów prowadzenia działań ratowniczych.
Opracowanie założeń
do „Strategii Bezpieczeństwa Energetycznego
dla Województwa Zachodniopomorskiego”.
66

Raport Zespołu ds. Zbadania Przyczyn
i Skutków Katastrofy Energetycznej

WNIOSKI I ZALECENIA

67

68

Bezpośrednie przyczyny katastrofy energetycznej

 Obciążenia sadzią przewodów linii energetycznych przekroczyły
znacznie, co najmniej o kilkadziesiąt procent, przyjęte w
obliczeniach normowe wartości katastrofalne,
 Dodatkowym czynnikiem, mającym wpływ na przebieg zdarzeń i
rozległość uszkodzeń, były obfite opady deszczu w okresie
poprzedzającym awarię, co spowodowało podniesienie poziomu wód
gruntowych i w efekcie rozmiękczenie gruntu,
 Efektem było obniżenie stabilności posadowienia zarówno słupów
linii elektroenergetycznych jak i rosnących w pobliżu linii drzew.

69

Skutki ekonomiczne katastrofy energetycznej







KOSZTY AKCJI RATOWNICZEJ: 829 731,34 zł
KOSZTY PONIESIONE PRZEZ ZAKŁADY, FIRMY,
SPÓŁKI, SZPITALE: 45 172 424,12 zł
KOSZTY PONIESIONE PRZEZ POWIATY I GMINY :
979 468,41 zł
CAŁKOWITE KOSZTY: 46 981 623,87 zł

Koszty niedostarczonej energii elektrycznej oszacowano
na kwotę powyżej 60 milionów zł.
70

Raport dostrzega potrzebę
powołania stałego zespołu :
Wojewódzkiej Rady do spraw
Bezpieczeństwa Energetycznego

71

72

Powołanie Wojewódzkiej Rady
ds. Bezpieczeństwa Energetycznego
Zarządzenie Wojewody Zachodniopomorskiego

nr 435/2008 z dnia 30 września 2008r.

73

ZADANIA WOJEWÓDZKIEJ RADY
ds. BEZPIECZEŃSTWA ENERGETYCZNEGO
1. Nadzór nad realizacją wniosków i zaleceń wynikających z Raportu Zespołu
ds. Zbadania Przyczyn i Skutków Katastrofy Energetycznej w aglomeracji
szczecińskiej i części województwa zachodniopomorskiego.
2. Nadzór nad powstaniem oraz wdrażaniem Strategii Bezpieczeństwa
Energetycznego dla Województwa Zachodniopomorskiego.
3. Monitorowanie funkcjonowania systemu elektroenergetycznego, gazowego
i ciepłowniczego na terenie województwa zachodniopomorskiego.
4. Inicjowanie działań i projektów związanych z rozwojem energetyki na terenie
województwa zachodniopomorskiego.
5. Monitorowanie realizacji planów rozwoju przedsiębiorstw energetycznych.
6. Wspieranie działań samorządu województwa w zakresie tworzenia projektów
planu zaopatrzenia w energię elektryczną, gaz oraz ciepło.
7. Inicjowanie działań wspierających rozwój energetyki odnawialnej.
74

Dziękuję za uwagę

75


Slide 53

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE
Wydział Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego

Olsztyn 20 luty 2009 r.
Waldemar Redmer
1

2

Bezpośrednią przyczyną awarii systemu
elektroenergetycznego w nocy 7-8 kwietnia

2008 r. był szczególnie niekorzystny splot
warunków atmosferycznych prowadzący do
licznych uszkodzeń linii elektroenergetycznych
3

Temperatura powietrza
st. C
8,0
S z c z ec in
7,0

Ś w inoujś c ie
G oleniów

6,0

5,0

4,0

3,0

2,0

1,0

0,0

-1,0

-2,0

-3,0
2008-04-07

2008-04-07

2008-04-07

2008-04-07

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-09

00:00

06:00

12:00

18:00

00:00

06:00

12:00

18:00

00:00

d a ta / g o d z .

4

Prędkość wiatru
Charakterystyczne prędkości wiatru wg PN-77/B-02011

m /s

Strefa I
– Szczecin
– 20 m/s
Strefa II – Goleniów – 24 m/s
Strefa IIa – Świnoujście – 27 m/s

14
S z c z ec in
13
12

Ś w inoujś c ie
G oleniów

11
Kierunek
wiatru wg IMiGW:
10
16:00÷21:00
– PN i PN-ZACH, 3÷6 m/s
22:00÷01:00
– ZACH-PN, 3÷4 m/s
9
02:00÷14:00 – ZACH, 4÷8 m/s
8
7
6
5
4
3
2
1
0
2008-04-07 00:00 2008-04-07 06:00 2008-04-07 12:00 2008-04-07 18:00 2008-04-08 00:00 2008-04-08 06:00 2008-04-08 12:00 2008-04-08 18:00 2008-04-09 00:00
d a ta / g o d z .

5

Rodzaje opadu


Początkowo intensywny opad deszczu, a później
śniegu z deszczem i śniegu



Suma opadów 8:00 07.04 do 8:00 08.04 lokalnie
48 l/m2 w równoważniku wodnym (4,8 cm/m2)



Lokalnie odnotowana gęstość śniegu:
 

2 ,1 kN/m

2

 7 ,8 kN/m

3

0 ,27 m
6

Niewielki pobór energii elektrycznej w
godzinach nocnych z 07 na 08 04 2008 był
przyczyną schłodzenia przewodów
napowietrznych linii energetycznych do
temperatury zamarzania śniegu, co
sprzyjało osadzaniu się sadzi.

7

8

9

Wielkości Obciążeń Przewodów Sadzią
A F L – 6 2 40 m m

2

d = 2 1,7 m m
S a d ź n o rm a ln a
[N /m ]
S a d ź k a ta strofa ln a

A F L – 8 5 25 m m
d = 3 1,5 m m

8 ,7

1 7,4

2 2,8

S a d ź 7 -8 k w ietn ia

3 8,0

4 5,2

[N /m ]

 = 118 %

 = 98 %

9 ,7

1 9,7

76

53

[N /m ]

C ięża r p rzew o d u
[N /m ]
P rzek ro czen ie k atastro fa ln ych ob cią żeń
[% ]

2

Ciężar sadzi na jednym przewodzie długości 300 m:
45,2  300 = 13560 N = 13,56 kN

10

Upadek słupów

11

Zniszczenia konstrukcji
na skutek przeciążenia przewodów
L in ie



220 k V (1)

110 k V (5)

2

1

3

Z łam an ie trzon u słu p a

14

6

20

S k ręcen ia trzon ów



6

6

U szk od zen ia p op rzeczn ik ów ze św iatłow od em



8

8

U szk od zen ia p op rzeczn ik ów b ez św iatłow od u



3

3

1



1

17

24

41

P rzew rócen ia

In n e


12

Formy zniszczenia słupów
Złamania słupów
220 kV

110 kV

13

14

15

Zniszczenia kaskadowe
Linia 220 kV

Linia 15 kV
Linia 110 kV

16

17

18

19

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE

20

Przebieg katastrofy energetycznej w Szczecinie
Police 220 kV

Glinki 220 kV

220kV
Awaria godz. 0.02
Police 110 kV

Glinki 110 kV

8.04.2008 r.

110kV

Szczecin

Awaria godz. 1.06
EC Szczecin
Pomorzany 110 kV

~

8.04.2008 r.

Morzyczyn

Dąbie

Zdroje

110 kV

~

Awaria godz. 3.34

Pomorzany

Morzyczyn
220 kV

8.04.2008 r.
110kV

Żydowce

Awaria godz. 1.55
8.04.2008 r.
Dolna Odra

220kV

~

110kV

Krajnik

~ ~ ~ ~

21

Około godz. 20, dnia 7.04.2008 r. w zachodniej części województwa zaczyna
padać intensywny deszcz przechodzący w deszcz ze śniegiem

Zasięg opadów
deszczu i deszczu
ze śniegiem

Rozmiar katastrofy w województwie
zachodniopomorskim w godzinach
porannych dnia 8.04.2008 r.

Powiat gryfiński: gminy północne
liczba ludności ok.. 30 000
Powiat kamieński: cały
liczba ludności ok.. 47 000
Powiatu gryficki: gminy południowe
liczba ludności ok.. 20 000
Powiat goleniowski: cały
liczba ludności ok.. 78 000

Powiat policki cały
liczba ludności ok.. 63 000
Powiat pyrzycki północne gminy
liczba ludności ok.. 10 000
Powiat stargardzki: bez miasta
Stargard Szczeciński
liczba ludności ok. 40 000
Szczecin dzielnice lewobrzeża
liczba ludności ok.. 300 000
Świnoujście
liczba ludności ok. 40 000
Razem o godz. 7.00 dnia 8.04 w
województwie zachodniopomorskim
ok. 628 000 mieszkańców
pozbawionych było energii
elektrycznej
23

Przebieg zdarzeń w dniu 8 kwietnia 2008 r.

0.02 – awaria głównej linii energetycznej 220 kV Morzyczyn – Police,
zasilającej Szczecin od wschodu;
3.30 – awaria głównej linii energetycznej 220 kV Krajnik – Glinki,
zasilającej Szczecin od południa,
- awarie trzech linii energetycznych 110 kV ;
- awarie licznych linii energetycznych średniego i niskiego napięcia
zasilających w prąd miejscowości w zachodnich powiatach województwa.
Powyższe awarie linii energetycznych spowodowały:
- przerwę w pracy elektrociepłowni Szczecin oraz Pomorzany w
Szczecinie,
- awarię 900 stacji transformatorowych,
- brak prądu w lewobrzeżnej części Szczecina oraz miejscowościach na
obszarze powiatów: stargardzkiego, goleniowskiego, kamieńskiego,
gryfińskiego, pyrzyckiego, gryfickiego, łobeskiego, miasta Świnoujście,
polickiego, w tym ZCh. „Police”.

WPŁYW AWARII
NA FUNKCJONOWANIE
INFRASTRUKTURY
KRYTYCZNEJ

Wpływ katastrofy na funkcjonowanie infrastruktury krytycznej

ŁĄCZNOŚĆ

RODZAJ ŁĄCZNOŚCI

DZIAŁANIE /FUNKCJONOWANIE

System łączności telefonicznej przewodowej

Działa tam, gdzie nie wykorzystywano aparatów telefonicznych
zasilanych z sieci energetycznej

System łączności telefonicznej – mobilnej
/TK/

Realizowała tylko połączenia alarmowe, częściowo funkcjonował
operator TK „Plus”

Internet

Nie funkcjonował

Łączność w systemie reagowania
kryzysowego

Funkcjonowała we wszystkich centrach zarządzania kryzysowego
łączność radiotelefoniczna posiadająca awaryjne zasilanie z
akumulatorów

Wpływ katastrofy na funkcjonowanie infrastruktury krytycznej

Transport i komunikacja
Transport kolejowy
- unieruchomiona linia kolejowa Szczecin – Świnoujście z powodu uszkodzenia
trakcji elektrycznej
-Szczecin – Stargard Szczeciński – brak zasilania /użycie lokomotyw
spalinowych/

Transport drogowy

Poważne utrudnienia na wszystkich drogach objętych opadami śniegu

Zaopatrzenie w wodę
- duże ujęcia wody były zasilane własnymi agregatami prądotwórczymi,
-małe ujęcia wody nie posiadające własnych agregatów prądotwórczych były
zasilane agregatami przewoźnymi, dostarczonymi przez Państwową Straż
Pożarną i Jednostki Wojskowe /od drugiego dnia awarii/,
- agregaty prądotwórcze były też używane rotacyjnie do napełniania
zbiorników hydroforowych i utrzymania minimalnego ciśnienia w sieci
wodociągowej
- do części miejscowości gdzie nie było możliwości dostarczenia agregatów
prądotwórczych woda dowożona była beczkowozami

Szpitale
Wszystkie szpitale z obszaru objętego katastrofą energetyczną zasilane
były z awaryjnych źródeł zasilania.
- szpitale nie prowadziły planowych zabiegów operacyjnych za wyjątkiem
nagłych przypadków i sytuacji ratujących życie,

Zaopatrzenie w paliwo
Stacje paliwowe na obszarze objętym katastrofą nie prowadziły sprzedaży
ze względu na brak zasilania. Uruchomiono awaryjny system zaopatrzenia
szpitali w paliwo przez prywatnego dystrybutora.

Pozostałe utrudnienia
-nie funkcjonuje komunikacja tramwajowa w Szczecinie,
- nie funkcjonuje system zaopatrzenia w energię cieplną,
- występują utrudnienia w funkcjonowaniu oczyszczalni
ścieków,
- nieczynna jest sieć handlowa, w tym centra handlowe,
- nieczynne są banki oraz bankomaty,
- przerwana zostaje praca w zakładach produkcyjnych, a w tym
w: Stoczni
Szczecińskiej „Nowa”, Stoczni Remontowej „Gryfia”, Porcie
Morskim Szczecin – Świnoujście, ZCh. „Police” i w 4 dużych
zakładach przetwórstwa mięsnego,
- ograniczono działalność szkół i przedszkoli, nie
przeprowadzono w 13 szkołach egzaminów dla szóstoklasistów,
- nie działają kasy fiskalne, ale artykuły podstawowe m.in. leki,
środki higieniczne, żywność są sprzedawane.

Działanie systemu
zarządzania kryzysowego w
czasie awarii

AKTUALNY STAN PRAWNY

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 05 czerwca 1998 r.
O ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE
(Dz. U. Nr 80 z 2001 r. poz. 872)
Art. 15.
Wojewoda jako przedstawiciel Rady Ministrów odpowiada za wykonywanie polityki rządu na
obszarze województwa, a w szczególności:
4) zapewnia współdziałanie wszystkich jednostek organizacyjnych administracji rządowej
i samorządowej działających na obszarze województwa i kieruje ich działalnością
w zakresie zapobiegania zagrożeniu życia, zdrowia lub mienia oraz zagrożeniom
środowiska, bezpieczeństwa państwa i utrzymania porządku publicznego, ochrony praw
obywatelskich, a także zapobiegania klęskom żywiołowym i innym nadzwyczajnym
zagrożeniom oraz zwalczania i usuwania ich skutków na zasadach określonych
w ustawach,
4a) dokonuje oceny stanu zabezpieczenia przeciwpowodziowego województwa, opracowuje
plan operacyjny ochrony przed powodzią oraz ogłasza i odwołuje pogotowie i alarm
przeciwpowodziowy,

Art. 16.
1.

Wojewoda może wydawać, w zakresie wykonywania funkcji przedstawiciela Rady
Ministrów, polecenia obowiązujące wszystkie organy administracji rządowej,
a w sytuacjach nadzwyczajnych, o których mowa w art. 15 pkt 4 i 4a, obowiązujące
również organy samorządu terytorialnego. O wydanych poleceniach wojewoda
niezwłocznie informuje właściwego ministra.

GŁOWNE KOMPETENCE W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 05 czerwca 1998 r.
O ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE
– Wydaje akty prawa miejscowego dla obszarów nie uporządkowanych aktami
prawa powszechnie obowiązującego.
– Planuje reagowanie kryzysowe województwa ustalając między innymi
kompetencje poszczególnych osób funkcyjnych.
– Koordynuje przebiegiem reagowania na sytuacje kryzysowe o wymiarze
ponad powiatowym.
– Wnioskuje o:
• wprowadzenie stanu klęski żywiołowej,
• użycie Sił Zbrojnych RP.
– Ogłasza:
• pogotowie i alarm przeciwpowodziowy,
• stan zagrożenia epidemicznego i stan epidemii,
• uruchomienie działań interwencyjnych w obliczu zagrożenia
radiacyjnego.
–Monitoruje stan bezpieczeństwa województwa oraz informuje, alarmuje i
ostrzega przed potencjalnymi zagrożeniami.
– Udziela wsparcia zagrożonym powiatom siłami i środkami z innych powiatów.
– Wnioskuje o wsparcie potencjału reagowania kryzysowego województwa
zachodniopomorskiego siłami i środkami z województw ościennych lub
wydzielonych z zasobów krajowych.

AKTUALNY STAN PRAWNY

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Art. 1.
Ustawa określa organy właściwe w sprawach zarządzania
kryzysowego oraz ich zadania i zasady działania w tej
dziedzinie, a także zasady finansowania zadań zarządzania
kryzysowego.

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Wojewoda
Wydział Bezpieczeństwa
i Zarządzania Kryzysowego
Zachodniopomorskiego Urzędu
Wojewódzkiego

Wojewódzkie zespolone służby,
inspekcje i straże
Wojewódzkie Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Wojewódzkie
Centrum
Zarządzania
Kryzysowego
Lekarz Koordynator
Ratownictwa
Medycznego

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Starosta
Komórka organizacyjna starostwa
powiatowego właściwa do spraw
zarządzania kryzysowego
Powiatowy Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Powiatowe
Centrum
Zarządzania
Kryzysowego

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Wójt, burmistrz, prezydent miasta
Komórka organizacyjna urzędu gminy
właściwa do spraw zarządzania
kryzysowego
Gminny Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Może tworzyć:

Gminne Centrum
Zarządzania
Kryzysowego

ZALEŻNOŚCI SŁUŻBOWE
w zakresie bezpieczeństwa powszechnego i porządku publicznego

SYTUACJA KRYZYSOWA

STAROSTA
POWIATU

WOJEWODA

STAN KLĘSKI ŻYWIOŁOWEJ
(W zakresie zarządzania kryzysowego)

WOJEWÓDZKI
ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

SYSTEM REAGOWANIA KRYZYSOWEGO WOJEWÓDZTWA ZACHODNIOPOMORSKIEGO

WOJEWÓDZKI
ZESPÓŁ
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

WOJEWODA

RZĄDOWY ZESPÓŁ
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO
RZĄDOWE
CENTRUM
BEZPIECZEŃSTWA

MONITOROWANIE, ANALIZA
UZYSKIWANYCH DANYCH,
PROGNOZOWANIE ZDARZEŃ

SĄSIEDNIE
WOJEWÓDZTWA
NIEMIECKIE
LANDY
NADGRANICZNE

WOJEWÓDZKIE CENTRUM ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO
INICJOWANIE DZIAŁAŃ REAGOWANIA KRYZYSOWEGO
ZABEZPIECZENIE OPERACYJNO – TECHNICZNE
I INFORMACYJNE

ŚRODKI
MASOWEGO
PRZEKAZU

STAROSTOWIE
POWIATÓW

RESORTOWE
STRUKTURY
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

WOJEWÓDZKIE
STANOWISKA
KIEROWANIA,
SŁUŻBY
OPERACYJNODYSPOZYTORSKIE

ORGANIZACJE
POZARZĄDOWE

POWIATOWE CENTRUM
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

SYSTEM
ALARMOWANIA
I OSTRZEGANIA
LUDNOŚCI

WOJEWODZKI ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

WOJEWODA ZACHODNIOPOMORSKI
– przewodniczący
DYREKTOR WYDZIAŁU BEZPIECZEŃSTWA
I ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO – zastępca przewodniczącego

40

STALI CZŁONKOWIE ZESPOŁU
KIEROWNICY ZESPOLONYCH SŁUŻB, INSPEKCJI I STRAŻY WOJEWÓDZKICH
ORGANY ADMINISTRACJI NIEZESPOLONEJ
INNI CZOŁONKOWIE ZESPOŁU
PRZEDSTAWICIELE ZACHODNIOPOMORSKIEGO URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO W SZCZECINIE

INNE OSOBY ZAPROSZONE DO UDZIAŁU W PRACACH ZESPOŁU

GRUPA OPERACYJNA

ZAPEWNIA
FUNKCJONOWANIE

DORAŹNIE

WYDZIAŁ BEZPIECZEŃSTWA I ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

STALI
CZŁONKOWIE
ZESPOŁU

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Wojewoda Zachodniopomorski – przewodniczący;
2) Dyrektor Wydziału Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego
w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie –
zastępca przewodniczącego;
3) Marszałek Województwa Zachodniopomorskiego;
4) Komendant Wojewódzki Policji w Szczecinie;
5) Zachodniopomorski Komendant Wojewódzki Państwowej Straży
Pożarnej;
6) Szef Wojewódzkiego Sztabu Wojskowego w Szczecinie;
7) Dyrektor Wydziału Infrastruktury w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie;
8) Dyrektor Zachodniopomorskiego Centrum Organizacji i Promocji Zdrowia.

KIEROWNICY
ZESPOLONYCH
SŁUŻB, INSPEKCJI
I STRAŻY
WOJEWÓDZKICH

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego;
2) Zachodniopomorski Wojewódzki Konserwator Zabytków;
3) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Ochrony
Roślin i Nasiennictwa
4) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska;
5) Zachodniopomorski Wojewódzki Lekarz Weterynarii;
6) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Farmaceutyczny;
7) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej;
8) Zachodniopomorski Kurator Oświaty;
9) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego;
10)
Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Transportu Drogowego

ORGANY
ADMINISTRACJI
NIEZESPOLONEJ

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Komendant Pomorskiego Oddziału Straży Granicznej w Szczecinie;
2) Komendant Pomorskiego Dywizjonu Straży Granicznej w Świnoujściu;
3) Dyrektor Urzędu Morskiego w Szczecinie;
4) Przedstawiciel Dyrektora Urzędu Morskiego w Słupsku;
5) Dyrektor Izby Celnej w Szczecinie;
6) Dyrektor Urzędu Żeglugi Śródlądowej w Szczecinie;
7) Dyrektor Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Szczecinie;
8) Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny w Szczecinie.

INNI
CZOŁONKOWIE
ZESPOŁU

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Dyrektor Delegatury Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego
w Szczecinie;
2) Prokurator Okręgowy w Szczecinie;
3) Dyrektor Zachodniopomorskiego Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych w Szczecinie;
4) Dyrektor Oddziału Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad w Szczecinie;
5) Dyrektor Oddziału Regionalnego PKP Polskie Linie Kolejowe
w Szczecinie;
6) Dyrektor Zachodniopomorskiego Oddziału Wojewódzkiego
Narodowego Funduszu Zdrowia;
7) Kierownik Biura Prognoz Meteorologicznych Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej w Szczecinie;
8) Dyrektor Północno-Zachodniego Oddziału Terenowego Urzędu
Regulacji Energetyki w Szczecinie.

PRZEDSTAWICIELE
ZACHODNIOPOMORSKIEGO
URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO
W SZCZECINIE

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Dyrektor Generalny Zachodniopomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Szczecinie;
2) Dyrektor Wydział Środowiska i Rolnictwa;
3) Dyrektor Wydział Polityki Społecznej;
4) Dyrektor Wydziału Finansów i Budżetu w Zachodniopomorskim
Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie;
5) Kierownik Biura Prawnego w Zachodniopomorskim Urzędzie
Wojewódzkim w Szczecinie;
6) Rzecznik Prasowy Wojewody Zachodniopomorskiego.

PODJĘTE DZIAŁANIA
W CELU OGRANICZENIA
SKUTKÓW AWARII

48

Godz. 19.14, dnia 7.04.2008 r.
Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego
otrzymuje od Biura Prognoz Meteorologicznych w
Szczecinie ostrzeżenie nr 16 o intensywnych opadach
deszczu przechodzących w deszcz ze śniegiem.
Ostrzeżenie przewiduje silne opady deszczu i deszczu ze
śniegiem w ciągu najbliższych 18 godzin, do 25-30 mm.
Przewidywane są utrudnienia komunikacyjne i na terenach
zurbanizowanych.

49

Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego zgodnie z procedurą rozsyła
w godz. 20.08 – 20.31 ostrzeżenia do mediów /17/ i jednostek samorządu
terytorialnego oraz innych ogniw ważnych dla systemu zarządzania
kryzysowego województwa /33/. Łącznie 50 odbiorców.

50

Najważniejsze działania podejmowane przez wojewódzką administrację
rządową.

I dzień katastrofy /8 kwietnia/
1. Uruchomienie pracy zespołów zarządzania kryzysowego
- wojewódzkiego – praca na dwóch stanowiskach w Urzędzie Miasta Szczecin i Urzędzie
Wojewódzkim /posiedzenia w odstępach 2 – 3 godziny. Zakończone konferencją prasową/,
- powiatowych i gminnych – praca całodobowa z wykorzystaniem systemu łączności
radiotelefonicznej Wojewody i PSP
2. Nadawanie komunikatów radiowych do mieszkańców, przy wykorzystaniu rozgłośni
zlokalizowanych poza Szczecinem
3. Uruchomienie komunikacji autobusowej w Szczecinie.
4. Odwołanie obowiązku uczestnictwa w zajęciach szkolnych – szkoły otwarte.
5. Monitoring funkcjonowania:

- szpitali – wzmocnienie agregatami, dowóz paliwa i wody, zorganizowanie punktu dializ, apel
o przyjmowanie pacjentów w przychodniach,
- systemu wodno – kanalizacyjnego – kontrola zrzutu ścieków, przygotowanie sprzętu do
dowozu wody /PSP, SZ/,
- zakładów o dużym i zwiększonym ryzyku – np.. ZCh Police, wzmocnienie agregatem
urządzeń do chłodzenia instalacji z amoniakiem.
51

6. Monitorowanie prac związanych z przywracaniem energii
7. Wystąpienie do Ministra Finansów o uruchomienie sprzedaży podstawowych produktów
żywnościowych z pominięciem kas fiskalnych – ręczna rejestracja sprzedaży.
8. Zorganizowanie zwiększonej ilości patroli na ulicach: policja, wojsko /żandarmeria / straż
graniczna.
9. Wywóz produktów mrożonych z marketów – samochodami chłodniami do magazynów
rejonowych.

10. Uruchomienie pomocy społecznej.
11. W związku ze zmniejszoną ilością pociągów – pociągi pośpieszne zatrzymywane są na
wszystkich stacjach.
12. Przywracanie energii w I kolejności na elektrociepłowni w Szczecinie.

52

KALENDARIUM DZIAŁAŃ SYSTEMU ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
w dniu 8 kwietnia 2008 r.
4.20 – powołanie w Szczecinie miejskiego zespołu zarządzania kryzysowego;
5.15 – pierwsze posiedzenie miejskiego zespołu zarządzania kryzysowego;
6.00 – spotkanie członków wojewódzkiego zespołu zarządzania kryzysowego;
7.30 - wspólne posiedzenie wojewódzkiego i miejskiego zespołu zarządzania
kryzysowego pod przewodnictwem Wojewody Zachodniopomorskiego i
Prezydenta Szczecina;
7.00 – 9.00 – zbierają się zespoły reagowania kryzysowego w powiatach:
goleniowskim, polickim, stargardzkim, kamieńskim;
8.00 - 11.00 – zbierają się zespoły zarządzania kryzysowego w gminach
objętych awarią energetyczną oraz dodatkowo w mieście Kamień Pomorski i
Trzebiatów ze względu na wystąpienie zagrożenia powodziowego.
8 kwietnia odbywają się wspólne posiedzenia wojewódzkiego i miejskiego zespołu
zarządzania kryzysowego, na których omawiana jest aktualna sytuacja energetyczna,
przeciwpowodziowa oraz stan bezpieczeństwa i porządku publicznego w Szczecinie i na
obszarze powiatów objętych sytuacją kryzysową. Posiedzenia zespołów kończyły się
każdorazowo konferencjami prasowymi, w ramach których przekazywane były dla
mediów dane o aktualnej sytuacji w Szczecinie i na obszarze województwa.
Od dnia 9 kwietnia Wojewódzki Zespół Zarządzania Kryzysowego funkcjonuje w
Urzędzie Wojewódzkim zachowując tryb pracy podobny jak dzień wcześniej
Wojewoda Zachodniopomorski wraz z Komendantem Wojewódzkim PSP jedzie do
miejscowości objętych awarią i uczestniczy w posiedzeniach powiatowych zespołów
zarządzania kryzysowego m.in. w Starostwie Powiatowym w Goleniowie i Kamieniu
Pomorskim.

SCHEMAT KIEROWANIA /ZARZĄDZANIA/
WOJEWODA ZACHODNIOPOMORSKI
WOJEWÓDZKI ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
Wojewódzkie służby, inspekcje, straże
i jednostki organizacyjne wchodzące
w skład systemu reagowania kryzysowego

WCZK

Prezydent Szczecina

Starosta Policki

Starosta Kamieński

Starosta Goleniowski

MCZK

PCZK

PCZK

PCZK

Starosta Stargardzki

Starosta Gryficki

Starosta Gryfiński

Prezydent Świnoujścia

PCZK

PCZK

PCZK

MCZK

GCZK-7

GCZK-3

GCZK-2

GCZK-3

GCZK-2

GCZK-5

Działania podjęte w związku z awarią
Pomoc dla mieszkańców
W związku z zaistniałą awarią sieci energetycznej Wojewoda zwrócił się do
jednostek samorządu terytorialnego, z obszaru dotkniętego skutkami awarii
energetycznej, o:
-zorganizowanie niezbędnej pomocy dla mieszkańców w zakresie m.in.
dostaw żywności,
- wody oraz innego niezbędnego zaopatrzenia,
- objęcie - przez Ośrodki Pomocy Rodzinie, opieką osób potrzebujących
pomocy,
- zapewnienie warunków do skorzystania z urządzeń sanitarnych ( kąpiele,
opieka nad dziećmi).

Ochrona zdrowia /lekarz koordynator z Wojewódzkiego Stanowiska
Koordynacji Ratownictwa Medycznego/
Monitorowano funkcjonowanie szpitali.
Szpitalne oddziały intensywnej terapii i oddziały dializ w województwie
zasilane były agregatami własnymi lub dostarczonymi przez straż pożarną.
Dyrektorom szpitali przekazano telefon kontaktowy do dystrybutora
zaopatrującego agregaty prądotwórcze w paliwo.
Utrzymywano stały kontakt telefoniczny z Wojewódzką Stacją Pogotowia
Ratunkowego. Wojewódzka Stacja Pogotowia Ratunkowego nie odnotowała
zwiększonej ilości wezwań do zachorowań, nie zanotowano również wezwań
związanych z zaistniałym zdarzeniem.

Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny
sprawy sanitarno – epidemiologiczne
Podjęto natychmiastowe działania kontrolne w hurtowniach i sklepach spożywczych
w zakresie przechowywania artykułów spożywczych, zwłaszcza mrożonych.
W czasie kontroli ustalono, że żywność wymagająca przechowywania w chłodzie
była:
-przechowywana w podstawionych pod sklepy samochodach chłodniach w
monitorowanej temperaturze, odpowiedniej dla asortymentu żywności
- przetransportowana do magazynów rejonowych dużych sieci handlowych.

Część żywności nietrwałej mikrobiologicznie, w tym przetwory mleczne, wędliny,
mięso, mrożonki została wycofana z obrotu w ramach działań wynikających z
kontroli wewnętrznych.
Monitorowano jakość wody przeznaczonej do spożycia a także sytuację pod kątem
zagrożenia epidemiologicznego w szpitalach.

Wojewódzki Inspektorat Weterynarii - sprawy weterynaryjne
Inspektorzy powiatowych inspekcji weterynaryjnych podjęli działania kontrolne
z możliwością podejmowania decyzji o utylizacji żywności, która w wyniku
braku dopływu prądu do urządzeń chłodniczych mogła ulec zepsuciu.
Duże fermy drobiowe, pozostające bez podstawowego zasilania, zasilano
zastępczo z agregatów prądotwórczych. Zasilanie zastępcze znacznie
podniosło koszty produkcji w fermach.
Sytuacja w chłodniach składowych jest opanowana.

Sytuacja w oświacie
Z uwagi na niedogrzanie pomieszczeń, brak dostaw ciepła i energii elektrycznej
8 kwietnia, zajęcia lekcyjne we wszystkich gimnazjach i szkołach
ponadgimnazjalnych odwołano.
9 kwietnia w wielu miejscowościach zajęcia skrócono, bądź odwołano.
Odwołano sprawdzian szóstoklasistów w 8 szkołach podstawowych na terenie
Szczecina oraz w 5 w terenie ( Stargard Szczeciński, Koszewo, Sowno,
Grzedzice, Goleniów).
Wojewódzki Kurator Oświaty na bieżąco informował Wojewodę o ilości placówek
oświatowych, w których nie prowadzone były zajęcia szkolne z powodu awarii
zasilania energetycznego.

Siły i środki uczestniczące w likwidacji skutków katastrofy energetycznej

Policja
- 465 funkcjonariuszy, w tym 112 ze Szkoły Policji w Pile,
140 funkcjonariuszy Oddziału Prewencji w Szczecinie,
65 funkcjonariuszy ruchu drogowego,
- 71 radiowozów
-nie odnotowano zdarzeń o charakterze kryminalnym lub
chuligańskim - mających związek z awarią sieci energetycznych.
Państwowa Straż Pożarna
Ratownicy PSP – ok. 250 dziennie
Samochody ratownicze – 6 /Poznań, Gorzów, Warszawa, Opole, Wrocław/
Samochody pożarnicze – ok. 55 dziennie
Agregaty prądotwórcze – ok. 106 dziennie
Motopompy – ok. 47 dziennie

Siły Zbrojne RP /średnio w ciągu dnia/
- 65 żołnierzy
- 15 samochodów
- 2 pojazdy ciężkie
- 4 agregatów prądotwórczych
- 3 motopompy
- lekkie pokrycie drogowe
- most niskowodny
Żandarmeria Wojskowa
- 110 żołnierzy
- 12 samochodów
Pomorski Oddział Straży Granicznej w Szczecinie
- 70 funkcjonariuszy
- 8 samochodów

WSTĘPNE WNIOSKI
PO AWARII

Wstępne wnioski


Konieczne jest zaopatrzenie jednostek organizacyjnych ważnych dla
funkcjonowania administracji publicznej oraz gwarantujących
świadczenie usług społecznych w urządzenia awaryjnego zasilania
elektroenergetycznego



Konieczne jest opracowanie i uruchomienia programu edukacyjnego,
mającego na celu zapoznanie mieszkańców z potencjalnymi
zagrożeniami charakterystycznymi dla poszczególnych powiatów oraz
sposobami optymalnych zachowań



Konieczna jest rozbudowa systemów kierowania i informowania,
wykorzystywanych przez organy samorządu terytorialnego w procesie
reagowania kryzysowego

PODSUMOWANIE
• Sprawne
funkcjonowanie
kryzysowego
przyczyniło
rozmiarów katastrofy

systemu
się
do

zarządzania
ograniczenia

• Szybkie zwołanie Zespołów Zarządzania Kryzysowego
pozwoliło na koordynację działań od momentu
powstania sytuacji kryzysowej
• Wspólne informowanie mieszkańców o skutkach
katastrofy i postępach w prowadzeniu akcji ratowniczej
umożliwiło jednolity przekaz i niezakłóconą pracę
centrów zarządzania kryzysowego

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE

65

Powołanie Zespołu ds. Zbadania Przyczyn i Skutków
Katastrofy Energetycznej Zarządzeniem Wojewody
Zachodniopomorskiego nr 154/2008
z dnia 22 kwietnia 2008r.
Określenie przyczyn i skutków katastrofy
elektroenergetycznej
zaistniałej w części województwa zachodniopomorskiego.
Zbilansowanie strat i szkód powstałych
w wyniku katastrofy elektroenergetycznej
oraz kosztów prowadzenia działań ratowniczych.
Opracowanie założeń
do „Strategii Bezpieczeństwa Energetycznego
dla Województwa Zachodniopomorskiego”.
66

Raport Zespołu ds. Zbadania Przyczyn
i Skutków Katastrofy Energetycznej

WNIOSKI I ZALECENIA

67

68

Bezpośrednie przyczyny katastrofy energetycznej

 Obciążenia sadzią przewodów linii energetycznych przekroczyły
znacznie, co najmniej o kilkadziesiąt procent, przyjęte w
obliczeniach normowe wartości katastrofalne,
 Dodatkowym czynnikiem, mającym wpływ na przebieg zdarzeń i
rozległość uszkodzeń, były obfite opady deszczu w okresie
poprzedzającym awarię, co spowodowało podniesienie poziomu wód
gruntowych i w efekcie rozmiękczenie gruntu,
 Efektem było obniżenie stabilności posadowienia zarówno słupów
linii elektroenergetycznych jak i rosnących w pobliżu linii drzew.

69

Skutki ekonomiczne katastrofy energetycznej







KOSZTY AKCJI RATOWNICZEJ: 829 731,34 zł
KOSZTY PONIESIONE PRZEZ ZAKŁADY, FIRMY,
SPÓŁKI, SZPITALE: 45 172 424,12 zł
KOSZTY PONIESIONE PRZEZ POWIATY I GMINY :
979 468,41 zł
CAŁKOWITE KOSZTY: 46 981 623,87 zł

Koszty niedostarczonej energii elektrycznej oszacowano
na kwotę powyżej 60 milionów zł.
70

Raport dostrzega potrzebę
powołania stałego zespołu :
Wojewódzkiej Rady do spraw
Bezpieczeństwa Energetycznego

71

72

Powołanie Wojewódzkiej Rady
ds. Bezpieczeństwa Energetycznego
Zarządzenie Wojewody Zachodniopomorskiego

nr 435/2008 z dnia 30 września 2008r.

73

ZADANIA WOJEWÓDZKIEJ RADY
ds. BEZPIECZEŃSTWA ENERGETYCZNEGO
1. Nadzór nad realizacją wniosków i zaleceń wynikających z Raportu Zespołu
ds. Zbadania Przyczyn i Skutków Katastrofy Energetycznej w aglomeracji
szczecińskiej i części województwa zachodniopomorskiego.
2. Nadzór nad powstaniem oraz wdrażaniem Strategii Bezpieczeństwa
Energetycznego dla Województwa Zachodniopomorskiego.
3. Monitorowanie funkcjonowania systemu elektroenergetycznego, gazowego
i ciepłowniczego na terenie województwa zachodniopomorskiego.
4. Inicjowanie działań i projektów związanych z rozwojem energetyki na terenie
województwa zachodniopomorskiego.
5. Monitorowanie realizacji planów rozwoju przedsiębiorstw energetycznych.
6. Wspieranie działań samorządu województwa w zakresie tworzenia projektów
planu zaopatrzenia w energię elektryczną, gaz oraz ciepło.
7. Inicjowanie działań wspierających rozwój energetyki odnawialnej.
74

Dziękuję za uwagę

75


Slide 54

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE
Wydział Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego

Olsztyn 20 luty 2009 r.
Waldemar Redmer
1

2

Bezpośrednią przyczyną awarii systemu
elektroenergetycznego w nocy 7-8 kwietnia

2008 r. był szczególnie niekorzystny splot
warunków atmosferycznych prowadzący do
licznych uszkodzeń linii elektroenergetycznych
3

Temperatura powietrza
st. C
8,0
S z c z ec in
7,0

Ś w inoujś c ie
G oleniów

6,0

5,0

4,0

3,0

2,0

1,0

0,0

-1,0

-2,0

-3,0
2008-04-07

2008-04-07

2008-04-07

2008-04-07

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-09

00:00

06:00

12:00

18:00

00:00

06:00

12:00

18:00

00:00

d a ta / g o d z .

4

Prędkość wiatru
Charakterystyczne prędkości wiatru wg PN-77/B-02011

m /s

Strefa I
– Szczecin
– 20 m/s
Strefa II – Goleniów – 24 m/s
Strefa IIa – Świnoujście – 27 m/s

14
S z c z ec in
13
12

Ś w inoujś c ie
G oleniów

11
Kierunek
wiatru wg IMiGW:
10
16:00÷21:00
– PN i PN-ZACH, 3÷6 m/s
22:00÷01:00
– ZACH-PN, 3÷4 m/s
9
02:00÷14:00 – ZACH, 4÷8 m/s
8
7
6
5
4
3
2
1
0
2008-04-07 00:00 2008-04-07 06:00 2008-04-07 12:00 2008-04-07 18:00 2008-04-08 00:00 2008-04-08 06:00 2008-04-08 12:00 2008-04-08 18:00 2008-04-09 00:00
d a ta / g o d z .

5

Rodzaje opadu


Początkowo intensywny opad deszczu, a później
śniegu z deszczem i śniegu



Suma opadów 8:00 07.04 do 8:00 08.04 lokalnie
48 l/m2 w równoważniku wodnym (4,8 cm/m2)



Lokalnie odnotowana gęstość śniegu:
 

2 ,1 kN/m

2

 7 ,8 kN/m

3

0 ,27 m
6

Niewielki pobór energii elektrycznej w
godzinach nocnych z 07 na 08 04 2008 był
przyczyną schłodzenia przewodów
napowietrznych linii energetycznych do
temperatury zamarzania śniegu, co
sprzyjało osadzaniu się sadzi.

7

8

9

Wielkości Obciążeń Przewodów Sadzią
A F L – 6 2 40 m m

2

d = 2 1,7 m m
S a d ź n o rm a ln a
[N /m ]
S a d ź k a ta strofa ln a

A F L – 8 5 25 m m
d = 3 1,5 m m

8 ,7

1 7,4

2 2,8

S a d ź 7 -8 k w ietn ia

3 8,0

4 5,2

[N /m ]

 = 118 %

 = 98 %

9 ,7

1 9,7

76

53

[N /m ]

C ięża r p rzew o d u
[N /m ]
P rzek ro czen ie k atastro fa ln ych ob cią żeń
[% ]

2

Ciężar sadzi na jednym przewodzie długości 300 m:
45,2  300 = 13560 N = 13,56 kN

10

Upadek słupów

11

Zniszczenia konstrukcji
na skutek przeciążenia przewodów
L in ie



220 k V (1)

110 k V (5)

2

1

3

Z łam an ie trzon u słu p a

14

6

20

S k ręcen ia trzon ów



6

6

U szk od zen ia p op rzeczn ik ów ze św iatłow od em



8

8

U szk od zen ia p op rzeczn ik ów b ez św iatłow od u



3

3

1



1

17

24

41

P rzew rócen ia

In n e


12

Formy zniszczenia słupów
Złamania słupów
220 kV

110 kV

13

14

15

Zniszczenia kaskadowe
Linia 220 kV

Linia 15 kV
Linia 110 kV

16

17

18

19

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE

20

Przebieg katastrofy energetycznej w Szczecinie
Police 220 kV

Glinki 220 kV

220kV
Awaria godz. 0.02
Police 110 kV

Glinki 110 kV

8.04.2008 r.

110kV

Szczecin

Awaria godz. 1.06
EC Szczecin
Pomorzany 110 kV

~

8.04.2008 r.

Morzyczyn

Dąbie

Zdroje

110 kV

~

Awaria godz. 3.34

Pomorzany

Morzyczyn
220 kV

8.04.2008 r.
110kV

Żydowce

Awaria godz. 1.55
8.04.2008 r.
Dolna Odra

220kV

~

110kV

Krajnik

~ ~ ~ ~

21

Około godz. 20, dnia 7.04.2008 r. w zachodniej części województwa zaczyna
padać intensywny deszcz przechodzący w deszcz ze śniegiem

Zasięg opadów
deszczu i deszczu
ze śniegiem

Rozmiar katastrofy w województwie
zachodniopomorskim w godzinach
porannych dnia 8.04.2008 r.

Powiat gryfiński: gminy północne
liczba ludności ok.. 30 000
Powiat kamieński: cały
liczba ludności ok.. 47 000
Powiatu gryficki: gminy południowe
liczba ludności ok.. 20 000
Powiat goleniowski: cały
liczba ludności ok.. 78 000

Powiat policki cały
liczba ludności ok.. 63 000
Powiat pyrzycki północne gminy
liczba ludności ok.. 10 000
Powiat stargardzki: bez miasta
Stargard Szczeciński
liczba ludności ok. 40 000
Szczecin dzielnice lewobrzeża
liczba ludności ok.. 300 000
Świnoujście
liczba ludności ok. 40 000
Razem o godz. 7.00 dnia 8.04 w
województwie zachodniopomorskim
ok. 628 000 mieszkańców
pozbawionych było energii
elektrycznej
23

Przebieg zdarzeń w dniu 8 kwietnia 2008 r.

0.02 – awaria głównej linii energetycznej 220 kV Morzyczyn – Police,
zasilającej Szczecin od wschodu;
3.30 – awaria głównej linii energetycznej 220 kV Krajnik – Glinki,
zasilającej Szczecin od południa,
- awarie trzech linii energetycznych 110 kV ;
- awarie licznych linii energetycznych średniego i niskiego napięcia
zasilających w prąd miejscowości w zachodnich powiatach województwa.
Powyższe awarie linii energetycznych spowodowały:
- przerwę w pracy elektrociepłowni Szczecin oraz Pomorzany w
Szczecinie,
- awarię 900 stacji transformatorowych,
- brak prądu w lewobrzeżnej części Szczecina oraz miejscowościach na
obszarze powiatów: stargardzkiego, goleniowskiego, kamieńskiego,
gryfińskiego, pyrzyckiego, gryfickiego, łobeskiego, miasta Świnoujście,
polickiego, w tym ZCh. „Police”.

WPŁYW AWARII
NA FUNKCJONOWANIE
INFRASTRUKTURY
KRYTYCZNEJ

Wpływ katastrofy na funkcjonowanie infrastruktury krytycznej

ŁĄCZNOŚĆ

RODZAJ ŁĄCZNOŚCI

DZIAŁANIE /FUNKCJONOWANIE

System łączności telefonicznej przewodowej

Działa tam, gdzie nie wykorzystywano aparatów telefonicznych
zasilanych z sieci energetycznej

System łączności telefonicznej – mobilnej
/TK/

Realizowała tylko połączenia alarmowe, częściowo funkcjonował
operator TK „Plus”

Internet

Nie funkcjonował

Łączność w systemie reagowania
kryzysowego

Funkcjonowała we wszystkich centrach zarządzania kryzysowego
łączność radiotelefoniczna posiadająca awaryjne zasilanie z
akumulatorów

Wpływ katastrofy na funkcjonowanie infrastruktury krytycznej

Transport i komunikacja
Transport kolejowy
- unieruchomiona linia kolejowa Szczecin – Świnoujście z powodu uszkodzenia
trakcji elektrycznej
-Szczecin – Stargard Szczeciński – brak zasilania /użycie lokomotyw
spalinowych/

Transport drogowy

Poważne utrudnienia na wszystkich drogach objętych opadami śniegu

Zaopatrzenie w wodę
- duże ujęcia wody były zasilane własnymi agregatami prądotwórczymi,
-małe ujęcia wody nie posiadające własnych agregatów prądotwórczych były
zasilane agregatami przewoźnymi, dostarczonymi przez Państwową Straż
Pożarną i Jednostki Wojskowe /od drugiego dnia awarii/,
- agregaty prądotwórcze były też używane rotacyjnie do napełniania
zbiorników hydroforowych i utrzymania minimalnego ciśnienia w sieci
wodociągowej
- do części miejscowości gdzie nie było możliwości dostarczenia agregatów
prądotwórczych woda dowożona była beczkowozami

Szpitale
Wszystkie szpitale z obszaru objętego katastrofą energetyczną zasilane
były z awaryjnych źródeł zasilania.
- szpitale nie prowadziły planowych zabiegów operacyjnych za wyjątkiem
nagłych przypadków i sytuacji ratujących życie,

Zaopatrzenie w paliwo
Stacje paliwowe na obszarze objętym katastrofą nie prowadziły sprzedaży
ze względu na brak zasilania. Uruchomiono awaryjny system zaopatrzenia
szpitali w paliwo przez prywatnego dystrybutora.

Pozostałe utrudnienia
-nie funkcjonuje komunikacja tramwajowa w Szczecinie,
- nie funkcjonuje system zaopatrzenia w energię cieplną,
- występują utrudnienia w funkcjonowaniu oczyszczalni
ścieków,
- nieczynna jest sieć handlowa, w tym centra handlowe,
- nieczynne są banki oraz bankomaty,
- przerwana zostaje praca w zakładach produkcyjnych, a w tym
w: Stoczni
Szczecińskiej „Nowa”, Stoczni Remontowej „Gryfia”, Porcie
Morskim Szczecin – Świnoujście, ZCh. „Police” i w 4 dużych
zakładach przetwórstwa mięsnego,
- ograniczono działalność szkół i przedszkoli, nie
przeprowadzono w 13 szkołach egzaminów dla szóstoklasistów,
- nie działają kasy fiskalne, ale artykuły podstawowe m.in. leki,
środki higieniczne, żywność są sprzedawane.

Działanie systemu
zarządzania kryzysowego w
czasie awarii

AKTUALNY STAN PRAWNY

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 05 czerwca 1998 r.
O ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE
(Dz. U. Nr 80 z 2001 r. poz. 872)
Art. 15.
Wojewoda jako przedstawiciel Rady Ministrów odpowiada za wykonywanie polityki rządu na
obszarze województwa, a w szczególności:
4) zapewnia współdziałanie wszystkich jednostek organizacyjnych administracji rządowej
i samorządowej działających na obszarze województwa i kieruje ich działalnością
w zakresie zapobiegania zagrożeniu życia, zdrowia lub mienia oraz zagrożeniom
środowiska, bezpieczeństwa państwa i utrzymania porządku publicznego, ochrony praw
obywatelskich, a także zapobiegania klęskom żywiołowym i innym nadzwyczajnym
zagrożeniom oraz zwalczania i usuwania ich skutków na zasadach określonych
w ustawach,
4a) dokonuje oceny stanu zabezpieczenia przeciwpowodziowego województwa, opracowuje
plan operacyjny ochrony przed powodzią oraz ogłasza i odwołuje pogotowie i alarm
przeciwpowodziowy,

Art. 16.
1.

Wojewoda może wydawać, w zakresie wykonywania funkcji przedstawiciela Rady
Ministrów, polecenia obowiązujące wszystkie organy administracji rządowej,
a w sytuacjach nadzwyczajnych, o których mowa w art. 15 pkt 4 i 4a, obowiązujące
również organy samorządu terytorialnego. O wydanych poleceniach wojewoda
niezwłocznie informuje właściwego ministra.

GŁOWNE KOMPETENCE W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 05 czerwca 1998 r.
O ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE
– Wydaje akty prawa miejscowego dla obszarów nie uporządkowanych aktami
prawa powszechnie obowiązującego.
– Planuje reagowanie kryzysowe województwa ustalając między innymi
kompetencje poszczególnych osób funkcyjnych.
– Koordynuje przebiegiem reagowania na sytuacje kryzysowe o wymiarze
ponad powiatowym.
– Wnioskuje o:
• wprowadzenie stanu klęski żywiołowej,
• użycie Sił Zbrojnych RP.
– Ogłasza:
• pogotowie i alarm przeciwpowodziowy,
• stan zagrożenia epidemicznego i stan epidemii,
• uruchomienie działań interwencyjnych w obliczu zagrożenia
radiacyjnego.
–Monitoruje stan bezpieczeństwa województwa oraz informuje, alarmuje i
ostrzega przed potencjalnymi zagrożeniami.
– Udziela wsparcia zagrożonym powiatom siłami i środkami z innych powiatów.
– Wnioskuje o wsparcie potencjału reagowania kryzysowego województwa
zachodniopomorskiego siłami i środkami z województw ościennych lub
wydzielonych z zasobów krajowych.

AKTUALNY STAN PRAWNY

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Art. 1.
Ustawa określa organy właściwe w sprawach zarządzania
kryzysowego oraz ich zadania i zasady działania w tej
dziedzinie, a także zasady finansowania zadań zarządzania
kryzysowego.

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Wojewoda
Wydział Bezpieczeństwa
i Zarządzania Kryzysowego
Zachodniopomorskiego Urzędu
Wojewódzkiego

Wojewódzkie zespolone służby,
inspekcje i straże
Wojewódzkie Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Wojewódzkie
Centrum
Zarządzania
Kryzysowego
Lekarz Koordynator
Ratownictwa
Medycznego

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Starosta
Komórka organizacyjna starostwa
powiatowego właściwa do spraw
zarządzania kryzysowego
Powiatowy Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Powiatowe
Centrum
Zarządzania
Kryzysowego

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Wójt, burmistrz, prezydent miasta
Komórka organizacyjna urzędu gminy
właściwa do spraw zarządzania
kryzysowego
Gminny Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Może tworzyć:

Gminne Centrum
Zarządzania
Kryzysowego

ZALEŻNOŚCI SŁUŻBOWE
w zakresie bezpieczeństwa powszechnego i porządku publicznego

SYTUACJA KRYZYSOWA

STAROSTA
POWIATU

WOJEWODA

STAN KLĘSKI ŻYWIOŁOWEJ
(W zakresie zarządzania kryzysowego)

WOJEWÓDZKI
ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

SYSTEM REAGOWANIA KRYZYSOWEGO WOJEWÓDZTWA ZACHODNIOPOMORSKIEGO

WOJEWÓDZKI
ZESPÓŁ
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

WOJEWODA

RZĄDOWY ZESPÓŁ
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO
RZĄDOWE
CENTRUM
BEZPIECZEŃSTWA

MONITOROWANIE, ANALIZA
UZYSKIWANYCH DANYCH,
PROGNOZOWANIE ZDARZEŃ

SĄSIEDNIE
WOJEWÓDZTWA
NIEMIECKIE
LANDY
NADGRANICZNE

WOJEWÓDZKIE CENTRUM ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO
INICJOWANIE DZIAŁAŃ REAGOWANIA KRYZYSOWEGO
ZABEZPIECZENIE OPERACYJNO – TECHNICZNE
I INFORMACYJNE

ŚRODKI
MASOWEGO
PRZEKAZU

STAROSTOWIE
POWIATÓW

RESORTOWE
STRUKTURY
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

WOJEWÓDZKIE
STANOWISKA
KIEROWANIA,
SŁUŻBY
OPERACYJNODYSPOZYTORSKIE

ORGANIZACJE
POZARZĄDOWE

POWIATOWE CENTRUM
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

SYSTEM
ALARMOWANIA
I OSTRZEGANIA
LUDNOŚCI

WOJEWODZKI ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

WOJEWODA ZACHODNIOPOMORSKI
– przewodniczący
DYREKTOR WYDZIAŁU BEZPIECZEŃSTWA
I ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO – zastępca przewodniczącego

40

STALI CZŁONKOWIE ZESPOŁU
KIEROWNICY ZESPOLONYCH SŁUŻB, INSPEKCJI I STRAŻY WOJEWÓDZKICH
ORGANY ADMINISTRACJI NIEZESPOLONEJ
INNI CZOŁONKOWIE ZESPOŁU
PRZEDSTAWICIELE ZACHODNIOPOMORSKIEGO URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO W SZCZECINIE

INNE OSOBY ZAPROSZONE DO UDZIAŁU W PRACACH ZESPOŁU

GRUPA OPERACYJNA

ZAPEWNIA
FUNKCJONOWANIE

DORAŹNIE

WYDZIAŁ BEZPIECZEŃSTWA I ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

STALI
CZŁONKOWIE
ZESPOŁU

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Wojewoda Zachodniopomorski – przewodniczący;
2) Dyrektor Wydziału Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego
w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie –
zastępca przewodniczącego;
3) Marszałek Województwa Zachodniopomorskiego;
4) Komendant Wojewódzki Policji w Szczecinie;
5) Zachodniopomorski Komendant Wojewódzki Państwowej Straży
Pożarnej;
6) Szef Wojewódzkiego Sztabu Wojskowego w Szczecinie;
7) Dyrektor Wydziału Infrastruktury w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie;
8) Dyrektor Zachodniopomorskiego Centrum Organizacji i Promocji Zdrowia.

KIEROWNICY
ZESPOLONYCH
SŁUŻB, INSPEKCJI
I STRAŻY
WOJEWÓDZKICH

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego;
2) Zachodniopomorski Wojewódzki Konserwator Zabytków;
3) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Ochrony
Roślin i Nasiennictwa
4) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska;
5) Zachodniopomorski Wojewódzki Lekarz Weterynarii;
6) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Farmaceutyczny;
7) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej;
8) Zachodniopomorski Kurator Oświaty;
9) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego;
10)
Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Transportu Drogowego

ORGANY
ADMINISTRACJI
NIEZESPOLONEJ

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Komendant Pomorskiego Oddziału Straży Granicznej w Szczecinie;
2) Komendant Pomorskiego Dywizjonu Straży Granicznej w Świnoujściu;
3) Dyrektor Urzędu Morskiego w Szczecinie;
4) Przedstawiciel Dyrektora Urzędu Morskiego w Słupsku;
5) Dyrektor Izby Celnej w Szczecinie;
6) Dyrektor Urzędu Żeglugi Śródlądowej w Szczecinie;
7) Dyrektor Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Szczecinie;
8) Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny w Szczecinie.

INNI
CZOŁONKOWIE
ZESPOŁU

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Dyrektor Delegatury Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego
w Szczecinie;
2) Prokurator Okręgowy w Szczecinie;
3) Dyrektor Zachodniopomorskiego Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych w Szczecinie;
4) Dyrektor Oddziału Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad w Szczecinie;
5) Dyrektor Oddziału Regionalnego PKP Polskie Linie Kolejowe
w Szczecinie;
6) Dyrektor Zachodniopomorskiego Oddziału Wojewódzkiego
Narodowego Funduszu Zdrowia;
7) Kierownik Biura Prognoz Meteorologicznych Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej w Szczecinie;
8) Dyrektor Północno-Zachodniego Oddziału Terenowego Urzędu
Regulacji Energetyki w Szczecinie.

PRZEDSTAWICIELE
ZACHODNIOPOMORSKIEGO
URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO
W SZCZECINIE

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Dyrektor Generalny Zachodniopomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Szczecinie;
2) Dyrektor Wydział Środowiska i Rolnictwa;
3) Dyrektor Wydział Polityki Społecznej;
4) Dyrektor Wydziału Finansów i Budżetu w Zachodniopomorskim
Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie;
5) Kierownik Biura Prawnego w Zachodniopomorskim Urzędzie
Wojewódzkim w Szczecinie;
6) Rzecznik Prasowy Wojewody Zachodniopomorskiego.

PODJĘTE DZIAŁANIA
W CELU OGRANICZENIA
SKUTKÓW AWARII

48

Godz. 19.14, dnia 7.04.2008 r.
Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego
otrzymuje od Biura Prognoz Meteorologicznych w
Szczecinie ostrzeżenie nr 16 o intensywnych opadach
deszczu przechodzących w deszcz ze śniegiem.
Ostrzeżenie przewiduje silne opady deszczu i deszczu ze
śniegiem w ciągu najbliższych 18 godzin, do 25-30 mm.
Przewidywane są utrudnienia komunikacyjne i na terenach
zurbanizowanych.

49

Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego zgodnie z procedurą rozsyła
w godz. 20.08 – 20.31 ostrzeżenia do mediów /17/ i jednostek samorządu
terytorialnego oraz innych ogniw ważnych dla systemu zarządzania
kryzysowego województwa /33/. Łącznie 50 odbiorców.

50

Najważniejsze działania podejmowane przez wojewódzką administrację
rządową.

I dzień katastrofy /8 kwietnia/
1. Uruchomienie pracy zespołów zarządzania kryzysowego
- wojewódzkiego – praca na dwóch stanowiskach w Urzędzie Miasta Szczecin i Urzędzie
Wojewódzkim /posiedzenia w odstępach 2 – 3 godziny. Zakończone konferencją prasową/,
- powiatowych i gminnych – praca całodobowa z wykorzystaniem systemu łączności
radiotelefonicznej Wojewody i PSP
2. Nadawanie komunikatów radiowych do mieszkańców, przy wykorzystaniu rozgłośni
zlokalizowanych poza Szczecinem
3. Uruchomienie komunikacji autobusowej w Szczecinie.
4. Odwołanie obowiązku uczestnictwa w zajęciach szkolnych – szkoły otwarte.
5. Monitoring funkcjonowania:

- szpitali – wzmocnienie agregatami, dowóz paliwa i wody, zorganizowanie punktu dializ, apel
o przyjmowanie pacjentów w przychodniach,
- systemu wodno – kanalizacyjnego – kontrola zrzutu ścieków, przygotowanie sprzętu do
dowozu wody /PSP, SZ/,
- zakładów o dużym i zwiększonym ryzyku – np.. ZCh Police, wzmocnienie agregatem
urządzeń do chłodzenia instalacji z amoniakiem.
51

6. Monitorowanie prac związanych z przywracaniem energii
7. Wystąpienie do Ministra Finansów o uruchomienie sprzedaży podstawowych produktów
żywnościowych z pominięciem kas fiskalnych – ręczna rejestracja sprzedaży.
8. Zorganizowanie zwiększonej ilości patroli na ulicach: policja, wojsko /żandarmeria / straż
graniczna.
9. Wywóz produktów mrożonych z marketów – samochodami chłodniami do magazynów
rejonowych.

10. Uruchomienie pomocy społecznej.
11. W związku ze zmniejszoną ilością pociągów – pociągi pośpieszne zatrzymywane są na
wszystkich stacjach.
12. Przywracanie energii w I kolejności na elektrociepłowni w Szczecinie.

52

KALENDARIUM DZIAŁAŃ SYSTEMU ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
w dniu 8 kwietnia 2008 r.
4.20 – powołanie w Szczecinie miejskiego zespołu zarządzania kryzysowego;
5.15 – pierwsze posiedzenie miejskiego zespołu zarządzania kryzysowego;
6.00 – spotkanie członków wojewódzkiego zespołu zarządzania kryzysowego;
7.30 - wspólne posiedzenie wojewódzkiego i miejskiego zespołu zarządzania
kryzysowego pod przewodnictwem Wojewody Zachodniopomorskiego i
Prezydenta Szczecina;
7.00 – 9.00 – zbierają się zespoły reagowania kryzysowego w powiatach:
goleniowskim, polickim, stargardzkim, kamieńskim;
8.00 - 11.00 – zbierają się zespoły zarządzania kryzysowego w gminach
objętych awarią energetyczną oraz dodatkowo w mieście Kamień Pomorski i
Trzebiatów ze względu na wystąpienie zagrożenia powodziowego.
8 kwietnia odbywają się wspólne posiedzenia wojewódzkiego i miejskiego zespołu
zarządzania kryzysowego, na których omawiana jest aktualna sytuacja energetyczna,
przeciwpowodziowa oraz stan bezpieczeństwa i porządku publicznego w Szczecinie i na
obszarze powiatów objętych sytuacją kryzysową. Posiedzenia zespołów kończyły się
każdorazowo konferencjami prasowymi, w ramach których przekazywane były dla
mediów dane o aktualnej sytuacji w Szczecinie i na obszarze województwa.
Od dnia 9 kwietnia Wojewódzki Zespół Zarządzania Kryzysowego funkcjonuje w
Urzędzie Wojewódzkim zachowując tryb pracy podobny jak dzień wcześniej
Wojewoda Zachodniopomorski wraz z Komendantem Wojewódzkim PSP jedzie do
miejscowości objętych awarią i uczestniczy w posiedzeniach powiatowych zespołów
zarządzania kryzysowego m.in. w Starostwie Powiatowym w Goleniowie i Kamieniu
Pomorskim.

SCHEMAT KIEROWANIA /ZARZĄDZANIA/
WOJEWODA ZACHODNIOPOMORSKI
WOJEWÓDZKI ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
Wojewódzkie służby, inspekcje, straże
i jednostki organizacyjne wchodzące
w skład systemu reagowania kryzysowego

WCZK

Prezydent Szczecina

Starosta Policki

Starosta Kamieński

Starosta Goleniowski

MCZK

PCZK

PCZK

PCZK

Starosta Stargardzki

Starosta Gryficki

Starosta Gryfiński

Prezydent Świnoujścia

PCZK

PCZK

PCZK

MCZK

GCZK-7

GCZK-3

GCZK-2

GCZK-3

GCZK-2

GCZK-5

Działania podjęte w związku z awarią
Pomoc dla mieszkańców
W związku z zaistniałą awarią sieci energetycznej Wojewoda zwrócił się do
jednostek samorządu terytorialnego, z obszaru dotkniętego skutkami awarii
energetycznej, o:
-zorganizowanie niezbędnej pomocy dla mieszkańców w zakresie m.in.
dostaw żywności,
- wody oraz innego niezbędnego zaopatrzenia,
- objęcie - przez Ośrodki Pomocy Rodzinie, opieką osób potrzebujących
pomocy,
- zapewnienie warunków do skorzystania z urządzeń sanitarnych ( kąpiele,
opieka nad dziećmi).

Ochrona zdrowia /lekarz koordynator z Wojewódzkiego Stanowiska
Koordynacji Ratownictwa Medycznego/
Monitorowano funkcjonowanie szpitali.
Szpitalne oddziały intensywnej terapii i oddziały dializ w województwie
zasilane były agregatami własnymi lub dostarczonymi przez straż pożarną.
Dyrektorom szpitali przekazano telefon kontaktowy do dystrybutora
zaopatrującego agregaty prądotwórcze w paliwo.
Utrzymywano stały kontakt telefoniczny z Wojewódzką Stacją Pogotowia
Ratunkowego. Wojewódzka Stacja Pogotowia Ratunkowego nie odnotowała
zwiększonej ilości wezwań do zachorowań, nie zanotowano również wezwań
związanych z zaistniałym zdarzeniem.

Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny
sprawy sanitarno – epidemiologiczne
Podjęto natychmiastowe działania kontrolne w hurtowniach i sklepach spożywczych
w zakresie przechowywania artykułów spożywczych, zwłaszcza mrożonych.
W czasie kontroli ustalono, że żywność wymagająca przechowywania w chłodzie
była:
-przechowywana w podstawionych pod sklepy samochodach chłodniach w
monitorowanej temperaturze, odpowiedniej dla asortymentu żywności
- przetransportowana do magazynów rejonowych dużych sieci handlowych.

Część żywności nietrwałej mikrobiologicznie, w tym przetwory mleczne, wędliny,
mięso, mrożonki została wycofana z obrotu w ramach działań wynikających z
kontroli wewnętrznych.
Monitorowano jakość wody przeznaczonej do spożycia a także sytuację pod kątem
zagrożenia epidemiologicznego w szpitalach.

Wojewódzki Inspektorat Weterynarii - sprawy weterynaryjne
Inspektorzy powiatowych inspekcji weterynaryjnych podjęli działania kontrolne
z możliwością podejmowania decyzji o utylizacji żywności, która w wyniku
braku dopływu prądu do urządzeń chłodniczych mogła ulec zepsuciu.
Duże fermy drobiowe, pozostające bez podstawowego zasilania, zasilano
zastępczo z agregatów prądotwórczych. Zasilanie zastępcze znacznie
podniosło koszty produkcji w fermach.
Sytuacja w chłodniach składowych jest opanowana.

Sytuacja w oświacie
Z uwagi na niedogrzanie pomieszczeń, brak dostaw ciepła i energii elektrycznej
8 kwietnia, zajęcia lekcyjne we wszystkich gimnazjach i szkołach
ponadgimnazjalnych odwołano.
9 kwietnia w wielu miejscowościach zajęcia skrócono, bądź odwołano.
Odwołano sprawdzian szóstoklasistów w 8 szkołach podstawowych na terenie
Szczecina oraz w 5 w terenie ( Stargard Szczeciński, Koszewo, Sowno,
Grzedzice, Goleniów).
Wojewódzki Kurator Oświaty na bieżąco informował Wojewodę o ilości placówek
oświatowych, w których nie prowadzone były zajęcia szkolne z powodu awarii
zasilania energetycznego.

Siły i środki uczestniczące w likwidacji skutków katastrofy energetycznej

Policja
- 465 funkcjonariuszy, w tym 112 ze Szkoły Policji w Pile,
140 funkcjonariuszy Oddziału Prewencji w Szczecinie,
65 funkcjonariuszy ruchu drogowego,
- 71 radiowozów
-nie odnotowano zdarzeń o charakterze kryminalnym lub
chuligańskim - mających związek z awarią sieci energetycznych.
Państwowa Straż Pożarna
Ratownicy PSP – ok. 250 dziennie
Samochody ratownicze – 6 /Poznań, Gorzów, Warszawa, Opole, Wrocław/
Samochody pożarnicze – ok. 55 dziennie
Agregaty prądotwórcze – ok. 106 dziennie
Motopompy – ok. 47 dziennie

Siły Zbrojne RP /średnio w ciągu dnia/
- 65 żołnierzy
- 15 samochodów
- 2 pojazdy ciężkie
- 4 agregatów prądotwórczych
- 3 motopompy
- lekkie pokrycie drogowe
- most niskowodny
Żandarmeria Wojskowa
- 110 żołnierzy
- 12 samochodów
Pomorski Oddział Straży Granicznej w Szczecinie
- 70 funkcjonariuszy
- 8 samochodów

WSTĘPNE WNIOSKI
PO AWARII

Wstępne wnioski


Konieczne jest zaopatrzenie jednostek organizacyjnych ważnych dla
funkcjonowania administracji publicznej oraz gwarantujących
świadczenie usług społecznych w urządzenia awaryjnego zasilania
elektroenergetycznego



Konieczne jest opracowanie i uruchomienia programu edukacyjnego,
mającego na celu zapoznanie mieszkańców z potencjalnymi
zagrożeniami charakterystycznymi dla poszczególnych powiatów oraz
sposobami optymalnych zachowań



Konieczna jest rozbudowa systemów kierowania i informowania,
wykorzystywanych przez organy samorządu terytorialnego w procesie
reagowania kryzysowego

PODSUMOWANIE
• Sprawne
funkcjonowanie
kryzysowego
przyczyniło
rozmiarów katastrofy

systemu
się
do

zarządzania
ograniczenia

• Szybkie zwołanie Zespołów Zarządzania Kryzysowego
pozwoliło na koordynację działań od momentu
powstania sytuacji kryzysowej
• Wspólne informowanie mieszkańców o skutkach
katastrofy i postępach w prowadzeniu akcji ratowniczej
umożliwiło jednolity przekaz i niezakłóconą pracę
centrów zarządzania kryzysowego

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE

65

Powołanie Zespołu ds. Zbadania Przyczyn i Skutków
Katastrofy Energetycznej Zarządzeniem Wojewody
Zachodniopomorskiego nr 154/2008
z dnia 22 kwietnia 2008r.
Określenie przyczyn i skutków katastrofy
elektroenergetycznej
zaistniałej w części województwa zachodniopomorskiego.
Zbilansowanie strat i szkód powstałych
w wyniku katastrofy elektroenergetycznej
oraz kosztów prowadzenia działań ratowniczych.
Opracowanie założeń
do „Strategii Bezpieczeństwa Energetycznego
dla Województwa Zachodniopomorskiego”.
66

Raport Zespołu ds. Zbadania Przyczyn
i Skutków Katastrofy Energetycznej

WNIOSKI I ZALECENIA

67

68

Bezpośrednie przyczyny katastrofy energetycznej

 Obciążenia sadzią przewodów linii energetycznych przekroczyły
znacznie, co najmniej o kilkadziesiąt procent, przyjęte w
obliczeniach normowe wartości katastrofalne,
 Dodatkowym czynnikiem, mającym wpływ na przebieg zdarzeń i
rozległość uszkodzeń, były obfite opady deszczu w okresie
poprzedzającym awarię, co spowodowało podniesienie poziomu wód
gruntowych i w efekcie rozmiękczenie gruntu,
 Efektem było obniżenie stabilności posadowienia zarówno słupów
linii elektroenergetycznych jak i rosnących w pobliżu linii drzew.

69

Skutki ekonomiczne katastrofy energetycznej







KOSZTY AKCJI RATOWNICZEJ: 829 731,34 zł
KOSZTY PONIESIONE PRZEZ ZAKŁADY, FIRMY,
SPÓŁKI, SZPITALE: 45 172 424,12 zł
KOSZTY PONIESIONE PRZEZ POWIATY I GMINY :
979 468,41 zł
CAŁKOWITE KOSZTY: 46 981 623,87 zł

Koszty niedostarczonej energii elektrycznej oszacowano
na kwotę powyżej 60 milionów zł.
70

Raport dostrzega potrzebę
powołania stałego zespołu :
Wojewódzkiej Rady do spraw
Bezpieczeństwa Energetycznego

71

72

Powołanie Wojewódzkiej Rady
ds. Bezpieczeństwa Energetycznego
Zarządzenie Wojewody Zachodniopomorskiego

nr 435/2008 z dnia 30 września 2008r.

73

ZADANIA WOJEWÓDZKIEJ RADY
ds. BEZPIECZEŃSTWA ENERGETYCZNEGO
1. Nadzór nad realizacją wniosków i zaleceń wynikających z Raportu Zespołu
ds. Zbadania Przyczyn i Skutków Katastrofy Energetycznej w aglomeracji
szczecińskiej i części województwa zachodniopomorskiego.
2. Nadzór nad powstaniem oraz wdrażaniem Strategii Bezpieczeństwa
Energetycznego dla Województwa Zachodniopomorskiego.
3. Monitorowanie funkcjonowania systemu elektroenergetycznego, gazowego
i ciepłowniczego na terenie województwa zachodniopomorskiego.
4. Inicjowanie działań i projektów związanych z rozwojem energetyki na terenie
województwa zachodniopomorskiego.
5. Monitorowanie realizacji planów rozwoju przedsiębiorstw energetycznych.
6. Wspieranie działań samorządu województwa w zakresie tworzenia projektów
planu zaopatrzenia w energię elektryczną, gaz oraz ciepło.
7. Inicjowanie działań wspierających rozwój energetyki odnawialnej.
74

Dziękuję za uwagę

75


Slide 55

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE
Wydział Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego

Olsztyn 20 luty 2009 r.
Waldemar Redmer
1

2

Bezpośrednią przyczyną awarii systemu
elektroenergetycznego w nocy 7-8 kwietnia

2008 r. był szczególnie niekorzystny splot
warunków atmosferycznych prowadzący do
licznych uszkodzeń linii elektroenergetycznych
3

Temperatura powietrza
st. C
8,0
S z c z ec in
7,0

Ś w inoujś c ie
G oleniów

6,0

5,0

4,0

3,0

2,0

1,0

0,0

-1,0

-2,0

-3,0
2008-04-07

2008-04-07

2008-04-07

2008-04-07

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-09

00:00

06:00

12:00

18:00

00:00

06:00

12:00

18:00

00:00

d a ta / g o d z .

4

Prędkość wiatru
Charakterystyczne prędkości wiatru wg PN-77/B-02011

m /s

Strefa I
– Szczecin
– 20 m/s
Strefa II – Goleniów – 24 m/s
Strefa IIa – Świnoujście – 27 m/s

14
S z c z ec in
13
12

Ś w inoujś c ie
G oleniów

11
Kierunek
wiatru wg IMiGW:
10
16:00÷21:00
– PN i PN-ZACH, 3÷6 m/s
22:00÷01:00
– ZACH-PN, 3÷4 m/s
9
02:00÷14:00 – ZACH, 4÷8 m/s
8
7
6
5
4
3
2
1
0
2008-04-07 00:00 2008-04-07 06:00 2008-04-07 12:00 2008-04-07 18:00 2008-04-08 00:00 2008-04-08 06:00 2008-04-08 12:00 2008-04-08 18:00 2008-04-09 00:00
d a ta / g o d z .

5

Rodzaje opadu


Początkowo intensywny opad deszczu, a później
śniegu z deszczem i śniegu



Suma opadów 8:00 07.04 do 8:00 08.04 lokalnie
48 l/m2 w równoważniku wodnym (4,8 cm/m2)



Lokalnie odnotowana gęstość śniegu:
 

2 ,1 kN/m

2

 7 ,8 kN/m

3

0 ,27 m
6

Niewielki pobór energii elektrycznej w
godzinach nocnych z 07 na 08 04 2008 był
przyczyną schłodzenia przewodów
napowietrznych linii energetycznych do
temperatury zamarzania śniegu, co
sprzyjało osadzaniu się sadzi.

7

8

9

Wielkości Obciążeń Przewodów Sadzią
A F L – 6 2 40 m m

2

d = 2 1,7 m m
S a d ź n o rm a ln a
[N /m ]
S a d ź k a ta strofa ln a

A F L – 8 5 25 m m
d = 3 1,5 m m

8 ,7

1 7,4

2 2,8

S a d ź 7 -8 k w ietn ia

3 8,0

4 5,2

[N /m ]

 = 118 %

 = 98 %

9 ,7

1 9,7

76

53

[N /m ]

C ięża r p rzew o d u
[N /m ]
P rzek ro czen ie k atastro fa ln ych ob cią żeń
[% ]

2

Ciężar sadzi na jednym przewodzie długości 300 m:
45,2  300 = 13560 N = 13,56 kN

10

Upadek słupów

11

Zniszczenia konstrukcji
na skutek przeciążenia przewodów
L in ie



220 k V (1)

110 k V (5)

2

1

3

Z łam an ie trzon u słu p a

14

6

20

S k ręcen ia trzon ów



6

6

U szk od zen ia p op rzeczn ik ów ze św iatłow od em



8

8

U szk od zen ia p op rzeczn ik ów b ez św iatłow od u



3

3

1



1

17

24

41

P rzew rócen ia

In n e


12

Formy zniszczenia słupów
Złamania słupów
220 kV

110 kV

13

14

15

Zniszczenia kaskadowe
Linia 220 kV

Linia 15 kV
Linia 110 kV

16

17

18

19

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE

20

Przebieg katastrofy energetycznej w Szczecinie
Police 220 kV

Glinki 220 kV

220kV
Awaria godz. 0.02
Police 110 kV

Glinki 110 kV

8.04.2008 r.

110kV

Szczecin

Awaria godz. 1.06
EC Szczecin
Pomorzany 110 kV

~

8.04.2008 r.

Morzyczyn

Dąbie

Zdroje

110 kV

~

Awaria godz. 3.34

Pomorzany

Morzyczyn
220 kV

8.04.2008 r.
110kV

Żydowce

Awaria godz. 1.55
8.04.2008 r.
Dolna Odra

220kV

~

110kV

Krajnik

~ ~ ~ ~

21

Około godz. 20, dnia 7.04.2008 r. w zachodniej części województwa zaczyna
padać intensywny deszcz przechodzący w deszcz ze śniegiem

Zasięg opadów
deszczu i deszczu
ze śniegiem

Rozmiar katastrofy w województwie
zachodniopomorskim w godzinach
porannych dnia 8.04.2008 r.

Powiat gryfiński: gminy północne
liczba ludności ok.. 30 000
Powiat kamieński: cały
liczba ludności ok.. 47 000
Powiatu gryficki: gminy południowe
liczba ludności ok.. 20 000
Powiat goleniowski: cały
liczba ludności ok.. 78 000

Powiat policki cały
liczba ludności ok.. 63 000
Powiat pyrzycki północne gminy
liczba ludności ok.. 10 000
Powiat stargardzki: bez miasta
Stargard Szczeciński
liczba ludności ok. 40 000
Szczecin dzielnice lewobrzeża
liczba ludności ok.. 300 000
Świnoujście
liczba ludności ok. 40 000
Razem o godz. 7.00 dnia 8.04 w
województwie zachodniopomorskim
ok. 628 000 mieszkańców
pozbawionych było energii
elektrycznej
23

Przebieg zdarzeń w dniu 8 kwietnia 2008 r.

0.02 – awaria głównej linii energetycznej 220 kV Morzyczyn – Police,
zasilającej Szczecin od wschodu;
3.30 – awaria głównej linii energetycznej 220 kV Krajnik – Glinki,
zasilającej Szczecin od południa,
- awarie trzech linii energetycznych 110 kV ;
- awarie licznych linii energetycznych średniego i niskiego napięcia
zasilających w prąd miejscowości w zachodnich powiatach województwa.
Powyższe awarie linii energetycznych spowodowały:
- przerwę w pracy elektrociepłowni Szczecin oraz Pomorzany w
Szczecinie,
- awarię 900 stacji transformatorowych,
- brak prądu w lewobrzeżnej części Szczecina oraz miejscowościach na
obszarze powiatów: stargardzkiego, goleniowskiego, kamieńskiego,
gryfińskiego, pyrzyckiego, gryfickiego, łobeskiego, miasta Świnoujście,
polickiego, w tym ZCh. „Police”.

WPŁYW AWARII
NA FUNKCJONOWANIE
INFRASTRUKTURY
KRYTYCZNEJ

Wpływ katastrofy na funkcjonowanie infrastruktury krytycznej

ŁĄCZNOŚĆ

RODZAJ ŁĄCZNOŚCI

DZIAŁANIE /FUNKCJONOWANIE

System łączności telefonicznej przewodowej

Działa tam, gdzie nie wykorzystywano aparatów telefonicznych
zasilanych z sieci energetycznej

System łączności telefonicznej – mobilnej
/TK/

Realizowała tylko połączenia alarmowe, częściowo funkcjonował
operator TK „Plus”

Internet

Nie funkcjonował

Łączność w systemie reagowania
kryzysowego

Funkcjonowała we wszystkich centrach zarządzania kryzysowego
łączność radiotelefoniczna posiadająca awaryjne zasilanie z
akumulatorów

Wpływ katastrofy na funkcjonowanie infrastruktury krytycznej

Transport i komunikacja
Transport kolejowy
- unieruchomiona linia kolejowa Szczecin – Świnoujście z powodu uszkodzenia
trakcji elektrycznej
-Szczecin – Stargard Szczeciński – brak zasilania /użycie lokomotyw
spalinowych/

Transport drogowy

Poważne utrudnienia na wszystkich drogach objętych opadami śniegu

Zaopatrzenie w wodę
- duże ujęcia wody były zasilane własnymi agregatami prądotwórczymi,
-małe ujęcia wody nie posiadające własnych agregatów prądotwórczych były
zasilane agregatami przewoźnymi, dostarczonymi przez Państwową Straż
Pożarną i Jednostki Wojskowe /od drugiego dnia awarii/,
- agregaty prądotwórcze były też używane rotacyjnie do napełniania
zbiorników hydroforowych i utrzymania minimalnego ciśnienia w sieci
wodociągowej
- do części miejscowości gdzie nie było możliwości dostarczenia agregatów
prądotwórczych woda dowożona była beczkowozami

Szpitale
Wszystkie szpitale z obszaru objętego katastrofą energetyczną zasilane
były z awaryjnych źródeł zasilania.
- szpitale nie prowadziły planowych zabiegów operacyjnych za wyjątkiem
nagłych przypadków i sytuacji ratujących życie,

Zaopatrzenie w paliwo
Stacje paliwowe na obszarze objętym katastrofą nie prowadziły sprzedaży
ze względu na brak zasilania. Uruchomiono awaryjny system zaopatrzenia
szpitali w paliwo przez prywatnego dystrybutora.

Pozostałe utrudnienia
-nie funkcjonuje komunikacja tramwajowa w Szczecinie,
- nie funkcjonuje system zaopatrzenia w energię cieplną,
- występują utrudnienia w funkcjonowaniu oczyszczalni
ścieków,
- nieczynna jest sieć handlowa, w tym centra handlowe,
- nieczynne są banki oraz bankomaty,
- przerwana zostaje praca w zakładach produkcyjnych, a w tym
w: Stoczni
Szczecińskiej „Nowa”, Stoczni Remontowej „Gryfia”, Porcie
Morskim Szczecin – Świnoujście, ZCh. „Police” i w 4 dużych
zakładach przetwórstwa mięsnego,
- ograniczono działalność szkół i przedszkoli, nie
przeprowadzono w 13 szkołach egzaminów dla szóstoklasistów,
- nie działają kasy fiskalne, ale artykuły podstawowe m.in. leki,
środki higieniczne, żywność są sprzedawane.

Działanie systemu
zarządzania kryzysowego w
czasie awarii

AKTUALNY STAN PRAWNY

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 05 czerwca 1998 r.
O ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE
(Dz. U. Nr 80 z 2001 r. poz. 872)
Art. 15.
Wojewoda jako przedstawiciel Rady Ministrów odpowiada za wykonywanie polityki rządu na
obszarze województwa, a w szczególności:
4) zapewnia współdziałanie wszystkich jednostek organizacyjnych administracji rządowej
i samorządowej działających na obszarze województwa i kieruje ich działalnością
w zakresie zapobiegania zagrożeniu życia, zdrowia lub mienia oraz zagrożeniom
środowiska, bezpieczeństwa państwa i utrzymania porządku publicznego, ochrony praw
obywatelskich, a także zapobiegania klęskom żywiołowym i innym nadzwyczajnym
zagrożeniom oraz zwalczania i usuwania ich skutków na zasadach określonych
w ustawach,
4a) dokonuje oceny stanu zabezpieczenia przeciwpowodziowego województwa, opracowuje
plan operacyjny ochrony przed powodzią oraz ogłasza i odwołuje pogotowie i alarm
przeciwpowodziowy,

Art. 16.
1.

Wojewoda może wydawać, w zakresie wykonywania funkcji przedstawiciela Rady
Ministrów, polecenia obowiązujące wszystkie organy administracji rządowej,
a w sytuacjach nadzwyczajnych, o których mowa w art. 15 pkt 4 i 4a, obowiązujące
również organy samorządu terytorialnego. O wydanych poleceniach wojewoda
niezwłocznie informuje właściwego ministra.

GŁOWNE KOMPETENCE W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 05 czerwca 1998 r.
O ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE
– Wydaje akty prawa miejscowego dla obszarów nie uporządkowanych aktami
prawa powszechnie obowiązującego.
– Planuje reagowanie kryzysowe województwa ustalając między innymi
kompetencje poszczególnych osób funkcyjnych.
– Koordynuje przebiegiem reagowania na sytuacje kryzysowe o wymiarze
ponad powiatowym.
– Wnioskuje o:
• wprowadzenie stanu klęski żywiołowej,
• użycie Sił Zbrojnych RP.
– Ogłasza:
• pogotowie i alarm przeciwpowodziowy,
• stan zagrożenia epidemicznego i stan epidemii,
• uruchomienie działań interwencyjnych w obliczu zagrożenia
radiacyjnego.
–Monitoruje stan bezpieczeństwa województwa oraz informuje, alarmuje i
ostrzega przed potencjalnymi zagrożeniami.
– Udziela wsparcia zagrożonym powiatom siłami i środkami z innych powiatów.
– Wnioskuje o wsparcie potencjału reagowania kryzysowego województwa
zachodniopomorskiego siłami i środkami z województw ościennych lub
wydzielonych z zasobów krajowych.

AKTUALNY STAN PRAWNY

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Art. 1.
Ustawa określa organy właściwe w sprawach zarządzania
kryzysowego oraz ich zadania i zasady działania w tej
dziedzinie, a także zasady finansowania zadań zarządzania
kryzysowego.

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Wojewoda
Wydział Bezpieczeństwa
i Zarządzania Kryzysowego
Zachodniopomorskiego Urzędu
Wojewódzkiego

Wojewódzkie zespolone służby,
inspekcje i straże
Wojewódzkie Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Wojewódzkie
Centrum
Zarządzania
Kryzysowego
Lekarz Koordynator
Ratownictwa
Medycznego

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Starosta
Komórka organizacyjna starostwa
powiatowego właściwa do spraw
zarządzania kryzysowego
Powiatowy Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Powiatowe
Centrum
Zarządzania
Kryzysowego

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Wójt, burmistrz, prezydent miasta
Komórka organizacyjna urzędu gminy
właściwa do spraw zarządzania
kryzysowego
Gminny Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Może tworzyć:

Gminne Centrum
Zarządzania
Kryzysowego

ZALEŻNOŚCI SŁUŻBOWE
w zakresie bezpieczeństwa powszechnego i porządku publicznego

SYTUACJA KRYZYSOWA

STAROSTA
POWIATU

WOJEWODA

STAN KLĘSKI ŻYWIOŁOWEJ
(W zakresie zarządzania kryzysowego)

WOJEWÓDZKI
ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

SYSTEM REAGOWANIA KRYZYSOWEGO WOJEWÓDZTWA ZACHODNIOPOMORSKIEGO

WOJEWÓDZKI
ZESPÓŁ
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

WOJEWODA

RZĄDOWY ZESPÓŁ
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO
RZĄDOWE
CENTRUM
BEZPIECZEŃSTWA

MONITOROWANIE, ANALIZA
UZYSKIWANYCH DANYCH,
PROGNOZOWANIE ZDARZEŃ

SĄSIEDNIE
WOJEWÓDZTWA
NIEMIECKIE
LANDY
NADGRANICZNE

WOJEWÓDZKIE CENTRUM ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO
INICJOWANIE DZIAŁAŃ REAGOWANIA KRYZYSOWEGO
ZABEZPIECZENIE OPERACYJNO – TECHNICZNE
I INFORMACYJNE

ŚRODKI
MASOWEGO
PRZEKAZU

STAROSTOWIE
POWIATÓW

RESORTOWE
STRUKTURY
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

WOJEWÓDZKIE
STANOWISKA
KIEROWANIA,
SŁUŻBY
OPERACYJNODYSPOZYTORSKIE

ORGANIZACJE
POZARZĄDOWE

POWIATOWE CENTRUM
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

SYSTEM
ALARMOWANIA
I OSTRZEGANIA
LUDNOŚCI

WOJEWODZKI ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

WOJEWODA ZACHODNIOPOMORSKI
– przewodniczący
DYREKTOR WYDZIAŁU BEZPIECZEŃSTWA
I ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO – zastępca przewodniczącego

40

STALI CZŁONKOWIE ZESPOŁU
KIEROWNICY ZESPOLONYCH SŁUŻB, INSPEKCJI I STRAŻY WOJEWÓDZKICH
ORGANY ADMINISTRACJI NIEZESPOLONEJ
INNI CZOŁONKOWIE ZESPOŁU
PRZEDSTAWICIELE ZACHODNIOPOMORSKIEGO URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO W SZCZECINIE

INNE OSOBY ZAPROSZONE DO UDZIAŁU W PRACACH ZESPOŁU

GRUPA OPERACYJNA

ZAPEWNIA
FUNKCJONOWANIE

DORAŹNIE

WYDZIAŁ BEZPIECZEŃSTWA I ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

STALI
CZŁONKOWIE
ZESPOŁU

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Wojewoda Zachodniopomorski – przewodniczący;
2) Dyrektor Wydziału Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego
w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie –
zastępca przewodniczącego;
3) Marszałek Województwa Zachodniopomorskiego;
4) Komendant Wojewódzki Policji w Szczecinie;
5) Zachodniopomorski Komendant Wojewódzki Państwowej Straży
Pożarnej;
6) Szef Wojewódzkiego Sztabu Wojskowego w Szczecinie;
7) Dyrektor Wydziału Infrastruktury w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie;
8) Dyrektor Zachodniopomorskiego Centrum Organizacji i Promocji Zdrowia.

KIEROWNICY
ZESPOLONYCH
SŁUŻB, INSPEKCJI
I STRAŻY
WOJEWÓDZKICH

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego;
2) Zachodniopomorski Wojewódzki Konserwator Zabytków;
3) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Ochrony
Roślin i Nasiennictwa
4) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska;
5) Zachodniopomorski Wojewódzki Lekarz Weterynarii;
6) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Farmaceutyczny;
7) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej;
8) Zachodniopomorski Kurator Oświaty;
9) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego;
10)
Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Transportu Drogowego

ORGANY
ADMINISTRACJI
NIEZESPOLONEJ

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Komendant Pomorskiego Oddziału Straży Granicznej w Szczecinie;
2) Komendant Pomorskiego Dywizjonu Straży Granicznej w Świnoujściu;
3) Dyrektor Urzędu Morskiego w Szczecinie;
4) Przedstawiciel Dyrektora Urzędu Morskiego w Słupsku;
5) Dyrektor Izby Celnej w Szczecinie;
6) Dyrektor Urzędu Żeglugi Śródlądowej w Szczecinie;
7) Dyrektor Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Szczecinie;
8) Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny w Szczecinie.

INNI
CZOŁONKOWIE
ZESPOŁU

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Dyrektor Delegatury Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego
w Szczecinie;
2) Prokurator Okręgowy w Szczecinie;
3) Dyrektor Zachodniopomorskiego Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych w Szczecinie;
4) Dyrektor Oddziału Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad w Szczecinie;
5) Dyrektor Oddziału Regionalnego PKP Polskie Linie Kolejowe
w Szczecinie;
6) Dyrektor Zachodniopomorskiego Oddziału Wojewódzkiego
Narodowego Funduszu Zdrowia;
7) Kierownik Biura Prognoz Meteorologicznych Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej w Szczecinie;
8) Dyrektor Północno-Zachodniego Oddziału Terenowego Urzędu
Regulacji Energetyki w Szczecinie.

PRZEDSTAWICIELE
ZACHODNIOPOMORSKIEGO
URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO
W SZCZECINIE

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Dyrektor Generalny Zachodniopomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Szczecinie;
2) Dyrektor Wydział Środowiska i Rolnictwa;
3) Dyrektor Wydział Polityki Społecznej;
4) Dyrektor Wydziału Finansów i Budżetu w Zachodniopomorskim
Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie;
5) Kierownik Biura Prawnego w Zachodniopomorskim Urzędzie
Wojewódzkim w Szczecinie;
6) Rzecznik Prasowy Wojewody Zachodniopomorskiego.

PODJĘTE DZIAŁANIA
W CELU OGRANICZENIA
SKUTKÓW AWARII

48

Godz. 19.14, dnia 7.04.2008 r.
Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego
otrzymuje od Biura Prognoz Meteorologicznych w
Szczecinie ostrzeżenie nr 16 o intensywnych opadach
deszczu przechodzących w deszcz ze śniegiem.
Ostrzeżenie przewiduje silne opady deszczu i deszczu ze
śniegiem w ciągu najbliższych 18 godzin, do 25-30 mm.
Przewidywane są utrudnienia komunikacyjne i na terenach
zurbanizowanych.

49

Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego zgodnie z procedurą rozsyła
w godz. 20.08 – 20.31 ostrzeżenia do mediów /17/ i jednostek samorządu
terytorialnego oraz innych ogniw ważnych dla systemu zarządzania
kryzysowego województwa /33/. Łącznie 50 odbiorców.

50

Najważniejsze działania podejmowane przez wojewódzką administrację
rządową.

I dzień katastrofy /8 kwietnia/
1. Uruchomienie pracy zespołów zarządzania kryzysowego
- wojewódzkiego – praca na dwóch stanowiskach w Urzędzie Miasta Szczecin i Urzędzie
Wojewódzkim /posiedzenia w odstępach 2 – 3 godziny. Zakończone konferencją prasową/,
- powiatowych i gminnych – praca całodobowa z wykorzystaniem systemu łączności
radiotelefonicznej Wojewody i PSP
2. Nadawanie komunikatów radiowych do mieszkańców, przy wykorzystaniu rozgłośni
zlokalizowanych poza Szczecinem
3. Uruchomienie komunikacji autobusowej w Szczecinie.
4. Odwołanie obowiązku uczestnictwa w zajęciach szkolnych – szkoły otwarte.
5. Monitoring funkcjonowania:

- szpitali – wzmocnienie agregatami, dowóz paliwa i wody, zorganizowanie punktu dializ, apel
o przyjmowanie pacjentów w przychodniach,
- systemu wodno – kanalizacyjnego – kontrola zrzutu ścieków, przygotowanie sprzętu do
dowozu wody /PSP, SZ/,
- zakładów o dużym i zwiększonym ryzyku – np.. ZCh Police, wzmocnienie agregatem
urządzeń do chłodzenia instalacji z amoniakiem.
51

6. Monitorowanie prac związanych z przywracaniem energii
7. Wystąpienie do Ministra Finansów o uruchomienie sprzedaży podstawowych produktów
żywnościowych z pominięciem kas fiskalnych – ręczna rejestracja sprzedaży.
8. Zorganizowanie zwiększonej ilości patroli na ulicach: policja, wojsko /żandarmeria / straż
graniczna.
9. Wywóz produktów mrożonych z marketów – samochodami chłodniami do magazynów
rejonowych.

10. Uruchomienie pomocy społecznej.
11. W związku ze zmniejszoną ilością pociągów – pociągi pośpieszne zatrzymywane są na
wszystkich stacjach.
12. Przywracanie energii w I kolejności na elektrociepłowni w Szczecinie.

52

KALENDARIUM DZIAŁAŃ SYSTEMU ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
w dniu 8 kwietnia 2008 r.
4.20 – powołanie w Szczecinie miejskiego zespołu zarządzania kryzysowego;
5.15 – pierwsze posiedzenie miejskiego zespołu zarządzania kryzysowego;
6.00 – spotkanie członków wojewódzkiego zespołu zarządzania kryzysowego;
7.30 - wspólne posiedzenie wojewódzkiego i miejskiego zespołu zarządzania
kryzysowego pod przewodnictwem Wojewody Zachodniopomorskiego i
Prezydenta Szczecina;
7.00 – 9.00 – zbierają się zespoły reagowania kryzysowego w powiatach:
goleniowskim, polickim, stargardzkim, kamieńskim;
8.00 - 11.00 – zbierają się zespoły zarządzania kryzysowego w gminach
objętych awarią energetyczną oraz dodatkowo w mieście Kamień Pomorski i
Trzebiatów ze względu na wystąpienie zagrożenia powodziowego.
8 kwietnia odbywają się wspólne posiedzenia wojewódzkiego i miejskiego zespołu
zarządzania kryzysowego, na których omawiana jest aktualna sytuacja energetyczna,
przeciwpowodziowa oraz stan bezpieczeństwa i porządku publicznego w Szczecinie i na
obszarze powiatów objętych sytuacją kryzysową. Posiedzenia zespołów kończyły się
każdorazowo konferencjami prasowymi, w ramach których przekazywane były dla
mediów dane o aktualnej sytuacji w Szczecinie i na obszarze województwa.
Od dnia 9 kwietnia Wojewódzki Zespół Zarządzania Kryzysowego funkcjonuje w
Urzędzie Wojewódzkim zachowując tryb pracy podobny jak dzień wcześniej
Wojewoda Zachodniopomorski wraz z Komendantem Wojewódzkim PSP jedzie do
miejscowości objętych awarią i uczestniczy w posiedzeniach powiatowych zespołów
zarządzania kryzysowego m.in. w Starostwie Powiatowym w Goleniowie i Kamieniu
Pomorskim.

SCHEMAT KIEROWANIA /ZARZĄDZANIA/
WOJEWODA ZACHODNIOPOMORSKI
WOJEWÓDZKI ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
Wojewódzkie służby, inspekcje, straże
i jednostki organizacyjne wchodzące
w skład systemu reagowania kryzysowego

WCZK

Prezydent Szczecina

Starosta Policki

Starosta Kamieński

Starosta Goleniowski

MCZK

PCZK

PCZK

PCZK

Starosta Stargardzki

Starosta Gryficki

Starosta Gryfiński

Prezydent Świnoujścia

PCZK

PCZK

PCZK

MCZK

GCZK-7

GCZK-3

GCZK-2

GCZK-3

GCZK-2

GCZK-5

Działania podjęte w związku z awarią
Pomoc dla mieszkańców
W związku z zaistniałą awarią sieci energetycznej Wojewoda zwrócił się do
jednostek samorządu terytorialnego, z obszaru dotkniętego skutkami awarii
energetycznej, o:
-zorganizowanie niezbędnej pomocy dla mieszkańców w zakresie m.in.
dostaw żywności,
- wody oraz innego niezbędnego zaopatrzenia,
- objęcie - przez Ośrodki Pomocy Rodzinie, opieką osób potrzebujących
pomocy,
- zapewnienie warunków do skorzystania z urządzeń sanitarnych ( kąpiele,
opieka nad dziećmi).

Ochrona zdrowia /lekarz koordynator z Wojewódzkiego Stanowiska
Koordynacji Ratownictwa Medycznego/
Monitorowano funkcjonowanie szpitali.
Szpitalne oddziały intensywnej terapii i oddziały dializ w województwie
zasilane były agregatami własnymi lub dostarczonymi przez straż pożarną.
Dyrektorom szpitali przekazano telefon kontaktowy do dystrybutora
zaopatrującego agregaty prądotwórcze w paliwo.
Utrzymywano stały kontakt telefoniczny z Wojewódzką Stacją Pogotowia
Ratunkowego. Wojewódzka Stacja Pogotowia Ratunkowego nie odnotowała
zwiększonej ilości wezwań do zachorowań, nie zanotowano również wezwań
związanych z zaistniałym zdarzeniem.

Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny
sprawy sanitarno – epidemiologiczne
Podjęto natychmiastowe działania kontrolne w hurtowniach i sklepach spożywczych
w zakresie przechowywania artykułów spożywczych, zwłaszcza mrożonych.
W czasie kontroli ustalono, że żywność wymagająca przechowywania w chłodzie
była:
-przechowywana w podstawionych pod sklepy samochodach chłodniach w
monitorowanej temperaturze, odpowiedniej dla asortymentu żywności
- przetransportowana do magazynów rejonowych dużych sieci handlowych.

Część żywności nietrwałej mikrobiologicznie, w tym przetwory mleczne, wędliny,
mięso, mrożonki została wycofana z obrotu w ramach działań wynikających z
kontroli wewnętrznych.
Monitorowano jakość wody przeznaczonej do spożycia a także sytuację pod kątem
zagrożenia epidemiologicznego w szpitalach.

Wojewódzki Inspektorat Weterynarii - sprawy weterynaryjne
Inspektorzy powiatowych inspekcji weterynaryjnych podjęli działania kontrolne
z możliwością podejmowania decyzji o utylizacji żywności, która w wyniku
braku dopływu prądu do urządzeń chłodniczych mogła ulec zepsuciu.
Duże fermy drobiowe, pozostające bez podstawowego zasilania, zasilano
zastępczo z agregatów prądotwórczych. Zasilanie zastępcze znacznie
podniosło koszty produkcji w fermach.
Sytuacja w chłodniach składowych jest opanowana.

