Slide 1

Badania dokładności
geometrycznej i
kinematycznej maszyn
technologicznych
Paweł Majda
www.pmajda.zut.edu.pl
[email protected]
Tel.: 793 314 801

Rodzaje błędów maszyn

ITM ZUT w Szczecinie dysponuje bazą laboratoryjną umożliwiającą mierzenie
widocznych tutaj błędów w zakresie osi do 5 m
dxx(x) – odch. pozycyjne w kierunku ruchu – wzdłuż osi X (ISO 230-2),
dxy(x) – odch. liniowe - prostoliniowość w płaszczyźnie poziomej (ISO 230-1),
dxz(x) – odch. liniowe - prostoliniowość w płaszczyźnie pionowej (ISO 230-1),
exx(x) – beczka , błąd rotacji wokół osi X (ang. roll) (ISO 230-1),
exy(x) – skok , błąd rotacji wokół osi Y (ang. pitch) (ISO 230-1)
exz(x) – schodzenie z kursu , błąd rotacji wokół osi Z (ang. yaw) (ISO 230-1)

Funkcje
aktualnej
pozycji

3 wzajemne
prostopadłości osi

Paweł Majda

QC20 ballbar system, Test okrągłości wg PN-ISO 230-4

Paweł Majda

Pręt teleskopowo kulowy
QC20 ballbar system

4

Paweł Majda

XY

YZ

XZ

Przed kompensacją błędów

Po kompensacji błędów
1.Luzu zwrotnego
2.Odchyłki pozycjonowania
3.Odchyłki prostopadłości osi
4.Cyklicznych błędów śruby
pociągowej

Interferometr laserowy XL80
- pomiary odchyłek liniowych (od 0 do 80 m)
- pomiary odchyłek kątowych
- pomiary prostoliniowości i prostopadłości
- ocena dokładności pozycjonowania
- kalibracja obrabiarek
- kalibracja CMM

Stacja „meteo”
- Dokładność pomiaru temperatury powietrza:

± 0.2 oC

- Dokładność pomiaru temperatury materiału:

± 0.1 oC

- Dokładność pomiaru ciśnienia powietrza :

± 1 mbar

- Dokładność pomiaru wilgotności powietrza :

±6%

Odchyłki liniowe
±0.5 [mm/m]

Odchyłki kątowe
±0.2% ±0.5 ±0.1M [mm/m]

Prostoliniowość
±0.5% ±0.5 ±0.15M2 [mm]

Prostopadłość
±0.5% ±2.5 ±0.8M [mm/m]

Przykładowe wyniki pomiarów dokładności i powtarzalności
pozycjonowania osi obrabiarki sterowanej numerycznie

Paweł Majda

Pomiary poziomnicami elektronicznymi:
-Kątowe błędy beczki i skoku wg ISO 230-1
- Wzajemne prostopadłości elementów maszyn
- Prostoliniowość w dużych zakresach odcinka pomiarowego

PITCH

- Płaskość dużych powierzchni

ROLL

- Sprawne pomiary z imponującą dokładnością

wahadło

M

M

R
R

Paweł Majda

Wyznaczanie błędu przestrzennego z użyciem Laser-Tracera
a)
b)

ścieżka punktów
pomiarowych,
b) widok LasrTracer-a

Przestawiając Laser-Tracer w
różne pozycje na stole maszyny
uzyskujemy możliwość
pomiarów osi w zakresie nawet
do 10 m

Paweł Majda

Wyniki pomiarów błędów w objętości roboczej maszyny
uzyskane z użyciem Laser-Trackera

Rozkład błędu przestrzennego
pozycjonowania
Paweł Majda

Wyniki pomiarów błędów kinematycznych uzyskanych z użyciem Laser-Trackera

osi X, Y i Z (pozycjonowanie, prostoliniowości, błędy kątowe i wzajemne prostopadłości
osi (ISO 230-1 oraz ISO 230-2)

Paweł Majda

Pomiary błędów ruchu osi wirujących wg ISO
203-7 oraz dryftu termicznego wg ISO 230-3

Paweł Majda

Przykładowe wyniki błędów ruchu osi wirujących wg ISO 203-7 oraz
dryftu termicznego wg ISO 230-3

Paweł Majda


Slide 2

Badania dokładności
geometrycznej i
kinematycznej maszyn
technologicznych
Paweł Majda
www.pmajda.zut.edu.pl
[email protected]
Tel.: 793 314 801

Rodzaje błędów maszyn

ITM ZUT w Szczecinie dysponuje bazą laboratoryjną umożliwiającą mierzenie
widocznych tutaj błędów w zakresie osi do 5 m
dxx(x) – odch. pozycyjne w kierunku ruchu – wzdłuż osi X (ISO 230-2),
dxy(x) – odch. liniowe - prostoliniowość w płaszczyźnie poziomej (ISO 230-1),
dxz(x) – odch. liniowe - prostoliniowość w płaszczyźnie pionowej (ISO 230-1),
exx(x) – beczka , błąd rotacji wokół osi X (ang. roll) (ISO 230-1),
exy(x) – skok , błąd rotacji wokół osi Y (ang. pitch) (ISO 230-1)
exz(x) – schodzenie z kursu , błąd rotacji wokół osi Z (ang. yaw) (ISO 230-1)

Funkcje
aktualnej
pozycji

3 wzajemne
prostopadłości osi

Paweł Majda

QC20 ballbar system, Test okrągłości wg PN-ISO 230-4

Paweł Majda

Pręt teleskopowo kulowy
QC20 ballbar system

4

Paweł Majda

XY

YZ

XZ

Przed kompensacją błędów

Po kompensacji błędów
1.Luzu zwrotnego
2.Odchyłki pozycjonowania
3.Odchyłki prostopadłości osi
4.Cyklicznych błędów śruby
pociągowej

Interferometr laserowy XL80
- pomiary odchyłek liniowych (od 0 do 80 m)
- pomiary odchyłek kątowych
- pomiary prostoliniowości i prostopadłości
- ocena dokładności pozycjonowania
- kalibracja obrabiarek
- kalibracja CMM

Stacja „meteo”
- Dokładność pomiaru temperatury powietrza:

± 0.2 oC

- Dokładność pomiaru temperatury materiału:

± 0.1 oC

- Dokładność pomiaru ciśnienia powietrza :

± 1 mbar

- Dokładność pomiaru wilgotności powietrza :

±6%

Odchyłki liniowe
±0.5 [mm/m]

Odchyłki kątowe
±0.2% ±0.5 ±0.1M [mm/m]

Prostoliniowość
±0.5% ±0.5 ±0.15M2 [mm]

Prostopadłość
±0.5% ±2.5 ±0.8M [mm/m]

Przykładowe wyniki pomiarów dokładności i powtarzalności
pozycjonowania osi obrabiarki sterowanej numerycznie

