Transcript कलम-५(१)

महाराष्ट्र लोकसेवा हक्क अध्यादे श, २०१५
प्रल्हाद कचरे
उपायक्
ु त, पण
ु े ववभाग, पण
ु े
[email protected]
उद्देश
लोकसेवा हक्क अध्यादे श कशासाठी ?
महाराष्ट्र राज्यात
– पात्र व्यक्ततींना पारदशशक, कायशक्षम व समयोचचत
लोकसेवा दे ण्याकररता आणण
– पात्र व्यक्ततींना लोकसेवा दे णा-या शासकीय ववभागामध्ये
– व अभभकरणामध्ये आणण इतर सावशजननक
प्राचिकरणाींमध्ये पारदशशकता व उत्तरदानयत्व
आणण्यासाठी आणण
– तत्सींबींचित व तदानष
ु ींचगक बाबतकररता तरतूद
करण्यासाठी एक सवशसमावेशक कायदा करण्यासाठी
[email protected]
2
ठळक वैभशष्ट्टे
१. सावशजननक प्राचिकरणाने अचिसचु चत केलेल्या कालमयाशदेच्या
आत लोकसेवा प्राप्त करण्यासाठी पात्र व्यक्ततींना हक्क् प्रदान
करणे.
२. पदननदे भशत अचिक-याींनत पात्र व्यक्ततींला ननयत कालमयाशदेच्या
आत लोकसेवा दे ण्यासाठी तरतद
ू करणे;
३. पात्र व्यक्ततने केलेल्या अजाशस ववभशष्ट्ट अजश क्रमाींक दे ण्यासाठी
तरतद
ु करणे जेणेकरुन तो त्याच्या अजाशच्या स्थिततचत आनलाईन
पाहाणत करु शकेल अशत व्यवथिा करणे;
४. प्रिम अपतल प्राचिकारी, द्ववततय अपतल प्राचिकारी आणण
आयोगाकडे अपतल करण्यासाठी तरतद
ू करणे;
[email protected]
3
ठळक वैभशष्ट्टे
५. या कायद्याच्या प्रभावत अींमलब्जावणतसाठी महाराष्ट्र राज्य सेवा
हक्क आयोग घटटत करणे;
६. ननयत कालमयाशदेच्या आत लोकसेवा दे ण्यात कसर
ू करणा-या
अचिका-याींच्या बाबततत शाथतत
करण्याकरीता तरतूद करणे;
व
भशथतभींगाचत
कारवाई
७. ननयत कालमयाशदेच्या आत लोकसेवा दे णा-या अचिका-याींना रोख रकमेच्या
थवरुपात प्रोत्साहने दे णे आणण या कायद्याचत प्रयोजने साध्य करताना जत प्राचिकरणे
उत्कृष्ट्ट कामचगरी पार पाडततल अशा प्राचिकरणाींना गोरव करण्यासाठी योग्य
पाररतोवषके दे णे याचत तरतद
ू करणे; आणण
८. जाणूनबज
ु ून खोटी ककींवा चुकीचत माटहतत ककींवा खोटे दथतेवज दे ऊन लोक्सेवा
भमळववणा-या पात्र व्यक्ततववरुध्द कारवाई करण्याचत तरतद
ू करणे.
[email protected]
4
महाराष्ट्र लोकसेवा हमत वविेयक २०१५ मितल
Eco System
RTI inसींरMaharashtra
सींघof
टनात्मक
ीं चना
महाराष्ट्र शासन
प्र
नत
सा
दा
त्म
क
ता
पदननदे भशत
अचिकारी
प्रिम अवपलीय
अचिकारी
सार्वजनिक
प्रानिकरण
पदननदे भशत
अचिकारी
प्रिम अवपलीय
अचिकारी
व्दितीय अपिलीय
अधिकारी
स्व्दततय अवपलीय
अचिकारी
महाराष्ट्र राज्य लोकसेवा हक्क आयोग
[email protected]
पा
र
द
शश
क
ता
कलम -२ महत्वाच्या व्याख्या / सींकल्पना
[email protected]
कलम
3(1)
महत्वाच्या कालमयाशदा
करावयाचे काम
कालम्रयाशदा
प्रत्येक सावशजननक प्राचिकरणाने त्याींच्या
अ) सेवा व त्या पुरववणेचा ननयत कालावित अचिसुचचत करणे अध्यादे शाच्या
प्रारीं भापासुन ततन
ब) सेवा पुरववणेसाठी अचिकारी पदननदे भशत करणे
मटहन्याच्या आत
क) प्रिम ् व स्व्दततय अवपलीय अचि ्कारी पददे भशत करणे
(कायाशलयाच्या सुचनाफ़लका्वर व सींकेतथिळावर प्रभसध्दी
दे णे)
४(१)
५(१)
प्रत्येक पात्र व्यक्ततस कायदे शतर व ताींत्रत्रक व्यवहायशतेच्या
अितन राहून, सींबींचित पदननदे भशत अचिका-याकडून लोकसेवा
प्राप्त करण्याचा हक्क
( परीं तू ननवडणूकीच्या कालावितत त्याचप्रमाणे नैसचगशक आपत्ततच्या
वेळत, ववहीत केल्याप्रमाणे ननयत कालमयाशदा राज्य शासनास वाढवता
येईल.)
[email protected]
सींबींचित
सा्वज
श ननक
प्राचिकरणाने
अचिसुचचत
केलेल्या ननयत
कालावचित
7
महत्वाच्या कालमयाशदा
कलम
करावयाचे काम
कालम्रयाशदा
५(२)
पदननदे भशत अचिका-याला अजश भमळाल्यावर एकतर िेट
लोकसेवा दे णे ककींवा फेटाळण्याचत कारणे लेखत नमूद करुन अजश
फेटाळ
ननयत
कालमयाशत
४(१)
५(१)
५(२)
प्रत्येक पात्र व्यक्ततस कायदे शतर व ताींत्रत्रक व्यवहायशतेच्या
अितन राहून, सींबींचित पदननदे भशत अचिका-याकडून लोकसेवा
प्राप्त करण्याचा हक्क
( परीं तू ननवडणूकीच्या कालावितत त्याचप्रमाणे नैसचगशक आपत्ततच्या
वेळत, ववहीत केल्याप्रमाणे ननयत कालमयाशदा राज्य शासनास वाढवता
येईल.)
