Transcript HeLperknapp
Index / sommaIre
3
index sommaire
Virwuert/ Préface
4
– E Wuert vum Buergermeeschter vu Béiwen/Atert – E Wuert vum Buergermeeschter vun Téinten/ Le mot du bourgmestre de Tuntange
4 5
Firwat eng Fusioun/ L’intérêt d’une fusion – D’Grënn fir eng Fusioun/ Les raisons d’une fusion – D’Virdeeler vun enger Fusioun/ Les avantages d’une fusion
6 7 8
Aktuell Situatioun/ Situation actuelle
10
Iwwerbléck vun den 2 Gemengen/ Vue d’ensemble des 2 communes
12
– Global Situatioun/ Situation globale
13
Déi verschidden Dierfer/ Les différents villages
14
– Béiwen/Atert/ Boevange/Attert
15
– Téinten/ Tuntange
16
– Aansebuerg/ Ansembourg
17
– Bëschdref/ Buschdorf
17
– Bill/ Bill
18
– Bruch/ Brouch
18
– Bur/ Bour
19
– Fënsterdall/ Finsterthal
19
– Gréiweknapp/ Grevenknapp
20
– Huelmes/ Hollenfels
20
– Mariendall/ Marienthal
21
– Openthalt/ Openthalt
21
Virbereedungen vun der Fusioun/ Préparation de la fusion
22
Aktuell an zukünfteg finanziell Situatioun/ Finances : situation actuelle et future
24
Programm/ Programme
26
– Programm vun der neier Gemeng/ Programme de la future commune
29
Prioritär Aktiounen am Fall vun enger Fusioun/ Actions prioritaires en cas de fusion
30
Helperknapp/ Helperknapp
34
– Firwat „Helperknapp“?/ Pourquoi « Helperknapp » ?
35
Am Fall vun enger Fusioun/ En cas de fusion
38
– Dei nei Gemeng/ La nouvelle commune
39 Berodung a Redaktioun/ Conseil et rédaction
: Dewey&Muller (www.deweymuller.com) Layout a graphescht Konzept/
Mise en page et concept graphique
: accentaigu (www.accentaigu.lu) Fotoskreditter/
Crédits photos
: © Jessica Theis (www.jess.lu), Leader Lëtzebuerg West, David Laurent, Henri Bausch, Marc Schreiner, Paul Straus, Jos Bill / Bild/ illustration p.18 tumulus gallo romain par Lothar Monshausen / Kierchefënsterfoto/ photo vitrail p.19 www.glasmalerei ev.de / Ferrariskaart/ carte Ferraris p.35 Quell/ source ACT
4
VIrwuert / Préface
e WUerT VUm BUerGermeesCHTer VU BéiWen/aTerT
Léif Bierger aus de Gemengen Téinten a Béiwen/Atert De Projet, déi 2 Gemengen Téinten a Béiwen/Atert duerch eng eenzeg z’ersetzen, déi den Numm HELPERKNAPP kritt, soll, wann et dem Wëlle vun deenen 2 Gemengeréit nogeet, den 1. Januar 2018 Realitéit ginn.
Dir, léif Matbiergerinnen a Matbierger hutt awer d’Soen an dëser Saach, Dir eleng decidéiert duerch Är Stëmm, am Kader vun engem Referendum de 25. Mee 2014, ob déi 2 Gemengen an ee Ganzt solle gegoss ginn oder net, an eng nei, eng méi grouss, eng méi staark Gemeng, déi de villen a villsäitegen Erausfuerderungen an der Zukunft standhale kann a gewuess ass, de ville Wënsch vu sengen Awunner gerecht ka ginn an sech dobausse behaapte kann.
Schonn an den 1970er Joere goufen d’Gemenge vun der Regierung opgeruff, iwwert e neit Gemenge-Landschaftsbild nozedenken an zwar engem „schéma unique“ entspriechend. Obschonn et deemools ’nach net un der Zäit fir Gemengefusioune war, hunn sech dach no an no etlech Gemengen zesummegedoen a funktionéieren haut op eng gutt a vill besser Aart a Weis. Am Joer 2004 huet déi deemoleg Regierung d’Thema Gemengefusiounen erëm eng Kéier opgegraff a Folgendes gesot:
„le Gouvernement fera les démarches nécessaires pour doter le pays d’un service public et de structures territoriales répondant aux défis du 21 e siècle.“
D’Gemengen Téinten a Béiwen/Atert konnten sech séier mat der „cartographie du paysage communal futur“ fami liariséieren an hunn am Joer 2008 éischt Kontakter geknäppt am Hibléck vun engem Zesummeschloss vun den 2 Gemengen.
An engem gudden Aarbechtsklima an an engem léiwe Komerodschaftsgeescht goufen an de Joeren drop a ville Reuniounen d’Käpp zesummegestreckt, wéi een esou en eemolegen an historesche Projet kéint op d’Schinn set zen. Gewëss huet missen heiansdo no Kompromësser gesicht ginn, deen een oder deen anere vu sengen Usiichten ofréckelen. Dat ass eben esou, wa sech der 2 solle matenee „bestueden“. Dëst alles ass awer geschitt, dermat de Projet „Gemengefusioun“ eng Chance soll hunn. Duefir si mir als Vertrieder vun den 2 Gemengen haut frou an houfreg, Iech, léif Matbiergerinnen a Matbierger, an dëser Broschür en ausféierleche Resumé z’offréieren, wat de memorabele Projet ass, wéi en ausgesäit, wat en dem Bierger vu Virdeeler brénge soll.
Maacht Iech Är Gedanken doriwwer, kommt an d’Informatiounsversammlungen de 6. Mee zu Béiwen/Atert an de 7. Mee 2014 zu Téinten, diskutéiert kritesch mat, stellt Är Froen, gitt op alles an, wat Iech an dëser Saach um Häerz läit, wat Iech um Projet eventuell net passt, dermat Dir de 25. Mee 2014 am Referendum a voller „Saachkenntnis“ Är Stëmm kënnt ofginn.
De Projet „Gemengefusioun“ vun Téinten a Béiwen/Atert soll keng „fin en soi“ sinn, mä et soll d’Gebuert vun enger neier Entitéit sinn, an där de Bierger besser liewe kann an déi zu dësem Zweck ganz a sengem Déngscht stoe soll.
De 25. Mee 2014 bestëmmt Dir eleng, léif Matbierger, iwwert dësen eemolege Projet!
Mat den allerbeschte Gréiss!
Paul MANGEN
Buergermeeschter vu Béiwen/Atert Bourgmestre de Boevange/Attert VIrwuert / Préface
5
e WUerT VUm BUerGermeesCHTer VUn TéinTen Le moT dU BoUrGmesTre de TUnTanGe
Léif Béiwener, léif Téintener De 25. Mee ass et esou wäit. Dir sollt Är Meenung iwwert e Verschmëlze vun deenen zwou Gemenge Béiwen un der Attert an Téinten zu enger neier Entitéit mam Numm „Helperknapp“ ausdrécken.
De Referendum ass den Héichpunkt vun engem laange Prozess, deen déi zwee Gemengeréit duerchlaf hunn. Et war e Prozess vu sech fannen, sech verstoen, emotional gesteiert Gedanken duerch rationaalt Denken ersetzen. Ouni Kompromëss ass keng Partnerschaft, néierens am Liewen, méiglech.
Mir si fest iwwerzeegt, dass de „Projet de Fusion“ et der neier Gemeng Helperknapp wäert erlaben, esou wuel deenen obligatoreschen, wéi och deene fakultative Missiounen kënnen nozekommen; souwisou kann eng Missioun, déi haut nach als fakultativ ugesi gëtt, muer zu enger obligatorescher ginn (z.B. Maison Relais, Precoce). Mir hunn all, als gewielte Vertrieder, vill Zäit an Energie investéiert, fir dëse Projet op d’Been ze bréngen; an dat just aus der Iwwerleeung eraus: wéi kënnen déi zwou Landgemengen sech op eng dach méi oder manner onsécher Zukunft preparéieren, wéi kënne mir den Ufuerderunge vun der Zukunft gerecht ginn? Zesummen an enger Gemeng vun méi wéi 4000 Awunner stinn eis Chancen op jidder Fall besser.
Ech géif Iech invitéieren, Iech déi néideg Zäit ze huelen, déi nächst Säiten a Rou ze liesen, an Iech Froen ze stellen: Wat ännert fir mech, meng Famill, meng Kanner, meng Enkelkanner, mäi Veräin? Wéi en Impakt hunn déi puer Changementer, déi um administrative Plang ustinn op mäi perséinlecht Liewen? Sollten Iech nach Froe bleiwen, kommt a stellt se op den Informatiounsversammlunge vum 6. a 7. Mee, oder och zwëschenduerch.
Mat frëndleche Gréiss Chers citoyens, Le 25 mai, ce sera le moment de voter. Vous devrez donner votre avis concernant la fusion des deux communes Boevange/Attert et Tuntange pour former une nouvelle entité du nom de « Helperknapp ».
Ce référendum constitue l’aboutissement d’un long chemin parcouru par les deux conseils communaux. Ce fut une véritable quête de soi et de compréhension de l’autre, où il a bien souvent fallu laisser de côté ses émotions pour penser de manière plus rationnelle. Dans la vie, tout partenariat requiert un certain nombre de compromis. Nous sommes convaincus que le « Projet de Fusion » permettra à la nouvelle commune de « Helperknapp » d’accom plir aussi bien ses missions obligatoires, que ses missions facultatives, dans la mesure où une mission encore considérée comme facultative aujourd’hui peut devenir obligatoire demain (p. ex. maison relais, précoce). En tant qu’élus, nous avons tous investi beaucoup de temps et d’énergie dans ce projet, et ce, en partant de simples réflexions telles que, comment deux communes peuvent-elles mieux se préparer à un avenir plus ou moins incertain, comment répondre aux exigences futures ? Ensemble, dans une commune de plus de 4000 habitants, nos chances d’y arriver sont certainement plus grandes.
Je vous invite donc à prendre le temps de lire attentivement les pages suivantes et de vous poser les questions suivantes : qu’est-ce que cette fusion change pour moi, ma famille, mes enfants, mes petits-enfants, mon asso ciation ? Quel impact les changements administratifs prévus auront-ils sur ma vie privée ? Si à la fin il vous reste des questions, venez les poser aux réunions d’information du 6 et 7 mai ou contactez-nous même avant ou après.