Paweł Majda

Pomiary poziomnicami elektronicznymi:
-Kątowe błędy beczki i skoku wg ISO 230-1
- Wzajemne prostopadłości elementów maszyn
- Prostoliniowość w dużych zakresach odcinka pomiarowego

PITCH

- Płaskość dużych powierzchni

ROLL

- Sprawne pomiary z imponującą dokładnością

wahadło

M

M

R
R

Paweł Majda

Wyznaczanie błędu przestrzennego z użyciem Laser-Tracera
a)
b)

ścieżka punktów
pomiarowych,
b) widok LasrTracer-a

Przestawiając Laser-Tracer w
różne pozycje na stole maszyny
uzyskujemy możliwość
pomiarów osi w zakresie nawet
do 10 m

Paweł Majda

Wyniki pomiarów błędów w objętości roboczej maszyny
uzyskane z użyciem Laser-Trackera

Rozkład błędu przestrzennego
pozycjonowania
Paweł Majda

Wyniki pomiarów błędów kinematycznych uzyskanych z użyciem Laser-Trackera

osi X, Y i Z (pozycjonowanie, prostoliniowości, błędy kątowe i wzajemne prostopadłości
osi (ISO 230-1 oraz ISO 230-2)

Paweł Majda

Pomiary błędów ruchu osi wirujących wg ISO
203-7 oraz dryftu termicznego wg ISO 230-3

Paweł Majda

Przykładowe wyniki błędów ruchu osi wirujących wg ISO 203-7 oraz
dryftu termicznego wg ISO 230-3

Paweł Majda


Slide 3

Badania dokładności
geometrycznej i
kinematycznej maszyn
technologicznych
Paweł Majda
www.pmajda.zut.edu.pl
[email protected]
Tel.: 793 314 801

Rodzaje błędów maszyn

ITM ZUT w Szczecinie dysponuje bazą laboratoryjną umożliwiającą mierzenie
widocznych tutaj błędów w zakresie osi do 5 m
dxx(x) – odch. pozycyjne w kierunku ruchu – wzdłuż osi X (ISO 230-2),
dxy(x) – odch. liniowe - prostoliniowość w płaszczyźnie poziomej (ISO 230-1),
dxz(x) – odch. liniowe - prostoliniowość w płaszczyźnie pionowej (ISO 230-1),
exx(x) – beczka , błąd rotacji wokół osi X (ang. roll) (ISO 230-1),
exy(x) – skok , błąd rotacji wokół osi Y (ang. pitch) (ISO 230-1)
exz(x) – schodzenie z kursu , błąd rotacji wokół osi Z (ang. yaw) (ISO 230-1)

Funkcje
aktualnej
pozycji

3 wzajemne
prostopadłości osi

Paweł Majda

QC20 ballbar system, Test okrągłości wg PN-ISO 230-4

Paweł Majda

Pręt teleskopowo kulowy
QC20 ballbar system

4

Paweł Majda

XY

YZ

XZ

Przed kompensacją błędów

Po kompensacji błędów
1.Luzu zwrotnego
2.Odchyłki pozycjonowania
3.Odchyłki prostopadłości osi
4.Cyklicznych błędów śruby
pociągowej

Interferometr laserowy XL80
- pomiary odchyłek liniowych (od 0 do 80 m)
- pomiary odchyłek kątowych
- pomiary prostoliniowości i prostopadłości
- ocena dokładności pozycjonowania
- kalibracja obrabiarek
- kalibracja CMM

Stacja „meteo”
- Dokładność pomiaru temperatury powietrza:

± 0.2 oC

- Dokładność pomiaru temperatury materiału:

± 0.1 oC

- Dokładność pomiaru ciśnienia powietrza :

± 1 mbar

- Dokładność pomiaru wilgotności powietrza :

±6%

Odchyłki liniowe
±0.5 [mm/m]

Odchyłki kątowe
±0.2% ±0.5 ±0.1M [mm/m]

Prostoliniowość
±0.5% ±0.5 ±0.15M2 [mm]

Prostopadłość
±0.5% ±2.5 ±0.8M [mm/m]

Przykładowe wyniki pomiarów dokładności i powtarzalności
pozycjonowania osi obrabiarki sterowanej numerycznie

Paweł Majda

Pomiary poziomnicami elektronicznymi:
-Kątowe błędy beczki i skoku wg ISO 230-1
- Wzajemne prostopadłości elementów maszyn
- Prostoliniowość w dużych zakresach odcinka pomiarowego

PITCH

- Płaskość dużych powierzchni

ROLL

- Sprawne pomiary z imponującą dokładnością

wahadło

M

M

R
R

Paweł Majda

Wyznaczanie błędu przestrzennego z użyciem Laser-Tracera
a)
b)

ścieżka punktów
pomiarowych,
b) widok LasrTracer-a

Przestawiając Laser-Tracer w
różne pozycje na stole maszyny
uzyskujemy możliwość
pomiarów osi w zakresie nawet
do 10 m

Paweł Majda

Wyniki pomiarów błędów w objętości roboczej maszyny
uzyskane z użyciem Laser-Trackera

Rozkład błędu przestrzennego
pozycjonowania
Paweł Majda

Wyniki pomiarów błędów kinematycznych uzyskanych z użyciem Laser-Trackera

osi X, Y i Z (pozycjonowanie, prostoliniowości, błędy kątowe i wzajemne prostopadłości
osi (ISO 230-1 oraz ISO 230-2)

Paweł Majda

Pomiary błędów ruchu osi wirujących wg ISO
203-7 oraz dryftu termicznego wg ISO 230-3

Paweł Majda

Przykładowe wyniki błędów ruchu osi wirujących wg ISO 203-7 oraz
dryftu termicznego wg ISO 230-3

Paweł Majda


Slide 4

Badania dokładności
geometrycznej i
kinematycznej maszyn
technologicznych
Paweł Majda
www.pmajda.zut.edu.pl
[email protected]
Tel.: 793 314 801

Rodzaje błędów maszyn

ITM ZUT w Szczecinie dysponuje bazą laboratoryjną umożliwiającą mierzenie
widocznych tutaj błędów w zakresie osi do 5 m
dxx(x) – odch. pozycyjne w kierunku ruchu – wzdłuż osi X (ISO 230-2),
dxy(x) – odch. liniowe - prostoliniowość w płaszczyźnie poziomej (ISO 230-1),
dxz(x) – odch. liniowe - prostoliniowość w płaszczyźnie pionowej (ISO 230-1),
exx(x) – beczka , błąd rotacji wokół osi X (ang. roll) (ISO 230-1),
exy(x) – skok , błąd rotacji wokół osi Y (ang. pitch) (ISO 230-1)
exz(x) – schodzenie z kursu , błąd rotacji wokół osi Z (ang. yaw) (ISO 230-1)

