Slide 1

Poradnik dla harcerzy
10 Środowiskowego Szczepu Harcerskiego „ANTYDES”

Węzły 1 - 9

kliknij na interesujący Cię węzeł

Info...

Węzły 10 - 17

Węzły 18 - 38

Węzły 10 - 17

kliknij na interesujący Cię węzeł

Info...

Węzły 1 - 9

Węzły 18 - 38

Węzły 18 - 38

HOLOWNICZY

KOTWICZNY

ROŻKOWY

KRZYŻOWY

KRZYŻOWY
wielokrotny

HOLOWNICZY
II

WCZEP

GORDINGOWY

PROSTY

JAPOŃSKI

HUNTER

RATOWNICZY
(jedną ręką)

RZUTKOWY I

RZUTKOWY II

PĘTLA
CHIŃSKA

CIĘŻAREK
RZUTKOWT

CIĘŻAREK
WISIOR

SKRÓT
ŁAŃCUSZKOWY

SKRÓT KOCI

SKRÓT
KOŃSKI RZĄD

SUPEŁ
Jest on stosowany jako stoper, zgrubienie liny, które zabezpiecza przed wysunięciem się liny z bloku lub
kipy. Często ma zastosowanie na fale miecza lub płetwy sterowej na jachtach mieczowych. Szereg supłów
na fale pozwala utrzymać miecz lub płetwę sterową na pożądanej głębokości zanurzenia. Węzeł ten jednak,
gdy jest rzadko rozwiązywany i działa na niego duże obciążenie, mocno się zaciska i jest trudny do
rozwiązania.
- Węzeł może być wiązany jako „prawy” lub „lewy”.
- Zastosowanie:
1. element konstrukcyjny w wielu innych węzłach;
2. zgrubienie na końcu liny (nie polecamy, zaciska się mocno i potem bez marszpikla a nawet noża się nie obejdzie)
3. zgrubienie na końcu cienkiej liny ułatwiające uchwycenie i zabezpieczające przed wyśliźnięciem (np. linka od wiadra)
- Wykorzystywanie supła nie najlepiej świadczy o znajomości prac bosmańskich…

PŁASKI
Znajduje zastosowanie przy łączeniu lin o zbliżonych średnicach. Nie należy stosować przy
silnym obciążeniu, gdyż zaciska się i jest trudny do rozwiązania, niszczy linę. Jeżeli liny są bardzo
sztywne lub śliskie (np. zatłuszczone i zmoczone) nie można mieć pewności, że nie rozwiąże się pod
dużym obciążeniem, zwłaszcza jeżeli jedna z nich jest cieńsza.
Szeroko rozpowszechniony węzeł wśród żeglarzy choć nie jest taki mocny i pewny jak by się mogło wydawać.
Częste błędy przy wiązaniu powodują powstanie węzła „babskiego” który jest bardzo niepewny i rozwiązuje się w
najmniej oczekiwanej chwili.
- Zastosowanie:
1. łączenie dwóch lin o podobnych średnicach i niezbyt obciążonych
2. węzeł refsejzingów
3. element innych węzłów

BABSKI
Nie zaleca się do stosowania. Nieprawidłowo zawiązany węzeł płaski nazwano
"babskim". Węzeł ten jest niepewny w pracy i trudny do rozwiązania po zaciśnięciu.
Opis
Formalnie jest to węzeł choć w zasadzie nieskuteczny. Zaciska się, nie trzyma mocno.
Wiązanie
Powstaje gdy pomyli się wiązanie węzła prostego. Rozpoznaje się go po tym, że nie jest
symetryczny
Zastosowanie
Brak

ÓSEMKA
Spełnia funkcje bardzo podobne jak supeł, czyli jako zgrubienie liny zabezpieczające przed
wysunięciem się jej z bloku lub kipy. Węzeł ten używany jest szczególnie na końcach szotów.
- Węzeł znany już w starożytności przez ówczesnych żeglarzy co podkreśla jego zalety jako węzła w miarę
łatwego do rozwiązania po zaciśnięciu.
- Zastosowanie:
jako zgrubienie na końcu fałów lub szotów, zabezpieczające je przed wyszorowaniem z bloków, kip i stoperów
pokładowych

SZOTOWY
Dobrze nadaje się do wiązania lin o niejednakowej grubości. Nie należy stosować przy linach
mocno obciążonych, narażonych na szarpanie i o gładkich, śliskich powierzchniach.
Wiązany z dwóch lin śliskich lub o różnych średnicach jest niezbyt pewny
- Zastosowanie:
1. wiązanie szota lub kontraszota do rogu szotowego żagla
2. wiązanie dwóch niezbyt obciążonych lin o zbliżonych średnicach

BRAMSZOTOWY
Dobrze nadaje się do wiązania lin o niejednakowej grubości. Jest on pewniejszy w pracy niż
węzeł szotowy, może przenosić większe obciążenia, jest też odporny na szarpanie.
- Bramszotowym wielorybnicy wiązali liny do drzewców harpunów
- Znacznie pewniejszy niż szotowy, wiązać na linie uformowanej w hak
- Zastosowanie:
jak węzła szotowego przy linach poddawanych większym obciążeniom
Opis
Węzeł pochodny węzła szotowego. Inaczej szotowy podwójny
Wiązanie
Tak jak węzeł szotowy z tym że podczas oplatania pętli należy to wykonać dwa

FLAGOWY
Węzeł używany do wiązania flag, oraz bander nie mających chomątek i klamer. Łatwy do wiązania,
błyskawiczny w rozwiązywaniu, wystarczy pociągnąć za wolny koniec liny, aby całkowicie się
rozwiązał.
Opis
Jest to w zasadzie węzeł szotowy z zawleczką
Wiązanie
Przez pętlę przekładam linkę którą obwiązujemy pętlę dookoła. Następnie linkę przeplatamy pod wierzchnią linką ale
tak, aby końcówka nie przeszła pod nią tylko została po tej samej stronie.
Zastosowanie
Przymocowanie linki lub cienkiego sznurka do liny lub pętli z możliwością szybkiego rozwiązania węzła.
Uwagi
Węzeł nie jest bardzo mocny ale tak jak w przypadku węzła bramszotowego

REFOWY
Stosowany do łączenia dwóch lin o zbliżonych średnicach w wypadku potrzeby szybkiego zwolnienia
połączenia. Typowe zastosowanie znajduje przy wiązaniu refsejzingów w czasie refowania żagli. Węzeł
ten wiąże się podobnie jak płaski z tym, że jeden koniec liny przeciągnięty jest przez pętlę podwójnie.
Węzła nie należy stosować przy linach narażonych na szarpanie.
Jak wskazuje nazwa, węzeł przydatny przy wiązaniu refsejzingów… ale tak uczą szkoleniowcy tylko w Polsce. Na
świecie jako węzeł o w/w zastosowaniu występuje węzeł płaski znacznie bardziej pewny niż refowy.
Niby łatwy do rozwiązania ale niestety nie tylko dla żeglarza ale i w warunkach gorszej pogody także dla wiatru…
Nie polecamy! Naucz się go tylko na egzamin :)

Używany do zawiązywania linki na linie lub
przedmiocie o większej średnicy lub
obwodzie. Typowe zastosowanie to wiązanie
wyblinek na wantach. Węzeł mocno się
trzyma, po obciążeniu i namoknięciu trudno
się rozwiązuje, pracując na szarpanie
przeciera linę - dlatego nie należy go używać
do cumowania.
- Dawniej w erze żaglowców, używany do wiązania
drablinek
- Obciążony i mokry węzeł może czasem
przysporzyć trudności przy rozwiązywaniu
- Nie wiąż wyblinki na linie która jest cieńsza od
liny z której zawiązałeś wyblinkę!
- Podstawowy węzeł powinien być wiązany z
zamkniętymi oczyma i na kilka sposobów

WYBLINKA

- Zastosowanie:
1. mocowanie liny na palu, pierścieniu, innej linie
2. prowizoryczne dowiązanie liny w każdym
umożliwiającym założenie liny miejscu
3. węzeł wyjściowy do wiązania wielu innych
węzłów (znajdziecie je kiedyś na stronie :)
4. wiązanie szczebli linowych na wantach
5. cumowanie lżejszych jachtów

PÓŁSZTYK
Służy najczęściej do zabezpieczenia innych węzłów używanych do cumowania. Uwaga - nie
należy cumować przy pomocy półsztyku.
- Pojedynczy półsztyk rozwiązuje się łatwo zwłaszcza na pracującej linie, słaby węzeł pod
obciążeniem.
- Zastosowanie:
1. doraźne podwieszenie przedmiotu lub prowizoryczne zacumowanie lekkiego jachtu na
płyciźnie
2. element konstrukcyjny kilku innych dobrych i sprawdzonych węzłów

SZTYK
Jest najprostszym węzłem używanym do cumowania na palu lub do pierścienia. Znajduje
zastosowanie również przy zakańczaniu innych węzłów do cumowania. Prawidłowo związany po
zbliżeniu dwóch przechwytów do siebie tworzy wyblinkę założoną na linie pracującej.

Dobry węzeł na pracujących linach (cumy), elastyczny – tłumi szarpnięcia
- Ślizga się zawiązany na palu lub innym gładkim, pionowym elemencie
- Zastosowanie:
1. węzeł cumowy do cumowania lekkich łodzi i jachtów
2. łatwe i szybkie zabezpieczenie węzłów których końcówki lin muszą być mocowane

CUMOWY
Węzeł służy do cumowania na palu i do pierścienia. Węzeł zapewnia mocny chwyt, nie ślizga
się i nie zaciska. Podwójny chwyt pala czy pierścienia chroni linę od przecierania się.

KNAGOWY
Węzeł knagowy znajduje zastosowanie przy
mocowaniu: szotów, fałów, cum na knadze,
podwójnym polerze lub kołku. Prawidłowo węzeł
knagowy rozpoczyna się od owinięcia liny raz
dookoła trzonu knagi, następnie należy linę
mocować krzyżowo na ramionach knagi
dwukrotnie. Zakończenie węzła polega na
przełożeniu liny pod ostatnie skrzyżowanie i
zaciśnięcie, tak aby lina trzymała się węzła.

ŻEGLARSKI
Węzeł służy do cumowania na palu i do pierścienia. Węzeł zapewnia mocny chwyt, nie ślizga się
i nie zaciska. Podwójny chwyt pala czy pierścienia chroni linę od przecierania się.
- Kolejny węzeł sprawdzony przez wieki żeglugi, mocny nie zaciskający się.
- Radzimy wzmocnić konstrukcję przez dodanie jednego lub dwóch półsztyków
- Zastosowanie:
1. cumowanie do pierścienia lub do pala
2. mocowanie liny na oczku, uchu
3. polecany przez J. Saleckiego nawet jako węzeł liny kotwicznej po dodatkowym założeniu opaski na koniec
półsztyku (zobacz jak ja wykonać w dziale „zadbaj o linę”)

RYBACKI
Jest dobrym węzłem do cumowania, może być użyty do wiązania liny do: kotwicy, wiadra, sondy,
ciężarka rzutkowego itp.
Wiąż nim liny znajdujące się w wodzie – nawet mokry węzeł da się stosunkowo łatwo rozwiązać.
Mocny i nie zaciskający się węzeł, wart stosowania
- Zastosowanie:
1. cumowanie do pierścienia
2. wiązanie linki sondy
3. do pałąka wiadra
4. do połączenia liny holu z uchem na lince rzutki

RATOWNICZY
Węzeł używany jest bardzo często, a umiejętność sprawnego wiązania obowiązuje każdego żeglarza.
Za jego pomocą robi się na końcu liny oko do cumowania, może być użyty do połączenia dwu lin.
Typowe zastosowanie to - zabezpieczanie człowieka w trudnych warunkach pracy na pokładzie, za
burtą, lub na wysokości. Pętla tego węzła nie zaciska się, nawet przy dużym obciążeniu.
- Historycznie jest to węzeł nokgordingów żagli rejowych na przednich masztach dużych żaglowców
- Węzeł mocny, uniwersalny. Umiejętność jego wiązania jest egzekwowana na egzaminie na stopnie żeglarskie.
- Zastosowanie:
1. odpowiednio do zadań jako węzła uniwersalnego
2. ucho na linie cumowniczej
3. łączenie dwóch lin

Info...

ZWIĄZ WANTOWY
Służy do łączenia dwóch lin o różnych średnicach, wytrzymuje duże obciążenie. Węzeł można
zastosować do awaryjnej naprawy wanty, przy pomocy dodatkowego odcinka stalówki, wiąże się
dwa węzły. Jeżeli wanta ma zapas na długości, wiąże się jeden węzeł łącznikowy. Po wykonaniu
węzła wantę trzeba wybrać ściągaczem. Ze względu na złą pracę linstalowych, gdy są zagięte na
małych promieniach, węzła nie należy stosować na stałe. Węzeł nadaje się przede wszystkim do
stosowania na linach włókiennych.
- Łatwy do wykonania i dlatego najpopularniejszy w grupie związów choć istnieje wiele pewniejszych.
- Podobno używany powszechnie przez wędkarzy…
- Węzeł dosyć nieporęczny gdyż rozwiązanie zaciśniętych supłów może być trudne
- Zastosowanie:
1. do łaczenia lin miękkich miękkich identycznej lub podobnej średnicy
2. doraźna i tylko na możliwie krótki okres użytkowania naprawa wanty z użyciem dodatkowej stalówki

HOLOWNICZY

KOTWICZNY

ROŻKOWY

Nie wiąż na linach o różnych średnicach, może się wtedy rozwiązaćZastosowanie:
1. wiązanie szota lub kontraszota do rogu szotowego żagla
2. wiązanie dwóch niezbyt obciążonych lin o podobnych średnicach

Węzeł b. mocny. Gdy jest już zaciśnięty solidnie po sezonie jest trudny do
rozwiązania (w konstrukcji występuje supeł na biegowej części liny,
właściwości supła w dziale „podstawowe”) .
- J. Salecki podaje ciekawostkę, że u nas wiąże się ten węzeł jako
kotwiczny, natomiast na świecie używany jest przede wszystkim do
wiązania liny holowniczej na haku i … pierścieniach konnych przyczep
transportowych :)
- Zastosowanie:
1. klasyczny węzeł wiązany na pierścieniu trzonu kotwicy
2. b.dobry węzeł na duży hak

Jeśli nie umiesz tego węzła, usłyszysz w końcu na którymś rejsie stare
żeglarskie porzekadło : „tylko pała puszcza fała!!!” które to powiedzenie
bardzo dosłownie oceni Twoje zdolności żeglarskie :)
- Zastosowanie:
1. zabezpieczenie fałów przed wyszorowaniem z bloku topowego lub
powędrowaniem w kierunku topu masztu
2. tymczasowe przytrzymanie liny na drugiej linie

KRZYŻOWY

Opis
Węzeł pośredni między węzłem prostym i płaskim
Wiązanie
Na jednej linie wykonać pętlę ze skrzyżowanymi linkami. Drugą linkę przepleść przez oczko,
a następnie założyć za skrzyżowanie linki pierwszej i z powrotem przepleść przez oczko.
Zastosowanie
Można za jego pomocą łączyć dwie linki.
Uwagi
Węzeł nie jest bardzo wytrzymały. Przy silnych obciążeniach lepiej użyć węzła krzyżowego
podwójnego - czyli holowniczego

KRZYŻOWY
wielokrotny

Opis
Węzeł pochodny od węzła krzyżowego i holowniczego. Jest to cała rodzina węzłów
Wiązanie
Najprościej jest zawiązać węzeł krzyżowy a następnie wyciągając jedną a potem drugą linkę
oplatać dowolną ilość razy skrzyżowanie linki przeciwnej. Na końcu węzeł zaciągnąć.
Zastosowanie
W przypadku jednej, ew. dwóch pętli węzeł dobrze pracuje. W przypadku większej ich ilości
stanowi raczej element ozdobny.

HOLOWNICZY
II

Opis
Węzeł holowniczy jest formą węzła krzyżowego i inaczej nazywany jest krzyżowy podwójny
Wiązanie
Na jednej lince tworzymy pętlę ze skrzyżowanymi linkami. Drugą linę przeplatamy przez tą
pętlę, 2 razy zawijamy za skrzyżowanie i z powrotem przeplatamy przez pętlę
Zastosowanie
Solidne połączenie dwóch lin
Uwagi
Istnieją dalsze - bardziej skomplikowane formy tego węzła - czyli węzły krzyżowe wielokrotne

WCZEP

1. mocowanie liny dowolnej średnicy na drzewcach (lub linach) pionowych i poziomych
2. w epoce wielkich żaglowców - jako stoper bardzo dobrze trzymający linę na drzewcach
pionowych, nie luzujący się przy braku obciążenia
3. z naszego doświadczenia - podczas rozwieszania tentu - przywiązanie linek do achtersztagu
i relingu

Węzeł prosty do wykonania. Zaciśniety trzyma bardzo dobrze. W miarę łatwy do
rozwiazania. Konstrukcja oparta na pierwszej fazie wiązania wyblinki.

GORDINGOWY

PROSTY

JAPOŃSKI

Zastosowanie: 1.łączenie szota z uchem rogu szotowego grota 2.wiązanie gordingów do
żagli rejowych (GORDING - ang.buntline; lina łącząca lik dolny żagla rejowego z reją.
Wybranie gordingów powoduje przyciągnięcie żagla do rei, ułatwiające zwijanie żagli
rejowych), 3.połączenie liny z pierścieniem , kauszą lub pętlą.

- Bardzo łatwo popełnić błąd przy wiązaniu co skutkuje powstaniem kilku niebezpiecznych
odmian które łatwo się rozwiązują
- Wiązany prawidłowo służy jako mocny i pewny węzeł do połączenia dwóch lin o różnych
średnicach .
- Końcówki wychodzące z węzła możemy dodatkowo zabezpieczyć półsztykami co wzmacnia
i zabezpiecza konstrukcję.

- Zaliczany do węzłów dekoracyjnych, mat i splotów. Szeroko rozpowszechniony na
jednostkach żaglowych Dalekiego Wschodu.
- Podstawa kilku innych skomplikowanych splotów
- Budzi ciekawość w porcie wśród zainteresowanych linologią…
- Zastosowanie:
1. połączenie dwóch lin dające wszystkie końce do wykorzystania przy średnich ich
obciążeniach.
2. węzeł dekoracyjny – poeksperymentuj z tym węzłem… ciekawe efekty uzyskane przez nas
już niedługo na stronie…

WĘZEŁ MYŚLIWSKI (ang. hunter's bend)

HUNTER

RATOWNICZY
(jedną ręką)

Węzeł służący do łączenia dwóch lin o jednakowej grubości. Jest szczególnie przydatny w
razie konieczności łączenia sztywnych i śliskich lin syntetycznych.
Na zdjęciach użyliśmy co prawda lin o nieco innych średnicach ale tylko po to aby lepiej
zobrazować metodę wiązania...

- Metoda do wykorzystania w sytuacjach, gdy lina jest blisko nas a możemy posłużyć się jedna
ręką
- Przedstawiony sposób wiązania zgodny z zasadą: „jedna ręka dla jachtu, jedna ręka dla
Ciebie”
- Przy wiązaniu pamiętaj aby chwycić końcówkę liny i nie wkładać całego nadgarstka w
tworzące się początkowo ucho.
Przy pracującej linie bardzo łatwo uwięzić nadgarstek nadgarstek w niedokończonym węźle.

Bardzo słaby, tymczasowy węzeł.

RZUTKOWY
I

RZUTKOWY
II

Opis

Wiązanie
Linę przepleść przez koluszko, opleść linkę i w powstałe oczko włożyć końcówkę liny
zostawiając zawleczkę
Zastosowanie
Tymczasowe - prowizoryczne przywiązanie linki do pętli, pierścienia, belki
Uwagi
Węzeł nie działa przy większych naciągach. Lepiej wtedy użyć innego rzutkowego węzła
(rzutkowy 2)
Opis
Szybki w tworzeniu tymczasowych węzłów.
Wiązanie
Linkę rzutkową przełożyć przez koluszko liny głównej. Na obu końcówkach utworzyć
pętle. Pętle na lince dłuższej skręcić bardziej i przełożyć przez nią pętlę z drugiego
krótszego odcinka.
Zastosowanie
Tymczasowe wiązanie linki do pętli na grubszej linie, pierścienia.
Uwagi
Węzeł trzyma do czasu napinania liny

PĘTLA
CHIŃSKA

CIĘŻAREK
RZUTKOWY

CIĘŻAREK
WISIOR

- Bezpieczny, mocny węzeł węzeł przy tym efektowny.
Można nim pozytywnie zaszpanować w porcie znajomością linologii.
- Zastosowanie:
uniwersalna pętla nie zaciskająca o walorach dekoracyjnych

- Jest rozbudowanym węzłem franciszkańskim (posiada więcej niż trzy oploty wokół
głównego trzonu węzła) często z nim niesłusznie utożsamianym
- Zastosowanie:
1. ciężarek na końcu rzutki
2. węzeł dekoracyjny wieńczący kocówki lin w splotach
3. duży, stały stoper

- Mocny, zaciśnięty jest trudny do rozwiązania.
Jako węzeł stały – znakomity
- Zastosowanie:
1. ciężarek rzutki
2. Stały uchwyt na końcu liny.

SKRÓT
ŁAŃCUSZKOWY

SKRÓT
KOCI

SKRÓT
KOŃSKI
RZĄD

SKRÓT
SERIA
SUPŁÓW

- Łatwy i dlatego popularny ale trudny do rozwiązania gdy był
obciążony – na obu końcach występują supły (patrz właśc.
Supła w dziale „podstawowe”)
- Zastosowanie:
Skracanie w wybranym miejscu liny cienkiej lub średniej

- Solidny węzeł, który łatwo rozwiązać w razie potrzeby.
- Wygodny zwłaszcza na linach śliskich, grubych grubych mało
elastycznych
- Zastosowanie:
Skracanie w wybranym miejscu liny

- Nazwa stąd, że używany jest do wiązania końskich rzędów
- Mocny i pewny ale może się nieźle zacisnąć
- Dodatkowo daje wolna pętlę niezaciskającą się w miejscu skrótu
(można coś podwiesić).

- Dość barbarzyńska metoda skracania liny (nie licząc noża…) bo
poddane obciążeniu zaciskają się na dobre
- Zastosowanie:
1. jako sztuczka w wiązaniu serii supłów (metoda do obmyślenia
samemu:)
2. na linie do wspinania jako oparcie dla rąk i nóg
3. na fale płetwy sterowej lekkich jachtów jako seria stoperów
regulujących głębokość zanurzenia płetwy

I n f o ....

Niektóre strony www w tym temacie:
www.marjer.skip.pl/wezly
www.tramp.lift.net.pl
www.wezly.prv.pl
wezly.webpark.pl
miniportal.harcerski.pl/wezly.html
www.nurkomania.pl/nurkowanie_wezly.htm
www.jacht.com.pl/wezly
www.geocities.com/Colosseum/Loge/8220/wezly.htm
www.wspinanie.pl/serwis/200402/17wezly.php
www.zegluj.net/articles.php?id
www.obozy-zeglarskie.pl/wezly_zeglarskie.php
www.zaglowce.ow.pl/szkutnictwo/wezly/cumowe.html

zebrał i opracował: RG
animacje wykonał: Marek Słaboń (www.tramp.lift.net.pl)


Slide 2

Poradnik dla harcerzy
10 Środowiskowego Szczepu Harcerskiego „ANTYDES”

Węzły 1 - 9

kliknij na interesujący Cię węzeł

Info...

Węzły 10 - 17

Węzły 18 - 38

Węzły 10 - 17

kliknij na interesujący Cię węzeł

Info...

Węzły 1 - 9

Węzły 18 - 38

Węzły 18 - 38

HOLOWNICZY

KOTWICZNY

ROŻKOWY

KRZYŻOWY

KRZYŻOWY
wielokrotny

HOLOWNICZY
II

WCZEP

GORDINGOWY

PROSTY

JAPOŃSKI

HUNTER

RATOWNICZY
(jedną ręką)

RZUTKOWY I

RZUTKOWY II

PĘTLA
CHIŃSKA

CIĘŻAREK
RZUTKOWT

CIĘŻAREK
WISIOR

SKRÓT
ŁAŃCUSZKOWY

SKRÓT KOCI

SKRÓT
KOŃSKI RZĄD

SUPEŁ
Jest on stosowany jako stoper, zgrubienie liny, które zabezpiecza przed wysunięciem się liny z bloku lub
kipy. Często ma zastosowanie na fale miecza lub płetwy sterowej na jachtach mieczowych. Szereg supłów
na fale pozwala utrzymać miecz lub płetwę sterową na pożądanej głębokości zanurzenia. Węzeł ten jednak,
gdy jest rzadko rozwiązywany i działa na niego duże obciążenie, mocno się zaciska i jest trudny do
rozwiązania.
- Węzeł może być wiązany jako „prawy” lub „lewy”.
- Zastosowanie:
1. element konstrukcyjny w wielu innych węzłach;
2. zgrubienie na końcu liny (nie polecamy, zaciska się mocno i potem bez marszpikla a nawet noża się nie obejdzie)
3. zgrubienie na końcu cienkiej liny ułatwiające uchwycenie i zabezpieczające przed wyśliźnięciem (np. linka od wiadra)
- Wykorzystywanie supła nie najlepiej świadczy o znajomości prac bosmańskich…

PŁASKI
Znajduje zastosowanie przy łączeniu lin o zbliżonych średnicach. Nie należy stosować przy
silnym obciążeniu, gdyż zaciska się i jest trudny do rozwiązania, niszczy linę. Jeżeli liny są bardzo
sztywne lub śliskie (np. zatłuszczone i zmoczone) nie można mieć pewności, że nie rozwiąże się pod
dużym obciążeniem, zwłaszcza jeżeli jedna z nich jest cieńsza.
Szeroko rozpowszechniony węzeł wśród żeglarzy choć nie jest taki mocny i pewny jak by się mogło wydawać.
Częste błędy przy wiązaniu powodują powstanie węzła „babskiego” który jest bardzo niepewny i rozwiązuje się w
najmniej oczekiwanej chwili.
- Zastosowanie:
1. łączenie dwóch lin o podobnych średnicach i niezbyt obciążonych
2. węzeł refsejzingów
3. element innych węzłów

BABSKI
Nie zaleca się do stosowania. Nieprawidłowo zawiązany węzeł płaski nazwano
"babskim". Węzeł ten jest niepewny w pracy i trudny do rozwiązania po zaciśnięciu.
Opis
Formalnie jest to węzeł choć w zasadzie nieskuteczny. Zaciska się, nie trzyma mocno.
Wiązanie
Powstaje gdy pomyli się wiązanie węzła prostego. Rozpoznaje się go po tym, że nie jest
symetryczny
Zastosowanie
Brak

ÓSEMKA
Spełnia funkcje bardzo podobne jak supeł, czyli jako zgrubienie liny zabezpieczające przed
wysunięciem się jej z bloku lub kipy. Węzeł ten używany jest szczególnie na końcach szotów.
- Węzeł znany już w starożytności przez ówczesnych żeglarzy co podkreśla jego zalety jako węzła w miarę
łatwego do rozwiązania po zaciśnięciu.
- Zastosowanie:
jako zgrubienie na końcu fałów lub szotów, zabezpieczające je przed wyszorowaniem z bloków, kip i stoperów
pokładowych

SZOTOWY
Dobrze nadaje się do wiązania lin o niejednakowej grubości. Nie należy stosować przy linach
mocno obciążonych, narażonych na szarpanie i o gładkich, śliskich powierzchniach.
Wiązany z dwóch lin śliskich lub o różnych średnicach jest niezbyt pewny
- Zastosowanie:
1. wiązanie szota lub kontraszota do rogu szotowego żagla
2. wiązanie dwóch niezbyt obciążonych lin o zbliżonych średnicach

BRAMSZOTOWY
Dobrze nadaje się do wiązania lin o niejednakowej grubości. Jest on pewniejszy w pracy niż
węzeł szotowy, może przenosić większe obciążenia, jest też odporny na szarpanie.
- Bramszotowym wielorybnicy wiązali liny do drzewców harpunów
- Znacznie pewniejszy niż szotowy, wiązać na linie uformowanej w hak
- Zastosowanie:
jak węzła szotowego przy linach poddawanych większym obciążeniom
Opis
Węzeł pochodny węzła szotowego. Inaczej szotowy podwójny
Wiązanie
Tak jak węzeł szotowy z tym że podczas oplatania pętli należy to wykonać dwa

FLAGOWY
Węzeł używany do wiązania flag, oraz bander nie mających chomątek i klamer. Łatwy do wiązania,
błyskawiczny w rozwiązywaniu, wystarczy pociągnąć za wolny koniec liny, aby całkowicie się
rozwiązał.
Opis
Jest to w zasadzie węzeł szotowy z zawleczką
Wiązanie
Przez pętlę przekładam linkę którą obwiązujemy pętlę dookoła. Następnie linkę przeplatamy pod wierzchnią linką ale
tak, aby końcówka nie przeszła pod nią tylko została po tej samej stronie.
Zastosowanie
Przymocowanie linki lub cienkiego sznurka do liny lub pętli z możliwością szybkiego rozwiązania węzła.
Uwagi
Węzeł nie jest bardzo mocny ale tak jak w przypadku węzła bramszotowego

REFOWY
Stosowany do łączenia dwóch lin o zbliżonych średnicach w wypadku potrzeby szybkiego zwolnienia
połączenia. Typowe zastosowanie znajduje przy wiązaniu refsejzingów w czasie refowania żagli. Węzeł
ten wiąże się podobnie jak płaski z tym, że jeden koniec liny przeciągnięty jest przez pętlę podwójnie.
Węzła nie należy stosować przy linach narażonych na szarpanie.
Jak wskazuje nazwa, węzeł przydatny przy wiązaniu refsejzingów… ale tak uczą szkoleniowcy tylko w Polsce. Na
świecie jako węzeł o w/w zastosowaniu występuje węzeł płaski znacznie bardziej pewny niż refowy.
Niby łatwy do rozwiązania ale niestety nie tylko dla żeglarza ale i w warunkach gorszej pogody także dla wiatru…
Nie polecamy! Naucz się go tylko na egzamin :)

Używany do zawiązywania linki na linie lub
przedmiocie o większej średnicy lub
obwodzie. Typowe zastosowanie to wiązanie
wyblinek na wantach. Węzeł mocno się
trzyma, po obciążeniu i namoknięciu trudno
się rozwiązuje, pracując na szarpanie
przeciera linę - dlatego nie należy go używać
do cumowania.
- Dawniej w erze żaglowców, używany do wiązania
drablinek
- Obciążony i mokry węzeł może czasem
przysporzyć trudności przy rozwiązywaniu
- Nie wiąż wyblinki na linie która jest cieńsza od
liny z której zawiązałeś wyblinkę!
- Podstawowy węzeł powinien być wiązany z
zamkniętymi oczyma i na kilka sposobów

WYBLINKA

- Zastosowanie:
1. mocowanie liny na palu, pierścieniu, innej linie
2. prowizoryczne dowiązanie liny w każdym
umożliwiającym założenie liny miejscu
3. węzeł wyjściowy do wiązania wielu innych
węzłów (znajdziecie je kiedyś na stronie :)
4. wiązanie szczebli linowych na wantach
5. cumowanie lżejszych jachtów

PÓŁSZTYK
Służy najczęściej do zabezpieczenia innych węzłów używanych do cumowania. Uwaga - nie
należy cumować przy pomocy półsztyku.
- Pojedynczy półsztyk rozwiązuje się łatwo zwłaszcza na pracującej linie, słaby węzeł pod
obciążeniem.
- Zastosowanie:
1. doraźne podwieszenie przedmiotu lub prowizoryczne zacumowanie lekkiego jachtu na
płyciźnie
2. element konstrukcyjny kilku innych dobrych i sprawdzonych węzłów

SZTYK
Jest najprostszym węzłem używanym do cumowania na palu lub do pierścienia. Znajduje
zastosowanie również przy zakańczaniu innych węzłów do cumowania. Prawidłowo związany po
zbliżeniu dwóch przechwytów do siebie tworzy wyblinkę założoną na linie pracującej.

Dobry węzeł na pracujących linach (cumy), elastyczny – tłumi szarpnięcia
- Ślizga się zawiązany na palu lub innym gładkim, pionowym elemencie
- Zastosowanie:
1. węzeł cumowy do cumowania lekkich łodzi i jachtów
2. łatwe i szybkie zabezpieczenie węzłów których końcówki lin muszą być mocowane

CUMOWY
Węzeł służy do cumowania na palu i do pierścienia. Węzeł zapewnia mocny chwyt, nie ślizga
się i nie zaciska. Podwójny chwyt pala czy pierścienia chroni linę od przecierania się.

KNAGOWY
Węzeł knagowy znajduje zastosowanie przy
mocowaniu: szotów, fałów, cum na knadze,
podwójnym polerze lub kołku. Prawidłowo węzeł
knagowy rozpoczyna się od owinięcia liny raz
dookoła trzonu knagi, następnie należy linę
mocować krzyżowo na ramionach knagi
dwukrotnie. Zakończenie węzła polega na
przełożeniu liny pod ostatnie skrzyżowanie i
zaciśnięcie, tak aby lina trzymała się węzła.

ŻEGLARSKI
Węzeł służy do cumowania na palu i do pierścienia. Węzeł zapewnia mocny chwyt, nie ślizga się
i nie zaciska. Podwójny chwyt pala czy pierścienia chroni linę od przecierania się.
- Kolejny węzeł sprawdzony przez wieki żeglugi, mocny nie zaciskający się.
- Radzimy wzmocnić konstrukcję przez dodanie jednego lub dwóch półsztyków
- Zastosowanie:
1. cumowanie do pierścienia lub do pala
2. mocowanie liny na oczku, uchu
3. polecany przez J. Saleckiego nawet jako węzeł liny kotwicznej po dodatkowym założeniu opaski na koniec
półsztyku (zobacz jak ja wykonać w dziale „zadbaj o linę”)

RYBACKI
Jest dobrym węzłem do cumowania, może być użyty do wiązania liny do: kotwicy, wiadra, sondy,
ciężarka rzutkowego itp.
Wiąż nim liny znajdujące się w wodzie – nawet mokry węzeł da się stosunkowo łatwo rozwiązać.
Mocny i nie zaciskający się węzeł, wart stosowania
- Zastosowanie:
1. cumowanie do pierścienia
2. wiązanie linki sondy
3. do pałąka wiadra
4. do połączenia liny holu z uchem na lince rzutki

RATOWNICZY
Węzeł używany jest bardzo często, a umiejętność sprawnego wiązania obowiązuje każdego żeglarza.
Za jego pomocą robi się na końcu liny oko do cumowania, może być użyty do połączenia dwu lin.
Typowe zastosowanie to - zabezpieczanie człowieka w trudnych warunkach pracy na pokładzie, za
burtą, lub na wysokości. Pętla tego węzła nie zaciska się, nawet przy dużym obciążeniu.
- Historycznie jest to węzeł nokgordingów żagli rejowych na przednich masztach dużych żaglowców
- Węzeł mocny, uniwersalny. Umiejętność jego wiązania jest egzekwowana na egzaminie na stopnie żeglarskie.
- Zastosowanie:
1. odpowiednio do zadań jako węzła uniwersalnego
2. ucho na linie cumowniczej
3. łączenie dwóch lin

Info...

ZWIĄZ WANTOWY
Służy do łączenia dwóch lin o różnych średnicach, wytrzymuje duże obciążenie. Węzeł można
zastosować do awaryjnej naprawy wanty, przy pomocy dodatkowego odcinka stalówki, wiąże się
dwa węzły. Jeżeli wanta ma zapas na długości, wiąże się jeden węzeł łącznikowy. Po wykonaniu
węzła wantę trzeba wybrać ściągaczem. Ze względu na złą pracę linstalowych, gdy są zagięte na
małych promieniach, węzła nie należy stosować na stałe. Węzeł nadaje się przede wszystkim do
stosowania na linach włókiennych.
- Łatwy do wykonania i dlatego najpopularniejszy w grupie związów choć istnieje wiele pewniejszych.
- Podobno używany powszechnie przez wędkarzy…
- Węzeł dosyć nieporęczny gdyż rozwiązanie zaciśniętych supłów może być trudne
- Zastosowanie:
1. do łaczenia lin miękkich miękkich identycznej lub podobnej średnicy
2. doraźna i tylko na możliwie krótki okres użytkowania naprawa wanty z użyciem dodatkowej stalówki

HOLOWNICZY

KOTWICZNY

ROŻKOWY

Nie wiąż na linach o różnych średnicach, może się wtedy rozwiązaćZastosowanie:
1. wiązanie szota lub kontraszota do rogu szotowego żagla
2. wiązanie dwóch niezbyt obciążonych lin o podobnych średnicach

Węzeł b. mocny. Gdy jest już zaciśnięty solidnie po sezonie jest trudny do
rozwiązania (w konstrukcji występuje supeł na biegowej części liny,
właściwości supła w dziale „podstawowe”) .
- J. Salecki podaje ciekawostkę, że u nas wiąże się ten węzeł jako
kotwiczny, natomiast na świecie używany jest przede wszystkim do
wiązania liny holowniczej na haku i … pierścieniach konnych przyczep
transportowych :)
- Zastosowanie:
1. klasyczny węzeł wiązany na pierścieniu trzonu kotwicy
2. b.dobry węzeł na duży hak

Jeśli nie umiesz tego węzła, usłyszysz w końcu na którymś rejsie stare
żeglarskie porzekadło : „tylko pała puszcza fała!!!” które to powiedzenie
bardzo dosłownie oceni Twoje zdolności żeglarskie :)
- Zastosowanie:
1. zabezpieczenie fałów przed wyszorowaniem z bloku topowego lub
powędrowaniem w kierunku topu masztu
2. tymczasowe przytrzymanie liny na drugiej linie

KRZYŻOWY

Opis
Węzeł pośredni między węzłem prostym i płaskim
Wiązanie
Na jednej linie wykonać pętlę ze skrzyżowanymi linkami. Drugą linkę przepleść przez oczko,
a następnie założyć za skrzyżowanie linki pierwszej i z powrotem przepleść przez oczko.
Zastosowanie
Można za jego pomocą łączyć dwie linki.
Uwagi
Węzeł nie jest bardzo wytrzymały. Przy silnych obciążeniach lepiej użyć węzła krzyżowego
podwójnego - czyli holowniczego

KRZYŻOWY
wielokrotny

Opis
Węzeł pochodny od węzła krzyżowego i holowniczego. Jest to cała rodzina węzłów
Wiązanie
Najprościej jest zawiązać węzeł krzyżowy a następnie wyciągając jedną a potem drugą linkę
oplatać dowolną ilość razy skrzyżowanie linki przeciwnej. Na końcu węzeł zaciągnąć.
Zastosowanie
W przypadku jednej, ew. dwóch pętli węzeł dobrze pracuje. W przypadku większej ich ilości
stanowi raczej element ozdobny.

HOLOWNICZY
II

Opis
Węzeł holowniczy jest formą węzła krzyżowego i inaczej nazywany jest krzyżowy podwójny
Wiązanie
Na jednej lince tworzymy pętlę ze skrzyżowanymi linkami. Drugą linę przeplatamy przez tą
pętlę, 2 razy zawijamy za skrzyżowanie i z powrotem przeplatamy przez pętlę
Zastosowanie
Solidne połączenie dwóch lin
Uwagi
Istnieją dalsze - bardziej skomplikowane formy tego węzła - czyli węzły krzyżowe wielokrotne

WCZEP

1. mocowanie liny dowolnej średnicy na drzewcach (lub linach) pionowych i poziomych
2. w epoce wielkich żaglowców - jako stoper bardzo dobrze trzymający linę na drzewcach
pionowych, nie luzujący się przy braku obciążenia
3. z naszego doświadczenia - podczas rozwieszania tentu - przywiązanie linek do achtersztagu
i relingu

Węzeł prosty do wykonania. Zaciśniety trzyma bardzo dobrze. W miarę łatwy do
rozwiazania. Konstrukcja oparta na pierwszej fazie wiązania wyblinki.

GORDINGOWY

PROSTY

JAPOŃSKI

Zastosowanie: 1.łączenie szota z uchem rogu szotowego grota 2.wiązanie gordingów do
żagli rejowych (GORDING - ang.buntline; lina łącząca lik dolny żagla rejowego z reją.
Wybranie gordingów powoduje przyciągnięcie żagla do rei, ułatwiające zwijanie żagli
rejowych), 3.połączenie liny z pierścieniem , kauszą lub pętlą.

- Bardzo łatwo popełnić błąd przy wiązaniu co skutkuje powstaniem kilku niebezpiecznych
odmian które łatwo się rozwiązują
- Wiązany prawidłowo służy jako mocny i pewny węzeł do połączenia dwóch lin o różnych
średnicach .
- Końcówki wychodzące z węzła możemy dodatkowo zabezpieczyć półsztykami co wzmacnia
i zabezpiecza konstrukcję.

- Zaliczany do węzłów dekoracyjnych, mat i splotów. Szeroko rozpowszechniony na
jednostkach żaglowych Dalekiego Wschodu.
- Podstawa kilku innych skomplikowanych splotów
- Budzi ciekawość w porcie wśród zainteresowanych linologią…
- Zastosowanie:
1. połączenie dwóch lin dające wszystkie końce do wykorzystania przy średnich ich
obciążeniach.
2. węzeł dekoracyjny – poeksperymentuj z tym węzłem… ciekawe efekty uzyskane przez nas
już niedługo na stronie…

WĘZEŁ MYŚLIWSKI (ang. hunter's bend)

HUNTER

RATOWNICZY
(jedną ręką)

Węzeł służący do łączenia dwóch lin o jednakowej grubości. Jest szczególnie przydatny w
razie konieczności łączenia sztywnych i śliskich lin syntetycznych.
Na zdjęciach użyliśmy co prawda lin o nieco innych średnicach ale tylko po to aby lepiej
zobrazować metodę wiązania...

- Metoda do wykorzystania w sytuacjach, gdy lina jest blisko nas a możemy posłużyć się jedna
ręką
- Przedstawiony sposób wiązania zgodny z zasadą: „jedna ręka dla jachtu, jedna ręka dla
Ciebie”
- Przy wiązaniu pamiętaj aby chwycić końcówkę liny i nie wkładać całego nadgarstka w
tworzące się początkowo ucho.
Przy pracującej linie bardzo łatwo uwięzić nadgarstek nadgarstek w niedokończonym węźle.

Bardzo słaby, tymczasowy węzeł.

RZUTKOWY
I

RZUTKOWY
II

Opis

Wiązanie
Linę przepleść przez koluszko, opleść linkę i w powstałe oczko włożyć końcówkę liny
zostawiając zawleczkę
Zastosowanie
Tymczasowe - prowizoryczne przywiązanie linki do pętli, pierścienia, belki
Uwagi
Węzeł nie działa przy większych naciągach. Lepiej wtedy użyć innego rzutkowego węzła
(rzutkowy 2)
Opis
Szybki w tworzeniu tymczasowych węzłów.
Wiązanie
Linkę rzutkową przełożyć przez koluszko liny głównej. Na obu końcówkach utworzyć
pętle. Pętle na lince dłuższej skręcić bardziej i przełożyć przez nią pętlę z drugiego
krótszego odcinka.
Zastosowanie
Tymczasowe wiązanie linki do pętli na grubszej linie, pierścienia.
Uwagi
Węzeł trzyma do czasu napinania liny

PĘTLA
CHIŃSKA

CIĘŻAREK
RZUTKOWY

CIĘŻAREK
WISIOR

- Bezpieczny, mocny węzeł węzeł przy tym efektowny.
Można nim pozytywnie zaszpanować w porcie znajomością linologii.
- Zastosowanie:
uniwersalna pętla nie zaciskająca o walorach dekoracyjnych

- Jest rozbudowanym węzłem franciszkańskim (posiada więcej niż trzy oploty wokół
głównego trzonu węzła) często z nim niesłusznie utożsamianym
- Zastosowanie:
1. ciężarek na końcu rzutki
2. węzeł dekoracyjny wieńczący kocówki lin w splotach
3. duży, stały stoper

- Mocny, zaciśnięty jest trudny do rozwiązania.
Jako węzeł stały – znakomity
- Zastosowanie:
1. ciężarek rzutki
2. Stały uchwyt na końcu liny.

SKRÓT
ŁAŃCUSZKOWY

SKRÓT
KOCI

SKRÓT
KOŃSKI
RZĄD

SKRÓT
SERIA
SUPŁÓW

- Łatwy i dlatego popularny ale trudny do rozwiązania gdy był
obciążony – na obu końcach występują supły (patrz właśc.
Supła w dziale „podstawowe”)
- Zastosowanie:
Skracanie w wybranym miejscu liny cienkiej lub średniej

- Solidny węzeł, który łatwo rozwiązać w razie potrzeby.
- Wygodny zwłaszcza na linach śliskich, grubych grubych mało
elastycznych
- Zastosowanie:
Skracanie w wybranym miejscu liny

- Nazwa stąd, że używany jest do wiązania końskich rzędów
- Mocny i pewny ale może się nieźle zacisnąć
- Dodatkowo daje wolna pętlę niezaciskającą się w miejscu skrótu
(można coś podwiesić).

- Dość barbarzyńska metoda skracania liny (nie licząc noża…) bo
poddane obciążeniu zaciskają się na dobre
- Zastosowanie:
1. jako sztuczka w wiązaniu serii supłów (metoda do obmyślenia
samemu:)
2. na linie do wspinania jako oparcie dla rąk i nóg
3. na fale płetwy sterowej lekkich jachtów jako seria stoperów
regulujących głębokość zanurzenia płetwy

I n f o ....

Niektóre strony www w tym temacie:
www.marjer.skip.pl/wezly
www.tramp.lift.net.pl
www.wezly.prv.pl
wezly.webpark.pl
miniportal.harcerski.pl/wezly.html
www.nurkomania.pl/nurkowanie_wezly.htm
www.jacht.com.pl/wezly
www.geocities.com/Colosseum/Loge/8220/wezly.htm
www.wspinanie.pl/serwis/200402/17wezly.php
www.zegluj.net/articles.php?id
www.obozy-zeglarskie.pl/wezly_zeglarskie.php
www.zaglowce.ow.pl/szkutnictwo/wezly/cumowe.html

zebrał i opracował: RG
animacje wykonał: Marek Słaboń (www.tramp.lift.net.pl)


Slide 3

Poradnik dla harcerzy
10 Środowiskowego Szczepu Harcerskiego „ANTYDES”

Węzły 1 - 9

kliknij na interesujący Cię węzeł

Info...

Węzły 10 - 17

Węzły 18 - 38

Węzły 10 - 17

kliknij na interesujący Cię węzeł

Info...

Węzły 1 - 9

Węzły 18 - 38

Węzły 18 - 38

HOLOWNICZY

KOTWICZNY

ROŻKOWY

KRZYŻOWY

KRZYŻOWY
wielokrotny

HOLOWNICZY
II

WCZEP

GORDINGOWY

PROSTY

JAPOŃSKI

HUNTER

RATOWNICZY
(jedną ręką)

RZUTKOWY I

RZUTKOWY II

PĘTLA
CHIŃSKA

CIĘŻAREK
RZUTKOWT

CIĘŻAREK
WISIOR

SKRÓT
ŁAŃCUSZKOWY

SKRÓT KOCI

SKRÓT
KOŃSKI RZĄD

SUPEŁ
Jest on stosowany jako stoper, zgrubienie liny, które zabezpiecza przed wysunięciem się liny z bloku lub
kipy. Często ma zastosowanie na fale miecza lub płetwy sterowej na jachtach mieczowych. Szereg supłów
na fale pozwala utrzymać miecz lub płetwę sterową na pożądanej głębokości zanurzenia. Węzeł ten jednak,
gdy jest rzadko rozwiązywany i działa na niego duże obciążenie, mocno się zaciska i jest trudny do
rozwiązania.
- Węzeł może być wiązany jako „prawy” lub „lewy”.
- Zastosowanie:
1. element konstrukcyjny w wielu innych węzłach;
2. zgrubienie na końcu liny (nie polecamy, zaciska się mocno i potem bez marszpikla a nawet noża się nie obejdzie)
3. zgrubienie na końcu cienkiej liny ułatwiające uchwycenie i zabezpieczające przed wyśliźnięciem (np. linka od wiadra)
- Wykorzystywanie supła nie najlepiej świadczy o znajomości prac bosmańskich…

PŁASKI
Znajduje zastosowanie przy łączeniu lin o zbliżonych średnicach. Nie należy stosować przy
silnym obciążeniu, gdyż zaciska się i jest trudny do rozwiązania, niszczy linę. Jeżeli liny są bardzo
sztywne lub śliskie (np. zatłuszczone i zmoczone) nie można mieć pewności, że nie rozwiąże się pod
dużym obciążeniem, zwłaszcza jeżeli jedna z nich jest cieńsza.
Szeroko rozpowszechniony węzeł wśród żeglarzy choć nie jest taki mocny i pewny jak by się mogło wydawać.
Częste błędy przy wiązaniu powodują powstanie węzła „babskiego” który jest bardzo niepewny i rozwiązuje się w
najmniej oczekiwanej chwili.
- Zastosowanie:
1. łączenie dwóch lin o podobnych średnicach i niezbyt obciążonych
2. węzeł refsejzingów
3. element innych węzłów

BABSKI
Nie zaleca się do stosowania. Nieprawidłowo zawiązany węzeł płaski nazwano
"babskim". Węzeł ten jest niepewny w pracy i trudny do rozwiązania po zaciśnięciu.
Opis
Formalnie jest to węzeł choć w zasadzie nieskuteczny. Zaciska się, nie trzyma mocno.
Wiązanie
Powstaje gdy pomyli się wiązanie węzła prostego. Rozpoznaje się go po tym, że nie jest
symetryczny
Zastosowanie
Brak

ÓSEMKA
Spełnia funkcje bardzo podobne jak supeł, czyli jako zgrubienie liny zabezpieczające przed
wysunięciem się jej z bloku lub kipy. Węzeł ten używany jest szczególnie na końcach szotów.
- Węzeł znany już w starożytności przez ówczesnych żeglarzy co podkreśla jego zalety jako węzła w miarę
łatwego do rozwiązania po zaciśnięciu.
- Zastosowanie:
jako zgrubienie na końcu fałów lub szotów, zabezpieczające je przed wyszorowaniem z bloków, kip i stoperów
pokładowych

SZOTOWY
Dobrze nadaje się do wiązania lin o niejednakowej grubości. Nie należy stosować przy linach
mocno obciążonych, narażonych na szarpanie i o gładkich, śliskich powierzchniach.
Wiązany z dwóch lin śliskich lub o różnych średnicach jest niezbyt pewny
- Zastosowanie:
1. wiązanie szota lub kontraszota do rogu szotowego żagla
2. wiązanie dwóch niezbyt obciążonych lin o zbliżonych średnicach

BRAMSZOTOWY
Dobrze nadaje się do wiązania lin o niejednakowej grubości. Jest on pewniejszy w pracy niż
węzeł szotowy, może przenosić większe obciążenia, jest też odporny na szarpanie.
- Bramszotowym wielorybnicy wiązali liny do drzewców harpunów
- Znacznie pewniejszy niż szotowy, wiązać na linie uformowanej w hak
- Zastosowanie:
jak węzła szotowego przy linach poddawanych większym obciążeniom
Opis
Węzeł pochodny węzła szotowego. Inaczej szotowy podwójny
Wiązanie
Tak jak węzeł szotowy z tym że podczas oplatania pętli należy to wykonać dwa

FLAGOWY
Węzeł używany do wiązania flag, oraz bander nie mających chomątek i klamer. Łatwy do wiązania,
błyskawiczny w rozwiązywaniu, wystarczy pociągnąć za wolny koniec liny, aby całkowicie się
rozwiązał.
Opis
Jest to w zasadzie węzeł szotowy z zawleczką
Wiązanie
Przez pętlę przekładam linkę którą obwiązujemy pętlę dookoła. Następnie linkę przeplatamy pod wierzchnią linką ale
tak, aby końcówka nie przeszła pod nią tylko została po tej samej stronie.
Zastosowanie
Przymocowanie linki lub cienkiego sznurka do liny lub pętli z możliwością szybkiego rozwiązania węzła.
Uwagi
Węzeł nie jest bardzo mocny ale tak jak w przypadku węzła bramszotowego

REFOWY
Stosowany do łączenia dwóch lin o zbliżonych średnicach w wypadku potrzeby szybkiego zwolnienia
połączenia. Typowe zastosowanie znajduje przy wiązaniu refsejzingów w czasie refowania żagli. Węzeł
ten wiąże się podobnie jak płaski z tym, że jeden koniec liny przeciągnięty jest przez pętlę podwójnie.
Węzła nie należy stosować przy linach narażonych na szarpanie.
Jak wskazuje nazwa, węzeł przydatny przy wiązaniu refsejzingów… ale tak uczą szkoleniowcy tylko w Polsce. Na
świecie jako węzeł o w/w zastosowaniu występuje węzeł płaski znacznie bardziej pewny niż refowy.
Niby łatwy do rozwiązania ale niestety nie tylko dla żeglarza ale i w warunkach gorszej pogody także dla wiatru…
Nie polecamy! Naucz się go tylko na egzamin :)

Używany do zawiązywania linki na linie lub
przedmiocie o większej średnicy lub
obwodzie. Typowe zastosowanie to wiązanie
wyblinek na wantach. Węzeł mocno się
trzyma, po obciążeniu i namoknięciu trudno
się rozwiązuje, pracując na szarpanie
przeciera linę - dlatego nie należy go używać
do cumowania.
- Dawniej w erze żaglowców, używany do wiązania
drablinek
- Obciążony i mokry węzeł może czasem
przysporzyć trudności przy rozwiązywaniu
- Nie wiąż wyblinki na linie która jest cieńsza od
liny z której zawiązałeś wyblinkę!
- Podstawowy węzeł powinien być wiązany z
zamkniętymi oczyma i na kilka sposobów

WYBLINKA

- Zastosowanie:
1. mocowanie liny na palu, pierścieniu, innej linie
2. prowizoryczne dowiązanie liny w każdym
umożliwiającym założenie liny miejscu
3. węzeł wyjściowy do wiązania wielu innych
węzłów (znajdziecie je kiedyś na stronie :)
4. wiązanie szczebli linowych na wantach
5. cumowanie lżejszych jachtów

PÓŁSZTYK
Służy najczęściej do zabezpieczenia innych węzłów używanych do cumowania. Uwaga - nie
należy cumować przy pomocy półsztyku.
- Pojedynczy półsztyk rozwiązuje się łatwo zwłaszcza na pracującej linie, słaby węzeł pod
obciążeniem.
- Zastosowanie:
1. doraźne podwieszenie przedmiotu lub prowizoryczne zacumowanie lekkiego jachtu na
płyciźnie
2. element konstrukcyjny kilku innych dobrych i sprawdzonych węzłów

SZTYK
Jest najprostszym węzłem używanym do cumowania na palu lub do pierścienia. Znajduje
zastosowanie również przy zakańczaniu innych węzłów do cumowania. Prawidłowo związany po
zbliżeniu dwóch przechwytów do siebie tworzy wyblinkę założoną na linie pracującej.

Dobry węzeł na pracujących linach (cumy), elastyczny – tłumi szarpnięcia
- Ślizga się zawiązany na palu lub innym gładkim, pionowym elemencie
- Zastosowanie:
1. węzeł cumowy do cumowania lekkich łodzi i jachtów
2. łatwe i szybkie zabezpieczenie węzłów których końcówki lin muszą być mocowane

CUMOWY
Węzeł służy do cumowania na palu i do pierścienia. Węzeł zapewnia mocny chwyt, nie ślizga
się i nie zaciska. Podwójny chwyt pala czy pierścienia chroni linę od przecierania się.

KNAGOWY
Węzeł knagowy znajduje zastosowanie przy
mocowaniu: szotów, fałów, cum na knadze,
podwójnym polerze lub kołku. Prawidłowo węzeł
knagowy rozpoczyna się od owinięcia liny raz
dookoła trzonu knagi, następnie należy linę
mocować krzyżowo na ramionach knagi
dwukrotnie. Zakończenie węzła polega na
przełożeniu liny pod ostatnie skrzyżowanie i
zaciśnięcie, tak aby lina trzymała się węzła.

ŻEGLARSKI
Węzeł służy do cumowania na palu i do pierścienia. Węzeł zapewnia mocny chwyt, nie ślizga się
i nie zaciska. Podwójny chwyt pala czy pierścienia chroni linę od przecierania się.
- Kolejny węzeł sprawdzony przez wieki żeglugi, mocny nie zaciskający się.
- Radzimy wzmocnić konstrukcję przez dodanie jednego lub dwóch półsztyków
- Zastosowanie:
1. cumowanie do pierścienia lub do pala
2. mocowanie liny na oczku, uchu
3. polecany przez J. Saleckiego nawet jako węzeł liny kotwicznej po dodatkowym założeniu opaski na koniec
półsztyku (zobacz jak ja wykonać w dziale „zadbaj o linę”)

RYBACKI
Jest dobrym węzłem do cumowania, może być użyty do wiązania liny do: kotwicy, wiadra, sondy,
ciężarka rzutkowego itp.
Wiąż nim liny znajdujące się w wodzie – nawet mokry węzeł da się stosunkowo łatwo rozwiązać.
Mocny i nie zaciskający się węzeł, wart stosowania
- Zastosowanie:
1. cumowanie do pierścienia
2. wiązanie linki sondy
3. do pałąka wiadra
4. do połączenia liny holu z uchem na lince rzutki

RATOWNICZY
Węzeł używany jest bardzo często, a umiejętność sprawnego wiązania obowiązuje każdego żeglarza.
Za jego pomocą robi się na końcu liny oko do cumowania, może być użyty do połączenia dwu lin.
Typowe zastosowanie to - zabezpieczanie człowieka w trudnych warunkach pracy na pokładzie, za
burtą, lub na wysokości. Pętla tego węzła nie zaciska się, nawet przy dużym obciążeniu.
- Historycznie jest to węzeł nokgordingów żagli rejowych na przednich masztach dużych żaglowców
- Węzeł mocny, uniwersalny. Umiejętność jego wiązania jest egzekwowana na egzaminie na stopnie żeglarskie.
- Zastosowanie:
1. odpowiednio do zadań jako węzła uniwersalnego
2. ucho na linie cumowniczej
3. łączenie dwóch lin

Info...

ZWIĄZ WANTOWY
Służy do łączenia dwóch lin o różnych średnicach, wytrzymuje duże obciążenie. Węzeł można
zastosować do awaryjnej naprawy wanty, przy pomocy dodatkowego odcinka stalówki, wiąże się
dwa węzły. Jeżeli wanta ma zapas na długości, wiąże się jeden węzeł łącznikowy. Po wykonaniu
węzła wantę trzeba wybrać ściągaczem. Ze względu na złą pracę linstalowych, gdy są zagięte na
małych promieniach, węzła nie należy stosować na stałe. Węzeł nadaje się przede wszystkim do
stosowania na linach włókiennych.
- Łatwy do wykonania i dlatego najpopularniejszy w grupie związów choć istnieje wiele pewniejszych.
- Podobno używany powszechnie przez wędkarzy…
- Węzeł dosyć nieporęczny gdyż rozwiązanie zaciśniętych supłów może być trudne
- Zastosowanie:
1. do łaczenia lin miękkich miękkich identycznej lub podobnej średnicy
2. doraźna i tylko na możliwie krótki okres użytkowania naprawa wanty z użyciem dodatkowej stalówki

HOLOWNICZY

KOTWICZNY

ROŻKOWY

Nie wiąż na linach o różnych średnicach, może się wtedy rozwiązaćZastosowanie:
1. wiązanie szota lub kontraszota do rogu szotowego żagla
2. wiązanie dwóch niezbyt obciążonych lin o podobnych średnicach

Węzeł b. mocny. Gdy jest już zaciśnięty solidnie po sezonie jest trudny do
rozwiązania (w konstrukcji występuje supeł na biegowej części liny,
właściwości supła w dziale „podstawowe”) .
- J. Salecki podaje ciekawostkę, że u nas wiąże się ten węzeł jako
kotwiczny, natomiast na świecie używany jest przede wszystkim do
wiązania liny holowniczej na haku i … pierścieniach konnych przyczep
transportowych :)
- Zastosowanie:
1. klasyczny węzeł wiązany na pierścieniu trzonu kotwicy
2. b.dobry węzeł na duży hak

Jeśli nie umiesz tego węzła, usłyszysz w końcu na którymś rejsie stare
żeglarskie porzekadło : „tylko pała puszcza fała!!!” które to powiedzenie
bardzo dosłownie oceni Twoje zdolności żeglarskie :)
- Zastosowanie:
1. zabezpieczenie fałów przed wyszorowaniem z bloku topowego lub
powędrowaniem w kierunku topu masztu
2. tymczasowe przytrzymanie liny na drugiej linie

KRZYŻOWY

Opis
Węzeł pośredni między węzłem prostym i płaskim
Wiązanie
Na jednej linie wykonać pętlę ze skrzyżowanymi linkami. Drugą linkę przepleść przez oczko,
a następnie założyć za skrzyżowanie linki pierwszej i z powrotem przepleść przez oczko.
Zastosowanie
Można za jego pomocą łączyć dwie linki.
Uwagi
Węzeł nie jest bardzo wytrzymały. Przy silnych obciążeniach lepiej użyć węzła krzyżowego
podwójnego - czyli holowniczego

KRZYŻOWY
wielokrotny

Opis
Węzeł pochodny od węzła krzyżowego i holowniczego. Jest to cała rodzina węzłów
Wiązanie
Najprościej jest zawiązać węzeł krzyżowy a następnie wyciągając jedną a potem drugą linkę
oplatać dowolną ilość razy skrzyżowanie linki przeciwnej. Na końcu węzeł zaciągnąć.
Zastosowanie
W przypadku jednej, ew. dwóch pętli węzeł dobrze pracuje. W przypadku większej ich ilości
stanowi raczej element ozdobny.

HOLOWNICZY
II

Opis
Węzeł holowniczy jest formą węzła krzyżowego i inaczej nazywany jest krzyżowy podwójny
Wiązanie
Na jednej lince tworzymy pętlę ze skrzyżowanymi linkami. Drugą linę przeplatamy przez tą
pętlę, 2 razy zawijamy za skrzyżowanie i z powrotem przeplatamy przez pętlę
Zastosowanie
Solidne połączenie dwóch lin
Uwagi
Istnieją dalsze - bardziej skomplikowane formy tego węzła - czyli węzły krzyżowe wielokrotne

WCZEP

1. mocowanie liny dowolnej średnicy na drzewcach (lub linach) pionowych i poziomych
2. w epoce wielkich żaglowców - jako stoper bardzo dobrze trzymający linę na drzewcach
pionowych, nie luzujący się przy braku obciążenia
3. z naszego doświadczenia - podczas rozwieszania tentu - przywiązanie linek do achtersztagu
i relingu

Węzeł prosty do wykonania. Zaciśniety trzyma bardzo dobrze. W miarę łatwy do
rozwiazania. Konstrukcja oparta na pierwszej fazie wiązania wyblinki.

GORDINGOWY

PROSTY

JAPOŃSKI

Zastosowanie: 1.łączenie szota z uchem rogu szotowego grota 2.wiązanie gordingów do
żagli rejowych (GORDING - ang.buntline; lina łącząca lik dolny żagla rejowego z reją.
Wybranie gordingów powoduje przyciągnięcie żagla do rei, ułatwiające zwijanie żagli
rejowych), 3.połączenie liny z pierścieniem , kauszą lub pętlą.

- Bardzo łatwo popełnić błąd przy wiązaniu co skutkuje powstaniem kilku niebezpiecznych
odmian które łatwo się rozwiązują
- Wiązany prawidłowo służy jako mocny i pewny węzeł do połączenia dwóch lin o różnych
średnicach .
- Końcówki wychodzące z węzła możemy dodatkowo zabezpieczyć półsztykami co wzmacnia
i zabezpiecza konstrukcję.

- Zaliczany do węzłów dekoracyjnych, mat i splotów. Szeroko rozpowszechniony na
jednostkach żaglowych Dalekiego Wschodu.
- Podstawa kilku innych skomplikowanych splotów
- Budzi ciekawość w porcie wśród zainteresowanych linologią…
- Zastosowanie:
1. połączenie dwóch lin dające wszystkie końce do wykorzystania przy średnich ich
obciążeniach.
2. węzeł dekoracyjny – poeksperymentuj z tym węzłem… ciekawe efekty uzyskane przez nas
już niedługo na stronie…

WĘZEŁ MYŚLIWSKI (ang. hunter's bend)

HUNTER

RATOWNICZY
(jedną ręką)

Węzeł służący do łączenia dwóch lin o jednakowej grubości. Jest szczególnie przydatny w
razie konieczności łączenia sztywnych i śliskich lin syntetycznych.
Na zdjęciach użyliśmy co prawda lin o nieco innych średnicach ale tylko po to aby lepiej
zobrazować metodę wiązania...

- Metoda do wykorzystania w sytuacjach, gdy lina jest blisko nas a możemy posłużyć się jedna
ręką
- Przedstawiony sposób wiązania zgodny z zasadą: „jedna ręka dla jachtu, jedna ręka dla
Ciebie”
- Przy wiązaniu pamiętaj aby chwycić końcówkę liny i nie wkładać całego nadgarstka w
tworzące się początkowo ucho.
Przy pracującej linie bardzo łatwo uwięzić nadgarstek nadgarstek w niedokończonym węźle.

Bardzo słaby, tymczasowy węzeł.

RZUTKOWY
I

RZUTKOWY
II

Opis

Wiązanie
Linę przepleść przez koluszko, opleść linkę i w powstałe oczko włożyć końcówkę liny
zostawiając zawleczkę
Zastosowanie
Tymczasowe - prowizoryczne przywiązanie linki do pętli, pierścienia, belki
Uwagi
Węzeł nie działa przy większych naciągach. Lepiej wtedy użyć innego rzutkowego węzła
(rzutkowy 2)
Opis
Szybki w tworzeniu tymczasowych węzłów.
Wiązanie
Linkę rzutkową przełożyć przez koluszko liny głównej. Na obu końcówkach utworzyć
pętle. Pętle na lince dłuższej skręcić bardziej i przełożyć przez nią pętlę z drugiego
krótszego odcinka.
Zastosowanie
Tymczasowe wiązanie linki do pętli na grubszej linie, pierścienia.
Uwagi
Węzeł trzyma do czasu napinania liny

PĘTLA
CHIŃSKA

CIĘŻAREK
RZUTKOWY

CIĘŻAREK
WISIOR

- Bezpieczny, mocny węzeł węzeł przy tym efektowny.
Można nim pozytywnie zaszpanować w porcie znajomością linologii.
- Zastosowanie:
uniwersalna pętla nie zaciskająca o walorach dekoracyjnych

- Jest rozbudowanym węzłem franciszkańskim (posiada więcej niż trzy oploty wokół
głównego trzonu węzła) często z nim niesłusznie utożsamianym
- Zastosowanie:
1. ciężarek na końcu rzutki
2. węzeł dekoracyjny wieńczący kocówki lin w splotach
3. duży, stały stoper

- Mocny, zaciśnięty jest trudny do rozwiązania.
Jako węzeł stały – znakomity
- Zastosowanie:
1. ciężarek rzutki
2. Stały uchwyt na końcu liny.

SKRÓT
ŁAŃCUSZKOWY

SKRÓT
KOCI

SKRÓT
KOŃSKI
RZĄD

SKRÓT
SERIA
SUPŁÓW

- Łatwy i dlatego popularny ale trudny do rozwiązania gdy był
obciążony – na obu końcach występują supły (patrz właśc.
Supła w dziale „podstawowe”)
- Zastosowanie:
Skracanie w wybranym miejscu liny cienkiej lub średniej

- Solidny węzeł, który łatwo rozwiązać w razie potrzeby.
- Wygodny zwłaszcza na linach śliskich, grubych grubych mało
elastycznych
- Zastosowanie:
Skracanie w wybranym miejscu liny

- Nazwa stąd, że używany jest do wiązania końskich rzędów
- Mocny i pewny ale może się nieźle zacisnąć
- Dodatkowo daje wolna pętlę niezaciskającą się w miejscu skrótu
(można coś podwiesić).

- Dość barbarzyńska metoda skracania liny (nie licząc noża…) bo
poddane obciążeniu zaciskają się na dobre
- Zastosowanie:
1. jako sztuczka w wiązaniu serii supłów (metoda do obmyślenia
samemu:)
2. na linie do wspinania jako oparcie dla rąk i nóg
3. na fale płetwy sterowej lekkich jachtów jako seria stoperów
regulujących głębokość zanurzenia płetwy

I n f o ....

Niektóre strony www w tym temacie:
www.marjer.skip.pl/wezly
www.tramp.lift.net.pl
www.wezly.prv.pl
wezly.webpark.pl
miniportal.harcerski.pl/wezly.html
www.nurkomania.pl/nurkowanie_wezly.htm
www.jacht.com.pl/wezly
www.geocities.com/Colosseum/Loge/8220/wezly.htm
www.wspinanie.pl/serwis/200402/17wezly.php
www.zegluj.net/articles.php?id
www.obozy-zeglarskie.pl/wezly_zeglarskie.php
www.zaglowce.ow.pl/szkutnictwo/wezly/cumowe.html

zebrał i opracował: RG
animacje wykonał: Marek Słaboń (www.tramp.lift.net.pl)


Slide 4

Poradnik dla harcerzy
10 Środowiskowego Szczepu Harcerskiego „ANTYDES”

Węzły 1 - 9

kliknij na interesujący Cię węzeł

Info...

Węzły 10 - 17

Węzły 18 - 38

Węzły 10 - 17

kliknij na interesujący Cię węzeł

Info...

Węzły 1 - 9

Węzły 18 - 38

Węzły 18 - 38

HOLOWNICZY

KOTWICZNY

ROŻKOWY

KRZYŻOWY

KRZYŻOWY
wielokrotny

HOLOWNICZY
II

WCZEP

GORDINGOWY

PROSTY

JAPOŃSKI

HUNTER

RATOWNICZY
(jedną ręką)

RZUTKOWY I

RZUTKOWY II

PĘTLA
CHIŃSKA

CIĘŻAREK
RZUTKOWT

CIĘŻAREK
WISIOR

SKRÓT
ŁAŃCUSZKOWY

SKRÓT KOCI

SKRÓT
KOŃSKI RZĄD

SUPEŁ
Jest on stosowany jako stoper, zgrubienie liny, które zabezpiecza przed wysunięciem się liny z bloku lub
kipy. Często ma zastosowanie na fale miecza lub płetwy sterowej na jachtach mieczowych. Szereg supłów
na fale pozwala utrzymać miecz lub płetwę sterową na pożądanej głębokości zanurzenia. Węzeł ten jednak,
gdy jest rzadko rozwiązywany i działa na niego duże obciążenie, mocno się zaciska i jest trudny do
rozwiązania.
- Węzeł może być wiązany jako „prawy” lub „lewy”.
- Zastosowanie:
1. element konstrukcyjny w wielu innych węzłach;
2. zgrubienie na końcu liny (nie polecamy, zaciska się mocno i potem bez marszpikla a nawet noża się nie obejdzie)
3. zgrubienie na końcu cienkiej liny ułatwiające uchwycenie i zabezpieczające przed wyśliźnięciem (np. linka od wiadra)
- Wykorzystywanie supła nie najlepiej świadczy o znajomości prac bosmańskich…

PŁASKI
Znajduje zastosowanie przy łączeniu lin o zbliżonych średnicach. Nie należy stosować przy
silnym obciążeniu, gdyż zaciska się i jest trudny do rozwiązania, niszczy linę. Jeżeli liny są bardzo
sztywne lub śliskie (np. zatłuszczone i zmoczone) nie można mieć pewności, że nie rozwiąże się pod
dużym obciążeniem, zwłaszcza jeżeli jedna z nich jest cieńsza.
Szeroko rozpowszechniony węzeł wśród żeglarzy choć nie jest taki mocny i pewny jak by się mogło wydawać.
Częste błędy przy wiązaniu powodują powstanie węzła „babskiego” który jest bardzo niepewny i rozwiązuje się w
najmniej oczekiwanej chwili.
- Zastosowanie:
1. łączenie dwóch lin o podobnych średnicach i niezbyt obciążonych
2. węzeł refsejzingów
3. element innych węzłów

BABSKI
Nie zaleca się do stosowania. Nieprawidłowo zawiązany węzeł płaski nazwano
"babskim". Węzeł ten jest niepewny w pracy i trudny do rozwiązania po zaciśnięciu.
Opis
Formalnie jest to węzeł choć w zasadzie nieskuteczny. Zaciska się, nie trzyma mocno.
Wiązanie
Powstaje gdy pomyli się wiązanie węzła prostego. Rozpoznaje się go po tym, że nie jest
symetryczny
Zastosowanie
Brak

ÓSEMKA
Spełnia funkcje bardzo podobne jak supeł, czyli jako zgrubienie liny zabezpieczające przed
wysunięciem się jej z bloku lub kipy. Węzeł ten używany jest szczególnie na końcach szotów.
- Węzeł znany już w starożytności przez ówczesnych żeglarzy co podkreśla jego zalety jako węzła w miarę
łatwego do rozwiązania po zaciśnięciu.
- Zastosowanie:
jako zgrubienie na końcu fałów lub szotów, zabezpieczające je przed wyszorowaniem z bloków, kip i stoperów
pokładowych

SZOTOWY
Dobrze nadaje się do wiązania lin o niejednakowej grubości. Nie należy stosować przy linach
mocno obciążonych, narażonych na szarpanie i o gładkich, śliskich powierzchniach.
Wiązany z dwóch lin śliskich lub o różnych średnicach jest niezbyt pewny
- Zastosowanie:
1. wiązanie szota lub kontraszota do rogu szotowego żagla
2. wiązanie dwóch niezbyt obciążonych lin o zbliżonych średnicach

BRAMSZOTOWY
Dobrze nadaje się do wiązania lin o niejednakowej grubości. Jest on pewniejszy w pracy niż
węzeł szotowy, może przenosić większe obciążenia, jest też odporny na szarpanie.
- Bramszotowym wielorybnicy wiązali liny do drzewców harpunów
- Znacznie pewniejszy niż szotowy, wiązać na linie uformowanej w hak
- Zastosowanie:
jak węzła szotowego przy linach poddawanych większym obciążeniom
Opis
Węzeł pochodny węzła szotowego. Inaczej szotowy podwójny
Wiązanie
Tak jak węzeł szotowy z tym że podczas oplatania pętli należy to wykonać dwa

FLAGOWY
Węzeł używany do wiązania flag, oraz bander nie mających chomątek i klamer. Łatwy do wiązania,
błyskawiczny w rozwiązywaniu, wystarczy pociągnąć za wolny koniec liny, aby całkowicie się
rozwiązał.
Opis
Jest to w zasadzie węzeł szotowy z zawleczką
Wiązanie
Przez pętlę przekładam linkę którą obwiązujemy pętlę dookoła. Następnie linkę przeplatamy pod wierzchnią linką ale
tak, aby końcówka nie przeszła pod nią tylko została po tej samej stronie.
Zastosowanie
Przymocowanie linki lub cienkiego sznurka do liny lub pętli z możliwością szybkiego rozwiązania węzła.
Uwagi
Węzeł nie jest bardzo mocny ale tak jak w przypadku węzła bramszotowego

REFOWY
Stosowany do łączenia dwóch lin o zbliżonych średnicach w wypadku potrzeby szybkiego zwolnienia
połączenia. Typowe zastosowanie znajduje przy wiązaniu refsejzingów w czasie refowania żagli. Węzeł
ten wiąże się podobnie jak płaski z tym, że jeden koniec liny przeciągnięty jest przez pętlę podwójnie.
Węzła nie należy stosować przy linach narażonych na szarpanie.
Jak wskazuje nazwa, węzeł przydatny przy wiązaniu refsejzingów… ale tak uczą szkoleniowcy tylko w Polsce. Na
świecie jako węzeł o w/w zastosowaniu występuje węzeł płaski znacznie bardziej pewny niż refowy.
Niby łatwy do rozwiązania ale niestety nie tylko dla żeglarza ale i w warunkach gorszej pogody także dla wiatru…
Nie polecamy! Naucz się go tylko na egzamin :)

Używany do zawiązywania linki na linie lub
przedmiocie o większej średnicy lub
obwodzie. Typowe zastosowanie to wiązanie
wyblinek na wantach. Węzeł mocno się
trzyma, po obciążeniu i namoknięciu trudno
się rozwiązuje, pracując na szarpanie
przeciera linę - dlatego nie należy go używać
do cumowania.
- Dawniej w erze żaglowców, używany do wiązania
drablinek
- Obciążony i mokry węzeł może czasem
przysporzyć trudności przy rozwiązywaniu
- Nie wiąż wyblinki na linie która jest cieńsza od
liny z której zawiązałeś wyblinkę!
- Podstawowy węzeł powinien być wiązany z
zamkniętymi oczyma i na kilka sposobów

WYBLINKA

- Zastosowanie:
1. mocowanie liny na palu, pierścieniu, innej linie
2. prowizoryczne dowiązanie liny w każdym
umożliwiającym założenie liny miejscu
3. węzeł wyjściowy do wiązania wielu innych
węzłów (znajdziecie je kiedyś na stronie :)
4. wiązanie szczebli linowych na wantach
5. cumowanie lżejszych jachtów

PÓŁSZTYK
Służy najczęściej do zabezpieczenia innych węzłów używanych do cumowania. Uwaga - nie
należy cumować przy pomocy półsztyku.
- Pojedynczy półsztyk rozwiązuje się łatwo zwłaszcza na pracującej linie, słaby węzeł pod
obciążeniem.
- Zastosowanie:
1. doraźne podwieszenie przedmiotu lub prowizoryczne zacumowanie lekkiego jachtu na
płyciźnie
2. element konstrukcyjny kilku innych dobrych i sprawdzonych węzłów

SZTYK
Jest najprostszym węzłem używanym do cumowania na palu lub do pierścienia. Znajduje
zastosowanie również przy zakańczaniu innych węzłów do cumowania. Prawidłowo związany po
zbliżeniu dwóch przechwytów do siebie tworzy wyblinkę założoną na linie pracującej.

Dobry węzeł na pracujących linach (cumy), elastyczny – tłumi szarpnięcia
- Ślizga się zawiązany na palu lub innym gładkim, pionowym elemencie
- Zastosowanie:
1. węzeł cumowy do cumowania lekkich łodzi i jachtów
2. łatwe i szybkie zabezpieczenie węzłów których końcówki lin muszą być mocowane

CUMOWY
Węzeł służy do cumowania na palu i do pierścienia. Węzeł zapewnia mocny chwyt, nie ślizga
się i nie zaciska. Podwójny chwyt pala czy pierścienia chroni linę od przecierania się.

KNAGOWY
Węzeł knagowy znajduje zastosowanie przy
mocowaniu: szotów, fałów, cum na knadze,
podwójnym polerze lub kołku. Prawidłowo węzeł
knagowy rozpoczyna się od owinięcia liny raz
dookoła trzonu knagi, następnie należy linę
mocować krzyżowo na ramionach knagi
dwukrotnie. Zakończenie węzła polega na
przełożeniu liny pod ostatnie skrzyżowanie i
zaciśnięcie, tak aby lina trzymała się węzła.

ŻEGLARSKI
Węzeł służy do cumowania na palu i do pierścienia. Węzeł zapewnia mocny chwyt, nie ślizga się
i nie zaciska. Podwójny chwyt pala czy pierścienia chroni linę od przecierania się.
- Kolejny węzeł sprawdzony przez wieki żeglugi, mocny nie zaciskający się.
- Radzimy wzmocnić konstrukcję przez dodanie jednego lub dwóch półsztyków
- Zastosowanie:
1. cumowanie do pierścienia lub do pala
2. mocowanie liny na oczku, uchu
3. polecany przez J. Saleckiego nawet jako węzeł liny kotwicznej po dodatkowym założeniu opaski na koniec
półsztyku (zobacz jak ja wykonać w dziale „zadbaj o linę”)

RYBACKI
Jest dobrym węzłem do cumowania, może być użyty do wiązania liny do: kotwicy, wiadra, sondy,
ciężarka rzutkowego itp.
Wiąż nim liny znajdujące się w wodzie – nawet mokry węzeł da się stosunkowo łatwo rozwiązać.
Mocny i nie zaciskający się węzeł, wart stosowania
- Zastosowanie:
1. cumowanie do pierścienia
2. wiązanie linki sondy
3. do pałąka wiadra
4. do połączenia liny holu z uchem na lince rzutki

RATOWNICZY
Węzeł używany jest bardzo często, a umiejętność sprawnego wiązania obowiązuje każdego żeglarza.
Za jego pomocą robi się na końcu liny oko do cumowania, może być użyty do połączenia dwu lin.
Typowe zastosowanie to - zabezpieczanie człowieka w trudnych warunkach pracy na pokładzie, za
burtą, lub na wysokości. Pętla tego węzła nie zaciska się, nawet przy dużym obciążeniu.
- Historycznie jest to węzeł nokgordingów żagli rejowych na przednich masztach dużych żaglowców
- Węzeł mocny, uniwersalny. Umiejętność jego wiązania jest egzekwowana na egzaminie na stopnie żeglarskie.
- Zastosowanie:
1. odpowiednio do zadań jako węzła uniwersalnego
2. ucho na linie cumowniczej
3. łączenie dwóch lin

Info...

