Transcript PowerPoint Sunusu

Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı
Metroloji ve Standardizasyon Genel Müdürlüğü
Sunum Planı
Tanım
Mevzuat
Piyasa Gözetimi ve Denetimi
Sektörün sorumlulukları
Sektör İle İşbirliği
Uluslararası Faaliyetlerimiz
HAZIR AMBALAJLI MAMULLERİN
HACİM VE AĞIRLIK ESASINA GÖRE
NET MİKTAR TESPİTİNE DAİR YÖNETMELİK
(76/211/AT)
ANKARA
Tanım
Hazır Ambalajlı Mamul;
 İçerisinde sabit ve standart miktarlarda ürün içeren,
 Dolum işletmesinden çıkışlarında önceden belirlenmiş
belirli değerleri taşıyan,
 Üzerlerine ağırlık ve/veya hacim birimleri basılmış
olan,
 Satın alanın bulunmadığı bir yer ve zamanda ambalaj
içerisine doldurulan,
 Ambalajı
değiştirilemedikçe
bu
değerin
değiştirilemediği paketlenmiş ve/veya kapatılmış
ambalajlar içerisinde bulunan madde veya mamulü
ifade eder.
600
mL
Mevzuat
Hazır ambalajlı mamullere ilişkin Bakanlığımız tarafından yayımlanmış 3
yönetmelik bulunmaktadır. Bu yönetmelikler,
Avrupa Birliği
direktiflerinden uyumlaştırılmıştır.
1) Hazır Ambalajlı Mamullerin Hacim ve Ağırlık Esasına Göre Net
Miktar Tespitine Dair Yönetmelik(76/211/AT)
2) Hazır Ambalajlı Mamullerin Nominal Dolum Kurallarının
Belirlenmesine Dair Yönetmelik(2007/45/AT)
3) Ölçü Kapları Olarak Kullanılan Ölçü Şişelerine Dair
Yönetmelik(75/107/AT)
Hazır Ambalajlı Mamullerin Hacim ve Ağırlık Esasına Göre Net Miktar
Tespitine Dair Yönetmelik(76/211/AT)
Amaç : Hazır ambalajlı belirli mamullerin piyasaya arzına yönelik koşullar ile
ilgili usul ve esasları belirlemektir.
Kapsam : Bu Yönetmelik, 5 g veya 5 ml’ den daha az 10 kg veya 10 L’ den daha
fazla olmayan nominal dolum miktarına sahip hazır ambalajlı belirli
mamullere ilişkin usul ve esasları kapsar.
Hukuki Dayanak : 3516 sayılı Ölçüler ve Ayar Kanunu
4703 sayılı Ürünlere İlişkin Teknik Mevzuatın Hazırlanması
ve Uygulanmasına Dair Kanun
BİLİM , SANAYİ VE TEKNOLOJİ BAKANLIĞI TARAFINDAN
HAZIR AMBALAJLI MAMULLER
İLE İLGİLİ NELER YAPILMAKTADIR?
Hazır Ambalajlı Mamul Denetimleri
 Haksız rekabetin önlenmesi,
 Tüketici hakkının korunması,
 Üretimde kalite standartlarının yükselmesine katkı sağlamak
amacıyla hazır ambalajlı ürünlere ilişkin Yönetmelikler kapsamında, her yıl
Bakanlığımız piyasa gözetimi ve denetimi planı çerçevesinde dolum
işletmecisinin veya ithalatçının tesislerinde piyasaya arz edilen hazır
ambalajlanmış gıda ve gıda dışı ürünlerde
odaklanmış denetim ve
çapraz denetim
faaliyetleri yapılmaktadır.
Hazır Ambalajlı Mamullerin Denetimleri
Denetimler nerede yapılır?
• ÜRETİCİ nezdinde ve İTHALATÇI’ nın veya yerleşik
temsilcinin deposu veya Bakanlığın uygun bulduğu bir yerde
yapılır.
Hazır Ambalajlı Mamullerin Denetimleri
1. Duyusal Kontrol
- Ambalaj üzerindeki yazı ve işaretler
2. Metrolojik Kontrol
- Nominal dolum miktarı kontrolü
- Ölçü aletlerinin yasal metroloji
kapsamındaki kontrolü
Duyusal Kontrol
Piyasaya arz edilmiş ve/veya üretilmiş Hazır Ambalajlı Mamuller
üzerindeki yazı ve işaretler;
 İyi görünebilecek, silinmeyecek, ve açıkça okunabilecek
şekilde,
 Nominal Dolum miktarı,
 Birim işareti (80/181/AT)
 Firma, Dolum işletmesi, siparişçi ve ithalatçıyı belirleyecek
tescilli marka,
 Yazı Yüksekliği,
 En az 3 mm boyutunda “e” işareti (ihtiyari)
e işareti nedir?
