Slide 1

Praca


Slide 2

Spis treści






Definicja pracy.
Humanizacja pracy.
Przyczyny nierówności na rynku.
Bezrobocie.
Stosunek pracy.

Opracowanie:
A. Tomanek, K. Trembaczowski

Spis treści


Slide 3

Definicja pracy
Celowe wytwarzanie przez człowieka dóbr materialnych
intelektualnych służące zaspokajaniu ludzkich potrzeb.

lub

E lem en ty p racy

celowa d ziałaln ość
(sam a p raca)
p rzed m iot p racy
(n p . b u d owa d om u )

n arzęd zia p racy
(n p . m aszyn y, kom p u ter...)
Opracowanie:
A. Tomanek, K. Trembaczowski

Spis treści


Slide 4

HUMANIZACJA PRACY W ZNACZENIU:
Filozoficznym
Praca jako szczególnie ważny element w społecznym systemie
wartości.

Społecznym
Praca jako celowa i świadoma działalność pojedynczych osób i
grupy. Pojedyncze osoby (jednostki) tworzą nowe wartości. Grupa
broni własnych interesów (np. poprzez strajki) i tworzy
mechanizmy zabezpieczające je (np. ustalanie zasad zwolnień
pracowników).

Opracowanie:
A. Tomanek, K. Trembaczowski

Spis treści


Slide 5

HUMANIZACJA PRACY W ZNACZENIU:
Psychologicznym
Dostrzeganie i akceptacją roli pracy w kształtowaniu osobowości
człowieka.

Ekonomicznym
Zaspokajanie materialnych potrzeb człowieka (np. wytwarzanie
narzędzi pracy i produkowanie za ich pomocą rzeczy potrzebnych
do życia - żywności, ubrań itd.), jego stosunek do wytwarzanych
produktów, polegający na ciągłym postępie technicznym i
produkcji coraz lepszych wyrobów, a także stosunek wyrażany
popytem na te produkty, ich materialną wartością i wpływem na
życie człowieka (np. dostęp do Internetu zwiększa możliwość
dotarcia do informacji, które mogą przyczynić się do podniesienia
poziomu wykształcenia).

Opracowanie:
A. Tomanek, K. Trembaczowski

Spis treści


Slide 6

HUMANIZACJA PRACY W ZNACZENIU:
Prawnym
Możliwość egzekwowania swoich praw od przełożonych i
pracodawców oraz konieczność wykonywania obowiązków
wynikających z prawa pracy (np. przestrzegania obowiązującego
czasu pracy), a także prawo do doskonalenia umiejętności
zawodowych i wykonywania pracy zgodnej z wykształceniem i
przygotowaniem zawodowym.

Opracowanie:
A. Tomanek, K. Trembaczowski

Spis treści


Slide 7

PRZYCZYNY NIERÓWNOWAGI NA RYNKU PRACY
Różnice strukturalne
Różnice strukturalne występują wtedy, gdy bezrobotni poszukują pracy, a
firmy chcą zatrudnić specjalistów, których w regionie brakuje, np. stocznia w
Szczecinie, potrzebując wielu wysokiej klasy spawaczy blach, zatrudnia
osoby z innych województw, a nawet zza granicy.

Różnice przestrzenne (regionalne)

Różnice przestrzenne występują wtedy, gdy są regiony o niedoborach miejsc
pracy i regiony o ich nadwyżkach.

Opracowanie:
A. Tomanek, K. Trembaczowski

Spis treści


Slide 8

PRZYCZYNY NIERÓWNOWAGI NA RYNKU PRACY
Sezonowość ofert pracy
Sezonowość ofert pracy jest związana z okresem w roku, w którym można
prowadzić daną działalność (np. sezon turystyczny, sezon zbioru
truskawek, jabłek, ziemniaków itd.).

