Transcript Podizanje savremenih zasada trešnje

Izbor sorti i tehnologije proizvodnje
Prof. dr Vladislav Ognjanov
Dr Mirjana Ljubojević
Dušica Bošnjaković, dipl. inž. master
Goran Barać, dipl. inž. master
Zašto gajiti trešnju
 Tražnja za plodovima
trešnje na evropskom
tržištu i visoka cena/kg
daju finansijsko
opravdanje za gajenje
trešnje i zasnivanje
novih višegodišnjih
zasada !!!




U poslednjih deset godina
istraživački rad na trešnji
rezultirao je :
Novim sortama
Novim podlogama
Novim uzgojnom oblicima
i ivovativnošću u
tehnologiji proizvodnje
Novim mogućnostima
ublažavanja posledica
klimatskih promena
Tehnologija proizvodnje trešnje
 Genetička konstitucija sorte
 Genetička konstitucija podloge
 Interakcija sorta/podloga!!!
 Agrotehničke mere – uzgojni oblik, zelena i
zrela rezidba, navodnjavanje i mineralna
ishrana
 Kontrola abiotičkih i biotičkih faktora spoljne
sredine
Da bi bili konkurentni na tržištu trešnje:
 - Nove sorte sa genetičkim potencijalom za visok kvalitet
ploda: krupan plod ( 26 mm i više), dobar ukus (da kupac
ponovo kupi voće), čvrst plod ( dobar transport)
 -Optimizacija agrotehnike da se ostvari najviši kvalitet
koji je genetski potencijal sorte omogućava
Agrotehnika mora da ima epitet savršenstva!!!
 - Optimizacija berbe i čuvanja da se sačuva visok kvalitet
ostvaren u proizvodnji do momenta konzumiranja
Proizvodni ciljevi
 Gusta sadnja na slabobujnim
podlogama
 sistem gajenja gde će sve radne




operacije, rezidba i berba, biti
urađene sa zemlje
Povećanje reproduktivnog
potencijala i prinosa
Sorta sa krupnim, tamno obojenim
i transportabilnim plodovima
Sortiment u kontekstu reonizacije koji
omogućava kontinuirani plasman i
izvoz plodova u toku 10 nedelja
Integralni koncept hemijske zaštite
 Gusta sadnja ( 4 x 1,8 m)
 sistem gajenja gde će sve radne
operacije, rezidba i berba, biti
urađene sa zemlje
 Krupnoća i kvalitet ploda
 Krupni, tamno obojeni i
transportabilni plodovi
 Sortiment u kontekstu reonizacije koji
omogućava kontinuirani plasman i
izvoz plodova u toku 10 nedelja
 Integralni koncept hemijske zaštite, ali
koji lisnu masu čuva do novembra
meseca
Maj
Juni
Juli
August
Septembar
Oktobar
Novembar
Decembar
Fiziologija vegetativnog i generativnog razvoja
trešnje
Januar
Februar
Mart
April
Maj
Juni
Juli
August
Prethodna
vegetacija
Tekuća
vegetacija
Inicijacija formiranja
cvetnih pupoljaka
Inicijacija formiranja
cvetnih pupoljaka
(Formiranje tučka,
dupli plodovi)
Fotosinteza
Opadanje lista
Akumulacija rezervnih hranljivih
materija
(Hrana za proleće, otpornost na niske
temperature)
Deoba ćelija
Finalna diferencijacija
pupoljaka
(50% broja ćelija zrelog ploda)
Cvetanje
Zametanje
ploda
Mobilizacija rezervnog C i N
(Razvoj ploda i broja i veličine lista)
Zrenje ploda
Uvećanje veličine ćelija