९(१)
पटहले अपिल करण्याचा कालाविी
(कोणत्याही िात्र दयक्तीस, अर्ज फेटाळल्याचा आिे श मिळाल्याच्या
ककिंवा नियत कालियाजिा सिाप्त झाल्याच्या दििािंकािासि
न तीस
दिवसािंत अपिल करता येईल)
[email protected]
सींबींचित
सा्वज
श ननक
प्राचिकरणाने
अचिसचु चत
केलेल्या ननयत
कालावचित
३० टदवस ककवा
ववलींब क्षमापन
वव ्नींततसह ९०
टदवसाचे आत
8
कलम
९(२)
९(३)
९(४)
महत्वाच्या कालमयाशदा
करावयाचे काम
प्रिम अवपलाच्या ननण्याशसाठी अनुज्ञय
े कालावित
द्ववततय अपतल प्राचिका-याकडे , प्रित अपतल
प्राचिका-याच्या आदे शाववरुध्द दस
ु रे अपतल दाखल
करता येईल.
दस
ु रे अवपलावर ननणशय दे ण्यासाठीचा कालावित
१८(१) स्व्दततय अपतल प्राचिकऱ्याच्या आदे शामळ
ु े व्यचित
झालेल्या पात्र व्यक्ततस ककींवा पदननदे भशत
अचिकाऱ्यास आयोगाकडे अपतल दाखल करण्याचा
कालावित
१८(२) राज्य लोक्सेवा हक्क आयोगाने अपतल ननकाली
काढण्याचा कालावित
[email protected]
कालम्रयाशदा
३० टदवस
३० टदवस
ककींवा प्रिम अपतलाचा आदे श ्
भमळाला नसेल तर पटहले
अपतल
दाखल
केल्याच्या
टदनाींकापासून ४५ टदवसाींनींतर
ििंचेचाळीस
दिवसािंच्या
कालाविीच्या आत
साठ टदवसाींच्या
कालवितच्या आत
नव्वद टदवसाींच्या
कालावितत
9
कलम-३ – सावशजननक प्राचिकरणाच्या जबाबदा-या
३(१) प्रत्येक सावशजननक प्राचिकरण या अध्यादे शाच्या प्रारीं भाच्या टदनाींकापासून
-
ततन मटहन्याींच्या कालावितच्या आत , आणण त्यानींतर वेळोवेळत,
ते पुरवतत असलेल्या लोकसेवा,
पदननदे भशत अचिकारी,
प्रिम व स्व्दततय अपतल प्राचिकारी आणण
ननयत कालमयाशदा या अध्यादे शाखाली अचिसूचचत करील.
3(2) प्रत्येक सावशजननक प्राचिकरण,
-
त्याने पुरवावयाच्या लोकसेवाींचत सूचत,
तसेच ननयत कालमयाशदा,
ववहीत नमुना ककींवा
फी, कोणततही असल्यास,
पदननदे भशत अचिकारी,
प्रिम अपतल प्राचिकारी आणण स्व्दततय अपतल प्राचिकारी
याींचा तपशतल कायाशलयाच्या सच
ू ना फलकावर आणण तसेच त्याच्या सींकेतथिळावर ककींवापोटश लवर,
कोणतेही असल्यास, प्रदभशशत करील ककींवा प्रदभशशत करण्याचत व्यवथिा करील.
[email protected]
10
कलम-४ ननयत कालमयाशदेत लोकसेवा प्राप्त
करण्याचा हक्क
४(१) प्रत्येक पात्र व्यक्ततस,
•
•
कायदे शतर , ताींत्रत्रक व आचिशक व्यवहायशतेच्या अितन
राहून या आध्यादे शानुसार
राज्याततल लोकसेवा ननयत कालमयाशदेच्या आत
प्राप्त करण्याचा हक्क असेल.
४(२) सावशजननक प्राचिकरणाचा
•
•
प्रत्येक पदननदे भशत अचिकारी, कायदे शतर, ताींत्रत्रक व
आचिशक व्यवहारतेच्या अितन राहून
ननयत कालमयाशदेच्या आत पात्र व्यक्ततला लोकसेवा दे ईल.
परीं तू ननवडणूकीच्या कालावितत त्याचप्रमाणे नैसचगशक आपत्ततच्या वेळत,
ववहीत केल्याप्रमाणे ननयत कालमयाशदा राज्य शासनास वाढवता येईल.
[email protected]
11
कलम-५(१) –लोकसेवेसाठी अजश कायशपध्दतत
• लोकसेवा प्राप्त करण्यासाठी कोणत्याही पात्र व्यक्ततस
पदननदे भशत अचिका-याकडे अजश करता येईल.
–
–
–
–
–
अजश भमळाल्याचत ररतसर पोच दे ण्यात येईल.
असा अजश ननकाली काढणेसाठी ननयत केलेल्या कालमयाशदेसह,
असा अजश भमळाल्याचा टदनाींक आणण टठकाण,
ववभशष्ट्ट अजश क्रमाींक,
लेखत ककींवा इलेक्रॉननक सािनाींमाफशत, कळववणेत येईल.
• लोकसेवा प्राप्त करण्यासाठी सवश बाबततत पररपूणश असलेला
आवश्यक तो अजश,
• पदननदे भशत अचिका-याला ककींवा अजश स्थवकारण्यास स्जला
यिोचचतरीत्या प्राचिकृत केले असेल अशा एखाद्या
व्यक्ततला ज्या टदनाींकास भमळाला असेल त्या टदनाींकापासून
ननयत कालमयाशदा मोजली जाईल.
[email protected]
12
कलम-५(१) –लोकसेवेसाठी अजश कायशपध्दतत
• लोकसेवा प्राप्त करण्यासाठी कोणत्याही पात्र व्यक्ततस
पदननदे भशत अचिका-याकडे अजश करता येईल.
–
–
–
–
–
अजश भमळाल्याचत ररतसर पोच दे ण्यात येईल.
असा अजश ननकाली काढणेसाठी ननयत केलेल्या कालमयाशदेसह,
असा अजश भमळाल्याचा टदनाींक आणण टठकाण,
ववभशष्ट्ट अजश क्रमाींक,
लेखत ककींवा इलेक्रॉननक सािनाींमाफशत, कळववणेत येईल.
• लोकसेवा प्राप्त करण्यासाठी सवश बाबततत पररपूणश असलेला
आवश्यक तो अजश,
• पदननदे भशत अचिका-याला ककींवा अजश स्थवकारण्यास स्जला
यिोचचतरीत्या प्राचिकृत केले असेल अशा एखाद्या
व्यक्ततला ज्या टदनाींकास भमळाला असेल त्या टदनाींकापासून
ननयत कालमयाशदा मोजली जाईल.