Cordialement
Christiane EiChEr-KAriEr
Buergermeeschter vu Téinten Bourgmestre de Tuntange
FirWaT enG FUsioUn L’inTérêT d’Une FUsion
fIrwat eng fusIoun / L’Intérêt d’une fusIon
7
d’Grënn Fir enG FUsioUn Les raisons d’Une FUsion
Am Groussherzogtum Lëtzebuerg gëtt et am Ament 106 Gemengen. Si sinn déi klengst admi nistrativ Entitéit vum Land. Si sinn autonom, hunn d’Policegewalt an iwwerhuele vill obligatoresch a fakultativ Missiounen, fir déi de Staat hinnen eng Dotatioun bezuelt, déi opgrond vu verschiddene Facteure berechent gëtt. Le Grand Duché du Luxembourg compte actuel lement 106 communes. Elles constituent la plus petite entité administrative du pays. Elles sont autonomes, ont un pouvoir de police et assurent un grand nombre de missions obligatoires et facul tatives pour lesquelles l’état leur verse une dotation calculée sur base de différents facteurs. Déi grouss wirtschaftlech, sozial a politesch Ver ännerungen, déi an eisem Land geschéien, stellen eng massiv Erausfuerderung fir déi lokal Pouvoiren duer. Si hu ganz déifgräifend Repercussiounen op déi aktuell an zukünfteg Organisatioun, Struktur an Aufgabe vun de Gemengen. Engersäits erliewen d’Gemengen een heiansdo ganz staarken demogra phesche Wuesstem, an anerersäits kréie se ëmmer méi Missiounen zougewisen oder iwwerdroen. Opgrond vun dësen Erausfuerderungen, an och wéinst hirer Gréisst, hunn d’Gemenge Béiwen/Atert an Téinten den Interêt vu sou enger Fusioun versta nen. An dat ëmsou méi, well de Staat am Fall vun enger Fusioun eng finanziell Hëllef gëtt. Dës finan ziell Ënnerstëtzung, vun op mannst 7 Milliounen Euro, soll d’Fusioun vu Gemengen encouragéieren, an dat opgrond vun de Reflexiounen, déi 2008 am Kader vun der Territorialreform vum Inneministère gefouert goufen.
Les importantes mutations économiques, sociales et politiques que connaît notre pays constituent un défi majeur pour les pouvoirs locaux. Elles ont de profondes répercussions sur l’organisation, la structure et les tâches, actuelles et futures, des communes. D’une part, celles ci connaissent une poussée démographique parfois très importante, d’autre part, les missions qu’elles se voient attri buées respectivement déléguées deviennent de plus en plus nombreuses. Face à ces défis, et vu leur taille, les communes de Boevange/Attert et de Tuntange ont compris l’intérêt d’une fusion et ce d’autant plus qu’une aide financière est attribuée par l’état en cas de fusion. Ce soutien financier de l’ordre d’au moins 7 millions d’euros, est destiné à encourager la fusion de communes suite aux réflexions engagées dans le cadre de la réforme territoriale initiée par le Ministre de l’Intérieur en 2008. Et sinn net nëmmen dës praktesch Aspekter, déi déi zwou Gemengen dozou ugereegt hunn, dëse Schrëtt z’envisagéieren. Si hunn elo scho vill Gemeinsamkeeten, si schaffe schonn a ver schiddene Beräicher zesummen an ergänzen sech géigesäiteg. D’Gemengeréit hunn am Detail iwwert d’Ziler an d’Konsequenze vun enger Fusioun geschwat, fir drop virbereet ze sinn, falls d’Bierger sech am Kader vum Referendum vum 25. Mee 2014 dofir entscheeden.
Ce ne sont pas uniquement ces aspects pratiques qui ont incité les deux communes à envisager ce pas. Elles ont beaucoup de points communs, coo pèrent déjà dans différents domaines et se com plètent mutuellement. Les conseils communaux ont discuté en détails des objectifs et des conséquences d’une fusion afin d’y être préparés si les citoyens le décident, dans le cadre du référendum du 25 mai 2014.
8
fIrwat eng fusIoun / L’Intérêt d’une fusIon
d’VirdeeLer VUn enGer FUsioUn Les aVanTaGes d’Une FUsion
Eng Gemeng muss wéi e Betrib gefouert ginn a virun allem en ausgezeechente Service ubidden a gläichzäiteg dofir suergen, dass d’Bierger och Zougank dozou hunn, ganz egal wou si wunnen. Duerch eng Fusioun gëtt déi kritesch Mass vergré issert, déi noutwenneg ass, fir d’Prestatiounen am Beräich vun den administrativen, finanziellen an technesche Servicer ze optimiséieren. Déi finan ziell Ënnerstëtzung, déi vum Staat zur Verfügung gestallt gëtt, gëtt virun allem dozou benotzt fir an d’Zukunft z’investéieren a sech an aller Rou op déi vill Erausfuerderungen anzestellen. Une commune doit être gérée comme une entre prise et mettre l’accent sur un excellent service tout en veillant à ce que tous les citoyens y aient accès, quel que soit l’endroit où ils vivent. Une fusion augmentera la masse critique nécessaire pour optimiser les prestations au niveau des ser vices administratifs, financiers et techniques. L’aide financière mise à disposition par l’état servira avant tout à investir dans le futur et à faire face aux multiples défis en toute sérénité. fIrwat eng fusIoun / L’Intérêt d’une fusIon
9
De gréissten Avantage ass, dass de Bierger nach besser Servicer ugebuede kënne ginn duerch: – eng staark a performant Gemengeverwaltung, déi ausgezeechent, accessibel a personaliséiert Servicer offréiert, – eng optimal Gestioun vun den dagdeeglechen Aufgabe vun der Gemeng, vun deenen et der ëmmer méi an ëmmer neier ginn, – eng méi staark Gemengenautonomie, well duerch hir Gréisst kann déi nei Gemeng eleng e Maxi mum u Verflichtungen erfëllen, L’avantage majeur est d’encore mieux servir les citoyens grâce à : – une administration communale forte et perfor mante, offrant des services de grande qualité, accessibles et personnalisés, – une gestion journalière optimale des missions communales, dont l’envergure et la nature sont en constante progression, – une autonomie communale renforcée, car sa taille permettra à la nouvelle commune de rem plir seule un maximum d’obligations, – méi e staarkt Gewiicht géintiwwer de Staatsver waltungen, – modern, ëffentlech a kollektiv Infrastrukturen, déi un déi aktuell an zukünfteg Besoine vun alle Bierger ugepasst sinn, – un poids plus important auprès des administra tions de l’état, – des infrastructures publiques et des équipements collectifs modernes, adaptés aux besoins actuels et à venir de tous les citoyens, – cibléiert Mesurë fir d’Liewensqualitéit z’erhalen, woufir déi nei Gemeng dann och déi néideg Mët tel huet.
– des mesures ciblées en faveur du maintien de la qualité de vie et pour lesquelles la nouvelle commune aura les moyens.
De Slogan „Helperknapp, eng Gemeng mat Aus siicht“ resuméiert exakt dëst Haaptzil. D’Fusioun huet och eng emotional Dimensioun. D’Geschicht vun deenen eenzelen Uertschaften an d’Verwuerzelung vun de Famillen, déi scho säit laangem do wunnen, d’Integratioun vun neie Bierger, d’Solidaritéit mat deene Bierger, dee nen et net sou gutt geet, dat sinn déi wesentlech Trëmp, déi et gëllt och no der Fusioun z’erhalen. D’Gemengepolitiker si sech dëser Saach voll bewosst a wäerte sech och dofir asetzen, dass dës Aspekter vun der Liewensqualitéit erhale ginn. An der neier Gemeng Helperknapp wäert sech all Bier ger doheem fillen a seng Bezuchspunkte behalen.
Le slogan « Helperknapp, eng Gemeng mat Aus siicht » résume donc parfaitement cet objectif principal. La fusion a aussi une dimension émotionnelle. L’histoire des différentes localités et l’enracinement des familles autochtones, l’intégration des nou veaux citoyens, la solidarité avec les citoyens moins bien munis sont des atouts essentiels à préserver au delà de la fusion. Les élus en sont tout à fait conscients et mettront également l’accent sur le maintien de ces aspects de la qualité de vie. Dans la nouvelle commune Helperknapp, chaque habi tant se sentira chez lui et conservera ses repères. „workshop um terrain“ am oktober 2012 „workshop um terrain“ en octobre 2012
10
aktueLL sItuatIoun / sItuatIon actueLLe
akTUeLL siTUaTioUn siTUaTion aCTUeLLe
ViLL GemeinsamkeeTen
Béiwen/Atert an Téinten hunn e ganz ähnleche Profil. Et si ländlech Gemengen, déi an deene leschte Joerzéngten e staarken demographeschen Zouwuess haten, ouni dass si awer zu rengen Dor toiren Gemenge gi wären. Hir geographesch Lag, déi ganz gënschteg ass fir Miersch a Réiden, mee och fir d’Stad Lëtzebuerg, zitt och weiderhin nei Awunner un, déi eng roueg Plaz fir ze liewe mat enger gudder Versuergung sichen. Verschidden Uertschaften hu sech hire Charme erhalen, an anerer hunn et gepackt, sou gutt wéi méiglech, déi nei Lotissementer z’integréieren. Och wann d’Zuel vun de Bauerebetriber an den Handwierksbetriber am Laf vun de Joeren ofgeholl huet, gëtt et nach ëmmer Aarbechtsplazen an dësen zwee Secteuren, déi erhalen an ausgebaut musse ginn.
de nomBreUx poinTs CommUns
Boevange/Attert et Tuntange ont un profil très simi laire. Ce sont des communes rurales ayant connu une forte poussée démographique au cours des dernières décennies, sans pour autant être deve nues des communes dortoirs. Leur situation géo graphique très avantageuse par rapport à Mersch et à Redange ainsi qu’à la ville de Luxembourg, conti nue d’attirer de nouveaux habitants à la recherche d’un lieu de vie calme et bien desservi. Certaines localités ont su conserver leur charme, d’autres ont réussi, autant que possible, à intégrer les nouveaux lotissements. Si le nombre d’exploitations agricoles et d’entreprises artisanales a diminué au fil des années, il existe toujours les emplois du secteur primaire et secondaire qui doivent être préservés et développés.
