Transcript เทคนิคการฝึ กอบรม อย่ างมีประสิ ทธิภาพ BY… WWW.BLCSME.COM www.BLCSME.com สื่ ออุปกรณ์ การฝึ กอบรมและ โสตทัศนูปกรณ์ 1. ความหมายของการฝึ กอบรม 2.

เทคนิคการฝึ กอบรม
อย่ างมีประสิ ทธิภาพ
BY…
WWW.BLCSME.COM
450909
www.BLCSME.com
1
สื่ ออุปกรณ์ การฝึ กอบรมและ
โสตทัศนูปกรณ์
1. ความหมายของการฝึ กอบรม
2. ประโยชน์ ของการใช้ อุปกรณ์ ช่วยใน
การฝึ กอบรม
3. ประเภทของอุปกรณ์ การฝึ กอบรม
450909
www.BLCSME.com
2
สื่ ออุปกรณ์ การฝึ กอบรมและ
โสตทัศนูปกรณ์
4. ประสาทสั มผัสการรั บรู้ ของผู้เข้ ารั บการ
ฝึ กอบรม
5. หลักการวางแผนใช้ อปุ กรณ์ การ
ฝึ กอบรม
6. หลักในการใช้ อปุ กรณ์ การฝึ กอบรม
450909
www.BLCSME.com
3
สื่ ออุปกรณ์ การฝึ กอบรมและ
โสตทัศนูปกรณ์
7. อุปสรรคการใช้ อปุ กรณ์ การฝึ กอบรม
8. ชนิ ด และคุ ณ ลั ก ษณะของอุ ป กรณ์ ก าร
ฝึ กอบรม
- วัสดุกราฟิ ก ภาพถ่ าย ลายเส้ น การ์ ตูน
ตัวอักษร ฯลฯ
450909
www.BLCSME.com
4
- กระดานดา-กระดาษขาว
- กระดานแม่ เหล็ก
- กระดานสั กหลาด
- แผนภาพต่ างๆ แผนภูมิ แผ่ นพลิก
- หุ่นจาลอง
- เครื่องฉายภาพทึบแสง
- เครื่องฉายแผ่ นใส
450909
www.BLCSME.com
5
- สไลด์
- ภาพนิ่ง
- ภาพยนตร์
- โทรทัศน์ วงจรปิ ด
- เครื่องบันทึกเสี ยง
- เครื่องช่ วยสอน
- แบบเรียนสาเร็จรู ป
- คอมพิวเตอร์ ช่วยในการฝึ กสอน
450909
www.BLCSME.com
6
ความหมายของสื่ อการฝึ กอบรม
สื่ อการฝึ กอบรม หมายถึง
สิ่ งที่นามาใช้ เพือ่ ช่ วยในการส่ ง-ข่ าวสาร
ข้ อมูลระหว่ างวิทยากรและผู้เข้ ารับการฝึ ก
อบรมให้ ดาเนินไปด้ วยดี น่ าสนใจ และ
บรรลุวตั ถุประสงค์ ทกี่ าหนดไว้ สื่ อที่ดจี ะ
ต้ องมีคุณลักษณะ ดังนี้ คือ
450909
www.BLCSME.com
7
1. มีความชัดเจน
2. ผู้เข้ ารับการฝึ กอบรมมีส่วนร่ วม
3. วิธีการ หรือเครื่องมือเหมาะสมกับผู้
เข้ ารับการฝึ กอบรม
4. จูงใจตอบสนอง
5. มีการประเมินผล
450909
www.BLCSME.com
8
อุปกรณ์ การฝึ กอบรม หมายถึง
วัสดุสิ่งของ หรือกิจกรรมทีใ่ ช้ เป็ นเครื่องมือ
ประกอบการถ่ ายทอดความรู้ นาความรู้ ประสบ
การณ์ ไปสู่ ผู้เข้ ารับการฝึ กอบรม
โสตทัศนูปกรณ์ หมายถึง
อุปกรณ์ ทใี่ ช้ การรับรู้ จากประสาทสั มผัสทางหู
และทางตา ลักษณะใกล้เคียง และคล้ายคลึงกัน คือ
เป็ นสิ่ งทีน่ ามาใช้ เพือ่ ช่ วยในการสื่ อสารระหว่าง
วิทยากรกับผู้เข้ ารับการฝึ กอบรม
450909
