Transcript Stomatologiczne Bazy Danych
Elektroniczna Historia Choroby
Joanna Michalik Zakład Informatyki Medycznej i Telemedycyny AM Warszawa
Praktyczne zastosowanie
Terminologia Kliniczna Wprowadzanie Danych Historia Choroby
HealthCard
Mr Ivor Bigun Dun Roamin Anytown Any country 4431 3654 90273
Opieka nad pacjentem Dobra Praktyka Systemy medyczne Wprowadzanie Danych Elektroniczna Historia Choroby Opieka nad pacjentem Dobra Praktyka Wspomaganie Decyzji oparte na analizie danych Badania naukowe
Terminy określające elektroniczną historię choroby Dla systemów rozproszonych:
Electronic Healthcare Record (Comite Europeen de Normalisation) Electronic Health Record Electronic Patient Record
Dla systemów zlokalizowanych:
Electronic Medical Record Computerised Medical Record
Terminy polskie:
Elektroniczna historia choroby
Elektroniczny rekord pacjenta Elektroniczny rekord zdrowotny Elektroniczny rekord medyczny
Organizacja Historii Choroby
Zorientowana czasowo
Zorientowana źródłowo
Zorientowana problemowo
Przykład Historii Choroby Zorientowanej Czasowo
Przykład Historii Choroby Zorientowanej Źródłowo
Przykład Historii Choroby Zorientowanej Problemowo
Zalety elektronicznej historii choroby
Jest łatwo i szybko dostępna Dostęp możliwy jest dla kilku osób jednocześnie Zawiera dane bardziej kompletne i lepsze jakościowo Może być prezentowana na terminalu komputerowym lub w postaci papierowej Umożliwia przygotowanie raportów dla wielu osób jednocześnie Ma aktywny charakter – można np. stosować alarmy Przeciwwskazania do danej terapii Uczulenia Istotne leki np.. Pochodne kumaryny
Wady elektronicznej historii choroby
Wysoki koszt (implementacja od 1500 do 20 000$ za 1 stanowisko) Możliwość awarii sprzętu i/lub oprogramowania Problemy związane z wprowadzaniem danych
Wprowadzanie danych
Jako swobodny tekst w języku naturalnym (wymaga potem przetworzenia do formy ustrukturyzowanej) W formie ustrukturyzowanej (SDE – Structured Data Entry) Jako kombinacja w/w sposobów
Zawsze ważne jest również:
Kto i kiedy zaobserwował fakt Kto i kiedy wprowadził go do EHC Kiedy ten fakt zaczyna mieć znaczenie
Systemy klasyfikacji
ICD-9, ICD-9 CM, ICD-10 ICPC - International Classification for Primary Care DRG - Diagnosis Related Groups CPT - Current Procedural Terminology MeSH - Medical Subject Headings SNOMED CT - Systematized Nomenclature of Medicine Clinical Terminology LOINC - Logical Observations Identifiers, Names, Codes
UMLS – Unified Medical Language System – oparty na MeSH, SNOMED CT, CPT, LOINC
Klasyfikacja WHO
Przyczyny zgonów i zachorowań zbierane są od 1950 roku w Państwach Członkowskich (podział wg płci, wieku i przyczyny zgonu) Stosowana klasyfikacja to
ICD
I nternational Statistical C lassification of D iseases and Related Health Problems (ICD 9 prawie 40 Państw i ICD-10 ponad 70)
SNOMED S ystematized NO menclature of MED icine
SNOP ( Systematized NOmenclature of Pathology ) nomenklatura opracowana przez Kolegium Patologów Amerykańskich (CAP)- 1965 SNOMED Reference Terminology version 1.0 - wersja testowa 1975 - CAP SNOMED 2.0 (1979, 1982, 1997PL) oraz 3.5 (1998) SNOMED-CT (Clinical Terms)
Struktura klasyfikacji SNOMED (1)
topografia ( T), określa okolicę, organ lub część ciała, morfologia (M), określa zmiany patologicznych zachodzące w narządach, tkankach (histologiczne), lub komórkach (cytologiczne) etiologia (E), określa przyczynę: np.urazy funkcja (F) choroba (D) procedura (P) zawód (J)
Struktura klasyfikacji SNOMED (2)
Każdy element (wymiar) ma budowę : A xxxxx gdzie A oznacza rodzaj wymiaru, tj. jeden ze znaków: T,M,E,F,D,P,J a xxxxx jest kodem zbudowanym z dwunastu znaków: od 0 do 9 oraz X i Y. Przykładowe zdanie :E+T+M+F=D Choroba (D) jest spowodowana przez E w miejscu T powoduje zmianę morfologiczną M oraz objaw F.
