بنام خدا Global Position System ( GPS ) فهرست مطالب تاريخچه - مقدمه ای از GPS و طرز کار آن کاربرد GPS در :

Download Report

Transcript بنام خدا Global Position System ( GPS ) فهرست مطالب تاريخچه - مقدمه ای از GPS و طرز کار آن کاربرد GPS در :

Slide 1

‫بنام خدا‬

Global Position System

( GPS )

‫فهرست مطالب‬
‫ تاريخچه‬‫‪ -‬مقدمه ای از ‪ GPS‬و طرز کار آن‬

‫ کاربرد ‪ GPS‬در ‪:‬‬‫‪ ‬حمل و نقل دريايی و هوانوردی‬
‫‪ ‬حمل و نقل ريلی‬

‫‪ ‬حمل و نقل جاده ای )‪(AVL‬‬
‫‪ -‬کاربرد نظامی ‪GPS‬‬

‫تاريخچه ‪:‬‬
‫‪ ‬در دوران باستان‪ ،‬بيشتر مسافران موقعيت خود را از روي رويت دقيق عوارض زمين‪ ،‬مشاهده‬
‫ستارگان و شناخت دقيق منطقه كوچكي به دست ميآوردند كه نسل به نسل منتقل ميشد‪ .‬استفاده‬

‫از ستارگان براي مكانيابي به تمرين بسيار زيادي احتياج دارد‪ .‬دقت آن ‪ 2‬كيلومتر است و در هواي‬
‫نامساعد نميتوان هيچ نوع محاسبهاي را انجام داد‪.‬‬
‫‪ ‬اختراع قطبنما كشف بزرگي بود‪ ،‬زيرا مسافران ميتوانستند جهتيابي كنند‪ ،‬اما به تنهايي‬

‫نميتوانست موقعيت فرد را تعيين كند‪ .‬اسطرالب‪ ،‬ارتفاعسنج و زاويهياب دورنماي جديدي در‬
‫زمينه سير و سفر گشودند‪ .‬با اين وسايل عرض جغرافيايي را معين ميكردند و براي طول جغرافيايي از‬
‫جداول خاص نجومي استفاده ميشد‪.‬‬

‫‪ ‬در سال ‪ 1912‬تجهيزات ناوبري (تعيين موقعيت) راديویي اختراع شد‪ .‬در اين سيستم با داشتن ‪ 3‬برج‬
‫فرستنده امواج راديویي و دانستن مكان دقيق آنها و حساب كردن زمان رسيدن موج ها از هر كدام به‬
‫نقطه مورد نظر ميتوان مكان آن نقطه را بر روي زمين به دست آورد‪.‬‬

‫در سال ‪ 1960‬سيستم تعيين موقعيت بر مبنای فضا توسط ناسا آغاز شد‪.‬‬
‫در سال ‪ 1983‬اولين ماهواره به فضا پرتاب شده است‪.‬‬
‫در سال ‪ 1995‬تمامی ‪ 24‬ماهواره به فضا پرتاب شد‪.‬‬

‫مقدمه ای از ‪ GPS‬و طرز کار آن‪:‬‬
‫سيستم تعيين موقعيت جهاني ميباشد كه از طريق رديابي سيگنالهايي كه توسط‬

‫ماهواره هاي در حال چرخش به دور زمين فرستاده مي شوند عمل مي كند‪ .‬به‬
‫عبارت ديگر يك گيرنده ‪ GPS‬مي تواند موقعيتش را بر مبناي فاصله زماني ارسال‬

‫سيگنالها (توسط فرستنده هاي ماهواره اي) تعيين كند‪.‬‬
‫‪ GPS‬مجموعهاي از ‪ 24‬ماهواره است كه در مداري به دور زمين ميچرخند و‬
‫توسط گيرندههاي زميني به مردم امكان ميدهند مكان جغرافيايي خود را پيدا‬
‫كنند‪.‬‬

‫مشخصات ماهواره کنترل کننده ‪:GPS‬‬
‫نام هواپيما‪ :‬ناواستار‬
‫سازنده‪Rockwell International :‬‬
‫ارتفاع‪ 10900 :‬مايل دريايی‬
‫سرعت‪ 7000 :‬مايل در ساعت‬
‫وزن‪ 1900 :‬پوند (در مدار)‬
‫اندازه‪ 17 :‬فوت‬
‫دوره مدار‪ 12 :‬ساعت‬
‫مدار حرکتی‪ 55 :‬درجه نسبت به استوا‬
‫عمر مفيد تعيين شده‪ 5/7 :‬سال‬
‫صورت فلکی‪ 28 :‬ماهواره ای (‪ 24‬ماهواره اصلی و ‪ 4‬ماهواره پشتيبانی)‬
‫تعداد ساعت اتمی‪ 4 :‬عدد‬

‫‪ GPS‬تفاضلی‬

‫)‪:(DGPS‬‬

‫بکارگيري دو گيرنده ‪ GPS‬به منظور دستيابي به تعيين موقعيت با دقت باال را ‪ GPS‬تفاضلي گويند‪.‬‬

‫شبكه ‪ DGPS‬در واقع ايستگاههاي دایمي مي باشند كه به صورت يك شبكه يا به صورت يك نقطه به طور‬
‫مداوم در حال جمع آوري مشاهدات از ماهواره بوده و چون مختصات اين نقاط معلوم است‪ ،‬مي توانند‬
‫اقدام به ارسال تصحيحات به گيرنده هاي در حال كار در منطقه نمايند‪.‬‬

‫مزايای ‪:GPS‬‬
‫‪ ‬قابل اتصال به شبكه اينترنت‬
‫‪ ‬اتصال به كامپيوتر جهت تخليه اطالعات به برنامه هاي مختلف‬
‫‪ ‬قابليت نمايش نقشه و اطالعات كشورهاي جهان‬
‫‪ ‬حركت بر روي نقشه (جهت كارهاي نظامي و جهانگردي)‬
‫‪ ‬ترسيم نقشه به وسيله صفحه نمايش خود دستگاه و بررس ي اجمالي آن و ترسيم نقشه محل نقشه برداري شده‬
‫به كمك كامپيوتر‬
‫‪ ‬تعيين فاصله خود با يك نقطه مشخص‬
‫‪ ‬و‪...‬‬
‫مهمترين مزايای اين سيستم عبارتند از‪:‬‬
‫حداکثر خطای آن به چند سانتی متر نمی رسد‪.‬‬
‫استفاده از آن در هر هوايی امکان پذير است‪.‬‬

‫معايب ‪:GPS‬‬
‫‪ ‬در اختالف ارتفاع زياد نتيجه دقيقی نمی دهد‪.‬‬
‫‪ ‬در مقابل پوشش گياهی زياد جواب دقيقی نمی دهد‪.‬‬
‫‪ ‬در مقابل بدنه اتومبيل نيز به خوبی عمل نمی کند‪.‬‬
‫‪ ‬در مقابل آسمان خراشها نتيجه دقيقی نمي دهد‪.‬‬
‫‪ ‬گران است‪.‬‬

‫کاربرد ‪ GPS‬در حمل و نقل دريايی و هوانوردی‪:‬‬
‫‪ ‬كنترل ارتفاع و مسير پرواز هواپيما‬
‫‪ ‬امكان ارسال پيامهاي كوتاه كتبي به متحرك‬
‫‪ ‬امكان دريافت پيامهاي امدادي‬
‫‪ ‬تهيه نقشه از مسير طي شده‬
‫‪ ‬نظارت بر سرعت‪ ،‬ارتفاع و محل استقرار هواپيما‬
‫‪ ‬تشخيص وسايل نقليه و باربري در محوطه فرودگاه‬

‫‪ ‬پيدا كردن کشتی ها و هواپيماهاي گمشده براساس آخرين منطقه قطع ارسال عالمت‬
‫‪ ‬اطالع رساني از وضعيت و مسير حركت هواپيماها و کشتي ها بصورت ‪online‬‬
‫‪ ‬اطالع مركز كنترل از مسير هواپيما و کشتی ها‬
‫‪ ‬قابليت نظارت بر حركت هواپيما و کشتی‬

‫چگونگی استفاده از ‪ GPS‬در حمل ونقل دريايی‪:‬‬
‫با استفاده از ‪ GPS‬و ويدئو ساندر می توان موقعيت محل و پروفيل کف دريا را رسم کرد‪.‬‬

‫تست يک پروژه در ايران‪:‬‬
‫اين پروژه بنا به درخواست وزارت نيرو در آبهای خليج فارس تست گرديده است که منجر به ساخت ويدئو‬
‫ساندر در ايران شد‪.‬‬

‫در زير نمونه يک گراف که از عمق ‪ 60‬تا ‪ 80‬متری دريای عمان تهيه شده را مي توان مشاهده کرد‪.‬‬

‫کاربرد ‪ GPS‬در حمل و نقل ريلی و جاده ای‪:‬‬
‫‪ ‬مديريت و كنترل ناوگان حمل و نقل به صورت ‪online‬‬

‫‪ ‬مديريت ايمني نقل و انتقال رديابي‪ ،‬ارسال و دريافت اطالعات واحدهاي سيار به صورت ‪online‬‬

‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬

‫مديريت ارسال وسايل نقليه‬
‫كمك اضطراري به وسايل نقليه ارسال شده به مناطق‬
‫مديريت و كنترل ترافيك به صورت ‪online‬‬
‫رديابي كانتينرها و محموله هاي ترانزيتي‬
‫نظارت بر قاچاق كاال‬
‫ثبت مداوم اطالعات در فواصل زماني معين يا بر اساس حالت هوشمند‬
‫ثبت و كنترل سرعت هاي باال و غير مجاز‬
‫وجود توابع منطقه بندي‪/‬زمان بندي (خارج و داخل شدن به مناطق ممنوع يا زمانهاي ممنوعه)‬
‫ثبت وقايع خاص در صورت قطعي ارتباط به صورت ‪online‬‬
‫كنترل زمان بندي واحدهاي سيار‬
‫مديريت و كنترل ناوگان واحدهاي سيار‬
‫كنترل عملكرد و كارایي واحدهاي سيار‬
‫تحقيق و بررس ي مسير طي شده واحدهاي سيار‬
‫كنترل كارایي و عملكرد راننده‬
‫مديريت هزينه وسيله نقليه توسط كنترل مصرف سوخت و مدت زمان سپري شده‬
‫تنظيم ترافيك‬

‫رديابی وسايل نقليه ريلی‪:‬‬
‫روش استفاده از امواج نوری‪:‬‬
‫اشعه ليزر‬
‫دوربين های فيلمبرداری‬
‫روش استفاده از امواج راديوئی‪:RF‬‬
‫‪ (RFDIF) ‬روش شناسايی وسايل نقليه با فرکانس کوتاه‬
‫‪ (RFIDHF) ‬روش شناسايی وسايل نقليه با فرکانس باال‬

‫استخراج گراف واقعی حرکت قطار‪:‬‬
‫‪ ‬هدف از به دست آوردن گراف نظارت بر حرکت قطار و عملکرد راننده برای برنامه ريزی درست در آينده می‬
‫باشد‪.‬‬
‫•‬

‫برای اين کار مي توان از گرافهای دستی يا گرافهایی با استفاده از (‪ )GPS‬استفاده کرد‪.‬‬

‫کاربرد ‪ GPS‬در حمل و نقل جاده ای‪:‬‬

‫)‪AVL: (Automatic Vehicle Locator‬‬

‫سيستم رد ياب اتوماتيک می باشد که با (‪ )GPS‬کار می کند‪.‬‬

‫اجزاء سيستم )‪:(AVL‬‬

‫نرم افزار سيستم‬

‫سيستم مخابراتی‬

‫سخت افزار‬
‫(جهت نصب روی خودرو)‬

‫سخت افزار سيستم‪:‬‬
‫‪‬‬

‫)‪(GPS‬‬

‫‪ ‬باطری اضطراری‬
‫‪ ‬حسگر حرکتی‬
‫‪ ‬حافظه جانبی‬
‫‪ ‬مودم و سيستم مخابراتی‬

‫‪ ‬پردازنده‬
‫سيستم مخابراتی‪:‬‬
‫جهت انتقال اطالعات بين خودرو و پايگاه به کار می رود‪.‬‬
‫نرم افزار سيستم‪:‬‬
‫جهت پردازش اطالعات ارسال شده توسط سخت افزار سيستم (‪ )GPS‬می باشد‪.‬‬

‫اجزا يک سيستم (‪)AVL‬‬

‫بررس ی آزمايش عملی در ايران‪:‬‬
‫نتايج حاصل از آزمايش سيستم )‪ (AVL‬نشان می دهد که سيستم ساخته شده از دقت قابل قبولی‬

‫برخوردار می باشد‪.‬‬
‫حداکثر خطای مشاهده شده ‪ 50‬متر می باشد‪.‬‬

‫کاربرد نظامی )‪:(GPS‬‬

‫‪ ‬کاربردهای انتظامی‬
‫‪ ‬کاربردهای نظامی‬
‫‪ ‬فرماندهی و کنترل‬

‫‪ ‬هدايت نيروهای گشتی شناسايی‬
‫‪ ‬هدايت شناورهای نيروی دريايی و زير دريايی‬

‫‪‬‬

‫هدايت هواپيماهای نيروی هوايی‬

‫‪‬‬

‫تهيه نقشه بهنگام‬

‫‪ ‬امداد و نجات‬
‫‪‬‬

‫مين گذاری و کشف ميادين مين‬

‫‪‬‬

‫هماهنگی تک و عقب نشينی‬

‫منابع ‪:‬‬
‫‪ ‬مهندس مهرزاد نصيريان‪ -‬بکارگيری ‪ GPS‬به منظور عمليات نقشه برداری در دستگاه ويدئو ساندر‪ -‬عضو هيئت علمی موسسه‬
‫آموزش ی تحقيقاتی دفاعی‬
‫حسن امين صدر آبادی‪ -‬استخراج گراف واقعی حرکت قطار با استفاده از ‪ - GPS‬مرکز تحقيقات راه آهن‬
‫‪ِ ‬‬
‫‪ ‬مجيد باقری‪ -‬تلفيق سيستمهای تعيين موقعيت جهانی و ‪ GIS‬و کاربرد های نظامی و انتظامی آن‪ -‬کارشناس ی ارشد سنجش از راه دور‬
‫و ‪GIS‬‬
‫‪‬‬

‫‪ GPS‬و کاربرد آن ‪ -‬سازمان نقشه برداری تهران‬

‫‪ ‬ابوالقاسم صادقی نيارکی‪ -‬کارشناس ی ارشد ‪ - GIS‬رديابی و کنترل وسايل نقليه در يک محيط سيستم اطالعات مکانی پويا با استفاده از‬
‫سيستم تعيين موقعيت جهانی و سيستم ارتباطی‪ -‬سازمان حمل و نقل و پايانه های کشور‬

‫‪ ‬عليرضا قادری پور‪ ،‬احمد رضا محقق ريال سيد جواد حسينی‪ -‬ساخت سيستم ردياب ( ‪Automatic Vehicle‬‬
‫‪ AVL )Location‬در ايران‬

‫‪Applications of GPS technology in the land transportation sysytem - G.‬‬
‫‪Mintsis ,S.Basbas, P.Papaioannou, C.Taxiltaris, I.N. Tziavos‬‬


Slide 2

‫بنام خدا‬

Global Position System

( GPS )

‫فهرست مطالب‬
‫ تاريخچه‬‫‪ -‬مقدمه ای از ‪ GPS‬و طرز کار آن‬

‫ کاربرد ‪ GPS‬در ‪:‬‬‫‪ ‬حمل و نقل دريايی و هوانوردی‬
‫‪ ‬حمل و نقل ريلی‬

‫‪ ‬حمل و نقل جاده ای )‪(AVL‬‬
‫‪ -‬کاربرد نظامی ‪GPS‬‬

‫تاريخچه ‪:‬‬
‫‪ ‬در دوران باستان‪ ،‬بيشتر مسافران موقعيت خود را از روي رويت دقيق عوارض زمين‪ ،‬مشاهده‬
‫ستارگان و شناخت دقيق منطقه كوچكي به دست ميآوردند كه نسل به نسل منتقل ميشد‪ .‬استفاده‬

‫از ستارگان براي مكانيابي به تمرين بسيار زيادي احتياج دارد‪ .‬دقت آن ‪ 2‬كيلومتر است و در هواي‬
‫نامساعد نميتوان هيچ نوع محاسبهاي را انجام داد‪.‬‬
‫‪ ‬اختراع قطبنما كشف بزرگي بود‪ ،‬زيرا مسافران ميتوانستند جهتيابي كنند‪ ،‬اما به تنهايي‬

‫نميتوانست موقعيت فرد را تعيين كند‪ .‬اسطرالب‪ ،‬ارتفاعسنج و زاويهياب دورنماي جديدي در‬
‫زمينه سير و سفر گشودند‪ .‬با اين وسايل عرض جغرافيايي را معين ميكردند و براي طول جغرافيايي از‬
‫جداول خاص نجومي استفاده ميشد‪.‬‬

‫‪ ‬در سال ‪ 1912‬تجهيزات ناوبري (تعيين موقعيت) راديویي اختراع شد‪ .‬در اين سيستم با داشتن ‪ 3‬برج‬
‫فرستنده امواج راديویي و دانستن مكان دقيق آنها و حساب كردن زمان رسيدن موج ها از هر كدام به‬
‫نقطه مورد نظر ميتوان مكان آن نقطه را بر روي زمين به دست آورد‪.‬‬

‫در سال ‪ 1960‬سيستم تعيين موقعيت بر مبنای فضا توسط ناسا آغاز شد‪.‬‬
‫در سال ‪ 1983‬اولين ماهواره به فضا پرتاب شده است‪.‬‬
‫در سال ‪ 1995‬تمامی ‪ 24‬ماهواره به فضا پرتاب شد‪.‬‬

‫مقدمه ای از ‪ GPS‬و طرز کار آن‪:‬‬
‫سيستم تعيين موقعيت جهاني ميباشد كه از طريق رديابي سيگنالهايي كه توسط‬

‫ماهواره هاي در حال چرخش به دور زمين فرستاده مي شوند عمل مي كند‪ .‬به‬
‫عبارت ديگر يك گيرنده ‪ GPS‬مي تواند موقعيتش را بر مبناي فاصله زماني ارسال‬

‫سيگنالها (توسط فرستنده هاي ماهواره اي) تعيين كند‪.‬‬
‫‪ GPS‬مجموعهاي از ‪ 24‬ماهواره است كه در مداري به دور زمين ميچرخند و‬
‫توسط گيرندههاي زميني به مردم امكان ميدهند مكان جغرافيايي خود را پيدا‬
‫كنند‪.‬‬

‫مشخصات ماهواره کنترل کننده ‪:GPS‬‬
‫نام هواپيما‪ :‬ناواستار‬
‫سازنده‪Rockwell International :‬‬
‫ارتفاع‪ 10900 :‬مايل دريايی‬
‫سرعت‪ 7000 :‬مايل در ساعت‬
‫وزن‪ 1900 :‬پوند (در مدار)‬
‫اندازه‪ 17 :‬فوت‬
‫دوره مدار‪ 12 :‬ساعت‬
‫مدار حرکتی‪ 55 :‬درجه نسبت به استوا‬
‫عمر مفيد تعيين شده‪ 5/7 :‬سال‬
‫صورت فلکی‪ 28 :‬ماهواره ای (‪ 24‬ماهواره اصلی و ‪ 4‬ماهواره پشتيبانی)‬
‫تعداد ساعت اتمی‪ 4 :‬عدد‬

‫‪ GPS‬تفاضلی‬

‫)‪:(DGPS‬‬

‫بکارگيري دو گيرنده ‪ GPS‬به منظور دستيابي به تعيين موقعيت با دقت باال را ‪ GPS‬تفاضلي گويند‪.‬‬

‫شبكه ‪ DGPS‬در واقع ايستگاههاي دایمي مي باشند كه به صورت يك شبكه يا به صورت يك نقطه به طور‬
‫مداوم در حال جمع آوري مشاهدات از ماهواره بوده و چون مختصات اين نقاط معلوم است‪ ،‬مي توانند‬
‫اقدام به ارسال تصحيحات به گيرنده هاي در حال كار در منطقه نمايند‪.‬‬

‫مزايای ‪:GPS‬‬
‫‪ ‬قابل اتصال به شبكه اينترنت‬
‫‪ ‬اتصال به كامپيوتر جهت تخليه اطالعات به برنامه هاي مختلف‬
‫‪ ‬قابليت نمايش نقشه و اطالعات كشورهاي جهان‬
‫‪ ‬حركت بر روي نقشه (جهت كارهاي نظامي و جهانگردي)‬
‫‪ ‬ترسيم نقشه به وسيله صفحه نمايش خود دستگاه و بررس ي اجمالي آن و ترسيم نقشه محل نقشه برداري شده‬
‫به كمك كامپيوتر‬
‫‪ ‬تعيين فاصله خود با يك نقطه مشخص‬
‫‪ ‬و‪...‬‬
‫مهمترين مزايای اين سيستم عبارتند از‪:‬‬
‫حداکثر خطای آن به چند سانتی متر نمی رسد‪.‬‬
‫استفاده از آن در هر هوايی امکان پذير است‪.‬‬

‫معايب ‪:GPS‬‬
‫‪ ‬در اختالف ارتفاع زياد نتيجه دقيقی نمی دهد‪.‬‬
‫‪ ‬در مقابل پوشش گياهی زياد جواب دقيقی نمی دهد‪.‬‬
‫‪ ‬در مقابل بدنه اتومبيل نيز به خوبی عمل نمی کند‪.‬‬
‫‪ ‬در مقابل آسمان خراشها نتيجه دقيقی نمي دهد‪.‬‬
‫‪ ‬گران است‪.‬‬

‫کاربرد ‪ GPS‬در حمل و نقل دريايی و هوانوردی‪:‬‬
‫‪ ‬كنترل ارتفاع و مسير پرواز هواپيما‬
‫‪ ‬امكان ارسال پيامهاي كوتاه كتبي به متحرك‬
‫‪ ‬امكان دريافت پيامهاي امدادي‬
‫‪ ‬تهيه نقشه از مسير طي شده‬
‫‪ ‬نظارت بر سرعت‪ ،‬ارتفاع و محل استقرار هواپيما‬
‫‪ ‬تشخيص وسايل نقليه و باربري در محوطه فرودگاه‬

‫‪ ‬پيدا كردن کشتی ها و هواپيماهاي گمشده براساس آخرين منطقه قطع ارسال عالمت‬
‫‪ ‬اطالع رساني از وضعيت و مسير حركت هواپيماها و کشتي ها بصورت ‪online‬‬
‫‪ ‬اطالع مركز كنترل از مسير هواپيما و کشتی ها‬
‫‪ ‬قابليت نظارت بر حركت هواپيما و کشتی‬

‫چگونگی استفاده از ‪ GPS‬در حمل ونقل دريايی‪:‬‬
‫با استفاده از ‪ GPS‬و ويدئو ساندر می توان موقعيت محل و پروفيل کف دريا را رسم کرد‪.‬‬

‫تست يک پروژه در ايران‪:‬‬
‫اين پروژه بنا به درخواست وزارت نيرو در آبهای خليج فارس تست گرديده است که منجر به ساخت ويدئو‬
‫ساندر در ايران شد‪.‬‬

‫در زير نمونه يک گراف که از عمق ‪ 60‬تا ‪ 80‬متری دريای عمان تهيه شده را مي توان مشاهده کرد‪.‬‬

‫کاربرد ‪ GPS‬در حمل و نقل ريلی و جاده ای‪:‬‬
‫‪ ‬مديريت و كنترل ناوگان حمل و نقل به صورت ‪online‬‬

‫‪ ‬مديريت ايمني نقل و انتقال رديابي‪ ،‬ارسال و دريافت اطالعات واحدهاي سيار به صورت ‪online‬‬

‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬

‫مديريت ارسال وسايل نقليه‬
‫كمك اضطراري به وسايل نقليه ارسال شده به مناطق‬
‫مديريت و كنترل ترافيك به صورت ‪online‬‬
‫رديابي كانتينرها و محموله هاي ترانزيتي‬
‫نظارت بر قاچاق كاال‬
‫ثبت مداوم اطالعات در فواصل زماني معين يا بر اساس حالت هوشمند‬
‫ثبت و كنترل سرعت هاي باال و غير مجاز‬
‫وجود توابع منطقه بندي‪/‬زمان بندي (خارج و داخل شدن به مناطق ممنوع يا زمانهاي ممنوعه)‬
‫ثبت وقايع خاص در صورت قطعي ارتباط به صورت ‪online‬‬
‫كنترل زمان بندي واحدهاي سيار‬
‫مديريت و كنترل ناوگان واحدهاي سيار‬
‫كنترل عملكرد و كارایي واحدهاي سيار‬
‫تحقيق و بررس ي مسير طي شده واحدهاي سيار‬
‫كنترل كارایي و عملكرد راننده‬
‫مديريت هزينه وسيله نقليه توسط كنترل مصرف سوخت و مدت زمان سپري شده‬
‫تنظيم ترافيك‬

‫رديابی وسايل نقليه ريلی‪:‬‬
‫روش استفاده از امواج نوری‪:‬‬
‫اشعه ليزر‬
‫دوربين های فيلمبرداری‬
‫روش استفاده از امواج راديوئی‪:RF‬‬
‫‪ (RFDIF) ‬روش شناسايی وسايل نقليه با فرکانس کوتاه‬
‫‪ (RFIDHF) ‬روش شناسايی وسايل نقليه با فرکانس باال‬

‫استخراج گراف واقعی حرکت قطار‪:‬‬
‫‪ ‬هدف از به دست آوردن گراف نظارت بر حرکت قطار و عملکرد راننده برای برنامه ريزی درست در آينده می‬
‫باشد‪.‬‬
‫•‬

‫برای اين کار مي توان از گرافهای دستی يا گرافهایی با استفاده از (‪ )GPS‬استفاده کرد‪.‬‬

‫کاربرد ‪ GPS‬در حمل و نقل جاده ای‪:‬‬

‫)‪AVL: (Automatic Vehicle Locator‬‬

‫سيستم رد ياب اتوماتيک می باشد که با (‪ )GPS‬کار می کند‪.‬‬

‫اجزاء سيستم )‪:(AVL‬‬

‫نرم افزار سيستم‬

‫سيستم مخابراتی‬

‫سخت افزار‬
‫(جهت نصب روی خودرو)‬

‫سخت افزار سيستم‪:‬‬
‫‪‬‬

‫)‪(GPS‬‬

‫‪ ‬باطری اضطراری‬
‫‪ ‬حسگر حرکتی‬
‫‪ ‬حافظه جانبی‬
‫‪ ‬مودم و سيستم مخابراتی‬

‫‪ ‬پردازنده‬
‫سيستم مخابراتی‪:‬‬
‫جهت انتقال اطالعات بين خودرو و پايگاه به کار می رود‪.‬‬
‫نرم افزار سيستم‪:‬‬
‫جهت پردازش اطالعات ارسال شده توسط سخت افزار سيستم (‪ )GPS‬می باشد‪.‬‬

‫اجزا يک سيستم (‪)AVL‬‬

‫بررس ی آزمايش عملی در ايران‪:‬‬
‫نتايج حاصل از آزمايش سيستم )‪ (AVL‬نشان می دهد که سيستم ساخته شده از دقت قابل قبولی‬

‫برخوردار می باشد‪.‬‬
‫حداکثر خطای مشاهده شده ‪ 50‬متر می باشد‪.‬‬

‫کاربرد نظامی )‪:(GPS‬‬

‫‪ ‬کاربردهای انتظامی‬
‫‪ ‬کاربردهای نظامی‬
‫‪ ‬فرماندهی و کنترل‬

‫‪ ‬هدايت نيروهای گشتی شناسايی‬
‫‪ ‬هدايت شناورهای نيروی دريايی و زير دريايی‬

‫‪‬‬

‫هدايت هواپيماهای نيروی هوايی‬

‫‪‬‬

‫تهيه نقشه بهنگام‬

‫‪ ‬امداد و نجات‬
‫‪‬‬

‫مين گذاری و کشف ميادين مين‬

‫‪‬‬

‫هماهنگی تک و عقب نشينی‬

‫منابع ‪:‬‬
‫‪ ‬مهندس مهرزاد نصيريان‪ -‬بکارگيری ‪ GPS‬به منظور عمليات نقشه برداری در دستگاه ويدئو ساندر‪ -‬عضو هيئت علمی موسسه‬
‫آموزش ی تحقيقاتی دفاعی‬
‫حسن امين صدر آبادی‪ -‬استخراج گراف واقعی حرکت قطار با استفاده از ‪ - GPS‬مرکز تحقيقات راه آهن‬
‫‪ِ ‬‬
‫‪ ‬مجيد باقری‪ -‬تلفيق سيستمهای تعيين موقعيت جهانی و ‪ GIS‬و کاربرد های نظامی و انتظامی آن‪ -‬کارشناس ی ارشد سنجش از راه دور‬
‫و ‪GIS‬‬
‫‪‬‬

‫‪ GPS‬و کاربرد آن ‪ -‬سازمان نقشه برداری تهران‬

‫‪ ‬ابوالقاسم صادقی نيارکی‪ -‬کارشناس ی ارشد ‪ - GIS‬رديابی و کنترل وسايل نقليه در يک محيط سيستم اطالعات مکانی پويا با استفاده از‬
‫سيستم تعيين موقعيت جهانی و سيستم ارتباطی‪ -‬سازمان حمل و نقل و پايانه های کشور‬

‫‪ ‬عليرضا قادری پور‪ ،‬احمد رضا محقق ريال سيد جواد حسينی‪ -‬ساخت سيستم ردياب ( ‪Automatic Vehicle‬‬
‫‪ AVL )Location‬در ايران‬

‫‪Applications of GPS technology in the land transportation sysytem - G.‬‬
‫‪Mintsis ,S.Basbas, P.Papaioannou, C.Taxiltaris, I.N. Tziavos‬‬


Slide 3

‫بنام خدا‬

Global Position System

( GPS )

‫فهرست مطالب‬
‫ تاريخچه‬‫‪ -‬مقدمه ای از ‪ GPS‬و طرز کار آن‬

‫ کاربرد ‪ GPS‬در ‪:‬‬‫‪ ‬حمل و نقل دريايی و هوانوردی‬
‫‪ ‬حمل و نقل ريلی‬

‫‪ ‬حمل و نقل جاده ای )‪(AVL‬‬
‫‪ -‬کاربرد نظامی ‪GPS‬‬

‫تاريخچه ‪:‬‬
‫‪ ‬در دوران باستان‪ ،‬بيشتر مسافران موقعيت خود را از روي رويت دقيق عوارض زمين‪ ،‬مشاهده‬
‫ستارگان و شناخت دقيق منطقه كوچكي به دست ميآوردند كه نسل به نسل منتقل ميشد‪ .‬استفاده‬

‫از ستارگان براي مكانيابي به تمرين بسيار زيادي احتياج دارد‪ .‬دقت آن ‪ 2‬كيلومتر است و در هواي‬
‫نامساعد نميتوان هيچ نوع محاسبهاي را انجام داد‪.‬‬
‫‪ ‬اختراع قطبنما كشف بزرگي بود‪ ،‬زيرا مسافران ميتوانستند جهتيابي كنند‪ ،‬اما به تنهايي‬

‫نميتوانست موقعيت فرد را تعيين كند‪ .‬اسطرالب‪ ،‬ارتفاعسنج و زاويهياب دورنماي جديدي در‬
‫زمينه سير و سفر گشودند‪ .‬با اين وسايل عرض جغرافيايي را معين ميكردند و براي طول جغرافيايي از‬
‫جداول خاص نجومي استفاده ميشد‪.‬‬

‫‪ ‬در سال ‪ 1912‬تجهيزات ناوبري (تعيين موقعيت) راديویي اختراع شد‪ .‬در اين سيستم با داشتن ‪ 3‬برج‬
‫فرستنده امواج راديویي و دانستن مكان دقيق آنها و حساب كردن زمان رسيدن موج ها از هر كدام به‬
‫نقطه مورد نظر ميتوان مكان آن نقطه را بر روي زمين به دست آورد‪.‬‬

‫در سال ‪ 1960‬سيستم تعيين موقعيت بر مبنای فضا توسط ناسا آغاز شد‪.‬‬
‫در سال ‪ 1983‬اولين ماهواره به فضا پرتاب شده است‪.‬‬
‫در سال ‪ 1995‬تمامی ‪ 24‬ماهواره به فضا پرتاب شد‪.‬‬

‫مقدمه ای از ‪ GPS‬و طرز کار آن‪:‬‬
‫سيستم تعيين موقعيت جهاني ميباشد كه از طريق رديابي سيگنالهايي كه توسط‬

‫ماهواره هاي در حال چرخش به دور زمين فرستاده مي شوند عمل مي كند‪ .‬به‬
‫عبارت ديگر يك گيرنده ‪ GPS‬مي تواند موقعيتش را بر مبناي فاصله زماني ارسال‬

‫سيگنالها (توسط فرستنده هاي ماهواره اي) تعيين كند‪.‬‬
‫‪ GPS‬مجموعهاي از ‪ 24‬ماهواره است كه در مداري به دور زمين ميچرخند و‬
‫توسط گيرندههاي زميني به مردم امكان ميدهند مكان جغرافيايي خود را پيدا‬
‫كنند‪.‬‬

‫مشخصات ماهواره کنترل کننده ‪:GPS‬‬
‫نام هواپيما‪ :‬ناواستار‬
‫سازنده‪Rockwell International :‬‬
‫ارتفاع‪ 10900 :‬مايل دريايی‬
‫سرعت‪ 7000 :‬مايل در ساعت‬
‫وزن‪ 1900 :‬پوند (در مدار)‬
‫اندازه‪ 17 :‬فوت‬
‫دوره مدار‪ 12 :‬ساعت‬
‫مدار حرکتی‪ 55 :‬درجه نسبت به استوا‬
‫عمر مفيد تعيين شده‪ 5/7 :‬سال‬
‫صورت فلکی‪ 28 :‬ماهواره ای (‪ 24‬ماهواره اصلی و ‪ 4‬ماهواره پشتيبانی)‬
‫تعداد ساعت اتمی‪ 4 :‬عدد‬

‫‪ GPS‬تفاضلی‬

‫)‪:(DGPS‬‬

‫بکارگيري دو گيرنده ‪ GPS‬به منظور دستيابي به تعيين موقعيت با دقت باال را ‪ GPS‬تفاضلي گويند‪.‬‬

‫شبكه ‪ DGPS‬در واقع ايستگاههاي دایمي مي باشند كه به صورت يك شبكه يا به صورت يك نقطه به طور‬
‫مداوم در حال جمع آوري مشاهدات از ماهواره بوده و چون مختصات اين نقاط معلوم است‪ ،‬مي توانند‬
‫اقدام به ارسال تصحيحات به گيرنده هاي در حال كار در منطقه نمايند‪.‬‬

‫مزايای ‪:GPS‬‬
‫‪ ‬قابل اتصال به شبكه اينترنت‬
‫‪ ‬اتصال به كامپيوتر جهت تخليه اطالعات به برنامه هاي مختلف‬
‫‪ ‬قابليت نمايش نقشه و اطالعات كشورهاي جهان‬
‫‪ ‬حركت بر روي نقشه (جهت كارهاي نظامي و جهانگردي)‬
‫‪ ‬ترسيم نقشه به وسيله صفحه نمايش خود دستگاه و بررس ي اجمالي آن و ترسيم نقشه محل نقشه برداري شده‬
‫به كمك كامپيوتر‬
‫‪ ‬تعيين فاصله خود با يك نقطه مشخص‬
‫‪ ‬و‪...‬‬
‫مهمترين مزايای اين سيستم عبارتند از‪:‬‬
‫حداکثر خطای آن به چند سانتی متر نمی رسد‪.‬‬
‫استفاده از آن در هر هوايی امکان پذير است‪.‬‬

‫معايب ‪:GPS‬‬
‫‪ ‬در اختالف ارتفاع زياد نتيجه دقيقی نمی دهد‪.‬‬
‫‪ ‬در مقابل پوشش گياهی زياد جواب دقيقی نمی دهد‪.‬‬
‫‪ ‬در مقابل بدنه اتومبيل نيز به خوبی عمل نمی کند‪.‬‬
‫‪ ‬در مقابل آسمان خراشها نتيجه دقيقی نمي دهد‪.‬‬
‫‪ ‬گران است‪.‬‬

‫کاربرد ‪ GPS‬در حمل و نقل دريايی و هوانوردی‪:‬‬
‫‪ ‬كنترل ارتفاع و مسير پرواز هواپيما‬
‫‪ ‬امكان ارسال پيامهاي كوتاه كتبي به متحرك‬
‫‪ ‬امكان دريافت پيامهاي امدادي‬
‫‪ ‬تهيه نقشه از مسير طي شده‬
‫‪ ‬نظارت بر سرعت‪ ،‬ارتفاع و محل استقرار هواپيما‬
‫‪ ‬تشخيص وسايل نقليه و باربري در محوطه فرودگاه‬

‫‪ ‬پيدا كردن کشتی ها و هواپيماهاي گمشده براساس آخرين منطقه قطع ارسال عالمت‬
‫‪ ‬اطالع رساني از وضعيت و مسير حركت هواپيماها و کشتي ها بصورت ‪online‬‬
‫‪ ‬اطالع مركز كنترل از مسير هواپيما و کشتی ها‬
‫‪ ‬قابليت نظارت بر حركت هواپيما و کشتی‬

‫چگونگی استفاده از ‪ GPS‬در حمل ونقل دريايی‪:‬‬
‫با استفاده از ‪ GPS‬و ويدئو ساندر می توان موقعيت محل و پروفيل کف دريا را رسم کرد‪.‬‬

‫تست يک پروژه در ايران‪:‬‬
‫اين پروژه بنا به درخواست وزارت نيرو در آبهای خليج فارس تست گرديده است که منجر به ساخت ويدئو‬
‫ساندر در ايران شد‪.‬‬

‫در زير نمونه يک گراف که از عمق ‪ 60‬تا ‪ 80‬متری دريای عمان تهيه شده را مي توان مشاهده کرد‪.‬‬

‫کاربرد ‪ GPS‬در حمل و نقل ريلی و جاده ای‪:‬‬
‫‪ ‬مديريت و كنترل ناوگان حمل و نقل به صورت ‪online‬‬

‫‪ ‬مديريت ايمني نقل و انتقال رديابي‪ ،‬ارسال و دريافت اطالعات واحدهاي سيار به صورت ‪online‬‬

‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬

‫مديريت ارسال وسايل نقليه‬
‫كمك اضطراري به وسايل نقليه ارسال شده به مناطق‬
‫مديريت و كنترل ترافيك به صورت ‪online‬‬
‫رديابي كانتينرها و محموله هاي ترانزيتي‬
‫نظارت بر قاچاق كاال‬
‫ثبت مداوم اطالعات در فواصل زماني معين يا بر اساس حالت هوشمند‬
‫ثبت و كنترل سرعت هاي باال و غير مجاز‬
‫وجود توابع منطقه بندي‪/‬زمان بندي (خارج و داخل شدن به مناطق ممنوع يا زمانهاي ممنوعه)‬
‫ثبت وقايع خاص در صورت قطعي ارتباط به صورت ‪online‬‬
‫كنترل زمان بندي واحدهاي سيار‬
‫مديريت و كنترل ناوگان واحدهاي سيار‬
‫كنترل عملكرد و كارایي واحدهاي سيار‬
‫تحقيق و بررس ي مسير طي شده واحدهاي سيار‬
‫كنترل كارایي و عملكرد راننده‬
‫مديريت هزينه وسيله نقليه توسط كنترل مصرف سوخت و مدت زمان سپري شده‬
‫تنظيم ترافيك‬

‫رديابی وسايل نقليه ريلی‪:‬‬
‫روش استفاده از امواج نوری‪:‬‬
‫اشعه ليزر‬
‫دوربين های فيلمبرداری‬
‫روش استفاده از امواج راديوئی‪:RF‬‬
‫‪ (RFDIF) ‬روش شناسايی وسايل نقليه با فرکانس کوتاه‬
‫‪ (RFIDHF) ‬روش شناسايی وسايل نقليه با فرکانس باال‬

‫استخراج گراف واقعی حرکت قطار‪:‬‬
‫‪ ‬هدف از به دست آوردن گراف نظارت بر حرکت قطار و عملکرد راننده برای برنامه ريزی درست در آينده می‬
‫باشد‪.‬‬
‫•‬

‫برای اين کار مي توان از گرافهای دستی يا گرافهایی با استفاده از (‪ )GPS‬استفاده کرد‪.‬‬

‫کاربرد ‪ GPS‬در حمل و نقل جاده ای‪:‬‬

‫)‪AVL: (Automatic Vehicle Locator‬‬

‫سيستم رد ياب اتوماتيک می باشد که با (‪ )GPS‬کار می کند‪.‬‬

‫اجزاء سيستم )‪:(AVL‬‬

‫نرم افزار سيستم‬

‫سيستم مخابراتی‬

‫سخت افزار‬
‫(جهت نصب روی خودرو)‬

‫سخت افزار سيستم‪:‬‬
‫‪‬‬

‫)‪(GPS‬‬

‫‪ ‬باطری اضطراری‬
‫‪ ‬حسگر حرکتی‬
‫‪ ‬حافظه جانبی‬
‫‪ ‬مودم و سيستم مخابراتی‬

‫‪ ‬پردازنده‬
‫سيستم مخابراتی‪:‬‬
‫جهت انتقال اطالعات بين خودرو و پايگاه به کار می رود‪.‬‬
‫نرم افزار سيستم‪:‬‬
‫جهت پردازش اطالعات ارسال شده توسط سخت افزار سيستم (‪ )GPS‬می باشد‪.‬‬

‫اجزا يک سيستم (‪)AVL‬‬

‫بررس ی آزمايش عملی در ايران‪:‬‬
‫نتايج حاصل از آزمايش سيستم )‪ (AVL‬نشان می دهد که سيستم ساخته شده از دقت قابل قبولی‬

‫برخوردار می باشد‪.‬‬
‫حداکثر خطای مشاهده شده ‪ 50‬متر می باشد‪.‬‬

‫کاربرد نظامی )‪:(GPS‬‬

‫‪ ‬کاربردهای انتظامی‬
‫‪ ‬کاربردهای نظامی‬
‫‪ ‬فرماندهی و کنترل‬

‫‪ ‬هدايت نيروهای گشتی شناسايی‬
‫‪ ‬هدايت شناورهای نيروی دريايی و زير دريايی‬

‫‪‬‬

‫هدايت هواپيماهای نيروی هوايی‬

‫‪‬‬

‫تهيه نقشه بهنگام‬

‫‪ ‬امداد و نجات‬
‫‪‬‬

‫مين گذاری و کشف ميادين مين‬

‫‪‬‬

‫هماهنگی تک و عقب نشينی‬

‫منابع ‪:‬‬
‫‪ ‬مهندس مهرزاد نصيريان‪ -‬بکارگيری ‪ GPS‬به منظور عمليات نقشه برداری در دستگاه ويدئو ساندر‪ -‬عضو هيئت علمی موسسه‬
‫آموزش ی تحقيقاتی دفاعی‬
‫حسن امين صدر آبادی‪ -‬استخراج گراف واقعی حرکت قطار با استفاده از ‪ - GPS‬مرکز تحقيقات راه آهن‬
‫‪ِ ‬‬
‫‪ ‬مجيد باقری‪ -‬تلفيق سيستمهای تعيين موقعيت جهانی و ‪ GIS‬و کاربرد های نظامی و انتظامی آن‪ -‬کارشناس ی ارشد سنجش از راه دور‬
‫و ‪GIS‬‬
‫‪‬‬

‫‪ GPS‬و کاربرد آن ‪ -‬سازمان نقشه برداری تهران‬

‫‪ ‬ابوالقاسم صادقی نيارکی‪ -‬کارشناس ی ارشد ‪ - GIS‬رديابی و کنترل وسايل نقليه در يک محيط سيستم اطالعات مکانی پويا با استفاده از‬
‫سيستم تعيين موقعيت جهانی و سيستم ارتباطی‪ -‬سازمان حمل و نقل و پايانه های کشور‬

‫‪ ‬عليرضا قادری پور‪ ،‬احمد رضا محقق ريال سيد جواد حسينی‪ -‬ساخت سيستم ردياب ( ‪Automatic Vehicle‬‬
‫‪ AVL )Location‬در ايران‬

‫‪Applications of GPS technology in the land transportation sysytem - G.‬‬
‫‪Mintsis ,S.Basbas, P.Papaioannou, C.Taxiltaris, I.N. Tziavos‬‬


Slide 4

‫بنام خدا‬

Global Position System

( GPS )

‫فهرست مطالب‬
‫ تاريخچه‬‫‪ -‬مقدمه ای از ‪ GPS‬و طرز کار آن‬

‫ کاربرد ‪ GPS‬در ‪:‬‬‫‪ ‬حمل و نقل دريايی و هوانوردی‬
‫‪ ‬حمل و نقل ريلی‬

‫‪ ‬حمل و نقل جاده ای )‪(AVL‬‬
‫‪ -‬کاربرد نظامی ‪GPS‬‬

‫تاريخچه ‪:‬‬
‫‪ ‬در دوران باستان‪ ،‬بيشتر مسافران موقعيت خود را از روي رويت دقيق عوارض زمين‪ ،‬مشاهده‬
‫ستارگان و شناخت دقيق منطقه كوچكي به دست ميآوردند كه نسل به نسل منتقل ميشد‪ .‬استفاده‬

‫از ستارگان براي مكانيابي به تمرين بسيار زيادي احتياج دارد‪ .‬دقت آن ‪ 2‬كيلومتر است و در هواي‬
‫نامساعد نميتوان هيچ نوع محاسبهاي را انجام داد‪.‬‬
‫‪ ‬اختراع قطبنما كشف بزرگي بود‪ ،‬زيرا مسافران ميتوانستند جهتيابي كنند‪ ،‬اما به تنهايي‬

