عصب تروکلئار - روانشناسی | psychologytest.ir
Download
Report
Transcript عصب تروکلئار - روانشناسی | psychologytest.ir
« مروری بر
آناتومی چشم »
http://psychologytest.ir/
شبکه دانشجویان ایران
فهرست کلی مطالب :
• اربیت
• خونرسانی اربیت
• قرنیه
• دستگاه یووه آ
• عدس ی چشم
• زاویه اتاق قدامی
• شبکیه
• ویتره
• عضالت خارج چشمی
• پلک ها
• کشنده های پلک
• دستگاه اشکی
• عصب بینایی
• کیاسمای بینایی
• عصب اکولوموتور
• عصب تروکلئار
• عصب سه قلو
• عصب ابدوسنس
اربیت
حفره اربیت بصورت یک هرم با چهار دیواره درنظر گرفته میشود که در خلف به هم میرسند .کره ی چشم فقط یک پنجم فضای
کل اربیت را اشغال میکند .
مجاورتهای اربیت با سینوس ها :
از باال با سینوس فرونتال
از پایین با سینوس ماگزیلری
از داخل با سینوسهای اتموئید و اسفنوئید
.1
.2
.3
.4
.5
.6
.7
.8
صفحه اربیتال استخوان فرونتال
شکاف چشمی فوقانی
استخوان اتموئید
استخوان الکریمال
استخوان ماگزیال
استخوان زایگوماتیک
بال بزرگ استخوان اسفنوئید
شکاف چشمی تحتانی
رأس اربیت محل ورود تمام اعصاب
و عروق چشم و نیز محل اتصال تمامی عضالت
خارج چشمی بجز عضله مایل تحتانی می باشد .
خونرسانی شریانی اپتیک :
عمدتا توسط شریان افتاملیک انجام میشود .این شریان
،اولین شاخه از قسمت داخل جمجمه ای شریان کاروتید داخلی می
باشد .شریان افتاملیک بهمراه عصب اپتیک از طریق کانال اپتیک وارد
اربیت میشود .
درناژ وریدی چشم :
درناژ وریدی عمده چشم توسط وریدهای افتاملیک فوقانی و تحتانی
انجام میشود که وریدهای ورتکس ،وریدهای مژگانی قدامی و ورید
مرکزی شبکیه نیز به آنها میریزند .
توجه :
چون جریان خون پوست اطراف اربیت از طریق وریدهای سوپرااربیتال
و سوپراتروکلئار به ورید افتاملیک فوقانی میریزد عفونتهای سطحی
اطراف اربیت میتوانند باعث ترومبوز سینوس کاورنوس شوند که
بالقوه مرگبار است .
•قرنیه
الیه های قرنیه :
قرنیه از قذام به خلف 5الیه دارد که عبارتند از :
اپی تلیوم ،الیه بومن ،استروما ،غشای دسمه و اندوتلیوم
%90 ضخامت قرنیه را استروما تشکیل میدهد .
الیه بومن فاقد سلول است .
اندوتلیوم مسئول حفظ حالت دتورژسانس (بی آبی نسبی) استرومای قرنیه است .
اندوتلیوم بمرور زمان دچار آسیب و مرگ سلولی میشود .
حس قرنیه توسط اولین شاخه از زوج پنجم مغزی (شاخه افتاملیک عصب تری ژمینال) تأمین میشود .
کدامیک از الیه های قرنیه در دتورژسانس قرنیه نقش
اصلی را دارد ؟ (دستیاری – اسفند )78
الف) اپی تلیوم
ب) اندوتلیوم
ج) غشاء دسمه
د) الیه بومن
حس قرنیه مربوط به کدامیک از اعصاب کرانیال میباشد ؟
(پره انترنی – اسفند )78
الف) عصب زوج 3
ب) عصب زوج 2
ج) عصب زوج 5
د) عصب زوج 7
دستگاه یووه آ (:)uveal tract
دستگاه یووه آ از عنبیه ( ، )irisجسم مژگانی ( )ciliary bodyو مشیمیه ( )coroidتشکیل شده و الیه میانی چشم را
تشکیل میدهند .
عنبیه ( )irisو اجسام مژگانی (: )ciliary body
مقدار نور ورودی چشم را عنبیه تنظیم میکند .