ZWIĄZ WANTOWY
Służy do łączenia dwóch lin o różnych średnicach, wytrzymuje duże obciążenie. Węzeł można
zastosować do awaryjnej naprawy wanty, przy pomocy dodatkowego odcinka stalówki, wiąże się
dwa węzły. Jeżeli wanta ma zapas na długości, wiąże się jeden węzeł łącznikowy. Po wykonaniu
węzła wantę trzeba wybrać ściągaczem. Ze względu na złą pracę linstalowych, gdy są zagięte na
małych promieniach, węzła nie należy stosować na stałe. Węzeł nadaje się przede wszystkim do
stosowania na linach włókiennych.
- Łatwy do wykonania i dlatego najpopularniejszy w grupie związów choć istnieje wiele pewniejszych.
- Podobno używany powszechnie przez wędkarzy…
- Węzeł dosyć nieporęczny gdyż rozwiązanie zaciśniętych supłów może być trudne
- Zastosowanie:
1. do łaczenia lin miękkich miękkich identycznej lub podobnej średnicy
2. doraźna i tylko na możliwie krótki okres użytkowania naprawa wanty z użyciem dodatkowej stalówki

HOLOWNICZY

KOTWICZNY

ROŻKOWY

Nie wiąż na linach o różnych średnicach, może się wtedy rozwiązaćZastosowanie:
1. wiązanie szota lub kontraszota do rogu szotowego żagla
2. wiązanie dwóch niezbyt obciążonych lin o podobnych średnicach

Węzeł b. mocny. Gdy jest już zaciśnięty solidnie po sezonie jest trudny do
rozwiązania (w konstrukcji występuje supeł na biegowej części liny,
właściwości supła w dziale „podstawowe”) .
- J. Salecki podaje ciekawostkę, że u nas wiąże się ten węzeł jako
kotwiczny, natomiast na świecie używany jest przede wszystkim do
wiązania liny holowniczej na haku i … pierścieniach konnych przyczep
transportowych :)
- Zastosowanie:
1. klasyczny węzeł wiązany na pierścieniu trzonu kotwicy
2. b.dobry węzeł na duży hak

Jeśli nie umiesz tego węzła, usłyszysz w końcu na którymś rejsie stare
żeglarskie porzekadło : „tylko pała puszcza fała!!!” które to powiedzenie
bardzo dosłownie oceni Twoje zdolności żeglarskie :)
- Zastosowanie:
1. zabezpieczenie fałów przed wyszorowaniem z bloku topowego lub
powędrowaniem w kierunku topu masztu
2. tymczasowe przytrzymanie liny na drugiej linie

KRZYŻOWY

Opis
Węzeł pośredni między węzłem prostym i płaskim
Wiązanie
Na jednej linie wykonać pętlę ze skrzyżowanymi linkami. Drugą linkę przepleść przez oczko,
a następnie założyć za skrzyżowanie linki pierwszej i z powrotem przepleść przez oczko.
Zastosowanie
Można za jego pomocą łączyć dwie linki.
Uwagi
Węzeł nie jest bardzo wytrzymały. Przy silnych obciążeniach lepiej użyć węzła krzyżowego
podwójnego - czyli holowniczego

KRZYŻOWY
wielokrotny

Opis
Węzeł pochodny od węzła krzyżowego i holowniczego. Jest to cała rodzina węzłów
Wiązanie
Najprościej jest zawiązać węzeł krzyżowy a następnie wyciągając jedną a potem drugą linkę
oplatać dowolną ilość razy skrzyżowanie linki przeciwnej. Na końcu węzeł zaciągnąć.
Zastosowanie
W przypadku jednej, ew. dwóch pętli węzeł dobrze pracuje. W przypadku większej ich ilości
stanowi raczej element ozdobny.

HOLOWNICZY
II

Opis
Węzeł holowniczy jest formą węzła krzyżowego i inaczej nazywany jest krzyżowy podwójny
Wiązanie
Na jednej lince tworzymy pętlę ze skrzyżowanymi linkami. Drugą linę przeplatamy przez tą
pętlę, 2 razy zawijamy za skrzyżowanie i z powrotem przeplatamy przez pętlę
Zastosowanie
Solidne połączenie dwóch lin
Uwagi
Istnieją dalsze - bardziej skomplikowane formy tego węzła - czyli węzły krzyżowe wielokrotne

WCZEP

1. mocowanie liny dowolnej średnicy na drzewcach (lub linach) pionowych i poziomych
2. w epoce wielkich żaglowców - jako stoper bardzo dobrze trzymający linę na drzewcach
pionowych, nie luzujący się przy braku obciążenia
3. z naszego doświadczenia - podczas rozwieszania tentu - przywiązanie linek do achtersztagu
i relingu

Węzeł prosty do wykonania. Zaciśniety trzyma bardzo dobrze. W miarę łatwy do
rozwiazania. Konstrukcja oparta na pierwszej fazie wiązania wyblinki.

GORDINGOWY

PROSTY

JAPOŃSKI

Zastosowanie: 1.łączenie szota z uchem rogu szotowego grota 2.wiązanie gordingów do
żagli rejowych (GORDING - ang.buntline; lina łącząca lik dolny żagla rejowego z reją.
Wybranie gordingów powoduje przyciągnięcie żagla do rei, ułatwiające zwijanie żagli
rejowych), 3.połączenie liny z pierścieniem , kauszą lub pętlą.

- Bardzo łatwo popełnić błąd przy wiązaniu co skutkuje powstaniem kilku niebezpiecznych
odmian które łatwo się rozwiązują
- Wiązany prawidłowo służy jako mocny i pewny węzeł do połączenia dwóch lin o różnych
średnicach .
- Końcówki wychodzące z węzła możemy dodatkowo zabezpieczyć półsztykami co wzmacnia
i zabezpiecza konstrukcję.

- Zaliczany do węzłów dekoracyjnych, mat i splotów. Szeroko rozpowszechniony na
jednostkach żaglowych Dalekiego Wschodu.
- Podstawa kilku innych skomplikowanych splotów
- Budzi ciekawość w porcie wśród zainteresowanych linologią…
- Zastosowanie:
1. połączenie dwóch lin dające wszystkie końce do wykorzystania przy średnich ich
obciążeniach.
2. węzeł dekoracyjny – poeksperymentuj z tym węzłem… ciekawe efekty uzyskane przez nas
już niedługo na stronie…

WĘZEŁ MYŚLIWSKI (ang. hunter's bend)

HUNTER

RATOWNICZY
(jedną ręką)

Węzeł służący do łączenia dwóch lin o jednakowej grubości. Jest szczególnie przydatny w
razie konieczności łączenia sztywnych i śliskich lin syntetycznych.
Na zdjęciach użyliśmy co prawda lin o nieco innych średnicach ale tylko po to aby lepiej
zobrazować metodę wiązania...

- Metoda do wykorzystania w sytuacjach, gdy lina jest blisko nas a możemy posłużyć się jedna
ręką
- Przedstawiony sposób wiązania zgodny z zasadą: „jedna ręka dla jachtu, jedna ręka dla
Ciebie”
- Przy wiązaniu pamiętaj aby chwycić końcówkę liny i nie wkładać całego nadgarstka w
tworzące się początkowo ucho.
Przy pracującej linie bardzo łatwo uwięzić nadgarstek nadgarstek w niedokończonym węźle.

Bardzo słaby, tymczasowy węzeł.

RZUTKOWY
I

RZUTKOWY
II

Opis

Wiązanie
Linę przepleść przez koluszko, opleść linkę i w powstałe oczko włożyć końcówkę liny
zostawiając zawleczkę
Zastosowanie
Tymczasowe - prowizoryczne przywiązanie linki do pętli, pierścienia, belki
Uwagi
Węzeł nie działa przy większych naciągach. Lepiej wtedy użyć innego rzutkowego węzła
(rzutkowy 2)
Opis
Szybki w tworzeniu tymczasowych węzłów.
Wiązanie
Linkę rzutkową przełożyć przez koluszko liny głównej. Na obu końcówkach utworzyć
pętle. Pętle na lince dłuższej skręcić bardziej i przełożyć przez nią pętlę z drugiego
krótszego odcinka.
Zastosowanie
Tymczasowe wiązanie linki do pętli na grubszej linie, pierścienia.
Uwagi
Węzeł trzyma do czasu napinania liny

PĘTLA
CHIŃSKA

CIĘŻAREK
RZUTKOWY

CIĘŻAREK
WISIOR

- Bezpieczny, mocny węzeł węzeł przy tym efektowny.
Można nim pozytywnie zaszpanować w porcie znajomością linologii.
- Zastosowanie:
uniwersalna pętla nie zaciskająca o walorach dekoracyjnych

- Jest rozbudowanym węzłem franciszkańskim (posiada więcej niż trzy oploty wokół
głównego trzonu węzła) często z nim niesłusznie utożsamianym
- Zastosowanie:
1. ciężarek na końcu rzutki
2. węzeł dekoracyjny wieńczący kocówki lin w splotach
3. duży, stały stoper

- Mocny, zaciśnięty jest trudny do rozwiązania.
Jako węzeł stały – znakomity
- Zastosowanie:
1. ciężarek rzutki
2. Stały uchwyt na końcu liny.

SKRÓT
ŁAŃCUSZKOWY

SKRÓT
KOCI

SKRÓT
KOŃSKI
RZĄD

SKRÓT
SERIA
SUPŁÓW

- Łatwy i dlatego popularny ale trudny do rozwiązania gdy był
obciążony – na obu końcach występują supły (patrz właśc.
Supła w dziale „podstawowe”)
- Zastosowanie:
Skracanie w wybranym miejscu liny cienkiej lub średniej

- Solidny węzeł, który łatwo rozwiązać w razie potrzeby.
- Wygodny zwłaszcza na linach śliskich, grubych grubych mało
elastycznych
- Zastosowanie:
Skracanie w wybranym miejscu liny

- Nazwa stąd, że używany jest do wiązania końskich rzędów
- Mocny i pewny ale może się nieźle zacisnąć
- Dodatkowo daje wolna pętlę niezaciskającą się w miejscu skrótu
(można coś podwiesić).

- Dość barbarzyńska metoda skracania liny (nie licząc noża…) bo
poddane obciążeniu zaciskają się na dobre
- Zastosowanie:
1. jako sztuczka w wiązaniu serii supłów (metoda do obmyślenia
samemu:)
2. na linie do wspinania jako oparcie dla rąk i nóg
3. na fale płetwy sterowej lekkich jachtów jako seria stoperów
regulujących głębokość zanurzenia płetwy

I n f o ....

Niektóre strony www w tym temacie:
www.marjer.skip.pl/wezly
www.tramp.lift.net.pl
www.wezly.prv.pl
wezly.webpark.pl
miniportal.harcerski.pl/wezly.html
www.nurkomania.pl/nurkowanie_wezly.htm
www.jacht.com.pl/wezly
www.geocities.com/Colosseum/Loge/8220/wezly.htm
www.wspinanie.pl/serwis/200402/17wezly.php
www.zegluj.net/articles.php?id
www.obozy-zeglarskie.pl/wezly_zeglarskie.php
www.zaglowce.ow.pl/szkutnictwo/wezly/cumowe.html

zebrał i opracował: RG
animacje wykonał: Marek Słaboń (www.tramp.lift.net.pl)


Slide 5

Poradnik dla harcerzy
10 Środowiskowego Szczepu Harcerskiego „ANTYDES”

Węzły 1 - 9

kliknij na interesujący Cię węzeł

Info...

Węzły 10 - 17

Węzły 18 - 38

Węzły 10 - 17

kliknij na interesujący Cię węzeł

Info...

Węzły 1 - 9

Węzły 18 - 38

Węzły 18 - 38

HOLOWNICZY

KOTWICZNY

ROŻKOWY

KRZYŻOWY

KRZYŻOWY
wielokrotny

HOLOWNICZY
II

WCZEP

GORDINGOWY

PROSTY

JAPOŃSKI

HUNTER

RATOWNICZY
(jedną ręką)

RZUTKOWY I

RZUTKOWY II

PĘTLA
CHIŃSKA

CIĘŻAREK
RZUTKOWT

CIĘŻAREK
WISIOR

SKRÓT
ŁAŃCUSZKOWY

SKRÓT KOCI

SKRÓT
KOŃSKI RZĄD

SUPEŁ
Jest on stosowany jako stoper, zgrubienie liny, które zabezpiecza przed wysunięciem się liny z bloku lub
kipy. Często ma zastosowanie na fale miecza lub płetwy sterowej na jachtach mieczowych. Szereg supłów
na fale pozwala utrzymać miecz lub płetwę sterową na pożądanej głębokości zanurzenia. Węzeł ten jednak,
gdy jest rzadko rozwiązywany i działa na niego duże obciążenie, mocno się zaciska i jest trudny do
rozwiązania.
- Węzeł może być wiązany jako „prawy” lub „lewy”.
- Zastosowanie:
1. element konstrukcyjny w wielu innych węzłach;
2. zgrubienie na końcu liny (nie polecamy, zaciska się mocno i potem bez marszpikla a nawet noża się nie obejdzie)
3. zgrubienie na końcu cienkiej liny ułatwiające uchwycenie i zabezpieczające przed wyśliźnięciem (np. linka od wiadra)
- Wykorzystywanie supła nie najlepiej świadczy o znajomości prac bosmańskich…

PŁASKI
Znajduje zastosowanie przy łączeniu lin o zbliżonych średnicach. Nie należy stosować przy
silnym obciążeniu, gdyż zaciska się i jest trudny do rozwiązania, niszczy linę. Jeżeli liny są bardzo
sztywne lub śliskie (np. zatłuszczone i zmoczone) nie można mieć pewności, że nie rozwiąże się pod
dużym obciążeniem, zwłaszcza jeżeli jedna z nich jest cieńsza.
Szeroko rozpowszechniony węzeł wśród żeglarzy choć nie jest taki mocny i pewny jak by się mogło wydawać.
Częste błędy przy wiązaniu powodują powstanie węzła „babskiego” który jest bardzo niepewny i rozwiązuje się w
najmniej oczekiwanej chwili.
- Zastosowanie:
1. łączenie dwóch lin o podobnych średnicach i niezbyt obciążonych
2. węzeł refsejzingów
3. element innych węzłów

BABSKI
Nie zaleca się do stosowania. Nieprawidłowo zawiązany węzeł płaski nazwano
"babskim". Węzeł ten jest niepewny w pracy i trudny do rozwiązania po zaciśnięciu.
Opis
Formalnie jest to węzeł choć w zasadzie nieskuteczny. Zaciska się, nie trzyma mocno.
Wiązanie
Powstaje gdy pomyli się wiązanie węzła prostego. Rozpoznaje się go po tym, że nie jest
symetryczny
Zastosowanie
Brak

ÓSEMKA
Spełnia funkcje bardzo podobne jak supeł, czyli jako zgrubienie liny zabezpieczające przed
wysunięciem się jej z bloku lub kipy. Węzeł ten używany jest szczególnie na końcach szotów.
- Węzeł znany już w starożytności przez ówczesnych żeglarzy co podkreśla jego zalety jako węzła w miarę
łatwego do rozwiązania po zaciśnięciu.
- Zastosowanie:
jako zgrubienie na końcu fałów lub szotów, zabezpieczające je przed wyszorowaniem z bloków, kip i stoperów
pokładowych

SZOTOWY
Dobrze nadaje się do wiązania lin o niejednakowej grubości. Nie należy stosować przy linach
mocno obciążonych, narażonych na szarpanie i o gładkich, śliskich powierzchniach.
Wiązany z dwóch lin śliskich lub o różnych średnicach jest niezbyt pewny
- Zastosowanie:
1. wiązanie szota lub kontraszota do rogu szotowego żagla
2. wiązanie dwóch niezbyt obciążonych lin o zbliżonych średnicach

BRAMSZOTOWY
Dobrze nadaje się do wiązania lin o niejednakowej grubości. Jest on pewniejszy w pracy niż
węzeł szotowy, może przenosić większe obciążenia, jest też odporny na szarpanie.
- Bramszotowym wielorybnicy wiązali liny do drzewców harpunów
- Znacznie pewniejszy niż szotowy, wiązać na linie uformowanej w hak
- Zastosowanie:
jak węzła szotowego przy linach poddawanych większym obciążeniom
Opis
Węzeł pochodny węzła szotowego. Inaczej szotowy podwójny
Wiązanie
Tak jak węzeł szotowy z tym że podczas oplatania pętli należy to wykonać dwa

FLAGOWY
Węzeł używany do wiązania flag, oraz bander nie mających chomątek i klamer. Łatwy do wiązania,
błyskawiczny w rozwiązywaniu, wystarczy pociągnąć za wolny koniec liny, aby całkowicie się
rozwiązał.
Opis
Jest to w zasadzie węzeł szotowy z zawleczką
Wiązanie
Przez pętlę przekładam linkę którą obwiązujemy pętlę dookoła. Następnie linkę przeplatamy pod wierzchnią linką ale
tak, aby końcówka nie przeszła pod nią tylko została po tej samej stronie.
Zastosowanie
Przymocowanie linki lub cienkiego sznurka do liny lub pętli z możliwością szybkiego rozwiązania węzła.
Uwagi
Węzeł nie jest bardzo mocny ale tak jak w przypadku węzła bramszotowego

REFOWY
Stosowany do łączenia dwóch lin o zbliżonych średnicach w wypadku potrzeby szybkiego zwolnienia
połączenia. Typowe zastosowanie znajduje przy wiązaniu refsejzingów w czasie refowania żagli. Węzeł
ten wiąże się podobnie jak płaski z tym, że jeden koniec liny przeciągnięty jest przez pętlę podwójnie.
Węzła nie należy stosować przy linach narażonych na szarpanie.
Jak wskazuje nazwa, węzeł przydatny przy wiązaniu refsejzingów… ale tak uczą szkoleniowcy tylko w Polsce. Na
świecie jako węzeł o w/w zastosowaniu występuje węzeł płaski znacznie bardziej pewny niż refowy.
Niby łatwy do rozwiązania ale niestety nie tylko dla żeglarza ale i w warunkach gorszej pogody także dla wiatru…
Nie polecamy! Naucz się go tylko na egzamin :)

Używany do zawiązywania linki na linie lub
przedmiocie o większej średnicy lub
obwodzie. Typowe zastosowanie to wiązanie
wyblinek na wantach. Węzeł mocno się
trzyma, po obciążeniu i namoknięciu trudno
się rozwiązuje, pracując na szarpanie
przeciera linę - dlatego nie należy go używać
do cumowania.
- Dawniej w erze żaglowców, używany do wiązania
drablinek
- Obciążony i mokry węzeł może czasem
przysporzyć trudności przy rozwiązywaniu
- Nie wiąż wyblinki na linie która jest cieńsza od
liny z której zawiązałeś wyblinkę!
- Podstawowy węzeł powinien być wiązany z
zamkniętymi oczyma i na kilka sposobów

WYBLINKA

- Zastosowanie:
1. mocowanie liny na palu, pierścieniu, innej linie
2. prowizoryczne dowiązanie liny w każdym
umożliwiającym założenie liny miejscu
3. węzeł wyjściowy do wiązania wielu innych
węzłów (znajdziecie je kiedyś na stronie :)
4. wiązanie szczebli linowych na wantach
5. cumowanie lżejszych jachtów

PÓŁSZTYK
Służy najczęściej do zabezpieczenia innych węzłów używanych do cumowania. Uwaga - nie
należy cumować przy pomocy półsztyku.
- Pojedynczy półsztyk rozwiązuje się łatwo zwłaszcza na pracującej linie, słaby węzeł pod
obciążeniem.
- Zastosowanie:
1. doraźne podwieszenie przedmiotu lub prowizoryczne zacumowanie lekkiego jachtu na
płyciźnie
2. element konstrukcyjny kilku innych dobrych i sprawdzonych węzłów

SZTYK
Jest najprostszym węzłem używanym do cumowania na palu lub do pierścienia. Znajduje
zastosowanie również przy zakańczaniu innych węzłów do cumowania. Prawidłowo związany po
zbliżeniu dwóch przechwytów do siebie tworzy wyblinkę założoną na linie pracującej.

Dobry węzeł na pracujących linach (cumy), elastyczny – tłumi szarpnięcia
- Ślizga się zawiązany na palu lub innym gładkim, pionowym elemencie
- Zastosowanie:
1. węzeł cumowy do cumowania lekkich łodzi i jachtów
2. łatwe i szybkie zabezpieczenie węzłów których końcówki lin muszą być mocowane

CUMOWY
Węzeł służy do cumowania na palu i do pierścienia. Węzeł zapewnia mocny chwyt, nie ślizga
się i nie zaciska. Podwójny chwyt pala czy pierścienia chroni linę od przecierania się.

KNAGOWY
Węzeł knagowy znajduje zastosowanie przy
mocowaniu: szotów, fałów, cum na knadze,
podwójnym polerze lub kołku. Prawidłowo węzeł
knagowy rozpoczyna się od owinięcia liny raz
dookoła trzonu knagi, następnie należy linę
mocować krzyżowo na ramionach knagi
dwukrotnie. Zakończenie węzła polega na
przełożeniu liny pod ostatnie skrzyżowanie i
zaciśnięcie, tak aby lina trzymała się węzła.

ŻEGLARSKI
Węzeł służy do cumowania na palu i do pierścienia. Węzeł zapewnia mocny chwyt, nie ślizga się
i nie zaciska. Podwójny chwyt pala czy pierścienia chroni linę od przecierania się.
- Kolejny węzeł sprawdzony przez wieki żeglugi, mocny nie zaciskający się.
- Radzimy wzmocnić konstrukcję przez dodanie jednego lub dwóch półsztyków
- Zastosowanie:
1. cumowanie do pierścienia lub do pala
2. mocowanie liny na oczku, uchu
3. polecany przez J. Saleckiego nawet jako węzeł liny kotwicznej po dodatkowym założeniu opaski na koniec
półsztyku (zobacz jak ja wykonać w dziale „zadbaj o linę”)

RYBACKI
Jest dobrym węzłem do cumowania, może być użyty do wiązania liny do: kotwicy, wiadra, sondy,
ciężarka rzutkowego itp.
Wiąż nim liny znajdujące się w wodzie – nawet mokry węzeł da się stosunkowo łatwo rozwiązać.
Mocny i nie zaciskający się węzeł, wart stosowania
- Zastosowanie:
1. cumowanie do pierścienia
2. wiązanie linki sondy
3. do pałąka wiadra
4. do połączenia liny holu z uchem na lince rzutki

RATOWNICZY
Węzeł używany jest bardzo często, a umiejętność sprawnego wiązania obowiązuje każdego żeglarza.
Za jego pomocą robi się na końcu liny oko do cumowania, może być użyty do połączenia dwu lin.
Typowe zastosowanie to - zabezpieczanie człowieka w trudnych warunkach pracy na pokładzie, za
burtą, lub na wysokości. Pętla tego węzła nie zaciska się, nawet przy dużym obciążeniu.
- Historycznie jest to węzeł nokgordingów żagli rejowych na przednich masztach dużych żaglowców
- Węzeł mocny, uniwersalny. Umiejętność jego wiązania jest egzekwowana na egzaminie na stopnie żeglarskie.
- Zastosowanie:
1. odpowiednio do zadań jako węzła uniwersalnego
2. ucho na linie cumowniczej
3. łączenie dwóch lin

Info...

ZWIĄZ WANTOWY
Służy do łączenia dwóch lin o różnych średnicach, wytrzymuje duże obciążenie. Węzeł można
zastosować do awaryjnej naprawy wanty, przy pomocy dodatkowego odcinka stalówki, wiąże się
dwa węzły. Jeżeli wanta ma zapas na długości, wiąże się jeden węzeł łącznikowy. Po wykonaniu
węzła wantę trzeba wybrać ściągaczem. Ze względu na złą pracę linstalowych, gdy są zagięte na
małych promieniach, węzła nie należy stosować na stałe. Węzeł nadaje się przede wszystkim do
stosowania na linach włókiennych.
- Łatwy do wykonania i dlatego najpopularniejszy w grupie związów choć istnieje wiele pewniejszych.
- Podobno używany powszechnie przez wędkarzy…
- Węzeł dosyć nieporęczny gdyż rozwiązanie zaciśniętych supłów może być trudne
- Zastosowanie:
1. do łaczenia lin miękkich miękkich identycznej lub podobnej średnicy
2. doraźna i tylko na możliwie krótki okres użytkowania naprawa wanty z użyciem dodatkowej stalówki

HOLOWNICZY

KOTWICZNY

ROŻKOWY

Nie wiąż na linach o różnych średnicach, może się wtedy rozwiązaćZastosowanie:
1. wiązanie szota lub kontraszota do rogu szotowego żagla
2. wiązanie dwóch niezbyt obciążonych lin o podobnych średnicach

Węzeł b. mocny. Gdy jest już zaciśnięty solidnie po sezonie jest trudny do
rozwiązania (w konstrukcji występuje supeł na biegowej części liny,
właściwości supła w dziale „podstawowe”) .
- J. Salecki podaje ciekawostkę, że u nas wiąże się ten węzeł jako
kotwiczny, natomiast na świecie używany jest przede wszystkim do
wiązania liny holowniczej na haku i … pierścieniach konnych przyczep
transportowych :)
- Zastosowanie:
1. klasyczny węzeł wiązany na pierścieniu trzonu kotwicy
2. b.dobry węzeł na duży hak

Jeśli nie umiesz tego węzła, usłyszysz w końcu na którymś rejsie stare
żeglarskie porzekadło : „tylko pała puszcza fała!!!” które to powiedzenie
bardzo dosłownie oceni Twoje zdolności żeglarskie :)
- Zastosowanie:
1. zabezpieczenie fałów przed wyszorowaniem z bloku topowego lub
powędrowaniem w kierunku topu masztu
2. tymczasowe przytrzymanie liny na drugiej linie

KRZYŻOWY

Opis
Węzeł pośredni między węzłem prostym i płaskim
Wiązanie
Na jednej linie wykonać pętlę ze skrzyżowanymi linkami. Drugą linkę przepleść przez oczko,
a następnie założyć za skrzyżowanie linki pierwszej i z powrotem przepleść przez oczko.
Zastosowanie
Można za jego pomocą łączyć dwie linki.
Uwagi
Węzeł nie jest bardzo wytrzymały. Przy silnych obciążeniach lepiej użyć węzła krzyżowego
podwójnego - czyli holowniczego

KRZYŻOWY
wielokrotny

Opis
Węzeł pochodny od węzła krzyżowego i holowniczego. Jest to cała rodzina węzłów
Wiązanie
Najprościej jest zawiązać węzeł krzyżowy a następnie wyciągając jedną a potem drugą linkę
oplatać dowolną ilość razy skrzyżowanie linki przeciwnej. Na końcu węzeł zaciągnąć.
Zastosowanie
W przypadku jednej, ew. dwóch pętli węzeł dobrze pracuje. W przypadku większej ich ilości
stanowi raczej element ozdobny.

HOLOWNICZY
II

Opis
Węzeł holowniczy jest formą węzła krzyżowego i inaczej nazywany jest krzyżowy podwójny
Wiązanie
Na jednej lince tworzymy pętlę ze skrzyżowanymi linkami. Drugą linę przeplatamy przez tą
pętlę, 2 razy zawijamy za skrzyżowanie i z powrotem przeplatamy przez pętlę
Zastosowanie
Solidne połączenie dwóch lin
Uwagi
Istnieją dalsze - bardziej skomplikowane formy tego węzła - czyli węzły krzyżowe wielokrotne

WCZEP

1. mocowanie liny dowolnej średnicy na drzewcach (lub linach) pionowych i poziomych
2. w epoce wielkich żaglowców - jako stoper bardzo dobrze trzymający linę na drzewcach
pionowych, nie luzujący się przy braku obciążenia
3. z naszego doświadczenia - podczas rozwieszania tentu - przywiązanie linek do achtersztagu
i relingu

Węzeł prosty do wykonania. Zaciśniety trzyma bardzo dobrze. W miarę łatwy do
rozwiazania. Konstrukcja oparta na pierwszej fazie wiązania wyblinki.

GORDINGOWY

PROSTY

JAPOŃSKI

Zastosowanie: 1.łączenie szota z uchem rogu szotowego grota 2.wiązanie gordingów do
żagli rejowych (GORDING - ang.buntline; lina łącząca lik dolny żagla rejowego z reją.
Wybranie gordingów powoduje przyciągnięcie żagla do rei, ułatwiające zwijanie żagli
rejowych), 3.połączenie liny z pierścieniem , kauszą lub pętlą.

- Bardzo łatwo popełnić błąd przy wiązaniu co skutkuje powstaniem kilku niebezpiecznych
odmian które łatwo się rozwiązują
- Wiązany prawidłowo służy jako mocny i pewny węzeł do połączenia dwóch lin o różnych
średnicach .
- Końcówki wychodzące z węzła możemy dodatkowo zabezpieczyć półsztykami co wzmacnia
i zabezpiecza konstrukcję.

- Zaliczany do węzłów dekoracyjnych, mat i splotów. Szeroko rozpowszechniony na
jednostkach żaglowych Dalekiego Wschodu.
- Podstawa kilku innych skomplikowanych splotów
- Budzi ciekawość w porcie wśród zainteresowanych linologią…
- Zastosowanie:
1. połączenie dwóch lin dające wszystkie końce do wykorzystania przy średnich ich
obciążeniach.
2. węzeł dekoracyjny – poeksperymentuj z tym węzłem… ciekawe efekty uzyskane przez nas
już niedługo na stronie…

WĘZEŁ MYŚLIWSKI (ang. hunter's bend)

HUNTER

RATOWNICZY
(jedną ręką)

Węzeł służący do łączenia dwóch lin o jednakowej grubości. Jest szczególnie przydatny w
razie konieczności łączenia sztywnych i śliskich lin syntetycznych.
Na zdjęciach użyliśmy co prawda lin o nieco innych średnicach ale tylko po to aby lepiej
zobrazować metodę wiązania...

- Metoda do wykorzystania w sytuacjach, gdy lina jest blisko nas a możemy posłużyć się jedna
ręką
- Przedstawiony sposób wiązania zgodny z zasadą: „jedna ręka dla jachtu, jedna ręka dla
Ciebie”
- Przy wiązaniu pamiętaj aby chwycić końcówkę liny i nie wkładać całego nadgarstka w
tworzące się początkowo ucho.
Przy pracującej linie bardzo łatwo uwięzić nadgarstek nadgarstek w niedokończonym węźle.

Bardzo słaby, tymczasowy węzeł.

RZUTKOWY
I

RZUTKOWY
II

Opis

Wiązanie
Linę przepleść przez koluszko, opleść linkę i w powstałe oczko włożyć końcówkę liny
zostawiając zawleczkę
Zastosowanie
Tymczasowe - prowizoryczne przywiązanie linki do pętli, pierścienia, belki
Uwagi
Węzeł nie działa przy większych naciągach. Lepiej wtedy użyć innego rzutkowego węzła
(rzutkowy 2)
Opis
Szybki w tworzeniu tymczasowych węzłów.
Wiązanie
Linkę rzutkową przełożyć przez koluszko liny głównej. Na obu końcówkach utworzyć
pętle. Pętle na lince dłuższej skręcić bardziej i przełożyć przez nią pętlę z drugiego
krótszego odcinka.
Zastosowanie
Tymczasowe wiązanie linki do pętli na grubszej linie, pierścienia.
Uwagi
Węzeł trzyma do czasu napinania liny

PĘTLA
CHIŃSKA

CIĘŻAREK
RZUTKOWY

CIĘŻAREK
WISIOR

- Bezpieczny, mocny węzeł węzeł przy tym efektowny.
Można nim pozytywnie zaszpanować w porcie znajomością linologii.
- Zastosowanie:
uniwersalna pętla nie zaciskająca o walorach dekoracyjnych

- Jest rozbudowanym węzłem franciszkańskim (posiada więcej niż trzy oploty wokół
głównego trzonu węzła) często z nim niesłusznie utożsamianym
- Zastosowanie:
1. ciężarek na końcu rzutki
2. węzeł dekoracyjny wieńczący kocówki lin w splotach
3. duży, stały stoper

- Mocny, zaciśnięty jest trudny do rozwiązania.
Jako węzeł stały – znakomity
- Zastosowanie:
1. ciężarek rzutki
2. Stały uchwyt na końcu liny.

SKRÓT
ŁAŃCUSZKOWY

SKRÓT
KOCI

SKRÓT
KOŃSKI
RZĄD

SKRÓT
SERIA
SUPŁÓW

- Łatwy i dlatego popularny ale trudny do rozwiązania gdy był
obciążony – na obu końcach występują supły (patrz właśc.
Supła w dziale „podstawowe”)
- Zastosowanie:
Skracanie w wybranym miejscu liny cienkiej lub średniej

- Solidny węzeł, który łatwo rozwiązać w razie potrzeby.
- Wygodny zwłaszcza na linach śliskich, grubych grubych mało
elastycznych
- Zastosowanie:
Skracanie w wybranym miejscu liny

- Nazwa stąd, że używany jest do wiązania końskich rzędów
- Mocny i pewny ale może się nieźle zacisnąć
- Dodatkowo daje wolna pętlę niezaciskającą się w miejscu skrótu
(można coś podwiesić).

- Dość barbarzyńska metoda skracania liny (nie licząc noża…) bo
poddane obciążeniu zaciskają się na dobre
- Zastosowanie:
1. jako sztuczka w wiązaniu serii supłów (metoda do obmyślenia
samemu:)
2. na linie do wspinania jako oparcie dla rąk i nóg
3. na fale płetwy sterowej lekkich jachtów jako seria stoperów
regulujących głębokość zanurzenia płetwy

I n f o ....

Niektóre strony www w tym temacie:
www.marjer.skip.pl/wezly
www.tramp.lift.net.pl
www.wezly.prv.pl
wezly.webpark.pl
miniportal.harcerski.pl/wezly.html
www.nurkomania.pl/nurkowanie_wezly.htm
www.jacht.com.pl/wezly
www.geocities.com/Colosseum/Loge/8220/wezly.htm
www.wspinanie.pl/serwis/200402/17wezly.php
www.zegluj.net/articles.php?id
www.obozy-zeglarskie.pl/wezly_zeglarskie.php
www.zaglowce.ow.pl/szkutnictwo/wezly/cumowe.html

zebrał i opracował: RG
animacje wykonał: Marek Słaboń (www.tramp.lift.net.pl)


Slide 6

Poradnik dla harcerzy
10 Środowiskowego Szczepu Harcerskiego „ANTYDES”

Węzły 1 - 9

kliknij na interesujący Cię węzeł

Info...

Węzły 10 - 17

Węzły 18 - 38

Węzły 10 - 17

kliknij na interesujący Cię węzeł

Info...

Węzły 1 - 9

Węzły 18 - 38

Węzły 18 - 38

HOLOWNICZY

KOTWICZNY

ROŻKOWY

KRZYŻOWY

KRZYŻOWY
wielokrotny

HOLOWNICZY
II

WCZEP

GORDINGOWY

PROSTY

JAPOŃSKI

HUNTER

RATOWNICZY
(jedną ręką)

RZUTKOWY I

RZUTKOWY II

PĘTLA
CHIŃSKA

CIĘŻAREK
RZUTKOWT

CIĘŻAREK
WISIOR

SKRÓT
ŁAŃCUSZKOWY

SKRÓT KOCI

SKRÓT
KOŃSKI RZĄD

SUPEŁ
Jest on stosowany jako stoper, zgrubienie liny, które zabezpiecza przed wysunięciem się liny z bloku lub
kipy. Często ma zastosowanie na fale miecza lub płetwy sterowej na jachtach mieczowych. Szereg supłów
na fale pozwala utrzymać miecz lub płetwę sterową na pożądanej głębokości zanurzenia. Węzeł ten jednak,
gdy jest rzadko rozwiązywany i działa na niego duże obciążenie, mocno się zaciska i jest trudny do
rozwiązania.
- Węzeł może być wiązany jako „prawy” lub „lewy”.
- Zastosowanie:
1. element konstrukcyjny w wielu innych węzłach;
2. zgrubienie na końcu liny (nie polecamy, zaciska się mocno i potem bez marszpikla a nawet noża się nie obejdzie)
3. zgrubienie na końcu cienkiej liny ułatwiające uchwycenie i zabezpieczające przed wyśliźnięciem (np. linka od wiadra)
- Wykorzystywanie supła nie najlepiej świadczy o znajomości prac bosmańskich…

PŁASKI
Znajduje zastosowanie przy łączeniu lin o zbliżonych średnicach. Nie należy stosować przy
silnym obciążeniu, gdyż zaciska się i jest trudny do rozwiązania, niszczy linę. Jeżeli liny są bardzo
sztywne lub śliskie (np. zatłuszczone i zmoczone) nie można mieć pewności, że nie rozwiąże się pod
dużym obciążeniem, zwłaszcza jeżeli jedna z nich jest cieńsza.
Szeroko rozpowszechniony węzeł wśród żeglarzy choć nie jest taki mocny i pewny jak by się mogło wydawać.
Częste błędy przy wiązaniu powodują powstanie węzła „babskiego” który jest bardzo niepewny i rozwiązuje się w
najmniej oczekiwanej chwili.
- Zastosowanie:
1. łączenie dwóch lin o podobnych średnicach i niezbyt obciążonych
2. węzeł refsejzingów
3. element innych węzłów

BABSKI
Nie zaleca się do stosowania. Nieprawidłowo zawiązany węzeł płaski nazwano
"babskim". Węzeł ten jest niepewny w pracy i trudny do rozwiązania po zaciśnięciu.
Opis
Formalnie jest to węzeł choć w zasadzie nieskuteczny. Zaciska się, nie trzyma mocno.
Wiązanie
Powstaje gdy pomyli się wiązanie węzła prostego. Rozpoznaje się go po tym, że nie jest
symetryczny
Zastosowanie
Brak

ÓSEMKA
Spełnia funkcje bardzo podobne jak supeł, czyli jako zgrubienie liny zabezpieczające przed
wysunięciem się jej z bloku lub kipy. Węzeł ten używany jest szczególnie na końcach szotów.
- Węzeł znany już w starożytności przez ówczesnych żeglarzy co podkreśla jego zalety jako węzła w miarę
łatwego do rozwiązania po zaciśnięciu.
- Zastosowanie:
jako zgrubienie na końcu fałów lub szotów, zabezpieczające je przed wyszorowaniem z bloków, kip i stoperów
pokładowych

SZOTOWY
Dobrze nadaje się do wiązania lin o niejednakowej grubości. Nie należy stosować przy linach
mocno obciążonych, narażonych na szarpanie i o gładkich, śliskich powierzchniach.
Wiązany z dwóch lin śliskich lub o różnych średnicach jest niezbyt pewny
- Zastosowanie:
1. wiązanie szota lub kontraszota do rogu szotowego żagla
2. wiązanie dwóch niezbyt obciążonych lin o zbliżonych średnicach

BRAMSZOTOWY
Dobrze nadaje się do wiązania lin o niejednakowej grubości. Jest on pewniejszy w pracy niż
węzeł szotowy, może przenosić większe obciążenia, jest też odporny na szarpanie.
- Bramszotowym wielorybnicy wiązali liny do drzewców harpunów
- Znacznie pewniejszy niż szotowy, wiązać na linie uformowanej w hak
- Zastosowanie:
jak węzła szotowego przy linach poddawanych większym obciążeniom
Opis
Węzeł pochodny węzła szotowego. Inaczej szotowy podwójny
Wiązanie
Tak jak węzeł szotowy z tym że podczas oplatania pętli należy to wykonać dwa

FLAGOWY
Węzeł używany do wiązania flag, oraz bander nie mających chomątek i klamer. Łatwy do wiązania,
błyskawiczny w rozwiązywaniu, wystarczy pociągnąć za wolny koniec liny, aby całkowicie się
rozwiązał.
Opis
Jest to w zasadzie węzeł szotowy z zawleczką
Wiązanie
Przez pętlę przekładam linkę którą obwiązujemy pętlę dookoła. Następnie linkę przeplatamy pod wierzchnią linką ale
tak, aby końcówka nie przeszła pod nią tylko została po tej samej stronie.
Zastosowanie
Przymocowanie linki lub cienkiego sznurka do liny lub pętli z możliwością szybkiego rozwiązania węzła.
Uwagi
Węzeł nie jest bardzo mocny ale tak jak w przypadku węzła bramszotowego

REFOWY
Stosowany do łączenia dwóch lin o zbliżonych średnicach w wypadku potrzeby szybkiego zwolnienia
połączenia. Typowe zastosowanie znajduje przy wiązaniu refsejzingów w czasie refowania żagli. Węzeł
ten wiąże się podobnie jak płaski z tym, że jeden koniec liny przeciągnięty jest przez pętlę podwójnie.
Węzła nie należy stosować przy linach narażonych na szarpanie.
Jak wskazuje nazwa, węzeł przydatny przy wiązaniu refsejzingów… ale tak uczą szkoleniowcy tylko w Polsce. Na
świecie jako węzeł o w/w zastosowaniu występuje węzeł płaski znacznie bardziej pewny niż refowy.
Niby łatwy do rozwiązania ale niestety nie tylko dla żeglarza ale i w warunkach gorszej pogody także dla wiatru…
Nie polecamy! Naucz się go tylko na egzamin :)

Używany do zawiązywania linki na linie lub
przedmiocie o większej średnicy lub
obwodzie. Typowe zastosowanie to wiązanie
wyblinek na wantach. Węzeł mocno się
trzyma, po obciążeniu i namoknięciu trudno
się rozwiązuje, pracując na szarpanie
przeciera linę - dlatego nie należy go używać
do cumowania.
- Dawniej w erze żaglowców, używany do wiązania
drablinek
- Obciążony i mokry węzeł może czasem
przysporzyć trudności przy rozwiązywaniu
- Nie wiąż wyblinki na linie która jest cieńsza od
liny z której zawiązałeś wyblinkę!
- Podstawowy węzeł powinien być wiązany z
zamkniętymi oczyma i na kilka sposobów

WYBLINKA

- Zastosowanie:
1. mocowanie liny na palu, pierścieniu, innej linie
2. prowizoryczne dowiązanie liny w każdym
umożliwiającym założenie liny miejscu
3. węzeł wyjściowy do wiązania wielu innych
węzłów (znajdziecie je kiedyś na stronie :)
4. wiązanie szczebli linowych na wantach
5. cumowanie lżejszych jachtów

PÓŁSZTYK
Służy najczęściej do zabezpieczenia innych węzłów używanych do cumowania. Uwaga - nie
należy cumować przy pomocy półsztyku.
- Pojedynczy półsztyk rozwiązuje się łatwo zwłaszcza na pracującej linie, słaby węzeł pod
obciążeniem.
- Zastosowanie:
1. doraźne podwieszenie przedmiotu lub prowizoryczne zacumowanie lekkiego jachtu na
płyciźnie
2. element konstrukcyjny kilku innych dobrych i sprawdzonych węzłów

SZTYK
Jest najprostszym węzłem używanym do cumowania na palu lub do pierścienia. Znajduje
zastosowanie również przy zakańczaniu innych węzłów do cumowania. Prawidłowo związany po
zbliżeniu dwóch przechwytów do siebie tworzy wyblinkę założoną na linie pracującej.

Dobry węzeł na pracujących linach (cumy), elastyczny – tłumi szarpnięcia
- Ślizga się zawiązany na palu lub innym gładkim, pionowym elemencie
- Zastosowanie:
1. węzeł cumowy do cumowania lekkich łodzi i jachtów
2. łatwe i szybkie zabezpieczenie węzłów których końcówki lin muszą być mocowane

CUMOWY
Węzeł służy do cumowania na palu i do pierścienia. Węzeł zapewnia mocny chwyt, nie ślizga
się i nie zaciska. Podwójny chwyt pala czy pierścienia chroni linę od przecierania się.

KNAGOWY
Węzeł knagowy znajduje zastosowanie przy
mocowaniu: szotów, fałów, cum na knadze,
podwójnym polerze lub kołku. Prawidłowo węzeł
knagowy rozpoczyna się od owinięcia liny raz
dookoła trzonu knagi, następnie należy linę
mocować krzyżowo na ramionach knagi
dwukrotnie. Zakończenie węzła polega na
przełożeniu liny pod ostatnie skrzyżowanie i
zaciśnięcie, tak aby lina trzymała się węzła.

ŻEGLARSKI
Węzeł służy do cumowania na palu i do pierścienia. Węzeł zapewnia mocny chwyt, nie ślizga się
i nie zaciska. Podwójny chwyt pala czy pierścienia chroni linę od przecierania się.
- Kolejny węzeł sprawdzony przez wieki żeglugi, mocny nie zaciskający się.
- Radzimy wzmocnić konstrukcję przez dodanie jednego lub dwóch półsztyków
- Zastosowanie:
1. cumowanie do pierścienia lub do pala
2. mocowanie liny na oczku, uchu
3. polecany przez J. Saleckiego nawet jako węzeł liny kotwicznej po dodatkowym założeniu opaski na koniec
półsztyku (zobacz jak ja wykonać w dziale „zadbaj o linę”)

RYBACKI
Jest dobrym węzłem do cumowania, może być użyty do wiązania liny do: kotwicy, wiadra, sondy,
ciężarka rzutkowego itp.
Wiąż nim liny znajdujące się w wodzie – nawet mokry węzeł da się stosunkowo łatwo rozwiązać.
Mocny i nie zaciskający się węzeł, wart stosowania
- Zastosowanie:
1. cumowanie do pierścienia
2. wiązanie linki sondy
3. do pałąka wiadra
4. do połączenia liny holu z uchem na lince rzutki

RATOWNICZY
Węzeł używany jest bardzo często, a umiejętność sprawnego wiązania obowiązuje każdego żeglarza.
Za jego pomocą robi się na końcu liny oko do cumowania, może być użyty do połączenia dwu lin.
Typowe zastosowanie to - zabezpieczanie człowieka w trudnych warunkach pracy na pokładzie, za
burtą, lub na wysokości. Pętla tego węzła nie zaciska się, nawet przy dużym obciążeniu.
- Historycznie jest to węzeł nokgordingów żagli rejowych na przednich masztach dużych żaglowców
- Węzeł mocny, uniwersalny. Umiejętność jego wiązania jest egzekwowana na egzaminie na stopnie żeglarskie.
- Zastosowanie:
1. odpowiednio do zadań jako węzła uniwersalnego
2. ucho na linie cumowniczej
3. łączenie dwóch lin

Info...

ZWIĄZ WANTOWY
Służy do łączenia dwóch lin o różnych średnicach, wytrzymuje duże obciążenie. Węzeł można
zastosować do awaryjnej naprawy wanty, przy pomocy dodatkowego odcinka stalówki, wiąże się
dwa węzły. Jeżeli wanta ma zapas na długości, wiąże się jeden węzeł łącznikowy. Po wykonaniu
węzła wantę trzeba wybrać ściągaczem. Ze względu na złą pracę linstalowych, gdy są zagięte na
małych promieniach, węzła nie należy stosować na stałe. Węzeł nadaje się przede wszystkim do
stosowania na linach włókiennych.
- Łatwy do wykonania i dlatego najpopularniejszy w grupie związów choć istnieje wiele pewniejszych.
- Podobno używany powszechnie przez wędkarzy…
- Węzeł dosyć nieporęczny gdyż rozwiązanie zaciśniętych supłów może być trudne
- Zastosowanie:
1. do łaczenia lin miękkich miękkich identycznej lub podobnej średnicy
2. doraźna i tylko na możliwie krótki okres użytkowania naprawa wanty z użyciem dodatkowej stalówki

HOLOWNICZY

KOTWICZNY

ROŻKOWY

Nie wiąż na linach o różnych średnicach, może się wtedy rozwiązaćZastosowanie:
1. wiązanie szota lub kontraszota do rogu szotowego żagla
2. wiązanie dwóch niezbyt obciążonych lin o podobnych średnicach

Węzeł b. mocny. Gdy jest już zaciśnięty solidnie po sezonie jest trudny do
rozwiązania (w konstrukcji występuje supeł na biegowej części liny,
właściwości supła w dziale „podstawowe”) .
- J. Salecki podaje ciekawostkę, że u nas wiąże się ten węzeł jako
kotwiczny, natomiast na świecie używany jest przede wszystkim do
wiązania liny holowniczej na haku i … pierścieniach konnych przyczep
transportowych :)
- Zastosowanie:
1. klasyczny węzeł wiązany na pierścieniu trzonu kotwicy
2. b.dobry węzeł na duży hak

Jeśli nie umiesz tego węzła, usłyszysz w końcu na którymś rejsie stare
żeglarskie porzekadło : „tylko pała puszcza fała!!!” które to powiedzenie
bardzo dosłownie oceni Twoje zdolności żeglarskie :)
- Zastosowanie:
1. zabezpieczenie fałów przed wyszorowaniem z bloku topowego lub
powędrowaniem w kierunku topu masztu
2. tymczasowe przytrzymanie liny na drugiej linie

KRZYŻOWY

Opis
Węzeł pośredni między węzłem prostym i płaskim
Wiązanie
Na jednej linie wykonać pętlę ze skrzyżowanymi linkami. Drugą linkę przepleść przez oczko,
a następnie założyć za skrzyżowanie linki pierwszej i z powrotem przepleść przez oczko.
Zastosowanie
Można za jego pomocą łączyć dwie linki.
Uwagi
Węzeł nie jest bardzo wytrzymały. Przy silnych obciążeniach lepiej użyć węzła krzyżowego
podwójnego - czyli holowniczego

KRZYŻOWY
wielokrotny

Opis
Węzeł pochodny od węzła krzyżowego i holowniczego. Jest to cała rodzina węzłów
Wiązanie
Najprościej jest zawiązać węzeł krzyżowy a następnie wyciągając jedną a potem drugą linkę
oplatać dowolną ilość razy skrzyżowanie linki przeciwnej. Na końcu węzeł zaciągnąć.
Zastosowanie
W przypadku jednej, ew. dwóch pętli węzeł dobrze pracuje. W przypadku większej ich ilości
stanowi raczej element ozdobny.

HOLOWNICZY
II

Opis
Węzeł holowniczy jest formą węzła krzyżowego i inaczej nazywany jest krzyżowy podwójny
Wiązanie
Na jednej lince tworzymy pętlę ze skrzyżowanymi linkami. Drugą linę przeplatamy przez tą
pętlę, 2 razy zawijamy za skrzyżowanie i z powrotem przeplatamy przez pętlę
Zastosowanie
Solidne połączenie dwóch lin
Uwagi
Istnieją dalsze - bardziej skomplikowane formy tego węzła - czyli węzły krzyżowe wielokrotne

WCZEP

1. mocowanie liny dowolnej średnicy na drzewcach (lub linach) pionowych i poziomych
2. w epoce wielkich żaglowców - jako stoper bardzo dobrze trzymający linę na drzewcach
pionowych, nie luzujący się przy braku obciążenia
3. z naszego doświadczenia - podczas rozwieszania tentu - przywiązanie linek do achtersztagu
i relingu

Węzeł prosty do wykonania. Zaciśniety trzyma bardzo dobrze. W miarę łatwy do
rozwiazania. Konstrukcja oparta na pierwszej fazie wiązania wyblinki.

GORDINGOWY

PROSTY

JAPOŃSKI

Zastosowanie: 1.łączenie szota z uchem rogu szotowego grota 2.wiązanie gordingów do
żagli rejowych (GORDING - ang.buntline; lina łącząca lik dolny żagla rejowego z reją.
Wybranie gordingów powoduje przyciągnięcie żagla do rei, ułatwiające zwijanie żagli
rejowych), 3.połączenie liny z pierścieniem , kauszą lub pętlą.

- Bardzo łatwo popełnić błąd przy wiązaniu co skutkuje powstaniem kilku niebezpiecznych
odmian które łatwo się rozwiązują
- Wiązany prawidłowo służy jako mocny i pewny węzeł do połączenia dwóch lin o różnych
średnicach .
- Końcówki wychodzące z węzła możemy dodatkowo zabezpieczyć półsztykami co wzmacnia
i zabezpiecza konstrukcję.

- Zaliczany do węzłów dekoracyjnych, mat i splotów. Szeroko rozpowszechniony na
jednostkach żaglowych Dalekiego Wschodu.
- Podstawa kilku innych skomplikowanych splotów
- Budzi ciekawość w porcie wśród zainteresowanych linologią…
- Zastosowanie:
1. połączenie dwóch lin dające wszystkie końce do wykorzystania przy średnich ich
obciążeniach.
2. węzeł dekoracyjny – poeksperymentuj z tym węzłem… ciekawe efekty uzyskane przez nas
już niedługo na stronie…

WĘZEŁ MYŚLIWSKI (ang. hunter's bend)

HUNTER

RATOWNICZY
(jedną ręką)

Węzeł służący do łączenia dwóch lin o jednakowej grubości. Jest szczególnie przydatny w
razie konieczności łączenia sztywnych i śliskich lin syntetycznych.
Na zdjęciach użyliśmy co prawda lin o nieco innych średnicach ale tylko po to aby lepiej
zobrazować metodę wiązania...

- Metoda do wykorzystania w sytuacjach, gdy lina jest blisko nas a możemy posłużyć się jedna
ręką
- Przedstawiony sposób wiązania zgodny z zasadą: „jedna ręka dla jachtu, jedna ręka dla
Ciebie”
- Przy wiązaniu pamiętaj aby chwycić końcówkę liny i nie wkładać całego nadgarstka w
tworzące się początkowo ucho.
Przy pracującej linie bardzo łatwo uwięzić nadgarstek nadgarstek w niedokończonym węźle.

Bardzo słaby, tymczasowy węzeł.

RZUTKOWY
I

RZUTKOWY
II

Opis

Wiązanie
Linę przepleść przez koluszko, opleść linkę i w powstałe oczko włożyć końcówkę liny
zostawiając zawleczkę
Zastosowanie
Tymczasowe - prowizoryczne przywiązanie linki do pętli, pierścienia, belki
Uwagi
Węzeł nie działa przy większych naciągach. Lepiej wtedy użyć innego rzutkowego węzła
(rzutkowy 2)
Opis
Szybki w tworzeniu tymczasowych węzłów.
Wiązanie
Linkę rzutkową przełożyć przez koluszko liny głównej. Na obu końcówkach utworzyć
pętle. Pętle na lince dłuższej skręcić bardziej i przełożyć przez nią pętlę z drugiego
krótszego odcinka.
Zastosowanie
Tymczasowe wiązanie linki do pętli na grubszej linie, pierścienia.
Uwagi
Węzeł trzyma do czasu napinania liny

PĘTLA
CHIŃSKA

CIĘŻAREK
RZUTKOWY

CIĘŻAREK
WISIOR

- Bezpieczny, mocny węzeł węzeł przy tym efektowny.
Można nim pozytywnie zaszpanować w porcie znajomością linologii.
- Zastosowanie:
uniwersalna pętla nie zaciskająca o walorach dekoracyjnych

- Jest rozbudowanym węzłem franciszkańskim (posiada więcej niż trzy oploty wokół
głównego trzonu węzła) często z nim niesłusznie utożsamianym
- Zastosowanie:
1. ciężarek na końcu rzutki
2. węzeł dekoracyjny wieńczący kocówki lin w splotach
3. duży, stały stoper

- Mocny, zaciśnięty jest trudny do rozwiązania.
Jako węzeł stały – znakomity
- Zastosowanie:
1. ciężarek rzutki
2. Stały uchwyt na końcu liny.

SKRÓT
ŁAŃCUSZKOWY

SKRÓT
KOCI

SKRÓT
KOŃSKI
RZĄD

SKRÓT
SERIA
SUPŁÓW

- Łatwy i dlatego popularny ale trudny do rozwiązania gdy był
obciążony – na obu końcach występują supły (patrz właśc.
Supła w dziale „podstawowe”)
- Zastosowanie:
Skracanie w wybranym miejscu liny cienkiej lub średniej

- Solidny węzeł, który łatwo rozwiązać w razie potrzeby.
- Wygodny zwłaszcza na linach śliskich, grubych grubych mało
elastycznych
- Zastosowanie:
Skracanie w wybranym miejscu liny

- Nazwa stąd, że używany jest do wiązania końskich rzędów
- Mocny i pewny ale może się nieźle zacisnąć
- Dodatkowo daje wolna pętlę niezaciskającą się w miejscu skrótu
(można coś podwiesić).

- Dość barbarzyńska metoda skracania liny (nie licząc noża…) bo
poddane obciążeniu zaciskają się na dobre
- Zastosowanie:
1. jako sztuczka w wiązaniu serii supłów (metoda do obmyślenia
samemu:)
2. na linie do wspinania jako oparcie dla rąk i nóg
3. na fale płetwy sterowej lekkich jachtów jako seria stoperów
regulujących głębokość zanurzenia płetwy

I n f o ....

Niektóre strony www w tym temacie:
www.marjer.skip.pl/wezly
www.tramp.lift.net.pl
www.wezly.prv.pl
wezly.webpark.pl
miniportal.harcerski.pl/wezly.html
www.nurkomania.pl/nurkowanie_wezly.htm
www.jacht.com.pl/wezly
www.geocities.com/Colosseum/Loge/8220/wezly.htm
www.wspinanie.pl/serwis/200402/17wezly.php
www.zegluj.net/articles.php?id
www.obozy-zeglarskie.pl/wezly_zeglarskie.php
www.zaglowce.ow.pl/szkutnictwo/wezly/cumowe.html

zebrał i opracował: RG
animacje wykonał: Marek Słaboń (www.tramp.lift.net.pl)


Slide 7

Poradnik dla harcerzy
10 Środowiskowego Szczepu Harcerskiego „ANTYDES”

Węzły 1 - 9

kliknij na interesujący Cię węzeł

Info...

Węzły 10 - 17

Węzły 18 - 38

Węzły 10 - 17

kliknij na interesujący Cię węzeł

Info...

Węzły 1 - 9

Węzły 18 - 38

Węzły 18 - 38

HOLOWNICZY

KOTWICZNY

ROŻKOWY

KRZYŻOWY

KRZYŻOWY
wielokrotny

HOLOWNICZY
II

WCZEP

GORDINGOWY

PROSTY

JAPOŃSKI

HUNTER

RATOWNICZY
(jedną ręką)

RZUTKOWY I

RZUTKOWY II

PĘTLA
CHIŃSKA

CIĘŻAREK
RZUTKOWT

CIĘŻAREK
WISIOR

SKRÓT
ŁAŃCUSZKOWY

SKRÓT KOCI

SKRÓT
KOŃSKI RZĄD

SUPEŁ
Jest on stosowany jako stoper, zgrubienie liny, które zabezpiecza przed wysunięciem się liny z bloku lub
kipy. Często ma zastosowanie na fale miecza lub płetwy sterowej na jachtach mieczowych. Szereg supłów
na fale pozwala utrzymać miecz lub płetwę sterową na pożądanej głębokości zanurzenia. Węzeł ten jednak,
gdy jest rzadko rozwiązywany i działa na niego duże obciążenie, mocno się zaciska i jest trudny do
rozwiązania.
- Węzeł może być wiązany jako „prawy” lub „lewy”.
- Zastosowanie:
1. element konstrukcyjny w wielu innych węzłach;
2. zgrubienie na końcu liny (nie polecamy, zaciska się mocno i potem bez marszpikla a nawet noża się nie obejdzie)
3. zgrubienie na końcu cienkiej liny ułatwiające uchwycenie i zabezpieczające przed wyśliźnięciem (np. linka od wiadra)
- Wykorzystywanie supła nie najlepiej świadczy o znajomości prac bosmańskich…

PŁASKI
Znajduje zastosowanie przy łączeniu lin o zbliżonych średnicach. Nie należy stosować przy
silnym obciążeniu, gdyż zaciska się i jest trudny do rozwiązania, niszczy linę. Jeżeli liny są bardzo
sztywne lub śliskie (np. zatłuszczone i zmoczone) nie można mieć pewności, że nie rozwiąże się pod
dużym obciążeniem, zwłaszcza jeżeli jedna z nich jest cieńsza.
Szeroko rozpowszechniony węzeł wśród żeglarzy choć nie jest taki mocny i pewny jak by się mogło wydawać.
Częste błędy przy wiązaniu powodują powstanie węzła „babskiego” który jest bardzo niepewny i rozwiązuje się w
najmniej oczekiwanej chwili.
- Zastosowanie:
1. łączenie dwóch lin o podobnych średnicach i niezbyt obciążonych
2. węzeł refsejzingów
3. element innych węzłów

BABSKI
Nie zaleca się do stosowania. Nieprawidłowo zawiązany węzeł płaski nazwano
"babskim". Węzeł ten jest niepewny w pracy i trudny do rozwiązania po zaciśnięciu.
Opis
Formalnie jest to węzeł choć w zasadzie nieskuteczny. Zaciska się, nie trzyma mocno.
Wiązanie
Powstaje gdy pomyli się wiązanie węzła prostego. Rozpoznaje się go po tym, że nie jest
symetryczny
Zastosowanie
Brak

ÓSEMKA
Spełnia funkcje bardzo podobne jak supeł, czyli jako zgrubienie liny zabezpieczające przed
wysunięciem się jej z bloku lub kipy. Węzeł ten używany jest szczególnie na końcach szotów.
- Węzeł znany już w starożytności przez ówczesnych żeglarzy co podkreśla jego zalety jako węzła w miarę
łatwego do rozwiązania po zaciśnięciu.
- Zastosowanie:
jako zgrubienie na końcu fałów lub szotów, zabezpieczające je przed wyszorowaniem z bloków, kip i stoperów
pokładowych

SZOTOWY
Dobrze nadaje się do wiązania lin o niejednakowej grubości. Nie należy stosować przy linach
mocno obciążonych, narażonych na szarpanie i o gładkich, śliskich powierzchniach.
Wiązany z dwóch lin śliskich lub o różnych średnicach jest niezbyt pewny
- Zastosowanie:
1. wiązanie szota lub kontraszota do rogu szotowego żagla
2. wiązanie dwóch niezbyt obciążonych lin o zbliżonych średnicach

BRAMSZOTOWY
Dobrze nadaje się do wiązania lin o niejednakowej grubości. Jest on pewniejszy w pracy niż
węzeł szotowy, może przenosić większe obciążenia, jest też odporny na szarpanie.
- Bramszotowym wielorybnicy wiązali liny do drzewców harpunów
- Znacznie pewniejszy niż szotowy, wiązać na linie uformowanej w hak
- Zastosowanie:
jak węzła szotowego przy linach poddawanych większym obciążeniom
Opis
Węzeł pochodny węzła szotowego. Inaczej szotowy podwójny
Wiązanie
Tak jak węzeł szotowy z tym że podczas oplatania pętli należy to wykonać dwa

FLAGOWY
Węzeł używany do wiązania flag, oraz bander nie mających chomątek i klamer. Łatwy do wiązania,
błyskawiczny w rozwiązywaniu, wystarczy pociągnąć za wolny koniec liny, aby całkowicie się
rozwiązał.
Opis
Jest to w zasadzie węzeł szotowy z zawleczką
Wiązanie
Przez pętlę przekładam linkę którą obwiązujemy pętlę dookoła. Następnie linkę przeplatamy pod wierzchnią linką ale
tak, aby końcówka nie przeszła pod nią tylko została po tej samej stronie.
Zastosowanie
Przymocowanie linki lub cienkiego sznurka do liny lub pętli z możliwością szybkiego rozwiązania węzła.
Uwagi
Węzeł nie jest bardzo mocny ale tak jak w przypadku węzła bramszotowego

REFOWY
Stosowany do łączenia dwóch lin o zbliżonych średnicach w wypadku potrzeby szybkiego zwolnienia
połączenia. Typowe zastosowanie znajduje przy wiązaniu refsejzingów w czasie refowania żagli. Węzeł
ten wiąże się podobnie jak płaski z tym, że jeden koniec liny przeciągnięty jest przez pętlę podwójnie.
Węzła nie należy stosować przy linach narażonych na szarpanie.
Jak wskazuje nazwa, węzeł przydatny przy wiązaniu refsejzingów… ale tak uczą szkoleniowcy tylko w Polsce. Na
świecie jako węzeł o w/w zastosowaniu występuje węzeł płaski znacznie bardziej pewny niż refowy.
Niby łatwy do rozwiązania ale niestety nie tylko dla żeglarza ale i w warunkach gorszej pogody także dla wiatru…
Nie polecamy! Naucz się go tylko na egzamin :)

Używany do zawiązywania linki na linie lub
przedmiocie o większej średnicy lub
obwodzie. Typowe zastosowanie to wiązanie
wyblinek na wantach. Węzeł mocno się
trzyma, po obciążeniu i namoknięciu trudno
się rozwiązuje, pracując na szarpanie
przeciera linę - dlatego nie należy go używać
do cumowania.
- Dawniej w erze żaglowców, używany do wiązania
drablinek
- Obciążony i mokry węzeł może czasem
przysporzyć trudności przy rozwiązywaniu
- Nie wiąż wyblinki na linie która jest cieńsza od
liny z której zawiązałeś wyblinkę!
- Podstawowy węzeł powinien być wiązany z
zamkniętymi oczyma i na kilka sposobów

WYBLINKA

- Zastosowanie:
1. mocowanie liny na palu, pierścieniu, innej linie
2. prowizoryczne dowiązanie liny w każdym
umożliwiającym założenie liny miejscu
3. węzeł wyjściowy do wiązania wielu innych
węzłów (znajdziecie je kiedyś na stronie :)
4. wiązanie szczebli linowych na wantach
5. cumowanie lżejszych jachtów

PÓŁSZTYK
Służy najczęściej do zabezpieczenia innych węzłów używanych do cumowania. Uwaga - nie
należy cumować przy pomocy półsztyku.
- Pojedynczy półsztyk rozwiązuje się łatwo zwłaszcza na pracującej linie, słaby węzeł pod
obciążeniem.
- Zastosowanie:
1. doraźne podwieszenie przedmiotu lub prowizoryczne zacumowanie lekkiego jachtu na
płyciźnie
2. element konstrukcyjny kilku innych dobrych i sprawdzonych węzłów

SZTYK
Jest najprostszym węzłem używanym do cumowania na palu lub do pierścienia. Znajduje
zastosowanie również przy zakańczaniu innych węzłów do cumowania. Prawidłowo związany po
zbliżeniu dwóch przechwytów do siebie tworzy wyblinkę założoną na linie pracującej.

Dobry węzeł na pracujących linach (cumy), elastyczny – tłumi szarpnięcia
- Ślizga się zawiązany na palu lub innym gładkim, pionowym elemencie
- Zastosowanie:
1. węzeł cumowy do cumowania lekkich łodzi i jachtów
2. łatwe i szybkie zabezpieczenie węzłów których końcówki lin muszą być mocowane

CUMOWY
Węzeł służy do cumowania na palu i do pierścienia. Węzeł zapewnia mocny chwyt, nie ślizga
się i nie zaciska. Podwójny chwyt pala czy pierścienia chroni linę od przecierania się.

KNAGOWY
Węzeł knagowy znajduje zastosowanie przy
mocowaniu: szotów, fałów, cum na knadze,
podwójnym polerze lub kołku. Prawidłowo węzeł
knagowy rozpoczyna się od owinięcia liny raz
dookoła trzonu knagi, następnie należy linę
mocować krzyżowo na ramionach knagi
dwukrotnie. Zakończenie węzła polega na
przełożeniu liny pod ostatnie skrzyżowanie i
zaciśnięcie, tak aby lina trzymała się węzła.

ŻEGLARSKI
Węzeł służy do cumowania na palu i do pierścienia. Węzeł zapewnia mocny chwyt, nie ślizga się
i nie zaciska. Podwójny chwyt pala czy pierścienia chroni linę od przecierania się.
- Kolejny węzeł sprawdzony przez wieki żeglugi, mocny nie zaciskający się.
- Radzimy wzmocnić konstrukcję przez dodanie jednego lub dwóch półsztyków
- Zastosowanie:
1. cumowanie do pierścienia lub do pala
2. mocowanie liny na oczku, uchu
3. polecany przez J. Saleckiego nawet jako węzeł liny kotwicznej po dodatkowym założeniu opaski na koniec
półsztyku (zobacz jak ja wykonać w dziale „zadbaj o linę”)

RYBACKI
Jest dobrym węzłem do cumowania, może być użyty do wiązania liny do: kotwicy, wiadra, sondy,
ciężarka rzutkowego itp.
Wiąż nim liny znajdujące się w wodzie – nawet mokry węzeł da się stosunkowo łatwo rozwiązać.
Mocny i nie zaciskający się węzeł, wart stosowania
- Zastosowanie:
1. cumowanie do pierścienia
2. wiązanie linki sondy
3. do pałąka wiadra
4. do połączenia liny holu z uchem na lince rzutki

RATOWNICZY
Węzeł używany jest bardzo często, a umiejętność sprawnego wiązania obowiązuje każdego żeglarza.
Za jego pomocą robi się na końcu liny oko do cumowania, może być użyty do połączenia dwu lin.
Typowe zastosowanie to - zabezpieczanie człowieka w trudnych warunkach pracy na pokładzie, za
burtą, lub na wysokości. Pętla tego węzła nie zaciska się, nawet przy dużym obciążeniu.
- Historycznie jest to węzeł nokgordingów żagli rejowych na przednich masztach dużych żaglowców
- Węzeł mocny, uniwersalny. Umiejętność jego wiązania jest egzekwowana na egzaminie na stopnie żeglarskie.
- Zastosowanie:
1. odpowiednio do zadań jako węzła uniwersalnego
2. ucho na linie cumowniczej
3. łączenie dwóch lin

Info...

ZWIĄZ WANTOWY
Służy do łączenia dwóch lin o różnych średnicach, wytrzymuje duże obciążenie. Węzeł można
zastosować do awaryjnej naprawy wanty, przy pomocy dodatkowego odcinka stalówki, wiąże się
dwa węzły. Jeżeli wanta ma zapas na długości, wiąże się jeden węzeł łącznikowy. Po wykonaniu
węzła wantę trzeba wybrać ściągaczem. Ze względu na złą pracę linstalowych, gdy są zagięte na
małych promieniach, węzła nie należy stosować na stałe. Węzeł nadaje się przede wszystkim do
stosowania na linach włókiennych.
- Łatwy do wykonania i dlatego najpopularniejszy w grupie związów choć istnieje wiele pewniejszych.
- Podobno używany powszechnie przez wędkarzy…
- Węzeł dosyć nieporęczny gdyż rozwiązanie zaciśniętych supłów może być trudne
- Zastosowanie:
1. do łaczenia lin miękkich miękkich identycznej lub podobnej średnicy
2. doraźna i tylko na możliwie krótki okres użytkowania naprawa wanty z użyciem dodatkowej stalówki

HOLOWNICZY

KOTWICZNY

ROŻKOWY

Nie wiąż na linach o różnych średnicach, może się wtedy rozwiązaćZastosowanie:
1. wiązanie szota lub kontraszota do rogu szotowego żagla
2. wiązanie dwóch niezbyt obciążonych lin o podobnych średnicach

Węzeł b. mocny. Gdy jest już zaciśnięty solidnie po sezonie jest trudny do
rozwiązania (w konstrukcji występuje supeł na biegowej części liny,
właściwości supła w dziale „podstawowe”) .
- J. Salecki podaje ciekawostkę, że u nas wiąże się ten węzeł jako
kotwiczny, natomiast na świecie używany jest przede wszystkim do
wiązania liny holowniczej na haku i … pierścieniach konnych przyczep
transportowych :)
- Zastosowanie:
1. klasyczny węzeł wiązany na pierścieniu trzonu kotwicy
2. b.dobry węzeł na duży hak

Jeśli nie umiesz tego węzła, usłyszysz w końcu na którymś rejsie stare
żeglarskie porzekadło : „tylko pała puszcza fała!!!” które to powiedzenie
bardzo dosłownie oceni Twoje zdolności żeglarskie :)
- Zastosowanie:
1. zabezpieczenie fałów przed wyszorowaniem z bloku topowego lub
powędrowaniem w kierunku topu masztu
2. tymczasowe przytrzymanie liny na drugiej linie

KRZYŻOWY

Opis
Węzeł pośredni między węzłem prostym i płaskim
Wiązanie
Na jednej linie wykonać pętlę ze skrzyżowanymi linkami. Drugą linkę przepleść przez oczko,
a następnie założyć za skrzyżowanie linki pierwszej i z powrotem przepleść przez oczko.
Zastosowanie
Można za jego pomocą łączyć dwie linki.
Uwagi
Węzeł nie jest bardzo wytrzymały. Przy silnych obciążeniach lepiej użyć węzła krzyżowego
podwójnego - czyli holowniczego

KRZYŻOWY
wielokrotny

Opis
Węzeł pochodny od węzła krzyżowego i holowniczego. Jest to cała rodzina węzłów
Wiązanie
Najprościej jest zawiązać węzeł krzyżowy a następnie wyciągając jedną a potem drugą linkę
oplatać dowolną ilość razy skrzyżowanie linki przeciwnej. Na końcu węzeł zaciągnąć.
Zastosowanie
W przypadku jednej, ew. dwóch pętli węzeł dobrze pracuje. W przypadku większej ich ilości
stanowi raczej element ozdobny.

HOLOWNICZY
II

Opis
Węzeł holowniczy jest formą węzła krzyżowego i inaczej nazywany jest krzyżowy podwójny
Wiązanie
Na jednej lince tworzymy pętlę ze skrzyżowanymi linkami. Drugą linę przeplatamy przez tą
pętlę, 2 razy zawijamy za skrzyżowanie i z powrotem przeplatamy przez pętlę
Zastosowanie
Solidne połączenie dwóch lin
Uwagi
Istnieją dalsze - bardziej skomplikowane formy tego węzła - czyli węzły krzyżowe wielokrotne

WCZEP

1. mocowanie liny dowolnej średnicy na drzewcach (lub linach) pionowych i poziomych
2. w epoce wielkich żaglowców - jako stoper bardzo dobrze trzymający linę na drzewcach
pionowych, nie luzujący się przy braku obciążenia
3. z naszego doświadczenia - podczas rozwieszania tentu - przywiązanie linek do achtersztagu
i relingu

Węzeł prosty do wykonania. Zaciśniety trzyma bardzo dobrze. W miarę łatwy do
rozwiazania. Konstrukcja oparta na pierwszej fazie wiązania wyblinki.

GORDINGOWY

PROSTY

JAPOŃSKI

Zastosowanie: 1.łączenie szota z uchem rogu szotowego grota 2.wiązanie gordingów do
żagli rejowych (GORDING - ang.buntline; lina łącząca lik dolny żagla rejowego z reją.
Wybranie gordingów powoduje przyciągnięcie żagla do rei, ułatwiające zwijanie żagli
rejowych), 3.połączenie liny z pierścieniem , kauszą lub pętlą.

- Bardzo łatwo popełnić błąd przy wiązaniu co skutkuje powstaniem kilku niebezpiecznych
odmian które łatwo się rozwiązują
- Wiązany prawidłowo służy jako mocny i pewny węzeł do połączenia dwóch lin o różnych
średnicach .
- Końcówki wychodzące z węzła możemy dodatkowo zabezpieczyć półsztykami co wzmacnia
i zabezpiecza konstrukcję.

- Zaliczany do węzłów dekoracyjnych, mat i splotów. Szeroko rozpowszechniony na
jednostkach żaglowych Dalekiego Wschodu.
- Podstawa kilku innych skomplikowanych splotów
- Budzi ciekawość w porcie wśród zainteresowanych linologią…
- Zastosowanie:
1. połączenie dwóch lin dające wszystkie końce do wykorzystania przy średnich ich
obciążeniach.
2. węzeł dekoracyjny – poeksperymentuj z tym węzłem… ciekawe efekty uzyskane przez nas
już niedługo na stronie…

WĘZEŁ MYŚLIWSKI (ang. hunter's bend)

HUNTER

RATOWNICZY
(jedną ręką)

Węzeł służący do łączenia dwóch lin o jednakowej grubości. Jest szczególnie przydatny w
razie konieczności łączenia sztywnych i śliskich lin syntetycznych.
Na zdjęciach użyliśmy co prawda lin o nieco innych średnicach ale tylko po to aby lepiej
zobrazować metodę wiązania...

- Metoda do wykorzystania w sytuacjach, gdy lina jest blisko nas a możemy posłużyć się jedna
ręką
- Przedstawiony sposób wiązania zgodny z zasadą: „jedna ręka dla jachtu, jedna ręka dla
Ciebie”
- Przy wiązaniu pamiętaj aby chwycić końcówkę liny i nie wkładać całego nadgarstka w
tworzące się początkowo ucho.
Przy pracującej linie bardzo łatwo uwięzić nadgarstek nadgarstek w niedokończonym węźle.

Bardzo słaby, tymczasowy węzeł.

RZUTKOWY
I

RZUTKOWY
II

Opis

Wiązanie
Linę przepleść przez koluszko, opleść linkę i w powstałe oczko włożyć końcówkę liny
zostawiając zawleczkę
Zastosowanie
Tymczasowe - prowizoryczne przywiązanie linki do pętli, pierścienia, belki
Uwagi
Węzeł nie działa przy większych naciągach. Lepiej wtedy użyć innego rzutkowego węzła
(rzutkowy 2)
Opis
Szybki w tworzeniu tymczasowych węzłów.
Wiązanie
Linkę rzutkową przełożyć przez koluszko liny głównej. Na obu końcówkach utworzyć
pętle. Pętle na lince dłuższej skręcić bardziej i przełożyć przez nią pętlę z drugiego
krótszego odcinka.
Zastosowanie
Tymczasowe wiązanie linki do pętli na grubszej linie, pierścienia.
Uwagi
Węzeł trzyma do czasu napinania liny

PĘTLA
CHIŃSKA

CIĘŻAREK
RZUTKOWY

CIĘŻAREK
WISIOR

- Bezpieczny, mocny węzeł węzeł przy tym efektowny.
Można nim pozytywnie zaszpanować w porcie znajomością linologii.
- Zastosowanie:
uniwersalna pętla nie zaciskająca o walorach dekoracyjnych

- Jest rozbudowanym węzłem franciszkańskim (posiada więcej niż trzy oploty wokół
głównego trzonu węzła) często z nim niesłusznie utożsamianym
- Zastosowanie:
1. ciężarek na końcu rzutki
2. węzeł dekoracyjny wieńczący kocówki lin w splotach
3. duży, stały stoper

- Mocny, zaciśnięty jest trudny do rozwiązania.
Jako węzeł stały – znakomity
- Zastosowanie:
1. ciężarek rzutki
2. Stały uchwyt na końcu liny.

SKRÓT
ŁAŃCUSZKOWY

SKRÓT
KOCI

SKRÓT
KOŃSKI
RZĄD

SKRÓT
SERIA
SUPŁÓW

- Łatwy i dlatego popularny ale trudny do rozwiązania gdy był
obciążony – na obu końcach występują supły (patrz właśc.
Supła w dziale „podstawowe”)
- Zastosowanie:
Skracanie w wybranym miejscu liny cienkiej lub średniej

- Solidny węzeł, który łatwo rozwiązać w razie potrzeby.
- Wygodny zwłaszcza na linach śliskich, grubych grubych mało
elastycznych
- Zastosowanie:
Skracanie w wybranym miejscu liny

- Nazwa stąd, że używany jest do wiązania końskich rzędów
- Mocny i pewny ale może się nieźle zacisnąć
- Dodatkowo daje wolna pętlę niezaciskającą się w miejscu skrótu
(można coś podwiesić).

- Dość barbarzyńska metoda skracania liny (nie licząc noża…) bo
poddane obciążeniu zaciskają się na dobre
- Zastosowanie:
1. jako sztuczka w wiązaniu serii supłów (metoda do obmyślenia
samemu:)
2. na linie do wspinania jako oparcie dla rąk i nóg
3. na fale płetwy sterowej lekkich jachtów jako seria stoperów
regulujących głębokość zanurzenia płetwy

I n f o ....

Niektóre strony www w tym temacie:
www.marjer.skip.pl/wezly
www.tramp.lift.net.pl
www.wezly.prv.pl
wezly.webpark.pl
miniportal.harcerski.pl/wezly.html
www.nurkomania.pl/nurkowanie_wezly.htm
www.jacht.com.pl/wezly
www.geocities.com/Colosseum/Loge/8220/wezly.htm
www.wspinanie.pl/serwis/200402/17wezly.php
www.zegluj.net/articles.php?id
www.obozy-zeglarskie.pl/wezly_zeglarskie.php
www.zaglowce.ow.pl/szkutnictwo/wezly/cumowe.html

zebrał i opracował: RG
animacje wykonał: Marek Słaboń (www.tramp.lift.net.pl)


Slide 8

Poradnik dla harcerzy
10 Środowiskowego Szczepu Harcerskiego „ANTYDES”

Węzły 1 - 9

kliknij na interesujący Cię węzeł

Info...

