Transcript Document

TÜRKİYE’DE SOLUNUM SİSTEMİ
İNFEKSİYONLARINDAKİ ETKENLER
DİRENÇ DURUMU
Doç. Dr. Hakan Erdem
TTD-13.Yıllık Kongresi, İstanbul
Ayaktan Hastalar
♣
Trabzon, 2000 yılı, sağlık ocaklarında
♣
♣
ASYİ, % 2.8
ÜSYİ, % 23
Özlü T, Çetinkaya F, Öztuna F, Bülbül Y. Trabzon merkez sağlık ocaklarına başvuran olgularda solunum yolu
enfeksiyonlarının değerlendirilmesi. Toraks Dergisi 2002; 3 (Ek 1): 41.
HE-2
Ülkemizde Pnömoni
♣
♣
Son iki ayda tanı konulmuş
20 akut ve kronik hastalık
♣
♣
Pnömoni 15. sırada (%1.15)
% 4.2 mortalite, 5. sırada
T.C.S.B, Refik Saydam Hıfzıssıhha Merkezi Başkanlığı Hıfzıssıhha Mektebi Müdürlüğü, Başkent Üniversitesi
Ulusal Hastalık Yükü ve Maliyeti Etkinlik Projesi, 2004 (www.toraks.org.tr).
HE-3
Trachoma
0,70%
Gonorrhoea
0,70%
Bronchitis
2,40%
Malaria
2,50%
Syphilis
3,50%
Influenza
Pleuropneumonia
Erysipelas
Relapsing fever
Pneumonia
Dysenteriae
Smallpox
Extrapulmonary tbc
Typhus
Typhoid fever
Pulmonary tbc
Cholera
7,20%
23,40%
25%
30%
Mortality Rates
31,50%
38,90%
40%
41,80%
44,50%
51,20%
58,50%
80,30%
Erdem H, et al. War and infection in the preantibiotic era; the third Ottoman army in 1915,
(yayınlanmamış bilgi)
HE-4
TGP
PİYOJEN
n
806
Kültür pozitifler
Etkenler
%
S. pneumoniae
45 %
EGNB
15 %
Streptokoklar
10 %
S. aureus
9%
H. influenzae
7%
P. aeruginosa
6%
Neisseria spp.
4%
M. catarrhalis
2%
Acinetobacter spp
1%
M. pneumoniae
50 %
C. pneumoniae
35.5 %
(% 32) 200
L. pneumophila
10 %
seropozitiflik
C. burnetti
344 (43 %)
Kaynaklar
(2-13)
BAKTERİLER
ATİPİK
BAKTERİLER
Seroloji (+)
566
166 TGP hastasında
(2-7, 14, 15)
4.5 %
Erdem H. Infectious etiology of hospitalised CAP in Turkey. Flora Derg (yayında)
HE-5
HKP Çalışmaları
KAYNAKLAR
1
2
3
4
5
6
7
8
9
n
%
P. aeruginosa
52
26
55
26
7
17
5
14
4
43
65
11
3
67
42
31
27
5
5
8
17
15
29
15
3
6
77
121
91
4
27
7
15
15
10
3
6
12
3
78
60
69
5
10
5
360
350
316
83
64
49
21
21
12
5
4
4
3
2
1
1
1296
% 28
% 27
% 24
% 6.4
% 4.9
% 3.8
% 1.6
% 1.6
%1
% 0.4
% 0.3
% 0.3
% 0.2
% 0.1
% 0.1
% 0.1
Acinetobacter spp
S. aureus
Klebsiella spp.
Enterobacter spp
E.coli
KNS
S. maltophilia
S. pneumoniae
Enterobacteriaceae
Proteus spp
Candida spp
6
4
3
5
1
4
Enterokok spp.
Morganella spp.
Serratia spp.
Aspergillus spp
8
12
3
12
4
3
4
1
3
3
1
1
1
1
HE-6
1. Şafak B, Çiftçi İH, Kıyıldı N, Aktepe OC, Çetinkaya Z, Altındiş M. Ventilatör ilişkili
pnömoni tanısında endotrakeal aspirat kültürleri: 2004-2006 yılları sonuçları. Ankem
Derg 2007;21(2):81-5.
