Transcript BÖTE Alanında Yapılmış Olan Tezlerin Yöntem ve İçerik Açısından İncelenmesi Araş.Gör. Meltem KURTOĞLU Doç.Dr.

BÖTE Alanında Yapılmış Olan
Tezlerin Yöntem ve İçerik Açısından
İncelenmesi
Araş.Gör. Meltem KURTOĞLU
Doç.Dr. S. Sadi SEFEROĞLU
Hacettepe Üniversitesi, Eğitim Fakültesi
Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Bölümü
Eğitim Araştırmaları Kongresi (EAB-2012)
4-7 Mayıs 2012, Yıldız Teknik Üniversitesi, İSTANBUL.
Sunu Planı
 Giriş
 Amaç
 Önem
 İlgili
Alanyazın
 Yöntem
 Bulgular
 Sonuç ve Öneriler
Eğitim Araştırmaları Kongresi (EAB-2012), 4-7 Mayıs 2012, YTÜ, İSTANBUL
2
Giriş
 Bilgisayar
ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi (BÖTE)
bölümü YÖK tarafından 1998 yılında, eğitim fakültelerinin
yeniden yapılandırılması kapsamında eğitim
fakültelerinde kurulan bir bölümdür ve bölüm ilk
mezunlarını 2002 yılında vermiştir.
 BÖTE bölümleri lisans mezuniyetleri de BÖTE olan ilk
yüksek lisans mezunlarını 2004 yılında vermeye
başlamıştır.
Eğitim Araştırmaları Kongresi (EAB-2012), 4-7 Mayıs 2012, YTÜ, İSTANBUL
3
Amaç
 Bu çalışmanın amacı,
 Türkiye’de 2004-2011 yılları arasında BÖTE alanında yapılmış
olan lisansüstü tezlerin
 yöntem (araştırma modeli, evren ve örneklem, kullanılan ölçme
araçları, istatistiksel teknikler) ve
 içerik açısından incelenmesidir.
Eğitim Araştırmaları Kongresi (EAB-2012), 4-7 Mayıs 2012, YTÜ, İSTANBUL
4
Araştırmanın Önemi
(1)
 Bir
konu ile ilgili yapılmış olan bilimsel tezlerin
incelenmesi ve analiz edilmesi,
 bir yandan o konunun derinliği ve yaygınlığı hakkında bilgiler
verirken bir yandan da
 incelenen alanın genel görünümünü ortaya koyabilmektedir
(Göktaş ve Erdem, 2006).
 Alanyazın
incelendiği zaman, birçok alanda, yapılmış
olan tezlerin ve akademik dergilerde yer alan makale
çalışmalarının belirli ölçütler kullanılarak analiz edildiği
çalışmaların var olduğu görülmektedir.
 Örneğin eğitim teknolojileri araştırmalarındaki eğilimler birçok
araştırmacı tarafından çalışılan bir konu olmuştur (Caffarella,1999;
Costa, 2007, Şimşek ve ark., 2008; Şimşek ve ark., 2009; Sert,
2010; Göktaş ve ark., 2012).
Eğitim Araştırmaları Kongresi (EAB-2012), 4-7 Mayıs 2012, YTÜ, İSTANBUL
5
Araştırmanın Önemi
(2)
 Özellikle
Caffarella, 1977 yılından itibaren ABD’de
eğitim teknolojileri alanında tamamlanan doktora
tezlerindeki eğilimleri incelemiştir.
 Costa (2007), yaptığı çalışmada yüksek lisans tezlerini
incelemiştir.
 Araştırmacılar, ilk olarak eğitim teknolojileri alanındaki
eğilimleri araştırmakla birlikte,
 araştırmalarda hangi yöntemlerin kullanıldığını,
 verilerin hangi araçlarla toplandığını,
 çalışma gruplarının kimlerden oluştuğunu,
 analizlerin nasıl yapıldığını inceleyerek güncel eğilimleri ortaya
çıkarmaya çalışmışlardır.
Eğitim Araştırmaları Kongresi (EAB-2012), 4-7 Mayıs 2012, YTÜ, İSTANBUL
6
Araştırmanın Önemi
(3)
 Eğitim
teknolojileri alanında Türkiye’de yapılan birtakım
araştırmalar bulunmaktadır.