[email protected]
13
कलम-५(२) –लोकसेवेसाठी अजश कायशपध्दतत
• पदननदे भशत अचिकारी, कलम ५(1) अन्वये अजश
भमळाल्यावर ननयत कालमयाशदेत
– एकतर िेट लोकसेवा दे ईल ककींवा तो सेवा मींजरू करील
– ककींवा फेटाळण्याचत कारणे लेखत नमद
ू करुन अजश फेटाळतल.
– पदननदे भशत अचिकारी, अजशदाराला, त्याच्या आदे शाववरुध्द
– अपतल करण्याचा कालावित आणण
– ज्याच्याकडे पटहले अपतल दाखल करता येईल त्या प्रिम
अपतल प्राचिका-याचे नाव व पदनाम,
– त्याच्या कायाशलयतन पत्त्यासह, लखत कळवतल.
[email protected]
14
कलम-६ व ७- अजाशच्या स्थिततचत, ऑनलाईन पाहणत
६(१) कोणत्याही लोकसेवेसाठी अजश केलेल्या प्रत्येक
पात्र व्यक्ततला,
– सींबींचित सावशजननक प्राचिकरणाकडून एक ववभशष्ट्ट अजश क्रमाींक
दे ण्यात येईल,
– जेणेकरुन जेिे ऑनलाईन प्रणाली कायाशस्न्वत असेल तेिे, तो
आपल्या अजाशच्या स्थिततचत, ऑनलाईन पाहणत करु शकेल.
६(२) प्रत्येक सावशजननक प्राचिकरण,
– जेिे अशत ऑनलाईन प्रणाली कायाशस्न्वत असेलतेिे,
– लोकसेवाींच्या सवश अजाशचत स्थितत ऑनलाईन अदयावत ठे वण्यास
कतशव्यबध्द असेल.
कलम-७ माटहतत तींत्रज्ञानाचा वापर
– शासन, ननयत कालमयाशदेत सींबींचित लोकसेवा परु ववण्यासाठी
माटहतत तींत्रज्ञानाचा वापर करण्याकररता सवश सावशजननक
प्राचिकरणाींना प्रोत्साहन व प्रेरणा दे ईल.
[email protected]
15
कलम-८- अवपल अचिका-याींचत ननयक्
ु तत
८(१) सावशजननक प्राचिकरण, ववहीत करण्यात येईल अशत
यिोचचत कायशपध्दतत अनस
ु रुन,
– लोकसेवाींसाठीचा पात्र व्यक्ततींचा अजश फेटाळल्याच्या ककींवा त्या लोकसेवा
दे ण्यास ववलींब केल्याच्या ववरुध्द नतने दाखल केलेल्या अपतलाचत सन
ु ावणत
करण्यासाठी आणण ननणशय दे ण्यासाठी
– प्रिम अपतल प्राचिकारी म्हणन
ू कायश करण्याकररता पदननदे भशत अचिकायाच्या दजाशपेक्षा वररष्ट्ठ दजाश असलेल्या “ब” दजाशच्या ककींवा त्याच्या
समकक्ष दजाशच्या अचिका-याचत ननयुक्तत करील.
८(2) सावशजननक प्राचिकरण,
–
–
–
–
प्रिम अपतल प्राचिका-याच्या आदे शाववरुध्द
एखादया पात्र व्यक्ततने
तसेच पदननदे भशत अचिका-याने दाखल केलेल्या
अवपलाचत सुनावणत करण्यासाठी आणण ननणशय दे ण्यासाठी स्व्दततय अपतल
प्राचिकारी म्हणून कायश करण्याकररता प्रिम अपतल प्राचिका-याच्या
दजाशपेक्षा वररष्ट्ठ दजाश असलेल्या अचिका-याचत ननयुक्तत करील.
[email protected]
16
कलम ९ प्रिम अवपल कायशपध्द्तत
९(१) कलम 5 च्या पोट-कलम (2) अन्वये
– स्जचा अजश फेटाळण्यात आला असेल
– ककींवा स्जला ननयत कालमयाशदेच्या आत लेाकसेवा टदली नसेल
– अशा कोणत्याही पात्र व्यक्ततस, अजश फेटाळल्याचा आदे श
भमळाल्याच्या ककींवा ननयत कालमयाशदा समाप्त झाल्याच्या
टदनाींकापासन
ू
– ततस टदवसाींच्या कालावितच्या आत प्रिम अपतल प्राचिका-याकडे
अपतल दाखल करता येईल.
परीं तु, जर अपतल कत्याशला त्या मद
ु ततत अपतल दाखल न करण्यास परु े से
कारणहोते
– याबाबत प्रिम अपतल प्राचिका-याचत खात्रत पटली तर,
– त्यास अपवादात्मक प्रकरणत, जाथततत जाथत नव्वद टदवसाींच्या
कालावितस अितन राहुन,
– ततस टदवसाींचा कालावित समाप्त झाल्याींनतर दे खतल, अपतल
दाखल करुन घेता येईल.
[email protected]
17
कलम ९ प्रिम अवपल कायशपध्द्तत
९(2) प्रिम अपतल प्राचिका-यास ,
– तो आपल्या आदे शात ववननटदश ष्ट्ट करील अशा ननयत
कालमयाशदेपेक्षा अचिक नसलेल्या कालावितच्या आत पात्र
व्यक्ततला सेवा दे ण्यासाठी पदननदे भशत अचिका-याला ननदे श
दे ता येईल ककींवा
– त्यास अपतल दाखल केल्याच्या टदनाींका पासुन ततस
टदवसाींच्या कालावितच्या आत फेटाळण्याचत कारणे लेखत
नमूद करुन अपतल फेटाळता येईल.
पींरत,ु अवपलावर ननणशय दे ण्यापूवी, प्रिम अपतल प्राचिकारी,
– अपतल कत्याशला
– तसेच पदननदे भशत अचिका-याला ककींवा
– या प्रयोजनासाठी यिोचचतररत्या प्राचिकृत केलेल्या त्याच्या
कोणत्याही दय्ु यम अचिका-याला ,
– आपले म्हणणे माींडण्याचतसींित दे ईल.