2. Çakır-Edis E, Çağlar T, Oktun M, Gürcan Ş, Hatipoğlu ON, Erkan T. Hastane kökenli
pnömonilerde sorumlu etkenler ve antimikrobiyal direnç değişimi. İnfeks Derg 2006
20(2):107-10.
3. Sevinç C, Şahbaz S, Uysal Ü, et al. Hastane kökenli pnömoni olgularında etken dağılımı
ve prognoza etkili faktörler. Tüberk Toraks Derg 2007;55(2):153-9.
4. Kaynar H, Yılmaz N, Sağlam L, et al. Hastane kökenli pnömoni olgularında etkenler ve
antibiyotik duyarlılıkları. Tüberk Toraks Derg 2004 52(4):333-40.
5. Karacan Ö, Şimşek A, Ulubay G, Akçay Ş, Ergin F, Eyüboğlu FÖ. Seksen Yaş ve Üzeri
Olgularda Hastane Kökenli Pnömoninin Seyri. Toraks Derg 2005;6(2):109-14.
6. Erdem I, Ozgultekin A, Sengoz Inan A, et al. Incidence, etiology, and antibiotic resistance
patterns of gram-negative microorganisms isolated from patients with ventilatorassociated pneumonia in a medical-surgical intensive care unit of a teaching hospital in
istanbul, Turkey (2004-2006). Japanese journal of infectious diseases 2008 Sep;61(5):33942.
7. Aybar Turkoglu M, Topeli Iskit A. Ventilator-associated pneumonia caused by high risk
microorganisms: a matched case-control study. Tuberkuloz ve toraks 2008;56(2):139-49.
8. Ertugrul BM, Yildirim A, Ay P, et al. Ventilator-associated pneumonia in surgical
emergency intensive care unit. Saudi medical journal 2006 Jan;27(1):52-7.
9. Namiduru M, Gungor G, Karaoglan I, Dikensoy O. Antibiotic resistance of bacterial
ventilator-associated pneumonia in surgical intensive care units. The Journal of
international medical research 2004 Jan-Feb;32(1):78-83.
HE-7
Akciğer Apsesi
♣
♣
♣
♣
♣
♣
Ulusal veri 
Polimikrobiyal
♣
♣
♣
♣
♣
En sık oral anaeroplar
S. aureus,
P. aeruginosa
EGNB
Pasteurella, Burkholderia
H. influenzae
Legionella spp
Grup A streptokok
S. pneumoniae
Lorber B. Lung Abscess. In: Mandell GL, Bennett JE, Dolin R, eds. Mandell, Douglas, and Bennett’s Principles
and Practice of Infectious Diseases: Churchıll- Lıvıngstone Co, 2005:853-7.
HE-8
Aspirasyon Pnömonisi
♣
♣
♣
Ulusal veri 
Orofarengeal aspirasyon
Polimikrobiyal
♣
♣
Oral anaeroplar
EGNB
♣
♣
♣
♣
Gazi UTF
236 pnömoni hastası
7’si (% 3) AP tanısı
Üçünde etken
♣
♣
♣
♣
S. aureus
Koagülaz negatif stafilokok
Acinetobacter sp
P. aeruginosa’dır
Ulukavak-Çiftçi T, Mollarecep ER, Ekim N. Aspirasyon Pnömonisi (7 Olgu ve Literatür İncelemesi). Toraks Derg
2004;5(2):100-5.
HE-9
Bronşiektazi
♣
P. aeruginosa
♣
♣
♣
♣
♣
♣
Akciğer fonksiyonları 
H. influenzae
Moraxella catarrhalis
S. pneumoniae
S. aureus
M. tuberculosis dışı
mikobakteriler
♣
♣
Ulusal veri 
İzmir, 50 olgu
♣
♣
♣
♣
% 32 P. aeruginosa
% 4 H. influenzae
% 2 S. pneumoniae
% 2 P. mirabilis
Kömüs N, et al. Bronşektazi olgularında Pseudomonas aeruginosa kolonizasyonu ve klinik yansımaları.
