RADA EUROPY Siedziba Rady Europy - Pałac Europy w Strasburgu Rada Europy (ang.

Download Report

Transcript RADA EUROPY Siedziba Rady Europy - Pałac Europy w Strasburgu Rada Europy (ang.

RADA EUROPY
Siedziba Rady Europy - Pałac Europy w Strasburgu
Rada Europy (ang. Council of Europe, fr. Conseil de
l'Europe) – międzynarodowa organizacja
rządowa skupiająca prawie wszystkie państwa Europy
oraz kilka państw spoza tego kontynentu, takich jak
Armenia czy Azerbejdżan. Jej głównym celem jest
"osiągnięcie większej jedności między jej członkami, aby
chronić i wcielać w życie ideały i zasady stanowiące ich
wspólne dziedzictwo oraz aby ułatwić ich postęp
ekonomiczny i społeczny" (art. 1a Statutu Rady Europy).
Realizując tak określony cel organizacja ta zajmuje się
przede wszystkim promocją i ochroną prawa człowieka,
demokracji i współpracą państw członkowskich w
dziedzinie kultury.
Historia Rady Europy
•
•
Potrzeba zaistnienia zintegrowanej Europy została dobitnie zasygnalizowana wkrótce
po zakończeniu II wojny światowej w szeroko cytowanych słowach byłego premiera
Wielkiej Brytanii Winstona Churchilla: "musimy zbudować pewnego rodzaju Stany
Zjednoczone Europy" (1946). Drugim znaczącym wydarzeniem markującym drogę ku
integracji było spotkanie ponad tysiąca przedstawicieli rozmaitych ruchów
opowiadających się za bardziej zjednoczoną Europą. Spotkanie to odbyło się w
Hadze w 1948 roku i znane jest jako Kongres Europy. Mając na uwadze cały pakiet
rezolucji przyjętych podczas Kongresu oraz uwzględniając rozwój sytuacji w
ówczesnej polityce międzynarodowej, rządy państw europejskich rozpoczęły
wielostronne rokowania prowadzące do określenia kształtu nowej organizacji
międzynarodowej. Ostatecznie w maju 1949 roku w pałacu St. James w Londynie,
statut nowej organizacji został podpisany przez przedstawicieli dziesięciu krajów
zachodnioeuropejskich. Wchodząc w życie trzy miesiące później statut ten utworzył
Radę Europy, jako organizację międzynarodową o charakterze subregionalnym,
otwartym tylko państw europejskich.
Trzeba mieć świadomość tego, że utworzenie Rady Europy nie dokonało niczego
samo przez się. Nie spowodowało ono automatycznie wykluczenia możliwości
wybuchu nowej wojny. Było ono za to zaczynem pewnego procesu, który w ciągu
kolejnych lat nabierał tempa i pozwolił zacieśniać współpracę między państwami –
członkami Rady Europy, współpracę rozumianą jako nieodzowny czynnik zachowania
pokoju w Europie.
Początki i członkostwo
•
•
•
•
•
Rada Europy, założona 5 maja 1949 roku, jest najstarszą
organizacją polityczną na Kontynencie, która:
skupia 45 państw, w tym 21 państw Europy Środkowej i
Wschodniej,
otrzymała wniosek o przyznanie członkostwa 1 państwu (Monako),
przyznała status obserwatora dalszym 5 państwom (Japonia,
Kanada, Meksyk, Stany Zjednoczone, Stolica Apostolska),
jest organizacją odrębną od Unii Europejskiej złożonej z 25 państw,
jednak żadne państwo nie zostało członkiem Unii, jeśli wcześniej nie
należało do Rady Europy,
ma siedzibę w Strasburgu, w północno-wschodniej Francji.
