Transcript kültürler arası farklılıkların çalı*an *nsan ve örgütler üzer

BÖLÜM II
KÜLTÜRLER ARASI
FARKLILIKLARIN
ÇALIŞAN İNSAN VE
ÖRGÜTLER ÜZERİNDEKİ
ETKİSİ
KÜLTÜREL ÇEVRE VE ÇALIŞAN
İNSAN
• İnsan kültürel çevresiyle sürekli etkileşir,
bir yandan çevrenin kültürel değerlerini,
davranış biçimlerini ve kavramayı
kolaylaştırıcı simgeler evrenini
öğrenirken öte yandan da kişisel
becerileri oranında öğrendiklerini
zenginleştirerek yeniden çevreye sunar.
KÜLTÜREL ÇEVRENİN ÜRÜNÜ:
ÇALIŞAN İNSAN
• Belirli bir kültürün ürünü olan çalışan
insan, o kültürün getirdiği sınırlamaların
dışına çıkamaz.
• Kültür bireyin davranışları üzerine bazı
sınırlamalar getirirken, özendirilmesi ya
da performansı konusunda da bazı
ölçütler koyabilir.
KÜLTÜREL ÇEVRENİN ÜRÜNÜ:
ÇALIŞAN İNSAN
• Her kültürün kendine özgü bir çalışan
insan modeli üretmesi kaçınılmazdır.
Kültürden kültüre farklılaşan değerler,
davranış biçimleri, simgeler evreni
sonuçta farklı çalışan insan modelleri
oluşturacaktır.
ÖRGÜT KÜLTÜRLERİ
VE
ÇALIŞAN İNSAN
• Çalışan insan makro kültürel çevreden edindiği
özellikleri çalıştığı işletme örgütüne, etkinlik
gösterdiği toplumsal amaçlı diğer örgütlere
taşır. Eğer kültürel çevreyle getirdiği özellikler
uyuşmuyorsa çatışır.
 Pascale ve Athos’a göre kültürel tavırdan
etkilenen yedi yönetim öğesi:
Strateji
Yapı
Sistemler
YUMUŞAK
SERT
İşgören
Stil
Beceriler
Üst Amaçlar
Japon= Yumuşak Öğeler
Amerikalı= Sert Öğeler
KÜLTÜREL ÇEVRE-ÖRGÜT ETKİLEŞİMİ
• Mikro çözümleme düzeyinden makro düzeye
doğru çıktıkça sorunlar artmaktadır.
• Gözlemlenen sistemin laboratuar ortamına
konulması ya da çevresinden yalıtılması
imkansızdır.
• Makro düzeyde karşılaşılan sorunlar, çevreyle
örgüt arasındaki ilişkileri açıklamaya çalışan
kuramların, belirsizlik kavramını gündeme
getirmesine neden olmuştur.
Kuramsal Yaklaşımlar ve Kültür ÇevreÖrgüt Etkileşimi
 Açık Sistem Yaklaşımı Açısından Kültürel ÇevreÖrgüt Etkileşimi
 Koşul Bağımlılık Kuramı Açısından Kültürel ÇevreÖrgüt Etkileşimi
 Örgütsel Nüfus- Çevre Bilimi Modeli ve Kültürel
Çevre
 Kurumsal Kuram ve Kültürel Çevre
Açık Sistem Yaklaşımı Açısından
Kültürel Çevre- Örgüt Etkileşimi
• Açık sistem yaklaşımı örgütleri, çevreyle
değişimde bulunarak yaşamını sürdüren ve
uyum yapan organizmalar olarak tanımlar.
• Örgütler açık sistemlerdir.
• Örgüt, amaçlarına ulaşabilmek ve gerekli
girdileri sağlayabilmek için kültürel çevresiyle
de etkileşir.
KÜLTÜREL BAĞLAM
Sistem anlayışında kültür, örgütün
bütünlüğünü koruyabilmesi için yapıştırıcı
görevi yapar.
Yönetsel
sistem
Amaçlar
Teknoloji ve
yapı
Sosyo-kültürel
sistem
üretim sistemi
Açık Sistem Yaklaşımı Özellikleri :
Enerjinin çevreden
iç yapıya aktarımı
Süreçleme
Çıktı
Olaylar döngüsü
olarak sistemler
Olumsuz entropi
Bilgi girdisi
olumsuz geri
bildirim ve
kodlama süreci
Kararlı durum
Ayrımlaşma
Eşsonuçluluk
KOŞUL BAĞIMLILIK KURAMI AÇISINDAN
KÜLTÜREL ÇEVRE- ÖRGÜT ETKİLEŞİMİ
• Koşul-bağımlılık kuramı örgüt yapılarını mekanistik ve
organik diye ikiye ayırmıştır.
