Slide 1

Akut Gastroenteritler
Prof. Dr. Sema AYDOĞDU
EgeÜTF
Çocuk Gastroenteroloji, Hepatoloji
ve
Beslenme Bilim Dalı
2006


Slide 2

Diyare (İshal, sürgün, amel)
Pediatride
en sık rastlanan
yakınmalardan biri !
Dışkılama sıklığında artma
Dışkı kıvamında azalma


Slide 3

Diyare (İshal, sürgün, amel)
Günde bir kez
1-2 litre dışkılama
DİYARE

Günde 3 kez
kıvamlı dışkılama
NORMAL


Slide 4

Diyare ve Dışkı Volümleri
 Normal dışkı volümü
İnfant 5-10 gr/kg
Erişkin 100 gr/G
 Diyarede volüm
İnfant > 10 gr/kg/G
Çocuk > 200 gr/G


Slide 5

Diyare
 Çok önemli bir halk sağlığı sorunu…
 Hospitalize edilen çocukların %10’u

 Tüm dünyada yılda 5 - 18 milyon
çocuk diyareden ölüyor !!!


Slide 6

Diyareden Çocuklar Neden Ölür
???????


Slide 7

Diyareden Çocuklar Neden Ölür ?
Diyare Etkeni Öldürücü
Değildir…

Diyare Sonucu Gelişen
Dehidratasyon Öldürücüdür


Slide 8

Dehidratasyon Derecelemesi
 Hafif

Ağırlıkta % 3-5 kayıp
Susuzluk hissi
Mukozaların kuruması
Göz yaşının azalması
Konsantre idrar
Nabızda %10-15 artma


Slide 9

Dehidratasyon Derecelemesi
 Orta

Ağırlıkta
% 5-10 kayıp

 Göz altlarının çökmesi
 Fontanel çöküklüğü
 Turgor bozulması


Slide 10

Dehidratasyon Derecelemesi
Ağır Dehidratasyon

 Ağırlıkta %10 kayıp
Dehidratasyon pilisi varlığı
 Ağırlıkta %15 kayıp
Hipovolemik şok


Slide 11

Akut Dehidratasyon >%10
Dehidratasyon Pilisi


Slide 12


Slide 13


Slide 14

Diyarede Sorumlu
Mekanizmalar

 OSMOTİK
 Sekretuvar
 Motilite bzk.
 İnflamasyon


Slide 15

Diyarede Sorumlu
Mekanizmalar








OSMOTİK
Süt çocuğu diyaresi
En sık karşılaşılan
Sekretuvar
Gıda zehirlenmesi
Kolera
Kronik Diyare (Osm+Sekretuvar)


Slide 16

Diyarede Sorumlu
Mekanizmalar
 Motilite bozukluğu
 Hipomotilite
 Bakteriyel aşırı çoğalma

 İnflamasyon
 Crohn hast. Kolitis ülseroza
 Dizanteriler (enterokolit)


Slide 17

İnce Barsak Epiteli


Slide 18

Villus – Mikrovillus Etkinliği
Erişkinde barsak uzunluğu
9 -10 m.

Barsak yüzeyi
İki futbol sahası kadar…!!!


Slide 19

Enterositler
Kriptik
Enterositler
geçirgenlik

Villöz
Enterositler


Slide 20

Enterosit Görevleri
Villöz enterositler
 Sindirim
Kriptik enterositler
 Emilim
 Na+ emilimi
 Cl- sekresyonu
 Su sekresyonu
 Lümende izotonisite


Slide 21


Slide 22

Normal İnce Barsak

Normal Villuslar

Parmaksı
Çıkıntılar


Slide 23

Su ve Elektrolitlerin Emilimi


Slide 24

Vücutta
Günlük Su
Hareketi
İB’dan
emilen

KB’dan
emilen


Slide 25

Normal ve Hastalıklı İB


Slide 26

Villöz enterositler
 Sindirim
 Emilim
Ozmotik Diyare

Kriptik enterositler
 Na+ emilimi
 Cl- sekresyonu
 Su sekresyonu
Sekretuvar Diyare


Slide 27

Villöz enterositler
 Sindirim
 Emilim
Ozmotik Diyare

Kriptik enterositler
 Na+ emilimi
 Cl- sekresyonu
 Su sekresyonu
Sekretuvar Diyare


Slide 28

Ozmotik Diyare





KH sindirim ve emilim bzk.
Sindirilemeyen laktoz
Lümende artmış ozmotik yük
Su - elektrolit malabsorpsiyonu


Slide 29

Ozmotik Diyare
 Emilmeyen şeker kolona ulaşır
 Bakterilerce parçalanır
 Laktik, asetik, bütirik asit vb.