Funkcje
aktualnej
pozycji

3 wzajemne
prostopadłości osi

Paweł Majda

QC20 ballbar system, Test okrągłości wg PN-ISO 230-4

Paweł Majda

Pręt teleskopowo kulowy
QC20 ballbar system

4

Paweł Majda

XY

YZ

XZ

Przed kompensacją błędów

Po kompensacji błędów
1.Luzu zwrotnego
2.Odchyłki pozycjonowania
3.Odchyłki prostopadłości osi
4.Cyklicznych błędów śruby
pociągowej

Interferometr laserowy XL80
- pomiary odchyłek liniowych (od 0 do 80 m)
- pomiary odchyłek kątowych
- pomiary prostoliniowości i prostopadłości
- ocena dokładności pozycjonowania
- kalibracja obrabiarek
- kalibracja CMM

Stacja „meteo”
- Dokładność pomiaru temperatury powietrza:

± 0.2 oC

- Dokładność pomiaru temperatury materiału:

± 0.1 oC

- Dokładność pomiaru ciśnienia powietrza :

± 1 mbar

- Dokładność pomiaru wilgotności powietrza :

±6%

Odchyłki liniowe
±0.5 [mm/m]

Odchyłki kątowe
±0.2% ±0.5 ±0.1M [mm/m]

Prostoliniowość
±0.5% ±0.5 ±0.15M2 [mm]

Prostopadłość
±0.5% ±2.5 ±0.8M [mm/m]

Przykładowe wyniki pomiarów dokładności i powtarzalności
pozycjonowania osi obrabiarki sterowanej numerycznie

Paweł Majda

Pomiary poziomnicami elektronicznymi:
-Kątowe błędy beczki i skoku wg ISO 230-1
- Wzajemne prostopadłości elementów maszyn
- Prostoliniowość w dużych zakresach odcinka pomiarowego

PITCH

- Płaskość dużych powierzchni

ROLL

- Sprawne pomiary z imponującą dokładnością

wahadło

M

M

R
R

Paweł Majda

Wyznaczanie błędu przestrzennego z użyciem Laser-Tracera
a)
b)

ścieżka punktów
pomiarowych,
b) widok LasrTracer-a

Przestawiając Laser-Tracer w
różne pozycje na stole maszyny
uzyskujemy możliwość
pomiarów osi w zakresie nawet
do 10 m

Paweł Majda

Wyniki pomiarów błędów w objętości roboczej maszyny
uzyskane z użyciem Laser-Trackera

Rozkład błędu przestrzennego
pozycjonowania
Paweł Majda

Wyniki pomiarów błędów kinematycznych uzyskanych z użyciem Laser-Trackera

osi X, Y i Z (pozycjonowanie, prostoliniowości, błędy kątowe i wzajemne prostopadłości
osi (ISO 230-1 oraz ISO 230-2)

Paweł Majda

Pomiary błędów ruchu osi wirujących wg ISO
203-7 oraz dryftu termicznego wg ISO 230-3

Paweł Majda

Przykładowe wyniki błędów ruchu osi wirujących wg ISO 203-7 oraz
dryftu termicznego wg ISO 230-3

Paweł Majda


Slide 5

Badania dokładności
geometrycznej i
kinematycznej maszyn
technologicznych
Paweł Majda
www.pmajda.zut.edu.pl
[email protected]
Tel.: 793 314 801

Rodzaje błędów maszyn

ITM ZUT w Szczecinie dysponuje bazą laboratoryjną umożliwiającą mierzenie
widocznych tutaj błędów w zakresie osi do 5 m
dxx(x) – odch. pozycyjne w kierunku ruchu – wzdłuż osi X (ISO 230-2),
dxy(x) – odch. liniowe - prostoliniowość w płaszczyźnie poziomej (ISO 230-1),
dxz(x) – odch. liniowe - prostoliniowość w płaszczyźnie pionowej (ISO 230-1),
exx(x) – beczka , błąd rotacji wokół osi X (ang. roll) (ISO 230-1),
exy(x) – skok , błąd rotacji wokół osi Y (ang. pitch) (ISO 230-1)
exz(x) – schodzenie z kursu , błąd rotacji wokół osi Z (ang. yaw) (ISO 230-1)

Funkcje
aktualnej
pozycji

3 wzajemne
prostopadłości osi

Paweł Majda

QC20 ballbar system, Test okrągłości wg PN-ISO 230-4

Paweł Majda

Pręt teleskopowo kulowy
QC20 ballbar system

4

Paweł Majda

XY

YZ

XZ

Przed kompensacją błędów

Po kompensacji błędów
1.Luzu zwrotnego
2.Odchyłki pozycjonowania
3.Odchyłki prostopadłości osi
4.Cyklicznych błędów śruby
pociągowej

Interferometr laserowy XL80
- pomiary odchyłek liniowych (od 0 do 80 m)
- pomiary odchyłek kątowych
- pomiary prostoliniowości i prostopadłości
- ocena dokładności pozycjonowania
- kalibracja obrabiarek
- kalibracja CMM

Stacja „meteo”
- Dokładność pomiaru temperatury powietrza:

± 0.2 oC

- Dokładność pomiaru temperatury materiału:

± 0.1 oC

- Dokładność pomiaru ciśnienia powietrza :

± 1 mbar

- Dokładność pomiaru wilgotności powietrza :

±6%

Odchyłki liniowe
±0.5 [mm/m]

Odchyłki kątowe
±0.2% ±0.5 ±0.1M [mm/m]

Prostoliniowość
±0.5% ±0.5 ±0.15M2 [mm]

Prostopadłość
±0.5% ±2.5 ±0.8M [mm/m]

Przykładowe wyniki pomiarów dokładności i powtarzalności
pozycjonowania osi obrabiarki sterowanej numerycznie

Paweł Majda

Pomiary poziomnicami elektronicznymi:
-Kątowe błędy beczki i skoku wg ISO 230-1
- Wzajemne prostopadłości elementów maszyn
- Prostoliniowość w dużych zakresach odcinka pomiarowego

PITCH

- Płaskość dużych powierzchni

ROLL

- Sprawne pomiary z imponującą dokładnością

wahadło

M

M

R
R

Paweł Majda

Wyznaczanie błędu przestrzennego z użyciem Laser-Tracera
a)
b)

ścieżka punktów
pomiarowych,
b) widok LasrTracer-a

Przestawiając Laser-Tracer w
różne pozycje na stole maszyny
uzyskujemy możliwość
pomiarów osi w zakresie nawet
do 10 m

Paweł Majda

Wyniki pomiarów błędów w objętości roboczej maszyny
uzyskane z użyciem Laser-Trackera

