Transcript Od zawodu do kwalifikacji * praca doradcy zawodowego w kontek

Od zawodu do kwalifikacji –
praca doradcy zawodowego w
kontekście KRK
Beata Michalska
Ekspert ds. systemu kwalifikacji
Kontrakt i przedstawienie się
 Aktywne uczestnictwo
 Uważność (komórki, punktualność,
skupienie na temacie)
 Szacunek dla innych i ich procesu uczenia się
(mówi jedna osoba, bez krytykanctwa)
Kontrakt i przedstawienie się
 Aktywne uczestnictwo
 Uważność (komórki, punktualność, skupienie na temacie)
 Szacunek dla innych i ich procesu uczenia się (mówi jedna
osoba, nie krytykujemy)
Nazywam się…
Pracuję w / dla …
Moja wiedza o KRK jest na poziomie (1-5) …
Dziś spodziewam się dowiedzieć …
Program warsztatu
 Od zawodu do kwalifikacji – procesy,
opis
 ERK, PRK – założenia i pojęcia ogólne
Zdobywanie i potwierdzanie
kwalifikacji – portfolio, proces
doradczy
 Podsumowanie
Kwalifikacja (PRK) - definicja
Kwalifikacja – formalny wynik procesu oceny
i walidacji uzyskany w sytuacji, w której
właściwy organ zgodnie z ustaloną procedurą
stwierdził, że dana osoba osiągnęła efekty
uczenia się zgodne z określonymi standardami
inaczej: formalnie potwierdzony zbiór efektów
uczenia się
http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=
OJ:C:2008:111:0001:0007:PL:PDF
Od zawodu do kwalifikacji
Od zawodu do kwalifikacji
BRANŻA
„zawody pokrewne”
Od zawodu do kwalifikacji
Branża - „Rozwój zawodowy i osobisty oraz uczenie
się przez całe życie”.
Przykładowe zawody w branży to:
coach, doradca kariery, doradca życiowy, trener
umiejętności społecznych, trener biznesu,
pośrednik pracy, doradca zawodowy, pracownik
działu kadr.
Od zawodu do kwalifikacji
Trener biznesu
Pracownik
działu HR
Wyodrębniamy procesy biznesowe
realizowane przez poszczególne zawody
i tworzymy mapę.
Coach
Pośrednik pracy
Proces - definicja
 zbiór działań, który posiada jeden lub wiele
rodzajów wejść i przekształca je w wyjścia
przedstawiające wartość dla klienta (M. Hammer, J.
Champy, 1994, s. 35)
 zbiór działań, które elementy wejściowe
przetwarzają w elementy wyjściowe przedstawiające
wartość dla klienta (Durlik I., 1998, s. 71)
 zbiór działań wzajemnie powiązanych lub
wzajemnie oddziałujących, które przekształcają
wejścia w wyjścia (PN-EN ISO 9000:2000 „Systemy
zarządzania jakością – Podstawy i terminologia” p. 3.4.1)
Typy procesów biznesowych
Proces zarządczy, który kieruje działaniem
systemu. Typowym przykładem może być proces
zarządzania przedsiębiorstwem lub zarządzania
strategicznego.
Proces operacyjny, który stanowi istotę biznesu
i jest pierwotnym źródłem wartości dodanej, np:
zaopatrzenie, produkcja, marketing, sprzedaż.
Proces pomocniczy, który wspiera procesy
główne, np: prowadzenie księgowości,
rekrutacja, wsparcie techniczne.
Proces
Proces biznesowy wynika z potrzeb
klientów, a jego wynikiem jest
zaspokojenie tych potrzeb.
Proces biznesowy można podzielić na
podprocesy o własnych atrybutach, które
dają wkład w rezultat procesu
nadrzędnego.
Proces biznesowy a kwalifikacja
Jak zdefiniować (wydzielić)
procesy w zawodach?
Nazwa: Pracownicy działów kadr
Kod:
4415
Synteza: Pracownicy działów kadr prowadzą i aktualizują rejestr pracowników, w tym informacje dotyczące
przeniesień, awansów, oceny, urlopów, wynagrodzenia, kwalifikacji i szkoleń, oraz prowadzą sprawy
związane z działalnością socjalną w jednostce organizacyjnej.