اندازه مردمک با تعادل بین فعالیت پاراسمپاتیک (انقباض مردمک) و فعالیت سمپاتیک (گشادشدن مردمک) تنظیم میشود .
عضالت اسفکتر و گشادکننده در استرومای عنبیه قرار دارند .
اندوتلیوم مویرگهای عنبیه فاقد منفذ است .
خونرسانی عنبیه توسط حلقه عروقی اصلی عنبیه صورت می گیرد .
اعصاب حس ی عنبیه از اعصاب مژگانی منشأ می گیرند .
مایع زاللیه توسط زوائد مژگانی و اپی تلیوم پوشانندۀ آنها تولید میشود .
مشیمیه (: )coroid
کوروئید قسمت خلفی یووه آ است که بین صلبیه و شبکیه قرار دارد .
از 3الیه عروق کوروئیدی تشکیل شده است :عروق بزرگ ،عروق متوسط و کوچک .
خون عروق کوروئید توسط چهار ورید ورتکس تخلیه میشوند .
عروق خونی کوروئید قسمت خارجی شبکیه زیرین را تغذیه میکند .
عدس ی :
• عدس ی یک ساختمان شفاف ،بی رنگ و بدون عروق و محدب الطرفین به ضخامت 4میلیمتر و
قطر 9میلیمتر که در پشت عنبیه توسط زنول ها به جسم مژگانی متصل است .
• در قسمت قدام آن مایع زاللیه و در خلف آن ویتره (زجاجیه) قرار دارد .
• در قدام ،اپی تلیوم زیرکپسولی وجود دارد .
• هسته عدس ی سخت تر از قشر آن می باشد .
• با افزایش سن ،عدس ی بتدریج بزرگتر میشود و انعطاف آن کم میشود .
• محل اتصال الیاف تیغه ای عدس ی در جلوی عدس ی بصورت Yو در عقب بصورت Yوارونه در
اسلیت المپ دیده میشود .
• ترکیب عدس ی شامل %65آب %35 ،پروتئین و مقداری مواد معدنی می باشد .
• عدس ی چشم فاقد هرگونه رشته درد ،عروق خونی یا اعصاب است .
• در مقایسه با تمام بافتهای بدن ،عدس ی بیشترین درصد پروتئین را دارد و دارای غلظت باالتری از
پتاسیم می باشد .
در رابطه با آناتومی عدس ی چشم ،کدام عبارت نادرست است ؟ (پرانترنی – شهریور )85
الف) یک الیه اپی تلیالی در زیر کپسول خلفی آن قرار دارد .
ب) با افزایش سن بر ضخامت عدس ی افزوده و بر خاصیت ارتجاعی آن کاسته میشود .
ج) خطهای سوچورال در قسمت جلو به شکل Yمستقیم و در قسمت عقب به شکل Yمعکوس دیده میشود .
د) زنول ها در محل اکواتور ( )equatorبه عدس ی می چسبند .
زاویه اتاق قدامی :
این زاویه در محل اتصال قرنیه محیطی و ریشه عنبیه قرار دارد .
مشخصات آناتومیک اصلی آن عبارتند از :خط شوالب ،شبکه ترابکولر و خار صلبیه ای .
خط شوالب محل خاتمه اندوتلیوم قرنیه را مشخص میکند .
شبکیه :
شبکیه یک صفحه عصبی نازک ،نیمه شفاف و چندالیه است که دو سوم خلفی کره چشم را از داخل می پوشاند .
محل خاتمۀ شبکیه در قسمت قدامی ora serrata ،نام دارد .
سطح خارجی شبکیۀ حس ی در برابر اپی تلیوم پیگمانتۀ شبکیه قرار دارد .
در محل دیسک اپتیک و اوراسراتا ،شبکیه و اپیتلیوم پیگمانته محکم به هم چسبیده اند اما در نواحی دیگر احتمال جداشدگی به
آسانی وجود دارد .