Déi zwou Gemenge ginn duerch Däller ofgegrenzt, déi hir Identitéit bestëmmt hunn an déi als „Habi tat Natura 2000“ (europäesch Direktiv) klasséiert sinn: den Äischdall mat senge Schlässer, südlech vun Téinten; den Dall vun der Atert mat sengen idyllesche Landschaften, nërdlech vu Béiwen/Atert. Déi zwou Gemenge si sech bewosst, dass dësen natierlechen a geschichtleche Patrimoine ganz wäertvoll ass an hunn och op dës Trëmp gesat, an den duussen Tourismus gefërdert an e ganze Koup Aktivitéite ronderëm dës Schwéierpunkten entwéckelt. D’Waasser spillt dobäi eng Haaptroll: déi vill Quellen a Baache garantéieren net nëmmen eng gewëssen Autonomie bei der Versuergung mat Drénkwaasser, mee sinn och e wichtegt Element wat Identitéit schaaft. Les deux communes sont délimitées par des vallées qui ont forgé leur identité et sont classées en zone « Habitats Natura 2000 » (directive européenne) : la vallée de l’Eisch et ses châteaux, au sud de Tuntange ; la vallée de l’Attert et ses paysages idyl liques, au nord de Boevange/Attert. Conscientes de la valeur de ce patrimoine naturel et historique, les deux communes ont d’ores et déjà misé sur ces atouts en développant le tourisme doux et multiplié les activités autour de ces thèmes. L’eau y joue un rôle primordial: les nombreuses sources et cours d’eau garantissent non seulement une certaine autonomie au niveau de l’approvisionnement en eau potable, mais représentent aussi un élément identitaire important.
aktueLL sItuatIoun / sItuatIon actueLLe
11 den niVeaU VUn de serViCer ass eLo sCHo Ganz HéiCH Un niVeaU de serViCe d’ores eT déjà Très éLeVé
Et gëtt am Fong kee groussen Ënnerscheed tëschent deenen zwou Gemengen, weder wat d’Infrastruktur, nach d’Gamm vun de Servicer fir de Bierger ugeet. An der Gemeng Béiwen/Atert spillt de Sport eng wichteg Roll. Hien ass och, niewent de ville kulturellen a Veräinsaktivitéiten, e ganz wich tegen Integratiounsfaktor. An der Gemeng Téinten ginn déi kulturell Aktivitéiten an Evenementer méi betount, well och eng gutt Partie vun den Awunner vun Téinten bei de Sportveräiner vu Béiwen/Atert matmécht. De Benevolat an de Rettungsdéngschter a bei de Pompjeeën ass an deenen zwou Gemenge ganz staark entwéckelt. Tant au niveau de leurs infrastructures que de la gamme des services qu’elles offrent à leurs citoyens, les deux communes ne se distinguent peu l’une de l’autre. Dans la commune de Boe vange/Attert, le sport joue un rôle très important et constitue, à côté des multiples activités culturelles et associatives, le facteur d’intégration par excel lence. Dans la commune de Tuntange, ce sont plu tôt les activités culturelles et événementielles qui prédominent, sachant que les clubs de sports de Boevange/Attert accueillent bon nombre d’habi tants de Tuntange. Le bénévolat au sein des ser vices de secours et d’incendie est très développé dans les deux communes.
Wéi an alle Gemenge mat vergläichbarer Gréisst ass et ganz schwéier, modern Schoul a Bildungsinfra strukturen zur Verfügung ze stellen. Fir d’Kanner an hir Elteren ass et ëmständlech, wa si sech fir schoulesch an ausserschoulesch Aktivitéiten depla céiere musse well et keng Infrastruktur gëtt, wou all d’Funktiounen op engem Site zesummegeluecht sinn. Comme dans toutes les communes de taille com parable, la mise à disposition d’infrastructures sco laires et éducatives modernes constitue un véritable casse tête. Pour les enfants et leurs parents, les déplacements liés aux activités scolaires et péris colaires deviennent fastidieux en l’absence d’une infrastructure regroupant toutes les fonctions sur un même site. D’Rentner an déi eeler Leit profitéiere scho vun enger Rei vu Servicer, déi awer nach ergänzt kéinte ginn duerch eng Struktur, déi op hir Besoinen uge passt ass. Les retraités et personnes âgées bénéficient déjà d’une série de services qui pourraient être com plétés par une structure adaptée à leurs besoins.
12
fusIounsProjet – gemeng HeLPerknaPP
iWWerBLéCk VUn den 2 GemenGen VUe d’ensemBLe des 2 CommUnes
kaarten / PLans Viichtebaach COMMUNE D’USELDANGE
Attert
BOEVANGE/ATTERT (B)
Tonnbaach
COMMUNE DE BOEVANGE/ATTERT Grevenknapp (G) Bill (Bi) Finsterthal (F) Buschdorf (Bu)
Aeschbaach
HELPERKNAPP
Openthalt (O)
Kandelbaach COMMUNE DE BISSEN
Brouch (Br)
COMMUNE DE MERSCH COMMUNE DE SAEUL
13
COMMUNE DE SEPTFONTAINES Mandelbaach
COMMUNE DE TUNTANGE
Leesbech
TUNTANGE (T) Bour (Bo)
Kalbacherhof
Ginsbaach
Hollenfels (H)
Holertsbaach Mëlleschbaach
Ansembourg (A)
Eisch
Marienthal (M)
Claushof Marienthalerhof
ëFFenTLeCH ariiCHTUnGen éqUipemenTs pUBLiCs
gemeng/ mairie - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
B T
technesche service/ service technique
- - - - - - - B T
Pompjeeën/ service incendie
- - - - - - - - - - - - - B T
centre kulturell/ centre culturel
- - - - - - - B Bu Br T
spillplaz/ aire de jeux
- - - - - - - - - - B Bu Br G H T GrondsCHoUL éCoLes FondamenTaLes
Primärschoul/ école primaire
- - - - - - - B Br Bu H T
Préscolaire/ école préscolaire
- - - - - - - - - - -B Bu T
Precoce/ école préscolaire
- - - - - - - - - - - - - - Bu T empFanGssTrUkTUren sTrUCTUres d’aCCUeiL
maison relais/ maison relais crèche/ crèche
- - - - - - - - - - - Bu T - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - T sporT - a FrÄizÄiTinFrasTrUkTUren
circuits auto -pédestres/
inFrasTrUCTUres sporTiVes eT Loisirs
circuits auto -pédestres
- B T H
mini -stadion/ mini -stade
- - - - - - - - - - - - - - Br T
stockcarspist/ Piste stockcars
- - - - - - - - - - - - Bu
Vëloswee/ Piste cyclable
- - - - - - - - - - - - - - - - - B
rasicross/ rasicross
- - - - - - - - - - - - - - - - - - Br
skatepark/ Piste de skate
- - - - - - - - - - - - - - - - H
schéissstand/ stand de tir
- - - - - - - - - - - - - - Br
fussballsterrain/ terrain de football
- - - - - - - B Br
COMMUNE DE KEHLEN
diVers GeBaier édiFiCes diVers
kierchen/ églises
- - - - - - - - - - - - - - B Br Bu H T
kapellen/ chapelles
- - - - - - - - - - - - - - a Bo H m
schlässer/ châteaux
- - - - - - - - - - - - - - - - - -a H
Helperknapp/ Helperknapp Quellen/ sources Busser/ Bus
N
14
déi VersCHidden dierFer Les diFFérenTs ViLLaGes
fusIounsProjet – gemeng HeLPerknaPP déI VerscHIdden dIerfer / Les dIfférents VILLages
15 799
BéiWen/aTerT BoeVanGe/aTTerT
GemenG BéiWen —
CommUne de BoeVanGe
Wéi den Numm et scho seet, läit d’Duerf Béiwen um Floss Atert, deen den Dall gepräägt huet an ëm säin Numm ginn huet. Den Numm taucht fir d’éischt am 13. Joerhonnert op, mee archeolo gesch Ausgruewunge weisen dass et och schonn an der Réimerzäit eng staark Präsenz ginn ass. Den Duerfkär, dee sech un der Landstrooss befënnt, déi laanscht d’Atert geet, huet säin traditionelle ländleche Charakter behalen. Fir dem staarken demographeschen Zouwuess vun de leschte Joerzéngte Meeschter ze ginn, huet d’Duerf sech an den Héichten ausgedehnt, um Flou ernumm „Lëtschert“, wou och d’Infrastrukturen am Beräich Schoul, Sport an Technik ënnerbruecht sinn. Wéinst senger zentraler geographescher Lag, tëschent e puer Developpementspoler, senger gutt erhalener Natur an der Absence vun ëmweltschied lecher Industrie huet d’Duerf e grousse Reiz als Plaz fir ze wunnen. D’Integratioun vun neien Awun ner gëtt erliichtert duerch e ganz aktiivt Veräins liewen an doduerch dass et Fräizäitinfrastrukture wéi z.B. d’Vëlospist laanscht d’Atert gëtt, déi sech ubitt fir déi pittoresk Landschaft an der Ëmgéigend ze entdecken.
Comme son nom l’indique, le village de Boevange se situe au bord de la rivière Attert qui a creusé et donné son nom à la vallée. Le nom apparaît pour la première fois au 13 e siècle, mais des fouilles archéologiques témoignent d’une forte présence à l’époque romaine. Le cœur du village, situé le long de la route nationale qui longe l’Attert, a gardé son aspect rural traditionnel. Pour répondre à la forte poussée démographique de ces dernières décennies, le village s’est déve loppé sur les hauteurs, au lieu dit « Lëtschert », qui accueille également les infrastructures scolaires, sportives et techniques. Sa situation géographique centrale entre plusieurs pôles de développement, un environnement naturel largement préservé et l’absence d’industries polluantes sont autant d’ar guments qui font l’attrait du village comme lieu de résidence. L’intégration de nouveaux habitants est favorisée par une forte activité associative et par l’existence d’infrastructures de loisirs telle que la piste cyclable de l’Attert qui invite à l’exploration du paysage pittoresque des alentours.
16
déI VerscHIdden dIerfer / Les dIfférents VILLages
955
TéinTen TUnTanGe
GemenG TéinTen —
CommUne de TUnTanGe
Duerch d’Duerf Téinten féiert d’Landstrooss N12. Laanscht dës Strooss ass ganz vill nei gebaut ginn, an dat weist wéi staark d’Duerf wiisst. Seng topo graphesch Lag, déi sech besser eegent fir eng Expansioun, huet dozou bäigedroen, dass Téin ten aus dem Schiet vun Huelmes, vun deem et a feudalen Zäiten ofgehaangen huet, rausgetrueden ass. Et ass déi eenzeg Plaz, wou d’Gemeng nach Terrainsreserven huet, déi sech fir den Ausbau vun Handwierk a Wunnen eegnen. Obwuel déi typesch Landschaft vum „Gutland“ sou staark duerch d’Landwirtschaft gepräägt ginn ass, schafft haut nëmme méi eng Minoritéit an dësem Beräich. De gréissten Deel vun der aktiver Popula tioun verléisst all Dag d’Duerf fir op Miersch oder an d’Stad Lëtzebuerg ze fueren, fir do hire beruff lechen Tätegkeeten nozegoen. Déi vill Bëscher an Däller am Ëmfeld vun Téinten sinn ideal fir spadséieren ze goen oder fir Fräizäitaktivitéiten an der frëscher Loft. D’Veräinsliewen, dat sech virun allem ëm Kultur an d’Erhale vun den dierflechen Traditiounen dréit, ass e ganz wichtegen Integra tiounsfaktor fir déi nei Awunner, vun deenen et der ëmmer nach méi gëtt, well si vum Charme vun der Landschaft, der geographescher Lag an der Wunnengsofferte ugezu ginn.