i ploda
Akumulacija
šećera i turgor
Fotosinteza
Posledice klimatskih promena
Plod
 Uticaj ekstremno visokih Tº tokom leta: formiranje duplih
plodova
Formiranje duplih
plodova je i sortno
svojstvo
Maj
Juni
Juli
August
Septembar
Oktobar
Novembar
Decembar
Fiziologija vegetativnog i generativnog razvoja
trešnje
Januar
Februar
Mart
April
Maj
Juni
Juli
August
Prethodna
vegetacija
Tekuća
vegetacija
Inicijacija formiranja
cvetnih pupoljaka
Inicijacija formiranja
cvetnih pupoljaka
(Formiranje tučka,
dupli plodovi)
Fotosinteza
Opadanje lista
Akumulacija rezervnih hranljivih
materija
(Hrana za proleće, otpornost na niske
temperature)
Deoba ćelija
Finalna diferencijacija
pupoljaka
(50% broja ćelija zrelog ploda)
Cvetanje
Zametanje
ploda
Mobilizacija rezervnog C i N
(Razvoj ploda i broja i veličine lista)
Zrenje ploda
Uvećanje veličine ćelija
i ploda
Akumulacija
šećera i turgor
Fotosinteza
U toku vegetacije
 Konstantno navodnjavanje i mineralna ishrana voćke
fertirigacijom i folijarnom prihranom
Jesen: cilj
 Povećanje sadržaja N i C u grančicama i cvetnim
pupoljcima
 Folijarna aplikacija ureom u jesen povećava lisnu masu
na dvogodišnjim granama za 20 % i krupnoću ploda
Posledice klimatskih promena
Cvet
 Ekstremno niske temperature u toku zime
 Kasni proletni mrazevi
Maj
Juni
Juli
August
Septembar
Oktobar
Novembar
Decembar
Fiziologija vegetativnog i generativnog razvoja
trešnje
Januar
Februar
Mart
April
Maj
Juni
Juli
August
Prethodna
vegetacija
Tekuća
vegetacija
Inicijacija formiranja
cvetnih pupoljaka
Inicijacija formiranja
cvetnih pupoljaka
(Formiranje tučka,
dupli plodovi)
Fotosinteza
Opadanje lista
Akumulacija rezervnih hranljivih
materija
(Hrana za proleće, otpornost na niske
temperature)
Deoba ćelija
Finalna diferencijacija
pupoljaka
(50% broja ćelija zrelog ploda)
Cvetanje
Zametanje
ploda
Mobilizacija rezervnog C i N
(Razvoj ploda i broja i veličine lista)
Zrenje ploda
Uvećanje veličine ćelija
i ploda
Akumulacija
šećera i turgor
Fotosinteza
Fenofaze cvetanja sorti trešnje
Faza pupoljaka
Faza zelenih balona
Pojava belih balona
Početak i trajanje cvetanja
Dužina punog cvetanja
Kraj cvetanja
Zametanje plodova
Proizvodnja bez proređivanja plodova
Samooplodne sorte
Stranooplodne sorte
 Optimalni odnost list/plod
 Šest listova na jedan plod
 Jedan list na 2 - 4 ploda na
trogodišnjoj grani
VETAR/Cvet
Posledice klimatskih promena
 Isušivanje tučka
 Nemogućnost anemofilnog oprašivanja
Oplodnja
 Samoplodne sorte – preveliko zametanje
 Stranooplodne sorte – slabo zametanje
- obavezno unošenje pčela
 Monosortni zasadi:
A.
- Svako 4 stablo u svakom 3 ili 4 redu
-Više oprašivača sa istim vremenom cvetanja kao osnovna sorta
-Sorta i oprašivači moraju biti u različitim inkompatibilnim grupama
- Poklapanje vremena zrnja sorte i oprašivača
B.
