Transcript Dia 1

Vreemde eend?
De Centrale
18-03-2011
Zijn we bang voor
meertaligheid?
Piet Van Avermaet
Universiteit Gent
Sint-Pietersnieuwstraat 49
9000 Gent
Opdracht: omgaan met meertaligheid
Hoe ga ik om met de meertalige realiteit op school?
Hoe ga ik om met de meertalige realiteit in de klas?
Hoe communiceer ik met anderstalige ouders?
Wat verwacht ik van ouders inzake communicatie aan de
schoolpoort?
Wat adviseer ik aan anderstalige ouders op vlak van
communicatie thuis?
TAAL
Systeem om betekenis te geven; om
retrospectief te oordelen over bepaalde
ervaringen
Andere semiotische systemen
 Meervoudige geletterdheid
 Multimodaliteit
 als vorm van meervoudige geletterdheid
 Om te leren, om kennis te ontsluiten
TAAL
Niet zomaar een vehikel, maar een sociaal
geconstrueerd systeem
 Meerdere variëteiten
 Variëteiten zijn contextrelevant
 Meervoudige repertoires
Verschillende codes
 Sociaal cultureel bepaald
 Match/mismatch met school
TAAL EN LEREN
Interactie, interactie, interactie, …
 Thuis en school: verschillende repertoires
Krachtige leeromgeving
 Positief, veilig klasklimaat
 Betekenisvolle activiteiten/taken
 Ondersteuning door interactie
Gecontextualiseerd
Individueel verschillend
Application: the use of L1 in the classroom
Safe and positive
classroom environment:
L1 to comfort, open climate,
children are appreciated,
self-confident
Functional & meaningful
activities with L1 as a
means to reach a real-life
goal
Interactional support by
teachers or peers in L1
DILEMMA’S en SPANNINGEN
Meertalige en multiculturele context van
school/klas/gezin
Spanning tussen meertalige en multiculturele
realiteit en promotie van het Nederlands
TAAL EN REALITEIT
Meertaligheid is een werkelijkheid in de sociale
ruimte: e.g. grootstedelijke context
Meertaligheid is een realiteit in elke persoon:
meertalige repertoires
Meertaligheid is contextgebonden georganiseerd en
SN heeft daar een specifieke plaats in
Meertalige repertoires hoeft niet full proficiency van
elke taal of variëteit te betekenen
Achterstand is meer een verhaal van mismatch in
code (sociaal-cultureel bepaald) dan alleen van taal
Multimodaliteit in communicatie
TAAL EN COGNITIE
Toenemend belang van taal en cognitie in
taalverwervingsonderzoek, pedagogie &
didactiek en taal-assessment
Meer en meer evidentie voor belang van kennis
van T1 voor cognitieve ontwikkeling van
kinderen
T1 thuis en formeel leren van T1 voor cognitieve
ontwikkeling
TAAL EN IDENTITEIT
Taal als feitelijk markeerder van identiteit
 e.g. jongeren in grootsteden
Taal als symbolisch markeerder van
identiteit
TAAL EN DIVERSITEIT
Meertaligheid: welbevinden, status en functionaliteit




communicatie met ouders
problemen op speelplaats of klas oplossen
kinderen opvangen
Je veilig voelen; je idee, mening, gevoelens kunnen uitdrukken
Meertaligheid en omgaan met diversiteit, variatie en
meerdere normen
Meertaligheid en sociale cohesie i.p.v. vermeende
cohesie door eentalige norm die tot stigmatisering en
grotere kloof leidt
Taal en onderwijs
Heersende paradigma = eentaligheid, submersie in de
dominante taal
In sommige gevallen verbieden, bestraffen
Meertaligheid: twee maten en gewichten
Empirische evidentie voor:
 meertalig onderwijs;
 interdependentie T1-T2;
 leren T1 staat succes in T2 niet in de weg (Cummins,
Garcia-Kleifgen)
Taal en onderwijs
Indien tweetalig model:
 scheiding van taalgroepen en compartimentalisering
