Transcript Denizci Eşlerinin Yaşam Mücadelesi Üzerine Nitel Bir Çalışma A Qualitative Study on the Life Struggles of the Spouses of the Seafarers Tuğçe YUR Yüksek Lisans.

Denizci Eşlerinin Yaşam
Mücadelesi
Üzerine Nitel Bir Çalışma
A Qualitative Study on the Life Struggles of the Spouses of the Seafarers
Tuğçe YUR
Yüksek Lisans Öğrencisi, Dokuz Eylül Üniversitesi
Sosyal Bilimler Enstitüsü, Denizcilik İşletmeleri Yönetimi Anabilim Dalı
[email protected]
Selçuk NAS
Yrd. Doç. Dr., Dokuz Eylül Üniversitesi
Denizcilik Fakültesi, Deniz Ulaştırma İşletme Mühendisliği Bölümü
[email protected]
THE FIRST GLOBAL CONFERENCE ON INNOVATION IN MARINE TECHNOLOGY
AND THE FUTURE OF MARITIME TRANSPORTATION, November 24-26 2010 Istanbul
Araştırmanın Amacı ve Metodolojisi
Çalışmanın amacı;
Üst ve orta düzey yönetim kademesindeki denizcilerin sefere çıktıktan sonra
eşlerinin ne gibi sorunlarla karşılaştıklarını ve bunlara karşı geliştirdikleri çözüm
yöntemlerine ait verilerin biçimlendirilmiş görüşme tekniği kullanılarak tespit
edilmesi, elde edilen verilerin betimsel analiz yöntemiyle ortaya konmasıdır.
Denizci Tanımı
Bu çalışmada denizciler, belirli bir hizmet
sözleşmesi kapsamında ticaret gemilerinde
gemiadamı olarak hizmet veren profesyonel
kişiler olarak tanımlanmıştır.
Metodoloji
•Literatür taraması
• Keşfedici bir çalışma
• “Anlık Veri”
• Veri toplama yöntemi:görüşme yöntemi
• Yargısal örnekleme yöntemi
• Veri analizinde ise betimsel veri analizi yöntemi
T. Yur ve S. Nas
Veri Toplama Yöntemi
Görüşme yöntemi ile ilgili literatür taramasından sonra “yapılandırılmış görüşme formu”
hazırlanmıştır. Görüşme formunda kullanılan sorular oluşturulurken, daha önce
denizciler üzerinde yapılan gözlemlerden ve tecrübelerden faydalanılmıştır.
Ana Sorular,
Denizcinin evden ayrılarak sefere çıkması ve dönmesi
ile ilgili süreçlere odaklanarak hazırlanmıştır.
Sondaj Soruları,
Denizcinin deniz hizmetine gitmesiyle sosyal çevrede
yaşanan değişimler, bu süreçte ailelerin desteği ve
çocuklarda gözlemlenen değişikliklerdir.