www.BLCSME.com
9
ประโยชน์ ของการใช้ อุปกรณ์
ช่ วยในการฝึ กอบรม
การใช้ อุปกรณ์ ช่วยในการฝึ กอบรมมีประโยชน์
ต่ อการฝึ กอบรม คือ
1. เพิม่ ความจามากขึน้ และนานขึน้
2. สาธิ ตกรรมวิธี หรื อกระบวนการที่ไม่ เห็ นจาก
การบรรยาย
450909
www.BLCSME.com
10
3. ผู้ เ ข้ า รั บ ก า ร ฝึ ก อ บ ร ม มี ส่ ว น ร่ ว ม ใ น
ประสบการณ์ เดียวกัน
4. เป็ นการเพิม่ ความรู้ ผ่านประสาทสั มผัส
5. สามารถตรวจสอบความเข้ าใจได้
450909
www.BLCSME.com
11
ประเภทของอุปกรณ์ การฝึ กอบรม
อุปกรณ์ การฝึ กอบรม สามารถแบ่ งแยกลักษณะต่ างๆ
ได้ ดงั นี้ คือ
1. วัส ดุ ก ราฟิ ก เช่ น ภาพถ่ าย ลายเส้ น การ์ ตู น ตั วอัก ษร
ฯลฯ
2. อุปกรณ์ ทตี่ ้ องใช้ เครื่อง เช่ น สไลด์ แผ่ นใส วีดโี อเทป และ
เทป
3. อุปกรณ์ ทไี่ ม่ ใช้ เครื่อง เช่ น ภาพ โปสเตอร์ หุ่นจาลอง
4. กิ จ กรรม เช่ น เครื่ อ งช่ วยสอน แบบเรี ย นส าเร็ จ รู ป
คอมพิวเตอร์ ช่วยในการฝึ กอบรม
450909
www.BLCSME.com
12
ประสาทสั มผัสการรับรู้
ของผู้เข้ ารับการฝึ กอบรม
1. ประสาทสั มผัสของผู้เข้ ารั บการฝึ กอบรม ผู้
เข้ ารั บ การฝึ กอบรมและเรี ย นรู้ ด้ วยวิธีก าร
ต่ า งๆ และรั บ รู้ ค วามแตกต่ า งกัน ดั ง นี้ คื อ
10% =
20% =
30% =
450909
การอ่ าน
การได้ ยนิ
การได้ เห็น
www.BLCSME.com
13
50% =
70% =
90% =
การได้ ยนิ และการเห็น
การพูด
การพูดและการปฏิบัติ
2. การรั บรู้ ของผู้เข้ ารั บการฝึ กอบรม การรั บรู้
ของผู้เข้ ารับการฝึ กอบรมได้ จาก
- ประสบการณ์ ตรง
- ใช้ อุปกรณ์ ประกอบ
- ใช้ คาหรืออักษร
450909
www.BLCSME.com
14
หลักการวางแผนใช้ อุปกรณ์
การฝึ กอบรม
การวางแผนใช้ อุปกรณ์ การฝึ กอบรม มีหลัก
เกณฑ์ ดงั นี้ คือ
1. กาหนดวัตถุประสงค์ ของการใช้ อุปกรณ์
2. วิเคราะห์ ผ้ ู เข้ ารั บการฝึ กอบรมเกี่ยวกับการศึ กษา
เพศ วัย ตาแหน่ งความสนใจ
450909
www.BLCSME.com
15
3. วิเคราะห์ เนือ้ หาวิชา
4. เลือกและจัดทาอุปกรณ์ การฝึ กอบรม โดยใช้
หลักความสะดวกใช้ ง่ายลงทุนน้ อย
5. การใช้ อุปกรณ์ การฝึ กอบรม
6. การประเมินผล
450909
www.BLCSME.com
16
หลักการใช้ อุปกรณ์ การฝึ กอบรม
การใช้ อุปกรณ์ การฝึ กอบรม มีหลักเกณฑ์ ใน
การพิจารณาในเรื่องดังต่ อไปนี้
1. ความเหมาะสมของผู้เข้ ารับการฝึ กอบรม
2. ความเหมาะสมเกีย่ วกับเวลา
3. ความเหมาะสมของวิทยากร
450909
www.BLCSME.com
17
4.
