Transcript utrzymanie obiektów budowlanych w stanie zdatności technicznej




UTRZYMANIE OBIEKTÓW BUDOWLANYCH W
STANIE ZDATNOŚCI TECHNICZNEJ
Utrzymanie obiektów budowlanych w stanie
zdatności użytkowej
Problematyka trwałości nieruchomości
budynkowej




W ostatnich latach remonty i modernizacje
obiektów budownictwa ogólnego stały się ważnym
zadaniem procesu eksploatacyjnego i
budowlanego.
W rozwiniętych krajach Unii Europejskiej remontom
poświęca się ponad 40% potencjału budowlanego,
badawczego i produkcji wyrobów dla budownictwa.
Modernizacje i renowacje budynków mają charakter
interdyscyplinarny polegający na współpracy
architektów, konstruktorów, instalatorów,
przedstawicieli dziedziny ochrony środowiska,
trwałości, akustyki, zabezpieczeń p.poż. i
zabezpieczeń p. wilgotnościowych.
Zakres występujących tu działań mieści się również
w remontach, adaptacjach i renowacjach
związanych z polepszeniem warunków
użytkowania oraz zastosowaniem do nich
nowoczesnych technik, technologii, materiałów,
wyrobów i elementów.

PODSTAWOWE OKREŚLENIA Z ZAKRESU
NAPRAW I WZMOCNIEŃ
KONSTRUKCJI BUDOWLANYCH
• Naprawa jako czynność konserwacyjna i
usuwanie stwierdzonych uszkodzeń oraz
uzupełnień braków, które mogłyby
spowodować zagrożenie życia lub zdrowia
oraz bezpieczeństwa mienia lub środowiska.
• Remonty jako roboty budowlane
polegające na odtworzeniu (przywracaniu)
pierwotnego stanu zużytych elementów i
obiektów budowlanych (wartości
technicznej i użytkowej) w szczególności:
budynków i budowli, części budowlanych,
urządzeń technicznych trwale
umiejscowionych, fundamentów pod
maszyny oraz demontaż i ponowny montaż
maszyn i urządzeń trwale umiejscowionych.
Remont ma na celu doprowadzenie obiektu
do stanu pierwotnego i przywrócenie
obiektowi wartości użytkowej utraconej w
wyniku procesu użytkowania.

Renowacja jako odnowienie, lub odświeżenie
elementów lub całego obiektu. Ostatnio
pojęcie to stosowane jest zamiast remontu,
głównie kapitalnego. Pojęcie renowacja
wprowadza do urzędowego obiegu ustawa o
renowacji i modernizacji obszarów
zabudowanych.
• Modernizacja jako dostosowanie obiektu do
współczesnych lub nowych wymogów
użytkowych, technicznych, ekologicznych,
produkcyjnych itd.
Modernizacja w działalności finansowej jest
to unowocześnienie środków trwałych lub
istniejących obiektów w celu poprawienia
ich jakości, trwałości, zwiększenia
wydajności i ulepszenia ich działania
• Przebudowa jako zmiana (poprawienie)
istniejącego stanu obiektu (środków trwałych)
na inny.
• Rozbudowa jako powiększenie budowli o
kubaturę większą od 100 m3.
• Wzmocnienie jako działanie budowlane
mające na celu zwiększenie wartości
wytrzymałościowych istniejących elementów
konstrukcyjnych lub całych konstrukcji
obiektów.
Szczególnie istotne w przypadku
przekroczenia stanów granicznych obciążeń
lub stanów granicznych odkształceń.
• Odbudowa jako odtworzenie obiektu
zniszczonego w ponad 70%.
• Adaptacja jako przystosowanie obiektu do
nowych potrzeb użytkowych lub
produkcyjnych.
W ujęciu finansowym adaptacja jest
przystosowaniem (przerobieniem) składnika
majątkowego do wykorzystania go w innym
celu niż wskazywało jego pierwotne
przeznaczenie, albo nadanie temu
składnikowi nowych cech użytkowych.
• Rekonstrukcja jak odtworzenie
(odbudowanie) zużytych składników
majątkowych, przywrócenie dawnego
wyglądu obiektu.
• Konserwacje jako czynności mające na celu
zapewnienie normalnych warunków
użytkowania obiektu i ochronę przed
nadmiernym zużyciem.
• Ulepszenia których celem jest przebudowa,
rozbudowa, rekonstrukcja, adaptacja lub
modernizacja istniejących środków trwałych.

