Transcript TH*C TR*NG VÀ GI*I PHÁP PHÁT TRI*N S* GIAO D*CH HÀNG HÓA

THỰC TRẠNG VÀ GIẢI PHÁP
PHÁT TRIỂN SỞ GIAO DỊCH
HÀNG HÓA TẠI VIỆT NAM
Trần Thanh Hải
Tổng Giám đốc
Công ty CP Kinh doanh và Đầu tư vàng Việt Nam (VGB)
NCS. Đại học Illinois, Chicago, Hoa kỳ
Hiệu trưởng trường Cao đẳng Viễn đông TP. HCM
Thực trạng về sản xuất hàng hóa
nông nghiệp tại Việt Nam
 Đóng góp đáng kể trong tổng thu nhập
quốc dân GDP
 Góp phần đảm bảo an ninh lương thực và
tăng dự trữ ngoại hối
 Tăng thu nhập cho nông dân, thay đổi bộ
mặt nông thôn và góp phần thay đổi cơ
cấu sản xuất - đầu tư
 Đưa Việt Nam trở thành một trong những
nước xuất khẩu nông sản lớn trên thế giới
trong nông nghiệp
1.
Giá gạo XK đạt đỉnh, giá gạo trong
nước vẫn ít biến động
20000
18000
16000
14000
12000
10000
8000
6000
4000
2000
0
Giá gạo xuất khẩu, 5%
tấm, (quy VND/kg)
52 (22/12-
49 (01/12-
46 (10/11-
43 (20/10-
40 (29/09-
37 (08/09-
34 (18/08-
31 (28/07-
28 (07/07-
25 (16/06-
22 (26/05-
19 (05/05-
16 (14/04-
13 (24/03-
10 (03/03-
7 (11/02-
3 (14/01-
1 (29/12-
Giá gạo tẻ thường nội
địa, Cần Thơ (VND/kg)
Những hạn chế
 Tăng trưởng không đồng điệu với tăng thu
nhập thực tế cho nông dân, nông thôn
 Tăng trưởng nhưng không bền vững: sản
lượng - giá xuất khẩu - khách hàng
 Thu nhập vẫn chủ yếu từ bán thô, kém xa
với thu nhập tài chính trên các thị trường
thứ cấp của các sàn giao dịch hàng hóa
trên thế giới
 Việt Nam có phải là thị trường gốc cho
những loại nông sản xuất khẩu chủ yếu
của mình?
2.
3.
Nguyên nhân
 Chưa
có một chỗ đứng vững chắc
trên thị trường thế giới, không có các
hợp đồng mua bán dài hạn,
 Các tổ chức sản xuất - kinh doanh
xuất khẩu trong nước không chủ
động được nguồn hàng, không chủ
động được vốn, tranh mua-tranh bán
 Tham gia giao dịch mua-bán trên
mạng không hợp pháp

Một số sàn giao dịch nông sản ở
Việt Nam hiện nay lại hoạt động
chưa hiệu quả, chưa thực sự là cầu
nối giữa nhà sản xuất và nhà kinh
doanh, giữa thị trường nội địa và
thị trường thế giới.
 Chưa
có khung pháp lý căn bản và
tiên tiến vừa phù hợp với thực trạng
Việt Nam và vừa phù hợp với chuẩn
mực quốc tế
Học gì từ các Sàn giao dịch hàng
hóa trên thế giới
 Chicago Board of Trade (CBOT) ra đời
năm 1848 và Sàn hàng hóa Chicago –
Chicago Mercantile Exchange (CME) ra
đời năm 1874. Sáp nhập 2007: 7 loại
nông sản.
 3 Sàn giao dịch hàng hóa Nhật BảnJapanese Commodity Exchanges: nông
sản, vàng,..
 Singapore Exchange (SGsa3ncao su,
Năng lượng và Vàng
 Bursa Malaysia Derivatives: dầu cọ
3.
4.