Zadania Zadania wykonywane przez pracowników działów kadr zazwyczaj obejmują: prowadzenie rejestru
zawodow
pracowników zatrudnionych, zwolnionych, kompletowanie dokumentów osobowych i zakładanie akt
e:
osobowych; aktualizowanie informacji dotyczących historii zatrudnienia, wynagrodzenia, oceny
pracownika, kwalifikacji i szkolenia oraz wykorzystanych i niewykorzystanych urlopów;
sporządzanie umów o pracę i angaży; prowadzenie ewidencji czasu pracy pracowników; udział w
czynnościach związanych z organizacją i przebiegiem okresowej oceny pracowników; wystawianie
pracownikom skierowań na badania wstępne, okresowe i kontrolne; monitorowanie stażu pracy
zatrudnionych pod kątem uprawnień do nagrody jubileuszowej i sporządzanie wniosków o ich
wypłatę; przyjmowanie wniosków urlopowych i prowadzenie ewidencji urlopów wypoczynkowych,
bezpłatnych, szkoleniowych, wychowawczych; przygotowywanie i kompletowanie materiałów,
opisów stanowisk oraz sporządzanie ogłoszeń dotyczących naboru na wolne stanowiska;
uczestnictwo w pracach komisji rekrutacyjnej, powiadamianie zainteresowanych o wynikach
rekrutacji; współpracę z komórką do spraw płac w zakresie informacji o przysługujących
pracownikom wynagrodzeniach i innych świadczeniach; sporządzanie zaświadczeń o zatrudnieniu i
wynagrodzeniu oraz legitymacji ubezpieczeniowych; wystawianie świadectw pracy;
przygotowywanie wniosków emerytalno-rentowych pracowników; prowadzenie bieżącej ewidencji
komputerowej danych osobowych; przygotowywanie sprawozdań statystycznych dotyczących
zatrudnienia; prowadzenie spraw związanych z działalnością socjalną na rzecz pracowników,
emerytów i rencistów oraz członków ich rodzin; prowadzenie dokumentacji funduszu socjalnego;
Od zawodu do kwalifikacji
Pracownicy działów kadr (4415) –
wykonywane procesy biznesowe
 prowadzenie dokumentacji kadrowej
 ocenianie i rozwój pracowników
 rekrutacja i selekcja pracowników
 obsługa wynagrodzeń i świadczeń
socjalnych
 zatrudnianie i zwalnianie
Od zawodu do kwalifikacji
P4
Trener biznesu
P5
Pracownik
działu HR
P8
P2
Coach
P1
P3
Pośrednik pracy
P7
P6
Standard kompetencji
Kompetencje
 ustalony zbiór wiedzy, umiejętności, predyspozycji
zawodowych, postaw – efekty uczenia się
Standard
zakres (np. wymagania egzaminacyjne) i poziom
wykonania
Standard kompetencji – uzgodniony
(z ekspertami w dziedzinie) zbiór tego co
osoba wykonująca dane czynności
zawodowe musi wiedzieć i potrafić oraz
jakie posiadać kompetencje społ, aby te
czynności wykonać poprawnie
i bezpiecznie.
mierzalne, wszystkie niezbędne i tylko te
Od zawodu do kwalifikacji
Zawód 4
Zawód 3
Zawód 1
Zawód 2
Od zawodu do kwalifikacji
Zawód 4
Zawód 3
Zawód 1
Zawód 2
Od zawodu do kwalifikacji
K4
K5
Zawód 4
Zawód 1
K8
K1
K2
K3
Zawód 3
K7
Zawód 2
K6
Od zawodu do kwalifikacji - podsumowanie
1. Wybór zawodów pokrewnych i
wyodrębnienie w nich procesów
biznesowych wspólnych oraz unikalnych
dla danego zawodu
2. Opis procesów w języku efektów uczenia
się
3. Stworzenie (uzgodnienie) standardu
kompetencji i listy kwalifikacji
Od zawodu do kwalifikacji
Praca w grupach
Zawód - „….”.