Cele:
•
•
•
•
•
•
Rada Europy została utworzona, aby:
chronić prawa człowieka, bronić demokracji parlamentarnej i rządów
prawa,
rozwijać porozumienia o zasięgu kontynentalnym w celu
ujednolicania praktyki społecznej i prawnej poszczególnych państw,
promować świadomość europejskiej tożsamości opartej na
wspólnych wartościach i obecnej w różnych kulturach.
Od 1989 roku główne zadania Rady Europy to:
działanie jako ostoja demokracji i strażnik praw człowieka
w postkomunistycznych demokratycznych państwach Europy,
pomoc krajom Europy Środkowej i Wschodniej w przeprowadzaniu
i umacnianiu reform politycznych, prawnych i konstytucyjnych,
wprowadzanych równolegle do reform gospodarczych,
przekazywanie wiedzy w dziedzinach takich jak prawa człowieka,
demokracja lokalna, edukacja, kultura i środowisko
Cele polityczne
•
•
•
•
•
•
•
Szczyt wiedeński Rady Europy w październiku 1993 roku wyznaczył nowe
cele polityczne. Głowy państw i szefowie rządów powierzyli Radzie Europy
rolę strażnika demokratycznego bezpieczeństwa opartego na prawach
człowieka, demokracji i rządach prawa. Bezpieczeństwo demokratyczne
jest istotnym uzupełnieniem bezpieczeństwa militarnego i warunkiem
koniecznym stabilizacji
i pokoju na Kontynencie.
W czasie II drugiego szczytu w Strasburgu w październiku 1997 roku, głowy
państw i szefowie rządów przyjęli plan działania, którego celem było
wzmocnienie aktywności Rady Europy w czterech obszarach:
demokracja i prawa człowieka,
spójność społeczna,
bezpieczeństwo obywateli oraz
wartości demokratyczne i zróżnicowanie kulturowe.
Obecnie Organizacja nadal rozwija się, rozszerzając jednocześnie
monitoring, aby zagwarantować poszanowanie przez wszystkie państwa
członkowskie zobowiązań przyjętych wraz z uzyskaniem członkostwa.
Jak działa Rada ?
•
•
•
•
Głównymi organami i instytucjami Rady Europy są:
Komitet Ministrów, złożony z 45 ministrów spraw zagranicznych
lub ich zastępców rezydujących w Strasburgu (ambasadorów lub
stałych przedstawicieli). Komitet jest organem decyzyjnym
Organizacji.
Zgromadzenie Parlamentarne, skupiające 626 członków (313
przedstawicieli i 313 zastępców) z 45 parlamentów krajowych oraz
delegacje o statusie gościa specjalnego. Przewodniczącym
Zgromadzenia jest obecnie austriacki socjalista Peter Schieder.
Kongres Wladz Lokalnych i Regionalnych Rady Europy, złożony
z Izby Władz Lokalnych i Izby Regionów. Przewodniczącym
Kongresu jest obecnie Giovanni Di Stasi.
1800-osobowy sekretariat, na którego czele stoi od 2004 roku
Sekretarz Generalny Terry Davis (Partia Pracy, Wielka Brytania).
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Ponadto w ramach Rady Europy funkcjonuje szereg instytucji formalnie nie będących jej
organami:
Europejski Trybunał Praw Człowieka – organ Europejskiej Konwencji Praw Człowieka
Europejski Komitet Zapobiegania Torturom – organ Europejskiej Konwencji do spraw
zapobiegania torturom oraz nieludzkiemu lub poniżającemu traktowaniu albo karaniu
Europejski Komitet Praw Społecznych;
Europejska Komisja Przeciwko Rasizmowi i Nietolerancji (ECRI);
Europejska Komisja na rzecz Demokracji przez Prawo (tzw. Komisja Wenecka);
Bank Rozwoju Rady Europy – udziela pomocy finansowej;
Grupa Państw Przeciwko Korupcji (GRECO);
Europejskie Obserwatorium Audiowizualne – zajmuje się gromadzeniem informacji na temat
mediów;
Europejskie Centrum na rzecz Współzależności i Solidarności Światowej (Centrum PółnocPołudnie);
Grupa Pompidou – forum współpracy międzynarodowej do spraw zwalczania narkomanii i
nielegalnego handlu narkotykami;
Europejska Farmakopea;
Porozumienie dotyczące Poważnych Zagrożeń EUR-OPA;
Europejskie biuro do spraw języków rzadziej używanych – jest wspierane przez Radę. Ma na celu
wspieranie i promowanie rzadziej używanych w Europie języków.