Le village de Tuntange est traversé par la route nationale N12, le long de laquelle de nombreuses nouvelles constructions témoignent de la croissance soutenue du village. Sa situation topographique, plus favorable à une expansion, l’a fait sortir de l’ombre de Hollenfels, dont Tuntange dépendait du temps féodal. En effet, c’est le seul endroit où la commune dispose de réserves foncières se prêtant à une extension tant artisanale que résidentielle. Alors que le paysage si typique du « Gutland » témoigne d’une importante activité agricole, seule une minorité travaille encore dans ce secteur. La majorité de la population active quitte le village quotidiennement pour exercer ses activités profes sionnelles à Mersch ou à Luxembourg Ville. Entou rés de forêts et de vallées, les environs de Tuntange invitent à la promenade et aux loisirs de plein air. La vie associative, axée principalement sur la culture et le maintien de traditions villageoises, est un facteur indéniable d’intégration pour les nouveaux habitants qui continuent d’affluer, attirés par les charmes du paysage, la situation géographique et l’offre immobilière.
déI VerscHIdden dIerfer / Les dIfférents VILLages
17 71
aanseBUerG ansemBoUrG
GemenG TéinTen —
CommUne de TUnTanGe
505
Zwee Schlässer vun dem Dall vun de siwe Schlässer sinn zu Aansebuerg: dat eelst ass d’Buerg, déi am 12. Joerhonnert gebaut ginn ass, an déi uewe vum Fiels den Äischdall dominéiert; dat neit Schlass, dat am Dall läit, huet e Park deen an Terrassen ugeluecht ass an deem seng Gestaltung ganz ouni Zweiwel vu Versailles inspiréiert ginn ass. Dëst Schlass ass Zeie vum Räichtum vu senge fréiere Proprietären, déi hiert Verméigen an der Stolindus trie gemaach hunn, déi an der Zäit den Äischdall gepräägt huet.
Deux châteaux de la vallée des sept châteaux se trouvent à Ansembourg : le plus ancien, le château fort construit au 12 e siècle, domine la vallée de l’Eisch du haut de son promontoire rocheux ; le nou veau château, situé quant à lui dans la vallée, est entouré d’un parc en terrasses, dont la conception s’inspire incontestablement de celui de Versailles. Ce château est le témoin de la richesse des anciens propriétaires ayant fait fortune grâce à l’activité sidérurgique qui a marqué jadis la vallée de l’Eisch.
BësCHdreF BUsCHdorF
GemenG BéiWen —
CommUne de BoeVanGe
Bëschdref läit um Fouss vum „Helperknapp“, a seng Haaptcharakteristike sinn eng grouss Kräizung an der Mëtt vum Duerf, an d’Kierch, déi iwwert dem Duerf läit. De staarke Wuesstem vu senger Bevëlkerung huet dozou gefouert, dass d’Duerf sech tentakelaarteg vergréissert huet, an dobäi sinn déi grouss Häff, déi fréier vereenzelt an der Landschaft stoungen, an d’Duerf integréiert ginn. Dat wich tegst Evenement, fir dat d’Duerf och am ganze Land bekannt ass, ass ganz bestëmmt den „Hel permaart“, deen all Päischtsonndeg ofgehale gëtt.
Situé au pied du « Helperknapp », Buschdorf est caractérisé par un carrefour important au centre du village et par l’église qui le surplombe. La forte augmentation de sa population a conduit à un développement tentaculaire intégrant les grandes fermes jadis isolées dans le paysage. L’événement marquant qui fait la renommée du village dans tout le pays est certainement le « Helpermaart » qui a lieu chaque dimanche de Pentecôte.
18 15
BiLL BiLL
Bill ass en Dierfchen, dat sech vun engem ent leeënen Haff aus entwéckelt huet. Et ass op hall wer Héicht tëschent dem Dall vun der Atert an den Zeiebierger, déi dës Landschaft prägen. Bei archeologeschen Ausgruewungen ass en Tumulus fonnt ginn, dee beweist, dass schonn d’Réimer an dëser Regioun gewunnt hunn. D’Fondatioun Multipel Sklerose huet ee Vakanzenhaus an dësem idyllesche Kader.
Bill est un hameau qui s’est développé à partir d’une ferme isolée. Il est situé à mi hauteur entre la vallée de l’Attert et les buttes témoins qui caractérisent le paysage. Des fouilles archéologiques ont mis à jour un tumulus qui témoigne de la présence romaine dans la région. La Fondation Multiple Sclérose possède une maison de vacances dans ce cadre idyllique.
752
BrUCH BroUCH
De lëtzebuerger Sandsteen ass zu Bruch iwwerall ze gesinn. De Sandsteen ass ganz charakteris tesch fir d’Grondgestengs vun dëser Regioun, a mécht och hire Räichtum aus, well de Sandsteen d’Drénkwaasser filtert an och als Reservoir déngt. An enger aler Sandsteencarrière stinn och e gudden Deel vun den Infrastrukture fir Sport a Kultur. An déi nei Infrastrukture fir Schoul, Bildung a Sport, déi vun deenen zwou Gemenge Béiwen/Atert an Téinten geplangt sinn, komme geschwënn derbäi.
Le grès de Luxembourg est omniprésent à Brouch. Si caractéristique du sous sol de la région, il en a fait sa richesse car il filtre l’eau potable et lui sert de réservoir. C’est une ancienne carrière de grès qui accueille d’ailleurs bon nombre d’infrastructures sportives et culturelles et, bientôt, les nouvelles infrastructures scolaires, éducatives et sportives projetées par les deux communes de Boevange/ Attert et de Tuntange.
déI VerscHIdden dIerfer / Les dIfférents VILLages
GemenG BéiWen —
CommUne de BoeVanGe
GemenG BéiWen —
CommUne de BoeVanGe
déI VerscHIdden dIerfer / Les dIfférents VILLages
19 73
BUr BoUr
D’Dierfche Bur, op der Kräizung tëschent dem Äischdall an der Landstrooss N12, huet e Restau rant, eng Tankstell an eng Kapell, déi dem hellegen Celsus geweit ass. Si huet ganz schéin zäitgenës sesch Kierchefënsteren, an Ouschterméindeg ginn hei d’Päerd geseent an och hir modern Nofolger, d’Autoen.
Le hameau de Bour, situé au croisement de la val lée de l’Eisch et de la route nationale N12, possède un restaurant, une station service et une chapelle dédiée à Saint Celse. On peut y admirer de beaux vitraux contemporains et, le lundi de Pâques, on y bénit les chevaux, ainsi que leurs successeurs modernes, les voitures.
GemenG TéinTen —
CommUne de TUnTanGe
12
FënsTerdaLL FinsTerTHaL
GemenG BéiWen —
CommUne de BoeVanGe
Wann ee Finsterthal wuertwiertlech aus dem Däit schen iwwersetzt, dann heescht et „däischteren Dall“. An deem Dierfche ginn et e puer grouss Bau erenhäff, a ronderëm ass bal iwwerall dichte Bësch, sou dass de Wee dohinner verstoppt ass. D’Quell vun der „Wëllerbaach“ ass an dësem Bësch, wou et och nach een Natur a Léierpad laanscht dës Baach gëtt.
Littéralement traduit de l’allemand, Finsterthal signifie « vallée sombre ». Le hameau, occupé par plusieurs grandes exploitations agricoles est en effet presque entièrement cerné par une forêt dense qui en dissimule l’accès. Le « Wëllerbaach » prend sa source dans cette forêt et longe un chemin didactique de découverte de la nature.
20 217
GréiWeknapp GreVenknapp
Aus e puer vereenzelten Haiser laanscht d’Strooss tëschent Béiwen/Atert a Miersch entsteet lues a lues eng nei Uertschaft. Duerch d’Erschléissen vun dem Terrain vum fréiere Camping kann d’Uertschaft an d’Breet wuessen, an déi Evolutioun ass net wei der verwonnerlech, wann een déi schéin Aussiich ten an d’Bëscher ronderëm bedenkt.
Une nouvelle localité est en train de naître à partir de quelques maisons isolées, le long de la route reliant Boevange/Attert et Mersch. La viabilisation des terrains de l’ancien camping lui permet de s’étendre en largeur et les vues panoramiques, ainsi que les forêts des environs, sont autant d’attraits qui expliquent cette évolution.
287
HUeLmes HoLLenFeLs
D’Buerg Huelmes ass eng vun den Haaptattrak tioune fir d’Touristen am Grand Duché. Den Duerf charakter ass och staark duerch d’Buerg gepräägt, well fréier d’Handwierker an d’Dénger aus dem Schlass do gewunnt hunn, am Géigesaz zu deenen aneren Dierfer aus der Ëmgéigend, wou haapt sächlech an der Landwirtschaft geschafft gouf. Hautdesdaags ass am Schlass eng Jugendherberg an e Formatiounszenter vum Service National de la Jeunesse.
Le château fort Hollenfels est l’une des attractions touristiques majeures du Grand Duché. Le carac tère du village en est d’ailleurs fortement imprégné, puisqu’il abritait jadis des artisans et des serviteurs du château, contrairement aux villages des alen tours davantage orientés vers l’agriculture. De nos jours le château abrite une auberge de jeunesse et un centre de formation du Service National de la Jeunesse.
déI VerscHIdden dIerfer / Les dIfférents VILLages
GemenG BéiWen —
CommUne de BoeVanGe
GemenG TéinTen —
CommUne de TUnTanGe
déI VerscHIdden dIerfer / Les dIfférents VILLages
21 156
mariendaLL marienTHaL
10
Ënnen am Äischdall läit de Mariendall, dat haapt sächlech aus dem ale Klouschter besteet, dat 1235 gegrënnt gouf, a sengen Dependancen. Haut desdaags ass am Gebai een Zenter vum Service National de la Jeunesse ënnerbruecht, deen der Erliefnes an Ausdrockspedagogik gewidmet ass, a wou et ënner anerem och e Kloterpark gëtt. Am Joer 2009 huet de Staat eng Ariichtung fir den Accueil vu Flüchtlingen direkt an der Ëmgéigend vun dësem Zenter geschaf.
Folgend 3 entleeën Häff leien op den Héichte vum Äischdall: de Kuelbécherhaff, de Mariendallerhaff an de Klaushaff.