Rozkład błędu przestrzennego
pozycjonowania
Paweł Majda

Wyniki pomiarów błędów kinematycznych uzyskanych z użyciem Laser-Trackera

osi X, Y i Z (pozycjonowanie, prostoliniowości, błędy kątowe i wzajemne prostopadłości
osi (ISO 230-1 oraz ISO 230-2)

Paweł Majda

Pomiary błędów ruchu osi wirujących wg ISO
203-7 oraz dryftu termicznego wg ISO 230-3

Paweł Majda

Przykładowe wyniki błędów ruchu osi wirujących wg ISO 203-7 oraz
dryftu termicznego wg ISO 230-3

Paweł Majda


Slide 6

Badania dokładności
geometrycznej i
kinematycznej maszyn
technologicznych
Paweł Majda
www.pmajda.zut.edu.pl
[email protected]
Tel.: 793 314 801

Rodzaje błędów maszyn

ITM ZUT w Szczecinie dysponuje bazą laboratoryjną umożliwiającą mierzenie
widocznych tutaj błędów w zakresie osi do 5 m
dxx(x) – odch. pozycyjne w kierunku ruchu – wzdłuż osi X (ISO 230-2),
dxy(x) – odch. liniowe - prostoliniowość w płaszczyźnie poziomej (ISO 230-1),
dxz(x) – odch. liniowe - prostoliniowość w płaszczyźnie pionowej (ISO 230-1),
exx(x) – beczka , błąd rotacji wokół osi X (ang. roll) (ISO 230-1),
exy(x) – skok , błąd rotacji wokół osi Y (ang. pitch) (ISO 230-1)
exz(x) – schodzenie z kursu , błąd rotacji wokół osi Z (ang. yaw) (ISO 230-1)

Funkcje
aktualnej
pozycji

3 wzajemne
prostopadłości osi

Paweł Majda

QC20 ballbar system, Test okrągłości wg PN-ISO 230-4

Paweł Majda

Pręt teleskopowo kulowy
QC20 ballbar system

4

Paweł Majda

XY

YZ

XZ

Przed kompensacją błędów

Po kompensacji błędów
1.Luzu zwrotnego
2.Odchyłki pozycjonowania
3.Odchyłki prostopadłości osi
4.Cyklicznych błędów śruby
pociągowej

Interferometr laserowy XL80
- pomiary odchyłek liniowych (od 0 do 80 m)
- pomiary odchyłek kątowych
- pomiary prostoliniowości i prostopadłości
- ocena dokładności pozycjonowania
- kalibracja obrabiarek
- kalibracja CMM

Stacja „meteo”
- Dokładność pomiaru temperatury powietrza:

± 0.2 oC

- Dokładność pomiaru temperatury materiału:

± 0.1 oC

- Dokładność pomiaru ciśnienia powietrza :

± 1 mbar

- Dokładność pomiaru wilgotności powietrza :

±6%

Odchyłki liniowe
±0.5 [mm/m]

Odchyłki kątowe
±0.2% ±0.5 ±0.1M [mm/m]

Prostoliniowość
±0.5% ±0.5 ±0.15M2 [mm]

Prostopadłość
±0.5% ±2.5 ±0.8M [mm/m]

Przykładowe wyniki pomiarów dokładności i powtarzalności
pozycjonowania osi obrabiarki sterowanej numerycznie

Paweł Majda

Pomiary poziomnicami elektronicznymi:
-Kątowe błędy beczki i skoku wg ISO 230-1
- Wzajemne prostopadłości elementów maszyn
- Prostoliniowość w dużych zakresach odcinka pomiarowego

PITCH

- Płaskość dużych powierzchni

ROLL

- Sprawne pomiary z imponującą dokładnością

wahadło

M

M

R
R

Paweł Majda

Wyznaczanie błędu przestrzennego z użyciem Laser-Tracera
a)
b)

ścieżka punktów
pomiarowych,
b) widok LasrTracer-a

Przestawiając Laser-Tracer w
różne pozycje na stole maszyny
uzyskujemy możliwość
pomiarów osi w zakresie nawet
do 10 m

Paweł Majda

Wyniki pomiarów błędów w objętości roboczej maszyny
uzyskane z użyciem Laser-Trackera

Rozkład błędu przestrzennego
pozycjonowania
Paweł Majda

Wyniki pomiarów błędów kinematycznych uzyskanych z użyciem Laser-Trackera

osi X, Y i Z (pozycjonowanie, prostoliniowości, błędy kątowe i wzajemne prostopadłości
osi (ISO 230-1 oraz ISO 230-2)

Paweł Majda

Pomiary błędów ruchu osi wirujących wg ISO
203-7 oraz dryftu termicznego wg ISO 230-3

Paweł Majda

Przykładowe wyniki błędów ruchu osi wirujących wg ISO 203-7 oraz
dryftu termicznego wg ISO 230-3

Paweł Majda


Slide 7

Badania dokładności
geometrycznej i
kinematycznej maszyn
technologicznych
Paweł Majda
www.pmajda.zut.edu.pl
[email protected]
Tel.: 793 314 801

Rodzaje błędów maszyn

ITM ZUT w Szczecinie dysponuje bazą laboratoryjną umożliwiającą mierzenie
widocznych tutaj błędów w zakresie osi do 5 m
dxx(x) – odch. pozycyjne w kierunku ruchu – wzdłuż osi X (ISO 230-2),
dxy(x) – odch. liniowe - prostoliniowość w płaszczyźnie poziomej (ISO 230-1),
dxz(x) – odch. liniowe - prostoliniowość w płaszczyźnie pionowej (ISO 230-1),
exx(x) – beczka , błąd rotacji wokół osi X (ang. roll) (ISO 230-1),
exy(x) – skok , błąd rotacji wokół osi Y (ang. pitch) (ISO 230-1)
exz(x) – schodzenie z kursu , błąd rotacji wokół osi Z (ang. yaw) (ISO 230-1)

Funkcje
aktualnej
pozycji

3 wzajemne
prostopadłości osi

Paweł Majda

QC20 ballbar system, Test okrągłości wg PN-ISO 230-4

Paweł Majda

Pręt teleskopowo kulowy
QC20 ballbar system

4

Paweł Majda

XY

YZ

XZ

Przed kompensacją błędów

Po kompensacji błędów
1.Luzu zwrotnego
2.Odchyłki pozycjonowania
3.Odchyłki prostopadłości osi
4.Cyklicznych błędów śruby
pociągowej

Interferometr laserowy XL80
- pomiary odchyłek liniowych (od 0 do 80 m)
- pomiary odchyłek kątowych
- pomiary prostoliniowości i prostopadłości
- ocena dokładności pozycjonowania
- kalibracja obrabiarek
- kalibracja CMM

Stacja „meteo”
- Dokładność pomiaru temperatury powietrza:

± 0.2 oC

- Dokładność pomiaru temperatury materiału:

± 0.1 oC

- Dokładność pomiaru ciśnienia powietrza :

