Transcript ภาพนิ่ง 1

การจัดการฐานข้อมูล
(Database Management System)
นายทองสุ ข เอี่ยมศิริ
หัวหน้างานคอมพิวเตอร์
สื่ อการเรี ยนการสอนวิชาคอมพิวเตอร์ โดย...นายทองสุ ข เอี่ยมศิริ หัวหน้างานคอมพิวเตอร์
Data/Information
•Data และ Information แตกต่างกันอย่างไร?
•
•
•
•
ข้อมูล (Data)
รู ปแบบเป็ นเศษส่ วน หรื อ
ทศนิยม เช่น น้ าไหลด้วยความเร็ ว 10.5
กม/ชม.
รู ปแบบที่เป็ นชิ้น หรื อจานวน เช่น เงาะ
ได้ผลผลิต 2000 ผล/ต้น
รู ปแบบอักษร หรื อรหัส
ภาพ, เสี ยง
•
•
•
•
•
สารสนเทศ (Information)
รายการ
ตาราง
กราฟ
ภาพถ่าย
เสี ยง
สื่ อการเรี ยนการสอนวิชาคอมพิวเตอร์ โดย...นายทองสุ ข เอี่ยมศิริ หัวหน้างานคอมพิวเตอร์
ข้อมูล (Data)
•สิ่ งที่ได้จากการสังเกต
•ปรากฏการณ์
•การกระทา
•ลักษณะต่างๆ ของวัตถุ สิ่ งของ คน สัตว์ หรื อพืช
•มีการบันทึกไว้เป็ นตัวเลข หรื อสัญลักษณ์ต่างๆ
สื่ อการเรี ยนการสอนวิชาคอมพิวเตอร์ โดย...นายทองสุ ข เอี่ยมศิริ หัวหน้างานคอมพิวเตอร์
สารสนเทศ (Information)
•ข้อมูลที่ได้รับการประมวลผล ด้วยคอมพิวเตอร์ และเสนอ
ออกมาในรู ปที่ผใู้ ช้รู้ความหมาย
ข้อมูล
สารสนเทศ
Data
Information
สื่ อการเรี ยนการสอนวิชาคอมพิวเตอร์ โดย...นายทองสุ ข เอี่ยมศิริ หัวหน้างานคอมพิวเตอร์
สารสนเทศ (Information)
• เป็ นข้อมูลที่ผา่ นการประมวลผลแล้ว
• มีรูปแบบที่มีประโยชน์ นาไปใช้งานได้
• มีคุณค่าสาหรับใช้ในการดาเนินงาน หรื อตัดสิ นใจ
สื่ อการเรี ยนการสอนวิชาคอมพิวเตอร์ โดย...นายทองสุ ข เอี่ยมศิริ หัวหน้างานคอมพิวเตอร์
ลักษณะของการจัดเก็บข้อมูล
0 หรื อ 1
00100110
f
female
Arunee Srisuk female
FName
Arunee
Boonme
….
LName
Srisuk
Niyom
….
Sex
female
Male
…..
