PRAWNE ZASADY KORZYSTANIA Z RÓŻNYCH ŹRÓDEŁ INFORMACJI. PRZYKLADY LICENCJI. Opracowała: Iwona Kowalik Sieć Internet jest zbiorem informacji i materiałów z różnych dziedzin. Korzystanie z nich,
Download ReportTranscript PRAWNE ZASADY KORZYSTANIA Z RÓŻNYCH ŹRÓDEŁ INFORMACJI. PRZYKLADY LICENCJI. Opracowała: Iwona Kowalik Sieć Internet jest zbiorem informacji i materiałów z różnych dziedzin. Korzystanie z nich,
PRAWNE ZASADY KORZYSTANIA Z RÓŻNYCH ŹRÓDEŁ INFORMACJI. PRZYKLADY LICENCJI. Opracowała: Iwona Kowalik Sieć Internet jest zbiorem informacji i materiałów z różnych dziedzin. Korzystanie z nich, zarówno bierne (przeglądanie stron WWW, ściąganie pików) jak i czynne (tworzenie stron WWW) jest uregulowane prawnie. Prawo autorskie zajmuje się ochroną twórczych produktów intelektu takich jak: utwory literackie, plastyczne, muzyczne, programy komputerowe i inne. Prawo to chroni dobra niematerialne - dobra intelektualne. Zgodnie z polskim prawem autorskim program komputerowy jest traktowany tak jak każdy utwór literacki czy muzyczny. Aby utwór zaistniał wystarczy zapoznanie się z nim (ustalenie) w jakikolwiek sposób przez co najmniej jedną osobę - poza twórcą. Kupując płytę CD z muzyką czy programem nie nabywamy praw autorskich do utworów zapisanych na niej (nie uzyskujemy prawa do dystrybucji czy rozpowszechniania). Możemy korzystać jedynie z utworu dla własnego użytku. Możemy np. odsprzedać kupioną płytę, ale wówczas musimy zniszczyć zrobioną dla własnego użytku kopię. LICENCJA Jest to umowa, w której autor utworu lub posiadacz praw autorskich (np. producent oprogramowania), określa warunki, na jakich pozwala odbiorcy utworu (np. użytkownikowi oprogramowania) z niego korzystać. Zawarcie umowy licencyjnej w przypadku programów komputerowych następuje przeważnie poprzez otwarcie i odpieczętowanie pudełka z nośnikiem (np. płyty CD, dyskietki) - jest to tzw. licencja BOX. Legalne dyski CD z oprogramowaniem są zazwyczaj zapakowane z książeczką licencyjną i certyfikatem autentyczności. Ich odpakowanie oznacza przyjęcie zasad licencji. Ten rodzaj licencji nazywa się także potocznie „licencją celofanową. W Internecie treść licencji jest wyświetlana na stronie WWW, a użytkownik wyraża zgodę na jej warunki klikając na odpowiedni przycisk ekranowy. Każde stanowisko komputerowe musi posiadać oddzielną licencję programu komputerowego. Programu z pojedynczą licencją nie można instalować na wielu komputerach. Licencje możemy podzielić na: Pełne (płatne, np. licencja BOX) Nieodpłatne, z ograniczeniami dotyczącymi używania nieodpłatne Licencje nieodpłatne (darmowe) •FREEWARE – program, który może być używany bezpłatnie i bez żadnych ograniczeń. Nie można w nich wprowadzać żadnych zmian. Mogą być rozpowszechniane tylko w niezmienionej formie. Prawa autorskie twórcy mimo, że nie czerpie on korzyści finansowych, pozostają nadal w mocy. •PUBLIC DOMAIN - oprogramowanie oddane bezpłatnie na użytek ogółu jako dobro publiczne.Takie programy mogą być rozpowszechniane bez zgody autora. •SHAREWARE - rodzaj oprogramowania, które jest bezpłatnie udostępniane użytkownikom do testów. Programy te mają często limit czasowy na testowanie, w którym nabywca przed podjęciem decyzji o zakupie może dokładnie sprawdzić działanie zazwyczaj w pełni funkcjonalnej wersji. Innymi typami ograniczeń oprogramowania typu Shareware są: TRIALWARE – program po zainstalowaniu jest w pełni sprawny przez określoną ilość czasu od zainstalowania go w systemie. Jeśli po tym czasie użytkownik nie wprowadzi zakupionego u producenta specjalnego kodu, program nie uruchomi się i należy go odinstalować. DEMO – program nie ma żadnych ograniczeń czasowych, ale nie są dostępne wszystkie jego funkcje. Zakupienie i wprowadzenie kodu rejestracyjnego odblokowuje nieaktywne funkcje. ADWARE – programy za których użytkowanie się nie płaci. Developerzy czerpią zyski z programów umieszczając w nich reklamy. POSTCADRWARE – oprogramowanie, którego autor wymaga, aby użytkownik wysłał do autora (jako zapłatę) kartkę pocztową, najlepiej z widokiem swego miasta i krótką opinią na temat programu. Przykłady kar za przestępstwa komputerowe Bezprawne wejście do systemu komputerowego (zwane „hackingiem”) wg polskiego prawa jest traktowane na równi z naruszeniem tajemnicy korespondencji i grozi za to kara do dwóch lat więzienia. Za podrzucenie wirusa komputerowego, który spowodował zniszczenie, uszkodzenie, usunięcie lub zmianę zapisu istotnej informacji grozi kara do 3 lat więzienia. Za nielegalne uzyskanie programu komputerowego w celu osiągnięcia korzyści majątkowej grozi kara do 5 lat pozbawienia wolności oraz przepadek tak nielegalnych kopii programów, jak i urządzeń, które posłużyły ich stworzeniu. Naruszeniem praw autorskich jest likwidacja podpisów zdjęć bezpłatnie udostępniających na stronach WWW oraz tzw. cyfrowych „znaków wodnych” np. z logiem autora- którym oznaczone są utwory. Wykonaj plakat zachęcający do przestrzegania prawa autorskiego. Plakat wykonaj w dowolnym programie graficznym i prześlij go na email: [email protected]