W dziedzinie odtwarzania wartości
technicznych obiektów budowlanych
stosowane są coraz to nowe określenia takie
jak restauracja, rewitalizacja itp.

Remonty, renowacje i modernizacje obiektów
polegają najczęściej na przystosowaniu
istniejących obiektów do pełnienia
dotychczasowych lub nowych funkcji
użytkowych odpowiadających aktualnie
obowiązującym (podwyższonym) standardom
związanym z warunkami użytkowania obiektów
i wymaganiami Unii Europejskiej.


Technologie napraw i wzmocnień elementów
i budynków uzależnione są od rodzaju
obiektu, zakresu uszkodzeń i zniszczeń, a
także od wymagań użytkowych.
Remonty i modernizacje obejmują budynki
zarówno uszkodzone jak też zagrożone, w
których procesy starzeniowe spowodowały
wyraźne obniżenie warunków
użytkowalności.
W tym kontekście remonty, renowacje i
modernizacje prowadzące do polepszenia
warunków wg obecnych norm stanowią
poważny problem z punktu widzenia
pogodzenia:
•
konieczności zaspokojenia potrzeb i
oczekiwań społecznych,
•
szczupłych środków finansowych jakimi
zwykle dysponuje zarządca.

Zakres renowacji i modernizacji obejmuje
rozbudowę, nadbudowę i utrzymanie
budynków, w których polepszamy warunki
użytkowalności w tym warunki ochrony
środowiska.
Termomodernizacja
stanowi
odrębne zagadnienie związane z ochroną
cieplną budynków.
(Docieplanie, wymiana stolarki okiennej i drzwiowej,
oszczędne systemy ogrzewania)
Docieplanie budynków obejmuje także:
— wykorzystanie różnych metod termorenowacji
zależnie od stanu technicznego przegród,
— wykorzystanie niekonwencjonalnych źródeł
energii do ogrzewania budynków (solary, pompy
ciepła, rekuperatory).
Podejmowane działania powinny być wynikiem
zaleceń świadectwa charakterystyki energetycznej
budynku

Według polskich wymagań zgodnych z
Dyrektywą Unii Europejskiej obiekty
budowlane należy remontować,
modernizować i wzmacniać zgodnie z
przepisami, techniczno-budowlanymi,
obowiązującymi Polskimi Normami oraz
zasadami wiedzy technicznej.
a) bezpieczeństwa konstrukcji,
b) bezpieczeństwa pożarowego,
c) bezpieczeństwa użytkowania,
d) odpowiednich warunków higienicznych i
zdrowotnych oraz ochrony środowiska,
e) ochrony przed hałasem i drganiami,
f) oszczędności energii i odpowiedniej
izolacyjności cieplnej przegród;

warunki użytkowe zgodne z przeznaczeniem
obiektu, a w szczególności w zakresie
• oświetlenia,
• zaopatrzenia w wodę,
• usuwania ścieków i odpadów,
• ogrzewania, wentylacji
• łączności,



niezbędne warunki do korzystania z
obiektów przez osoby niepełnosprawne,
ochronę ludności zgodnie z wymaganiami
obrony cywilnej,
ochronę dóbr kultury,
• zapewnienie dostępu do drogi publicznej,
• ochronę przed pozbawieniem:
a) możliwości korzystania z wody, kanalizacji, energii
elektrycznej i cieplnej oraz ze środków łączności,
b) dopływu światła dziennego do pomieszczeń
przeznaczonych na pobyt ludzi,
• ochronę przed uciążliwościami powodowanymi przez hałas,
wibracje, zakłócenia elektryczne, promieniowanie,
• ochronę przed zanieczyszczeniem powietrza, wody lub gleby.

Wymaganie bezpieczeństwa konstrukcji w
procesach renowacyjnych i
modernizacyjnych polega na spełnieniu
ogólnej zasady zapewnienia odpowiedniej
niezawodności elementu lub całego
obiektu, przez okres przewidywanego
dalszego użytkowania budynku.
Polega to nie tylko na spełnieniu założenia
według, którego obliczeniowa nośność
powinna być nie mniejsza od obliczeniowej
wartości sił wewnętrznych, ale również
zachowania warunków stateczności np. przy
zwiększaniu smukłości ścian przy wymianie
stropów.