Bit
Byte
Character
Field
Record
File
Database
สื่ อการเรี ยนการสอนวิชาคอมพิวเตอร์ โดย...นายทองสุ ข เอี่ยมศิริ หัวหน้างานคอมพิวเตอร์
ฐานข้อมูล
•รหัสเลขฐานสอง 1 ตัว เช่น 0
เรี ยกว่า bit (บิต)
•ข้อมูล 1 อักขระ ประกอบด้วย 0, 1 รวมกัน 8 ตัว
เรี ยกว่า Byte (ไบต์)
00000000
= 0 ในเลขฐาน 10
00000001
= 1 ในเลขฐาน 10
•ข้อมูล 1 คา (Word) ประกอบด้วยอักขระมากกว่า 1
อักขระ
สื่ อการเรี ยนการสอนวิชาคอมพิวเตอร์ โดย...นายทองสุ ข เอี่ยมศิริ หัวหน้างานคอมพิวเตอร์
ฐานข้อมูล
•ชาย ประกอบด้วย “ช” “กา” “ย” เท่ากับ 3 อักขระ
•ปราณี ประกอบด้วยอักขระจานวน 5 อักขระ
•คาที่มีความหมายในตัวเอง เรี ยกว่า “ข้อมูล” Data
•กลุ่มข้อมูลที่มีความเกี่ยวเนื่องกัน เรี ยกว่า “รายการ”
Record
•เช่น “นายปราณี เพศชาย อายุ 28 ปี ”
•แต่ถา้ กลุ่มข้อมูลเป็ น “สี เทาปราณี 28เครื่ องมือ”
สื่ อการเรี ยนการสอนวิชาคอมพิวเตอร์ โดย...นายทองสุ ข เอี่ยมศิริ หัวหน้างานคอมพิวเตอร์
ฐานข้อมูล
•รายการหลายๆ รายการ ที่มีลกั ษณะแบบเดียวกัน รวมกันเป็ น
“ตาราง” หรื อ “แฟ้ ม”
•ตาราง หรื อแฟ้ มหลายๆ แฟ้ ม และมีความเกี่ยวเนื่องกันด้วย
เรี ยกว่า ฐานข้อมูล
สื่ อการเรี ยนการสอนวิชาคอมพิวเตอร์ โดย...นายทองสุ ข เอี่ยมศิริ หัวหน้างานคอมพิวเตอร์
ฐานข้อมูล
•ข้อมูลนักศึกษา
Entity
–ชื่อ, เพศ, อายุ, ชั้นปี , สาขา
•ข้อมูลครู อาจารย์
–ชื่อ, เพศ, วุฒิ, ภาควิชา, เบอร์โทรศัพท์
•ข้อมูลหนังสื อ
–ชื่อผูแ้ ต่ง, ชื่อเรื่ อง, เลขหมู่, สถานที่พิมพ์, ปี ที่พิมพ์, ที่เก็บหนังสื อ
สื่ อการเรี ยนการสอนวิชาคอมพิวเตอร์ โดย...นายทองสุ ข เอี่ยมศิริ หัวหน้างานคอมพิวเตอร์
ข้อมูล (Data)
บัตรประจาตัวประชาชน
เลขหมายประจาตัวของผูถ้ ือบัตร
3240200000333
ชื่อ นายทองสุ ข
ชื่อสกุล เอี่ยมศิริ
เกิดวันที่ 10 ก.ค. 2509
รหัส 123456
ที่อยู่ 123 หมู่ที่ 4 ต. ท่าไข่
อ. เมือง จ. ฉะเชิงเทรา
8 ก.ค. 2549 7 ก.ค. 2555
วันออกบัตร วันหมดอายุ
รหัส
เลขที่ประจาตัวประชาชน
ชื่อ
นามสกุล
เกิดวันที่
วันออกบัตร
วันหมดอายุ
ที่อยู่
เจ้าพนักงานผูอ้ อกบัตร
สื่ อการเรี ยนการสอนวิชาคอมพิวเตอร์ โดย...นายทองสุ ข เอี่ยมศิริ หัวหน้างานคอมพิวเตอร์
ข้อมูล อ. เมือง จ. ฉะเชิงเทรา
เลขหมายประจาตัวของผูถ้ ือบัตร
เลขหมายประจ
าตัวของผูถ้ ือบัตร
3240200000333
เลขหมายประจ
าตัวของผูถ้ ือบัตร
3240200000333
เลขหมายประจ
าตัวของผูถ้ ือบัตร
3240200000333
เลขหมายประจ
าตัวของผูถ้ ือบัตร
ชื่อ นายทองสุ
ข 3240200000333
เลขหมายประจ
าตัวของผูถ้ ือบัตร
ชื
่
อ
นายทองสุ
ข
ชื่อสกุชืล่อเอีนายทองสุ
่ยมศิริ 3240200000333
ข 3240200000333
ชื
่
อ
สกุ
ล
เอี
่
ย
มศิ
ร
ิ
่อ ลนายทองสุ
ข
เกิดวันชืที่อชืสกุ
่ 10
ก.ค.
2509
เอี
่
ย
มศิ
ร
ิ
่อ ลนายทองสุ
ข
เกิดวันชืที่อชืสกุ
่ 10
ก.ค.
2509
เอี
่
ย
มศิ
ร
ิ
ชื
่
อ
นายทองสุ
ข
เกิ
ด
วั
น
ที
่
10
ก.ค.
2509
8 ก.ค. 2549
ก.ค.
2555
ชืวั่อนสกุ
ล107เอีก.ค.