‫نميتوانست موقعيت فرد را تعيين كند‪ .‬اسطرالب‪ ،‬ارتفاعسنج و زاويهياب دورنماي جديدي در‬
‫زمينه سير و سفر گشودند‪ .‬با اين وسايل عرض جغرافيايي را معين ميكردند و براي طول جغرافيايي از‬
‫جداول خاص نجومي استفاده ميشد‪.‬‬

‫‪ ‬در سال ‪ 1912‬تجهيزات ناوبري (تعيين موقعيت) راديویي اختراع شد‪ .‬در اين سيستم با داشتن ‪ 3‬برج‬
‫فرستنده امواج راديویي و دانستن مكان دقيق آنها و حساب كردن زمان رسيدن موج ها از هر كدام به‬
‫نقطه مورد نظر ميتوان مكان آن نقطه را بر روي زمين به دست آورد‪.‬‬

‫در سال ‪ 1960‬سيستم تعيين موقعيت بر مبنای فضا توسط ناسا آغاز شد‪.‬‬
‫در سال ‪ 1983‬اولين ماهواره به فضا پرتاب شده است‪.‬‬
‫در سال ‪ 1995‬تمامی ‪ 24‬ماهواره به فضا پرتاب شد‪.‬‬

‫مقدمه ای از ‪ GPS‬و طرز کار آن‪:‬‬
‫سيستم تعيين موقعيت جهاني ميباشد كه از طريق رديابي سيگنالهايي كه توسط‬

‫ماهواره هاي در حال چرخش به دور زمين فرستاده مي شوند عمل مي كند‪ .‬به‬
‫عبارت ديگر يك گيرنده ‪ GPS‬مي تواند موقعيتش را بر مبناي فاصله زماني ارسال‬

‫سيگنالها (توسط فرستنده هاي ماهواره اي) تعيين كند‪.‬‬
‫‪ GPS‬مجموعهاي از ‪ 24‬ماهواره است كه در مداري به دور زمين ميچرخند و‬
‫توسط گيرندههاي زميني به مردم امكان ميدهند مكان جغرافيايي خود را پيدا‬
‫كنند‪.‬‬

‫مشخصات ماهواره کنترل کننده ‪:GPS‬‬
‫نام هواپيما‪ :‬ناواستار‬
‫سازنده‪Rockwell International :‬‬
‫ارتفاع‪ 10900 :‬مايل دريايی‬
‫سرعت‪ 7000 :‬مايل در ساعت‬
‫وزن‪ 1900 :‬پوند (در مدار)‬
‫اندازه‪ 17 :‬فوت‬
‫دوره مدار‪ 12 :‬ساعت‬
‫مدار حرکتی‪ 55 :‬درجه نسبت به استوا‬
‫عمر مفيد تعيين شده‪ 5/7 :‬سال‬
‫صورت فلکی‪ 28 :‬ماهواره ای (‪ 24‬ماهواره اصلی و ‪ 4‬ماهواره پشتيبانی)‬
‫تعداد ساعت اتمی‪ 4 :‬عدد‬

‫‪ GPS‬تفاضلی‬

‫)‪:(DGPS‬‬

‫بکارگيري دو گيرنده ‪ GPS‬به منظور دستيابي به تعيين موقعيت با دقت باال را ‪ GPS‬تفاضلي گويند‪.‬‬

‫شبكه ‪ DGPS‬در واقع ايستگاههاي دایمي مي باشند كه به صورت يك شبكه يا به صورت يك نقطه به طور‬
‫مداوم در حال جمع آوري مشاهدات از ماهواره بوده و چون مختصات اين نقاط معلوم است‪ ،‬مي توانند‬
‫اقدام به ارسال تصحيحات به گيرنده هاي در حال كار در منطقه نمايند‪.‬‬

‫مزايای ‪:GPS‬‬
‫‪ ‬قابل اتصال به شبكه اينترنت‬
‫‪ ‬اتصال به كامپيوتر جهت تخليه اطالعات به برنامه هاي مختلف‬
‫‪ ‬قابليت نمايش نقشه و اطالعات كشورهاي جهان‬
‫‪ ‬حركت بر روي نقشه (جهت كارهاي نظامي و جهانگردي)‬
‫‪ ‬ترسيم نقشه به وسيله صفحه نمايش خود دستگاه و بررس ي اجمالي آن و ترسيم نقشه محل نقشه برداري شده‬
‫به كمك كامپيوتر‬
‫‪ ‬تعيين فاصله خود با يك نقطه مشخص‬
‫‪ ‬و‪...‬‬
‫مهمترين مزايای اين سيستم عبارتند از‪:‬‬
‫حداکثر خطای آن به چند سانتی متر نمی رسد‪.‬‬
‫استفاده از آن در هر هوايی امکان پذير است‪.‬‬

‫معايب ‪:GPS‬‬
‫‪ ‬در اختالف ارتفاع زياد نتيجه دقيقی نمی دهد‪.‬‬
‫‪ ‬در مقابل پوشش گياهی زياد جواب دقيقی نمی دهد‪.‬‬
‫‪ ‬در مقابل بدنه اتومبيل نيز به خوبی عمل نمی کند‪.‬‬
‫‪ ‬در مقابل آسمان خراشها نتيجه دقيقی نمي دهد‪.‬‬
‫‪ ‬گران است‪.‬‬

‫کاربرد ‪ GPS‬در حمل و نقل دريايی و هوانوردی‪:‬‬
‫‪ ‬كنترل ارتفاع و مسير پرواز هواپيما‬
‫‪ ‬امكان ارسال پيامهاي كوتاه كتبي به متحرك‬
‫‪ ‬امكان دريافت پيامهاي امدادي‬
‫‪ ‬تهيه نقشه از مسير طي شده‬
‫‪ ‬نظارت بر سرعت‪ ،‬ارتفاع و محل استقرار هواپيما‬
‫‪ ‬تشخيص وسايل نقليه و باربري در محوطه فرودگاه‬

‫‪ ‬پيدا كردن کشتی ها و هواپيماهاي گمشده براساس آخرين منطقه قطع ارسال عالمت‬
‫‪ ‬اطالع رساني از وضعيت و مسير حركت هواپيماها و کشتي ها بصورت ‪online‬‬
‫‪ ‬اطالع مركز كنترل از مسير هواپيما و کشتی ها‬
‫‪ ‬قابليت نظارت بر حركت هواپيما و کشتی‬

‫چگونگی استفاده از ‪ GPS‬در حمل ونقل دريايی‪:‬‬
‫با استفاده از ‪ GPS‬و ويدئو ساندر می توان موقعيت محل و پروفيل کف دريا را رسم کرد‪.‬‬

‫تست يک پروژه در ايران‪:‬‬
‫اين پروژه بنا به درخواست وزارت نيرو در آبهای خليج فارس تست گرديده است که منجر به ساخت ويدئو‬
‫ساندر در ايران شد‪.‬‬

‫در زير نمونه يک گراف که از عمق ‪ 60‬تا ‪ 80‬متری دريای عمان تهيه شده را مي توان مشاهده کرد‪.‬‬

‫کاربرد ‪ GPS‬در حمل و نقل ريلی و جاده ای‪:‬‬
‫‪ ‬مديريت و كنترل ناوگان حمل و نقل به صورت ‪online‬‬

‫‪ ‬مديريت ايمني نقل و انتقال رديابي‪ ،‬ارسال و دريافت اطالعات واحدهاي سيار به صورت ‪online‬‬

‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬

‫مديريت ارسال وسايل نقليه‬
‫كمك اضطراري به وسايل نقليه ارسال شده به مناطق‬
‫مديريت و كنترل ترافيك به صورت ‪online‬‬
‫رديابي كانتينرها و محموله هاي ترانزيتي‬
‫نظارت بر قاچاق كاال‬
‫ثبت مداوم اطالعات در فواصل زماني معين يا بر اساس حالت هوشمند‬
‫ثبت و كنترل سرعت هاي باال و غير مجاز‬
‫وجود توابع منطقه بندي‪/‬زمان بندي (خارج و داخل شدن به مناطق ممنوع يا زمانهاي ممنوعه)‬
‫ثبت وقايع خاص در صورت قطعي ارتباط به صورت ‪online‬‬
‫كنترل زمان بندي واحدهاي سيار‬
‫مديريت و كنترل ناوگان واحدهاي سيار‬
‫كنترل عملكرد و كارایي واحدهاي سيار‬
‫تحقيق و بررس ي مسير طي شده واحدهاي سيار‬
‫كنترل كارایي و عملكرد راننده‬
‫مديريت هزينه وسيله نقليه توسط كنترل مصرف سوخت و مدت زمان سپري شده‬
‫تنظيم ترافيك‬

‫رديابی وسايل نقليه ريلی‪:‬‬
‫روش استفاده از امواج نوری‪:‬‬
‫اشعه ليزر‬
‫دوربين های فيلمبرداری‬
‫روش استفاده از امواج راديوئی‪:RF‬‬
‫‪ (RFDIF) ‬روش شناسايی وسايل نقليه با فرکانس کوتاه‬
‫‪ (RFIDHF) ‬روش شناسايی وسايل نقليه با فرکانس باال‬

‫استخراج گراف واقعی حرکت قطار‪:‬‬
‫‪ ‬هدف از به دست آوردن گراف نظارت بر حرکت قطار و عملکرد راننده برای برنامه ريزی درست در آينده می‬
‫باشد‪.‬‬
‫•‬

‫برای اين کار مي توان از گرافهای دستی يا گرافهایی با استفاده از (‪ )GPS‬استفاده کرد‪.‬‬

‫کاربرد ‪ GPS‬در حمل و نقل جاده ای‪:‬‬

‫)‪AVL: (Automatic Vehicle Locator‬‬

‫سيستم رد ياب اتوماتيک می باشد که با (‪ )GPS‬کار می کند‪.‬‬

‫اجزاء سيستم )‪:(AVL‬‬

‫نرم افزار سيستم‬

‫سيستم مخابراتی‬

‫سخت افزار‬
‫(جهت نصب روی خودرو)‬

‫سخت افزار سيستم‪:‬‬
‫‪‬‬

‫)‪(GPS‬‬

‫‪ ‬باطری اضطراری‬
‫‪ ‬حسگر حرکتی‬
‫‪ ‬حافظه جانبی‬
‫‪ ‬مودم و سيستم مخابراتی‬

‫‪ ‬پردازنده‬
‫سيستم مخابراتی‪:‬‬
‫جهت انتقال اطالعات بين خودرو و پايگاه به کار می رود‪.‬‬
‫نرم افزار سيستم‪:‬‬
‫جهت پردازش اطالعات ارسال شده توسط سخت افزار سيستم (‪ )GPS‬می باشد‪.‬‬

‫اجزا يک سيستم (‪)AVL‬‬

‫بررس ی آزمايش عملی در ايران‪:‬‬
‫نتايج حاصل از آزمايش سيستم )‪ (AVL‬نشان می دهد که سيستم ساخته شده از دقت قابل قبولی‬

‫برخوردار می باشد‪.‬‬
‫حداکثر خطای مشاهده شده ‪ 50‬متر می باشد‪.‬‬

‫کاربرد نظامی )‪:(GPS‬‬

‫‪ ‬کاربردهای انتظامی‬
‫‪ ‬کاربردهای نظامی‬
‫‪ ‬فرماندهی و کنترل‬

‫‪ ‬هدايت نيروهای گشتی شناسايی‬
‫‪ ‬هدايت شناورهای نيروی دريايی و زير دريايی‬

‫‪‬‬

‫هدايت هواپيماهای نيروی هوايی‬

‫‪‬‬

‫تهيه نقشه بهنگام‬

‫‪ ‬امداد و نجات‬
‫‪‬‬

‫مين گذاری و کشف ميادين مين‬

‫‪‬‬

‫هماهنگی تک و عقب نشينی‬

‫منابع ‪:‬‬
‫‪ ‬مهندس مهرزاد نصيريان‪ -‬بکارگيری ‪ GPS‬به منظور عمليات نقشه برداری در دستگاه ويدئو ساندر‪ -‬عضو هيئت علمی موسسه‬
‫آموزش ی تحقيقاتی دفاعی‬
‫حسن امين صدر آبادی‪ -‬استخراج گراف واقعی حرکت قطار با استفاده از ‪ - GPS‬مرکز تحقيقات راه آهن‬
‫‪ِ ‬‬
‫‪ ‬مجيد باقری‪ -‬تلفيق سيستمهای تعيين موقعيت جهانی و ‪ GIS‬و کاربرد های نظامی و انتظامی آن‪ -‬کارشناس ی ارشد سنجش از راه دور‬
‫و ‪GIS‬‬
‫‪‬‬

‫‪ GPS‬و کاربرد آن ‪ -‬سازمان نقشه برداری تهران‬

‫‪ ‬ابوالقاسم صادقی نيارکی‪ -‬کارشناس ی ارشد ‪ - GIS‬رديابی و کنترل وسايل نقليه در يک محيط سيستم اطالعات مکانی پويا با استفاده از‬
‫سيستم تعيين موقعيت جهانی و سيستم ارتباطی‪ -‬سازمان حمل و نقل و پايانه های کشور‬

‫‪ ‬عليرضا قادری پور‪ ،‬احمد رضا محقق ريال سيد جواد حسينی‪ -‬ساخت سيستم ردياب ( ‪Automatic Vehicle‬‬
‫‪ AVL )Location‬در ايران‬

‫‪Applications of GPS technology in the land transportation sysytem - G.‬‬
‫‪Mintsis ,S.Basbas, P.Papaioannou, C.Taxiltaris, I.N. Tziavos‬‬


Slide 5

‫بنام خدا‬

Global Position System

( GPS )

‫فهرست مطالب‬
‫ تاريخچه‬‫‪ -‬مقدمه ای از ‪ GPS‬و طرز کار آن‬

‫ کاربرد ‪ GPS‬در ‪:‬‬‫‪ ‬حمل و نقل دريايی و هوانوردی‬
‫‪ ‬حمل و نقل ريلی‬

‫‪ ‬حمل و نقل جاده ای )‪(AVL‬‬
‫‪ -‬کاربرد نظامی ‪GPS‬‬

‫تاريخچه ‪:‬‬
‫‪ ‬در دوران باستان‪ ،‬بيشتر مسافران موقعيت خود را از روي رويت دقيق عوارض زمين‪ ،‬مشاهده‬
‫ستارگان و شناخت دقيق منطقه كوچكي به دست ميآوردند كه نسل به نسل منتقل ميشد‪ .‬استفاده‬

‫از ستارگان براي مكانيابي به تمرين بسيار زيادي احتياج دارد‪ .‬دقت آن ‪ 2‬كيلومتر است و در هواي‬
‫نامساعد نميتوان هيچ نوع محاسبهاي را انجام داد‪.‬‬
‫‪ ‬اختراع قطبنما كشف بزرگي بود‪ ،‬زيرا مسافران ميتوانستند جهتيابي كنند‪ ،‬اما به تنهايي‬

‫نميتوانست موقعيت فرد را تعيين كند‪ .‬اسطرالب‪ ،‬ارتفاعسنج و زاويهياب دورنماي جديدي در‬
‫زمينه سير و سفر گشودند‪ .‬با اين وسايل عرض جغرافيايي را معين ميكردند و براي طول جغرافيايي از‬
‫جداول خاص نجومي استفاده ميشد‪.‬‬

‫‪ ‬در سال ‪ 1912‬تجهيزات ناوبري (تعيين موقعيت) راديویي اختراع شد‪ .‬در اين سيستم با داشتن ‪ 3‬برج‬
‫فرستنده امواج راديویي و دانستن مكان دقيق آنها و حساب كردن زمان رسيدن موج ها از هر كدام به‬
‫نقطه مورد نظر ميتوان مكان آن نقطه را بر روي زمين به دست آورد‪.‬‬

‫در سال ‪ 1960‬سيستم تعيين موقعيت بر مبنای فضا توسط ناسا آغاز شد‪.‬‬
‫در سال ‪ 1983‬اولين ماهواره به فضا پرتاب شده است‪.‬‬
‫در سال ‪ 1995‬تمامی ‪ 24‬ماهواره به فضا پرتاب شد‪.‬‬

‫مقدمه ای از ‪ GPS‬و طرز کار آن‪:‬‬
‫سيستم تعيين موقعيت جهاني ميباشد كه از طريق رديابي سيگنالهايي كه توسط‬

‫ماهواره هاي در حال چرخش به دور زمين فرستاده مي شوند عمل مي كند‪ .‬به‬
‫عبارت ديگر يك گيرنده ‪ GPS‬مي تواند موقعيتش را بر مبناي فاصله زماني ارسال‬

‫سيگنالها (توسط فرستنده هاي ماهواره اي) تعيين كند‪.‬‬
‫‪ GPS‬مجموعهاي از ‪ 24‬ماهواره است كه در مداري به دور زمين ميچرخند و‬
‫توسط گيرندههاي زميني به مردم امكان ميدهند مكان جغرافيايي خود را پيدا‬
‫كنند‪.‬‬

‫مشخصات ماهواره کنترل کننده ‪:GPS‬‬
‫نام هواپيما‪ :‬ناواستار‬
‫سازنده‪Rockwell International :‬‬
‫ارتفاع‪ 10900 :‬مايل دريايی‬
‫سرعت‪ 7000 :‬مايل در ساعت‬
‫وزن‪ 1900 :‬پوند (در مدار)‬
‫اندازه‪ 17 :‬فوت‬
‫دوره مدار‪ 12 :‬ساعت‬
‫مدار حرکتی‪ 55 :‬درجه نسبت به استوا‬
‫عمر مفيد تعيين شده‪ 5/7 :‬سال‬
‫صورت فلکی‪ 28 :‬ماهواره ای (‪ 24‬ماهواره اصلی و ‪ 4‬ماهواره پشتيبانی)‬
‫تعداد ساعت اتمی‪ 4 :‬عدد‬

‫‪ GPS‬تفاضلی‬

‫)‪:(DGPS‬‬

‫بکارگيري دو گيرنده ‪ GPS‬به منظور دستيابي به تعيين موقعيت با دقت باال را ‪ GPS‬تفاضلي گويند‪.‬‬

‫شبكه ‪ DGPS‬در واقع ايستگاههاي دایمي مي باشند كه به صورت يك شبكه يا به صورت يك نقطه به طور‬
‫مداوم در حال جمع آوري مشاهدات از ماهواره بوده و چون مختصات اين نقاط معلوم است‪ ،‬مي توانند‬
‫اقدام به ارسال تصحيحات به گيرنده هاي در حال كار در منطقه نمايند‪.‬‬

‫مزايای ‪:GPS‬‬
‫‪ ‬قابل اتصال به شبكه اينترنت‬
‫‪ ‬اتصال به كامپيوتر جهت تخليه اطالعات به برنامه هاي مختلف‬
‫‪ ‬قابليت نمايش نقشه و اطالعات كشورهاي جهان‬
‫‪ ‬حركت بر روي نقشه (جهت كارهاي نظامي و جهانگردي)‬
‫‪ ‬ترسيم نقشه به وسيله صفحه نمايش خود دستگاه و بررس ي اجمالي آن و ترسيم نقشه محل نقشه برداري شده‬
‫به كمك كامپيوتر‬
‫‪ ‬تعيين فاصله خود با يك نقطه مشخص‬
‫‪ ‬و‪...‬‬
‫مهمترين مزايای اين سيستم عبارتند از‪:‬‬
‫حداکثر خطای آن به چند سانتی متر نمی رسد‪.‬‬
‫استفاده از آن در هر هوايی امکان پذير است‪.‬‬

‫معايب ‪:GPS‬‬
‫‪ ‬در اختالف ارتفاع زياد نتيجه دقيقی نمی دهد‪.‬‬
‫‪ ‬در مقابل پوشش گياهی زياد جواب دقيقی نمی دهد‪.‬‬
‫‪ ‬در مقابل بدنه اتومبيل نيز به خوبی عمل نمی کند‪.‬‬
‫‪ ‬در مقابل آسمان خراشها نتيجه دقيقی نمي دهد‪.‬‬
‫‪ ‬گران است‪.‬‬

‫کاربرد ‪ GPS‬در حمل و نقل دريايی و هوانوردی‪:‬‬
‫‪ ‬كنترل ارتفاع و مسير پرواز هواپيما‬
‫‪ ‬امكان ارسال پيامهاي كوتاه كتبي به متحرك‬
‫‪ ‬امكان دريافت پيامهاي امدادي‬
‫‪ ‬تهيه نقشه از مسير طي شده‬
‫‪ ‬نظارت بر سرعت‪ ،‬ارتفاع و محل استقرار هواپيما‬
‫‪ ‬تشخيص وسايل نقليه و باربري در محوطه فرودگاه‬

‫‪ ‬پيدا كردن کشتی ها و هواپيماهاي گمشده براساس آخرين منطقه قطع ارسال عالمت‬
‫‪ ‬اطالع رساني از وضعيت و مسير حركت هواپيماها و کشتي ها بصورت ‪online‬‬
‫‪ ‬اطالع مركز كنترل از مسير هواپيما و کشتی ها‬
‫‪ ‬قابليت نظارت بر حركت هواپيما و کشتی‬

‫چگونگی استفاده از ‪ GPS‬در حمل ونقل دريايی‪:‬‬
‫با استفاده از ‪ GPS‬و ويدئو ساندر می توان موقعيت محل و پروفيل کف دريا را رسم کرد‪.‬‬

‫تست يک پروژه در ايران‪:‬‬
‫اين پروژه بنا به درخواست وزارت نيرو در آبهای خليج فارس تست گرديده است که منجر به ساخت ويدئو‬
‫ساندر در ايران شد‪.‬‬

‫در زير نمونه يک گراف که از عمق ‪ 60‬تا ‪ 80‬متری دريای عمان تهيه شده را مي توان مشاهده کرد‪.‬‬

‫کاربرد ‪ GPS‬در حمل و نقل ريلی و جاده ای‪:‬‬
‫‪ ‬مديريت و كنترل ناوگان حمل و نقل به صورت ‪online‬‬

‫‪ ‬مديريت ايمني نقل و انتقال رديابي‪ ،‬ارسال و دريافت اطالعات واحدهاي سيار به صورت ‪online‬‬

‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬

‫مديريت ارسال وسايل نقليه‬
‫كمك اضطراري به وسايل نقليه ارسال شده به مناطق‬
‫مديريت و كنترل ترافيك به صورت ‪online‬‬
‫رديابي كانتينرها و محموله هاي ترانزيتي‬
‫نظارت بر قاچاق كاال‬
‫ثبت مداوم اطالعات در فواصل زماني معين يا بر اساس حالت هوشمند‬
‫ثبت و كنترل سرعت هاي باال و غير مجاز‬
‫وجود توابع منطقه بندي‪/‬زمان بندي (خارج و داخل شدن به مناطق ممنوع يا زمانهاي ممنوعه)‬
‫ثبت وقايع خاص در صورت قطعي ارتباط به صورت ‪online‬‬
‫كنترل زمان بندي واحدهاي سيار‬
‫مديريت و كنترل ناوگان واحدهاي سيار‬
‫كنترل عملكرد و كارایي واحدهاي سيار‬
‫تحقيق و بررس ي مسير طي شده واحدهاي سيار‬
‫كنترل كارایي و عملكرد راننده‬
‫مديريت هزينه وسيله نقليه توسط كنترل مصرف سوخت و مدت زمان سپري شده‬
‫تنظيم ترافيك‬

‫رديابی وسايل نقليه ريلی‪:‬‬
‫روش استفاده از امواج نوری‪:‬‬
‫اشعه ليزر‬
‫دوربين های فيلمبرداری‬
‫روش استفاده از امواج راديوئی‪:RF‬‬
‫‪ (RFDIF) ‬روش شناسايی وسايل نقليه با فرکانس کوتاه‬
‫‪ (RFIDHF) ‬روش شناسايی وسايل نقليه با فرکانس باال‬

‫استخراج گراف واقعی حرکت قطار‪:‬‬
‫‪ ‬هدف از به دست آوردن گراف نظارت بر حرکت قطار و عملکرد راننده برای برنامه ريزی درست در آينده می‬
‫باشد‪.‬‬
‫•‬

‫برای اين کار مي توان از گرافهای دستی يا گرافهایی با استفاده از (‪ )GPS‬استفاده کرد‪.‬‬

‫کاربرد ‪ GPS‬در حمل و نقل جاده ای‪:‬‬

‫)‪AVL: (Automatic Vehicle Locator‬‬

‫سيستم رد ياب اتوماتيک می باشد که با (‪ )GPS‬کار می کند‪.‬‬

‫اجزاء سيستم )‪:(AVL‬‬

‫نرم افزار سيستم‬

‫سيستم مخابراتی‬

‫سخت افزار‬
‫(جهت نصب روی خودرو)‬

‫سخت افزار سيستم‪:‬‬
‫‪‬‬

‫)‪(GPS‬‬

‫‪ ‬باطری اضطراری‬
‫‪ ‬حسگر حرکتی‬
‫‪ ‬حافظه جانبی‬
‫‪ ‬مودم و سيستم مخابراتی‬

‫‪ ‬پردازنده‬
‫سيستم مخابراتی‪:‬‬
‫جهت انتقال اطالعات بين خودرو و پايگاه به کار می رود‪.‬‬
‫نرم افزار سيستم‪:‬‬
‫جهت پردازش اطالعات ارسال شده توسط سخت افزار سيستم (‪ )GPS‬می باشد‪.‬‬

‫اجزا يک سيستم (‪)AVL‬‬

‫بررس ی آزمايش عملی در ايران‪:‬‬
‫نتايج حاصل از آزمايش سيستم )‪ (AVL‬نشان می دهد که سيستم ساخته شده از دقت قابل قبولی‬

‫برخوردار می باشد‪.‬‬
‫حداکثر خطای مشاهده شده ‪ 50‬متر می باشد‪.‬‬

‫کاربرد نظامی )‪:(GPS‬‬

‫‪ ‬کاربردهای انتظامی‬
‫‪ ‬کاربردهای نظامی‬
‫‪ ‬فرماندهی و کنترل‬

‫‪ ‬هدايت نيروهای گشتی شناسايی‬
‫‪ ‬هدايت شناورهای نيروی دريايی و زير دريايی‬

‫‪‬‬

‫هدايت هواپيماهای نيروی هوايی‬

‫‪‬‬

‫تهيه نقشه بهنگام‬

‫‪ ‬امداد و نجات‬
‫‪‬‬

‫مين گذاری و کشف ميادين مين‬

‫‪‬‬

‫هماهنگی تک و عقب نشينی‬

‫منابع ‪:‬‬
‫‪ ‬مهندس مهرزاد نصيريان‪ -‬بکارگيری ‪ GPS‬به منظور عمليات نقشه برداری در دستگاه ويدئو ساندر‪ -‬عضو هيئت علمی موسسه‬
‫آموزش ی تحقيقاتی دفاعی‬
‫حسن امين صدر آبادی‪ -‬استخراج گراف واقعی حرکت قطار با استفاده از ‪ - GPS‬مرکز تحقيقات راه آهن‬
‫‪ِ ‬‬
‫‪ ‬مجيد باقری‪ -‬تلفيق سيستمهای تعيين موقعيت جهانی و ‪ GIS‬و کاربرد های نظامی و انتظامی آن‪ -‬کارشناس ی ارشد سنجش از راه دور‬
‫و ‪GIS‬‬
‫‪‬‬

‫‪ GPS‬و کاربرد آن ‪ -‬سازمان نقشه برداری تهران‬

‫‪ ‬ابوالقاسم صادقی نيارکی‪ -‬کارشناس ی ارشد ‪ - GIS‬رديابی و کنترل وسايل نقليه در يک محيط سيستم اطالعات مکانی پويا با استفاده از‬
‫سيستم تعيين موقعيت جهانی و سيستم ارتباطی‪ -‬سازمان حمل و نقل و پايانه های کشور‬

‫‪ ‬عليرضا قادری پور‪ ،‬احمد رضا محقق ريال سيد جواد حسينی‪ -‬ساخت سيستم ردياب ( ‪Automatic Vehicle‬‬
‫‪ AVL )Location‬در ايران‬

‫‪Applications of GPS technology in the land transportation sysytem - G.‬‬
‫‪Mintsis ,S.Basbas, P.Papaioannou, C.Taxiltaris, I.N. Tziavos‬‬


Slide 6

‫بنام خدا‬

Global Position System

( GPS )

‫فهرست مطالب‬
‫ تاريخچه‬‫‪ -‬مقدمه ای از ‪ GPS‬و طرز کار آن‬

‫ کاربرد ‪ GPS‬در ‪:‬‬‫‪ ‬حمل و نقل دريايی و هوانوردی‬
‫‪ ‬حمل و نقل ريلی‬

‫‪ ‬حمل و نقل جاده ای )‪(AVL‬‬
‫‪ -‬کاربرد نظامی ‪GPS‬‬

‫تاريخچه ‪:‬‬
‫‪ ‬در دوران باستان‪ ،‬بيشتر مسافران موقعيت خود را از روي رويت دقيق عوارض زمين‪ ،‬مشاهده‬
‫ستارگان و شناخت دقيق منطقه كوچكي به دست ميآوردند كه نسل به نسل منتقل ميشد‪ .‬استفاده‬

‫از ستارگان براي مكانيابي به تمرين بسيار زيادي احتياج دارد‪ .‬دقت آن ‪ 2‬كيلومتر است و در هواي‬
‫نامساعد نميتوان هيچ نوع محاسبهاي را انجام داد‪.‬‬
‫‪ ‬اختراع قطبنما كشف بزرگي بود‪ ،‬زيرا مسافران ميتوانستند جهتيابي كنند‪ ،‬اما به تنهايي‬

‫نميتوانست موقعيت فرد را تعيين كند‪ .‬اسطرالب‪ ،‬ارتفاعسنج و زاويهياب دورنماي جديدي در‬
‫زمينه سير و سفر گشودند‪ .‬با اين وسايل عرض جغرافيايي را معين ميكردند و براي طول جغرافيايي از‬
‫جداول خاص نجومي استفاده ميشد‪.‬‬

‫‪ ‬در سال ‪ 1912‬تجهيزات ناوبري (تعيين موقعيت) راديویي اختراع شد‪ .‬در اين سيستم با داشتن ‪ 3‬برج‬
‫فرستنده امواج راديویي و دانستن مكان دقيق آنها و حساب كردن زمان رسيدن موج ها از هر كدام به‬
‫نقطه مورد نظر ميتوان مكان آن نقطه را بر روي زمين به دست آورد‪.‬‬

‫در سال ‪ 1960‬سيستم تعيين موقعيت بر مبنای فضا توسط ناسا آغاز شد‪.‬‬
‫در سال ‪ 1983‬اولين ماهواره به فضا پرتاب شده است‪.‬‬
‫در سال ‪ 1995‬تمامی ‪ 24‬ماهواره به فضا پرتاب شد‪.‬‬

‫مقدمه ای از ‪ GPS‬و طرز کار آن‪:‬‬
‫سيستم تعيين موقعيت جهاني ميباشد كه از طريق رديابي سيگنالهايي كه توسط‬

‫ماهواره هاي در حال چرخش به دور زمين فرستاده مي شوند عمل مي كند‪ .‬به‬
‫عبارت ديگر يك گيرنده ‪ GPS‬مي تواند موقعيتش را بر مبناي فاصله زماني ارسال‬

‫سيگنالها (توسط فرستنده هاي ماهواره اي) تعيين كند‪.‬‬
‫‪ GPS‬مجموعهاي از ‪ 24‬ماهواره است كه در مداري به دور زمين ميچرخند و‬
‫توسط گيرندههاي زميني به مردم امكان ميدهند مكان جغرافيايي خود را پيدا‬
‫كنند‪.‬‬

‫مشخصات ماهواره کنترل کننده ‪:GPS‬‬
‫نام هواپيما‪ :‬ناواستار‬
‫سازنده‪Rockwell International :‬‬
‫ارتفاع‪ 10900 :‬مايل دريايی‬
‫سرعت‪ 7000 :‬مايل در ساعت‬
‫وزن‪ 1900 :‬پوند (در مدار)‬
‫اندازه‪ 17 :‬فوت‬
‫دوره مدار‪ 12 :‬ساعت‬
‫مدار حرکتی‪ 55 :‬درجه نسبت به استوا‬
‫عمر مفيد تعيين شده‪ 5/7 :‬سال‬
‫صورت فلکی‪ 28 :‬ماهواره ای (‪ 24‬ماهواره اصلی و ‪ 4‬ماهواره پشتيبانی)‬
‫تعداد ساعت اتمی‪ 4 :‬عدد‬

‫‪ GPS‬تفاضلی‬

‫)‪:(DGPS‬‬

‫بکارگيري دو گيرنده ‪ GPS‬به منظور دستيابي به تعيين موقعيت با دقت باال را ‪ GPS‬تفاضلي گويند‪.‬‬

‫شبكه ‪ DGPS‬در واقع ايستگاههاي دایمي مي باشند كه به صورت يك شبكه يا به صورت يك نقطه به طور‬
‫مداوم در حال جمع آوري مشاهدات از ماهواره بوده و چون مختصات اين نقاط معلوم است‪ ،‬مي توانند‬
‫اقدام به ارسال تصحيحات به گيرنده هاي در حال كار در منطقه نمايند‪.‬‬

‫مزايای ‪:GPS‬‬
‫‪ ‬قابل اتصال به شبكه اينترنت‬
‫‪ ‬اتصال به كامپيوتر جهت تخليه اطالعات به برنامه هاي مختلف‬
‫‪ ‬قابليت نمايش نقشه و اطالعات كشورهاي جهان‬
‫‪ ‬حركت بر روي نقشه (جهت كارهاي نظامي و جهانگردي)‬
‫‪ ‬ترسيم نقشه به وسيله صفحه نمايش خود دستگاه و بررس ي اجمالي آن و ترسيم نقشه محل نقشه برداري شده‬
‫به كمك كامپيوتر‬
‫‪ ‬تعيين فاصله خود با يك نقطه مشخص‬
‫‪ ‬و‪...‬‬
‫مهمترين مزايای اين سيستم عبارتند از‪:‬‬
‫حداکثر خطای آن به چند سانتی متر نمی رسد‪.‬‬
‫استفاده از آن در هر هوايی امکان پذير است‪.‬‬

‫معايب ‪:GPS‬‬
‫‪ ‬در اختالف ارتفاع زياد نتيجه دقيقی نمی دهد‪.‬‬
‫‪ ‬در مقابل پوشش گياهی زياد جواب دقيقی نمی دهد‪.‬‬
‫‪ ‬در مقابل بدنه اتومبيل نيز به خوبی عمل نمی کند‪.‬‬
‫‪ ‬در مقابل آسمان خراشها نتيجه دقيقی نمي دهد‪.‬‬
‫‪ ‬گران است‪.‬‬

‫کاربرد ‪ GPS‬در حمل و نقل دريايی و هوانوردی‪:‬‬
‫‪ ‬كنترل ارتفاع و مسير پرواز هواپيما‬
‫‪ ‬امكان ارسال پيامهاي كوتاه كتبي به متحرك‬
‫‪ ‬امكان دريافت پيامهاي امدادي‬
‫‪ ‬تهيه نقشه از مسير طي شده‬
‫‪ ‬نظارت بر سرعت‪ ،‬ارتفاع و محل استقرار هواپيما‬
‫‪ ‬تشخيص وسايل نقليه و باربري در محوطه فرودگاه‬

‫‪ ‬پيدا كردن کشتی ها و هواپيماهاي گمشده براساس آخرين منطقه قطع ارسال عالمت‬
‫‪ ‬اطالع رساني از وضعيت و مسير حركت هواپيماها و کشتي ها بصورت ‪online‬‬
‫‪ ‬اطالع مركز كنترل از مسير هواپيما و کشتی ها‬
‫‪ ‬قابليت نظارت بر حركت هواپيما و کشتی‬

‫چگونگی استفاده از ‪ GPS‬در حمل ونقل دريايی‪:‬‬
‫با استفاده از ‪ GPS‬و ويدئو ساندر می توان موقعيت محل و پروفيل کف دريا را رسم کرد‪.‬‬

‫تست يک پروژه در ايران‪:‬‬
‫اين پروژه بنا به درخواست وزارت نيرو در آبهای خليج فارس تست گرديده است که منجر به ساخت ويدئو‬
‫ساندر در ايران شد‪.‬‬

‫در زير نمونه يک گراف که از عمق ‪ 60‬تا ‪ 80‬متری دريای عمان تهيه شده را مي توان مشاهده کرد‪.‬‬

‫کاربرد ‪ GPS‬در حمل و نقل ريلی و جاده ای‪:‬‬
‫‪ ‬مديريت و كنترل ناوگان حمل و نقل به صورت ‪online‬‬

‫‪ ‬مديريت ايمني نقل و انتقال رديابي‪ ،‬ارسال و دريافت اطالعات واحدهاي سيار به صورت ‪online‬‬

‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬

‫مديريت ارسال وسايل نقليه‬
‫كمك اضطراري به وسايل نقليه ارسال شده به مناطق‬
‫مديريت و كنترل ترافيك به صورت ‪online‬‬
‫رديابي كانتينرها و محموله هاي ترانزيتي‬
‫نظارت بر قاچاق كاال‬
‫ثبت مداوم اطالعات در فواصل زماني معين يا بر اساس حالت هوشمند‬
‫ثبت و كنترل سرعت هاي باال و غير مجاز‬
‫وجود توابع منطقه بندي‪/‬زمان بندي (خارج و داخل شدن به مناطق ممنوع يا زمانهاي ممنوعه)‬
‫ثبت وقايع خاص در صورت قطعي ارتباط به صورت ‪online‬‬
‫كنترل زمان بندي واحدهاي سيار‬
‫مديريت و كنترل ناوگان واحدهاي سيار‬
‫كنترل عملكرد و كارایي واحدهاي سيار‬
‫تحقيق و بررس ي مسير طي شده واحدهاي سيار‬
‫كنترل كارایي و عملكرد راننده‬
‫مديريت هزينه وسيله نقليه توسط كنترل مصرف سوخت و مدت زمان سپري شده‬
‫تنظيم ترافيك‬

‫رديابی وسايل نقليه ريلی‪:‬‬
‫روش استفاده از امواج نوری‪:‬‬
‫اشعه ليزر‬
‫دوربين های فيلمبرداری‬
‫روش استفاده از امواج راديوئی‪:RF‬‬
‫‪ (RFDIF) ‬روش شناسايی وسايل نقليه با فرکانس کوتاه‬
‫‪ (RFIDHF) ‬روش شناسايی وسايل نقليه با فرکانس باال‬

‫استخراج گراف واقعی حرکت قطار‪:‬‬
‫‪ ‬هدف از به دست آوردن گراف نظارت بر حرکت قطار و عملکرد راننده برای برنامه ريزی درست در آينده می‬
‫باشد‪.‬‬
‫•‬

‫برای اين کار مي توان از گرافهای دستی يا گرافهایی با استفاده از (‪ )GPS‬استفاده کرد‪.‬‬

‫کاربرد ‪ GPS‬در حمل و نقل جاده ای‪:‬‬

‫)‪AVL: (Automatic Vehicle Locator‬‬

‫سيستم رد ياب اتوماتيک می باشد که با (‪ )GPS‬کار می کند‪.‬‬

‫اجزاء سيستم )‪:(AVL‬‬

‫نرم افزار سيستم‬

‫سيستم مخابراتی‬

‫سخت افزار‬
‫(جهت نصب روی خودرو)‬

‫سخت افزار سيستم‪:‬‬
‫‪‬‬

‫)‪(GPS‬‬

‫‪ ‬باطری اضطراری‬
‫‪ ‬حسگر حرکتی‬
‫‪ ‬حافظه جانبی‬
‫‪ ‬مودم و سيستم مخابراتی‬

‫‪ ‬پردازنده‬
‫سيستم مخابراتی‪:‬‬
‫جهت انتقال اطالعات بين خودرو و پايگاه به کار می رود‪.‬‬
‫نرم افزار سيستم‪:‬‬
‫جهت پردازش اطالعات ارسال شده توسط سخت افزار سيستم (‪ )GPS‬می باشد‪.‬‬

‫اجزا يک سيستم (‪)AVL‬‬

‫بررس ی آزمايش عملی در ايران‪:‬‬
‫نتايج حاصل از آزمايش سيستم )‪ (AVL‬نشان می دهد که سيستم ساخته شده از دقت قابل قبولی‬

‫برخوردار می باشد‪.‬‬
‫حداکثر خطای مشاهده شده ‪ 50‬متر می باشد‪.‬‬

‫کاربرد نظامی )‪:(GPS‬‬

‫‪ ‬کاربردهای انتظامی‬
‫‪ ‬کاربردهای نظامی‬
‫‪ ‬فرماندهی و کنترل‬

‫‪ ‬هدايت نيروهای گشتی شناسايی‬
‫‪ ‬هدايت شناورهای نيروی دريايی و زير دريايی‬

‫‪‬‬

‫هدايت هواپيماهای نيروی هوايی‬

‫‪‬‬

‫تهيه نقشه بهنگام‬

‫‪ ‬امداد و نجات‬
‫‪‬‬

‫مين گذاری و کشف ميادين مين‬

‫‪‬‬

‫هماهنگی تک و عقب نشينی‬

‫منابع ‪:‬‬
‫‪ ‬مهندس مهرزاد نصيريان‪ -‬بکارگيری ‪ GPS‬به منظور عمليات نقشه برداری در دستگاه ويدئو ساندر‪ -‬عضو هيئت علمی موسسه‬
‫آموزش ی تحقيقاتی دفاعی‬
‫حسن امين صدر آبادی‪ -‬استخراج گراف واقعی حرکت قطار با استفاده از ‪ - GPS‬مرکز تحقيقات راه آهن‬
‫‪ِ ‬‬
‫‪ ‬مجيد باقری‪ -‬تلفيق سيستمهای تعيين موقعيت جهانی و ‪ GIS‬و کاربرد های نظامی و انتظامی آن‪ -‬کارشناس ی ارشد سنجش از راه دور‬
‫و ‪GIS‬‬
‫‪‬‬

‫‪ GPS‬و کاربرد آن ‪ -‬سازمان نقشه برداری تهران‬

‫‪ ‬ابوالقاسم صادقی نيارکی‪ -‬کارشناس ی ارشد ‪ - GIS‬رديابی و کنترل وسايل نقليه در يک محيط سيستم اطالعات مکانی پويا با استفاده از‬
‫سيستم تعيين موقعيت جهانی و سيستم ارتباطی‪ -‬سازمان حمل و نقل و پايانه های کشور‬

‫‪ ‬عليرضا قادری پور‪ ،‬احمد رضا محقق ريال سيد جواد حسينی‪ -‬ساخت سيستم ردياب ( ‪Automatic Vehicle‬‬
‫‪ AVL )Location‬در ايران‬

‫‪Applications of GPS technology in the land transportation sysytem - G.‬‬
‫‪Mintsis ,S.Basbas, P.Papaioannou, C.Taxiltaris, I.N. Tziavos‬‬


Slide 7

‫بنام خدا‬

Global Position System

( GPS )

‫فهرست مطالب‬
‫ تاريخچه‬‫‪ -‬مقدمه ای از ‪ GPS‬و طرز کار آن‬

‫ کاربرد ‪ GPS‬در ‪:‬‬‫‪ ‬حمل و نقل دريايی و هوانوردی‬
‫‪ ‬حمل و نقل ريلی‬

‫‪ ‬حمل و نقل جاده ای )‪(AVL‬‬
‫‪ -‬کاربرد نظامی ‪GPS‬‬

‫تاريخچه ‪:‬‬
‫‪ ‬در دوران باستان‪ ،‬بيشتر مسافران موقعيت خود را از روي رويت دقيق عوارض زمين‪ ،‬مشاهده‬
‫ستارگان و شناخت دقيق منطقه كوچكي به دست ميآوردند كه نسل به نسل منتقل ميشد‪ .‬استفاده‬

‫از ستارگان براي مكانيابي به تمرين بسيار زيادي احتياج دارد‪ .‬دقت آن ‪ 2‬كيلومتر است و در هواي‬
‫نامساعد نميتوان هيچ نوع محاسبهاي را انجام داد‪.‬‬
‫‪ ‬اختراع قطبنما كشف بزرگي بود‪ ،‬زيرا مسافران ميتوانستند جهتيابي كنند‪ ،‬اما به تنهايي‬

‫نميتوانست موقعيت فرد را تعيين كند‪ .‬اسطرالب‪ ،‬ارتفاعسنج و زاويهياب دورنماي جديدي در‬
‫زمينه سير و سفر گشودند‪ .‬با اين وسايل عرض جغرافيايي را معين ميكردند و براي طول جغرافيايي از‬
‫جداول خاص نجومي استفاده ميشد‪.‬‬

‫‪ ‬در سال ‪ 1912‬تجهيزات ناوبري (تعيين موقعيت) راديویي اختراع شد‪ .‬در اين سيستم با داشتن ‪ 3‬برج‬
‫فرستنده امواج راديویي و دانستن مكان دقيق آنها و حساب كردن زمان رسيدن موج ها از هر كدام به‬
‫نقطه مورد نظر ميتوان مكان آن نقطه را بر روي زمين به دست آورد‪.‬‬

‫در سال ‪ 1960‬سيستم تعيين موقعيت بر مبنای فضا توسط ناسا آغاز شد‪.‬‬
‫در سال ‪ 1983‬اولين ماهواره به فضا پرتاب شده است‪.‬‬
‫در سال ‪ 1995‬تمامی ‪ 24‬ماهواره به فضا پرتاب شد‪.‬‬

‫مقدمه ای از ‪ GPS‬و طرز کار آن‪:‬‬
‫سيستم تعيين موقعيت جهاني ميباشد كه از طريق رديابي سيگنالهايي كه توسط‬

‫ماهواره هاي در حال چرخش به دور زمين فرستاده مي شوند عمل مي كند‪ .‬به‬
‫عبارت ديگر يك گيرنده ‪ GPS‬مي تواند موقعيتش را بر مبناي فاصله زماني ارسال‬

‫سيگنالها (توسط فرستنده هاي ماهواره اي) تعيين كند‪.‬‬
‫‪ GPS‬مجموعهاي از ‪ 24‬ماهواره است كه در مداري به دور زمين ميچرخند و‬
‫توسط گيرندههاي زميني به مردم امكان ميدهند مكان جغرافيايي خود را پيدا‬
‫كنند‪.‬‬