T. Yur ve S. Nas
Örneklem
 İzmir ili sınırları içerisinde ikamet eden denizci eşleri ile irtibat
 Araştırmada üst ve orta düzey yönetici konumunda deniz eşleri
 hizmet vermeye devam eden,
 denizde hizmet vermiş olup ta karada bir iş yapmakta
 11’i güverte 4’ü makine sınıfından
 toplam 15 katılımcı
 Randevu
 Görüşme yeri
 Misafirperverlik
T. Yur ve S. Nas
Görüşme Yapılan Denizcilerin ve Denizci
Eşlerinin Demografik Analizi
Çalışmaya katılan 15 denizci eşinden edinilen bilgilere göre;
 Denizcilerin yaş ortalaması 39,
 Ortalama deniz hizmet süresi 12 yıl,
 8 denizci hala denizde hizmet vermeye devam etmekte,
 Karada görev yapan 7 denizcinin karadaki hizmet süresinin
ortalaması 10 yıl,
 Çalışmamızın veri kaynağı olan ve görüşmeye katılan 15
denizci eşinin yaş ortalaması 36,
T. Yur ve S. Nas
Görüşme Yapılan Denizcilerin ve Denizci
Eşlerinin Demografik Analizi
 2 kişi doktora, 1 kişi yüksek lisans, 7 kişi lisans, 1 kişi ön
lisans, 3 kişi lise ve 1 kişi ilköğretim mezunu
 Denizci eşlerinden sadece 4’ü çalışmaya devam etmekte
 15 eşten 11’inin 1 çocuğu varken 4’ünün çocuğu yok
 15 katılımcının ortalama evlilik süresi 11 yıl, ortalama toplam
beraberlik süresi 15 yıl
 Evli olarak deniz hizmetine devam etme süresinin ortalaması
7 yıl
 4 katılımcı eşiyle hiç sefere çıkmamış, sefere çıkan 11
katılımcının eşiyle birlikte denizde geçirdiği ortalama süre 1
yıl
T. Yur ve S. Nas
Betimsel Analiz ve Bulgular
Yapılandırılmış görüme formundaki ilk soru, denizcilerin sefere
çıktıktan sonra denizci eşlerinin karşılaştığı sorunları belirlemeye
yöneliktir, şu sonuçlara ulaşılmıştır:
Denizcinin sefere gitmesiyle,
 Evin tüm iş yükümlülüklerinin
 İletişim sorunu
 Hasret ve özlem duyguları
 Sağlık sorunları (çocuklar,
ebeveynler)
T. Yur ve S. Nas
Betimsel Analiz ve Bulgular
Ana soruyu desteklemek için sorulan ilk sondaj sorusu, denizci sefere
çıkmasından sonra sosyal çevrede yaşanan değişimleri belirlemeye yönelik olup,
cevaplar aşağıda özetlenmiştir.
Denizci, sefere çıkınca,
 sosyal çevrede belirgin bir değişim,
 eşli akşam görüşmelerinin yapılmadığı
 sosyal faaliyetlerin ertelenmesi
İkinci sondaj sorusu ise, denizcinin deniz
görevine gitmesinden sonra denizci eşine
ailelerin ne boyutta destek olduğunu belirlemeye
yönelik olarak sorulmuştur.
Denizci eşleri, bu süreçte kendilerine en büyük
desteğin kendi ailelerinden geldiğini ifade
etmişlerdir.
T. Yur ve S. Nas
Betimsel Analiz ve Bulgular
Üçüncü sondaj sorusu ise denizcinin sefere çıktıktan sonra çocuğu olan ailelerde
çocukta gözlemlenen değişimleri belirlemeye yönelik olarak sorulmuştur.
Denizci eşlerinin işlerinden ayrılmaları
 Çocuğu olan 9 denizci eşi, çocuktan sonra işi bırakmış,
 Bırakmayan 2 denizci eşinin ise eşi deniz görevini sonlandırmış
Çocuklarda bu süreç içerisinde iki farklı
davranış gözlemlenmiştir:
İçe kapanma ya da agresiflik ve asabiyet
davranışlarını (okul yaşantısında ilgisizlik,
dikkat dağınıklığı odaklanma sorunu, uyum
sağlayamama problemi)
Çocuklara babalarının gitmesi durumu
düzgünce anlatıldığında olgunca bir
yaklaşım
T. Yur ve S. Nas
Betimsel Analiz ve Bulgular
Denizler seferden döndükten sonra denizci eşleri tarafından en çok
karşılaşılan sorunun,
 Karaya adaptasyon süreci yaşaması,
 Denizcinin uyku düzeninin bozulması,
 Denizcilerin döndükten sonra ilgilenmesi gereken işlemleri ertelemesi
Tatil dönemlerinin denizcinin
isteklerine ve dönüşüne göre
planlanması
Sosyalleşme faaliyetlerinin
başlaması
T. Yur ve S. Nas
Betimsel Analiz ve Bulgular
Çocuk açısından da baba döndüğü zaman
 başkasının sözünü dinlememe,
 babayı kıskanma,
 paylaşamama,
 babaya karşı şımarma davranışları
Bir denizci eşi tarafından da çocuğunun,
babasını geldiğinde onu önemsemiyor
gibi davranarak babayı cezalandırma
davranışı sergilediği
T. Yur ve S. Nas
Betimsel Analiz ve Bulgular
Denizcilerin denizi bırakma kararlarının denizcilere bırakılması
Denizi bırakan denizcilerin çoğunluğunun da denizi kendi
istekleri bıraktıkları ve bu duruma da çocukların vesile olduğu
• Denizi çocukları sebebiyle
bırakan denizcilerin karşılaştığı
en zor durumun, denizcinin
sefer dönüşünde çocuklarının
“tanımama”, “kucaklarında
ağlama”, “babasını
yabancılama” vb tepkiler
olduğu,
• Denizci eşlerinin 11’i tek çocuk
sahibi iken, çoğunluğunun ikinci
çocuğu düşünmeme nedeninin
denizcinin deniz hizmetine
devam ediyor olması olduğu
T. Yur ve S. Nas
Sonuç
• Çalışma, denizci eşlerinin yaşadığı problemlerin tespiti açısından
son derece önemli bir çalışmadır.