Tuberkuloz ve Toraks 2006 54(4):355-62.
HE-10
Kistik Fibrozis
♣
♣
♣
♣
S. aureus
H. influenzae
P. aeruginosa
Pek çok m.o.
♣
♣
♣
♣
♣
♣
Hacettepe UTF
S. aureus (% 62)
P. aeruginosa (% 43)
K. pneumoniae (% 35)
H. influenzae (% 27)
B. cepacia (% 4)
Şener B, Günalp A, Özçelik U, Göçmen A. Kistik fibrozis olgularının 5 yıllık mikrobiyolojik
değerlendirimi Mikrobiyoloji bulteni 1996;30(4):343-51.
HE-11
Aspirasyon
Bronşiektazi
Pnömonisi
S. pneumoniae
EGNB
+
+
S. aureus
H. influenzae
+
M. catarrhalis
+
P. aeruginosa
+
Burkholderia
Oral anaeroplar
Kistik
Apsesi
Fibrosis
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
Legionella spp.
NTM
Akciğer
+
+
HE-12
TK Akciğer Patojenleri
Ulusal veri 
♣
♣
♣
Pnömokoklar
H.influenzae
M. catarrhalis
Ulusal veri 
♣
♣
♣
TK-S. aureus
Oral anaeroplar
Atipik Patojenler
HE-13
Türkiye’de Pnömokoklarda
Penisilin Direnci
Parenteral penisilin
(menenjit dışı)
Penisilin
(Oral penisilin V)
1.
2.
Duyarlı
ODD
Dirençli
< 2 μg/ml
4 μg/ml
> 8 μg/ml
% 98.3
1.7 %
(-)
< 0.06 μg/ml
0.12-1.0 μg/ml
> 2 μg/ml
% 65.5
28 %
% 6.6
Erdem H, Pahsa A. Antibiotic resistance in pathogenic Streptococcus pneumoniae isolates in
Turkey. J Chemother. 2005 Feb;17(1):25-30.
Erdem H. An update on invasive pneumococcal antibiotic resistance in Turkey, 2008. J Chemother.
HE-14
2008 Dec;20(6):697-701.
Pnömokoklarda Kinolon Direnci
HE-15
Pnömokoklarda Makrolid Direnci
HE-16
Pnömokoklar-Diğer
Antibiyotikler
HE-17
H. influenzae, M. catarrhalis
HE-18
1. Gazi H. Alt Solunum yolu enfeksiyonu etkeni olarak izole edilen Streptococcus pneumonia, Haemophilus influenzae ve Moraxella
catarrhalis suşlarının in-vitro antibiyotik duyarlılıkları In: 12th National Congress of Clinical Microbiology and Infectious Diseases, P0126. Belek-Antalya, 2005.
2. Aktepe OC. Kistik fibrosis olgularında Haemophilus influenzae: Bir alt solunum yolu infeksiyonu etkeni. Flora Derg 2000;5:44.
3. Berkiten R. Solunum yolu infeksiyonlarından izole edilen Haemophilus influenzae suşları ve çeşitli antimikrobik maddelere direnç. Ankem
Derg 2001;15:718.
4. Mamal-Torun M. Haemophilus influenzae’de antimikrobik maddelere direnç frekansı In: The 2nd symposium of Hinfluenzae infections.
İstanbul Türk Mikrobiyol Cem, 2001:80.
5. Gürol Y. Erişkin hastaların alt solunum yolu örneklerinin Haemophilus influenzae, Streptococcus pneumoniae ve Moraxella catarrhalis
yönünden değerlendirilmesi. In: 30th National Congress of Microbiology, P19-02. Antalya, 2002.
6. Yıldız D. Kreşe devam eden çocukların boğaz florasında Haemophilus influenzae kolonizasyon sıklığı ve direnç oranları. Ankem Derg
2003;17:97.