Węzły 10 - 17

Węzły 18 - 38

Węzły 10 - 17

kliknij na interesujący Cię węzeł

Info...

Węzły 1 - 9

Węzły 18 - 38

Węzły 18 - 38

HOLOWNICZY

KOTWICZNY

ROŻKOWY

KRZYŻOWY

KRZYŻOWY
wielokrotny

HOLOWNICZY
II

WCZEP

GORDINGOWY

PROSTY

JAPOŃSKI

HUNTER

RATOWNICZY
(jedną ręką)

RZUTKOWY I

RZUTKOWY II

PĘTLA
CHIŃSKA

CIĘŻAREK
RZUTKOWT

CIĘŻAREK
WISIOR

SKRÓT
ŁAŃCUSZKOWY

SKRÓT KOCI

SKRÓT
KOŃSKI RZĄD

SUPEŁ
Jest on stosowany jako stoper, zgrubienie liny, które zabezpiecza przed wysunięciem się liny z bloku lub
kipy. Często ma zastosowanie na fale miecza lub płetwy sterowej na jachtach mieczowych. Szereg supłów
na fale pozwala utrzymać miecz lub płetwę sterową na pożądanej głębokości zanurzenia. Węzeł ten jednak,
gdy jest rzadko rozwiązywany i działa na niego duże obciążenie, mocno się zaciska i jest trudny do
rozwiązania.
- Węzeł może być wiązany jako „prawy” lub „lewy”.
- Zastosowanie:
1. element konstrukcyjny w wielu innych węzłach;
2. zgrubienie na końcu liny (nie polecamy, zaciska się mocno i potem bez marszpikla a nawet noża się nie obejdzie)
3. zgrubienie na końcu cienkiej liny ułatwiające uchwycenie i zabezpieczające przed wyśliźnięciem (np. linka od wiadra)
- Wykorzystywanie supła nie najlepiej świadczy o znajomości prac bosmańskich…

PŁASKI
Znajduje zastosowanie przy łączeniu lin o zbliżonych średnicach. Nie należy stosować przy
silnym obciążeniu, gdyż zaciska się i jest trudny do rozwiązania, niszczy linę. Jeżeli liny są bardzo
sztywne lub śliskie (np. zatłuszczone i zmoczone) nie można mieć pewności, że nie rozwiąże się pod
dużym obciążeniem, zwłaszcza jeżeli jedna z nich jest cieńsza.
Szeroko rozpowszechniony węzeł wśród żeglarzy choć nie jest taki mocny i pewny jak by się mogło wydawać.
Częste błędy przy wiązaniu powodują powstanie węzła „babskiego” który jest bardzo niepewny i rozwiązuje się w
najmniej oczekiwanej chwili.
- Zastosowanie:
1. łączenie dwóch lin o podobnych średnicach i niezbyt obciążonych
2. węzeł refsejzingów
3. element innych węzłów

BABSKI
Nie zaleca się do stosowania. Nieprawidłowo zawiązany węzeł płaski nazwano
"babskim". Węzeł ten jest niepewny w pracy i trudny do rozwiązania po zaciśnięciu.
Opis
Formalnie jest to węzeł choć w zasadzie nieskuteczny. Zaciska się, nie trzyma mocno.
Wiązanie
Powstaje gdy pomyli się wiązanie węzła prostego. Rozpoznaje się go po tym, że nie jest
symetryczny
Zastosowanie
Brak

ÓSEMKA
Spełnia funkcje bardzo podobne jak supeł, czyli jako zgrubienie liny zabezpieczające przed
wysunięciem się jej z bloku lub kipy. Węzeł ten używany jest szczególnie na końcach szotów.
- Węzeł znany już w starożytności przez ówczesnych żeglarzy co podkreśla jego zalety jako węzła w miarę
łatwego do rozwiązania po zaciśnięciu.
- Zastosowanie:
jako zgrubienie na końcu fałów lub szotów, zabezpieczające je przed wyszorowaniem z bloków, kip i stoperów
pokładowych

SZOTOWY
Dobrze nadaje się do wiązania lin o niejednakowej grubości. Nie należy stosować przy linach
mocno obciążonych, narażonych na szarpanie i o gładkich, śliskich powierzchniach.
Wiązany z dwóch lin śliskich lub o różnych średnicach jest niezbyt pewny
- Zastosowanie:
1. wiązanie szota lub kontraszota do rogu szotowego żagla
2. wiązanie dwóch niezbyt obciążonych lin o zbliżonych średnicach

BRAMSZOTOWY
Dobrze nadaje się do wiązania lin o niejednakowej grubości. Jest on pewniejszy w pracy niż
węzeł szotowy, może przenosić większe obciążenia, jest też odporny na szarpanie.
- Bramszotowym wielorybnicy wiązali liny do drzewców harpunów
- Znacznie pewniejszy niż szotowy, wiązać na linie uformowanej w hak
- Zastosowanie:
jak węzła szotowego przy linach poddawanych większym obciążeniom
Opis
Węzeł pochodny węzła szotowego. Inaczej szotowy podwójny
Wiązanie
Tak jak węzeł szotowy z tym że podczas oplatania pętli należy to wykonać dwa

FLAGOWY
Węzeł używany do wiązania flag, oraz bander nie mających chomątek i klamer. Łatwy do wiązania,
błyskawiczny w rozwiązywaniu, wystarczy pociągnąć za wolny koniec liny, aby całkowicie się
rozwiązał.
Opis
Jest to w zasadzie węzeł szotowy z zawleczką
Wiązanie
Przez pętlę przekładam linkę którą obwiązujemy pętlę dookoła. Następnie linkę przeplatamy pod wierzchnią linką ale
tak, aby końcówka nie przeszła pod nią tylko została po tej samej stronie.
Zastosowanie
Przymocowanie linki lub cienkiego sznurka do liny lub pętli z możliwością szybkiego rozwiązania węzła.
Uwagi
Węzeł nie jest bardzo mocny ale tak jak w przypadku węzła bramszotowego

REFOWY
Stosowany do łączenia dwóch lin o zbliżonych średnicach w wypadku potrzeby szybkiego zwolnienia
połączenia. Typowe zastosowanie znajduje przy wiązaniu refsejzingów w czasie refowania żagli. Węzeł
ten wiąże się podobnie jak płaski z tym, że jeden koniec liny przeciągnięty jest przez pętlę podwójnie.
Węzła nie należy stosować przy linach narażonych na szarpanie.
Jak wskazuje nazwa, węzeł przydatny przy wiązaniu refsejzingów… ale tak uczą szkoleniowcy tylko w Polsce. Na
świecie jako węzeł o w/w zastosowaniu występuje węzeł płaski znacznie bardziej pewny niż refowy.
Niby łatwy do rozwiązania ale niestety nie tylko dla żeglarza ale i w warunkach gorszej pogody także dla wiatru…
Nie polecamy! Naucz się go tylko na egzamin :)

Używany do zawiązywania linki na linie lub
przedmiocie o większej średnicy lub
obwodzie. Typowe zastosowanie to wiązanie
wyblinek na wantach. Węzeł mocno się
trzyma, po obciążeniu i namoknięciu trudno
się rozwiązuje, pracując na szarpanie
przeciera linę - dlatego nie należy go używać
do cumowania.
- Dawniej w erze żaglowców, używany do wiązania
drablinek
- Obciążony i mokry węzeł może czasem
przysporzyć trudności przy rozwiązywaniu
- Nie wiąż wyblinki na linie która jest cieńsza od
liny z której zawiązałeś wyblinkę!
- Podstawowy węzeł powinien być wiązany z
zamkniętymi oczyma i na kilka sposobów

WYBLINKA

- Zastosowanie:
1. mocowanie liny na palu, pierścieniu, innej linie
2. prowizoryczne dowiązanie liny w każdym
umożliwiającym założenie liny miejscu
3. węzeł wyjściowy do wiązania wielu innych
węzłów (znajdziecie je kiedyś na stronie :)
4. wiązanie szczebli linowych na wantach
5. cumowanie lżejszych jachtów

PÓŁSZTYK
Służy najczęściej do zabezpieczenia innych węzłów używanych do cumowania. Uwaga - nie
należy cumować przy pomocy półsztyku.
- Pojedynczy półsztyk rozwiązuje się łatwo zwłaszcza na pracującej linie, słaby węzeł pod
obciążeniem.
- Zastosowanie:
1. doraźne podwieszenie przedmiotu lub prowizoryczne zacumowanie lekkiego jachtu na
płyciźnie
2. element konstrukcyjny kilku innych dobrych i sprawdzonych węzłów

SZTYK
Jest najprostszym węzłem używanym do cumowania na palu lub do pierścienia. Znajduje
zastosowanie również przy zakańczaniu innych węzłów do cumowania. Prawidłowo związany po
zbliżeniu dwóch przechwytów do siebie tworzy wyblinkę założoną na linie pracującej.

Dobry węzeł na pracujących linach (cumy), elastyczny – tłumi szarpnięcia
- Ślizga się zawiązany na palu lub innym gładkim, pionowym elemencie
- Zastosowanie:
1. węzeł cumowy do cumowania lekkich łodzi i jachtów
2. łatwe i szybkie zabezpieczenie węzłów których końcówki lin muszą być mocowane

CUMOWY
Węzeł służy do cumowania na palu i do pierścienia. Węzeł zapewnia mocny chwyt, nie ślizga
się i nie zaciska. Podwójny chwyt pala czy pierścienia chroni linę od przecierania się.

KNAGOWY
Węzeł knagowy znajduje zastosowanie przy
mocowaniu: szotów, fałów, cum na knadze,
podwójnym polerze lub kołku. Prawidłowo węzeł
knagowy rozpoczyna się od owinięcia liny raz
dookoła trzonu knagi, następnie należy linę
mocować krzyżowo na ramionach knagi
dwukrotnie. Zakończenie węzła polega na
przełożeniu liny pod ostatnie skrzyżowanie i
zaciśnięcie, tak aby lina trzymała się węzła.

ŻEGLARSKI
Węzeł służy do cumowania na palu i do pierścienia. Węzeł zapewnia mocny chwyt, nie ślizga się
i nie zaciska. Podwójny chwyt pala czy pierścienia chroni linę od przecierania się.
- Kolejny węzeł sprawdzony przez wieki żeglugi, mocny nie zaciskający się.
- Radzimy wzmocnić konstrukcję przez dodanie jednego lub dwóch półsztyków
- Zastosowanie:
1. cumowanie do pierścienia lub do pala
2. mocowanie liny na oczku, uchu
3. polecany przez J. Saleckiego nawet jako węzeł liny kotwicznej po dodatkowym założeniu opaski na koniec
półsztyku (zobacz jak ja wykonać w dziale „zadbaj o linę”)

RYBACKI
Jest dobrym węzłem do cumowania, może być użyty do wiązania liny do: kotwicy, wiadra, sondy,
ciężarka rzutkowego itp.
Wiąż nim liny znajdujące się w wodzie – nawet mokry węzeł da się stosunkowo łatwo rozwiązać.
Mocny i nie zaciskający się węzeł, wart stosowania
- Zastosowanie:
1. cumowanie do pierścienia
2. wiązanie linki sondy
3. do pałąka wiadra
4. do połączenia liny holu z uchem na lince rzutki

RATOWNICZY
Węzeł używany jest bardzo często, a umiejętność sprawnego wiązania obowiązuje każdego żeglarza.
Za jego pomocą robi się na końcu liny oko do cumowania, może być użyty do połączenia dwu lin.
Typowe zastosowanie to - zabezpieczanie człowieka w trudnych warunkach pracy na pokładzie, za
burtą, lub na wysokości. Pętla tego węzła nie zaciska się, nawet przy dużym obciążeniu.
- Historycznie jest to węzeł nokgordingów żagli rejowych na przednich masztach dużych żaglowców
- Węzeł mocny, uniwersalny. Umiejętność jego wiązania jest egzekwowana na egzaminie na stopnie żeglarskie.
- Zastosowanie:
1. odpowiednio do zadań jako węzła uniwersalnego
2. ucho na linie cumowniczej
3. łączenie dwóch lin

Info...

ZWIĄZ WANTOWY
Służy do łączenia dwóch lin o różnych średnicach, wytrzymuje duże obciążenie. Węzeł można
zastosować do awaryjnej naprawy wanty, przy pomocy dodatkowego odcinka stalówki, wiąże się
dwa węzły. Jeżeli wanta ma zapas na długości, wiąże się jeden węzeł łącznikowy. Po wykonaniu
węzła wantę trzeba wybrać ściągaczem. Ze względu na złą pracę linstalowych, gdy są zagięte na
małych promieniach, węzła nie należy stosować na stałe. Węzeł nadaje się przede wszystkim do
stosowania na linach włókiennych.
- Łatwy do wykonania i dlatego najpopularniejszy w grupie związów choć istnieje wiele pewniejszych.
- Podobno używany powszechnie przez wędkarzy…
- Węzeł dosyć nieporęczny gdyż rozwiązanie zaciśniętych supłów może być trudne
- Zastosowanie:
1. do łaczenia lin miękkich miękkich identycznej lub podobnej średnicy
2. doraźna i tylko na możliwie krótki okres użytkowania naprawa wanty z użyciem dodatkowej stalówki

HOLOWNICZY

KOTWICZNY

ROŻKOWY

Nie wiąż na linach o różnych średnicach, może się wtedy rozwiązaćZastosowanie:
1. wiązanie szota lub kontraszota do rogu szotowego żagla
2. wiązanie dwóch niezbyt obciążonych lin o podobnych średnicach

Węzeł b. mocny. Gdy jest już zaciśnięty solidnie po sezonie jest trudny do
rozwiązania (w konstrukcji występuje supeł na biegowej części liny,
właściwości supła w dziale „podstawowe”) .
- J. Salecki podaje ciekawostkę, że u nas wiąże się ten węzeł jako
kotwiczny, natomiast na świecie używany jest przede wszystkim do
wiązania liny holowniczej na haku i … pierścieniach konnych przyczep
transportowych :)
- Zastosowanie:
1. klasyczny węzeł wiązany na pierścieniu trzonu kotwicy
2. b.dobry węzeł na duży hak

Jeśli nie umiesz tego węzła, usłyszysz w końcu na którymś rejsie stare
żeglarskie porzekadło : „tylko pała puszcza fała!!!” które to powiedzenie
bardzo dosłownie oceni Twoje zdolności żeglarskie :)
- Zastosowanie:
1. zabezpieczenie fałów przed wyszorowaniem z bloku topowego lub
powędrowaniem w kierunku topu masztu
2. tymczasowe przytrzymanie liny na drugiej linie

KRZYŻOWY

Opis
Węzeł pośredni między węzłem prostym i płaskim
Wiązanie
Na jednej linie wykonać pętlę ze skrzyżowanymi linkami. Drugą linkę przepleść przez oczko,
a następnie założyć za skrzyżowanie linki pierwszej i z powrotem przepleść przez oczko.
Zastosowanie
Można za jego pomocą łączyć dwie linki.
Uwagi
Węzeł nie jest bardzo wytrzymały. Przy silnych obciążeniach lepiej użyć węzła krzyżowego
podwójnego - czyli holowniczego

KRZYŻOWY
wielokrotny

Opis
Węzeł pochodny od węzła krzyżowego i holowniczego. Jest to cała rodzina węzłów
Wiązanie
Najprościej jest zawiązać węzeł krzyżowy a następnie wyciągając jedną a potem drugą linkę
oplatać dowolną ilość razy skrzyżowanie linki przeciwnej. Na końcu węzeł zaciągnąć.
Zastosowanie
W przypadku jednej, ew. dwóch pętli węzeł dobrze pracuje. W przypadku większej ich ilości
stanowi raczej element ozdobny.

HOLOWNICZY
II

Opis
Węzeł holowniczy jest formą węzła krzyżowego i inaczej nazywany jest krzyżowy podwójny
Wiązanie
Na jednej lince tworzymy pętlę ze skrzyżowanymi linkami. Drugą linę przeplatamy przez tą
pętlę, 2 razy zawijamy za skrzyżowanie i z powrotem przeplatamy przez pętlę
Zastosowanie
Solidne połączenie dwóch lin
Uwagi
Istnieją dalsze - bardziej skomplikowane formy tego węzła - czyli węzły krzyżowe wielokrotne

WCZEP

1. mocowanie liny dowolnej średnicy na drzewcach (lub linach) pionowych i poziomych
2. w epoce wielkich żaglowców - jako stoper bardzo dobrze trzymający linę na drzewcach
pionowych, nie luzujący się przy braku obciążenia
3. z naszego doświadczenia - podczas rozwieszania tentu - przywiązanie linek do achtersztagu
i relingu

Węzeł prosty do wykonania. Zaciśniety trzyma bardzo dobrze. W miarę łatwy do
rozwiazania. Konstrukcja oparta na pierwszej fazie wiązania wyblinki.

GORDINGOWY

PROSTY

JAPOŃSKI

Zastosowanie: 1.łączenie szota z uchem rogu szotowego grota 2.wiązanie gordingów do
żagli rejowych (GORDING - ang.buntline; lina łącząca lik dolny żagla rejowego z reją.
Wybranie gordingów powoduje przyciągnięcie żagla do rei, ułatwiające zwijanie żagli
rejowych), 3.połączenie liny z pierścieniem , kauszą lub pętlą.

- Bardzo łatwo popełnić błąd przy wiązaniu co skutkuje powstaniem kilku niebezpiecznych
odmian które łatwo się rozwiązują
- Wiązany prawidłowo służy jako mocny i pewny węzeł do połączenia dwóch lin o różnych
średnicach .
- Końcówki wychodzące z węzła możemy dodatkowo zabezpieczyć półsztykami co wzmacnia
i zabezpiecza konstrukcję.

- Zaliczany do węzłów dekoracyjnych, mat i splotów. Szeroko rozpowszechniony na
jednostkach żaglowych Dalekiego Wschodu.
- Podstawa kilku innych skomplikowanych splotów
- Budzi ciekawość w porcie wśród zainteresowanych linologią…
- Zastosowanie:
1. połączenie dwóch lin dające wszystkie końce do wykorzystania przy średnich ich
obciążeniach.
2. węzeł dekoracyjny – poeksperymentuj z tym węzłem… ciekawe efekty uzyskane przez nas
już niedługo na stronie…

WĘZEŁ MYŚLIWSKI (ang. hunter's bend)

HUNTER

RATOWNICZY
(jedną ręką)

Węzeł służący do łączenia dwóch lin o jednakowej grubości. Jest szczególnie przydatny w
razie konieczności łączenia sztywnych i śliskich lin syntetycznych.
Na zdjęciach użyliśmy co prawda lin o nieco innych średnicach ale tylko po to aby lepiej
zobrazować metodę wiązania...

- Metoda do wykorzystania w sytuacjach, gdy lina jest blisko nas a możemy posłużyć się jedna
ręką
- Przedstawiony sposób wiązania zgodny z zasadą: „jedna ręka dla jachtu, jedna ręka dla
Ciebie”
- Przy wiązaniu pamiętaj aby chwycić końcówkę liny i nie wkładać całego nadgarstka w
tworzące się początkowo ucho.
Przy pracującej linie bardzo łatwo uwięzić nadgarstek nadgarstek w niedokończonym węźle.

Bardzo słaby, tymczasowy węzeł.

RZUTKOWY
I

RZUTKOWY
II

Opis

Wiązanie
Linę przepleść przez koluszko, opleść linkę i w powstałe oczko włożyć końcówkę liny
zostawiając zawleczkę
Zastosowanie
Tymczasowe - prowizoryczne przywiązanie linki do pętli, pierścienia, belki
Uwagi
Węzeł nie działa przy większych naciągach. Lepiej wtedy użyć innego rzutkowego węzła
(rzutkowy 2)
Opis
Szybki w tworzeniu tymczasowych węzłów.
Wiązanie
Linkę rzutkową przełożyć przez koluszko liny głównej. Na obu końcówkach utworzyć
pętle. Pętle na lince dłuższej skręcić bardziej i przełożyć przez nią pętlę z drugiego
krótszego odcinka.
Zastosowanie
Tymczasowe wiązanie linki do pętli na grubszej linie, pierścienia.
Uwagi
Węzeł trzyma do czasu napinania liny

PĘTLA
CHIŃSKA

CIĘŻAREK
RZUTKOWY

CIĘŻAREK
WISIOR

- Bezpieczny, mocny węzeł węzeł przy tym efektowny.
Można nim pozytywnie zaszpanować w porcie znajomością linologii.
- Zastosowanie:
uniwersalna pętla nie zaciskająca o walorach dekoracyjnych

- Jest rozbudowanym węzłem franciszkańskim (posiada więcej niż trzy oploty wokół
głównego trzonu węzła) często z nim niesłusznie utożsamianym
- Zastosowanie:
1. ciężarek na końcu rzutki
2. węzeł dekoracyjny wieńczący kocówki lin w splotach
3. duży, stały stoper

- Mocny, zaciśnięty jest trudny do rozwiązania.
Jako węzeł stały – znakomity
- Zastosowanie:
1. ciężarek rzutki
2. Stały uchwyt na końcu liny.

SKRÓT
ŁAŃCUSZKOWY

SKRÓT
KOCI

SKRÓT
KOŃSKI
RZĄD

SKRÓT
SERIA
SUPŁÓW

- Łatwy i dlatego popularny ale trudny do rozwiązania gdy był
obciążony – na obu końcach występują supły (patrz właśc.
Supła w dziale „podstawowe”)
- Zastosowanie:
Skracanie w wybranym miejscu liny cienkiej lub średniej

- Solidny węzeł, który łatwo rozwiązać w razie potrzeby.
- Wygodny zwłaszcza na linach śliskich, grubych grubych mało
elastycznych
- Zastosowanie:
Skracanie w wybranym miejscu liny

- Nazwa stąd, że używany jest do wiązania końskich rzędów
- Mocny i pewny ale może się nieźle zacisnąć
- Dodatkowo daje wolna pętlę niezaciskającą się w miejscu skrótu
(można coś podwiesić).

- Dość barbarzyńska metoda skracania liny (nie licząc noża…) bo
poddane obciążeniu zaciskają się na dobre
- Zastosowanie:
1. jako sztuczka w wiązaniu serii supłów (metoda do obmyślenia
samemu:)
2. na linie do wspinania jako oparcie dla rąk i nóg
3. na fale płetwy sterowej lekkich jachtów jako seria stoperów
regulujących głębokość zanurzenia płetwy

I n f o ....

Niektóre strony www w tym temacie:
www.marjer.skip.pl/wezly
www.tramp.lift.net.pl
www.wezly.prv.pl
wezly.webpark.pl
miniportal.harcerski.pl/wezly.html
www.nurkomania.pl/nurkowanie_wezly.htm
www.jacht.com.pl/wezly
www.geocities.com/Colosseum/Loge/8220/wezly.htm
www.wspinanie.pl/serwis/200402/17wezly.php
www.zegluj.net/articles.php?id
www.obozy-zeglarskie.pl/wezly_zeglarskie.php
www.zaglowce.ow.pl/szkutnictwo/wezly/cumowe.html

zebrał i opracował: RG
animacje wykonał: Marek Słaboń (www.tramp.lift.net.pl)


Slide 9

Poradnik dla harcerzy
10 Środowiskowego Szczepu Harcerskiego „ANTYDES”

Węzły 1 - 9

kliknij na interesujący Cię węzeł

Info...

Węzły 10 - 17

Węzły 18 - 38

Węzły 10 - 17

kliknij na interesujący Cię węzeł

Info...

Węzły 1 - 9

Węzły 18 - 38

Węzły 18 - 38

HOLOWNICZY

KOTWICZNY

ROŻKOWY

KRZYŻOWY

KRZYŻOWY
wielokrotny

HOLOWNICZY
II

WCZEP

GORDINGOWY

PROSTY

JAPOŃSKI

HUNTER

RATOWNICZY
(jedną ręką)

RZUTKOWY I

RZUTKOWY II

PĘTLA
CHIŃSKA

CIĘŻAREK
RZUTKOWT

CIĘŻAREK
WISIOR

SKRÓT
ŁAŃCUSZKOWY

SKRÓT KOCI

SKRÓT
KOŃSKI RZĄD

SUPEŁ
Jest on stosowany jako stoper, zgrubienie liny, które zabezpiecza przed wysunięciem się liny z bloku lub
kipy. Często ma zastosowanie na fale miecza lub płetwy sterowej na jachtach mieczowych. Szereg supłów
na fale pozwala utrzymać miecz lub płetwę sterową na pożądanej głębokości zanurzenia. Węzeł ten jednak,
gdy jest rzadko rozwiązywany i działa na niego duże obciążenie, mocno się zaciska i jest trudny do
rozwiązania.
- Węzeł może być wiązany jako „prawy” lub „lewy”.
- Zastosowanie:
1. element konstrukcyjny w wielu innych węzłach;
2. zgrubienie na końcu liny (nie polecamy, zaciska się mocno i potem bez marszpikla a nawet noża się nie obejdzie)
3. zgrubienie na końcu cienkiej liny ułatwiające uchwycenie i zabezpieczające przed wyśliźnięciem (np. linka od wiadra)
- Wykorzystywanie supła nie najlepiej świadczy o znajomości prac bosmańskich…

PŁASKI
Znajduje zastosowanie przy łączeniu lin o zbliżonych średnicach. Nie należy stosować przy
silnym obciążeniu, gdyż zaciska się i jest trudny do rozwiązania, niszczy linę. Jeżeli liny są bardzo
sztywne lub śliskie (np. zatłuszczone i zmoczone) nie można mieć pewności, że nie rozwiąże się pod
dużym obciążeniem, zwłaszcza jeżeli jedna z nich jest cieńsza.
Szeroko rozpowszechniony węzeł wśród żeglarzy choć nie jest taki mocny i pewny jak by się mogło wydawać.
Częste błędy przy wiązaniu powodują powstanie węzła „babskiego” który jest bardzo niepewny i rozwiązuje się w
najmniej oczekiwanej chwili.
- Zastosowanie:
1. łączenie dwóch lin o podobnych średnicach i niezbyt obciążonych
2. węzeł refsejzingów
3. element innych węzłów

BABSKI
Nie zaleca się do stosowania. Nieprawidłowo zawiązany węzeł płaski nazwano
"babskim". Węzeł ten jest niepewny w pracy i trudny do rozwiązania po zaciśnięciu.
Opis
Formalnie jest to węzeł choć w zasadzie nieskuteczny. Zaciska się, nie trzyma mocno.
Wiązanie
Powstaje gdy pomyli się wiązanie węzła prostego. Rozpoznaje się go po tym, że nie jest
symetryczny
Zastosowanie
Brak

ÓSEMKA
Spełnia funkcje bardzo podobne jak supeł, czyli jako zgrubienie liny zabezpieczające przed
wysunięciem się jej z bloku lub kipy. Węzeł ten używany jest szczególnie na końcach szotów.
- Węzeł znany już w starożytności przez ówczesnych żeglarzy co podkreśla jego zalety jako węzła w miarę
łatwego do rozwiązania po zaciśnięciu.
- Zastosowanie:
jako zgrubienie na końcu fałów lub szotów, zabezpieczające je przed wyszorowaniem z bloków, kip i stoperów
pokładowych

SZOTOWY
Dobrze nadaje się do wiązania lin o niejednakowej grubości. Nie należy stosować przy linach
mocno obciążonych, narażonych na szarpanie i o gładkich, śliskich powierzchniach.
Wiązany z dwóch lin śliskich lub o różnych średnicach jest niezbyt pewny
- Zastosowanie:
1. wiązanie szota lub kontraszota do rogu szotowego żagla
2. wiązanie dwóch niezbyt obciążonych lin o zbliżonych średnicach

BRAMSZOTOWY
Dobrze nadaje się do wiązania lin o niejednakowej grubości. Jest on pewniejszy w pracy niż
węzeł szotowy, może przenosić większe obciążenia, jest też odporny na szarpanie.
- Bramszotowym wielorybnicy wiązali liny do drzewców harpunów
- Znacznie pewniejszy niż szotowy, wiązać na linie uformowanej w hak
- Zastosowanie:
jak węzła szotowego przy linach poddawanych większym obciążeniom
Opis
Węzeł pochodny węzła szotowego. Inaczej szotowy podwójny
Wiązanie
Tak jak węzeł szotowy z tym że podczas oplatania pętli należy to wykonać dwa

FLAGOWY
Węzeł używany do wiązania flag, oraz bander nie mających chomątek i klamer. Łatwy do wiązania,
błyskawiczny w rozwiązywaniu, wystarczy pociągnąć za wolny koniec liny, aby całkowicie się
rozwiązał.
Opis
Jest to w zasadzie węzeł szotowy z zawleczką
Wiązanie
Przez pętlę przekładam linkę którą obwiązujemy pętlę dookoła. Następnie linkę przeplatamy pod wierzchnią linką ale
tak, aby końcówka nie przeszła pod nią tylko została po tej samej stronie.
Zastosowanie
Przymocowanie linki lub cienkiego sznurka do liny lub pętli z możliwością szybkiego rozwiązania węzła.
Uwagi
Węzeł nie jest bardzo mocny ale tak jak w przypadku węzła bramszotowego

REFOWY
Stosowany do łączenia dwóch lin o zbliżonych średnicach w wypadku potrzeby szybkiego zwolnienia
połączenia. Typowe zastosowanie znajduje przy wiązaniu refsejzingów w czasie refowania żagli. Węzeł
ten wiąże się podobnie jak płaski z tym, że jeden koniec liny przeciągnięty jest przez pętlę podwójnie.
Węzła nie należy stosować przy linach narażonych na szarpanie.
Jak wskazuje nazwa, węzeł przydatny przy wiązaniu refsejzingów… ale tak uczą szkoleniowcy tylko w Polsce. Na
świecie jako węzeł o w/w zastosowaniu występuje węzeł płaski znacznie bardziej pewny niż refowy.
Niby łatwy do rozwiązania ale niestety nie tylko dla żeglarza ale i w warunkach gorszej pogody także dla wiatru…
Nie polecamy! Naucz się go tylko na egzamin :)

Używany do zawiązywania linki na linie lub
przedmiocie o większej średnicy lub
obwodzie. Typowe zastosowanie to wiązanie
wyblinek na wantach. Węzeł mocno się
trzyma, po obciążeniu i namoknięciu trudno
się rozwiązuje, pracując na szarpanie
przeciera linę - dlatego nie należy go używać
do cumowania.
- Dawniej w erze żaglowców, używany do wiązania
drablinek
- Obciążony i mokry węzeł może czasem
przysporzyć trudności przy rozwiązywaniu
- Nie wiąż wyblinki na linie która jest cieńsza od
liny z której zawiązałeś wyblinkę!
- Podstawowy węzeł powinien być wiązany z
zamkniętymi oczyma i na kilka sposobów

WYBLINKA

- Zastosowanie:
1. mocowanie liny na palu, pierścieniu, innej linie
2. prowizoryczne dowiązanie liny w każdym
umożliwiającym założenie liny miejscu
3. węzeł wyjściowy do wiązania wielu innych
węzłów (znajdziecie je kiedyś na stronie :)
4. wiązanie szczebli linowych na wantach
5. cumowanie lżejszych jachtów

PÓŁSZTYK
Służy najczęściej do zabezpieczenia innych węzłów używanych do cumowania. Uwaga - nie
należy cumować przy pomocy półsztyku.
- Pojedynczy półsztyk rozwiązuje się łatwo zwłaszcza na pracującej linie, słaby węzeł pod
obciążeniem.
- Zastosowanie:
1. doraźne podwieszenie przedmiotu lub prowizoryczne zacumowanie lekkiego jachtu na
płyciźnie
2. element konstrukcyjny kilku innych dobrych i sprawdzonych węzłów

SZTYK
Jest najprostszym węzłem używanym do cumowania na palu lub do pierścienia. Znajduje
zastosowanie również przy zakańczaniu innych węzłów do cumowania. Prawidłowo związany po
zbliżeniu dwóch przechwytów do siebie tworzy wyblinkę założoną na linie pracującej.

Dobry węzeł na pracujących linach (cumy), elastyczny – tłumi szarpnięcia
- Ślizga się zawiązany na palu lub innym gładkim, pionowym elemencie
- Zastosowanie:
1. węzeł cumowy do cumowania lekkich łodzi i jachtów
2. łatwe i szybkie zabezpieczenie węzłów których końcówki lin muszą być mocowane

CUMOWY
Węzeł służy do cumowania na palu i do pierścienia. Węzeł zapewnia mocny chwyt, nie ślizga
się i nie zaciska. Podwójny chwyt pala czy pierścienia chroni linę od przecierania się.

KNAGOWY
Węzeł knagowy znajduje zastosowanie przy
mocowaniu: szotów, fałów, cum na knadze,
podwójnym polerze lub kołku. Prawidłowo węzeł
knagowy rozpoczyna się od owinięcia liny raz
dookoła trzonu knagi, następnie należy linę
mocować krzyżowo na ramionach knagi
dwukrotnie. Zakończenie węzła polega na
przełożeniu liny pod ostatnie skrzyżowanie i
zaciśnięcie, tak aby lina trzymała się węzła.

ŻEGLARSKI
Węzeł służy do cumowania na palu i do pierścienia. Węzeł zapewnia mocny chwyt, nie ślizga się
i nie zaciska. Podwójny chwyt pala czy pierścienia chroni linę od przecierania się.
- Kolejny węzeł sprawdzony przez wieki żeglugi, mocny nie zaciskający się.
- Radzimy wzmocnić konstrukcję przez dodanie jednego lub dwóch półsztyków
- Zastosowanie:
1. cumowanie do pierścienia lub do pala
2. mocowanie liny na oczku, uchu
3. polecany przez J. Saleckiego nawet jako węzeł liny kotwicznej po dodatkowym założeniu opaski na koniec
półsztyku (zobacz jak ja wykonać w dziale „zadbaj o linę”)

RYBACKI
Jest dobrym węzłem do cumowania, może być użyty do wiązania liny do: kotwicy, wiadra, sondy,
ciężarka rzutkowego itp.
Wiąż nim liny znajdujące się w wodzie – nawet mokry węzeł da się stosunkowo łatwo rozwiązać.
Mocny i nie zaciskający się węzeł, wart stosowania
- Zastosowanie:
1. cumowanie do pierścienia
2. wiązanie linki sondy
3. do pałąka wiadra
4. do połączenia liny holu z uchem na lince rzutki

RATOWNICZY
Węzeł używany jest bardzo często, a umiejętność sprawnego wiązania obowiązuje każdego żeglarza.
Za jego pomocą robi się na końcu liny oko do cumowania, może być użyty do połączenia dwu lin.
Typowe zastosowanie to - zabezpieczanie człowieka w trudnych warunkach pracy na pokładzie, za
burtą, lub na wysokości. Pętla tego węzła nie zaciska się, nawet przy dużym obciążeniu.
- Historycznie jest to węzeł nokgordingów żagli rejowych na przednich masztach dużych żaglowców
- Węzeł mocny, uniwersalny. Umiejętność jego wiązania jest egzekwowana na egzaminie na stopnie żeglarskie.
- Zastosowanie:
1. odpowiednio do zadań jako węzła uniwersalnego
2. ucho na linie cumowniczej
3. łączenie dwóch lin

Info...

ZWIĄZ WANTOWY
Służy do łączenia dwóch lin o różnych średnicach, wytrzymuje duże obciążenie. Węzeł można
zastosować do awaryjnej naprawy wanty, przy pomocy dodatkowego odcinka stalówki, wiąże się
dwa węzły. Jeżeli wanta ma zapas na długości, wiąże się jeden węzeł łącznikowy. Po wykonaniu
węzła wantę trzeba wybrać ściągaczem. Ze względu na złą pracę linstalowych, gdy są zagięte na
małych promieniach, węzła nie należy stosować na stałe. Węzeł nadaje się przede wszystkim do
stosowania na linach włókiennych.
- Łatwy do wykonania i dlatego najpopularniejszy w grupie związów choć istnieje wiele pewniejszych.
- Podobno używany powszechnie przez wędkarzy…
- Węzeł dosyć nieporęczny gdyż rozwiązanie zaciśniętych supłów może być trudne
- Zastosowanie:
1. do łaczenia lin miękkich miękkich identycznej lub podobnej średnicy
2. doraźna i tylko na możliwie krótki okres użytkowania naprawa wanty z użyciem dodatkowej stalówki

HOLOWNICZY

KOTWICZNY

ROŻKOWY

Nie wiąż na linach o różnych średnicach, może się wtedy rozwiązaćZastosowanie:
1. wiązanie szota lub kontraszota do rogu szotowego żagla
2. wiązanie dwóch niezbyt obciążonych lin o podobnych średnicach

Węzeł b. mocny. Gdy jest już zaciśnięty solidnie po sezonie jest trudny do
rozwiązania (w konstrukcji występuje supeł na biegowej części liny,
właściwości supła w dziale „podstawowe”) .
- J. Salecki podaje ciekawostkę, że u nas wiąże się ten węzeł jako
kotwiczny, natomiast na świecie używany jest przede wszystkim do
wiązania liny holowniczej na haku i … pierścieniach konnych przyczep
transportowych :)
- Zastosowanie:
1. klasyczny węzeł wiązany na pierścieniu trzonu kotwicy
2. b.dobry węzeł na duży hak

Jeśli nie umiesz tego węzła, usłyszysz w końcu na którymś rejsie stare
żeglarskie porzekadło : „tylko pała puszcza fała!!!” które to powiedzenie
bardzo dosłownie oceni Twoje zdolności żeglarskie :)
- Zastosowanie:
1. zabezpieczenie fałów przed wyszorowaniem z bloku topowego lub
powędrowaniem w kierunku topu masztu
2. tymczasowe przytrzymanie liny na drugiej linie

KRZYŻOWY

Opis
Węzeł pośredni między węzłem prostym i płaskim
Wiązanie
Na jednej linie wykonać pętlę ze skrzyżowanymi linkami. Drugą linkę przepleść przez oczko,
a następnie założyć za skrzyżowanie linki pierwszej i z powrotem przepleść przez oczko.
Zastosowanie
Można za jego pomocą łączyć dwie linki.
Uwagi
Węzeł nie jest bardzo wytrzymały. Przy silnych obciążeniach lepiej użyć węzła krzyżowego
podwójnego - czyli holowniczego

KRZYŻOWY
wielokrotny

Opis
Węzeł pochodny od węzła krzyżowego i holowniczego. Jest to cała rodzina węzłów
Wiązanie
Najprościej jest zawiązać węzeł krzyżowy a następnie wyciągając jedną a potem drugą linkę
oplatać dowolną ilość razy skrzyżowanie linki przeciwnej. Na końcu węzeł zaciągnąć.
Zastosowanie
W przypadku jednej, ew. dwóch pętli węzeł dobrze pracuje. W przypadku większej ich ilości
stanowi raczej element ozdobny.

HOLOWNICZY
II

Opis
Węzeł holowniczy jest formą węzła krzyżowego i inaczej nazywany jest krzyżowy podwójny
Wiązanie
Na jednej lince tworzymy pętlę ze skrzyżowanymi linkami. Drugą linę przeplatamy przez tą
pętlę, 2 razy zawijamy za skrzyżowanie i z powrotem przeplatamy przez pętlę
Zastosowanie
Solidne połączenie dwóch lin
Uwagi
Istnieją dalsze - bardziej skomplikowane formy tego węzła - czyli węzły krzyżowe wielokrotne

WCZEP

1. mocowanie liny dowolnej średnicy na drzewcach (lub linach) pionowych i poziomych
2. w epoce wielkich żaglowców - jako stoper bardzo dobrze trzymający linę na drzewcach
pionowych, nie luzujący się przy braku obciążenia
3. z naszego doświadczenia - podczas rozwieszania tentu - przywiązanie linek do achtersztagu
i relingu

Węzeł prosty do wykonania. Zaciśniety trzyma bardzo dobrze. W miarę łatwy do
rozwiazania. Konstrukcja oparta na pierwszej fazie wiązania wyblinki.

GORDINGOWY

PROSTY

JAPOŃSKI

Zastosowanie: 1.łączenie szota z uchem rogu szotowego grota 2.wiązanie gordingów do
żagli rejowych (GORDING - ang.buntline; lina łącząca lik dolny żagla rejowego z reją.
Wybranie gordingów powoduje przyciągnięcie żagla do rei, ułatwiające zwijanie żagli
rejowych), 3.połączenie liny z pierścieniem , kauszą lub pętlą.

- Bardzo łatwo popełnić błąd przy wiązaniu co skutkuje powstaniem kilku niebezpiecznych
odmian które łatwo się rozwiązują
- Wiązany prawidłowo służy jako mocny i pewny węzeł do połączenia dwóch lin o różnych
średnicach .
- Końcówki wychodzące z węzła możemy dodatkowo zabezpieczyć półsztykami co wzmacnia
i zabezpiecza konstrukcję.

- Zaliczany do węzłów dekoracyjnych, mat i splotów. Szeroko rozpowszechniony na
jednostkach żaglowych Dalekiego Wschodu.
- Podstawa kilku innych skomplikowanych splotów
- Budzi ciekawość w porcie wśród zainteresowanych linologią…
- Zastosowanie:
1. połączenie dwóch lin dające wszystkie końce do wykorzystania przy średnich ich
obciążeniach.
2. węzeł dekoracyjny – poeksperymentuj z tym węzłem… ciekawe efekty uzyskane przez nas
już niedługo na stronie…

WĘZEŁ MYŚLIWSKI (ang. hunter's bend)

HUNTER

RATOWNICZY
(jedną ręką)

Węzeł służący do łączenia dwóch lin o jednakowej grubości. Jest szczególnie przydatny w
razie konieczności łączenia sztywnych i śliskich lin syntetycznych.
Na zdjęciach użyliśmy co prawda lin o nieco innych średnicach ale tylko po to aby lepiej
zobrazować metodę wiązania...

- Metoda do wykorzystania w sytuacjach, gdy lina jest blisko nas a możemy posłużyć się jedna
ręką
- Przedstawiony sposób wiązania zgodny z zasadą: „jedna ręka dla jachtu, jedna ręka dla
Ciebie”
- Przy wiązaniu pamiętaj aby chwycić końcówkę liny i nie wkładać całego nadgarstka w
tworzące się początkowo ucho.
Przy pracującej linie bardzo łatwo uwięzić nadgarstek nadgarstek w niedokończonym węźle.

Bardzo słaby, tymczasowy węzeł.

RZUTKOWY
I

RZUTKOWY
II

Opis

Wiązanie
Linę przepleść przez koluszko, opleść linkę i w powstałe oczko włożyć końcówkę liny
zostawiając zawleczkę
Zastosowanie
Tymczasowe - prowizoryczne przywiązanie linki do pętli, pierścienia, belki
Uwagi
Węzeł nie działa przy większych naciągach. Lepiej wtedy użyć innego rzutkowego węzła
(rzutkowy 2)
Opis
Szybki w tworzeniu tymczasowych węzłów.
Wiązanie
Linkę rzutkową przełożyć przez koluszko liny głównej. Na obu końcówkach utworzyć
pętle. Pętle na lince dłuższej skręcić bardziej i przełożyć przez nią pętlę z drugiego
krótszego odcinka.
Zastosowanie
Tymczasowe wiązanie linki do pętli na grubszej linie, pierścienia.
Uwagi
Węzeł trzyma do czasu napinania liny

PĘTLA
CHIŃSKA

CIĘŻAREK
RZUTKOWY

CIĘŻAREK
WISIOR

- Bezpieczny, mocny węzeł węzeł przy tym efektowny.
Można nim pozytywnie zaszpanować w porcie znajomością linologii.
- Zastosowanie:
uniwersalna pętla nie zaciskająca o walorach dekoracyjnych

- Jest rozbudowanym węzłem franciszkańskim (posiada więcej niż trzy oploty wokół
głównego trzonu węzła) często z nim niesłusznie utożsamianym
- Zastosowanie:
1. ciężarek na końcu rzutki
2. węzeł dekoracyjny wieńczący kocówki lin w splotach
3. duży, stały stoper

- Mocny, zaciśnięty jest trudny do rozwiązania.
Jako węzeł stały – znakomity
- Zastosowanie:
1. ciężarek rzutki
2. Stały uchwyt na końcu liny.

SKRÓT
ŁAŃCUSZKOWY

SKRÓT
KOCI

SKRÓT
KOŃSKI
RZĄD

SKRÓT
SERIA
SUPŁÓW

- Łatwy i dlatego popularny ale trudny do rozwiązania gdy był
obciążony – na obu końcach występują supły (patrz właśc.
Supła w dziale „podstawowe”)
- Zastosowanie:
Skracanie w wybranym miejscu liny cienkiej lub średniej

- Solidny węzeł, który łatwo rozwiązać w razie potrzeby.
- Wygodny zwłaszcza na linach śliskich, grubych grubych mało
elastycznych
- Zastosowanie:
Skracanie w wybranym miejscu liny

- Nazwa stąd, że używany jest do wiązania końskich rzędów
- Mocny i pewny ale może się nieźle zacisnąć
- Dodatkowo daje wolna pętlę niezaciskającą się w miejscu skrótu
(można coś podwiesić).

- Dość barbarzyńska metoda skracania liny (nie licząc noża…) bo
poddane obciążeniu zaciskają się na dobre
- Zastosowanie:
1. jako sztuczka w wiązaniu serii supłów (metoda do obmyślenia
samemu:)
2. na linie do wspinania jako oparcie dla rąk i nóg
3. na fale płetwy sterowej lekkich jachtów jako seria stoperów
regulujących głębokość zanurzenia płetwy

I n f o ....

Niektóre strony www w tym temacie:
www.marjer.skip.pl/wezly
www.tramp.lift.net.pl
www.wezly.prv.pl
wezly.webpark.pl
miniportal.harcerski.pl/wezly.html
www.nurkomania.pl/nurkowanie_wezly.htm
www.jacht.com.pl/wezly
www.geocities.com/Colosseum/Loge/8220/wezly.htm
www.wspinanie.pl/serwis/200402/17wezly.php
www.zegluj.net/articles.php?id
www.obozy-zeglarskie.pl/wezly_zeglarskie.php
www.zaglowce.ow.pl/szkutnictwo/wezly/cumowe.html

zebrał i opracował: RG
animacje wykonał: Marek Słaboń (www.tramp.lift.net.pl)


Slide 10

Poradnik dla harcerzy
10 Środowiskowego Szczepu Harcerskiego „ANTYDES”

Węzły 1 - 9

kliknij na interesujący Cię węzeł

Info...

Węzły 10 - 17

Węzły 18 - 38

Węzły 10 - 17

kliknij na interesujący Cię węzeł

Info...

Węzły 1 - 9

Węzły 18 - 38

Węzły 18 - 38

HOLOWNICZY

KOTWICZNY

ROŻKOWY

KRZYŻOWY

KRZYŻOWY
wielokrotny

HOLOWNICZY
II

WCZEP

GORDINGOWY

PROSTY

JAPOŃSKI

HUNTER

RATOWNICZY
(jedną ręką)

RZUTKOWY I

RZUTKOWY II

PĘTLA
CHIŃSKA

CIĘŻAREK
RZUTKOWT

CIĘŻAREK
WISIOR

SKRÓT
ŁAŃCUSZKOWY

SKRÓT KOCI

SKRÓT
KOŃSKI RZĄD

SUPEŁ
Jest on stosowany jako stoper, zgrubienie liny, które zabezpiecza przed wysunięciem się liny z bloku lub
kipy. Często ma zastosowanie na fale miecza lub płetwy sterowej na jachtach mieczowych. Szereg supłów
na fale pozwala utrzymać miecz lub płetwę sterową na pożądanej głębokości zanurzenia. Węzeł ten jednak,
gdy jest rzadko rozwiązywany i działa na niego duże obciążenie, mocno się zaciska i jest trudny do
rozwiązania.
- Węzeł może być wiązany jako „prawy” lub „lewy”.
- Zastosowanie:
1. element konstrukcyjny w wielu innych węzłach;
2. zgrubienie na końcu liny (nie polecamy, zaciska się mocno i potem bez marszpikla a nawet noża się nie obejdzie)
3. zgrubienie na końcu cienkiej liny ułatwiające uchwycenie i zabezpieczające przed wyśliźnięciem (np. linka od wiadra)
- Wykorzystywanie supła nie najlepiej świadczy o znajomości prac bosmańskich…

PŁASKI
Znajduje zastosowanie przy łączeniu lin o zbliżonych średnicach. Nie należy stosować przy
silnym obciążeniu, gdyż zaciska się i jest trudny do rozwiązania, niszczy linę. Jeżeli liny są bardzo
sztywne lub śliskie (np. zatłuszczone i zmoczone) nie można mieć pewności, że nie rozwiąże się pod
dużym obciążeniem, zwłaszcza jeżeli jedna z nich jest cieńsza.
Szeroko rozpowszechniony węzeł wśród żeglarzy choć nie jest taki mocny i pewny jak by się mogło wydawać.
Częste błędy przy wiązaniu powodują powstanie węzła „babskiego” który jest bardzo niepewny i rozwiązuje się w
najmniej oczekiwanej chwili.
- Zastosowanie:
1. łączenie dwóch lin o podobnych średnicach i niezbyt obciążonych
2. węzeł refsejzingów
3. element innych węzłów

BABSKI
Nie zaleca się do stosowania. Nieprawidłowo zawiązany węzeł płaski nazwano
"babskim". Węzeł ten jest niepewny w pracy i trudny do rozwiązania po zaciśnięciu.
Opis
Formalnie jest to węzeł choć w zasadzie nieskuteczny. Zaciska się, nie trzyma mocno.
Wiązanie
Powstaje gdy pomyli się wiązanie węzła prostego. Rozpoznaje się go po tym, że nie jest
symetryczny
Zastosowanie
Brak

ÓSEMKA
Spełnia funkcje bardzo podobne jak supeł, czyli jako zgrubienie liny zabezpieczające przed
wysunięciem się jej z bloku lub kipy. Węzeł ten używany jest szczególnie na końcach szotów.
- Węzeł znany już w starożytności przez ówczesnych żeglarzy co podkreśla jego zalety jako węzła w miarę
łatwego do rozwiązania po zaciśnięciu.
- Zastosowanie:
jako zgrubienie na końcu fałów lub szotów, zabezpieczające je przed wyszorowaniem z bloków, kip i stoperów
pokładowych

SZOTOWY
Dobrze nadaje się do wiązania lin o niejednakowej grubości. Nie należy stosować przy linach
mocno obciążonych, narażonych na szarpanie i o gładkich, śliskich powierzchniach.
Wiązany z dwóch lin śliskich lub o różnych średnicach jest niezbyt pewny
- Zastosowanie:
1. wiązanie szota lub kontraszota do rogu szotowego żagla
2. wiązanie dwóch niezbyt obciążonych lin o zbliżonych średnicach

BRAMSZOTOWY
Dobrze nadaje się do wiązania lin o niejednakowej grubości. Jest on pewniejszy w pracy niż
węzeł szotowy, może przenosić większe obciążenia, jest też odporny na szarpanie.
- Bramszotowym wielorybnicy wiązali liny do drzewców harpunów
- Znacznie pewniejszy niż szotowy, wiązać na linie uformowanej w hak
- Zastosowanie:
jak węzła szotowego przy linach poddawanych większym obciążeniom
Opis
Węzeł pochodny węzła szotowego. Inaczej szotowy podwójny
Wiązanie
Tak jak węzeł szotowy z tym że podczas oplatania pętli należy to wykonać dwa

FLAGOWY
Węzeł używany do wiązania flag, oraz bander nie mających chomątek i klamer. Łatwy do wiązania,
błyskawiczny w rozwiązywaniu, wystarczy pociągnąć za wolny koniec liny, aby całkowicie się
rozwiązał.
Opis
Jest to w zasadzie węzeł szotowy z zawleczką
Wiązanie
Przez pętlę przekładam linkę którą obwiązujemy pętlę dookoła. Następnie linkę przeplatamy pod wierzchnią linką ale
tak, aby końcówka nie przeszła pod nią tylko została po tej samej stronie.
Zastosowanie
Przymocowanie linki lub cienkiego sznurka do liny lub pętli z możliwością szybkiego rozwiązania węzła.
Uwagi
Węzeł nie jest bardzo mocny ale tak jak w przypadku węzła bramszotowego

REFOWY
Stosowany do łączenia dwóch lin o zbliżonych średnicach w wypadku potrzeby szybkiego zwolnienia
połączenia. Typowe zastosowanie znajduje przy wiązaniu refsejzingów w czasie refowania żagli. Węzeł
ten wiąże się podobnie jak płaski z tym, że jeden koniec liny przeciągnięty jest przez pętlę podwójnie.
Węzła nie należy stosować przy linach narażonych na szarpanie.
Jak wskazuje nazwa, węzeł przydatny przy wiązaniu refsejzingów… ale tak uczą szkoleniowcy tylko w Polsce. Na
świecie jako węzeł o w/w zastosowaniu występuje węzeł płaski znacznie bardziej pewny niż refowy.
Niby łatwy do rozwiązania ale niestety nie tylko dla żeglarza ale i w warunkach gorszej pogody także dla wiatru…
Nie polecamy! Naucz się go tylko na egzamin :)

Używany do zawiązywania linki na linie lub
przedmiocie o większej średnicy lub
obwodzie. Typowe zastosowanie to wiązanie
wyblinek na wantach. Węzeł mocno się
trzyma, po obciążeniu i namoknięciu trudno
się rozwiązuje, pracując na szarpanie
przeciera linę - dlatego nie należy go używać
do cumowania.
- Dawniej w erze żaglowców, używany do wiązania
drablinek
- Obciążony i mokry węzeł może czasem
przysporzyć trudności przy rozwiązywaniu
- Nie wiąż wyblinki na linie która jest cieńsza od
liny z której zawiązałeś wyblinkę!
- Podstawowy węzeł powinien być wiązany z
zamkniętymi oczyma i na kilka sposobów

WYBLINKA

- Zastosowanie:
1. mocowanie liny na palu, pierścieniu, innej linie
2. prowizoryczne dowiązanie liny w każdym
umożliwiającym założenie liny miejscu
3. węzeł wyjściowy do wiązania wielu innych
węzłów (znajdziecie je kiedyś na stronie :)
4. wiązanie szczebli linowych na wantach
5. cumowanie lżejszych jachtów

PÓŁSZTYK
Służy najczęściej do zabezpieczenia innych węzłów używanych do cumowania. Uwaga - nie
należy cumować przy pomocy półsztyku.
- Pojedynczy półsztyk rozwiązuje się łatwo zwłaszcza na pracującej linie, słaby węzeł pod
obciążeniem.
- Zastosowanie:
1. doraźne podwieszenie przedmiotu lub prowizoryczne zacumowanie lekkiego jachtu na
płyciźnie
2. element konstrukcyjny kilku innych dobrych i sprawdzonych węzłów

SZTYK
Jest najprostszym węzłem używanym do cumowania na palu lub do pierścienia. Znajduje
zastosowanie również przy zakańczaniu innych węzłów do cumowania. Prawidłowo związany po
zbliżeniu dwóch przechwytów do siebie tworzy wyblinkę założoną na linie pracującej.

Dobry węzeł na pracujących linach (cumy), elastyczny – tłumi szarpnięcia
- Ślizga się zawiązany na palu lub innym gładkim, pionowym elemencie
- Zastosowanie:
1. węzeł cumowy do cumowania lekkich łodzi i jachtów
2. łatwe i szybkie zabezpieczenie węzłów których końcówki lin muszą być mocowane

CUMOWY
Węzeł służy do cumowania na palu i do pierścienia. Węzeł zapewnia mocny chwyt, nie ślizga
się i nie zaciska. Podwójny chwyt pala czy pierścienia chroni linę od przecierania się.

KNAGOWY
Węzeł knagowy znajduje zastosowanie przy
mocowaniu: szotów, fałów, cum na knadze,
podwójnym polerze lub kołku. Prawidłowo węzeł
knagowy rozpoczyna się od owinięcia liny raz
dookoła trzonu knagi, następnie należy linę
mocować krzyżowo na ramionach knagi
dwukrotnie. Zakończenie węzła polega na
przełożeniu liny pod ostatnie skrzyżowanie i
zaciśnięcie, tak aby lina trzymała się węzła.

ŻEGLARSKI
Węzeł służy do cumowania na palu i do pierścienia. Węzeł zapewnia mocny chwyt, nie ślizga się
i nie zaciska. Podwójny chwyt pala czy pierścienia chroni linę od przecierania się.
- Kolejny węzeł sprawdzony przez wieki żeglugi, mocny nie zaciskający się.
- Radzimy wzmocnić konstrukcję przez dodanie jednego lub dwóch półsztyków
- Zastosowanie:
1. cumowanie do pierścienia lub do pala
2. mocowanie liny na oczku, uchu
3. polecany przez J. Saleckiego nawet jako węzeł liny kotwicznej po dodatkowym założeniu opaski na koniec
półsztyku (zobacz jak ja wykonać w dziale „zadbaj o linę”)

RYBACKI
Jest dobrym węzłem do cumowania, może być użyty do wiązania liny do: kotwicy, wiadra, sondy,
ciężarka rzutkowego itp.
Wiąż nim liny znajdujące się w wodzie – nawet mokry węzeł da się stosunkowo łatwo rozwiązać.
Mocny i nie zaciskający się węzeł, wart stosowania
- Zastosowanie:
1. cumowanie do pierścienia
2. wiązanie linki sondy
3. do pałąka wiadra
4. do połączenia liny holu z uchem na lince rzutki

RATOWNICZY
Węzeł używany jest bardzo często, a umiejętność sprawnego wiązania obowiązuje każdego żeglarza.
Za jego pomocą robi się na końcu liny oko do cumowania, może być użyty do połączenia dwu lin.
Typowe zastosowanie to - zabezpieczanie człowieka w trudnych warunkach pracy na pokładzie, za
burtą, lub na wysokości. Pętla tego węzła nie zaciska się, nawet przy dużym obciążeniu.
- Historycznie jest to węzeł nokgordingów żagli rejowych na przednich masztach dużych żaglowców
- Węzeł mocny, uniwersalny. Umiejętność jego wiązania jest egzekwowana na egzaminie na stopnie żeglarskie.
- Zastosowanie:
1. odpowiednio do zadań jako węzła uniwersalnego
2. ucho na linie cumowniczej
3. łączenie dwóch lin

Info...

ZWIĄZ WANTOWY
Służy do łączenia dwóch lin o różnych średnicach, wytrzymuje duże obciążenie. Węzeł można
zastosować do awaryjnej naprawy wanty, przy pomocy dodatkowego odcinka stalówki, wiąże się
dwa węzły. Jeżeli wanta ma zapas na długości, wiąże się jeden węzeł łącznikowy. Po wykonaniu
węzła wantę trzeba wybrać ściągaczem. Ze względu na złą pracę linstalowych, gdy są zagięte na
małych promieniach, węzła nie należy stosować na stałe. Węzeł nadaje się przede wszystkim do
stosowania na linach włókiennych.
- Łatwy do wykonania i dlatego najpopularniejszy w grupie związów choć istnieje wiele pewniejszych.
- Podobno używany powszechnie przez wędkarzy…
- Węzeł dosyć nieporęczny gdyż rozwiązanie zaciśniętych supłów może być trudne
- Zastosowanie:
1. do łaczenia lin miękkich miękkich identycznej lub podobnej średnicy
2. doraźna i tylko na możliwie krótki okres użytkowania naprawa wanty z użyciem dodatkowej stalówki

HOLOWNICZY

KOTWICZNY

ROŻKOWY

Nie wiąż na linach o różnych średnicach, może się wtedy rozwiązaćZastosowanie:
1. wiązanie szota lub kontraszota do rogu szotowego żagla
2. wiązanie dwóch niezbyt obciążonych lin o podobnych średnicach

Węzeł b. mocny. Gdy jest już zaciśnięty solidnie po sezonie jest trudny do
rozwiązania (w konstrukcji występuje supeł na biegowej części liny,
właściwości supła w dziale „podstawowe”) .
- J. Salecki podaje ciekawostkę, że u nas wiąże się ten węzeł jako
kotwiczny, natomiast na świecie używany jest przede wszystkim do
wiązania liny holowniczej na haku i … pierścieniach konnych przyczep
transportowych :)
- Zastosowanie:
1. klasyczny węzeł wiązany na pierścieniu trzonu kotwicy
2. b.dobry węzeł na duży hak

Jeśli nie umiesz tego węzła, usłyszysz w końcu na którymś rejsie stare
żeglarskie porzekadło : „tylko pała puszcza fała!!!” które to powiedzenie
bardzo dosłownie oceni Twoje zdolności żeglarskie :)
- Zastosowanie:
1. zabezpieczenie fałów przed wyszorowaniem z bloku topowego lub
powędrowaniem w kierunku topu masztu
2. tymczasowe przytrzymanie liny na drugiej linie

KRZYŻOWY

Opis
Węzeł pośredni między węzłem prostym i płaskim
Wiązanie
Na jednej linie wykonać pętlę ze skrzyżowanymi linkami. Drugą linkę przepleść przez oczko,
a następnie założyć za skrzyżowanie linki pierwszej i z powrotem przepleść przez oczko.
Zastosowanie
Można za jego pomocą łączyć dwie linki.
Uwagi
Węzeł nie jest bardzo wytrzymały. Przy silnych obciążeniach lepiej użyć węzła krzyżowego
podwójnego - czyli holowniczego

KRZYŻOWY
wielokrotny

Opis
Węzeł pochodny od węzła krzyżowego i holowniczego. Jest to cała rodzina węzłów
Wiązanie
Najprościej jest zawiązać węzeł krzyżowy a następnie wyciągając jedną a potem drugą linkę
oplatać dowolną ilość razy skrzyżowanie linki przeciwnej. Na końcu węzeł zaciągnąć.
Zastosowanie
W przypadku jednej, ew. dwóch pętli węzeł dobrze pracuje. W przypadku większej ich ilości
stanowi raczej element ozdobny.

HOLOWNICZY
II

Opis
Węzeł holowniczy jest formą węzła krzyżowego i inaczej nazywany jest krzyżowy podwójny
Wiązanie
Na jednej lince tworzymy pętlę ze skrzyżowanymi linkami. Drugą linę przeplatamy przez tą
pętlę, 2 razy zawijamy za skrzyżowanie i z powrotem przeplatamy przez pętlę
Zastosowanie
Solidne połączenie dwóch lin
Uwagi
Istnieją dalsze - bardziej skomplikowane formy tego węzła - czyli węzły krzyżowe wielokrotne

WCZEP

1. mocowanie liny dowolnej średnicy na drzewcach (lub linach) pionowych i poziomych
2. w epoce wielkich żaglowców - jako stoper bardzo dobrze trzymający linę na drzewcach
pionowych, nie luzujący się przy braku obciążenia
3. z naszego doświadczenia - podczas rozwieszania tentu - przywiązanie linek do achtersztagu
i relingu

Węzeł prosty do wykonania. Zaciśniety trzyma bardzo dobrze. W miarę łatwy do
rozwiazania. Konstrukcja oparta na pierwszej fazie wiązania wyblinki.

GORDINGOWY

PROSTY

JAPOŃSKI

Zastosowanie: 1.łączenie szota z uchem rogu szotowego grota 2.wiązanie gordingów do
żagli rejowych (GORDING - ang.buntline; lina łącząca lik dolny żagla rejowego z reją.
Wybranie gordingów powoduje przyciągnięcie żagla do rei, ułatwiające zwijanie żagli
rejowych), 3.połączenie liny z pierścieniem , kauszą lub pętlą.

- Bardzo łatwo popełnić błąd przy wiązaniu co skutkuje powstaniem kilku niebezpiecznych
odmian które łatwo się rozwiązują
- Wiązany prawidłowo służy jako mocny i pewny węzeł do połączenia dwóch lin o różnych
średnicach .
- Końcówki wychodzące z węzła możemy dodatkowo zabezpieczyć półsztykami co wzmacnia
i zabezpiecza konstrukcję.

- Zaliczany do węzłów dekoracyjnych, mat i splotów. Szeroko rozpowszechniony na
jednostkach żaglowych Dalekiego Wschodu.
- Podstawa kilku innych skomplikowanych splotów
- Budzi ciekawość w porcie wśród zainteresowanych linologią…
- Zastosowanie:
1. połączenie dwóch lin dające wszystkie końce do wykorzystania przy średnich ich
obciążeniach.
2. węzeł dekoracyjny – poeksperymentuj z tym węzłem… ciekawe efekty uzyskane przez nas
już niedługo na stronie…

WĘZEŁ MYŚLIWSKI (ang. hunter's bend)

HUNTER

RATOWNICZY
(jedną ręką)

Węzeł służący do łączenia dwóch lin o jednakowej grubości. Jest szczególnie przydatny w
razie konieczności łączenia sztywnych i śliskich lin syntetycznych.
Na zdjęciach użyliśmy co prawda lin o nieco innych średnicach ale tylko po to aby lepiej
zobrazować metodę wiązania...

- Metoda do wykorzystania w sytuacjach, gdy lina jest blisko nas a możemy posłużyć się jedna
ręką
- Przedstawiony sposób wiązania zgodny z zasadą: „jedna ręka dla jachtu, jedna ręka dla
Ciebie”
- Przy wiązaniu pamiętaj aby chwycić końcówkę liny i nie wkładać całego nadgarstka w
tworzące się początkowo ucho.
Przy pracującej linie bardzo łatwo uwięzić nadgarstek nadgarstek w niedokończonym węźle.

Bardzo słaby, tymczasowy węzeł.

RZUTKOWY
I

RZUTKOWY
II

Opis

Wiązanie
Linę przepleść przez koluszko, opleść linkę i w powstałe oczko włożyć końcówkę liny
zostawiając zawleczkę
Zastosowanie
Tymczasowe - prowizoryczne przywiązanie linki do pętli, pierścienia, belki
Uwagi
Węzeł nie działa przy większych naciągach. Lepiej wtedy użyć innego rzutkowego węzła
(rzutkowy 2)
Opis
Szybki w tworzeniu tymczasowych węzłów.
Wiązanie
Linkę rzutkową przełożyć przez koluszko liny głównej. Na obu końcówkach utworzyć
pętle. Pętle na lince dłuższej skręcić bardziej i przełożyć przez nią pętlę z drugiego
krótszego odcinka.
Zastosowanie
Tymczasowe wiązanie linki do pętli na grubszej linie, pierścienia.
Uwagi
Węzeł trzyma do czasu napinania liny

PĘTLA
CHIŃSKA

CIĘŻAREK
RZUTKOWY

CIĘŻAREK
WISIOR

- Bezpieczny, mocny węzeł węzeł przy tym efektowny.
Można nim pozytywnie zaszpanować w porcie znajomością linologii.
- Zastosowanie:
uniwersalna pętla nie zaciskająca o walorach dekoracyjnych

- Jest rozbudowanym węzłem franciszkańskim (posiada więcej niż trzy oploty wokół
głównego trzonu węzła) często z nim niesłusznie utożsamianym
- Zastosowanie:
1. ciężarek na końcu rzutki
2. węzeł dekoracyjny wieńczący kocówki lin w splotach
3. duży, stały stoper

- Mocny, zaciśnięty jest trudny do rozwiązania.
Jako węzeł stały – znakomity
- Zastosowanie:
1. ciężarek rzutki
2. Stały uchwyt na końcu liny.

SKRÓT
ŁAŃCUSZKOWY

SKRÓT
KOCI

SKRÓT
KOŃSKI
RZĄD

SKRÓT
SERIA
SUPŁÓW

- Łatwy i dlatego popularny ale trudny do rozwiązania gdy był
obciążony – na obu końcach występują supły (patrz właśc.
Supła w dziale „podstawowe”)
- Zastosowanie:
Skracanie w wybranym miejscu liny cienkiej lub średniej

- Solidny węzeł, który łatwo rozwiązać w razie potrzeby.
- Wygodny zwłaszcza na linach śliskich, grubych grubych mało
elastycznych
- Zastosowanie:
Skracanie w wybranym miejscu liny

- Nazwa stąd, że używany jest do wiązania końskich rzędów
- Mocny i pewny ale może się nieźle zacisnąć
- Dodatkowo daje wolna pętlę niezaciskającą się w miejscu skrótu
(można coś podwiesić).

- Dość barbarzyńska metoda skracania liny (nie licząc noża…) bo
poddane obciążeniu zaciskają się na dobre
- Zastosowanie:
1. jako sztuczka w wiązaniu serii supłów (metoda do obmyślenia
samemu:)
2. na linie do wspinania jako oparcie dla rąk i nóg
3. na fale płetwy sterowej lekkich jachtów jako seria stoperów
regulujących głębokość zanurzenia płetwy

I n f o ....

Niektóre strony www w tym temacie:
www.marjer.skip.pl/wezly
www.tramp.lift.net.pl
www.wezly.prv.pl
wezly.webpark.pl
miniportal.harcerski.pl/wezly.html
www.nurkomania.pl/nurkowanie_wezly.htm
www.jacht.com.pl/wezly
www.geocities.com/Colosseum/Loge/8220/wezly.htm
www.wspinanie.pl/serwis/200402/17wezly.php
www.zegluj.net/articles.php?id
www.obozy-zeglarskie.pl/wezly_zeglarskie.php
www.zaglowce.ow.pl/szkutnictwo/wezly/cumowe.html

zebrał i opracował: RG
animacje wykonał: Marek Słaboń (www.tramp.lift.net.pl)


Slide 11

Poradnik dla harcerzy
10 Środowiskowego Szczepu Harcerskiego „ANTYDES”

Węzły 1 - 9

kliknij na interesujący Cię węzeł

Info...

Węzły 10 - 17

Węzły 18 - 38

Węzły 10 - 17

kliknij na interesujący Cię węzeł

Info...

Węzły 1 - 9

Węzły 18 - 38

Węzły 18 - 38

HOLOWNICZY

KOTWICZNY

ROŻKOWY

KRZYŻOWY

KRZYŻOWY
wielokrotny

HOLOWNICZY
II

WCZEP

GORDINGOWY

PROSTY

JAPOŃSKI

HUNTER

RATOWNICZY
(jedną ręką)

RZUTKOWY I

RZUTKOWY II

PĘTLA
CHIŃSKA

CIĘŻAREK
RZUTKOWT

CIĘŻAREK
WISIOR

SKRÓT
ŁAŃCUSZKOWY

SKRÓT KOCI

SKRÓT
KOŃSKI RZĄD

SUPEŁ
Jest on stosowany jako stoper, zgrubienie liny, które zabezpiecza przed wysunięciem się liny z bloku lub
kipy. Często ma zastosowanie na fale miecza lub płetwy sterowej na jachtach mieczowych. Szereg supłów
na fale pozwala utrzymać miecz lub płetwę sterową na pożądanej głębokości zanurzenia. Węzeł ten jednak,
gdy jest rzadko rozwiązywany i działa na niego duże obciążenie, mocno się zaciska i jest trudny do
rozwiązania.
- Węzeł może być wiązany jako „prawy” lub „lewy”.
- Zastosowanie:
1. element konstrukcyjny w wielu innych węzłach;
2. zgrubienie na końcu liny (nie polecamy, zaciska się mocno i potem bez marszpikla a nawet noża się nie obejdzie)
3. zgrubienie na końcu cienkiej liny ułatwiające uchwycenie i zabezpieczające przed wyśliźnięciem (np. linka od wiadra)
- Wykorzystywanie supła nie najlepiej świadczy o znajomości prac bosmańskich…

PŁASKI
Znajduje zastosowanie przy łączeniu lin o zbliżonych średnicach. Nie należy stosować przy
silnym obciążeniu, gdyż zaciska się i jest trudny do rozwiązania, niszczy linę. Jeżeli liny są bardzo
sztywne lub śliskie (np. zatłuszczone i zmoczone) nie można mieć pewności, że nie rozwiąże się pod
dużym obciążeniem, zwłaszcza jeżeli jedna z nich jest cieńsza.
Szeroko rozpowszechniony węzeł wśród żeglarzy choć nie jest taki mocny i pewny jak by się mogło wydawać.
Częste błędy przy wiązaniu powodują powstanie węzła „babskiego” który jest bardzo niepewny i rozwiązuje się w
najmniej oczekiwanej chwili.
- Zastosowanie:
1. łączenie dwóch lin o podobnych średnicach i niezbyt obciążonych
2. węzeł refsejzingów
3. element innych węzłów

BABSKI
Nie zaleca się do stosowania. Nieprawidłowo zawiązany węzeł płaski nazwano
"babskim". Węzeł ten jest niepewny w pracy i trudny do rozwiązania po zaciśnięciu.
Opis
Formalnie jest to węzeł choć w zasadzie nieskuteczny. Zaciska się, nie trzyma mocno.
Wiązanie
Powstaje gdy pomyli się wiązanie węzła prostego. Rozpoznaje się go po tym, że nie jest
symetryczny
Zastosowanie
Brak

ÓSEMKA
Spełnia funkcje bardzo podobne jak supeł, czyli jako zgrubienie liny zabezpieczające przed
wysunięciem się jej z bloku lub kipy. Węzeł ten używany jest szczególnie na końcach szotów.
- Węzeł znany już w starożytności przez ówczesnych żeglarzy co podkreśla jego zalety jako węzła w miarę
łatwego do rozwiązania po zaciśnięciu.
- Zastosowanie:
jako zgrubienie na końcu fałów lub szotów, zabezpieczające je przed wyszorowaniem z bloków, kip i stoperów
pokładowych

SZOTOWY
Dobrze nadaje się do wiązania lin o niejednakowej grubości. Nie należy stosować przy linach
mocno obciążonych, narażonych na szarpanie i o gładkich, śliskich powierzchniach.
Wiązany z dwóch lin śliskich lub o różnych średnicach jest niezbyt pewny
- Zastosowanie:
1. wiązanie szota lub kontraszota do rogu szotowego żagla
2. wiązanie dwóch niezbyt obciążonych lin o zbliżonych średnicach

BRAMSZOTOWY
Dobrze nadaje się do wiązania lin o niejednakowej grubości. Jest on pewniejszy w pracy niż
węzeł szotowy, może przenosić większe obciążenia, jest też odporny na szarpanie.
- Bramszotowym wielorybnicy wiązali liny do drzewców harpunów
- Znacznie pewniejszy niż szotowy, wiązać na linie uformowanej w hak
- Zastosowanie:
jak węzła szotowego przy linach poddawanych większym obciążeniom
Opis
Węzeł pochodny węzła szotowego. Inaczej szotowy podwójny
Wiązanie
Tak jak węzeł szotowy z tym że podczas oplatania pętli należy to wykonać dwa

FLAGOWY
Węzeł używany do wiązania flag, oraz bander nie mających chomątek i klamer. Łatwy do wiązania,
błyskawiczny w rozwiązywaniu, wystarczy pociągnąć za wolny koniec liny, aby całkowicie się
rozwiązał.
Opis
Jest to w zasadzie węzeł szotowy z zawleczką
Wiązanie
Przez pętlę przekładam linkę którą obwiązujemy pętlę dookoła. Następnie linkę przeplatamy pod wierzchnią linką ale
tak, aby końcówka nie przeszła pod nią tylko została po tej samej stronie.
Zastosowanie
Przymocowanie linki lub cienkiego sznurka do liny lub pętli z możliwością szybkiego rozwiązania węzła.
Uwagi
Węzeł nie jest bardzo mocny ale tak jak w przypadku węzła bramszotowego

REFOWY
Stosowany do łączenia dwóch lin o zbliżonych średnicach w wypadku potrzeby szybkiego zwolnienia
połączenia. Typowe zastosowanie znajduje przy wiązaniu refsejzingów w czasie refowania żagli. Węzeł
ten wiąże się podobnie jak płaski z tym, że jeden koniec liny przeciągnięty jest przez pętlę podwójnie.
Węzła nie należy stosować przy linach narażonych na szarpanie.
Jak wskazuje nazwa, węzeł przydatny przy wiązaniu refsejzingów… ale tak uczą szkoleniowcy tylko w Polsce. Na
świecie jako węzeł o w/w zastosowaniu występuje węzeł płaski znacznie bardziej pewny niż refowy.
Niby łatwy do rozwiązania ale niestety nie tylko dla żeglarza ale i w warunkach gorszej pogody także dla wiatru…
Nie polecamy! Naucz się go tylko na egzamin :)

Używany do zawiązywania linki na linie lub
przedmiocie o większej średnicy lub
obwodzie. Typowe zastosowanie to wiązanie
wyblinek na wantach. Węzeł mocno się
trzyma, po obciążeniu i namoknięciu trudno
się rozwiązuje, pracując na szarpanie
przeciera linę - dlatego nie należy go używać
do cumowania.
- Dawniej w erze żaglowców, używany do wiązania
drablinek
- Obciążony i mokry węzeł może czasem
przysporzyć trudności przy rozwiązywaniu
- Nie wiąż wyblinki na linie która jest cieńsza od
liny z której zawiązałeś wyblinkę!
- Podstawowy węzeł powinien być wiązany z
zamkniętymi oczyma i na kilka sposobów

WYBLINKA

- Zastosowanie:
1. mocowanie liny na palu, pierścieniu, innej linie
2. prowizoryczne dowiązanie liny w każdym
umożliwiającym założenie liny miejscu
3. węzeł wyjściowy do wiązania wielu innych
węzłów (znajdziecie je kiedyś na stronie :)
4. wiązanie szczebli linowych na wantach
5. cumowanie lżejszych jachtów

PÓŁSZTYK
Służy najczęściej do zabezpieczenia innych węzłów używanych do cumowania. Uwaga - nie
należy cumować przy pomocy półsztyku.
- Pojedynczy półsztyk rozwiązuje się łatwo zwłaszcza na pracującej linie, słaby węzeł pod
obciążeniem.
- Zastosowanie:
1. doraźne podwieszenie przedmiotu lub prowizoryczne zacumowanie lekkiego jachtu na
płyciźnie
2. element konstrukcyjny kilku innych dobrych i sprawdzonych węzłów

SZTYK
Jest najprostszym węzłem używanym do cumowania na palu lub do pierścienia. Znajduje
zastosowanie również przy zakańczaniu innych węzłów do cumowania. Prawidłowo związany po
zbliżeniu dwóch przechwytów do siebie tworzy wyblinkę założoną na linie pracującej.

Dobry węzeł na pracujących linach (cumy), elastyczny – tłumi szarpnięcia
- Ślizga się zawiązany na palu lub innym gładkim, pionowym elemencie
- Zastosowanie:
1. węzeł cumowy do cumowania lekkich łodzi i jachtów
2. łatwe i szybkie zabezpieczenie węzłów których końcówki lin muszą być mocowane

CUMOWY
Węzeł służy do cumowania na palu i do pierścienia. Węzeł zapewnia mocny chwyt, nie ślizga
się i nie zaciska. Podwójny chwyt pala czy pierścienia chroni linę od przecierania się.

KNAGOWY
Węzeł knagowy znajduje zastosowanie przy
mocowaniu: szotów, fałów, cum na knadze,
podwójnym polerze lub kołku. Prawidłowo węzeł
knagowy rozpoczyna się od owinięcia liny raz
dookoła trzonu knagi, następnie należy linę
mocować krzyżowo na ramionach knagi
dwukrotnie. Zakończenie węzła polega na
przełożeniu liny pod ostatnie skrzyżowanie i
zaciśnięcie, tak aby lina trzymała się węzła.

ŻEGLARSKI
Węzeł służy do cumowania na palu i do pierścienia. Węzeł zapewnia mocny chwyt, nie ślizga się
i nie zaciska. Podwójny chwyt pala czy pierścienia chroni linę od przecierania się.
- Kolejny węzeł sprawdzony przez wieki żeglugi, mocny nie zaciskający się.
- Radzimy wzmocnić konstrukcję przez dodanie jednego lub dwóch półsztyków
- Zastosowanie:
1. cumowanie do pierścienia lub do pala
2. mocowanie liny na oczku, uchu
3. polecany przez J. Saleckiego nawet jako węzeł liny kotwicznej po dodatkowym założeniu opaski na koniec
półsztyku (zobacz jak ja wykonać w dziale „zadbaj o linę”)

RYBACKI
Jest dobrym węzłem do cumowania, może być użyty do wiązania liny do: kotwicy, wiadra, sondy,
ciężarka rzutkowego itp.
Wiąż nim liny znajdujące się w wodzie – nawet mokry węzeł da się stosunkowo łatwo rozwiązać.
Mocny i nie zaciskający się węzeł, wart stosowania
- Zastosowanie:
1. cumowanie do pierścienia
2. wiązanie linki sondy
3. do pałąka wiadra
4. do połączenia liny holu z uchem na lince rzutki

RATOWNICZY
Węzeł używany jest bardzo często, a umiejętność sprawnego wiązania obowiązuje każdego żeglarza.
Za jego pomocą robi się na końcu liny oko do cumowania, może być użyty do połączenia dwu lin.
Typowe zastosowanie to - zabezpieczanie człowieka w trudnych warunkach pracy na pokładzie, za
burtą, lub na wysokości. Pętla tego węzła nie zaciska się, nawet przy dużym obciążeniu.
- Historycznie jest to węzeł nokgordingów żagli rejowych na przednich masztach dużych żaglowców
- Węzeł mocny, uniwersalny. Umiejętność jego wiązania jest egzekwowana na egzaminie na stopnie żeglarskie.
- Zastosowanie:
1. odpowiednio do zadań jako węzła uniwersalnego
2. ucho na linie cumowniczej
3. łączenie dwóch lin

Info...