van talen = contraproductief en tegennatuurlijk
Meertaligheid is meer dan talen als discrete
onafhankelijk van elkaar functionerende
entiteiten
Realiteit van jongeren is ‘translanguaging’
(Canagarajah; Creese & Blackledge)
Taal en onderwijs
Pleidooi voor ‘functioneel veeltalig leren’ op
school
 Meertalige repertoires van leerlingen benutten, in de
mainstream klas, om de kansen tot ontsluiten van
kennis, om kansen om kennis te construeren te
vergroten
 Repertoires van kinderen benutten als didactisch
kapitaal
Positieve impact op:
 Zelfbeeld, welbevinden van leerlingen (psychosociaal)
 Beeldvorming en verwachtingen van leerkrachten
 T2 leren
Relatie T1&-T2
TAALBELEID
Constructief omgaan met meertaligheid
 Vermijd polarisatie tussen eentalig model en tweetalig
model
 Thuis en school zijn verschillende werelden waar
verschillende repertoires worden gebruikt
Sensibiliserend omgaan met meertaligheid
 Aandacht voor meertalige realiteit en voor Nederlands
(positieve attitude)
Functioneel veeltalig leren
 Repertoires van kinderen als didactisch kapitaal
TAAL EN OUDERS
Misvatting dat ouders niet bezorgd zouden
zijn om:
 Schoolsucces van hun kinderen
 Kennis van het Nederlands voor
schoolsucces
Ouders hebben een functioneel/rationeel
perspectief EN een emotioneel/identificatie
perspectief
TAAL EN OUDERS
COMMUNICATIE staat centraal
 Motivatie
 Betrokkenheid
Samen kinderen ondersteunen
 Ook positieve boodschappen
 Niet altijd in een hiërarchische relatie
 Niet in een register dat mensen niet begrijpen
De variëteit is dan in principe
ondergeschikt
TAAL EN OUDERS
Niet verplichten tot Nederlands aan schoolpoort
of thuis
 Schrikt af, duwt weg
 Maakt onzeker
 Leidt tot minder communicatie
 Met kinderen thuis
 Met school
Wel stimuleren
 Bvb. ‘ouders in interactie’
 Maar ook dat vanuit een meertalig perspectief
www.meertaligheid.be
Een paar voorbeelden
Powerful plurilingual learning
environment
Safe and positive classroom
environment: L1 to comfort,
open climate, children are
appreciated, self-confident
Functional and
meaningful activities
with L1 as a means to
reach a real-life goal
Interactional support
by teachers or peers
in L1
Powerful plurilingual learning
environment
Safe and positive classroom
environment: L1 to comfort,
open climate, children are
appreciated, self-confident
Functional and
meaningful activities
with L1 as a means to
reach a real-life goal
Interactional support
by teachers or peers
in L1
Powerful plurilingual learning
environment
Safe and positive classroom
environment: L1 to comfort,
open climate, children are
appreciated, self-confident
Functional and
meaningful activities
with L1 as a means to
reach a real-life goal
Interactional support
by teachers in L1
Powerful plurilingual learning
environment
Safe and positive classroom
environment: L1 to comfort,
open climate, children are
appreciated, self-confident
Functional and
meaningful activities
with L1 as a means to
reach a real-life goal
Interactional support
by peers in L1
WAAROM INVESTEREN IN DIVERSITEIT
Meertaligheid en multiculturaliteit is en blijft
realiteit. We moeten er (leren) mee
omgaan.
Kinderen zijn verschillend en hebben
diverse noden
Diversiteit leidt tot innovaties
De economische, politieke en
maatschappelijke kost en impact van niets
doen is hoger dan werk maken van gelijke
kansen, diversiteit en inclusie
http://www.youtube.com/watc
h?v=aRG4ySdi_aE