• Çalışmada, denizcilerin seferde olduğu sırada denizci eşlerinin en
yakın destekçilerinin kendi ailelerinin olduğu, bu süreçte eşleri ve
ailesi için her türlü fedakârlığa hazır olduğu özellikle vurgulanmıştır.
Bu fedakarlıkların başında, babanın yokluğunu hissettirmemek için
denizci eşinin çalışma hayatından vazgeçmesi gelmektedir.
• İkinci bir çocuk yapma düşüncesi, tek başına karada kalan eşte
genellikle kaygılara neden olduğu
• Denizcinin denizde çalışmasının belirli bir süre sonra eşler
tarafından istenmediği fakat bu tercihin denizciye bırakıldığı
• Ayrıca çocuk sahibi olan denizcilerin çocuklarına duydukları özlemin
ve hasretlerin denizi bırakmada önemli bir etken olduğu belirtilmiştir.
T. Yur ve S. Nas
Sonuç
• Çalışmada veri toplama yöntemi olarak kullanılan
yapılandırılmış görüşme yöntemi, elde edilen bilgilerin
genellemesi açısından çok yeterli değildir.
• Ayrıca çalışma, sadece İzmir ili ile sınırlı kalmıştır. Bu
çalışmanın özellikle İstanbul’da ikamet eden denizci
eşlerinin katılımıyla tekrarlanması denizci eşlerinin
yaşadığı problemlerin daha ayrıntılı olarak tespiti
açısından önemli görülmektedir.
• Çalışma konusu olarak denizci eşlerinin yaşadığı
problemler seçildiği için, devamlı olarak denizcilerin ve
eşlerinin yaşadığı problemler sıralanmış ve karanlık bir
tablo oluşmuştur. Hâlbuki denizci eşi olmanın sağladığı
avantajların da tespit edildiği bir çalışma yapılması
önerilmektedir.
T. Yur ve S. Nas
Türkiye’de de denizci eş ve çocuklarının vermiş
olduğu hayat mücadelesinin yüceliğini, kutsallığını
ve değerini sembolize eden anıtların yapılması
önerilmektedir.
İrlanda Sligo
“Karada Bekleyiş”
Norveç Tjome
“Denizci Eşi”
Ukrayna Odessa
“Denizci Eşi”
İsveç Göteburg
“Denizci Eşi”
Bu görev Türkiye’de profesyonel denizcilerin tek
meslek odası olan Gemi Makineleri İşletme
Mühendisleri Odası’na aittir.
İtalya Trieste
“Limanda Eşlerini Bekleyen Kadınlar”
USA Fialgo Adası
“Fener Taşıyan Kadın”
Yunanistan Glaxidi
“Gemiadamı Eşi Uluslararası
Anıtı”
T. Yur
ve S. Nas
Teşekkür Ederiz
Thank you
T. Yur ve S. Nas