Transcript Materiały pochodzą z Platformy Edukacyjnej Portalu www.szkolnictwo.pl Modyfikacja Ewelina Orlińska - Rayska Wszelkie treści i zasoby edukacyjne publikowane na łamach Portalu www.szkolnictwo.pl mogą być.

Materiały pochodzą z Platformy
Edukacyjnej Portalu
www.szkolnictwo.pl
Modyfikacja Ewelina Orlińska - Rayska
Wszelkie treści i zasoby edukacyjne publikowane na łamach Portalu www.szkolnictwo.pl mogą być wykorzystywane przez jego Użytkowników wyłącznie
w zakresie własnego użytku osobistego oraz do użytku w szkołach podczas zajęć dydaktycznych. Kopiowanie, wprowadzanie zmian, przesyłanie, publiczne
odtwarzanie i wszelkie wykorzystywanie tych treści do celów komercyjnych jest niedozwolone. Plik można dowolnie modernizować na potrzeby własne oraz
do wykorzystania w szkołach podczas zajęć dydaktycznych.
WZÓR OGÓLNY
WODOROTLENKÓW
MeOH
atom metalu
grupa wodorotlenowa
Należy pamiętać, że grupa OH jest charakterystyczna dla
wszystkich wodorotlenków!!!!
Związek nieorganiczny posiadający grupę OH jest zawsze
wodorotlenkiem!!!!
GRUPA OH JEST ZAWSZE JEDNOWARTOŚCIOWA
USTALANIE WZORÓW
WODOROTLENKÓW
Ustalając wzory wodorotlenków musimy pamiętać o tym,
że GRUPA OH JEST ZAWSZE JEDNOWARTOŚCIOWA
jak również musimy znać wartościowość metalu,
którego wodorotlenek chcemy ustalić!!
I
n
I
MeOH
Me(OH)n
grupa OH jednowartościowa
metal jednowartościowy
W związku z powyższym wszystko
na górze nam się skraca
i nic nie spada!!!!
I
grupa OH jednowartościowa
metal
nwartościowy
W związku z powyższym jeżeli
metal ma inną wartościową niż
jeden to spada ona za grupę OH,
która musi być w nawiasie!!!!
JAK TWORZYĆ WZORY
WODOROTLENKÓW???
wodorotlenek sodu - zaczynamy standardowo ”to co z tyłu w nazwie
na początku we wzorze” – najpierw symbol sodu, który jest pierwiastkiem
(metalem) 1 gr. u. o. więc jest jednowartościowy później grupa
wodorotlenowa, która jest zawsze jednowartościowa . W związku z tym
wszystko na górze się skraca i nic nie spada!!!
I
I
NaOH
JAK TWORZYĆ WZORY
WODOROTLENKÓW???
wodorotlenek wapnia - zaczynamy standardowo ”to co z tyłu w nazwie
na początku we wzorze” – najpierw symbol wapnia, który jest pierwiastkiem
(metalem) 2 gr. u. o. więc jest dwuwartościowy później grupa
wodorotlenowa, która jest zawsze jednowartościowa. W związku z tym
wartościowość, która jest nad symbolem wapnia spada za grupę OH, która
musi być w nawiasie!!!
II
I
Ca(OH)2
JAK TWORZYĆ WZORY
WODOROTLENKÓW???
wodorotlenek glinu - zaczynamy standardowo ”to co z tyłu w nazwie
na początku we wzorze” – najpierw symbol glinu, który jest pierwiastkiem
(metalem) 13 gr. u. o. więc jest trójwartościowy później grupa
wodorotlenowa, która jest zawsze jednowartościowa. W związku z tym
wartościowość, która jest nad symbolem glinu spada za grupę OH, która
musi być w nawiasie!!!
III
I
Al(OH)3
JAK TWORZYĆ WZORY
WODOROTLENKÓW???
wodorotlenek żelaza (III) - zaczynamy standardowo ”to co z tyłu w nazwie
na początku we wzorze” – najpierw symbol żelaza, który nie jest
pierwiastkiem żadnej z grup głównych u. o. więc jego wartościowości nie da
się przewidzieć na podstawie położenia w układzie wobec tego jest ona
podana w nawiasie żelaza (III) później grupa wodorotlenowa, która jest
zawsze jednowartościowa. W związku z tym wartościowość, która jest nad
symbolem żelaza spada za grupę OH, która musi być w nawiasie!!!
III
I
Fe(OH)3
JAK TWORZYĆ WZORY
WODOROTLENKÓW???
wodorotlenek miedzi (II) - zaczynamy standardowo ”to co z tyłu w nazwie
na początku we wzorze” – najpierw symbol miedzi, która nie jest
pierwiastkiem żadnej z grup głównych u. o. więc jej wartościowości nie da
się przewidzieć na podstawie położenia w układzie wobec tego jest ona
podana w nawiasie miedzi (II) później grupa wodorotlenowa, która jest
zawsze jednowartościowa. W związku z tym wartościowość, która jest nad
symbolem miedzi spada za grupę OH, która musi być w nawiasie!!!
II
I
Cu(OH)2
JAK TWORZYĆ NAZWY
WODOROTLENKÓW???
Nazwy wodorotlenków
Tworzymy dodając do słowa „ wodorotlenek”
nazwę metalu i jego wartościowość.