W dostosowaniu do problemów remontowych i
modernizacyjnych bezpieczeństwo pożarowe
polega w głównej mierze na określaniu wymagań
związanych z:
problematyką ewakuacji mieszkańców,
wprowadzeniu odpowiednich rozwiązań
wentylacyjnych,
wydzielonych klatek schodowych i strefowych
urządzeń dźwigowych (wind).
Wyróżnia się przy tym ocenę odporności ogniowej
elementów konstrukcyjnych istotnych z punktu
widzenia bezpieczeństwa konstrukcji istniejących w
starym budownictwie wraz z analizą możliwości ich
przystosowania do aktualnych wymagań.


poprawa parametrów akustycznych jako jeden z
celów modernizacji, tj. gdy obiekt w chwili
wznoszenia nie spełniał aktualnie obowiązujących
wymagań akustycznych lub gdy parametry
akustyczne uległy pogorszeniu w trakcie
eksploatacji, ewentualnie przy zmianie
akustycznych warunków użytkowania,
zapewnienie właściwej jakości akustycznej budynku
w zakresie wynikającym z potrzeb użytkowych.
W obydwu przypadkach niezbędne jest
określenie wymagań akustycznych, jakie
powinny spełniać obiekty. Dotyczy to
również ochrony przed drganiami.

W kraju brak jest jeszcze jednoznacznych
przepisów określających okres użytkowania.
W odniesieniu do konstrukcji żelbetowych
przyjmuje się umownie okres użytkowania
średnio 50-80 lat. W zależności od typu
konstrukcji, warunków eksploatacji oraz
wymagań użytkownika okresy użytkowania
mogą wynosić od 10 do 150 lat.
Na zużycie obiektów
budowlanych mają wpływ:
• rodzaj obiektu i typ konstrukcji
• elementy obiektu lub ich części
• zużycie techniczne i zużycie funkcjonalne
• błędy ludzkie i zdarzenia losowe.
Opis
Okres
przydatności
Przykłady
1
Budynki
tymczasowe
do 10 lat
Tymczasowe budynki na placu budowy, budynki
okresowych wystaw
2
Budynki o malej
min. 10 lat
Budynki przemysłowe dla krótkotrwałych procesów
produkcyjnych, tymczasowe magazyny i
składowiska
min. 30 lat
Większość budynków przemysłowych. Budynki
remontowane
Kategoria
trwałości
3
Budynki o
średniej trwałości
4
5
Budynki o
nominalnej
trwałości
Budynki i
budowle o dużej
trwałości
min. 60 lat
min. 120 lat
Nowe budynki dla służby zdrowia, nowe budynki
mieszkalne i wysokiej jakości budynki publiczne
Budowle inżynierskie i inne budynki np.
monumentalne.
Klasa
Wymagany
projektowany
okres
przydatności (lat)
Przykłady
1
15
konstrukcje tymczasowe
2
25
wymienialne części konstrukcji
3
50
konstrukcje budowlane
4
100
konstrukcje budynków
monumentalnych, mosty i inne
konstrukcje inżynierskie
określenie zużycia poszczególnych
elementów lub fragmentu obiektu według
wzoru:
te
S   100%
Te
gdzie:
te -- dotychczasowy okres użytkowania, w latach
Te - - przewidywany okres trwałości elementu, w latach.
U i  S ei
Sz  
100

gdzie:
Ui - - procentowy udział kosztu elementu w obiekcie,
Sei - - stopień zużycia danego elementu według oceny rzeczoznawcy.



elementy o trwałości technicznej
przekraczającej lub równej trwałości obiektu fundamenty, ściany, schody, stropy ogniotrwałe,
elementy o trwałości mniejszej od trwałości
obiektu - stropy drewniane, dachy, stolarka,
podłogi, instalacje,
elementy o znacznie mniejszej trwałości od
trwałości obiektu - elementy wykończeniowe,
osprzęt instalacyjny.

Dotychczas nie opracowano jednolitych
wskaźników zużycia elementów obiektów
budowlanych.