الیه های شبکیه از داخل به خارج عبارتند از :
.1غشای محدودکنندۀ داخلی
.2الیۀ رشته های عصبی
.3الیۀ گانگلیونهای عصبی
.4الیۀ پلکس ی فرم داخلی
.5الیۀ هسته ای داخلی شامل جسم سلولهای دوقطبی ،آماکرین و افقی
.6الیۀ پلکس ی فرم خارجی شامل اتصاالت سلولهای دوقطبی و افقی با گیرنده های نوری
.7الیۀ هسته ای خارجی شامل هستۀ سلولهای گیرندۀ نور
.8غشای محدودکنندۀ خارجی
.9الیۀ گیرندۀ نور شامل قسمتهای داخلی و خارجی سلولهای استوانه ای و مخروطی
.10اپیتلیوم پیگمانتۀ شبکیه
ماکوال
در مرکز شبکیۀ خلفی با قطر 5/5تا 6میلیمتر قرار دارد که با قوسهای عروقی شبکیه ای تمپورال محدود شده است .
لکه زرد
بصورت یک ناحیه زرد رنگ (بعلت وجود پیگمان لوتئال) دیده میشود و قطر آن 3میلیمتر است .
فووه آ ()fovea
به قطر 1/5میلیمتر بوده و در آنژیوگرافی با فلورسئین به شکل یک ناحیه بدون عروق در شبکیه مشاهده میگردد .
فووه آ تماما توسط مویرگهای کوروئید تغذیه میشود و در معرض آسیب غیرقابل برگشت در اثر جداشدن شبکیه قرار دارد .
فووه ئوال ()foveola
در مرکز ماکوال در فاصله 4میلیمتری لترال دیسک اپتیک ،فووه ئوال قرار دار که با افتاملوسکوپ بصورت یک فرورفتگی با
انعکاس خاص دیده میشود .
فووه ئوال مرکزی ترین قسمت فووه آست که در آن گیرنده ها تماما از نوع مخروطی هستند .
فووه ئوال نازکترین بخش شبکیه است .
مویرگهای کوروئیدی خارج غشای بروک خونرسانی ثلث خارجی شبکیه (شامل الیه های پلکس ی فرم خارجی ،هسته ای خارجی
،گیرنده های نوری و اپی تلیوم پیگمانته) را بر عهده دارند .
شاخه هایی از شریان مرکزی شبکیه ،دوسوم داخلی را تغذیه میکنند .
عروق خونی شبکیه دارای اندوتلیوم فاقد منفذ هستند که سد عروقی – مغزی داخلی را تشکیل میدهد .سد عروقی – مغزی
خارجی در سطح اپیتلیوم پیگمانته شبکیه قرار دارد .
ویتره :
ویتره یک جسم شفاف ،ژالتینی و بدون عروق می باشد که دو سوم حجم و وزن چشم را نشکیل میدهد .
%99ویتره ،آب و %1باقیمانده را کالژن و اسید هیالورونیک تشکیل میدهد .
عضالت خارج چشمی :
• چهار عضله ی رکتوس (مستقیم) و دو عضله مایل ( )obliqueمسئول حرکات چشم می باشند .
• چهار عضله ی رکتوس از تاندون حلقوی مشترک در قسمت خلفی اربیت دور عصب اپتیک ،ریشه میگیرند و براساس محل
اتصالشان به صلبیه بصورت داخلی ،خارجی ،فوقانی و تحتانی نامیده میشوند که بترتیب مسئول حرکت به داخل ،خارج ،
باالبردن و پایین بردن کره چشم می باشند .
• دو عضله مایل چشم ،عمدتا مسئول کنترل حرکات چرخش ی و به میزان کمتر حرکات رو به باال و پایین چشم می باشند .
• عضله مایل فوقانی درازترین و نازکترین عضله چشم است .
• فاسیای تمام عضالت چشمی به کپسول تنون وصل میشوند .
• خونرسانی عضالت چشم برعهده شاخه های عضالنی شریان افتاملیک است و عضالت رکتوس خارجی و مایل تحتانی
بترتیب از شریانهای الکریمال و اینفرااربیال نیز خون میگیرند .
• عصب دهی :
عصب زوج ( 3اکولوموتور) :به رکتوس های داخلی ،فوقانی و تحتانی و نیز مایل تحتانی
عصب زوج ( 4تروکلئار) :به عضله مایل فوقانی
عصب زوج ( 6ابدوسنس) :به عضله رکتوس خارجی
کدامیک از عضالت خارج چشمی از عصب زوج ( 3اکولوموتور) عصب نمیگیرند ؟
(دستیاری – اسفند )77
الف) inferior oblique , medial rectus
ب) Superior oblique , lateral rectus
ج) Inferior oblique , inferior rectus
د) Superior rectus , inferior rectus
پلک ها :
هر پلک از پنج الیه اصلی بافتی تشکیل شده است که از سطح به عمق عبارتند از :
الیه پوستی ،عضالت مخطط ،بافت آرئوالر ،بافت فیبروز (صفحه تارسال) و الیه مخاطی (ملتحمه پلکی)
لبه ی آزاد پلک توسط خط خاکستری به دو لبه قدامی و خلفی تقسیم میشود .