Członkowie Rady Europy
•
•
Członkiem Rady Europy może zostać każde zaproszone przez tę organizację
państwo akceptujące zasady rządów prawa i ochrony praw człowieka. Kryteria te
odzwierciedlają podstawowe wartości, na których ma opierać się ta organizacja.
Gwarancją ich przestrzegania jest zobowiązanie nowych państw członkowskich do
ratyfikacji Europejskiej Konwencji Praw Człowieka w przeciągu roku od przystąpienia
do organizacji. Kryteria ochrony praw człowieka, demokracji parlamentarnej oraz
rządów prawa mają być strażnikami bram Rady Europy. Wyrażane są jednak
wątpliwości, czy wszyscy członkowie Rady spełniają dzisiaj te kryteria. Przykładem
może być to, że spośród wszystkich czterdziestu siedmiu Państw Członkowskich RE,
Federacja Rosyjska, jako jej członek, ma obecnie moratorium zawieszające
wykonywanie kary śmierci, mimo, że eliminacja możliwości wykonywania takiej kary
jest jedną z ważniejszych przesłanek do wstąpienia do tej organizacji. Dodatkowo
Państwami Członkowskimi RE wyjątkowo niebędącymi w geograficznych granicach
Europy są: Armenia, Azerbejdżan, Cypr, Gruzja, Rosja oraz Turcja.
Na początku swego istnienia Rada Europy grupowała dziesięć państw
zachodnioeuropejskich. Pozostałe państwa Zachodniej Europy stopniowo przystąpiły
do organizacji zanim jesienią 1989 roku rozpoczął się upadek systemu
komunistycznego w Europie Środkowej i Wschodniej. Nowe demokracje z tego
regionu kandydujące do Rady Europy były przyjmowane od początku lat
dziewięćdziesiątych (Węgry w 1990, Polska w 1991). Aktualnie liczba państw
członkowskich wynosi 47.
•
•
•
•
•
Państwa członkowskie oraz obserwatorzy Rady Europy.
Legenda
ciemnozielony – członkowie pierwotni
jasno zielony – członkowie wtórni
żółty – obserwatorzy w Zgromadzeniu Parlamentarnym
pomarańczowy – obserwatorzy w Komitecie Ministrów
czerwony – Białoruś, jedyne państwo europejskie wykluczone z
Rady Europy
• Państwa założyciele, których ministrowie spraw
zagranicznych podpisali 5 maja 1949 roku w Londynie
konwencję o utworzeniu organizacji:
• Dania
• Francja
• Holandia
• Irlandia
• Luksemburg
• Norwegia
• Szwecja
• Wielka Brytania
• Włochy
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Litwa (14 maja 1993)
Słowenia (14 maja 1993)
Czechy (30 czerwca 1993)
Słowacja (30 czerwca 1993)
Rumunia (7 października 1993)
Andora (10 października 1994)
Łotwa (10 lutego 1995)
Albania (13 lipca 1995)
Mołdawia (13 lipca 1995)
Macedonia (9 listopada 1995; przyjęta pod nazwą Była
Jugosłowiańska Republika Macedonii)
Ukraina (9 listopada 1995)
Rosja (28 lutego 1996)
Chorwacja (6 listopada 1996)
