Transcript 18a. PDV u Srbiji

PDV u Srbiji
- predavanja -
Bilansni značaj
•
PDV je uz doprinose za socijalno osiguranje bilansno najizdašniji oblik
javnih prihod u Srbiji:
– prihodi od PDV u Srbiji iznosili su preko 10% BDP ili oko 23% konsolidovanih
javnih prihoda
– učešće prihoda od PDV u BDP u Srbiji je bilo među najvišim u Evropi iako su
poreske stope bile među najnižim
– u narednim godinama očekuje se umereni pad prihoda od PDV u odnosu na
BDP zbog smanjenja domaće tražnje
2
Bilansni značaj
Prihodi od PDV (% BDP)
12.0
10.0
8.0
6.0
4.0
2.0
0.0
3
PDV u Srbiji – osnovne karakteristike
•
Uveden tek 2005. godine
– Razlozi kašnjenja su uglavnom političke prirode članice Federacija SFRJ i SRJ
nisu želele da republički porez na promet zamene federalnim porezom
•
U Srbiji je uveden EU model PDV koji se karakteriše:
– potrošni tip – nabavke investicionih dobara se ne oporezuju
• makroekonomska osnovica je lična potrošnja umanjena za naturalnu potrošnju i
poreska oslobadjanja
– kreditni metod - poreska obaveza e utvrđuje indirektno kao razlika PDV pri
isporukama i PDV pri nabavkama
– primenjuje se princip odredišta – PDV se naplaćuje prema mestu potrošnje u
slučaju međunarodne trgovine tj. izvoz je oslobođen PDV
– poreska osnovica je široko definisana - obuhvata veliki deo prometa
4
Principi funkcionisanja
•
PDV funkcioniše na principu samooprezivanja i fakturisane realizacije
–
–
Svaki poreski obveznik utvrduje obavezu po osnovu PDV, a Poreska uprava vrši kontrolu
PDV se plaća na fakturisani promet, bez obzira da li je naplaćen
•
Obaveza po osnovu PDV je jednaka razlici izmedju obračunatog PDV na osnovu
•
PDV funkcioniše na principu medjusobne kontrole poreskih obveznika i
dokumentovanosti transakcija
izlaznih faktura i PDV sadržanog u ulaznim fakturama
– ukoliko je razlika pozitivna obveznik plaća PDV
– ukoliko je razlika negativna obveznik plaća PDV, ali ima pravo na povraćaj ili na poreski
kredit.
• Pravo na povraćaj ili poreski kredit nastaje često u slučaju velikih investicija I velikih
nabavki sirovina i repromaterijala
5
Elementi PDV u Srbiji
•
Predmet oporezivanja su isporuke dobara, pružene usluge i uvezeni
proizvodi
•
Poreski obveznici su sva pravna lica i preduzetnici koji isporučuju robe i
usluge, osim onih koji su oslobođeni
– u slučaju uvoza obveznik je i fizičko lice
•
Poreska osnovica je razlika između fakturisane realizacije isporučene robe i
pruženih usluga i vrednosti nabavki sadržanih u ulaznim fakturama
•
Opšta poreska stopa iznosi 20%, a posebna 10%
– Posebna stopa se primenjuje uglavnom na egzistencijalne proizvode (hleb, gas,
knjige…)
6
Stope PDV: Srbija i EU
30.0
25.0
20.0
15.0
10.0
5.0
0.0
Opšta stopa PDV
Posebna stopa PDV
Poreska oslobođenja
•
U sistemu PDV u Srbiji dozvoljena su dve vrste poreskih oslobođenja:
– sa pravom na odbitak PDV plaćenog u prethodnim fazama prometa
(oporezivanje nultom stopom)
• primenjuje se u slučaju izvoza robe
– bez prava na odbitak PDV plaćenog u prethodnim fazama prometa
• primenjuju se za veći broj usluga:
– socijalnog i opšteg karaktera (usluge državnih organa, zdravstvo, socijalne,
obrazovne, kulturne i sportske usluge, poštanski saobraćaj i dr. )
– razvojnog karaktera (naučne usluge, finansijske usluge uklujučujući i usluge
osiguranja i reosiguranja)
– humanitarnog karaktera (aktivnosti crvenog krsta, religiozna usluge i dr,)
8
Posebni režimi
•
Uslučaju neadekvatnosti opšteg režima oporezivanja PDV, moguće je, u
skladu sa direktivama EU, uvođenje posebnih režima oporezivanja
•
U Srbiji posebni režimi se primenjuju u slučaju:
– malih poreskih obveznika
• obveznici sa godišnjim prihodom ispod 8 miliona dinara ne mogu ući u
sistem PDV
– poljoprivrednika - ako poljoprivrednici isporuče proizvode obveznicima PDV ni
imaju pravo na nadoknadu u iznosu od 5% (8% od 2013) primljenih dobara i
usluga
– turističkih agencija
– prometa polovnih dobara, umetničkih dela, kolekcionarskih dela poreska
osnovica se utvrđuje kao razlika prodajne i nabavne cene, uz odbitak PDV
sadržanog u razlici
9
Obračunski period, rokovi plaćanja i povraćaja
poreza
•
Obračunski period iznosi:
– u opštem slučaju - kalendarski mesec
– za male poreske obveznike - tromesečje
•
Poreska prijava po osnovu PDV se podnosi 15 dana po isteku obračunskog
perioda – tada se plaća i porez
•
Povraćaj poreza se realizuje:
– u opštem slučaju 45 dana od isteka roka za podnošenje poreske prijave,
– u slučaju pretežnih izvoznika - 15 dana od isteka roka za podnošenje poreske
prijave
10
Obračunski period, rokovi plaćanja i povraćaja
poreza
•
Poreski obveznik koji ima pravo na povraćaj “kreditira” državu od trenutke
uplate PDV do trenutka povraćaja sredstva, što iznosi
– u opštem slučaju 45 dana
– u slučaju izvoznika 15 dana
•
Država kreditira poreskog obveznika od trenutke nastanka obaveze
(realizacija transakcije) do trenutka plaćanja PDV, što u proseku iznosi:
– 30 dana za obveznike koji PDV plaćaju mesečno
– 60 dana za obveznike koji PDV plaćaju kvartalno
11