[email protected]
18
कलम-९(३) स्व्दततय अवपल कायशपध्दतत
९ (3) अपतल कत्याशस,
– ज्या टदनाींकास प्रिम अपतल प्राचिका-याच्या आदे श भमळाला असेल त्या टदनाींकापासून
ततस टदवसाींच्या कालावितच्या आत ककींवा
– प्रिम अपतल प्राचिका-याचा कोणताही आदे श भमळाला नसेल त्याबाबततत, पटहले अपतल
दाखल केल्याच्या टदनाींकापासून पींचेचाळतस टदवसाींनींतर
– द्ववततय अपतल प्राचिका-याकडे , प्रिम अपतल प्राचिका-याच्या आदे शाववरुध्द दस
ु रे अपतल
दाखल करता येईल.
९(४) द्ववततय अपतल प्राचिका-यास,
– तो आपल्या आदे शात ववननटदश ष्ट्ट करील अशा कालावितच्या आत अपतलकत्याशला
सेवा दे ण्यासाठी पदननदे भशत अचिका-याला ननदे श दे ता येईल ककींवा
– त्यास ते अपतल दाखल केल्याच्या टदनाींकापासून पींचेचाळतस टदवसाींच्या
कालावितच्या आत अशा फेटाळण्याचत कारणे लेखत नमुद करुन अपतल फेटाळता
येईल.
परीं तु , कोणताही आदे श काढण्यापव
ू ी , द्ववततय अपतल प्राचिकारी,
– अपतलकत्याशला
– तसेच पदननदे भशत अचिका-याला ककींवा या प्रयोजनासाठी यिोचचतररत्या प्राचिकृत
केलेल्या त्याच्या कोणत्याही दय्ु यम अचिका-यायला ,
– आपले म्हणणे माींडण्याचतसींित दे ईल.
[email protected]
19
कलम-९(५) – प्रिम व स्व्दततय अवपलीय
अचिका-याींचे टदवाणत न्यायालयासारखे अचिकार
या कलमाअन्वये अवपलावर ननणशय करताना,
– प्रिम अपतल प्राचिकारी आणण
– स्व्दततय अपतल प्राचिकारी याींना पुढील बाबतच्या सींबींिात ,
– टदवाणत प्रकक्रया सींटहता,1908 अन्वये एखादया दाव्याचत
न्यायचौकशत करताना टदवाणन्यायालयाकडे जे अचिकार ववहीत असतात
तेच अचिकार असततल:– (क) दथतऐवज ककींवा अभभलेख सादर करण्यास
फमाशवणे व त्याचत तपासणत करणे:
– (ख) सन
ु ावणतसाठी समन्स पाठववणे आणण
– (ग) ववहीत करण्यात येईल अशत इतर कोणततही बाब
[email protected]
20
कलम-१०(१) प्रिम अचिका-याचे शाथतत लादणेचे
अचिकार
(क) जर पदननदे भशत अचिका-याने , पुरेशा व वाजवत कारणाभशवाय लेाकसेवा दे ण्यात कसरु केली आहे ,
– असे प्रिम अपतल प्राचिका-याचे मत झाले असेल तर,
– तो त्या पदननदे भशत अचिका-यावर ,
– पाचशे रुपयाींपेक्षा कमत नसेल परीं तु पाच हजार रुपयाींपयशत असू शकेल एवढी ,
–ककींवा राज्य शासन राजपत्राततल अचिसच
ु नेद्वारे वेळोवेत सि
ु ारणा करील अशा
रकमेएवढी, शाथतत लादील.
(ख) पदननदश भशत अचिका-याने ,
– पुरेशा व वाजवत कारणाभशवाय ननयत कालमयाशदेच्या आत लोकसेवा दे ण्यात कसुर केली आहे ,
– असे स्व्दततय अपतल प्राचिका-याचे दे खतल मत झाले असेल तर,
– त्यास, कारणे लेखत नमद
ु करुन ,
– प्रिम अपतल प्राचिका-याने लादलेली शाथतत कायम ठे वता येईल ककींवा त्यात बदल करता येईल:
परीं तु , प्रिम अपतल प्राचिकारी ककींवा स्व्दततय अपतल प्राचिकारी,
– पदननदे भशत अचिका-यावर कोणततही शाथतत लादण्यापूवी,
– त्याला आपले म्हणणे माींडण्याचत वाजवत सींित दे ईल.
[email protected]
21
कलम-१०(२)- राज्य लोकसेवा हक्क आयोगाचे शाथतत
लादण्याचे आचिकार
प्रिम अपतल प्राचिका-याने ,
– कोणत्याही परु े शा व वाजवत कारणाभशवाय
– ववननटदश ष्ट्ट कालावितत अवपलावर ननणशय दे ण्यात वारीं वार कसरु केली होतत ककींवा
– चूक करणा-या पदननदे भशत अचिका-याला वाचवण्याचा गैरवाजवत प्रयत्न |
केला होता
– असे मख्
ु य आयक्
ु ताींचे ककींवा आयक्
ु ताींचे मत झाले असेल तेव्हा,
– तो, प्रिम अपतल प्राचिका-यावर ,
– पाचशे रुपयाींपेक्षा कमत नसेल पींरतु पाच हजार रुपयाींपयशत असु शकेल
एवढी,ककींवा
– राज्य शासन राजपत्राततलअचिसच
ु नेद्वारे वेळोवेळत सि
ु ारणा करील अशा
रकमेएवढी , शाथतत लादील.
परीं तु, प्रिम अपतल प्राचिका-यावर कोणततही शाथतत लादण्यापूवी, त्याला आपले
म्हणणे माींडण्याचत वाजवत सींित दे ण्यात येईल.
[email protected]
22
कलम-११- शाथतत वसल
ु ीचत कायशपध्दतत
सींबींचित अपतल प्राचिकारी ककींवा आयोग,
– लादण्यात आलेल्या शाथततच्या रकमेबददल पदननदे भशत
अचिका-यास ककींवा प्रिम अपतल प्राचिका-यास तसेच
सावशजननक प्राचिकरणास लेखत कळवतल.
– पदननदे भशत अचिकारी ककींवा, यिास्थितत, प्रिम अपतल
प्राचिकारी,
–असे कळववण्यात आल्याच्या टदनाींकापासून ततस टदवसाींच्या
कालावितच्या आत , शाथततच्या रकमेचा भरण करील व
– असे करण्यात कसुर केल्यास, सक्षम प्राचिकारी,
– सींबींचित पदननदे भशत अचिका-याच्या ककींवा, यिास्थितत , प्रिम
अपतल प्राचिका-याच्या वेतिाति
न शास्तीची रककि वसुल
करील.
