Transcript Przedsiębiorstwo

Przedsiębiorstwo
Spis treści







Cele i rodzaje działalności gospodarczej
Popyt i podaż
Czynniki wpływające na działalność gospodarczą
Rodzaje działalności gospodarczej
Rodzaje spółek
Schemat zarządzania spółką akcyjną
Charakterystyka związków spółek
opracowanie:
A. Tomanek, K. Trembaczowski
spis treści
Cele i rodzaje działalności gospodarczej
Głównym celem działalności gospodarczej w gospodarce
wolnorynkowej jest osiąganie maksymalnych korzyści
finansowych bez pomocy lub ochrony państwa.
O tym, co i jak mają wytwarzać przedsiębiorstwa lub jakie
mają świadczyć usługi, decyduje mechanizm rynkowy
opracowanie:
A. Tomanek, K. Trembaczowski
spis treści
Popyt i podaż
Podstawami modelu rynku są popyt i podaż. Popyt oznacza
określoną ilość towarów i usług, którą nabywcy są gotowi kupić
przy różnym poziomie ceny. Podaż oznacza ilość towarów i
usług, którą sprzedający są gotowi sprzedać przy różnym
poziomie ceny.
opracowanie:
A. Tomanek, K. Trembaczowski
spis treści
Czynniki wpływające na działalność
gospodarczą



elementy środowiska przyrodniczego (np. klimat, wody, gleby,
ukształtowanie terenu, bogactwa naturalne),
ustrój gospodarczy państwa, który określa, w czyich rękach
znajdują się środki produkcji (materialne składniki procesu
produkcji, np. surowce, maszyny, urządzenia, budynki), kto
jest ich właścicielem; rozróżniamy własność osób fizycznych,
osób prawnych, własność komunalną, państwową oraz
własność firm i spółek zagranicznych,
ustrój polityczny państwa, czyli zasady określające organizację
i metody działania władzy państwowej.
opracowanie:
A. Tomanek, K. Trembaczowski
spis treści
Rodzaje działalności gospodarczej
rodzaje działalności
gospodarczej
przemysłowa
budowlana
usługowa
handlowa
opracowanie:
A. Tomanek, K. Trembaczowski
spis treści
Rodzaje działalności gospodarczej
Działalność
gospodarcza
Wydobywanie lub przetwarzanie zasobów przyrody w celu
bezpośredniego lub pośredniego zaspokojenia potrzeb
konsumentów
Działalność
budowlana
Wznoszenie
budowli,
ich
remontowanie i konserwacja
opracowanie:
A. Tomanek, K. Trembaczowski
spis treści
Rodzaje działalności gospodarczej
Działalność
usługowa
zaspokajanie szeroko rozumianych potrzeb konsumentów
(np. nauczanie, ochrona zdrowia, naprawy samochodowe,
usługi administracyjne, bankowe, hotelarskie, transport i
łączność),
Działalność
handlowa
specjalny rodzaj usług, polegający na pośredniczeniu
między sprzedającym a kupującym, czyli na wymianie
wyprodukowanych wyrobów, zwanych w handlu
towarami
opracowanie:
A. Tomanek, K. Trembaczowski
spis treści
Rodzaje spółek
Rodzaje spółek
Spółka cywilna (SC)
Spółka jawna
Spółka partnerska
Spółka komandytowa
Spółka komandytowo - akcyjna
Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (z o.o)
Spółka akcyjna (SA)
opracowanie:
A. Tomanek, K. Trembaczowski
spis treści
Spółka cywilna
Spółka cywilna (SC) jest wyjątkową kategorią spółek. Kodeks cywilny
wyraźnie wskazuje na jej brak podmiotowości. Oznacza to, że nie jest ona
podmiotem działalności gospodarczej, a więc nie jest przedsiębiorstwem i
nie ma osobowości prawnej. Podmiotowość mają natomiast uznawani za
przedsiębiorców wspólnicy spółki cywilnej. Spółkę cywilną zawiązują co
najmniej dwie osoby, podpisując umowę spółki. Wnoszą one wkłady
pieniężne (udziały) lub niepieniężne (aporty, np. maszyny, budynki, ziemię).
w razie kłopotów z realizacją zobowiązań zaciągniętych przez spółkę
cywilną każdy ze wspólników odpowiada również majątkiem osobistym.
