Transcript Uvod u strategijki menadzment

Uvod u strategijski
menadžment
L2, 10-10-2013
17/07/2015
Prof. Jovo Ateljevic, Ekonomski
fakultet, BL
1
Ciljevi predavanja
• Razumjeti osnovnu treminologiju
strategije, strategijkog menadžmenta i
njegove evolucije
• Razumijevanje karakteristika strateške
odluke, značenje strategije i strateškog
upravljanja, razlikujući ih od operativnog
upravljanja
• Razumjeti kako se strateški prioriteti
razlikuju po nivoima: korporativnom,
poslovnom i operativnom
17/07/2015
Prof. Jovo Ateljevic, Ekonomski
fakultet, BL
2
Strategija – osnovni koncepti
• 2 su osnovna pitanja:
– Koko ćemo shvatiti razliku između strategijske
odluke i taktike ili operativne odluke?
– Može li se neplanirana oportunistička ili
forsirana odluka ili akcija tretirati kao
strategija?
• Strategijsko odlučivanje:
– magnituda,
– period,
– posvećenost
•17/07/2015
Prof. Jovo Ateljevic, Ekonomski
fakultet, BL
3
4
Planirana i neočekivana
strategija
• Dva su značajna problema u vezi sa
planiranom strategijom:
– Sve strategije koje top tim zeli da realizuje ne
dese se u praksi
– Strategije koje se implementuju su cesto
strategije nastale u procesu planiranja
– Pogledajmo primjer:
17/07/2015
Prof. Jovo Ateljevic, Ekonomski
fakultet, BL
5
Example of an Imposed strategy
17/07/2015
Prof. Jovo Ateljevic, Ekonomski
fakultet, BL
6
17/07/2015
Prof. Jovo Ateljevic, Ekonomski
fakultet, BL
7
17/07/2015
Prof. Jovo Ateljevic, Ekonomski
fakultet, BL
8
17/07/2015
Prof. Jovo Ateljevic, Ekonomski
fakultet, BL
9
Startegija i karakteristike
stateškog dlučivanja
•
•
•
•
•
Dugoročne smjernice
Djelokrug – obim aktinosti organizacije
Ostvarivanje prednosti nad konkurencijom
Iznalaženje straškog prilagođavanja
Kreiranje mogućnosti na bazi unutrašnjih
resursa
• Strateško odlučivanje u liniji sa intresima
ključnih intresnih grupa
17/07/2015
Prof. Jovo Ateljevic, Ekonomski
fakultet, BL
10
Šta je Strategijski menadžment?
Strategijski menadžment (SM) se odnosi na
razumijevanje strategijskog pozcioniranja
organizacije, identifikovanje budućih
strateških pravaca (izbora), i upravljanje
strategijskim aktivnostima (akcijama).
17/07/2015
Prof. Jovo Ateljevic, Ekonomski
fakultet, BL
11
SM
• ...je proces u kome se analizira trend,
situacija, formulišu strategije i sprovode u
djelo, ocjenjuju, modifikuju itd. (situaciona
analiza, formulisanje str. Implementacija i
evaluacija -ocjena)
• SM ima 4 osnovne karakteristike :
1.
2.
3.
4.
17/07/2015
Interdisciplinarnost
Eksterna orjentacija
Intrena orjentacija
Usmjerenost org na budućnost
Prof. Jovo Ateljevic, Ekonomski
fakultet, BL
12
Looking at Strategic Management’s
Past
Strategy’s Military Roots
– Battlefield strategies to gain an edge on the enemy
– Exploit enemy’s weak spots
– Attack enemy where most vulnerable
Academic Origins of Strategic Management
–
–
–
–
Mainstream economic theory
Scientific management (Taylor)
Bureaucratic organizations (Weber)
Administrative functions/open systems (Barnard)
© Prentice-Hall 2005
1-13
Looking at Strategic Management’s
Past
The 1960s
– Strategic management established as separate field,
basic concepts established
The 1970s and 1980s
– Process researchers (“how” strategy is formed)
– Content researchers (“what” of a strategic
decision)
© Prentice-Hall 2005
1-14
During the 1960s, 3 classic
books on strategy
• – Alfred Chandler’s Strategy and
Structure,
• Igor Ansoff’s Corporate Strategy, and a
• Business Policy: Text and Cases by
Learned, Christensen, Andrews, and Guth
– helped distinguish strategic
management as a separate academic field
and established many basis concepts.