7. Eşel D. Klinik örneklerden izole edilen Haemophilus kökenlerinde antibiyotiklere duyarlılık. Ankem Derg 2000;14:555.
8. Şenol G, Erer OF, Aktoğu-Özkan S. Garenoksasinin alt solunum yolu patojenlerine in-vitro etkinliği. Klimik Derg 2006;19(1):28-31.
9. Zarakolu P. Antimicrobial resistance patterns of respiratory pathogens: a local report from Turkey. Clin Microbiol Infect 2003
Dec;9(12):1257-8.
10. Uraz G. beta-Lactamase activities and resistance to antibiotics of Haemophilus influenzae, H. parainfluenzae and H. aphrophilus strains
identified in throat cultures from children. Drug Metabol Drug Interact 2000;16(3):217-28.
11. Gur D. Prevalence of antimicrobial resistance in Haemophilus influenzae, Streptococcus pneumoniae, Moraxella catarrhalis and
Streptococcus pyogenes: results of a multicentre study in Turkey. Int J Antimicrob Agents 2002 Mar;19(3):207-11.
12. Baysallar M. Haemophilus influenzae’de in vitro makrolid direncinin araştırılması ve yorumlama kriterlerinin değerlendirilmesi. İnfeks
Derg 2002;16:43-7.
13. Ozyilmaz E. Major bacteria of community-acquired respiratory tract infections in Turkey. Jpn J Infect Dis 2005 Feb;58(1):50-2.
14. Harding I, Felmingham D. PROTEKT years 1-3 (1999-2002): study design and methodology. Journal of chemotherapy (Florence, Italy)
2004 Dec;16 Suppl 6:9-18.
15. Gazi H. Antimicrobial susceptibility of bacterial pathogens in the oropharynx of healthy school children in Turkey. Indian J Med Res 2004
Nov;120(5):489-94.
16. Altun B. Hacettepe Üniversitesi Çocuk Hastanesinde klinik örneklerden izole edilen Haemophilus influenzae suşlarının antibiyotiklere
direnç durumu (2002-2007) Çocuk Enfeksiyon Dergisi 2008;2(2):50-4.
17. Özerol İH. Sağlıklı kişilerde, Moraxella catarrhalis'in nazofaringial taşıyıcılığı ve antimikrobiyallere duyarlılığı İnönü Üniv Tıp Fak Derg
2001;8(2):80-3.
18. Şenol G. Akciğer enfeksiyonlarında Haemophilus influenzae, Moraxella catarrhalis ve Streptococcus pneumoniae suşlarının izolasyon
oranları ve antibiyotiklere direnci. Toraks Derg 2000;1(1):46-9.
19. Akgün DB. Alt solunum yolu enfeksiyonlarından izole edilen S. pneumoniae, H. influenza, M. catarrhalis suşları ve antibiyotiklere direnç,
2002-05. In: 17th Turkish National Congress of Microbiology, P30. Kremlin Palace, Antalya, 2006.
HE-19
TK-EGNB
HE-20
TK-EGNB
HE-21
TK-P. aeruginosa
HE-22
HK-Gram Negatif Patojenler
Gur D, Gulay Z, Akan OA, et al. [Resistance to newer beta-lactams and related ESBL types in gram-negative
nosocomial isolates in Turkish hospitals: results of the multicentre HITIT study]. Mikrobiyoloji bulteni 2008
Oct;42(4):537-44.
HE-23
HK-Gram Negatif Patojenler
Eraksoy H, Basustaoglu A, Korten V, et al. Susceptibility of bacterial isolates from Turkey--a report from the
Meropenem Yearly Susceptibility Test Information Collection (MYSTIC) Program. Journal of chemotherapy
(Florence, Italy) 2007 Dec;19(6):650-7.
HE-24
HK-S. aureus
HE-25
HK-S. aureus
HE-26
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
19.
20.
21.
22.
23.
24.
Abut Lİ, Yoğun bakım ünitelerinden izole edilen stafilokokların farklı antibiyotiklere direnç. İnönü Üniv Tıp Fak Derg 2003;10(4):173-75.