5.
6.
7.
8.
9.
450909
ความเหมาะสมตามวัตถุประสงค์ ของหลักสู ตร
ความเหมาะสมเกีย่ วกับสถานที่
ข้ อดีข้อจากัดของแต่ ละอุปกรณ์
การเตรียมอุปกรณ์
กิจกรรมทีต่ ามการใช้ อุปกรณ์
การประเมินผล
www.BLCSME.com
18
อุปสรรคการใช้ อุปกรณ์ การฝึ กอบรม
การใช้ อุปกรณ์ การฝึ กอบรมและพัฒนามี
อุปสรรค ดังนี้ คือ
1. อุปกรณ์ ใช้ ได้ ไม่ เต็มที่ เนื่องจากอาคารสถานที่
2. อุปกรณ์ การฝึ กอบรมขาดความเหมาะสมของ
ตนเอง
3. การนาอุปกรณ์ ไปใช้ ในการฝึ กอบรมไม่ ถูกต้ อง
450909
www.BLCSME.com
19
4. การใช้ อุปกรณ์ การฝึ กอบรมผิดเวลา
5. การใช้ อุ ป กรณ์ ก ารฝึ กอบรมไม่ เ หมาะสมกั บ
เทคนิค
6. การใช้ อุ ป กรณ์ ก ารฝึ กอบรมผิด วัต ถุ ป ระสงค์
ของวิชาในหลักสู ตร
450909
www.BLCSME.com
20
ชนิดและคุณลักษณะของอปุ กรณ์
การฝึ กอบรม
1. วัสดุกราฟิ ก ภาพถ่ าย ลายเส้ น การ์ ตูน
ตัวอักษร ฯลฯ
ข้ อดี
1. ดึงดูดความสนใจ ราคาถูก
2. สาเร็จรู ป ใช้ ซ้าได้ อกี
450909
www.BLCSME.com
21
3. หาง่ าย เตรียมง่ าย
4. เคลือ่ นย้ ายได้ สะดวก
ข้ อจากัด
1. ใช้ กบั กลุ่มเล็ก
2. ยากต่ อการเห็นจริง
3. ต้ องใช้ ทกั ษะในการจัดสร้ าง
4. มีความยืดหยุ่นน้ อย (กว่ ากระดานดา)
450909
www.BLCSME.com
22
2. กระดานดา-กระดาษขาว
ข้ อดี
1. มีทวั่ ไป หาง่ าย
2. ใช้ ง่ายช่ วยให้ เกิดการร่ วมกิจกรรม
3. ราคาถูก สร้ างความสนใจ
4. เตรียมล่ วงหน้ าได้
5. คล่ องตัวที่จะอธิ บายข้ อสงสั ย (คาอธิ บาย ตั วเลข
แผนผัง ภาพ) เน้ นสิ่ งทีส่ าคัญ
450909
www.BLCSME.com
23
ข้ อจากัด
1. ไม่ คงทน (ต้ องลบ) กระดานดามีฝุ่นชอลค์
2. ใช้ กบั กลุ่มเล็ก
3. ต้ องใช้ ทกั ษะในการใช้ การสรุปข้ อความคิด
ขณะเขียน
4. ใช้ กบั รายละเอียดไม่ มากนัก
5. หันหลังให้ ผู้เรียนขณะเรียน
450909
www.BLCSME.com
24
3. กระดานแม่ เหล็ก
ข้ อดี
1. เตรียมอุปกรณ์ ง่าย
2. ใช้ ได้ บ่อยตามต้ องการ
3. มีการเคลือ่ นไหลเชื่อมโยงองค์ ประกอบ
4. ผู้เรียนมีส่วนร่ วมได้