‫مشخصات ماهواره کنترل کننده ‪:GPS‬‬
‫نام هواپيما‪ :‬ناواستار‬
‫سازنده‪Rockwell International :‬‬
‫ارتفاع‪ 10900 :‬مايل دريايی‬
‫سرعت‪ 7000 :‬مايل در ساعت‬
‫وزن‪ 1900 :‬پوند (در مدار)‬
‫اندازه‪ 17 :‬فوت‬
‫دوره مدار‪ 12 :‬ساعت‬
‫مدار حرکتی‪ 55 :‬درجه نسبت به استوا‬
‫عمر مفيد تعيين شده‪ 5/7 :‬سال‬
‫صورت فلکی‪ 28 :‬ماهواره ای (‪ 24‬ماهواره اصلی و ‪ 4‬ماهواره پشتيبانی)‬
‫تعداد ساعت اتمی‪ 4 :‬عدد‬

‫‪ GPS‬تفاضلی‬

‫)‪:(DGPS‬‬

‫بکارگيري دو گيرنده ‪ GPS‬به منظور دستيابي به تعيين موقعيت با دقت باال را ‪ GPS‬تفاضلي گويند‪.‬‬

‫شبكه ‪ DGPS‬در واقع ايستگاههاي دایمي مي باشند كه به صورت يك شبكه يا به صورت يك نقطه به طور‬
‫مداوم در حال جمع آوري مشاهدات از ماهواره بوده و چون مختصات اين نقاط معلوم است‪ ،‬مي توانند‬
‫اقدام به ارسال تصحيحات به گيرنده هاي در حال كار در منطقه نمايند‪.‬‬

‫مزايای ‪:GPS‬‬
‫‪ ‬قابل اتصال به شبكه اينترنت‬
‫‪ ‬اتصال به كامپيوتر جهت تخليه اطالعات به برنامه هاي مختلف‬
‫‪ ‬قابليت نمايش نقشه و اطالعات كشورهاي جهان‬
‫‪ ‬حركت بر روي نقشه (جهت كارهاي نظامي و جهانگردي)‬
‫‪ ‬ترسيم نقشه به وسيله صفحه نمايش خود دستگاه و بررس ي اجمالي آن و ترسيم نقشه محل نقشه برداري شده‬
‫به كمك كامپيوتر‬
‫‪ ‬تعيين فاصله خود با يك نقطه مشخص‬
‫‪ ‬و‪...‬‬
‫مهمترين مزايای اين سيستم عبارتند از‪:‬‬
‫حداکثر خطای آن به چند سانتی متر نمی رسد‪.‬‬
‫استفاده از آن در هر هوايی امکان پذير است‪.‬‬

‫معايب ‪:GPS‬‬
‫‪ ‬در اختالف ارتفاع زياد نتيجه دقيقی نمی دهد‪.‬‬
‫‪ ‬در مقابل پوشش گياهی زياد جواب دقيقی نمی دهد‪.‬‬
‫‪ ‬در مقابل بدنه اتومبيل نيز به خوبی عمل نمی کند‪.‬‬
‫‪ ‬در مقابل آسمان خراشها نتيجه دقيقی نمي دهد‪.‬‬
‫‪ ‬گران است‪.‬‬

‫کاربرد ‪ GPS‬در حمل و نقل دريايی و هوانوردی‪:‬‬
‫‪ ‬كنترل ارتفاع و مسير پرواز هواپيما‬
‫‪ ‬امكان ارسال پيامهاي كوتاه كتبي به متحرك‬
‫‪ ‬امكان دريافت پيامهاي امدادي‬
‫‪ ‬تهيه نقشه از مسير طي شده‬
‫‪ ‬نظارت بر سرعت‪ ،‬ارتفاع و محل استقرار هواپيما‬
‫‪ ‬تشخيص وسايل نقليه و باربري در محوطه فرودگاه‬

‫‪ ‬پيدا كردن کشتی ها و هواپيماهاي گمشده براساس آخرين منطقه قطع ارسال عالمت‬
‫‪ ‬اطالع رساني از وضعيت و مسير حركت هواپيماها و کشتي ها بصورت ‪online‬‬
‫‪ ‬اطالع مركز كنترل از مسير هواپيما و کشتی ها‬
‫‪ ‬قابليت نظارت بر حركت هواپيما و کشتی‬

‫چگونگی استفاده از ‪ GPS‬در حمل ونقل دريايی‪:‬‬
‫با استفاده از ‪ GPS‬و ويدئو ساندر می توان موقعيت محل و پروفيل کف دريا را رسم کرد‪.‬‬

‫تست يک پروژه در ايران‪:‬‬
‫اين پروژه بنا به درخواست وزارت نيرو در آبهای خليج فارس تست گرديده است که منجر به ساخت ويدئو‬
‫ساندر در ايران شد‪.‬‬

‫در زير نمونه يک گراف که از عمق ‪ 60‬تا ‪ 80‬متری دريای عمان تهيه شده را مي توان مشاهده کرد‪.‬‬

‫کاربرد ‪ GPS‬در حمل و نقل ريلی و جاده ای‪:‬‬
‫‪ ‬مديريت و كنترل ناوگان حمل و نقل به صورت ‪online‬‬

‫‪ ‬مديريت ايمني نقل و انتقال رديابي‪ ،‬ارسال و دريافت اطالعات واحدهاي سيار به صورت ‪online‬‬

‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬

‫مديريت ارسال وسايل نقليه‬
‫كمك اضطراري به وسايل نقليه ارسال شده به مناطق‬
‫مديريت و كنترل ترافيك به صورت ‪online‬‬
‫رديابي كانتينرها و محموله هاي ترانزيتي‬
‫نظارت بر قاچاق كاال‬
‫ثبت مداوم اطالعات در فواصل زماني معين يا بر اساس حالت هوشمند‬
‫ثبت و كنترل سرعت هاي باال و غير مجاز‬
‫وجود توابع منطقه بندي‪/‬زمان بندي (خارج و داخل شدن به مناطق ممنوع يا زمانهاي ممنوعه)‬
‫ثبت وقايع خاص در صورت قطعي ارتباط به صورت ‪online‬‬
‫كنترل زمان بندي واحدهاي سيار‬
‫مديريت و كنترل ناوگان واحدهاي سيار‬
‫كنترل عملكرد و كارایي واحدهاي سيار‬
‫تحقيق و بررس ي مسير طي شده واحدهاي سيار‬
‫كنترل كارایي و عملكرد راننده‬
‫مديريت هزينه وسيله نقليه توسط كنترل مصرف سوخت و مدت زمان سپري شده‬
‫تنظيم ترافيك‬

‫رديابی وسايل نقليه ريلی‪:‬‬
‫روش استفاده از امواج نوری‪:‬‬
‫اشعه ليزر‬
‫دوربين های فيلمبرداری‬
‫روش استفاده از امواج راديوئی‪:RF‬‬
‫‪ (RFDIF) ‬روش شناسايی وسايل نقليه با فرکانس کوتاه‬
‫‪ (RFIDHF) ‬روش شناسايی وسايل نقليه با فرکانس باال‬

‫استخراج گراف واقعی حرکت قطار‪:‬‬
‫‪ ‬هدف از به دست آوردن گراف نظارت بر حرکت قطار و عملکرد راننده برای برنامه ريزی درست در آينده می‬
‫باشد‪.‬‬
‫•‬

‫برای اين کار مي توان از گرافهای دستی يا گرافهایی با استفاده از (‪ )GPS‬استفاده کرد‪.‬‬

‫کاربرد ‪ GPS‬در حمل و نقل جاده ای‪:‬‬

‫)‪AVL: (Automatic Vehicle Locator‬‬

‫سيستم رد ياب اتوماتيک می باشد که با (‪ )GPS‬کار می کند‪.‬‬

‫اجزاء سيستم )‪:(AVL‬‬

‫نرم افزار سيستم‬

‫سيستم مخابراتی‬

‫سخت افزار‬
‫(جهت نصب روی خودرو)‬

‫سخت افزار سيستم‪:‬‬
‫‪‬‬

‫)‪(GPS‬‬

‫‪ ‬باطری اضطراری‬
‫‪ ‬حسگر حرکتی‬
‫‪ ‬حافظه جانبی‬
‫‪ ‬مودم و سيستم مخابراتی‬

‫‪ ‬پردازنده‬
‫سيستم مخابراتی‪:‬‬
‫جهت انتقال اطالعات بين خودرو و پايگاه به کار می رود‪.‬‬
‫نرم افزار سيستم‪:‬‬
‫جهت پردازش اطالعات ارسال شده توسط سخت افزار سيستم (‪ )GPS‬می باشد‪.‬‬

‫اجزا يک سيستم (‪)AVL‬‬

‫بررس ی آزمايش عملی در ايران‪:‬‬
‫نتايج حاصل از آزمايش سيستم )‪ (AVL‬نشان می دهد که سيستم ساخته شده از دقت قابل قبولی‬

‫برخوردار می باشد‪.‬‬
‫حداکثر خطای مشاهده شده ‪ 50‬متر می باشد‪.‬‬

‫کاربرد نظامی )‪:(GPS‬‬

‫‪ ‬کاربردهای انتظامی‬
‫‪ ‬کاربردهای نظامی‬
‫‪ ‬فرماندهی و کنترل‬

‫‪ ‬هدايت نيروهای گشتی شناسايی‬
‫‪ ‬هدايت شناورهای نيروی دريايی و زير دريايی‬

‫‪‬‬

‫هدايت هواپيماهای نيروی هوايی‬

‫‪‬‬

‫تهيه نقشه بهنگام‬

‫‪ ‬امداد و نجات‬
‫‪‬‬

‫مين گذاری و کشف ميادين مين‬

‫‪‬‬

‫هماهنگی تک و عقب نشينی‬

‫منابع ‪:‬‬
‫‪ ‬مهندس مهرزاد نصيريان‪ -‬بکارگيری ‪ GPS‬به منظور عمليات نقشه برداری در دستگاه ويدئو ساندر‪ -‬عضو هيئت علمی موسسه‬
‫آموزش ی تحقيقاتی دفاعی‬
‫حسن امين صدر آبادی‪ -‬استخراج گراف واقعی حرکت قطار با استفاده از ‪ - GPS‬مرکز تحقيقات راه آهن‬
‫‪ِ ‬‬
‫‪ ‬مجيد باقری‪ -‬تلفيق سيستمهای تعيين موقعيت جهانی و ‪ GIS‬و کاربرد های نظامی و انتظامی آن‪ -‬کارشناس ی ارشد سنجش از راه دور‬
‫و ‪GIS‬‬
‫‪‬‬

‫‪ GPS‬و کاربرد آن ‪ -‬سازمان نقشه برداری تهران‬

‫‪ ‬ابوالقاسم صادقی نيارکی‪ -‬کارشناس ی ارشد ‪ - GIS‬رديابی و کنترل وسايل نقليه در يک محيط سيستم اطالعات مکانی پويا با استفاده از‬
‫سيستم تعيين موقعيت جهانی و سيستم ارتباطی‪ -‬سازمان حمل و نقل و پايانه های کشور‬

‫‪ ‬عليرضا قادری پور‪ ،‬احمد رضا محقق ريال سيد جواد حسينی‪ -‬ساخت سيستم ردياب ( ‪Automatic Vehicle‬‬
‫‪ AVL )Location‬در ايران‬

‫‪Applications of GPS technology in the land transportation sysytem - G.‬‬
‫‪Mintsis ,S.Basbas, P.Papaioannou, C.Taxiltaris, I.N. Tziavos‬‬


Slide 8

‫بنام خدا‬

Global Position System

( GPS )

‫فهرست مطالب‬
‫ تاريخچه‬‫‪ -‬مقدمه ای از ‪ GPS‬و طرز کار آن‬

‫ کاربرد ‪ GPS‬در ‪:‬‬‫‪ ‬حمل و نقل دريايی و هوانوردی‬
‫‪ ‬حمل و نقل ريلی‬

‫‪ ‬حمل و نقل جاده ای )‪(AVL‬‬
‫‪ -‬کاربرد نظامی ‪GPS‬‬

‫تاريخچه ‪:‬‬
‫‪ ‬در دوران باستان‪ ،‬بيشتر مسافران موقعيت خود را از روي رويت دقيق عوارض زمين‪ ،‬مشاهده‬
‫ستارگان و شناخت دقيق منطقه كوچكي به دست ميآوردند كه نسل به نسل منتقل ميشد‪ .‬استفاده‬

‫از ستارگان براي مكانيابي به تمرين بسيار زيادي احتياج دارد‪ .‬دقت آن ‪ 2‬كيلومتر است و در هواي‬
‫نامساعد نميتوان هيچ نوع محاسبهاي را انجام داد‪.‬‬
‫‪ ‬اختراع قطبنما كشف بزرگي بود‪ ،‬زيرا مسافران ميتوانستند جهتيابي كنند‪ ،‬اما به تنهايي‬

‫نميتوانست موقعيت فرد را تعيين كند‪ .‬اسطرالب‪ ،‬ارتفاعسنج و زاويهياب دورنماي جديدي در‬
‫زمينه سير و سفر گشودند‪ .‬با اين وسايل عرض جغرافيايي را معين ميكردند و براي طول جغرافيايي از‬
‫جداول خاص نجومي استفاده ميشد‪.‬‬

‫‪ ‬در سال ‪ 1912‬تجهيزات ناوبري (تعيين موقعيت) راديویي اختراع شد‪ .‬در اين سيستم با داشتن ‪ 3‬برج‬
‫فرستنده امواج راديویي و دانستن مكان دقيق آنها و حساب كردن زمان رسيدن موج ها از هر كدام به‬
‫نقطه مورد نظر ميتوان مكان آن نقطه را بر روي زمين به دست آورد‪.‬‬

‫در سال ‪ 1960‬سيستم تعيين موقعيت بر مبنای فضا توسط ناسا آغاز شد‪.‬‬
‫در سال ‪ 1983‬اولين ماهواره به فضا پرتاب شده است‪.‬‬
‫در سال ‪ 1995‬تمامی ‪ 24‬ماهواره به فضا پرتاب شد‪.‬‬

‫مقدمه ای از ‪ GPS‬و طرز کار آن‪:‬‬
‫سيستم تعيين موقعيت جهاني ميباشد كه از طريق رديابي سيگنالهايي كه توسط‬

‫ماهواره هاي در حال چرخش به دور زمين فرستاده مي شوند عمل مي كند‪ .‬به‬
‫عبارت ديگر يك گيرنده ‪ GPS‬مي تواند موقعيتش را بر مبناي فاصله زماني ارسال‬

‫سيگنالها (توسط فرستنده هاي ماهواره اي) تعيين كند‪.‬‬
‫‪ GPS‬مجموعهاي از ‪ 24‬ماهواره است كه در مداري به دور زمين ميچرخند و‬
‫توسط گيرندههاي زميني به مردم امكان ميدهند مكان جغرافيايي خود را پيدا‬
‫كنند‪.‬‬

‫مشخصات ماهواره کنترل کننده ‪:GPS‬‬
‫نام هواپيما‪ :‬ناواستار‬
‫سازنده‪Rockwell International :‬‬
‫ارتفاع‪ 10900 :‬مايل دريايی‬
‫سرعت‪ 7000 :‬مايل در ساعت‬
‫وزن‪ 1900 :‬پوند (در مدار)‬
‫اندازه‪ 17 :‬فوت‬
‫دوره مدار‪ 12 :‬ساعت‬
‫مدار حرکتی‪ 55 :‬درجه نسبت به استوا‬
‫عمر مفيد تعيين شده‪ 5/7 :‬سال‬
‫صورت فلکی‪ 28 :‬ماهواره ای (‪ 24‬ماهواره اصلی و ‪ 4‬ماهواره پشتيبانی)‬
‫تعداد ساعت اتمی‪ 4 :‬عدد‬

‫‪ GPS‬تفاضلی‬

‫)‪:(DGPS‬‬

‫بکارگيري دو گيرنده ‪ GPS‬به منظور دستيابي به تعيين موقعيت با دقت باال را ‪ GPS‬تفاضلي گويند‪.‬‬

‫شبكه ‪ DGPS‬در واقع ايستگاههاي دایمي مي باشند كه به صورت يك شبكه يا به صورت يك نقطه به طور‬
‫مداوم در حال جمع آوري مشاهدات از ماهواره بوده و چون مختصات اين نقاط معلوم است‪ ،‬مي توانند‬
‫اقدام به ارسال تصحيحات به گيرنده هاي در حال كار در منطقه نمايند‪.‬‬

‫مزايای ‪:GPS‬‬
‫‪ ‬قابل اتصال به شبكه اينترنت‬
‫‪ ‬اتصال به كامپيوتر جهت تخليه اطالعات به برنامه هاي مختلف‬
‫‪ ‬قابليت نمايش نقشه و اطالعات كشورهاي جهان‬
‫‪ ‬حركت بر روي نقشه (جهت كارهاي نظامي و جهانگردي)‬
‫‪ ‬ترسيم نقشه به وسيله صفحه نمايش خود دستگاه و بررس ي اجمالي آن و ترسيم نقشه محل نقشه برداري شده‬
‫به كمك كامپيوتر‬
‫‪ ‬تعيين فاصله خود با يك نقطه مشخص‬
‫‪ ‬و‪...‬‬
‫مهمترين مزايای اين سيستم عبارتند از‪:‬‬
‫حداکثر خطای آن به چند سانتی متر نمی رسد‪.‬‬
‫استفاده از آن در هر هوايی امکان پذير است‪.‬‬

‫معايب ‪:GPS‬‬
‫‪ ‬در اختالف ارتفاع زياد نتيجه دقيقی نمی دهد‪.‬‬
‫‪ ‬در مقابل پوشش گياهی زياد جواب دقيقی نمی دهد‪.‬‬
‫‪ ‬در مقابل بدنه اتومبيل نيز به خوبی عمل نمی کند‪.‬‬
‫‪ ‬در مقابل آسمان خراشها نتيجه دقيقی نمي دهد‪.‬‬
‫‪ ‬گران است‪.‬‬

‫کاربرد ‪ GPS‬در حمل و نقل دريايی و هوانوردی‪:‬‬
‫‪ ‬كنترل ارتفاع و مسير پرواز هواپيما‬
‫‪ ‬امكان ارسال پيامهاي كوتاه كتبي به متحرك‬
‫‪ ‬امكان دريافت پيامهاي امدادي‬
‫‪ ‬تهيه نقشه از مسير طي شده‬
‫‪ ‬نظارت بر سرعت‪ ،‬ارتفاع و محل استقرار هواپيما‬
‫‪ ‬تشخيص وسايل نقليه و باربري در محوطه فرودگاه‬

‫‪ ‬پيدا كردن کشتی ها و هواپيماهاي گمشده براساس آخرين منطقه قطع ارسال عالمت‬
‫‪ ‬اطالع رساني از وضعيت و مسير حركت هواپيماها و کشتي ها بصورت ‪online‬‬
‫‪ ‬اطالع مركز كنترل از مسير هواپيما و کشتی ها‬
‫‪ ‬قابليت نظارت بر حركت هواپيما و کشتی‬

‫چگونگی استفاده از ‪ GPS‬در حمل ونقل دريايی‪:‬‬
‫با استفاده از ‪ GPS‬و ويدئو ساندر می توان موقعيت محل و پروفيل کف دريا را رسم کرد‪.‬‬

‫تست يک پروژه در ايران‪:‬‬
‫اين پروژه بنا به درخواست وزارت نيرو در آبهای خليج فارس تست گرديده است که منجر به ساخت ويدئو‬
‫ساندر در ايران شد‪.‬‬

‫در زير نمونه يک گراف که از عمق ‪ 60‬تا ‪ 80‬متری دريای عمان تهيه شده را مي توان مشاهده کرد‪.‬‬

‫کاربرد ‪ GPS‬در حمل و نقل ريلی و جاده ای‪:‬‬
‫‪ ‬مديريت و كنترل ناوگان حمل و نقل به صورت ‪online‬‬

‫‪ ‬مديريت ايمني نقل و انتقال رديابي‪ ،‬ارسال و دريافت اطالعات واحدهاي سيار به صورت ‪online‬‬

‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬

‫مديريت ارسال وسايل نقليه‬
‫كمك اضطراري به وسايل نقليه ارسال شده به مناطق‬
‫مديريت و كنترل ترافيك به صورت ‪online‬‬
‫رديابي كانتينرها و محموله هاي ترانزيتي‬
‫نظارت بر قاچاق كاال‬
‫ثبت مداوم اطالعات در فواصل زماني معين يا بر اساس حالت هوشمند‬
‫ثبت و كنترل سرعت هاي باال و غير مجاز‬
‫وجود توابع منطقه بندي‪/‬زمان بندي (خارج و داخل شدن به مناطق ممنوع يا زمانهاي ممنوعه)‬
‫ثبت وقايع خاص در صورت قطعي ارتباط به صورت ‪online‬‬
‫كنترل زمان بندي واحدهاي سيار‬
‫مديريت و كنترل ناوگان واحدهاي سيار‬
‫كنترل عملكرد و كارایي واحدهاي سيار‬
‫تحقيق و بررس ي مسير طي شده واحدهاي سيار‬
‫كنترل كارایي و عملكرد راننده‬
‫مديريت هزينه وسيله نقليه توسط كنترل مصرف سوخت و مدت زمان سپري شده‬
‫تنظيم ترافيك‬

‫رديابی وسايل نقليه ريلی‪:‬‬
‫روش استفاده از امواج نوری‪:‬‬
‫اشعه ليزر‬
‫دوربين های فيلمبرداری‬
‫روش استفاده از امواج راديوئی‪:RF‬‬
‫‪ (RFDIF) ‬روش شناسايی وسايل نقليه با فرکانس کوتاه‬
‫‪ (RFIDHF) ‬روش شناسايی وسايل نقليه با فرکانس باال‬

‫استخراج گراف واقعی حرکت قطار‪:‬‬
‫‪ ‬هدف از به دست آوردن گراف نظارت بر حرکت قطار و عملکرد راننده برای برنامه ريزی درست در آينده می‬
‫باشد‪.‬‬
‫•‬

‫برای اين کار مي توان از گرافهای دستی يا گرافهایی با استفاده از (‪ )GPS‬استفاده کرد‪.‬‬

‫کاربرد ‪ GPS‬در حمل و نقل جاده ای‪:‬‬

‫)‪AVL: (Automatic Vehicle Locator‬‬

‫سيستم رد ياب اتوماتيک می باشد که با (‪ )GPS‬کار می کند‪.‬‬

‫اجزاء سيستم )‪:(AVL‬‬

‫نرم افزار سيستم‬

‫سيستم مخابراتی‬

‫سخت افزار‬
‫(جهت نصب روی خودرو)‬

‫سخت افزار سيستم‪:‬‬
‫‪‬‬

‫)‪(GPS‬‬

‫‪ ‬باطری اضطراری‬
‫‪ ‬حسگر حرکتی‬
‫‪ ‬حافظه جانبی‬
‫‪ ‬مودم و سيستم مخابراتی‬

‫‪ ‬پردازنده‬
‫سيستم مخابراتی‪:‬‬
‫جهت انتقال اطالعات بين خودرو و پايگاه به کار می رود‪.‬‬
‫نرم افزار سيستم‪:‬‬
‫جهت پردازش اطالعات ارسال شده توسط سخت افزار سيستم (‪ )GPS‬می باشد‪.‬‬

‫اجزا يک سيستم (‪)AVL‬‬

‫بررس ی آزمايش عملی در ايران‪:‬‬
‫نتايج حاصل از آزمايش سيستم )‪ (AVL‬نشان می دهد که سيستم ساخته شده از دقت قابل قبولی‬

‫برخوردار می باشد‪.‬‬
‫حداکثر خطای مشاهده شده ‪ 50‬متر می باشد‪.‬‬

‫کاربرد نظامی )‪:(GPS‬‬

‫‪ ‬کاربردهای انتظامی‬
‫‪ ‬کاربردهای نظامی‬
‫‪ ‬فرماندهی و کنترل‬

‫‪ ‬هدايت نيروهای گشتی شناسايی‬
‫‪ ‬هدايت شناورهای نيروی دريايی و زير دريايی‬

‫‪‬‬

‫هدايت هواپيماهای نيروی هوايی‬

‫‪‬‬

‫تهيه نقشه بهنگام‬

‫‪ ‬امداد و نجات‬
‫‪‬‬

‫مين گذاری و کشف ميادين مين‬

‫‪‬‬

‫هماهنگی تک و عقب نشينی‬

‫منابع ‪:‬‬
‫‪ ‬مهندس مهرزاد نصيريان‪ -‬بکارگيری ‪ GPS‬به منظور عمليات نقشه برداری در دستگاه ويدئو ساندر‪ -‬عضو هيئت علمی موسسه‬
‫آموزش ی تحقيقاتی دفاعی‬
‫حسن امين صدر آبادی‪ -‬استخراج گراف واقعی حرکت قطار با استفاده از ‪ - GPS‬مرکز تحقيقات راه آهن‬
‫‪ِ ‬‬
‫‪ ‬مجيد باقری‪ -‬تلفيق سيستمهای تعيين موقعيت جهانی و ‪ GIS‬و کاربرد های نظامی و انتظامی آن‪ -‬کارشناس ی ارشد سنجش از راه دور‬
‫و ‪GIS‬‬
‫‪‬‬

‫‪ GPS‬و کاربرد آن ‪ -‬سازمان نقشه برداری تهران‬

‫‪ ‬ابوالقاسم صادقی نيارکی‪ -‬کارشناس ی ارشد ‪ - GIS‬رديابی و کنترل وسايل نقليه در يک محيط سيستم اطالعات مکانی پويا با استفاده از‬
‫سيستم تعيين موقعيت جهانی و سيستم ارتباطی‪ -‬سازمان حمل و نقل و پايانه های کشور‬

‫‪ ‬عليرضا قادری پور‪ ،‬احمد رضا محقق ريال سيد جواد حسينی‪ -‬ساخت سيستم ردياب ( ‪Automatic Vehicle‬‬
‫‪ AVL )Location‬در ايران‬

‫‪Applications of GPS technology in the land transportation sysytem - G.‬‬
‫‪Mintsis ,S.Basbas, P.Papaioannou, C.Taxiltaris, I.N. Tziavos‬‬


Slide 9

‫بنام خدا‬

Global Position System

( GPS )

‫فهرست مطالب‬
‫ تاريخچه‬‫‪ -‬مقدمه ای از ‪ GPS‬و طرز کار آن‬

‫ کاربرد ‪ GPS‬در ‪:‬‬‫‪ ‬حمل و نقل دريايی و هوانوردی‬
‫‪ ‬حمل و نقل ريلی‬

‫‪ ‬حمل و نقل جاده ای )‪(AVL‬‬
‫‪ -‬کاربرد نظامی ‪GPS‬‬

‫تاريخچه ‪:‬‬
‫‪ ‬در دوران باستان‪ ،‬بيشتر مسافران موقعيت خود را از روي رويت دقيق عوارض زمين‪ ،‬مشاهده‬
‫ستارگان و شناخت دقيق منطقه كوچكي به دست ميآوردند كه نسل به نسل منتقل ميشد‪ .‬استفاده‬

‫از ستارگان براي مكانيابي به تمرين بسيار زيادي احتياج دارد‪ .‬دقت آن ‪ 2‬كيلومتر است و در هواي‬
‫نامساعد نميتوان هيچ نوع محاسبهاي را انجام داد‪.‬‬
‫‪ ‬اختراع قطبنما كشف بزرگي بود‪ ،‬زيرا مسافران ميتوانستند جهتيابي كنند‪ ،‬اما به تنهايي‬

‫نميتوانست موقعيت فرد را تعيين كند‪ .‬اسطرالب‪ ،‬ارتفاعسنج و زاويهياب دورنماي جديدي در‬
‫زمينه سير و سفر گشودند‪ .‬با اين وسايل عرض جغرافيايي را معين ميكردند و براي طول جغرافيايي از‬
‫جداول خاص نجومي استفاده ميشد‪.‬‬

‫‪ ‬در سال ‪ 1912‬تجهيزات ناوبري (تعيين موقعيت) راديویي اختراع شد‪ .‬در اين سيستم با داشتن ‪ 3‬برج‬
‫فرستنده امواج راديویي و دانستن مكان دقيق آنها و حساب كردن زمان رسيدن موج ها از هر كدام به‬
‫نقطه مورد نظر ميتوان مكان آن نقطه را بر روي زمين به دست آورد‪.‬‬

‫در سال ‪ 1960‬سيستم تعيين موقعيت بر مبنای فضا توسط ناسا آغاز شد‪.‬‬
‫در سال ‪ 1983‬اولين ماهواره به فضا پرتاب شده است‪.‬‬
‫در سال ‪ 1995‬تمامی ‪ 24‬ماهواره به فضا پرتاب شد‪.‬‬

‫مقدمه ای از ‪ GPS‬و طرز کار آن‪:‬‬
‫سيستم تعيين موقعيت جهاني ميباشد كه از طريق رديابي سيگنالهايي كه توسط‬

‫ماهواره هاي در حال چرخش به دور زمين فرستاده مي شوند عمل مي كند‪ .‬به‬
‫عبارت ديگر يك گيرنده ‪ GPS‬مي تواند موقعيتش را بر مبناي فاصله زماني ارسال‬

‫سيگنالها (توسط فرستنده هاي ماهواره اي) تعيين كند‪.‬‬
‫‪ GPS‬مجموعهاي از ‪ 24‬ماهواره است كه در مداري به دور زمين ميچرخند و‬
‫توسط گيرندههاي زميني به مردم امكان ميدهند مكان جغرافيايي خود را پيدا‬
‫كنند‪.‬‬

‫مشخصات ماهواره کنترل کننده ‪:GPS‬‬
‫نام هواپيما‪ :‬ناواستار‬
‫سازنده‪Rockwell International :‬‬
‫ارتفاع‪ 10900 :‬مايل دريايی‬
‫سرعت‪ 7000 :‬مايل در ساعت‬
‫وزن‪ 1900 :‬پوند (در مدار)‬
‫اندازه‪ 17 :‬فوت‬
‫دوره مدار‪ 12 :‬ساعت‬
‫مدار حرکتی‪ 55 :‬درجه نسبت به استوا‬
‫عمر مفيد تعيين شده‪ 5/7 :‬سال‬
‫صورت فلکی‪ 28 :‬ماهواره ای (‪ 24‬ماهواره اصلی و ‪ 4‬ماهواره پشتيبانی)‬
‫تعداد ساعت اتمی‪ 4 :‬عدد‬

‫‪ GPS‬تفاضلی‬

‫)‪:(DGPS‬‬

‫بکارگيري دو گيرنده ‪ GPS‬به منظور دستيابي به تعيين موقعيت با دقت باال را ‪ GPS‬تفاضلي گويند‪.‬‬

‫شبكه ‪ DGPS‬در واقع ايستگاههاي دایمي مي باشند كه به صورت يك شبكه يا به صورت يك نقطه به طور‬
‫مداوم در حال جمع آوري مشاهدات از ماهواره بوده و چون مختصات اين نقاط معلوم است‪ ،‬مي توانند‬
‫اقدام به ارسال تصحيحات به گيرنده هاي در حال كار در منطقه نمايند‪.‬‬

‫مزايای ‪:GPS‬‬
‫‪ ‬قابل اتصال به شبكه اينترنت‬
‫‪ ‬اتصال به كامپيوتر جهت تخليه اطالعات به برنامه هاي مختلف‬
‫‪ ‬قابليت نمايش نقشه و اطالعات كشورهاي جهان‬
‫‪ ‬حركت بر روي نقشه (جهت كارهاي نظامي و جهانگردي)‬
‫‪ ‬ترسيم نقشه به وسيله صفحه نمايش خود دستگاه و بررس ي اجمالي آن و ترسيم نقشه محل نقشه برداري شده‬
‫به كمك كامپيوتر‬
‫‪ ‬تعيين فاصله خود با يك نقطه مشخص‬
‫‪ ‬و‪...‬‬
‫مهمترين مزايای اين سيستم عبارتند از‪:‬‬
‫حداکثر خطای آن به چند سانتی متر نمی رسد‪.‬‬
‫استفاده از آن در هر هوايی امکان پذير است‪.‬‬

‫معايب ‪:GPS‬‬
‫‪ ‬در اختالف ارتفاع زياد نتيجه دقيقی نمی دهد‪.‬‬
‫‪ ‬در مقابل پوشش گياهی زياد جواب دقيقی نمی دهد‪.‬‬
‫‪ ‬در مقابل بدنه اتومبيل نيز به خوبی عمل نمی کند‪.‬‬
‫‪ ‬در مقابل آسمان خراشها نتيجه دقيقی نمي دهد‪.‬‬
‫‪ ‬گران است‪.‬‬

‫کاربرد ‪ GPS‬در حمل و نقل دريايی و هوانوردی‪:‬‬
‫‪ ‬كنترل ارتفاع و مسير پرواز هواپيما‬
‫‪ ‬امكان ارسال پيامهاي كوتاه كتبي به متحرك‬
‫‪ ‬امكان دريافت پيامهاي امدادي‬
‫‪ ‬تهيه نقشه از مسير طي شده‬
‫‪ ‬نظارت بر سرعت‪ ،‬ارتفاع و محل استقرار هواپيما‬
‫‪ ‬تشخيص وسايل نقليه و باربري در محوطه فرودگاه‬

‫‪ ‬پيدا كردن کشتی ها و هواپيماهاي گمشده براساس آخرين منطقه قطع ارسال عالمت‬
‫‪ ‬اطالع رساني از وضعيت و مسير حركت هواپيماها و کشتي ها بصورت ‪online‬‬
‫‪ ‬اطالع مركز كنترل از مسير هواپيما و کشتی ها‬
‫‪ ‬قابليت نظارت بر حركت هواپيما و کشتی‬

‫چگونگی استفاده از ‪ GPS‬در حمل ونقل دريايی‪:‬‬
‫با استفاده از ‪ GPS‬و ويدئو ساندر می توان موقعيت محل و پروفيل کف دريا را رسم کرد‪.‬‬

‫تست يک پروژه در ايران‪:‬‬
‫اين پروژه بنا به درخواست وزارت نيرو در آبهای خليج فارس تست گرديده است که منجر به ساخت ويدئو‬
‫ساندر در ايران شد‪.‬‬

‫در زير نمونه يک گراف که از عمق ‪ 60‬تا ‪ 80‬متری دريای عمان تهيه شده را مي توان مشاهده کرد‪.‬‬

‫کاربرد ‪ GPS‬در حمل و نقل ريلی و جاده ای‪:‬‬
‫‪ ‬مديريت و كنترل ناوگان حمل و نقل به صورت ‪online‬‬

‫‪ ‬مديريت ايمني نقل و انتقال رديابي‪ ،‬ارسال و دريافت اطالعات واحدهاي سيار به صورت ‪online‬‬

‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬

‫مديريت ارسال وسايل نقليه‬
‫كمك اضطراري به وسايل نقليه ارسال شده به مناطق‬
‫مديريت و كنترل ترافيك به صورت ‪online‬‬
‫رديابي كانتينرها و محموله هاي ترانزيتي‬
‫نظارت بر قاچاق كاال‬
‫ثبت مداوم اطالعات در فواصل زماني معين يا بر اساس حالت هوشمند‬
‫ثبت و كنترل سرعت هاي باال و غير مجاز‬
‫وجود توابع منطقه بندي‪/‬زمان بندي (خارج و داخل شدن به مناطق ممنوع يا زمانهاي ممنوعه)‬
‫ثبت وقايع خاص در صورت قطعي ارتباط به صورت ‪online‬‬
‫كنترل زمان بندي واحدهاي سيار‬
‫مديريت و كنترل ناوگان واحدهاي سيار‬
‫كنترل عملكرد و كارایي واحدهاي سيار‬
‫تحقيق و بررس ي مسير طي شده واحدهاي سيار‬
‫كنترل كارایي و عملكرد راننده‬
‫مديريت هزينه وسيله نقليه توسط كنترل مصرف سوخت و مدت زمان سپري شده‬
‫تنظيم ترافيك‬

‫رديابی وسايل نقليه ريلی‪:‬‬
‫روش استفاده از امواج نوری‪:‬‬
‫اشعه ليزر‬
‫دوربين های فيلمبرداری‬
‫روش استفاده از امواج راديوئی‪:RF‬‬
‫‪ (RFDIF) ‬روش شناسايی وسايل نقليه با فرکانس کوتاه‬
‫‪ (RFIDHF) ‬روش شناسايی وسايل نقليه با فرکانس باال‬

‫استخراج گراف واقعی حرکت قطار‪:‬‬
‫‪ ‬هدف از به دست آوردن گراف نظارت بر حرکت قطار و عملکرد راننده برای برنامه ريزی درست در آينده می‬
‫باشد‪.‬‬
‫•‬

‫برای اين کار مي توان از گرافهای دستی يا گرافهایی با استفاده از (‪ )GPS‬استفاده کرد‪.‬‬

‫کاربرد ‪ GPS‬در حمل و نقل جاده ای‪:‬‬

‫)‪AVL: (Automatic Vehicle Locator‬‬

‫سيستم رد ياب اتوماتيک می باشد که با (‪ )GPS‬کار می کند‪.‬‬

‫اجزاء سيستم )‪:(AVL‬‬

‫نرم افزار سيستم‬

‫سيستم مخابراتی‬

‫سخت افزار‬
‫(جهت نصب روی خودرو)‬

‫سخت افزار سيستم‪:‬‬
‫‪‬‬

‫)‪(GPS‬‬

‫‪ ‬باطری اضطراری‬
‫‪ ‬حسگر حرکتی‬
‫‪ ‬حافظه جانبی‬
‫‪ ‬مودم و سيستم مخابراتی‬

‫‪ ‬پردازنده‬
‫سيستم مخابراتی‪:‬‬
‫جهت انتقال اطالعات بين خودرو و پايگاه به کار می رود‪.‬‬
‫نرم افزار سيستم‪:‬‬
‫جهت پردازش اطالعات ارسال شده توسط سخت افزار سيستم (‪ )GPS‬می باشد‪.‬‬

‫اجزا يک سيستم (‪)AVL‬‬

‫بررس ی آزمايش عملی در ايران‪:‬‬
‫نتايج حاصل از آزمايش سيستم )‪ (AVL‬نشان می دهد که سيستم ساخته شده از دقت قابل قبولی‬

‫برخوردار می باشد‪.‬‬
‫حداکثر خطای مشاهده شده ‪ 50‬متر می باشد‪.‬‬

‫کاربرد نظامی )‪:(GPS‬‬

‫‪ ‬کاربردهای انتظامی‬
‫‪ ‬کاربردهای نظامی‬
‫‪ ‬فرماندهی و کنترل‬

‫‪ ‬هدايت نيروهای گشتی شناسايی‬
‫‪ ‬هدايت شناورهای نيروی دريايی و زير دريايی‬

‫‪‬‬

‫هدايت هواپيماهای نيروی هوايی‬

‫‪‬‬

‫تهيه نقشه بهنگام‬

‫‪ ‬امداد و نجات‬
‫‪‬‬

‫مين گذاری و کشف ميادين مين‬

‫‪‬‬

‫هماهنگی تک و عقب نشينی‬

‫منابع ‪:‬‬
‫‪ ‬مهندس مهرزاد نصيريان‪ -‬بکارگيری ‪ GPS‬به منظور عمليات نقشه برداری در دستگاه ويدئو ساندر‪ -‬عضو هيئت علمی موسسه‬
‫آموزش ی تحقيقاتی دفاعی‬
‫حسن امين صدر آبادی‪ -‬استخراج گراف واقعی حرکت قطار با استفاده از ‪ - GPS‬مرکز تحقيقات راه آهن‬
‫‪ِ ‬‬
‫‪ ‬مجيد باقری‪ -‬تلفيق سيستمهای تعيين موقعيت جهانی و ‪ GIS‬و کاربرد های نظامی و انتظامی آن‪ -‬کارشناس ی ارشد سنجش از راه دور‬
‫و ‪GIS‬‬
‫‪‬‬

‫‪ GPS‬و کاربرد آن ‪ -‬سازمان نقشه برداری تهران‬

‫‪ ‬ابوالقاسم صادقی نيارکی‪ -‬کارشناس ی ارشد ‪ - GIS‬رديابی و کنترل وسايل نقليه در يک محيط سيستم اطالعات مکانی پويا با استفاده از‬
‫سيستم تعيين موقعيت جهانی و سيستم ارتباطی‪ -‬سازمان حمل و نقل و پايانه های کشور‬

‫‪ ‬عليرضا قادری پور‪ ،‬احمد رضا محقق ريال سيد جواد حسينی‪ -‬ساخت سيستم ردياب ( ‪Automatic Vehicle‬‬
‫‪ AVL )Location‬در ايران‬

‫‪Applications of GPS technology in the land transportation sysytem - G.‬‬
‫‪Mintsis ,S.Basbas, P.Papaioannou, C.Taxiltaris, I.N. Tziavos‬‬


Slide 10

‫بنام خدا‬

Global Position System

( GPS )

‫فهرست مطالب‬
‫ تاريخچه‬‫‪ -‬مقدمه ای از ‪ GPS‬و طرز کار آن‬

‫ کاربرد ‪ GPS‬در ‪:‬‬‫‪ ‬حمل و نقل دريايی و هوانوردی‬
‫‪ ‬حمل و نقل ريلی‬

‫‪ ‬حمل و نقل جاده ای )‪(AVL‬‬
‫‪ -‬کاربرد نظامی ‪GPS‬‬

‫تاريخچه ‪:‬‬
‫‪ ‬در دوران باستان‪ ،‬بيشتر مسافران موقعيت خود را از روي رويت دقيق عوارض زمين‪ ،‬مشاهده‬
‫ستارگان و شناخت دقيق منطقه كوچكي به دست ميآوردند كه نسل به نسل منتقل ميشد‪ .‬استفاده‬

‫از ستارگان براي مكانيابي به تمرين بسيار زيادي احتياج دارد‪ .‬دقت آن ‪ 2‬كيلومتر است و در هواي‬
‫نامساعد نميتوان هيچ نوع محاسبهاي را انجام داد‪.‬‬
‫‪ ‬اختراع قطبنما كشف بزرگي بود‪ ،‬زيرا مسافران ميتوانستند جهتيابي كنند‪ ،‬اما به تنهايي‬

‫نميتوانست موقعيت فرد را تعيين كند‪ .‬اسطرالب‪ ،‬ارتفاعسنج و زاويهياب دورنماي جديدي در‬
‫زمينه سير و سفر گشودند‪ .‬با اين وسايل عرض جغرافيايي را معين ميكردند و براي طول جغرافيايي از‬
‫جداول خاص نجومي استفاده ميشد‪.‬‬

‫‪ ‬در سال ‪ 1912‬تجهيزات ناوبري (تعيين موقعيت) راديویي اختراع شد‪ .‬در اين سيستم با داشتن ‪ 3‬برج‬
‫فرستنده امواج راديویي و دانستن مكان دقيق آنها و حساب كردن زمان رسيدن موج ها از هر كدام به‬
‫نقطه مورد نظر ميتوان مكان آن نقطه را بر روي زمين به دست آورد‪.‬‬

‫در سال ‪ 1960‬سيستم تعيين موقعيت بر مبنای فضا توسط ناسا آغاز شد‪.‬‬
‫در سال ‪ 1983‬اولين ماهواره به فضا پرتاب شده است‪.‬‬
‫در سال ‪ 1995‬تمامی ‪ 24‬ماهواره به فضا پرتاب شد‪.‬‬

‫مقدمه ای از ‪ GPS‬و طرز کار آن‪:‬‬
‫سيستم تعيين موقعيت جهاني ميباشد كه از طريق رديابي سيگنالهايي كه توسط‬

‫ماهواره هاي در حال چرخش به دور زمين فرستاده مي شوند عمل مي كند‪ .‬به‬
‫عبارت ديگر يك گيرنده ‪ GPS‬مي تواند موقعيتش را بر مبناي فاصله زماني ارسال‬

‫سيگنالها (توسط فرستنده هاي ماهواره اي) تعيين كند‪.‬‬
‫‪ GPS‬مجموعهاي از ‪ 24‬ماهواره است كه در مداري به دور زمين ميچرخند و‬
‫توسط گيرندههاي زميني به مردم امكان ميدهند مكان جغرافيايي خود را پيدا‬
‫كنند‪.‬‬

‫مشخصات ماهواره کنترل کننده ‪:GPS‬‬
‫نام هواپيما‪ :‬ناواستار‬
‫سازنده‪Rockwell International :‬‬
‫ارتفاع‪ 10900 :‬مايل دريايی‬
‫سرعت‪ 7000 :‬مايل در ساعت‬
‫وزن‪ 1900 :‬پوند (در مدار)‬
‫اندازه‪ 17 :‬فوت‬
‫دوره مدار‪ 12 :‬ساعت‬
‫مدار حرکتی‪ 55 :‬درجه نسبت به استوا‬
‫عمر مفيد تعيين شده‪ 5/7 :‬سال‬
‫صورت فلکی‪ 28 :‬ماهواره ای (‪ 24‬ماهواره اصلی و ‪ 4‬ماهواره پشتيبانی)‬
‫تعداد ساعت اتمی‪ 4 :‬عدد‬

‫‪ GPS‬تفاضلی‬

‫)‪:(DGPS‬‬

‫بکارگيري دو گيرنده ‪ GPS‬به منظور دستيابي به تعيين موقعيت با دقت باال را ‪ GPS‬تفاضلي گويند‪.‬‬

‫شبكه ‪ DGPS‬در واقع ايستگاههاي دایمي مي باشند كه به صورت يك شبكه يا به صورت يك نقطه به طور‬
‫مداوم در حال جمع آوري مشاهدات از ماهواره بوده و چون مختصات اين نقاط معلوم است‪ ،‬مي توانند‬
‫اقدام به ارسال تصحيحات به گيرنده هاي در حال كار در منطقه نمايند‪.‬‬

