OPARZENIA BURNS ZAGADNIENIA • • • • • • Budowa i funkcje skóry Rodzaje oparzeń Postępowanie w oparzeniach Oparzenia inhalacyjne Narażenia na gazy toksyczne Centra oparzeniowe BURNS.
Download ReportTranscript OPARZENIA BURNS ZAGADNIENIA • • • • • • Budowa i funkcje skóry Rodzaje oparzeń Postępowanie w oparzeniach Oparzenia inhalacyjne Narażenia na gazy toksyczne Centra oparzeniowe BURNS.
Slide 1
OPARZENIA
1
BURNS
Slide 2
ZAGADNIENIA
•
•
•
•
•
•
2
Budowa i funkcje skóry
Rodzaje oparzeń
Postępowanie w oparzeniach
Oparzenia inhalacyjne
Narażenia na gazy toksyczne
Centra oparzeniowe
BURNS
Slide 3
ANATOMIA
I FIZJOLOGIA
• Największy organ
• Funkcje:
– Ochronna
Utrzymuje płyny
wewnątrz
organizmu
Jest barierą dla
bakterii z zewnątrz
– Czuciowa
– Termoregulacyjna
3
BURNS
Slide 4
RODZAJE OPARZEŃ
• Ogniem (termiczne)
• Elektryczne
– prądem zmiennym
OPARZENIE TRZECIEGO
STOPNIA
lub stałym
– piorunem
4
•
•
•
•
Chemiczne
Parą
Radiacyjne
Wrzątkiem
COURTESY DAVID
EFFRON, M.D.
BURNS
Slide 5
CIEŻKOŚĆ OPARZENIA
• Oparzenie jest wynikiem :
– bezpośredniego uszkodzenia tkanek
– odpowiedzi zapalnej organizmu
• Ciężkość oparzenia zależy od:
– powierzchni
– głębokości
5
• Ocena powierzchni oparzenia:
– reguła “dziewiątek”
– powierzchnia dłoni - ok.1% pow. ciała
BURNS
Slide 6
GŁĘBOKOŚĆ OPARZENIA
6
Pierwszy stopień
Drugi stopień
Trzeci stopień
BURNS
Slide 7
PIERWSZY I DRUGI
STOPIEŃ OPARZENIA
PIERWSZY STOPIEŃ
OPARZENIA
7
DRUGI STOPIEŃ OPARZENIA
BURNS
Slide 8
TRZECI STOPIEŃ
OPARZENIA
COURTESY BONNIE
MENEELY, R.N.
8
COURTESY DAVID EFFRON,M.D.
BURNS
Slide 9
OPARZENIA
ELEKTRYCZNE
9
COURTESY DAVID EFFRON, M.D.
COURTESY BONNIE
MENEELY, R.N.
BURNS
Slide 10
OPARZENIA CHEMICZNE
10
COURTESY ROY ALSON, M.D.
BURNS
Slide 11
OPARZENIA WRZĄTKIEM
COURTESY DAVID EFFRON,
M.D.
11
BURNS
Slide 12
WSTĘPNE POSTĘPOWANIE
NA MIEJSCU ZDARZENIA
• Bezpieczeństwo własne
jest najważniejsze
• Zabezpiecz siebie
i
pacjenta
• Przerwanie narażenia
jest podstawą
postępowania!
12
BURNS
Slide 13
WSTĘPNE POSTĘPOWANIE
NA MIEJSCU ZDARZENIA
• Bądź świadomy zagrożeń
– linie elektryczne
– niebezpieczne materiały lub
związki chemiczne
• Nie odłączaj linii
energetycznych, nie usuwaj
środków chemicznych, jeśli
nie jesteś do tego
przeszkolony
i
odpowiednio wyposażony
COURTESY DAVID EFFRON, M.D.
EFEKT KONTAKTU Z LINIĄ
WYSOKIEGO NAPIĘCIA !
13
BURNS
Slide 14
WSTĘPNE POSTĘPOWANIE
NA MIEJSCU ZDARZENIA
• Priorytety są takie same jak dla
•
•
•
•
14
pozostałych pacjentów urazowych
Wstępne badanie urazowe
Schładzaj oparzone miejsca wodą
– Nie doprowadź do hipotermii
Zabezpiecz oparzenie czystym suchym
opatrunkiem
Utrzymuj temperaturę ciała - zabezpiecz
ofiarę przed utratą ciepła
BURNS
Slide 15
WSTĘPNE POSTĘPOWANIE
NA MIEJSCU ZDARZENIA
• Zdejmij ubranie i usuń biżuterię
– Przylgnięte ubranie wytnij dookoła
• Nie stosuj na oparzenie nic poza wodą
– Co weszło, musi wyjść
• Nie opóźniaj transportu z powodu
zakładania dostępu i.v.