Surucuoglu S. Bacteriology of surgical wound infections in a tertiary care hospital in Turkey. East Afr Med J 2005 82(7):331-6.
Özkalp B. Klinik örneklerden izole edilen Staphylococcus aureus suşlarının çeşitli antibiyotiklere in vitro duyarlılıkları Gen Tıp Derg 2003;13(2):65-8.
Öncül O. Hastane personelinde nazal Staphylococcus aureus taşıyıcılığı [Nasal S. aureus carriage in hospital personnel]. Klimik Derg 2002;15(3):74-7.
Demirdağ K. Mekanik ventilasyon desteği alan hastaların trakeal aspirat örneklerinden izole edilen bakteriler ve antibiyotik duyarlılıkları. Klimik Derg
2003;16(2):68-72.
Çıtak S. Hastane ve toplum kaynaklı metisiline dirençli Staphylococcus aureus suşlarının çeşitli antibiyotiklere duyarlılığı CUTF Derg 2004;26(1):13-7.
Gonlugur U. Antibiotic susceptibility patterns of respiratory isolates of Staphylococcus aureus in a Turkish university hospital. Acta Microbiol Pol
2003;52(2):143-8.
Namıduru M. Cerrahi yoğun bakım ünitesinde hastane infeksiyonu etkeni olan bakteriler ve antibiyotiklere direnç durumları. İnfeks Derg 2003;17(1):3944.
Ertem-Tuncer G. Klinik örneklerden izole edilen Stafilokok suşlarının vankomisin ve teikoplanine karşı in-vitro duyarlılıkları. İnfeks Derg
2003;17(2):185-8.
Şencan İ. Hemodiyaliz hastalarında burunda metisiline dirençli Staphylococcus aureus taşıyıcılığı. İnfeks Derg 2003;17(1):31-4.
Ekşi F. Klinik örneklerden soyutlanan S.aureus suşlarının metisilin direncinin belirlenmesi ve antimikrobiyal ajanlara duyarlılığının değerlendirilmesi.
XIIth Turkish National Congress of Clinical Microbiology and Infectious Diseases P [01-06]. Antalya, 2005.
Kökoğlu ÖF. Dicle Üniversitesi Hastanesi çalışanları ve diyaliz hastalarında Staphylococcus aureus burun taşıyıcılığı ve antibiyotik duyarlığının
araştırılması. İnfeks Derg 2003;17(4):443-6.
Yakupoğulları Y. Staphylococcus aureus suşlarının siprofloksasin, ofloksasin, levofloksasin ve moksifloksasin duyarlılıkları. Fırat Tıp Derg
2006;11(1):45-7.
Yavuz MT. Klinik örneklerden soyutlanan Stafilokok kökenlerinin bazı kiolon ve aminoglikozid grubu antibiyotiklere in-vitro duyarlılığının
araştırılması. XIIth Turkish National Congress of Clinical Microbiology and Infectious Diseases P [01-35], 2005.
Altoparlak Ü, Özbek A, Aktaş F. Üriner sistem infeksiyonlarından izole edilen bakterilerin çeşitli antibiyotiklere duyarlılıkları Türk Mikrobiyol Cem
Derg 2002;32(3-4):167-73.
Tosun I. Emergence of rifampicin resistance in methicillin-resistant Staphylococcus aureus isolated at a Turkish university hospital. Microb Drug Resist
2005;11(1):48-52.
Baysal B. Klinik örneklerden izole edilen Staphylococcus aureus suşlarının fusidik asit ve bazı antibiyotiklere duyarlılıkları. İnfeks Derg 2003;17(1):2730.
Kuzucu Ç. Metisiline dirençli Staphylococcus aureus ve Koagülaz Negatif Stafilokoklarda fusidik asit duyarlılığı Ankem Derg 2003;17(1):7-9.
Çelen MK. Klinik örneklerden izole edilen S.aureus suşlarının fusidik asit direnci XIIth Turkish National Congress of Clinical Microbiology and
Infectious Diseases P [01-01]. Antalya, 2005.