Sytuacja w oświacie
Z uwagi na niedogrzanie pomieszczeń, brak dostaw ciepła i energii elektrycznej
8 kwietnia, zajęcia lekcyjne we wszystkich gimnazjach i szkołach
ponadgimnazjalnych odwołano.
9 kwietnia w wielu miejscowościach zajęcia skrócono, bądź odwołano.
Odwołano sprawdzian szóstoklasistów w 8 szkołach podstawowych na terenie
Szczecina oraz w 5 w terenie ( Stargard Szczeciński, Koszewo, Sowno,
Grzedzice, Goleniów).
Wojewódzki Kurator Oświaty na bieżąco informował Wojewodę o ilości placówek
oświatowych, w których nie prowadzone były zajęcia szkolne z powodu awarii
zasilania energetycznego.

Siły i środki uczestniczące w likwidacji skutków katastrofy energetycznej

Policja
- 465 funkcjonariuszy, w tym 112 ze Szkoły Policji w Pile,
140 funkcjonariuszy Oddziału Prewencji w Szczecinie,
65 funkcjonariuszy ruchu drogowego,
- 71 radiowozów
-nie odnotowano zdarzeń o charakterze kryminalnym lub
chuligańskim - mających związek z awarią sieci energetycznych.
Państwowa Straż Pożarna
Ratownicy PSP – ok. 250 dziennie
Samochody ratownicze – 6 /Poznań, Gorzów, Warszawa, Opole, Wrocław/
Samochody pożarnicze – ok. 55 dziennie
Agregaty prądotwórcze – ok. 106 dziennie
Motopompy – ok. 47 dziennie

Siły Zbrojne RP /średnio w ciągu dnia/
- 65 żołnierzy
- 15 samochodów
- 2 pojazdy ciężkie
- 4 agregatów prądotwórczych
- 3 motopompy
- lekkie pokrycie drogowe
- most niskowodny
Żandarmeria Wojskowa
- 110 żołnierzy
- 12 samochodów
Pomorski Oddział Straży Granicznej w Szczecinie
- 70 funkcjonariuszy
- 8 samochodów

WSTĘPNE WNIOSKI
PO AWARII

Wstępne wnioski


Konieczne jest zaopatrzenie jednostek organizacyjnych ważnych dla
funkcjonowania administracji publicznej oraz gwarantujących
świadczenie usług społecznych w urządzenia awaryjnego zasilania
elektroenergetycznego



Konieczne jest opracowanie i uruchomienia programu edukacyjnego,
mającego na celu zapoznanie mieszkańców z potencjalnymi
zagrożeniami charakterystycznymi dla poszczególnych powiatów oraz
sposobami optymalnych zachowań



Konieczna jest rozbudowa systemów kierowania i informowania,
wykorzystywanych przez organy samorządu terytorialnego w procesie
reagowania kryzysowego

PODSUMOWANIE
• Sprawne
funkcjonowanie
kryzysowego
przyczyniło
rozmiarów katastrofy

systemu
się
do

zarządzania
ograniczenia

• Szybkie zwołanie Zespołów Zarządzania Kryzysowego
pozwoliło na koordynację działań od momentu
powstania sytuacji kryzysowej
• Wspólne informowanie mieszkańców o skutkach
katastrofy i postępach w prowadzeniu akcji ratowniczej
umożliwiło jednolity przekaz i niezakłóconą pracę
centrów zarządzania kryzysowego

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE

65

Powołanie Zespołu ds. Zbadania Przyczyn i Skutków
Katastrofy Energetycznej Zarządzeniem Wojewody
Zachodniopomorskiego nr 154/2008
z dnia 22 kwietnia 2008r.
Określenie przyczyn i skutków katastrofy
elektroenergetycznej
zaistniałej w części województwa zachodniopomorskiego.
Zbilansowanie strat i szkód powstałych
w wyniku katastrofy elektroenergetycznej
oraz kosztów prowadzenia działań ratowniczych.
Opracowanie założeń
do „Strategii Bezpieczeństwa Energetycznego
dla Województwa Zachodniopomorskiego”.
66

Raport Zespołu ds. Zbadania Przyczyn
i Skutków Katastrofy Energetycznej

WNIOSKI I ZALECENIA

67

68

Bezpośrednie przyczyny katastrofy energetycznej

 Obciążenia sadzią przewodów linii energetycznych przekroczyły
znacznie, co najmniej o kilkadziesiąt procent, przyjęte w
obliczeniach normowe wartości katastrofalne,
 Dodatkowym czynnikiem, mającym wpływ na przebieg zdarzeń i
rozległość uszkodzeń, były obfite opady deszczu w okresie
poprzedzającym awarię, co spowodowało podniesienie poziomu wód
gruntowych i w efekcie rozmiękczenie gruntu,
 Efektem było obniżenie stabilności posadowienia zarówno słupów
linii elektroenergetycznych jak i rosnących w pobliżu linii drzew.

69

Skutki ekonomiczne katastrofy energetycznej







KOSZTY AKCJI RATOWNICZEJ: 829 731,34 zł
KOSZTY PONIESIONE PRZEZ ZAKŁADY, FIRMY,
SPÓŁKI, SZPITALE: 45 172 424,12 zł
KOSZTY PONIESIONE PRZEZ POWIATY I GMINY :
979 468,41 zł
CAŁKOWITE KOSZTY: 46 981 623,87 zł

Koszty niedostarczonej energii elektrycznej oszacowano
na kwotę powyżej 60 milionów zł.
70

Raport dostrzega potrzebę
powołania stałego zespołu :
Wojewódzkiej Rady do spraw
Bezpieczeństwa Energetycznego

71

72

Powołanie Wojewódzkiej Rady
ds. Bezpieczeństwa Energetycznego
Zarządzenie Wojewody Zachodniopomorskiego

nr 435/2008 z dnia 30 września 2008r.

73

ZADANIA WOJEWÓDZKIEJ RADY
ds. BEZPIECZEŃSTWA ENERGETYCZNEGO
1. Nadzór nad realizacją wniosków i zaleceń wynikających z Raportu Zespołu
ds. Zbadania Przyczyn i Skutków Katastrofy Energetycznej w aglomeracji
szczecińskiej i części województwa zachodniopomorskiego.
2. Nadzór nad powstaniem oraz wdrażaniem Strategii Bezpieczeństwa
Energetycznego dla Województwa Zachodniopomorskiego.
3. Monitorowanie funkcjonowania systemu elektroenergetycznego, gazowego
i ciepłowniczego na terenie województwa zachodniopomorskiego.
4. Inicjowanie działań i projektów związanych z rozwojem energetyki na terenie
województwa zachodniopomorskiego.
5. Monitorowanie realizacji planów rozwoju przedsiębiorstw energetycznych.
6. Wspieranie działań samorządu województwa w zakresie tworzenia projektów
planu zaopatrzenia w energię elektryczną, gaz oraz ciepło.
7. Inicjowanie działań wspierających rozwój energetyki odnawialnej.
74

Dziękuję za uwagę

75


Slide 56

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE
Wydział Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego

Olsztyn 20 luty 2009 r.
Waldemar Redmer
1

2

Bezpośrednią przyczyną awarii systemu
elektroenergetycznego w nocy 7-8 kwietnia

2008 r. był szczególnie niekorzystny splot
warunków atmosferycznych prowadzący do
licznych uszkodzeń linii elektroenergetycznych
3

Temperatura powietrza
st. C
8,0
S z c z ec in
7,0

Ś w inoujś c ie
G oleniów

6,0

5,0

4,0

3,0

2,0

1,0

0,0

-1,0

-2,0

-3,0
2008-04-07

2008-04-07

2008-04-07

2008-04-07

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-09

00:00

06:00

12:00

18:00

00:00

06:00

12:00

18:00

00:00

d a ta / g o d z .

4

Prędkość wiatru
Charakterystyczne prędkości wiatru wg PN-77/B-02011

m /s

Strefa I
– Szczecin
– 20 m/s
Strefa II – Goleniów – 24 m/s
Strefa IIa – Świnoujście – 27 m/s

14
S z c z ec in
13
12

Ś w inoujś c ie
G oleniów

11
Kierunek
wiatru wg IMiGW:
10
16:00÷21:00
– PN i PN-ZACH, 3÷6 m/s
22:00÷01:00
– ZACH-PN, 3÷4 m/s
9
02:00÷14:00 – ZACH, 4÷8 m/s
8
7
6
5
4
3
2
1
0
2008-04-07 00:00 2008-04-07 06:00 2008-04-07 12:00 2008-04-07 18:00 2008-04-08 00:00 2008-04-08 06:00 2008-04-08 12:00 2008-04-08 18:00 2008-04-09 00:00
d a ta / g o d z .

5

Rodzaje opadu


Początkowo intensywny opad deszczu, a później
śniegu z deszczem i śniegu



Suma opadów 8:00 07.04 do 8:00 08.04 lokalnie
48 l/m2 w równoważniku wodnym (4,8 cm/m2)



Lokalnie odnotowana gęstość śniegu:
 

2 ,1 kN/m

2

 7 ,8 kN/m

3

0 ,27 m
6

Niewielki pobór energii elektrycznej w
godzinach nocnych z 07 na 08 04 2008 był
przyczyną schłodzenia przewodów
napowietrznych linii energetycznych do
temperatury zamarzania śniegu, co
sprzyjało osadzaniu się sadzi.

7

8

9

Wielkości Obciążeń Przewodów Sadzią
A F L – 6 2 40 m m

2

d = 2 1,7 m m
S a d ź n o rm a ln a
[N /m ]
S a d ź k a ta strofa ln a

A F L – 8 5 25 m m
d = 3 1,5 m m

8 ,7

1 7,4

2 2,8

S a d ź 7 -8 k w ietn ia

3 8,0

4 5,2

[N /m ]

 = 118 %

 = 98 %

9 ,7

1 9,7

76

53

[N /m ]

C ięża r p rzew o d u
[N /m ]
P rzek ro czen ie k atastro fa ln ych ob cią żeń
[% ]

2

Ciężar sadzi na jednym przewodzie długości 300 m:
45,2  300 = 13560 N = 13,56 kN

10

Upadek słupów

11

Zniszczenia konstrukcji
na skutek przeciążenia przewodów
L in ie



220 k V (1)

110 k V (5)

2

1

3

Z łam an ie trzon u słu p a

14

6

20

S k ręcen ia trzon ów



6

6

U szk od zen ia p op rzeczn ik ów ze św iatłow od em



8

8

U szk od zen ia p op rzeczn ik ów b ez św iatłow od u



3

3

1



1

17

24

41

P rzew rócen ia

In n e


12

Formy zniszczenia słupów
Złamania słupów
220 kV

110 kV

13

14

15

Zniszczenia kaskadowe
Linia 220 kV

Linia 15 kV
Linia 110 kV

16

17

18

19

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE

20

Przebieg katastrofy energetycznej w Szczecinie
Police 220 kV

Glinki 220 kV

220kV
Awaria godz. 0.02
Police 110 kV

Glinki 110 kV

8.04.2008 r.

110kV

Szczecin

Awaria godz. 1.06
EC Szczecin
Pomorzany 110 kV

~

8.04.2008 r.

Morzyczyn

Dąbie

Zdroje

110 kV

~

Awaria godz. 3.34

Pomorzany

Morzyczyn
220 kV

8.04.2008 r.
110kV

Żydowce

Awaria godz. 1.55
8.04.2008 r.
Dolna Odra

220kV

~

110kV

Krajnik

~ ~ ~ ~

21

Około godz. 20, dnia 7.04.2008 r. w zachodniej części województwa zaczyna
padać intensywny deszcz przechodzący w deszcz ze śniegiem

Zasięg opadów
deszczu i deszczu
ze śniegiem

Rozmiar katastrofy w województwie
zachodniopomorskim w godzinach
porannych dnia 8.04.2008 r.

Powiat gryfiński: gminy północne
liczba ludności ok.. 30 000
Powiat kamieński: cały
liczba ludności ok.. 47 000
Powiatu gryficki: gminy południowe
liczba ludności ok.. 20 000
Powiat goleniowski: cały
liczba ludności ok.. 78 000

Powiat policki cały
liczba ludności ok.. 63 000
Powiat pyrzycki północne gminy
liczba ludności ok.. 10 000
Powiat stargardzki: bez miasta
Stargard Szczeciński
liczba ludności ok. 40 000
Szczecin dzielnice lewobrzeża
liczba ludności ok.. 300 000
Świnoujście
liczba ludności ok. 40 000
Razem o godz. 7.00 dnia 8.04 w
województwie zachodniopomorskim
ok. 628 000 mieszkańców
pozbawionych było energii
elektrycznej
23

Przebieg zdarzeń w dniu 8 kwietnia 2008 r.

0.02 – awaria głównej linii energetycznej 220 kV Morzyczyn – Police,
zasilającej Szczecin od wschodu;
3.30 – awaria głównej linii energetycznej 220 kV Krajnik – Glinki,
zasilającej Szczecin od południa,
- awarie trzech linii energetycznych 110 kV ;
- awarie licznych linii energetycznych średniego i niskiego napięcia
zasilających w prąd miejscowości w zachodnich powiatach województwa.
Powyższe awarie linii energetycznych spowodowały:
- przerwę w pracy elektrociepłowni Szczecin oraz Pomorzany w
Szczecinie,
- awarię 900 stacji transformatorowych,
- brak prądu w lewobrzeżnej części Szczecina oraz miejscowościach na
obszarze powiatów: stargardzkiego, goleniowskiego, kamieńskiego,
gryfińskiego, pyrzyckiego, gryfickiego, łobeskiego, miasta Świnoujście,
polickiego, w tym ZCh. „Police”.

WPŁYW AWARII
NA FUNKCJONOWANIE
INFRASTRUKTURY
KRYTYCZNEJ

Wpływ katastrofy na funkcjonowanie infrastruktury krytycznej

ŁĄCZNOŚĆ

RODZAJ ŁĄCZNOŚCI

DZIAŁANIE /FUNKCJONOWANIE

System łączności telefonicznej przewodowej

Działa tam, gdzie nie wykorzystywano aparatów telefonicznych
zasilanych z sieci energetycznej

System łączności telefonicznej – mobilnej
/TK/

Realizowała tylko połączenia alarmowe, częściowo funkcjonował
operator TK „Plus”

Internet

Nie funkcjonował

Łączność w systemie reagowania
kryzysowego

Funkcjonowała we wszystkich centrach zarządzania kryzysowego
łączność radiotelefoniczna posiadająca awaryjne zasilanie z
akumulatorów

Wpływ katastrofy na funkcjonowanie infrastruktury krytycznej

Transport i komunikacja
Transport kolejowy
- unieruchomiona linia kolejowa Szczecin – Świnoujście z powodu uszkodzenia
trakcji elektrycznej
-Szczecin – Stargard Szczeciński – brak zasilania /użycie lokomotyw
spalinowych/

Transport drogowy

Poważne utrudnienia na wszystkich drogach objętych opadami śniegu

Zaopatrzenie w wodę
- duże ujęcia wody były zasilane własnymi agregatami prądotwórczymi,
-małe ujęcia wody nie posiadające własnych agregatów prądotwórczych były
zasilane agregatami przewoźnymi, dostarczonymi przez Państwową Straż
Pożarną i Jednostki Wojskowe /od drugiego dnia awarii/,
- agregaty prądotwórcze były też używane rotacyjnie do napełniania
zbiorników hydroforowych i utrzymania minimalnego ciśnienia w sieci
wodociągowej
- do części miejscowości gdzie nie było możliwości dostarczenia agregatów
prądotwórczych woda dowożona była beczkowozami

Szpitale
Wszystkie szpitale z obszaru objętego katastrofą energetyczną zasilane
były z awaryjnych źródeł zasilania.
- szpitale nie prowadziły planowych zabiegów operacyjnych za wyjątkiem
nagłych przypadków i sytuacji ratujących życie,

Zaopatrzenie w paliwo
Stacje paliwowe na obszarze objętym katastrofą nie prowadziły sprzedaży
ze względu na brak zasilania. Uruchomiono awaryjny system zaopatrzenia
szpitali w paliwo przez prywatnego dystrybutora.

Pozostałe utrudnienia
-nie funkcjonuje komunikacja tramwajowa w Szczecinie,
- nie funkcjonuje system zaopatrzenia w energię cieplną,
- występują utrudnienia w funkcjonowaniu oczyszczalni
ścieków,
- nieczynna jest sieć handlowa, w tym centra handlowe,
- nieczynne są banki oraz bankomaty,
- przerwana zostaje praca w zakładach produkcyjnych, a w tym
w: Stoczni
Szczecińskiej „Nowa”, Stoczni Remontowej „Gryfia”, Porcie
Morskim Szczecin – Świnoujście, ZCh. „Police” i w 4 dużych
zakładach przetwórstwa mięsnego,
- ograniczono działalność szkół i przedszkoli, nie
przeprowadzono w 13 szkołach egzaminów dla szóstoklasistów,
- nie działają kasy fiskalne, ale artykuły podstawowe m.in. leki,
środki higieniczne, żywność są sprzedawane.

Działanie systemu
zarządzania kryzysowego w
czasie awarii

AKTUALNY STAN PRAWNY

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 05 czerwca 1998 r.
O ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE
(Dz. U. Nr 80 z 2001 r. poz. 872)
Art. 15.
Wojewoda jako przedstawiciel Rady Ministrów odpowiada za wykonywanie polityki rządu na
obszarze województwa, a w szczególności:
4) zapewnia współdziałanie wszystkich jednostek organizacyjnych administracji rządowej
i samorządowej działających na obszarze województwa i kieruje ich działalnością
w zakresie zapobiegania zagrożeniu życia, zdrowia lub mienia oraz zagrożeniom
środowiska, bezpieczeństwa państwa i utrzymania porządku publicznego, ochrony praw
obywatelskich, a także zapobiegania klęskom żywiołowym i innym nadzwyczajnym
zagrożeniom oraz zwalczania i usuwania ich skutków na zasadach określonych
w ustawach,
4a) dokonuje oceny stanu zabezpieczenia przeciwpowodziowego województwa, opracowuje
plan operacyjny ochrony przed powodzią oraz ogłasza i odwołuje pogotowie i alarm
przeciwpowodziowy,

Art. 16.
1.

Wojewoda może wydawać, w zakresie wykonywania funkcji przedstawiciela Rady
Ministrów, polecenia obowiązujące wszystkie organy administracji rządowej,
a w sytuacjach nadzwyczajnych, o których mowa w art. 15 pkt 4 i 4a, obowiązujące
również organy samorządu terytorialnego. O wydanych poleceniach wojewoda
niezwłocznie informuje właściwego ministra.

GŁOWNE KOMPETENCE W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 05 czerwca 1998 r.
O ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE
– Wydaje akty prawa miejscowego dla obszarów nie uporządkowanych aktami
prawa powszechnie obowiązującego.
– Planuje reagowanie kryzysowe województwa ustalając między innymi
kompetencje poszczególnych osób funkcyjnych.
– Koordynuje przebiegiem reagowania na sytuacje kryzysowe o wymiarze
ponad powiatowym.
– Wnioskuje o:
• wprowadzenie stanu klęski żywiołowej,
• użycie Sił Zbrojnych RP.
– Ogłasza:
• pogotowie i alarm przeciwpowodziowy,
• stan zagrożenia epidemicznego i stan epidemii,
• uruchomienie działań interwencyjnych w obliczu zagrożenia
radiacyjnego.
–Monitoruje stan bezpieczeństwa województwa oraz informuje, alarmuje i
ostrzega przed potencjalnymi zagrożeniami.
– Udziela wsparcia zagrożonym powiatom siłami i środkami z innych powiatów.
– Wnioskuje o wsparcie potencjału reagowania kryzysowego województwa
zachodniopomorskiego siłami i środkami z województw ościennych lub
wydzielonych z zasobów krajowych.

AKTUALNY STAN PRAWNY

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Art. 1.
Ustawa określa organy właściwe w sprawach zarządzania
kryzysowego oraz ich zadania i zasady działania w tej
dziedzinie, a także zasady finansowania zadań zarządzania
kryzysowego.

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Wojewoda
Wydział Bezpieczeństwa
i Zarządzania Kryzysowego
Zachodniopomorskiego Urzędu
Wojewódzkiego

Wojewódzkie zespolone służby,
inspekcje i straże
Wojewódzkie Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Wojewódzkie
Centrum
Zarządzania
Kryzysowego
Lekarz Koordynator
Ratownictwa
Medycznego

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Starosta
Komórka organizacyjna starostwa
powiatowego właściwa do spraw
zarządzania kryzysowego
Powiatowy Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Powiatowe
Centrum
Zarządzania
Kryzysowego

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Wójt, burmistrz, prezydent miasta
Komórka organizacyjna urzędu gminy
właściwa do spraw zarządzania
kryzysowego
Gminny Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Może tworzyć:

Gminne Centrum
Zarządzania
Kryzysowego

ZALEŻNOŚCI SŁUŻBOWE
w zakresie bezpieczeństwa powszechnego i porządku publicznego

SYTUACJA KRYZYSOWA

STAROSTA
POWIATU

WOJEWODA

STAN KLĘSKI ŻYWIOŁOWEJ
(W zakresie zarządzania kryzysowego)

WOJEWÓDZKI
ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

SYSTEM REAGOWANIA KRYZYSOWEGO WOJEWÓDZTWA ZACHODNIOPOMORSKIEGO

WOJEWÓDZKI
ZESPÓŁ
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

WOJEWODA

RZĄDOWY ZESPÓŁ
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO
RZĄDOWE
CENTRUM
BEZPIECZEŃSTWA

MONITOROWANIE, ANALIZA
UZYSKIWANYCH DANYCH,
PROGNOZOWANIE ZDARZEŃ

SĄSIEDNIE
WOJEWÓDZTWA
NIEMIECKIE
LANDY
NADGRANICZNE

WOJEWÓDZKIE CENTRUM ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO
INICJOWANIE DZIAŁAŃ REAGOWANIA KRYZYSOWEGO
ZABEZPIECZENIE OPERACYJNO – TECHNICZNE
I INFORMACYJNE

ŚRODKI
MASOWEGO
PRZEKAZU

STAROSTOWIE
POWIATÓW

RESORTOWE
STRUKTURY
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

WOJEWÓDZKIE
STANOWISKA
KIEROWANIA,
SŁUŻBY
OPERACYJNODYSPOZYTORSKIE

ORGANIZACJE
POZARZĄDOWE

POWIATOWE CENTRUM
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

SYSTEM
ALARMOWANIA
I OSTRZEGANIA
LUDNOŚCI

WOJEWODZKI ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

WOJEWODA ZACHODNIOPOMORSKI
– przewodniczący
DYREKTOR WYDZIAŁU BEZPIECZEŃSTWA
I ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO – zastępca przewodniczącego

40

STALI CZŁONKOWIE ZESPOŁU
KIEROWNICY ZESPOLONYCH SŁUŻB, INSPEKCJI I STRAŻY WOJEWÓDZKICH
ORGANY ADMINISTRACJI NIEZESPOLONEJ
INNI CZOŁONKOWIE ZESPOŁU
PRZEDSTAWICIELE ZACHODNIOPOMORSKIEGO URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO W SZCZECINIE

INNE OSOBY ZAPROSZONE DO UDZIAŁU W PRACACH ZESPOŁU

GRUPA OPERACYJNA

ZAPEWNIA
FUNKCJONOWANIE

DORAŹNIE

WYDZIAŁ BEZPIECZEŃSTWA I ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

STALI
CZŁONKOWIE
ZESPOŁU

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Wojewoda Zachodniopomorski – przewodniczący;
2) Dyrektor Wydziału Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego
w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie –
zastępca przewodniczącego;
3) Marszałek Województwa Zachodniopomorskiego;
4) Komendant Wojewódzki Policji w Szczecinie;
5) Zachodniopomorski Komendant Wojewódzki Państwowej Straży
Pożarnej;
6) Szef Wojewódzkiego Sztabu Wojskowego w Szczecinie;
7) Dyrektor Wydziału Infrastruktury w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie;
8) Dyrektor Zachodniopomorskiego Centrum Organizacji i Promocji Zdrowia.

KIEROWNICY
ZESPOLONYCH
SŁUŻB, INSPEKCJI
I STRAŻY
WOJEWÓDZKICH

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego;
2) Zachodniopomorski Wojewódzki Konserwator Zabytków;
3) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Ochrony
Roślin i Nasiennictwa
4) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska;
5) Zachodniopomorski Wojewódzki Lekarz Weterynarii;
6) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Farmaceutyczny;
7) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej;
8) Zachodniopomorski Kurator Oświaty;
9) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego;
10)
Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Transportu Drogowego

ORGANY
ADMINISTRACJI
NIEZESPOLONEJ

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Komendant Pomorskiego Oddziału Straży Granicznej w Szczecinie;
2) Komendant Pomorskiego Dywizjonu Straży Granicznej w Świnoujściu;
3) Dyrektor Urzędu Morskiego w Szczecinie;
4) Przedstawiciel Dyrektora Urzędu Morskiego w Słupsku;
5) Dyrektor Izby Celnej w Szczecinie;
6) Dyrektor Urzędu Żeglugi Śródlądowej w Szczecinie;
7) Dyrektor Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Szczecinie;
8) Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny w Szczecinie.

INNI
CZOŁONKOWIE
ZESPOŁU

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Dyrektor Delegatury Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego
w Szczecinie;
2) Prokurator Okręgowy w Szczecinie;
3) Dyrektor Zachodniopomorskiego Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych w Szczecinie;
4) Dyrektor Oddziału Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad w Szczecinie;
5) Dyrektor Oddziału Regionalnego PKP Polskie Linie Kolejowe
w Szczecinie;
6) Dyrektor Zachodniopomorskiego Oddziału Wojewódzkiego
Narodowego Funduszu Zdrowia;
7) Kierownik Biura Prognoz Meteorologicznych Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej w Szczecinie;
8) Dyrektor Północno-Zachodniego Oddziału Terenowego Urzędu
Regulacji Energetyki w Szczecinie.

PRZEDSTAWICIELE
ZACHODNIOPOMORSKIEGO
URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO
W SZCZECINIE

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Dyrektor Generalny Zachodniopomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Szczecinie;
2) Dyrektor Wydział Środowiska i Rolnictwa;
3) Dyrektor Wydział Polityki Społecznej;
4) Dyrektor Wydziału Finansów i Budżetu w Zachodniopomorskim
Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie;
5) Kierownik Biura Prawnego w Zachodniopomorskim Urzędzie
Wojewódzkim w Szczecinie;
6) Rzecznik Prasowy Wojewody Zachodniopomorskiego.

PODJĘTE DZIAŁANIA
W CELU OGRANICZENIA
SKUTKÓW AWARII

48

Godz. 19.14, dnia 7.04.2008 r.
Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego
otrzymuje od Biura Prognoz Meteorologicznych w
Szczecinie ostrzeżenie nr 16 o intensywnych opadach
deszczu przechodzących w deszcz ze śniegiem.
Ostrzeżenie przewiduje silne opady deszczu i deszczu ze
śniegiem w ciągu najbliższych 18 godzin, do 25-30 mm.
Przewidywane są utrudnienia komunikacyjne i na terenach
zurbanizowanych.

49

Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego zgodnie z procedurą rozsyła
w godz. 20.08 – 20.31 ostrzeżenia do mediów /17/ i jednostek samorządu
terytorialnego oraz innych ogniw ważnych dla systemu zarządzania
kryzysowego województwa /33/. Łącznie 50 odbiorców.

50

Najważniejsze działania podejmowane przez wojewódzką administrację
rządową.

I dzień katastrofy /8 kwietnia/
1. Uruchomienie pracy zespołów zarządzania kryzysowego
- wojewódzkiego – praca na dwóch stanowiskach w Urzędzie Miasta Szczecin i Urzędzie
Wojewódzkim /posiedzenia w odstępach 2 – 3 godziny. Zakończone konferencją prasową/,
- powiatowych i gminnych – praca całodobowa z wykorzystaniem systemu łączności
radiotelefonicznej Wojewody i PSP
2. Nadawanie komunikatów radiowych do mieszkańców, przy wykorzystaniu rozgłośni
zlokalizowanych poza Szczecinem
3. Uruchomienie komunikacji autobusowej w Szczecinie.
4. Odwołanie obowiązku uczestnictwa w zajęciach szkolnych – szkoły otwarte.
5. Monitoring funkcjonowania:

- szpitali – wzmocnienie agregatami, dowóz paliwa i wody, zorganizowanie punktu dializ, apel
o przyjmowanie pacjentów w przychodniach,
- systemu wodno – kanalizacyjnego – kontrola zrzutu ścieków, przygotowanie sprzętu do
dowozu wody /PSP, SZ/,
- zakładów o dużym i zwiększonym ryzyku – np.. ZCh Police, wzmocnienie agregatem
urządzeń do chłodzenia instalacji z amoniakiem.
51

6. Monitorowanie prac związanych z przywracaniem energii
7. Wystąpienie do Ministra Finansów o uruchomienie sprzedaży podstawowych produktów
żywnościowych z pominięciem kas fiskalnych – ręczna rejestracja sprzedaży.
8. Zorganizowanie zwiększonej ilości patroli na ulicach: policja, wojsko /żandarmeria / straż
graniczna.
9. Wywóz produktów mrożonych z marketów – samochodami chłodniami do magazynów
rejonowych.

10. Uruchomienie pomocy społecznej.
11. W związku ze zmniejszoną ilością pociągów – pociągi pośpieszne zatrzymywane są na
wszystkich stacjach.
12. Przywracanie energii w I kolejności na elektrociepłowni w Szczecinie.

52

KALENDARIUM DZIAŁAŃ SYSTEMU ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
w dniu 8 kwietnia 2008 r.
4.20 – powołanie w Szczecinie miejskiego zespołu zarządzania kryzysowego;
5.15 – pierwsze posiedzenie miejskiego zespołu zarządzania kryzysowego;
6.00 – spotkanie członków wojewódzkiego zespołu zarządzania kryzysowego;
7.30 - wspólne posiedzenie wojewódzkiego i miejskiego zespołu zarządzania
kryzysowego pod przewodnictwem Wojewody Zachodniopomorskiego i
Prezydenta Szczecina;
7.00 – 9.00 – zbierają się zespoły reagowania kryzysowego w powiatach:
goleniowskim, polickim, stargardzkim, kamieńskim;
8.00 - 11.00 – zbierają się zespoły zarządzania kryzysowego w gminach
objętych awarią energetyczną oraz dodatkowo w mieście Kamień Pomorski i
Trzebiatów ze względu na wystąpienie zagrożenia powodziowego.
8 kwietnia odbywają się wspólne posiedzenia wojewódzkiego i miejskiego zespołu
zarządzania kryzysowego, na których omawiana jest aktualna sytuacja energetyczna,
przeciwpowodziowa oraz stan bezpieczeństwa i porządku publicznego w Szczecinie i na
obszarze powiatów objętych sytuacją kryzysową. Posiedzenia zespołów kończyły się
każdorazowo konferencjami prasowymi, w ramach których przekazywane były dla
mediów dane o aktualnej sytuacji w Szczecinie i na obszarze województwa.
Od dnia 9 kwietnia Wojewódzki Zespół Zarządzania Kryzysowego funkcjonuje w
Urzędzie Wojewódzkim zachowując tryb pracy podobny jak dzień wcześniej
Wojewoda Zachodniopomorski wraz z Komendantem Wojewódzkim PSP jedzie do
miejscowości objętych awarią i uczestniczy w posiedzeniach powiatowych zespołów
zarządzania kryzysowego m.in. w Starostwie Powiatowym w Goleniowie i Kamieniu
Pomorskim.

SCHEMAT KIEROWANIA /ZARZĄDZANIA/
WOJEWODA ZACHODNIOPOMORSKI
WOJEWÓDZKI ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
Wojewódzkie służby, inspekcje, straże
i jednostki organizacyjne wchodzące
w skład systemu reagowania kryzysowego

WCZK

Prezydent Szczecina

Starosta Policki

Starosta Kamieński

Starosta Goleniowski

MCZK

PCZK

PCZK

PCZK

Starosta Stargardzki

Starosta Gryficki

Starosta Gryfiński

Prezydent Świnoujścia

PCZK

PCZK

PCZK

MCZK

GCZK-7

GCZK-3

GCZK-2

GCZK-3

GCZK-2

GCZK-5

Działania podjęte w związku z awarią
Pomoc dla mieszkańców
W związku z zaistniałą awarią sieci energetycznej Wojewoda zwrócił się do
jednostek samorządu terytorialnego, z obszaru dotkniętego skutkami awarii
energetycznej, o:
-zorganizowanie niezbędnej pomocy dla mieszkańców w zakresie m.in.
dostaw żywności,
- wody oraz innego niezbędnego zaopatrzenia,
- objęcie - przez Ośrodki Pomocy Rodzinie, opieką osób potrzebujących
pomocy,
- zapewnienie warunków do skorzystania z urządzeń sanitarnych ( kąpiele,
opieka nad dziećmi).

Ochrona zdrowia /lekarz koordynator z Wojewódzkiego Stanowiska
Koordynacji Ratownictwa Medycznego/
Monitorowano funkcjonowanie szpitali.
Szpitalne oddziały intensywnej terapii i oddziały dializ w województwie
zasilane były agregatami własnymi lub dostarczonymi przez straż pożarną.
Dyrektorom szpitali przekazano telefon kontaktowy do dystrybutora
zaopatrującego agregaty prądotwórcze w paliwo.
Utrzymywano stały kontakt telefoniczny z Wojewódzką Stacją Pogotowia
Ratunkowego. Wojewódzka Stacja Pogotowia Ratunkowego nie odnotowała
zwiększonej ilości wezwań do zachorowań, nie zanotowano również wezwań
związanych z zaistniałym zdarzeniem.

Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny
sprawy sanitarno – epidemiologiczne
Podjęto natychmiastowe działania kontrolne w hurtowniach i sklepach spożywczych
w zakresie przechowywania artykułów spożywczych, zwłaszcza mrożonych.
W czasie kontroli ustalono, że żywność wymagająca przechowywania w chłodzie
była:
-przechowywana w podstawionych pod sklepy samochodach chłodniach w
monitorowanej temperaturze, odpowiedniej dla asortymentu żywności
- przetransportowana do magazynów rejonowych dużych sieci handlowych.

Część żywności nietrwałej mikrobiologicznie, w tym przetwory mleczne, wędliny,
mięso, mrożonki została wycofana z obrotu w ramach działań wynikających z
kontroli wewnętrznych.
Monitorowano jakość wody przeznaczonej do spożycia a także sytuację pod kątem
zagrożenia epidemiologicznego w szpitalach.

Wojewódzki Inspektorat Weterynarii - sprawy weterynaryjne
Inspektorzy powiatowych inspekcji weterynaryjnych podjęli działania kontrolne
z możliwością podejmowania decyzji o utylizacji żywności, która w wyniku
braku dopływu prądu do urządzeń chłodniczych mogła ulec zepsuciu.
Duże fermy drobiowe, pozostające bez podstawowego zasilania, zasilano
zastępczo z agregatów prądotwórczych. Zasilanie zastępcze znacznie
podniosło koszty produkcji w fermach.
Sytuacja w chłodniach składowych jest opanowana.

Sytuacja w oświacie
Z uwagi na niedogrzanie pomieszczeń, brak dostaw ciepła i energii elektrycznej
8 kwietnia, zajęcia lekcyjne we wszystkich gimnazjach i szkołach
ponadgimnazjalnych odwołano.
9 kwietnia w wielu miejscowościach zajęcia skrócono, bądź odwołano.
Odwołano sprawdzian szóstoklasistów w 8 szkołach podstawowych na terenie
Szczecina oraz w 5 w terenie ( Stargard Szczeciński, Koszewo, Sowno,
Grzedzice, Goleniów).
Wojewódzki Kurator Oświaty na bieżąco informował Wojewodę o ilości placówek
oświatowych, w których nie prowadzone były zajęcia szkolne z powodu awarii
zasilania energetycznego.

Siły i środki uczestniczące w likwidacji skutków katastrofy energetycznej

Policja
- 465 funkcjonariuszy, w tym 112 ze Szkoły Policji w Pile,
140 funkcjonariuszy Oddziału Prewencji w Szczecinie,
65 funkcjonariuszy ruchu drogowego,
- 71 radiowozów
-nie odnotowano zdarzeń o charakterze kryminalnym lub
chuligańskim - mających związek z awarią sieci energetycznych.
Państwowa Straż Pożarna
Ratownicy PSP – ok. 250 dziennie
Samochody ratownicze – 6 /Poznań, Gorzów, Warszawa, Opole, Wrocław/
Samochody pożarnicze – ok. 55 dziennie
Agregaty prądotwórcze – ok. 106 dziennie
Motopompy – ok. 47 dziennie

Siły Zbrojne RP /średnio w ciągu dnia/
- 65 żołnierzy
- 15 samochodów
- 2 pojazdy ciężkie
- 4 agregatów prądotwórczych
- 3 motopompy
- lekkie pokrycie drogowe
- most niskowodny
Żandarmeria Wojskowa
- 110 żołnierzy
- 12 samochodów
Pomorski Oddział Straży Granicznej w Szczecinie
- 70 funkcjonariuszy
- 8 samochodów

WSTĘPNE WNIOSKI
PO AWARII

Wstępne wnioski


Konieczne jest zaopatrzenie jednostek organizacyjnych ważnych dla
funkcjonowania administracji publicznej oraz gwarantujących
świadczenie usług społecznych w urządzenia awaryjnego zasilania
elektroenergetycznego



Konieczne jest opracowanie i uruchomienia programu edukacyjnego,
mającego na celu zapoznanie mieszkańców z potencjalnymi
zagrożeniami charakterystycznymi dla poszczególnych powiatów oraz
sposobami optymalnych zachowań



Konieczna jest rozbudowa systemów kierowania i informowania,
wykorzystywanych przez organy samorządu terytorialnego w procesie
reagowania kryzysowego

PODSUMOWANIE
• Sprawne
funkcjonowanie
kryzysowego
przyczyniło
rozmiarów katastrofy

systemu
się
do

zarządzania
ograniczenia

• Szybkie zwołanie Zespołów Zarządzania Kryzysowego
pozwoliło na koordynację działań od momentu
powstania sytuacji kryzysowej
• Wspólne informowanie mieszkańców o skutkach
katastrofy i postępach w prowadzeniu akcji ratowniczej
umożliwiło jednolity przekaz i niezakłóconą pracę
centrów zarządzania kryzysowego

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE

65

Powołanie Zespołu ds. Zbadania Przyczyn i Skutków
Katastrofy Energetycznej Zarządzeniem Wojewody
Zachodniopomorskiego nr 154/2008
z dnia 22 kwietnia 2008r.
Określenie przyczyn i skutków katastrofy
elektroenergetycznej
zaistniałej w części województwa zachodniopomorskiego.
Zbilansowanie strat i szkód powstałych
w wyniku katastrofy elektroenergetycznej
oraz kosztów prowadzenia działań ratowniczych.
Opracowanie założeń
do „Strategii Bezpieczeństwa Energetycznego
dla Województwa Zachodniopomorskiego”.
66

Raport Zespołu ds. Zbadania Przyczyn
i Skutków Katastrofy Energetycznej

WNIOSKI I ZALECENIA

67

68

Bezpośrednie przyczyny katastrofy energetycznej

 Obciążenia sadzią przewodów linii energetycznych przekroczyły
znacznie, co najmniej o kilkadziesiąt procent, przyjęte w
obliczeniach normowe wartości katastrofalne,
 Dodatkowym czynnikiem, mającym wpływ na przebieg zdarzeń i
rozległość uszkodzeń, były obfite opady deszczu w okresie
poprzedzającym awarię, co spowodowało podniesienie poziomu wód
gruntowych i w efekcie rozmiękczenie gruntu,
 Efektem było obniżenie stabilności posadowienia zarówno słupów
linii elektroenergetycznych jak i rosnących w pobliżu linii drzew.

69

Skutki ekonomiczne katastrofy energetycznej







KOSZTY AKCJI RATOWNICZEJ: 829 731,34 zł
KOSZTY PONIESIONE PRZEZ ZAKŁADY, FIRMY,
SPÓŁKI, SZPITALE: 45 172 424,12 zł
KOSZTY PONIESIONE PRZEZ POWIATY I GMINY :
979 468,41 zł
CAŁKOWITE KOSZTY: 46 981 623,87 zł

Koszty niedostarczonej energii elektrycznej oszacowano
na kwotę powyżej 60 milionów zł.
70

Raport dostrzega potrzebę
powołania stałego zespołu :
Wojewódzkiej Rady do spraw
Bezpieczeństwa Energetycznego

71

72

Powołanie Wojewódzkiej Rady
ds. Bezpieczeństwa Energetycznego
Zarządzenie Wojewody Zachodniopomorskiego

nr 435/2008 z dnia 30 września 2008r.

73

ZADANIA WOJEWÓDZKIEJ RADY
ds. BEZPIECZEŃSTWA ENERGETYCZNEGO
1. Nadzór nad realizacją wniosków i zaleceń wynikających z Raportu Zespołu
ds. Zbadania Przyczyn i Skutków Katastrofy Energetycznej w aglomeracji
szczecińskiej i części województwa zachodniopomorskiego.
2. Nadzór nad powstaniem oraz wdrażaniem Strategii Bezpieczeństwa
Energetycznego dla Województwa Zachodniopomorskiego.
3. Monitorowanie funkcjonowania systemu elektroenergetycznego, gazowego
i ciepłowniczego na terenie województwa zachodniopomorskiego.
4. Inicjowanie działań i projektów związanych z rozwojem energetyki na terenie
województwa zachodniopomorskiego.
5. Monitorowanie realizacji planów rozwoju przedsiębiorstw energetycznych.
6. Wspieranie działań samorządu województwa w zakresie tworzenia projektów
planu zaopatrzenia w energię elektryczną, gaz oraz ciepło.
7. Inicjowanie działań wspierających rozwój energetyki odnawialnej.
74

Dziękuję za uwagę

75


Slide 57

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE
Wydział Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego

Olsztyn 20 luty 2009 r.
Waldemar Redmer
1

2

Bezpośrednią przyczyną awarii systemu
elektroenergetycznego w nocy 7-8 kwietnia

2008 r. był szczególnie niekorzystny splot
warunków atmosferycznych prowadzący do
licznych uszkodzeń linii elektroenergetycznych
3

Temperatura powietrza
st. C
8,0
S z c z ec in
7,0

Ś w inoujś c ie
G oleniów

6,0

5,0

4,0

3,0

2,0

1,0

0,0

-1,0

-2,0

-3,0
2008-04-07

2008-04-07

2008-04-07

2008-04-07

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-09

00:00

06:00

12:00

18:00

00:00

06:00

12:00

18:00

00:00

d a ta / g o d z .

4

Prędkość wiatru
Charakterystyczne prędkości wiatru wg PN-77/B-02011

m /s

Strefa I
– Szczecin
– 20 m/s
Strefa II – Goleniów – 24 m/s
Strefa IIa – Świnoujście – 27 m/s

14
S z c z ec in
13
12

Ś w inoujś c ie
G oleniów

11
Kierunek
wiatru wg IMiGW:
10
16:00÷21:00
– PN i PN-ZACH, 3÷6 m/s
22:00÷01:00
– ZACH-PN, 3÷4 m/s
9
02:00÷14:00 – ZACH, 4÷8 m/s
8
7
6
5
4
3
2
1
0
2008-04-07 00:00 2008-04-07 06:00 2008-04-07 12:00 2008-04-07 18:00 2008-04-08 00:00 2008-04-08 06:00 2008-04-08 12:00 2008-04-08 18:00 2008-04-09 00:00
d a ta / g o d z .

5

Rodzaje opadu


Początkowo intensywny opad deszczu, a później
śniegu z deszczem i śniegu



Suma opadów 8:00 07.04 do 8:00 08.04 lokalnie
48 l/m2 w równoważniku wodnym (4,8 cm/m2)



Lokalnie odnotowana gęstość śniegu:
 

2 ,1 kN/m

2

 7 ,8 kN/m

3

0 ,27 m
6

Niewielki pobór energii elektrycznej w
godzinach nocnych z 07 na 08 04 2008 był
przyczyną schłodzenia przewodów
napowietrznych linii energetycznych do
temperatury zamarzania śniegu, co
sprzyjało osadzaniu się sadzi.

7

8

9

Wielkości Obciążeń Przewodów Sadzią
A F L – 6 2 40 m m

2

d = 2 1,7 m m
S a d ź n o rm a ln a
[N /m ]
S a d ź k a ta strofa ln a

A F L – 8 5 25 m m
d = 3 1,5 m m

8 ,7

1 7,4

2 2,8

S a d ź 7 -8 k w ietn ia

3 8,0

4 5,2

[N /m ]

 = 118 %

 = 98 %

9 ,7

1 9,7

76

53

[N /m ]

C ięża r p rzew o d u
[N /m ]
P rzek ro czen ie k atastro fa ln ych ob cią żeń
[% ]

2

Ciężar sadzi na jednym przewodzie długości 300 m:
45,2  300 = 13560 N = 13,56 kN

10

Upadek słupów

11

Zniszczenia konstrukcji
na skutek przeciążenia przewodów
L in ie



220 k V (1)

110 k V (5)

2

1

3

Z łam an ie trzon u słu p a

14

6

20

S k ręcen ia trzon ów



6

6

U szk od zen ia p op rzeczn ik ów ze św iatłow od em



8

8

U szk od zen ia p op rzeczn ik ów b ez św iatłow od u



3

3

1



1

17

24

41

P rzew rócen ia

In n e


12

Formy zniszczenia słupów
Złamania słupów
220 kV

110 kV

13

14

15

Zniszczenia kaskadowe
Linia 220 kV

Linia 15 kV
Linia 110 kV

16

17

18

19

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE

20

Przebieg katastrofy energetycznej w Szczecinie
Police 220 kV

Glinki 220 kV

220kV
Awaria godz. 0.02
Police 110 kV

Glinki 110 kV

8.04.2008 r.

110kV

Szczecin

Awaria godz. 1.06
EC Szczecin
Pomorzany 110 kV

~

8.04.2008 r.

Morzyczyn

Dąbie

Zdroje

110 kV

~

Awaria godz. 3.34

Pomorzany

Morzyczyn
220 kV

8.04.2008 r.
110kV

Żydowce

Awaria godz. 1.55
8.04.2008 r.
Dolna Odra

220kV

~

110kV

Krajnik

~ ~ ~ ~

21

Około godz. 20, dnia 7.04.2008 r. w zachodniej części województwa zaczyna
padać intensywny deszcz przechodzący w deszcz ze śniegiem

Zasięg opadów
deszczu i deszczu
ze śniegiem

Rozmiar katastrofy w województwie
zachodniopomorskim w godzinach
porannych dnia 8.04.2008 r.

Powiat gryfiński: gminy północne
liczba ludności ok.. 30 000
Powiat kamieński: cały
liczba ludności ok.. 47 000
Powiatu gryficki: gminy południowe
liczba ludności ok.. 20 000
Powiat goleniowski: cały
liczba ludności ok.. 78 000

Powiat policki cały
liczba ludności ok.. 63 000
Powiat pyrzycki północne gminy
liczba ludności ok.. 10 000
Powiat stargardzki: bez miasta
Stargard Szczeciński
liczba ludności ok. 40 000
Szczecin dzielnice lewobrzeża
liczba ludności ok.. 300 000
Świnoujście
liczba ludności ok. 40 000
Razem o godz. 7.00 dnia 8.04 w
województwie zachodniopomorskim
ok. 628 000 mieszkańców
pozbawionych było energii
elektrycznej
23

Przebieg zdarzeń w dniu 8 kwietnia 2008 r.

0.02 – awaria głównej linii energetycznej 220 kV Morzyczyn – Police,
zasilającej Szczecin od wschodu;
3.30 – awaria głównej linii energetycznej 220 kV Krajnik – Glinki,
zasilającej Szczecin od południa,
- awarie trzech linii energetycznych 110 kV ;
- awarie licznych linii energetycznych średniego i niskiego napięcia
zasilających w prąd miejscowości w zachodnich powiatach województwa.
Powyższe awarie linii energetycznych spowodowały:
- przerwę w pracy elektrociepłowni Szczecin oraz Pomorzany w
Szczecinie,
- awarię 900 stacji transformatorowych,
- brak prądu w lewobrzeżnej części Szczecina oraz miejscowościach na
obszarze powiatów: stargardzkiego, goleniowskiego, kamieńskiego,
gryfińskiego, pyrzyckiego, gryfickiego, łobeskiego, miasta Świnoujście,
polickiego, w tym ZCh. „Police”.

WPŁYW AWARII
NA FUNKCJONOWANIE
INFRASTRUKTURY
KRYTYCZNEJ

Wpływ katastrofy na funkcjonowanie infrastruktury krytycznej

ŁĄCZNOŚĆ

RODZAJ ŁĄCZNOŚCI

DZIAŁANIE /FUNKCJONOWANIE

System łączności telefonicznej przewodowej

Działa tam, gdzie nie wykorzystywano aparatów telefonicznych
zasilanych z sieci energetycznej

System łączności telefonicznej – mobilnej
/TK/

Realizowała tylko połączenia alarmowe, częściowo funkcjonował
operator TK „Plus”

Internet

Nie funkcjonował

Łączność w systemie reagowania
kryzysowego

Funkcjonowała we wszystkich centrach zarządzania kryzysowego
łączność radiotelefoniczna posiadająca awaryjne zasilanie z
akumulatorów

Wpływ katastrofy na funkcjonowanie infrastruktury krytycznej

Transport i komunikacja
Transport kolejowy
- unieruchomiona linia kolejowa Szczecin – Świnoujście z powodu uszkodzenia
trakcji elektrycznej
-Szczecin – Stargard Szczeciński – brak zasilania /użycie lokomotyw
spalinowych/

Transport drogowy

Poważne utrudnienia na wszystkich drogach objętych opadami śniegu

Zaopatrzenie w wodę
- duże ujęcia wody były zasilane własnymi agregatami prądotwórczymi,
-małe ujęcia wody nie posiadające własnych agregatów prądotwórczych były
zasilane agregatami przewoźnymi, dostarczonymi przez Państwową Straż
Pożarną i Jednostki Wojskowe /od drugiego dnia awarii/,
- agregaty prądotwórcze były też używane rotacyjnie do napełniania
zbiorników hydroforowych i utrzymania minimalnego ciśnienia w sieci
wodociągowej
- do części miejscowości gdzie nie było możliwości dostarczenia agregatów
prądotwórczych woda dowożona była beczkowozami

Szpitale
Wszystkie szpitale z obszaru objętego katastrofą energetyczną zasilane
były z awaryjnych źródeł zasilania.
- szpitale nie prowadziły planowych zabiegów operacyjnych za wyjątkiem
nagłych przypadków i sytuacji ratujących życie,

Zaopatrzenie w paliwo
Stacje paliwowe na obszarze objętym katastrofą nie prowadziły sprzedaży
ze względu na brak zasilania. Uruchomiono awaryjny system zaopatrzenia
szpitali w paliwo przez prywatnego dystrybutora.

Pozostałe utrudnienia
-nie funkcjonuje komunikacja tramwajowa w Szczecinie,
- nie funkcjonuje system zaopatrzenia w energię cieplną,
- występują utrudnienia w funkcjonowaniu oczyszczalni
ścieków,
- nieczynna jest sieć handlowa, w tym centra handlowe,
- nieczynne są banki oraz bankomaty,
- przerwana zostaje praca w zakładach produkcyjnych, a w tym
w: Stoczni
Szczecińskiej „Nowa”, Stoczni Remontowej „Gryfia”, Porcie
Morskim Szczecin – Świnoujście, ZCh. „Police” i w 4 dużych
zakładach przetwórstwa mięsnego,
- ograniczono działalność szkół i przedszkoli, nie
przeprowadzono w 13 szkołach egzaminów dla szóstoklasistów,
- nie działają kasy fiskalne, ale artykuły podstawowe m.in. leki,
środki higieniczne, żywność są sprzedawane.

Działanie systemu
zarządzania kryzysowego w
czasie awarii

AKTUALNY STAN PRAWNY

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 05 czerwca 1998 r.
O ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE
(Dz. U. Nr 80 z 2001 r. poz. 872)
Art. 15.
Wojewoda jako przedstawiciel Rady Ministrów odpowiada za wykonywanie polityki rządu na
obszarze województwa, a w szczególności:
4) zapewnia współdziałanie wszystkich jednostek organizacyjnych administracji rządowej
i samorządowej działających na obszarze województwa i kieruje ich działalnością
w zakresie zapobiegania zagrożeniu życia, zdrowia lub mienia oraz zagrożeniom
środowiska, bezpieczeństwa państwa i utrzymania porządku publicznego, ochrony praw
obywatelskich, a także zapobiegania klęskom żywiołowym i innym nadzwyczajnym
zagrożeniom oraz zwalczania i usuwania ich skutków na zasadach określonych
w ustawach,
4a) dokonuje oceny stanu zabezpieczenia przeciwpowodziowego województwa, opracowuje
plan operacyjny ochrony przed powodzią oraz ogłasza i odwołuje pogotowie i alarm
przeciwpowodziowy,

Art. 16.
1.

Wojewoda może wydawać, w zakresie wykonywania funkcji przedstawiciela Rady
Ministrów, polecenia obowiązujące wszystkie organy administracji rządowej,
a w sytuacjach nadzwyczajnych, o których mowa w art. 15 pkt 4 i 4a, obowiązujące
również organy samorządu terytorialnego. O wydanych poleceniach wojewoda
niezwłocznie informuje właściwego ministra.

GŁOWNE KOMPETENCE W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 05 czerwca 1998 r.
O ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE
– Wydaje akty prawa miejscowego dla obszarów nie uporządkowanych aktami
prawa powszechnie obowiązującego.
– Planuje reagowanie kryzysowe województwa ustalając między innymi
kompetencje poszczególnych osób funkcyjnych.
– Koordynuje przebiegiem reagowania na sytuacje kryzysowe o wymiarze
ponad powiatowym.
– Wnioskuje o:
• wprowadzenie stanu klęski żywiołowej,
• użycie Sił Zbrojnych RP.
– Ogłasza:
• pogotowie i alarm przeciwpowodziowy,
• stan zagrożenia epidemicznego i stan epidemii,
• uruchomienie działań interwencyjnych w obliczu zagrożenia
radiacyjnego.
–Monitoruje stan bezpieczeństwa województwa oraz informuje, alarmuje i
ostrzega przed potencjalnymi zagrożeniami.
– Udziela wsparcia zagrożonym powiatom siłami i środkami z innych powiatów.
– Wnioskuje o wsparcie potencjału reagowania kryzysowego województwa
zachodniopomorskiego siłami i środkami z województw ościennych lub
wydzielonych z zasobów krajowych.

AKTUALNY STAN PRAWNY

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Art. 1.
Ustawa określa organy właściwe w sprawach zarządzania
kryzysowego oraz ich zadania i zasady działania w tej
dziedzinie, a także zasady finansowania zadań zarządzania
kryzysowego.

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Wojewoda
Wydział Bezpieczeństwa
i Zarządzania Kryzysowego
Zachodniopomorskiego Urzędu
Wojewódzkiego

Wojewódzkie zespolone służby,
inspekcje i straże
Wojewódzkie Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Wojewódzkie
Centrum
Zarządzania
Kryzysowego
Lekarz Koordynator
Ratownictwa
Medycznego

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Starosta
Komórka organizacyjna starostwa
powiatowego właściwa do spraw
zarządzania kryzysowego
Powiatowy Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Powiatowe
Centrum
Zarządzania
Kryzysowego

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Wójt, burmistrz, prezydent miasta
Komórka organizacyjna urzędu gminy
właściwa do spraw zarządzania
kryzysowego
Gminny Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Może tworzyć:

Gminne Centrum
Zarządzania
Kryzysowego

ZALEŻNOŚCI SŁUŻBOWE
w zakresie bezpieczeństwa powszechnego i porządku publicznego

SYTUACJA KRYZYSOWA

STAROSTA
POWIATU

WOJEWODA

STAN KLĘSKI ŻYWIOŁOWEJ
(W zakresie zarządzania kryzysowego)

WOJEWÓDZKI
ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

SYSTEM REAGOWANIA KRYZYSOWEGO WOJEWÓDZTWA ZACHODNIOPOMORSKIEGO

WOJEWÓDZKI
ZESPÓŁ
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

WOJEWODA

RZĄDOWY ZESPÓŁ
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO
RZĄDOWE
CENTRUM
BEZPIECZEŃSTWA

MONITOROWANIE, ANALIZA
UZYSKIWANYCH DANYCH,
PROGNOZOWANIE ZDARZEŃ

SĄSIEDNIE
WOJEWÓDZTWA
NIEMIECKIE
LANDY
NADGRANICZNE

WOJEWÓDZKIE CENTRUM ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO
INICJOWANIE DZIAŁAŃ REAGOWANIA KRYZYSOWEGO
ZABEZPIECZENIE OPERACYJNO – TECHNICZNE
I INFORMACYJNE

ŚRODKI
MASOWEGO
PRZEKAZU

STAROSTOWIE
POWIATÓW

RESORTOWE
STRUKTURY
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

WOJEWÓDZKIE
STANOWISKA
KIEROWANIA,
SŁUŻBY
OPERACYJNODYSPOZYTORSKIE

ORGANIZACJE
POZARZĄDOWE

POWIATOWE CENTRUM
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

SYSTEM
ALARMOWANIA
I OSTRZEGANIA
LUDNOŚCI

WOJEWODZKI ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

WOJEWODA ZACHODNIOPOMORSKI
– przewodniczący
DYREKTOR WYDZIAŁU BEZPIECZEŃSTWA
I ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO – zastępca przewodniczącego

40

STALI CZŁONKOWIE ZESPOŁU
KIEROWNICY ZESPOLONYCH SŁUŻB, INSPEKCJI I STRAŻY WOJEWÓDZKICH
ORGANY ADMINISTRACJI NIEZESPOLONEJ
INNI CZOŁONKOWIE ZESPOŁU
PRZEDSTAWICIELE ZACHODNIOPOMORSKIEGO URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO W SZCZECINIE

INNE OSOBY ZAPROSZONE DO UDZIAŁU W PRACACH ZESPOŁU

GRUPA OPERACYJNA

ZAPEWNIA
FUNKCJONOWANIE

DORAŹNIE

WYDZIAŁ BEZPIECZEŃSTWA I ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

STALI
CZŁONKOWIE
ZESPOŁU

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Wojewoda Zachodniopomorski – przewodniczący;
2) Dyrektor Wydziału Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego
w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie –
zastępca przewodniczącego;
3) Marszałek Województwa Zachodniopomorskiego;
4) Komendant Wojewódzki Policji w Szczecinie;
5) Zachodniopomorski Komendant Wojewódzki Państwowej Straży
Pożarnej;
6) Szef Wojewódzkiego Sztabu Wojskowego w Szczecinie;
7) Dyrektor Wydziału Infrastruktury w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie;
8) Dyrektor Zachodniopomorskiego Centrum Organizacji i Promocji Zdrowia.

KIEROWNICY
ZESPOLONYCH
SŁUŻB, INSPEKCJI
I STRAŻY
WOJEWÓDZKICH

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego;
2) Zachodniopomorski Wojewódzki Konserwator Zabytków;
3) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Ochrony
Roślin i Nasiennictwa
4) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska;
5) Zachodniopomorski Wojewódzki Lekarz Weterynarii;
6) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Farmaceutyczny;
7) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej;
8) Zachodniopomorski Kurator Oświaty;
9) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego;
10)
Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Transportu Drogowego

ORGANY
ADMINISTRACJI
NIEZESPOLONEJ

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Komendant Pomorskiego Oddziału Straży Granicznej w Szczecinie;
2) Komendant Pomorskiego Dywizjonu Straży Granicznej w Świnoujściu;
3) Dyrektor Urzędu Morskiego w Szczecinie;
4) Przedstawiciel Dyrektora Urzędu Morskiego w Słupsku;
5) Dyrektor Izby Celnej w Szczecinie;
6) Dyrektor Urzędu Żeglugi Śródlądowej w Szczecinie;
7) Dyrektor Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Szczecinie;
8) Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny w Szczecinie.

INNI
CZOŁONKOWIE
ZESPOŁU

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Dyrektor Delegatury Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego
w Szczecinie;
2) Prokurator Okręgowy w Szczecinie;
3) Dyrektor Zachodniopomorskiego Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych w Szczecinie;
4) Dyrektor Oddziału Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad w Szczecinie;
5) Dyrektor Oddziału Regionalnego PKP Polskie Linie Kolejowe
w Szczecinie;
6) Dyrektor Zachodniopomorskiego Oddziału Wojewódzkiego
Narodowego Funduszu Zdrowia;
7) Kierownik Biura Prognoz Meteorologicznych Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej w Szczecinie;
8) Dyrektor Północno-Zachodniego Oddziału Terenowego Urzędu
Regulacji Energetyki w Szczecinie.

PRZEDSTAWICIELE
ZACHODNIOPOMORSKIEGO
URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO
W SZCZECINIE

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Dyrektor Generalny Zachodniopomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Szczecinie;
2) Dyrektor Wydział Środowiska i Rolnictwa;
3) Dyrektor Wydział Polityki Społecznej;
4) Dyrektor Wydziału Finansów i Budżetu w Zachodniopomorskim
Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie;
5) Kierownik Biura Prawnego w Zachodniopomorskim Urzędzie
Wojewódzkim w Szczecinie;
6) Rzecznik Prasowy Wojewody Zachodniopomorskiego.

PODJĘTE DZIAŁANIA
W CELU OGRANICZENIA
SKUTKÓW AWARII

48

Godz. 19.14, dnia 7.04.2008 r.
Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego
otrzymuje od Biura Prognoz Meteorologicznych w
Szczecinie ostrzeżenie nr 16 o intensywnych opadach
deszczu przechodzących w deszcz ze śniegiem.
Ostrzeżenie przewiduje silne opady deszczu i deszczu ze
śniegiem w ciągu najbliższych 18 godzin, do 25-30 mm.
Przewidywane są utrudnienia komunikacyjne i na terenach
zurbanizowanych.

49

Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego zgodnie z procedurą rozsyła
w godz. 20.08 – 20.31 ostrzeżenia do mediów /17/ i jednostek samorządu
terytorialnego oraz innych ogniw ważnych dla systemu zarządzania
kryzysowego województwa /33/. Łącznie 50 odbiorców.

50

Najważniejsze działania podejmowane przez wojewódzką administrację
rządową.

I dzień katastrofy /8 kwietnia/
1. Uruchomienie pracy zespołów zarządzania kryzysowego
- wojewódzkiego – praca na dwóch stanowiskach w Urzędzie Miasta Szczecin i Urzędzie
Wojewódzkim /posiedzenia w odstępach 2 – 3 godziny. Zakończone konferencją prasową/,
- powiatowych i gminnych – praca całodobowa z wykorzystaniem systemu łączności
radiotelefonicznej Wojewody i PSP
2. Nadawanie komunikatów radiowych do mieszkańców, przy wykorzystaniu rozgłośni
zlokalizowanych poza Szczecinem
3. Uruchomienie komunikacji autobusowej w Szczecinie.
4. Odwołanie obowiązku uczestnictwa w zajęciach szkolnych – szkoły otwarte.
5. Monitoring funkcjonowania:

- szpitali – wzmocnienie agregatami, dowóz paliwa i wody, zorganizowanie punktu dializ, apel
o przyjmowanie pacjentów w przychodniach,
- systemu wodno – kanalizacyjnego – kontrola zrzutu ścieków, przygotowanie sprzętu do
dowozu wody /PSP, SZ/,
- zakładów o dużym i zwiększonym ryzyku – np.. ZCh Police, wzmocnienie agregatem
urządzeń do chłodzenia instalacji z amoniakiem.
51

6. Monitorowanie prac związanych z przywracaniem energii
7. Wystąpienie do Ministra Finansów o uruchomienie sprzedaży podstawowych produktów
żywnościowych z pominięciem kas fiskalnych – ręczna rejestracja sprzedaży.
8. Zorganizowanie zwiększonej ilości patroli na ulicach: policja, wojsko /żandarmeria / straż
graniczna.
9. Wywóz produktów mrożonych z marketów – samochodami chłodniami do magazynów
rejonowych.

10. Uruchomienie pomocy społecznej.
11. W związku ze zmniejszoną ilością pociągów – pociągi pośpieszne zatrzymywane są na
wszystkich stacjach.
12. Przywracanie energii w I kolejności na elektrociepłowni w Szczecinie.

52

KALENDARIUM DZIAŁAŃ SYSTEMU ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
w dniu 8 kwietnia 2008 r.
4.20 – powołanie w Szczecinie miejskiego zespołu zarządzania kryzysowego;
5.15 – pierwsze posiedzenie miejskiego zespołu zarządzania kryzysowego;
6.00 – spotkanie członków wojewódzkiego zespołu zarządzania kryzysowego;
7.30 - wspólne posiedzenie wojewódzkiego i miejskiego zespołu zarządzania
kryzysowego pod przewodnictwem Wojewody Zachodniopomorskiego i
Prezydenta Szczecina;
7.00 – 9.00 – zbierają się zespoły reagowania kryzysowego w powiatach:
goleniowskim, polickim, stargardzkim, kamieńskim;
8.00 - 11.00 – zbierają się zespoły zarządzania kryzysowego w gminach
objętych awarią energetyczną oraz dodatkowo w mieście Kamień Pomorski i
Trzebiatów ze względu na wystąpienie zagrożenia powodziowego.
8 kwietnia odbywają się wspólne posiedzenia wojewódzkiego i miejskiego zespołu
zarządzania kryzysowego, na których omawiana jest aktualna sytuacja energetyczna,
przeciwpowodziowa oraz stan bezpieczeństwa i porządku publicznego w Szczecinie i na
obszarze powiatów objętych sytuacją kryzysową. Posiedzenia zespołów kończyły się
każdorazowo konferencjami prasowymi, w ramach których przekazywane były dla
mediów dane o aktualnej sytuacji w Szczecinie i na obszarze województwa.
Od dnia 9 kwietnia Wojewódzki Zespół Zarządzania Kryzysowego funkcjonuje w
Urzędzie Wojewódzkim zachowując tryb pracy podobny jak dzień wcześniej
Wojewoda Zachodniopomorski wraz z Komendantem Wojewódzkim PSP jedzie do
miejscowości objętych awarią i uczestniczy w posiedzeniach powiatowych zespołów
zarządzania kryzysowego m.in. w Starostwie Powiatowym w Goleniowie i Kamieniu
Pomorskim.

SCHEMAT KIEROWANIA /ZARZĄDZANIA/
WOJEWODA ZACHODNIOPOMORSKI
WOJEWÓDZKI ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
Wojewódzkie służby, inspekcje, straże
i jednostki organizacyjne wchodzące
w skład systemu reagowania kryzysowego

WCZK

Prezydent Szczecina

Starosta Policki

Starosta Kamieński

Starosta Goleniowski

MCZK

PCZK

PCZK

PCZK

Starosta Stargardzki

Starosta Gryficki

Starosta Gryfiński

Prezydent Świnoujścia

PCZK

PCZK

PCZK

MCZK

GCZK-7

GCZK-3

GCZK-2

GCZK-3

GCZK-2

GCZK-5

Działania podjęte w związku z awarią
Pomoc dla mieszkańców
W związku z zaistniałą awarią sieci energetycznej Wojewoda zwrócił się do
jednostek samorządu terytorialnego, z obszaru dotkniętego skutkami awarii
energetycznej, o:
-zorganizowanie niezbędnej pomocy dla mieszkańców w zakresie m.in.
dostaw żywności,
- wody oraz innego niezbędnego zaopatrzenia,
- objęcie - przez Ośrodki Pomocy Rodzinie, opieką osób potrzebujących
pomocy,
- zapewnienie warunków do skorzystania z urządzeń sanitarnych ( kąpiele,
opieka nad dziećmi).

Ochrona zdrowia /lekarz koordynator z Wojewódzkiego Stanowiska
Koordynacji Ratownictwa Medycznego/
Monitorowano funkcjonowanie szpitali.
Szpitalne oddziały intensywnej terapii i oddziały dializ w województwie
zasilane były agregatami własnymi lub dostarczonymi przez straż pożarną.
Dyrektorom szpitali przekazano telefon kontaktowy do dystrybutora
zaopatrującego agregaty prądotwórcze w paliwo.
Utrzymywano stały kontakt telefoniczny z Wojewódzką Stacją Pogotowia
Ratunkowego. Wojewódzka Stacja Pogotowia Ratunkowego nie odnotowała
zwiększonej ilości wezwań do zachorowań, nie zanotowano również wezwań
związanych z zaistniałym zdarzeniem.

Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny
sprawy sanitarno – epidemiologiczne
Podjęto natychmiastowe działania kontrolne w hurtowniach i sklepach spożywczych
w zakresie przechowywania artykułów spożywczych, zwłaszcza mrożonych.
W czasie kontroli ustalono, że żywność wymagająca przechowywania w chłodzie
była:
-przechowywana w podstawionych pod sklepy samochodach chłodniach w
monitorowanej temperaturze, odpowiedniej dla asortymentu żywności
- przetransportowana do magazynów rejonowych dużych sieci handlowych.

Część żywności nietrwałej mikrobiologicznie, w tym przetwory mleczne, wędliny,
mięso, mrożonki została wycofana z obrotu w ramach działań wynikających z
kontroli wewnętrznych.
Monitorowano jakość wody przeznaczonej do spożycia a także sytuację pod kątem
zagrożenia epidemiologicznego w szpitalach.

Wojewódzki Inspektorat Weterynarii - sprawy weterynaryjne
Inspektorzy powiatowych inspekcji weterynaryjnych podjęli działania kontrolne
z możliwością podejmowania decyzji o utylizacji żywności, która w wyniku
braku dopływu prądu do urządzeń chłodniczych mogła ulec zepsuciu.
Duże fermy drobiowe, pozostające bez podstawowego zasilania, zasilano
zastępczo z agregatów prądotwórczych. Zasilanie zastępcze znacznie
podniosło koszty produkcji w fermach.
Sytuacja w chłodniach składowych jest opanowana.

Sytuacja w oświacie
Z uwagi na niedogrzanie pomieszczeń, brak dostaw ciepła i energii elektrycznej
8 kwietnia, zajęcia lekcyjne we wszystkich gimnazjach i szkołach
ponadgimnazjalnych odwołano.
9 kwietnia w wielu miejscowościach zajęcia skrócono, bądź odwołano.
Odwołano sprawdzian szóstoklasistów w 8 szkołach podstawowych na terenie
Szczecina oraz w 5 w terenie ( Stargard Szczeciński, Koszewo, Sowno,
Grzedzice, Goleniów).
Wojewódzki Kurator Oświaty na bieżąco informował Wojewodę o ilości placówek
oświatowych, w których nie prowadzone były zajęcia szkolne z powodu awarii
zasilania energetycznego.

Siły i środki uczestniczące w likwidacji skutków katastrofy energetycznej

Policja
- 465 funkcjonariuszy, w tym 112 ze Szkoły Policji w Pile,
140 funkcjonariuszy Oddziału Prewencji w Szczecinie,
65 funkcjonariuszy ruchu drogowego,
- 71 radiowozów
-nie odnotowano zdarzeń o charakterze kryminalnym lub
chuligańskim - mających związek z awarią sieci energetycznych.
Państwowa Straż Pożarna
Ratownicy PSP – ok. 250 dziennie
Samochody ratownicze – 6 /Poznań, Gorzów, Warszawa, Opole, Wrocław/
Samochody pożarnicze – ok. 55 dziennie
Agregaty prądotwórcze – ok. 106 dziennie
Motopompy – ok. 47 dziennie

Siły Zbrojne RP /średnio w ciągu dnia/
- 65 żołnierzy
- 15 samochodów
- 2 pojazdy ciężkie
- 4 agregatów prądotwórczych
- 3 motopompy
- lekkie pokrycie drogowe
- most niskowodny
Żandarmeria Wojskowa
- 110 żołnierzy
- 12 samochodów
Pomorski Oddział Straży Granicznej w Szczecinie
- 70 funkcjonariuszy
- 8 samochodów

WSTĘPNE WNIOSKI
PO AWARII

Wstępne wnioski


Konieczne jest zaopatrzenie jednostek organizacyjnych ważnych dla
funkcjonowania administracji publicznej oraz gwarantujących
świadczenie usług społecznych w urządzenia awaryjnego zasilania
elektroenergetycznego



Konieczne jest opracowanie i uruchomienia programu edukacyjnego,
mającego na celu zapoznanie mieszkańców z potencjalnymi
zagrożeniami charakterystycznymi dla poszczególnych powiatów oraz
sposobami optymalnych zachowań



Konieczna jest rozbudowa systemów kierowania i informowania,
wykorzystywanych przez organy samorządu terytorialnego w procesie
reagowania kryzysowego

PODSUMOWANIE
• Sprawne
funkcjonowanie
kryzysowego
przyczyniło
rozmiarów katastrofy

systemu
się
do

zarządzania
ograniczenia

• Szybkie zwołanie Zespołów Zarządzania Kryzysowego
pozwoliło na koordynację działań od momentu
powstania sytuacji kryzysowej
• Wspólne informowanie mieszkańców o skutkach
katastrofy i postępach w prowadzeniu akcji ratowniczej
umożliwiło jednolity przekaz i niezakłóconą pracę
centrów zarządzania kryzysowego

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE

65

Powołanie Zespołu ds. Zbadania Przyczyn i Skutków
Katastrofy Energetycznej Zarządzeniem Wojewody
Zachodniopomorskiego nr 154/2008
z dnia 22 kwietnia 2008r.
Określenie przyczyn i skutków katastrofy
elektroenergetycznej
zaistniałej w części województwa zachodniopomorskiego.
Zbilansowanie strat i szkód powstałych
w wyniku katastrofy elektroenergetycznej
oraz kosztów prowadzenia działań ratowniczych.
Opracowanie założeń
do „Strategii Bezpieczeństwa Energetycznego
dla Województwa Zachodniopomorskiego”.
66

Raport Zespołu ds. Zbadania Przyczyn
i Skutków Katastrofy Energetycznej

WNIOSKI I ZALECENIA

67

68

Bezpośrednie przyczyny katastrofy energetycznej

 Obciążenia sadzią przewodów linii energetycznych przekroczyły
znacznie, co najmniej o kilkadziesiąt procent, przyjęte w
obliczeniach normowe wartości katastrofalne,
 Dodatkowym czynnikiem, mającym wpływ na przebieg zdarzeń i
rozległość uszkodzeń, były obfite opady deszczu w okresie
poprzedzającym awarię, co spowodowało podniesienie poziomu wód
gruntowych i w efekcie rozmiękczenie gruntu,
 Efektem było obniżenie stabilności posadowienia zarówno słupów
linii elektroenergetycznych jak i rosnących w pobliżu linii drzew.

69

Skutki ekonomiczne katastrofy energetycznej







KOSZTY AKCJI RATOWNICZEJ: 829 731,34 zł
KOSZTY PONIESIONE PRZEZ ZAKŁADY, FIRMY,
SPÓŁKI, SZPITALE: 45 172 424,12 zł
KOSZTY PONIESIONE PRZEZ POWIATY I GMINY :
979 468,41 zł
CAŁKOWITE KOSZTY: 46 981 623,87 zł

Koszty niedostarczonej energii elektrycznej oszacowano
na kwotę powyżej 60 milionów zł.
70

Raport dostrzega potrzebę
powołania stałego zespołu :
Wojewódzkiej Rady do spraw
Bezpieczeństwa Energetycznego

71

72

Powołanie Wojewódzkiej Rady
ds. Bezpieczeństwa Energetycznego
Zarządzenie Wojewody Zachodniopomorskiego

nr 435/2008 z dnia 30 września 2008r.

73

ZADANIA WOJEWÓDZKIEJ RADY
ds. BEZPIECZEŃSTWA ENERGETYCZNEGO
1. Nadzór nad realizacją wniosków i zaleceń wynikających z Raportu Zespołu
ds. Zbadania Przyczyn i Skutków Katastrofy Energetycznej w aglomeracji
szczecińskiej i części województwa zachodniopomorskiego.
2. Nadzór nad powstaniem oraz wdrażaniem Strategii Bezpieczeństwa
Energetycznego dla Województwa Zachodniopomorskiego.
3. Monitorowanie funkcjonowania systemu elektroenergetycznego, gazowego
i ciepłowniczego na terenie województwa zachodniopomorskiego.
4. Inicjowanie działań i projektów związanych z rozwojem energetyki na terenie
województwa zachodniopomorskiego.
5. Monitorowanie realizacji planów rozwoju przedsiębiorstw energetycznych.
6. Wspieranie działań samorządu województwa w zakresie tworzenia projektów
planu zaopatrzenia w energię elektryczną, gaz oraz ciepło.
7. Inicjowanie działań wspierających rozwój energetyki odnawialnej.
74

Dziękuję za uwagę

75


Slide 58

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE
Wydział Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego

Olsztyn 20 luty 2009 r.
Waldemar Redmer
1

2

Bezpośrednią przyczyną awarii systemu
elektroenergetycznego w nocy 7-8 kwietnia

2008 r. był szczególnie niekorzystny splot
warunków atmosferycznych prowadzący do
licznych uszkodzeń linii elektroenergetycznych
3

Temperatura powietrza
st. C
8,0
S z c z ec in
7,0

Ś w inoujś c ie
G oleniów

6,0

5,0

4,0

3,0

2,0

1,0

0,0

-1,0

-2,0

-3,0
2008-04-07

2008-04-07

2008-04-07

2008-04-07

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-09

00:00

06:00

12:00

18:00

00:00

06:00

12:00

18:00

00:00

d a ta / g o d z .

4

Prędkość wiatru
Charakterystyczne prędkości wiatru wg PN-77/B-02011

m /s

Strefa I
– Szczecin
– 20 m/s
Strefa II – Goleniów – 24 m/s
Strefa IIa – Świnoujście – 27 m/s

14
S z c z ec in
13
12

Ś w inoujś c ie
G oleniów

11
Kierunek
wiatru wg IMiGW:
10
16:00÷21:00
– PN i PN-ZACH, 3÷6 m/s
22:00÷01:00
– ZACH-PN, 3÷4 m/s
9
02:00÷14:00 – ZACH, 4÷8 m/s
8
7
6
5
4
3
2
1
0
2008-04-07 00:00 2008-04-07 06:00 2008-04-07 12:00 2008-04-07 18:00 2008-04-08 00:00 2008-04-08 06:00 2008-04-08 12:00 2008-04-08 18:00 2008-04-09 00:00
d a ta / g o d z .

5

Rodzaje opadu


Początkowo intensywny opad deszczu, a później
śniegu z deszczem i śniegu



Suma opadów 8:00 07.04 do 8:00 08.04 lokalnie
48 l/m2 w równoważniku wodnym (4,8 cm/m2)



Lokalnie odnotowana gęstość śniegu:
 

2 ,1 kN/m

2

 7 ,8 kN/m

3

0 ,27 m
6

Niewielki pobór energii elektrycznej w
godzinach nocnych z 07 na 08 04 2008 był
przyczyną schłodzenia przewodów
napowietrznych linii energetycznych do
temperatury zamarzania śniegu, co
sprzyjało osadzaniu się sadzi.

7

8

9

Wielkości Obciążeń Przewodów Sadzią
A F L – 6 2 40 m m

2

d = 2 1,7 m m
S a d ź n o rm a ln a
[N /m ]
S a d ź k a ta strofa ln a

A F L – 8 5 25 m m
d = 3 1,5 m m

8 ,7

1 7,4

2 2,8

S a d ź 7 -8 k w ietn ia

3 8,0

4 5,2

[N /m ]

 = 118 %

 = 98 %

9 ,7

1 9,7

76

53

[N /m ]

C ięża r p rzew o d u
[N /m ]
P rzek ro czen ie k atastro fa ln ych ob cią żeń
[% ]

2

Ciężar sadzi na jednym przewodzie długości 300 m:
45,2  300 = 13560 N = 13,56 kN

10

Upadek słupów

11

Zniszczenia konstrukcji
na skutek przeciążenia przewodów
L in ie



220 k V (1)

110 k V (5)

2

1

3

Z łam an ie trzon u słu p a

14

6

20

S k ręcen ia trzon ów



6

6

U szk od zen ia p op rzeczn ik ów ze św iatłow od em



8

8

U szk od zen ia p op rzeczn ik ów b ez św iatłow od u



3

3

1



1

17

24

41

P rzew rócen ia

In n e


12

Formy zniszczenia słupów
Złamania słupów
220 kV

110 kV

13

14

15

Zniszczenia kaskadowe
Linia 220 kV

Linia 15 kV
Linia 110 kV

16

17

18

19

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE

20

Przebieg katastrofy energetycznej w Szczecinie
Police 220 kV

Glinki 220 kV

220kV
Awaria godz. 0.02
Police 110 kV

Glinki 110 kV

8.04.2008 r.

110kV

Szczecin

Awaria godz. 1.06
EC Szczecin
Pomorzany 110 kV

~

8.04.2008 r.

Morzyczyn

Dąbie

Zdroje

110 kV

~

Awaria godz. 3.34

Pomorzany

Morzyczyn
220 kV

8.04.2008 r.
110kV

Żydowce

Awaria godz. 1.55
8.04.2008 r.
Dolna Odra

220kV

~

110kV

Krajnik

~ ~ ~ ~

21

Około godz. 20, dnia 7.04.2008 r. w zachodniej części województwa zaczyna
padać intensywny deszcz przechodzący w deszcz ze śniegiem

Zasięg opadów
deszczu i deszczu
ze śniegiem

Rozmiar katastrofy w województwie
zachodniopomorskim w godzinach
porannych dnia 8.04.2008 r.

Powiat gryfiński: gminy północne
liczba ludności ok.. 30 000
Powiat kamieński: cały
liczba ludności ok.. 47 000
Powiatu gryficki: gminy południowe
liczba ludności ok.. 20 000
Powiat goleniowski: cały
liczba ludności ok.. 78 000

Powiat policki cały
liczba ludności ok.. 63 000
Powiat pyrzycki północne gminy
liczba ludności ok.. 10 000
Powiat stargardzki: bez miasta
Stargard Szczeciński
liczba ludności ok. 40 000
Szczecin dzielnice lewobrzeża
liczba ludności ok.. 300 000
Świnoujście
liczba ludności ok. 40 000
Razem o godz. 7.00 dnia 8.04 w
województwie zachodniopomorskim
ok. 628 000 mieszkańców
pozbawionych było energii
elektrycznej
23

Przebieg zdarzeń w dniu 8 kwietnia 2008 r.

0.02 – awaria głównej linii energetycznej 220 kV Morzyczyn – Police,
zasilającej Szczecin od wschodu;
3.30 – awaria głównej linii energetycznej 220 kV Krajnik – Glinki,
zasilającej Szczecin od południa,
- awarie trzech linii energetycznych 110 kV ;
- awarie licznych linii energetycznych średniego i niskiego napięcia
zasilających w prąd miejscowości w zachodnich powiatach województwa.
Powyższe awarie linii energetycznych spowodowały:
- przerwę w pracy elektrociepłowni Szczecin oraz Pomorzany w
Szczecinie,
- awarię 900 stacji transformatorowych,
- brak prądu w lewobrzeżnej części Szczecina oraz miejscowościach na
obszarze powiatów: stargardzkiego, goleniowskiego, kamieńskiego,
gryfińskiego, pyrzyckiego, gryfickiego, łobeskiego, miasta Świnoujście,
polickiego, w tym ZCh. „Police”.

WPŁYW AWARII
NA FUNKCJONOWANIE
INFRASTRUKTURY
KRYTYCZNEJ

Wpływ katastrofy na funkcjonowanie infrastruktury krytycznej

ŁĄCZNOŚĆ

RODZAJ ŁĄCZNOŚCI

DZIAŁANIE /FUNKCJONOWANIE

System łączności telefonicznej przewodowej

Działa tam, gdzie nie wykorzystywano aparatów telefonicznych
zasilanych z sieci energetycznej

System łączności telefonicznej – mobilnej
/TK/

Realizowała tylko połączenia alarmowe, częściowo funkcjonował
operator TK „Plus”

Internet

Nie funkcjonował

Łączność w systemie reagowania
kryzysowego

Funkcjonowała we wszystkich centrach zarządzania kryzysowego
łączność radiotelefoniczna posiadająca awaryjne zasilanie z
akumulatorów

Wpływ katastrofy na funkcjonowanie infrastruktury krytycznej

Transport i komunikacja
Transport kolejowy
- unieruchomiona linia kolejowa Szczecin – Świnoujście z powodu uszkodzenia
trakcji elektrycznej
-Szczecin – Stargard Szczeciński – brak zasilania /użycie lokomotyw
spalinowych/

Transport drogowy

Poważne utrudnienia na wszystkich drogach objętych opadami śniegu

Zaopatrzenie w wodę
- duże ujęcia wody były zasilane własnymi agregatami prądotwórczymi,
-małe ujęcia wody nie posiadające własnych agregatów prądotwórczych były
zasilane agregatami przewoźnymi, dostarczonymi przez Państwową Straż
Pożarną i Jednostki Wojskowe /od drugiego dnia awarii/,
- agregaty prądotwórcze były też używane rotacyjnie do napełniania
zbiorników hydroforowych i utrzymania minimalnego ciśnienia w sieci
wodociągowej
- do części miejscowości gdzie nie było możliwości dostarczenia agregatów
prądotwórczych woda dowożona była beczkowozami

Szpitale
Wszystkie szpitale z obszaru objętego katastrofą energetyczną zasilane
były z awaryjnych źródeł zasilania.
- szpitale nie prowadziły planowych zabiegów operacyjnych za wyjątkiem
nagłych przypadków i sytuacji ratujących życie,

Zaopatrzenie w paliwo
Stacje paliwowe na obszarze objętym katastrofą nie prowadziły sprzedaży
ze względu na brak zasilania. Uruchomiono awaryjny system zaopatrzenia
szpitali w paliwo przez prywatnego dystrybutora.

Pozostałe utrudnienia
-nie funkcjonuje komunikacja tramwajowa w Szczecinie,
- nie funkcjonuje system zaopatrzenia w energię cieplną,
- występują utrudnienia w funkcjonowaniu oczyszczalni
ścieków,
- nieczynna jest sieć handlowa, w tym centra handlowe,
- nieczynne są banki oraz bankomaty,
- przerwana zostaje praca w zakładach produkcyjnych, a w tym
w: Stoczni
Szczecińskiej „Nowa”, Stoczni Remontowej „Gryfia”, Porcie
Morskim Szczecin – Świnoujście, ZCh. „Police” i w 4 dużych
zakładach przetwórstwa mięsnego,
- ograniczono działalność szkół i przedszkoli, nie
przeprowadzono w 13 szkołach egzaminów dla szóstoklasistów,
- nie działają kasy fiskalne, ale artykuły podstawowe m.in. leki,
środki higieniczne, żywność są sprzedawane.

Działanie systemu
zarządzania kryzysowego w
czasie awarii

AKTUALNY STAN PRAWNY

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 05 czerwca 1998 r.
O ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE
(Dz. U. Nr 80 z 2001 r. poz. 872)
Art. 15.
Wojewoda jako przedstawiciel Rady Ministrów odpowiada za wykonywanie polityki rządu na
obszarze województwa, a w szczególności:
4) zapewnia współdziałanie wszystkich jednostek organizacyjnych administracji rządowej
i samorządowej działających na obszarze województwa i kieruje ich działalnością
w zakresie zapobiegania zagrożeniu życia, zdrowia lub mienia oraz zagrożeniom
środowiska, bezpieczeństwa państwa i utrzymania porządku publicznego, ochrony praw
obywatelskich, a także zapobiegania klęskom żywiołowym i innym nadzwyczajnym
zagrożeniom oraz zwalczania i usuwania ich skutków na zasadach określonych
w ustawach,
4a) dokonuje oceny stanu zabezpieczenia przeciwpowodziowego województwa, opracowuje
plan operacyjny ochrony przed powodzią oraz ogłasza i odwołuje pogotowie i alarm
przeciwpowodziowy,

Art. 16.
1.

Wojewoda może wydawać, w zakresie wykonywania funkcji przedstawiciela Rady
Ministrów, polecenia obowiązujące wszystkie organy administracji rządowej,
a w sytuacjach nadzwyczajnych, o których mowa w art. 15 pkt 4 i 4a, obowiązujące
również organy samorządu terytorialnego. O wydanych poleceniach wojewoda
niezwłocznie informuje właściwego ministra.

GŁOWNE KOMPETENCE W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 05 czerwca 1998 r.
O ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE
– Wydaje akty prawa miejscowego dla obszarów nie uporządkowanych aktami
prawa powszechnie obowiązującego.
– Planuje reagowanie kryzysowe województwa ustalając między innymi
kompetencje poszczególnych osób funkcyjnych.
– Koordynuje przebiegiem reagowania na sytuacje kryzysowe o wymiarze
ponad powiatowym.
– Wnioskuje o:
• wprowadzenie stanu klęski żywiołowej,
• użycie Sił Zbrojnych RP.
– Ogłasza:
• pogotowie i alarm przeciwpowodziowy,
• stan zagrożenia epidemicznego i stan epidemii,
• uruchomienie działań interwencyjnych w obliczu zagrożenia
radiacyjnego.
–Monitoruje stan bezpieczeństwa województwa oraz informuje, alarmuje i
ostrzega przed potencjalnymi zagrożeniami.
– Udziela wsparcia zagrożonym powiatom siłami i środkami z innych powiatów.
– Wnioskuje o wsparcie potencjału reagowania kryzysowego województwa
zachodniopomorskiego siłami i środkami z województw ościennych lub
wydzielonych z zasobów krajowych.

AKTUALNY STAN PRAWNY

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Art. 1.
Ustawa określa organy właściwe w sprawach zarządzania
kryzysowego oraz ich zadania i zasady działania w tej
dziedzinie, a także zasady finansowania zadań zarządzania
kryzysowego.

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Wojewoda
Wydział Bezpieczeństwa
i Zarządzania Kryzysowego
Zachodniopomorskiego Urzędu
Wojewódzkiego

Wojewódzkie zespolone służby,
inspekcje i straże
Wojewódzkie Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Wojewódzkie
Centrum
Zarządzania
Kryzysowego
Lekarz Koordynator
Ratownictwa
Medycznego

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Starosta
Komórka organizacyjna starostwa
powiatowego właściwa do spraw
zarządzania kryzysowego
Powiatowy Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Powiatowe
Centrum
Zarządzania
Kryzysowego

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Wójt, burmistrz, prezydent miasta
Komórka organizacyjna urzędu gminy
właściwa do spraw zarządzania
kryzysowego
Gminny Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Może tworzyć:

Gminne Centrum
Zarządzania
Kryzysowego

ZALEŻNOŚCI SŁUŻBOWE
w zakresie bezpieczeństwa powszechnego i porządku publicznego

SYTUACJA KRYZYSOWA

STAROSTA
POWIATU

WOJEWODA

STAN KLĘSKI ŻYWIOŁOWEJ
(W zakresie zarządzania kryzysowego)

WOJEWÓDZKI
ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

SYSTEM REAGOWANIA KRYZYSOWEGO WOJEWÓDZTWA ZACHODNIOPOMORSKIEGO

WOJEWÓDZKI
ZESPÓŁ
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

WOJEWODA

RZĄDOWY ZESPÓŁ
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO
RZĄDOWE
CENTRUM
BEZPIECZEŃSTWA

MONITOROWANIE, ANALIZA
UZYSKIWANYCH DANYCH,
PROGNOZOWANIE ZDARZEŃ

SĄSIEDNIE
WOJEWÓDZTWA
NIEMIECKIE
LANDY
NADGRANICZNE

WOJEWÓDZKIE CENTRUM ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO
INICJOWANIE DZIAŁAŃ REAGOWANIA KRYZYSOWEGO
ZABEZPIECZENIE OPERACYJNO – TECHNICZNE
I INFORMACYJNE

ŚRODKI
MASOWEGO
PRZEKAZU

STAROSTOWIE
POWIATÓW

RESORTOWE
STRUKTURY
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

WOJEWÓDZKIE
STANOWISKA
KIEROWANIA,
SŁUŻBY
OPERACYJNODYSPOZYTORSKIE

ORGANIZACJE
POZARZĄDOWE

POWIATOWE CENTRUM
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

SYSTEM
ALARMOWANIA
I OSTRZEGANIA
LUDNOŚCI

WOJEWODZKI ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

WOJEWODA ZACHODNIOPOMORSKI
– przewodniczący
DYREKTOR WYDZIAŁU BEZPIECZEŃSTWA
I ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO – zastępca przewodniczącego

40

STALI CZŁONKOWIE ZESPOŁU
KIEROWNICY ZESPOLONYCH SŁUŻB, INSPEKCJI I STRAŻY WOJEWÓDZKICH
ORGANY ADMINISTRACJI NIEZESPOLONEJ
INNI CZOŁONKOWIE ZESPOŁU
PRZEDSTAWICIELE ZACHODNIOPOMORSKIEGO URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO W SZCZECINIE

INNE OSOBY ZAPROSZONE DO UDZIAŁU W PRACACH ZESPOŁU

GRUPA OPERACYJNA

ZAPEWNIA
FUNKCJONOWANIE

DORAŹNIE

WYDZIAŁ BEZPIECZEŃSTWA I ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

STALI
CZŁONKOWIE
ZESPOŁU

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Wojewoda Zachodniopomorski – przewodniczący;
2) Dyrektor Wydziału Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego
w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie –
zastępca przewodniczącego;
3) Marszałek Województwa Zachodniopomorskiego;
4) Komendant Wojewódzki Policji w Szczecinie;
5) Zachodniopomorski Komendant Wojewódzki Państwowej Straży
Pożarnej;
6) Szef Wojewódzkiego Sztabu Wojskowego w Szczecinie;
7) Dyrektor Wydziału Infrastruktury w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie;
8) Dyrektor Zachodniopomorskiego Centrum Organizacji i Promocji Zdrowia.

KIEROWNICY
ZESPOLONYCH
SŁUŻB, INSPEKCJI
I STRAŻY
WOJEWÓDZKICH

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego;
2) Zachodniopomorski Wojewódzki Konserwator Zabytków;
3) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Ochrony
Roślin i Nasiennictwa
4) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska;
5) Zachodniopomorski Wojewódzki Lekarz Weterynarii;
6) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Farmaceutyczny;
7) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej;
8) Zachodniopomorski Kurator Oświaty;
9) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego;
10)
Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Transportu Drogowego

ORGANY
ADMINISTRACJI
NIEZESPOLONEJ

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Komendant Pomorskiego Oddziału Straży Granicznej w Szczecinie;
2) Komendant Pomorskiego Dywizjonu Straży Granicznej w Świnoujściu;
3) Dyrektor Urzędu Morskiego w Szczecinie;
4) Przedstawiciel Dyrektora Urzędu Morskiego w Słupsku;
5) Dyrektor Izby Celnej w Szczecinie;
6) Dyrektor Urzędu Żeglugi Śródlądowej w Szczecinie;
7) Dyrektor Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Szczecinie;
8) Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny w Szczecinie.

INNI
CZOŁONKOWIE
ZESPOŁU

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Dyrektor Delegatury Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego
w Szczecinie;
2) Prokurator Okręgowy w Szczecinie;
3) Dyrektor Zachodniopomorskiego Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych w Szczecinie;
4) Dyrektor Oddziału Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad w Szczecinie;
5) Dyrektor Oddziału Regionalnego PKP Polskie Linie Kolejowe
w Szczecinie;
6) Dyrektor Zachodniopomorskiego Oddziału Wojewódzkiego
Narodowego Funduszu Zdrowia;
7) Kierownik Biura Prognoz Meteorologicznych Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej w Szczecinie;
8) Dyrektor Północno-Zachodniego Oddziału Terenowego Urzędu
Regulacji Energetyki w Szczecinie.

PRZEDSTAWICIELE
ZACHODNIOPOMORSKIEGO
URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO
W SZCZECINIE

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Dyrektor Generalny Zachodniopomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Szczecinie;
2) Dyrektor Wydział Środowiska i Rolnictwa;
3) Dyrektor Wydział Polityki Społecznej;
4) Dyrektor Wydziału Finansów i Budżetu w Zachodniopomorskim
Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie;
5) Kierownik Biura Prawnego w Zachodniopomorskim Urzędzie
Wojewódzkim w Szczecinie;
6) Rzecznik Prasowy Wojewody Zachodniopomorskiego.

PODJĘTE DZIAŁANIA
W CELU OGRANICZENIA
SKUTKÓW AWARII

48

Godz. 19.14, dnia 7.04.2008 r.
Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego
otrzymuje od Biura Prognoz Meteorologicznych w
Szczecinie ostrzeżenie nr 16 o intensywnych opadach
deszczu przechodzących w deszcz ze śniegiem.
Ostrzeżenie przewiduje silne opady deszczu i deszczu ze
śniegiem w ciągu najbliższych 18 godzin, do 25-30 mm.
Przewidywane są utrudnienia komunikacyjne i na terenach
zurbanizowanych.

49

Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego zgodnie z procedurą rozsyła
w godz. 20.08 – 20.31 ostrzeżenia do mediów /17/ i jednostek samorządu
terytorialnego oraz innych ogniw ważnych dla systemu zarządzania
kryzysowego województwa /33/. Łącznie 50 odbiorców.

50

Najważniejsze działania podejmowane przez wojewódzką administrację
rządową.

I dzień katastrofy /8 kwietnia/
1. Uruchomienie pracy zespołów zarządzania kryzysowego
- wojewódzkiego – praca na dwóch stanowiskach w Urzędzie Miasta Szczecin i Urzędzie
Wojewódzkim /posiedzenia w odstępach 2 – 3 godziny. Zakończone konferencją prasową/,
- powiatowych i gminnych – praca całodobowa z wykorzystaniem systemu łączności
radiotelefonicznej Wojewody i PSP
2. Nadawanie komunikatów radiowych do mieszkańców, przy wykorzystaniu rozgłośni
zlokalizowanych poza Szczecinem
3. Uruchomienie komunikacji autobusowej w Szczecinie.
4. Odwołanie obowiązku uczestnictwa w zajęciach szkolnych – szkoły otwarte.
5. Monitoring funkcjonowania:

- szpitali – wzmocnienie agregatami, dowóz paliwa i wody, zorganizowanie punktu dializ, apel
o przyjmowanie pacjentów w przychodniach,
- systemu wodno – kanalizacyjnego – kontrola zrzutu ścieków, przygotowanie sprzętu do
dowozu wody /PSP, SZ/,
- zakładów o dużym i zwiększonym ryzyku – np.. ZCh Police, wzmocnienie agregatem
urządzeń do chłodzenia instalacji z amoniakiem.
51

6. Monitorowanie prac związanych z przywracaniem energii
7. Wystąpienie do Ministra Finansów o uruchomienie sprzedaży podstawowych produktów
żywnościowych z pominięciem kas fiskalnych – ręczna rejestracja sprzedaży.
8. Zorganizowanie zwiększonej ilości patroli na ulicach: policja, wojsko /żandarmeria / straż
graniczna.
9. Wywóz produktów mrożonych z marketów – samochodami chłodniami do magazynów
rejonowych.

10. Uruchomienie pomocy społecznej.
11. W związku ze zmniejszoną ilością pociągów – pociągi pośpieszne zatrzymywane są na
wszystkich stacjach.
12. Przywracanie energii w I kolejności na elektrociepłowni w Szczecinie.

52

KALENDARIUM DZIAŁAŃ SYSTEMU ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
w dniu 8 kwietnia 2008 r.
4.20 – powołanie w Szczecinie miejskiego zespołu zarządzania kryzysowego;
5.15 – pierwsze posiedzenie miejskiego zespołu zarządzania kryzysowego;
6.00 – spotkanie członków wojewódzkiego zespołu zarządzania kryzysowego;
7.30 - wspólne posiedzenie wojewódzkiego i miejskiego zespołu zarządzania
kryzysowego pod przewodnictwem Wojewody Zachodniopomorskiego i
Prezydenta Szczecina;
7.00 – 9.00 – zbierają się zespoły reagowania kryzysowego w powiatach:
goleniowskim, polickim, stargardzkim, kamieńskim;
8.00 - 11.00 – zbierają się zespoły zarządzania kryzysowego w gminach
objętych awarią energetyczną oraz dodatkowo w mieście Kamień Pomorski i
Trzebiatów ze względu na wystąpienie zagrożenia powodziowego.
8 kwietnia odbywają się wspólne posiedzenia wojewódzkiego i miejskiego zespołu
zarządzania kryzysowego, na których omawiana jest aktualna sytuacja energetyczna,
przeciwpowodziowa oraz stan bezpieczeństwa i porządku publicznego w Szczecinie i na
obszarze powiatów objętych sytuacją kryzysową. Posiedzenia zespołów kończyły się
każdorazowo konferencjami prasowymi, w ramach których przekazywane były dla
mediów dane o aktualnej sytuacji w Szczecinie i na obszarze województwa.
Od dnia 9 kwietnia Wojewódzki Zespół Zarządzania Kryzysowego funkcjonuje w
Urzędzie Wojewódzkim zachowując tryb pracy podobny jak dzień wcześniej
Wojewoda Zachodniopomorski wraz z Komendantem Wojewódzkim PSP jedzie do
miejscowości objętych awarią i uczestniczy w posiedzeniach powiatowych zespołów
zarządzania kryzysowego m.in. w Starostwie Powiatowym w Goleniowie i Kamieniu
Pomorskim.