± 1 mbar

- Dokładność pomiaru wilgotności powietrza :

±6%

Odchyłki liniowe
±0.5 [mm/m]

Odchyłki kątowe
±0.2% ±0.5 ±0.1M [mm/m]

Prostoliniowość
±0.5% ±0.5 ±0.15M2 [mm]

Prostopadłość
±0.5% ±2.5 ±0.8M [mm/m]

Przykładowe wyniki pomiarów dokładności i powtarzalności
pozycjonowania osi obrabiarki sterowanej numerycznie

Paweł Majda

Pomiary poziomnicami elektronicznymi:
-Kątowe błędy beczki i skoku wg ISO 230-1
- Wzajemne prostopadłości elementów maszyn
- Prostoliniowość w dużych zakresach odcinka pomiarowego

PITCH

- Płaskość dużych powierzchni

ROLL

- Sprawne pomiary z imponującą dokładnością

wahadło

M

M

R
R

Paweł Majda

Wyznaczanie błędu przestrzennego z użyciem Laser-Tracera
a)
b)

ścieżka punktów
pomiarowych,
b) widok LasrTracer-a

Przestawiając Laser-Tracer w
różne pozycje na stole maszyny
uzyskujemy możliwość
pomiarów osi w zakresie nawet
do 10 m

Paweł Majda

Wyniki pomiarów błędów w objętości roboczej maszyny
uzyskane z użyciem Laser-Trackera

Rozkład błędu przestrzennego
pozycjonowania
Paweł Majda

Wyniki pomiarów błędów kinematycznych uzyskanych z użyciem Laser-Trackera

osi X, Y i Z (pozycjonowanie, prostoliniowości, błędy kątowe i wzajemne prostopadłości
osi (ISO 230-1 oraz ISO 230-2)

Paweł Majda

Pomiary błędów ruchu osi wirujących wg ISO
203-7 oraz dryftu termicznego wg ISO 230-3

Paweł Majda

Przykładowe wyniki błędów ruchu osi wirujących wg ISO 203-7 oraz
dryftu termicznego wg ISO 230-3

Paweł Majda


Slide 8

Badania dokładności
geometrycznej i
kinematycznej maszyn
technologicznych
Paweł Majda
www.pmajda.zut.edu.pl
[email protected]
Tel.: 793 314 801

Rodzaje błędów maszyn

ITM ZUT w Szczecinie dysponuje bazą laboratoryjną umożliwiającą mierzenie
widocznych tutaj błędów w zakresie osi do 5 m
dxx(x) – odch. pozycyjne w kierunku ruchu – wzdłuż osi X (ISO 230-2),
dxy(x) – odch. liniowe - prostoliniowość w płaszczyźnie poziomej (ISO 230-1),
dxz(x) – odch. liniowe - prostoliniowość w płaszczyźnie pionowej (ISO 230-1),
exx(x) – beczka , błąd rotacji wokół osi X (ang. roll) (ISO 230-1),
exy(x) – skok , błąd rotacji wokół osi Y (ang. pitch) (ISO 230-1)
exz(x) – schodzenie z kursu , błąd rotacji wokół osi Z (ang. yaw) (ISO 230-1)

Funkcje
aktualnej
pozycji

3 wzajemne
prostopadłości osi

Paweł Majda

QC20 ballbar system, Test okrągłości wg PN-ISO 230-4

Paweł Majda

Pręt teleskopowo kulowy
QC20 ballbar system

4

Paweł Majda

XY

YZ

XZ

Przed kompensacją błędów

Po kompensacji błędów
1.Luzu zwrotnego
2.Odchyłki pozycjonowania
3.Odchyłki prostopadłości osi
4.Cyklicznych błędów śruby
pociągowej

Interferometr laserowy XL80
- pomiary odchyłek liniowych (od 0 do 80 m)
- pomiary odchyłek kątowych
- pomiary prostoliniowości i prostopadłości
- ocena dokładności pozycjonowania
- kalibracja obrabiarek
- kalibracja CMM

Stacja „meteo”
- Dokładność pomiaru temperatury powietrza:

± 0.2 oC

- Dokładność pomiaru temperatury materiału:

± 0.1 oC

- Dokładność pomiaru ciśnienia powietrza :

± 1 mbar

- Dokładność pomiaru wilgotności powietrza :

±6%

Odchyłki liniowe
±0.5 [mm/m]

Odchyłki kątowe
±0.2% ±0.5 ±0.1M [mm/m]

Prostoliniowość
±0.5% ±0.5 ±0.15M2 [mm]

Prostopadłość
±0.5% ±2.5 ±0.8M [mm/m]

Przykładowe wyniki pomiarów dokładności i powtarzalności
pozycjonowania osi obrabiarki sterowanej numerycznie

Paweł Majda

Pomiary poziomnicami elektronicznymi:
-Kątowe błędy beczki i skoku wg ISO 230-1
- Wzajemne prostopadłości elementów maszyn
- Prostoliniowość w dużych zakresach odcinka pomiarowego

PITCH

- Płaskość dużych powierzchni

ROLL

- Sprawne pomiary z imponującą dokładnością

wahadło

M

M

R
R

Paweł Majda

Wyznaczanie błędu przestrzennego z użyciem Laser-Tracera
a)
b)

ścieżka punktów
pomiarowych,
b) widok LasrTracer-a

Przestawiając Laser-Tracer w
różne pozycje na stole maszyny
uzyskujemy możliwość
pomiarów osi w zakresie nawet
do 10 m

Paweł Majda

Wyniki pomiarów błędów w objętości roboczej maszyny
uzyskane z użyciem Laser-Trackera

Rozkład błędu przestrzennego
pozycjonowania
Paweł Majda

Wyniki pomiarów błędów kinematycznych uzyskanych z użyciem Laser-Trackera

osi X, Y i Z (pozycjonowanie, prostoliniowości, błędy kątowe i wzajemne prostopadłości
osi (ISO 230-1 oraz ISO 230-2)

Paweł Majda

Pomiary błędów ruchu osi wirujących wg ISO
203-7 oraz dryftu termicznego wg ISO 230-3

Paweł Majda

Przykładowe wyniki błędów ruchu osi wirujących wg ISO 203-7 oraz
dryftu termicznego wg ISO 230-3

Paweł Majda


Slide 9

Badania dokładności
geometrycznej i
kinematycznej maszyn
technologicznych
Paweł Majda
www.pmajda.zut.edu.pl
[email protected]
Tel.: 793 314 801