Jeśli jeden ze wspólników nie posiada majątku osobistego, odpowiedzialność
spada na wspólników posiadających taki majątek. We wszystkich sprawach
wspólnicy decydują zawsze w drodze uchwał, które dla swojej ważności
wymagają jednomyślności
opracowanie:
A. Tomanek, K. Trembaczowski
spis treści
Spółka jawna
Spółka jawna jest spółką handlową. Umowę spółki rejestruje właściwy Sąd
Gospodarczy, wpisując ją do Krajowego Rejestru Sądowego (jawnego spisu
przedsiębiorstw prywatnych i spółek, zawierającego dane dotyczące ich
stosunków prawnych). Do spółki jawnej nie stosuje się przepisów k.c. o
spółce, ale przepisy kodeksu spółek handlowych z 2000 r. Spółka jawna nie
jest osobą prawną, choć może nabywać prawa i zaciągać zobowiązania.
Może pozywać przed sąd i być pozwaną pod nazwą swojej firmy. Umowa
spółki powinna być zawarta na piśmie. Firma spółki jawnej powinna
zawierać nazwiska lub firmy (nazwy) wszystkich wspólników oraz
dodatkowe oznaczenie „spółka jawna".
Wspólnicy spółki jawnej za zobowiązania firmy odpowiadają bez
ograniczenia, majątkiem firmy i majątkiem osobistym.
opracowanie:
A. Tomanek, K. Trembaczowski
spis treści
Spółka partnerska
Spółka partnerska jest spółką osobową zakładaną przez co najmniej dwie
osoby o różnych lub takich samych wolnych zawodach, których
wykonywanie w ramach tej spółki jest działalnością gospodarczą. Umowę
spółki zawiera się w formie aktu notarialnego (dokument sporządzony przez
notariusza, stwierdzający treść czynności prawnych) i rejestruje w
Krajowym Rejestrze Sądowym. Każdy partner może reprezentować spółkę
samodzielnie, chyba że w umowie zapisano inaczej. Partner nie odpowiada
za zobowiązania spółki powstałe w wyniku działań innych partnerów lub
osób zatrudnionych przez spółkę
opracowanie:
A. Tomanek, K. Trembaczowski
spis treści
Spółka komandytowa
Spółka komandytowa jest spółką osobową. Powstaje z chwilą wpisu do
Krajowego Rejestru Sądowego, a jej umowa powinna być zawarta pisemnie
w formie aktu notarialnego. W nazwie spółki komandytowej powinno
znajdować się nazwisko co najmniej jednego komplementariusza
(wspólnika, który za zobowiązania spółki odpowiada bez ograniczenia majątkiem firmy i majątkiem osobistym; może być ich kilku).
Odpowiedzialność wspólnika (komandytariusza; może być ich kilku) jest
ograniczona do wysokości sumy komandytowej.
opracowanie:
A. Tomanek, K. Trembaczowski
spis treści
Spółka komandytowo - akcyjna
Spółka komandytowo-akcyjna jest spółką osobową, w której za
zobowiązania wobec wierzycieli co najmniej jeden wspólnik odpowiada bez
ograniczenia (komplementariusz); w spółce tej co najmniej jeden wspólnik
jest akcjonariuszem i nie odpowiada za zobowiązania spółki. Spółka
komandytowo-akcyjna powstaje z chwilą wpisu do Krajowego Rejestru
Sądowego. Statut spółki powinni podpisać wszyscy komplementariusze w
formie aktu notarialnego. Firma spółki komandytowo-akcyjnej powinna
zawierać nazwiska jednego lub kilku komplementariuszy oraz dodatkowe
oznaczenie „spółka komandytowo-akcyjna".
opracowanie:
A. Tomanek, K. Trembaczowski
spis treści
Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością
(z o.o)
Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (z o.o.) jest spółką kapitałową
utworzoną przez jedną lub kilka osób. Działa ona w oparciu o kapitał
zakładowy (nagromadzone dobra służące do rozwoju produkcji lub
nagromadzone zasoby finansowe angażowane w działalność gospodarczą).