76/211/AT sayılı yönetmeliğin gerekliliklerini sağlayan hazır ambalajlı mamuller
‘e’ işareti taşır. Bu işaret işletmelerimize Avrupa Birliği ülkeler ile yapacağı
ihracatı kolaylaştırır.
Duyusal Kontrol
Nominal
Miktarın
Nominal
Dolum
Piyasaya
arz edilmiş
ve/veyaMiktarı
üretilmiş Hazır Ambalajlı
MamullerDolum
üzerindeki
yazı ve
işaretler;
En Az Yazı Yüksekliği
(g-mL)
 İyi görünebilecek, silinmeyecek, ve açıkça okunabilecek şekilde,
üstü için
 Nominal1000
Dolumvemiktarı,
6 mm
(1000
hariç)
 Birim işareti
(80/181/AT)
 Firma, Dolum işletmesi, siparişçi ve ithalatçıyı belirleyecek tescilli marka,
200 – 1000
 Yazı Yüksekliği,
(1000 dahil)
4 mm
 En az 3mm boyutunda “e” işareti (ihtiyari)
50-200
(200 dahil)
3 mm
50 ve daha aşağısı
2 mm
Duyusal Kontrol
Alışverişe gidildiğinde
Tüketici mercek kullanmak
zorunda kalmamalıdır.
Duyusal Kontrol-Hatalı Uygulamalar
Örnek :
Belli olmayan dolum beyanında
 Yaklaşık olarak (takriben) 600 g
veya
 965 g +/-15 g
Örnek :
500 ml,
375 gr.
Doğru Uygulamalar
Duyusal Kontrol-Semboller
 Nominal ağırlık ve hacim ölçüm birimleri,
uygun olmalıdır.
SI Birimler Sistemi’ne
• kg , g
• L veya l
• mL veya ml
• cL veya cl
 Zorunlu olmayan miktar bilgilerinin yazı büyüklüğü nominal dolum
miktarının yazı yüksekliğinden büyük olmamalıdır.
 Silinmez, kolayca okunabilir ve görülebilir olmalıdır.
Metrolojik kontrol
Ambalaj üzerinde miktar belirtilmeli
Belirtilen miktar da ambalajın içinde olmalı
Metrolojik Kontrol
 Nominal dolum miktarı kontrolü
 Ölçü aletlerinin yasal metroloji açısından kontrolüdür.
Nominal Dolum Miktarı Kontrolü
Hazır Ambalajlı mamullerin nominal dolum miktarı kontrollerinin
Yönetmeliğe uygunluğunun tespit edilmesidir.
•
•
Numunedeki her bir hazır ambalajlı mamulün
dolum miktarını kapsayan kontrol,
Numunedeki bütün hazır ambalajlı mamullerin
dolum miktarlarının ortalamasına ilişkin kontrol.
gerçek
gerçek
Nominal Dolum Miktarı Kontrolü
Hazır ambalajlı mamullerin nominal
dolum miktarı kontrolünde;
• Tahribatsız muayene,
• Tahribatlı muayene,
yöntemleri uygulanmaktadır.
Tahribatsız Muayene Alma İçin İkili Numune Alma Miktarı
Hatalı Hazır Ambalajlı
Mamul Sayısı
Numune
Parti
Büyüklüğü
100-500
501-3200
3201 ve üstü
Sırası
Adedi
Toplam
Numune
(Adet)
1inci
30
30
1
3
2.inci
30
60
4
5
1inci
50
50
2
5
2.inci
50
100
6
7
1inci
80
80
3
7
2.inci
80
160
8
9
Kabul
Kriteri
Red Kriteri
Tahribatlı Muayene İçin Tekli Numune Alma Yöntemi
Parti Büyüklüğü
≥ 100
Numune
(Adet)
20
Hatalı Hazır Ambalajlı Mamul Sayısı
Kabul Kriteri
Ret Kriteri
1
2
Nominal Dolum Miktarı Kontrolü
Gerçek dolum miktarı,


Tartı aletleri ile tartarak ,
Ürünün sıvı olması durumunda yoğunluğu
bulunarak ölçülür.