[email protected]
23
कलम १२(१) वारीं वार केलेल्या कसुरीबददल जबाबदारी
नन ्स्श्चत करण्याचत कायशपध्द्तत
सक्षम प्राचिकारी,
– सींबींचित पदननदे भशत अचिका-याने लोकसेवा दे ण्यामध्ये
– वारीं वार केलेल्या कसरु ीबददल अिवा
– लोकसेवा दे ण्यामध्ये वारीं वार केलेल्या ववलींबाबददल तसेच,
– अपतल प्राचिका-याींच्या ननदे शाींचे अनुपालन करण्यात वारीं वार
केलेल्या कसरु ीबददल ,
– द्ववततय अपतल प्राचिका-याकडुन माहीतत भमळाल्यानींतर,
– पींिरा टदवसाींच्या कालावितच्या आत अशा पदननदे भशत अचिकायावर त्याच्या ववरुध्द भशथतभींगाचत कारवाई का सरु
ु करण्यात
येऊ नये,याबाबत कारणे दाखवा नोटीस बजावतल.
– सक्षम प्राचिकारी , त्या पदननदे भशत अचिका-याववरुध्द लागु
असलेल्या वतशणक
ु व भशथतभींगववषयक ननयमाींनुसार समचु चत
अशत भशथतभींगाचत कारवाई सरु
ु करील.
[email protected]
24
कलम १२(२) कसरु ीबददल जबाबदारी नन ्स्श्चत करण्याचत
कायशपध्द्तत
जबाबदारी ननस्श्चत करण्याचत कायाशपध्द तत
– ज्याच्याववरुध्द अशत नोटीस काढण्यात आली असेल त्या पदननदे भशत अचिका-यास, अशत नोटीस
भमळाल्याच्या टदनाींकापासुन पींिरा टदवसाींच्या आत सींबचित सक्षम प्राचिका-याकडे अभभवेदन सादर करता येईल.
– ववननटदश ष्ट्ट कालावितच्या आत सक्षम प्राचिका-याला असे कोणतेही अभभवेदन न
भमळाल्यास ककींवा प्राप्त झालेला खुलासासमािानकारक न वाटल्यास,
– सक्षम प्राचिकारी, सावशजननक प्राचिकरणाच्या वतशणुक व भशथतभींगववषयक
ननयमाींमध्ये नमद
ू केल्याप्रमाणे ववभागतय चौकशत सरु
ु करील
परीं तु, सक्षम प्राचिका-यास
– त्या पदननदे भशत अचिका-याच्या पष्ट्ृ टयिश वाजवत आणण समिशनतय
आले , आणण
– पात्र व्यक्ततला सेवा दे ण्यात झालेला ववलींब हा त्याच्यामळ
ु े नव्हे तर,
– अन्य पदननदे भशत अचिका-यामळ
ु े झाला होता अशा ननष्ट्कषाशप्रततो आला असेल तर,
– सक्षम
प्राचिका-याने
त्या
पदननदे भशत
अचिका-याववरुध्दचत
नोटीस
असेल.
कारणे
मागे
असल्याचे
घेणे
टदसन
ू
ववचिसींमत
अशा पदननदे भशत अचिका-यावर जबाबदारी ननस्श्चत करताना,
सक्षम प्राचिकारी, त्या बाबततत आदे श लादण्यापव
ू ी नैसचगशक न्याय तत्वाींचे पालन करील आणण
– तो, पदननदे भशत अचिका-याला, आपले म्हणणे माींडण्याचत वाजवत सींित दे ईल.
–
[email protected]
25
कलम-१३ महाराष्ट्र राज्य लोकसेवा हक्क आयोग
(१ ) राज्य सेवा हक्क आयोग या नावाने सींबोिला जाणारा एक आयोग,
राजपत्राततल अचिसुचनेव्दारे घटटत करील.
िरिं तु, राज्य शासिाकडुि आयोग घदटत करण्यात येईियजत,शासिास ,
रार्ित्रातील अधिसच
ु िेद्वारे , आयोगाचे अधिकार व काये ,
– प्रत्येक महसल
ु ी ववभागाततल ववभागतय आयक्
ु ताकडे ककींवा इतर
कोणत्याही शासकीय अचिका-याकडे सोपववता येततल.
(2) महाराष्ट्र राज्य सेवा हक्क आयोग पढ
ु ील व्यक्ततींचा भमळून बनलेला असेल-
– (क) राज्य मख्
ींु ई
ु य सेवा हक्क आयक्
ु त , ज्याचत अचिकाररता मब
शहर स्जल्हा आणण मब
ींु ई उपनगर स्जल्हा यापरु तत असेल आणण
– (ख) मब
ींु ई शहर स्जल्हा आणण मींुुबई उपनगर स्जल्हा याींचे क्षेत्र
वगळुन प्रत्येक महसल
ु ी ववभागासाठी एक राज्य सेवा हक्क
आयुक्त, ज्याचत अचिकारीता सींबींचित महसल
ू ी ववभागापुरतत
असेल.
[email protected]
26
कलम १३(३) महाराष्ट्र राज्य लोकसेवा हक्क आयोग ननयक्
ु तत
राज्यपाल, पुढील व्यक्ततींनत भमळून बनलेल्या सभमततच्या
भशफारशतनस
ु ार मख्
ु य आयक्
ु ताींचत आणण आयक्
ु ताींचत ननयक्
ु तत
करततल.
– (एक) मख्
ु यमींत्रत, जे या सभमततचे अध्यक्ष असततल
– (दोन) वविानसभेततल ववरोित पक्षनेता आणण
– (ततन) मख्
ु यमींत्रयाींनत नामननदे भशत करावयाचे एक कॅबतनेट मींत्रत
थपष्ट्टीकरण- शींकाननरसनािश, याव्दारे असे घोवषत करण्यात येते की,
वविानसभेततल ववरोित पक्षनेता म्हणन
ू एखादया व्यक्ततला मान्यता
दे ण्यात आली नसेल त्याबाबततत, वविानसभेततल, ववरोित गटाींपैकी सवाशत
मोठया गटाच्या नेत्यास ववरे ाित पक्षनेता म्हणन
ू मान्यन्यात येईल.
[email protected]
27
कलम १३(४)(५)(६) महाराष्ट्र राज्य लोकसेवा हक्क आयोग
ननयुक्तत
१३(४) आयोगाच्या कामकाजाचे
– सवशसािारण अितक्षण, ननदे शन व व्यवथिापन मुख्य आयुक्ताींकडे ननहीत असेल
– ज्यास आयुक्त सहाय्य करततल आणण
– त्यास, आयोगास वापरता येत असततल असे सवश अचिकार वापरता येततल आणण
करता येत असततल अशा सवश कृतत करता येततल.