Gruźlica płuc (D 0188) jest spowodowana przez Mycobacterium tuberculosis (E 2001) powodującą ziarniniaki (M 44060) w płucach (T28000) oraz gorączkę ( F 03003).
SNOMED CT
Concept Disease Disease by body site Disorder of body system Disorder of integument Disease of skin Skin lesion Neoplastic disease Disease of skin AND/OR subcutaneous tissue Neoplasm by body site Neoplasm of skin Malignant neoplastic disease Tumor of surface epithelium Malignant tumor of surface epithelium Malignant neoplasm of skin Primary malignant neoplasm Primary malignant neoplasm of skin Basal cell carcinoma of skin
SNOMED CT
Jest zgodny ze standardami: HL7 DICOM ANSI ISO Klasyfikację można przetłumaczyć (cross mappings) na : ICD-9-CM, tylko kod P (procedura), ICD-10, tylko kody T i M (topografia i morfologia), ICD-O-3 tylko kody T i M (topografia i morfologia), OPCS-4 LOINC CCC
ICPC ICD9 ICD10 Każda klasyfikacja zawarta jest w UMLS Każdą można przepisać na kody Snomed-CT
Aspekty techniczne EHC jako aplikacja WWW
Przykład pliku XML
CDA ( Clinical Document Architecture) standard EHC
Należy do rodziny standardów HL7 v.3, których podstawą są: Referencyjny Model Informacji Specyfikacja Słownika Dziedziny Metodologia używana do definiowania struktur informacji Dokument jest kompletnym obiektem informacyjnym zawierającym tekst, obrazy, dźwięki i inne treści multimedialne Cel to umożliwienie: autoryzacji zarządzania dokumentami przechowywania dystrybucji prezentacji dokumentów
Wprowadzanie EHC wydłuża czas poświęcany pacjentowi przez lekarza …
Proszę spytać lekarza, ja przyszedłem tylko zainstalować oprogramowanie...
Problemy związane z wprowadzaniem EHC
Przyczyny organizacyjne i kulturowe Przyczyny zależne od czynnika ludzkiego i kształcenia Przyczyny związane z technologia i standardami Przyczyny prawne związane z poufnością danych i przechowywaniem danych osobowych Przyczyny natury przemysłowo – rynkowej Przyczyny związane z brakiem wizji rozwoju wśród menedżerów ochrony zdrowia i władz państwowych
Cardio.net
Cardio.net
Cardio.net
Cardio.net
Planowanie wizyt
Electronic Patient Record – Hong Kong
EPR – Wyniki testów laboratoryjnych
Kontrola wyników operacji chirurgicznych - 1995
Kontrola wyników operacji chirurgicznych - 2006 Audit Scope Definition
3
Clinical Management System Operation Records Clinical Coding Patient Master Index
1
Data Analysis Clinical Data Analysis Reporting System (CDARS) Clinical Datawarehouse
2 4
Radiologiczna EHC umożliwia liczenie dawki napromieniowania
Calculate
TOTAL RADIATION
Telemonitoring kariologiczny
Przyjmowanie badań EKG transmitowanych w sposób akustyczny i cyfrowy Możliwość przyjmowania badań EKG Dostęp do centralnej bazy danych u archiwizacja rekordów EKG w bazie Prowadzenie kartoteki pacjenta z historią choroby i sposobem leczenia
Porównywanie otrzymywanych obrazów EKG z rekordami historycznymi z bazy danych
powiększania fragmentów EKG i wymiarowania charakterystycznych odcinków
Schemat działania systemu Przesłanie badania EKG poprzez PSTN, GSM/GPRS, ISDN, Internet,...