Metrolojik Kontrolde Temel Gereklilikler
• Gerçek dolum miktarlarının ortalaması, nominal dolum miktarından
az olamaz.
• Hazır Ambalajlı Mamullerin kontrollerinde kullanılan müsaade edilen
negatif hata payları Yönetmelikte verilmektedir. Söz konusu hata
payları dikkate alınarak hesaplanan birinci alt sınırdan(TU1) daha fazla
ve ikinci alt sınırdan(TU2) daha az hataya sahip olan hazır ambalajlı
mamullerin oranı, yönetmelikte belirtilen şartları sağlamalıdır.
• Hazır ambalajlı mamullerin kontrollerinde kullanılan müsaade edilen
negatif hatanın iki katına eşit veya daha büyük hataya sahip hiçbir
hazır ambalajlı mamul olmamalıdır.
Metrolojik Kontrol
Nominal Dolum Miktarı
(Qn) gram veya mililitre
Müsaade Edilen Negatif Hatalar
% Qn
g veya mL
5-50
9
-
51-100
-
4,5
101-200
4,5
-
201-300
-
9
301-500
3
-
501-1000
-
15
1001-10000
1,5
-
10001-15000
-
150
15001-50000
1
-
R 87
Ambalajlı mamul toleransları
Örnek : Nominal dolum miktarı QN = 500 g olan çikolata için ;
QN = 500 g için T = QN x % 3 = 500 x %3 = 15 g
TU1 (birinci alt sınır) = QN – T
= 500 g – 15 g = 485 g
TU2 (ikinci alt sınır) = QN – 2xT
= 500g– 2x 15 g = 470 g
TU1 = QN – T
Fazla Dolum
TU2 = QN – 2T
TU1 : Birinci alt sınır
TU2 : İkinci alt sınır
T
: Tabloda belirtilen hata payı
Nominal Dolum
QN
______________________________________________________________
Üretim Zamanı [ h ]
TU1
TU2
___________________ _____ __________________
________________________________________________________________
TU2 limiti altındaki hiçbir hazır
ambalaja izin verilmez
SEKTÖRÜN SORUMLULUKLARI
Sektörün Sorumlulukları
 Üreticiler, hazır ambalajlı mamullerin Yönetmelik hükümlerine uygun
olması için gerekli önlemleri almakla yükümlüdür.
 Bir hazır ambalajlı mamulün gerçek dolum miktarı üreticinin
sorumluluğu altında ağırlık veya hacim açısından kontrol edilmelidir.
 Ölçüm ve kontrollerde gerekli işlemleri yerine getirmek için uygun
yasal ölçüm cihazları kullanılmalıdır.
 Kontrol şartlarının sağlanması için üretici tarafından yapılan oto
kontrol işlemlerinin ve sonuçlara ait bilgi ve belgelerin istenildiğinde
görevlilere sunulması gerekmektedir.
Sektörün Sorumlulukları
 Ürün ile ilgili yapılacak oto kontrollere ait bilgiler;
• Kayıtların saklanması
• Bütün kayıtlar, en az 1 yıl süreyle olmak üzere muhafaza
edilmelidir.
 Hazır ambalajlı mamullerin Avrupa Birliği dışında bir ülkeden ithali
durumunda, ithalatçı firma ölçme ve kontrol yerine bu konudaki tüm
sorumluluğu garanti ettiğini belgeler.
Sektör İle İşbirliği
 HAZ-TEK Komitesi 14 Ekim 2005 tarih ve 25966 sayılı Resmi Gazetede
yayımlanan Tebliğ (Tebliğ No: ÖSGM/2005–18) ile kurulmuştur.
 Hazır ambalajlı mamullere ilişkin olarak 2005 yılında Bakanlığımız
başkanlığında,
• Sektörün karşılaştığı sorunları çözmek,
• Tüketici haklarının korunmasında toplumsal bir bilinç oluşturmak,
• Haksız rekabeti ve haksız kazancı önlenmek,
• Üretimde kalite standardını yükseltmek amacıyla
yedi kamu kurumu ve 21 özel sektör temsilcisi olmak üzere toplam 28
üyeden oluşan Hazır Ambalaj Teknik Komitesi kurulmuştur.
 Komite her yıl düzenli olarak toplantılarını gerçekleştirmektedir.
Uluslararası Faaliyetler
 Avrupa Yasal Metroloji Teşkilatı’na (WELMEC) yardımcı üye,
 Uluslararası Yasal Metroloji Teşkilatı (OIML)’na tam üye
olan Bakanlığımız AB mevzuatlarından uyumlaştırılan yönetmeliklerimiz
kapsamında her yıl düzenli olarak uluslararası toplantılara da katılım
sağlamaktadır.