Xu thế giao dịch các sàn GDHH lớn
trên TG
Sử dụng công nghệ thông tin thay
cho giao dịch trực tiếp trên sàn.
Globex của CME, hay các ứng dụng
trên các thiết bị di động hiện nay
Tích hợp nhiều sản phẩm trên một
sàn giao dịch.
Gia tăng các dịch vụ phục vụ trên
sàn giao dịch.
Giao dịch phi vật chất (non-physical
delivery) chiếm ưu thế.
Việt nam có Sàn giao dịch HH theo
chuẩn quốc tế?
 Là 1 quốc gia có số lượng hàng hóa xuất
khẩu nông sản vật chất lớn trên thế giới
tại các mặt hàng gạo, cà phê, cao su, tiêu
đen,…
 Điều hành tập trung của Nhà nước: quota
xuất-nhập, thanh toán quốc tế, giao dịch
ngoại hối.
 Doanh nhân Việt Nam tương đối năng
động trong việc nắm bắt cái mới.
5.
5.
Khung pháp lý và hiện trạng Sở Giao
dịch HH tại Việt nam
 Luật
Thương mại năm 2005 và Nghị
định 158/2006/NĐ-CP.
 Thông tư 03/2009/TT-BCT hướng
dẫn thực hiện Nghị định
158/2006/NĐ-CP
 Tháng 9/2012: Phó TT chỉ đạo các
ngành hướng dẫn cho thương nhân
VN giao dịch sàn HH TG, điều 4, NĐ
158/2006/NĐ-CP
a)
Trung tâm Giao dịch Cà phê Buôn Mê
Thuột (BCEC):
Thành lập theo QĐ số 2029/QĐ-UBND
ngày 01/11/2006 và QĐ số 2278/QĐUBND ngày 04/12/2006 của UBND
tỉnh Daklak.
 Được Cơ quan phát triển của Pháp
(AFD) tài trợ và đi vào hoạt động từ
ngày 12/12/2008.
 BCEC hiện nay có 04 thành viên (TV)
môi giới, 23 TV kinh doanh và 63 TV
đăng ký bán là các thể nhân tỉnh
Đaklak

b) Sở giao dịch hàng hóa Việt Nam
(VNX), GP thành lập số 4596/GP-BCT
ngày 01/9/2010 của Bộ Công Thương
Có 15 TV môi giới, 1 TV kinh doanh, 4 Ngân
hàng thanh toán
Hàng hóa giao dịch: cà phê, cao su và thép
c) Sàn giao dịch hàng hóa Sơn Tín
(STE) thuộc Sacombank
Giao dịch sắt thép, phân bón và hạt nhựa.
6.
Đâu là nguyên nhân chưa phát triển
của các Sở GD HH Việt nam?
 Khống
chế hạn mức giao dịch (điều
34 Nghị định 158/CP/2006) không
quá 50% tổng khối lượng hàng hoá
được sản xuất tại Việt Nam của năm
ngay trước đó.
 Trung tâm thanh toán (settlement
bankers) chưa được hướng dẫn bởi
Ngân hàng Nhà nước
Quy
trình giao dịch kết nối giữa
người sản xuất hàng hóa, nhà
đầu tư, các định chế tài chính,
cơ quan giám định và cấp các
chứng chỉ
Thiếu cơ chế thu hút đội ngũ làm
thị trường (market makers)
Thiếu sự quản lý tập trung và
tham gia của Nhà nước.
7.
Đề xuất thành lập Sở giao dịch Hàng
hóa quốc gia tập trung (Vietnam
Commodity Exchange-VCE)
 Theo
mô hình hợp tác công tư
PPP hoặc có cơ chế tham gia cổ
phần hóa tại các tổ chức DN Nhà
nước.
 Cho cơ chế làm thành viên giao
dịch tại CME, LIFFE, TOCOM cho
các nông sản: cà phê, cao su,
tiêu đen.
 Sửa
lại một số nội dung về Sở
GDHH (điều 6 đến điều 16) và
khối lượng giao dịch (điều 34)
trong NĐ158/2006/CP
 Chỉ nên duy trì thí điểm 1 Sở
GDHH ban đầu trong 5 năm đầu
tiên. Trong đó cam kết bao tiêu
các Hợp đồng tiêu thụ 3 mặt
hàng nông sản cho nông dân và
tổ chức kinh doanh nông sản
trong nước.
Cám ơn Quý vị đã theo dõi
Xin trân trọng cảm ơn