Najczęściej stopień zużycia określa
rzeczoznawca na podstawie indywidualnej
oceny stanu technicznego oraz wymaganych
stanów granicznych nośności i użytkowania.
Jako narzędzie prawidłowej
eksploatacji
Zarządzanie nieruchomością polega na
podejmowaniu decyzji i dokonywaniu
czynności mających na celu m.in.
zapewnienie bezpieczeństwa użytkowania i
właściwej eksploatacji nieruchomości, jak
również czynności zmierzających do
utrzymania nieruchomości w stanie nie
pogorszonym zgodnie z jej przeznaczeniem
oraz uzasadnionego inwestowania w tę
nieruchomość.

za WŁAŚCICIELA należy uważać osobę
prawną lub fizyczną posiadającą tytuł
prawny do nieruchomości.
Definicja ta może powodować pewne
trudności interpretacyjne, gdyż należy ją
stosować z uwzględnieniem regulacji
Kodeksu cywilnego. Prawo budowlane nie
może zastępować ani zmieniać
zasadniczych regulacji prawnych zawartych
w Kodeksie cywilnym, w którym formy i
skutki prawne własności są ściśle określone
(własność, współwłasność, trwały zarząd lub
samoistne posiadanie).

ZARZĄDCĄ nieruchomości jest
osoba fizyczna posiadająca
licencję zawodową nadaną
przez Ministra Infrastruktury na
zasadach określonych w
ustawie z dnia 21 sierpnia
1997 r. o gospodarce
nieruchomościami (t.j.: Dz. U. z
2004 r. Nr 261, póz. 2603 z
późn. zm.), która działa na
zasadzie umowy o zarządzanie
nieruchomością zawartej z
osobą lub jednostką
organizacyjną, której
przysługuje prawo do
nieruchomości.

Umowa wymaga formy
pisemnej pod rygorem
nieważności (art. 185 ust. 2).
W ustawie o gospodarce nieruchomościami jest
zapisane:
*Art. 185. 1. [działania zarządcy nieruchomości]
Zarządzanie nieruchomością polega na podejmowaniu decyzji i
dokonywaniu czynności mających na celu w szczególności:
1) zapewnienie właściwej gospodarki ekonomiczno-finansowej
nieruchomości;
2) zapewnienie bezpieczeństwa użytkowania i właściwej
eksploatacji nieruchomości;
3) zapewnienie właściwej gospodarki energetycznej w
rozumieniu przepisów Prawa energetycznego;
4) bieżące administrowanie nieruchomością;
5) utrzymanie nieruchomości w stanie niepogorszonym zgodnie
z jej przeznaczeniem;
6) uzasadnione inwestowanie w nieruchomość.
*Zmiana obowiązuje od 01.01.2008 r.


