Transcript mo*liwo*ci i sposoby wykorzystania potencja*u spo*eczno*ci

MOŻLIWOŚCI I SPOSOBY
WYKORZYSTANIA POTENCJAŁU
SPOŁECZNOŚCI WIEJSKIEJ W
ROZWOJU GOSPODARCZYM
REGIONU
Szymbark, 12-13.06.2014 r.
CZYM JEST POTENCJAŁ I AKTYWNOŚĆ
LOKALNA?
Potencjał to zasób możliwości, mocy, zdolności
wytwórczej tkwiący w czymś; sprawność,
wydajność, możliwość
Potencjał społeczności wiejskiej to moc,
sprawność zdolności wytwórcze mieszkańców
obszarów wiejskich
Aktywność lokalna - zdolność lokalnej
społeczności do intensywnego działania,
podejmowania i realizowania inicjatyw na rzecz
rozwoju miejscowego
STRATEGIA ROZWOJU WOJEWÓDZTWA
POMORSKIEGO 2020
Trzy cele strategiczne:

Nowoczesna gospodarka

Aktywni mieszkańcy

Atrakcyjna przestrzeń
AKTYWNI MIESZKAŃCY – CELE OPERACYJNE:

Wysoki poziom zatrudnienia,

Wysoki poziom kapitału społecznego,

Efektywny system edukacji,

Lepszy dostęp do usług zdrowotnych
W STRATEGICZNYM INTERESIE WOJEWÓDZTWA
W ZAKRESIE „AKTYWNI MIESZKAŃCY” JEST
WZMOCNIENIE:





Aktywności mieszkańców, aby mieli większa szansę na
pracę odpowiadającą ich aspiracjom;
Rozumieli potrzebę i dążyli do zdobywania nowych
umiejętności;
Byli przedsiębiorczy, twórczy i otwarci na
poszukiwanie innowacyjnych rozwiązań;
Dążyli jednocześnie do zachowania pomorskich tradycji i
dziedzictwa kulturowo – historycznego;
Byli aktywni jako uczestnicy życia kulturowego,
animatorzy kultury, obywatele, sąsiedzi, członkowie
organizacji pozarządowych lub nieformalnych sieci
współpracy
To oczekiwanie odnosi się do wszystkich
mieszkańców – miast i wsi
CZYM JEST PRZEDSIĘBIORCZOŚĆ?



Najbardziej znaczący czynnik dynamizujący rozwój
społeczno - gospodarczy to przedsiębiorczość
Przedsiębiorczość – „umiejętność wykorzystania
pojawiających się szans i okazji oraz elastycznego
przystosowania się do zmieniających się warunków” – (P.
Drucker)
Przedsiębiorczość (w dokumentach UE) – zdolność osoby do
wcielania pomysłów w życie (obejmuje ona twórczość,
innowacyjność, ryzyko, planowanie przedsięwzięć i
wcielanie ich w życie)
OBSZARY WIEJSKIE A
PRZEDSIĘBIORCZOŚĆ







Obszary wiejskie obejmują 93% powierzchni Polski,
Są zamieszkiwane przez ok. 39% ludności kraju,
Na wsi i w małych miasteczkach znajdują się bogate zasoby
(przyroda, surowce, ziemia, wspólna tradycja, kultura, obiekty
dziedzictwa narodowego, ale przede wszystkim ogromny
kapitał ludzki,
Tempo zmian wielkie, to na obszarach wiejskich zachodzą
największe przemiany społeczne i gospodarcze w Polsce,
Ale obszary wiejskie nadal odbiegają poziomem życia od
terenów miejskich,
W strukturze ludności wiejskiej zmniejsza się udział osób
utrzymujących się tylko z rolnictwa, a rośnie zatrudnienie w
pozarolniczych gałęziach gospodarki,
W 2012 roku 38% ogólnej liczby pracujących stanowili
mieszkańcy obszarów wiejskich (w 2003 – 27%), tendencja ta
powinna się utrzymywać.
OSTATNIE LATA – Z DANYCH GUS WYNIKA:

Wzrost liczby podmiotów gospodarczych na obszarach wiejskich (1999 –
ok. 930 tys. podmiotów gospodarczych – w 2012 ponad 1 mln 40 tys.),
najwięcej w obszarze zachodnio-pomorskim, pomorskim i śląskim, ciągle
2-krotnie mniejszy niż w miastach
Podmioty wpisane do rejestru REGON na 10 tys. mieszkańców

