ทฤษฎีบุ ค ลิก ภาพที่เ น้ น ตนจริ ง โดยฮอร์ น าย [HORNEY’S SELF-REALIZATION PERSONALITY THEORY] รองศาสตราจารย์ แสงสุรีย์ สาอางกูล.
Download ReportTranscript ทฤษฎีบุ ค ลิก ภาพที่เ น้ น ตนจริ ง โดยฮอร์ น าย [HORNEY’S SELF-REALIZATION PERSONALITY THEORY] รองศาสตราจารย์ แสงสุรีย์ สาอางกูล.
ทฤษฎีบุ ค ลิก ภาพที่เ น้ น ตนจริ ง โดยฮอร์ น าย [HORNEY’S SELF-REALIZATION PERSONALITY THEORY] รองศาสตราจารย์ แสงสุรีย์ สาอางกูล Horney 1932-1952 Special for Horney ฮอร์ นาย เป็ นนักวิเคราะห์หญิง โดยเธอก็เป็ นศิษย์คนหนึง่ ของ ฟรอยด์ แต่ไม่พอใจทฤษฎีดงเดิ ั้ ม จึงออกมาเพื่อตังสมาคมวิ ้ เคราะห์แนวใหม่ขึ ้น *โดยส่วนตัวแล้ วเธอเป็ นคนที่ซบั ซ้ อนโดดเดี่ยว เอาใจเขามาใส่ใจเราได้ ดี เป็ นมารดาที่ดี ยุติธรรม และ ชอบความเป็ นส่วนตัว ๑๔ กุมภาพันธ์ ๒๕๕๒ Horney 1885-1932 เกิดที่เยอรมัน บิดามารดาเป็ นชาวนอร์ เวย์ Norwey เธอมีปัญหากับบิดาที่เป็ นใหญ่ในบ้ าน แต่ มารดาเป็ นผู้สนับสนุนเธอ และเธอรับรู้ตนเองว่า “เป็ นคนธรรมดาๆ เพราะ ตนเองไม่ สวย ไม่ โก้ เก๋ ” เธอถูกบังคับให้ เข้ าเรี ยนที่โรงเรี ยนแพทย์ สมรสกับ Oscar * Horney เมื่ออยู่ในโรงเรี ยนแพทย์ - มีความซึมเศร้ า & พยายามฆ่าตัวตาย 1932 ไปที่ USA ดารงชีวิตอยู่ในช่วงเวลาของ Women’s Rights Advocate ความวิตกกังวลเบื ้องต้ น (Basic Anxiety): เด็กกลัวการอยูค่ นเดียว ความสิ ้นหวัง & ความไม่อบอุน่ ใจ เด็กๆ ไม่มีอานาจที่จะมีสถานภาพใดๆ ในสังคมได้ ทนั ที เขาจึงต้ องเก็บกด - repress เก็บกดความรู้สกึ ไม่เป็ นมิตร & ความโกรธต่อผู้ใหญ่ที่มีอานาจมาก เพราะเขาไม่ สามารถสนองความต้ องการดังกล่ าวของตนเอง เนื่องมาจากความขัดแย้ งในครอบครัว & ความขัดแย้ งภายในสังคมใหญ่ (ระดับภาค - ประเทศ) แนวคิ ด ฮอร์ นาย HORNEY CONCEPT: ธรรมชาติพนื ้ ฐานของมนุษย์ ฮอร์ นายเห็นด้ วยกับฟรอยด์วา่ ประสบการณ์ในอดีตมีผลต่อบุคลิกภาพปั จจุบนั แต่ ปฏิเสธแนวคิดองค์ประกอบทางชีววิทยาและพลังลิบิโดอันแสดงว่าคนมีจิตป่ าเถื่อน โดยเฉพาะการเน้ นว่าปั ญหาบุคลิกภาพเกิดจากปั ญหาทางเพศและความก้ าวร้ าว ฮอร์ นายจึงหันมาเน้ นเกี่ยวกับองค์ประกอบด้ านสังคมและวัฒนธรรมและแรงจูงใจว่า เป็ นตัวกาหนดบุคลิกภาพและมองมนุษย์ในแง่ดีคือทุกคนย่อมมีธรรมชาติที่ดีติดตัว มาและพฤติกรรมที่ผิดปกติเกิดจากพลังที่มงุ่ สูเ่ ป้าหมายถูกขัดขวางจากพลัง ภายนอกและภายใน แนวคิ ด ฮอร์ นาย HORNEY CONCEPT: โครงสร้ างและพัฒนาการของบุคลิกภาพ ฮอร์ นาย นาแนวคิดของฟรอยด์ มาแก้ ไขเฉพาะบางส่วนตามที่เธอเห็นผิดพลาด โดยไม่ได้ ก่อทฤษฎีใหม่ทงหมด ั้ เธอไม่เน้ นโครงสร้ างบุคลิกภาพแบบฟรอยด์ หากแต่ มุง่ ให้ ข้อคิดเชิงประยุกต์เช่นเรื่ องโรคประสาทและการบาบัดรักษา แนวคิ ด ฮอร์ นาย HORNEY CONCEPT: แนวคิดหลักๆจาก Horney ปฏิเสธแนวคิดการอิจฉาอวัยวะเพศชาย/องคชาติ Penis ความรู้สกึ ด้ อยของสตรี