5. ตรวจสอบความเข้ าใจง่ าย
450909
www.BLCSME.com
25
ข้ อจากัด
1. ใช้ กบั กลุ่มเล็ก
2. อุปกรณ์ ต้องจัดเตรียมล่ วงหน้ า
3. ต้ องวางแผนใช้ ล่วงหน้ า
4. เตรียมตัวดี จึงจะเกิดประโยชน์
450909
www.BLCSME.com
26
4. กระดานสั กหลาด
ข้ อดี
1. อุปกรณ์ ทซี่ ับซ้ อนสามารถเตรียมไว้ ล่วงหน้ า
ได้
2. ใช้ ได้ รวดเร็ว
3. อุปกรณ์ หมุนเวียนใช้ ได้ อกี
4. จัดเปลีย่ น สลับทีไ่ ด้
450909
www.BLCSME.com
27
ข้ อจากัด
1. ต้ องใช้ อุปกรณ์ เบาๆ
2. ต้ องคอยกาจัดฝุ่ น
3. ต้ องเตรียมล่วงหน้ า
450909
www.BLCSME.com
28
5. แผนภาพต่ างๆ แผนภูมิ แผ่ นพลิก
ข้ อดี
1. ใช้ แทนกระดานดา กระดานขาวได้
2. เก็บข้ อความไว้ ได้
3. เตรียมล่ วงหน้ าได้ เพือ่ ใช้ ได้ ทันที
4. ประหยัดเวลา (ร่ างไว้ ก่อน)
5. ราคาถูก
ข้ อจากัด
1. ใช้ กบั กลุ่มเล็ก
450909
www.BLCSME.com
29
6. หุ่นจาลอง
ข้ อดี
1. สมจริง เป็ นจริงเป็ นจัง
2. ให้ ความรู้ สึก เช่ น บ้ านตัวอย่ าง
3. สั มผัสได้ นุ่ม แข็ง มีสีสรร ฯลฯ
4. เป็ นธรรมชาติ
5. แสดงส่ วนประกอบและหน้ าที่ความสั มพันธ์
6. อาจเป็ นสิ่ งทีม่ อี ยู่แล้ ว
450909
www.BLCSME.com
30
ข้ อจากัด
1. สิ้นเปลืองค่ าใช้ จ่าย เวลาการเก็บรักษาในการ
เตรียมหาจานวนให้ เพียงพอ
2. ใช้ กบั กลุ่มเล็ก
3. ไม่ ใช่ ของจริง (จึงไม่ เหมือน ขนาด ธรรมชาติ
แท้ จริง)
4. ควรถอดได้ เคลือ่ นย้ ายได้ สะดวก
450909
www.BLCSME.com
31
7. เครื่องฉายภาพทึบแสง
ข้ อดี
1. ได้ ดูของจริง
2. ขยายให้ ใหญ่ ได้
ข้ อจากัด
1. ต้ องใช้ ห้องมืด
2. ร้ อนและทาให้ เครื่องเสี ยง่ าย
3. เคลือ่ นย้ ายยาก
450909
www.BLCSME.com
32
8. เครื่องฉายแผ่ นใส
ข้ อดี
1. หันหน้ าหาผู้เรียน
2. ไม่ ต้องใช้ ห้องที่มืด
3. อุปกรณ์ สามารถที่จะเตรียมล่ วงหน้ าได้
4. สามารถเขียนขณะพูดได้
5. ราคาถูก
6. ไม่ ต้องใช้ ผู้ชานาญเฉพาะ
7. ทนทาน ใช้ ซ้าได้ อกี
450909
www.BLCSME.com
33
8.
9.
10.
11.
12.
13.