SCHEMAT KIEROWANIA /ZARZĄDZANIA/
WOJEWODA ZACHODNIOPOMORSKI
WOJEWÓDZKI ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
Wojewódzkie służby, inspekcje, straże
i jednostki organizacyjne wchodzące
w skład systemu reagowania kryzysowego

WCZK

Prezydent Szczecina

Starosta Policki

Starosta Kamieński

Starosta Goleniowski

MCZK

PCZK

PCZK

PCZK

Starosta Stargardzki

Starosta Gryficki

Starosta Gryfiński

Prezydent Świnoujścia

PCZK

PCZK

PCZK

MCZK

GCZK-7

GCZK-3

GCZK-2

GCZK-3

GCZK-2

GCZK-5

Działania podjęte w związku z awarią
Pomoc dla mieszkańców
W związku z zaistniałą awarią sieci energetycznej Wojewoda zwrócił się do
jednostek samorządu terytorialnego, z obszaru dotkniętego skutkami awarii
energetycznej, o:
-zorganizowanie niezbędnej pomocy dla mieszkańców w zakresie m.in.
dostaw żywności,
- wody oraz innego niezbędnego zaopatrzenia,
- objęcie - przez Ośrodki Pomocy Rodzinie, opieką osób potrzebujących
pomocy,
- zapewnienie warunków do skorzystania z urządzeń sanitarnych ( kąpiele,
opieka nad dziećmi).

Ochrona zdrowia /lekarz koordynator z Wojewódzkiego Stanowiska
Koordynacji Ratownictwa Medycznego/
Monitorowano funkcjonowanie szpitali.
Szpitalne oddziały intensywnej terapii i oddziały dializ w województwie
zasilane były agregatami własnymi lub dostarczonymi przez straż pożarną.
Dyrektorom szpitali przekazano telefon kontaktowy do dystrybutora
zaopatrującego agregaty prądotwórcze w paliwo.
Utrzymywano stały kontakt telefoniczny z Wojewódzką Stacją Pogotowia
Ratunkowego. Wojewódzka Stacja Pogotowia Ratunkowego nie odnotowała
zwiększonej ilości wezwań do zachorowań, nie zanotowano również wezwań
związanych z zaistniałym zdarzeniem.

Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny
sprawy sanitarno – epidemiologiczne
Podjęto natychmiastowe działania kontrolne w hurtowniach i sklepach spożywczych
w zakresie przechowywania artykułów spożywczych, zwłaszcza mrożonych.
W czasie kontroli ustalono, że żywność wymagająca przechowywania w chłodzie
była:
-przechowywana w podstawionych pod sklepy samochodach chłodniach w
monitorowanej temperaturze, odpowiedniej dla asortymentu żywności
- przetransportowana do magazynów rejonowych dużych sieci handlowych.

Część żywności nietrwałej mikrobiologicznie, w tym przetwory mleczne, wędliny,
mięso, mrożonki została wycofana z obrotu w ramach działań wynikających z
kontroli wewnętrznych.
Monitorowano jakość wody przeznaczonej do spożycia a także sytuację pod kątem
zagrożenia epidemiologicznego w szpitalach.

Wojewódzki Inspektorat Weterynarii - sprawy weterynaryjne
Inspektorzy powiatowych inspekcji weterynaryjnych podjęli działania kontrolne
z możliwością podejmowania decyzji o utylizacji żywności, która w wyniku
braku dopływu prądu do urządzeń chłodniczych mogła ulec zepsuciu.
Duże fermy drobiowe, pozostające bez podstawowego zasilania, zasilano
zastępczo z agregatów prądotwórczych. Zasilanie zastępcze znacznie
podniosło koszty produkcji w fermach.
Sytuacja w chłodniach składowych jest opanowana.

Sytuacja w oświacie
Z uwagi na niedogrzanie pomieszczeń, brak dostaw ciepła i energii elektrycznej
8 kwietnia, zajęcia lekcyjne we wszystkich gimnazjach i szkołach
ponadgimnazjalnych odwołano.
9 kwietnia w wielu miejscowościach zajęcia skrócono, bądź odwołano.
Odwołano sprawdzian szóstoklasistów w 8 szkołach podstawowych na terenie
Szczecina oraz w 5 w terenie ( Stargard Szczeciński, Koszewo, Sowno,
Grzedzice, Goleniów).
Wojewódzki Kurator Oświaty na bieżąco informował Wojewodę o ilości placówek
oświatowych, w których nie prowadzone były zajęcia szkolne z powodu awarii
zasilania energetycznego.

Siły i środki uczestniczące w likwidacji skutków katastrofy energetycznej

Policja
- 465 funkcjonariuszy, w tym 112 ze Szkoły Policji w Pile,
140 funkcjonariuszy Oddziału Prewencji w Szczecinie,
65 funkcjonariuszy ruchu drogowego,
- 71 radiowozów
-nie odnotowano zdarzeń o charakterze kryminalnym lub
chuligańskim - mających związek z awarią sieci energetycznych.
Państwowa Straż Pożarna
Ratownicy PSP – ok. 250 dziennie
Samochody ratownicze – 6 /Poznań, Gorzów, Warszawa, Opole, Wrocław/
Samochody pożarnicze – ok. 55 dziennie
Agregaty prądotwórcze – ok. 106 dziennie
Motopompy – ok. 47 dziennie

Siły Zbrojne RP /średnio w ciągu dnia/
- 65 żołnierzy
- 15 samochodów
- 2 pojazdy ciężkie
- 4 agregatów prądotwórczych
- 3 motopompy
- lekkie pokrycie drogowe
- most niskowodny
Żandarmeria Wojskowa
- 110 żołnierzy
- 12 samochodów
Pomorski Oddział Straży Granicznej w Szczecinie
- 70 funkcjonariuszy
- 8 samochodów

WSTĘPNE WNIOSKI
PO AWARII

Wstępne wnioski


Konieczne jest zaopatrzenie jednostek organizacyjnych ważnych dla
funkcjonowania administracji publicznej oraz gwarantujących
świadczenie usług społecznych w urządzenia awaryjnego zasilania
elektroenergetycznego



Konieczne jest opracowanie i uruchomienia programu edukacyjnego,
mającego na celu zapoznanie mieszkańców z potencjalnymi
zagrożeniami charakterystycznymi dla poszczególnych powiatów oraz
sposobami optymalnych zachowań



Konieczna jest rozbudowa systemów kierowania i informowania,
wykorzystywanych przez organy samorządu terytorialnego w procesie
reagowania kryzysowego

PODSUMOWANIE
• Sprawne
funkcjonowanie
kryzysowego
przyczyniło
rozmiarów katastrofy

systemu
się
do

zarządzania
ograniczenia

• Szybkie zwołanie Zespołów Zarządzania Kryzysowego
pozwoliło na koordynację działań od momentu
powstania sytuacji kryzysowej
• Wspólne informowanie mieszkańców o skutkach
katastrofy i postępach w prowadzeniu akcji ratowniczej
umożliwiło jednolity przekaz i niezakłóconą pracę
centrów zarządzania kryzysowego

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE

65

Powołanie Zespołu ds. Zbadania Przyczyn i Skutków
Katastrofy Energetycznej Zarządzeniem Wojewody
Zachodniopomorskiego nr 154/2008
z dnia 22 kwietnia 2008r.
Określenie przyczyn i skutków katastrofy
elektroenergetycznej
zaistniałej w części województwa zachodniopomorskiego.
Zbilansowanie strat i szkód powstałych
w wyniku katastrofy elektroenergetycznej
oraz kosztów prowadzenia działań ratowniczych.
Opracowanie założeń
do „Strategii Bezpieczeństwa Energetycznego
dla Województwa Zachodniopomorskiego”.
66

Raport Zespołu ds. Zbadania Przyczyn
i Skutków Katastrofy Energetycznej

WNIOSKI I ZALECENIA

67

68

Bezpośrednie przyczyny katastrofy energetycznej

 Obciążenia sadzią przewodów linii energetycznych przekroczyły
znacznie, co najmniej o kilkadziesiąt procent, przyjęte w
obliczeniach normowe wartości katastrofalne,
 Dodatkowym czynnikiem, mającym wpływ na przebieg zdarzeń i
rozległość uszkodzeń, były obfite opady deszczu w okresie
poprzedzającym awarię, co spowodowało podniesienie poziomu wód
gruntowych i w efekcie rozmiękczenie gruntu,
 Efektem było obniżenie stabilności posadowienia zarówno słupów
linii elektroenergetycznych jak i rosnących w pobliżu linii drzew.

69

Skutki ekonomiczne katastrofy energetycznej







KOSZTY AKCJI RATOWNICZEJ: 829 731,34 zł
KOSZTY PONIESIONE PRZEZ ZAKŁADY, FIRMY,
SPÓŁKI, SZPITALE: 45 172 424,12 zł
KOSZTY PONIESIONE PRZEZ POWIATY I GMINY :
979 468,41 zł
CAŁKOWITE KOSZTY: 46 981 623,87 zł

Koszty niedostarczonej energii elektrycznej oszacowano
na kwotę powyżej 60 milionów zł.
70

Raport dostrzega potrzebę
powołania stałego zespołu :
Wojewódzkiej Rady do spraw
Bezpieczeństwa Energetycznego

71

72

Powołanie Wojewódzkiej Rady
ds. Bezpieczeństwa Energetycznego
Zarządzenie Wojewody Zachodniopomorskiego

nr 435/2008 z dnia 30 września 2008r.

73

ZADANIA WOJEWÓDZKIEJ RADY
ds. BEZPIECZEŃSTWA ENERGETYCZNEGO
1. Nadzór nad realizacją wniosków i zaleceń wynikających z Raportu Zespołu
ds. Zbadania Przyczyn i Skutków Katastrofy Energetycznej w aglomeracji
szczecińskiej i części województwa zachodniopomorskiego.
2. Nadzór nad powstaniem oraz wdrażaniem Strategii Bezpieczeństwa
Energetycznego dla Województwa Zachodniopomorskiego.
3. Monitorowanie funkcjonowania systemu elektroenergetycznego, gazowego
i ciepłowniczego na terenie województwa zachodniopomorskiego.
4. Inicjowanie działań i projektów związanych z rozwojem energetyki na terenie
województwa zachodniopomorskiego.
5. Monitorowanie realizacji planów rozwoju przedsiębiorstw energetycznych.
6. Wspieranie działań samorządu województwa w zakresie tworzenia projektów
planu zaopatrzenia w energię elektryczną, gaz oraz ciepło.
7. Inicjowanie działań wspierających rozwój energetyki odnawialnej.
74

Dziękuję za uwagę

75


Slide 59

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE
Wydział Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego

Olsztyn 20 luty 2009 r.
Waldemar Redmer
1

2

Bezpośrednią przyczyną awarii systemu
elektroenergetycznego w nocy 7-8 kwietnia

2008 r. był szczególnie niekorzystny splot
warunków atmosferycznych prowadzący do
licznych uszkodzeń linii elektroenergetycznych
3

Temperatura powietrza
st. C
8,0
S z c z ec in
7,0

Ś w inoujś c ie
G oleniów

6,0

5,0

4,0

3,0

2,0

1,0

0,0

-1,0

-2,0

-3,0
2008-04-07

2008-04-07

2008-04-07

2008-04-07

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-09

00:00

06:00

12:00

18:00

00:00

06:00

12:00

18:00

00:00

d a ta / g o d z .

4

Prędkość wiatru
Charakterystyczne prędkości wiatru wg PN-77/B-02011

m /s

Strefa I
– Szczecin
– 20 m/s
Strefa II – Goleniów – 24 m/s
Strefa IIa – Świnoujście – 27 m/s

14
S z c z ec in
13
12

Ś w inoujś c ie
G oleniów

11
Kierunek
wiatru wg IMiGW:
10
16:00÷21:00
– PN i PN-ZACH, 3÷6 m/s
22:00÷01:00
– ZACH-PN, 3÷4 m/s
9
02:00÷14:00 – ZACH, 4÷8 m/s
8
7
6
5
4
3
2
1
0
2008-04-07 00:00 2008-04-07 06:00 2008-04-07 12:00 2008-04-07 18:00 2008-04-08 00:00 2008-04-08 06:00 2008-04-08 12:00 2008-04-08 18:00 2008-04-09 00:00
d a ta / g o d z .

5

Rodzaje opadu


Początkowo intensywny opad deszczu, a później
śniegu z deszczem i śniegu



Suma opadów 8:00 07.04 do 8:00 08.04 lokalnie
48 l/m2 w równoważniku wodnym (4,8 cm/m2)



Lokalnie odnotowana gęstość śniegu:
 

2 ,1 kN/m

2

 7 ,8 kN/m

3

0 ,27 m
6

Niewielki pobór energii elektrycznej w
godzinach nocnych z 07 na 08 04 2008 był
przyczyną schłodzenia przewodów
napowietrznych linii energetycznych do
temperatury zamarzania śniegu, co
sprzyjało osadzaniu się sadzi.

7

8

9

Wielkości Obciążeń Przewodów Sadzią
A F L – 6 2 40 m m

2

d = 2 1,7 m m
S a d ź n o rm a ln a
[N /m ]
S a d ź k a ta strofa ln a

A F L – 8 5 25 m m
d = 3 1,5 m m

8 ,7

1 7,4

2 2,8

S a d ź 7 -8 k w ietn ia

3 8,0

4 5,2

[N /m ]

 = 118 %

 = 98 %

9 ,7

1 9,7

76

53

[N /m ]

C ięża r p rzew o d u
[N /m ]
P rzek ro czen ie k atastro fa ln ych ob cią żeń
[% ]

2

Ciężar sadzi na jednym przewodzie długości 300 m:
45,2  300 = 13560 N = 13,56 kN

10

Upadek słupów

11

Zniszczenia konstrukcji
na skutek przeciążenia przewodów
L in ie



220 k V (1)

110 k V (5)

2

1

3

Z łam an ie trzon u słu p a

14

6

20

S k ręcen ia trzon ów



6

6

U szk od zen ia p op rzeczn ik ów ze św iatłow od em



8

8

U szk od zen ia p op rzeczn ik ów b ez św iatłow od u



3

3

1



1

17

24

41

P rzew rócen ia

In n e


12

Formy zniszczenia słupów
Złamania słupów
220 kV

110 kV

13

14

15

Zniszczenia kaskadowe
Linia 220 kV

Linia 15 kV
Linia 110 kV

16

17

18

19

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE

20

Przebieg katastrofy energetycznej w Szczecinie
Police 220 kV

Glinki 220 kV

220kV
Awaria godz. 0.02
Police 110 kV

Glinki 110 kV

8.04.2008 r.

110kV

Szczecin

Awaria godz. 1.06
EC Szczecin
Pomorzany 110 kV

~

8.04.2008 r.

Morzyczyn

Dąbie

Zdroje

110 kV

~

Awaria godz. 3.34

Pomorzany

Morzyczyn
220 kV

8.04.2008 r.
110kV

Żydowce

Awaria godz. 1.55
8.04.2008 r.
Dolna Odra

220kV

~

110kV

Krajnik

~ ~ ~ ~

21

Około godz. 20, dnia 7.04.2008 r. w zachodniej części województwa zaczyna
padać intensywny deszcz przechodzący w deszcz ze śniegiem

Zasięg opadów
deszczu i deszczu
ze śniegiem

Rozmiar katastrofy w województwie
zachodniopomorskim w godzinach
porannych dnia 8.04.2008 r.

Powiat gryfiński: gminy północne
liczba ludności ok.. 30 000
Powiat kamieński: cały
liczba ludności ok.. 47 000
Powiatu gryficki: gminy południowe
liczba ludności ok.. 20 000
Powiat goleniowski: cały
liczba ludności ok.. 78 000

Powiat policki cały
liczba ludności ok.. 63 000
Powiat pyrzycki północne gminy
liczba ludności ok.. 10 000
Powiat stargardzki: bez miasta
Stargard Szczeciński
liczba ludności ok. 40 000
Szczecin dzielnice lewobrzeża
liczba ludności ok.. 300 000
Świnoujście
liczba ludności ok. 40 000
Razem o godz. 7.00 dnia 8.04 w
województwie zachodniopomorskim
ok. 628 000 mieszkańców
pozbawionych było energii
elektrycznej
23

Przebieg zdarzeń w dniu 8 kwietnia 2008 r.

0.02 – awaria głównej linii energetycznej 220 kV Morzyczyn – Police,
zasilającej Szczecin od wschodu;
3.30 – awaria głównej linii energetycznej 220 kV Krajnik – Glinki,
zasilającej Szczecin od południa,
- awarie trzech linii energetycznych 110 kV ;
- awarie licznych linii energetycznych średniego i niskiego napięcia
zasilających w prąd miejscowości w zachodnich powiatach województwa.
Powyższe awarie linii energetycznych spowodowały:
- przerwę w pracy elektrociepłowni Szczecin oraz Pomorzany w
Szczecinie,
- awarię 900 stacji transformatorowych,
- brak prądu w lewobrzeżnej części Szczecina oraz miejscowościach na
obszarze powiatów: stargardzkiego, goleniowskiego, kamieńskiego,
gryfińskiego, pyrzyckiego, gryfickiego, łobeskiego, miasta Świnoujście,
polickiego, w tym ZCh. „Police”.

WPŁYW AWARII
NA FUNKCJONOWANIE
INFRASTRUKTURY
KRYTYCZNEJ

Wpływ katastrofy na funkcjonowanie infrastruktury krytycznej

ŁĄCZNOŚĆ

RODZAJ ŁĄCZNOŚCI

DZIAŁANIE /FUNKCJONOWANIE

System łączności telefonicznej przewodowej

Działa tam, gdzie nie wykorzystywano aparatów telefonicznych
zasilanych z sieci energetycznej

System łączności telefonicznej – mobilnej
/TK/

Realizowała tylko połączenia alarmowe, częściowo funkcjonował
operator TK „Plus”

Internet

Nie funkcjonował

Łączność w systemie reagowania
kryzysowego

Funkcjonowała we wszystkich centrach zarządzania kryzysowego
łączność radiotelefoniczna posiadająca awaryjne zasilanie z
akumulatorów

Wpływ katastrofy na funkcjonowanie infrastruktury krytycznej

Transport i komunikacja
Transport kolejowy
- unieruchomiona linia kolejowa Szczecin – Świnoujście z powodu uszkodzenia
trakcji elektrycznej
-Szczecin – Stargard Szczeciński – brak zasilania /użycie lokomotyw
spalinowych/

Transport drogowy

Poważne utrudnienia na wszystkich drogach objętych opadami śniegu

Zaopatrzenie w wodę
- duże ujęcia wody były zasilane własnymi agregatami prądotwórczymi,
-małe ujęcia wody nie posiadające własnych agregatów prądotwórczych były
zasilane agregatami przewoźnymi, dostarczonymi przez Państwową Straż
Pożarną i Jednostki Wojskowe /od drugiego dnia awarii/,
- agregaty prądotwórcze były też używane rotacyjnie do napełniania
zbiorników hydroforowych i utrzymania minimalnego ciśnienia w sieci
wodociągowej
- do części miejscowości gdzie nie było możliwości dostarczenia agregatów
prądotwórczych woda dowożona była beczkowozami

Szpitale
Wszystkie szpitale z obszaru objętego katastrofą energetyczną zasilane
były z awaryjnych źródeł zasilania.
- szpitale nie prowadziły planowych zabiegów operacyjnych za wyjątkiem
nagłych przypadków i sytuacji ratujących życie,

Zaopatrzenie w paliwo
Stacje paliwowe na obszarze objętym katastrofą nie prowadziły sprzedaży
ze względu na brak zasilania. Uruchomiono awaryjny system zaopatrzenia
szpitali w paliwo przez prywatnego dystrybutora.

Pozostałe utrudnienia
-nie funkcjonuje komunikacja tramwajowa w Szczecinie,
- nie funkcjonuje system zaopatrzenia w energię cieplną,
- występują utrudnienia w funkcjonowaniu oczyszczalni
ścieków,
- nieczynna jest sieć handlowa, w tym centra handlowe,
- nieczynne są banki oraz bankomaty,
- przerwana zostaje praca w zakładach produkcyjnych, a w tym
w: Stoczni
Szczecińskiej „Nowa”, Stoczni Remontowej „Gryfia”, Porcie
Morskim Szczecin – Świnoujście, ZCh. „Police” i w 4 dużych
zakładach przetwórstwa mięsnego,
- ograniczono działalność szkół i przedszkoli, nie
przeprowadzono w 13 szkołach egzaminów dla szóstoklasistów,
- nie działają kasy fiskalne, ale artykuły podstawowe m.in. leki,
środki higieniczne, żywność są sprzedawane.

Działanie systemu
zarządzania kryzysowego w
czasie awarii

AKTUALNY STAN PRAWNY

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 05 czerwca 1998 r.
O ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE
(Dz. U. Nr 80 z 2001 r. poz. 872)
Art. 15.
Wojewoda jako przedstawiciel Rady Ministrów odpowiada za wykonywanie polityki rządu na
obszarze województwa, a w szczególności:
4) zapewnia współdziałanie wszystkich jednostek organizacyjnych administracji rządowej
i samorządowej działających na obszarze województwa i kieruje ich działalnością
w zakresie zapobiegania zagrożeniu życia, zdrowia lub mienia oraz zagrożeniom
środowiska, bezpieczeństwa państwa i utrzymania porządku publicznego, ochrony praw
obywatelskich, a także zapobiegania klęskom żywiołowym i innym nadzwyczajnym
zagrożeniom oraz zwalczania i usuwania ich skutków na zasadach określonych
w ustawach,
4a) dokonuje oceny stanu zabezpieczenia przeciwpowodziowego województwa, opracowuje
plan operacyjny ochrony przed powodzią oraz ogłasza i odwołuje pogotowie i alarm
przeciwpowodziowy,

Art. 16.
1.

Wojewoda może wydawać, w zakresie wykonywania funkcji przedstawiciela Rady
Ministrów, polecenia obowiązujące wszystkie organy administracji rządowej,
a w sytuacjach nadzwyczajnych, o których mowa w art. 15 pkt 4 i 4a, obowiązujące
również organy samorządu terytorialnego. O wydanych poleceniach wojewoda
niezwłocznie informuje właściwego ministra.

GŁOWNE KOMPETENCE W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 05 czerwca 1998 r.
O ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE
– Wydaje akty prawa miejscowego dla obszarów nie uporządkowanych aktami
prawa powszechnie obowiązującego.
– Planuje reagowanie kryzysowe województwa ustalając między innymi
kompetencje poszczególnych osób funkcyjnych.
– Koordynuje przebiegiem reagowania na sytuacje kryzysowe o wymiarze
ponad powiatowym.
– Wnioskuje o:
• wprowadzenie stanu klęski żywiołowej,
• użycie Sił Zbrojnych RP.
– Ogłasza:
• pogotowie i alarm przeciwpowodziowy,
• stan zagrożenia epidemicznego i stan epidemii,
• uruchomienie działań interwencyjnych w obliczu zagrożenia
radiacyjnego.
–Monitoruje stan bezpieczeństwa województwa oraz informuje, alarmuje i
ostrzega przed potencjalnymi zagrożeniami.
– Udziela wsparcia zagrożonym powiatom siłami i środkami z innych powiatów.
– Wnioskuje o wsparcie potencjału reagowania kryzysowego województwa
zachodniopomorskiego siłami i środkami z województw ościennych lub
wydzielonych z zasobów krajowych.

AKTUALNY STAN PRAWNY

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Art. 1.
Ustawa określa organy właściwe w sprawach zarządzania
kryzysowego oraz ich zadania i zasady działania w tej
dziedzinie, a także zasady finansowania zadań zarządzania
kryzysowego.

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Wojewoda
Wydział Bezpieczeństwa
i Zarządzania Kryzysowego
Zachodniopomorskiego Urzędu
Wojewódzkiego

Wojewódzkie zespolone służby,
inspekcje i straże
Wojewódzkie Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Wojewódzkie
Centrum
Zarządzania
Kryzysowego
Lekarz Koordynator
Ratownictwa
Medycznego

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Starosta
Komórka organizacyjna starostwa
powiatowego właściwa do spraw
zarządzania kryzysowego
Powiatowy Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Powiatowe
Centrum
Zarządzania
Kryzysowego

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Wójt, burmistrz, prezydent miasta
Komórka organizacyjna urzędu gminy
właściwa do spraw zarządzania
kryzysowego
Gminny Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Może tworzyć:

Gminne Centrum
Zarządzania
Kryzysowego

ZALEŻNOŚCI SŁUŻBOWE
w zakresie bezpieczeństwa powszechnego i porządku publicznego

SYTUACJA KRYZYSOWA

STAROSTA
POWIATU

WOJEWODA

STAN KLĘSKI ŻYWIOŁOWEJ
(W zakresie zarządzania kryzysowego)

WOJEWÓDZKI
ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

SYSTEM REAGOWANIA KRYZYSOWEGO WOJEWÓDZTWA ZACHODNIOPOMORSKIEGO

WOJEWÓDZKI
ZESPÓŁ
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

WOJEWODA

RZĄDOWY ZESPÓŁ
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO
RZĄDOWE
CENTRUM
BEZPIECZEŃSTWA

MONITOROWANIE, ANALIZA
UZYSKIWANYCH DANYCH,
PROGNOZOWANIE ZDARZEŃ

SĄSIEDNIE
WOJEWÓDZTWA
NIEMIECKIE
LANDY
NADGRANICZNE

WOJEWÓDZKIE CENTRUM ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO
INICJOWANIE DZIAŁAŃ REAGOWANIA KRYZYSOWEGO
ZABEZPIECZENIE OPERACYJNO – TECHNICZNE
I INFORMACYJNE

ŚRODKI
MASOWEGO
PRZEKAZU

STAROSTOWIE
POWIATÓW

RESORTOWE
STRUKTURY
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

WOJEWÓDZKIE
STANOWISKA
KIEROWANIA,
SŁUŻBY
OPERACYJNODYSPOZYTORSKIE

ORGANIZACJE
POZARZĄDOWE

POWIATOWE CENTRUM
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

SYSTEM
ALARMOWANIA
I OSTRZEGANIA
LUDNOŚCI

WOJEWODZKI ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

WOJEWODA ZACHODNIOPOMORSKI
– przewodniczący
DYREKTOR WYDZIAŁU BEZPIECZEŃSTWA
I ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO – zastępca przewodniczącego

40

STALI CZŁONKOWIE ZESPOŁU
KIEROWNICY ZESPOLONYCH SŁUŻB, INSPEKCJI I STRAŻY WOJEWÓDZKICH
ORGANY ADMINISTRACJI NIEZESPOLONEJ
INNI CZOŁONKOWIE ZESPOŁU
PRZEDSTAWICIELE ZACHODNIOPOMORSKIEGO URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO W SZCZECINIE

INNE OSOBY ZAPROSZONE DO UDZIAŁU W PRACACH ZESPOŁU

GRUPA OPERACYJNA

ZAPEWNIA
FUNKCJONOWANIE

DORAŹNIE

WYDZIAŁ BEZPIECZEŃSTWA I ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

STALI
CZŁONKOWIE
ZESPOŁU

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Wojewoda Zachodniopomorski – przewodniczący;
2) Dyrektor Wydziału Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego
w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie –
zastępca przewodniczącego;
3) Marszałek Województwa Zachodniopomorskiego;
4) Komendant Wojewódzki Policji w Szczecinie;
5) Zachodniopomorski Komendant Wojewódzki Państwowej Straży
Pożarnej;
6) Szef Wojewódzkiego Sztabu Wojskowego w Szczecinie;
7) Dyrektor Wydziału Infrastruktury w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie;
8) Dyrektor Zachodniopomorskiego Centrum Organizacji i Promocji Zdrowia.

KIEROWNICY
ZESPOLONYCH
SŁUŻB, INSPEKCJI
I STRAŻY
WOJEWÓDZKICH

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego;
2) Zachodniopomorski Wojewódzki Konserwator Zabytków;
3) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Ochrony
Roślin i Nasiennictwa
4) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska;
5) Zachodniopomorski Wojewódzki Lekarz Weterynarii;
6) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Farmaceutyczny;
7) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej;
8) Zachodniopomorski Kurator Oświaty;
9) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego;
10)
Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Transportu Drogowego

ORGANY
ADMINISTRACJI
NIEZESPOLONEJ

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Komendant Pomorskiego Oddziału Straży Granicznej w Szczecinie;
2) Komendant Pomorskiego Dywizjonu Straży Granicznej w Świnoujściu;
3) Dyrektor Urzędu Morskiego w Szczecinie;
4) Przedstawiciel Dyrektora Urzędu Morskiego w Słupsku;
5) Dyrektor Izby Celnej w Szczecinie;
6) Dyrektor Urzędu Żeglugi Śródlądowej w Szczecinie;
7) Dyrektor Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Szczecinie;
8) Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny w Szczecinie.

INNI
CZOŁONKOWIE
ZESPOŁU

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Dyrektor Delegatury Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego
w Szczecinie;
2) Prokurator Okręgowy w Szczecinie;
3) Dyrektor Zachodniopomorskiego Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych w Szczecinie;
4) Dyrektor Oddziału Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad w Szczecinie;
5) Dyrektor Oddziału Regionalnego PKP Polskie Linie Kolejowe
w Szczecinie;
6) Dyrektor Zachodniopomorskiego Oddziału Wojewódzkiego
Narodowego Funduszu Zdrowia;
7) Kierownik Biura Prognoz Meteorologicznych Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej w Szczecinie;
8) Dyrektor Północno-Zachodniego Oddziału Terenowego Urzędu
Regulacji Energetyki w Szczecinie.

PRZEDSTAWICIELE
ZACHODNIOPOMORSKIEGO
URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO
W SZCZECINIE

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Dyrektor Generalny Zachodniopomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Szczecinie;
2) Dyrektor Wydział Środowiska i Rolnictwa;
3) Dyrektor Wydział Polityki Społecznej;
4) Dyrektor Wydziału Finansów i Budżetu w Zachodniopomorskim
Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie;
5) Kierownik Biura Prawnego w Zachodniopomorskim Urzędzie
Wojewódzkim w Szczecinie;
6) Rzecznik Prasowy Wojewody Zachodniopomorskiego.

PODJĘTE DZIAŁANIA
W CELU OGRANICZENIA
SKUTKÓW AWARII

48

Godz. 19.14, dnia 7.04.2008 r.
Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego
otrzymuje od Biura Prognoz Meteorologicznych w
Szczecinie ostrzeżenie nr 16 o intensywnych opadach
deszczu przechodzących w deszcz ze śniegiem.
Ostrzeżenie przewiduje silne opady deszczu i deszczu ze
śniegiem w ciągu najbliższych 18 godzin, do 25-30 mm.
Przewidywane są utrudnienia komunikacyjne i na terenach
zurbanizowanych.

49

Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego zgodnie z procedurą rozsyła
w godz. 20.08 – 20.31 ostrzeżenia do mediów /17/ i jednostek samorządu
terytorialnego oraz innych ogniw ważnych dla systemu zarządzania
kryzysowego województwa /33/. Łącznie 50 odbiorców.

50

Najważniejsze działania podejmowane przez wojewódzką administrację
rządową.

I dzień katastrofy /8 kwietnia/
1. Uruchomienie pracy zespołów zarządzania kryzysowego
- wojewódzkiego – praca na dwóch stanowiskach w Urzędzie Miasta Szczecin i Urzędzie
Wojewódzkim /posiedzenia w odstępach 2 – 3 godziny. Zakończone konferencją prasową/,
- powiatowych i gminnych – praca całodobowa z wykorzystaniem systemu łączności
radiotelefonicznej Wojewody i PSP
2. Nadawanie komunikatów radiowych do mieszkańców, przy wykorzystaniu rozgłośni
zlokalizowanych poza Szczecinem
3. Uruchomienie komunikacji autobusowej w Szczecinie.
4. Odwołanie obowiązku uczestnictwa w zajęciach szkolnych – szkoły otwarte.
5. Monitoring funkcjonowania:

- szpitali – wzmocnienie agregatami, dowóz paliwa i wody, zorganizowanie punktu dializ, apel
o przyjmowanie pacjentów w przychodniach,
- systemu wodno – kanalizacyjnego – kontrola zrzutu ścieków, przygotowanie sprzętu do
dowozu wody /PSP, SZ/,
- zakładów o dużym i zwiększonym ryzyku – np.. ZCh Police, wzmocnienie agregatem
urządzeń do chłodzenia instalacji z amoniakiem.
51

6. Monitorowanie prac związanych z przywracaniem energii
7. Wystąpienie do Ministra Finansów o uruchomienie sprzedaży podstawowych produktów
żywnościowych z pominięciem kas fiskalnych – ręczna rejestracja sprzedaży.
8. Zorganizowanie zwiększonej ilości patroli na ulicach: policja, wojsko /żandarmeria / straż
graniczna.
9. Wywóz produktów mrożonych z marketów – samochodami chłodniami do magazynów
rejonowych.

10. Uruchomienie pomocy społecznej.
11. W związku ze zmniejszoną ilością pociągów – pociągi pośpieszne zatrzymywane są na
wszystkich stacjach.
12. Przywracanie energii w I kolejności na elektrociepłowni w Szczecinie.

52

KALENDARIUM DZIAŁAŃ SYSTEMU ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
w dniu 8 kwietnia 2008 r.
4.20 – powołanie w Szczecinie miejskiego zespołu zarządzania kryzysowego;
5.15 – pierwsze posiedzenie miejskiego zespołu zarządzania kryzysowego;
6.00 – spotkanie członków wojewódzkiego zespołu zarządzania kryzysowego;
7.30 - wspólne posiedzenie wojewódzkiego i miejskiego zespołu zarządzania
kryzysowego pod przewodnictwem Wojewody Zachodniopomorskiego i
Prezydenta Szczecina;
7.00 – 9.00 – zbierają się zespoły reagowania kryzysowego w powiatach:
goleniowskim, polickim, stargardzkim, kamieńskim;
8.00 - 11.00 – zbierają się zespoły zarządzania kryzysowego w gminach
objętych awarią energetyczną oraz dodatkowo w mieście Kamień Pomorski i
Trzebiatów ze względu na wystąpienie zagrożenia powodziowego.
8 kwietnia odbywają się wspólne posiedzenia wojewódzkiego i miejskiego zespołu
zarządzania kryzysowego, na których omawiana jest aktualna sytuacja energetyczna,
przeciwpowodziowa oraz stan bezpieczeństwa i porządku publicznego w Szczecinie i na
obszarze powiatów objętych sytuacją kryzysową. Posiedzenia zespołów kończyły się
każdorazowo konferencjami prasowymi, w ramach których przekazywane były dla
mediów dane o aktualnej sytuacji w Szczecinie i na obszarze województwa.
Od dnia 9 kwietnia Wojewódzki Zespół Zarządzania Kryzysowego funkcjonuje w
Urzędzie Wojewódzkim zachowując tryb pracy podobny jak dzień wcześniej
Wojewoda Zachodniopomorski wraz z Komendantem Wojewódzkim PSP jedzie do
miejscowości objętych awarią i uczestniczy w posiedzeniach powiatowych zespołów
zarządzania kryzysowego m.in. w Starostwie Powiatowym w Goleniowie i Kamieniu
Pomorskim.

SCHEMAT KIEROWANIA /ZARZĄDZANIA/
WOJEWODA ZACHODNIOPOMORSKI
WOJEWÓDZKI ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
Wojewódzkie służby, inspekcje, straże
i jednostki organizacyjne wchodzące
w skład systemu reagowania kryzysowego

WCZK

Prezydent Szczecina

Starosta Policki

Starosta Kamieński

Starosta Goleniowski

MCZK

PCZK

PCZK

PCZK

Starosta Stargardzki

Starosta Gryficki

Starosta Gryfiński

Prezydent Świnoujścia

PCZK

PCZK

PCZK

MCZK

GCZK-7

GCZK-3

GCZK-2

GCZK-3

GCZK-2

GCZK-5

Działania podjęte w związku z awarią
Pomoc dla mieszkańców
W związku z zaistniałą awarią sieci energetycznej Wojewoda zwrócił się do
jednostek samorządu terytorialnego, z obszaru dotkniętego skutkami awarii
energetycznej, o:
-zorganizowanie niezbędnej pomocy dla mieszkańców w zakresie m.in.
dostaw żywności,
- wody oraz innego niezbędnego zaopatrzenia,
- objęcie - przez Ośrodki Pomocy Rodzinie, opieką osób potrzebujących
pomocy,
- zapewnienie warunków do skorzystania z urządzeń sanitarnych ( kąpiele,
opieka nad dziećmi).

Ochrona zdrowia /lekarz koordynator z Wojewódzkiego Stanowiska
Koordynacji Ratownictwa Medycznego/
Monitorowano funkcjonowanie szpitali.
Szpitalne oddziały intensywnej terapii i oddziały dializ w województwie
zasilane były agregatami własnymi lub dostarczonymi przez straż pożarną.
Dyrektorom szpitali przekazano telefon kontaktowy do dystrybutora
zaopatrującego agregaty prądotwórcze w paliwo.
Utrzymywano stały kontakt telefoniczny z Wojewódzką Stacją Pogotowia
Ratunkowego. Wojewódzka Stacja Pogotowia Ratunkowego nie odnotowała
zwiększonej ilości wezwań do zachorowań, nie zanotowano również wezwań
związanych z zaistniałym zdarzeniem.

Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny
sprawy sanitarno – epidemiologiczne
Podjęto natychmiastowe działania kontrolne w hurtowniach i sklepach spożywczych
w zakresie przechowywania artykułów spożywczych, zwłaszcza mrożonych.
W czasie kontroli ustalono, że żywność wymagająca przechowywania w chłodzie
była:
-przechowywana w podstawionych pod sklepy samochodach chłodniach w
monitorowanej temperaturze, odpowiedniej dla asortymentu żywności
- przetransportowana do magazynów rejonowych dużych sieci handlowych.

Część żywności nietrwałej mikrobiologicznie, w tym przetwory mleczne, wędliny,
mięso, mrożonki została wycofana z obrotu w ramach działań wynikających z
kontroli wewnętrznych.
Monitorowano jakość wody przeznaczonej do spożycia a także sytuację pod kątem
zagrożenia epidemiologicznego w szpitalach.

Wojewódzki Inspektorat Weterynarii - sprawy weterynaryjne
Inspektorzy powiatowych inspekcji weterynaryjnych podjęli działania kontrolne
z możliwością podejmowania decyzji o utylizacji żywności, która w wyniku
braku dopływu prądu do urządzeń chłodniczych mogła ulec zepsuciu.
Duże fermy drobiowe, pozostające bez podstawowego zasilania, zasilano
zastępczo z agregatów prądotwórczych. Zasilanie zastępcze znacznie
podniosło koszty produkcji w fermach.
Sytuacja w chłodniach składowych jest opanowana.

Sytuacja w oświacie
Z uwagi na niedogrzanie pomieszczeń, brak dostaw ciepła i energii elektrycznej
8 kwietnia, zajęcia lekcyjne we wszystkich gimnazjach i szkołach
ponadgimnazjalnych odwołano.
9 kwietnia w wielu miejscowościach zajęcia skrócono, bądź odwołano.
Odwołano sprawdzian szóstoklasistów w 8 szkołach podstawowych na terenie
Szczecina oraz w 5 w terenie ( Stargard Szczeciński, Koszewo, Sowno,
Grzedzice, Goleniów).
Wojewódzki Kurator Oświaty na bieżąco informował Wojewodę o ilości placówek
oświatowych, w których nie prowadzone były zajęcia szkolne z powodu awarii
zasilania energetycznego.

Siły i środki uczestniczące w likwidacji skutków katastrofy energetycznej

Policja
- 465 funkcjonariuszy, w tym 112 ze Szkoły Policji w Pile,
140 funkcjonariuszy Oddziału Prewencji w Szczecinie,
65 funkcjonariuszy ruchu drogowego,
- 71 radiowozów
-nie odnotowano zdarzeń o charakterze kryminalnym lub
chuligańskim - mających związek z awarią sieci energetycznych.
Państwowa Straż Pożarna
Ratownicy PSP – ok. 250 dziennie
Samochody ratownicze – 6 /Poznań, Gorzów, Warszawa, Opole, Wrocław/
Samochody pożarnicze – ok. 55 dziennie
Agregaty prądotwórcze – ok. 106 dziennie
Motopompy – ok. 47 dziennie

Siły Zbrojne RP /średnio w ciągu dnia/
- 65 żołnierzy
- 15 samochodów
- 2 pojazdy ciężkie
- 4 agregatów prądotwórczych
- 3 motopompy
- lekkie pokrycie drogowe
- most niskowodny
Żandarmeria Wojskowa
- 110 żołnierzy
- 12 samochodów
Pomorski Oddział Straży Granicznej w Szczecinie
- 70 funkcjonariuszy
- 8 samochodów

WSTĘPNE WNIOSKI
PO AWARII

Wstępne wnioski


Konieczne jest zaopatrzenie jednostek organizacyjnych ważnych dla
funkcjonowania administracji publicznej oraz gwarantujących
świadczenie usług społecznych w urządzenia awaryjnego zasilania
elektroenergetycznego



Konieczne jest opracowanie i uruchomienia programu edukacyjnego,
mającego na celu zapoznanie mieszkańców z potencjalnymi
zagrożeniami charakterystycznymi dla poszczególnych powiatów oraz
sposobami optymalnych zachowań



Konieczna jest rozbudowa systemów kierowania i informowania,
wykorzystywanych przez organy samorządu terytorialnego w procesie
reagowania kryzysowego

PODSUMOWANIE
• Sprawne
funkcjonowanie
kryzysowego
przyczyniło
rozmiarów katastrofy

systemu
się
do

zarządzania
ograniczenia

• Szybkie zwołanie Zespołów Zarządzania Kryzysowego
pozwoliło na koordynację działań od momentu
powstania sytuacji kryzysowej
• Wspólne informowanie mieszkańców o skutkach
katastrofy i postępach w prowadzeniu akcji ratowniczej
umożliwiło jednolity przekaz i niezakłóconą pracę
centrów zarządzania kryzysowego

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE

65

Powołanie Zespołu ds. Zbadania Przyczyn i Skutków
Katastrofy Energetycznej Zarządzeniem Wojewody
Zachodniopomorskiego nr 154/2008
z dnia 22 kwietnia 2008r.
Określenie przyczyn i skutków katastrofy
elektroenergetycznej
zaistniałej w części województwa zachodniopomorskiego.
Zbilansowanie strat i szkód powstałych
w wyniku katastrofy elektroenergetycznej
oraz kosztów prowadzenia działań ratowniczych.
Opracowanie założeń
do „Strategii Bezpieczeństwa Energetycznego
dla Województwa Zachodniopomorskiego”.
66

Raport Zespołu ds. Zbadania Przyczyn
i Skutków Katastrofy Energetycznej

WNIOSKI I ZALECENIA

67

68

Bezpośrednie przyczyny katastrofy energetycznej

 Obciążenia sadzią przewodów linii energetycznych przekroczyły
znacznie, co najmniej o kilkadziesiąt procent, przyjęte w
obliczeniach normowe wartości katastrofalne,
 Dodatkowym czynnikiem, mającym wpływ na przebieg zdarzeń i
rozległość uszkodzeń, były obfite opady deszczu w okresie
poprzedzającym awarię, co spowodowało podniesienie poziomu wód
gruntowych i w efekcie rozmiękczenie gruntu,
 Efektem było obniżenie stabilności posadowienia zarówno słupów
linii elektroenergetycznych jak i rosnących w pobliżu linii drzew.

69

Skutki ekonomiczne katastrofy energetycznej







KOSZTY AKCJI RATOWNICZEJ: 829 731,34 zł
KOSZTY PONIESIONE PRZEZ ZAKŁADY, FIRMY,
SPÓŁKI, SZPITALE: 45 172 424,12 zł
KOSZTY PONIESIONE PRZEZ POWIATY I GMINY :
979 468,41 zł
CAŁKOWITE KOSZTY: 46 981 623,87 zł

Koszty niedostarczonej energii elektrycznej oszacowano
na kwotę powyżej 60 milionów zł.
70

Raport dostrzega potrzebę
powołania stałego zespołu :
Wojewódzkiej Rady do spraw
Bezpieczeństwa Energetycznego

71

72

Powołanie Wojewódzkiej Rady
ds. Bezpieczeństwa Energetycznego
Zarządzenie Wojewody Zachodniopomorskiego

nr 435/2008 z dnia 30 września 2008r.

73

ZADANIA WOJEWÓDZKIEJ RADY
ds. BEZPIECZEŃSTWA ENERGETYCZNEGO
1. Nadzór nad realizacją wniosków i zaleceń wynikających z Raportu Zespołu
ds. Zbadania Przyczyn i Skutków Katastrofy Energetycznej w aglomeracji
szczecińskiej i części województwa zachodniopomorskiego.
2. Nadzór nad powstaniem oraz wdrażaniem Strategii Bezpieczeństwa
Energetycznego dla Województwa Zachodniopomorskiego.
3. Monitorowanie funkcjonowania systemu elektroenergetycznego, gazowego
i ciepłowniczego na terenie województwa zachodniopomorskiego.
4. Inicjowanie działań i projektów związanych z rozwojem energetyki na terenie
województwa zachodniopomorskiego.
5. Monitorowanie realizacji planów rozwoju przedsiębiorstw energetycznych.
6. Wspieranie działań samorządu województwa w zakresie tworzenia projektów
planu zaopatrzenia w energię elektryczną, gaz oraz ciepło.
7. Inicjowanie działań wspierających rozwój energetyki odnawialnej.
74

Dziękuję za uwagę

75


Slide 60

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE
Wydział Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego

Olsztyn 20 luty 2009 r.
Waldemar Redmer
1

2

Bezpośrednią przyczyną awarii systemu
elektroenergetycznego w nocy 7-8 kwietnia

2008 r. był szczególnie niekorzystny splot
warunków atmosferycznych prowadzący do
licznych uszkodzeń linii elektroenergetycznych
3

Temperatura powietrza
st. C
8,0
S z c z ec in
7,0

Ś w inoujś c ie
G oleniów

6,0

5,0

4,0

3,0

2,0

1,0

0,0

-1,0

-2,0

-3,0
2008-04-07

2008-04-07

2008-04-07

2008-04-07

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-09

00:00

06:00

12:00

18:00

00:00

06:00

12:00

18:00

00:00

d a ta / g o d z .

4

Prędkość wiatru
Charakterystyczne prędkości wiatru wg PN-77/B-02011

m /s

Strefa I
– Szczecin
– 20 m/s
Strefa II – Goleniów – 24 m/s
Strefa IIa – Świnoujście – 27 m/s

14
S z c z ec in
13
12

Ś w inoujś c ie
G oleniów

11
Kierunek
wiatru wg IMiGW:
10
16:00÷21:00
– PN i PN-ZACH, 3÷6 m/s
22:00÷01:00
– ZACH-PN, 3÷4 m/s
9
02:00÷14:00 – ZACH, 4÷8 m/s
8
7
6
5
4
3
2
1
0
2008-04-07 00:00 2008-04-07 06:00 2008-04-07 12:00 2008-04-07 18:00 2008-04-08 00:00 2008-04-08 06:00 2008-04-08 12:00 2008-04-08 18:00 2008-04-09 00:00
d a ta / g o d z .

5

Rodzaje opadu


Początkowo intensywny opad deszczu, a później
śniegu z deszczem i śniegu



Suma opadów 8:00 07.04 do 8:00 08.04 lokalnie
48 l/m2 w równoważniku wodnym (4,8 cm/m2)



Lokalnie odnotowana gęstość śniegu:
 

2 ,1 kN/m

2

 7 ,8 kN/m

3

0 ,27 m
6

Niewielki pobór energii elektrycznej w
godzinach nocnych z 07 na 08 04 2008 był
przyczyną schłodzenia przewodów
napowietrznych linii energetycznych do
temperatury zamarzania śniegu, co
sprzyjało osadzaniu się sadzi.

7

8

9

Wielkości Obciążeń Przewodów Sadzią
A F L – 6 2 40 m m

2

d = 2 1,7 m m
S a d ź n o rm a ln a
[N /m ]
S a d ź k a ta strofa ln a

A F L – 8 5 25 m m
d = 3 1,5 m m

8 ,7

1 7,4

2 2,8

S a d ź 7 -8 k w ietn ia

3 8,0

4 5,2

[N /m ]

 = 118 %

 = 98 %

9 ,7

1 9,7

76

53

[N /m ]

C ięża r p rzew o d u
[N /m ]
P rzek ro czen ie k atastro fa ln ych ob cią żeń
[% ]

2

Ciężar sadzi na jednym przewodzie długości 300 m:
45,2  300 = 13560 N = 13,56 kN

10

Upadek słupów

11

Zniszczenia konstrukcji
na skutek przeciążenia przewodów
L in ie



220 k V (1)

110 k V (5)

2

1

3

Z łam an ie trzon u słu p a

14

6

20

S k ręcen ia trzon ów



6

6

U szk od zen ia p op rzeczn ik ów ze św iatłow od em



8

8

U szk od zen ia p op rzeczn ik ów b ez św iatłow od u



3

3

1



1

17

24

41

P rzew rócen ia

In n e


12

Formy zniszczenia słupów
Złamania słupów
220 kV

110 kV

13

14

15

Zniszczenia kaskadowe
Linia 220 kV

Linia 15 kV
Linia 110 kV

16

17

18

19

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE

20

Przebieg katastrofy energetycznej w Szczecinie
Police 220 kV

Glinki 220 kV

220kV
Awaria godz. 0.02
Police 110 kV

Glinki 110 kV

8.04.2008 r.

110kV

Szczecin

Awaria godz. 1.06
EC Szczecin
Pomorzany 110 kV

~

8.04.2008 r.

Morzyczyn

Dąbie

Zdroje

110 kV

~

Awaria godz. 3.34

Pomorzany

Morzyczyn
220 kV

8.04.2008 r.
110kV

Żydowce

Awaria godz. 1.55
8.04.2008 r.
Dolna Odra

220kV

~

110kV

Krajnik

~ ~ ~ ~

21

Około godz. 20, dnia 7.04.2008 r. w zachodniej części województwa zaczyna
padać intensywny deszcz przechodzący w deszcz ze śniegiem

Zasięg opadów
deszczu i deszczu
ze śniegiem

Rozmiar katastrofy w województwie
zachodniopomorskim w godzinach
porannych dnia 8.04.2008 r.

Powiat gryfiński: gminy północne
liczba ludności ok.. 30 000
Powiat kamieński: cały
liczba ludności ok.. 47 000
Powiatu gryficki: gminy południowe
liczba ludności ok.. 20 000
Powiat goleniowski: cały
liczba ludności ok.. 78 000

Powiat policki cały
liczba ludności ok.. 63 000
Powiat pyrzycki północne gminy
liczba ludności ok.. 10 000
Powiat stargardzki: bez miasta
Stargard Szczeciński
liczba ludności ok. 40 000
Szczecin dzielnice lewobrzeża
liczba ludności ok.. 300 000
Świnoujście
liczba ludności ok. 40 000
Razem o godz. 7.00 dnia 8.04 w
województwie zachodniopomorskim
ok. 628 000 mieszkańców
pozbawionych było energii
elektrycznej
23

Przebieg zdarzeń w dniu 8 kwietnia 2008 r.

0.02 – awaria głównej linii energetycznej 220 kV Morzyczyn – Police,
zasilającej Szczecin od wschodu;
3.30 – awaria głównej linii energetycznej 220 kV Krajnik – Glinki,
zasilającej Szczecin od południa,
- awarie trzech linii energetycznych 110 kV ;
- awarie licznych linii energetycznych średniego i niskiego napięcia
zasilających w prąd miejscowości w zachodnich powiatach województwa.
Powyższe awarie linii energetycznych spowodowały:
- przerwę w pracy elektrociepłowni Szczecin oraz Pomorzany w
Szczecinie,
- awarię 900 stacji transformatorowych,
- brak prądu w lewobrzeżnej części Szczecina oraz miejscowościach na
obszarze powiatów: stargardzkiego, goleniowskiego, kamieńskiego,
gryfińskiego, pyrzyckiego, gryfickiego, łobeskiego, miasta Świnoujście,
polickiego, w tym ZCh. „Police”.

WPŁYW AWARII
NA FUNKCJONOWANIE
INFRASTRUKTURY
KRYTYCZNEJ

Wpływ katastrofy na funkcjonowanie infrastruktury krytycznej

ŁĄCZNOŚĆ

RODZAJ ŁĄCZNOŚCI

DZIAŁANIE /FUNKCJONOWANIE

System łączności telefonicznej przewodowej

Działa tam, gdzie nie wykorzystywano aparatów telefonicznych
zasilanych z sieci energetycznej

System łączności telefonicznej – mobilnej
/TK/

Realizowała tylko połączenia alarmowe, częściowo funkcjonował
operator TK „Plus”

Internet

Nie funkcjonował

Łączność w systemie reagowania
kryzysowego

Funkcjonowała we wszystkich centrach zarządzania kryzysowego
łączność radiotelefoniczna posiadająca awaryjne zasilanie z
akumulatorów

Wpływ katastrofy na funkcjonowanie infrastruktury krytycznej

Transport i komunikacja
Transport kolejowy
- unieruchomiona linia kolejowa Szczecin – Świnoujście z powodu uszkodzenia
trakcji elektrycznej
-Szczecin – Stargard Szczeciński – brak zasilania /użycie lokomotyw
spalinowych/

Transport drogowy

Poważne utrudnienia na wszystkich drogach objętych opadami śniegu

Zaopatrzenie w wodę
- duże ujęcia wody były zasilane własnymi agregatami prądotwórczymi,
-małe ujęcia wody nie posiadające własnych agregatów prądotwórczych były
zasilane agregatami przewoźnymi, dostarczonymi przez Państwową Straż
Pożarną i Jednostki Wojskowe /od drugiego dnia awarii/,
- agregaty prądotwórcze były też używane rotacyjnie do napełniania
zbiorników hydroforowych i utrzymania minimalnego ciśnienia w sieci
wodociągowej
- do części miejscowości gdzie nie było możliwości dostarczenia agregatów
prądotwórczych woda dowożona była beczkowozami

Szpitale
Wszystkie szpitale z obszaru objętego katastrofą energetyczną zasilane
były z awaryjnych źródeł zasilania.
- szpitale nie prowadziły planowych zabiegów operacyjnych za wyjątkiem
nagłych przypadków i sytuacji ratujących życie,

Zaopatrzenie w paliwo
Stacje paliwowe na obszarze objętym katastrofą nie prowadziły sprzedaży
ze względu na brak zasilania. Uruchomiono awaryjny system zaopatrzenia
szpitali w paliwo przez prywatnego dystrybutora.

Pozostałe utrudnienia
-nie funkcjonuje komunikacja tramwajowa w Szczecinie,
- nie funkcjonuje system zaopatrzenia w energię cieplną,
- występują utrudnienia w funkcjonowaniu oczyszczalni
ścieków,
- nieczynna jest sieć handlowa, w tym centra handlowe,
- nieczynne są banki oraz bankomaty,
- przerwana zostaje praca w zakładach produkcyjnych, a w tym
w: Stoczni
Szczecińskiej „Nowa”, Stoczni Remontowej „Gryfia”, Porcie
Morskim Szczecin – Świnoujście, ZCh. „Police” i w 4 dużych
zakładach przetwórstwa mięsnego,
- ograniczono działalność szkół i przedszkoli, nie
przeprowadzono w 13 szkołach egzaminów dla szóstoklasistów,
- nie działają kasy fiskalne, ale artykuły podstawowe m.in. leki,
środki higieniczne, żywność są sprzedawane.

Działanie systemu
zarządzania kryzysowego w
czasie awarii

AKTUALNY STAN PRAWNY

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 05 czerwca 1998 r.
O ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE
(Dz. U. Nr 80 z 2001 r. poz. 872)
Art. 15.
Wojewoda jako przedstawiciel Rady Ministrów odpowiada za wykonywanie polityki rządu na
obszarze województwa, a w szczególności:
4) zapewnia współdziałanie wszystkich jednostek organizacyjnych administracji rządowej
i samorządowej działających na obszarze województwa i kieruje ich działalnością
w zakresie zapobiegania zagrożeniu życia, zdrowia lub mienia oraz zagrożeniom
środowiska, bezpieczeństwa państwa i utrzymania porządku publicznego, ochrony praw
obywatelskich, a także zapobiegania klęskom żywiołowym i innym nadzwyczajnym
zagrożeniom oraz zwalczania i usuwania ich skutków na zasadach określonych
w ustawach,
4a) dokonuje oceny stanu zabezpieczenia przeciwpowodziowego województwa, opracowuje
plan operacyjny ochrony przed powodzią oraz ogłasza i odwołuje pogotowie i alarm
przeciwpowodziowy,

Art. 16.
1.

Wojewoda może wydawać, w zakresie wykonywania funkcji przedstawiciela Rady
Ministrów, polecenia obowiązujące wszystkie organy administracji rządowej,
a w sytuacjach nadzwyczajnych, o których mowa w art. 15 pkt 4 i 4a, obowiązujące
również organy samorządu terytorialnego. O wydanych poleceniach wojewoda
niezwłocznie informuje właściwego ministra.

GŁOWNE KOMPETENCE W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 05 czerwca 1998 r.
O ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE
– Wydaje akty prawa miejscowego dla obszarów nie uporządkowanych aktami
prawa powszechnie obowiązującego.
– Planuje reagowanie kryzysowe województwa ustalając między innymi
kompetencje poszczególnych osób funkcyjnych.
– Koordynuje przebiegiem reagowania na sytuacje kryzysowe o wymiarze
ponad powiatowym.
– Wnioskuje o:
• wprowadzenie stanu klęski żywiołowej,
• użycie Sił Zbrojnych RP.
– Ogłasza:
• pogotowie i alarm przeciwpowodziowy,
• stan zagrożenia epidemicznego i stan epidemii,
• uruchomienie działań interwencyjnych w obliczu zagrożenia
radiacyjnego.
–Monitoruje stan bezpieczeństwa województwa oraz informuje, alarmuje i
ostrzega przed potencjalnymi zagrożeniami.
– Udziela wsparcia zagrożonym powiatom siłami i środkami z innych powiatów.
– Wnioskuje o wsparcie potencjału reagowania kryzysowego województwa
zachodniopomorskiego siłami i środkami z województw ościennych lub
wydzielonych z zasobów krajowych.

AKTUALNY STAN PRAWNY

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Art. 1.
Ustawa określa organy właściwe w sprawach zarządzania
kryzysowego oraz ich zadania i zasady działania w tej
dziedzinie, a także zasady finansowania zadań zarządzania
kryzysowego.

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Wojewoda
Wydział Bezpieczeństwa
i Zarządzania Kryzysowego
Zachodniopomorskiego Urzędu
Wojewódzkiego

Wojewódzkie zespolone służby,
inspekcje i straże
Wojewódzkie Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Wojewódzkie
Centrum
Zarządzania
Kryzysowego
Lekarz Koordynator
Ratownictwa
Medycznego

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Starosta
Komórka organizacyjna starostwa
powiatowego właściwa do spraw
zarządzania kryzysowego
Powiatowy Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Powiatowe
Centrum
Zarządzania
Kryzysowego

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Wójt, burmistrz, prezydent miasta
Komórka organizacyjna urzędu gminy
właściwa do spraw zarządzania
kryzysowego
Gminny Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Może tworzyć:

Gminne Centrum
Zarządzania
Kryzysowego

ZALEŻNOŚCI SŁUŻBOWE
w zakresie bezpieczeństwa powszechnego i porządku publicznego

SYTUACJA KRYZYSOWA

STAROSTA
POWIATU

WOJEWODA

STAN KLĘSKI ŻYWIOŁOWEJ
(W zakresie zarządzania kryzysowego)

WOJEWÓDZKI
ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

SYSTEM REAGOWANIA KRYZYSOWEGO WOJEWÓDZTWA ZACHODNIOPOMORSKIEGO

WOJEWÓDZKI
ZESPÓŁ
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

WOJEWODA

RZĄDOWY ZESPÓŁ
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO
RZĄDOWE
CENTRUM
BEZPIECZEŃSTWA

MONITOROWANIE, ANALIZA
UZYSKIWANYCH DANYCH,
PROGNOZOWANIE ZDARZEŃ

SĄSIEDNIE
WOJEWÓDZTWA
NIEMIECKIE
LANDY
NADGRANICZNE

WOJEWÓDZKIE CENTRUM ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO
INICJOWANIE DZIAŁAŃ REAGOWANIA KRYZYSOWEGO
ZABEZPIECZENIE OPERACYJNO – TECHNICZNE
I INFORMACYJNE

ŚRODKI
MASOWEGO
PRZEKAZU

STAROSTOWIE
POWIATÓW

RESORTOWE
STRUKTURY
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

WOJEWÓDZKIE
STANOWISKA
KIEROWANIA,
SŁUŻBY
OPERACYJNODYSPOZYTORSKIE

ORGANIZACJE
POZARZĄDOWE

POWIATOWE CENTRUM
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

SYSTEM
ALARMOWANIA
I OSTRZEGANIA
LUDNOŚCI

WOJEWODZKI ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

WOJEWODA ZACHODNIOPOMORSKI
– przewodniczący
DYREKTOR WYDZIAŁU BEZPIECZEŃSTWA
I ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO – zastępca przewodniczącego

40

STALI CZŁONKOWIE ZESPOŁU
KIEROWNICY ZESPOLONYCH SŁUŻB, INSPEKCJI I STRAŻY WOJEWÓDZKICH
ORGANY ADMINISTRACJI NIEZESPOLONEJ
INNI CZOŁONKOWIE ZESPOŁU
PRZEDSTAWICIELE ZACHODNIOPOMORSKIEGO URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO W SZCZECINIE

INNE OSOBY ZAPROSZONE DO UDZIAŁU W PRACACH ZESPOŁU

GRUPA OPERACYJNA

ZAPEWNIA
FUNKCJONOWANIE

DORAŹNIE

WYDZIAŁ BEZPIECZEŃSTWA I ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

STALI
CZŁONKOWIE
ZESPOŁU

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Wojewoda Zachodniopomorski – przewodniczący;
2) Dyrektor Wydziału Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego
w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie –
zastępca przewodniczącego;
3) Marszałek Województwa Zachodniopomorskiego;
4) Komendant Wojewódzki Policji w Szczecinie;
5) Zachodniopomorski Komendant Wojewódzki Państwowej Straży
Pożarnej;
6) Szef Wojewódzkiego Sztabu Wojskowego w Szczecinie;
7) Dyrektor Wydziału Infrastruktury w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie;
8) Dyrektor Zachodniopomorskiego Centrum Organizacji i Promocji Zdrowia.

KIEROWNICY
ZESPOLONYCH
SŁUŻB, INSPEKCJI
I STRAŻY
WOJEWÓDZKICH

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego;
2) Zachodniopomorski Wojewódzki Konserwator Zabytków;
3) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Ochrony
Roślin i Nasiennictwa
4) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska;
5) Zachodniopomorski Wojewódzki Lekarz Weterynarii;
6) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Farmaceutyczny;
7) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej;
8) Zachodniopomorski Kurator Oświaty;
9) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego;
10)
Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Transportu Drogowego

ORGANY
ADMINISTRACJI
NIEZESPOLONEJ

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Komendant Pomorskiego Oddziału Straży Granicznej w Szczecinie;
2) Komendant Pomorskiego Dywizjonu Straży Granicznej w Świnoujściu;
3) Dyrektor Urzędu Morskiego w Szczecinie;
4) Przedstawiciel Dyrektora Urzędu Morskiego w Słupsku;
5) Dyrektor Izby Celnej w Szczecinie;
6) Dyrektor Urzędu Żeglugi Śródlądowej w Szczecinie;
7) Dyrektor Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Szczecinie;
8) Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny w Szczecinie.

INNI
CZOŁONKOWIE
ZESPOŁU

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Dyrektor Delegatury Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego
w Szczecinie;
2) Prokurator Okręgowy w Szczecinie;
3) Dyrektor Zachodniopomorskiego Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych w Szczecinie;
4) Dyrektor Oddziału Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad w Szczecinie;
5) Dyrektor Oddziału Regionalnego PKP Polskie Linie Kolejowe
w Szczecinie;
6) Dyrektor Zachodniopomorskiego Oddziału Wojewódzkiego
Narodowego Funduszu Zdrowia;
7) Kierownik Biura Prognoz Meteorologicznych Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej w Szczecinie;
8) Dyrektor Północno-Zachodniego Oddziału Terenowego Urzędu
Regulacji Energetyki w Szczecinie.

PRZEDSTAWICIELE
ZACHODNIOPOMORSKIEGO
URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO
W SZCZECINIE

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Dyrektor Generalny Zachodniopomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Szczecinie;
2) Dyrektor Wydział Środowiska i Rolnictwa;
3) Dyrektor Wydział Polityki Społecznej;
4) Dyrektor Wydziału Finansów i Budżetu w Zachodniopomorskim
Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie;
5) Kierownik Biura Prawnego w Zachodniopomorskim Urzędzie
Wojewódzkim w Szczecinie;
6) Rzecznik Prasowy Wojewody Zachodniopomorskiego.

PODJĘTE DZIAŁANIA
W CELU OGRANICZENIA
SKUTKÓW AWARII

48

Godz. 19.14, dnia 7.04.2008 r.
Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego
otrzymuje od Biura Prognoz Meteorologicznych w
Szczecinie ostrzeżenie nr 16 o intensywnych opadach
deszczu przechodzących w deszcz ze śniegiem.
Ostrzeżenie przewiduje silne opady deszczu i deszczu ze
śniegiem w ciągu najbliższych 18 godzin, do 25-30 mm.
Przewidywane są utrudnienia komunikacyjne i na terenach
zurbanizowanych.

49

Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego zgodnie z procedurą rozsyła
w godz. 20.08 – 20.31 ostrzeżenia do mediów /17/ i jednostek samorządu
terytorialnego oraz innych ogniw ważnych dla systemu zarządzania
kryzysowego województwa /33/. Łącznie 50 odbiorców.

50

Najważniejsze działania podejmowane przez wojewódzką administrację
rządową.

I dzień katastrofy /8 kwietnia/
1. Uruchomienie pracy zespołów zarządzania kryzysowego
- wojewódzkiego – praca na dwóch stanowiskach w Urzędzie Miasta Szczecin i Urzędzie
Wojewódzkim /posiedzenia w odstępach 2 – 3 godziny. Zakończone konferencją prasową/,
- powiatowych i gminnych – praca całodobowa z wykorzystaniem systemu łączności
radiotelefonicznej Wojewody i PSP
2. Nadawanie komunikatów radiowych do mieszkańców, przy wykorzystaniu rozgłośni
zlokalizowanych poza Szczecinem
3. Uruchomienie komunikacji autobusowej w Szczecinie.
4. Odwołanie obowiązku uczestnictwa w zajęciach szkolnych – szkoły otwarte.
5. Monitoring funkcjonowania:

- szpitali – wzmocnienie agregatami, dowóz paliwa i wody, zorganizowanie punktu dializ, apel
o przyjmowanie pacjentów w przychodniach,
- systemu wodno – kanalizacyjnego – kontrola zrzutu ścieków, przygotowanie sprzętu do
dowozu wody /PSP, SZ/,
- zakładów o dużym i zwiększonym ryzyku – np.. ZCh Police, wzmocnienie agregatem
urządzeń do chłodzenia instalacji z amoniakiem.
51

6. Monitorowanie prac związanych z przywracaniem energii
7. Wystąpienie do Ministra Finansów o uruchomienie sprzedaży podstawowych produktów
żywnościowych z pominięciem kas fiskalnych – ręczna rejestracja sprzedaży.
8. Zorganizowanie zwiększonej ilości patroli na ulicach: policja, wojsko /żandarmeria / straż
graniczna.
9. Wywóz produktów mrożonych z marketów – samochodami chłodniami do magazynów
rejonowych.

10. Uruchomienie pomocy społecznej.
11. W związku ze zmniejszoną ilością pociągów – pociągi pośpieszne zatrzymywane są na
wszystkich stacjach.
12. Przywracanie energii w I kolejności na elektrociepłowni w Szczecinie.

52

KALENDARIUM DZIAŁAŃ SYSTEMU ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
w dniu 8 kwietnia 2008 r.
4.20 – powołanie w Szczecinie miejskiego zespołu zarządzania kryzysowego;
5.15 – pierwsze posiedzenie miejskiego zespołu zarządzania kryzysowego;
6.00 – spotkanie członków wojewódzkiego zespołu zarządzania kryzysowego;
7.30 - wspólne posiedzenie wojewódzkiego i miejskiego zespołu zarządzania
kryzysowego pod przewodnictwem Wojewody Zachodniopomorskiego i
Prezydenta Szczecina;
7.00 – 9.00 – zbierają się zespoły reagowania kryzysowego w powiatach:
goleniowskim, polickim, stargardzkim, kamieńskim;
8.00 - 11.00 – zbierają się zespoły zarządzania kryzysowego w gminach
objętych awarią energetyczną oraz dodatkowo w mieście Kamień Pomorski i
Trzebiatów ze względu na wystąpienie zagrożenia powodziowego.
8 kwietnia odbywają się wspólne posiedzenia wojewódzkiego i miejskiego zespołu
zarządzania kryzysowego, na których omawiana jest aktualna sytuacja energetyczna,
przeciwpowodziowa oraz stan bezpieczeństwa i porządku publicznego w Szczecinie i na
obszarze powiatów objętych sytuacją kryzysową. Posiedzenia zespołów kończyły się
każdorazowo konferencjami prasowymi, w ramach których przekazywane były dla
mediów dane o aktualnej sytuacji w Szczecinie i na obszarze województwa.
Od dnia 9 kwietnia Wojewódzki Zespół Zarządzania Kryzysowego funkcjonuje w
Urzędzie Wojewódzkim zachowując tryb pracy podobny jak dzień wcześniej
Wojewoda Zachodniopomorski wraz z Komendantem Wojewódzkim PSP jedzie do
miejscowości objętych awarią i uczestniczy w posiedzeniach powiatowych zespołów
zarządzania kryzysowego m.in. w Starostwie Powiatowym w Goleniowie i Kamieniu
Pomorskim.

SCHEMAT KIEROWANIA /ZARZĄDZANIA/
WOJEWODA ZACHODNIOPOMORSKI
WOJEWÓDZKI ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
Wojewódzkie służby, inspekcje, straże
i jednostki organizacyjne wchodzące
w skład systemu reagowania kryzysowego

WCZK

Prezydent Szczecina

Starosta Policki

Starosta Kamieński

Starosta Goleniowski

MCZK

PCZK

PCZK

PCZK

Starosta Stargardzki

Starosta Gryficki

Starosta Gryfiński

Prezydent Świnoujścia

PCZK

PCZK

PCZK

MCZK

GCZK-7

GCZK-3

GCZK-2

GCZK-3

GCZK-2

GCZK-5

Działania podjęte w związku z awarią
Pomoc dla mieszkańców
W związku z zaistniałą awarią sieci energetycznej Wojewoda zwrócił się do
jednostek samorządu terytorialnego, z obszaru dotkniętego skutkami awarii
energetycznej, o:
-zorganizowanie niezbędnej pomocy dla mieszkańców w zakresie m.in.
dostaw żywności,
- wody oraz innego niezbędnego zaopatrzenia,
- objęcie - przez Ośrodki Pomocy Rodzinie, opieką osób potrzebujących
pomocy,
- zapewnienie warunków do skorzystania z urządzeń sanitarnych ( kąpiele,
opieka nad dziećmi).

Ochrona zdrowia /lekarz koordynator z Wojewódzkiego Stanowiska
Koordynacji Ratownictwa Medycznego/
Monitorowano funkcjonowanie szpitali.
Szpitalne oddziały intensywnej terapii i oddziały dializ w województwie
zasilane były agregatami własnymi lub dostarczonymi przez straż pożarną.
Dyrektorom szpitali przekazano telefon kontaktowy do dystrybutora
zaopatrującego agregaty prądotwórcze w paliwo.
Utrzymywano stały kontakt telefoniczny z Wojewódzką Stacją Pogotowia
Ratunkowego. Wojewódzka Stacja Pogotowia Ratunkowego nie odnotowała
zwiększonej ilości wezwań do zachorowań, nie zanotowano również wezwań
związanych z zaistniałym zdarzeniem.

Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny
sprawy sanitarno – epidemiologiczne
Podjęto natychmiastowe działania kontrolne w hurtowniach i sklepach spożywczych
w zakresie przechowywania artykułów spożywczych, zwłaszcza mrożonych.
W czasie kontroli ustalono, że żywność wymagająca przechowywania w chłodzie
była:
-przechowywana w podstawionych pod sklepy samochodach chłodniach w
monitorowanej temperaturze, odpowiedniej dla asortymentu żywności
- przetransportowana do magazynów rejonowych dużych sieci handlowych.

Część żywności nietrwałej mikrobiologicznie, w tym przetwory mleczne, wędliny,
mięso, mrożonki została wycofana z obrotu w ramach działań wynikających z
kontroli wewnętrznych.
Monitorowano jakość wody przeznaczonej do spożycia a także sytuację pod kątem
zagrożenia epidemiologicznego w szpitalach.

Wojewódzki Inspektorat Weterynarii - sprawy weterynaryjne
Inspektorzy powiatowych inspekcji weterynaryjnych podjęli działania kontrolne
z możliwością podejmowania decyzji o utylizacji żywności, która w wyniku
braku dopływu prądu do urządzeń chłodniczych mogła ulec zepsuciu.
Duże fermy drobiowe, pozostające bez podstawowego zasilania, zasilano
zastępczo z agregatów prądotwórczych. Zasilanie zastępcze znacznie
podniosło koszty produkcji w fermach.
Sytuacja w chłodniach składowych jest opanowana.

Sytuacja w oświacie
Z uwagi na niedogrzanie pomieszczeń, brak dostaw ciepła i energii elektrycznej
8 kwietnia, zajęcia lekcyjne we wszystkich gimnazjach i szkołach
ponadgimnazjalnych odwołano.
9 kwietnia w wielu miejscowościach zajęcia skrócono, bądź odwołano.
Odwołano sprawdzian szóstoklasistów w 8 szkołach podstawowych na terenie
Szczecina oraz w 5 w terenie ( Stargard Szczeciński, Koszewo, Sowno,
Grzedzice, Goleniów).
Wojewódzki Kurator Oświaty na bieżąco informował Wojewodę o ilości placówek
oświatowych, w których nie prowadzone były zajęcia szkolne z powodu awarii
zasilania energetycznego.

Siły i środki uczestniczące w likwidacji skutków katastrofy energetycznej

Policja
- 465 funkcjonariuszy, w tym 112 ze Szkoły Policji w Pile,
140 funkcjonariuszy Oddziału Prewencji w Szczecinie,
65 funkcjonariuszy ruchu drogowego,
- 71 radiowozów
-nie odnotowano zdarzeń o charakterze kryminalnym lub
chuligańskim - mających związek z awarią sieci energetycznych.
Państwowa Straż Pożarna
Ratownicy PSP – ok. 250 dziennie
Samochody ratownicze – 6 /Poznań, Gorzów, Warszawa, Opole, Wrocław/
Samochody pożarnicze – ok. 55 dziennie
Agregaty prądotwórcze – ok. 106 dziennie
Motopompy – ok. 47 dziennie

Siły Zbrojne RP /średnio w ciągu dnia/
- 65 żołnierzy
- 15 samochodów
- 2 pojazdy ciężkie
- 4 agregatów prądotwórczych
- 3 motopompy
- lekkie pokrycie drogowe
- most niskowodny
Żandarmeria Wojskowa
- 110 żołnierzy
- 12 samochodów
Pomorski Oddział Straży Granicznej w Szczecinie
- 70 funkcjonariuszy
- 8 samochodów

WSTĘPNE WNIOSKI
PO AWARII

Wstępne wnioski


Konieczne jest zaopatrzenie jednostek organizacyjnych ważnych dla
funkcjonowania administracji publicznej oraz gwarantujących
świadczenie usług społecznych w urządzenia awaryjnego zasilania
elektroenergetycznego



Konieczne jest opracowanie i uruchomienia programu edukacyjnego,
mającego na celu zapoznanie mieszkańców z potencjalnymi
zagrożeniami charakterystycznymi dla poszczególnych powiatów oraz
sposobami optymalnych zachowań



Konieczna jest rozbudowa systemów kierowania i informowania,
wykorzystywanych przez organy samorządu terytorialnego w procesie
reagowania kryzysowego

PODSUMOWANIE
• Sprawne
funkcjonowanie
kryzysowego
przyczyniło
rozmiarów katastrofy

systemu
się
do

zarządzania
ograniczenia

• Szybkie zwołanie Zespołów Zarządzania Kryzysowego
pozwoliło na koordynację działań od momentu
powstania sytuacji kryzysowej
• Wspólne informowanie mieszkańców o skutkach
katastrofy i postępach w prowadzeniu akcji ratowniczej
umożliwiło jednolity przekaz i niezakłóconą pracę
centrów zarządzania kryzysowego

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE

65

Powołanie Zespołu ds. Zbadania Przyczyn i Skutków
Katastrofy Energetycznej Zarządzeniem Wojewody
Zachodniopomorskiego nr 154/2008
z dnia 22 kwietnia 2008r.
Określenie przyczyn i skutków katastrofy
elektroenergetycznej
zaistniałej w części województwa zachodniopomorskiego.
Zbilansowanie strat i szkód powstałych
w wyniku katastrofy elektroenergetycznej
oraz kosztów prowadzenia działań ratowniczych.
Opracowanie założeń
do „Strategii Bezpieczeństwa Energetycznego
dla Województwa Zachodniopomorskiego”.
66

Raport Zespołu ds. Zbadania Przyczyn
i Skutków Katastrofy Energetycznej

WNIOSKI I ZALECENIA

67

68

Bezpośrednie przyczyny katastrofy energetycznej

 Obciążenia sadzią przewodów linii energetycznych przekroczyły
znacznie, co najmniej o kilkadziesiąt procent, przyjęte w
obliczeniach normowe wartości katastrofalne,
 Dodatkowym czynnikiem, mającym wpływ na przebieg zdarzeń i
rozległość uszkodzeń, były obfite opady deszczu w okresie
poprzedzającym awarię, co spowodowało podniesienie poziomu wód
gruntowych i w efekcie rozmiękczenie gruntu,
 Efektem było obniżenie stabilności posadowienia zarówno słupów
linii elektroenergetycznych jak i rosnących w pobliżu linii drzew.

69

Skutki ekonomiczne katastrofy energetycznej







KOSZTY AKCJI RATOWNICZEJ: 829 731,34 zł
KOSZTY PONIESIONE PRZEZ ZAKŁADY, FIRMY,
SPÓŁKI, SZPITALE: 45 172 424,12 zł
KOSZTY PONIESIONE PRZEZ POWIATY I GMINY :
979 468,41 zł
CAŁKOWITE KOSZTY: 46 981 623,87 zł

Koszty niedostarczonej energii elektrycznej oszacowano
na kwotę powyżej 60 milionów zł.
70

Raport dostrzega potrzebę
powołania stałego zespołu :
Wojewódzkiej Rady do spraw
Bezpieczeństwa Energetycznego

71

72

Powołanie Wojewódzkiej Rady
ds. Bezpieczeństwa Energetycznego
Zarządzenie Wojewody Zachodniopomorskiego

nr 435/2008 z dnia 30 września 2008r.

73

ZADANIA WOJEWÓDZKIEJ RADY
ds. BEZPIECZEŃSTWA ENERGETYCZNEGO
1. Nadzór nad realizacją wniosków i zaleceń wynikających z Raportu Zespołu
ds. Zbadania Przyczyn i Skutków Katastrofy Energetycznej w aglomeracji
szczecińskiej i części województwa zachodniopomorskiego.
2. Nadzór nad powstaniem oraz wdrażaniem Strategii Bezpieczeństwa
Energetycznego dla Województwa Zachodniopomorskiego.
3. Monitorowanie funkcjonowania systemu elektroenergetycznego, gazowego
i ciepłowniczego na terenie województwa zachodniopomorskiego.
4. Inicjowanie działań i projektów związanych z rozwojem energetyki na terenie
województwa zachodniopomorskiego.
5. Monitorowanie realizacji planów rozwoju przedsiębiorstw energetycznych.
6. Wspieranie działań samorządu województwa w zakresie tworzenia projektów
planu zaopatrzenia w energię elektryczną, gaz oraz ciepło.
7. Inicjowanie działań wspierających rozwój energetyki odnawialnej.
74

Dziękuję za uwagę

75


Slide 61

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE
Wydział Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego

Olsztyn 20 luty 2009 r.
Waldemar Redmer
1

2

Bezpośrednią przyczyną awarii systemu
elektroenergetycznego w nocy 7-8 kwietnia

2008 r. był szczególnie niekorzystny splot
warunków atmosferycznych prowadzący do
licznych uszkodzeń linii elektroenergetycznych
3

Temperatura powietrza
st. C
8,0
S z c z ec in
7,0

Ś w inoujś c ie
G oleniów

6,0

5,0

4,0

3,0

2,0

1,0

0,0

-1,0

-2,0

-3,0
2008-04-07

2008-04-07

2008-04-07

2008-04-07

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-09

00:00

06:00

12:00

18:00

00:00

06:00

12:00

18:00

00:00

d a ta / g o d z .

4

Prędkość wiatru
Charakterystyczne prędkości wiatru wg PN-77/B-02011

m /s

Strefa I
– Szczecin
– 20 m/s
Strefa II – Goleniów – 24 m/s
Strefa IIa – Świnoujście – 27 m/s

14
S z c z ec in
13
12

Ś w inoujś c ie
G oleniów

11
Kierunek
wiatru wg IMiGW:
10
16:00÷21:00
– PN i PN-ZACH, 3÷6 m/s
22:00÷01:00
– ZACH-PN, 3÷4 m/s
9
02:00÷14:00 – ZACH, 4÷8 m/s
8
7
6
5
4
3
2
1
0
2008-04-07 00:00 2008-04-07 06:00 2008-04-07 12:00 2008-04-07 18:00 2008-04-08 00:00 2008-04-08 06:00 2008-04-08 12:00 2008-04-08 18:00 2008-04-09 00:00
d a ta / g o d z .

5

Rodzaje opadu


Początkowo intensywny opad deszczu, a później
śniegu z deszczem i śniegu



Suma opadów 8:00 07.04 do 8:00 08.04 lokalnie
48 l/m2 w równoważniku wodnym (4,8 cm/m2)



Lokalnie odnotowana gęstość śniegu:
 

2 ,1 kN/m

2

 7 ,8 kN/m

3

0 ,27 m
6

Niewielki pobór energii elektrycznej w
godzinach nocnych z 07 na 08 04 2008 był
przyczyną schłodzenia przewodów
napowietrznych linii energetycznych do
temperatury zamarzania śniegu, co
sprzyjało osadzaniu się sadzi.

7

8

9

Wielkości Obciążeń Przewodów Sadzią
A F L – 6 2 40 m m

2

d = 2 1,7 m m
S a d ź n o rm a ln a
[N /m ]
S a d ź k a ta strofa ln a

A F L – 8 5 25 m m
d = 3 1,5 m m

8 ,7

1 7,4

2 2,8

S a d ź 7 -8 k w ietn ia

3 8,0

4 5,2

[N /m ]

 = 118 %

 = 98 %

9 ,7

1 9,7

76

53

[N /m ]

C ięża r p rzew o d u
[N /m ]
P rzek ro czen ie k atastro fa ln ych ob cią żeń
[% ]

2

Ciężar sadzi na jednym przewodzie długości 300 m:
45,2  300 = 13560 N = 13,56 kN

10

Upadek słupów

11

Zniszczenia konstrukcji
na skutek przeciążenia przewodów
L in ie



220 k V (1)

110 k V (5)

2

1

3

Z łam an ie trzon u słu p a

14

6

20

S k ręcen ia trzon ów



6

6

U szk od zen ia p op rzeczn ik ów ze św iatłow od em



8

8

U szk od zen ia p op rzeczn ik ów b ez św iatłow od u



3

3

1



1

17

24

41

P rzew rócen ia

In n e


12

Formy zniszczenia słupów
Złamania słupów
220 kV

110 kV

13

14

15

Zniszczenia kaskadowe
Linia 220 kV

Linia 15 kV
Linia 110 kV

16

17

18

19

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE

20

Przebieg katastrofy energetycznej w Szczecinie
Police 220 kV

Glinki 220 kV

220kV
Awaria godz. 0.02
Police 110 kV

Glinki 110 kV

8.04.2008 r.

110kV

Szczecin

Awaria godz. 1.06
EC Szczecin
Pomorzany 110 kV

~

8.04.2008 r.

Morzyczyn

Dąbie

Zdroje

110 kV

~

Awaria godz. 3.34

Pomorzany

Morzyczyn
220 kV

8.04.2008 r.
110kV

Żydowce

Awaria godz. 1.55
8.04.2008 r.
Dolna Odra

220kV

~

110kV

Krajnik

~ ~ ~ ~

21

Około godz. 20, dnia 7.04.2008 r. w zachodniej części województwa zaczyna
padać intensywny deszcz przechodzący w deszcz ze śniegiem

Zasięg opadów
deszczu i deszczu
ze śniegiem

Rozmiar katastrofy w województwie
zachodniopomorskim w godzinach
porannych dnia 8.04.2008 r.

Powiat gryfiński: gminy północne
liczba ludności ok.. 30 000
Powiat kamieński: cały
liczba ludności ok.. 47 000
Powiatu gryficki: gminy południowe
liczba ludności ok.. 20 000
Powiat goleniowski: cały
liczba ludności ok.. 78 000

Powiat policki cały
liczba ludności ok.. 63 000
Powiat pyrzycki północne gminy
liczba ludności ok.. 10 000
Powiat stargardzki: bez miasta
Stargard Szczeciński
liczba ludności ok. 40 000
Szczecin dzielnice lewobrzeża
liczba ludności ok.. 300 000
Świnoujście
liczba ludności ok. 40 000
Razem o godz. 7.00 dnia 8.04 w
województwie zachodniopomorskim
ok. 628 000 mieszkańców
pozbawionych było energii
elektrycznej
23

Przebieg zdarzeń w dniu 8 kwietnia 2008 r.

0.02 – awaria głównej linii energetycznej 220 kV Morzyczyn – Police,
zasilającej Szczecin od wschodu;
3.30 – awaria głównej linii energetycznej 220 kV Krajnik – Glinki,
zasilającej Szczecin od południa,
- awarie trzech linii energetycznych 110 kV ;
- awarie licznych linii energetycznych średniego i niskiego napięcia
zasilających w prąd miejscowości w zachodnich powiatach województwa.
Powyższe awarie linii energetycznych spowodowały:
- przerwę w pracy elektrociepłowni Szczecin oraz Pomorzany w
Szczecinie,
- awarię 900 stacji transformatorowych,
- brak prądu w lewobrzeżnej części Szczecina oraz miejscowościach na
obszarze powiatów: stargardzkiego, goleniowskiego, kamieńskiego,
gryfińskiego, pyrzyckiego, gryfickiego, łobeskiego, miasta Świnoujście,
polickiego, w tym ZCh. „Police”.

WPŁYW AWARII
NA FUNKCJONOWANIE
INFRASTRUKTURY
KRYTYCZNEJ

Wpływ katastrofy na funkcjonowanie infrastruktury krytycznej

ŁĄCZNOŚĆ

RODZAJ ŁĄCZNOŚCI

DZIAŁANIE /FUNKCJONOWANIE

System łączności telefonicznej przewodowej

Działa tam, gdzie nie wykorzystywano aparatów telefonicznych
zasilanych z sieci energetycznej

System łączności telefonicznej – mobilnej
/TK/

Realizowała tylko połączenia alarmowe, częściowo funkcjonował
operator TK „Plus”

Internet

Nie funkcjonował

Łączność w systemie reagowania
kryzysowego

Funkcjonowała we wszystkich centrach zarządzania kryzysowego
łączność radiotelefoniczna posiadająca awaryjne zasilanie z
akumulatorów

Wpływ katastrofy na funkcjonowanie infrastruktury krytycznej

Transport i komunikacja
Transport kolejowy
- unieruchomiona linia kolejowa Szczecin – Świnoujście z powodu uszkodzenia
trakcji elektrycznej
-Szczecin – Stargard Szczeciński – brak zasilania /użycie lokomotyw
spalinowych/

Transport drogowy

Poważne utrudnienia na wszystkich drogach objętych opadami śniegu

Zaopatrzenie w wodę
- duże ujęcia wody były zasilane własnymi agregatami prądotwórczymi,
-małe ujęcia wody nie posiadające własnych agregatów prądotwórczych były
zasilane agregatami przewoźnymi, dostarczonymi przez Państwową Straż
Pożarną i Jednostki Wojskowe /od drugiego dnia awarii/,
- agregaty prądotwórcze były też używane rotacyjnie do napełniania
zbiorników hydroforowych i utrzymania minimalnego ciśnienia w sieci
wodociągowej
- do części miejscowości gdzie nie było możliwości dostarczenia agregatów
prądotwórczych woda dowożona była beczkowozami

Szpitale
Wszystkie szpitale z obszaru objętego katastrofą energetyczną zasilane
były z awaryjnych źródeł zasilania.
- szpitale nie prowadziły planowych zabiegów operacyjnych za wyjątkiem
nagłych przypadków i sytuacji ratujących życie,

Zaopatrzenie w paliwo
Stacje paliwowe na obszarze objętym katastrofą nie prowadziły sprzedaży
ze względu na brak zasilania. Uruchomiono awaryjny system zaopatrzenia
szpitali w paliwo przez prywatnego dystrybutora.

Pozostałe utrudnienia
-nie funkcjonuje komunikacja tramwajowa w Szczecinie,
- nie funkcjonuje system zaopatrzenia w energię cieplną,
- występują utrudnienia w funkcjonowaniu oczyszczalni
ścieków,
- nieczynna jest sieć handlowa, w tym centra handlowe,
- nieczynne są banki oraz bankomaty,
- przerwana zostaje praca w zakładach produkcyjnych, a w tym
w: Stoczni
Szczecińskiej „Nowa”, Stoczni Remontowej „Gryfia”, Porcie
Morskim Szczecin – Świnoujście, ZCh. „Police” i w 4 dużych
zakładach przetwórstwa mięsnego,
- ograniczono działalność szkół i przedszkoli, nie
przeprowadzono w 13 szkołach egzaminów dla szóstoklasistów,
- nie działają kasy fiskalne, ale artykuły podstawowe m.in. leki,
środki higieniczne, żywność są sprzedawane.

Działanie systemu
zarządzania kryzysowego w
czasie awarii

AKTUALNY STAN PRAWNY

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 05 czerwca 1998 r.
O ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE
(Dz. U. Nr 80 z 2001 r. poz. 872)
Art. 15.
Wojewoda jako przedstawiciel Rady Ministrów odpowiada za wykonywanie polityki rządu na
obszarze województwa, a w szczególności:
4) zapewnia współdziałanie wszystkich jednostek organizacyjnych administracji rządowej
i samorządowej działających na obszarze województwa i kieruje ich działalnością
w zakresie zapobiegania zagrożeniu życia, zdrowia lub mienia oraz zagrożeniom
środowiska, bezpieczeństwa państwa i utrzymania porządku publicznego, ochrony praw
obywatelskich, a także zapobiegania klęskom żywiołowym i innym nadzwyczajnym
zagrożeniom oraz zwalczania i usuwania ich skutków na zasadach określonych
w ustawach,
4a) dokonuje oceny stanu zabezpieczenia przeciwpowodziowego województwa, opracowuje
plan operacyjny ochrony przed powodzią oraz ogłasza i odwołuje pogotowie i alarm
przeciwpowodziowy,

Art. 16.
1.

Wojewoda może wydawać, w zakresie wykonywania funkcji przedstawiciela Rady
Ministrów, polecenia obowiązujące wszystkie organy administracji rządowej,
a w sytuacjach nadzwyczajnych, o których mowa w art. 15 pkt 4 i 4a, obowiązujące
również organy samorządu terytorialnego. O wydanych poleceniach wojewoda
niezwłocznie informuje właściwego ministra.

GŁOWNE KOMPETENCE W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 05 czerwca 1998 r.
O ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE
– Wydaje akty prawa miejscowego dla obszarów nie uporządkowanych aktami
prawa powszechnie obowiązującego.
– Planuje reagowanie kryzysowe województwa ustalając między innymi
kompetencje poszczególnych osób funkcyjnych.
– Koordynuje przebiegiem reagowania na sytuacje kryzysowe o wymiarze
ponad powiatowym.
– Wnioskuje o:
• wprowadzenie stanu klęski żywiołowej,
• użycie Sił Zbrojnych RP.
– Ogłasza:
• pogotowie i alarm przeciwpowodziowy,
• stan zagrożenia epidemicznego i stan epidemii,
• uruchomienie działań interwencyjnych w obliczu zagrożenia
radiacyjnego.
–Monitoruje stan bezpieczeństwa województwa oraz informuje, alarmuje i
ostrzega przed potencjalnymi zagrożeniami.
– Udziela wsparcia zagrożonym powiatom siłami i środkami z innych powiatów.
– Wnioskuje o wsparcie potencjału reagowania kryzysowego województwa
zachodniopomorskiego siłami i środkami z województw ościennych lub
wydzielonych z zasobów krajowych.

AKTUALNY STAN PRAWNY

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Art. 1.
Ustawa określa organy właściwe w sprawach zarządzania
kryzysowego oraz ich zadania i zasady działania w tej
dziedzinie, a także zasady finansowania zadań zarządzania
kryzysowego.

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Wojewoda
Wydział Bezpieczeństwa
i Zarządzania Kryzysowego
Zachodniopomorskiego Urzędu
Wojewódzkiego

Wojewódzkie zespolone służby,
inspekcje i straże
Wojewódzkie Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Wojewódzkie
Centrum
Zarządzania
Kryzysowego
Lekarz Koordynator
Ratownictwa
Medycznego

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Starosta
Komórka organizacyjna starostwa
powiatowego właściwa do spraw
zarządzania kryzysowego
Powiatowy Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Powiatowe
Centrum
Zarządzania
Kryzysowego

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Wójt, burmistrz, prezydent miasta
Komórka organizacyjna urzędu gminy
właściwa do spraw zarządzania
kryzysowego
Gminny Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Może tworzyć:

Gminne Centrum
Zarządzania
Kryzysowego

ZALEŻNOŚCI SŁUŻBOWE
w zakresie bezpieczeństwa powszechnego i porządku publicznego

SYTUACJA KRYZYSOWA

STAROSTA
POWIATU

WOJEWODA

STAN KLĘSKI ŻYWIOŁOWEJ
(W zakresie zarządzania kryzysowego)

WOJEWÓDZKI
ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

SYSTEM REAGOWANIA KRYZYSOWEGO WOJEWÓDZTWA ZACHODNIOPOMORSKIEGO

WOJEWÓDZKI
ZESPÓŁ
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

WOJEWODA

RZĄDOWY ZESPÓŁ
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO
RZĄDOWE
CENTRUM
BEZPIECZEŃSTWA

MONITOROWANIE, ANALIZA
UZYSKIWANYCH DANYCH,
PROGNOZOWANIE ZDARZEŃ

SĄSIEDNIE
WOJEWÓDZTWA
NIEMIECKIE
LANDY
NADGRANICZNE

WOJEWÓDZKIE CENTRUM ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO
INICJOWANIE DZIAŁAŃ REAGOWANIA KRYZYSOWEGO
ZABEZPIECZENIE OPERACYJNO – TECHNICZNE
I INFORMACYJNE

ŚRODKI
MASOWEGO
PRZEKAZU

STAROSTOWIE
POWIATÓW

RESORTOWE
STRUKTURY
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

WOJEWÓDZKIE
STANOWISKA
KIEROWANIA,
SŁUŻBY
OPERACYJNODYSPOZYTORSKIE

ORGANIZACJE
POZARZĄDOWE

POWIATOWE CENTRUM
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

SYSTEM
ALARMOWANIA
I OSTRZEGANIA
LUDNOŚCI

WOJEWODZKI ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

WOJEWODA ZACHODNIOPOMORSKI
– przewodniczący
DYREKTOR WYDZIAŁU BEZPIECZEŃSTWA
I ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO – zastępca przewodniczącego

40

STALI CZŁONKOWIE ZESPOŁU
KIEROWNICY ZESPOLONYCH SŁUŻB, INSPEKCJI I STRAŻY WOJEWÓDZKICH
ORGANY ADMINISTRACJI NIEZESPOLONEJ
INNI CZOŁONKOWIE ZESPOŁU
PRZEDSTAWICIELE ZACHODNIOPOMORSKIEGO URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO W SZCZECINIE

INNE OSOBY ZAPROSZONE DO UDZIAŁU W PRACACH ZESPOŁU

GRUPA OPERACYJNA

ZAPEWNIA
FUNKCJONOWANIE

DORAŹNIE

WYDZIAŁ BEZPIECZEŃSTWA I ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

STALI
CZŁONKOWIE
ZESPOŁU

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Wojewoda Zachodniopomorski – przewodniczący;
2) Dyrektor Wydziału Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego
w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie –
zastępca przewodniczącego;
3) Marszałek Województwa Zachodniopomorskiego;
4) Komendant Wojewódzki Policji w Szczecinie;
5) Zachodniopomorski Komendant Wojewódzki Państwowej Straży
Pożarnej;
6) Szef Wojewódzkiego Sztabu Wojskowego w Szczecinie;
7) Dyrektor Wydziału Infrastruktury w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie;
8) Dyrektor Zachodniopomorskiego Centrum Organizacji i Promocji Zdrowia.

KIEROWNICY
ZESPOLONYCH
SŁUŻB, INSPEKCJI
I STRAŻY
WOJEWÓDZKICH

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego;
2) Zachodniopomorski Wojewódzki Konserwator Zabytków;
3) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Ochrony
Roślin i Nasiennictwa
4) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska;
5) Zachodniopomorski Wojewódzki Lekarz Weterynarii;
6) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Farmaceutyczny;
7) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej;
8) Zachodniopomorski Kurator Oświaty;
9) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego;
10)
Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Transportu Drogowego

ORGANY
ADMINISTRACJI
NIEZESPOLONEJ

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Komendant Pomorskiego Oddziału Straży Granicznej w Szczecinie;
2) Komendant Pomorskiego Dywizjonu Straży Granicznej w Świnoujściu;
3) Dyrektor Urzędu Morskiego w Szczecinie;
4) Przedstawiciel Dyrektora Urzędu Morskiego w Słupsku;
5) Dyrektor Izby Celnej w Szczecinie;
6) Dyrektor Urzędu Żeglugi Śródlądowej w Szczecinie;
7) Dyrektor Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Szczecinie;
8) Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny w Szczecinie.

INNI
CZOŁONKOWIE
ZESPOŁU

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Dyrektor Delegatury Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego
w Szczecinie;
2) Prokurator Okręgowy w Szczecinie;
3) Dyrektor Zachodniopomorskiego Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych w Szczecinie;
4) Dyrektor Oddziału Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad w Szczecinie;
5) Dyrektor Oddziału Regionalnego PKP Polskie Linie Kolejowe
w Szczecinie;
6) Dyrektor Zachodniopomorskiego Oddziału Wojewódzkiego
Narodowego Funduszu Zdrowia;
7) Kierownik Biura Prognoz Meteorologicznych Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej w Szczecinie;
8) Dyrektor Północno-Zachodniego Oddziału Terenowego Urzędu
Regulacji Energetyki w Szczecinie.

PRZEDSTAWICIELE
ZACHODNIOPOMORSKIEGO
URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO
W SZCZECINIE

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Dyrektor Generalny Zachodniopomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Szczecinie;
2) Dyrektor Wydział Środowiska i Rolnictwa;
3) Dyrektor Wydział Polityki Społecznej;
4) Dyrektor Wydziału Finansów i Budżetu w Zachodniopomorskim
Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie;
5) Kierownik Biura Prawnego w Zachodniopomorskim Urzędzie
Wojewódzkim w Szczecinie;
6) Rzecznik Prasowy Wojewody Zachodniopomorskiego.

PODJĘTE DZIAŁANIA
W CELU OGRANICZENIA
SKUTKÓW AWARII

48

Godz. 19.14, dnia 7.04.2008 r.
Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego
otrzymuje od Biura Prognoz Meteorologicznych w
Szczecinie ostrzeżenie nr 16 o intensywnych opadach
deszczu przechodzących w deszcz ze śniegiem.
Ostrzeżenie przewiduje silne opady deszczu i deszczu ze
śniegiem w ciągu najbliższych 18 godzin, do 25-30 mm.
Przewidywane są utrudnienia komunikacyjne i na terenach
zurbanizowanych.