เพศ ไม่ได้ มาจาก ความด้ อยทางเพศ แต่ กลับมาจากแนวทางในการเลีย้ งดูในสังคม มาจากความเชื่อว่ า สตรี เพศ ต้ องได้ รับความรั กจากบุรุษเพศอย่ างอบอุ่นใจ วัฒนธรรม (ดังเดิ ้ ม) ยกย่อง masculinity – แต่ลดคุณค่าของ femininityเพราะสตรี แสดงความอ่อนแอ & ชอบยอมจานน แนวคิ ด ฮอร์ นาย HORNEY CONCEPT: ความต้ องการที่จาเป็ นด้ านความปลอดภัยของเด็ก ฮอร์ นาย คิดว่าเด็กต้ องการความอบอุ่นใจและความอิสระจากความกลัวเป็ น หลักเด็กจึงจะพัฒนาบุคลิกภาพแบบปกติ ดังนัน้ บิดามารดาควรเข้ าใจและไม่ กระทาในลักษณะที่ไม่กระทบกระเทือนความรู้สกึ 2 ประเภทนี ้ เด็กสามารถรับรู้ได้ วา่ การแสดงออกของบิดามารดาอย่างใดเป็ นรั กแท้ หรื อปลอม ถ้ าเด็กรู้สกึ กลัวและช่วยตัวเองไม่ได้ เขาจะเก็บกดความรู้ สกึ เป็ นศัตรู ความรู้ สกึ ต้ องการรั กแท้ และความรู้ สกึ ผิดต่ อบิดามารดาเอาไว้ ทาให้ เด็กไม่กล้ าดื ้อ หรื อ ต่อต้ านบิดามารดา แนวคิ ด ฮอร์ นาย HORNEY CONCEPT: ความรู้สกึ ผิด เป็ นอีกเหตุผลที่เด็กเก็บความกดไว้ และแสดงพฤติกรรมคัดค้ านต่างๆ ยิ่งรู้ สกึ ผิดมาก ยิ่งเก็บกดไว้ ลึกซึง่ จะแสดงออกมาในรูปความวิตก - กังวลเบื ้องต้ น (basic anxiety) แนวคิดตัวตน/อัตตา ของ Horney ตนจริง Real Self: แก่นใจ ของบุคลิกภาพ ที่เรารับรู้เกี่ยวกับศักยภาพของ ตนเอง เพื่อเข้ าใจตนจริง self-realization ตนที่บกพร่อง Despised Self: การรับรู้ความด้ อย & เคราะห์กรรม /ชะตา กรรมที่ไม่ดี มีพื ้นฐานมาจากการประเมินทางลบของบุคคลอื่นๆ อันกระตุ้น ความรู้สกึ สิ ้นหวัง ตนในอุดมคติ Ideal Self: การมองในตนที่สมบูรณ์และความหวังที่จะพบ ความสาเร็จ: “tyranny of the Shoulds” แนวคิ ด ฮอร์ นาย HORNEY CONCEPT: เป้าหมายของจิตบาบัด คือ การยอมรับตนจริง – เพื่อไม่ให้ กลายเป็ นคนโรคประสาทและพัฒนาการ ใช้ กลวิธีแก้ ปัญหา มาแก้ ความขัดแย้ งระหว่าง real & need for ideal เน้ นที่ปัจจัยด้ าน social & cultural เน้ นใช้ คาว่า “fear of success” in describing women’s orientation toward achievement นาเสนอหลักการตีความเรื่ องสตรี นิยมของ Freud: “womb envy” & other values Individualism vs. collectivism – “healthiness” ว่าขึ ้นอยูก่ บั วัฒนธรรม ที่เหมาะสม ข้ อ คิ ด ข้ อ เสนออื่ น ๆ ของ HORNEY [1] • เน้ นที่ปัจจัยด้ านสังคมและวัฒนธรรม (social & cultural) • เน้ นใช้ คา “ความกลัวความสาเร็จ - fear of success” เพื่อบรรยายการ เผชิญกับความสาเร็จของสตรี เพศ • นาเสนอหลักการตีความเรื่ องสตรี นิยมของ Freud: “อิจฉาการมีมดลูกและ ค่านิยมอื่นๆ (womb envy” & other values) • ปั จเจกบุคคลนิยม กับ รวมหมูน่ ิยม (Individualism vs. collectivism) – “ความมีสขุ ภาพดี (healthiness)” • ขึ ้นอยูก่ บั วัฒนธรรมที่เหมาะสม ข้ อ คิ ด ข้ อ เสนออื่ น ๆ ของ HORNEY [2] ขอบคุ ณ ค่ ะ THANK YOU FOR YOUR ATTENTION รองศาสตราจารย์ แสงสุรีย์ สาอางค์ กูล