 Şimşek ve ark. (2008), ülkemizde son 10 yıl içerisinde eğitim
teknolojileri alanında yapılan doktora tez çalışmalarını
incelemişlerdir.
 Araştırmacılara göre eğitim teknolojileri alanında yapılan
doktora tezleri öğrenme-öğretme yaklaşımları, çevrimiçi
öğrenme ve çoklu ortam konuları üzerine yoğunlaşmıştır.
 Akça-Üstündağ (2009), yüksek lisans tezi çalışmasında BÖTE
alanında 2007 yılı sonuna kadar yapılmış olan 133 tezi
incelemiştir.
 Tez sonucunda ise uzaktan eğitime olan ilginin arttığını,
bilgisayar destekli öğretime olan eğilimiz giderek azaldığını
vurgulamıştır.
Eğitim Araştırmaları Kongresi (EAB-2012), 4-7 Mayıs 2012, YTÜ, İSTANBUL
7
Araştırmanın Önemi
(4)
 Eğitim
teknolojileri alanında ise Türkiye’de yapılan
birtakım araştırmalar bulunmaktadır.
 Şimşek ve ark. (2009), bir başka çalışmasında ise ülkemizde
2000-2007 yılları arasında eğitim teknolojileri alanında yapılmış
olam 259 yüksek lisans tezini incelemişlerdir.
 Erdoğmuş ve Çağıltay (2009) ise yine BÖTE alanında yapılan
yüksek lisans ve doktora tez çalışmalarını incelediklerinde ele
alınan en yaygın üç konunun
 medya,
 medya karşılaştırmaları ve
 öğrenci değişkenleri olduğu sonucuna ulaşmışlardır.
Eğitim Araştırmaları Kongresi (EAB-2012), 4-7 Mayıs 2012, YTÜ, İSTANBUL
8
Araştırma Problemleri
1.
2.
BÖTE alanında yapılan tezlerde araştırılan konuların
eğilimi ne yöndedir?
BÖTE alanında yapılan tezler







Araştırma türü
Araştırma deseni
Veri toplama araçları
Çalışma grubu türü
Çalışma grubunu belirleme yöntemi
Çalışma grubu büyüklüğü
Veri analiz yöntemleri (kullanılan istatistiksel yöntemler)
bakımından nasıl bir dağılım göstermektedir?
Eğitim Araştırmaları Kongresi (EAB-2012), 4-7 Mayıs 2012, YTÜ, İSTANBUL
9
Yöntem
 Bu
çalışma kapsamında YÖK veri tabanına kayıtlı olan
ve BÖTE alanında yapılmış olan 75 (22 tane doktora, 53
tane yüksek lisans) tane tez araştırmacılar tarafından
belirlenerek içerik analizi yöntemi ile incelenmiştir.
Eğitim Araştırmaları Kongresi (EAB-2012), 4-7 Mayıs 2012, YTÜ, İSTANBUL
10
Yöntem
(2)
 İçerik analizi,
 eldeki yazılı bilgilerin temel içeriklerinin ve içerdikleri mesajların
özetlenmesi ve belirtilmesi işlemi olarak tanımlanmaktadır.
 İçerik
analizinin temel amacı
 toplanan verileri açıklayabilecek kavramlara ve ilişkilere ulaşmak
olarak da ifade edilebilir.
 Cohen,
Manion ve Morrison (2007)’a göre içerik analizi,
 eldeki yazılı bilgilerin temel içeriklerinin ve içerdikleri mesajların
özetlenmesi ve belirtilmesi işlemi olarak da tanımlanmaktadır.
Eğitim Araştırmaları Kongresi (EAB-2012), 4-7 Mayıs 2012, YTÜ, İSTANBUL
11
Yöntem
(3)
 Sosyal
bilimler alanında sıklıkla kullanılan içerik analizi,
belirli kurallara dayalı kodlamalarla kitap, kitap bölümü,
mektup, tarihsel dokümanlar, gazete başlıkları ve
yazıları gibi bir metnin bazı sözcüklerinin daha küçük
içerik kategorileri ile özetlendiği sistematik, yinelenebilir
bir teknik olarak tanımlanabilir.