Kapitał zakładowy tworzony jest z udziałów wnoszonych przez wspólnika
(w przypadku utworzenia spółki z o.o. przez jedną osobę) lub wspólników,
w wysokości przynajmniej 50 tyś. zł. Art. 153, 154 kodeksu spółek
handlowych wymagają dokładnego określenia, czy wspólnik może mieć
jeden, czy więcej udziałów.
Spółka z o.o. nabiera osobowości prawnej z chwilą wpisu do Krajowego
Rejestru Sądowego (na wniosek wybranego wcześniej zarządu). Organami
spółki z o.o. są Zarząd i Rada Nadzorcza lub Komisja Rewizyjna. W
spółkach z o.o., w których kapitał zakładowy przewyższa 500 tyś. zł, a
wspólników jest więcej niż 25, powinna być Rada Nadzorcza i Komisja
Rewizyjna. Odpowiedzialność prawna za zobowiązania spółki z o.o. ciąży na
Zarządzie spółki
opracowanie:
A. Tomanek, K. Trembaczowski
spis treści
Spółka akcyjna (SA)
Spółka akcyjna (SA) należy do spółek kapitałowych. Może ją zawiązać
jedna osoba, założycielem może być także Skarb Państwa. Wspólnikami
(współwłaścicielami) spółki akcyjnej są akcjonariusze (właściciele akcji),
którzy po podpisaniu statutu (zbiór przepisów regulujących strukturę,
zadania i funkcjonowanie spółki akcyjnej) w formie aktu notarialnego
wybierają Zarząd spółki. Rejestruje on firmę w Krajowym Rejestrze
Sądowym. Minimalny kapitał zakładowy spółki akcyjnej wynosi 500 tyś. zł.
Naczelnym organem spółki akcyjnej uprawnionym do uchwalania statutu
jest Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy (zebranie wszystkich
akcjonariuszy spółki akcyjnej, którzy mają prawo głosu w myśl zasady:
jedna akcja, jeden głos). Wybiera ono i odwołuje członków Zarządu i Radę
Nadzorczą spółki. Rada Nadzorcza pełni funkcję kontrolną nad Zarządem.
Jeśli założyciele spółki zatrzymują dla siebie 51% akcji, decydują o
wszystkich sprawach związanych z funkcjonowaniem firmy.
Za zobowiązania spółki prawną odpowiedzialność
Akcjonariusze odpowiadają do wysokości udziałów.
ponosi
Zarząd.
opracowanie:
A. Tomanek, K. Trembaczowski
spis treści
Schemat zarządzania spółką akcyjną




WALNE ZGROMADZENIE AKCJONARIUSZY. Jego kompetencje to m.in.:
rozpatrywanie i zatwierdzanie sprawozdań Zarządu i bilansu spółki,
podział zysków,
wybór i odwoływanie członków Zarządu i Rady Nadzorczej
ZARZĄD
Składa się z co najmniej
jednego członka. Działa na
podstawie statutu uchwalonego
przez Walne Zgromadzenie.
Kompetencje Zarządu to m.in.:
zarządzanie majątkiem i
sprawami spółki,
reprezentowanie spółki.
nadzór
RADA NADZORCZA Składa się z co
najmniej trzech (a w spółkach publicznych z
pięciu) członków. Jej kompetencje to m.in.:
sprawowanie
stałego
nadzoru
nad
działalnością spółki,
badanie bilansu spółki,
zawieszenie z ważnych powodów Zarządu,
stawianie
wniosków
na
Walnym
Zgromadzeniu o udzielenie Zarządowi
skwitowania z wykonania obowiązków
(wotum zaufania).
opracowanie:
A. Tomanek, K. Trembaczowski
spis treści
Charakterystyka związków spółek
związki spółek
korporacje
monopole
(kartele, trusty,syndykaty, oligopole)
holdingi
koncerny
opracowanie:
A. Tomanek, K. Trembaczowski
spis treści
Korporacje
Wielkie organizacje ekonomiczne, często o zasięgu
międzynarodowym. Stanowią prawne połączenie wielu spółek.