ZWIĄZ WANTOWY
Służy do łączenia dwóch lin o różnych średnicach, wytrzymuje duże obciążenie. Węzeł można
zastosować do awaryjnej naprawy wanty, przy pomocy dodatkowego odcinka stalówki, wiąże się
dwa węzły. Jeżeli wanta ma zapas na długości, wiąże się jeden węzeł łącznikowy. Po wykonaniu
węzła wantę trzeba wybrać ściągaczem. Ze względu na złą pracę linstalowych, gdy są zagięte na
małych promieniach, węzła nie należy stosować na stałe. Węzeł nadaje się przede wszystkim do
stosowania na linach włókiennych.
- Łatwy do wykonania i dlatego najpopularniejszy w grupie związów choć istnieje wiele pewniejszych.
- Podobno używany powszechnie przez wędkarzy…
- Węzeł dosyć nieporęczny gdyż rozwiązanie zaciśniętych supłów może być trudne
- Zastosowanie:
1. do łaczenia lin miękkich miękkich identycznej lub podobnej średnicy
2. doraźna i tylko na możliwie krótki okres użytkowania naprawa wanty z użyciem dodatkowej stalówki

HOLOWNICZY

KOTWICZNY

ROŻKOWY

Nie wiąż na linach o różnych średnicach, może się wtedy rozwiązaćZastosowanie:
1. wiązanie szota lub kontraszota do rogu szotowego żagla
2. wiązanie dwóch niezbyt obciążonych lin o podobnych średnicach

Węzeł b. mocny. Gdy jest już zaciśnięty solidnie po sezonie jest trudny do
rozwiązania (w konstrukcji występuje supeł na biegowej części liny,
właściwości supła w dziale „podstawowe”) .
- J. Salecki podaje ciekawostkę, że u nas wiąże się ten węzeł jako
kotwiczny, natomiast na świecie używany jest przede wszystkim do
wiązania liny holowniczej na haku i … pierścieniach konnych przyczep
transportowych :)
- Zastosowanie:
1. klasyczny węzeł wiązany na pierścieniu trzonu kotwicy
2. b.dobry węzeł na duży hak

Jeśli nie umiesz tego węzła, usłyszysz w końcu na którymś rejsie stare
żeglarskie porzekadło : „tylko pała puszcza fała!!!” które to powiedzenie
bardzo dosłownie oceni Twoje zdolności żeglarskie :)
- Zastosowanie:
1. zabezpieczenie fałów przed wyszorowaniem z bloku topowego lub
powędrowaniem w kierunku topu masztu
2. tymczasowe przytrzymanie liny na drugiej linie

KRZYŻOWY

Opis
Węzeł pośredni między węzłem prostym i płaskim
Wiązanie
Na jednej linie wykonać pętlę ze skrzyżowanymi linkami. Drugą linkę przepleść przez oczko,
a następnie założyć za skrzyżowanie linki pierwszej i z powrotem przepleść przez oczko.
Zastosowanie
Można za jego pomocą łączyć dwie linki.
Uwagi
Węzeł nie jest bardzo wytrzymały. Przy silnych obciążeniach lepiej użyć węzła krzyżowego
podwójnego - czyli holowniczego

KRZYŻOWY
wielokrotny

Opis
Węzeł pochodny od węzła krzyżowego i holowniczego. Jest to cała rodzina węzłów
Wiązanie
Najprościej jest zawiązać węzeł krzyżowy a następnie wyciągając jedną a potem drugą linkę
oplatać dowolną ilość razy skrzyżowanie linki przeciwnej. Na końcu węzeł zaciągnąć.
Zastosowanie
W przypadku jednej, ew. dwóch pętli węzeł dobrze pracuje. W przypadku większej ich ilości
stanowi raczej element ozdobny.

HOLOWNICZY
II

Opis
Węzeł holowniczy jest formą węzła krzyżowego i inaczej nazywany jest krzyżowy podwójny
Wiązanie
Na jednej lince tworzymy pętlę ze skrzyżowanymi linkami. Drugą linę przeplatamy przez tą
pętlę, 2 razy zawijamy za skrzyżowanie i z powrotem przeplatamy przez pętlę
Zastosowanie
Solidne połączenie dwóch lin
Uwagi
Istnieją dalsze - bardziej skomplikowane formy tego węzła - czyli węzły krzyżowe wielokrotne

WCZEP

1. mocowanie liny dowolnej średnicy na drzewcach (lub linach) pionowych i poziomych
2. w epoce wielkich żaglowców - jako stoper bardzo dobrze trzymający linę na drzewcach
pionowych, nie luzujący się przy braku obciążenia
3. z naszego doświadczenia - podczas rozwieszania tentu - przywiązanie linek do achtersztagu
i relingu

Węzeł prosty do wykonania. Zaciśniety trzyma bardzo dobrze. W miarę łatwy do
rozwiazania. Konstrukcja oparta na pierwszej fazie wiązania wyblinki.

GORDINGOWY

PROSTY

JAPOŃSKI

Zastosowanie: 1.łączenie szota z uchem rogu szotowego grota 2.wiązanie gordingów do
żagli rejowych (GORDING - ang.buntline; lina łącząca lik dolny żagla rejowego z reją.
Wybranie gordingów powoduje przyciągnięcie żagla do rei, ułatwiające zwijanie żagli
rejowych), 3.połączenie liny z pierścieniem , kauszą lub pętlą.

- Bardzo łatwo popełnić błąd przy wiązaniu co skutkuje powstaniem kilku niebezpiecznych
odmian które łatwo się rozwiązują
- Wiązany prawidłowo służy jako mocny i pewny węzeł do połączenia dwóch lin o różnych
średnicach .
- Końcówki wychodzące z węzła możemy dodatkowo zabezpieczyć półsztykami co wzmacnia
i zabezpiecza konstrukcję.

- Zaliczany do węzłów dekoracyjnych, mat i splotów. Szeroko rozpowszechniony na
jednostkach żaglowych Dalekiego Wschodu.
- Podstawa kilku innych skomplikowanych splotów
- Budzi ciekawość w porcie wśród zainteresowanych linologią…
- Zastosowanie:
1. połączenie dwóch lin dające wszystkie końce do wykorzystania przy średnich ich
obciążeniach.
2. węzeł dekoracyjny – poeksperymentuj z tym węzłem… ciekawe efekty uzyskane przez nas
już niedługo na stronie…

WĘZEŁ MYŚLIWSKI (ang. hunter's bend)

HUNTER

RATOWNICZY
(jedną ręką)

Węzeł służący do łączenia dwóch lin o jednakowej grubości. Jest szczególnie przydatny w
razie konieczności łączenia sztywnych i śliskich lin syntetycznych.
Na zdjęciach użyliśmy co prawda lin o nieco innych średnicach ale tylko po to aby lepiej
zobrazować metodę wiązania...

- Metoda do wykorzystania w sytuacjach, gdy lina jest blisko nas a możemy posłużyć się jedna
ręką
- Przedstawiony sposób wiązania zgodny z zasadą: „jedna ręka dla jachtu, jedna ręka dla
Ciebie”
- Przy wiązaniu pamiętaj aby chwycić końcówkę liny i nie wkładać całego nadgarstka w
tworzące się początkowo ucho.
Przy pracującej linie bardzo łatwo uwięzić nadgarstek nadgarstek w niedokończonym węźle.

Bardzo słaby, tymczasowy węzeł.

RZUTKOWY
I

RZUTKOWY
II

Opis

Wiązanie
Linę przepleść przez koluszko, opleść linkę i w powstałe oczko włożyć końcówkę liny
zostawiając zawleczkę
Zastosowanie
Tymczasowe - prowizoryczne przywiązanie linki do pętli, pierścienia, belki
Uwagi
Węzeł nie działa przy większych naciągach. Lepiej wtedy użyć innego rzutkowego węzła
(rzutkowy 2)
Opis
Szybki w tworzeniu tymczasowych węzłów.
Wiązanie
Linkę rzutkową przełożyć przez koluszko liny głównej. Na obu końcówkach utworzyć
pętle. Pętle na lince dłuższej skręcić bardziej i przełożyć przez nią pętlę z drugiego
krótszego odcinka.
Zastosowanie
Tymczasowe wiązanie linki do pętli na grubszej linie, pierścienia.
Uwagi
Węzeł trzyma do czasu napinania liny

PĘTLA
CHIŃSKA

CIĘŻAREK
RZUTKOWY

CIĘŻAREK
WISIOR

- Bezpieczny, mocny węzeł węzeł przy tym efektowny.
Można nim pozytywnie zaszpanować w porcie znajomością linologii.
- Zastosowanie:
uniwersalna pętla nie zaciskająca o walorach dekoracyjnych

- Jest rozbudowanym węzłem franciszkańskim (posiada więcej niż trzy oploty wokół
głównego trzonu węzła) często z nim niesłusznie utożsamianym
- Zastosowanie:
1. ciężarek na końcu rzutki
2. węzeł dekoracyjny wieńczący kocówki lin w splotach
3. duży, stały stoper

- Mocny, zaciśnięty jest trudny do rozwiązania.
Jako węzeł stały – znakomity
- Zastosowanie:
1. ciężarek rzutki
2. Stały uchwyt na końcu liny.

SKRÓT
ŁAŃCUSZKOWY

SKRÓT
KOCI

SKRÓT
KOŃSKI
RZĄD

SKRÓT
SERIA
SUPŁÓW

- Łatwy i dlatego popularny ale trudny do rozwiązania gdy był
obciążony – na obu końcach występują supły (patrz właśc.
Supła w dziale „podstawowe”)
- Zastosowanie:
Skracanie w wybranym miejscu liny cienkiej lub średniej

- Solidny węzeł, który łatwo rozwiązać w razie potrzeby.
- Wygodny zwłaszcza na linach śliskich, grubych grubych mało
elastycznych
- Zastosowanie:
Skracanie w wybranym miejscu liny

- Nazwa stąd, że używany jest do wiązania końskich rzędów
- Mocny i pewny ale może się nieźle zacisnąć
- Dodatkowo daje wolna pętlę niezaciskającą się w miejscu skrótu
(można coś podwiesić).

- Dość barbarzyńska metoda skracania liny (nie licząc noża…) bo
poddane obciążeniu zaciskają się na dobre
- Zastosowanie:
1. jako sztuczka w wiązaniu serii supłów (metoda do obmyślenia
samemu:)
2. na linie do wspinania jako oparcie dla rąk i nóg
3. na fale płetwy sterowej lekkich jachtów jako seria stoperów
regulujących głębokość zanurzenia płetwy

I n f o ....

Niektóre strony www w tym temacie:
www.marjer.skip.pl/wezly
www.tramp.lift.net.pl
www.wezly.prv.pl
wezly.webpark.pl
miniportal.harcerski.pl/wezly.html
www.nurkomania.pl/nurkowanie_wezly.htm
www.jacht.com.pl/wezly
www.geocities.com/Colosseum/Loge/8220/wezly.htm
www.wspinanie.pl/serwis/200402/17wezly.php
www.zegluj.net/articles.php?id
www.obozy-zeglarskie.pl/wezly_zeglarskie.php
www.zaglowce.ow.pl/szkutnictwo/wezly/cumowe.html

zebrał i opracował: RG
animacje wykonał: Marek Słaboń (www.tramp.lift.net.pl)


Slide 12

Poradnik dla harcerzy
10 Środowiskowego Szczepu Harcerskiego „ANTYDES”

Węzły 1 - 9

kliknij na interesujący Cię węzeł

Info...

Węzły 10 - 17

Węzły 18 - 38

Węzły 10 - 17

kliknij na interesujący Cię węzeł

Info...

Węzły 1 - 9

Węzły 18 - 38

Węzły 18 - 38

HOLOWNICZY

KOTWICZNY

ROŻKOWY

KRZYŻOWY

KRZYŻOWY
wielokrotny

HOLOWNICZY
II

WCZEP

GORDINGOWY

PROSTY

JAPOŃSKI

HUNTER

RATOWNICZY
(jedną ręką)

RZUTKOWY I

RZUTKOWY II

PĘTLA
CHIŃSKA

CIĘŻAREK
RZUTKOWT

CIĘŻAREK
WISIOR

SKRÓT
ŁAŃCUSZKOWY

SKRÓT KOCI

SKRÓT
KOŃSKI RZĄD

SUPEŁ
Jest on stosowany jako stoper, zgrubienie liny, które zabezpiecza przed wysunięciem się liny z bloku lub
kipy. Często ma zastosowanie na fale miecza lub płetwy sterowej na jachtach mieczowych. Szereg supłów
na fale pozwala utrzymać miecz lub płetwę sterową na pożądanej głębokości zanurzenia. Węzeł ten jednak,
gdy jest rzadko rozwiązywany i działa na niego duże obciążenie, mocno się zaciska i jest trudny do
rozwiązania.
- Węzeł może być wiązany jako „prawy” lub „lewy”.
- Zastosowanie:
1. element konstrukcyjny w wielu innych węzłach;
2. zgrubienie na końcu liny (nie polecamy, zaciska się mocno i potem bez marszpikla a nawet noża się nie obejdzie)
3. zgrubienie na końcu cienkiej liny ułatwiające uchwycenie i zabezpieczające przed wyśliźnięciem (np. linka od wiadra)
- Wykorzystywanie supła nie najlepiej świadczy o znajomości prac bosmańskich…

PŁASKI
Znajduje zastosowanie przy łączeniu lin o zbliżonych średnicach. Nie należy stosować przy
silnym obciążeniu, gdyż zaciska się i jest trudny do rozwiązania, niszczy linę. Jeżeli liny są bardzo
sztywne lub śliskie (np. zatłuszczone i zmoczone) nie można mieć pewności, że nie rozwiąże się pod
dużym obciążeniem, zwłaszcza jeżeli jedna z nich jest cieńsza.
Szeroko rozpowszechniony węzeł wśród żeglarzy choć nie jest taki mocny i pewny jak by się mogło wydawać.
Częste błędy przy wiązaniu powodują powstanie węzła „babskiego” który jest bardzo niepewny i rozwiązuje się w
najmniej oczekiwanej chwili.
- Zastosowanie:
1. łączenie dwóch lin o podobnych średnicach i niezbyt obciążonych
2. węzeł refsejzingów
3. element innych węzłów

BABSKI
Nie zaleca się do stosowania. Nieprawidłowo zawiązany węzeł płaski nazwano
"babskim". Węzeł ten jest niepewny w pracy i trudny do rozwiązania po zaciśnięciu.
Opis
Formalnie jest to węzeł choć w zasadzie nieskuteczny. Zaciska się, nie trzyma mocno.
Wiązanie
Powstaje gdy pomyli się wiązanie węzła prostego. Rozpoznaje się go po tym, że nie jest
symetryczny
Zastosowanie
Brak

ÓSEMKA
Spełnia funkcje bardzo podobne jak supeł, czyli jako zgrubienie liny zabezpieczające przed
wysunięciem się jej z bloku lub kipy. Węzeł ten używany jest szczególnie na końcach szotów.
- Węzeł znany już w starożytności przez ówczesnych żeglarzy co podkreśla jego zalety jako węzła w miarę
łatwego do rozwiązania po zaciśnięciu.
- Zastosowanie:
jako zgrubienie na końcu fałów lub szotów, zabezpieczające je przed wyszorowaniem z bloków, kip i stoperów
pokładowych

SZOTOWY
Dobrze nadaje się do wiązania lin o niejednakowej grubości. Nie należy stosować przy linach
mocno obciążonych, narażonych na szarpanie i o gładkich, śliskich powierzchniach.
Wiązany z dwóch lin śliskich lub o różnych średnicach jest niezbyt pewny
- Zastosowanie:
1. wiązanie szota lub kontraszota do rogu szotowego żagla
2. wiązanie dwóch niezbyt obciążonych lin o zbliżonych średnicach

BRAMSZOTOWY
Dobrze nadaje się do wiązania lin o niejednakowej grubości. Jest on pewniejszy w pracy niż
węzeł szotowy, może przenosić większe obciążenia, jest też odporny na szarpanie.
- Bramszotowym wielorybnicy wiązali liny do drzewców harpunów
- Znacznie pewniejszy niż szotowy, wiązać na linie uformowanej w hak
- Zastosowanie:
jak węzła szotowego przy linach poddawanych większym obciążeniom
Opis
Węzeł pochodny węzła szotowego. Inaczej szotowy podwójny
Wiązanie
Tak jak węzeł szotowy z tym że podczas oplatania pętli należy to wykonać dwa

FLAGOWY
Węzeł używany do wiązania flag, oraz bander nie mających chomątek i klamer. Łatwy do wiązania,
błyskawiczny w rozwiązywaniu, wystarczy pociągnąć za wolny koniec liny, aby całkowicie się
rozwiązał.
Opis
Jest to w zasadzie węzeł szotowy z zawleczką
Wiązanie
Przez pętlę przekładam linkę którą obwiązujemy pętlę dookoła. Następnie linkę przeplatamy pod wierzchnią linką ale
tak, aby końcówka nie przeszła pod nią tylko została po tej samej stronie.
Zastosowanie
Przymocowanie linki lub cienkiego sznurka do liny lub pętli z możliwością szybkiego rozwiązania węzła.
Uwagi
Węzeł nie jest bardzo mocny ale tak jak w przypadku węzła bramszotowego

REFOWY
Stosowany do łączenia dwóch lin o zbliżonych średnicach w wypadku potrzeby szybkiego zwolnienia
połączenia. Typowe zastosowanie znajduje przy wiązaniu refsejzingów w czasie refowania żagli. Węzeł
ten wiąże się podobnie jak płaski z tym, że jeden koniec liny przeciągnięty jest przez pętlę podwójnie.
Węzła nie należy stosować przy linach narażonych na szarpanie.
Jak wskazuje nazwa, węzeł przydatny przy wiązaniu refsejzingów… ale tak uczą szkoleniowcy tylko w Polsce. Na
świecie jako węzeł o w/w zastosowaniu występuje węzeł płaski znacznie bardziej pewny niż refowy.
Niby łatwy do rozwiązania ale niestety nie tylko dla żeglarza ale i w warunkach gorszej pogody także dla wiatru…
Nie polecamy! Naucz się go tylko na egzamin :)

Używany do zawiązywania linki na linie lub
przedmiocie o większej średnicy lub
obwodzie. Typowe zastosowanie to wiązanie
wyblinek na wantach. Węzeł mocno się
trzyma, po obciążeniu i namoknięciu trudno
się rozwiązuje, pracując na szarpanie
przeciera linę - dlatego nie należy go używać
do cumowania.
- Dawniej w erze żaglowców, używany do wiązania
drablinek
- Obciążony i mokry węzeł może czasem
przysporzyć trudności przy rozwiązywaniu
- Nie wiąż wyblinki na linie która jest cieńsza od
liny z której zawiązałeś wyblinkę!
- Podstawowy węzeł powinien być wiązany z
zamkniętymi oczyma i na kilka sposobów

WYBLINKA

- Zastosowanie:
1. mocowanie liny na palu, pierścieniu, innej linie
2. prowizoryczne dowiązanie liny w każdym
umożliwiającym założenie liny miejscu
3. węzeł wyjściowy do wiązania wielu innych
węzłów (znajdziecie je kiedyś na stronie :)
4. wiązanie szczebli linowych na wantach
5. cumowanie lżejszych jachtów

PÓŁSZTYK
Służy najczęściej do zabezpieczenia innych węzłów używanych do cumowania. Uwaga - nie
należy cumować przy pomocy półsztyku.
- Pojedynczy półsztyk rozwiązuje się łatwo zwłaszcza na pracującej linie, słaby węzeł pod
obciążeniem.
- Zastosowanie:
1. doraźne podwieszenie przedmiotu lub prowizoryczne zacumowanie lekkiego jachtu na
płyciźnie
2. element konstrukcyjny kilku innych dobrych i sprawdzonych węzłów

SZTYK
Jest najprostszym węzłem używanym do cumowania na palu lub do pierścienia. Znajduje
zastosowanie również przy zakańczaniu innych węzłów do cumowania. Prawidłowo związany po
zbliżeniu dwóch przechwytów do siebie tworzy wyblinkę założoną na linie pracującej.

Dobry węzeł na pracujących linach (cumy), elastyczny – tłumi szarpnięcia
- Ślizga się zawiązany na palu lub innym gładkim, pionowym elemencie
- Zastosowanie:
1. węzeł cumowy do cumowania lekkich łodzi i jachtów
2. łatwe i szybkie zabezpieczenie węzłów których końcówki lin muszą być mocowane

CUMOWY
Węzeł służy do cumowania na palu i do pierścienia. Węzeł zapewnia mocny chwyt, nie ślizga
się i nie zaciska. Podwójny chwyt pala czy pierścienia chroni linę od przecierania się.

KNAGOWY
Węzeł knagowy znajduje zastosowanie przy
mocowaniu: szotów, fałów, cum na knadze,
podwójnym polerze lub kołku. Prawidłowo węzeł
knagowy rozpoczyna się od owinięcia liny raz
dookoła trzonu knagi, następnie należy linę
mocować krzyżowo na ramionach knagi
dwukrotnie. Zakończenie węzła polega na
przełożeniu liny pod ostatnie skrzyżowanie i
zaciśnięcie, tak aby lina trzymała się węzła.

ŻEGLARSKI
Węzeł służy do cumowania na palu i do pierścienia. Węzeł zapewnia mocny chwyt, nie ślizga się
i nie zaciska. Podwójny chwyt pala czy pierścienia chroni linę od przecierania się.
- Kolejny węzeł sprawdzony przez wieki żeglugi, mocny nie zaciskający się.
- Radzimy wzmocnić konstrukcję przez dodanie jednego lub dwóch półsztyków
- Zastosowanie:
1. cumowanie do pierścienia lub do pala
2. mocowanie liny na oczku, uchu
3. polecany przez J. Saleckiego nawet jako węzeł liny kotwicznej po dodatkowym założeniu opaski na koniec
półsztyku (zobacz jak ja wykonać w dziale „zadbaj o linę”)

RYBACKI
Jest dobrym węzłem do cumowania, może być użyty do wiązania liny do: kotwicy, wiadra, sondy,
ciężarka rzutkowego itp.
Wiąż nim liny znajdujące się w wodzie – nawet mokry węzeł da się stosunkowo łatwo rozwiązać.
Mocny i nie zaciskający się węzeł, wart stosowania
- Zastosowanie:
1. cumowanie do pierścienia
2. wiązanie linki sondy
3. do pałąka wiadra
4. do połączenia liny holu z uchem na lince rzutki

RATOWNICZY
Węzeł używany jest bardzo często, a umiejętność sprawnego wiązania obowiązuje każdego żeglarza.
Za jego pomocą robi się na końcu liny oko do cumowania, może być użyty do połączenia dwu lin.
Typowe zastosowanie to - zabezpieczanie człowieka w trudnych warunkach pracy na pokładzie, za
burtą, lub na wysokości. Pętla tego węzła nie zaciska się, nawet przy dużym obciążeniu.
- Historycznie jest to węzeł nokgordingów żagli rejowych na przednich masztach dużych żaglowców
- Węzeł mocny, uniwersalny. Umiejętność jego wiązania jest egzekwowana na egzaminie na stopnie żeglarskie.
- Zastosowanie:
1. odpowiednio do zadań jako węzła uniwersalnego
2. ucho na linie cumowniczej
3. łączenie dwóch lin

Info...

ZWIĄZ WANTOWY
Służy do łączenia dwóch lin o różnych średnicach, wytrzymuje duże obciążenie. Węzeł można
zastosować do awaryjnej naprawy wanty, przy pomocy dodatkowego odcinka stalówki, wiąże się
dwa węzły. Jeżeli wanta ma zapas na długości, wiąże się jeden węzeł łącznikowy. Po wykonaniu
węzła wantę trzeba wybrać ściągaczem. Ze względu na złą pracę linstalowych, gdy są zagięte na
małych promieniach, węzła nie należy stosować na stałe. Węzeł nadaje się przede wszystkim do
stosowania na linach włókiennych.
- Łatwy do wykonania i dlatego najpopularniejszy w grupie związów choć istnieje wiele pewniejszych.
- Podobno używany powszechnie przez wędkarzy…
- Węzeł dosyć nieporęczny gdyż rozwiązanie zaciśniętych supłów może być trudne
- Zastosowanie:
1. do łaczenia lin miękkich miękkich identycznej lub podobnej średnicy
2. doraźna i tylko na możliwie krótki okres użytkowania naprawa wanty z użyciem dodatkowej stalówki

HOLOWNICZY

KOTWICZNY

ROŻKOWY

Nie wiąż na linach o różnych średnicach, może się wtedy rozwiązaćZastosowanie:
1. wiązanie szota lub kontraszota do rogu szotowego żagla
2. wiązanie dwóch niezbyt obciążonych lin o podobnych średnicach

Węzeł b. mocny. Gdy jest już zaciśnięty solidnie po sezonie jest trudny do
rozwiązania (w konstrukcji występuje supeł na biegowej części liny,
właściwości supła w dziale „podstawowe”) .
- J. Salecki podaje ciekawostkę, że u nas wiąże się ten węzeł jako
kotwiczny, natomiast na świecie używany jest przede wszystkim do
wiązania liny holowniczej na haku i … pierścieniach konnych przyczep
transportowych :)
- Zastosowanie:
1. klasyczny węzeł wiązany na pierścieniu trzonu kotwicy
2. b.dobry węzeł na duży hak

Jeśli nie umiesz tego węzła, usłyszysz w końcu na którymś rejsie stare
żeglarskie porzekadło : „tylko pała puszcza fała!!!” które to powiedzenie
bardzo dosłownie oceni Twoje zdolności żeglarskie :)
- Zastosowanie:
1. zabezpieczenie fałów przed wyszorowaniem z bloku topowego lub
powędrowaniem w kierunku topu masztu
2. tymczasowe przytrzymanie liny na drugiej linie

KRZYŻOWY

Opis
Węzeł pośredni między węzłem prostym i płaskim
Wiązanie
Na jednej linie wykonać pętlę ze skrzyżowanymi linkami. Drugą linkę przepleść przez oczko,
a następnie założyć za skrzyżowanie linki pierwszej i z powrotem przepleść przez oczko.
Zastosowanie
Można za jego pomocą łączyć dwie linki.
Uwagi
Węzeł nie jest bardzo wytrzymały. Przy silnych obciążeniach lepiej użyć węzła krzyżowego
podwójnego - czyli holowniczego

KRZYŻOWY
wielokrotny

Opis
Węzeł pochodny od węzła krzyżowego i holowniczego. Jest to cała rodzina węzłów
Wiązanie
Najprościej jest zawiązać węzeł krzyżowy a następnie wyciągając jedną a potem drugą linkę
oplatać dowolną ilość razy skrzyżowanie linki przeciwnej. Na końcu węzeł zaciągnąć.
Zastosowanie
W przypadku jednej, ew. dwóch pętli węzeł dobrze pracuje. W przypadku większej ich ilości
stanowi raczej element ozdobny.

HOLOWNICZY
II

Opis
Węzeł holowniczy jest formą węzła krzyżowego i inaczej nazywany jest krzyżowy podwójny
Wiązanie
Na jednej lince tworzymy pętlę ze skrzyżowanymi linkami. Drugą linę przeplatamy przez tą
pętlę, 2 razy zawijamy za skrzyżowanie i z powrotem przeplatamy przez pętlę
Zastosowanie
Solidne połączenie dwóch lin
Uwagi
Istnieją dalsze - bardziej skomplikowane formy tego węzła - czyli węzły krzyżowe wielokrotne

WCZEP

1. mocowanie liny dowolnej średnicy na drzewcach (lub linach) pionowych i poziomych
2. w epoce wielkich żaglowców - jako stoper bardzo dobrze trzymający linę na drzewcach
pionowych, nie luzujący się przy braku obciążenia
3. z naszego doświadczenia - podczas rozwieszania tentu - przywiązanie linek do achtersztagu
i relingu

Węzeł prosty do wykonania. Zaciśniety trzyma bardzo dobrze. W miarę łatwy do
rozwiazania. Konstrukcja oparta na pierwszej fazie wiązania wyblinki.

GORDINGOWY

PROSTY

JAPOŃSKI

Zastosowanie: 1.łączenie szota z uchem rogu szotowego grota 2.wiązanie gordingów do
żagli rejowych (GORDING - ang.buntline; lina łącząca lik dolny żagla rejowego z reją.
Wybranie gordingów powoduje przyciągnięcie żagla do rei, ułatwiające zwijanie żagli
rejowych), 3.połączenie liny z pierścieniem , kauszą lub pętlą.

- Bardzo łatwo popełnić błąd przy wiązaniu co skutkuje powstaniem kilku niebezpiecznych
odmian które łatwo się rozwiązują
- Wiązany prawidłowo służy jako mocny i pewny węzeł do połączenia dwóch lin o różnych
średnicach .
- Końcówki wychodzące z węzła możemy dodatkowo zabezpieczyć półsztykami co wzmacnia
i zabezpiecza konstrukcję.

- Zaliczany do węzłów dekoracyjnych, mat i splotów. Szeroko rozpowszechniony na
jednostkach żaglowych Dalekiego Wschodu.
- Podstawa kilku innych skomplikowanych splotów
- Budzi ciekawość w porcie wśród zainteresowanych linologią…
- Zastosowanie:
1. połączenie dwóch lin dające wszystkie końce do wykorzystania przy średnich ich
obciążeniach.
2. węzeł dekoracyjny – poeksperymentuj z tym węzłem… ciekawe efekty uzyskane przez nas
już niedługo na stronie…

WĘZEŁ MYŚLIWSKI (ang. hunter's bend)

HUNTER

RATOWNICZY
(jedną ręką)

Węzeł służący do łączenia dwóch lin o jednakowej grubości. Jest szczególnie przydatny w
razie konieczności łączenia sztywnych i śliskich lin syntetycznych.
Na zdjęciach użyliśmy co prawda lin o nieco innych średnicach ale tylko po to aby lepiej
zobrazować metodę wiązania...

- Metoda do wykorzystania w sytuacjach, gdy lina jest blisko nas a możemy posłużyć się jedna
ręką
- Przedstawiony sposób wiązania zgodny z zasadą: „jedna ręka dla jachtu, jedna ręka dla
Ciebie”
- Przy wiązaniu pamiętaj aby chwycić końcówkę liny i nie wkładać całego nadgarstka w
tworzące się początkowo ucho.
Przy pracującej linie bardzo łatwo uwięzić nadgarstek nadgarstek w niedokończonym węźle.

Bardzo słaby, tymczasowy węzeł.

RZUTKOWY
I

RZUTKOWY
II

Opis

Wiązanie
Linę przepleść przez koluszko, opleść linkę i w powstałe oczko włożyć końcówkę liny
zostawiając zawleczkę
Zastosowanie
Tymczasowe - prowizoryczne przywiązanie linki do pętli, pierścienia, belki
Uwagi
Węzeł nie działa przy większych naciągach. Lepiej wtedy użyć innego rzutkowego węzła
(rzutkowy 2)
Opis
Szybki w tworzeniu tymczasowych węzłów.
Wiązanie
Linkę rzutkową przełożyć przez koluszko liny głównej. Na obu końcówkach utworzyć
pętle. Pętle na lince dłuższej skręcić bardziej i przełożyć przez nią pętlę z drugiego
krótszego odcinka.
Zastosowanie
Tymczasowe wiązanie linki do pętli na grubszej linie, pierścienia.
Uwagi
Węzeł trzyma do czasu napinania liny

PĘTLA
CHIŃSKA

CIĘŻAREK
RZUTKOWY

CIĘŻAREK
WISIOR

- Bezpieczny, mocny węzeł węzeł przy tym efektowny.
Można nim pozytywnie zaszpanować w porcie znajomością linologii.
- Zastosowanie:
uniwersalna pętla nie zaciskająca o walorach dekoracyjnych

- Jest rozbudowanym węzłem franciszkańskim (posiada więcej niż trzy oploty wokół
głównego trzonu węzła) często z nim niesłusznie utożsamianym
- Zastosowanie:
1. ciężarek na końcu rzutki
2. węzeł dekoracyjny wieńczący kocówki lin w splotach
3. duży, stały stoper

- Mocny, zaciśnięty jest trudny do rozwiązania.
Jako węzeł stały – znakomity
- Zastosowanie:
1. ciężarek rzutki
2. Stały uchwyt na końcu liny.

SKRÓT
ŁAŃCUSZKOWY

SKRÓT
KOCI

SKRÓT
KOŃSKI
RZĄD

SKRÓT
SERIA
SUPŁÓW

- Łatwy i dlatego popularny ale trudny do rozwiązania gdy był
obciążony – na obu końcach występują supły (patrz właśc.
Supła w dziale „podstawowe”)
- Zastosowanie:
Skracanie w wybranym miejscu liny cienkiej lub średniej

- Solidny węzeł, który łatwo rozwiązać w razie potrzeby.
- Wygodny zwłaszcza na linach śliskich, grubych grubych mało
elastycznych
- Zastosowanie:
Skracanie w wybranym miejscu liny

- Nazwa stąd, że używany jest do wiązania końskich rzędów
- Mocny i pewny ale może się nieźle zacisnąć
- Dodatkowo daje wolna pętlę niezaciskającą się w miejscu skrótu
(można coś podwiesić).

- Dość barbarzyńska metoda skracania liny (nie licząc noża…) bo
poddane obciążeniu zaciskają się na dobre
- Zastosowanie:
1. jako sztuczka w wiązaniu serii supłów (metoda do obmyślenia
samemu:)
2. na linie do wspinania jako oparcie dla rąk i nóg
3. na fale płetwy sterowej lekkich jachtów jako seria stoperów
regulujących głębokość zanurzenia płetwy

I n f o ....

Niektóre strony www w tym temacie:
www.marjer.skip.pl/wezly
www.tramp.lift.net.pl
www.wezly.prv.pl
wezly.webpark.pl
miniportal.harcerski.pl/wezly.html
www.nurkomania.pl/nurkowanie_wezly.htm
www.jacht.com.pl/wezly
www.geocities.com/Colosseum/Loge/8220/wezly.htm
www.wspinanie.pl/serwis/200402/17wezly.php
www.zegluj.net/articles.php?id
www.obozy-zeglarskie.pl/wezly_zeglarskie.php
www.zaglowce.ow.pl/szkutnictwo/wezly/cumowe.html

zebrał i opracował: RG
animacje wykonał: Marek Słaboń (www.tramp.lift.net.pl)


Slide 13

Poradnik dla harcerzy
10 Środowiskowego Szczepu Harcerskiego „ANTYDES”

Węzły 1 - 9

kliknij na interesujący Cię węzeł

Info...

Węzły 10 - 17

Węzły 18 - 38

Węzły 10 - 17

kliknij na interesujący Cię węzeł

Info...

Węzły 1 - 9

Węzły 18 - 38

Węzły 18 - 38

HOLOWNICZY

KOTWICZNY

ROŻKOWY

KRZYŻOWY

KRZYŻOWY
wielokrotny

HOLOWNICZY
II

WCZEP

GORDINGOWY

PROSTY

JAPOŃSKI

HUNTER

RATOWNICZY
(jedną ręką)

RZUTKOWY I

RZUTKOWY II

PĘTLA
CHIŃSKA

CIĘŻAREK
RZUTKOWT

CIĘŻAREK
WISIOR

SKRÓT
ŁAŃCUSZKOWY

SKRÓT KOCI

SKRÓT
KOŃSKI RZĄD

SUPEŁ
Jest on stosowany jako stoper, zgrubienie liny, które zabezpiecza przed wysunięciem się liny z bloku lub
kipy. Często ma zastosowanie na fale miecza lub płetwy sterowej na jachtach mieczowych. Szereg supłów
na fale pozwala utrzymać miecz lub płetwę sterową na pożądanej głębokości zanurzenia. Węzeł ten jednak,
gdy jest rzadko rozwiązywany i działa na niego duże obciążenie, mocno się zaciska i jest trudny do
rozwiązania.
- Węzeł może być wiązany jako „prawy” lub „lewy”.
- Zastosowanie:
1. element konstrukcyjny w wielu innych węzłach;
2. zgrubienie na końcu liny (nie polecamy, zaciska się mocno i potem bez marszpikla a nawet noża się nie obejdzie)
3. zgrubienie na końcu cienkiej liny ułatwiające uchwycenie i zabezpieczające przed wyśliźnięciem (np. linka od wiadra)
- Wykorzystywanie supła nie najlepiej świadczy o znajomości prac bosmańskich…

PŁASKI
Znajduje zastosowanie przy łączeniu lin o zbliżonych średnicach. Nie należy stosować przy
silnym obciążeniu, gdyż zaciska się i jest trudny do rozwiązania, niszczy linę. Jeżeli liny są bardzo
sztywne lub śliskie (np. zatłuszczone i zmoczone) nie można mieć pewności, że nie rozwiąże się pod
dużym obciążeniem, zwłaszcza jeżeli jedna z nich jest cieńsza.
Szeroko rozpowszechniony węzeł wśród żeglarzy choć nie jest taki mocny i pewny jak by się mogło wydawać.
Częste błędy przy wiązaniu powodują powstanie węzła „babskiego” który jest bardzo niepewny i rozwiązuje się w
najmniej oczekiwanej chwili.
- Zastosowanie:
1. łączenie dwóch lin o podobnych średnicach i niezbyt obciążonych
2. węzeł refsejzingów
3. element innych węzłów

BABSKI
Nie zaleca się do stosowania. Nieprawidłowo zawiązany węzeł płaski nazwano
"babskim". Węzeł ten jest niepewny w pracy i trudny do rozwiązania po zaciśnięciu.
Opis
Formalnie jest to węzeł choć w zasadzie nieskuteczny. Zaciska się, nie trzyma mocno.
Wiązanie
Powstaje gdy pomyli się wiązanie węzła prostego. Rozpoznaje się go po tym, że nie jest
symetryczny
Zastosowanie
Brak

ÓSEMKA
Spełnia funkcje bardzo podobne jak supeł, czyli jako zgrubienie liny zabezpieczające przed
wysunięciem się jej z bloku lub kipy. Węzeł ten używany jest szczególnie na końcach szotów.
- Węzeł znany już w starożytności przez ówczesnych żeglarzy co podkreśla jego zalety jako węzła w miarę
łatwego do rozwiązania po zaciśnięciu.
- Zastosowanie:
jako zgrubienie na końcu fałów lub szotów, zabezpieczające je przed wyszorowaniem z bloków, kip i stoperów
pokładowych

SZOTOWY
Dobrze nadaje się do wiązania lin o niejednakowej grubości. Nie należy stosować przy linach
mocno obciążonych, narażonych na szarpanie i o gładkich, śliskich powierzchniach.
Wiązany z dwóch lin śliskich lub o różnych średnicach jest niezbyt pewny
- Zastosowanie:
1. wiązanie szota lub kontraszota do rogu szotowego żagla
2. wiązanie dwóch niezbyt obciążonych lin o zbliżonych średnicach

BRAMSZOTOWY
Dobrze nadaje się do wiązania lin o niejednakowej grubości. Jest on pewniejszy w pracy niż
węzeł szotowy, może przenosić większe obciążenia, jest też odporny na szarpanie.
- Bramszotowym wielorybnicy wiązali liny do drzewców harpunów
- Znacznie pewniejszy niż szotowy, wiązać na linie uformowanej w hak
- Zastosowanie:
jak węzła szotowego przy linach poddawanych większym obciążeniom
Opis
Węzeł pochodny węzła szotowego. Inaczej szotowy podwójny
Wiązanie
Tak jak węzeł szotowy z tym że podczas oplatania pętli należy to wykonać dwa

FLAGOWY
Węzeł używany do wiązania flag, oraz bander nie mających chomątek i klamer. Łatwy do wiązania,
błyskawiczny w rozwiązywaniu, wystarczy pociągnąć za wolny koniec liny, aby całkowicie się
rozwiązał.
Opis
Jest to w zasadzie węzeł szotowy z zawleczką
Wiązanie
Przez pętlę przekładam linkę którą obwiązujemy pętlę dookoła. Następnie linkę przeplatamy pod wierzchnią linką ale
tak, aby końcówka nie przeszła pod nią tylko została po tej samej stronie.
Zastosowanie
Przymocowanie linki lub cienkiego sznurka do liny lub pętli z możliwością szybkiego rozwiązania węzła.
Uwagi
Węzeł nie jest bardzo mocny ale tak jak w przypadku węzła bramszotowego

REFOWY
Stosowany do łączenia dwóch lin o zbliżonych średnicach w wypadku potrzeby szybkiego zwolnienia
połączenia. Typowe zastosowanie znajduje przy wiązaniu refsejzingów w czasie refowania żagli. Węzeł
ten wiąże się podobnie jak płaski z tym, że jeden koniec liny przeciągnięty jest przez pętlę podwójnie.
Węzła nie należy stosować przy linach narażonych na szarpanie.
Jak wskazuje nazwa, węzeł przydatny przy wiązaniu refsejzingów… ale tak uczą szkoleniowcy tylko w Polsce. Na
świecie jako węzeł o w/w zastosowaniu występuje węzeł płaski znacznie bardziej pewny niż refowy.
Niby łatwy do rozwiązania ale niestety nie tylko dla żeglarza ale i w warunkach gorszej pogody także dla wiatru…
Nie polecamy! Naucz się go tylko na egzamin :)

Używany do zawiązywania linki na linie lub
przedmiocie o większej średnicy lub
obwodzie. Typowe zastosowanie to wiązanie
wyblinek na wantach. Węzeł mocno się
trzyma, po obciążeniu i namoknięciu trudno
się rozwiązuje, pracując na szarpanie
przeciera linę - dlatego nie należy go używać
do cumowania.
- Dawniej w erze żaglowców, używany do wiązania
drablinek
- Obciążony i mokry węzeł może czasem
przysporzyć trudności przy rozwiązywaniu
- Nie wiąż wyblinki na linie która jest cieńsza od
liny z której zawiązałeś wyblinkę!
- Podstawowy węzeł powinien być wiązany z
zamkniętymi oczyma i na kilka sposobów

WYBLINKA

- Zastosowanie:
1. mocowanie liny na palu, pierścieniu, innej linie
2. prowizoryczne dowiązanie liny w każdym
umożliwiającym założenie liny miejscu
3. węzeł wyjściowy do wiązania wielu innych
węzłów (znajdziecie je kiedyś na stronie :)
4. wiązanie szczebli linowych na wantach
5. cumowanie lżejszych jachtów

PÓŁSZTYK
Służy najczęściej do zabezpieczenia innych węzłów używanych do cumowania. Uwaga - nie
należy cumować przy pomocy półsztyku.
- Pojedynczy półsztyk rozwiązuje się łatwo zwłaszcza na pracującej linie, słaby węzeł pod
obciążeniem.
- Zastosowanie:
1. doraźne podwieszenie przedmiotu lub prowizoryczne zacumowanie lekkiego jachtu na
płyciźnie
2. element konstrukcyjny kilku innych dobrych i sprawdzonych węzłów

SZTYK
Jest najprostszym węzłem używanym do cumowania na palu lub do pierścienia. Znajduje
zastosowanie również przy zakańczaniu innych węzłów do cumowania. Prawidłowo związany po
zbliżeniu dwóch przechwytów do siebie tworzy wyblinkę założoną na linie pracującej.

Dobry węzeł na pracujących linach (cumy), elastyczny – tłumi szarpnięcia
- Ślizga się zawiązany na palu lub innym gładkim, pionowym elemencie
- Zastosowanie:
1. węzeł cumowy do cumowania lekkich łodzi i jachtów
2. łatwe i szybkie zabezpieczenie węzłów których końcówki lin muszą być mocowane

CUMOWY
Węzeł służy do cumowania na palu i do pierścienia. Węzeł zapewnia mocny chwyt, nie ślizga
się i nie zaciska. Podwójny chwyt pala czy pierścienia chroni linę od przecierania się.

KNAGOWY
Węzeł knagowy znajduje zastosowanie przy
mocowaniu: szotów, fałów, cum na knadze,
podwójnym polerze lub kołku. Prawidłowo węzeł
knagowy rozpoczyna się od owinięcia liny raz
dookoła trzonu knagi, następnie należy linę
mocować krzyżowo na ramionach knagi
dwukrotnie. Zakończenie węzła polega na
przełożeniu liny pod ostatnie skrzyżowanie i
zaciśnięcie, tak aby lina trzymała się węzła.

ŻEGLARSKI
Węzeł służy do cumowania na palu i do pierścienia. Węzeł zapewnia mocny chwyt, nie ślizga się
i nie zaciska. Podwójny chwyt pala czy pierścienia chroni linę od przecierania się.
- Kolejny węzeł sprawdzony przez wieki żeglugi, mocny nie zaciskający się.
- Radzimy wzmocnić konstrukcję przez dodanie jednego lub dwóch półsztyków
- Zastosowanie:
1. cumowanie do pierścienia lub do pala
2. mocowanie liny na oczku, uchu
3. polecany przez J. Saleckiego nawet jako węzeł liny kotwicznej po dodatkowym założeniu opaski na koniec
półsztyku (zobacz jak ja wykonać w dziale „zadbaj o linę”)

RYBACKI
Jest dobrym węzłem do cumowania, może być użyty do wiązania liny do: kotwicy, wiadra, sondy,
ciężarka rzutkowego itp.
Wiąż nim liny znajdujące się w wodzie – nawet mokry węzeł da się stosunkowo łatwo rozwiązać.
Mocny i nie zaciskający się węzeł, wart stosowania
- Zastosowanie:
1. cumowanie do pierścienia
2. wiązanie linki sondy
3. do pałąka wiadra
4. do połączenia liny holu z uchem na lince rzutki

RATOWNICZY
Węzeł używany jest bardzo często, a umiejętność sprawnego wiązania obowiązuje każdego żeglarza.
Za jego pomocą robi się na końcu liny oko do cumowania, może być użyty do połączenia dwu lin.
Typowe zastosowanie to - zabezpieczanie człowieka w trudnych warunkach pracy na pokładzie, za
burtą, lub na wysokości. Pętla tego węzła nie zaciska się, nawet przy dużym obciążeniu.
- Historycznie jest to węzeł nokgordingów żagli rejowych na przednich masztach dużych żaglowców
- Węzeł mocny, uniwersalny. Umiejętność jego wiązania jest egzekwowana na egzaminie na stopnie żeglarskie.
- Zastosowanie:
1. odpowiednio do zadań jako węzła uniwersalnego
2. ucho na linie cumowniczej
3. łączenie dwóch lin

Info...

ZWIĄZ WANTOWY
Służy do łączenia dwóch lin o różnych średnicach, wytrzymuje duże obciążenie. Węzeł można
zastosować do awaryjnej naprawy wanty, przy pomocy dodatkowego odcinka stalówki, wiąże się
dwa węzły. Jeżeli wanta ma zapas na długości, wiąże się jeden węzeł łącznikowy. Po wykonaniu
węzła wantę trzeba wybrać ściągaczem. Ze względu na złą pracę linstalowych, gdy są zagięte na
małych promieniach, węzła nie należy stosować na stałe. Węzeł nadaje się przede wszystkim do
stosowania na linach włókiennych.
- Łatwy do wykonania i dlatego najpopularniejszy w grupie związów choć istnieje wiele pewniejszych.
- Podobno używany powszechnie przez wędkarzy…
- Węzeł dosyć nieporęczny gdyż rozwiązanie zaciśniętych supłów może być trudne
- Zastosowanie:
1. do łaczenia lin miękkich miękkich identycznej lub podobnej średnicy
2. doraźna i tylko na możliwie krótki okres użytkowania naprawa wanty z użyciem dodatkowej stalówki

HOLOWNICZY

KOTWICZNY

ROŻKOWY

Nie wiąż na linach o różnych średnicach, może się wtedy rozwiązaćZastosowanie:
1. wiązanie szota lub kontraszota do rogu szotowego żagla
2. wiązanie dwóch niezbyt obciążonych lin o podobnych średnicach

Węzeł b. mocny. Gdy jest już zaciśnięty solidnie po sezonie jest trudny do
rozwiązania (w konstrukcji występuje supeł na biegowej części liny,
właściwości supła w dziale „podstawowe”) .
- J. Salecki podaje ciekawostkę, że u nas wiąże się ten węzeł jako
kotwiczny, natomiast na świecie używany jest przede wszystkim do
wiązania liny holowniczej na haku i … pierścieniach konnych przyczep
transportowych :)
- Zastosowanie:
1. klasyczny węzeł wiązany na pierścieniu trzonu kotwicy
2. b.dobry węzeł na duży hak

Jeśli nie umiesz tego węzła, usłyszysz w końcu na którymś rejsie stare
żeglarskie porzekadło : „tylko pała puszcza fała!!!” które to powiedzenie
bardzo dosłownie oceni Twoje zdolności żeglarskie :)
- Zastosowanie:
1. zabezpieczenie fałów przed wyszorowaniem z bloku topowego lub
powędrowaniem w kierunku topu masztu
2. tymczasowe przytrzymanie liny na drugiej linie

KRZYŻOWY

Opis
Węzeł pośredni między węzłem prostym i płaskim
Wiązanie
Na jednej linie wykonać pętlę ze skrzyżowanymi linkami. Drugą linkę przepleść przez oczko,
a następnie założyć za skrzyżowanie linki pierwszej i z powrotem przepleść przez oczko.
Zastosowanie
Można za jego pomocą łączyć dwie linki.
Uwagi
Węzeł nie jest bardzo wytrzymały. Przy silnych obciążeniach lepiej użyć węzła krzyżowego
podwójnego - czyli holowniczego

KRZYŻOWY
wielokrotny

Opis
Węzeł pochodny od węzła krzyżowego i holowniczego. Jest to cała rodzina węzłów
Wiązanie
Najprościej jest zawiązać węzeł krzyżowy a następnie wyciągając jedną a potem drugą linkę
oplatać dowolną ilość razy skrzyżowanie linki przeciwnej. Na końcu węzeł zaciągnąć.
Zastosowanie
W przypadku jednej, ew. dwóch pętli węzeł dobrze pracuje. W przypadku większej ich ilości
stanowi raczej element ozdobny.

HOLOWNICZY
II

Opis
Węzeł holowniczy jest formą węzła krzyżowego i inaczej nazywany jest krzyżowy podwójny
Wiązanie
Na jednej lince tworzymy pętlę ze skrzyżowanymi linkami. Drugą linę przeplatamy przez tą
pętlę, 2 razy zawijamy za skrzyżowanie i z powrotem przeplatamy przez pętlę
Zastosowanie
Solidne połączenie dwóch lin
Uwagi
Istnieją dalsze - bardziej skomplikowane formy tego węzła - czyli węzły krzyżowe wielokrotne

WCZEP

1. mocowanie liny dowolnej średnicy na drzewcach (lub linach) pionowych i poziomych
2. w epoce wielkich żaglowców - jako stoper bardzo dobrze trzymający linę na drzewcach
pionowych, nie luzujący się przy braku obciążenia
3. z naszego doświadczenia - podczas rozwieszania tentu - przywiązanie linek do achtersztagu
i relingu

Węzeł prosty do wykonania. Zaciśniety trzyma bardzo dobrze. W miarę łatwy do
rozwiazania. Konstrukcja oparta na pierwszej fazie wiązania wyblinki.

GORDINGOWY

PROSTY

JAPOŃSKI

Zastosowanie: 1.łączenie szota z uchem rogu szotowego grota 2.wiązanie gordingów do
żagli rejowych (GORDING - ang.buntline; lina łącząca lik dolny żagla rejowego z reją.
Wybranie gordingów powoduje przyciągnięcie żagla do rei, ułatwiające zwijanie żagli
rejowych), 3.połączenie liny z pierścieniem , kauszą lub pętlą.

- Bardzo łatwo popełnić błąd przy wiązaniu co skutkuje powstaniem kilku niebezpiecznych
odmian które łatwo się rozwiązują
- Wiązany prawidłowo służy jako mocny i pewny węzeł do połączenia dwóch lin o różnych
średnicach .
- Końcówki wychodzące z węzła możemy dodatkowo zabezpieczyć półsztykami co wzmacnia
i zabezpiecza konstrukcję.

- Zaliczany do węzłów dekoracyjnych, mat i splotów. Szeroko rozpowszechniony na
jednostkach żaglowych Dalekiego Wschodu.
- Podstawa kilku innych skomplikowanych splotów
- Budzi ciekawość w porcie wśród zainteresowanych linologią…
- Zastosowanie:
1. połączenie dwóch lin dające wszystkie końce do wykorzystania przy średnich ich
obciążeniach.
2. węzeł dekoracyjny – poeksperymentuj z tym węzłem… ciekawe efekty uzyskane przez nas
już niedługo na stronie…

WĘZEŁ MYŚLIWSKI (ang. hunter's bend)

HUNTER

RATOWNICZY
(jedną ręką)

Węzeł służący do łączenia dwóch lin o jednakowej grubości. Jest szczególnie przydatny w
razie konieczności łączenia sztywnych i śliskich lin syntetycznych.
Na zdjęciach użyliśmy co prawda lin o nieco innych średnicach ale tylko po to aby lepiej
zobrazować metodę wiązania...

- Metoda do wykorzystania w sytuacjach, gdy lina jest blisko nas a możemy posłużyć się jedna
ręką
- Przedstawiony sposób wiązania zgodny z zasadą: „jedna ręka dla jachtu, jedna ręka dla
Ciebie”
- Przy wiązaniu pamiętaj aby chwycić końcówkę liny i nie wkładać całego nadgarstka w
tworzące się początkowo ucho.
Przy pracującej linie bardzo łatwo uwięzić nadgarstek nadgarstek w niedokończonym węźle.

Bardzo słaby, tymczasowy węzeł.

RZUTKOWY
I

RZUTKOWY
II

Opis

Wiązanie
Linę przepleść przez koluszko, opleść linkę i w powstałe oczko włożyć końcówkę liny
zostawiając zawleczkę
Zastosowanie
Tymczasowe - prowizoryczne przywiązanie linki do pętli, pierścienia, belki
Uwagi
Węzeł nie działa przy większych naciągach. Lepiej wtedy użyć innego rzutkowego węzła
(rzutkowy 2)
Opis
Szybki w tworzeniu tymczasowych węzłów.
Wiązanie
Linkę rzutkową przełożyć przez koluszko liny głównej. Na obu końcówkach utworzyć
pętle. Pętle na lince dłuższej skręcić bardziej i przełożyć przez nią pętlę z drugiego
krótszego odcinka.
Zastosowanie
Tymczasowe wiązanie linki do pętli na grubszej linie, pierścienia.
Uwagi
Węzeł trzyma do czasu napinania liny

PĘTLA
CHIŃSKA

CIĘŻAREK
RZUTKOWY

CIĘŻAREK
WISIOR

- Bezpieczny, mocny węzeł węzeł przy tym efektowny.
Można nim pozytywnie zaszpanować w porcie znajomością linologii.
- Zastosowanie:
uniwersalna pętla nie zaciskająca o walorach dekoracyjnych

- Jest rozbudowanym węzłem franciszkańskim (posiada więcej niż trzy oploty wokół
głównego trzonu węzła) często z nim niesłusznie utożsamianym
- Zastosowanie:
1. ciężarek na końcu rzutki
2. węzeł dekoracyjny wieńczący kocówki lin w splotach
3. duży, stały stoper

- Mocny, zaciśnięty jest trudny do rozwiązania.
Jako węzeł stały – znakomity
- Zastosowanie:
1. ciężarek rzutki
2. Stały uchwyt na końcu liny.

SKRÓT
ŁAŃCUSZKOWY

SKRÓT
KOCI

SKRÓT
KOŃSKI
RZĄD

SKRÓT
SERIA
SUPŁÓW

- Łatwy i dlatego popularny ale trudny do rozwiązania gdy był
obciążony – na obu końcach występują supły (patrz właśc.
Supła w dziale „podstawowe”)
- Zastosowanie:
Skracanie w wybranym miejscu liny cienkiej lub średniej

- Solidny węzeł, który łatwo rozwiązać w razie potrzeby.
- Wygodny zwłaszcza na linach śliskich, grubych grubych mało
elastycznych
- Zastosowanie:
Skracanie w wybranym miejscu liny

- Nazwa stąd, że używany jest do wiązania końskich rzędów
- Mocny i pewny ale może się nieźle zacisnąć
- Dodatkowo daje wolna pętlę niezaciskającą się w miejscu skrótu
(można coś podwiesić).

- Dość barbarzyńska metoda skracania liny (nie licząc noża…) bo
poddane obciążeniu zaciskają się na dobre
- Zastosowanie:
1. jako sztuczka w wiązaniu serii supłów (metoda do obmyślenia
samemu:)
2. na linie do wspinania jako oparcie dla rąk i nóg
3. na fale płetwy sterowej lekkich jachtów jako seria stoperów
regulujących głębokość zanurzenia płetwy

I n f o ....

Niektóre strony www w tym temacie:
www.marjer.skip.pl/wezly
www.tramp.lift.net.pl
www.wezly.prv.pl
wezly.webpark.pl
miniportal.harcerski.pl/wezly.html
www.nurkomania.pl/nurkowanie_wezly.htm
www.jacht.com.pl/wezly
www.geocities.com/Colosseum/Loge/8220/wezly.htm
www.wspinanie.pl/serwis/200402/17wezly.php
www.zegluj.net/articles.php?id
www.obozy-zeglarskie.pl/wezly_zeglarskie.php
www.zaglowce.ow.pl/szkutnictwo/wezly/cumowe.html

zebrał i opracował: RG
animacje wykonał: Marek Słaboń (www.tramp.lift.net.pl)


Slide 14

Poradnik dla harcerzy
10 Środowiskowego Szczepu Harcerskiego „ANTYDES”

Węzły 1 - 9

kliknij na interesujący Cię węzeł

Info...

Węzły 10 - 17

Węzły 18 - 38

Węzły 10 - 17

kliknij na interesujący Cię węzeł

Info...

Węzły 1 - 9

Węzły 18 - 38

Węzły 18 - 38

HOLOWNICZY

KOTWICZNY

ROŻKOWY

KRZYŻOWY

KRZYŻOWY
wielokrotny

HOLOWNICZY
II

WCZEP

GORDINGOWY

PROSTY

JAPOŃSKI

HUNTER

RATOWNICZY
(jedną ręką)

RZUTKOWY I

RZUTKOWY II

PĘTLA
CHIŃSKA

CIĘŻAREK
RZUTKOWT

CIĘŻAREK
WISIOR

SKRÓT
ŁAŃCUSZKOWY

SKRÓT KOCI

SKRÓT
KOŃSKI RZĄD

SUPEŁ
Jest on stosowany jako stoper, zgrubienie liny, które zabezpiecza przed wysunięciem się liny z bloku lub
kipy. Często ma zastosowanie na fale miecza lub płetwy sterowej na jachtach mieczowych. Szereg supłów
na fale pozwala utrzymać miecz lub płetwę sterową na pożądanej głębokości zanurzenia. Węzeł ten jednak,
gdy jest rzadko rozwiązywany i działa na niego duże obciążenie, mocno się zaciska i jest trudny do
rozwiązania.
- Węzeł może być wiązany jako „prawy” lub „lewy”.
- Zastosowanie:
1. element konstrukcyjny w wielu innych węzłach;
2. zgrubienie na końcu liny (nie polecamy, zaciska się mocno i potem bez marszpikla a nawet noża się nie obejdzie)
3. zgrubienie na końcu cienkiej liny ułatwiające uchwycenie i zabezpieczające przed wyśliźnięciem (np. linka od wiadra)
- Wykorzystywanie supła nie najlepiej świadczy o znajomości prac bosmańskich…

PŁASKI
Znajduje zastosowanie przy łączeniu lin o zbliżonych średnicach. Nie należy stosować przy
silnym obciążeniu, gdyż zaciska się i jest trudny do rozwiązania, niszczy linę. Jeżeli liny są bardzo
sztywne lub śliskie (np. zatłuszczone i zmoczone) nie można mieć pewności, że nie rozwiąże się pod
dużym obciążeniem, zwłaszcza jeżeli jedna z nich jest cieńsza.
Szeroko rozpowszechniony węzeł wśród żeglarzy choć nie jest taki mocny i pewny jak by się mogło wydawać.
Częste błędy przy wiązaniu powodują powstanie węzła „babskiego” który jest bardzo niepewny i rozwiązuje się w
najmniej oczekiwanej chwili.
- Zastosowanie:
1. łączenie dwóch lin o podobnych średnicach i niezbyt obciążonych
2. węzeł refsejzingów
3. element innych węzłów

BABSKI
Nie zaleca się do stosowania. Nieprawidłowo zawiązany węzeł płaski nazwano
"babskim". Węzeł ten jest niepewny w pracy i trudny do rozwiązania po zaciśnięciu.
Opis
Formalnie jest to węzeł choć w zasadzie nieskuteczny. Zaciska się, nie trzyma mocno.
Wiązanie
Powstaje gdy pomyli się wiązanie węzła prostego. Rozpoznaje się go po tym, że nie jest
symetryczny
Zastosowanie
Brak

ÓSEMKA
Spełnia funkcje bardzo podobne jak supeł, czyli jako zgrubienie liny zabezpieczające przed
wysunięciem się jej z bloku lub kipy. Węzeł ten używany jest szczególnie na końcach szotów.
- Węzeł znany już w starożytności przez ówczesnych żeglarzy co podkreśla jego zalety jako węzła w miarę
łatwego do rozwiązania po zaciśnięciu.
- Zastosowanie:
jako zgrubienie na końcu fałów lub szotów, zabezpieczające je przed wyszorowaniem z bloków, kip i stoperów
pokładowych

SZOTOWY
Dobrze nadaje się do wiązania lin o niejednakowej grubości. Nie należy stosować przy linach
mocno obciążonych, narażonych na szarpanie i o gładkich, śliskich powierzchniach.
Wiązany z dwóch lin śliskich lub o różnych średnicach jest niezbyt pewny
- Zastosowanie:
1. wiązanie szota lub kontraszota do rogu szotowego żagla
2. wiązanie dwóch niezbyt obciążonych lin o zbliżonych średnicach

BRAMSZOTOWY
Dobrze nadaje się do wiązania lin o niejednakowej grubości. Jest on pewniejszy w pracy niż
węzeł szotowy, może przenosić większe obciążenia, jest też odporny na szarpanie.
- Bramszotowym wielorybnicy wiązali liny do drzewców harpunów
- Znacznie pewniejszy niż szotowy, wiązać na linie uformowanej w hak
- Zastosowanie:
jak węzła szotowego przy linach poddawanych większym obciążeniom
Opis
Węzeł pochodny węzła szotowego. Inaczej szotowy podwójny
Wiązanie
Tak jak węzeł szotowy z tym że podczas oplatania pętli należy to wykonać dwa

FLAGOWY
Węzeł używany do wiązania flag, oraz bander nie mających chomątek i klamer. Łatwy do wiązania,
błyskawiczny w rozwiązywaniu, wystarczy pociągnąć za wolny koniec liny, aby całkowicie się
rozwiązał.
Opis
Jest to w zasadzie węzeł szotowy z zawleczką
Wiązanie
Przez pętlę przekładam linkę którą obwiązujemy pętlę dookoła. Następnie linkę przeplatamy pod wierzchnią linką ale
tak, aby końcówka nie przeszła pod nią tylko została po tej samej stronie.
Zastosowanie
Przymocowanie linki lub cienkiego sznurka do liny lub pętli z możliwością szybkiego rozwiązania węzła.
Uwagi
Węzeł nie jest bardzo mocny ale tak jak w przypadku węzła bramszotowego

REFOWY
Stosowany do łączenia dwóch lin o zbliżonych średnicach w wypadku potrzeby szybkiego zwolnienia
połączenia. Typowe zastosowanie znajduje przy wiązaniu refsejzingów w czasie refowania żagli. Węzeł
ten wiąże się podobnie jak płaski z tym, że jeden koniec liny przeciągnięty jest przez pętlę podwójnie.
Węzła nie należy stosować przy linach narażonych na szarpanie.
Jak wskazuje nazwa, węzeł przydatny przy wiązaniu refsejzingów… ale tak uczą szkoleniowcy tylko w Polsce. Na
świecie jako węzeł o w/w zastosowaniu występuje węzeł płaski znacznie bardziej pewny niż refowy.
Niby łatwy do rozwiązania ale niestety nie tylko dla żeglarza ale i w warunkach gorszej pogody także dla wiatru…
Nie polecamy! Naucz się go tylko na egzamin :)

Używany do zawiązywania linki na linie lub
przedmiocie o większej średnicy lub
obwodzie. Typowe zastosowanie to wiązanie
wyblinek na wantach. Węzeł mocno się
trzyma, po obciążeniu i namoknięciu trudno
się rozwiązuje, pracując na szarpanie
przeciera linę - dlatego nie należy go używać
do cumowania.
- Dawniej w erze żaglowców, używany do wiązania
drablinek
- Obciążony i mokry węzeł może czasem
przysporzyć trudności przy rozwiązywaniu
- Nie wiąż wyblinki na linie która jest cieńsza od
liny z której zawiązałeś wyblinkę!
- Podstawowy węzeł powinien być wiązany z
zamkniętymi oczyma i na kilka sposobów

WYBLINKA

- Zastosowanie:
1. mocowanie liny na palu, pierścieniu, innej linie
2. prowizoryczne dowiązanie liny w każdym
umożliwiającym założenie liny miejscu
3. węzeł wyjściowy do wiązania wielu innych
węzłów (znajdziecie je kiedyś na stronie :)
4. wiązanie szczebli linowych na wantach
5. cumowanie lżejszych jachtów

PÓŁSZTYK
Służy najczęściej do zabezpieczenia innych węzłów używanych do cumowania. Uwaga - nie
należy cumować przy pomocy półsztyku.
- Pojedynczy półsztyk rozwiązuje się łatwo zwłaszcza na pracującej linie, słaby węzeł pod
obciążeniem.
- Zastosowanie:
1. doraźne podwieszenie przedmiotu lub prowizoryczne zacumowanie lekkiego jachtu na
płyciźnie
2. element konstrukcyjny kilku innych dobrych i sprawdzonych węzłów

SZTYK
Jest najprostszym węzłem używanym do cumowania na palu lub do pierścienia. Znajduje
zastosowanie również przy zakańczaniu innych węzłów do cumowania. Prawidłowo związany po
zbliżeniu dwóch przechwytów do siebie tworzy wyblinkę założoną na linie pracującej.

Dobry węzeł na pracujących linach (cumy), elastyczny – tłumi szarpnięcia
- Ślizga się zawiązany na palu lub innym gładkim, pionowym elemencie
- Zastosowanie:
1. węzeł cumowy do cumowania lekkich łodzi i jachtów
2. łatwe i szybkie zabezpieczenie węzłów których końcówki lin muszą być mocowane

CUMOWY
Węzeł służy do cumowania na palu i do pierścienia. Węzeł zapewnia mocny chwyt, nie ślizga
się i nie zaciska. Podwójny chwyt pala czy pierścienia chroni linę od przecierania się.

KNAGOWY
Węzeł knagowy znajduje zastosowanie przy
mocowaniu: szotów, fałów, cum na knadze,
podwójnym polerze lub kołku. Prawidłowo węzeł
knagowy rozpoczyna się od owinięcia liny raz
dookoła trzonu knagi, następnie należy linę
mocować krzyżowo na ramionach knagi
dwukrotnie. Zakończenie węzła polega na
przełożeniu liny pod ostatnie skrzyżowanie i
zaciśnięcie, tak aby lina trzymała się węzła.

ŻEGLARSKI
Węzeł służy do cumowania na palu i do pierścienia. Węzeł zapewnia mocny chwyt, nie ślizga się
i nie zaciska. Podwójny chwyt pala czy pierścienia chroni linę od przecierania się.
- Kolejny węzeł sprawdzony przez wieki żeglugi, mocny nie zaciskający się.
- Radzimy wzmocnić konstrukcję przez dodanie jednego lub dwóch półsztyków
- Zastosowanie:
1. cumowanie do pierścienia lub do pala
2. mocowanie liny na oczku, uchu
3. polecany przez J. Saleckiego nawet jako węzeł liny kotwicznej po dodatkowym założeniu opaski na koniec
półsztyku (zobacz jak ja wykonać w dziale „zadbaj o linę”)

RYBACKI
Jest dobrym węzłem do cumowania, może być użyty do wiązania liny do: kotwicy, wiadra, sondy,
ciężarka rzutkowego itp.
Wiąż nim liny znajdujące się w wodzie – nawet mokry węzeł da się stosunkowo łatwo rozwiązać.
Mocny i nie zaciskający się węzeł, wart stosowania
- Zastosowanie:
1. cumowanie do pierścienia
2. wiązanie linki sondy
3. do pałąka wiadra
4. do połączenia liny holu z uchem na lince rzutki

RATOWNICZY
Węzeł używany jest bardzo często, a umiejętność sprawnego wiązania obowiązuje każdego żeglarza.
Za jego pomocą robi się na końcu liny oko do cumowania, może być użyty do połączenia dwu lin.
Typowe zastosowanie to - zabezpieczanie człowieka w trudnych warunkach pracy na pokładzie, za
burtą, lub na wysokości. Pętla tego węzła nie zaciska się, nawet przy dużym obciążeniu.
- Historycznie jest to węzeł nokgordingów żagli rejowych na przednich masztach dużych żaglowców
- Węzeł mocny, uniwersalny. Umiejętność jego wiązania jest egzekwowana na egzaminie na stopnie żeglarskie.
- Zastosowanie:
1. odpowiednio do zadań jako węzła uniwersalnego
2. ucho na linie cumowniczej
3. łączenie dwóch lin

Info...

ZWIĄZ WANTOWY
Służy do łączenia dwóch lin o różnych średnicach, wytrzymuje duże obciążenie. Węzeł można
zastosować do awaryjnej naprawy wanty, przy pomocy dodatkowego odcinka stalówki, wiąże się
dwa węzły. Jeżeli wanta ma zapas na długości, wiąże się jeden węzeł łącznikowy. Po wykonaniu
węzła wantę trzeba wybrać ściągaczem. Ze względu na złą pracę linstalowych, gdy są zagięte na
małych promieniach, węzła nie należy stosować na stałe. Węzeł nadaje się przede wszystkim do
stosowania na linach włókiennych.
- Łatwy do wykonania i dlatego najpopularniejszy w grupie związów choć istnieje wiele pewniejszych.
- Podobno używany powszechnie przez wędkarzy…
- Węzeł dosyć nieporęczny gdyż rozwiązanie zaciśniętych supłów może być trudne
- Zastosowanie:
1. do łaczenia lin miękkich miękkich identycznej lub podobnej średnicy
2. doraźna i tylko na możliwie krótki okres użytkowania naprawa wanty z użyciem dodatkowej stalówki

HOLOWNICZY

KOTWICZNY

ROŻKOWY

Nie wiąż na linach o różnych średnicach, może się wtedy rozwiązaćZastosowanie:
1. wiązanie szota lub kontraszota do rogu szotowego żagla
2. wiązanie dwóch niezbyt obciążonych lin o podobnych średnicach

Węzeł b. mocny. Gdy jest już zaciśnięty solidnie po sezonie jest trudny do
rozwiązania (w konstrukcji występuje supeł na biegowej części liny,
właściwości supła w dziale „podstawowe”) .
- J. Salecki podaje ciekawostkę, że u nas wiąże się ten węzeł jako
kotwiczny, natomiast na świecie używany jest przede wszystkim do
wiązania liny holowniczej na haku i … pierścieniach konnych przyczep
transportowych :)
- Zastosowanie:
1. klasyczny węzeł wiązany na pierścieniu trzonu kotwicy
2. b.dobry węzeł na duży hak

Jeśli nie umiesz tego węzła, usłyszysz w końcu na którymś rejsie stare
żeglarskie porzekadło : „tylko pała puszcza fała!!!” które to powiedzenie
bardzo dosłownie oceni Twoje zdolności żeglarskie :)
- Zastosowanie:
1. zabezpieczenie fałów przed wyszorowaniem z bloku topowego lub
powędrowaniem w kierunku topu masztu
2. tymczasowe przytrzymanie liny na drugiej linie

KRZYŻOWY

Opis
Węzeł pośredni między węzłem prostym i płaskim
Wiązanie
Na jednej linie wykonać pętlę ze skrzyżowanymi linkami. Drugą linkę przepleść przez oczko,
a następnie założyć za skrzyżowanie linki pierwszej i z powrotem przepleść przez oczko.
Zastosowanie
Można za jego pomocą łączyć dwie linki.
Uwagi
Węzeł nie jest bardzo wytrzymały. Przy silnych obciążeniach lepiej użyć węzła krzyżowego
podwójnego - czyli holowniczego

KRZYŻOWY
wielokrotny

Opis
Węzeł pochodny od węzła krzyżowego i holowniczego. Jest to cała rodzina węzłów
Wiązanie
Najprościej jest zawiązać węzeł krzyżowy a następnie wyciągając jedną a potem drugą linkę
oplatać dowolną ilość razy skrzyżowanie linki przeciwnej. Na końcu węzeł zaciągnąć.
Zastosowanie
W przypadku jednej, ew. dwóch pętli węzeł dobrze pracuje. W przypadku większej ich ilości
stanowi raczej element ozdobny.

HOLOWNICZY
II

Opis
Węzeł holowniczy jest formą węzła krzyżowego i inaczej nazywany jest krzyżowy podwójny
Wiązanie
Na jednej lince tworzymy pętlę ze skrzyżowanymi linkami. Drugą linę przeplatamy przez tą
pętlę, 2 razy zawijamy za skrzyżowanie i z powrotem przeplatamy przez pętlę
Zastosowanie
Solidne połączenie dwóch lin
Uwagi
Istnieją dalsze - bardziej skomplikowane formy tego węzła - czyli węzły krzyżowe wielokrotne

WCZEP

1. mocowanie liny dowolnej średnicy na drzewcach (lub linach) pionowych i poziomych
2. w epoce wielkich żaglowców - jako stoper bardzo dobrze trzymający linę na drzewcach
pionowych, nie luzujący się przy braku obciążenia
3. z naszego doświadczenia - podczas rozwieszania tentu - przywiązanie linek do achtersztagu
i relingu

Węzeł prosty do wykonania. Zaciśniety trzyma bardzo dobrze. W miarę łatwy do
rozwiazania. Konstrukcja oparta na pierwszej fazie wiązania wyblinki.

GORDINGOWY

PROSTY

JAPOŃSKI

Zastosowanie: 1.łączenie szota z uchem rogu szotowego grota 2.wiązanie gordingów do
żagli rejowych (GORDING - ang.buntline; lina łącząca lik dolny żagla rejowego z reją.
Wybranie gordingów powoduje przyciągnięcie żagla do rei, ułatwiające zwijanie żagli
rejowych), 3.połączenie liny z pierścieniem , kauszą lub pętlą.

- Bardzo łatwo popełnić błąd przy wiązaniu co skutkuje powstaniem kilku niebezpiecznych
odmian które łatwo się rozwiązują
- Wiązany prawidłowo służy jako mocny i pewny węzeł do połączenia dwóch lin o różnych
średnicach .
- Końcówki wychodzące z węzła możemy dodatkowo zabezpieczyć półsztykami co wzmacnia
i zabezpiecza konstrukcję.

- Zaliczany do węzłów dekoracyjnych, mat i splotów. Szeroko rozpowszechniony na
jednostkach żaglowych Dalekiego Wschodu.
- Podstawa kilku innych skomplikowanych splotów
- Budzi ciekawość w porcie wśród zainteresowanych linologią…
- Zastosowanie:
1. połączenie dwóch lin dające wszystkie końce do wykorzystania przy średnich ich
obciążeniach.
2. węzeł dekoracyjny – poeksperymentuj z tym węzłem… ciekawe efekty uzyskane przez nas
już niedługo na stronie…

WĘZEŁ MYŚLIWSKI (ang. hunter's bend)

HUNTER

RATOWNICZY
(jedną ręką)

Węzeł służący do łączenia dwóch lin o jednakowej grubości. Jest szczególnie przydatny w
razie konieczności łączenia sztywnych i śliskich lin syntetycznych.
Na zdjęciach użyliśmy co prawda lin o nieco innych średnicach ale tylko po to aby lepiej
zobrazować metodę wiązania...

- Metoda do wykorzystania w sytuacjach, gdy lina jest blisko nas a możemy posłużyć się jedna
ręką
- Przedstawiony sposób wiązania zgodny z zasadą: „jedna ręka dla jachtu, jedna ręka dla
Ciebie”
- Przy wiązaniu pamiętaj aby chwycić końcówkę liny i nie wkładać całego nadgarstka w
tworzące się początkowo ucho.
Przy pracującej linie bardzo łatwo uwięzić nadgarstek nadgarstek w niedokończonym węźle.

Bardzo słaby, tymczasowy węzeł.

RZUTKOWY
I

RZUTKOWY
II

Opis

Wiązanie
Linę przepleść przez koluszko, opleść linkę i w powstałe oczko włożyć końcówkę liny
zostawiając zawleczkę
Zastosowanie
Tymczasowe - prowizoryczne przywiązanie linki do pętli, pierścienia, belki
Uwagi
Węzeł nie działa przy większych naciągach. Lepiej wtedy użyć innego rzutkowego węzła
(rzutkowy 2)
Opis
Szybki w tworzeniu tymczasowych węzłów.
Wiązanie
Linkę rzutkową przełożyć przez koluszko liny głównej. Na obu końcówkach utworzyć
pętle. Pętle na lince dłuższej skręcić bardziej i przełożyć przez nią pętlę z drugiego
krótszego odcinka.
Zastosowanie
Tymczasowe wiązanie linki do pętli na grubszej linie, pierścienia.
Uwagi
Węzeł trzyma do czasu napinania liny

PĘTLA
CHIŃSKA

CIĘŻAREK
RZUTKOWY

CIĘŻAREK
WISIOR

- Bezpieczny, mocny węzeł węzeł przy tym efektowny.
Można nim pozytywnie zaszpanować w porcie znajomością linologii.
- Zastosowanie:
uniwersalna pętla nie zaciskająca o walorach dekoracyjnych

- Jest rozbudowanym węzłem franciszkańskim (posiada więcej niż trzy oploty wokół
głównego trzonu węzła) często z nim niesłusznie utożsamianym
- Zastosowanie:
1. ciężarek na końcu rzutki
2. węzeł dekoracyjny wieńczący kocówki lin w splotach
3. duży, stały stoper

- Mocny, zaciśnięty jest trudny do rozwiązania.
Jako węzeł stały – znakomity
- Zastosowanie:
1. ciężarek rzutki
2. Stały uchwyt na końcu liny.

SKRÓT
ŁAŃCUSZKOWY

SKRÓT
KOCI

SKRÓT
KOŃSKI
RZĄD

SKRÓT
SERIA
SUPŁÓW

- Łatwy i dlatego popularny ale trudny do rozwiązania gdy był
obciążony – na obu końcach występują supły (patrz właśc.
Supła w dziale „podstawowe”)
- Zastosowanie:
Skracanie w wybranym miejscu liny cienkiej lub średniej

- Solidny węzeł, który łatwo rozwiązać w razie potrzeby.
- Wygodny zwłaszcza na linach śliskich, grubych grubych mało
elastycznych
- Zastosowanie:
Skracanie w wybranym miejscu liny

- Nazwa stąd, że używany jest do wiązania końskich rzędów
- Mocny i pewny ale może się nieźle zacisnąć
- Dodatkowo daje wolna pętlę niezaciskającą się w miejscu skrótu
(można coś podwiesić).

- Dość barbarzyńska metoda skracania liny (nie licząc noża…) bo
poddane obciążeniu zaciskają się na dobre
- Zastosowanie:
1. jako sztuczka w wiązaniu serii supłów (metoda do obmyślenia
samemu:)
2. na linie do wspinania jako oparcie dla rąk i nóg
3. na fale płetwy sterowej lekkich jachtów jako seria stoperów
regulujących głębokość zanurzenia płetwy

I n f o ....

Niektóre strony www w tym temacie:
www.marjer.skip.pl/wezly
www.tramp.lift.net.pl
www.wezly.prv.pl
wezly.webpark.pl
miniportal.harcerski.pl/wezly.html
www.nurkomania.pl/nurkowanie_wezly.htm
www.jacht.com.pl/wezly
www.geocities.com/Colosseum/Loge/8220/wezly.htm
www.wspinanie.pl/serwis/200402/17wezly.php
www.zegluj.net/articles.php?id
www.obozy-zeglarskie.pl/wezly_zeglarskie.php
www.zaglowce.ow.pl/szkutnictwo/wezly/cumowe.html

zebrał i opracował: RG
animacje wykonał: Marek Słaboń (www.tramp.lift.net.pl)


Slide 15

Poradnik dla harcerzy
10 Środowiskowego Szczepu Harcerskiego „ANTYDES”

Węzły 1 - 9

kliknij na interesujący Cię węzeł

Info...

