Transcript اینجا کلیک کنید.

‫اکولوژی‬
‫اصول و مفاهیم جمعیت‬
‫اقلیم شناس ی ترم پنجم‬
‫‪91-9-1‬‬
‫اصول و مفاهیم جمعیت‬
‫•تراکم یا انبوهی‬
‫•پراکندگی‬
‫•زاد و ولد‬
‫•مرگ و میر‬
‫•توزیع سنی‬
‫•ظرفیت زیستی‬
‫•شکل رشد جمعیت‬
‫تراکم یا انبوهی‬
‫‪Density‬‬
‫تعداد افراد (گیاهی یا جانوری ) در واحد سطح‬
‫تراکم خود تحت تاثیر عوامل زیر قرار می گیرد‪:‬‬
‫‪(1‬‬
‫زاد و ولد‬
‫‪(2‬‬
‫مرگ و میر‬
‫‪(3‬‬
‫مهاجرت به داخل ‪Immigration‬‬
‫‪(4‬‬
‫مهاجرت به خارج‬
‫‪Emigration‬‬
‫)‪+ (1-2) + ( 3-4‬‬
‫تعداد جمعیت فعلی = تعداد جمعیت در زمان بعدی‬
‫واحدهای اندازه گیری تراکم‬
‫با شمارش تعداد موجودات در واحدسطح یا حجم (‪ 200‬اصله درخت در هکتار یا ‪ 5‬میلیون‬
‫فیتوپالنکتون در مترمکعب)‬
‫از طریق محاسبه ی زی توده ‪ ( Biomass‬مانند بیوماس گیاهان علوفه ای در یک هکتار مرتع)‬
‫روش های اندازه گیری برآورد تعداد جمعیت افراد‬
‫‪(1‬‬
‫شمارش کل( استفاده از هواپیما یا ماشین)‬
‫‪(2‬‬
‫نمونه برداری(شمارش نمونه ای)‬
‫‪(3‬‬
‫عالمت گذاری و بازگیری (مدل پترسن)‬
‫پراکندگی جمعیت ‪Population Dispersal‬‬
‫پراکندگی مکانی یک گونه به سه عامل زیر بستگی دارد ‪:‬‬
‫کنترل های محیطی (محدوده ی بردباری گونه)‬
‫توانایی رقابت با دیگر افراد گونه‬
‫توانایی ذاتی در جابجایی و گسترش ( قدرت نقل مکان از یک سرزمین به سرزمین دیگر)‬
‫تذکر‪ :‬تفاوت پراکندگی با کوچ ) ‪)Migration‬‬
‫منظور از پراکنش‪ ،‬نحوه ی استقرار افراد یک گونه در سطح یک زیستگاه و جابجایی هایی که در فواصل کوتاه‬
‫انجام می شود‪ ،‬است در حالی که کوچ عبارت است از جابجایی موجودات زنده در‬
‫فواصل بلند که می تواند موقتی یا دائمی باشد‪.‬‬
‫انواع پراکندگی جمعیت‬
‫مرگ و میر‬
‫‪Mortality‬‬
‫تعداد افرادی که در یک زمان معین می میرند ( برحسب درصد یا درهزار)‬
‫نرخ مرگ و میر عبارت است از نسبت تعداد مردگان به تعداد جمعیت در یک سال معین‬
‫(در محاسبه ی مرگ و میر و نرخ آن کاهش افراد به دلیل مهاجرت به خارج لحاظ نمی گردد)‬
‫تفاوت عمر فیزیولوژیکی با عمر اکولوژیکی‬
‫منحنی های بقاء ‪Survival Curves‬‬
‫محدب ‪Convex‬‬
‫مقعر ‪Concave‬‬
‫زاد و ولد‬
‫‪Natality‬‬
‫تعداد افرادی که در یک زمان معین درون جمعیت زاده می شوند ( برحسب درصد یا درهزار)‬
‫نرخ زاد و ولد عبارت است از نسبت تعداد متولدین به تعداد جمعیت در یک سال معین‬
