Transcript Slide 1

CHAPTER 3
Normatif Analiz
Araçları
McGraw-Hill/Irwin
Copyright © 2008 by The McGraw-Hill Companies, Inc. All rights reserved.
Refah İktisadı
Refah İktisadı – Alternatif ekonomik
durumların sosyal olarak arzu edilebilirliği ile
ilgilenen iktisat teorisi dalı.
Refah İktisadının I. Teoremi - her ve bütün
rekabetçi piyasalar, etkin kaynak tahsisine yol
açar.
Refah İktisadının II. Teoremi – herhangi bir
etkin kaynak tahsisi, rekabetçi piyasa ile
sürdürülebilir.
3-2
Edgeworth Kutu Diyagramı
y
0’
İncir Yaprakları
r
v
u
0
Adam
Eve
w
s
x
Elma
Edgeworth Diyagramı
3-3
Edgeworth Kutu Diyagramında Kayıtsızlık
Eğrileri
r
Eve
0’
E1
E2
İncir Yaprakları
E3
A3
A2
A1
s
0
Adam
Elma
Edgeworth Kutu Diyagramı
3-4
Eve’in Durumunu Kötüleştirmeden Adam’ın
Durumunu İyileştirmek
Eve
0’
r
g
h
İncir Yaprakları
Eg
Pareto Etkin
Tahsis
p
Ap
Ah
Ag
s
0
Adam
Elma
Edgeworth Kutu Diyagramı
3-5
Adam’ın Durumunu Kötüleştirmeden Eve’in
Durumunun İyileştirmek
Eve
0’
r
İncir Yaprakları
Eg
g
p
Ep1
p1
Pareto Etkin
Tahsis
Ag
s
0
Adam
Elma
Edgeworth Diyagramı
3-6
Adam ve Eve’in Durumunu İyileştirmek
Eve
0’
r
İncir Yaprakları
Eg
g
• Pareto etkinlik
• Pareto iyileştirme
Ep2
p
p2
p1
Ap2
Ag
s
0
Adam
Elma
Edgeworth Kutu Diyagramı
3-7
Farklı Bir Başlangıç Noktasından BaşlamakEve
0’
r
İncir Yaprakları
Eg
g
k
p4
Ep2
p
p3
p2
p1
Ap2
Ag
s
0
Adam
Elma
Edgeworth Kutu Diyagramı
3-8
Sözleşme Eğrisi (The Contract Curve)Eve
0’
r
İncir Yaprakları
Eg
g
The
contract
curve
p4
Ep2
p
p3
p2
p1
Ap2
Ag
s
0
Adam
Elma
Edgeworth Kutu Diyagramı
3-9
Tüketimde Pareto Etkinlik (Pareto
Efficiency in Consumption)
Adam
Eve
MİHei (MRSei)= MİHei (MRSei)
3-10
İncir Yaprakları Miktarı
Üretim Olanakları Eğrisi (Production
Possibilities Curve)
C
│Eğim │ =
marjinal dönüşüm haddi
(marginal rate of
transformation)
w
y
0
C
x
z
Elma Miktarı
3-11
Marjinal Dönüşüm Haddi - MDH (Marginal
Rate of Transformation)

MDH (MRTei )= Marjinal Dönüşüm Haddi
(Marginal rate of transformation of
apples for fig leaves)

MDHei = MMe/MMi
3-12
Değişken Üretimde Etkinlik Koşulları (Efficiency Conditions with
Variable Production)
Adam
Eve
MDHei = MİHei = MİHei
Adam
Eve
MMe/MMi = MİHei = MİHei
3-13
The First Fundamental Theorem of Welfare
Economics
Adam
MİHei = Pe/Pi
Eve
MİHei = Pe/Pi
Adam
MİHei = MİHei
Eve
MMe/MMi = Pe/Pi
MDHei = Pe/Pi
Pe/Pi = MMe/MMi
3-14
Etkinlik mi, Eşitlik mi?
Eve
0’
r
İncir Yaprakları
p3
q
p5
s
0
Adam
Elma
Edgeworth Kutu Diyagramı
3-15
Adam’ın Faydası
Fayda Olanakları Eğrisi (Utility Possibilities
Curve)
U
p3
p5
q
U
Eve’nin Faydası
3-16
Sosyal Refah Fonksiyonu

Sosyal Refah fonksiyonu, toplumun o
toplumu oluşturan bireylerin refahına atfettiği
değeri gösteren fonksiyondur.

W = F (UA, UB) Paretocu Sosyal Refah F.

W = F (U1 + U2 + … + Un) Toplamacı S.R.F.

W = min F (Uh) Rawlscı S.R.F.
3-17
Adam’ın Faydası
Sosyal Kayıtsızlık Eğrisi (Social
Indifference Curve)
W = F(UAdam, UEve)
Artan
Sosyal
Refah
Eve’in Faydası
3-18
Adam’ın Faydası
Sosyal Refah Maksimizasyonu
i
iii
ii
Eve’in Faydası
3-19
Piyasa Başarısızlıkları (Market Failure)

Piyasa Gücü (Market Power)


Tekel (monopoly)
Piyasaların Oluşmaması (Nonexistence of
Markets)

Eksik bilgi (asymmetric information)

Dışsallıklar (externality)

Kamusal Mallar (public good)
3-20
Refah İktisadının Sorunları
1.
2.
Her şeyden önce son derece bireyci bir bakış
açısına sahiptir. Bireylerin faydalarını nasıl
maksimize ettiklerini ve sosyal refah
fonksiyonu ile bunların nasıl sosyal çıktılar
haline dönüştükleri ile ilgilidir. Halbuki
toplumların başka amaçları olabilir. Devletin
güçlü olması, Tanrı’yı yüceltmek gibi. Refah
iktisadının bu türden amaçları olan kişilere
diyebilecek bir şeyi bulunmamaktadır.
Eğer birey tercihlerinin çarpıtıldığı veya yanlış
olduğu kanaati bulunmakta ise, bu taktirde
fayda maksimizasyonu temelde geçersizdir. 3-21
Refah İktisadının Sorunları (Devam)
3. Birtakım iktisatçılara göre, toplumdaki birey
talep etmeseler de bazı malların devlet
tarafından sağlanması gerekir. Bu türden
mallara erdemli mallar (merit goods) adı
verilmektedir. Örnek olarak güzel sanatlar
verilebilir.
4.
Refah iktisadı sonuçlara odaklanmış
bulunmaktadır. Halbuki bir toplum için
sonuçlardan daha çok kaynakların nasıl tahsis
edildiği önemli olabilir. Örneğin sözleşme
hürriyetinin varlığı, demokratik karar alma
3-22
süreci gibi.
Refah İktisadının Öğrettikleri

Bir kamu faaliyetine ilişkin şu soruların
cevaplanması anahtar olabilecektir;

Faaliyetin dağıtımsal sonuçları arzu edilebilir
midir?

Faaliyet etkinliği artırmakta mıdır?

Faaliyet makul bir maliyet ile yapılabilmekte
midir?

Yukarıdaki sorulara cevap “hayır” ise bu taktirde
piyasanın kendi başına işleyişine işleri bırakmak
gerekecektir.
3-23