่ยมศิ2509
ริ
รหัส 123456
เกิ
ด
ที
่
ชื
่
อ
สกุ
ล
เอี
่
ย
มศิ
ริ
8
ก.ค.
2549
7
ก.ค.
2555
รหัส 123456
วันออกบั
นหมดอายุ
เกิ
ดตวัรน2549
ทีวั่ 10
ก.ค.
2509
8
ก.ค.
7
ก.ค.
2555
รหั
ส
123456
เกิ
ด
วั
น
ที
่
10
ก.ค.
2509
วั
น
ออกบั
ต
ร
วั
น
หมดอายุ
ที่อยู่ 123 รหั
หมูส่ท123456
ี่ 4 ต. ท่าไข่
8ออกบั
ก.ค. ต2549
7หมดอายุ
ก.ค. 2555
วั
น
ร
วั
น
หมูส่ทง123456
ี่ เทรา
4 ต. ท่าไข่
8ออกบั
ก.ค. ต2549
7หมดอายุ
ก.ค. 2555
รหั
อ. ทีเมื่ออทียูง่อ่ 123
จ.
ฉะเชิ
วั
น
ร
วั
น
8
ก.ค.
2549
7 ก.ค. 2555
่
่
ยู
123
หมู
ท
่
ี
4
ต.
ท่
า
ไข่
รหัส ง123456
อ. เมือทีง่อยูจ.่ 123
ฉะเชิ
เทรา
ตร วันหมดอายุ
หมู่ทงี่ เทรา
4 ต. ท่าไข่ วันวัออกบั
น
ออกบั
ตร วันหมดอายุ
อ. เมือทีง่อยูจ.่ 123
ฉะเชิ
่
หมู
ท
่
ี
4
ต.
ท่
า
ไข่
อ. เมือทีง่อยูจ.่ 123
ฉะเชิหมูงเทรา
่ที่ 4 ต. ท่าไข่
อ. เมือง จ. ฉะเชิงเทรา
อ. เมือง จ. ฉะเชิงเทรา
สื่ อการเรี ยนการสอนวิชาคอมพิวเตอร์ โดย...นายทองสุ ข เอี่ยมศิริ หัวหน้างานคอมพิวเตอร์
ข้ อมูล จ. ฉะเชิงเทรา
อาเภอ.....
อาเภอ.....
อาเภอ.....
อาเภอบางคล้า
คลังข้อมูลจังหวัด
สื่ อการเรี ยนการสอนวิชาคอมพิวเตอร์ โดย...นายทองสุ ข เอี่ยมศิริ หัวหน้างานคอมพิวเตอร์
อาเภอแปลงยาว
การจัดการแฟ้ มข้อมูล (File
Management)
•ข้อมูลที่จดั เก็บไว้ในรู ปของแฟ้ มข้อมูล
•แฟ้ มข้อมูลในแต่ละระบบงาน แยกกันอิสระ
•แฟ้ มข้อมูลผูกมัดกับโปรแกรมมิ่ง หรื อภาษาโปรแกรมใดๆ
•แฟ้ มข้อมูลแต่ละระบบใช้ร่วมกันยาก หรื อไม่ได้
•การปรับปรุ ง แก้ไข ไม่สามารถกระทารวมกันได้
สื่ อการเรี ยนการสอนวิชาคอมพิวเตอร์ โดย...นายทองสุ ข เอี่ยมศิริ หัวหน้างานคอมพิวเตอร์
การจัดการแฟ้ มข้อมูล
โปรแกรมระบบ
ทะเบียนนักศึกษา
พัฒนาด้วย FoxPro
โปรแกรมระบบ
ทะเบียนหนังสื อ
พัฒนาด้วย Lotus 1-2-3
ไฟล์ขอ้ มูล
ประวัตินกั ศึกษา
ไฟล์ขอ้ มูล
หนังสื อ
สื่ อการเรี ยนการสอนวิชาคอมพิวเตอร์ โดย...นายทองสุ ข เอี่ยมศิริ หัวหน้างานคอมพิวเตอร์
การจัดการฐานข้อมูล (Database
Management)
•การบริ หารจัดการแหล่งข้อมูลที่รวบรวมเก็บไว้ที่ศนู ย์กลางใน
ลักษณะของฐานข้อมูล (Database)
•ลดการซ้ าซ้อนของข้อมูล และการจัดการ
•มีโปรแกรมเฉพาะในการสร้างและบารุ งรักษา
•สามารถใช้โปรแกรมสาเร็ จรู ปอื่นๆ มาค้นคืนข้อมูลได้
สื่ อการเรี ยนการสอนวิชาคอมพิวเตอร์ โดย...นายทองสุ ข เอี่ยมศิริ หัวหน้างานคอมพิวเตอร์
ฐานข้อมูล
•โครงสร้างสารสนเทศที่ประกอบด้วย Entity หลายๆ ตัว ที่
มีความสัมพันธ์กนั