450909
มีชีวติ ชีวา มีการเคลือ่ นไหว
ทาให้ น่าสนใจ ภาพ สี ปิ ดซ้ อน
เคลือ่ นย้ ายได้ สะดวก
เตรียมง่ าย
ใช้ ง่าย เพิม่ เติม สามารถแก้ไขได้ ทนั ที
ไม่ มฝี ุ่ นละอองจากการเขียน-ลบ
www.BLCSME.com
34
ข้ อจากัด
1. ความชัดเจน ต้ องปรับภาพให้ เหมาะสม
2. สิ้นเปลือง (หลอด)
3. คอยดูแลรักษาความสะอาด
4. ใช้ ได้ กบั กลุ่มเล็ก
5. มักใช้ มากเกินไป (แทนวิทยากรมากกว่ าช่ วย)
6. ต้ องมีการวางแผนล่ วงหน้ า
7. ขาดทักษะการใช้ (อาจบังคับข้ อความ การชี้เน้ นแทน
เฉพาะจุด)
8. หลอดภาพมีราคาแพง
450909
www.BLCSME.com
35
9. สไลด์
ข้ อดี
1. ถ้ ามีเครื่องมือ ทาง่ าย รวดเร็ว
2. ราคาถูก
3. ปรับได้ กบั ความต้ องการ (สลับ เอาออก ใส่ เพิม่ )
4. ประกอบเสี ยงได้
5. ไม่ ต้องใช้ เทคนิคมากนัก
6. เคลือ่ นย้ ายง่ าย
450909
www.BLCSME.com
36
ข้ อจากัด
1. สกปรกง่ าย
2. ต้ องเก็บในกล่องเฉพาะ
3. ทาเป็ นชุด สิ้นเปลือง (การถ่ าย ล้ าง-อัด)
4. ความต่ อเนื่องไม่ เป็ นตามธรรมชาติ
5. ต้ องจัดลาดับล่วงหน้ า
450909
www.BLCSME.com
37
10. ภาพนิ่ง
ข้ อดี
1. ทาได้ หลายชุด
2. ราคาถูก
3. จัดลาดับไว้เสร็จไม่ สับสน
4. เก็บรักษาง่ าย
450909
www.BLCSME.com
38
ข้ อจากัด
1. ต้ องใช้ ห้องมืด
2. เปลีย่ นแปลงลาดับไม่ ได้
3. เสี ยหายง่ าย
4. ต้ องใช้ ผู้ชานาญเฉพาะ
450909
www.BLCSME.com
39
11. ภาพยนต์
ข้ อดี
1. ใช้ ประสาทสั มผัส 2 ทาง (ภาพและเสี ยงสมจริง)
2. น่ าสนใจ แสดงหน่ วยซ่ อนเร้ นที่ไม่ อาจเห็นได้
3. ใช้ ได้ ท้งั กลุ่มเล็ก และกลุ่มใหญ่
4. แสดงการเคลือ่ นไหว
5. แสดงอย่ างช้ าๆ หรือรวดเร็ว สามารถควบคุมได้
6. ช่ วยวิทยากรที่มีความสามารถต่ างกัน สอนรู ปแบบ
เดียวกันได้
450909
www.BLCSME.com
40
ข้ อจากัด
1. ไม่ อาจหยุดเพือ่ ถามตอบ อภิปรายได้
2. เปลืองเวลา และเปลืองค่ าใช้ จ่าย
3. สร้ างยาก และล้ าสมัย
4. ต้ องใช้ ห้องมืด
5. ต้ องใช้ ผู้ชานาญเฉพาะ
6. จากัดการเก็บรั กษา (เลือกใช้ ได้ ทันที กาหนดความ
ยาว และเวลา)
7. ต้ องอภิปรายก่ อนและหลังการชม
450909
www.BLCSME.com
41
12. โทรทัศน์ วงจรปิ ด
ข้ อดี
1. ใช้ ได้ กบั เนือ้ หาต่ างๆ
2. น่ าสนใจ
3. ขยายได้ ตามขนาดของกลุ่ม