Węzły 10 - 17

Węzły 18 - 38

Węzły 10 - 17

kliknij na interesujący Cię węzeł

Info...

Węzły 1 - 9

Węzły 18 - 38

Węzły 18 - 38

HOLOWNICZY

KOTWICZNY

ROŻKOWY

KRZYŻOWY

KRZYŻOWY
wielokrotny

HOLOWNICZY
II

WCZEP

GORDINGOWY

PROSTY

JAPOŃSKI

HUNTER

RATOWNICZY
(jedną ręką)

RZUTKOWY I

RZUTKOWY II

PĘTLA
CHIŃSKA

CIĘŻAREK
RZUTKOWT

CIĘŻAREK
WISIOR

SKRÓT
ŁAŃCUSZKOWY

SKRÓT KOCI

SKRÓT
KOŃSKI RZĄD

SUPEŁ
Jest on stosowany jako stoper, zgrubienie liny, które zabezpiecza przed wysunięciem się liny z bloku lub
kipy. Często ma zastosowanie na fale miecza lub płetwy sterowej na jachtach mieczowych. Szereg supłów
na fale pozwala utrzymać miecz lub płetwę sterową na pożądanej głębokości zanurzenia. Węzeł ten jednak,
gdy jest rzadko rozwiązywany i działa na niego duże obciążenie, mocno się zaciska i jest trudny do
rozwiązania.
- Węzeł może być wiązany jako „prawy” lub „lewy”.
- Zastosowanie:
1. element konstrukcyjny w wielu innych węzłach;
2. zgrubienie na końcu liny (nie polecamy, zaciska się mocno i potem bez marszpikla a nawet noża się nie obejdzie)
3. zgrubienie na końcu cienkiej liny ułatwiające uchwycenie i zabezpieczające przed wyśliźnięciem (np. linka od wiadra)
- Wykorzystywanie supła nie najlepiej świadczy o znajomości prac bosmańskich…

PŁASKI
Znajduje zastosowanie przy łączeniu lin o zbliżonych średnicach. Nie należy stosować przy
silnym obciążeniu, gdyż zaciska się i jest trudny do rozwiązania, niszczy linę. Jeżeli liny są bardzo
sztywne lub śliskie (np. zatłuszczone i zmoczone) nie można mieć pewności, że nie rozwiąże się pod
dużym obciążeniem, zwłaszcza jeżeli jedna z nich jest cieńsza.
Szeroko rozpowszechniony węzeł wśród żeglarzy choć nie jest taki mocny i pewny jak by się mogło wydawać.
Częste błędy przy wiązaniu powodują powstanie węzła „babskiego” który jest bardzo niepewny i rozwiązuje się w
najmniej oczekiwanej chwili.
- Zastosowanie:
1. łączenie dwóch lin o podobnych średnicach i niezbyt obciążonych
2. węzeł refsejzingów
3. element innych węzłów

BABSKI
Nie zaleca się do stosowania. Nieprawidłowo zawiązany węzeł płaski nazwano
"babskim". Węzeł ten jest niepewny w pracy i trudny do rozwiązania po zaciśnięciu.
Opis
Formalnie jest to węzeł choć w zasadzie nieskuteczny. Zaciska się, nie trzyma mocno.
Wiązanie
Powstaje gdy pomyli się wiązanie węzła prostego. Rozpoznaje się go po tym, że nie jest
symetryczny
Zastosowanie
Brak

ÓSEMKA
Spełnia funkcje bardzo podobne jak supeł, czyli jako zgrubienie liny zabezpieczające przed
wysunięciem się jej z bloku lub kipy. Węzeł ten używany jest szczególnie na końcach szotów.
- Węzeł znany już w starożytności przez ówczesnych żeglarzy co podkreśla jego zalety jako węzła w miarę
łatwego do rozwiązania po zaciśnięciu.
- Zastosowanie:
jako zgrubienie na końcu fałów lub szotów, zabezpieczające je przed wyszorowaniem z bloków, kip i stoperów
pokładowych

SZOTOWY
Dobrze nadaje się do wiązania lin o niejednakowej grubości. Nie należy stosować przy linach
mocno obciążonych, narażonych na szarpanie i o gładkich, śliskich powierzchniach.
Wiązany z dwóch lin śliskich lub o różnych średnicach jest niezbyt pewny
- Zastosowanie:
1. wiązanie szota lub kontraszota do rogu szotowego żagla
2. wiązanie dwóch niezbyt obciążonych lin o zbliżonych średnicach

BRAMSZOTOWY
Dobrze nadaje się do wiązania lin o niejednakowej grubości. Jest on pewniejszy w pracy niż
węzeł szotowy, może przenosić większe obciążenia, jest też odporny na szarpanie.
- Bramszotowym wielorybnicy wiązali liny do drzewców harpunów
- Znacznie pewniejszy niż szotowy, wiązać na linie uformowanej w hak
- Zastosowanie:
jak węzła szotowego przy linach poddawanych większym obciążeniom
Opis
Węzeł pochodny węzła szotowego. Inaczej szotowy podwójny
Wiązanie
Tak jak węzeł szotowy z tym że podczas oplatania pętli należy to wykonać dwa

FLAGOWY
Węzeł używany do wiązania flag, oraz bander nie mających chomątek i klamer. Łatwy do wiązania,
błyskawiczny w rozwiązywaniu, wystarczy pociągnąć za wolny koniec liny, aby całkowicie się
rozwiązał.
Opis
Jest to w zasadzie węzeł szotowy z zawleczką
Wiązanie
Przez pętlę przekładam linkę którą obwiązujemy pętlę dookoła. Następnie linkę przeplatamy pod wierzchnią linką ale
tak, aby końcówka nie przeszła pod nią tylko została po tej samej stronie.
Zastosowanie
Przymocowanie linki lub cienkiego sznurka do liny lub pętli z możliwością szybkiego rozwiązania węzła.
Uwagi
Węzeł nie jest bardzo mocny ale tak jak w przypadku węzła bramszotowego

REFOWY
Stosowany do łączenia dwóch lin o zbliżonych średnicach w wypadku potrzeby szybkiego zwolnienia
połączenia. Typowe zastosowanie znajduje przy wiązaniu refsejzingów w czasie refowania żagli. Węzeł
ten wiąże się podobnie jak płaski z tym, że jeden koniec liny przeciągnięty jest przez pętlę podwójnie.
Węzła nie należy stosować przy linach narażonych na szarpanie.
Jak wskazuje nazwa, węzeł przydatny przy wiązaniu refsejzingów… ale tak uczą szkoleniowcy tylko w Polsce. Na
świecie jako węzeł o w/w zastosowaniu występuje węzeł płaski znacznie bardziej pewny niż refowy.
Niby łatwy do rozwiązania ale niestety nie tylko dla żeglarza ale i w warunkach gorszej pogody także dla wiatru…
Nie polecamy! Naucz się go tylko na egzamin :)

Używany do zawiązywania linki na linie lub
przedmiocie o większej średnicy lub
obwodzie. Typowe zastosowanie to wiązanie
wyblinek na wantach. Węzeł mocno się
trzyma, po obciążeniu i namoknięciu trudno
się rozwiązuje, pracując na szarpanie
przeciera linę - dlatego nie należy go używać
do cumowania.
- Dawniej w erze żaglowców, używany do wiązania
drablinek
- Obciążony i mokry węzeł może czasem
przysporzyć trudności przy rozwiązywaniu
- Nie wiąż wyblinki na linie która jest cieńsza od
liny z której zawiązałeś wyblinkę!
- Podstawowy węzeł powinien być wiązany z
zamkniętymi oczyma i na kilka sposobów

WYBLINKA

- Zastosowanie:
1. mocowanie liny na palu, pierścieniu, innej linie
2. prowizoryczne dowiązanie liny w każdym
umożliwiającym założenie liny miejscu
3. węzeł wyjściowy do wiązania wielu innych
węzłów (znajdziecie je kiedyś na stronie :)
4. wiązanie szczebli linowych na wantach
5. cumowanie lżejszych jachtów

PÓŁSZTYK
Służy najczęściej do zabezpieczenia innych węzłów używanych do cumowania. Uwaga - nie
należy cumować przy pomocy półsztyku.
- Pojedynczy półsztyk rozwiązuje się łatwo zwłaszcza na pracującej linie, słaby węzeł pod
obciążeniem.
- Zastosowanie:
1. doraźne podwieszenie przedmiotu lub prowizoryczne zacumowanie lekkiego jachtu na
płyciźnie
2. element konstrukcyjny kilku innych dobrych i sprawdzonych węzłów

SZTYK
Jest najprostszym węzłem używanym do cumowania na palu lub do pierścienia. Znajduje
zastosowanie również przy zakańczaniu innych węzłów do cumowania. Prawidłowo związany po
zbliżeniu dwóch przechwytów do siebie tworzy wyblinkę założoną na linie pracującej.

Dobry węzeł na pracujących linach (cumy), elastyczny – tłumi szarpnięcia
- Ślizga się zawiązany na palu lub innym gładkim, pionowym elemencie
- Zastosowanie:
1. węzeł cumowy do cumowania lekkich łodzi i jachtów
2. łatwe i szybkie zabezpieczenie węzłów których końcówki lin muszą być mocowane

CUMOWY
Węzeł służy do cumowania na palu i do pierścienia. Węzeł zapewnia mocny chwyt, nie ślizga
się i nie zaciska. Podwójny chwyt pala czy pierścienia chroni linę od przecierania się.

KNAGOWY
Węzeł knagowy znajduje zastosowanie przy
mocowaniu: szotów, fałów, cum na knadze,
podwójnym polerze lub kołku. Prawidłowo węzeł
knagowy rozpoczyna się od owinięcia liny raz
dookoła trzonu knagi, następnie należy linę
mocować krzyżowo na ramionach knagi
dwukrotnie. Zakończenie węzła polega na
przełożeniu liny pod ostatnie skrzyżowanie i
zaciśnięcie, tak aby lina trzymała się węzła.

ŻEGLARSKI
Węzeł służy do cumowania na palu i do pierścienia. Węzeł zapewnia mocny chwyt, nie ślizga się
i nie zaciska. Podwójny chwyt pala czy pierścienia chroni linę od przecierania się.
- Kolejny węzeł sprawdzony przez wieki żeglugi, mocny nie zaciskający się.
- Radzimy wzmocnić konstrukcję przez dodanie jednego lub dwóch półsztyków
- Zastosowanie:
1. cumowanie do pierścienia lub do pala
2. mocowanie liny na oczku, uchu
3. polecany przez J. Saleckiego nawet jako węzeł liny kotwicznej po dodatkowym założeniu opaski na koniec
półsztyku (zobacz jak ja wykonać w dziale „zadbaj o linę”)

RYBACKI
Jest dobrym węzłem do cumowania, może być użyty do wiązania liny do: kotwicy, wiadra, sondy,
ciężarka rzutkowego itp.
Wiąż nim liny znajdujące się w wodzie – nawet mokry węzeł da się stosunkowo łatwo rozwiązać.
Mocny i nie zaciskający się węzeł, wart stosowania
- Zastosowanie:
1. cumowanie do pierścienia
2. wiązanie linki sondy
3. do pałąka wiadra
4. do połączenia liny holu z uchem na lince rzutki

RATOWNICZY
Węzeł używany jest bardzo często, a umiejętność sprawnego wiązania obowiązuje każdego żeglarza.
Za jego pomocą robi się na końcu liny oko do cumowania, może być użyty do połączenia dwu lin.
Typowe zastosowanie to - zabezpieczanie człowieka w trudnych warunkach pracy na pokładzie, za
burtą, lub na wysokości. Pętla tego węzła nie zaciska się, nawet przy dużym obciążeniu.
- Historycznie jest to węzeł nokgordingów żagli rejowych na przednich masztach dużych żaglowców
- Węzeł mocny, uniwersalny. Umiejętność jego wiązania jest egzekwowana na egzaminie na stopnie żeglarskie.
- Zastosowanie:
1. odpowiednio do zadań jako węzła uniwersalnego
2. ucho na linie cumowniczej
3. łączenie dwóch lin

Info...

ZWIĄZ WANTOWY
Służy do łączenia dwóch lin o różnych średnicach, wytrzymuje duże obciążenie. Węzeł można
zastosować do awaryjnej naprawy wanty, przy pomocy dodatkowego odcinka stalówki, wiąże się
dwa węzły. Jeżeli wanta ma zapas na długości, wiąże się jeden węzeł łącznikowy. Po wykonaniu
węzła wantę trzeba wybrać ściągaczem. Ze względu na złą pracę linstalowych, gdy są zagięte na
małych promieniach, węzła nie należy stosować na stałe. Węzeł nadaje się przede wszystkim do
stosowania na linach włókiennych.
- Łatwy do wykonania i dlatego najpopularniejszy w grupie związów choć istnieje wiele pewniejszych.
- Podobno używany powszechnie przez wędkarzy…
- Węzeł dosyć nieporęczny gdyż rozwiązanie zaciśniętych supłów może być trudne
- Zastosowanie:
1. do łaczenia lin miękkich miękkich identycznej lub podobnej średnicy
2. doraźna i tylko na możliwie krótki okres użytkowania naprawa wanty z użyciem dodatkowej stalówki

HOLOWNICZY

KOTWICZNY

ROŻKOWY

Nie wiąż na linach o różnych średnicach, może się wtedy rozwiązaćZastosowanie:
1. wiązanie szota lub kontraszota do rogu szotowego żagla
2. wiązanie dwóch niezbyt obciążonych lin o podobnych średnicach

Węzeł b. mocny. Gdy jest już zaciśnięty solidnie po sezonie jest trudny do
rozwiązania (w konstrukcji występuje supeł na biegowej części liny,
właściwości supła w dziale „podstawowe”) .
- J. Salecki podaje ciekawostkę, że u nas wiąże się ten węzeł jako
kotwiczny, natomiast na świecie używany jest przede wszystkim do
wiązania liny holowniczej na haku i … pierścieniach konnych przyczep
transportowych :)
- Zastosowanie:
1. klasyczny węzeł wiązany na pierścieniu trzonu kotwicy
2. b.dobry węzeł na duży hak

Jeśli nie umiesz tego węzła, usłyszysz w końcu na którymś rejsie stare
żeglarskie porzekadło : „tylko pała puszcza fała!!!” które to powiedzenie
bardzo dosłownie oceni Twoje zdolności żeglarskie :)
- Zastosowanie:
1. zabezpieczenie fałów przed wyszorowaniem z bloku topowego lub
powędrowaniem w kierunku topu masztu
2. tymczasowe przytrzymanie liny na drugiej linie

KRZYŻOWY

Opis
Węzeł pośredni między węzłem prostym i płaskim
Wiązanie
Na jednej linie wykonać pętlę ze skrzyżowanymi linkami. Drugą linkę przepleść przez oczko,
a następnie założyć za skrzyżowanie linki pierwszej i z powrotem przepleść przez oczko.
Zastosowanie
Można za jego pomocą łączyć dwie linki.
Uwagi
Węzeł nie jest bardzo wytrzymały. Przy silnych obciążeniach lepiej użyć węzła krzyżowego
podwójnego - czyli holowniczego

KRZYŻOWY
wielokrotny

Opis
Węzeł pochodny od węzła krzyżowego i holowniczego. Jest to cała rodzina węzłów
Wiązanie
Najprościej jest zawiązać węzeł krzyżowy a następnie wyciągając jedną a potem drugą linkę
oplatać dowolną ilość razy skrzyżowanie linki przeciwnej. Na końcu węzeł zaciągnąć.
Zastosowanie
W przypadku jednej, ew. dwóch pętli węzeł dobrze pracuje. W przypadku większej ich ilości
stanowi raczej element ozdobny.

HOLOWNICZY
II

Opis
Węzeł holowniczy jest formą węzła krzyżowego i inaczej nazywany jest krzyżowy podwójny
Wiązanie
Na jednej lince tworzymy pętlę ze skrzyżowanymi linkami. Drugą linę przeplatamy przez tą
pętlę, 2 razy zawijamy za skrzyżowanie i z powrotem przeplatamy przez pętlę
Zastosowanie
Solidne połączenie dwóch lin
Uwagi
Istnieją dalsze - bardziej skomplikowane formy tego węzła - czyli węzły krzyżowe wielokrotne

WCZEP

1. mocowanie liny dowolnej średnicy na drzewcach (lub linach) pionowych i poziomych
2. w epoce wielkich żaglowców - jako stoper bardzo dobrze trzymający linę na drzewcach
pionowych, nie luzujący się przy braku obciążenia
3. z naszego doświadczenia - podczas rozwieszania tentu - przywiązanie linek do achtersztagu
i relingu

Węzeł prosty do wykonania. Zaciśniety trzyma bardzo dobrze. W miarę łatwy do
rozwiazania. Konstrukcja oparta na pierwszej fazie wiązania wyblinki.

GORDINGOWY

PROSTY

JAPOŃSKI

Zastosowanie: 1.łączenie szota z uchem rogu szotowego grota 2.wiązanie gordingów do
żagli rejowych (GORDING - ang.buntline; lina łącząca lik dolny żagla rejowego z reją.
Wybranie gordingów powoduje przyciągnięcie żagla do rei, ułatwiające zwijanie żagli
rejowych), 3.połączenie liny z pierścieniem , kauszą lub pętlą.

- Bardzo łatwo popełnić błąd przy wiązaniu co skutkuje powstaniem kilku niebezpiecznych
odmian które łatwo się rozwiązują
- Wiązany prawidłowo służy jako mocny i pewny węzeł do połączenia dwóch lin o różnych
średnicach .
- Końcówki wychodzące z węzła możemy dodatkowo zabezpieczyć półsztykami co wzmacnia
i zabezpiecza konstrukcję.

- Zaliczany do węzłów dekoracyjnych, mat i splotów. Szeroko rozpowszechniony na
jednostkach żaglowych Dalekiego Wschodu.
- Podstawa kilku innych skomplikowanych splotów
- Budzi ciekawość w porcie wśród zainteresowanych linologią…
- Zastosowanie:
1. połączenie dwóch lin dające wszystkie końce do wykorzystania przy średnich ich
obciążeniach.
2. węzeł dekoracyjny – poeksperymentuj z tym węzłem… ciekawe efekty uzyskane przez nas
już niedługo na stronie…

WĘZEŁ MYŚLIWSKI (ang. hunter's bend)

HUNTER

RATOWNICZY
(jedną ręką)

Węzeł służący do łączenia dwóch lin o jednakowej grubości. Jest szczególnie przydatny w
razie konieczności łączenia sztywnych i śliskich lin syntetycznych.
Na zdjęciach użyliśmy co prawda lin o nieco innych średnicach ale tylko po to aby lepiej
zobrazować metodę wiązania...

- Metoda do wykorzystania w sytuacjach, gdy lina jest blisko nas a możemy posłużyć się jedna
ręką
- Przedstawiony sposób wiązania zgodny z zasadą: „jedna ręka dla jachtu, jedna ręka dla
Ciebie”
- Przy wiązaniu pamiętaj aby chwycić końcówkę liny i nie wkładać całego nadgarstka w
tworzące się początkowo ucho.
Przy pracującej linie bardzo łatwo uwięzić nadgarstek nadgarstek w niedokończonym węźle.

Bardzo słaby, tymczasowy węzeł.

RZUTKOWY
I

RZUTKOWY
II

Opis

Wiązanie
Linę przepleść przez koluszko, opleść linkę i w powstałe oczko włożyć końcówkę liny
zostawiając zawleczkę
Zastosowanie
Tymczasowe - prowizoryczne przywiązanie linki do pętli, pierścienia, belki
Uwagi
Węzeł nie działa przy większych naciągach. Lepiej wtedy użyć innego rzutkowego węzła
(rzutkowy 2)
Opis
Szybki w tworzeniu tymczasowych węzłów.
Wiązanie
Linkę rzutkową przełożyć przez koluszko liny głównej. Na obu końcówkach utworzyć
pętle. Pętle na lince dłuższej skręcić bardziej i przełożyć przez nią pętlę z drugiego
krótszego odcinka.
Zastosowanie
Tymczasowe wiązanie linki do pętli na grubszej linie, pierścienia.
Uwagi
Węzeł trzyma do czasu napinania liny

PĘTLA
CHIŃSKA

CIĘŻAREK
RZUTKOWY

CIĘŻAREK
WISIOR

- Bezpieczny, mocny węzeł węzeł przy tym efektowny.
Można nim pozytywnie zaszpanować w porcie znajomością linologii.
- Zastosowanie:
uniwersalna pętla nie zaciskająca o walorach dekoracyjnych

- Jest rozbudowanym węzłem franciszkańskim (posiada więcej niż trzy oploty wokół
głównego trzonu węzła) często z nim niesłusznie utożsamianym
- Zastosowanie:
1. ciężarek na końcu rzutki
2. węzeł dekoracyjny wieńczący kocówki lin w splotach
3. duży, stały stoper

- Mocny, zaciśnięty jest trudny do rozwiązania.
Jako węzeł stały – znakomity
- Zastosowanie:
1. ciężarek rzutki
2. Stały uchwyt na końcu liny.

SKRÓT
ŁAŃCUSZKOWY

SKRÓT
KOCI

SKRÓT
KOŃSKI
RZĄD

SKRÓT
SERIA
SUPŁÓW

- Łatwy i dlatego popularny ale trudny do rozwiązania gdy był
obciążony – na obu końcach występują supły (patrz właśc.
Supła w dziale „podstawowe”)
- Zastosowanie:
Skracanie w wybranym miejscu liny cienkiej lub średniej

- Solidny węzeł, który łatwo rozwiązać w razie potrzeby.
- Wygodny zwłaszcza na linach śliskich, grubych grubych mało
elastycznych
- Zastosowanie:
Skracanie w wybranym miejscu liny

- Nazwa stąd, że używany jest do wiązania końskich rzędów
- Mocny i pewny ale może się nieźle zacisnąć
- Dodatkowo daje wolna pętlę niezaciskającą się w miejscu skrótu
(można coś podwiesić).

- Dość barbarzyńska metoda skracania liny (nie licząc noża…) bo
poddane obciążeniu zaciskają się na dobre
- Zastosowanie:
1. jako sztuczka w wiązaniu serii supłów (metoda do obmyślenia
samemu:)
2. na linie do wspinania jako oparcie dla rąk i nóg
3. na fale płetwy sterowej lekkich jachtów jako seria stoperów
regulujących głębokość zanurzenia płetwy

I n f o ....

Niektóre strony www w tym temacie:
www.marjer.skip.pl/wezly
www.tramp.lift.net.pl
www.wezly.prv.pl
wezly.webpark.pl
miniportal.harcerski.pl/wezly.html
www.nurkomania.pl/nurkowanie_wezly.htm
www.jacht.com.pl/wezly
www.geocities.com/Colosseum/Loge/8220/wezly.htm
www.wspinanie.pl/serwis/200402/17wezly.php
www.zegluj.net/articles.php?id
www.obozy-zeglarskie.pl/wezly_zeglarskie.php
www.zaglowce.ow.pl/szkutnictwo/wezly/cumowe.html

zebrał i opracował: RG
animacje wykonał: Marek Słaboń (www.tramp.lift.net.pl)


Slide 16

Poradnik dla harcerzy
10 Środowiskowego Szczepu Harcerskiego „ANTYDES”

Węzły 1 - 9

kliknij na interesujący Cię węzeł

Info...

Węzły 10 - 17

Węzły 18 - 38

Węzły 10 - 17

kliknij na interesujący Cię węzeł

Info...

Węzły 1 - 9

Węzły 18 - 38

Węzły 18 - 38

HOLOWNICZY

KOTWICZNY

ROŻKOWY

KRZYŻOWY

KRZYŻOWY
wielokrotny

HOLOWNICZY
II

WCZEP

GORDINGOWY

PROSTY

JAPOŃSKI

HUNTER

RATOWNICZY
(jedną ręką)

RZUTKOWY I

RZUTKOWY II

PĘTLA
CHIŃSKA

CIĘŻAREK
RZUTKOWT

CIĘŻAREK
WISIOR

SKRÓT
ŁAŃCUSZKOWY

SKRÓT KOCI

SKRÓT
KOŃSKI RZĄD

SUPEŁ
Jest on stosowany jako stoper, zgrubienie liny, które zabezpiecza przed wysunięciem się liny z bloku lub
kipy. Często ma zastosowanie na fale miecza lub płetwy sterowej na jachtach mieczowych. Szereg supłów
na fale pozwala utrzymać miecz lub płetwę sterową na pożądanej głębokości zanurzenia. Węzeł ten jednak,
gdy jest rzadko rozwiązywany i działa na niego duże obciążenie, mocno się zaciska i jest trudny do
rozwiązania.
- Węzeł może być wiązany jako „prawy” lub „lewy”.
- Zastosowanie:
1. element konstrukcyjny w wielu innych węzłach;
2. zgrubienie na końcu liny (nie polecamy, zaciska się mocno i potem bez marszpikla a nawet noża się nie obejdzie)
3. zgrubienie na końcu cienkiej liny ułatwiające uchwycenie i zabezpieczające przed wyśliźnięciem (np. linka od wiadra)
- Wykorzystywanie supła nie najlepiej świadczy o znajomości prac bosmańskich…

PŁASKI
Znajduje zastosowanie przy łączeniu lin o zbliżonych średnicach. Nie należy stosować przy
silnym obciążeniu, gdyż zaciska się i jest trudny do rozwiązania, niszczy linę. Jeżeli liny są bardzo
sztywne lub śliskie (np. zatłuszczone i zmoczone) nie można mieć pewności, że nie rozwiąże się pod
dużym obciążeniem, zwłaszcza jeżeli jedna z nich jest cieńsza.
Szeroko rozpowszechniony węzeł wśród żeglarzy choć nie jest taki mocny i pewny jak by się mogło wydawać.
Częste błędy przy wiązaniu powodują powstanie węzła „babskiego” który jest bardzo niepewny i rozwiązuje się w
najmniej oczekiwanej chwili.
- Zastosowanie:
1. łączenie dwóch lin o podobnych średnicach i niezbyt obciążonych
2. węzeł refsejzingów
3. element innych węzłów

BABSKI
Nie zaleca się do stosowania. Nieprawidłowo zawiązany węzeł płaski nazwano
"babskim". Węzeł ten jest niepewny w pracy i trudny do rozwiązania po zaciśnięciu.
Opis
Formalnie jest to węzeł choć w zasadzie nieskuteczny. Zaciska się, nie trzyma mocno.
Wiązanie
Powstaje gdy pomyli się wiązanie węzła prostego. Rozpoznaje się go po tym, że nie jest
symetryczny
Zastosowanie
Brak

ÓSEMKA
Spełnia funkcje bardzo podobne jak supeł, czyli jako zgrubienie liny zabezpieczające przed
wysunięciem się jej z bloku lub kipy. Węzeł ten używany jest szczególnie na końcach szotów.
- Węzeł znany już w starożytności przez ówczesnych żeglarzy co podkreśla jego zalety jako węzła w miarę
łatwego do rozwiązania po zaciśnięciu.
- Zastosowanie:
jako zgrubienie na końcu fałów lub szotów, zabezpieczające je przed wyszorowaniem z bloków, kip i stoperów
pokładowych

SZOTOWY
Dobrze nadaje się do wiązania lin o niejednakowej grubości. Nie należy stosować przy linach
mocno obciążonych, narażonych na szarpanie i o gładkich, śliskich powierzchniach.
Wiązany z dwóch lin śliskich lub o różnych średnicach jest niezbyt pewny
- Zastosowanie:
1. wiązanie szota lub kontraszota do rogu szotowego żagla
2. wiązanie dwóch niezbyt obciążonych lin o zbliżonych średnicach

BRAMSZOTOWY
Dobrze nadaje się do wiązania lin o niejednakowej grubości. Jest on pewniejszy w pracy niż
węzeł szotowy, może przenosić większe obciążenia, jest też odporny na szarpanie.
- Bramszotowym wielorybnicy wiązali liny do drzewców harpunów
- Znacznie pewniejszy niż szotowy, wiązać na linie uformowanej w hak
- Zastosowanie:
jak węzła szotowego przy linach poddawanych większym obciążeniom
Opis
Węzeł pochodny węzła szotowego. Inaczej szotowy podwójny
Wiązanie
Tak jak węzeł szotowy z tym że podczas oplatania pętli należy to wykonać dwa

FLAGOWY
Węzeł używany do wiązania flag, oraz bander nie mających chomątek i klamer. Łatwy do wiązania,
błyskawiczny w rozwiązywaniu, wystarczy pociągnąć za wolny koniec liny, aby całkowicie się
rozwiązał.
Opis
Jest to w zasadzie węzeł szotowy z zawleczką
Wiązanie
Przez pętlę przekładam linkę którą obwiązujemy pętlę dookoła. Następnie linkę przeplatamy pod wierzchnią linką ale
tak, aby końcówka nie przeszła pod nią tylko została po tej samej stronie.
Zastosowanie
Przymocowanie linki lub cienkiego sznurka do liny lub pętli z możliwością szybkiego rozwiązania węzła.
Uwagi
Węzeł nie jest bardzo mocny ale tak jak w przypadku węzła bramszotowego

REFOWY
Stosowany do łączenia dwóch lin o zbliżonych średnicach w wypadku potrzeby szybkiego zwolnienia
połączenia. Typowe zastosowanie znajduje przy wiązaniu refsejzingów w czasie refowania żagli. Węzeł
ten wiąże się podobnie jak płaski z tym, że jeden koniec liny przeciągnięty jest przez pętlę podwójnie.
Węzła nie należy stosować przy linach narażonych na szarpanie.
Jak wskazuje nazwa, węzeł przydatny przy wiązaniu refsejzingów… ale tak uczą szkoleniowcy tylko w Polsce. Na
świecie jako węzeł o w/w zastosowaniu występuje węzeł płaski znacznie bardziej pewny niż refowy.
Niby łatwy do rozwiązania ale niestety nie tylko dla żeglarza ale i w warunkach gorszej pogody także dla wiatru…
Nie polecamy! Naucz się go tylko na egzamin :)

Używany do zawiązywania linki na linie lub
przedmiocie o większej średnicy lub
obwodzie. Typowe zastosowanie to wiązanie
wyblinek na wantach. Węzeł mocno się
trzyma, po obciążeniu i namoknięciu trudno
się rozwiązuje, pracując na szarpanie
przeciera linę - dlatego nie należy go używać
do cumowania.
- Dawniej w erze żaglowców, używany do wiązania
drablinek
- Obciążony i mokry węzeł może czasem
przysporzyć trudności przy rozwiązywaniu
- Nie wiąż wyblinki na linie która jest cieńsza od
liny z której zawiązałeś wyblinkę!
- Podstawowy węzeł powinien być wiązany z
zamkniętymi oczyma i na kilka sposobów

WYBLINKA

- Zastosowanie:
1. mocowanie liny na palu, pierścieniu, innej linie
2. prowizoryczne dowiązanie liny w każdym
umożliwiającym założenie liny miejscu
3. węzeł wyjściowy do wiązania wielu innych
węzłów (znajdziecie je kiedyś na stronie :)
4. wiązanie szczebli linowych na wantach
5. cumowanie lżejszych jachtów

PÓŁSZTYK
Służy najczęściej do zabezpieczenia innych węzłów używanych do cumowania. Uwaga - nie
należy cumować przy pomocy półsztyku.
- Pojedynczy półsztyk rozwiązuje się łatwo zwłaszcza na pracującej linie, słaby węzeł pod
obciążeniem.
- Zastosowanie:
1. doraźne podwieszenie przedmiotu lub prowizoryczne zacumowanie lekkiego jachtu na
płyciźnie
2. element konstrukcyjny kilku innych dobrych i sprawdzonych węzłów

SZTYK
Jest najprostszym węzłem używanym do cumowania na palu lub do pierścienia. Znajduje
zastosowanie również przy zakańczaniu innych węzłów do cumowania. Prawidłowo związany po
zbliżeniu dwóch przechwytów do siebie tworzy wyblinkę założoną na linie pracującej.

Dobry węzeł na pracujących linach (cumy), elastyczny – tłumi szarpnięcia
- Ślizga się zawiązany na palu lub innym gładkim, pionowym elemencie
- Zastosowanie:
1. węzeł cumowy do cumowania lekkich łodzi i jachtów
2. łatwe i szybkie zabezpieczenie węzłów których końcówki lin muszą być mocowane

CUMOWY
Węzeł służy do cumowania na palu i do pierścienia. Węzeł zapewnia mocny chwyt, nie ślizga
się i nie zaciska. Podwójny chwyt pala czy pierścienia chroni linę od przecierania się.

KNAGOWY
Węzeł knagowy znajduje zastosowanie przy
mocowaniu: szotów, fałów, cum na knadze,
podwójnym polerze lub kołku. Prawidłowo węzeł
knagowy rozpoczyna się od owinięcia liny raz
dookoła trzonu knagi, następnie należy linę
mocować krzyżowo na ramionach knagi
dwukrotnie. Zakończenie węzła polega na
przełożeniu liny pod ostatnie skrzyżowanie i
zaciśnięcie, tak aby lina trzymała się węzła.

ŻEGLARSKI
Węzeł służy do cumowania na palu i do pierścienia. Węzeł zapewnia mocny chwyt, nie ślizga się
i nie zaciska. Podwójny chwyt pala czy pierścienia chroni linę od przecierania się.
- Kolejny węzeł sprawdzony przez wieki żeglugi, mocny nie zaciskający się.
- Radzimy wzmocnić konstrukcję przez dodanie jednego lub dwóch półsztyków
- Zastosowanie:
1. cumowanie do pierścienia lub do pala
2. mocowanie liny na oczku, uchu
3. polecany przez J. Saleckiego nawet jako węzeł liny kotwicznej po dodatkowym założeniu opaski na koniec
półsztyku (zobacz jak ja wykonać w dziale „zadbaj o linę”)

RYBACKI
Jest dobrym węzłem do cumowania, może być użyty do wiązania liny do: kotwicy, wiadra, sondy,
ciężarka rzutkowego itp.
Wiąż nim liny znajdujące się w wodzie – nawet mokry węzeł da się stosunkowo łatwo rozwiązać.
Mocny i nie zaciskający się węzeł, wart stosowania
- Zastosowanie:
1. cumowanie do pierścienia
2. wiązanie linki sondy
3. do pałąka wiadra
4. do połączenia liny holu z uchem na lince rzutki

RATOWNICZY
Węzeł używany jest bardzo często, a umiejętność sprawnego wiązania obowiązuje każdego żeglarza.
Za jego pomocą robi się na końcu liny oko do cumowania, może być użyty do połączenia dwu lin.
Typowe zastosowanie to - zabezpieczanie człowieka w trudnych warunkach pracy na pokładzie, za
burtą, lub na wysokości. Pętla tego węzła nie zaciska się, nawet przy dużym obciążeniu.
- Historycznie jest to węzeł nokgordingów żagli rejowych na przednich masztach dużych żaglowców
- Węzeł mocny, uniwersalny. Umiejętność jego wiązania jest egzekwowana na egzaminie na stopnie żeglarskie.
- Zastosowanie:
1. odpowiednio do zadań jako węzła uniwersalnego
2. ucho na linie cumowniczej
3. łączenie dwóch lin

Info...

ZWIĄZ WANTOWY
Służy do łączenia dwóch lin o różnych średnicach, wytrzymuje duże obciążenie. Węzeł można
zastosować do awaryjnej naprawy wanty, przy pomocy dodatkowego odcinka stalówki, wiąże się
dwa węzły. Jeżeli wanta ma zapas na długości, wiąże się jeden węzeł łącznikowy. Po wykonaniu
węzła wantę trzeba wybrać ściągaczem. Ze względu na złą pracę linstalowych, gdy są zagięte na
małych promieniach, węzła nie należy stosować na stałe. Węzeł nadaje się przede wszystkim do
stosowania na linach włókiennych.
- Łatwy do wykonania i dlatego najpopularniejszy w grupie związów choć istnieje wiele pewniejszych.
- Podobno używany powszechnie przez wędkarzy…
- Węzeł dosyć nieporęczny gdyż rozwiązanie zaciśniętych supłów może być trudne
- Zastosowanie:
1. do łaczenia lin miękkich miękkich identycznej lub podobnej średnicy
2. doraźna i tylko na możliwie krótki okres użytkowania naprawa wanty z użyciem dodatkowej stalówki

HOLOWNICZY

KOTWICZNY

ROŻKOWY

Nie wiąż na linach o różnych średnicach, może się wtedy rozwiązaćZastosowanie:
1. wiązanie szota lub kontraszota do rogu szotowego żagla
2. wiązanie dwóch niezbyt obciążonych lin o podobnych średnicach

Węzeł b. mocny. Gdy jest już zaciśnięty solidnie po sezonie jest trudny do
rozwiązania (w konstrukcji występuje supeł na biegowej części liny,
właściwości supła w dziale „podstawowe”) .
- J. Salecki podaje ciekawostkę, że u nas wiąże się ten węzeł jako
kotwiczny, natomiast na świecie używany jest przede wszystkim do
wiązania liny holowniczej na haku i … pierścieniach konnych przyczep
transportowych :)
- Zastosowanie:
1. klasyczny węzeł wiązany na pierścieniu trzonu kotwicy
2. b.dobry węzeł na duży hak

Jeśli nie umiesz tego węzła, usłyszysz w końcu na którymś rejsie stare
żeglarskie porzekadło : „tylko pała puszcza fała!!!” które to powiedzenie
bardzo dosłownie oceni Twoje zdolności żeglarskie :)
- Zastosowanie:
1. zabezpieczenie fałów przed wyszorowaniem z bloku topowego lub
powędrowaniem w kierunku topu masztu
2. tymczasowe przytrzymanie liny na drugiej linie

KRZYŻOWY

Opis
Węzeł pośredni między węzłem prostym i płaskim
Wiązanie
Na jednej linie wykonać pętlę ze skrzyżowanymi linkami. Drugą linkę przepleść przez oczko,
a następnie założyć za skrzyżowanie linki pierwszej i z powrotem przepleść przez oczko.
Zastosowanie
Można za jego pomocą łączyć dwie linki.
Uwagi
Węzeł nie jest bardzo wytrzymały. Przy silnych obciążeniach lepiej użyć węzła krzyżowego
podwójnego - czyli holowniczego

KRZYŻOWY
wielokrotny

Opis
Węzeł pochodny od węzła krzyżowego i holowniczego. Jest to cała rodzina węzłów
Wiązanie
Najprościej jest zawiązać węzeł krzyżowy a następnie wyciągając jedną a potem drugą linkę
oplatać dowolną ilość razy skrzyżowanie linki przeciwnej. Na końcu węzeł zaciągnąć.
Zastosowanie
W przypadku jednej, ew. dwóch pętli węzeł dobrze pracuje. W przypadku większej ich ilości
stanowi raczej element ozdobny.

HOLOWNICZY
II

Opis
Węzeł holowniczy jest formą węzła krzyżowego i inaczej nazywany jest krzyżowy podwójny
Wiązanie
Na jednej lince tworzymy pętlę ze skrzyżowanymi linkami. Drugą linę przeplatamy przez tą
pętlę, 2 razy zawijamy za skrzyżowanie i z powrotem przeplatamy przez pętlę
Zastosowanie
Solidne połączenie dwóch lin
Uwagi
Istnieją dalsze - bardziej skomplikowane formy tego węzła - czyli węzły krzyżowe wielokrotne

WCZEP

1. mocowanie liny dowolnej średnicy na drzewcach (lub linach) pionowych i poziomych
2. w epoce wielkich żaglowców - jako stoper bardzo dobrze trzymający linę na drzewcach
pionowych, nie luzujący się przy braku obciążenia
3. z naszego doświadczenia - podczas rozwieszania tentu - przywiązanie linek do achtersztagu
i relingu

Węzeł prosty do wykonania. Zaciśniety trzyma bardzo dobrze. W miarę łatwy do
rozwiazania. Konstrukcja oparta na pierwszej fazie wiązania wyblinki.

GORDINGOWY

PROSTY

JAPOŃSKI

Zastosowanie: 1.łączenie szota z uchem rogu szotowego grota 2.wiązanie gordingów do
żagli rejowych (GORDING - ang.buntline; lina łącząca lik dolny żagla rejowego z reją.
Wybranie gordingów powoduje przyciągnięcie żagla do rei, ułatwiające zwijanie żagli
rejowych), 3.połączenie liny z pierścieniem , kauszą lub pętlą.

- Bardzo łatwo popełnić błąd przy wiązaniu co skutkuje powstaniem kilku niebezpiecznych
odmian które łatwo się rozwiązują
- Wiązany prawidłowo służy jako mocny i pewny węzeł do połączenia dwóch lin o różnych
średnicach .
- Końcówki wychodzące z węzła możemy dodatkowo zabezpieczyć półsztykami co wzmacnia
i zabezpiecza konstrukcję.

- Zaliczany do węzłów dekoracyjnych, mat i splotów. Szeroko rozpowszechniony na
jednostkach żaglowych Dalekiego Wschodu.
- Podstawa kilku innych skomplikowanych splotów
- Budzi ciekawość w porcie wśród zainteresowanych linologią…
- Zastosowanie:
1. połączenie dwóch lin dające wszystkie końce do wykorzystania przy średnich ich
obciążeniach.
2. węzeł dekoracyjny – poeksperymentuj z tym węzłem… ciekawe efekty uzyskane przez nas
już niedługo na stronie…

WĘZEŁ MYŚLIWSKI (ang. hunter's bend)

HUNTER

RATOWNICZY
(jedną ręką)

Węzeł służący do łączenia dwóch lin o jednakowej grubości. Jest szczególnie przydatny w
razie konieczności łączenia sztywnych i śliskich lin syntetycznych.
Na zdjęciach użyliśmy co prawda lin o nieco innych średnicach ale tylko po to aby lepiej
zobrazować metodę wiązania...

- Metoda do wykorzystania w sytuacjach, gdy lina jest blisko nas a możemy posłużyć się jedna
ręką
- Przedstawiony sposób wiązania zgodny z zasadą: „jedna ręka dla jachtu, jedna ręka dla
Ciebie”
- Przy wiązaniu pamiętaj aby chwycić końcówkę liny i nie wkładać całego nadgarstka w
tworzące się początkowo ucho.
Przy pracującej linie bardzo łatwo uwięzić nadgarstek nadgarstek w niedokończonym węźle.

Bardzo słaby, tymczasowy węzeł.

RZUTKOWY
I

RZUTKOWY
II

Opis

Wiązanie
Linę przepleść przez koluszko, opleść linkę i w powstałe oczko włożyć końcówkę liny
zostawiając zawleczkę
Zastosowanie
Tymczasowe - prowizoryczne przywiązanie linki do pętli, pierścienia, belki
Uwagi
Węzeł nie działa przy większych naciągach. Lepiej wtedy użyć innego rzutkowego węzła
(rzutkowy 2)
Opis
Szybki w tworzeniu tymczasowych węzłów.
Wiązanie
Linkę rzutkową przełożyć przez koluszko liny głównej. Na obu końcówkach utworzyć
pętle. Pętle na lince dłuższej skręcić bardziej i przełożyć przez nią pętlę z drugiego
krótszego odcinka.
Zastosowanie
Tymczasowe wiązanie linki do pętli na grubszej linie, pierścienia.
Uwagi
Węzeł trzyma do czasu napinania liny

PĘTLA
CHIŃSKA

CIĘŻAREK
RZUTKOWY

CIĘŻAREK
WISIOR

- Bezpieczny, mocny węzeł węzeł przy tym efektowny.
Można nim pozytywnie zaszpanować w porcie znajomością linologii.
- Zastosowanie:
uniwersalna pętla nie zaciskająca o walorach dekoracyjnych

- Jest rozbudowanym węzłem franciszkańskim (posiada więcej niż trzy oploty wokół
głównego trzonu węzła) często z nim niesłusznie utożsamianym
- Zastosowanie:
1. ciężarek na końcu rzutki
2. węzeł dekoracyjny wieńczący kocówki lin w splotach
3. duży, stały stoper

- Mocny, zaciśnięty jest trudny do rozwiązania.
Jako węzeł stały – znakomity
- Zastosowanie:
1. ciężarek rzutki
2. Stały uchwyt na końcu liny.

SKRÓT
ŁAŃCUSZKOWY

SKRÓT
KOCI

SKRÓT
KOŃSKI
RZĄD

SKRÓT
SERIA
SUPŁÓW

- Łatwy i dlatego popularny ale trudny do rozwiązania gdy był
obciążony – na obu końcach występują supły (patrz właśc.
Supła w dziale „podstawowe”)
- Zastosowanie:
Skracanie w wybranym miejscu liny cienkiej lub średniej

- Solidny węzeł, który łatwo rozwiązać w razie potrzeby.
- Wygodny zwłaszcza na linach śliskich, grubych grubych mało
elastycznych
- Zastosowanie:
Skracanie w wybranym miejscu liny

- Nazwa stąd, że używany jest do wiązania końskich rzędów
- Mocny i pewny ale może się nieźle zacisnąć
- Dodatkowo daje wolna pętlę niezaciskającą się w miejscu skrótu
(można coś podwiesić).

- Dość barbarzyńska metoda skracania liny (nie licząc noża…) bo
poddane obciążeniu zaciskają się na dobre
- Zastosowanie:
1. jako sztuczka w wiązaniu serii supłów (metoda do obmyślenia
samemu:)
2. na linie do wspinania jako oparcie dla rąk i nóg
3. na fale płetwy sterowej lekkich jachtów jako seria stoperów
regulujących głębokość zanurzenia płetwy

I n f o ....

Niektóre strony www w tym temacie:
www.marjer.skip.pl/wezly
www.tramp.lift.net.pl
www.wezly.prv.pl
wezly.webpark.pl
miniportal.harcerski.pl/wezly.html
www.nurkomania.pl/nurkowanie_wezly.htm
www.jacht.com.pl/wezly
www.geocities.com/Colosseum/Loge/8220/wezly.htm
www.wspinanie.pl/serwis/200402/17wezly.php
www.zegluj.net/articles.php?id
www.obozy-zeglarskie.pl/wezly_zeglarskie.php
www.zaglowce.ow.pl/szkutnictwo/wezly/cumowe.html

zebrał i opracował: RG
animacje wykonał: Marek Słaboń (www.tramp.lift.net.pl)


Slide 17

Poradnik dla harcerzy
10 Środowiskowego Szczepu Harcerskiego „ANTYDES”

Węzły 1 - 9

kliknij na interesujący Cię węzeł

Info...

Węzły 10 - 17

Węzły 18 - 38

Węzły 10 - 17

kliknij na interesujący Cię węzeł

Info...

Węzły 1 - 9

Węzły 18 - 38

Węzły 18 - 38

HOLOWNICZY

KOTWICZNY

ROŻKOWY

KRZYŻOWY

KRZYŻOWY
wielokrotny

HOLOWNICZY
II

WCZEP

GORDINGOWY

PROSTY

JAPOŃSKI

HUNTER

RATOWNICZY
(jedną ręką)

RZUTKOWY I

RZUTKOWY II

PĘTLA
CHIŃSKA

CIĘŻAREK
RZUTKOWT

CIĘŻAREK
WISIOR

SKRÓT
ŁAŃCUSZKOWY

SKRÓT KOCI

SKRÓT
KOŃSKI RZĄD

SUPEŁ
Jest on stosowany jako stoper, zgrubienie liny, które zabezpiecza przed wysunięciem się liny z bloku lub
kipy. Często ma zastosowanie na fale miecza lub płetwy sterowej na jachtach mieczowych. Szereg supłów
na fale pozwala utrzymać miecz lub płetwę sterową na pożądanej głębokości zanurzenia. Węzeł ten jednak,
gdy jest rzadko rozwiązywany i działa na niego duże obciążenie, mocno się zaciska i jest trudny do
rozwiązania.
- Węzeł może być wiązany jako „prawy” lub „lewy”.
- Zastosowanie:
1. element konstrukcyjny w wielu innych węzłach;
2. zgrubienie na końcu liny (nie polecamy, zaciska się mocno i potem bez marszpikla a nawet noża się nie obejdzie)
3. zgrubienie na końcu cienkiej liny ułatwiające uchwycenie i zabezpieczające przed wyśliźnięciem (np. linka od wiadra)
- Wykorzystywanie supła nie najlepiej świadczy o znajomości prac bosmańskich…

PŁASKI
Znajduje zastosowanie przy łączeniu lin o zbliżonych średnicach. Nie należy stosować przy
silnym obciążeniu, gdyż zaciska się i jest trudny do rozwiązania, niszczy linę. Jeżeli liny są bardzo
sztywne lub śliskie (np. zatłuszczone i zmoczone) nie można mieć pewności, że nie rozwiąże się pod
dużym obciążeniem, zwłaszcza jeżeli jedna z nich jest cieńsza.
Szeroko rozpowszechniony węzeł wśród żeglarzy choć nie jest taki mocny i pewny jak by się mogło wydawać.
Częste błędy przy wiązaniu powodują powstanie węzła „babskiego” który jest bardzo niepewny i rozwiązuje się w
najmniej oczekiwanej chwili.
- Zastosowanie:
1. łączenie dwóch lin o podobnych średnicach i niezbyt obciążonych
2. węzeł refsejzingów
3. element innych węzłów

BABSKI
Nie zaleca się do stosowania. Nieprawidłowo zawiązany węzeł płaski nazwano
"babskim". Węzeł ten jest niepewny w pracy i trudny do rozwiązania po zaciśnięciu.
Opis
Formalnie jest to węzeł choć w zasadzie nieskuteczny. Zaciska się, nie trzyma mocno.
Wiązanie
Powstaje gdy pomyli się wiązanie węzła prostego. Rozpoznaje się go po tym, że nie jest
symetryczny
Zastosowanie
Brak

ÓSEMKA
Spełnia funkcje bardzo podobne jak supeł, czyli jako zgrubienie liny zabezpieczające przed
wysunięciem się jej z bloku lub kipy. Węzeł ten używany jest szczególnie na końcach szotów.
- Węzeł znany już w starożytności przez ówczesnych żeglarzy co podkreśla jego zalety jako węzła w miarę
łatwego do rozwiązania po zaciśnięciu.
- Zastosowanie:
jako zgrubienie na końcu fałów lub szotów, zabezpieczające je przed wyszorowaniem z bloków, kip i stoperów
pokładowych

SZOTOWY
Dobrze nadaje się do wiązania lin o niejednakowej grubości. Nie należy stosować przy linach
mocno obciążonych, narażonych na szarpanie i o gładkich, śliskich powierzchniach.
Wiązany z dwóch lin śliskich lub o różnych średnicach jest niezbyt pewny
- Zastosowanie:
1. wiązanie szota lub kontraszota do rogu szotowego żagla
2. wiązanie dwóch niezbyt obciążonych lin o zbliżonych średnicach

BRAMSZOTOWY
Dobrze nadaje się do wiązania lin o niejednakowej grubości. Jest on pewniejszy w pracy niż
węzeł szotowy, może przenosić większe obciążenia, jest też odporny na szarpanie.
- Bramszotowym wielorybnicy wiązali liny do drzewców harpunów
- Znacznie pewniejszy niż szotowy, wiązać na linie uformowanej w hak
- Zastosowanie:
jak węzła szotowego przy linach poddawanych większym obciążeniom
Opis
Węzeł pochodny węzła szotowego. Inaczej szotowy podwójny
Wiązanie
Tak jak węzeł szotowy z tym że podczas oplatania pętli należy to wykonać dwa

FLAGOWY
Węzeł używany do wiązania flag, oraz bander nie mających chomątek i klamer. Łatwy do wiązania,
błyskawiczny w rozwiązywaniu, wystarczy pociągnąć za wolny koniec liny, aby całkowicie się
rozwiązał.
Opis
Jest to w zasadzie węzeł szotowy z zawleczką
Wiązanie
Przez pętlę przekładam linkę którą obwiązujemy pętlę dookoła. Następnie linkę przeplatamy pod wierzchnią linką ale
tak, aby końcówka nie przeszła pod nią tylko została po tej samej stronie.
Zastosowanie
Przymocowanie linki lub cienkiego sznurka do liny lub pętli z możliwością szybkiego rozwiązania węzła.
Uwagi
Węzeł nie jest bardzo mocny ale tak jak w przypadku węzła bramszotowego

REFOWY
Stosowany do łączenia dwóch lin o zbliżonych średnicach w wypadku potrzeby szybkiego zwolnienia
połączenia. Typowe zastosowanie znajduje przy wiązaniu refsejzingów w czasie refowania żagli. Węzeł
ten wiąże się podobnie jak płaski z tym, że jeden koniec liny przeciągnięty jest przez pętlę podwójnie.
Węzła nie należy stosować przy linach narażonych na szarpanie.
Jak wskazuje nazwa, węzeł przydatny przy wiązaniu refsejzingów… ale tak uczą szkoleniowcy tylko w Polsce. Na
świecie jako węzeł o w/w zastosowaniu występuje węzeł płaski znacznie bardziej pewny niż refowy.
Niby łatwy do rozwiązania ale niestety nie tylko dla żeglarza ale i w warunkach gorszej pogody także dla wiatru…
Nie polecamy! Naucz się go tylko na egzamin :)

Używany do zawiązywania linki na linie lub
przedmiocie o większej średnicy lub
obwodzie. Typowe zastosowanie to wiązanie
wyblinek na wantach. Węzeł mocno się
trzyma, po obciążeniu i namoknięciu trudno
się rozwiązuje, pracując na szarpanie
przeciera linę - dlatego nie należy go używać
do cumowania.
- Dawniej w erze żaglowców, używany do wiązania
drablinek
- Obciążony i mokry węzeł może czasem
przysporzyć trudności przy rozwiązywaniu
- Nie wiąż wyblinki na linie która jest cieńsza od
liny z której zawiązałeś wyblinkę!
- Podstawowy węzeł powinien być wiązany z
zamkniętymi oczyma i na kilka sposobów

WYBLINKA

- Zastosowanie:
1. mocowanie liny na palu, pierścieniu, innej linie
2. prowizoryczne dowiązanie liny w każdym
umożliwiającym założenie liny miejscu
3. węzeł wyjściowy do wiązania wielu innych
węzłów (znajdziecie je kiedyś na stronie :)
4. wiązanie szczebli linowych na wantach
5. cumowanie lżejszych jachtów

PÓŁSZTYK
Służy najczęściej do zabezpieczenia innych węzłów używanych do cumowania. Uwaga - nie
należy cumować przy pomocy półsztyku.
- Pojedynczy półsztyk rozwiązuje się łatwo zwłaszcza na pracującej linie, słaby węzeł pod
obciążeniem.
- Zastosowanie:
1. doraźne podwieszenie przedmiotu lub prowizoryczne zacumowanie lekkiego jachtu na
płyciźnie
2. element konstrukcyjny kilku innych dobrych i sprawdzonych węzłów

SZTYK
Jest najprostszym węzłem używanym do cumowania na palu lub do pierścienia. Znajduje
zastosowanie również przy zakańczaniu innych węzłów do cumowania. Prawidłowo związany po
zbliżeniu dwóch przechwytów do siebie tworzy wyblinkę założoną na linie pracującej.

Dobry węzeł na pracujących linach (cumy), elastyczny – tłumi szarpnięcia
- Ślizga się zawiązany na palu lub innym gładkim, pionowym elemencie
- Zastosowanie:
1. węzeł cumowy do cumowania lekkich łodzi i jachtów
2. łatwe i szybkie zabezpieczenie węzłów których końcówki lin muszą być mocowane

CUMOWY
Węzeł służy do cumowania na palu i do pierścienia. Węzeł zapewnia mocny chwyt, nie ślizga
się i nie zaciska. Podwójny chwyt pala czy pierścienia chroni linę od przecierania się.

KNAGOWY
Węzeł knagowy znajduje zastosowanie przy
mocowaniu: szotów, fałów, cum na knadze,
podwójnym polerze lub kołku. Prawidłowo węzeł
knagowy rozpoczyna się od owinięcia liny raz
dookoła trzonu knagi, następnie należy linę
mocować krzyżowo na ramionach knagi
dwukrotnie. Zakończenie węzła polega na
przełożeniu liny pod ostatnie skrzyżowanie i
zaciśnięcie, tak aby lina trzymała się węzła.

ŻEGLARSKI
Węzeł służy do cumowania na palu i do pierścienia. Węzeł zapewnia mocny chwyt, nie ślizga się
i nie zaciska. Podwójny chwyt pala czy pierścienia chroni linę od przecierania się.
- Kolejny węzeł sprawdzony przez wieki żeglugi, mocny nie zaciskający się.
- Radzimy wzmocnić konstrukcję przez dodanie jednego lub dwóch półsztyków
- Zastosowanie:
1. cumowanie do pierścienia lub do pala
2. mocowanie liny na oczku, uchu
3. polecany przez J. Saleckiego nawet jako węzeł liny kotwicznej po dodatkowym założeniu opaski na koniec
półsztyku (zobacz jak ja wykonać w dziale „zadbaj o linę”)

RYBACKI
Jest dobrym węzłem do cumowania, może być użyty do wiązania liny do: kotwicy, wiadra, sondy,
ciężarka rzutkowego itp.
Wiąż nim liny znajdujące się w wodzie – nawet mokry węzeł da się stosunkowo łatwo rozwiązać.
Mocny i nie zaciskający się węzeł, wart stosowania
- Zastosowanie:
1. cumowanie do pierścienia
2. wiązanie linki sondy
3. do pałąka wiadra
4. do połączenia liny holu z uchem na lince rzutki

RATOWNICZY
Węzeł używany jest bardzo często, a umiejętność sprawnego wiązania obowiązuje każdego żeglarza.
Za jego pomocą robi się na końcu liny oko do cumowania, może być użyty do połączenia dwu lin.
Typowe zastosowanie to - zabezpieczanie człowieka w trudnych warunkach pracy na pokładzie, za
burtą, lub na wysokości. Pętla tego węzła nie zaciska się, nawet przy dużym obciążeniu.
- Historycznie jest to węzeł nokgordingów żagli rejowych na przednich masztach dużych żaglowców
- Węzeł mocny, uniwersalny. Umiejętność jego wiązania jest egzekwowana na egzaminie na stopnie żeglarskie.
- Zastosowanie:
1. odpowiednio do zadań jako węzła uniwersalnego
2. ucho na linie cumowniczej
3. łączenie dwóch lin

Info...

ZWIĄZ WANTOWY
Służy do łączenia dwóch lin o różnych średnicach, wytrzymuje duże obciążenie. Węzeł można
zastosować do awaryjnej naprawy wanty, przy pomocy dodatkowego odcinka stalówki, wiąże się
dwa węzły. Jeżeli wanta ma zapas na długości, wiąże się jeden węzeł łącznikowy. Po wykonaniu
węzła wantę trzeba wybrać ściągaczem. Ze względu na złą pracę linstalowych, gdy są zagięte na
małych promieniach, węzła nie należy stosować na stałe. Węzeł nadaje się przede wszystkim do
stosowania na linach włókiennych.
- Łatwy do wykonania i dlatego najpopularniejszy w grupie związów choć istnieje wiele pewniejszych.
- Podobno używany powszechnie przez wędkarzy…
- Węzeł dosyć nieporęczny gdyż rozwiązanie zaciśniętych supłów może być trudne
- Zastosowanie:
1. do łaczenia lin miękkich miękkich identycznej lub podobnej średnicy
2. doraźna i tylko na możliwie krótki okres użytkowania naprawa wanty z użyciem dodatkowej stalówki

HOLOWNICZY

KOTWICZNY

ROŻKOWY

Nie wiąż na linach o różnych średnicach, może się wtedy rozwiązaćZastosowanie:
1. wiązanie szota lub kontraszota do rogu szotowego żagla
2. wiązanie dwóch niezbyt obciążonych lin o podobnych średnicach

Węzeł b. mocny. Gdy jest już zaciśnięty solidnie po sezonie jest trudny do
rozwiązania (w konstrukcji występuje supeł na biegowej części liny,
właściwości supła w dziale „podstawowe”) .
- J. Salecki podaje ciekawostkę, że u nas wiąże się ten węzeł jako
kotwiczny, natomiast na świecie używany jest przede wszystkim do
wiązania liny holowniczej na haku i … pierścieniach konnych przyczep
transportowych :)
- Zastosowanie:
1. klasyczny węzeł wiązany na pierścieniu trzonu kotwicy
2. b.dobry węzeł na duży hak

Jeśli nie umiesz tego węzła, usłyszysz w końcu na którymś rejsie stare
żeglarskie porzekadło : „tylko pała puszcza fała!!!” które to powiedzenie
bardzo dosłownie oceni Twoje zdolności żeglarskie :)
- Zastosowanie:
1. zabezpieczenie fałów przed wyszorowaniem z bloku topowego lub
powędrowaniem w kierunku topu masztu
2. tymczasowe przytrzymanie liny na drugiej linie

KRZYŻOWY

Opis
Węzeł pośredni między węzłem prostym i płaskim
Wiązanie
Na jednej linie wykonać pętlę ze skrzyżowanymi linkami. Drugą linkę przepleść przez oczko,
a następnie założyć za skrzyżowanie linki pierwszej i z powrotem przepleść przez oczko.
Zastosowanie
Można za jego pomocą łączyć dwie linki.
Uwagi
Węzeł nie jest bardzo wytrzymały. Przy silnych obciążeniach lepiej użyć węzła krzyżowego
podwójnego - czyli holowniczego

KRZYŻOWY
wielokrotny

Opis
Węzeł pochodny od węzła krzyżowego i holowniczego. Jest to cała rodzina węzłów
Wiązanie
Najprościej jest zawiązać węzeł krzyżowy a następnie wyciągając jedną a potem drugą linkę
oplatać dowolną ilość razy skrzyżowanie linki przeciwnej. Na końcu węzeł zaciągnąć.
Zastosowanie
W przypadku jednej, ew. dwóch pętli węzeł dobrze pracuje. W przypadku większej ich ilości
stanowi raczej element ozdobny.

HOLOWNICZY
II

Opis
Węzeł holowniczy jest formą węzła krzyżowego i inaczej nazywany jest krzyżowy podwójny
Wiązanie
Na jednej lince tworzymy pętlę ze skrzyżowanymi linkami. Drugą linę przeplatamy przez tą
pętlę, 2 razy zawijamy za skrzyżowanie i z powrotem przeplatamy przez pętlę
Zastosowanie
Solidne połączenie dwóch lin
Uwagi
Istnieją dalsze - bardziej skomplikowane formy tego węzła - czyli węzły krzyżowe wielokrotne

WCZEP

1. mocowanie liny dowolnej średnicy na drzewcach (lub linach) pionowych i poziomych
2. w epoce wielkich żaglowców - jako stoper bardzo dobrze trzymający linę na drzewcach
pionowych, nie luzujący się przy braku obciążenia
3. z naszego doświadczenia - podczas rozwieszania tentu - przywiązanie linek do achtersztagu
i relingu

Węzeł prosty do wykonania. Zaciśniety trzyma bardzo dobrze. W miarę łatwy do
rozwiazania. Konstrukcja oparta na pierwszej fazie wiązania wyblinki.

GORDINGOWY

PROSTY

JAPOŃSKI

Zastosowanie: 1.łączenie szota z uchem rogu szotowego grota 2.wiązanie gordingów do
żagli rejowych (GORDING - ang.buntline; lina łącząca lik dolny żagla rejowego z reją.
Wybranie gordingów powoduje przyciągnięcie żagla do rei, ułatwiające zwijanie żagli
rejowych), 3.połączenie liny z pierścieniem , kauszą lub pętlą.

- Bardzo łatwo popełnić błąd przy wiązaniu co skutkuje powstaniem kilku niebezpiecznych
odmian które łatwo się rozwiązują
- Wiązany prawidłowo służy jako mocny i pewny węzeł do połączenia dwóch lin o różnych
średnicach .
- Końcówki wychodzące z węzła możemy dodatkowo zabezpieczyć półsztykami co wzmacnia
i zabezpiecza konstrukcję.

- Zaliczany do węzłów dekoracyjnych, mat i splotów. Szeroko rozpowszechniony na
jednostkach żaglowych Dalekiego Wschodu.
- Podstawa kilku innych skomplikowanych splotów
- Budzi ciekawość w porcie wśród zainteresowanych linologią…
- Zastosowanie:
1. połączenie dwóch lin dające wszystkie końce do wykorzystania przy średnich ich
obciążeniach.
2. węzeł dekoracyjny – poeksperymentuj z tym węzłem… ciekawe efekty uzyskane przez nas
już niedługo na stronie…

WĘZEŁ MYŚLIWSKI (ang. hunter's bend)

HUNTER

RATOWNICZY
(jedną ręką)

Węzeł służący do łączenia dwóch lin o jednakowej grubości. Jest szczególnie przydatny w
razie konieczności łączenia sztywnych i śliskich lin syntetycznych.
Na zdjęciach użyliśmy co prawda lin o nieco innych średnicach ale tylko po to aby lepiej
zobrazować metodę wiązania...

- Metoda do wykorzystania w sytuacjach, gdy lina jest blisko nas a możemy posłużyć się jedna
ręką
- Przedstawiony sposób wiązania zgodny z zasadą: „jedna ręka dla jachtu, jedna ręka dla
Ciebie”
- Przy wiązaniu pamiętaj aby chwycić końcówkę liny i nie wkładać całego nadgarstka w
tworzące się początkowo ucho.
Przy pracującej linie bardzo łatwo uwięzić nadgarstek nadgarstek w niedokończonym węźle.

Bardzo słaby, tymczasowy węzeł.

RZUTKOWY
I

RZUTKOWY
II

Opis

Wiązanie
Linę przepleść przez koluszko, opleść linkę i w powstałe oczko włożyć końcówkę liny
zostawiając zawleczkę
Zastosowanie
Tymczasowe - prowizoryczne przywiązanie linki do pętli, pierścienia, belki
Uwagi
Węzeł nie działa przy większych naciągach. Lepiej wtedy użyć innego rzutkowego węzła
(rzutkowy 2)
Opis
Szybki w tworzeniu tymczasowych węzłów.
Wiązanie
Linkę rzutkową przełożyć przez koluszko liny głównej. Na obu końcówkach utworzyć
pętle. Pętle na lince dłuższej skręcić bardziej i przełożyć przez nią pętlę z drugiego
krótszego odcinka.
Zastosowanie
Tymczasowe wiązanie linki do pętli na grubszej linie, pierścienia.
Uwagi
Węzeł trzyma do czasu napinania liny

PĘTLA
CHIŃSKA

CIĘŻAREK
RZUTKOWY

CIĘŻAREK
WISIOR

- Bezpieczny, mocny węzeł węzeł przy tym efektowny.
Można nim pozytywnie zaszpanować w porcie znajomością linologii.
- Zastosowanie:
uniwersalna pętla nie zaciskająca o walorach dekoracyjnych

- Jest rozbudowanym węzłem franciszkańskim (posiada więcej niż trzy oploty wokół
głównego trzonu węzła) często z nim niesłusznie utożsamianym
- Zastosowanie:
1. ciężarek na końcu rzutki
2. węzeł dekoracyjny wieńczący kocówki lin w splotach
3. duży, stały stoper

- Mocny, zaciśnięty jest trudny do rozwiązania.
Jako węzeł stały – znakomity
- Zastosowanie:
1. ciężarek rzutki
2. Stały uchwyt na końcu liny.

SKRÓT
ŁAŃCUSZKOWY

SKRÓT
KOCI

SKRÓT
KOŃSKI
RZĄD

SKRÓT
SERIA
SUPŁÓW

- Łatwy i dlatego popularny ale trudny do rozwiązania gdy był
obciążony – na obu końcach występują supły (patrz właśc.
Supła w dziale „podstawowe”)
- Zastosowanie:
Skracanie w wybranym miejscu liny cienkiej lub średniej

- Solidny węzeł, który łatwo rozwiązać w razie potrzeby.
- Wygodny zwłaszcza na linach śliskich, grubych grubych mało
elastycznych
- Zastosowanie:
Skracanie w wybranym miejscu liny

- Nazwa stąd, że używany jest do wiązania końskich rzędów
- Mocny i pewny ale może się nieźle zacisnąć
- Dodatkowo daje wolna pętlę niezaciskającą się w miejscu skrótu
(można coś podwiesić).

- Dość barbarzyńska metoda skracania liny (nie licząc noża…) bo
poddane obciążeniu zaciskają się na dobre
- Zastosowanie:
1. jako sztuczka w wiązaniu serii supłów (metoda do obmyślenia
samemu:)
2. na linie do wspinania jako oparcie dla rąk i nóg
3. na fale płetwy sterowej lekkich jachtów jako seria stoperów
regulujących głębokość zanurzenia płetwy

I n f o ....

Niektóre strony www w tym temacie:
www.marjer.skip.pl/wezly
www.tramp.lift.net.pl
www.wezly.prv.pl
wezly.webpark.pl
miniportal.harcerski.pl/wezly.html
www.nurkomania.pl/nurkowanie_wezly.htm
www.jacht.com.pl/wezly
www.geocities.com/Colosseum/Loge/8220/wezly.htm
www.wspinanie.pl/serwis/200402/17wezly.php
www.zegluj.net/articles.php?id
www.obozy-zeglarskie.pl/wezly_zeglarskie.php
www.zaglowce.ow.pl/szkutnictwo/wezly/cumowe.html

zebrał i opracował: RG
animacje wykonał: Marek Słaboń (www.tramp.lift.net.pl)


Slide 18

Poradnik dla harcerzy
10 Środowiskowego Szczepu Harcerskiego „ANTYDES”

Węzły 1 - 9

kliknij na interesujący Cię węzeł

Info...

Węzły 10 - 17

Węzły 18 - 38

Węzły 10 - 17

kliknij na interesujący Cię węzeł

Info...

Węzły 1 - 9

Węzły 18 - 38

Węzły 18 - 38

HOLOWNICZY

KOTWICZNY

ROŻKOWY

KRZYŻOWY

KRZYŻOWY
wielokrotny

HOLOWNICZY
II

WCZEP

GORDINGOWY

PROSTY

JAPOŃSKI

HUNTER

RATOWNICZY
(jedną ręką)

RZUTKOWY I

RZUTKOWY II

PĘTLA
CHIŃSKA

CIĘŻAREK
RZUTKOWT

CIĘŻAREK
WISIOR

SKRÓT
ŁAŃCUSZKOWY

SKRÓT KOCI

SKRÓT
KOŃSKI RZĄD

SUPEŁ
Jest on stosowany jako stoper, zgrubienie liny, które zabezpiecza przed wysunięciem się liny z bloku lub
kipy. Często ma zastosowanie na fale miecza lub płetwy sterowej na jachtach mieczowych. Szereg supłów
na fale pozwala utrzymać miecz lub płetwę sterową na pożądanej głębokości zanurzenia. Węzeł ten jednak,
gdy jest rzadko rozwiązywany i działa na niego duże obciążenie, mocno się zaciska i jest trudny do
rozwiązania.
- Węzeł może być wiązany jako „prawy” lub „lewy”.
- Zastosowanie:
1. element konstrukcyjny w wielu innych węzłach;
2. zgrubienie na końcu liny (nie polecamy, zaciska się mocno i potem bez marszpikla a nawet noża się nie obejdzie)
3. zgrubienie na końcu cienkiej liny ułatwiające uchwycenie i zabezpieczające przed wyśliźnięciem (np. linka od wiadra)
- Wykorzystywanie supła nie najlepiej świadczy o znajomości prac bosmańskich…

PŁASKI
Znajduje zastosowanie przy łączeniu lin o zbliżonych średnicach. Nie należy stosować przy
silnym obciążeniu, gdyż zaciska się i jest trudny do rozwiązania, niszczy linę. Jeżeli liny są bardzo
sztywne lub śliskie (np. zatłuszczone i zmoczone) nie można mieć pewności, że nie rozwiąże się pod
dużym obciążeniem, zwłaszcza jeżeli jedna z nich jest cieńsza.
Szeroko rozpowszechniony węzeł wśród żeglarzy choć nie jest taki mocny i pewny jak by się mogło wydawać.
Częste błędy przy wiązaniu powodują powstanie węzła „babskiego” który jest bardzo niepewny i rozwiązuje się w
najmniej oczekiwanej chwili.
- Zastosowanie:
1. łączenie dwóch lin o podobnych średnicach i niezbyt obciążonych
2. węzeł refsejzingów
3. element innych węzłów

BABSKI
Nie zaleca się do stosowania. Nieprawidłowo zawiązany węzeł płaski nazwano
"babskim". Węzeł ten jest niepewny w pracy i trudny do rozwiązania po zaciśnięciu.
Opis
Formalnie jest to węzeł choć w zasadzie nieskuteczny. Zaciska się, nie trzyma mocno.
Wiązanie
Powstaje gdy pomyli się wiązanie węzła prostego. Rozpoznaje się go po tym, że nie jest
symetryczny
Zastosowanie
Brak

ÓSEMKA
Spełnia funkcje bardzo podobne jak supeł, czyli jako zgrubienie liny zabezpieczające przed
wysunięciem się jej z bloku lub kipy. Węzeł ten używany jest szczególnie na końcach szotów.
- Węzeł znany już w starożytności przez ówczesnych żeglarzy co podkreśla jego zalety jako węzła w miarę
łatwego do rozwiązania po zaciśnięciu.
- Zastosowanie:
jako zgrubienie na końcu fałów lub szotów, zabezpieczające je przed wyszorowaniem z bloków, kip i stoperów
pokładowych

SZOTOWY
Dobrze nadaje się do wiązania lin o niejednakowej grubości. Nie należy stosować przy linach
mocno obciążonych, narażonych na szarpanie i o gładkich, śliskich powierzchniach.
Wiązany z dwóch lin śliskich lub o różnych średnicach jest niezbyt pewny
- Zastosowanie:
1. wiązanie szota lub kontraszota do rogu szotowego żagla
2. wiązanie dwóch niezbyt obciążonych lin o zbliżonych średnicach

BRAMSZOTOWY
Dobrze nadaje się do wiązania lin o niejednakowej grubości. Jest on pewniejszy w pracy niż
węzeł szotowy, może przenosić większe obciążenia, jest też odporny na szarpanie.
- Bramszotowym wielorybnicy wiązali liny do drzewców harpunów
- Znacznie pewniejszy niż szotowy, wiązać na linie uformowanej w hak
- Zastosowanie:
jak węzła szotowego przy linach poddawanych większym obciążeniom
Opis
Węzeł pochodny węzła szotowego. Inaczej szotowy podwójny
Wiązanie
Tak jak węzeł szotowy z tym że podczas oplatania pętli należy to wykonać dwa

FLAGOWY
Węzeł używany do wiązania flag, oraz bander nie mających chomątek i klamer. Łatwy do wiązania,
błyskawiczny w rozwiązywaniu, wystarczy pociągnąć za wolny koniec liny, aby całkowicie się
rozwiązał.
Opis
Jest to w zasadzie węzeł szotowy z zawleczką
Wiązanie
Przez pętlę przekładam linkę którą obwiązujemy pętlę dookoła. Następnie linkę przeplatamy pod wierzchnią linką ale
tak, aby końcówka nie przeszła pod nią tylko została po tej samej stronie.
Zastosowanie
Przymocowanie linki lub cienkiego sznurka do liny lub pętli z możliwością szybkiego rozwiązania węzła.
Uwagi
Węzeł nie jest bardzo mocny ale tak jak w przypadku węzła bramszotowego

REFOWY
Stosowany do łączenia dwóch lin o zbliżonych średnicach w wypadku potrzeby szybkiego zwolnienia
połączenia. Typowe zastosowanie znajduje przy wiązaniu refsejzingów w czasie refowania żagli. Węzeł
ten wiąże się podobnie jak płaski z tym, że jeden koniec liny przeciągnięty jest przez pętlę podwójnie.
Węzła nie należy stosować przy linach narażonych na szarpanie.
Jak wskazuje nazwa, węzeł przydatny przy wiązaniu refsejzingów… ale tak uczą szkoleniowcy tylko w Polsce. Na
świecie jako węzeł o w/w zastosowaniu występuje węzeł płaski znacznie bardziej pewny niż refowy.
Niby łatwy do rozwiązania ale niestety nie tylko dla żeglarza ale i w warunkach gorszej pogody także dla wiatru…
Nie polecamy! Naucz się go tylko na egzamin :)

Używany do zawiązywania linki na linie lub
przedmiocie o większej średnicy lub
obwodzie. Typowe zastosowanie to wiązanie
wyblinek na wantach. Węzeł mocno się
trzyma, po obciążeniu i namoknięciu trudno
się rozwiązuje, pracując na szarpanie
przeciera linę - dlatego nie należy go używać
do cumowania.
- Dawniej w erze żaglowców, używany do wiązania
drablinek
- Obciążony i mokry węzeł może czasem
przysporzyć trudności przy rozwiązywaniu
- Nie wiąż wyblinki na linie która jest cieńsza od
liny z której zawiązałeś wyblinkę!
- Podstawowy węzeł powinien być wiązany z
zamkniętymi oczyma i na kilka sposobów

WYBLINKA

- Zastosowanie:
1. mocowanie liny na palu, pierścieniu, innej linie
2. prowizoryczne dowiązanie liny w każdym
umożliwiającym założenie liny miejscu
3. węzeł wyjściowy do wiązania wielu innych
węzłów (znajdziecie je kiedyś na stronie :)
4. wiązanie szczebli linowych na wantach
5. cumowanie lżejszych jachtów

PÓŁSZTYK
Służy najczęściej do zabezpieczenia innych węzłów używanych do cumowania. Uwaga - nie
należy cumować przy pomocy półsztyku.
- Pojedynczy półsztyk rozwiązuje się łatwo zwłaszcza na pracującej linie, słaby węzeł pod
obciążeniem.
- Zastosowanie:
1. doraźne podwieszenie przedmiotu lub prowizoryczne zacumowanie lekkiego jachtu na
płyciźnie
2. element konstrukcyjny kilku innych dobrych i sprawdzonych węzłów

SZTYK
Jest najprostszym węzłem używanym do cumowania na palu lub do pierścienia. Znajduje
zastosowanie również przy zakańczaniu innych węzłów do cumowania. Prawidłowo związany po
zbliżeniu dwóch przechwytów do siebie tworzy wyblinkę założoną na linie pracującej.

Dobry węzeł na pracujących linach (cumy), elastyczny – tłumi szarpnięcia
- Ślizga się zawiązany na palu lub innym gładkim, pionowym elemencie
- Zastosowanie:
1. węzeł cumowy do cumowania lekkich łodzi i jachtów
2. łatwe i szybkie zabezpieczenie węzłów których końcówki lin muszą być mocowane

CUMOWY
Węzeł służy do cumowania na palu i do pierścienia. Węzeł zapewnia mocny chwyt, nie ślizga
się i nie zaciska. Podwójny chwyt pala czy pierścienia chroni linę od przecierania się.

KNAGOWY
Węzeł knagowy znajduje zastosowanie przy
mocowaniu: szotów, fałów, cum na knadze,
podwójnym polerze lub kołku. Prawidłowo węzeł
knagowy rozpoczyna się od owinięcia liny raz
dookoła trzonu knagi, następnie należy linę
mocować krzyżowo na ramionach knagi
dwukrotnie. Zakończenie węzła polega na
przełożeniu liny pod ostatnie skrzyżowanie i
zaciśnięcie, tak aby lina trzymała się węzła.

ŻEGLARSKI
Węzeł służy do cumowania na palu i do pierścienia. Węzeł zapewnia mocny chwyt, nie ślizga się
i nie zaciska. Podwójny chwyt pala czy pierścienia chroni linę od przecierania się.
- Kolejny węzeł sprawdzony przez wieki żeglugi, mocny nie zaciskający się.
- Radzimy wzmocnić konstrukcję przez dodanie jednego lub dwóch półsztyków
- Zastosowanie:
1. cumowanie do pierścienia lub do pala
2. mocowanie liny na oczku, uchu
3. polecany przez J. Saleckiego nawet jako węzeł liny kotwicznej po dodatkowym założeniu opaski na koniec
półsztyku (zobacz jak ja wykonać w dziale „zadbaj o linę”)

RYBACKI
Jest dobrym węzłem do cumowania, może być użyty do wiązania liny do: kotwicy, wiadra, sondy,
ciężarka rzutkowego itp.
Wiąż nim liny znajdujące się w wodzie – nawet mokry węzeł da się stosunkowo łatwo rozwiązać.
Mocny i nie zaciskający się węzeł, wart stosowania
- Zastosowanie:
1. cumowanie do pierścienia
2. wiązanie linki sondy
3. do pałąka wiadra
4. do połączenia liny holu z uchem na lince rzutki

RATOWNICZY
Węzeł używany jest bardzo często, a umiejętność sprawnego wiązania obowiązuje każdego żeglarza.
Za jego pomocą robi się na końcu liny oko do cumowania, może być użyty do połączenia dwu lin.
Typowe zastosowanie to - zabezpieczanie człowieka w trudnych warunkach pracy na pokładzie, za
burtą, lub na wysokości. Pętla tego węzła nie zaciska się, nawet przy dużym obciążeniu.
- Historycznie jest to węzeł nokgordingów żagli rejowych na przednich masztach dużych żaglowców
- Węzeł mocny, uniwersalny. Umiejętność jego wiązania jest egzekwowana na egzaminie na stopnie żeglarskie.
- Zastosowanie:
1. odpowiednio do zadań jako węzła uniwersalnego
2. ucho na linie cumowniczej
3. łączenie dwóch lin

Info...