– Wstrząs oparzeniowy rozwija się wolniej
15
BURNS
Slide 16
OCENA POWIERZCHNI
OPARZENIA
16
BURNS
Slide 17
KRYTERIA TRANSPORTU DO
CENTRUM OPARZENIOWEGO
• Zarówno oparzenia 2
i 3 stopnia
– >20% pow. ciała
dla każdego wieku
– >10% pow. ciała
<10 lub > 50 r. ż.
17
• 3 stopnia
– >5% pow. ciała
• Oparzenia twarzy,
dłoni, stóp,
genitaliów lub
stawów
BURNS
Slide 18
KRYTERIA TRANSPORTU DO
CENTRUM OPARZENIOWEGO
BURNS
• Poważne choroby
towarzyszące
– elektryczne
• Inne poważne urazy
i porażenie piorunem
towarzyszące
• Szczególne rodzaje
oparzeń
18
– chemiczne
– urazy wziewne
– oparzenia okrężne
klatki piersiowej i
kończyn
Slide 19
URAZY WZIEWNE
• Zatrucie tlenkiem węgla
• Wdychanie trujących
•
•
•
•
19
gazów
Wdychanie dymu
Wdychanie gorącego
powietrza
Wdychanie pary wodnej
Uduszenie
BURNS
Slide 20
OBJAWY ZATRUCIA
DYMEM
• Przebywanie w zadymionym
pomieszczeniu
• Utrata przytomności w chwilę
ekspozycji na dym
• Po ekspozycji na dym
BURNS
po
– Występowanie kaszlu
– Występowanie trudności oddechowych
– Występowanie bólu w klatce piersiowej
20
Slide 21
OBJAWY OPARZENIA
GÓRNYCH DRÓG
ODDECHOWYCH
BURNS
• Oparzenia twarzy
• Oparzenie brwi lub
włosów w nosie
• Oparzenia ust
• Sadza w ślinie
• Przebywanie w płonącym
zamkniętym pomieszczeniu
21
COURTESY ROY ALSON, M.D.
OPARZENIE WARG I SADZA W
USTACH
Slide 22
POSTĘPOWANIE W INHALACJI
I / LUB OPARZENIACH
GÓRNYCH DRÓG
ODDECHOWYCH
BURNS
• Ubierz sprzęt ochronny
• Podaj 100% tlen przez maskę
– zabezpiecz drogi oddechowe przez intubację,
jeśli jest potrzebna
• Wspomagaj oddech, jeśli potrzeba
• Szybki transport pacjenta
22
Slide 23
OPARZENIA CHEMICZNE
BURNS
• Powodują uszkodzenia skóry
• Wchłonięcie substancji do organizmu może
spowodować zniszczenie narządów wewnętrznych
• Wdychanie oparów może spowodować uszkodzenie
tkanki płucnej
• Przy niewielkim uszkodzeniu skóry mogą współistnieć
poważne zaburzenia systemowe
23
Slide 24
CZYNNIKI POWODUJĄCE
USZKODZENIA TKANEK W
PRZYPADKU OPARZEŃ
CHEMICZNYCH
• Rodzaj czynnika
chemicznego
• Stężenie substancji
• Ilość środka
• Czas ekspozycji
• Sposób kontaktu
• Mechanizm działania
24
OPARZENIE
KWASEM
BURNS
Slide 25
POSTĘPOWANIE PO NARAŻENIU
NA ŚRODKI CHEMICZNE
BURNS
• Środki ochrony własnej
• Usuń i zapakuj skażone ubranie
• Usuń szczotką suche środki chemiczne
• Spłukuj obfitym strumieniem wody lub
innym płynem nadającym się do picia
• Zetrzyj lub zeskrob pozostałe substancje
chemiczne, a następnie jeszcze raz
spłucz wodą
25
“ROZWIĄZANIEM SKAŻENIA JEST ROZCIEŃCZENIE
SUBSTANCJI CHEMICZNEJ”
Slide 26
OPARZENIA
ELEKTRYCZNE
• Rozległość
uszkodzenia zależy
od
– Rodzaju prądu
– Natężenia prądu
– Drogi przebiegu
– Czasu ekspozycji
26
BURNS
Slide 27
BURNS
NIE PRÓBUJ OBSŁUGIWAĆ
NIEBEZPIECZNYCH URZĄDZEŃ
ELEKTRYCZNYCH, JEŻELI NIE
JESTEŚ ODPOWIEDNIO
PRZESZKOLONY I WYPOSAŻONY
27
Slide 28
PORAŻENIE PRĄDEM
• ZABURZENIA PRACY
SERCA SĄ O WIELE
POWAŻNIEJSZYMI
NASTĘPSTWAMI NIŻ INNE
WYNIKAJĄCE
Z
PORAŻENIA PRĄDEM
– migotanie komór V- Fib
– częstoskurcz komorowy V-Tach
– przedwczesne pobudzenia
komorowe PVCs
28
BURNS
Slide 29
PORAŻENIE PRĄDEM
• Monitoruj pracę serca
wszystkich osób po
porażeniu prądem
• Załóż dojście i.v.