१३(५) मख्
ु य आयक्
ु त आणण आयक्
ु त हे ,
– शासन ककींवा सावशजननक प्राचिकरण याततल प्रशासनाचे व्यापक ज्ञान व अनभ
ु व
असलेल्या, सावशजननक जतवनाततल प्रख्यात व्यक्तत असततल.
१३(६) मुख्य आयुक्त ककींवा आयुक्त,
– हे सींसदे चेसदथय ककींवा कोणत्याही राज्याच्या वविानमींडळाचे सदथय असणार
नाहीत, ककींवा
– इतर कोणतेही लाभपद िारण करणार नाहीत, ककवा
– कोणत्याही राजकीय पक्षाशत सींबींचित असणार नाहीत ककींवा
– कोणताही उदयोगिींदा अिवा व्यवसाय करणार नाहीत.
१३(७) आयोगाचे मुख्यालय हे , मुींबई येिे असेल आणण आयुक्ताींचत कायाशलये प्रत्येक
महसुली ववभाींगामध्ये असततल.
[email protected]
28
कलम-१४ आयक्
ु ताींच्या सेवा शती
• कायशकाल ननयुक्ततपासुन ५ वषे ककींवा वयाचे ६५ वषेपयंत –यापैकी जे
अगोदर घडेल तोपयंत.
• ते पुनननशयुक्ततस पात्र असणार नाहीत.
• मख्
ु य आयक्
ु त ककींवा आयुक्त, आपले पद ग्रहण करण्यापव
ू ी, ववटहत
केलुयानुसार शपि घेततल.
• मख्
ु य आयक्
ु तास ककींवा एखादा आयक्
ु तास, कोणत्याही वेळत, राज्यपालास
उद्देशन
ू आपल्या सहीननशत आपल्या पदाचा लेखत राजतनामा दे ता येईल.
• मख्
ु य आयक्
ु ताला आणण आयक्
ु ताींना दे य असलेले वेतन व भत्ते आणण
त्याींच्या सेवेच्या इतर अटी व शती हया, राज्य मख्
ु य माटहतत आयक्
ु ताला
आणण राज्य शासनाच्या मुख्य सचचवाला अनुक्रमे असलेले वेतन व भत्ते
आणण सेवेच्या अटी व शती या सारख्याच असततल. तिापत पवु वशच्या
सेवेततल ननवत्ृ तत वेतन वजा करुन वेतन टदले जाईल.
• पुन्हा नव्याने ननवत्ृ तत वेतनाचा हक्क असणार नाही.
• शासन आयोगास आवश्यक तेवढे अचिकारी व कमशचारी उपलब्ि ् करुन
दे ईल.
[email protected]
29
कलम १५ – आयुक्ता सेवेतून काढून टाकणे
१५(१) राज्यपालाींना, मुख्य आयुक्तास ककींवा कोणत्याही आयुक्तास, जर मुख्य
आयक्
ु त ककींवा आयक्
ु त,-
– क) आयुक्त नादार असेल ककींवा
– ख) राज्यपालाींच्या मते ज्यात नैनतक अि:पतनाचा अींतभाशव आहे अशा एखाद्या अपरािाबद्दल तो दोषत
ठरला असले ककींवा
– ग) तो, त्याच्या पदावितत, त्याच्या पदाच्या कतशव्याींव्यनतररक्त इतर कोणततही वेतनत सेवा करील असले
ककींवा
– घ) राज्यपालाींच्या मते शारीरीकदृष्ट्टया ककींवा मानभसक दब
श तेच्या कारणामळ
ु ल
ु े तो पदावर राहण्यास
अयोग्य झाला असेल ककींवा
– ड) मख्
ु य आयुक्त ककींवा आयुक्त म्हणून त्याच्या कायांमध्ये बािा पोहोचेल असे त्याचे आचिशक ककींवा
इतर टहतसींबींि असततल तर
त्यास , आदे शाव्दारे पदावरुन दरू करता येईल
2) पोट-कलम 1)मध्ये काहीही अींतभत
ुश असले तरी , मख्
ु य आयक्
ु त ककींवा कोणताही आयक्
ु त
याींना पदावरुन दरू करण्याचत कारणे आणण अशा प्रथतावाच्या पुष्ट्टयिशचे साटहत्य याींसह,
– त्याींना पदावरुन दरू करण्याबाबत चौकशत करण्याचत आणण भशफारस करण्याचत मागणत असणारे
ननदे श
– राज्य शासनाकडून मींब
ु ई येितल उच्च न्यायालयाच्या मुख्य न्यायमत
ू ीकडे करण्यात आला
असल्याखेरीज,
– मुख्य आयुक्त ककींवा कोणताही आयुक्त याींना, त्याींच्या पदावरुन दरू करता येणार नाही.
[email protected]
30
कलम-१६(१) आयोगाचे अचिकार व कतशव्ये
लोकसेवा कायद्याचत अींमलबजावणत सनु नस्श्चत करणे व अचिक चाींगल्या रीततने लोकसेवा
दे ण्याचत सनु नस्श्चतत करण्याकररता राज्य शासनाला सच
ू ना करणे हे आयोगाचे कतशव्य असेल, या
प्रयोजनािश आयोगास पुढील गोष्ट्टी करता येततल –
•
•
•
•
क) लोकसेवा दे ण्यात कसूर केल्याबाबतचत, थवाचिकारे दखल घेणे आणण त्यास योग्य
वाटततल त्याप्रमाणे अशत प्रकरणे ननकालात काढण्यासाठी ननदे भशत करणे
ख) लोकसेवा दे णारी कायाशलये आणण प्रिम अपतल प्राचिकारी व स्व्दततय अपतल
प्राचिकारी याींच्या कायाशलयाचत तपासणत पार पाडणे
ग) काणेत्याही पदननदे भशत अचिका-याने ककींवा अपतल प्राचिकाऱ्याींनत त्याींच्याकडे
सोपवलेली काये योग्यपणे पार पाडण्यात कसन
ू केली असेल तर त्याींच्याववरुध्द
ववभागतय चौकशतचत भशफारस करणे
घ) लोकसेवा दे ण्याच्या कायशपध्दततमध्ये ज्यामुळे लोकसेवा दे ण्यात अचिकाचिक
पारदशशकता व सल
ु भता येईल असे बदल करण्यासाठी भशफारस करणे.