49

Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego zgodnie z procedurą rozsyła
w godz. 20.08 – 20.31 ostrzeżenia do mediów /17/ i jednostek samorządu
terytorialnego oraz innych ogniw ważnych dla systemu zarządzania
kryzysowego województwa /33/. Łącznie 50 odbiorców.

50

Najważniejsze działania podejmowane przez wojewódzką administrację
rządową.

I dzień katastrofy /8 kwietnia/
1. Uruchomienie pracy zespołów zarządzania kryzysowego
- wojewódzkiego – praca na dwóch stanowiskach w Urzędzie Miasta Szczecin i Urzędzie
Wojewódzkim /posiedzenia w odstępach 2 – 3 godziny. Zakończone konferencją prasową/,
- powiatowych i gminnych – praca całodobowa z wykorzystaniem systemu łączności
radiotelefonicznej Wojewody i PSP
2. Nadawanie komunikatów radiowych do mieszkańców, przy wykorzystaniu rozgłośni
zlokalizowanych poza Szczecinem
3. Uruchomienie komunikacji autobusowej w Szczecinie.
4. Odwołanie obowiązku uczestnictwa w zajęciach szkolnych – szkoły otwarte.
5. Monitoring funkcjonowania:

- szpitali – wzmocnienie agregatami, dowóz paliwa i wody, zorganizowanie punktu dializ, apel
o przyjmowanie pacjentów w przychodniach,
- systemu wodno – kanalizacyjnego – kontrola zrzutu ścieków, przygotowanie sprzętu do
dowozu wody /PSP, SZ/,
- zakładów o dużym i zwiększonym ryzyku – np.. ZCh Police, wzmocnienie agregatem
urządzeń do chłodzenia instalacji z amoniakiem.
51

6. Monitorowanie prac związanych z przywracaniem energii
7. Wystąpienie do Ministra Finansów o uruchomienie sprzedaży podstawowych produktów
żywnościowych z pominięciem kas fiskalnych – ręczna rejestracja sprzedaży.
8. Zorganizowanie zwiększonej ilości patroli na ulicach: policja, wojsko /żandarmeria / straż
graniczna.
9. Wywóz produktów mrożonych z marketów – samochodami chłodniami do magazynów
rejonowych.

10. Uruchomienie pomocy społecznej.
11. W związku ze zmniejszoną ilością pociągów – pociągi pośpieszne zatrzymywane są na
wszystkich stacjach.
12. Przywracanie energii w I kolejności na elektrociepłowni w Szczecinie.

52

KALENDARIUM DZIAŁAŃ SYSTEMU ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
w dniu 8 kwietnia 2008 r.
4.20 – powołanie w Szczecinie miejskiego zespołu zarządzania kryzysowego;
5.15 – pierwsze posiedzenie miejskiego zespołu zarządzania kryzysowego;
6.00 – spotkanie członków wojewódzkiego zespołu zarządzania kryzysowego;
7.30 - wspólne posiedzenie wojewódzkiego i miejskiego zespołu zarządzania
kryzysowego pod przewodnictwem Wojewody Zachodniopomorskiego i
Prezydenta Szczecina;
7.00 – 9.00 – zbierają się zespoły reagowania kryzysowego w powiatach:
goleniowskim, polickim, stargardzkim, kamieńskim;
8.00 - 11.00 – zbierają się zespoły zarządzania kryzysowego w gminach
objętych awarią energetyczną oraz dodatkowo w mieście Kamień Pomorski i
Trzebiatów ze względu na wystąpienie zagrożenia powodziowego.
8 kwietnia odbywają się wspólne posiedzenia wojewódzkiego i miejskiego zespołu
zarządzania kryzysowego, na których omawiana jest aktualna sytuacja energetyczna,
przeciwpowodziowa oraz stan bezpieczeństwa i porządku publicznego w Szczecinie i na
obszarze powiatów objętych sytuacją kryzysową. Posiedzenia zespołów kończyły się
każdorazowo konferencjami prasowymi, w ramach których przekazywane były dla
mediów dane o aktualnej sytuacji w Szczecinie i na obszarze województwa.
Od dnia 9 kwietnia Wojewódzki Zespół Zarządzania Kryzysowego funkcjonuje w
Urzędzie Wojewódzkim zachowując tryb pracy podobny jak dzień wcześniej
Wojewoda Zachodniopomorski wraz z Komendantem Wojewódzkim PSP jedzie do
miejscowości objętych awarią i uczestniczy w posiedzeniach powiatowych zespołów
zarządzania kryzysowego m.in. w Starostwie Powiatowym w Goleniowie i Kamieniu
Pomorskim.

SCHEMAT KIEROWANIA /ZARZĄDZANIA/
WOJEWODA ZACHODNIOPOMORSKI
WOJEWÓDZKI ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
Wojewódzkie służby, inspekcje, straże
i jednostki organizacyjne wchodzące
w skład systemu reagowania kryzysowego

WCZK

Prezydent Szczecina

Starosta Policki

Starosta Kamieński

Starosta Goleniowski

MCZK

PCZK

PCZK

PCZK

Starosta Stargardzki

Starosta Gryficki

Starosta Gryfiński

Prezydent Świnoujścia

PCZK

PCZK

PCZK

MCZK

GCZK-7

GCZK-3

GCZK-2

GCZK-3

GCZK-2

GCZK-5

Działania podjęte w związku z awarią
Pomoc dla mieszkańców
W związku z zaistniałą awarią sieci energetycznej Wojewoda zwrócił się do
jednostek samorządu terytorialnego, z obszaru dotkniętego skutkami awarii
energetycznej, o:
-zorganizowanie niezbędnej pomocy dla mieszkańców w zakresie m.in.
dostaw żywności,
- wody oraz innego niezbędnego zaopatrzenia,
- objęcie - przez Ośrodki Pomocy Rodzinie, opieką osób potrzebujących
pomocy,
- zapewnienie warunków do skorzystania z urządzeń sanitarnych ( kąpiele,
opieka nad dziećmi).

Ochrona zdrowia /lekarz koordynator z Wojewódzkiego Stanowiska
Koordynacji Ratownictwa Medycznego/
Monitorowano funkcjonowanie szpitali.
Szpitalne oddziały intensywnej terapii i oddziały dializ w województwie
zasilane były agregatami własnymi lub dostarczonymi przez straż pożarną.
Dyrektorom szpitali przekazano telefon kontaktowy do dystrybutora
zaopatrującego agregaty prądotwórcze w paliwo.
Utrzymywano stały kontakt telefoniczny z Wojewódzką Stacją Pogotowia
Ratunkowego. Wojewódzka Stacja Pogotowia Ratunkowego nie odnotowała
zwiększonej ilości wezwań do zachorowań, nie zanotowano również wezwań
związanych z zaistniałym zdarzeniem.

Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny
sprawy sanitarno – epidemiologiczne
Podjęto natychmiastowe działania kontrolne w hurtowniach i sklepach spożywczych
w zakresie przechowywania artykułów spożywczych, zwłaszcza mrożonych.
W czasie kontroli ustalono, że żywność wymagająca przechowywania w chłodzie
była:
-przechowywana w podstawionych pod sklepy samochodach chłodniach w
monitorowanej temperaturze, odpowiedniej dla asortymentu żywności
- przetransportowana do magazynów rejonowych dużych sieci handlowych.

Część żywności nietrwałej mikrobiologicznie, w tym przetwory mleczne, wędliny,
mięso, mrożonki została wycofana z obrotu w ramach działań wynikających z
kontroli wewnętrznych.
Monitorowano jakość wody przeznaczonej do spożycia a także sytuację pod kątem
zagrożenia epidemiologicznego w szpitalach.

Wojewódzki Inspektorat Weterynarii - sprawy weterynaryjne
Inspektorzy powiatowych inspekcji weterynaryjnych podjęli działania kontrolne
z możliwością podejmowania decyzji o utylizacji żywności, która w wyniku
braku dopływu prądu do urządzeń chłodniczych mogła ulec zepsuciu.
Duże fermy drobiowe, pozostające bez podstawowego zasilania, zasilano
zastępczo z agregatów prądotwórczych. Zasilanie zastępcze znacznie
podniosło koszty produkcji w fermach.
Sytuacja w chłodniach składowych jest opanowana.

Sytuacja w oświacie
Z uwagi na niedogrzanie pomieszczeń, brak dostaw ciepła i energii elektrycznej
8 kwietnia, zajęcia lekcyjne we wszystkich gimnazjach i szkołach
ponadgimnazjalnych odwołano.
9 kwietnia w wielu miejscowościach zajęcia skrócono, bądź odwołano.
Odwołano sprawdzian szóstoklasistów w 8 szkołach podstawowych na terenie
Szczecina oraz w 5 w terenie ( Stargard Szczeciński, Koszewo, Sowno,
Grzedzice, Goleniów).
Wojewódzki Kurator Oświaty na bieżąco informował Wojewodę o ilości placówek
oświatowych, w których nie prowadzone były zajęcia szkolne z powodu awarii
zasilania energetycznego.

Siły i środki uczestniczące w likwidacji skutków katastrofy energetycznej

Policja
- 465 funkcjonariuszy, w tym 112 ze Szkoły Policji w Pile,
140 funkcjonariuszy Oddziału Prewencji w Szczecinie,
65 funkcjonariuszy ruchu drogowego,
- 71 radiowozów
-nie odnotowano zdarzeń o charakterze kryminalnym lub
chuligańskim - mających związek z awarią sieci energetycznych.
Państwowa Straż Pożarna
Ratownicy PSP – ok. 250 dziennie
Samochody ratownicze – 6 /Poznań, Gorzów, Warszawa, Opole, Wrocław/
Samochody pożarnicze – ok. 55 dziennie
Agregaty prądotwórcze – ok. 106 dziennie
Motopompy – ok. 47 dziennie

Siły Zbrojne RP /średnio w ciągu dnia/
- 65 żołnierzy
- 15 samochodów
- 2 pojazdy ciężkie
- 4 agregatów prądotwórczych
- 3 motopompy
- lekkie pokrycie drogowe
- most niskowodny
Żandarmeria Wojskowa
- 110 żołnierzy
- 12 samochodów
Pomorski Oddział Straży Granicznej w Szczecinie
- 70 funkcjonariuszy
- 8 samochodów

WSTĘPNE WNIOSKI
PO AWARII

Wstępne wnioski


Konieczne jest zaopatrzenie jednostek organizacyjnych ważnych dla
funkcjonowania administracji publicznej oraz gwarantujących
świadczenie usług społecznych w urządzenia awaryjnego zasilania
elektroenergetycznego



Konieczne jest opracowanie i uruchomienia programu edukacyjnego,
mającego na celu zapoznanie mieszkańców z potencjalnymi
zagrożeniami charakterystycznymi dla poszczególnych powiatów oraz
sposobami optymalnych zachowań



Konieczna jest rozbudowa systemów kierowania i informowania,
wykorzystywanych przez organy samorządu terytorialnego w procesie
reagowania kryzysowego

PODSUMOWANIE
• Sprawne
funkcjonowanie
kryzysowego
przyczyniło
rozmiarów katastrofy

systemu
się
do

zarządzania
ograniczenia

• Szybkie zwołanie Zespołów Zarządzania Kryzysowego
pozwoliło na koordynację działań od momentu
powstania sytuacji kryzysowej
• Wspólne informowanie mieszkańców o skutkach
katastrofy i postępach w prowadzeniu akcji ratowniczej
umożliwiło jednolity przekaz i niezakłóconą pracę
centrów zarządzania kryzysowego

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE

65

Powołanie Zespołu ds. Zbadania Przyczyn i Skutków
Katastrofy Energetycznej Zarządzeniem Wojewody
Zachodniopomorskiego nr 154/2008
z dnia 22 kwietnia 2008r.
Określenie przyczyn i skutków katastrofy
elektroenergetycznej
zaistniałej w części województwa zachodniopomorskiego.
Zbilansowanie strat i szkód powstałych
w wyniku katastrofy elektroenergetycznej
oraz kosztów prowadzenia działań ratowniczych.
Opracowanie założeń
do „Strategii Bezpieczeństwa Energetycznego
dla Województwa Zachodniopomorskiego”.
66

Raport Zespołu ds. Zbadania Przyczyn
i Skutków Katastrofy Energetycznej

WNIOSKI I ZALECENIA

67

68

Bezpośrednie przyczyny katastrofy energetycznej

 Obciążenia sadzią przewodów linii energetycznych przekroczyły
znacznie, co najmniej o kilkadziesiąt procent, przyjęte w
obliczeniach normowe wartości katastrofalne,
 Dodatkowym czynnikiem, mającym wpływ na przebieg zdarzeń i
rozległość uszkodzeń, były obfite opady deszczu w okresie
poprzedzającym awarię, co spowodowało podniesienie poziomu wód
gruntowych i w efekcie rozmiękczenie gruntu,
 Efektem było obniżenie stabilności posadowienia zarówno słupów
linii elektroenergetycznych jak i rosnących w pobliżu linii drzew.

69

Skutki ekonomiczne katastrofy energetycznej







KOSZTY AKCJI RATOWNICZEJ: 829 731,34 zł
KOSZTY PONIESIONE PRZEZ ZAKŁADY, FIRMY,
SPÓŁKI, SZPITALE: 45 172 424,12 zł
KOSZTY PONIESIONE PRZEZ POWIATY I GMINY :
979 468,41 zł
CAŁKOWITE KOSZTY: 46 981 623,87 zł

Koszty niedostarczonej energii elektrycznej oszacowano
na kwotę powyżej 60 milionów zł.
70

Raport dostrzega potrzebę
powołania stałego zespołu :
Wojewódzkiej Rady do spraw
Bezpieczeństwa Energetycznego

71

72

Powołanie Wojewódzkiej Rady
ds. Bezpieczeństwa Energetycznego
Zarządzenie Wojewody Zachodniopomorskiego

nr 435/2008 z dnia 30 września 2008r.

73

ZADANIA WOJEWÓDZKIEJ RADY
ds. BEZPIECZEŃSTWA ENERGETYCZNEGO
1. Nadzór nad realizacją wniosków i zaleceń wynikających z Raportu Zespołu
ds. Zbadania Przyczyn i Skutków Katastrofy Energetycznej w aglomeracji
szczecińskiej i części województwa zachodniopomorskiego.
2. Nadzór nad powstaniem oraz wdrażaniem Strategii Bezpieczeństwa
Energetycznego dla Województwa Zachodniopomorskiego.
3. Monitorowanie funkcjonowania systemu elektroenergetycznego, gazowego
i ciepłowniczego na terenie województwa zachodniopomorskiego.
4. Inicjowanie działań i projektów związanych z rozwojem energetyki na terenie
województwa zachodniopomorskiego.
5. Monitorowanie realizacji planów rozwoju przedsiębiorstw energetycznych.
6. Wspieranie działań samorządu województwa w zakresie tworzenia projektów
planu zaopatrzenia w energię elektryczną, gaz oraz ciepło.
7. Inicjowanie działań wspierających rozwój energetyki odnawialnej.
74

Dziękuję za uwagę

75


Slide 62

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE
Wydział Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego

Olsztyn 20 luty 2009 r.
Waldemar Redmer
1

2

Bezpośrednią przyczyną awarii systemu
elektroenergetycznego w nocy 7-8 kwietnia

2008 r. był szczególnie niekorzystny splot
warunków atmosferycznych prowadzący do
licznych uszkodzeń linii elektroenergetycznych
3

Temperatura powietrza
st. C
8,0
S z c z ec in
7,0

Ś w inoujś c ie
G oleniów

6,0

5,0

4,0

3,0

2,0

1,0

0,0

-1,0

-2,0

-3,0
2008-04-07

2008-04-07

2008-04-07

2008-04-07

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-09

00:00

06:00

12:00

18:00

00:00

06:00

12:00

18:00

00:00

d a ta / g o d z .

4

Prędkość wiatru
Charakterystyczne prędkości wiatru wg PN-77/B-02011

m /s

Strefa I
– Szczecin
– 20 m/s
Strefa II – Goleniów – 24 m/s
Strefa IIa – Świnoujście – 27 m/s

14
S z c z ec in
13
12

Ś w inoujś c ie
G oleniów

11
Kierunek
wiatru wg IMiGW:
10
16:00÷21:00
– PN i PN-ZACH, 3÷6 m/s
22:00÷01:00
– ZACH-PN, 3÷4 m/s
9
02:00÷14:00 – ZACH, 4÷8 m/s
8
7
6
5
4
3
2
1
0
2008-04-07 00:00 2008-04-07 06:00 2008-04-07 12:00 2008-04-07 18:00 2008-04-08 00:00 2008-04-08 06:00 2008-04-08 12:00 2008-04-08 18:00 2008-04-09 00:00
d a ta / g o d z .

5

Rodzaje opadu


Początkowo intensywny opad deszczu, a później
śniegu z deszczem i śniegu



Suma opadów 8:00 07.04 do 8:00 08.04 lokalnie
48 l/m2 w równoważniku wodnym (4,8 cm/m2)



Lokalnie odnotowana gęstość śniegu:
 

2 ,1 kN/m

2

 7 ,8 kN/m

3

0 ,27 m
6

Niewielki pobór energii elektrycznej w
godzinach nocnych z 07 na 08 04 2008 był
przyczyną schłodzenia przewodów
napowietrznych linii energetycznych do
temperatury zamarzania śniegu, co
sprzyjało osadzaniu się sadzi.

7

8

9

Wielkości Obciążeń Przewodów Sadzią
A F L – 6 2 40 m m

2

d = 2 1,7 m m
S a d ź n o rm a ln a
[N /m ]
S a d ź k a ta strofa ln a

A F L – 8 5 25 m m
d = 3 1,5 m m

8 ,7

1 7,4

2 2,8

S a d ź 7 -8 k w ietn ia

3 8,0

4 5,2

[N /m ]

 = 118 %

 = 98 %

9 ,7

1 9,7

76

53

[N /m ]

C ięża r p rzew o d u
[N /m ]
P rzek ro czen ie k atastro fa ln ych ob cią żeń
[% ]

2

Ciężar sadzi na jednym przewodzie długości 300 m:
45,2  300 = 13560 N = 13,56 kN

10

Upadek słupów

11

Zniszczenia konstrukcji
na skutek przeciążenia przewodów
L in ie



220 k V (1)

110 k V (5)

2

1

3

Z łam an ie trzon u słu p a

14

6

20

S k ręcen ia trzon ów



6

6

U szk od zen ia p op rzeczn ik ów ze św iatłow od em



8

8

U szk od zen ia p op rzeczn ik ów b ez św iatłow od u



3

3

1



1

17

24

41

P rzew rócen ia

In n e


12

Formy zniszczenia słupów
Złamania słupów
220 kV

110 kV

13

14

15

Zniszczenia kaskadowe
Linia 220 kV

Linia 15 kV
Linia 110 kV

16

17

18

19

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE

20

Przebieg katastrofy energetycznej w Szczecinie
Police 220 kV

Glinki 220 kV

220kV
Awaria godz. 0.02
Police 110 kV

Glinki 110 kV

8.04.2008 r.

110kV

Szczecin

Awaria godz. 1.06
EC Szczecin
Pomorzany 110 kV

~

8.04.2008 r.

Morzyczyn

Dąbie

Zdroje

110 kV

~

Awaria godz. 3.34

Pomorzany

Morzyczyn
220 kV

8.04.2008 r.
110kV

Żydowce

Awaria godz. 1.55
8.04.2008 r.
Dolna Odra

220kV

~

110kV

Krajnik

~ ~ ~ ~

21

Około godz. 20, dnia 7.04.2008 r. w zachodniej części województwa zaczyna
padać intensywny deszcz przechodzący w deszcz ze śniegiem

Zasięg opadów
deszczu i deszczu
ze śniegiem

Rozmiar katastrofy w województwie
zachodniopomorskim w godzinach
porannych dnia 8.04.2008 r.

Powiat gryfiński: gminy północne
liczba ludności ok.. 30 000
Powiat kamieński: cały
liczba ludności ok.. 47 000
Powiatu gryficki: gminy południowe
liczba ludności ok.. 20 000
Powiat goleniowski: cały
liczba ludności ok.. 78 000

Powiat policki cały
liczba ludności ok.. 63 000
Powiat pyrzycki północne gminy
liczba ludności ok.. 10 000
Powiat stargardzki: bez miasta
Stargard Szczeciński
liczba ludności ok. 40 000
Szczecin dzielnice lewobrzeża
liczba ludności ok.. 300 000
Świnoujście
liczba ludności ok. 40 000
Razem o godz. 7.00 dnia 8.04 w
województwie zachodniopomorskim
ok. 628 000 mieszkańców
pozbawionych było energii
elektrycznej
23

Przebieg zdarzeń w dniu 8 kwietnia 2008 r.

0.02 – awaria głównej linii energetycznej 220 kV Morzyczyn – Police,
zasilającej Szczecin od wschodu;
3.30 – awaria głównej linii energetycznej 220 kV Krajnik – Glinki,
zasilającej Szczecin od południa,
- awarie trzech linii energetycznych 110 kV ;
- awarie licznych linii energetycznych średniego i niskiego napięcia
zasilających w prąd miejscowości w zachodnich powiatach województwa.
Powyższe awarie linii energetycznych spowodowały:
- przerwę w pracy elektrociepłowni Szczecin oraz Pomorzany w
Szczecinie,
- awarię 900 stacji transformatorowych,
- brak prądu w lewobrzeżnej części Szczecina oraz miejscowościach na
obszarze powiatów: stargardzkiego, goleniowskiego, kamieńskiego,
gryfińskiego, pyrzyckiego, gryfickiego, łobeskiego, miasta Świnoujście,
polickiego, w tym ZCh. „Police”.

WPŁYW AWARII
NA FUNKCJONOWANIE
INFRASTRUKTURY
KRYTYCZNEJ

Wpływ katastrofy na funkcjonowanie infrastruktury krytycznej

ŁĄCZNOŚĆ

RODZAJ ŁĄCZNOŚCI

DZIAŁANIE /FUNKCJONOWANIE

System łączności telefonicznej przewodowej

Działa tam, gdzie nie wykorzystywano aparatów telefonicznych
zasilanych z sieci energetycznej

System łączności telefonicznej – mobilnej
/TK/

Realizowała tylko połączenia alarmowe, częściowo funkcjonował
operator TK „Plus”

Internet

Nie funkcjonował

Łączność w systemie reagowania
kryzysowego

Funkcjonowała we wszystkich centrach zarządzania kryzysowego
łączność radiotelefoniczna posiadająca awaryjne zasilanie z
akumulatorów

Wpływ katastrofy na funkcjonowanie infrastruktury krytycznej

Transport i komunikacja
Transport kolejowy
- unieruchomiona linia kolejowa Szczecin – Świnoujście z powodu uszkodzenia
trakcji elektrycznej
-Szczecin – Stargard Szczeciński – brak zasilania /użycie lokomotyw
spalinowych/

Transport drogowy

Poważne utrudnienia na wszystkich drogach objętych opadami śniegu

Zaopatrzenie w wodę
- duże ujęcia wody były zasilane własnymi agregatami prądotwórczymi,
-małe ujęcia wody nie posiadające własnych agregatów prądotwórczych były
zasilane agregatami przewoźnymi, dostarczonymi przez Państwową Straż
Pożarną i Jednostki Wojskowe /od drugiego dnia awarii/,
- agregaty prądotwórcze były też używane rotacyjnie do napełniania
zbiorników hydroforowych i utrzymania minimalnego ciśnienia w sieci
wodociągowej
- do części miejscowości gdzie nie było możliwości dostarczenia agregatów
prądotwórczych woda dowożona była beczkowozami

Szpitale
Wszystkie szpitale z obszaru objętego katastrofą energetyczną zasilane
były z awaryjnych źródeł zasilania.
- szpitale nie prowadziły planowych zabiegów operacyjnych za wyjątkiem
nagłych przypadków i sytuacji ratujących życie,

Zaopatrzenie w paliwo
Stacje paliwowe na obszarze objętym katastrofą nie prowadziły sprzedaży
ze względu na brak zasilania. Uruchomiono awaryjny system zaopatrzenia
szpitali w paliwo przez prywatnego dystrybutora.

Pozostałe utrudnienia
-nie funkcjonuje komunikacja tramwajowa w Szczecinie,
- nie funkcjonuje system zaopatrzenia w energię cieplną,
- występują utrudnienia w funkcjonowaniu oczyszczalni
ścieków,
- nieczynna jest sieć handlowa, w tym centra handlowe,
- nieczynne są banki oraz bankomaty,
- przerwana zostaje praca w zakładach produkcyjnych, a w tym
w: Stoczni
Szczecińskiej „Nowa”, Stoczni Remontowej „Gryfia”, Porcie
Morskim Szczecin – Świnoujście, ZCh. „Police” i w 4 dużych
zakładach przetwórstwa mięsnego,
- ograniczono działalność szkół i przedszkoli, nie
przeprowadzono w 13 szkołach egzaminów dla szóstoklasistów,
- nie działają kasy fiskalne, ale artykuły podstawowe m.in. leki,
środki higieniczne, żywność są sprzedawane.

Działanie systemu
zarządzania kryzysowego w
czasie awarii

AKTUALNY STAN PRAWNY

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 05 czerwca 1998 r.
O ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE
(Dz. U. Nr 80 z 2001 r. poz. 872)
Art. 15.
Wojewoda jako przedstawiciel Rady Ministrów odpowiada za wykonywanie polityki rządu na
obszarze województwa, a w szczególności:
4) zapewnia współdziałanie wszystkich jednostek organizacyjnych administracji rządowej
i samorządowej działających na obszarze województwa i kieruje ich działalnością
w zakresie zapobiegania zagrożeniu życia, zdrowia lub mienia oraz zagrożeniom
środowiska, bezpieczeństwa państwa i utrzymania porządku publicznego, ochrony praw
obywatelskich, a także zapobiegania klęskom żywiołowym i innym nadzwyczajnym
zagrożeniom oraz zwalczania i usuwania ich skutków na zasadach określonych
w ustawach,
4a) dokonuje oceny stanu zabezpieczenia przeciwpowodziowego województwa, opracowuje
plan operacyjny ochrony przed powodzią oraz ogłasza i odwołuje pogotowie i alarm
przeciwpowodziowy,

Art. 16.
1.

Wojewoda może wydawać, w zakresie wykonywania funkcji przedstawiciela Rady
Ministrów, polecenia obowiązujące wszystkie organy administracji rządowej,
a w sytuacjach nadzwyczajnych, o których mowa w art. 15 pkt 4 i 4a, obowiązujące
również organy samorządu terytorialnego. O wydanych poleceniach wojewoda
niezwłocznie informuje właściwego ministra.

GŁOWNE KOMPETENCE W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 05 czerwca 1998 r.
O ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE
– Wydaje akty prawa miejscowego dla obszarów nie uporządkowanych aktami
prawa powszechnie obowiązującego.
– Planuje reagowanie kryzysowe województwa ustalając między innymi
kompetencje poszczególnych osób funkcyjnych.
– Koordynuje przebiegiem reagowania na sytuacje kryzysowe o wymiarze
ponad powiatowym.
– Wnioskuje o:
• wprowadzenie stanu klęski żywiołowej,
• użycie Sił Zbrojnych RP.
– Ogłasza:
• pogotowie i alarm przeciwpowodziowy,
• stan zagrożenia epidemicznego i stan epidemii,
• uruchomienie działań interwencyjnych w obliczu zagrożenia
radiacyjnego.
–Monitoruje stan bezpieczeństwa województwa oraz informuje, alarmuje i
ostrzega przed potencjalnymi zagrożeniami.
– Udziela wsparcia zagrożonym powiatom siłami i środkami z innych powiatów.
– Wnioskuje o wsparcie potencjału reagowania kryzysowego województwa
zachodniopomorskiego siłami i środkami z województw ościennych lub
wydzielonych z zasobów krajowych.

AKTUALNY STAN PRAWNY

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Art. 1.
Ustawa określa organy właściwe w sprawach zarządzania
kryzysowego oraz ich zadania i zasady działania w tej
dziedzinie, a także zasady finansowania zadań zarządzania
kryzysowego.

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Wojewoda
Wydział Bezpieczeństwa
i Zarządzania Kryzysowego
Zachodniopomorskiego Urzędu
Wojewódzkiego

Wojewódzkie zespolone służby,
inspekcje i straże
Wojewódzkie Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Wojewódzkie
Centrum
Zarządzania
Kryzysowego
Lekarz Koordynator
Ratownictwa
Medycznego

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Starosta
Komórka organizacyjna starostwa
powiatowego właściwa do spraw
zarządzania kryzysowego
Powiatowy Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Powiatowe
Centrum
Zarządzania
Kryzysowego

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Wójt, burmistrz, prezydent miasta
Komórka organizacyjna urzędu gminy
właściwa do spraw zarządzania
kryzysowego
Gminny Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Może tworzyć:

Gminne Centrum
Zarządzania
Kryzysowego

ZALEŻNOŚCI SŁUŻBOWE
w zakresie bezpieczeństwa powszechnego i porządku publicznego

SYTUACJA KRYZYSOWA

STAROSTA
POWIATU

WOJEWODA

STAN KLĘSKI ŻYWIOŁOWEJ
(W zakresie zarządzania kryzysowego)

WOJEWÓDZKI
ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

SYSTEM REAGOWANIA KRYZYSOWEGO WOJEWÓDZTWA ZACHODNIOPOMORSKIEGO

WOJEWÓDZKI
ZESPÓŁ
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

WOJEWODA

RZĄDOWY ZESPÓŁ
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO
RZĄDOWE
CENTRUM
BEZPIECZEŃSTWA

MONITOROWANIE, ANALIZA
UZYSKIWANYCH DANYCH,
PROGNOZOWANIE ZDARZEŃ

SĄSIEDNIE
WOJEWÓDZTWA
NIEMIECKIE
LANDY
NADGRANICZNE

WOJEWÓDZKIE CENTRUM ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO
INICJOWANIE DZIAŁAŃ REAGOWANIA KRYZYSOWEGO
ZABEZPIECZENIE OPERACYJNO – TECHNICZNE
I INFORMACYJNE

ŚRODKI
MASOWEGO
PRZEKAZU

STAROSTOWIE
POWIATÓW

RESORTOWE
STRUKTURY
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

WOJEWÓDZKIE
STANOWISKA
KIEROWANIA,
SŁUŻBY
OPERACYJNODYSPOZYTORSKIE

ORGANIZACJE
POZARZĄDOWE

POWIATOWE CENTRUM
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

SYSTEM
ALARMOWANIA
I OSTRZEGANIA
LUDNOŚCI

WOJEWODZKI ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

WOJEWODA ZACHODNIOPOMORSKI
– przewodniczący
DYREKTOR WYDZIAŁU BEZPIECZEŃSTWA
I ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO – zastępca przewodniczącego

40

STALI CZŁONKOWIE ZESPOŁU
KIEROWNICY ZESPOLONYCH SŁUŻB, INSPEKCJI I STRAŻY WOJEWÓDZKICH
ORGANY ADMINISTRACJI NIEZESPOLONEJ
INNI CZOŁONKOWIE ZESPOŁU
PRZEDSTAWICIELE ZACHODNIOPOMORSKIEGO URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO W SZCZECINIE

INNE OSOBY ZAPROSZONE DO UDZIAŁU W PRACACH ZESPOŁU

GRUPA OPERACYJNA

ZAPEWNIA
FUNKCJONOWANIE

DORAŹNIE

WYDZIAŁ BEZPIECZEŃSTWA I ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

STALI
CZŁONKOWIE
ZESPOŁU

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Wojewoda Zachodniopomorski – przewodniczący;
2) Dyrektor Wydziału Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego
w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie –
zastępca przewodniczącego;
3) Marszałek Województwa Zachodniopomorskiego;
4) Komendant Wojewódzki Policji w Szczecinie;
5) Zachodniopomorski Komendant Wojewódzki Państwowej Straży
Pożarnej;
6) Szef Wojewódzkiego Sztabu Wojskowego w Szczecinie;
7) Dyrektor Wydziału Infrastruktury w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie;
8) Dyrektor Zachodniopomorskiego Centrum Organizacji i Promocji Zdrowia.

KIEROWNICY
ZESPOLONYCH
SŁUŻB, INSPEKCJI
I STRAŻY
WOJEWÓDZKICH

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego;
2) Zachodniopomorski Wojewódzki Konserwator Zabytków;
3) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Ochrony
Roślin i Nasiennictwa
4) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska;
5) Zachodniopomorski Wojewódzki Lekarz Weterynarii;
6) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Farmaceutyczny;
7) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej;
8) Zachodniopomorski Kurator Oświaty;
9) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego;
10)
Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Transportu Drogowego

ORGANY
ADMINISTRACJI
NIEZESPOLONEJ

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Komendant Pomorskiego Oddziału Straży Granicznej w Szczecinie;
2) Komendant Pomorskiego Dywizjonu Straży Granicznej w Świnoujściu;
3) Dyrektor Urzędu Morskiego w Szczecinie;
4) Przedstawiciel Dyrektora Urzędu Morskiego w Słupsku;
5) Dyrektor Izby Celnej w Szczecinie;
6) Dyrektor Urzędu Żeglugi Śródlądowej w Szczecinie;
7) Dyrektor Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Szczecinie;
8) Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny w Szczecinie.

INNI
CZOŁONKOWIE
ZESPOŁU

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Dyrektor Delegatury Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego
w Szczecinie;
2) Prokurator Okręgowy w Szczecinie;
3) Dyrektor Zachodniopomorskiego Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych w Szczecinie;
4) Dyrektor Oddziału Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad w Szczecinie;
5) Dyrektor Oddziału Regionalnego PKP Polskie Linie Kolejowe
w Szczecinie;
6) Dyrektor Zachodniopomorskiego Oddziału Wojewódzkiego
Narodowego Funduszu Zdrowia;
7) Kierownik Biura Prognoz Meteorologicznych Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej w Szczecinie;
8) Dyrektor Północno-Zachodniego Oddziału Terenowego Urzędu
Regulacji Energetyki w Szczecinie.

PRZEDSTAWICIELE
ZACHODNIOPOMORSKIEGO
URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO
W SZCZECINIE

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Dyrektor Generalny Zachodniopomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Szczecinie;
2) Dyrektor Wydział Środowiska i Rolnictwa;
3) Dyrektor Wydział Polityki Społecznej;
4) Dyrektor Wydziału Finansów i Budżetu w Zachodniopomorskim
Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie;
5) Kierownik Biura Prawnego w Zachodniopomorskim Urzędzie
Wojewódzkim w Szczecinie;
6) Rzecznik Prasowy Wojewody Zachodniopomorskiego.

PODJĘTE DZIAŁANIA
W CELU OGRANICZENIA
SKUTKÓW AWARII

48

Godz. 19.14, dnia 7.04.2008 r.
Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego
otrzymuje od Biura Prognoz Meteorologicznych w
Szczecinie ostrzeżenie nr 16 o intensywnych opadach
deszczu przechodzących w deszcz ze śniegiem.
Ostrzeżenie przewiduje silne opady deszczu i deszczu ze
śniegiem w ciągu najbliższych 18 godzin, do 25-30 mm.
Przewidywane są utrudnienia komunikacyjne i na terenach
zurbanizowanych.

49

Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego zgodnie z procedurą rozsyła
w godz. 20.08 – 20.31 ostrzeżenia do mediów /17/ i jednostek samorządu
terytorialnego oraz innych ogniw ważnych dla systemu zarządzania
kryzysowego województwa /33/. Łącznie 50 odbiorców.

50

Najważniejsze działania podejmowane przez wojewódzką administrację
rządową.

I dzień katastrofy /8 kwietnia/
1. Uruchomienie pracy zespołów zarządzania kryzysowego
- wojewódzkiego – praca na dwóch stanowiskach w Urzędzie Miasta Szczecin i Urzędzie
Wojewódzkim /posiedzenia w odstępach 2 – 3 godziny. Zakończone konferencją prasową/,
- powiatowych i gminnych – praca całodobowa z wykorzystaniem systemu łączności
radiotelefonicznej Wojewody i PSP
2. Nadawanie komunikatów radiowych do mieszkańców, przy wykorzystaniu rozgłośni
zlokalizowanych poza Szczecinem
3. Uruchomienie komunikacji autobusowej w Szczecinie.
4. Odwołanie obowiązku uczestnictwa w zajęciach szkolnych – szkoły otwarte.
5. Monitoring funkcjonowania:

- szpitali – wzmocnienie agregatami, dowóz paliwa i wody, zorganizowanie punktu dializ, apel
o przyjmowanie pacjentów w przychodniach,
- systemu wodno – kanalizacyjnego – kontrola zrzutu ścieków, przygotowanie sprzętu do
dowozu wody /PSP, SZ/,
- zakładów o dużym i zwiększonym ryzyku – np.. ZCh Police, wzmocnienie agregatem
urządzeń do chłodzenia instalacji z amoniakiem.
51

6. Monitorowanie prac związanych z przywracaniem energii
7. Wystąpienie do Ministra Finansów o uruchomienie sprzedaży podstawowych produktów
żywnościowych z pominięciem kas fiskalnych – ręczna rejestracja sprzedaży.
8. Zorganizowanie zwiększonej ilości patroli na ulicach: policja, wojsko /żandarmeria / straż
graniczna.
9. Wywóz produktów mrożonych z marketów – samochodami chłodniami do magazynów
rejonowych.

10. Uruchomienie pomocy społecznej.
11. W związku ze zmniejszoną ilością pociągów – pociągi pośpieszne zatrzymywane są na
wszystkich stacjach.
12. Przywracanie energii w I kolejności na elektrociepłowni w Szczecinie.

52

KALENDARIUM DZIAŁAŃ SYSTEMU ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
w dniu 8 kwietnia 2008 r.
4.20 – powołanie w Szczecinie miejskiego zespołu zarządzania kryzysowego;
5.15 – pierwsze posiedzenie miejskiego zespołu zarządzania kryzysowego;
6.00 – spotkanie członków wojewódzkiego zespołu zarządzania kryzysowego;
7.30 - wspólne posiedzenie wojewódzkiego i miejskiego zespołu zarządzania
kryzysowego pod przewodnictwem Wojewody Zachodniopomorskiego i
Prezydenta Szczecina;
7.00 – 9.00 – zbierają się zespoły reagowania kryzysowego w powiatach:
goleniowskim, polickim, stargardzkim, kamieńskim;
8.00 - 11.00 – zbierają się zespoły zarządzania kryzysowego w gminach
objętych awarią energetyczną oraz dodatkowo w mieście Kamień Pomorski i
Trzebiatów ze względu na wystąpienie zagrożenia powodziowego.
8 kwietnia odbywają się wspólne posiedzenia wojewódzkiego i miejskiego zespołu
zarządzania kryzysowego, na których omawiana jest aktualna sytuacja energetyczna,
przeciwpowodziowa oraz stan bezpieczeństwa i porządku publicznego w Szczecinie i na
obszarze powiatów objętych sytuacją kryzysową. Posiedzenia zespołów kończyły się
każdorazowo konferencjami prasowymi, w ramach których przekazywane były dla
mediów dane o aktualnej sytuacji w Szczecinie i na obszarze województwa.
Od dnia 9 kwietnia Wojewódzki Zespół Zarządzania Kryzysowego funkcjonuje w
Urzędzie Wojewódzkim zachowując tryb pracy podobny jak dzień wcześniej
Wojewoda Zachodniopomorski wraz z Komendantem Wojewódzkim PSP jedzie do
miejscowości objętych awarią i uczestniczy w posiedzeniach powiatowych zespołów
zarządzania kryzysowego m.in. w Starostwie Powiatowym w Goleniowie i Kamieniu
Pomorskim.

SCHEMAT KIEROWANIA /ZARZĄDZANIA/
WOJEWODA ZACHODNIOPOMORSKI
WOJEWÓDZKI ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
Wojewódzkie służby, inspekcje, straże
i jednostki organizacyjne wchodzące
w skład systemu reagowania kryzysowego

WCZK

Prezydent Szczecina

Starosta Policki

Starosta Kamieński

Starosta Goleniowski

MCZK

PCZK

PCZK

PCZK

Starosta Stargardzki

Starosta Gryficki

Starosta Gryfiński

Prezydent Świnoujścia

PCZK

PCZK

PCZK

MCZK

GCZK-7

GCZK-3

GCZK-2

GCZK-3

GCZK-2

GCZK-5

Działania podjęte w związku z awarią
Pomoc dla mieszkańców
W związku z zaistniałą awarią sieci energetycznej Wojewoda zwrócił się do
jednostek samorządu terytorialnego, z obszaru dotkniętego skutkami awarii
energetycznej, o:
-zorganizowanie niezbędnej pomocy dla mieszkańców w zakresie m.in.
dostaw żywności,
- wody oraz innego niezbędnego zaopatrzenia,
- objęcie - przez Ośrodki Pomocy Rodzinie, opieką osób potrzebujących
pomocy,
- zapewnienie warunków do skorzystania z urządzeń sanitarnych ( kąpiele,
opieka nad dziećmi).

Ochrona zdrowia /lekarz koordynator z Wojewódzkiego Stanowiska
Koordynacji Ratownictwa Medycznego/
Monitorowano funkcjonowanie szpitali.
Szpitalne oddziały intensywnej terapii i oddziały dializ w województwie
zasilane były agregatami własnymi lub dostarczonymi przez straż pożarną.
Dyrektorom szpitali przekazano telefon kontaktowy do dystrybutora
zaopatrującego agregaty prądotwórcze w paliwo.
Utrzymywano stały kontakt telefoniczny z Wojewódzką Stacją Pogotowia
Ratunkowego. Wojewódzka Stacja Pogotowia Ratunkowego nie odnotowała
zwiększonej ilości wezwań do zachorowań, nie zanotowano również wezwań
związanych z zaistniałym zdarzeniem.

Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny
sprawy sanitarno – epidemiologiczne
Podjęto natychmiastowe działania kontrolne w hurtowniach i sklepach spożywczych
w zakresie przechowywania artykułów spożywczych, zwłaszcza mrożonych.
W czasie kontroli ustalono, że żywność wymagająca przechowywania w chłodzie
była:
-przechowywana w podstawionych pod sklepy samochodach chłodniach w
monitorowanej temperaturze, odpowiedniej dla asortymentu żywności
- przetransportowana do magazynów rejonowych dużych sieci handlowych.

Część żywności nietrwałej mikrobiologicznie, w tym przetwory mleczne, wędliny,
mięso, mrożonki została wycofana z obrotu w ramach działań wynikających z
kontroli wewnętrznych.
Monitorowano jakość wody przeznaczonej do spożycia a także sytuację pod kątem
zagrożenia epidemiologicznego w szpitalach.

Wojewódzki Inspektorat Weterynarii - sprawy weterynaryjne
Inspektorzy powiatowych inspekcji weterynaryjnych podjęli działania kontrolne
z możliwością podejmowania decyzji o utylizacji żywności, która w wyniku
braku dopływu prądu do urządzeń chłodniczych mogła ulec zepsuciu.
Duże fermy drobiowe, pozostające bez podstawowego zasilania, zasilano
zastępczo z agregatów prądotwórczych. Zasilanie zastępcze znacznie
podniosło koszty produkcji w fermach.
Sytuacja w chłodniach składowych jest opanowana.

Sytuacja w oświacie
Z uwagi na niedogrzanie pomieszczeń, brak dostaw ciepła i energii elektrycznej
8 kwietnia, zajęcia lekcyjne we wszystkich gimnazjach i szkołach
ponadgimnazjalnych odwołano.
9 kwietnia w wielu miejscowościach zajęcia skrócono, bądź odwołano.
Odwołano sprawdzian szóstoklasistów w 8 szkołach podstawowych na terenie
Szczecina oraz w 5 w terenie ( Stargard Szczeciński, Koszewo, Sowno,
Grzedzice, Goleniów).
Wojewódzki Kurator Oświaty na bieżąco informował Wojewodę o ilości placówek
oświatowych, w których nie prowadzone były zajęcia szkolne z powodu awarii
zasilania energetycznego.

Siły i środki uczestniczące w likwidacji skutków katastrofy energetycznej

Policja
- 465 funkcjonariuszy, w tym 112 ze Szkoły Policji w Pile,
140 funkcjonariuszy Oddziału Prewencji w Szczecinie,
65 funkcjonariuszy ruchu drogowego,
- 71 radiowozów
-nie odnotowano zdarzeń o charakterze kryminalnym lub
chuligańskim - mających związek z awarią sieci energetycznych.
Państwowa Straż Pożarna
Ratownicy PSP – ok. 250 dziennie
Samochody ratownicze – 6 /Poznań, Gorzów, Warszawa, Opole, Wrocław/
Samochody pożarnicze – ok. 55 dziennie
Agregaty prądotwórcze – ok. 106 dziennie
Motopompy – ok. 47 dziennie

Siły Zbrojne RP /średnio w ciągu dnia/
- 65 żołnierzy
- 15 samochodów
- 2 pojazdy ciężkie
- 4 agregatów prądotwórczych
- 3 motopompy
- lekkie pokrycie drogowe
- most niskowodny
Żandarmeria Wojskowa
- 110 żołnierzy
- 12 samochodów
Pomorski Oddział Straży Granicznej w Szczecinie
- 70 funkcjonariuszy
- 8 samochodów

WSTĘPNE WNIOSKI
PO AWARII

Wstępne wnioski


Konieczne jest zaopatrzenie jednostek organizacyjnych ważnych dla
funkcjonowania administracji publicznej oraz gwarantujących
świadczenie usług społecznych w urządzenia awaryjnego zasilania
elektroenergetycznego



Konieczne jest opracowanie i uruchomienia programu edukacyjnego,
mającego na celu zapoznanie mieszkańców z potencjalnymi
zagrożeniami charakterystycznymi dla poszczególnych powiatów oraz
sposobami optymalnych zachowań



Konieczna jest rozbudowa systemów kierowania i informowania,
wykorzystywanych przez organy samorządu terytorialnego w procesie
reagowania kryzysowego

PODSUMOWANIE
• Sprawne
funkcjonowanie
kryzysowego
przyczyniło
rozmiarów katastrofy

systemu
się
do

zarządzania
ograniczenia

• Szybkie zwołanie Zespołów Zarządzania Kryzysowego
pozwoliło na koordynację działań od momentu
powstania sytuacji kryzysowej
• Wspólne informowanie mieszkańców o skutkach
katastrofy i postępach w prowadzeniu akcji ratowniczej
umożliwiło jednolity przekaz i niezakłóconą pracę
centrów zarządzania kryzysowego

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE

65

Powołanie Zespołu ds. Zbadania Przyczyn i Skutków
Katastrofy Energetycznej Zarządzeniem Wojewody
Zachodniopomorskiego nr 154/2008
z dnia 22 kwietnia 2008r.
Określenie przyczyn i skutków katastrofy
elektroenergetycznej
zaistniałej w części województwa zachodniopomorskiego.
Zbilansowanie strat i szkód powstałych
w wyniku katastrofy elektroenergetycznej
oraz kosztów prowadzenia działań ratowniczych.
Opracowanie założeń
do „Strategii Bezpieczeństwa Energetycznego
dla Województwa Zachodniopomorskiego”.
66

Raport Zespołu ds. Zbadania Przyczyn
i Skutków Katastrofy Energetycznej

WNIOSKI I ZALECENIA

67

68

Bezpośrednie przyczyny katastrofy energetycznej

 Obciążenia sadzią przewodów linii energetycznych przekroczyły
znacznie, co najmniej o kilkadziesiąt procent, przyjęte w
obliczeniach normowe wartości katastrofalne,
 Dodatkowym czynnikiem, mającym wpływ na przebieg zdarzeń i
rozległość uszkodzeń, były obfite opady deszczu w okresie
poprzedzającym awarię, co spowodowało podniesienie poziomu wód
gruntowych i w efekcie rozmiękczenie gruntu,
 Efektem było obniżenie stabilności posadowienia zarówno słupów
linii elektroenergetycznych jak i rosnących w pobliżu linii drzew.

69

Skutki ekonomiczne katastrofy energetycznej







KOSZTY AKCJI RATOWNICZEJ: 829 731,34 zł
KOSZTY PONIESIONE PRZEZ ZAKŁADY, FIRMY,
SPÓŁKI, SZPITALE: 45 172 424,12 zł
KOSZTY PONIESIONE PRZEZ POWIATY I GMINY :
979 468,41 zł
CAŁKOWITE KOSZTY: 46 981 623,87 zł

Koszty niedostarczonej energii elektrycznej oszacowano
na kwotę powyżej 60 milionów zł.
70

Raport dostrzega potrzebę
powołania stałego zespołu :
Wojewódzkiej Rady do spraw
Bezpieczeństwa Energetycznego

71

72

Powołanie Wojewódzkiej Rady
ds. Bezpieczeństwa Energetycznego
Zarządzenie Wojewody Zachodniopomorskiego

nr 435/2008 z dnia 30 września 2008r.

73

ZADANIA WOJEWÓDZKIEJ RADY
ds. BEZPIECZEŃSTWA ENERGETYCZNEGO
1. Nadzór nad realizacją wniosków i zaleceń wynikających z Raportu Zespołu
ds. Zbadania Przyczyn i Skutków Katastrofy Energetycznej w aglomeracji
szczecińskiej i części województwa zachodniopomorskiego.
2. Nadzór nad powstaniem oraz wdrażaniem Strategii Bezpieczeństwa
Energetycznego dla Województwa Zachodniopomorskiego.
3. Monitorowanie funkcjonowania systemu elektroenergetycznego, gazowego
i ciepłowniczego na terenie województwa zachodniopomorskiego.
4. Inicjowanie działań i projektów związanych z rozwojem energetyki na terenie
województwa zachodniopomorskiego.
5. Monitorowanie realizacji planów rozwoju przedsiębiorstw energetycznych.
6. Wspieranie działań samorządu województwa w zakresie tworzenia projektów
planu zaopatrzenia w energię elektryczną, gaz oraz ciepło.
7. Inicjowanie działań wspierających rozwój energetyki odnawialnej.
74

Dziękuję za uwagę

75


Slide 63

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE
Wydział Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego

Olsztyn 20 luty 2009 r.
Waldemar Redmer
1

2

Bezpośrednią przyczyną awarii systemu
elektroenergetycznego w nocy 7-8 kwietnia

2008 r. był szczególnie niekorzystny splot
warunków atmosferycznych prowadzący do
licznych uszkodzeń linii elektroenergetycznych
3

Temperatura powietrza
st. C
8,0
S z c z ec in
7,0

Ś w inoujś c ie
G oleniów

6,0

5,0

4,0

3,0

2,0

1,0

0,0

-1,0

-2,0

-3,0
2008-04-07

2008-04-07

2008-04-07

2008-04-07

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-09

00:00

06:00

12:00

18:00

00:00

06:00

12:00

18:00

00:00

d a ta / g o d z .

4

Prędkość wiatru
Charakterystyczne prędkości wiatru wg PN-77/B-02011

m /s

Strefa I
– Szczecin
– 20 m/s
Strefa II – Goleniów – 24 m/s
Strefa IIa – Świnoujście – 27 m/s

14
S z c z ec in
13
12

Ś w inoujś c ie
G oleniów

11
Kierunek
wiatru wg IMiGW:
10
16:00÷21:00
– PN i PN-ZACH, 3÷6 m/s
22:00÷01:00
– ZACH-PN, 3÷4 m/s
9
02:00÷14:00 – ZACH, 4÷8 m/s
8
7
6
5
4
3
2
1
0
2008-04-07 00:00 2008-04-07 06:00 2008-04-07 12:00 2008-04-07 18:00 2008-04-08 00:00 2008-04-08 06:00 2008-04-08 12:00 2008-04-08 18:00 2008-04-09 00:00
d a ta / g o d z .

5

Rodzaje opadu


Początkowo intensywny opad deszczu, a później
śniegu z deszczem i śniegu



Suma opadów 8:00 07.04 do 8:00 08.04 lokalnie
48 l/m2 w równoważniku wodnym (4,8 cm/m2)



Lokalnie odnotowana gęstość śniegu:
 

2 ,1 kN/m

2

 7 ,8 kN/m

3

0 ,27 m
6

Niewielki pobór energii elektrycznej w
godzinach nocnych z 07 na 08 04 2008 był
przyczyną schłodzenia przewodów
napowietrznych linii energetycznych do
temperatury zamarzania śniegu, co
sprzyjało osadzaniu się sadzi.

7

8

9

Wielkości Obciążeń Przewodów Sadzią
A F L – 6 2 40 m m

2

d = 2 1,7 m m
S a d ź n o rm a ln a
[N /m ]
S a d ź k a ta strofa ln a

A F L – 8 5 25 m m
d = 3 1,5 m m

8 ,7

1 7,4

2 2,8

S a d ź 7 -8 k w ietn ia

3 8,0

4 5,2

[N /m ]

 = 118 %

 = 98 %

9 ,7

1 9,7

76

53

[N /m ]

C ięża r p rzew o d u
[N /m ]
P rzek ro czen ie k atastro fa ln ych ob cią żeń
[% ]

2

Ciężar sadzi na jednym przewodzie długości 300 m:
45,2  300 = 13560 N = 13,56 kN

10

Upadek słupów

11

Zniszczenia konstrukcji
na skutek przeciążenia przewodów
L in ie



220 k V (1)

110 k V (5)

2

1

3

Z łam an ie trzon u słu p a

14

6

20

S k ręcen ia trzon ów



6

6

U szk od zen ia p op rzeczn ik ów ze św iatłow od em



8

8

U szk od zen ia p op rzeczn ik ów b ez św iatłow od u



3

3

1



1

17

24

41

P rzew rócen ia

In n e


12

Formy zniszczenia słupów
Złamania słupów
220 kV

110 kV

13

14

15

Zniszczenia kaskadowe
Linia 220 kV

Linia 15 kV
Linia 110 kV

16

17

18

19

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE

20

Przebieg katastrofy energetycznej w Szczecinie
Police 220 kV

Glinki 220 kV

220kV
Awaria godz. 0.02
Police 110 kV

Glinki 110 kV

8.04.2008 r.

110kV

Szczecin

Awaria godz. 1.06
EC Szczecin
Pomorzany 110 kV

~

8.04.2008 r.

Morzyczyn

Dąbie

Zdroje

110 kV

~

Awaria godz. 3.34

Pomorzany

Morzyczyn
220 kV

8.04.2008 r.
110kV

Żydowce

Awaria godz. 1.55
8.04.2008 r.
Dolna Odra

220kV

~

110kV

Krajnik

~ ~ ~ ~

21

Około godz. 20, dnia 7.04.2008 r. w zachodniej części województwa zaczyna
padać intensywny deszcz przechodzący w deszcz ze śniegiem

Zasięg opadów
deszczu i deszczu
ze śniegiem

Rozmiar katastrofy w województwie
zachodniopomorskim w godzinach
porannych dnia 8.04.2008 r.

Powiat gryfiński: gminy północne
liczba ludności ok.. 30 000
Powiat kamieński: cały
liczba ludności ok.. 47 000
Powiatu gryficki: gminy południowe
liczba ludności ok.. 20 000
Powiat goleniowski: cały
liczba ludności ok.. 78 000

Powiat policki cały
liczba ludności ok.. 63 000
Powiat pyrzycki północne gminy
liczba ludności ok.. 10 000
Powiat stargardzki: bez miasta
Stargard Szczeciński
liczba ludności ok. 40 000
Szczecin dzielnice lewobrzeża
liczba ludności ok.. 300 000
Świnoujście
liczba ludności ok. 40 000
Razem o godz. 7.00 dnia 8.04 w
województwie zachodniopomorskim
ok. 628 000 mieszkańców
pozbawionych było energii
elektrycznej
23

Przebieg zdarzeń w dniu 8 kwietnia 2008 r.

0.02 – awaria głównej linii energetycznej 220 kV Morzyczyn – Police,
zasilającej Szczecin od wschodu;
3.30 – awaria głównej linii energetycznej 220 kV Krajnik – Glinki,
zasilającej Szczecin od południa,
- awarie trzech linii energetycznych 110 kV ;
- awarie licznych linii energetycznych średniego i niskiego napięcia
zasilających w prąd miejscowości w zachodnich powiatach województwa.
Powyższe awarie linii energetycznych spowodowały:
- przerwę w pracy elektrociepłowni Szczecin oraz Pomorzany w
Szczecinie,
- awarię 900 stacji transformatorowych,
- brak prądu w lewobrzeżnej części Szczecina oraz miejscowościach na
obszarze powiatów: stargardzkiego, goleniowskiego, kamieńskiego,
gryfińskiego, pyrzyckiego, gryfickiego, łobeskiego, miasta Świnoujście,
polickiego, w tym ZCh. „Police”.

WPŁYW AWARII
NA FUNKCJONOWANIE
INFRASTRUKTURY
KRYTYCZNEJ

Wpływ katastrofy na funkcjonowanie infrastruktury krytycznej

ŁĄCZNOŚĆ

RODZAJ ŁĄCZNOŚCI

DZIAŁANIE /FUNKCJONOWANIE

System łączności telefonicznej przewodowej

Działa tam, gdzie nie wykorzystywano aparatów telefonicznych
zasilanych z sieci energetycznej

System łączności telefonicznej – mobilnej
/TK/

Realizowała tylko połączenia alarmowe, częściowo funkcjonował
operator TK „Plus”

Internet

Nie funkcjonował

Łączność w systemie reagowania
kryzysowego

Funkcjonowała we wszystkich centrach zarządzania kryzysowego
łączność radiotelefoniczna posiadająca awaryjne zasilanie z
akumulatorów

Wpływ katastrofy na funkcjonowanie infrastruktury krytycznej

Transport i komunikacja
Transport kolejowy
- unieruchomiona linia kolejowa Szczecin – Świnoujście z powodu uszkodzenia
trakcji elektrycznej
-Szczecin – Stargard Szczeciński – brak zasilania /użycie lokomotyw
spalinowych/

Transport drogowy

Poważne utrudnienia na wszystkich drogach objętych opadami śniegu

Zaopatrzenie w wodę
- duże ujęcia wody były zasilane własnymi agregatami prądotwórczymi,
-małe ujęcia wody nie posiadające własnych agregatów prądotwórczych były
zasilane agregatami przewoźnymi, dostarczonymi przez Państwową Straż
Pożarną i Jednostki Wojskowe /od drugiego dnia awarii/,
- agregaty prądotwórcze były też używane rotacyjnie do napełniania
zbiorników hydroforowych i utrzymania minimalnego ciśnienia w sieci
wodociągowej
- do części miejscowości gdzie nie było możliwości dostarczenia agregatów
prądotwórczych woda dowożona była beczkowozami

Szpitale
Wszystkie szpitale z obszaru objętego katastrofą energetyczną zasilane
były z awaryjnych źródeł zasilania.
- szpitale nie prowadziły planowych zabiegów operacyjnych za wyjątkiem
nagłych przypadków i sytuacji ratujących życie,

Zaopatrzenie w paliwo
Stacje paliwowe na obszarze objętym katastrofą nie prowadziły sprzedaży
ze względu na brak zasilania. Uruchomiono awaryjny system zaopatrzenia
szpitali w paliwo przez prywatnego dystrybutora.

Pozostałe utrudnienia
-nie funkcjonuje komunikacja tramwajowa w Szczecinie,
- nie funkcjonuje system zaopatrzenia w energię cieplną,
- występują utrudnienia w funkcjonowaniu oczyszczalni
ścieków,
- nieczynna jest sieć handlowa, w tym centra handlowe,
- nieczynne są banki oraz bankomaty,
- przerwana zostaje praca w zakładach produkcyjnych, a w tym
w: Stoczni
Szczecińskiej „Nowa”, Stoczni Remontowej „Gryfia”, Porcie
Morskim Szczecin – Świnoujście, ZCh. „Police” i w 4 dużych
zakładach przetwórstwa mięsnego,
- ograniczono działalność szkół i przedszkoli, nie
przeprowadzono w 13 szkołach egzaminów dla szóstoklasistów,
- nie działają kasy fiskalne, ale artykuły podstawowe m.in. leki,
środki higieniczne, żywność są sprzedawane.

Działanie systemu
zarządzania kryzysowego w
czasie awarii

AKTUALNY STAN PRAWNY

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 05 czerwca 1998 r.
O ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE
(Dz. U. Nr 80 z 2001 r. poz. 872)
Art. 15.
Wojewoda jako przedstawiciel Rady Ministrów odpowiada za wykonywanie polityki rządu na
obszarze województwa, a w szczególności:
4) zapewnia współdziałanie wszystkich jednostek organizacyjnych administracji rządowej
i samorządowej działających na obszarze województwa i kieruje ich działalnością
w zakresie zapobiegania zagrożeniu życia, zdrowia lub mienia oraz zagrożeniom
środowiska, bezpieczeństwa państwa i utrzymania porządku publicznego, ochrony praw
obywatelskich, a także zapobiegania klęskom żywiołowym i innym nadzwyczajnym
zagrożeniom oraz zwalczania i usuwania ich skutków na zasadach określonych
w ustawach,
4a) dokonuje oceny stanu zabezpieczenia przeciwpowodziowego województwa, opracowuje
plan operacyjny ochrony przed powodzią oraz ogłasza i odwołuje pogotowie i alarm
przeciwpowodziowy,

Art. 16.
1.

Wojewoda może wydawać, w zakresie wykonywania funkcji przedstawiciela Rady
Ministrów, polecenia obowiązujące wszystkie organy administracji rządowej,
a w sytuacjach nadzwyczajnych, o których mowa w art. 15 pkt 4 i 4a, obowiązujące
również organy samorządu terytorialnego. O wydanych poleceniach wojewoda
niezwłocznie informuje właściwego ministra.

GŁOWNE KOMPETENCE W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 05 czerwca 1998 r.
O ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE
– Wydaje akty prawa miejscowego dla obszarów nie uporządkowanych aktami
prawa powszechnie obowiązującego.
– Planuje reagowanie kryzysowe województwa ustalając między innymi
kompetencje poszczególnych osób funkcyjnych.
– Koordynuje przebiegiem reagowania na sytuacje kryzysowe o wymiarze
ponad powiatowym.
– Wnioskuje o:
• wprowadzenie stanu klęski żywiołowej,
• użycie Sił Zbrojnych RP.
– Ogłasza:
• pogotowie i alarm przeciwpowodziowy,
• stan zagrożenia epidemicznego i stan epidemii,
• uruchomienie działań interwencyjnych w obliczu zagrożenia
radiacyjnego.
–Monitoruje stan bezpieczeństwa województwa oraz informuje, alarmuje i
ostrzega przed potencjalnymi zagrożeniami.
– Udziela wsparcia zagrożonym powiatom siłami i środkami z innych powiatów.
– Wnioskuje o wsparcie potencjału reagowania kryzysowego województwa
zachodniopomorskiego siłami i środkami z województw ościennych lub
wydzielonych z zasobów krajowych.

AKTUALNY STAN PRAWNY

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Art. 1.
Ustawa określa organy właściwe w sprawach zarządzania
kryzysowego oraz ich zadania i zasady działania w tej
dziedzinie, a także zasady finansowania zadań zarządzania
kryzysowego.

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Wojewoda
Wydział Bezpieczeństwa
i Zarządzania Kryzysowego
Zachodniopomorskiego Urzędu
Wojewódzkiego

Wojewódzkie zespolone służby,
inspekcje i straże
Wojewódzkie Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Wojewódzkie
Centrum
Zarządzania
Kryzysowego
Lekarz Koordynator
Ratownictwa
Medycznego

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Starosta
Komórka organizacyjna starostwa
powiatowego właściwa do spraw
zarządzania kryzysowego
Powiatowy Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Powiatowe
Centrum
Zarządzania
Kryzysowego

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Wójt, burmistrz, prezydent miasta
Komórka organizacyjna urzędu gminy
właściwa do spraw zarządzania
kryzysowego
Gminny Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Może tworzyć:

Gminne Centrum
Zarządzania
Kryzysowego

ZALEŻNOŚCI SŁUŻBOWE
w zakresie bezpieczeństwa powszechnego i porządku publicznego

SYTUACJA KRYZYSOWA

STAROSTA
POWIATU

WOJEWODA

STAN KLĘSKI ŻYWIOŁOWEJ
(W zakresie zarządzania kryzysowego)

WOJEWÓDZKI
ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

SYSTEM REAGOWANIA KRYZYSOWEGO WOJEWÓDZTWA ZACHODNIOPOMORSKIEGO

WOJEWÓDZKI
ZESPÓŁ
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

WOJEWODA

RZĄDOWY ZESPÓŁ
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO
RZĄDOWE
CENTRUM
BEZPIECZEŃSTWA

MONITOROWANIE, ANALIZA
UZYSKIWANYCH DANYCH,
PROGNOZOWANIE ZDARZEŃ

SĄSIEDNIE
WOJEWÓDZTWA
NIEMIECKIE
LANDY
NADGRANICZNE

WOJEWÓDZKIE CENTRUM ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO
INICJOWANIE DZIAŁAŃ REAGOWANIA KRYZYSOWEGO
ZABEZPIECZENIE OPERACYJNO – TECHNICZNE
I INFORMACYJNE

ŚRODKI
MASOWEGO
PRZEKAZU

STAROSTOWIE
POWIATÓW

RESORTOWE
STRUKTURY
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

WOJEWÓDZKIE
STANOWISKA
KIEROWANIA,
SŁUŻBY
OPERACYJNODYSPOZYTORSKIE

ORGANIZACJE
POZARZĄDOWE

POWIATOWE CENTRUM
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

SYSTEM
ALARMOWANIA
I OSTRZEGANIA
LUDNOŚCI

WOJEWODZKI ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

WOJEWODA ZACHODNIOPOMORSKI
– przewodniczący
DYREKTOR WYDZIAŁU BEZPIECZEŃSTWA
I ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO – zastępca przewodniczącego

40

STALI CZŁONKOWIE ZESPOŁU
KIEROWNICY ZESPOLONYCH SŁUŻB, INSPEKCJI I STRAŻY WOJEWÓDZKICH
ORGANY ADMINISTRACJI NIEZESPOLONEJ
INNI CZOŁONKOWIE ZESPOŁU
PRZEDSTAWICIELE ZACHODNIOPOMORSKIEGO URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO W SZCZECINIE

INNE OSOBY ZAPROSZONE DO UDZIAŁU W PRACACH ZESPOŁU

GRUPA OPERACYJNA

ZAPEWNIA
FUNKCJONOWANIE

DORAŹNIE

WYDZIAŁ BEZPIECZEŃSTWA I ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

STALI
CZŁONKOWIE
ZESPOŁU

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Wojewoda Zachodniopomorski – przewodniczący;
2) Dyrektor Wydziału Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego
w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie –
zastępca przewodniczącego;
3) Marszałek Województwa Zachodniopomorskiego;
4) Komendant Wojewódzki Policji w Szczecinie;
5) Zachodniopomorski Komendant Wojewódzki Państwowej Straży
Pożarnej;
6) Szef Wojewódzkiego Sztabu Wojskowego w Szczecinie;
7) Dyrektor Wydziału Infrastruktury w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie;
8) Dyrektor Zachodniopomorskiego Centrum Organizacji i Promocji Zdrowia.

KIEROWNICY
ZESPOLONYCH
SŁUŻB, INSPEKCJI
I STRAŻY
WOJEWÓDZKICH

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego;
2) Zachodniopomorski Wojewódzki Konserwator Zabytków;
3) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Ochrony
Roślin i Nasiennictwa
4) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska;
5) Zachodniopomorski Wojewódzki Lekarz Weterynarii;
6) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Farmaceutyczny;
7) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej;
8) Zachodniopomorski Kurator Oświaty;
9) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego;
10)
Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Transportu Drogowego

ORGANY
ADMINISTRACJI
NIEZESPOLONEJ

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Komendant Pomorskiego Oddziału Straży Granicznej w Szczecinie;
2) Komendant Pomorskiego Dywizjonu Straży Granicznej w Świnoujściu;
3) Dyrektor Urzędu Morskiego w Szczecinie;
4) Przedstawiciel Dyrektora Urzędu Morskiego w Słupsku;
5) Dyrektor Izby Celnej w Szczecinie;
6) Dyrektor Urzędu Żeglugi Śródlądowej w Szczecinie;
7) Dyrektor Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Szczecinie;
8) Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny w Szczecinie.

INNI
CZOŁONKOWIE
ZESPOŁU

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Dyrektor Delegatury Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego
w Szczecinie;
2) Prokurator Okręgowy w Szczecinie;
3) Dyrektor Zachodniopomorskiego Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych w Szczecinie;
4) Dyrektor Oddziału Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad w Szczecinie;
5) Dyrektor Oddziału Regionalnego PKP Polskie Linie Kolejowe
w Szczecinie;
6) Dyrektor Zachodniopomorskiego Oddziału Wojewódzkiego
Narodowego Funduszu Zdrowia;
7) Kierownik Biura Prognoz Meteorologicznych Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej w Szczecinie;
8) Dyrektor Północno-Zachodniego Oddziału Terenowego Urzędu
Regulacji Energetyki w Szczecinie.

PRZEDSTAWICIELE
ZACHODNIOPOMORSKIEGO
URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO
W SZCZECINIE

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Dyrektor Generalny Zachodniopomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Szczecinie;
2) Dyrektor Wydział Środowiska i Rolnictwa;
3) Dyrektor Wydział Polityki Społecznej;
4) Dyrektor Wydziału Finansów i Budżetu w Zachodniopomorskim
Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie;
5) Kierownik Biura Prawnego w Zachodniopomorskim Urzędzie
Wojewódzkim w Szczecinie;
6) Rzecznik Prasowy Wojewody Zachodniopomorskiego.

PODJĘTE DZIAŁANIA
W CELU OGRANICZENIA
SKUTKÓW AWARII

48

Godz. 19.14, dnia 7.04.2008 r.
Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego
otrzymuje od Biura Prognoz Meteorologicznych w
Szczecinie ostrzeżenie nr 16 o intensywnych opadach
deszczu przechodzących w deszcz ze śniegiem.
Ostrzeżenie przewiduje silne opady deszczu i deszczu ze
śniegiem w ciągu najbliższych 18 godzin, do 25-30 mm.
Przewidywane są utrudnienia komunikacyjne i na terenach
zurbanizowanych.

49

Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego zgodnie z procedurą rozsyła
w godz. 20.08 – 20.31 ostrzeżenia do mediów /17/ i jednostek samorządu
terytorialnego oraz innych ogniw ważnych dla systemu zarządzania
kryzysowego województwa /33/. Łącznie 50 odbiorców.

50

Najważniejsze działania podejmowane przez wojewódzką administrację
rządową.

I dzień katastrofy /8 kwietnia/
1. Uruchomienie pracy zespołów zarządzania kryzysowego
- wojewódzkiego – praca na dwóch stanowiskach w Urzędzie Miasta Szczecin i Urzędzie
Wojewódzkim /posiedzenia w odstępach 2 – 3 godziny. Zakończone konferencją prasową/,
- powiatowych i gminnych – praca całodobowa z wykorzystaniem systemu łączności
radiotelefonicznej Wojewody i PSP
2. Nadawanie komunikatów radiowych do mieszkańców, przy wykorzystaniu rozgłośni
zlokalizowanych poza Szczecinem
3. Uruchomienie komunikacji autobusowej w Szczecinie.
4. Odwołanie obowiązku uczestnictwa w zajęciach szkolnych – szkoły otwarte.
5. Monitoring funkcjonowania:

- szpitali – wzmocnienie agregatami, dowóz paliwa i wody, zorganizowanie punktu dializ, apel
o przyjmowanie pacjentów w przychodniach,
- systemu wodno – kanalizacyjnego – kontrola zrzutu ścieków, przygotowanie sprzętu do
dowozu wody /PSP, SZ/,
- zakładów o dużym i zwiększonym ryzyku – np.. ZCh Police, wzmocnienie agregatem
urządzeń do chłodzenia instalacji z amoniakiem.
51

6. Monitorowanie prac związanych z przywracaniem energii
7. Wystąpienie do Ministra Finansów o uruchomienie sprzedaży podstawowych produktów
żywnościowych z pominięciem kas fiskalnych – ręczna rejestracja sprzedaży.
8. Zorganizowanie zwiększonej ilości patroli na ulicach: policja, wojsko /żandarmeria / straż
graniczna.
9. Wywóz produktów mrożonych z marketów – samochodami chłodniami do magazynów
rejonowych.

10. Uruchomienie pomocy społecznej.
11. W związku ze zmniejszoną ilością pociągów – pociągi pośpieszne zatrzymywane są na
wszystkich stacjach.
12. Przywracanie energii w I kolejności na elektrociepłowni w Szczecinie.

52

KALENDARIUM DZIAŁAŃ SYSTEMU ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
w dniu 8 kwietnia 2008 r.
4.20 – powołanie w Szczecinie miejskiego zespołu zarządzania kryzysowego;
5.15 – pierwsze posiedzenie miejskiego zespołu zarządzania kryzysowego;
6.00 – spotkanie członków wojewódzkiego zespołu zarządzania kryzysowego;
7.30 - wspólne posiedzenie wojewódzkiego i miejskiego zespołu zarządzania
kryzysowego pod przewodnictwem Wojewody Zachodniopomorskiego i
Prezydenta Szczecina;
7.00 – 9.00 – zbierają się zespoły reagowania kryzysowego w powiatach:
goleniowskim, polickim, stargardzkim, kamieńskim;
8.00 - 11.00 – zbierają się zespoły zarządzania kryzysowego w gminach
objętych awarią energetyczną oraz dodatkowo w mieście Kamień Pomorski i
Trzebiatów ze względu na wystąpienie zagrożenia powodziowego.
8 kwietnia odbywają się wspólne posiedzenia wojewódzkiego i miejskiego zespołu
zarządzania kryzysowego, na których omawiana jest aktualna sytuacja energetyczna,
przeciwpowodziowa oraz stan bezpieczeństwa i porządku publicznego w Szczecinie i na
obszarze powiatów objętych sytuacją kryzysową. Posiedzenia zespołów kończyły się
każdorazowo konferencjami prasowymi, w ramach których przekazywane były dla
mediów dane o aktualnej sytuacji w Szczecinie i na obszarze województwa.
Od dnia 9 kwietnia Wojewódzki Zespół Zarządzania Kryzysowego funkcjonuje w
Urzędzie Wojewódzkim zachowując tryb pracy podobny jak dzień wcześniej
Wojewoda Zachodniopomorski wraz z Komendantem Wojewódzkim PSP jedzie do
miejscowości objętych awarią i uczestniczy w posiedzeniach powiatowych zespołów
zarządzania kryzysowego m.in. w Starostwie Powiatowym w Goleniowie i Kamieniu
Pomorskim.

SCHEMAT KIEROWANIA /ZARZĄDZANIA/
WOJEWODA ZACHODNIOPOMORSKI
WOJEWÓDZKI ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
Wojewódzkie służby, inspekcje, straże
i jednostki organizacyjne wchodzące
w skład systemu reagowania kryzysowego

WCZK

Prezydent Szczecina

Starosta Policki

Starosta Kamieński

Starosta Goleniowski

MCZK

PCZK

PCZK

PCZK

Starosta Stargardzki

Starosta Gryficki

Starosta Gryfiński

Prezydent Świnoujścia

PCZK

PCZK

PCZK

MCZK

GCZK-7

GCZK-3

GCZK-2

GCZK-3

GCZK-2

GCZK-5

Działania podjęte w związku z awarią
Pomoc dla mieszkańców
W związku z zaistniałą awarią sieci energetycznej Wojewoda zwrócił się do
jednostek samorządu terytorialnego, z obszaru dotkniętego skutkami awarii
energetycznej, o:
-zorganizowanie niezbędnej pomocy dla mieszkańców w zakresie m.in.
dostaw żywności,
- wody oraz innego niezbędnego zaopatrzenia,
- objęcie - przez Ośrodki Pomocy Rodzinie, opieką osób potrzebujących
pomocy,
- zapewnienie warunków do skorzystania z urządzeń sanitarnych ( kąpiele,
opieka nad dziećmi).

Ochrona zdrowia /lekarz koordynator z Wojewódzkiego Stanowiska
Koordynacji Ratownictwa Medycznego/
Monitorowano funkcjonowanie szpitali.
Szpitalne oddziały intensywnej terapii i oddziały dializ w województwie
zasilane były agregatami własnymi lub dostarczonymi przez straż pożarną.
Dyrektorom szpitali przekazano telefon kontaktowy do dystrybutora
zaopatrującego agregaty prądotwórcze w paliwo.
Utrzymywano stały kontakt telefoniczny z Wojewódzką Stacją Pogotowia
Ratunkowego. Wojewódzka Stacja Pogotowia Ratunkowego nie odnotowała
zwiększonej ilości wezwań do zachorowań, nie zanotowano również wezwań
związanych z zaistniałym zdarzeniem.

Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny
sprawy sanitarno – epidemiologiczne
Podjęto natychmiastowe działania kontrolne w hurtowniach i sklepach spożywczych
w zakresie przechowywania artykułów spożywczych, zwłaszcza mrożonych.
W czasie kontroli ustalono, że żywność wymagająca przechowywania w chłodzie
była:
-przechowywana w podstawionych pod sklepy samochodach chłodniach w
monitorowanej temperaturze, odpowiedniej dla asortymentu żywności
- przetransportowana do magazynów rejonowych dużych sieci handlowych.

Część żywności nietrwałej mikrobiologicznie, w tym przetwory mleczne, wędliny,
mięso, mrożonki została wycofana z obrotu w ramach działań wynikających z
kontroli wewnętrznych.
Monitorowano jakość wody przeznaczonej do spożycia a także sytuację pod kątem
zagrożenia epidemiologicznego w szpitalach.

Wojewódzki Inspektorat Weterynarii - sprawy weterynaryjne
Inspektorzy powiatowych inspekcji weterynaryjnych podjęli działania kontrolne
z możliwością podejmowania decyzji o utylizacji żywności, która w wyniku
braku dopływu prądu do urządzeń chłodniczych mogła ulec zepsuciu.
Duże fermy drobiowe, pozostające bez podstawowego zasilania, zasilano
zastępczo z agregatów prądotwórczych. Zasilanie zastępcze znacznie
podniosło koszty produkcji w fermach.
Sytuacja w chłodniach składowych jest opanowana.

Sytuacja w oświacie
Z uwagi na niedogrzanie pomieszczeń, brak dostaw ciepła i energii elektrycznej
8 kwietnia, zajęcia lekcyjne we wszystkich gimnazjach i szkołach
ponadgimnazjalnych odwołano.
9 kwietnia w wielu miejscowościach zajęcia skrócono, bądź odwołano.
Odwołano sprawdzian szóstoklasistów w 8 szkołach podstawowych na terenie
Szczecina oraz w 5 w terenie ( Stargard Szczeciński, Koszewo, Sowno,
Grzedzice, Goleniów).
Wojewódzki Kurator Oświaty na bieżąco informował Wojewodę o ilości placówek
oświatowych, w których nie prowadzone były zajęcia szkolne z powodu awarii
zasilania energetycznego.

Siły i środki uczestniczące w likwidacji skutków katastrofy energetycznej

Policja
- 465 funkcjonariuszy, w tym 112 ze Szkoły Policji w Pile,
140 funkcjonariuszy Oddziału Prewencji w Szczecinie,
65 funkcjonariuszy ruchu drogowego,
- 71 radiowozów
-nie odnotowano zdarzeń o charakterze kryminalnym lub
chuligańskim - mających związek z awarią sieci energetycznych.
Państwowa Straż Pożarna
Ratownicy PSP – ok. 250 dziennie
Samochody ratownicze – 6 /Poznań, Gorzów, Warszawa, Opole, Wrocław/
Samochody pożarnicze – ok. 55 dziennie
Agregaty prądotwórcze – ok. 106 dziennie
Motopompy – ok. 47 dziennie

Siły Zbrojne RP /średnio w ciągu dnia/
- 65 żołnierzy
- 15 samochodów
- 2 pojazdy ciężkie
- 4 agregatów prądotwórczych
- 3 motopompy
- lekkie pokrycie drogowe
- most niskowodny
Żandarmeria Wojskowa
- 110 żołnierzy
- 12 samochodów
Pomorski Oddział Straży Granicznej w Szczecinie
- 70 funkcjonariuszy
- 8 samochodów

WSTĘPNE WNIOSKI
PO AWARII

Wstępne wnioski


Konieczne jest zaopatrzenie jednostek organizacyjnych ważnych dla
funkcjonowania administracji publicznej oraz gwarantujących
świadczenie usług społecznych w urządzenia awaryjnego zasilania
elektroenergetycznego



Konieczne jest opracowanie i uruchomienia programu edukacyjnego,
mającego na celu zapoznanie mieszkańców z potencjalnymi
zagrożeniami charakterystycznymi dla poszczególnych powiatów oraz
sposobami optymalnych zachowań



Konieczna jest rozbudowa systemów kierowania i informowania,
wykorzystywanych przez organy samorządu terytorialnego w procesie
reagowania kryzysowego

PODSUMOWANIE
• Sprawne
funkcjonowanie
kryzysowego
przyczyniło
rozmiarów katastrofy

systemu
się
do

zarządzania
ograniczenia

• Szybkie zwołanie Zespołów Zarządzania Kryzysowego
pozwoliło na koordynację działań od momentu
powstania sytuacji kryzysowej
• Wspólne informowanie mieszkańców o skutkach
katastrofy i postępach w prowadzeniu akcji ratowniczej
umożliwiło jednolity przekaz i niezakłóconą pracę
centrów zarządzania kryzysowego

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE

65

Powołanie Zespołu ds. Zbadania Przyczyn i Skutków
Katastrofy Energetycznej Zarządzeniem Wojewody
Zachodniopomorskiego nr 154/2008
z dnia 22 kwietnia 2008r.
Określenie przyczyn i skutków katastrofy
elektroenergetycznej
zaistniałej w części województwa zachodniopomorskiego.
Zbilansowanie strat i szkód powstałych
w wyniku katastrofy elektroenergetycznej
oraz kosztów prowadzenia działań ratowniczych.
Opracowanie założeń
do „Strategii Bezpieczeństwa Energetycznego
dla Województwa Zachodniopomorskiego”.
66

Raport Zespołu ds. Zbadania Przyczyn
i Skutków Katastrofy Energetycznej

WNIOSKI I ZALECENIA

67

68

Bezpośrednie przyczyny katastrofy energetycznej

 Obciążenia sadzią przewodów linii energetycznych przekroczyły
znacznie, co najmniej o kilkadziesiąt procent, przyjęte w
obliczeniach normowe wartości katastrofalne,
 Dodatkowym czynnikiem, mającym wpływ na przebieg zdarzeń i
rozległość uszkodzeń, były obfite opady deszczu w okresie
poprzedzającym awarię, co spowodowało podniesienie poziomu wód
gruntowych i w efekcie rozmiękczenie gruntu,
 Efektem było obniżenie stabilności posadowienia zarówno słupów
linii elektroenergetycznych jak i rosnących w pobliżu linii drzew.

69

Skutki ekonomiczne katastrofy energetycznej







KOSZTY AKCJI RATOWNICZEJ: 829 731,34 zł
KOSZTY PONIESIONE PRZEZ ZAKŁADY, FIRMY,
SPÓŁKI, SZPITALE: 45 172 424,12 zł
KOSZTY PONIESIONE PRZEZ POWIATY I GMINY :
979 468,41 zł
CAŁKOWITE KOSZTY: 46 981 623,87 zł

Koszty niedostarczonej energii elektrycznej oszacowano
na kwotę powyżej 60 milionów zł.
70

Raport dostrzega potrzebę
powołania stałego zespołu :
Wojewódzkiej Rady do spraw
Bezpieczeństwa Energetycznego

71

72

Powołanie Wojewódzkiej Rady
ds. Bezpieczeństwa Energetycznego
Zarządzenie Wojewody Zachodniopomorskiego

nr 435/2008 z dnia 30 września 2008r.

73

ZADANIA WOJEWÓDZKIEJ RADY
ds. BEZPIECZEŃSTWA ENERGETYCZNEGO
1. Nadzór nad realizacją wniosków i zaleceń wynikających z Raportu Zespołu
ds. Zbadania Przyczyn i Skutków Katastrofy Energetycznej w aglomeracji
szczecińskiej i części województwa zachodniopomorskiego.
2. Nadzór nad powstaniem oraz wdrażaniem Strategii Bezpieczeństwa
Energetycznego dla Województwa Zachodniopomorskiego.
3. Monitorowanie funkcjonowania systemu elektroenergetycznego, gazowego
i ciepłowniczego na terenie województwa zachodniopomorskiego.
4. Inicjowanie działań i projektów związanych z rozwojem energetyki na terenie
województwa zachodniopomorskiego.
5. Monitorowanie realizacji planów rozwoju przedsiębiorstw energetycznych.
6. Wspieranie działań samorządu województwa w zakresie tworzenia projektów
planu zaopatrzenia w energię elektryczną, gaz oraz ciepło.
7. Inicjowanie działań wspierających rozwój energetyki odnawialnej.
74

Dziękuję za uwagę

75


Slide 64

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE
Wydział Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego

Olsztyn 20 luty 2009 r.
Waldemar Redmer
1

2

Bezpośrednią przyczyną awarii systemu
elektroenergetycznego w nocy 7-8 kwietnia

2008 r. był szczególnie niekorzystny splot
warunków atmosferycznych prowadzący do
licznych uszkodzeń linii elektroenergetycznych
3

Temperatura powietrza
st. C
8,0
S z c z ec in
7,0

Ś w inoujś c ie
G oleniów

6,0

5,0

4,0

3,0

2,0

1,0

0,0

-1,0

-2,0

-3,0
2008-04-07

2008-04-07

2008-04-07

2008-04-07

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-09

00:00

06:00

12:00

18:00

00:00

06:00

12:00

18:00

00:00

d a ta / g o d z .

4

Prędkość wiatru
Charakterystyczne prędkości wiatru wg PN-77/B-02011

m /s

Strefa I
– Szczecin
– 20 m/s
Strefa II – Goleniów – 24 m/s
Strefa IIa – Świnoujście – 27 m/s

14
S z c z ec in
13
12

Ś w inoujś c ie
G oleniów

11
Kierunek
wiatru wg IMiGW:
10
16:00÷21:00
– PN i PN-ZACH, 3÷6 m/s
22:00÷01:00
– ZACH-PN, 3÷4 m/s
9
02:00÷14:00 – ZACH, 4÷8 m/s
8
7
6
5
4
3
2
1
0
2008-04-07 00:00 2008-04-07 06:00 2008-04-07 12:00 2008-04-07 18:00 2008-04-08 00:00 2008-04-08 06:00 2008-04-08 12:00 2008-04-08 18:00 2008-04-09 00:00
d a ta / g o d z .

5

Rodzaje opadu


Początkowo intensywny opad deszczu, a później
śniegu z deszczem i śniegu



Suma opadów 8:00 07.04 do 8:00 08.04 lokalnie
48 l/m2 w równoważniku wodnym (4,8 cm/m2)



Lokalnie odnotowana gęstość śniegu:
 

2 ,1 kN/m

2

 7 ,8 kN/m

3

0 ,27 m
6

Niewielki pobór energii elektrycznej w
godzinach nocnych z 07 na 08 04 2008 był
przyczyną schłodzenia przewodów
napowietrznych linii energetycznych do
temperatury zamarzania śniegu, co
sprzyjało osadzaniu się sadzi.

7

8

9

Wielkości Obciążeń Przewodów Sadzią
A F L – 6 2 40 m m

2

d = 2 1,7 m m
S a d ź n o rm a ln a
[N /m ]
S a d ź k a ta strofa ln a

A F L – 8 5 25 m m
d = 3 1,5 m m

8 ,7

1 7,4

2 2,8

S a d ź 7 -8 k w ietn ia

3 8,0

4 5,2

[N /m ]

 = 118 %

 = 98 %

9 ,7

1 9,7

76

53

[N /m ]

C ięża r p rzew o d u
[N /m ]
P rzek ro czen ie k atastro fa ln ych ob cią żeń
[% ]

2

Ciężar sadzi na jednym przewodzie długości 300 m:
45,2  300 = 13560 N = 13,56 kN

10

Upadek słupów

11

Zniszczenia konstrukcji
na skutek przeciążenia przewodów
L in ie



220 k V (1)

110 k V (5)

2

1

3

Z łam an ie trzon u słu p a

14

6

20

S k ręcen ia trzon ów



6

6

U szk od zen ia p op rzeczn ik ów ze św iatłow od em



8

8

U szk od zen ia p op rzeczn ik ów b ez św iatłow od u



3

3

1



1

17

24

41

P rzew rócen ia

In n e


12

Formy zniszczenia słupów
Złamania słupów
220 kV

110 kV

13

14

15

Zniszczenia kaskadowe
Linia 220 kV

Linia 15 kV
Linia 110 kV

16

17

18

19

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE

20

Przebieg katastrofy energetycznej w Szczecinie
Police 220 kV

Glinki 220 kV

220kV
Awaria godz. 0.02
Police 110 kV

Glinki 110 kV

8.04.2008 r.

110kV

Szczecin

Awaria godz. 1.06
EC Szczecin
Pomorzany 110 kV

~

8.04.2008 r.

Morzyczyn

Dąbie

Zdroje

110 kV

~

Awaria godz. 3.34

Pomorzany

Morzyczyn
220 kV

8.04.2008 r.
110kV

Żydowce

Awaria godz. 1.55
8.04.2008 r.
Dolna Odra

220kV

~

110kV

Krajnik

~ ~ ~ ~

21

Około godz. 20, dnia 7.04.2008 r. w zachodniej części województwa zaczyna
padać intensywny deszcz przechodzący w deszcz ze śniegiem

Zasięg opadów
deszczu i deszczu
ze śniegiem

Rozmiar katastrofy w województwie
zachodniopomorskim w godzinach
porannych dnia 8.04.2008 r.

Powiat gryfiński: gminy północne
liczba ludności ok.. 30 000
Powiat kamieński: cały
liczba ludności ok.. 47 000
Powiatu gryficki: gminy południowe
liczba ludności ok.. 20 000
Powiat goleniowski: cały
liczba ludności ok.. 78 000

Powiat policki cały
liczba ludności ok.. 63 000
Powiat pyrzycki północne gminy
liczba ludności ok.. 10 000
Powiat stargardzki: bez miasta
Stargard Szczeciński
liczba ludności ok. 40 000
Szczecin dzielnice lewobrzeża
liczba ludności ok.. 300 000
Świnoujście
liczba ludności ok. 40 000
Razem o godz. 7.00 dnia 8.04 w
województwie zachodniopomorskim
ok. 628 000 mieszkańców
pozbawionych było energii
elektrycznej
23

Przebieg zdarzeń w dniu 8 kwietnia 2008 r.

0.02 – awaria głównej linii energetycznej 220 kV Morzyczyn – Police,
zasilającej Szczecin od wschodu;
3.30 – awaria głównej linii energetycznej 220 kV Krajnik – Glinki,
zasilającej Szczecin od południa,
- awarie trzech linii energetycznych 110 kV ;
- awarie licznych linii energetycznych średniego i niskiego napięcia
zasilających w prąd miejscowości w zachodnich powiatach województwa.
Powyższe awarie linii energetycznych spowodowały:
- przerwę w pracy elektrociepłowni Szczecin oraz Pomorzany w
Szczecinie,
- awarię 900 stacji transformatorowych,
- brak prądu w lewobrzeżnej części Szczecina oraz miejscowościach na
obszarze powiatów: stargardzkiego, goleniowskiego, kamieńskiego,
gryfińskiego, pyrzyckiego, gryfickiego, łobeskiego, miasta Świnoujście,
polickiego, w tym ZCh. „Police”.

WPŁYW AWARII
NA FUNKCJONOWANIE
INFRASTRUKTURY
KRYTYCZNEJ

Wpływ katastrofy na funkcjonowanie infrastruktury krytycznej

ŁĄCZNOŚĆ

RODZAJ ŁĄCZNOŚCI

DZIAŁANIE /FUNKCJONOWANIE

System łączności telefonicznej przewodowej

Działa tam, gdzie nie wykorzystywano aparatów telefonicznych
zasilanych z sieci energetycznej

System łączności telefonicznej – mobilnej
/TK/

Realizowała tylko połączenia alarmowe, częściowo funkcjonował
operator TK „Plus”

Internet

Nie funkcjonował

Łączność w systemie reagowania
kryzysowego

Funkcjonowała we wszystkich centrach zarządzania kryzysowego
łączność radiotelefoniczna posiadająca awaryjne zasilanie z
akumulatorów

Wpływ katastrofy na funkcjonowanie infrastruktury krytycznej

Transport i komunikacja
Transport kolejowy
- unieruchomiona linia kolejowa Szczecin – Świnoujście z powodu uszkodzenia
trakcji elektrycznej
-Szczecin – Stargard Szczeciński – brak zasilania /użycie lokomotyw
spalinowych/

Transport drogowy

Poważne utrudnienia na wszystkich drogach objętych opadami śniegu

Zaopatrzenie w wodę
- duże ujęcia wody były zasilane własnymi agregatami prądotwórczymi,
-małe ujęcia wody nie posiadające własnych agregatów prądotwórczych były
zasilane agregatami przewoźnymi, dostarczonymi przez Państwową Straż
Pożarną i Jednostki Wojskowe /od drugiego dnia awarii/,
- agregaty prądotwórcze były też używane rotacyjnie do napełniania
zbiorników hydroforowych i utrzymania minimalnego ciśnienia w sieci
wodociągowej
- do części miejscowości gdzie nie było możliwości dostarczenia agregatów
prądotwórczych woda dowożona była beczkowozami

Szpitale
Wszystkie szpitale z obszaru objętego katastrofą energetyczną zasilane
były z awaryjnych źródeł zasilania.
- szpitale nie prowadziły planowych zabiegów operacyjnych za wyjątkiem
nagłych przypadków i sytuacji ratujących życie,

Zaopatrzenie w paliwo
Stacje paliwowe na obszarze objętym katastrofą nie prowadziły sprzedaży
ze względu na brak zasilania. Uruchomiono awaryjny system zaopatrzenia
szpitali w paliwo przez prywatnego dystrybutora.

Pozostałe utrudnienia
-nie funkcjonuje komunikacja tramwajowa w Szczecinie,
- nie funkcjonuje system zaopatrzenia w energię cieplną,
- występują utrudnienia w funkcjonowaniu oczyszczalni
ścieków,
- nieczynna jest sieć handlowa, w tym centra handlowe,
- nieczynne są banki oraz bankomaty,
- przerwana zostaje praca w zakładach produkcyjnych, a w tym
w: Stoczni
Szczecińskiej „Nowa”, Stoczni Remontowej „Gryfia”, Porcie
Morskim Szczecin – Świnoujście, ZCh. „Police” i w 4 dużych
zakładach przetwórstwa mięsnego,
- ograniczono działalność szkół i przedszkoli, nie
przeprowadzono w 13 szkołach egzaminów dla szóstoklasistów,
- nie działają kasy fiskalne, ale artykuły podstawowe m.in. leki,
środki higieniczne, żywność są sprzedawane.

Działanie systemu
zarządzania kryzysowego w
czasie awarii

AKTUALNY STAN PRAWNY

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 05 czerwca 1998 r.
O ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE
(Dz. U. Nr 80 z 2001 r. poz. 872)
Art. 15.
Wojewoda jako przedstawiciel Rady Ministrów odpowiada za wykonywanie polityki rządu na
obszarze województwa, a w szczególności:
4) zapewnia współdziałanie wszystkich jednostek organizacyjnych administracji rządowej
i samorządowej działających na obszarze województwa i kieruje ich działalnością
w zakresie zapobiegania zagrożeniu życia, zdrowia lub mienia oraz zagrożeniom
środowiska, bezpieczeństwa państwa i utrzymania porządku publicznego, ochrony praw
obywatelskich, a także zapobiegania klęskom żywiołowym i innym nadzwyczajnym
zagrożeniom oraz zwalczania i usuwania ich skutków na zasadach określonych
w ustawach,
4a) dokonuje oceny stanu zabezpieczenia przeciwpowodziowego województwa, opracowuje
plan operacyjny ochrony przed powodzią oraz ogłasza i odwołuje pogotowie i alarm
przeciwpowodziowy,

Art. 16.
1.

Wojewoda może wydawać, w zakresie wykonywania funkcji przedstawiciela Rady
Ministrów, polecenia obowiązujące wszystkie organy administracji rządowej,
a w sytuacjach nadzwyczajnych, o których mowa w art. 15 pkt 4 i 4a, obowiązujące
również organy samorządu terytorialnego. O wydanych poleceniach wojewoda
niezwłocznie informuje właściwego ministra.

GŁOWNE KOMPETENCE W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 05 czerwca 1998 r.
O ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE
– Wydaje akty prawa miejscowego dla obszarów nie uporządkowanych aktami
prawa powszechnie obowiązującego.
– Planuje reagowanie kryzysowe województwa ustalając między innymi
kompetencje poszczególnych osób funkcyjnych.
– Koordynuje przebiegiem reagowania na sytuacje kryzysowe o wymiarze
ponad powiatowym.
– Wnioskuje o:
• wprowadzenie stanu klęski żywiołowej,
• użycie Sił Zbrojnych RP.
– Ogłasza:
• pogotowie i alarm przeciwpowodziowy,
• stan zagrożenia epidemicznego i stan epidemii,
• uruchomienie działań interwencyjnych w obliczu zagrożenia
radiacyjnego.
–Monitoruje stan bezpieczeństwa województwa oraz informuje, alarmuje i
ostrzega przed potencjalnymi zagrożeniami.
– Udziela wsparcia zagrożonym powiatom siłami i środkami z innych powiatów.
– Wnioskuje o wsparcie potencjału reagowania kryzysowego województwa
zachodniopomorskiego siłami i środkami z województw ościennych lub
wydzielonych z zasobów krajowych.

AKTUALNY STAN PRAWNY

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Art. 1.
Ustawa określa organy właściwe w sprawach zarządzania
kryzysowego oraz ich zadania i zasady działania w tej
dziedzinie, a także zasady finansowania zadań zarządzania
kryzysowego.

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Wojewoda
Wydział Bezpieczeństwa
i Zarządzania Kryzysowego
Zachodniopomorskiego Urzędu
Wojewódzkiego

Wojewódzkie zespolone służby,
inspekcje i straże
Wojewódzkie Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Wojewódzkie
Centrum
Zarządzania
Kryzysowego
Lekarz Koordynator
Ratownictwa
Medycznego

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Starosta
Komórka organizacyjna starostwa
powiatowego właściwa do spraw
zarządzania kryzysowego
Powiatowy Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Powiatowe
Centrum
Zarządzania
Kryzysowego

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Wójt, burmistrz, prezydent miasta
Komórka organizacyjna urzędu gminy
właściwa do spraw zarządzania
kryzysowego
Gminny Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Może tworzyć:

Gminne Centrum
Zarządzania
Kryzysowego

ZALEŻNOŚCI SŁUŻBOWE
w zakresie bezpieczeństwa powszechnego i porządku publicznego

SYTUACJA KRYZYSOWA

STAROSTA
POWIATU

WOJEWODA

STAN KLĘSKI ŻYWIOŁOWEJ
(W zakresie zarządzania kryzysowego)

WOJEWÓDZKI
ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

SYSTEM REAGOWANIA KRYZYSOWEGO WOJEWÓDZTWA ZACHODNIOPOMORSKIEGO

WOJEWÓDZKI
ZESPÓŁ
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

WOJEWODA

RZĄDOWY ZESPÓŁ
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO
RZĄDOWE
CENTRUM
BEZPIECZEŃSTWA

MONITOROWANIE, ANALIZA
UZYSKIWANYCH DANYCH,
PROGNOZOWANIE ZDARZEŃ

SĄSIEDNIE
WOJEWÓDZTWA
NIEMIECKIE
LANDY
NADGRANICZNE

WOJEWÓDZKIE CENTRUM ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO
INICJOWANIE DZIAŁAŃ REAGOWANIA KRYZYSOWEGO
ZABEZPIECZENIE OPERACYJNO – TECHNICZNE
I INFORMACYJNE

ŚRODKI
MASOWEGO
PRZEKAZU

STAROSTOWIE
POWIATÓW

RESORTOWE
STRUKTURY
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

WOJEWÓDZKIE
STANOWISKA
KIEROWANIA,
SŁUŻBY
OPERACYJNODYSPOZYTORSKIE

ORGANIZACJE
POZARZĄDOWE

POWIATOWE CENTRUM
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

SYSTEM
ALARMOWANIA
I OSTRZEGANIA
LUDNOŚCI

WOJEWODZKI ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

WOJEWODA ZACHODNIOPOMORSKI
– przewodniczący
DYREKTOR WYDZIAŁU BEZPIECZEŃSTWA
I ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO – zastępca przewodniczącego

40

STALI CZŁONKOWIE ZESPOŁU
KIEROWNICY ZESPOLONYCH SŁUŻB, INSPEKCJI I STRAŻY WOJEWÓDZKICH
ORGANY ADMINISTRACJI NIEZESPOLONEJ
INNI CZOŁONKOWIE ZESPOŁU
PRZEDSTAWICIELE ZACHODNIOPOMORSKIEGO URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO W SZCZECINIE

INNE OSOBY ZAPROSZONE DO UDZIAŁU W PRACACH ZESPOŁU

GRUPA OPERACYJNA

ZAPEWNIA
FUNKCJONOWANIE

DORAŹNIE

WYDZIAŁ BEZPIECZEŃSTWA I ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

STALI
CZŁONKOWIE
ZESPOŁU

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Wojewoda Zachodniopomorski – przewodniczący;
2) Dyrektor Wydziału Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego
w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie –
zastępca przewodniczącego;
3) Marszałek Województwa Zachodniopomorskiego;
4) Komendant Wojewódzki Policji w Szczecinie;
5) Zachodniopomorski Komendant Wojewódzki Państwowej Straży
Pożarnej;
6) Szef Wojewódzkiego Sztabu Wojskowego w Szczecinie;
7) Dyrektor Wydziału Infrastruktury w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie;
8) Dyrektor Zachodniopomorskiego Centrum Organizacji i Promocji Zdrowia.

