Transcript Dalgaların iletimi

İLETİM
Farklı özellikteki yayların birinden gelen atma bu iki yayı ayıran
sınırda kısmen yansır, kısmen de diğer yaya geçer. Gelen atmanın
diğer yaya geçmesine iletim denir.
1
Bir Atmanın Hafif Bir Yaydan Ağır Bir Yaya Geçmesi:
Bir atmanın hafif bir yaydan ağır bir yaya geçişini inceleyebilmek
için, hafif bir yayın ucunu ağır bir yaya bağlayarak, hafif yayda bir
atma oluşturulur. Baş yukarı atma, etki kuvveti ile ağır yayda baş
yukarı bir atma oluşturulurken, ağır yayın tepki kuvveti ile hafif
yayda baş aşağı dönerek yansır. Ağır yaydaki atmaya iletilen
atma, hafif yaydaki atmaya ise yansıyan atma denir (şekil 34).
Gelen atmanın enerjisinin bir kısmı
iletilen atmaya bir kısmı da
yansıyan atmaya aktarılmıştır.
1. Gelen ve yansıyan atmaların hızları ve
genişlikleri birbirine eşittir.
2. İletilen atmanın hızı ve genişliği, gelen
atmanın hızı ve genişliğinden küçüktür.
3. Gelen atmanın genliği, yansıyan ve
iletilen atmanın genliğinden büyüktür.
2
Bir Atmanın Ağır Yaydan Hafif Yaya Geçmesi:
Ağır yaydan hafif yaya gönderilen bir baş yukarı atma bağlantı
noktasından sonra hafif yayda baş yukarı bir atma olarak iletilir.
Ağır yayın ucuna bağlanmış hafif yay ağır yaya göre serbest uç
gibi davranacağından dolayı ağır yayda da baş yukarı bir atma
oluşur ve yansır. Gelen atma baş yukarı ise yansıyan ve iletilen
atma da baş yukarı, gelen atma baş aşağı ise yansıyan ve iletilen
atma da baş aşağı olur (şekil 35).
Hafif yaydan ağır yaya geçen atmada
olduğu gibi, gelen ve yansıyan
atmaların ortamları aynı olduğundan
hız ve genişlikleri aynı olup, genlikleri
farklıdır. İletilen atmada ise ortam
değiştiğinden iletilen atmanın hızı ve
genişliği gelen atmanınkilerden daha
büyük olacaktır. Ancak genlik
küçüktür.
3
ÖRNEK: Şekildeki hafif yaydan, ağır
yaya bir atmanın geçişinin
gerçekleştirilmesi istendiğinde
atmanın yansıyan ve iletilen
atmasının şekli nasıl olmalıdır?
ÇÖZÜM: Hafif yaydan ağır yaya
geçişte, yansıyan atma ters
dönecek, iletilen atma düz
olacaktır. Buna göre;
4