परीं त,ु अशत एखादी भशफारस करण्यापूवी आयेाग लोकसेवा दे णाऱ्या अशा ववभागाच्या प्रभारी
प्रशासकीय सचचवाबरोबर ववचारववननमय करील
•
•
•
ड) लोकसेवा कायशक्षमपणे दे ण्यासाठी सावशजननक प्राचिकरणाींनत करावयाच्या
उपाययोजना करण्यासाठी भशफारस करणे
च) सावशजननक प्राचिकरणाींनत लोकसेवा दे ण्याबाबत, सननयींत्रण करणे
छ) कलम 18 अन्वये त्याच्याकडे दाखल केलेलया अवपलाचत सन
ु ावणत घेणे व त्यावर
ननणशय दे णे
[email protected]
31
कलम १६(२) आयोगाचे टदवाणत थवरुपाचे अचिकार
आयोगाला, या कलमान्वये
– कोणत्याही बाबीची चौकशी करतािा िुढील बाबतीत दिवाणी प्रकिया
सिंदहता 1908 अन्वये एखाद्या िादयाची न्यायचौकशी करतािा दिवाणी
न्यायालयाकडे र्े अधिकार निदहत करण्यात आलेले आहे त तेच
अधिकार असतील
– क) दयक्तीिंिा सिन्स िाठवणे व हर्र राहण्यास भाग िाडणे आणण
त्यािंिा शिथेवर तोडी ककिंवा लेखी साक्षीिुरावा िे ण्यास व िस्तऐवर्
ककिंवा वस्तन सािर करण्यास भाग िाडणे ;
– ख) िस्तऐवर्ािंचा शोि घेण्यास आणण तिासणी करण्यास फिाजवणे
– ग) शिथित्रावर साक्षीिरु ावा घेणे
– घ) कोणत्याही न्यायालयाकडनि ककिंवा कायाजलयाकडनि कोणतेही
शासकीय अमभलेख ककिंवा त्याच्या प्रती याची िागणी करणे
– ड) साक्षीिारािंची ककिंवा िस्तऐवर्ािंची तिासणी करण्याकतरता सिन्स
काढणे ;
– च) पवदहत करण्यात येईल अशी अन्य कोणतीही बाब
[email protected]
32
कलम-१७ -आयोगाने केलेल्या भशफारशतवर कायशवाही
कलम १७- राज्य शासन, कलम 16 मितल पोट - कलम (1)
च्या खींड (ग)(घ) आणण (ड.)अन्वये
– आयोगाने केलेल्या भशफारशतवर ववचार करील आणण
– केलेल्या कायशवाहीचत माटहतत ,
– ततस टदवसाींच्या आत ककींवा आयोगाशत ववचारववनतमय
करुन ठरववण्यात येईल अशा त्यानींतरच्या कालावितत,
आयोगाकडे पाठवतल
[email protected]
33
कलम १८- आयोगाचे अवपलीय अचिकार
१८(१) स्व्दततय अपतल प्राचिकऱ्याच्या आदे शामळ
ु े व्यचित
झालेल्या
– पात्र व्यक्ततस ककींवा
– पदननदे भशत अचिकाऱ्यास
– असा आदे श प्राप्त झाल्याच्या टदनाींकापासून साठ टदवसाींच्या
कालवितच्या आत आयोगाकडे अपतल करता येईल.
(२) मख्
ु य आयक्
ु त ककींवा, यिास्थिनत,आयक्
ु त,
– सवश पक्षकाराींना आपले म्हणणे माींडण्याचत सींित टदल्यानींतर,
– अपतल प्राप्त झाल्याच्या टदनाींकापासून नव्वद टदवसाींच्या
कालावितत ,असे अपतल ननकालात काढील.
– आयोगाला पदननदे भशत अचिकाऱ्यावर ककींवा
– प्रिम अपतल प्राचिकाऱ्यावर शाथतत लादता येईल ककींवा
– लादलेल्या शाथततमध्ये बदल करता येईल ककींवा तो रद्द करता
येईल आणण अशत प्रदान केलेली शाथतत कोणततही असल्यास परत
करण्याचा आदे श दे ता येईल.
[email protected]
34
कलम १९ - आयोगाचा वावषशक अहवाल
आयोग, प्रत्येक ववत्ततय वषश सींपल्यानींतर,
– मागतल वषाशमितल आपल्या कायाशचा तसेच
– सावशजननक प्राचिकरणाींच्या लोकसेवा दे ण्याच्या
कामचगरीच्या मल्
ू यमापनाबाबतचा अहवाल तयार करील
आणण
– तो राज्य शासनाला सादर करील.
राज्य शासन,
– आयोगाने सादर केलेला वावषशक अहवाल
– राज्य वविानमींडळाच्या प्रत्येक सभागह
ृ ासमोर ठे वतल
[email protected]
35
कलम २०(१)- सावशजननक प्राचिकरणाींनत
करावयाचे ववशेष प्रयत्न
१) लोकसेवा भमळववण्यासाठी
– पात्र व्यक्ततकडून ववववि प्रमाणपत्रे दथतऐवज,
– शपिपत्रे, इत्यादी सादर करण्याबाबतचत मागणत कमत
करण्यासाठी
– सवश सावशजननक प्राचिकरणे काल मयाशदेत प्रभावत
उपाययोजना करततल.
– सावशजननक प्राचिकरण, अन्य ववभागाकडून ककींवा
सावशजननक प्राचिकरणाींकडून िेटपणे आवश्यक माटहतत
प्राप्त करण्यासाठी समन्वयाने प्रयत्न करततल.
[email protected]
36
कलम २०(२)- पदननदे भशत अचिकाऱ्याींचत सींवेदनशतलता
2) पात्र व्यक्ततींच्या अपेक्षाींच्याप्रतत
– पदननदे भशत अचिकाऱ्याींना सींवेदनशतल करणे आणण
– ननयत कालमयाशदेत पात्र व्यक्ततींना लोकसेवा दे ण्यासाठी
माटहतत तींत्रज्ञानाचा वापर करणे व ई-प्रशासन
सींथकृततचा अवलींब करणे हे यामागतल प्रयोजन व
उटद्दष्ट्ट असल्याकारणाने,
– लोकसेवा ननयत कालमयाशदेत दे ण्यात पदननदे भशत
अचिकाऱ्याकडून होणारी कसरू ही, गैरवतशणक
ु मानली
जाणार नाही.