Zakończenie roku szkolnego

Po zakończeniu
poszukują pracy.

roku

szkolnego

wenci

Zwolnienia grupowe
Zwolnienia grupowe są związane z likwidacją zakładów pracy,
ograniczaniem w nich produkcji, jej unowocześnianiem, zmiana jej struktury.
Opracowanie:
A. Tomanek, K. Trembaczowski

Spis treści


Slide 9

Bezrobocie.
Bezrobocie - zjawisko braku pracy zarobkowej dla osób zdolnych do pracy i jej
poszukujących.
W yróżnia s ię be zroboc ie :

frykcyjn e
(p rzejściowe, sp owod owan e zm ian ą m iejsca p racy lu b p rzekwalifikowan iem się p racown ikó w)
stru ktu raln e
(wyn ikające z rozb ieżn ości kwalifikacji b ezrob otn ych i p otrzeb ryn ku p racy)
sezon owe
(związan e z okresowym zap otrzeb owan iem n a p racę, n p . w roln ictwie).

Opracowanie:
A. Tomanek, K. Trembaczowski

Spis treści


Slide 10

Stosunek pracy.
Stosunek pracy - zobowiązanie pracownika do wykonania
pracy na rzecz pracodawcy i zobowiązanie pracodawcy do
zatrudnienia pracownika za wynagrodzeniem; stosunek
pracy następuje po podpisaniu umowy o pracę, której
cechami są:
• osobiste wykonywanie pracy przez pracownika,
• podporządkowanie pracownika poleceniom służbowym w
czasie wykonywania
pracy,
• odpłatność za pracę.

Opracowanie:
A. Tomanek, K. Trembaczowski

Spis treści


Slide 11

Stosunek pracy.
Umowę o pracę można podpisać z osobą pełnoletnią, a z
osobą młodocianą (po ukończeniu 15 lat) tylko wtedy, gdy
ukończyła szkołę podstawową, przedstawi świadectwo
lekarskie, że praca nie zagraża jej zdrowiu, a zatrudnienie
jest związane z przygotowaniem zawodowym.
Oprócz zatrudnienia na umowę o pracę istnieje możliwość
zatrudnienia
pracownika
na
podstawie
umów
cywilnoprawnych: umowy-zlecenia i umowy o dzieło. Stron
umowy nie obowiązują jednak wtedy przepisy Kodeksu
Pracy. Umowa-zlecenie jest zawierana na wykonywanie
określonej pracy (np. kserowania tekstów) i nie gwarantuje
ciągłości pracy ani jej ukończenia. Umowa o dzieło dotyczy
natomiast wykonania pracy, której wynikiem jest konkretny
rezultat
(np.
przepisanie
na
komputerze
pracy
dyplomowej).choroby, urlopu macierzyńskiego).
Opracowanie:
A. Tomanek, K. Trembaczowski

Spis treści


Slide 12

Stosunek pracy.
Nawiązanie stosunku pracy może nastąpić przez zawarcie
umowy o pracę np. na czas określony (do ustalonego
terminu), na czas nieokreślony, na czas wykonania
określonej pracy lub na zastępstwo (za pracownika
nieobecnego z przyczyn usprawiedliwionych, np. z powodu
choroby, urlopu macierzyńskiego).

Opracowanie:
A. Tomanek, K. Trembaczowski

Spis treści


Slide 13

Bibliografia.
1.
2.
3.
4.
5.

Janina Mierzejewska – Majcherek. Przedsiębiorczość na co dzień.
Podręcznik z ćwiczeniami dla zasadniczej szkoły zawodowej. REA.
Warszawa 2002.
Janina Mierzejewska – Majcherek. Przedsiębiorczość na co dzień.
Poradnik metodyczny dla nauczyciela podstaw przedsiębiorczości w
zasadniczej szkole zawodowej. REA. Warszawa 2002.
Małgorzata Biernacka, Jarosław Korda, Zbigniew Smutek. Podstawy
przedsiębiorczości. OPERON. Gdynia 2003.
Teresa Buczyńska. Podstawy przedsiębiorczości. Wydawnictwa
Szkolne PWN. Warszawa 2003.
Zbigniew Makieła, Tomasz Rachwał. Podstawy przedsiębiorczości.
Nowa Era. Warszawa.

Opracowanie:
A. Tomanek, K. Trembaczowski

Spis treści