‫مزايای ‪:GPS‬‬
‫‪ ‬قابل اتصال به شبكه اينترنت‬
‫‪ ‬اتصال به كامپيوتر جهت تخليه اطالعات به برنامه هاي مختلف‬
‫‪ ‬قابليت نمايش نقشه و اطالعات كشورهاي جهان‬
‫‪ ‬حركت بر روي نقشه (جهت كارهاي نظامي و جهانگردي)‬
‫‪ ‬ترسيم نقشه به وسيله صفحه نمايش خود دستگاه و بررس ي اجمالي آن و ترسيم نقشه محل نقشه برداري شده‬
‫به كمك كامپيوتر‬
‫‪ ‬تعيين فاصله خود با يك نقطه مشخص‬
‫‪ ‬و‪...‬‬
‫مهمترين مزايای اين سيستم عبارتند از‪:‬‬
‫حداکثر خطای آن به چند سانتی متر نمی رسد‪.‬‬
‫استفاده از آن در هر هوايی امکان پذير است‪.‬‬

‫معايب ‪:GPS‬‬
‫‪ ‬در اختالف ارتفاع زياد نتيجه دقيقی نمی دهد‪.‬‬
‫‪ ‬در مقابل پوشش گياهی زياد جواب دقيقی نمی دهد‪.‬‬
‫‪ ‬در مقابل بدنه اتومبيل نيز به خوبی عمل نمی کند‪.‬‬
‫‪ ‬در مقابل آسمان خراشها نتيجه دقيقی نمي دهد‪.‬‬
‫‪ ‬گران است‪.‬‬

‫کاربرد ‪ GPS‬در حمل و نقل دريايی و هوانوردی‪:‬‬
‫‪ ‬كنترل ارتفاع و مسير پرواز هواپيما‬
‫‪ ‬امكان ارسال پيامهاي كوتاه كتبي به متحرك‬
‫‪ ‬امكان دريافت پيامهاي امدادي‬
‫‪ ‬تهيه نقشه از مسير طي شده‬
‫‪ ‬نظارت بر سرعت‪ ،‬ارتفاع و محل استقرار هواپيما‬
‫‪ ‬تشخيص وسايل نقليه و باربري در محوطه فرودگاه‬

‫‪ ‬پيدا كردن کشتی ها و هواپيماهاي گمشده براساس آخرين منطقه قطع ارسال عالمت‬
‫‪ ‬اطالع رساني از وضعيت و مسير حركت هواپيماها و کشتي ها بصورت ‪online‬‬
‫‪ ‬اطالع مركز كنترل از مسير هواپيما و کشتی ها‬
‫‪ ‬قابليت نظارت بر حركت هواپيما و کشتی‬

‫چگونگی استفاده از ‪ GPS‬در حمل ونقل دريايی‪:‬‬
‫با استفاده از ‪ GPS‬و ويدئو ساندر می توان موقعيت محل و پروفيل کف دريا را رسم کرد‪.‬‬

‫تست يک پروژه در ايران‪:‬‬
‫اين پروژه بنا به درخواست وزارت نيرو در آبهای خليج فارس تست گرديده است که منجر به ساخت ويدئو‬
‫ساندر در ايران شد‪.‬‬

‫در زير نمونه يک گراف که از عمق ‪ 60‬تا ‪ 80‬متری دريای عمان تهيه شده را مي توان مشاهده کرد‪.‬‬

‫کاربرد ‪ GPS‬در حمل و نقل ريلی و جاده ای‪:‬‬
‫‪ ‬مديريت و كنترل ناوگان حمل و نقل به صورت ‪online‬‬

‫‪ ‬مديريت ايمني نقل و انتقال رديابي‪ ،‬ارسال و دريافت اطالعات واحدهاي سيار به صورت ‪online‬‬

‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬

‫مديريت ارسال وسايل نقليه‬
‫كمك اضطراري به وسايل نقليه ارسال شده به مناطق‬
‫مديريت و كنترل ترافيك به صورت ‪online‬‬
‫رديابي كانتينرها و محموله هاي ترانزيتي‬
‫نظارت بر قاچاق كاال‬
‫ثبت مداوم اطالعات در فواصل زماني معين يا بر اساس حالت هوشمند‬
‫ثبت و كنترل سرعت هاي باال و غير مجاز‬
‫وجود توابع منطقه بندي‪/‬زمان بندي (خارج و داخل شدن به مناطق ممنوع يا زمانهاي ممنوعه)‬
‫ثبت وقايع خاص در صورت قطعي ارتباط به صورت ‪online‬‬
‫كنترل زمان بندي واحدهاي سيار‬
‫مديريت و كنترل ناوگان واحدهاي سيار‬
‫كنترل عملكرد و كارایي واحدهاي سيار‬
‫تحقيق و بررس ي مسير طي شده واحدهاي سيار‬
‫كنترل كارایي و عملكرد راننده‬
‫مديريت هزينه وسيله نقليه توسط كنترل مصرف سوخت و مدت زمان سپري شده‬
‫تنظيم ترافيك‬

‫رديابی وسايل نقليه ريلی‪:‬‬
‫روش استفاده از امواج نوری‪:‬‬
‫اشعه ليزر‬
‫دوربين های فيلمبرداری‬
‫روش استفاده از امواج راديوئی‪:RF‬‬
‫‪ (RFDIF) ‬روش شناسايی وسايل نقليه با فرکانس کوتاه‬
‫‪ (RFIDHF) ‬روش شناسايی وسايل نقليه با فرکانس باال‬

‫استخراج گراف واقعی حرکت قطار‪:‬‬
‫‪ ‬هدف از به دست آوردن گراف نظارت بر حرکت قطار و عملکرد راننده برای برنامه ريزی درست در آينده می‬
‫باشد‪.‬‬
‫•‬

‫برای اين کار مي توان از گرافهای دستی يا گرافهایی با استفاده از (‪ )GPS‬استفاده کرد‪.‬‬

‫کاربرد ‪ GPS‬در حمل و نقل جاده ای‪:‬‬

‫)‪AVL: (Automatic Vehicle Locator‬‬

‫سيستم رد ياب اتوماتيک می باشد که با (‪ )GPS‬کار می کند‪.‬‬

‫اجزاء سيستم )‪:(AVL‬‬

‫نرم افزار سيستم‬

‫سيستم مخابراتی‬

‫سخت افزار‬
‫(جهت نصب روی خودرو)‬

‫سخت افزار سيستم‪:‬‬
‫‪‬‬

‫)‪(GPS‬‬

‫‪ ‬باطری اضطراری‬
‫‪ ‬حسگر حرکتی‬
‫‪ ‬حافظه جانبی‬
‫‪ ‬مودم و سيستم مخابراتی‬

‫‪ ‬پردازنده‬
‫سيستم مخابراتی‪:‬‬
‫جهت انتقال اطالعات بين خودرو و پايگاه به کار می رود‪.‬‬
‫نرم افزار سيستم‪:‬‬
‫جهت پردازش اطالعات ارسال شده توسط سخت افزار سيستم (‪ )GPS‬می باشد‪.‬‬

‫اجزا يک سيستم (‪)AVL‬‬

‫بررس ی آزمايش عملی در ايران‪:‬‬
‫نتايج حاصل از آزمايش سيستم )‪ (AVL‬نشان می دهد که سيستم ساخته شده از دقت قابل قبولی‬

‫برخوردار می باشد‪.‬‬
‫حداکثر خطای مشاهده شده ‪ 50‬متر می باشد‪.‬‬

‫کاربرد نظامی )‪:(GPS‬‬

‫‪ ‬کاربردهای انتظامی‬
‫‪ ‬کاربردهای نظامی‬
‫‪ ‬فرماندهی و کنترل‬

‫‪ ‬هدايت نيروهای گشتی شناسايی‬
‫‪ ‬هدايت شناورهای نيروی دريايی و زير دريايی‬

‫‪‬‬

‫هدايت هواپيماهای نيروی هوايی‬

‫‪‬‬

‫تهيه نقشه بهنگام‬

‫‪ ‬امداد و نجات‬
‫‪‬‬

‫مين گذاری و کشف ميادين مين‬

‫‪‬‬

‫هماهنگی تک و عقب نشينی‬

‫منابع ‪:‬‬
‫‪ ‬مهندس مهرزاد نصيريان‪ -‬بکارگيری ‪ GPS‬به منظور عمليات نقشه برداری در دستگاه ويدئو ساندر‪ -‬عضو هيئت علمی موسسه‬
‫آموزش ی تحقيقاتی دفاعی‬
‫حسن امين صدر آبادی‪ -‬استخراج گراف واقعی حرکت قطار با استفاده از ‪ - GPS‬مرکز تحقيقات راه آهن‬
‫‪ِ ‬‬
‫‪ ‬مجيد باقری‪ -‬تلفيق سيستمهای تعيين موقعيت جهانی و ‪ GIS‬و کاربرد های نظامی و انتظامی آن‪ -‬کارشناس ی ارشد سنجش از راه دور‬
‫و ‪GIS‬‬
‫‪‬‬

‫‪ GPS‬و کاربرد آن ‪ -‬سازمان نقشه برداری تهران‬

‫‪ ‬ابوالقاسم صادقی نيارکی‪ -‬کارشناس ی ارشد ‪ - GIS‬رديابی و کنترل وسايل نقليه در يک محيط سيستم اطالعات مکانی پويا با استفاده از‬
‫سيستم تعيين موقعيت جهانی و سيستم ارتباطی‪ -‬سازمان حمل و نقل و پايانه های کشور‬

‫‪ ‬عليرضا قادری پور‪ ،‬احمد رضا محقق ريال سيد جواد حسينی‪ -‬ساخت سيستم ردياب ( ‪Automatic Vehicle‬‬
‫‪ AVL )Location‬در ايران‬

‫‪Applications of GPS technology in the land transportation sysytem - G.‬‬
‫‪Mintsis ,S.Basbas, P.Papaioannou, C.Taxiltaris, I.N. Tziavos‬‬


Slide 11

‫بنام خدا‬

Global Position System

( GPS )

‫فهرست مطالب‬
‫ تاريخچه‬‫‪ -‬مقدمه ای از ‪ GPS‬و طرز کار آن‬

‫ کاربرد ‪ GPS‬در ‪:‬‬‫‪ ‬حمل و نقل دريايی و هوانوردی‬
‫‪ ‬حمل و نقل ريلی‬

‫‪ ‬حمل و نقل جاده ای )‪(AVL‬‬
‫‪ -‬کاربرد نظامی ‪GPS‬‬

‫تاريخچه ‪:‬‬
‫‪ ‬در دوران باستان‪ ،‬بيشتر مسافران موقعيت خود را از روي رويت دقيق عوارض زمين‪ ،‬مشاهده‬
‫ستارگان و شناخت دقيق منطقه كوچكي به دست ميآوردند كه نسل به نسل منتقل ميشد‪ .‬استفاده‬

‫از ستارگان براي مكانيابي به تمرين بسيار زيادي احتياج دارد‪ .‬دقت آن ‪ 2‬كيلومتر است و در هواي‬
‫نامساعد نميتوان هيچ نوع محاسبهاي را انجام داد‪.‬‬
‫‪ ‬اختراع قطبنما كشف بزرگي بود‪ ،‬زيرا مسافران ميتوانستند جهتيابي كنند‪ ،‬اما به تنهايي‬

‫نميتوانست موقعيت فرد را تعيين كند‪ .‬اسطرالب‪ ،‬ارتفاعسنج و زاويهياب دورنماي جديدي در‬
‫زمينه سير و سفر گشودند‪ .‬با اين وسايل عرض جغرافيايي را معين ميكردند و براي طول جغرافيايي از‬
‫جداول خاص نجومي استفاده ميشد‪.‬‬

‫‪ ‬در سال ‪ 1912‬تجهيزات ناوبري (تعيين موقعيت) راديویي اختراع شد‪ .‬در اين سيستم با داشتن ‪ 3‬برج‬
‫فرستنده امواج راديویي و دانستن مكان دقيق آنها و حساب كردن زمان رسيدن موج ها از هر كدام به‬
‫نقطه مورد نظر ميتوان مكان آن نقطه را بر روي زمين به دست آورد‪.‬‬

‫در سال ‪ 1960‬سيستم تعيين موقعيت بر مبنای فضا توسط ناسا آغاز شد‪.‬‬
‫در سال ‪ 1983‬اولين ماهواره به فضا پرتاب شده است‪.‬‬
‫در سال ‪ 1995‬تمامی ‪ 24‬ماهواره به فضا پرتاب شد‪.‬‬

‫مقدمه ای از ‪ GPS‬و طرز کار آن‪:‬‬
‫سيستم تعيين موقعيت جهاني ميباشد كه از طريق رديابي سيگنالهايي كه توسط‬

‫ماهواره هاي در حال چرخش به دور زمين فرستاده مي شوند عمل مي كند‪ .‬به‬
‫عبارت ديگر يك گيرنده ‪ GPS‬مي تواند موقعيتش را بر مبناي فاصله زماني ارسال‬

‫سيگنالها (توسط فرستنده هاي ماهواره اي) تعيين كند‪.‬‬
‫‪ GPS‬مجموعهاي از ‪ 24‬ماهواره است كه در مداري به دور زمين ميچرخند و‬
‫توسط گيرندههاي زميني به مردم امكان ميدهند مكان جغرافيايي خود را پيدا‬
‫كنند‪.‬‬

‫مشخصات ماهواره کنترل کننده ‪:GPS‬‬
‫نام هواپيما‪ :‬ناواستار‬
‫سازنده‪Rockwell International :‬‬
‫ارتفاع‪ 10900 :‬مايل دريايی‬
‫سرعت‪ 7000 :‬مايل در ساعت‬
‫وزن‪ 1900 :‬پوند (در مدار)‬
‫اندازه‪ 17 :‬فوت‬
‫دوره مدار‪ 12 :‬ساعت‬
‫مدار حرکتی‪ 55 :‬درجه نسبت به استوا‬
‫عمر مفيد تعيين شده‪ 5/7 :‬سال‬
‫صورت فلکی‪ 28 :‬ماهواره ای (‪ 24‬ماهواره اصلی و ‪ 4‬ماهواره پشتيبانی)‬
‫تعداد ساعت اتمی‪ 4 :‬عدد‬

‫‪ GPS‬تفاضلی‬

‫)‪:(DGPS‬‬

‫بکارگيري دو گيرنده ‪ GPS‬به منظور دستيابي به تعيين موقعيت با دقت باال را ‪ GPS‬تفاضلي گويند‪.‬‬

‫شبكه ‪ DGPS‬در واقع ايستگاههاي دایمي مي باشند كه به صورت يك شبكه يا به صورت يك نقطه به طور‬
‫مداوم در حال جمع آوري مشاهدات از ماهواره بوده و چون مختصات اين نقاط معلوم است‪ ،‬مي توانند‬
‫اقدام به ارسال تصحيحات به گيرنده هاي در حال كار در منطقه نمايند‪.‬‬

‫مزايای ‪:GPS‬‬
‫‪ ‬قابل اتصال به شبكه اينترنت‬
‫‪ ‬اتصال به كامپيوتر جهت تخليه اطالعات به برنامه هاي مختلف‬
‫‪ ‬قابليت نمايش نقشه و اطالعات كشورهاي جهان‬
‫‪ ‬حركت بر روي نقشه (جهت كارهاي نظامي و جهانگردي)‬
‫‪ ‬ترسيم نقشه به وسيله صفحه نمايش خود دستگاه و بررس ي اجمالي آن و ترسيم نقشه محل نقشه برداري شده‬
‫به كمك كامپيوتر‬
‫‪ ‬تعيين فاصله خود با يك نقطه مشخص‬
‫‪ ‬و‪...‬‬
‫مهمترين مزايای اين سيستم عبارتند از‪:‬‬
‫حداکثر خطای آن به چند سانتی متر نمی رسد‪.‬‬
‫استفاده از آن در هر هوايی امکان پذير است‪.‬‬

‫معايب ‪:GPS‬‬
‫‪ ‬در اختالف ارتفاع زياد نتيجه دقيقی نمی دهد‪.‬‬
‫‪ ‬در مقابل پوشش گياهی زياد جواب دقيقی نمی دهد‪.‬‬
‫‪ ‬در مقابل بدنه اتومبيل نيز به خوبی عمل نمی کند‪.‬‬
‫‪ ‬در مقابل آسمان خراشها نتيجه دقيقی نمي دهد‪.‬‬
‫‪ ‬گران است‪.‬‬

‫کاربرد ‪ GPS‬در حمل و نقل دريايی و هوانوردی‪:‬‬
‫‪ ‬كنترل ارتفاع و مسير پرواز هواپيما‬
‫‪ ‬امكان ارسال پيامهاي كوتاه كتبي به متحرك‬
‫‪ ‬امكان دريافت پيامهاي امدادي‬
‫‪ ‬تهيه نقشه از مسير طي شده‬
‫‪ ‬نظارت بر سرعت‪ ،‬ارتفاع و محل استقرار هواپيما‬
‫‪ ‬تشخيص وسايل نقليه و باربري در محوطه فرودگاه‬

‫‪ ‬پيدا كردن کشتی ها و هواپيماهاي گمشده براساس آخرين منطقه قطع ارسال عالمت‬
‫‪ ‬اطالع رساني از وضعيت و مسير حركت هواپيماها و کشتي ها بصورت ‪online‬‬
‫‪ ‬اطالع مركز كنترل از مسير هواپيما و کشتی ها‬
‫‪ ‬قابليت نظارت بر حركت هواپيما و کشتی‬

‫چگونگی استفاده از ‪ GPS‬در حمل ونقل دريايی‪:‬‬
‫با استفاده از ‪ GPS‬و ويدئو ساندر می توان موقعيت محل و پروفيل کف دريا را رسم کرد‪.‬‬

‫تست يک پروژه در ايران‪:‬‬
‫اين پروژه بنا به درخواست وزارت نيرو در آبهای خليج فارس تست گرديده است که منجر به ساخت ويدئو‬
‫ساندر در ايران شد‪.‬‬

‫در زير نمونه يک گراف که از عمق ‪ 60‬تا ‪ 80‬متری دريای عمان تهيه شده را مي توان مشاهده کرد‪.‬‬

‫کاربرد ‪ GPS‬در حمل و نقل ريلی و جاده ای‪:‬‬
‫‪ ‬مديريت و كنترل ناوگان حمل و نقل به صورت ‪online‬‬

‫‪ ‬مديريت ايمني نقل و انتقال رديابي‪ ،‬ارسال و دريافت اطالعات واحدهاي سيار به صورت ‪online‬‬

‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬

‫مديريت ارسال وسايل نقليه‬
‫كمك اضطراري به وسايل نقليه ارسال شده به مناطق‬
‫مديريت و كنترل ترافيك به صورت ‪online‬‬
‫رديابي كانتينرها و محموله هاي ترانزيتي‬
‫نظارت بر قاچاق كاال‬
‫ثبت مداوم اطالعات در فواصل زماني معين يا بر اساس حالت هوشمند‬
‫ثبت و كنترل سرعت هاي باال و غير مجاز‬
‫وجود توابع منطقه بندي‪/‬زمان بندي (خارج و داخل شدن به مناطق ممنوع يا زمانهاي ممنوعه)‬
‫ثبت وقايع خاص در صورت قطعي ارتباط به صورت ‪online‬‬
‫كنترل زمان بندي واحدهاي سيار‬
‫مديريت و كنترل ناوگان واحدهاي سيار‬
‫كنترل عملكرد و كارایي واحدهاي سيار‬
‫تحقيق و بررس ي مسير طي شده واحدهاي سيار‬
‫كنترل كارایي و عملكرد راننده‬
‫مديريت هزينه وسيله نقليه توسط كنترل مصرف سوخت و مدت زمان سپري شده‬
‫تنظيم ترافيك‬

‫رديابی وسايل نقليه ريلی‪:‬‬
‫روش استفاده از امواج نوری‪:‬‬
‫اشعه ليزر‬
‫دوربين های فيلمبرداری‬
‫روش استفاده از امواج راديوئی‪:RF‬‬
‫‪ (RFDIF) ‬روش شناسايی وسايل نقليه با فرکانس کوتاه‬
‫‪ (RFIDHF) ‬روش شناسايی وسايل نقليه با فرکانس باال‬

‫استخراج گراف واقعی حرکت قطار‪:‬‬
‫‪ ‬هدف از به دست آوردن گراف نظارت بر حرکت قطار و عملکرد راننده برای برنامه ريزی درست در آينده می‬
‫باشد‪.‬‬
‫•‬

‫برای اين کار مي توان از گرافهای دستی يا گرافهایی با استفاده از (‪ )GPS‬استفاده کرد‪.‬‬

‫کاربرد ‪ GPS‬در حمل و نقل جاده ای‪:‬‬

‫)‪AVL: (Automatic Vehicle Locator‬‬

‫سيستم رد ياب اتوماتيک می باشد که با (‪ )GPS‬کار می کند‪.‬‬

‫اجزاء سيستم )‪:(AVL‬‬

‫نرم افزار سيستم‬

‫سيستم مخابراتی‬

‫سخت افزار‬
‫(جهت نصب روی خودرو)‬

‫سخت افزار سيستم‪:‬‬
‫‪‬‬

‫)‪(GPS‬‬

‫‪ ‬باطری اضطراری‬
‫‪ ‬حسگر حرکتی‬
‫‪ ‬حافظه جانبی‬
‫‪ ‬مودم و سيستم مخابراتی‬

‫‪ ‬پردازنده‬
‫سيستم مخابراتی‪:‬‬
‫جهت انتقال اطالعات بين خودرو و پايگاه به کار می رود‪.‬‬
‫نرم افزار سيستم‪:‬‬
‫جهت پردازش اطالعات ارسال شده توسط سخت افزار سيستم (‪ )GPS‬می باشد‪.‬‬

‫اجزا يک سيستم (‪)AVL‬‬

‫بررس ی آزمايش عملی در ايران‪:‬‬
‫نتايج حاصل از آزمايش سيستم )‪ (AVL‬نشان می دهد که سيستم ساخته شده از دقت قابل قبولی‬

‫برخوردار می باشد‪.‬‬
‫حداکثر خطای مشاهده شده ‪ 50‬متر می باشد‪.‬‬

‫کاربرد نظامی )‪:(GPS‬‬

‫‪ ‬کاربردهای انتظامی‬
‫‪ ‬کاربردهای نظامی‬
‫‪ ‬فرماندهی و کنترل‬

‫‪ ‬هدايت نيروهای گشتی شناسايی‬
‫‪ ‬هدايت شناورهای نيروی دريايی و زير دريايی‬

‫‪‬‬

‫هدايت هواپيماهای نيروی هوايی‬

‫‪‬‬

‫تهيه نقشه بهنگام‬

‫‪ ‬امداد و نجات‬
‫‪‬‬

‫مين گذاری و کشف ميادين مين‬

‫‪‬‬

‫هماهنگی تک و عقب نشينی‬

‫منابع ‪:‬‬
‫‪ ‬مهندس مهرزاد نصيريان‪ -‬بکارگيری ‪ GPS‬به منظور عمليات نقشه برداری در دستگاه ويدئو ساندر‪ -‬عضو هيئت علمی موسسه‬
‫آموزش ی تحقيقاتی دفاعی‬
‫حسن امين صدر آبادی‪ -‬استخراج گراف واقعی حرکت قطار با استفاده از ‪ - GPS‬مرکز تحقيقات راه آهن‬
‫‪ِ ‬‬
‫‪ ‬مجيد باقری‪ -‬تلفيق سيستمهای تعيين موقعيت جهانی و ‪ GIS‬و کاربرد های نظامی و انتظامی آن‪ -‬کارشناس ی ارشد سنجش از راه دور‬
‫و ‪GIS‬‬
‫‪‬‬

‫‪ GPS‬و کاربرد آن ‪ -‬سازمان نقشه برداری تهران‬

‫‪ ‬ابوالقاسم صادقی نيارکی‪ -‬کارشناس ی ارشد ‪ - GIS‬رديابی و کنترل وسايل نقليه در يک محيط سيستم اطالعات مکانی پويا با استفاده از‬
‫سيستم تعيين موقعيت جهانی و سيستم ارتباطی‪ -‬سازمان حمل و نقل و پايانه های کشور‬

‫‪ ‬عليرضا قادری پور‪ ،‬احمد رضا محقق ريال سيد جواد حسينی‪ -‬ساخت سيستم ردياب ( ‪Automatic Vehicle‬‬
‫‪ AVL )Location‬در ايران‬

‫‪Applications of GPS technology in the land transportation sysytem - G.‬‬
‫‪Mintsis ,S.Basbas, P.Papaioannou, C.Taxiltaris, I.N. Tziavos‬‬


Slide 12

‫بنام خدا‬

Global Position System

( GPS )

‫فهرست مطالب‬
‫ تاريخچه‬‫‪ -‬مقدمه ای از ‪ GPS‬و طرز کار آن‬

‫ کاربرد ‪ GPS‬در ‪:‬‬‫‪ ‬حمل و نقل دريايی و هوانوردی‬
‫‪ ‬حمل و نقل ريلی‬

‫‪ ‬حمل و نقل جاده ای )‪(AVL‬‬
‫‪ -‬کاربرد نظامی ‪GPS‬‬

‫تاريخچه ‪:‬‬
‫‪ ‬در دوران باستان‪ ،‬بيشتر مسافران موقعيت خود را از روي رويت دقيق عوارض زمين‪ ،‬مشاهده‬
‫ستارگان و شناخت دقيق منطقه كوچكي به دست ميآوردند كه نسل به نسل منتقل ميشد‪ .‬استفاده‬

‫از ستارگان براي مكانيابي به تمرين بسيار زيادي احتياج دارد‪ .‬دقت آن ‪ 2‬كيلومتر است و در هواي‬
‫نامساعد نميتوان هيچ نوع محاسبهاي را انجام داد‪.‬‬
‫‪ ‬اختراع قطبنما كشف بزرگي بود‪ ،‬زيرا مسافران ميتوانستند جهتيابي كنند‪ ،‬اما به تنهايي‬

‫نميتوانست موقعيت فرد را تعيين كند‪ .‬اسطرالب‪ ،‬ارتفاعسنج و زاويهياب دورنماي جديدي در‬
‫زمينه سير و سفر گشودند‪ .‬با اين وسايل عرض جغرافيايي را معين ميكردند و براي طول جغرافيايي از‬
‫جداول خاص نجومي استفاده ميشد‪.‬‬

‫‪ ‬در سال ‪ 1912‬تجهيزات ناوبري (تعيين موقعيت) راديویي اختراع شد‪ .‬در اين سيستم با داشتن ‪ 3‬برج‬
‫فرستنده امواج راديویي و دانستن مكان دقيق آنها و حساب كردن زمان رسيدن موج ها از هر كدام به‬
‫نقطه مورد نظر ميتوان مكان آن نقطه را بر روي زمين به دست آورد‪.‬‬

‫در سال ‪ 1960‬سيستم تعيين موقعيت بر مبنای فضا توسط ناسا آغاز شد‪.‬‬
‫در سال ‪ 1983‬اولين ماهواره به فضا پرتاب شده است‪.‬‬
‫در سال ‪ 1995‬تمامی ‪ 24‬ماهواره به فضا پرتاب شد‪.‬‬

‫مقدمه ای از ‪ GPS‬و طرز کار آن‪:‬‬
‫سيستم تعيين موقعيت جهاني ميباشد كه از طريق رديابي سيگنالهايي كه توسط‬

‫ماهواره هاي در حال چرخش به دور زمين فرستاده مي شوند عمل مي كند‪ .‬به‬
‫عبارت ديگر يك گيرنده ‪ GPS‬مي تواند موقعيتش را بر مبناي فاصله زماني ارسال‬

‫سيگنالها (توسط فرستنده هاي ماهواره اي) تعيين كند‪.‬‬
‫‪ GPS‬مجموعهاي از ‪ 24‬ماهواره است كه در مداري به دور زمين ميچرخند و‬
‫توسط گيرندههاي زميني به مردم امكان ميدهند مكان جغرافيايي خود را پيدا‬
‫كنند‪.‬‬

‫مشخصات ماهواره کنترل کننده ‪:GPS‬‬
‫نام هواپيما‪ :‬ناواستار‬
‫سازنده‪Rockwell International :‬‬
‫ارتفاع‪ 10900 :‬مايل دريايی‬
‫سرعت‪ 7000 :‬مايل در ساعت‬
‫وزن‪ 1900 :‬پوند (در مدار)‬
‫اندازه‪ 17 :‬فوت‬
‫دوره مدار‪ 12 :‬ساعت‬
‫مدار حرکتی‪ 55 :‬درجه نسبت به استوا‬
‫عمر مفيد تعيين شده‪ 5/7 :‬سال‬
‫صورت فلکی‪ 28 :‬ماهواره ای (‪ 24‬ماهواره اصلی و ‪ 4‬ماهواره پشتيبانی)‬
‫تعداد ساعت اتمی‪ 4 :‬عدد‬

‫‪ GPS‬تفاضلی‬

‫)‪:(DGPS‬‬

‫بکارگيري دو گيرنده ‪ GPS‬به منظور دستيابي به تعيين موقعيت با دقت باال را ‪ GPS‬تفاضلي گويند‪.‬‬

‫شبكه ‪ DGPS‬در واقع ايستگاههاي دایمي مي باشند كه به صورت يك شبكه يا به صورت يك نقطه به طور‬
‫مداوم در حال جمع آوري مشاهدات از ماهواره بوده و چون مختصات اين نقاط معلوم است‪ ،‬مي توانند‬
‫اقدام به ارسال تصحيحات به گيرنده هاي در حال كار در منطقه نمايند‪.‬‬

‫مزايای ‪:GPS‬‬
‫‪ ‬قابل اتصال به شبكه اينترنت‬
‫‪ ‬اتصال به كامپيوتر جهت تخليه اطالعات به برنامه هاي مختلف‬
‫‪ ‬قابليت نمايش نقشه و اطالعات كشورهاي جهان‬
‫‪ ‬حركت بر روي نقشه (جهت كارهاي نظامي و جهانگردي)‬
‫‪ ‬ترسيم نقشه به وسيله صفحه نمايش خود دستگاه و بررس ي اجمالي آن و ترسيم نقشه محل نقشه برداري شده‬
‫به كمك كامپيوتر‬
‫‪ ‬تعيين فاصله خود با يك نقطه مشخص‬
‫‪ ‬و‪...‬‬
‫مهمترين مزايای اين سيستم عبارتند از‪:‬‬
‫حداکثر خطای آن به چند سانتی متر نمی رسد‪.‬‬
‫استفاده از آن در هر هوايی امکان پذير است‪.‬‬

‫معايب ‪:GPS‬‬
‫‪ ‬در اختالف ارتفاع زياد نتيجه دقيقی نمی دهد‪.‬‬
‫‪ ‬در مقابل پوشش گياهی زياد جواب دقيقی نمی دهد‪.‬‬
‫‪ ‬در مقابل بدنه اتومبيل نيز به خوبی عمل نمی کند‪.‬‬
‫‪ ‬در مقابل آسمان خراشها نتيجه دقيقی نمي دهد‪.‬‬
‫‪ ‬گران است‪.‬‬

‫کاربرد ‪ GPS‬در حمل و نقل دريايی و هوانوردی‪:‬‬
‫‪ ‬كنترل ارتفاع و مسير پرواز هواپيما‬
‫‪ ‬امكان ارسال پيامهاي كوتاه كتبي به متحرك‬
‫‪ ‬امكان دريافت پيامهاي امدادي‬
‫‪ ‬تهيه نقشه از مسير طي شده‬
‫‪ ‬نظارت بر سرعت‪ ،‬ارتفاع و محل استقرار هواپيما‬
‫‪ ‬تشخيص وسايل نقليه و باربري در محوطه فرودگاه‬

‫‪ ‬پيدا كردن کشتی ها و هواپيماهاي گمشده براساس آخرين منطقه قطع ارسال عالمت‬
‫‪ ‬اطالع رساني از وضعيت و مسير حركت هواپيماها و کشتي ها بصورت ‪online‬‬
‫‪ ‬اطالع مركز كنترل از مسير هواپيما و کشتی ها‬
‫‪ ‬قابليت نظارت بر حركت هواپيما و کشتی‬

‫چگونگی استفاده از ‪ GPS‬در حمل ونقل دريايی‪:‬‬
‫با استفاده از ‪ GPS‬و ويدئو ساندر می توان موقعيت محل و پروفيل کف دريا را رسم کرد‪.‬‬

‫تست يک پروژه در ايران‪:‬‬
‫اين پروژه بنا به درخواست وزارت نيرو در آبهای خليج فارس تست گرديده است که منجر به ساخت ويدئو‬
‫ساندر در ايران شد‪.‬‬

‫در زير نمونه يک گراف که از عمق ‪ 60‬تا ‪ 80‬متری دريای عمان تهيه شده را مي توان مشاهده کرد‪.‬‬

‫کاربرد ‪ GPS‬در حمل و نقل ريلی و جاده ای‪:‬‬
‫‪ ‬مديريت و كنترل ناوگان حمل و نقل به صورت ‪online‬‬

‫‪ ‬مديريت ايمني نقل و انتقال رديابي‪ ،‬ارسال و دريافت اطالعات واحدهاي سيار به صورت ‪online‬‬

‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬

‫مديريت ارسال وسايل نقليه‬
‫كمك اضطراري به وسايل نقليه ارسال شده به مناطق‬
‫مديريت و كنترل ترافيك به صورت ‪online‬‬
‫رديابي كانتينرها و محموله هاي ترانزيتي‬
‫نظارت بر قاچاق كاال‬
‫ثبت مداوم اطالعات در فواصل زماني معين يا بر اساس حالت هوشمند‬
‫ثبت و كنترل سرعت هاي باال و غير مجاز‬
‫وجود توابع منطقه بندي‪/‬زمان بندي (خارج و داخل شدن به مناطق ممنوع يا زمانهاي ممنوعه)‬
‫ثبت وقايع خاص در صورت قطعي ارتباط به صورت ‪online‬‬
‫كنترل زمان بندي واحدهاي سيار‬
‫مديريت و كنترل ناوگان واحدهاي سيار‬
‫كنترل عملكرد و كارایي واحدهاي سيار‬
‫تحقيق و بررس ي مسير طي شده واحدهاي سيار‬
‫كنترل كارایي و عملكرد راننده‬
‫مديريت هزينه وسيله نقليه توسط كنترل مصرف سوخت و مدت زمان سپري شده‬
‫تنظيم ترافيك‬

‫رديابی وسايل نقليه ريلی‪:‬‬
‫روش استفاده از امواج نوری‪:‬‬
‫اشعه ليزر‬
‫دوربين های فيلمبرداری‬
‫روش استفاده از امواج راديوئی‪:RF‬‬
‫‪ (RFDIF) ‬روش شناسايی وسايل نقليه با فرکانس کوتاه‬
‫‪ (RFIDHF) ‬روش شناسايی وسايل نقليه با فرکانس باال‬

‫استخراج گراف واقعی حرکت قطار‪:‬‬
‫‪ ‬هدف از به دست آوردن گراف نظارت بر حرکت قطار و عملکرد راننده برای برنامه ريزی درست در آينده می‬
‫باشد‪.‬‬
‫•‬

‫برای اين کار مي توان از گرافهای دستی يا گرافهایی با استفاده از (‪ )GPS‬استفاده کرد‪.‬‬

‫کاربرد ‪ GPS‬در حمل و نقل جاده ای‪:‬‬

‫)‪AVL: (Automatic Vehicle Locator‬‬

‫سيستم رد ياب اتوماتيک می باشد که با (‪ )GPS‬کار می کند‪.‬‬

‫اجزاء سيستم )‪:(AVL‬‬

‫نرم افزار سيستم‬

‫سيستم مخابراتی‬

‫سخت افزار‬
‫(جهت نصب روی خودرو)‬

‫سخت افزار سيستم‪:‬‬
‫‪‬‬

‫)‪(GPS‬‬

‫‪ ‬باطری اضطراری‬
‫‪ ‬حسگر حرکتی‬
‫‪ ‬حافظه جانبی‬
‫‪ ‬مودم و سيستم مخابراتی‬

‫‪ ‬پردازنده‬
‫سيستم مخابراتی‪:‬‬
‫جهت انتقال اطالعات بين خودرو و پايگاه به کار می رود‪.‬‬
‫نرم افزار سيستم‪:‬‬
‫جهت پردازش اطالعات ارسال شده توسط سخت افزار سيستم (‪ )GPS‬می باشد‪.‬‬

‫اجزا يک سيستم (‪)AVL‬‬

‫بررس ی آزمايش عملی در ايران‪:‬‬
‫نتايج حاصل از آزمايش سيستم )‪ (AVL‬نشان می دهد که سيستم ساخته شده از دقت قابل قبولی‬

‫برخوردار می باشد‪.‬‬
‫حداکثر خطای مشاهده شده ‪ 50‬متر می باشد‪.‬‬

‫کاربرد نظامی )‪:(GPS‬‬

‫‪ ‬کاربردهای انتظامی‬
‫‪ ‬کاربردهای نظامی‬
‫‪ ‬فرماندهی و کنترل‬

‫‪ ‬هدايت نيروهای گشتی شناسايی‬
‫‪ ‬هدايت شناورهای نيروی دريايی و زير دريايی‬

‫‪‬‬

‫هدايت هواپيماهای نيروی هوايی‬

‫‪‬‬

‫تهيه نقشه بهنگام‬

‫‪ ‬امداد و نجات‬
‫‪‬‬

‫مين گذاری و کشف ميادين مين‬

‫‪‬‬

‫هماهنگی تک و عقب نشينی‬

‫منابع ‪:‬‬
‫‪ ‬مهندس مهرزاد نصيريان‪ -‬بکارگيری ‪ GPS‬به منظور عمليات نقشه برداری در دستگاه ويدئو ساندر‪ -‬عضو هيئت علمی موسسه‬
‫آموزش ی تحقيقاتی دفاعی‬
‫حسن امين صدر آبادی‪ -‬استخراج گراف واقعی حرکت قطار با استفاده از ‪ - GPS‬مرکز تحقيقات راه آهن‬
‫‪ِ ‬‬
‫‪ ‬مجيد باقری‪ -‬تلفيق سيستمهای تعيين موقعيت جهانی و ‪ GIS‬و کاربرد های نظامی و انتظامی آن‪ -‬کارشناس ی ارشد سنجش از راه دور‬
‫و ‪GIS‬‬
‫‪‬‬

‫‪ GPS‬و کاربرد آن ‪ -‬سازمان نقشه برداری تهران‬

‫‪ ‬ابوالقاسم صادقی نيارکی‪ -‬کارشناس ی ارشد ‪ - GIS‬رديابی و کنترل وسايل نقليه در يک محيط سيستم اطالعات مکانی پويا با استفاده از‬
‫سيستم تعيين موقعيت جهانی و سيستم ارتباطی‪ -‬سازمان حمل و نقل و پايانه های کشور‬

‫‪ ‬عليرضا قادری پور‪ ،‬احمد رضا محقق ريال سيد جواد حسينی‪ -‬ساخت سيستم ردياب ( ‪Automatic Vehicle‬‬
‫‪ AVL )Location‬در ايران‬

‫‪Applications of GPS technology in the land transportation sysytem - G.‬‬
‫‪Mintsis ,S.Basbas, P.Papaioannou, C.Taxiltaris, I.N. Tziavos‬‬


Slide 13

‫بنام خدا‬

Global Position System

( GPS )

‫فهرست مطالب‬
‫ تاريخچه‬‫‪ -‬مقدمه ای از ‪ GPS‬و طرز کار آن‬

‫ کاربرد ‪ GPS‬در ‪:‬‬‫‪ ‬حمل و نقل دريايی و هوانوردی‬
‫‪ ‬حمل و نقل ريلی‬

‫‪ ‬حمل و نقل جاده ای )‪(AVL‬‬
‫‪ -‬کاربرد نظامی ‪GPS‬‬

‫تاريخچه ‪:‬‬
‫‪ ‬در دوران باستان‪ ،‬بيشتر مسافران موقعيت خود را از روي رويت دقيق عوارض زمين‪ ،‬مشاهده‬
‫ستارگان و شناخت دقيق منطقه كوچكي به دست ميآوردند كه نسل به نسل منتقل ميشد‪ .‬استفاده‬

‫از ستارگان براي مكانيابي به تمرين بسيار زيادي احتياج دارد‪ .‬دقت آن ‪ 2‬كيلومتر است و در هواي‬
‫نامساعد نميتوان هيچ نوع محاسبهاي را انجام داد‪.‬‬
‫‪ ‬اختراع قطبنما كشف بزرگي بود‪ ،‬زيرا مسافران ميتوانستند جهتيابي كنند‪ ،‬اما به تنهايي‬

‫نميتوانست موقعيت فرد را تعيين كند‪ .‬اسطرالب‪ ،‬ارتفاعسنج و زاويهياب دورنماي جديدي در‬
‫زمينه سير و سفر گشودند‪ .‬با اين وسايل عرض جغرافيايي را معين ميكردند و براي طول جغرافيايي از‬
‫جداول خاص نجومي استفاده ميشد‪.‬‬

‫‪ ‬در سال ‪ 1912‬تجهيزات ناوبري (تعيين موقعيت) راديویي اختراع شد‪ .‬در اين سيستم با داشتن ‪ 3‬برج‬
‫فرستنده امواج راديویي و دانستن مكان دقيق آنها و حساب كردن زمان رسيدن موج ها از هر كدام به‬
‫نقطه مورد نظر ميتوان مكان آن نقطه را بر روي زمين به دست آورد‪.‬‬

‫در سال ‪ 1960‬سيستم تعيين موقعيت بر مبنای فضا توسط ناسا آغاز شد‪.‬‬
‫در سال ‪ 1983‬اولين ماهواره به فضا پرتاب شده است‪.‬‬
‫در سال ‪ 1995‬تمامی ‪ 24‬ماهواره به فضا پرتاب شد‪.‬‬

‫مقدمه ای از ‪ GPS‬و طرز کار آن‪:‬‬
‫سيستم تعيين موقعيت جهاني ميباشد كه از طريق رديابي سيگنالهايي كه توسط‬

‫ماهواره هاي در حال چرخش به دور زمين فرستاده مي شوند عمل مي كند‪ .‬به‬
‫عبارت ديگر يك گيرنده ‪ GPS‬مي تواند موقعيتش را بر مبناي فاصله زماني ارسال‬

‫سيگنالها (توسط فرستنده هاي ماهواره اي) تعيين كند‪.‬‬
‫‪ GPS‬مجموعهاي از ‪ 24‬ماهواره است كه در مداري به دور زمين ميچرخند و‬
‫توسط گيرندههاي زميني به مردم امكان ميدهند مكان جغرافيايي خود را پيدا‬
‫كنند‪.‬‬

‫مشخصات ماهواره کنترل کننده ‪:GPS‬‬
‫نام هواپيما‪ :‬ناواستار‬
‫سازنده‪Rockwell International :‬‬
‫ارتفاع‪ 10900 :‬مايل دريايی‬
‫سرعت‪ 7000 :‬مايل در ساعت‬
‫وزن‪ 1900 :‬پوند (در مدار)‬
‫اندازه‪ 17 :‬فوت‬
‫دوره مدار‪ 12 :‬ساعت‬
‫مدار حرکتی‪ 55 :‬درجه نسبت به استوا‬
‫عمر مفيد تعيين شده‪ 5/7 :‬سال‬
‫صورت فلکی‪ 28 :‬ماهواره ای (‪ 24‬ماهواره اصلی و ‪ 4‬ماهواره پشتيبانی)‬
‫تعداد ساعت اتمی‪ 4 :‬عدد‬

‫‪ GPS‬تفاضلی‬

‫)‪:(DGPS‬‬

‫بکارگيري دو گيرنده ‪ GPS‬به منظور دستيابي به تعيين موقعيت با دقت باال را ‪ GPS‬تفاضلي گويند‪.‬‬

‫شبكه ‪ DGPS‬در واقع ايستگاههاي دایمي مي باشند كه به صورت يك شبكه يا به صورت يك نقطه به طور‬
‫مداوم در حال جمع آوري مشاهدات از ماهواره بوده و چون مختصات اين نقاط معلوم است‪ ،‬مي توانند‬
‫اقدام به ارسال تصحيحات به گيرنده هاي در حال كار در منطقه نمايند‪.‬‬

‫مزايای ‪:GPS‬‬
‫‪ ‬قابل اتصال به شبكه اينترنت‬
‫‪ ‬اتصال به كامپيوتر جهت تخليه اطالعات به برنامه هاي مختلف‬
‫‪ ‬قابليت نمايش نقشه و اطالعات كشورهاي جهان‬
‫‪ ‬حركت بر روي نقشه (جهت كارهاي نظامي و جهانگردي)‬
‫‪ ‬ترسيم نقشه به وسيله صفحه نمايش خود دستگاه و بررس ي اجمالي آن و ترسيم نقشه محل نقشه برداري شده‬
‫به كمك كامپيوتر‬
‫‪ ‬تعيين فاصله خود با يك نقطه مشخص‬
‫‪ ‬و‪...‬‬
‫مهمترين مزايای اين سيستم عبارتند از‪:‬‬
‫حداکثر خطای آن به چند سانتی متر نمی رسد‪.‬‬
‫استفاده از آن در هر هوايی امکان پذير است‪.‬‬

‫معايب ‪:GPS‬‬
‫‪ ‬در اختالف ارتفاع زياد نتيجه دقيقی نمی دهد‪.‬‬
‫‪ ‬در مقابل پوشش گياهی زياد جواب دقيقی نمی دهد‪.‬‬
‫‪ ‬در مقابل بدنه اتومبيل نيز به خوبی عمل نمی کند‪.‬‬
‫‪ ‬در مقابل آسمان خراشها نتيجه دقيقی نمي دهد‪.‬‬
‫‪ ‬گران است‪.‬‬

‫کاربرد ‪ GPS‬در حمل و نقل دريايی و هوانوردی‪:‬‬
‫‪ ‬كنترل ارتفاع و مسير پرواز هواپيما‬
‫‪ ‬امكان ارسال پيامهاي كوتاه كتبي به متحرك‬
‫‪ ‬امكان دريافت پيامهاي امدادي‬
‫‪ ‬تهيه نقشه از مسير طي شده‬
‫‪ ‬نظارت بر سرعت‪ ،‬ارتفاع و محل استقرار هواپيما‬
‫‪ ‬تشخيص وسايل نقليه و باربري در محوطه فرودگاه‬