KIEROWNICY
ZESPOLONYCH
SŁUŻB, INSPEKCJI
I STRAŻY
WOJEWÓDZKICH

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego;
2) Zachodniopomorski Wojewódzki Konserwator Zabytków;
3) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Ochrony
Roślin i Nasiennictwa
4) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska;
5) Zachodniopomorski Wojewódzki Lekarz Weterynarii;
6) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Farmaceutyczny;
7) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej;
8) Zachodniopomorski Kurator Oświaty;
9) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego;
10)
Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Transportu Drogowego

ORGANY
ADMINISTRACJI
NIEZESPOLONEJ

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Komendant Pomorskiego Oddziału Straży Granicznej w Szczecinie;
2) Komendant Pomorskiego Dywizjonu Straży Granicznej w Świnoujściu;
3) Dyrektor Urzędu Morskiego w Szczecinie;
4) Przedstawiciel Dyrektora Urzędu Morskiego w Słupsku;
5) Dyrektor Izby Celnej w Szczecinie;
6) Dyrektor Urzędu Żeglugi Śródlądowej w Szczecinie;
7) Dyrektor Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Szczecinie;
8) Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny w Szczecinie.

INNI
CZOŁONKOWIE
ZESPOŁU

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Dyrektor Delegatury Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego
w Szczecinie;
2) Prokurator Okręgowy w Szczecinie;
3) Dyrektor Zachodniopomorskiego Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych w Szczecinie;
4) Dyrektor Oddziału Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad w Szczecinie;
5) Dyrektor Oddziału Regionalnego PKP Polskie Linie Kolejowe
w Szczecinie;
6) Dyrektor Zachodniopomorskiego Oddziału Wojewódzkiego
Narodowego Funduszu Zdrowia;
7) Kierownik Biura Prognoz Meteorologicznych Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej w Szczecinie;
8) Dyrektor Północno-Zachodniego Oddziału Terenowego Urzędu
Regulacji Energetyki w Szczecinie.

PRZEDSTAWICIELE
ZACHODNIOPOMORSKIEGO
URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO
W SZCZECINIE

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Dyrektor Generalny Zachodniopomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Szczecinie;
2) Dyrektor Wydział Środowiska i Rolnictwa;
3) Dyrektor Wydział Polityki Społecznej;
4) Dyrektor Wydziału Finansów i Budżetu w Zachodniopomorskim
Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie;
5) Kierownik Biura Prawnego w Zachodniopomorskim Urzędzie
Wojewódzkim w Szczecinie;
6) Rzecznik Prasowy Wojewody Zachodniopomorskiego.

PODJĘTE DZIAŁANIA
W CELU OGRANICZENIA
SKUTKÓW AWARII

48

Godz. 19.14, dnia 7.04.2008 r.
Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego
otrzymuje od Biura Prognoz Meteorologicznych w
Szczecinie ostrzeżenie nr 16 o intensywnych opadach
deszczu przechodzących w deszcz ze śniegiem.
Ostrzeżenie przewiduje silne opady deszczu i deszczu ze
śniegiem w ciągu najbliższych 18 godzin, do 25-30 mm.
Przewidywane są utrudnienia komunikacyjne i na terenach
zurbanizowanych.

49

Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego zgodnie z procedurą rozsyła
w godz. 20.08 – 20.31 ostrzeżenia do mediów /17/ i jednostek samorządu
terytorialnego oraz innych ogniw ważnych dla systemu zarządzania
kryzysowego województwa /33/. Łącznie 50 odbiorców.

50

Najważniejsze działania podejmowane przez wojewódzką administrację
rządową.

I dzień katastrofy /8 kwietnia/
1. Uruchomienie pracy zespołów zarządzania kryzysowego
- wojewódzkiego – praca na dwóch stanowiskach w Urzędzie Miasta Szczecin i Urzędzie
Wojewódzkim /posiedzenia w odstępach 2 – 3 godziny. Zakończone konferencją prasową/,
- powiatowych i gminnych – praca całodobowa z wykorzystaniem systemu łączności
radiotelefonicznej Wojewody i PSP
2. Nadawanie komunikatów radiowych do mieszkańców, przy wykorzystaniu rozgłośni
zlokalizowanych poza Szczecinem
3. Uruchomienie komunikacji autobusowej w Szczecinie.
4. Odwołanie obowiązku uczestnictwa w zajęciach szkolnych – szkoły otwarte.
5. Monitoring funkcjonowania:

- szpitali – wzmocnienie agregatami, dowóz paliwa i wody, zorganizowanie punktu dializ, apel
o przyjmowanie pacjentów w przychodniach,
- systemu wodno – kanalizacyjnego – kontrola zrzutu ścieków, przygotowanie sprzętu do
dowozu wody /PSP, SZ/,
- zakładów o dużym i zwiększonym ryzyku – np.. ZCh Police, wzmocnienie agregatem
urządzeń do chłodzenia instalacji z amoniakiem.
51

6. Monitorowanie prac związanych z przywracaniem energii
7. Wystąpienie do Ministra Finansów o uruchomienie sprzedaży podstawowych produktów
żywnościowych z pominięciem kas fiskalnych – ręczna rejestracja sprzedaży.
8. Zorganizowanie zwiększonej ilości patroli na ulicach: policja, wojsko /żandarmeria / straż
graniczna.
9. Wywóz produktów mrożonych z marketów – samochodami chłodniami do magazynów
rejonowych.

10. Uruchomienie pomocy społecznej.
11. W związku ze zmniejszoną ilością pociągów – pociągi pośpieszne zatrzymywane są na
wszystkich stacjach.
12. Przywracanie energii w I kolejności na elektrociepłowni w Szczecinie.

52

KALENDARIUM DZIAŁAŃ SYSTEMU ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
w dniu 8 kwietnia 2008 r.
4.20 – powołanie w Szczecinie miejskiego zespołu zarządzania kryzysowego;
5.15 – pierwsze posiedzenie miejskiego zespołu zarządzania kryzysowego;
6.00 – spotkanie członków wojewódzkiego zespołu zarządzania kryzysowego;
7.30 - wspólne posiedzenie wojewódzkiego i miejskiego zespołu zarządzania
kryzysowego pod przewodnictwem Wojewody Zachodniopomorskiego i
Prezydenta Szczecina;
7.00 – 9.00 – zbierają się zespoły reagowania kryzysowego w powiatach:
goleniowskim, polickim, stargardzkim, kamieńskim;
8.00 - 11.00 – zbierają się zespoły zarządzania kryzysowego w gminach
objętych awarią energetyczną oraz dodatkowo w mieście Kamień Pomorski i
Trzebiatów ze względu na wystąpienie zagrożenia powodziowego.
8 kwietnia odbywają się wspólne posiedzenia wojewódzkiego i miejskiego zespołu
zarządzania kryzysowego, na których omawiana jest aktualna sytuacja energetyczna,
przeciwpowodziowa oraz stan bezpieczeństwa i porządku publicznego w Szczecinie i na
obszarze powiatów objętych sytuacją kryzysową. Posiedzenia zespołów kończyły się
każdorazowo konferencjami prasowymi, w ramach których przekazywane były dla
mediów dane o aktualnej sytuacji w Szczecinie i na obszarze województwa.
Od dnia 9 kwietnia Wojewódzki Zespół Zarządzania Kryzysowego funkcjonuje w
Urzędzie Wojewódzkim zachowując tryb pracy podobny jak dzień wcześniej
Wojewoda Zachodniopomorski wraz z Komendantem Wojewódzkim PSP jedzie do
miejscowości objętych awarią i uczestniczy w posiedzeniach powiatowych zespołów
zarządzania kryzysowego m.in. w Starostwie Powiatowym w Goleniowie i Kamieniu
Pomorskim.

SCHEMAT KIEROWANIA /ZARZĄDZANIA/
WOJEWODA ZACHODNIOPOMORSKI
WOJEWÓDZKI ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
Wojewódzkie służby, inspekcje, straże
i jednostki organizacyjne wchodzące
w skład systemu reagowania kryzysowego

WCZK

Prezydent Szczecina

Starosta Policki

Starosta Kamieński

Starosta Goleniowski

MCZK

PCZK

PCZK

PCZK

Starosta Stargardzki

Starosta Gryficki

Starosta Gryfiński

Prezydent Świnoujścia

PCZK

PCZK

PCZK

MCZK

GCZK-7

GCZK-3

GCZK-2

GCZK-3

GCZK-2

GCZK-5

Działania podjęte w związku z awarią
Pomoc dla mieszkańców
W związku z zaistniałą awarią sieci energetycznej Wojewoda zwrócił się do
jednostek samorządu terytorialnego, z obszaru dotkniętego skutkami awarii
energetycznej, o:
-zorganizowanie niezbędnej pomocy dla mieszkańców w zakresie m.in.
dostaw żywności,
- wody oraz innego niezbędnego zaopatrzenia,
- objęcie - przez Ośrodki Pomocy Rodzinie, opieką osób potrzebujących
pomocy,
- zapewnienie warunków do skorzystania z urządzeń sanitarnych ( kąpiele,
opieka nad dziećmi).

Ochrona zdrowia /lekarz koordynator z Wojewódzkiego Stanowiska
Koordynacji Ratownictwa Medycznego/
Monitorowano funkcjonowanie szpitali.
Szpitalne oddziały intensywnej terapii i oddziały dializ w województwie
zasilane były agregatami własnymi lub dostarczonymi przez straż pożarną.
Dyrektorom szpitali przekazano telefon kontaktowy do dystrybutora
zaopatrującego agregaty prądotwórcze w paliwo.
Utrzymywano stały kontakt telefoniczny z Wojewódzką Stacją Pogotowia
Ratunkowego. Wojewódzka Stacja Pogotowia Ratunkowego nie odnotowała
zwiększonej ilości wezwań do zachorowań, nie zanotowano również wezwań
związanych z zaistniałym zdarzeniem.

Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny
sprawy sanitarno – epidemiologiczne
Podjęto natychmiastowe działania kontrolne w hurtowniach i sklepach spożywczych
w zakresie przechowywania artykułów spożywczych, zwłaszcza mrożonych.
W czasie kontroli ustalono, że żywność wymagająca przechowywania w chłodzie
była:
-przechowywana w podstawionych pod sklepy samochodach chłodniach w
monitorowanej temperaturze, odpowiedniej dla asortymentu żywności
- przetransportowana do magazynów rejonowych dużych sieci handlowych.

Część żywności nietrwałej mikrobiologicznie, w tym przetwory mleczne, wędliny,
mięso, mrożonki została wycofana z obrotu w ramach działań wynikających z
kontroli wewnętrznych.
Monitorowano jakość wody przeznaczonej do spożycia a także sytuację pod kątem
zagrożenia epidemiologicznego w szpitalach.

Wojewódzki Inspektorat Weterynarii - sprawy weterynaryjne
Inspektorzy powiatowych inspekcji weterynaryjnych podjęli działania kontrolne
z możliwością podejmowania decyzji o utylizacji żywności, która w wyniku
braku dopływu prądu do urządzeń chłodniczych mogła ulec zepsuciu.
Duże fermy drobiowe, pozostające bez podstawowego zasilania, zasilano
zastępczo z agregatów prądotwórczych. Zasilanie zastępcze znacznie
podniosło koszty produkcji w fermach.
Sytuacja w chłodniach składowych jest opanowana.

Sytuacja w oświacie
Z uwagi na niedogrzanie pomieszczeń, brak dostaw ciepła i energii elektrycznej
8 kwietnia, zajęcia lekcyjne we wszystkich gimnazjach i szkołach
ponadgimnazjalnych odwołano.
9 kwietnia w wielu miejscowościach zajęcia skrócono, bądź odwołano.
Odwołano sprawdzian szóstoklasistów w 8 szkołach podstawowych na terenie
Szczecina oraz w 5 w terenie ( Stargard Szczeciński, Koszewo, Sowno,
Grzedzice, Goleniów).
Wojewódzki Kurator Oświaty na bieżąco informował Wojewodę o ilości placówek
oświatowych, w których nie prowadzone były zajęcia szkolne z powodu awarii
zasilania energetycznego.

Siły i środki uczestniczące w likwidacji skutków katastrofy energetycznej

Policja
- 465 funkcjonariuszy, w tym 112 ze Szkoły Policji w Pile,
140 funkcjonariuszy Oddziału Prewencji w Szczecinie,
65 funkcjonariuszy ruchu drogowego,
- 71 radiowozów
-nie odnotowano zdarzeń o charakterze kryminalnym lub
chuligańskim - mających związek z awarią sieci energetycznych.
Państwowa Straż Pożarna
Ratownicy PSP – ok. 250 dziennie
Samochody ratownicze – 6 /Poznań, Gorzów, Warszawa, Opole, Wrocław/
Samochody pożarnicze – ok. 55 dziennie
Agregaty prądotwórcze – ok. 106 dziennie
Motopompy – ok. 47 dziennie

Siły Zbrojne RP /średnio w ciągu dnia/
- 65 żołnierzy
- 15 samochodów
- 2 pojazdy ciężkie
- 4 agregatów prądotwórczych
- 3 motopompy
- lekkie pokrycie drogowe
- most niskowodny
Żandarmeria Wojskowa
- 110 żołnierzy
- 12 samochodów
Pomorski Oddział Straży Granicznej w Szczecinie
- 70 funkcjonariuszy
- 8 samochodów

WSTĘPNE WNIOSKI
PO AWARII

Wstępne wnioski


Konieczne jest zaopatrzenie jednostek organizacyjnych ważnych dla
funkcjonowania administracji publicznej oraz gwarantujących
świadczenie usług społecznych w urządzenia awaryjnego zasilania
elektroenergetycznego



Konieczne jest opracowanie i uruchomienia programu edukacyjnego,
mającego na celu zapoznanie mieszkańców z potencjalnymi
zagrożeniami charakterystycznymi dla poszczególnych powiatów oraz
sposobami optymalnych zachowań



Konieczna jest rozbudowa systemów kierowania i informowania,
wykorzystywanych przez organy samorządu terytorialnego w procesie
reagowania kryzysowego

PODSUMOWANIE
• Sprawne
funkcjonowanie
kryzysowego
przyczyniło
rozmiarów katastrofy

systemu
się
do

zarządzania
ograniczenia

• Szybkie zwołanie Zespołów Zarządzania Kryzysowego
pozwoliło na koordynację działań od momentu
powstania sytuacji kryzysowej
• Wspólne informowanie mieszkańców o skutkach
katastrofy i postępach w prowadzeniu akcji ratowniczej
umożliwiło jednolity przekaz i niezakłóconą pracę
centrów zarządzania kryzysowego

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE

65

Powołanie Zespołu ds. Zbadania Przyczyn i Skutków
Katastrofy Energetycznej Zarządzeniem Wojewody
Zachodniopomorskiego nr 154/2008
z dnia 22 kwietnia 2008r.
Określenie przyczyn i skutków katastrofy
elektroenergetycznej
zaistniałej w części województwa zachodniopomorskiego.
Zbilansowanie strat i szkód powstałych
w wyniku katastrofy elektroenergetycznej
oraz kosztów prowadzenia działań ratowniczych.
Opracowanie założeń
do „Strategii Bezpieczeństwa Energetycznego
dla Województwa Zachodniopomorskiego”.
66

Raport Zespołu ds. Zbadania Przyczyn
i Skutków Katastrofy Energetycznej

WNIOSKI I ZALECENIA

67

68

Bezpośrednie przyczyny katastrofy energetycznej

 Obciążenia sadzią przewodów linii energetycznych przekroczyły
znacznie, co najmniej o kilkadziesiąt procent, przyjęte w
obliczeniach normowe wartości katastrofalne,
 Dodatkowym czynnikiem, mającym wpływ na przebieg zdarzeń i
rozległość uszkodzeń, były obfite opady deszczu w okresie
poprzedzającym awarię, co spowodowało podniesienie poziomu wód
gruntowych i w efekcie rozmiękczenie gruntu,
 Efektem było obniżenie stabilności posadowienia zarówno słupów
linii elektroenergetycznych jak i rosnących w pobliżu linii drzew.

69

Skutki ekonomiczne katastrofy energetycznej







KOSZTY AKCJI RATOWNICZEJ: 829 731,34 zł
KOSZTY PONIESIONE PRZEZ ZAKŁADY, FIRMY,
SPÓŁKI, SZPITALE: 45 172 424,12 zł
KOSZTY PONIESIONE PRZEZ POWIATY I GMINY :
979 468,41 zł
CAŁKOWITE KOSZTY: 46 981 623,87 zł

Koszty niedostarczonej energii elektrycznej oszacowano
na kwotę powyżej 60 milionów zł.
70

Raport dostrzega potrzebę
powołania stałego zespołu :
Wojewódzkiej Rady do spraw
Bezpieczeństwa Energetycznego

71

72

Powołanie Wojewódzkiej Rady
ds. Bezpieczeństwa Energetycznego
Zarządzenie Wojewody Zachodniopomorskiego

nr 435/2008 z dnia 30 września 2008r.

73

ZADANIA WOJEWÓDZKIEJ RADY
ds. BEZPIECZEŃSTWA ENERGETYCZNEGO
1. Nadzór nad realizacją wniosków i zaleceń wynikających z Raportu Zespołu
ds. Zbadania Przyczyn i Skutków Katastrofy Energetycznej w aglomeracji
szczecińskiej i części województwa zachodniopomorskiego.
2. Nadzór nad powstaniem oraz wdrażaniem Strategii Bezpieczeństwa
Energetycznego dla Województwa Zachodniopomorskiego.
3. Monitorowanie funkcjonowania systemu elektroenergetycznego, gazowego
i ciepłowniczego na terenie województwa zachodniopomorskiego.
4. Inicjowanie działań i projektów związanych z rozwojem energetyki na terenie
województwa zachodniopomorskiego.
5. Monitorowanie realizacji planów rozwoju przedsiębiorstw energetycznych.
6. Wspieranie działań samorządu województwa w zakresie tworzenia projektów
planu zaopatrzenia w energię elektryczną, gaz oraz ciepło.
7. Inicjowanie działań wspierających rozwój energetyki odnawialnej.
74

Dziękuję za uwagę

75


Slide 65

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE
Wydział Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego

Olsztyn 20 luty 2009 r.
Waldemar Redmer
1

2

Bezpośrednią przyczyną awarii systemu
elektroenergetycznego w nocy 7-8 kwietnia

2008 r. był szczególnie niekorzystny splot
warunków atmosferycznych prowadzący do
licznych uszkodzeń linii elektroenergetycznych
3

Temperatura powietrza
st. C
8,0
S z c z ec in
7,0

Ś w inoujś c ie
G oleniów

6,0

5,0

4,0

3,0

2,0

1,0

0,0

-1,0

-2,0

-3,0
2008-04-07

2008-04-07

2008-04-07

2008-04-07

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-09

00:00

06:00

12:00

18:00

00:00

06:00

12:00

18:00

00:00

d a ta / g o d z .

4

Prędkość wiatru
Charakterystyczne prędkości wiatru wg PN-77/B-02011

m /s

Strefa I
– Szczecin
– 20 m/s
Strefa II – Goleniów – 24 m/s
Strefa IIa – Świnoujście – 27 m/s

14
S z c z ec in
13
12

Ś w inoujś c ie
G oleniów

11
Kierunek
wiatru wg IMiGW:
10
16:00÷21:00
– PN i PN-ZACH, 3÷6 m/s
22:00÷01:00
– ZACH-PN, 3÷4 m/s
9
02:00÷14:00 – ZACH, 4÷8 m/s
8
7
6
5
4
3
2
1
0
2008-04-07 00:00 2008-04-07 06:00 2008-04-07 12:00 2008-04-07 18:00 2008-04-08 00:00 2008-04-08 06:00 2008-04-08 12:00 2008-04-08 18:00 2008-04-09 00:00
d a ta / g o d z .

5

Rodzaje opadu


Początkowo intensywny opad deszczu, a później
śniegu z deszczem i śniegu



Suma opadów 8:00 07.04 do 8:00 08.04 lokalnie
48 l/m2 w równoważniku wodnym (4,8 cm/m2)



Lokalnie odnotowana gęstość śniegu:
 

2 ,1 kN/m

2

 7 ,8 kN/m

3

0 ,27 m
6

Niewielki pobór energii elektrycznej w
godzinach nocnych z 07 na 08 04 2008 był
przyczyną schłodzenia przewodów
napowietrznych linii energetycznych do
temperatury zamarzania śniegu, co
sprzyjało osadzaniu się sadzi.

7

8

9

Wielkości Obciążeń Przewodów Sadzią
A F L – 6 2 40 m m

2

d = 2 1,7 m m
S a d ź n o rm a ln a
[N /m ]
S a d ź k a ta strofa ln a

A F L – 8 5 25 m m
d = 3 1,5 m m

8 ,7

1 7,4

2 2,8

S a d ź 7 -8 k w ietn ia

3 8,0

4 5,2

[N /m ]

 = 118 %

 = 98 %

9 ,7

1 9,7

76

53

[N /m ]

C ięża r p rzew o d u
[N /m ]
P rzek ro czen ie k atastro fa ln ych ob cią żeń
[% ]

2

Ciężar sadzi na jednym przewodzie długości 300 m:
45,2  300 = 13560 N = 13,56 kN

10

Upadek słupów

11

Zniszczenia konstrukcji
na skutek przeciążenia przewodów
L in ie



220 k V (1)

110 k V (5)

2

1

3

Z łam an ie trzon u słu p a

14

6

20

S k ręcen ia trzon ów



6

6

U szk od zen ia p op rzeczn ik ów ze św iatłow od em



8

8

U szk od zen ia p op rzeczn ik ów b ez św iatłow od u



3

3

1



1

17

24

41

P rzew rócen ia

In n e


12

Formy zniszczenia słupów
Złamania słupów
220 kV

110 kV

13

14

15

Zniszczenia kaskadowe
Linia 220 kV

Linia 15 kV
Linia 110 kV

16

17

18

19

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE

20

Przebieg katastrofy energetycznej w Szczecinie
Police 220 kV

Glinki 220 kV

220kV
Awaria godz. 0.02
Police 110 kV

Glinki 110 kV

8.04.2008 r.

110kV

Szczecin

Awaria godz. 1.06
EC Szczecin
Pomorzany 110 kV

~

8.04.2008 r.

Morzyczyn

Dąbie

Zdroje

110 kV

~

Awaria godz. 3.34

Pomorzany

Morzyczyn
220 kV

8.04.2008 r.
110kV

Żydowce

Awaria godz. 1.55
8.04.2008 r.
Dolna Odra

220kV

~

110kV

Krajnik

~ ~ ~ ~

21

Około godz. 20, dnia 7.04.2008 r. w zachodniej części województwa zaczyna
padać intensywny deszcz przechodzący w deszcz ze śniegiem

Zasięg opadów
deszczu i deszczu
ze śniegiem

Rozmiar katastrofy w województwie
zachodniopomorskim w godzinach
porannych dnia 8.04.2008 r.

Powiat gryfiński: gminy północne
liczba ludności ok.. 30 000
Powiat kamieński: cały
liczba ludności ok.. 47 000
Powiatu gryficki: gminy południowe
liczba ludności ok.. 20 000
Powiat goleniowski: cały
liczba ludności ok.. 78 000

Powiat policki cały
liczba ludności ok.. 63 000
Powiat pyrzycki północne gminy
liczba ludności ok.. 10 000
Powiat stargardzki: bez miasta
Stargard Szczeciński
liczba ludności ok. 40 000
Szczecin dzielnice lewobrzeża
liczba ludności ok.. 300 000
Świnoujście
liczba ludności ok. 40 000
Razem o godz. 7.00 dnia 8.04 w
województwie zachodniopomorskim
ok. 628 000 mieszkańców
pozbawionych było energii
elektrycznej
23

Przebieg zdarzeń w dniu 8 kwietnia 2008 r.

0.02 – awaria głównej linii energetycznej 220 kV Morzyczyn – Police,
zasilającej Szczecin od wschodu;
3.30 – awaria głównej linii energetycznej 220 kV Krajnik – Glinki,
zasilającej Szczecin od południa,
- awarie trzech linii energetycznych 110 kV ;
- awarie licznych linii energetycznych średniego i niskiego napięcia
zasilających w prąd miejscowości w zachodnich powiatach województwa.
Powyższe awarie linii energetycznych spowodowały:
- przerwę w pracy elektrociepłowni Szczecin oraz Pomorzany w
Szczecinie,
- awarię 900 stacji transformatorowych,
- brak prądu w lewobrzeżnej części Szczecina oraz miejscowościach na
obszarze powiatów: stargardzkiego, goleniowskiego, kamieńskiego,
gryfińskiego, pyrzyckiego, gryfickiego, łobeskiego, miasta Świnoujście,
polickiego, w tym ZCh. „Police”.

WPŁYW AWARII
NA FUNKCJONOWANIE
INFRASTRUKTURY
KRYTYCZNEJ

Wpływ katastrofy na funkcjonowanie infrastruktury krytycznej

ŁĄCZNOŚĆ

RODZAJ ŁĄCZNOŚCI

DZIAŁANIE /FUNKCJONOWANIE

System łączności telefonicznej przewodowej

Działa tam, gdzie nie wykorzystywano aparatów telefonicznych
zasilanych z sieci energetycznej

System łączności telefonicznej – mobilnej
/TK/

Realizowała tylko połączenia alarmowe, częściowo funkcjonował
operator TK „Plus”

Internet

Nie funkcjonował

Łączność w systemie reagowania
kryzysowego

Funkcjonowała we wszystkich centrach zarządzania kryzysowego
łączność radiotelefoniczna posiadająca awaryjne zasilanie z
akumulatorów

Wpływ katastrofy na funkcjonowanie infrastruktury krytycznej

Transport i komunikacja
Transport kolejowy
- unieruchomiona linia kolejowa Szczecin – Świnoujście z powodu uszkodzenia
trakcji elektrycznej
-Szczecin – Stargard Szczeciński – brak zasilania /użycie lokomotyw
spalinowych/

Transport drogowy

Poważne utrudnienia na wszystkich drogach objętych opadami śniegu

Zaopatrzenie w wodę
- duże ujęcia wody były zasilane własnymi agregatami prądotwórczymi,
-małe ujęcia wody nie posiadające własnych agregatów prądotwórczych były
zasilane agregatami przewoźnymi, dostarczonymi przez Państwową Straż
Pożarną i Jednostki Wojskowe /od drugiego dnia awarii/,
- agregaty prądotwórcze były też używane rotacyjnie do napełniania
zbiorników hydroforowych i utrzymania minimalnego ciśnienia w sieci
wodociągowej
- do części miejscowości gdzie nie było możliwości dostarczenia agregatów
prądotwórczych woda dowożona była beczkowozami

Szpitale
Wszystkie szpitale z obszaru objętego katastrofą energetyczną zasilane
były z awaryjnych źródeł zasilania.
- szpitale nie prowadziły planowych zabiegów operacyjnych za wyjątkiem
nagłych przypadków i sytuacji ratujących życie,

Zaopatrzenie w paliwo
Stacje paliwowe na obszarze objętym katastrofą nie prowadziły sprzedaży
ze względu na brak zasilania. Uruchomiono awaryjny system zaopatrzenia
szpitali w paliwo przez prywatnego dystrybutora.

Pozostałe utrudnienia
-nie funkcjonuje komunikacja tramwajowa w Szczecinie,
- nie funkcjonuje system zaopatrzenia w energię cieplną,
- występują utrudnienia w funkcjonowaniu oczyszczalni
ścieków,
- nieczynna jest sieć handlowa, w tym centra handlowe,
- nieczynne są banki oraz bankomaty,
- przerwana zostaje praca w zakładach produkcyjnych, a w tym
w: Stoczni
Szczecińskiej „Nowa”, Stoczni Remontowej „Gryfia”, Porcie
Morskim Szczecin – Świnoujście, ZCh. „Police” i w 4 dużych
zakładach przetwórstwa mięsnego,
- ograniczono działalność szkół i przedszkoli, nie
przeprowadzono w 13 szkołach egzaminów dla szóstoklasistów,
- nie działają kasy fiskalne, ale artykuły podstawowe m.in. leki,
środki higieniczne, żywność są sprzedawane.

Działanie systemu
zarządzania kryzysowego w
czasie awarii

AKTUALNY STAN PRAWNY

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 05 czerwca 1998 r.
O ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE
(Dz. U. Nr 80 z 2001 r. poz. 872)
Art. 15.
Wojewoda jako przedstawiciel Rady Ministrów odpowiada za wykonywanie polityki rządu na
obszarze województwa, a w szczególności:
4) zapewnia współdziałanie wszystkich jednostek organizacyjnych administracji rządowej
i samorządowej działających na obszarze województwa i kieruje ich działalnością
w zakresie zapobiegania zagrożeniu życia, zdrowia lub mienia oraz zagrożeniom
środowiska, bezpieczeństwa państwa i utrzymania porządku publicznego, ochrony praw
obywatelskich, a także zapobiegania klęskom żywiołowym i innym nadzwyczajnym
zagrożeniom oraz zwalczania i usuwania ich skutków na zasadach określonych
w ustawach,
4a) dokonuje oceny stanu zabezpieczenia przeciwpowodziowego województwa, opracowuje
plan operacyjny ochrony przed powodzią oraz ogłasza i odwołuje pogotowie i alarm
przeciwpowodziowy,

Art. 16.
1.

Wojewoda może wydawać, w zakresie wykonywania funkcji przedstawiciela Rady
Ministrów, polecenia obowiązujące wszystkie organy administracji rządowej,
a w sytuacjach nadzwyczajnych, o których mowa w art. 15 pkt 4 i 4a, obowiązujące
również organy samorządu terytorialnego. O wydanych poleceniach wojewoda
niezwłocznie informuje właściwego ministra.

GŁOWNE KOMPETENCE W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 05 czerwca 1998 r.
O ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE
– Wydaje akty prawa miejscowego dla obszarów nie uporządkowanych aktami
prawa powszechnie obowiązującego.
– Planuje reagowanie kryzysowe województwa ustalając między innymi
kompetencje poszczególnych osób funkcyjnych.
– Koordynuje przebiegiem reagowania na sytuacje kryzysowe o wymiarze
ponad powiatowym.
– Wnioskuje o:
• wprowadzenie stanu klęski żywiołowej,
• użycie Sił Zbrojnych RP.
– Ogłasza:
• pogotowie i alarm przeciwpowodziowy,
• stan zagrożenia epidemicznego i stan epidemii,
• uruchomienie działań interwencyjnych w obliczu zagrożenia
radiacyjnego.
–Monitoruje stan bezpieczeństwa województwa oraz informuje, alarmuje i
ostrzega przed potencjalnymi zagrożeniami.
– Udziela wsparcia zagrożonym powiatom siłami i środkami z innych powiatów.
– Wnioskuje o wsparcie potencjału reagowania kryzysowego województwa
zachodniopomorskiego siłami i środkami z województw ościennych lub
wydzielonych z zasobów krajowych.

AKTUALNY STAN PRAWNY

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Art. 1.
Ustawa określa organy właściwe w sprawach zarządzania
kryzysowego oraz ich zadania i zasady działania w tej
dziedzinie, a także zasady finansowania zadań zarządzania
kryzysowego.

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Wojewoda
Wydział Bezpieczeństwa
i Zarządzania Kryzysowego
Zachodniopomorskiego Urzędu
Wojewódzkiego

Wojewódzkie zespolone służby,
inspekcje i straże
Wojewódzkie Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Wojewódzkie
Centrum
Zarządzania
Kryzysowego
Lekarz Koordynator
Ratownictwa
Medycznego

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Starosta
Komórka organizacyjna starostwa
powiatowego właściwa do spraw
zarządzania kryzysowego
Powiatowy Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Powiatowe
Centrum
Zarządzania
Kryzysowego

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Wójt, burmistrz, prezydent miasta
Komórka organizacyjna urzędu gminy
właściwa do spraw zarządzania
kryzysowego
Gminny Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Może tworzyć:

Gminne Centrum
Zarządzania
Kryzysowego

ZALEŻNOŚCI SŁUŻBOWE
w zakresie bezpieczeństwa powszechnego i porządku publicznego

SYTUACJA KRYZYSOWA

STAROSTA
POWIATU

WOJEWODA

STAN KLĘSKI ŻYWIOŁOWEJ
(W zakresie zarządzania kryzysowego)

WOJEWÓDZKI
ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

SYSTEM REAGOWANIA KRYZYSOWEGO WOJEWÓDZTWA ZACHODNIOPOMORSKIEGO

WOJEWÓDZKI
ZESPÓŁ
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

WOJEWODA

RZĄDOWY ZESPÓŁ
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO
RZĄDOWE
CENTRUM
BEZPIECZEŃSTWA

MONITOROWANIE, ANALIZA
UZYSKIWANYCH DANYCH,
PROGNOZOWANIE ZDARZEŃ

SĄSIEDNIE
WOJEWÓDZTWA
NIEMIECKIE
LANDY
NADGRANICZNE

WOJEWÓDZKIE CENTRUM ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO
INICJOWANIE DZIAŁAŃ REAGOWANIA KRYZYSOWEGO
ZABEZPIECZENIE OPERACYJNO – TECHNICZNE
I INFORMACYJNE

ŚRODKI
MASOWEGO
PRZEKAZU

STAROSTOWIE
POWIATÓW

RESORTOWE
STRUKTURY
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

WOJEWÓDZKIE
STANOWISKA
KIEROWANIA,
SŁUŻBY
OPERACYJNODYSPOZYTORSKIE

ORGANIZACJE
POZARZĄDOWE

POWIATOWE CENTRUM
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

SYSTEM
ALARMOWANIA
I OSTRZEGANIA
LUDNOŚCI

WOJEWODZKI ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

WOJEWODA ZACHODNIOPOMORSKI
– przewodniczący
DYREKTOR WYDZIAŁU BEZPIECZEŃSTWA
I ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO – zastępca przewodniczącego

40

STALI CZŁONKOWIE ZESPOŁU
KIEROWNICY ZESPOLONYCH SŁUŻB, INSPEKCJI I STRAŻY WOJEWÓDZKICH
ORGANY ADMINISTRACJI NIEZESPOLONEJ
INNI CZOŁONKOWIE ZESPOŁU
PRZEDSTAWICIELE ZACHODNIOPOMORSKIEGO URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO W SZCZECINIE

INNE OSOBY ZAPROSZONE DO UDZIAŁU W PRACACH ZESPOŁU

GRUPA OPERACYJNA

ZAPEWNIA
FUNKCJONOWANIE

DORAŹNIE

WYDZIAŁ BEZPIECZEŃSTWA I ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

STALI
CZŁONKOWIE
ZESPOŁU

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Wojewoda Zachodniopomorski – przewodniczący;
2) Dyrektor Wydziału Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego
w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie –
zastępca przewodniczącego;
3) Marszałek Województwa Zachodniopomorskiego;
4) Komendant Wojewódzki Policji w Szczecinie;
5) Zachodniopomorski Komendant Wojewódzki Państwowej Straży
Pożarnej;
6) Szef Wojewódzkiego Sztabu Wojskowego w Szczecinie;
7) Dyrektor Wydziału Infrastruktury w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie;
8) Dyrektor Zachodniopomorskiego Centrum Organizacji i Promocji Zdrowia.

KIEROWNICY
ZESPOLONYCH
SŁUŻB, INSPEKCJI
I STRAŻY
WOJEWÓDZKICH

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego;
2) Zachodniopomorski Wojewódzki Konserwator Zabytków;
3) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Ochrony
Roślin i Nasiennictwa
4) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska;
5) Zachodniopomorski Wojewódzki Lekarz Weterynarii;
6) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Farmaceutyczny;
7) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej;
8) Zachodniopomorski Kurator Oświaty;
9) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego;
10)
Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Transportu Drogowego

ORGANY
ADMINISTRACJI
NIEZESPOLONEJ

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Komendant Pomorskiego Oddziału Straży Granicznej w Szczecinie;
2) Komendant Pomorskiego Dywizjonu Straży Granicznej w Świnoujściu;
3) Dyrektor Urzędu Morskiego w Szczecinie;
4) Przedstawiciel Dyrektora Urzędu Morskiego w Słupsku;
5) Dyrektor Izby Celnej w Szczecinie;
6) Dyrektor Urzędu Żeglugi Śródlądowej w Szczecinie;
7) Dyrektor Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Szczecinie;
8) Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny w Szczecinie.

INNI
CZOŁONKOWIE
ZESPOŁU

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Dyrektor Delegatury Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego
w Szczecinie;
2) Prokurator Okręgowy w Szczecinie;
3) Dyrektor Zachodniopomorskiego Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych w Szczecinie;
4) Dyrektor Oddziału Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad w Szczecinie;
5) Dyrektor Oddziału Regionalnego PKP Polskie Linie Kolejowe
w Szczecinie;
6) Dyrektor Zachodniopomorskiego Oddziału Wojewódzkiego
Narodowego Funduszu Zdrowia;
7) Kierownik Biura Prognoz Meteorologicznych Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej w Szczecinie;
8) Dyrektor Północno-Zachodniego Oddziału Terenowego Urzędu
Regulacji Energetyki w Szczecinie.

PRZEDSTAWICIELE
ZACHODNIOPOMORSKIEGO
URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO
W SZCZECINIE

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Dyrektor Generalny Zachodniopomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Szczecinie;
2) Dyrektor Wydział Środowiska i Rolnictwa;
3) Dyrektor Wydział Polityki Społecznej;
4) Dyrektor Wydziału Finansów i Budżetu w Zachodniopomorskim
Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie;
5) Kierownik Biura Prawnego w Zachodniopomorskim Urzędzie
Wojewódzkim w Szczecinie;
6) Rzecznik Prasowy Wojewody Zachodniopomorskiego.

PODJĘTE DZIAŁANIA
W CELU OGRANICZENIA
SKUTKÓW AWARII

48

Godz. 19.14, dnia 7.04.2008 r.
Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego
otrzymuje od Biura Prognoz Meteorologicznych w
Szczecinie ostrzeżenie nr 16 o intensywnych opadach
deszczu przechodzących w deszcz ze śniegiem.
Ostrzeżenie przewiduje silne opady deszczu i deszczu ze
śniegiem w ciągu najbliższych 18 godzin, do 25-30 mm.
Przewidywane są utrudnienia komunikacyjne i na terenach
zurbanizowanych.

49

Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego zgodnie z procedurą rozsyła
w godz. 20.08 – 20.31 ostrzeżenia do mediów /17/ i jednostek samorządu
terytorialnego oraz innych ogniw ważnych dla systemu zarządzania
kryzysowego województwa /33/. Łącznie 50 odbiorców.

50

Najważniejsze działania podejmowane przez wojewódzką administrację
rządową.

I dzień katastrofy /8 kwietnia/
1. Uruchomienie pracy zespołów zarządzania kryzysowego
- wojewódzkiego – praca na dwóch stanowiskach w Urzędzie Miasta Szczecin i Urzędzie
Wojewódzkim /posiedzenia w odstępach 2 – 3 godziny. Zakończone konferencją prasową/,
- powiatowych i gminnych – praca całodobowa z wykorzystaniem systemu łączności
radiotelefonicznej Wojewody i PSP
2. Nadawanie komunikatów radiowych do mieszkańców, przy wykorzystaniu rozgłośni
zlokalizowanych poza Szczecinem
3. Uruchomienie komunikacji autobusowej w Szczecinie.
4. Odwołanie obowiązku uczestnictwa w zajęciach szkolnych – szkoły otwarte.
5. Monitoring funkcjonowania:

- szpitali – wzmocnienie agregatami, dowóz paliwa i wody, zorganizowanie punktu dializ, apel
o przyjmowanie pacjentów w przychodniach,
- systemu wodno – kanalizacyjnego – kontrola zrzutu ścieków, przygotowanie sprzętu do
dowozu wody /PSP, SZ/,
- zakładów o dużym i zwiększonym ryzyku – np.. ZCh Police, wzmocnienie agregatem
urządzeń do chłodzenia instalacji z amoniakiem.
51

6. Monitorowanie prac związanych z przywracaniem energii
7. Wystąpienie do Ministra Finansów o uruchomienie sprzedaży podstawowych produktów
żywnościowych z pominięciem kas fiskalnych – ręczna rejestracja sprzedaży.
8. Zorganizowanie zwiększonej ilości patroli na ulicach: policja, wojsko /żandarmeria / straż
graniczna.
9. Wywóz produktów mrożonych z marketów – samochodami chłodniami do magazynów
rejonowych.

10. Uruchomienie pomocy społecznej.
11. W związku ze zmniejszoną ilością pociągów – pociągi pośpieszne zatrzymywane są na
wszystkich stacjach.
12. Przywracanie energii w I kolejności na elektrociepłowni w Szczecinie.

52

KALENDARIUM DZIAŁAŃ SYSTEMU ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
w dniu 8 kwietnia 2008 r.
4.20 – powołanie w Szczecinie miejskiego zespołu zarządzania kryzysowego;
5.15 – pierwsze posiedzenie miejskiego zespołu zarządzania kryzysowego;
6.00 – spotkanie członków wojewódzkiego zespołu zarządzania kryzysowego;
7.30 - wspólne posiedzenie wojewódzkiego i miejskiego zespołu zarządzania
kryzysowego pod przewodnictwem Wojewody Zachodniopomorskiego i
Prezydenta Szczecina;
7.00 – 9.00 – zbierają się zespoły reagowania kryzysowego w powiatach:
goleniowskim, polickim, stargardzkim, kamieńskim;
8.00 - 11.00 – zbierają się zespoły zarządzania kryzysowego w gminach
objętych awarią energetyczną oraz dodatkowo w mieście Kamień Pomorski i
Trzebiatów ze względu na wystąpienie zagrożenia powodziowego.
8 kwietnia odbywają się wspólne posiedzenia wojewódzkiego i miejskiego zespołu
zarządzania kryzysowego, na których omawiana jest aktualna sytuacja energetyczna,
przeciwpowodziowa oraz stan bezpieczeństwa i porządku publicznego w Szczecinie i na
obszarze powiatów objętych sytuacją kryzysową. Posiedzenia zespołów kończyły się
każdorazowo konferencjami prasowymi, w ramach których przekazywane były dla
mediów dane o aktualnej sytuacji w Szczecinie i na obszarze województwa.
Od dnia 9 kwietnia Wojewódzki Zespół Zarządzania Kryzysowego funkcjonuje w
Urzędzie Wojewódzkim zachowując tryb pracy podobny jak dzień wcześniej
Wojewoda Zachodniopomorski wraz z Komendantem Wojewódzkim PSP jedzie do
miejscowości objętych awarią i uczestniczy w posiedzeniach powiatowych zespołów
zarządzania kryzysowego m.in. w Starostwie Powiatowym w Goleniowie i Kamieniu
Pomorskim.

SCHEMAT KIEROWANIA /ZARZĄDZANIA/
WOJEWODA ZACHODNIOPOMORSKI
WOJEWÓDZKI ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
Wojewódzkie służby, inspekcje, straże
i jednostki organizacyjne wchodzące
w skład systemu reagowania kryzysowego

WCZK

Prezydent Szczecina

Starosta Policki

Starosta Kamieński

Starosta Goleniowski

MCZK

PCZK

PCZK

PCZK

Starosta Stargardzki

Starosta Gryficki

Starosta Gryfiński

Prezydent Świnoujścia

PCZK

PCZK

PCZK

MCZK

GCZK-7

GCZK-3

GCZK-2

GCZK-3

GCZK-2

GCZK-5

Działania podjęte w związku z awarią
Pomoc dla mieszkańców
W związku z zaistniałą awarią sieci energetycznej Wojewoda zwrócił się do
jednostek samorządu terytorialnego, z obszaru dotkniętego skutkami awarii
energetycznej, o:
-zorganizowanie niezbędnej pomocy dla mieszkańców w zakresie m.in.
dostaw żywności,
- wody oraz innego niezbędnego zaopatrzenia,
- objęcie - przez Ośrodki Pomocy Rodzinie, opieką osób potrzebujących
pomocy,
- zapewnienie warunków do skorzystania z urządzeń sanitarnych ( kąpiele,
opieka nad dziećmi).

Ochrona zdrowia /lekarz koordynator z Wojewódzkiego Stanowiska
Koordynacji Ratownictwa Medycznego/
Monitorowano funkcjonowanie szpitali.
Szpitalne oddziały intensywnej terapii i oddziały dializ w województwie
zasilane były agregatami własnymi lub dostarczonymi przez straż pożarną.
Dyrektorom szpitali przekazano telefon kontaktowy do dystrybutora
zaopatrującego agregaty prądotwórcze w paliwo.
Utrzymywano stały kontakt telefoniczny z Wojewódzką Stacją Pogotowia
Ratunkowego. Wojewódzka Stacja Pogotowia Ratunkowego nie odnotowała
zwiększonej ilości wezwań do zachorowań, nie zanotowano również wezwań
związanych z zaistniałym zdarzeniem.

Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny
sprawy sanitarno – epidemiologiczne
Podjęto natychmiastowe działania kontrolne w hurtowniach i sklepach spożywczych
w zakresie przechowywania artykułów spożywczych, zwłaszcza mrożonych.
W czasie kontroli ustalono, że żywność wymagająca przechowywania w chłodzie
była:
-przechowywana w podstawionych pod sklepy samochodach chłodniach w
monitorowanej temperaturze, odpowiedniej dla asortymentu żywności
- przetransportowana do magazynów rejonowych dużych sieci handlowych.

Część żywności nietrwałej mikrobiologicznie, w tym przetwory mleczne, wędliny,
mięso, mrożonki została wycofana z obrotu w ramach działań wynikających z
kontroli wewnętrznych.
Monitorowano jakość wody przeznaczonej do spożycia a także sytuację pod kątem
zagrożenia epidemiologicznego w szpitalach.

Wojewódzki Inspektorat Weterynarii - sprawy weterynaryjne
Inspektorzy powiatowych inspekcji weterynaryjnych podjęli działania kontrolne
z możliwością podejmowania decyzji o utylizacji żywności, która w wyniku
braku dopływu prądu do urządzeń chłodniczych mogła ulec zepsuciu.
Duże fermy drobiowe, pozostające bez podstawowego zasilania, zasilano
zastępczo z agregatów prądotwórczych. Zasilanie zastępcze znacznie
podniosło koszty produkcji w fermach.
Sytuacja w chłodniach składowych jest opanowana.

Sytuacja w oświacie
Z uwagi na niedogrzanie pomieszczeń, brak dostaw ciepła i energii elektrycznej
8 kwietnia, zajęcia lekcyjne we wszystkich gimnazjach i szkołach
ponadgimnazjalnych odwołano.
9 kwietnia w wielu miejscowościach zajęcia skrócono, bądź odwołano.
Odwołano sprawdzian szóstoklasistów w 8 szkołach podstawowych na terenie
Szczecina oraz w 5 w terenie ( Stargard Szczeciński, Koszewo, Sowno,
Grzedzice, Goleniów).
Wojewódzki Kurator Oświaty na bieżąco informował Wojewodę o ilości placówek
oświatowych, w których nie prowadzone były zajęcia szkolne z powodu awarii
zasilania energetycznego.

Siły i środki uczestniczące w likwidacji skutków katastrofy energetycznej

Policja
- 465 funkcjonariuszy, w tym 112 ze Szkoły Policji w Pile,
140 funkcjonariuszy Oddziału Prewencji w Szczecinie,
65 funkcjonariuszy ruchu drogowego,
- 71 radiowozów
-nie odnotowano zdarzeń o charakterze kryminalnym lub
chuligańskim - mających związek z awarią sieci energetycznych.
Państwowa Straż Pożarna
Ratownicy PSP – ok. 250 dziennie
Samochody ratownicze – 6 /Poznań, Gorzów, Warszawa, Opole, Wrocław/
Samochody pożarnicze – ok. 55 dziennie
Agregaty prądotwórcze – ok. 106 dziennie
Motopompy – ok. 47 dziennie

Siły Zbrojne RP /średnio w ciągu dnia/
- 65 żołnierzy
- 15 samochodów
- 2 pojazdy ciężkie
- 4 agregatów prądotwórczych
- 3 motopompy
- lekkie pokrycie drogowe
- most niskowodny
Żandarmeria Wojskowa
- 110 żołnierzy
- 12 samochodów
Pomorski Oddział Straży Granicznej w Szczecinie
- 70 funkcjonariuszy
- 8 samochodów

WSTĘPNE WNIOSKI
PO AWARII

Wstępne wnioski


Konieczne jest zaopatrzenie jednostek organizacyjnych ważnych dla
funkcjonowania administracji publicznej oraz gwarantujących
świadczenie usług społecznych w urządzenia awaryjnego zasilania
elektroenergetycznego



Konieczne jest opracowanie i uruchomienia programu edukacyjnego,
mającego na celu zapoznanie mieszkańców z potencjalnymi
zagrożeniami charakterystycznymi dla poszczególnych powiatów oraz
sposobami optymalnych zachowań



Konieczna jest rozbudowa systemów kierowania i informowania,
wykorzystywanych przez organy samorządu terytorialnego w procesie
reagowania kryzysowego

PODSUMOWANIE
• Sprawne
funkcjonowanie
kryzysowego
przyczyniło
rozmiarów katastrofy

systemu
się
do

zarządzania
ograniczenia

• Szybkie zwołanie Zespołów Zarządzania Kryzysowego
pozwoliło na koordynację działań od momentu
powstania sytuacji kryzysowej
• Wspólne informowanie mieszkańców o skutkach
katastrofy i postępach w prowadzeniu akcji ratowniczej
umożliwiło jednolity przekaz i niezakłóconą pracę
centrów zarządzania kryzysowego

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE

65

Powołanie Zespołu ds. Zbadania Przyczyn i Skutków
Katastrofy Energetycznej Zarządzeniem Wojewody
Zachodniopomorskiego nr 154/2008
z dnia 22 kwietnia 2008r.
Określenie przyczyn i skutków katastrofy
elektroenergetycznej
zaistniałej w części województwa zachodniopomorskiego.
Zbilansowanie strat i szkód powstałych
w wyniku katastrofy elektroenergetycznej
oraz kosztów prowadzenia działań ratowniczych.
Opracowanie założeń
do „Strategii Bezpieczeństwa Energetycznego
dla Województwa Zachodniopomorskiego”.
66

Raport Zespołu ds. Zbadania Przyczyn
i Skutków Katastrofy Energetycznej

WNIOSKI I ZALECENIA

67

68

Bezpośrednie przyczyny katastrofy energetycznej

 Obciążenia sadzią przewodów linii energetycznych przekroczyły
znacznie, co najmniej o kilkadziesiąt procent, przyjęte w
obliczeniach normowe wartości katastrofalne,
 Dodatkowym czynnikiem, mającym wpływ na przebieg zdarzeń i
rozległość uszkodzeń, były obfite opady deszczu w okresie
poprzedzającym awarię, co spowodowało podniesienie poziomu wód
gruntowych i w efekcie rozmiękczenie gruntu,
 Efektem było obniżenie stabilności posadowienia zarówno słupów
linii elektroenergetycznych jak i rosnących w pobliżu linii drzew.

69

Skutki ekonomiczne katastrofy energetycznej







KOSZTY AKCJI RATOWNICZEJ: 829 731,34 zł
KOSZTY PONIESIONE PRZEZ ZAKŁADY, FIRMY,
SPÓŁKI, SZPITALE: 45 172 424,12 zł
KOSZTY PONIESIONE PRZEZ POWIATY I GMINY :
979 468,41 zł
CAŁKOWITE KOSZTY: 46 981 623,87 zł

Koszty niedostarczonej energii elektrycznej oszacowano
na kwotę powyżej 60 milionów zł.
70

Raport dostrzega potrzebę
powołania stałego zespołu :
Wojewódzkiej Rady do spraw
Bezpieczeństwa Energetycznego

71

72

Powołanie Wojewódzkiej Rady
ds. Bezpieczeństwa Energetycznego
Zarządzenie Wojewody Zachodniopomorskiego

nr 435/2008 z dnia 30 września 2008r.

73

ZADANIA WOJEWÓDZKIEJ RADY
ds. BEZPIECZEŃSTWA ENERGETYCZNEGO
1. Nadzór nad realizacją wniosków i zaleceń wynikających z Raportu Zespołu
ds. Zbadania Przyczyn i Skutków Katastrofy Energetycznej w aglomeracji
szczecińskiej i części województwa zachodniopomorskiego.
2. Nadzór nad powstaniem oraz wdrażaniem Strategii Bezpieczeństwa
Energetycznego dla Województwa Zachodniopomorskiego.
3. Monitorowanie funkcjonowania systemu elektroenergetycznego, gazowego
i ciepłowniczego na terenie województwa zachodniopomorskiego.
4. Inicjowanie działań i projektów związanych z rozwojem energetyki na terenie
województwa zachodniopomorskiego.
5. Monitorowanie realizacji planów rozwoju przedsiębiorstw energetycznych.
6. Wspieranie działań samorządu województwa w zakresie tworzenia projektów
planu zaopatrzenia w energię elektryczną, gaz oraz ciepło.
7. Inicjowanie działań wspierających rozwój energetyki odnawialnej.
74

Dziękuję za uwagę

75


Slide 66

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE
Wydział Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego

Olsztyn 20 luty 2009 r.
Waldemar Redmer
1

2

Bezpośrednią przyczyną awarii systemu
elektroenergetycznego w nocy 7-8 kwietnia

2008 r. był szczególnie niekorzystny splot
warunków atmosferycznych prowadzący do
licznych uszkodzeń linii elektroenergetycznych
3

Temperatura powietrza
st. C
8,0
S z c z ec in
7,0

Ś w inoujś c ie
G oleniów

6,0

5,0

4,0

3,0

2,0

1,0

0,0

-1,0

-2,0

-3,0
2008-04-07

2008-04-07

2008-04-07

2008-04-07

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-09

00:00

06:00

12:00

18:00

00:00

06:00

12:00

18:00

00:00

d a ta / g o d z .

4

Prędkość wiatru
Charakterystyczne prędkości wiatru wg PN-77/B-02011

m /s

Strefa I
– Szczecin
– 20 m/s
Strefa II – Goleniów – 24 m/s
Strefa IIa – Świnoujście – 27 m/s

14
S z c z ec in
13
12

Ś w inoujś c ie
G oleniów

11
Kierunek
wiatru wg IMiGW:
10
16:00÷21:00
– PN i PN-ZACH, 3÷6 m/s
22:00÷01:00
– ZACH-PN, 3÷4 m/s
9
02:00÷14:00 – ZACH, 4÷8 m/s
8
7
6
5
4
3
2
1
0
2008-04-07 00:00 2008-04-07 06:00 2008-04-07 12:00 2008-04-07 18:00 2008-04-08 00:00 2008-04-08 06:00 2008-04-08 12:00 2008-04-08 18:00 2008-04-09 00:00
d a ta / g o d z .

5

Rodzaje opadu


Początkowo intensywny opad deszczu, a później
śniegu z deszczem i śniegu



Suma opadów 8:00 07.04 do 8:00 08.04 lokalnie
48 l/m2 w równoważniku wodnym (4,8 cm/m2)



Lokalnie odnotowana gęstość śniegu:
 

2 ,1 kN/m

2

 7 ,8 kN/m

3

0 ,27 m
6

Niewielki pobór energii elektrycznej w
godzinach nocnych z 07 na 08 04 2008 był
przyczyną schłodzenia przewodów
napowietrznych linii energetycznych do
temperatury zamarzania śniegu, co
sprzyjało osadzaniu się sadzi.

7

8

9

Wielkości Obciążeń Przewodów Sadzią
A F L – 6 2 40 m m

2

d = 2 1,7 m m
S a d ź n o rm a ln a
[N /m ]
S a d ź k a ta strofa ln a

A F L – 8 5 25 m m
d = 3 1,5 m m

8 ,7

1 7,4

2 2,8

S a d ź 7 -8 k w ietn ia

3 8,0

4 5,2

[N /m ]

 = 118 %

 = 98 %

9 ,7

1 9,7

76

53

[N /m ]

C ięża r p rzew o d u
[N /m ]
P rzek ro czen ie k atastro fa ln ych ob cią żeń
[% ]

2

Ciężar sadzi na jednym przewodzie długości 300 m:
45,2  300 = 13560 N = 13,56 kN

10

Upadek słupów

11

Zniszczenia konstrukcji
na skutek przeciążenia przewodów
L in ie



220 k V (1)

110 k V (5)

2

1

3

Z łam an ie trzon u słu p a

14

6

20

S k ręcen ia trzon ów



6

6

U szk od zen ia p op rzeczn ik ów ze św iatłow od em



8

8

U szk od zen ia p op rzeczn ik ów b ez św iatłow od u



3

3

1



1

17

24

41

P rzew rócen ia

In n e


12

Formy zniszczenia słupów
Złamania słupów
220 kV

110 kV

13

14

15

Zniszczenia kaskadowe
Linia 220 kV

Linia 15 kV
Linia 110 kV

16

17

18

19

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE

20

Przebieg katastrofy energetycznej w Szczecinie
Police 220 kV

Glinki 220 kV

220kV
Awaria godz. 0.02
Police 110 kV

Glinki 110 kV

8.04.2008 r.

110kV

Szczecin

Awaria godz. 1.06
EC Szczecin
Pomorzany 110 kV

~

8.04.2008 r.

Morzyczyn

Dąbie

Zdroje

110 kV

~

Awaria godz. 3.34

Pomorzany

Morzyczyn
220 kV

8.04.2008 r.
110kV

Żydowce

Awaria godz. 1.55
8.04.2008 r.
Dolna Odra

220kV

~

110kV

Krajnik

~ ~ ~ ~

21

Około godz. 20, dnia 7.04.2008 r. w zachodniej części województwa zaczyna
padać intensywny deszcz przechodzący w deszcz ze śniegiem

Zasięg opadów
deszczu i deszczu
ze śniegiem

Rozmiar katastrofy w województwie
zachodniopomorskim w godzinach
porannych dnia 8.04.2008 r.

Powiat gryfiński: gminy północne
liczba ludności ok.. 30 000
Powiat kamieński: cały
liczba ludności ok.. 47 000
Powiatu gryficki: gminy południowe
liczba ludności ok.. 20 000
Powiat goleniowski: cały
liczba ludności ok.. 78 000

Powiat policki cały
liczba ludności ok.. 63 000
Powiat pyrzycki północne gminy
liczba ludności ok.. 10 000
Powiat stargardzki: bez miasta
Stargard Szczeciński
liczba ludności ok. 40 000
Szczecin dzielnice lewobrzeża
liczba ludności ok.. 300 000
Świnoujście
liczba ludności ok. 40 000
Razem o godz. 7.00 dnia 8.04 w
województwie zachodniopomorskim
ok. 628 000 mieszkańców
pozbawionych było energii
elektrycznej
23

Przebieg zdarzeń w dniu 8 kwietnia 2008 r.

0.02 – awaria głównej linii energetycznej 220 kV Morzyczyn – Police,
zasilającej Szczecin od wschodu;
3.30 – awaria głównej linii energetycznej 220 kV Krajnik – Glinki,
zasilającej Szczecin od południa,
- awarie trzech linii energetycznych 110 kV ;
- awarie licznych linii energetycznych średniego i niskiego napięcia
zasilających w prąd miejscowości w zachodnich powiatach województwa.
Powyższe awarie linii energetycznych spowodowały:
- przerwę w pracy elektrociepłowni Szczecin oraz Pomorzany w
Szczecinie,
- awarię 900 stacji transformatorowych,
- brak prądu w lewobrzeżnej części Szczecina oraz miejscowościach na
obszarze powiatów: stargardzkiego, goleniowskiego, kamieńskiego,
gryfińskiego, pyrzyckiego, gryfickiego, łobeskiego, miasta Świnoujście,
polickiego, w tym ZCh. „Police”.

WPŁYW AWARII
NA FUNKCJONOWANIE
INFRASTRUKTURY
KRYTYCZNEJ

Wpływ katastrofy na funkcjonowanie infrastruktury krytycznej

ŁĄCZNOŚĆ

RODZAJ ŁĄCZNOŚCI

DZIAŁANIE /FUNKCJONOWANIE

System łączności telefonicznej przewodowej

Działa tam, gdzie nie wykorzystywano aparatów telefonicznych
zasilanych z sieci energetycznej

System łączności telefonicznej – mobilnej
/TK/

Realizowała tylko połączenia alarmowe, częściowo funkcjonował
operator TK „Plus”

Internet

Nie funkcjonował

Łączność w systemie reagowania
kryzysowego

Funkcjonowała we wszystkich centrach zarządzania kryzysowego
łączność radiotelefoniczna posiadająca awaryjne zasilanie z
akumulatorów

Wpływ katastrofy na funkcjonowanie infrastruktury krytycznej

Transport i komunikacja
Transport kolejowy
- unieruchomiona linia kolejowa Szczecin – Świnoujście z powodu uszkodzenia
trakcji elektrycznej
-Szczecin – Stargard Szczeciński – brak zasilania /użycie lokomotyw
spalinowych/

Transport drogowy

Poważne utrudnienia na wszystkich drogach objętych opadami śniegu

Zaopatrzenie w wodę
- duże ujęcia wody były zasilane własnymi agregatami prądotwórczymi,
-małe ujęcia wody nie posiadające własnych agregatów prądotwórczych były
zasilane agregatami przewoźnymi, dostarczonymi przez Państwową Straż
Pożarną i Jednostki Wojskowe /od drugiego dnia awarii/,
- agregaty prądotwórcze były też używane rotacyjnie do napełniania
zbiorników hydroforowych i utrzymania minimalnego ciśnienia w sieci
wodociągowej
- do części miejscowości gdzie nie było możliwości dostarczenia agregatów
prądotwórczych woda dowożona była beczkowozami

Szpitale
Wszystkie szpitale z obszaru objętego katastrofą energetyczną zasilane
były z awaryjnych źródeł zasilania.
- szpitale nie prowadziły planowych zabiegów operacyjnych za wyjątkiem
nagłych przypadków i sytuacji ratujących życie,

Zaopatrzenie w paliwo
Stacje paliwowe na obszarze objętym katastrofą nie prowadziły sprzedaży
ze względu na brak zasilania. Uruchomiono awaryjny system zaopatrzenia
szpitali w paliwo przez prywatnego dystrybutora.

Pozostałe utrudnienia
-nie funkcjonuje komunikacja tramwajowa w Szczecinie,
- nie funkcjonuje system zaopatrzenia w energię cieplną,
- występują utrudnienia w funkcjonowaniu oczyszczalni
ścieków,
- nieczynna jest sieć handlowa, w tym centra handlowe,
- nieczynne są banki oraz bankomaty,
- przerwana zostaje praca w zakładach produkcyjnych, a w tym
w: Stoczni
Szczecińskiej „Nowa”, Stoczni Remontowej „Gryfia”, Porcie
Morskim Szczecin – Świnoujście, ZCh. „Police” i w 4 dużych
zakładach przetwórstwa mięsnego,
- ograniczono działalność szkół i przedszkoli, nie
przeprowadzono w 13 szkołach egzaminów dla szóstoklasistów,
- nie działają kasy fiskalne, ale artykuły podstawowe m.in. leki,
środki higieniczne, żywność są sprzedawane.

Działanie systemu
zarządzania kryzysowego w
czasie awarii

AKTUALNY STAN PRAWNY

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 05 czerwca 1998 r.
O ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE
(Dz. U. Nr 80 z 2001 r. poz. 872)
Art. 15.
Wojewoda jako przedstawiciel Rady Ministrów odpowiada za wykonywanie polityki rządu na
obszarze województwa, a w szczególności:
4) zapewnia współdziałanie wszystkich jednostek organizacyjnych administracji rządowej
i samorządowej działających na obszarze województwa i kieruje ich działalnością
w zakresie zapobiegania zagrożeniu życia, zdrowia lub mienia oraz zagrożeniom
środowiska, bezpieczeństwa państwa i utrzymania porządku publicznego, ochrony praw
obywatelskich, a także zapobiegania klęskom żywiołowym i innym nadzwyczajnym
zagrożeniom oraz zwalczania i usuwania ich skutków na zasadach określonych
w ustawach,
4a) dokonuje oceny stanu zabezpieczenia przeciwpowodziowego województwa, opracowuje
plan operacyjny ochrony przed powodzią oraz ogłasza i odwołuje pogotowie i alarm
przeciwpowodziowy,

Art. 16.
1.

Wojewoda może wydawać, w zakresie wykonywania funkcji przedstawiciela Rady
Ministrów, polecenia obowiązujące wszystkie organy administracji rządowej,
a w sytuacjach nadzwyczajnych, o których mowa w art. 15 pkt 4 i 4a, obowiązujące
również organy samorządu terytorialnego. O wydanych poleceniach wojewoda
niezwłocznie informuje właściwego ministra.

GŁOWNE KOMPETENCE W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 05 czerwca 1998 r.
O ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE
– Wydaje akty prawa miejscowego dla obszarów nie uporządkowanych aktami
prawa powszechnie obowiązującego.
– Planuje reagowanie kryzysowe województwa ustalając między innymi
kompetencje poszczególnych osób funkcyjnych.
– Koordynuje przebiegiem reagowania na sytuacje kryzysowe o wymiarze
ponad powiatowym.
– Wnioskuje o:
• wprowadzenie stanu klęski żywiołowej,
• użycie Sił Zbrojnych RP.
– Ogłasza:
• pogotowie i alarm przeciwpowodziowy,
• stan zagrożenia epidemicznego i stan epidemii,
• uruchomienie działań interwencyjnych w obliczu zagrożenia
radiacyjnego.
–Monitoruje stan bezpieczeństwa województwa oraz informuje, alarmuje i
ostrzega przed potencjalnymi zagrożeniami.
– Udziela wsparcia zagrożonym powiatom siłami i środkami z innych powiatów.
– Wnioskuje o wsparcie potencjału reagowania kryzysowego województwa
zachodniopomorskiego siłami i środkami z województw ościennych lub
wydzielonych z zasobów krajowych.

AKTUALNY STAN PRAWNY

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Art. 1.
Ustawa określa organy właściwe w sprawach zarządzania
kryzysowego oraz ich zadania i zasady działania w tej
dziedzinie, a także zasady finansowania zadań zarządzania
kryzysowego.

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Wojewoda
Wydział Bezpieczeństwa
i Zarządzania Kryzysowego
Zachodniopomorskiego Urzędu
Wojewódzkiego

Wojewódzkie zespolone służby,
inspekcje i straże
Wojewódzkie Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Wojewódzkie
Centrum
Zarządzania
Kryzysowego
Lekarz Koordynator
Ratownictwa
Medycznego

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Starosta
Komórka organizacyjna starostwa
powiatowego właściwa do spraw
zarządzania kryzysowego
Powiatowy Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Powiatowe
Centrum
Zarządzania
Kryzysowego

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Wójt, burmistrz, prezydent miasta
Komórka organizacyjna urzędu gminy
właściwa do spraw zarządzania
kryzysowego
Gminny Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Może tworzyć:

Gminne Centrum
Zarządzania
Kryzysowego

ZALEŻNOŚCI SŁUŻBOWE
w zakresie bezpieczeństwa powszechnego i porządku publicznego

SYTUACJA KRYZYSOWA

STAROSTA
POWIATU

WOJEWODA

STAN KLĘSKI ŻYWIOŁOWEJ
(W zakresie zarządzania kryzysowego)

WOJEWÓDZKI
ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

SYSTEM REAGOWANIA KRYZYSOWEGO WOJEWÓDZTWA ZACHODNIOPOMORSKIEGO

WOJEWÓDZKI
ZESPÓŁ
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

WOJEWODA

RZĄDOWY ZESPÓŁ
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO
RZĄDOWE
CENTRUM
BEZPIECZEŃSTWA

MONITOROWANIE, ANALIZA
UZYSKIWANYCH DANYCH,
PROGNOZOWANIE ZDARZEŃ

SĄSIEDNIE
WOJEWÓDZTWA
NIEMIECKIE
LANDY
NADGRANICZNE

WOJEWÓDZKIE CENTRUM ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO
INICJOWANIE DZIAŁAŃ REAGOWANIA KRYZYSOWEGO
ZABEZPIECZENIE OPERACYJNO – TECHNICZNE
I INFORMACYJNE

ŚRODKI
MASOWEGO
PRZEKAZU

STAROSTOWIE
POWIATÓW

RESORTOWE
STRUKTURY
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

WOJEWÓDZKIE
STANOWISKA
KIEROWANIA,
SŁUŻBY
OPERACYJNODYSPOZYTORSKIE

ORGANIZACJE
POZARZĄDOWE

POWIATOWE CENTRUM
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

SYSTEM
ALARMOWANIA
I OSTRZEGANIA
LUDNOŚCI

WOJEWODZKI ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

WOJEWODA ZACHODNIOPOMORSKI
– przewodniczący
DYREKTOR WYDZIAŁU BEZPIECZEŃSTWA
I ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO – zastępca przewodniczącego

40

STALI CZŁONKOWIE ZESPOŁU
KIEROWNICY ZESPOLONYCH SŁUŻB, INSPEKCJI I STRAŻY WOJEWÓDZKICH
ORGANY ADMINISTRACJI NIEZESPOLONEJ
INNI CZOŁONKOWIE ZESPOŁU
PRZEDSTAWICIELE ZACHODNIOPOMORSKIEGO URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO W SZCZECINIE

INNE OSOBY ZAPROSZONE DO UDZIAŁU W PRACACH ZESPOŁU

GRUPA OPERACYJNA

ZAPEWNIA
FUNKCJONOWANIE

DORAŹNIE

WYDZIAŁ BEZPIECZEŃSTWA I ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

STALI
CZŁONKOWIE
ZESPOŁU

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Wojewoda Zachodniopomorski – przewodniczący;
2) Dyrektor Wydziału Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego
w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie –
zastępca przewodniczącego;
3) Marszałek Województwa Zachodniopomorskiego;
4) Komendant Wojewódzki Policji w Szczecinie;
5) Zachodniopomorski Komendant Wojewódzki Państwowej Straży
Pożarnej;
6) Szef Wojewódzkiego Sztabu Wojskowego w Szczecinie;
7) Dyrektor Wydziału Infrastruktury w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie;
8) Dyrektor Zachodniopomorskiego Centrum Organizacji i Promocji Zdrowia.

KIEROWNICY
ZESPOLONYCH
SŁUŻB, INSPEKCJI
I STRAŻY
WOJEWÓDZKICH

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego;
2) Zachodniopomorski Wojewódzki Konserwator Zabytków;
3) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Ochrony
Roślin i Nasiennictwa
4) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska;
5) Zachodniopomorski Wojewódzki Lekarz Weterynarii;
6) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Farmaceutyczny;
7) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej;
8) Zachodniopomorski Kurator Oświaty;
9) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego;
10)
Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Transportu Drogowego

ORGANY
ADMINISTRACJI
NIEZESPOLONEJ

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Komendant Pomorskiego Oddziału Straży Granicznej w Szczecinie;
2) Komendant Pomorskiego Dywizjonu Straży Granicznej w Świnoujściu;
3) Dyrektor Urzędu Morskiego w Szczecinie;
4) Przedstawiciel Dyrektora Urzędu Morskiego w Słupsku;
5) Dyrektor Izby Celnej w Szczecinie;
6) Dyrektor Urzędu Żeglugi Śródlądowej w Szczecinie;
7) Dyrektor Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Szczecinie;
8) Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny w Szczecinie.

INNI
CZOŁONKOWIE
ZESPOŁU

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Dyrektor Delegatury Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego
w Szczecinie;
2) Prokurator Okręgowy w Szczecinie;
3) Dyrektor Zachodniopomorskiego Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych w Szczecinie;
4) Dyrektor Oddziału Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad w Szczecinie;
5) Dyrektor Oddziału Regionalnego PKP Polskie Linie Kolejowe
w Szczecinie;
6) Dyrektor Zachodniopomorskiego Oddziału Wojewódzkiego
Narodowego Funduszu Zdrowia;
7) Kierownik Biura Prognoz Meteorologicznych Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej w Szczecinie;
8) Dyrektor Północno-Zachodniego Oddziału Terenowego Urzędu
Regulacji Energetyki w Szczecinie.

PRZEDSTAWICIELE
ZACHODNIOPOMORSKIEGO
URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO
W SZCZECINIE

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Dyrektor Generalny Zachodniopomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Szczecinie;
2) Dyrektor Wydział Środowiska i Rolnictwa;
3) Dyrektor Wydział Polityki Społecznej;
4) Dyrektor Wydziału Finansów i Budżetu w Zachodniopomorskim
Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie;
5) Kierownik Biura Prawnego w Zachodniopomorskim Urzędzie
Wojewódzkim w Szczecinie;
6) Rzecznik Prasowy Wojewody Zachodniopomorskiego.

PODJĘTE DZIAŁANIA
W CELU OGRANICZENIA
SKUTKÓW AWARII

48

Godz. 19.14, dnia 7.04.2008 r.
Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego
otrzymuje od Biura Prognoz Meteorologicznych w
Szczecinie ostrzeżenie nr 16 o intensywnych opadach
deszczu przechodzących w deszcz ze śniegiem.
Ostrzeżenie przewiduje silne opady deszczu i deszczu ze
śniegiem w ciągu najbliższych 18 godzin, do 25-30 mm.
Przewidywane są utrudnienia komunikacyjne i na terenach
zurbanizowanych.

49

Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego zgodnie z procedurą rozsyła
w godz. 20.08 – 20.31 ostrzeżenia do mediów /17/ i jednostek samorządu
terytorialnego oraz innych ogniw ważnych dla systemu zarządzania
kryzysowego województwa /33/. Łącznie 50 odbiorców.

50

Najważniejsze działania podejmowane przez wojewódzką administrację
rządową.

I dzień katastrofy /8 kwietnia/
1. Uruchomienie pracy zespołów zarządzania kryzysowego
- wojewódzkiego – praca na dwóch stanowiskach w Urzędzie Miasta Szczecin i Urzędzie
Wojewódzkim /posiedzenia w odstępach 2 – 3 godziny. Zakończone konferencją prasową/,
- powiatowych i gminnych – praca całodobowa z wykorzystaniem systemu łączności
radiotelefonicznej Wojewody i PSP
2. Nadawanie komunikatów radiowych do mieszkańców, przy wykorzystaniu rozgłośni
zlokalizowanych poza Szczecinem
3. Uruchomienie komunikacji autobusowej w Szczecinie.
4. Odwołanie obowiązku uczestnictwa w zajęciach szkolnych – szkoły otwarte.
5. Monitoring funkcjonowania:

- szpitali – wzmocnienie agregatami, dowóz paliwa i wody, zorganizowanie punktu dializ, apel
o przyjmowanie pacjentów w przychodniach,
- systemu wodno – kanalizacyjnego – kontrola zrzutu ścieków, przygotowanie sprzętu do
dowozu wody /PSP, SZ/,
- zakładów o dużym i zwiększonym ryzyku – np.. ZCh Police, wzmocnienie agregatem
urządzeń do chłodzenia instalacji z amoniakiem.
51

6. Monitorowanie prac związanych z przywracaniem energii
7. Wystąpienie do Ministra Finansów o uruchomienie sprzedaży podstawowych produktów
żywnościowych z pominięciem kas fiskalnych – ręczna rejestracja sprzedaży.
8. Zorganizowanie zwiększonej ilości patroli na ulicach: policja, wojsko /żandarmeria / straż
graniczna.
9. Wywóz produktów mrożonych z marketów – samochodami chłodniami do magazynów
rejonowych.

10. Uruchomienie pomocy społecznej.
11. W związku ze zmniejszoną ilością pociągów – pociągi pośpieszne zatrzymywane są na
wszystkich stacjach.
12. Przywracanie energii w I kolejności na elektrociepłowni w Szczecinie.

52

KALENDARIUM DZIAŁAŃ SYSTEMU ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
w dniu 8 kwietnia 2008 r.
4.20 – powołanie w Szczecinie miejskiego zespołu zarządzania kryzysowego;
5.15 – pierwsze posiedzenie miejskiego zespołu zarządzania kryzysowego;
6.00 – spotkanie członków wojewódzkiego zespołu zarządzania kryzysowego;
7.30 - wspólne posiedzenie wojewódzkiego i miejskiego zespołu zarządzania
kryzysowego pod przewodnictwem Wojewody Zachodniopomorskiego i
Prezydenta Szczecina;
7.00 – 9.00 – zbierają się zespoły reagowania kryzysowego w powiatach:
goleniowskim, polickim, stargardzkim, kamieńskim;
8.00 - 11.00 – zbierają się zespoły zarządzania kryzysowego w gminach
objętych awarią energetyczną oraz dodatkowo w mieście Kamień Pomorski i
Trzebiatów ze względu na wystąpienie zagrożenia powodziowego.
8 kwietnia odbywają się wspólne posiedzenia wojewódzkiego i miejskiego zespołu
zarządzania kryzysowego, na których omawiana jest aktualna sytuacja energetyczna,
przeciwpowodziowa oraz stan bezpieczeństwa i porządku publicznego w Szczecinie i na
obszarze powiatów objętych sytuacją kryzysową. Posiedzenia zespołów kończyły się
każdorazowo konferencjami prasowymi, w ramach których przekazywane były dla
mediów dane o aktualnej sytuacji w Szczecinie i na obszarze województwa.
Od dnia 9 kwietnia Wojewódzki Zespół Zarządzania Kryzysowego funkcjonuje w
Urzędzie Wojewódzkim zachowując tryb pracy podobny jak dzień wcześniej
Wojewoda Zachodniopomorski wraz z Komendantem Wojewódzkim PSP jedzie do
miejscowości objętych awarią i uczestniczy w posiedzeniach powiatowych zespołów
zarządzania kryzysowego m.in. w Starostwie Powiatowym w Goleniowie i Kamieniu
Pomorskim.

SCHEMAT KIEROWANIA /ZARZĄDZANIA/
WOJEWODA ZACHODNIOPOMORSKI
WOJEWÓDZKI ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
Wojewódzkie służby, inspekcje, straże
i jednostki organizacyjne wchodzące
w skład systemu reagowania kryzysowego

WCZK

Prezydent Szczecina

Starosta Policki

Starosta Kamieński

Starosta Goleniowski

MCZK

PCZK

PCZK

PCZK

Starosta Stargardzki

Starosta Gryficki

Starosta Gryfiński

Prezydent Świnoujścia

PCZK

PCZK

PCZK

MCZK

GCZK-7

GCZK-3

GCZK-2

GCZK-3

GCZK-2

GCZK-5

Działania podjęte w związku z awarią
Pomoc dla mieszkańców
W związku z zaistniałą awarią sieci energetycznej Wojewoda zwrócił się do
jednostek samorządu terytorialnego, z obszaru dotkniętego skutkami awarii
energetycznej, o:
-zorganizowanie niezbędnej pomocy dla mieszkańców w zakresie m.in.
dostaw żywności,
- wody oraz innego niezbędnego zaopatrzenia,
- objęcie - przez Ośrodki Pomocy Rodzinie, opieką osób potrzebujących
pomocy,
- zapewnienie warunków do skorzystania z urządzeń sanitarnych ( kąpiele,
opieka nad dziećmi).

Ochrona zdrowia /lekarz koordynator z Wojewódzkiego Stanowiska
Koordynacji Ratownictwa Medycznego/
Monitorowano funkcjonowanie szpitali.
Szpitalne oddziały intensywnej terapii i oddziały dializ w województwie
zasilane były agregatami własnymi lub dostarczonymi przez straż pożarną.
Dyrektorom szpitali przekazano telefon kontaktowy do dystrybutora
zaopatrującego agregaty prądotwórcze w paliwo.
Utrzymywano stały kontakt telefoniczny z Wojewódzką Stacją Pogotowia
Ratunkowego. Wojewódzka Stacja Pogotowia Ratunkowego nie odnotowała
zwiększonej ilości wezwań do zachorowań, nie zanotowano również wezwań
związanych z zaistniałym zdarzeniem.

Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny
sprawy sanitarno – epidemiologiczne
Podjęto natychmiastowe działania kontrolne w hurtowniach i sklepach spożywczych
w zakresie przechowywania artykułów spożywczych, zwłaszcza mrożonych.
W czasie kontroli ustalono, że żywność wymagająca przechowywania w chłodzie
była:
-przechowywana w podstawionych pod sklepy samochodach chłodniach w
monitorowanej temperaturze, odpowiedniej dla asortymentu żywności
- przetransportowana do magazynów rejonowych dużych sieci handlowych.

Część żywności nietrwałej mikrobiologicznie, w tym przetwory mleczne, wędliny,
mięso, mrożonki została wycofana z obrotu w ramach działań wynikających z
kontroli wewnętrznych.
Monitorowano jakość wody przeznaczonej do spożycia a także sytuację pod kątem
zagrożenia epidemiologicznego w szpitalach.

Wojewódzki Inspektorat Weterynarii - sprawy weterynaryjne
Inspektorzy powiatowych inspekcji weterynaryjnych podjęli działania kontrolne
z możliwością podejmowania decyzji o utylizacji żywności, która w wyniku
braku dopływu prądu do urządzeń chłodniczych mogła ulec zepsuciu.
Duże fermy drobiowe, pozostające bez podstawowego zasilania, zasilano
zastępczo z agregatów prądotwórczych. Zasilanie zastępcze znacznie
podniosło koszty produkcji w fermach.
Sytuacja w chłodniach składowych jest opanowana.

Sytuacja w oświacie
Z uwagi na niedogrzanie pomieszczeń, brak dostaw ciepła i energii elektrycznej
8 kwietnia, zajęcia lekcyjne we wszystkich gimnazjach i szkołach
ponadgimnazjalnych odwołano.
9 kwietnia w wielu miejscowościach zajęcia skrócono, bądź odwołano.
Odwołano sprawdzian szóstoklasistów w 8 szkołach podstawowych na terenie
Szczecina oraz w 5 w terenie ( Stargard Szczeciński, Koszewo, Sowno,
Grzedzice, Goleniów).
Wojewódzki Kurator Oświaty na bieżąco informował Wojewodę o ilości placówek
oświatowych, w których nie prowadzone były zajęcia szkolne z powodu awarii
zasilania energetycznego.

Siły i środki uczestniczące w likwidacji skutków katastrofy energetycznej

Policja
- 465 funkcjonariuszy, w tym 112 ze Szkoły Policji w Pile,
140 funkcjonariuszy Oddziału Prewencji w Szczecinie,
65 funkcjonariuszy ruchu drogowego,
- 71 radiowozów
-nie odnotowano zdarzeń o charakterze kryminalnym lub
chuligańskim - mających związek z awarią sieci energetycznych.
Państwowa Straż Pożarna
Ratownicy PSP – ok. 250 dziennie
Samochody ratownicze – 6 /Poznań, Gorzów, Warszawa, Opole, Wrocław/
Samochody pożarnicze – ok. 55 dziennie
Agregaty prądotwórcze – ok. 106 dziennie
Motopompy – ok. 47 dziennie

Siły Zbrojne RP /średnio w ciągu dnia/
- 65 żołnierzy
- 15 samochodów
- 2 pojazdy ciężkie
- 4 agregatów prądotwórczych
- 3 motopompy
- lekkie pokrycie drogowe
- most niskowodny
Żandarmeria Wojskowa
- 110 żołnierzy
- 12 samochodów
Pomorski Oddział Straży Granicznej w Szczecinie
- 70 funkcjonariuszy
- 8 samochodów

WSTĘPNE WNIOSKI
PO AWARII

Wstępne wnioski


Konieczne jest zaopatrzenie jednostek organizacyjnych ważnych dla
funkcjonowania administracji publicznej oraz gwarantujących
świadczenie usług społecznych w urządzenia awaryjnego zasilania
elektroenergetycznego



Konieczne jest opracowanie i uruchomienia programu edukacyjnego,
mającego na celu zapoznanie mieszkańców z potencjalnymi
zagrożeniami charakterystycznymi dla poszczególnych powiatów oraz
sposobami optymalnych zachowań



Konieczna jest rozbudowa systemów kierowania i informowania,
wykorzystywanych przez organy samorządu terytorialnego w procesie
reagowania kryzysowego

PODSUMOWANIE
• Sprawne
funkcjonowanie
kryzysowego
przyczyniło
rozmiarów katastrofy

systemu
się
do

zarządzania
ograniczenia

• Szybkie zwołanie Zespołów Zarządzania Kryzysowego
pozwoliło na koordynację działań od momentu
powstania sytuacji kryzysowej
• Wspólne informowanie mieszkańców o skutkach
katastrofy i postępach w prowadzeniu akcji ratowniczej
umożliwiło jednolity przekaz i niezakłóconą pracę
centrów zarządzania kryzysowego

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE

65

Powołanie Zespołu ds. Zbadania Przyczyn i Skutków
Katastrofy Energetycznej Zarządzeniem Wojewody
Zachodniopomorskiego nr 154/2008
z dnia 22 kwietnia 2008r.
Określenie przyczyn i skutków katastrofy
elektroenergetycznej
zaistniałej w części województwa zachodniopomorskiego.
Zbilansowanie strat i szkód powstałych
w wyniku katastrofy elektroenergetycznej
oraz kosztów prowadzenia działań ratowniczych.
Opracowanie założeń
do „Strategii Bezpieczeństwa Energetycznego
dla Województwa Zachodniopomorskiego”.
66

Raport Zespołu ds. Zbadania Przyczyn
i Skutków Katastrofy Energetycznej

WNIOSKI I ZALECENIA

67

68

Bezpośrednie przyczyny katastrofy energetycznej

 Obciążenia sadzią przewodów linii energetycznych przekroczyły
znacznie, co najmniej o kilkadziesiąt procent, przyjęte w
obliczeniach normowe wartości katastrofalne,
 Dodatkowym czynnikiem, mającym wpływ na przebieg zdarzeń i
rozległość uszkodzeń, były obfite opady deszczu w okresie
poprzedzającym awarię, co spowodowało podniesienie poziomu wód
gruntowych i w efekcie rozmiękczenie gruntu,
 Efektem było obniżenie stabilności posadowienia zarówno słupów
linii elektroenergetycznych jak i rosnących w pobliżu linii drzew.

69

Skutki ekonomiczne katastrofy energetycznej







KOSZTY AKCJI RATOWNICZEJ: 829 731,34 zł
KOSZTY PONIESIONE PRZEZ ZAKŁADY, FIRMY,
SPÓŁKI, SZPITALE: 45 172 424,12 zł
KOSZTY PONIESIONE PRZEZ POWIATY I GMINY :
979 468,41 zł
CAŁKOWITE KOSZTY: 46 981 623,87 zł

Koszty niedostarczonej energii elektrycznej oszacowano
na kwotę powyżej 60 milionów zł.
70

Raport dostrzega potrzebę
powołania stałego zespołu :
Wojewódzkiej Rady do spraw
Bezpieczeństwa Energetycznego

71

72

Powołanie Wojewódzkiej Rady
ds. Bezpieczeństwa Energetycznego
Zarządzenie Wojewody Zachodniopomorskiego

nr 435/2008 z dnia 30 września 2008r.

73

ZADANIA WOJEWÓDZKIEJ RADY
ds. BEZPIECZEŃSTWA ENERGETYCZNEGO
1. Nadzór nad realizacją wniosków i zaleceń wynikających z Raportu Zespołu
ds. Zbadania Przyczyn i Skutków Katastrofy Energetycznej w aglomeracji
szczecińskiej i części województwa zachodniopomorskiego.
2. Nadzór nad powstaniem oraz wdrażaniem Strategii Bezpieczeństwa
Energetycznego dla Województwa Zachodniopomorskiego.
3. Monitorowanie funkcjonowania systemu elektroenergetycznego, gazowego
i ciepłowniczego na terenie województwa zachodniopomorskiego.
4. Inicjowanie działań i projektów związanych z rozwojem energetyki na terenie
województwa zachodniopomorskiego.
5. Monitorowanie realizacji planów rozwoju przedsiębiorstw energetycznych.
6. Wspieranie działań samorządu województwa w zakresie tworzenia projektów
planu zaopatrzenia w energię elektryczną, gaz oraz ciepło.
7. Inicjowanie działań wspierających rozwój energetyki odnawialnej.
74

Dziękuję za uwagę

75


Slide 67

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE
Wydział Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego

Olsztyn 20 luty 2009 r.
Waldemar Redmer
1

2

Bezpośrednią przyczyną awarii systemu
elektroenergetycznego w nocy 7-8 kwietnia

2008 r. był szczególnie niekorzystny splot
warunków atmosferycznych prowadzący do
licznych uszkodzeń linii elektroenergetycznych
3

Temperatura powietrza
st. C
8,0
S z c z ec in
7,0

Ś w inoujś c ie
G oleniów

6,0

5,0

4,0

3,0

2,0

1,0

0,0

-1,0

-2,0

-3,0
2008-04-07

2008-04-07

2008-04-07

2008-04-07

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-09

00:00

06:00

12:00

18:00

00:00

06:00

12:00

18:00

00:00

d a ta / g o d z .

4

Prędkość wiatru
Charakterystyczne prędkości wiatru wg PN-77/B-02011

m /s

Strefa I
– Szczecin
– 20 m/s
Strefa II – Goleniów – 24 m/s
Strefa IIa – Świnoujście – 27 m/s

14
S z c z ec in
13
12

Ś w inoujś c ie
G oleniów

11
Kierunek
wiatru wg IMiGW:
10
16:00÷21:00
– PN i PN-ZACH, 3÷6 m/s
22:00÷01:00
– ZACH-PN, 3÷4 m/s
9
02:00÷14:00 – ZACH, 4÷8 m/s
8
7
6
5
4
3
2
1
0
2008-04-07 00:00 2008-04-07 06:00 2008-04-07 12:00 2008-04-07 18:00 2008-04-08 00:00 2008-04-08 06:00 2008-04-08 12:00 2008-04-08 18:00 2008-04-09 00:00
d a ta / g o d z .

5

Rodzaje opadu


Początkowo intensywny opad deszczu, a później
śniegu z deszczem i śniegu



Suma opadów 8:00 07.04 do 8:00 08.04 lokalnie
48 l/m2 w równoważniku wodnym (4,8 cm/m2)



Lokalnie odnotowana gęstość śniegu:
 

2 ,1 kN/m

2

 7 ,8 kN/m

3

0 ,27 m
6

Niewielki pobór energii elektrycznej w
godzinach nocnych z 07 na 08 04 2008 był
przyczyną schłodzenia przewodów
napowietrznych linii energetycznych do
temperatury zamarzania śniegu, co
sprzyjało osadzaniu się sadzi.

7

8

9

Wielkości Obciążeń Przewodów Sadzią
A F L – 6 2 40 m m

2

d = 2 1,7 m m
S a d ź n o rm a ln a
[N /m ]
S a d ź k a ta strofa ln a

A F L – 8 5 25 m m
d = 3 1,5 m m

8 ,7

1 7,4

2 2,8

S a d ź 7 -8 k w ietn ia

3 8,0

4 5,2

[N /m ]

 = 118 %

 = 98 %

9 ,7

1 9,7

76

53

[N /m ]

C ięża r p rzew o d u
[N /m ]
P rzek ro czen ie k atastro fa ln ych ob cią żeń
[% ]

2

Ciężar sadzi na jednym przewodzie długości 300 m:
45,2  300 = 13560 N = 13,56 kN

10

Upadek słupów

11

Zniszczenia konstrukcji
na skutek przeciążenia przewodów
L in ie



220 k V (1)

110 k V (5)

2

1

3

Z łam an ie trzon u słu p a

14

6

20

S k ręcen ia trzon ów



6

6

U szk od zen ia p op rzeczn ik ów ze św iatłow od em



8

8

U szk od zen ia p op rzeczn ik ów b ez św iatłow od u



3

3

1



1

17

24

41

P rzew rócen ia

In n e


12

Formy zniszczenia słupów
Złamania słupów
220 kV

110 kV

13

14

15

Zniszczenia kaskadowe
Linia 220 kV

Linia 15 kV
Linia 110 kV

16

17

18

19

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE

20

Przebieg katastrofy energetycznej w Szczecinie
Police 220 kV

Glinki 220 kV

220kV
Awaria godz. 0.02
Police 110 kV

Glinki 110 kV

8.04.2008 r.

110kV

Szczecin

Awaria godz. 1.06
EC Szczecin
Pomorzany 110 kV

~

8.04.2008 r.

Morzyczyn

Dąbie

Zdroje

110 kV

~

Awaria godz. 3.34

Pomorzany

Morzyczyn
220 kV

8.04.2008 r.
110kV

Żydowce

Awaria godz. 1.55
8.04.2008 r.
Dolna Odra

220kV

~

110kV

Krajnik

~ ~ ~ ~

21

Około godz. 20, dnia 7.04.2008 r. w zachodniej części województwa zaczyna
padać intensywny deszcz przechodzący w deszcz ze śniegiem

Zasięg opadów
deszczu i deszczu
ze śniegiem

Rozmiar katastrofy w województwie
zachodniopomorskim w godzinach
porannych dnia 8.04.2008 r.

Powiat gryfiński: gminy północne
liczba ludności ok.. 30 000
Powiat kamieński: cały
liczba ludności ok.. 47 000
Powiatu gryficki: gminy południowe
liczba ludności ok.. 20 000
Powiat goleniowski: cały
liczba ludności ok.. 78 000

Powiat policki cały
liczba ludności ok.. 63 000
Powiat pyrzycki północne gminy
liczba ludności ok.. 10 000
Powiat stargardzki: bez miasta
Stargard Szczeciński
liczba ludności ok. 40 000
Szczecin dzielnice lewobrzeża
liczba ludności ok.. 300 000
Świnoujście
liczba ludności ok. 40 000
Razem o godz. 7.00 dnia 8.04 w
województwie zachodniopomorskim
ok. 628 000 mieszkańców
pozbawionych było energii
elektrycznej
23

Przebieg zdarzeń w dniu 8 kwietnia 2008 r.

0.02 – awaria głównej linii energetycznej 220 kV Morzyczyn – Police,
zasilającej Szczecin od wschodu;
3.30 – awaria głównej linii energetycznej 220 kV Krajnik – Glinki,
zasilającej Szczecin od południa,
- awarie trzech linii energetycznych 110 kV ;
- awarie licznych linii energetycznych średniego i niskiego napięcia
zasilających w prąd miejscowości w zachodnich powiatach województwa.
Powyższe awarie linii energetycznych spowodowały:
- przerwę w pracy elektrociepłowni Szczecin oraz Pomorzany w
Szczecinie,
- awarię 900 stacji transformatorowych,
- brak prądu w lewobrzeżnej części Szczecina oraz miejscowościach na
obszarze powiatów: stargardzkiego, goleniowskiego, kamieńskiego,
gryfińskiego, pyrzyckiego, gryfickiego, łobeskiego, miasta Świnoujście,
polickiego, w tym ZCh. „Police”.

WPŁYW AWARII
NA FUNKCJONOWANIE
INFRASTRUKTURY
KRYTYCZNEJ

Wpływ katastrofy na funkcjonowanie infrastruktury krytycznej

ŁĄCZNOŚĆ

RODZAJ ŁĄCZNOŚCI

DZIAŁANIE /FUNKCJONOWANIE

System łączności telefonicznej przewodowej

Działa tam, gdzie nie wykorzystywano aparatów telefonicznych
zasilanych z sieci energetycznej

System łączności telefonicznej – mobilnej
/TK/

Realizowała tylko połączenia alarmowe, częściowo funkcjonował
operator TK „Plus”

Internet

Nie funkcjonował

Łączność w systemie reagowania
kryzysowego

Funkcjonowała we wszystkich centrach zarządzania kryzysowego
łączność radiotelefoniczna posiadająca awaryjne zasilanie z
akumulatorów

Wpływ katastrofy na funkcjonowanie infrastruktury krytycznej

Transport i komunikacja
Transport kolejowy
- unieruchomiona linia kolejowa Szczecin – Świnoujście z powodu uszkodzenia
trakcji elektrycznej
-Szczecin – Stargard Szczeciński – brak zasilania /użycie lokomotyw
spalinowych/

Transport drogowy

Poważne utrudnienia na wszystkich drogach objętych opadami śniegu

Zaopatrzenie w wodę
- duże ujęcia wody były zasilane własnymi agregatami prądotwórczymi,
-małe ujęcia wody nie posiadające własnych agregatów prądotwórczych były
zasilane agregatami przewoźnymi, dostarczonymi przez Państwową Straż
Pożarną i Jednostki Wojskowe /od drugiego dnia awarii/,
- agregaty prądotwórcze były też używane rotacyjnie do napełniania
zbiorników hydroforowych i utrzymania minimalnego ciśnienia w sieci
wodociągowej
- do części miejscowości gdzie nie było możliwości dostarczenia agregatów
prądotwórczych woda dowożona była beczkowozami

Szpitale
Wszystkie szpitale z obszaru objętego katastrofą energetyczną zasilane
były z awaryjnych źródeł zasilania.
- szpitale nie prowadziły planowych zabiegów operacyjnych za wyjątkiem
nagłych przypadków i sytuacji ratujących życie,

Zaopatrzenie w paliwo
Stacje paliwowe na obszarze objętym katastrofą nie prowadziły sprzedaży
ze względu na brak zasilania. Uruchomiono awaryjny system zaopatrzenia
szpitali w paliwo przez prywatnego dystrybutora.

Pozostałe utrudnienia
-nie funkcjonuje komunikacja tramwajowa w Szczecinie,
- nie funkcjonuje system zaopatrzenia w energię cieplną,
- występują utrudnienia w funkcjonowaniu oczyszczalni
ścieków,
- nieczynna jest sieć handlowa, w tym centra handlowe,
- nieczynne są banki oraz bankomaty,
- przerwana zostaje praca w zakładach produkcyjnych, a w tym
w: Stoczni
Szczecińskiej „Nowa”, Stoczni Remontowej „Gryfia”, Porcie
Morskim Szczecin – Świnoujście, ZCh. „Police” i w 4 dużych
zakładach przetwórstwa mięsnego,
- ograniczono działalność szkół i przedszkoli, nie
przeprowadzono w 13 szkołach egzaminów dla szóstoklasistów,
- nie działają kasy fiskalne, ale artykuły podstawowe m.in. leki,
środki higieniczne, żywność są sprzedawane.

Działanie systemu
zarządzania kryzysowego w
czasie awarii

AKTUALNY STAN PRAWNY

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 05 czerwca 1998 r.
O ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE
(Dz. U. Nr 80 z 2001 r. poz. 872)
Art. 15.
Wojewoda jako przedstawiciel Rady Ministrów odpowiada za wykonywanie polityki rządu na
obszarze województwa, a w szczególności:
4) zapewnia współdziałanie wszystkich jednostek organizacyjnych administracji rządowej
i samorządowej działających na obszarze województwa i kieruje ich działalnością
w zakresie zapobiegania zagrożeniu życia, zdrowia lub mienia oraz zagrożeniom
środowiska, bezpieczeństwa państwa i utrzymania porządku publicznego, ochrony praw
obywatelskich, a także zapobiegania klęskom żywiołowym i innym nadzwyczajnym
zagrożeniom oraz zwalczania i usuwania ich skutków na zasadach określonych
w ustawach,
4a) dokonuje oceny stanu zabezpieczenia przeciwpowodziowego województwa, opracowuje
plan operacyjny ochrony przed powodzią oraz ogłasza i odwołuje pogotowie i alarm
przeciwpowodziowy,

Art. 16.
1.

Wojewoda może wydawać, w zakresie wykonywania funkcji przedstawiciela Rady
Ministrów, polecenia obowiązujące wszystkie organy administracji rządowej,
a w sytuacjach nadzwyczajnych, o których mowa w art. 15 pkt 4 i 4a, obowiązujące
również organy samorządu terytorialnego. O wydanych poleceniach wojewoda
niezwłocznie informuje właściwego ministra.