ZWIĄZ WANTOWY
Służy do łączenia dwóch lin o różnych średnicach, wytrzymuje duże obciążenie. Węzeł można
zastosować do awaryjnej naprawy wanty, przy pomocy dodatkowego odcinka stalówki, wiąże się
dwa węzły. Jeżeli wanta ma zapas na długości, wiąże się jeden węzeł łącznikowy. Po wykonaniu
węzła wantę trzeba wybrać ściągaczem. Ze względu na złą pracę linstalowych, gdy są zagięte na
małych promieniach, węzła nie należy stosować na stałe. Węzeł nadaje się przede wszystkim do
stosowania na linach włókiennych.
- Łatwy do wykonania i dlatego najpopularniejszy w grupie związów choć istnieje wiele pewniejszych.
- Podobno używany powszechnie przez wędkarzy…
- Węzeł dosyć nieporęczny gdyż rozwiązanie zaciśniętych supłów może być trudne
- Zastosowanie:
1. do łaczenia lin miękkich miękkich identycznej lub podobnej średnicy
2. doraźna i tylko na możliwie krótki okres użytkowania naprawa wanty z użyciem dodatkowej stalówki

HOLOWNICZY

KOTWICZNY

ROŻKOWY

Nie wiąż na linach o różnych średnicach, może się wtedy rozwiązaćZastosowanie:
1. wiązanie szota lub kontraszota do rogu szotowego żagla
2. wiązanie dwóch niezbyt obciążonych lin o podobnych średnicach

Węzeł b. mocny. Gdy jest już zaciśnięty solidnie po sezonie jest trudny do
rozwiązania (w konstrukcji występuje supeł na biegowej części liny,
właściwości supła w dziale „podstawowe”) .
- J. Salecki podaje ciekawostkę, że u nas wiąże się ten węzeł jako
kotwiczny, natomiast na świecie używany jest przede wszystkim do
wiązania liny holowniczej na haku i … pierścieniach konnych przyczep
transportowych :)
- Zastosowanie:
1. klasyczny węzeł wiązany na pierścieniu trzonu kotwicy
2. b.dobry węzeł na duży hak

Jeśli nie umiesz tego węzła, usłyszysz w końcu na którymś rejsie stare
żeglarskie porzekadło : „tylko pała puszcza fała!!!” które to powiedzenie
bardzo dosłownie oceni Twoje zdolności żeglarskie :)
- Zastosowanie:
1. zabezpieczenie fałów przed wyszorowaniem z bloku topowego lub
powędrowaniem w kierunku topu masztu
2. tymczasowe przytrzymanie liny na drugiej linie

KRZYŻOWY

Opis
Węzeł pośredni między węzłem prostym i płaskim
Wiązanie
Na jednej linie wykonać pętlę ze skrzyżowanymi linkami. Drugą linkę przepleść przez oczko,
a następnie założyć za skrzyżowanie linki pierwszej i z powrotem przepleść przez oczko.
Zastosowanie
Można za jego pomocą łączyć dwie linki.
Uwagi
Węzeł nie jest bardzo wytrzymały. Przy silnych obciążeniach lepiej użyć węzła krzyżowego
podwójnego - czyli holowniczego

KRZYŻOWY
wielokrotny

Opis
Węzeł pochodny od węzła krzyżowego i holowniczego. Jest to cała rodzina węzłów
Wiązanie
Najprościej jest zawiązać węzeł krzyżowy a następnie wyciągając jedną a potem drugą linkę
oplatać dowolną ilość razy skrzyżowanie linki przeciwnej. Na końcu węzeł zaciągnąć.
Zastosowanie
W przypadku jednej, ew. dwóch pętli węzeł dobrze pracuje. W przypadku większej ich ilości
stanowi raczej element ozdobny.

HOLOWNICZY
II

Opis
Węzeł holowniczy jest formą węzła krzyżowego i inaczej nazywany jest krzyżowy podwójny
Wiązanie
Na jednej lince tworzymy pętlę ze skrzyżowanymi linkami. Drugą linę przeplatamy przez tą
pętlę, 2 razy zawijamy za skrzyżowanie i z powrotem przeplatamy przez pętlę
Zastosowanie
Solidne połączenie dwóch lin
Uwagi
Istnieją dalsze - bardziej skomplikowane formy tego węzła - czyli węzły krzyżowe wielokrotne

WCZEP

1. mocowanie liny dowolnej średnicy na drzewcach (lub linach) pionowych i poziomych
2. w epoce wielkich żaglowców - jako stoper bardzo dobrze trzymający linę na drzewcach
pionowych, nie luzujący się przy braku obciążenia
3. z naszego doświadczenia - podczas rozwieszania tentu - przywiązanie linek do achtersztagu
i relingu

Węzeł prosty do wykonania. Zaciśniety trzyma bardzo dobrze. W miarę łatwy do
rozwiazania. Konstrukcja oparta na pierwszej fazie wiązania wyblinki.

GORDINGOWY

PROSTY

JAPOŃSKI

Zastosowanie: 1.łączenie szota z uchem rogu szotowego grota 2.wiązanie gordingów do
żagli rejowych (GORDING - ang.buntline; lina łącząca lik dolny żagla rejowego z reją.
Wybranie gordingów powoduje przyciągnięcie żagla do rei, ułatwiające zwijanie żagli
rejowych), 3.połączenie liny z pierścieniem , kauszą lub pętlą.

- Bardzo łatwo popełnić błąd przy wiązaniu co skutkuje powstaniem kilku niebezpiecznych
odmian które łatwo się rozwiązują
- Wiązany prawidłowo służy jako mocny i pewny węzeł do połączenia dwóch lin o różnych
średnicach .
- Końcówki wychodzące z węzła możemy dodatkowo zabezpieczyć półsztykami co wzmacnia
i zabezpiecza konstrukcję.

- Zaliczany do węzłów dekoracyjnych, mat i splotów. Szeroko rozpowszechniony na
jednostkach żaglowych Dalekiego Wschodu.
- Podstawa kilku innych skomplikowanych splotów
- Budzi ciekawość w porcie wśród zainteresowanych linologią…
- Zastosowanie:
1. połączenie dwóch lin dające wszystkie końce do wykorzystania przy średnich ich
obciążeniach.
2. węzeł dekoracyjny – poeksperymentuj z tym węzłem… ciekawe efekty uzyskane przez nas
już niedługo na stronie…

WĘZEŁ MYŚLIWSKI (ang. hunter's bend)

HUNTER

RATOWNICZY
(jedną ręką)

Węzeł służący do łączenia dwóch lin o jednakowej grubości. Jest szczególnie przydatny w
razie konieczności łączenia sztywnych i śliskich lin syntetycznych.
Na zdjęciach użyliśmy co prawda lin o nieco innych średnicach ale tylko po to aby lepiej
zobrazować metodę wiązania...

- Metoda do wykorzystania w sytuacjach, gdy lina jest blisko nas a możemy posłużyć się jedna
ręką
- Przedstawiony sposób wiązania zgodny z zasadą: „jedna ręka dla jachtu, jedna ręka dla
Ciebie”
- Przy wiązaniu pamiętaj aby chwycić końcówkę liny i nie wkładać całego nadgarstka w
tworzące się początkowo ucho.
Przy pracującej linie bardzo łatwo uwięzić nadgarstek nadgarstek w niedokończonym węźle.

Bardzo słaby, tymczasowy węzeł.

RZUTKOWY
I

RZUTKOWY
II

Opis

Wiązanie
Linę przepleść przez koluszko, opleść linkę i w powstałe oczko włożyć końcówkę liny
zostawiając zawleczkę
Zastosowanie
Tymczasowe - prowizoryczne przywiązanie linki do pętli, pierścienia, belki
Uwagi
Węzeł nie działa przy większych naciągach. Lepiej wtedy użyć innego rzutkowego węzła
(rzutkowy 2)
Opis
Szybki w tworzeniu tymczasowych węzłów.
Wiązanie
Linkę rzutkową przełożyć przez koluszko liny głównej. Na obu końcówkach utworzyć
pętle. Pętle na lince dłuższej skręcić bardziej i przełożyć przez nią pętlę z drugiego
krótszego odcinka.
Zastosowanie
Tymczasowe wiązanie linki do pętli na grubszej linie, pierścienia.
Uwagi
Węzeł trzyma do czasu napinania liny

PĘTLA
CHIŃSKA

CIĘŻAREK
RZUTKOWY

CIĘŻAREK
WISIOR

- Bezpieczny, mocny węzeł węzeł przy tym efektowny.
Można nim pozytywnie zaszpanować w porcie znajomością linologii.
- Zastosowanie:
uniwersalna pętla nie zaciskająca o walorach dekoracyjnych

- Jest rozbudowanym węzłem franciszkańskim (posiada więcej niż trzy oploty wokół
głównego trzonu węzła) często z nim niesłusznie utożsamianym
- Zastosowanie:
1. ciężarek na końcu rzutki
2. węzeł dekoracyjny wieńczący kocówki lin w splotach
3. duży, stały stoper

- Mocny, zaciśnięty jest trudny do rozwiązania.
Jako węzeł stały – znakomity
- Zastosowanie:
1. ciężarek rzutki
2. Stały uchwyt na końcu liny.

SKRÓT
ŁAŃCUSZKOWY

SKRÓT
KOCI

SKRÓT
KOŃSKI
RZĄD

SKRÓT
SERIA
SUPŁÓW

- Łatwy i dlatego popularny ale trudny do rozwiązania gdy był
obciążony – na obu końcach występują supły (patrz właśc.
Supła w dziale „podstawowe”)
- Zastosowanie:
Skracanie w wybranym miejscu liny cienkiej lub średniej

- Solidny węzeł, który łatwo rozwiązać w razie potrzeby.
- Wygodny zwłaszcza na linach śliskich, grubych grubych mało
elastycznych
- Zastosowanie:
Skracanie w wybranym miejscu liny

- Nazwa stąd, że używany jest do wiązania końskich rzędów
- Mocny i pewny ale może się nieźle zacisnąć
- Dodatkowo daje wolna pętlę niezaciskającą się w miejscu skrótu
(można coś podwiesić).

- Dość barbarzyńska metoda skracania liny (nie licząc noża…) bo
poddane obciążeniu zaciskają się na dobre
- Zastosowanie:
1. jako sztuczka w wiązaniu serii supłów (metoda do obmyślenia
samemu:)
2. na linie do wspinania jako oparcie dla rąk i nóg
3. na fale płetwy sterowej lekkich jachtów jako seria stoperów
regulujących głębokość zanurzenia płetwy

I n f o ....

Niektóre strony www w tym temacie:
www.marjer.skip.pl/wezly
www.tramp.lift.net.pl
www.wezly.prv.pl
wezly.webpark.pl
miniportal.harcerski.pl/wezly.html
www.nurkomania.pl/nurkowanie_wezly.htm
www.jacht.com.pl/wezly
www.geocities.com/Colosseum/Loge/8220/wezly.htm
www.wspinanie.pl/serwis/200402/17wezly.php
www.zegluj.net/articles.php?id
www.obozy-zeglarskie.pl/wezly_zeglarskie.php
www.zaglowce.ow.pl/szkutnictwo/wezly/cumowe.html

zebrał i opracował: RG
animacje wykonał: Marek Słaboń (www.tramp.lift.net.pl)


Slide 19

Poradnik dla harcerzy
10 Środowiskowego Szczepu Harcerskiego „ANTYDES”

Węzły 1 - 9

kliknij na interesujący Cię węzeł

Info...

Węzły 10 - 17

Węzły 18 - 38

Węzły 10 - 17

kliknij na interesujący Cię węzeł

Info...

Węzły 1 - 9

Węzły 18 - 38

Węzły 18 - 38

HOLOWNICZY

KOTWICZNY

ROŻKOWY

KRZYŻOWY

KRZYŻOWY
wielokrotny

HOLOWNICZY
II

WCZEP

GORDINGOWY

PROSTY

JAPOŃSKI

HUNTER

RATOWNICZY
(jedną ręką)

RZUTKOWY I

RZUTKOWY II

PĘTLA
CHIŃSKA

CIĘŻAREK
RZUTKOWT

CIĘŻAREK
WISIOR

SKRÓT
ŁAŃCUSZKOWY

SKRÓT KOCI

SKRÓT
KOŃSKI RZĄD

SUPEŁ
Jest on stosowany jako stoper, zgrubienie liny, które zabezpiecza przed wysunięciem się liny z bloku lub
kipy. Często ma zastosowanie na fale miecza lub płetwy sterowej na jachtach mieczowych. Szereg supłów
na fale pozwala utrzymać miecz lub płetwę sterową na pożądanej głębokości zanurzenia. Węzeł ten jednak,
gdy jest rzadko rozwiązywany i działa na niego duże obciążenie, mocno się zaciska i jest trudny do
rozwiązania.
- Węzeł może być wiązany jako „prawy” lub „lewy”.
- Zastosowanie:
1. element konstrukcyjny w wielu innych węzłach;
2. zgrubienie na końcu liny (nie polecamy, zaciska się mocno i potem bez marszpikla a nawet noża się nie obejdzie)
3. zgrubienie na końcu cienkiej liny ułatwiające uchwycenie i zabezpieczające przed wyśliźnięciem (np. linka od wiadra)
- Wykorzystywanie supła nie najlepiej świadczy o znajomości prac bosmańskich…

PŁASKI
Znajduje zastosowanie przy łączeniu lin o zbliżonych średnicach. Nie należy stosować przy
silnym obciążeniu, gdyż zaciska się i jest trudny do rozwiązania, niszczy linę. Jeżeli liny są bardzo
sztywne lub śliskie (np. zatłuszczone i zmoczone) nie można mieć pewności, że nie rozwiąże się pod
dużym obciążeniem, zwłaszcza jeżeli jedna z nich jest cieńsza.
Szeroko rozpowszechniony węzeł wśród żeglarzy choć nie jest taki mocny i pewny jak by się mogło wydawać.
Częste błędy przy wiązaniu powodują powstanie węzła „babskiego” który jest bardzo niepewny i rozwiązuje się w
najmniej oczekiwanej chwili.
- Zastosowanie:
1. łączenie dwóch lin o podobnych średnicach i niezbyt obciążonych
2. węzeł refsejzingów
3. element innych węzłów

BABSKI
Nie zaleca się do stosowania. Nieprawidłowo zawiązany węzeł płaski nazwano
"babskim". Węzeł ten jest niepewny w pracy i trudny do rozwiązania po zaciśnięciu.
Opis
Formalnie jest to węzeł choć w zasadzie nieskuteczny. Zaciska się, nie trzyma mocno.
Wiązanie
Powstaje gdy pomyli się wiązanie węzła prostego. Rozpoznaje się go po tym, że nie jest
symetryczny
Zastosowanie
Brak

ÓSEMKA
Spełnia funkcje bardzo podobne jak supeł, czyli jako zgrubienie liny zabezpieczające przed
wysunięciem się jej z bloku lub kipy. Węzeł ten używany jest szczególnie na końcach szotów.
- Węzeł znany już w starożytności przez ówczesnych żeglarzy co podkreśla jego zalety jako węzła w miarę
łatwego do rozwiązania po zaciśnięciu.
- Zastosowanie:
jako zgrubienie na końcu fałów lub szotów, zabezpieczające je przed wyszorowaniem z bloków, kip i stoperów
pokładowych

SZOTOWY
Dobrze nadaje się do wiązania lin o niejednakowej grubości. Nie należy stosować przy linach
mocno obciążonych, narażonych na szarpanie i o gładkich, śliskich powierzchniach.
Wiązany z dwóch lin śliskich lub o różnych średnicach jest niezbyt pewny
- Zastosowanie:
1. wiązanie szota lub kontraszota do rogu szotowego żagla
2. wiązanie dwóch niezbyt obciążonych lin o zbliżonych średnicach

BRAMSZOTOWY
Dobrze nadaje się do wiązania lin o niejednakowej grubości. Jest on pewniejszy w pracy niż
węzeł szotowy, może przenosić większe obciążenia, jest też odporny na szarpanie.
- Bramszotowym wielorybnicy wiązali liny do drzewców harpunów
- Znacznie pewniejszy niż szotowy, wiązać na linie uformowanej w hak
- Zastosowanie:
jak węzła szotowego przy linach poddawanych większym obciążeniom
Opis
Węzeł pochodny węzła szotowego. Inaczej szotowy podwójny
Wiązanie
Tak jak węzeł szotowy z tym że podczas oplatania pętli należy to wykonać dwa

FLAGOWY
Węzeł używany do wiązania flag, oraz bander nie mających chomątek i klamer. Łatwy do wiązania,
błyskawiczny w rozwiązywaniu, wystarczy pociągnąć za wolny koniec liny, aby całkowicie się
rozwiązał.
Opis
Jest to w zasadzie węzeł szotowy z zawleczką
Wiązanie
Przez pętlę przekładam linkę którą obwiązujemy pętlę dookoła. Następnie linkę przeplatamy pod wierzchnią linką ale
tak, aby końcówka nie przeszła pod nią tylko została po tej samej stronie.
Zastosowanie
Przymocowanie linki lub cienkiego sznurka do liny lub pętli z możliwością szybkiego rozwiązania węzła.
Uwagi
Węzeł nie jest bardzo mocny ale tak jak w przypadku węzła bramszotowego

REFOWY
Stosowany do łączenia dwóch lin o zbliżonych średnicach w wypadku potrzeby szybkiego zwolnienia
połączenia. Typowe zastosowanie znajduje przy wiązaniu refsejzingów w czasie refowania żagli. Węzeł
ten wiąże się podobnie jak płaski z tym, że jeden koniec liny przeciągnięty jest przez pętlę podwójnie.
Węzła nie należy stosować przy linach narażonych na szarpanie.
Jak wskazuje nazwa, węzeł przydatny przy wiązaniu refsejzingów… ale tak uczą szkoleniowcy tylko w Polsce. Na
świecie jako węzeł o w/w zastosowaniu występuje węzeł płaski znacznie bardziej pewny niż refowy.
Niby łatwy do rozwiązania ale niestety nie tylko dla żeglarza ale i w warunkach gorszej pogody także dla wiatru…
Nie polecamy! Naucz się go tylko na egzamin :)

Używany do zawiązywania linki na linie lub
przedmiocie o większej średnicy lub
obwodzie. Typowe zastosowanie to wiązanie
wyblinek na wantach. Węzeł mocno się
trzyma, po obciążeniu i namoknięciu trudno
się rozwiązuje, pracując na szarpanie
przeciera linę - dlatego nie należy go używać
do cumowania.
- Dawniej w erze żaglowców, używany do wiązania
drablinek
- Obciążony i mokry węzeł może czasem
przysporzyć trudności przy rozwiązywaniu
- Nie wiąż wyblinki na linie która jest cieńsza od
liny z której zawiązałeś wyblinkę!
- Podstawowy węzeł powinien być wiązany z
zamkniętymi oczyma i na kilka sposobów

WYBLINKA

- Zastosowanie:
1. mocowanie liny na palu, pierścieniu, innej linie
2. prowizoryczne dowiązanie liny w każdym
umożliwiającym założenie liny miejscu
3. węzeł wyjściowy do wiązania wielu innych
węzłów (znajdziecie je kiedyś na stronie :)
4. wiązanie szczebli linowych na wantach
5. cumowanie lżejszych jachtów

PÓŁSZTYK
Służy najczęściej do zabezpieczenia innych węzłów używanych do cumowania. Uwaga - nie
należy cumować przy pomocy półsztyku.
- Pojedynczy półsztyk rozwiązuje się łatwo zwłaszcza na pracującej linie, słaby węzeł pod
obciążeniem.
- Zastosowanie:
1. doraźne podwieszenie przedmiotu lub prowizoryczne zacumowanie lekkiego jachtu na
płyciźnie
2. element konstrukcyjny kilku innych dobrych i sprawdzonych węzłów

SZTYK
Jest najprostszym węzłem używanym do cumowania na palu lub do pierścienia. Znajduje
zastosowanie również przy zakańczaniu innych węzłów do cumowania. Prawidłowo związany po
zbliżeniu dwóch przechwytów do siebie tworzy wyblinkę założoną na linie pracującej.

Dobry węzeł na pracujących linach (cumy), elastyczny – tłumi szarpnięcia
- Ślizga się zawiązany na palu lub innym gładkim, pionowym elemencie
- Zastosowanie:
1. węzeł cumowy do cumowania lekkich łodzi i jachtów
2. łatwe i szybkie zabezpieczenie węzłów których końcówki lin muszą być mocowane

CUMOWY
Węzeł służy do cumowania na palu i do pierścienia. Węzeł zapewnia mocny chwyt, nie ślizga
się i nie zaciska. Podwójny chwyt pala czy pierścienia chroni linę od przecierania się.

KNAGOWY
Węzeł knagowy znajduje zastosowanie przy
mocowaniu: szotów, fałów, cum na knadze,
podwójnym polerze lub kołku. Prawidłowo węzeł
knagowy rozpoczyna się od owinięcia liny raz
dookoła trzonu knagi, następnie należy linę
mocować krzyżowo na ramionach knagi
dwukrotnie. Zakończenie węzła polega na
przełożeniu liny pod ostatnie skrzyżowanie i
zaciśnięcie, tak aby lina trzymała się węzła.

ŻEGLARSKI
Węzeł służy do cumowania na palu i do pierścienia. Węzeł zapewnia mocny chwyt, nie ślizga się
i nie zaciska. Podwójny chwyt pala czy pierścienia chroni linę od przecierania się.
- Kolejny węzeł sprawdzony przez wieki żeglugi, mocny nie zaciskający się.
- Radzimy wzmocnić konstrukcję przez dodanie jednego lub dwóch półsztyków
- Zastosowanie:
1. cumowanie do pierścienia lub do pala
2. mocowanie liny na oczku, uchu
3. polecany przez J. Saleckiego nawet jako węzeł liny kotwicznej po dodatkowym założeniu opaski na koniec
półsztyku (zobacz jak ja wykonać w dziale „zadbaj o linę”)

RYBACKI
Jest dobrym węzłem do cumowania, może być użyty do wiązania liny do: kotwicy, wiadra, sondy,
ciężarka rzutkowego itp.
Wiąż nim liny znajdujące się w wodzie – nawet mokry węzeł da się stosunkowo łatwo rozwiązać.
Mocny i nie zaciskający się węzeł, wart stosowania
- Zastosowanie:
1. cumowanie do pierścienia
2. wiązanie linki sondy
3. do pałąka wiadra
4. do połączenia liny holu z uchem na lince rzutki

RATOWNICZY
Węzeł używany jest bardzo często, a umiejętność sprawnego wiązania obowiązuje każdego żeglarza.
Za jego pomocą robi się na końcu liny oko do cumowania, może być użyty do połączenia dwu lin.
Typowe zastosowanie to - zabezpieczanie człowieka w trudnych warunkach pracy na pokładzie, za
burtą, lub na wysokości. Pętla tego węzła nie zaciska się, nawet przy dużym obciążeniu.
- Historycznie jest to węzeł nokgordingów żagli rejowych na przednich masztach dużych żaglowców
- Węzeł mocny, uniwersalny. Umiejętność jego wiązania jest egzekwowana na egzaminie na stopnie żeglarskie.
- Zastosowanie:
1. odpowiednio do zadań jako węzła uniwersalnego
2. ucho na linie cumowniczej
3. łączenie dwóch lin

Info...

ZWIĄZ WANTOWY
Służy do łączenia dwóch lin o różnych średnicach, wytrzymuje duże obciążenie. Węzeł można
zastosować do awaryjnej naprawy wanty, przy pomocy dodatkowego odcinka stalówki, wiąże się
dwa węzły. Jeżeli wanta ma zapas na długości, wiąże się jeden węzeł łącznikowy. Po wykonaniu
węzła wantę trzeba wybrać ściągaczem. Ze względu na złą pracę linstalowych, gdy są zagięte na
małych promieniach, węzła nie należy stosować na stałe. Węzeł nadaje się przede wszystkim do
stosowania na linach włókiennych.
- Łatwy do wykonania i dlatego najpopularniejszy w grupie związów choć istnieje wiele pewniejszych.
- Podobno używany powszechnie przez wędkarzy…
- Węzeł dosyć nieporęczny gdyż rozwiązanie zaciśniętych supłów może być trudne
- Zastosowanie:
1. do łaczenia lin miękkich miękkich identycznej lub podobnej średnicy
2. doraźna i tylko na możliwie krótki okres użytkowania naprawa wanty z użyciem dodatkowej stalówki

HOLOWNICZY

KOTWICZNY

ROŻKOWY

Nie wiąż na linach o różnych średnicach, może się wtedy rozwiązaćZastosowanie:
1. wiązanie szota lub kontraszota do rogu szotowego żagla
2. wiązanie dwóch niezbyt obciążonych lin o podobnych średnicach

Węzeł b. mocny. Gdy jest już zaciśnięty solidnie po sezonie jest trudny do
rozwiązania (w konstrukcji występuje supeł na biegowej części liny,
właściwości supła w dziale „podstawowe”) .
- J. Salecki podaje ciekawostkę, że u nas wiąże się ten węzeł jako
kotwiczny, natomiast na świecie używany jest przede wszystkim do
wiązania liny holowniczej na haku i … pierścieniach konnych przyczep
transportowych :)
- Zastosowanie:
1. klasyczny węzeł wiązany na pierścieniu trzonu kotwicy
2. b.dobry węzeł na duży hak

Jeśli nie umiesz tego węzła, usłyszysz w końcu na którymś rejsie stare
żeglarskie porzekadło : „tylko pała puszcza fała!!!” które to powiedzenie
bardzo dosłownie oceni Twoje zdolności żeglarskie :)
- Zastosowanie:
1. zabezpieczenie fałów przed wyszorowaniem z bloku topowego lub
powędrowaniem w kierunku topu masztu
2. tymczasowe przytrzymanie liny na drugiej linie

KRZYŻOWY

Opis
Węzeł pośredni między węzłem prostym i płaskim
Wiązanie
Na jednej linie wykonać pętlę ze skrzyżowanymi linkami. Drugą linkę przepleść przez oczko,
a następnie założyć za skrzyżowanie linki pierwszej i z powrotem przepleść przez oczko.
Zastosowanie
Można za jego pomocą łączyć dwie linki.
Uwagi
Węzeł nie jest bardzo wytrzymały. Przy silnych obciążeniach lepiej użyć węzła krzyżowego
podwójnego - czyli holowniczego

KRZYŻOWY
wielokrotny

Opis
Węzeł pochodny od węzła krzyżowego i holowniczego. Jest to cała rodzina węzłów
Wiązanie
Najprościej jest zawiązać węzeł krzyżowy a następnie wyciągając jedną a potem drugą linkę
oplatać dowolną ilość razy skrzyżowanie linki przeciwnej. Na końcu węzeł zaciągnąć.
Zastosowanie
W przypadku jednej, ew. dwóch pętli węzeł dobrze pracuje. W przypadku większej ich ilości
stanowi raczej element ozdobny.

HOLOWNICZY
II

Opis
Węzeł holowniczy jest formą węzła krzyżowego i inaczej nazywany jest krzyżowy podwójny
Wiązanie
Na jednej lince tworzymy pętlę ze skrzyżowanymi linkami. Drugą linę przeplatamy przez tą
pętlę, 2 razy zawijamy za skrzyżowanie i z powrotem przeplatamy przez pętlę
Zastosowanie
Solidne połączenie dwóch lin
Uwagi
Istnieją dalsze - bardziej skomplikowane formy tego węzła - czyli węzły krzyżowe wielokrotne

WCZEP

1. mocowanie liny dowolnej średnicy na drzewcach (lub linach) pionowych i poziomych
2. w epoce wielkich żaglowców - jako stoper bardzo dobrze trzymający linę na drzewcach
pionowych, nie luzujący się przy braku obciążenia
3. z naszego doświadczenia - podczas rozwieszania tentu - przywiązanie linek do achtersztagu
i relingu

Węzeł prosty do wykonania. Zaciśniety trzyma bardzo dobrze. W miarę łatwy do
rozwiazania. Konstrukcja oparta na pierwszej fazie wiązania wyblinki.

GORDINGOWY

PROSTY

JAPOŃSKI

Zastosowanie: 1.łączenie szota z uchem rogu szotowego grota 2.wiązanie gordingów do
żagli rejowych (GORDING - ang.buntline; lina łącząca lik dolny żagla rejowego z reją.
Wybranie gordingów powoduje przyciągnięcie żagla do rei, ułatwiające zwijanie żagli
rejowych), 3.połączenie liny z pierścieniem , kauszą lub pętlą.

- Bardzo łatwo popełnić błąd przy wiązaniu co skutkuje powstaniem kilku niebezpiecznych
odmian które łatwo się rozwiązują
- Wiązany prawidłowo służy jako mocny i pewny węzeł do połączenia dwóch lin o różnych
średnicach .
- Końcówki wychodzące z węzła możemy dodatkowo zabezpieczyć półsztykami co wzmacnia
i zabezpiecza konstrukcję.

- Zaliczany do węzłów dekoracyjnych, mat i splotów. Szeroko rozpowszechniony na
jednostkach żaglowych Dalekiego Wschodu.
- Podstawa kilku innych skomplikowanych splotów
- Budzi ciekawość w porcie wśród zainteresowanych linologią…
- Zastosowanie:
1. połączenie dwóch lin dające wszystkie końce do wykorzystania przy średnich ich
obciążeniach.
2. węzeł dekoracyjny – poeksperymentuj z tym węzłem… ciekawe efekty uzyskane przez nas
już niedługo na stronie…

WĘZEŁ MYŚLIWSKI (ang. hunter's bend)

HUNTER

RATOWNICZY
(jedną ręką)

Węzeł służący do łączenia dwóch lin o jednakowej grubości. Jest szczególnie przydatny w
razie konieczności łączenia sztywnych i śliskich lin syntetycznych.
Na zdjęciach użyliśmy co prawda lin o nieco innych średnicach ale tylko po to aby lepiej
zobrazować metodę wiązania...

- Metoda do wykorzystania w sytuacjach, gdy lina jest blisko nas a możemy posłużyć się jedna
ręką
- Przedstawiony sposób wiązania zgodny z zasadą: „jedna ręka dla jachtu, jedna ręka dla
Ciebie”
- Przy wiązaniu pamiętaj aby chwycić końcówkę liny i nie wkładać całego nadgarstka w
tworzące się początkowo ucho.
Przy pracującej linie bardzo łatwo uwięzić nadgarstek nadgarstek w niedokończonym węźle.

Bardzo słaby, tymczasowy węzeł.

RZUTKOWY
I

RZUTKOWY
II

Opis

Wiązanie
Linę przepleść przez koluszko, opleść linkę i w powstałe oczko włożyć końcówkę liny
zostawiając zawleczkę
Zastosowanie
Tymczasowe - prowizoryczne przywiązanie linki do pętli, pierścienia, belki
Uwagi
Węzeł nie działa przy większych naciągach. Lepiej wtedy użyć innego rzutkowego węzła
(rzutkowy 2)
Opis
Szybki w tworzeniu tymczasowych węzłów.
Wiązanie
Linkę rzutkową przełożyć przez koluszko liny głównej. Na obu końcówkach utworzyć
pętle. Pętle na lince dłuższej skręcić bardziej i przełożyć przez nią pętlę z drugiego
krótszego odcinka.
Zastosowanie
Tymczasowe wiązanie linki do pętli na grubszej linie, pierścienia.
Uwagi
Węzeł trzyma do czasu napinania liny

PĘTLA
CHIŃSKA

CIĘŻAREK
RZUTKOWY

CIĘŻAREK
WISIOR

- Bezpieczny, mocny węzeł węzeł przy tym efektowny.
Można nim pozytywnie zaszpanować w porcie znajomością linologii.
- Zastosowanie:
uniwersalna pętla nie zaciskająca o walorach dekoracyjnych

- Jest rozbudowanym węzłem franciszkańskim (posiada więcej niż trzy oploty wokół
głównego trzonu węzła) często z nim niesłusznie utożsamianym
- Zastosowanie:
1. ciężarek na końcu rzutki
2. węzeł dekoracyjny wieńczący kocówki lin w splotach
3. duży, stały stoper

- Mocny, zaciśnięty jest trudny do rozwiązania.
Jako węzeł stały – znakomity
- Zastosowanie:
1. ciężarek rzutki
2. Stały uchwyt na końcu liny.

SKRÓT
ŁAŃCUSZKOWY

SKRÓT
KOCI

SKRÓT
KOŃSKI
RZĄD

SKRÓT
SERIA
SUPŁÓW

- Łatwy i dlatego popularny ale trudny do rozwiązania gdy był
obciążony – na obu końcach występują supły (patrz właśc.
Supła w dziale „podstawowe”)
- Zastosowanie:
Skracanie w wybranym miejscu liny cienkiej lub średniej

- Solidny węzeł, który łatwo rozwiązać w razie potrzeby.
- Wygodny zwłaszcza na linach śliskich, grubych grubych mało
elastycznych
- Zastosowanie:
Skracanie w wybranym miejscu liny

- Nazwa stąd, że używany jest do wiązania końskich rzędów
- Mocny i pewny ale może się nieźle zacisnąć
- Dodatkowo daje wolna pętlę niezaciskającą się w miejscu skrótu
(można coś podwiesić).

- Dość barbarzyńska metoda skracania liny (nie licząc noża…) bo
poddane obciążeniu zaciskają się na dobre
- Zastosowanie:
1. jako sztuczka w wiązaniu serii supłów (metoda do obmyślenia
samemu:)
2. na linie do wspinania jako oparcie dla rąk i nóg
3. na fale płetwy sterowej lekkich jachtów jako seria stoperów
regulujących głębokość zanurzenia płetwy

I n f o ....

Niektóre strony www w tym temacie:
www.marjer.skip.pl/wezly
www.tramp.lift.net.pl
www.wezly.prv.pl
wezly.webpark.pl
miniportal.harcerski.pl/wezly.html
www.nurkomania.pl/nurkowanie_wezly.htm
www.jacht.com.pl/wezly
www.geocities.com/Colosseum/Loge/8220/wezly.htm
www.wspinanie.pl/serwis/200402/17wezly.php
www.zegluj.net/articles.php?id
www.obozy-zeglarskie.pl/wezly_zeglarskie.php
www.zaglowce.ow.pl/szkutnictwo/wezly/cumowe.html

zebrał i opracował: RG
animacje wykonał: Marek Słaboń (www.tramp.lift.net.pl)


Slide 20

Poradnik dla harcerzy
10 Środowiskowego Szczepu Harcerskiego „ANTYDES”

Węzły 1 - 9

kliknij na interesujący Cię węzeł

Info...

Węzły 10 - 17

Węzły 18 - 38

Węzły 10 - 17

kliknij na interesujący Cię węzeł

Info...

Węzły 1 - 9

Węzły 18 - 38

Węzły 18 - 38

HOLOWNICZY

KOTWICZNY

ROŻKOWY

KRZYŻOWY

KRZYŻOWY
wielokrotny

HOLOWNICZY
II

WCZEP

GORDINGOWY

PROSTY

JAPOŃSKI

HUNTER

RATOWNICZY
(jedną ręką)

RZUTKOWY I

RZUTKOWY II

PĘTLA
CHIŃSKA

CIĘŻAREK
RZUTKOWT

CIĘŻAREK
WISIOR

SKRÓT
ŁAŃCUSZKOWY

SKRÓT KOCI

SKRÓT
KOŃSKI RZĄD

SUPEŁ
Jest on stosowany jako stoper, zgrubienie liny, które zabezpiecza przed wysunięciem się liny z bloku lub
kipy. Często ma zastosowanie na fale miecza lub płetwy sterowej na jachtach mieczowych. Szereg supłów
na fale pozwala utrzymać miecz lub płetwę sterową na pożądanej głębokości zanurzenia. Węzeł ten jednak,
gdy jest rzadko rozwiązywany i działa na niego duże obciążenie, mocno się zaciska i jest trudny do
rozwiązania.
- Węzeł może być wiązany jako „prawy” lub „lewy”.
- Zastosowanie:
1. element konstrukcyjny w wielu innych węzłach;
2. zgrubienie na końcu liny (nie polecamy, zaciska się mocno i potem bez marszpikla a nawet noża się nie obejdzie)
3. zgrubienie na końcu cienkiej liny ułatwiające uchwycenie i zabezpieczające przed wyśliźnięciem (np. linka od wiadra)
- Wykorzystywanie supła nie najlepiej świadczy o znajomości prac bosmańskich…

PŁASKI
Znajduje zastosowanie przy łączeniu lin o zbliżonych średnicach. Nie należy stosować przy
silnym obciążeniu, gdyż zaciska się i jest trudny do rozwiązania, niszczy linę. Jeżeli liny są bardzo
sztywne lub śliskie (np. zatłuszczone i zmoczone) nie można mieć pewności, że nie rozwiąże się pod
dużym obciążeniem, zwłaszcza jeżeli jedna z nich jest cieńsza.
Szeroko rozpowszechniony węzeł wśród żeglarzy choć nie jest taki mocny i pewny jak by się mogło wydawać.
Częste błędy przy wiązaniu powodują powstanie węzła „babskiego” który jest bardzo niepewny i rozwiązuje się w
najmniej oczekiwanej chwili.
- Zastosowanie:
1. łączenie dwóch lin o podobnych średnicach i niezbyt obciążonych
2. węzeł refsejzingów
3. element innych węzłów

BABSKI
Nie zaleca się do stosowania. Nieprawidłowo zawiązany węzeł płaski nazwano
"babskim". Węzeł ten jest niepewny w pracy i trudny do rozwiązania po zaciśnięciu.
Opis
Formalnie jest to węzeł choć w zasadzie nieskuteczny. Zaciska się, nie trzyma mocno.
Wiązanie
Powstaje gdy pomyli się wiązanie węzła prostego. Rozpoznaje się go po tym, że nie jest
symetryczny
Zastosowanie
Brak

ÓSEMKA
Spełnia funkcje bardzo podobne jak supeł, czyli jako zgrubienie liny zabezpieczające przed
wysunięciem się jej z bloku lub kipy. Węzeł ten używany jest szczególnie na końcach szotów.
- Węzeł znany już w starożytności przez ówczesnych żeglarzy co podkreśla jego zalety jako węzła w miarę
łatwego do rozwiązania po zaciśnięciu.
- Zastosowanie:
jako zgrubienie na końcu fałów lub szotów, zabezpieczające je przed wyszorowaniem z bloków, kip i stoperów
pokładowych

SZOTOWY
Dobrze nadaje się do wiązania lin o niejednakowej grubości. Nie należy stosować przy linach
mocno obciążonych, narażonych na szarpanie i o gładkich, śliskich powierzchniach.
Wiązany z dwóch lin śliskich lub o różnych średnicach jest niezbyt pewny
- Zastosowanie:
1. wiązanie szota lub kontraszota do rogu szotowego żagla
2. wiązanie dwóch niezbyt obciążonych lin o zbliżonych średnicach

BRAMSZOTOWY
Dobrze nadaje się do wiązania lin o niejednakowej grubości. Jest on pewniejszy w pracy niż
węzeł szotowy, może przenosić większe obciążenia, jest też odporny na szarpanie.
- Bramszotowym wielorybnicy wiązali liny do drzewców harpunów
- Znacznie pewniejszy niż szotowy, wiązać na linie uformowanej w hak
- Zastosowanie:
jak węzła szotowego przy linach poddawanych większym obciążeniom
Opis
Węzeł pochodny węzła szotowego. Inaczej szotowy podwójny
Wiązanie
Tak jak węzeł szotowy z tym że podczas oplatania pętli należy to wykonać dwa

FLAGOWY
Węzeł używany do wiązania flag, oraz bander nie mających chomątek i klamer. Łatwy do wiązania,
błyskawiczny w rozwiązywaniu, wystarczy pociągnąć za wolny koniec liny, aby całkowicie się
rozwiązał.
Opis
Jest to w zasadzie węzeł szotowy z zawleczką
Wiązanie
Przez pętlę przekładam linkę którą obwiązujemy pętlę dookoła. Następnie linkę przeplatamy pod wierzchnią linką ale
tak, aby końcówka nie przeszła pod nią tylko została po tej samej stronie.
Zastosowanie
Przymocowanie linki lub cienkiego sznurka do liny lub pętli z możliwością szybkiego rozwiązania węzła.
Uwagi
Węzeł nie jest bardzo mocny ale tak jak w przypadku węzła bramszotowego

REFOWY
Stosowany do łączenia dwóch lin o zbliżonych średnicach w wypadku potrzeby szybkiego zwolnienia
połączenia. Typowe zastosowanie znajduje przy wiązaniu refsejzingów w czasie refowania żagli. Węzeł
ten wiąże się podobnie jak płaski z tym, że jeden koniec liny przeciągnięty jest przez pętlę podwójnie.
Węzła nie należy stosować przy linach narażonych na szarpanie.
Jak wskazuje nazwa, węzeł przydatny przy wiązaniu refsejzingów… ale tak uczą szkoleniowcy tylko w Polsce. Na
świecie jako węzeł o w/w zastosowaniu występuje węzeł płaski znacznie bardziej pewny niż refowy.
Niby łatwy do rozwiązania ale niestety nie tylko dla żeglarza ale i w warunkach gorszej pogody także dla wiatru…
Nie polecamy! Naucz się go tylko na egzamin :)

Używany do zawiązywania linki na linie lub
przedmiocie o większej średnicy lub
obwodzie. Typowe zastosowanie to wiązanie
wyblinek na wantach. Węzeł mocno się
trzyma, po obciążeniu i namoknięciu trudno
się rozwiązuje, pracując na szarpanie
przeciera linę - dlatego nie należy go używać
do cumowania.
- Dawniej w erze żaglowców, używany do wiązania
drablinek
- Obciążony i mokry węzeł może czasem
przysporzyć trudności przy rozwiązywaniu
- Nie wiąż wyblinki na linie która jest cieńsza od
liny z której zawiązałeś wyblinkę!
- Podstawowy węzeł powinien być wiązany z
zamkniętymi oczyma i na kilka sposobów

WYBLINKA

- Zastosowanie:
1. mocowanie liny na palu, pierścieniu, innej linie
2. prowizoryczne dowiązanie liny w każdym
umożliwiającym założenie liny miejscu
3. węzeł wyjściowy do wiązania wielu innych
węzłów (znajdziecie je kiedyś na stronie :)
4. wiązanie szczebli linowych na wantach
5. cumowanie lżejszych jachtów

PÓŁSZTYK
Służy najczęściej do zabezpieczenia innych węzłów używanych do cumowania. Uwaga - nie
należy cumować przy pomocy półsztyku.
- Pojedynczy półsztyk rozwiązuje się łatwo zwłaszcza na pracującej linie, słaby węzeł pod
obciążeniem.
- Zastosowanie:
1. doraźne podwieszenie przedmiotu lub prowizoryczne zacumowanie lekkiego jachtu na
płyciźnie
2. element konstrukcyjny kilku innych dobrych i sprawdzonych węzłów

SZTYK
Jest najprostszym węzłem używanym do cumowania na palu lub do pierścienia. Znajduje
zastosowanie również przy zakańczaniu innych węzłów do cumowania. Prawidłowo związany po
zbliżeniu dwóch przechwytów do siebie tworzy wyblinkę założoną na linie pracującej.

Dobry węzeł na pracujących linach (cumy), elastyczny – tłumi szarpnięcia
- Ślizga się zawiązany na palu lub innym gładkim, pionowym elemencie
- Zastosowanie:
1. węzeł cumowy do cumowania lekkich łodzi i jachtów
2. łatwe i szybkie zabezpieczenie węzłów których końcówki lin muszą być mocowane

CUMOWY
Węzeł służy do cumowania na palu i do pierścienia. Węzeł zapewnia mocny chwyt, nie ślizga
się i nie zaciska. Podwójny chwyt pala czy pierścienia chroni linę od przecierania się.

KNAGOWY
Węzeł knagowy znajduje zastosowanie przy
mocowaniu: szotów, fałów, cum na knadze,
podwójnym polerze lub kołku. Prawidłowo węzeł
knagowy rozpoczyna się od owinięcia liny raz
dookoła trzonu knagi, następnie należy linę
mocować krzyżowo na ramionach knagi
dwukrotnie. Zakończenie węzła polega na
przełożeniu liny pod ostatnie skrzyżowanie i
zaciśnięcie, tak aby lina trzymała się węzła.

ŻEGLARSKI
Węzeł służy do cumowania na palu i do pierścienia. Węzeł zapewnia mocny chwyt, nie ślizga się
i nie zaciska. Podwójny chwyt pala czy pierścienia chroni linę od przecierania się.
- Kolejny węzeł sprawdzony przez wieki żeglugi, mocny nie zaciskający się.
- Radzimy wzmocnić konstrukcję przez dodanie jednego lub dwóch półsztyków
- Zastosowanie:
1. cumowanie do pierścienia lub do pala
2. mocowanie liny na oczku, uchu
3. polecany przez J. Saleckiego nawet jako węzeł liny kotwicznej po dodatkowym założeniu opaski na koniec
półsztyku (zobacz jak ja wykonać w dziale „zadbaj o linę”)

RYBACKI
Jest dobrym węzłem do cumowania, może być użyty do wiązania liny do: kotwicy, wiadra, sondy,
ciężarka rzutkowego itp.
Wiąż nim liny znajdujące się w wodzie – nawet mokry węzeł da się stosunkowo łatwo rozwiązać.
Mocny i nie zaciskający się węzeł, wart stosowania
- Zastosowanie:
1. cumowanie do pierścienia
2. wiązanie linki sondy
3. do pałąka wiadra
4. do połączenia liny holu z uchem na lince rzutki

RATOWNICZY
Węzeł używany jest bardzo często, a umiejętność sprawnego wiązania obowiązuje każdego żeglarza.
Za jego pomocą robi się na końcu liny oko do cumowania, może być użyty do połączenia dwu lin.
Typowe zastosowanie to - zabezpieczanie człowieka w trudnych warunkach pracy na pokładzie, za
burtą, lub na wysokości. Pętla tego węzła nie zaciska się, nawet przy dużym obciążeniu.
- Historycznie jest to węzeł nokgordingów żagli rejowych na przednich masztach dużych żaglowców
- Węzeł mocny, uniwersalny. Umiejętność jego wiązania jest egzekwowana na egzaminie na stopnie żeglarskie.
- Zastosowanie:
1. odpowiednio do zadań jako węzła uniwersalnego
2. ucho na linie cumowniczej
3. łączenie dwóch lin

Info...

ZWIĄZ WANTOWY
Służy do łączenia dwóch lin o różnych średnicach, wytrzymuje duże obciążenie. Węzeł można
zastosować do awaryjnej naprawy wanty, przy pomocy dodatkowego odcinka stalówki, wiąże się
dwa węzły. Jeżeli wanta ma zapas na długości, wiąże się jeden węzeł łącznikowy. Po wykonaniu
węzła wantę trzeba wybrać ściągaczem. Ze względu na złą pracę linstalowych, gdy są zagięte na
małych promieniach, węzła nie należy stosować na stałe. Węzeł nadaje się przede wszystkim do
stosowania na linach włókiennych.
- Łatwy do wykonania i dlatego najpopularniejszy w grupie związów choć istnieje wiele pewniejszych.
- Podobno używany powszechnie przez wędkarzy…
- Węzeł dosyć nieporęczny gdyż rozwiązanie zaciśniętych supłów może być trudne
- Zastosowanie:
1. do łaczenia lin miękkich miękkich identycznej lub podobnej średnicy
2. doraźna i tylko na możliwie krótki okres użytkowania naprawa wanty z użyciem dodatkowej stalówki

HOLOWNICZY

KOTWICZNY

ROŻKOWY

Nie wiąż na linach o różnych średnicach, może się wtedy rozwiązaćZastosowanie:
1. wiązanie szota lub kontraszota do rogu szotowego żagla
2. wiązanie dwóch niezbyt obciążonych lin o podobnych średnicach

Węzeł b. mocny. Gdy jest już zaciśnięty solidnie po sezonie jest trudny do
rozwiązania (w konstrukcji występuje supeł na biegowej części liny,
właściwości supła w dziale „podstawowe”) .
- J. Salecki podaje ciekawostkę, że u nas wiąże się ten węzeł jako
kotwiczny, natomiast na świecie używany jest przede wszystkim do
wiązania liny holowniczej na haku i … pierścieniach konnych przyczep
transportowych :)
- Zastosowanie:
1. klasyczny węzeł wiązany na pierścieniu trzonu kotwicy
2. b.dobry węzeł na duży hak

Jeśli nie umiesz tego węzła, usłyszysz w końcu na którymś rejsie stare
żeglarskie porzekadło : „tylko pała puszcza fała!!!” które to powiedzenie
bardzo dosłownie oceni Twoje zdolności żeglarskie :)
- Zastosowanie:
1. zabezpieczenie fałów przed wyszorowaniem z bloku topowego lub
powędrowaniem w kierunku topu masztu
2. tymczasowe przytrzymanie liny na drugiej linie

KRZYŻOWY

Opis
Węzeł pośredni między węzłem prostym i płaskim
Wiązanie
Na jednej linie wykonać pętlę ze skrzyżowanymi linkami. Drugą linkę przepleść przez oczko,
a następnie założyć za skrzyżowanie linki pierwszej i z powrotem przepleść przez oczko.
Zastosowanie
Można za jego pomocą łączyć dwie linki.
Uwagi
Węzeł nie jest bardzo wytrzymały. Przy silnych obciążeniach lepiej użyć węzła krzyżowego
podwójnego - czyli holowniczego

KRZYŻOWY
wielokrotny

Opis
Węzeł pochodny od węzła krzyżowego i holowniczego. Jest to cała rodzina węzłów
Wiązanie
Najprościej jest zawiązać węzeł krzyżowy a następnie wyciągając jedną a potem drugą linkę
oplatać dowolną ilość razy skrzyżowanie linki przeciwnej. Na końcu węzeł zaciągnąć.
Zastosowanie
W przypadku jednej, ew. dwóch pętli węzeł dobrze pracuje. W przypadku większej ich ilości
stanowi raczej element ozdobny.

HOLOWNICZY
II

Opis
Węzeł holowniczy jest formą węzła krzyżowego i inaczej nazywany jest krzyżowy podwójny
Wiązanie
Na jednej lince tworzymy pętlę ze skrzyżowanymi linkami. Drugą linę przeplatamy przez tą
pętlę, 2 razy zawijamy za skrzyżowanie i z powrotem przeplatamy przez pętlę
Zastosowanie
Solidne połączenie dwóch lin
Uwagi
Istnieją dalsze - bardziej skomplikowane formy tego węzła - czyli węzły krzyżowe wielokrotne

WCZEP

1. mocowanie liny dowolnej średnicy na drzewcach (lub linach) pionowych i poziomych
2. w epoce wielkich żaglowców - jako stoper bardzo dobrze trzymający linę na drzewcach
pionowych, nie luzujący się przy braku obciążenia
3. z naszego doświadczenia - podczas rozwieszania tentu - przywiązanie linek do achtersztagu
i relingu

Węzeł prosty do wykonania. Zaciśniety trzyma bardzo dobrze. W miarę łatwy do
rozwiazania. Konstrukcja oparta na pierwszej fazie wiązania wyblinki.

GORDINGOWY

PROSTY

JAPOŃSKI

Zastosowanie: 1.łączenie szota z uchem rogu szotowego grota 2.wiązanie gordingów do
żagli rejowych (GORDING - ang.buntline; lina łącząca lik dolny żagla rejowego z reją.
Wybranie gordingów powoduje przyciągnięcie żagla do rei, ułatwiające zwijanie żagli
rejowych), 3.połączenie liny z pierścieniem , kauszą lub pętlą.

- Bardzo łatwo popełnić błąd przy wiązaniu co skutkuje powstaniem kilku niebezpiecznych
odmian które łatwo się rozwiązują
- Wiązany prawidłowo służy jako mocny i pewny węzeł do połączenia dwóch lin o różnych
średnicach .
- Końcówki wychodzące z węzła możemy dodatkowo zabezpieczyć półsztykami co wzmacnia
i zabezpiecza konstrukcję.

- Zaliczany do węzłów dekoracyjnych, mat i splotów. Szeroko rozpowszechniony na
jednostkach żaglowych Dalekiego Wschodu.
- Podstawa kilku innych skomplikowanych splotów
- Budzi ciekawość w porcie wśród zainteresowanych linologią…
- Zastosowanie:
1. połączenie dwóch lin dające wszystkie końce do wykorzystania przy średnich ich
obciążeniach.
2. węzeł dekoracyjny – poeksperymentuj z tym węzłem… ciekawe efekty uzyskane przez nas
już niedługo na stronie…

WĘZEŁ MYŚLIWSKI (ang. hunter's bend)

HUNTER

RATOWNICZY
(jedną ręką)

Węzeł służący do łączenia dwóch lin o jednakowej grubości. Jest szczególnie przydatny w
razie konieczności łączenia sztywnych i śliskich lin syntetycznych.
Na zdjęciach użyliśmy co prawda lin o nieco innych średnicach ale tylko po to aby lepiej
zobrazować metodę wiązania...

- Metoda do wykorzystania w sytuacjach, gdy lina jest blisko nas a możemy posłużyć się jedna
ręką
- Przedstawiony sposób wiązania zgodny z zasadą: „jedna ręka dla jachtu, jedna ręka dla
Ciebie”
- Przy wiązaniu pamiętaj aby chwycić końcówkę liny i nie wkładać całego nadgarstka w
tworzące się początkowo ucho.
Przy pracującej linie bardzo łatwo uwięzić nadgarstek nadgarstek w niedokończonym węźle.

Bardzo słaby, tymczasowy węzeł.

RZUTKOWY
I

RZUTKOWY
II

Opis

Wiązanie
Linę przepleść przez koluszko, opleść linkę i w powstałe oczko włożyć końcówkę liny
zostawiając zawleczkę
Zastosowanie
Tymczasowe - prowizoryczne przywiązanie linki do pętli, pierścienia, belki
Uwagi
Węzeł nie działa przy większych naciągach. Lepiej wtedy użyć innego rzutkowego węzła
(rzutkowy 2)
Opis
Szybki w tworzeniu tymczasowych węzłów.
Wiązanie
Linkę rzutkową przełożyć przez koluszko liny głównej. Na obu końcówkach utworzyć
pętle. Pętle na lince dłuższej skręcić bardziej i przełożyć przez nią pętlę z drugiego
krótszego odcinka.
Zastosowanie
Tymczasowe wiązanie linki do pętli na grubszej linie, pierścienia.
Uwagi
Węzeł trzyma do czasu napinania liny

PĘTLA
CHIŃSKA

CIĘŻAREK
RZUTKOWY

CIĘŻAREK
WISIOR

- Bezpieczny, mocny węzeł węzeł przy tym efektowny.
Można nim pozytywnie zaszpanować w porcie znajomością linologii.
- Zastosowanie:
uniwersalna pętla nie zaciskająca o walorach dekoracyjnych

- Jest rozbudowanym węzłem franciszkańskim (posiada więcej niż trzy oploty wokół
głównego trzonu węzła) często z nim niesłusznie utożsamianym
- Zastosowanie:
1. ciężarek na końcu rzutki
2. węzeł dekoracyjny wieńczący kocówki lin w splotach
3. duży, stały stoper

- Mocny, zaciśnięty jest trudny do rozwiązania.
Jako węzeł stały – znakomity
- Zastosowanie:
1. ciężarek rzutki
2. Stały uchwyt na końcu liny.

SKRÓT
ŁAŃCUSZKOWY

SKRÓT
KOCI

SKRÓT
KOŃSKI
RZĄD

SKRÓT
SERIA
SUPŁÓW

- Łatwy i dlatego popularny ale trudny do rozwiązania gdy był
obciążony – na obu końcach występują supły (patrz właśc.
Supła w dziale „podstawowe”)
- Zastosowanie:
Skracanie w wybranym miejscu liny cienkiej lub średniej

- Solidny węzeł, który łatwo rozwiązać w razie potrzeby.
- Wygodny zwłaszcza na linach śliskich, grubych grubych mało
elastycznych
- Zastosowanie:
Skracanie w wybranym miejscu liny

- Nazwa stąd, że używany jest do wiązania końskich rzędów
- Mocny i pewny ale może się nieźle zacisnąć
- Dodatkowo daje wolna pętlę niezaciskającą się w miejscu skrótu
(można coś podwiesić).

- Dość barbarzyńska metoda skracania liny (nie licząc noża…) bo
poddane obciążeniu zaciskają się na dobre
- Zastosowanie:
1. jako sztuczka w wiązaniu serii supłów (metoda do obmyślenia
samemu:)
2. na linie do wspinania jako oparcie dla rąk i nóg
3. na fale płetwy sterowej lekkich jachtów jako seria stoperów
regulujących głębokość zanurzenia płetwy

I n f o ....

Niektóre strony www w tym temacie:
www.marjer.skip.pl/wezly
www.tramp.lift.net.pl
www.wezly.prv.pl
wezly.webpark.pl
miniportal.harcerski.pl/wezly.html
www.nurkomania.pl/nurkowanie_wezly.htm
www.jacht.com.pl/wezly
www.geocities.com/Colosseum/Loge/8220/wezly.htm
www.wspinanie.pl/serwis/200402/17wezly.php
www.zegluj.net/articles.php?id
www.obozy-zeglarskie.pl/wezly_zeglarskie.php
www.zaglowce.ow.pl/szkutnictwo/wezly/cumowe.html

zebrał i opracował: RG
animacje wykonał: Marek Słaboń (www.tramp.lift.net.pl)


Slide 21

Poradnik dla harcerzy
10 Środowiskowego Szczepu Harcerskiego „ANTYDES”

Węzły 1 - 9

kliknij na interesujący Cię węzeł

Info...

Węzły 10 - 17

Węzły 18 - 38

Węzły 10 - 17

kliknij na interesujący Cię węzeł

Info...

Węzły 1 - 9

Węzły 18 - 38

Węzły 18 - 38

HOLOWNICZY

KOTWICZNY

ROŻKOWY

KRZYŻOWY

KRZYŻOWY
wielokrotny

HOLOWNICZY
II

WCZEP

GORDINGOWY

PROSTY

JAPOŃSKI

HUNTER

RATOWNICZY
(jedną ręką)

RZUTKOWY I

RZUTKOWY II

PĘTLA
CHIŃSKA

CIĘŻAREK
RZUTKOWT

CIĘŻAREK
WISIOR

SKRÓT
ŁAŃCUSZKOWY

SKRÓT KOCI

SKRÓT
KOŃSKI RZĄD

SUPEŁ
Jest on stosowany jako stoper, zgrubienie liny, które zabezpiecza przed wysunięciem się liny z bloku lub
kipy. Często ma zastosowanie na fale miecza lub płetwy sterowej na jachtach mieczowych. Szereg supłów
na fale pozwala utrzymać miecz lub płetwę sterową na pożądanej głębokości zanurzenia. Węzeł ten jednak,
gdy jest rzadko rozwiązywany i działa na niego duże obciążenie, mocno się zaciska i jest trudny do
rozwiązania.
- Węzeł może być wiązany jako „prawy” lub „lewy”.
- Zastosowanie:
1. element konstrukcyjny w wielu innych węzłach;
2. zgrubienie na końcu liny (nie polecamy, zaciska się mocno i potem bez marszpikla a nawet noża się nie obejdzie)
3. zgrubienie na końcu cienkiej liny ułatwiające uchwycenie i zabezpieczające przed wyśliźnięciem (np. linka od wiadra)
- Wykorzystywanie supła nie najlepiej świadczy o znajomości prac bosmańskich…

PŁASKI
Znajduje zastosowanie przy łączeniu lin o zbliżonych średnicach. Nie należy stosować przy
silnym obciążeniu, gdyż zaciska się i jest trudny do rozwiązania, niszczy linę. Jeżeli liny są bardzo
sztywne lub śliskie (np. zatłuszczone i zmoczone) nie można mieć pewności, że nie rozwiąże się pod
dużym obciążeniem, zwłaszcza jeżeli jedna z nich jest cieńsza.
Szeroko rozpowszechniony węzeł wśród żeglarzy choć nie jest taki mocny i pewny jak by się mogło wydawać.
Częste błędy przy wiązaniu powodują powstanie węzła „babskiego” który jest bardzo niepewny i rozwiązuje się w
najmniej oczekiwanej chwili.
- Zastosowanie:
1. łączenie dwóch lin o podobnych średnicach i niezbyt obciążonych
2. węzeł refsejzingów
3. element innych węzłów

BABSKI
Nie zaleca się do stosowania. Nieprawidłowo zawiązany węzeł płaski nazwano
"babskim". Węzeł ten jest niepewny w pracy i trudny do rozwiązania po zaciśnięciu.
Opis
Formalnie jest to węzeł choć w zasadzie nieskuteczny. Zaciska się, nie trzyma mocno.
Wiązanie
Powstaje gdy pomyli się wiązanie węzła prostego. Rozpoznaje się go po tym, że nie jest
symetryczny
Zastosowanie
Brak

ÓSEMKA
Spełnia funkcje bardzo podobne jak supeł, czyli jako zgrubienie liny zabezpieczające przed
wysunięciem się jej z bloku lub kipy. Węzeł ten używany jest szczególnie na końcach szotów.
- Węzeł znany już w starożytności przez ówczesnych żeglarzy co podkreśla jego zalety jako węzła w miarę
łatwego do rozwiązania po zaciśnięciu.
- Zastosowanie:
jako zgrubienie na końcu fałów lub szotów, zabezpieczające je przed wyszorowaniem z bloków, kip i stoperów
pokładowych

SZOTOWY
Dobrze nadaje się do wiązania lin o niejednakowej grubości. Nie należy stosować przy linach
mocno obciążonych, narażonych na szarpanie i o gładkich, śliskich powierzchniach.
Wiązany z dwóch lin śliskich lub o różnych średnicach jest niezbyt pewny
- Zastosowanie:
1. wiązanie szota lub kontraszota do rogu szotowego żagla
2. wiązanie dwóch niezbyt obciążonych lin o zbliżonych średnicach

BRAMSZOTOWY
Dobrze nadaje się do wiązania lin o niejednakowej grubości. Jest on pewniejszy w pracy niż
węzeł szotowy, może przenosić większe obciążenia, jest też odporny na szarpanie.
- Bramszotowym wielorybnicy wiązali liny do drzewców harpunów
- Znacznie pewniejszy niż szotowy, wiązać na linie uformowanej w hak
- Zastosowanie:
jak węzła szotowego przy linach poddawanych większym obciążeniom
Opis
Węzeł pochodny węzła szotowego. Inaczej szotowy podwójny
Wiązanie
Tak jak węzeł szotowy z tym że podczas oplatania pętli należy to wykonać dwa

FLAGOWY
Węzeł używany do wiązania flag, oraz bander nie mających chomątek i klamer. Łatwy do wiązania,
błyskawiczny w rozwiązywaniu, wystarczy pociągnąć za wolny koniec liny, aby całkowicie się
rozwiązał.
Opis
Jest to w zasadzie węzeł szotowy z zawleczką
Wiązanie
Przez pętlę przekładam linkę którą obwiązujemy pętlę dookoła. Następnie linkę przeplatamy pod wierzchnią linką ale
tak, aby końcówka nie przeszła pod nią tylko została po tej samej stronie.
Zastosowanie
Przymocowanie linki lub cienkiego sznurka do liny lub pętli z możliwością szybkiego rozwiązania węzła.
Uwagi
Węzeł nie jest bardzo mocny ale tak jak w przypadku węzła bramszotowego

REFOWY
Stosowany do łączenia dwóch lin o zbliżonych średnicach w wypadku potrzeby szybkiego zwolnienia
połączenia. Typowe zastosowanie znajduje przy wiązaniu refsejzingów w czasie refowania żagli. Węzeł
ten wiąże się podobnie jak płaski z tym, że jeden koniec liny przeciągnięty jest przez pętlę podwójnie.
Węzła nie należy stosować przy linach narażonych na szarpanie.
Jak wskazuje nazwa, węzeł przydatny przy wiązaniu refsejzingów… ale tak uczą szkoleniowcy tylko w Polsce. Na
świecie jako węzeł o w/w zastosowaniu występuje węzeł płaski znacznie bardziej pewny niż refowy.
Niby łatwy do rozwiązania ale niestety nie tylko dla żeglarza ale i w warunkach gorszej pogody także dla wiatru…
Nie polecamy! Naucz się go tylko na egzamin :)

Używany do zawiązywania linki na linie lub
przedmiocie o większej średnicy lub
obwodzie. Typowe zastosowanie to wiązanie
wyblinek na wantach. Węzeł mocno się
trzyma, po obciążeniu i namoknięciu trudno
się rozwiązuje, pracując na szarpanie
przeciera linę - dlatego nie należy go używać
do cumowania.
- Dawniej w erze żaglowców, używany do wiązania
drablinek
- Obciążony i mokry węzeł może czasem
przysporzyć trudności przy rozwiązywaniu
- Nie wiąż wyblinki na linie która jest cieńsza od
liny z której zawiązałeś wyblinkę!
- Podstawowy węzeł powinien być wiązany z
zamkniętymi oczyma i na kilka sposobów

WYBLINKA

- Zastosowanie:
1. mocowanie liny na palu, pierścieniu, innej linie
2. prowizoryczne dowiązanie liny w każdym
umożliwiającym założenie liny miejscu
3. węzeł wyjściowy do wiązania wielu innych
węzłów (znajdziecie je kiedyś na stronie :)
4. wiązanie szczebli linowych na wantach
5. cumowanie lżejszych jachtów

PÓŁSZTYK
Służy najczęściej do zabezpieczenia innych węzłów używanych do cumowania. Uwaga - nie
należy cumować przy pomocy półsztyku.
- Pojedynczy półsztyk rozwiązuje się łatwo zwłaszcza na pracującej linie, słaby węzeł pod
obciążeniem.
- Zastosowanie:
1. doraźne podwieszenie przedmiotu lub prowizoryczne zacumowanie lekkiego jachtu na
płyciźnie
2. element konstrukcyjny kilku innych dobrych i sprawdzonych węzłów

SZTYK
Jest najprostszym węzłem używanym do cumowania na palu lub do pierścienia. Znajduje
zastosowanie również przy zakańczaniu innych węzłów do cumowania. Prawidłowo związany po
zbliżeniu dwóch przechwytów do siebie tworzy wyblinkę założoną na linie pracującej.

Dobry węzeł na pracujących linach (cumy), elastyczny – tłumi szarpnięcia
- Ślizga się zawiązany na palu lub innym gładkim, pionowym elemencie
- Zastosowanie:
1. węzeł cumowy do cumowania lekkich łodzi i jachtów
2. łatwe i szybkie zabezpieczenie węzłów których końcówki lin muszą być mocowane

CUMOWY
Węzeł służy do cumowania na palu i do pierścienia. Węzeł zapewnia mocny chwyt, nie ślizga
się i nie zaciska. Podwójny chwyt pala czy pierścienia chroni linę od przecierania się.

KNAGOWY
Węzeł knagowy znajduje zastosowanie przy
mocowaniu: szotów, fałów, cum na knadze,
podwójnym polerze lub kołku. Prawidłowo węzeł
knagowy rozpoczyna się od owinięcia liny raz
dookoła trzonu knagi, następnie należy linę
mocować krzyżowo na ramionach knagi
dwukrotnie. Zakończenie węzła polega na
przełożeniu liny pod ostatnie skrzyżowanie i
zaciśnięcie, tak aby lina trzymała się węzła.

ŻEGLARSKI
Węzeł służy do cumowania na palu i do pierścienia. Węzeł zapewnia mocny chwyt, nie ślizga się
i nie zaciska. Podwójny chwyt pala czy pierścienia chroni linę od przecierania się.
- Kolejny węzeł sprawdzony przez wieki żeglugi, mocny nie zaciskający się.
- Radzimy wzmocnić konstrukcję przez dodanie jednego lub dwóch półsztyków
- Zastosowanie:
1. cumowanie do pierścienia lub do pala
2. mocowanie liny na oczku, uchu
3. polecany przez J. Saleckiego nawet jako węzeł liny kotwicznej po dodatkowym założeniu opaski na koniec
półsztyku (zobacz jak ja wykonać w dziale „zadbaj o linę”)

RYBACKI
Jest dobrym węzłem do cumowania, może być użyty do wiązania liny do: kotwicy, wiadra, sondy,
ciężarka rzutkowego itp.
Wiąż nim liny znajdujące się w wodzie – nawet mokry węzeł da się stosunkowo łatwo rozwiązać.
Mocny i nie zaciskający się węzeł, wart stosowania
- Zastosowanie:
1. cumowanie do pierścienia
2. wiązanie linki sondy
3. do pałąka wiadra
4. do połączenia liny holu z uchem na lince rzutki

RATOWNICZY
Węzeł używany jest bardzo często, a umiejętność sprawnego wiązania obowiązuje każdego żeglarza.
Za jego pomocą robi się na końcu liny oko do cumowania, może być użyty do połączenia dwu lin.
Typowe zastosowanie to - zabezpieczanie człowieka w trudnych warunkach pracy na pokładzie, za
burtą, lub na wysokości. Pętla tego węzła nie zaciska się, nawet przy dużym obciążeniu.
- Historycznie jest to węzeł nokgordingów żagli rejowych na przednich masztach dużych żaglowców
- Węzeł mocny, uniwersalny. Umiejętność jego wiązania jest egzekwowana na egzaminie na stopnie żeglarskie.
- Zastosowanie:
1. odpowiednio do zadań jako węzła uniwersalnego
2. ucho na linie cumowniczej
3. łączenie dwóch lin

Info...

ZWIĄZ WANTOWY
Służy do łączenia dwóch lin o różnych średnicach, wytrzymuje duże obciążenie. Węzeł można
zastosować do awaryjnej naprawy wanty, przy pomocy dodatkowego odcinka stalówki, wiąże się
dwa węzły. Jeżeli wanta ma zapas na długości, wiąże się jeden węzeł łącznikowy. Po wykonaniu
węzła wantę trzeba wybrać ściągaczem. Ze względu na złą pracę linstalowych, gdy są zagięte na
małych promieniach, węzła nie należy stosować na stałe. Węzeł nadaje się przede wszystkim do
stosowania na linach włókiennych.
- Łatwy do wykonania i dlatego najpopularniejszy w grupie związów choć istnieje wiele pewniejszych.
- Podobno używany powszechnie przez wędkarzy…
- Węzeł dosyć nieporęczny gdyż rozwiązanie zaciśniętych supłów może być trudne
- Zastosowanie:
1. do łaczenia lin miękkich miękkich identycznej lub podobnej średnicy
2. doraźna i tylko na możliwie krótki okres użytkowania naprawa wanty z użyciem dodatkowej stalówki

HOLOWNICZY

KOTWICZNY

ROŻKOWY

Nie wiąż na linach o różnych średnicach, może się wtedy rozwiązaćZastosowanie:
1. wiązanie szota lub kontraszota do rogu szotowego żagla
2. wiązanie dwóch niezbyt obciążonych lin o podobnych średnicach

Węzeł b. mocny. Gdy jest już zaciśnięty solidnie po sezonie jest trudny do
rozwiązania (w konstrukcji występuje supeł na biegowej części liny,
właściwości supła w dziale „podstawowe”) .
- J. Salecki podaje ciekawostkę, że u nas wiąże się ten węzeł jako
kotwiczny, natomiast na świecie używany jest przede wszystkim do
wiązania liny holowniczej na haku i … pierścieniach konnych przyczep
transportowych :)
- Zastosowanie:
1. klasyczny węzeł wiązany na pierścieniu trzonu kotwicy
2. b.dobry węzeł na duży hak

Jeśli nie umiesz tego węzła, usłyszysz w końcu na którymś rejsie stare
żeglarskie porzekadło : „tylko pała puszcza fała!!!” które to powiedzenie
bardzo dosłownie oceni Twoje zdolności żeglarskie :)
- Zastosowanie:
1. zabezpieczenie fałów przed wyszorowaniem z bloku topowego lub
powędrowaniem w kierunku topu masztu
2. tymczasowe przytrzymanie liny na drugiej linie

KRZYŻOWY

Opis
Węzeł pośredni między węzłem prostym i płaskim
Wiązanie
Na jednej linie wykonać pętlę ze skrzyżowanymi linkami. Drugą linkę przepleść przez oczko,
a następnie założyć za skrzyżowanie linki pierwszej i z powrotem przepleść przez oczko.
Zastosowanie
Można za jego pomocą łączyć dwie linki.
Uwagi
Węzeł nie jest bardzo wytrzymały. Przy silnych obciążeniach lepiej użyć węzła krzyżowego
podwójnego - czyli holowniczego

KRZYŻOWY
wielokrotny

Opis
Węzeł pochodny od węzła krzyżowego i holowniczego. Jest to cała rodzina węzłów
Wiązanie
Najprościej jest zawiązać węzeł krzyżowy a następnie wyciągając jedną a potem drugą linkę
oplatać dowolną ilość razy skrzyżowanie linki przeciwnej. Na końcu węzeł zaciągnąć.
Zastosowanie
W przypadku jednej, ew. dwóch pętli węzeł dobrze pracuje. W przypadku większej ich ilości
stanowi raczej element ozdobny.

HOLOWNICZY
II

Opis
Węzeł holowniczy jest formą węzła krzyżowego i inaczej nazywany jest krzyżowy podwójny
Wiązanie
Na jednej lince tworzymy pętlę ze skrzyżowanymi linkami. Drugą linę przeplatamy przez tą
pętlę, 2 razy zawijamy za skrzyżowanie i z powrotem przeplatamy przez pętlę
Zastosowanie
Solidne połączenie dwóch lin
Uwagi
Istnieją dalsze - bardziej skomplikowane formy tego węzła - czyli węzły krzyżowe wielokrotne

WCZEP

1. mocowanie liny dowolnej średnicy na drzewcach (lub linach) pionowych i poziomych
2. w epoce wielkich żaglowców - jako stoper bardzo dobrze trzymający linę na drzewcach
pionowych, nie luzujący się przy braku obciążenia
3. z naszego doświadczenia - podczas rozwieszania tentu - przywiązanie linek do achtersztagu
i relingu

Węzeł prosty do wykonania. Zaciśniety trzyma bardzo dobrze. W miarę łatwy do
rozwiazania. Konstrukcja oparta na pierwszej fazie wiązania wyblinki.

GORDINGOWY

PROSTY

JAPOŃSKI

Zastosowanie: 1.łączenie szota z uchem rogu szotowego grota 2.wiązanie gordingów do
żagli rejowych (GORDING - ang.buntline; lina łącząca lik dolny żagla rejowego z reją.
Wybranie gordingów powoduje przyciągnięcie żagla do rei, ułatwiające zwijanie żagli
rejowych), 3.połączenie liny z pierścieniem , kauszą lub pętlą.

- Bardzo łatwo popełnić błąd przy wiązaniu co skutkuje powstaniem kilku niebezpiecznych
odmian które łatwo się rozwiązują
- Wiązany prawidłowo służy jako mocny i pewny węzeł do połączenia dwóch lin o różnych
średnicach .
- Końcówki wychodzące z węzła możemy dodatkowo zabezpieczyć półsztykami co wzmacnia
i zabezpiecza konstrukcję.

- Zaliczany do węzłów dekoracyjnych, mat i splotów. Szeroko rozpowszechniony na
jednostkach żaglowych Dalekiego Wschodu.
- Podstawa kilku innych skomplikowanych splotów
- Budzi ciekawość w porcie wśród zainteresowanych linologią…
- Zastosowanie:
1. połączenie dwóch lin dające wszystkie końce do wykorzystania przy średnich ich
obciążeniach.
2. węzeł dekoracyjny – poeksperymentuj z tym węzłem… ciekawe efekty uzyskane przez nas
już niedługo na stronie…

WĘZEŁ MYŚLIWSKI (ang. hunter's bend)

HUNTER

RATOWNICZY
(jedną ręką)

Węzeł służący do łączenia dwóch lin o jednakowej grubości. Jest szczególnie przydatny w
razie konieczności łączenia sztywnych i śliskich lin syntetycznych.
Na zdjęciach użyliśmy co prawda lin o nieco innych średnicach ale tylko po to aby lepiej
zobrazować metodę wiązania...

- Metoda do wykorzystania w sytuacjach, gdy lina jest blisko nas a możemy posłużyć się jedna
ręką
- Przedstawiony sposób wiązania zgodny z zasadą: „jedna ręka dla jachtu, jedna ręka dla
Ciebie”
- Przy wiązaniu pamiętaj aby chwycić końcówkę liny i nie wkładać całego nadgarstka w
tworzące się początkowo ucho.
Przy pracującej linie bardzo łatwo uwięzić nadgarstek nadgarstek w niedokończonym węźle.

Bardzo słaby, tymczasowy węzeł.

RZUTKOWY
I

RZUTKOWY
II

Opis

Wiązanie
Linę przepleść przez koluszko, opleść linkę i w powstałe oczko włożyć końcówkę liny
zostawiając zawleczkę
Zastosowanie
Tymczasowe - prowizoryczne przywiązanie linki do pętli, pierścienia, belki
Uwagi
Węzeł nie działa przy większych naciągach. Lepiej wtedy użyć innego rzutkowego węzła
(rzutkowy 2)
Opis
Szybki w tworzeniu tymczasowych węzłów.
Wiązanie
Linkę rzutkową przełożyć przez koluszko liny głównej. Na obu końcówkach utworzyć
pętle. Pętle na lince dłuższej skręcić bardziej i przełożyć przez nią pętlę z drugiego
krótszego odcinka.
Zastosowanie
Tymczasowe wiązanie linki do pętli na grubszej linie, pierścienia.
Uwagi
Węzeł trzyma do czasu napinania liny

PĘTLA
CHIŃSKA

CIĘŻAREK
RZUTKOWY

CIĘŻAREK
WISIOR

- Bezpieczny, mocny węzeł węzeł przy tym efektowny.
Można nim pozytywnie zaszpanować w porcie znajomością linologii.
- Zastosowanie:
uniwersalna pętla nie zaciskająca o walorach dekoracyjnych

- Jest rozbudowanym węzłem franciszkańskim (posiada więcej niż trzy oploty wokół
głównego trzonu węzła) często z nim niesłusznie utożsamianym
- Zastosowanie:
1. ciężarek na końcu rzutki
2. węzeł dekoracyjny wieńczący kocówki lin w splotach
3. duży, stały stoper

- Mocny, zaciśnięty jest trudny do rozwiązania.
Jako węzeł stały – znakomity
- Zastosowanie:
1. ciężarek rzutki
2. Stały uchwyt na końcu liny.

SKRÓT
ŁAŃCUSZKOWY

SKRÓT
KOCI

SKRÓT
KOŃSKI
RZĄD

SKRÓT
SERIA
SUPŁÓW

- Łatwy i dlatego popularny ale trudny do rozwiązania gdy był
obciążony – na obu końcach występują supły (patrz właśc.
Supła w dziale „podstawowe”)
- Zastosowanie:
Skracanie w wybranym miejscu liny cienkiej lub średniej

- Solidny węzeł, który łatwo rozwiązać w razie potrzeby.
- Wygodny zwłaszcza na linach śliskich, grubych grubych mało
elastycznych
- Zastosowanie:
Skracanie w wybranym miejscu liny

- Nazwa stąd, że używany jest do wiązania końskich rzędów
- Mocny i pewny ale może się nieźle zacisnąć
- Dodatkowo daje wolna pętlę niezaciskającą się w miejscu skrótu
(można coś podwiesić).

- Dość barbarzyńska metoda skracania liny (nie licząc noża…) bo
poddane obciążeniu zaciskają się na dobre
- Zastosowanie:
1. jako sztuczka w wiązaniu serii supłów (metoda do obmyślenia
samemu:)
2. na linie do wspinania jako oparcie dla rąk i nóg
3. na fale płetwy sterowej lekkich jachtów jako seria stoperów
regulujących głębokość zanurzenia płetwy

I n f o ....

Niektóre strony www w tym temacie:
www.marjer.skip.pl/wezly
www.tramp.lift.net.pl
www.wezly.prv.pl
wezly.webpark.pl
miniportal.harcerski.pl/wezly.html
www.nurkomania.pl/nurkowanie_wezly.htm
www.jacht.com.pl/wezly
www.geocities.com/Colosseum/Loge/8220/wezly.htm
www.wspinanie.pl/serwis/200402/17wezly.php
www.zegluj.net/articles.php?id
www.obozy-zeglarskie.pl/wezly_zeglarskie.php
www.zaglowce.ow.pl/szkutnictwo/wezly/cumowe.html

zebrał i opracował: RG
animacje wykonał: Marek Słaboń (www.tramp.lift.net.pl)


Slide 22

Poradnik dla harcerzy
10 Środowiskowego Szczepu Harcerskiego „ANTYDES”

Węzły 1 - 9

kliknij na interesujący Cię węzeł

Info...