4. ไม่ ต้องผ่ านกระบวนการ ล้าง-อัด ฟิ ล์ ม
5. ใช้ ประสาทสั มผัส 2 ทาง
450909
www.BLCSME.com
42
ข้ อจากัด
1. ราคาแพง
2. ไม่ สะดวกต่ อการเคลือ่ นย้ าย
3. ต้ องใช้ ผู้ชานาญเฉพาะ
4. ชารุดง่ าย
450909
www.BLCSME.com
43
13. เครื่องบันทึกเสี ยง
ข้ อดี
1. ราคาถูก
2. หาง่ าย
3. ใช้ ได้ กบั วัตถุประสงค์ ต่างๆ
4. เคลือ่ นย้ ายง่ าย
5. ใช้ ง่าย
6. เตรียมล่ วงหน้ าได้
7. ลบทิง้ ได้
8. ทนทาน ใช้ ซ้าได้
450909
www.BLCSME.com
44
ข้ อจากัด
1. ประสาทรับรู้ ทางหูเท่ านั้น
2. มีข้อกาหนดในการบันทึก
3. เมื่อมีการบั นทึกเสี ย งทาให้ ความสนใจฟั ง
ลดลง
4. ข้ อขัดข้ องของเครื่องขณะพูด รบกวนผู้ฟัง
450909
www.BLCSME.com
45
14. เครื่องช่ วยสอน
ข้ อดี
1. เรียนรู้ได้ ตามอัตราของผู้เรียนแต่ ละคน
2. สามารถรู้ผลได้ ทนั ที
3. สะดวกต่ อผู้เรียนทีส่ ามารถเลือกเรียนได้ ตามโอกาส
ข้ อจากัด
1. ราคาแพง
2. ไม่ สนองความต้ องการรายบุคคล
3. ล้าสมัยง่ าย
450909
www.BLCSME.com
46
15. แบบเรียนสาเร็จรู ป
ข้ อดี
1. ไม่ จากัดจานวนผู้เรียน
2. ประหยัดเวลา
3. ใช้ ได้ กบั วัตถุประสงค์ ต่างๆ
450909
www.BLCSME.com
47
ข้ อจากัด
1. ต้ องทราบวิธีใช้
2. ยากในการเตรียม
3. ต้ อ งใช้ ทั ก ษะ เวลา ความรู้ ในการ
จัดทา
4. ล้าสมัยง่ าย
450909
www.BLCSME.com
48
15. คอมพิวเตอร์ ช่วยในการฝึ กอบรม
ข้ อดี
1. ผู้เข้ ารับการฝึ กอบรมจึงสามารถที่จะเรี ยกข้ อมูล
อื่นๆ จากคอมพิวเตอร์ ได้ ซ้าแล้ วซ้าอี ก โดยที่ไม่
รู้ สึกอึดอัดกังวลเมือ่ อยู่หน้ าวิทยากร
2. ผู้เข้ ารับการฝึ กอบรมสามารถใช้ คอมพิวเตอร์ นอก
ห้ องฝึ กอบรมซึ่งมีบรรยากาศตึงเครียดได้
450909
www.BLCSME.com
49
3. สามารถจู ง ใจให้ ผู้ เ ข้ า รั บ การฝึ กอบรม ไม่
ต้ องกังวลว่ า จะทาผิดและให้ มีลักษณะการ
ฝึ กอบรมแบบเป็ นสั ดส่ วนบุคคล
4. ใช้ กลวิธีแบบใหม่ ในการนาเสนอ
450909
www.BLCSME.com
50
ข้ อจากัด
1. ค อ ม พิ ว เ ต อ ร์ ใ ช้ ไ ม่ ไ ด้ กั บ ก า ร
ฝึ กอบรมทุกหัวข้ อ
2. ต้ อ งมี ค วามรู้ การเขี ย นโปรแกรม
คอมพิวเตอร์
3. ใช้ ได้ ครั้งละ จานวน 1-3 คน
4. ราคาแพงกว่ าอุปกรณ์ อนื่ ๆ
5. การดูแลรักษา
450909
www.BLCSME.com
51
The End
450909
www.BLCSME.com
52