*1c. W przypadku zdarzeń lub zagrożeń
życia lub zdrowia ludzi, bezpieczeństwa
mienia bądź środowiska, o których mowa w
przepisach prawa budowlanego, zarządca
nieruchomości podejmuje decyzje i
dokonuje czynności wykraczające poza
zakres czynności, o których mowa w ust. 1,
mające na celu zapobieżenie tej szkodzie.",
*Zmiana obowiązuje od 01,01.2008 r.
W ustawie Prawo budowlane określone są obowiązki
właściciela lub zarządcy:
Art. 61. Właściciel lub zarządca obiektu
budowlanego jest obowiązany:
(...)
2) zapewnić, dochowując należytej staranności,
bezpieczne użytkowanie obiektu w razie
wystąpienia czynników zewnętrznych
oddziaływujących na obiekt, związanych z
działaniem człowieka lub sił natury, takich jak:
wyładowania atmosferyczne, wstrząsy sejsmiczne,
silne wiatry, intensywne opady atmosferyczne,
osuwiska ziemi, zjawiska lodowe na rzekach i
morzu oraz jeziorach i zbiornikach wodnych,
pożary lub powodzie, w wyniku których następuje
uszkodzenie obiektu budowlanego lub
bezpośrednie zagrożenie takim uszkodzeniem,
mogące spowodować zagrożenie życia lub zdrowia
ludzi, bezpieczeństwa mienia lub środowiska.
Okresowe kontrole obiektu
Art. 62.1. Obiekty budowlane powinny być w
czasie ich użytkowania poddawane przez
właściciela lub zarządcę kontroli:
1) okresowej, co najmniej raz w roku, polegającej
na sprawdzeniu stanu technicznego:
a) elementów budynku, budowli i instalacji
narażonych na szkodliwe wpływy atmosferyczne i
niszczące działania czynników występujących
podczas użytkowania obiektu,
b) instalacji i urządzeń służących ochronie
środowiska,
c) instalacji gazowych oraz przewodów kominowych
(dymowych, spalinowych i wentylacyjnych);
2)
okresowej, co najmniej raz na 5 lat, polegającej
na sprawdzeniu stanu technicznego i
przydatności do użytkowania obiektu
budowlanego,
estetyki obiektu budowlanego oraz jego
otoczenia;
kontrolą tą powinno być objęte również badanie
instalacji elektrycznej i piorunochronnej w
zakresie stanu sprawności połączeń, osprzętu,
zabezpieczeń i środków ochrony od porażeń,
oporności izolacji przewodów oraz uziemień
instalacji i aparatów;
okresowej w zakresie, o którym mowa w pkt 1, co
najmniej dwa razy w roku, w terminach
- do 31 maja oraz do 30 listopada, w przypadku
budynków o powierzchni zabudowy
przekraczającej
2 000 m2 oraz innych obiektów budowlanych o
powierzchni dachu przekraczającej l 000 m2;
3)
osoba dokonująca kontroli jest obowiązana
bezzwłocznie pisemnie zawiadomić właściwy
organ o przeprowadzonej kontroli
Obiekty budowlane powinny być w czasie ich
użytkowania poddawane przez właściciela lub
zarządcę kontroli:
4)
bezpiecznego użytkowania obiektu każdorazowo
w przypadku wystąpienia okoliczności, o których
mowa w art. 61. pkt-2." 1a.
W trakcie kontroli, o której mowa w ust. l, należy
dokonać sprawdzenia wykonania zaleceń z
poprzedniej kontroli.
Okresowym kontrolom
podlegają również urządzenia służące ochronie ppoż.
3. Właściwy organ - w razie stwierdzenia
nieodpowiedniego stanu technicznego
obiektu budowlanego lub jego części,
mogącego spowodować zagrożenie: życia
lub zdrowia ludzi, bezpieczeństwa mienia
bądź środowiska
nakazuje przeprowadzenie kontroli, o
której mowa w ust. l, a także może żądać
przedstawienia ekspertyzy stanu
technicznego obiektu lub jego części.
2. Obowiązek kontroli, o której mowa w ust. 1 pkt
1 lit. a, nie obejmuje właścicieli i zarządców:
2.1 budynków mieszkalnych jednorodzinnych;
2.2 obiektów budowlanych:
a) budownictwa zagrodowego i letniskowego
b) wymienionych w art. 29 ust. l Ustawy
Prawo Budowlane