W zawodzie wyodrębnij co najmniej 3
procesy
Efekty uczenia się w Polskiej Ramie Kwalifikacji
(PRK) - definicje
W Polskiej Ramie Kwalifikacji efekty
uczenia się, podobnie jak w ERK,
podzielono na trzy, następujące grupy:
wiedza
umiejętności
kompetencje społeczne
Wiedza

Zakres - kompletność perspektywy
poznawczej

Głębia rozumienia - rozumienie
zależności
Umiejętności
 Rozwiązywanie problemów i stosowanie wiedzy w
praktyce - złożoność, typowość, sterowanie,
warunki
 Uczenie się - sterowanie, forma
 Komunikowanie się - złożoność i zakres wypowiedzi
w języku ojczystym i obcym
Kompetencje społeczne
 Tożsamość - uczestnictwo, zobowiązania,
wzorce postępowania
 Współpraca - praca zespołowa,
przywództwo, warunki
 Odpowiedzialność - działania indywidualne i
zespołowe, konsekwencje, ocena
Efekty uczenia się jako składnik kwalifikacji
- Praca w grupach
Dla procesu „Prowadzenie procesu
doradczego w kontekście edukacji lub
pracy” wypisz składowe kompetencje
(efekty uczenia się) z kategorii:
1. Wiedza
2. Umiejętności
3. Kompetencje społeczne
Efekty uczenia się jako składnik kwalifikacji
Wiedza
Umiejętności
Kompetencje
społeczne
Wie
Rozumie
Odróżnia
Wymienia
Segreguje
Porządkuje
Potrafi
Umie
Wykorzystuje
Buduje
Przygotowuje
Prezentuje
postawę
Jest …
Zachowuje się
Wykazuje
Demonstruje
Wyznaje
Ma nawyk
Podziela
Akceptuje
Europejskie Ramy (ERK)
i
Polska Rama Kwalifikacji (PRK)
Definicja ERK
Europejska Rama Kwalifikacji (ERK), to przyjęty
w UE układ odniesienia umożliwiający
porównywanie kwalifikacji uzyskiwanych
w różnych krajach.
W ERK wyróżniono osiem poziomów kwalifikacji
określonych za pomocą wymagań dotyczących
efektów uczenia się.
(zalecenie Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/C 111/01/WE z dnia
23 kwietnia 2008 r. w sprawie ustanowienia europejskich ram
kwalifikacji dla uczenia się przez całe życie)
Polska Rama Kwalifikacji (PRK)
PRK zawiera 8 poziomów kwalifikacji
Podobnie jak w ERK poziomy kwalifikacji
charakteryzowane są przy użyciu deskryptorów
(zwięzłych sformułowań wskazujących na najbardziej
istotne wyznaczniki danego poziomu).
http://www.kwalifikacje.edu.pl
Polska Rama Kwalifikacji – deskryptory uniwersalne dla
poziomu 1
DESKRYPTORY UNIWERSALNE
Wiedza
W dziedzinie uczenia się, twórczości lub
w odniesieniu do działalności zawodowej
zna i rozumie:
Umiejętności
W dziedzinie uczenia się, twórczości
lub w odniesieniu do działalności
zawodowej potrafi:
Poziom 1
wykonywać bardzo proste zadania
według szczegółowych wskazówek w
typowych warunkach
elementarne fakty i pojęcia oraz
zależności między wybranymi
zjawiskami przyrodniczymi,
społecznymi i w sferze wytworów
ludzkiej myśli
rozwiązywać bardzo proste typowe
problemy w typowych warunkach
uczyć się pod bezpośrednim
kierunkiem w zorganizowanej formie
odbierać proste wypowiedzi, tworzyć
bardzo proste wypowiedzi
Kompetencje społeczne
W związku z dziedziną uczenia się,
twórczości lub działalności zawodowej
jest gotów do:
respektowania zobowiązań
wynikających z przynależności do
różnych wspólnot
działania i współdziałania pod
bezpośrednim nadzorem
w zorganizowanych warunkach
oceniania swoich działań
i przyjmowania odpowiedzialności
za bezpośrednie ich skutki
Polska Rama Kwalifikacji – deskryptory
uniwersalne dla poziomu 4
DESKRYPTORY UNIWERSALNE
Wiedza
Poziom 4
W dziedzinie uczenia się, twórczości lub
w odniesieniu do działalności zawodowej
zna i rozumie:
poszerzony zbiór podstawowych
faktów, umiarkowanie złożonych pojęć
i teorii oraz zależności między
wybranymi zjawiskami przyrodniczymi,
społecznymi i w sferze wytworów
ludzkiej myśli
a ponadto w określonych dziedzinach
w szerszym zakresie fakty,
umiarkowanie złożone pojęcia, teorie
i zależności między nimi
podstawowe uwarunkowania
prowadzonej działalności
Umiejętności
W dziedzinie uczenia się, twórczości