Jeżeli metal jest zawsze jednowartościowy lub zawsze dwuwartościowy
to nie podajemy jego wartościowości w nazwie
KOH – wodorotlenek potasu
Fe(OH)2 – wodorotlenek żelaza (II)
Fe(OH)3 - wodorotlenek żelaza (III)
CuOH – wodorotlenek miedzi (I)
Cu(OH)2 – wodorotlenek miedzi (II)
Mg(OH)2 – wodorotlenek magnezu (II)
Przy ustalaniu wzorów sumarycznych pamiętajmy, że:
Tlen jest zawsze dwuwartościowy, a wodór jednowartościowy
Metal łączy się z grupą wodorotlenową poprzez tlen
Wzór
sumaryczny
NaOH
KOH
Ca(OH)2
Mg(OH)2
Al(OH)3
Wzór strukturalny
Znane wodorotlenki to przede wszystkim związki metali 1 i 2 grupy układu
okresowego.
Wodorotlenki tych metali można otrzymać dwoma sposobami:
1. Reakcja metalu z wodą
metal + woda → wodorotlenek + wodór
Przykłady
2Na  2H2O  2NaOH H 2 
Ca  2H2O  Ca(OH)2  H 2 
2. Reakcja tlenku metalu z wodą
tlenek metalu + woda → wodorotlenek
Przykłady
K 2O  H 2O  2KOH
MgO  H 2O  Mg(OH)2
CaO  H 2O  Ca(OH)2
Wodorotlenek sodu NaOH ( soda żrąca; soda kaustyczna)
Właściwości fizyczne:
Stan skupienia
stały
Budowa
krystaliczna
Barwa
biała
Rozpuszczalność
bardzo dobra
Jest higroskopijny
( pochłania wilgoć z otoczenia)
Właściwość chemiczna – jest substancją silnie żrącą !
Wodorotlenek potasu KOH (potaż żrący, potaż kaustyczny)
Stan skupienia
stały
Budowa
krystaliczna
Barwa
biała
Rozpuszczalność
bardzo dobra
Jest higroskopijny
( pochłania wilgoć z otoczenia)
jest substancją silnie żrącą !
Wodorotlenek wapnia Ca(OH)2 (wapno gaszone)
Stan skupienia
stały
Budowa
krystaliczna
Barwa
biała
Rozpuszczalność
słaba
Nasycony roztwór Ca(OH)2 nosi nazwę wody wapiennej
Ma właściwości żrące
Wykorzystywany do wykrywania tlenku węgla (IV)
Ca(OH)2  CO2  CaCO3  H 2O
Zasady – wodorotlenki, które rozpuszczają się w wodzie
Wodne roztwory zasad przewodzą prąd elektryczny
Pod wpływem dipoli wody cząsteczki zasad dysocjują na kationy metali Mem+
i aniony wodorotlenowe OHNastępuje rozerwanie wiązania pomiędzy atomem metalu i atomem tlenu.
Kationy metalu mają tyle ładunków dodatnich ile powstaje anionów
wodorotlenowych ( tyle samo wynosi wartościowość metalu i ilość grup
wodorotlenowych w cząsteczce).
Wodorotlenki, które ulegają dysocjacji pod wpływem wody, nazywamy
zasadami.
Ogólne równanie dysocjacji elektrolitycznej zasad:
m
I
Me (OH) m  Me m  mOH
Przykłady
NaOH  Na  OH
Ca(OH)2  Ca 2  2OH
5Mg(OH)2  5Mg2  10OH
PAPIEREK UNIWERSALNY
FENOLOFTALEINA
ORANŻ METYLOWY
Zakres pH
od 8 do 14
Z bezbarwnej
na malinowo
Brak zmiany
zabarwienia
WODOROTLENEK SODU jest jednym z głównych surowców chemicznych, dlatego jest
szeroko stosowany w branży przemysłowej.
stosuje się go w przemyśle farmaceutycznym
służy do otrzymywania tłuszczy oraz mydeł,
bierze udział w otrzymywaniu szkła wodnego z krzemionki,
stanowi surowiec pomocniczy w branży celulozowo – papierniczej,
jest używany w przemyśle włókienniczym oraz wiskozowym do procesu bielenia,
barwienia i utrwalania barwnika.
służy do uzdatniania wody do celów przemysłowych,
posiada właściwości myjące i dezynfekujące, co wykorzystuje przemysł spożywczy,
m.in. zakłady mleczarskie, browary, zakłady mięsne oraz cukrownie.
WODOROTLENEK MAGNEZU
preparaty kosmetyczne (wymagające środowiska zasadowego), np. pasty do zębów
w medycynie jako tzw. mleko magnezjowe (zawiesina wodorotlenku magnezu w wodzie)
w przemyśle znalazł zastosowanie w procesie rafinacji cukru
w niewielkich ilościach stosuje się go w wyrobach kakaowych i czekoladowych (jako
E528)
WODOROTLENEK WAPNIA w przemyśle wykorzystuje się do:
produkcji materiałów budowlanych
produkcji leków
produkcji środków odkażających i dezynfekcyjnych
w przemyśle cukierniczym
Bibliografia
„Chemia i my” WSiP
„Chemia1” wyd. GREG
http://wikipedia.pl
http://www.chemia-gimnazjum.info