w
celu leczenia zaburzeń
rytmu
• Lecząc korzystaj
z
protokołów ACLS-u
29
BURNS
Slide 30
PORAŻENIE PRĄDEM
• Większość pacjentów ma zdrowe serce
• Resuscytacja często jest możliwa nawet
po dłuższym czasie zabiegów
ożywiających
• Wszystkie ofiary porażenia prądem
powinny być zbadane przez lekarza
30
BURNS
Slide 31
DODATKOWE URAZY
• Oparzenia skóry
• Rany w miejscu wejścia
i wyjścia
• Złamania
• Nie oceniaj rozległości
uszkodzenia tylko na
podstawie powierzchni
oparzenia
31
1
DZIEŃ
3
DZIEŃ
BURNS
Slide 32
PORAŻENIE PIORUNEM
• Najczęściej
powierzchowne urazy
• Ofiary umierają na
skutek zatrzymania
krążenia
• Resuscytacja
“zmarłych”
– Pacjenci, którzy
32
oddychają, mają duże
szanse przeżycia
BURNS
Slide 33
PODSUMOWANIE
BURNS
• Ochraniaj siebie i pacjenta
• Stabilizuj kręgosłup szyjny
• Lecz oparzonych jak pacjentów urazowych
• Poprawnie ochładzaj oparzenie
• Uważaj na urazy wziewne
• Właściwie spłukuj oparzenia chemiczne
• Monitoruj pracę serca u pacjentów porażonych
prądem
33
Slide 34
PYTANIA?
34
BURNS
OPARZENIA
1
BURNS
Slide 2
ZAGADNIENIA
•
•
•
•
•
•
2
Budowa i funkcje skóry
Rodzaje oparzeń
Postępowanie w oparzeniach
Oparzenia inhalacyjne
Narażenia na gazy toksyczne
Centra oparzeniowe
BURNS
Slide 3
ANATOMIA
I FIZJOLOGIA
• Największy organ
• Funkcje:
– Ochronna
Utrzymuje płyny
wewnątrz
organizmu
Jest barierą dla
bakterii z zewnątrz
– Czuciowa
– Termoregulacyjna
3
BURNS
Slide 4
RODZAJE OPARZEŃ
• Ogniem (termiczne)
• Elektryczne
– prądem zmiennym
OPARZENIE TRZECIEGO
STOPNIA
lub stałym
– piorunem
4
•
•
•
•
Chemiczne
Parą
Radiacyjne
Wrzątkiem
COURTESY DAVID
EFFRON, M.D.
BURNS
Slide 5
CIEŻKOŚĆ OPARZENIA
• Oparzenie jest wynikiem :
– bezpośredniego uszkodzenia tkanek
– odpowiedzi zapalnej organizmu
• Ciężkość oparzenia zależy od:
– powierzchni
– głębokości
5
• Ocena powierzchni oparzenia:
– reguła “dziewiątek”
– powierzchnia dłoni - ok.1% pow. ciała
BURNS
Slide 6
GŁĘBOKOŚĆ OPARZENIA
6
Pierwszy stopień
Drugi stopień
Trzeci stopień
BURNS
Slide 7
PIERWSZY I DRUGI
STOPIEŃ OPARZENIA
PIERWSZY STOPIEŃ
OPARZENIA
7
DRUGI STOPIEŃ OPARZENIA
BURNS
Slide 8
TRZECI STOPIEŃ
OPARZENIA
COURTESY BONNIE
MENEELY, R.N.