lub w odniesieniu do działalności
zawodowej potrafi:
wykonywać niezbyt złożone zadania
w części bez instrukcji często
w zmiennych warunkach
rozwiązywać niezbyt proste, w pewnej
części nietypowe problemy często
w zmiennych warunkach
uczyć się samodzielnie
w zorganizowanej formie
odbierać złożone wypowiedzi, tworzyć
niezbyt złożone wypowiedzi dotyczące
szerokiego zakresu zagadnień
odbierać i formułować proste
wypowiedzi w języku obcym
Kompetencje społeczne
W związku z dziedziną uczenia się,
twórczości lub działalności zawodowej
jest gotów do:
przyjmowania odpowiedzialności
związanej z uczestnictwem w różnych
wspólnotach i funkcjonowaniem
w różnych rolach społecznych
autonomicznego działania
i współdziałania w zorganizowanych
warunkach
oceniania działań swoich i osób,
którymi kieruje; przyjmowania
odpowiedzialności za skutki działań
własnych oraz tych osób
Polska Rama Kwalifikacji – deskryptory uniwersalne poziom 6 i
7
DESKRYPTORY UNIWERSALNE
Wiedza
Poziom 6
W dziedzinie uczenia się, twórczości lub
w odniesieniu do działalności zawodowej
zna i rozumie:
w zaawansowanym stopniu – fakty,
teorie, metody oraz złożone zależności
między nimi
różnorodne, złożone uwarunkowania
prowadzonej działalności
Umiejętności
W dziedzinie uczenia się, twórczości
lub w odniesieniu do działalności
zawodowej potrafi:
W związku z dziedziną uczenia się,
twórczości lub działalności zawodowej
jest gotów do:
innowacyjnie wykonywać zadania oraz
rozwiązywać złożone i nietypowe
problemy w zmiennych i nie w pełni
przewidywalnych warunkach
kultywowania i upowszechniania
wzorów właściwego postępowania
w środowisku pracy i poza nim
samodzielnie planować własne
uczenie się przez całe życie
Poziom 7
komunikować się z otoczeniem,
uzasadniać swoje stanowisko
w pogłębiony sposób wybrane fakty,
teorie, metody oraz złożone zależności
między nimi, także w powiązaniu
z innymi dziedzinami
różnorodne, złożone uwarunkowania
i aksjologiczny kontekst prowadzonej
działalności
Kompetencje społeczne
wykonywać zadania oraz formułować
i rozwiązywać problemy,
z wykorzystaniem nowej wiedzy, także
z innych dziedzin
samodzielnie planować własne
uczenie się przez całe życie
i ukierunkowywać innych w tym
zakresie
komunikować się ze zróżnicowanymi
kręgami odbiorców, odpowiednio
uzasadniać stanowiska
samodzielnego podejmowania decyzji,
krytycznej oceny działań własnych,
działań zespołów, którymi kieruje,
i organizacji, w których uczestniczy;
przyjmowania odpowiedzialności za
skutki tych działań
tworzenia i rozwijania wzorów
właściwego postępowania
w środowisku pracy i życia
podejmowania inicjatyw, krytycznej
oceny siebie oraz zespołów
i organizacji, w których uczestniczy
przewodzenia grupie i ponoszenia
odpowiedzialności za nią
System Kwalifikacji
(w tym Polska Rama
Kwalifikacji)
to równość
różnych ścieżek
zdobywania
kwalifikacji
Ścieżki nabywania kwalifikacji
edukacja formalna – szkoły, uczelnie, inne
instytucje
kształcące
edukacja pozaformalna
– szkolenia, staże, kursy
uczenie się nieformalne
– w pracy, życiu
codziennym, z książek, internetu,
od znajomych
Rysunek C. Uzyskiwanie dyplomu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie (po 1 września 2012 roku)
Uzyskiwanie kwalifikacji w szkole
Egzamin
zawodowy
Egzamin
zawodowy
Egzamin
zawodowy
Świadectwo*
potwierdzające
uzyskanie I
kwalifikacji w
zawodzie
Świadectwo*
potwierdzające
uzyskanie II
kwalifikacji w
zawodzie
Świadectwo*
potwierdzające
uzyskanie III
kwalifikacji w
zawodzie
+
Egzamin
zawodowy
Egzamin
zawodowy
+
+
Egzamin
zawodowy
Świadectwo
ukończenia
odpowiedniego typu
szkoły lub zdania
egzaminu
eksternistycznego
=
Dyplom
potwierdzający
kwalifikacje w
zawodzie
Egzamin
eksternistyczny
Uzyskiwanie kwalifikacji poza szkołą
Zawód (kwalifikacja złożona) może obejmować jedną, dwie lub trzy składowe kwalifikacje w zawodzie.