لبه ی قدامی شامل مژه ها و غدد زایس و مول می باشد .
لبه ی خلفی در تماس نزدیک با کره چشم است و دارای منافذ ریز غدد چربی میبومین می باشند .
اعصاب حس ی پلک ها از شاخه های اول و دوم زوج پنجم مغزی (عصب تری ژمینال) منشأ میگیرند .
خونرسانی شریانی پلک ها توسط شریانهای الکریمال و افتاملیک انجام میشود .
درناژ وریدی پلک ها توسط ورید افتاملیک و وریدهای مسئول درناژ پیشانی و گیجگاه صورت میگیرد .
لنف بخش خارجی پلک ها به غدد لنفاوی جلوی گوش و پاروتید و لنف بخش داخلی به غدد لنفاوی تحت فکی جریان می یابد
.
کشنده های پلک (: )lid retractors
مسئول بازکردن پلک هستند و از کمپلکسهای عضالنی – فاسیایی تشکیل شده اند که در پلک فوقانی به نام کمپلکس
باالبرنده و در پلک تحتانی به نام فاسیای کپسولی – پلکی نامیده میشود .
در پلک فوقانی عضله ی باالبرنده پلک فوقانی قسمت عضالنی مخطط را تشکیل میدهد .
در پلک تحتانی ،کشنده ی اصلی ،عضله ی رکتوس تحتانی است .
عضالت صاف کشنده ی پلک توسط اعصاب سمپاتیک ،و عضالت باالبرنده و رکتوس تحتانی توسط زوج سوم مغزی
(اکولوموتور) کنترل میشوند .
دستگاه اشکی :
شامل غده اشکی ،غدد فرعی اشکی ،کانالیکول ها ،کیسه اشکی و مجرای نازوالکریمال
• غده ی اشکی از دو قسمت تشکیل شده است )1 :بخش اربیتال و )2قسمت پلکی
• غدد فرعی اشکی (غدد کروز و ولفرینگ) درون ملتحمه پلکی قرار دارند .
• اشک از طریق سوراخهای اشکی فوقانی و تحتانی توسط کانالیکولها به کیسه اشکی (واقع در حفره اشکی) میریزد .
• مجرای نازوالکریمال از کیسه اشکی بطرف پایین ادامه می یابد و در مه آی تحتانی بینی تخلیه میشود .
• خونرسانی غده اشکی توسط شریان الکریمال بوده و وریدهای آن به ورید افتاملیک تخلیه میشوند .
• عصب دهی غدد اشکی توسط 3عصب صورت میگیرد :
(1عصب الکریمال (حس ی) که شاخه ای از قسمت اول عصب تری ژمینال است .
(2عصب بزرگ پتروزال فوقانی (ترشحی) که از هسته ی بزاقی فوقانی می آید .
(3اعصاب سمپاتیک همراه شریان و عصب الکریمال
عصب بینایی (: )optic nerve
• عصب بینایی (اپتیک) از خلف کره ی چشم از طریق سوراخ صلبیه وارد کره ی چشم میشود ،این اعصاب هنگام خروج
از چشم ،میلین دار میشوند .
• %80عصب بینایی از رشته های بینایی و %20از رشته های مرتبط با مردمک تشکیل یافته اند .
• قسمت اربیتال عصب 30-25میلیمتر است و در کانال بینایی استخوانی ،طول آن 9-4میلیمتر است .پس از طی 10میلیمتر
مسیر داخل جمجمه به عصب اپتیک مقابل میرسد و کیاسمای بینایی را تشکیل میدهد .
• از آنجایی که سلولهای گانگلیونی شبکیه وآکسونهای آنها جزء cnsمحسوب میشوند ،درصورت آسیب دیدن ترمیم
نمیشوند .
• الیه سطحی عصب اپتیک توسط آرتریولهای شبکیه خونرسانی میشود .ناحیه lamina cribrosaتوسط شریان
مژگانی کوتاه خلفی مشروب میشود .
