Transcript Slide 1
Qendra e Studimeve
Ekonomike dhe Sociale
Migration Development Initiative
DEVINPRO
Gjetjet Kryesore – Shqipëria dhe Kosova
Peja, Gjilan, Prishtina, 01-03 Prill 2009
Dr. Ilir Gedeshi, CESS
Nicolaas de Zwager, NEXUS
1
Hyrje
Globalisht, rreth 150 milion migrantë kanë dërguar në
familjet e tyre në vendet në zhvillim, më shumë se 310
miliardë USD gjatë vitit 2007
Në shumë vende pritëse shuma e dërgesave ndikon
dukshëm në masën dhe përbërjen e aseteve financiare
Debati vazhdon mbi mënyrat se si flukset financiare që
kanë lidhje me migrimin mund të mbështesin më mirë
proceset e zhvillimit
Kontributi i këtyre flukseve financiare mund të rritet
duke inkurajuar më tepër kursimet dhe investimet në
vendin e origjinës
2
DEVINPRO
DEVINPRO u realizua nga Agjensia Ndërkombëtare për
Informacion mbi Vendet Marrëse (IASCI - NEXUS) dhe Qendra
për Studime Ekonomike dhe Sociale (QSES)
Projekti është sponsorizuar nga Fondi Ndërkombëtar për
Zhvillim Bujqësor (IFAD), një agjensi e specializuar e OKB-së
dhe nga Raiffeisen Bank në Shqipëri dhe Kosovë,
Konsorciumi ka 10 anëtarë në Shqipëri dhe Kosovë
Projekti adreson një mosfunksionim të tregut, i cili është i
zakonshëm për vendet në tranzicion dhe ata në zhvillim
Baza e projektit: Njohja e migrantëve dhe përfituesve të tyre si
një segment i veçantë i tregut
3
Objektivat
Të lidhë migrimin, dërgesat dhe ndërmjetësimin
financiar me zhvillimin e qëndrueshëm
Të mbështesë migrantët që të bëjnë eksperiencën e tyre
‘më të susksesshme’
Të tërheqë dërgesat dhe transfertat e migrantëve drejt
ndërmjetësimit formal financiar dhe investimeve
produktive në Shqipëri dhe Kosovë
Të nxisë partneritete strategjike midis qeverisë,
aktorëve të shoqërisë civile dhe ndërmjetësuesve
financiarë formalë
Të zhvillojë dhe testojë modele biznesi të replikueshme
dhe të qëndrueshme, të cilat zgjerojnë kufijtë e
shpërndarjes së remitancave, kursimeve dhe investimit
4
Këndvështrimi
Të kombinojë ekspertizën dhe pozicionimin në treg të
partnerëve kryesorë të konsorciumit me njohuritë në
menaxhimin e migrimit/zhvillimit
Njohuri të kompletuara rreth tregut, kuadreve
rregullatore dhe ekspertizës në shërbimet bankare
Projekt piloti përfshin tre faza të ndërlidhura me njëratjetrën:
Faza I: Analizë e plotë tregu e komuniteteve të migrantëve
dhe ëorkshope
Faza II: Zhvillimi i produkteve dhe shërbimeve novatore që
kanë lidhje me migrantët
Phase III: Testimi në treg i produkteve dhe shërbimeve;
vlerësimi i impaktit dhe hartimi i modeleve të biznesit dhe i
rekomandimeve për qeveritë
5
Hipotezat
Dërgesat do të ulen në afat të mesëm/gjatë, ndërsa do
të mbeten një forcë kundërpeshuese për shkëmbimet e
jashtme në periudhën afatmesme deri afatgjata
Një pjesë në rritje e dërgesave do të orientohen drejt
kursimeve dhe investimeve, duke u larguar nga konsumi
Transfertat e migrantëve (kursimet e grumbulluara) do
të vazhdojnë të përfaqësojnë një burim të madh
financimi ende të pashfrytëzuar
Si rrezultat, hapsira gjeografike dhe tregu potencial për
dhënësit e shërbimeve financiare, në Shqipëri dhe në
Kosovë, pritet të vazhdojë të rritet
Rrjetet e migrimit dhe grupimet sigurojnë mundësi më
të mëdha për marketing
6
Metodologjia
Pyetësor me migrantët në pikat hyrëse kryesore
Kosovë:714 anketa
Shqipëri: 2,303 anketa
Pyetësor me familjet në 8 rajone gjeografike
Kosovë: 728 anketa
Shqipëri: 800 anketa
Rishikim të literaturës
Intervista cilësore dhe Fokus grupe (Në Fazën e dytë)
7
Gjetjet Kryesore
Maturimi i ciklit migrator që evidentohet nga niveli i
lartë i legalizimit dhe unifikimit të familjeve në vendet e
migrimit (90.3% Shqipëri; 99.5% Kosovë)
Një vlerë më e ulët e transfertave të remitancave në
vitin 2008 që rrezulton në një ulje të mëtejshme të
shumës totale të tyre ( 663 milionë Euro në Shqipëri;
479 milionë Euro në Kosovë)