‫‪ ‬پيدا كردن کشتی ها و هواپيماهاي گمشده براساس آخرين منطقه قطع ارسال عالمت‬
‫‪ ‬اطالع رساني از وضعيت و مسير حركت هواپيماها و کشتي ها بصورت ‪online‬‬
‫‪ ‬اطالع مركز كنترل از مسير هواپيما و کشتی ها‬
‫‪ ‬قابليت نظارت بر حركت هواپيما و کشتی‬

‫چگونگی استفاده از ‪ GPS‬در حمل ونقل دريايی‪:‬‬
‫با استفاده از ‪ GPS‬و ويدئو ساندر می توان موقعيت محل و پروفيل کف دريا را رسم کرد‪.‬‬

‫تست يک پروژه در ايران‪:‬‬
‫اين پروژه بنا به درخواست وزارت نيرو در آبهای خليج فارس تست گرديده است که منجر به ساخت ويدئو‬
‫ساندر در ايران شد‪.‬‬

‫در زير نمونه يک گراف که از عمق ‪ 60‬تا ‪ 80‬متری دريای عمان تهيه شده را مي توان مشاهده کرد‪.‬‬

‫کاربرد ‪ GPS‬در حمل و نقل ريلی و جاده ای‪:‬‬
‫‪ ‬مديريت و كنترل ناوگان حمل و نقل به صورت ‪online‬‬

‫‪ ‬مديريت ايمني نقل و انتقال رديابي‪ ،‬ارسال و دريافت اطالعات واحدهاي سيار به صورت ‪online‬‬

‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬

‫مديريت ارسال وسايل نقليه‬
‫كمك اضطراري به وسايل نقليه ارسال شده به مناطق‬
‫مديريت و كنترل ترافيك به صورت ‪online‬‬
‫رديابي كانتينرها و محموله هاي ترانزيتي‬
‫نظارت بر قاچاق كاال‬
‫ثبت مداوم اطالعات در فواصل زماني معين يا بر اساس حالت هوشمند‬
‫ثبت و كنترل سرعت هاي باال و غير مجاز‬
‫وجود توابع منطقه بندي‪/‬زمان بندي (خارج و داخل شدن به مناطق ممنوع يا زمانهاي ممنوعه)‬
‫ثبت وقايع خاص در صورت قطعي ارتباط به صورت ‪online‬‬
‫كنترل زمان بندي واحدهاي سيار‬
‫مديريت و كنترل ناوگان واحدهاي سيار‬
‫كنترل عملكرد و كارایي واحدهاي سيار‬
‫تحقيق و بررس ي مسير طي شده واحدهاي سيار‬
‫كنترل كارایي و عملكرد راننده‬
‫مديريت هزينه وسيله نقليه توسط كنترل مصرف سوخت و مدت زمان سپري شده‬
‫تنظيم ترافيك‬

‫رديابی وسايل نقليه ريلی‪:‬‬
‫روش استفاده از امواج نوری‪:‬‬
‫اشعه ليزر‬
‫دوربين های فيلمبرداری‬
‫روش استفاده از امواج راديوئی‪:RF‬‬
‫‪ (RFDIF) ‬روش شناسايی وسايل نقليه با فرکانس کوتاه‬
‫‪ (RFIDHF) ‬روش شناسايی وسايل نقليه با فرکانس باال‬

‫استخراج گراف واقعی حرکت قطار‪:‬‬
‫‪ ‬هدف از به دست آوردن گراف نظارت بر حرکت قطار و عملکرد راننده برای برنامه ريزی درست در آينده می‬
‫باشد‪.‬‬
‫•‬

‫برای اين کار مي توان از گرافهای دستی يا گرافهایی با استفاده از (‪ )GPS‬استفاده کرد‪.‬‬

‫کاربرد ‪ GPS‬در حمل و نقل جاده ای‪:‬‬

‫)‪AVL: (Automatic Vehicle Locator‬‬

‫سيستم رد ياب اتوماتيک می باشد که با (‪ )GPS‬کار می کند‪.‬‬

‫اجزاء سيستم )‪:(AVL‬‬

‫نرم افزار سيستم‬

‫سيستم مخابراتی‬

‫سخت افزار‬
‫(جهت نصب روی خودرو)‬

‫سخت افزار سيستم‪:‬‬
‫‪‬‬

‫)‪(GPS‬‬

‫‪ ‬باطری اضطراری‬
‫‪ ‬حسگر حرکتی‬
‫‪ ‬حافظه جانبی‬
‫‪ ‬مودم و سيستم مخابراتی‬

‫‪ ‬پردازنده‬
‫سيستم مخابراتی‪:‬‬
‫جهت انتقال اطالعات بين خودرو و پايگاه به کار می رود‪.‬‬
‫نرم افزار سيستم‪:‬‬
‫جهت پردازش اطالعات ارسال شده توسط سخت افزار سيستم (‪ )GPS‬می باشد‪.‬‬

‫اجزا يک سيستم (‪)AVL‬‬

‫بررس ی آزمايش عملی در ايران‪:‬‬
‫نتايج حاصل از آزمايش سيستم )‪ (AVL‬نشان می دهد که سيستم ساخته شده از دقت قابل قبولی‬

‫برخوردار می باشد‪.‬‬
‫حداکثر خطای مشاهده شده ‪ 50‬متر می باشد‪.‬‬

‫کاربرد نظامی )‪:(GPS‬‬

‫‪ ‬کاربردهای انتظامی‬
‫‪ ‬کاربردهای نظامی‬
‫‪ ‬فرماندهی و کنترل‬

‫‪ ‬هدايت نيروهای گشتی شناسايی‬
‫‪ ‬هدايت شناورهای نيروی دريايی و زير دريايی‬

‫‪‬‬

‫هدايت هواپيماهای نيروی هوايی‬

‫‪‬‬

‫تهيه نقشه بهنگام‬

‫‪ ‬امداد و نجات‬
‫‪‬‬

‫مين گذاری و کشف ميادين مين‬

‫‪‬‬

‫هماهنگی تک و عقب نشينی‬

‫منابع ‪:‬‬
‫‪ ‬مهندس مهرزاد نصيريان‪ -‬بکارگيری ‪ GPS‬به منظور عمليات نقشه برداری در دستگاه ويدئو ساندر‪ -‬عضو هيئت علمی موسسه‬
‫آموزش ی تحقيقاتی دفاعی‬
‫حسن امين صدر آبادی‪ -‬استخراج گراف واقعی حرکت قطار با استفاده از ‪ - GPS‬مرکز تحقيقات راه آهن‬
‫‪ِ ‬‬
‫‪ ‬مجيد باقری‪ -‬تلفيق سيستمهای تعيين موقعيت جهانی و ‪ GIS‬و کاربرد های نظامی و انتظامی آن‪ -‬کارشناس ی ارشد سنجش از راه دور‬
‫و ‪GIS‬‬
‫‪‬‬

‫‪ GPS‬و کاربرد آن ‪ -‬سازمان نقشه برداری تهران‬

‫‪ ‬ابوالقاسم صادقی نيارکی‪ -‬کارشناس ی ارشد ‪ - GIS‬رديابی و کنترل وسايل نقليه در يک محيط سيستم اطالعات مکانی پويا با استفاده از‬
‫سيستم تعيين موقعيت جهانی و سيستم ارتباطی‪ -‬سازمان حمل و نقل و پايانه های کشور‬

‫‪ ‬عليرضا قادری پور‪ ،‬احمد رضا محقق ريال سيد جواد حسينی‪ -‬ساخت سيستم ردياب ( ‪Automatic Vehicle‬‬
‫‪ AVL )Location‬در ايران‬

‫‪Applications of GPS technology in the land transportation sysytem - G.‬‬
‫‪Mintsis ,S.Basbas, P.Papaioannou, C.Taxiltaris, I.N. Tziavos‬‬


Slide 14

‫بنام خدا‬

Global Position System

( GPS )

‫فهرست مطالب‬
‫ تاريخچه‬‫‪ -‬مقدمه ای از ‪ GPS‬و طرز کار آن‬

‫ کاربرد ‪ GPS‬در ‪:‬‬‫‪ ‬حمل و نقل دريايی و هوانوردی‬
‫‪ ‬حمل و نقل ريلی‬

‫‪ ‬حمل و نقل جاده ای )‪(AVL‬‬
‫‪ -‬کاربرد نظامی ‪GPS‬‬

‫تاريخچه ‪:‬‬
‫‪ ‬در دوران باستان‪ ،‬بيشتر مسافران موقعيت خود را از روي رويت دقيق عوارض زمين‪ ،‬مشاهده‬
‫ستارگان و شناخت دقيق منطقه كوچكي به دست ميآوردند كه نسل به نسل منتقل ميشد‪ .‬استفاده‬

‫از ستارگان براي مكانيابي به تمرين بسيار زيادي احتياج دارد‪ .‬دقت آن ‪ 2‬كيلومتر است و در هواي‬
‫نامساعد نميتوان هيچ نوع محاسبهاي را انجام داد‪.‬‬
‫‪ ‬اختراع قطبنما كشف بزرگي بود‪ ،‬زيرا مسافران ميتوانستند جهتيابي كنند‪ ،‬اما به تنهايي‬

‫نميتوانست موقعيت فرد را تعيين كند‪ .‬اسطرالب‪ ،‬ارتفاعسنج و زاويهياب دورنماي جديدي در‬
‫زمينه سير و سفر گشودند‪ .‬با اين وسايل عرض جغرافيايي را معين ميكردند و براي طول جغرافيايي از‬
‫جداول خاص نجومي استفاده ميشد‪.‬‬

‫‪ ‬در سال ‪ 1912‬تجهيزات ناوبري (تعيين موقعيت) راديویي اختراع شد‪ .‬در اين سيستم با داشتن ‪ 3‬برج‬
‫فرستنده امواج راديویي و دانستن مكان دقيق آنها و حساب كردن زمان رسيدن موج ها از هر كدام به‬
‫نقطه مورد نظر ميتوان مكان آن نقطه را بر روي زمين به دست آورد‪.‬‬

‫در سال ‪ 1960‬سيستم تعيين موقعيت بر مبنای فضا توسط ناسا آغاز شد‪.‬‬
‫در سال ‪ 1983‬اولين ماهواره به فضا پرتاب شده است‪.‬‬
‫در سال ‪ 1995‬تمامی ‪ 24‬ماهواره به فضا پرتاب شد‪.‬‬

‫مقدمه ای از ‪ GPS‬و طرز کار آن‪:‬‬
‫سيستم تعيين موقعيت جهاني ميباشد كه از طريق رديابي سيگنالهايي كه توسط‬

‫ماهواره هاي در حال چرخش به دور زمين فرستاده مي شوند عمل مي كند‪ .‬به‬
‫عبارت ديگر يك گيرنده ‪ GPS‬مي تواند موقعيتش را بر مبناي فاصله زماني ارسال‬

‫سيگنالها (توسط فرستنده هاي ماهواره اي) تعيين كند‪.‬‬
‫‪ GPS‬مجموعهاي از ‪ 24‬ماهواره است كه در مداري به دور زمين ميچرخند و‬
‫توسط گيرندههاي زميني به مردم امكان ميدهند مكان جغرافيايي خود را پيدا‬
‫كنند‪.‬‬

‫مشخصات ماهواره کنترل کننده ‪:GPS‬‬
‫نام هواپيما‪ :‬ناواستار‬
‫سازنده‪Rockwell International :‬‬
‫ارتفاع‪ 10900 :‬مايل دريايی‬
‫سرعت‪ 7000 :‬مايل در ساعت‬
‫وزن‪ 1900 :‬پوند (در مدار)‬
‫اندازه‪ 17 :‬فوت‬
‫دوره مدار‪ 12 :‬ساعت‬
‫مدار حرکتی‪ 55 :‬درجه نسبت به استوا‬
‫عمر مفيد تعيين شده‪ 5/7 :‬سال‬
‫صورت فلکی‪ 28 :‬ماهواره ای (‪ 24‬ماهواره اصلی و ‪ 4‬ماهواره پشتيبانی)‬
‫تعداد ساعت اتمی‪ 4 :‬عدد‬

‫‪ GPS‬تفاضلی‬

‫)‪:(DGPS‬‬

‫بکارگيري دو گيرنده ‪ GPS‬به منظور دستيابي به تعيين موقعيت با دقت باال را ‪ GPS‬تفاضلي گويند‪.‬‬

‫شبكه ‪ DGPS‬در واقع ايستگاههاي دایمي مي باشند كه به صورت يك شبكه يا به صورت يك نقطه به طور‬
‫مداوم در حال جمع آوري مشاهدات از ماهواره بوده و چون مختصات اين نقاط معلوم است‪ ،‬مي توانند‬
‫اقدام به ارسال تصحيحات به گيرنده هاي در حال كار در منطقه نمايند‪.‬‬

‫مزايای ‪:GPS‬‬
‫‪ ‬قابل اتصال به شبكه اينترنت‬
‫‪ ‬اتصال به كامپيوتر جهت تخليه اطالعات به برنامه هاي مختلف‬
‫‪ ‬قابليت نمايش نقشه و اطالعات كشورهاي جهان‬
‫‪ ‬حركت بر روي نقشه (جهت كارهاي نظامي و جهانگردي)‬
‫‪ ‬ترسيم نقشه به وسيله صفحه نمايش خود دستگاه و بررس ي اجمالي آن و ترسيم نقشه محل نقشه برداري شده‬
‫به كمك كامپيوتر‬
‫‪ ‬تعيين فاصله خود با يك نقطه مشخص‬
‫‪ ‬و‪...‬‬
‫مهمترين مزايای اين سيستم عبارتند از‪:‬‬
‫حداکثر خطای آن به چند سانتی متر نمی رسد‪.‬‬
‫استفاده از آن در هر هوايی امکان پذير است‪.‬‬

‫معايب ‪:GPS‬‬
‫‪ ‬در اختالف ارتفاع زياد نتيجه دقيقی نمی دهد‪.‬‬
‫‪ ‬در مقابل پوشش گياهی زياد جواب دقيقی نمی دهد‪.‬‬
‫‪ ‬در مقابل بدنه اتومبيل نيز به خوبی عمل نمی کند‪.‬‬
‫‪ ‬در مقابل آسمان خراشها نتيجه دقيقی نمي دهد‪.‬‬
‫‪ ‬گران است‪.‬‬

‫کاربرد ‪ GPS‬در حمل و نقل دريايی و هوانوردی‪:‬‬
‫‪ ‬كنترل ارتفاع و مسير پرواز هواپيما‬
‫‪ ‬امكان ارسال پيامهاي كوتاه كتبي به متحرك‬
‫‪ ‬امكان دريافت پيامهاي امدادي‬
‫‪ ‬تهيه نقشه از مسير طي شده‬
‫‪ ‬نظارت بر سرعت‪ ،‬ارتفاع و محل استقرار هواپيما‬
‫‪ ‬تشخيص وسايل نقليه و باربري در محوطه فرودگاه‬

‫‪ ‬پيدا كردن کشتی ها و هواپيماهاي گمشده براساس آخرين منطقه قطع ارسال عالمت‬
‫‪ ‬اطالع رساني از وضعيت و مسير حركت هواپيماها و کشتي ها بصورت ‪online‬‬
‫‪ ‬اطالع مركز كنترل از مسير هواپيما و کشتی ها‬
‫‪ ‬قابليت نظارت بر حركت هواپيما و کشتی‬

‫چگونگی استفاده از ‪ GPS‬در حمل ونقل دريايی‪:‬‬
‫با استفاده از ‪ GPS‬و ويدئو ساندر می توان موقعيت محل و پروفيل کف دريا را رسم کرد‪.‬‬

‫تست يک پروژه در ايران‪:‬‬
‫اين پروژه بنا به درخواست وزارت نيرو در آبهای خليج فارس تست گرديده است که منجر به ساخت ويدئو‬
‫ساندر در ايران شد‪.‬‬

‫در زير نمونه يک گراف که از عمق ‪ 60‬تا ‪ 80‬متری دريای عمان تهيه شده را مي توان مشاهده کرد‪.‬‬

‫کاربرد ‪ GPS‬در حمل و نقل ريلی و جاده ای‪:‬‬
‫‪ ‬مديريت و كنترل ناوگان حمل و نقل به صورت ‪online‬‬

‫‪ ‬مديريت ايمني نقل و انتقال رديابي‪ ،‬ارسال و دريافت اطالعات واحدهاي سيار به صورت ‪online‬‬

‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬

‫مديريت ارسال وسايل نقليه‬
‫كمك اضطراري به وسايل نقليه ارسال شده به مناطق‬
‫مديريت و كنترل ترافيك به صورت ‪online‬‬
‫رديابي كانتينرها و محموله هاي ترانزيتي‬
‫نظارت بر قاچاق كاال‬
‫ثبت مداوم اطالعات در فواصل زماني معين يا بر اساس حالت هوشمند‬
‫ثبت و كنترل سرعت هاي باال و غير مجاز‬
‫وجود توابع منطقه بندي‪/‬زمان بندي (خارج و داخل شدن به مناطق ممنوع يا زمانهاي ممنوعه)‬
‫ثبت وقايع خاص در صورت قطعي ارتباط به صورت ‪online‬‬
‫كنترل زمان بندي واحدهاي سيار‬
‫مديريت و كنترل ناوگان واحدهاي سيار‬
‫كنترل عملكرد و كارایي واحدهاي سيار‬
‫تحقيق و بررس ي مسير طي شده واحدهاي سيار‬
‫كنترل كارایي و عملكرد راننده‬
‫مديريت هزينه وسيله نقليه توسط كنترل مصرف سوخت و مدت زمان سپري شده‬
‫تنظيم ترافيك‬

‫رديابی وسايل نقليه ريلی‪:‬‬
‫روش استفاده از امواج نوری‪:‬‬
‫اشعه ليزر‬
‫دوربين های فيلمبرداری‬
‫روش استفاده از امواج راديوئی‪:RF‬‬
‫‪ (RFDIF) ‬روش شناسايی وسايل نقليه با فرکانس کوتاه‬
‫‪ (RFIDHF) ‬روش شناسايی وسايل نقليه با فرکانس باال‬

‫استخراج گراف واقعی حرکت قطار‪:‬‬
‫‪ ‬هدف از به دست آوردن گراف نظارت بر حرکت قطار و عملکرد راننده برای برنامه ريزی درست در آينده می‬
‫باشد‪.‬‬
‫•‬

‫برای اين کار مي توان از گرافهای دستی يا گرافهایی با استفاده از (‪ )GPS‬استفاده کرد‪.‬‬

‫کاربرد ‪ GPS‬در حمل و نقل جاده ای‪:‬‬

‫)‪AVL: (Automatic Vehicle Locator‬‬

‫سيستم رد ياب اتوماتيک می باشد که با (‪ )GPS‬کار می کند‪.‬‬

‫اجزاء سيستم )‪:(AVL‬‬

‫نرم افزار سيستم‬

‫سيستم مخابراتی‬

‫سخت افزار‬
‫(جهت نصب روی خودرو)‬

‫سخت افزار سيستم‪:‬‬
‫‪‬‬

‫)‪(GPS‬‬

‫‪ ‬باطری اضطراری‬
‫‪ ‬حسگر حرکتی‬
‫‪ ‬حافظه جانبی‬
‫‪ ‬مودم و سيستم مخابراتی‬

‫‪ ‬پردازنده‬
‫سيستم مخابراتی‪:‬‬
‫جهت انتقال اطالعات بين خودرو و پايگاه به کار می رود‪.‬‬
‫نرم افزار سيستم‪:‬‬
‫جهت پردازش اطالعات ارسال شده توسط سخت افزار سيستم (‪ )GPS‬می باشد‪.‬‬

‫اجزا يک سيستم (‪)AVL‬‬

‫بررس ی آزمايش عملی در ايران‪:‬‬
‫نتايج حاصل از آزمايش سيستم )‪ (AVL‬نشان می دهد که سيستم ساخته شده از دقت قابل قبولی‬

‫برخوردار می باشد‪.‬‬
‫حداکثر خطای مشاهده شده ‪ 50‬متر می باشد‪.‬‬

‫کاربرد نظامی )‪:(GPS‬‬

‫‪ ‬کاربردهای انتظامی‬
‫‪ ‬کاربردهای نظامی‬
‫‪ ‬فرماندهی و کنترل‬

‫‪ ‬هدايت نيروهای گشتی شناسايی‬
‫‪ ‬هدايت شناورهای نيروی دريايی و زير دريايی‬

‫‪‬‬

‫هدايت هواپيماهای نيروی هوايی‬

‫‪‬‬

‫تهيه نقشه بهنگام‬

‫‪ ‬امداد و نجات‬
‫‪‬‬

‫مين گذاری و کشف ميادين مين‬

‫‪‬‬

‫هماهنگی تک و عقب نشينی‬

‫منابع ‪:‬‬
‫‪ ‬مهندس مهرزاد نصيريان‪ -‬بکارگيری ‪ GPS‬به منظور عمليات نقشه برداری در دستگاه ويدئو ساندر‪ -‬عضو هيئت علمی موسسه‬
‫آموزش ی تحقيقاتی دفاعی‬
‫حسن امين صدر آبادی‪ -‬استخراج گراف واقعی حرکت قطار با استفاده از ‪ - GPS‬مرکز تحقيقات راه آهن‬
‫‪ِ ‬‬
‫‪ ‬مجيد باقری‪ -‬تلفيق سيستمهای تعيين موقعيت جهانی و ‪ GIS‬و کاربرد های نظامی و انتظامی آن‪ -‬کارشناس ی ارشد سنجش از راه دور‬
‫و ‪GIS‬‬
‫‪‬‬

‫‪ GPS‬و کاربرد آن ‪ -‬سازمان نقشه برداری تهران‬

‫‪ ‬ابوالقاسم صادقی نيارکی‪ -‬کارشناس ی ارشد ‪ - GIS‬رديابی و کنترل وسايل نقليه در يک محيط سيستم اطالعات مکانی پويا با استفاده از‬
‫سيستم تعيين موقعيت جهانی و سيستم ارتباطی‪ -‬سازمان حمل و نقل و پايانه های کشور‬

‫‪ ‬عليرضا قادری پور‪ ،‬احمد رضا محقق ريال سيد جواد حسينی‪ -‬ساخت سيستم ردياب ( ‪Automatic Vehicle‬‬
‫‪ AVL )Location‬در ايران‬

‫‪Applications of GPS technology in the land transportation sysytem - G.‬‬
‫‪Mintsis ,S.Basbas, P.Papaioannou, C.Taxiltaris, I.N. Tziavos‬‬


Slide 15

‫بنام خدا‬

Global Position System

( GPS )

‫فهرست مطالب‬
‫ تاريخچه‬‫‪ -‬مقدمه ای از ‪ GPS‬و طرز کار آن‬

‫ کاربرد ‪ GPS‬در ‪:‬‬‫‪ ‬حمل و نقل دريايی و هوانوردی‬
‫‪ ‬حمل و نقل ريلی‬

‫‪ ‬حمل و نقل جاده ای )‪(AVL‬‬
‫‪ -‬کاربرد نظامی ‪GPS‬‬

‫تاريخچه ‪:‬‬
‫‪ ‬در دوران باستان‪ ،‬بيشتر مسافران موقعيت خود را از روي رويت دقيق عوارض زمين‪ ،‬مشاهده‬
‫ستارگان و شناخت دقيق منطقه كوچكي به دست ميآوردند كه نسل به نسل منتقل ميشد‪ .‬استفاده‬

‫از ستارگان براي مكانيابي به تمرين بسيار زيادي احتياج دارد‪ .‬دقت آن ‪ 2‬كيلومتر است و در هواي‬
‫نامساعد نميتوان هيچ نوع محاسبهاي را انجام داد‪.‬‬
‫‪ ‬اختراع قطبنما كشف بزرگي بود‪ ،‬زيرا مسافران ميتوانستند جهتيابي كنند‪ ،‬اما به تنهايي‬

‫نميتوانست موقعيت فرد را تعيين كند‪ .‬اسطرالب‪ ،‬ارتفاعسنج و زاويهياب دورنماي جديدي در‬
‫زمينه سير و سفر گشودند‪ .‬با اين وسايل عرض جغرافيايي را معين ميكردند و براي طول جغرافيايي از‬
‫جداول خاص نجومي استفاده ميشد‪.‬‬

‫‪ ‬در سال ‪ 1912‬تجهيزات ناوبري (تعيين موقعيت) راديویي اختراع شد‪ .‬در اين سيستم با داشتن ‪ 3‬برج‬
‫فرستنده امواج راديویي و دانستن مكان دقيق آنها و حساب كردن زمان رسيدن موج ها از هر كدام به‬
‫نقطه مورد نظر ميتوان مكان آن نقطه را بر روي زمين به دست آورد‪.‬‬

‫در سال ‪ 1960‬سيستم تعيين موقعيت بر مبنای فضا توسط ناسا آغاز شد‪.‬‬
‫در سال ‪ 1983‬اولين ماهواره به فضا پرتاب شده است‪.‬‬
‫در سال ‪ 1995‬تمامی ‪ 24‬ماهواره به فضا پرتاب شد‪.‬‬

‫مقدمه ای از ‪ GPS‬و طرز کار آن‪:‬‬
‫سيستم تعيين موقعيت جهاني ميباشد كه از طريق رديابي سيگنالهايي كه توسط‬

‫ماهواره هاي در حال چرخش به دور زمين فرستاده مي شوند عمل مي كند‪ .‬به‬
‫عبارت ديگر يك گيرنده ‪ GPS‬مي تواند موقعيتش را بر مبناي فاصله زماني ارسال‬

‫سيگنالها (توسط فرستنده هاي ماهواره اي) تعيين كند‪.‬‬
‫‪ GPS‬مجموعهاي از ‪ 24‬ماهواره است كه در مداري به دور زمين ميچرخند و‬
‫توسط گيرندههاي زميني به مردم امكان ميدهند مكان جغرافيايي خود را پيدا‬
‫كنند‪.‬‬

‫مشخصات ماهواره کنترل کننده ‪:GPS‬‬
‫نام هواپيما‪ :‬ناواستار‬
‫سازنده‪Rockwell International :‬‬
‫ارتفاع‪ 10900 :‬مايل دريايی‬
‫سرعت‪ 7000 :‬مايل در ساعت‬
‫وزن‪ 1900 :‬پوند (در مدار)‬
‫اندازه‪ 17 :‬فوت‬
‫دوره مدار‪ 12 :‬ساعت‬
‫مدار حرکتی‪ 55 :‬درجه نسبت به استوا‬
‫عمر مفيد تعيين شده‪ 5/7 :‬سال‬
‫صورت فلکی‪ 28 :‬ماهواره ای (‪ 24‬ماهواره اصلی و ‪ 4‬ماهواره پشتيبانی)‬
‫تعداد ساعت اتمی‪ 4 :‬عدد‬

‫‪ GPS‬تفاضلی‬

‫)‪:(DGPS‬‬

‫بکارگيري دو گيرنده ‪ GPS‬به منظور دستيابي به تعيين موقعيت با دقت باال را ‪ GPS‬تفاضلي گويند‪.‬‬

‫شبكه ‪ DGPS‬در واقع ايستگاههاي دایمي مي باشند كه به صورت يك شبكه يا به صورت يك نقطه به طور‬
‫مداوم در حال جمع آوري مشاهدات از ماهواره بوده و چون مختصات اين نقاط معلوم است‪ ،‬مي توانند‬
‫اقدام به ارسال تصحيحات به گيرنده هاي در حال كار در منطقه نمايند‪.‬‬

‫مزايای ‪:GPS‬‬
‫‪ ‬قابل اتصال به شبكه اينترنت‬
‫‪ ‬اتصال به كامپيوتر جهت تخليه اطالعات به برنامه هاي مختلف‬
‫‪ ‬قابليت نمايش نقشه و اطالعات كشورهاي جهان‬
‫‪ ‬حركت بر روي نقشه (جهت كارهاي نظامي و جهانگردي)‬
‫‪ ‬ترسيم نقشه به وسيله صفحه نمايش خود دستگاه و بررس ي اجمالي آن و ترسيم نقشه محل نقشه برداري شده‬
‫به كمك كامپيوتر‬
‫‪ ‬تعيين فاصله خود با يك نقطه مشخص‬
‫‪ ‬و‪...‬‬
‫مهمترين مزايای اين سيستم عبارتند از‪:‬‬
‫حداکثر خطای آن به چند سانتی متر نمی رسد‪.‬‬
‫استفاده از آن در هر هوايی امکان پذير است‪.‬‬

‫معايب ‪:GPS‬‬
‫‪ ‬در اختالف ارتفاع زياد نتيجه دقيقی نمی دهد‪.‬‬
‫‪ ‬در مقابل پوشش گياهی زياد جواب دقيقی نمی دهد‪.‬‬
‫‪ ‬در مقابل بدنه اتومبيل نيز به خوبی عمل نمی کند‪.‬‬
‫‪ ‬در مقابل آسمان خراشها نتيجه دقيقی نمي دهد‪.‬‬
‫‪ ‬گران است‪.‬‬

‫کاربرد ‪ GPS‬در حمل و نقل دريايی و هوانوردی‪:‬‬
‫‪ ‬كنترل ارتفاع و مسير پرواز هواپيما‬
‫‪ ‬امكان ارسال پيامهاي كوتاه كتبي به متحرك‬
‫‪ ‬امكان دريافت پيامهاي امدادي‬
‫‪ ‬تهيه نقشه از مسير طي شده‬
‫‪ ‬نظارت بر سرعت‪ ،‬ارتفاع و محل استقرار هواپيما‬
‫‪ ‬تشخيص وسايل نقليه و باربري در محوطه فرودگاه‬

‫‪ ‬پيدا كردن کشتی ها و هواپيماهاي گمشده براساس آخرين منطقه قطع ارسال عالمت‬
‫‪ ‬اطالع رساني از وضعيت و مسير حركت هواپيماها و کشتي ها بصورت ‪online‬‬
‫‪ ‬اطالع مركز كنترل از مسير هواپيما و کشتی ها‬
‫‪ ‬قابليت نظارت بر حركت هواپيما و کشتی‬

‫چگونگی استفاده از ‪ GPS‬در حمل ونقل دريايی‪:‬‬
‫با استفاده از ‪ GPS‬و ويدئو ساندر می توان موقعيت محل و پروفيل کف دريا را رسم کرد‪.‬‬

‫تست يک پروژه در ايران‪:‬‬
‫اين پروژه بنا به درخواست وزارت نيرو در آبهای خليج فارس تست گرديده است که منجر به ساخت ويدئو‬
‫ساندر در ايران شد‪.‬‬

‫در زير نمونه يک گراف که از عمق ‪ 60‬تا ‪ 80‬متری دريای عمان تهيه شده را مي توان مشاهده کرد‪.‬‬

‫کاربرد ‪ GPS‬در حمل و نقل ريلی و جاده ای‪:‬‬
‫‪ ‬مديريت و كنترل ناوگان حمل و نقل به صورت ‪online‬‬

‫‪ ‬مديريت ايمني نقل و انتقال رديابي‪ ،‬ارسال و دريافت اطالعات واحدهاي سيار به صورت ‪online‬‬

‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬

‫مديريت ارسال وسايل نقليه‬
‫كمك اضطراري به وسايل نقليه ارسال شده به مناطق‬
‫مديريت و كنترل ترافيك به صورت ‪online‬‬
‫رديابي كانتينرها و محموله هاي ترانزيتي‬
‫نظارت بر قاچاق كاال‬
‫ثبت مداوم اطالعات در فواصل زماني معين يا بر اساس حالت هوشمند‬
‫ثبت و كنترل سرعت هاي باال و غير مجاز‬
‫وجود توابع منطقه بندي‪/‬زمان بندي (خارج و داخل شدن به مناطق ممنوع يا زمانهاي ممنوعه)‬
‫ثبت وقايع خاص در صورت قطعي ارتباط به صورت ‪online‬‬
‫كنترل زمان بندي واحدهاي سيار‬
‫مديريت و كنترل ناوگان واحدهاي سيار‬
‫كنترل عملكرد و كارایي واحدهاي سيار‬
‫تحقيق و بررس ي مسير طي شده واحدهاي سيار‬
‫كنترل كارایي و عملكرد راننده‬
‫مديريت هزينه وسيله نقليه توسط كنترل مصرف سوخت و مدت زمان سپري شده‬
‫تنظيم ترافيك‬

‫رديابی وسايل نقليه ريلی‪:‬‬
‫روش استفاده از امواج نوری‪:‬‬
‫اشعه ليزر‬
‫دوربين های فيلمبرداری‬
‫روش استفاده از امواج راديوئی‪:RF‬‬
‫‪ (RFDIF) ‬روش شناسايی وسايل نقليه با فرکانس کوتاه‬
‫‪ (RFIDHF) ‬روش شناسايی وسايل نقليه با فرکانس باال‬

‫استخراج گراف واقعی حرکت قطار‪:‬‬
‫‪ ‬هدف از به دست آوردن گراف نظارت بر حرکت قطار و عملکرد راننده برای برنامه ريزی درست در آينده می‬
‫باشد‪.‬‬
‫•‬

‫برای اين کار مي توان از گرافهای دستی يا گرافهایی با استفاده از (‪ )GPS‬استفاده کرد‪.‬‬

‫کاربرد ‪ GPS‬در حمل و نقل جاده ای‪:‬‬

‫)‪AVL: (Automatic Vehicle Locator‬‬

‫سيستم رد ياب اتوماتيک می باشد که با (‪ )GPS‬کار می کند‪.‬‬

‫اجزاء سيستم )‪:(AVL‬‬

‫نرم افزار سيستم‬

‫سيستم مخابراتی‬

‫سخت افزار‬
‫(جهت نصب روی خودرو)‬

‫سخت افزار سيستم‪:‬‬
‫‪‬‬

‫)‪(GPS‬‬

‫‪ ‬باطری اضطراری‬
‫‪ ‬حسگر حرکتی‬
‫‪ ‬حافظه جانبی‬
‫‪ ‬مودم و سيستم مخابراتی‬

‫‪ ‬پردازنده‬
‫سيستم مخابراتی‪:‬‬
‫جهت انتقال اطالعات بين خودرو و پايگاه به کار می رود‪.‬‬
‫نرم افزار سيستم‪:‬‬
‫جهت پردازش اطالعات ارسال شده توسط سخت افزار سيستم (‪ )GPS‬می باشد‪.‬‬

‫اجزا يک سيستم (‪)AVL‬‬

‫بررس ی آزمايش عملی در ايران‪:‬‬
‫نتايج حاصل از آزمايش سيستم )‪ (AVL‬نشان می دهد که سيستم ساخته شده از دقت قابل قبولی‬

‫برخوردار می باشد‪.‬‬
‫حداکثر خطای مشاهده شده ‪ 50‬متر می باشد‪.‬‬

‫کاربرد نظامی )‪:(GPS‬‬

‫‪ ‬کاربردهای انتظامی‬
‫‪ ‬کاربردهای نظامی‬
‫‪ ‬فرماندهی و کنترل‬

‫‪ ‬هدايت نيروهای گشتی شناسايی‬
‫‪ ‬هدايت شناورهای نيروی دريايی و زير دريايی‬

‫‪‬‬

‫هدايت هواپيماهای نيروی هوايی‬

‫‪‬‬

‫تهيه نقشه بهنگام‬

‫‪ ‬امداد و نجات‬
‫‪‬‬

‫مين گذاری و کشف ميادين مين‬

‫‪‬‬

‫هماهنگی تک و عقب نشينی‬

‫منابع ‪:‬‬
‫‪ ‬مهندس مهرزاد نصيريان‪ -‬بکارگيری ‪ GPS‬به منظور عمليات نقشه برداری در دستگاه ويدئو ساندر‪ -‬عضو هيئت علمی موسسه‬
‫آموزش ی تحقيقاتی دفاعی‬
‫حسن امين صدر آبادی‪ -‬استخراج گراف واقعی حرکت قطار با استفاده از ‪ - GPS‬مرکز تحقيقات راه آهن‬
‫‪ِ ‬‬
‫‪ ‬مجيد باقری‪ -‬تلفيق سيستمهای تعيين موقعيت جهانی و ‪ GIS‬و کاربرد های نظامی و انتظامی آن‪ -‬کارشناس ی ارشد سنجش از راه دور‬
‫و ‪GIS‬‬
‫‪‬‬

‫‪ GPS‬و کاربرد آن ‪ -‬سازمان نقشه برداری تهران‬

‫‪ ‬ابوالقاسم صادقی نيارکی‪ -‬کارشناس ی ارشد ‪ - GIS‬رديابی و کنترل وسايل نقليه در يک محيط سيستم اطالعات مکانی پويا با استفاده از‬
‫سيستم تعيين موقعيت جهانی و سيستم ارتباطی‪ -‬سازمان حمل و نقل و پايانه های کشور‬

‫‪ ‬عليرضا قادری پور‪ ،‬احمد رضا محقق ريال سيد جواد حسينی‪ -‬ساخت سيستم ردياب ( ‪Automatic Vehicle‬‬
‫‪ AVL )Location‬در ايران‬

‫‪Applications of GPS technology in the land transportation sysytem - G.‬‬
‫‪Mintsis ,S.Basbas, P.Papaioannou, C.Taxiltaris, I.N. Tziavos‬‬


Slide 16

‫بنام خدا‬

Global Position System

( GPS )

‫فهرست مطالب‬
‫ تاريخچه‬‫‪ -‬مقدمه ای از ‪ GPS‬و طرز کار آن‬

‫ کاربرد ‪ GPS‬در ‪:‬‬‫‪ ‬حمل و نقل دريايی و هوانوردی‬
‫‪ ‬حمل و نقل ريلی‬

‫‪ ‬حمل و نقل جاده ای )‪(AVL‬‬
‫‪ -‬کاربرد نظامی ‪GPS‬‬

‫تاريخچه ‪:‬‬
‫‪ ‬در دوران باستان‪ ،‬بيشتر مسافران موقعيت خود را از روي رويت دقيق عوارض زمين‪ ،‬مشاهده‬
‫ستارگان و شناخت دقيق منطقه كوچكي به دست ميآوردند كه نسل به نسل منتقل ميشد‪ .‬استفاده‬

‫از ستارگان براي مكانيابي به تمرين بسيار زيادي احتياج دارد‪ .‬دقت آن ‪ 2‬كيلومتر است و در هواي‬
‫نامساعد نميتوان هيچ نوع محاسبهاي را انجام داد‪.‬‬
‫‪ ‬اختراع قطبنما كشف بزرگي بود‪ ،‬زيرا مسافران ميتوانستند جهتيابي كنند‪ ،‬اما به تنهايي‬

‫نميتوانست موقعيت فرد را تعيين كند‪ .‬اسطرالب‪ ،‬ارتفاعسنج و زاويهياب دورنماي جديدي در‬
‫زمينه سير و سفر گشودند‪ .‬با اين وسايل عرض جغرافيايي را معين ميكردند و براي طول جغرافيايي از‬
‫جداول خاص نجومي استفاده ميشد‪.‬‬

‫‪ ‬در سال ‪ 1912‬تجهيزات ناوبري (تعيين موقعيت) راديویي اختراع شد‪ .‬در اين سيستم با داشتن ‪ 3‬برج‬
‫فرستنده امواج راديویي و دانستن مكان دقيق آنها و حساب كردن زمان رسيدن موج ها از هر كدام به‬
‫نقطه مورد نظر ميتوان مكان آن نقطه را بر روي زمين به دست آورد‪.‬‬

‫در سال ‪ 1960‬سيستم تعيين موقعيت بر مبنای فضا توسط ناسا آغاز شد‪.‬‬
‫در سال ‪ 1983‬اولين ماهواره به فضا پرتاب شده است‪.‬‬
‫در سال ‪ 1995‬تمامی ‪ 24‬ماهواره به فضا پرتاب شد‪.‬‬

‫مقدمه ای از ‪ GPS‬و طرز کار آن‪:‬‬
‫سيستم تعيين موقعيت جهاني ميباشد كه از طريق رديابي سيگنالهايي كه توسط‬

‫ماهواره هاي در حال چرخش به دور زمين فرستاده مي شوند عمل مي كند‪ .‬به‬
‫عبارت ديگر يك گيرنده ‪ GPS‬مي تواند موقعيتش را بر مبناي فاصله زماني ارسال‬

‫سيگنالها (توسط فرستنده هاي ماهواره اي) تعيين كند‪.‬‬
‫‪ GPS‬مجموعهاي از ‪ 24‬ماهواره است كه در مداري به دور زمين ميچرخند و‬
‫توسط گيرندههاي زميني به مردم امكان ميدهند مكان جغرافيايي خود را پيدا‬
‫كنند‪.‬‬

‫مشخصات ماهواره کنترل کننده ‪:GPS‬‬
‫نام هواپيما‪ :‬ناواستار‬
‫سازنده‪Rockwell International :‬‬
‫ارتفاع‪ 10900 :‬مايل دريايی‬
‫سرعت‪ 7000 :‬مايل در ساعت‬
‫وزن‪ 1900 :‬پوند (در مدار)‬
‫اندازه‪ 17 :‬فوت‬
‫دوره مدار‪ 12 :‬ساعت‬
‫مدار حرکتی‪ 55 :‬درجه نسبت به استوا‬
‫عمر مفيد تعيين شده‪ 5/7 :‬سال‬
‫صورت فلکی‪ 28 :‬ماهواره ای (‪ 24‬ماهواره اصلی و ‪ 4‬ماهواره پشتيبانی)‬
‫تعداد ساعت اتمی‪ 4 :‬عدد‬

‫‪ GPS‬تفاضلی‬

‫)‪:(DGPS‬‬

‫بکارگيري دو گيرنده ‪ GPS‬به منظور دستيابي به تعيين موقعيت با دقت باال را ‪ GPS‬تفاضلي گويند‪.‬‬

‫شبكه ‪ DGPS‬در واقع ايستگاههاي دایمي مي باشند كه به صورت يك شبكه يا به صورت يك نقطه به طور‬
‫مداوم در حال جمع آوري مشاهدات از ماهواره بوده و چون مختصات اين نقاط معلوم است‪ ،‬مي توانند‬
‫اقدام به ارسال تصحيحات به گيرنده هاي در حال كار در منطقه نمايند‪.‬‬

‫مزايای ‪:GPS‬‬
‫‪ ‬قابل اتصال به شبكه اينترنت‬
‫‪ ‬اتصال به كامپيوتر جهت تخليه اطالعات به برنامه هاي مختلف‬
‫‪ ‬قابليت نمايش نقشه و اطالعات كشورهاي جهان‬
‫‪ ‬حركت بر روي نقشه (جهت كارهاي نظامي و جهانگردي)‬
‫‪ ‬ترسيم نقشه به وسيله صفحه نمايش خود دستگاه و بررس ي اجمالي آن و ترسيم نقشه محل نقشه برداري شده‬
‫به كمك كامپيوتر‬
‫‪ ‬تعيين فاصله خود با يك نقطه مشخص‬
‫‪ ‬و‪...‬‬
‫مهمترين مزايای اين سيستم عبارتند از‪:‬‬
‫حداکثر خطای آن به چند سانتی متر نمی رسد‪.‬‬
‫استفاده از آن در هر هوايی امکان پذير است‪.‬‬

‫معايب ‪:GPS‬‬
‫‪ ‬در اختالف ارتفاع زياد نتيجه دقيقی نمی دهد‪.‬‬
‫‪ ‬در مقابل پوشش گياهی زياد جواب دقيقی نمی دهد‪.‬‬
‫‪ ‬در مقابل بدنه اتومبيل نيز به خوبی عمل نمی کند‪.‬‬
‫‪ ‬در مقابل آسمان خراشها نتيجه دقيقی نمي دهد‪.‬‬
‫‪ ‬گران است‪.‬‬

‫کاربرد ‪ GPS‬در حمل و نقل دريايی و هوانوردی‪:‬‬
‫‪ ‬كنترل ارتفاع و مسير پرواز هواپيما‬
‫‪ ‬امكان ارسال پيامهاي كوتاه كتبي به متحرك‬
‫‪ ‬امكان دريافت پيامهاي امدادي‬
‫‪ ‬تهيه نقشه از مسير طي شده‬
‫‪ ‬نظارت بر سرعت‪ ،‬ارتفاع و محل استقرار هواپيما‬
‫‪ ‬تشخيص وسايل نقليه و باربري در محوطه فرودگاه‬

‫‪ ‬پيدا كردن کشتی ها و هواپيماهاي گمشده براساس آخرين منطقه قطع ارسال عالمت‬
‫‪ ‬اطالع رساني از وضعيت و مسير حركت هواپيماها و کشتي ها بصورت ‪online‬‬
‫‪ ‬اطالع مركز كنترل از مسير هواپيما و کشتی ها‬
‫‪ ‬قابليت نظارت بر حركت هواپيما و کشتی‬

‫چگونگی استفاده از ‪ GPS‬در حمل ونقل دريايی‪:‬‬
‫با استفاده از ‪ GPS‬و ويدئو ساندر می توان موقعيت محل و پروفيل کف دريا را رسم کرد‪.‬‬

‫تست يک پروژه در ايران‪:‬‬
‫اين پروژه بنا به درخواست وزارت نيرو در آبهای خليج فارس تست گرديده است که منجر به ساخت ويدئو‬
‫ساندر در ايران شد‪.‬‬

‫در زير نمونه يک گراف که از عمق ‪ 60‬تا ‪ 80‬متری دريای عمان تهيه شده را مي توان مشاهده کرد‪.‬‬

‫کاربرد ‪ GPS‬در حمل و نقل ريلی و جاده ای‪:‬‬
‫‪ ‬مديريت و كنترل ناوگان حمل و نقل به صورت ‪online‬‬

‫‪ ‬مديريت ايمني نقل و انتقال رديابي‪ ،‬ارسال و دريافت اطالعات واحدهاي سيار به صورت ‪online‬‬

‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬

‫مديريت ارسال وسايل نقليه‬
‫كمك اضطراري به وسايل نقليه ارسال شده به مناطق‬
‫مديريت و كنترل ترافيك به صورت ‪online‬‬
‫رديابي كانتينرها و محموله هاي ترانزيتي‬
‫نظارت بر قاچاق كاال‬
‫ثبت مداوم اطالعات در فواصل زماني معين يا بر اساس حالت هوشمند‬
‫ثبت و كنترل سرعت هاي باال و غير مجاز‬
‫وجود توابع منطقه بندي‪/‬زمان بندي (خارج و داخل شدن به مناطق ممنوع يا زمانهاي ممنوعه)‬
‫ثبت وقايع خاص در صورت قطعي ارتباط به صورت ‪online‬‬
‫كنترل زمان بندي واحدهاي سيار‬
‫مديريت و كنترل ناوگان واحدهاي سيار‬
‫كنترل عملكرد و كارایي واحدهاي سيار‬
‫تحقيق و بررس ي مسير طي شده واحدهاي سيار‬
‫كنترل كارایي و عملكرد راننده‬
‫مديريت هزينه وسيله نقليه توسط كنترل مصرف سوخت و مدت زمان سپري شده‬
‫تنظيم ترافيك‬

‫رديابی وسايل نقليه ريلی‪:‬‬
‫روش استفاده از امواج نوری‪:‬‬
‫اشعه ليزر‬
‫دوربين های فيلمبرداری‬
‫روش استفاده از امواج راديوئی‪:RF‬‬
‫‪ (RFDIF) ‬روش شناسايی وسايل نقليه با فرکانس کوتاه‬
‫‪ (RFIDHF) ‬روش شناسايی وسايل نقليه با فرکانس باال‬

‫استخراج گراف واقعی حرکت قطار‪:‬‬
‫‪ ‬هدف از به دست آوردن گراف نظارت بر حرکت قطار و عملکرد راننده برای برنامه ريزی درست در آينده می‬
‫باشد‪.‬‬
‫•‬

‫برای اين کار مي توان از گرافهای دستی يا گرافهایی با استفاده از (‪ )GPS‬استفاده کرد‪.‬‬

‫کاربرد ‪ GPS‬در حمل و نقل جاده ای‪:‬‬

‫)‪AVL: (Automatic Vehicle Locator‬‬

‫سيستم رد ياب اتوماتيک می باشد که با (‪ )GPS‬کار می کند‪.‬‬

‫اجزاء سيستم )‪:(AVL‬‬

‫نرم افزار سيستم‬

‫سيستم مخابراتی‬

‫سخت افزار‬
‫(جهت نصب روی خودرو)‬

‫سخت افزار سيستم‪:‬‬
‫‪‬‬

‫)‪(GPS‬‬

‫‪ ‬باطری اضطراری‬
‫‪ ‬حسگر حرکتی‬
‫‪ ‬حافظه جانبی‬
‫‪ ‬مودم و سيستم مخابراتی‬

‫‪ ‬پردازنده‬
‫سيستم مخابراتی‪:‬‬
‫جهت انتقال اطالعات بين خودرو و پايگاه به کار می رود‪.‬‬
‫نرم افزار سيستم‪:‬‬
‫جهت پردازش اطالعات ارسال شده توسط سخت افزار سيستم (‪ )GPS‬می باشد‪.‬‬

‫اجزا يک سيستم (‪)AVL‬‬

‫بررس ی آزمايش عملی در ايران‪:‬‬
‫نتايج حاصل از آزمايش سيستم )‪ (AVL‬نشان می دهد که سيستم ساخته شده از دقت قابل قبولی‬

‫برخوردار می باشد‪.‬‬
‫حداکثر خطای مشاهده شده ‪ 50‬متر می باشد‪.‬‬

‫کاربرد نظامی )‪:(GPS‬‬

‫‪ ‬کاربردهای انتظامی‬
‫‪ ‬کاربردهای نظامی‬
‫‪ ‬فرماندهی و کنترل‬

‫‪ ‬هدايت نيروهای گشتی شناسايی‬
‫‪ ‬هدايت شناورهای نيروی دريايی و زير دريايی‬

‫‪‬‬

‫هدايت هواپيماهای نيروی هوايی‬

‫‪‬‬

‫تهيه نقشه بهنگام‬

‫‪ ‬امداد و نجات‬
‫‪‬‬

‫مين گذاری و کشف ميادين مين‬

‫‪‬‬

‫هماهنگی تک و عقب نشينی‬

‫منابع ‪:‬‬
‫‪ ‬مهندس مهرزاد نصيريان‪ -‬بکارگيری ‪ GPS‬به منظور عمليات نقشه برداری در دستگاه ويدئو ساندر‪ -‬عضو هيئت علمی موسسه‬
‫آموزش ی تحقيقاتی دفاعی‬
‫حسن امين صدر آبادی‪ -‬استخراج گراف واقعی حرکت قطار با استفاده از ‪ - GPS‬مرکز تحقيقات راه آهن‬
‫‪ِ ‬‬
‫‪ ‬مجيد باقری‪ -‬تلفيق سيستمهای تعيين موقعيت جهانی و ‪ GIS‬و کاربرد های نظامی و انتظامی آن‪ -‬کارشناس ی ارشد سنجش از راه دور‬
‫و ‪GIS‬‬
‫‪‬‬

‫‪ GPS‬و کاربرد آن ‪ -‬سازمان نقشه برداری تهران‬

‫‪ ‬ابوالقاسم صادقی نيارکی‪ -‬کارشناس ی ارشد ‪ - GIS‬رديابی و کنترل وسايل نقليه در يک محيط سيستم اطالعات مکانی پويا با استفاده از‬
‫سيستم تعيين موقعيت جهانی و سيستم ارتباطی‪ -‬سازمان حمل و نقل و پايانه های کشور‬

‫‪ ‬عليرضا قادری پور‪ ،‬احمد رضا محقق ريال سيد جواد حسينی‪ -‬ساخت سيستم ردياب ( ‪Automatic Vehicle‬‬
‫‪ AVL )Location‬در ايران‬

‫‪Applications of GPS technology in the land transportation sysytem - G.‬‬
‫‪Mintsis ,S.Basbas, P.Papaioannou, C.Taxiltaris, I.N. Tziavos‬‬


Slide 17

‫بنام خدا‬

Global Position System

( GPS )

‫فهرست مطالب‬
‫ تاريخچه‬‫‪ -‬مقدمه ای از ‪ GPS‬و طرز کار آن‬

‫ کاربرد ‪ GPS‬در ‪:‬‬‫‪ ‬حمل و نقل دريايی و هوانوردی‬
‫‪ ‬حمل و نقل ريلی‬

‫‪ ‬حمل و نقل جاده ای )‪(AVL‬‬
‫‪ -‬کاربرد نظامی ‪GPS‬‬

‫تاريخچه ‪:‬‬
‫‪ ‬در دوران باستان‪ ،‬بيشتر مسافران موقعيت خود را از روي رويت دقيق عوارض زمين‪ ،‬مشاهده‬
‫ستارگان و شناخت دقيق منطقه كوچكي به دست ميآوردند كه نسل به نسل منتقل ميشد‪ .‬استفاده‬

‫از ستارگان براي مكانيابي به تمرين بسيار زيادي احتياج دارد‪ .‬دقت آن ‪ 2‬كيلومتر است و در هواي‬
‫نامساعد نميتوان هيچ نوع محاسبهاي را انجام داد‪.‬‬
‫‪ ‬اختراع قطبنما كشف بزرگي بود‪ ،‬زيرا مسافران ميتوانستند جهتيابي كنند‪ ،‬اما به تنهايي‬

‫نميتوانست موقعيت فرد را تعيين كند‪ .‬اسطرالب‪ ،‬ارتفاعسنج و زاويهياب دورنماي جديدي در‬
‫زمينه سير و سفر گشودند‪ .‬با اين وسايل عرض جغرافيايي را معين ميكردند و براي طول جغرافيايي از‬
‫جداول خاص نجومي استفاده ميشد‪.‬‬

‫‪ ‬در سال ‪ 1912‬تجهيزات ناوبري (تعيين موقعيت) راديویي اختراع شد‪ .‬در اين سيستم با داشتن ‪ 3‬برج‬
‫فرستنده امواج راديویي و دانستن مكان دقيق آنها و حساب كردن زمان رسيدن موج ها از هر كدام به‬
‫نقطه مورد نظر ميتوان مكان آن نقطه را بر روي زمين به دست آورد‪.‬‬

‫در سال ‪ 1960‬سيستم تعيين موقعيت بر مبنای فضا توسط ناسا آغاز شد‪.‬‬
‫در سال ‪ 1983‬اولين ماهواره به فضا پرتاب شده است‪.‬‬
‫در سال ‪ 1995‬تمامی ‪ 24‬ماهواره به فضا پرتاب شد‪.‬‬

‫مقدمه ای از ‪ GPS‬و طرز کار آن‪:‬‬
‫سيستم تعيين موقعيت جهاني ميباشد كه از طريق رديابي سيگنالهايي كه توسط‬

‫ماهواره هاي در حال چرخش به دور زمين فرستاده مي شوند عمل مي كند‪ .‬به‬
‫عبارت ديگر يك گيرنده ‪ GPS‬مي تواند موقعيتش را بر مبناي فاصله زماني ارسال‬

‫سيگنالها (توسط فرستنده هاي ماهواره اي) تعيين كند‪.‬‬
‫‪ GPS‬مجموعهاي از ‪ 24‬ماهواره است كه در مداري به دور زمين ميچرخند و‬
‫توسط گيرندههاي زميني به مردم امكان ميدهند مكان جغرافيايي خود را پيدا‬
‫كنند‪.‬‬

‫مشخصات ماهواره کنترل کننده ‪:GPS‬‬
‫نام هواپيما‪ :‬ناواستار‬
‫سازنده‪Rockwell International :‬‬
‫ارتفاع‪ 10900 :‬مايل دريايی‬
‫سرعت‪ 7000 :‬مايل در ساعت‬
‫وزن‪ 1900 :‬پوند (در مدار)‬
‫اندازه‪ 17 :‬فوت‬
‫دوره مدار‪ 12 :‬ساعت‬
‫مدار حرکتی‪ 55 :‬درجه نسبت به استوا‬
‫عمر مفيد تعيين شده‪ 5/7 :‬سال‬
‫صورت فلکی‪ 28 :‬ماهواره ای (‪ 24‬ماهواره اصلی و ‪ 4‬ماهواره پشتيبانی)‬
‫تعداد ساعت اتمی‪ 4 :‬عدد‬

‫‪ GPS‬تفاضلی‬

‫)‪:(DGPS‬‬

‫بکارگيري دو گيرنده ‪ GPS‬به منظور دستيابي به تعيين موقعيت با دقت باال را ‪ GPS‬تفاضلي گويند‪.‬‬

‫شبكه ‪ DGPS‬در واقع ايستگاههاي دایمي مي باشند كه به صورت يك شبكه يا به صورت يك نقطه به طور‬
‫مداوم در حال جمع آوري مشاهدات از ماهواره بوده و چون مختصات اين نقاط معلوم است‪ ،‬مي توانند‬
‫اقدام به ارسال تصحيحات به گيرنده هاي در حال كار در منطقه نمايند‪.‬‬

‫مزايای ‪:GPS‬‬
‫‪ ‬قابل اتصال به شبكه اينترنت‬
‫‪ ‬اتصال به كامپيوتر جهت تخليه اطالعات به برنامه هاي مختلف‬
‫‪ ‬قابليت نمايش نقشه و اطالعات كشورهاي جهان‬
‫‪ ‬حركت بر روي نقشه (جهت كارهاي نظامي و جهانگردي)‬
‫‪ ‬ترسيم نقشه به وسيله صفحه نمايش خود دستگاه و بررس ي اجمالي آن و ترسيم نقشه محل نقشه برداري شده‬
‫به كمك كامپيوتر‬
‫‪ ‬تعيين فاصله خود با يك نقطه مشخص‬
‫‪ ‬و‪...‬‬
‫مهمترين مزايای اين سيستم عبارتند از‪:‬‬
‫حداکثر خطای آن به چند سانتی متر نمی رسد‪.‬‬
‫استفاده از آن در هر هوايی امکان پذير است‪.‬‬

‫معايب ‪:GPS‬‬
‫‪ ‬در اختالف ارتفاع زياد نتيجه دقيقی نمی دهد‪.‬‬
‫‪ ‬در مقابل پوشش گياهی زياد جواب دقيقی نمی دهد‪.‬‬
‫‪ ‬در مقابل بدنه اتومبيل نيز به خوبی عمل نمی کند‪.‬‬
‫‪ ‬در مقابل آسمان خراشها نتيجه دقيقی نمي دهد‪.‬‬
‫‪ ‬گران است‪.‬‬

‫کاربرد ‪ GPS‬در حمل و نقل دريايی و هوانوردی‪:‬‬
‫‪ ‬كنترل ارتفاع و مسير پرواز هواپيما‬
‫‪ ‬امكان ارسال پيامهاي كوتاه كتبي به متحرك‬
‫‪ ‬امكان دريافت پيامهاي امدادي‬
‫‪ ‬تهيه نقشه از مسير طي شده‬
‫‪ ‬نظارت بر سرعت‪ ،‬ارتفاع و محل استقرار هواپيما‬
‫‪ ‬تشخيص وسايل نقليه و باربري در محوطه فرودگاه‬

‫‪ ‬پيدا كردن کشتی ها و هواپيماهاي گمشده براساس آخرين منطقه قطع ارسال عالمت‬
‫‪ ‬اطالع رساني از وضعيت و مسير حركت هواپيماها و کشتي ها بصورت ‪online‬‬
‫‪ ‬اطالع مركز كنترل از مسير هواپيما و کشتی ها‬
‫‪ ‬قابليت نظارت بر حركت هواپيما و کشتی‬

‫چگونگی استفاده از ‪ GPS‬در حمل ونقل دريايی‪:‬‬
‫با استفاده از ‪ GPS‬و ويدئو ساندر می توان موقعيت محل و پروفيل کف دريا را رسم کرد‪.‬‬

‫تست يک پروژه در ايران‪:‬‬
‫اين پروژه بنا به درخواست وزارت نيرو در آبهای خليج فارس تست گرديده است که منجر به ساخت ويدئو‬
‫ساندر در ايران شد‪.‬‬

‫در زير نمونه يک گراف که از عمق ‪ 60‬تا ‪ 80‬متری دريای عمان تهيه شده را مي توان مشاهده کرد‪.‬‬

‫کاربرد ‪ GPS‬در حمل و نقل ريلی و جاده ای‪:‬‬
‫‪ ‬مديريت و كنترل ناوگان حمل و نقل به صورت ‪online‬‬

‫‪ ‬مديريت ايمني نقل و انتقال رديابي‪ ،‬ارسال و دريافت اطالعات واحدهاي سيار به صورت ‪online‬‬

‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬

‫مديريت ارسال وسايل نقليه‬
‫كمك اضطراري به وسايل نقليه ارسال شده به مناطق‬
‫مديريت و كنترل ترافيك به صورت ‪online‬‬
‫رديابي كانتينرها و محموله هاي ترانزيتي‬
‫نظارت بر قاچاق كاال‬
‫ثبت مداوم اطالعات در فواصل زماني معين يا بر اساس حالت هوشمند‬
‫ثبت و كنترل سرعت هاي باال و غير مجاز‬
‫وجود توابع منطقه بندي‪/‬زمان بندي (خارج و داخل شدن به مناطق ممنوع يا زمانهاي ممنوعه)‬
‫ثبت وقايع خاص در صورت قطعي ارتباط به صورت ‪online‬‬
‫كنترل زمان بندي واحدهاي سيار‬
‫مديريت و كنترل ناوگان واحدهاي سيار‬
‫كنترل عملكرد و كارایي واحدهاي سيار‬
‫تحقيق و بررس ي مسير طي شده واحدهاي سيار‬
‫كنترل كارایي و عملكرد راننده‬
‫مديريت هزينه وسيله نقليه توسط كنترل مصرف سوخت و مدت زمان سپري شده‬
‫تنظيم ترافيك‬

‫رديابی وسايل نقليه ريلی‪:‬‬
‫روش استفاده از امواج نوری‪:‬‬
‫اشعه ليزر‬
‫دوربين های فيلمبرداری‬
‫روش استفاده از امواج راديوئی‪:RF‬‬
‫‪ (RFDIF) ‬روش شناسايی وسايل نقليه با فرکانس کوتاه‬
‫‪ (RFIDHF) ‬روش شناسايی وسايل نقليه با فرکانس باال‬

‫استخراج گراف واقعی حرکت قطار‪:‬‬
‫‪ ‬هدف از به دست آوردن گراف نظارت بر حرکت قطار و عملکرد راننده برای برنامه ريزی درست در آينده می‬
‫باشد‪.‬‬
‫•‬

‫برای اين کار مي توان از گرافهای دستی يا گرافهایی با استفاده از (‪ )GPS‬استفاده کرد‪.‬‬

‫کاربرد ‪ GPS‬در حمل و نقل جاده ای‪:‬‬

‫)‪AVL: (Automatic Vehicle Locator‬‬

‫سيستم رد ياب اتوماتيک می باشد که با (‪ )GPS‬کار می کند‪.‬‬

‫اجزاء سيستم )‪:(AVL‬‬

‫نرم افزار سيستم‬

‫سيستم مخابراتی‬

‫سخت افزار‬
‫(جهت نصب روی خودرو)‬

‫سخت افزار سيستم‪:‬‬
‫‪‬‬

‫)‪(GPS‬‬

‫‪ ‬باطری اضطراری‬
‫‪ ‬حسگر حرکتی‬
‫‪ ‬حافظه جانبی‬
‫‪ ‬مودم و سيستم مخابراتی‬

‫‪ ‬پردازنده‬
‫سيستم مخابراتی‪:‬‬
‫جهت انتقال اطالعات بين خودرو و پايگاه به کار می رود‪.‬‬
‫نرم افزار سيستم‪:‬‬
‫جهت پردازش اطالعات ارسال شده توسط سخت افزار سيستم (‪ )GPS‬می باشد‪.‬‬

‫اجزا يک سيستم (‪)AVL‬‬

‫بررس ی آزمايش عملی در ايران‪:‬‬
‫نتايج حاصل از آزمايش سيستم )‪ (AVL‬نشان می دهد که سيستم ساخته شده از دقت قابل قبولی‬

‫برخوردار می باشد‪.‬‬
‫حداکثر خطای مشاهده شده ‪ 50‬متر می باشد‪.‬‬

‫کاربرد نظامی )‪:(GPS‬‬

‫‪ ‬کاربردهای انتظامی‬
‫‪ ‬کاربردهای نظامی‬
‫‪ ‬فرماندهی و کنترل‬

‫‪ ‬هدايت نيروهای گشتی شناسايی‬
‫‪ ‬هدايت شناورهای نيروی دريايی و زير دريايی‬

‫‪‬‬

‫هدايت هواپيماهای نيروی هوايی‬

‫‪‬‬

‫تهيه نقشه بهنگام‬

‫‪ ‬امداد و نجات‬
‫‪‬‬

‫مين گذاری و کشف ميادين مين‬

‫‪‬‬

‫هماهنگی تک و عقب نشينی‬

‫منابع ‪:‬‬
‫‪ ‬مهندس مهرزاد نصيريان‪ -‬بکارگيری ‪ GPS‬به منظور عمليات نقشه برداری در دستگاه ويدئو ساندر‪ -‬عضو هيئت علمی موسسه‬
‫آموزش ی تحقيقاتی دفاعی‬
‫حسن امين صدر آبادی‪ -‬استخراج گراف واقعی حرکت قطار با استفاده از ‪ - GPS‬مرکز تحقيقات راه آهن‬
‫‪ِ ‬‬
‫‪ ‬مجيد باقری‪ -‬تلفيق سيستمهای تعيين موقعيت جهانی و ‪ GIS‬و کاربرد های نظامی و انتظامی آن‪ -‬کارشناس ی ارشد سنجش از راه دور‬
‫و ‪GIS‬‬
‫‪‬‬

‫‪ GPS‬و کاربرد آن ‪ -‬سازمان نقشه برداری تهران‬

‫‪ ‬ابوالقاسم صادقی نيارکی‪ -‬کارشناس ی ارشد ‪ - GIS‬رديابی و کنترل وسايل نقليه در يک محيط سيستم اطالعات مکانی پويا با استفاده از‬
‫سيستم تعيين موقعيت جهانی و سيستم ارتباطی‪ -‬سازمان حمل و نقل و پايانه های کشور‬

‫‪ ‬عليرضا قادری پور‪ ،‬احمد رضا محقق ريال سيد جواد حسينی‪ -‬ساخت سيستم ردياب ( ‪Automatic Vehicle‬‬
‫‪ AVL )Location‬در ايران‬

‫‪Applications of GPS technology in the land transportation sysytem - G.‬‬
‫‪Mintsis ,S.Basbas, P.Papaioannou, C.Taxiltaris, I.N. Tziavos‬‬


Slide 18

‫بنام خدا‬

Global Position System

( GPS )

‫فهرست مطالب‬
‫ تاريخچه‬‫‪ -‬مقدمه ای از ‪ GPS‬و طرز کار آن‬

‫ کاربرد ‪ GPS‬در ‪:‬‬‫‪ ‬حمل و نقل دريايی و هوانوردی‬
‫‪ ‬حمل و نقل ريلی‬

‫‪ ‬حمل و نقل جاده ای )‪(AVL‬‬
‫‪ -‬کاربرد نظامی ‪GPS‬‬

‫تاريخچه ‪:‬‬
‫‪ ‬در دوران باستان‪ ،‬بيشتر مسافران موقعيت خود را از روي رويت دقيق عوارض زمين‪ ،‬مشاهده‬
‫ستارگان و شناخت دقيق منطقه كوچكي به دست ميآوردند كه نسل به نسل منتقل ميشد‪ .‬استفاده‬

‫از ستارگان براي مكانيابي به تمرين بسيار زيادي احتياج دارد‪ .‬دقت آن ‪ 2‬كيلومتر است و در هواي‬
‫نامساعد نميتوان هيچ نوع محاسبهاي را انجام داد‪.‬‬
‫‪ ‬اختراع قطبنما كشف بزرگي بود‪ ،‬زيرا مسافران ميتوانستند جهتيابي كنند‪ ،‬اما به تنهايي‬

‫نميتوانست موقعيت فرد را تعيين كند‪ .‬اسطرالب‪ ،‬ارتفاعسنج و زاويهياب دورنماي جديدي در‬
‫زمينه سير و سفر گشودند‪ .‬با اين وسايل عرض جغرافيايي را معين ميكردند و براي طول جغرافيايي از‬
‫جداول خاص نجومي استفاده ميشد‪.‬‬

‫‪ ‬در سال ‪ 1912‬تجهيزات ناوبري (تعيين موقعيت) راديویي اختراع شد‪ .‬در اين سيستم با داشتن ‪ 3‬برج‬
‫فرستنده امواج راديویي و دانستن مكان دقيق آنها و حساب كردن زمان رسيدن موج ها از هر كدام به‬
‫نقطه مورد نظر ميتوان مكان آن نقطه را بر روي زمين به دست آورد‪.‬‬

‫در سال ‪ 1960‬سيستم تعيين موقعيت بر مبنای فضا توسط ناسا آغاز شد‪.‬‬
‫در سال ‪ 1983‬اولين ماهواره به فضا پرتاب شده است‪.‬‬
‫در سال ‪ 1995‬تمامی ‪ 24‬ماهواره به فضا پرتاب شد‪.‬‬

‫مقدمه ای از ‪ GPS‬و طرز کار آن‪:‬‬
‫سيستم تعيين موقعيت جهاني ميباشد كه از طريق رديابي سيگنالهايي كه توسط‬

‫ماهواره هاي در حال چرخش به دور زمين فرستاده مي شوند عمل مي كند‪ .‬به‬
‫عبارت ديگر يك گيرنده ‪ GPS‬مي تواند موقعيتش را بر مبناي فاصله زماني ارسال‬

‫سيگنالها (توسط فرستنده هاي ماهواره اي) تعيين كند‪.‬‬
‫‪ GPS‬مجموعهاي از ‪ 24‬ماهواره است كه در مداري به دور زمين ميچرخند و‬
‫توسط گيرندههاي زميني به مردم امكان ميدهند مكان جغرافيايي خود را پيدا‬
‫كنند‪.‬‬

‫مشخصات ماهواره کنترل کننده ‪:GPS‬‬
‫نام هواپيما‪ :‬ناواستار‬
‫سازنده‪Rockwell International :‬‬
‫ارتفاع‪ 10900 :‬مايل دريايی‬
‫سرعت‪ 7000 :‬مايل در ساعت‬
‫وزن‪ 1900 :‬پوند (در مدار)‬
‫اندازه‪ 17 :‬فوت‬
‫دوره مدار‪ 12 :‬ساعت‬
‫مدار حرکتی‪ 55 :‬درجه نسبت به استوا‬
‫عمر مفيد تعيين شده‪ 5/7 :‬سال‬
‫صورت فلکی‪ 28 :‬ماهواره ای (‪ 24‬ماهواره اصلی و ‪ 4‬ماهواره پشتيبانی)‬
‫تعداد ساعت اتمی‪ 4 :‬عدد‬

‫‪ GPS‬تفاضلی‬

‫)‪:(DGPS‬‬

‫بکارگيري دو گيرنده ‪ GPS‬به منظور دستيابي به تعيين موقعيت با دقت باال را ‪ GPS‬تفاضلي گويند‪.‬‬

‫شبكه ‪ DGPS‬در واقع ايستگاههاي دایمي مي باشند كه به صورت يك شبكه يا به صورت يك نقطه به طور‬
‫مداوم در حال جمع آوري مشاهدات از ماهواره بوده و چون مختصات اين نقاط معلوم است‪ ،‬مي توانند‬
‫اقدام به ارسال تصحيحات به گيرنده هاي در حال كار در منطقه نمايند‪.‬‬

‫مزايای ‪:GPS‬‬
‫‪ ‬قابل اتصال به شبكه اينترنت‬
‫‪ ‬اتصال به كامپيوتر جهت تخليه اطالعات به برنامه هاي مختلف‬
‫‪ ‬قابليت نمايش نقشه و اطالعات كشورهاي جهان‬
‫‪ ‬حركت بر روي نقشه (جهت كارهاي نظامي و جهانگردي)‬
‫‪ ‬ترسيم نقشه به وسيله صفحه نمايش خود دستگاه و بررس ي اجمالي آن و ترسيم نقشه محل نقشه برداري شده‬
‫به كمك كامپيوتر‬
‫‪ ‬تعيين فاصله خود با يك نقطه مشخص‬
‫‪ ‬و‪...‬‬
‫مهمترين مزايای اين سيستم عبارتند از‪:‬‬
‫حداکثر خطای آن به چند سانتی متر نمی رسد‪.‬‬
‫استفاده از آن در هر هوايی امکان پذير است‪.‬‬

‫معايب ‪:GPS‬‬
‫‪ ‬در اختالف ارتفاع زياد نتيجه دقيقی نمی دهد‪.‬‬
‫‪ ‬در مقابل پوشش گياهی زياد جواب دقيقی نمی دهد‪.‬‬
‫‪ ‬در مقابل بدنه اتومبيل نيز به خوبی عمل نمی کند‪.‬‬
‫‪ ‬در مقابل آسمان خراشها نتيجه دقيقی نمي دهد‪.‬‬
‫‪ ‬گران است‪.‬‬

‫کاربرد ‪ GPS‬در حمل و نقل دريايی و هوانوردی‪:‬‬
‫‪ ‬كنترل ارتفاع و مسير پرواز هواپيما‬
‫‪ ‬امكان ارسال پيامهاي كوتاه كتبي به متحرك‬
‫‪ ‬امكان دريافت پيامهاي امدادي‬
‫‪ ‬تهيه نقشه از مسير طي شده‬
‫‪ ‬نظارت بر سرعت‪ ،‬ارتفاع و محل استقرار هواپيما‬
‫‪ ‬تشخيص وسايل نقليه و باربري در محوطه فرودگاه‬

‫‪ ‬پيدا كردن کشتی ها و هواپيماهاي گمشده براساس آخرين منطقه قطع ارسال عالمت‬
‫‪ ‬اطالع رساني از وضعيت و مسير حركت هواپيماها و کشتي ها بصورت ‪online‬‬
‫‪ ‬اطالع مركز كنترل از مسير هواپيما و کشتی ها‬
‫‪ ‬قابليت نظارت بر حركت هواپيما و کشتی‬

‫چگونگی استفاده از ‪ GPS‬در حمل ونقل دريايی‪:‬‬
‫با استفاده از ‪ GPS‬و ويدئو ساندر می توان موقعيت محل و پروفيل کف دريا را رسم کرد‪.‬‬

‫تست يک پروژه در ايران‪:‬‬
‫اين پروژه بنا به درخواست وزارت نيرو در آبهای خليج فارس تست گرديده است که منجر به ساخت ويدئو‬
‫ساندر در ايران شد‪.‬‬

‫در زير نمونه يک گراف که از عمق ‪ 60‬تا ‪ 80‬متری دريای عمان تهيه شده را مي توان مشاهده کرد‪.‬‬

‫کاربرد ‪ GPS‬در حمل و نقل ريلی و جاده ای‪:‬‬
‫‪ ‬مديريت و كنترل ناوگان حمل و نقل به صورت ‪online‬‬

‫‪ ‬مديريت ايمني نقل و انتقال رديابي‪ ،‬ارسال و دريافت اطالعات واحدهاي سيار به صورت ‪online‬‬

‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬

‫مديريت ارسال وسايل نقليه‬
‫كمك اضطراري به وسايل نقليه ارسال شده به مناطق‬
‫مديريت و كنترل ترافيك به صورت ‪online‬‬
‫رديابي كانتينرها و محموله هاي ترانزيتي‬
‫نظارت بر قاچاق كاال‬
‫ثبت مداوم اطالعات در فواصل زماني معين يا بر اساس حالت هوشمند‬
‫ثبت و كنترل سرعت هاي باال و غير مجاز‬
‫وجود توابع منطقه بندي‪/‬زمان بندي (خارج و داخل شدن به مناطق ممنوع يا زمانهاي ممنوعه)‬
‫ثبت وقايع خاص در صورت قطعي ارتباط به صورت ‪online‬‬
‫كنترل زمان بندي واحدهاي سيار‬
‫مديريت و كنترل ناوگان واحدهاي سيار‬
‫كنترل عملكرد و كارایي واحدهاي سيار‬
‫تحقيق و بررس ي مسير طي شده واحدهاي سيار‬
‫كنترل كارایي و عملكرد راننده‬
‫مديريت هزينه وسيله نقليه توسط كنترل مصرف سوخت و مدت زمان سپري شده‬
‫تنظيم ترافيك‬

‫رديابی وسايل نقليه ريلی‪:‬‬
‫روش استفاده از امواج نوری‪:‬‬
‫اشعه ليزر‬
‫دوربين های فيلمبرداری‬
‫روش استفاده از امواج راديوئی‪:RF‬‬
‫‪ (RFDIF) ‬روش شناسايی وسايل نقليه با فرکانس کوتاه‬
‫‪ (RFIDHF) ‬روش شناسايی وسايل نقليه با فرکانس باال‬

‫استخراج گراف واقعی حرکت قطار‪:‬‬
‫‪ ‬هدف از به دست آوردن گراف نظارت بر حرکت قطار و عملکرد راننده برای برنامه ريزی درست در آينده می‬
‫باشد‪.‬‬
‫•‬

‫برای اين کار مي توان از گرافهای دستی يا گرافهایی با استفاده از (‪ )GPS‬استفاده کرد‪.‬‬

‫کاربرد ‪ GPS‬در حمل و نقل جاده ای‪:‬‬

‫)‪AVL: (Automatic Vehicle Locator‬‬

‫سيستم رد ياب اتوماتيک می باشد که با (‪ )GPS‬کار می کند‪.‬‬

‫اجزاء سيستم )‪:(AVL‬‬

‫نرم افزار سيستم‬

‫سيستم مخابراتی‬

‫سخت افزار‬
‫(جهت نصب روی خودرو)‬

‫سخت افزار سيستم‪:‬‬
‫‪‬‬

‫)‪(GPS‬‬

‫‪ ‬باطری اضطراری‬
‫‪ ‬حسگر حرکتی‬
‫‪ ‬حافظه جانبی‬
‫‪ ‬مودم و سيستم مخابراتی‬

‫‪ ‬پردازنده‬
‫سيستم مخابراتی‪:‬‬
‫جهت انتقال اطالعات بين خودرو و پايگاه به کار می رود‪.‬‬
‫نرم افزار سيستم‪:‬‬
‫جهت پردازش اطالعات ارسال شده توسط سخت افزار سيستم (‪ )GPS‬می باشد‪.‬‬

‫اجزا يک سيستم (‪)AVL‬‬

‫بررس ی آزمايش عملی در ايران‪:‬‬
‫نتايج حاصل از آزمايش سيستم )‪ (AVL‬نشان می دهد که سيستم ساخته شده از دقت قابل قبولی‬

‫برخوردار می باشد‪.‬‬
‫حداکثر خطای مشاهده شده ‪ 50‬متر می باشد‪.‬‬

‫کاربرد نظامی )‪:(GPS‬‬

‫‪ ‬کاربردهای انتظامی‬
‫‪ ‬کاربردهای نظامی‬
‫‪ ‬فرماندهی و کنترل‬

‫‪ ‬هدايت نيروهای گشتی شناسايی‬
‫‪ ‬هدايت شناورهای نيروی دريايی و زير دريايی‬

‫‪‬‬

‫هدايت هواپيماهای نيروی هوايی‬

‫‪‬‬

‫تهيه نقشه بهنگام‬

‫‪ ‬امداد و نجات‬
‫‪‬‬

‫مين گذاری و کشف ميادين مين‬

‫‪‬‬

‫هماهنگی تک و عقب نشينی‬

‫منابع ‪:‬‬
‫‪ ‬مهندس مهرزاد نصيريان‪ -‬بکارگيری ‪ GPS‬به منظور عمليات نقشه برداری در دستگاه ويدئو ساندر‪ -‬عضو هيئت علمی موسسه‬
‫آموزش ی تحقيقاتی دفاعی‬
‫حسن امين صدر آبادی‪ -‬استخراج گراف واقعی حرکت قطار با استفاده از ‪ - GPS‬مرکز تحقيقات راه آهن‬
‫‪ِ ‬‬
‫‪ ‬مجيد باقری‪ -‬تلفيق سيستمهای تعيين موقعيت جهانی و ‪ GIS‬و کاربرد های نظامی و انتظامی آن‪ -‬کارشناس ی ارشد سنجش از راه دور‬
‫و ‪GIS‬‬
‫‪‬‬

‫‪ GPS‬و کاربرد آن ‪ -‬سازمان نقشه برداری تهران‬

‫‪ ‬ابوالقاسم صادقی نيارکی‪ -‬کارشناس ی ارشد ‪ - GIS‬رديابی و کنترل وسايل نقليه در يک محيط سيستم اطالعات مکانی پويا با استفاده از‬
‫سيستم تعيين موقعيت جهانی و سيستم ارتباطی‪ -‬سازمان حمل و نقل و پايانه های کشور‬

‫‪ ‬عليرضا قادری پور‪ ،‬احمد رضا محقق ريال سيد جواد حسينی‪ -‬ساخت سيستم ردياب ( ‪Automatic Vehicle‬‬
‫‪ AVL )Location‬در ايران‬

‫‪Applications of GPS technology in the land transportation sysytem - G.‬‬
‫‪Mintsis ,S.Basbas, P.Papaioannou, C.Taxiltaris, I.N. Tziavos‬‬


Slide 19

‫بنام خدا‬

Global Position System

( GPS )

‫فهرست مطالب‬
‫ تاريخچه‬‫‪ -‬مقدمه ای از ‪ GPS‬و طرز کار آن‬

‫ کاربرد ‪ GPS‬در ‪:‬‬‫‪ ‬حمل و نقل دريايی و هوانوردی‬
‫‪ ‬حمل و نقل ريلی‬

‫‪ ‬حمل و نقل جاده ای )‪(AVL‬‬
‫‪ -‬کاربرد نظامی ‪GPS‬‬

‫تاريخچه ‪:‬‬
‫‪ ‬در دوران باستان‪ ،‬بيشتر مسافران موقعيت خود را از روي رويت دقيق عوارض زمين‪ ،‬مشاهده‬
‫ستارگان و شناخت دقيق منطقه كوچكي به دست ميآوردند كه نسل به نسل منتقل ميشد‪ .‬استفاده‬

‫از ستارگان براي مكانيابي به تمرين بسيار زيادي احتياج دارد‪ .‬دقت آن ‪ 2‬كيلومتر است و در هواي‬
‫نامساعد نميتوان هيچ نوع محاسبهاي را انجام داد‪.‬‬
‫‪ ‬اختراع قطبنما كشف بزرگي بود‪ ،‬زيرا مسافران ميتوانستند جهتيابي كنند‪ ،‬اما به تنهايي‬

‫نميتوانست موقعيت فرد را تعيين كند‪ .‬اسطرالب‪ ،‬ارتفاعسنج و زاويهياب دورنماي جديدي در‬
‫زمينه سير و سفر گشودند‪ .‬با اين وسايل عرض جغرافيايي را معين ميكردند و براي طول جغرافيايي از‬
‫جداول خاص نجومي استفاده ميشد‪.‬‬

‫‪ ‬در سال ‪ 1912‬تجهيزات ناوبري (تعيين موقعيت) راديویي اختراع شد‪ .‬در اين سيستم با داشتن ‪ 3‬برج‬
‫فرستنده امواج راديویي و دانستن مكان دقيق آنها و حساب كردن زمان رسيدن موج ها از هر كدام به‬
‫نقطه مورد نظر ميتوان مكان آن نقطه را بر روي زمين به دست آورد‪.‬‬

‫در سال ‪ 1960‬سيستم تعيين موقعيت بر مبنای فضا توسط ناسا آغاز شد‪.‬‬
‫در سال ‪ 1983‬اولين ماهواره به فضا پرتاب شده است‪.‬‬
‫در سال ‪ 1995‬تمامی ‪ 24‬ماهواره به فضا پرتاب شد‪.‬‬

‫مقدمه ای از ‪ GPS‬و طرز کار آن‪:‬‬
‫سيستم تعيين موقعيت جهاني ميباشد كه از طريق رديابي سيگنالهايي كه توسط‬

‫ماهواره هاي در حال چرخش به دور زمين فرستاده مي شوند عمل مي كند‪ .‬به‬
‫عبارت ديگر يك گيرنده ‪ GPS‬مي تواند موقعيتش را بر مبناي فاصله زماني ارسال‬

‫سيگنالها (توسط فرستنده هاي ماهواره اي) تعيين كند‪.‬‬
‫‪ GPS‬مجموعهاي از ‪ 24‬ماهواره است كه در مداري به دور زمين ميچرخند و‬
‫توسط گيرندههاي زميني به مردم امكان ميدهند مكان جغرافيايي خود را پيدا‬
‫كنند‪.‬‬

‫مشخصات ماهواره کنترل کننده ‪:GPS‬‬
‫نام هواپيما‪ :‬ناواستار‬
‫سازنده‪Rockwell International :‬‬
‫ارتفاع‪ 10900 :‬مايل دريايی‬
‫سرعت‪ 7000 :‬مايل در ساعت‬
‫وزن‪ 1900 :‬پوند (در مدار)‬
‫اندازه‪ 17 :‬فوت‬
‫دوره مدار‪ 12 :‬ساعت‬
‫مدار حرکتی‪ 55 :‬درجه نسبت به استوا‬
‫عمر مفيد تعيين شده‪ 5/7 :‬سال‬
‫صورت فلکی‪ 28 :‬ماهواره ای (‪ 24‬ماهواره اصلی و ‪ 4‬ماهواره پشتيبانی)‬
‫تعداد ساعت اتمی‪ 4 :‬عدد‬

‫‪ GPS‬تفاضلی‬

‫)‪:(DGPS‬‬

‫بکارگيري دو گيرنده ‪ GPS‬به منظور دستيابي به تعيين موقعيت با دقت باال را ‪ GPS‬تفاضلي گويند‪.‬‬

‫شبكه ‪ DGPS‬در واقع ايستگاههاي دایمي مي باشند كه به صورت يك شبكه يا به صورت يك نقطه به طور‬
‫مداوم در حال جمع آوري مشاهدات از ماهواره بوده و چون مختصات اين نقاط معلوم است‪ ،‬مي توانند‬
‫اقدام به ارسال تصحيحات به گيرنده هاي در حال كار در منطقه نمايند‪.‬‬

‫مزايای ‪:GPS‬‬
‫‪ ‬قابل اتصال به شبكه اينترنت‬
‫‪ ‬اتصال به كامپيوتر جهت تخليه اطالعات به برنامه هاي مختلف‬
‫‪ ‬قابليت نمايش نقشه و اطالعات كشورهاي جهان‬
‫‪ ‬حركت بر روي نقشه (جهت كارهاي نظامي و جهانگردي)‬
‫‪ ‬ترسيم نقشه به وسيله صفحه نمايش خود دستگاه و بررس ي اجمالي آن و ترسيم نقشه محل نقشه برداري شده‬
‫به كمك كامپيوتر‬
‫‪ ‬تعيين فاصله خود با يك نقطه مشخص‬
‫‪ ‬و‪...‬‬
‫مهمترين مزايای اين سيستم عبارتند از‪:‬‬
‫حداکثر خطای آن به چند سانتی متر نمی رسد‪.‬‬
‫استفاده از آن در هر هوايی امکان پذير است‪.‬‬

‫معايب ‪:GPS‬‬
‫‪ ‬در اختالف ارتفاع زياد نتيجه دقيقی نمی دهد‪.‬‬
‫‪ ‬در مقابل پوشش گياهی زياد جواب دقيقی نمی دهد‪.‬‬
‫‪ ‬در مقابل بدنه اتومبيل نيز به خوبی عمل نمی کند‪.‬‬
‫‪ ‬در مقابل آسمان خراشها نتيجه دقيقی نمي دهد‪.‬‬
‫‪ ‬گران است‪.‬‬

‫کاربرد ‪ GPS‬در حمل و نقل دريايی و هوانوردی‪:‬‬
‫‪ ‬كنترل ارتفاع و مسير پرواز هواپيما‬
‫‪ ‬امكان ارسال پيامهاي كوتاه كتبي به متحرك‬
‫‪ ‬امكان دريافت پيامهاي امدادي‬
‫‪ ‬تهيه نقشه از مسير طي شده‬
‫‪ ‬نظارت بر سرعت‪ ،‬ارتفاع و محل استقرار هواپيما‬
‫‪ ‬تشخيص وسايل نقليه و باربري در محوطه فرودگاه‬

‫‪ ‬پيدا كردن کشتی ها و هواپيماهاي گمشده براساس آخرين منطقه قطع ارسال عالمت‬
‫‪ ‬اطالع رساني از وضعيت و مسير حركت هواپيماها و کشتي ها بصورت ‪online‬‬
‫‪ ‬اطالع مركز كنترل از مسير هواپيما و کشتی ها‬
‫‪ ‬قابليت نظارت بر حركت هواپيما و کشتی‬

‫چگونگی استفاده از ‪ GPS‬در حمل ونقل دريايی‪:‬‬
‫با استفاده از ‪ GPS‬و ويدئو ساندر می توان موقعيت محل و پروفيل کف دريا را رسم کرد‪.‬‬

‫تست يک پروژه در ايران‪:‬‬
‫اين پروژه بنا به درخواست وزارت نيرو در آبهای خليج فارس تست گرديده است که منجر به ساخت ويدئو‬
‫ساندر در ايران شد‪.‬‬

‫در زير نمونه يک گراف که از عمق ‪ 60‬تا ‪ 80‬متری دريای عمان تهيه شده را مي توان مشاهده کرد‪.‬‬

‫کاربرد ‪ GPS‬در حمل و نقل ريلی و جاده ای‪:‬‬
‫‪ ‬مديريت و كنترل ناوگان حمل و نقل به صورت ‪online‬‬

‫‪ ‬مديريت ايمني نقل و انتقال رديابي‪ ،‬ارسال و دريافت اطالعات واحدهاي سيار به صورت ‪online‬‬

‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬

‫مديريت ارسال وسايل نقليه‬
‫كمك اضطراري به وسايل نقليه ارسال شده به مناطق‬
‫مديريت و كنترل ترافيك به صورت ‪online‬‬
‫رديابي كانتينرها و محموله هاي ترانزيتي‬
‫نظارت بر قاچاق كاال‬
‫ثبت مداوم اطالعات در فواصل زماني معين يا بر اساس حالت هوشمند‬
‫ثبت و كنترل سرعت هاي باال و غير مجاز‬
‫وجود توابع منطقه بندي‪/‬زمان بندي (خارج و داخل شدن به مناطق ممنوع يا زمانهاي ممنوعه)‬
‫ثبت وقايع خاص در صورت قطعي ارتباط به صورت ‪online‬‬
‫كنترل زمان بندي واحدهاي سيار‬
‫مديريت و كنترل ناوگان واحدهاي سيار‬
‫كنترل عملكرد و كارایي واحدهاي سيار‬
‫تحقيق و بررس ي مسير طي شده واحدهاي سيار‬
‫كنترل كارایي و عملكرد راننده‬
‫مديريت هزينه وسيله نقليه توسط كنترل مصرف سوخت و مدت زمان سپري شده‬
‫تنظيم ترافيك‬

‫رديابی وسايل نقليه ريلی‪:‬‬
‫روش استفاده از امواج نوری‪:‬‬
‫اشعه ليزر‬
‫دوربين های فيلمبرداری‬
‫روش استفاده از امواج راديوئی‪:RF‬‬
‫‪ (RFDIF) ‬روش شناسايی وسايل نقليه با فرکانس کوتاه‬
‫‪ (RFIDHF) ‬روش شناسايی وسايل نقليه با فرکانس باال‬

‫استخراج گراف واقعی حرکت قطار‪:‬‬
‫‪ ‬هدف از به دست آوردن گراف نظارت بر حرکت قطار و عملکرد راننده برای برنامه ريزی درست در آينده می‬
‫باشد‪.‬‬
‫•‬

‫برای اين کار مي توان از گرافهای دستی يا گرافهایی با استفاده از (‪ )GPS‬استفاده کرد‪.‬‬