Situé au creux de la vallée de l’Eisch, Marienthal est essentiellement constitué par l’ancien monas tère, fondé en 1235, et ses dépendances. De nos jours, les bâtiments abritent un centre du Service National de la Jeunesse dédié à la pédagogie par l’aventure et l’expression et comprenant notamment un jardin d’escalade. En 2009, l’état a créé une structure d’accueil pour refugiés dans les alentours immédiats de ce centre.
Citons encore les 3 fermes isolées et situées sur les hauteurs de la vallée de l’Eisch : le Kalbacherhof, le Marienthalerhof et le Claushof.
openTHaLT openTHaLT
GemenG TéinTen —
CommUne de TUnTanGe
GemenG BéiWen —
CommUne de BoeVanGe
An dësem Dierfchen, dat op der Kräizung vun deene Stroosse läit, déi Béiwen/Atert mat Bruch a Miersch mat Bëschdrëf verbannen, gëtt et nëmmen e puer Wunnhaiser. Well Kräizunge gënschteg si fir sech ze begéinen, gouf et fréier do och e Café, deen anscheinend dem Dierfche säin Numm ginn huet. E war eng Invitatioun fir d’Leit op der Rees, fir do stoen ze bleiwen, „sech op halen“ wéi een am Lëtzebuergesche seet, dofir och den Numm Openthalt.
Le hameau ne compte que quelques maisons d’ha bitation et se situe au croisement des routes reliant Boevange/Attert à Brouch et Mersch à Buschdorf. Les carrefours étant propices à la rencontre, un café s’y trouvait jadis et lui aurait donné son nom. Il invitait les voyageurs à s’y arrêter : « sech op halen » en luxembourgeois, d’où le nom Openthalt.
22
VIrBereedung Vun der fusIoun / PréParatIon de La fusIon
VirBereedUnG VUn der FUsioUn préparaTion de La FUsion
2009 hunn déi zwou Gemengen Diskussiounen iwwert eng eventuell Verschmëlzung ugefaangen. No de Gemengewale vun 2011 an der Nominatioun vun neie Buergermeeschteren hunn d’Gemengeréit hir Fusiounsabsicht bestätegt a mat den éisch ten Diskussiounen ugefaangen. Dat selwecht Joer huet eng gemeinsam Ëmfro bei de Stéit, gefollegt vun engem Workshop mat den interes séierte Bierger erméiglecht, d’Gemeinsamkeeten an d’Spezifissitéite vu béide Gemengen, sou wéi d’konkret Erwaardunge vun den Awunner an His iicht op jiddwer ugeschwatent Thema, z’erkennen. En 2009, les deux communes ont entamé des discussions pour sonder la question d’une fusion éventuelle. Après les élections communales de 2011 et l’installation de nouveaux bourgmestres, les conseils communaux ont confirmé leur intention de fusionner et entamé les premiers pourparlers. La même année, une enquête conjointe auprès des ménages, suivie d’un workshop avec les citoyens intéressés a permis d’identifier les points communs et les spécificités des deux communes ainsi que les attentes concrètes des habitants au regard de chaque thème abordé.
diaLoG an Transparenz diaLoGUe eT TransparenCe
Säit ufanks 2012 hunn d’Gemengeréit sech regel méisseg zesummegesat, fir déi verschidden Aspek ter vun der Fusioun virzebereeden an Äntwerten op eng ganz Rei Froen ze fannen. An dëse, vun externen Experten animéiert Versammlunge, si systematesch verschidden Themen ugeschwat ginn. Fir unzefänken, gouf en Inventaire vun de bestoenden Infrastrukturen a Servicer, sou wéi vun de scho gemeinsamen Aktivitéite gemaach. Nom Bestëmmen vu potentiellen double emploi’en koum d’Diskussioun iwwert méiglech Synergien an Economien fir d’Erhalen an d’Verbesserung vun der Qualitéit vun de bestoende Servicer. Dès le début de 2012, les conseils communaux se sont régulièrement réunis pour préparer les dif férents aspects de la fusion et trouver réponse à une multitude de questions de détail. Ces réunions, animées par des experts externes ont abordé sys tématiquement différents thèmes. Elles ont débuté par un inventaire des infrastructures et des services existants, ainsi que des actions d’ores et déjà com munes. L’identification de doubles emplois poten tiels a été suivie d’une réflexion sur les synergies et économies possibles dans le souci de maintenir et d’optimiser la qualité des services existants.
sUjeTs essenTieLs HaapTTHemen
Duerno gouf de Profil vun der neier Gemeng ausdiskutéiert: säin Numm, den zukünftege Ver waltungssëtz, sou wéi d’Zesummesetzung vum neie Gemengerot goufe festgeluecht. Zwou ëffent lech Informatiounsversammlunge betreffend d’Schlussfolgerunge vun der Ëmfro bei de Stéit an de Fusiounsprojet hunn am Summer 2012 statt fonnt. Bis Enn 2013 sinn dës duerch gemeinsam Workshopen ergänzt ginn, woubäi verschidden Acteure zesummebruecht goufen, fir folgend spezi fesch Themen unzeschwätzen: d’Veräinsliewen, den Enseignement, d’Aufgaben an d’Fonctionnement vum technesche Service, d’Gemengefinanzen an amenagement (PAG). E ganze Moie gouf dem Besuch vun de verschidde Sitte gewidmet: Le profil de la nouvelle commune a ensuite été discuté : le nom, le futur siège administratif ainsi que la composition du nouveau conseil communal ont été arrêtés. Deux réunions publiques d’infor mation sur les conclusions de l’enquête auprès des ménages et le projet de fusion ont eu lieu en été 2012. Elles ont été suivies, et ce jusque fin 2013, de workshops, rassemblant différents acteurs en vue d’aborder des thèmes spécifiques: la vie associative, l’enseignement, les tâches et le fonctionnement du service technique, les finances communales ainsi que l’aménagement communal (PAG). Une matinée a été consacrée à des visites de terrain : le site du futur centre scolaire et sportif à Brouch, le lieu dit « Helperknapp », les stations de traitement d’eau potable et les locaux des services VIrBereedung Vun der fusIoun / PréParatIon de La fusIon
23
de Site vum zukünftege Schoul a Sportzen ter zu Bruch, de Flouernumm „Helperknapp“, d’Statioune fir d’Drénkwaasserveraarbechtung an d’Raimlechkeete vun den technesche Servicer bzw. vun de Pompjeeën. Dës Besich hunn de Conseille ren, de Beamten an den Aarbechter erméiglecht, sech op der Plaz z’iwwerzeegen, dass d’Fusioun eng ganz Rei reell Opportunitéite matsechbréngt. Gläichzäiteg hunn e puer Berodungsversammlunge mat der vum Inneministère agefouerter CIFC „cel lule indépendante fusions communales“, statt fonnt, fir e Maximum u praktesche Rotschléi fir d’Virbereedung an, am entspriechende Fall, d’Ëmsetzung vun der Fusioun ze sammelen.
techniques respectivement des sapeurs pompiers. Ces visites ont permis aux conseillers, employés et ouvriers de s’assurer sur place que la fusion représente de nombreuses et réelles opportunités. Parallèlement, plusieurs réunions de concertation ont eu lieu avec la CIFC cellule indépendante fusions communales, instaurée par le Ministre de l’Intérieur, afin de récolter un maximum de conseils pratiques pour la préparation et, le cas échéant, la mise en œuvre de la fusion.
24
aktueLL an zukünfteg fInanzIeLL sItuatIoun / fInances : sItuatIon actueLLe et future
akTUeLL an zUkünFTeG FinanzieLL siTUaTioUn FinanCes : siTUaTion aCTUeLLe eT FUTUre
Vu dass 2/3 vun hire Recettë vun der staatlecher Dotatioun an der Gewerbesteier kommen, hunn d’Gemenge vum Grand Duché all Interêt op eng virsiichteg an ausgeglachen Investitiouns an Aus gabepolitik ze setzen. D’allgemeng economesch Situatioun an déi vum Staat geplangte Budgets kierzunge fir d’Staatsverscholdung ze reduzéieren, kënnen eventuell och de Gemengesecteur bean trächtegen.
BéiWen/aTerT an TéinTen GeTrennT GekUCkT
Sachant que 2/3 de leurs recettes proviennent de la dotation de l’état et de l’impôt commercial communal, les communes du Grand Duché du Luxembourg ont intérêt à miser plus que jamais sur une politique d’investissements et de dépenses prévoyante et équilibrée. La situation économique générale et les restrictions budgétaires envisagées par l’état en vue de diminuer la dette publique risquent également d’affecter le secteur communal.
BoeVanGe/aTTerT eT TUnTanGe, VUes séparémenT
Am Moment ass d’finanziell Situatioun vun den zwou Gemengen zimlech gesond. Hir respektiv Verscholdung befënnt sech ënner 5 % géigeniwwer vun de gesamt ordinäre Recetten; Prozentsaz dee béide Gemengen e gudde Sputt léisst. Duerch déi ëmmer méi grouss Ufuerderungen am Kader vun den obligatoresche Missioune, kéinten déi respektiv Ausgabe vu béide Gemengen allerdéngs op mëttel a laang Dauer staark an d’Luucht goen. Et mécht also Sënn, d’Fonctionnements an Entre tienskäschten ze reduzéieren oder z’optimiséieren.
à l’heure actuelle, la situation financière des deux communes est assez saine. Leur endettement com munal respectif se situe en dessous de 5 % par rapport au total des recettes ordinaires ; pourcentage qui laisse une bonne marge de manœuvre à chaque commune. Cependant, avec les exigences de plus en plus nom breuses découlant de leurs missions obligatoires, les dépenses respectives des deux communes risquent de s’envoler à moyen et long terme. Il y a donc lieu de réduire ou d’optimiser les coûts de fonctionne ment et d’entretien.
Fir eng kleng Gemeng kann dëst eng schwiereg Aufgab sinn, woubäi dës Aufgab duerch déi nei Gemeng Helperknapp méi einfach an effizient kéint ëmgesat gin, an zwar duerch déi verschidde Syner gien, déi sech aus der Fusioun ergi wäerten.
Si cet exercice est délicat pour une petite commune, il serait sûrement plus efficace et plus facile à réa liser pour la nouvelle commune Helperknapp et ce grâce aux différentes synergies issues de la fusion.
Zousätzlech zu den Erspuernisser, déi an de verschidde Secteure vum uerdentleche Budget erreecht kënne ginn, wäert déi nei Gemeng haapt sächlech méi Sputt hunn, fir d’Ëmsetzung vun neie grousse Projeten (ausseruerdentleche Budget).
Outre les économies qui pourront être réalisées dans les différents secteurs du budget ordinaire, la nou velle commune disposera surtout d’une plus grande marge de manœuvre pour la réalisation de nouveaux projets d’envergure (budget extraordinaire).