GŁOWNE KOMPETENCE W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 05 czerwca 1998 r.
O ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE
– Wydaje akty prawa miejscowego dla obszarów nie uporządkowanych aktami
prawa powszechnie obowiązującego.
– Planuje reagowanie kryzysowe województwa ustalając między innymi
kompetencje poszczególnych osób funkcyjnych.
– Koordynuje przebiegiem reagowania na sytuacje kryzysowe o wymiarze
ponad powiatowym.
– Wnioskuje o:
• wprowadzenie stanu klęski żywiołowej,
• użycie Sił Zbrojnych RP.
– Ogłasza:
• pogotowie i alarm przeciwpowodziowy,
• stan zagrożenia epidemicznego i stan epidemii,
• uruchomienie działań interwencyjnych w obliczu zagrożenia
radiacyjnego.
–Monitoruje stan bezpieczeństwa województwa oraz informuje, alarmuje i
ostrzega przed potencjalnymi zagrożeniami.
– Udziela wsparcia zagrożonym powiatom siłami i środkami z innych powiatów.
– Wnioskuje o wsparcie potencjału reagowania kryzysowego województwa
zachodniopomorskiego siłami i środkami z województw ościennych lub
wydzielonych z zasobów krajowych.

AKTUALNY STAN PRAWNY

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Art. 1.
Ustawa określa organy właściwe w sprawach zarządzania
kryzysowego oraz ich zadania i zasady działania w tej
dziedzinie, a także zasady finansowania zadań zarządzania
kryzysowego.

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Wojewoda
Wydział Bezpieczeństwa
i Zarządzania Kryzysowego
Zachodniopomorskiego Urzędu
Wojewódzkiego

Wojewódzkie zespolone służby,
inspekcje i straże
Wojewódzkie Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Wojewódzkie
Centrum
Zarządzania
Kryzysowego
Lekarz Koordynator
Ratownictwa
Medycznego

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Starosta
Komórka organizacyjna starostwa
powiatowego właściwa do spraw
zarządzania kryzysowego
Powiatowy Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Powiatowe
Centrum
Zarządzania
Kryzysowego

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Wójt, burmistrz, prezydent miasta
Komórka organizacyjna urzędu gminy
właściwa do spraw zarządzania
kryzysowego
Gminny Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Może tworzyć:

Gminne Centrum
Zarządzania
Kryzysowego

ZALEŻNOŚCI SŁUŻBOWE
w zakresie bezpieczeństwa powszechnego i porządku publicznego

SYTUACJA KRYZYSOWA

STAROSTA
POWIATU

WOJEWODA

STAN KLĘSKI ŻYWIOŁOWEJ
(W zakresie zarządzania kryzysowego)

WOJEWÓDZKI
ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

SYSTEM REAGOWANIA KRYZYSOWEGO WOJEWÓDZTWA ZACHODNIOPOMORSKIEGO

WOJEWÓDZKI
ZESPÓŁ
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

WOJEWODA

RZĄDOWY ZESPÓŁ
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO
RZĄDOWE
CENTRUM
BEZPIECZEŃSTWA

MONITOROWANIE, ANALIZA
UZYSKIWANYCH DANYCH,
PROGNOZOWANIE ZDARZEŃ

SĄSIEDNIE
WOJEWÓDZTWA
NIEMIECKIE
LANDY
NADGRANICZNE

WOJEWÓDZKIE CENTRUM ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO
INICJOWANIE DZIAŁAŃ REAGOWANIA KRYZYSOWEGO
ZABEZPIECZENIE OPERACYJNO – TECHNICZNE
I INFORMACYJNE

ŚRODKI
MASOWEGO
PRZEKAZU

STAROSTOWIE
POWIATÓW

RESORTOWE
STRUKTURY
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

WOJEWÓDZKIE
STANOWISKA
KIEROWANIA,
SŁUŻBY
OPERACYJNODYSPOZYTORSKIE

ORGANIZACJE
POZARZĄDOWE

POWIATOWE CENTRUM
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

SYSTEM
ALARMOWANIA
I OSTRZEGANIA
LUDNOŚCI

WOJEWODZKI ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

WOJEWODA ZACHODNIOPOMORSKI
– przewodniczący
DYREKTOR WYDZIAŁU BEZPIECZEŃSTWA
I ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO – zastępca przewodniczącego

40

STALI CZŁONKOWIE ZESPOŁU
KIEROWNICY ZESPOLONYCH SŁUŻB, INSPEKCJI I STRAŻY WOJEWÓDZKICH
ORGANY ADMINISTRACJI NIEZESPOLONEJ
INNI CZOŁONKOWIE ZESPOŁU
PRZEDSTAWICIELE ZACHODNIOPOMORSKIEGO URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO W SZCZECINIE

INNE OSOBY ZAPROSZONE DO UDZIAŁU W PRACACH ZESPOŁU

GRUPA OPERACYJNA

ZAPEWNIA
FUNKCJONOWANIE

DORAŹNIE

WYDZIAŁ BEZPIECZEŃSTWA I ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

STALI
CZŁONKOWIE
ZESPOŁU

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Wojewoda Zachodniopomorski – przewodniczący;
2) Dyrektor Wydziału Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego
w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie –
zastępca przewodniczącego;
3) Marszałek Województwa Zachodniopomorskiego;
4) Komendant Wojewódzki Policji w Szczecinie;
5) Zachodniopomorski Komendant Wojewódzki Państwowej Straży
Pożarnej;
6) Szef Wojewódzkiego Sztabu Wojskowego w Szczecinie;
7) Dyrektor Wydziału Infrastruktury w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie;
8) Dyrektor Zachodniopomorskiego Centrum Organizacji i Promocji Zdrowia.

KIEROWNICY
ZESPOLONYCH
SŁUŻB, INSPEKCJI
I STRAŻY
WOJEWÓDZKICH

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego;
2) Zachodniopomorski Wojewódzki Konserwator Zabytków;
3) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Ochrony
Roślin i Nasiennictwa
4) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska;
5) Zachodniopomorski Wojewódzki Lekarz Weterynarii;
6) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Farmaceutyczny;
7) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej;
8) Zachodniopomorski Kurator Oświaty;
9) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego;
10)
Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Transportu Drogowego

ORGANY
ADMINISTRACJI
NIEZESPOLONEJ

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Komendant Pomorskiego Oddziału Straży Granicznej w Szczecinie;
2) Komendant Pomorskiego Dywizjonu Straży Granicznej w Świnoujściu;
3) Dyrektor Urzędu Morskiego w Szczecinie;
4) Przedstawiciel Dyrektora Urzędu Morskiego w Słupsku;
5) Dyrektor Izby Celnej w Szczecinie;
6) Dyrektor Urzędu Żeglugi Śródlądowej w Szczecinie;
7) Dyrektor Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Szczecinie;
8) Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny w Szczecinie.

INNI
CZOŁONKOWIE
ZESPOŁU

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Dyrektor Delegatury Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego
w Szczecinie;
2) Prokurator Okręgowy w Szczecinie;
3) Dyrektor Zachodniopomorskiego Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych w Szczecinie;
4) Dyrektor Oddziału Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad w Szczecinie;
5) Dyrektor Oddziału Regionalnego PKP Polskie Linie Kolejowe
w Szczecinie;
6) Dyrektor Zachodniopomorskiego Oddziału Wojewódzkiego
Narodowego Funduszu Zdrowia;
7) Kierownik Biura Prognoz Meteorologicznych Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej w Szczecinie;
8) Dyrektor Północno-Zachodniego Oddziału Terenowego Urzędu
Regulacji Energetyki w Szczecinie.

PRZEDSTAWICIELE
ZACHODNIOPOMORSKIEGO
URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO
W SZCZECINIE

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Dyrektor Generalny Zachodniopomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Szczecinie;
2) Dyrektor Wydział Środowiska i Rolnictwa;
3) Dyrektor Wydział Polityki Społecznej;
4) Dyrektor Wydziału Finansów i Budżetu w Zachodniopomorskim
Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie;
5) Kierownik Biura Prawnego w Zachodniopomorskim Urzędzie
Wojewódzkim w Szczecinie;
6) Rzecznik Prasowy Wojewody Zachodniopomorskiego.

PODJĘTE DZIAŁANIA
W CELU OGRANICZENIA
SKUTKÓW AWARII

48

Godz. 19.14, dnia 7.04.2008 r.
Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego
otrzymuje od Biura Prognoz Meteorologicznych w
Szczecinie ostrzeżenie nr 16 o intensywnych opadach
deszczu przechodzących w deszcz ze śniegiem.
Ostrzeżenie przewiduje silne opady deszczu i deszczu ze
śniegiem w ciągu najbliższych 18 godzin, do 25-30 mm.
Przewidywane są utrudnienia komunikacyjne i na terenach
zurbanizowanych.

49

Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego zgodnie z procedurą rozsyła
w godz. 20.08 – 20.31 ostrzeżenia do mediów /17/ i jednostek samorządu
terytorialnego oraz innych ogniw ważnych dla systemu zarządzania
kryzysowego województwa /33/. Łącznie 50 odbiorców.

50

Najważniejsze działania podejmowane przez wojewódzką administrację
rządową.

I dzień katastrofy /8 kwietnia/
1. Uruchomienie pracy zespołów zarządzania kryzysowego
- wojewódzkiego – praca na dwóch stanowiskach w Urzędzie Miasta Szczecin i Urzędzie
Wojewódzkim /posiedzenia w odstępach 2 – 3 godziny. Zakończone konferencją prasową/,
- powiatowych i gminnych – praca całodobowa z wykorzystaniem systemu łączności
radiotelefonicznej Wojewody i PSP
2. Nadawanie komunikatów radiowych do mieszkańców, przy wykorzystaniu rozgłośni
zlokalizowanych poza Szczecinem
3. Uruchomienie komunikacji autobusowej w Szczecinie.
4. Odwołanie obowiązku uczestnictwa w zajęciach szkolnych – szkoły otwarte.
5. Monitoring funkcjonowania:

- szpitali – wzmocnienie agregatami, dowóz paliwa i wody, zorganizowanie punktu dializ, apel
o przyjmowanie pacjentów w przychodniach,
- systemu wodno – kanalizacyjnego – kontrola zrzutu ścieków, przygotowanie sprzętu do
dowozu wody /PSP, SZ/,
- zakładów o dużym i zwiększonym ryzyku – np.. ZCh Police, wzmocnienie agregatem
urządzeń do chłodzenia instalacji z amoniakiem.
51

6. Monitorowanie prac związanych z przywracaniem energii
7. Wystąpienie do Ministra Finansów o uruchomienie sprzedaży podstawowych produktów
żywnościowych z pominięciem kas fiskalnych – ręczna rejestracja sprzedaży.
8. Zorganizowanie zwiększonej ilości patroli na ulicach: policja, wojsko /żandarmeria / straż
graniczna.
9. Wywóz produktów mrożonych z marketów – samochodami chłodniami do magazynów
rejonowych.

10. Uruchomienie pomocy społecznej.
11. W związku ze zmniejszoną ilością pociągów – pociągi pośpieszne zatrzymywane są na
wszystkich stacjach.
12. Przywracanie energii w I kolejności na elektrociepłowni w Szczecinie.

52

KALENDARIUM DZIAŁAŃ SYSTEMU ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
w dniu 8 kwietnia 2008 r.
4.20 – powołanie w Szczecinie miejskiego zespołu zarządzania kryzysowego;
5.15 – pierwsze posiedzenie miejskiego zespołu zarządzania kryzysowego;
6.00 – spotkanie członków wojewódzkiego zespołu zarządzania kryzysowego;
7.30 - wspólne posiedzenie wojewódzkiego i miejskiego zespołu zarządzania
kryzysowego pod przewodnictwem Wojewody Zachodniopomorskiego i
Prezydenta Szczecina;
7.00 – 9.00 – zbierają się zespoły reagowania kryzysowego w powiatach:
goleniowskim, polickim, stargardzkim, kamieńskim;
8.00 - 11.00 – zbierają się zespoły zarządzania kryzysowego w gminach
objętych awarią energetyczną oraz dodatkowo w mieście Kamień Pomorski i
Trzebiatów ze względu na wystąpienie zagrożenia powodziowego.
8 kwietnia odbywają się wspólne posiedzenia wojewódzkiego i miejskiego zespołu
zarządzania kryzysowego, na których omawiana jest aktualna sytuacja energetyczna,
przeciwpowodziowa oraz stan bezpieczeństwa i porządku publicznego w Szczecinie i na
obszarze powiatów objętych sytuacją kryzysową. Posiedzenia zespołów kończyły się
każdorazowo konferencjami prasowymi, w ramach których przekazywane były dla
mediów dane o aktualnej sytuacji w Szczecinie i na obszarze województwa.
Od dnia 9 kwietnia Wojewódzki Zespół Zarządzania Kryzysowego funkcjonuje w
Urzędzie Wojewódzkim zachowując tryb pracy podobny jak dzień wcześniej
Wojewoda Zachodniopomorski wraz z Komendantem Wojewódzkim PSP jedzie do
miejscowości objętych awarią i uczestniczy w posiedzeniach powiatowych zespołów
zarządzania kryzysowego m.in. w Starostwie Powiatowym w Goleniowie i Kamieniu
Pomorskim.

SCHEMAT KIEROWANIA /ZARZĄDZANIA/
WOJEWODA ZACHODNIOPOMORSKI
WOJEWÓDZKI ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
Wojewódzkie służby, inspekcje, straże
i jednostki organizacyjne wchodzące
w skład systemu reagowania kryzysowego

WCZK

Prezydent Szczecina

Starosta Policki

Starosta Kamieński

Starosta Goleniowski

MCZK

PCZK

PCZK

PCZK

Starosta Stargardzki

Starosta Gryficki

Starosta Gryfiński

Prezydent Świnoujścia

PCZK

PCZK

PCZK

MCZK

GCZK-7

GCZK-3

GCZK-2

GCZK-3

GCZK-2

GCZK-5

Działania podjęte w związku z awarią
Pomoc dla mieszkańców
W związku z zaistniałą awarią sieci energetycznej Wojewoda zwrócił się do
jednostek samorządu terytorialnego, z obszaru dotkniętego skutkami awarii
energetycznej, o:
-zorganizowanie niezbędnej pomocy dla mieszkańców w zakresie m.in.
dostaw żywności,
- wody oraz innego niezbędnego zaopatrzenia,
- objęcie - przez Ośrodki Pomocy Rodzinie, opieką osób potrzebujących
pomocy,
- zapewnienie warunków do skorzystania z urządzeń sanitarnych ( kąpiele,
opieka nad dziećmi).

Ochrona zdrowia /lekarz koordynator z Wojewódzkiego Stanowiska
Koordynacji Ratownictwa Medycznego/
Monitorowano funkcjonowanie szpitali.
Szpitalne oddziały intensywnej terapii i oddziały dializ w województwie
zasilane były agregatami własnymi lub dostarczonymi przez straż pożarną.
Dyrektorom szpitali przekazano telefon kontaktowy do dystrybutora
zaopatrującego agregaty prądotwórcze w paliwo.
Utrzymywano stały kontakt telefoniczny z Wojewódzką Stacją Pogotowia
Ratunkowego. Wojewódzka Stacja Pogotowia Ratunkowego nie odnotowała
zwiększonej ilości wezwań do zachorowań, nie zanotowano również wezwań
związanych z zaistniałym zdarzeniem.

Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny
sprawy sanitarno – epidemiologiczne
Podjęto natychmiastowe działania kontrolne w hurtowniach i sklepach spożywczych
w zakresie przechowywania artykułów spożywczych, zwłaszcza mrożonych.
W czasie kontroli ustalono, że żywność wymagająca przechowywania w chłodzie
była:
-przechowywana w podstawionych pod sklepy samochodach chłodniach w
monitorowanej temperaturze, odpowiedniej dla asortymentu żywności
- przetransportowana do magazynów rejonowych dużych sieci handlowych.

Część żywności nietrwałej mikrobiologicznie, w tym przetwory mleczne, wędliny,
mięso, mrożonki została wycofana z obrotu w ramach działań wynikających z
kontroli wewnętrznych.
Monitorowano jakość wody przeznaczonej do spożycia a także sytuację pod kątem
zagrożenia epidemiologicznego w szpitalach.

Wojewódzki Inspektorat Weterynarii - sprawy weterynaryjne
Inspektorzy powiatowych inspekcji weterynaryjnych podjęli działania kontrolne
z możliwością podejmowania decyzji o utylizacji żywności, która w wyniku
braku dopływu prądu do urządzeń chłodniczych mogła ulec zepsuciu.
Duże fermy drobiowe, pozostające bez podstawowego zasilania, zasilano
zastępczo z agregatów prądotwórczych. Zasilanie zastępcze znacznie
podniosło koszty produkcji w fermach.
Sytuacja w chłodniach składowych jest opanowana.

Sytuacja w oświacie
Z uwagi na niedogrzanie pomieszczeń, brak dostaw ciepła i energii elektrycznej
8 kwietnia, zajęcia lekcyjne we wszystkich gimnazjach i szkołach
ponadgimnazjalnych odwołano.
9 kwietnia w wielu miejscowościach zajęcia skrócono, bądź odwołano.
Odwołano sprawdzian szóstoklasistów w 8 szkołach podstawowych na terenie
Szczecina oraz w 5 w terenie ( Stargard Szczeciński, Koszewo, Sowno,
Grzedzice, Goleniów).
Wojewódzki Kurator Oświaty na bieżąco informował Wojewodę o ilości placówek
oświatowych, w których nie prowadzone były zajęcia szkolne z powodu awarii
zasilania energetycznego.

Siły i środki uczestniczące w likwidacji skutków katastrofy energetycznej

Policja
- 465 funkcjonariuszy, w tym 112 ze Szkoły Policji w Pile,
140 funkcjonariuszy Oddziału Prewencji w Szczecinie,
65 funkcjonariuszy ruchu drogowego,
- 71 radiowozów
-nie odnotowano zdarzeń o charakterze kryminalnym lub
chuligańskim - mających związek z awarią sieci energetycznych.
Państwowa Straż Pożarna
Ratownicy PSP – ok. 250 dziennie
Samochody ratownicze – 6 /Poznań, Gorzów, Warszawa, Opole, Wrocław/
Samochody pożarnicze – ok. 55 dziennie
Agregaty prądotwórcze – ok. 106 dziennie
Motopompy – ok. 47 dziennie

Siły Zbrojne RP /średnio w ciągu dnia/
- 65 żołnierzy
- 15 samochodów
- 2 pojazdy ciężkie
- 4 agregatów prądotwórczych
- 3 motopompy
- lekkie pokrycie drogowe
- most niskowodny
Żandarmeria Wojskowa
- 110 żołnierzy
- 12 samochodów
Pomorski Oddział Straży Granicznej w Szczecinie
- 70 funkcjonariuszy
- 8 samochodów

WSTĘPNE WNIOSKI
PO AWARII

Wstępne wnioski


Konieczne jest zaopatrzenie jednostek organizacyjnych ważnych dla
funkcjonowania administracji publicznej oraz gwarantujących
świadczenie usług społecznych w urządzenia awaryjnego zasilania
elektroenergetycznego



Konieczne jest opracowanie i uruchomienia programu edukacyjnego,
mającego na celu zapoznanie mieszkańców z potencjalnymi
zagrożeniami charakterystycznymi dla poszczególnych powiatów oraz
sposobami optymalnych zachowań



Konieczna jest rozbudowa systemów kierowania i informowania,
wykorzystywanych przez organy samorządu terytorialnego w procesie
reagowania kryzysowego

PODSUMOWANIE
• Sprawne
funkcjonowanie
kryzysowego
przyczyniło
rozmiarów katastrofy

systemu
się
do

zarządzania
ograniczenia

• Szybkie zwołanie Zespołów Zarządzania Kryzysowego
pozwoliło na koordynację działań od momentu
powstania sytuacji kryzysowej
• Wspólne informowanie mieszkańców o skutkach
katastrofy i postępach w prowadzeniu akcji ratowniczej
umożliwiło jednolity przekaz i niezakłóconą pracę
centrów zarządzania kryzysowego

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE

65

Powołanie Zespołu ds. Zbadania Przyczyn i Skutków
Katastrofy Energetycznej Zarządzeniem Wojewody
Zachodniopomorskiego nr 154/2008
z dnia 22 kwietnia 2008r.
Określenie przyczyn i skutków katastrofy
elektroenergetycznej
zaistniałej w części województwa zachodniopomorskiego.
Zbilansowanie strat i szkód powstałych
w wyniku katastrofy elektroenergetycznej
oraz kosztów prowadzenia działań ratowniczych.
Opracowanie założeń
do „Strategii Bezpieczeństwa Energetycznego
dla Województwa Zachodniopomorskiego”.
66

Raport Zespołu ds. Zbadania Przyczyn
i Skutków Katastrofy Energetycznej

WNIOSKI I ZALECENIA

67

68

Bezpośrednie przyczyny katastrofy energetycznej

 Obciążenia sadzią przewodów linii energetycznych przekroczyły
znacznie, co najmniej o kilkadziesiąt procent, przyjęte w
obliczeniach normowe wartości katastrofalne,
 Dodatkowym czynnikiem, mającym wpływ na przebieg zdarzeń i
rozległość uszkodzeń, były obfite opady deszczu w okresie
poprzedzającym awarię, co spowodowało podniesienie poziomu wód
gruntowych i w efekcie rozmiękczenie gruntu,
 Efektem było obniżenie stabilności posadowienia zarówno słupów
linii elektroenergetycznych jak i rosnących w pobliżu linii drzew.

69

Skutki ekonomiczne katastrofy energetycznej







KOSZTY AKCJI RATOWNICZEJ: 829 731,34 zł
KOSZTY PONIESIONE PRZEZ ZAKŁADY, FIRMY,
SPÓŁKI, SZPITALE: 45 172 424,12 zł
KOSZTY PONIESIONE PRZEZ POWIATY I GMINY :
979 468,41 zł
CAŁKOWITE KOSZTY: 46 981 623,87 zł

Koszty niedostarczonej energii elektrycznej oszacowano
na kwotę powyżej 60 milionów zł.
70

Raport dostrzega potrzebę
powołania stałego zespołu :
Wojewódzkiej Rady do spraw
Bezpieczeństwa Energetycznego

71

72

Powołanie Wojewódzkiej Rady
ds. Bezpieczeństwa Energetycznego
Zarządzenie Wojewody Zachodniopomorskiego

nr 435/2008 z dnia 30 września 2008r.

73

ZADANIA WOJEWÓDZKIEJ RADY
ds. BEZPIECZEŃSTWA ENERGETYCZNEGO
1. Nadzór nad realizacją wniosków i zaleceń wynikających z Raportu Zespołu
ds. Zbadania Przyczyn i Skutków Katastrofy Energetycznej w aglomeracji
szczecińskiej i części województwa zachodniopomorskiego.
2. Nadzór nad powstaniem oraz wdrażaniem Strategii Bezpieczeństwa
Energetycznego dla Województwa Zachodniopomorskiego.
3. Monitorowanie funkcjonowania systemu elektroenergetycznego, gazowego
i ciepłowniczego na terenie województwa zachodniopomorskiego.
4. Inicjowanie działań i projektów związanych z rozwojem energetyki na terenie
województwa zachodniopomorskiego.
5. Monitorowanie realizacji planów rozwoju przedsiębiorstw energetycznych.
6. Wspieranie działań samorządu województwa w zakresie tworzenia projektów
planu zaopatrzenia w energię elektryczną, gaz oraz ciepło.
7. Inicjowanie działań wspierających rozwój energetyki odnawialnej.
74

Dziękuję za uwagę

75


Slide 68

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE
Wydział Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego

Olsztyn 20 luty 2009 r.
Waldemar Redmer
1

2

Bezpośrednią przyczyną awarii systemu
elektroenergetycznego w nocy 7-8 kwietnia

2008 r. był szczególnie niekorzystny splot
warunków atmosferycznych prowadzący do
licznych uszkodzeń linii elektroenergetycznych
3

Temperatura powietrza
st. C
8,0
S z c z ec in
7,0

Ś w inoujś c ie
G oleniów

6,0

5,0

4,0

3,0

2,0

1,0

0,0

-1,0

-2,0

-3,0
2008-04-07

2008-04-07

2008-04-07

2008-04-07

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-09

00:00

06:00

12:00

18:00

00:00

06:00

12:00

18:00

00:00

d a ta / g o d z .

4

Prędkość wiatru
Charakterystyczne prędkości wiatru wg PN-77/B-02011

m /s

Strefa I
– Szczecin
– 20 m/s
Strefa II – Goleniów – 24 m/s
Strefa IIa – Świnoujście – 27 m/s

14
S z c z ec in
13
12

Ś w inoujś c ie
G oleniów

11
Kierunek
wiatru wg IMiGW:
10
16:00÷21:00
– PN i PN-ZACH, 3÷6 m/s
22:00÷01:00
– ZACH-PN, 3÷4 m/s
9
02:00÷14:00 – ZACH, 4÷8 m/s
8
7
6
5
4
3
2
1
0
2008-04-07 00:00 2008-04-07 06:00 2008-04-07 12:00 2008-04-07 18:00 2008-04-08 00:00 2008-04-08 06:00 2008-04-08 12:00 2008-04-08 18:00 2008-04-09 00:00
d a ta / g o d z .

5

Rodzaje opadu


Początkowo intensywny opad deszczu, a później
śniegu z deszczem i śniegu



Suma opadów 8:00 07.04 do 8:00 08.04 lokalnie
48 l/m2 w równoważniku wodnym (4,8 cm/m2)



Lokalnie odnotowana gęstość śniegu:
 

2 ,1 kN/m

2

 7 ,8 kN/m

3

0 ,27 m
6

Niewielki pobór energii elektrycznej w
godzinach nocnych z 07 na 08 04 2008 był
przyczyną schłodzenia przewodów
napowietrznych linii energetycznych do
temperatury zamarzania śniegu, co
sprzyjało osadzaniu się sadzi.

7

8

9

Wielkości Obciążeń Przewodów Sadzią
A F L – 6 2 40 m m

2

d = 2 1,7 m m
S a d ź n o rm a ln a
[N /m ]
S a d ź k a ta strofa ln a

A F L – 8 5 25 m m
d = 3 1,5 m m

8 ,7

1 7,4

2 2,8

S a d ź 7 -8 k w ietn ia

3 8,0

4 5,2

[N /m ]

 = 118 %

 = 98 %

9 ,7

1 9,7

76

53

[N /m ]

C ięża r p rzew o d u
[N /m ]
P rzek ro czen ie k atastro fa ln ych ob cią żeń
[% ]

2

Ciężar sadzi na jednym przewodzie długości 300 m:
45,2  300 = 13560 N = 13,56 kN

10

Upadek słupów

11

Zniszczenia konstrukcji
na skutek przeciążenia przewodów
L in ie



220 k V (1)

110 k V (5)

2

1

3

Z łam an ie trzon u słu p a

14

6

20

S k ręcen ia trzon ów



6

6

U szk od zen ia p op rzeczn ik ów ze św iatłow od em



8

8

U szk od zen ia p op rzeczn ik ów b ez św iatłow od u



3

3

1



1

17

24

41

P rzew rócen ia

In n e


12

Formy zniszczenia słupów
Złamania słupów
220 kV

110 kV

13

14

15

Zniszczenia kaskadowe
Linia 220 kV

Linia 15 kV
Linia 110 kV

16

17

18

19

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE

20

Przebieg katastrofy energetycznej w Szczecinie
Police 220 kV

Glinki 220 kV

220kV
Awaria godz. 0.02
Police 110 kV

Glinki 110 kV

8.04.2008 r.

110kV

Szczecin

Awaria godz. 1.06
EC Szczecin
Pomorzany 110 kV

~

8.04.2008 r.

Morzyczyn

Dąbie

Zdroje

110 kV

~

Awaria godz. 3.34

Pomorzany

Morzyczyn
220 kV

8.04.2008 r.
110kV

Żydowce

Awaria godz. 1.55
8.04.2008 r.
Dolna Odra

220kV

~

110kV

Krajnik

~ ~ ~ ~

21

Około godz. 20, dnia 7.04.2008 r. w zachodniej części województwa zaczyna
padać intensywny deszcz przechodzący w deszcz ze śniegiem

Zasięg opadów
deszczu i deszczu
ze śniegiem

Rozmiar katastrofy w województwie
zachodniopomorskim w godzinach
porannych dnia 8.04.2008 r.

Powiat gryfiński: gminy północne
liczba ludności ok.. 30 000
Powiat kamieński: cały
liczba ludności ok.. 47 000
Powiatu gryficki: gminy południowe
liczba ludności ok.. 20 000
Powiat goleniowski: cały
liczba ludności ok.. 78 000

Powiat policki cały
liczba ludności ok.. 63 000
Powiat pyrzycki północne gminy
liczba ludności ok.. 10 000
Powiat stargardzki: bez miasta
Stargard Szczeciński
liczba ludności ok. 40 000
Szczecin dzielnice lewobrzeża
liczba ludności ok.. 300 000
Świnoujście
liczba ludności ok. 40 000
Razem o godz. 7.00 dnia 8.04 w
województwie zachodniopomorskim
ok. 628 000 mieszkańców
pozbawionych było energii
elektrycznej
23

Przebieg zdarzeń w dniu 8 kwietnia 2008 r.

0.02 – awaria głównej linii energetycznej 220 kV Morzyczyn – Police,
zasilającej Szczecin od wschodu;
3.30 – awaria głównej linii energetycznej 220 kV Krajnik – Glinki,
zasilającej Szczecin od południa,
- awarie trzech linii energetycznych 110 kV ;
- awarie licznych linii energetycznych średniego i niskiego napięcia
zasilających w prąd miejscowości w zachodnich powiatach województwa.
Powyższe awarie linii energetycznych spowodowały:
- przerwę w pracy elektrociepłowni Szczecin oraz Pomorzany w
Szczecinie,
- awarię 900 stacji transformatorowych,
- brak prądu w lewobrzeżnej części Szczecina oraz miejscowościach na
obszarze powiatów: stargardzkiego, goleniowskiego, kamieńskiego,
gryfińskiego, pyrzyckiego, gryfickiego, łobeskiego, miasta Świnoujście,
polickiego, w tym ZCh. „Police”.

WPŁYW AWARII
NA FUNKCJONOWANIE
INFRASTRUKTURY
KRYTYCZNEJ

Wpływ katastrofy na funkcjonowanie infrastruktury krytycznej

ŁĄCZNOŚĆ

RODZAJ ŁĄCZNOŚCI

DZIAŁANIE /FUNKCJONOWANIE

System łączności telefonicznej przewodowej

Działa tam, gdzie nie wykorzystywano aparatów telefonicznych
zasilanych z sieci energetycznej

System łączności telefonicznej – mobilnej
/TK/

Realizowała tylko połączenia alarmowe, częściowo funkcjonował
operator TK „Plus”

Internet

Nie funkcjonował

Łączność w systemie reagowania
kryzysowego

Funkcjonowała we wszystkich centrach zarządzania kryzysowego
łączność radiotelefoniczna posiadająca awaryjne zasilanie z
akumulatorów

Wpływ katastrofy na funkcjonowanie infrastruktury krytycznej

Transport i komunikacja
Transport kolejowy
- unieruchomiona linia kolejowa Szczecin – Świnoujście z powodu uszkodzenia
trakcji elektrycznej
-Szczecin – Stargard Szczeciński – brak zasilania /użycie lokomotyw
spalinowych/

Transport drogowy

Poważne utrudnienia na wszystkich drogach objętych opadami śniegu

Zaopatrzenie w wodę
- duże ujęcia wody były zasilane własnymi agregatami prądotwórczymi,
-małe ujęcia wody nie posiadające własnych agregatów prądotwórczych były
zasilane agregatami przewoźnymi, dostarczonymi przez Państwową Straż
Pożarną i Jednostki Wojskowe /od drugiego dnia awarii/,
- agregaty prądotwórcze były też używane rotacyjnie do napełniania
zbiorników hydroforowych i utrzymania minimalnego ciśnienia w sieci
wodociągowej
- do części miejscowości gdzie nie było możliwości dostarczenia agregatów
prądotwórczych woda dowożona była beczkowozami

Szpitale
Wszystkie szpitale z obszaru objętego katastrofą energetyczną zasilane
były z awaryjnych źródeł zasilania.
- szpitale nie prowadziły planowych zabiegów operacyjnych za wyjątkiem
nagłych przypadków i sytuacji ratujących życie,

Zaopatrzenie w paliwo
Stacje paliwowe na obszarze objętym katastrofą nie prowadziły sprzedaży
ze względu na brak zasilania. Uruchomiono awaryjny system zaopatrzenia
szpitali w paliwo przez prywatnego dystrybutora.

Pozostałe utrudnienia
-nie funkcjonuje komunikacja tramwajowa w Szczecinie,
- nie funkcjonuje system zaopatrzenia w energię cieplną,
- występują utrudnienia w funkcjonowaniu oczyszczalni
ścieków,
- nieczynna jest sieć handlowa, w tym centra handlowe,
- nieczynne są banki oraz bankomaty,
- przerwana zostaje praca w zakładach produkcyjnych, a w tym
w: Stoczni
Szczecińskiej „Nowa”, Stoczni Remontowej „Gryfia”, Porcie
Morskim Szczecin – Świnoujście, ZCh. „Police” i w 4 dużych
zakładach przetwórstwa mięsnego,
- ograniczono działalność szkół i przedszkoli, nie
przeprowadzono w 13 szkołach egzaminów dla szóstoklasistów,
- nie działają kasy fiskalne, ale artykuły podstawowe m.in. leki,
środki higieniczne, żywność są sprzedawane.

Działanie systemu
zarządzania kryzysowego w
czasie awarii

AKTUALNY STAN PRAWNY

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 05 czerwca 1998 r.
O ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE
(Dz. U. Nr 80 z 2001 r. poz. 872)
Art. 15.
Wojewoda jako przedstawiciel Rady Ministrów odpowiada za wykonywanie polityki rządu na
obszarze województwa, a w szczególności:
4) zapewnia współdziałanie wszystkich jednostek organizacyjnych administracji rządowej
i samorządowej działających na obszarze województwa i kieruje ich działalnością
w zakresie zapobiegania zagrożeniu życia, zdrowia lub mienia oraz zagrożeniom
środowiska, bezpieczeństwa państwa i utrzymania porządku publicznego, ochrony praw
obywatelskich, a także zapobiegania klęskom żywiołowym i innym nadzwyczajnym
zagrożeniom oraz zwalczania i usuwania ich skutków na zasadach określonych
w ustawach,
4a) dokonuje oceny stanu zabezpieczenia przeciwpowodziowego województwa, opracowuje
plan operacyjny ochrony przed powodzią oraz ogłasza i odwołuje pogotowie i alarm
przeciwpowodziowy,

Art. 16.
1.

Wojewoda może wydawać, w zakresie wykonywania funkcji przedstawiciela Rady
Ministrów, polecenia obowiązujące wszystkie organy administracji rządowej,
a w sytuacjach nadzwyczajnych, o których mowa w art. 15 pkt 4 i 4a, obowiązujące
również organy samorządu terytorialnego. O wydanych poleceniach wojewoda
niezwłocznie informuje właściwego ministra.

GŁOWNE KOMPETENCE W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 05 czerwca 1998 r.
O ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE
– Wydaje akty prawa miejscowego dla obszarów nie uporządkowanych aktami
prawa powszechnie obowiązującego.
– Planuje reagowanie kryzysowe województwa ustalając między innymi
kompetencje poszczególnych osób funkcyjnych.
– Koordynuje przebiegiem reagowania na sytuacje kryzysowe o wymiarze
ponad powiatowym.
– Wnioskuje o:
• wprowadzenie stanu klęski żywiołowej,
• użycie Sił Zbrojnych RP.
– Ogłasza:
• pogotowie i alarm przeciwpowodziowy,
• stan zagrożenia epidemicznego i stan epidemii,
• uruchomienie działań interwencyjnych w obliczu zagrożenia
radiacyjnego.
–Monitoruje stan bezpieczeństwa województwa oraz informuje, alarmuje i
ostrzega przed potencjalnymi zagrożeniami.
– Udziela wsparcia zagrożonym powiatom siłami i środkami z innych powiatów.
– Wnioskuje o wsparcie potencjału reagowania kryzysowego województwa
zachodniopomorskiego siłami i środkami z województw ościennych lub
wydzielonych z zasobów krajowych.

AKTUALNY STAN PRAWNY

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Art. 1.
Ustawa określa organy właściwe w sprawach zarządzania
kryzysowego oraz ich zadania i zasady działania w tej
dziedzinie, a także zasady finansowania zadań zarządzania
kryzysowego.

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Wojewoda
Wydział Bezpieczeństwa
i Zarządzania Kryzysowego
Zachodniopomorskiego Urzędu
Wojewódzkiego

Wojewódzkie zespolone służby,
inspekcje i straże
Wojewódzkie Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Wojewódzkie
Centrum
Zarządzania
Kryzysowego
Lekarz Koordynator
Ratownictwa
Medycznego

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Starosta
Komórka organizacyjna starostwa
powiatowego właściwa do spraw
zarządzania kryzysowego
Powiatowy Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Powiatowe
Centrum
Zarządzania
Kryzysowego

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Wójt, burmistrz, prezydent miasta
Komórka organizacyjna urzędu gminy
właściwa do spraw zarządzania
kryzysowego
Gminny Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Może tworzyć:

Gminne Centrum
Zarządzania
Kryzysowego

ZALEŻNOŚCI SŁUŻBOWE
w zakresie bezpieczeństwa powszechnego i porządku publicznego

SYTUACJA KRYZYSOWA

STAROSTA
POWIATU

WOJEWODA

STAN KLĘSKI ŻYWIOŁOWEJ
(W zakresie zarządzania kryzysowego)

WOJEWÓDZKI
ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

SYSTEM REAGOWANIA KRYZYSOWEGO WOJEWÓDZTWA ZACHODNIOPOMORSKIEGO

WOJEWÓDZKI
ZESPÓŁ
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

WOJEWODA

RZĄDOWY ZESPÓŁ
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO
RZĄDOWE
CENTRUM
BEZPIECZEŃSTWA

MONITOROWANIE, ANALIZA
UZYSKIWANYCH DANYCH,
PROGNOZOWANIE ZDARZEŃ

SĄSIEDNIE
WOJEWÓDZTWA
NIEMIECKIE
LANDY
NADGRANICZNE

WOJEWÓDZKIE CENTRUM ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO
INICJOWANIE DZIAŁAŃ REAGOWANIA KRYZYSOWEGO
ZABEZPIECZENIE OPERACYJNO – TECHNICZNE
I INFORMACYJNE

ŚRODKI
MASOWEGO
PRZEKAZU

STAROSTOWIE
POWIATÓW

RESORTOWE
STRUKTURY
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

WOJEWÓDZKIE
STANOWISKA
KIEROWANIA,
SŁUŻBY
OPERACYJNODYSPOZYTORSKIE

ORGANIZACJE
POZARZĄDOWE

POWIATOWE CENTRUM
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

SYSTEM
ALARMOWANIA
I OSTRZEGANIA
LUDNOŚCI

WOJEWODZKI ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

WOJEWODA ZACHODNIOPOMORSKI
– przewodniczący
DYREKTOR WYDZIAŁU BEZPIECZEŃSTWA
I ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO – zastępca przewodniczącego

40

STALI CZŁONKOWIE ZESPOŁU
KIEROWNICY ZESPOLONYCH SŁUŻB, INSPEKCJI I STRAŻY WOJEWÓDZKICH
ORGANY ADMINISTRACJI NIEZESPOLONEJ
INNI CZOŁONKOWIE ZESPOŁU
PRZEDSTAWICIELE ZACHODNIOPOMORSKIEGO URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO W SZCZECINIE

INNE OSOBY ZAPROSZONE DO UDZIAŁU W PRACACH ZESPOŁU

GRUPA OPERACYJNA

ZAPEWNIA
FUNKCJONOWANIE

DORAŹNIE

WYDZIAŁ BEZPIECZEŃSTWA I ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

STALI
CZŁONKOWIE
ZESPOŁU

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Wojewoda Zachodniopomorski – przewodniczący;
2) Dyrektor Wydziału Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego
w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie –
zastępca przewodniczącego;
3) Marszałek Województwa Zachodniopomorskiego;
4) Komendant Wojewódzki Policji w Szczecinie;
5) Zachodniopomorski Komendant Wojewódzki Państwowej Straży
Pożarnej;
6) Szef Wojewódzkiego Sztabu Wojskowego w Szczecinie;
7) Dyrektor Wydziału Infrastruktury w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie;
8) Dyrektor Zachodniopomorskiego Centrum Organizacji i Promocji Zdrowia.

KIEROWNICY
ZESPOLONYCH
SŁUŻB, INSPEKCJI
I STRAŻY
WOJEWÓDZKICH

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego;
2) Zachodniopomorski Wojewódzki Konserwator Zabytków;
3) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Ochrony
Roślin i Nasiennictwa
4) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska;
5) Zachodniopomorski Wojewódzki Lekarz Weterynarii;
6) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Farmaceutyczny;
7) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej;
8) Zachodniopomorski Kurator Oświaty;
9) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego;
10)
Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Transportu Drogowego

ORGANY
ADMINISTRACJI
NIEZESPOLONEJ

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Komendant Pomorskiego Oddziału Straży Granicznej w Szczecinie;
2) Komendant Pomorskiego Dywizjonu Straży Granicznej w Świnoujściu;
3) Dyrektor Urzędu Morskiego w Szczecinie;
4) Przedstawiciel Dyrektora Urzędu Morskiego w Słupsku;
5) Dyrektor Izby Celnej w Szczecinie;
6) Dyrektor Urzędu Żeglugi Śródlądowej w Szczecinie;
7) Dyrektor Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Szczecinie;
8) Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny w Szczecinie.

INNI
CZOŁONKOWIE
ZESPOŁU

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Dyrektor Delegatury Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego
w Szczecinie;
2) Prokurator Okręgowy w Szczecinie;
3) Dyrektor Zachodniopomorskiego Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych w Szczecinie;
4) Dyrektor Oddziału Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad w Szczecinie;
5) Dyrektor Oddziału Regionalnego PKP Polskie Linie Kolejowe
w Szczecinie;
6) Dyrektor Zachodniopomorskiego Oddziału Wojewódzkiego
Narodowego Funduszu Zdrowia;
7) Kierownik Biura Prognoz Meteorologicznych Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej w Szczecinie;
8) Dyrektor Północno-Zachodniego Oddziału Terenowego Urzędu
Regulacji Energetyki w Szczecinie.

PRZEDSTAWICIELE
ZACHODNIOPOMORSKIEGO
URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO
W SZCZECINIE

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Dyrektor Generalny Zachodniopomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Szczecinie;
2) Dyrektor Wydział Środowiska i Rolnictwa;
3) Dyrektor Wydział Polityki Społecznej;
4) Dyrektor Wydziału Finansów i Budżetu w Zachodniopomorskim
Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie;
5) Kierownik Biura Prawnego w Zachodniopomorskim Urzędzie
Wojewódzkim w Szczecinie;
6) Rzecznik Prasowy Wojewody Zachodniopomorskiego.

PODJĘTE DZIAŁANIA
W CELU OGRANICZENIA
SKUTKÓW AWARII

48

Godz. 19.14, dnia 7.04.2008 r.
Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego
otrzymuje od Biura Prognoz Meteorologicznych w
Szczecinie ostrzeżenie nr 16 o intensywnych opadach
deszczu przechodzących w deszcz ze śniegiem.
Ostrzeżenie przewiduje silne opady deszczu i deszczu ze
śniegiem w ciągu najbliższych 18 godzin, do 25-30 mm.
Przewidywane są utrudnienia komunikacyjne i na terenach
zurbanizowanych.

49

Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego zgodnie z procedurą rozsyła
w godz. 20.08 – 20.31 ostrzeżenia do mediów /17/ i jednostek samorządu
terytorialnego oraz innych ogniw ważnych dla systemu zarządzania
kryzysowego województwa /33/. Łącznie 50 odbiorców.

50

Najważniejsze działania podejmowane przez wojewódzką administrację
rządową.

I dzień katastrofy /8 kwietnia/
1. Uruchomienie pracy zespołów zarządzania kryzysowego
- wojewódzkiego – praca na dwóch stanowiskach w Urzędzie Miasta Szczecin i Urzędzie
Wojewódzkim /posiedzenia w odstępach 2 – 3 godziny. Zakończone konferencją prasową/,
- powiatowych i gminnych – praca całodobowa z wykorzystaniem systemu łączności
radiotelefonicznej Wojewody i PSP
2. Nadawanie komunikatów radiowych do mieszkańców, przy wykorzystaniu rozgłośni
zlokalizowanych poza Szczecinem
3. Uruchomienie komunikacji autobusowej w Szczecinie.
4. Odwołanie obowiązku uczestnictwa w zajęciach szkolnych – szkoły otwarte.
5. Monitoring funkcjonowania:

- szpitali – wzmocnienie agregatami, dowóz paliwa i wody, zorganizowanie punktu dializ, apel
o przyjmowanie pacjentów w przychodniach,
- systemu wodno – kanalizacyjnego – kontrola zrzutu ścieków, przygotowanie sprzętu do
dowozu wody /PSP, SZ/,
- zakładów o dużym i zwiększonym ryzyku – np.. ZCh Police, wzmocnienie agregatem
urządzeń do chłodzenia instalacji z amoniakiem.
51

6. Monitorowanie prac związanych z przywracaniem energii
7. Wystąpienie do Ministra Finansów o uruchomienie sprzedaży podstawowych produktów
żywnościowych z pominięciem kas fiskalnych – ręczna rejestracja sprzedaży.
8. Zorganizowanie zwiększonej ilości patroli na ulicach: policja, wojsko /żandarmeria / straż
graniczna.
9. Wywóz produktów mrożonych z marketów – samochodami chłodniami do magazynów
rejonowych.

10. Uruchomienie pomocy społecznej.
11. W związku ze zmniejszoną ilością pociągów – pociągi pośpieszne zatrzymywane są na
wszystkich stacjach.
12. Przywracanie energii w I kolejności na elektrociepłowni w Szczecinie.

52

KALENDARIUM DZIAŁAŃ SYSTEMU ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
w dniu 8 kwietnia 2008 r.
4.20 – powołanie w Szczecinie miejskiego zespołu zarządzania kryzysowego;
5.15 – pierwsze posiedzenie miejskiego zespołu zarządzania kryzysowego;
6.00 – spotkanie członków wojewódzkiego zespołu zarządzania kryzysowego;
7.30 - wspólne posiedzenie wojewódzkiego i miejskiego zespołu zarządzania
kryzysowego pod przewodnictwem Wojewody Zachodniopomorskiego i
Prezydenta Szczecina;
7.00 – 9.00 – zbierają się zespoły reagowania kryzysowego w powiatach:
goleniowskim, polickim, stargardzkim, kamieńskim;
8.00 - 11.00 – zbierają się zespoły zarządzania kryzysowego w gminach
objętych awarią energetyczną oraz dodatkowo w mieście Kamień Pomorski i
Trzebiatów ze względu na wystąpienie zagrożenia powodziowego.
8 kwietnia odbywają się wspólne posiedzenia wojewódzkiego i miejskiego zespołu
zarządzania kryzysowego, na których omawiana jest aktualna sytuacja energetyczna,
przeciwpowodziowa oraz stan bezpieczeństwa i porządku publicznego w Szczecinie i na
obszarze powiatów objętych sytuacją kryzysową. Posiedzenia zespołów kończyły się
każdorazowo konferencjami prasowymi, w ramach których przekazywane były dla
mediów dane o aktualnej sytuacji w Szczecinie i na obszarze województwa.
Od dnia 9 kwietnia Wojewódzki Zespół Zarządzania Kryzysowego funkcjonuje w
Urzędzie Wojewódzkim zachowując tryb pracy podobny jak dzień wcześniej
Wojewoda Zachodniopomorski wraz z Komendantem Wojewódzkim PSP jedzie do
miejscowości objętych awarią i uczestniczy w posiedzeniach powiatowych zespołów
zarządzania kryzysowego m.in. w Starostwie Powiatowym w Goleniowie i Kamieniu
Pomorskim.

SCHEMAT KIEROWANIA /ZARZĄDZANIA/
WOJEWODA ZACHODNIOPOMORSKI
WOJEWÓDZKI ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
Wojewódzkie służby, inspekcje, straże
i jednostki organizacyjne wchodzące
w skład systemu reagowania kryzysowego

WCZK

Prezydent Szczecina

Starosta Policki

Starosta Kamieński

Starosta Goleniowski

MCZK

PCZK

PCZK

PCZK

Starosta Stargardzki

Starosta Gryficki

Starosta Gryfiński

Prezydent Świnoujścia

PCZK

PCZK

PCZK

MCZK

GCZK-7

GCZK-3

GCZK-2

GCZK-3

GCZK-2

GCZK-5

Działania podjęte w związku z awarią
Pomoc dla mieszkańców
W związku z zaistniałą awarią sieci energetycznej Wojewoda zwrócił się do
jednostek samorządu terytorialnego, z obszaru dotkniętego skutkami awarii
energetycznej, o:
-zorganizowanie niezbędnej pomocy dla mieszkańców w zakresie m.in.
dostaw żywności,
- wody oraz innego niezbędnego zaopatrzenia,
- objęcie - przez Ośrodki Pomocy Rodzinie, opieką osób potrzebujących
pomocy,
- zapewnienie warunków do skorzystania z urządzeń sanitarnych ( kąpiele,
opieka nad dziećmi).

Ochrona zdrowia /lekarz koordynator z Wojewódzkiego Stanowiska
Koordynacji Ratownictwa Medycznego/
Monitorowano funkcjonowanie szpitali.
Szpitalne oddziały intensywnej terapii i oddziały dializ w województwie
zasilane były agregatami własnymi lub dostarczonymi przez straż pożarną.
Dyrektorom szpitali przekazano telefon kontaktowy do dystrybutora
zaopatrującego agregaty prądotwórcze w paliwo.
Utrzymywano stały kontakt telefoniczny z Wojewódzką Stacją Pogotowia
Ratunkowego. Wojewódzka Stacja Pogotowia Ratunkowego nie odnotowała
zwiększonej ilości wezwań do zachorowań, nie zanotowano również wezwań
związanych z zaistniałym zdarzeniem.

Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny
sprawy sanitarno – epidemiologiczne
Podjęto natychmiastowe działania kontrolne w hurtowniach i sklepach spożywczych
w zakresie przechowywania artykułów spożywczych, zwłaszcza mrożonych.
W czasie kontroli ustalono, że żywność wymagająca przechowywania w chłodzie
była:
-przechowywana w podstawionych pod sklepy samochodach chłodniach w
monitorowanej temperaturze, odpowiedniej dla asortymentu żywności
- przetransportowana do magazynów rejonowych dużych sieci handlowych.

Część żywności nietrwałej mikrobiologicznie, w tym przetwory mleczne, wędliny,
mięso, mrożonki została wycofana z obrotu w ramach działań wynikających z
kontroli wewnętrznych.
Monitorowano jakość wody przeznaczonej do spożycia a także sytuację pod kątem
zagrożenia epidemiologicznego w szpitalach.

Wojewódzki Inspektorat Weterynarii - sprawy weterynaryjne
Inspektorzy powiatowych inspekcji weterynaryjnych podjęli działania kontrolne
z możliwością podejmowania decyzji o utylizacji żywności, która w wyniku
braku dopływu prądu do urządzeń chłodniczych mogła ulec zepsuciu.
Duże fermy drobiowe, pozostające bez podstawowego zasilania, zasilano
zastępczo z agregatów prądotwórczych. Zasilanie zastępcze znacznie
podniosło koszty produkcji w fermach.
Sytuacja w chłodniach składowych jest opanowana.

Sytuacja w oświacie
Z uwagi na niedogrzanie pomieszczeń, brak dostaw ciepła i energii elektrycznej
8 kwietnia, zajęcia lekcyjne we wszystkich gimnazjach i szkołach
ponadgimnazjalnych odwołano.
9 kwietnia w wielu miejscowościach zajęcia skrócono, bądź odwołano.
Odwołano sprawdzian szóstoklasistów w 8 szkołach podstawowych na terenie
Szczecina oraz w 5 w terenie ( Stargard Szczeciński, Koszewo, Sowno,
Grzedzice, Goleniów).
Wojewódzki Kurator Oświaty na bieżąco informował Wojewodę o ilości placówek
oświatowych, w których nie prowadzone były zajęcia szkolne z powodu awarii
zasilania energetycznego.

Siły i środki uczestniczące w likwidacji skutków katastrofy energetycznej

Policja
- 465 funkcjonariuszy, w tym 112 ze Szkoły Policji w Pile,
140 funkcjonariuszy Oddziału Prewencji w Szczecinie,
65 funkcjonariuszy ruchu drogowego,
- 71 radiowozów
-nie odnotowano zdarzeń o charakterze kryminalnym lub
chuligańskim - mających związek z awarią sieci energetycznych.
Państwowa Straż Pożarna
Ratownicy PSP – ok. 250 dziennie
Samochody ratownicze – 6 /Poznań, Gorzów, Warszawa, Opole, Wrocław/
Samochody pożarnicze – ok. 55 dziennie
Agregaty prądotwórcze – ok. 106 dziennie
Motopompy – ok. 47 dziennie

Siły Zbrojne RP /średnio w ciągu dnia/
- 65 żołnierzy
- 15 samochodów
- 2 pojazdy ciężkie
- 4 agregatów prądotwórczych
- 3 motopompy
- lekkie pokrycie drogowe
- most niskowodny
Żandarmeria Wojskowa
- 110 żołnierzy
- 12 samochodów
Pomorski Oddział Straży Granicznej w Szczecinie
- 70 funkcjonariuszy
- 8 samochodów

WSTĘPNE WNIOSKI
PO AWARII

Wstępne wnioski


Konieczne jest zaopatrzenie jednostek organizacyjnych ważnych dla
funkcjonowania administracji publicznej oraz gwarantujących
świadczenie usług społecznych w urządzenia awaryjnego zasilania
elektroenergetycznego



Konieczne jest opracowanie i uruchomienia programu edukacyjnego,
mającego na celu zapoznanie mieszkańców z potencjalnymi
zagrożeniami charakterystycznymi dla poszczególnych powiatów oraz
sposobami optymalnych zachowań



Konieczna jest rozbudowa systemów kierowania i informowania,
wykorzystywanych przez organy samorządu terytorialnego w procesie
reagowania kryzysowego

PODSUMOWANIE
• Sprawne
funkcjonowanie
kryzysowego
przyczyniło
rozmiarów katastrofy

systemu
się
do

zarządzania
ograniczenia

• Szybkie zwołanie Zespołów Zarządzania Kryzysowego
pozwoliło na koordynację działań od momentu
powstania sytuacji kryzysowej
• Wspólne informowanie mieszkańców o skutkach
katastrofy i postępach w prowadzeniu akcji ratowniczej
umożliwiło jednolity przekaz i niezakłóconą pracę
centrów zarządzania kryzysowego

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE

65

Powołanie Zespołu ds. Zbadania Przyczyn i Skutków
Katastrofy Energetycznej Zarządzeniem Wojewody
Zachodniopomorskiego nr 154/2008
z dnia 22 kwietnia 2008r.
Określenie przyczyn i skutków katastrofy
elektroenergetycznej
zaistniałej w części województwa zachodniopomorskiego.
Zbilansowanie strat i szkód powstałych
w wyniku katastrofy elektroenergetycznej
oraz kosztów prowadzenia działań ratowniczych.
Opracowanie założeń
do „Strategii Bezpieczeństwa Energetycznego
dla Województwa Zachodniopomorskiego”.
66

Raport Zespołu ds. Zbadania Przyczyn
i Skutków Katastrofy Energetycznej

WNIOSKI I ZALECENIA

67

68

Bezpośrednie przyczyny katastrofy energetycznej

 Obciążenia sadzią przewodów linii energetycznych przekroczyły
znacznie, co najmniej o kilkadziesiąt procent, przyjęte w
obliczeniach normowe wartości katastrofalne,
 Dodatkowym czynnikiem, mającym wpływ na przebieg zdarzeń i
rozległość uszkodzeń, były obfite opady deszczu w okresie
poprzedzającym awarię, co spowodowało podniesienie poziomu wód
gruntowych i w efekcie rozmiękczenie gruntu,
 Efektem było obniżenie stabilności posadowienia zarówno słupów
linii elektroenergetycznych jak i rosnących w pobliżu linii drzew.

69

Skutki ekonomiczne katastrofy energetycznej







KOSZTY AKCJI RATOWNICZEJ: 829 731,34 zł
KOSZTY PONIESIONE PRZEZ ZAKŁADY, FIRMY,
SPÓŁKI, SZPITALE: 45 172 424,12 zł
KOSZTY PONIESIONE PRZEZ POWIATY I GMINY :
979 468,41 zł
CAŁKOWITE KOSZTY: 46 981 623,87 zł

Koszty niedostarczonej energii elektrycznej oszacowano
na kwotę powyżej 60 milionów zł.
70

Raport dostrzega potrzebę
powołania stałego zespołu :
Wojewódzkiej Rady do spraw
Bezpieczeństwa Energetycznego

71

72

Powołanie Wojewódzkiej Rady
ds. Bezpieczeństwa Energetycznego
Zarządzenie Wojewody Zachodniopomorskiego

nr 435/2008 z dnia 30 września 2008r.

73

ZADANIA WOJEWÓDZKIEJ RADY
ds. BEZPIECZEŃSTWA ENERGETYCZNEGO
1. Nadzór nad realizacją wniosków i zaleceń wynikających z Raportu Zespołu
ds. Zbadania Przyczyn i Skutków Katastrofy Energetycznej w aglomeracji
szczecińskiej i części województwa zachodniopomorskiego.
2. Nadzór nad powstaniem oraz wdrażaniem Strategii Bezpieczeństwa
Energetycznego dla Województwa Zachodniopomorskiego.
3. Monitorowanie funkcjonowania systemu elektroenergetycznego, gazowego
i ciepłowniczego na terenie województwa zachodniopomorskiego.
4. Inicjowanie działań i projektów związanych z rozwojem energetyki na terenie
województwa zachodniopomorskiego.
5. Monitorowanie realizacji planów rozwoju przedsiębiorstw energetycznych.
6. Wspieranie działań samorządu województwa w zakresie tworzenia projektów
planu zaopatrzenia w energię elektryczną, gaz oraz ciepło.
7. Inicjowanie działań wspierających rozwój energetyki odnawialnej.
74

Dziękuję za uwagę

75


Slide 69

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE
Wydział Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego

Olsztyn 20 luty 2009 r.
Waldemar Redmer
1

2

Bezpośrednią przyczyną awarii systemu
elektroenergetycznego w nocy 7-8 kwietnia

2008 r. był szczególnie niekorzystny splot
warunków atmosferycznych prowadzący do
licznych uszkodzeń linii elektroenergetycznych
3

Temperatura powietrza
st. C
8,0
S z c z ec in
7,0

Ś w inoujś c ie
G oleniów

6,0

5,0

4,0

3,0

2,0

1,0

0,0

-1,0

-2,0

-3,0
2008-04-07

2008-04-07

2008-04-07

2008-04-07

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-09

00:00

06:00

12:00

18:00

00:00

06:00

12:00

18:00

00:00

d a ta / g o d z .

4

Prędkość wiatru
Charakterystyczne prędkości wiatru wg PN-77/B-02011

m /s

Strefa I
– Szczecin
– 20 m/s
Strefa II – Goleniów – 24 m/s
Strefa IIa – Świnoujście – 27 m/s

14
S z c z ec in
13
12

Ś w inoujś c ie
G oleniów

11
Kierunek
wiatru wg IMiGW:
10
16:00÷21:00
– PN i PN-ZACH, 3÷6 m/s
22:00÷01:00
– ZACH-PN, 3÷4 m/s
9
02:00÷14:00 – ZACH, 4÷8 m/s
8
7
6
5
4
3
2
1
0
2008-04-07 00:00 2008-04-07 06:00 2008-04-07 12:00 2008-04-07 18:00 2008-04-08 00:00 2008-04-08 06:00 2008-04-08 12:00 2008-04-08 18:00 2008-04-09 00:00
d a ta / g o d z .

5

Rodzaje opadu


Początkowo intensywny opad deszczu, a później
śniegu z deszczem i śniegu



Suma opadów 8:00 07.04 do 8:00 08.04 lokalnie
48 l/m2 w równoważniku wodnym (4,8 cm/m2)



Lokalnie odnotowana gęstość śniegu:
 

2 ,1 kN/m

2

 7 ,8 kN/m

3

0 ,27 m
6

Niewielki pobór energii elektrycznej w
godzinach nocnych z 07 na 08 04 2008 był
przyczyną schłodzenia przewodów
napowietrznych linii energetycznych do
temperatury zamarzania śniegu, co
sprzyjało osadzaniu się sadzi.

7

8

9

Wielkości Obciążeń Przewodów Sadzią
A F L – 6 2 40 m m

2

d = 2 1,7 m m
S a d ź n o rm a ln a
[N /m ]
S a d ź k a ta strofa ln a

A F L – 8 5 25 m m
d = 3 1,5 m m

8 ,7

1 7,4

2 2,8

S a d ź 7 -8 k w ietn ia

3 8,0

4 5,2

[N /m ]

 = 118 %

 = 98 %

9 ,7

1 9,7

76

53

[N /m ]

C ięża r p rzew o d u
[N /m ]
P rzek ro czen ie k atastro fa ln ych ob cią żeń
[% ]

2

Ciężar sadzi na jednym przewodzie długości 300 m:
45,2  300 = 13560 N = 13,56 kN

10

Upadek słupów

11

Zniszczenia konstrukcji
na skutek przeciążenia przewodów
L in ie



220 k V (1)

110 k V (5)

2

1

3

Z łam an ie trzon u słu p a

14

6

20

S k ręcen ia trzon ów



6

6

U szk od zen ia p op rzeczn ik ów ze św iatłow od em



8

8

U szk od zen ia p op rzeczn ik ów b ez św iatłow od u



3

3

1



1

17

24

41

P rzew rócen ia

In n e


12

Formy zniszczenia słupów
Złamania słupów
220 kV

110 kV

13

14

15

Zniszczenia kaskadowe
Linia 220 kV

Linia 15 kV
Linia 110 kV

16

17

18

19

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE

20

Przebieg katastrofy energetycznej w Szczecinie
Police 220 kV

Glinki 220 kV

220kV
Awaria godz. 0.02
Police 110 kV

Glinki 110 kV

8.04.2008 r.

110kV

Szczecin

Awaria godz. 1.06
EC Szczecin
Pomorzany 110 kV

~

8.04.2008 r.

Morzyczyn

Dąbie

Zdroje

110 kV

~

Awaria godz. 3.34

Pomorzany

Morzyczyn
220 kV

8.04.2008 r.
110kV

Żydowce

Awaria godz. 1.55
8.04.2008 r.
Dolna Odra

220kV

~

110kV

Krajnik

~ ~ ~ ~

21

Około godz. 20, dnia 7.04.2008 r. w zachodniej części województwa zaczyna
padać intensywny deszcz przechodzący w deszcz ze śniegiem

Zasięg opadów
deszczu i deszczu
ze śniegiem

Rozmiar katastrofy w województwie
zachodniopomorskim w godzinach
porannych dnia 8.04.2008 r.

Powiat gryfiński: gminy północne
liczba ludności ok.. 30 000
Powiat kamieński: cały
liczba ludności ok.. 47 000
Powiatu gryficki: gminy południowe
liczba ludności ok.. 20 000
Powiat goleniowski: cały
liczba ludności ok.. 78 000

Powiat policki cały
liczba ludności ok.. 63 000
Powiat pyrzycki północne gminy
liczba ludności ok.. 10 000
Powiat stargardzki: bez miasta
Stargard Szczeciński
liczba ludności ok. 40 000
Szczecin dzielnice lewobrzeża
liczba ludności ok.. 300 000
Świnoujście
liczba ludności ok. 40 000
Razem o godz. 7.00 dnia 8.04 w
województwie zachodniopomorskim
ok. 628 000 mieszkańców
pozbawionych było energii
elektrycznej
23

Przebieg zdarzeń w dniu 8 kwietnia 2008 r.

0.02 – awaria głównej linii energetycznej 220 kV Morzyczyn – Police,
zasilającej Szczecin od wschodu;
3.30 – awaria głównej linii energetycznej 220 kV Krajnik – Glinki,
zasilającej Szczecin od południa,
- awarie trzech linii energetycznych 110 kV ;
- awarie licznych linii energetycznych średniego i niskiego napięcia
zasilających w prąd miejscowości w zachodnich powiatach województwa.
Powyższe awarie linii energetycznych spowodowały:
- przerwę w pracy elektrociepłowni Szczecin oraz Pomorzany w
Szczecinie,
- awarię 900 stacji transformatorowych,
- brak prądu w lewobrzeżnej części Szczecina oraz miejscowościach na
obszarze powiatów: stargardzkiego, goleniowskiego, kamieńskiego,
gryfińskiego, pyrzyckiego, gryfickiego, łobeskiego, miasta Świnoujście,
polickiego, w tym ZCh. „Police”.

WPŁYW AWARII
NA FUNKCJONOWANIE
INFRASTRUKTURY
KRYTYCZNEJ

Wpływ katastrofy na funkcjonowanie infrastruktury krytycznej

ŁĄCZNOŚĆ

RODZAJ ŁĄCZNOŚCI

DZIAŁANIE /FUNKCJONOWANIE

System łączności telefonicznej przewodowej

Działa tam, gdzie nie wykorzystywano aparatów telefonicznych
zasilanych z sieci energetycznej

System łączności telefonicznej – mobilnej
/TK/

Realizowała tylko połączenia alarmowe, częściowo funkcjonował
operator TK „Plus”

Internet

Nie funkcjonował

Łączność w systemie reagowania
kryzysowego

Funkcjonowała we wszystkich centrach zarządzania kryzysowego
łączność radiotelefoniczna posiadająca awaryjne zasilanie z
akumulatorów

Wpływ katastrofy na funkcjonowanie infrastruktury krytycznej

Transport i komunikacja
Transport kolejowy
- unieruchomiona linia kolejowa Szczecin – Świnoujście z powodu uszkodzenia
trakcji elektrycznej
-Szczecin – Stargard Szczeciński – brak zasilania /użycie lokomotyw
spalinowych/

Transport drogowy

Poważne utrudnienia na wszystkich drogach objętych opadami śniegu

Zaopatrzenie w wodę
- duże ujęcia wody były zasilane własnymi agregatami prądotwórczymi,
-małe ujęcia wody nie posiadające własnych agregatów prądotwórczych były
zasilane agregatami przewoźnymi, dostarczonymi przez Państwową Straż
Pożarną i Jednostki Wojskowe /od drugiego dnia awarii/,
- agregaty prądotwórcze były też używane rotacyjnie do napełniania
zbiorników hydroforowych i utrzymania minimalnego ciśnienia w sieci
wodociągowej
- do części miejscowości gdzie nie było możliwości dostarczenia agregatów
prądotwórczych woda dowożona była beczkowozami

Szpitale
Wszystkie szpitale z obszaru objętego katastrofą energetyczną zasilane
były z awaryjnych źródeł zasilania.
- szpitale nie prowadziły planowych zabiegów operacyjnych za wyjątkiem
nagłych przypadków i sytuacji ratujących życie,

Zaopatrzenie w paliwo
Stacje paliwowe na obszarze objętym katastrofą nie prowadziły sprzedaży
ze względu na brak zasilania. Uruchomiono awaryjny system zaopatrzenia
szpitali w paliwo przez prywatnego dystrybutora.

Pozostałe utrudnienia
-nie funkcjonuje komunikacja tramwajowa w Szczecinie,
- nie funkcjonuje system zaopatrzenia w energię cieplną,
- występują utrudnienia w funkcjonowaniu oczyszczalni
ścieków,
- nieczynna jest sieć handlowa, w tym centra handlowe,
- nieczynne są banki oraz bankomaty,
- przerwana zostaje praca w zakładach produkcyjnych, a w tym
w: Stoczni
Szczecińskiej „Nowa”, Stoczni Remontowej „Gryfia”, Porcie
Morskim Szczecin – Świnoujście, ZCh. „Police” i w 4 dużych
zakładach przetwórstwa mięsnego,
- ograniczono działalność szkół i przedszkoli, nie
przeprowadzono w 13 szkołach egzaminów dla szóstoklasistów,
- nie działają kasy fiskalne, ale artykuły podstawowe m.in. leki,
środki higieniczne, żywność są sprzedawane.

Działanie systemu
zarządzania kryzysowego w
czasie awarii

AKTUALNY STAN PRAWNY

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 05 czerwca 1998 r.
O ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE
(Dz. U. Nr 80 z 2001 r. poz. 872)
Art. 15.
Wojewoda jako przedstawiciel Rady Ministrów odpowiada za wykonywanie polityki rządu na
obszarze województwa, a w szczególności:
4) zapewnia współdziałanie wszystkich jednostek organizacyjnych administracji rządowej
i samorządowej działających na obszarze województwa i kieruje ich działalnością
w zakresie zapobiegania zagrożeniu życia, zdrowia lub mienia oraz zagrożeniom
środowiska, bezpieczeństwa państwa i utrzymania porządku publicznego, ochrony praw
obywatelskich, a także zapobiegania klęskom żywiołowym i innym nadzwyczajnym
zagrożeniom oraz zwalczania i usuwania ich skutków na zasadach określonych
w ustawach,
4a) dokonuje oceny stanu zabezpieczenia przeciwpowodziowego województwa, opracowuje
plan operacyjny ochrony przed powodzią oraz ogłasza i odwołuje pogotowie i alarm
przeciwpowodziowy,

Art. 16.
1.

Wojewoda może wydawać, w zakresie wykonywania funkcji przedstawiciela Rady
Ministrów, polecenia obowiązujące wszystkie organy administracji rządowej,
a w sytuacjach nadzwyczajnych, o których mowa w art. 15 pkt 4 i 4a, obowiązujące
również organy samorządu terytorialnego. O wydanych poleceniach wojewoda
niezwłocznie informuje właściwego ministra.

GŁOWNE KOMPETENCE W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 05 czerwca 1998 r.
O ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE
– Wydaje akty prawa miejscowego dla obszarów nie uporządkowanych aktami
prawa powszechnie obowiązującego.
– Planuje reagowanie kryzysowe województwa ustalając między innymi
kompetencje poszczególnych osób funkcyjnych.
– Koordynuje przebiegiem reagowania na sytuacje kryzysowe o wymiarze
ponad powiatowym.
– Wnioskuje o:
• wprowadzenie stanu klęski żywiołowej,
• użycie Sił Zbrojnych RP.
– Ogłasza:
• pogotowie i alarm przeciwpowodziowy,
• stan zagrożenia epidemicznego i stan epidemii,
• uruchomienie działań interwencyjnych w obliczu zagrożenia
radiacyjnego.
–Monitoruje stan bezpieczeństwa województwa oraz informuje, alarmuje i
ostrzega przed potencjalnymi zagrożeniami.
– Udziela wsparcia zagrożonym powiatom siłami i środkami z innych powiatów.
– Wnioskuje o wsparcie potencjału reagowania kryzysowego województwa
zachodniopomorskiego siłami i środkami z województw ościennych lub
wydzielonych z zasobów krajowych.

AKTUALNY STAN PRAWNY

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Art. 1.
Ustawa określa organy właściwe w sprawach zarządzania
kryzysowego oraz ich zadania i zasady działania w tej
dziedzinie, a także zasady finansowania zadań zarządzania
kryzysowego.

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Wojewoda
Wydział Bezpieczeństwa
i Zarządzania Kryzysowego
Zachodniopomorskiego Urzędu
Wojewódzkiego

Wojewódzkie zespolone służby,
inspekcje i straże
Wojewódzkie Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Wojewódzkie
Centrum
Zarządzania
Kryzysowego
Lekarz Koordynator
Ratownictwa
Medycznego

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Starosta
Komórka organizacyjna starostwa
powiatowego właściwa do spraw
zarządzania kryzysowego
Powiatowy Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Powiatowe
Centrum
Zarządzania
Kryzysowego

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Wójt, burmistrz, prezydent miasta
Komórka organizacyjna urzędu gminy
właściwa do spraw zarządzania
kryzysowego
Gminny Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Może tworzyć:

Gminne Centrum
Zarządzania
Kryzysowego

ZALEŻNOŚCI SŁUŻBOWE
w zakresie bezpieczeństwa powszechnego i porządku publicznego

SYTUACJA KRYZYSOWA

STAROSTA
POWIATU

WOJEWODA

STAN KLĘSKI ŻYWIOŁOWEJ
(W zakresie zarządzania kryzysowego)

WOJEWÓDZKI
ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

SYSTEM REAGOWANIA KRYZYSOWEGO WOJEWÓDZTWA ZACHODNIOPOMORSKIEGO

WOJEWÓDZKI
ZESPÓŁ
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

WOJEWODA

RZĄDOWY ZESPÓŁ
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO
RZĄDOWE
CENTRUM
BEZPIECZEŃSTWA

MONITOROWANIE, ANALIZA
UZYSKIWANYCH DANYCH,
PROGNOZOWANIE ZDARZEŃ

SĄSIEDNIE
WOJEWÓDZTWA
NIEMIECKIE
LANDY
NADGRANICZNE

WOJEWÓDZKIE CENTRUM ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO
INICJOWANIE DZIAŁAŃ REAGOWANIA KRYZYSOWEGO
ZABEZPIECZENIE OPERACYJNO – TECHNICZNE
I INFORMACYJNE

ŚRODKI
MASOWEGO
PRZEKAZU

STAROSTOWIE
POWIATÓW

RESORTOWE
STRUKTURY
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

WOJEWÓDZKIE
STANOWISKA
KIEROWANIA,
SŁUŻBY
OPERACYJNODYSPOZYTORSKIE

ORGANIZACJE
POZARZĄDOWE

POWIATOWE CENTRUM
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

SYSTEM
ALARMOWANIA
I OSTRZEGANIA
LUDNOŚCI

WOJEWODZKI ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

WOJEWODA ZACHODNIOPOMORSKI
– przewodniczący
DYREKTOR WYDZIAŁU BEZPIECZEŃSTWA
I ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO – zastępca przewodniczącego

40

STALI CZŁONKOWIE ZESPOŁU
KIEROWNICY ZESPOLONYCH SŁUŻB, INSPEKCJI I STRAŻY WOJEWÓDZKICH
ORGANY ADMINISTRACJI NIEZESPOLONEJ
INNI CZOŁONKOWIE ZESPOŁU
PRZEDSTAWICIELE ZACHODNIOPOMORSKIEGO URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO W SZCZECINIE

INNE OSOBY ZAPROSZONE DO UDZIAŁU W PRACACH ZESPOŁU

GRUPA OPERACYJNA

ZAPEWNIA
FUNKCJONOWANIE

DORAŹNIE

WYDZIAŁ BEZPIECZEŃSTWA I ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

STALI
CZŁONKOWIE
ZESPOŁU

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Wojewoda Zachodniopomorski – przewodniczący;
2) Dyrektor Wydziału Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego
w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie –
zastępca przewodniczącego;
3) Marszałek Województwa Zachodniopomorskiego;
4) Komendant Wojewódzki Policji w Szczecinie;
5) Zachodniopomorski Komendant Wojewódzki Państwowej Straży
Pożarnej;
6) Szef Wojewódzkiego Sztabu Wojskowego w Szczecinie;
7) Dyrektor Wydziału Infrastruktury w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie;
8) Dyrektor Zachodniopomorskiego Centrum Organizacji i Promocji Zdrowia.

KIEROWNICY
ZESPOLONYCH
SŁUŻB, INSPEKCJI
I STRAŻY
WOJEWÓDZKICH

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego;
2) Zachodniopomorski Wojewódzki Konserwator Zabytków;
3) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Ochrony
Roślin i Nasiennictwa
4) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska;
5) Zachodniopomorski Wojewódzki Lekarz Weterynarii;
6) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Farmaceutyczny;
7) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej;
8) Zachodniopomorski Kurator Oświaty;
9) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego;
10)
Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Transportu Drogowego

ORGANY
ADMINISTRACJI
NIEZESPOLONEJ

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Komendant Pomorskiego Oddziału Straży Granicznej w Szczecinie;
2) Komendant Pomorskiego Dywizjonu Straży Granicznej w Świnoujściu;
3) Dyrektor Urzędu Morskiego w Szczecinie;
4) Przedstawiciel Dyrektora Urzędu Morskiego w Słupsku;
5) Dyrektor Izby Celnej w Szczecinie;
6) Dyrektor Urzędu Żeglugi Śródlądowej w Szczecinie;
7) Dyrektor Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Szczecinie;
8) Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny w Szczecinie.

INNI
CZOŁONKOWIE
ZESPOŁU

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Dyrektor Delegatury Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego
w Szczecinie;
2) Prokurator Okręgowy w Szczecinie;
3) Dyrektor Zachodniopomorskiego Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych w Szczecinie;
4) Dyrektor Oddziału Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad w Szczecinie;
5) Dyrektor Oddziału Regionalnego PKP Polskie Linie Kolejowe
w Szczecinie;
6) Dyrektor Zachodniopomorskiego Oddziału Wojewódzkiego
Narodowego Funduszu Zdrowia;
7) Kierownik Biura Prognoz Meteorologicznych Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej w Szczecinie;
8) Dyrektor Północno-Zachodniego Oddziału Terenowego Urzędu
Regulacji Energetyki w Szczecinie.

PRZEDSTAWICIELE
ZACHODNIOPOMORSKIEGO
URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO
W SZCZECINIE

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Dyrektor Generalny Zachodniopomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Szczecinie;
2) Dyrektor Wydział Środowiska i Rolnictwa;
3) Dyrektor Wydział Polityki Społecznej;
4) Dyrektor Wydziału Finansów i Budżetu w Zachodniopomorskim
Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie;
5) Kierownik Biura Prawnego w Zachodniopomorskim Urzędzie
Wojewódzkim w Szczecinie;
6) Rzecznik Prasowy Wojewody Zachodniopomorskiego.

PODJĘTE DZIAŁANIA
W CELU OGRANICZENIA
SKUTKÓW AWARII

48

Godz. 19.14, dnia 7.04.2008 r.
Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego
otrzymuje od Biura Prognoz Meteorologicznych w
Szczecinie ostrzeżenie nr 16 o intensywnych opadach
deszczu przechodzących w deszcz ze śniegiem.
Ostrzeżenie przewiduje silne opady deszczu i deszczu ze
śniegiem w ciągu najbliższych 18 godzin, do 25-30 mm.
Przewidywane są utrudnienia komunikacyjne i na terenach
zurbanizowanych.

49

Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego zgodnie z procedurą rozsyła
w godz. 20.08 – 20.31 ostrzeżenia do mediów /17/ i jednostek samorządu
terytorialnego oraz innych ogniw ważnych dla systemu zarządzania
kryzysowego województwa /33/. Łącznie 50 odbiorców.

50

Najważniejsze działania podejmowane przez wojewódzką administrację
rządową.

I dzień katastrofy /8 kwietnia/
1. Uruchomienie pracy zespołów zarządzania kryzysowego
- wojewódzkiego – praca na dwóch stanowiskach w Urzędzie Miasta Szczecin i Urzędzie
Wojewódzkim /posiedzenia w odstępach 2 – 3 godziny. Zakończone konferencją prasową/,
- powiatowych i gminnych – praca całodobowa z wykorzystaniem systemu łączności
radiotelefonicznej Wojewody i PSP
2. Nadawanie komunikatów radiowych do mieszkańców, przy wykorzystaniu rozgłośni
zlokalizowanych poza Szczecinem
3. Uruchomienie komunikacji autobusowej w Szczecinie.
4. Odwołanie obowiązku uczestnictwa w zajęciach szkolnych – szkoły otwarte.
5. Monitoring funkcjonowania:

- szpitali – wzmocnienie agregatami, dowóz paliwa i wody, zorganizowanie punktu dializ, apel
o przyjmowanie pacjentów w przychodniach,
- systemu wodno – kanalizacyjnego – kontrola zrzutu ścieków, przygotowanie sprzętu do
dowozu wody /PSP, SZ/,
- zakładów o dużym i zwiększonym ryzyku – np.. ZCh Police, wzmocnienie agregatem
urządzeń do chłodzenia instalacji z amoniakiem.
51

6. Monitorowanie prac związanych z przywracaniem energii
7. Wystąpienie do Ministra Finansów o uruchomienie sprzedaży podstawowych produktów
żywnościowych z pominięciem kas fiskalnych – ręczna rejestracja sprzedaży.
8. Zorganizowanie zwiększonej ilości patroli na ulicach: policja, wojsko /żandarmeria / straż
graniczna.
9. Wywóz produktów mrożonych z marketów – samochodami chłodniami do magazynów
rejonowych.

10. Uruchomienie pomocy społecznej.
11. W związku ze zmniejszoną ilością pociągów – pociągi pośpieszne zatrzymywane są na
wszystkich stacjach.
12. Przywracanie energii w I kolejności na elektrociepłowni w Szczecinie.

52

KALENDARIUM DZIAŁAŃ SYSTEMU ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
w dniu 8 kwietnia 2008 r.
4.20 – powołanie w Szczecinie miejskiego zespołu zarządzania kryzysowego;
5.15 – pierwsze posiedzenie miejskiego zespołu zarządzania kryzysowego;
6.00 – spotkanie członków wojewódzkiego zespołu zarządzania kryzysowego;
7.30 - wspólne posiedzenie wojewódzkiego i miejskiego zespołu zarządzania
kryzysowego pod przewodnictwem Wojewody Zachodniopomorskiego i
Prezydenta Szczecina;
7.00 – 9.00 – zbierają się zespoły reagowania kryzysowego w powiatach:
goleniowskim, polickim, stargardzkim, kamieńskim;
8.00 - 11.00 – zbierają się zespoły zarządzania kryzysowego w gminach
objętych awarią energetyczną oraz dodatkowo w mieście Kamień Pomorski i
Trzebiatów ze względu na wystąpienie zagrożenia powodziowego.
8 kwietnia odbywają się wspólne posiedzenia wojewódzkiego i miejskiego zespołu
zarządzania kryzysowego, na których omawiana jest aktualna sytuacja energetyczna,
przeciwpowodziowa oraz stan bezpieczeństwa i porządku publicznego w Szczecinie i na
obszarze powiatów objętych sytuacją kryzysową. Posiedzenia zespołów kończyły się
każdorazowo konferencjami prasowymi, w ramach których przekazywane były dla
mediów dane o aktualnej sytuacji w Szczecinie i na obszarze województwa.
Od dnia 9 kwietnia Wojewódzki Zespół Zarządzania Kryzysowego funkcjonuje w
Urzędzie Wojewódzkim zachowując tryb pracy podobny jak dzień wcześniej
Wojewoda Zachodniopomorski wraz z Komendantem Wojewódzkim PSP jedzie do
miejscowości objętych awarią i uczestniczy w posiedzeniach powiatowych zespołów
zarządzania kryzysowego m.in. w Starostwie Powiatowym w Goleniowie i Kamieniu
Pomorskim.

SCHEMAT KIEROWANIA /ZARZĄDZANIA/
WOJEWODA ZACHODNIOPOMORSKI
WOJEWÓDZKI ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
Wojewódzkie służby, inspekcje, straże
i jednostki organizacyjne wchodzące
w skład systemu reagowania kryzysowego

WCZK

Prezydent Szczecina

Starosta Policki

Starosta Kamieński

Starosta Goleniowski

MCZK

PCZK

PCZK

PCZK

Starosta Stargardzki

Starosta Gryficki

Starosta Gryfiński

Prezydent Świnoujścia

PCZK

PCZK

PCZK

MCZK

GCZK-7

GCZK-3

GCZK-2

GCZK-3

GCZK-2

GCZK-5

Działania podjęte w związku z awarią
Pomoc dla mieszkańców
W związku z zaistniałą awarią sieci energetycznej Wojewoda zwrócił się do
jednostek samorządu terytorialnego, z obszaru dotkniętego skutkami awarii
energetycznej, o:
-zorganizowanie niezbędnej pomocy dla mieszkańców w zakresie m.in.
dostaw żywności,
- wody oraz innego niezbędnego zaopatrzenia,
- objęcie - przez Ośrodki Pomocy Rodzinie, opieką osób potrzebujących
pomocy,
- zapewnienie warunków do skorzystania z urządzeń sanitarnych ( kąpiele,
opieka nad dziećmi).

Ochrona zdrowia /lekarz koordynator z Wojewódzkiego Stanowiska
Koordynacji Ratownictwa Medycznego/
Monitorowano funkcjonowanie szpitali.
Szpitalne oddziały intensywnej terapii i oddziały dializ w województwie
zasilane były agregatami własnymi lub dostarczonymi przez straż pożarną.
Dyrektorom szpitali przekazano telefon kontaktowy do dystrybutora
zaopatrującego agregaty prądotwórcze w paliwo.
Utrzymywano stały kontakt telefoniczny z Wojewódzką Stacją Pogotowia
Ratunkowego. Wojewódzka Stacja Pogotowia Ratunkowego nie odnotowała
zwiększonej ilości wezwań do zachorowań, nie zanotowano również wezwań
związanych z zaistniałym zdarzeniem.

Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny
sprawy sanitarno – epidemiologiczne
Podjęto natychmiastowe działania kontrolne w hurtowniach i sklepach spożywczych
w zakresie przechowywania artykułów spożywczych, zwłaszcza mrożonych.
W czasie kontroli ustalono, że żywność wymagająca przechowywania w chłodzie
była:
-przechowywana w podstawionych pod sklepy samochodach chłodniach w
monitorowanej temperaturze, odpowiedniej dla asortymentu żywności
- przetransportowana do magazynów rejonowych dużych sieci handlowych.

Część żywności nietrwałej mikrobiologicznie, w tym przetwory mleczne, wędliny,
mięso, mrożonki została wycofana z obrotu w ramach działań wynikających z
kontroli wewnętrznych.
Monitorowano jakość wody przeznaczonej do spożycia a także sytuację pod kątem
zagrożenia epidemiologicznego w szpitalach.

Wojewódzki Inspektorat Weterynarii - sprawy weterynaryjne
Inspektorzy powiatowych inspekcji weterynaryjnych podjęli działania kontrolne
z możliwością podejmowania decyzji o utylizacji żywności, która w wyniku
braku dopływu prądu do urządzeń chłodniczych mogła ulec zepsuciu.
Duże fermy drobiowe, pozostające bez podstawowego zasilania, zasilano
zastępczo z agregatów prądotwórczych. Zasilanie zastępcze znacznie
podniosło koszty produkcji w fermach.
Sytuacja w chłodniach składowych jest opanowana.

Sytuacja w oświacie
Z uwagi na niedogrzanie pomieszczeń, brak dostaw ciepła i energii elektrycznej
8 kwietnia, zajęcia lekcyjne we wszystkich gimnazjach i szkołach
ponadgimnazjalnych odwołano.
9 kwietnia w wielu miejscowościach zajęcia skrócono, bądź odwołano.
Odwołano sprawdzian szóstoklasistów w 8 szkołach podstawowych na terenie
Szczecina oraz w 5 w terenie ( Stargard Szczeciński, Koszewo, Sowno,
Grzedzice, Goleniów).
Wojewódzki Kurator Oświaty na bieżąco informował Wojewodę o ilości placówek
oświatowych, w których nie prowadzone były zajęcia szkolne z powodu awarii
zasilania energetycznego.

Siły i środki uczestniczące w likwidacji skutków katastrofy energetycznej

Policja
- 465 funkcjonariuszy, w tym 112 ze Szkoły Policji w Pile,
140 funkcjonariuszy Oddziału Prewencji w Szczecinie,
65 funkcjonariuszy ruchu drogowego,
- 71 radiowozów
-nie odnotowano zdarzeń o charakterze kryminalnym lub
chuligańskim - mających związek z awarią sieci energetycznych.
Państwowa Straż Pożarna
Ratownicy PSP – ok. 250 dziennie
Samochody ratownicze – 6 /Poznań, Gorzów, Warszawa, Opole, Wrocław/
Samochody pożarnicze – ok. 55 dziennie
Agregaty prądotwórcze – ok. 106 dziennie
Motopompy – ok. 47 dziennie

Siły Zbrojne RP /średnio w ciągu dnia/
- 65 żołnierzy
- 15 samochodów
- 2 pojazdy ciężkie
- 4 agregatów prądotwórczych
- 3 motopompy
- lekkie pokrycie drogowe
- most niskowodny
Żandarmeria Wojskowa
- 110 żołnierzy
- 12 samochodów
Pomorski Oddział Straży Granicznej w Szczecinie
- 70 funkcjonariuszy
- 8 samochodów

WSTĘPNE WNIOSKI
PO AWARII

Wstępne wnioski


Konieczne jest zaopatrzenie jednostek organizacyjnych ważnych dla
funkcjonowania administracji publicznej oraz gwarantujących
świadczenie usług społecznych w urządzenia awaryjnego zasilania
elektroenergetycznego



Konieczne jest opracowanie i uruchomienia programu edukacyjnego,
mającego na celu zapoznanie mieszkańców z potencjalnymi
zagrożeniami charakterystycznymi dla poszczególnych powiatów oraz
sposobami optymalnych zachowań



Konieczna jest rozbudowa systemów kierowania i informowania,
wykorzystywanych przez organy samorządu terytorialnego w procesie
reagowania kryzysowego

PODSUMOWANIE
• Sprawne
funkcjonowanie
kryzysowego
przyczyniło
rozmiarów katastrofy

systemu
się
do

zarządzania
ograniczenia

• Szybkie zwołanie Zespołów Zarządzania Kryzysowego
pozwoliło na koordynację działań od momentu
powstania sytuacji kryzysowej
• Wspólne informowanie mieszkańców o skutkach
katastrofy i postępach w prowadzeniu akcji ratowniczej
umożliwiło jednolity przekaz i niezakłóconą pracę
centrów zarządzania kryzysowego

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE

65

Powołanie Zespołu ds. Zbadania Przyczyn i Skutków
Katastrofy Energetycznej Zarządzeniem Wojewody
Zachodniopomorskiego nr 154/2008
z dnia 22 kwietnia 2008r.
Określenie przyczyn i skutków katastrofy
elektroenergetycznej
zaistniałej w części województwa zachodniopomorskiego.
Zbilansowanie strat i szkód powstałych
w wyniku katastrofy elektroenergetycznej
oraz kosztów prowadzenia działań ratowniczych.
Opracowanie założeń
do „Strategii Bezpieczeństwa Energetycznego
dla Województwa Zachodniopomorskiego”.
66

Raport Zespołu ds. Zbadania Przyczyn
i Skutków Katastrofy Energetycznej

WNIOSKI I ZALECENIA

67

68

Bezpośrednie przyczyny katastrofy energetycznej

 Obciążenia sadzią przewodów linii energetycznych przekroczyły
znacznie, co najmniej o kilkadziesiąt procent, przyjęte w
obliczeniach normowe wartości katastrofalne,
 Dodatkowym czynnikiem, mającym wpływ na przebieg zdarzeń i
rozległość uszkodzeń, były obfite opady deszczu w okresie
poprzedzającym awarię, co spowodowało podniesienie poziomu wód
gruntowych i w efekcie rozmiękczenie gruntu,
 Efektem było obniżenie stabilności posadowienia zarówno słupów
linii elektroenergetycznych jak i rosnących w pobliżu linii drzew.

69

Skutki ekonomiczne katastrofy energetycznej







KOSZTY AKCJI RATOWNICZEJ: 829 731,34 zł
KOSZTY PONIESIONE PRZEZ ZAKŁADY, FIRMY,
SPÓŁKI, SZPITALE: 45 172 424,12 zł
KOSZTY PONIESIONE PRZEZ POWIATY I GMINY :
979 468,41 zł
CAŁKOWITE KOSZTY: 46 981 623,87 zł

Koszty niedostarczonej energii elektrycznej oszacowano
na kwotę powyżej 60 milionów zł.
70

Raport dostrzega potrzebę
powołania stałego zespołu :
Wojewódzkiej Rady do spraw
Bezpieczeństwa Energetycznego

71

72

Powołanie Wojewódzkiej Rady
ds. Bezpieczeństwa Energetycznego
Zarządzenie Wojewody Zachodniopomorskiego

nr 435/2008 z dnia 30 września 2008r.

73

ZADANIA WOJEWÓDZKIEJ RADY
ds. BEZPIECZEŃSTWA ENERGETYCZNEGO
1. Nadzór nad realizacją wniosków i zaleceń wynikających z Raportu Zespołu
ds. Zbadania Przyczyn i Skutków Katastrofy Energetycznej w aglomeracji
szczecińskiej i części województwa zachodniopomorskiego.
2. Nadzór nad powstaniem oraz wdrażaniem Strategii Bezpieczeństwa
Energetycznego dla Województwa Zachodniopomorskiego.
3. Monitorowanie funkcjonowania systemu elektroenergetycznego, gazowego
i ciepłowniczego na terenie województwa zachodniopomorskiego.
4. Inicjowanie działań i projektów związanych z rozwojem energetyki na terenie
województwa zachodniopomorskiego.
5. Monitorowanie realizacji planów rozwoju przedsiębiorstw energetycznych.
6. Wspieranie działań samorządu województwa w zakresie tworzenia projektów
planu zaopatrzenia w energię elektryczną, gaz oraz ciepło.
7. Inicjowanie działań wspierających rozwój energetyki odnawialnej.
74

Dziękuję za uwagę

75


Slide 70

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE
Wydział Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego

Olsztyn 20 luty 2009 r.
Waldemar Redmer
1

2

Bezpośrednią przyczyną awarii systemu
elektroenergetycznego w nocy 7-8 kwietnia

2008 r. był szczególnie niekorzystny splot
warunków atmosferycznych prowadzący do
licznych uszkodzeń linii elektroenergetycznych
3

Temperatura powietrza
st. C
8,0
S z c z ec in
7,0

Ś w inoujś c ie
G oleniów

6,0

5,0

4,0

3,0

2,0

1,0

0,0

-1,0

-2,0

-3,0
2008-04-07

2008-04-07

2008-04-07

2008-04-07

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-09

00:00

06:00

12:00

18:00

00:00

06:00

12:00

18:00

00:00

d a ta / g o d z .

4

Prędkość wiatru
Charakterystyczne prędkości wiatru wg PN-77/B-02011

m /s

Strefa I
– Szczecin
– 20 m/s
Strefa II – Goleniów – 24 m/s
Strefa IIa – Świnoujście – 27 m/s

14
S z c z ec in
13
12

Ś w inoujś c ie
G oleniów

11
Kierunek
wiatru wg IMiGW:
10
16:00÷21:00
– PN i PN-ZACH, 3÷6 m/s
22:00÷01:00
– ZACH-PN, 3÷4 m/s
9
02:00÷14:00 – ZACH, 4÷8 m/s
8
7
6
5
4
3
2
1
0
2008-04-07 00:00 2008-04-07 06:00 2008-04-07 12:00 2008-04-07 18:00 2008-04-08 00:00 2008-04-08 06:00 2008-04-08 12:00 2008-04-08 18:00 2008-04-09 00:00
d a ta / g o d z .

5

Rodzaje opadu


Początkowo intensywny opad deszczu, a później
śniegu z deszczem i śniegu



Suma opadów 8:00 07.04 do 8:00 08.04 lokalnie
48 l/m2 w równoważniku wodnym (4,8 cm/m2)



Lokalnie odnotowana gęstość śniegu:
 

2 ,1 kN/m

2

 7 ,8 kN/m

3

0 ,27 m
6

Niewielki pobór energii elektrycznej w
godzinach nocnych z 07 na 08 04 2008 był
przyczyną schłodzenia przewodów
napowietrznych linii energetycznych do
temperatury zamarzania śniegu, co
sprzyjało osadzaniu się sadzi.

7

8

9

Wielkości Obciążeń Przewodów Sadzią
A F L – 6 2 40 m m

2

d = 2 1,7 m m
S a d ź n o rm a ln a
[N /m ]
S a d ź k a ta strofa ln a

A F L – 8 5 25 m m
d = 3 1,5 m m

8 ,7

1 7,4

2 2,8

S a d ź 7 -8 k w ietn ia

3 8,0

4 5,2

[N /m ]

 = 118 %

 = 98 %

9 ,7

1 9,7

76

53

[N /m ]

C ięża r p rzew o d u
[N /m ]
P rzek ro czen ie k atastro fa ln ych ob cią żeń
[% ]

2

Ciężar sadzi na jednym przewodzie długości 300 m:
45,2  300 = 13560 N = 13,56 kN

10

Upadek słupów

11

Zniszczenia konstrukcji
na skutek przeciążenia przewodów
L in ie



220 k V (1)

110 k V (5)

2

1

3

Z łam an ie trzon u słu p a

14

6

20

S k ręcen ia trzon ów



6

6

U szk od zen ia p op rzeczn ik ów ze św iatłow od em



8

8

U szk od zen ia p op rzeczn ik ów b ez św iatłow od u



3

3

1



1

17

24

41

P rzew rócen ia

In n e


12

Formy zniszczenia słupów
Złamania słupów
220 kV

110 kV

13

14

15

Zniszczenia kaskadowe
Linia 220 kV

Linia 15 kV
Linia 110 kV

16

17

18

19

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE

20

Przebieg katastrofy energetycznej w Szczecinie
Police 220 kV

Glinki 220 kV

220kV
Awaria godz. 0.02
Police 110 kV

Glinki 110 kV

8.04.2008 r.

110kV

Szczecin

Awaria godz. 1.06
EC Szczecin
Pomorzany 110 kV

~

8.04.2008 r.

Morzyczyn

Dąbie

Zdroje

110 kV

~

Awaria godz. 3.34

Pomorzany

Morzyczyn
220 kV

8.04.2008 r.
110kV

Żydowce

Awaria godz. 1.55
8.04.2008 r.
Dolna Odra

220kV

~

110kV

Krajnik

~ ~ ~ ~

21

Około godz. 20, dnia 7.04.2008 r. w zachodniej części województwa zaczyna
padać intensywny deszcz przechodzący w deszcz ze śniegiem

Zasięg opadów
deszczu i deszczu
ze śniegiem

Rozmiar katastrofy w województwie
zachodniopomorskim w godzinach
porannych dnia 8.04.2008 r.

Powiat gryfiński: gminy północne
liczba ludności ok.. 30 000
Powiat kamieński: cały
liczba ludności ok.. 47 000
Powiatu gryficki: gminy południowe
liczba ludności ok.. 20 000
Powiat goleniowski: cały
liczba ludności ok.. 78 000

Powiat policki cały
liczba ludności ok.. 63 000
Powiat pyrzycki północne gminy
liczba ludności ok.. 10 000
Powiat stargardzki: bez miasta
Stargard Szczeciński
liczba ludności ok. 40 000
Szczecin dzielnice lewobrzeża
liczba ludności ok.. 300 000
Świnoujście
liczba ludności ok. 40 000
Razem o godz. 7.00 dnia 8.04 w
województwie zachodniopomorskim
ok. 628 000 mieszkańców
pozbawionych było energii
elektrycznej
23

Przebieg zdarzeń w dniu 8 kwietnia 2008 r.

0.02 – awaria głównej linii energetycznej 220 kV Morzyczyn – Police,
zasilającej Szczecin od wschodu;
3.30 – awaria głównej linii energetycznej 220 kV Krajnik – Glinki,
zasilającej Szczecin od południa,
- awarie trzech linii energetycznych 110 kV ;
- awarie licznych linii energetycznych średniego i niskiego napięcia
zasilających w prąd miejscowości w zachodnich powiatach województwa.
Powyższe awarie linii energetycznych spowodowały:
- przerwę w pracy elektrociepłowni Szczecin oraz Pomorzany w
Szczecinie,
- awarię 900 stacji transformatorowych,
- brak prądu w lewobrzeżnej części Szczecina oraz miejscowościach na
obszarze powiatów: stargardzkiego, goleniowskiego, kamieńskiego,
gryfińskiego, pyrzyckiego, gryfickiego, łobeskiego, miasta Świnoujście,
polickiego, w tym ZCh. „Police”.

WPŁYW AWARII
NA FUNKCJONOWANIE
INFRASTRUKTURY
KRYTYCZNEJ

Wpływ katastrofy na funkcjonowanie infrastruktury krytycznej

ŁĄCZNOŚĆ

RODZAJ ŁĄCZNOŚCI

DZIAŁANIE /FUNKCJONOWANIE

System łączności telefonicznej przewodowej

Działa tam, gdzie nie wykorzystywano aparatów telefonicznych
zasilanych z sieci energetycznej

System łączności telefonicznej – mobilnej
/TK/

Realizowała tylko połączenia alarmowe, częściowo funkcjonował
operator TK „Plus”

Internet

Nie funkcjonował

Łączność w systemie reagowania
kryzysowego

Funkcjonowała we wszystkich centrach zarządzania kryzysowego
łączność radiotelefoniczna posiadająca awaryjne zasilanie z
akumulatorów

Wpływ katastrofy na funkcjonowanie infrastruktury krytycznej

Transport i komunikacja
Transport kolejowy
- unieruchomiona linia kolejowa Szczecin – Świnoujście z powodu uszkodzenia
trakcji elektrycznej
-Szczecin – Stargard Szczeciński – brak zasilania /użycie lokomotyw
spalinowych/

Transport drogowy

Poważne utrudnienia na wszystkich drogach objętych opadami śniegu

Zaopatrzenie w wodę
- duże ujęcia wody były zasilane własnymi agregatami prądotwórczymi,
-małe ujęcia wody nie posiadające własnych agregatów prądotwórczych były
zasilane agregatami przewoźnymi, dostarczonymi przez Państwową Straż
Pożarną i Jednostki Wojskowe /od drugiego dnia awarii/,
- agregaty prądotwórcze były też używane rotacyjnie do napełniania
zbiorników hydroforowych i utrzymania minimalnego ciśnienia w sieci
wodociągowej
- do części miejscowości gdzie nie było możliwości dostarczenia agregatów
prądotwórczych woda dowożona była beczkowozami

Szpitale
Wszystkie szpitale z obszaru objętego katastrofą energetyczną zasilane
były z awaryjnych źródeł zasilania.
- szpitale nie prowadziły planowych zabiegów operacyjnych za wyjątkiem
nagłych przypadków i sytuacji ratujących życie,

Zaopatrzenie w paliwo
Stacje paliwowe na obszarze objętym katastrofą nie prowadziły sprzedaży
ze względu na brak zasilania. Uruchomiono awaryjny system zaopatrzenia
szpitali w paliwo przez prywatnego dystrybutora.