Rodzaje błędów maszyn

ITM ZUT w Szczecinie dysponuje bazą laboratoryjną umożliwiającą mierzenie
widocznych tutaj błędów w zakresie osi do 5 m
dxx(x) – odch. pozycyjne w kierunku ruchu – wzdłuż osi X (ISO 230-2),
dxy(x) – odch. liniowe - prostoliniowość w płaszczyźnie poziomej (ISO 230-1),
dxz(x) – odch. liniowe - prostoliniowość w płaszczyźnie pionowej (ISO 230-1),
exx(x) – beczka , błąd rotacji wokół osi X (ang. roll) (ISO 230-1),
exy(x) – skok , błąd rotacji wokół osi Y (ang. pitch) (ISO 230-1)
exz(x) – schodzenie z kursu , błąd rotacji wokół osi Z (ang. yaw) (ISO 230-1)

Funkcje
aktualnej
pozycji

3 wzajemne
prostopadłości osi

Paweł Majda

QC20 ballbar system, Test okrągłości wg PN-ISO 230-4

Paweł Majda

Pręt teleskopowo kulowy
QC20 ballbar system

4

Paweł Majda

XY

YZ

XZ

Przed kompensacją błędów

Po kompensacji błędów
1.Luzu zwrotnego
2.Odchyłki pozycjonowania
3.Odchyłki prostopadłości osi
4.Cyklicznych błędów śruby
pociągowej

Interferometr laserowy XL80
- pomiary odchyłek liniowych (od 0 do 80 m)
- pomiary odchyłek kątowych
- pomiary prostoliniowości i prostopadłości
- ocena dokładności pozycjonowania
- kalibracja obrabiarek
- kalibracja CMM

Stacja „meteo”
- Dokładność pomiaru temperatury powietrza:

± 0.2 oC

- Dokładność pomiaru temperatury materiału:

± 0.1 oC

- Dokładność pomiaru ciśnienia powietrza :

± 1 mbar

- Dokładność pomiaru wilgotności powietrza :

±6%

Odchyłki liniowe
±0.5 [mm/m]

Odchyłki kątowe
±0.2% ±0.5 ±0.1M [mm/m]

Prostoliniowość
±0.5% ±0.5 ±0.15M2 [mm]

Prostopadłość
±0.5% ±2.5 ±0.8M [mm/m]

Przykładowe wyniki pomiarów dokładności i powtarzalności
pozycjonowania osi obrabiarki sterowanej numerycznie

Paweł Majda

Pomiary poziomnicami elektronicznymi:
-Kątowe błędy beczki i skoku wg ISO 230-1
- Wzajemne prostopadłości elementów maszyn
- Prostoliniowość w dużych zakresach odcinka pomiarowego

PITCH

- Płaskość dużych powierzchni

ROLL

- Sprawne pomiary z imponującą dokładnością

wahadło

M

M

R
R

Paweł Majda

Wyznaczanie błędu przestrzennego z użyciem Laser-Tracera
a)
b)

ścieżka punktów
pomiarowych,
b) widok LasrTracer-a

Przestawiając Laser-Tracer w
różne pozycje na stole maszyny
uzyskujemy możliwość
pomiarów osi w zakresie nawet
do 10 m

Paweł Majda

Wyniki pomiarów błędów w objętości roboczej maszyny
uzyskane z użyciem Laser-Trackera

Rozkład błędu przestrzennego
pozycjonowania
Paweł Majda

Wyniki pomiarów błędów kinematycznych uzyskanych z użyciem Laser-Trackera

osi X, Y i Z (pozycjonowanie, prostoliniowości, błędy kątowe i wzajemne prostopadłości
osi (ISO 230-1 oraz ISO 230-2)

Paweł Majda

Pomiary błędów ruchu osi wirujących wg ISO
203-7 oraz dryftu termicznego wg ISO 230-3

Paweł Majda

Przykładowe wyniki błędów ruchu osi wirujących wg ISO 203-7 oraz
dryftu termicznego wg ISO 230-3

Paweł Majda


Slide 10

Badania dokładności
geometrycznej i
kinematycznej maszyn
technologicznych
Paweł Majda
www.pmajda.zut.edu.pl
[email protected]
Tel.: 793 314 801

Rodzaje błędów maszyn

ITM ZUT w Szczecinie dysponuje bazą laboratoryjną umożliwiającą mierzenie
widocznych tutaj błędów w zakresie osi do 5 m
dxx(x) – odch. pozycyjne w kierunku ruchu – wzdłuż osi X (ISO 230-2),
dxy(x) – odch. liniowe - prostoliniowość w płaszczyźnie poziomej (ISO 230-1),
dxz(x) – odch. liniowe - prostoliniowość w płaszczyźnie pionowej (ISO 230-1),
exx(x) – beczka , błąd rotacji wokół osi X (ang. roll) (ISO 230-1),
exy(x) – skok , błąd rotacji wokół osi Y (ang. pitch) (ISO 230-1)
exz(x) – schodzenie z kursu , błąd rotacji wokół osi Z (ang. yaw) (ISO 230-1)

Funkcje
aktualnej
pozycji

3 wzajemne
prostopadłości osi

Paweł Majda

QC20 ballbar system, Test okrągłości wg PN-ISO 230-4

Paweł Majda

Pręt teleskopowo kulowy
QC20 ballbar system

4

Paweł Majda

XY

YZ

XZ

Przed kompensacją błędów

Po kompensacji błędów
1.Luzu zwrotnego
2.Odchyłki pozycjonowania
3.Odchyłki prostopadłości osi
4.Cyklicznych błędów śruby
pociągowej

Interferometr laserowy XL80
- pomiary odchyłek liniowych (od 0 do 80 m)
- pomiary odchyłek kątowych
- pomiary prostoliniowości i prostopadłości
- ocena dokładności pozycjonowania
- kalibracja obrabiarek
- kalibracja CMM

Stacja „meteo”
- Dokładność pomiaru temperatury powietrza:

± 0.2 oC

- Dokładność pomiaru temperatury materiału:

± 0.1 oC

- Dokładność pomiaru ciśnienia powietrza :

± 1 mbar

- Dokładność pomiaru wilgotności powietrza :

±6%

Odchyłki liniowe
±0.5 [mm/m]

Odchyłki kątowe
±0.2% ±0.5 ±0.1M [mm/m]

Prostoliniowość
±0.5% ±0.5 ±0.15M2 [mm]

Prostopadłość
±0.5% ±2.5 ±0.8M [mm/m]

Przykładowe wyniki pomiarów dokładności i powtarzalności
pozycjonowania osi obrabiarki sterowanej numerycznie

Paweł Majda

Pomiary poziomnicami elektronicznymi:
-Kątowe błędy beczki i skoku wg ISO 230-1
- Wzajemne prostopadłości elementów maszyn
- Prostoliniowość w dużych zakresach odcinka pomiarowego

PITCH

- Płaskość dużych powierzchni

ROLL

- Sprawne pomiary z imponującą dokładnością

wahadło

M

M

R
R

Paweł Majda

Wyznaczanie błędu przestrzennego z użyciem Laser-Tracera
a)
b)