Ustawodawca stawia obowiązek prawny przeglądów
obiektów budowlanych jako podstawowy wymóg
oceny ich przydatności do użytkowania.
Brak takich przeglądów i w konsekwencji brak
wykonywania na tej podstawie stosownych remontów
wpłynie negatywnie na trwałość
obiektu budowlanego.
Przez trwałość należy rozumieć okres liczony w
latach, w ciągu którego dany obiekt lub jego część
zachowują swoje właściwości użytkowe
w normalnych warunkach eksploatacji.
Do wykonywania przeglądów obiektów
budowlanych uprawnione są osoby pełniące
samodzielne funkcje techniczne w
budownictwie.
Działalność ta związaną jest z koniecznością
fachowej oceny zjawisk technicznych i
samodzielnego rozwiązania zagadnień
architektonicznych i technicznych oraz
techniczno-organizacyjnych obejmująca
sprawowanie kontroli technicznej utrzymania
obiektów budowlanych.
W przypadku przeglądów rocznych z reguły wystarczająca
jest ocena wizualna.
W przypadku przeglądów pięcioletnich wskazane jest ich
wykonanie z zastosowaniem metod badawczych
dobranych odpowiednio do ocenianego obiektu
budowlanego.
Wydaje się, że nieodłącznym elementem takiego przeglądu
powinna być diagnostyka określająca stan przynajmniej
tych najbardziej narażonych na niekorzystne wpływy
otoczenia elementów obiektu. Szczególnie
predysponowane są do tego celu metody
nieniszczące z uwagi na niezaprzeczalne zalety.
Podczas przeglądu obiektu budowlanego z
reguły najczęściej stosowaną jest metoda
wizualna między innymi dlatego, że nie jest
kosztowna. W przypadku niewielkich obiektów
o prostej konstrukcji, np. niskie budynki
wznoszone metodami tradycyjnymi, często
może być ona wystarczająca.
Natomiast w przypadku większych obiektów o
konstrukcji bardziej złożonej (np. mostów, hal
widowiskowych, budynków wysokich o
konstrukcji szkieletowej monolitycznej, czy
zespolonej) metoda wizualna może być
przydatna jedynie w początkowej fazie
wykonywania przeglądu.
Rzetelnie wykonany przegląd obiektu może się
także zakończyć wnioskiem oceniającego o
potrzebie wykonania dalszych bardziej
szczegółowych badań, jeżeli on sam nie jest w
stanie ich wykonać lub nie dysponuje
specjalistyczną aparaturą.
Wtedy, w zależności od ważności i stopnia
skomplikowania problemu wykorzystane mogą
zostać w diagnostyce jedna, lub
kompleksowo, nawet kilka metod badawczych.
Ocena wizualna jest najprostszą i najczęściej
stosowaną metodą badań obiektów
budowlanych. Możemy do niej zaliczyć:
- oględziny wzrokowe (okiem nieuzbrojonym),
- badania wizualne:
 bezpośrednie,
 pośrednie.
Szczególnym rodzajem badań wizualnych
pośrednich jest skanowanie laserowe 3D.
Pozwala ono na szybkie, efektywne i
dokładne pozyskanie spójnych i
precyzyjnych danych przestrzennych
(inwentaryzacji) pozwalających na
zbudowanie komputerowego obrazu
(modelu) realnie istniejącego obiektu
Porównując komputerowe
modele 3D
zinwentaryzowanego
całego obiektu (lub
pojedynczych elementów
konstrukcji, np.
przekrycia), wykonane w
dowolnych odstępach
czasu (np. 5-letnich)
możliwa jest ocena
postępujących deformacji
obiektu jako całości lub
poszczególnych jego
fragmentów albo
elementów.
Skanowanie laserowe jest
szczególnie przydatne i
polecane podczas
wykonywania
przeglądów obiektów
budowlanych o dużym
znaczeniu historycznym,
obiektów szczególnie
ważnych, obiektów o trudno
dostępnej do oceny
konstrukcji, (np. kolektorów
kanalizacyjnych,
komór elektrowni wodnych,
przekryć o dużej
rozpiętości itp.).
Wykorzystywana jest przede wszystkim do:
- lokalizacji braku zespolenia (delaminacji)
warstw w podłogach betonowych,
- wykrywania pustek pod płytami betonowymi
i żelbetowymi ułożonymi na gruncie,
- lokalizacji niejednorodności (honeycombing)
w betonie wbudowanym w elementach.
W tej metodzie określane są (w każdym punkcie
pomiarowym) wartości następujących
parametrów:
- średnia zmienność dynamiki drgań,
- sztywność dynamiczna,
- tempo zmienności dynamiki drgań,
- iloczyn średniej zmienność i tempa zmienności
dynamiki drgań
- współczynnik wadliwości.
Na tej podstawie sporządzane są „mapy”
rozkładów tych parametrów.
Wykorzystywana jest przede wszystkim do
identyfikacji:
- delaminacji w betonowych wielowarstwowych elementach
płytowych,
- głębokości pęknięć w elementach wykonanych z betonu,
- grubości elementów betonowych przy jednostronnym
dostępie,
- rozwarstwień między podłożem betonowym a warstwą
naprawczą,
- pustek powietrznych w elementach wykonanych z betonu,
- stref rozsegregowania się mieszanki betonowej w
elementach wykonanych z betonu,
- nieciągłości w wypełnieniu zaczynem kabli w elementach
kablobetonowych.
Wykorzystywana jest przede wszystkim do
identyfikacji:

grubości dostępnych jednostronnie elementów
wykonanych z betonu,

stref rozsegregowania mieszanki betonowej w
masywnych elementach wykonanych z betonu,