Als Beispill kann een hei de Bauprojet (momentan am Entwécklungsprozess) vun engem Schoul a Sportkomplex zu Bruch zitéieren, deen och ouni Fusioun an d’Liewe geruff kéint ginn. An dësem Fall mussen engersäits d’Käschte vum Projet redu zéiert ginn, an d’Gemengeverscholdung wäert dann anerersäits staark an d’Luucht goen, woubäi de Sputt fir d’Ëmsetzung vun anere grousse Projete par conter vill méi kleng gëtt. à titre d’exemple, citons le projet de construction (en cours d’élaboration) d’un complexe écolier, éducatif et sportif à Brouch qui pourrait également devenir réalité sans fusion. Dans pareil cas, le projet cité devra être revu à la baisse d’une part, et l’endet tement communal augmentera considérablement d’autre part, diminuant ainsi la marge de manœuvre pour la réalisation d’autres projets d’envergure. aktueLL an zukünfteg fInanzIeLL sItuatIoun / fInances : sItuatIon actueLLe et future
25
d’tabell hei ënne weist den uerdentleche Budgetsiwwerschoss, deen de gemengen zu Verfügung steet, fir hir ausseruerdentlech missiounen ze finanzéieren.
Le tableau ci -dessous montre l’excédent des recettes ordinaires qui est à disposition des communes pour financer leurs travaux extraordinaires.
UERDENTLECHE BUDGETSIWWERSCHOSS EXCÉDENT DES RECETTES ORDINAIRES
Mio. 8 Helperknapp Béiwen a Téinten/Boevange et Tuntange 6 5,46 5,47 4 2,93 2,93 3,64 3,44 4,36 4,03 5,38 4,79 4,69 4,55 2 0 2014 2015 2016 2017 2018 2019 d’tabell hei ënne weist d’evolutioun vun der gemengeverscholdung, de Projet vun engem schoul - a sportkomplex zu Bruch mat abegraff, mat an ouni gewäert staatlech Hëllef am fall vun enger fusioun.
Le tableau ci -dessous montre l’évolution de l’endettement communal incluant le projet d’un complexe scolaire et sportif à Brouch avec et sans l’aide étatique attribuée en cas de fusion.
EVOLUTIOUN VUN DER GEMENGEVERSCHOLDUNG ÉVOLUTION DE L’ENDETTEMENT COMMUNAL
Mio. 16 Helperknapp Béiwen a Téinten/Boevange et Tuntange 14 2 0 6 4 12 10 8 6,9 6,9 9,2 8,7 2014 2015 11,0 8,2 2016 12,4 7,7 2017 13,5 7,2 2018 12,7 6,6 2019
proGramm proGramme
Programm / Programme
WUnnen a sCHaFen LoGemenT eT TraVaiL
sCHei WUnnen an noBÄi sCHaFFen
WUnnen
• Nei Lotissementer op verstänneg Aart a weis entwéckelen • Dofir suergen, datt verschidden Type vu Logementer koexistéieren
sCHaFFen
• D’Schafe vu lokalen Aarbechtsplaze fërderen • Ale Gebaier, déi eidel stinn, eng nei affectatioun ginn
Bien se LoGer eT TraVaiLLer
à proximiTé LoGemenT
• Développer de nouveaux lotissements de manière raisonnée • Veiller à la coexistence de types de logements différents
TraVaiL
• Soutenir la création d’emplois locaux • Réaffecter de vieux bâtiments inoccupés
FrÄizÄiT
• Privat Initiativen ënnerstëtzen • D’Offer fir Kanner a Jugendlecher verbesseren • D’Schafe vu Gemeinschaftsgäert a Cités jardinières encouragéieren • De Reseau vun de regionale Wanderweeër a Vëlospisten vergréisseren a verknëppen • Treffpunkte fir Jonker ubidden
seCHerHeeT
• D’Verkéierssécherheet verbesseren • De Reseau vun de Foussgängerweeër ergänzen
indiVidUeLL moBiLiTeiT
• Eng selektiv Gestioun vun de Parkplazen aféieren (mat Prioritéit fir d’Leit déi do wunnen) • Carsharing fërderen • De Reseau vun de Vëlospiste vergréisseren
ëFFenTLeCHen TransporT
• Eng direkt Verbindung tëschent B an t schafen • Eng Navette vum Typ circleline (B + t / miersch -gare) aféieren
séCUriTé
• Améliorer la sécurité routière • Compléter le réseau des chemins piétons
moBiLiTé indiVidUeLLe
• Introduire une gestion de parking sélective (avec priorité aux résidents) • Promouvoir le covoiturage • Développer le réseau des pistes cyclables
TransporTs pUBLiCs
• Créer une liaison directe entre B et T • Initier une navette du type
circle-line
(B + t / mersch -gare)
serViCer serViCes
de BierGer am mëTTeL pUnkT
noVersUerGUnG
• Noversuergungsbetriber fërderen (z.B. Bäckerei, apdikt) • D’gastronomesch Offer diversifizéieren • Regional Produiten an d’Mäert ënnerstëtzen • Déi medizinesch Versuergung verbesseren
VerWaLTUnG
• D’Servicer optimiséieren (z.B. geschäftszäiten, Participatioun) • Eng transparent Kommunikatiounskultur entwéckelen (z.B. finanzen)
Le CiToyen aU CenTre de L’inTérêT
approVisionnemenT de proximiTé
• Encourager les commerces de proximité (p.ex. boulangerie, pharmacie) • Diversifier l’offre gastronomique • Soutenir les produits régionaux et les marchés • Améliorer la couverture médicale
adminisTraTion
• Optimiser les services (p.ex. heures d’ouverture, participation) • Développer une culture de communication transparente (p.ex. finances)
ëFFenTLeCHe raUm
• Den ëffentleche Raum méi frëndlech an attraktiv gestalten • ’Noerhuelungsméiglechkeeten ausbauen • Noperschaftsfester encouragéiern • Treffpunkte dobaussen ubidden (z.B. grillplazen)
naTierLeCH ressoUrCen
• D’Qualitéit vum Drénkwaasser erhalen • Méi Energieautonomie ustriewen • Erneierbar Energië fërderen • Energie aspueren (Beliichtung, energieeffizient renovatioun)
Loisirs
• soutenir les initiatives privées • développer l’offre pour les enfants et les adolescents • encourager la création de jardins communautaires et de cités jardinières • étendre et mailler le réseau des sen tiers et des pistes cyclables régionaux • Proposer des lieux de rencontres pour les jeunes
Vie en CommUn
• Rendre les espaces publics accueillants et attractifs • Développer les possibilités de détente de proximité • E ncourager les fêtes de voisinage • Proposer des espaces de rencontre en plein air (p.ex. aires BBQ)
maTenee LieWen a VUnenee Leieren
edUCaTioUn
• D’Infrastruktur fir Schoul a Bildung ausbauen • D’Offer fir Coursen a Formatioune fir jonker an erwuessener ergänzen
VerÄinsLieWen
• E gemeinsame Manifestatiounskalenner aféieren • D’Aktivitéite vun de Veräiner, wann néideg, zesummeleeën
ViVre ensemBLe eT apprendre Les Uns des aUTres
édUCaTion
• Développer l’infrastructure scolaire et éducative • étoffer l’offre de cours et de formations pour jeunes et adultes
Vie assoCiaTiVe
• Introduire un calendrier commun des manifestations • Regrouper, le cas échéant, les activités des associations
GeseLLsCHaFT a Wëssen soCiéTé eT saVoir sporT
• D’Auswiel u sportlechen Aktivitéiten ergänzen • Eng opwändeg Sportinfrastruktur realiséieren
kULTUr
• D’Programme vun de kulturellen evenementer koordinéieren • Den duussen Tourismus weiderent wéckelen (cf. Leader Programm) • Déi historesch Bausubstanz erhalen an erschléissen • Déi historesch Duerfkäre schützen • Déi lokal Gebräicher an Traditiounen erhalen
sporT
• Compléter l’offre des activités sportives • Réaliser une infrastructure sportive d’envergure
CULTUre
• Coordonner la programmation des évènements culturels • Développer le tourisme doux (cf. programme Leader) • Préserver et mettre en valeur le patrimoine bâti • Protéger les noyaux de villages historiques • Sauvegarder les coutumes et traditions locales
ressoUrCes naTUreLLes
• maintenir la qualité de l’eau potable • Tendre à plus d’autonomie énergétique • Promouvoir les énergies renouvelables • Réaliser des économies d’énergie (éclairage, rénovation énergétique)
erHaLensWÄerT an eenzeGaarTeG
naTUr
• Thematesch Léierpied ausschaffen (natur a waasser) • Déi historesch an déi privat Gäert an den tourismuskonzept integréieren • D’Iwwergäng tëschent Siidlungen a Landschaft harmonesch gestalten
proTéGer Ce qUi esT préCieUx eT UniqUe
naTUre
• Développer les sentiers didactiques thématiques (nature et eau) • Associer les jardins historiques et privés au concept touristique • Intégrer harmonieusement les abords des localités au paysage
naTUr a kULTUr naTUre eT CULTUre
Programm / Programme
29
proGramm VUn der neier GemenG proGramme de La FUTUre CommUne
Am Kader vun der Virbereedung vun der Fusioun an der Identifikatioun vun den Haaptthemen, gouf d’Definitioun vun der Entwécklungsstrategie vun der neier Gemeng Helperknapp am Detail duerch diskutéiert. Baséiert op d’Iddien an d’Virschléi, déi sech aus dem Reflexiounsworkshop vun 2011 mat den Awunner aus béide Gemengen erginn hunn an nodeems all d’Informatiounen iwwert déi aktuell Situatioun gesammelt goufen, hunn d’Conseilleren e Katalog zesummegestallt, deen déi ze plange Moossnamen a 4 verschidden Aktiounsfelder ent hält. Dëse Katalog ëmfaasst all d’Themen, déi d’Gemenge Béiwen/Atert an Téinten sech verflich ten an dëse verschidden Aktiounsfelder ze behan delen, a lëscht déi verschidde geplangte Mooss name fir d’Erreeche vun de fixéierten Ziler op. Dans le cadre de la préparation de la fusion et de l’identification des sujets clés, la définition de la stratégie de développement de la nouvelle com mune Helperknapp a fait l’objet d’une concertation approfondie. Sur base des idées et des suggestions rassemblées dans le cadre du workshop de réflexion de 2011 avec les habitants des deux communes et après avoir collecté toutes les informations sur la situation actuelle, les conseillers ont dressé un catalogue d’actions à envisager dans 4 champs d’action distincts. Ce catalogue reprend tous les thèmes que les communes de Boevange/Attert et de Tuntange s’engagent à traiter dans ces différents champs d’action et énumère les différentes pistes envisagées afin d’atteindre les objectifs fixés.
