دکتر یزدان منصوریان دانشیار دانشگاه خوارزمی خرداد 1392 مدل و مدلسازی چیست و چه اهمیتی در فرایند پژوهش دارد؟ چرا به مدل نیازمندیم و.
Download ReportTranscript دکتر یزدان منصوریان دانشیار دانشگاه خوارزمی خرداد 1392 مدل و مدلسازی چیست و چه اهمیتی در فرایند پژوهش دارد؟ چرا به مدل نیازمندیم و.
دکتر یزدان منصوریان دانشیار دانشگاه خوارزمی خرداد 1392 مدل و مدلسازی چیست و چه اهمیتی در فرایند پژوهش دارد؟ چرا به مدل نیازمندیم و در جستجوی چه کاربردهایی از آن هستیم؟ مدلسازی به عنوان فرایند چه ارتباطی با مدل به عنوان فراورده دارد؟ تفاوت مدل با نظریه چیست و چه ارتباطی میان این دو وجود دارد؟ انواع مدلهای متداول در پژوهش کدامند و هر یک چه اهمیتی دارند؟ شباهتهای مدلهای عددی ،مجازی ،تصویری و مفهومی چیست؟ چرا در علوم انسانی مدلهای مفهومی بیشترین کاربرد را دارند؟ مهمترین ویژگیهای مدلهای مفهومی کدامند؟ مدلهای مفهومی چگونه ساخته می‌شوند و چه کاربردهایی دارند؟ مهمترین کارکردهای مدلهای مفهومی در فرایند پژوهش کدامند؟ خاستگاه مدل‌ها در علوم انسانی کجاست و چگونه تکامل می‌یابند؟ چه تحقیقاتی بر مبنای مدلهای موجود آغاز می‌شوند؛ و چه تحقیقاتی با ارائه مدلهای جدید به پایان می‌رسند؟ رویکرد کیفی در پژوهش چه نقشی در ساخت مدل‌ها دارد؟ مهمترین معیارهای ارزیابی مدل‌ها کدامند؟ مدلهای کاربردی و کارآمد چه ویژگی‌هایی دارد؟ شناخت مسئله تبیین یافتهها طرح پرسش تحلیل دادهها مرور پیشینه گزینش نمونه گردآوری دادهها Models are simplifications of complicated real things. Make everything as simple as possible, but not simpler. Albert Einstein حص‌ی‌ل‌ی ش کس‌ت ت ب‌ررس‌ی س‌ب‌ک اس‌ن‌اد دان‌ش آم‌وزان ،با ت‌وج‌ه به م‌وف‌ق‌ی‌ت و و ج نس‌ی‌ت ،بر اساس مدل اس‌ن‌ادی درم‌ان‌د گی آم‌وخ‌ت‌ه شده ... ب‌ررس‌ی اثر مش‌اوره گ‌رو هی مب‌ت نی بر مدل ع‌ق‌الن‌ی -ع‌اطف‌ی -رفتاری ال‌ی‌س در ک‌اه‌ش م‌ی‌زان فش‌اره‌ای روا‌نی ش‌غ‌‌لی ک‌ادر پ‌رس‌ت‌اری ب یم‌ارس‌ت‌ان ... پیشبینی نوسانات بارش برف و باران با استفاده از مدل زنجیره مارکف ... حم‌ای‌ت اج تم‌ا عی و عالئم ا‌فس‌رد گی در دان‌ش‌ج‌وی‌ان ... مدل خ‌ودک‌ارآم‌دی ، مدلسازی الگوهای رفتاری سفرهای کار و خدمات ساکنان شهر تهران طراحی مدل ملی اعتباربخشی بخش درمانگاه‌های تخصصی بیمارستان ش کس‌ا‌لی در ای‌ران خ تعیین و تحلیل فض‌ا‌یی مدل م‌ن‌اس‌ب پ‌ای‌ش حی مدل ارزیابی س یس تم م‌دی‌ری‌ت به‌داش‌ت ،ا‌یم نی و مح‌ی‌ط زی‌س‌ت طرا مدل چ‌ن‌د م‌ع‌ی‌اره ان تخ‌اب تک‌ن‌ول‌وژی در ن‌ی‌روگ‌اه ه‌ای س یک‌ل ت‌رک‌ی بی تبیین مدل تاثیر کیفیت خدمات بر رضایتمندی و وفاداری مشتریان ... حم‌ل و ن‌ق‌ل ت‌رم‌ی‌ن‌ال... ت‌وس‌ع‌ه مدل یک‌پ‌ارچ‌ه زم‌ان‌ب‌ن‌دی س یس تم‌ه‌ای مدل ریاضی بودجه‌ریزی در بخش عمومی :رویکرد بهینه‌سازی استوار پ‌ارام‌ت‌ره‌ای رس‌وب ش‌ن‌اس‌ی و مدلسازی س‌ه ب‌ع‌دی با استفاده از مدل ش بک‌ه عص بی مص‌ن‌و عی Physical Models مدلهای فیزیکی Virtual Models مدلهای مجازی Numerical Models مدلهای عددی Visual Models مدلهای دیداری Conceptual Models مدلهای مفهومی Mixed Models مدلهای ترکیبی نمونه‌ای‌از‌یک‌مدل‌مفهومی Search