Një përqindje në rritje kursimesh po grumbullohet në
vendet e origjinës (18.5% os € 130 milionë në Shqipëri,
dhe 29% ose 140 milionë Euro në Kosovë)
Strategjitë për ndërgjegjësim mund të ndërtohen
bazuar në grupimin dhe sjelljet e komunikimit të
komuniteteve të familjarëve të migrantëve në vendin e
origjinës
8
Karakteristikat Financiare
Kosovë
Shqipëri
~ Të ardhurat vjetore të familjeve:
~ Shpenzimet mujore:
~ Kursimet mujore:
3,900 €
1,477 €
(1.87 të ardhura)
2,324 €
855 €
~ Vlera e Dërgesave të Familjeve:
~ Kursimet vjetore:*
2,300 €
1,578 €
1,664 € (2,148 €)
3,212 €
10,260 € (38%)
15,724 € (41%)
Kursimet në 2008:
3,473 Milionë €
2,340 Milionë €
Dërgesat në 2008:
672 Milionë €
479 Milionë €
Faktori Kursime/Dërgesa:
* # Familjet në Kosovë: 149,000
5.2
4.8
# Familjet në Shqipëri: 404,000
9
Kanalet e Komunikimit
Tendencë e qartë e migrantëve shqiptarë që të
grupohen në vendet e migrimit: 56.7% jetojnë me
“shumë shqiptarë të tjerë” ose me “disa shqiptarë të
tjerë” (Kosova: 69%)
Migrantët nga Shqipëria komunikojnë me familjet dhe
shokët e tyre në Shqipëri me telefon dhe SMS
69.9% e migrantëve vizitojnë Shqipërinë një ose dy herë
në vit, kryesisht në Gusht (Kosova: 86%)
Mënyrat e komunikimit më të rëndësishme ndërmjet
migrantëve shqiptarë janë kontakti ditor në punë
(52.9%) ose me telefon (43%)
10
Njohja e bankave shqiptare nga
komuniteti i migrantëve
50.0%
45.0%
40.0%
Italy
35.0%
Greece
30.0%
Other
25.0%
20.0%
15.0%
10.0%
Credins Bank
Emporiki Bank
Bank
Populore
NBG Bank
Tirana Bank
Alpha Bank
San Paolo
Intesa Bank
BKT
Raiffeisen
Bank
0.0%
ProCredit
Bank
5.0%
Vetëm 26.3% e migrantëve Shqiptarë përmendin Raiffeisen Bank
11
Njohja e bankave të Kosovës nga
komuniteti i migrantëve
40.0%
Germany
35.0%
CH
30.0%
Italy
25.0%
GB
20.0%
AT
15.0%
Other
10.0%
5.0%
0.0%
ProCredit Bank
Raiffeisen Bank
TEB
NLB
BKT
Vetëm 30.9% e migrantëve Kosovarë përmendin Raiffeisen Bank
Raiffeisen Bank është në vend të dytë në Kosovë (pas ProCredit)
12
Arësyet kryesore për mospasjen e një
llogarie bankare në Kosovë dhe Shqipëri
40.0%
35.0%
Kosovo
30.0%
Albania
25.0%
20.0%
15.0%
10.0%
5.0%
lack of
confidentaility
lack of
access
lack of
products
deposit
insurance too
low
low interest
rate
too much risk
Lack of trust
0.0%
13
Kanalet e Transfertave Financiare
50.0%
45.0%
40.0%
35.0%
30.0%
25.0%
20.0%
15.0%
10.0%
5.0%
0.0%
Kosovo
Albania
Bank Transfer
Hand Carry
himself
Western Union
Hand Carry Other
Money Gram
14
Metodat e Kursimeve që Përdoren nga Migrantët
60.0%
Savings in Kosovo
50.0%
Savings in Albania
37.0%
49.2%
20.0%
55.9%
30.0%
49.7%
40.0%
10.0%
0.0%
Bank Deposit
Cash at home
Loan to friends and family
Bonds and Securities
15
Objektivat e Kursimeve
30.0%
Kosovo
25.0%
Albania
20.0%
15.0%
10.0%
5.0%
0.0%
Finance
Education of
Children
Finance
purchase
house
Gain funds
for investment
Secure
pension
Purchase
Family Event
durable goods
Invest in
agriculture
other
16
Arësyet e zgjedhjes së Vendit të Migrimit
60.0%
53.6%
Kosovo
50.0%
Albania
39.1%
40.0%
30.0%
21.1%
20.0%
5.6%
10.0%
11.0%
7.4%
10.8%
5.5% 5.9%
5.0%
4.1%
3.0%
0.9%
3.8%
0.0%
Employment
chances
Better
insurance
system
Friends/family
there
To get
married/just
married
Better
education
chances
to accompany
spouse parents
Better
healthcare
17
Hapat e mëtejshëm
Konsiderata strategjike dhe drejtime për zhvillimin e
produkteve, shërbimeve dhe ndërhyrjeve
Të vazhdojë analizën e të dhënave bazuar në prioritetet
e sipërpërmendura
Të përcaktojë kërkesat për studime të mëtejshme, në
veçanti FG dhe intervista në thellësi (Dritare mundësie:
Pashkët 2009)
Të përcaktojë strategjinë për veprimet e qeverisë
Të hyjë në diskutime për ndërmarrjen e nismave të
ngjashme me Opportunity International
18
Faleminderit
Ky prezentim eshte mundesuar nga FES Prishtina
RR. Mujo Ulqinaku( Qyteza Pejton) 4/9
038 243 785;[email protected]
19