Pozostałe utrudnienia
-nie funkcjonuje komunikacja tramwajowa w Szczecinie,
- nie funkcjonuje system zaopatrzenia w energię cieplną,
- występują utrudnienia w funkcjonowaniu oczyszczalni
ścieków,
- nieczynna jest sieć handlowa, w tym centra handlowe,
- nieczynne są banki oraz bankomaty,
- przerwana zostaje praca w zakładach produkcyjnych, a w tym
w: Stoczni
Szczecińskiej „Nowa”, Stoczni Remontowej „Gryfia”, Porcie
Morskim Szczecin – Świnoujście, ZCh. „Police” i w 4 dużych
zakładach przetwórstwa mięsnego,
- ograniczono działalność szkół i przedszkoli, nie
przeprowadzono w 13 szkołach egzaminów dla szóstoklasistów,
- nie działają kasy fiskalne, ale artykuły podstawowe m.in. leki,
środki higieniczne, żywność są sprzedawane.

Działanie systemu
zarządzania kryzysowego w
czasie awarii

AKTUALNY STAN PRAWNY

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 05 czerwca 1998 r.
O ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE
(Dz. U. Nr 80 z 2001 r. poz. 872)
Art. 15.
Wojewoda jako przedstawiciel Rady Ministrów odpowiada za wykonywanie polityki rządu na
obszarze województwa, a w szczególności:
4) zapewnia współdziałanie wszystkich jednostek organizacyjnych administracji rządowej
i samorządowej działających na obszarze województwa i kieruje ich działalnością
w zakresie zapobiegania zagrożeniu życia, zdrowia lub mienia oraz zagrożeniom
środowiska, bezpieczeństwa państwa i utrzymania porządku publicznego, ochrony praw
obywatelskich, a także zapobiegania klęskom żywiołowym i innym nadzwyczajnym
zagrożeniom oraz zwalczania i usuwania ich skutków na zasadach określonych
w ustawach,
4a) dokonuje oceny stanu zabezpieczenia przeciwpowodziowego województwa, opracowuje
plan operacyjny ochrony przed powodzią oraz ogłasza i odwołuje pogotowie i alarm
przeciwpowodziowy,

Art. 16.
1.

Wojewoda może wydawać, w zakresie wykonywania funkcji przedstawiciela Rady
Ministrów, polecenia obowiązujące wszystkie organy administracji rządowej,
a w sytuacjach nadzwyczajnych, o których mowa w art. 15 pkt 4 i 4a, obowiązujące
również organy samorządu terytorialnego. O wydanych poleceniach wojewoda
niezwłocznie informuje właściwego ministra.

GŁOWNE KOMPETENCE W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 05 czerwca 1998 r.
O ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE
– Wydaje akty prawa miejscowego dla obszarów nie uporządkowanych aktami
prawa powszechnie obowiązującego.
– Planuje reagowanie kryzysowe województwa ustalając między innymi
kompetencje poszczególnych osób funkcyjnych.
– Koordynuje przebiegiem reagowania na sytuacje kryzysowe o wymiarze
ponad powiatowym.
– Wnioskuje o:
• wprowadzenie stanu klęski żywiołowej,
• użycie Sił Zbrojnych RP.
– Ogłasza:
• pogotowie i alarm przeciwpowodziowy,
• stan zagrożenia epidemicznego i stan epidemii,
• uruchomienie działań interwencyjnych w obliczu zagrożenia
radiacyjnego.
–Monitoruje stan bezpieczeństwa województwa oraz informuje, alarmuje i
ostrzega przed potencjalnymi zagrożeniami.
– Udziela wsparcia zagrożonym powiatom siłami i środkami z innych powiatów.
– Wnioskuje o wsparcie potencjału reagowania kryzysowego województwa
zachodniopomorskiego siłami i środkami z województw ościennych lub
wydzielonych z zasobów krajowych.

AKTUALNY STAN PRAWNY

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Art. 1.
Ustawa określa organy właściwe w sprawach zarządzania
kryzysowego oraz ich zadania i zasady działania w tej
dziedzinie, a także zasady finansowania zadań zarządzania
kryzysowego.

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Wojewoda
Wydział Bezpieczeństwa
i Zarządzania Kryzysowego
Zachodniopomorskiego Urzędu
Wojewódzkiego

Wojewódzkie zespolone służby,
inspekcje i straże
Wojewódzkie Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Wojewódzkie
Centrum
Zarządzania
Kryzysowego
Lekarz Koordynator
Ratownictwa
Medycznego

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Starosta
Komórka organizacyjna starostwa
powiatowego właściwa do spraw
zarządzania kryzysowego
Powiatowy Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Powiatowe
Centrum
Zarządzania
Kryzysowego

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Wójt, burmistrz, prezydent miasta
Komórka organizacyjna urzędu gminy
właściwa do spraw zarządzania
kryzysowego
Gminny Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Może tworzyć:

Gminne Centrum
Zarządzania
Kryzysowego

ZALEŻNOŚCI SŁUŻBOWE
w zakresie bezpieczeństwa powszechnego i porządku publicznego

SYTUACJA KRYZYSOWA

STAROSTA
POWIATU

WOJEWODA

STAN KLĘSKI ŻYWIOŁOWEJ
(W zakresie zarządzania kryzysowego)

WOJEWÓDZKI
ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

SYSTEM REAGOWANIA KRYZYSOWEGO WOJEWÓDZTWA ZACHODNIOPOMORSKIEGO

WOJEWÓDZKI
ZESPÓŁ
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

WOJEWODA

RZĄDOWY ZESPÓŁ
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO
RZĄDOWE
CENTRUM
BEZPIECZEŃSTWA

MONITOROWANIE, ANALIZA
UZYSKIWANYCH DANYCH,
PROGNOZOWANIE ZDARZEŃ

SĄSIEDNIE
WOJEWÓDZTWA
NIEMIECKIE
LANDY
NADGRANICZNE

WOJEWÓDZKIE CENTRUM ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO
INICJOWANIE DZIAŁAŃ REAGOWANIA KRYZYSOWEGO
ZABEZPIECZENIE OPERACYJNO – TECHNICZNE
I INFORMACYJNE

ŚRODKI
MASOWEGO
PRZEKAZU

STAROSTOWIE
POWIATÓW

RESORTOWE
STRUKTURY
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

WOJEWÓDZKIE
STANOWISKA
KIEROWANIA,
SŁUŻBY
OPERACYJNODYSPOZYTORSKIE

ORGANIZACJE
POZARZĄDOWE

POWIATOWE CENTRUM
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

SYSTEM
ALARMOWANIA
I OSTRZEGANIA
LUDNOŚCI

WOJEWODZKI ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

WOJEWODA ZACHODNIOPOMORSKI
– przewodniczący
DYREKTOR WYDZIAŁU BEZPIECZEŃSTWA
I ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO – zastępca przewodniczącego

40

STALI CZŁONKOWIE ZESPOŁU
KIEROWNICY ZESPOLONYCH SŁUŻB, INSPEKCJI I STRAŻY WOJEWÓDZKICH
ORGANY ADMINISTRACJI NIEZESPOLONEJ
INNI CZOŁONKOWIE ZESPOŁU
PRZEDSTAWICIELE ZACHODNIOPOMORSKIEGO URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO W SZCZECINIE

INNE OSOBY ZAPROSZONE DO UDZIAŁU W PRACACH ZESPOŁU

GRUPA OPERACYJNA

ZAPEWNIA
FUNKCJONOWANIE

DORAŹNIE

WYDZIAŁ BEZPIECZEŃSTWA I ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

STALI
CZŁONKOWIE
ZESPOŁU

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Wojewoda Zachodniopomorski – przewodniczący;
2) Dyrektor Wydziału Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego
w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie –
zastępca przewodniczącego;
3) Marszałek Województwa Zachodniopomorskiego;
4) Komendant Wojewódzki Policji w Szczecinie;
5) Zachodniopomorski Komendant Wojewódzki Państwowej Straży
Pożarnej;
6) Szef Wojewódzkiego Sztabu Wojskowego w Szczecinie;
7) Dyrektor Wydziału Infrastruktury w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie;
8) Dyrektor Zachodniopomorskiego Centrum Organizacji i Promocji Zdrowia.

KIEROWNICY
ZESPOLONYCH
SŁUŻB, INSPEKCJI
I STRAŻY
WOJEWÓDZKICH

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego;
2) Zachodniopomorski Wojewódzki Konserwator Zabytków;
3) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Ochrony
Roślin i Nasiennictwa
4) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska;
5) Zachodniopomorski Wojewódzki Lekarz Weterynarii;
6) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Farmaceutyczny;
7) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej;
8) Zachodniopomorski Kurator Oświaty;
9) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego;
10)
Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Transportu Drogowego

ORGANY
ADMINISTRACJI
NIEZESPOLONEJ

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Komendant Pomorskiego Oddziału Straży Granicznej w Szczecinie;
2) Komendant Pomorskiego Dywizjonu Straży Granicznej w Świnoujściu;
3) Dyrektor Urzędu Morskiego w Szczecinie;
4) Przedstawiciel Dyrektora Urzędu Morskiego w Słupsku;
5) Dyrektor Izby Celnej w Szczecinie;
6) Dyrektor Urzędu Żeglugi Śródlądowej w Szczecinie;
7) Dyrektor Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Szczecinie;
8) Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny w Szczecinie.

INNI
CZOŁONKOWIE
ZESPOŁU

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Dyrektor Delegatury Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego
w Szczecinie;
2) Prokurator Okręgowy w Szczecinie;
3) Dyrektor Zachodniopomorskiego Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych w Szczecinie;
4) Dyrektor Oddziału Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad w Szczecinie;
5) Dyrektor Oddziału Regionalnego PKP Polskie Linie Kolejowe
w Szczecinie;
6) Dyrektor Zachodniopomorskiego Oddziału Wojewódzkiego
Narodowego Funduszu Zdrowia;
7) Kierownik Biura Prognoz Meteorologicznych Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej w Szczecinie;
8) Dyrektor Północno-Zachodniego Oddziału Terenowego Urzędu
Regulacji Energetyki w Szczecinie.

PRZEDSTAWICIELE
ZACHODNIOPOMORSKIEGO
URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO
W SZCZECINIE

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Dyrektor Generalny Zachodniopomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Szczecinie;
2) Dyrektor Wydział Środowiska i Rolnictwa;
3) Dyrektor Wydział Polityki Społecznej;
4) Dyrektor Wydziału Finansów i Budżetu w Zachodniopomorskim
Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie;
5) Kierownik Biura Prawnego w Zachodniopomorskim Urzędzie
Wojewódzkim w Szczecinie;
6) Rzecznik Prasowy Wojewody Zachodniopomorskiego.

PODJĘTE DZIAŁANIA
W CELU OGRANICZENIA
SKUTKÓW AWARII

48

Godz. 19.14, dnia 7.04.2008 r.
Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego
otrzymuje od Biura Prognoz Meteorologicznych w
Szczecinie ostrzeżenie nr 16 o intensywnych opadach
deszczu przechodzących w deszcz ze śniegiem.
Ostrzeżenie przewiduje silne opady deszczu i deszczu ze
śniegiem w ciągu najbliższych 18 godzin, do 25-30 mm.
Przewidywane są utrudnienia komunikacyjne i na terenach
zurbanizowanych.

49

Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego zgodnie z procedurą rozsyła
w godz. 20.08 – 20.31 ostrzeżenia do mediów /17/ i jednostek samorządu
terytorialnego oraz innych ogniw ważnych dla systemu zarządzania
kryzysowego województwa /33/. Łącznie 50 odbiorców.

50

Najważniejsze działania podejmowane przez wojewódzką administrację
rządową.

I dzień katastrofy /8 kwietnia/
1. Uruchomienie pracy zespołów zarządzania kryzysowego
- wojewódzkiego – praca na dwóch stanowiskach w Urzędzie Miasta Szczecin i Urzędzie
Wojewódzkim /posiedzenia w odstępach 2 – 3 godziny. Zakończone konferencją prasową/,
- powiatowych i gminnych – praca całodobowa z wykorzystaniem systemu łączności
radiotelefonicznej Wojewody i PSP
2. Nadawanie komunikatów radiowych do mieszkańców, przy wykorzystaniu rozgłośni
zlokalizowanych poza Szczecinem
3. Uruchomienie komunikacji autobusowej w Szczecinie.
4. Odwołanie obowiązku uczestnictwa w zajęciach szkolnych – szkoły otwarte.
5. Monitoring funkcjonowania:

- szpitali – wzmocnienie agregatami, dowóz paliwa i wody, zorganizowanie punktu dializ, apel
o przyjmowanie pacjentów w przychodniach,
- systemu wodno – kanalizacyjnego – kontrola zrzutu ścieków, przygotowanie sprzętu do
dowozu wody /PSP, SZ/,
- zakładów o dużym i zwiększonym ryzyku – np.. ZCh Police, wzmocnienie agregatem
urządzeń do chłodzenia instalacji z amoniakiem.
51

6. Monitorowanie prac związanych z przywracaniem energii
7. Wystąpienie do Ministra Finansów o uruchomienie sprzedaży podstawowych produktów
żywnościowych z pominięciem kas fiskalnych – ręczna rejestracja sprzedaży.
8. Zorganizowanie zwiększonej ilości patroli na ulicach: policja, wojsko /żandarmeria / straż
graniczna.
9. Wywóz produktów mrożonych z marketów – samochodami chłodniami do magazynów
rejonowych.

10. Uruchomienie pomocy społecznej.
11. W związku ze zmniejszoną ilością pociągów – pociągi pośpieszne zatrzymywane są na
wszystkich stacjach.
12. Przywracanie energii w I kolejności na elektrociepłowni w Szczecinie.

52

KALENDARIUM DZIAŁAŃ SYSTEMU ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
w dniu 8 kwietnia 2008 r.
4.20 – powołanie w Szczecinie miejskiego zespołu zarządzania kryzysowego;
5.15 – pierwsze posiedzenie miejskiego zespołu zarządzania kryzysowego;
6.00 – spotkanie członków wojewódzkiego zespołu zarządzania kryzysowego;
7.30 - wspólne posiedzenie wojewódzkiego i miejskiego zespołu zarządzania
kryzysowego pod przewodnictwem Wojewody Zachodniopomorskiego i
Prezydenta Szczecina;
7.00 – 9.00 – zbierają się zespoły reagowania kryzysowego w powiatach:
goleniowskim, polickim, stargardzkim, kamieńskim;
8.00 - 11.00 – zbierają się zespoły zarządzania kryzysowego w gminach
objętych awarią energetyczną oraz dodatkowo w mieście Kamień Pomorski i
Trzebiatów ze względu na wystąpienie zagrożenia powodziowego.
8 kwietnia odbywają się wspólne posiedzenia wojewódzkiego i miejskiego zespołu
zarządzania kryzysowego, na których omawiana jest aktualna sytuacja energetyczna,
przeciwpowodziowa oraz stan bezpieczeństwa i porządku publicznego w Szczecinie i na
obszarze powiatów objętych sytuacją kryzysową. Posiedzenia zespołów kończyły się
każdorazowo konferencjami prasowymi, w ramach których przekazywane były dla
mediów dane o aktualnej sytuacji w Szczecinie i na obszarze województwa.
Od dnia 9 kwietnia Wojewódzki Zespół Zarządzania Kryzysowego funkcjonuje w
Urzędzie Wojewódzkim zachowując tryb pracy podobny jak dzień wcześniej
Wojewoda Zachodniopomorski wraz z Komendantem Wojewódzkim PSP jedzie do
miejscowości objętych awarią i uczestniczy w posiedzeniach powiatowych zespołów
zarządzania kryzysowego m.in. w Starostwie Powiatowym w Goleniowie i Kamieniu
Pomorskim.

SCHEMAT KIEROWANIA /ZARZĄDZANIA/
WOJEWODA ZACHODNIOPOMORSKI
WOJEWÓDZKI ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
Wojewódzkie służby, inspekcje, straże
i jednostki organizacyjne wchodzące
w skład systemu reagowania kryzysowego

WCZK

Prezydent Szczecina

Starosta Policki

Starosta Kamieński

Starosta Goleniowski

MCZK

PCZK

PCZK

PCZK

Starosta Stargardzki

Starosta Gryficki

Starosta Gryfiński

Prezydent Świnoujścia

PCZK

PCZK

PCZK

MCZK

GCZK-7

GCZK-3

GCZK-2

GCZK-3

GCZK-2

GCZK-5

Działania podjęte w związku z awarią
Pomoc dla mieszkańców
W związku z zaistniałą awarią sieci energetycznej Wojewoda zwrócił się do
jednostek samorządu terytorialnego, z obszaru dotkniętego skutkami awarii
energetycznej, o:
-zorganizowanie niezbędnej pomocy dla mieszkańców w zakresie m.in.
dostaw żywności,
- wody oraz innego niezbędnego zaopatrzenia,
- objęcie - przez Ośrodki Pomocy Rodzinie, opieką osób potrzebujących
pomocy,
- zapewnienie warunków do skorzystania z urządzeń sanitarnych ( kąpiele,
opieka nad dziećmi).

Ochrona zdrowia /lekarz koordynator z Wojewódzkiego Stanowiska
Koordynacji Ratownictwa Medycznego/
Monitorowano funkcjonowanie szpitali.
Szpitalne oddziały intensywnej terapii i oddziały dializ w województwie
zasilane były agregatami własnymi lub dostarczonymi przez straż pożarną.
Dyrektorom szpitali przekazano telefon kontaktowy do dystrybutora
zaopatrującego agregaty prądotwórcze w paliwo.
Utrzymywano stały kontakt telefoniczny z Wojewódzką Stacją Pogotowia
Ratunkowego. Wojewódzka Stacja Pogotowia Ratunkowego nie odnotowała
zwiększonej ilości wezwań do zachorowań, nie zanotowano również wezwań
związanych z zaistniałym zdarzeniem.

Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny
sprawy sanitarno – epidemiologiczne
Podjęto natychmiastowe działania kontrolne w hurtowniach i sklepach spożywczych
w zakresie przechowywania artykułów spożywczych, zwłaszcza mrożonych.
W czasie kontroli ustalono, że żywność wymagająca przechowywania w chłodzie
była:
-przechowywana w podstawionych pod sklepy samochodach chłodniach w
monitorowanej temperaturze, odpowiedniej dla asortymentu żywności
- przetransportowana do magazynów rejonowych dużych sieci handlowych.

Część żywności nietrwałej mikrobiologicznie, w tym przetwory mleczne, wędliny,
mięso, mrożonki została wycofana z obrotu w ramach działań wynikających z
kontroli wewnętrznych.
Monitorowano jakość wody przeznaczonej do spożycia a także sytuację pod kątem
zagrożenia epidemiologicznego w szpitalach.

Wojewódzki Inspektorat Weterynarii - sprawy weterynaryjne
Inspektorzy powiatowych inspekcji weterynaryjnych podjęli działania kontrolne
z możliwością podejmowania decyzji o utylizacji żywności, która w wyniku
braku dopływu prądu do urządzeń chłodniczych mogła ulec zepsuciu.
Duże fermy drobiowe, pozostające bez podstawowego zasilania, zasilano
zastępczo z agregatów prądotwórczych. Zasilanie zastępcze znacznie
podniosło koszty produkcji w fermach.
Sytuacja w chłodniach składowych jest opanowana.

Sytuacja w oświacie
Z uwagi na niedogrzanie pomieszczeń, brak dostaw ciepła i energii elektrycznej
8 kwietnia, zajęcia lekcyjne we wszystkich gimnazjach i szkołach
ponadgimnazjalnych odwołano.
9 kwietnia w wielu miejscowościach zajęcia skrócono, bądź odwołano.
Odwołano sprawdzian szóstoklasistów w 8 szkołach podstawowych na terenie
Szczecina oraz w 5 w terenie ( Stargard Szczeciński, Koszewo, Sowno,
Grzedzice, Goleniów).
Wojewódzki Kurator Oświaty na bieżąco informował Wojewodę o ilości placówek
oświatowych, w których nie prowadzone były zajęcia szkolne z powodu awarii
zasilania energetycznego.

Siły i środki uczestniczące w likwidacji skutków katastrofy energetycznej

Policja
- 465 funkcjonariuszy, w tym 112 ze Szkoły Policji w Pile,
140 funkcjonariuszy Oddziału Prewencji w Szczecinie,
65 funkcjonariuszy ruchu drogowego,
- 71 radiowozów
-nie odnotowano zdarzeń o charakterze kryminalnym lub
chuligańskim - mających związek z awarią sieci energetycznych.
Państwowa Straż Pożarna
Ratownicy PSP – ok. 250 dziennie
Samochody ratownicze – 6 /Poznań, Gorzów, Warszawa, Opole, Wrocław/
Samochody pożarnicze – ok. 55 dziennie
Agregaty prądotwórcze – ok. 106 dziennie
Motopompy – ok. 47 dziennie

Siły Zbrojne RP /średnio w ciągu dnia/
- 65 żołnierzy
- 15 samochodów
- 2 pojazdy ciężkie
- 4 agregatów prądotwórczych
- 3 motopompy
- lekkie pokrycie drogowe
- most niskowodny
Żandarmeria Wojskowa
- 110 żołnierzy
- 12 samochodów
Pomorski Oddział Straży Granicznej w Szczecinie
- 70 funkcjonariuszy
- 8 samochodów

WSTĘPNE WNIOSKI
PO AWARII

Wstępne wnioski


Konieczne jest zaopatrzenie jednostek organizacyjnych ważnych dla
funkcjonowania administracji publicznej oraz gwarantujących
świadczenie usług społecznych w urządzenia awaryjnego zasilania
elektroenergetycznego



Konieczne jest opracowanie i uruchomienia programu edukacyjnego,
mającego na celu zapoznanie mieszkańców z potencjalnymi
zagrożeniami charakterystycznymi dla poszczególnych powiatów oraz
sposobami optymalnych zachowań



Konieczna jest rozbudowa systemów kierowania i informowania,
wykorzystywanych przez organy samorządu terytorialnego w procesie
reagowania kryzysowego

PODSUMOWANIE
• Sprawne
funkcjonowanie
kryzysowego
przyczyniło
rozmiarów katastrofy

systemu
się
do

zarządzania
ograniczenia

• Szybkie zwołanie Zespołów Zarządzania Kryzysowego
pozwoliło na koordynację działań od momentu
powstania sytuacji kryzysowej
• Wspólne informowanie mieszkańców o skutkach
katastrofy i postępach w prowadzeniu akcji ratowniczej
umożliwiło jednolity przekaz i niezakłóconą pracę
centrów zarządzania kryzysowego

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE

65

Powołanie Zespołu ds. Zbadania Przyczyn i Skutków
Katastrofy Energetycznej Zarządzeniem Wojewody
Zachodniopomorskiego nr 154/2008
z dnia 22 kwietnia 2008r.
Określenie przyczyn i skutków katastrofy
elektroenergetycznej
zaistniałej w części województwa zachodniopomorskiego.
Zbilansowanie strat i szkód powstałych
w wyniku katastrofy elektroenergetycznej
oraz kosztów prowadzenia działań ratowniczych.
Opracowanie założeń
do „Strategii Bezpieczeństwa Energetycznego
dla Województwa Zachodniopomorskiego”.
66

Raport Zespołu ds. Zbadania Przyczyn
i Skutków Katastrofy Energetycznej

WNIOSKI I ZALECENIA

67

68

Bezpośrednie przyczyny katastrofy energetycznej

 Obciążenia sadzią przewodów linii energetycznych przekroczyły
znacznie, co najmniej o kilkadziesiąt procent, przyjęte w
obliczeniach normowe wartości katastrofalne,
 Dodatkowym czynnikiem, mającym wpływ na przebieg zdarzeń i
rozległość uszkodzeń, były obfite opady deszczu w okresie
poprzedzającym awarię, co spowodowało podniesienie poziomu wód
gruntowych i w efekcie rozmiękczenie gruntu,
 Efektem było obniżenie stabilności posadowienia zarówno słupów
linii elektroenergetycznych jak i rosnących w pobliżu linii drzew.

69

Skutki ekonomiczne katastrofy energetycznej







KOSZTY AKCJI RATOWNICZEJ: 829 731,34 zł
KOSZTY PONIESIONE PRZEZ ZAKŁADY, FIRMY,
SPÓŁKI, SZPITALE: 45 172 424,12 zł
KOSZTY PONIESIONE PRZEZ POWIATY I GMINY :
979 468,41 zł
CAŁKOWITE KOSZTY: 46 981 623,87 zł

Koszty niedostarczonej energii elektrycznej oszacowano
na kwotę powyżej 60 milionów zł.
70

Raport dostrzega potrzebę
powołania stałego zespołu :
Wojewódzkiej Rady do spraw
Bezpieczeństwa Energetycznego

71

72

Powołanie Wojewódzkiej Rady
ds. Bezpieczeństwa Energetycznego
Zarządzenie Wojewody Zachodniopomorskiego

nr 435/2008 z dnia 30 września 2008r.

73

ZADANIA WOJEWÓDZKIEJ RADY
ds. BEZPIECZEŃSTWA ENERGETYCZNEGO
1. Nadzór nad realizacją wniosków i zaleceń wynikających z Raportu Zespołu
ds. Zbadania Przyczyn i Skutków Katastrofy Energetycznej w aglomeracji
szczecińskiej i części województwa zachodniopomorskiego.
2. Nadzór nad powstaniem oraz wdrażaniem Strategii Bezpieczeństwa
Energetycznego dla Województwa Zachodniopomorskiego.
3. Monitorowanie funkcjonowania systemu elektroenergetycznego, gazowego
i ciepłowniczego na terenie województwa zachodniopomorskiego.
4. Inicjowanie działań i projektów związanych z rozwojem energetyki na terenie
województwa zachodniopomorskiego.
5. Monitorowanie realizacji planów rozwoju przedsiębiorstw energetycznych.
6. Wspieranie działań samorządu województwa w zakresie tworzenia projektów
planu zaopatrzenia w energię elektryczną, gaz oraz ciepło.
7. Inicjowanie działań wspierających rozwój energetyki odnawialnej.
74

Dziękuję za uwagę

75


Slide 71

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE
Wydział Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego

Olsztyn 20 luty 2009 r.
Waldemar Redmer
1

2

Bezpośrednią przyczyną awarii systemu
elektroenergetycznego w nocy 7-8 kwietnia

2008 r. był szczególnie niekorzystny splot
warunków atmosferycznych prowadzący do
licznych uszkodzeń linii elektroenergetycznych
3

Temperatura powietrza
st. C
8,0
S z c z ec in
7,0

Ś w inoujś c ie
G oleniów

6,0

5,0

4,0

3,0

2,0

1,0

0,0

-1,0

-2,0

-3,0
2008-04-07

2008-04-07

2008-04-07

2008-04-07

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-09

00:00

06:00

12:00

18:00

00:00

06:00

12:00

18:00

00:00

d a ta / g o d z .

4

Prędkość wiatru
Charakterystyczne prędkości wiatru wg PN-77/B-02011

m /s

Strefa I
– Szczecin
– 20 m/s
Strefa II – Goleniów – 24 m/s
Strefa IIa – Świnoujście – 27 m/s

14
S z c z ec in
13
12

Ś w inoujś c ie
G oleniów

11
Kierunek
wiatru wg IMiGW:
10
16:00÷21:00
– PN i PN-ZACH, 3÷6 m/s
22:00÷01:00
– ZACH-PN, 3÷4 m/s
9
02:00÷14:00 – ZACH, 4÷8 m/s
8
7
6
5
4
3
2
1
0
2008-04-07 00:00 2008-04-07 06:00 2008-04-07 12:00 2008-04-07 18:00 2008-04-08 00:00 2008-04-08 06:00 2008-04-08 12:00 2008-04-08 18:00 2008-04-09 00:00
d a ta / g o d z .

5

Rodzaje opadu


Początkowo intensywny opad deszczu, a później
śniegu z deszczem i śniegu



Suma opadów 8:00 07.04 do 8:00 08.04 lokalnie
48 l/m2 w równoważniku wodnym (4,8 cm/m2)



Lokalnie odnotowana gęstość śniegu:
 

2 ,1 kN/m

2

 7 ,8 kN/m

3

0 ,27 m
6

Niewielki pobór energii elektrycznej w
godzinach nocnych z 07 na 08 04 2008 był
przyczyną schłodzenia przewodów
napowietrznych linii energetycznych do
temperatury zamarzania śniegu, co
sprzyjało osadzaniu się sadzi.

7

8

9

Wielkości Obciążeń Przewodów Sadzią
A F L – 6 2 40 m m

2

d = 2 1,7 m m
S a d ź n o rm a ln a
[N /m ]
S a d ź k a ta strofa ln a

A F L – 8 5 25 m m
d = 3 1,5 m m

8 ,7

1 7,4

2 2,8

S a d ź 7 -8 k w ietn ia

3 8,0

4 5,2

[N /m ]

 = 118 %

 = 98 %

9 ,7

1 9,7

76

53

[N /m ]

C ięża r p rzew o d u
[N /m ]
P rzek ro czen ie k atastro fa ln ych ob cią żeń
[% ]

2

Ciężar sadzi na jednym przewodzie długości 300 m:
45,2  300 = 13560 N = 13,56 kN

10

Upadek słupów

11

Zniszczenia konstrukcji
na skutek przeciążenia przewodów
L in ie



220 k V (1)

110 k V (5)

2

1

3

Z łam an ie trzon u słu p a

14

6

20

S k ręcen ia trzon ów



6

6

U szk od zen ia p op rzeczn ik ów ze św iatłow od em



8

8

U szk od zen ia p op rzeczn ik ów b ez św iatłow od u



3

3

1



1

17

24

41

P rzew rócen ia

In n e


12

Formy zniszczenia słupów
Złamania słupów
220 kV

110 kV

13

14

15

Zniszczenia kaskadowe
Linia 220 kV

Linia 15 kV
Linia 110 kV

16

17

18

19

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE

20

Przebieg katastrofy energetycznej w Szczecinie
Police 220 kV

Glinki 220 kV

220kV
Awaria godz. 0.02
Police 110 kV

Glinki 110 kV

8.04.2008 r.

110kV

Szczecin

Awaria godz. 1.06
EC Szczecin
Pomorzany 110 kV

~

8.04.2008 r.

Morzyczyn

Dąbie

Zdroje

110 kV

~

Awaria godz. 3.34

Pomorzany

Morzyczyn
220 kV

8.04.2008 r.
110kV

Żydowce

Awaria godz. 1.55
8.04.2008 r.
Dolna Odra

220kV

~

110kV

Krajnik

~ ~ ~ ~

21

Około godz. 20, dnia 7.04.2008 r. w zachodniej części województwa zaczyna
padać intensywny deszcz przechodzący w deszcz ze śniegiem

Zasięg opadów
deszczu i deszczu
ze śniegiem

Rozmiar katastrofy w województwie
zachodniopomorskim w godzinach
porannych dnia 8.04.2008 r.

Powiat gryfiński: gminy północne
liczba ludności ok.. 30 000
Powiat kamieński: cały
liczba ludności ok.. 47 000
Powiatu gryficki: gminy południowe
liczba ludności ok.. 20 000
Powiat goleniowski: cały
liczba ludności ok.. 78 000

Powiat policki cały
liczba ludności ok.. 63 000
Powiat pyrzycki północne gminy
liczba ludności ok.. 10 000
Powiat stargardzki: bez miasta
Stargard Szczeciński
liczba ludności ok. 40 000
Szczecin dzielnice lewobrzeża
liczba ludności ok.. 300 000
Świnoujście
liczba ludności ok. 40 000
Razem o godz. 7.00 dnia 8.04 w
województwie zachodniopomorskim
ok. 628 000 mieszkańców
pozbawionych było energii
elektrycznej
23

Przebieg zdarzeń w dniu 8 kwietnia 2008 r.

0.02 – awaria głównej linii energetycznej 220 kV Morzyczyn – Police,
zasilającej Szczecin od wschodu;
3.30 – awaria głównej linii energetycznej 220 kV Krajnik – Glinki,
zasilającej Szczecin od południa,
- awarie trzech linii energetycznych 110 kV ;
- awarie licznych linii energetycznych średniego i niskiego napięcia
zasilających w prąd miejscowości w zachodnich powiatach województwa.
Powyższe awarie linii energetycznych spowodowały:
- przerwę w pracy elektrociepłowni Szczecin oraz Pomorzany w
Szczecinie,
- awarię 900 stacji transformatorowych,
- brak prądu w lewobrzeżnej części Szczecina oraz miejscowościach na
obszarze powiatów: stargardzkiego, goleniowskiego, kamieńskiego,
gryfińskiego, pyrzyckiego, gryfickiego, łobeskiego, miasta Świnoujście,
polickiego, w tym ZCh. „Police”.

WPŁYW AWARII
NA FUNKCJONOWANIE
INFRASTRUKTURY
KRYTYCZNEJ

Wpływ katastrofy na funkcjonowanie infrastruktury krytycznej

ŁĄCZNOŚĆ

RODZAJ ŁĄCZNOŚCI

DZIAŁANIE /FUNKCJONOWANIE

System łączności telefonicznej przewodowej

Działa tam, gdzie nie wykorzystywano aparatów telefonicznych
zasilanych z sieci energetycznej

System łączności telefonicznej – mobilnej
/TK/

Realizowała tylko połączenia alarmowe, częściowo funkcjonował
operator TK „Plus”

Internet

Nie funkcjonował

Łączność w systemie reagowania
kryzysowego

Funkcjonowała we wszystkich centrach zarządzania kryzysowego
łączność radiotelefoniczna posiadająca awaryjne zasilanie z
akumulatorów

Wpływ katastrofy na funkcjonowanie infrastruktury krytycznej

Transport i komunikacja
Transport kolejowy
- unieruchomiona linia kolejowa Szczecin – Świnoujście z powodu uszkodzenia
trakcji elektrycznej
-Szczecin – Stargard Szczeciński – brak zasilania /użycie lokomotyw
spalinowych/

Transport drogowy

Poważne utrudnienia na wszystkich drogach objętych opadami śniegu

Zaopatrzenie w wodę
- duże ujęcia wody były zasilane własnymi agregatami prądotwórczymi,
-małe ujęcia wody nie posiadające własnych agregatów prądotwórczych były
zasilane agregatami przewoźnymi, dostarczonymi przez Państwową Straż
Pożarną i Jednostki Wojskowe /od drugiego dnia awarii/,
- agregaty prądotwórcze były też używane rotacyjnie do napełniania
zbiorników hydroforowych i utrzymania minimalnego ciśnienia w sieci
wodociągowej
- do części miejscowości gdzie nie było możliwości dostarczenia agregatów
prądotwórczych woda dowożona była beczkowozami

Szpitale
Wszystkie szpitale z obszaru objętego katastrofą energetyczną zasilane
były z awaryjnych źródeł zasilania.
- szpitale nie prowadziły planowych zabiegów operacyjnych za wyjątkiem
nagłych przypadków i sytuacji ratujących życie,

Zaopatrzenie w paliwo
Stacje paliwowe na obszarze objętym katastrofą nie prowadziły sprzedaży
ze względu na brak zasilania. Uruchomiono awaryjny system zaopatrzenia
szpitali w paliwo przez prywatnego dystrybutora.

Pozostałe utrudnienia
-nie funkcjonuje komunikacja tramwajowa w Szczecinie,
- nie funkcjonuje system zaopatrzenia w energię cieplną,
- występują utrudnienia w funkcjonowaniu oczyszczalni
ścieków,
- nieczynna jest sieć handlowa, w tym centra handlowe,
- nieczynne są banki oraz bankomaty,
- przerwana zostaje praca w zakładach produkcyjnych, a w tym
w: Stoczni
Szczecińskiej „Nowa”, Stoczni Remontowej „Gryfia”, Porcie
Morskim Szczecin – Świnoujście, ZCh. „Police” i w 4 dużych
zakładach przetwórstwa mięsnego,
- ograniczono działalność szkół i przedszkoli, nie
przeprowadzono w 13 szkołach egzaminów dla szóstoklasistów,
- nie działają kasy fiskalne, ale artykuły podstawowe m.in. leki,
środki higieniczne, żywność są sprzedawane.

Działanie systemu
zarządzania kryzysowego w
czasie awarii

AKTUALNY STAN PRAWNY

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 05 czerwca 1998 r.
O ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE
(Dz. U. Nr 80 z 2001 r. poz. 872)
Art. 15.
Wojewoda jako przedstawiciel Rady Ministrów odpowiada za wykonywanie polityki rządu na
obszarze województwa, a w szczególności:
4) zapewnia współdziałanie wszystkich jednostek organizacyjnych administracji rządowej
i samorządowej działających na obszarze województwa i kieruje ich działalnością
w zakresie zapobiegania zagrożeniu życia, zdrowia lub mienia oraz zagrożeniom
środowiska, bezpieczeństwa państwa i utrzymania porządku publicznego, ochrony praw
obywatelskich, a także zapobiegania klęskom żywiołowym i innym nadzwyczajnym
zagrożeniom oraz zwalczania i usuwania ich skutków na zasadach określonych
w ustawach,
4a) dokonuje oceny stanu zabezpieczenia przeciwpowodziowego województwa, opracowuje
plan operacyjny ochrony przed powodzią oraz ogłasza i odwołuje pogotowie i alarm
przeciwpowodziowy,

Art. 16.
1.

Wojewoda może wydawać, w zakresie wykonywania funkcji przedstawiciela Rady
Ministrów, polecenia obowiązujące wszystkie organy administracji rządowej,
a w sytuacjach nadzwyczajnych, o których mowa w art. 15 pkt 4 i 4a, obowiązujące
również organy samorządu terytorialnego. O wydanych poleceniach wojewoda
niezwłocznie informuje właściwego ministra.

GŁOWNE KOMPETENCE W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 05 czerwca 1998 r.
O ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE
– Wydaje akty prawa miejscowego dla obszarów nie uporządkowanych aktami
prawa powszechnie obowiązującego.
– Planuje reagowanie kryzysowe województwa ustalając między innymi
kompetencje poszczególnych osób funkcyjnych.
– Koordynuje przebiegiem reagowania na sytuacje kryzysowe o wymiarze
ponad powiatowym.
– Wnioskuje o:
• wprowadzenie stanu klęski żywiołowej,
• użycie Sił Zbrojnych RP.
– Ogłasza:
• pogotowie i alarm przeciwpowodziowy,
• stan zagrożenia epidemicznego i stan epidemii,
• uruchomienie działań interwencyjnych w obliczu zagrożenia
radiacyjnego.
–Monitoruje stan bezpieczeństwa województwa oraz informuje, alarmuje i
ostrzega przed potencjalnymi zagrożeniami.
– Udziela wsparcia zagrożonym powiatom siłami i środkami z innych powiatów.
– Wnioskuje o wsparcie potencjału reagowania kryzysowego województwa
zachodniopomorskiego siłami i środkami z województw ościennych lub
wydzielonych z zasobów krajowych.

AKTUALNY STAN PRAWNY

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Art. 1.
Ustawa określa organy właściwe w sprawach zarządzania
kryzysowego oraz ich zadania i zasady działania w tej
dziedzinie, a także zasady finansowania zadań zarządzania
kryzysowego.

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Wojewoda
Wydział Bezpieczeństwa
i Zarządzania Kryzysowego
Zachodniopomorskiego Urzędu
Wojewódzkiego

Wojewódzkie zespolone służby,
inspekcje i straże
Wojewódzkie Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Wojewódzkie
Centrum
Zarządzania
Kryzysowego
Lekarz Koordynator
Ratownictwa
Medycznego

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Starosta
Komórka organizacyjna starostwa
powiatowego właściwa do spraw
zarządzania kryzysowego
Powiatowy Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Powiatowe
Centrum
Zarządzania
Kryzysowego

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Wójt, burmistrz, prezydent miasta
Komórka organizacyjna urzędu gminy
właściwa do spraw zarządzania
kryzysowego
Gminny Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Może tworzyć:

Gminne Centrum
Zarządzania
Kryzysowego

ZALEŻNOŚCI SŁUŻBOWE
w zakresie bezpieczeństwa powszechnego i porządku publicznego

SYTUACJA KRYZYSOWA

STAROSTA
POWIATU

WOJEWODA

STAN KLĘSKI ŻYWIOŁOWEJ
(W zakresie zarządzania kryzysowego)

WOJEWÓDZKI
ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

SYSTEM REAGOWANIA KRYZYSOWEGO WOJEWÓDZTWA ZACHODNIOPOMORSKIEGO

WOJEWÓDZKI
ZESPÓŁ
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

WOJEWODA

RZĄDOWY ZESPÓŁ
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO
RZĄDOWE
CENTRUM
BEZPIECZEŃSTWA

MONITOROWANIE, ANALIZA
UZYSKIWANYCH DANYCH,
PROGNOZOWANIE ZDARZEŃ

SĄSIEDNIE
WOJEWÓDZTWA
NIEMIECKIE
LANDY
NADGRANICZNE

WOJEWÓDZKIE CENTRUM ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO
INICJOWANIE DZIAŁAŃ REAGOWANIA KRYZYSOWEGO
ZABEZPIECZENIE OPERACYJNO – TECHNICZNE
I INFORMACYJNE

ŚRODKI
MASOWEGO
PRZEKAZU

STAROSTOWIE
POWIATÓW

RESORTOWE
STRUKTURY
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

WOJEWÓDZKIE
STANOWISKA
KIEROWANIA,
SŁUŻBY
OPERACYJNODYSPOZYTORSKIE

ORGANIZACJE
POZARZĄDOWE

POWIATOWE CENTRUM
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

SYSTEM
ALARMOWANIA
I OSTRZEGANIA
LUDNOŚCI

WOJEWODZKI ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

WOJEWODA ZACHODNIOPOMORSKI
– przewodniczący
DYREKTOR WYDZIAŁU BEZPIECZEŃSTWA
I ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO – zastępca przewodniczącego

40

STALI CZŁONKOWIE ZESPOŁU
KIEROWNICY ZESPOLONYCH SŁUŻB, INSPEKCJI I STRAŻY WOJEWÓDZKICH
ORGANY ADMINISTRACJI NIEZESPOLONEJ
INNI CZOŁONKOWIE ZESPOŁU
PRZEDSTAWICIELE ZACHODNIOPOMORSKIEGO URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO W SZCZECINIE

INNE OSOBY ZAPROSZONE DO UDZIAŁU W PRACACH ZESPOŁU

GRUPA OPERACYJNA

ZAPEWNIA
FUNKCJONOWANIE

DORAŹNIE

WYDZIAŁ BEZPIECZEŃSTWA I ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

STALI
CZŁONKOWIE
ZESPOŁU

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Wojewoda Zachodniopomorski – przewodniczący;
2) Dyrektor Wydziału Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego
w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie –
zastępca przewodniczącego;
3) Marszałek Województwa Zachodniopomorskiego;
4) Komendant Wojewódzki Policji w Szczecinie;
5) Zachodniopomorski Komendant Wojewódzki Państwowej Straży
Pożarnej;
6) Szef Wojewódzkiego Sztabu Wojskowego w Szczecinie;
7) Dyrektor Wydziału Infrastruktury w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie;
8) Dyrektor Zachodniopomorskiego Centrum Organizacji i Promocji Zdrowia.

KIEROWNICY
ZESPOLONYCH
SŁUŻB, INSPEKCJI
I STRAŻY
WOJEWÓDZKICH

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego;
2) Zachodniopomorski Wojewódzki Konserwator Zabytków;
3) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Ochrony
Roślin i Nasiennictwa
4) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska;
5) Zachodniopomorski Wojewódzki Lekarz Weterynarii;
6) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Farmaceutyczny;
7) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej;
8) Zachodniopomorski Kurator Oświaty;
9) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego;
10)
Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Transportu Drogowego

ORGANY
ADMINISTRACJI
NIEZESPOLONEJ

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Komendant Pomorskiego Oddziału Straży Granicznej w Szczecinie;
2) Komendant Pomorskiego Dywizjonu Straży Granicznej w Świnoujściu;
3) Dyrektor Urzędu Morskiego w Szczecinie;
4) Przedstawiciel Dyrektora Urzędu Morskiego w Słupsku;
5) Dyrektor Izby Celnej w Szczecinie;
6) Dyrektor Urzędu Żeglugi Śródlądowej w Szczecinie;
7) Dyrektor Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Szczecinie;
8) Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny w Szczecinie.

INNI
CZOŁONKOWIE
ZESPOŁU

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Dyrektor Delegatury Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego
w Szczecinie;
2) Prokurator Okręgowy w Szczecinie;
3) Dyrektor Zachodniopomorskiego Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych w Szczecinie;
4) Dyrektor Oddziału Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad w Szczecinie;
5) Dyrektor Oddziału Regionalnego PKP Polskie Linie Kolejowe
w Szczecinie;
6) Dyrektor Zachodniopomorskiego Oddziału Wojewódzkiego
Narodowego Funduszu Zdrowia;
7) Kierownik Biura Prognoz Meteorologicznych Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej w Szczecinie;
8) Dyrektor Północno-Zachodniego Oddziału Terenowego Urzędu
Regulacji Energetyki w Szczecinie.

PRZEDSTAWICIELE
ZACHODNIOPOMORSKIEGO
URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO
W SZCZECINIE

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Dyrektor Generalny Zachodniopomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Szczecinie;
2) Dyrektor Wydział Środowiska i Rolnictwa;
3) Dyrektor Wydział Polityki Społecznej;
4) Dyrektor Wydziału Finansów i Budżetu w Zachodniopomorskim
Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie;
5) Kierownik Biura Prawnego w Zachodniopomorskim Urzędzie
Wojewódzkim w Szczecinie;
6) Rzecznik Prasowy Wojewody Zachodniopomorskiego.

PODJĘTE DZIAŁANIA
W CELU OGRANICZENIA
SKUTKÓW AWARII

48

Godz. 19.14, dnia 7.04.2008 r.
Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego
otrzymuje od Biura Prognoz Meteorologicznych w
Szczecinie ostrzeżenie nr 16 o intensywnych opadach
deszczu przechodzących w deszcz ze śniegiem.
Ostrzeżenie przewiduje silne opady deszczu i deszczu ze
śniegiem w ciągu najbliższych 18 godzin, do 25-30 mm.
Przewidywane są utrudnienia komunikacyjne i na terenach
zurbanizowanych.

49

Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego zgodnie z procedurą rozsyła
w godz. 20.08 – 20.31 ostrzeżenia do mediów /17/ i jednostek samorządu
terytorialnego oraz innych ogniw ważnych dla systemu zarządzania
kryzysowego województwa /33/. Łącznie 50 odbiorców.

50

Najważniejsze działania podejmowane przez wojewódzką administrację
rządową.

I dzień katastrofy /8 kwietnia/
1. Uruchomienie pracy zespołów zarządzania kryzysowego
- wojewódzkiego – praca na dwóch stanowiskach w Urzędzie Miasta Szczecin i Urzędzie
Wojewódzkim /posiedzenia w odstępach 2 – 3 godziny. Zakończone konferencją prasową/,
- powiatowych i gminnych – praca całodobowa z wykorzystaniem systemu łączności
radiotelefonicznej Wojewody i PSP
2. Nadawanie komunikatów radiowych do mieszkańców, przy wykorzystaniu rozgłośni
zlokalizowanych poza Szczecinem
3. Uruchomienie komunikacji autobusowej w Szczecinie.
4. Odwołanie obowiązku uczestnictwa w zajęciach szkolnych – szkoły otwarte.
5. Monitoring funkcjonowania:

- szpitali – wzmocnienie agregatami, dowóz paliwa i wody, zorganizowanie punktu dializ, apel
o przyjmowanie pacjentów w przychodniach,
- systemu wodno – kanalizacyjnego – kontrola zrzutu ścieków, przygotowanie sprzętu do
dowozu wody /PSP, SZ/,
- zakładów o dużym i zwiększonym ryzyku – np.. ZCh Police, wzmocnienie agregatem
urządzeń do chłodzenia instalacji z amoniakiem.
51

6. Monitorowanie prac związanych z przywracaniem energii
7. Wystąpienie do Ministra Finansów o uruchomienie sprzedaży podstawowych produktów
żywnościowych z pominięciem kas fiskalnych – ręczna rejestracja sprzedaży.
8. Zorganizowanie zwiększonej ilości patroli na ulicach: policja, wojsko /żandarmeria / straż
graniczna.
9. Wywóz produktów mrożonych z marketów – samochodami chłodniami do magazynów
rejonowych.

10. Uruchomienie pomocy społecznej.
11. W związku ze zmniejszoną ilością pociągów – pociągi pośpieszne zatrzymywane są na
wszystkich stacjach.
12. Przywracanie energii w I kolejności na elektrociepłowni w Szczecinie.

52

KALENDARIUM DZIAŁAŃ SYSTEMU ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
w dniu 8 kwietnia 2008 r.
4.20 – powołanie w Szczecinie miejskiego zespołu zarządzania kryzysowego;
5.15 – pierwsze posiedzenie miejskiego zespołu zarządzania kryzysowego;
6.00 – spotkanie członków wojewódzkiego zespołu zarządzania kryzysowego;
7.30 - wspólne posiedzenie wojewódzkiego i miejskiego zespołu zarządzania
kryzysowego pod przewodnictwem Wojewody Zachodniopomorskiego i
Prezydenta Szczecina;
7.00 – 9.00 – zbierają się zespoły reagowania kryzysowego w powiatach:
goleniowskim, polickim, stargardzkim, kamieńskim;
8.00 - 11.00 – zbierają się zespoły zarządzania kryzysowego w gminach
objętych awarią energetyczną oraz dodatkowo w mieście Kamień Pomorski i
Trzebiatów ze względu na wystąpienie zagrożenia powodziowego.
8 kwietnia odbywają się wspólne posiedzenia wojewódzkiego i miejskiego zespołu
zarządzania kryzysowego, na których omawiana jest aktualna sytuacja energetyczna,
przeciwpowodziowa oraz stan bezpieczeństwa i porządku publicznego w Szczecinie i na
obszarze powiatów objętych sytuacją kryzysową. Posiedzenia zespołów kończyły się
każdorazowo konferencjami prasowymi, w ramach których przekazywane były dla
mediów dane o aktualnej sytuacji w Szczecinie i na obszarze województwa.
Od dnia 9 kwietnia Wojewódzki Zespół Zarządzania Kryzysowego funkcjonuje w
Urzędzie Wojewódzkim zachowując tryb pracy podobny jak dzień wcześniej
Wojewoda Zachodniopomorski wraz z Komendantem Wojewódzkim PSP jedzie do
miejscowości objętych awarią i uczestniczy w posiedzeniach powiatowych zespołów
zarządzania kryzysowego m.in. w Starostwie Powiatowym w Goleniowie i Kamieniu
Pomorskim.

SCHEMAT KIEROWANIA /ZARZĄDZANIA/
WOJEWODA ZACHODNIOPOMORSKI
WOJEWÓDZKI ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
Wojewódzkie służby, inspekcje, straże
i jednostki organizacyjne wchodzące
w skład systemu reagowania kryzysowego

WCZK

Prezydent Szczecina

Starosta Policki

Starosta Kamieński

Starosta Goleniowski

MCZK

PCZK

PCZK

PCZK

Starosta Stargardzki

Starosta Gryficki

Starosta Gryfiński

Prezydent Świnoujścia

PCZK

PCZK

PCZK

MCZK

GCZK-7

GCZK-3

GCZK-2

GCZK-3

GCZK-2

GCZK-5

Działania podjęte w związku z awarią
Pomoc dla mieszkańców
W związku z zaistniałą awarią sieci energetycznej Wojewoda zwrócił się do
jednostek samorządu terytorialnego, z obszaru dotkniętego skutkami awarii
energetycznej, o:
-zorganizowanie niezbędnej pomocy dla mieszkańców w zakresie m.in.
dostaw żywności,
- wody oraz innego niezbędnego zaopatrzenia,
- objęcie - przez Ośrodki Pomocy Rodzinie, opieką osób potrzebujących
pomocy,
- zapewnienie warunków do skorzystania z urządzeń sanitarnych ( kąpiele,
opieka nad dziećmi).

Ochrona zdrowia /lekarz koordynator z Wojewódzkiego Stanowiska
Koordynacji Ratownictwa Medycznego/
Monitorowano funkcjonowanie szpitali.
Szpitalne oddziały intensywnej terapii i oddziały dializ w województwie
zasilane były agregatami własnymi lub dostarczonymi przez straż pożarną.
Dyrektorom szpitali przekazano telefon kontaktowy do dystrybutora
zaopatrującego agregaty prądotwórcze w paliwo.
Utrzymywano stały kontakt telefoniczny z Wojewódzką Stacją Pogotowia
Ratunkowego. Wojewódzka Stacja Pogotowia Ratunkowego nie odnotowała
zwiększonej ilości wezwań do zachorowań, nie zanotowano również wezwań
związanych z zaistniałym zdarzeniem.

Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny
sprawy sanitarno – epidemiologiczne
Podjęto natychmiastowe działania kontrolne w hurtowniach i sklepach spożywczych
w zakresie przechowywania artykułów spożywczych, zwłaszcza mrożonych.
W czasie kontroli ustalono, że żywność wymagająca przechowywania w chłodzie
była:
-przechowywana w podstawionych pod sklepy samochodach chłodniach w
monitorowanej temperaturze, odpowiedniej dla asortymentu żywności
- przetransportowana do magazynów rejonowych dużych sieci handlowych.

Część żywności nietrwałej mikrobiologicznie, w tym przetwory mleczne, wędliny,
mięso, mrożonki została wycofana z obrotu w ramach działań wynikających z
kontroli wewnętrznych.
Monitorowano jakość wody przeznaczonej do spożycia a także sytuację pod kątem
zagrożenia epidemiologicznego w szpitalach.

Wojewódzki Inspektorat Weterynarii - sprawy weterynaryjne
Inspektorzy powiatowych inspekcji weterynaryjnych podjęli działania kontrolne
z możliwością podejmowania decyzji o utylizacji żywności, która w wyniku
braku dopływu prądu do urządzeń chłodniczych mogła ulec zepsuciu.
Duże fermy drobiowe, pozostające bez podstawowego zasilania, zasilano
zastępczo z agregatów prądotwórczych. Zasilanie zastępcze znacznie
podniosło koszty produkcji w fermach.
Sytuacja w chłodniach składowych jest opanowana.

Sytuacja w oświacie
Z uwagi na niedogrzanie pomieszczeń, brak dostaw ciepła i energii elektrycznej
8 kwietnia, zajęcia lekcyjne we wszystkich gimnazjach i szkołach
ponadgimnazjalnych odwołano.
9 kwietnia w wielu miejscowościach zajęcia skrócono, bądź odwołano.
Odwołano sprawdzian szóstoklasistów w 8 szkołach podstawowych na terenie
Szczecina oraz w 5 w terenie ( Stargard Szczeciński, Koszewo, Sowno,
Grzedzice, Goleniów).
Wojewódzki Kurator Oświaty na bieżąco informował Wojewodę o ilości placówek
oświatowych, w których nie prowadzone były zajęcia szkolne z powodu awarii
zasilania energetycznego.

Siły i środki uczestniczące w likwidacji skutków katastrofy energetycznej

Policja
- 465 funkcjonariuszy, w tym 112 ze Szkoły Policji w Pile,
140 funkcjonariuszy Oddziału Prewencji w Szczecinie,
65 funkcjonariuszy ruchu drogowego,
- 71 radiowozów
-nie odnotowano zdarzeń o charakterze kryminalnym lub
chuligańskim - mających związek z awarią sieci energetycznych.
Państwowa Straż Pożarna
Ratownicy PSP – ok. 250 dziennie
Samochody ratownicze – 6 /Poznań, Gorzów, Warszawa, Opole, Wrocław/
Samochody pożarnicze – ok. 55 dziennie
Agregaty prądotwórcze – ok. 106 dziennie
Motopompy – ok. 47 dziennie

Siły Zbrojne RP /średnio w ciągu dnia/
- 65 żołnierzy
- 15 samochodów
- 2 pojazdy ciężkie
- 4 agregatów prądotwórczych
- 3 motopompy
- lekkie pokrycie drogowe
- most niskowodny
Żandarmeria Wojskowa
- 110 żołnierzy
- 12 samochodów
Pomorski Oddział Straży Granicznej w Szczecinie
- 70 funkcjonariuszy
- 8 samochodów

WSTĘPNE WNIOSKI
PO AWARII

Wstępne wnioski


Konieczne jest zaopatrzenie jednostek organizacyjnych ważnych dla
funkcjonowania administracji publicznej oraz gwarantujących
świadczenie usług społecznych w urządzenia awaryjnego zasilania
elektroenergetycznego



Konieczne jest opracowanie i uruchomienia programu edukacyjnego,
mającego na celu zapoznanie mieszkańców z potencjalnymi
zagrożeniami charakterystycznymi dla poszczególnych powiatów oraz
sposobami optymalnych zachowań



Konieczna jest rozbudowa systemów kierowania i informowania,
wykorzystywanych przez organy samorządu terytorialnego w procesie
reagowania kryzysowego

PODSUMOWANIE
• Sprawne
funkcjonowanie
kryzysowego
przyczyniło
rozmiarów katastrofy

systemu
się
do

zarządzania
ograniczenia

• Szybkie zwołanie Zespołów Zarządzania Kryzysowego
pozwoliło na koordynację działań od momentu
powstania sytuacji kryzysowej
• Wspólne informowanie mieszkańców o skutkach
katastrofy i postępach w prowadzeniu akcji ratowniczej
umożliwiło jednolity przekaz i niezakłóconą pracę
centrów zarządzania kryzysowego

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE

65

Powołanie Zespołu ds. Zbadania Przyczyn i Skutków
Katastrofy Energetycznej Zarządzeniem Wojewody
Zachodniopomorskiego nr 154/2008
z dnia 22 kwietnia 2008r.
Określenie przyczyn i skutków katastrofy
elektroenergetycznej
zaistniałej w części województwa zachodniopomorskiego.
Zbilansowanie strat i szkód powstałych
w wyniku katastrofy elektroenergetycznej
oraz kosztów prowadzenia działań ratowniczych.
Opracowanie założeń
do „Strategii Bezpieczeństwa Energetycznego
dla Województwa Zachodniopomorskiego”.
66

Raport Zespołu ds. Zbadania Przyczyn
i Skutków Katastrofy Energetycznej

WNIOSKI I ZALECENIA

67

68

Bezpośrednie przyczyny katastrofy energetycznej

 Obciążenia sadzią przewodów linii energetycznych przekroczyły
znacznie, co najmniej o kilkadziesiąt procent, przyjęte w
obliczeniach normowe wartości katastrofalne,
 Dodatkowym czynnikiem, mającym wpływ na przebieg zdarzeń i
rozległość uszkodzeń, były obfite opady deszczu w okresie
poprzedzającym awarię, co spowodowało podniesienie poziomu wód
gruntowych i w efekcie rozmiękczenie gruntu,
 Efektem było obniżenie stabilności posadowienia zarówno słupów
linii elektroenergetycznych jak i rosnących w pobliżu linii drzew.

69

Skutki ekonomiczne katastrofy energetycznej







KOSZTY AKCJI RATOWNICZEJ: 829 731,34 zł
KOSZTY PONIESIONE PRZEZ ZAKŁADY, FIRMY,
SPÓŁKI, SZPITALE: 45 172 424,12 zł
KOSZTY PONIESIONE PRZEZ POWIATY I GMINY :
979 468,41 zł
CAŁKOWITE KOSZTY: 46 981 623,87 zł

Koszty niedostarczonej energii elektrycznej oszacowano
na kwotę powyżej 60 milionów zł.
70

Raport dostrzega potrzebę
powołania stałego zespołu :
Wojewódzkiej Rady do spraw
Bezpieczeństwa Energetycznego

71

72

Powołanie Wojewódzkiej Rady
ds. Bezpieczeństwa Energetycznego
Zarządzenie Wojewody Zachodniopomorskiego

nr 435/2008 z dnia 30 września 2008r.

73

ZADANIA WOJEWÓDZKIEJ RADY
ds. BEZPIECZEŃSTWA ENERGETYCZNEGO
1. Nadzór nad realizacją wniosków i zaleceń wynikających z Raportu Zespołu
ds. Zbadania Przyczyn i Skutków Katastrofy Energetycznej w aglomeracji
szczecińskiej i części województwa zachodniopomorskiego.
2. Nadzór nad powstaniem oraz wdrażaniem Strategii Bezpieczeństwa
Energetycznego dla Województwa Zachodniopomorskiego.
3. Monitorowanie funkcjonowania systemu elektroenergetycznego, gazowego
i ciepłowniczego na terenie województwa zachodniopomorskiego.
4. Inicjowanie działań i projektów związanych z rozwojem energetyki na terenie
województwa zachodniopomorskiego.
5. Monitorowanie realizacji planów rozwoju przedsiębiorstw energetycznych.
6. Wspieranie działań samorządu województwa w zakresie tworzenia projektów
planu zaopatrzenia w energię elektryczną, gaz oraz ciepło.
7. Inicjowanie działań wspierających rozwój energetyki odnawialnej.
74

Dziękuję za uwagę

75


Slide 72

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE
Wydział Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego

Olsztyn 20 luty 2009 r.
Waldemar Redmer
1

2

Bezpośrednią przyczyną awarii systemu
elektroenergetycznego w nocy 7-8 kwietnia

2008 r. był szczególnie niekorzystny splot
warunków atmosferycznych prowadzący do
licznych uszkodzeń linii elektroenergetycznych
3

Temperatura powietrza
st. C
8,0
S z c z ec in
7,0

Ś w inoujś c ie
G oleniów

6,0

5,0

4,0

3,0

2,0

1,0

0,0

-1,0

-2,0

-3,0
2008-04-07

2008-04-07

2008-04-07

2008-04-07

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-09

00:00

06:00

12:00

18:00

00:00

06:00

12:00

18:00

00:00

d a ta / g o d z .

4

Prędkość wiatru
Charakterystyczne prędkości wiatru wg PN-77/B-02011

m /s

Strefa I
– Szczecin
– 20 m/s
Strefa II – Goleniów – 24 m/s
Strefa IIa – Świnoujście – 27 m/s

14
S z c z ec in
13
12

Ś w inoujś c ie
G oleniów

11
Kierunek
wiatru wg IMiGW:
10
16:00÷21:00
– PN i PN-ZACH, 3÷6 m/s
22:00÷01:00
– ZACH-PN, 3÷4 m/s
9
02:00÷14:00 – ZACH, 4÷8 m/s
8
7
6
5
4
3
2
1
0
2008-04-07 00:00 2008-04-07 06:00 2008-04-07 12:00 2008-04-07 18:00 2008-04-08 00:00 2008-04-08 06:00 2008-04-08 12:00 2008-04-08 18:00 2008-04-09 00:00
d a ta / g o d z .

5

Rodzaje opadu


Początkowo intensywny opad deszczu, a później
śniegu z deszczem i śniegu



Suma opadów 8:00 07.04 do 8:00 08.04 lokalnie
48 l/m2 w równoważniku wodnym (4,8 cm/m2)



Lokalnie odnotowana gęstość śniegu:
 

2 ,1 kN/m

2

 7 ,8 kN/m

3

0 ,27 m
6

Niewielki pobór energii elektrycznej w
godzinach nocnych z 07 na 08 04 2008 był
przyczyną schłodzenia przewodów
napowietrznych linii energetycznych do
temperatury zamarzania śniegu, co
sprzyjało osadzaniu się sadzi.

7

8

9

Wielkości Obciążeń Przewodów Sadzią
A F L – 6 2 40 m m

2

d = 2 1,7 m m
S a d ź n o rm a ln a
[N /m ]
S a d ź k a ta strofa ln a

A F L – 8 5 25 m m
d = 3 1,5 m m

8 ,7

1 7,4

2 2,8

S a d ź 7 -8 k w ietn ia

3 8,0

4 5,2

[N /m ]

 = 118 %

 = 98 %

9 ,7

1 9,7

76

53

[N /m ]

C ięża r p rzew o d u
[N /m ]
P rzek ro czen ie k atastro fa ln ych ob cią żeń
[% ]

2

Ciężar sadzi na jednym przewodzie długości 300 m:
45,2  300 = 13560 N = 13,56 kN

10

Upadek słupów

11

Zniszczenia konstrukcji
na skutek przeciążenia przewodów
L in ie



220 k V (1)

110 k V (5)

2

1

3

Z łam an ie trzon u słu p a

14

6

20

S k ręcen ia trzon ów



6

6

U szk od zen ia p op rzeczn ik ów ze św iatłow od em



8

8

U szk od zen ia p op rzeczn ik ów b ez św iatłow od u



3

3

1



1

17

24

41

P rzew rócen ia

In n e


12

Formy zniszczenia słupów
Złamania słupów
220 kV

110 kV

13

14

15

Zniszczenia kaskadowe
Linia 220 kV

Linia 15 kV
Linia 110 kV

16

17

18

19

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE

20

Przebieg katastrofy energetycznej w Szczecinie
Police 220 kV

Glinki 220 kV

220kV
Awaria godz. 0.02
Police 110 kV

Glinki 110 kV

8.04.2008 r.

110kV

Szczecin

Awaria godz. 1.06
EC Szczecin
Pomorzany 110 kV

~

8.04.2008 r.

Morzyczyn

Dąbie

Zdroje

110 kV

~

Awaria godz. 3.34

Pomorzany

Morzyczyn
220 kV

8.04.2008 r.
110kV

Żydowce

Awaria godz. 1.55
8.04.2008 r.
Dolna Odra

220kV

~

110kV

Krajnik

~ ~ ~ ~

21

Około godz. 20, dnia 7.04.2008 r. w zachodniej części województwa zaczyna
padać intensywny deszcz przechodzący w deszcz ze śniegiem

Zasięg opadów
deszczu i deszczu
ze śniegiem

Rozmiar katastrofy w województwie
zachodniopomorskim w godzinach
porannych dnia 8.04.2008 r.

Powiat gryfiński: gminy północne
liczba ludności ok.. 30 000
Powiat kamieński: cały
liczba ludności ok.. 47 000
Powiatu gryficki: gminy południowe
liczba ludności ok.. 20 000
Powiat goleniowski: cały
liczba ludności ok.. 78 000

Powiat policki cały
liczba ludności ok.. 63 000
Powiat pyrzycki północne gminy
liczba ludności ok.. 10 000
Powiat stargardzki: bez miasta
Stargard Szczeciński
liczba ludności ok. 40 000
Szczecin dzielnice lewobrzeża
liczba ludności ok.. 300 000
Świnoujście
liczba ludności ok. 40 000
Razem o godz. 7.00 dnia 8.04 w
województwie zachodniopomorskim
ok. 628 000 mieszkańców
pozbawionych było energii
elektrycznej
23

Przebieg zdarzeń w dniu 8 kwietnia 2008 r.

0.02 – awaria głównej linii energetycznej 220 kV Morzyczyn – Police,
zasilającej Szczecin od wschodu;
3.30 – awaria głównej linii energetycznej 220 kV Krajnik – Glinki,
zasilającej Szczecin od południa,
- awarie trzech linii energetycznych 110 kV ;
- awarie licznych linii energetycznych średniego i niskiego napięcia
zasilających w prąd miejscowości w zachodnich powiatach województwa.
Powyższe awarie linii energetycznych spowodowały:
- przerwę w pracy elektrociepłowni Szczecin oraz Pomorzany w
Szczecinie,
- awarię 900 stacji transformatorowych,
- brak prądu w lewobrzeżnej części Szczecina oraz miejscowościach na
obszarze powiatów: stargardzkiego, goleniowskiego, kamieńskiego,
gryfińskiego, pyrzyckiego, gryfickiego, łobeskiego, miasta Świnoujście,
polickiego, w tym ZCh. „Police”.

WPŁYW AWARII
NA FUNKCJONOWANIE
INFRASTRUKTURY
KRYTYCZNEJ

Wpływ katastrofy na funkcjonowanie infrastruktury krytycznej

ŁĄCZNOŚĆ

RODZAJ ŁĄCZNOŚCI

DZIAŁANIE /FUNKCJONOWANIE

System łączności telefonicznej przewodowej

Działa tam, gdzie nie wykorzystywano aparatów telefonicznych
zasilanych z sieci energetycznej

System łączności telefonicznej – mobilnej
/TK/

Realizowała tylko połączenia alarmowe, częściowo funkcjonował
operator TK „Plus”

Internet

Nie funkcjonował

Łączność w systemie reagowania
kryzysowego

Funkcjonowała we wszystkich centrach zarządzania kryzysowego
łączność radiotelefoniczna posiadająca awaryjne zasilanie z
akumulatorów

Wpływ katastrofy na funkcjonowanie infrastruktury krytycznej

Transport i komunikacja
Transport kolejowy
- unieruchomiona linia kolejowa Szczecin – Świnoujście z powodu uszkodzenia
trakcji elektrycznej
-Szczecin – Stargard Szczeciński – brak zasilania /użycie lokomotyw
spalinowych/

Transport drogowy

Poważne utrudnienia na wszystkich drogach objętych opadami śniegu

Zaopatrzenie w wodę
- duże ujęcia wody były zasilane własnymi agregatami prądotwórczymi,
-małe ujęcia wody nie posiadające własnych agregatów prądotwórczych były
zasilane agregatami przewoźnymi, dostarczonymi przez Państwową Straż
Pożarną i Jednostki Wojskowe /od drugiego dnia awarii/,
- agregaty prądotwórcze były też używane rotacyjnie do napełniania
zbiorników hydroforowych i utrzymania minimalnego ciśnienia w sieci
wodociągowej
- do części miejscowości gdzie nie było możliwości dostarczenia agregatów
prądotwórczych woda dowożona była beczkowozami

Szpitale
Wszystkie szpitale z obszaru objętego katastrofą energetyczną zasilane
były z awaryjnych źródeł zasilania.
- szpitale nie prowadziły planowych zabiegów operacyjnych za wyjątkiem
nagłych przypadków i sytuacji ratujących życie,

Zaopatrzenie w paliwo
Stacje paliwowe na obszarze objętym katastrofą nie prowadziły sprzedaży
ze względu na brak zasilania. Uruchomiono awaryjny system zaopatrzenia
szpitali w paliwo przez prywatnego dystrybutora.

Pozostałe utrudnienia
-nie funkcjonuje komunikacja tramwajowa w Szczecinie,
- nie funkcjonuje system zaopatrzenia w energię cieplną,
- występują utrudnienia w funkcjonowaniu oczyszczalni
ścieków,
- nieczynna jest sieć handlowa, w tym centra handlowe,
- nieczynne są banki oraz bankomaty,
- przerwana zostaje praca w zakładach produkcyjnych, a w tym
w: Stoczni
Szczecińskiej „Nowa”, Stoczni Remontowej „Gryfia”, Porcie
Morskim Szczecin – Świnoujście, ZCh. „Police” i w 4 dużych
zakładach przetwórstwa mięsnego,
- ograniczono działalność szkół i przedszkoli, nie
przeprowadzono w 13 szkołach egzaminów dla szóstoklasistów,
- nie działają kasy fiskalne, ale artykuły podstawowe m.in. leki,
środki higieniczne, żywność są sprzedawane.

Działanie systemu
zarządzania kryzysowego w
czasie awarii

AKTUALNY STAN PRAWNY

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 05 czerwca 1998 r.
O ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE
(Dz. U. Nr 80 z 2001 r. poz. 872)
Art. 15.
Wojewoda jako przedstawiciel Rady Ministrów odpowiada za wykonywanie polityki rządu na
obszarze województwa, a w szczególności:
4) zapewnia współdziałanie wszystkich jednostek organizacyjnych administracji rządowej
i samorządowej działających na obszarze województwa i kieruje ich działalnością
w zakresie zapobiegania zagrożeniu życia, zdrowia lub mienia oraz zagrożeniom
środowiska, bezpieczeństwa państwa i utrzymania porządku publicznego, ochrony praw
obywatelskich, a także zapobiegania klęskom żywiołowym i innym nadzwyczajnym
zagrożeniom oraz zwalczania i usuwania ich skutków na zasadach określonych
w ustawach,
4a) dokonuje oceny stanu zabezpieczenia przeciwpowodziowego województwa, opracowuje
plan operacyjny ochrony przed powodzią oraz ogłasza i odwołuje pogotowie i alarm
przeciwpowodziowy,

Art. 16.
1.

Wojewoda może wydawać, w zakresie wykonywania funkcji przedstawiciela Rady
Ministrów, polecenia obowiązujące wszystkie organy administracji rządowej,
a w sytuacjach nadzwyczajnych, o których mowa w art. 15 pkt 4 i 4a, obowiązujące
również organy samorządu terytorialnego. O wydanych poleceniach wojewoda
niezwłocznie informuje właściwego ministra.

GŁOWNE KOMPETENCE W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 05 czerwca 1998 r.
O ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE
– Wydaje akty prawa miejscowego dla obszarów nie uporządkowanych aktami
prawa powszechnie obowiązującego.
– Planuje reagowanie kryzysowe województwa ustalając między innymi
kompetencje poszczególnych osób funkcyjnych.
– Koordynuje przebiegiem reagowania na sytuacje kryzysowe o wymiarze
ponad powiatowym.
– Wnioskuje o:
• wprowadzenie stanu klęski żywiołowej,
• użycie Sił Zbrojnych RP.
– Ogłasza:
• pogotowie i alarm przeciwpowodziowy,
• stan zagrożenia epidemicznego i stan epidemii,
• uruchomienie działań interwencyjnych w obliczu zagrożenia
radiacyjnego.
–Monitoruje stan bezpieczeństwa województwa oraz informuje, alarmuje i
ostrzega przed potencjalnymi zagrożeniami.
– Udziela wsparcia zagrożonym powiatom siłami i środkami z innych powiatów.
– Wnioskuje o wsparcie potencjału reagowania kryzysowego województwa
zachodniopomorskiego siłami i środkami z województw ościennych lub
wydzielonych z zasobów krajowych.

AKTUALNY STAN PRAWNY

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Art. 1.
Ustawa określa organy właściwe w sprawach zarządzania
kryzysowego oraz ich zadania i zasady działania w tej
dziedzinie, a także zasady finansowania zadań zarządzania
kryzysowego.

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Wojewoda
Wydział Bezpieczeństwa
i Zarządzania Kryzysowego
Zachodniopomorskiego Urzędu
Wojewódzkiego

Wojewódzkie zespolone służby,
inspekcje i straże
Wojewódzkie Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Wojewódzkie
Centrum
Zarządzania
Kryzysowego
Lekarz Koordynator
Ratownictwa
Medycznego

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Starosta
Komórka organizacyjna starostwa
powiatowego właściwa do spraw
zarządzania kryzysowego
Powiatowy Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Powiatowe
Centrum
Zarządzania
Kryzysowego

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Wójt, burmistrz, prezydent miasta
Komórka organizacyjna urzędu gminy
właściwa do spraw zarządzania
kryzysowego
Gminny Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Może tworzyć:

Gminne Centrum
Zarządzania
Kryzysowego

ZALEŻNOŚCI SŁUŻBOWE
w zakresie bezpieczeństwa powszechnego i porządku publicznego

SYTUACJA KRYZYSOWA

STAROSTA
POWIATU

WOJEWODA

STAN KLĘSKI ŻYWIOŁOWEJ
(W zakresie zarządzania kryzysowego)

WOJEWÓDZKI
ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

SYSTEM REAGOWANIA KRYZYSOWEGO WOJEWÓDZTWA ZACHODNIOPOMORSKIEGO

WOJEWÓDZKI
ZESPÓŁ
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

WOJEWODA

RZĄDOWY ZESPÓŁ
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO
RZĄDOWE
CENTRUM
BEZPIECZEŃSTWA

MONITOROWANIE, ANALIZA
UZYSKIWANYCH DANYCH,
PROGNOZOWANIE ZDARZEŃ

SĄSIEDNIE
WOJEWÓDZTWA
NIEMIECKIE
LANDY
NADGRANICZNE

WOJEWÓDZKIE CENTRUM ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO
INICJOWANIE DZIAŁAŃ REAGOWANIA KRYZYSOWEGO
ZABEZPIECZENIE OPERACYJNO – TECHNICZNE
I INFORMACYJNE

ŚRODKI
MASOWEGO
PRZEKAZU

STAROSTOWIE
POWIATÓW

RESORTOWE
STRUKTURY
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

WOJEWÓDZKIE
STANOWISKA
KIEROWANIA,
SŁUŻBY
OPERACYJNODYSPOZYTORSKIE

ORGANIZACJE
POZARZĄDOWE

POWIATOWE CENTRUM
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

SYSTEM
ALARMOWANIA
I OSTRZEGANIA
LUDNOŚCI

WOJEWODZKI ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

WOJEWODA ZACHODNIOPOMORSKI
– przewodniczący
DYREKTOR WYDZIAŁU BEZPIECZEŃSTWA
I ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO – zastępca przewodniczącego

40

STALI CZŁONKOWIE ZESPOŁU
KIEROWNICY ZESPOLONYCH SŁUŻB, INSPEKCJI I STRAŻY WOJEWÓDZKICH
ORGANY ADMINISTRACJI NIEZESPOLONEJ
INNI CZOŁONKOWIE ZESPOŁU
PRZEDSTAWICIELE ZACHODNIOPOMORSKIEGO URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO W SZCZECINIE

INNE OSOBY ZAPROSZONE DO UDZIAŁU W PRACACH ZESPOŁU

GRUPA OPERACYJNA

ZAPEWNIA
FUNKCJONOWANIE

DORAŹNIE

WYDZIAŁ BEZPIECZEŃSTWA I ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

STALI
CZŁONKOWIE
ZESPOŁU

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Wojewoda Zachodniopomorski – przewodniczący;
2) Dyrektor Wydziału Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego
w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie –
zastępca przewodniczącego;
3) Marszałek Województwa Zachodniopomorskiego;
4) Komendant Wojewódzki Policji w Szczecinie;
5) Zachodniopomorski Komendant Wojewódzki Państwowej Straży
Pożarnej;
6) Szef Wojewódzkiego Sztabu Wojskowego w Szczecinie;
7) Dyrektor Wydziału Infrastruktury w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie;
8) Dyrektor Zachodniopomorskiego Centrum Organizacji i Promocji Zdrowia.

KIEROWNICY
ZESPOLONYCH
SŁUŻB, INSPEKCJI
I STRAŻY
WOJEWÓDZKICH

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego;
2) Zachodniopomorski Wojewódzki Konserwator Zabytków;
3) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Ochrony
Roślin i Nasiennictwa
4) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska;
5) Zachodniopomorski Wojewódzki Lekarz Weterynarii;
6) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Farmaceutyczny;
7) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej;
8) Zachodniopomorski Kurator Oświaty;
9) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego;
10)
Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Transportu Drogowego

ORGANY
ADMINISTRACJI
NIEZESPOLONEJ

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Komendant Pomorskiego Oddziału Straży Granicznej w Szczecinie;
2) Komendant Pomorskiego Dywizjonu Straży Granicznej w Świnoujściu;
3) Dyrektor Urzędu Morskiego w Szczecinie;
4) Przedstawiciel Dyrektora Urzędu Morskiego w Słupsku;
5) Dyrektor Izby Celnej w Szczecinie;
6) Dyrektor Urzędu Żeglugi Śródlądowej w Szczecinie;
7) Dyrektor Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Szczecinie;
8) Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny w Szczecinie.

INNI
CZOŁONKOWIE
ZESPOŁU

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Dyrektor Delegatury Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego
w Szczecinie;
2) Prokurator Okręgowy w Szczecinie;
3) Dyrektor Zachodniopomorskiego Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych w Szczecinie;
4) Dyrektor Oddziału Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad w Szczecinie;
5) Dyrektor Oddziału Regionalnego PKP Polskie Linie Kolejowe
w Szczecinie;
6) Dyrektor Zachodniopomorskiego Oddziału Wojewódzkiego
Narodowego Funduszu Zdrowia;
7) Kierownik Biura Prognoz Meteorologicznych Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej w Szczecinie;
8) Dyrektor Północno-Zachodniego Oddziału Terenowego Urzędu
Regulacji Energetyki w Szczecinie.

PRZEDSTAWICIELE
ZACHODNIOPOMORSKIEGO
URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO
W SZCZECINIE

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Dyrektor Generalny Zachodniopomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Szczecinie;
2) Dyrektor Wydział Środowiska i Rolnictwa;
3) Dyrektor Wydział Polityki Społecznej;
4) Dyrektor Wydziału Finansów i Budżetu w Zachodniopomorskim
Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie;
5) Kierownik Biura Prawnego w Zachodniopomorskim Urzędzie
Wojewódzkim w Szczecinie;
6) Rzecznik Prasowy Wojewody Zachodniopomorskiego.

PODJĘTE DZIAŁANIA
W CELU OGRANICZENIA
SKUTKÓW AWARII

48

Godz. 19.14, dnia 7.04.2008 r.
Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego
otrzymuje od Biura Prognoz Meteorologicznych w
Szczecinie ostrzeżenie nr 16 o intensywnych opadach
deszczu przechodzących w deszcz ze śniegiem.
Ostrzeżenie przewiduje silne opady deszczu i deszczu ze
śniegiem w ciągu najbliższych 18 godzin, do 25-30 mm.
Przewidywane są utrudnienia komunikacyjne i na terenach
zurbanizowanych.

49

Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego zgodnie z procedurą rozsyła
w godz. 20.08 – 20.31 ostrzeżenia do mediów /17/ i jednostek samorządu
terytorialnego oraz innych ogniw ważnych dla systemu zarządzania
kryzysowego województwa /33/. Łącznie 50 odbiorców.

50

Najważniejsze działania podejmowane przez wojewódzką administrację
rządową.

I dzień katastrofy /8 kwietnia/
1. Uruchomienie pracy zespołów zarządzania kryzysowego
- wojewódzkiego – praca na dwóch stanowiskach w Urzędzie Miasta Szczecin i Urzędzie
Wojewódzkim /posiedzenia w odstępach 2 – 3 godziny. Zakończone konferencją prasową/,
- powiatowych i gminnych – praca całodobowa z wykorzystaniem systemu łączności
radiotelefonicznej Wojewody i PSP
2. Nadawanie komunikatów radiowych do mieszkańców, przy wykorzystaniu rozgłośni
zlokalizowanych poza Szczecinem
3. Uruchomienie komunikacji autobusowej w Szczecinie.
4. Odwołanie obowiązku uczestnictwa w zajęciach szkolnych – szkoły otwarte.
5. Monitoring funkcjonowania:

- szpitali – wzmocnienie agregatami, dowóz paliwa i wody, zorganizowanie punktu dializ, apel
o przyjmowanie pacjentów w przychodniach,
- systemu wodno – kanalizacyjnego – kontrola zrzutu ścieków, przygotowanie sprzętu do
dowozu wody /PSP, SZ/,
- zakładów o dużym i zwiększonym ryzyku – np.. ZCh Police, wzmocnienie agregatem
urządzeń do chłodzenia instalacji z amoniakiem.
51

6. Monitorowanie prac związanych z przywracaniem energii
7. Wystąpienie do Ministra Finansów o uruchomienie sprzedaży podstawowych produktów
żywnościowych z pominięciem kas fiskalnych – ręczna rejestracja sprzedaży.
8. Zorganizowanie zwiększonej ilości patroli na ulicach: policja, wojsko /żandarmeria / straż
graniczna.
9. Wywóz produktów mrożonych z marketów – samochodami chłodniami do magazynów
rejonowych.

10. Uruchomienie pomocy społecznej.
11. W związku ze zmniejszoną ilością pociągów – pociągi pośpieszne zatrzymywane są na
wszystkich stacjach.
12. Przywracanie energii w I kolejności na elektrociepłowni w Szczecinie.

52

KALENDARIUM DZIAŁAŃ SYSTEMU ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
w dniu 8 kwietnia 2008 r.
4.20 – powołanie w Szczecinie miejskiego zespołu zarządzania kryzysowego;
5.15 – pierwsze posiedzenie miejskiego zespołu zarządzania kryzysowego;
6.00 – spotkanie członków wojewódzkiego zespołu zarządzania kryzysowego;
7.30 - wspólne posiedzenie wojewódzkiego i miejskiego zespołu zarządzania
kryzysowego pod przewodnictwem Wojewody Zachodniopomorskiego i
Prezydenta Szczecina;
7.00 – 9.00 – zbierają się zespoły reagowania kryzysowego w powiatach:
goleniowskim, polickim, stargardzkim, kamieńskim;
8.00 - 11.00 – zbierają się zespoły zarządzania kryzysowego w gminach
objętych awarią energetyczną oraz dodatkowo w mieście Kamień Pomorski i
Trzebiatów ze względu na wystąpienie zagrożenia powodziowego.
8 kwietnia odbywają się wspólne posiedzenia wojewódzkiego i miejskiego zespołu
zarządzania kryzysowego, na których omawiana jest aktualna sytuacja energetyczna,
przeciwpowodziowa oraz stan bezpieczeństwa i porządku publicznego w Szczecinie i na
obszarze powiatów objętych sytuacją kryzysową. Posiedzenia zespołów kończyły się
każdorazowo konferencjami prasowymi, w ramach których przekazywane były dla
mediów dane o aktualnej sytuacji w Szczecinie i na obszarze województwa.
Od dnia 9 kwietnia Wojewódzki Zespół Zarządzania Kryzysowego funkcjonuje w
Urzędzie Wojewódzkim zachowując tryb pracy podobny jak dzień wcześniej
Wojewoda Zachodniopomorski wraz z Komendantem Wojewódzkim PSP jedzie do
miejscowości objętych awarią i uczestniczy w posiedzeniach powiatowych zespołów
zarządzania kryzysowego m.in. w Starostwie Powiatowym w Goleniowie i Kamieniu
Pomorskim.

SCHEMAT KIEROWANIA /ZARZĄDZANIA/
WOJEWODA ZACHODNIOPOMORSKI
WOJEWÓDZKI ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
Wojewódzkie służby, inspekcje, straże
i jednostki organizacyjne wchodzące
w skład systemu reagowania kryzysowego

WCZK

Prezydent Szczecina

Starosta Policki

Starosta Kamieński

Starosta Goleniowski

MCZK

PCZK

PCZK

PCZK

Starosta Stargardzki

Starosta Gryficki

Starosta Gryfiński

Prezydent Świnoujścia

PCZK

PCZK

PCZK

MCZK

GCZK-7

GCZK-3

GCZK-2

GCZK-3

GCZK-2

GCZK-5

Działania podjęte w związku z awarią
Pomoc dla mieszkańców
W związku z zaistniałą awarią sieci energetycznej Wojewoda zwrócił się do
jednostek samorządu terytorialnego, z obszaru dotkniętego skutkami awarii
energetycznej, o:
-zorganizowanie niezbędnej pomocy dla mieszkańców w zakresie m.in.
dostaw żywności,
- wody oraz innego niezbędnego zaopatrzenia,
- objęcie - przez Ośrodki Pomocy Rodzinie, opieką osób potrzebujących
pomocy,
- zapewnienie warunków do skorzystania z urządzeń sanitarnych ( kąpiele,
opieka nad dziećmi).

Ochrona zdrowia /lekarz koordynator z Wojewódzkiego Stanowiska
Koordynacji Ratownictwa Medycznego/
Monitorowano funkcjonowanie szpitali.
Szpitalne oddziały intensywnej terapii i oddziały dializ w województwie
zasilane były agregatami własnymi lub dostarczonymi przez straż pożarną.
Dyrektorom szpitali przekazano telefon kontaktowy do dystrybutora
zaopatrującego agregaty prądotwórcze w paliwo.
Utrzymywano stały kontakt telefoniczny z Wojewódzką Stacją Pogotowia
Ratunkowego. Wojewódzka Stacja Pogotowia Ratunkowego nie odnotowała
zwiększonej ilości wezwań do zachorowań, nie zanotowano również wezwań
związanych z zaistniałym zdarzeniem.

Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny
sprawy sanitarno – epidemiologiczne
Podjęto natychmiastowe działania kontrolne w hurtowniach i sklepach spożywczych
w zakresie przechowywania artykułów spożywczych, zwłaszcza mrożonych.
W czasie kontroli ustalono, że żywność wymagająca przechowywania w chłodzie
była:
-przechowywana w podstawionych pod sklepy samochodach chłodniach w
monitorowanej temperaturze, odpowiedniej dla asortymentu żywności
- przetransportowana do magazynów rejonowych dużych sieci handlowych.

Część żywności nietrwałej mikrobiologicznie, w tym przetwory mleczne, wędliny,
mięso, mrożonki została wycofana z obrotu w ramach działań wynikających z
kontroli wewnętrznych.
Monitorowano jakość wody przeznaczonej do spożycia a także sytuację pod kątem
zagrożenia epidemiologicznego w szpitalach.

Wojewódzki Inspektorat Weterynarii - sprawy weterynaryjne
Inspektorzy powiatowych inspekcji weterynaryjnych podjęli działania kontrolne
z możliwością podejmowania decyzji o utylizacji żywności, która w wyniku
braku dopływu prądu do urządzeń chłodniczych mogła ulec zepsuciu.
Duże fermy drobiowe, pozostające bez podstawowego zasilania, zasilano
zastępczo z agregatów prądotwórczych. Zasilanie zastępcze znacznie
podniosło koszty produkcji w fermach.
Sytuacja w chłodniach składowych jest opanowana.

Sytuacja w oświacie
Z uwagi na niedogrzanie pomieszczeń, brak dostaw ciepła i energii elektrycznej
8 kwietnia, zajęcia lekcyjne we wszystkich gimnazjach i szkołach
ponadgimnazjalnych odwołano.
9 kwietnia w wielu miejscowościach zajęcia skrócono, bądź odwołano.
Odwołano sprawdzian szóstoklasistów w 8 szkołach podstawowych na terenie
Szczecina oraz w 5 w terenie ( Stargard Szczeciński, Koszewo, Sowno,
Grzedzice, Goleniów).
Wojewódzki Kurator Oświaty na bieżąco informował Wojewodę o ilości placówek
oświatowych, w których nie prowadzone były zajęcia szkolne z powodu awarii
zasilania energetycznego.

Siły i środki uczestniczące w likwidacji skutków katastrofy energetycznej

Policja
- 465 funkcjonariuszy, w tym 112 ze Szkoły Policji w Pile,
140 funkcjonariuszy Oddziału Prewencji w Szczecinie,
65 funkcjonariuszy ruchu drogowego,
- 71 radiowozów
-nie odnotowano zdarzeń o charakterze kryminalnym lub
chuligańskim - mających związek z awarią sieci energetycznych.
Państwowa Straż Pożarna
Ratownicy PSP – ok. 250 dziennie
Samochody ratownicze – 6 /Poznań, Gorzów, Warszawa, Opole, Wrocław/
Samochody pożarnicze – ok. 55 dziennie
Agregaty prądotwórcze – ok. 106 dziennie
Motopompy – ok. 47 dziennie

Siły Zbrojne RP /średnio w ciągu dnia/
- 65 żołnierzy
- 15 samochodów
- 2 pojazdy ciężkie
- 4 agregatów prądotwórczych
- 3 motopompy
- lekkie pokrycie drogowe
- most niskowodny
Żandarmeria Wojskowa
- 110 żołnierzy
- 12 samochodów
Pomorski Oddział Straży Granicznej w Szczecinie
- 70 funkcjonariuszy
- 8 samochodów

WSTĘPNE WNIOSKI
PO AWARII

Wstępne wnioski


Konieczne jest zaopatrzenie jednostek organizacyjnych ważnych dla
funkcjonowania administracji publicznej oraz gwarantujących
świadczenie usług społecznych w urządzenia awaryjnego zasilania
elektroenergetycznego



Konieczne jest opracowanie i uruchomienia programu edukacyjnego,
mającego na celu zapoznanie mieszkańców z potencjalnymi
zagrożeniami charakterystycznymi dla poszczególnych powiatów oraz
sposobami optymalnych zachowań



Konieczna jest rozbudowa systemów kierowania i informowania,
wykorzystywanych przez organy samorządu terytorialnego w procesie
reagowania kryzysowego

PODSUMOWANIE
• Sprawne
funkcjonowanie
kryzysowego
przyczyniło
rozmiarów katastrofy

systemu
się
do

zarządzania
ograniczenia

• Szybkie zwołanie Zespołów Zarządzania Kryzysowego
pozwoliło na koordynację działań od momentu
powstania sytuacji kryzysowej
• Wspólne informowanie mieszkańców o skutkach
katastrofy i postępach w prowadzeniu akcji ratowniczej
umożliwiło jednolity przekaz i niezakłóconą pracę
centrów zarządzania kryzysowego

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE

65

Powołanie Zespołu ds. Zbadania Przyczyn i Skutków
Katastrofy Energetycznej Zarządzeniem Wojewody
Zachodniopomorskiego nr 154/2008
z dnia 22 kwietnia 2008r.
Określenie przyczyn i skutków katastrofy
elektroenergetycznej
zaistniałej w części województwa zachodniopomorskiego.
Zbilansowanie strat i szkód powstałych
w wyniku katastrofy elektroenergetycznej
oraz kosztów prowadzenia działań ratowniczych.
Opracowanie założeń
do „Strategii Bezpieczeństwa Energetycznego
dla Województwa Zachodniopomorskiego”.
66

Raport Zespołu ds. Zbadania Przyczyn
i Skutków Katastrofy Energetycznej

WNIOSKI I ZALECENIA

67

68

Bezpośrednie przyczyny katastrofy energetycznej

 Obciążenia sadzią przewodów linii energetycznych przekroczyły
znacznie, co najmniej o kilkadziesiąt procent, przyjęte w
obliczeniach normowe wartości katastrofalne,
 Dodatkowym czynnikiem, mającym wpływ na przebieg zdarzeń i
rozległość uszkodzeń, były obfite opady deszczu w okresie
poprzedzającym awarię, co spowodowało podniesienie poziomu wód
gruntowych i w efekcie rozmiękczenie gruntu,
 Efektem było obniżenie stabilności posadowienia zarówno słupów
linii elektroenergetycznych jak i rosnących w pobliżu linii drzew.

69

Skutki ekonomiczne katastrofy energetycznej







KOSZTY AKCJI RATOWNICZEJ: 829 731,34 zł
KOSZTY PONIESIONE PRZEZ ZAKŁADY, FIRMY,
SPÓŁKI, SZPITALE: 45 172 424,12 zł
KOSZTY PONIESIONE PRZEZ POWIATY I GMINY :
979 468,41 zł
CAŁKOWITE KOSZTY: 46 981 623,87 zł

Koszty niedostarczonej energii elektrycznej oszacowano
na kwotę powyżej 60 milionów zł.
70

Raport dostrzega potrzebę
powołania stałego zespołu :
Wojewódzkiej Rady do spraw
Bezpieczeństwa Energetycznego

71

72

Powołanie Wojewódzkiej Rady
ds. Bezpieczeństwa Energetycznego
Zarządzenie Wojewody Zachodniopomorskiego

nr 435/2008 z dnia 30 września 2008r.

73

ZADANIA WOJEWÓDZKIEJ RADY
ds. BEZPIECZEŃSTWA ENERGETYCZNEGO
1. Nadzór nad realizacją wniosków i zaleceń wynikających z Raportu Zespołu
ds. Zbadania Przyczyn i Skutków Katastrofy Energetycznej w aglomeracji
szczecińskiej i części województwa zachodniopomorskiego.
2. Nadzór nad powstaniem oraz wdrażaniem Strategii Bezpieczeństwa
Energetycznego dla Województwa Zachodniopomorskiego.
3. Monitorowanie funkcjonowania systemu elektroenergetycznego, gazowego
i ciepłowniczego na terenie województwa zachodniopomorskiego.
4. Inicjowanie działań i projektów związanych z rozwojem energetyki na terenie
województwa zachodniopomorskiego.
5. Monitorowanie realizacji planów rozwoju przedsiębiorstw energetycznych.
6. Wspieranie działań samorządu województwa w zakresie tworzenia projektów
planu zaopatrzenia w energię elektryczną, gaz oraz ciepło.
7. Inicjowanie działań wspierających rozwój energetyki odnawialnej.
74

Dziękuję za uwagę

75


Slide 73

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE
Wydział Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego

Olsztyn 20 luty 2009 r.
Waldemar Redmer
1

2

Bezpośrednią przyczyną awarii systemu
elektroenergetycznego w nocy 7-8 kwietnia

2008 r. był szczególnie niekorzystny splot
warunków atmosferycznych prowadzący do
licznych uszkodzeń linii elektroenergetycznych
3

Temperatura powietrza
st. C
8,0
S z c z ec in
7,0

Ś w inoujś c ie
G oleniów

6,0

5,0

4,0

3,0

2,0

1,0

0,0

-1,0

-2,0

-3,0
2008-04-07

2008-04-07

2008-04-07

2008-04-07

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-09

00:00

06:00

12:00

18:00

00:00

06:00

12:00

18:00

00:00

d a ta / g o d z .

4

Prędkość wiatru
Charakterystyczne prędkości wiatru wg PN-77/B-02011

m /s

Strefa I
– Szczecin
– 20 m/s
Strefa II – Goleniów – 24 m/s
Strefa IIa – Świnoujście – 27 m/s

14
S z c z ec in
13
12

Ś w inoujś c ie
G oleniów

11
Kierunek
wiatru wg IMiGW:
10
16:00÷21:00
– PN i PN-ZACH, 3÷6 m/s
22:00÷01:00
– ZACH-PN, 3÷4 m/s
9
02:00÷14:00 – ZACH, 4÷8 m/s
8
7
6
5
4
3
2
1
0
2008-04-07 00:00 2008-04-07 06:00 2008-04-07 12:00 2008-04-07 18:00 2008-04-08 00:00 2008-04-08 06:00 2008-04-08 12:00 2008-04-08 18:00 2008-04-09 00:00
d a ta / g o d z .

5

Rodzaje opadu


Początkowo intensywny opad deszczu, a później
śniegu z deszczem i śniegu



Suma opadów 8:00 07.04 do 8:00 08.04 lokalnie
48 l/m2 w równoważniku wodnym (4,8 cm/m2)



Lokalnie odnotowana gęstość śniegu:
 

2 ,1 kN/m

2

 7 ,8 kN/m

3

0 ,27 m
6

Niewielki pobór energii elektrycznej w
godzinach nocnych z 07 na 08 04 2008 był
przyczyną schłodzenia przewodów
napowietrznych linii energetycznych do
temperatury zamarzania śniegu, co
sprzyjało osadzaniu się sadzi.

7

8

9

Wielkości Obciążeń Przewodów Sadzią
A F L – 6 2 40 m m

2

d = 2 1,7 m m
S a d ź n o rm a ln a
[N /m ]
S a d ź k a ta strofa ln a

A F L – 8 5 25 m m
d = 3 1,5 m m

8 ,7

1 7,4

2 2,8

S a d ź 7 -8 k w ietn ia

3 8,0

4 5,2

[N /m ]

 = 118 %

 = 98 %

9 ,7

1 9,7

76

53

[N /m ]

C ięża r p rzew o d u
[N /m ]
P rzek ro czen ie k atastro fa ln ych ob cią żeń
[% ]

2

Ciężar sadzi na jednym przewodzie długości 300 m:
45,2  300 = 13560 N = 13,56 kN

10

Upadek słupów

11

Zniszczenia konstrukcji
na skutek przeciążenia przewodów
L in ie



220 k V (1)

110 k V (5)

2

1

3

Z łam an ie trzon u słu p a

14

6

20

S k ręcen ia trzon ów



6

6

U szk od zen ia p op rzeczn ik ów ze św iatłow od em



8

8

U szk od zen ia p op rzeczn ik ów b ez św iatłow od u



3

3

1



1

17

24

41

P rzew rócen ia

In n e


12

Formy zniszczenia słupów
Złamania słupów
220 kV

110 kV

13

14

15

Zniszczenia kaskadowe
Linia 220 kV

Linia 15 kV
Linia 110 kV

16

17

18

19

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE

20

Przebieg katastrofy energetycznej w Szczecinie
Police 220 kV

Glinki 220 kV

220kV
Awaria godz. 0.02
Police 110 kV

Glinki 110 kV

8.04.2008 r.

110kV

Szczecin

Awaria godz. 1.06
EC Szczecin
Pomorzany 110 kV

~

8.04.2008 r.