30
PrIorItär aktIounen am faLL Vun enger fusIoun / actIons PrIorItaIres en cas de fusIon
prioriTÄr akTioUnen am FaLL VUn enGer FUsioUn aCTions prioriTaires en Cas de FUsion
Während der Iwwergangszäit vun 2014 bis 2017, wäerte béid Gemenge weiderhin eegestänneg funk tionéieren, mä trotzdem enk zesummeschaffen.
Déi vum Staat an Aussiicht gestallt Hëllef wäert haaptsächlech an nei Gemengeninfrastruktu ren investéiert ginn, fir d’Liewensqualitéit vun den Awunner ze verbesseren a gläichzäiteg d’Gesondheet vun de Gemengefinanzen ze garan téieren. Et goufe verschidde prioritär Aktiounen definéiert, fir dës Ziler z’erreechen: Pendant la période transitoire s’étendant de 2014 à 2017, les deux communes continueront à fonc tionner de façon autonome, tout en coopérant étroitement.
L’aide financière attribuée par l’état sera princi palement investie dans des nouvelles infrastruc tures communales en vue d’améliorer la qualité de vie des habitants, tout en préservant la bonne santé des finances communales. Plusieurs actions prioritaires ont été identifiées pour atteindre ces objectifs :
ziL: „de BierGer am mëTTeLpUnkT“
– d’ëffentlech Infrastrukturen an déi bestoend kol lektiv Ariichtungen optimiséieren, fir den aktuel len héijen Niveau vun den ugebuedene Servicer oprecht z’erhalen. Ob et ëm de Kanalisatiounsre seau, d’Drénkwaasserversuergung, den Entretien vun de lokale Stroossen oder déi vill ëffentlech Gebaier geet, d’Fusioun wäert et erméiglechen, d’Aarbechten op méi eng rationell an effikass Aart a Weis ze plangen an duerchzeféieren. – d’Fonctionnement vun de verschidden administ rativen an technesche Servicer weiderhi sécher stellen, fir d’Bierger gutt ze bedéngen.
oBjeCTiF : « Le CiToyen aU CenTre de L’inTérêT »
– optimiser les infrastructures publiques et les équi pements collectifs existants afin de maintenir le haut niveau actuel des prestations offertes. Qu’il s’agisse du réseau de canalisation, de l’appro visionnement en eau potable, de l’entretien du réseau de la voirie communale ou encore des nombreux édifices publics, la fusion permettra de programmer et de réaliser les travaux de manière plus rationnelle et efficace. – assurer la continuité du fonctionnement des dif férents services administratifs et techniques afin de bien servir les citoyens. PrIorItär aktIounen am faLL Vun enger fusIoun / actIons PrIorItaIres en cas de fusIon
31 ziL: „zesUmme LieWen a VUnenee Léieren“
– d’Schoul a Bildungsinfrastruktur ausbauen, fir d’Entwécklung vun alle Kanner aus der neier Gemeng ze garantéieren. Genee wéi d’Infrastruktur fir Sport, gëtt déi nei Schoul a Bildungsinfrastruktur zu Bruch implantéiert. De Wonsch, e Maximum un Aktivitéiten op engem eenzege Site zesummenzebréngen, ergëtt sech souwuel aus prakteschen, wéi och aus pädago geschen Iwwerleeungen.
oBjeCTiF : « ViVre ensemBLe eT apprendre Les Uns des aUTres »
– développer l’infrastructure scolaire et éducative afin de garantir l’épanouissement de tous les enfants de la nouvelle commune. Tout comme l’infrastructure sportive, la nouvelle infrastructure scolaire et éducative sera implantée à Brouch. La volonté de réunir un maximum d’activités sur un site unique résulte de considérations à la fois pratiques et éducatives.
– eng grouss Sportariichtung op dësem selwechte Site virgesinn, fir en Treffpunkt a gemeinsam Attraktiounen ze schafen. D’Uertschaft Bruch ass aus zwee Grënn fir d’Ariichtung vun dëser Infrastruktur gewielt ginn: engersäits fir seng strategesch geographesch Lag an ideal Accessi bilitéit, an anerersäits, wéinst der d’Disponibilitéit vun engem fir dëse Projet gëeegente Gemengen terrain.
Deen neie Site soll fir all d’Awunner op sinn, zu der Konsolidéierung vum Veräinsliewe bäidroen an de sozialen Zesummenhalt innerhalb der neier Gemeng verstäerken.
– prévoir une infrastructure sportive d’envergure sur ce même site afin de créer un lieu de rencontre et d’attraction commun. La localité de Brouch a été retenue pour accueillir cette nouvelle infrastruc ture pour deux raisons : sa situation géographique stratégique et l’accessibilité idéale d’une part, la présence d’un terrain communal disponible et adapté à ce projet d’autre part.
Le nouveau site sera un lieu ouvert à tous les habitants, contribuera à la consolidation de la vie associative et renforcera la cohésion sociale dans la nouvelle commune.
32
PrIorItär aktIounen am faLL Vun enger fusIoun / actIons PrIorItaIres en cas de fusIon PrIorItär aktIounen am faLL Vun enger fusIoun / actIons PrIorItaIres en cas de fusIon
33 ziL: „erHaLensWÄerT an eenzeGaarTeG“
– d’natierlech Ressourcen erhalen an ervirhie wen, wéi zum Beispill d’Bëscher, d’Baachen an d’Quellen, an net ze vergiessen de geschichtle che Patrimoine mat der Opwäertung vum Site „Helperknapp“ (Accès, Parking, Bëschkierfecht)
oBjeCTiF : « proTéGer Ce qUi esT préCieUx eT UniqUe »
– préserver et mettre en valeur les ressources na turelles, notamment les forêts, les cours d’eau et les sources, sans oublier le patrimoine histo rique avec la valorisation du site « Helperknapp » (accès, parking, cimetière forestier) – d’Empfehlunge vun der Studie iwwert den Erspu ernis an Energieoptimiséierungspotenzial fir d’ëffentlech Gebaier ëmsetzen, déi 2013 ofge schloss gouf, fir d’Ofhängegkeet u fossillen Ener gien ze reduzéieren an d’Betribskäschten, op de Budgete laaschten, erofzesetzen.
– mettre en œuvre les recommandations de l’étude sur les potentiels d’économie et d’optimisation énergétique pour les édifices publics, finalisée en 2013, afin de réduire la dépendance aux énergies fossiles et diminuer les frais de fonctionnement plombant les budgets.
– d’Attraktivitéit vum kulturellen a Veräinsliewen erhalen a verbesseren, fir d’Verbindung tëschent de Bierger ze verstäerken. De Programm vun den Evenementer an d’Offer vun Aktivitéite kënnen da besser koordinéiert an optimiséiert ginn.
– maintenir et développer l’attractivité de la vie culturelle et associative afin de renforcer les liens entre les citoyens. La programmation des mani festations et l’offre des activités pourront être mieux coordonnées et optimisées.
ee geschichtlechen Dokumentatiounszenter schafen – créer un centre de documentation historique
ziL: „sCHéi WUnnen an noBÄi sCHaFFen“
– d’Initiative vu Privatpersounen an Associatioune fir d’Erhalen an d’Schafe vu lokalen Aarbechts plazen ënnerstëtzen. Déi nei Gemeng present éiert eng ganz Rei Virdeeler fir d’Schafung vun Aarbechtsplazen, virun allem am Secteur vum Tourismus a vun der Ëmwelt am Allgemengen. D’Bereetstellung vu bezuelbare Raimlechkeeten, déi duerch d’Schafung vun neien Infrastrukture fräi ginn, ass eng gutt Méiglechkeet, fir ënner anerem Start ups an d’Gemeng unzezéien.
– d’Schafung vu Logementer, déi un all Besoinen ugepasst sinn, fir dass d’Awunner och dann an hirer Gemeng bleiwe kënnen, wann hir Liewens konditiounen änneren.
oBjeCTiF : « Bien se LoGer eT TraVaiLLer à proximiTé »
– soutenir les initiatives de particuliers et d’asso ciations en vue du maintien et de la création d’emplois locaux. La nouvelle commune dispose d’une multitude d’atouts propices à la création d’emplois, avant tout dans le secteur du tou risme et de l’environnement en général. La mise à disposition, à des prix abordables, de locaux se libérant suite à la réalisation de nouvelles in frastructures est une piste à suivre pour attirer, notamment, des start ups dans la commune.
– promouvoir la création de logements adaptés à tous les besoins, afin que les habitants puissent rester dans leur commune lorsque leurs condi tions de vie changent.
34
HeLperknapp HeLperknapp
fusIounsProjet – gemeng HeLPerknaPP HeLPerknaPP / HeLPerknaPP
35
FirWaT „HeLperknapp“?
poUrqUoi « HeLperknapp » ?
Vum Ufank vun den Diskussiounen un, waren sech béid Gemengen doriwwer eenz, dass déi fusionéiert Gemeng en neien Numm kréie géif. Ganz fréi gouf de Flouernumm „Helperknapp“ erwähnt an aus verschiddene Grënn als interessant Méiglechkeet ugesinn: – am Laf vu senger Geschicht huet sech dës Plaz duerch eng wäit iwwert d’Gemengegrenze ree chend Ausstrahlung ausgezeechent, Dès le début des pourparlers, les deux communes ont convenu que la commune fusionnée aurait un nouveau nom. Très tôt, le lieu dit « Helperknapp » a été retenu comme piste intéressante, et ce pour diverses raisons : – à travers son histoire, le lieu a connu un rayonne ment allant bien au delà des limites communales, – et wäert den Héichpunkt vun der neier Gemeng sinn an e bidd eng wäitgehend Aussiicht, – den Numm „Helperknapp“ ass einfach ausze schwätzen. Fir d’Bedeitung vun dëser Wal ze verstoen, hunn sech déi gewielte Volleksvertrieder op d’Geschicht vum „Helperknapp“ konzentréiert. Zanter méi wéi engem Joerdausend huet dës Plaz eng grouss Un zéiungskraaft. Dës Plaz ass vu ville Soen ëmginn an déi éischt Spuere vu mënschlecher Aktivitéit sinn op d’Kelten zeréckzeféieren, déi der Plaz hiren Numm ginn hunn, wéinst den therapeute sche Qualitéiten Hals an Aekrankheeten ze heele vun der Quell, déi sech do befënnt. Den Numm „Helpert“ kënnt wahrscheinlech vum Wuert „Heel buer“ oder „Heilborn“, wat souvill wéi „Quell déi heelt“ heescht. De Karel de Grousse soll krank dohi gaange sinn a soll duerch d’Drénke vum Waasser aus der Quell nees gesond gi sinn. Den „Helperknapp“ ass och duerch den „Helpermaart“ bekannt ginn, e grousse jäerleche Baueremaart, deen deemools vun den Häre vun Huelmes iwwer waacht gouf.