*
Źródło: Opracowanie IBE.
Potwierdzanie efektów uczenia się (walidacja)
Walidacja (potwierdzanie kompetencji,
wiedzy, umiejętności) to, w rozumieniu
Parlamentu Europejskiego i Rady, proces
potwierdzania, że określone, poddane
ocenie efekty uczenia się, uzyskane
przez uczącego się, odpowiadają
wyznaczonym efektom wymaganym w
ramach jednostki lub kwalifikacji.
Walidacja – metoda portfolio
Co to jest portfolio?
Jak wykorzystać to narzędzie w walidacji?
Jak wykorzystać to narzędzie w pracy doradcy?
dyskusja
Walidacja – metoda portfolio
Co to jest portfolio?
Jak wykorzystać portfolio w walidacji?
Jak wykorzystać to narzędzie w pracy doradcy?
ćwiczenie w grupach
Wypisz dowody na efekty uczenia się będące
składnikiem stworzonej wcześniej kwalifikacji
„Prowadzenie procesu doradczego …”
Walidacja – metoda portfolio
Co to jest portfolio?
Jak wykorzystać to narzędzie w walidacji?
Jak wykorzystać to narzędzie w pracy doradcy?
ćwiczenie w grupach
Przygotuj spis treści portfolio dostosowanego do
uzyskania kwalifikacji z podanego przykładu.
Portfolio – spis treści
1. Odnosi się dokładnie do standardu kwalifikacji
2. Dla każdej składowej standardu:
•
•
Pierwsza strona
Nr standardu
Spis dowodów
1.1 Identyfikuje własne
wartości i przekonania
1. Autorefleksja (dok 1 str 5,6)
2. Notatka z superwizji prowadzonego procesu
(dok 2 str 7)
3. Certyfikat szkolenia NLP Praktyk wraz z
programem i notatką (dok 3, str 8,9)
1.2 …
1. ….
Kolejne strony - zgodne z tabelą dokumenty (potwierdzone
przez przełożonych, współpracowników)
Walidacja – metoda portfolio
Jak zaprojektować proces doradczy (assesment)?
ćwiczenie w grupach
Walidacja – metoda portfolio – schemat procesu
doradczego (assesment)
Analiza wstępna
Walidacja
1-sze spotkanie
/ system internet
NIE
– metoda portfolio – schemat procesu
doradczego
TAK (assesment)
Wejście
do
procesu
?
Analiza dokumentacji w
odniesieniu do standardu i
tworzenie portfolio
(spełniam i mam dowód, spełniam i nie mam
dowodu, nie spełniam)
Plan działania
(zadania dla klienta)
Spełnia
standard
NIE
TAK
?
Analiza postępu
realizacji planu
KONIEC
Przekazanie
portfolio do
oceny
zewnętrznej
Podsumowanie warsztatu
 Od zawodu do kwalifikacji – procesy,
opis, kompetencje – język efektów
uczenia się
 ERK, PRK – założenia i pojęcia ogólne,
struktura ramy, przypisywanie
kwalifikacji
 Zdobywanie i potwierdzanie kwalifikacji
– portfolio, proces doradczy
Seminarium – cele edukacyjne
Po ukończeniu szkolenia uczestnicy będą:
 Znali definicje podstawowych pojęć RK
(kwalifikacja, poziom, efekty uczenia się,
walidacja, formy kształcenia)
 Rozumieli zasadę tworzenia kwalifikacji jako
zbioru efektów uczenia się oraz zasadę tworzenia
poziomów ramy
 Rozumieli zasadę dokumentowania posiadanych
kompetencji i rolę portfolio w planowaniu kariery
Gdzie się dowiedzieć więcej?
kwalifikacje.edu.pl
Biblioteka KRK – link znajduje się na stronie
kwalifikacje.edu.pl
http://www.cedefop.europa.eu
Portale krajowe (NQF), punkty koordynacyjne
(NCP)
Podsumowanie warsztatu
Co mi się podobało?
Co wyniosę nowego?
Jak oceniam przydatność warsztatu w
mojej pracy i do informowania o nowym
podejściu do kwalifikacji?
Podsumowanie spotkania
Bardzo dziękuję,
Beata Michalska
[email protected]