Baysallar M. Linezolid and quinupristin/dalfopristin resistance in vancomycin-resistant enterococci and methicillin-resistant Staphylococcus aureus prior
to clinical use in Turkey. Int J Antimicrob Agents 2004;25(1):93.
Yavuz MT. S.aureus suşlarının kinupristin-dalfopristine in vitro duyarlılıkları. XIIth Turkish National Congress of Clinical Microbiology and Infectious
Diseases P [01-32]. Antalya, 2005.
Sancak B. Methicillin-resistant Staphylococcus aureus heterogeneously resistant to vancomycin in a Turkish university hospital. J Antimicrob
Chemother 2005;56:519-23.
Torun MM. Two heterogeneously vancomycin-intermediate clinical isolates of methicillin-sensitive and methicillin-resistant Staphylococcus aureus in a
Turkish university hospital: brief report of a surveillance study. Int J Antimicrob Agents 2005;26(6):508-10.
Nakipoglu Y. Investigation of Staphylococcus strains with heterogeneous resistance to glycopeptides in a Turkish university hospital. BMJ Infect Dis
2005;5(5(1)):31.
HE-27
Pnömokoksik ASY
♣
♣
♣
♣
♣
Kristalize penisilin 6x2 MU
Amoksisilin 3x1 gr
Levo, moksi, gemi 
Makrolidler, tetrasiklinler !!!
Pnemo 23, % 79 kapsam
1. Erdem H, Sener B. Pneumococcal seroepidemiology in Turkey: implications for vaccine coverage.
Vaccine 2008 Mar 4;26(10):1271-3.
2. Oncu S, Erdem H, Pahsa A. Therapeutic options for pneumococcal pneumonia in Turkey. Clin
Ther. 2005 Jun;27(6):674-83.
HE-28
H. influenzae, M. catarrhalis
♣
♣
♣
♣
♣
♣
Ampisilin, SXT 
Makrolidler 
Tetrasiklinler 
Yeni kuşak kinolonlar 
BL/BLI 
2-3 kuşak sefalo 
HE-29
Atipik Pnömoniler
♣
♣
♣
♣
Doksisiklin
Makrolidler
Levo, moksi, gemi
Kritik hastalarda
rifampisinle kombinasyon
Erdem H, Unal S. Türkiye'de bağışıklığı yeterli erişkinlerde toplum kökenli pnömoni tedavisi.
Flora Derg 2007;12(2):67-79.
HE-30
Oral Anaeroplar
♣
♣
♣
♣
Amoks-klav, Amp-sülb
Pip-tazo
Metronidazol
Karbapenemler
Mandell LA, Wunderink RG, Anzueto A, et al. Infectious Diseases Society of America/American
Thoracic Society Consensus Guidelines on the Management of Community-Acquired Pneumonia in
Adults. Clin Infect Dis 2007(44):S000–
HE-31
TK-EGNB Pnömonileri
♣
♣
♣
♣
♣
♣
♣
SXT, ampisilin 
1-2 kuşak sefalo 
Amoks-klav, Amp-sülb 
Levo, moksi, gemi !!!
3-4 kuşak sefalospo 
Pip-tazo, sef-sülb 
Ertapenem 
HE-32
HK-EGNB Pnömonileri
♣
♣
♣
Ülkemizde % 16 HKP etkeni
Kurumsal yaklaşım
Mikrobiyolojik tanı
HE-33
P. aeruginosa
♣
♣
♣
♣
♣
♣
Hiçbir antibiyotik güvenilir değil
Pip-tazo, sef-sülb
Seftazidim, sefepim
Aztreonam
Karbapenemler (ertapenem hariç)
Kombinasyon
♣
♣
Aminoglikozid ve/veya kinolon
Başka seçenek yoksa kolistin
HE-34
S. aureus
♣
♣
♣
♣
♣
Vankomisin
Teikoplanin
Linezolid
Quinopristin-dalfopristin
Daptomisin 
Erdem H, Oncul O. A rewiev of the current place of glycopeptides in Turkish medical practice.
Curr Ther Res 2007;68(1):49-66.
HE-35
Teşekkürler…
 [email protected]
HE-36