Rok
Obszary miejskie
Obszary wiejskie
2012
1257
686
2011
1225
663
2010
1244
660
2009
1206
628
Rodzaje działalności gospodarczej: usługi budowlane, naprawa i
konserwacja pojazdów, sprzętu AGD, mała gastronomia, projektowanie
ogrodów, biura rachunkowe, usługi fryzjerskie i kosmetyczne, produkcja
materiałów opałowych, usługi geodezyjne, usługi pielęgniarskie, usługi
internetowe, kowalstwo artystyczne, przedszkola i inne formy opieki nad
dziećmi, a nawet usługi rozrywkowe.
Bariery rozwoju lokalnego
(rok 2002)
Barbara Kazior- „Pokonać bierność na wsi”W społecznościach lokalnych istnieją możliwości
podjęcia inicjatyw na rzecz rozwoju. Trzeba tylko dać im
szanse i przełamać kilka barier, z których najważniejsze
są:
 brak umiejętności przekształcania pomysłu w
nadający się do sfinalizowania projekt,
brak wiary we własne siły,
powszechna postawa oczekiwania na poprawę
warunków życia i stworzenie miejsc pracy przez innych.
BARIERY ROZWOJU OBSZARÓW WIEJSKICH
(BIULETYN – „DOBRY START” - FAOW
2013):
 Niski
poziom rozwoju infrastruktury
transportowej, elektrycznej, telefonicznej i
internetowej oraz społecznej jakości
kapitału ludzkiego,
 Dostęp do kapitału na rozpoczęcie
działalności oraz na wdrażanie
innowacyjnych rozwiązań,
 Ograniczone możliwości współpracy z
jednostkami badawczymi, uczelniami
GŁÓWNE KIERUNKI OCZEKIWANYCH ZMIAN
TO:
 inwestowanie
w kapitał ludzki,
 stosowanie nowych technologii
innowacyjnych,
 zwiększenie dostępu do źródeł
finansowania
 zwiększenie różnorodności dziedzin w
jakich ten rozwój się odbywa poprzez
rozszerzenie dotychczas pełnionych
funkcji zarówno gospodarczych jak i
społecznych
SZCZEGÓLNE ZNACZENIE W KREOWANIU
PRZEDSIĘBIORCZOŚCI MAJĄ INSTYTUCJE
OTOCZENIA BIZNESU

inkubatory przedsiębiorczości,

ośrodki przedsiębiorczości,

organizacje pozarządowe,

jednostki świadczące usługi na rzecz MŚP,

organizacje przedsiębiorców.
INSTYTUCJE OTOCZENIA BIZNESU:






Kreują innowacyjność,
Przyczyniają się do obniżenia kosztów działalności
gospodarczej,
Motywują przedsiębiorców do doskonalenia kompetencji
biznesowych,
Pełnią funkcję pośredników między sektorem nauki a MŚP,
Kształtują płaszczyznę dialogu między samymi
przedsiębiorstwami,
Posiadają bazę materialną, techniczną, zasoby ludzkie,
kompetencje niezbędne do realizacji usług na rzecz rozwoju
wsi,
PRZYKŁADEM INSTYTUCJI OTOCZENIA BIZNESU JEST
OŚRODEK/INKUBATOR PRZEDSIĘBIORCZOŚCI W
DEBRZNIE, KTÓRY OFERUJE:
-
-
-