Hazır Ambalajlı Mamullere Ait Denetim Sonuçları
2010 Yılı Denetim Sonuçları:
2330
1883
17%
2%
ETİKET AYKIRILIK
ORANI
MİKTAR AYKIRILIK
ORANI
403
UYGUN ÜRÜN ORANI
44
81%
MİKTAR
AYKIRILIĞI
SAYISI
ETİKET
AYKIRILIĞI
SAYISI
UYGUN ÜRÜN
SAYISI
TOPLAM
DENETİM
SAYISI
Grafik 2: 2010 Yılı Aykırılık Dağılımı
Grafik 1: 2010 Yılı Denetim Sonuçları
• Hazır ambalajlı mamullere ilişkin olarak, 2010 yılında
2330 ürün
denetlenmiş olup bu denetimlerde toplam 447 aykırılık tespit edilmiştir.
Hazır Ambalajlı Mamullere Ait Denetim Sonuçları
2011 Yılı Denetim Sonuçları:
3015
2378
19%
2%
ETİKET AYKIRILIK
ORANI
MİKTAR AYKIRILIK
ORANI
572
UYGUN ÜRÜN ORANI
65
79%
MİKTAR
ETİKET
AYKIRILIĞI SAYISI AYKIRILIĞI SAYISI
UYGUN ÜRÜN
SAYISI
TOPLAM
DENETİM SAYISI
Grafik 4: 2011 Yılı Aykırılık Dağılımı
Grafik 3: 2011 Yılı Denetim Sonuçları
• Hazır ambalajlı mamullere ilişkin olarak, 2011 yılında
3015 ürün
denetlenmiş olup bu denetimlerde 637 aykırılık tespit edilmiştir.
Hazır Ambalajlı Mamullere Ait Denetim Sonuçları
2012 Yılı Denetim Sonuçları:
3594
15%
3012
1%
MİKTAR AYKIRILIK
ORANI
537
UYGUN ÜRÜN ORANI
45
MİKTAR
AYKIRILIĞI
SAYISI
ETİKET AYKIRILIK ORANI
84%
ETİKET
AYKIRILIĞI
SAYISI
UYGUN ÜRÜN
SAYISI
TOPLAM
DENETİM
SAYISI
Grafik6: 2012 Yılı Aykırılık Dağılımı
Grafik5: 2012 Yılı Denetim Sonuçları
• Hazır ambalajlı mamullere ilişkin olarak, 2012 yılında 3594 ürün denetlenmiş
olup bu denetimlerde 582 aykırılık tespit edilmiştir.
Hazır Ambalajlı Mamullere Ait Denetim Sonuçları
2013 Yılı Denetim Sonuçları:
2763
2384
14%
ETİKET VE MİKTAR
AYKIRILIK ORANI
86%
UYGUN ÜRÜN ORANI
379
MİKTAR VE ETİKET
AYKIRILIĞI SAYISI
UYGUN ÜRÜN
SAYISI
TOPLAM DENETİM
SAYISI
Grafik7: 2013 Yılı Denetim Sonuçları
Grafik8: 2013 Yılı Aykırılık Dağılımı
• Hazır ambalajlı mamullere ilişkin olarak, 2013 yılında 2763 ürün denetlenmiş
olup bu denetimlerde 379 aykırılık tespit edilmiştir.
Hazır Ambalajlı Mamullere Ait Denetim Sonuçları
2010 - 2011 – 2012 - 2013 Yılı Denetim Sonuçlarının Karşılaştırması:
3,594
267,693
2,996
2,763
2,303
115,553
89,696
89,494
2010 Yılı
2011 Yılı
2012 Yılı
Grafik5: 2010-2011-2012-2013 Yılı PGD Denetim
Sonuçlarının Karşılaştırılması
2013 Yılı
2010 Yılı
2011 Yılı
2012 Yılı
2013 Yılı
Grafik6: 2010-2011-2012-2013 Yılı PGD Denetimi
Uygulanan Cezalar
Çapraz Denetimler
2013 yılında, büyükşehir kapsamında bulunan 20 ilde Bakanlığımız
koordinasyonunda il ve çevre il teşkilatının katıldığı çapraz denetimler
düzenlenmiştir.
Söz konusu denetim sonuçlarına bakıldığında
•
1041 ürün kontrol edilmiştir.