Morzyczyn

Dąbie

Zdroje

110 kV

~

Awaria godz. 3.34

Pomorzany

Morzyczyn
220 kV

8.04.2008 r.
110kV

Żydowce

Awaria godz. 1.55
8.04.2008 r.
Dolna Odra

220kV

~

110kV

Krajnik

~ ~ ~ ~

21

Około godz. 20, dnia 7.04.2008 r. w zachodniej części województwa zaczyna
padać intensywny deszcz przechodzący w deszcz ze śniegiem

Zasięg opadów
deszczu i deszczu
ze śniegiem

Rozmiar katastrofy w województwie
zachodniopomorskim w godzinach
porannych dnia 8.04.2008 r.

Powiat gryfiński: gminy północne
liczba ludności ok.. 30 000
Powiat kamieński: cały
liczba ludności ok.. 47 000
Powiatu gryficki: gminy południowe
liczba ludności ok.. 20 000
Powiat goleniowski: cały
liczba ludności ok.. 78 000

Powiat policki cały
liczba ludności ok.. 63 000
Powiat pyrzycki północne gminy
liczba ludności ok.. 10 000
Powiat stargardzki: bez miasta
Stargard Szczeciński
liczba ludności ok. 40 000
Szczecin dzielnice lewobrzeża
liczba ludności ok.. 300 000
Świnoujście
liczba ludności ok. 40 000
Razem o godz. 7.00 dnia 8.04 w
województwie zachodniopomorskim
ok. 628 000 mieszkańców
pozbawionych było energii
elektrycznej
23

Przebieg zdarzeń w dniu 8 kwietnia 2008 r.

0.02 – awaria głównej linii energetycznej 220 kV Morzyczyn – Police,
zasilającej Szczecin od wschodu;
3.30 – awaria głównej linii energetycznej 220 kV Krajnik – Glinki,
zasilającej Szczecin od południa,
- awarie trzech linii energetycznych 110 kV ;
- awarie licznych linii energetycznych średniego i niskiego napięcia
zasilających w prąd miejscowości w zachodnich powiatach województwa.
Powyższe awarie linii energetycznych spowodowały:
- przerwę w pracy elektrociepłowni Szczecin oraz Pomorzany w
Szczecinie,
- awarię 900 stacji transformatorowych,
- brak prądu w lewobrzeżnej części Szczecina oraz miejscowościach na
obszarze powiatów: stargardzkiego, goleniowskiego, kamieńskiego,
gryfińskiego, pyrzyckiego, gryfickiego, łobeskiego, miasta Świnoujście,
polickiego, w tym ZCh. „Police”.

WPŁYW AWARII
NA FUNKCJONOWANIE
INFRASTRUKTURY
KRYTYCZNEJ

Wpływ katastrofy na funkcjonowanie infrastruktury krytycznej

ŁĄCZNOŚĆ

RODZAJ ŁĄCZNOŚCI

DZIAŁANIE /FUNKCJONOWANIE

System łączności telefonicznej przewodowej

Działa tam, gdzie nie wykorzystywano aparatów telefonicznych
zasilanych z sieci energetycznej

System łączności telefonicznej – mobilnej
/TK/

Realizowała tylko połączenia alarmowe, częściowo funkcjonował
operator TK „Plus”

Internet

Nie funkcjonował

Łączność w systemie reagowania
kryzysowego

Funkcjonowała we wszystkich centrach zarządzania kryzysowego
łączność radiotelefoniczna posiadająca awaryjne zasilanie z
akumulatorów

Wpływ katastrofy na funkcjonowanie infrastruktury krytycznej

Transport i komunikacja
Transport kolejowy
- unieruchomiona linia kolejowa Szczecin – Świnoujście z powodu uszkodzenia
trakcji elektrycznej
-Szczecin – Stargard Szczeciński – brak zasilania /użycie lokomotyw
spalinowych/

Transport drogowy

Poważne utrudnienia na wszystkich drogach objętych opadami śniegu

Zaopatrzenie w wodę
- duże ujęcia wody były zasilane własnymi agregatami prądotwórczymi,
-małe ujęcia wody nie posiadające własnych agregatów prądotwórczych były
zasilane agregatami przewoźnymi, dostarczonymi przez Państwową Straż
Pożarną i Jednostki Wojskowe /od drugiego dnia awarii/,
- agregaty prądotwórcze były też używane rotacyjnie do napełniania
zbiorników hydroforowych i utrzymania minimalnego ciśnienia w sieci
wodociągowej
- do części miejscowości gdzie nie było możliwości dostarczenia agregatów
prądotwórczych woda dowożona była beczkowozami

Szpitale
Wszystkie szpitale z obszaru objętego katastrofą energetyczną zasilane
były z awaryjnych źródeł zasilania.
- szpitale nie prowadziły planowych zabiegów operacyjnych za wyjątkiem
nagłych przypadków i sytuacji ratujących życie,

Zaopatrzenie w paliwo
Stacje paliwowe na obszarze objętym katastrofą nie prowadziły sprzedaży
ze względu na brak zasilania. Uruchomiono awaryjny system zaopatrzenia
szpitali w paliwo przez prywatnego dystrybutora.

Pozostałe utrudnienia
-nie funkcjonuje komunikacja tramwajowa w Szczecinie,
- nie funkcjonuje system zaopatrzenia w energię cieplną,
- występują utrudnienia w funkcjonowaniu oczyszczalni
ścieków,
- nieczynna jest sieć handlowa, w tym centra handlowe,
- nieczynne są banki oraz bankomaty,
- przerwana zostaje praca w zakładach produkcyjnych, a w tym
w: Stoczni
Szczecińskiej „Nowa”, Stoczni Remontowej „Gryfia”, Porcie
Morskim Szczecin – Świnoujście, ZCh. „Police” i w 4 dużych
zakładach przetwórstwa mięsnego,
- ograniczono działalność szkół i przedszkoli, nie
przeprowadzono w 13 szkołach egzaminów dla szóstoklasistów,
- nie działają kasy fiskalne, ale artykuły podstawowe m.in. leki,
środki higieniczne, żywność są sprzedawane.

Działanie systemu
zarządzania kryzysowego w
czasie awarii

AKTUALNY STAN PRAWNY

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 05 czerwca 1998 r.
O ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE
(Dz. U. Nr 80 z 2001 r. poz. 872)
Art. 15.
Wojewoda jako przedstawiciel Rady Ministrów odpowiada za wykonywanie polityki rządu na
obszarze województwa, a w szczególności:
4) zapewnia współdziałanie wszystkich jednostek organizacyjnych administracji rządowej
i samorządowej działających na obszarze województwa i kieruje ich działalnością
w zakresie zapobiegania zagrożeniu życia, zdrowia lub mienia oraz zagrożeniom
środowiska, bezpieczeństwa państwa i utrzymania porządku publicznego, ochrony praw
obywatelskich, a także zapobiegania klęskom żywiołowym i innym nadzwyczajnym
zagrożeniom oraz zwalczania i usuwania ich skutków na zasadach określonych
w ustawach,
4a) dokonuje oceny stanu zabezpieczenia przeciwpowodziowego województwa, opracowuje
plan operacyjny ochrony przed powodzią oraz ogłasza i odwołuje pogotowie i alarm
przeciwpowodziowy,

Art. 16.
1.

Wojewoda może wydawać, w zakresie wykonywania funkcji przedstawiciela Rady
Ministrów, polecenia obowiązujące wszystkie organy administracji rządowej,
a w sytuacjach nadzwyczajnych, o których mowa w art. 15 pkt 4 i 4a, obowiązujące
również organy samorządu terytorialnego. O wydanych poleceniach wojewoda
niezwłocznie informuje właściwego ministra.

GŁOWNE KOMPETENCE W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 05 czerwca 1998 r.
O ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE
– Wydaje akty prawa miejscowego dla obszarów nie uporządkowanych aktami
prawa powszechnie obowiązującego.
– Planuje reagowanie kryzysowe województwa ustalając między innymi
kompetencje poszczególnych osób funkcyjnych.
– Koordynuje przebiegiem reagowania na sytuacje kryzysowe o wymiarze
ponad powiatowym.
– Wnioskuje o:
• wprowadzenie stanu klęski żywiołowej,
• użycie Sił Zbrojnych RP.
– Ogłasza:
• pogotowie i alarm przeciwpowodziowy,
• stan zagrożenia epidemicznego i stan epidemii,
• uruchomienie działań interwencyjnych w obliczu zagrożenia
radiacyjnego.
–Monitoruje stan bezpieczeństwa województwa oraz informuje, alarmuje i
ostrzega przed potencjalnymi zagrożeniami.
– Udziela wsparcia zagrożonym powiatom siłami i środkami z innych powiatów.
– Wnioskuje o wsparcie potencjału reagowania kryzysowego województwa
zachodniopomorskiego siłami i środkami z województw ościennych lub
wydzielonych z zasobów krajowych.

AKTUALNY STAN PRAWNY

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Art. 1.
Ustawa określa organy właściwe w sprawach zarządzania
kryzysowego oraz ich zadania i zasady działania w tej
dziedzinie, a także zasady finansowania zadań zarządzania
kryzysowego.

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Wojewoda
Wydział Bezpieczeństwa
i Zarządzania Kryzysowego
Zachodniopomorskiego Urzędu
Wojewódzkiego

Wojewódzkie zespolone służby,
inspekcje i straże
Wojewódzkie Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Wojewódzkie
Centrum
Zarządzania
Kryzysowego
Lekarz Koordynator
Ratownictwa
Medycznego

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Starosta
Komórka organizacyjna starostwa
powiatowego właściwa do spraw
zarządzania kryzysowego
Powiatowy Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Powiatowe
Centrum
Zarządzania
Kryzysowego

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Wójt, burmistrz, prezydent miasta
Komórka organizacyjna urzędu gminy
właściwa do spraw zarządzania
kryzysowego
Gminny Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Może tworzyć:

Gminne Centrum
Zarządzania
Kryzysowego

ZALEŻNOŚCI SŁUŻBOWE
w zakresie bezpieczeństwa powszechnego i porządku publicznego

SYTUACJA KRYZYSOWA

STAROSTA
POWIATU

WOJEWODA

STAN KLĘSKI ŻYWIOŁOWEJ
(W zakresie zarządzania kryzysowego)

WOJEWÓDZKI
ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

SYSTEM REAGOWANIA KRYZYSOWEGO WOJEWÓDZTWA ZACHODNIOPOMORSKIEGO

WOJEWÓDZKI
ZESPÓŁ
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

WOJEWODA

RZĄDOWY ZESPÓŁ
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO
RZĄDOWE
CENTRUM
BEZPIECZEŃSTWA

MONITOROWANIE, ANALIZA
UZYSKIWANYCH DANYCH,
PROGNOZOWANIE ZDARZEŃ

SĄSIEDNIE
WOJEWÓDZTWA
NIEMIECKIE
LANDY
NADGRANICZNE

WOJEWÓDZKIE CENTRUM ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO
INICJOWANIE DZIAŁAŃ REAGOWANIA KRYZYSOWEGO
ZABEZPIECZENIE OPERACYJNO – TECHNICZNE
I INFORMACYJNE

ŚRODKI
MASOWEGO
PRZEKAZU

STAROSTOWIE
POWIATÓW

RESORTOWE
STRUKTURY
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

WOJEWÓDZKIE
STANOWISKA
KIEROWANIA,
SŁUŻBY
OPERACYJNODYSPOZYTORSKIE

ORGANIZACJE
POZARZĄDOWE

POWIATOWE CENTRUM
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

SYSTEM
ALARMOWANIA
I OSTRZEGANIA
LUDNOŚCI

WOJEWODZKI ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

WOJEWODA ZACHODNIOPOMORSKI
– przewodniczący
DYREKTOR WYDZIAŁU BEZPIECZEŃSTWA
I ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO – zastępca przewodniczącego

40

STALI CZŁONKOWIE ZESPOŁU
KIEROWNICY ZESPOLONYCH SŁUŻB, INSPEKCJI I STRAŻY WOJEWÓDZKICH
ORGANY ADMINISTRACJI NIEZESPOLONEJ
INNI CZOŁONKOWIE ZESPOŁU
PRZEDSTAWICIELE ZACHODNIOPOMORSKIEGO URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO W SZCZECINIE

INNE OSOBY ZAPROSZONE DO UDZIAŁU W PRACACH ZESPOŁU

GRUPA OPERACYJNA

ZAPEWNIA
FUNKCJONOWANIE

DORAŹNIE

WYDZIAŁ BEZPIECZEŃSTWA I ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

STALI
CZŁONKOWIE
ZESPOŁU

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Wojewoda Zachodniopomorski – przewodniczący;
2) Dyrektor Wydziału Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego
w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie –
zastępca przewodniczącego;
3) Marszałek Województwa Zachodniopomorskiego;
4) Komendant Wojewódzki Policji w Szczecinie;
5) Zachodniopomorski Komendant Wojewódzki Państwowej Straży
Pożarnej;
6) Szef Wojewódzkiego Sztabu Wojskowego w Szczecinie;
7) Dyrektor Wydziału Infrastruktury w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie;
8) Dyrektor Zachodniopomorskiego Centrum Organizacji i Promocji Zdrowia.

KIEROWNICY
ZESPOLONYCH
SŁUŻB, INSPEKCJI
I STRAŻY
WOJEWÓDZKICH

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego;
2) Zachodniopomorski Wojewódzki Konserwator Zabytków;
3) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Ochrony
Roślin i Nasiennictwa
4) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska;
5) Zachodniopomorski Wojewódzki Lekarz Weterynarii;
6) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Farmaceutyczny;
7) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej;
8) Zachodniopomorski Kurator Oświaty;
9) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego;
10)
Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Transportu Drogowego

ORGANY
ADMINISTRACJI
NIEZESPOLONEJ

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Komendant Pomorskiego Oddziału Straży Granicznej w Szczecinie;
2) Komendant Pomorskiego Dywizjonu Straży Granicznej w Świnoujściu;
3) Dyrektor Urzędu Morskiego w Szczecinie;
4) Przedstawiciel Dyrektora Urzędu Morskiego w Słupsku;
5) Dyrektor Izby Celnej w Szczecinie;
6) Dyrektor Urzędu Żeglugi Śródlądowej w Szczecinie;
7) Dyrektor Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Szczecinie;
8) Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny w Szczecinie.

INNI
CZOŁONKOWIE
ZESPOŁU

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Dyrektor Delegatury Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego
w Szczecinie;
2) Prokurator Okręgowy w Szczecinie;
3) Dyrektor Zachodniopomorskiego Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych w Szczecinie;
4) Dyrektor Oddziału Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad w Szczecinie;
5) Dyrektor Oddziału Regionalnego PKP Polskie Linie Kolejowe
w Szczecinie;
6) Dyrektor Zachodniopomorskiego Oddziału Wojewódzkiego
Narodowego Funduszu Zdrowia;
7) Kierownik Biura Prognoz Meteorologicznych Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej w Szczecinie;
8) Dyrektor Północno-Zachodniego Oddziału Terenowego Urzędu
Regulacji Energetyki w Szczecinie.

PRZEDSTAWICIELE
ZACHODNIOPOMORSKIEGO
URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO
W SZCZECINIE

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Dyrektor Generalny Zachodniopomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Szczecinie;
2) Dyrektor Wydział Środowiska i Rolnictwa;
3) Dyrektor Wydział Polityki Społecznej;
4) Dyrektor Wydziału Finansów i Budżetu w Zachodniopomorskim
Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie;
5) Kierownik Biura Prawnego w Zachodniopomorskim Urzędzie
Wojewódzkim w Szczecinie;
6) Rzecznik Prasowy Wojewody Zachodniopomorskiego.

PODJĘTE DZIAŁANIA
W CELU OGRANICZENIA
SKUTKÓW AWARII

48

Godz. 19.14, dnia 7.04.2008 r.
Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego
otrzymuje od Biura Prognoz Meteorologicznych w
Szczecinie ostrzeżenie nr 16 o intensywnych opadach
deszczu przechodzących w deszcz ze śniegiem.
Ostrzeżenie przewiduje silne opady deszczu i deszczu ze
śniegiem w ciągu najbliższych 18 godzin, do 25-30 mm.
Przewidywane są utrudnienia komunikacyjne i na terenach
zurbanizowanych.

49

Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego zgodnie z procedurą rozsyła
w godz. 20.08 – 20.31 ostrzeżenia do mediów /17/ i jednostek samorządu
terytorialnego oraz innych ogniw ważnych dla systemu zarządzania
kryzysowego województwa /33/. Łącznie 50 odbiorców.

50

Najważniejsze działania podejmowane przez wojewódzką administrację
rządową.

I dzień katastrofy /8 kwietnia/
1. Uruchomienie pracy zespołów zarządzania kryzysowego
- wojewódzkiego – praca na dwóch stanowiskach w Urzędzie Miasta Szczecin i Urzędzie
Wojewódzkim /posiedzenia w odstępach 2 – 3 godziny. Zakończone konferencją prasową/,
- powiatowych i gminnych – praca całodobowa z wykorzystaniem systemu łączności
radiotelefonicznej Wojewody i PSP
2. Nadawanie komunikatów radiowych do mieszkańców, przy wykorzystaniu rozgłośni
zlokalizowanych poza Szczecinem
3. Uruchomienie komunikacji autobusowej w Szczecinie.
4. Odwołanie obowiązku uczestnictwa w zajęciach szkolnych – szkoły otwarte.
5. Monitoring funkcjonowania:

- szpitali – wzmocnienie agregatami, dowóz paliwa i wody, zorganizowanie punktu dializ, apel
o przyjmowanie pacjentów w przychodniach,
- systemu wodno – kanalizacyjnego – kontrola zrzutu ścieków, przygotowanie sprzętu do
dowozu wody /PSP, SZ/,
- zakładów o dużym i zwiększonym ryzyku – np.. ZCh Police, wzmocnienie agregatem
urządzeń do chłodzenia instalacji z amoniakiem.
51

6. Monitorowanie prac związanych z przywracaniem energii
7. Wystąpienie do Ministra Finansów o uruchomienie sprzedaży podstawowych produktów
żywnościowych z pominięciem kas fiskalnych – ręczna rejestracja sprzedaży.
8. Zorganizowanie zwiększonej ilości patroli na ulicach: policja, wojsko /żandarmeria / straż
graniczna.
9. Wywóz produktów mrożonych z marketów – samochodami chłodniami do magazynów
rejonowych.

10. Uruchomienie pomocy społecznej.
11. W związku ze zmniejszoną ilością pociągów – pociągi pośpieszne zatrzymywane są na
wszystkich stacjach.
12. Przywracanie energii w I kolejności na elektrociepłowni w Szczecinie.

52

KALENDARIUM DZIAŁAŃ SYSTEMU ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
w dniu 8 kwietnia 2008 r.
4.20 – powołanie w Szczecinie miejskiego zespołu zarządzania kryzysowego;
5.15 – pierwsze posiedzenie miejskiego zespołu zarządzania kryzysowego;
6.00 – spotkanie członków wojewódzkiego zespołu zarządzania kryzysowego;
7.30 - wspólne posiedzenie wojewódzkiego i miejskiego zespołu zarządzania
kryzysowego pod przewodnictwem Wojewody Zachodniopomorskiego i
Prezydenta Szczecina;
7.00 – 9.00 – zbierają się zespoły reagowania kryzysowego w powiatach:
goleniowskim, polickim, stargardzkim, kamieńskim;
8.00 - 11.00 – zbierają się zespoły zarządzania kryzysowego w gminach
objętych awarią energetyczną oraz dodatkowo w mieście Kamień Pomorski i
Trzebiatów ze względu na wystąpienie zagrożenia powodziowego.
8 kwietnia odbywają się wspólne posiedzenia wojewódzkiego i miejskiego zespołu
zarządzania kryzysowego, na których omawiana jest aktualna sytuacja energetyczna,
przeciwpowodziowa oraz stan bezpieczeństwa i porządku publicznego w Szczecinie i na
obszarze powiatów objętych sytuacją kryzysową. Posiedzenia zespołów kończyły się
każdorazowo konferencjami prasowymi, w ramach których przekazywane były dla
mediów dane o aktualnej sytuacji w Szczecinie i na obszarze województwa.
Od dnia 9 kwietnia Wojewódzki Zespół Zarządzania Kryzysowego funkcjonuje w
Urzędzie Wojewódzkim zachowując tryb pracy podobny jak dzień wcześniej
Wojewoda Zachodniopomorski wraz z Komendantem Wojewódzkim PSP jedzie do
miejscowości objętych awarią i uczestniczy w posiedzeniach powiatowych zespołów
zarządzania kryzysowego m.in. w Starostwie Powiatowym w Goleniowie i Kamieniu
Pomorskim.

SCHEMAT KIEROWANIA /ZARZĄDZANIA/
WOJEWODA ZACHODNIOPOMORSKI
WOJEWÓDZKI ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
Wojewódzkie służby, inspekcje, straże
i jednostki organizacyjne wchodzące
w skład systemu reagowania kryzysowego

WCZK

Prezydent Szczecina

Starosta Policki

Starosta Kamieński

Starosta Goleniowski

MCZK

PCZK

PCZK

PCZK

Starosta Stargardzki

Starosta Gryficki

Starosta Gryfiński

Prezydent Świnoujścia

PCZK

PCZK

PCZK

MCZK

GCZK-7

GCZK-3

GCZK-2

GCZK-3

GCZK-2

GCZK-5

Działania podjęte w związku z awarią
Pomoc dla mieszkańców
W związku z zaistniałą awarią sieci energetycznej Wojewoda zwrócił się do
jednostek samorządu terytorialnego, z obszaru dotkniętego skutkami awarii
energetycznej, o:
-zorganizowanie niezbędnej pomocy dla mieszkańców w zakresie m.in.
dostaw żywności,
- wody oraz innego niezbędnego zaopatrzenia,
- objęcie - przez Ośrodki Pomocy Rodzinie, opieką osób potrzebujących
pomocy,
- zapewnienie warunków do skorzystania z urządzeń sanitarnych ( kąpiele,
opieka nad dziećmi).

Ochrona zdrowia /lekarz koordynator z Wojewódzkiego Stanowiska
Koordynacji Ratownictwa Medycznego/
Monitorowano funkcjonowanie szpitali.
Szpitalne oddziały intensywnej terapii i oddziały dializ w województwie
zasilane były agregatami własnymi lub dostarczonymi przez straż pożarną.
Dyrektorom szpitali przekazano telefon kontaktowy do dystrybutora
zaopatrującego agregaty prądotwórcze w paliwo.
Utrzymywano stały kontakt telefoniczny z Wojewódzką Stacją Pogotowia
Ratunkowego. Wojewódzka Stacja Pogotowia Ratunkowego nie odnotowała
zwiększonej ilości wezwań do zachorowań, nie zanotowano również wezwań
związanych z zaistniałym zdarzeniem.

Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny
sprawy sanitarno – epidemiologiczne
Podjęto natychmiastowe działania kontrolne w hurtowniach i sklepach spożywczych
w zakresie przechowywania artykułów spożywczych, zwłaszcza mrożonych.
W czasie kontroli ustalono, że żywność wymagająca przechowywania w chłodzie
była:
-przechowywana w podstawionych pod sklepy samochodach chłodniach w
monitorowanej temperaturze, odpowiedniej dla asortymentu żywności
- przetransportowana do magazynów rejonowych dużych sieci handlowych.

Część żywności nietrwałej mikrobiologicznie, w tym przetwory mleczne, wędliny,
mięso, mrożonki została wycofana z obrotu w ramach działań wynikających z
kontroli wewnętrznych.
Monitorowano jakość wody przeznaczonej do spożycia a także sytuację pod kątem
zagrożenia epidemiologicznego w szpitalach.

Wojewódzki Inspektorat Weterynarii - sprawy weterynaryjne
Inspektorzy powiatowych inspekcji weterynaryjnych podjęli działania kontrolne
z możliwością podejmowania decyzji o utylizacji żywności, która w wyniku
braku dopływu prądu do urządzeń chłodniczych mogła ulec zepsuciu.
Duże fermy drobiowe, pozostające bez podstawowego zasilania, zasilano
zastępczo z agregatów prądotwórczych. Zasilanie zastępcze znacznie
podniosło koszty produkcji w fermach.
Sytuacja w chłodniach składowych jest opanowana.

Sytuacja w oświacie
Z uwagi na niedogrzanie pomieszczeń, brak dostaw ciepła i energii elektrycznej
8 kwietnia, zajęcia lekcyjne we wszystkich gimnazjach i szkołach
ponadgimnazjalnych odwołano.
9 kwietnia w wielu miejscowościach zajęcia skrócono, bądź odwołano.
Odwołano sprawdzian szóstoklasistów w 8 szkołach podstawowych na terenie
Szczecina oraz w 5 w terenie ( Stargard Szczeciński, Koszewo, Sowno,
Grzedzice, Goleniów).
Wojewódzki Kurator Oświaty na bieżąco informował Wojewodę o ilości placówek
oświatowych, w których nie prowadzone były zajęcia szkolne z powodu awarii
zasilania energetycznego.

Siły i środki uczestniczące w likwidacji skutków katastrofy energetycznej

Policja
- 465 funkcjonariuszy, w tym 112 ze Szkoły Policji w Pile,
140 funkcjonariuszy Oddziału Prewencji w Szczecinie,
65 funkcjonariuszy ruchu drogowego,
- 71 radiowozów
-nie odnotowano zdarzeń o charakterze kryminalnym lub
chuligańskim - mających związek z awarią sieci energetycznych.
Państwowa Straż Pożarna
Ratownicy PSP – ok. 250 dziennie
Samochody ratownicze – 6 /Poznań, Gorzów, Warszawa, Opole, Wrocław/
Samochody pożarnicze – ok. 55 dziennie
Agregaty prądotwórcze – ok. 106 dziennie
Motopompy – ok. 47 dziennie

Siły Zbrojne RP /średnio w ciągu dnia/
- 65 żołnierzy
- 15 samochodów
- 2 pojazdy ciężkie
- 4 agregatów prądotwórczych
- 3 motopompy
- lekkie pokrycie drogowe
- most niskowodny
Żandarmeria Wojskowa
- 110 żołnierzy
- 12 samochodów
Pomorski Oddział Straży Granicznej w Szczecinie
- 70 funkcjonariuszy
- 8 samochodów

WSTĘPNE WNIOSKI
PO AWARII

Wstępne wnioski


Konieczne jest zaopatrzenie jednostek organizacyjnych ważnych dla
funkcjonowania administracji publicznej oraz gwarantujących
świadczenie usług społecznych w urządzenia awaryjnego zasilania
elektroenergetycznego



Konieczne jest opracowanie i uruchomienia programu edukacyjnego,
mającego na celu zapoznanie mieszkańców z potencjalnymi
zagrożeniami charakterystycznymi dla poszczególnych powiatów oraz
sposobami optymalnych zachowań



Konieczna jest rozbudowa systemów kierowania i informowania,
wykorzystywanych przez organy samorządu terytorialnego w procesie
reagowania kryzysowego

PODSUMOWANIE
• Sprawne
funkcjonowanie
kryzysowego
przyczyniło
rozmiarów katastrofy

systemu
się
do

zarządzania
ograniczenia

• Szybkie zwołanie Zespołów Zarządzania Kryzysowego
pozwoliło na koordynację działań od momentu
powstania sytuacji kryzysowej
• Wspólne informowanie mieszkańców o skutkach
katastrofy i postępach w prowadzeniu akcji ratowniczej
umożliwiło jednolity przekaz i niezakłóconą pracę
centrów zarządzania kryzysowego

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE

65

Powołanie Zespołu ds. Zbadania Przyczyn i Skutków
Katastrofy Energetycznej Zarządzeniem Wojewody
Zachodniopomorskiego nr 154/2008
z dnia 22 kwietnia 2008r.
Określenie przyczyn i skutków katastrofy
elektroenergetycznej
zaistniałej w części województwa zachodniopomorskiego.
Zbilansowanie strat i szkód powstałych
w wyniku katastrofy elektroenergetycznej
oraz kosztów prowadzenia działań ratowniczych.
Opracowanie założeń
do „Strategii Bezpieczeństwa Energetycznego
dla Województwa Zachodniopomorskiego”.
66

Raport Zespołu ds. Zbadania Przyczyn
i Skutków Katastrofy Energetycznej

WNIOSKI I ZALECENIA

67

68

Bezpośrednie przyczyny katastrofy energetycznej

 Obciążenia sadzią przewodów linii energetycznych przekroczyły
znacznie, co najmniej o kilkadziesiąt procent, przyjęte w
obliczeniach normowe wartości katastrofalne,
 Dodatkowym czynnikiem, mającym wpływ na przebieg zdarzeń i
rozległość uszkodzeń, były obfite opady deszczu w okresie
poprzedzającym awarię, co spowodowało podniesienie poziomu wód
gruntowych i w efekcie rozmiękczenie gruntu,
 Efektem było obniżenie stabilności posadowienia zarówno słupów
linii elektroenergetycznych jak i rosnących w pobliżu linii drzew.

69

Skutki ekonomiczne katastrofy energetycznej







KOSZTY AKCJI RATOWNICZEJ: 829 731,34 zł
KOSZTY PONIESIONE PRZEZ ZAKŁADY, FIRMY,
SPÓŁKI, SZPITALE: 45 172 424,12 zł
KOSZTY PONIESIONE PRZEZ POWIATY I GMINY :
979 468,41 zł
CAŁKOWITE KOSZTY: 46 981 623,87 zł

Koszty niedostarczonej energii elektrycznej oszacowano
na kwotę powyżej 60 milionów zł.
70

Raport dostrzega potrzebę
powołania stałego zespołu :
Wojewódzkiej Rady do spraw
Bezpieczeństwa Energetycznego

71

72

Powołanie Wojewódzkiej Rady
ds. Bezpieczeństwa Energetycznego
Zarządzenie Wojewody Zachodniopomorskiego

nr 435/2008 z dnia 30 września 2008r.

73

ZADANIA WOJEWÓDZKIEJ RADY
ds. BEZPIECZEŃSTWA ENERGETYCZNEGO
1. Nadzór nad realizacją wniosków i zaleceń wynikających z Raportu Zespołu
ds. Zbadania Przyczyn i Skutków Katastrofy Energetycznej w aglomeracji
szczecińskiej i części województwa zachodniopomorskiego.
2. Nadzór nad powstaniem oraz wdrażaniem Strategii Bezpieczeństwa
Energetycznego dla Województwa Zachodniopomorskiego.
3. Monitorowanie funkcjonowania systemu elektroenergetycznego, gazowego
i ciepłowniczego na terenie województwa zachodniopomorskiego.
4. Inicjowanie działań i projektów związanych z rozwojem energetyki na terenie
województwa zachodniopomorskiego.
5. Monitorowanie realizacji planów rozwoju przedsiębiorstw energetycznych.
6. Wspieranie działań samorządu województwa w zakresie tworzenia projektów
planu zaopatrzenia w energię elektryczną, gaz oraz ciepło.
7. Inicjowanie działań wspierających rozwój energetyki odnawialnej.
74

Dziękuję za uwagę

75


Slide 74

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE
Wydział Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego

Olsztyn 20 luty 2009 r.
Waldemar Redmer
1

2

Bezpośrednią przyczyną awarii systemu
elektroenergetycznego w nocy 7-8 kwietnia

2008 r. był szczególnie niekorzystny splot
warunków atmosferycznych prowadzący do
licznych uszkodzeń linii elektroenergetycznych
3

Temperatura powietrza
st. C
8,0
S z c z ec in
7,0

Ś w inoujś c ie
G oleniów

6,0

5,0

4,0

3,0

2,0

1,0

0,0

-1,0

-2,0

-3,0
2008-04-07

2008-04-07

2008-04-07

2008-04-07

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-09

00:00

06:00

12:00

18:00

00:00

06:00

12:00

18:00

00:00

d a ta / g o d z .

4

Prędkość wiatru
Charakterystyczne prędkości wiatru wg PN-77/B-02011

m /s

Strefa I
– Szczecin
– 20 m/s
Strefa II – Goleniów – 24 m/s
Strefa IIa – Świnoujście – 27 m/s

14
S z c z ec in
13
12

Ś w inoujś c ie
G oleniów

11
Kierunek
wiatru wg IMiGW:
10
16:00÷21:00
– PN i PN-ZACH, 3÷6 m/s
22:00÷01:00
– ZACH-PN, 3÷4 m/s
9
02:00÷14:00 – ZACH, 4÷8 m/s
8
7
6
5
4
3
2
1
0
2008-04-07 00:00 2008-04-07 06:00 2008-04-07 12:00 2008-04-07 18:00 2008-04-08 00:00 2008-04-08 06:00 2008-04-08 12:00 2008-04-08 18:00 2008-04-09 00:00
d a ta / g o d z .

5

Rodzaje opadu


Początkowo intensywny opad deszczu, a później
śniegu z deszczem i śniegu



Suma opadów 8:00 07.04 do 8:00 08.04 lokalnie
48 l/m2 w równoważniku wodnym (4,8 cm/m2)



Lokalnie odnotowana gęstość śniegu:
 

2 ,1 kN/m

2

 7 ,8 kN/m

3

0 ,27 m
6

Niewielki pobór energii elektrycznej w
godzinach nocnych z 07 na 08 04 2008 był
przyczyną schłodzenia przewodów
napowietrznych linii energetycznych do
temperatury zamarzania śniegu, co
sprzyjało osadzaniu się sadzi.

7

8

9

Wielkości Obciążeń Przewodów Sadzią
A F L – 6 2 40 m m

2

d = 2 1,7 m m
S a d ź n o rm a ln a
[N /m ]
S a d ź k a ta strofa ln a

A F L – 8 5 25 m m
d = 3 1,5 m m

8 ,7

1 7,4

2 2,8

S a d ź 7 -8 k w ietn ia

3 8,0

4 5,2

[N /m ]

 = 118 %

 = 98 %

9 ,7

1 9,7

76

53

[N /m ]

C ięża r p rzew o d u
[N /m ]
P rzek ro czen ie k atastro fa ln ych ob cią żeń
[% ]

2

Ciężar sadzi na jednym przewodzie długości 300 m:
45,2  300 = 13560 N = 13,56 kN

10

Upadek słupów

11

Zniszczenia konstrukcji
na skutek przeciążenia przewodów
L in ie



220 k V (1)

110 k V (5)

2

1

3

Z łam an ie trzon u słu p a

14

6

20

S k ręcen ia trzon ów



6

6

U szk od zen ia p op rzeczn ik ów ze św iatłow od em



8

8

U szk od zen ia p op rzeczn ik ów b ez św iatłow od u



3

3

1



1

17

24

41

P rzew rócen ia

In n e


12

Formy zniszczenia słupów
Złamania słupów
220 kV

110 kV

13

14

15

Zniszczenia kaskadowe
Linia 220 kV

Linia 15 kV
Linia 110 kV

16

17

18

19

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE

20

Przebieg katastrofy energetycznej w Szczecinie
Police 220 kV

Glinki 220 kV

220kV
Awaria godz. 0.02
Police 110 kV

Glinki 110 kV

8.04.2008 r.

110kV

Szczecin

Awaria godz. 1.06
EC Szczecin
Pomorzany 110 kV

~

8.04.2008 r.

Morzyczyn

Dąbie

Zdroje

110 kV

~

Awaria godz. 3.34

Pomorzany

Morzyczyn
220 kV

8.04.2008 r.
110kV

Żydowce

Awaria godz. 1.55
8.04.2008 r.
Dolna Odra

220kV

~

110kV

Krajnik

~ ~ ~ ~

21

Około godz. 20, dnia 7.04.2008 r. w zachodniej części województwa zaczyna
padać intensywny deszcz przechodzący w deszcz ze śniegiem

Zasięg opadów
deszczu i deszczu
ze śniegiem

Rozmiar katastrofy w województwie
zachodniopomorskim w godzinach
porannych dnia 8.04.2008 r.

Powiat gryfiński: gminy północne
liczba ludności ok.. 30 000
Powiat kamieński: cały
liczba ludności ok.. 47 000
Powiatu gryficki: gminy południowe
liczba ludności ok.. 20 000
Powiat goleniowski: cały
liczba ludności ok.. 78 000

Powiat policki cały
liczba ludności ok.. 63 000
Powiat pyrzycki północne gminy
liczba ludności ok.. 10 000
Powiat stargardzki: bez miasta
Stargard Szczeciński
liczba ludności ok. 40 000
Szczecin dzielnice lewobrzeża
liczba ludności ok.. 300 000
Świnoujście
liczba ludności ok. 40 000
Razem o godz. 7.00 dnia 8.04 w
województwie zachodniopomorskim
ok. 628 000 mieszkańców
pozbawionych było energii
elektrycznej
23

Przebieg zdarzeń w dniu 8 kwietnia 2008 r.

0.02 – awaria głównej linii energetycznej 220 kV Morzyczyn – Police,
zasilającej Szczecin od wschodu;
3.30 – awaria głównej linii energetycznej 220 kV Krajnik – Glinki,
zasilającej Szczecin od południa,
- awarie trzech linii energetycznych 110 kV ;
- awarie licznych linii energetycznych średniego i niskiego napięcia
zasilających w prąd miejscowości w zachodnich powiatach województwa.
Powyższe awarie linii energetycznych spowodowały:
- przerwę w pracy elektrociepłowni Szczecin oraz Pomorzany w
Szczecinie,
- awarię 900 stacji transformatorowych,
- brak prądu w lewobrzeżnej części Szczecina oraz miejscowościach na
obszarze powiatów: stargardzkiego, goleniowskiego, kamieńskiego,
gryfińskiego, pyrzyckiego, gryfickiego, łobeskiego, miasta Świnoujście,
polickiego, w tym ZCh. „Police”.

WPŁYW AWARII
NA FUNKCJONOWANIE
INFRASTRUKTURY
KRYTYCZNEJ

Wpływ katastrofy na funkcjonowanie infrastruktury krytycznej

ŁĄCZNOŚĆ

RODZAJ ŁĄCZNOŚCI

DZIAŁANIE /FUNKCJONOWANIE

System łączności telefonicznej przewodowej

Działa tam, gdzie nie wykorzystywano aparatów telefonicznych
zasilanych z sieci energetycznej

System łączności telefonicznej – mobilnej
/TK/

Realizowała tylko połączenia alarmowe, częściowo funkcjonował
operator TK „Plus”

Internet

Nie funkcjonował

Łączność w systemie reagowania
kryzysowego

Funkcjonowała we wszystkich centrach zarządzania kryzysowego
łączność radiotelefoniczna posiadająca awaryjne zasilanie z
akumulatorów

Wpływ katastrofy na funkcjonowanie infrastruktury krytycznej

Transport i komunikacja
Transport kolejowy
- unieruchomiona linia kolejowa Szczecin – Świnoujście z powodu uszkodzenia
trakcji elektrycznej
-Szczecin – Stargard Szczeciński – brak zasilania /użycie lokomotyw
spalinowych/

Transport drogowy

Poważne utrudnienia na wszystkich drogach objętych opadami śniegu

Zaopatrzenie w wodę
- duże ujęcia wody były zasilane własnymi agregatami prądotwórczymi,
-małe ujęcia wody nie posiadające własnych agregatów prądotwórczych były
zasilane agregatami przewoźnymi, dostarczonymi przez Państwową Straż
Pożarną i Jednostki Wojskowe /od drugiego dnia awarii/,
- agregaty prądotwórcze były też używane rotacyjnie do napełniania
zbiorników hydroforowych i utrzymania minimalnego ciśnienia w sieci
wodociągowej
- do części miejscowości gdzie nie było możliwości dostarczenia agregatów
prądotwórczych woda dowożona była beczkowozami

Szpitale
Wszystkie szpitale z obszaru objętego katastrofą energetyczną zasilane
były z awaryjnych źródeł zasilania.
- szpitale nie prowadziły planowych zabiegów operacyjnych za wyjątkiem
nagłych przypadków i sytuacji ratujących życie,

Zaopatrzenie w paliwo
Stacje paliwowe na obszarze objętym katastrofą nie prowadziły sprzedaży
ze względu na brak zasilania. Uruchomiono awaryjny system zaopatrzenia
szpitali w paliwo przez prywatnego dystrybutora.

Pozostałe utrudnienia
-nie funkcjonuje komunikacja tramwajowa w Szczecinie,
- nie funkcjonuje system zaopatrzenia w energię cieplną,
- występują utrudnienia w funkcjonowaniu oczyszczalni
ścieków,
- nieczynna jest sieć handlowa, w tym centra handlowe,
- nieczynne są banki oraz bankomaty,
- przerwana zostaje praca w zakładach produkcyjnych, a w tym
w: Stoczni
Szczecińskiej „Nowa”, Stoczni Remontowej „Gryfia”, Porcie
Morskim Szczecin – Świnoujście, ZCh. „Police” i w 4 dużych
zakładach przetwórstwa mięsnego,
- ograniczono działalność szkół i przedszkoli, nie
przeprowadzono w 13 szkołach egzaminów dla szóstoklasistów,
- nie działają kasy fiskalne, ale artykuły podstawowe m.in. leki,
środki higieniczne, żywność są sprzedawane.

Działanie systemu
zarządzania kryzysowego w
czasie awarii

AKTUALNY STAN PRAWNY

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 05 czerwca 1998 r.
O ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE
(Dz. U. Nr 80 z 2001 r. poz. 872)
Art. 15.
Wojewoda jako przedstawiciel Rady Ministrów odpowiada za wykonywanie polityki rządu na
obszarze województwa, a w szczególności:
4) zapewnia współdziałanie wszystkich jednostek organizacyjnych administracji rządowej
i samorządowej działających na obszarze województwa i kieruje ich działalnością
w zakresie zapobiegania zagrożeniu życia, zdrowia lub mienia oraz zagrożeniom
środowiska, bezpieczeństwa państwa i utrzymania porządku publicznego, ochrony praw
obywatelskich, a także zapobiegania klęskom żywiołowym i innym nadzwyczajnym
zagrożeniom oraz zwalczania i usuwania ich skutków na zasadach określonych
w ustawach,
4a) dokonuje oceny stanu zabezpieczenia przeciwpowodziowego województwa, opracowuje
plan operacyjny ochrony przed powodzią oraz ogłasza i odwołuje pogotowie i alarm
przeciwpowodziowy,

Art. 16.
1.

Wojewoda może wydawać, w zakresie wykonywania funkcji przedstawiciela Rady
Ministrów, polecenia obowiązujące wszystkie organy administracji rządowej,
a w sytuacjach nadzwyczajnych, o których mowa w art. 15 pkt 4 i 4a, obowiązujące
również organy samorządu terytorialnego. O wydanych poleceniach wojewoda
niezwłocznie informuje właściwego ministra.

GŁOWNE KOMPETENCE W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 05 czerwca 1998 r.
O ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE
– Wydaje akty prawa miejscowego dla obszarów nie uporządkowanych aktami
prawa powszechnie obowiązującego.
– Planuje reagowanie kryzysowe województwa ustalając między innymi
kompetencje poszczególnych osób funkcyjnych.
– Koordynuje przebiegiem reagowania na sytuacje kryzysowe o wymiarze
ponad powiatowym.
– Wnioskuje o:
• wprowadzenie stanu klęski żywiołowej,
• użycie Sił Zbrojnych RP.
– Ogłasza:
• pogotowie i alarm przeciwpowodziowy,
• stan zagrożenia epidemicznego i stan epidemii,
• uruchomienie działań interwencyjnych w obliczu zagrożenia
radiacyjnego.
–Monitoruje stan bezpieczeństwa województwa oraz informuje, alarmuje i
ostrzega przed potencjalnymi zagrożeniami.
– Udziela wsparcia zagrożonym powiatom siłami i środkami z innych powiatów.
– Wnioskuje o wsparcie potencjału reagowania kryzysowego województwa
zachodniopomorskiego siłami i środkami z województw ościennych lub
wydzielonych z zasobów krajowych.

AKTUALNY STAN PRAWNY

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Art. 1.
Ustawa określa organy właściwe w sprawach zarządzania
kryzysowego oraz ich zadania i zasady działania w tej
dziedzinie, a także zasady finansowania zadań zarządzania
kryzysowego.

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Wojewoda
Wydział Bezpieczeństwa
i Zarządzania Kryzysowego
Zachodniopomorskiego Urzędu
Wojewódzkiego

Wojewódzkie zespolone służby,
inspekcje i straże
Wojewódzkie Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Wojewódzkie
Centrum
Zarządzania
Kryzysowego
Lekarz Koordynator
Ratownictwa
Medycznego

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Starosta
Komórka organizacyjna starostwa
powiatowego właściwa do spraw
zarządzania kryzysowego
Powiatowy Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Powiatowe
Centrum
Zarządzania
Kryzysowego

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Wójt, burmistrz, prezydent miasta
Komórka organizacyjna urzędu gminy
właściwa do spraw zarządzania
kryzysowego
Gminny Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Może tworzyć:

Gminne Centrum
Zarządzania
Kryzysowego

ZALEŻNOŚCI SŁUŻBOWE
w zakresie bezpieczeństwa powszechnego i porządku publicznego

SYTUACJA KRYZYSOWA

STAROSTA
POWIATU

WOJEWODA

STAN KLĘSKI ŻYWIOŁOWEJ
(W zakresie zarządzania kryzysowego)

WOJEWÓDZKI
ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

SYSTEM REAGOWANIA KRYZYSOWEGO WOJEWÓDZTWA ZACHODNIOPOMORSKIEGO

WOJEWÓDZKI
ZESPÓŁ
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

WOJEWODA

RZĄDOWY ZESPÓŁ
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO
RZĄDOWE
CENTRUM
BEZPIECZEŃSTWA

MONITOROWANIE, ANALIZA
UZYSKIWANYCH DANYCH,
PROGNOZOWANIE ZDARZEŃ

SĄSIEDNIE
WOJEWÓDZTWA
NIEMIECKIE
LANDY
NADGRANICZNE

WOJEWÓDZKIE CENTRUM ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO
INICJOWANIE DZIAŁAŃ REAGOWANIA KRYZYSOWEGO
ZABEZPIECZENIE OPERACYJNO – TECHNICZNE
I INFORMACYJNE

ŚRODKI
MASOWEGO
PRZEKAZU

STAROSTOWIE
POWIATÓW

RESORTOWE
STRUKTURY
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

WOJEWÓDZKIE
STANOWISKA
KIEROWANIA,
SŁUŻBY
OPERACYJNODYSPOZYTORSKIE

ORGANIZACJE
POZARZĄDOWE

POWIATOWE CENTRUM
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

SYSTEM
ALARMOWANIA
I OSTRZEGANIA
LUDNOŚCI

WOJEWODZKI ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

WOJEWODA ZACHODNIOPOMORSKI
– przewodniczący
DYREKTOR WYDZIAŁU BEZPIECZEŃSTWA
I ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO – zastępca przewodniczącego

40

STALI CZŁONKOWIE ZESPOŁU
KIEROWNICY ZESPOLONYCH SŁUŻB, INSPEKCJI I STRAŻY WOJEWÓDZKICH
ORGANY ADMINISTRACJI NIEZESPOLONEJ
INNI CZOŁONKOWIE ZESPOŁU
PRZEDSTAWICIELE ZACHODNIOPOMORSKIEGO URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO W SZCZECINIE

INNE OSOBY ZAPROSZONE DO UDZIAŁU W PRACACH ZESPOŁU

GRUPA OPERACYJNA

ZAPEWNIA
FUNKCJONOWANIE

DORAŹNIE

WYDZIAŁ BEZPIECZEŃSTWA I ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

STALI
CZŁONKOWIE
ZESPOŁU

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Wojewoda Zachodniopomorski – przewodniczący;
2) Dyrektor Wydziału Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego
w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie –
zastępca przewodniczącego;
3) Marszałek Województwa Zachodniopomorskiego;
4) Komendant Wojewódzki Policji w Szczecinie;
5) Zachodniopomorski Komendant Wojewódzki Państwowej Straży
Pożarnej;
6) Szef Wojewódzkiego Sztabu Wojskowego w Szczecinie;
7) Dyrektor Wydziału Infrastruktury w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie;
8) Dyrektor Zachodniopomorskiego Centrum Organizacji i Promocji Zdrowia.

KIEROWNICY
ZESPOLONYCH
SŁUŻB, INSPEKCJI
I STRAŻY
WOJEWÓDZKICH

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego;
2) Zachodniopomorski Wojewódzki Konserwator Zabytków;
3) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Ochrony
Roślin i Nasiennictwa
4) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska;
5) Zachodniopomorski Wojewódzki Lekarz Weterynarii;
6) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Farmaceutyczny;
7) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej;
8) Zachodniopomorski Kurator Oświaty;
9) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego;
10)
Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Transportu Drogowego

ORGANY
ADMINISTRACJI
NIEZESPOLONEJ

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Komendant Pomorskiego Oddziału Straży Granicznej w Szczecinie;
2) Komendant Pomorskiego Dywizjonu Straży Granicznej w Świnoujściu;
3) Dyrektor Urzędu Morskiego w Szczecinie;
4) Przedstawiciel Dyrektora Urzędu Morskiego w Słupsku;
5) Dyrektor Izby Celnej w Szczecinie;
6) Dyrektor Urzędu Żeglugi Śródlądowej w Szczecinie;
7) Dyrektor Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Szczecinie;
8) Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny w Szczecinie.

INNI
CZOŁONKOWIE
ZESPOŁU

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Dyrektor Delegatury Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego
w Szczecinie;
2) Prokurator Okręgowy w Szczecinie;
3) Dyrektor Zachodniopomorskiego Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych w Szczecinie;
4) Dyrektor Oddziału Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad w Szczecinie;
5) Dyrektor Oddziału Regionalnego PKP Polskie Linie Kolejowe
w Szczecinie;
6) Dyrektor Zachodniopomorskiego Oddziału Wojewódzkiego
Narodowego Funduszu Zdrowia;
7) Kierownik Biura Prognoz Meteorologicznych Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej w Szczecinie;
8) Dyrektor Północno-Zachodniego Oddziału Terenowego Urzędu
Regulacji Energetyki w Szczecinie.

PRZEDSTAWICIELE
ZACHODNIOPOMORSKIEGO
URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO
W SZCZECINIE

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Dyrektor Generalny Zachodniopomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Szczecinie;
2) Dyrektor Wydział Środowiska i Rolnictwa;
3) Dyrektor Wydział Polityki Społecznej;
4) Dyrektor Wydziału Finansów i Budżetu w Zachodniopomorskim
Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie;
5) Kierownik Biura Prawnego w Zachodniopomorskim Urzędzie
Wojewódzkim w Szczecinie;
6) Rzecznik Prasowy Wojewody Zachodniopomorskiego.

PODJĘTE DZIAŁANIA
W CELU OGRANICZENIA
SKUTKÓW AWARII

48

Godz. 19.14, dnia 7.04.2008 r.
Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego
otrzymuje od Biura Prognoz Meteorologicznych w
Szczecinie ostrzeżenie nr 16 o intensywnych opadach
deszczu przechodzących w deszcz ze śniegiem.
Ostrzeżenie przewiduje silne opady deszczu i deszczu ze
śniegiem w ciągu najbliższych 18 godzin, do 25-30 mm.
Przewidywane są utrudnienia komunikacyjne i na terenach
zurbanizowanych.

49

Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego zgodnie z procedurą rozsyła
w godz. 20.08 – 20.31 ostrzeżenia do mediów /17/ i jednostek samorządu
terytorialnego oraz innych ogniw ważnych dla systemu zarządzania
kryzysowego województwa /33/. Łącznie 50 odbiorców.

50

Najważniejsze działania podejmowane przez wojewódzką administrację
rządową.

I dzień katastrofy /8 kwietnia/
1. Uruchomienie pracy zespołów zarządzania kryzysowego
- wojewódzkiego – praca na dwóch stanowiskach w Urzędzie Miasta Szczecin i Urzędzie
Wojewódzkim /posiedzenia w odstępach 2 – 3 godziny. Zakończone konferencją prasową/,
- powiatowych i gminnych – praca całodobowa z wykorzystaniem systemu łączności
radiotelefonicznej Wojewody i PSP
2. Nadawanie komunikatów radiowych do mieszkańców, przy wykorzystaniu rozgłośni
zlokalizowanych poza Szczecinem
3. Uruchomienie komunikacji autobusowej w Szczecinie.
4. Odwołanie obowiązku uczestnictwa w zajęciach szkolnych – szkoły otwarte.
5. Monitoring funkcjonowania:

- szpitali – wzmocnienie agregatami, dowóz paliwa i wody, zorganizowanie punktu dializ, apel
o przyjmowanie pacjentów w przychodniach,
- systemu wodno – kanalizacyjnego – kontrola zrzutu ścieków, przygotowanie sprzętu do
dowozu wody /PSP, SZ/,
- zakładów o dużym i zwiększonym ryzyku – np.. ZCh Police, wzmocnienie agregatem
urządzeń do chłodzenia instalacji z amoniakiem.
51

6. Monitorowanie prac związanych z przywracaniem energii
7. Wystąpienie do Ministra Finansów o uruchomienie sprzedaży podstawowych produktów
żywnościowych z pominięciem kas fiskalnych – ręczna rejestracja sprzedaży.
8. Zorganizowanie zwiększonej ilości patroli na ulicach: policja, wojsko /żandarmeria / straż
graniczna.
9. Wywóz produktów mrożonych z marketów – samochodami chłodniami do magazynów
rejonowych.

10. Uruchomienie pomocy społecznej.
11. W związku ze zmniejszoną ilością pociągów – pociągi pośpieszne zatrzymywane są na
wszystkich stacjach.
12. Przywracanie energii w I kolejności na elektrociepłowni w Szczecinie.

52

KALENDARIUM DZIAŁAŃ SYSTEMU ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
w dniu 8 kwietnia 2008 r.
4.20 – powołanie w Szczecinie miejskiego zespołu zarządzania kryzysowego;
5.15 – pierwsze posiedzenie miejskiego zespołu zarządzania kryzysowego;
6.00 – spotkanie członków wojewódzkiego zespołu zarządzania kryzysowego;
7.30 - wspólne posiedzenie wojewódzkiego i miejskiego zespołu zarządzania
kryzysowego pod przewodnictwem Wojewody Zachodniopomorskiego i
Prezydenta Szczecina;
7.00 – 9.00 – zbierają się zespoły reagowania kryzysowego w powiatach:
goleniowskim, polickim, stargardzkim, kamieńskim;
8.00 - 11.00 – zbierają się zespoły zarządzania kryzysowego w gminach
objętych awarią energetyczną oraz dodatkowo w mieście Kamień Pomorski i
Trzebiatów ze względu na wystąpienie zagrożenia powodziowego.
8 kwietnia odbywają się wspólne posiedzenia wojewódzkiego i miejskiego zespołu
zarządzania kryzysowego, na których omawiana jest aktualna sytuacja energetyczna,
przeciwpowodziowa oraz stan bezpieczeństwa i porządku publicznego w Szczecinie i na
obszarze powiatów objętych sytuacją kryzysową. Posiedzenia zespołów kończyły się
każdorazowo konferencjami prasowymi, w ramach których przekazywane były dla
mediów dane o aktualnej sytuacji w Szczecinie i na obszarze województwa.
Od dnia 9 kwietnia Wojewódzki Zespół Zarządzania Kryzysowego funkcjonuje w
Urzędzie Wojewódzkim zachowując tryb pracy podobny jak dzień wcześniej
Wojewoda Zachodniopomorski wraz z Komendantem Wojewódzkim PSP jedzie do
miejscowości objętych awarią i uczestniczy w posiedzeniach powiatowych zespołów
zarządzania kryzysowego m.in. w Starostwie Powiatowym w Goleniowie i Kamieniu
Pomorskim.

SCHEMAT KIEROWANIA /ZARZĄDZANIA/
WOJEWODA ZACHODNIOPOMORSKI
WOJEWÓDZKI ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
Wojewódzkie służby, inspekcje, straże
i jednostki organizacyjne wchodzące
w skład systemu reagowania kryzysowego

WCZK

Prezydent Szczecina

Starosta Policki

Starosta Kamieński

Starosta Goleniowski

MCZK

PCZK

PCZK

PCZK

Starosta Stargardzki

Starosta Gryficki

Starosta Gryfiński

Prezydent Świnoujścia

PCZK

PCZK

PCZK

MCZK

GCZK-7

GCZK-3

GCZK-2

GCZK-3

GCZK-2

GCZK-5

Działania podjęte w związku z awarią
Pomoc dla mieszkańców
W związku z zaistniałą awarią sieci energetycznej Wojewoda zwrócił się do
jednostek samorządu terytorialnego, z obszaru dotkniętego skutkami awarii
energetycznej, o:
-zorganizowanie niezbędnej pomocy dla mieszkańców w zakresie m.in.
dostaw żywności,
- wody oraz innego niezbędnego zaopatrzenia,
- objęcie - przez Ośrodki Pomocy Rodzinie, opieką osób potrzebujących
pomocy,
- zapewnienie warunków do skorzystania z urządzeń sanitarnych ( kąpiele,
opieka nad dziećmi).

Ochrona zdrowia /lekarz koordynator z Wojewódzkiego Stanowiska
Koordynacji Ratownictwa Medycznego/
Monitorowano funkcjonowanie szpitali.
Szpitalne oddziały intensywnej terapii i oddziały dializ w województwie
zasilane były agregatami własnymi lub dostarczonymi przez straż pożarną.
Dyrektorom szpitali przekazano telefon kontaktowy do dystrybutora
zaopatrującego agregaty prądotwórcze w paliwo.
Utrzymywano stały kontakt telefoniczny z Wojewódzką Stacją Pogotowia
Ratunkowego. Wojewódzka Stacja Pogotowia Ratunkowego nie odnotowała
zwiększonej ilości wezwań do zachorowań, nie zanotowano również wezwań
związanych z zaistniałym zdarzeniem.

Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny
sprawy sanitarno – epidemiologiczne
Podjęto natychmiastowe działania kontrolne w hurtowniach i sklepach spożywczych
w zakresie przechowywania artykułów spożywczych, zwłaszcza mrożonych.
W czasie kontroli ustalono, że żywność wymagająca przechowywania w chłodzie
była:
-przechowywana w podstawionych pod sklepy samochodach chłodniach w
monitorowanej temperaturze, odpowiedniej dla asortymentu żywności
- przetransportowana do magazynów rejonowych dużych sieci handlowych.

Część żywności nietrwałej mikrobiologicznie, w tym przetwory mleczne, wędliny,
mięso, mrożonki została wycofana z obrotu w ramach działań wynikających z
kontroli wewnętrznych.
Monitorowano jakość wody przeznaczonej do spożycia a także sytuację pod kątem
zagrożenia epidemiologicznego w szpitalach.

Wojewódzki Inspektorat Weterynarii - sprawy weterynaryjne
Inspektorzy powiatowych inspekcji weterynaryjnych podjęli działania kontrolne
z możliwością podejmowania decyzji o utylizacji żywności, która w wyniku
braku dopływu prądu do urządzeń chłodniczych mogła ulec zepsuciu.
Duże fermy drobiowe, pozostające bez podstawowego zasilania, zasilano
zastępczo z agregatów prądotwórczych. Zasilanie zastępcze znacznie
podniosło koszty produkcji w fermach.
Sytuacja w chłodniach składowych jest opanowana.

Sytuacja w oświacie
Z uwagi na niedogrzanie pomieszczeń, brak dostaw ciepła i energii elektrycznej
8 kwietnia, zajęcia lekcyjne we wszystkich gimnazjach i szkołach
ponadgimnazjalnych odwołano.
9 kwietnia w wielu miejscowościach zajęcia skrócono, bądź odwołano.
Odwołano sprawdzian szóstoklasistów w 8 szkołach podstawowych na terenie
Szczecina oraz w 5 w terenie ( Stargard Szczeciński, Koszewo, Sowno,
Grzedzice, Goleniów).
Wojewódzki Kurator Oświaty na bieżąco informował Wojewodę o ilości placówek
oświatowych, w których nie prowadzone były zajęcia szkolne z powodu awarii
zasilania energetycznego.

Siły i środki uczestniczące w likwidacji skutków katastrofy energetycznej

Policja
- 465 funkcjonariuszy, w tym 112 ze Szkoły Policji w Pile,
140 funkcjonariuszy Oddziału Prewencji w Szczecinie,
65 funkcjonariuszy ruchu drogowego,
- 71 radiowozów
-nie odnotowano zdarzeń o charakterze kryminalnym lub
chuligańskim - mających związek z awarią sieci energetycznych.
Państwowa Straż Pożarna
Ratownicy PSP – ok. 250 dziennie
Samochody ratownicze – 6 /Poznań, Gorzów, Warszawa, Opole, Wrocław/
Samochody pożarnicze – ok. 55 dziennie
Agregaty prądotwórcze – ok. 106 dziennie
Motopompy – ok. 47 dziennie

Siły Zbrojne RP /średnio w ciągu dnia/
- 65 żołnierzy
- 15 samochodów
- 2 pojazdy ciężkie
- 4 agregatów prądotwórczych
- 3 motopompy
- lekkie pokrycie drogowe
- most niskowodny
Żandarmeria Wojskowa
- 110 żołnierzy
- 12 samochodów
Pomorski Oddział Straży Granicznej w Szczecinie
- 70 funkcjonariuszy
- 8 samochodów

WSTĘPNE WNIOSKI
PO AWARII

Wstępne wnioski


Konieczne jest zaopatrzenie jednostek organizacyjnych ważnych dla
funkcjonowania administracji publicznej oraz gwarantujących
świadczenie usług społecznych w urządzenia awaryjnego zasilania
elektroenergetycznego



Konieczne jest opracowanie i uruchomienia programu edukacyjnego,
mającego na celu zapoznanie mieszkańców z potencjalnymi
zagrożeniami charakterystycznymi dla poszczególnych powiatów oraz
sposobami optymalnych zachowań



Konieczna jest rozbudowa systemów kierowania i informowania,
wykorzystywanych przez organy samorządu terytorialnego w procesie
reagowania kryzysowego

PODSUMOWANIE
• Sprawne
funkcjonowanie
kryzysowego
przyczyniło
rozmiarów katastrofy

systemu
się
do

zarządzania
ograniczenia

• Szybkie zwołanie Zespołów Zarządzania Kryzysowego
pozwoliło na koordynację działań od momentu
powstania sytuacji kryzysowej
• Wspólne informowanie mieszkańców o skutkach
katastrofy i postępach w prowadzeniu akcji ratowniczej
umożliwiło jednolity przekaz i niezakłóconą pracę
centrów zarządzania kryzysowego

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE

65

Powołanie Zespołu ds. Zbadania Przyczyn i Skutków
Katastrofy Energetycznej Zarządzeniem Wojewody
Zachodniopomorskiego nr 154/2008
z dnia 22 kwietnia 2008r.
Określenie przyczyn i skutków katastrofy
elektroenergetycznej
zaistniałej w części województwa zachodniopomorskiego.
Zbilansowanie strat i szkód powstałych
w wyniku katastrofy elektroenergetycznej
oraz kosztów prowadzenia działań ratowniczych.
Opracowanie założeń
do „Strategii Bezpieczeństwa Energetycznego
dla Województwa Zachodniopomorskiego”.
66

Raport Zespołu ds. Zbadania Przyczyn
i Skutków Katastrofy Energetycznej

WNIOSKI I ZALECENIA

67

68

Bezpośrednie przyczyny katastrofy energetycznej

 Obciążenia sadzią przewodów linii energetycznych przekroczyły
znacznie, co najmniej o kilkadziesiąt procent, przyjęte w
obliczeniach normowe wartości katastrofalne,
 Dodatkowym czynnikiem, mającym wpływ na przebieg zdarzeń i
rozległość uszkodzeń, były obfite opady deszczu w okresie
poprzedzającym awarię, co spowodowało podniesienie poziomu wód
gruntowych i w efekcie rozmiękczenie gruntu,
 Efektem było obniżenie stabilności posadowienia zarówno słupów
linii elektroenergetycznych jak i rosnących w pobliżu linii drzew.

69

Skutki ekonomiczne katastrofy energetycznej







KOSZTY AKCJI RATOWNICZEJ: 829 731,34 zł
KOSZTY PONIESIONE PRZEZ ZAKŁADY, FIRMY,
SPÓŁKI, SZPITALE: 45 172 424,12 zł
KOSZTY PONIESIONE PRZEZ POWIATY I GMINY :
979 468,41 zł
CAŁKOWITE KOSZTY: 46 981 623,87 zł

Koszty niedostarczonej energii elektrycznej oszacowano
na kwotę powyżej 60 milionów zł.
70

Raport dostrzega potrzebę
powołania stałego zespołu :
Wojewódzkiej Rady do spraw
Bezpieczeństwa Energetycznego

71

72

Powołanie Wojewódzkiej Rady
ds. Bezpieczeństwa Energetycznego
Zarządzenie Wojewody Zachodniopomorskiego

nr 435/2008 z dnia 30 września 2008r.

73

ZADANIA WOJEWÓDZKIEJ RADY
ds. BEZPIECZEŃSTWA ENERGETYCZNEGO
1. Nadzór nad realizacją wniosków i zaleceń wynikających z Raportu Zespołu
ds. Zbadania Przyczyn i Skutków Katastrofy Energetycznej w aglomeracji
szczecińskiej i części województwa zachodniopomorskiego.
2. Nadzór nad powstaniem oraz wdrażaniem Strategii Bezpieczeństwa
Energetycznego dla Województwa Zachodniopomorskiego.
3. Monitorowanie funkcjonowania systemu elektroenergetycznego, gazowego
i ciepłowniczego na terenie województwa zachodniopomorskiego.
4. Inicjowanie działań i projektów związanych z rozwojem energetyki na terenie
województwa zachodniopomorskiego.
5. Monitorowanie realizacji planów rozwoju przedsiębiorstw energetycznych.
6. Wspieranie działań samorządu województwa w zakresie tworzenia projektów
planu zaopatrzenia w energię elektryczną, gaz oraz ciepło.
7. Inicjowanie działań wspierających rozwój energetyki odnawialnej.
74

Dziękuję za uwagę

75


Slide 75

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE
Wydział Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego

Olsztyn 20 luty 2009 r.
Waldemar Redmer
1

2

Bezpośrednią przyczyną awarii systemu
elektroenergetycznego w nocy 7-8 kwietnia

2008 r. był szczególnie niekorzystny splot
warunków atmosferycznych prowadzący do
licznych uszkodzeń linii elektroenergetycznych
3

Temperatura powietrza
st. C
8,0
S z c z ec in
7,0

Ś w inoujś c ie
G oleniów

6,0

5,0

4,0

3,0

2,0

1,0

0,0

-1,0

-2,0

-3,0
2008-04-07

2008-04-07

2008-04-07

2008-04-07

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-08

2008-04-09

00:00

06:00

12:00

18:00

00:00

06:00

12:00

18:00

00:00

d a ta / g o d z .

4

Prędkość wiatru
Charakterystyczne prędkości wiatru wg PN-77/B-02011

m /s

Strefa I
– Szczecin
– 20 m/s
Strefa II – Goleniów – 24 m/s
Strefa IIa – Świnoujście – 27 m/s

14
S z c z ec in
13
12

Ś w inoujś c ie
G oleniów

11
Kierunek
wiatru wg IMiGW:
10
16:00÷21:00
– PN i PN-ZACH, 3÷6 m/s
22:00÷01:00
– ZACH-PN, 3÷4 m/s
9
02:00÷14:00 – ZACH, 4÷8 m/s
8
7
6
5
4
3
2
1
0
2008-04-07 00:00 2008-04-07 06:00 2008-04-07 12:00 2008-04-07 18:00 2008-04-08 00:00 2008-04-08 06:00 2008-04-08 12:00 2008-04-08 18:00 2008-04-09 00:00
d a ta / g o d z .

5

Rodzaje opadu


Początkowo intensywny opad deszczu, a później
śniegu z deszczem i śniegu



Suma opadów 8:00 07.04 do 8:00 08.04 lokalnie
48 l/m2 w równoważniku wodnym (4,8 cm/m2)



Lokalnie odnotowana gęstość śniegu:
 

2 ,1 kN/m

2

 7 ,8 kN/m

3

0 ,27 m
6

Niewielki pobór energii elektrycznej w
godzinach nocnych z 07 na 08 04 2008 był
przyczyną schłodzenia przewodów
napowietrznych linii energetycznych do
temperatury zamarzania śniegu, co
sprzyjało osadzaniu się sadzi.

7

8

9

Wielkości Obciążeń Przewodów Sadzią
A F L – 6 2 40 m m

2

d = 2 1,7 m m
S a d ź n o rm a ln a
[N /m ]
S a d ź k a ta strofa ln a

A F L – 8 5 25 m m
d = 3 1,5 m m

8 ,7

1 7,4

2 2,8

S a d ź 7 -8 k w ietn ia

3 8,0

4 5,2

[N /m ]

 = 118 %

 = 98 %

9 ,7

1 9,7

76

53

[N /m ]

C ięża r p rzew o d u
[N /m ]
P rzek ro czen ie k atastro fa ln ych ob cią żeń
[% ]

2

Ciężar sadzi na jednym przewodzie długości 300 m:
45,2  300 = 13560 N = 13,56 kN

10

Upadek słupów

11

Zniszczenia konstrukcji
na skutek przeciążenia przewodów
L in ie



220 k V (1)

110 k V (5)

2

1

3

Z łam an ie trzon u słu p a

14

6

20

S k ręcen ia trzon ów



6

6

U szk od zen ia p op rzeczn ik ów ze św iatłow od em



8

8

U szk od zen ia p op rzeczn ik ów b ez św iatłow od u



3

3

1



1

17

24

41

P rzew rócen ia

In n e


12

Formy zniszczenia słupów
Złamania słupów
220 kV

110 kV

13

14

15

Zniszczenia kaskadowe
Linia 220 kV

Linia 15 kV
Linia 110 kV

16

17

18

19

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE

20

Przebieg katastrofy energetycznej w Szczecinie
Police 220 kV

Glinki 220 kV

220kV
Awaria godz. 0.02
Police 110 kV

Glinki 110 kV

8.04.2008 r.

110kV

Szczecin

Awaria godz. 1.06
EC Szczecin
Pomorzany 110 kV

~

8.04.2008 r.

Morzyczyn

Dąbie

Zdroje

110 kV

~

Awaria godz. 3.34

Pomorzany

Morzyczyn
220 kV

8.04.2008 r.
110kV

Żydowce

Awaria godz. 1.55
8.04.2008 r.
Dolna Odra

220kV

~

110kV

Krajnik

~ ~ ~ ~

21

Około godz. 20, dnia 7.04.2008 r. w zachodniej części województwa zaczyna
padać intensywny deszcz przechodzący w deszcz ze śniegiem

Zasięg opadów
deszczu i deszczu
ze śniegiem

Rozmiar katastrofy w województwie
zachodniopomorskim w godzinach
porannych dnia 8.04.2008 r.

Powiat gryfiński: gminy północne
liczba ludności ok.. 30 000
Powiat kamieński: cały
liczba ludności ok.. 47 000
Powiatu gryficki: gminy południowe
liczba ludności ok.. 20 000
Powiat goleniowski: cały
liczba ludności ok.. 78 000

Powiat policki cały
liczba ludności ok.. 63 000
Powiat pyrzycki północne gminy
liczba ludności ok.. 10 000
Powiat stargardzki: bez miasta
Stargard Szczeciński
liczba ludności ok. 40 000
Szczecin dzielnice lewobrzeża
liczba ludności ok.. 300 000
Świnoujście
liczba ludności ok. 40 000
Razem o godz. 7.00 dnia 8.04 w
województwie zachodniopomorskim
ok. 628 000 mieszkańców
pozbawionych było energii
elektrycznej
23

Przebieg zdarzeń w dniu 8 kwietnia 2008 r.

0.02 – awaria głównej linii energetycznej 220 kV Morzyczyn – Police,
zasilającej Szczecin od wschodu;
3.30 – awaria głównej linii energetycznej 220 kV Krajnik – Glinki,
zasilającej Szczecin od południa,
- awarie trzech linii energetycznych 110 kV ;
- awarie licznych linii energetycznych średniego i niskiego napięcia
zasilających w prąd miejscowości w zachodnich powiatach województwa.
Powyższe awarie linii energetycznych spowodowały:
- przerwę w pracy elektrociepłowni Szczecin oraz Pomorzany w
Szczecinie,
- awarię 900 stacji transformatorowych,
- brak prądu w lewobrzeżnej części Szczecina oraz miejscowościach na
obszarze powiatów: stargardzkiego, goleniowskiego, kamieńskiego,
gryfińskiego, pyrzyckiego, gryfickiego, łobeskiego, miasta Świnoujście,
polickiego, w tym ZCh. „Police”.

WPŁYW AWARII
NA FUNKCJONOWANIE
INFRASTRUKTURY
KRYTYCZNEJ

Wpływ katastrofy na funkcjonowanie infrastruktury krytycznej

ŁĄCZNOŚĆ

RODZAJ ŁĄCZNOŚCI

DZIAŁANIE /FUNKCJONOWANIE

System łączności telefonicznej przewodowej

Działa tam, gdzie nie wykorzystywano aparatów telefonicznych
zasilanych z sieci energetycznej

System łączności telefonicznej – mobilnej
/TK/

Realizowała tylko połączenia alarmowe, częściowo funkcjonował
operator TK „Plus”

Internet

Nie funkcjonował

Łączność w systemie reagowania
kryzysowego

Funkcjonowała we wszystkich centrach zarządzania kryzysowego
łączność radiotelefoniczna posiadająca awaryjne zasilanie z
akumulatorów

Wpływ katastrofy na funkcjonowanie infrastruktury krytycznej

Transport i komunikacja
Transport kolejowy
- unieruchomiona linia kolejowa Szczecin – Świnoujście z powodu uszkodzenia
trakcji elektrycznej
-Szczecin – Stargard Szczeciński – brak zasilania /użycie lokomotyw
spalinowych/

Transport drogowy

Poważne utrudnienia na wszystkich drogach objętych opadami śniegu

Zaopatrzenie w wodę
- duże ujęcia wody były zasilane własnymi agregatami prądotwórczymi,
-małe ujęcia wody nie posiadające własnych agregatów prądotwórczych były
zasilane agregatami przewoźnymi, dostarczonymi przez Państwową Straż
Pożarną i Jednostki Wojskowe /od drugiego dnia awarii/,
- agregaty prądotwórcze były też używane rotacyjnie do napełniania
zbiorników hydroforowych i utrzymania minimalnego ciśnienia w sieci
wodociągowej
- do części miejscowości gdzie nie było możliwości dostarczenia agregatów
prądotwórczych woda dowożona była beczkowozami

Szpitale
Wszystkie szpitale z obszaru objętego katastrofą energetyczną zasilane
były z awaryjnych źródeł zasilania.
- szpitale nie prowadziły planowych zabiegów operacyjnych za wyjątkiem
nagłych przypadków i sytuacji ratujących życie,

Zaopatrzenie w paliwo
Stacje paliwowe na obszarze objętym katastrofą nie prowadziły sprzedaży
ze względu na brak zasilania. Uruchomiono awaryjny system zaopatrzenia
szpitali w paliwo przez prywatnego dystrybutora.

Pozostałe utrudnienia
-nie funkcjonuje komunikacja tramwajowa w Szczecinie,
- nie funkcjonuje system zaopatrzenia w energię cieplną,
- występują utrudnienia w funkcjonowaniu oczyszczalni
ścieków,
- nieczynna jest sieć handlowa, w tym centra handlowe,
- nieczynne są banki oraz bankomaty,
- przerwana zostaje praca w zakładach produkcyjnych, a w tym
w: Stoczni
Szczecińskiej „Nowa”, Stoczni Remontowej „Gryfia”, Porcie
Morskim Szczecin – Świnoujście, ZCh. „Police” i w 4 dużych
zakładach przetwórstwa mięsnego,
- ograniczono działalność szkół i przedszkoli, nie
przeprowadzono w 13 szkołach egzaminów dla szóstoklasistów,
- nie działają kasy fiskalne, ale artykuły podstawowe m.in. leki,
środki higieniczne, żywność są sprzedawane.

Działanie systemu
zarządzania kryzysowego w
czasie awarii

AKTUALNY STAN PRAWNY

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 05 czerwca 1998 r.
O ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE
(Dz. U. Nr 80 z 2001 r. poz. 872)
Art. 15.
Wojewoda jako przedstawiciel Rady Ministrów odpowiada za wykonywanie polityki rządu na
obszarze województwa, a w szczególności:
4) zapewnia współdziałanie wszystkich jednostek organizacyjnych administracji rządowej
i samorządowej działających na obszarze województwa i kieruje ich działalnością
w zakresie zapobiegania zagrożeniu życia, zdrowia lub mienia oraz zagrożeniom
środowiska, bezpieczeństwa państwa i utrzymania porządku publicznego, ochrony praw
obywatelskich, a także zapobiegania klęskom żywiołowym i innym nadzwyczajnym
zagrożeniom oraz zwalczania i usuwania ich skutków na zasadach określonych
w ustawach,
4a) dokonuje oceny stanu zabezpieczenia przeciwpowodziowego województwa, opracowuje
plan operacyjny ochrony przed powodzią oraz ogłasza i odwołuje pogotowie i alarm
przeciwpowodziowy,

Art. 16.
1.

Wojewoda może wydawać, w zakresie wykonywania funkcji przedstawiciela Rady
Ministrów, polecenia obowiązujące wszystkie organy administracji rządowej,
a w sytuacjach nadzwyczajnych, o których mowa w art. 15 pkt 4 i 4a, obowiązujące
również organy samorządu terytorialnego. O wydanych poleceniach wojewoda
niezwłocznie informuje właściwego ministra.

GŁOWNE KOMPETENCE W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 05 czerwca 1998 r.
O ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE
– Wydaje akty prawa miejscowego dla obszarów nie uporządkowanych aktami
prawa powszechnie obowiązującego.
– Planuje reagowanie kryzysowe województwa ustalając między innymi
kompetencje poszczególnych osób funkcyjnych.
– Koordynuje przebiegiem reagowania na sytuacje kryzysowe o wymiarze
ponad powiatowym.
– Wnioskuje o:
• wprowadzenie stanu klęski żywiołowej,
• użycie Sił Zbrojnych RP.
– Ogłasza:
• pogotowie i alarm przeciwpowodziowy,
• stan zagrożenia epidemicznego i stan epidemii,
• uruchomienie działań interwencyjnych w obliczu zagrożenia
radiacyjnego.
–Monitoruje stan bezpieczeństwa województwa oraz informuje, alarmuje i
ostrzega przed potencjalnymi zagrożeniami.
– Udziela wsparcia zagrożonym powiatom siłami i środkami z innych powiatów.
– Wnioskuje o wsparcie potencjału reagowania kryzysowego województwa
zachodniopomorskiego siłami i środkami z województw ościennych lub
wydzielonych z zasobów krajowych.

AKTUALNY STAN PRAWNY

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Art. 1.
Ustawa określa organy właściwe w sprawach zarządzania
kryzysowego oraz ich zadania i zasady działania w tej
dziedzinie, a także zasady finansowania zadań zarządzania
kryzysowego.

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Wojewoda
Wydział Bezpieczeństwa
i Zarządzania Kryzysowego
Zachodniopomorskiego Urzędu
Wojewódzkiego

Wojewódzkie zespolone służby,
inspekcje i straże
Wojewódzkie Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Wojewódzkie
Centrum
Zarządzania
Kryzysowego
Lekarz Koordynator
Ratownictwa
Medycznego

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Starosta
Komórka organizacyjna starostwa
powiatowego właściwa do spraw
zarządzania kryzysowego
Powiatowy Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Powiatowe
Centrum
Zarządzania
Kryzysowego

POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r.
O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM
(Dz. U. Nr 89, poz. 590)

Wójt, burmistrz, prezydent miasta
Komórka organizacyjna urzędu gminy
właściwa do spraw zarządzania
kryzysowego
Gminny Zespół Zarządzania
Kryzysowego

Może tworzyć:

Gminne Centrum
Zarządzania
Kryzysowego

ZALEŻNOŚCI SŁUŻBOWE
w zakresie bezpieczeństwa powszechnego i porządku publicznego

SYTUACJA KRYZYSOWA

STAROSTA
POWIATU

WOJEWODA

STAN KLĘSKI ŻYWIOŁOWEJ
(W zakresie zarządzania kryzysowego)

WOJEWÓDZKI
ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

SYSTEM REAGOWANIA KRYZYSOWEGO WOJEWÓDZTWA ZACHODNIOPOMORSKIEGO

WOJEWÓDZKI
ZESPÓŁ
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

WOJEWODA

RZĄDOWY ZESPÓŁ
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO
RZĄDOWE
CENTRUM
BEZPIECZEŃSTWA

MONITOROWANIE, ANALIZA
UZYSKIWANYCH DANYCH,
PROGNOZOWANIE ZDARZEŃ

SĄSIEDNIE
WOJEWÓDZTWA
NIEMIECKIE
LANDY
NADGRANICZNE

WOJEWÓDZKIE CENTRUM ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO
INICJOWANIE DZIAŁAŃ REAGOWANIA KRYZYSOWEGO
ZABEZPIECZENIE OPERACYJNO – TECHNICZNE
I INFORMACYJNE

ŚRODKI
MASOWEGO
PRZEKAZU

STAROSTOWIE
POWIATÓW

RESORTOWE
STRUKTURY
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

WOJEWÓDZKIE
STANOWISKA
KIEROWANIA,
SŁUŻBY
OPERACYJNODYSPOZYTORSKIE

ORGANIZACJE
POZARZĄDOWE

POWIATOWE CENTRUM
ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

SYSTEM
ALARMOWANIA
I OSTRZEGANIA
LUDNOŚCI

WOJEWODZKI ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

WOJEWODA ZACHODNIOPOMORSKI
– przewodniczący
DYREKTOR WYDZIAŁU BEZPIECZEŃSTWA
I ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO – zastępca przewodniczącego

40

STALI CZŁONKOWIE ZESPOŁU
KIEROWNICY ZESPOLONYCH SŁUŻB, INSPEKCJI I STRAŻY WOJEWÓDZKICH
ORGANY ADMINISTRACJI NIEZESPOLONEJ
INNI CZOŁONKOWIE ZESPOŁU
PRZEDSTAWICIELE ZACHODNIOPOMORSKIEGO URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO W SZCZECINIE

INNE OSOBY ZAPROSZONE DO UDZIAŁU W PRACACH ZESPOŁU

GRUPA OPERACYJNA

ZAPEWNIA
FUNKCJONOWANIE

DORAŹNIE

WYDZIAŁ BEZPIECZEŃSTWA I ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO

STALI
CZŁONKOWIE
ZESPOŁU

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Wojewoda Zachodniopomorski – przewodniczący;
2) Dyrektor Wydziału Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego
w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie –
zastępca przewodniczącego;
3) Marszałek Województwa Zachodniopomorskiego;
4) Komendant Wojewódzki Policji w Szczecinie;
5) Zachodniopomorski Komendant Wojewódzki Państwowej Straży
Pożarnej;
6) Szef Wojewódzkiego Sztabu Wojskowego w Szczecinie;
7) Dyrektor Wydziału Infrastruktury w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie;
8) Dyrektor Zachodniopomorskiego Centrum Organizacji i Promocji Zdrowia.

KIEROWNICY
ZESPOLONYCH
SŁUŻB, INSPEKCJI
I STRAŻY
WOJEWÓDZKICH

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego;
2) Zachodniopomorski Wojewódzki Konserwator Zabytków;
3) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Ochrony
Roślin i Nasiennictwa
4) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska;
5) Zachodniopomorski Wojewódzki Lekarz Weterynarii;
6) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Farmaceutyczny;
7) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej;
8) Zachodniopomorski Kurator Oświaty;
9) Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego;
10)
Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Transportu Drogowego

ORGANY
ADMINISTRACJI
NIEZESPOLONEJ

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Komendant Pomorskiego Oddziału Straży Granicznej w Szczecinie;
2) Komendant Pomorskiego Dywizjonu Straży Granicznej w Świnoujściu;
3) Dyrektor Urzędu Morskiego w Szczecinie;
4) Przedstawiciel Dyrektora Urzędu Morskiego w Słupsku;
5) Dyrektor Izby Celnej w Szczecinie;
6) Dyrektor Urzędu Żeglugi Śródlądowej w Szczecinie;
7) Dyrektor Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Szczecinie;
8) Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny w Szczecinie.

INNI
CZOŁONKOWIE
ZESPOŁU

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Dyrektor Delegatury Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego
w Szczecinie;
2) Prokurator Okręgowy w Szczecinie;
3) Dyrektor Zachodniopomorskiego Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych w Szczecinie;
4) Dyrektor Oddziału Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad w Szczecinie;
5) Dyrektor Oddziału Regionalnego PKP Polskie Linie Kolejowe
w Szczecinie;
6) Dyrektor Zachodniopomorskiego Oddziału Wojewódzkiego
Narodowego Funduszu Zdrowia;
7) Kierownik Biura Prognoz Meteorologicznych Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej w Szczecinie;
8) Dyrektor Północno-Zachodniego Oddziału Terenowego Urzędu
Regulacji Energetyki w Szczecinie.

PRZEDSTAWICIELE
ZACHODNIOPOMORSKIEGO
URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO
W SZCZECINIE

STRUKTURA ORGANIZACYJNA
WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU
ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

1) Dyrektor Generalny Zachodniopomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Szczecinie;
2) Dyrektor Wydział Środowiska i Rolnictwa;
3) Dyrektor Wydział Polityki Społecznej;
4) Dyrektor Wydziału Finansów i Budżetu w Zachodniopomorskim
Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie;
5) Kierownik Biura Prawnego w Zachodniopomorskim Urzędzie
Wojewódzkim w Szczecinie;
6) Rzecznik Prasowy Wojewody Zachodniopomorskiego.

PODJĘTE DZIAŁANIA
W CELU OGRANICZENIA
SKUTKÓW AWARII

48

Godz. 19.14, dnia 7.04.2008 r.
Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego
otrzymuje od Biura Prognoz Meteorologicznych w
Szczecinie ostrzeżenie nr 16 o intensywnych opadach
deszczu przechodzących w deszcz ze śniegiem.
Ostrzeżenie przewiduje silne opady deszczu i deszczu ze
śniegiem w ciągu najbliższych 18 godzin, do 25-30 mm.
Przewidywane są utrudnienia komunikacyjne i na terenach
zurbanizowanych.

49

Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego zgodnie z procedurą rozsyła
w godz. 20.08 – 20.31 ostrzeżenia do mediów /17/ i jednostek samorządu
terytorialnego oraz innych ogniw ważnych dla systemu zarządzania
kryzysowego województwa /33/. Łącznie 50 odbiorców.

50

Najważniejsze działania podejmowane przez wojewódzką administrację
rządową.

I dzień katastrofy /8 kwietnia/
1. Uruchomienie pracy zespołów zarządzania kryzysowego
- wojewódzkiego – praca na dwóch stanowiskach w Urzędzie Miasta Szczecin i Urzędzie
Wojewódzkim /posiedzenia w odstępach 2 – 3 godziny. Zakończone konferencją prasową/,
- powiatowych i gminnych – praca całodobowa z wykorzystaniem systemu łączności
radiotelefonicznej Wojewody i PSP
2. Nadawanie komunikatów radiowych do mieszkańców, przy wykorzystaniu rozgłośni
zlokalizowanych poza Szczecinem
3. Uruchomienie komunikacji autobusowej w Szczecinie.
4. Odwołanie obowiązku uczestnictwa w zajęciach szkolnych – szkoły otwarte.
5. Monitoring funkcjonowania:

- szpitali – wzmocnienie agregatami, dowóz paliwa i wody, zorganizowanie punktu dializ, apel
o przyjmowanie pacjentów w przychodniach,
- systemu wodno – kanalizacyjnego – kontrola zrzutu ścieków, przygotowanie sprzętu do
dowozu wody /PSP, SZ/,
- zakładów o dużym i zwiększonym ryzyku – np.. ZCh Police, wzmocnienie agregatem
urządzeń do chłodzenia instalacji z amoniakiem.
51

6. Monitorowanie prac związanych z przywracaniem energii
7. Wystąpienie do Ministra Finansów o uruchomienie sprzedaży podstawowych produktów
żywnościowych z pominięciem kas fiskalnych – ręczna rejestracja sprzedaży.
8. Zorganizowanie zwiększonej ilości patroli na ulicach: policja, wojsko /żandarmeria / straż
graniczna.
9. Wywóz produktów mrożonych z marketów – samochodami chłodniami do magazynów
rejonowych.

10. Uruchomienie pomocy społecznej.
11. W związku ze zmniejszoną ilością pociągów – pociągi pośpieszne zatrzymywane są na
wszystkich stacjach.
12. Przywracanie energii w I kolejności na elektrociepłowni w Szczecinie.

52

KALENDARIUM DZIAŁAŃ SYSTEMU ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
w dniu 8 kwietnia 2008 r.
4.20 – powołanie w Szczecinie miejskiego zespołu zarządzania kryzysowego;
5.15 – pierwsze posiedzenie miejskiego zespołu zarządzania kryzysowego;
6.00 – spotkanie członków wojewódzkiego zespołu zarządzania kryzysowego;
7.30 - wspólne posiedzenie wojewódzkiego i miejskiego zespołu zarządzania
kryzysowego pod przewodnictwem Wojewody Zachodniopomorskiego i
Prezydenta Szczecina;
7.00 – 9.00 – zbierają się zespoły reagowania kryzysowego w powiatach:
goleniowskim, polickim, stargardzkim, kamieńskim;
8.00 - 11.00 – zbierają się zespoły zarządzania kryzysowego w gminach
objętych awarią energetyczną oraz dodatkowo w mieście Kamień Pomorski i
Trzebiatów ze względu na wystąpienie zagrożenia powodziowego.
8 kwietnia odbywają się wspólne posiedzenia wojewódzkiego i miejskiego zespołu
zarządzania kryzysowego, na których omawiana jest aktualna sytuacja energetyczna,
przeciwpowodziowa oraz stan bezpieczeństwa i porządku publicznego w Szczecinie i na
obszarze powiatów objętych sytuacją kryzysową. Posiedzenia zespołów kończyły się
każdorazowo konferencjami prasowymi, w ramach których przekazywane były dla
mediów dane o aktualnej sytuacji w Szczecinie i na obszarze województwa.
Od dnia 9 kwietnia Wojewódzki Zespół Zarządzania Kryzysowego funkcjonuje w
Urzędzie Wojewódzkim zachowując tryb pracy podobny jak dzień wcześniej
Wojewoda Zachodniopomorski wraz z Komendantem Wojewódzkim PSP jedzie do
miejscowości objętych awarią i uczestniczy w posiedzeniach powiatowych zespołów
zarządzania kryzysowego m.in. w Starostwie Powiatowym w Goleniowie i Kamieniu
Pomorskim.

SCHEMAT KIEROWANIA /ZARZĄDZANIA/
WOJEWODA ZACHODNIOPOMORSKI
WOJEWÓDZKI ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
Wojewódzkie służby, inspekcje, straże
i jednostki organizacyjne wchodzące
w skład systemu reagowania kryzysowego

WCZK

Prezydent Szczecina

Starosta Policki

Starosta Kamieński

Starosta Goleniowski

MCZK

PCZK

PCZK

PCZK

Starosta Stargardzki

Starosta Gryficki

Starosta Gryfiński

Prezydent Świnoujścia

PCZK

PCZK

PCZK

MCZK

GCZK-7

GCZK-3

GCZK-2

GCZK-3

GCZK-2

GCZK-5

Działania podjęte w związku z awarią
Pomoc dla mieszkańców
W związku z zaistniałą awarią sieci energetycznej Wojewoda zwrócił się do
jednostek samorządu terytorialnego, z obszaru dotkniętego skutkami awarii
energetycznej, o:
-zorganizowanie niezbędnej pomocy dla mieszkańców w zakresie m.in.
dostaw żywności,
- wody oraz innego niezbędnego zaopatrzenia,
- objęcie - przez Ośrodki Pomocy Rodzinie, opieką osób potrzebujących
pomocy,
- zapewnienie warunków do skorzystania z urządzeń sanitarnych ( kąpiele,
opieka nad dziećmi).

Ochrona zdrowia /lekarz koordynator z Wojewódzkiego Stanowiska
Koordynacji Ratownictwa Medycznego/
Monitorowano funkcjonowanie szpitali.
Szpitalne oddziały intensywnej terapii i oddziały dializ w województwie
zasilane były agregatami własnymi lub dostarczonymi przez straż pożarną.
Dyrektorom szpitali przekazano telefon kontaktowy do dystrybutora
zaopatrującego agregaty prądotwórcze w paliwo.
Utrzymywano stały kontakt telefoniczny z Wojewódzką Stacją Pogotowia
Ratunkowego. Wojewódzka Stacja Pogotowia Ratunkowego nie odnotowała
zwiększonej ilości wezwań do zachorowań, nie zanotowano również wezwań
związanych z zaistniałym zdarzeniem.

Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny
sprawy sanitarno – epidemiologiczne
Podjęto natychmiastowe działania kontrolne w hurtowniach i sklepach spożywczych
w zakresie przechowywania artykułów spożywczych, zwłaszcza mrożonych.
W czasie kontroli ustalono, że żywność wymagająca przechowywania w chłodzie
była:
-przechowywana w podstawionych pod sklepy samochodach chłodniach w
monitorowanej temperaturze, odpowiedniej dla asortymentu żywności
- przetransportowana do magazynów rejonowych dużych sieci handlowych.

Część żywności nietrwałej mikrobiologicznie, w tym przetwory mleczne, wędliny,
mięso, mrożonki została wycofana z obrotu w ramach działań wynikających z
kontroli wewnętrznych.
Monitorowano jakość wody przeznaczonej do spożycia a także sytuację pod kątem
zagrożenia epidemiologicznego w szpitalach.

Wojewódzki Inspektorat Weterynarii - sprawy weterynaryjne
Inspektorzy powiatowych inspekcji weterynaryjnych podjęli działania kontrolne
z możliwością podejmowania decyzji o utylizacji żywności, która w wyniku
braku dopływu prądu do urządzeń chłodniczych mogła ulec zepsuciu.
Duże fermy drobiowe, pozostające bez podstawowego zasilania, zasilano
zastępczo z agregatów prądotwórczych. Zasilanie zastępcze znacznie
podniosło koszty produkcji w fermach.
Sytuacja w chłodniach składowych jest opanowana.

Sytuacja w oświacie
Z uwagi na niedogrzanie pomieszczeń, brak dostaw ciepła i energii elektrycznej
8 kwietnia, zajęcia lekcyjne we wszystkich gimnazjach i szkołach
ponadgimnazjalnych odwołano.
9 kwietnia w wielu miejscowościach zajęcia skrócono, bądź odwołano.
Odwołano sprawdzian szóstoklasistów w 8 szkołach podstawowych na terenie
Szczecina oraz w 5 w terenie ( Stargard Szczeciński, Koszewo, Sowno,
Grzedzice, Goleniów).
Wojewódzki Kurator Oświaty na bieżąco informował Wojewodę o ilości placówek
oświatowych, w których nie prowadzone były zajęcia szkolne z powodu awarii
zasilania energetycznego.

Siły i środki uczestniczące w likwidacji skutków katastrofy energetycznej

Policja
- 465 funkcjonariuszy, w tym 112 ze Szkoły Policji w Pile,
140 funkcjonariuszy Oddziału Prewencji w Szczecinie,
65 funkcjonariuszy ruchu drogowego,
- 71 radiowozów
-nie odnotowano zdarzeń o charakterze kryminalnym lub
chuligańskim - mających związek z awarią sieci energetycznych.
Państwowa Straż Pożarna
Ratownicy PSP – ok. 250 dziennie
Samochody ratownicze – 6 /Poznań, Gorzów, Warszawa, Opole, Wrocław/
Samochody pożarnicze – ok. 55 dziennie
Agregaty prądotwórcze – ok. 106 dziennie
Motopompy – ok. 47 dziennie

Siły Zbrojne RP /średnio w ciągu dnia/
- 65 żołnierzy
- 15 samochodów
- 2 pojazdy ciężkie
- 4 agregatów prądotwórczych
- 3 motopompy
- lekkie pokrycie drogowe
- most niskowodny
Żandarmeria Wojskowa
- 110 żołnierzy
- 12 samochodów
Pomorski Oddział Straży Granicznej w Szczecinie
- 70 funkcjonariuszy
- 8 samochodów

WSTĘPNE WNIOSKI
PO AWARII

Wstępne wnioski


Konieczne jest zaopatrzenie jednostek organizacyjnych ważnych dla
funkcjonowania administracji publicznej oraz gwarantujących
świadczenie usług społecznych w urządzenia awaryjnego zasilania
elektroenergetycznego



Konieczne jest opracowanie i uruchomienia programu edukacyjnego,
mającego na celu zapoznanie mieszkańców z potencjalnymi
zagrożeniami charakterystycznymi dla poszczególnych powiatów oraz
sposobami optymalnych zachowań



Konieczna jest rozbudowa systemów kierowania i informowania,
wykorzystywanych przez organy samorządu terytorialnego w procesie
reagowania kryzysowego

PODSUMOWANIE
• Sprawne
funkcjonowanie
kryzysowego
przyczyniło
rozmiarów katastrofy

systemu
się
do

zarządzania
ograniczenia

• Szybkie zwołanie Zespołów Zarządzania Kryzysowego
pozwoliło na koordynację działań od momentu
powstania sytuacji kryzysowej
• Wspólne informowanie mieszkańców o skutkach
katastrofy i postępach w prowadzeniu akcji ratowniczej
umożliwiło jednolity przekaz i niezakłóconą pracę
centrów zarządzania kryzysowego

ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI
W SZCZECINIE

65

Powołanie Zespołu ds. Zbadania Przyczyn i Skutków
Katastrofy Energetycznej Zarządzeniem Wojewody
Zachodniopomorskiego nr 154/2008
z dnia 22 kwietnia 2008r.
Określenie przyczyn i skutków katastrofy
elektroenergetycznej
zaistniałej w części województwa zachodniopomorskiego.
Zbilansowanie strat i szkód powstałych
w wyniku katastrofy elektroenergetycznej
oraz kosztów prowadzenia działań ratowniczych.
Opracowanie założeń
do „Strategii Bezpieczeństwa Energetycznego
dla Województwa Zachodniopomorskiego”.
66

Raport Zespołu ds. Zbadania Przyczyn
i Skutków Katastrofy Energetycznej

WNIOSKI I ZALECENIA

67

68

Bezpośrednie przyczyny katastrofy energetycznej

 Obciążenia sadzią przewodów linii energetycznych przekroczyły
znacznie, co najmniej o kilkadziesiąt procent, przyjęte w
obliczeniach normowe wartości katastrofalne,
 Dodatkowym czynnikiem, mającym wpływ na przebieg zdarzeń i
rozległość uszkodzeń, były obfite opady deszczu w okresie
poprzedzającym awarię, co spowodowało podniesienie poziomu wód
gruntowych i w efekcie rozmiękczenie gruntu,
 Efektem było obniżenie stabilności posadowienia zarówno słupów
linii elektroenergetycznych jak i rosnących w pobliżu linii drzew.

69

Skutki ekonomiczne katastrofy energetycznej







KOSZTY AKCJI RATOWNICZEJ: 829 731,34 zł
KOSZTY PONIESIONE PRZEZ ZAKŁADY, FIRMY,
SPÓŁKI, SZPITALE: 45 172 424,12 zł
KOSZTY PONIESIONE PRZEZ POWIATY I GMINY :
979 468,41 zł
CAŁKOWITE KOSZTY: 46 981 623,87 zł

Koszty niedostarczonej energii elektrycznej oszacowano
na kwotę powyżej 60 milionów zł.
70

Raport dostrzega potrzebę
powołania stałego zespołu :
Wojewódzkiej Rady do spraw
Bezpieczeństwa Energetycznego

71

72

Powołanie Wojewódzkiej Rady
ds. Bezpieczeństwa Energetycznego
Zarządzenie Wojewody Zachodniopomorskiego

nr 435/2008 z dnia 30 września 2008r.

73

ZADANIA WOJEWÓDZKIEJ RADY
ds. BEZPIECZEŃSTWA ENERGETYCZNEGO
1. Nadzór nad realizacją wniosków i zaleceń wynikających z Raportu Zespołu
ds. Zbadania Przyczyn i Skutków Katastrofy Energetycznej w aglomeracji
szczecińskiej i części województwa zachodniopomorskiego.
2. Nadzór nad powstaniem oraz wdrażaniem Strategii Bezpieczeństwa
Energetycznego dla Województwa Zachodniopomorskiego.
3. Monitorowanie funkcjonowania systemu elektroenergetycznego, gazowego
i ciepłowniczego na terenie województwa zachodniopomorskiego.
4. Inicjowanie działań i projektów związanych z rozwojem energetyki na terenie
województwa zachodniopomorskiego.
5. Monitorowanie realizacji planów rozwoju przedsiębiorstw energetycznych.
6. Wspieranie działań samorządu województwa w zakresie tworzenia projektów
planu zaopatrzenia w energię elektryczną, gaz oraz ciepło.
7. Inicjowanie działań wspierających rozwój energetyki odnawialnej.
74

Dziękuję za uwagę

75