Stanowi lokalne centrum edukacyjno – informacyjno, doradcze
Prowadzony jest przez Stowarzyszenie „Na Rzecz Rozwoju Miasta
i Gminy Debrzno” na bazie budynku socjalnego przekazanego
przez Miasto i Gminę Debrzno (115 tys.)
Dofinansowany przez Krajowy Urząd Pracy (107 tys.), Miasto i
Gminę Debrzno (86 tys.), Agencję Własności Rolnej Skarbu
Państwa (30 tys.),
Zatrudnienie wspierane przez Starostę Człuchowskiego i
Powiatowy Urząd Pracy w Człuchowie oraz w ramach
różnorodnych projektów,
Ponad 30 podmiotów gospodarczych (wynajmujących
powierzchnię)
Realizacja projektów i programów ( dotowanych z różnych
instytucji i źródeł);
Udział w procesie partycypacji społecznej- obserwacja
potrzeb, konsultacje, negocjacje, wypracowywanie nowych
innowacyjnych rozwiązań
PROJEKTY I PROGRAMY
WSPIERAJĄCE
PRZEDSIĘBIORCZOŚĆ:
FAKT 1
Organizacje pozarządowe są
pracodawcami:
Umowy zlecenia
Umowy o pracę
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
0
3
1
1
2
7
6
8
8
9
10
17
20
i o dzieło
2011
18
2012
20
2013
23
RAZEM
153
1998
0
1999
4
2000
23
2001
31
2002
74
2003
35
2004
51
2005
64
2006
132
2007
99
2008
21
2009
66
2010
48
2011
2012
2013
65
33
27
RAZEM
773
FAKT 2
Organizacje są centrami rozwoju kariery:
Stażyści
1998
Wolontariusze
0
Osoby, które założyły
własną firmę
Bezrobotni, którzy znaleźli
pracę
RAZEM
0
0
0
0
1999
1
0
0
8
9
2000
0
0
0
0
0
2001
2
0
0
0
2
2002
7
1
0
59
67
2003
0
0
2
5
7
2004
2
0
0
3
5
2005
4
7
0
3
14
2006
4
1
9
4
18
2007
6
2
10
3
21
2008
1
4
0
0
5
2009
5
7
0
3
15
2010
3
3
2
5
13
2011
6
9
20
4
39
2012
6
3
0
2
11
2013
21
7
21
3
52
RAZEM
68
44
64
102
278
FAKT 4
Organizacje wspierają biznes:
- 1 491 578,29 zł – dotacje, doradztwo i szkolenia dla 20 firm utworzonych w
ramach projektu pt. „Wspólna sprawa – Twój sukces” PO KL Działanie 6.2
- wspieranie 28 firm – lokatorów Ośrodka/ Inkubatora Przedsiębiorczości
-1 608 397,79 zł- dotacje, doradztwo i szkolenia dla 20 firm planowanych do
utworzenia w ramach projektu pt. „Osiągniemy sukces” PO KL Działanie 6.2
-- 428 705,18 zł- rozwój innowacji w 12 przedsiębiorstwach z terenu powiatu
człuchowskiego i chojnickiego we współpracy z jednostką naukową
-PO KL Poddziałanie 8.2.1 ; Wsparcie dla współpracy sfery nauki i przedsiębiorstw
FAKT 5
Organizacje wspierają samorząd
 Ośrodek Pomocy Społecznej – budynek będący siedzibą Ośrodka wyremontowany został
m. in. przy zaangażowaniu Stowarzyszenia w ramach Programu PHARE (159.773,38 zł +
56.193,00 € – wkład pozyskany na remont i wsparcie działalności OPS). Wspólnie z OPS
prowadzona jest także zbiórka żywności, która nie byłaby możliwa bez formalnego
zaangażowania naszej organizacji. Ponadto centralne ogrzewanie zapewniane jest przez
kotłownię należącą do Stowarzyszenia.
 Słupska Specjalna Strefa Ekonomiczna – dzięki wspólnym działaniom samorządu oraz
Stowarzyszenia obszar obejmujący 9,87 ha został włączony do Słupskiej SSE. Dzięki temu
inwestorzy podejmujący działalność na tym terenie mogą korzystać ze zwolnień z podatku
dochodowego z tytułu realizacji nowych inwestycji i/ lub tworzenia nowych miejsc pracy.
Kompleks SSSE sąsiaduje z Zielonym Parkiem Przemysłowym w Cierzniach, korzystnie
usytuowanym przy drodze krajowej E22 – popularnej berlince.
 Inkubator Przedsiębiorczości Cierznie – to inicjatywa inwestycyjna Miasta i Gminy