‫(در محاسبه ی زاد و ولد و نرخ آن افزایش افراد به دلیل مهاجرت به داخل لحاظ نمی گردد)‬
‫زاد و ولد فیزیولوژیکی و اکولوژیکی‬
‫ع یت ‪Population Age Distribution‬‬
‫ت وز ی ع سنی جم‬
‫اک و ن‬
‫ا مرا ح ل گون‬
‫ع یتدر گروههای سنی و ی‬
‫هنده ی ی ک جم‬
‫عدادافرادتشک ی ل د‬
‫ا ی شت‬
‫نم‬
‫زند گی(پ ی شازتول ید مثلی‪،‬درتول ید مثلی وپ سازتول ید مثلی)را می گو یند‬
‫هرمهای سنی ‪Age Pyramid‬‬
‫هند‬
‫ع یت راافراد ج وا نتشک ی ل می د‬
‫هنده یا ی نا ستکهق سم تاع ظم جم‬
‫ا ند‬
‫اشدنش‬
‫ا ئده یهرمبزرگترب‬
‫هر چهق‬
‫ع یت‬
‫ظرف یتز یستی و شک لرشد جم‬
‫‪Biotic Potential and Population Growth Form‬‬
‫ارد‬
‫ا لب ی شاز ‪ 275‬م یل ی‬
‫انگی ظر ف ‪ 10‬س‬
‫هدکه ی کزوج گنجش ک خ‬
‫ا ن می د‬
‫اتنش‬
‫ت حق یق‬
‫گنجش کب وج ود می آورند‪.‬‬
‫ابند‬
‫عتتکثیر می ی‬
‫عدادبرآورد شدهدرطب ی‬
‫کمتراز ‪5‬در صدت‬
‫ادرعم ل به دالی لزیرفقط‬
‫ام‬
‫اری‬
‫ا ن شک‬
‫ص یدتو سطپرند گ‬
‫ا‬
‫ا و جنگ له‬
‫تغ ییردراکو س ی ستمه‬
‫ابتدرو ن گونهایبرایک س ب غذا‬
‫ق‬
‫ر‬
‫انه گذاری‬
‫ای آش ی‬
‫م حدود شد ن م ح له‬
‫اتی‬
‫عداد ح ی‬
‫اا ست‬
‫ان س ی لز یستی ی‬
‫پت‬
‫ع ی ی ن می گردد‪ ،‬گفته می ش ود‬
‫ا س ژنوت ی پ گونه مشخ ص وت‬
‫به چن ی ن ظرف یتهایرشدکهبرا س‬
‫ع یت‬
‫شک لرشد جم‬
‫‪Population Growth Form‬‬
‫هد شدترشدبه‬
‫اث یرقرارند‬
‫ا م ل م حدودکنندهایرشد گونهرات حتت‬
‫ه یچع‬
‫قتی‬
‫و‬
‫ص ورت‬
‫ع ودا ست( من حنی ‪ J‬شک ل)‬
‫الص‬
‫ادر ح‬
‫ائم‬
‫ا ییب وده و من حنیراب وج ود می آوردکه د‬
‫اب عنم‬
‫ت‬
‫عت من حنیرشدبه‬
‫ابیول وژ یکی)درطب ی‬
‫ا یط م ح یطی(اعماز فیز یکی ی‬
‫بهدل ی لتغ ییر شر‬
‫هدب ود‬
‫ص ورت ‪ S‬شک ل خ وا‬
‫‪J form‬‬
‫او مت م ح یطی می گو یند‪.‬‬
‫بها ی نع وا م ل مق‬
‫‪Sigmoid/Logistic Curve‬‬
‫‪S form‬‬
‫اصول و مفاهیم جمعیت‬
‫ار آ یرا ن‪،‬‬
‫های مرکز آ م‬
‫ا سبرآورد‬
‫ع یتا یرا نرابرا س‬
‫ان ک مرکزی جم‬
‫ب‬
‫کرد‪.‬‬
‫‪ ۷۴/۷‬م یل ی و ننفراعالم‬
‫ان ک مرکزی جمه وریا سال میایرا ن آ مدهاست‪5‬‬
‫در جد یدتر ی ن گزار شب‬
‫ع یتا یرا ن‪ ۵۳/۶ ،‬م یل ی و ننفر شهری و ‪۲۱/۱‬‬
‫از ‪ ۷۴/۷‬م یل ی و ننفر جم‬
‫ا ییه ستند‪.‬‬
‫م یل ی و ننفررو ست‬
‫کرده‬
‫ص ری ح‬
‫ع یتیکش وررا ‪۱/۵‬در صداعالم وت‬
‫ان ک مرکزیرشد جم‬
‫ب‬
‫ا ست‬