Ocena EKG • wziąć lekarstwo Samodzielne badanie EKG • skontaktować się z lekarzem
Proste zalecenie lekarza...
decyzja ...lub wysłanie karetki pogotowia do pacjenta
Programy do obsługi Gabinetów Stomatologicznych
Elementy systemu komputerowego dla gabinetu
Kartoteka pacjentów - umożliwia przechowywanie danych określonych przez rozporządzenie MZiOS z 15 stycznia 1999 roku Obsługa ruchu pacjentów Rejestracja świadczeń Dokumentacja medyczno-statystyczna Raporty Sprawozdawcze Statystyczne Analiza kosztów Rozliczenia z NFZ
Dostępne programy do obsługi Gabinetów Stomatologicznych
AS Stomatologia / Zakł. Syst. Komp. / + Gabinet Stomatologiczny / LGB Syst. Komp. / + FINN / Finn i LTC / + ProDentis / Infotel /+ Q Stomatologia-3000 / QBS / + Dentysta Gold / ITM / KS-KST / KamSoft/ Medis / medi.com / - / prezentacja PL Dent Gabinet / Stern Weber / Visiodental II / Visiodental / -
Wady Istniejących Systemów
Brak metod badania stanu zdrowia jamy ustnej zgodnych z wytycznymi WHO, czyli wskaźników:
Higieny jamy ustnej (PlI, OHI) Nasilenia próchnicy (dfs, DMFT/DMFS, SiC) Stanu przyzębia (CPI, GI)
Zasady liczenia DMFT/DMFS
Należy obliczyć dla danego pacjenta ilość zębów (T) lub powierzchni (S), gdzie:
D (Decayed) – aktywna próchnica M (Missing) – ząb usunięty z przyczyn próchniczych F (Filled) - wypełnienie lub korona z powodu próchnicy Wyliczenie średniego wskaźnika DMFT/DMFS mówi o nasileniu próchnicy w badanej grupie
Zasady liczenia SiC
Wskaźnik SiC na Świecie dla 12-latków
Brathall, Int. Dent. J., 2000
Częstość występowania próchnicy u dzieci i młodzieży w Polsce
Ogólnopolski Monitoring Stanu Zdrowia Jamy Ustnej i Jego Uwarunkowań, MZ, 2001-2004
Los zębów rozstrzyga się w momencie wyrzynania zębów mlecznych
Efekty wczesnej kolonizacji zębów mlecznych przez S. mutans
Einwag J.”Professional prevention..” 1996
kolonizacja
przed 2 r.życia między 2-4 r.życia nie stwierdzona
dfs w wieku 4 lat
10,6±5,3 3,4±1,8 0,3±1,1
Propozycja D. Bratthall - obniżenie wskaźnika SIC do wartości 3 w grupie wysokiego narażenia na czynniki ryzyka choroby
Cele i zadania na 2015 rok ustalone na spotkaniu Krajowych Ekspertów w grudniu 2004 roku
zwiększenie do 60 odsetka dzieci 6-letnich bez próchnicy uzębienia obniżenie wskaźnika SiC do wartości 4 u dzieci 12-letnich zwiększenie do 90 odsetka młodzieży 18-letniej z zachowanym pełnym uzębieniem zmniejszenie różnic między województwami w występowaniu i nasileniu próchnicy u dzieci 6 i 12-letnich
Oprogramowanie dla gabinetów i przychodni
Na rynku funkcjonuje ponad 60 programów do obsługi gabinetów i/lub przychodni Nie wszystkie zawierają klasyfikację ICD-9 i ICD-10 Większość wymaga wpisywania znacznych ilości „swobodnego tekstu” Tylko niektóre umożliwiają przechowywanie i przeglądanie zdjęć w formacie DICOM
Wnioski
Oprogramowanie stosowane obecnie w gabinetach lekarzy rodzinnych nie daje możliwości dokładnej analizy procesów leczniczych oraz wykorzystania danych do tworzenia systemów wspomagania decyzji Zestawienia statystyczne uzyskiwane z przychodni są niepełne i nie umożliwiają analizy kosztów