Węzły 10 - 17

Węzły 18 - 38

Węzły 10 - 17

kliknij na interesujący Cię węzeł

Info...

Węzły 1 - 9

Węzły 18 - 38

Węzły 18 - 38

HOLOWNICZY

KOTWICZNY

ROŻKOWY

KRZYŻOWY

KRZYŻOWY
wielokrotny

HOLOWNICZY
II

WCZEP

GORDINGOWY

PROSTY

JAPOŃSKI

HUNTER

RATOWNICZY
(jedną ręką)

RZUTKOWY I

RZUTKOWY II

PĘTLA
CHIŃSKA

CIĘŻAREK
RZUTKOWT

CIĘŻAREK
WISIOR

SKRÓT
ŁAŃCUSZKOWY

SKRÓT KOCI

SKRÓT
KOŃSKI RZĄD

SUPEŁ
Jest on stosowany jako stoper, zgrubienie liny, które zabezpiecza przed wysunięciem się liny z bloku lub
kipy. Często ma zastosowanie na fale miecza lub płetwy sterowej na jachtach mieczowych. Szereg supłów
na fale pozwala utrzymać miecz lub płetwę sterową na pożądanej głębokości zanurzenia. Węzeł ten jednak,
gdy jest rzadko rozwiązywany i działa na niego duże obciążenie, mocno się zaciska i jest trudny do
rozwiązania.
- Węzeł może być wiązany jako „prawy” lub „lewy”.
- Zastosowanie:
1. element konstrukcyjny w wielu innych węzłach;
2. zgrubienie na końcu liny (nie polecamy, zaciska się mocno i potem bez marszpikla a nawet noża się nie obejdzie)
3. zgrubienie na końcu cienkiej liny ułatwiające uchwycenie i zabezpieczające przed wyśliźnięciem (np. linka od wiadra)
- Wykorzystywanie supła nie najlepiej świadczy o znajomości prac bosmańskich…

PŁASKI
Znajduje zastosowanie przy łączeniu lin o zbliżonych średnicach. Nie należy stosować przy
silnym obciążeniu, gdyż zaciska się i jest trudny do rozwiązania, niszczy linę. Jeżeli liny są bardzo
sztywne lub śliskie (np. zatłuszczone i zmoczone) nie można mieć pewności, że nie rozwiąże się pod
dużym obciążeniem, zwłaszcza jeżeli jedna z nich jest cieńsza.
Szeroko rozpowszechniony węzeł wśród żeglarzy choć nie jest taki mocny i pewny jak by się mogło wydawać.
Częste błędy przy wiązaniu powodują powstanie węzła „babskiego” który jest bardzo niepewny i rozwiązuje się w
najmniej oczekiwanej chwili.
- Zastosowanie:
1. łączenie dwóch lin o podobnych średnicach i niezbyt obciążonych
2. węzeł refsejzingów
3. element innych węzłów

BABSKI
Nie zaleca się do stosowania. Nieprawidłowo zawiązany węzeł płaski nazwano
"babskim". Węzeł ten jest niepewny w pracy i trudny do rozwiązania po zaciśnięciu.
Opis
Formalnie jest to węzeł choć w zasadzie nieskuteczny. Zaciska się, nie trzyma mocno.
Wiązanie
Powstaje gdy pomyli się wiązanie węzła prostego. Rozpoznaje się go po tym, że nie jest
symetryczny
Zastosowanie
Brak

ÓSEMKA
Spełnia funkcje bardzo podobne jak supeł, czyli jako zgrubienie liny zabezpieczające przed
wysunięciem się jej z bloku lub kipy. Węzeł ten używany jest szczególnie na końcach szotów.
- Węzeł znany już w starożytności przez ówczesnych żeglarzy co podkreśla jego zalety jako węzła w miarę
łatwego do rozwiązania po zaciśnięciu.
- Zastosowanie:
jako zgrubienie na końcu fałów lub szotów, zabezpieczające je przed wyszorowaniem z bloków, kip i stoperów
pokładowych

SZOTOWY
Dobrze nadaje się do wiązania lin o niejednakowej grubości. Nie należy stosować przy linach
mocno obciążonych, narażonych na szarpanie i o gładkich, śliskich powierzchniach.
Wiązany z dwóch lin śliskich lub o różnych średnicach jest niezbyt pewny
- Zastosowanie:
1. wiązanie szota lub kontraszota do rogu szotowego żagla
2. wiązanie dwóch niezbyt obciążonych lin o zbliżonych średnicach

BRAMSZOTOWY
Dobrze nadaje się do wiązania lin o niejednakowej grubości. Jest on pewniejszy w pracy niż
węzeł szotowy, może przenosić większe obciążenia, jest też odporny na szarpanie.
- Bramszotowym wielorybnicy wiązali liny do drzewców harpunów
- Znacznie pewniejszy niż szotowy, wiązać na linie uformowanej w hak
- Zastosowanie:
jak węzła szotowego przy linach poddawanych większym obciążeniom
Opis
Węzeł pochodny węzła szotowego. Inaczej szotowy podwójny
Wiązanie
Tak jak węzeł szotowy z tym że podczas oplatania pętli należy to wykonać dwa

FLAGOWY
Węzeł używany do wiązania flag, oraz bander nie mających chomątek i klamer. Łatwy do wiązania,
błyskawiczny w rozwiązywaniu, wystarczy pociągnąć za wolny koniec liny, aby całkowicie się
rozwiązał.
Opis
Jest to w zasadzie węzeł szotowy z zawleczką
Wiązanie
Przez pętlę przekładam linkę którą obwiązujemy pętlę dookoła. Następnie linkę przeplatamy pod wierzchnią linką ale
tak, aby końcówka nie przeszła pod nią tylko została po tej samej stronie.
Zastosowanie
Przymocowanie linki lub cienkiego sznurka do liny lub pętli z możliwością szybkiego rozwiązania węzła.
Uwagi
Węzeł nie jest bardzo mocny ale tak jak w przypadku węzła bramszotowego

REFOWY
Stosowany do łączenia dwóch lin o zbliżonych średnicach w wypadku potrzeby szybkiego zwolnienia
połączenia. Typowe zastosowanie znajduje przy wiązaniu refsejzingów w czasie refowania żagli. Węzeł
ten wiąże się podobnie jak płaski z tym, że jeden koniec liny przeciągnięty jest przez pętlę podwójnie.
Węzła nie należy stosować przy linach narażonych na szarpanie.
Jak wskazuje nazwa, węzeł przydatny przy wiązaniu refsejzingów… ale tak uczą szkoleniowcy tylko w Polsce. Na
świecie jako węzeł o w/w zastosowaniu występuje węzeł płaski znacznie bardziej pewny niż refowy.
Niby łatwy do rozwiązania ale niestety nie tylko dla żeglarza ale i w warunkach gorszej pogody także dla wiatru…
Nie polecamy! Naucz się go tylko na egzamin :)

Używany do zawiązywania linki na linie lub
przedmiocie o większej średnicy lub
obwodzie. Typowe zastosowanie to wiązanie
wyblinek na wantach. Węzeł mocno się
trzyma, po obciążeniu i namoknięciu trudno
się rozwiązuje, pracując na szarpanie
przeciera linę - dlatego nie należy go używać
do cumowania.
- Dawniej w erze żaglowców, używany do wiązania
drablinek
- Obciążony i mokry węzeł może czasem
przysporzyć trudności przy rozwiązywaniu
- Nie wiąż wyblinki na linie która jest cieńsza od
liny z której zawiązałeś wyblinkę!
- Podstawowy węzeł powinien być wiązany z
zamkniętymi oczyma i na kilka sposobów

WYBLINKA

- Zastosowanie:
1. mocowanie liny na palu, pierścieniu, innej linie
2. prowizoryczne dowiązanie liny w każdym
umożliwiającym założenie liny miejscu
3. węzeł wyjściowy do wiązania wielu innych
węzłów (znajdziecie je kiedyś na stronie :)
4. wiązanie szczebli linowych na wantach
5. cumowanie lżejszych jachtów

PÓŁSZTYK
Służy najczęściej do zabezpieczenia innych węzłów używanych do cumowania. Uwaga - nie
należy cumować przy pomocy półsztyku.
- Pojedynczy półsztyk rozwiązuje się łatwo zwłaszcza na pracującej linie, słaby węzeł pod
obciążeniem.
- Zastosowanie:
1. doraźne podwieszenie przedmiotu lub prowizoryczne zacumowanie lekkiego jachtu na
płyciźnie
2. element konstrukcyjny kilku innych dobrych i sprawdzonych węzłów

SZTYK
Jest najprostszym węzłem używanym do cumowania na palu lub do pierścienia. Znajduje
zastosowanie również przy zakańczaniu innych węzłów do cumowania. Prawidłowo związany po
zbliżeniu dwóch przechwytów do siebie tworzy wyblinkę założoną na linie pracującej.

Dobry węzeł na pracujących linach (cumy), elastyczny – tłumi szarpnięcia
- Ślizga się zawiązany na palu lub innym gładkim, pionowym elemencie
- Zastosowanie:
1. węzeł cumowy do cumowania lekkich łodzi i jachtów
2. łatwe i szybkie zabezpieczenie węzłów których końcówki lin muszą być mocowane

CUMOWY
Węzeł służy do cumowania na palu i do pierścienia. Węzeł zapewnia mocny chwyt, nie ślizga
się i nie zaciska. Podwójny chwyt pala czy pierścienia chroni linę od przecierania się.

KNAGOWY
Węzeł knagowy znajduje zastosowanie przy
mocowaniu: szotów, fałów, cum na knadze,
podwójnym polerze lub kołku. Prawidłowo węzeł
knagowy rozpoczyna się od owinięcia liny raz
dookoła trzonu knagi, następnie należy linę
mocować krzyżowo na ramionach knagi
dwukrotnie. Zakończenie węzła polega na
przełożeniu liny pod ostatnie skrzyżowanie i
zaciśnięcie, tak aby lina trzymała się węzła.

ŻEGLARSKI
Węzeł służy do cumowania na palu i do pierścienia. Węzeł zapewnia mocny chwyt, nie ślizga się
i nie zaciska. Podwójny chwyt pala czy pierścienia chroni linę od przecierania się.
- Kolejny węzeł sprawdzony przez wieki żeglugi, mocny nie zaciskający się.
- Radzimy wzmocnić konstrukcję przez dodanie jednego lub dwóch półsztyków
- Zastosowanie:
1. cumowanie do pierścienia lub do pala
2. mocowanie liny na oczku, uchu
3. polecany przez J. Saleckiego nawet jako węzeł liny kotwicznej po dodatkowym założeniu opaski na koniec
półsztyku (zobacz jak ja wykonać w dziale „zadbaj o linę”)

RYBACKI
Jest dobrym węzłem do cumowania, może być użyty do wiązania liny do: kotwicy, wiadra, sondy,
ciężarka rzutkowego itp.
Wiąż nim liny znajdujące się w wodzie – nawet mokry węzeł da się stosunkowo łatwo rozwiązać.
Mocny i nie zaciskający się węzeł, wart stosowania
- Zastosowanie:
1. cumowanie do pierścienia
2. wiązanie linki sondy
3. do pałąka wiadra
4. do połączenia liny holu z uchem na lince rzutki

RATOWNICZY
Węzeł używany jest bardzo często, a umiejętność sprawnego wiązania obowiązuje każdego żeglarza.
Za jego pomocą robi się na końcu liny oko do cumowania, może być użyty do połączenia dwu lin.
Typowe zastosowanie to - zabezpieczanie człowieka w trudnych warunkach pracy na pokładzie, za
burtą, lub na wysokości. Pętla tego węzła nie zaciska się, nawet przy dużym obciążeniu.
- Historycznie jest to węzeł nokgordingów żagli rejowych na przednich masztach dużych żaglowców
- Węzeł mocny, uniwersalny. Umiejętność jego wiązania jest egzekwowana na egzaminie na stopnie żeglarskie.
- Zastosowanie:
1. odpowiednio do zadań jako węzła uniwersalnego
2. ucho na linie cumowniczej
3. łączenie dwóch lin

Info...

ZWIĄZ WANTOWY
Służy do łączenia dwóch lin o różnych średnicach, wytrzymuje duże obciążenie. Węzeł można
zastosować do awaryjnej naprawy wanty, przy pomocy dodatkowego odcinka stalówki, wiąże się
dwa węzły. Jeżeli wanta ma zapas na długości, wiąże się jeden węzeł łącznikowy. Po wykonaniu
węzła wantę trzeba wybrać ściągaczem. Ze względu na złą pracę linstalowych, gdy są zagięte na
małych promieniach, węzła nie należy stosować na stałe. Węzeł nadaje się przede wszystkim do
stosowania na linach włókiennych.
- Łatwy do wykonania i dlatego najpopularniejszy w grupie związów choć istnieje wiele pewniejszych.
- Podobno używany powszechnie przez wędkarzy…
- Węzeł dosyć nieporęczny gdyż rozwiązanie zaciśniętych supłów może być trudne
- Zastosowanie:
1. do łaczenia lin miękkich miękkich identycznej lub podobnej średnicy
2. doraźna i tylko na możliwie krótki okres użytkowania naprawa wanty z użyciem dodatkowej stalówki

HOLOWNICZY

KOTWICZNY

ROŻKOWY

Nie wiąż na linach o różnych średnicach, może się wtedy rozwiązaćZastosowanie:
1. wiązanie szota lub kontraszota do rogu szotowego żagla
2. wiązanie dwóch niezbyt obciążonych lin o podobnych średnicach

Węzeł b. mocny. Gdy jest już zaciśnięty solidnie po sezonie jest trudny do
rozwiązania (w konstrukcji występuje supeł na biegowej części liny,
właściwości supła w dziale „podstawowe”) .
- J. Salecki podaje ciekawostkę, że u nas wiąże się ten węzeł jako
kotwiczny, natomiast na świecie używany jest przede wszystkim do
wiązania liny holowniczej na haku i … pierścieniach konnych przyczep
transportowych :)
- Zastosowanie:
1. klasyczny węzeł wiązany na pierścieniu trzonu kotwicy
2. b.dobry węzeł na duży hak

Jeśli nie umiesz tego węzła, usłyszysz w końcu na którymś rejsie stare
żeglarskie porzekadło : „tylko pała puszcza fała!!!” które to powiedzenie
bardzo dosłownie oceni Twoje zdolności żeglarskie :)
- Zastosowanie:
1. zabezpieczenie fałów przed wyszorowaniem z bloku topowego lub
powędrowaniem w kierunku topu masztu
2. tymczasowe przytrzymanie liny na drugiej linie

KRZYŻOWY

Opis
Węzeł pośredni między węzłem prostym i płaskim
Wiązanie
Na jednej linie wykonać pętlę ze skrzyżowanymi linkami. Drugą linkę przepleść przez oczko,
a następnie założyć za skrzyżowanie linki pierwszej i z powrotem przepleść przez oczko.
Zastosowanie
Można za jego pomocą łączyć dwie linki.
Uwagi
Węzeł nie jest bardzo wytrzymały. Przy silnych obciążeniach lepiej użyć węzła krzyżowego
podwójnego - czyli holowniczego

KRZYŻOWY
wielokrotny

Opis
Węzeł pochodny od węzła krzyżowego i holowniczego. Jest to cała rodzina węzłów
Wiązanie
Najprościej jest zawiązać węzeł krzyżowy a następnie wyciągając jedną a potem drugą linkę
oplatać dowolną ilość razy skrzyżowanie linki przeciwnej. Na końcu węzeł zaciągnąć.
Zastosowanie
W przypadku jednej, ew. dwóch pętli węzeł dobrze pracuje. W przypadku większej ich ilości
stanowi raczej element ozdobny.

HOLOWNICZY
II

Opis
Węzeł holowniczy jest formą węzła krzyżowego i inaczej nazywany jest krzyżowy podwójny
Wiązanie
Na jednej lince tworzymy pętlę ze skrzyżowanymi linkami. Drugą linę przeplatamy przez tą
pętlę, 2 razy zawijamy za skrzyżowanie i z powrotem przeplatamy przez pętlę
Zastosowanie
Solidne połączenie dwóch lin
Uwagi
Istnieją dalsze - bardziej skomplikowane formy tego węzła - czyli węzły krzyżowe wielokrotne

WCZEP

1. mocowanie liny dowolnej średnicy na drzewcach (lub linach) pionowych i poziomych
2. w epoce wielkich żaglowców - jako stoper bardzo dobrze trzymający linę na drzewcach
pionowych, nie luzujący się przy braku obciążenia
3. z naszego doświadczenia - podczas rozwieszania tentu - przywiązanie linek do achtersztagu
i relingu

Węzeł prosty do wykonania. Zaciśniety trzyma bardzo dobrze. W miarę łatwy do
rozwiazania. Konstrukcja oparta na pierwszej fazie wiązania wyblinki.

GORDINGOWY

PROSTY

JAPOŃSKI

Zastosowanie: 1.łączenie szota z uchem rogu szotowego grota 2.wiązanie gordingów do
żagli rejowych (GORDING - ang.buntline; lina łącząca lik dolny żagla rejowego z reją.
Wybranie gordingów powoduje przyciągnięcie żagla do rei, ułatwiające zwijanie żagli
rejowych), 3.połączenie liny z pierścieniem , kauszą lub pętlą.

- Bardzo łatwo popełnić błąd przy wiązaniu co skutkuje powstaniem kilku niebezpiecznych
odmian które łatwo się rozwiązują
- Wiązany prawidłowo służy jako mocny i pewny węzeł do połączenia dwóch lin o różnych
średnicach .
- Końcówki wychodzące z węzła możemy dodatkowo zabezpieczyć półsztykami co wzmacnia
i zabezpiecza konstrukcję.

- Zaliczany do węzłów dekoracyjnych, mat i splotów. Szeroko rozpowszechniony na
jednostkach żaglowych Dalekiego Wschodu.
- Podstawa kilku innych skomplikowanych splotów
- Budzi ciekawość w porcie wśród zainteresowanych linologią…
- Zastosowanie:
1. połączenie dwóch lin dające wszystkie końce do wykorzystania przy średnich ich
obciążeniach.
2. węzeł dekoracyjny – poeksperymentuj z tym węzłem… ciekawe efekty uzyskane przez nas
już niedługo na stronie…

WĘZEŁ MYŚLIWSKI (ang. hunter's bend)

HUNTER

RATOWNICZY
(jedną ręką)

Węzeł służący do łączenia dwóch lin o jednakowej grubości. Jest szczególnie przydatny w
razie konieczności łączenia sztywnych i śliskich lin syntetycznych.
Na zdjęciach użyliśmy co prawda lin o nieco innych średnicach ale tylko po to aby lepiej
zobrazować metodę wiązania...

- Metoda do wykorzystania w sytuacjach, gdy lina jest blisko nas a możemy posłużyć się jedna
ręką
- Przedstawiony sposób wiązania zgodny z zasadą: „jedna ręka dla jachtu, jedna ręka dla
Ciebie”
- Przy wiązaniu pamiętaj aby chwycić końcówkę liny i nie wkładać całego nadgarstka w
tworzące się początkowo ucho.
Przy pracującej linie bardzo łatwo uwięzić nadgarstek nadgarstek w niedokończonym węźle.

Bardzo słaby, tymczasowy węzeł.

RZUTKOWY
I

RZUTKOWY
II

Opis

Wiązanie
Linę przepleść przez koluszko, opleść linkę i w powstałe oczko włożyć końcówkę liny
zostawiając zawleczkę
Zastosowanie
Tymczasowe - prowizoryczne przywiązanie linki do pętli, pierścienia, belki
Uwagi
Węzeł nie działa przy większych naciągach. Lepiej wtedy użyć innego rzutkowego węzła
(rzutkowy 2)
Opis
Szybki w tworzeniu tymczasowych węzłów.
Wiązanie
Linkę rzutkową przełożyć przez koluszko liny głównej. Na obu końcówkach utworzyć
pętle. Pętle na lince dłuższej skręcić bardziej i przełożyć przez nią pętlę z drugiego
krótszego odcinka.
Zastosowanie
Tymczasowe wiązanie linki do pętli na grubszej linie, pierścienia.
Uwagi
Węzeł trzyma do czasu napinania liny

PĘTLA
CHIŃSKA

CIĘŻAREK
RZUTKOWY

CIĘŻAREK
WISIOR

- Bezpieczny, mocny węzeł węzeł przy tym efektowny.
Można nim pozytywnie zaszpanować w porcie znajomością linologii.
- Zastosowanie:
uniwersalna pętla nie zaciskająca o walorach dekoracyjnych

- Jest rozbudowanym węzłem franciszkańskim (posiada więcej niż trzy oploty wokół
głównego trzonu węzła) często z nim niesłusznie utożsamianym
- Zastosowanie:
1. ciężarek na końcu rzutki
2. węzeł dekoracyjny wieńczący kocówki lin w splotach
3. duży, stały stoper

- Mocny, zaciśnięty jest trudny do rozwiązania.
Jako węzeł stały – znakomity
- Zastosowanie:
1. ciężarek rzutki
2. Stały uchwyt na końcu liny.

SKRÓT
ŁAŃCUSZKOWY

SKRÓT
KOCI

SKRÓT
KOŃSKI
RZĄD

SKRÓT
SERIA
SUPŁÓW

- Łatwy i dlatego popularny ale trudny do rozwiązania gdy był
obciążony – na obu końcach występują supły (patrz właśc.
Supła w dziale „podstawowe”)
- Zastosowanie:
Skracanie w wybranym miejscu liny cienkiej lub średniej

- Solidny węzeł, który łatwo rozwiązać w razie potrzeby.
- Wygodny zwłaszcza na linach śliskich, grubych grubych mało
elastycznych
- Zastosowanie:
Skracanie w wybranym miejscu liny

- Nazwa stąd, że używany jest do wiązania końskich rzędów
- Mocny i pewny ale może się nieźle zacisnąć
- Dodatkowo daje wolna pętlę niezaciskającą się w miejscu skrótu
(można coś podwiesić).

- Dość barbarzyńska metoda skracania liny (nie licząc noża…) bo
poddane obciążeniu zaciskają się na dobre
- Zastosowanie:
1. jako sztuczka w wiązaniu serii supłów (metoda do obmyślenia
samemu:)
2. na linie do wspinania jako oparcie dla rąk i nóg
3. na fale płetwy sterowej lekkich jachtów jako seria stoperów
regulujących głębokość zanurzenia płetwy

I n f o ....

Niektóre strony www w tym temacie:
www.marjer.skip.pl/wezly
www.tramp.lift.net.pl
www.wezly.prv.pl
wezly.webpark.pl
miniportal.harcerski.pl/wezly.html
www.nurkomania.pl/nurkowanie_wezly.htm
www.jacht.com.pl/wezly
www.geocities.com/Colosseum/Loge/8220/wezly.htm
www.wspinanie.pl/serwis/200402/17wezly.php
www.zegluj.net/articles.php?id
www.obozy-zeglarskie.pl/wezly_zeglarskie.php
www.zaglowce.ow.pl/szkutnictwo/wezly/cumowe.html

zebrał i opracował: RG
animacje wykonał: Marek Słaboń (www.tramp.lift.net.pl)


Slide 23

Poradnik dla harcerzy
10 Środowiskowego Szczepu Harcerskiego „ANTYDES”

Węzły 1 - 9

kliknij na interesujący Cię węzeł

Info...

Węzły 10 - 17

Węzły 18 - 38

Węzły 10 - 17

kliknij na interesujący Cię węzeł

Info...

Węzły 1 - 9

Węzły 18 - 38

Węzły 18 - 38

HOLOWNICZY

KOTWICZNY

ROŻKOWY

KRZYŻOWY

KRZYŻOWY
wielokrotny

HOLOWNICZY
II

WCZEP

GORDINGOWY

PROSTY

JAPOŃSKI

HUNTER

RATOWNICZY
(jedną ręką)

RZUTKOWY I

RZUTKOWY II

PĘTLA
CHIŃSKA

CIĘŻAREK
RZUTKOWT

CIĘŻAREK
WISIOR

SKRÓT
ŁAŃCUSZKOWY

SKRÓT KOCI

SKRÓT
KOŃSKI RZĄD

SUPEŁ
Jest on stosowany jako stoper, zgrubienie liny, które zabezpiecza przed wysunięciem się liny z bloku lub
kipy. Często ma zastosowanie na fale miecza lub płetwy sterowej na jachtach mieczowych. Szereg supłów
na fale pozwala utrzymać miecz lub płetwę sterową na pożądanej głębokości zanurzenia. Węzeł ten jednak,
gdy jest rzadko rozwiązywany i działa na niego duże obciążenie, mocno się zaciska i jest trudny do
rozwiązania.
- Węzeł może być wiązany jako „prawy” lub „lewy”.
- Zastosowanie:
1. element konstrukcyjny w wielu innych węzłach;
2. zgrubienie na końcu liny (nie polecamy, zaciska się mocno i potem bez marszpikla a nawet noża się nie obejdzie)
3. zgrubienie na końcu cienkiej liny ułatwiające uchwycenie i zabezpieczające przed wyśliźnięciem (np. linka od wiadra)
- Wykorzystywanie supła nie najlepiej świadczy o znajomości prac bosmańskich…

PŁASKI
Znajduje zastosowanie przy łączeniu lin o zbliżonych średnicach. Nie należy stosować przy
silnym obciążeniu, gdyż zaciska się i jest trudny do rozwiązania, niszczy linę. Jeżeli liny są bardzo
sztywne lub śliskie (np. zatłuszczone i zmoczone) nie można mieć pewności, że nie rozwiąże się pod
dużym obciążeniem, zwłaszcza jeżeli jedna z nich jest cieńsza.
Szeroko rozpowszechniony węzeł wśród żeglarzy choć nie jest taki mocny i pewny jak by się mogło wydawać.
Częste błędy przy wiązaniu powodują powstanie węzła „babskiego” który jest bardzo niepewny i rozwiązuje się w
najmniej oczekiwanej chwili.
- Zastosowanie:
1. łączenie dwóch lin o podobnych średnicach i niezbyt obciążonych
2. węzeł refsejzingów
3. element innych węzłów

BABSKI
Nie zaleca się do stosowania. Nieprawidłowo zawiązany węzeł płaski nazwano
"babskim". Węzeł ten jest niepewny w pracy i trudny do rozwiązania po zaciśnięciu.
Opis
Formalnie jest to węzeł choć w zasadzie nieskuteczny. Zaciska się, nie trzyma mocno.
Wiązanie
Powstaje gdy pomyli się wiązanie węzła prostego. Rozpoznaje się go po tym, że nie jest
symetryczny
Zastosowanie
Brak

ÓSEMKA
Spełnia funkcje bardzo podobne jak supeł, czyli jako zgrubienie liny zabezpieczające przed
wysunięciem się jej z bloku lub kipy. Węzeł ten używany jest szczególnie na końcach szotów.
- Węzeł znany już w starożytności przez ówczesnych żeglarzy co podkreśla jego zalety jako węzła w miarę
łatwego do rozwiązania po zaciśnięciu.
- Zastosowanie:
jako zgrubienie na końcu fałów lub szotów, zabezpieczające je przed wyszorowaniem z bloków, kip i stoperów
pokładowych

SZOTOWY
Dobrze nadaje się do wiązania lin o niejednakowej grubości. Nie należy stosować przy linach
mocno obciążonych, narażonych na szarpanie i o gładkich, śliskich powierzchniach.
Wiązany z dwóch lin śliskich lub o różnych średnicach jest niezbyt pewny
- Zastosowanie:
1. wiązanie szota lub kontraszota do rogu szotowego żagla
2. wiązanie dwóch niezbyt obciążonych lin o zbliżonych średnicach

BRAMSZOTOWY
Dobrze nadaje się do wiązania lin o niejednakowej grubości. Jest on pewniejszy w pracy niż
węzeł szotowy, może przenosić większe obciążenia, jest też odporny na szarpanie.
- Bramszotowym wielorybnicy wiązali liny do drzewców harpunów
- Znacznie pewniejszy niż szotowy, wiązać na linie uformowanej w hak
- Zastosowanie:
jak węzła szotowego przy linach poddawanych większym obciążeniom
Opis
Węzeł pochodny węzła szotowego. Inaczej szotowy podwójny
Wiązanie
Tak jak węzeł szotowy z tym że podczas oplatania pętli należy to wykonać dwa

FLAGOWY
Węzeł używany do wiązania flag, oraz bander nie mających chomątek i klamer. Łatwy do wiązania,
błyskawiczny w rozwiązywaniu, wystarczy pociągnąć za wolny koniec liny, aby całkowicie się
rozwiązał.
Opis
Jest to w zasadzie węzeł szotowy z zawleczką
Wiązanie
Przez pętlę przekładam linkę którą obwiązujemy pętlę dookoła. Następnie linkę przeplatamy pod wierzchnią linką ale
tak, aby końcówka nie przeszła pod nią tylko została po tej samej stronie.
Zastosowanie
Przymocowanie linki lub cienkiego sznurka do liny lub pętli z możliwością szybkiego rozwiązania węzła.
Uwagi
Węzeł nie jest bardzo mocny ale tak jak w przypadku węzła bramszotowego

REFOWY
Stosowany do łączenia dwóch lin o zbliżonych średnicach w wypadku potrzeby szybkiego zwolnienia
połączenia. Typowe zastosowanie znajduje przy wiązaniu refsejzingów w czasie refowania żagli. Węzeł
ten wiąże się podobnie jak płaski z tym, że jeden koniec liny przeciągnięty jest przez pętlę podwójnie.
Węzła nie należy stosować przy linach narażonych na szarpanie.
Jak wskazuje nazwa, węzeł przydatny przy wiązaniu refsejzingów… ale tak uczą szkoleniowcy tylko w Polsce. Na
świecie jako węzeł o w/w zastosowaniu występuje węzeł płaski znacznie bardziej pewny niż refowy.
Niby łatwy do rozwiązania ale niestety nie tylko dla żeglarza ale i w warunkach gorszej pogody także dla wiatru…
Nie polecamy! Naucz się go tylko na egzamin :)

Używany do zawiązywania linki na linie lub
przedmiocie o większej średnicy lub
obwodzie. Typowe zastosowanie to wiązanie
wyblinek na wantach. Węzeł mocno się
trzyma, po obciążeniu i namoknięciu trudno
się rozwiązuje, pracując na szarpanie
przeciera linę - dlatego nie należy go używać
do cumowania.
- Dawniej w erze żaglowców, używany do wiązania
drablinek
- Obciążony i mokry węzeł może czasem
przysporzyć trudności przy rozwiązywaniu
- Nie wiąż wyblinki na linie która jest cieńsza od
liny z której zawiązałeś wyblinkę!
- Podstawowy węzeł powinien być wiązany z
zamkniętymi oczyma i na kilka sposobów

WYBLINKA

- Zastosowanie:
1. mocowanie liny na palu, pierścieniu, innej linie
2. prowizoryczne dowiązanie liny w każdym
umożliwiającym założenie liny miejscu
3. węzeł wyjściowy do wiązania wielu innych
węzłów (znajdziecie je kiedyś na stronie :)
4. wiązanie szczebli linowych na wantach
5. cumowanie lżejszych jachtów

PÓŁSZTYK
Służy najczęściej do zabezpieczenia innych węzłów używanych do cumowania. Uwaga - nie
należy cumować przy pomocy półsztyku.
- Pojedynczy półsztyk rozwiązuje się łatwo zwłaszcza na pracującej linie, słaby węzeł pod
obciążeniem.
- Zastosowanie:
1. doraźne podwieszenie przedmiotu lub prowizoryczne zacumowanie lekkiego jachtu na
płyciźnie
2. element konstrukcyjny kilku innych dobrych i sprawdzonych węzłów

SZTYK
Jest najprostszym węzłem używanym do cumowania na palu lub do pierścienia. Znajduje
zastosowanie również przy zakańczaniu innych węzłów do cumowania. Prawidłowo związany po
zbliżeniu dwóch przechwytów do siebie tworzy wyblinkę założoną na linie pracującej.

Dobry węzeł na pracujących linach (cumy), elastyczny – tłumi szarpnięcia
- Ślizga się zawiązany na palu lub innym gładkim, pionowym elemencie
- Zastosowanie:
1. węzeł cumowy do cumowania lekkich łodzi i jachtów
2. łatwe i szybkie zabezpieczenie węzłów których końcówki lin muszą być mocowane

CUMOWY
Węzeł służy do cumowania na palu i do pierścienia. Węzeł zapewnia mocny chwyt, nie ślizga
się i nie zaciska. Podwójny chwyt pala czy pierścienia chroni linę od przecierania się.

KNAGOWY
Węzeł knagowy znajduje zastosowanie przy
mocowaniu: szotów, fałów, cum na knadze,
podwójnym polerze lub kołku. Prawidłowo węzeł
knagowy rozpoczyna się od owinięcia liny raz
dookoła trzonu knagi, następnie należy linę
mocować krzyżowo na ramionach knagi
dwukrotnie. Zakończenie węzła polega na
przełożeniu liny pod ostatnie skrzyżowanie i
zaciśnięcie, tak aby lina trzymała się węzła.

ŻEGLARSKI
Węzeł służy do cumowania na palu i do pierścienia. Węzeł zapewnia mocny chwyt, nie ślizga się
i nie zaciska. Podwójny chwyt pala czy pierścienia chroni linę od przecierania się.
- Kolejny węzeł sprawdzony przez wieki żeglugi, mocny nie zaciskający się.
- Radzimy wzmocnić konstrukcję przez dodanie jednego lub dwóch półsztyków
- Zastosowanie:
1. cumowanie do pierścienia lub do pala
2. mocowanie liny na oczku, uchu
3. polecany przez J. Saleckiego nawet jako węzeł liny kotwicznej po dodatkowym założeniu opaski na koniec
półsztyku (zobacz jak ja wykonać w dziale „zadbaj o linę”)

RYBACKI
Jest dobrym węzłem do cumowania, może być użyty do wiązania liny do: kotwicy, wiadra, sondy,
ciężarka rzutkowego itp.
Wiąż nim liny znajdujące się w wodzie – nawet mokry węzeł da się stosunkowo łatwo rozwiązać.
Mocny i nie zaciskający się węzeł, wart stosowania
- Zastosowanie:
1. cumowanie do pierścienia
2. wiązanie linki sondy
3. do pałąka wiadra
4. do połączenia liny holu z uchem na lince rzutki

RATOWNICZY
Węzeł używany jest bardzo często, a umiejętność sprawnego wiązania obowiązuje każdego żeglarza.
Za jego pomocą robi się na końcu liny oko do cumowania, może być użyty do połączenia dwu lin.
Typowe zastosowanie to - zabezpieczanie człowieka w trudnych warunkach pracy na pokładzie, za
burtą, lub na wysokości. Pętla tego węzła nie zaciska się, nawet przy dużym obciążeniu.
- Historycznie jest to węzeł nokgordingów żagli rejowych na przednich masztach dużych żaglowców
- Węzeł mocny, uniwersalny. Umiejętność jego wiązania jest egzekwowana na egzaminie na stopnie żeglarskie.
- Zastosowanie:
1. odpowiednio do zadań jako węzła uniwersalnego
2. ucho na linie cumowniczej
3. łączenie dwóch lin

Info...

ZWIĄZ WANTOWY
Służy do łączenia dwóch lin o różnych średnicach, wytrzymuje duże obciążenie. Węzeł można
zastosować do awaryjnej naprawy wanty, przy pomocy dodatkowego odcinka stalówki, wiąże się
dwa węzły. Jeżeli wanta ma zapas na długości, wiąże się jeden węzeł łącznikowy. Po wykonaniu
węzła wantę trzeba wybrać ściągaczem. Ze względu na złą pracę linstalowych, gdy są zagięte na
małych promieniach, węzła nie należy stosować na stałe. Węzeł nadaje się przede wszystkim do
stosowania na linach włókiennych.
- Łatwy do wykonania i dlatego najpopularniejszy w grupie związów choć istnieje wiele pewniejszych.
- Podobno używany powszechnie przez wędkarzy…
- Węzeł dosyć nieporęczny gdyż rozwiązanie zaciśniętych supłów może być trudne
- Zastosowanie:
1. do łaczenia lin miękkich miękkich identycznej lub podobnej średnicy
2. doraźna i tylko na możliwie krótki okres użytkowania naprawa wanty z użyciem dodatkowej stalówki

HOLOWNICZY

KOTWICZNY

ROŻKOWY

Nie wiąż na linach o różnych średnicach, może się wtedy rozwiązaćZastosowanie:
1. wiązanie szota lub kontraszota do rogu szotowego żagla
2. wiązanie dwóch niezbyt obciążonych lin o podobnych średnicach

Węzeł b. mocny. Gdy jest już zaciśnięty solidnie po sezonie jest trudny do
rozwiązania (w konstrukcji występuje supeł na biegowej części liny,
właściwości supła w dziale „podstawowe”) .
- J. Salecki podaje ciekawostkę, że u nas wiąże się ten węzeł jako
kotwiczny, natomiast na świecie używany jest przede wszystkim do
wiązania liny holowniczej na haku i … pierścieniach konnych przyczep
transportowych :)
- Zastosowanie:
1. klasyczny węzeł wiązany na pierścieniu trzonu kotwicy
2. b.dobry węzeł na duży hak

Jeśli nie umiesz tego węzła, usłyszysz w końcu na którymś rejsie stare
żeglarskie porzekadło : „tylko pała puszcza fała!!!” które to powiedzenie
bardzo dosłownie oceni Twoje zdolności żeglarskie :)
- Zastosowanie:
1. zabezpieczenie fałów przed wyszorowaniem z bloku topowego lub
powędrowaniem w kierunku topu masztu
2. tymczasowe przytrzymanie liny na drugiej linie

KRZYŻOWY

Opis
Węzeł pośredni między węzłem prostym i płaskim
Wiązanie
Na jednej linie wykonać pętlę ze skrzyżowanymi linkami. Drugą linkę przepleść przez oczko,
a następnie założyć za skrzyżowanie linki pierwszej i z powrotem przepleść przez oczko.
Zastosowanie
Można za jego pomocą łączyć dwie linki.
Uwagi
Węzeł nie jest bardzo wytrzymały. Przy silnych obciążeniach lepiej użyć węzła krzyżowego
podwójnego - czyli holowniczego

KRZYŻOWY
wielokrotny

Opis
Węzeł pochodny od węzła krzyżowego i holowniczego. Jest to cała rodzina węzłów
Wiązanie
Najprościej jest zawiązać węzeł krzyżowy a następnie wyciągając jedną a potem drugą linkę
oplatać dowolną ilość razy skrzyżowanie linki przeciwnej. Na końcu węzeł zaciągnąć.
Zastosowanie
W przypadku jednej, ew. dwóch pętli węzeł dobrze pracuje. W przypadku większej ich ilości
stanowi raczej element ozdobny.

HOLOWNICZY
II

Opis
Węzeł holowniczy jest formą węzła krzyżowego i inaczej nazywany jest krzyżowy podwójny
Wiązanie
Na jednej lince tworzymy pętlę ze skrzyżowanymi linkami. Drugą linę przeplatamy przez tą
pętlę, 2 razy zawijamy za skrzyżowanie i z powrotem przeplatamy przez pętlę
Zastosowanie
Solidne połączenie dwóch lin
Uwagi
Istnieją dalsze - bardziej skomplikowane formy tego węzła - czyli węzły krzyżowe wielokrotne

WCZEP

1. mocowanie liny dowolnej średnicy na drzewcach (lub linach) pionowych i poziomych
2. w epoce wielkich żaglowców - jako stoper bardzo dobrze trzymający linę na drzewcach
pionowych, nie luzujący się przy braku obciążenia
3. z naszego doświadczenia - podczas rozwieszania tentu - przywiązanie linek do achtersztagu
i relingu

Węzeł prosty do wykonania. Zaciśniety trzyma bardzo dobrze. W miarę łatwy do
rozwiazania. Konstrukcja oparta na pierwszej fazie wiązania wyblinki.

GORDINGOWY

PROSTY

JAPOŃSKI

Zastosowanie: 1.łączenie szota z uchem rogu szotowego grota 2.wiązanie gordingów do
żagli rejowych (GORDING - ang.buntline; lina łącząca lik dolny żagla rejowego z reją.
Wybranie gordingów powoduje przyciągnięcie żagla do rei, ułatwiające zwijanie żagli
rejowych), 3.połączenie liny z pierścieniem , kauszą lub pętlą.

- Bardzo łatwo popełnić błąd przy wiązaniu co skutkuje powstaniem kilku niebezpiecznych
odmian które łatwo się rozwiązują
- Wiązany prawidłowo służy jako mocny i pewny węzeł do połączenia dwóch lin o różnych
średnicach .
- Końcówki wychodzące z węzła możemy dodatkowo zabezpieczyć półsztykami co wzmacnia
i zabezpiecza konstrukcję.

- Zaliczany do węzłów dekoracyjnych, mat i splotów. Szeroko rozpowszechniony na
jednostkach żaglowych Dalekiego Wschodu.
- Podstawa kilku innych skomplikowanych splotów
- Budzi ciekawość w porcie wśród zainteresowanych linologią…
- Zastosowanie:
1. połączenie dwóch lin dające wszystkie końce do wykorzystania przy średnich ich
obciążeniach.
2. węzeł dekoracyjny – poeksperymentuj z tym węzłem… ciekawe efekty uzyskane przez nas
już niedługo na stronie…

WĘZEŁ MYŚLIWSKI (ang. hunter's bend)

HUNTER

RATOWNICZY
(jedną ręką)

Węzeł służący do łączenia dwóch lin o jednakowej grubości. Jest szczególnie przydatny w
razie konieczności łączenia sztywnych i śliskich lin syntetycznych.
Na zdjęciach użyliśmy co prawda lin o nieco innych średnicach ale tylko po to aby lepiej
zobrazować metodę wiązania...

- Metoda do wykorzystania w sytuacjach, gdy lina jest blisko nas a możemy posłużyć się jedna
ręką
- Przedstawiony sposób wiązania zgodny z zasadą: „jedna ręka dla jachtu, jedna ręka dla
Ciebie”
- Przy wiązaniu pamiętaj aby chwycić końcówkę liny i nie wkładać całego nadgarstka w
tworzące się początkowo ucho.
Przy pracującej linie bardzo łatwo uwięzić nadgarstek nadgarstek w niedokończonym węźle.

Bardzo słaby, tymczasowy węzeł.

RZUTKOWY
I

RZUTKOWY
II

Opis

Wiązanie
Linę przepleść przez koluszko, opleść linkę i w powstałe oczko włożyć końcówkę liny
zostawiając zawleczkę
Zastosowanie
Tymczasowe - prowizoryczne przywiązanie linki do pętli, pierścienia, belki
Uwagi
Węzeł nie działa przy większych naciągach. Lepiej wtedy użyć innego rzutkowego węzła
(rzutkowy 2)
Opis
Szybki w tworzeniu tymczasowych węzłów.
Wiązanie
Linkę rzutkową przełożyć przez koluszko liny głównej. Na obu końcówkach utworzyć
pętle. Pętle na lince dłuższej skręcić bardziej i przełożyć przez nią pętlę z drugiego
krótszego odcinka.
Zastosowanie
Tymczasowe wiązanie linki do pętli na grubszej linie, pierścienia.
Uwagi
Węzeł trzyma do czasu napinania liny

PĘTLA
CHIŃSKA

CIĘŻAREK
RZUTKOWY

CIĘŻAREK
WISIOR

- Bezpieczny, mocny węzeł węzeł przy tym efektowny.
Można nim pozytywnie zaszpanować w porcie znajomością linologii.
- Zastosowanie:
uniwersalna pętla nie zaciskająca o walorach dekoracyjnych

- Jest rozbudowanym węzłem franciszkańskim (posiada więcej niż trzy oploty wokół
głównego trzonu węzła) często z nim niesłusznie utożsamianym
- Zastosowanie:
1. ciężarek na końcu rzutki
2. węzeł dekoracyjny wieńczący kocówki lin w splotach
3. duży, stały stoper

- Mocny, zaciśnięty jest trudny do rozwiązania.
Jako węzeł stały – znakomity
- Zastosowanie:
1. ciężarek rzutki
2. Stały uchwyt na końcu liny.

SKRÓT
ŁAŃCUSZKOWY

SKRÓT
KOCI

SKRÓT
KOŃSKI
RZĄD

SKRÓT
SERIA
SUPŁÓW

- Łatwy i dlatego popularny ale trudny do rozwiązania gdy był
obciążony – na obu końcach występują supły (patrz właśc.
Supła w dziale „podstawowe”)
- Zastosowanie:
Skracanie w wybranym miejscu liny cienkiej lub średniej

- Solidny węzeł, który łatwo rozwiązać w razie potrzeby.
- Wygodny zwłaszcza na linach śliskich, grubych grubych mało
elastycznych
- Zastosowanie:
Skracanie w wybranym miejscu liny

- Nazwa stąd, że używany jest do wiązania końskich rzędów
- Mocny i pewny ale może się nieźle zacisnąć
- Dodatkowo daje wolna pętlę niezaciskającą się w miejscu skrótu
(można coś podwiesić).

- Dość barbarzyńska metoda skracania liny (nie licząc noża…) bo
poddane obciążeniu zaciskają się na dobre
- Zastosowanie:
1. jako sztuczka w wiązaniu serii supłów (metoda do obmyślenia
samemu:)
2. na linie do wspinania jako oparcie dla rąk i nóg
3. na fale płetwy sterowej lekkich jachtów jako seria stoperów
regulujących głębokość zanurzenia płetwy

I n f o ....

Niektóre strony www w tym temacie:
www.marjer.skip.pl/wezly
www.tramp.lift.net.pl
www.wezly.prv.pl
wezly.webpark.pl
miniportal.harcerski.pl/wezly.html
www.nurkomania.pl/nurkowanie_wezly.htm
www.jacht.com.pl/wezly
www.geocities.com/Colosseum/Loge/8220/wezly.htm
www.wspinanie.pl/serwis/200402/17wezly.php
www.zegluj.net/articles.php?id
www.obozy-zeglarskie.pl/wezly_zeglarskie.php
www.zaglowce.ow.pl/szkutnictwo/wezly/cumowe.html

zebrał i opracował: RG
animacje wykonał: Marek Słaboń (www.tramp.lift.net.pl)


Slide 24

Poradnik dla harcerzy
10 Środowiskowego Szczepu Harcerskiego „ANTYDES”

Węzły 1 - 9

kliknij na interesujący Cię węzeł

Info...

Węzły 10 - 17

Węzły 18 - 38

Węzły 10 - 17

kliknij na interesujący Cię węzeł

Info...

Węzły 1 - 9

Węzły 18 - 38

Węzły 18 - 38

HOLOWNICZY

KOTWICZNY

ROŻKOWY

KRZYŻOWY

KRZYŻOWY
wielokrotny

HOLOWNICZY
II

WCZEP

GORDINGOWY

PROSTY

JAPOŃSKI

HUNTER

RATOWNICZY
(jedną ręką)

RZUTKOWY I

RZUTKOWY II

PĘTLA
CHIŃSKA

CIĘŻAREK
RZUTKOWT

CIĘŻAREK
WISIOR

SKRÓT
ŁAŃCUSZKOWY

SKRÓT KOCI

SKRÓT
KOŃSKI RZĄD

SUPEŁ
Jest on stosowany jako stoper, zgrubienie liny, które zabezpiecza przed wysunięciem się liny z bloku lub
kipy. Często ma zastosowanie na fale miecza lub płetwy sterowej na jachtach mieczowych. Szereg supłów
na fale pozwala utrzymać miecz lub płetwę sterową na pożądanej głębokości zanurzenia. Węzeł ten jednak,
gdy jest rzadko rozwiązywany i działa na niego duże obciążenie, mocno się zaciska i jest trudny do
rozwiązania.
- Węzeł może być wiązany jako „prawy” lub „lewy”.
- Zastosowanie:
1. element konstrukcyjny w wielu innych węzłach;
2. zgrubienie na końcu liny (nie polecamy, zaciska się mocno i potem bez marszpikla a nawet noża się nie obejdzie)
3. zgrubienie na końcu cienkiej liny ułatwiające uchwycenie i zabezpieczające przed wyśliźnięciem (np. linka od wiadra)
- Wykorzystywanie supła nie najlepiej świadczy o znajomości prac bosmańskich…

PŁASKI
Znajduje zastosowanie przy łączeniu lin o zbliżonych średnicach. Nie należy stosować przy
silnym obciążeniu, gdyż zaciska się i jest trudny do rozwiązania, niszczy linę. Jeżeli liny są bardzo
sztywne lub śliskie (np. zatłuszczone i zmoczone) nie można mieć pewności, że nie rozwiąże się pod
dużym obciążeniem, zwłaszcza jeżeli jedna z nich jest cieńsza.
Szeroko rozpowszechniony węzeł wśród żeglarzy choć nie jest taki mocny i pewny jak by się mogło wydawać.
Częste błędy przy wiązaniu powodują powstanie węzła „babskiego” który jest bardzo niepewny i rozwiązuje się w
najmniej oczekiwanej chwili.
- Zastosowanie:
1. łączenie dwóch lin o podobnych średnicach i niezbyt obciążonych
2. węzeł refsejzingów
3. element innych węzłów

BABSKI
Nie zaleca się do stosowania. Nieprawidłowo zawiązany węzeł płaski nazwano
"babskim". Węzeł ten jest niepewny w pracy i trudny do rozwiązania po zaciśnięciu.
Opis
Formalnie jest to węzeł choć w zasadzie nieskuteczny. Zaciska się, nie trzyma mocno.
Wiązanie
Powstaje gdy pomyli się wiązanie węzła prostego. Rozpoznaje się go po tym, że nie jest
symetryczny
Zastosowanie
Brak

ÓSEMKA
Spełnia funkcje bardzo podobne jak supeł, czyli jako zgrubienie liny zabezpieczające przed
wysunięciem się jej z bloku lub kipy. Węzeł ten używany jest szczególnie na końcach szotów.
- Węzeł znany już w starożytności przez ówczesnych żeglarzy co podkreśla jego zalety jako węzła w miarę
łatwego do rozwiązania po zaciśnięciu.
- Zastosowanie:
jako zgrubienie na końcu fałów lub szotów, zabezpieczające je przed wyszorowaniem z bloków, kip i stoperów
pokładowych

SZOTOWY
Dobrze nadaje się do wiązania lin o niejednakowej grubości. Nie należy stosować przy linach
mocno obciążonych, narażonych na szarpanie i o gładkich, śliskich powierzchniach.
Wiązany z dwóch lin śliskich lub o różnych średnicach jest niezbyt pewny
- Zastosowanie:
1. wiązanie szota lub kontraszota do rogu szotowego żagla
2. wiązanie dwóch niezbyt obciążonych lin o zbliżonych średnicach

BRAMSZOTOWY
Dobrze nadaje się do wiązania lin o niejednakowej grubości. Jest on pewniejszy w pracy niż
węzeł szotowy, może przenosić większe obciążenia, jest też odporny na szarpanie.
- Bramszotowym wielorybnicy wiązali liny do drzewców harpunów
- Znacznie pewniejszy niż szotowy, wiązać na linie uformowanej w hak
- Zastosowanie:
jak węzła szotowego przy linach poddawanych większym obciążeniom
Opis
Węzeł pochodny węzła szotowego. Inaczej szotowy podwójny
Wiązanie
Tak jak węzeł szotowy z tym że podczas oplatania pętli należy to wykonać dwa

FLAGOWY
Węzeł używany do wiązania flag, oraz bander nie mających chomątek i klamer. Łatwy do wiązania,
błyskawiczny w rozwiązywaniu, wystarczy pociągnąć za wolny koniec liny, aby całkowicie się
rozwiązał.
Opis
Jest to w zasadzie węzeł szotowy z zawleczką
Wiązanie
Przez pętlę przekładam linkę którą obwiązujemy pętlę dookoła. Następnie linkę przeplatamy pod wierzchnią linką ale
tak, aby końcówka nie przeszła pod nią tylko została po tej samej stronie.
Zastosowanie
Przymocowanie linki lub cienkiego sznurka do liny lub pętli z możliwością szybkiego rozwiązania węzła.
Uwagi
Węzeł nie jest bardzo mocny ale tak jak w przypadku węzła bramszotowego

REFOWY
Stosowany do łączenia dwóch lin o zbliżonych średnicach w wypadku potrzeby szybkiego zwolnienia
połączenia. Typowe zastosowanie znajduje przy wiązaniu refsejzingów w czasie refowania żagli. Węzeł
ten wiąże się podobnie jak płaski z tym, że jeden koniec liny przeciągnięty jest przez pętlę podwójnie.
Węzła nie należy stosować przy linach narażonych na szarpanie.
Jak wskazuje nazwa, węzeł przydatny przy wiązaniu refsejzingów… ale tak uczą szkoleniowcy tylko w Polsce. Na
świecie jako węzeł o w/w zastosowaniu występuje węzeł płaski znacznie bardziej pewny niż refowy.
Niby łatwy do rozwiązania ale niestety nie tylko dla żeglarza ale i w warunkach gorszej pogody także dla wiatru…
Nie polecamy! Naucz się go tylko na egzamin :)

Używany do zawiązywania linki na linie lub
przedmiocie o większej średnicy lub
obwodzie. Typowe zastosowanie to wiązanie
wyblinek na wantach. Węzeł mocno się
trzyma, po obciążeniu i namoknięciu trudno
się rozwiązuje, pracując na szarpanie
przeciera linę - dlatego nie należy go używać
do cumowania.
- Dawniej w erze żaglowców, używany do wiązania
drablinek
- Obciążony i mokry węzeł może czasem
przysporzyć trudności przy rozwiązywaniu
- Nie wiąż wyblinki na linie która jest cieńsza od
liny z której zawiązałeś wyblinkę!
- Podstawowy węzeł powinien być wiązany z
zamkniętymi oczyma i na kilka sposobów

WYBLINKA

- Zastosowanie:
1. mocowanie liny na palu, pierścieniu, innej linie
2. prowizoryczne dowiązanie liny w każdym
umożliwiającym założenie liny miejscu
3. węzeł wyjściowy do wiązania wielu innych
węzłów (znajdziecie je kiedyś na stronie :)
4. wiązanie szczebli linowych na wantach
5. cumowanie lżejszych jachtów

PÓŁSZTYK
Służy najczęściej do zabezpieczenia innych węzłów używanych do cumowania. Uwaga - nie
należy cumować przy pomocy półsztyku.
- Pojedynczy półsztyk rozwiązuje się łatwo zwłaszcza na pracującej linie, słaby węzeł pod
obciążeniem.
- Zastosowanie:
1. doraźne podwieszenie przedmiotu lub prowizoryczne zacumowanie lekkiego jachtu na
płyciźnie
2. element konstrukcyjny kilku innych dobrych i sprawdzonych węzłów

SZTYK
Jest najprostszym węzłem używanym do cumowania na palu lub do pierścienia. Znajduje
zastosowanie również przy zakańczaniu innych węzłów do cumowania. Prawidłowo związany po
zbliżeniu dwóch przechwytów do siebie tworzy wyblinkę założoną na linie pracującej.

Dobry węzeł na pracujących linach (cumy), elastyczny – tłumi szarpnięcia
- Ślizga się zawiązany na palu lub innym gładkim, pionowym elemencie
- Zastosowanie:
1. węzeł cumowy do cumowania lekkich łodzi i jachtów
2. łatwe i szybkie zabezpieczenie węzłów których końcówki lin muszą być mocowane

CUMOWY
Węzeł służy do cumowania na palu i do pierścienia. Węzeł zapewnia mocny chwyt, nie ślizga
się i nie zaciska. Podwójny chwyt pala czy pierścienia chroni linę od przecierania się.

KNAGOWY
Węzeł knagowy znajduje zastosowanie przy
mocowaniu: szotów, fałów, cum na knadze,
podwójnym polerze lub kołku. Prawidłowo węzeł
knagowy rozpoczyna się od owinięcia liny raz
dookoła trzonu knagi, następnie należy linę
mocować krzyżowo na ramionach knagi
dwukrotnie. Zakończenie węzła polega na
przełożeniu liny pod ostatnie skrzyżowanie i
zaciśnięcie, tak aby lina trzymała się węzła.

ŻEGLARSKI
Węzeł służy do cumowania na palu i do pierścienia. Węzeł zapewnia mocny chwyt, nie ślizga się
i nie zaciska. Podwójny chwyt pala czy pierścienia chroni linę od przecierania się.
- Kolejny węzeł sprawdzony przez wieki żeglugi, mocny nie zaciskający się.
- Radzimy wzmocnić konstrukcję przez dodanie jednego lub dwóch półsztyków
- Zastosowanie:
1. cumowanie do pierścienia lub do pala
2. mocowanie liny na oczku, uchu
3. polecany przez J. Saleckiego nawet jako węzeł liny kotwicznej po dodatkowym założeniu opaski na koniec
półsztyku (zobacz jak ja wykonać w dziale „zadbaj o linę”)

RYBACKI
Jest dobrym węzłem do cumowania, może być użyty do wiązania liny do: kotwicy, wiadra, sondy,
ciężarka rzutkowego itp.
Wiąż nim liny znajdujące się w wodzie – nawet mokry węzeł da się stosunkowo łatwo rozwiązać.
Mocny i nie zaciskający się węzeł, wart stosowania
- Zastosowanie:
1. cumowanie do pierścienia
2. wiązanie linki sondy
3. do pałąka wiadra
4. do połączenia liny holu z uchem na lince rzutki

RATOWNICZY
Węzeł używany jest bardzo często, a umiejętność sprawnego wiązania obowiązuje każdego żeglarza.
Za jego pomocą robi się na końcu liny oko do cumowania, może być użyty do połączenia dwu lin.
Typowe zastosowanie to - zabezpieczanie człowieka w trudnych warunkach pracy na pokładzie, za
burtą, lub na wysokości. Pętla tego węzła nie zaciska się, nawet przy dużym obciążeniu.
- Historycznie jest to węzeł nokgordingów żagli rejowych na przednich masztach dużych żaglowców
- Węzeł mocny, uniwersalny. Umiejętność jego wiązania jest egzekwowana na egzaminie na stopnie żeglarskie.
- Zastosowanie:
1. odpowiednio do zadań jako węzła uniwersalnego
2. ucho na linie cumowniczej
3. łączenie dwóch lin

Info...

ZWIĄZ WANTOWY
Służy do łączenia dwóch lin o różnych średnicach, wytrzymuje duże obciążenie. Węzeł można
zastosować do awaryjnej naprawy wanty, przy pomocy dodatkowego odcinka stalówki, wiąże się
dwa węzły. Jeżeli wanta ma zapas na długości, wiąże się jeden węzeł łącznikowy. Po wykonaniu
węzła wantę trzeba wybrać ściągaczem. Ze względu na złą pracę linstalowych, gdy są zagięte na
małych promieniach, węzła nie należy stosować na stałe. Węzeł nadaje się przede wszystkim do
stosowania na linach włókiennych.
- Łatwy do wykonania i dlatego najpopularniejszy w grupie związów choć istnieje wiele pewniejszych.
- Podobno używany powszechnie przez wędkarzy…
- Węzeł dosyć nieporęczny gdyż rozwiązanie zaciśniętych supłów może być trudne
- Zastosowanie:
1. do łaczenia lin miękkich miękkich identycznej lub podobnej średnicy
2. doraźna i tylko na możliwie krótki okres użytkowania naprawa wanty z użyciem dodatkowej stalówki

HOLOWNICZY

KOTWICZNY

ROŻKOWY

Nie wiąż na linach o różnych średnicach, może się wtedy rozwiązaćZastosowanie:
1. wiązanie szota lub kontraszota do rogu szotowego żagla
2. wiązanie dwóch niezbyt obciążonych lin o podobnych średnicach

Węzeł b. mocny. Gdy jest już zaciśnięty solidnie po sezonie jest trudny do
rozwiązania (w konstrukcji występuje supeł na biegowej części liny,
właściwości supła w dziale „podstawowe”) .
- J. Salecki podaje ciekawostkę, że u nas wiąże się ten węzeł jako
kotwiczny, natomiast na świecie używany jest przede wszystkim do
wiązania liny holowniczej na haku i … pierścieniach konnych przyczep
transportowych :)
- Zastosowanie:
1. klasyczny węzeł wiązany na pierścieniu trzonu kotwicy
2. b.dobry węzeł na duży hak

Jeśli nie umiesz tego węzła, usłyszysz w końcu na którymś rejsie stare
żeglarskie porzekadło : „tylko pała puszcza fała!!!” które to powiedzenie
bardzo dosłownie oceni Twoje zdolności żeglarskie :)
- Zastosowanie:
1. zabezpieczenie fałów przed wyszorowaniem z bloku topowego lub
powędrowaniem w kierunku topu masztu
2. tymczasowe przytrzymanie liny na drugiej linie

KRZYŻOWY

Opis
Węzeł pośredni między węzłem prostym i płaskim
Wiązanie
Na jednej linie wykonać pętlę ze skrzyżowanymi linkami. Drugą linkę przepleść przez oczko,
a następnie założyć za skrzyżowanie linki pierwszej i z powrotem przepleść przez oczko.
Zastosowanie
Można za jego pomocą łączyć dwie linki.
Uwagi
Węzeł nie jest bardzo wytrzymały. Przy silnych obciążeniach lepiej użyć węzła krzyżowego
podwójnego - czyli holowniczego

KRZYŻOWY
wielokrotny

Opis
Węzeł pochodny od węzła krzyżowego i holowniczego. Jest to cała rodzina węzłów
Wiązanie
Najprościej jest zawiązać węzeł krzyżowy a następnie wyciągając jedną a potem drugą linkę
oplatać dowolną ilość razy skrzyżowanie linki przeciwnej. Na końcu węzeł zaciągnąć.
Zastosowanie
W przypadku jednej, ew. dwóch pętli węzeł dobrze pracuje. W przypadku większej ich ilości
stanowi raczej element ozdobny.

HOLOWNICZY
II

Opis
Węzeł holowniczy jest formą węzła krzyżowego i inaczej nazywany jest krzyżowy podwójny
Wiązanie
Na jednej lince tworzymy pętlę ze skrzyżowanymi linkami. Drugą linę przeplatamy przez tą
pętlę, 2 razy zawijamy za skrzyżowanie i z powrotem przeplatamy przez pętlę
Zastosowanie
Solidne połączenie dwóch lin
Uwagi
Istnieją dalsze - bardziej skomplikowane formy tego węzła - czyli węzły krzyżowe wielokrotne

WCZEP

1. mocowanie liny dowolnej średnicy na drzewcach (lub linach) pionowych i poziomych
2. w epoce wielkich żaglowców - jako stoper bardzo dobrze trzymający linę na drzewcach
pionowych, nie luzujący się przy braku obciążenia
3. z naszego doświadczenia - podczas rozwieszania tentu - przywiązanie linek do achtersztagu
i relingu

Węzeł prosty do wykonania. Zaciśniety trzyma bardzo dobrze. W miarę łatwy do
rozwiazania. Konstrukcja oparta na pierwszej fazie wiązania wyblinki.

GORDINGOWY

PROSTY

JAPOŃSKI

Zastosowanie: 1.łączenie szota z uchem rogu szotowego grota 2.wiązanie gordingów do
żagli rejowych (GORDING - ang.buntline; lina łącząca lik dolny żagla rejowego z reją.
Wybranie gordingów powoduje przyciągnięcie żagla do rei, ułatwiające zwijanie żagli
rejowych), 3.połączenie liny z pierścieniem , kauszą lub pętlą.

- Bardzo łatwo popełnić błąd przy wiązaniu co skutkuje powstaniem kilku niebezpiecznych
odmian które łatwo się rozwiązują
- Wiązany prawidłowo służy jako mocny i pewny węzeł do połączenia dwóch lin o różnych
średnicach .
- Końcówki wychodzące z węzła możemy dodatkowo zabezpieczyć półsztykami co wzmacnia
i zabezpiecza konstrukcję.

- Zaliczany do węzłów dekoracyjnych, mat i splotów. Szeroko rozpowszechniony na
jednostkach żaglowych Dalekiego Wschodu.
- Podstawa kilku innych skomplikowanych splotów
- Budzi ciekawość w porcie wśród zainteresowanych linologią…
- Zastosowanie:
1. połączenie dwóch lin dające wszystkie końce do wykorzystania przy średnich ich
obciążeniach.
2. węzeł dekoracyjny – poeksperymentuj z tym węzłem… ciekawe efekty uzyskane przez nas
już niedługo na stronie…

WĘZEŁ MYŚLIWSKI (ang. hunter's bend)

HUNTER

RATOWNICZY
(jedną ręką)

Węzeł służący do łączenia dwóch lin o jednakowej grubości. Jest szczególnie przydatny w
razie konieczności łączenia sztywnych i śliskich lin syntetycznych.
Na zdjęciach użyliśmy co prawda lin o nieco innych średnicach ale tylko po to aby lepiej
zobrazować metodę wiązania...

- Metoda do wykorzystania w sytuacjach, gdy lina jest blisko nas a możemy posłużyć się jedna
ręką
- Przedstawiony sposób wiązania zgodny z zasadą: „jedna ręka dla jachtu, jedna ręka dla
Ciebie”
- Przy wiązaniu pamiętaj aby chwycić końcówkę liny i nie wkładać całego nadgarstka w
tworzące się początkowo ucho.
Przy pracującej linie bardzo łatwo uwięzić nadgarstek nadgarstek w niedokończonym węźle.

Bardzo słaby, tymczasowy węzeł.

RZUTKOWY
I

RZUTKOWY
II

Opis

Wiązanie
Linę przepleść przez koluszko, opleść linkę i w powstałe oczko włożyć końcówkę liny
zostawiając zawleczkę
Zastosowanie
Tymczasowe - prowizoryczne przywiązanie linki do pętli, pierścienia, belki
Uwagi
Węzeł nie działa przy większych naciągach. Lepiej wtedy użyć innego rzutkowego węzła
(rzutkowy 2)
Opis
Szybki w tworzeniu tymczasowych węzłów.
Wiązanie
Linkę rzutkową przełożyć przez koluszko liny głównej. Na obu końcówkach utworzyć
pętle. Pętle na lince dłuższej skręcić bardziej i przełożyć przez nią pętlę z drugiego
krótszego odcinka.
Zastosowanie
Tymczasowe wiązanie linki do pętli na grubszej linie, pierścienia.
Uwagi
Węzeł trzyma do czasu napinania liny

PĘTLA
CHIŃSKA

CIĘŻAREK
RZUTKOWY

CIĘŻAREK
WISIOR

- Bezpieczny, mocny węzeł węzeł przy tym efektowny.
Można nim pozytywnie zaszpanować w porcie znajomością linologii.
- Zastosowanie:
uniwersalna pętla nie zaciskająca o walorach dekoracyjnych

- Jest rozbudowanym węzłem franciszkańskim (posiada więcej niż trzy oploty wokół
głównego trzonu węzła) często z nim niesłusznie utożsamianym
- Zastosowanie:
1. ciężarek na końcu rzutki
2. węzeł dekoracyjny wieńczący kocówki lin w splotach
3. duży, stały stoper

- Mocny, zaciśnięty jest trudny do rozwiązania.
Jako węzeł stały – znakomity
- Zastosowanie:
1. ciężarek rzutki
2. Stały uchwyt na końcu liny.

SKRÓT
ŁAŃCUSZKOWY

SKRÓT
KOCI

SKRÓT
KOŃSKI
RZĄD

SKRÓT
SERIA
SUPŁÓW

- Łatwy i dlatego popularny ale trudny do rozwiązania gdy był
obciążony – na obu końcach występują supły (patrz właśc.
Supła w dziale „podstawowe”)
- Zastosowanie:
Skracanie w wybranym miejscu liny cienkiej lub średniej

- Solidny węzeł, który łatwo rozwiązać w razie potrzeby.
- Wygodny zwłaszcza na linach śliskich, grubych grubych mało
elastycznych
- Zastosowanie:
Skracanie w wybranym miejscu liny

- Nazwa stąd, że używany jest do wiązania końskich rzędów
- Mocny i pewny ale może się nieźle zacisnąć
- Dodatkowo daje wolna pętlę niezaciskającą się w miejscu skrótu
(można coś podwiesić).

- Dość barbarzyńska metoda skracania liny (nie licząc noża…) bo
poddane obciążeniu zaciskają się na dobre
- Zastosowanie:
1. jako sztuczka w wiązaniu serii supłów (metoda do obmyślenia
samemu:)
2. na linie do wspinania jako oparcie dla rąk i nóg
3. na fale płetwy sterowej lekkich jachtów jako seria stoperów
regulujących głębokość zanurzenia płetwy

I n f o ....

Niektóre strony www w tym temacie:
www.marjer.skip.pl/wezly
www.tramp.lift.net.pl
www.wezly.prv.pl
wezly.webpark.pl
miniportal.harcerski.pl/wezly.html
www.nurkomania.pl/nurkowanie_wezly.htm
www.jacht.com.pl/wezly
www.geocities.com/Colosseum/Loge/8220/wezly.htm
www.wspinanie.pl/serwis/200402/17wezly.php
www.zegluj.net/articles.php?id
www.obozy-zeglarskie.pl/wezly_zeglarskie.php
www.zaglowce.ow.pl/szkutnictwo/wezly/cumowe.html

zebrał i opracował: RG
animacje wykonał: Marek Słaboń (www.tramp.lift.net.pl)


Slide 25

Poradnik dla harcerzy
10 Środowiskowego Szczepu Harcerskiego „ANTYDES”

Węzły 1 - 9

kliknij na interesujący Cię węzeł

Info...

Węzły 10 - 17

Węzły 18 - 38

Węzły 10 - 17

kliknij na interesujący Cię węzeł

Info...

Węzły 1 - 9

Węzły 18 - 38

Węzły 18 - 38

HOLOWNICZY

KOTWICZNY

ROŻKOWY

KRZYŻOWY

KRZYŻOWY
wielokrotny

HOLOWNICZY
II

WCZEP

GORDINGOWY

PROSTY

JAPOŃSKI

HUNTER

RATOWNICZY
(jedną ręką)

RZUTKOWY I

RZUTKOWY II

PĘTLA
CHIŃSKA

CIĘŻAREK
RZUTKOWT

CIĘŻAREK
WISIOR

SKRÓT
ŁAŃCUSZKOWY

SKRÓT KOCI

SKRÓT
KOŃSKI RZĄD

SUPEŁ
Jest on stosowany jako stoper, zgrubienie liny, które zabezpiecza przed wysunięciem się liny z bloku lub
kipy. Często ma zastosowanie na fale miecza lub płetwy sterowej na jachtach mieczowych. Szereg supłów
na fale pozwala utrzymać miecz lub płetwę sterową na pożądanej głębokości zanurzenia. Węzeł ten jednak,
gdy jest rzadko rozwiązywany i działa na niego duże obciążenie, mocno się zaciska i jest trudny do
rozwiązania.
- Węzeł może być wiązany jako „prawy” lub „lewy”.
- Zastosowanie:
1. element konstrukcyjny w wielu innych węzłach;
2. zgrubienie na końcu liny (nie polecamy, zaciska się mocno i potem bez marszpikla a nawet noża się nie obejdzie)
3. zgrubienie na końcu cienkiej liny ułatwiające uchwycenie i zabezpieczające przed wyśliźnięciem (np. linka od wiadra)
- Wykorzystywanie supła nie najlepiej świadczy o znajomości prac bosmańskich…

PŁASKI
Znajduje zastosowanie przy łączeniu lin o zbliżonych średnicach. Nie należy stosować przy
silnym obciążeniu, gdyż zaciska się i jest trudny do rozwiązania, niszczy linę. Jeżeli liny są bardzo
sztywne lub śliskie (np. zatłuszczone i zmoczone) nie można mieć pewności, że nie rozwiąże się pod
dużym obciążeniem, zwłaszcza jeżeli jedna z nich jest cieńsza.
Szeroko rozpowszechniony węzeł wśród żeglarzy choć nie jest taki mocny i pewny jak by się mogło wydawać.
Częste błędy przy wiązaniu powodują powstanie węzła „babskiego” który jest bardzo niepewny i rozwiązuje się w
najmniej oczekiwanej chwili.
- Zastosowanie:
1. łączenie dwóch lin o podobnych średnicach i niezbyt obciążonych
2. węzeł refsejzingów
3. element innych węzłów

BABSKI
Nie zaleca się do stosowania. Nieprawidłowo zawiązany węzeł płaski nazwano
"babskim". Węzeł ten jest niepewny w pracy i trudny do rozwiązania po zaciśnięciu.
Opis
Formalnie jest to węzeł choć w zasadzie nieskuteczny. Zaciska się, nie trzyma mocno.
Wiązanie
Powstaje gdy pomyli się wiązanie węzła prostego. Rozpoznaje się go po tym, że nie jest
symetryczny
Zastosowanie
Brak

ÓSEMKA
Spełnia funkcje bardzo podobne jak supeł, czyli jako zgrubienie liny zabezpieczające przed
wysunięciem się jej z bloku lub kipy. Węzeł ten używany jest szczególnie na końcach szotów.
- Węzeł znany już w starożytności przez ówczesnych żeglarzy co podkreśla jego zalety jako węzła w miarę
łatwego do rozwiązania po zaciśnięciu.
- Zastosowanie:
jako zgrubienie na końcu fałów lub szotów, zabezpieczające je przed wyszorowaniem z bloków, kip i stoperów
pokładowych

SZOTOWY
Dobrze nadaje się do wiązania lin o niejednakowej grubości. Nie należy stosować przy linach
mocno obciążonych, narażonych na szarpanie i o gładkich, śliskich powierzchniach.
Wiązany z dwóch lin śliskich lub o różnych średnicach jest niezbyt pewny
- Zastosowanie:
1. wiązanie szota lub kontraszota do rogu szotowego żagla
2. wiązanie dwóch niezbyt obciążonych lin o zbliżonych średnicach

BRAMSZOTOWY
Dobrze nadaje się do wiązania lin o niejednakowej grubości. Jest on pewniejszy w pracy niż
węzeł szotowy, może przenosić większe obciążenia, jest też odporny na szarpanie.
- Bramszotowym wielorybnicy wiązali liny do drzewców harpunów
- Znacznie pewniejszy niż szotowy, wiązać na linie uformowanej w hak
- Zastosowanie:
jak węzła szotowego przy linach poddawanych większym obciążeniom
Opis
Węzeł pochodny węzła szotowego. Inaczej szotowy podwójny
Wiązanie
Tak jak węzeł szotowy z tym że podczas oplatania pętli należy to wykonać dwa

FLAGOWY
Węzeł używany do wiązania flag, oraz bander nie mających chomątek i klamer. Łatwy do wiązania,
błyskawiczny w rozwiązywaniu, wystarczy pociągnąć za wolny koniec liny, aby całkowicie się
rozwiązał.
Opis
Jest to w zasadzie węzeł szotowy z zawleczką
Wiązanie
Przez pętlę przekładam linkę którą obwiązujemy pętlę dookoła. Następnie linkę przeplatamy pod wierzchnią linką ale
tak, aby końcówka nie przeszła pod nią tylko została po tej samej stronie.
Zastosowanie
Przymocowanie linki lub cienkiego sznurka do liny lub pętli z możliwością szybkiego rozwiązania węzła.
Uwagi
Węzeł nie jest bardzo mocny ale tak jak w przypadku węzła bramszotowego

REFOWY
Stosowany do łączenia dwóch lin o zbliżonych średnicach w wypadku potrzeby szybkiego zwolnienia
połączenia. Typowe zastosowanie znajduje przy wiązaniu refsejzingów w czasie refowania żagli. Węzeł
ten wiąże się podobnie jak płaski z tym, że jeden koniec liny przeciągnięty jest przez pętlę podwójnie.
Węzła nie należy stosować przy linach narażonych na szarpanie.
Jak wskazuje nazwa, węzeł przydatny przy wiązaniu refsejzingów… ale tak uczą szkoleniowcy tylko w Polsce. Na
świecie jako węzeł o w/w zastosowaniu występuje węzeł płaski znacznie bardziej pewny niż refowy.
Niby łatwy do rozwiązania ale niestety nie tylko dla żeglarza ale i w warunkach gorszej pogody także dla wiatru…
Nie polecamy! Naucz się go tylko na egzamin :)

Używany do zawiązywania linki na linie lub
przedmiocie o większej średnicy lub
obwodzie. Typowe zastosowanie to wiązanie
wyblinek na wantach. Węzeł mocno się
trzyma, po obciążeniu i namoknięciu trudno
się rozwiązuje, pracując na szarpanie
przeciera linę - dlatego nie należy go używać
do cumowania.
- Dawniej w erze żaglowców, używany do wiązania
drablinek
- Obciążony i mokry węzeł może czasem
przysporzyć trudności przy rozwiązywaniu
- Nie wiąż wyblinki na linie która jest cieńsza od
liny z której zawiązałeś wyblinkę!
- Podstawowy węzeł powinien być wiązany z
zamkniętymi oczyma i na kilka sposobów

WYBLINKA

- Zastosowanie:
1. mocowanie liny na palu, pierścieniu, innej linie
2. prowizoryczne dowiązanie liny w każdym
umożliwiającym założenie liny miejscu
3. węzeł wyjściowy do wiązania wielu innych
węzłów (znajdziecie je kiedyś na stronie :)
4. wiązanie szczebli linowych na wantach
5. cumowanie lżejszych jachtów

PÓŁSZTYK
Służy najczęściej do zabezpieczenia innych węzłów używanych do cumowania. Uwaga - nie
należy cumować przy pomocy półsztyku.
- Pojedynczy półsztyk rozwiązuje się łatwo zwłaszcza na pracującej linie, słaby węzeł pod
obciążeniem.
- Zastosowanie:
1. doraźne podwieszenie przedmiotu lub prowizoryczne zacumowanie lekkiego jachtu na
płyciźnie
2. element konstrukcyjny kilku innych dobrych i sprawdzonych węzłów

SZTYK
Jest najprostszym węzłem używanym do cumowania na palu lub do pierścienia. Znajduje
zastosowanie również przy zakańczaniu innych węzłów do cumowania. Prawidłowo związany po
zbliżeniu dwóch przechwytów do siebie tworzy wyblinkę założoną na linie pracującej.

Dobry węzeł na pracujących linach (cumy), elastyczny – tłumi szarpnięcia
- Ślizga się zawiązany na palu lub innym gładkim, pionowym elemencie
- Zastosowanie:
1. węzeł cumowy do cumowania lekkich łodzi i jachtów
2. łatwe i szybkie zabezpieczenie węzłów których końcówki lin muszą być mocowane

CUMOWY
Węzeł służy do cumowania na palu i do pierścienia. Węzeł zapewnia mocny chwyt, nie ślizga
się i nie zaciska. Podwójny chwyt pala czy pierścienia chroni linę od przecierania się.

KNAGOWY
Węzeł knagowy znajduje zastosowanie przy
mocowaniu: szotów, fałów, cum na knadze,
podwójnym polerze lub kołku. Prawidłowo węzeł
knagowy rozpoczyna się od owinięcia liny raz
dookoła trzonu knagi, następnie należy linę
mocować krzyżowo na ramionach knagi
dwukrotnie. Zakończenie węzła polega na
przełożeniu liny pod ostatnie skrzyżowanie i
zaciśnięcie, tak aby lina trzymała się węzła.

ŻEGLARSKI
Węzeł służy do cumowania na palu i do pierścienia. Węzeł zapewnia mocny chwyt, nie ślizga się
i nie zaciska. Podwójny chwyt pala czy pierścienia chroni linę od przecierania się.
- Kolejny węzeł sprawdzony przez wieki żeglugi, mocny nie zaciskający się.
- Radzimy wzmocnić konstrukcję przez dodanie jednego lub dwóch półsztyków
- Zastosowanie:
1. cumowanie do pierścienia lub do pala
2. mocowanie liny na oczku, uchu
3. polecany przez J. Saleckiego nawet jako węzeł liny kotwicznej po dodatkowym założeniu opaski na koniec
półsztyku (zobacz jak ja wykonać w dziale „zadbaj o linę”)

RYBACKI
Jest dobrym węzłem do cumowania, może być użyty do wiązania liny do: kotwicy, wiadra, sondy,
ciężarka rzutkowego itp.
Wiąż nim liny znajdujące się w wodzie – nawet mokry węzeł da się stosunkowo łatwo rozwiązać.
Mocny i nie zaciskający się węzeł, wart stosowania
- Zastosowanie:
1. cumowanie do pierścienia
2. wiązanie linki sondy
3. do pałąka wiadra
4. do połączenia liny holu z uchem na lince rzutki

RATOWNICZY
Węzeł używany jest bardzo często, a umiejętność sprawnego wiązania obowiązuje każdego żeglarza.
Za jego pomocą robi się na końcu liny oko do cumowania, może być użyty do połączenia dwu lin.
Typowe zastosowanie to - zabezpieczanie człowieka w trudnych warunkach pracy na pokładzie, za
burtą, lub na wysokości. Pętla tego węzła nie zaciska się, nawet przy dużym obciążeniu.
- Historycznie jest to węzeł nokgordingów żagli rejowych na przednich masztach dużych żaglowców
- Węzeł mocny, uniwersalny. Umiejętność jego wiązania jest egzekwowana na egzaminie na stopnie żeglarskie.
- Zastosowanie:
1. odpowiednio do zadań jako węzła uniwersalnego
2. ucho na linie cumowniczej
3. łączenie dwóch lin

Info...