 İçerik analizi yoluyla verileri tanımlama ve verilerin
içinde saklı gerçekleri ortaya çıkarmak amaçlanmaktadır
(Gülbahar ve Alper, 2009).
Eğitim Araştırmaları Kongresi (EAB-2012), 4-7 Mayıs 2012, YTÜ, İSTANBUL
12
Yöntem
(4)
 İçerik
analizinde, dokümanlardan elde edilen nitel
araştırma verilerinin işlenmesi,
 verilerin kodlanması,
 temaların bulunması,
 kodların ve temaların düzenlenmesi,
 bulguların tanımlanması ve yorumlanması
 şeklinde
dört aşama bulunmaktadır (Yıldırım & Şimşek,
2006).
Eğitim Araştırmaları Kongresi (EAB-2012), 4-7 Mayıs 2012, YTÜ, İSTANBUL
13
Yöntem
(5)
 Bu
çalışmada da ilk olarak araştırmacılar tarafından
geliştirilen veri toplama aracı yoluyla ulaşılan tezlerden
elde edilen veriler kodlanarak belirli temalar altında
düzenlenmiş ve gruplanmıştır.
 Uygun olduğu durumlarda ise veriler sayısal hale
getirilerek sunulmuştur ve son olarak da elde edilen
bulgular yorumlanmıştır.
Eğitim Araştırmaları Kongresi (EAB-2012), 4-7 Mayıs 2012, YTÜ, İSTANBUL
14
Yöntem: Veri Toplama Aracı
(1)
 Bu
çalışmada, ilk aşamada araştırmacılar tarafından
tezlerin incelenmesinde kullanılmak üzere “Tez
İnceleme Formu” oluşturulmuştur.
 Bu form 3 bölümden oluşmaktadır:
 Birinci bölüm teze ilişkin genel bilgiler,
 ikinci bölüm tezin içeriği,
 üçüncü bölüm ise tezin yöntem bölümüdür.
Eğitim Araştırmaları Kongresi (EAB-2012), 4-7 Mayıs 2012, YTÜ, İSTANBUL
15
Yöntem: Veri Toplama Aracı
(2)
 Veri
toplama aracı oluşturulurken ilk olarak ilgili
alanyazında daha önce kullanılan formlar incelenmiştir.
 Daha sonra araştırmacılarla görüş alışverişinde
bulunulmuştur.
 Son olarak da uzman görüşü sonucunda forma son
şekli verilmiştir.
Eğitim Araştırmaları Kongresi (EAB-2012), 4-7 Mayıs 2012, YTÜ, İSTANBUL
16
Yöntem: Tezlerin Belirlenmesi
 Tez
tarama amacıyla öncelikle Yükseköğretim Kurulu
Ulusal Tez Merkezi veritabanına başvurulmuştur.
 Tez tarama sürecinde kullanılan ölçütlere bağlı olarak
farklı sayıda tezlere ulaşılmıştır.
Eğitim Araştırmaları Kongresi (EAB-2012), 4-7 Mayıs 2012, YTÜ, İSTANBUL
17
Yöntem: Tezlerin Belirlenmesi





(2)
Bölüm alanında “Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Bölümü”
seçildiğinde 109 adet tez listeleniyor.
Bölüm alanında “Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Bölümü” ve
anabilim dalı alanında “Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Anabilim
Dalı” seçildiğinde 10 adet tez listelenmektedir.
Bölüm aynı kalıp anabilim dalı “Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri
Eğitimi” yapıldığında listelenen tez sayısı 95 olmaktadır.
Bölüm seçimi yapmayıp anabilim dalı olarak “Bilgisayar ve Öğretim
Teknolojileri Anabilim Dalı” seçildiğinde 63 adet tez
listelenmektedir.
Bölüm seçimi yapmayıp anabilim dalı olarak “Bilgisayar ve Öğretim
Teknolojileri Eğitimi” seçildiğinde ise 310 adet tez listelenmektedir
(Bkz. Tablo 1).