Gruzja (27 kwietnia 1999)
Armenia (25 stycznia 2001)
Azerbejdżan (25 lutego 2001)
Bośnia i Hercegowina (24 kwietnia 2002)
Serbia (3 kwietnia 2003)
Monako (5 października 2004)
Czarnogóra (11 maja 2007)
• Państwa, które do organizacji przystąpiły później (uporządkowane
według terminu akcesji):
• Grecja (9 sierpnia 1949)
• Turcja (9 sierpnia 1949)
• Islandia (9 marca 1950)
• Niemcy (13 lipca 1950)
• Austria (16 kwietnia 1956)
• Cypr (24 maja 1961)
• Szwajcaria (6 maja 1963)
• Malta (29 kwietnia 1965)
• Portugalia (22 września 1976)
• Hiszpania (24 listopada 1977)
• Liechtenstein (23 października 1978)
• San Marino (16 października 1988)
• Finlandia (5 maja 1989)
• Węgry (6 listopada 1990)
• Polska (26 listopada 1991)
• Bułgaria (7 maja 1992)
• Estonia (14 maja 1993)
Polska w Radzie Europy Reprezentacja w organach Rady Europy
•
Komitet Ministrów
Piotr Świtalski jest Stałym Przedstawicielem Polski przy Radzie Europy
•
Polska jest reprezentowana w Zgromadzeniu Parlamentarnym przez delegację 12
przedstawicieli i 12 zastępców:
Przewodnicząca - Danuta JAZŁOWIECKA (PO)
•
•
Zgromadzenie Parlamentarne
Przedstawiciele:
•
•
•
•
•
•
•
SEJM
Tomasz DUDZIŃSKI (PiS)
Tadeusz IWIŃSKI (SLD)
Danuta JAZŁOWIECKA (PO)
Jan KAŹMIERCZAK (PO)
Stanisław KALEMBA (PSL)
Dariusz LIPIŃSKI (PO)
Michał STULIGROSZ (PO)
•
•
•
•
SENAT
Ryszard BENDER (PiS)
Piotr WACH (PO)
Michał WOJTCZAK (PO)
•
Zastępcy:
•
•
•
•
•
•
•
•
•
SEJM
Bożenna BUKIEWICZ (PO)
Lena DĄBKOWSKA-CICHOCKA (PiS)
Andrzej GRZYB (PSL)
Adam HOFMAN (PiS)
Stanisław HUSKOWSKI (PO)
Włodzimierz KARPIŃSKI (PO)
Mirosława NYKIEL (PO)
Anna SOBECKA (PiS)
Marek WIKIŃSKI (SLD)
•
•
•
•
SENAT
Bronisław KORFANTY (PiS)
Janusz RACHOŃ (PO)
Jadwiga ROTNICKA (PO)
•
Izba Władz Lokalnych
Przedstawiciele:
* Krzysztof Wacław DĘBSKI
* Konstanty DOMBROWICZ
* Jan JAROSIŃSKI
* Witold KOROCHMAL
* Leszek ŚWIĘTALSKI
* Tadeusz Wrona
Zastępcy:
Andrzej DZIUBA
Andrzej PORAWSKI
Andrzej PRUSZKOWSKI
Marian SZYMANOWICZ
Marek TRAMS
Jerzy ZAJĄKAŁA
• Izba Regionów
Przedstawiciele:
* Lucyna ANDRYSIAK
* LeszekDEPTUŁA
* Kazimierz KLEINA
* Janusz KRZYŻEWSKI
* Andrzej MAZUR
* Zygmunt MEYER
Zastępcy:
Sylwia HANUS
Waldemar JAKUBASZEK
Jolanta MARCINKOWSKA-KORANOWICZ
Stanisław OLAS
Miron SYCZ
Czesław ŻELICHOWSKI
• Sędzia Europejskiego Trybunału Praw Człowieka
Prof. Lech Garlicki
Wymiar paneuropejski
• Przystąpienie od listopada 1990 roku 21
państw Europy Środkowej i Wschodniej
(ostatnim z nich była Serbia i Czarnogóra
w kwietniu 2003 roku) dało Radzie Europy
prawdziwie paneuropejski wymiar, tak że
jest ona obecnie organizacją
reprezentującą wielką Europę.