– il s’agira du point culminant de la nouvelle com mune et on y jouit d’une vue étendue, – le nom Helperknapp se prononce facilement. Afin de comprendre la portée de ce choix, les élus se sont penchés sur l’histoire du « Helperknapp ». Depuis plus d’un millénaire, cet endroit exerce un grand attrait. De nombreuses légendes l’entourent et les premières traces d’activité humaine datent de l’époque des Celtes qui lui ont donné son nom, en référence aux vertus thérapeutiques de la source qui s’y trouve, pour guérir des maladies de la gorge et des yeux. Le nom Helpert provient probablement du mot Heelbuer ou Heilborn, qui signifie « source qui guérit ». Malade, Charlemagne s’y serait rendu et aurait été guéri en buvant l’eau de la source. Le « Helperknapp » doit également sa renommée au « Helpermaart », le grand marché agricole annuel dont les seigneurs de Hollenfels avaient la super vision.
Lieu de culte païen, lieu de pèlerinage, refuge, an cien ermitage, lieu de vénération – de St Willibrord, important lieu de rencontre et de commerce pour les paysans de la région… la liste des nombreuses vocations du « Helperknapp » à travers les siècles est impressionnante.
HeLperknapp
36
HeLPerknaPP / HeLPerknaPP Heedekultplaz, Pilgerplaz, Ënnerdaach, al Kapell, Plaz fir d’Ubiede vum Hellege Willibrord, wichtegen Treffpunkt an Handelsplaz fir d’Baueren aus der Géigend... d’Lëscht vun de ville Berufunge vum „Helperknapp“ duerch déi verschidde Joerhonner ten ass beandrockend.
Mä et si virun allem déi vill Liene vun de ver schidden Uertschafte vu Béiwen/Atert an Téin ten mat der Geschicht vum „Helperknapp“, déi d’Conseilleren dozou motivéiert hunn, fir den Numm „Helperknapp“ ze stëmmen. Eng gemein sam Geschicht ass nämlech eng zolidd Basis, fir zesummen zukünfteg Erausfuerderungen unzegoen an sech ëm déi aktuellst Themen eng nei Identitéit ze schafen: d’Natur als Quell vu kierperlechem a séileschem Wuelbefannen, Nohaltegkeet, Wier kungsberäich iwwert d’Gemengegrenzen ewech. Mais ce sont avant tout les multiples liens des diffé rentes localités de Boevange/Attert et de Tuntange avec l’histoire du « Helperknapp » qui ont motivé les conseillers à se prononcer en faveur du nom Hel perknapp. Car une histoire commune est une base solide pour affronter ensemble les défis du futur et se forger une nouvelle identité autour de thèmes hautement actuels : la nature comme source de bien être physique et émotionnel, la pérennité, le rayonnement au delà des limites communales. Avec le choix du nom Helperknapp, le message est clair : la nouvelle commune ne sera pas le produit d’une simple addition de deux territoires distincts. Elle deviendra une nouvelle entité territoriale aux multiples visages, fière de son histoire et forte de ses nombreux atouts. De Message hannert dem Numm „Helperknapp“ ass kloer: déi nei Gemeng gëtt net nëmmen d’Resultat vun der Additioun vun zwee verschidden Territoiren. Déi nei Gemeng gëtt eng nei villfälteg territorial Entitéit, déi stolz op seng Geschicht ass an duerch vill Trëmp gestäerkt ass. HeLPerknaPP / HeLPerknaPP
37
38
am FaLL VUn enGer FUsioUn en Cas de FUsion
fusIounsProjet – gemeng HeLPerknaPP am faLL Vun enger fusIoun / en cas de fusIon
39
dei nei GemenG La noUVeLLe CommUne
Während der Virbereedung vun der Fusioun, hu sech d’Gemengeresponsabelen iwwert folgend Punkte betreffend déi nei Gemeng gëeenegt:
den nUmm
Den Numm „Helperknapp“ ass eestëmmeg gewielt ginn. De Slogan „Helperknapp Eng Gemeng mat Aussiicht“ bezitt sech op déi geographesch an topo graphesch Lag vum Flouernumm a faasst d’Ziler vun der Fusioun vun de Gemenge Béiwen/Atert an Téinten beschtens zesummen: eng kloer Visioun vu senger Zukunft hunn a viraussiichtlech handelen.
de sëTz
Au fur et à mesure de la préparation de la fusion, les responsables communaux se sont mis d’accord sur les points suivants concernant la nouvelle commune :
Le nom
Le nom Helperknapp a été retenu à l’unanimité. Le slogan « Helperknapp Eng Gemeng mat Aussiicht » fait référence à la situation géographique et topo graphique du lieu dit et résume bien les objectifs de la fusion des communes de Boevange/Attert et de Tuntange : avoir une vision claire de son avenir et agir avec prévoyance.
Le sièGe
Déi nei Gemeng gëtt an de Raimlechkeete vun der aktueller Gemeng vun Téinten installéiert.
den neie GemenGeroT
La nouvelle mairie sera installée dans les locaux de l’actuelle mairie de Tuntange.
Le noUVeaU ConseiL CommUnaL
Dem System vun der absoluter Majoritéit no gewielt, wäert den neie Gemengerot vu 7 Con seilleren aus der fréierer Gemeng Béiwen/Atert a 6 Conseilleren aus der fréierer Gemeng Téinten bestoen. De Schäfferot wäert sengersäits während enger Iwwergangszäit vun 2018 bis 2023 mat 4 Gewielte funktionéieren.
Elu selon le système de la majorité absolue, le nou veau conseil communal se composera de 7 conseil lers issus de l’ancienne commune de Boevange/ Attert et de 6 conseillers de l’ancienne commune de Tuntange. Le collège échevinal fonctionnera quant à lui avec 4 élus pendant une période tran sitoire allant de 2018 à 2023.
d’serViCer
Déi administrativ Servicer, wéi d’Sekretariat, de Populatiounsbureau, d’Recette an den technesche Service, ginn an d’Raimlechkeete vun der aktueller Gemeng vun Téinten installéiert, déi dee néidegen Espace besëtzen. Dat ganzt Gemengepersonal bleift zu deene selwechte Konditioune wéi an hirer fréierer Gemeng weiderhin agestallt. D’Aufgabe ginn nei definéiert, fir en optimaalt Funktionéiere vun deene verschiddene Servicer ze garantéieren.
Les serViCes
Les services administratifs tels que secrétariat, état civil, recette et service technique seront installés dans les locaux de l’actuelle mairie de Tuntange qui dispose de réserves d’espace. L’ensemble du personnel communal sera repris aux conditions identiques à celles dont il bénéficiait dans son ancienne commune. Les tâches seront redéfinies afin de garantir un fonctionnement optimal des différents services.
40
am faLL Vun enger fusIoun / en cas de fusIon D’Ëffnungszäite gi falls noutwenneg geännert. D’Méiglechkeet e Maximum un administrativ Demarchen online duerchféieren ze kënne gëtt weiderentwéckelt. D’Entretiens an Depannageser vicer an den Noutdéngscht ginn hirersäits weiderhi vun den aktuellen Equipen vun hirer normaler Plaz aus assuréiert.
Les heures d’ouverture seront revues, le cas échéant. La possibilité d’effectuer un maximum de démarches administratives en ligne sera dévelop pée. Quant aux services d’entretien, de dépannage et de secours, ils seront assurés par les équipes actuelles qui conserveront leur point de base.
déi GeWieLTe VoLLeksVerTrieder, déi Un der VirBereedUnG VUn der FUsioUn BéiWen/aTerT an TéinTen zesUmmeGesCHaFFT HUnn, soen ieCH merCi Fir Är opmierksamkeeT!
Les éLUs qUi onT CoLLaBoré à La préparaTion de La FUsion de BoeVanGe/aTTerT eT de TUnTanGe, VoUs remerCienT poUr VoTre aTTenTion !
sëtzen/ assis (vu l. no r./ de g. à dr.
) : Henri noesen, Patrick Ludwig, Paul mangen, christiane eicher -karier, félicie streicher -schintgen, jean -Paul Baus stinn/ debout (vu l. no r./ de g. à dr.
) : joske Vosman, xavier nicolay, gilles Losch, Liselotte ruef -Vogt, gilles groben, frank conrad, claude mathekowitsch, Pierre espen, steve rollinger | net op der foto dobäi/ absents sur la photo : marc Hamel, josy Bausch, romain mersch
HaapTinFormaTioUnen inFormaTions CLés Gemeng Commune
Bevëlkerung Population Fläch vun der Gemeng Surface commune Gemengebescher Bois appartenant à la commune Dierfer vun der Gemeng Villages de la commune
Béiwen/Atert Boevange/Attert
2.340
18,87 km 2 270 ha Boevange/Attert, Bill, Grevenknapp, Brouch, Finster thal, Buschdorf, Openthalt
WiCHTeG daTUmer daTes CLés
Abrëll / Avril Publikatioun
informatiounsbroschür
Publication de la
brochure d’information 6
Mee / Mai
19h30
informatiouns- versammlung réunion d’information Boevange
Centre Polyvalent Am Lëtschert
7
Mee / Mai
19h30
Tuntange, Bour, Hollenfels, Ansembourg, Marienthal
informatiouns- versammlung réunion d’information Tuntange
Centre Polyvalent Koschteschbau
Téinten Tuntange
1.534
18,74 km 2 230,34 ha
25
Mee / Mai
referendum référendum enTWéCkLUnG VUn der BeVëLkerUnG
(statec -Previsioun)
éVoLUTion de La popULaTion
(prévision statec) Joer/Année Béiwen/Boevange Téinten/Tuntange
Total/Total
2015 2.267
1.615
3.882
2016 2.312
1.824
4.136
2017 2.359
1.990
4.348
2018 2.406
2.054
4.460
2019 2.454
2.094
4.548
BéIWEnER GEMEnGEvERWaLtunG adMInIstRatIon CoMMunaLE dE BoEvanGE/attERt
Coin rue de l’Attert / rue de Helpert L 8710 Boevange/Attert Tél. : 23 63 01 32 –21 Fax : 23 63 01 32 –31 henri.bausch@boevange attert.lu
www.boevange attert.lu
téIntEnER GEMEnGEvERWaLtunG adMInIstRatIon CoMMunaLE dE tuntanGE
2, rue de Hollenfels L 7481 Tuntange Tél. : 23 63 05 35 –1 Fax : 23 63 05 35 –22 [email protected]
www.tuntange.lu