Bol sulu – Asidik dışkı (pH<5.5)
Ekşi kokulu dışkılama
Fışkırır tarzda
Fermentasyon diyaresi……………


Slide 30

Ozmotik Diyare ve YOĞURT
Benzerliği
 Emilmeyen süt şekeri kolonda
bakterilerce yıkılır
 Fermentasyon diyaresi……………

 Süt yoğurt mayası (bakteri)ile
fermente edilir.
 YOĞURT


Slide 31

Dışkıda şeker varlığı
Fehling deneyi
Tıpkı idrar gibi !!!


Slide 32

Diyarenin Lokalizasyonu
İnce Barsak Kökenli Diyare

Enterosit Yıkımı
Enterit
Akut Gastroenterit


Slide 33

Akut Gastroenterit







Bol miktarda
Sulu
Gürültülü – fışkırır tarzda
Asidik
Ekşi kokulu
İntertrigo (pişik) varlığı


Slide 34

Akut Gastroenterit
Virüsler
İnce Bağırsağı
Sever…

Rotavirus
Partikülü


Slide 35

Enterosit İçinde Viral Partiküller


Slide 36

Akut Gastroenterit
Osmotik Diyare
Fermentasyon diyaresi
Viral Diyare
Süt Çocuğu Diyaresi


Slide 37

Diyarenin Lokalizasyonu
Kalın Barsak Kökenli Diyare

Kolonosit Yıkımı
Kolit
Akut Enterokolit


Slide 38

Akut Enterokolit
Bakteriler
ve
Amipler
Kalın Bağırsağı
Sever…

 Bakteriler
invazyon gösterir
 Kanlı, mukuslu
 Az miktarda
 Sık Sık
 20-25 kez/gün
 Tenezm (+)


Slide 39

İnvaziv Bakteriler
 Hedef organ : Distal ileum - kolon
 Histoloji
: Mukozal ülserasyon
LP’da inflamatuvar yanıt







Salmonella
Shigella
Enteroinvaziv E.Coli
Kamfilobakter
Yersinia


Slide 40

E.Coli AGE
 Mikrofloranın en önemli kısmı
 İntestinal patojen E.Coli tipleri

Enteropatojenik
(EPEC)
Enterotoksijenik
Enteroinvaziv
Enterohemorajik
Enteroaggretiv
(EAggEC)

(ETEC)
(EIEC)
(EHEC)


Slide 41

Bakteriyel AGE’de Patogenez
Na+ Cl-

cAMP
Toksijenik
(kolera)

Sitotoksik

Enteroinvaziv

Enteroadeziv


Slide 42

Diyarede Dışkı İncelemesi







pH
(normal pH: 6-8)
İndirgen şeker (Fehling testi)
Dışkıda gizli kan
Mikroskopi
(eritrosit, lökosit)
Dışkı Kültürü
Dışkıda Parazit (entemoeba histolitica)


Slide 43

Diyarede Dışkı İncelemesi
Bol sulu
Ekşi kokulu
Kan içermeyen diyarede
(viral diyare)
DIŞKI KÜLTÜRÜ ALINMAZ


Slide 44

Diyarede Dışkı İncelemesi
Az miktarda
Kanlı, mukuslu diyarede
(enterokolit)

DIŞKI KÜLTÜRÜ ALINIR
Dışkıda Amip Aranır…


Slide 45

Gıda Zehirlenmesinde Patogenez
 Her türlü iyi pişmemiş etli gıdalar
 Sporların - toksinlerin eliminasyonu
yetersiz
 Enterotoksijenik
 sekretuvar diyare
 Adenilat siklaz aktivasyonu
 Bol sulu diyare - kusma - karın ağrısı


Slide 46

Gıda Zehirlenmesinde Etkenler








Bakteriyel (%80)
Klostridium perfringens
Stafilokokus aureus
Bacillus sereus
Salmonella
Klostridium botulinum
ETEC
Aeromonas