8
COURTESY DAVID EFFRON,M.D.
BURNS
Slide 9
OPARZENIA
ELEKTRYCZNE
9
COURTESY DAVID EFFRON, M.D.
COURTESY BONNIE
MENEELY, R.N.
BURNS
Slide 10
OPARZENIA CHEMICZNE
10
COURTESY ROY ALSON, M.D.
BURNS
Slide 11
OPARZENIA WRZĄTKIEM
COURTESY DAVID EFFRON,
M.D.
11
BURNS
Slide 12
WSTĘPNE POSTĘPOWANIE
NA MIEJSCU ZDARZENIA
• Bezpieczeństwo własne
jest najważniejsze
• Zabezpiecz siebie
i
pacjenta
• Przerwanie narażenia
jest podstawą
postępowania!
12
BURNS
Slide 13
WSTĘPNE POSTĘPOWANIE
NA MIEJSCU ZDARZENIA
• Bądź świadomy zagrożeń
– linie elektryczne
– niebezpieczne materiały lub
związki chemiczne
• Nie odłączaj linii
energetycznych, nie usuwaj
środków chemicznych, jeśli
nie jesteś do tego
przeszkolony
i
odpowiednio wyposażony
COURTESY DAVID EFFRON, M.D.
EFEKT KONTAKTU Z LINIĄ
WYSOKIEGO NAPIĘCIA !
13
BURNS
Slide 14
WSTĘPNE POSTĘPOWANIE
NA MIEJSCU ZDARZENIA
• Priorytety są takie same jak dla
•
•
•
•
14
pozostałych pacjentów urazowych
Wstępne badanie urazowe
Schładzaj oparzone miejsca wodą
– Nie doprowadź do hipotermii
Zabezpiecz oparzenie czystym suchym
opatrunkiem
Utrzymuj temperaturę ciała - zabezpiecz
ofiarę przed utratą ciepła
BURNS
Slide 15
WSTĘPNE POSTĘPOWANIE
NA MIEJSCU ZDARZENIA
• Zdejmij ubranie i usuń biżuterię
– Przylgnięte ubranie wytnij dookoła
• Nie stosuj na oparzenie nic poza wodą
– Co weszło, musi wyjść
• Nie opóźniaj transportu z powodu
zakładania dostępu i.v.
– Wstrząs oparzeniowy rozwija się wolniej
15
BURNS
Slide 16
OCENA POWIERZCHNI
OPARZENIA
16
BURNS
Slide 17
KRYTERIA TRANSPORTU DO
CENTRUM OPARZENIOWEGO
• Zarówno oparzenia 2
i 3 stopnia
– >20% pow. ciała
dla każdego wieku
– >10% pow. ciała
<10 lub > 50 r. ż.
17
• 3 stopnia
– >5% pow. ciała
• Oparzenia twarzy,
dłoni, stóp,
genitaliów lub
stawów
BURNS
Slide 18
KRYTERIA TRANSPORTU DO
CENTRUM OPARZENIOWEGO
BURNS
• Poważne choroby
towarzyszące
– elektryczne
• Inne poważne urazy
i porażenie piorunem
towarzyszące
• Szczególne rodzaje
oparzeń
18
– chemiczne
– urazy wziewne
– oparzenia okrężne
klatki piersiowej i
kończyn
Slide 19
URAZY WZIEWNE
• Zatrucie tlenkiem węgla
• Wdychanie trujących
•
•
•
•
19
gazów
Wdychanie dymu
Wdychanie gorącego
powietrza
Wdychanie pary wodnej
Uduszenie
BURNS
Slide 20
OBJAWY ZATRUCIA
DYMEM
• Przebywanie w zadymionym
pomieszczeniu
• Utrata przytomności w chwilę
ekspozycji na dym
• Po ekspozycji na dym
BURNS
po
– Występowanie kaszlu
– Występowanie trudności oddechowych
– Występowanie bólu w klatce piersiowej
20
Slide 21
OBJAWY OPARZENIA
GÓRNYCH DRÓG
ODDECHOWYCH
BURNS
• Oparzenia twarzy
• Oparzenie brwi lub
włosów w nosie
• Oparzenia ust
• Sadza w ślinie
• Przebywanie w płonącym
zamkniętym pomieszczeniu
21
COURTESY ROY ALSON, M.D.