สื่ อการเรี ยนการสอนวิชาคอมพิวเตอร์ โดย...นายทองสุ ข เอี่ยมศิริ หัวหน้างานคอมพิวเตอร์
ประโยชน์ของการจัดการฐานข้อมูล
•ลดความซ้ าซ้อนของข้อมูล
•หลีกเลี่ยงความขัดแย้งของข้อมูล
•สามารถใช้ขอ้ มูลร่ วมกัน
•ควบคุมความเป็ นมาตรฐาน
•จัดหาระบบรักษาความปลอดภัยที่รัดกุมได้
สื่ อการเรี ยนการสอนวิชาคอมพิวเตอร์ โดย...นายทองสุ ข เอี่ยมศิริ หัวหน้างานคอมพิวเตอร์
ประโยชน์ของการจัดการฐานข้อมูล
•ควบคุมความคงสภาพของข้อมูลได้ เช่นข้อมูลอายุตอ้ งอยู่
ในช่วง 15 - 70 เป็ นต้น
•สร้างสมดุลในความขัดแย้งของความต้องการของผูใ้ ช้ได้
•เกิดความเป็ นอิสระของข้อมูล
สื่ อการเรี ยนการสอนวิชาคอมพิวเตอร์ โดย...นายทองสุ ข เอี่ยมศิริ หัวหน้างานคอมพิวเตอร์
ระบบการจัดการฐานข้อมูล
•Database Management System : DBMS
•ซอฟต์แวร์ที่ทาหน้าที่เป็ นตัวกลางระหว่างผูใ้ ช้ และโปรแกรม
อื่นๆ ที่เกี่ยวข้องในการจัดการ การเรี ยกใช้
ฐานข้อมูล
–MySQL/SQL
–Oracle
–Microsoft Access
สื่ อการเรี ยนการสอนวิชาคอมพิวเตอร์ โดย...นายทองสุ ข เอี่ยมศิริ หัวหน้างานคอมพิวเตอร์
หน้าที่ของ DBMS
•ติดต่อกับตัวจัดการะบบไฟล์
–ฐานข้อมูลส่ วนมากจะมีขนาดโต และเก็บไว้ในดิสก์เป็ นหลัก จึง
ต้องมีตวั จัดการระบบไฟล์ (File Manager) ระบุตาแหน่งที่
อยูข่ องข้อมูลในดิสก์
–DBMS จึงต้องทางานประสานกับ File Manager ได้
ตลอดเวลาที่ใช้ฐานข้อมูล
สื่ อการเรี ยนการสอนวิชาคอมพิวเตอร์ โดย...นายทองสุ ข เอี่ยมศิริ หัวหน้างานคอมพิวเตอร์
หน้าที่ของ DBMS
•ควบคุมความคงสภาพ
–ควบคุมข้อมูลต่างๆ ให้มีสภาพที่ถูกต้อง และอยูใ่ นกรอบที่
กาหนดไว้ เช่น ยอดสิ นค้าในคลังสิ นค้าต้องไม่ต่ากว่าที่กาหนด
หรื อข้อมูลนักศึกษาจะต้องมีรหัสนักศึกษาด้วยเสมอ
•ควบคุมระบบรักษาความปลอดภัย
–กาหนดสิ ทธิการเรี ยกดู แก้ไข บริ หารข้อมูล
สื่ อการเรี ยนการสอนวิชาคอมพิวเตอร์ โดย...นายทองสุ ข เอี่ยมศิริ หัวหน้างานคอมพิวเตอร์
หน้าที่ของ DBMS
•สร้างระบบสารองข้อมูลและฟื้ นฟูสภาพข้อมูล
–ข้อมูลในฐานข้อมูลมีความสาคัญเป็ นอย่างยิง่ จึงต้องมีระบบ
สารองข้อมูลและฟื้ นฟูสภาพข้อมูลที่เสี ยหายได้
•ควบคุมภาวะพร้อมกัน (Concurrency Control)
–ขณะที่มีการแก้ไขข้อมูลหนึ่งๆ จะต้องไม่อนุญาตให้ผอู ้ ื่นแก้ไข
ได้พร้อมๆ กัน
สื่ อการเรี ยนการสอนวิชาคอมพิวเตอร์ โดย...นายทองสุ ข เอี่ยมศิริ หัวหน้างานคอมพิวเตอร์
Database, Entity,
Attribute, Relation
Entity - สมาชิก
Attribute : รหัสสมาชิก, คานาหน้า, ชื่อ, นามสกุล, ...