ZWIĄZ WANTOWY
Służy do łączenia dwóch lin o różnych średnicach, wytrzymuje duże obciążenie. Węzeł można
zastosować do awaryjnej naprawy wanty, przy pomocy dodatkowego odcinka stalówki, wiąże się
dwa węzły. Jeżeli wanta ma zapas na długości, wiąże się jeden węzeł łącznikowy. Po wykonaniu
węzła wantę trzeba wybrać ściągaczem. Ze względu na złą pracę linstalowych, gdy są zagięte na
małych promieniach, węzła nie należy stosować na stałe. Węzeł nadaje się przede wszystkim do
stosowania na linach włókiennych.
- Łatwy do wykonania i dlatego najpopularniejszy w grupie związów choć istnieje wiele pewniejszych.
- Podobno używany powszechnie przez wędkarzy…
- Węzeł dosyć nieporęczny gdyż rozwiązanie zaciśniętych supłów może być trudne
- Zastosowanie:
1. do łaczenia lin miękkich miękkich identycznej lub podobnej średnicy
2. doraźna i tylko na możliwie krótki okres użytkowania naprawa wanty z użyciem dodatkowej stalówki

HOLOWNICZY

KOTWICZNY

ROŻKOWY

Nie wiąż na linach o różnych średnicach, może się wtedy rozwiązaćZastosowanie:
1. wiązanie szota lub kontraszota do rogu szotowego żagla
2. wiązanie dwóch niezbyt obciążonych lin o podobnych średnicach

Węzeł b. mocny. Gdy jest już zaciśnięty solidnie po sezonie jest trudny do
rozwiązania (w konstrukcji występuje supeł na biegowej części liny,
właściwości supła w dziale „podstawowe”) .
- J. Salecki podaje ciekawostkę, że u nas wiąże się ten węzeł jako
kotwiczny, natomiast na świecie używany jest przede wszystkim do
wiązania liny holowniczej na haku i … pierścieniach konnych przyczep
transportowych :)
- Zastosowanie:
1. klasyczny węzeł wiązany na pierścieniu trzonu kotwicy
2. b.dobry węzeł na duży hak

Jeśli nie umiesz tego węzła, usłyszysz w końcu na którymś rejsie stare
żeglarskie porzekadło : „tylko pała puszcza fała!!!” które to powiedzenie
bardzo dosłownie oceni Twoje zdolności żeglarskie :)
- Zastosowanie:
1. zabezpieczenie fałów przed wyszorowaniem z bloku topowego lub
powędrowaniem w kierunku topu masztu
2. tymczasowe przytrzymanie liny na drugiej linie

KRZYŻOWY

Opis
Węzeł pośredni między węzłem prostym i płaskim
Wiązanie
Na jednej linie wykonać pętlę ze skrzyżowanymi linkami. Drugą linkę przepleść przez oczko,
a następnie założyć za skrzyżowanie linki pierwszej i z powrotem przepleść przez oczko.
Zastosowanie
Można za jego pomocą łączyć dwie linki.
Uwagi
Węzeł nie jest bardzo wytrzymały. Przy silnych obciążeniach lepiej użyć węzła krzyżowego
podwójnego - czyli holowniczego

KRZYŻOWY
wielokrotny

Opis
Węzeł pochodny od węzła krzyżowego i holowniczego. Jest to cała rodzina węzłów
Wiązanie
Najprościej jest zawiązać węzeł krzyżowy a następnie wyciągając jedną a potem drugą linkę
oplatać dowolną ilość razy skrzyżowanie linki przeciwnej. Na końcu węzeł zaciągnąć.
Zastosowanie
W przypadku jednej, ew. dwóch pętli węzeł dobrze pracuje. W przypadku większej ich ilości
stanowi raczej element ozdobny.

HOLOWNICZY
II

Opis
Węzeł holowniczy jest formą węzła krzyżowego i inaczej nazywany jest krzyżowy podwójny
Wiązanie
Na jednej lince tworzymy pętlę ze skrzyżowanymi linkami. Drugą linę przeplatamy przez tą
pętlę, 2 razy zawijamy za skrzyżowanie i z powrotem przeplatamy przez pętlę
Zastosowanie
Solidne połączenie dwóch lin
Uwagi
Istnieją dalsze - bardziej skomplikowane formy tego węzła - czyli węzły krzyżowe wielokrotne

WCZEP

1. mocowanie liny dowolnej średnicy na drzewcach (lub linach) pionowych i poziomych
2. w epoce wielkich żaglowców - jako stoper bardzo dobrze trzymający linę na drzewcach
pionowych, nie luzujący się przy braku obciążenia
3. z naszego doświadczenia - podczas rozwieszania tentu - przywiązanie linek do achtersztagu
i relingu

Węzeł prosty do wykonania. Zaciśniety trzyma bardzo dobrze. W miarę łatwy do
rozwiazania. Konstrukcja oparta na pierwszej fazie wiązania wyblinki.

GORDINGOWY

PROSTY

JAPOŃSKI

Zastosowanie: 1.łączenie szota z uchem rogu szotowego grota 2.wiązanie gordingów do
żagli rejowych (GORDING - ang.buntline; lina łącząca lik dolny żagla rejowego z reją.
Wybranie gordingów powoduje przyciągnięcie żagla do rei, ułatwiające zwijanie żagli
rejowych), 3.połączenie liny z pierścieniem , kauszą lub pętlą.

- Bardzo łatwo popełnić błąd przy wiązaniu co skutkuje powstaniem kilku niebezpiecznych
odmian które łatwo się rozwiązują
- Wiązany prawidłowo służy jako mocny i pewny węzeł do połączenia dwóch lin o różnych
średnicach .
- Końcówki wychodzące z węzła możemy dodatkowo zabezpieczyć półsztykami co wzmacnia
i zabezpiecza konstrukcję.

- Zaliczany do węzłów dekoracyjnych, mat i splotów. Szeroko rozpowszechniony na
jednostkach żaglowych Dalekiego Wschodu.
- Podstawa kilku innych skomplikowanych splotów
- Budzi ciekawość w porcie wśród zainteresowanych linologią…
- Zastosowanie:
1. połączenie dwóch lin dające wszystkie końce do wykorzystania przy średnich ich
obciążeniach.
2. węzeł dekoracyjny – poeksperymentuj z tym węzłem… ciekawe efekty uzyskane przez nas
już niedługo na stronie…

WĘZEŁ MYŚLIWSKI (ang. hunter's bend)

HUNTER

RATOWNICZY
(jedną ręką)

Węzeł służący do łączenia dwóch lin o jednakowej grubości. Jest szczególnie przydatny w
razie konieczności łączenia sztywnych i śliskich lin syntetycznych.
Na zdjęciach użyliśmy co prawda lin o nieco innych średnicach ale tylko po to aby lepiej
zobrazować metodę wiązania...

- Metoda do wykorzystania w sytuacjach, gdy lina jest blisko nas a możemy posłużyć się jedna
ręką
- Przedstawiony sposób wiązania zgodny z zasadą: „jedna ręka dla jachtu, jedna ręka dla
Ciebie”
- Przy wiązaniu pamiętaj aby chwycić końcówkę liny i nie wkładać całego nadgarstka w
tworzące się początkowo ucho.
Przy pracującej linie bardzo łatwo uwięzić nadgarstek nadgarstek w niedokończonym węźle.

Bardzo słaby, tymczasowy węzeł.

RZUTKOWY
I

RZUTKOWY
II

Opis

Wiązanie
Linę przepleść przez koluszko, opleść linkę i w powstałe oczko włożyć końcówkę liny
zostawiając zawleczkę
Zastosowanie
Tymczasowe - prowizoryczne przywiązanie linki do pętli, pierścienia, belki
Uwagi
Węzeł nie działa przy większych naciągach. Lepiej wtedy użyć innego rzutkowego węzła
(rzutkowy 2)
Opis
Szybki w tworzeniu tymczasowych węzłów.
Wiązanie
Linkę rzutkową przełożyć przez koluszko liny głównej. Na obu końcówkach utworzyć
pętle. Pętle na lince dłuższej skręcić bardziej i przełożyć przez nią pętlę z drugiego
krótszego odcinka.
Zastosowanie
Tymczasowe wiązanie linki do pętli na grubszej linie, pierścienia.
Uwagi
Węzeł trzyma do czasu napinania liny

PĘTLA
CHIŃSKA

CIĘŻAREK
RZUTKOWY

CIĘŻAREK
WISIOR

- Bezpieczny, mocny węzeł węzeł przy tym efektowny.
Można nim pozytywnie zaszpanować w porcie znajomością linologii.
- Zastosowanie:
uniwersalna pętla nie zaciskająca o walorach dekoracyjnych

- Jest rozbudowanym węzłem franciszkańskim (posiada więcej niż trzy oploty wokół
głównego trzonu węzła) często z nim niesłusznie utożsamianym
- Zastosowanie:
1. ciężarek na końcu rzutki
2. węzeł dekoracyjny wieńczący kocówki lin w splotach
3. duży, stały stoper

- Mocny, zaciśnięty jest trudny do rozwiązania.
Jako węzeł stały – znakomity
- Zastosowanie:
1. ciężarek rzutki
2. Stały uchwyt na końcu liny.

SKRÓT
ŁAŃCUSZKOWY

SKRÓT
KOCI

SKRÓT
KOŃSKI
RZĄD

SKRÓT
SERIA
SUPŁÓW

- Łatwy i dlatego popularny ale trudny do rozwiązania gdy był
obciążony – na obu końcach występują supły (patrz właśc.
Supła w dziale „podstawowe”)
- Zastosowanie:
Skracanie w wybranym miejscu liny cienkiej lub średniej

- Solidny węzeł, który łatwo rozwiązać w razie potrzeby.
- Wygodny zwłaszcza na linach śliskich, grubych grubych mało
elastycznych
- Zastosowanie:
Skracanie w wybranym miejscu liny

- Nazwa stąd, że używany jest do wiązania końskich rzędów
- Mocny i pewny ale może się nieźle zacisnąć
- Dodatkowo daje wolna pętlę niezaciskającą się w miejscu skrótu
(można coś podwiesić).

- Dość barbarzyńska metoda skracania liny (nie licząc noża…) bo
poddane obciążeniu zaciskają się na dobre
- Zastosowanie:
1. jako sztuczka w wiązaniu serii supłów (metoda do obmyślenia
samemu:)
2. na linie do wspinania jako oparcie dla rąk i nóg
3. na fale płetwy sterowej lekkich jachtów jako seria stoperów
regulujących głębokość zanurzenia płetwy

I n f o ....

Niektóre strony www w tym temacie:
www.marjer.skip.pl/wezly
www.tramp.lift.net.pl
www.wezly.prv.pl
wezly.webpark.pl
miniportal.harcerski.pl/wezly.html
www.nurkomania.pl/nurkowanie_wezly.htm
www.jacht.com.pl/wezly
www.geocities.com/Colosseum/Loge/8220/wezly.htm
www.wspinanie.pl/serwis/200402/17wezly.php
www.zegluj.net/articles.php?id
www.obozy-zeglarskie.pl/wezly_zeglarskie.php
www.zaglowce.ow.pl/szkutnictwo/wezly/cumowe.html

zebrał i opracował: RG
animacje wykonał: Marek Słaboń (www.tramp.lift.net.pl)


Slide 26

Poradnik dla harcerzy
10 Środowiskowego Szczepu Harcerskiego „ANTYDES”

Węzły 1 - 9

kliknij na interesujący Cię węzeł

Info...

Węzły 10 - 17

Węzły 18 - 38

Węzły 10 - 17

kliknij na interesujący Cię węzeł

Info...

Węzły 1 - 9

Węzły 18 - 38

Węzły 18 - 38

HOLOWNICZY

KOTWICZNY

ROŻKOWY

KRZYŻOWY

KRZYŻOWY
wielokrotny

HOLOWNICZY
II

WCZEP

GORDINGOWY

PROSTY

JAPOŃSKI

HUNTER

RATOWNICZY
(jedną ręką)

RZUTKOWY I

RZUTKOWY II

PĘTLA
CHIŃSKA

CIĘŻAREK
RZUTKOWT

CIĘŻAREK
WISIOR

SKRÓT
ŁAŃCUSZKOWY

SKRÓT KOCI

SKRÓT
KOŃSKI RZĄD

SUPEŁ
Jest on stosowany jako stoper, zgrubienie liny, które zabezpiecza przed wysunięciem się liny z bloku lub
kipy. Często ma zastosowanie na fale miecza lub płetwy sterowej na jachtach mieczowych. Szereg supłów
na fale pozwala utrzymać miecz lub płetwę sterową na pożądanej głębokości zanurzenia. Węzeł ten jednak,
gdy jest rzadko rozwiązywany i działa na niego duże obciążenie, mocno się zaciska i jest trudny do
rozwiązania.
- Węzeł może być wiązany jako „prawy” lub „lewy”.
- Zastosowanie:
1. element konstrukcyjny w wielu innych węzłach;
2. zgrubienie na końcu liny (nie polecamy, zaciska się mocno i potem bez marszpikla a nawet noża się nie obejdzie)
3. zgrubienie na końcu cienkiej liny ułatwiające uchwycenie i zabezpieczające przed wyśliźnięciem (np. linka od wiadra)
- Wykorzystywanie supła nie najlepiej świadczy o znajomości prac bosmańskich…

PŁASKI
Znajduje zastosowanie przy łączeniu lin o zbliżonych średnicach. Nie należy stosować przy
silnym obciążeniu, gdyż zaciska się i jest trudny do rozwiązania, niszczy linę. Jeżeli liny są bardzo
sztywne lub śliskie (np. zatłuszczone i zmoczone) nie można mieć pewności, że nie rozwiąże się pod
dużym obciążeniem, zwłaszcza jeżeli jedna z nich jest cieńsza.
Szeroko rozpowszechniony węzeł wśród żeglarzy choć nie jest taki mocny i pewny jak by się mogło wydawać.
Częste błędy przy wiązaniu powodują powstanie węzła „babskiego” który jest bardzo niepewny i rozwiązuje się w
najmniej oczekiwanej chwili.
- Zastosowanie:
1. łączenie dwóch lin o podobnych średnicach i niezbyt obciążonych
2. węzeł refsejzingów
3. element innych węzłów

BABSKI
Nie zaleca się do stosowania. Nieprawidłowo zawiązany węzeł płaski nazwano
"babskim". Węzeł ten jest niepewny w pracy i trudny do rozwiązania po zaciśnięciu.
Opis
Formalnie jest to węzeł choć w zasadzie nieskuteczny. Zaciska się, nie trzyma mocno.
Wiązanie
Powstaje gdy pomyli się wiązanie węzła prostego. Rozpoznaje się go po tym, że nie jest
symetryczny
Zastosowanie
Brak

ÓSEMKA
Spełnia funkcje bardzo podobne jak supeł, czyli jako zgrubienie liny zabezpieczające przed
wysunięciem się jej z bloku lub kipy. Węzeł ten używany jest szczególnie na końcach szotów.
- Węzeł znany już w starożytności przez ówczesnych żeglarzy co podkreśla jego zalety jako węzła w miarę
łatwego do rozwiązania po zaciśnięciu.
- Zastosowanie:
jako zgrubienie na końcu fałów lub szotów, zabezpieczające je przed wyszorowaniem z bloków, kip i stoperów
pokładowych

SZOTOWY
Dobrze nadaje się do wiązania lin o niejednakowej grubości. Nie należy stosować przy linach
mocno obciążonych, narażonych na szarpanie i o gładkich, śliskich powierzchniach.
Wiązany z dwóch lin śliskich lub o różnych średnicach jest niezbyt pewny
- Zastosowanie:
1. wiązanie szota lub kontraszota do rogu szotowego żagla
2. wiązanie dwóch niezbyt obciążonych lin o zbliżonych średnicach

BRAMSZOTOWY
Dobrze nadaje się do wiązania lin o niejednakowej grubości. Jest on pewniejszy w pracy niż
węzeł szotowy, może przenosić większe obciążenia, jest też odporny na szarpanie.
- Bramszotowym wielorybnicy wiązali liny do drzewców harpunów
- Znacznie pewniejszy niż szotowy, wiązać na linie uformowanej w hak
- Zastosowanie:
jak węzła szotowego przy linach poddawanych większym obciążeniom
Opis
Węzeł pochodny węzła szotowego. Inaczej szotowy podwójny
Wiązanie
Tak jak węzeł szotowy z tym że podczas oplatania pętli należy to wykonać dwa

FLAGOWY
Węzeł używany do wiązania flag, oraz bander nie mających chomątek i klamer. Łatwy do wiązania,
błyskawiczny w rozwiązywaniu, wystarczy pociągnąć za wolny koniec liny, aby całkowicie się
rozwiązał.
Opis
Jest to w zasadzie węzeł szotowy z zawleczką
Wiązanie
Przez pętlę przekładam linkę którą obwiązujemy pętlę dookoła. Następnie linkę przeplatamy pod wierzchnią linką ale
tak, aby końcówka nie przeszła pod nią tylko została po tej samej stronie.
Zastosowanie
Przymocowanie linki lub cienkiego sznurka do liny lub pętli z możliwością szybkiego rozwiązania węzła.
Uwagi
Węzeł nie jest bardzo mocny ale tak jak w przypadku węzła bramszotowego

REFOWY
Stosowany do łączenia dwóch lin o zbliżonych średnicach w wypadku potrzeby szybkiego zwolnienia
połączenia. Typowe zastosowanie znajduje przy wiązaniu refsejzingów w czasie refowania żagli. Węzeł
ten wiąże się podobnie jak płaski z tym, że jeden koniec liny przeciągnięty jest przez pętlę podwójnie.
Węzła nie należy stosować przy linach narażonych na szarpanie.
Jak wskazuje nazwa, węzeł przydatny przy wiązaniu refsejzingów… ale tak uczą szkoleniowcy tylko w Polsce. Na
świecie jako węzeł o w/w zastosowaniu występuje węzeł płaski znacznie bardziej pewny niż refowy.
Niby łatwy do rozwiązania ale niestety nie tylko dla żeglarza ale i w warunkach gorszej pogody także dla wiatru…
Nie polecamy! Naucz się go tylko na egzamin :)

Używany do zawiązywania linki na linie lub
przedmiocie o większej średnicy lub
obwodzie. Typowe zastosowanie to wiązanie
wyblinek na wantach. Węzeł mocno się
trzyma, po obciążeniu i namoknięciu trudno
się rozwiązuje, pracując na szarpanie
przeciera linę - dlatego nie należy go używać
do cumowania.
- Dawniej w erze żaglowców, używany do wiązania
drablinek
- Obciążony i mokry węzeł może czasem
przysporzyć trudności przy rozwiązywaniu
- Nie wiąż wyblinki na linie która jest cieńsza od
liny z której zawiązałeś wyblinkę!
- Podstawowy węzeł powinien być wiązany z
zamkniętymi oczyma i na kilka sposobów

WYBLINKA

- Zastosowanie:
1. mocowanie liny na palu, pierścieniu, innej linie
2. prowizoryczne dowiązanie liny w każdym
umożliwiającym założenie liny miejscu
3. węzeł wyjściowy do wiązania wielu innych
węzłów (znajdziecie je kiedyś na stronie :)
4. wiązanie szczebli linowych na wantach
5. cumowanie lżejszych jachtów

PÓŁSZTYK
Służy najczęściej do zabezpieczenia innych węzłów używanych do cumowania. Uwaga - nie
należy cumować przy pomocy półsztyku.
- Pojedynczy półsztyk rozwiązuje się łatwo zwłaszcza na pracującej linie, słaby węzeł pod
obciążeniem.
- Zastosowanie:
1. doraźne podwieszenie przedmiotu lub prowizoryczne zacumowanie lekkiego jachtu na
płyciźnie
2. element konstrukcyjny kilku innych dobrych i sprawdzonych węzłów

SZTYK
Jest najprostszym węzłem używanym do cumowania na palu lub do pierścienia. Znajduje
zastosowanie również przy zakańczaniu innych węzłów do cumowania. Prawidłowo związany po
zbliżeniu dwóch przechwytów do siebie tworzy wyblinkę założoną na linie pracującej.

Dobry węzeł na pracujących linach (cumy), elastyczny – tłumi szarpnięcia
- Ślizga się zawiązany na palu lub innym gładkim, pionowym elemencie
- Zastosowanie:
1. węzeł cumowy do cumowania lekkich łodzi i jachtów
2. łatwe i szybkie zabezpieczenie węzłów których końcówki lin muszą być mocowane

CUMOWY
Węzeł służy do cumowania na palu i do pierścienia. Węzeł zapewnia mocny chwyt, nie ślizga
się i nie zaciska. Podwójny chwyt pala czy pierścienia chroni linę od przecierania się.

KNAGOWY
Węzeł knagowy znajduje zastosowanie przy
mocowaniu: szotów, fałów, cum na knadze,
podwójnym polerze lub kołku. Prawidłowo węzeł
knagowy rozpoczyna się od owinięcia liny raz
dookoła trzonu knagi, następnie należy linę
mocować krzyżowo na ramionach knagi
dwukrotnie. Zakończenie węzła polega na
przełożeniu liny pod ostatnie skrzyżowanie i
zaciśnięcie, tak aby lina trzymała się węzła.

ŻEGLARSKI
Węzeł służy do cumowania na palu i do pierścienia. Węzeł zapewnia mocny chwyt, nie ślizga się
i nie zaciska. Podwójny chwyt pala czy pierścienia chroni linę od przecierania się.
- Kolejny węzeł sprawdzony przez wieki żeglugi, mocny nie zaciskający się.
- Radzimy wzmocnić konstrukcję przez dodanie jednego lub dwóch półsztyków
- Zastosowanie:
1. cumowanie do pierścienia lub do pala
2. mocowanie liny na oczku, uchu
3. polecany przez J. Saleckiego nawet jako węzeł liny kotwicznej po dodatkowym założeniu opaski na koniec
półsztyku (zobacz jak ja wykonać w dziale „zadbaj o linę”)

RYBACKI
Jest dobrym węzłem do cumowania, może być użyty do wiązania liny do: kotwicy, wiadra, sondy,
ciężarka rzutkowego itp.
Wiąż nim liny znajdujące się w wodzie – nawet mokry węzeł da się stosunkowo łatwo rozwiązać.
Mocny i nie zaciskający się węzeł, wart stosowania
- Zastosowanie:
1. cumowanie do pierścienia
2. wiązanie linki sondy
3. do pałąka wiadra
4. do połączenia liny holu z uchem na lince rzutki

RATOWNICZY
Węzeł używany jest bardzo często, a umiejętność sprawnego wiązania obowiązuje każdego żeglarza.
Za jego pomocą robi się na końcu liny oko do cumowania, może być użyty do połączenia dwu lin.
Typowe zastosowanie to - zabezpieczanie człowieka w trudnych warunkach pracy na pokładzie, za
burtą, lub na wysokości. Pętla tego węzła nie zaciska się, nawet przy dużym obciążeniu.
- Historycznie jest to węzeł nokgordingów żagli rejowych na przednich masztach dużych żaglowców
- Węzeł mocny, uniwersalny. Umiejętność jego wiązania jest egzekwowana na egzaminie na stopnie żeglarskie.
- Zastosowanie:
1. odpowiednio do zadań jako węzła uniwersalnego
2. ucho na linie cumowniczej
3. łączenie dwóch lin

Info...

ZWIĄZ WANTOWY
Służy do łączenia dwóch lin o różnych średnicach, wytrzymuje duże obciążenie. Węzeł można
zastosować do awaryjnej naprawy wanty, przy pomocy dodatkowego odcinka stalówki, wiąże się
dwa węzły. Jeżeli wanta ma zapas na długości, wiąże się jeden węzeł łącznikowy. Po wykonaniu
węzła wantę trzeba wybrać ściągaczem. Ze względu na złą pracę linstalowych, gdy są zagięte na
małych promieniach, węzła nie należy stosować na stałe. Węzeł nadaje się przede wszystkim do
stosowania na linach włókiennych.
- Łatwy do wykonania i dlatego najpopularniejszy w grupie związów choć istnieje wiele pewniejszych.
- Podobno używany powszechnie przez wędkarzy…
- Węzeł dosyć nieporęczny gdyż rozwiązanie zaciśniętych supłów może być trudne
- Zastosowanie:
1. do łaczenia lin miękkich miękkich identycznej lub podobnej średnicy
2. doraźna i tylko na możliwie krótki okres użytkowania naprawa wanty z użyciem dodatkowej stalówki

HOLOWNICZY

KOTWICZNY

ROŻKOWY

Nie wiąż na linach o różnych średnicach, może się wtedy rozwiązaćZastosowanie:
1. wiązanie szota lub kontraszota do rogu szotowego żagla
2. wiązanie dwóch niezbyt obciążonych lin o podobnych średnicach

Węzeł b. mocny. Gdy jest już zaciśnięty solidnie po sezonie jest trudny do
rozwiązania (w konstrukcji występuje supeł na biegowej części liny,
właściwości supła w dziale „podstawowe”) .
- J. Salecki podaje ciekawostkę, że u nas wiąże się ten węzeł jako
kotwiczny, natomiast na świecie używany jest przede wszystkim do
wiązania liny holowniczej na haku i … pierścieniach konnych przyczep
transportowych :)
- Zastosowanie:
1. klasyczny węzeł wiązany na pierścieniu trzonu kotwicy
2. b.dobry węzeł na duży hak

Jeśli nie umiesz tego węzła, usłyszysz w końcu na którymś rejsie stare
żeglarskie porzekadło : „tylko pała puszcza fała!!!” które to powiedzenie
bardzo dosłownie oceni Twoje zdolności żeglarskie :)
- Zastosowanie:
1. zabezpieczenie fałów przed wyszorowaniem z bloku topowego lub
powędrowaniem w kierunku topu masztu
2. tymczasowe przytrzymanie liny na drugiej linie

KRZYŻOWY

Opis
Węzeł pośredni między węzłem prostym i płaskim
Wiązanie
Na jednej linie wykonać pętlę ze skrzyżowanymi linkami. Drugą linkę przepleść przez oczko,
a następnie założyć za skrzyżowanie linki pierwszej i z powrotem przepleść przez oczko.
Zastosowanie
Można za jego pomocą łączyć dwie linki.
Uwagi
Węzeł nie jest bardzo wytrzymały. Przy silnych obciążeniach lepiej użyć węzła krzyżowego
podwójnego - czyli holowniczego

KRZYŻOWY
wielokrotny

Opis
Węzeł pochodny od węzła krzyżowego i holowniczego. Jest to cała rodzina węzłów
Wiązanie
Najprościej jest zawiązać węzeł krzyżowy a następnie wyciągając jedną a potem drugą linkę
oplatać dowolną ilość razy skrzyżowanie linki przeciwnej. Na końcu węzeł zaciągnąć.
Zastosowanie
W przypadku jednej, ew. dwóch pętli węzeł dobrze pracuje. W przypadku większej ich ilości
stanowi raczej element ozdobny.

HOLOWNICZY
II

Opis
Węzeł holowniczy jest formą węzła krzyżowego i inaczej nazywany jest krzyżowy podwójny
Wiązanie
Na jednej lince tworzymy pętlę ze skrzyżowanymi linkami. Drugą linę przeplatamy przez tą
pętlę, 2 razy zawijamy za skrzyżowanie i z powrotem przeplatamy przez pętlę
Zastosowanie
Solidne połączenie dwóch lin
Uwagi
Istnieją dalsze - bardziej skomplikowane formy tego węzła - czyli węzły krzyżowe wielokrotne

WCZEP

1. mocowanie liny dowolnej średnicy na drzewcach (lub linach) pionowych i poziomych
2. w epoce wielkich żaglowców - jako stoper bardzo dobrze trzymający linę na drzewcach
pionowych, nie luzujący się przy braku obciążenia
3. z naszego doświadczenia - podczas rozwieszania tentu - przywiązanie linek do achtersztagu
i relingu

Węzeł prosty do wykonania. Zaciśniety trzyma bardzo dobrze. W miarę łatwy do
rozwiazania. Konstrukcja oparta na pierwszej fazie wiązania wyblinki.

GORDINGOWY

PROSTY

JAPOŃSKI

Zastosowanie: 1.łączenie szota z uchem rogu szotowego grota 2.wiązanie gordingów do
żagli rejowych (GORDING - ang.buntline; lina łącząca lik dolny żagla rejowego z reją.
Wybranie gordingów powoduje przyciągnięcie żagla do rei, ułatwiające zwijanie żagli
rejowych), 3.połączenie liny z pierścieniem , kauszą lub pętlą.

- Bardzo łatwo popełnić błąd przy wiązaniu co skutkuje powstaniem kilku niebezpiecznych
odmian które łatwo się rozwiązują
- Wiązany prawidłowo służy jako mocny i pewny węzeł do połączenia dwóch lin o różnych
średnicach .
- Końcówki wychodzące z węzła możemy dodatkowo zabezpieczyć półsztykami co wzmacnia
i zabezpiecza konstrukcję.

- Zaliczany do węzłów dekoracyjnych, mat i splotów. Szeroko rozpowszechniony na
jednostkach żaglowych Dalekiego Wschodu.
- Podstawa kilku innych skomplikowanych splotów
- Budzi ciekawość w porcie wśród zainteresowanych linologią…
- Zastosowanie:
1. połączenie dwóch lin dające wszystkie końce do wykorzystania przy średnich ich
obciążeniach.
2. węzeł dekoracyjny – poeksperymentuj z tym węzłem… ciekawe efekty uzyskane przez nas
już niedługo na stronie…

WĘZEŁ MYŚLIWSKI (ang. hunter's bend)

HUNTER

RATOWNICZY
(jedną ręką)

Węzeł służący do łączenia dwóch lin o jednakowej grubości. Jest szczególnie przydatny w
razie konieczności łączenia sztywnych i śliskich lin syntetycznych.
Na zdjęciach użyliśmy co prawda lin o nieco innych średnicach ale tylko po to aby lepiej
zobrazować metodę wiązania...

- Metoda do wykorzystania w sytuacjach, gdy lina jest blisko nas a możemy posłużyć się jedna
ręką
- Przedstawiony sposób wiązania zgodny z zasadą: „jedna ręka dla jachtu, jedna ręka dla
Ciebie”
- Przy wiązaniu pamiętaj aby chwycić końcówkę liny i nie wkładać całego nadgarstka w
tworzące się początkowo ucho.
Przy pracującej linie bardzo łatwo uwięzić nadgarstek nadgarstek w niedokończonym węźle.

Bardzo słaby, tymczasowy węzeł.

RZUTKOWY
I

RZUTKOWY
II

Opis

Wiązanie
Linę przepleść przez koluszko, opleść linkę i w powstałe oczko włożyć końcówkę liny
zostawiając zawleczkę
Zastosowanie
Tymczasowe - prowizoryczne przywiązanie linki do pętli, pierścienia, belki
Uwagi
Węzeł nie działa przy większych naciągach. Lepiej wtedy użyć innego rzutkowego węzła
(rzutkowy 2)
Opis
Szybki w tworzeniu tymczasowych węzłów.
Wiązanie
Linkę rzutkową przełożyć przez koluszko liny głównej. Na obu końcówkach utworzyć
pętle. Pętle na lince dłuższej skręcić bardziej i przełożyć przez nią pętlę z drugiego
krótszego odcinka.
Zastosowanie
Tymczasowe wiązanie linki do pętli na grubszej linie, pierścienia.
Uwagi
Węzeł trzyma do czasu napinania liny

PĘTLA
CHIŃSKA

CIĘŻAREK
RZUTKOWY

CIĘŻAREK
WISIOR

- Bezpieczny, mocny węzeł węzeł przy tym efektowny.
Można nim pozytywnie zaszpanować w porcie znajomością linologii.
- Zastosowanie:
uniwersalna pętla nie zaciskająca o walorach dekoracyjnych

- Jest rozbudowanym węzłem franciszkańskim (posiada więcej niż trzy oploty wokół
głównego trzonu węzła) często z nim niesłusznie utożsamianym
- Zastosowanie:
1. ciężarek na końcu rzutki
2. węzeł dekoracyjny wieńczący kocówki lin w splotach
3. duży, stały stoper

- Mocny, zaciśnięty jest trudny do rozwiązania.
Jako węzeł stały – znakomity
- Zastosowanie:
1. ciężarek rzutki
2. Stały uchwyt na końcu liny.

SKRÓT
ŁAŃCUSZKOWY

SKRÓT
KOCI

SKRÓT
KOŃSKI
RZĄD

SKRÓT
SERIA
SUPŁÓW

- Łatwy i dlatego popularny ale trudny do rozwiązania gdy był
obciążony – na obu końcach występują supły (patrz właśc.
Supła w dziale „podstawowe”)
- Zastosowanie:
Skracanie w wybranym miejscu liny cienkiej lub średniej

- Solidny węzeł, który łatwo rozwiązać w razie potrzeby.
- Wygodny zwłaszcza na linach śliskich, grubych grubych mało
elastycznych
- Zastosowanie:
Skracanie w wybranym miejscu liny

- Nazwa stąd, że używany jest do wiązania końskich rzędów
- Mocny i pewny ale może się nieźle zacisnąć
- Dodatkowo daje wolna pętlę niezaciskającą się w miejscu skrótu
(można coś podwiesić).

- Dość barbarzyńska metoda skracania liny (nie licząc noża…) bo
poddane obciążeniu zaciskają się na dobre
- Zastosowanie:
1. jako sztuczka w wiązaniu serii supłów (metoda do obmyślenia
samemu:)
2. na linie do wspinania jako oparcie dla rąk i nóg
3. na fale płetwy sterowej lekkich jachtów jako seria stoperów
regulujących głębokość zanurzenia płetwy

I n f o ....

Niektóre strony www w tym temacie:
www.marjer.skip.pl/wezly
www.tramp.lift.net.pl
www.wezly.prv.pl
wezly.webpark.pl
miniportal.harcerski.pl/wezly.html
www.nurkomania.pl/nurkowanie_wezly.htm
www.jacht.com.pl/wezly
www.geocities.com/Colosseum/Loge/8220/wezly.htm
www.wspinanie.pl/serwis/200402/17wezly.php
www.zegluj.net/articles.php?id
www.obozy-zeglarskie.pl/wezly_zeglarskie.php
www.zaglowce.ow.pl/szkutnictwo/wezly/cumowe.html

zebrał i opracował: RG
animacje wykonał: Marek Słaboń (www.tramp.lift.net.pl)


Slide 27

Poradnik dla harcerzy
10 Środowiskowego Szczepu Harcerskiego „ANTYDES”

Węzły 1 - 9

kliknij na interesujący Cię węzeł

Info...

Węzły 10 - 17

Węzły 18 - 38

Węzły 10 - 17

kliknij na interesujący Cię węzeł

Info...

Węzły 1 - 9

Węzły 18 - 38

Węzły 18 - 38

HOLOWNICZY

KOTWICZNY

ROŻKOWY

KRZYŻOWY

KRZYŻOWY
wielokrotny

HOLOWNICZY
II

WCZEP

GORDINGOWY

PROSTY

JAPOŃSKI

HUNTER

RATOWNICZY
(jedną ręką)

RZUTKOWY I

RZUTKOWY II

PĘTLA
CHIŃSKA

CIĘŻAREK
RZUTKOWT

CIĘŻAREK
WISIOR

SKRÓT
ŁAŃCUSZKOWY

SKRÓT KOCI

SKRÓT
KOŃSKI RZĄD

SUPEŁ
Jest on stosowany jako stoper, zgrubienie liny, które zabezpiecza przed wysunięciem się liny z bloku lub
kipy. Często ma zastosowanie na fale miecza lub płetwy sterowej na jachtach mieczowych. Szereg supłów
na fale pozwala utrzymać miecz lub płetwę sterową na pożądanej głębokości zanurzenia. Węzeł ten jednak,
gdy jest rzadko rozwiązywany i działa na niego duże obciążenie, mocno się zaciska i jest trudny do
rozwiązania.
- Węzeł może być wiązany jako „prawy” lub „lewy”.
- Zastosowanie:
1. element konstrukcyjny w wielu innych węzłach;
2. zgrubienie na końcu liny (nie polecamy, zaciska się mocno i potem bez marszpikla a nawet noża się nie obejdzie)
3. zgrubienie na końcu cienkiej liny ułatwiające uchwycenie i zabezpieczające przed wyśliźnięciem (np. linka od wiadra)
- Wykorzystywanie supła nie najlepiej świadczy o znajomości prac bosmańskich…

PŁASKI
Znajduje zastosowanie przy łączeniu lin o zbliżonych średnicach. Nie należy stosować przy
silnym obciążeniu, gdyż zaciska się i jest trudny do rozwiązania, niszczy linę. Jeżeli liny są bardzo
sztywne lub śliskie (np. zatłuszczone i zmoczone) nie można mieć pewności, że nie rozwiąże się pod
dużym obciążeniem, zwłaszcza jeżeli jedna z nich jest cieńsza.
Szeroko rozpowszechniony węzeł wśród żeglarzy choć nie jest taki mocny i pewny jak by się mogło wydawać.
Częste błędy przy wiązaniu powodują powstanie węzła „babskiego” który jest bardzo niepewny i rozwiązuje się w
najmniej oczekiwanej chwili.
- Zastosowanie:
1. łączenie dwóch lin o podobnych średnicach i niezbyt obciążonych
2. węzeł refsejzingów
3. element innych węzłów

BABSKI
Nie zaleca się do stosowania. Nieprawidłowo zawiązany węzeł płaski nazwano
"babskim". Węzeł ten jest niepewny w pracy i trudny do rozwiązania po zaciśnięciu.
Opis
Formalnie jest to węzeł choć w zasadzie nieskuteczny. Zaciska się, nie trzyma mocno.
Wiązanie
Powstaje gdy pomyli się wiązanie węzła prostego. Rozpoznaje się go po tym, że nie jest
symetryczny
Zastosowanie
Brak

ÓSEMKA
Spełnia funkcje bardzo podobne jak supeł, czyli jako zgrubienie liny zabezpieczające przed
wysunięciem się jej z bloku lub kipy. Węzeł ten używany jest szczególnie na końcach szotów.
- Węzeł znany już w starożytności przez ówczesnych żeglarzy co podkreśla jego zalety jako węzła w miarę
łatwego do rozwiązania po zaciśnięciu.
- Zastosowanie:
jako zgrubienie na końcu fałów lub szotów, zabezpieczające je przed wyszorowaniem z bloków, kip i stoperów
pokładowych

SZOTOWY
Dobrze nadaje się do wiązania lin o niejednakowej grubości. Nie należy stosować przy linach
mocno obciążonych, narażonych na szarpanie i o gładkich, śliskich powierzchniach.
Wiązany z dwóch lin śliskich lub o różnych średnicach jest niezbyt pewny
- Zastosowanie:
1. wiązanie szota lub kontraszota do rogu szotowego żagla
2. wiązanie dwóch niezbyt obciążonych lin o zbliżonych średnicach

BRAMSZOTOWY
Dobrze nadaje się do wiązania lin o niejednakowej grubości. Jest on pewniejszy w pracy niż
węzeł szotowy, może przenosić większe obciążenia, jest też odporny na szarpanie.
- Bramszotowym wielorybnicy wiązali liny do drzewców harpunów
- Znacznie pewniejszy niż szotowy, wiązać na linie uformowanej w hak
- Zastosowanie:
jak węzła szotowego przy linach poddawanych większym obciążeniom
Opis
Węzeł pochodny węzła szotowego. Inaczej szotowy podwójny
Wiązanie
Tak jak węzeł szotowy z tym że podczas oplatania pętli należy to wykonać dwa

FLAGOWY
Węzeł używany do wiązania flag, oraz bander nie mających chomątek i klamer. Łatwy do wiązania,
błyskawiczny w rozwiązywaniu, wystarczy pociągnąć za wolny koniec liny, aby całkowicie się
rozwiązał.
Opis
Jest to w zasadzie węzeł szotowy z zawleczką
Wiązanie
Przez pętlę przekładam linkę którą obwiązujemy pętlę dookoła. Następnie linkę przeplatamy pod wierzchnią linką ale
tak, aby końcówka nie przeszła pod nią tylko została po tej samej stronie.
Zastosowanie
Przymocowanie linki lub cienkiego sznurka do liny lub pętli z możliwością szybkiego rozwiązania węzła.
Uwagi
Węzeł nie jest bardzo mocny ale tak jak w przypadku węzła bramszotowego

REFOWY
Stosowany do łączenia dwóch lin o zbliżonych średnicach w wypadku potrzeby szybkiego zwolnienia
połączenia. Typowe zastosowanie znajduje przy wiązaniu refsejzingów w czasie refowania żagli. Węzeł
ten wiąże się podobnie jak płaski z tym, że jeden koniec liny przeciągnięty jest przez pętlę podwójnie.
Węzła nie należy stosować przy linach narażonych na szarpanie.
Jak wskazuje nazwa, węzeł przydatny przy wiązaniu refsejzingów… ale tak uczą szkoleniowcy tylko w Polsce. Na
świecie jako węzeł o w/w zastosowaniu występuje węzeł płaski znacznie bardziej pewny niż refowy.
Niby łatwy do rozwiązania ale niestety nie tylko dla żeglarza ale i w warunkach gorszej pogody także dla wiatru…
Nie polecamy! Naucz się go tylko na egzamin :)

Używany do zawiązywania linki na linie lub
przedmiocie o większej średnicy lub
obwodzie. Typowe zastosowanie to wiązanie
wyblinek na wantach. Węzeł mocno się
trzyma, po obciążeniu i namoknięciu trudno
się rozwiązuje, pracując na szarpanie
przeciera linę - dlatego nie należy go używać
do cumowania.
- Dawniej w erze żaglowców, używany do wiązania
drablinek
- Obciążony i mokry węzeł może czasem
przysporzyć trudności przy rozwiązywaniu
- Nie wiąż wyblinki na linie która jest cieńsza od
liny z której zawiązałeś wyblinkę!
- Podstawowy węzeł powinien być wiązany z
zamkniętymi oczyma i na kilka sposobów

WYBLINKA

- Zastosowanie:
1. mocowanie liny na palu, pierścieniu, innej linie
2. prowizoryczne dowiązanie liny w każdym
umożliwiającym założenie liny miejscu
3. węzeł wyjściowy do wiązania wielu innych
węzłów (znajdziecie je kiedyś na stronie :)
4. wiązanie szczebli linowych na wantach
5. cumowanie lżejszych jachtów

PÓŁSZTYK
Służy najczęściej do zabezpieczenia innych węzłów używanych do cumowania. Uwaga - nie
należy cumować przy pomocy półsztyku.
- Pojedynczy półsztyk rozwiązuje się łatwo zwłaszcza na pracującej linie, słaby węzeł pod
obciążeniem.
- Zastosowanie:
1. doraźne podwieszenie przedmiotu lub prowizoryczne zacumowanie lekkiego jachtu na
płyciźnie
2. element konstrukcyjny kilku innych dobrych i sprawdzonych węzłów

SZTYK
Jest najprostszym węzłem używanym do cumowania na palu lub do pierścienia. Znajduje
zastosowanie również przy zakańczaniu innych węzłów do cumowania. Prawidłowo związany po
zbliżeniu dwóch przechwytów do siebie tworzy wyblinkę założoną na linie pracującej.

Dobry węzeł na pracujących linach (cumy), elastyczny – tłumi szarpnięcia
- Ślizga się zawiązany na palu lub innym gładkim, pionowym elemencie
- Zastosowanie:
1. węzeł cumowy do cumowania lekkich łodzi i jachtów
2. łatwe i szybkie zabezpieczenie węzłów których końcówki lin muszą być mocowane

CUMOWY
Węzeł służy do cumowania na palu i do pierścienia. Węzeł zapewnia mocny chwyt, nie ślizga
się i nie zaciska. Podwójny chwyt pala czy pierścienia chroni linę od przecierania się.

KNAGOWY
Węzeł knagowy znajduje zastosowanie przy
mocowaniu: szotów, fałów, cum na knadze,
podwójnym polerze lub kołku. Prawidłowo węzeł
knagowy rozpoczyna się od owinięcia liny raz
dookoła trzonu knagi, następnie należy linę
mocować krzyżowo na ramionach knagi
dwukrotnie. Zakończenie węzła polega na
przełożeniu liny pod ostatnie skrzyżowanie i
zaciśnięcie, tak aby lina trzymała się węzła.

ŻEGLARSKI
Węzeł służy do cumowania na palu i do pierścienia. Węzeł zapewnia mocny chwyt, nie ślizga się
i nie zaciska. Podwójny chwyt pala czy pierścienia chroni linę od przecierania się.
- Kolejny węzeł sprawdzony przez wieki żeglugi, mocny nie zaciskający się.
- Radzimy wzmocnić konstrukcję przez dodanie jednego lub dwóch półsztyków
- Zastosowanie:
1. cumowanie do pierścienia lub do pala
2. mocowanie liny na oczku, uchu
3. polecany przez J. Saleckiego nawet jako węzeł liny kotwicznej po dodatkowym założeniu opaski na koniec
półsztyku (zobacz jak ja wykonać w dziale „zadbaj o linę”)

RYBACKI
Jest dobrym węzłem do cumowania, może być użyty do wiązania liny do: kotwicy, wiadra, sondy,
ciężarka rzutkowego itp.
Wiąż nim liny znajdujące się w wodzie – nawet mokry węzeł da się stosunkowo łatwo rozwiązać.
Mocny i nie zaciskający się węzeł, wart stosowania
- Zastosowanie:
1. cumowanie do pierścienia
2. wiązanie linki sondy
3. do pałąka wiadra
4. do połączenia liny holu z uchem na lince rzutki

RATOWNICZY
Węzeł używany jest bardzo często, a umiejętność sprawnego wiązania obowiązuje każdego żeglarza.
Za jego pomocą robi się na końcu liny oko do cumowania, może być użyty do połączenia dwu lin.
Typowe zastosowanie to - zabezpieczanie człowieka w trudnych warunkach pracy na pokładzie, za
burtą, lub na wysokości. Pętla tego węzła nie zaciska się, nawet przy dużym obciążeniu.
- Historycznie jest to węzeł nokgordingów żagli rejowych na przednich masztach dużych żaglowców
- Węzeł mocny, uniwersalny. Umiejętność jego wiązania jest egzekwowana na egzaminie na stopnie żeglarskie.
- Zastosowanie:
1. odpowiednio do zadań jako węzła uniwersalnego
2. ucho na linie cumowniczej
3. łączenie dwóch lin

Info...

ZWIĄZ WANTOWY
Służy do łączenia dwóch lin o różnych średnicach, wytrzymuje duże obciążenie. Węzeł można
zastosować do awaryjnej naprawy wanty, przy pomocy dodatkowego odcinka stalówki, wiąże się
dwa węzły. Jeżeli wanta ma zapas na długości, wiąże się jeden węzeł łącznikowy. Po wykonaniu
węzła wantę trzeba wybrać ściągaczem. Ze względu na złą pracę linstalowych, gdy są zagięte na
małych promieniach, węzła nie należy stosować na stałe. Węzeł nadaje się przede wszystkim do
stosowania na linach włókiennych.
- Łatwy do wykonania i dlatego najpopularniejszy w grupie związów choć istnieje wiele pewniejszych.
- Podobno używany powszechnie przez wędkarzy…
- Węzeł dosyć nieporęczny gdyż rozwiązanie zaciśniętych supłów może być trudne
- Zastosowanie:
1. do łaczenia lin miękkich miękkich identycznej lub podobnej średnicy
2. doraźna i tylko na możliwie krótki okres użytkowania naprawa wanty z użyciem dodatkowej stalówki

HOLOWNICZY

KOTWICZNY

ROŻKOWY

Nie wiąż na linach o różnych średnicach, może się wtedy rozwiązaćZastosowanie:
1. wiązanie szota lub kontraszota do rogu szotowego żagla
2. wiązanie dwóch niezbyt obciążonych lin o podobnych średnicach

Węzeł b. mocny. Gdy jest już zaciśnięty solidnie po sezonie jest trudny do
rozwiązania (w konstrukcji występuje supeł na biegowej części liny,
właściwości supła w dziale „podstawowe”) .
- J. Salecki podaje ciekawostkę, że u nas wiąże się ten węzeł jako
kotwiczny, natomiast na świecie używany jest przede wszystkim do
wiązania liny holowniczej na haku i … pierścieniach konnych przyczep
transportowych :)
- Zastosowanie:
1. klasyczny węzeł wiązany na pierścieniu trzonu kotwicy
2. b.dobry węzeł na duży hak

Jeśli nie umiesz tego węzła, usłyszysz w końcu na którymś rejsie stare
żeglarskie porzekadło : „tylko pała puszcza fała!!!” które to powiedzenie
bardzo dosłownie oceni Twoje zdolności żeglarskie :)
- Zastosowanie:
1. zabezpieczenie fałów przed wyszorowaniem z bloku topowego lub
powędrowaniem w kierunku topu masztu
2. tymczasowe przytrzymanie liny na drugiej linie

KRZYŻOWY

Opis
Węzeł pośredni między węzłem prostym i płaskim
Wiązanie
Na jednej linie wykonać pętlę ze skrzyżowanymi linkami. Drugą linkę przepleść przez oczko,
a następnie założyć za skrzyżowanie linki pierwszej i z powrotem przepleść przez oczko.
Zastosowanie
Można za jego pomocą łączyć dwie linki.
Uwagi
Węzeł nie jest bardzo wytrzymały. Przy silnych obciążeniach lepiej użyć węzła krzyżowego
podwójnego - czyli holowniczego

KRZYŻOWY
wielokrotny

Opis
Węzeł pochodny od węzła krzyżowego i holowniczego. Jest to cała rodzina węzłów
Wiązanie
Najprościej jest zawiązać węzeł krzyżowy a następnie wyciągając jedną a potem drugą linkę
oplatać dowolną ilość razy skrzyżowanie linki przeciwnej. Na końcu węzeł zaciągnąć.
Zastosowanie
W przypadku jednej, ew. dwóch pętli węzeł dobrze pracuje. W przypadku większej ich ilości
stanowi raczej element ozdobny.

HOLOWNICZY
II

Opis
Węzeł holowniczy jest formą węzła krzyżowego i inaczej nazywany jest krzyżowy podwójny
Wiązanie
Na jednej lince tworzymy pętlę ze skrzyżowanymi linkami. Drugą linę przeplatamy przez tą
pętlę, 2 razy zawijamy za skrzyżowanie i z powrotem przeplatamy przez pętlę
Zastosowanie
Solidne połączenie dwóch lin
Uwagi
Istnieją dalsze - bardziej skomplikowane formy tego węzła - czyli węzły krzyżowe wielokrotne

WCZEP

1. mocowanie liny dowolnej średnicy na drzewcach (lub linach) pionowych i poziomych
2. w epoce wielkich żaglowców - jako stoper bardzo dobrze trzymający linę na drzewcach
pionowych, nie luzujący się przy braku obciążenia
3. z naszego doświadczenia - podczas rozwieszania tentu - przywiązanie linek do achtersztagu
i relingu

Węzeł prosty do wykonania. Zaciśniety trzyma bardzo dobrze. W miarę łatwy do
rozwiazania. Konstrukcja oparta na pierwszej fazie wiązania wyblinki.

GORDINGOWY

PROSTY

JAPOŃSKI

Zastosowanie: 1.łączenie szota z uchem rogu szotowego grota 2.wiązanie gordingów do
żagli rejowych (GORDING - ang.buntline; lina łącząca lik dolny żagla rejowego z reją.
Wybranie gordingów powoduje przyciągnięcie żagla do rei, ułatwiające zwijanie żagli
rejowych), 3.połączenie liny z pierścieniem , kauszą lub pętlą.

- Bardzo łatwo popełnić błąd przy wiązaniu co skutkuje powstaniem kilku niebezpiecznych
odmian które łatwo się rozwiązują
- Wiązany prawidłowo służy jako mocny i pewny węzeł do połączenia dwóch lin o różnych
średnicach .
- Końcówki wychodzące z węzła możemy dodatkowo zabezpieczyć półsztykami co wzmacnia
i zabezpiecza konstrukcję.

- Zaliczany do węzłów dekoracyjnych, mat i splotów. Szeroko rozpowszechniony na
jednostkach żaglowych Dalekiego Wschodu.
- Podstawa kilku innych skomplikowanych splotów
- Budzi ciekawość w porcie wśród zainteresowanych linologią…
- Zastosowanie:
1. połączenie dwóch lin dające wszystkie końce do wykorzystania przy średnich ich
obciążeniach.
2. węzeł dekoracyjny – poeksperymentuj z tym węzłem… ciekawe efekty uzyskane przez nas
już niedługo na stronie…

WĘZEŁ MYŚLIWSKI (ang. hunter's bend)

HUNTER

RATOWNICZY
(jedną ręką)

Węzeł służący do łączenia dwóch lin o jednakowej grubości. Jest szczególnie przydatny w
razie konieczności łączenia sztywnych i śliskich lin syntetycznych.
Na zdjęciach użyliśmy co prawda lin o nieco innych średnicach ale tylko po to aby lepiej
zobrazować metodę wiązania...

- Metoda do wykorzystania w sytuacjach, gdy lina jest blisko nas a możemy posłużyć się jedna
ręką
- Przedstawiony sposób wiązania zgodny z zasadą: „jedna ręka dla jachtu, jedna ręka dla
Ciebie”
- Przy wiązaniu pamiętaj aby chwycić końcówkę liny i nie wkładać całego nadgarstka w
tworzące się początkowo ucho.
Przy pracującej linie bardzo łatwo uwięzić nadgarstek nadgarstek w niedokończonym węźle.

Bardzo słaby, tymczasowy węzeł.

RZUTKOWY
I

RZUTKOWY
II

Opis

Wiązanie
Linę przepleść przez koluszko, opleść linkę i w powstałe oczko włożyć końcówkę liny
zostawiając zawleczkę
Zastosowanie
Tymczasowe - prowizoryczne przywiązanie linki do pętli, pierścienia, belki
Uwagi
Węzeł nie działa przy większych naciągach. Lepiej wtedy użyć innego rzutkowego węzła
(rzutkowy 2)
Opis
Szybki w tworzeniu tymczasowych węzłów.
Wiązanie
Linkę rzutkową przełożyć przez koluszko liny głównej. Na obu końcówkach utworzyć
pętle. Pętle na lince dłuższej skręcić bardziej i przełożyć przez nią pętlę z drugiego
krótszego odcinka.
Zastosowanie
Tymczasowe wiązanie linki do pętli na grubszej linie, pierścienia.
Uwagi
Węzeł trzyma do czasu napinania liny

PĘTLA
CHIŃSKA

CIĘŻAREK
RZUTKOWY

CIĘŻAREK
WISIOR

- Bezpieczny, mocny węzeł węzeł przy tym efektowny.
Można nim pozytywnie zaszpanować w porcie znajomością linologii.
- Zastosowanie:
uniwersalna pętla nie zaciskająca o walorach dekoracyjnych

- Jest rozbudowanym węzłem franciszkańskim (posiada więcej niż trzy oploty wokół
głównego trzonu węzła) często z nim niesłusznie utożsamianym
- Zastosowanie:
1. ciężarek na końcu rzutki
2. węzeł dekoracyjny wieńczący kocówki lin w splotach
3. duży, stały stoper

- Mocny, zaciśnięty jest trudny do rozwiązania.
Jako węzeł stały – znakomity
- Zastosowanie:
1. ciężarek rzutki
2. Stały uchwyt na końcu liny.

SKRÓT
ŁAŃCUSZKOWY

SKRÓT
KOCI

SKRÓT
KOŃSKI
RZĄD

SKRÓT
SERIA
SUPŁÓW

- Łatwy i dlatego popularny ale trudny do rozwiązania gdy był
obciążony – na obu końcach występują supły (patrz właśc.
Supła w dziale „podstawowe”)
- Zastosowanie:
Skracanie w wybranym miejscu liny cienkiej lub średniej

- Solidny węzeł, który łatwo rozwiązać w razie potrzeby.
- Wygodny zwłaszcza na linach śliskich, grubych grubych mało
elastycznych
- Zastosowanie:
Skracanie w wybranym miejscu liny

- Nazwa stąd, że używany jest do wiązania końskich rzędów
- Mocny i pewny ale może się nieźle zacisnąć
- Dodatkowo daje wolna pętlę niezaciskającą się w miejscu skrótu
(można coś podwiesić).

- Dość barbarzyńska metoda skracania liny (nie licząc noża…) bo
poddane obciążeniu zaciskają się na dobre
- Zastosowanie:
1. jako sztuczka w wiązaniu serii supłów (metoda do obmyślenia
samemu:)
2. na linie do wspinania jako oparcie dla rąk i nóg
3. na fale płetwy sterowej lekkich jachtów jako seria stoperów
regulujących głębokość zanurzenia płetwy

I n f o ....

Niektóre strony www w tym temacie:
www.marjer.skip.pl/wezly
www.tramp.lift.net.pl
www.wezly.prv.pl
wezly.webpark.pl
miniportal.harcerski.pl/wezly.html
www.nurkomania.pl/nurkowanie_wezly.htm
www.jacht.com.pl/wezly
www.geocities.com/Colosseum/Loge/8220/wezly.htm
www.wspinanie.pl/serwis/200402/17wezly.php
www.zegluj.net/articles.php?id
www.obozy-zeglarskie.pl/wezly_zeglarskie.php
www.zaglowce.ow.pl/szkutnictwo/wezly/cumowe.html

zebrał i opracował: RG
animacje wykonał: Marek Słaboń (www.tramp.lift.net.pl)


Slide 28

Poradnik dla harcerzy
10 Środowiskowego Szczepu Harcerskiego „ANTYDES”

Węzły 1 - 9

kliknij na interesujący Cię węzeł

Info...

Węzły 10 - 17

Węzły 18 - 38

Węzły 10 - 17

kliknij na interesujący Cię węzeł

Info...

Węzły 1 - 9

Węzły 18 - 38

Węzły 18 - 38

HOLOWNICZY

KOTWICZNY

ROŻKOWY

KRZYŻOWY

KRZYŻOWY
wielokrotny

HOLOWNICZY
II

WCZEP

GORDINGOWY

PROSTY

JAPOŃSKI

HUNTER

RATOWNICZY
(jedną ręką)

RZUTKOWY I

RZUTKOWY II

PĘTLA
CHIŃSKA

CIĘŻAREK
RZUTKOWT

CIĘŻAREK
WISIOR

SKRÓT
ŁAŃCUSZKOWY

SKRÓT KOCI

SKRÓT
KOŃSKI RZĄD

SUPEŁ
Jest on stosowany jako stoper, zgrubienie liny, które zabezpiecza przed wysunięciem się liny z bloku lub
kipy. Często ma zastosowanie na fale miecza lub płetwy sterowej na jachtach mieczowych. Szereg supłów
na fale pozwala utrzymać miecz lub płetwę sterową na pożądanej głębokości zanurzenia. Węzeł ten jednak,
gdy jest rzadko rozwiązywany i działa na niego duże obciążenie, mocno się zaciska i jest trudny do
rozwiązania.
- Węzeł może być wiązany jako „prawy” lub „lewy”.
- Zastosowanie:
1. element konstrukcyjny w wielu innych węzłach;
2. zgrubienie na końcu liny (nie polecamy, zaciska się mocno i potem bez marszpikla a nawet noża się nie obejdzie)
3. zgrubienie na końcu cienkiej liny ułatwiające uchwycenie i zabezpieczające przed wyśliźnięciem (np. linka od wiadra)
- Wykorzystywanie supła nie najlepiej świadczy o znajomości prac bosmańskich…

PŁASKI
Znajduje zastosowanie przy łączeniu lin o zbliżonych średnicach. Nie należy stosować przy
silnym obciążeniu, gdyż zaciska się i jest trudny do rozwiązania, niszczy linę. Jeżeli liny są bardzo
sztywne lub śliskie (np. zatłuszczone i zmoczone) nie można mieć pewności, że nie rozwiąże się pod
dużym obciążeniem, zwłaszcza jeżeli jedna z nich jest cieńsza.
Szeroko rozpowszechniony węzeł wśród żeglarzy choć nie jest taki mocny i pewny jak by się mogło wydawać.
Częste błędy przy wiązaniu powodują powstanie węzła „babskiego” który jest bardzo niepewny i rozwiązuje się w
najmniej oczekiwanej chwili.
- Zastosowanie:
1. łączenie dwóch lin o podobnych średnicach i niezbyt obciążonych
2. węzeł refsejzingów
3. element innych węzłów

BABSKI
Nie zaleca się do stosowania. Nieprawidłowo zawiązany węzeł płaski nazwano
"babskim". Węzeł ten jest niepewny w pracy i trudny do rozwiązania po zaciśnięciu.
Opis
Formalnie jest to węzeł choć w zasadzie nieskuteczny. Zaciska się, nie trzyma mocno.
Wiązanie
Powstaje gdy pomyli się wiązanie węzła prostego. Rozpoznaje się go po tym, że nie jest
symetryczny
Zastosowanie
Brak

ÓSEMKA
Spełnia funkcje bardzo podobne jak supeł, czyli jako zgrubienie liny zabezpieczające przed
wysunięciem się jej z bloku lub kipy. Węzeł ten używany jest szczególnie na końcach szotów.
- Węzeł znany już w starożytności przez ówczesnych żeglarzy co podkreśla jego zalety jako węzła w miarę
łatwego do rozwiązania po zaciśnięciu.
- Zastosowanie:
jako zgrubienie na końcu fałów lub szotów, zabezpieczające je przed wyszorowaniem z bloków, kip i stoperów
pokładowych

SZOTOWY
Dobrze nadaje się do wiązania lin o niejednakowej grubości. Nie należy stosować przy linach
mocno obciążonych, narażonych na szarpanie i o gładkich, śliskich powierzchniach.
Wiązany z dwóch lin śliskich lub o różnych średnicach jest niezbyt pewny
- Zastosowanie:
1. wiązanie szota lub kontraszota do rogu szotowego żagla
2. wiązanie dwóch niezbyt obciążonych lin o zbliżonych średnicach

BRAMSZOTOWY
Dobrze nadaje się do wiązania lin o niejednakowej grubości. Jest on pewniejszy w pracy niż
węzeł szotowy, może przenosić większe obciążenia, jest też odporny na szarpanie.
- Bramszotowym wielorybnicy wiązali liny do drzewców harpunów
- Znacznie pewniejszy niż szotowy, wiązać na linie uformowanej w hak
- Zastosowanie:
jak węzła szotowego przy linach poddawanych większym obciążeniom
Opis
Węzeł pochodny węzła szotowego. Inaczej szotowy podwójny
Wiązanie
Tak jak węzeł szotowy z tym że podczas oplatania pętli należy to wykonać dwa

FLAGOWY
Węzeł używany do wiązania flag, oraz bander nie mających chomątek i klamer. Łatwy do wiązania,
błyskawiczny w rozwiązywaniu, wystarczy pociągnąć za wolny koniec liny, aby całkowicie się
rozwiązał.
Opis
Jest to w zasadzie węzeł szotowy z zawleczką
Wiązanie
Przez pętlę przekładam linkę którą obwiązujemy pętlę dookoła. Następnie linkę przeplatamy pod wierzchnią linką ale
tak, aby końcówka nie przeszła pod nią tylko została po tej samej stronie.
Zastosowanie
Przymocowanie linki lub cienkiego sznurka do liny lub pętli z możliwością szybkiego rozwiązania węzła.
Uwagi
Węzeł nie jest bardzo mocny ale tak jak w przypadku węzła bramszotowego

REFOWY
Stosowany do łączenia dwóch lin o zbliżonych średnicach w wypadku potrzeby szybkiego zwolnienia
połączenia. Typowe zastosowanie znajduje przy wiązaniu refsejzingów w czasie refowania żagli. Węzeł
ten wiąże się podobnie jak płaski z tym, że jeden koniec liny przeciągnięty jest przez pętlę podwójnie.
Węzła nie należy stosować przy linach narażonych na szarpanie.
Jak wskazuje nazwa, węzeł przydatny przy wiązaniu refsejzingów… ale tak uczą szkoleniowcy tylko w Polsce. Na
świecie jako węzeł o w/w zastosowaniu występuje węzeł płaski znacznie bardziej pewny niż refowy.
Niby łatwy do rozwiązania ale niestety nie tylko dla żeglarza ale i w warunkach gorszej pogody także dla wiatru…
Nie polecamy! Naucz się go tylko na egzamin :)

Używany do zawiązywania linki na linie lub
przedmiocie o większej średnicy lub
obwodzie. Typowe zastosowanie to wiązanie
wyblinek na wantach. Węzeł mocno się
trzyma, po obciążeniu i namoknięciu trudno
się rozwiązuje, pracując na szarpanie
przeciera linę - dlatego nie należy go używać
do cumowania.
- Dawniej w erze żaglowców, używany do wiązania
drablinek
- Obciążony i mokry węzeł może czasem
przysporzyć trudności przy rozwiązywaniu
- Nie wiąż wyblinki na linie która jest cieńsza od
liny z której zawiązałeś wyblinkę!
- Podstawowy węzeł powinien być wiązany z
zamkniętymi oczyma i na kilka sposobów

WYBLINKA

- Zastosowanie:
1. mocowanie liny na palu, pierścieniu, innej linie
2. prowizoryczne dowiązanie liny w każdym
umożliwiającym założenie liny miejscu
3. węzeł wyjściowy do wiązania wielu innych
węzłów (znajdziecie je kiedyś na stronie :)
4. wiązanie szczebli linowych na wantach
5. cumowanie lżejszych jachtów

PÓŁSZTYK
Służy najczęściej do zabezpieczenia innych węzłów używanych do cumowania. Uwaga - nie
należy cumować przy pomocy półsztyku.
- Pojedynczy półsztyk rozwiązuje się łatwo zwłaszcza na pracującej linie, słaby węzeł pod
obciążeniem.
- Zastosowanie:
1. doraźne podwieszenie przedmiotu lub prowizoryczne zacumowanie lekkiego jachtu na
płyciźnie
2. element konstrukcyjny kilku innych dobrych i sprawdzonych węzłów

SZTYK
Jest najprostszym węzłem używanym do cumowania na palu lub do pierścienia. Znajduje
zastosowanie również przy zakańczaniu innych węzłów do cumowania. Prawidłowo związany po
zbliżeniu dwóch przechwytów do siebie tworzy wyblinkę założoną na linie pracującej.

Dobry węzeł na pracujących linach (cumy), elastyczny – tłumi szarpnięcia
- Ślizga się zawiązany na palu lub innym gładkim, pionowym elemencie
- Zastosowanie:
1. węzeł cumowy do cumowania lekkich łodzi i jachtów
2. łatwe i szybkie zabezpieczenie węzłów których końcówki lin muszą być mocowane

CUMOWY
Węzeł służy do cumowania na palu i do pierścienia. Węzeł zapewnia mocny chwyt, nie ślizga
się i nie zaciska. Podwójny chwyt pala czy pierścienia chroni linę od przecierania się.

KNAGOWY
Węzeł knagowy znajduje zastosowanie przy
mocowaniu: szotów, fałów, cum na knadze,
podwójnym polerze lub kołku. Prawidłowo węzeł
knagowy rozpoczyna się od owinięcia liny raz
dookoła trzonu knagi, następnie należy linę
mocować krzyżowo na ramionach knagi
dwukrotnie. Zakończenie węzła polega na
przełożeniu liny pod ostatnie skrzyżowanie i
zaciśnięcie, tak aby lina trzymała się węzła.

ŻEGLARSKI
Węzeł służy do cumowania na palu i do pierścienia. Węzeł zapewnia mocny chwyt, nie ślizga się
i nie zaciska. Podwójny chwyt pala czy pierścienia chroni linę od przecierania się.
- Kolejny węzeł sprawdzony przez wieki żeglugi, mocny nie zaciskający się.
- Radzimy wzmocnić konstrukcję przez dodanie jednego lub dwóch półsztyków
- Zastosowanie:
1. cumowanie do pierścienia lub do pala
2. mocowanie liny na oczku, uchu
3. polecany przez J. Saleckiego nawet jako węzeł liny kotwicznej po dodatkowym założeniu opaski na koniec
półsztyku (zobacz jak ja wykonać w dziale „zadbaj o linę”)

RYBACKI
Jest dobrym węzłem do cumowania, może być użyty do wiązania liny do: kotwicy, wiadra, sondy,
ciężarka rzutkowego itp.
Wiąż nim liny znajdujące się w wodzie – nawet mokry węzeł da się stosunkowo łatwo rozwiązać.
Mocny i nie zaciskający się węzeł, wart stosowania
- Zastosowanie:
1. cumowanie do pierścienia
2. wiązanie linki sondy
3. do pałąka wiadra
4. do połączenia liny holu z uchem na lince rzutki

RATOWNICZY
Węzeł używany jest bardzo często, a umiejętność sprawnego wiązania obowiązuje każdego żeglarza.
Za jego pomocą robi się na końcu liny oko do cumowania, może być użyty do połączenia dwu lin.
Typowe zastosowanie to - zabezpieczanie człowieka w trudnych warunkach pracy na pokładzie, za
burtą, lub na wysokości. Pętla tego węzła nie zaciska się, nawet przy dużym obciążeniu.
- Historycznie jest to węzeł nokgordingów żagli rejowych na przednich masztach dużych żaglowców
- Węzeł mocny, uniwersalny. Umiejętność jego wiązania jest egzekwowana na egzaminie na stopnie żeglarskie.
- Zastosowanie:
1. odpowiednio do zadań jako węzła uniwersalnego
2. ucho na linie cumowniczej
3. łączenie dwóch lin

Info...

ZWIĄZ WANTOWY
Służy do łączenia dwóch lin o różnych średnicach, wytrzymuje duże obciążenie. Węzeł można
zastosować do awaryjnej naprawy wanty, przy pomocy dodatkowego odcinka stalówki, wiąże się
dwa węzły. Jeżeli wanta ma zapas na długości, wiąże się jeden węzeł łącznikowy. Po wykonaniu
węzła wantę trzeba wybrać ściągaczem. Ze względu na złą pracę linstalowych, gdy są zagięte na
małych promieniach, węzła nie należy stosować na stałe. Węzeł nadaje się przede wszystkim do
stosowania na linach włókiennych.
- Łatwy do wykonania i dlatego najpopularniejszy w grupie związów choć istnieje wiele pewniejszych.
- Podobno używany powszechnie przez wędkarzy…
- Węzeł dosyć nieporęczny gdyż rozwiązanie zaciśniętych supłów może być trudne
- Zastosowanie:
1. do łaczenia lin miękkich miękkich identycznej lub podobnej średnicy
2. doraźna i tylko na możliwie krótki okres użytkowania naprawa wanty z użyciem dodatkowej stalówki

HOLOWNICZY

KOTWICZNY

ROŻKOWY

Nie wiąż na linach o różnych średnicach, może się wtedy rozwiązaćZastosowanie:
1. wiązanie szota lub kontraszota do rogu szotowego żagla
2. wiązanie dwóch niezbyt obciążonych lin o podobnych średnicach

Węzeł b. mocny. Gdy jest już zaciśnięty solidnie po sezonie jest trudny do
rozwiązania (w konstrukcji występuje supeł na biegowej części liny,
właściwości supła w dziale „podstawowe”) .
- J. Salecki podaje ciekawostkę, że u nas wiąże się ten węzeł jako
kotwiczny, natomiast na świecie używany jest przede wszystkim do
wiązania liny holowniczej na haku i … pierścieniach konnych przyczep
transportowych :)
- Zastosowanie:
1. klasyczny węzeł wiązany na pierścieniu trzonu kotwicy
2. b.dobry węzeł na duży hak

Jeśli nie umiesz tego węzła, usłyszysz w końcu na którymś rejsie stare
żeglarskie porzekadło : „tylko pała puszcza fała!!!” które to powiedzenie
bardzo dosłownie oceni Twoje zdolności żeglarskie :)
- Zastosowanie:
1. zabezpieczenie fałów przed wyszorowaniem z bloku topowego lub
powędrowaniem w kierunku topu masztu
2. tymczasowe przytrzymanie liny na drugiej linie

KRZYŻOWY

Opis
Węzeł pośredni między węzłem prostym i płaskim
Wiązanie
Na jednej linie wykonać pętlę ze skrzyżowanymi linkami. Drugą linkę przepleść przez oczko,
a następnie założyć za skrzyżowanie linki pierwszej i z powrotem przepleść przez oczko.
Zastosowanie
Można za jego pomocą łączyć dwie linki.
Uwagi
Węzeł nie jest bardzo wytrzymały. Przy silnych obciążeniach lepiej użyć węzła krzyżowego
podwójnego - czyli holowniczego

KRZYŻOWY
wielokrotny

Opis
Węzeł pochodny od węzła krzyżowego i holowniczego. Jest to cała rodzina węzłów
Wiązanie
Najprościej jest zawiązać węzeł krzyżowy a następnie wyciągając jedną a potem drugą linkę
oplatać dowolną ilość razy skrzyżowanie linki przeciwnej. Na końcu węzeł zaciągnąć.
Zastosowanie
W przypadku jednej, ew. dwóch pętli węzeł dobrze pracuje. W przypadku większej ich ilości
stanowi raczej element ozdobny.

HOLOWNICZY
II

Opis
Węzeł holowniczy jest formą węzła krzyżowego i inaczej nazywany jest krzyżowy podwójny
Wiązanie
Na jednej lince tworzymy pętlę ze skrzyżowanymi linkami. Drugą linę przeplatamy przez tą
pętlę, 2 razy zawijamy za skrzyżowanie i z powrotem przeplatamy przez pętlę
Zastosowanie
Solidne połączenie dwóch lin
Uwagi
Istnieją dalsze - bardziej skomplikowane formy tego węzła - czyli węzły krzyżowe wielokrotne

WCZEP

1. mocowanie liny dowolnej średnicy na drzewcach (lub linach) pionowych i poziomych
2. w epoce wielkich żaglowców - jako stoper bardzo dobrze trzymający linę na drzewcach
pionowych, nie luzujący się przy braku obciążenia
3. z naszego doświadczenia - podczas rozwieszania tentu - przywiązanie linek do achtersztagu
i relingu

Węzeł prosty do wykonania. Zaciśniety trzyma bardzo dobrze. W miarę łatwy do
rozwiazania. Konstrukcja oparta na pierwszej fazie wiązania wyblinki.

GORDINGOWY

PROSTY

JAPOŃSKI

Zastosowanie: 1.łączenie szota z uchem rogu szotowego grota 2.wiązanie gordingów do
żagli rejowych (GORDING - ang.buntline; lina łącząca lik dolny żagla rejowego z reją.
Wybranie gordingów powoduje przyciągnięcie żagla do rei, ułatwiające zwijanie żagli
rejowych), 3.połączenie liny z pierścieniem , kauszą lub pętlą.

- Bardzo łatwo popełnić błąd przy wiązaniu co skutkuje powstaniem kilku niebezpiecznych
odmian które łatwo się rozwiązują
- Wiązany prawidłowo służy jako mocny i pewny węzeł do połączenia dwóch lin o różnych
średnicach .
- Końcówki wychodzące z węzła możemy dodatkowo zabezpieczyć półsztykami co wzmacnia
i zabezpiecza konstrukcję.

- Zaliczany do węzłów dekoracyjnych, mat i splotów. Szeroko rozpowszechniony na
jednostkach żaglowych Dalekiego Wschodu.
- Podstawa kilku innych skomplikowanych splotów
- Budzi ciekawość w porcie wśród zainteresowanych linologią…
- Zastosowanie:
1. połączenie dwóch lin dające wszystkie końce do wykorzystania przy średnich ich
obciążeniach.
2. węzeł dekoracyjny – poeksperymentuj z tym węzłem… ciekawe efekty uzyskane przez nas
już niedługo na stronie…

WĘZEŁ MYŚLIWSKI (ang. hunter's bend)

HUNTER

RATOWNICZY
(jedną ręką)

Węzeł służący do łączenia dwóch lin o jednakowej grubości. Jest szczególnie przydatny w
razie konieczności łączenia sztywnych i śliskich lin syntetycznych.
Na zdjęciach użyliśmy co prawda lin o nieco innych średnicach ale tylko po to aby lepiej
zobrazować metodę wiązania...

- Metoda do wykorzystania w sytuacjach, gdy lina jest blisko nas a możemy posłużyć się jedna
ręką
- Przedstawiony sposób wiązania zgodny z zasadą: „jedna ręka dla jachtu, jedna ręka dla
Ciebie”
- Przy wiązaniu pamiętaj aby chwycić końcówkę liny i nie wkładać całego nadgarstka w
tworzące się początkowo ucho.
Przy pracującej linie bardzo łatwo uwięzić nadgarstek nadgarstek w niedokończonym węźle.

Bardzo słaby, tymczasowy węzeł.

RZUTKOWY
I

RZUTKOWY
II

Opis

Wiązanie
Linę przepleść przez koluszko, opleść linkę i w powstałe oczko włożyć końcówkę liny
zostawiając zawleczkę
Zastosowanie
Tymczasowe - prowizoryczne przywiązanie linki do pętli, pierścienia, belki
Uwagi
Węzeł nie działa przy większych naciągach. Lepiej wtedy użyć innego rzutkowego węzła
(rzutkowy 2)
Opis
Szybki w tworzeniu tymczasowych węzłów.
Wiązanie
Linkę rzutkową przełożyć przez koluszko liny głównej. Na obu końcówkach utworzyć
pętle. Pętle na lince dłuższej skręcić bardziej i przełożyć przez nią pętlę z drugiego
krótszego odcinka.
Zastosowanie
Tymczasowe wiązanie linki do pętli na grubszej linie, pierścienia.
Uwagi
Węzeł trzyma do czasu napinania liny

PĘTLA
CHIŃSKA

CIĘŻAREK
RZUTKOWY

CIĘŻAREK
WISIOR

- Bezpieczny, mocny węzeł węzeł przy tym efektowny.
Można nim pozytywnie zaszpanować w porcie znajomością linologii.
- Zastosowanie:
uniwersalna pętla nie zaciskająca o walorach dekoracyjnych

- Jest rozbudowanym węzłem franciszkańskim (posiada więcej niż trzy oploty wokół
głównego trzonu węzła) często z nim niesłusznie utożsamianym
- Zastosowanie:
1. ciężarek na końcu rzutki
2. węzeł dekoracyjny wieńczący kocówki lin w splotach
3. duży, stały stoper

- Mocny, zaciśnięty jest trudny do rozwiązania.
Jako węzeł stały – znakomity
- Zastosowanie:
1. ciężarek rzutki
2. Stały uchwyt na końcu liny.

SKRÓT
ŁAŃCUSZKOWY

SKRÓT
KOCI

SKRÓT
KOŃSKI
RZĄD

SKRÓT
SERIA
SUPŁÓW

- Łatwy i dlatego popularny ale trudny do rozwiązania gdy był
obciążony – na obu końcach występują supły (patrz właśc.
Supła w dziale „podstawowe”)
- Zastosowanie:
Skracanie w wybranym miejscu liny cienkiej lub średniej

- Solidny węzeł, który łatwo rozwiązać w razie potrzeby.
- Wygodny zwłaszcza na linach śliskich, grubych grubych mało
elastycznych
- Zastosowanie:
Skracanie w wybranym miejscu liny

- Nazwa stąd, że używany jest do wiązania końskich rzędów
- Mocny i pewny ale może się nieźle zacisnąć
- Dodatkowo daje wolna pętlę niezaciskającą się w miejscu skrótu
(można coś podwiesić).

- Dość barbarzyńska metoda skracania liny (nie licząc noża…) bo
poddane obciążeniu zaciskają się na dobre
- Zastosowanie:
1. jako sztuczka w wiązaniu serii supłów (metoda do obmyślenia
samemu:)
2. na linie do wspinania jako oparcie dla rąk i nóg
3. na fale płetwy sterowej lekkich jachtów jako seria stoperów
regulujących głębokość zanurzenia płetwy

I n f o ....

Niektóre strony www w tym temacie:
www.marjer.skip.pl/wezly
www.tramp.lift.net.pl
www.wezly.prv.pl
wezly.webpark.pl
miniportal.harcerski.pl/wezly.html
www.nurkomania.pl/nurkowanie_wezly.htm
www.jacht.com.pl/wezly
www.geocities.com/Colosseum/Loge/8220/wezly.htm
www.wspinanie.pl/serwis/200402/17wezly.php
www.zegluj.net/articles.php?id
www.obozy-zeglarskie.pl/wezly_zeglarskie.php
www.zaglowce.ow.pl/szkutnictwo/wezly/cumowe.html

zebrał i opracował: RG
animacje wykonał: Marek Słaboń (www.tramp.lift.net.pl)