‫کاربرد ‪ GPS‬در حمل و نقل جاده ای‪:‬‬

‫)‪AVL: (Automatic Vehicle Locator‬‬

‫سيستم رد ياب اتوماتيک می باشد که با (‪ )GPS‬کار می کند‪.‬‬

‫اجزاء سيستم )‪:(AVL‬‬

‫نرم افزار سيستم‬

‫سيستم مخابراتی‬

‫سخت افزار‬
‫(جهت نصب روی خودرو)‬

‫سخت افزار سيستم‪:‬‬
‫‪‬‬

‫)‪(GPS‬‬

‫‪ ‬باطری اضطراری‬
‫‪ ‬حسگر حرکتی‬
‫‪ ‬حافظه جانبی‬
‫‪ ‬مودم و سيستم مخابراتی‬

‫‪ ‬پردازنده‬
‫سيستم مخابراتی‪:‬‬
‫جهت انتقال اطالعات بين خودرو و پايگاه به کار می رود‪.‬‬
‫نرم افزار سيستم‪:‬‬
‫جهت پردازش اطالعات ارسال شده توسط سخت افزار سيستم (‪ )GPS‬می باشد‪.‬‬

‫اجزا يک سيستم (‪)AVL‬‬

‫بررس ی آزمايش عملی در ايران‪:‬‬
‫نتايج حاصل از آزمايش سيستم )‪ (AVL‬نشان می دهد که سيستم ساخته شده از دقت قابل قبولی‬

‫برخوردار می باشد‪.‬‬
‫حداکثر خطای مشاهده شده ‪ 50‬متر می باشد‪.‬‬

‫کاربرد نظامی )‪:(GPS‬‬

‫‪ ‬کاربردهای انتظامی‬
‫‪ ‬کاربردهای نظامی‬
‫‪ ‬فرماندهی و کنترل‬

‫‪ ‬هدايت نيروهای گشتی شناسايی‬
‫‪ ‬هدايت شناورهای نيروی دريايی و زير دريايی‬

‫‪‬‬

‫هدايت هواپيماهای نيروی هوايی‬

‫‪‬‬

‫تهيه نقشه بهنگام‬

‫‪ ‬امداد و نجات‬
‫‪‬‬

‫مين گذاری و کشف ميادين مين‬

‫‪‬‬

‫هماهنگی تک و عقب نشينی‬

‫منابع ‪:‬‬
‫‪ ‬مهندس مهرزاد نصيريان‪ -‬بکارگيری ‪ GPS‬به منظور عمليات نقشه برداری در دستگاه ويدئو ساندر‪ -‬عضو هيئت علمی موسسه‬
‫آموزش ی تحقيقاتی دفاعی‬
‫حسن امين صدر آبادی‪ -‬استخراج گراف واقعی حرکت قطار با استفاده از ‪ - GPS‬مرکز تحقيقات راه آهن‬
‫‪ِ ‬‬
‫‪ ‬مجيد باقری‪ -‬تلفيق سيستمهای تعيين موقعيت جهانی و ‪ GIS‬و کاربرد های نظامی و انتظامی آن‪ -‬کارشناس ی ارشد سنجش از راه دور‬
‫و ‪GIS‬‬
‫‪‬‬

‫‪ GPS‬و کاربرد آن ‪ -‬سازمان نقشه برداری تهران‬

‫‪ ‬ابوالقاسم صادقی نيارکی‪ -‬کارشناس ی ارشد ‪ - GIS‬رديابی و کنترل وسايل نقليه در يک محيط سيستم اطالعات مکانی پويا با استفاده از‬
‫سيستم تعيين موقعيت جهانی و سيستم ارتباطی‪ -‬سازمان حمل و نقل و پايانه های کشور‬

‫‪ ‬عليرضا قادری پور‪ ،‬احمد رضا محقق ريال سيد جواد حسينی‪ -‬ساخت سيستم ردياب ( ‪Automatic Vehicle‬‬
‫‪ AVL )Location‬در ايران‬

‫‪Applications of GPS technology in the land transportation sysytem - G.‬‬
‫‪Mintsis ,S.Basbas, P.Papaioannou, C.Taxiltaris, I.N. Tziavos‬‬


Slide 20

‫بنام خدا‬

Global Position System

( GPS )

‫فهرست مطالب‬
‫ تاريخچه‬‫‪ -‬مقدمه ای از ‪ GPS‬و طرز کار آن‬

‫ کاربرد ‪ GPS‬در ‪:‬‬‫‪ ‬حمل و نقل دريايی و هوانوردی‬
‫‪ ‬حمل و نقل ريلی‬

‫‪ ‬حمل و نقل جاده ای )‪(AVL‬‬
‫‪ -‬کاربرد نظامی ‪GPS‬‬

‫تاريخچه ‪:‬‬
‫‪ ‬در دوران باستان‪ ،‬بيشتر مسافران موقعيت خود را از روي رويت دقيق عوارض زمين‪ ،‬مشاهده‬
‫ستارگان و شناخت دقيق منطقه كوچكي به دست ميآوردند كه نسل به نسل منتقل ميشد‪ .‬استفاده‬

‫از ستارگان براي مكانيابي به تمرين بسيار زيادي احتياج دارد‪ .‬دقت آن ‪ 2‬كيلومتر است و در هواي‬
‫نامساعد نميتوان هيچ نوع محاسبهاي را انجام داد‪.‬‬
‫‪ ‬اختراع قطبنما كشف بزرگي بود‪ ،‬زيرا مسافران ميتوانستند جهتيابي كنند‪ ،‬اما به تنهايي‬

‫نميتوانست موقعيت فرد را تعيين كند‪ .‬اسطرالب‪ ،‬ارتفاعسنج و زاويهياب دورنماي جديدي در‬
‫زمينه سير و سفر گشودند‪ .‬با اين وسايل عرض جغرافيايي را معين ميكردند و براي طول جغرافيايي از‬
‫جداول خاص نجومي استفاده ميشد‪.‬‬

‫‪ ‬در سال ‪ 1912‬تجهيزات ناوبري (تعيين موقعيت) راديویي اختراع شد‪ .‬در اين سيستم با داشتن ‪ 3‬برج‬
‫فرستنده امواج راديویي و دانستن مكان دقيق آنها و حساب كردن زمان رسيدن موج ها از هر كدام به‬
‫نقطه مورد نظر ميتوان مكان آن نقطه را بر روي زمين به دست آورد‪.‬‬

‫در سال ‪ 1960‬سيستم تعيين موقعيت بر مبنای فضا توسط ناسا آغاز شد‪.‬‬
‫در سال ‪ 1983‬اولين ماهواره به فضا پرتاب شده است‪.‬‬
‫در سال ‪ 1995‬تمامی ‪ 24‬ماهواره به فضا پرتاب شد‪.‬‬

‫مقدمه ای از ‪ GPS‬و طرز کار آن‪:‬‬
‫سيستم تعيين موقعيت جهاني ميباشد كه از طريق رديابي سيگنالهايي كه توسط‬

‫ماهواره هاي در حال چرخش به دور زمين فرستاده مي شوند عمل مي كند‪ .‬به‬
‫عبارت ديگر يك گيرنده ‪ GPS‬مي تواند موقعيتش را بر مبناي فاصله زماني ارسال‬

‫سيگنالها (توسط فرستنده هاي ماهواره اي) تعيين كند‪.‬‬
‫‪ GPS‬مجموعهاي از ‪ 24‬ماهواره است كه در مداري به دور زمين ميچرخند و‬
‫توسط گيرندههاي زميني به مردم امكان ميدهند مكان جغرافيايي خود را پيدا‬
‫كنند‪.‬‬

‫مشخصات ماهواره کنترل کننده ‪:GPS‬‬
‫نام هواپيما‪ :‬ناواستار‬
‫سازنده‪Rockwell International :‬‬
‫ارتفاع‪ 10900 :‬مايل دريايی‬
‫سرعت‪ 7000 :‬مايل در ساعت‬
‫وزن‪ 1900 :‬پوند (در مدار)‬
‫اندازه‪ 17 :‬فوت‬
‫دوره مدار‪ 12 :‬ساعت‬
‫مدار حرکتی‪ 55 :‬درجه نسبت به استوا‬
‫عمر مفيد تعيين شده‪ 5/7 :‬سال‬
‫صورت فلکی‪ 28 :‬ماهواره ای (‪ 24‬ماهواره اصلی و ‪ 4‬ماهواره پشتيبانی)‬
‫تعداد ساعت اتمی‪ 4 :‬عدد‬

‫‪ GPS‬تفاضلی‬

‫)‪:(DGPS‬‬

‫بکارگيري دو گيرنده ‪ GPS‬به منظور دستيابي به تعيين موقعيت با دقت باال را ‪ GPS‬تفاضلي گويند‪.‬‬

‫شبكه ‪ DGPS‬در واقع ايستگاههاي دایمي مي باشند كه به صورت يك شبكه يا به صورت يك نقطه به طور‬
‫مداوم در حال جمع آوري مشاهدات از ماهواره بوده و چون مختصات اين نقاط معلوم است‪ ،‬مي توانند‬
‫اقدام به ارسال تصحيحات به گيرنده هاي در حال كار در منطقه نمايند‪.‬‬

‫مزايای ‪:GPS‬‬
‫‪ ‬قابل اتصال به شبكه اينترنت‬
‫‪ ‬اتصال به كامپيوتر جهت تخليه اطالعات به برنامه هاي مختلف‬
‫‪ ‬قابليت نمايش نقشه و اطالعات كشورهاي جهان‬
‫‪ ‬حركت بر روي نقشه (جهت كارهاي نظامي و جهانگردي)‬
‫‪ ‬ترسيم نقشه به وسيله صفحه نمايش خود دستگاه و بررس ي اجمالي آن و ترسيم نقشه محل نقشه برداري شده‬
‫به كمك كامپيوتر‬
‫‪ ‬تعيين فاصله خود با يك نقطه مشخص‬
‫‪ ‬و‪...‬‬
‫مهمترين مزايای اين سيستم عبارتند از‪:‬‬
‫حداکثر خطای آن به چند سانتی متر نمی رسد‪.‬‬
‫استفاده از آن در هر هوايی امکان پذير است‪.‬‬

‫معايب ‪:GPS‬‬
‫‪ ‬در اختالف ارتفاع زياد نتيجه دقيقی نمی دهد‪.‬‬
‫‪ ‬در مقابل پوشش گياهی زياد جواب دقيقی نمی دهد‪.‬‬
‫‪ ‬در مقابل بدنه اتومبيل نيز به خوبی عمل نمی کند‪.‬‬
‫‪ ‬در مقابل آسمان خراشها نتيجه دقيقی نمي دهد‪.‬‬
‫‪ ‬گران است‪.‬‬

‫کاربرد ‪ GPS‬در حمل و نقل دريايی و هوانوردی‪:‬‬
‫‪ ‬كنترل ارتفاع و مسير پرواز هواپيما‬
‫‪ ‬امكان ارسال پيامهاي كوتاه كتبي به متحرك‬
‫‪ ‬امكان دريافت پيامهاي امدادي‬
‫‪ ‬تهيه نقشه از مسير طي شده‬
‫‪ ‬نظارت بر سرعت‪ ،‬ارتفاع و محل استقرار هواپيما‬
‫‪ ‬تشخيص وسايل نقليه و باربري در محوطه فرودگاه‬

‫‪ ‬پيدا كردن کشتی ها و هواپيماهاي گمشده براساس آخرين منطقه قطع ارسال عالمت‬
‫‪ ‬اطالع رساني از وضعيت و مسير حركت هواپيماها و کشتي ها بصورت ‪online‬‬
‫‪ ‬اطالع مركز كنترل از مسير هواپيما و کشتی ها‬
‫‪ ‬قابليت نظارت بر حركت هواپيما و کشتی‬

‫چگونگی استفاده از ‪ GPS‬در حمل ونقل دريايی‪:‬‬
‫با استفاده از ‪ GPS‬و ويدئو ساندر می توان موقعيت محل و پروفيل کف دريا را رسم کرد‪.‬‬

‫تست يک پروژه در ايران‪:‬‬
‫اين پروژه بنا به درخواست وزارت نيرو در آبهای خليج فارس تست گرديده است که منجر به ساخت ويدئو‬
‫ساندر در ايران شد‪.‬‬

‫در زير نمونه يک گراف که از عمق ‪ 60‬تا ‪ 80‬متری دريای عمان تهيه شده را مي توان مشاهده کرد‪.‬‬

‫کاربرد ‪ GPS‬در حمل و نقل ريلی و جاده ای‪:‬‬
‫‪ ‬مديريت و كنترل ناوگان حمل و نقل به صورت ‪online‬‬

‫‪ ‬مديريت ايمني نقل و انتقال رديابي‪ ،‬ارسال و دريافت اطالعات واحدهاي سيار به صورت ‪online‬‬

‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬

‫مديريت ارسال وسايل نقليه‬
‫كمك اضطراري به وسايل نقليه ارسال شده به مناطق‬
‫مديريت و كنترل ترافيك به صورت ‪online‬‬
‫رديابي كانتينرها و محموله هاي ترانزيتي‬
‫نظارت بر قاچاق كاال‬
‫ثبت مداوم اطالعات در فواصل زماني معين يا بر اساس حالت هوشمند‬
‫ثبت و كنترل سرعت هاي باال و غير مجاز‬
‫وجود توابع منطقه بندي‪/‬زمان بندي (خارج و داخل شدن به مناطق ممنوع يا زمانهاي ممنوعه)‬
‫ثبت وقايع خاص در صورت قطعي ارتباط به صورت ‪online‬‬
‫كنترل زمان بندي واحدهاي سيار‬
‫مديريت و كنترل ناوگان واحدهاي سيار‬
‫كنترل عملكرد و كارایي واحدهاي سيار‬
‫تحقيق و بررس ي مسير طي شده واحدهاي سيار‬
‫كنترل كارایي و عملكرد راننده‬
‫مديريت هزينه وسيله نقليه توسط كنترل مصرف سوخت و مدت زمان سپري شده‬
‫تنظيم ترافيك‬

‫رديابی وسايل نقليه ريلی‪:‬‬
‫روش استفاده از امواج نوری‪:‬‬
‫اشعه ليزر‬
‫دوربين های فيلمبرداری‬
‫روش استفاده از امواج راديوئی‪:RF‬‬
‫‪ (RFDIF) ‬روش شناسايی وسايل نقليه با فرکانس کوتاه‬
‫‪ (RFIDHF) ‬روش شناسايی وسايل نقليه با فرکانس باال‬

‫استخراج گراف واقعی حرکت قطار‪:‬‬
‫‪ ‬هدف از به دست آوردن گراف نظارت بر حرکت قطار و عملکرد راننده برای برنامه ريزی درست در آينده می‬
‫باشد‪.‬‬
‫•‬

‫برای اين کار مي توان از گرافهای دستی يا گرافهایی با استفاده از (‪ )GPS‬استفاده کرد‪.‬‬

‫کاربرد ‪ GPS‬در حمل و نقل جاده ای‪:‬‬

‫)‪AVL: (Automatic Vehicle Locator‬‬

‫سيستم رد ياب اتوماتيک می باشد که با (‪ )GPS‬کار می کند‪.‬‬

‫اجزاء سيستم )‪:(AVL‬‬

‫نرم افزار سيستم‬

‫سيستم مخابراتی‬

‫سخت افزار‬
‫(جهت نصب روی خودرو)‬

‫سخت افزار سيستم‪:‬‬
‫‪‬‬

‫)‪(GPS‬‬

‫‪ ‬باطری اضطراری‬
‫‪ ‬حسگر حرکتی‬
‫‪ ‬حافظه جانبی‬
‫‪ ‬مودم و سيستم مخابراتی‬

‫‪ ‬پردازنده‬
‫سيستم مخابراتی‪:‬‬
‫جهت انتقال اطالعات بين خودرو و پايگاه به کار می رود‪.‬‬
‫نرم افزار سيستم‪:‬‬
‫جهت پردازش اطالعات ارسال شده توسط سخت افزار سيستم (‪ )GPS‬می باشد‪.‬‬

‫اجزا يک سيستم (‪)AVL‬‬

‫بررس ی آزمايش عملی در ايران‪:‬‬
‫نتايج حاصل از آزمايش سيستم )‪ (AVL‬نشان می دهد که سيستم ساخته شده از دقت قابل قبولی‬

‫برخوردار می باشد‪.‬‬
‫حداکثر خطای مشاهده شده ‪ 50‬متر می باشد‪.‬‬

‫کاربرد نظامی )‪:(GPS‬‬

‫‪ ‬کاربردهای انتظامی‬
‫‪ ‬کاربردهای نظامی‬
‫‪ ‬فرماندهی و کنترل‬

‫‪ ‬هدايت نيروهای گشتی شناسايی‬
‫‪ ‬هدايت شناورهای نيروی دريايی و زير دريايی‬

‫‪‬‬

‫هدايت هواپيماهای نيروی هوايی‬

‫‪‬‬

‫تهيه نقشه بهنگام‬

‫‪ ‬امداد و نجات‬
‫‪‬‬

‫مين گذاری و کشف ميادين مين‬

‫‪‬‬

‫هماهنگی تک و عقب نشينی‬

‫منابع ‪:‬‬
‫‪ ‬مهندس مهرزاد نصيريان‪ -‬بکارگيری ‪ GPS‬به منظور عمليات نقشه برداری در دستگاه ويدئو ساندر‪ -‬عضو هيئت علمی موسسه‬
‫آموزش ی تحقيقاتی دفاعی‬
‫حسن امين صدر آبادی‪ -‬استخراج گراف واقعی حرکت قطار با استفاده از ‪ - GPS‬مرکز تحقيقات راه آهن‬
‫‪ِ ‬‬
‫‪ ‬مجيد باقری‪ -‬تلفيق سيستمهای تعيين موقعيت جهانی و ‪ GIS‬و کاربرد های نظامی و انتظامی آن‪ -‬کارشناس ی ارشد سنجش از راه دور‬
‫و ‪GIS‬‬
‫‪‬‬

‫‪ GPS‬و کاربرد آن ‪ -‬سازمان نقشه برداری تهران‬

‫‪ ‬ابوالقاسم صادقی نيارکی‪ -‬کارشناس ی ارشد ‪ - GIS‬رديابی و کنترل وسايل نقليه در يک محيط سيستم اطالعات مکانی پويا با استفاده از‬
‫سيستم تعيين موقعيت جهانی و سيستم ارتباطی‪ -‬سازمان حمل و نقل و پايانه های کشور‬

‫‪ ‬عليرضا قادری پور‪ ،‬احمد رضا محقق ريال سيد جواد حسينی‪ -‬ساخت سيستم ردياب ( ‪Automatic Vehicle‬‬
‫‪ AVL )Location‬در ايران‬

‫‪Applications of GPS technology in the land transportation sysytem - G.‬‬
‫‪Mintsis ,S.Basbas, P.Papaioannou, C.Taxiltaris, I.N. Tziavos‬‬


Slide 21

‫بنام خدا‬

Global Position System

( GPS )

‫فهرست مطالب‬
‫ تاريخچه‬‫‪ -‬مقدمه ای از ‪ GPS‬و طرز کار آن‬

‫ کاربرد ‪ GPS‬در ‪:‬‬‫‪ ‬حمل و نقل دريايی و هوانوردی‬
‫‪ ‬حمل و نقل ريلی‬

‫‪ ‬حمل و نقل جاده ای )‪(AVL‬‬
‫‪ -‬کاربرد نظامی ‪GPS‬‬

‫تاريخچه ‪:‬‬
‫‪ ‬در دوران باستان‪ ،‬بيشتر مسافران موقعيت خود را از روي رويت دقيق عوارض زمين‪ ،‬مشاهده‬
‫ستارگان و شناخت دقيق منطقه كوچكي به دست ميآوردند كه نسل به نسل منتقل ميشد‪ .‬استفاده‬

‫از ستارگان براي مكانيابي به تمرين بسيار زيادي احتياج دارد‪ .‬دقت آن ‪ 2‬كيلومتر است و در هواي‬
‫نامساعد نميتوان هيچ نوع محاسبهاي را انجام داد‪.‬‬
‫‪ ‬اختراع قطبنما كشف بزرگي بود‪ ،‬زيرا مسافران ميتوانستند جهتيابي كنند‪ ،‬اما به تنهايي‬

‫نميتوانست موقعيت فرد را تعيين كند‪ .‬اسطرالب‪ ،‬ارتفاعسنج و زاويهياب دورنماي جديدي در‬
‫زمينه سير و سفر گشودند‪ .‬با اين وسايل عرض جغرافيايي را معين ميكردند و براي طول جغرافيايي از‬
‫جداول خاص نجومي استفاده ميشد‪.‬‬

‫‪ ‬در سال ‪ 1912‬تجهيزات ناوبري (تعيين موقعيت) راديویي اختراع شد‪ .‬در اين سيستم با داشتن ‪ 3‬برج‬
‫فرستنده امواج راديویي و دانستن مكان دقيق آنها و حساب كردن زمان رسيدن موج ها از هر كدام به‬
‫نقطه مورد نظر ميتوان مكان آن نقطه را بر روي زمين به دست آورد‪.‬‬

‫در سال ‪ 1960‬سيستم تعيين موقعيت بر مبنای فضا توسط ناسا آغاز شد‪.‬‬
‫در سال ‪ 1983‬اولين ماهواره به فضا پرتاب شده است‪.‬‬
‫در سال ‪ 1995‬تمامی ‪ 24‬ماهواره به فضا پرتاب شد‪.‬‬

‫مقدمه ای از ‪ GPS‬و طرز کار آن‪:‬‬
‫سيستم تعيين موقعيت جهاني ميباشد كه از طريق رديابي سيگنالهايي كه توسط‬

‫ماهواره هاي در حال چرخش به دور زمين فرستاده مي شوند عمل مي كند‪ .‬به‬
‫عبارت ديگر يك گيرنده ‪ GPS‬مي تواند موقعيتش را بر مبناي فاصله زماني ارسال‬

‫سيگنالها (توسط فرستنده هاي ماهواره اي) تعيين كند‪.‬‬
‫‪ GPS‬مجموعهاي از ‪ 24‬ماهواره است كه در مداري به دور زمين ميچرخند و‬
‫توسط گيرندههاي زميني به مردم امكان ميدهند مكان جغرافيايي خود را پيدا‬
‫كنند‪.‬‬

‫مشخصات ماهواره کنترل کننده ‪:GPS‬‬
‫نام هواپيما‪ :‬ناواستار‬
‫سازنده‪Rockwell International :‬‬
‫ارتفاع‪ 10900 :‬مايل دريايی‬
‫سرعت‪ 7000 :‬مايل در ساعت‬
‫وزن‪ 1900 :‬پوند (در مدار)‬
‫اندازه‪ 17 :‬فوت‬
‫دوره مدار‪ 12 :‬ساعت‬
‫مدار حرکتی‪ 55 :‬درجه نسبت به استوا‬
‫عمر مفيد تعيين شده‪ 5/7 :‬سال‬
‫صورت فلکی‪ 28 :‬ماهواره ای (‪ 24‬ماهواره اصلی و ‪ 4‬ماهواره پشتيبانی)‬
‫تعداد ساعت اتمی‪ 4 :‬عدد‬

‫‪ GPS‬تفاضلی‬

‫)‪:(DGPS‬‬

‫بکارگيري دو گيرنده ‪ GPS‬به منظور دستيابي به تعيين موقعيت با دقت باال را ‪ GPS‬تفاضلي گويند‪.‬‬

‫شبكه ‪ DGPS‬در واقع ايستگاههاي دایمي مي باشند كه به صورت يك شبكه يا به صورت يك نقطه به طور‬
‫مداوم در حال جمع آوري مشاهدات از ماهواره بوده و چون مختصات اين نقاط معلوم است‪ ،‬مي توانند‬
‫اقدام به ارسال تصحيحات به گيرنده هاي در حال كار در منطقه نمايند‪.‬‬

‫مزايای ‪:GPS‬‬
‫‪ ‬قابل اتصال به شبكه اينترنت‬
‫‪ ‬اتصال به كامپيوتر جهت تخليه اطالعات به برنامه هاي مختلف‬
‫‪ ‬قابليت نمايش نقشه و اطالعات كشورهاي جهان‬
‫‪ ‬حركت بر روي نقشه (جهت كارهاي نظامي و جهانگردي)‬
‫‪ ‬ترسيم نقشه به وسيله صفحه نمايش خود دستگاه و بررس ي اجمالي آن و ترسيم نقشه محل نقشه برداري شده‬
‫به كمك كامپيوتر‬
‫‪ ‬تعيين فاصله خود با يك نقطه مشخص‬
‫‪ ‬و‪...‬‬
‫مهمترين مزايای اين سيستم عبارتند از‪:‬‬
‫حداکثر خطای آن به چند سانتی متر نمی رسد‪.‬‬
‫استفاده از آن در هر هوايی امکان پذير است‪.‬‬

‫معايب ‪:GPS‬‬
‫‪ ‬در اختالف ارتفاع زياد نتيجه دقيقی نمی دهد‪.‬‬
‫‪ ‬در مقابل پوشش گياهی زياد جواب دقيقی نمی دهد‪.‬‬
‫‪ ‬در مقابل بدنه اتومبيل نيز به خوبی عمل نمی کند‪.‬‬
‫‪ ‬در مقابل آسمان خراشها نتيجه دقيقی نمي دهد‪.‬‬
‫‪ ‬گران است‪.‬‬

‫کاربرد ‪ GPS‬در حمل و نقل دريايی و هوانوردی‪:‬‬
‫‪ ‬كنترل ارتفاع و مسير پرواز هواپيما‬
‫‪ ‬امكان ارسال پيامهاي كوتاه كتبي به متحرك‬
‫‪ ‬امكان دريافت پيامهاي امدادي‬
‫‪ ‬تهيه نقشه از مسير طي شده‬
‫‪ ‬نظارت بر سرعت‪ ،‬ارتفاع و محل استقرار هواپيما‬
‫‪ ‬تشخيص وسايل نقليه و باربري در محوطه فرودگاه‬

‫‪ ‬پيدا كردن کشتی ها و هواپيماهاي گمشده براساس آخرين منطقه قطع ارسال عالمت‬
‫‪ ‬اطالع رساني از وضعيت و مسير حركت هواپيماها و کشتي ها بصورت ‪online‬‬
‫‪ ‬اطالع مركز كنترل از مسير هواپيما و کشتی ها‬
‫‪ ‬قابليت نظارت بر حركت هواپيما و کشتی‬

‫چگونگی استفاده از ‪ GPS‬در حمل ونقل دريايی‪:‬‬
‫با استفاده از ‪ GPS‬و ويدئو ساندر می توان موقعيت محل و پروفيل کف دريا را رسم کرد‪.‬‬

‫تست يک پروژه در ايران‪:‬‬
‫اين پروژه بنا به درخواست وزارت نيرو در آبهای خليج فارس تست گرديده است که منجر به ساخت ويدئو‬
‫ساندر در ايران شد‪.‬‬

‫در زير نمونه يک گراف که از عمق ‪ 60‬تا ‪ 80‬متری دريای عمان تهيه شده را مي توان مشاهده کرد‪.‬‬

‫کاربرد ‪ GPS‬در حمل و نقل ريلی و جاده ای‪:‬‬
‫‪ ‬مديريت و كنترل ناوگان حمل و نقل به صورت ‪online‬‬

‫‪ ‬مديريت ايمني نقل و انتقال رديابي‪ ،‬ارسال و دريافت اطالعات واحدهاي سيار به صورت ‪online‬‬

‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬

‫مديريت ارسال وسايل نقليه‬
‫كمك اضطراري به وسايل نقليه ارسال شده به مناطق‬
‫مديريت و كنترل ترافيك به صورت ‪online‬‬
‫رديابي كانتينرها و محموله هاي ترانزيتي‬
‫نظارت بر قاچاق كاال‬
‫ثبت مداوم اطالعات در فواصل زماني معين يا بر اساس حالت هوشمند‬
‫ثبت و كنترل سرعت هاي باال و غير مجاز‬
‫وجود توابع منطقه بندي‪/‬زمان بندي (خارج و داخل شدن به مناطق ممنوع يا زمانهاي ممنوعه)‬
‫ثبت وقايع خاص در صورت قطعي ارتباط به صورت ‪online‬‬
‫كنترل زمان بندي واحدهاي سيار‬
‫مديريت و كنترل ناوگان واحدهاي سيار‬
‫كنترل عملكرد و كارایي واحدهاي سيار‬
‫تحقيق و بررس ي مسير طي شده واحدهاي سيار‬
‫كنترل كارایي و عملكرد راننده‬
‫مديريت هزينه وسيله نقليه توسط كنترل مصرف سوخت و مدت زمان سپري شده‬
‫تنظيم ترافيك‬

‫رديابی وسايل نقليه ريلی‪:‬‬
‫روش استفاده از امواج نوری‪:‬‬
‫اشعه ليزر‬
‫دوربين های فيلمبرداری‬
‫روش استفاده از امواج راديوئی‪:RF‬‬
‫‪ (RFDIF) ‬روش شناسايی وسايل نقليه با فرکانس کوتاه‬
‫‪ (RFIDHF) ‬روش شناسايی وسايل نقليه با فرکانس باال‬

‫استخراج گراف واقعی حرکت قطار‪:‬‬
‫‪ ‬هدف از به دست آوردن گراف نظارت بر حرکت قطار و عملکرد راننده برای برنامه ريزی درست در آينده می‬
‫باشد‪.‬‬
‫•‬

‫برای اين کار مي توان از گرافهای دستی يا گرافهایی با استفاده از (‪ )GPS‬استفاده کرد‪.‬‬

‫کاربرد ‪ GPS‬در حمل و نقل جاده ای‪:‬‬

‫)‪AVL: (Automatic Vehicle Locator‬‬

‫سيستم رد ياب اتوماتيک می باشد که با (‪ )GPS‬کار می کند‪.‬‬

‫اجزاء سيستم )‪:(AVL‬‬

‫نرم افزار سيستم‬

‫سيستم مخابراتی‬

‫سخت افزار‬
‫(جهت نصب روی خودرو)‬

‫سخت افزار سيستم‪:‬‬
‫‪‬‬

‫)‪(GPS‬‬

‫‪ ‬باطری اضطراری‬
‫‪ ‬حسگر حرکتی‬
‫‪ ‬حافظه جانبی‬
‫‪ ‬مودم و سيستم مخابراتی‬

‫‪ ‬پردازنده‬
‫سيستم مخابراتی‪:‬‬
‫جهت انتقال اطالعات بين خودرو و پايگاه به کار می رود‪.‬‬
‫نرم افزار سيستم‪:‬‬
‫جهت پردازش اطالعات ارسال شده توسط سخت افزار سيستم (‪ )GPS‬می باشد‪.‬‬

‫اجزا يک سيستم (‪)AVL‬‬

‫بررس ی آزمايش عملی در ايران‪:‬‬
‫نتايج حاصل از آزمايش سيستم )‪ (AVL‬نشان می دهد که سيستم ساخته شده از دقت قابل قبولی‬

‫برخوردار می باشد‪.‬‬
‫حداکثر خطای مشاهده شده ‪ 50‬متر می باشد‪.‬‬

‫کاربرد نظامی )‪:(GPS‬‬

‫‪ ‬کاربردهای انتظامی‬
‫‪ ‬کاربردهای نظامی‬
‫‪ ‬فرماندهی و کنترل‬

‫‪ ‬هدايت نيروهای گشتی شناسايی‬
‫‪ ‬هدايت شناورهای نيروی دريايی و زير دريايی‬

‫‪‬‬

‫هدايت هواپيماهای نيروی هوايی‬

‫‪‬‬

‫تهيه نقشه بهنگام‬

‫‪ ‬امداد و نجات‬
‫‪‬‬

‫مين گذاری و کشف ميادين مين‬

‫‪‬‬

‫هماهنگی تک و عقب نشينی‬

‫منابع ‪:‬‬
‫‪ ‬مهندس مهرزاد نصيريان‪ -‬بکارگيری ‪ GPS‬به منظور عمليات نقشه برداری در دستگاه ويدئو ساندر‪ -‬عضو هيئت علمی موسسه‬
‫آموزش ی تحقيقاتی دفاعی‬
‫حسن امين صدر آبادی‪ -‬استخراج گراف واقعی حرکت قطار با استفاده از ‪ - GPS‬مرکز تحقيقات راه آهن‬
‫‪ِ ‬‬
‫‪ ‬مجيد باقری‪ -‬تلفيق سيستمهای تعيين موقعيت جهانی و ‪ GIS‬و کاربرد های نظامی و انتظامی آن‪ -‬کارشناس ی ارشد سنجش از راه دور‬
‫و ‪GIS‬‬
‫‪‬‬

‫‪ GPS‬و کاربرد آن ‪ -‬سازمان نقشه برداری تهران‬

‫‪ ‬ابوالقاسم صادقی نيارکی‪ -‬کارشناس ی ارشد ‪ - GIS‬رديابی و کنترل وسايل نقليه در يک محيط سيستم اطالعات مکانی پويا با استفاده از‬
‫سيستم تعيين موقعيت جهانی و سيستم ارتباطی‪ -‬سازمان حمل و نقل و پايانه های کشور‬

‫‪ ‬عليرضا قادری پور‪ ،‬احمد رضا محقق ريال سيد جواد حسينی‪ -‬ساخت سيستم ردياب ( ‪Automatic Vehicle‬‬
‫‪ AVL )Location‬در ايران‬

‫‪Applications of GPS technology in the land transportation sysytem - G.‬‬
‫‪Mintsis ,S.Basbas, P.Papaioannou, C.Taxiltaris, I.N. Tziavos‬‬


Slide 22

‫بنام خدا‬

Global Position System

( GPS )

‫فهرست مطالب‬
‫ تاريخچه‬‫‪ -‬مقدمه ای از ‪ GPS‬و طرز کار آن‬

‫ کاربرد ‪ GPS‬در ‪:‬‬‫‪ ‬حمل و نقل دريايی و هوانوردی‬
‫‪ ‬حمل و نقل ريلی‬

‫‪ ‬حمل و نقل جاده ای )‪(AVL‬‬
‫‪ -‬کاربرد نظامی ‪GPS‬‬

‫تاريخچه ‪:‬‬
‫‪ ‬در دوران باستان‪ ،‬بيشتر مسافران موقعيت خود را از روي رويت دقيق عوارض زمين‪ ،‬مشاهده‬
‫ستارگان و شناخت دقيق منطقه كوچكي به دست ميآوردند كه نسل به نسل منتقل ميشد‪ .‬استفاده‬

‫از ستارگان براي مكانيابي به تمرين بسيار زيادي احتياج دارد‪ .‬دقت آن ‪ 2‬كيلومتر است و در هواي‬
‫نامساعد نميتوان هيچ نوع محاسبهاي را انجام داد‪.‬‬
‫‪ ‬اختراع قطبنما كشف بزرگي بود‪ ،‬زيرا مسافران ميتوانستند جهتيابي كنند‪ ،‬اما به تنهايي‬

‫نميتوانست موقعيت فرد را تعيين كند‪ .‬اسطرالب‪ ،‬ارتفاعسنج و زاويهياب دورنماي جديدي در‬
‫زمينه سير و سفر گشودند‪ .‬با اين وسايل عرض جغرافيايي را معين ميكردند و براي طول جغرافيايي از‬
‫جداول خاص نجومي استفاده ميشد‪.‬‬

‫‪ ‬در سال ‪ 1912‬تجهيزات ناوبري (تعيين موقعيت) راديویي اختراع شد‪ .‬در اين سيستم با داشتن ‪ 3‬برج‬
‫فرستنده امواج راديویي و دانستن مكان دقيق آنها و حساب كردن زمان رسيدن موج ها از هر كدام به‬
‫نقطه مورد نظر ميتوان مكان آن نقطه را بر روي زمين به دست آورد‪.‬‬

‫در سال ‪ 1960‬سيستم تعيين موقعيت بر مبنای فضا توسط ناسا آغاز شد‪.‬‬
‫در سال ‪ 1983‬اولين ماهواره به فضا پرتاب شده است‪.‬‬
‫در سال ‪ 1995‬تمامی ‪ 24‬ماهواره به فضا پرتاب شد‪.‬‬

‫مقدمه ای از ‪ GPS‬و طرز کار آن‪:‬‬
‫سيستم تعيين موقعيت جهاني ميباشد كه از طريق رديابي سيگنالهايي كه توسط‬

‫ماهواره هاي در حال چرخش به دور زمين فرستاده مي شوند عمل مي كند‪ .‬به‬
‫عبارت ديگر يك گيرنده ‪ GPS‬مي تواند موقعيتش را بر مبناي فاصله زماني ارسال‬

‫سيگنالها (توسط فرستنده هاي ماهواره اي) تعيين كند‪.‬‬
‫‪ GPS‬مجموعهاي از ‪ 24‬ماهواره است كه در مداري به دور زمين ميچرخند و‬
‫توسط گيرندههاي زميني به مردم امكان ميدهند مكان جغرافيايي خود را پيدا‬
‫كنند‪.‬‬

‫مشخصات ماهواره کنترل کننده ‪:GPS‬‬
‫نام هواپيما‪ :‬ناواستار‬
‫سازنده‪Rockwell International :‬‬
‫ارتفاع‪ 10900 :‬مايل دريايی‬
‫سرعت‪ 7000 :‬مايل در ساعت‬
‫وزن‪ 1900 :‬پوند (در مدار)‬
‫اندازه‪ 17 :‬فوت‬
‫دوره مدار‪ 12 :‬ساعت‬
‫مدار حرکتی‪ 55 :‬درجه نسبت به استوا‬
‫عمر مفيد تعيين شده‪ 5/7 :‬سال‬
‫صورت فلکی‪ 28 :‬ماهواره ای (‪ 24‬ماهواره اصلی و ‪ 4‬ماهواره پشتيبانی)‬
‫تعداد ساعت اتمی‪ 4 :‬عدد‬

‫‪ GPS‬تفاضلی‬

‫)‪:(DGPS‬‬

‫بکارگيري دو گيرنده ‪ GPS‬به منظور دستيابي به تعيين موقعيت با دقت باال را ‪ GPS‬تفاضلي گويند‪.‬‬

‫شبكه ‪ DGPS‬در واقع ايستگاههاي دایمي مي باشند كه به صورت يك شبكه يا به صورت يك نقطه به طور‬
‫مداوم در حال جمع آوري مشاهدات از ماهواره بوده و چون مختصات اين نقاط معلوم است‪ ،‬مي توانند‬
‫اقدام به ارسال تصحيحات به گيرنده هاي در حال كار در منطقه نمايند‪.‬‬

‫مزايای ‪:GPS‬‬
‫‪ ‬قابل اتصال به شبكه اينترنت‬
‫‪ ‬اتصال به كامپيوتر جهت تخليه اطالعات به برنامه هاي مختلف‬
‫‪ ‬قابليت نمايش نقشه و اطالعات كشورهاي جهان‬
‫‪ ‬حركت بر روي نقشه (جهت كارهاي نظامي و جهانگردي)‬
‫‪ ‬ترسيم نقشه به وسيله صفحه نمايش خود دستگاه و بررس ي اجمالي آن و ترسيم نقشه محل نقشه برداري شده‬
‫به كمك كامپيوتر‬
‫‪ ‬تعيين فاصله خود با يك نقطه مشخص‬
‫‪ ‬و‪...‬‬
‫مهمترين مزايای اين سيستم عبارتند از‪:‬‬
‫حداکثر خطای آن به چند سانتی متر نمی رسد‪.‬‬
‫استفاده از آن در هر هوايی امکان پذير است‪.‬‬

‫معايب ‪:GPS‬‬
‫‪ ‬در اختالف ارتفاع زياد نتيجه دقيقی نمی دهد‪.‬‬
‫‪ ‬در مقابل پوشش گياهی زياد جواب دقيقی نمی دهد‪.‬‬
‫‪ ‬در مقابل بدنه اتومبيل نيز به خوبی عمل نمی کند‪.‬‬
‫‪ ‬در مقابل آسمان خراشها نتيجه دقيقی نمي دهد‪.‬‬
‫‪ ‬گران است‪.‬‬

‫کاربرد ‪ GPS‬در حمل و نقل دريايی و هوانوردی‪:‬‬
‫‪ ‬كنترل ارتفاع و مسير پرواز هواپيما‬
‫‪ ‬امكان ارسال پيامهاي كوتاه كتبي به متحرك‬
‫‪ ‬امكان دريافت پيامهاي امدادي‬
‫‪ ‬تهيه نقشه از مسير طي شده‬
‫‪ ‬نظارت بر سرعت‪ ،‬ارتفاع و محل استقرار هواپيما‬
‫‪ ‬تشخيص وسايل نقليه و باربري در محوطه فرودگاه‬

‫‪ ‬پيدا كردن کشتی ها و هواپيماهاي گمشده براساس آخرين منطقه قطع ارسال عالمت‬
‫‪ ‬اطالع رساني از وضعيت و مسير حركت هواپيماها و کشتي ها بصورت ‪online‬‬
‫‪ ‬اطالع مركز كنترل از مسير هواپيما و کشتی ها‬
‫‪ ‬قابليت نظارت بر حركت هواپيما و کشتی‬

‫چگونگی استفاده از ‪ GPS‬در حمل ونقل دريايی‪:‬‬
‫با استفاده از ‪ GPS‬و ويدئو ساندر می توان موقعيت محل و پروفيل کف دريا را رسم کرد‪.‬‬

‫تست يک پروژه در ايران‪:‬‬
‫اين پروژه بنا به درخواست وزارت نيرو در آبهای خليج فارس تست گرديده است که منجر به ساخت ويدئو‬
‫ساندر در ايران شد‪.‬‬

‫در زير نمونه يک گراف که از عمق ‪ 60‬تا ‪ 80‬متری دريای عمان تهيه شده را مي توان مشاهده کرد‪.‬‬

‫کاربرد ‪ GPS‬در حمل و نقل ريلی و جاده ای‪:‬‬
‫‪ ‬مديريت و كنترل ناوگان حمل و نقل به صورت ‪online‬‬

‫‪ ‬مديريت ايمني نقل و انتقال رديابي‪ ،‬ارسال و دريافت اطالعات واحدهاي سيار به صورت ‪online‬‬

‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬

‫مديريت ارسال وسايل نقليه‬
‫كمك اضطراري به وسايل نقليه ارسال شده به مناطق‬
‫مديريت و كنترل ترافيك به صورت ‪online‬‬
‫رديابي كانتينرها و محموله هاي ترانزيتي‬
‫نظارت بر قاچاق كاال‬
‫ثبت مداوم اطالعات در فواصل زماني معين يا بر اساس حالت هوشمند‬
‫ثبت و كنترل سرعت هاي باال و غير مجاز‬
‫وجود توابع منطقه بندي‪/‬زمان بندي (خارج و داخل شدن به مناطق ممنوع يا زمانهاي ممنوعه)‬
‫ثبت وقايع خاص در صورت قطعي ارتباط به صورت ‪online‬‬
‫كنترل زمان بندي واحدهاي سيار‬
‫مديريت و كنترل ناوگان واحدهاي سيار‬
‫كنترل عملكرد و كارایي واحدهاي سيار‬
‫تحقيق و بررس ي مسير طي شده واحدهاي سيار‬
‫كنترل كارایي و عملكرد راننده‬
‫مديريت هزينه وسيله نقليه توسط كنترل مصرف سوخت و مدت زمان سپري شده‬
‫تنظيم ترافيك‬

‫رديابی وسايل نقليه ريلی‪:‬‬
‫روش استفاده از امواج نوری‪:‬‬
‫اشعه ليزر‬
‫دوربين های فيلمبرداری‬
‫روش استفاده از امواج راديوئی‪:RF‬‬
‫‪ (RFDIF) ‬روش شناسايی وسايل نقليه با فرکانس کوتاه‬
‫‪ (RFIDHF) ‬روش شناسايی وسايل نقليه با فرکانس باال‬

‫استخراج گراف واقعی حرکت قطار‪:‬‬
‫‪ ‬هدف از به دست آوردن گراف نظارت بر حرکت قطار و عملکرد راننده برای برنامه ريزی درست در آينده می‬
‫باشد‪.‬‬
‫•‬

‫برای اين کار مي توان از گرافهای دستی يا گرافهایی با استفاده از (‪ )GPS‬استفاده کرد‪.‬‬

‫کاربرد ‪ GPS‬در حمل و نقل جاده ای‪:‬‬

‫)‪AVL: (Automatic Vehicle Locator‬‬

‫سيستم رد ياب اتوماتيک می باشد که با (‪ )GPS‬کار می کند‪.‬‬

‫اجزاء سيستم )‪:(AVL‬‬

‫نرم افزار سيستم‬

‫سيستم مخابراتی‬

‫سخت افزار‬
‫(جهت نصب روی خودرو)‬

‫سخت افزار سيستم‪:‬‬
‫‪‬‬

‫)‪(GPS‬‬

‫‪ ‬باطری اضطراری‬
‫‪ ‬حسگر حرکتی‬
‫‪ ‬حافظه جانبی‬
‫‪ ‬مودم و سيستم مخابراتی‬

‫‪ ‬پردازنده‬
‫سيستم مخابراتی‪:‬‬
‫جهت انتقال اطالعات بين خودرو و پايگاه به کار می رود‪.‬‬
‫نرم افزار سيستم‪:‬‬
‫جهت پردازش اطالعات ارسال شده توسط سخت افزار سيستم (‪ )GPS‬می باشد‪.‬‬

‫اجزا يک سيستم (‪)AVL‬‬

‫بررس ی آزمايش عملی در ايران‪:‬‬
‫نتايج حاصل از آزمايش سيستم )‪ (AVL‬نشان می دهد که سيستم ساخته شده از دقت قابل قبولی‬