[email protected]
37
कलम २०(३)-वारीं वार कसूरी करणा-या अचिकार-या
ववरुध्द कारवाई
स्व्दततय अपतल प्राचिकाऱ्याकडून ककींवा
आयक्
ु ताकडून, ककींवा यिास्थित, आयक्
ु ताकडून
मख्
ु य
– पदननदे भशत अचिकाऱ्याकडून होणाऱ्या वारीं वार कसुरीबद्दल
लेखत माटहतत प्राप्त झाल्यावर,
– सींबींचित सावशजननक प्राचिकरणाचा प्रमुख, कसुरदार
अचिकाऱ्यावर कारणे दाखवा नोटीस बजावून व तयाला
आपले म्हणणे माींडण्याचत सींित दे ऊन तशा आशयाच्या
ननष्ट्कषाशचत नोंद केल्यानींतर,
– योग्य तत प्रशासकीय कारवाई करण्यास सक्षम असले.
थपष्ट्टीकरण -
– या पोट कलमाच्या प्रायोजनासाठी जर एखादा पदननदे भशत अचिकारी
एका वषाशत त्याच्याकडे प्राप्त झालेल्या एकूण पात्र प्रकरणाींपैकी दहा
टक्के इतक्या प्रकरणाींमध्ये कसून करील तर त्यास ननत्याचा कसूरदार
मानण्यात येईल.
[email protected]
38
कलम २१व २२- आचिशक तरतूद व सेवाननयम
२१) शासन या अध्यादे शाच्या
– अींमलबजावणत करण्यासाठी आणण
– पदननदे भशत अचिकारी, अपतल प्राचिकारी आणण त्याींचा
कमशचारी वगश याींच्या प्रभशक्षणासाठी
– परु े शा ननितचे ननयत वाटप करील
२२) या अध्यादे शाचत कलम 9,12 आणण कलम 20 चे पोट
कलम (3) याींच्या तरतद
ु ी
– शासकीय ककींवा यिास्थिनत सींबींचित सावशजननक
प्राचिकरणाततल कमशचा-याींना लागू असलेले, परु क
असततल
– भशथतववषयक व ववत्ततय ननयम आणण असे इतर सेवा
ननयम व ववननयम याींना पुरक असततल.
[email protected]
39
कलम-२३ जाणून बुजून ककींवा चुकीचत माटहतत दे णायाववरुध्द कारवाई
– जर पात्र व्यक्तत अजाशत जाणन
ू बज
ु न
ू ककींवा चक
ु ीचत
माटहतत दे त असेल ककींवा
– अजाशसोबत खोटे दथतऐवज सादर करीत असेल आणण
– अशा माटहततच्या ककींवा दथतऐवजाींच्या आिारे या
अध्यादे शाअन्वये लोकसेवा भमळववत असेल तर,
– अशा प्रकरणत, अींमलात असलेल्या दीं डवविानाच्या
सींबींचित तरतुदीअन्वये त्याच्याववरुध्द कायशवाही
करण्यात येईल.
[email protected]
40
कलम २४ ते २५ -- सींककणश बाबत
२४) प्रभावत अींमलबजावणत करण्याच्या प्रयोजनासाठी,
– सवशसािारण ककींवा ववशेष लेखत ननदे श सावशजननक प्राचिकरणाला दे ता येततल
आणण
– सावशजननक प्राचिकरणावर, अशा ननदे शाचे पालन करणे व त्यानुसार कायश
करणे बींिनकारक असेल.
२५) या अध्यादे शाच्या तरतद
ु ीनस
ु ार ककींवा त्याखाली केलेल्या ननयमाींनस
ु ार
– सदभावनेने केलेल्या कृनतस सरीं क्षण ककींवा करण्याचे अभभप्रेत असलेल्या
कोणत्याही कृनतसाठी,
– कोणत्याही व्यक्ततववरुध्द कोणताही दावा, खटला अिवाअन्य कायदे शतर
कायशवाही दाखल करता येणार नाही.
२६) कोणत्याही टदवाणत न्यायालयास, न्यायाचिकरणास ककींवा अन्य
प्राचिकरणास ,
– ज्या बाबतवर आयोगाला आणण अपतल प्राचिक-याींना या अध्यादे शाद्वारे ककींवा
– त्या अन्वये ननणशय करण्याचे अचिकार प्रदान केलेले असततल,
– अशा कोणत्याही बाबतच्या सींबींचित ननणशय करण्याचत अचिकाररता असणार
नाही.
[email protected]
41
कलम २७ – या अध्यादे शाच्यआ तरतूदी प्रभावत
असणे
याअध्यादे शान्वये अचिसचु चत केलेल्या सेवाींच्या आणण
त्याींच्या अींमलबजावणतच्या सींबींिात
– या अध्यादे शाच्या तरतुदी हया त्या त्या वेळत अींमलात
असलेल्या कोणत्याही अन्य कायद्यात ककींवा
– या अध्यादे शाखेरीज अन्य कोणत्याही कायद्याच्या
आिारे अींमलात असलेल्या कोणत्याही ननयमामध्यीं
त्याच्याशत ववसींगत असे काहीही अींतभत
ूश असले तरी
पररणामक असततल.
[email protected]
42
कलम २८ व २९ – ननयम करणे व अडचणत दरू करणे
२८) शासन या अध्यादे शाच्या अींमलबजावणतसाठी
– आवश्यक ते ननयम करुय शकेल.
– केलेला प्रत्येक ननयम राज्य वविनमींडळाच्या प्रत्येक सभागह
ृ ापुढे
ठे वण्यात येईल.
२९) या अध्यादे शाच्या तरतद
ु ीचत अींमलबजावणत करताना
अडचण उद्भवल्यास
– (१) राज्य शासनास प्रसींगानुरुप, तत अडचण दरू करण्याच्या
प्रयोजनाींसाठी त्याला आवश्यक ककींवा इष्ट्ट वाटे ल अशत या
अध्यादे शाच्या तरतुदीींशत ववसींगत नसलेली कोणततही गोष्ट्ट
राजपत्रात प्रभसध्द केलेल्या आदे शाव्दारे करता येईल
– (२) पोट कलम (1) अन्वये काढण्यात आलेला प्रत्येक आदे श तो
काढण्यात आल्यानींतर शक्य नततक्या लवकर राज्य
वविानमींडळाच्या प्रत्येक सभागह
ु े माींडण्यात येईल.
ृ ापढ
[email protected]
43