is conducted Problematic situations Optimal situations Failure Success Manageable number of results Too many results Affective responses Too little information Nothing is found Happiness, encouragement, enjoy, feeling successful, pleasure Frustration, disappointment, anger, annoyance, displeasure Sufficient information Required information is found Cognitive responses No time pressure at the search time Time pressure Other tasks’ urgency Help seeking Attribution No disturbance while searching System works properly System error External factors Internal factors Unavailability of information Failure of search strategy Availability of information Success of search strategy Search cease Re-search Mansourian, Y. (2008). "Keeping a learning diary to enhance researchers’ understanding of and users’ skills in web searching". Library Review, Vol. 57, 9 No. 9, pp. 690-699. توان تبیین معمو ًال غیرخطی پشتوانه تجربی اغلب استقرایی مدلهای مفهومی ژرفانگری توان پیشبینی معناگرایی ساخت مدل نمایش مدل چرخه مدلسازی آزمون مدل ارزیابی مدل آزمون پیوندها پیوند میان مفاهیم شناخت مفاهیم اصلی کشف مفاهیم و مقولههای پنهان در دادهها توصیف عناصر اصلی و فرعی موجود در هر مقوله ترسیم روابط ممکن میان مقولههای شناسایی شده پشتیبانی از یافتهها بر اساس دادههای گردآمده در پژوهش برقراری پیوند میان مقولهها در ساختاری نظری و مفهومی «نظریه مجموعه‌ای است از تعریف‌ها و پیشنهادها دربارهء تعدادی متغیر به هم پیوسته ،که همهء این تعریف‌ها و پیشنهادها بعد منظم و مدونی از وقایع و پدیده‌هایی را که در اثر همبستگی‌ها و تداخل این متغیرها به وجود می‌آید ،ارائه می‌دهد ».نادری و سیف نراقی (.)1384: 32 دالور ( )1389: 23نظریه را عبارت از مجموعه روابط درونی ساخت‌ها، تعاریف و قضایایی می‌داند که دیدگاه منظمی از پدیده‌ها را از طریق تعیین روابط بین آنها و به منظور تبیین و پیشبینی پدیده‌ها مشخص می‌سازد. تاکید این تعریف نیز بر دو مفهوم بنیادی تبیین و پیشبینی است. رابطه‌ای اعم و اخص میان نظریه و مدل برقرار است .به این معنا که هر نظریه‌ای نوعی مدل است ،اما هر مدلی الزاماً نظریه نیست. مفهوم پدیده برچسب خورده است. مفهوم بازنمایی انتزاعی یک رویداد ،شیء ،یا عمل/تعامل است که پژوهشگر حضور آن را در دادهها مهم یافته است. با گزینش مفاهیم پنهان در دادهها ،پژوهشگر میتواند رخدادها و اشیاء مشابه را تحت عنوانی مشخص یا در ردهای ویژه قرار دهد. پژوهشگر با کمک «مفهومسازی» برخی ویژگیهای مشترک میان رخدادها و اشیاء مجزا را کشف میکند. استراوس و کربین ()1390: 125 Dimension Concept Property Concepts Properties Dimensions Categories باورها و اندیشههای انسانی عواطف و احساسات انسانی گفتارها و رفتارهای انسانی نشانهها و نمادهای فرهنگی و اجتماعی معانی برخاسته از کنشهای فردی و اجتماعی ساختههای دست انسان که متاثر از اندیشهها ،عواطف و رفتار اوست و در فرهنگها منعکس میشود. داده کمی کیفی تحلیل تفسیر معانی دادههای کمی تفسیر مبتنی بر نظریه داده بنیاد