Zarządzane są przez wybitnych fachowców wspomaganych przez
zespoły naukowców, inżynierów, organizatorów sprzedaży.
Korporacje często wywierają decydujący wpływ na gospodarkę
krajów, a nawet politykę rządów.
opracowanie:
A. Tomanek, K. Trembaczowski
spis treści
Monopole (kartele, trusty, syndykaty, oligopole)
Wielkie organizacje gospodarcze grupujące przedsiębiorstwa,
spółki określonej branży (również ich kapitały) w celu jej
opanowania, likwidacji konkurencji i dyktatu warunków
sprzedaży i wysokości cen towarów. Zarządzane są przez jedno
kierownictwo. Majątek monopoli często przewyższa majątek
wielu państw.
opracowanie:
A. Tomanek, K. Trembaczowski
spis treści
Holdingi
Duże spółki akcyjne powstałe w wyniku skupu akcji innych
spółek i uzyskania nad nimi kontroli. Ich działalność sprowadza
się do zarządzania i kontrolowania przedsiębiorstw i spółek,
których akcje posiadają.
opracowanie:
A. Tomanek, K. Trembaczowski
spis treści
Koncerny
Połączenia prawne i kapitałowe przedsiębiorstw o różnej
osobowości prawnej i różnym profilu działalności, podlegające
wspólnemu zarządowi.
opracowanie:
A. Tomanek, K. Trembaczowski
spis treści
Czynniki lokalizacji produkcji
środowiskowe, np. obecność surowców mineralnych, jakość i
dostępność wody, jakość gleb,
czynniki przestrzenne, np. ukształtowanie terenu, położenie względem
innych obszarów,
czynniki ekonomiczne, np. poziom inflacji, poziom cen, wielkość (liczba
mieszkańców) i chłonność (wielkość dochodów mieszkańców oraz ich zasoby
finansowe) rynku zbytu, koszty pracy, zagospodarowanie terenu,
czynniki społeczno-kulturowe, np. aspiracje mieszkańców, poziom ich
wykształcenia, aktywność gospodarcza, nastawienie do przemian
gospodarczych,
czynniki polityczne, np. stopień akceptacji władzy przez mieszkańców, jej
kompetencje, przychylność do podejmowanych inicjatyw gospodarczych,
czynniki prawno-administracyjne, np. stabilny system prawny (m.in. stała
wysokość podatków), łatwość otrzymywania zezwoleń na założenie firmy,
budowę jej obiektów.
czynniki
opracowanie:
A. Tomanek, K. Trembaczowski
spis treści
Bibliografia.
1. Janina Mierzejewska – Majcherek. Przedsiębiorczość na co dzień.
Podręcznik z ćwiczeniami dla zasadniczej szkoły zawodowej. REA.
Warszawa 2002.
2. Janina Mierzejewska – Majcherek. Przedsiębiorczość na co dzień.
Poradnik metodyczny dla nauczyciela podstaw przedsiębiorczości w
zasadniczej szkole zawodowej. REA. Warszawa 2002.
3. Małgorzata Biernacka, Jarosław Korda, Zbigniew Smutek. Podstawy
przedsiębiorczości. OPERON. Gdynia 2003.
4. Teresa Buczyńska. Podstawy przedsiębiorczości. Wydawnictwa Szkolne
PWN. Warszawa 2003.
5. Zbigniew Makieła, Tomasz Rachwał. Podstawy przedsiębiorczości. Nowa
Era. Warszawa.
opracowanie:
A. Tomanek, K. Trembaczowski
spis treści