‫برخوردار می باشد‪.‬‬
‫حداکثر خطای مشاهده شده ‪ 50‬متر می باشد‪.‬‬

‫کاربرد نظامی )‪:(GPS‬‬

‫‪ ‬کاربردهای انتظامی‬
‫‪ ‬کاربردهای نظامی‬
‫‪ ‬فرماندهی و کنترل‬

‫‪ ‬هدايت نيروهای گشتی شناسايی‬
‫‪ ‬هدايت شناورهای نيروی دريايی و زير دريايی‬

‫‪‬‬

‫هدايت هواپيماهای نيروی هوايی‬

‫‪‬‬

‫تهيه نقشه بهنگام‬

‫‪ ‬امداد و نجات‬
‫‪‬‬

‫مين گذاری و کشف ميادين مين‬

‫‪‬‬

‫هماهنگی تک و عقب نشينی‬

‫منابع ‪:‬‬
‫‪ ‬مهندس مهرزاد نصيريان‪ -‬بکارگيری ‪ GPS‬به منظور عمليات نقشه برداری در دستگاه ويدئو ساندر‪ -‬عضو هيئت علمی موسسه‬
‫آموزش ی تحقيقاتی دفاعی‬
‫حسن امين صدر آبادی‪ -‬استخراج گراف واقعی حرکت قطار با استفاده از ‪ - GPS‬مرکز تحقيقات راه آهن‬
‫‪ِ ‬‬
‫‪ ‬مجيد باقری‪ -‬تلفيق سيستمهای تعيين موقعيت جهانی و ‪ GIS‬و کاربرد های نظامی و انتظامی آن‪ -‬کارشناس ی ارشد سنجش از راه دور‬
‫و ‪GIS‬‬
‫‪‬‬

‫‪ GPS‬و کاربرد آن ‪ -‬سازمان نقشه برداری تهران‬

‫‪ ‬ابوالقاسم صادقی نيارکی‪ -‬کارشناس ی ارشد ‪ - GIS‬رديابی و کنترل وسايل نقليه در يک محيط سيستم اطالعات مکانی پويا با استفاده از‬
‫سيستم تعيين موقعيت جهانی و سيستم ارتباطی‪ -‬سازمان حمل و نقل و پايانه های کشور‬

‫‪ ‬عليرضا قادری پور‪ ،‬احمد رضا محقق ريال سيد جواد حسينی‪ -‬ساخت سيستم ردياب ( ‪Automatic Vehicle‬‬
‫‪ AVL )Location‬در ايران‬

‫‪Applications of GPS technology in the land transportation sysytem - G.‬‬
‫‪Mintsis ,S.Basbas, P.Papaioannou, C.Taxiltaris, I.N. Tziavos‬‬


Slide 23

‫بنام خدا‬

Global Position System

( GPS )

‫فهرست مطالب‬
‫ تاريخچه‬‫‪ -‬مقدمه ای از ‪ GPS‬و طرز کار آن‬

‫ کاربرد ‪ GPS‬در ‪:‬‬‫‪ ‬حمل و نقل دريايی و هوانوردی‬
‫‪ ‬حمل و نقل ريلی‬

‫‪ ‬حمل و نقل جاده ای )‪(AVL‬‬
‫‪ -‬کاربرد نظامی ‪GPS‬‬

‫تاريخچه ‪:‬‬
‫‪ ‬در دوران باستان‪ ،‬بيشتر مسافران موقعيت خود را از روي رويت دقيق عوارض زمين‪ ،‬مشاهده‬
‫ستارگان و شناخت دقيق منطقه كوچكي به دست ميآوردند كه نسل به نسل منتقل ميشد‪ .‬استفاده‬

‫از ستارگان براي مكانيابي به تمرين بسيار زيادي احتياج دارد‪ .‬دقت آن ‪ 2‬كيلومتر است و در هواي‬
‫نامساعد نميتوان هيچ نوع محاسبهاي را انجام داد‪.‬‬
‫‪ ‬اختراع قطبنما كشف بزرگي بود‪ ،‬زيرا مسافران ميتوانستند جهتيابي كنند‪ ،‬اما به تنهايي‬

‫نميتوانست موقعيت فرد را تعيين كند‪ .‬اسطرالب‪ ،‬ارتفاعسنج و زاويهياب دورنماي جديدي در‬
‫زمينه سير و سفر گشودند‪ .‬با اين وسايل عرض جغرافيايي را معين ميكردند و براي طول جغرافيايي از‬
‫جداول خاص نجومي استفاده ميشد‪.‬‬

‫‪ ‬در سال ‪ 1912‬تجهيزات ناوبري (تعيين موقعيت) راديویي اختراع شد‪ .‬در اين سيستم با داشتن ‪ 3‬برج‬
‫فرستنده امواج راديویي و دانستن مكان دقيق آنها و حساب كردن زمان رسيدن موج ها از هر كدام به‬
‫نقطه مورد نظر ميتوان مكان آن نقطه را بر روي زمين به دست آورد‪.‬‬

‫در سال ‪ 1960‬سيستم تعيين موقعيت بر مبنای فضا توسط ناسا آغاز شد‪.‬‬
‫در سال ‪ 1983‬اولين ماهواره به فضا پرتاب شده است‪.‬‬
‫در سال ‪ 1995‬تمامی ‪ 24‬ماهواره به فضا پرتاب شد‪.‬‬

‫مقدمه ای از ‪ GPS‬و طرز کار آن‪:‬‬
‫سيستم تعيين موقعيت جهاني ميباشد كه از طريق رديابي سيگنالهايي كه توسط‬

‫ماهواره هاي در حال چرخش به دور زمين فرستاده مي شوند عمل مي كند‪ .‬به‬
‫عبارت ديگر يك گيرنده ‪ GPS‬مي تواند موقعيتش را بر مبناي فاصله زماني ارسال‬

‫سيگنالها (توسط فرستنده هاي ماهواره اي) تعيين كند‪.‬‬
‫‪ GPS‬مجموعهاي از ‪ 24‬ماهواره است كه در مداري به دور زمين ميچرخند و‬
‫توسط گيرندههاي زميني به مردم امكان ميدهند مكان جغرافيايي خود را پيدا‬
‫كنند‪.‬‬

‫مشخصات ماهواره کنترل کننده ‪:GPS‬‬
‫نام هواپيما‪ :‬ناواستار‬
‫سازنده‪Rockwell International :‬‬
‫ارتفاع‪ 10900 :‬مايل دريايی‬
‫سرعت‪ 7000 :‬مايل در ساعت‬
‫وزن‪ 1900 :‬پوند (در مدار)‬
‫اندازه‪ 17 :‬فوت‬
‫دوره مدار‪ 12 :‬ساعت‬
‫مدار حرکتی‪ 55 :‬درجه نسبت به استوا‬
‫عمر مفيد تعيين شده‪ 5/7 :‬سال‬
‫صورت فلکی‪ 28 :‬ماهواره ای (‪ 24‬ماهواره اصلی و ‪ 4‬ماهواره پشتيبانی)‬
‫تعداد ساعت اتمی‪ 4 :‬عدد‬

‫‪ GPS‬تفاضلی‬

‫)‪:(DGPS‬‬

‫بکارگيري دو گيرنده ‪ GPS‬به منظور دستيابي به تعيين موقعيت با دقت باال را ‪ GPS‬تفاضلي گويند‪.‬‬

‫شبكه ‪ DGPS‬در واقع ايستگاههاي دایمي مي باشند كه به صورت يك شبكه يا به صورت يك نقطه به طور‬
‫مداوم در حال جمع آوري مشاهدات از ماهواره بوده و چون مختصات اين نقاط معلوم است‪ ،‬مي توانند‬
‫اقدام به ارسال تصحيحات به گيرنده هاي در حال كار در منطقه نمايند‪.‬‬

‫مزايای ‪:GPS‬‬
‫‪ ‬قابل اتصال به شبكه اينترنت‬
‫‪ ‬اتصال به كامپيوتر جهت تخليه اطالعات به برنامه هاي مختلف‬
‫‪ ‬قابليت نمايش نقشه و اطالعات كشورهاي جهان‬
‫‪ ‬حركت بر روي نقشه (جهت كارهاي نظامي و جهانگردي)‬
‫‪ ‬ترسيم نقشه به وسيله صفحه نمايش خود دستگاه و بررس ي اجمالي آن و ترسيم نقشه محل نقشه برداري شده‬
‫به كمك كامپيوتر‬
‫‪ ‬تعيين فاصله خود با يك نقطه مشخص‬
‫‪ ‬و‪...‬‬
‫مهمترين مزايای اين سيستم عبارتند از‪:‬‬
‫حداکثر خطای آن به چند سانتی متر نمی رسد‪.‬‬
‫استفاده از آن در هر هوايی امکان پذير است‪.‬‬

‫معايب ‪:GPS‬‬
‫‪ ‬در اختالف ارتفاع زياد نتيجه دقيقی نمی دهد‪.‬‬
‫‪ ‬در مقابل پوشش گياهی زياد جواب دقيقی نمی دهد‪.‬‬
‫‪ ‬در مقابل بدنه اتومبيل نيز به خوبی عمل نمی کند‪.‬‬
‫‪ ‬در مقابل آسمان خراشها نتيجه دقيقی نمي دهد‪.‬‬
‫‪ ‬گران است‪.‬‬

‫کاربرد ‪ GPS‬در حمل و نقل دريايی و هوانوردی‪:‬‬
‫‪ ‬كنترل ارتفاع و مسير پرواز هواپيما‬
‫‪ ‬امكان ارسال پيامهاي كوتاه كتبي به متحرك‬
‫‪ ‬امكان دريافت پيامهاي امدادي‬
‫‪ ‬تهيه نقشه از مسير طي شده‬
‫‪ ‬نظارت بر سرعت‪ ،‬ارتفاع و محل استقرار هواپيما‬
‫‪ ‬تشخيص وسايل نقليه و باربري در محوطه فرودگاه‬

‫‪ ‬پيدا كردن کشتی ها و هواپيماهاي گمشده براساس آخرين منطقه قطع ارسال عالمت‬
‫‪ ‬اطالع رساني از وضعيت و مسير حركت هواپيماها و کشتي ها بصورت ‪online‬‬
‫‪ ‬اطالع مركز كنترل از مسير هواپيما و کشتی ها‬
‫‪ ‬قابليت نظارت بر حركت هواپيما و کشتی‬

‫چگونگی استفاده از ‪ GPS‬در حمل ونقل دريايی‪:‬‬
‫با استفاده از ‪ GPS‬و ويدئو ساندر می توان موقعيت محل و پروفيل کف دريا را رسم کرد‪.‬‬

‫تست يک پروژه در ايران‪:‬‬
‫اين پروژه بنا به درخواست وزارت نيرو در آبهای خليج فارس تست گرديده است که منجر به ساخت ويدئو‬
‫ساندر در ايران شد‪.‬‬

‫در زير نمونه يک گراف که از عمق ‪ 60‬تا ‪ 80‬متری دريای عمان تهيه شده را مي توان مشاهده کرد‪.‬‬

‫کاربرد ‪ GPS‬در حمل و نقل ريلی و جاده ای‪:‬‬
‫‪ ‬مديريت و كنترل ناوگان حمل و نقل به صورت ‪online‬‬

‫‪ ‬مديريت ايمني نقل و انتقال رديابي‪ ،‬ارسال و دريافت اطالعات واحدهاي سيار به صورت ‪online‬‬

‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬

‫مديريت ارسال وسايل نقليه‬
‫كمك اضطراري به وسايل نقليه ارسال شده به مناطق‬
‫مديريت و كنترل ترافيك به صورت ‪online‬‬
‫رديابي كانتينرها و محموله هاي ترانزيتي‬
‫نظارت بر قاچاق كاال‬
‫ثبت مداوم اطالعات در فواصل زماني معين يا بر اساس حالت هوشمند‬
‫ثبت و كنترل سرعت هاي باال و غير مجاز‬
‫وجود توابع منطقه بندي‪/‬زمان بندي (خارج و داخل شدن به مناطق ممنوع يا زمانهاي ممنوعه)‬
‫ثبت وقايع خاص در صورت قطعي ارتباط به صورت ‪online‬‬
‫كنترل زمان بندي واحدهاي سيار‬
‫مديريت و كنترل ناوگان واحدهاي سيار‬
‫كنترل عملكرد و كارایي واحدهاي سيار‬
‫تحقيق و بررس ي مسير طي شده واحدهاي سيار‬
‫كنترل كارایي و عملكرد راننده‬
‫مديريت هزينه وسيله نقليه توسط كنترل مصرف سوخت و مدت زمان سپري شده‬
‫تنظيم ترافيك‬

‫رديابی وسايل نقليه ريلی‪:‬‬
‫روش استفاده از امواج نوری‪:‬‬
‫اشعه ليزر‬
‫دوربين های فيلمبرداری‬
‫روش استفاده از امواج راديوئی‪:RF‬‬
‫‪ (RFDIF) ‬روش شناسايی وسايل نقليه با فرکانس کوتاه‬
‫‪ (RFIDHF) ‬روش شناسايی وسايل نقليه با فرکانس باال‬

‫استخراج گراف واقعی حرکت قطار‪:‬‬
‫‪ ‬هدف از به دست آوردن گراف نظارت بر حرکت قطار و عملکرد راننده برای برنامه ريزی درست در آينده می‬
‫باشد‪.‬‬
‫•‬

‫برای اين کار مي توان از گرافهای دستی يا گرافهایی با استفاده از (‪ )GPS‬استفاده کرد‪.‬‬

‫کاربرد ‪ GPS‬در حمل و نقل جاده ای‪:‬‬

‫)‪AVL: (Automatic Vehicle Locator‬‬

‫سيستم رد ياب اتوماتيک می باشد که با (‪ )GPS‬کار می کند‪.‬‬

‫اجزاء سيستم )‪:(AVL‬‬

‫نرم افزار سيستم‬

‫سيستم مخابراتی‬

‫سخت افزار‬
‫(جهت نصب روی خودرو)‬

‫سخت افزار سيستم‪:‬‬
‫‪‬‬

‫)‪(GPS‬‬

‫‪ ‬باطری اضطراری‬
‫‪ ‬حسگر حرکتی‬
‫‪ ‬حافظه جانبی‬
‫‪ ‬مودم و سيستم مخابراتی‬

‫‪ ‬پردازنده‬
‫سيستم مخابراتی‪:‬‬
‫جهت انتقال اطالعات بين خودرو و پايگاه به کار می رود‪.‬‬
‫نرم افزار سيستم‪:‬‬
‫جهت پردازش اطالعات ارسال شده توسط سخت افزار سيستم (‪ )GPS‬می باشد‪.‬‬

‫اجزا يک سيستم (‪)AVL‬‬

‫بررس ی آزمايش عملی در ايران‪:‬‬
‫نتايج حاصل از آزمايش سيستم )‪ (AVL‬نشان می دهد که سيستم ساخته شده از دقت قابل قبولی‬

‫برخوردار می باشد‪.‬‬
‫حداکثر خطای مشاهده شده ‪ 50‬متر می باشد‪.‬‬

‫کاربرد نظامی )‪:(GPS‬‬

‫‪ ‬کاربردهای انتظامی‬
‫‪ ‬کاربردهای نظامی‬
‫‪ ‬فرماندهی و کنترل‬

‫‪ ‬هدايت نيروهای گشتی شناسايی‬
‫‪ ‬هدايت شناورهای نيروی دريايی و زير دريايی‬

‫‪‬‬

‫هدايت هواپيماهای نيروی هوايی‬

‫‪‬‬

‫تهيه نقشه بهنگام‬

‫‪ ‬امداد و نجات‬
‫‪‬‬

‫مين گذاری و کشف ميادين مين‬

‫‪‬‬

‫هماهنگی تک و عقب نشينی‬

‫منابع ‪:‬‬
‫‪ ‬مهندس مهرزاد نصيريان‪ -‬بکارگيری ‪ GPS‬به منظور عمليات نقشه برداری در دستگاه ويدئو ساندر‪ -‬عضو هيئت علمی موسسه‬
‫آموزش ی تحقيقاتی دفاعی‬
‫حسن امين صدر آبادی‪ -‬استخراج گراف واقعی حرکت قطار با استفاده از ‪ - GPS‬مرکز تحقيقات راه آهن‬
‫‪ِ ‬‬
‫‪ ‬مجيد باقری‪ -‬تلفيق سيستمهای تعيين موقعيت جهانی و ‪ GIS‬و کاربرد های نظامی و انتظامی آن‪ -‬کارشناس ی ارشد سنجش از راه دور‬
‫و ‪GIS‬‬
‫‪‬‬

‫‪ GPS‬و کاربرد آن ‪ -‬سازمان نقشه برداری تهران‬

‫‪ ‬ابوالقاسم صادقی نيارکی‪ -‬کارشناس ی ارشد ‪ - GIS‬رديابی و کنترل وسايل نقليه در يک محيط سيستم اطالعات مکانی پويا با استفاده از‬
‫سيستم تعيين موقعيت جهانی و سيستم ارتباطی‪ -‬سازمان حمل و نقل و پايانه های کشور‬

‫‪ ‬عليرضا قادری پور‪ ،‬احمد رضا محقق ريال سيد جواد حسينی‪ -‬ساخت سيستم ردياب ( ‪Automatic Vehicle‬‬
‫‪ AVL )Location‬در ايران‬

‫‪Applications of GPS technology in the land transportation sysytem - G.‬‬
‫‪Mintsis ,S.Basbas, P.Papaioannou, C.Taxiltaris, I.N. Tziavos‬‬


Slide 24

‫بنام خدا‬

Global Position System

( GPS )

‫فهرست مطالب‬
‫ تاريخچه‬‫‪ -‬مقدمه ای از ‪ GPS‬و طرز کار آن‬

‫ کاربرد ‪ GPS‬در ‪:‬‬‫‪ ‬حمل و نقل دريايی و هوانوردی‬
‫‪ ‬حمل و نقل ريلی‬

‫‪ ‬حمل و نقل جاده ای )‪(AVL‬‬
‫‪ -‬کاربرد نظامی ‪GPS‬‬

‫تاريخچه ‪:‬‬
‫‪ ‬در دوران باستان‪ ،‬بيشتر مسافران موقعيت خود را از روي رويت دقيق عوارض زمين‪ ،‬مشاهده‬
‫ستارگان و شناخت دقيق منطقه كوچكي به دست ميآوردند كه نسل به نسل منتقل ميشد‪ .‬استفاده‬

‫از ستارگان براي مكانيابي به تمرين بسيار زيادي احتياج دارد‪ .‬دقت آن ‪ 2‬كيلومتر است و در هواي‬
‫نامساعد نميتوان هيچ نوع محاسبهاي را انجام داد‪.‬‬
‫‪ ‬اختراع قطبنما كشف بزرگي بود‪ ،‬زيرا مسافران ميتوانستند جهتيابي كنند‪ ،‬اما به تنهايي‬

‫نميتوانست موقعيت فرد را تعيين كند‪ .‬اسطرالب‪ ،‬ارتفاعسنج و زاويهياب دورنماي جديدي در‬
‫زمينه سير و سفر گشودند‪ .‬با اين وسايل عرض جغرافيايي را معين ميكردند و براي طول جغرافيايي از‬
‫جداول خاص نجومي استفاده ميشد‪.‬‬

‫‪ ‬در سال ‪ 1912‬تجهيزات ناوبري (تعيين موقعيت) راديویي اختراع شد‪ .‬در اين سيستم با داشتن ‪ 3‬برج‬
‫فرستنده امواج راديویي و دانستن مكان دقيق آنها و حساب كردن زمان رسيدن موج ها از هر كدام به‬
‫نقطه مورد نظر ميتوان مكان آن نقطه را بر روي زمين به دست آورد‪.‬‬

‫در سال ‪ 1960‬سيستم تعيين موقعيت بر مبنای فضا توسط ناسا آغاز شد‪.‬‬
‫در سال ‪ 1983‬اولين ماهواره به فضا پرتاب شده است‪.‬‬
‫در سال ‪ 1995‬تمامی ‪ 24‬ماهواره به فضا پرتاب شد‪.‬‬

‫مقدمه ای از ‪ GPS‬و طرز کار آن‪:‬‬
‫سيستم تعيين موقعيت جهاني ميباشد كه از طريق رديابي سيگنالهايي كه توسط‬

‫ماهواره هاي در حال چرخش به دور زمين فرستاده مي شوند عمل مي كند‪ .‬به‬
‫عبارت ديگر يك گيرنده ‪ GPS‬مي تواند موقعيتش را بر مبناي فاصله زماني ارسال‬

‫سيگنالها (توسط فرستنده هاي ماهواره اي) تعيين كند‪.‬‬
‫‪ GPS‬مجموعهاي از ‪ 24‬ماهواره است كه در مداري به دور زمين ميچرخند و‬
‫توسط گيرندههاي زميني به مردم امكان ميدهند مكان جغرافيايي خود را پيدا‬
‫كنند‪.‬‬

‫مشخصات ماهواره کنترل کننده ‪:GPS‬‬
‫نام هواپيما‪ :‬ناواستار‬
‫سازنده‪Rockwell International :‬‬
‫ارتفاع‪ 10900 :‬مايل دريايی‬
‫سرعت‪ 7000 :‬مايل در ساعت‬
‫وزن‪ 1900 :‬پوند (در مدار)‬
‫اندازه‪ 17 :‬فوت‬
‫دوره مدار‪ 12 :‬ساعت‬
‫مدار حرکتی‪ 55 :‬درجه نسبت به استوا‬
‫عمر مفيد تعيين شده‪ 5/7 :‬سال‬
‫صورت فلکی‪ 28 :‬ماهواره ای (‪ 24‬ماهواره اصلی و ‪ 4‬ماهواره پشتيبانی)‬
‫تعداد ساعت اتمی‪ 4 :‬عدد‬

‫‪ GPS‬تفاضلی‬

‫)‪:(DGPS‬‬

‫بکارگيري دو گيرنده ‪ GPS‬به منظور دستيابي به تعيين موقعيت با دقت باال را ‪ GPS‬تفاضلي گويند‪.‬‬

‫شبكه ‪ DGPS‬در واقع ايستگاههاي دایمي مي باشند كه به صورت يك شبكه يا به صورت يك نقطه به طور‬
‫مداوم در حال جمع آوري مشاهدات از ماهواره بوده و چون مختصات اين نقاط معلوم است‪ ،‬مي توانند‬
‫اقدام به ارسال تصحيحات به گيرنده هاي در حال كار در منطقه نمايند‪.‬‬

‫مزايای ‪:GPS‬‬
‫‪ ‬قابل اتصال به شبكه اينترنت‬
‫‪ ‬اتصال به كامپيوتر جهت تخليه اطالعات به برنامه هاي مختلف‬
‫‪ ‬قابليت نمايش نقشه و اطالعات كشورهاي جهان‬
‫‪ ‬حركت بر روي نقشه (جهت كارهاي نظامي و جهانگردي)‬
‫‪ ‬ترسيم نقشه به وسيله صفحه نمايش خود دستگاه و بررس ي اجمالي آن و ترسيم نقشه محل نقشه برداري شده‬
‫به كمك كامپيوتر‬
‫‪ ‬تعيين فاصله خود با يك نقطه مشخص‬
‫‪ ‬و‪...‬‬
‫مهمترين مزايای اين سيستم عبارتند از‪:‬‬
‫حداکثر خطای آن به چند سانتی متر نمی رسد‪.‬‬
‫استفاده از آن در هر هوايی امکان پذير است‪.‬‬

‫معايب ‪:GPS‬‬
‫‪ ‬در اختالف ارتفاع زياد نتيجه دقيقی نمی دهد‪.‬‬
‫‪ ‬در مقابل پوشش گياهی زياد جواب دقيقی نمی دهد‪.‬‬
‫‪ ‬در مقابل بدنه اتومبيل نيز به خوبی عمل نمی کند‪.‬‬
‫‪ ‬در مقابل آسمان خراشها نتيجه دقيقی نمي دهد‪.‬‬
‫‪ ‬گران است‪.‬‬

‫کاربرد ‪ GPS‬در حمل و نقل دريايی و هوانوردی‪:‬‬
‫‪ ‬كنترل ارتفاع و مسير پرواز هواپيما‬
‫‪ ‬امكان ارسال پيامهاي كوتاه كتبي به متحرك‬
‫‪ ‬امكان دريافت پيامهاي امدادي‬
‫‪ ‬تهيه نقشه از مسير طي شده‬
‫‪ ‬نظارت بر سرعت‪ ،‬ارتفاع و محل استقرار هواپيما‬
‫‪ ‬تشخيص وسايل نقليه و باربري در محوطه فرودگاه‬

‫‪ ‬پيدا كردن کشتی ها و هواپيماهاي گمشده براساس آخرين منطقه قطع ارسال عالمت‬
‫‪ ‬اطالع رساني از وضعيت و مسير حركت هواپيماها و کشتي ها بصورت ‪online‬‬
‫‪ ‬اطالع مركز كنترل از مسير هواپيما و کشتی ها‬
‫‪ ‬قابليت نظارت بر حركت هواپيما و کشتی‬

‫چگونگی استفاده از ‪ GPS‬در حمل ونقل دريايی‪:‬‬
‫با استفاده از ‪ GPS‬و ويدئو ساندر می توان موقعيت محل و پروفيل کف دريا را رسم کرد‪.‬‬

‫تست يک پروژه در ايران‪:‬‬
‫اين پروژه بنا به درخواست وزارت نيرو در آبهای خليج فارس تست گرديده است که منجر به ساخت ويدئو‬
‫ساندر در ايران شد‪.‬‬

‫در زير نمونه يک گراف که از عمق ‪ 60‬تا ‪ 80‬متری دريای عمان تهيه شده را مي توان مشاهده کرد‪.‬‬

‫کاربرد ‪ GPS‬در حمل و نقل ريلی و جاده ای‪:‬‬
‫‪ ‬مديريت و كنترل ناوگان حمل و نقل به صورت ‪online‬‬

‫‪ ‬مديريت ايمني نقل و انتقال رديابي‪ ،‬ارسال و دريافت اطالعات واحدهاي سيار به صورت ‪online‬‬

‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬

‫مديريت ارسال وسايل نقليه‬
‫كمك اضطراري به وسايل نقليه ارسال شده به مناطق‬
‫مديريت و كنترل ترافيك به صورت ‪online‬‬
‫رديابي كانتينرها و محموله هاي ترانزيتي‬
‫نظارت بر قاچاق كاال‬
‫ثبت مداوم اطالعات در فواصل زماني معين يا بر اساس حالت هوشمند‬
‫ثبت و كنترل سرعت هاي باال و غير مجاز‬
‫وجود توابع منطقه بندي‪/‬زمان بندي (خارج و داخل شدن به مناطق ممنوع يا زمانهاي ممنوعه)‬
‫ثبت وقايع خاص در صورت قطعي ارتباط به صورت ‪online‬‬
‫كنترل زمان بندي واحدهاي سيار‬
‫مديريت و كنترل ناوگان واحدهاي سيار‬
‫كنترل عملكرد و كارایي واحدهاي سيار‬
‫تحقيق و بررس ي مسير طي شده واحدهاي سيار‬
‫كنترل كارایي و عملكرد راننده‬
‫مديريت هزينه وسيله نقليه توسط كنترل مصرف سوخت و مدت زمان سپري شده‬
‫تنظيم ترافيك‬

‫رديابی وسايل نقليه ريلی‪:‬‬
‫روش استفاده از امواج نوری‪:‬‬
‫اشعه ليزر‬
‫دوربين های فيلمبرداری‬
‫روش استفاده از امواج راديوئی‪:RF‬‬
‫‪ (RFDIF) ‬روش شناسايی وسايل نقليه با فرکانس کوتاه‬
‫‪ (RFIDHF) ‬روش شناسايی وسايل نقليه با فرکانس باال‬

‫استخراج گراف واقعی حرکت قطار‪:‬‬
‫‪ ‬هدف از به دست آوردن گراف نظارت بر حرکت قطار و عملکرد راننده برای برنامه ريزی درست در آينده می‬
‫باشد‪.‬‬
‫•‬

‫برای اين کار مي توان از گرافهای دستی يا گرافهایی با استفاده از (‪ )GPS‬استفاده کرد‪.‬‬

‫کاربرد ‪ GPS‬در حمل و نقل جاده ای‪:‬‬

‫)‪AVL: (Automatic Vehicle Locator‬‬

‫سيستم رد ياب اتوماتيک می باشد که با (‪ )GPS‬کار می کند‪.‬‬

‫اجزاء سيستم )‪:(AVL‬‬

‫نرم افزار سيستم‬

‫سيستم مخابراتی‬

‫سخت افزار‬
‫(جهت نصب روی خودرو)‬

‫سخت افزار سيستم‪:‬‬
‫‪‬‬

‫)‪(GPS‬‬

‫‪ ‬باطری اضطراری‬
‫‪ ‬حسگر حرکتی‬
‫‪ ‬حافظه جانبی‬
‫‪ ‬مودم و سيستم مخابراتی‬

‫‪ ‬پردازنده‬
‫سيستم مخابراتی‪:‬‬
‫جهت انتقال اطالعات بين خودرو و پايگاه به کار می رود‪.‬‬
‫نرم افزار سيستم‪:‬‬
‫جهت پردازش اطالعات ارسال شده توسط سخت افزار سيستم (‪ )GPS‬می باشد‪.‬‬

‫اجزا يک سيستم (‪)AVL‬‬

‫بررس ی آزمايش عملی در ايران‪:‬‬
‫نتايج حاصل از آزمايش سيستم )‪ (AVL‬نشان می دهد که سيستم ساخته شده از دقت قابل قبولی‬

‫برخوردار می باشد‪.‬‬
‫حداکثر خطای مشاهده شده ‪ 50‬متر می باشد‪.‬‬

‫کاربرد نظامی )‪:(GPS‬‬

‫‪ ‬کاربردهای انتظامی‬
‫‪ ‬کاربردهای نظامی‬
‫‪ ‬فرماندهی و کنترل‬

‫‪ ‬هدايت نيروهای گشتی شناسايی‬
‫‪ ‬هدايت شناورهای نيروی دريايی و زير دريايی‬

‫‪‬‬

‫هدايت هواپيماهای نيروی هوايی‬

‫‪‬‬

‫تهيه نقشه بهنگام‬

‫‪ ‬امداد و نجات‬
‫‪‬‬

‫مين گذاری و کشف ميادين مين‬

‫‪‬‬

‫هماهنگی تک و عقب نشينی‬

‫منابع ‪:‬‬
‫‪ ‬مهندس مهرزاد نصيريان‪ -‬بکارگيری ‪ GPS‬به منظور عمليات نقشه برداری در دستگاه ويدئو ساندر‪ -‬عضو هيئت علمی موسسه‬
‫آموزش ی تحقيقاتی دفاعی‬
‫حسن امين صدر آبادی‪ -‬استخراج گراف واقعی حرکت قطار با استفاده از ‪ - GPS‬مرکز تحقيقات راه آهن‬
‫‪ِ ‬‬
‫‪ ‬مجيد باقری‪ -‬تلفيق سيستمهای تعيين موقعيت جهانی و ‪ GIS‬و کاربرد های نظامی و انتظامی آن‪ -‬کارشناس ی ارشد سنجش از راه دور‬
‫و ‪GIS‬‬
‫‪‬‬

‫‪ GPS‬و کاربرد آن ‪ -‬سازمان نقشه برداری تهران‬

‫‪ ‬ابوالقاسم صادقی نيارکی‪ -‬کارشناس ی ارشد ‪ - GIS‬رديابی و کنترل وسايل نقليه در يک محيط سيستم اطالعات مکانی پويا با استفاده از‬
‫سيستم تعيين موقعيت جهانی و سيستم ارتباطی‪ -‬سازمان حمل و نقل و پايانه های کشور‬

‫‪ ‬عليرضا قادری پور‪ ،‬احمد رضا محقق ريال سيد جواد حسينی‪ -‬ساخت سيستم ردياب ( ‪Automatic Vehicle‬‬
‫‪ AVL )Location‬در ايران‬

‫‪Applications of GPS technology in the land transportation sysytem - G.‬‬
‫‪Mintsis ,S.Basbas, P.Papaioannou, C.Taxiltaris, I.N. Tziavos‬‬


Slide 25

‫بنام خدا‬

Global Position System

( GPS )

‫فهرست مطالب‬
‫ تاريخچه‬‫‪ -‬مقدمه ای از ‪ GPS‬و طرز کار آن‬

‫ کاربرد ‪ GPS‬در ‪:‬‬‫‪ ‬حمل و نقل دريايی و هوانوردی‬
‫‪ ‬حمل و نقل ريلی‬

‫‪ ‬حمل و نقل جاده ای )‪(AVL‬‬
‫‪ -‬کاربرد نظامی ‪GPS‬‬

‫تاريخچه ‪:‬‬
‫‪ ‬در دوران باستان‪ ،‬بيشتر مسافران موقعيت خود را از روي رويت دقيق عوارض زمين‪ ،‬مشاهده‬
‫ستارگان و شناخت دقيق منطقه كوچكي به دست ميآوردند كه نسل به نسل منتقل ميشد‪ .‬استفاده‬

‫از ستارگان براي مكانيابي به تمرين بسيار زيادي احتياج دارد‪ .‬دقت آن ‪ 2‬كيلومتر است و در هواي‬
‫نامساعد نميتوان هيچ نوع محاسبهاي را انجام داد‪.‬‬
‫‪ ‬اختراع قطبنما كشف بزرگي بود‪ ،‬زيرا مسافران ميتوانستند جهتيابي كنند‪ ،‬اما به تنهايي‬

‫نميتوانست موقعيت فرد را تعيين كند‪ .‬اسطرالب‪ ،‬ارتفاعسنج و زاويهياب دورنماي جديدي در‬
‫زمينه سير و سفر گشودند‪ .‬با اين وسايل عرض جغرافيايي را معين ميكردند و براي طول جغرافيايي از‬
‫جداول خاص نجومي استفاده ميشد‪.‬‬

‫‪ ‬در سال ‪ 1912‬تجهيزات ناوبري (تعيين موقعيت) راديویي اختراع شد‪ .‬در اين سيستم با داشتن ‪ 3‬برج‬
‫فرستنده امواج راديویي و دانستن مكان دقيق آنها و حساب كردن زمان رسيدن موج ها از هر كدام به‬
‫نقطه مورد نظر ميتوان مكان آن نقطه را بر روي زمين به دست آورد‪.‬‬

‫در سال ‪ 1960‬سيستم تعيين موقعيت بر مبنای فضا توسط ناسا آغاز شد‪.‬‬
‫در سال ‪ 1983‬اولين ماهواره به فضا پرتاب شده است‪.‬‬
‫در سال ‪ 1995‬تمامی ‪ 24‬ماهواره به فضا پرتاب شد‪.‬‬

‫مقدمه ای از ‪ GPS‬و طرز کار آن‪:‬‬
‫سيستم تعيين موقعيت جهاني ميباشد كه از طريق رديابي سيگنالهايي كه توسط‬

‫ماهواره هاي در حال چرخش به دور زمين فرستاده مي شوند عمل مي كند‪ .‬به‬
‫عبارت ديگر يك گيرنده ‪ GPS‬مي تواند موقعيتش را بر مبناي فاصله زماني ارسال‬

‫سيگنالها (توسط فرستنده هاي ماهواره اي) تعيين كند‪.‬‬
‫‪ GPS‬مجموعهاي از ‪ 24‬ماهواره است كه در مداري به دور زمين ميچرخند و‬
‫توسط گيرندههاي زميني به مردم امكان ميدهند مكان جغرافيايي خود را پيدا‬
‫كنند‪.‬‬

‫مشخصات ماهواره کنترل کننده ‪:GPS‬‬
‫نام هواپيما‪ :‬ناواستار‬
‫سازنده‪Rockwell International :‬‬
‫ارتفاع‪ 10900 :‬مايل دريايی‬
‫سرعت‪ 7000 :‬مايل در ساعت‬
‫وزن‪ 1900 :‬پوند (در مدار)‬
‫اندازه‪ 17 :‬فوت‬
‫دوره مدار‪ 12 :‬ساعت‬
‫مدار حرکتی‪ 55 :‬درجه نسبت به استوا‬
‫عمر مفيد تعيين شده‪ 5/7 :‬سال‬
‫صورت فلکی‪ 28 :‬ماهواره ای (‪ 24‬ماهواره اصلی و ‪ 4‬ماهواره پشتيبانی)‬
‫تعداد ساعت اتمی‪ 4 :‬عدد‬

‫‪ GPS‬تفاضلی‬

‫)‪:(DGPS‬‬

‫بکارگيري دو گيرنده ‪ GPS‬به منظور دستيابي به تعيين موقعيت با دقت باال را ‪ GPS‬تفاضلي گويند‪.‬‬

‫شبكه ‪ DGPS‬در واقع ايستگاههاي دایمي مي باشند كه به صورت يك شبكه يا به صورت يك نقطه به طور‬
‫مداوم در حال جمع آوري مشاهدات از ماهواره بوده و چون مختصات اين نقاط معلوم است‪ ،‬مي توانند‬
‫اقدام به ارسال تصحيحات به گيرنده هاي در حال كار در منطقه نمايند‪.‬‬

‫مزايای ‪:GPS‬‬
‫‪ ‬قابل اتصال به شبكه اينترنت‬
‫‪ ‬اتصال به كامپيوتر جهت تخليه اطالعات به برنامه هاي مختلف‬
‫‪ ‬قابليت نمايش نقشه و اطالعات كشورهاي جهان‬
‫‪ ‬حركت بر روي نقشه (جهت كارهاي نظامي و جهانگردي)‬
‫‪ ‬ترسيم نقشه به وسيله صفحه نمايش خود دستگاه و بررس ي اجمالي آن و ترسيم نقشه محل نقشه برداري شده‬
‫به كمك كامپيوتر‬
‫‪ ‬تعيين فاصله خود با يك نقطه مشخص‬
‫‪ ‬و‪...‬‬
‫مهمترين مزايای اين سيستم عبارتند از‪:‬‬
‫حداکثر خطای آن به چند سانتی متر نمی رسد‪.‬‬
‫استفاده از آن در هر هوايی امکان پذير است‪.‬‬

‫معايب ‪:GPS‬‬
‫‪ ‬در اختالف ارتفاع زياد نتيجه دقيقی نمی دهد‪.‬‬
‫‪ ‬در مقابل پوشش گياهی زياد جواب دقيقی نمی دهد‪.‬‬
‫‪ ‬در مقابل بدنه اتومبيل نيز به خوبی عمل نمی کند‪.‬‬
‫‪ ‬در مقابل آسمان خراشها نتيجه دقيقی نمي دهد‪.‬‬
‫‪ ‬گران است‪.‬‬

‫کاربرد ‪ GPS‬در حمل و نقل دريايی و هوانوردی‪:‬‬
‫‪ ‬كنترل ارتفاع و مسير پرواز هواپيما‬
‫‪ ‬امكان ارسال پيامهاي كوتاه كتبي به متحرك‬
‫‪ ‬امكان دريافت پيامهاي امدادي‬
‫‪ ‬تهيه نقشه از مسير طي شده‬
‫‪ ‬نظارت بر سرعت‪ ،‬ارتفاع و محل استقرار هواپيما‬
‫‪ ‬تشخيص وسايل نقليه و باربري در محوطه فرودگاه‬

‫‪ ‬پيدا كردن کشتی ها و هواپيماهاي گمشده براساس آخرين منطقه قطع ارسال عالمت‬
‫‪ ‬اطالع رساني از وضعيت و مسير حركت هواپيماها و کشتي ها بصورت ‪online‬‬
‫‪ ‬اطالع مركز كنترل از مسير هواپيما و کشتی ها‬
‫‪ ‬قابليت نظارت بر حركت هواپيما و کشتی‬

‫چگونگی استفاده از ‪ GPS‬در حمل ونقل دريايی‪:‬‬
‫با استفاده از ‪ GPS‬و ويدئو ساندر می توان موقعيت محل و پروفيل کف دريا را رسم کرد‪.‬‬

‫تست يک پروژه در ايران‪:‬‬
‫اين پروژه بنا به درخواست وزارت نيرو در آبهای خليج فارس تست گرديده است که منجر به ساخت ويدئو‬
‫ساندر در ايران شد‪.‬‬

‫در زير نمونه يک گراف که از عمق ‪ 60‬تا ‪ 80‬متری دريای عمان تهيه شده را مي توان مشاهده کرد‪.‬‬

‫کاربرد ‪ GPS‬در حمل و نقل ريلی و جاده ای‪:‬‬
‫‪ ‬مديريت و كنترل ناوگان حمل و نقل به صورت ‪online‬‬

‫‪ ‬مديريت ايمني نقل و انتقال رديابي‪ ،‬ارسال و دريافت اطالعات واحدهاي سيار به صورت ‪online‬‬

‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬

‫مديريت ارسال وسايل نقليه‬
‫كمك اضطراري به وسايل نقليه ارسال شده به مناطق‬
‫مديريت و كنترل ترافيك به صورت ‪online‬‬
‫رديابي كانتينرها و محموله هاي ترانزيتي‬
‫نظارت بر قاچاق كاال‬
‫ثبت مداوم اطالعات در فواصل زماني معين يا بر اساس حالت هوشمند‬
‫ثبت و كنترل سرعت هاي باال و غير مجاز‬
‫وجود توابع منطقه بندي‪/‬زمان بندي (خارج و داخل شدن به مناطق ممنوع يا زمانهاي ممنوعه)‬
‫ثبت وقايع خاص در صورت قطعي ارتباط به صورت ‪online‬‬
‫كنترل زمان بندي واحدهاي سيار‬
‫مديريت و كنترل ناوگان واحدهاي سيار‬
‫كنترل عملكرد و كارایي واحدهاي سيار‬
‫تحقيق و بررس ي مسير طي شده واحدهاي سيار‬
‫كنترل كارایي و عملكرد راننده‬
‫مديريت هزينه وسيله نقليه توسط كنترل مصرف سوخت و مدت زمان سپري شده‬
‫تنظيم ترافيك‬

‫رديابی وسايل نقليه ريلی‪:‬‬
‫روش استفاده از امواج نوری‪:‬‬
‫اشعه ليزر‬
‫دوربين های فيلمبرداری‬
‫روش استفاده از امواج راديوئی‪:RF‬‬
‫‪ (RFDIF) ‬روش شناسايی وسايل نقليه با فرکانس کوتاه‬
‫‪ (RFIDHF) ‬روش شناسايی وسايل نقليه با فرکانس باال‬

‫استخراج گراف واقعی حرکت قطار‪:‬‬
‫‪ ‬هدف از به دست آوردن گراف نظارت بر حرکت قطار و عملکرد راننده برای برنامه ريزی درست در آينده می‬
‫باشد‪.‬‬
‫•‬

‫برای اين کار مي توان از گرافهای دستی يا گرافهایی با استفاده از (‪ )GPS‬استفاده کرد‪.‬‬

‫کاربرد ‪ GPS‬در حمل و نقل جاده ای‪:‬‬

‫)‪AVL: (Automatic Vehicle Locator‬‬

‫سيستم رد ياب اتوماتيک می باشد که با (‪ )GPS‬کار می کند‪.‬‬

‫اجزاء سيستم )‪:(AVL‬‬

‫نرم افزار سيستم‬

‫سيستم مخابراتی‬

‫سخت افزار‬
‫(جهت نصب روی خودرو)‬

‫سخت افزار سيستم‪:‬‬
‫‪‬‬

‫)‪(GPS‬‬

‫‪ ‬باطری اضطراری‬
‫‪ ‬حسگر حرکتی‬
‫‪ ‬حافظه جانبی‬
‫‪ ‬مودم و سيستم مخابراتی‬

‫‪ ‬پردازنده‬
‫سيستم مخابراتی‪:‬‬
‫جهت انتقال اطالعات بين خودرو و پايگاه به کار می رود‪.‬‬
‫نرم افزار سيستم‪:‬‬
‫جهت پردازش اطالعات ارسال شده توسط سخت افزار سيستم (‪ )GPS‬می باشد‪.‬‬

‫اجزا يک سيستم (‪)AVL‬‬

‫بررس ی آزمايش عملی در ايران‪:‬‬
‫نتايج حاصل از آزمايش سيستم )‪ (AVL‬نشان می دهد که سيستم ساخته شده از دقت قابل قبولی‬

‫برخوردار می باشد‪.‬‬
‫حداکثر خطای مشاهده شده ‪ 50‬متر می باشد‪.‬‬

‫کاربرد نظامی )‪:(GPS‬‬

‫‪ ‬کاربردهای انتظامی‬
‫‪ ‬کاربردهای نظامی‬
‫‪ ‬فرماندهی و کنترل‬

‫‪ ‬هدايت نيروهای گشتی شناسايی‬
‫‪ ‬هدايت شناورهای نيروی دريايی و زير دريايی‬

‫‪‬‬

‫هدايت هواپيماهای نيروی هوايی‬

‫‪‬‬

‫تهيه نقشه بهنگام‬

‫‪ ‬امداد و نجات‬
‫‪‬‬

‫مين گذاری و کشف ميادين مين‬

‫‪‬‬

‫هماهنگی تک و عقب نشينی‬

‫منابع ‪:‬‬
‫‪ ‬مهندس مهرزاد نصيريان‪ -‬بکارگيری ‪ GPS‬به منظور عمليات نقشه برداری در دستگاه ويدئو ساندر‪ -‬عضو هيئت علمی موسسه‬
‫آموزش ی تحقيقاتی دفاعی‬
‫حسن امين صدر آبادی‪ -‬استخراج گراف واقعی حرکت قطار با استفاده از ‪ - GPS‬مرکز تحقيقات راه آهن‬
‫‪ِ ‬‬
‫‪ ‬مجيد باقری‪ -‬تلفيق سيستمهای تعيين موقعيت جهانی و ‪ GIS‬و کاربرد های نظامی و انتظامی آن‪ -‬کارشناس ی ارشد سنجش از راه دور‬
‫و ‪GIS‬‬
‫‪‬‬

‫‪ GPS‬و کاربرد آن ‪ -‬سازمان نقشه برداری تهران‬

‫‪ ‬ابوالقاسم صادقی نيارکی‪ -‬کارشناس ی ارشد ‪ - GIS‬رديابی و کنترل وسايل نقليه در يک محيط سيستم اطالعات مکانی پويا با استفاده از‬
‫سيستم تعيين موقعيت جهانی و سيستم ارتباطی‪ -‬سازمان حمل و نقل و پايانه های کشور‬

‫‪ ‬عليرضا قادری پور‪ ،‬احمد رضا محقق ريال سيد جواد حسينی‪ -‬ساخت سيستم ردياب ( ‪Automatic Vehicle‬‬
‫‪ AVL )Location‬در ايران‬

‫‪Applications of GPS technology in the land transportation sysytem - G.‬‬
‫‪Mintsis ,S.Basbas, P.Papaioannou, C.Taxiltaris, I.N. Tziavos‬‬