17/07/2015
Prof. Jovo Ateljevic, Ekonomski
fakultet, BL
15
Evolucija Strategijskog Menadžmenta (SM) I
Period
1950s
1960s –
rane 1970s
kasne 1970s
– sredina
1980s
Dominatne
teme
Planiranje
budžeta i
kontrola
Korporativno
planiranje
Pozicioniranje Konkurentsk
a prednost
Glavni
problemi
Financijska
kontrola
Planiranje
rasta,
diverzifikacija
i planiranje
portfolija
Selekcija
industrije i
tržišat;
pozicioniranje
na tržištu
17/07/2015
Prof. Jovo Ateljevic, Ekonomski
fakultet, BL
kasne 1980s 2000s
– 1990s
Usklađivanje
strategije
prema
resursima i
komparativni
m
prednostima,
razvoj novih
biznis
modela
Inovacije u
strategiji i
organizaciji
Postizanje
kompromisa
oko veličine,
flexibilnosti i
pravovremeno
reagovanje na
promjene
16
Evolucija Strategijskog Menadžmenta (SM) II
Chronological evolution
Adapted from Pettigrew et al (2002),
Whittington (2002), Gould and Campbell
(1993)
Descriptor
1950’s and 1960’s
1970’s
1980’s
1990’s
21st century
Environment
Stable
Dynamic complex
Dynamic complex
Highly
dynamic
Hyper
competitive
Focus
Content
Top management
Content
Top management
Content
Top management
Process,
Organisation
Process
Organisation
Decision making
Rational,
synoptic
Rational synoptic
Rational,
participative
Context
dependent
Context
depende
nt
View of
Implementati
on
Distinct
Given
Distinct
Given
Distinct
Given
Integrated
Integrated
Research
Processual
,
longitudinal
Cross sectional
Processual
Longitudinal
Processual
Longitudinal
Dominant school
Design
Planning
Positioning
Cultural
Learning
Learning,
Organic
Strategy
paradigm
Static, exploit
Opportunities,
Static,
detailed
planning
Static,
position
defense
Static,
adaptive
Dynamic
adaptive
Cross sectional
Why is Strategic Management
Important?
• It gives a role to everyone in an organization to manage
strategically.
• It helps the organization perform well.
• It helps the organization to effectively cope with the
uncertainties in the external and internal environment.
• It helps to coordinate various functions and activities
© Prentice-Hall 2005
1-19
Basic Activities of Strategic
Management
Situation
Analysis
Strategy
Formulation
Strategy
Evaluation
Strategy
Implementation
© Prentice-Hall 2005
1-20
Strategic Management in Action
Analyzing
Current
Situation
Deciding
on
Strategies
Putting
Strategies
in Action
Evaluating and
Changing
Strategies
Situation
Analysis
Strategy
Formulation
Strategy
Implementation
Strategy
Evaluation
Organizational External
Analysis
Context
Internal
Analysis
Functional
Competitive
Corporate
© Prentice-Hall 2005
1-21
Who’s Involved with Strategic
Management?
• Board of Directors
– Elected representatives of stockholders
– Play significant role in corporate governance
• Top Management Team
– Ultimately responsible for every decision and action of
every organizational employee
– Act as strategic leaders
• Other Strategic Managers and Organizational Employees
– Responsible for strategy implementation and evaluation
© Prentice-Hall 2005
1-22
S. Menadžment u različitim
kontekstima
•
•
•
•
Mala i srednja preduzeća
Multinacionalne kommpanije
Proizvodni i uslužni sektor
Javni sektor
17/07/2015
Prof. Jovo Ateljevic, Ekonomski
fakultet, BL
23
Šta je strategija?
Ne postoji univerzalna definicija
• Strategija se sastoji od ciljeva, svrhe, ili ciljeva i
glavne politike i planova za postizanje tih ciljeva,
i na takav način da se tačno definiše šta je
kompanija trenutno i šta nije (u smislu
poslovanja) i šta želi da bude / postigne u
budućnosti. (Andrews)
• Strategija je biti drugačiji. To znači sistematski
izbor skupa aktivnosti sa ciljem postizanja
jedinstvenog miksa vrijednosti.
(M. Porter)
17/07/2015
Prof. Jovo Ateljevic, Ekonomski
fakultet, BL
24
Šta je strategija?
• Stratgija se razlikuje od taktike
– Strategija (šta) je generalni plan za razvoj
resursa u svrhu budućeg pozicioniranja
– Taktika (kako) je šema (obrazac) za pojedine
akcije
• Karkateristike strategijskog odlučivanja
– Važnost
– Investiranje u resurse
– ne-reverzibilnost (procesa strategije)
17/07/2015
Prof. Jovo Ateljevic, Ekonomski
fakultet, BL
25
Radna definicija Strategije
• Strategija je određivanje smjera i obima
organizacije na duži rok, koja ima za cilj
uspostavljanja konkurentskih prednosti u
okolnostima promjenjivog poslovnog
okruženja kroz adekvatnu konfiguraciju
resursa i kompetentnosti sa ciljem
ispunjenja očekivanja ključnih intresnih
grupa.
17/07/2015
Prof. Jovo Ateljevic, Ekonomski
fakultet, BL
26
Link between the Firm & its Environment
THE FIRM
Goals &
Values
Resources &
Capabilities
STRATEGY
STRATEGY
Competitors
Customers
Suppliers
Structure &
Systems
17/07/2015
THE
INDUSTRY
ENVIRONMENT
Prof. Jovo Ateljevic, Ekonomski
fakultet, BL
27
Implikacije strategijskog
odlučivanja
•
•
•
•
•
•
Kompleksnost
Neizvjesnost
Operativne odluke
Integrisanost
Netvorking
Promjene
17/07/2015
Prof. Jovo Ateljevic, Ekonomski
fakultet, BL
28