ฐานข้อมูลห้องสมุด
Entity - หนังสื อ
ความสัมพันธ์ระหว่างสมาชิกกับหนังสื อ :
สมาชิก 1 คน สามารถยืมหนังสื อได้มากกว่า 1 เล่ม
แต่หนังสื อเล่มเดียว ถูกยืมได้เพียงสมาชิก 1 คน
Attribute : รหัสหนังสื อ, ชื่อหนังสื อ, หมวด, ...
Entity - การยืมคืน
Attribute : ลาดับที่, วันที่, เวลา, สมาชิก, หนังสื อ, ...
สื่ อการเรี ยนการสอนวิชาคอมพิวเตอร์ โดย...นายทองสุ ข เอี่ยมศิริ หัวหน้างานคอมพิวเตอร์
ส่ วนประกอบ DBMS
•ภาษาคานิยามของข้อมูล (Data Definition
Language : DDL)
•ภาษาการจัดการข้อมูล (Data Manipulation
Language : DML)
•พจนานุกรมข้อมูล (Data Dictionary)
สื่ อการเรี ยนการสอนวิชาคอมพิวเตอร์ โดย...นายทองสุ ข เอี่ยมศิริ หัวหน้างานคอมพิวเตอร์
ภาษาคานิยามของข้อมูล
(Data Definition Language : DDL)
•การนิยามข้อมูลที่มีการใช้งานในฐานข้อมูล ด้วยภาษาเฉพาะ
ว่าข้อมูลแต่ละส่ วนประกอบด้วยอะไรบ้าง
•ประกอบด้วยคาสัง่ ที่ใช้ในการกาหนดโครงสร้างข้อมูลว่ามี
คอลัมน์อะไร แต่ละคอลัมน์เก็บข้อมูลประเภทใด มีการทาดัชนี
หรื อไม่ อย่างไร
สื่ อการเรี ยนการสอนวิชาคอมพิวเตอร์ โดย...นายทองสุ ข เอี่ยมศิริ หัวหน้างานคอมพิวเตอร์
ภาษาการจัดการข้อมูล
(Data Manipulation Language : DML)
•การใช้ภาษาเฉพาะที่มกั เกิดจากการประยุกต์ของโปรแกรม
ภาษาในยุคที่สามกับยุคที่สี่เข้าด้วยกัน เพื่อจัดการข้อมูลใน
ฐานข้อมูล
•ประกอบด้วยคาสัง่ หรื อฟังก์ชนั ต่างๆ ที่ใช้จดั การฐานข้อมูล
•เช่น ภาษา SQL, COBOL
สื่ อการเรี ยนการสอนวิชาคอมพิวเตอร์ โดย...นายทองสุ ข เอี่ยมศิริ หัวหน้างานคอมพิวเตอร์
พจนานุกรมข้อมูล
(Data Dictionary)
•ไฟล์ที่ได้จากการคอมไพล์ภาษาที่เขียนด้วย DDL
•เก็บข้อมูลที่เกี่ยวกับโครงสร้างที่ได้จากการออกแบบ
ฐานข้อมูล
•ข้อมูลชื่อฟิ ลด์, โปรแกรมที่ใช้, รายละเอียดข้อมูล, ผูม้ ีสิทธิ์ใช้
งาน, ผูร้ ับผิดชอบ
สื่ อการเรี ยนการสอนวิชาคอมพิวเตอร์ โดย...นายทองสุ ข เอี่ยมศิริ หัวหน้างานคอมพิวเตอร์
ผูบ้ ริ หารฐานข้อมูล (DBA)
•DBA - Database Administrator
•ผูท้ ี่มีหน้าที่ควบคุมการบริ หารงานของฐานข้อมูลทั้งหมด
•ตัดสิ นใจว่าจะรวมข้อมูลใด เข้าไว้กบั ระบบใด