Debrzno, promowana i wspierana przez Stowarzyszeni, która uznana została za priorytetową
w powiecie człuchowskim i w woj. pomorskim. Jej szacunkowa wartość to 10 mln zł.
 pozyskiwanie środków i realizacja projektów w partnerstwie z samorządem np. projekt
pt. „Aktywizacja i integracja poprzez rekreację – urządzenie 11 terenów rekreacyjnych w
sołectwach Gminy Debrzno – RPO Działanie 9.3 – Lokalne Inicjatywy Obywatelskie
Zapraszamy do inwestowania
w Zielonym Parku Przemysłowym
Cierznie
Kontakt:
Zielony Park Przemysłowy Cierznie
Inkubator Przedsiębiorczości
Nina Pachura
tel. kom. 784 418 365
Tel. 59 72 21 333
www.perlowainwestycja.pl
FAKT 6
Podnoszą atrakcyjność regionu
W latach 2008-2011 przyznano łącznie 73 Certyfikatów Marki
Lokalnej.
FAKT 7
Organizacje pomagają rozwiązywać
problemy
Zakres świadczonych usług:
Biuro Porad Obywatelskich
Rok
Sprawy
Klienci
2001
32
29
2002
112
108
2003
126
115
2004
83
82
2005
152
142
2006
180
159
2007
233
220
2008
392
344
2009
318
283
2010
389
367
2011
922
701
2012
913
546
2013
1111
677
RAZEM
4963
3773
-finanse,
- mieszkania/ lokale/ domy,
-Niepełnosprawność,
- obywatel a instytucja,
- pozbawienie wolności,
- rodzina,
- spadki,
- sprawy konsumenckie,
- stosunki międzyludzkie,
- świadczenia, zasiłki,
- własność,
- zatrudnienie, bezrobocie,
- inne.
FAKT 8
Organizacje dodają prestiżu
- Debrzno – jedno z 50 modelowych
rozwiązań w zakresie ekonomii społecznej
w Polsce, docenione w projekcie „W
poszukiwaniu polskiego modelu ekonomii
społecznej” Fundacji Inicjatyw Społeczno –
Ekonomicznych.
- Debrzno, jako doskonale rozpoznawalna
marka aktywności społecznej wśród
przeważającej części większych organizacji
w kraju.
- Debrzno – solidna marka w zakresie
wykorzystywania środków UE i innych.
- Debrzno – uznany model współpracy
trójsektorowej: samorządu, organizacji
pozarządowych i biznesu.
NOWY OKRES PROGRAMOWANIA
LATA 2014 - 2020
Janusz Bartczak – Prezes Zarządu Polskiej Sieci LGD –
pyta: Czy warto być przedsiębiorcą na wsi?
Jednocześnie odpowiada. Spośród sześciu priorytetów
nowego PROW dwa są kierowane wprost do
przedsiębiorców:
Priorytet III – Poprawa organizacji łańcucha
żywnościowego i promowanie zarządzania ryzykiem w
rolnictwie, kierowany bezpośrednio do przedsiębiorców
działających w branży przetwórstwa spożywczego i w
celu skrócenia dostaw od pola do stołu (inkubatory
przetwórstwa rolno – spożywczego);
Priorytet VI – Zwiększanie włączenia społecznego,
ograniczanie ubóstwa i promowanie rozwoju
gospodarczego na obszarach wiejskich (ekonomia
spoleczna)
INNE MOŻLIWOŚCI I SPOSOBY
WYKORZYSTANIA POTENCJAŁU SPOŁECZNOŚCI
OBSZARÓW WIEJSKICH
Formy „dojrzałe i sprawdzone”:
Program Odnowy Wsi,
 Agroturystyka i turystyka wiejska,
 Wioski tematyczne,
 Ekomuzea.
(Wszystkie autentyczne, bazujące na miejscowym potencjale
materialnym i ludzkim)

Formy „wynikające z nowych możliwości i potrzeb”:



Inteligentny rozwój obszarów wiejskich poprzez partnerstwa sfery
nauki, badań i biznesu
Osiągnięcie celów polityki energetyczno – klimatycznej wynikającej ze
Strategii Europa 2020 (nowe zawody, nowe produkty, usługi, źródła
dochodu, organizacje gospodarcze producentów energii, nowe
partnerstwa, programy kompleksowe i dalekosiężne)
Kompleksowe rozwiązania w zakresie ekonomii społecznej ze
szczególnym uwzględnieniem osób wykluczonych i zagrożonych
wykluczeniem zawodowym.
DZIĘKUJE ZA UWAGĘ