OPARZENIE WARG I SADZA W
USTACH
Slide 22
POSTĘPOWANIE W INHALACJI
I / LUB OPARZENIACH
GÓRNYCH DRÓG
ODDECHOWYCH
BURNS
• Ubierz sprzęt ochronny
• Podaj 100% tlen przez maskę
– zabezpiecz drogi oddechowe przez intubację,
jeśli jest potrzebna
• Wspomagaj oddech, jeśli potrzeba
• Szybki transport pacjenta
22
Slide 23
OPARZENIA CHEMICZNE
BURNS
• Powodują uszkodzenia skóry
• Wchłonięcie substancji do organizmu może
spowodować zniszczenie narządów wewnętrznych
• Wdychanie oparów może spowodować uszkodzenie
tkanki płucnej
• Przy niewielkim uszkodzeniu skóry mogą współistnieć
poważne zaburzenia systemowe
23
Slide 24
CZYNNIKI POWODUJĄCE
USZKODZENIA TKANEK W
PRZYPADKU OPARZEŃ
CHEMICZNYCH
• Rodzaj czynnika
chemicznego
• Stężenie substancji
• Ilość środka
• Czas ekspozycji
• Sposób kontaktu
• Mechanizm działania
24
OPARZENIE
KWASEM
BURNS
Slide 25
POSTĘPOWANIE PO NARAŻENIU
NA ŚRODKI CHEMICZNE
BURNS
• Środki ochrony własnej
• Usuń i zapakuj skażone ubranie
• Usuń szczotką suche środki chemiczne
• Spłukuj obfitym strumieniem wody lub
innym płynem nadającym się do picia
• Zetrzyj lub zeskrob pozostałe substancje
chemiczne, a następnie jeszcze raz
spłucz wodą
25
“ROZWIĄZANIEM SKAŻENIA JEST ROZCIEŃCZENIE
SUBSTANCJI CHEMICZNEJ”
Slide 26
OPARZENIA
ELEKTRYCZNE
• Rozległość
uszkodzenia zależy
od
– Rodzaju prądu
– Natężenia prądu
– Drogi przebiegu
– Czasu ekspozycji
26
BURNS
Slide 27
BURNS
NIE PRÓBUJ OBSŁUGIWAĆ
NIEBEZPIECZNYCH URZĄDZEŃ
ELEKTRYCZNYCH, JEŻELI NIE
JESTEŚ ODPOWIEDNIO
PRZESZKOLONY I WYPOSAŻONY
27
Slide 28
PORAŻENIE PRĄDEM
• ZABURZENIA PRACY
SERCA SĄ O WIELE
POWAŻNIEJSZYMI
NASTĘPSTWAMI NIŻ INNE
WYNIKAJĄCE
Z
PORAŻENIA PRĄDEM
– migotanie komór V- Fib
– częstoskurcz komorowy V-Tach
– przedwczesne pobudzenia
komorowe PVCs
28
BURNS
Slide 29
PORAŻENIE PRĄDEM
• Monitoruj pracę serca
wszystkich osób po
porażeniu prądem
• Załóż dojście i.v.
w
celu leczenia zaburzeń
rytmu
• Lecząc korzystaj
z
protokołów ACLS-u
29
BURNS
Slide 30
PORAŻENIE PRĄDEM
• Większość pacjentów ma zdrowe serce
• Resuscytacja często jest możliwa nawet
po dłuższym czasie zabiegów
ożywiających
• Wszystkie ofiary porażenia prądem
powinny być zbadane przez lekarza
30
BURNS
Slide 31
DODATKOWE URAZY
• Oparzenia skóry
• Rany w miejscu wejścia
i wyjścia
• Złamania
• Nie oceniaj rozległości
uszkodzenia tylko na
podstawie powierzchni
oparzenia
31
1
DZIEŃ
3
DZIEŃ
BURNS
Slide 32
PORAŻENIE PIORUNEM
• Najczęściej
powierzchowne urazy
• Ofiary umierają na
skutek zatrzymania
krążenia
• Resuscytacja
“zmarłych”
– Pacjenci, którzy
32
oddychają, mają duże
szanse przeżycia
BURNS
Slide 33
PODSUMOWANIE
BURNS
• Ochraniaj siebie i pacjenta
• Stabilizuj kręgosłup szyjny
• Lecz oparzonych jak pacjentów urazowych
• Poprawnie ochładzaj oparzenie
• Uważaj na urazy wziewne
• Właściwie spłukuj oparzenia chemiczne
• Monitoruj pracę serca u pacjentów porażonych
prądem
33
Slide 34
PYTANIA?
34
BURNS