• بخش قدامی داخل چشمی عصب اپتیک مقداری خون از شاخه های شریان مرکزی شبکیه دریافت میکند .باقیمانده
عصب داخل اربیت ،داخل کانال و داخل جمجمه توسط شبکه عروقی نرم شامه مشروب میشود ( .شاخه های شریان
افتاملیک و کارونید داخلی)
میلین دار شدن عصب زوج 2از کجا شروع میشود ؟ (شهریور )74
الف) از ماکوال شروع میشود .
ب) از محل خروج عصب از چشم شروع میشود .
ج) از شبکیه شروع میشود .
د) عصب زوج 2میلین ندارد .
کیاسمای بینایی :
کیاسما ،نزدیک قسمت فوقانی دیافراگم زین ترکی از تقاطع اعصاب اپتیک دو طرف و با زاویه 45درجه به سمت باال قرار
گرفته است .
شریان های کاروتید داخلی درست در خارج آن نزدیک سینوسهای کاورنوس قرار دارند .
در محل کیاسما ،رشته های سمت نازال به راه بینایی طرف مقابل و رشته های سمت تمپورال به راه بینایی همان طرف میروند
.
تقاطع رشته های مربوط به ماکوال در ناحیه خلفی تر و فوقانی تر صورت میگیرد .
کیاسما توسط حلقه ویلیس خوندهی میشود .
عصب اکولوموتور (زوج : )3
این عصب مابین پایکهای مغزی از ساقه مغز خارج شده و از نزدیک حلقه ویلیس میگذرد .
این عصب در سمت خارج هیپوفیز ،سخت شامه را سوراخ میکند و وارد سینوس کاورنوس میشود .
پس از آن به دو شاخه ی فوقانی و تحتانی تقسیم میشود .
شاخه فوقانی از قسمت فوقانی حلقه ی زین وارد میشود .
شاخه تحتانی از قسمت پایین حلقه زین وارد شده و به عضالت رکتوس داخلی و تحتانی عصبدهی میکند .
یک انشعاب بزرگ از شاخه تحتانی به عضله مایل تحتانی میرسد .که همین رشته انشعاب کوچکی به گانگلیون مژگانی میفرستد
که از نوع رشته های پاراسمپاتیک می باشد .
شاخه های پاراسمپاتیک از طریق کدام عصب به گانگلیون ciliaryمیرسند ؟ (پرانترنی – شهریور)82
ب) شاخه تحتانی عصب 3
الف) عصب 2
د) شاخه فوقانی عصب 3
ج) عصب 4
عصب تروکلئار (زوج )4
نازکترین و طوالنی ترین عصب کرانیال است و تنها عصبی است که از سطح خلفی ساقه مغز بیرون می آید .
عصب سه قلو یا تری ژمینال (زوج )5
این عصب از پونس منشأ میگیرد .
اولین شاخه آن افتاملیک نام دارد و پس ازعبور از دیواره جانبی سینوس کاورنوس به شاخه های زیر تقسیم میشود:
.1عصب الکریمال که از خارج حلقه زین وارد اربیت میشود و به غده اشکی میرسد و حس آن را تأمین میکند .
.2عصب فرونتال که از باالی حلقه زین وارد چشم شده و در قسمت داخلی اربیت به دو شاخه سوپرااربیتال و سوپراتروکلئار
تقسیم میشود که حس ابروها و پیشانی را تأمین میکند .
.3عصب نازوسیلیاری عصب حس ی چشم است که از داخل حلقه زین عبور کرده و شاخه های آن به گانگلیون مژگانی و اعصاب
مژگانی میروند و حس قرنیه ،عنبیه و جسم مژگانی را تأمین میکنند .
این شیوه ی عصب دهی بعضا ممکن است باعث بروز ضایعات تاولی روی نوک بینی شود قبل از آنکه هرپس چشمی بروز کند .
عصب ابدوسنس (زوج )6
این عصب از بین پونس و مدوال سرچشمه میگیرد .
و پس از سوراخ کردن سخت شامهوارد سینوس کاورنوس میشود .
سپس از داخل آنولوس زین وارد شده و عضله رکتوس خارجی را عصب دهی میکند .
پارک ملی چوب سرخ در کالیفرنیای آمریکا