wtrąceń, pustek powietrznych i innych miejsc,
które mogą być albo puste albo wypełnione cieczą
lub materiałem różniącym się gęstością od
otaczającego go betonu.
Wykorzystywana jest przede wszystkim do
określania lub wykrywania w dostępnych
jednostronnie betonowych i żelbetowych
elementach, zwłaszcza płytowych:
- usytuowania prętów zbrojeniowych,
- grubości,
- rozwarstwień,
- dużych pustek powietrznych,
- rozległych wad,
- wilgotności betonu.
zbrojenie
Konieczność diagnozowania elementów i
konstrukcji żelbetowych w warunkach polowych
doprowadziła do powstania metod
pomiarowych bazujących na analizie zjawisk
towarzyszących procesowi korozji zbrojenia, a
zwłaszcza na analizie procesów
elektrochemicznych.
Wykorzystywana jest m.in. do:
- jakościowej oceny przegród budowlanych w
zakresie poprawności doboru izolacji cieplnej,
- lokalizacji mostków cieplnych,
- lokalizacji rozszczelnionych zespolonych
zestawów szybowych w elewacjach budynków,
- pomiaru wartości temperatury na powierzchni
przegrody oraz wskazania obszaru jej
występowania,
- wykrywania miejsc i obszarów zawilgoconych.
Zdecydowana większość dostępnych metod
badawczych pozwala na punktowe określenie
wilgotności; możliwe jest uzyskanie jedynie
rozkładów dyskretnych, na przykład metodą
bezpośrednią suszarkowo-wagową.
Metody pośrednie umożliwiają określenie
wilgotności na powierzchni badanego elementu
lub w jego strefie przypowierzchniowej tylko do
głębokości kilku lub kilkunastu centymetrów.
Metody te wymagają skalowania.
W rzetelnym wykonaniu przeglądu obiektu
budowlanego bardzo pomocne jest
zastosowanie metod badawczych, dobranych
odpowiednio do ocenianego obiektu.
Metody badawcze przydatne podczas
wykonywania przeglądów i badań obiektów
budowlanych zasadniczo można podzielić na
niszczące, seminieniszczące i nieniszczące.
Szczególnie przydatne do tego celu są
metody nieniszczące.
Właściciel lub zarządca jest obowiązany
prowadzić dla każdego budynku oraz
obiektu budowlanego nie będącego
budynkiem, którego projekt był objęty
obowiązkiem sprawdzenia wynikającym z
regulacji art. 20 ust. 2 ustawy, książkę
obiektu budowlanego.
Wzór książki i sposób jej prowadzenia
określone zostały w Rozporządzeniu
Ministra Infrastruktury z dnia 3 lipca 2003 r.
w sprawie książki obiektu budowlanego ( Dz.
U. Nr 120, póz. zm. Nr 1134 )
1)
a)
b)
c)
d)
e)
f)
podstawowe dane identyfikujące obiekt:
rodzaj obiektu i jego adres,
właściciela, zarządcę - nazwę lub imię i
nazwisko,
protokół odbioru obiektu - numer i datę
sporządzenia,
pozwolenie na użytkowanie obiektu - nazwę
organu wydającego, numer i datę wydania,
zmianę właściciela lub zarządcy - numer i datę
protokołu przejęcia obiektu,
wpis o zamknięciu książki, datę jej założenia;
2) dane ogólne o obiekcie wraz z wykazem
dokumentacji, w tym dokumentacji technicznej
przekazanej zarządcy (właścicielowi) przy
zakładaniu książki;
3) plan sytuacyjny obiektu z zaznaczonymi
granicami nieruchomości, określający również
usytuowanie miejsc przyłączenia obiektu do sieci
uzbrojenia terenu oraz armatury lub urządzeń
przeznaczonych do odcięcia czynnika
dostarczanego za pomocą tych sieci, a w
szczególności gazu, energii elektrycznej i ciepła;
4) protokoły okresowych kontroli i badań oraz
przeprowadzonych remontów i przebudowy
obiektu.
Warunki, które mają zapewnić utrzymanie stanu
technicznego obiektu (budynku) na poziomie
zapewniającym bezpieczeństwo ludzi i mienia w okresie
jego użytkowania:
1)
ochronę zdrowia i życia ludzi w jego
pomieszczeniach i obrębie,
2)
utrzymanie wymaganego stanu estetycznego,
3) zgodne z przeznaczeniem obiektu użytkowanie jego
pomieszczeń oraz urządzeń z nim związanych,