• Kuram hangi çevre koşullarında, hangi örgüt yapılarının
daha etkin çalışırın yanıtını arar.
• Mekanistik örgüt biçimlerinde yeniliklerin, çevresel
değişme ve gelişmelerin olmadığı ya da çok az olduğu
sanayi sektörlerinde daha çok rastlanmaktadır.
• Çevresel değişme ve gelişmelerle yeniliklerin fazla
olduğu sektör ve işletmelerde ise, mekanistik örgüt
yapısı etkinliğini kaybetmekte, yerini organistik örgüt
yapılarına bırakmaktadır.
ÖRGÜTSEL NÜFUS- ÇEVRE BİLİMİ MODELİ VE
KÜLTÜREL ÇEVRE
Diğer yaklaşımlardan iki noktada ayrılmaktadır
• Modelin odağında örgütler yerine örgütler
topluluğu ya da nüfusu bulunmaktadır.
• Örgütsel nüfus içindeki araştırma alanı
bireysel olarak örgütlerin çevreye uyum
açısından ne yaptıkları yerine, farklı
örgütlerin doğum, ölüm yüzdelerini açıklayan
çevresel ayıklanma süreçlerini içermektedir.
ÖRGÜTSEL NÜFUS- ÇEVRE BİLİMİ MODELİ VE
KÜLTÜREL ÇEVRE
• Modele göre çevresel değişme oluştuğunda,
örgütler uyum göstermenin getirdiği yapısal
sürtüşmelere dayanmamakta ; örgütsel nüfus
içindeki eski örgütler geriler ve devre dışı
kalırlarken, değişen çevrenin gereksinmelerini
karşılayabilen yeni örgütler ortaya çıkmaktadır.
ÖRGÜTSEL NÜFUS- ÇEVRE BİLİMİ
MODELİ VE KÜLTÜREL ÇEVRE
• Örgütsel nüfus- çevre bilimi modeli,
örgütsel nüfusa sürekli olarak yeni
örgütlerin katıldığını ileri sürmektedir.
Sonuçta örgütsel nüfus sürekli olarak
değişmektedir.
KURUMSAL KURAM VE KÜLTÜREL
ÇEVRE
• Kurumsal yaklaşım Robert K. Merton ile
başlamıştır.
• Kurumlar, toplumsal davranışa kalıcılık ve
anlam kazandıran bilişsel, normatif,
düzenleyici yapı ve eylemlerden oluşurlar.
Düzenleyici Normatif
Bilişsel
Uyumun
Temeli
Yarar
Toplumsal
Sorumluluk
Genel
Kabul
Mekanizmalar
Zorlayıcı
Normatif
Öykünmeci
Mantık
Araçsallık
Uygunluk
Geçerlilik
Göstergeler
Kurallar
Yasalar
Yaptırımlar
Belgelemek
Yetkilendirmek
Yaygınlık
Eşbiçimlilik
Yasallığın
Temeli
Yasal
Yaptırım
Ahlaki Yönetim
Kültürel Destek
Kavramsal
Doğruluk
KURUMSAL KURAM VE KÜLTÜREL
ÇEVRE
• Kurumsal yaklaşımda çevrenin rolü örgütlere
neye benzemeleri ve nasıl davranmaları
gerektiği konusunda bir reçete sağlamaktır.
• Örgütlerin yaşayabilirliği üzerine etki yapabilen
iki ayrı çevre vardır:
Kurumsal çevre
Teknik çevre
KURUMSAL KURAM VE KÜLTÜREL
ÇEVRE
• Türkiye’de örgütlerin zaman zaman teknik
çevrelerin istemlerinden çok, kurumsal
çevrenin istemlerinden etkilendiği
görülmektedir.
• Japonya, Güney Kore ve Tayvan gibi ülkelerde
aynı durumdadırlar.
• Öykünmeci mekanizma, Türkiye’de örgütlerin
sayılarının ve kuruluş hızlarının artmasına
neden olmaktadır.