* เก็บข้อมูลด้วยวิธีใด ใช้เทคนิคใด
•ประสานงานกับผูใ้ ช้
* กาหนดระบบรักษาความปลอดภัย
•กาหนดความคงสภาพของข้อมูล
* กาหนดแผนระบบสารองและฟื้ นสภาพ
•สารวจผลการทางาน และความต้องการของผูใ้ ช้
DBMS ที่ดีตอ้ งมีเครื่ องมืออานวยความสาดวกให้กบั DBA ด้วยเสมอ
สื่ อการเรี ยนการสอนวิชาคอมพิวเตอร์ โดย...นายทองสุ ข เอี่ยมศิริ หัวหน้างานคอมพิวเตอร์
การออกแบบฐานข้อมูล
•ฐานข้อมูลแบบความสัมพันธ์
•ฐานข้อมูลแบบเครื อข่าย
•ฐานข้อมูลแบบโครงสร้างรากต้นไม้
สื่ อการเรี ยนการสอนวิชาคอมพิวเตอร์ โดย...นายทองสุ ข เอี่ยมศิริ หัวหน้างานคอมพิวเตอร์
Relational Database
•การออกแบบฐานข้อมูลโดยจัดข้อมูลให้อยูใ่ นรู ปของ
ตารางที่มีระบบคล้ายแฟ้ ม โดยข้อมูลแต่ละแถว (Row) ของ
ตารางจะแทนระเบียน (Record) และข้อมูลในแนวดิ่ง
(Column) เป็ นขอบเขตข้อมูล (Field)
•ตารางข้อมูลต่างๆ เป็ นอิสระกันและกัน และยังสามารถ
เชื่อมโยงกันได้ดว้ ยฟิ ลด์เฉพาะ (Foreign Key)
สื่ อการเรี ยนการสอนวิชาคอมพิวเตอร์ โดย...นายทองสุ ข เอี่ยมศิริ หัวหน้างานคอมพิวเตอร์
Relational Database
สมาชิก(รหัสสมาชิก, คานาหน้า, ชื่อ, นามสกุล, ที่อยู,่ ประเภท, ...)
หนังสื อ(รหัสหนังสื อ, ชื่อหนังสื อ, หมวด, ผูแ้ ต่ง, สานักพิมพ์, …)
การยืมหนังสื อ(วันที่ยมื , รหัสหนังสื อ, รหัสสมาชิก, วันที่คืน, ...)
Primary Key
Foreign Key
Concatenation
สื่ อการเรี ยนการสอนวิชาคอมพิวเตอร์ โดย...นายทองสุ ข เอี่ยมศิริ หัวหน้างานคอมพิวเตอร์
ประเภทของความสัมพันธ์
•ความสัมพันธ์แบบหนึ่งต่อหนึ่ง
•ความสัมพันธ์แบบหนึ่งต่อกลุ่ม
•ความสัมพันธ์แบบกลุ่มต่อกลุ่ม
สื่ อการเรี ยนการสอนวิชาคอมพิวเตอร์ โดย...นายทองสุ ข เอี่ยมศิริ หัวหน้างานคอมพิวเตอร์
การบริ หารระบบฐานข้อมูล
•การบริ หารข้อมูล - ได้รับการยอมรับจากหน่วยงาน
•การวางแผนและวิธีการสร้างแบบจาลอง - สารวจความ
ต้องการ
•การจัดการและเทคโนโลยีฐานข้อมูล - รู้จกั เลือกใช้เทคโนโลยี
ที่เหมาะสม
•ผูใ้ ช้ - ฝึ กฝนพนักงานให้สามารถใช้งานเทคโนโลยีได้
สื่ อการเรี ยนการสอนวิชาคอมพิวเตอร์ โดย...นายทองสุ ข เอี่ยมศิริ หัวหน้างานคอมพิวเตอร์