Eğitim Araştırmaları Kongresi (EAB-2012), 4-7 Mayıs 2012, YTÜ, İSTANBUL
18
Tablo 1. YÖK Veritabanından Ulaşılan Tez Sayısı
Tarama Ölçütü
Ulaşılan
Tez Sayısı
Bölüm Adı
Anabilim Dalı Adı
Bilgisayar ve Öğretim
Teknolojileri Bölümü
-
Bilgisayar ve Öğretim
Teknolojileri Bölümü
Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Anabilim Dalı
10
Bilgisayar ve Öğretim
Teknolojileri Bölümü
Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi
95
Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Anabilim Dalı
63
109
Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi
310
Toplam tez sayısı
374
Diğer yollarla ulaşılan tezler
Genel Toplam
Eğitim Araştırmaları Kongresi (EAB-2012), 4-7 Mayıs 2012, YTÜ, İSTANBUL
3
377
19
Tablo 2. Ulaşılan Tezlerin Üniversitelere Göre Dağılımı
Üniversite Adı
f
%
Anadolu üniversitesi
36
9,5
Ankara Üniversitesi
10
2,7
Atatürk Üniversitesi
13
3,4
Balıkesir
15
3,9
Çukurova
35
9,3
Dokuz Eylül
8
2,1
Ege
16
4,3
Fırat
1
0,7
Gazi
49
13,0
Hacettepe
53
14,0
Karadeniz Teknik
19
5,0
Marmara
35
9,8
ODTÜ
41
10,9
Sakarya
45
11,9
Toplam
377
100
Eğitim Araştırmaları Kongresi (EAB-2012), 4-7 Mayıs 2012, YTÜ, İSTANBUL
20
Yöntem: Verilerin Analizi
 Araştırma
kapsamında içerik analiziyle incelenen
tezlerden elde edilen veriler betimsel istatistiki
yöntemlerden olan yüzde ve frekans kullanılarak
çözümlenmiştir.
Eğitim Araştırmaları Kongresi (EAB-2012), 4-7 Mayıs 2012, YTÜ, İSTANBUL
21
Yöntem: Geçerlik ve Güvenirlik
 İlk
aşamada her araştırmacı kendi incelediği tezlerin
verilerini veri toplama aracı doğrultusunda oluşturulan
forma girmiştir.
 İkinci aşamada ise girilen verilerin doğruluğu diğer bir
araştırmacı tarafından tezler tekrar incelenerek kontrol
edilmiştir.
Eğitim Araştırmaları Kongresi (EAB-2012), 4-7 Mayıs 2012, YTÜ, İSTANBUL
22
Yöntem: Tezlerin Dağılımı
Tez Sayısı
Üniversite
Hacettepe Üniversitesi
53
Gazi Üniversitesi
49
Sakarya Üniversitesi
45
ODTÜ
41
Anadolu Üniversitesi
36
Çukurova Üniversitesi
35
Not: Hacettepe Üniversitesi, araştırmacıların görev yaptıkları
üniversite olduğu için YÖK veri tabanından ulaşılamayan tezlere
bölümde ulaşılmıştır.
Eğitim Araştırmaları Kongresi (EAB-2012), 4-7 Mayıs 2012, YTÜ, İSTANBUL
23
Bulgular
İncelenen Tezlerde Çalışılan Konuların Dağılımları
Konular
f
%
İlköğretimde BİT entegrasyonu
3
4
Bilgisayar oyunlarının eğitsel amaçlı kullanımı
3
4
İlköğretimde ve Yükseköğretimde BİT kullanımında karşılaşılan sorunlar
4
5,3
15
20
6
8
Diğer (Bilgisayar kullanımına ilişkin anne-baba görüşü, Mesleki gelişim, Web tabanlı portfolyo, Bilgisayar
etiği, Eğitimde teknoloji kullanım standardı, Sayısal okuryazarlık, Okul müdürleri ve teknoloji, Yeni bin
yılın öğrencisi, BİT göstergeleri, Akademik usulsüzlük
10
13,3
BT sınıfları, BT dersi, BT programı, BT öğretmenleri, BT ölçme-değerlendirme
10
13,3
Bilgisayar kaygısı özyeterlik algısı ve tutumu
5
6,7
Yeni bir ürün ortaya çıkarma (web portalı geliştirme, görme engelli bireyler için sistem tasarımı, öğrenme
ortamı geliştirme vb.)