ścieżka punktów
pomiarowych,
b) widok LasrTracer-a

Przestawiając Laser-Tracer w
różne pozycje na stole maszyny
uzyskujemy możliwość
pomiarów osi w zakresie nawet
do 10 m

Paweł Majda

Wyniki pomiarów błędów w objętości roboczej maszyny
uzyskane z użyciem Laser-Trackera

Rozkład błędu przestrzennego
pozycjonowania
Paweł Majda

Wyniki pomiarów błędów kinematycznych uzyskanych z użyciem Laser-Trackera

osi X, Y i Z (pozycjonowanie, prostoliniowości, błędy kątowe i wzajemne prostopadłości
osi (ISO 230-1 oraz ISO 230-2)

Paweł Majda

Pomiary błędów ruchu osi wirujących wg ISO
203-7 oraz dryftu termicznego wg ISO 230-3

Paweł Majda

Przykładowe wyniki błędów ruchu osi wirujących wg ISO 203-7 oraz
dryftu termicznego wg ISO 230-3

Paweł Majda


Slide 11

Badania dokładności
geometrycznej i
kinematycznej maszyn
technologicznych
Paweł Majda
www.pmajda.zut.edu.pl
[email protected]
Tel.: 793 314 801

Rodzaje błędów maszyn

ITM ZUT w Szczecinie dysponuje bazą laboratoryjną umożliwiającą mierzenie
widocznych tutaj błędów w zakresie osi do 5 m
dxx(x) – odch. pozycyjne w kierunku ruchu – wzdłuż osi X (ISO 230-2),
dxy(x) – odch. liniowe - prostoliniowość w płaszczyźnie poziomej (ISO 230-1),
dxz(x) – odch. liniowe - prostoliniowość w płaszczyźnie pionowej (ISO 230-1),
exx(x) – beczka , błąd rotacji wokół osi X (ang. roll) (ISO 230-1),
exy(x) – skok , błąd rotacji wokół osi Y (ang. pitch) (ISO 230-1)
exz(x) – schodzenie z kursu , błąd rotacji wokół osi Z (ang. yaw) (ISO 230-1)

Funkcje
aktualnej
pozycji

3 wzajemne
prostopadłości osi

Paweł Majda

QC20 ballbar system, Test okrągłości wg PN-ISO 230-4

Paweł Majda

Pręt teleskopowo kulowy
QC20 ballbar system

4

Paweł Majda

XY

YZ

XZ

Przed kompensacją błędów

Po kompensacji błędów
1.Luzu zwrotnego
2.Odchyłki pozycjonowania
3.Odchyłki prostopadłości osi
4.Cyklicznych błędów śruby
pociągowej

Interferometr laserowy XL80
- pomiary odchyłek liniowych (od 0 do 80 m)
- pomiary odchyłek kątowych
- pomiary prostoliniowości i prostopadłości
- ocena dokładności pozycjonowania
- kalibracja obrabiarek
- kalibracja CMM

Stacja „meteo”
- Dokładność pomiaru temperatury powietrza:

± 0.2 oC

- Dokładność pomiaru temperatury materiału:

± 0.1 oC

- Dokładność pomiaru ciśnienia powietrza :

± 1 mbar

- Dokładność pomiaru wilgotności powietrza :

±6%

Odchyłki liniowe
±0.5 [mm/m]

Odchyłki kątowe
±0.2% ±0.5 ±0.1M [mm/m]

Prostoliniowość
±0.5% ±0.5 ±0.15M2 [mm]

Prostopadłość
±0.5% ±2.5 ±0.8M [mm/m]

Przykładowe wyniki pomiarów dokładności i powtarzalności
pozycjonowania osi obrabiarki sterowanej numerycznie

Paweł Majda

Pomiary poziomnicami elektronicznymi:
-Kątowe błędy beczki i skoku wg ISO 230-1
- Wzajemne prostopadłości elementów maszyn
- Prostoliniowość w dużych zakresach odcinka pomiarowego

PITCH

- Płaskość dużych powierzchni

ROLL

- Sprawne pomiary z imponującą dokładnością

wahadło

M

M

R
R

Paweł Majda

Wyznaczanie błędu przestrzennego z użyciem Laser-Tracera
a)
b)

ścieżka punktów
pomiarowych,
b) widok LasrTracer-a

Przestawiając Laser-Tracer w
różne pozycje na stole maszyny
uzyskujemy możliwość
pomiarów osi w zakresie nawet
do 10 m

Paweł Majda

Wyniki pomiarów błędów w objętości roboczej maszyny
uzyskane z użyciem Laser-Trackera

Rozkład błędu przestrzennego
pozycjonowania
Paweł Majda

Wyniki pomiarów błędów kinematycznych uzyskanych z użyciem Laser-Trackera

osi X, Y i Z (pozycjonowanie, prostoliniowości, błędy kątowe i wzajemne prostopadłości
osi (ISO 230-1 oraz ISO 230-2)

Paweł Majda

Pomiary błędów ruchu osi wirujących wg ISO
203-7 oraz dryftu termicznego wg ISO 230-3

Paweł Majda

Przykładowe wyniki błędów ruchu osi wirujących wg ISO 203-7 oraz
dryftu termicznego wg ISO 230-3

Paweł Majda


Slide 12

Badania dokładności
geometrycznej i
kinematycznej maszyn
technologicznych
Paweł Majda
www.pmajda.zut.edu.pl
[email protected]
Tel.: 793 314 801

Rodzaje błędów maszyn

ITM ZUT w Szczecinie dysponuje bazą laboratoryjną umożliwiającą mierzenie
widocznych tutaj błędów w zakresie osi do 5 m
dxx(x) – odch. pozycyjne w kierunku ruchu – wzdłuż osi X (ISO 230-2),
dxy(x) – odch. liniowe - prostoliniowość w płaszczyźnie poziomej (ISO 230-1),
dxz(x) – odch. liniowe - prostoliniowość w płaszczyźnie pionowej (ISO 230-1),
exx(x) – beczka , błąd rotacji wokół osi X (ang. roll) (ISO 230-1),
exy(x) – skok , błąd rotacji wokół osi Y (ang. pitch) (ISO 230-1)
exz(x) – schodzenie z kursu , błąd rotacji wokół osi Z (ang. yaw) (ISO 230-1)

Funkcje
aktualnej
pozycji

3 wzajemne
prostopadłości osi

Paweł Majda

QC20 ballbar system, Test okrągłości wg PN-ISO 230-4

Paweł Majda

Pręt teleskopowo kulowy
QC20 ballbar system

4

Paweł Majda

XY

YZ

XZ

Przed kompensacją błędów

Po kompensacji błędów
1.Luzu zwrotnego
2.Odchyłki pozycjonowania
3.Odchyłki prostopadłości osi
4.Cyklicznych błędów śruby
pociągowej