Kto zasiada w Komitecie?
• Ministrowie
Minister spraw zagranicznych każdego państwa członkowskiego.
• Zastępcy ministrów
W maju 1951 roku Komitet Ministrów wezwał wszystkie państwa
członkowskie do powołania stałych przedstawicieli, którzy
pozostawaliby w ciągłym kontakcie
z organizacją. Wszyscy stali przedstawiciele rezydują w Strasburgu.
Są to zwykle wysokiej rangi dyplomaci w stopniu ambasadora,
czasem chargé d'affaires.
W 1952 roku Komitet Ministrów zdecydował, że każdy minister może
powołać swojego zastępcę. Zastępcy mają taką samą moc
decyzyjną jak ministrowie. Zastępca zwykle jest także stałym
przedstawicielem państwa członkowskiego.
Drugi rangą dyplomata w przedstawicielstwie państwa zwykle nosi
tytuł ,,zastępcy stałego przedstawiciela", czego nie należy mylić z
,,zastępcą ministra".
• Sekretariat
Sekretariat Komitetu Ministrów (SECCM)
złożony jest z około 25 pracowników
Sekretariatu Generalnego. Na jego czele stoi
Sekretarz Komitetu Ministrów
w randze dyrektora generalnego. SECCM
obsługuje spotkania ministrów
i zastępców ministrów.
Kiedy Komitet obraduje?
• Ministrowie
Komitet spotyka się na szczeblu ministerialnym dwa razy w roku - w
maju
i w listopadzie. Spotkania, zwane posiedzeniami, zwykle odbywają
się
w Strasburgu i trwają jeden lub dwa i pół dnia. Chociaż zazwyczaj
przeważająca część każdego posiedzenia poświęcona jest
dialogowi politycznemu, ministrowie mogą omawiać wszystkie
zagadnienia interesujące uczestniczące w spotkaniu strony, z
wyjątkiem obrony narodowej. Protokoły z posiedzeń są poufne, ale
pod koniec każdego spotkania wydawany jest komunikat końcowy.
Ministrowie mogą też wydać jedną lub kilka deklaracji. Posiedzenia
są prowadzone zgodnie
z Regulaminem Komitetu Ministrów. Odbywają się przeważnie w
sali posiedzeń Komitetu Ministrów.
• Zastępcy ministrów
Obradują raz w tygodniu. Spotkania
zastępców ministrów zwykle odbywają się
w sali posiedzeń Komitetu Ministrów.
Zastępcy spotykają się też kilka razy
w tygodniu na posiedzeniach komitetów.
Co Komitet robi?
Komitet Ministrów odgrywa potrójną rolę:
• emanacji rządów, umożliwiającej im wyrażanie,
na równych prawach, narodowego podejścia do
problemów stojących przed społeczeństwami
Europy;
• zbiorowego forum, na którym wypracowywane
są europejskie odpowiedzi na te wyzwania;
• strażnika, wspólnie ze Zgromadzeniem
Parlamentarnym, wartości dla których powstała
Rada Europy.
•
•
•
•
•
•
•
•
Działalność Komitetu Ministrów obejmuje:
dialog polityczny,
współdziałanie ze Zgromadzeniem
Parlamentarnym
Stosunki pomiędzy Komitetem Ministrów i
Zgromadzeniem Parlamentarnym przybierają
szereg form:
statutowy raport Komitetu Ministrów,
wnioski o opinie Zgromadzenia,
reakcja na rekomendacje Zgromadzenia,
odpowiedzi na ustne i pisemne zapytania,
Komitet Wspólny.
Status gościa specjalnego
• Status gościa specjalnego Parlamentu
Białorusi został zawieszony 13 stycznia
1997 roku.
Prezentację wykonała
Beata Kwiatos
Kl.IIIa