4
5,3
Web sitelerinin özellikleri
2
2,7
Matematik ve teknoloji, matematik programlarının eğitimde kullanılması
6
8
Çevrimiçi öğrenme ortamları, e-öğrenme, uzaktan eğitim, harmanlanmış öğrenme ortamları
7
9,3
75
100
Yeni teknolojilerin eğitsel anlamda kullanımı (Blogların eğitsel amaçlı kullanımı, İnternetin eğitsel
anlamda kullanılması, Farklı materyaller, Hiperortamların eğitimde kullanımı, Çevrimiçi sözlük kullanımı,
Çevrimiçi öğrenme ortamları, Eğitsel materyallerin kullanımı, BDE, Eğitimde tek. kullanımı, Üç boyutlu
materyaller)
Farklı öğretim yöntemlerinin kullanımının karşılaştırılması
Toplam
Eğitim Araştırmaları Kongresi (EAB-2012), 4-7 Mayıs 2012, YTÜ, İSTANBUL
25
Tezlerde Kullanılan Araştırma Yöntemlerinin Dağılımı
Kullanılan Araştırma Türü
Tez sayısı
Nicel
45
Nitel
11
Karma (Nicel+Nitel)
16
Diğer (Ortam geliştirme, Tasarım Oluşturma, Alanyazın
Taraması)
3
Eğitim Araştırmaları Kongresi (EAB-2012), 4-7 Mayıs 2012, YTÜ, İSTANBUL
26
Tezlerde Kullanılan Araştırma Desenlerinin Dağılımı
f
%
Betimsel
11
14,7
Deneysel Desen
17
22,7
Durum Çalışması
7
9,3
Tarama (İlişkisel, Tekil vb.)
34
45,3
Eylem araştırması
3
4
Diğer (Görüşme, alanyazın)
3
4
Toplam
75
100
Araştırma Deseni
Eğitim Araştırmaları Kongresi (EAB-2012), 4-7 Mayıs 2012, YTÜ, İSTANBUL
27
Tezlerde Kullanılan Veri Toplama Araçlarının Dağılımı
Veri Toplama Aracı
Tez Sayısı
Anket
38
Ölçek
26
Başarı Testi
16
Doküman (Ağ günlükleri, web sitesi kayıtları, video
kayıtları, yansıma yaprakları vb)
10
Görüşme
16
Gözlem
4
Diğer (Kişisel Bilgi Formu, web sayfaları, forum mesajları)
12
Eğitim Araştırmaları Kongresi (EAB-2012), 4-7 Mayıs 2012, YTÜ, İSTANBUL
28
Veri Toplama Araçlarının Geçerliği-Güvenirliği
Bilgi
var
Bilgi
yok
Toplam
Veri Toplama Aracının Geçerlik Durumu
58
17
75
Veri Toplama Aracının Güvenirlik Durumu
50
25
75
Eğitim Araştırmaları Kongresi (EAB-2012), 4-7 Mayıs 2012, YTÜ, İSTANBUL
29
Çalışma Gruplarının Dağılımı
Çalışma Grupları
Tez
Sayısı
Öğretmen
24
Öğretmen Adayı
14
Üniversite Öğrencileri
7
Uzaktan Eğitim Öğrencileri
3
Öğretim Elemanları
7
İlköğretim öğrencileri (1. Kademe+2. Kademe)
10
Ortaöğretim öğrencileri
3
Web sitesi
2
Diğer (Anne-Baba, Görme Engelliler, Başkomiserler ve emniyet
memurları, bilgi işlem memurları, voleybol antrenörü, okul
müdürleri, psikolojik danışmanlar)
7
Eğitim Araştırmaları Kongresi (EAB-2012), 4-7 Mayıs 2012, YTÜ, İSTANBUL
30
Çalışma Gruplarını Belirleme Yöntemleri
Çalışma Grubu Belirleme Türü
f
%
Amaçlı Örnekleme
16
21,3
Elverişli (Kolay Ulaşılabilir) Örnekleme
11
14,7
Seçkisiz örnekleme
3
4
Tabakalı örnekleme
3
4
Küme Örnekleme
6
8
Evrenin tamamı