Interferometr laserowy XL80
- pomiary odchyłek liniowych (od 0 do 80 m)
- pomiary odchyłek kątowych
- pomiary prostoliniowości i prostopadłości
- ocena dokładności pozycjonowania
- kalibracja obrabiarek
- kalibracja CMM

Stacja „meteo”
- Dokładność pomiaru temperatury powietrza:

± 0.2 oC

- Dokładność pomiaru temperatury materiału:

± 0.1 oC

- Dokładność pomiaru ciśnienia powietrza :

± 1 mbar

- Dokładność pomiaru wilgotności powietrza :

±6%

Odchyłki liniowe
±0.5 [mm/m]

Odchyłki kątowe
±0.2% ±0.5 ±0.1M [mm/m]

Prostoliniowość
±0.5% ±0.5 ±0.15M2 [mm]

Prostopadłość
±0.5% ±2.5 ±0.8M [mm/m]

Przykładowe wyniki pomiarów dokładności i powtarzalności
pozycjonowania osi obrabiarki sterowanej numerycznie

Paweł Majda

Pomiary poziomnicami elektronicznymi:
-Kątowe błędy beczki i skoku wg ISO 230-1
- Wzajemne prostopadłości elementów maszyn
- Prostoliniowość w dużych zakresach odcinka pomiarowego

PITCH

- Płaskość dużych powierzchni

ROLL

- Sprawne pomiary z imponującą dokładnością

wahadło

M

M

R
R

Paweł Majda

Wyznaczanie błędu przestrzennego z użyciem Laser-Tracera
a)
b)

ścieżka punktów
pomiarowych,
b) widok LasrTracer-a

Przestawiając Laser-Tracer w
różne pozycje na stole maszyny
uzyskujemy możliwość
pomiarów osi w zakresie nawet
do 10 m

Paweł Majda

Wyniki pomiarów błędów w objętości roboczej maszyny
uzyskane z użyciem Laser-Trackera

Rozkład błędu przestrzennego
pozycjonowania
Paweł Majda

Wyniki pomiarów błędów kinematycznych uzyskanych z użyciem Laser-Trackera

osi X, Y i Z (pozycjonowanie, prostoliniowości, błędy kątowe i wzajemne prostopadłości
osi (ISO 230-1 oraz ISO 230-2)

Paweł Majda

Pomiary błędów ruchu osi wirujących wg ISO
203-7 oraz dryftu termicznego wg ISO 230-3

Paweł Majda

Przykładowe wyniki błędów ruchu osi wirujących wg ISO 203-7 oraz
dryftu termicznego wg ISO 230-3

Paweł Majda


Slide 13

Badania dokładności
geometrycznej i
kinematycznej maszyn
technologicznych
Paweł Majda
www.pmajda.zut.edu.pl
[email protected]
Tel.: 793 314 801

Rodzaje błędów maszyn

ITM ZUT w Szczecinie dysponuje bazą laboratoryjną umożliwiającą mierzenie
widocznych tutaj błędów w zakresie osi do 5 m
dxx(x) – odch. pozycyjne w kierunku ruchu – wzdłuż osi X (ISO 230-2),
dxy(x) – odch. liniowe - prostoliniowość w płaszczyźnie poziomej (ISO 230-1),
dxz(x) – odch. liniowe - prostoliniowość w płaszczyźnie pionowej (ISO 230-1),
exx(x) – beczka , błąd rotacji wokół osi X (ang. roll) (ISO 230-1),
exy(x) – skok , błąd rotacji wokół osi Y (ang. pitch) (ISO 230-1)
exz(x) – schodzenie z kursu , błąd rotacji wokół osi Z (ang. yaw) (ISO 230-1)

Funkcje
aktualnej
pozycji

3 wzajemne
prostopadłości osi

Paweł Majda

QC20 ballbar system, Test okrągłości wg PN-ISO 230-4

Paweł Majda

Pręt teleskopowo kulowy
QC20 ballbar system

4

Paweł Majda

XY

YZ

XZ

Przed kompensacją błędów

Po kompensacji błędów
1.Luzu zwrotnego
2.Odchyłki pozycjonowania
3.Odchyłki prostopadłości osi
4.Cyklicznych błędów śruby
pociągowej

Interferometr laserowy XL80
- pomiary odchyłek liniowych (od 0 do 80 m)
- pomiary odchyłek kątowych
- pomiary prostoliniowości i prostopadłości
- ocena dokładności pozycjonowania
- kalibracja obrabiarek
- kalibracja CMM

Stacja „meteo”
- Dokładność pomiaru temperatury powietrza:

± 0.2 oC

- Dokładność pomiaru temperatury materiału:

± 0.1 oC

- Dokładność pomiaru ciśnienia powietrza :

± 1 mbar

- Dokładność pomiaru wilgotności powietrza :

±6%

Odchyłki liniowe
±0.5 [mm/m]

Odchyłki kątowe
±0.2% ±0.5 ±0.1M [mm/m]

Prostoliniowość
±0.5% ±0.5 ±0.15M2 [mm]

Prostopadłość
±0.5% ±2.5 ±0.8M [mm/m]

Przykładowe wyniki pomiarów dokładności i powtarzalności
pozycjonowania osi obrabiarki sterowanej numerycznie

Paweł Majda

Pomiary poziomnicami elektronicznymi:
-Kątowe błędy beczki i skoku wg ISO 230-1
- Wzajemne prostopadłości elementów maszyn
- Prostoliniowość w dużych zakresach odcinka pomiarowego

PITCH

- Płaskość dużych powierzchni

ROLL

- Sprawne pomiary z imponującą dokładnością

wahadło

M

M

R
R

Paweł Majda

Wyznaczanie błędu przestrzennego z użyciem Laser-Tracera
a)
b)

ścieżka punktów
pomiarowych,
b) widok LasrTracer-a

Przestawiając Laser-Tracer w
różne pozycje na stole maszyny
uzyskujemy możliwość
pomiarów osi w zakresie nawet
do 10 m

Paweł Majda

Wyniki pomiarów błędów w objętości roboczej maszyny
uzyskane z użyciem Laser-Trackera

Rozkład błędu przestrzennego
pozycjonowania
Paweł Majda

Wyniki pomiarów błędów kinematycznych uzyskanych z użyciem Laser-Trackera

osi X, Y i Z (pozycjonowanie, prostoliniowości, błędy kątowe i wzajemne prostopadłości
osi (ISO 230-1 oraz ISO 230-2)

Paweł Majda

Pomiary błędów ruchu osi wirujących wg ISO
203-7 oraz dryftu termicznego wg ISO 230-3

Paweł Majda

Przykładowe wyniki błędów ruchu osi wirujących wg ISO 203-7 oraz
dryftu termicznego wg ISO 230-3

Paweł Majda