Transcript Sismoloji II

Sismoloji II
Sismoloji II
Şiddet Ölçeği; Düzeltilmiş Mercalli Ölçeği
- şiddet ölçeğin de romen rakamları kullanılmaktadır.
-Depremin şiddeti, depremin etkilerinin bir göstergesidir (eşyaların hareketi, binaların
sallanması, vs).
-Şiddet ölçeği I den XII ye kadar değişmekte olup, I aletler ile kayıt edilebilen depremleri
temsil ederken XII tamamen yıkıma karşılık gelmektedir.
- Matemetiksel bir geçmişi yoktur.
- Gözlenilen etkilere dayanılarak belirlenir.
- Belirli bir bölgedeki gerçek etkinin ölçüsüdür.
- nitelikli gözlemlere dayanması gereken subjektif bir ölçüdür.
Sismoloji II
Sismoloji II
9 Temmuz, 1958 Alaska depremi eşşiddet haritası, episantr bölgesindeki şiddet XI
olarak tanımlanmıştır. Depremin magnitüdü ise 7.9 olarak hesaplanmıştır.
Sismoloji II
16 Aralık 1811 New Madrid,
Missouri depremi eşşiddet
haritası. Maksimum şiddet XI
olarak tanımlanmıştır.
Sismoloji II
Depremin Büyüklüğü;
-Richter ölçeğine göre verilir.
- Rakamlarla temsil edilir. Ondalık hanesi verdır (6.4 gibi).
- Sismogram üzerinde okunulan sismik dalganın genliği kayıt edilerek hesaplanır.
- Magnitüd ölçeği logaritmik tabanlıdır.
Sismoloji II
- Richter ölçeğinde, 6.0
büyüklüğündeki bir depremin
hesaplanmasında kullanılan
dalga genliği, 5.0
büyüklüğündeki bir depremin
oluşturduğu aynı dalganın
genliğinden 10 kat daha
büyüktür.
- genellikle büyüklüğü
3.5 ve daha küçük olan
depremler insanlar
tarafından hissedilmez
ve sadece
sismometreler
tarafından kayıt edilirler.
- 3.5 ile 5.5 büyüklüğü
arasındaki depremler
insanlar tarafından
hissedilir ancak ciddi
hasarlara yol açmazlar,
6.0 ve daha üzeri
büyüklükteki
depremlerde ise hasar
oranı dramatik bir
şekilde artmaya başlar.
Sismoloji II
2
Richter magnitüdü
hesaplama adımları;
1 - İlk gelen P dalgası ile
S dalgası arasındaki
zaman aralığı (sn) olarak
ölçülür.
2 – En büyük S dalgası
genliği ölçülür.
3 – Nomogram yardımı
ile büyüklük hesaplanır.
4 – depremin yeri en az
üç istasyon ile belirlenir.
Adımlar
1
3
Nomogram
Sismoloji II
Sismoloji II
Magnitüd türleri :
Cisim dalgası magnitüdü;
A, sismometre tepkisi giderildikten sonra elde edilmiş olan mikron cinsinden yer
hareketinin genliği,
T, saniye cinsinden dalga periyodu
Q, istasyon ile odak noktası arası uzaklığı temsil eden katsayı
Yüzey dalgası magnitüdü;
(genel form)
(20 sn periyodlu Rayleigh dalgası için)
(Δ, derece cinsinden uzaklık)
Sismoloji II
B
2
3
Magnitude
MW
4
C
Seismogram
Amplitude
mm
5
-1
1.E-07
6
0
1.E-06
7
1
1.E-05
8
2
1.E-04
9
3
1.E-03
10
4
1.E-02
11
5
1.E-01
12
6
1.E+00
13
7
1.E+01
14
8
1.E+02
15
9
1.E+03
Burada deprem büyüklüklerine karşılık gelen
genlikler (mikron cinsinden) görülmektedir.
1 × 10-7 ifadesi Excel’de 1.E-07 olarak
yazılmaktadır.
Sismoloji II
8 büyüklüğündeki bir depremin yaratacağı genliği diğer küçük
magnitüdlü depremlerin yaratacağı genlikler ile
karşılaştırırsak
Her bir pikin bir öncekinden 10 kat
büyük olduğunu görürüz.
Mag. 6
Mag. 7 = Mag 6’dan 10× daha büyük
Mag. 8 = Mag 7’den 10× kat; Mag.
6’dan= 100× kat daha büyük
8 büyüklüğündeki bir depremin yaratacağı genliği diğer küçük
magnitüdlü depremlerin yaratacağı genlikler ile
karşılaştırırsak
Sismoloji II
Bu 300 metrelik bir tepe ile Everest dağını
karşılaştırmaya benzer 
Sismoloji II
Magnitüd – Enerji ilişkisi nasıldır?
Moment magnitüdünün bir avantajı (MW) depremde çığa çıkan enerji ile direkt
ilişkili olmasıdır.
B
2
3
Magnitude
MW
4
C
Moment
Mo
dyne-cm
D
Energy
E
dyne-cm
5
-1
3.55E+14
1.77E+10
6
0
1.12E+16
5.61E+11
7
1
3.55E+17
1.77E+13
8
2
1.12E+19
5.61E+14
9
3
3.55E+20
1.77E+16
10
4
1.12E+22
5.61E+17
11
5
3.55E+23
1.77E+19
12
6
1.12E+25
5.61E+20
13
7
3.55E+26
1.77E+22
14
8
1.12E+28
5.61E+23
15
9
3.55E+29
1.77E+25
MW 
E =
log M o
 10 . 7
1 .5
Mo .
2 × 104
Sismoloji II
Enerjideki artış genlikteki artıştan daha fazladır.
1.E+26
A m p litu d e o r E n e r g y
1.E+25
1.E+24
1.E+23
Amplitude
Energy
1.E+22
1.E+21
1.E+20
1.E+19
4
5
6
7
Magnitude
8
9
10
Sismoloji II