6
8
Belirtilmemiş
30
40
Toplam
75
100
Eğitim Araştırmaları Kongresi (EAB-2012), 4-7 Mayıs 2012, YTÜ, İSTANBUL
31
Çalışma Gruplarının Büyüklükleri
Çalışma Grubu Büyüklükleri
f
%
10-30
10
13,3
31-100
31
41,3
101-200
8
10,7
201-500
11
14,7
500-1000
6
8
1000’den fazla
9
12
Toplam
75
100
Eğitim Araştırmaları Kongresi (EAB-2012), 4-7 Mayıs 2012, YTÜ, İSTANBUL
32
Veri Analiz Yöntemlerinin Dağılımları
Veri Analiz Yöntemi
f
Betimsel İstatistikler (Aritmetik ortalama, standart
sapma,frekans, yüzde)
41
t-testi
20
ANOVA/ ANCOVA
25
MANOVA/MANCOVA
3
Faktör Analizi
4
Nanparametrik
4
Betimsel Analiz
8
İçerik Analizi
13
Korelasyon
6
Diğer (Tümevarım, doküman analiz, regresyon)
4
Eğitim Araştırmaları Kongresi (EAB-2012), 4-7 Mayıs 2012, YTÜ, İSTANBUL
33
Sonuçlar
(1)
 Bu
çalışmada BÖTE alanında 2004 yılından beri
yapılmış olan 377 tezden tesadüfi olarak seçilen 75
tanesi içerik analizi yöntemi ile incelenmiştir.
 En fazla çalışılan konular:
 Yeni teknolojilerin (Ağ günlüklerinin eğitsel amaçlı kullanımı,
 İnternetin eğitsel anlamda kullanılması,
 Farklı materyaller,
 Hiperortamların eğitimde kullanımı,
 Çevrimiçi sözlük kullanımı, Çevrimiçi öğrenme ortamları,
 Eğitsel materyallerin kullanımı, BDE, Eğitimde teknoloji kullanımı,
 Üç boyutlu materyallerin eğitsel amaçlı kullanımının etkilerinin
incelenmesi.
Eğitim Araştırmaları Kongresi (EAB-2012), 4-7 Mayıs 2012, YTÜ, İSTANBUL
34
Sonuçlar
(2)
 En az çalışılan konular:
 Bilgisayar kullanımına ilişkin anne-baba görüşü,
 bilgisayar etiği,
 eğitim teknolojisi standartları vb konular.
 Ayrıca
uzaktan eğitim, çevrimiçi öğrenme ve e-öğrenme
gibi konularda çalışmaların sayısının artmaya başladığı
dikkati çekmiştir.
Eğitim Araştırmaları Kongresi (EAB-2012), 4-7 Mayıs 2012, YTÜ, İSTANBUL
35
Sonuçlar
(3)
 Tezlerde en fazla kullanılan araştırma yöntemlerinin
 nicel araştırma yöntemleri olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
 Ayrıca
nitel araştırma yöntemleri kullanılarak yapılan
çalışma sayısının azlığı ve karma araştırmalara yönelik
çalışma sayısının artmaya başlamış olması dikkati
çekmektedir.
 Çalışmalarda en fazla kullanılan araştırma modeli
 34 çalışmada kullanılan tarama modelidir.
 Tarama
modelinden sonra en fazla kullanılan model
 deneysel desenler olmuştur.
Eğitim Araştırmaları Kongresi (EAB-2012), 4-7 Mayıs 2012, YTÜ, İSTANBUL
36
Sonuçlar
 Tezlerde
(4)
en fazla kullanılan veri toplama araçları
sırasıyla
 anket, ölçek ve başarı testi olmuştur.
 Kullanılan
ölçme araçlarının geçerlik ve güvenirlik
durumları:
 17 tezde geçerlik,
 25 tezde ise geçerlik durumunun belirtilmediği gözlenmiştir.