- Dve glavne osnovne sorte istog vremena zrenja,
cvetanja i u različitih inkompatibilnim grupama
Maj
Juni
Juli
August
Septembar
Oktobar
Novembar
Decembar
Fiziologija vegetativnog i generativnog razvoja
trešnje
Januar
Februar
Mart
April
Maj
Juni
Juli
August
Prethodna
vegetacija
Tekuća
vegetacija
Inicijacija formiranja
cvetnih pupoljaka
Inicijacija formiranja
cvetnih pupoljaka
(Formiranje tučka,
dupli plodovi)
Fotosinteza
Opadanje lista
Akumulacija rezervnih hranljivih
materija
(Hrana za proleće, otpornost na niske
temperature)
Deoba ćelija
Finalna diferencijacija
pupoljaka
(50% broja ćelija zrelog ploda)
Cvetanje
Zametanje
ploda
Mobilizacija rezervnog C i N
(Razvoj ploda i broja i veličine lista)
Zrenje ploda
Uvećanje veličine ćelija
i ploda
Akumulacija
šećera i turgor
Fotosinteza
Berba: zavisi od blizine tržišta
 Ako je tržište blizu, treba
 Prerana berba:
 Nedovoljna obojenost
 Sitni plodovi
 Loš ukus (14 – 16% suva materija)
 Kasna berba:
 Mekan plod
 Brzo venjenje peteljki
 Smežuravanje plodova
brati što zrelije plodove
 Obrane plodove čuvati u senci
 Što pre ih dopremiti u hladnjaču
 Treba brati pojedinačne plodove sa
peteljkom zbog mogućnosti
kalibriranja
 Najbolji sistem hlađenja je Hydrocooling
 U kontrolisanoj atmosferi se trešnje
čuvaju više od 15 dana
 Čuvanje od 0 – 2 oC, 90 do 95% relativne
vlage
Posledice klimatskih promena
Plod
 Uticaj padavina na pucanje plodova u toku proleća - leta
Perspektivne sorte trešnje za proizvodne zasade
Standardne sorte
Burlat
Summit
Vreme
zrenja
0
+20
Hedelfingenska
+22
Germerzdorska
+22
Novostvorene sorte
Vreme
zrenja
Rita
-15
Kossara
- 10
Early Star
- 2
Burlat C
0
Carmen
+10
Vera
+14
Cristalina
+20
Benton
+20
Germerzdorska klon 3
+22
Regina
+24
Skeena
+24
Katalin
+25
Sweetheart
+28
Regina
Carmen
Early star
Vegetativne karakteristike i reproduktivni potencijal sorti trešnje
Bazalni deo grane
Središnji deo grane
Vršni deo grane
Gisela 5 i Magriva
Podloge
 Magriva (Prunus mahaleb) - najčešće sejanci ali ima i
klonskih podloga različite bujnosti (Mađarska)
Bujna
Osetljiva na povišenu vlažnost zemljišta
Tolerantna na sušu i povišen sadržaj CaCo3
 Colt (P. avium x P. pseudocerasus) - klonska podloga
Bujna
Osetljiva na sušu
Osetljiva na rak korena
Osetljivost trešnje na niske temperature
Podloge
 Gisela® 5 (P. cerasus x P. canescens)- klonska podloga
Slabobujna
Neuravnotežen odnos vegetativnog i reproduktivnog potencijala
U prvih nekoliko godina veliki broj cvetnih pupoljaka, plodova i dobar
kvalitet
Veliki broj cvetnih pupoljaka, slab vegetativni porast koji rezultira
malim brojem listova/plodu
Zahteva dobra zemljišta, navodnjavanje, mineralnu prihranu!!!
 Gisela® 6 i 12 (P. cerasus x P. canescens)- klonske
podloge
Srednje bujna
Nema dovoljno iskustva u našim klimatskim uslovima
Podloge
 Krymsk 5,7 (P. fruticosa x P. lannesiana) - klonska
podloga Srednje bujna
Slična bujnosti Gisela 6, manje produktivna, vrlo adaptabilna
različitim uslovima zemljišta. Stabla su dobro ukorenjena,
otporna na niske zimske temperature, slaba pojava izdanaka.
 Weiroot 158 (Prunus cerasus) – klonska podloga
 Oblačinska višnja (Prunus cerasus)
Podloga magriva
Razmak sadnje 4 x 1,8
Visina špalira 3 m
Sorta Kordia, 20 god.
Sorta Burlat
Zelena rezidba
Vreme: odmah posle berbe
Osvetljenost krune, visina špalira 3 m
 Ujednačena osvetljenost
i penetracija svetlosti u
kruni
 Veći sadržaj šećera u
plodu
 Bolja boja, čvrstina i
uniformnost plodova
Proizvodnja mora preći sa velikih bujnih stabala na
produktivna, jednostavna, uniformna stabla u visoko
efikasnom zasadu trešnje gde je najvažniji proizvodni
rezultat KVALITET PLODA!!!