کیفی تحلیل آماری شمارش مفاهیم در تحلیل محتوا کمی کوچک شکل یا قالب بزرگ دسترسپذیری عمومی شخصی عمومی شخصی اشیاء عالئم راهنمایی و مجسمههای پارک انگشتر ،عینک، کاله ،دارو ساختمانها، بناهای باستانی زبالههای خانگی، البسه تصاویر ثابت تبلیغات روزنامهها و صفحات وب عکس پرسنلی و نقاشی کودکان تابلوهای مراکز خرید و گالریها آلبوم خانوادگی و دفترهای نقاشی صدا تبلیغات رادیویی و ترانههای محلی پیام دستگاه پیغامگیر شخصی آلبوم موسیقی و سخنرانیها مصاحبههای پژوهشی تصاویر متحرک تبلیغ تلویزیونی فیلم موبایلی قبرنوشتهها پیامک یا ایمیل متن برنامه تلویزیونی و فیلم مناسبتهای خانوادگی فیلم سینمایی کتابها و مجلهها دفتر خاطرات بنیاد تحلیل بر توصیف و مقایسه استوار است. توصیف راهگشای تحلیل است و مقایسه به آن عمق می بخشد. All Knowing is comparative. )(Campbell, 1988: 372 چه چیزهایی مقایسه می شوند و واحد تحلیل برگزیده چیست؟ چه ویژگیها و وجوهی از آنچه مقایسه میشود اهمیت دارد؟ شباهتها و تفاوتها را چگونه می سنجیم و ابزار سنجش چیست؟ )(Bernard and Ryan, 2010: 146 تحلیل تماتیک تحلیل نظریه زمینهای تحلیل روایتی تحلیل محتوای کیفی تحلیل مکالمه تحلیل پدیدارشناختی تحلیل پدیدارنگاری تحلیل نشانهشناختی توصیف غنی گیرتز تحلیل موقعیتی تحلیل گفتمان انتقادی تحلیل دادههای مشاهدهای (محمدپور)1390 ، Repetitions Indigenous Typologies Metaphors Transitions Similarities and Differences Linguistic Connectors Missing Data Theory-Related Materials (Bernard and Ryan, 2010: 56-68) Grounded Theory Case Study )◦ گراندد تئوری (نظریه دادهبنیاد ◦ مطالعه موردی Phenomenology ◦ پدیدارشناسی Action Research ◦ اقدامپژوهی Ethnography Delphi Method Discourse Analysis ◦ قومنگاری ◦ روش دلفی ◦ تحلیل گفتمان استراوس ،اَنسِلم و کربین ،جولیت ( )1390مبانی پژوهش کیفی :فنون و مراحل تولید نظریهء زمینهای .ترجمه ابراهیم افشار .تهران :نشر نی. دالور ،علی ( .)1389روش تحقیق در روانشناسی و علوم تربیتی .تهران :ویرایش. محمدپور ،احمد ( )1390روش تحقیق کیفی :ضدروش ،2تهران :جامعهشناسان. منصوریان ،یزدان ( .)1388امیدها و تردیدهای پژوهشگران به رویکرد کیفی در فرایند پژوهش ،کتاب ماه کلیات ،شماره ،147دوره ،13ش ،3 .ص.60-65 . نادری ،عزتاهلل و سیف نراقی ،مریم ( )1384روشهای تحقیق و چگونگی ارزشیابی آن در علوم انسانی .ویرایش چهارم .تهران :بدر. Bernard, R. and Ryan, G. (2010) Analyzing Qualitative Data: Systematic Approaches. Thousand Oakes: Sage Publications. Mansourian, Y. (2008). “Exploratory nature of and uncertainty tolerance in qualitative research”. New Library World, Vol. 109 No. 5-6, pp. 273-286. Mansourian, Y. (2008). "Keeping a learning diary to enhance researchers’ understanding of and users’ skills in web searching". Library Review, Vol. 57, No. 9, pp. 690-699. Merriam, S. B. (2009) Qualitative Research: A Guide to Design and Implementation, John Wiley & Sons. Stake, R. E. (2010) Qualitative Research: Studying How Things Work, the Guilford Press.