Eğitim Araştırmaları Kongresi (EAB-2012), 4-7 Mayıs 2012, YTÜ, İSTANBUL
37
Sonuçlar
(5)
 Tezlerde uygulama yapılan çalışma grupları:
 en fazla çalışılan grup öğretmenler ve öğretmen adaylarıdır.
 Çalışılan
araştırma gruplarının belirlenme yöntemleri:
 30 tane tezde araştırma grubunun nasıl belirlendiğine dair
herhangi bir bilgiye rastlanmamıştır.
 16 tane tezde amaçlı,
 11 tane tezde ise kolay ulaşılabilir örneklem seçme yoluna
gidilmiştir.
Eğitim Araştırmaları Kongresi (EAB-2012), 4-7 Mayıs 2012, YTÜ, İSTANBUL
38
Sonuçlar
(6)
 İncelenen
tezlerde en fazla kullanılan veri analiz
yöntemleri:
 betimsel istatistiki yöntemler,
 t-testleri,
 anova-ancova.
 En az kullanılan yöntemler:
 çok değişkenli istatistiksel yöntemler.
 Ayrıca
incelenen tezlerde araştırmanın geçerliğigüvenirliği konusunda sadece 7 tane tezde geçerlikten
ve sadece 5 tane tezde güvenirlikten bahsedildiği dikkati
çekmiştir.
Eğitim Araştırmaları Kongresi (EAB-2012), 4-7 Mayıs 2012, YTÜ, İSTANBUL
39
Öneriler
Araştırmalarda yöntem bölümüne daha fazla önem verilmesi
 Çalışma grupları belirlenirken yalnızca kolay ulaşılabilir
örneklem gruplarıyla değil, araştırmanın güvenirliği ve dış
geçerliğinin yükseltilmesini sağlayacak uygun sayıda birey
veya gruplarla da çalışılması
 Araştırmalarda veri toplama aracı veya veri toplama yöntemi
belirlenirken, araştırma problemine en uygun olan araç veya
yöntemin seçilmesi
 Araştırmalarda önemli olanın yalnızca veri toplamak değil,
aynı zamanda güvenilir ve gerçekçi veriler de toplamak
olduğu gerçeğinden hareketle

 bir anda çok miktarda veriye ulaşmayı sağlayacak veri toplama
araçlarına yönelimin azalması gerektiği
Eğitim Araştırmaları Kongresi (EAB-2012), 4-7 Mayıs 2012, YTÜ, İSTANBUL
40
Öneriler
(2)
 Nitel
araştırmalara daha fazla yer verilerek ayrıntılı
çalışmalar yapılması
 Kullanılan standart araştırma desenlerinin dışına
çıkılması
 Verilerin analizi için kullanılan yöntemlerin
çeşitlendirilmesinin sağlanması ve
 araştırmacıların veri analiz yöntemlerini etkili bir şekilde
kullanabilmeleri için gerekli desteğin sağlanması
Eğitim Araştırmaları Kongresi (EAB-2012), 4-7 Mayıs 2012, YTÜ, İSTANBUL
41
Öneriler
(3)
 Lisansüstü
düzeyde sunulan araştırma yöntemleri ve
istatistik derslerinin zenginleştirilerek, uygulamaya
yönelik daha fazla çalışmaya yer verilmesi
 Örneklemlerin belirlenmesi sürecinde bilimsel kurallara
uyulması, tarafsız olunması
 Öğretmen, öğretmen adayı, üniversite öğrencisi vb. gibi
sadece belli gruplar yerine farklı gruplarla çalışılarak
daha geniş kitlelere ulaşılması
önerilebilir…
Eğitim Araştırmaları Kongresi (EAB-2012), 4-7 Mayıs 2012, YTÜ, İSTANBUL
42
Sorular???
Eğitim Araştırmaları Kongresi (EAB-2012), 4-7 Mayıs 2012, YTÜ, İSTANBUL
43
Teşekkürler!

Meltem KURTOĞLU <meltemkurtoglu[at]hacettepe.edu.tr>
S. Sadi SEFEROĞLU <sadi[at]hacettepe.edu.tr>
Eğitim Araştırmaları Kongresi (EAB-2012), 4-7 Mayıs 2012, YTÜ, İSTANBUL
44