4) ochronę uzasadnionych interesów osób trzecich,
określa m.in.: Ustawa Prawo budowlane (a projekt jej
nowelizacji znacznie zaostrza i precyzuje te przepisy),
rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i
Administracji z dnia 16 sierpnia 1999 r. w sprawie
warunków technicznych użytkowania budynków
mieszkalnych oraz rozporządzenie Ministra
Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie
warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać
budynki i ich usytuowanie.
(warunki techniczne, jakim powinny odpowiadać
budynki i ich użytkowanie - Dział VI i VII)
Budynki i urządzenia z nimi związane
powinny być zaprojektowane i wykonane w
sposób zapewniający w razie pożaru m.in.
ograniczenie rozprzestrzeniania się ognia i
dymu, możliwość ewakuacji ludzi, a także
uwzględniający bezpieczeństwo ekip
ratowniczych.
Stosując przepisy bezpieczeństwa pożarowego
zawarte w rozporządzeniu Ml w sprawie warunków
technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich
usytuowanie, należy jednocześnie uwzględniać przepisy
odrębne dotyczące ochrony przeciwpożarowej
określające w szczególności:
1)
zasady oceny zagrożenia wybuchem i wyznaczania
stref zagrożenia wybuchem,
2)
warunki wyposażania budynków lub ich części w
instalacje sygnalizacyjno-alarmowe i stałe urządzenia
gaśnicze,
3)
zasady przeciwpożarowego zaopatrzenia w wodę,
4)
wymagania dotyczące dróg ewakuacyjnych.
1)
2)
warunki ochrony przeciwpożarowej, wynikające z
przeznaczenia obiektu, sposobu użytkowania, prowadzonego
procesu technologicznego i jego warunków technicznych, w
tym zagrożenia wybuchem,
sposób poddawania przeglądom technicznym i czynnościom
konserwacyjnym stosowanych w obiekcie urządzeń
przeciwpożarowych i gaśnic,
3)
sposoby postępowania na wypadek pożaru i innego
zagrożenia,
4)
sposoby wykonywania prac niebezpiecznych pod względem
pożarowym, jeżeli takie prace są przewidywane,
5)
sposoby praktycznego sprawdzania organizacji i warunków
ewakuacji ludzi,
6) sposoby zaznajamiania użytkowników obiektu z treścią
przedmiotowej instrukcji oraz z przepisami
przeciwpożarowymi.
Właściciel lub zarządca obiektu
zawierającego strefę pożarową
przeznaczoną dla ponad 50 osób, będących
jej stałymi użytkownikami, powinien co
najmniej raz na 2 lata przeprowadzać
praktyczne sprawdzenie organizacji oraz
warunków ewakuacji; powinien również
powiadomić właściwego miejscowo
komendanta powiatowego (miejskiego)
Państwowej Straży Pożarnej o terminie
przeprowadzenia takich działań, nie później
niż na tydzień przed ich przeprowadzeniem
Właściciele, zarządcy lub użytkownicy
budynków oraz placów składowych i wiat
oznakowują, znakami zgodnymi z Polskimi
Normami dotyczącymi znaków
bezpieczeństwa, między innymi drogi
ewakuacyjne (z wyłączeniem budynków
mieszkalnych) oraz pomieszczenia, w
których w myśl przepisów technicznobudowlanych wymagane są co najmniej 2
wyjścia ewakuacyjne, w sposób
zapewniający dostarczenie informacji
niezbędnych do ewakuacji.

Zapewnienie bezpieczeństwa i możliwości
ewakuacji osobom przebywającym w
budynku, obiekcie lub na terenie oraz
ustalenie sposobu postępowania na
wypadek pożaru, klęski żywiołowej lub
innego miejscowego zagrożenia
jest jednym z podstawowych obowiązków
właściciela, zarządcy, użytkownika obiektu
(art. 4 ustawy o ochronie
przeciwpożarowej).
Serdecznie dziękuję Panu Profesorowi
Jerzemu Hoła Dziekanowi Wydziału
Budowlanego na Politechnice Wrocławskiej za
udostępnienie materiału zdjęciowego,
systematyki metod badawczych i przykładów
wykorzystania tych metod w diagnostyce
obiektów budowlanych.
….. a Państwu dziękuję za uważne
wysłuchanie mojego wykładu
Warszawa 26 stycznia 2014 roku